Εισαγωγικά Στοιχεία και Βασικές Έννοιες

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Εισαγωγικά Στοιχεία και Βασικές Έννοιες"

Transcript

1 Κεφάλαιο 1 ο Εισαγωγικά Στοιχεία και Βασικές Έννοιες 1.1. Στην εποχή µας η τεχνολογία είναι το κλειδί για την δηµιουργία ικανών συνθηκών ανάπτυξης µιας οικονοµίας καθώς και το κλειδί για την προώθηση του ανταγωνισµού στους επιµέρους τοµείς (δραστηριότητες, κλάδοι κλπ) που συγκροτούν µια οικονοµία. Οι νέες τεχνολογίες εµφανίζονται πια πολύ συχνά επαναπροσδιορίζοντας την διάρθρωση των αγορών, τη ζήτηση προϊόντων και υπηρεσιών καθώς και των παραγωγικών διαδικασιών και αποδίδοντας έτσι κρίσιµο ρόλο στα τµηµάτων Έρευνάς και Ανάπτυξης (R&D) των επιχειρήσεων. Η τεχνολογική καινοτοµία µπορεί λοιπόν να θεωρηθεί ως ένα εργαλείο για την ταχύτερη ανάπτυξη αλλά και για την δηµιουργία ισχυρού και υγιούς ανταγωνισµού στις επιχειρήσεις και τους κλάδους εξασφαλίζοντας µια συνέχεια για την ανάπτυξη και ενισχύοντας την απασχόληση και το εισόδηµα. Η υιοθέτηση µιας καινούργιας τεχνολογίας σε µια παραγωγική διαδικασία αποτελεί ένα µεγάλο ζητούµενο για αρκετούς ερευνητές, πανεπιστηµιακούς αλλά και τους άµεσα ενδιαφερόµενους δηλαδή τις υιοθετούσες (adopters) επιχειρήσεις. Ένας από τους πρώτους µελετητές της έννοιας της καινοτοµίας υπήρξε ο Αυστριακός οικονοµολόγος J.A. Schumpeter ( ). Η δουλειά του Schumpeter επικεντρώθηκε κυρίως στην έννοια της οικονοµικής ανάπτυξης καθώς και στους παράγοντες που την επηρεάζουν αυτήν, προσδιορίζοντας ως κύριους την επιχειρηµατικότητα αλλά και την καινοτοµία. Η προσέγγιση του Schumpeter για την έννοια της καινοτοµίας περιλαµβάνει την ανάπτυξη νέων προϊόντων ή διαδικασιών ή την βελτίωση ήδη υπαρχόντων/-σών αλλά µε καινούργιο τρόπο που στηρίζονται σε νέους συνδυασµούς των υπαρχουσών µέσων παραγωγής εµφανίζοντας στο προσκήνιο έναν ανταγωνισµό µε διαφορετικό περιεχόµενο από αυτόν του ανταγωνισµού των τιµών. 1

2 Άρα η έννοια της καινοτοµίας περιλαµβάνει καταρχάς την κανοτοµία προϊόντος που αναφέρεται στην ανάπτυξη και την εισαγωγή ενός νέου προϊόντος ή µιας νέας συσκευής. Από την άλλη πλευρά ως καινοτοµία διαδικασίας ορίζεται η ανάπτυξη και η εισαγωγή µιας νέας µεθόδου που κατά κύριο λόγο αναφέρεται στις επιχειρησιακές λειτουργίες. Όµως η καινοτοµία αναφέρεται και σε διαφορετικές έννοιες όπως η διείσδυση σε νέες αγορές καινούργιες αγορές ή ο νέος τρόπος προσέγγισης των πελατών. Η έννοια της καινοτοµίας εµπλέκει άµεσα την επιχείρηση και γι α υτό τον λόγο έχει καθιερωθεί η καινοτοµούσα επιχείρηση (innovative firm) κυρίως επειδή η επιτυχής ανάπτυξη και εισαγωγή της καινοτοµίας απαιτείται σηµαντική οργανωτική προσπάθεια. Θα µπορούσαµε να διακρίνουµε την διαδικασία ανάπτυξης της καινοτόµου ιδέας ή σχεδίου ή προϊόντος σε επιµέρους στάδια. Το πρώτο στάδιο να περιλαµβάνει την δηµιουργία της από ένα τµήµα µιας εταιρείας ή ένα υπάλληλο ή έναν ιδιώτη. Η δηµιουργία περιλαµβάνει την αρχική ιδέα και το πρόβληµα που επιλύει ή τις προοπτικές που δηµιουργεί, τον ορισµό του project, την σχεδίαση και το marketing. Το δεύτερο στάδιο, τις περισσότερες φορές σηµαντικότερο από το πρώτο, αφορά την εισαγωγή της νέας τεχνολογίας στην µια παραγωγική διαδικασία. Το τρίτο στάδιο αναφέρεται στην λεγόµενη «επικοινωνία» της καινοτοµίας µε τα τµήµατα (κυρίως διευθύνοντα στελέχη κ.τ.λ) της εταιρείας και παράλληλα την έλεγχό της µε την χρήση δοκιµαστικά τεστς. Τέλος, στο τέταρτο και τελευταίο στάδιο έχουµε την αποδοχή µε την ουσιαστική εφαρµογή της καινοτοµίας ή την απόρριψη της όπως αποτυπώνεται στο παρακάτω γράφηµα. 2

3 ΕΝΑΡΞΗ- ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ Ή ΤΗΝ ΕΦΕΥΡΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ- ΟΚΙΜΑΣΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΠΟ ΟΧΗ Ή ΑΠΟΡΡΙΨΗ. Σχ Η ιαδικασία της Εφεύρεσης Καινοτοµίας. Συνεχίζοντας την αναφορά µας στην έννοια της καινοτοµίας θα µπορούσαµε να αναλύσουµε παραπέρα τους διαφορετικούς τύπους καινοτοµίας που έχουν καταγραφεί. Προϊόν ενάντια ιαδικασίας. Η διάκριση µεταξύ προϊόντος και διαδικασίας έχει να κάνει µε την περιοχή και τις δραστηριότητες που µια καινοτοµία επηρεάζει. Έτσι ως καινοτόµα προϊόντα θεωρούνται υπηρεσίες ή παραγόµενα εν γένει αποτελέσµατα που παρουσιάζονται για το όφελος των καταναλωτών. Αντίθετα ως καινοτόµες διαδικασίες ορίζονται εργαλεία συσκευές ή µέθοδοι που σε έναν κλάδο παρεµβάλλονται ανάµεσα σε εισροές και εκροές σε µια δεδοµένη τεχνολογία. ραστικές (ακραίες) έναντι µη-δραστικών (σταδιακών) µεταβολών. Οι ακραίες καινοτόµες δράσεις προκαλούν πολύ σηµαντικές αλλαγές σε δοµές αλλά και σε παραγωγικές διαδικασίες µε αποτέλεσµα την έντονη διαφοροποίηση από συνήθεις πρακτικές. Από την άλλη πλευρά µη-δραστικές καινοτόµες δράσεις 3

4 αλλάζουν µε αρκετά αργούς ρυθµούς την θεώρηση αλλά και τις διαδικασίες που αφορούν την παραγωγή. Τεχνικές έναντι ιοικητικών Καινοτοµιών. Οι τεχνικές καινοτοµίες έχουν να κάνουν µε την διαδικασία, τις τεχνολογίες και τα προϊόντα που αφορούν µια διαδικασία σε αντίθεση µε τις διοικητικές που αφορούν καινοτόµες αλλαγές στην οργανωτική διάρθρωση την οργανωτική διαδικασία ή την διαχείριση του ανθρώπινου δυναµικού των επιχειρήσεων. Προκύπτει λοιπόν ότι η ανάπτυξη και η εισαγωγή µιας καινοτοµίας έχει ενδιαφέρον όχι µόνο στο τεχνοκρατικό µέρος που αφορά την υλοποίηση ενός σχεδίου καινοτοµίας αλλά και στην µέτρηση των επιπτώσεων της εισαγωγής της καινοτοµίας στην αποτελεσµατικότητα και στην παραγωγικότητα, στο σύνολο της οικονοµίας αλλά και στις κοινωνικές σχέσεις. Ενδιαφέρον επίσης έχει η µελέτη της διαχείρισης της καινοτοµίας αφού αυτή έχει εισαχθεί στην επιχείρηση, στον κλάδο ή στην οικονοµία γενικότερα. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να αναφερθούµε και στα διάφορα ερωτήµατα τα οποία προκύπτουν κατά την υιοθέτηση µιας τεχνολογίας και αφορούν τα εξής: Τι καθορίζει την απόφαση µιας επιχείρησης ή ενός ολόκληρου κλάδου να υιοθετήσει ή να απορρίψει µια τεχνολογία; Πως µπορεί µια επιχείρηση να µετρήσει και να εκτιµήσει τα πιθανά αποτελέσµατα της υιοθέτησης µιας νέας διαδικασίας ή ενός νέου προϊόντος; Ποιοι είναι οι παράγοντες που συµβάλλουν στην ανάπτυξη ή την υιοθέτηση µιας καινοτοµίας; Κατά πόσον λαµβάνεται υπόψη στον ορισµό της καινοτοµίας ή στον υπολογισµό της υιοθέτησης η έννοια του «πρώιµου» (earliness) της υιοθέτησης; Σε αυτό το σηµείο θα δώσουµε επιγραµµατικά τους λόγους, όπως έχουν καταγραφεί στην βιβλιογραφία, για την ανάπτυξη και υιοθέτηση των καινοτοµιών καθώς επίσης 4

