Σχεδίαση και ανάπτυξη συστήµατος πολλών πρακτόρων για τη διαχείριση της προµηθευτικής αλυσίδας

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Σχεδίαση και ανάπτυξη συστήµατος πολλών πρακτόρων για τη διαχείριση της προµηθευτικής αλυσίδας"

Transcript

1 Σχεδίαση και ανάπτυξη συστήµατος πολλών πρακτόρων για τη διαχείριση της προµηθευτικής αλυσίδας

2

3 Α.Π.Θ. Πολυτεχνική Σχολή Τµήµα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών Τοµέας Ηλεκτρονικής και Υπολογιστών Σχεδίαση και ανάπτυξη συστήµατος πολλών πρακτόρων για τη διαχείριση της προµηθευτικής αλυσίδας ιπλωµατική Εργασία Κυριάκου Χατζηδηµητρίου ΑΕΜ: 3796 Επιβλέπων: Αν. Καθ. Περικλής Α. Μήτκας Θεσσαλονίκη, Μάρτιος 2003

4

5 Αφιερωµένη στους γονείς µου: Χριστόδουλο Μαρία v

6 vi

7 Περιεχόµενα Λίστα Σχηµάτων Λίστα Πινάκων Πρόλογος Ευχαριστίες ix xi xiii xvii ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στόχος της διπλωµατικής εργασίας 2 ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΙΚΗΣ ΑΛΥΣΙ ΑΣ Εισαγωγή στην έννοια Κρίκοι και διασύνδεση της αλυσίδας Προµηθευτική αλυσίδα και Πληροφοριακά Συστήµατα 12 ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ, ΕΥΦΥΕΙΣ ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΛΩΝ ΠΡΑΚΤΟΡΩΝ Τεχνητή νοηµοσύνη Ευφυείς Πράκτορες Ορισµοί Ιδιότητες Τύποι πρακτόρων και ταξινόµησή τους Πλεονεκτήµατα και Μειονεκτήµατα Συστήµατα Πολλών Πρακτόρων 26 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ Σενάριο διπλωµατικής εργασίας Ανάλυση απαιτήσεων χρηστών συστήµατος Ο χρήστης εταιρία Ανάλυση απαιτήσεων εταιρίας ανάπτυξης λογισµικού Παράδειγµα σεναρίου χρήσης 34 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ Java Ανεξαρτησία από το υλικό Πολυνηµάτωση (multithreading) JDataStore 40 vii

8 5.2 FIPA Σύστηµα ιαχείρισης Πρακτόρων (Agent Management System) Η Γλώσσα Επικοινωνίας Πρακτόρων FIPA ACL Οντολογίες Η πλατφόρµα ανάπτυξης JADE Jess FuzzyJ Toolkit Γλώσσες περιγραφής µοντέλων UML AORML Λοιπά εργαλεία και εφαρµογές που χρησιµοποιήθηκαν JBuilder Microsoft Visio Protégé Matlab Argo UML 48 ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΑΙ ΣΧΕ ΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Σχεδίαση του συστήµατος πολλών πρακτόρων Μηνύµατα 57 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΑΚΤΟΡΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΥΦΥΩΝ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ Customer Agent και Atlantis Agent Customer Pattern Identification Agent Inventory Management Agent Supplier Pattern Identification Agent Recommendation Agent Ασαφείς Κανόνες 81 ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ 89 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 105 ΕΠΙΛΟΓΟΣ: ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΦΑΝΤΑΣΙΑ; 109 ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ 113 Βιβλιογραφία 133 viii

9 Λίστα Σχηµάτων Σχήµα 2.1 Η προµηθευτική αλυσίδα 6 Σχήµα 2.2 Η ροή της πληροφορίας και των αγαθών στη προµηθευτική αλυσίδα 12 Σχήµα 3.1 Η τεχνητή νοηµοσύνη είναι διεπιστηµονική υπόθεση 18 Σχήµα 3.2 ιαστάσεις των ευφυών πρακτόρων 21 Σχήµα 4.1 Το µοντέλο καταρράκτη 29 Σχήµα 4.2 ιάγραµµα ροής της διαδικασίας του συστήµατος 30 Σχήµα 5.1 Η Πλατφόρµα της Java 39 Σχήµα 5.2 Μοντέλο αναφοράς για πλατφόρµα πολλών πρακτόρων 42 Σχήµα 5.3 Σύνταξη ACL Μηνύµατος 43 Σχήµα 6.1. Το µπλοκ διάγραµµα του Multi-Agent συστήµατος. Σε αυτό φαίνονται οι agents, το ERP και η επικοινωνία µεταξύ τους 50 Σχήµα 6.2. External AOR diagram, και πιο συγκεκριµένα το AOR agent diagram. 52 Σχήµα 6.3. AOR interaction diagram για τη διαδικασία 1 53 Σχήµα 6.4. AOR interaction diagram για τη διαδικασία 2 54 Σχήµα 6.5. AOR interaction diagram για τη διαδικασία 3 55 Σχήµα 6.6. AOR interaction diagram για τη διαδικασία 4 56 Σχήµα 6.7 Οντολογία µηνύµατος: CA_RA_Process2 58 Σχήµα 6.8 Οντολογία µηνύµατος: RA_CPIA_Process2 59 Σχήµα 6.9 Οντολογία µηνύµατος: CPIA_AA_Process2 60 Σχήµα 6.11 Οντολογία µηνύµατος: RA_IMA_Process3 62 Σχήµα 6.12 Οντολογία µηνύµατος: ΙΜΑ_AA_Process3 63 Σχήµα 6.13 Οντολογία µηνύµατος: RA_SPIA_Process3 64 Σχήµα 6.14 Οντολογία µηνύµατος: SPIA_AA_Process3 65 Σχήµα 7.1 Αλγόριθµος Kmeans σε µορφή ψευδοκώδικα 68 Σχήµα 7.2 Αλγόριθµος Maximin σε µορφή ψευδοκώδικα 69 Σχήµα 7.3 UML activity diagram του CPIA 73 Σχήµα 7.4 Στρατηγική διαχωρισµού παραγγελίας 76 Σχήµα 7.5 UML activity diagram του RA 78 ix

10 Σχήµα 7.6 Η προσαρµοζόµενη µηχανή δηµιουργίας συµπερασµάτων ασαφούς λογικής που αναπτύχθηκε 79 Σχήµα 7.7 Στιγµιότυπο του ελεγκτή 80 Σχήµα 7.8 είγµα συναρτήσεων βαθµού συµµετοχής ασαφούς µεταβλητής 82 Σχήµα 7.9 Λειτουργία ενός ασαφούς ελεγκτή 84 Σχήµα 8.1 UML διάγραµµα πακέτου testcase.intelligentagentmodule.cpia. Παρόµοιο είναι και το πακέτο του SPIA 90 Σχήµα 8.2 UML διάγραµµα του πακέτου testcase.intelligentagentmodule.ima 91 Σχήµα 8.3 UML διάγραµµα πακέτου testcase.intelligentagentmodule.ra 91 Σχήµα 8.4 Οµαδοποίηση πελατών. Με µπλε κουκίδες οι πελάτες µε κόκκινες τα κέντρα 98 Σχήµα 8.5 Οµαδοποίηση πελατών. Με µπλε κουκίδες οι πελάτες µε κόκκινες τα κέντρα 98 Σχήµα 8.6 Οµαδοποίηση πελατών. Με µπλε κουκίδες οι πελάτες µε κόκκινες τα κέντρα 99 Σχήµα 8.7 Οµαδοποίηση πελατών. Με µπλε κουκίδες οι πελάτες µε κόκκινες τα κέντρα 99 Σχήµα 8.8 Οµαδοποίηση πελατών. Με µπλε κουκίδες οι πελάτες µε κόκκινες τα κέντρα 100 Σχήµα 8.9 Η διεπαφή του Customer Agent, όπου ο χρήστης εισάγει τα στοιχεία του πελάτη 100 Σχήµα 8.10 Η διεπαφή του Customer Agent, όπου ο χρήστης εισάγει τα στοιχεία της παραγγελίας 101 Σχήµα 8.11 Η διεπαφή του Recommendation Agent, που εµφανίζει στοιχεία σχετικά µε τη τρέχουσα παραγγελία του πελάτη. 102 Σχήµα 8.12 Η διεπαφή του Recommendation Agent, που εµφανίζει στοιχεία σχετικά µε τη τρέχουσα κατάσταση της αποθήκης 102 Σχήµα 8.13 Σχήµα 10.1 Η διεπαφή του Recommendation Agent, που εµφανίζει στοιχεία σχετικά µε τις απαραίτητες προµήθειες 103 Πιθανό µελλοντικό σύστηµα για τη διαχείριση της προµηθευτικής αλυσίδας 110 x

11 Λίστα Πινάκων Πίνακας 3.1 Μερικοί ορισµοί της τεχνητής νοηµοσύνης 18 Πίνακας 3.2 Ιδιότητες περιβάλλοντος 24 Πίνακας 3.3 υνατότητες, πλεονεκτήµατα και οφέλη από τις πρακτορικές τεχνολογίες 25 Πίνακας 6.1 Μήνυµα από τον CA στον RA 57 Πίνακας 6.2 Μήνυµα από τον RA στον CPIA 58 Πίνακας 6.3 Μήνυµα από τον CPIA στον AA 59 Πίνακας 6.4 Μήνυµα από τον AA στον CPIA 60 Πίνακας 6.5 Μήνυµα από τον CPIA στον RA 61 Πίνακας 6.6 Μήνυµα από τον RA στον IMA 61 Πίνακας 6.7 Μήνυµα από τον IMA στον AA 62 Πίνακας 6.8 Μήνυµα από τον AA στον IMA 63 Πίνακας 6.9 Μήνυµα από τον IMA στον RA 63 Πίνακας 6.10 Μήνυµα από τον RA στον SPIA 64 Πίνακας 6.11 Μήνυµα από τον SPIA στον AA 65 Πίνακας 6.12 Μήνυµα από τον AA στον SPIΑ 66 Πίνακας 6.13 Μήνυµα από τον SPIA στον RA 66 Πίνακας 7.1 Ορισµός ασαφών µεταβλητών για την πρώτη µηχανή 80 Πίνακας 7.2 Ορισµός ασαφών µεταβλητών για την δεύτερη µηχανή 81 Πίνακας 7.3 Επιλογή του z βάσει του επιπέδου εξυπηρέτησης που θέλουµε να πετύχουµε 85 Πίνακας 8.1 Αριθµός κέντρων 2, διάστηµα δειγµατοληψίας 5 92 Πίνακας 8.2 Αριθµός κέντρων 3, διάστηµα δειγµατοληψίας 5 93 Πίνακας 8.3 Αριθµός κέντρων 4, διάστηµα δειγµατοληψίας 5 93 xi

