Εκτός ενισχύσεων παραγωγοί. Σε τι διαφέρουν οι λαϊκές αγορές από τις αγορές αγροτών 9/3/2013 ΚΕΡΔΙΣΤΕ. Τετραπλή Θηλιά για τους κτηνοτρόφους

Transcript

1 ΚΕΡΔΙΣΤΕ Βρείτε τις τυχερές σφραγίδες στις εσωτερικές σελίδες της εφημερίδας 30 Χορτοκοπτικά & 30 Αλυσοπρίονα Σάββατο ΑΡ.ΦΥΛΛΟΥ 14 ΤΙΜΗ 2 Εβδομαδιαία αγροτική εφημερίδα 9/3/2013 Τετραπλή Θηλιά για τους κτηνοτρόφους Τα δάνεια από το παρελθόν και η μείωση των τιμών και της παραγωγής έχουν οδηγήσει σε δραματική κατάσταση τους μικρομεσαίους κτηνοτρόφους. Μαζί με όλα αυτά, έχουν να αντιμετωπίσουν και τα προβλήματα που τους έχει φέρει ο καιρός. σελ. 6-7 ΣΧΕδιο για ΣτΗριξΗ ΑποκλΕιΣτικΑ ΣτουΣ κατ ΕπΑγγΕλμΑ ΑγροτΕΣ Εκτός ενισχύσεων παραγωγοί Έχουν ωριμάσει, σύμφωνα με πληροφορίες, σκέψεις της ηγεσίας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για εξαίρεση από την «πίτα» των κονδυλίων των ετεροεπαγγελματιών αγροτών που υπολογίζονται σήμερα στις Αν οι σκέψεις αυτές γίνουν πολιτική απόφαση, οι παραγωγοί με εισόδημα λιγότερο του μισού από αγροτικές εργασίες δεν θα μπορούν να απολαύσουν το φτηνότερο πετρέλαιο και το μειωμένο αγροτικό τιμολόγιο στο ρεύμα. Ακόμα μεγαλύτερο θέμα θα δημιουργηθεί για την κατηγορία αυτή των παραγωγών εφόσον η κυβερνητική πρόθεση περάσει και στις ενισχύσεις από την Κοινή Αγροτική Πολιτική. σελ. 4 Σε τι διαφέρουν οι λαϊκές αγορές από τις αγορές αγροτών σελ ΣΧΕ ΙΟ > info@xrimaonline.gr ΣΑΒΒΑΤΟ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 52 ΤΟ ΜΑΞΙΜΟΥ ΠΡΟΣΒΛΕΠΕΙ ΣΕ ΤΡΙΜΗΝΗ ΠΕΡΙΟ Ο ΧΑΡΙΤΟΣ ΣΤΟ ΘΕΜΑ ΤΩΝ ΑΠΟΛΥΣΕΩΝ «ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗΣ» ΤΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΕ ΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ Πώς ελπίζει η κυβέρνηση ότι θα λυθεί ο γόρδιος δεσµός για να ξεµπλοκάρει η επόµενη δόση Ποια είναι τα υπόλοιπα ανοικτά µέτωπα στη διαπραγµάτευση µε την Τρόικα Ασκήσεις ισορροπίας και στο βάθος ανασχηµατισµός ΤΑ SOS ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΟΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ Τι να προσέξετε καθώς σχεδιάζεται αύξηση κατά 30% του αφορολόγητου ορίου > «ΒΛΕΠΕΙ» ΞΑΝΑ ΕΛΛΑ Α ΤΟ ΚΑΤΑΡ Στο στόχαστρο τουρισµός, τρόφιµα, ενέργεια και real estate Το ενδιαφέρον της Ντόχα παραµένει αµείωτο για το Ελληνικό, καθώς και για τον Αστέρα της Βουλιαγµένης ΤΟΥΣ ΕΦΕΡΕ «ΚΟΝΤΑ» Ο ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ Σύσσωµη η πολιτική ηγεσία τίµησε τη µνήµη του «Εθνάρχη» σε εκδήλωση στο Μέγαρο Μουσικής ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 3 «Βλέπει» ξανά Ελλάδα το Κατάρ 3 Τα... SOS για τις γονικές παροχές > ΠΑΣΟΚ: ΕΙΜΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ ΖΩΝΤΑΝΟΙ! Μπορεί το συνέδριο και τα νέα δεδοµένα που επέφερε να ξαναβάλουν το Κίνηµα δυνατά στο πολιτικό «παιχνίδι»; ΤΙ ΠΑΙΖΕΙ ΜΕ ΤΙΣ ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΚΕΣ Οι αλλαγές, τα προϊόντα «νέας εσοδείας» και η επιστροφή των εγγυηµένων καταθέσεων > > > Γιατί υπερέχουν τα ελληνικά προϊόντα Η ποιότητα των ελληνικών αγροτικών προϊόντων είναι μακράν ανώτερη των αντίστοιχων που παράγονται σε άλλες χώρες, εντός ή εκτός Ε.Ε, υποστηρίζει ο κ. Χρ. Αυγουλάς, καθηγητής στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο. σελ. 24,41, χρόνια Κιλελέρ Η ιστορικός Ηρώ Δεληγιάννη, μέσω της «Παραγωγής», μας μεταφέρει στο πολιτικό και κοινωνικό κλίμα της εποχής του ξεσηκωμού της αγροτιάς στο Θεσσαλικό Κάμπο και αναλύει τα αίτια και τις αφορμές που προκάλεσαν εκείνα τα καταλυτικά γεγονότα. σελ Ειδικές ζώνες ανάπτυξης Στη δημιουργία τριών ειδικών ζωνών πανελλαδικά για την κτηνοτροφία, τα θερμοκήπια και τις ιχθυοκαλλιέργειες κατέληξε η συνεργασία των υπουργείων Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Στις ζώνες αυτές θα μπορούν να φιλοξενηθούν επενδύσεις του πρωτογενούς τομέα με γρήγορες αδειοδοτικές διαδικασίες. σελ. 3

2 2 δεύτερη σελίδα Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 Σε κραχ οδηγούν οι εισαγωγές Την ώρα που όλοι πολιτική ηγεσία, οικονομολόγοι, επιστήμονες λένε ότι το μέλλον αυτής της χώρας, η σωτηρία της, είναι ο πρωτογενής τομέας, ήρθαν στο φως της δημοσιότητας στοιχεία, τα οποία παρουσίασε στο προηγούμενο τεύχος η «Παραγωγή», τα οποία ακυρώνουν στην πράξη όσα ακούμε καθημερινά από τους ειδικούς. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι σημειώσαμε νέο αρνητικό ρεκόρ στην εισαγωγή αγροτικών προϊόντων. Η Ελλάδα, δηλαδή, δεν αξιοποιεί τις δυνατότητες που έχει στον τομέα της παραγωγής των αγροτικών προϊόντων που χρειάζεται, για αυτό καταφεύγει όλο και περισσότερο στην αιματηρή και επικίνδυνη λύση για την προοπτική της, εκείνη των εισαγωγών. Απ όπου και να πιάσεις τη δυσάρεστη αυτή εξέλιξη, καταρχάς για την οικονομία της χώρας και τις αντοχές της, που δεν θα είναι μεγάλες αν δεν περιορίσουμε τις δραματικά τις εισαγωγές, καταλήγεις σε ένα αποκαρδιωτικό και συνάμα απογοητευτικό συμπέρασμα: Το πολιτικό προσωπικό της χώρας, κυρίως, κάνει συνεχώς τα τελευταία χρόνια εξαγγελίες για την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό της αγροτικής παραγωγής, προγράμματα για την επιστροφή στην ύπαιθρο, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει καταφέρει να βάλει μπροστά τη μηχανή της παραγωγής, που, αν ξεκινήσει, θα οδηγήσει τη χώρα στην αυτάρκεια. Το έλλειμμα αυτό της πολιτικής ηγεσίας ως προς την επίτευξη ουσιαστικών αποτελεσμάτων στον τομέα της παραγωγής, αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, δεν θα μεγαλώσει μόνο το χρόνο και το εύρος της κρίσης. Θα οδηγήσει σίγουρα τη χώρα σε κραχ. Αυτό ας το καταλάβουν καλά αυτοί που υπόσχονται πολλά και κάνουν ελάχιστα, είτε γιατί δεν θέλουν είτε γιατί δεν μπορούν. Γιάννης Τασσιόπουλος Οι πολυεθνικές στηρίζουν τον κλάδο των τροφίμων Τη στήριξή τους στην Ελλάδα, τη στιγμή που το σενάριο περί περαιτέρω μείωσης του κατώτατου μισθού προκαλεί επιπρόσθετο άγχος στους εργαζόμενους, δηλώνουν οι διοικήσεις πολυεθνικών εταιρειών τροφίμων που δραστηριοποιούνται στην εγχώρια αγορά, τονίζοντας πως δεν σχεδιάζουν να «κουρέψουν» τις μηνιαίες απολαβές. σελ. 13 Δυσοίωνες οι προβλέψεις για τη γεωργία Αργά αλλά σταθερά αυξάνεται ο αριθμός των ανέργων και Επιδιώκοντας να στείλουν ένα ακόμη ηχηρό μήνυμα προς την πολιτική ηγεσία, που, όπως υποστηρίζουν, παρόλο που επιθυμεί οικονομική ανάπτυξη μέσω του πρωτογενούς τομέα, ουσιαστικά αποβλέπει στον αφανισμό του κλάδου τους, απάντησαν οι αγρότες απ όλη Ελλάδα, αφήνοντας τα μπλόκα και πραγματοποιώντας συλλαλητήριο στην Αθήνα. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ στον πρωτογενή τομέα. Αν και ακόμη η ύπαιθρος αντέχει τις συνέπειες της κρίσης, την τελευτραία διετία χάθηκαν θέσεις εργασίας. σελ. 8-9 Τι «δείχνουν» οι σπόροι για τις καλλιέργειες που ξεκινούν Η αγορά σπόρων δεν είναι όπως πριν από τρία με τέσσερα χρόνια, αλλά είναι σταθερή, δεδομένη. Ένας παραγωγός μπορεί να μειώσει το κόστος του από τα λιπάσματα ή από άλλες φροντίδες, αλλά δεν μπορεί να σπείρει λιγότερο από το απαιτούμενο. σελ. 12 Ξαναστήνουν τα αγροτοδικεία! Μαζί με τα μπλόκα τελείωσε και το «συγχωροχάρτι» που είχε δώσει η κυβέρνηση στους αγρότες που συμμετείχαν σε κινητοποιήσεις. Η διάταξη για τα λεγόμενα «αγροτοδικεία» δεν συμπεριελήφθη τελικά στο νομοσχέδιο, λόγω αντιδράσεων βουλευτών των κομμάτων της συγκυβέρνησης. σελ. 11 Καινοτόμες ιδέες κατακτούν τις αγορές Ηχηρό μήνυμα της φετινής «Ελαιοτεχνίας» ήταν πως, την ώρα που Ισπανοί και Ιταλοί «πρωτοστατούν» στο χώρο του ελαιόλαδου, στην Ελλάδα παρατηρούνται αξιόλογες προσπάθειες τυποποίησης αλλά και δημιουργίας επώνυμου προϊόντος. σελ Επιδοτήσεις ανέργων για γεωργία και κτηνοτροφία Στην ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα και την πάταξη της ανεργίας, σκοπεύουν να προχωρήσουν, μέσω ολοκληρωμένου επιχειρησιακού σχεδίου τα υπουργεία Γεωργίας και Εργασίας. σελ. 20 ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ AΓΡΟΤΙΚΗ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ Λ. ΣΥΓΓΡΟΥ 35 l Τ.Κ ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.: , l FAX: info@paragogi.net l ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ: MEDIHOLD A.E. l ΕΚΔΟΤΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΑΣΣΙΟΠΟΥΛΟΣ l ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΑΣΣΙΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΙΑΡΟΣ l ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΑΓΗΣ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ EΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΥΓΟΥΛΑΣ l ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΑΣΣΙΟΠΟΥΛΟΣ CREATIVE DIRECTOR: ΚΑΙΤΗ ΑΥΓΟΥΣΤΑΚΗ l ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ: ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΧΡΗΣΤΟΥ l ΑΤΕΛΙΕ: ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΑΔΕΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ NEWSPRESS HOLD ΤΗΛ.: ISSN: Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των κειμένων με τον όρο αναφοράς της εφημερίδας μας ως πηγή. ΕΤΗΣΙΕΣ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ: ΙΔΙΩΤΕΣ 140 ΕΥΡΩ, ΙΔΙΩΤΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ 440 ΕΥΡΩ, ΤΡΑΠΕΖΕΣ-Α.Ε.-ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 200 ΕΥΡΩ

3 Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ-ΕΞΠΡΕΣ ΓΙΑ ΝΕΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ επικαιρότητα 3 Δημιουργούνται ειδικές ζώνες ανάπτυξης Η συνεργασία των υπουργείων Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος έφερε αυτή τη φορά αποτελέσματα: οι εμπειρογνώμονες των δύο υπουργείων κατέληξαν στη δημιουργία τριών ειδικών ζωνών πανελλαδικά για την κτηνοτροφία, τα θερμοκήπια και τις ιχθυοκαλλιέργειες. Στις συγκεκριμένες ζώνες θα μπορούν να φιλοξενηθούν επενδύσεις του πρωτογενούς τομέα με γρήγορες αδειοδοτικές διαδικασίες, οι οποίες δεν θα ξεπερνούν τους 6-8 μήνες. Την όλη προσπάθεια οριοθέτησης των «ειδικών ζωνών ανάπτυξης» ανακοίνωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Αθανάσιος Τσαυτάρης, ο οποίος τόνισε ότι με τον τρόπο αυτό «επιχειρείται να αξιοποιηθούν αγροτεμάχια ιδιοκτησίας υπουργείου, ΥΠΕΚΑ, περιφερειών και δήμων πανελλαδικά και παράλληλα να μειωθεί δραστικά ο χρόνος έκδοσης μιας άδειας γεωργικής εκμετάλλευσης». Σύμφωνα με τον κ. Τσαυτάρη, το πρώτο κτηνοτροφικό πάρκο πρόκειται σύντομα να δημιουργηθεί κοντά στην Τρίπολη Αρκαδίας, σε έκταση 250 στρεμμάτων, για την ανάπτυξη από παραγωγούς ή και συνεταιρισμούς μονάδας βιολογικού γάλακτος και τυροκομικής. Τα τυροκομικά αυτά προϊόντα έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον να τα αγοράσει γαλλική εταιρεία. Στόχος του υπουργείου είναι το πιλοτικό μοντέλο της Τρίπολης να επεκταθεί σε όλη την Πελοπόννησο και να δημιουργηθεί σε αναξιοποίητα δημόσια αγροτεμάχια ζώνη κτηνοτροφικών εκτάσεων, με τη συμμετοχή μεγάλου αριθμού κτηνοτρόφων, ο αριθμός των οποίων μπορεί να φτάσει ακόμη και τους 500. Ειδική αναφορά έγινε και στα θερμοκήπια. Ήδη, όπως ανακοινώθηκε, το πρώτο εγχείρημα για την καλλιέργεια ντομάτας και κηπευτικών αποτελεί ήδη πραγματικότητα, με δύο επενδύσεις, της Πλαστικά Θράκης και της εταιρείας εμπορίας χάλυβα Έλαστρον, σε αναξιοποίητα αγροτεμάχια του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης στην Ξάνθη. Πρόκειται για επενδύσεις συνολικά 35 εκατ. ευρώ, για την ανάπτυξη θερμοκηπίων κάλυψης 100 στρεμμάτων το καθένα, σε συνολική έκταση 450 στρεμμάτων. Οι εκτάσεις παραχωρήθηκαν για 25 χρόνια έπειτα από δημοπρασίες και έναντι χαμηλού ενοικίου στις δύο εταιρείες, που βλέπουν στην περιοχή σημαντικές ευκαιρίες λόγω της ύπαρξης μεγάλου γεωθερμικού πεδίου, το οποίο προσφέρεται για παραγωγή με χαμηλό ενεργειακό κόστος. Ο κ. Τσαυτάρης έκανε ανακοινώσεις και για τις ιχθυοκαλλιέργειες, για τις οποίες, σε συνεργασία με το ΥΠΕΚΑ, θα γίνει η θεσμοθέτηση νέων ζωνών, με τροποποίηση του υφιστάμενου χωροταξικού πλαισίου. Στόχος είναι να αυξηθεί η παραγωγή σε τσιπούρα και λαβράκι όπου οι συνθήκες το επιτρέπουν (ρεύματα, βάθη, αποστάσεις από την ακτή κ.λπ.), ώστε ακόμη και να διπλασιαστεί η έκταση που αξιοποιούν σήμερα οι ιχθυοπαραγωγοί. Η τεράστια δυνατότητα του κλάδου φαίνεται από το γεγονός ότι σε μόνο στρέμματα που αξιοποιεί πανελλαδικά, και παρ ότι απασχολεί μόνο άτομα, παράγει έναν τζίρο 400 εκατ. ευρώ το χρόνο. Αντίστοιχα, η ελαιοκαλλιέργεια, παρ ότι καταλαμβάνει 6 εκατ. στρέμματα σε όλη την Ελλάδα και απασχολεί οικογένειες, κάνει ετήσιο τζίρο μόνο εκατ. ευρώ. Για τη χρηματοδότηση των αγροτικών επενδύσεων, ο κ. Τσαυτάρης ανακοίνωσε ότι σύντομα η Τράπεζα Πειραιώς-ΑΤΕ θα αρχίσει να «τρέχει» ένα νέο δανειοδοτικό πρόγραμμα για 8 κλάδους της αγροτικής παραγωγής (π.χ., βιομηχανικό ροδάκινο, κριθάρι κ.λπ.), το οποίο θα χρηματοδοτεί την καλλιέργεια και τη μεταποίηση των προϊόντων μέχρι να πωληθούν στις αγορές. Όπως ανακοινώθηκε, εντός Μαρτίου θα αρχίσει να λειτουργεί το νέο Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας, το οποίο, σε Κτηνοτροφικό πάρκο πρόκειται να δημιουργηθεί κοντά στην Τρίπολη, σε έκταση 250 στρ., για την ανάπτυξη από παραγωγούς ή και συνεταιρισμούς μονάδας βιολογικού γάλακτος και τυροκομικής. συνεργασία με εμπορικές τράπεζες, θα αναλάβει να χορηγεί εγγυητικές επιστολές και χαμηλότοκα δάνεια σε όσους αγρότες ή μεταποιητές έχουν ενταχθεί σε κάποιο από τα κοινοτικά προγράμματα του υπουργείου (Σχέδια Βελτίωσης, Εμπορία και Μεταποίηση). Όσον αφορά τώρα το νέο σύστημα διανομής αγροτικού πετρελαίου, ο υπουργός έκανε λόγο για την καθιέρωση από το 2014 της λεγόμενης «κάρτας πετρελαίου», βάσει της οποίας ο δικαιούχος θα εισπράττει ενίσχυση ανάλογα με τα στρέμματα που καλλιεργεί, αλλά και το είδος της παραγωγής του (άλλες ανάγκες έχει κάποιος με θερμοκήπια, για παράδειγμα, απ ό,τι ένας ελαιοπαραγωγός). ΟΡΟΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΑΛΥΣΟΠΡΙΟΝΑ ΚΑΙ ΤΑ ΧΟΡΤΟΚΟΠΤΙΚΑ Oι όροι συμμετοχής στο Διαγωνισμό υπό τον τίτλο «30 αλυσοπρίονα και τα 30χορτοκοπτικά» από την εβδομαδιαία εφημερίδα πανελλήνιας κυκλοφορίας «ΠΑΡΑΓΩΓΗ η εφημερίδα των αγροτών»: 1. Δικαίωμα συμμετοχής στοδιαγωνισμό έχουν όλοι όσοι διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα. Από το Διαγωνισμό εξαιρούνται τα στελέχη και οι υπάλληλοι της εφημερίδας, καθώς και οι σύζυγοι και οι συγγενείς τους έως 2ου βαθμού. Επίσης τα στελέχη και οι υπάλληλοι της εταιρείας διανομής ΑΡΓΟΣ Α.Ε., οι σύζυγοι και οι συγγενείς τους έως 2ου βαθμού, καθώς και λοιποί συνεργάτες. 2. Ημερομηνία διεξαγωγής του Διαγωνισμού ορίζεται το Σάββατο 9 Μαρτίου Τα Δώρα: Ως δώρα του Διαγωνισμού είναι 30 αλυσοπρίονα και 30 χορτοκοπτικά, τα οποία θα κερδίσουν 60 τυχεροί νικητές. 4. Διενέργεια Διαγωνισμού - Ανάδειξη Νικητών: 4.1. Σε εξήντα (60) φύλλα της Εφημερίδας, η οποία θα κυκλοφορήσει το Σάββατο 9 Μαρτίου 2013, υπάρχει στη σελ. 3 μια κόκκινη σφραγίδα με την ένδειξη «ΚΕΡΔΙΣΕΣ». Νικητές θα αναδειχθούν οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό αναγνώστες της εφημερίδας, οι οποίοι θα αγοράσουν τα συγκεκριμένα φύλλα, θα βρουν τις σφραγίδες και θα τα προσκομίσουν (πρωτότυπα) στα γραφεία της εφημερίδας στην Αθήνα επί της Λεωφόρου Συγγρού 35 μέχρι την Παρασκευή 15 Μαρτίου 2013 (ώρες: 09:30-18:00). Σε περίπτωση που κάποιος νικητής δεν εμφανιστεί μέχρι την ανωτέρω προθεσμία, χάνει το δικαίωμα διεκδίκησης του μηχανήματος και απόλλυται οριστικά για ο συμμετέχοντα. Σε περίπτωση που κάποιος από τους τυχερούς αναγνώστες δεν έχει τη δυνατότητα να προσέλθει αυτοπροσώπως στα γραφεία της διοργανώτριας, ώστε να προσκομίσει το πρωτότυπο φύλλο, θα πρέπει να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με την εφημερίδα «ΠΑΡΑΓΩΓΗ η εφημερίδα των αγροτών» να δηλώσει τα στοιχεία του και στη συνέχεια να αποστείλει -πριν τη λήξη της προθεσμίας- ταχυδρομικά το φύλλο στα γραφεία της διοργανώτριας (Λεωφόρος Συγγρού 35 Τ.Κ , Αθήνα) όπου με τη σειρά της θα αποστείλει το δώρο χωρίς καμία επιβάρυνση του τυχερού αναγνώστη Ρητά διευκρινίζεται ότι η Διοργανώτρια δεν θα δεχτεί από εφημεριδοπώλες και λοιπούς διανομείς εντύπων επιστροφές του φύλλου της 9ης Μαρτίου 2013, σε περίπτωση που έχει ανοιχθεί ή παραβιαστεί με οποιονδήποτε τρόπο η συσκευασία της εφημερίδας Τα ονόματα των νικητών του Διαγωνισμού θα ανακοινωθούν με οποιονδήποτε τρόπο επιλέξει η Διοργανώτρια, η οποία και διατηρεί ρητά το δικαίωμα να γνωστοποιεί τους τυχερούς που θα κερδίσουν τα έπαθλα με οποιονδήποτε τρόπο και κάθε πρόσφορο μέσο όπως -ενδεικτικά και όχι περιοριστικάφωτογραφίες, φιλμ, βίντεο και ενδεχομένως να χρησιμοποιήσει κάθε ειδησεογραφικό στοιχείο σχετικό με την απονομή του επάθλου, χωρίς καμία πρόσθετη αμοιβή προς τους συμμετέχοντες. Οι νικητές του Διαγωνισμού μπορούν να επικοινωνήσουν στα τηλ. 210/ & 210/

