ΜΑΘΗΜΑ: Περιβαλλοντική Γεωχημεία

Transcript

1 ΜΑΘΗΜΑ: Περιβαλλοντική Γεωχημεία ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Καθ. Γεώργιος Χαραλαμπίδης ΤΜΗΜΑ: Μηχανικών Περιβάλλοντος & Μηχανικών Αντιρρύπανσης 1

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο TEI Δυτικής Μακεδονίας και στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 2

3 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση Άσκηση

4 Άσκηση 1 Εκφώνηση: Να ταξινομήσετε την Γεωχημεία ανάλογα: α) με το περιεχόμενο της και β) με το υλικό δειγματοληψίας. Σωστή Απάντηση Άσκησης 1: Άσκηση 2 Εκφώνηση Ποια είναι τα τέσσερα στάδια της μεθόδου λειτουργίας της αναλυτικής γεωχημείας, ανεξάρτητα από το είδος και τη μορφή του αντιμετωπιζόμενου προβλήματος; Απάντηση Άσκησης 2: Άσκηση 3 Εκφώνηση: Να περιγράψετε τις βασικές θερμοδυναμικές αξίες και τους τρεις θεμελιώδεις νόμους της θερμοδυναμικής. Απάντηση Άσκησης 3: Άσκηση 4 Εκφώνηση: Το ΔG χαρακτηρίζεται ως «κινητήρια δύναμη» της αντίδρασης, ως θερμοδυναμικό δυναμικό ή ως ενέργεια του Gibbs. Η πλέον σταθερή φάση 4

5 ενός συστήματος έχει το ελάχιστο ΔG, ενώ η πιο ασταθής φάση το μέγιστο ΔG. Να συμπληρώσετε την παρακάτω σχέση ώστε μία χημική αντίδραση να πραγματοποιηθεί αυθόρμητα: ΔGαντίδρασης = Απάντηση Άσκησης 3: Άσκηση 5 Εκφώνηση: Περιοδικό σύστημα των χημικών στοιχείων: αρχές δόμησης, ονοματολογία ομάδων, χρησιμότητα. Απάντηση Άσκησης 5: Άσκηση 6 Εκφώνηση: α) Τι ονομάζουμε στοιχεία δείκτες ή καθοδηγητικά στοιχεία ή ιχνηλάτες; β) πως διακρίνονται μεταξύ τους τα κύρια, δευτερεύοντα και ιχνοστοιχεία; Δώστε μερικά ενδεικτικά παραδείγματα ιχνηλατών και σε τι είδους κοιτάσματα αναφέρονται. 5

6 Απάντηση Άσκησης 6: Άσκηση 7 Εκφώνηση α) Να ορίσετε με ένα απλό σχήμα την liquidus και solidus καμπύλη σε ένα διάγραμμα φάσεων ενός δυαδικού συστήματος. β) Ποια η χρησιμότητα παρόμοιων διαγραμμάτων; Σωστή Απάντηση Άσκησης 7: Άσκηση 8 Εκφώνηση: α) Να ονοματίσετε στο παρακάτω τριφασικό διάγραμμα των πυρόξενων τα ορυκτά που βρίσκονται στις κορυφές του ισοσκελούς τριγώνου, β) να ονοματίσετε επάνω στο διάγραμμα την χημική σύσταση και τα αντίστοιχα ονόματα των κρυσταλλικών ορυκτολογικών φάσεων. γ) να δώσετε την ερμηνεία του διαγράμματος. 6

7 Απάντηση Άσκησης 8: Άσκηση 9 Εκφώνηση: α) Ποια είναι τα κριτήρια ενσωμάτωσης των χημικών στοιχείων κρυστάλλους και β) ποια τα λάθη στη κατανομή των χημικών στοιχείων σε ένα κρύσταλλο; Απάντηση Άσκησης 9: 7

8 Άσκηση 10 Εκφώνηση: α) Οι κρυσταλλικές τάξεις των ορυκτών διακρίνονται από τον διαφορετικό βαθμό συμμετρίας. Ποια τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της υψηλότερης και αντιθέτως της χαμηλότερης συμμετρίας; β) Να ονοματίσετε αυτές τις εκ διαμέτρου αντίθετες δύο κρυσταλλικές τάξεις. Απάντηση Άσκησης 10: Άσκηση 11 Εκφώνηση Τι εννοούμε με 1 ου, 2 ου και 3 ου βαθμού γεωχημική διαφοροποίηση; Απάντηση Άσκησης 11: Άσκηση 12 Εκφώνηση: Ποιες οι κυριότερες κατηγορίες στην γεωχημική ταξινόμηση των στοιχείων (κατά Goldschmidt); Να αναφέρετε χαρακτηριστικά παραδείγματα στοιχείων. Απάντηση Άσκησης 12: 8

9 Άσκηση 13 Εκφώνηση: Η εξέλιξη της Γης και οι διαδικασίες διαφοροποίησης έχουν ερευνηθεί από τον Schroll (1976). Να δώσετε μία συνοπτική αναφορά των κυριότερων συμβάντων κατά γεωχρονολογική σειρά και σύμφωνα με τους διαφορετικούς βαθμούς γεωχημικής διαφοροποίησης. Σωστή Απάντηση Άσκησης 13: Άσκηση 14 Εκφώνηση: Ποιους γεωχημικούς κανόνες γνωρίζετε σχετικά με τη συγκέντρωση των χημικών στοιχείων σε ένα κοίτασμα; Απάντηση Άσκησης 14 Άσκηση 15 Εκφώνηση: α) Τι είναι μικτοί κρύσταλλοι και πιο το βασικό κριτήριο για τον σχηματισμό τους; β) Ποια είδη αντικατάστασης γνωρίζετε προκειμένου να σχηματισθούν μικτοί κρύσταλλοι; Να δώσετε χαρακτηριστικά παραδείγματα. Απάντηση Άσκησης 15: 9

10 Άσκηση 16 Εκφώνηση: Να ορίσετε ένα γεωθερμικό θερμόμετρο και να δώσετε αντιπροσωπευτικά παραδείγματα. Απάντηση Άσκησης 16: Άσκηση 17 Εκφώνηση: Συντελεστής κατανομής ισοτόπων: Ορισμός και να δώσετε το παράδειγμα των ισοτόπων του οξυγόνου στους ωκεανούς. Απάντηση Άσκησης 17: Άσκηση 18 Εκφώνηση: Γεωχημικές ανωμαλίες και εξάπλωση μιας άλω μέσα σε ένα συμπαγές πέτρωμα. Απάντηση Άσκησης 18: Άσκηση 19 Εκφώνηση: Τι ονομάζουμε συντελεστή εμπλουτισμού και γιατί είναι αυτός χρήσιμος; Παραδείγματα. 10

11 Απάντηση Άσκησης 19: Άσκηση 20 Να περιγράψετε τις κυριότερες μεθόδους αναζήτησης κοιτασμάτων. Απάντηση Άσκησης 21: 11