12 Πίνακας 8.4 Αριθµός κέντρων 5, διάστηµα δειγµατοληψίας 5 93 Πίνακας 8.5 Αριθµός κέντρων 7, διάστηµα δειγµατοληψίας 5 93 Πίνακας 8.6 Αριθµός κέντρων 10, διάστηµα δειγµατοληψίας 5 94 Πίνακας 8.7 Αριθµός κέντρων 15, διάστηµα δειγµατοληψίας 5 94 Πίνακας 8.8 Αριθµός κέντρων 2, διάστηµα δειγµατοληψίας Πίνακας 8.9 Αριθµός κέντρων 3, διάστηµα δειγµατοληψίας Πίνακας 8.10 Αριθµός κέντρων 4, διάστηµα δειγµατοληψίας Πίνακας 8.11 Αριθµός κέντρων 5, διάστηµα δειγµατοληψίας Πίνακας 8.12 Αριθµός κέντρων 7, διάστηµα δειγµατοληψίας Πίνακας 8.13 Αριθµός κέντρων 10, διάστηµα δειγµατοληψίας Πίνακας 8.14 Αριθµός κέντρων 15, διάστηµα δειγµατοληψίας xii

13 Πρόλογος Η σταδιοδροµία ενός φοιτητή του πολυτεχνείου, τελειώνει µε τη µελέτη και τη συγγραφή της διπλωµατικής του εργασίας. Για τον φοιτητή αποτελεί το κύκνειο άσµα των προπτυχιακών του σπουδών, στο οποίο καλείται κατά πρώτο λόγο να χρησιµοποιήσει τις γνώσεις και την εµπειρία που έχει αποκοµίσει από τη θητεία του στο πολυτεχνείο, για να επιλύσει ένα σύνθετο πρόβληµα, ενώ κατά δεύτερο λόγο να συγγράψει ένα κείµενο στο οποίο θα αναγράφονται µε σαφήνεια και λεπτοµέρεια τα βήµατα που ακολούθησε και οι γνώσεις που αποκόµισε. Παράλληλα µέσα από τη διπλωµατική του εργασία διαδίδει τις µεθόδους του και τη σκέψη του στους επόµενους. Η επανεφεύρεση του τροχού δεν είναι ποτέ επιθυµητή. Περνώντας τώρα στη παρούσα διπλωµατική εργασία, επιλέξαµε ένα θέµα που ασχολείται κατά κύριο λόγο µε ευφυείς πράκτορες και την εφαρµογή τους σε ένα σύστηµα διαχείρισης της προµηθευτικής αλυσίδας. Είναι ένα αρκετά επίκαιρο θέµα, αν σκεφτούµε ότι οι πράκτορες απόκτησαν φήµη στα µέσα της δεκαετίας του 90, ενώ γίνεται ακόµα πιο επίκαιρο αφού τα τελευταία και µόνο χρόνια γίνεται χρήση τους στον τοµέα αυτό. Επίσης, διαπραγµατεύεται και κάποια θέµατα τεχνητής νοηµοσύνης και πως αυτά βοηθάνε στην επίλυση του προβλήµατος. Αξίζει να αναφέρουµε στο σηµείο αυτό ότι η διπλωµατική εργασία έγινε σε συνδυασµό µε την πρακτική άσκηση του συγγραφέα της παρούσας αναφοράς στην εταιρία Unisoft, του οµίλου ALTEC. Το σύστηµα των ευφυών πρακτόρων που περιγράφεται αναλυτικά στις επόµενες σελίδες, αποτελεί ένα από τα τρία σενάρια χρήσης, µε υπεύθυνη εταιρία την ALTEC, που σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν στα πλαίσια του ερευνητικού προγράµµατος Agent Academy (IST ), που ξεκίνησε κάτω από το 5 ο πρόγραµµα πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η δοµή αυτής της αναφοράς έχει ως εξής: Το κεφάλαιο 1 είναι εισαγωγικό. Περιγράφει ένα φανταστικό σενάριο µιας εταιρίας, η οποία, προσπαθώντας να λύσει διάφορα προβλήµατα που έχουν προκύψει καταφεύγει στη λύση του συστήµατος, το οποίο έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια της διπλωµατικής εργασίας. xiii

14 Τα κεφάλαια 2 και 3 περιγράφουν έννοιες όπως αυτές της διαχείρισης της προµηθευτικής αλυσίδας (supply chain management), των ευφυών πρακτόρων (intelligent agents) και των συστηµάτων πολλών πρακτόρων (multi-agent systems) αντίστοιχα. Στο σηµείο αυτό ολοκληρώνονται τα εισαγωγικά κεφάλαια της διπλωµατικής. Στο κεφάλαιο 4 αρχίζει το κύριο µέρος της εργασίας. Σ αυτό περιέχεται η ανάλυση των απαιτήσεων του προβλήµατος που αντιµετωπίσαµε. ηλαδή, περιγράφονται σε φυσική γλώσσα και διαγράµµατα οι υπηρεσίες που παρέχει το σύστηµα και αναφέρονται οι περιορισµοί του. Το κεφάλαιο 5 ασχολείται µε τις διάφορες τεχνολογίες, τα πρωτόκολλα και τα σχεδιαστικά εργαλεία που χρησιµοποιήθηκαν. ίνει µία µικρή περιγραφή για το καθένα, παρουσιάζει τις δυνατότητες που παρέχει και αιτιολογεί την επιλογή του. Στο κεφάλαιο 6 βρίσκεται µία λεπτοµερής περιγραφή των προδιαγραφών του συστήµατος και κυρίως των µηνυµάτων που ανταλλάσσουν οι πράκτορες. Επίσης, στο ίδιο κεφάλαιο περιγράφονται η αρχιτεκτονική σχεδίαση του συστήµατος και οι ρόλοι των πρακτόρων µέσα στο σύστηµα. Το κεφάλαιο αυτό αποτελεί και τη βάση για την υλοποίηση της εφαρµογής Στο κεφάλαιο 7 περιγράφονται οι αλγόριθµοι και τα συστήµατα που αναπτύχθηκαν προκειµένου οι πράκτορες της εφαρµογής να αποκτήσουν την απαιτούµενη ευφυΐα, µε την αξιοποίηση της οποίας, ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις που καλούνται να ικανοποιήσουν. Στο κεφάλαιο 8 περιγράφονται τα διάφορα στάδια υλοποίησης, τα προβλήµατα που αντιµετωπίστηκαν και πως αυτά επιλύθηκαν, ενώ παράλληλα παρουσιάζονται τα αποτελέσµατα που προέκυψαν. Το κεφάλαιο 9 ασχολείται µε την απάντηση ορισµένων ερωτηµάτων όπως: Τι συµπεράσµατα βγαίνουν σε όλα τα επίπεδα της διπλωµατικής, ποιες ήταν οι καλές επιλογές, ποιες όχι και γιατί; Προωθήσαµε τη γνώση στον συγκεκριµένο τοµέα, και xiv

15 αν ναι σε ποια κατεύθυνση; Ερωτήσεις που είναι τόσο σηµαντικές όσο και οι απαντήσεις τους. Τέλος, το κεφάλαιο 10, που αποτελεί και τον επίλογο, είναι ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο, αφού, αφενός περιγράφει κάποιες προτεινόµενες βελτιώσεις, αφετέρου αναλύει διάφορες απόψεις του συγγραφέα για το µέλλον. Η διπλωµατική εργασία κλείνει µε το παράρτηµα, όπου παρουσιάζονται αναλυτικά όλα τα διαγράµµατα, και η βιβλιογραφία. xv

16 xvi

17 Ευχαριστίες Στη σελίδα αυτή θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες µου σε ορισµένα πρόσωπα που συνέβαλλαν µε τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην ολοκλήρωση αυτής της διπλωµατικής εργασίας. Θα ξεκινήσω ευχαριστώντας τον κ. Περικλή Μήτκα για την ανάθεση της συγκεκριµένης διπλωµατικής, καθώς ήταν η µοναδική, από τις πολλές που έψαξα, που ικανοποιούσε τα ενδιαφέροντα και τις φιλοδοξίες µου. Επίσης, τον ευχαριστώ για την ευκαιρία που µου έδωσε να συνδυάσω τη διπλωµατική εργασία µε πρακτική άσκηση σε µία µεγάλη εταιρία όπως η ALTEC. Συνεχίζοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Αδαµάντιο Κουµπή για τη θερµότητα µε την οποία µε υποδέχτηκε στην εταιρία, καθώς και για τις όσες διευκολύνσεις µου έκανε σε διάφορα πρακτικά προβλήµατα. Επίσης, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον προγραµµατιστή της ALTEC κ. Χρήστο Τζαννέτο για την αγαστή συνεργασία που είχαµε κατά τη διάρκεια της υλοποίησης. Ακόµη, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Παναγιώτη Τερζόπουλο, απόφοιτο του οικονοµικού τµήµατος του Α.Π.Θ. και τωρινό στέλεχος σε εταιρία εµπορίου για τις πολύτιµες συµβουλές του πάνω στο θέµα. Επίσης θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Ανδρέα Συµεωνίδη, διδακτορικό φοιτητή του εργαστηρίου, για τη βοήθεια του πάνω στο θέµα της αναγνώρισης προτύπων και του data-mining, αλλά και γενικότερα όλα τα παιδιά στο εργαστήριο για το ευχάριστο κλίµα συνεργασίας που δηµιουργούν. Τέλος, τελευταίο µεν, ιδιαίτερα σηµαντικό δε, ένα µεγάλο ευχαριστώ στο διδακτορικό φοιτητή του κ. Μήτκα, κ ιονύση Κεχαγιά για το φιλικό µεν, αποδοτικό δε κλίµα των πολλών συναντήσεων που είχαµε, για την καθοδήγηση και τη βοήθεια που µου προσέφερε, αλλά και για την ψυχολογική υποστήριξη στις δύσκολες στιγµές της προσπάθειας αυτής. xvii