4 4 το θέμα Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 ΑΠΟΚΛΕΙΟΝΤΑΙ ΟΙ ΕΤΕΡΟΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ, ΚΑΤΑΡΓΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Eνισχύσεις μόνο για επαγγελματίες αγρότες Toυλάχιστον ετεροεπαγγελματίες θα χάσουν σημαντικές οικονομικές παροχές και ενισχύσεις μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), σε περίπτωση που η κυβέρνηση προχωρήσει στη στήριξη μόνο των επαγγελματιών αγροτών. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα αλλάξει βίαια ο χάρτης της παραγωγής, με άμεσες επιπτώσεις σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, οι οποίοι μέχρι τώρα απολάμβαναν όλα τα δικαιώματα των εν ενεργεία και κατ επάγγελμα αγροτών. Σύμφωνα με πληροφορίες, η συγκεκριμένη τάση έχει ωριμάσει και στις σκέψεις της ηγεσίας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, με στόχο να εξαιρεθούν από την «πίτα» των κονδυλίων οι ετεροεπαγγελματίες. Του ΝΙΚΟΥ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ (filippidis@paragogi.net) Σε αυτή την περίπτωση χιλιάδες παραγωγοί με εισόδημα λιγότερο του μισού από αγροτικές εργασίες δεν θα μπορούν να απολαύσουν το φτηνότερο πετρέλαιο και το μειωμένο αγροτικό τιμολόγιο στο ρεύμα. Ακόμα μεγαλύτερο θέμα θα δημιουργηθεί εφόσον η κυβερνητική πρόθεση περιλάβει και τις ενισχύσεις από την Κοινή Αγροτική Πολιτική, καθώς με τη νέα ΚΑΠ καταργούνται ούτως ή άλλως τα ιστορικά δικαιώματα και οι ενισχύσεις θα περιφερειοποιηθούν. Στο πλαίσιο αυτό, και λόγω της μείωσης των κονδυλίων, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να εξαιρεθούν οι ετεροεπαγγελματίες από τις νέες επιδοτήσεις. Από την άλλη, το ξεκαθάρισμα των πραγματικών αγροτών από τους ετεροεπαγγελματίες θα επιτρέπει ενδεχομένως στην εκάστοτε κυβέρνηση να χαράζει συγκεκριμένη πολιτική ενίσχυσης αυτών που ζουν αποκλειστικά από τη γη. Το γεγονός επιβεβαίωσε με έμμεσο τρόπο ο ίδιος ο πρωθυπουργός μιλώντας στην πρόσφατη συζήτηση για το αγροτικό στη Βουλή. Όπως χαρακτηριστικά είπε, «μια σκέψη καταθέτω, γιατί πρέπει να τα ξανασκεφτούμε όλα από την αρχή για τον αγροτικό τομέα: Κάθε ενίσχυση, κάθε κίνητρο που δίνεται, να πηγαίνει κατευθείαν στην παραγωγή, στην παραγωγικότητα, στους πραγματικούς παραγωγούς, ώστε να αυξάνεται η αποτελεσματικότητα της εκμετάλλευσης και η ανταγωνιστικότητα του προϊόντος». Ο πρωθυπουργός προέβη στην εκτίμηση ότι «αυτό θα δημιουργήσει προσφορά προϊόντων σε ικανοποιητικές τιμές στον παραγωγό και σε προσιτές τιμές στον καταναλωτή, ενώ παράλληλα θα εξυγιάνει το εμπορικό σύστημα της διατροφικής αλυσίδας από τον παραγωγό ως τον καταναλωτή». Άλλωστε, όπως εξήγησε, «το σημερινό σύστημα των οικονομικών παροχών προς τον παραγωγό και όχι προς την παραγωγή έχει υψηλό δημοσιονομικό κόστος και οδηγεί σε στρεβλώσεις και, πολλές φορές, σε αναξιοπιστία. Γιατί ένα μέρος των ενισχύσεων πάει σε μη πραγματικούς παραγωγούς, ενώ παράλληλα συντηρούνται εκμεταλλεύσεις υψηλού κόστους και πολύ χαμηλής απόδοσης». Τα δάνεια Σημειώνεται ότι, με τα μέχρι σήμερα στοιχεία, εισοδήματα από αγροτικές πηγές δηλώνουν Έλληνες, επιδοτήσεις από την Κοινή Αγροτική Πολιτική εισπράττουν περίπου, το «Μητρώο Αγροτών» περιλαμβάνει «αγρότες», οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες (άνω 51% του ετήσιου εισοδήματος από αγροτικές πηγές) υπολογίζονται σε , ενώ οι αποκλειστικά αγρότες δεν ξεπερνούν τους Οι νέοι αγρότες Εισοδήματα από αγροτικές πηγές δηλώνουν Έλληνες, επιδοτήσεις από την ΚΑΠ εισπράττουν περίπου, ενώ το «Μητρώο Αγροτών» περιλαμβάνει ετεροεπαγγελματίες αγρότες Δάνεια μόνο σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότες προσφέρει ήδη η Πειραιώς- ΑΤΕ. Συγκεκριμένα, το Ανοιχτό Δάνειο Αγροτών, με επιτόκιο το οποίο δεν θα ξεπερνά το 4%, θα διατεθεί τόσο σε κατ επάγγελμα αγρότες που μπορεί να έχουν ήδη ενεργούς λογαριασμούς καλλιεργητικών δανείων όσο και σε νέους κατ επάγγελμα αγρότες. Μάλιστα, εξετάζεται ο αγρότης δανειολήπτης να έχει ΗΠανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών έχει εκφράσει συχνά τη θέση της για απόλυτο διαχωρισμό των ετεροεπαγγελματιών από τους αγρότες. Πρόσφατα, σε ανακοινώσή της, είχε αναφέρει ότι «το πρόβλημα δεν είναι χρηματοδότησης αλλά κατανομής των ήδη διατιθέμενων πόρων της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής με αναπτυξιακή λογική και με προοπτική. Αποδεικνύεται ότι όλοι αυτοί που τάχα υμνούν τη συμβολή του αγροτικού τομέα στην ανάπτυξη τελικά ενδιαφέρονται μόνο για την επιδότηση περίπου δήθεν αγροτών που εισπράττουν ενιαία ενίσχυση με ιστορικά δικαιώματα και ψηφίζουν και δεν ενδιαφέρονται για τους περίπου κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, ούτε βέβαια για τον αγροτικό τομέα. Οι είναι πιο πολλές ψήφοι από τις ». υποχρέωση να καταβάλλει τόκους ετησίως, με την καταβολή του κεφαλαίου να είναι ελεύθερη για ορισμένο χρονικό διάστημα. Συνολικά δε εκτιμάται ότι τη χρήση του δανείου αυτού θα την επιχειρήσουν περίπου αγρότες. Παράλληλα προσφέρει ακόμα ένα επενδυτικό προϊόν, με επιτόκιο το οποίο αναμένεται να διαμορφωθεί κοντά στο 4,5%-5%, με δεκαετή διάρκεια. Η υποχρέωση για την αποπληρωμή των δανείων περιορίζεται στην ετήσια καταβολή των τόκων και σε ένα ελάχιστο ποσό καταβολής του κεφαλαίου ετησίως. Πολιτική γης Σε περίπτωση που προχωρήσουν τα σχέδια της κυβέρνησης, τότε θα είναι δυνατή η άρση όλων των εμποδίων που αυτήν τη στιγμή διατηρούν την αγροτική γη σε χέρια ετεροεπαγγεματιών, γεγονός που οδηγεί συχνά στον αλόγιστο ανταγωνισμό από τις άλλες χρήσεις γης (τουρισμό, βιομηχανία, οικιστική αξιοποίηση), αλλά και να ληφθούν μέτρα (ένα μικρό τέλος στις εγκαταλειμμένες γεωργικές γαίες). Είναι χαρακτηριστικό ότι μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες διαθέτουν 3,4 εκατ. αγροτεμάχια, συνολικής έκτασης 21 εκατ. στρεμμάτων, και κατά κύριο επάγγελμα αγρότες διαθέτουν 2,7 εκατ. αγροτεμάχια, συνολικής έκτασης 35 εκατ. στρεμμάτων. Στο πλαίσιο αυτό καθίσταται περισσότερο από ποτέ αναγκαία η οργάνωση και η ανάπτυξη ενός εθνικού αγροτικού κτηματολογίου, με στόχο τη χωροθέτηση και την κατοχύρωση της ιδιοκτησίας των εκτάσεων που έχουν, εδώ και πολλά χρόνια, παραχωρηθεί στους αγρότες και καλλιεργούνται. «Ανυπόστατα τα περί υπαγωγής στο άρθρο 99» Με αφορμή το δημοσίευμα της εφημερίδας μας «Παραγωγή», στο φύλλο 12 της 23ης Φεβρουαρίου 2013, με τίτλο «Νέα βόμβα στη γαλακτοβιομηχανία Στα πρόθυρα του άρθρου 99 θεσσαλική εταιρεία», το οποίο αναρτήθηκε και στο site μας η Γαλακτοβιομηχανία Λαρίσης Α.Ε.-Όλυμπος και η ΤΥΡΑΣ Α.Ε. ενημερώνουν ότι το συγκεκριμένο δημοσίευμα κατά κανένα τρόπο δεν τις αφορά και ότι τα στοιχεία που αναφέρονται στο δημοσίευμα δεν σχετίζονται κατά κανένα τρόπο με τα οικονομικά στοιχεία τους. Η ιδιοκτησία και η διεύθυνση της εφημερίδας «Παραγωγή» και του site διαβεβαιώνουμε ότι κατά κανένα τρόπο το παραπάνω δημοσίευμα δεν υπέκρυπτε κακόβουλη πρόθεση, για το λόγο αυτό άλλωστε αποδεχόμαστε το αίτημα για δήλωση συγγνώμης και ζητούμε συγγνώμη αν δημιουργήθηκε αυτή η εντύπωση, μολονότι στο δημοσίευμα αναφέρεται επί λέξει ότι «Η είδηση, η οποία δεν επιβεβαιώθηκε, έσκασε σαν βόμβα».

5

6 6 κτηνοτροφία Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 ΒυθΙζουν την ελληνικη κτηνοτροφια οι νεες επιβαρυνςεις Βραχνάς τα δάνεια, η μείωση της τιμής Σε «σπιράλ θανάτου» βυθίζεται η ελληνική κτηνοτροφία. Το κόστος παραγωγής όχι μόνο δεν μειώθηκε, αλλά προέκυψαν και νέες επιβαρύνσεις, όπως η αύξηση του ηλεκτρικού ρεύματος. Την ίδια στιγμή οι τιμές των ζωοτροφών πετούν στα ύψη και τα φέσια γαλακτοβιομηχανιών που καταρρέουν (ΑΓΝΟ) δίνουν στο πρόβλημα εκρηκτικές διαστάσεις. Του ΝΙΚΟΥ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ (filippidis@paragogi.net) Το πιο «καυτό» θέμα πάντως των Ελλήνων κτηνοτρόφων παραμένει η αδυναμία τους να αντεπεξέλθουν στα φορολογικά βάρη, σε συνδυασμό με τις υποχρεώσεις προς τις τράπεζες που έχουν δημιουργήσει τα προηγούμενα χρόνια, με σκοπό να στηρίξουν την εκμετάλλευσή τους. Σύμμαχός τους ωστόσο δεν στέκεται ούτε η τύχη. Οι βροχοπτώσεις το τελευταίο διάστημα εντείνονται, με αποτέλεσμα ο χειμώνας να φέρνει πρόσθετες επιβαρύνσεις, για τον απλό λόγο ότι τις μέρες που βρέχει τα ζώα παραμένουν σταβλισμένα, καταναλώνοντας ζωοτροφές. Στο... ναδίρ οι τιμές Βάσει των επίσημων στοιχείων του Ελληνικού Οργανισμού Γάλακτος και κρέατος, οι τιμές παραγωγού στο αγελαδινό γάλα μέσα στο 2012 άγγιξαν τα 45 λεπτά κατά μέσο όρο. Ωστόσο, στη διαδρομή από το στάβλο και την κτηνοτροφική μονάδα μέχρι το ψυγείο του σουπερμάρκετ ακριβαίνει, και μάλιστα αρκετά, κάτι που αποδεικνύουν τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Τιμών του υπουργείου Ανάπτυξης. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, το ένα λίτρο αγελαδινό γάλα πλήρες φτάνει να το αγοράζει ο καταναλωτής ακόμη και προς 1,59 ευρώ, γεγονός που αποδεικνύει ότι το πρόβλημα της ψαλίδας των τιμών ισχύει και σε αυτήν την περίπτωση, και μάλιστα έντονο, με χαμένους τόσο τους κτηνοτρόφους όσο και τους καταναλωτές. Οι τιμές παραγωγού πέφτουν και στο πρόβειο γάλα. Από 1 ευρώ το κιλό που είχε πριν από λίγα χρόνια έπεσε πέρυσι σε κάποιες περιοχές της χώρας στα 80 λεπτά το κιλό περίπου. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα λίτρο πρόβειο γάλα πωλούνταν το 1999 προς δρχ./κιλό, ενώ φέτος πωλούνταν στα 95 λεπτά/κιλό δηλαδή στις 323 δρχ. ανά κιλό. «Πετούν» οι ζωοτροφές Σε δεινή θέση βρίσκονται οι μικρομεσαίοι κτηνοτρόφοι, ενώ μέρα με τη μέρα πληθαίνουν οι περιπτώσεις που δεν έχουν χρήματα για να ταΐσουν τα ζώα τους. Σύμφωνα με στοιχεία του Ελληνικού Οργανισμού Γάλακτος και Κρέατος (ΕΛΟΓΑΚ), κατά το 2012, σε σχέση με το 2011, σημειώθηκε πτώση κατά τόνους στην παραγωγή αγελαδινού γάλακτος. Πιο συγκεκριμένα, η παραγωγή μειώθηκε από τους στους τόνους. Η μείωση της παραγωγής γάλακτος αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην εγκατάλειψη της παραγωγής από πολλούς κτηνοτρόφους και την αδυναμία των παραγωγών να ανταποκριθούν στο κόστος των ζωοτροφών. Τα ζώα υποσιτίζονται, κι έτσι παράγουν λιγότερο γάλα. Οι τιμές στις ζωοτροφές τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί πάρα πολύ λόγω των διεθνών χρηματιστηριακών παιχνιδιών στα δημητριακά και της μονοπώλησής τους από μια «χούφτα» εμπόρων, θέμα το οποίο βρίσκεται ήδη στο μικροσκόπιο της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Για παράδειγμα, μόνο στο διάστημα ενός έτους, από τον Ιούνιο του 2010 μέχρι τον Ιούνιο του 2011, οι τιμές στις ζωοτροφές ανέβηκαν, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, στο καλαμπόκι κατά 32,2%, στο κριθάρι κατά 24,5%, στο πίτουρο κατά 24% και στο σανό κατά 12,6%. Σε δεινή θέση βρίσκονται οι μικρομεσαίοι κτηνοτρόφοι, ενώ μέρα με τη μέρα πληθαίνουν οι περιπτώσεις που δεν έχουν χρήματα για να ταΐσουν τα ζώα τους Στο... κόκκινο τα δάνεια Στο «κόκκινο» όσον αφορά το δανεισμό τους από τις τράπεζες παραμένουν οι κτηνοτρόφοι. Είναι ενδεικτικό πως τα χρέη των παραγωγών ξεπερνούν σήμερα το 1 δισ. ευρώ. Σε πρόσφατη ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας επανήλθε παράλληλα και στην πρότασή του για λύση στο θέμα των κτηνοτροφικών χρεών. Συγκεκριμένα, οι κτηνοτρόφοι ζητούν κούρεμα του 50% του κεφαλαίου και του συνόλου των τόκων υπερημερίας και, εκτός αυτού, αποπληρωμή του υπόλοιπου 50% σε 15 χρόνια, με χαμηλό επιτόκιο και τα 3 πρώτα χρόνια πληρωμή μόνο των τόκων. Προσωρινή ανάσα δίνει στον κλάδο το πάγωμα στις εφορίες των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την παλιά ΑΤΕ. Είχε προηγηθεί σχετική απόφαση του εκκαθαριστή της Αγροτικής Τράπεζας, ο οποίος επέλεξε να βεβαιώσει στις εφορίες εκατοντάδες κτηνοτροφικά ληξιπρόθεσμα δάνεια που παραμένουν στο χαρτοφυλάκιο της υπό εκκαθάριση ΑΤΕ. Συγκεκριμένα, στάλθηκαν προς είσπραξη στην εφορία ληξιπρόθεσμες οφειλές από κτηνοτροφικά δάνεια που είχαν ρυθμιστεί με την εγκύκλιο 100/2001 της ΑΤΕ, με εγγυήσεις του ελληνικού Δημοσίου. Όπως αναφέρει ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας, «η ρύθμιση αυτή, στην οποία εντάχθηκε ένας πολύ μεγάλος αριθμός κτηνοτρόφων, και συγκεκριμένα 6.576, κυρίως αγελαδοτρόφοι και χοιροτρόφοι, αποδείχτηκε βραχνάς για τους εντασσόμενους, αφού το οφειλόμενο χρέος αποστέλλεται για είσπραξη στο δημόσιο ταμείο (εφορία), με ό,τι αυτό συνεπάγεται (επιπλέον πρόστιμα, αδυναμία των κτηνοτρόφων να είναι φορολογικά ενήμεροι, κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων, αδυναμία πιστωτικών διευκολύνσεων). Σε μια κρίσιμη περίοδο που οι κτηνοτρόφοι βρίσκονται σε δεινή οικονομική κατάσταση, το κόστος των ζωοτροφών και γενικότερα των εφοδίων έχει ανέβει κατακόρυφα και η έλλειψη ρευστότητας πιέζει αφόρητα τις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, προωθούνται πρακτικές σκληρές και άδικες, με τις οποίες απειλείται πλέον η επιβίωσή τους». Ωστόσο, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, έπειτα από τις αντιδράσεις των φορέων των κτηνοτρόφων το θέμα προς το παρόν τουλάχιστον έχει παραμείνει «παγωμένο», προς όφελος των κτηνοτρόφων. Στην απευκταία, ωστόσο, περίπτωση που υλοποιηθεί η απόφαση, οι κτηνοτρόφοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με κατασχέσεις των περιουσιακών τους στοιχείων, αλλά και με μια σειρά άλλες, αρνητικές επιπτώσεις, όπως αδυναμία να λάβουν φορολογική ενημερότητα, αδυναμία να έχουν πιστωτικές διευκολύνσεις και επιπλέον πρόστιμα. Φέσια γαλακτοβιομηχανιών Ακόμα και η πρόσφατα εξαγορασμένη μετά «βαΐων και κλάδων» από μεγάλο ρώσικο επενδυτικό fund Δωδώνη εμφανίζει δυσκολίες στην πληρωμή των υποχρεώσεών της προς τους κτηνοτρόφους. Όπως αναφέρει ο βουλευτής Ιωαννίνων του ΠΑΣΟΚ Μιχάλης Κασσής, «παρατηρούνται φαινόμενα μη καταβολής των δεδουλευμένων στους παραγωγούς γάλακτος. Ειδικότερα, οι παραγωγοί δεν έχουν εξοφληθεί από την αρχή του έτους και είναι δεδομένο πως μέσα στη σημερινή, πολύ δύσκολη συγκυρία, αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Την ίδια στιγμή απλήρωτοι εδώ και έξι μήνες είναι και οι κτηνοτρόφοι της Κεντρικής Μακεδονίας που παραδίδουν γάλα στο τυροκομείο του «Κολιού». Ωστόσο, τους έχουν δοθεί επιταγές με ημερομηνίες Μαΐου και Ιουνίου ως προκαταβολή για το γάλα που θα παραδοθεί το 2013, την ώρα που ακόμη δεν έχει εξοφληθεί του Με την επί της ουσίας στάση πληρωμών από την ΑΓΝΟ δημιουργήθηκε ένα καταστροφικό ντόμινο, καθώς κατέρρευσε η τοπική οικονομία γιατί έμειναν απλήρωτοι όχι μόνο οι αγελαδοτρόφοι, αλλά και οι γεωργοί (καλλιεργητές ζωοτροφών) της περιοχής, αφού έσπασε η αλυσίδα πληρωμών.