5 επιγραµµατικά τους λόγους για τους οποίους νέες τεχνολογίες δεν αναπτύσσονται ή δεν υιοθετούνται. Σε γενικές γραµµές οι λόγοι για τους οποίους αναπτύσσονται ή υιοθετούνται οι νέες τεχνολογίες είναι (α) η προσδοκία για αύξηση των κερδών και (β) η προσδοκία για µείωση του κόστους. Από την άλλη πλευρά σαν σηµαντικοί λόγοι για την µη ανάπτυξη ή µη υιοθέτηση νέων τεχνολογιών έχουν καταγραφεί οι παρακάτω: Ανεπάρκεια ζήτησης ή έλλειψη πληροφοριών σχετικά µε την ζήτηση. Υψηλά κόστη για την απόκτηση πληροφοριών αλλά και για την εκτέλεση και σχεδιασµό της καινοτοµίας τόσο σε κεφαλαία όσο και σε ανθρώπινο δυναµικό. Ανεπαρκείς υποστήριξη από τους managers λόγω έλλειψης ικανοτήτων. Περιορισµένη πρόσβαση και διαθεσιµότητα σε πήγες υποστήριξης για όσες επιχειρήσεις δεν διαθέτουν τµήµατα R&D. Πολυπλοκότητα του υπάρχοντος συστήµατος και της νοµοθεσίας για την ανάπτυξη καινοτοµιών. Εµµονές σε παραδοσιακές τεχνικές. Ασυµβατότητα µεταξύ της νέας τεχνολογίας και της υφιστάµενης παραγωγικής διαδικασίας Μερικές Βασικές Έννοιες Η τεχνική αλλαγή (technical change) ή αλλιώς τεχνολογική πρόοδος (technological progress), στο πλαίσιο της θεωρίας της Βιοµηχανικής Οικονοµικής (Industrial Economics), διακρίνεται συνήθως σε τρία στάδια. Το σηµείο εκκίνησης θεωρείται η ανακάλυψη (invention), η οποία µπορεί να βασίζεται σε νέα επιστηµονική γνώση ή συνηθέστερα, χρησιµοποιεί γνωστές επιστηµονικές αρχές. Το στάδιο του νεωτερισµού (innovation) πραγµατοποιείται όταν και εάν η ανακάλυψη εισαχθεί εµπορικά στα πλαίσια µιας επιχειρηµατικής λειτουργίας. Η επιχείρηση που εισάγει τον νεωτερισµό ονοµάζεται νεωτεριστής. Στην συνέχεια, καθώς το νέο προϊόν ή διαδικασία αναγνωρίζεται ως ανώτερη να ανταγωνισθεί υπάρχουσες τεχνολογίες, καταλήγει στην περαιτέρω εφαρµογή 5

6 της µέσα στην νεωτεριστική επιχείρηση αλλά και στην υιοθέτησή της από άλλες επιχειρήσεις στον κλάδο: το στάδιο αυτό συνήθως ονοµάζεται µίµηση (imitation) ή διάχυση (diffusion). Θα υιοθετήσουµε αυτή τη διάκριση στα τρία στάδια και για λόγους καλύτερης παρουσίασης του θέµατος αλλά κυρίως γιατί έτσι καθίσταται σαφές ότι η τεχνική αλλαγή είναι µια διαδικασία που επεκτείνεται µέσα στο χρόνο. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας και σαν αποτέλεσµα αυτής, η οποία συχνά απαιτεί µια δεκαετία ή και ακόµα περισσότερο για µια και µόνο τεχνολογία, στις επιχειρήσεις υλοποιούνται µια σειρά από µεταβολές οι οποίες παρουσιάζονται παρακάτω. Πρέπει ωστόσο να παρατηρήσουµε ότι οι παραπάνω όροι καµία φορά δεν είναι σαφείς, ειδικά σε περιπτώσεις που είναι δύσκολο να προσδιορισθούν τα όρια µεταξύ των επιµέρους σταδίων. Μια διάκριση των νέων τεχνολογιών που απαντάται συχνά στην βιβλιογραφία αναφέρεται από την µια µεριά στους νεωτερισµούς διαδικασίας και από την άλλη στους νεωτερισµούς προϊόντος. Σύµφωνα µε τον Blaug (1963), ο νεωτερισµός διαδικασίας αφορά έναν καινούριο τρόπο για την παραγωγή ήδη υπαρχόντων αγαθών, ενώ ο νεωτερισµός προϊόντος αφορά παλαιούς τρόπους για την παραγωγή νέων προϊόντων. Αλλά και αυτή η διάκριση δεν είναι ιδιαίτερα σαφής. Για παράδειγµα, νέα προϊόντα συχνά απαιτούν σηµαντικές τροποποιήσεις για να ενσωµατωθούν σε διαδικασίες που έχουν χρησιµοποιηθεί προηγουµένως στον κλάδο. Επιπλέον, για τις κεφαλαιουχικές βιοµηχανίες, οι περισσότεροι νεωτερισµοί προϊόντος θεωρούνται νεωτερισµοί διαδικασίας για µια σειρά άλλων κλάδων. υο στοιχεία που χαρακτηρίζουν την εφευρετική (inventive) και νεωτεριστική (innovative) δραστηριότητα είναι η δηµιουργία πατέντων οι δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη (R&D). Γενικά, οι πατέντες θεωρούνται σαν η απόδοση της εφευρετικής δραστηριότητας ενώ οι δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη σαν µια εισροή και στο εφευρετικό και στο νεωτεριστικό στάδιο. Παρόλα αυτά, κανένα από αυτά τα µέτρα δεν είναι πλήρως ικανοποιητικό για την µέτρηση της απόδοσης της καινοτοµίας, ή, πιο γενικά, την ίδια την τεχνική αλλαγή. Αυτό όµως δεν προκαλεί σχεδόν καµία έκπληξη, αφού όπως 6

7 το θέτει και ο Stoneman (1983) το αποτέλεσµα της διαδικασίας της προαγωγής της τεχνολογίας είναι, από ταυτολογία, η τεχνολογική ανάπτυξη. Ωστόσο, είναι δυνατόν, σε αυτό το πλαίσιο, να αποσαφηνίσουµε λίγο περισσότερο τα ζητήµατα. Αναφερόµενοι καταρχάς µόνο σε νεωτεριστικές διαδικασίες, µια επιτυχηµένη καινοτοµία θα οδηγεί, ceteris paribus, σε µείωση του κόστους και κατ επέκταση σε αύξηση της παραγωγικότητας. Αφήνοντας για αργότερα έναν ακριβή ορισµό της παραγωγικότητας, είναι καταρχάς φανερή η αναγκαιότητα σύνδεσης της διαδικασίας της τεχνολογικής αλλαγής µε την δοµή της αγοράς και την παραγωγικότητα. Είναι επίσης προφανές ότι η αύξηση της παραγωγικότητας περιλαµβάνει περισσότερα στοιχεία από την τεχνική αλλαγή που είναι µάλλον απίθανο να ταυτοποιηθούν µε επάρκεια µόνο από την διαδικασία της καινοτοµίας. Αλλά η καταρχάς έλλειψη καλύτερων µέτρων της απόδοσης της νεωτεριστικής διαδικασίας, οδηγεί αναγκαστικά στην υιοθέτηση αυτής της προσέγγισης. Από την παραπάνω συζήτηση προκύπτει το ακόλουθο λογικό σχήµα που αφορά την τεχνική αλλαγή. Οι εφευρέσεις συχνά προκύπτουν σαν συνέπεια των δαπανών για έρευνα και καταλήγουν, όχι πάντα, σε πατέντες. Αν ακολουθήσουν πρόσθετες δαπάνες ανάπτυξης, οι νεωτερισµοί εµφανίζονται στην εµπορική σκηνή. Σε αυτό το σηµείο, τουλάχιστον για τη διαδικασία της καινοτοµίας, έχει επιτευχθεί η βέλτιστη αύξηση της παραγωγικότητας. Αλλά είναι µόνο µε την διάχυση που τα πραγµατικά επίπεδα παραγωγικότητας προσεγγίζουν τα νέα µέγιστα. Αυτό το λογικό σχήµα µπορεί να ενταχθεί στα πλαίσια του υποδείγµατος «οµή-συµπεριφορά-απόδοση» (Structure-Conduct- Performance, SCP). Υπό ευρεία έννοια, η εφεύρεση και η καινοτοµία µπορούν να αναγνωριστούν σαν στοιχεία επιχειρησιακής συµπεριφοράς (συνήθως µετρώνται µε τις δαπάνες για R&D και το αποτέλεσµα των πατενταρισµένων εφευρέσεων). Τα αποτελέσµατα της συµπεριφοράς αντανακλώνται στην απόδοση (παραγωγικότητα) δια µέσου της διάχυσης. Το κύριο ενδιαφέρον στα επόµενα τµήµατα αυτού του κεφαλαίου είναι η ανάλυση της σχέσης ανάµεσα στην κλαδική δοµή, (συγκέντρωση και µέγεθος επιχειρήσεων) και σε αυτές τις διαστάσεις της συµπεριφοράς και της απόδοσης. Ένα 7

8 σηµαντικό στοιχείο που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι ότι αυτή η σχέση σε σπάνιες περιπτώσεις είναι µονοδιάστατη. Εξάλλου είναι γνωστή η επίδραση της τεχνολογίας στον προσδιορισµό της δοµής της αγοράς από την συζήτηση που έχει γίνει για τα θέµατα της συγκέντρωσης Συµπληρωµατικά Εισαγωγικά Στοιχεία Για να καταλάβουµε την κατεύθυνση, σύµφωνα µε τις αρχές της οικονοµικής της τεχνολογίας, είναι χρήσιµο να διερευνήσουµε µερικές από τις διαστάσεις κλειδιά της τεχνολογικής αλλαγής που τη διακρίνουν σε µεγαλύτερη ή µικρότερη έκταση από άλλες δραστηριότητες της επιχείρησης. Αυτές οι διαστάσεις είναι: i. η εσωτερική αβεβαιότητα ii. iii. η εσωτερικοποίηση των αποτελεσµάτων R&D και ο χρονισµός (timing) της νέας τεχνολογίας Η εσωτερική αβεβαιότητα που συνεπάγεται η τεχνική αλλαγή είναι κεντρικό σηµείο σε αντίστοιχα θεωρητικά υποδείγµατα. Η εσωτερική αβεβαιότητα περιλαµβάνει τρεις επιµέρους διαστάσεις: i. Την τεχνολογική αβεβαιότητα ii. iii. Την αβεβαιότητα της αγοράς και Την ανταγωνιστική αβεβαιότητα Η τεχνολογική αβεβαιότητα που αναφέρεται στο εάν η R&D θα παράγει επιτυχώς µια νέα τεχνολογία, και αν ναι, πότε. Σε δεύτερο επίπεδο διακρίνεται η αβεβαιότητα της αγοράς που αφορά τις συνέπειες της τεχνολογίας όταν επιχειρεί να εισέλθει στην από το πόσο θα κοστίσει η ανάπτυξη µιας νεωτεριστικής διαδικασίας µέχρι του τι είδους καµπύλη ζήτησης το καινούριο προϊόν θα δηµιουργήσει; Και τέλος υπάρχει η αβεβαιότητα για το 8