18 xviii

19 1 Εισαγωγή Α ναµένονταν να είναι ένα δύσκολο δευτεριάτικο πρωινό. Οι αναφορές των manager για τη ανάπτυξη της εταιρίας είχαν αναστατώσει τον CEO της εταιρίας IDDEL computers, κ. Αδαµάντιο Μήτκα 1. Ωστόσο αυτός δεν θα άφηνε την καθιερωµένη του πρωινή βόλτα των 10 χιλιοµέτρων. Τον βοηθούσε να έχει δυνάµεις και ιδέες µέσα στην εβδοµάδα. Τον αναζωογονούσε. Για τον λόγο αυτό άλλωστε είχε ξυπνήσει από νωρίς. Οι αναφορές µπορούσαν να περιµένουν. Η IDDEL computers ήταν αρχικά µία µικρή εταιρία κατασκευής και πώλησης υπολογιστών και αναλώσιµων, είτε σε πελάτες χονδρικής, είτε σε πελάτες λιανικής - ιδιαίτερα µέσα από το διαδίκτυο. Ωστόσο από το 1998, τότε µε ετήσιες πωλήσεις ύψους 21 εκατοµµυρίων euro, κατάφερε να αναπτυχθεί και να γίνει µία από τις µεγάλες εταιρίες στον τοµέα της. Αυτή τη στιγµή (2003) έχει ετήσιες πωλήσεις 108 εκατοµµυρίων euro. Η θεαµατική αυτή ανάπτυξη οφείλονταν κυρίως στους φιλόδοξους υπαλλήλους της και ιδιαίτερα στα κίνητρα για επιτυχία που έβαζαν οι ίδιοι στους εαυτούς τους.. Όµως υπήρχε και κάτι ακόµα που είχε βοηθήσει της εταιρία. Ήταν ένα ERP σύστηµα το οποίο αν και είχε στηθεί µε πολύ κόπο, είχε πλέον αποδώσει κατά πολύ το euro της όλης επένδυσης. Τι συνέβαινε όµως; Οι αναφορές έδειχναν δύο αντιφατικά, αλλά απόλυτα συνδεδεµένα, δεδοµένα. Η εταιρία µεγάλωνε συνεχώς µαζί µε τις πωλήσεις της, αλλά τα µοντέλα αποτίµησης των δεικτών της προµηθευτικής αλυσίδας έδειχναν πτώση στις κατηγορίες του ποσοστού τέλειας πλήρωσης παραγγελιών και του τζίρου σε σχέση µε τις πωλήσεις. Όπως χαρακτηριστικά είχε τονίσει ο senior manager κ. Ανδρέας Αθανασιάδης: «Καθώς αρχίσαµε να µεγαλώνουµε, χτυπήσαµε στον τοίχο της διεύρυνσης». Πράγµατι, κατά τη διάρκεια του περιπάτου τριγυρνούσαν στο µυαλό του CEO οι απεγνωσµένες φωνές απελπισµένων υπαλλήλων, για τεράστιο όγκο παραγγελιών και σύγχυση στη διαδικασία εξαγωγής πολιτικών για κάθε παραγγελία, για κάθε πελάτη και για κάθε προµηθευτή. 1 Όλα τα πρόσωπα στη διπλωµατική αυτή εργασία είναι φανταστικά. Οποιαδήποτε οµοιότητα µε πραγµατικά πρόσωπα είναι συµπτωµατική.

20 Εισαγωγή Φτάνοντας στο γραφείο του, έφτιαξε τον καφέ του και κάλεσε αµέσως συµβούλιο. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης φάνηκε καθαρά το γεγονός ότι το ERP δεν ήταν αρκετό για την έκταση της εταιρίας. Μπορούσε να διατελέσει µόνο λειτουργίες αποθήκευσης δεδοµένων, εξαγωγής διαγραµµάτων και εκτυπώσεων, καθώς και οργανωτικές λειτουργίες. Αυτό που χρειάζονταν ήταν ένα DSS. Η πρακτική όµως σε άλλες µεγάλες εταιρίες για ένα DSS best-of-breed είχε αποδειχθεί µακροχρόνια και δαπανοφόρα. Επίσης η µεταφορά των δεδοµένων από το υπάρχον σύστηµα στο νέο δεν ήταν ευχάριστη σκέψη για κανέναν. Τότε ήταν που ο IT manager της εταιρίας ιονύσης Χατζηδηµητρίου πέταξε την ιδέα: «Αυτό που θα µπορούσαµε να κάνουµε είναι να βάλουµε ένα DSS on-top του ERP». Η ιδέα αυτή ήχησε χαρµόσυνα στα αυτιά όλων. Πλέον ήταν στα χέρια του IT manager να κάνει µία έρευνα αγοράς σε εταιρίες πληροφορικής για το τι θα µπορούσαν να προσφέρουν, και µάλιστα το συντοµότερο δυνατόν. Μετά από συναντήσεις και παρουσιάσεις µε εκπρόσωπους διαφόρων εταιριών, αποφασίστηκε ότι η πλατφόρµα που θα χρησιµοποιηθεί θα είναι το Agent Academy µε ειδίκευση στη διαχείριση της προµηθευτικής αλυσίδας. 1.1 Στόχος της διπλωµατικής εργασίας Οι παραπάνω παράγραφοι αποτελούν ένα πιθανό σενάριο, πάνω στο οποίο ένας µηχανικός λογισµικού θα πρέπει, αφενός να προτείνει λύσεις, αφετέρου να τις υλοποιήσει. Με βάση λοιπόν το σενάριο αυτό, ο συγγραφέας της αναφοράς θα παρουσιάσει τις λύσεις που ανέπτυξε και τον τρόπο µε τον οποίο τις υλοποίησε. Βασικός στόχος λοιπόν, είναι µέθοδοι της διαχείρισης της προµηθευτικής αλυσίδας να αντικατοπτριστούν στο σύστηµα των ευφυών πρακτόρων που σχεδιάστηκε, ώστε το τελευταίο να παρέχει επιπλέον βοήθεια στο χρήστη της εταιρίας κατά τη διάρκεια της λήψης αποφάσεων. Για να επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος, αναπτύχθηκε σύστηµα λογισµικού µε πράκτορες το οποίο επικοινωνεί µε το υπάρχον ERP σύστηµα (βάση δεδοµένων). Παράλληλα, χρησιµοποιήθηκαν αλγόριθµοι αναγνώρισης προτύπων, ασαφών συστηµάτων και έµπειρων συστηµάτων, οι οποίοι αποτελούν και την ευφυΐα των πρακτόρων του συστήµατος. 2

21 Κεφάλαιο 1 ίνοντας πάντως µία απάντηση του τι τελικά είναι το σύστηµα µπορούµε να πούµε ότι είναι ένα σύστηµα ελέγχου. Σκοπός του είναι να προτείνει λύσεις που θα βελτιώσουν την απόδοση της εταιρίας στη διαχείρισης των παραγγελιών και της αποθήκης. Λειτουργεί «µετρώντας» την κατάσταση (state) της εταιρίας, µε βάση τα στοιχεία που υπάρχουν στο ERP. Στη συνέχεια, προτείνει λύσεις, εφαρµόζοντας πρακτικές διαχείρισης της προµηθευτικής αλυσίδας, µέσω των ευφυών πρακτόρων. Οι προτάσεις αυτές επηρεάζουν το εξωτερικό περιβάλλον του συστήµατος λογισµικού (πελάτες, προµηθευτές, αποθήκη). Οι αλλαγές αυτές στο εξωτερικό περιβάλλον αντικατοπτρίζονται µε σχετικά µακροπρόθεσµες αλλαγές στα δεδοµένα του ERP, µε αποτέλεσµα τη διεξαγωγή νέου κύκλου ελέγχου µε νέες πλέον «µετρήσεις». Έχοντας υπ όψιν όλα τα προηγούµενα, στις επόµενες σελίδες θα έχουν δοθεί απαντήσεις στα ερωτήµατα: Τι προτείνει το σενάριο της ALTEC για τη διαχείριση της προµηθευτικής αλυσίδας. Πως µπορεί να εφαρµοστεί στο υπάρχον ERP σύστηµα; και Γιατί τελικά επιλέχθηκε η λύση αυτή από τους υπεύθυνους της εταιρίας; Ποιες είναι οι δυνατότητες του συστήµατος; Πως λειτουργεί; Ποια είναι τα πλεονεκτήµατά του; Προτού όµως απαντηθούν τα παραπάνω ερωτήµατα ας εξετάσουµε κάποια θέµατα όπως είναι η διαχείριση της προµηθευτικής αλυσίδας και τα συστήµατα πολλών πρακτόρων. 3