7 Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 κτηνοτροφία 7 και της παραγωγής Και οι άδειες στο τραπέζι Σε μείζον ζήτημα αναδεικνύεται η έλλειψη άδειας λειτουργίας για τις εγκαταστάσεις, γεγονός που οδηγεί, όπως υποστηρίζουν οι κτηνοτρόφοι, σε απεντάξεις από προγράμματα και στην επιστροφή χρημάτων. Μάλιστα, όπως καταγγέλλουν, το δαιδαλώδες νομοθετικό πλαίσιο, τα επαγγελματικά συμφέροντα αυτών που εμπλέκονται στη διαδικασία της αδειοδότησης και η γραφειοκρατία κάνουν ακόμη και την τελευταία νομοθετική παρέμβαση του υπουργείου σχεδόν ανεφάρμοστη. Στο πρόβλημα που έχει προκύψει με την απένταξη νέων αγροτών, οι οποίοι ασχολήθηκαν με τον κτηνοτροφικό κλάδο το , αναφέρεται σε επιστολή που έστειλε προς το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ο Σύνδεσμος Κτηνοτρόφων νομού Καβάλας, στην οποία αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Μόνο στο νομό Καβάλας, από τους 35 κτηνοτρόφους που είχαν ενταχθεί στο πρόγραμμα, μόλις οι 3 κατάφεραν να αποκτήσουν άδεια λειτουργίας. Οι υπόλοιποι βγαίνουν εκτός. Μάλιστα, επειδή δεν ενημερώθηκαν οι γεωτεχνικοί, πολλοί από αυτούς δεν κατάθεσαν δεύτερο φάκελο. Κάποιοι που κατάθεσαν δεύτερο φάκελο χωρίς την άδεια, τους κρατάνε ακόμη στο Πρόγραμμα σε ένα καθεστώς αναμονής». Για αφανισμό του κτηνοτροφικού κλάδου και στο Ρέθυμνο κάνουν λόγο οι κτηνοτρόφοι, αλλά και οι φορείς του νομού, έπειτα από τις νέες οδηγίες της ΕΕ, που, σε συνδυασμό με την ισχύουσα νομοθεσία, αλλάζουν τα δεδομένα στο θέμα της άδειας λειτουργίας και εγκατάστασης κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων. Θέμα υπάρχει και με τις εκτάσεις εκείνες που χρησιμοποιούν για ελεύθερη βόσκηση των προβάτων τους και στις οποίες δεν υπάρχουν κτίσματα. Το πρόβλημα στο σημείο αυτό επικεντρώνεται στην ισχύουσα νομοθεσία που αφορά δασικές εκτάσεις, αρχαιολογικές ζώνες, τη ζώνη των 800 μέτρων, αλλά και τους λεγόμενους στάσιμους οικισμούς. Μας κλέβουν τη φέτα Όργιο απομιμήσεων φέτας πραγματοποιείται σε παγκόσμιο επίπεδο, τη στιγμή που η εγχώρια βιομηχανία αδυνατεί να εκμεταλλευτεί το μεγάλο πλεονέκτημα που της δίνει η κατοχύρωση της ελληνικότητας της φέτας, με αποτελέσματα οδυνηρά για τον Έλληνα κτηνοτρόφο. Σημειώνεται ότι η φέτα, με τόνους εξαγωγές, φέρνει 200 εκατ. ευρώ περίπου στη χώρα μας, ωστόσο πρόσφατα διαπιστώθηκε ότι η εταιρεία YORSAN, μια από τις κορυφαίες γαλακτοβιομηχανίες της Τουρκίας, διαθέτει προς πώληση φέτα με την ονομασία «Anatolion Feta Cheese». Ανάλογα κρούσματα διαπιστώθηκαν σε χώρες όπως η Ινδία και ο Καναδάς, αλλά και σε αραβικές χώρες, όπως και στην Κορέα και στην Ουρουγουάη. Πρόσφατα ανάλογα κρούσματα εκδηλώθηκαν και στην Αυστραλία. Όπως αναφέρει ο γραμματέας Α' Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της πρεσβείας μας στο Σίδνεϊ Βαϊανός Ωραιόπουλος-Κελένης, μετά από έρευνα στα σουπερμάρκετ, «τα προϊόντα που παρουσιάζονται ως φέτα είναι κυρίως εγχωρίως παραγόμενα, αλλά και εισαγόμενα από τη Μέση Ανατολή (ΗΑΕ) και τη Βόρεια Ευρώπη (Δανία). Όλα αυτά τα προϊόντα, που σαφώς στρεβλώνουν την εικόνα που σχηματίζουν οι καταναλωτές για τη φέτα, παρασκευάζονται είτε από γάλα αγελάδας είτε από κατσικίσιο γάλα. Το ευτύχημα είναι ότι τα συστατικά αυτά αναγράφονται στη συσκευασία. Στην περίπτωση όμως αυτή εξυπακούεται ότι μόνον οι καταναλωτές-γνώστες του θέματος έχουν τη δυνατότητα να προβαίνουν σε ορθή επιλογή αγορών». Δηλωθείσα ποσότητα αιγοπρόβειου γάλακτος (σε τόνους) Σύνολο αιγοπρόβειου Έτος Πρόβειο γάλα Γίδινο γάλα γάλακτος Πηγή: ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ Ποσότητα αγελαδινού γάλακτος (σε τόνους) ΜΗΝΕΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΪΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ ΙΟΥΛΙΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ ΣΥΝΟΛΟ Πηγή: ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ

8 8 επικαιρότητα Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 ΔΥΣΟΙΩΝΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΟΟΠτΙκΕΣ και ΓΙΑ την ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣτΗ ΓΕΩΡΓΙΑ, την ΩΡΑ ΠΟΥ ΜΕΓΑΛΟ θέσεις εργασίας χάθηκαν την τελευταία Aργά αλλά σταθερά αυξάνεται ο αριθμός των ανέργων και στον πρωτογενή τομέα. Αν και ακόμη η ύπαιθρος αντέχει τις συνέπειες της κρίσης, την τελευταία διετία χάθηκαν θέσεις εργασίας. Δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις και για την απασχόληση στη γεωργία, τη στιγμή που η Ελλάδα καταγράφει συνολικά περισσότερους από ανέργους (εκ των οποίων οι έμειναν άνεργοι την τελευταία τριετία), οι απώλειες στις θέσεις απασχόλησης που κατέγραψε ο αγροτικός τομέας μεταξύ 2010 και 2012 διαμορφώνονται σε και αντιστοιχεί σε ποσοστό 9,74% επί των συνολικά απασχολούμενων στη χώρα μας, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΠΑΣΕΓΕΣ. Η σύγκριση άλλωστε με το δευτερογενή και τον τριτογενή τομέα ισχυροποιεί την ανθεκτικότητα που εμφανίζει ο αγροτικός τομέας όσον αφορά την απασχόληση. Ειδικότερα, ο δευτερογενής τομέας σημείωσε μείωση 38,15%, που αντιστοιχεί σε θέσεις εργασίας, και ο τριτογενής τομέας κατέγραψε μείωση κατά 52,11%, που αντιστοιχεί σε θέσεις εργασίας. Και όλα αυτά τη στιγμή που η ανεργία καλπάζει και οι προοπτικές απασχόλησης στους υπόλοιπους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας παραμένουν θολές. Όπως σημειώνει η ΠΑ- ΣΕΓΕΣ, «ακόμα και κάτω από αυτές τις συνθήκες, ο αγροτικός τομέας όχι μόνο διατηρεί το ποσοστό απασχόλησης που κατέχει σαν κλάδος στο συνολικό ποσοστό της απασχόλησης, αλλά το αυξάνει. Ο πρωτογενής τομέας το 2012 απασχόλησε εργαζόμενους, καλύπτοντας το 12,97% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της χώρας. Το προφίλ του εργαζόμενου/αγρότη Για την τριετία , η απασχόληση στον αγροτικό τομέα μειώθηκε κατά 10,61% τη στιγμή που ο κλάδος των κατασκευών σημείωσε μείωση της τάξης του 34%, ο κλάδος της μεταποίησης 22,51% και ο κλάδος του εμπορίου 14,61%». Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΠΑΣΕΓΕΣ, το μεγαλύτερο ποσοστό των νέων θέσεων εργασίας αφορά τους αυτοαπασχολούμενους, σε ποσοστό 62%. Αύξηση παρουσιάζει η απασχόληση των βοηθών στην οικογενειακή επιχείρηση κατά 17,69% και ακολουθεί η κατηγορία των απασχολούμενων με προσωπικό (9,83%) και, με μικρότερη αύξηση, η κατηγορία των απασχολούμενων χωρίς προσωπικό. Οι νέες θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν αφορούν τόσο μετακίνηση εργαζομένων από άλλους τομείς της οικονομίας όσο και νεοεισερχομένους στην αγορά εργασίας, που ξεκινούν από τον αγροτικό τομέα. Σύμφωνα με την έρευνα, στην παρούσα φάση στον πρωτογενή τομέα, ηλικιακά τη μερίδα του λέοντος κατέχουν η κατηγορία ετών (52,09%) και ακολουθούν με 42,94% οι ηλικίες από ετών και με 4,98% ηλικίες από ετών. Ωστόσο, εντυπωσιακή είναι η αύξηση της απασχόλησης στη νεότερη ηλικιακή ομάδα (15-44) στα Ιόνια Νησιά, περιοχή που υφίστανται σημαντική μείωση της απασχόλησης στον τομέα του τουρισμού και των συναφών υπηρεσιών, στοιχείο που υποδηλώνει ότι οι εισερχόμενοι στις αγροτικές δραστηριότητες προέρχονται και από μετακίνηση εργαζομένων από τομείς που πλήττονται ιδιαίτερα από την οικονομική κρίση. Πρωταθλήτρια η Κεντρική Μακεδονία Σύμφωνα με την έρευνα της ΠΑΣΕΓΕΣ, σε όλες τις περιφέρειες, με εξαίρεση αυτές των Ιονίων Νήσων (+21,58%) και του Νοτίου Αιγαίου (+4,15%), για το χρονικό διάστημα καταγράφεται μείωση της απασχόλησης στον αγροτικό τομέα. Από τα επιμέρους στοιχεία προκύπτει ότι η Κεντρική Μακεδονία κρατά τα σκήπτρα της απασχόλησης στον τομέα, συγκεντρώνοντας το μεγαλύτερο ποσοστό των εργαζομένων (17%). Ακολουθούν οι Περιφέρειες Θεσσαλίας (12,84%), Πελοποννήσου (12,37%), Δυτικής Ελλάδας (12,36%) και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (11,42%). Ποσοστό απασχολούμενων στον κλάδο μικρότερο του 5% σημειώνουν οι Περιφέρειες Ηπείρου (4,78%), Ιονίων Νήσων (3,55%), Αττικής (3,06%), Δυτικής Μακεδονίας (2,97%), Νοτίου Αιγαίου (2,03%) και Βορείου Αιγαίου (1,55%). Στον αντίποδα, τα μεγαλύτερα ποσοστά μείωσης καταγράφονται στο Βόρειο Αιγαίο, όπου χάθηκαν θέσεις εργασίας (-22,90%), στη Δυτική Μακεδονία (-23,17%) και στη Στερεά Ελλάδα, όπου από τον πρωτογενή τομέα χάθηκαν θέσεις απασχόλησης (-29,30%). Τα μικρότερα ποσοστά μείωσης καταγράφονται στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη (-4,02%) και στη Δυτική Ελλάδα (-1,61%). Στα Ιόνια Νησιά οι περισσότεροι νέοι αγρότες Στα Ιόνια Νησιά, στη Θεσσαλία, στη Δυτική Ελλάδα και στην Ήπειρο σημειώνεται ο μεγαλύτερος αριθμός νέων αγροτών το διάστημα Η αύξηση της απασχόλησης στον πρωτογενή τομέα στα Ιόνια Νησιά για ηλικίες από 14 έως 44 ετών αυξήθηκε κατά 35,30% την προηγούμενη διετία. Ακολουθούν η Θεσσαλία, με ποσοστό αύξησης 4,69%, και η Δυτική Ελλάδα, με 4,39%. Η περιφέρεια Ηπείρου κατέγραψε ποσοστιαία θετική μεταβολή κατά 3,95%. Στον αντίποδα, με πολλαπλάσια αρνητικά ποσοστά απασχόλησης των νέων βρέθηκαν οι περιφέρειες Βορείου Αιγαίου και Στερεάς Ελλάδας. Συγκεκριμένα, νέοι ηλικίας έως 44 ετών αποχώρησαν σε ποσοστό 31,94% στο Β. Αιγαίο και σε ποσοστό 27,55% στη Στερεά Ελλάδα. Σημαντικά ποσοστά απώλειας θέσεων εργασίας στις ίδιες ηλικίες καταγράφηκαν στις περιφέρειες της Δ. Μακεδονίας (18,87%) και του Ν. Αιγαίου (14,73%). Η μικρότερη αρνητική μεταβολή καταγράφεται στις περιοχές της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης (-2,60%) και Πελοποννήσου (- 4,74%). Σε αροτραίες καλλιέργειες το ενδιαφέρον Ο κλάδος των αροτραίων καλλιεργειών καταγράφει σημαντικό ενδιαφέρον από το 2008 και μετά, απορροφώντας όλο και περισσότερους υποστηρικτές χρόνο με το χρόνο. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 2008 έως το 2012 περισσότεροι από στράφηκαν στο συγκεκριμένο τομέα, ενώ την τελευταία διετία ( ) στον κλάδο δημιουργήθηκαν θέσεις εργασίας. Αντίθετα, οι δενδρώδεις καλλιέργειες, περιλαμβανομένων

9 Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 επικαιρότητα 9 ΠΟΣΟΣτΟ ΝΕΩΝ ΠΡΟΣβΛΕΠΕΙ ΣτΗΝ ΥΠΑΙΘΡΟ διετία στον αγροτικό τομέα και των αμπελώνων, κατέγραψαν φθίνουσα πορεία, δεδομένου ότι από απασχολούμενους το 2008 αποχώρησαν από τις δενδρώδεις καλλιέργειες περισσότεροι από αγρότες. Την τελευταία μάλιστα διετία κατέγραψε μείωση κατά θέσεις εργασίας. Έντονα αρνητική εξέλιξη σημειώνει η απασχόληση στον κλάδο του πολλαπλασιαστικού υλικού και των φυτωρίων ( θέσεις), ενώ σημαντική κάμψη καταγράφεται και στον τομέα της δασοπονίας (-688 θέσεις). Απώλειες καταγράφονται στην αλιεία και στις υδατοκαλλιέργειες ( και -429 θέσεις αντίστοιχα). Σημαντικές ήταν οι απώλειες στους απασχολούμενους στον κλάδο των υποστηρικτικών υπηρεσιών προς τη γεωργία ( θέσεις), ενώ μείωση παρουσιάζουν και άλλοι επιμέρους τομείς, όπως οι μεικτές γεωργοκτηνοτροφικές δραστηριότητες και η κτηνοτροφία ( και ). Μέτρα υποστήριξης της στροφής στον πρωτογενή τομέα Η αντοχή που παρουσιάζει η απασχόληση στον πρωτογενή τομέα δεν σημαίνει ότι μπορεί να συνεχίσει αυτόνομα την πορεία της χωρίς την υποστήριξη της πολιτείας. Κάθε άλλο. Όπως σημειώνουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, πρέπει να στηριχτεί, κατά προτεραιότητα, ώστε και να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας, αλλά και η τάση αύξησης της απασχόλησης και της δημιουργίας νέων θέσεων να αποκτήσει μονιμότερο χαρακτήρα. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει η ΠΑΣΕΓΕΣ, πρέπει να διερευνηθούν τα αίτια περιορισμού της απασχόλησης σε ορισμένες περιφέρειες κρίσιμης σημασίας για τον πρωτογενή τομέα της οικονομίας και να ληφθούν άμεσα μέτρα με ειδικά προγράμματα για τη στήριξή της, αλλά και μέτρα αναπτυξιακού χαρακτήρα με στόχο την ανάκαμψή της. Κρίνεται, τέλος, αναγκαία η ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας των νεοεισερχόμενων στην αγορά εργασίας με τη δημιουργία ενός δικτύου δομών σε κάθε αγροτική περιφέρεια, για την παροχή πληροφόρησης και ενημέρωσης σε ορισμένα κρίσιμα θέματα, όπως η ποιότητα και το περιβάλλον, η οργάνωση και η διοίκηση των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, η εκτίμηση του κόστους παραγωγής, η υγιεινή και η ασφάλεια των τροφίμων, η πιστοποίηση, η κατανόηση των μηχανισμών λειτουργίας της αγοράς και των απαιτήσεων των καταναλωτών, αλλά και σε θέματα οργάνωσης και διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας, μάρκετινγκ αγροτικών προϊόντων και υλοποίησης επιχειρηματικών σχεδίων. «Η δημιουργία και η λειτουργία των δομών αυτών οφείλεται να ενταχθεί ως δράση στα περιφερειακά προγράμματα, ώστε να υποστηρίζει την υποδοχή και την εγκατάσταση των νεοεισερχόμενων στον τομέα, και όχι μόνο» καταλήγει η ΠΑ- ΣΕΓΕΣ. ΠτΩτΙκΗ ΠΟΡΕΙΑ ΜΕΧΡΙ το 2008 Η νεότερη ιστορία της απασχόλησης στον πρωτογενή τομέα Πτωτική πορεία παρουσίαζε η απασχόληση στον αγροτικό τομέα της χώρας τα προηγούμενα έτη, ακολουθώντας τη γενικότερη τάση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο διάστημα της δεκαετίας η απασχόληση στον αγροτικό τομέα της ΕΕ-27 παρουσίασε έντονα αρνητική πορεία, με ποσοστό μείωσης των απασχολούμενων κατά 24,9%. Το ίδιο διάστημα ωστόσο το ποσοστό μείωσης της απασχόλησης που αντιστοιχεί στην Ελλάδα είναι το μικρότερο μεταξύ όλων των χωρών-μελών της ΕΕ-27 (-2,6%), ακολουθούμενο από την Ιρλανδία (-4%). Ειδικότερα, η απασχόληση στον πρωτογενή τομέα παρουσιάζει καθοδική πορεία μέχρι και το έτος 2008, με ιδιαίτερα έντονη τη μείωση του αριθμού των απασχολούμενων στο διάστημα της πρώτης πενταετίας ( ), κατά το οποίο καταγράφεται απώλεια θέσεων εργασίας. Το επόμενο διάστημα ( ) επιβραδύνεται αισθητά η πτώση της απασχόλησης, με απώλεια θέσεων. Έτσι, το 2008 ο πρωτογενής τομέας απασχολούσε άτομα, δηλαδή το 11,33% του συνόλου των απασχολούμενων της χώρας. Από εκεί και έπειτα, και ειδικότερα από το τρίτο τρίμηνο του 2008, διαπιστώνεται συνεχής αύξηση της απασχόλησης, η οποία κατά το 2010 μεταφράστηκε σε δημιουργία 33 χιλιάδων θέσεων εργασίας. Όπως σημειώνει η ΠΑΣΕΓΕΣ, «από το 2008 έως και το 2012, με εξαίρεση το 2011, το ποσοστό των απασχολούμενων στον πρωτογενή τομέα σε σχέση με το σύνολο των απασχολούμενων αυξήθηκε, παρόλο που είχαμε απώλεια θέσεων εργασίας».