9 πώς θα αντιδράσουν οι ανταγωνιστές ανταγωνιστική αβεβαιότητα. Θα συνεργασθούν µε την επιχείρηση στα συγκεκριµένα προγράµµατα R&D, θα επιχειρήσουν να αναπτύξουν µια διαφορετική τεχνολογία ή θα ακολουθήσουν τον δρόµο της µίµησης; Στα οικονοµικά της τεχνολογίας η αβεβαιότητα έχει θεωρηθεί σηµαντικό στοιχείο από τις πρώτες εργασίες του Schumpeter έως τις απόψεις των κλασσικών οικονοµολόγων που συζητούνται παρακάτω. Σήµερα η αβεβαιότητα θεωρείται κεντρικό στοιχείο στα οικονοµικά της τεχνολογίας και γι αυτό τα σχετικά υποδείγµατα εκκινούν από αυτό το σηµείο. Πάντως υπάρχουν και υποδείγµατα που αγνοούν τον παράγοντα της αβεβαιότητας. εύτερον στοιχείο διαφοροποίησης της διαδικασίας της τεχνολογικής µεταβολής από τις άλλες δραστηριότητες της επιχείρησης είναι το γεγονός ότι οποιαδήποτε επιχείρηση που εµπλέκεται σε διαδικασίες R&D εξετάζει καταρχάς την καταλληλότητα-συµβατότητα των αποτελεσµάτων της δραστηριότητάς της. Συγκεκριµένα ελέγχει κατά πόσο τα αποτελέσµατα της δραστηριότητας R&D που εξετάζει να αναπτύξει θα µπορούν να εσωτερικευθούν ή αντίθετα θα αποτελέσουν δηµόσιο αγαθό. Ας θεωρήσουµε µια επιχείρηση που αναπτύσσει µια διαδικασία νεωτερισµού σε µια πλήρως ανταγωνιστική αγορά µε ελεύθερη είσοδο. Αν αµέσως µετά την εισαγωγή της νέας διαδικασίας άλλες επιχειρήσεις µπορούν να µιµηθούν αυτή την διαδικασία, η τιµή θα οδηγηθεί σε ένα νέο χαµηλότερο επίπεδο και κατά συνέπεια τα κέρδη από την καινοτοµία θα µειωθούν. Η πατέντα είναι φυσικά µένα εργαλείο πολιτικής που έχει σαν στόχο σχεδιασµένη να δίνει στην καινοτόµο επιχείρηση µια περιορισµένη περίοδο κατά τη διάρκεια της οποίας µπορεί να πραγµατοποιήσει µονοπωλιακά κέρδη από την καινοτοµία που έχει αναπτύξει. Το τρίτο στοιχείο διαφοροποίησης είναι ο χρονισµός της ανάπτυξης και της εισαγωγής νέων τεχνολογιών. Το ζήτηµα αυτό αντανακλάται στον λεγόµενο «αγώνα πατεντών» (patent race) στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών. Κι ενώ από την µια πλευρά είναι σηµαντικό στοιχείο ανταγωνιστικότητας για τις επιχειρήσεις η «πρώτη» εισαγωγή µιας νέας τεχνολογίας, από την άλλη όλη η διαδικασία της τεχνολογικής µεταβολής περιλαµβάνει σηµαντικά στοιχεία µάθησης που µπορούν να δηµιουργήσουν σηµαντικές οικονοµίες κλίµακας. 9

10 Με άλλα λόγια η απόφαση για την υιοθέτηση µιας νέας τεχνολογίας που αναπτύχθηκε από µια επιχείρηση κεφαλαιακών αγαθών θέτει στην επιχείρηση το δίληµµα είτε της πρώιµης υιοθέτησης ώστε να κερδίσει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα είτε της καθυστερηµένης υιοθέτησης όταν οι δυσκολίες για την ενσωµάτωση νέων τεχνολογιών στην διαδικασία παραγωγής θα έχουν αµβλυνθεί. Σε ένα πιο γενικό επίπεδο, τα υποδείγµατα της τεχνολογικής µεταβολής που δεν εισάγουν ρητά την διάσταση του χρόνου χαρακτηρίζονται από σηµαντικό µειονέκτηµα. Παρόλα αυτά, τα στατικά συγκριτικά µοντέλα ακόµα και σήµερα αναπτύσσονται και µπορούν να αποκαλύψουν σηµαντικές διαστάσεις του θέµατος της τεχνολογικής µεταβολής Οι Απόψεις του Joseph Schumpeter Γράφοντας στο πρώτο µισό του 20ου αιώνα, ο Schumpeter (1934, 1939, 1942) εισήγαγε την άποψη ότι η δύναµη του µονοπωλίου και η µεγάλη κλίµακα της επιχείρησης ήταν τα ιδανικά οχήµατα για να ενεργοποιηθεί η τεχνική πρόοδος. Με δεδοµένο ότι αυτές οι απόψεις έχουν απασχολήσει την µεγάλο αριθµό οικονοµολόγων θεωρείται σκόπιµο σε αυτό το σηµείο να καταγραφούν κάποια εισαγωγικά στοιχεί σχετικά τις απόψεις του Schumpeter. Το βασικό του υπέρ των µεγάλων επιχειρήσεων στηρίζεται στο ότι αυτές έχουν τα αναγκαία µέσα (µεγάλη κλίµακα παραγωγής και παραγωγική δυναµικότητα, εξειδίκευση και γνώση, υποδοµές στο marketing, και στο R&D) να που τους δίνουν ισχυρά κίνητρα από την µια και τους επιτρέπει να εκµεταλλευθούν τα πλεονεκτήµατα της ανάπτυξης νέας τεχνολογίας. Αυτή η προσέγγιση είναι συνεπής µε την ευρύτερη θεώρηση του Schumpeter για την οικονοµία αφού σύµφωνα µε αυτή ο ανταγωνισµός εστιάζεται στην συνεχή παραγωγή νέων τεχνολογιών που ακολουθούνται από διαδικασίες µίµησης και κατά συνέπεια νέες τεχνολογίες παραγκωνίζουν τις παλαιές. Έτσι οι επιχειρήσεις έχουν κίνητρο να καινοτοµούν µόνο αν θεωρούν ότι είναι ικανές να εκµεταλλευτούν αυτές τις καινοτοµίες 10

11 σε σύντοµο χρονικό διάστηµα. Γι αυτούς τους λόγους το µονοπώλιο ή ευρύτερα οι ατελώς ανταγωνιστικές αγορές θεωρούνται από τον Schumpeter σαν περιβάλλον που συµβάλλει στην τεχνική πρόοδο. Πιο συγκεκριµένα, µεγάλες ολιγοπωλιακές επιχειρήσεις µπορούν ευκολότερα να εσωτερικεύσουν τα οφέλη της καινοτοµίας και γενικότερα αντιµετωπίζουν µικρότερο βαθµό αγοραίας και ανταγωνιστικής αβεβαιότητας. Αυτές οι υποθέσεις έχουν καταγραφεί στην οικονοµική θεωρία σαν Schumpeterian υποθέσεις και συχνά χρησιµοποιούνται στον έλεγχο της αποτελεσµατικότητας των οργανωµένων R&D δραστηριοτήτων. Εφόσον µια δραστηριότητα του R&D παρουσιάζει σηµαντικές οικονοµίες κλίµακας κατά συνέπεια οι µεγάλες επιχειρήσεις µε µεγάλα R&D τµήµατα θα είναι περισσότερο αποτελεσµατικές στην ανάπτυξη R&D δραστηριοτήτων και κατά συνέπεια θα έχουν πιο έντονα κίνητρα να αναπτύξουν τέτοιες δραστηριότητες. Επιπλέον ο Schumpeter υποστήριξε ότι η δύναµη αγοράς, δηλαδή η ικανότητα των ολιγοπωλιακών επιχειρήσεων να θέτουν τιµές για το προϊόν τους µεγαλύτερη από το οριακό κόστος, είναι η ανταµοιβή τους για την καινοτοµική δραστηριότητα που αναπτύσσουν. Από την µια πλευρά αυτό είναι προφανές και ελάχιστοι σύγχρονοι οικονοµολόγοι θα αρνούνταν ότι υπάρχουν κάποια υπερκέρδη που θα µπορούσαν να ερµηνευθούν σύµφωνα µε αυτή την προσέγγιση. Από την άλλη όµως πλευρά υπάρχει η άποψη ότι η δοµή της αγοράς είναι, σε κάποια έκταση, το αποτέλεσµα της τεχνολογικής µεταβολής. Σε οικονοµετρικούς όρους η τεχνολογική µεταβολή και η δύναµη αγοράς είναι από κοινού προσδιοριζόµενες (jointly determined). Στην πραγµατικότητα, ο Schumpeter είχε πολύ περισσότερα από αυτά να πει: η περίπλοκη ταξινόµηση και η ερµηνεία των οικονοµικών κύκλων που δηµιουργούνται από συστάδες (clusters) καινοτοµιών, η ιδέα ότι ο καπιταλισµός θα καταστραφεί από την ίδια του την επιτυχία και η άποψη που θεωρεί την δηµοκρατία σαν ανταγωνισµό για ψήφους. Είναι κρίµα ότι πολλοί σύγχρονοι οικονοµολόγοι θεωρούν την εργασία του Schumpeter µόνο ως ένα συνώνυµο για τις υποθέσεις που περιγράφονταν στην προηγούµενη παράγραφο. Παρόλα αυτά, ακόµα και αν περιοριστούµε για τους σκοπούς της παρούσας ανάλυσης, στα ζητήµατα του µεγέθους και του πλήθους των επιχειρήσεων και των επιδράσεών τους 11