22 Εισαγωγή 4

23 2 ιαχείριση της Προµηθευτικής Αλυσίδας 2.1 Εισαγωγή στην έννοια Η παγκόσµια αγορά έχει γίνει πλέον πολύ ανταγωνιστική. Η εισαγωγή προϊόντων µε µικρούς κύκλους παραγωγής, καθώς και οι υψηλές απαιτήσεις των καταναλωτών έχουν οδηγήσει τις εταιρίες σε µεγάλες επενδύσεις στον τοµέα της διαχείρισης της προµηθευτικής αλυσίδας (Supply chain management or Logistics management). Σε συνάρτηση µε την ανάπτυξη των επικοινωνιών και των τεχνολογιών µεταφοράς προϊόντων, έχουν προταθεί νέες τεχνικές, που έχουν σαν αποτέλεσµα η διαχείριση της αλυσίδας συνεχώς να εξελίσσεται. Σε µία τυπική προµηθευτική αλυσίδα πρώτες ύλες προµηθεύονται, προϊόντα παράγονται σε ένα ή περισσότερα εργοστάσια, µεταφέρονται σε αποθήκες για ενδιάµεση αποθήκευση και από εκεί αποστέλλονται στους πωλητές λιανικής ή απευθείας στους καταναλωτές. Όπως παρατηρούµε, η αλυσίδα αυτή αποτελείται από προµηθευτές (Suppliers), εργοστάσια (Manufacturing centers), αποθήκες (Warehouses), κέντρα διανοµής (Distribution centers), καταστήµατα (Retail outlets), µαζί µε πρώτες ύλες (Raw materials), προϊόντα σε κατάσταση παρασκευής (work-inprocess inventory) και ολοκληρωµένα προϊόντα (Finished inventory) που µετακινούνται ανάµεσα στις εγκαταστάσεις (Βλέπε σχήµα 2.1) Ύστερα από τα πρώτα εισαγωγικά στοιχεία θα προσπαθήσουµε να δώσουµε έναν ορισµό για το τι είναι τελικά η διαχείριση της προµηθευτικής αλυσίδας. Κάνοντας ελεύθερη µετάφραση του ορισµού που βρίσκεται στο [7]: ιαχείριση της προµηθευτικής αλυσίδας είναι ένα σύνολο από τεχνικές που χρησιµοποιούνται ώστε να ενώνονται αποτελεσµατικά οι προµηθευτές, οι κατασκευαστές, οι αποθήκες και τα καταστήµατα, προκειµένου τα αγαθά να

24 ιαχείριση της Προµηθευτικής Αλυσίδας παράγονται και να µετακινούνται σε σωστές ποσότητες, στο σωστό µέρος και τη σωστή ώρα, έτσι ώστε να ελαχιστοποιείται το συνολικό κόστος του συστήµατος, ενώ παράλληλα να ικανοποιούνται τα επίπεδα υπηρεσιών που παρέχει το σύστηµα. Πελάτες Κέντρα ιανοµής Προµηθευτές Εργοστάσια Σχήµα 2.1 Η προµηθευτική αλυσίδα Από τον παραπάνω ορισµό οδηγούµαστε στις εξής παρατηρήσεις: Καταρχάς η διαχείριση της προµηθευτικής αλυσίδας λαµβάνει υπ όψιν της όλες τις εγκαταστάσεις που έχουν σχέση µε το κόστος ή τις υπηρεσίες που πρέπει να προσφέρονται στον πελάτη. εύτερον, η διαχείριση πρέπει να είναι αποτελεσµατική για όλο το σύστηµα. ίνουµε έµφαση σε αυτό γιατί δεν αρκεί µία απλή µείωση π.χ. στα έξοδα αποστολής ή στα κόστη της αποθήκευσης. Είναι πολύ πιθανόν µειώσεις στους προϋπολογισµούς που εντοπίζονται τοπικά στο σύστηµα, να οδηγήσουν σε αυξήσεις του συνολικού προϋπολογισµού, όπως θα εξηγηθεί παρακάτω. Τέλος, η διαχείρισης της προµηθευτικής αλυσίδας θεωρεί το σύστηµα σε τρία επίπεδα το στρατηγικό, το τακτικό και το επιχειρησιακό. Επεξηγήσεις για τα επίπεδα αυτά θα δοθούν επίσης παρακάτω. Ο λόγος για τον οποίο είναι δύσκολη η ολοκλήρωση της αλυσίδας προκειµένου να µειωθεί το συνολικό κόστος τους συστήµατος και να βελτιωθούν οι 6

25 Κεφάλαιο 2 υπηρεσίες οφείλεται σε δύο παράγοντες, στους οποίους οφείλεται επιπλέον και το γεγονός ότι τοπικές µειώσεις µπορούν να οδηγήσουν σε συνολικές αυξήσεις. Πιο συγκεκριµένα: 1. ιαφορετικές εγκαταστάσεις στην αλυσίδα έχουν διαφορετικούς και συχνά αντικρουόµενους αντικειµενικούς σκοπούς. Για παράδειγµα, οι προµηθευτές θέλουν από τους κατασκευαστές να δεσµευτούν προκειµένου να κάνουν µεγάλες αγορές µε ευµετάβλητες ηµεροµηνίες παράδοσης. υστυχώς όµως οι περισσότεροι προµηθευτές, ενώ θα ήθελαν να έχουν µακροπρόθεσµα κατασκευαστικά πλάνα, αντιµετωπίζουν δυσκολίες όσον αφορά τις απαιτήσεις των πελατών τους και τις ευµετάβλητες ανάγκες τους. Επίσης, η επιθυµία των κατασκευαστών να παράγουν µεγάλα στοκ προϊόντων έρχεται σε σύγκρουση µε την πολιτική χαµηλών αποθεµάτων που ακολουθούν οι αποθήκες και τα κέντρα διανοµής, η οποία, µε τη σειρά της, έρχεται σε αντίφαση µε τα µεταφορικά κόστη. 2. Η προµηθευτική αλυσίδα είναι ένα σύστηµα δυναµικό που εξελίσσεται συνεχώς κατά τη διάρκεια του χρόνου. Η ζήτηση από τη µεριά του πελάτη και οι δυνατότητες των προµηθευτών, δυστυχώς, δεν είναι οι µόνες που αλλάζουν. Αλλάζουν και οι συσχετισµοί ανάµεσα στους εµπλεκόµενους. Οι αλλαγές στα άκρα της αλυσίδας επηρεάζουν σε µεγάλο βαθµό και τους συνδετικούς της κρίκους. Συχνά στη βιβλιογραφία συναντώνται επιτυχηµένες περιπτώσεις εταιριών που είχαν σηµαντική αύξηση στα κέρδη τους, από τις διάφορες τεχνικές που εφάρµοσαν στην αλυσίδα τους [7]. Το ερώτηµα που εύλογα προκύπτει είναι γιατί και οι άλλες εταιρίες δεν υιοθετούν τις ίδιες τεχνικές προκειµένου να βελτιώσουν τα συστήµατά τους; Η απάντηση µπορεί να προσεγγιστεί µε διάφορους τρόπους: 1. Η προµηθευτική αλυσίδα, όπως έχει αναφερθεί, είναι ένα πολύπλοκο δίκτυο µέσα στο οποίο αναπτύσσονται αντικρουόµενα συµφέροντα. Αυτό υπονοεί ότι είναι γενικά δύσκολο να βρει κάποιος µία εύρωστη και καθολικά εφαρµόσιµη τεχνική. Κάθε εταιρία πρέπει να διαλέξει τη δικιά της. 2. Το ταίριασµα προσφοράς και ζήτησης είναι µία δύσκολη πρόκληση. Συχνά εµπεριέχονται ρίσκα στις αποφάσεις των εταιριών. Ίσως επιτυχηµένες τεχνικές να οφείλονται σε συγκυρίες. Αλλά είναι επίσης γνωστό ότι η τύχη βοηθά τους τολµηρούς. 7

26 ιαχείριση της Προµηθευτικής Αλυσίδας 3. Σηµαντικός παράγοντας είναι και οι µεταβολές στις οποίες υπόκειται το σύστηµα σε συνάρτηση µε το χρόνο. Ακόµα και αν η ζήτηση είναι σταθερή, δεν µπορεί να υπάρξει εφησυχασµός. Οι παγκόσµιοι οικονοµικοί παράγοντες, η µόδα, η διαφήµιση, οι τιµές των ανταγωνιστών αλλάζουν τα τρέχοντα δεδοµένα µε στοχαστικό τρόπο. Έτσι µία πετυχηµένη συνταγή σήµερα, µπορεί να αποδειχθεί καταστροφική στο µέλλον. 4. Πολλά προβλήµατα που αντιµετωπίζει η προµηθευτική αλυσίδα είναι καινούργια. Π.χ. οι υπολογιστές έχουν κύκλο ζωής µερικούς µήνες. Το εργοστάσιο είναι δύσκολο να προλάβει να φτιάξει και δεύτερη παρτίδα, διότι η αγορά θα έχει αλλάξει. Πώς όµως είναι δυνατόν να προβλεφθεί η ζήτηση, χωρίς να υπάρχουν ιστορικά δεδοµένα; Ποια θα είναι η τελική ποσότητα της παρτίδας; Το παραπάνω παράδειγµα δείχνει ένα νέο πρόβληµα που έχουν να αντιµετωπίσουν οι κατασκευαστές προϊόντων υψηλής τεχνολογίας. Τα προβλήµατα υπάρχουν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν. Αυτό που µπορεί να κάνει µία επιχείρηση είναι να προσεγγίσει τη διαχείριση της προµηθευτικής αλυσίδας λαµβάνοντας υπ όψιν του δύο παράγοντες. Ο πρώτος παράγοντας είναι τα επίπεδα από τα οποία µπορεί να γίνει η προσέγγιση των λύσεων που απαιτούνται για καλύτερη απόδοση της αλυσίδας, ενώ τον δεύτερο αποτελούν έννοιες κλειδιά για την αλυσίδα στα οποία πρέπει να εφαρµοστούν οι λύσεις. Αρχίζουµε από τα επίπεδα: o Στρατηγικό επίπεδο: Αφορά διάφορες αποφάσεις που λαµβάνονται από την εταιρία και έχουν µακροπρόθεσµη απόδοση σε αυτήν. Συχνά έχουν χρονοβόρα εφαρµογή, µεγάλο κόστος και πρέπει να παίρνονται µε µεγάλη σοβαρότητα, καθώς εµπεριέχουν πιθανό ρίσκο. Σχετίζονται µε τον αριθµό των εργοστασίων, των αποθηκών, και των δυνατοτήτων τους. o Τακτικό επίπεδο: Περιλαµβάνει αποφάσεις που λαµβάνονται σε ετήσιο ή εποχιακό επίπεδο. Οι αποφάσεις αφορούν κυρίως τις ποσότητες παρασκευής, αποθήκευσης και µεταφοράς των προϊόντων. o Επιχειρησιακό επίπεδο: Αφορά ηµερήσιες αποφάσεις, όπως προγραµµατισµός δροµολογίων, δροµολόγηση παραγγελιών κτλ. Συνεχίζοντας µε τις έννοιες κλειδιά έχουµε: o ιαµόρφωση δικτύου διανοµών: Αφορά τη γεωγραφική κατανοµή των εργοστασίων, των αποθηκών, του µεταφορικού στόλου και των 8