10 10 γεω-συμβουλές Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 λ ΗΜΕΡΟ ΟΓΙΟ ΚΑΠΝΟΣ KAΛ ΙΕΡΓΗΤΗ Κατάλληλη 9-15/ ΠΑΤΑΤΑ Εποχή φύτευσης της πατάτας για τις νότιες περιοχές της χώρας μας, αντίθετα με τις βόρειες και ψυχρότερες, που η φύτευση μπορεί να καθυστερήσει και μέχρι τον Απρίλιο. Συνιστάται η κατεργασία του εδάφους με άροτρο ή φρέζα πριν από τη φύτευση, με σκοπό την ενσωμάτωση του λιπάσματος στο έδαφος, καθώς και την καταστροφή των ζιζανίων. Προτείνονται για την καλλιέργεια να επιλέγονται ελαφρά εδάφη με μεγάλη περιεκτικότητα σε οργανική ουσία, με καλή στράγγιση και αερισμό. Οι αποστάσεις φύτευσης πρέπει να κυμαίνονται από 60 με 70 εκατοστά μεταξύ των γραμμών και 20 με 30 εκατοστά επί της γραμμής. Ενδείκνυται για την αποφυγή μυκητολογικών προσβολών η εφαρμογή ενός κατάλληλου εγκεκριμένου μυκητοκτόνου 1-2 εβδομάδες πριν από τη φύτευση, η επιλογή ανθεκτικών ποικιλιών, η χρήση πιστοποιημένου (υγιούς) πατατόσπορου, καθώς και η επιλογή διαφορετικών χωραφιών από χρονιά σε χρονιά (αμειψισπορά). Κατάλληλη εποχή για την προετοιμασία των χωραφιών για τη φύτευση της πατάτας, ειδικά στις νότιες περιοχές, όπως και των καπνοσπορείων, όπου απαιτείται φρεζάρισμα με άροτρο ή φρέζα, ώστε να αποφύγουμε τη δημιουργία ζιζανίων. Συνιστάται επέμβαση για την αντιμετώπιση του κόκκινου τετράνυχου στα μηλοειδή, και ιδιαίτερα στη μηλιά και στην αχλαδιά, κυρίως όμως σε οπωρώνες που εντοπίζονται περισσότερα από χειμερινά αυγά τετρανύχου ανά μέτρο καρποφόρου ξύλου. Απαιτείται καλή διαβροχή των δέντρων για να έχουμε ουσιαστικά αποτελέσματα, γιατί ο τετράνυχος εναποθέτει τα αυγά του σε προφυλαγμένες θέσεις κλαδιών των δέντρων προς τη νότια πλευρά τους. Η αντιμετώπιση του τετράνυχου γίνεται με τη χρήση κατάλληλων ακαρεοκτόνων, που αντιμετωπίζουν συγχρόνως τις διάφορες μορφές κοκκοειδών, αφίδων, αυγών του τετρανύχου και των διαχειμαζόντων εντόμων. Προτείνεται σε φυτείες αχλαδιάς που παρουσίασαν προσβολές από ψύλλα την προηγούμενη χρονιά να γίνει άμεσος ψεκασμός με ένα εγκεκριμένο εντομοκτόνο, σε συνδυασμό με λάδι ή καολίνη κατά τη διάρκεια μιας ημέρας ηλιόλουστης, με θερμοκρασία πάνω από 10 ο C και χωρίς αέρα. ΜΗΛΟΕΙΔΗ Γράφουν οι γεωπόνοι ΑΓΓ. ΚΟΥΤΡΟΥ-ΑΥΓΟΥΛΑ ΗΛΙΑΣ ΤΡΑΥΛΟΣ Επισημαίνεται ότι τα χειμερινά λάδια εφαρμόζονται μέχρι την έναρξη του φουσκώματος των οφθαλμών, ενώ αντίθετα τα θερινά χρησιμοποιούνται αργότερα και μέχρι το στάδιο του «μπαλονιού» και ενεργούν ως αποτρεπτικά της ωοτοκίας της, επειδή η ψύλλα αποφεύγει να αφήσει τα αυγά της σε επιφάνειες που έχουν λάδι. Συμπληρωματικά αναφέρεται ότι και ο καολίνης δρα ως αποτρεπτικό της ωοτοκίας της ψύλλας. Σε οπωρώνες αχλαδιάς που παρουσιάζουν προσβολές από το βακτηριακό κάψιμο, συνιστάται η λήψη καλλιεργητικών μέτρων, καθώς και ψεκασμοί, όπου χρειάζονται, με εγκεκριμένα χαλκούχα σκευάσματα σε υψηλές δόσεις και πριν από τη διόγκωση των οφθαλμών. Στα καλλιεργητικά μέτρα περιλαμβάνονται η εκρίζωση και το κάψιμο των βαριά προσβεβλημένων δέντρων, η αφαίρεση των λαίμαργων και παραβλαστημάτων, η απολύμανση των εργαλείων, η καταστροφή των ξενιστών (γκορτσιά, πυράκανθος, κυδωνίαστρο, κράταιγος) κ.ά. εποχή για την προετοιμασία των καπνοσπορείων. Απαιτείται φρεζάρισμα για το λεπτοτεμαχισμό του εδάφους και τη διαμόρφωσή του σε πρασιές, πλάτους ενός μέτρου, μήκους 5-10 μέτρων και ύψους 20 εκατοστών από την επιφάνεια του εδάφους, έχοντας μεταξύ τους διαδρόμους πλάτους 50 εκατοστών για τη διευκόλυνση των καλλιεργητικών φροντίδων. Η ισοπέδωση είναι μια εργασία που ακολουθεί, έπεται ο ψιλοχωματισμός της επιφάνειας του καπνοσπορείου και ολοκληρώνεται η διαδικασία της προετοιμασίας με την απολύμανσή του με τα κατάλληλα σκευάσματα, με στόχο την αποφυγή μυκητολογικών και άλλων προσβολών στα νεαρά καπνόφυτα. Συνιστάται η σπορά να γίνεται τους μήνες Φεβρουάριο και Μάρτιο με 0,6-0,8 γραμμάριο σπόρου ανά τ.μ. σπορείου για τα καπνά ανατολικού τύπου και 0,2-0,4 γραμμάριο σπόρου/τ.μ. για τις αμερικανικές ποικιλίες. Προσοχή χρειάζεται να δίνεται στην ποσότητα σπόρου/τ.μ. επειδή η μεγαλύτερη ποσότητα οδηγεί σε μεγάλη πυκνότητα φυτών και πιθανόν σε αδύναμα φυτά, σε τήξεις σπορείων και σε φτωχό ριζικό σύστημα, ενώ αντίθετα η μικρή ποσότητα μπορεί να δώσει φυτά μικρού ύψους που χαρακτηρίζονται συνήθως και από πρώιμη άνθιση. Σημειώνεται ότι για 1 στρέμμα αγρού χρειάζονται 6-10 τ.μ. σπορείου για τις ξένες ποικιλίες, π.χ., Virginia, και θα μεταφυτευτούν φυτά/στρέμμα και τ.μ. σπορείου για τις ανατολικού τύπου ποικιλίες (Μπασμάς και Σ-53), που μεταφυτεύονται σε μια πυκνότητα φυτών/στρέμμα. Η σπορά γίνεται στα «πεταχτά» με το χέρι και αφού ο σπόρος ανακατευθεί με άμμο ή στάχτη για να διευκολυνθεί η ομοιόμορφη διασπορά του. Μετά τη σπορά πρέπει να εφαρμοστεί ένα καλό πάτημα του καπνοσπορείου με σανίδα ή κύλινδρο και ο σπόρος να σκεπαστεί μετά τη σπορά με ένα λεπτό στρώμα απολυμασμένης και χωνεμένης κοπριάς.

11 Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 επικαιρότητα 11 ΞΑΝΑΣΤΗΝΟΥΝ ΤΑ ΑΓΡΟΤΟΔΙΚΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΕΣ Μαζί με τα μπλόκα τελείωσε και το «συγχωροχάρτι» που είχε δώσει η κυβέρνηση στους αγρότες που συμμετείχαν σε κινητοποιήσεις. Από την τροπολογία για την απαλλαγή των μελών των διοικητικών συμβουλίων των συνεταιρισμών αποσύρθηκε τελικά η διάταξη με την οποία σταματούσαν όλες οι διώξεις κατά αγροτών, ιδιοκτητών και οδηγών ταξί, καθώς και φορτηγών που κατηγορούνται για παρακώλυση συγκοινωνιών, παράνομη στάση και στάθμευση κατά τη διάρκεια κινητοποιήσεών τους έως το τέλος του Του ΝΙΚΟΥ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ (filippidis@paragogi.net) Πήραν πίσω το συγχωροχάρτι Ως γνωστόν, η τροπολογία είχε κατατεθεί στις 8 Φεβρουαρίου, μεσούντων των αγροτικών κινητοποιήσεων, σε νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης και είχε αποσυρθεί έξι μέρες αργότερα, μετά τις έντονες αντιδράσεις βουλευτών των κομμάτων της συγκυβέρνησης. Ανακοινώνοντας τότε την απόσυρση της τροπολογίας, ο υπουργός Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκης είχε πει ότι θα βελτιωθεί και θα επανακατατεθεί. Τελικά, κατατέθηκε νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος στο οποίο περιλαμβάνεται η εν λόγω διάταξη, μόνο όμως στο τμήμα της που αφορά την αναστολή των διώξεων κατά συνεταιριστών για ληξιπρόθεσμες οφειλές των ενώσεων και των συνεταιρισμών προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου. Και στη διάταξη αυτή υπάρχουν πάντως αλλαγές, μία εκ των οποίων είναι ότι η αναστολή αφορά μόνο το 2013 και δεν προβλέπεται η δυνατότητα παράτασης για ένα ακόμη χρόνο, όπως αναφερόταν στην τροπολογία της 8ης Φεβρουαρίου. Η διάταξη για τα λεγόμενα «αγροτοδικεία» δεν συμπεριελήφθη τελικά στο νομοσχέδιο, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση «μέτρησε» τις αντιδράσεις από ευάριθμη ομάδων βουλευτών των κομμάτων της συγκυβέρνησης. Αντίθετο στη διάταξη ήταν, κατά τις ίδιες πληροφορίες, και το υπουργείο Δημόσιας Τάξης, με το επιχείρημα ότι «συνιστά αντίφαση για την κυβέρνηση από τη μια να κρατά με τα ΜΑΤ ανοιχτές τις εθνικές οδούς και από την άλλη να μοιράζει συγχωροχάρτια σ αυτούς που τις έκλειναν». Κατά τις ίδιες πληροφορίες, στην κυβέρνηση πρυτάνευσε η άποψη ότι σταματώντας τις ποινικές διώξεις κατά αγροτών, ιδιοκτητών και οδηγών ταξί και φορτηγών «εκπέμπεται τελείως διαφορετικό μήνυμα στην κοινωνία από την πολιτική πυγμής και τη σθεναρή στάση με τις οποίες χειρίστηκε η κυβέρνηση μέχρι τώρα όλες τις κινητοποιήσεις, φτάνοντας μάλιστα και στην επιστράτευση απεργών». Έντονη ήταν η αντίδραση του υπεύθυνου αγροτικού του ΣΥΡΙΖΑ Βαγγέλη Αποστόλου, ο οποίος τόνισε ότι «Πριν ακόμη προφτάσουν οι αγρότες να αναστείλουν τις κινητοποιήσεις τους, η κυβέρνηση έδειξε το πραγματικό της πρόσωπο: Απέσυρε την τροπολογία που είχε καταθέσει για την εξάλειψη του αξιόποινου, με συντόμευση του χρόνου παραγραφής των πράξεων που τελέστηκαν από αγρότες κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεων των περασμένων χρόνων. Η συγκεκριμένη ρύθμιση αποτελούσε δέσμευση του πρωθυπουργού κατά την επίσκεψή του στις Σέρρες την προεκλογική περίοδο, όπως επίσης και υπόσχεση του υπουργού Δικαιοσύνης κατά τη συνάντησή του με φορείς των Σερρών». Ο βουλευτής Εύβοιας κατέληξε λέγοντας ότι «οι αγρότες αντέχουν, το ερώτημα είναι πόσο θα αντέξουν αυτοί που τους εμπαίζουν». Η τροπολογία Όσον αφορά τους συνεταιριστές, το καινούριο κείμενο της διάταξης έχει ως εξής: «Από τη λήψη της απόφασης της γενικής συνέλευσης των ΑΣ, ΕΑΣ, ΚΑΣΟ, ΚΕΣΕ και ΣΕ για συγχώνευση ή μετατροπή και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας αυτής ή από την υποβολή του σχεδίου εξυγίανσης της υποπερίπτωσης εε της περίπτωσης γ της παραγράφου 3 του άρθρου 19 του νόμου αυτού, στην πιστώτρια τράπεζα με το μεγαλύτερο ύψος απαιτήσεων και μέχρι την αποδοχή του ή μη από τους πιστωτές της ως άνω υποπερίπτωσης, ως και σε όσους ΑΣ και σε όσες ΕΑΣ, ΚΑΣΟ, ΚΕΣΕ και ΣΕ έχουν ήδη τεθεί σε καθεστώς εκκαθάρισης ή πρόκειται να τεθούν σε καθεστώς εκκαθάρισης με οποιονδήποτε τρόπο και μέχρι την ολοκλήρωση των εκκαθαρίσεων και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2013, αναστέλλονται η ποινική δίωξη ή η εκδίκαση των ποινικών υποθέσεων που εκκρεμούν σε β βαθμό, καθώς και η έναρξη ή συνέχιση Η διάταξη για τα λεγόμενα «αγροτοδικεία» δεν συμπεριελήφθη τελικά στο νομοσχέδιο, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση «μέτρησε» τις αντιδράσεις από ευάριθμη ομάδων βουλευτών των κομμάτων της συγκυβέρνησης αναγκαστικής εκτέλεσης κατά της περιουσίας των προέδρων και λοιπών μελών της διοίκησής τους, όπως είναι ιδίως οι διευθύνοντες σύμβουλοι, οι γενικοί διευθυντές, οι διευθυντές, οι γραμματείς και οι ταμίες, για ληξιπρόθεσμες οφειλές των ανωτέρω νομικών προσώπων προς το Δημόσιο, τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, τους ασφαλιστικούς οργανισμούς κύριας και επικουρικής ασφάλισης. Για ανάλογες οφειλές που πρόκειται να δημιουργηθούν από τη δημοσίευση του παρόντος άρθρου ή πρόκειται να προκύψουν από μελλοντικούς διαχειριστικούς ελέγχους, επιτρέπεται μεν η λήψη πάσης φύσεως ασφαλιστικών μέτρων κατά των ως άνω φυσικών προσώπων για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου, των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου και των ασφαλιστικών οργανισμών κύριας και επικουρικής ασφάλισης, όχι όμως η διενέργεια πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης. Η διάταξη καταλαμβάνει όλα τα ως άνω φυσικά πρόσωπα, τα οποία υπηρετούν κατά την έναρξη ισχύος του άρθρου αυτού όσο και εκείνα, η θητεία των οποίων έχει λήξει καθ οιονδήποτε τρόπο μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος άρθρου. Ο χρόνος της ανωτέρω αναστολής δεν συνυπολογίζεται στο χρόνο κάθε είδους αστικής ή ποινικής παραγραφής τυχόν αδικημάτων, παραβιάσεων και απαιτήσεων του Δημοσίου. Η αναστολή εκτέλεσης ισχύει και για κατασχέσεις απαιτήσεων των ως άνω φυσικών προσώπων που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων». Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Μάξιμο Χαρακόπουλο, η ρύθμιση ήταν αναγκαία καθώς «οι σημερινές διοικήσεις συνεταιρισμών, που μπορεί να μην ευθύνονται για χρέη ή για οφειλές που δημιουργήθηκαν στο παρελθόν, σέρνονται στα δικαστήρια και στα κρατητήρια. Η νομοθετική ρύθμιση, που φέρνουμε, στοχεύει στην αποτροπή του διασυρμού και της διαπόμπευσης ανθρώπων που έχουν το τεκμήριο της αθωότητας. Αναστέλλεται, δηλαδή, η δίωξή τους μέχρι τις , έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία της μετατροπής από δευτεροβάθμιες συνεταιριστικές σε πρωτοβάθμιες ή της συγχώνευσής τους με άλλους συνεταιρισμούς ή της εκκαθάρισής τους και μόνο σε ό,τι αφορά οφειλές στο Δημόσιο ή ασφαλιστικούς οργανισμούς. Επ ουδενί, δεν αποτελεί άφεση αμαρτιών, δεν αποτελεί συγχωροχάρτι για όσους έβαλαν το δάχτυλο στο μέλι. Αντιθέτως, αυτός ο χρόνος δεν μετρά στο χρόνο παραγραφής των τυχόν αδικημάτων».

12 12 ρεπορτάζ Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 παραγοντεσ τησ αγορασ μιλουν στην «παραγωγη» για τουσ επομενουσ μηνεσ Tι δείχνουν οι σπόροι για τις καλλιέργειες που ξεκινούν Η αγορά σπόρων δεν είναι όπως πριν από τρία με τέσσερα χρόνια, αλλά είναι σταθερή, δεδομένη. Ένας παραγωγός μπορεί να μειώσει το κόστος του από τα λιπάσματα ή από άλλες φροντίδες, αλλά δεν μπορεί να σπείρει λιγότερο από το απαιτούμενο. Όσο για τα στρέμματα που εγκαταλείπονται, όπως σημειώνουν εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην αγορά, πρόκειται για αυτά παραγωγών που έβαζαν β ποιότητας σπόρο, όχι των επαγγελματιών. Η ζήτηση κάθε χρόνο μετατοπίζεται προς την εποχή σποράς, αλλά τα πρώτα σημάδια θα φανούν μετά τις 10 Μαρτίου. Στην αγορά σπόρων κηπευτικών, οι μεταβολές που αναφέρονται από εταιρεία σε εταιρεία δεν είναι μεγάλες, ενώ στην κατηγορία των εκτατικών καλλιεργειών τα πράγματα διαφοροποιούνται, με τον καύσωνα και την ξηρασία να επηρεάζουν -αλλού περισσότερο και αλλού λιγότερο- τις τιμές. Της ΑΝΝΑΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ arampatzi@paragogi.net) Ντομάτα Ευοίωνα είναι τα νέα για τη ντομάτα, τόσο για τη βιομηχανική όσο και την υπαίθρια. Τώρα ξεκινούν να φτιάχνονται τα σπορεία για να αναπτυχθούν τα φυτά και να διατεθούν περίπου τον Απρίλιο. Για τη βιομηχανική, όπως αναφέρουν πηγές της Άλφα Γεωργικά Εφόδια, οι ηγέτιδες εταιρείες του χώρου τείνουν να ρίξουν τις τιμές σπόρων, κυρίως σε δημοφιλή υβρίδια, κατά ποσοστό περίπου 10%. Πέρυσι το κόστος των φυτών για θερμοκήπια διαμορφώθηκε στα 330 ευρώ ανά στρέμμα. Εκεί που αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά η ζήτηση είναι στην υπαίθρια ντομάτα, για κατανάλωση. Πέρυσι δεν υπήρχε ενδιαφέρον, ενώ φέτος αναμένεται τόνωση της ζήτησης κατά 40%-50%. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι πολλοί είναι εκείνοι Για τα κηπευτικά, η διαδικασία σποράς είναι η εξής: Γίνεται η σπορά σε δίσκους θέσεων και η ανάπτυξη διαρκεί μέρες. Μετά συσκευάζονται σε χαρτοκιβώτια ή, αναλόγως με τις απαιτήσεις, μεταφυτεύονται. Π.χ. στις ντομάτες, σε αρκετές περιπτώσεις ζητείται από τον παραγωγό μεταφύτευση, για να μεγαλώσει κι άλλο το ριζικό σύστημα, έναντι μιας μικρής επιβάρυνσης. που θα προτιμήσουν την υπαίθρια ντομάτα. Πέρυσι δεν υπήρχε αρκετή παραγωγή και έτσι οι παραγωγοί είχαν πετύχει πολύ καλές τιμές για μεγάλο χρονικό διάστημα. Από τα στρέμματα υπαίθριας ντομάτας, οι τιμές παραγωγού που Ηλίανθος Το σημάδι του στις σποροπαραγωγές χώρες, όπως η Σλοβενία και η Κροατία, άφησε το μεγάλο στρες που προκάλεσε ο καύσωνας. Ο ηλίανθος επλήγη, κι έτσι αναμένεται αύξηση της τιμής στους σπόρους κατά 2%-2,5%, καθώς αυξήθηκε το κόστος παραγωγής. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως στον ηλίανθο θα υπάρχει πρόβλημα, δεν θα υπάρχει κάλυψη της ζήτησης, όπως μεταδίδουν και τα μηνύματα που έρχονται από το εξωτερικό. Τα στρέμματα αναμένεται να αυξηθούν κατά 20%. Πέρσι, τα στρέμματα για την καλλιέργεια ηλίανθου ανήλθαν στα , κάτι που μεταφράζεται σε σάκους των σπόρων. Το βιοντίζελ κερδίζει έδαφος και στην Ελλάδα, με τους παραγωγούς να αναζητούν διεξόδους από τα τετριμμένα. Επιπλέον, σε περιοχές που σπέρνεται αραβόσιτος στη χώρα έχει εντοπιστεί έντομο καραντίνας, με τον αποτελεσματικότερο τρόπο αντιμετώπισης να είναι η καραντίνα. επιτεύχθησαν ήταν μεταξύ 0,70 και 1,80 ευρώ. Στην Αγροτικός Οίκος Σπύρου βλέπουν πολύ υψηλές τιμές παραγωγού, σημειώνοντας πως θα υπάρχει έλλειψη. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, σε Σερβία και Σκόπια οι ποσότητες ντομάτας θα είναι πολύ μειωμένες, καθώς τα θερμοκήπια έμειναν ακαλλιέργητα, με αρκετούς παραγωγούς, ιδίως στα Σκόπια, να φεύγουν από τη χώρα. Όσο για την υπαίθρια, επιφυλάσσονται, καθώς δεν έχει «δείξει» ακόμη. Για τις τιμές σπόρου, δεν βλέπουν πτώση. Πιπεριά Σχεδόν το ίδιο κοστολόγιο, ανάλογα με τα υβρίδια που προτιμώνται, είναι και οι σπόροι πιπεριάς, ενώ φέτος δεν αναμένονται ιδιαίτερες μεταβολές. Ένα ακριβό υβρίδιο πιπεριάς μπορεί να έχει κόστος 200 ευρώ ανά φυτά, ενώ η τιμή για ένα φτηνό είναι κατά 70% μειωμένη σε σχέση με το πρώτο. Για τις πολύχρωμες πιπεριές, που είναι για εξαγωγή, η τιμή μπορεί να είναι ακόμα και πιο ακριβή από αυτή της ντομάτας, περίπου στα 300 ευρώ ανά φυτά. Σύμφωνα με τον Οίκο Σπύρου, η καλλιέργεια πιπεριάς θερμοκηπίου δείχνει μείωση κατά 15% φέτος, ενώ για την υπαίθρια δεν υπάρχουν ακόμη δείγματα. Καλαμπόκι Υπαρκτές θα είναι οι συνέπειες στη φετινή ζήτηση για σπόρους καλαμποκιού. Η ξηρασία και οι καύσωνες που βίωσαν οι σποροπαραγωγές χώρες βόρεια άφησαν το αποτύπωμά τους στο προϊόν. Αυτό μεταφράζεται σε αύξηση της ζήτησης και σε οριακή προσφορά. Οι τιμές δεν αναμένεται να διαφοροποιηθούν από πέρυσι και το κόστος του σπόρου θα αντιστοιχεί στο 6% της ακαθάριστης προσόδου του παραγωγού. Πέρυσι, τα στρέμματα που αντιστοιχούσαν σε καλαμπόκι στην Ελλάδα ήταν στο 1,2 εκατ. στρέμματα, δηλαδή σε σακιά σπόρων. Βαμβάκι Για το βαμβάκι, η αγορά εκτιμά ότι είτε θα κινηθεί στα περσινά επίπεδα, είτε θα εμφανίσει μια μικρή κάμψη. Ο ανταγωνισμός με το καλαμπόκι, που είναι λιγότερο απαιτητικό, η ξηρασία και το ενδιαφέρον για τα βιοκαύσιμα, πίεσαν και πέρυσι το βαμβάκι προς τα κάτω, το πάλαι ποτέ αποδοτικό προϊόν. Πλέον τα στρέμματα δεν είναι στα 3,5 εκατ. που ήταν κάποτε, έχουν υποχωρήσει στα 2,5 εκατ. Ο σπόρος και πέρυσι και φέτος θα είναι σε υπερεπάρκεια.