12 στην τεχνολογική µεταβολή χρειάζεται να αναλύσουµε περισσότερο την άποψη του Schumpeter για την τεχνολογική µεταβολή και την επιχείρηση. Σύµφωνα λοιπόν µε τον Schumpeter: η καινοτοµία είναι ασυνεχής (discontinuous) και σβολιασµένη (lumpy): προκύπτει µέσα από το σύστηµα και έτσι εκτοπίζει το παλαιό σηµείο ισορροπίας άµεσα και όχι µε την σταδιακή προσέγγιση του παλιού προς το νέο µε απειροελάχιστα βήµατα. Το περιεχόµενο της καινοτοµίας είναι πολύ πιο ευρύ από αυτό που έχει συζητηθεί έως τώρα. Εµπεριέχει το άνοιγµα νέων αγορών, το άνοιγµα νέων πηγών προµήθειας εισροών, τους νέους τρόπους οργάνωσης ενός κλάδου ή µιας οµάδας οικονοµικών δραστηριοτήτων, συµπεριλαµβανοµένων της δηµιουργίας ή της κατάργησης µονοπωλιακών θέσεων, καθώς επίσης και αυτό που έχουµε ήδη ορίσει σαν καινοτοµίες προϊόντος και διαδικασίας. Ο επιχειρηµατίας δεν ορίζεται µε βάση την ρηχή έννοια του απλού µεγιστοποιητή του κέρδους (profit maximizer) όπως στην περίπτωση της µικροοικονοµικής θεωρίας. Σηµαντικό ρόλο παίζουν, στα πλαίσια της Schumpeterian προσέγγισης, οι ψυχολογικές διαστάσεις του επιχειρηµατία όπως είναι η θέληση για την δηµιουργία µιας αυτοκρατορίας, η επιθυµία για κατακτήσεις, δηλαδή η επιτυχία που γίνεται για την ικανοποίηση που προκύπτει από την δηµιουργία αυτή καθεαυτή παρά για το αποτέλεσµα πλούτου που µπορεί να εµπεριέχει. Ως εκ τούτου διατυπώνονται βάσιµες αµφιβολίες για το εάν ο Schumpeter αντιλαµβάνεται τα κίνητρα και τις προσδοκίες του καινοτόµου επιχειρηµατία µέσα από την αρχή της ορθολογικότητας της νεοκλασικής οικονοµικής θεωρίας. Αυτές οι παρατηρήσεις γίνονται όχι σαν µία σύντοµη διαδροµή στην ιστορία της οικονοµικής σκέψης, αλλά σαν ένα απαραίτητο στοιχείο που θα απαιτηθεί στην βιβλιογραφική επισκόπηση διαφόρων απόψεων για τα οικονοµικά της τεχνολογικής αλλαγής που ακολουθεί στις επόµενες παραγράφους. Πρέπει να σηµειωθεί ότι ένας σηµαντικός αριθµός ερευνητών ισχυρίζεται ότι στα υποδείγµατα που χρησιµοποιούν ενσωµατώνουν τις ιδέες του Schumpeter για την δηµιουργία της τεχνολογικής προόδου στη γενιά της τεχνικής αλλαγής. Όµως στα σχετικά 12

13 υποδείγµατα χρησιµοποιούν νεοκλασικές απόψεις και εργαλεία όπως η έννοια της ισορροπίας, επιχειρήσεις µεγιστοποιητές των κερδών, το οριακό προϊόν των δαπανών R&D κ.λ.π. Οποιαδήποτε και να είναι η πραγµατική αξία αυτών των συνεισφορών, µπορούν να διατυπωθούν βάσιµες αντιρρήσεις αν αυτού του τύπου οι έρευνες µπορούν πράγµατι να αποτελέσουν αξιόπιστους ελέγχους των Schumpeterian υποθέσεων όπως τις είδε ο ίδιος οµή των Παραδόσεων Στο δεύτερο µέρος αυτών των παραδόσεων παρουσιάζονται ο θεωρητικές αρχές της εφεύρεσης και της καινοτοµίας. Συγκεκριµένα δίνεται καταρχάς η περίφηµη ανάλυση του Arrow για την δραστηριότητα της εφεύρεσης σε ανταγωνιστικές και µονοπωλιακές αγορές Στη συνέχεια συζητούνται τα θέµατα που προκύπτουν όταν αρθεί η Schumpeterian υπόθεση της ασυνέχειας της καινοτοµίας και αντίθετα η διαδικασία R&D τοποθετηθεί στο πλαίσιο της ακραίας νεοκλασικής οριακής ανάλυσης. Στο τρίτο µέρος δίνεται η επισκόπηση της βιβλιογραφίας που ασχολείται µε τον εµπειρικό µέρος αυτών των θεµάτων, που έχει αναπτυχθεί µάλλον ανεξάρτητα από τις αντίστοιχες θεωρητικές προσεγγίσεις και η οποία παρεµπιπτόντως δεν επιβεβαιώνει στο σύνολο τους τις Schumpeterian υποθέσεις. Το τέταρτο κεφάλαιο ασχολείται µε τη διάχυση/διάδοση (diffusion) των νέων τεχνολογιών, µια περιοχή στην οποία η θεωρία και οι εµπειρικές εφαρµογές γνώσεις έχουν προχωρήσει λίγο έως πολύ ενιαία. Το κεφάλαιο 5 ερευνά τις επιπτώσεις των νέων τεχνολογιών στην δοµή της αγοράς και την παραγωγικότητα. 13

Οικονομικά της Τεχνολογίας

Οικονομικά της Τεχνολογίας Οικονομικά της Τεχνολογίας Καινοτόμες Επιχειρήσεις, Επιχειρηματικότητα και Ανταγωνισμός Κώστας Τσεκούρας Καινοτόμες Επιχειρήσεις και Αγορές Περίγραμμα Επιχειρηματικότητα και Νέες Επιχειρήσεις Καινοτομία

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικά της Τεχνολογίας Κώστας Τσεκούρας

Οικονομικά της Τεχνολογίας Κώστας Τσεκούρας Οικονομικά της Τεχνολογίας Κώστας Τσεκούρας Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Πανεπιστήμιο Πατρών Καινοτομία, Πνευματικά Δικαιώματα και Οικονομική Ανάπτυξη Επιγραμματικά: Γενική Επισκόπηση του Μαθήματος Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

G. Johnson, R.Whittington, K. Scholes, D. Angwin, P. Regnér. Βασικές αρχές στρατηγικής των επιχειρήσεων. 2 η έκδοση. Chapter 1

G. Johnson, R.Whittington, K. Scholes, D. Angwin, P. Regnér. Βασικές αρχές στρατηγικής των επιχειρήσεων. 2 η έκδοση. Chapter 1 G. Johnson, R.Whittington, K. Scholes, D. Angwin, P. Regnér Βασικές αρχές στρατηγικής των επιχειρήσεων 2 η έκδοση Chapter 1 Κεφάλαιο 8 Καινοτομία και επιχειρηματικότητα Chapter 2 Μαθησιακά αποτελέσματα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ) ΕΠΙ ΧΕΙΡ Η ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 2011-2012 ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ) ΜΑΤΙ ΚΟ ΤΗ ΤΑ Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράµµατος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση»

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Τεχνολογίας και Καινοτομίας στον Τουρισμό

Διαχείριση Τεχνολογίας και Καινοτομίας στον Τουρισμό Διαχείριση Τεχνολογίας και Καινοτομίας στον Τουρισμό Διδάσκοντες: Καθηγητής Δημήτριος Γεωργακέλλος Δρ. Κρίστη Αγαπητού Τετάρτη, 13 Mαρτίου 2019 1 Κεφάλαιο 4 Διαχείριση της Τεχνολογίας 2 Πρόγραμμα Συνεργασιών

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικά της Τεχνολογίας

Οικονομικά της Τεχνολογίας Οικονομικά της Τεχνολογίας Μέγεθος Επιχείρησης, Καινοτομία και Μεγέθυνση Κώστας Τσεκούρας Περίγραμμα Η Schumpeterian Υπόθεση Το τεχνολογικό περιβάλλον Καινοτομικότητα και μέγεθος Καινοτομικότητα: SMEs

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 2011-2012 ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 2011-2012 ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ) ΕΠΙ ΧΕΙΡ Η ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 2011-2012 ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΜΚΕ) ΜΑΤΙ ΚΟ ΤΗ ΤΑ Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράµµατος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση»

Διαβάστε περισσότερα

Βιοµηχανική ιδιοκτησία & παραγωγή καινοτοµίας Ο ρόλος του µηχανικού

Βιοµηχανική ιδιοκτησία & παραγωγή καινοτοµίας Ο ρόλος του µηχανικού Βιοµηχανική ιδιοκτησία & παραγωγή καινοτοµίας Ο ρόλος του µηχανικού ρ. Σπύρος Ι. Κιαρτζής Πρόεδρος Μόνιµης Επιτροπής Βιοµηχανίας & Νέων Υλικών ΤΕΕ/ΤΚΜ Καινοτοµία & Κοινωνία της Γνώσης Το τρίπτυχο καινοτοµία,

Διαβάστε περισσότερα

Υποδείγματα Ανάπτυξης - Διάχυσης Καινοτομίας. Υποδείγματα Οικονομικής Ανάπτυξης Υιοθέτηση Καινοτομίας Κύκλος Ζωής Καινοτομίας Επιτυχία Καινοτομιών

Υποδείγματα Ανάπτυξης - Διάχυσης Καινοτομίας. Υποδείγματα Οικονομικής Ανάπτυξης Υιοθέτηση Καινοτομίας Κύκλος Ζωής Καινοτομίας Επιτυχία Καινοτομιών Υποδείγματα Ανάπτυξης - Διάχυσης Καινοτομίας Υποδείγματα Οικονομικής Ανάπτυξης Υιοθέτηση Καινοτομίας Κύκλος Ζωής Καινοτομίας Επιτυχία Καινοτομιών Joseph Schumpeter: ο πατέρας των θεωριών της καινοτομίας

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Γ ΕΞΑΜΗΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΟΣΤΟΥΣ Ι ΜΑΘΗΜΑ 2 ο

ΔΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Γ ΕΞΑΜΗΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΟΣΤΟΥΣ Ι ΜΑΘΗΜΑ 2 ο ΔΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Γ ΕΞΑΜΗΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΟΣΤΟΥΣ Ι ΜΑΘΗΜΑ 2 ο 1. Γενικά για την επιχείρηση Η επιχείρηση αποτελεί ένα στοιχείο της κοινωνίας μας, το ίδιο σημαντικό

Διαβάστε περισσότερα

Κυρίες και Κύριοι, Σήµερα η ανταγωνιστικότητα δεν είναι πλέον θέµα κόστους, αλλά θέµα ποιότητας και υψηλής προστιθέµενης αξίας.