27 Κεφάλαιο 2 καταστηµάτων µίας εταιρίας. Μπορεί να αποτελούν περιουσιακά στοιχεία της εταιρίας ή να τα ενοικιάζει. o Έλεγχος αποθεµάτων: Αφορά τον υπολογισµό παραγγελιών προς τον προµηθευτή ώστε από τη µία να µειωθεί το κόστος αποθήκευσης, µεταφοράς και παραγγελίας, ενώ από την άλλη τα αποθέµατα να είναι ικανοποιητικά για να εξυπηρετήσουν την καθηµερινή ζήτηση. o Στρατηγικές διανοµής: Αφορά διάφορες στρατηγικές όπως η άµεση µεταβίβαση του φορτίου από αποθήκη σε αποθήκη (cross-docking) ή κεντρικές και αποκεντρωµένες πολιτικές διαχείρισης αποθήκης (centralized vs. decentralized inventory policies) µαζί µε τις παραµέτρους τους. o Ενοποίηση αλυσίδας και στρατηγικές συµµαχίες: Αφορά τη διαχείριση της αλυσίδας σαν µία οντότητα και όχι σαν ξεχωριστά κοµµάτια. Επίσης, εµπλέκει συµµαχίες µε διάφορες εταιρίες προκειµένου να µειωθούν τα κόστη λειτουργίας και των δύο και να αυξηθούν τα επίπεδα εξυπηρέτησης. o Σχεδιασµός προϊόντων: Ένας σωστός σχεδιασµός ενός προϊόντος δεν απαιτείται µόνο για να ικανοποιήσει το γούστο του πελάτη. Έχει επιπλέον τη δυνατότητα να µειώσει σηµαντικά το ύψος των αποθεµάτων, το µεταφορικό κόστος και το χρόνο κατασκευής του προϊόντος. Η µείωση των αποθεµάτων και του µεταφορικού κόστους επιτυγχάνονται δίνοντας του κατάλληλο σχήµα, έτσι ώστε να καταναλώνει το µικρότερο δυνατό χώρο. Σαν αποτέλεσµα, περισσότερα προϊόντα θα χωράνε σε µία αποθήκη ή ένα φορτηγό. Η µείωση του χρόνου παραγωγής επιτυγχάνεται αναλύοντας το προϊόν σε υποσυστήµατα, υλοποιώντας τα παράλληλα και ολοκληρώνοντας το προϊόν αργότερα, ακόµα και σε διαφορετικά εργοστάσια. 2.2 Κρίκοι και διασύνδεση της αλυσίδας Έχοντας τώρα υπ όψιν όλα τα παραπάνω, µπορούµε να περάσουµε σε µία διεξοδική ανάλυση των κρίκων της αλυσίδας καθώς και των σχέσεων που τους ενώνουν. Θα δανειστούµε το µοντέλο που αναπτύχθηκε στο [21] προκειµένου να γίνει εξοµοίωση της προµηθευτικής αλυσίδας µε πολλούς πράκτορες. Το τι είναι πράκτορας και τι συστήµατα πολλών πρακτόρων αναλύεται στο επόµενο κεφάλαιο. Πιο συγκεκριµένα για τους κρίκους: 9

28 ιαχείριση της Προµηθευτικής Αλυσίδας o Κατάστηµα Λιανικής Πώλησης (Retailer): Είναι το κατάστηµα από το οποίο οι πελάτες αγοράζουν τα προϊόντα. Κύριο µέληµά του είναι να εξυπηρετήσει τις παραγγελίες τους και να µειώσει την πιθανότητα αδυναµίας εκτέλεσής τους λόγω ανεπάρκειας αποθεµάτων (Stock-out). o Κέντρο διανοµής (Distribution center): Η λειτουργία του είναι να παραλαµβάνει παρτίδες από το εργοστάσιο και, είτε να τα αποθηκεύει, είτε να τα στέλνει ευθύς αµέσως στα καταστήµατα λιανικής πώλησης (cross-dock). Κύριο µέληµα του κέντρου διανοµής είναι να µειώσει το κόστος από την αποθήκευση των προϊόντων και να µεγιστοποιήσει τη διαφορά των εξερχόµενων παρτίδων και εισερχόµενων παρτίδων (throughput). o Εργοστάσιο (Manufacturing Plant): Είναι το µέρος όπου συγκεντρώνονται τα επιµέρους συστατικά του τελικού προϊόντος και διαµορφώνονται. Παραγγελίες µπορούν να έρθουν τόσο από τα κέντρα διανοµής όσο και από τα καταστήµατα. Κύρια µελήµατά του είναι α) να προµηθευτεί βέλτιστα τα υλικά (ποσότητα, χρόνο) και β) να παρέχει ικανοποιητικό έλεγχο στην αποθήκη του και στις γραµµές παραγωγής του. Μπορεί είτε να κατασκευάζει προϊόντα ανάλογα µε τις παραγγελίες που δέχεται (Pull mechanism), είτε ανάλογα µε κατάλληλες προβλέψεις ζήτησης (Push mechanism). o Προµηθευτές: Προµηθεύουν µε υλικά τα εργοστάσια. Προσπαθούν να κλείσουν συµφωνίες για ευελιξία στην προµήθεια, τόσο όσον αφορά την ποσότητα όσο και το χρόνο παράδοσης, και να επιτύχουν διαµερισµό κόστους και πληροφορίας µε τους πελάτες τους. Στη συνέχεια αναφέρονται οι διασυνδέσεις: o Μεταφορικά µέσα: Κυρίως ανήκουν στον προµηθευτή. Μεταφέρουν τα αντικείµενα της αλυσίδας από αριστερά προς στα δεξιά (Βλέπε σχήµα 2.1). o Έλεγχος αποθήκης: 1. Κεντρικός: Υπολογίζει τα αναγκαία αποθέµατα προκειµένου να εξυπηρετηθούν οι παραγγελίες των καταναλωτών παίρνοντας υπ όψιν του όλη την αλυσίδα. Το πρόβληµα είναι ότι χρειάζεται πληροφορίες από όλα τα τµήµατα της αλυσίδας προκειµένου να κάνει τους υπολογισµούς του. Στα πλεονεκτήµατά του συγκαταλέγεται η ευρωστία που δείχνει στον έλεγχο ευµετάβλητων συµπεριφορών από την πλευρά των καταναλωτών. 10

29 Κεφάλαιο 2 2. Κατανεµηµένος: Ο κατανεµηµένος έλεγχος γίνεται ξεχωριστά για κάθε οντότητα της αποθήκης. Κάθε οντότητα κάνει ξεχωριστά τους υπολογισµούς για τα αποθέµατά της. o Έλεγχος ζήτησης: 1. Μάρκετινγκ: Υπάρχουν διάφοροι τρόποι προκειµένου να αυξηθεί η ζήτηση ενός προϊόντος, όπως κουπόνια, διαφήµιση, εκπτώσεις και άλλοι. Ένας τέτοιος µηχανισµός µπορεί να προκαλέσει επιπρόσθετη ζήτηση και να µεταβάλλει γρήγορα τους δείκτες της προµηθευτικής αλυσίδας. 2. Πρόβλεψη: Είναι ιδιαίτερα χρήσιµη όταν χρησιµοποιούνται µηχανισµοί ώθησης (push mechanisms). Όσο πιο ανακριβής είναι η πρόβλεψη τόσο µεγαλύτερο στοκ θα υπάρχει στην αποθήκη ή τόσο λιγότερες παραγγελίες θα µπορέσουν να ικανοποιηθούν. Επίσης στους µηχανισµούς έλξης (pull mechanisms) παρόλο που η κατασκευή γίνεται κατά την παραγγελία, χρησιµεύει στην πρόβλεψη των απαιτούµενων συστατικών. o Έλεγχος προσφοράς: Αναφέρεται κυρίως στις συµφωνίες που γίνονται ανάµεσα στους κρίκους της αλυσίδας. Περιέχει την τιµή των προϊόντων, την περίοδο της συµφωνίας, τις µέρες παράδοσης, τις διάφορες ποινές σε περίπτωση καταστρατήγησης της συµφωνίας, την ποσότητα των παραγγελθέντων προϊόντων κ.α. Οι συµφωνίες διαφέρουν κυρίως από το αν οι δύο εταιρίες ανήκουν στον ίδιο ή άλλο οργανισµό εταιρία. o Έλεγχος ροής προϊόντων: 1. Φόρτωση: Ανάλογα µε το είδος του προϊόντος και της συµφωνίας το προϊόν είτε αποθηκεύεται είτε µεταφέρεται αυτόµατα σε άλλο κρίκο. 2. ροµολόγηση: Επιλέγονται βέλτιστες διαδροµές ανάµεσα στο δίκτυο, βέλτιστη χωρητικότητα στόλου, βέλτιστη πλήρωση του χώρου στα φορτηγά και άλλα παρόµοια θέµατα. o Έλεγχος πληροφορίας: 1. Απευθείας: Αναφέρεται στην απευθείας διάδοση της πληροφορίας σε όλα τα σηµεία της αλυσίδας. 2. Περιοδική: Η πληροφορία µεταφέρεται σε µορφή µηνυµάτων, ανά τακτά χρονικά διαστήµατα. Η µεταφορά γίνεται από οντότητα σε οντότητα και η πληροφορία δεν είναι προσβάσιµη από οποιοδήποτε σηµείο. 11