13 Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 επιχειρήσεις 13 ΔΕΝ ΜΕΙΩΝΟΥΝ ΤΟΥΣ ΜΙΣΘΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΟΙ KRAFT, BARILLA ΚΑΙ NESTLE Δυναμική στήριξη των πολυεθνικών στον κλάδο των τροφίμων Τη στήριξή τους στην Ελλάδα, τη στιγμή που το σενάριο περί περαιτέρω μείωσης του κατώτατου μισθού προκαλεί επιπρόσθετο άγχος στους εργαζόμενους, δηλώνουν οι διοικήσεις πολυεθνικών εταιρειών τροφίμων που δραστηριοποιούνται στην εγχώρια αγορά, τονίζοντας πως δεν σχεδιάζουν να «κουρέψουν» τις μηνιαίες απολαβές των υπαλλήλων τους στη χώρα μας. Της ΒΟΥΛΑΣ ΜΑΛΑΙΝΟΥ (malainou@paragogi.net) Πληροφορίες που έκαναν την περασμένη εβδομάδα τον κύκλο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης ανέφεραν πως το παρασκήνιο της συνάντησης του υπουργού Ανάπτυξης Κωστή Χατζηδάκη με τους εκπροσώπους 11 πολυεθνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται και στην ελληνική αγορά προκάλεσε έντονες ανησυχίες στο υπουργείο Εργασίας, φέρνοντας επιπλέον σε δύσκολη θέση τον κ. Χατζηδάκη. Όπως φημολογείται, η συζήτηση στο υπουργείο Ανάπτυξης «άναψε», όταν οι διοικήσεις κορυφαίων επιχειρήσεων, μεταξύ άλλων και στον κλάδο των τροφίμων, άσκησαν ισχυρό πρέσινγκ στον κ. Χατζηδάκη, ζητώντας να δοθεί νομικά η δυνατότητα να προσλαμβάνουν νέους άνεργους με μισθούς 300 ευρώ το μήνα για μερική απασχόληση.λέγεται, μάλιστα, πως διατυπώθηκε η άποψη πως, τη στιγμή που στην Ελλάδα η ανεργία καταρρίπτει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, δεν θα έπρεπε να τίθεται θέμα δέσμευσης του κατώτατου ημερομισθίου. Δεν «κουρεύουμε» μισθούς Η παραπάνω φημολογία προκάλεσε μεγάλο «αλαλούμ» στην εγχώρια επιχειρηματική σκηνή, καθώς ουσιαστικά δόθηκε η εντύπωση πως οι «κορυφαίοι», με πολυετή εμπειρία στον κλάδο των τροφίμων, εκμεταλλεύονται τη δύσκολη οικονομική συγκυρία στην οποία έχει περιέλθει η Ελλάδα, «τσεκουρώνοντας» ακόμα και τους χαμηλόμισθους εργαζόμενους. Το γεγονός προκάλεσε περαιτέρω ανησυχίες όσον αφορά τις προθέσεις μικρότερων επιχειρήσεων του ίδιου κλάδου με σημαντική παρουσία αποκλειστικά στην ελληνική αγορά. Προκειμένου να ξεκαθαρίσει το «μπάχαλο» που προκλήθηκε από τα παραπάνω σενάρια, οι εκπρόσωποι των Kraft, Nestlé, Barilla προχώρησαν σε διάψευση των σχετικών δημοσιευμάτων, επισημαίνοντας πως δεν υπάρχει καμία πρόθεση από την πλευρά των διοικήσεων είτε να μειώσουν τους μισθούς είτε να ξεκινήσουν μαζικές απολύσεις είτε να εγκαταλείψουν την ελληνική αγορά. Αντιθέτως μάλιστα, δηλώνουν έτοιμοι να ενισχύσουν την ελληνική αγορά με περισσότερες επενδύσεις. Kraft: Διατηρούμε τις θέσεις εργασίας, αυξάνουμε τις αμοιβές «Η ελληνική αγορά έχει δυνατότητες που μπορούν να αξιοποιηθούν» δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Λευτέρης Χαλουλάκος, σχολιάζοντας τα αναληθή, όπως τα χαρακτήρισε, δημοσιεύματα. Η Kraft στέλνει μήνυμα στήριξης στην Ελλάδα. Διατηρεί τις υπάρχουσες θέσεις εργασίας, διαβεβαιώνοντας πως δεν σκοπεύει να προβεί σε απολύσεις, παρά την οικονομική κρίση που πλήττει τη χώρα μας. Αντιθέτως, όπως δήλωσε ο κ. Χαλουλάκος μιλώντας σε εκπροσώπους του Τύπου την περασμένη εβδομάδα, οι εργαζόμενοι της εταιρείας, οι οποίοι ανέρχονται σε 580, φέτος θα λάβουν αυξήσεις 1%-2%, ενώ πέρυσι η εταιρεία διατήρησε σταθερούς τους μισθούς των εργαζομένων, δίνοντας όμως υψηλότερα «μπόνους». Σύμφωνα με τον ίδιο, στο τραπέζι των συζητήσεων με τον κ. Χατζηδάκη δεν έπεσε ζήτημα μείωσης μισθών. Παράλληλα, η εταιρεία άνοιξε «παράθυρο» στην ενίσχυση της παραγωγικής δραστηριότητας της Kraft Foods Hellas στην Ελλάδα. Σημειώνεται ότι την τελευταία τετραετία η εταιρεία υλοποιεί ένα πρόγραμμα εκσυγχρονισμού της παραγωγικής διαδικασίας, ώστε να ανταποκριθεί στις προκλήσεις και στις απαιτήσεις της εποχής, ύψους 8 εκατ. ευρώ μέχρι σήμερα. Για την επόμενη διετία έχουν προγραμματιστεί επιπλέον επενδύσεις ύψους 5 εκατ. ευρώ. Το επενδυτικό πρόγραμμα αφορά κυρίως το εργοστάσιο σοκολάτας Παυλίδη, το οποίο έχει αυξήσει την παραγωγική του ικανότητα κατά 30%-35%, με νέες σύγχρονες λειτουργίες, πλήρη αυτοματοποίηση των δύο γραμμών παραγωγής και βελτιστοποίηση σε χρόνο παραγωγής και σε ποιότητα παραγόμενων προϊόντων, καθώς και στη μείωση χρήσης ενέργειας και μείωση αποβλήτων. Αξίζει να σημειωθεί πως πρόσφατα λανσαρίστηκε στην ελληνική αγορά το Fonzies, ένα νέο προϊόν, τραγανό σνακ καλαμποκιού, ψημένο στο φούρνο, που διατίθεται γεύσεις. Στην ελληνική αγορά, η εταιρεία προωθεί προϊόντα όπως σοκολάτες Lacta, Υγείας Παυλίδη, Παυλίδη Γεμιστές, κουβερτούρα Παυλίδη, Kiss, γκοφρέτα 3BIT και Lacta Lov'it, Merenda, σοκολατάκια Gioconda, τυρί κρέμα Philadelphia, μαγιονέζα και κέτσαπ Kraft, μπισκότα OREO και Εργαστήρι Παυλίδη, καφέ φίλτρου Jacobs, Jacobs Espresso, Maxwell House, ροφήματα Tassimo, ρόφημα σοκολάτας Lacta και Cadbury, τσίκλες Trident, Dentyne, καραμέλες Halls και τσικλόφουσκα Bubbaloo. Barilla: Δεν φέρνουν αποτέλεσμα οι μειώσεις Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η Barilla Hellas, η οποία, απαντώντας στα δημοσιεύματα που την ήθελαν να πιέζει για μειώσεις μισθών και πρόσληψη νέων ανέργων με 300 ευρώ και ημιαπασχόληση, τόνισε πως ουδέποτε διατύπωσε ή εξέφρασε απόψεις που σχετίζονται με τη μείωση μισθών στην Ελλάδα. Παράλληλα, δήλωσε κατηγορηματικά ότι οι απόψεις αυτές όχι μόνο δεν την αντιπροσωπεύουν, αλλά τη Δεν υπάρχει καμία πρόθεση από την πλευρά των διοικήσεων είτε να μειώσουν τους μισθούς είτε να ξεκινήσουν μαζικές απολύσεις είτε να εγκαταλείψουν την ελληνική αγορά βρίσκουν απολύτως αντίθετη, υποστηρίζοντας πως τέτοια μέτρα είναι αναποτελεσματικά για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Nestlé: Κανένας λόγος για μείωση της περιόδου «προμήνυσης» εργαζομένων Από την πλευρά της και η Nestlé διέψευσε τα σχετικά δημοσιεύματα, τονίζοντας πως αποτελεί στρατηγική απόφασή της να παραμείνει στην Ελλάδα και να συνεχίσει να επενδύει στη χώρα μέσα από τα εργοστάσια που διατηρεί και τις θέσεις εργασίας που προσφέρει. Η Nestlé λειτουργεί τέσσερα εργοστάσια στην Ελλάδα, απασχολεί πάνω από μόνιμους εργαζόμενους και, παρά το δυσμενές επιχειρηματικό και οικονομικό περιβάλλον, δεν έχει προχωρήσει σε καμία μείωση προσωπικού ή περικοπή μισθών. Το 2012 η Nestlé Ελλάς υλοποίησε το πλάνο της για επενδύσεις στη χώρα ύψους 9 εκατ. ευρώ, ενώ το πρόγραμμα της εταιρείας για το 2013 βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, προβλέποντας επενδύσεις ύψους 8 εκατ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό των εργοστασίων της και την παραγωγή νέων προϊόντων. Το τελεσίγραφο της Σουρωτή Η Σουρωτή παρουσιάζει την άλλη όψη του νομίσματος. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ηγεσία της βιομηχανίας εμφιαλωμένου νερού έχει βάλει το... μαχαίρι στο λαιμό των εργαζομένων της, δίνοντας τους τελεσίγραφο. Όπως λένε οι πληροφορίες, θέλει να εξοικονομήσει ευρώ και, για να το πετύχει, δύο είναι τα τινά: ή θα «κόψει» τους μισθούς των 130 υπαλλήλων της κατά 10% ή θα καθιερώσει την πολιτική εργασίας με μείον μία μέρα. Σημειώνεται πως από το 2011 η εταιρεία έχει εστιάσει τη στρατηγική της κυρίως στην ενίσχυση των εξαγωγών (εκείνη τη χρονιά εισήλθε στην Κίνα και στον Καναδά) ως αντίβαρο στις απώλειες που καταγράφει στην εσωτερική αγορά. Επί του παρόντος, οι εξαγωγές της αντιστοιχούν στο 6% του συνολικού κύκλου εργασιών της, που κυμαίνεται στα 16 εκατ. ευρώ περίπου.

14 14 θέμα Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ «ΑΓΟΡΕΣ ΤΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ» (FARMERs MARKET) Σε τι διαφέρουν οι «Αγορές των Αγροτών» από Η «Αγορά των Αγροτών» ή αλλιώς η «Αγορά Παραγωγών» (διεθνώς Farmers Market) είναι «αγορά όπου αποκλειστικά ο παραγωγός πουλά τα προϊόντα του κατευθείαν στον καταναλωτή, χωρίς καμία απολύτως διαμεσολάβηση στη διακίνηση των προϊόντων του, υπό την προστασία και την εποπτεία των τοπικών αρχών, σε συνθήκες οργάνωσης και έλεγχου». Του δρα ΣΤΑΜΑΤΗ ΣΕΚΛΙΖΙΩΤΗ* «Αγορά Αγροτών» σε ειδικά διαμορφωμένο αστικό κενό στο Ντένβερ του Κολοράντο ΗΠΑ (Πηγή: Nicolas Cascarano, Αρχιτέκτων) Η προώθηση της ιδέας των «Αγορών των Αγροτών» αποτελεί βασική προϋπόθεση επιτυχίας. Σχετικά γραφικά σε αντικείμενα με ξεκάθαρο μήνυμα και συναισθηματικό περιεχόμενο έχουν τεράστια απήχηση (Πηγή: Design Public) Οι σκοποί του θεσμού είναι «η διαμόρφωση συνθηκών προσφοράς και ζήτησης σε όφελος παραγωγών και καταναλωτών, παράκαμψη της οποιασδήποτε ενδιάμεσης επιβάρυνσης στο τελικό προϊόν, διαμόρφωση της πιο κλειστής κατά το δυνατόν ψαλίδας μεταξύ τιμών παραγωγού και καταναλωτή, η περιθωριοποίηση της κερδοσκοπίας, η συμπίεση των τιμών των αγαθών σε ανταγωνιστικά επίπεδα και η ομαλοποίηση της αγοράς στον αγροδιατροφικό τομέα, ενισχύοντας τα εγχώρια προϊόντα και την αύξηση της ζήτησης και συντελώντας στην υποκατάσταση των εισαγόμενων με κατεύθυνση την αυτάρκεια σε τοπική και, γιατί όχι, σε εθνική κλίμακα». Οι εξαγγελίες, τα αίτια και η πραγματικότητα Είναι πασίγνωστη η αδυναμία ομαλοποίησης της αγοράς των τροφίμων με κυρίαρχη την «κάθετη μείωση οικογενειακών εισοδημάτων σε επίπεδα 40%- 50% σε περίοδο δύο ετών, χωρίς αντίστοιχη αλλά αντίθετα μηδενική μείωση των τιμών καταναλωτή, μέχρι και προκλητική αύξηση σε πολλά είδη πρώτης ανάγκης». Η δαπάνη για τρόφιμα έχει αγγίξει απογοητευτικά ύψη για την ελληνική οικογένεια, μεγάλο μέρος της οποίας αφορά εισαγόμενα είδη, με «αμήχανη έως παράλυτη» την παρουσία του κράτους, «αδιάφορο έως αδύναμο» να ελέγξει την κερδοσκοπία και τη φοροδιαφυγή. Οι εξαγγελίες και οι υποσχέσεις των αρμοδίων για στοχευμένες Παρεμβάσεις των Υπηρεσιών Ελέγχου, της Επιτροπής Ανταγωνισμού, της δημιουργίας Δημοπρατηρίων, δημιουργίες «Αγορών Αγροτών», μητρώων αγροτών και εμπόρων και οτιδήποτε άλλο «υποχρεούνται να πράξουν» (ως απαίτηση ενός σύγχρονου κράτους) με στόχο και χρέος την προστασία του εισοδήματος, της επισιτιστικής επάρκειας και της δημόσιας υγείας, παραμένουν εξαγγελίες «εντυπωσιασμού» και χωρίς απολύτως καμία πρακτική σημασία. Η υλοποίηση οποιασδήποτε κυβερνητικής εξαγγελίας χωρίς να προηγούνται μελέτες σκοπιμότητας και βιωσιμότητας και η οποία απαιτεί «δημόσια δαπάνη» και συμμετοχή δεν μπορεί να γίνει σε περίοδο κρίσης, εάν δεν προσεγγιστεί ή κριθεί ως «επένδυση ανταποδοτικού χαρακτήρα» με θετικά κοινωνικοοικονομικά οφέλη. Μερικά χρήσιμα συμπεράσματα Συνυπολογίζοντας τους διαθέσιμους και πολύτιμους φυσικούς πόρους, το ανθρώπινο δυναμικό, το βιοκλίμα και το πολύτιμο φορτίο της αγροτικής βιοποικιλότητας του τόπου, η εικόνα διατροφικής αφθονίας και αυτάρκειας της Ογενικά δύσπιστος καταναλωτής βιώνει ήδη πρωτόγνωρες εμπειρίες στη χώρα, η οποία υπήρξε κάποτε αυτάρκης σε τρόφιμα, και μάλιστα σε περιόδους εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ευρωζώνης. Ήταν οι εποχές που ο αγροτικός κόσμος αντιπροσώπευε το 20% και πλέον του ενεργού πληθυσμού, το σύνολο σχεδόν της ελληνικής γόνιμης γης καλλιεργούνταν (περί τα 37 εκατομμύρια στρέμματα με τεράστια ποικιλότητα προϊόντων από ντόπιο γενετικό βιοαπόθεμα), η δε κτηνοτροφία αποτελούσε μία από τις βασικές δραστηριότητες και υπήρχε υπερεπάρκεια παραγωγής βασικών τροφίμων (με δυνατότητα διατήρησης εθνικών αποθεμάτων για ημέρες κρίσεων). Η πραμάτεια των αγροτών ανεμπόδιστα έβρισκε το δρόμο της προς τις αγορές στις πόλεις, σε ανταγωνιστικές μάλιστα τιμές (μέσα από παζάρια, λαϊκές, κεντρικές και συνοικιακές αγορές και γυρολόγους). Αυτά συνέβαιναν χωρίς μεσάζοντες και πριν ακόμη «διογκωθεί» υπέρμετρα το μεταπρατικό εμπόριο, ανατραπούν οι «ισορροπίες προσφοράς και ζήτησης και ανοίξει απαράδεκτα η ψαλίδα τιμών παραγωγού και καταναλωτή». Παρά τα νόμιμα και χορταστικά περιθώρια χονδρεμπορικού και λιανεμπορικού κέρδους που ορίζονταν από μια σειρά αγορανομικές διατάξεις, περιστασιακές διατιμήσεις για χώρας δεν δικαιολογείται να ανήκει στο παρελθόν, αλλά συνεχίζει να παραμένει πάντοτε «εφικτή και με τη δική της δυναμική». Λόγω της στρεβλής αγροτικής παραγωγής, της ανυπαρξίας εθνικού σχεδίου, της έλλειψης αγροτικού αναπτυξιακού οράματος στην πράξη, του «οργανωτικού χάους και της εμπορικής ασυδοσίας», δεν είναι εύκολο η εικόνα αυτή να αποκατασταθεί άμεσα. Οι μεταρρυθμίσεις στο Γεωργικό Τομέα είναι πολλαπλού χαρακτήρα και απαιτούν δέσμες από μέτρα και παρεμβάσεις, μέσα από μακροπρόθεσμο σχεδιασμό επιλεγμένα αγαθά και τους «συστηματικούς» αγορανομικούς ελέγχους, βαθμιαία όλα τα μέτρα εξασθενούσαν στο όνομα μιας «ελεύθερης αγοράς», η οποία τελικά «τους ξέφυγε σε ουρανούς ασυδοσίας κυκλωμάτων και συμφερόντων». Επιπλέον, μέσα σ αυτή την εξέλιξη (με ή χωρίς σχεδιασμό) βιώνουμε διαχρονικά τη χαλάρωση και την αδυναμία ενός κράτους να παρεμβαίνει, να αρέσκεται επικοινωνιακά (άρα αντιπαραγωγικά) σε νοοτροπίες εξαγγελιών «άνευ κόστους», να αναλώνεται σε «επεξηγήσεις» και «αναλύσεις» αγροτικής πολιτικής, που ποτέ δεν σχεδίασε ή μελέτησε, έτσι για να δικαιολογεί τη δική του απραξία και παραλυσία, τα δύο απολύτως υπεύθυνα συστατικά της σημερινής οικονομικής μιζέριας. Με την είσοδο της χώρας στην ΕΕ επικράτησε η βαθμιαία υποκατάσταση της εγχώριας παραγωγής και προσφοράς αγαθών από μαζικές εισαγωγές σε «τιμές καταναλωτή Ευρώπης για μισθούς Νότου». Για τέσσερις και πλέον δεκαετίες καλλιεργήθηκαν ξανά και ξανά τεράστιες εκτάσεις γόνιμης ελληνικής γης με τις ίδιες καλλιέργειες, ζημιώθηκε το περιβάλλον και ο υδροφόρος ορίζοντας και χάθηκε πολύτιμος χρόνος για χάρη των «επιδοτούμενων» καλλιεργητικών πρακτικών, έτσι, χωρίς όραμα, χωρίς και σε «σοβαρή» οργανωτική βάση. Οι διορθώσεις στο δίκτυο προσφοράς, ζήτησης και διανομής απαιτούν καινοτομίες και εφαρμογές πολιτικών και πρακτικών που έχουν ήδη φέρει εντυπωσιακά αποτελέσματα σε άλλες χώρες της ΕΕ και όχι μόνο. Οι «Αγορές των Αγροτών» αποτελούν μόνο ένα μέρος του όλου, αλλά σίγουρα ελπιδοφόρο εργαλείο, γόνιμο κύτταρο ανάπτυξης ενός υγιούς οργανισμού «διάθεσης των αγαθών». Η έννοια και η αναγκαιότητα για «Αγορές των Αγροτών», εκτός από τις εξαγγελίες, δεν πέρασαν στο ευρύ κοινό ως κάτι διαφορετικό από τις γνωστές σε όλους «λαϊκές αγορές», ούτε κατανοεί ο πολύς κόσμος «την πραγματική διαδρομή» και τα «κριτήρια τιμολόγησης» των προϊόντων, την ώρα που ψωνίζει και τα προμηθεύεται. Δεν υπήρξαν μέχρι σήμερα ερμηνευτικές επεξηγήσεις, ανάλυση σχεδίων και προθέσεων, ούτε κάποια συνέχεια επί του θέματος (όπως συμβαίνει με όλες τις εξαγγελίες εντυπωσιασμού), με αποτέλεσμα να επικρατεί δικαιολογημένα η σύγχυση περί τίνος πρόκειται, πόσο χρήσιμες είναι και πόσο εφικτές μπορούν Βιώματα του Έλληνα καταναλωτή και η απουσία των μηχανισμών εθνοκεντρικό σχεδιασμό και χωρίς λογική, αφήνοντας να διαμορφωθεί ένα ιδιάζον «μοντέλο καταναλωτισμού», αδιαφορώντας για το πού και ποιος παράγει τρόφιμα και, το χειρότερο, αγνοώντας το ποιος τελικά ωφελούνταν περισσότερο από τις αδιαμαρτύρητα αποδεκτές ΚΑΠ, σχεδιασμένες από αποφασισμένους Βόρειους για ανυποψίαστους Νότιους, όπως βεβαιώνεται και εκ του αποτελέσματος. Στη συνέχεια και μέχρι την τωρινή κρίση, οι τιμές καταναλωτή στην Ευρωζώνη παρέμειναν υψηλές με συνεχώς μειούμενη την αγοραστική δύναμη του ευρώ μέσα σε ένα «μωσαϊκό» πληθωρισμών με συνεχείς διακυμάνσεις (ξεχωριστά και διαφορετικά και για κάθε κράτος-μέλος). Όλα αυτά σε κλίμα μιας αναποφάσιστης, αργής και εξοργιστικά «ηγεμονευμένης» ευρωπαϊκής οικονομικής πολιτικής (σαφώς εν γνώσει της), η οποία δείχνει να περιφρονεί την ανάγκη για περιορισμό αυτών των πληθωριστικών διακυμάνσεων και να μην αποτολμά μέτρα, τα οποία θα πάψουν να είναι οριζόντια για όλες τις χώρες-μέλη, αλλά εκείνα που θα εστιάζουν σε συγκεκριμένες δέσμες «ρύθμισης τοπικών αγορών καταναλωτικών προϊόντων» σε συγκεκριμένα κράτη-μέλη, όπως η χώρα μας.