Κυρίες και Κύριοι, Σήµερα η ανταγωνιστικότητα δεν είναι πλέον θέµα κόστους, αλλά θέµα ποιότητας και υψηλής προστιθέµενης αξίας. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ Κυρίες και Κύριοι, Με ιδιαίτερη χαρά απευθύνοµαι σε ένα τόσο εκλεκτό ακροατήριο και θέλω να συγχαρώ τους διοργανωτές για την πρωτοβουλία τους. Είναι πράγµατι

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτες Περιπτώσεων. Επιχειρησιακή Στρατηγική. Αριστοµένης Μακρής

Μελέτες Περιπτώσεων. Επιχειρησιακή Στρατηγική. Αριστοµένης Μακρής Μελέτες Περιπτώσεων Έχω στην υπηρεσία µου έξη τίµιους ανθρώπους. Τα ονόµατά τους είναι Τι, Γιατί, Πότε, Πώς, Πού και Ποιος. R. Kipling Τι Πότε Πού Γιατί Πώς Ποιος Στόχοι της µεθοδολογίας 1. Υποβοήθηση

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρηµατικότητα. Προέλευση -Ρίζες. Επιχειρηµατική Ευκαιρία 11/12/2009

Επιχειρηµατικότητα. Προέλευση -Ρίζες. Επιχειρηµατική Ευκαιρία 11/12/2009 Επιχειρηµατικότητα 2 Ευκαιρίες επιχειρηµατικότητας: οι ρίζες τους, οι µορφές, και η καταλληλότητα για νέες Εξακολουθεί να ισχύει ότι οι άνθρωποι είναι πιο µοναδικά ανθρώπινοι όταν µετατρέπουν τα εµπόδια

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικά για Μη Οικονομολόγους Ενότητα 6: Εισαγωγή στη Διοίκηση της Καινοτομίας

Οικονομικά για Μη Οικονομολόγους Ενότητα 6: Εισαγωγή στη Διοίκηση της Καινοτομίας Οικονομικά για Μη Οικονομολόγους Ενότητα 6: Καθηγητής: Κώστας Τσεκούρας Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Σκοποί ενότητας Σκοπός της παρούσας ενότητας είναι η παρουσίαση

Διαβάστε περισσότερα

(Spin-off και Spin-out)»

(Spin-off και Spin-out)» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ EΙ ΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΩΝ ΡΑΣΕΩΝ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ, ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αποτροπή Εισόδου και Οριακή Τιμολόγηση

Αποτροπή Εισόδου και Οριακή Τιμολόγηση Αποτροπή Εισόδου και Οριακή Τιμολόγηση - Στη βραχυχρόνια περίοδο, υποθέτουμε ότι το πλήθος των επιχειρήσεων που συμμετέχουν στην αγορά ενός αγαθού παραμένει σταθερό. - Αντίθετα, στη μακροχρόνια περίοδο

Διαβάστε περισσότερα

(γ) Τις μορφές στρατηγικής αλληλεπίδρασης που αναπτύσσονται

(γ) Τις μορφές στρατηγικής αλληλεπίδρασης που αναπτύσσονται Βασικές Έννοιες Οικονομικών των Επιχειρήσεων - Τα οικονομικά των επιχειρήσεων μελετούν: (α) Τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνουν τις αποφάσεις τους οι επιχειρήσεις. (β) Τις μορφές στρατηγικής αλληλεπίδρασης

Διαβάστε περισσότερα

13/1/2010. Οικονομική της Τεχνολογίας. Ερωτήματα προς συζήτηση ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

13/1/2010. Οικονομική της Τεχνολογίας. Ερωτήματα προς συζήτηση ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης Οικονομική της Τεχνολογίας Διάλεξη 6 η: Οικονομική Θεωρία και το Ζήτημα της Τεχνολογικής Αλλαγής: & II 1 Ερωτήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. Αποδόσεις κλίµακας, Εκτίµηση κόστους και καινοτοµίες

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. Αποδόσεις κλίµακας, Εκτίµηση κόστους και καινοτοµίες ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 Αποδόσεις κλίµακας, Εκτίµηση κόστους και καινοτοµίες Αποδόσεις κλίµακας Ο βαθµός στον οποίο µεταβάλλεται η παραγωγή µετά από µια µεταβολή στην ποσότητα των εισροών που χρησιµοποιούνται στην

Διαβάστε περισσότερα

Μα τι είναι ποια αυτή. Επιχειρηµατικότητα; Η έννοια της Επιχειρηµατικότητας - Εισαγωγή. Επιχειρηµ ατικότητα & Περιβάλλον

Μα τι είναι ποια αυτή. Επιχειρηµατικότητα; Η έννοια της Επιχειρηµατικότητας - Εισαγωγή. Επιχειρηµ ατικότητα & Περιβάλλον Μα τι είναι ποια αυτή η Επιχειρηµατικότητα; Η έννοια της Επιχειρηµατικότητας - Εισαγωγή Η έννοια της επιχειρηµατικότητας είναι πολυδιάστατη και µπορεί να εµφανίζεται σε διάφορα πλαίσια (οικονοµικά ή µη)

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτοβουλία για την Καινοτομία

Πρωτοβουλία για την Καινοτομία Πρωτοβουλία για την Καινοτομία Ολοκληρωµένα Προγράµµατα, Πρωτοβουλίες και Δικτυώσεις για την ανάπτυξη δεξιοτήτων και ικανοτήτων Καινοτομίας Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

Βιομηχανική Οργάνωση ΙΙ: Θεωρίες Κρατικής Παρέμβασης & Ανταγωνισμού

Βιομηχανική Οργάνωση ΙΙ: Θεωρίες Κρατικής Παρέμβασης & Ανταγωνισμού Βιομηχανική Οργάνωση ΙΙ: Θεωρίες Κρατικής Παρέμβασης & Ανταγωνισμού Ενότητα 8: Έλεγχος στην αποκλειστικότητα : παρέμβαση με άλλους πλην της αποτελεσματικότητας λόγους (υγεία, καινοτομία κ.α.) Νικόλαος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ 1 Τι μάθαμε στο μάθημα Διαχείριση Τεχνολογίας και Καινοτομίας???? Μάνατζμεντ Μάνατζμεντ (διαχείριση) είναι η οργάνωση και ο συντονισμός των δραστηριοτήτων μιας επιχείρησης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ & ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ & ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ & ΚΟΙΝΩΝΙΑ 1. a. Καινοτομία b. Εφεύρεση Οι δύο αυτές έννοιες ταυτίζονται. ΝΑΙ ΟΧΙ 2. a. Καινοτομία προϊόντων(αγαθών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Δρ.Αριστέα Γκάγκα

ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Δρ.Αριστέα Γκάγκα ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΗΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Δρ.Αριστέα Γκάγκα Ακαδημαϊκ όέτος 2017-2018 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Εισαγωγή Οικονομική Επιστήμη Οικονομική της Διοίκησης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ A ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ A1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί σε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ενότητα 6: Εξαγορές, Συγχωνεύσεις, Νέες Ιδρύσεις Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και

Διαβάστε περισσότερα

Μπιτζένης Π. Αριστείδης. Οργανισμός είναι ένα σύνολο οργανωμένων ανθρώπων που εργάζονται μαζί για την ολοκλήρωση ενός κοινού σκοπού

Μπιτζένης Π. Αριστείδης. Οργανισμός είναι ένα σύνολο οργανωμένων ανθρώπων που εργάζονται μαζί για την ολοκλήρωση ενός κοινού σκοπού Μπιτζένης Π. Αριστείδης 1 1 Οργανισμός είναι ένα σύνολο οργανωμένων ανθρώπων που εργάζονται μαζί για την ολοκλήρωση ενός κοινού σκοπού 2 1 1) Υπάρχει ξεκάθαρος σκοπός (στόχος-οι) 2) Απαρτίζονται από ανθρώπους

Διαβάστε περισσότερα

Του κ. Κωνσταντίνου Γαγλία Γενικού Διευθυντή του BIC Αττικής

Του κ. Κωνσταντίνου Γαγλία Γενικού Διευθυντή του BIC Αττικής Του κ. Κωνσταντίνου Γαγλία Γενικού Διευθυντή του BIC Αττικής ΒΑΣΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΩΝ CLUSTERS Με σκοπό τον εντοπισμό των βασικών παραγόντων επιτυχίας

Διαβάστε περισσότερα

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Εκπαιδευτικός: Ρετσινάς Σωτήριος

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Εκπαιδευτικός: Ρετσινάς Σωτήριος 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Εκπαιδευτικός: Ρετσινάς Σωτήριος Τα πρώτα εργαλεία που κατασκεύασε ο άνθρωπος (2.000.000 χρόνια πριν) αποτελούν τα πρώτα τεχνολογικά δημιουργήματά του Ορισμός 1. Τεχνολογία με την ευρεία έννοια

Διαβάστε περισσότερα

10/12/2010. Επιχειρησιακή Πολιτική και Στρατηγική Παν/μιοΑθηνών, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών, Χειμερινό Εξάμηνο

10/12/2010. Επιχειρησιακή Πολιτική και Στρατηγική Παν/μιοΑθηνών, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών, Χειμερινό Εξάμηνο Θεµατική Ενότητα 4 Ανταγωνιστικού πλεονεκτήµατος Αντώνης Λιβιεράτος Επιχειρησιακή Πολιτική και Στρατηγική Παν/μιοΑθηνών, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών, Χειμερινό Εξάμηνο 2010-2011 Η ανάλυση SWOTείναι µια