30 ιαχείριση της Προµηθευτικής Αλυσίδας 2.3 Προµηθευτική αλυσίδα και Πληροφοριακά Συστήµατα Τα πληροφοριακά συστήµατα τις δύο τελευταίες δεκαετίες έχουν αποδειχθεί χρήσιµα εργαλεία για τη διαχείριση της προµηθευτικής αλυσίδας. Για να εφαρµόσει κανείς ένα πληροφοριακό σύστηµα στη διαχείριση της προµηθευτικής αλυσίδας είναι απαραίτητο να ακολουθήσει τα παρακάτω βήµατα: o Να συγκεντρώσει την πληροφορία για κάθε προϊόν από την παραγωγή ως την κατανάλωση και να παρέχει πρόσβαση σε όλες της εταιρίες που συµµετέχουν. o Να αποκτήσει πρόσβαση στα δεδοµένα του συστήµατος από ένα σηµείο επαφής µε αυτό (Single-point-of-contact). o Να αναλύσει και να σχεδιάσει δράσεις, και να διαπραγµατευτεί βασισµένος στις πληροφορίες ολόκληρης της αλυσίδας. Ροή Αγαθών Προµηθευτές Κατασκευαστές Αποθήκες Καταστήµατα Ροή Πληροφορίας Έξω-εταιρική Ένδο-εταιρική Έξω-εταιρική Σχήµα 2.2 Η ροή της πληροφορίας και των αγαθών στη προµηθευτική αλυσίδα Τα παραπάνω βήµατα αποτελούν τους βασικούς στόχους των πληροφοριακών συστηµάτων για τη διαχείριση της προµηθευτικής αλυσίδας. Προκειµένου όµως να επιτευχθούν οι ίδιοι, χρειάζεται να είναι διαθέσιµα τα παρακάτω µέσα: o Τυποποίηση (standardization): Αφορά τα διάφορα πρότυπα που θα επιτρέπουν την επικοινωνία µεταξύ των συστηµάτων. Καθορίζουν πολλές φορές το κόστος και τη πραγµατοποιησιµότητα µίας υλοποίησης. Σχετικά παραδείγµατα αποτελούν το EDI (Electronic Data Interchange), το ODBC 12

31 Κεφάλαιο 2 (Open Database Communication), η γλώσσα SQL (Structured Query Language). o Πληροφοριακό δίκτυο (IT Infrastructure): Αφορά, κυρίως την επικοινωνία µεταξύ των υποσυστηµάτων ( , EDI, Groupware, Location Tracking GPS), τις βάσεις δεδοµένων όπου αποθηκεύονται τα δεδοµένα (Legacy, Relational, Object, Warehouses, Datamarts, Groupware), τις διεπαφές (PC s, Terminals, Bar-code scanners, PDAs κτλ.) και γενικά την αρχιτεκτονική του συστήµατος π.χ. τύπος παλαιού συστήµατος µε κεντρικό έλεγχο, συστήµατα πελάτη διακοµιστή, κτλ. (Legacy system/with Mainframe, Client/Server Architecture). o Ηλεκτρονικό εµπόριο (E-commerce): Αφορά είτε την παροχή υπηρεσιών από εταιρίες προς άλλες εταιρίες (Β2Β Business to Business), είτε προς τους πελάτες της εταιρίας (Β2C Business to Customers). Έχει πολλά πλεονεκτήµατα όπως η παγκόσµια παρουσία µίας εταιρίας, η ανάλυση των συνηθειών των πελατών σε προσωπικό επίπεδο, η άµεση διάθεση των προϊόντων όπως λογισµικό, εφηµερίδες και περιοδικά, η έλλειψη µεσαζόντων, η µείωση προσωπικού πωλήσεων, η δηµιουργία εικονικών επιχειρήσεων (virtual enterprises) που δρουν µόνο µέσα από το δίκτυο χωρίς φυσική παρουσία µειώνοντας εξαιρετικά το κόστος λειτουργίας τους και η µεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα που επιβάλλει καθώς το αγοραστικό κοινό έχει «ίση» πρόσβαση σε εταιρίες όλων των ειδών και µεγεθών. Έστω λοιπόν ότι έχουν εξασφαλιστεί τα παραπάνω. Παρόλο που τέτοια συστήµατα βοηθάνε τις επιχειρήσεις σε στρατηγικό και σε τακτικό επίπεδο, τα οποία έχουµε παρουσιάσει παραπάνω, είναι πολύ δύσκολο για τον άνθρωπο να χειριστεί µία τόσο πλούσια γκάµα δεδοµένων. Για το λόγο αυτό καταφεύγει στους υπολογιστές και ιδιαίτερα στα συστήµατα υποστήριξης λήψης αποφάσεων (DSS Decision Support Systems). Τα βασικά στοιχεία από τα οποία αποτελείται ένα DSS είναι τα παρακάτω: 1. εδοµένα εισόδου: Ανάλογα µε τον τύπο της ανάλυσης που θα εκτελέσει το σύστηµα, θα διαλέξει και τα κατάλληλα δεδοµένα από την υποδοµή της προµηθευτικής αλυσίδας, είτε αυτά είναι τοπικά, είτε αποµακρυσµένα. Επειδή η ποιότητα των δεδοµένων είναι βασική για την ποιότητα της ανάλυσης µπορεί πρώτα να διεξαχθεί µία διαδικασία επικύρωσης των δεδοµένων και του 13

32 ιαχείριση της Προµηθευτικής Αλυσίδας µοντέλου ανάλυσής τους, (model and data validation) ώστε να εξακριβωθεί πόσο ακριβείς είναι τα παραπάνω. 2. Αναλυτικά εργαλεία: Στη συνέχεια το σύστηµα περνάει στην ανάλυση των δεδοµένων. Μπορούµε να έχουµε διάφορα εργαλεία είτε µόνα τους είτε σε συνδυασµούς. Τα πιο συνηθισµένα από αυτά είναι: o Ερωτήµατα (Queries): Π.χ. Πόσοι πελάτες µπορούν να εξυπηρετηθούν στη Θεσσαλονίκη; o Στατιστική Ανάλυση (Statistical analysis): Προσπαθεί να βρει πρότυπα µέσα στα δεδοµένα. o Εξόρυξη πληροφορίας (Data mining): Προσπαθεί να ανακαλύψει πρότυπα και προφίλ µέσα από αναζητήσεις σε βάσεις δεδοµένων. o OLAP (Online analytical processing): Χρησιµοποιείται για επεξεργασία τεραστίου όγκου δεδοµένων. Οι τεχνικές του µπορούν να καταταχθούν ανάµεσα στη στατιστική ανάλυση και την εξόρυξη δεδοµένων. o Συστήµατα υπολογισµών (Calculators): Απλά συστήµατα DSS µπορούν να χρησιµοποιήσουν διάφορους απλούς υπολογισµούς, ειδικά όταν οι αλλαγές είναι προβλέψιµές και εύκολο να αξιολογηθούν. o Προσοµοίωση (Simulation): Η ύπαρξη τυχαίων και στοχαστικών φαινοµένων στη προµηθευτική αλυσίδα (π.χ. µία µηχανή µπορεί να πάθει κάποια βλάβη), έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη συστηµάτων προσοµοίωσης. Αρχικά αναπτύσσεται ένα µοντέλο της διαδικασίας, και µε τη βοήθεια πιθανοτικών κατανοµών προδιαγράφονται τα διάφορα στοχαστικά στοιχεία του µοντέλου. Το πρόγραµµα εκτελείται στον υπολογιστή και κάθε φορά που ένα τυχαίο γεγονός συµβαίνει, ο υπολογιστής αποφασίζει µε ποιον τρόπο θα χειριστεί το γεγονός αυτό, βασιζόµενος πάντα στο µοντέλο της διαδικασίας. o Τεχνητή Νοηµοσύνη (Artificial Intelligence): ιάφορες τεχνικές όπως πράκτορες λογισµικού (software agents) και έµπειρα συστήµατα (expert systems) µπορούν να χρησιµοποιηθούν για να αναλύσουν τα δεδοµένα του συστήµατος. o Μαθηµατικά µοντέλα και αλγόριθµοι (Mathematical models and algorithms): Μπορούν να εφαρµοστούν στα δεδοµένα για να βρεθούν πιθανές λύσεις σε προβλήµατα όπως η εύρεση βέλτιστων διαδροµών 14

33 Κεφάλαιο 2 για τη µεταφορά ενός φορτίου από το εργοστάσιο στις αποθήκες της εταιρίας. Χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Στους ακριβείς ή αναλυτικούς αλγορίθµους, οι οποίοι βρίσκουν την ακριβέστερη δυνατή λύση, αλλά µε τεράστιο υπολογιστικό κόστος, και στους ευριστικούς αλγόριθµους (heuristic algorithms) οι οποίοι παρέχουν µία καλή, αλλά όχι απαραίτητα βέλτιστη λύση. 3. Εργαλεία παρουσίασης: Χρησιµοποιούνται για να παρουσιάσουν την ανάλυση στο χρήστη που θα πάρει την απόφαση. Μπορεί να είναι αναφορές, διαγράµµατα, λογιστικά φύλλα, βίντεο, ειδικά γραφικά καθώς και πληροφορίες τύπου GIS (Geographical Information Systems). 15

34 ιαχείριση της Προµηθευτικής Αλυσίδας 16

35 3 Τεχνητή Νοηµοσύνη, Ευφυείς Πράκτορες και Συστήµατα Πολλών Πρακτόρων Σ το κεφάλαιο αυτό γίνεται µία εισαγωγή στις έννοιες της τεχνητής νοηµοσύνης, των ευφυών πρακτόρων και των συστηµάτων πολλών πρακτόρων, που θα µας απασχολήσουν κατά τη διάρκεια της παρούσας εργασίας. Τα παραπάνω ερευνητικά αυτά πεδία απασχολούν την επιστηµονική κοινότητα και γενικότερα τους ανθρώπους σε εννοιολογικό και φιλοσοφικό επίπεδο εδώ και πολλά χρόνια. Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν γίνει περισσότερο εφαρµόσιµα µε τη βοήθεια των υπολογιστών. Σε αυτό το κεφάλαιο επιχειρείται µία ανασκόπηση της βασικής βιβλιογραφίας σχετικά µε τις παραπάνω περιοχές, ώστε στο επόµενο κεφάλαιο ο αναγνώστης να είναι εξοικειωµένος µε τις περισσότερες έννοιες. 3.1 Τεχνητή νοηµοσύνη Αν και η έννοια της νοηµοσύνης απασχολεί τους ανθρώπους για περισσότερες από 2 χιλιετίες, η τεχνητή νοηµοσύνη (Artificial Intelligence) είναι σχετικά καινούργιος τοµέας. Καθορίστηκε σαν όρος το 1956, όταν πήρε και την επίσηµη ονοµασία της από τον John McCarthy, και αυτή τη στιγµή αριθµεί πάρα πολλές υποκατηγορίες [30]. Όµως τι ακριβώς είναι; ιάφοροι ορισµοί παρουσιάζονται στον πίνακα 3.1, από όπου γίνεται φανερό ότι η τεχνητή νοηµοσύνη κινείται σε δύο κύριες διαστάσεις. Η πρώτη περιλαµβάνει ερµηνείες σχετικές µε τη διανόηση και τον λογισµό, ενώ η δεύτερη σχετικές µε τη συµπεριφορά. Είναι αξιοσηµείωτο ότι η κοινότητα της τεχνητής νοηµοσύνης από την ίδρυση της έχει υποσχεθεί στην κοινωνία πολλά πράγµατα, τα περισσότερα από τα οποία δεν έχει καταφέρει να εκπληρώσει. Π.χ. ο Herbert Simon πρωτοπόρος στον τοµέα της τεχνητής νοηµοσύνης είχε προβλέψει το 1958 ότι σε δέκα χρόνια παγκόσµιος πρωταθλητής στο σκάκι θα ήταν ένας υπολογιστής και ότι ένα σηµαντικό θεώρηµα µαθηµατικών θα είχε αποδειχθεί από µία µηχανή. Για την πρώτη πρόβλεψη