15 Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 θέμα 15 τις Λαϊκές Αγορές Μόνιμη εγκατάσταση «Αγοράς Αγροτών» στο Covington της Virginia των ΗΠΑ (Πηγή: design/build LAB, Αρχιτεκτονική Σχολή, Virginia Tech) Σύγχρονος γυρολόγος, μανάβης και παραγωγός (Πηγή: Mobile markets) να φαντάζουν μέσα σε κλίμα βαθιάς οικονομικής δυσπραγίας, μηδενικών δημόσιων επενδύσεων και γενικής παραλυσίας των μηχανισμών. Οι «Αγορές των Αγροτών» δεν είναι τίποτε παραπάνω από ένα «επαρχιακό παζάρι» σε σύγχρονες συνθήκες οργάνωσης. Είναι δημόσια επένδυση ανταποδοτικού χαρακτήρα και θεμελιακή μεταρρύθμιση (π.χ. μαζί με τα δημοπρατήρια αγροτικών προϊόντων και τη συστηματική εξυγίανση του χονδρεμπορίου και του λιανεμπορίου). Με βάση τα ευμεγέθη κοινωνικοοικονομικά οφέλη που προσφέρουν οι «Αγορές των Αγροτών» μέσα από κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο, καλούνται οι ΟΤΑ να πάρουν πρωτοβουλίες, να γίνουν οι ίδιοι «κοινωνοί της ιδέας», φορείς υλοποίησης εθνοκεντρικών αγροδιατροφικών πολιτικών και διαχειριστές του θεσμού. Στις ΗΠΑ λειτουργούν σήμερα περί τις οργανωμένες «Αγορές Αγροτών» εγγεγραμμένες σε Μητρώο του Αμερικανικού Υπουργείου Γεωργίας, με χαρτογραφικό ευρετήριο σε ομοσπονδιακή κλίμακα προς διευκόλυνση των καταναλωτών. Αναφέρεται αύξηση των αγορών αυτών με ρυθμό 10% ετησίως, καθώς είναι δημοφιλείς στους καταναλωτές και προσφέρουν φρέσκα, υγιεινά προϊόντα σε συμφέρουσες τιμές. Οι αγορές των αγροτών, διεθνώς, μετατρέπονται σε διατροφικό κίνημα και life style κατά των αλυσίδων ταχυφαγίας (fast food), εισάγοντας την «αργοφαγία» (slow food) και την προτίμηση για φρέσκα, τοπικά προϊόντα. Η διεθνής εμπειρία διδάσκει ότι οι πρωτογενείς και δευτερογενείς επιπτώσεις για τις τοπικές αγροτικές κοινωνίες και τους καταναλωτές από τη λειτουργία των «Αγορών των Αγροτών» είναι μόνο θετικές, με βαθμιαία την «εγκαθίδρυση» ενός νέου και «καθαρού» συστήματος εμπορίας βασικών διατροφικών αγαθών και υγιεινής διατροφής μακριά από σκοτεινές διαδρομές και τριτοκοσμικές συνθήκες ανεξέλεγκτης διακίνησης και διάθεσης. *Γεωπόνου ΑΠΘ Αρχιτέκτονα Τοπίου (Ph.D.) Πρώην Β Ακόλουθου Γεωργικών Υποθέσεων Υπ. Γεωργίας ΗΠΑ (Foreign Agricultural Service FAS/USDA, Αμερικανική Πρεσβεία, Αθήνα) Τα χαρακτηριστικά των «Αγορών των Αγροτών» και οι διαφορές με τις Λαϊκές Τα χαρακτηριστικά των «Αγορών των Αγροτών» και οι διαφορές τους από τις Λαϊκές Αγορές συνοψίζονται στα παρακάτω: Προσκομίζονται και προσφέρονται 1 γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα από εγχώριες εκμεταλλεύσεις και κατά προκαθορισμένη, διοικητική περιοχή. Προϊόντα ένδυσης, υπόδησης, 2 είδη οικιακής χρήσης, παιχνίδια, κ.λπ. δεν ανήκουν στην κατηγορία των «αγροδιατροφικών προϊόντων». Γίνεται σαφής διαχωρισμός μεταξύ 3 «Αγροτών παραγωγών» και «Επαγγελματιών πωλητών», με τους τελευταίους να μη συμμετέχουν, αλλά και να μη χάνουν το δικαίωμα συμμετοχής τους σε λαϊκές αγορές ή άλλες ανοικτές αγορές. Δεν αποκλείονται οι αγρότες πωλητές. Αποκλείονται οι μη αγρότες «χονδρέμποροι», οι «μεταπράτες», οι «λιανοπωλητές» και διάφοροι μη παραγωγοί «γυρολόγοι». Δικαίωμα συμμετοχής έχουν οι 4 αποκλειστικοί -κατά κύριο επάγγελμα- αγρότες ή όσων το κύριο ετήσιο οικογενειακό εισόδημα προέρχεται από αγροτική δραστηριότητα (εγγεγραμμένοι σε μητρώα παραγωγών). Η είσοδος δεν είναι ελεύθερη σε 5 όλους τους παραγωγούς, παρά μόνον σε όσους πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, που ορίζουν το σχετικό θεσμικό πλαίσιο και οι κανόνες λειτουργίας (π.χ. Προέλευση προϊόντος, Πιστοποίηση βιολογικής, Αριθμός Μητρώου Αγρότη, ΑΦΜ, Ταμειακή μηχανή, κ.λπ. είναι μερικές από τις προϋποθέσεις). Η καλλιεργητική δραστηριότητα 6 των δικαιούχων αγροτών και η παραγωγή των προϊόντων τους λαμβάνουν χώρα μέσα στα γεωγραφικά όρια της περιοχής (Δήμος ή Αντιπεριφέρεια), την οποία η κάθε οργανωμένη «Αγορά Παραγωγού» καλείται να εξυπηρετεί. Διεθνώς, πρόκειται για μόνιμες 7 εγκαταστάσεις σε επιλεγμένους, με χωροταξικά και πληθυσμιακά κριτήρια, χώρους εντός μίας ή περισσότερων διοικητικών γεωγραφικών περιοχών (Δήμος, Επαρχία, Αντιπεριφέρεια) και με πλήρη μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων λειτουργίας και ελέγχων στις Περιφέρειες και τους Δήμους. Λειτουργούν κάτω από κατάλληλο 8 για το σκοπό και «ανεξάρτητο» θεσμικό καθεστώς. Απαιτείται Ειδικό Νομικό Πλαίσιο διυπουργικού χαρακτήρα (ΥΠΑΑΤ, Υπ. Ανάπτυξης & Εμπορίου, ΥΠΕΚΑ και Υπ. Υγείας), βάσει του οποίου σαφώς θα διαφοροποιείται ο ρόλος και ο σκοπός τους από τις γνωστές Λαϊκές Αγορές, των οποίων το διοικητικό και εποπτικό έλεγχο ασκούν οι Οργανισμοί των Λαϊκών Αγορών και τα Διοικητικά Συμβούλια των Οργανισμών. Αντίθετα, οι χωροθετημένοι και 9 ειδικά σχεδιασμένοι χώροι των «Αγορών Παραγωγού» έχουν δημόσιο χαρακτήρα, ενώ παραχωρούνται «έτοιμοι» από τους ΟΤΑ, έναντι μικρού αντιτίμου (συμβολική εισφορά ή ανταποδοτικού τέλους). Η αγροτική συμμετοχή μπορεί να είναι ατομική, οικογενειακή, ομαδική ή συνεταιριστική. Το περιεχόμενο και η ιδέα «δημιουργίας» των «Αγορών των Αγρο- 10 τών» εμπεριέχει την κοινωνικοοικονομική διάσταση (οικονομικό όφελος υπέρ παραγωγού και καταναλωτή, δημιουργία συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού, καλύτερη επόπτευση της δημόσιας υγείας, περιορισμός φαινομένων κερδοσκοπίας και ανάπτυξη πιο ουσιαστικής και στενότερης σχέσης μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών). Ανάλογα με το μέγεθος και την 11 επιφάνεια που καλύπτουν, διαθέτουν τις κατάλληλες υποδομές, όπως Διαγραμμίσεις, Σημάνσεις, Ηλεκτροδότηση (& φωτισμό), Υδροδότηση, Πυρόσβεση, Αποχέτευση, Σταθμό καυσίμων, Περίφραξη, Πύλες εισόδου/εξόδου αγροτικών οχημάτων με φυλάκιο, Πάρκινγκ επισκεπτών και αγροτικών οχημάτων, Έτοιμους αριθμημένους πάγκους έκθεσης προϊόντων, Υπόστεγα, Ψυκτικές εγκαταστάσεις, Κάδους απορριμμάτων ανακύκλωσης και μονάδα Κομποστοποίησης, Χώρους ξεκούρασης επισκεπτών και αγροτών, Πρώτες βοήθειες, Αναψυκτήριο και Αίθουσα προβολών & διαλέξεων, Δημόσιες τουαλέτες, Κτίριο διοίκησης & πληροφόρησης, Γεωτεχνικών, Φορολογικών, Υγειονομικών & ελεγκτών ΕΦΕΤ, κλιμάκιο Καθαρισμού και Δημοτικής αστυνομίας, Διαδικτυακή σύνδεση, Χώρους και μέσα συγκέντρωσης δωρεάν προϊόντων για Κοινωφελή Ιδρύματα, Σωματεία, Εκκλησία, και Οργανισμούς, Διαμορφωμένους χώρους με καλλωπιστικό πράσινο, ανεμοφράκτες και δενδροφυτεύσεις σκιάς, ανάγλυφους χλοοτάπητες για πικ-νικ κ.λπ. Ακόμη και στα κέντρα των μεγαλουπόλεων, σε μικρότερη κλίμακα, 12 οι «Αγορές Παραγωγών» μπορούν να εξυπηρετούν το κοινό από στεγασμένες ή ημιυπαίθριες εγκαταστάσεις (στο εξωτερικό έχει προβλεφθεί η χρήση αστικών κενών, οικόπεδων και χώρων πρασίνου μετά από ειδική διαμόρφωση). Οι «Αγορές Παραγωγών» παραμένουν ανοικτές σε καθημερινή 13 βάση, σε αντίθεση με τις Λαϊκές Αγορές, οι οποίες λειτουργούν μία φορά την εβδομάδα σε μη μόνιμους χώρους, προκαλούν σωρεία περιβαλλοντικών προβλημάτων σε πολλαπλάσιο αστικό χώρο από όσον χρειάζονται, είναι συνεχώς μετακινούμενες, όπως δυστυχώς ορίζουν οι κατά τόπους δημοτικές αρχές και με τις ανάλογες χρεώσεις, ιδιαίτερα εξοντωτικές. Είναι γνωστό ότι διάφορες «δημοτικές χρεώσεις και τέλη» μετακυλίονται τελικά στις τιμές καταναλωτή, αλλοιώνοντας την όλη «φιλοσοφία» περί των «φτηνότερων αγαθών». Όποιος παραγωγός συγκομίζει τα 14 προϊόντα του και πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής, μπορεί να τα μεταφέρει στην «Αγορά Παραγωγών» οποιαδήποτε ημέρα και ώρα, εφόσον έχει διασφαλίσει τον απαραίτητο χώρο (αριθμημένη θέση) εντός της αγοράς και μετά από προσυνεννόηση με τη διαχείριση (με ενημέρωση του κοινού περί του είδους και της ποσότητας του προϊόντος, πληροφορίες οι οποίες μπορούν να αναρτώνται στο διαδίκτυο και στις υπηρεσίες του δήμου από την προηγούμενη ημέρα). Ο καταναλωτής ενημερώνεται και 15 γνωρίζει εκ των προτέρων ότι οποιαδήποτε ημέρα και ώρα αποφασίζει να επισκεφθεί τον χώρο θα βρει τα προϊόντα άμεσης ανάγκης ή κάποια απ αυτά. Στο εξωτερικό υπάρχει συνεχής διαδικτυακή πληροφόρηση για τη διαθεσιμότητα των αγαθών, το είδος του προϊόντος και τις κυμαινόμενες τιμές ημέρας (για καθεμία «Αγορά των Αγροτών» ξεχωριστά, η οποία επιβάλλεται να είναι συνδεμένη με το διαδίκτυο με δική της ιστοσελίδα και με συνεχή ροή προϊόντων και τιμών). Οι «Αγορές Παραγωγών» λειτουργούν ουσιαστικά ως ανοιχτά σου- 16 περμάρκετ αγροτικών προϊόντων (ολόκληρη την ημέρα και εβδομάδα) με προσκόμιση προϊόντων από τους ίδιους τους παραγωγούς (φρούτα, λαχανικά, συντηρημένα, αποξηραμένα, όσπρια κ.λπ.) και εκτίθενται ταξινομημένα και χωροθετημένα εντός των εγκαταστάσεων της αγοράς κατά κατηγορία, σε βιολογικά, συμβατικά, φυτικής ή ζωικής παραγωγής, σε υπόστεγα ή θέσεις παρκινγκ (πώληση από την καρότσα), κ.λπ. Οι «Αγορές Παραγωγών» παρέχουν 17 την ευκαιρία στους αγρότες αλλά και στους καταναλωτές να εμπορεύονται είδη αγροτικών προϊόντων που είναι δυσεύρετα, να υπηρετούν ιδιαίτερες διατροφικές απαιτήσεις και να διατίθενται σε μικρές ποσότητες, ενώ μέσα από προσωπικές γνωριμίες προμηθευτή και αγοραστή αναπτύσσεται η ζήτηση και δημιουργούνται ευκαιρίες προώθησης εναλλακτικών προϊόντων και ποικιλιών που αλλιώς δεν θα ήταν εφικτές. Για τα αναγκαία στον καταναλωτή 18 προϊόντα που δεν παράγονται στο άμεσο διοικητικό διαμέρισμα της «Αγοράς Παραγωγών» αλλά προέρχονται από απόμακρες αγροτικές περιφέρειες της χώρας, οι παραγωγοί και οι ομάδες παραγωγών που τα παράγουν θα μπορούν να τα προσκομίζουν και να τα πωλούν μετά από ειδική πρόβλεψη και διακανονισμό συμμετοχής. Εισαγόμενα είδη (φρούτα και λαχανικά) θα μπορούν να μεταπω- 19 λούνται εντός της «Αγοράς των Αγροτών», υπό την προϋπόθεση ότι δεν παράγονται εγχωρίως και μόνο μετά από ειδική άδεια και διακανονισμό. Οι «Αγορές των Αγροτών», όπου 20 αυτές έχουν εφαρμοστεί σαν θεσμός και δημιούργησαν μια μικρή ιστορία, αποδείχτηκαν ως οι χώροι διακίνησης της καλύτερης ποιότητας αγροτικών προϊόντων συγκριτικά με άλλους τρόπους εμπορίας και πώλησης (μανάβικα, σουπερμάρκετ, λαϊκές κ.λπ.) με πολύ ελάχιστα καταγεγραμμένα περιστατικά αλλοιώσεων. Είναι γενική η αποδοχή ότι τα νωπά, αγροτικά προϊόντα «ταλαιπωρούνται» πολύ λιγότερο όταν διατίθενται κατευθείαν από τους αγρότες στους καταναλωτές μέσα από «Αγορές των Αγροτών», λόγω αποφυγής μακράς αποθήκευσης, ψύξης, πολλών ενδιάμεσων χεριών και διαδοχικών μεταφορτώσεων. Οι αγορές αυτές έχουν δημιουργήσει πολύ καλύτερες συνεργασίες 21 μεταξύ «συγχωριανών» αλλά και παραγωγών ομοειδών προϊόντων, δημιουργώντας κίνητρα για ποιοτικότερη παραγωγή και καλύτερη οργάνωση των εκμεταλλεύσεών τους, με αναπτυγμένο αίσθημα ανεξαρτησίας και ευθύνης.