Διαβάστε περισσότερα

Κατάστρωση Επιχειρησιακής Στρατηγικής

Κατάστρωση Επιχειρησιακής Στρατηγικής Κατάστρωση Επιχειρησιακής Στρατηγικής Ένας οργανισµός χωρίς στρατηγικό σχέδιο Είναι σαν µια γάτα που κυνηγάει την ουρά της... Είναι σαν τον άστεγο που δεν έχει πού να πάει... Τα κέρδη από ενσυνείδητη στρατηγική

Διαβάστε περισσότερα

1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο 1.2 Η Επιχείρηση

1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο 1.2 Η Επιχείρηση http://www.economics.edu.gr 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ 1.2 Η Επιχείρηση : σχολικό βιβλίο 1.2.1 Εισαγωγικές έννοιες Η επιχείρηση αποτελεί ένα στοιχείο της κοινωνίας µας, το ίδιο σηµαντικό

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικά της Τεχνολογίας

Οικονομικά της Τεχνολογίας Οικονομικά της Τεχνολογίας Η Οικονομική Θεωρία της Επιχείρησης και η τεχνολογική θεώρηση Κώστας Τσεκούρας Η Οικονομική Θεωρία της Επιχείρησης Ρόλος των Επιχειρήσεων: Γιατί υπάρχουν? Διαφορετικές θεωρήσεις:

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 1 Στρατηγική Στρατηγική είναι ο καθορισμός των βασικών μακροπρόθεσμων στόχων και σκοπών μιας επιχείρησης, η επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ Α Σ Ι Κ Ο Σ Η Σ Α & Κ Α Ι Ν Ο Σ Ο Μ Ι Α

Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ Α Σ Ι Κ Ο Σ Η Σ Α & Κ Α Ι Ν Ο Σ Ο Μ Ι Α Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ Α Σ Ι Κ Ο Σ Η Σ Α & Κ Α Ι Ν Ο Σ Ο Μ Ι Α Σ Ο Ν Α Γ Ρ Ο Σ Ι Κ Ο Σ Ο Μ Ε Α Σ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ε Κ Α Ι Ν Ο Σ Ο Μ Ι Ε Κ Α Ι Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Κ Ο Σ Ο Μ Ε Α Σ Ε Ι Δ Τ Σ Ι Κ Η Μ Α Κ Ε Δ Ο Ν Ι Α Σ

Διαβάστε περισσότερα

Κατανοώντας την επιχειρηματική ευκαιρία

Κατανοώντας την επιχειρηματική ευκαιρία Η Επιχειρηματική Ευκαιρία Κατανοώντας την επιχειρηματική ευκαιρία Υπάρχουν έρευνες οι οποίες δείχνουν ότι στους περισσότερους επιχειρηματίες που ξεκινούν για πρώτη φορά μια επιχείρηση, τελειώνουν τα χρήματα

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοικονομική. Μορφές αγοράς

Μικροοικονομική. Μορφές αγοράς Μικροοικονομική Μορφές αγοράς Μορφές αγοράς Μεγάλο μέρος της οικονομικής θεωρίας χτίστηκε με βάση τη θεώρηση ότι ζούμε σε ένα κόσμο τέλειων ανταγωνιστικών αγορών. Αν παρατηρήσουμε τον κόσμο θα διαπιστώσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός και στρατηγική διοίκηση. 4 ο Κεφάλαιο

Προγραμματισμός και στρατηγική διοίκηση. 4 ο Κεφάλαιο Προγραμματισμός και στρατηγική διοίκηση 4 ο Κεφάλαιο Μαθησιακοί στόχοι (1) Μετά τη μελέτη του κεφαλαίου, θα είστε σε θέση να: 1. Συνοψίσετε τα βασικά βήματα σε οποιαδήποτε διαδικασία προγραμματισμού. 2.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ Α Θεωρία Ζήτησης Ενός Αγαθού - Ανάλυση Συμπεριφοράς Καταναλωτή

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ Α Θεωρία Ζήτησης Ενός Αγαθού - Ανάλυση Συμπεριφοράς Καταναλωτή ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Α Θεωρία Ζήτησης Ενός Αγαθού - Ανάλυση Συμπεριφοράς Καταναλωτή ΕΙΣΑΓΩΓΗ Έννοια και Στόχοι της Μικροοικονομικής Θεωρίας 1. Γενικά...27 2. Το Πρόβλημα της Επιλογής...29 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Θεωρία

Διαβάστε περισσότερα

Ανταγωνιστική στρατηγική

Ανταγωνιστική στρατηγική Ανταγωνιστική στρατηγική Δρ Αντώνης Λιβιεράτος 1. Πηγές ανταγωνιστικού Όμοια προϊόντα Χαμηλότερο κόστος Πλεονέκτημα κόστους Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα Υψηλή τιμή Μοναδικό προϊόν Πλεονέκτημα διαφοροποίησης

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟ 2020

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟ 2020 Εισηγητής: Γ. Ζαγκλιβερινός, ιευθυντής Ανθρώπινου υναµικού, ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΑΕ Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟ 2020 ΧΗΜΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Ιστορικά η Χηµική Βιοµηχανία αποτελεί έναν από τους βασικότερους

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικά της Τεχνολογίας και της Καινοτομίας Ενότητα 1: Εισαγωγικά Στοιχεία και Βασικές Έννοιες

Οικονομικά της Τεχνολογίας και της Καινοτομίας Ενότητα 1: Εισαγωγικά Στοιχεία και Βασικές Έννοιες Οικονομικά της Τεχνολογίας και της Καινοτομίας Ενότητα 1: Εισαγωγικά Στοιχεία και Βασικές Έννοιες Καθηγητής: Κώστας Τσεκούρας Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Σκοποί

Διαβάστε περισσότερα

Αντιφάσεις στην αξιοποίηση του τεχνικού επιστηµονικού δυναµικού στην ελληνική βιοµηχανία

Αντιφάσεις στην αξιοποίηση του τεχνικού επιστηµονικού δυναµικού στην ελληνική βιοµηχανία , TEE 3-5 Ιουλίου 2006 Αντιφάσεις στην αξιοποίηση του τεχνικού επιστηµονικού δυναµικού στην ελληνική βιοµηχανία Γ. Συµεωνίδης, ρ. Αεροναυπηγός Μηχ/κός Γρ. Φρέσκος, ρ. Μηχανολόγος Μηχ/κός Ρ. Μαρίνη, ρ.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ 1. Σε ένα κανονικό αγαθό, όταν αυξάνεται το εισόδηµα των καταναλωτών, τότε αυξάνεται και η συνολική δαπάνη των καταναλωτών 2.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ 1. Σε ένα κανονικό αγαθό, όταν αυξάνεται το εισόδηµα των καταναλωτών, τότε αυξάνεται και η συνολική δαπάνη των καταναλωτών 2. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ 1. Σε ένα κανονικό αγαθό, όταν αυξάνεται το εισόδηµα των καταναλωτών, τότε αυξάνεται και η συνολική δαπάνη των καταναλωτών 2. Το µαγνητόφωνο ενός παιδιού είναι καταναλωτό αγαθό

Διαβάστε περισσότερα

[ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΜΑΡΙΝΟΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ] ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΤΕΣΤ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ Α

[ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΜΑΡΙΝΟΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ] ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΤΕΣΤ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ Α ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΤΕΣΤ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ Α Στις παρακάτω προτάσεις, από Α.1. μέχρι και Α.5, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της καθεμιάς και δίπλα του την

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΟΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΝΟΣ BUSINESS PLAN

ΟΔΗΓΟΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΝΟΣ BUSINESS PLAN ΟΔΗΓΟΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΝΟΣ BUSINESS PLAN Σύμφωνα με το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα» του ΕΣΠΑ 2007-2013, στον οδηγό αυτόν περιλαμβάνεται μια σειρά από επιμέρους κριτήρια

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικά της Τεχνολογίας και της Καινοτομίας Ενότητα 10: Διάχυση της Καινοτομίας και Κοινωνικές αποδόσεις

Οικονομικά της Τεχνολογίας και της Καινοτομίας Ενότητα 10: Διάχυση της Καινοτομίας και Κοινωνικές αποδόσεις Οικονομικά της Τεχνολογίας και της Καινοτομίας Ενότητα 10: Διάχυση της Καινοτομίας και Κοινωνικές αποδόσεις Καθηγητής: Κώστας Τσεκούρας Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία, καινοτομία και επιχειρηματικότητα

Τεχνολογία, καινοτομία και επιχειρηματικότητα Τεχνολογία, καινοτομία και επιχειρηματικότητα Κώστας Βασιλάκης Τμήμα πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών Επιτροπή καινοτομίας και επιχειρηματικότητας Γενικά για την επιχειρηματικότητα Οι επιχειρηματίες μετατρέπουν

Διαβάστε περισσότερα

Το Επενδυτικό σχέδιο 3. Βασικές έννοιες και ορισµοί

Το Επενδυτικό σχέδιο 3. Βασικές έννοιες και ορισµοί ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ I Διδάσκων: Δρ. Κ. Αραβώσης Το Επενδυτικό σχέδιο 3. Βασικές έννοιες

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 9 Ο εξάμηνο Χημικών Μηχανικών «ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ: ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ & ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ» ΜΕΡΟΣ Γ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 9 Ο εξάμηνο Χημικών Μηχανικών «ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ: ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ & ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ» ΜΕΡΟΣ Γ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 9 Ο εξάμηνο Χημικών Μηχανικών Γιάννης Καλογήρου, Καθηγητής ΕΜΠ, επιστημονικός υπεύθυνος ΜοΚΕ ΕΜΠ, Y.Caloghirou@ntua.gr «ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ: ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΙΔΕΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΝΕΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: Δρ. Ιωάννης Σ. Τουρτούρας Μηχανικός Παραγωγής & Διοίκησης Δ.Π.Θ. Χρηματοδότηση Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Βιομηχανική Οργάνωση ΙΙ: Θεωρίες Κρατικής Παρέμβασης & Ανταγωνισμού

Βιομηχανική Οργάνωση ΙΙ: Θεωρίες Κρατικής Παρέμβασης & Ανταγωνισμού Βιομηχανική Οργάνωση ΙΙ: Θεωρίες Κρατικής Παρέμβασης & Ανταγωνισμού Ενότητα 1: Νικόλαος Χαριτάκης Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Περιεχόμενα Ορισμοί Τέλειος ανταγωνισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΘΝΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

ΔΙΕΘΝΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ενότητα 2: Η Θεωρία της Διεθνούς Τραπεζικής Λόγοι Διεθνοποίησης Τραπεζών Μιχαλόπουλος Γεώργιος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό,

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικά για Νομικούς Μέρος 1ο Οι δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης

Οικονομικά για Νομικούς Μέρος 1ο Οι δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Τμήμα Τραπεζικής και Χρηματοοικονομικής Διοικητικής Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Χρηματοοικονομική Ανάλυση για Στελέχη» Οικονομικά για Νομικούς Μέρος 1ο Οι δυνάμεις της προσφοράς και

Διαβάστε περισσότερα

Προηγμένες Υπηρεσίες Τηλεκπαίδευσης στο ΤΕΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΙΔΕΑ. Νικόλαος Καρανάσιος Επίκουρος Καθηγητής

Προηγμένες Υπηρεσίες Τηλεκπαίδευσης στο ΤΕΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΙΔΕΑ. Νικόλαος Καρανάσιος Επίκουρος Καθηγητής ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΙΔΕΑ Νικόλαος Καρανάσιος Επίκουρος Καθηγητής Είναι η υπόθεση ότι μια ομάδα ανθρώπων έχει τη δυνατότητα να παράγει ένα αγαθό ή μια υπηρεσία, με τρόπο τέτοιο που: Να υπάρχουν αρκετοί καταναλωτές,

Διαβάστε περισσότερα

Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού. Παίγνια Αποφάσεων 9 ο Εξάμηνο

Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού. Παίγνια Αποφάσεων 9 ο Εξάμηνο Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού Ορισμός (1/2) Η Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού αποτελεί ένα από τα βασικότερα τμήματα μιας εταιρείας και στόχο έχει τις απαραίτητες ενέργειες για την εργασιακή και προσωπική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΙΟΙΚΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ (ΠΕΣ)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ (ΠΕΣ) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ (ΠΕΣ) Το Κέντρο Ερευνών Science-to-Marketing του Munster University (Γερμανία) πραγματοποίησε έρευνα με θέμα τη συνεργασία μεταξύ Πανεπιστημίων και επιχειρήσεων,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΡΧΕΣ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κύκλος Ζωής Προϊόντος Ανάπτυξη Νέου

Διαβάστε περισσότερα

Η Πρόκληση της Ανταγωνιστικότητας Η Εκθεση για την Παγκόσµια Ανταγωνιστικότητα,

Η Πρόκληση της Ανταγωνιστικότητας Η Εκθεση για την Παγκόσµια Ανταγωνιστικότητα, Xαιρετισµός Υπουργού Εµπορίου, Βιοµηχανίας και Τουρισµού κ. Αντώνη Μιχαηλίδη στην εκδήλωση που διοργανώνεται από την Κυπριακή Τράπεζα Αναπτύξεως και το Cyprus College µε τη στήριξη των Price Waterhouse

Διαβάστε περισσότερα

Διεθνές εµπόριο-1 P 1 P 2

Διεθνές εµπόριο-1 P 1 P 2 Διεθνές εµπόριο-1 Το διεθνές εµπόριο συµβάλλει στην καλύτερη αξιοποίηση των παραγωγικών πόρων της ανθρωπότητας γιατί ελαχιστοποιεί το κόστος παραγωγής της συνολικής προσφοράς αγαθών και υπηρεσιών που διακινείται

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 (Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 (Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 (Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ) Να σημειώσετε το σωστό ή το λάθος στο τέλος των προτάσεων: 1. Λειτουργικός στόχος του σχολείου είναι η μόρφωση των ανθρώπων. 2. Η επιχείρηση αποτελεί κοινωνική οργάνωση, γιατί

Διαβάστε περισσότερα

ΈΝΑ ΥΒΡΙΔΙΟ «ΓΝΩΣΤΙΚΗΣ» / ΤΕΗΛΟΡΙΑΝΗΣ»

ΈΝΑ ΥΒΡΙΔΙΟ «ΓΝΩΣΤΙΚΗΣ» / ΤΕΗΛΟΡΙΑΝΗΣ» ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ SESSION 4 TO MANATZMENT ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ /ΟΦΕΛΗ Η ΑΞΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΛΑΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ «ΑΞΙΑ ΠΕΛΑΤΗ» ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΜΗ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Οικονοµία. Βασικές έννοιες και ορισµοί. Η οικονοµική επιστήµη εξετάζει τη συµπεριφορά

Οικονοµία. Βασικές έννοιες και ορισµοί. Η οικονοµική επιστήµη εξετάζει τη συµπεριφορά Οικονοµία Βασικές έννοιες και ορισµοί Οικονοµική Η οικονοµική επιστήµη εξετάζει τη συµπεριφορά των ανθρώπινων όντων αναφορικά µε την παραγωγή, κατανοµή και κατανάλωση υλικών αγαθών και υπηρεσιών σε έναν

Διαβάστε περισσότερα

Βασική θεωρία Ολιγοπωλιακού ανταγωνισµού

Βασική θεωρία Ολιγοπωλιακού ανταγωνισµού Βασική θεωρία Ολιγοπωλιακού ανταγωνισµού Οµοιογενή Προϊόντα Ισορροπία Courot-Nash Έστω δυοπώλιο µε συνάρτηση ζήτησης: ( ) a b a, b > 0 () Βέβαια ισχύει ότι: + () Ακόµα υποθέτουµε ότι η τεχνολογία παραγωγής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) 25 ΜΑΪΟΥ 2016 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) 25 ΜΑΪΟΥ 2016 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) 25 ΜΑΪΟΥ 2016 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας,

Διαβάστε περισσότερα

2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη τον µάνατζµεντ.

2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη τον µάνατζµεντ. 2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες Έχει παρατηρηθεί ότι δεν υπάρχει σαφής αντίληψη της σηµασίας του όρου "διοίκηση ή management επιχειρήσεων", ακόµη κι από άτοµα που

Διαβάστε περισσότερα

9. Η εξάρτηση µεταξύ των επιχειρησιακών λειτουργιών είναι µεγάλη και αυτή καθορίζει την καλή πορεία και τελικά την ύπαρξη της επιχείρησης.

9. Η εξάρτηση µεταξύ των επιχειρησιακών λειτουργιών είναι µεγάλη και αυτή καθορίζει την καλή πορεία και τελικά την ύπαρξη της επιχείρησης. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 (Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ) Να σηµειώσετε το σωστό ή το λάθος στο τέλος των προτάσεων: 1. Λειτουργικός στόχος του σχολείου είναι η µόρφωση των ανθρώπων. 2. Η επιχείρηση αποτελεί κοινωνική οργάνωση, γιατί

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4)

Διαβάστε περισσότερα

http://www.economics.edu.gr 7

http://www.economics.edu.gr 7 6 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 1.3 Λειτουργίες της Επιχείρησης 1.3.1 Η αλυσίδα των Επιχειρησιακών Λειτουργιών Όπως κάθε οργανισµός, έτσι και η επιχείρηση, προκειµένου να ζήσει, ν ανταποκριθεί

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομος πίνακας περιεχομένων

Σύντομος πίνακας περιεχομένων Σύντομος πίνακας περιεχομένων Πρόλογος 15 Οδηγός περιήγησης 21 Πλαίσια 24 Ευχαριστίες της ενδέκατης αγγλικής έκδοσης 28 Βιογραφικά συγγραφέων 29 ΜΕΡΟΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 31 1 Η οικονομική επιστήμη και η οικονομία

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ Ι. ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ; Η πορεία που πρέπει να ακολουθηθεί για την πραγματοποίηση των αντικειμενικών

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 6: Πληροφόρηση και ενημέρωση του αγροτικού πληθυσμού στο πλαίσιο της αειφορικής γεωργίας Αφροδίτη Παπαδάκη-Κλαυδιανού Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

1. Το μοντέλο των πέντε δυνάμεων του Porter αναλύει το μάκρο-περιβάλλον. α. Λάθος. β. Σωστό. Απάντηση: α. Λάθος.

1. Το μοντέλο των πέντε δυνάμεων του Porter αναλύει το μάκρο-περιβάλλον. α. Λάθος. β. Σωστό. Απάντηση: α. Λάθος. 1. Το μοντέλο των πέντε δυνάμεων του Porter αναλύει το μάκρο-περιβάλλον. α. Λάθος. β. Σωστό. Απάντηση: α. Λάθος. 2. Ποια από τις παρακάτω επιλογές δεν περιλαμβάνεται στην ανάλυση του μάκρο-περιβάλλοντος;

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Κεφάλαιο 1 ο : Βασικές Οικονομικές Έννοιες ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΛΑΟΣ Χ. ΤΖΟΜΑΚΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ Πολιτική Οικονομία (Οικονομική Επιστήμη) είναι η επιστήμη που μελετά τα οικονομικά προβλήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Τι στρατηγικές χρησιμοποιούν οι μάνατζερ; Εταιρική στρατηγική Μια οργανωσιακή στρατηγική που αποδίδει επακριβώς το είδος των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που αναπτύσσει ή θέλει

Διαβάστε περισσότερα

Καινοτοµία στον τουρισµό: Από την θεωρία στην πράξη. ρ. Στέφανος Ι. Φωτίου

Καινοτοµία στον τουρισµό: Από την θεωρία στην πράξη. ρ. Στέφανος Ι. Φωτίου Καινοτοµία στον τουρισµό: Από την θεωρία στην πράξη ρ. Στέφανος Ι. Φωτίου οµή Παρουσίασης Καινοτοµία: Από τον Schumpeter στον Barras Καινοτοµία στον τουρισµό Βέλτιστες πρακτικές Τι κάνουµε στο Νότιο Αιγαίο;

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρηµατικές Στρατηγικές για ιεθνή Ανταγωνιστικότητα. Σ. Λιούκας Καθηγητής Οικονοµικού Πανεπιστηµίου Αθηνών