36 Τεχνητή Νοηµοσύνη, Ευφυείς Πράκτορες και Συστήµατα Πολλών Πρακτόρων χρειάστηκαν περίπου 40 χρόνια, ενώ η δεύτερη δεν έχει εκπληρωθεί ακόµα. Αξίζει να επισηµάνουµε ότι η FIFA για το 2050 έχει αναγκείλει τον πρώτο αγώνα ροµπότ και ανθρώπων. The exciting new effort to make computers The study of mental faculties through t use of think machines with mind, in the full and literal computational models (Charniak and sense (Haugeland, 1985) [The automation of] activities that we associate with human thinking, activities such as decisionmaking, McDermott, 1985) The study of computations that make it possible to perceive, reason and act (Winston, 1992) problem solving, learning (Bellman, 1978) The art of creating machines that perform A field of study that seeks to explain and functions that require intelligence when emulate intelligent behaviour in terms of performed by people (Kurzweil, 1990) The study of how to make computers do thing at which, at the moment, people are better (Rich and Knight, 1991) computational processes (Shalcoff, 1990) The branch of computer science that is concerned with the automation of intelligent behaviour (Luger and Stubblefield, 1993) Systems that think as humans Systems that think rationally Systems that act as humans Systems that act rationally Πίνακας 3.1 Μερικοί ορισµοί της τεχνητής νοηµοσύνης Είναι φανερό ότι ο χώρος της τεχνητής νοηµοσύνης είναι πολλά υποσχόµενος, παρόλο που στην πράξη διαφαίνεται πως η εκπλήρωση πολλών από τις υποσχέσεις που δόθηκαν είναι δύσκολη και συνδυάζει περισσότερα από ένα ερευνητικά πεδία (σχήµα 3.1). Είναι απαραίτητη λοιπόν µία διεπιστηµονική κοινή προσπάθεια, η οποία τα τελευταία χρόνια ενισχύεται ολοένα και περισσότερο. Φιλοσοφία Ψυχολογία Μαθηµατικά Artificial Intelligence Επιστήµη Υπολογιστών Γλωσσολογία Ιατρική Βιολογία Σχήµα 3.1 Η τεχνητή νοηµοσύνη είναι διεπιστηµονική υπόθεση. 18

37 Κεφάλαιο Ευφυείς Πράκτορες Ο ευφυής πράκτορας (Intelligent Agent) είναι µία έννοια που την τελευταία δεκαετία έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον πολλών επιστηµόνων. Στο κεφάλαιο αυτό θα οριστεί το τι είναι πράκτορας, ποιες ιδιότητες πρέπει να πληροί µία εφαρµογή λογισµικού για να συγκαταλέγεται στην κατηγορία των ευφυών πρακτόρων, πόσες κατηγορίες πρακτόρων υπάρχουν και τέλος ποια είναι τα πλεονεκτήµατά τους έναντι άλλων προσεγγίσεων Ορισµοί Στη βιβλιογραφία υπάρχουν διάφοροι ορισµοί για τι είναι πράκτορας (agent) και ειδικότερα ευφυής πράκτορας. Από τον ορισµό της λέξης πράκτορας, σύµφωνα µε το λεξικό Webster s new world dictionary (Guralnik, 1970) [2]: Πράκτορας: Ένα άτοµο ή αντικείµενο το οποίο δρα, ή είναι ικανό να δράσει, ή είναι εξουσιοδοτηµένο να δράσει εκ µέρους κάποιου / κάτι άλλου. Ο γενικός αυτός ορισµός µας δείχνει ότι ένας πράκτορας εκτελεί ενέργειες για λογαριασµό κάποιου άλλου. Συχνά συναντάµε και την έννοια πράκτορα λογισµικού (Software Agent). Πράκτορας λογισµικού: Μία υπολογιστική οντότητα που εκτελεί εργασίες προορισµένες για το χρήστη, αυτόνοµα. Ο Bradshaw [22] συγκεντρώνει διάφορες ερµηνείες, για το τι είναι πράκτορας και ποιες είναι οι ιδιότητές του, από διάφορους ερευνητές. Εµείς υιοθετήσαµε την ακόλουθη, η οποία διαχωρίζει τα τρία χαρακτηριστικά των πρακτόρων σε διαµεσολαβητικότητα, νοηµοσύνη και κινητικότητα (Σχήµα 3.2): o ιαµεσολαβητικότητα (Agency): ιαµεσολαβητικότητα είναι ο βαθµός αυτονοµίας και εξουσίας που παραχωρείται σε έναν πράκτορα, και που µπορεί να µετρηθεί ποσοτικά από την επικοινωνία του πράκτορα µε άλλες οντότητες στο σύστηµα. Ένας πράκτορας πρέπει τουλάχιστον να 19

38 Τεχνητή Νοηµοσύνη, Ευφυείς Πράκτορες και Συστήµατα Πολλών Πρακτόρων δουλεύει ασύγχρονα. Ο βαθµός της διαµεσολαβητικότητας αυξάνεται εάν ο πράκτορας αντιπροσωπεύει κάποιον χρήστη, µε κάποιον τρόπο. Ένας περισσότερο προηγµένος πράκτορας µπορεί να επικοινωνεί µε δεδοµένα, εφαρµογές και υπηρεσίες ή µε άλλους πράκτορες o Ευφυΐα (Intelligence): Είναι ο βαθµός στον οποίο ο πράκτορας µπορεί να αποφασίζει λογικά και να µαθαίνει. Η δυνατότητα του πράκτορα να δέχεται σαν είσοδο τους στόχους του χρήστη και να διεκπεραιώνει τα καθήκοντα που του ανατίθενται. Σε ελάχιστο βαθµό µπορεί να δηλώνονται άµεσα οι διάφορες επιθυµίες του χρήστη. Σε µεγαλύτερο βαθµό µπορεί να υπάρχει το µοντέλο του χρήστη, βάσει του οποίου θα διαµορφώνονται οι επιθυµίες του χρήστη δυναµικά. Επιπλέον, σε ακόµα µεγαλύτερο βαθµό ευφυΐας βρίσκονται συστήµατα που µαθαίνουν και προσαρµόζονται ανάλογα µε το περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται. o Κινητικότητα (Mobility): Είναι ο βαθµός κατά τον οποίο οι πράκτορες έχουν τη δυνατότητα να κινούνται µέσα σε ένα δίκτυο. Οι κινούµενοι πράκτορες (mobile agents) έχουν τη δυνατότητα µετακίνησης του εκτελέσιµου κώδικά τους σε κάποιον άλλον υπολογιστή και τη συνέχιση της εργασίας τους σε αυτόν. Οι Nwana και Ndumu [19] δίνουν µία διαφορετική ερµηνεία λέγοντας ότι ο όρος πράκτορας χρησιµοποιείται από την επιστηµονική κοινότητα για να χαρακτηρίσει άλλους πράκτορες που δρουν σε πιο συγκεκριµένους τοµείς. Γενικά, η έννοια του πράκτορα αναδύθηκε από την ένωση τριών επιστηµονικών πεδίων. Της υπολογιστικής νοηµοσύνης, της τεχνολογίας λογισµικού και της διεπαφής µεταξύ υπολογιστή και χρήστη (Human Computer Interaction). Ακόµα [25] οι πράκτορες αποτελούν τη φυσική εξέλιξη του προγραµµατισµού ο οποίος µέσα από τα χρόνια πέρασε από τις υπορουτίνες (sub-routines), στις διαδικασίες (procedures) και τις συναρτήσεις (functions), από εκεί στους αφηρηµένους τύπους δεδοµένων (abstract data types), στη συνέχεια στα αντικείµενα (objects) και τέλος στους πράκτορες (agents). 20

39 Κεφάλαιο 3 ιαµεσολαβητικότητα Συναλλαγή µε υπηρεσίες Συναλλαγή µε εφαρµογές Συναλλαγή µε δεδοµένα Πράκτορες Σταθερής Λειτουργίας Ευφυείς Πράκτορες Αναπαράσταση του χρήστη Ασυγχονισµός Κινητικότητα Στατικότητα Κινητά Scripts Κινητά αντικείµενα Επιθυµίες Λογική Έµπειρα Συστήµατα Νοηµοσύνη Σχεδιασµός Εκµάθηση Σχήµα 3.2 Χαρακτηριστικά των ευφυών πρακτόρων, όπως παρουσιάζονται στον τρισδιάστατο χώρο Ιδιότητες Ένας πράκτορας πρέπει να έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά, προκειµένου να δικαιολογήσει την προέλευση του ονόµατός του: o Αντιπροσώπευση (Representation): Ένας πράκτορας εκτελεί εργασίες για χάρη κάποιου χρήστη ή άλλου πράκτορα και για τις οποίες έχει πάρει εξουσιοδότηση από αυτόν. o Κοινωνικότητα (Sociability): Ένας πράκτορας πρέπει να είναι ικανός να επικοινωνήσει µε έναν χρήστη ή άλλον πράκτορα ώστε να πάρει τις εντολές του και να τον ενηµερώσει για την κατάσταση κάποιας εργασίας, µέσω µίας διεπαφής (για τον χρήστη) ή γλώσσας επικοινωνίας µεταξύ πρακτόρων (ACL Agent Communication Language). o Αυτονοµία (Autonomy): Ένας πράκτορας λειτουργεί χωρίς άµεση παρέµβαση από τη µεριά του χρήστη. o Παρακολούθηση (Monitoring): Ένας πράκτορας πρέπει να µπορεί να παρακολουθεί το περιβάλλον στο οποίο ενεργεί, ώστε να έχει την δυνατότητα να δρα αυτόνοµα. 21