16 16 αφιέρωμα Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 ΤΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΙΜΑΤΗΡΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ 103 χρόνια από την εξέγερση του Tα αιματηρά επεισόδια συνέβησαν στις 6 Μαρτίου 1910 και εντάσσονται στη μακρά ιστορία του αγροτικού ζητήματος στη Θεσσαλία. Παρ ότι έλαβαν χώρα κατά κύριο λόγο στη Λάρισα, πήραν το όνομά τους από το χωριό Κιλελέρ (σήμερα Κυψέλη), από το οποίο δόθηκε το έναυσμα. Η επέτειος αυτή τιμάται κάθε χρόνο και αποτελεί την κορυφαία εκδήλωση της ελληνικής αγροτιάς, που έχει την ευκαιρία να προβάλλει τα αιτήματά της. Το αγροτικό ζήτημα στη Θεσσαλία εμφανίζεται οξυμένο από την επαύριο της ένταξης της περιοχής στην ελληνική επικράτεια το Οι κολίγοι υπήρξαν οι χαμένοι της ενσωμάτωσης και οι τσιφλικάδες οι μεγάλοι κερδισμένοι. Το λάθος των κυβερνήσεων της εποχής ήταν ότι εφάρμοσαν το βυζαντινορωμαϊκό δίκαιο, που ίσχυε στην Παλαιά Ελλάδα, παραγνωρίζοντας τα δικαιώματα των κολίγων βάσει του οθωμανικού δικαίου. Χρηστάκης Ζωγράφος και Παύλος Στεφάνοβικ Σκυλίτσης, χορηγοί της ελληνικής παιδείας στην Κωνσταντινούπολη, που αντλούσαν τα πλούτη τους από την εκμετάλλευση των Θεσσαλών κολίγων Μαρίνος Αντύπας, ο πρωτεργάτης του αγροτικού αγώνα Μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας και της Ηπείρου στο ελληνικό κράτος, οι ελπίδες των καλλιεργητών ότι θα έχουν επιτέλους κάποιο κομμάτι της γης που καλλιεργούσαν και οι συνθήκες ζωής τους θα βελτιωθούν, διαψεύστηκαν οικτρά Η γέννηση του προβλήματος Μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας και της Ηπείρου στο ελληνικό κράτος το 1881, εμφανίστηκε στο προσκήνιο της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας το πρόβλημα της μεγάλης γαιοκτησίας στις νεοαπελευθερωμένες περιοχές της Θεσσαλίας και της Ηπείρου. Ως τότε το ελληνικό κράτος είχε καταπολεμήσει με συνέπεια και είχε αποτρέψει την απόκτηση μεγάλης έγγειας ιδιοκτησίας. Ομοίως, είχε πολεμήσει και τον κολιγικό τρόπο καλλιέργειας του εδάφους και είχε ευνοήσει τη μικρή ιδιοκτησία και την οικογενειακή παραγωγή. Πράγματι, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1880 ο γενικός χαρακτήρας της αγροτικής οικονομίας στην ελληνική ύπαιθρο ήταν η οικογενειακή παραγωγή, προσαρμοσμένη στις εμπορευματικές καλλιέργειες (σταφίδα, καπνός, λάδι, σύκα) με υψηλή χρηματική απόδοση. Την πολιτική αυτή, που εγκαινίασε ο Καποδίστριας, συνέχισε με συνέπεια ο Αλέξανδρος Κουμουνδούρος, όταν το 1871 πραγματοποίησε την πρώτη αγροτική μεταρρύθμιση, παραχωρώντας τις εθνικές γαίες στους καλλιεργητές τους. Τα πράγματα όμως άλλαξαν με την προσάρτηση της Θεσσαλίας και της Ηπείρου. Πρώτα απ όλα, άλλαξε η σχέση καλλιεργητών με τη γη και ο νομικός χαρακτήρας του καλλιεργητή. Σύμφωνα με το οθωμανικό δίκαιο, οι καλλιεργητές ήταν αναπόσπαστα δεμένοι με τη γη τους, σαν συμπλήρωμά της, και η σύμβαση παραχώρησης των εδαφών προέβλεπε γενικά τη διατήρηση των υπαρχουσών καλλιεργητικών σχέσεων. Παρ όλ αυτά όμως, η ασάφεια που υπήρχε σχετικά με το περιεχόμενο των δικαιωμάτων των καλλιεργητών, και κυρίως με τη νομική τους σχέση με τη γη που χρόνια καλλιεργούσαν, άφηνε ουσιαστικά εκτεθειμένη αυτή την πολυπληθή ομάδα. Έτσι, με τα νέα δεδομένα, ο αγρότης του Θεσσαλικού Κάμπου θα μπορούσε μετά τη λήξη του ετήσιου αγροληπτικού συμβολαίου να βρεθεί διωγμένος από τη γη του και να είναι στην πραγματικότητα ακτήμονας. Αυτομάτως προκύπτει το ερώτημα: Γιατί δεν εφαρμόστηκε και στην περίπτωση της Θεσσαλίας και της Ηπείρου το ίδιο καθεστώς που υπήρχε και στην υπόλοιπη Ελλάδα; Ξαφνικά φαίνεται το ελληνικό κράτος, αντί να αποτρέπει, όπως έκανε μερικά χρόνια πριν, να ευνοεί τη μεγάλη έγγεια ιδιοκτησία. Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι απλή και, δυστυχώς, διαχρονική. Ιδιοκτήτες πια των μεγάλων εκτάσεων της Θεσσαλίας και της Ηπείρου δεν ήταν το ελληνικό κράτος ή επαρχιακοί κοτζαμπάσηδες, αλλά οι βαθύπλουτοι Έλληνες τραπεζίτες και χρηματιστές της διασποράς, το «μεγάλο κεφάλαιο» της εποχής. Τις παραμονές της παραχώρησης της Θεσσαλίας και της Ηπείρου στην Ελλάδα οι περισσότεροι Οθωμανοί μικροϊδιοκτήτες άρχισαν να πωλούν μαζικά τα κτήματά τους, με σκοπό να μεταναστεύσουν σε εδάφη που ήταν ακόμα στην κυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το αποτέλεσμα ήταν να εμφανιστούν ως ιδιοκτήτες τεράστιων εκτάσεων γης βαθύπλουτοι Έλληνες του εξωτερικού. Ζωγράφος, Ζάππας, Συγγρός, Σκυλίτσης, Καρτάλης, Ζαρίφης είναι μερικά μόνο από τα τρανταχτά ονόματα ομογενών που ξαφνικά βρέθηκαν να κατέχουν τα μεγάλα τσιφλίκια της Θεσσαλίας και της Ηπείρου. Μπροστά σ αυτή την επιδρομή των πλούσιων Ελλήνων στις νέες περιοχές, το ελληνικό κράτος κοιτούσε με αμηχανία και αδράνεια. Ο Τρικούπης υποχρεώθηκε να καλύψει πλήρως την τσιφλικοποίηση της Θεσσαλίας τόσο πολιτικά όσο και νομικά και δικαστικά. Το μοναδικό επιχείρημα για αυτή του τη στάση δεν ήταν τίποτα άλλο παρά η ιδιότητα των νέων ιδιοκτητών. Ήταν πάγιος στόχος για τον Τρικούπη η προσέλκυση των ελληνικών κεφαλαίων του εξωτερικού και προς αυτόν το σκοπό ικανοποιούσε κάθε απαίτηση των πλούσιων ομογενών. Δεν μπορούσε λοιπόν να κάνει πίσω στο ζήτημα της Θεσσαλίας, καθώς διαφορετικά θα έθετε σε κίνδυνο το σύνολο της πολιτικής του. Ο ίδιος μάλιστα δήλωνε με σαφήνεια στη Βουλή: «αν επιβάλωμεν την διανομήν των κτημάτων στους καλλιεργητάς, όπως μου το ζητείτε, θα εκδιώξωμεν εξ Ελλάδος το χρήμα των Ελλήνων του εξωτερικού. Αντιθέτως, οφείλομεν να προσελκύσωμεν τα κεφάλαια αυτών των Ελλήνων και όχι να τους εκφωβίσωμεν». Όσο προστατευτική ήταν η ελληνική κυβέρνηση στα συμφέροντα των μεγαλοϊδιοκτητών τόσο άτεγκτη στάθηκε στην υπεράσπιση των καλλιεργητών. Κατά τη δεκαπενταετία το ελληνικό κράτος, μέσα από την εκτελεστική εξουσία, τα δικαστήρια και εν γένει τη δημόσια διοίκηση, κατέπνιγε κάθε προσπάθεια αντίδρασης και αντίστασης των κολίγων και παράλληλα ενίσχυε με κάθε τρόπο τα δικαιώματα των μεγαλοτσιφλικάδων. Μόλις το 1896 ο Θεόδωρος Δηλιγιάννης, λόγω της πάγιας καχυποψίας του έναντι των «πλουτοκρατών της διασποράς», προσπάθησε να περάσει από τη Βουλή ένα νόμο για την απαλλοτρίωση μέρους των τσιφλικιών και την απόδοσή τους στους ακτήμονες, αλλά ο νόμος αυτός καταψηφίστηκε όχι μόνο από τους βουλευτές του Τρικούπη, αλλά και από βουλευτές του δικού του κόμματος. Ύστερα λοιπόν απ όλες αυτές τις εξελίξεις ο 19ος αι. φτάνει στο τέλος του, κληροδοτώντας στην Ελλάδα ένα οξύτατο οικονομικό αλλά κυρίως κοινωνικό πρόβλημα, που θα πυροδοτήσει πολλές αναταραχές, μέχρι να βρει την οριστική του λύση μετά τη μικρασιατική καταστροφή. Η θέση και οι συνθήκες ζωής των κολίγων Μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας και της Ηπείρου στο ελληνικό κράτος, οι ελπίδες των καλλιεργητών ότι θα έχουν επιτέλους κάποιο κομμάτι της γης που καλλιεργούσαν και οι συνθήκες ζωής τους θα βελτιωθούν διαψεύστηκαν οικτρά. Καθώς ζούσαν στο εξωτερικό, οι περισσότεροι νέοι ιδιοκτήτες δεν είχαν άμεση επαφή με τα τσιφλίκια και τους καλλιεργητές τους και άφηναν τη διαχείρισή τους στους επιστάτες τους, οι οποίοι όμως ήταν πιο σκληροί και άτεγκτοι απέναντι στους κολίγους από τα αφεντικά τους. Από την αρχή φάνηκε πως δεν επρόκειτο μόνο για μια αλλαγή στην ιδιοκτησία της γης, αλλά οι συνέπειες της νέας κατάστασης για τους καλλιεργητές ήταν δραματικές, καθώς έπαψαν να απολαμβάνουν τα προνόμια που τους παρείχε το οθωμανικό δίκαιο. Το καθαρά εμπράγματο δικαίωμα που διατηρούσαν πάνω στην καλλιεργούμενη γη καταργήθηκαν και σταδιακά μετατράπηκαν σε αγρομισθωτές. Οι ιδιοκτήτες αντίστοιχα γίνονταν απόλυτοι κύριοι της γης που κατείχαν και μπορούσαν με τη λήξη των μισθωτήριων συμβολαίων να εκδιώξουν τους κολίγους από το

17 Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 Κιλελέρ Γράφει η ιστορικός ΗΡΩ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ αφιέρωμα 17 Ο Νικόλαος Πλαστήρας έδωσε οριστική λύση στο αγροτικό πρόβλημα με την αγροτική μεταρρύθμιση του 1923 Χωριό κολίγων στο Θεσσαλικό Κάμπο τσιφλίκι, κάτι που το οθωμανικό δίκαιο απαγόρευε, τουλάχιστον αν δεν συνέτρεχε σοβαρός λόγος. Ακόμη περισσότερο οι ιδιοκτήτες θεωρούσαν ότι στην κατοχή τους δεν άνηκε μόνο η γη, αλλά οτιδήποτε άλλο υπήρχε πάνω σ αυτή: σπίτια, ζώα, γεωργικά εργαλεία. Έτσι λοιπόν ουσιαστικά οι κολίγοι δεν απείχαν πολύ από τους δουλοπάροικους. Για τους Θεσσαλούς αγρότες, λοιπόν, το γαιοκτητικό καθεστώς σηματοδότησε περιορισμό των δικαιωμάτων τους ως καλλιεργητών και περαιτέρω επιδείνωση της θέσης τους σε σχέση με αυτή που είχαν επί οθωμανικού καθεστώτος. Οι κολίγοι εργάζονταν συνεχόμενα, από την ανατολή μέχρι τη δύση του ήλιου, κάτω από απάνθρωπες συνθήκες, ενώ αρρώστιες όπως η χολέρα και η ελονοσία θέριζαν τον πληθυσμό. Τα πρωτόγονα εργαλεία και οι απαρχαιωμένες μέθοδοι καλλιέργειας έκαναν την εργασία τους ακόμα πιο επώδυνη και μη αποδοτική. Από το μικρό χωράφι που καλλιεργούσαν για να τραφούν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους συχνά ήταν αναγκασμένοι να δίνουν φόρο στον τσιφλικά. Ο έλεγχος του τσιφλικά έφτανε στα όρια της προσωπικής ζωής των κολίγων. Οι κολίγοι δεν μπορούσαν να εγκαταλείψουν το τσιφλίκι χωρίς έγκριση του ιδιοκτήτη, ενώ απαγορευόταν να κυκλοφορούν στους δρόμους μετά τη δύση ή να δέχονται φιλοξενούμενους. Αποκορύφωμα του εξευτελισμού ήταν το επαίσχυντο «δικαίωμα της πρώτης νύχτας», όπου τσιφλικάδες και επιστάτες ανάγκαζαν ανύπαντρα κορίτσια να περνούν μαζί τους τη νύχτα πριν από το γάμο τους, ενώ και παντρεμένες γυναίκες ήταν έρμαιο στις ορέξεις των αφεντικών. Μεγαλύτερος όμως εφιάλτης των κολίγων ήταν ο κίνδυνος της έξωσης από το τσιφλίκι. Δεν ήταν σπάνιο το θέαμα μπουλούκια ξωμάχων να περιδιαβαίνουν το Θεσσαλικό Κάμπο αναζητώντας εργασία και στέγη. Μάλιστα, οι εξώσεις απέκτησαν και επίσημο χαρακτήρα το 1899 με το νόμο της κυβέρνησης Θεοτόκη «περί εξώσεων δυστροπούντων ενοικιαστών». Η απειλή των εξώσεων δεν είχε μόνο οικονομικές επιπτώσεις για τους κολίγους, οι οποίοι ουσιαστικά καθίσταντο σκλάβοι των τσιφλικάδων, αλλά και πολιτικές, καθώς αναγκάζονταν να ψηφίζουν τους πολιτικούς που αυτοί τους υποδείκνυαν. Η λύση του αγροτικού προβλήματος Κάποιες δειλές φωνές για την ανατροπή της υπάρχουσας κατάσταση αρχίζουν να αρθρώνονται τα πρώτα χρόνια του 20ού αι. Το καλοκαίρι του 1906 ο Μαρίνος Αντύπας φτάνει στο τσιφλίκι του θείου του Γεωργίου Σκιαδαρέση, για να εργαστεί ως επιστάτης. Από εκεί ανέπτυξε έντονη δραστηριότητα στο αγροτικό κίνημα, διαδίδοντας την ιδέα της απελευθέρωσης των κολίγων. Η δράση του αυτή θορύβησε τους τσιφλικάδες της περιοχής, οι οποίοι οργάνωσαν τη δολοφονία του τη νύχτα της 7ης Μαρτίου 1907 στο χωριό Πυργετός. Όμως ούτε οι αδύναμες πρώτες εξεγέρσεις των κολίγων ούτε και οι ρομαντικές προσπάθειες του Μαρίνου Αντύπα στάθηκαν ικανές για να προωθήσουν την επίλυση του αγροτικού προβλήματος της Θεσσαλίας. Τους ασκούς του Αιόλου άνοιξε το 1907 ο ίδιος ο Θεοτόκης με νόμο που αφορούσε την εγκατάσταση προσφύγων από τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την ανατολική Ρωμυλία. Σύμφωνα λοιπόν με το νόμο αυτό, οι τσιφλικάδες θα πωλούσαν τα κτήματά τους στο ελληνικό κράτος για να τα παραχωρήσει σε ακτήμονες, πρόσφυγες ή αυτόχθονες. Οι τσιφλικάδες, που θεώρησαν ότι ο νόμος αυτό αφορούσε μόνο τους πρόσφυγες και όχι τους αυτόχθονες και λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαδικασία που αυτός προέβλεπε ήταν εκούσια και όχι αναγκαστική, δεν αντέδρασαν στην ψήφισή του. Όμως η ασάφεια στη διατύπωση των διατάξεων του νόμου λίγα χρόνια Το ελληνικό κράτος, δρώντας σαν μεσίτης μεταξύ των τσιφλικάδων και των ακτημόνων, έδωσε την ώθηση για τη λύση του αγροτικού προβλήματος αργότερα έδωσε τη δυνατότητα στην ελληνική κυβέρνηση του Βενιζέλου να αγοράσει τα τσιφλίκια που οι ιδιοκτήτες τους επιθυμούσαν να τα πουλήσουν και στη συνέχεια να τα μεταπωλήσει με ευνοϊκούς όρους στους ακτήμονες. Έτσι λοιπόν το ελληνικό κράτος, δρώντας ουσιαστικά σαν μεσίτης μεταξύ των τσιφλικάδων και των ακτημόνων, έδωσε την ώθηση για τη λύση του αγροτικού προβλήματος. Μεταξύ του 1907 και του 1914 μεταπωλήθηκαν στρέμματα, το 1/6 του συνόλου των τσιφλικιών, και μέσα σ αυτά εγκαταστάθηκαν οικογένειες αυτοχθόνων και οικογένειες προσφύγων ακτημόνων. Παράλληλα, οι αγρότες, ενθαρρυμένοι από τα κηρύγματα του κινήματος στο Γουδί, προετοίμαζαν τις δυναμικές τους κινητοποιήσεις. Το Σεπτέμβριο του 1909 πραγματοποιήθηκε το πρώτο μεγάλο ογκώδες συλλαλητήριο του αγροτικού κόσμου στην Καρδίτσα. Αγρότες με επικεφαλής το δήμαρχο εισέβαλαν στην πόλη, αξιώνοντας την αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος και την απόδοση της γης στους αγρότες. Τους πρώτους μήνες του 1910 ολόκληρος ο Θεσσαλικός Κάμπος ήταν ένα καμίνι που έβραζε. Συλλαλητήρια και μαζικές διαδηλώσεις γίνονταν σε όλες τις μεγάλες πόλεις, ενώ στον αγώνα των αγροτών συμμετέχουν τώρα και πολίτες εκτός του αγροτικού χώρου. Δήμαρχοι, δικηγόροι, γιατροί, δημοσιογράφοι, ακόμα και ιερείς, ενώνουν τις φωνές τους με τους αγρότες, διεκδικώντας δίκαιη λύση του αγροτικού προβλήματος. Το Μάρτιο του 1910, ενόψει της συζήτησης του αγροτικού ζητήματος στη Βουλή, οι αγρότες αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν πανθεσσαλικό συλλαλητήριο στη Λάρισα. Στο χωριό Κιλελέρ περίπου 200 κολίγοι επιχειρούν να μπουν χωρίς εισιτήριο στο τρένο που θα τους πήγαινε στο χώρο του συλλαλητηρίου. Όμως ο επιθεωρητής θεσσαλικών σιδηροδρόμων εμποδίζει τους αγρότες να ανέβουν στο τρένο και οι τελευταίοι αντιδρούν ρίχνοντας πέτρες και ξύλα στο τρένο. Ο επιθεωρητής διατάζει τους φρουρούς να πυροβολήσουν στον αέρα για εκφοβισμό. Παρόμοια επεισόδια γίνονται και στο επόμενο χωριό, όμως εδώ οι σφαίρες των φρουρών αφήνουν πίσω τους ένα νεκρό αγρότη και 15 τραυματίες. Τα νέα έφτασαν γρήγορα στη Λάρισα, όπου ήταν συγκεντρωμένος ο μεγαλύτερος όγκος των αγροτών. Αμέσως η οργή τους ξεχειλίζει. Στρατιωτικές περίπολοι και έφιππα σώματα προσπαθούν να διαλύσουν με τη βία τη διαδήλωση. Οι εντολές που είχε ο στρατός ήταν ιδιαίτερα αυστηρές και απαιτούνταν η άμεση εφαρμογή τους. Το αποτέλεσμα των οδομαχιών ήταν νεκροί και δεκάδες τραυματίες. Τα θύματα θα ήταν περισσότερα, αλλά πολλοί αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και φαντάροι, παιδιά αγροτικών οικογενειών οι περισσότεροι, συμμετείχαν τυπικά στην καταστολή. Τέλος, η επιμονή των άοπλων κολίγων νικά, οι πυροβολισμοί σταματούν και το συλλαλητήριο πραγματοποιείται. Μετά τα αιματηρά επεισόδια του Κιλιλέρ και της Λάρισας, επικράτησε στο Θεσσαλικό Κάμπο κύμα τρομοκρατίας. Εναντίον τεσσάρων δημάρχων απαγγέλθηκε κατηγορία για υποκίνηση σε στάση, ενώ έγιναν και πολλές συλλήψεις. Οι συλλήψεις και οι φυλακίσεις των αγροτών ξεσηκώνουν την κοινή γνώμη, ενώ η κυβέρνηση Δραγούμη, σε μια επίδειξη δύναμης, διατάζει την παραπομπή τους σε δίκη. Όμως τον Ιούνιο του 1910 οι αγρότες αθωώνονται, γεγονός που ικανοποιεί την κοινή γνώμη όλης της Ελλάδας που συμπαραστεκόταν στον αγώνα τους και παρακολουθούσε με μεγάλο ενδιαφέρον τις εξελίξεις. Για να δουν όμως οι αγρότες οριστική λύση στο πρόβλημά τους έπρεπε να περιμένουν μερικά χρόνια ακόμα, όταν μια εθνική τραγωδία θα αποτελούσε γι αυτούς την αυγή μιας νέας πραγματικότητας. Μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης τον Ιούλιο του 1923, που προέβλεπε ανταλλαγή των πληθυσμών, έφτασαν στην Ελλάδα περίπου πρόσφυγες, οι οποίοι κατευθύνθηκαν από το ελληνικό κράτος στις αραιοκατοικημένες περιοχές της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, απ όπου εξάλλου είχαν αποχωρήσει οι μουσουλμάνοι, ακολουθώντας με τη σειρά τους το δρόμο της δικής τους προσφυγιάς. Η αναγκαιότητα αυτής της πολιτικής οδήγησε τότε τον πρωθυπουργό Πλαστήρα να επαναφέρει το νόμο περί υποχρεωτικής απαλλοτρίωσης εκτάσεων προς αποκατάσταση των ακτημόνων καλλιεργητών και των προσφύγων. Έτσι λοιπόν φτάσαμε το 1930 το 40% των αγροτών της χώρας να είναι νέοι ιδιοκτήτες και οι έγγειες ιδιοκτησίες να καλύπτουν κατά μέσο όρο στην Ελλάδα εκτάσεις στρεμμάτων. Παράλληλα, καταργήθηκαν όλες οι προηγούμενες μορφές κοινωνικοοικονομικής οργάνωσης των ιδιοκτησιών, ιδρύθηκε το 1929 η Αγροτική Τράπεζα για την εξάλειψη της τοκογλυφίας και κυριάρχησε πια η μορφή της μικρής οικογενειακής ιδιοκτησίας, μια μορφή που επιζεί μέχρι τις μέρες μας και καθορίζει ουσιαστικά τη μορφή της αγροτικής μας οικονομίας.