Επιχειρηµατικές Στρατηγικές για ιεθνή Ανταγωνιστικότητα. Σ. Λιούκας Καθηγητής Οικονοµικού Πανεπιστηµίου Αθηνών Επιχειρηµατικές Στρατηγικές για ιεθνή Ανταγωνιστικότητα Σ. Λιούκας Καθηγητής Οικονοµικού Πανεπιστηµίου Αθηνών Περίληψη Στο σύγχρονο δυναµικό περιβάλλον της παγκοσµιοποίησης η Ελληνική επιχείρηση πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ;

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ; ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ; Οικονοµική είναι η µελέτη του τρόπου µε τον οποίο οι άνθρωποι επιλέγουν να κατανείµουν τους σπάνιους πόρους τους. Λόγω της σπανιότητας δεν είναι δυνατόν να εκπληρωθούν όλες

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομία - Επιχειρήσεις Μάρκετινγκ 1

Οικονομία - Επιχειρήσεις Μάρκετινγκ 1 Οικονομία - Επιχειρήσεις Μάρκετινγκ 1 Επιμέλεια: Γεώργιος Λελεδάκης (Λέκτορας Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών) Συγγραφή: Ευθύμιος Ζιγκιρίδης ΠΡΟΛΟΓΟΣ & ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Άρης Κουμπαρέλης Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και Υπηρεσιών ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΛΑΟΣ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και Υπηρεσιών ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΛΑΟΣ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και Υπηρεσιών ΕΠΙΜΕΕΙΑ: ΝΙΚΟΑΟ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΟΓΟ ΠΡΟΟΜΟΙΩΗ ΔΙΑΓΩΝΙΜΑΤΩΝ 1 Κεφάλαιο 1 ο Επιχειρήσεις και Οργανισμοί Ομάδα Α Ερωτήσεις ωστού άθους Α1) Η έρευνα

Διαβάστε περισσότερα

Διδάσκουσα: Ελένη Καρφάκη, ΒΒΑ, ΜΒΑ, PhD

Διδάσκουσα: Ελένη Καρφάκη, ΒΒΑ, ΜΒΑ, PhD Διδάσκουσα: Ελένη Καρφάκη, ΒΒΑ, ΜΒΑ, PhD να κατανοήσουν οι φοιτητές τη διάκριση των εννοιών οργάνωση - επιχείρηση να κατανοήσουν τους λόγους δημιουργίας οργανώσεων να εξοικειωθούν με τη συστημική προσέγγιση

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ. Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER

ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ. Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12 «ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΟΛΙΚΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδος Επιλογής ιαδικασιών (Process Decision Program Chart)

Μέθοδος Επιλογής ιαδικασιών (Process Decision Program Chart) Μέθοδος Επιλογής ιαδικασιών (Process Decision Program Chart) Βασίζεται στη µέθοδο του διαγράµµατος συστηµατοποίησης και αναλύσει τις εναλλακτικές περιπτώσεις συµβάντων. Τα βασικά συστατικά είναι τα εξής:

Διαβάστε περισσότερα

«Επιχειρηματικό Σχέδιο: Τεχνικές Ανάλυσης & Έρευνας της Αγοράς» Μέρος Γ

«Επιχειρηματικό Σχέδιο: Τεχνικές Ανάλυσης & Έρευνας της Αγοράς» Μέρος Γ «Επιχειρηματικό Σχέδιο: Τεχνικές Ανάλυσης & Έρευνας της Αγοράς» Μέρος Γ Γιάννης Καλογήρου, Καθηγητής Τεχνολογικής Οικονομικής και Βιομηχανικής Στρατηγικής στο ΕΜΠ, Επιστημονικός υπεύθυνος Μονάδας Καινοτομίας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ. ΔΡΑΣΗ 4: Εκπαίδευση και υποστήριξη προς τις τοπικές κοινωνίες

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ. ΔΡΑΣΗ 4: Εκπαίδευση και υποστήριξη προς τις τοπικές κοινωνίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ "ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ" «Στήριξη και Ανάδειξη Πολυνησιωτικών ΑΕΙ» ΔΡΑΣΗ 4: Εκπαίδευση και

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικά της Τεχνολογίας και της Καινοτομίας Ενότητα 6: Μέγεθος Επιχείρησης, Καινοτομία και Μεγέθυνση

Οικονομικά της Τεχνολογίας και της Καινοτομίας Ενότητα 6: Μέγεθος Επιχείρησης, Καινοτομία και Μεγέθυνση Οικονομικά της Τεχνολογίας και της Καινοτομίας Ενότητα 6: Μέγεθος Επιχείρησης, Καινοτομία και Μεγέθυνση Καθηγητής: Κώστας Τσεκούρας Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΔΙΑΛΕΞΗ 2 η 17-10-2017 ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ Διδάσκων Δρ. Καφετζόπουλος Δημήτριος Μέρη διδακτικής ενότητας Ανταγωνιστικότητα και Καινοτομία Ανάπτυξη καινοτομίας εντός

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων 1 Ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ (Ενότητες : 1.2, 1.3) Ονοματεπώνυμο: Τμήμα: Α Ομάδα Α1. Στις παρακάτω προτάσεις να γράψεις στο τετράδιό σου τον αριθμό της κάθε μιας πρότασης και δίπλα του τη λέξη Σωστό, αν η

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Περιβάλλοντος - Νομοθεσία

Διαχείριση Περιβάλλοντος - Νομοθεσία Διαχείριση Περιβάλλοντος - Νομοθεσία Ενότητα 4: Μονοκριτηριακή ανάλυση Δ. Καλιαμπάκος - Δ. Δαμίγος Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομίες κλίμακας, ατελής ανταγωνισμός και διεθνές εμπόριο 6-1

Οικονομίες κλίμακας, ατελής ανταγωνισμός και διεθνές εμπόριο 6-1 Οικονομίες κλίμακας, ατελής ανταγωνισμός και διεθνές εμπόριο 6-1 Επισκόπηση Τύποι οικονομιών κλίμακας Τύποι ατελούς ανταγωνισμού Ολιγοπώλιο και μονοπώλιο Μονοπωλιακός ανταγωνισμός Μονοπωλιακός ανταγωνισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΕΡΓΟ SARA «ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΓΙΑ ΑΥΞΗΣΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΣΤΙΣ ΜΜΕ ΤΡΟΦΙΜΩΝ»

ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΕΡΓΟ SARA «ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΓΙΑ ΑΥΞΗΣΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΣΤΙΣ ΜΜΕ ΤΡΟΦΙΜΩΝ» ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΕΡΓΟ SARA «ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΓΙΑ ΑΥΞΗΣΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΣΤΙΣ ΜΜΕ ΤΡΟΦΙΜΩΝ» Σεπτέμβριος 2005 1 ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΓΟΥ o Ανάπτυξη, προώθηση καινοτομίας, o Αξιοποίηση εμπειρίας, o Διάχυση βέλτιστων πρακτικών,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ. Θεωρία των Μοντέλων Καπιταλισμού

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ. Θεωρία των Μοντέλων Καπιταλισμού ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ Θεωρία των Μοντέλων Καπιταλισμού Θεωρία των Μοντέλων Καπιταλισμού: Θεωρητικό πλαίσιο για την κατανόηση των κοινών θεσμικών χαρακτηριστικών, αλλά και των θεσμικών

Διαβάστε περισσότερα

G. Johnson, R.Whittington, K. Scholes, D. Angwin, P. Regnér. Βασικές αρχές στρατηγικής των επιχειρήσεων. 2 η έκδοση. Chapter 1

G. Johnson, R.Whittington, K. Scholes, D. Angwin, P. Regnér. Βασικές αρχές στρατηγικής των επιχειρήσεων. 2 η έκδοση. Chapter 1 G. Johnson, R.Whittington, K. Scholes, D. Angwin, P. Regnér Βασικές αρχές στρατηγικής των επιχειρήσεων 2 η έκδοση Chapter 1 Κεφάλαιο 6 Εταιρική στρατηγική και διαφοροποίηση δραστηριοτήτων Chapter 2 Μαθησιακά

Διαβάστε περισσότερα

Δημιουργία Συνεργατικών Δικτύων Ανοιχτής Καινοτομίας Coopetitive Open Innovation Networks - COINs

Δημιουργία Συνεργατικών Δικτύων Ανοιχτής Καινοτομίας Coopetitive Open Innovation Networks - COINs Δημιουργία Συνεργατικών Δικτύων Ανοιχτής Καινοτομίας Coopetitive Open Innovation Networks - COINs «Στρατηγικές Ανάπτυξης Συνεργατικών Σχηματισμών στις Ελληνικές Περιφέρειες» Κωνσταντίνος Μπουρλετίδης Οικονομολόγος

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ΝΕΟ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ)

ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ΝΕΟ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) ΑΡΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (ΝΕΟ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

ÖÑÏÍÔÉÓÔÇÑÉÏ ÈÅÙÑÇÔÉÊÏ ÊÅÍÔÑÏ ÁÈÇÍÁÓ - ÐÁÔÇÓÉÁ

ÖÑÏÍÔÉÓÔÇÑÉÏ ÈÅÙÑÇÔÉÊÏ ÊÅÍÔÑÏ ÁÈÇÍÁÓ - ÐÁÔÇÓÉÁ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΕΠΑ.Λ (ΟΜΑ Α Β ) 009 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α Α Για τις προτάσεις από Α.1 µέχρι και Α.5, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της καθεµιάς και δίπλα σε κάθε αριθµό τη λέξη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ Θέμα Α Α1 α. ΣΩΣΤΟ β. ΛΑΘΟΣ γ. ΛΑΘΟΣ δ. ΛΑΘΟΣ ε. ΣΩΣΤΟ Α2. Γ Α3. Δ ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ Θέμα Β Β1. 1) Εργασία: Ως εργασία ορίζουμε την καταβολή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ. Χρήσιμη Ορολογία και έννοιες

ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ. Χρήσιμη Ορολογία και έννοιες ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ Χρήσιμη Ορολογία και έννοιες Τεχνολογία 1) ο τομέας της γνώσεως που ασχολείται με την εφαρμοσμένη επιστήμη, τις εφευρέσεις, την ανάπτυξη και πρακτική αξιοποίηση επιστημονικών γνώσεων

Διαβάστε περισσότερα