18 18 έκθεση Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 ΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΒΡΑΒΕΥΤΗΚΑΝ ΚΑΙ ΠΟΙΕΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΙΔΕΕΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΑΝ ΣΤΗΝ 5η «Ελαιοτεχνία 2013»: Εδειξε τη δύναμη Σε «χρυσές δουλειές» στο χώρο του ελαιόλαδου προσβλέπουν μικροεπιχειρηματίες του κλάδου, εκμεταλλευόμενοι την άνοδο των τιμών παραγωγού έως και 60% που παρατηρείται κατά το τελευταίο τετράμηνο. Της ΒΟΥΛΑΣ ΜΑΛΑΙΝΟΥ malainou@paragogi.net Παράγοντες από την εγχώρια αγορά σημειώνουν πως ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις μικρού και μεσαίου μεγέθους, δραστηριοποιούνται στην τυποποίηση, στη συσκευασία, στα ελαιοκομικά και ελαιουργικά μηχανήματα. Γεγονός, το οποίο επιβεβαιώθηκε κατά τη διάρκεια της 5ης Μεσογειακής έκθεσης ελιάς και ελαιολάδου «Ελαιοτεχνία 2013», η οποία πραγματοποιήθηκε από 1 έως 3 Μαρτίου, στο κτίριο Ξιφασκίας στο Ελληνικό. Το ηχηρό μήνυμα της έκθεσης ήταν πως την ώρα που Ισπανοί και Ιταλοί «πρωτοστατούν» στο χώρο του ελαιόλαδου, με μεγάλες εξαγορές και επιθετικές πολιτικές τιμών, ορίζοντας τις διεθνείς εξελίξεις γύρω από το προϊόν, παρατηρούνται αξιόλογες προσπάθειες τυποποίησης αλλά και δημιουργίας επώνυμου προϊόντος από περιφερειακές μονάδες σε όλη την Ελλάδα. Κύριο μέλημα των νέων μονάδων που δημιουργούνται, σύμφωνα με όσα επισημάνθηκαν στην έκθεση από τις διοικήσεις των επιχειρήσεων που βραβεύτηκαν, είναι να αναδείξουν νέα προϊόντα στον κλάδο του ελαιόλαδου, δεδομένης της δεσπόζουσας θέσης που κατέχει η χώρα μας στην παραγωγή λαδιού. Όπως τονίστηκε από αρμόδιους φορείς της εγχώριας αγοράς ελαιόλαδου, το δικό μας λάδι είναι κατά πολύ καλύτερο από οποιοδήποτε άλλο λάδι στο εξωτερικό. Ωστόσο, πωλείται στα ράφια στο εξωτερικό σε πέντε φορές χαμηλότερη τιμή από άλλα λάδια άλλων χωρών. Με λίγα λόγια δηλαδή, αυτό που θέλησαν να επισημάνουν μικροί παραγωγοί από διάφορα μέρη της Ελλάδας, είναι πως οι Έλληνες δεν εκμεταλλευόμαστε σωστά τη δυναμική του προϊόντος αυτού, τη στιγμή που το λάδι ανακτά τη θέση του στη διεθνή αγορά πείθοντας τους ξένους για τη διαχρονική του αξία. Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως κύριοι στόχοι της «Ελαιοτεχνίας 2013» ήταν οι εξής: 8η ανάδειξη νέων προϊόντων 8η διαμόρφωση νέων επιχειρηματικών σχέσεων 8η ενδυνάμωση του ενδιαφέροντος από αγοραστές και αντιπροσώπους 8η επίτευξη αποδοτικών συμφωνιών εντός και εκτός Ελλάδας 8η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ επιχειρήσεων και εμπόρων 8η τόνωση της ανταγωνιστικότητας «Φορτσάρουν» οι εξαγωγές Η ανοδική πορεία που σημείωσαν οι εξαγωγές ελαιόλαδου σε Γερμανία και Κίνα το 2012, καταγράφοντας αύξηση της τάξης των 24% και 67,5% αντίστοιχα, αναμένεται να συνεχιστεί Ηχηρό μήνυμα ήταν πως την ώρα που Ισπανοί και Ιταλοί «πρωτοστατούν» στο χώρο του ελαιόλαδου, με μεγάλες εξαγορές και επιθετικές πολιτικές τιμών, παρατηρούνται αξιόλογες προσπάθειες τυποποίησης αλλά και δημιουργίας επώνυμου προϊόντος και το 2013, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Με φόντο τη δυναμική που καταγράφει το προϊόν στο εξωτερικό, το υπουργείο σχεδιάζει κινήσεις περαιτέρω προώθησης του προϊόντος. Συγκεκριμένα, πρόκειται σύντομα να δημιουργήσει ειδική ιστοσελίδα, ως μέσο ανάδειξης όλων των στοιχείων και πληροφοριών που καθιστούν το ελληνικό προϊόν ένα από τα ποιοτικότερα διεθνώς, καθώς και έναν ειδικό χάρτη-άτλαντα, που θα περιλαμβάνει αναλυτική περιγραφή των χαρακτηριστικών για καθένα από τα προϊόντα ελαιολάδου. Σύμφωνα με κύκλους από την εγχώρια αγορά ελαιόλαδου, η κινητικότητα που παρατηρείται στη διεθνή σκηνή από πλευράς κατανάλωσης οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο νέο ευρωπαϊκό κανονισμό, που ψηφίστηκε το 2012, ο οποίος καθιερώνει την αναγραφή στις ετικέτες της φράσης «οι πολυφαινόλες ελαιολάδου συμβάλλουν στην προστασία των λιπιδίων του αίματος από το οξειδωτικό στρες». Ήδη συνεταιρισμοί που παράγουν ελαιόλαδα ΠΟΠ και ομάδες παραγωγών έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για να μετρηθεί η περιεκτικότητα των προϊόντων τους σε πολυφαινόλες από τα εργαστήρια μέτρησης του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, προκειμένου να προσθέσουν στην ετικέτα τους τη συγκεκριμένη φράση, αφού έτσι θα αυξηθούν οι εξαγωγικές δυνατότητές τους και η τιμή τους. Σημειώνεται ότι το ελληνικό ελαιόλαδο έχει υψηλή περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες, γεγονός που του δίνει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα στη διεθνή αγορά απέναντι στους μεγάλους ανταγωνιστές, την Ιταλία και την Ισπανία. Ωστόσο, ο κλάδος θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα για τις σχετικές πιστοποιήσεις, ώστε να αξιοποιήσει εμπορικά τις δυνατότητες του νέου Ευρωπαϊκού Κανονισμού. Στο μεταξύ, περίπτερο για το ελληνικό ελαιόλαδο στήθηκε στη διεθνή έκθεση τουρισμού IBT, η οποία διοργανώθηκε την περασμένη Πέμπτη στο Βερολίνο. Στην έκθεση, μαζί με την υπουργό Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη, βρέθηκε και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Αθ. Τσαυτάρης. Στο πλαίσιο της έκθεσης, το Ίδρυμα Αντενάουερ διοργάνωσε ξεχωριστή εκδήλωση για τη σχέση του ελληνικού τουρισμού με την ελληνική διατροφή και το ελαιόλαδο. Οι διακριθέντες Πτώση 20,26% στην παγκόσμια παραγωγή ελαιόλαδου Στους τόνους αναμένεται να φτάσει η παγκόσμια παραγωγή ελαιόλαδου, καταγράφοντας πτώση Αποτελέσματα διαγωνισμού ποιότητας εξαιρετικού παρθένου ελαιολαδου (1-3 Μαρτίου Ο 5ος διαγωνισμός ποιότητας ελαιολάδου στο πλαίσιο της «5ης Ελαιοτεχνίας 2013», στον οποίο έλαβαν μέρος 66 δείγματα-προϊόντα, είχε απόλυτη επιτυχία. Με στόχο τη μεγαλύτερη αξιοπιστία του διαγωνισμού, δημιουργήθηκε μία 8μελής οργανωτική επιτροπή εμπείρων και εκπαιδευμένων δοκιμαστών με επικεφαλής τις κυρίες Έφη Χριστοπούλου και Μαρία Λαζαράκη, χημικοί-διεθνείς γευσιγνώστριες ελαιολάδου, αναγνωρισμένες εκπαιδεύτριες από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου. Ένταση φρουτώδους: Ισχυρή Χρυσό αριστείον 13: Κύκλωπας Α.Ε. (Αγουρέλαιο Κτήματα Κύκλωπας) Αργυρό αριστείον 13: Ραφτέλη-Πρωτούλη Μαρία & ΣΙΑ Ε.Ε. (Aegean Gold) Χάλκινο αριστείον 13: Πρώτον Έλαιον Α.Ε. (Έλαιον-Πέλανος Αγήρων) Έπαινος 13: Γλιγλής Γρηγόρης (Γέρας) Ένταση φρουτώδους: Μεσαία Χρυσό αριστείον 13: Bonum Terrae A.E. (Bonum Terrae) Αργυρό αριστείον 13: Φρίντριχ Μπλάουελ & ΣΙΑ Ε.Π.Ε. (Mani Blauel Βιολογικό) Χάλκινο αριστείον 13: ΚΑΣΕΛΛ Α.Ε. (Φίλαιος) Έπαινος 13: Υιοί Εμμ. Πρωτογεράκη Ο.Ε. (Liokarpi Bio) Ένταση φρουτώδους: Ελαφρά Χρυσό αριστείον 13: Αλμπαντάκης Ι. & ΣΙΑ Ο.Ε. (Αgrelia) Αργυρό αριστείον 13: Κτημα Λουίζα (Ktima Louiza) Χάλκινο αριστείον 13: Γιαννιδάκης Ν.-Βουκυκλάκη Δ. Ο.Ε. (Μινώα Γη) Έπαινος 13: Bonum Terrae A.E. (Αγαθόν Γης)

19 Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 έκθεση 19 ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΙΑΣ ΚΑΙ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ των παραγωγών Η ανοδική πορεία που σημείωσαν οι εξαγωγές ελαιόλαδου σε Γερμανία και Κίνα το 2012 αναμένεται να συνεχιστεί και φέτος της τάξης του 20,26% σε σχέση με την περασμένη εμπορική περίοδο, εξαιτίας της μειωμένης ισπανικής παραγωγής κατά 49,16%. Σημειώνεται ότι οι τιμές παραμένουν περίπου στα 3 ευρώ το κιλό εδώ και πάνω από έξι εβδομάδες. Στην ισπανική αγορά το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο πωλείται στα 2,97 ευρώ το κιλό, ενώ το παρθένο ελαιόλαδο πωλείται στα 2,72 ευρώ το κιλό. Αποτελέσματα διαγωνισμού συσκευασίας εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου (1-3 Μαρτίου Από 1-3 Μαρτίου ολοκληρώθηκε επίσης με απόλυτη επιτυχία και ο 5ος διαγωνισμός συσκευασίας ελαιολάδου στο πλαίσιο της «5ης Ελαιοτεχνίας 2013». Έλαβαν μέρος 30 δείγματα-προϊόντα. Η 6μελής επιτροπή αποτελούνταν από έμπειρους και καταξιωμένους κριτές, με επικεφαλής τον κ. Τζανέτο Πετροπουλέα, πρόεδρο της Ένωσης Γραφιστών Ελλάδας. Ετικέτα Χρυσό αριστείον 13: ΜΙΤΕΡΡΑ Φυσικά Προϊόντα Ε.Π.Ε. (MITERRA) Αργυρό αριστείον 13: Bonum Terrae A.E. (Bonum Terrae) Χάλκινο αριστείον 13: Μπότσος Μάρκος (ELI) Περιέκτης Χρυσό αριστείον 13: Bonum Terrae A.E. (Bonum Terrae) Αργυρό αριστείον 13: Κριαράς Ευάγγελος (ΚΚ Extra Virgin Olive Oil) Χάλκινο αριστείον 13: ΜΙΤΕΡΡΑ Φυσικά Προϊόντα Ε.Π.Ε. (MITERRA) Συνολική εικόνα Χρυσό αριστείον 13: ΜΙΤΕΡΡΑ Φυσικά Προϊόντα Ε.Π.Ε. (MITERRA) Αργυρό αριστείον 13: Κριαράς Ευάγγελος (ισοψήφισαν) (ΚΚ Extra Virgin Olive Oil) Αργυρό αριστείον 13: Bonum Terrae A.E. (Bonum Terrae) Αργυρό αριστείον 13: Μπότσος Μάρκος (ELI) Χάλκινο αριστείον 13: Νικολαΐδης Βασίλειος (Λάδι Βιώσας) Καινοτομία Αισιόδοξοι οι ελαιοπαραγωγοί Οι ελαιοπαραγωγοί εκτιμούν πως η φετινή χρονιά θα είναι καλή, επικαλούμενοι τη σταθερή τάση που καταγράφουν από την αρχή του τρέχοντος έτους οι τιμές του ελαιόλαδου. Όπως αναφέρουν ελαιοπαραγωγοί από την Κρήτη, το «χεράκι» τους έχουν βάλει οι Ισπανοί, οι οποίοι ζητούν υψηλότερες τιμές, έχοντας διαπιστώσει πως η παραγωγή στη χώρα τους είναι περισσότερο μει- Χρυσό αριστείον 13: Κριαράς Ευάγγελος (ΚΚ Extra Virgin Olive Oil) Αργυρό αριστείον 13: Νικολαΐδης Βασίλειος (Λάδι Βιώσας) Χάλκινο αριστείον 13: ΜΙΤΕΡΡΑ Φυσικά Προϊόντα Ε.Π.Ε. (MITERRA) ωμένη απ ό,τι αρχικά υπολογιζόταν. Γεγονός που ωθεί την πλειονότητα των προμηθευτών να απευθύνεται στην ελληνική αγορά, ανεβάζοντας περαιτέρω τις τιμές. Στην Κρήτη οι υψηλότερες τιμές καταγράφονται στην ΕΑΣ Ηρακλείου και στο Ελαιοτριβείο Αλμπαντάκη στα Καλέσια. Σημειώνεται ότι στις 18/12/12 οι τιμές για το έξτρα παρθένο 0,3 οξύτητα (που αντιστοιχούν στις μέγιστες της Ισπανίας) κυμάνθηκαν στην Κρήτη από 2,05 μέχρι 2,30 ευρώ το κιλό. Χαλκιδική, Πήλιο Σε Χαλκιδική και Πήλιο, αν και η βρώσιμη ελιά είναι το κατεξοχήν προϊόν, ωστόσο η χαμηλή τιμή, λόγω αυξημένης παραγωγής, οδήγησε πολλούς παραγωγούς να αποσύρουν για ελαιοποίηση μεγάλες ποσότητες τους περασμένους μήνες. «Οι παραγωγοί πράσινης ελιάς δεν είναι κατ ανάγκη και παραγωγοί ελαιόλαδου. Ωστόσο, επειδή είχαμε λόγω υπερπαραγωγής πολλές ψιλές ελιές, με μέγεθος κάτω από 160 τεμάχια/κιλό (σ.σ. τα δέντρα δεν μπορούσαν να τις μεγαλώσουν άλλο, λόγω μεγάλου αριθμού καρπών), κάποιες ποσότητες αποσύρθηκαν για ελαιοποίηση, κι αυτό ίσως ήταν τελικά θετικό. Ξεκινήσαμε με τιμές παραγωγού 2,40 ευρώ/κιλό, οι οποίες αργότερα μειώθηκαν σε 2,08 ευρώ, αλλά τώρα ανεβαίνουν ξανά. Αν και πολλοί παραγωγοί πούλησαν ήδη αρκετό λάδι σε χαμηλότερες τιμές, κάποιοι γιατί δεν είχαν πού να το αποθηκεύσουν, ωστόσο, από τις ενδείξεις που έχουμε, θεωρούμε ότι είναι πιθανόν να παραμείνουν οι τιμές στα 2,5 ευρώ, χάρη και στη μειωμένη παραγωγή από Ιταλία και Ισπανία» σημείωσε ο κ. Ζουμπανιώτης, διευθυντής της ΕΑΣ Χαλκιδικής.

20 20 ειδήσεις Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 Διάλεξη με θέμα τα φυτά στα γραμματόσημα του κόσμου Διάλεξη με θέμα «Φύση και επικοινωνία: Τα φυτά στα γραμματόσημα του κόσμου» πραγματοποιεί ο Σύλλογος Αποφοίτων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, στο αμφιθέατρο του συνεδριακού κέντρου του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών-Γεωργικό Μουσείο, την Τετάρτη 13 Μαρτίου στις (Ιερά Οδός 75, Βοτανικός). Μείωση της ζήτησης των αλλαντικών λόγω κρίσης Οι προσφορές και οι μειώσεις των τιμών των αλλαντικών, αλλά και το γεγονός ότι τα αλλαντικά δεν θεωρούνται προϊόντα πρώτης ανάγκης, δημιούργησαν κλίμα συνεχώς μειωμένης ζήτησης στα αλλαντικά, παρά τις προσπάθειες των εταιρειών του κλάδου να ανταποκριθούν στις πιέσεις των καταναλωτών, σύμφωνα πάντα με τα αποτελέσματα της σχετικής έρευνας που πραγματοποίησε η Ελληνική Εταιρεία Στατιστικών και Οικονομικών Πληροφοριών (Hellastat). Η κατάσταση που επικρατεί είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός έντονου ανταγωνιστικού περιβάλλοντος, που εντείνεται και από τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, τα οποία, λόγω της χαμηλότερης τιμολόγησής τους, κατακτούν ολοένα και μεγαλύτερα μερίδια. Οι αλλαντοβιομηχανίες μάλιστα, λόγω της μη επαρκούς ποσότητας εγχώριων πρώτων υλών, εξαρτώνται από προμηθευτές τους εξωτερικού, αυξάνοντας έτσι τα έξοδα παραγωγής τους, σε μια περίοδο που οι πιστώσεις έχουν περιοριστεί και οι αγορές διενεργούνται πλέον τοις μετρητοίς. Πρόγραμμα γρήγορης απευαισθητοποίησης παιδιών με αλλεργία στη μέλισσα Τον εμβολιασμό των παιδιών των μελισσοκόμων-συνεργατών που έχουν αλλεργία σε τσιμπήματα από μέλισσες αφορά το πρωτοποριακό πρόγραμμα που πραγματοποιεί η εταιρεία Αττική-Πίττας σε συνεργασία με την Αλλεργιολογική Μονάδα του Νοσοκομείου Παίδων «Π. & Α. Κυριακού». Η αλλεργία στο κεντρί των μελισσών, που είναι ιδιαίτερα αυξημένη στα παιδιά των μελισσοκόμων λόγω του ότι είναι περισσότερο εκτεθειμένα στις μέλισσες, απασχόλησε ιδιαίτερα την εταιρεία Αττική, η οποία προχώρησε στην εφαρμογή του νέου αυτού προγράμματος, στο πλαίσιο συνεχούς ενίσχυσης του κλάδου μελισσοκομίας. Η ποιότητα ζωής, η καθημερινότητα των οικογενειών των μελισσοκόμων και η ενασχόληση με τη μελισσοκομία γίνεται ασφαλέστερη για τα παιδιά τους μέσω του εμβολιασμού. Μάλιστα, η εταιρεία Αττική συνεργάζεται με περισσότερους από Έλληνες μελισσοκόμους και, μέσω των δράσεων ενίσχυσης της μελισσοκομίας που οργανώνει κάθε χρόνο, και την εκπαίδευση με τις συμβουλευτικές υπηρεσίες που παρέχει σε αυτούς, διατηρεί μακροχρόνιους δεσμούς με τους συνεργάτες της και, ταυτόχρονα, διασφαλίζει υψηλή ποιότητα μελιού. Ανάδειξη του Βοΐου Κοζάνης Δύο δίκτυα, μήκους 180 χλμ., συνεχόμενων μονοπατιών σε άγνωστες μέχρι σήμερα περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και σπάνιων πολιτιστικών μνημείων πρόκειται να δημιουργηθούν στο Βόιο (περιοχή Τσοτυλίου - Πενταλόφου και περιοχή Σιάτιστας - Βλάστης) στο Νομό Κοζάνης. Τα δίκτυα αναπτύσσονται στο πλαίσιο των παρεμβάσεων που γίνονται μέσα από το πρόγραμμα «Πίνδος». Το έργο, με τίτλο «Ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού με τη δημιουργία δικτύου περιπατητικών μονοπατιών», που έχει ως περιοχή δράσης το Βόιο, συντονίζεται από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και χρηματοδοτείται από την τοπική Περιφέρεια. Στόχος του Ολοκληρωμένου Προγράμματος για την Πίνδο είναι η διαμόρφωση Απελευθερώνεται η καλλιέργεια κλωστικής κάνναβης Ηκαλλιέργεια κλωστικής κάνναβης θα είναι και πάλι ελεύθερη, μετά από 63 χρόνια απαγόρευσής της στην Ελλάδα. Η κλωστική κάνναβη, της οικογένειας των Cannabaceae, δεν σχετίζεται σε καμία περίπτωση με την απαγορευμένη ινδική κάνναβη (ναρκωτικό), αλλά καλλιεργείται από τα αρχαία χρόνια για τις ίνες της, που χρησιμοποιούνταν στην παρασκευή σκοινιών. Με την άρση της απαγόρευσης της καλλιέργειας, θα δημιουργηθούν νέες ευκαιρίες για τους αγρότες, αφού η κλωστική κάνναβη θα αποτελέσει μια κερδοφόρα εναλλακτική πρόταση καλλιέργειας, η οποία μάλιστα επιβαρύνει το περιβάλλον λιγότερο συγκριτικά με άλλες καλλιέργειες. Η κλωστική κάνναβη συνθηκών βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης του ορεινού όγκου, με τη δημιουργία προϋποθέσεων συγκράτησης του πληθυσμού και προσέλκυσης νέων ανθρώπων, μέσω της εφαρμογής ενός εναλλακτικού μοντέλου ανάπτυξης. Επιδίωξη και ζητούμενο είναι, δηλαδή, η δημιουργία των απαραίτητων προϋποθέσεων για οικονομική ανασυγκρότηση και ενεργοποίηση των τοπικών κοινωνιών, έτσι ώστε η περιοχή να αποκτήσει, σε ένα χρονικό ορίζοντα δεκαετίας, δυναμική οικονομία και να ενταχθεί με ανταγωνιστικούς όρους στον κοινωνικοοικονομικό ιστό της χώρας. Το έργο συνεχίζεται κανονικά και για τέταρτη χρονιά, παρά την οικονομική κρίση, με τη συμβολή της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης και των τοπικών δήμων. Το κελυφωτό φιστίκι σε ημερίδα στο Μώλο Ημερίδα με θέμα «Το κελυφωτό φιστίκι» πραγματοποιείται από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό φιστικοπαραγωγών Μώλου-Θερμοπυλών, σήμερα Σάββατο 9 Μαρτίου στις π.μ., στο δημοτικό κατάστημα Μώλου. Στην ημερίδα θα συζητηθούν οι μυκητολογικές ασθένειες της φιστικιάς, δίνοντας έμφαση στη βοτρυοσφαίρια (καμαροσπόριο), αλλά και τα μέτρα αντιμετώπισής τους. Θα συζητηθούν επίσης οι μη παρασιτικές ασθένειες και η λίπανση της φιστικιάς, η βιολογική αντιμετώπιση της ψύλλας της φιστικιάς, η ολοκληρωμένη διαχείριση, η αειφορική γεωργία και οι πιστοποιήσεις HACCP και ISO:22000, όπως και οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την εξαγωγή του φιστικιού. Τέλος, θα συζητηθούν το εθνικό σχέδιο δράσης για τη σωστή χρήση των γεωργικών φυτοφαρμάκων και των ψεκαστικών μηχανημάτων για την καλλιέργεια της φιστικιάς. Εισηγητές της ημερίδας θα είναι εκπρόσωποι του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, αλλά και από την Ελληνική Εταιρεία Συμβούλων με ειδίκευση στα τρόφιμα, την AgroSpeCom. Η είσοδος στην ημερίδα είναι ελεύθερη. συναντάται σε πολλές βιομηχανικές εφαρμογές και μπορεί να παράγει προϊόντα όπως υφαντά, χαρτί υψηλής ποιότητας, βερνίκια, βαφές, υλικά μονώσεων, ακόμα και συμπληρώματα διατροφής ή τροφή ωδικών πτηνών. Το έλαιο της κλωστικής κάνναβης είναι εξίσου σημαντικό, αφού συναντάται στην παραγωγή σαπουνιών και καλλυντικών, αλλά και σε βελτιωτικά εδάφους, ενώ ο πολτός της κάνναβης χρησιμοποιείται και ως καύσιμη ύλη. Οι πολλαπλές χρήσεις της κλωστικής κάνναβης (σπόροι, έλαιο, βλαστοί) είναι και ο λόγος που καλλιεργείται σε παγκόσμιο επίπεδο. Μάλιστα, η καλλιέργειά της έχει το πλεονέκτημα να μην απαιτεί μεγάλες ποσότητες νερού, αλλά και να σκοτώνει μόνη της τα ζιζάνια, καθαρίζοντας παράλληλα με φυσικό τρόπο το έδαφος. Το φυτό, μάλιστα, αναπτύσσεται πολύ γρήγορα, και σε διάστημα λίγων μηνών μπορεί να φτάσει τα 6 μέτρα.