40 Τεχνητή Νοηµοσύνη, Ευφυείς Πράκτορες και Συστήµατα Πολλών Πρακτόρων o Ενεργητικότητα - Αντιδραστικότητα (Actuation): Ένας πράκτορας πρέπει να µπορεί να επιδρά στο περιβάλλον του εκτελώντας µία ενέργεια πάνω σε αυτό. o Προνοητικότητα (Proactiveness): Η δυνατότητα ενός πράκτορα, να δηµιουργεί συµπεράσµατα και να προσπαθεί να εκπληρώνει τους στόχους του, παίρνοντας από µόνος του πρωτοβουλίες. o Ευφυΐα (Intelligence): Ο πράκτορας πρέπει να µπορεί να ερµηνεύει τα γεγονότα ώστε να πάρει τις κατάλληλες αποφάσεις και να εκτελέσει τις κατάλληλες πράξεις. Άλλες ικανές αλλά όχι αναγκαίες ιδιότητες ενός ευφυή πράκτορα είναι η κινητικότητα (mobility), η ασφάλεια (security), η προσωπικότητα (personality), η αληθοφάνεια και η καλοσύνη. Οι κύριες διαφορές των πρακτόρων µε τα αντικείµενα (objects), όπως καθορίζονται στον αντικειµενοστραφή προγραµµατισµό, είναι ότι οι πράκτορες είναι αυτόνοµοι, ενώ τα αντικείµενα όχι [25]. Η παραπάνω διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι ένας πράκτορας µπορεί να αλλάζει την εσωτερική του κατάσταση, χωρίς την παρέµβαση κάποιας άλλης οντότητας λογισµικού στην περίπτωσή µας. Από την άλλη προκειµένου το αντικείµενο να αλλάξει την κατάστασή του, πρέπει να δεχθεί ένα µήνυµα, µε τη µορφή κλήσης µεθόδου (method call), που του στέλνει κάποια άλλη οντότητα. Όσον αφορά τώρα τις διαφορές των πρακτόρων µε τα έµπειρα συστήµατα είναι ότι κατά πρώτο λόγο οι πράκτορες εντοπίζονται σε κάποιο περιβάλλον και κατά δεύτερο ότι δρουν σε αυτό. Από την άλλη τα έµπειρα συστήµατα, έχουν τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων, αλλά τη δράση αναλαµβάνει ο χρήστης τους Τύποι πρακτόρων και ταξινόµησή τους Η επιστηµονική κοινότητα που ασχολείται µε τον τοµέα των πρακτόρων, δεν έχει καταφέρει να αναπτύξει έναν πράκτορα γενικής χρήσης (general purpose intelligent agent) [30]. Εξαιτίας του γεγονότος αυτού έχουν αναπτυχθεί διάφορα είδη πρακτόρων µε διαφορετικά περιβάλλοντα δράσης και διαφορετικές αρχιτεκτονικές 22

41 Κεφάλαιο 3 σχεδίασης. Γενικά οι πράκτορες µπορούν να ταξινοµηθούν εξετάζοντάς τους στο ν- διάστατο χώρο. Οι κυριότερες διαστάσεις βάσει των οποίων µπορεί να εκτελεσθεί η ταξινόµηση των πρακτόρων περιγράφονται παρακάτω: Μία διάσταση είναι οι πράκτορες να κατηγοριοποιηθούν σύµφωνα µε το περιβάλλον στο οποίο λειτουργούν [2]. Στην περίπτωση αυτή έχουµε τις παρακάτω κατηγορίες: 1. Πράκτορες Επιφάνειας Εργασίας (Desktop Agents) o Πράκτορες λειτουργικών συστηµάτων (Operation system agents) o Πράκτορες εφαρµογών (Application Agents) o Πράκτορες πακέτου εφαρµογών (Application suite agents) 2. Πράκτορες ιαδικτύου (Internet Agents) o Πράκτορες αναζήτησης (Web search agents) o Πράκτορες διακοµιστές (Web server agents) o Πράκτορες φιλτραρίσµατος πληροφοριών (Information filtering agents) o Πράκτορες ανάσυρσης πληροφορίας (Information retrieval agents) o Πράκτορες ειδοποίησης (Notification agents) o Πράκτορες παροχής υπηρεσιών (Service agents) o Κινούµενοι πράκτορες (Mobile agents) 3. Πράκτορες Τοπικών ικτύων (Intranet Agents) o Πράκτορες αυτοµατοποίησης διαδικασιών (Process automation agents) o Πράκτορες βάσεων δεδοµένων (Database agents) o Πράκτορες εύρεσης πόρων (Resource brokering agents) Επίσης, [30] µπορούµε να διαχωρίσουµε τους πράκτορες ανάλογα µε την εσωτερική τους αρχιτεκτονική σε: o Απλούς αντανακλαστικούς πράκτορες (Simple reflex agents): Αυτός ο πράκτορας προσπαθεί να ανακαλέσει έναν κανόνα από τη µνήµη του, που να αντιστοιχεί στην υπάρχουσα κατάσταση του περιβάλλοντός του, και στη συνέχεια να εκτελέσει τον κανόνα που αντιστοιχεί σε αυτήν. o Πράκτορες που παρακολουθούν το περιβάλλον τους (Agents that keep track of the world): Έχει παρόµοια αρχιτεκτονική µε τον προηγούµενο, αλλά διατηρεί 23

Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρο-μεσαίες Επιχειρήσεις»

Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρο-μεσαίες Επιχειρήσεις» ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρο-μεσαίες

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική του πληροφοριακού συστήµατος Cardisoft Γραµµατεία 2003 ιαχείριση Προσωπικού

Αρχιτεκτονική του πληροφοριακού συστήµατος Cardisoft Γραµµατεία 2003 ιαχείριση Προσωπικού Αρχιτεκτονική του πληροφοριακού συστήµατος Cardisoft Γραµµατεία 2003 ιαχείριση Προσωπικού Γενικά Η αρχιτεκτονική ανάπτυξης τους πληροφοριακού συστήµατος Γραµµατεία 2000 υποσύστηµα διαχείρισης προσωπικού

Διαβάστε περισσότερα

28 Πολυπρακτορικά Συστήµατα

28 Πολυπρακτορικά Συστήµατα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 28 28 Πολυπρακτορικά Συστήµατα "There is no such thing as a single agent system". [Woodridge, 2002] Η παραπάνω ρήση από το βιβλίο του M.Wooldridge τονίζει, ίσως µε περισσή έµφαση, ότι είναι πλέον

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρηµατικές ιαδικασίες: Εισαγωγικές Έννοιες & Αρχικά στάδια µοντελοποίησης

Επιχειρηµατικές ιαδικασίες: Εισαγωγικές Έννοιες & Αρχικά στάδια µοντελοποίησης ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΌ ΠΑΝΕΠΙΣΤΉΜΙΟ ΑΘΗΝΏΝ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Επιχειρηµατικές ιαδικασίες: Εισαγωγικές Έννοιες & Αρχικά στάδια µοντελοποίησης 1o φροντιστήριο στο µάθηµα Ανάλυση και µοντελοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασµός βασισµένος σε συνιστώσες

Σχεδιασµός βασισµένος σε συνιστώσες Σχεδιασµός βασισµένος σε συνιστώσες 1 Ενδεικτικά περιεχόµενα του κεφαλαίου Ποια είναι τα "άτοµα", από τα οποία κατασκευάζονται οι υπηρεσίες; Πώς οργανώνουµε τις συνιστώσες σε ένα αρµονικό σύνολο; Τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα Α ΜΕΡΟΣ. Πρόλογος των Συγγραφέων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Πληροφοριακά Συστήματα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Πληροφοριακά Συστήματα και Σύγχρονη Επιχείρηση

Περιεχόμενα Α ΜΕΡΟΣ. Πρόλογος των Συγγραφέων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Πληροφοριακά Συστήματα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Πληροφοριακά Συστήματα και Σύγχρονη Επιχείρηση Πρόλογος των Συγγραφέων... 21 Α ΜΕΡΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Πληροφοριακά Συστήματα 1.1 Εισαγωγή... 29 1.2 Σύστημα... 29 1.3 Πληροφοριακά Συστήματα... 31 1.3.1 Ορισμός του Πληροφοριακού Συστήματος... 31 1.3.2 Συστατικά

Διαβάστε περισσότερα

Τι προσφέρουν τα Τµήµατα Πληροφορικής. ... το Εργαστήριο Πληροφοριακών Συστηµάτων του Πα.Πει. Ερευνητικές δραστηριότητες σε GI Ενδεικτικές εργασίες

Τι προσφέρουν τα Τµήµατα Πληροφορικής. ... το Εργαστήριο Πληροφοριακών Συστηµάτων του Πα.Πει. Ερευνητικές δραστηριότητες σε GI Ενδεικτικές εργασίες ΗΓεωπληροφορικήστα Τµήµατα Πληροφορικής Γιάννης Θεοδωρίδης Τµήµα Πληροφορικής Πανεπιστήµιο Πειραιά Περιεχόµενα... Τι προσφέρουν τα Τµήµατα Πληροφορικής το Τµήµα Πληροφορικής του Παν/µίου Πειραιά... το

Διαβάστε περισσότερα

Περίληψη ιπλωµατικής Εργασίας

Περίληψη ιπλωµατικής Εργασίας Περίληψη ιπλωµατικής Εργασίας Θέµα: Πρότυπη Εφαρµογή ιαλειτουργικότητας για Φορητές Συσκευές Όνοµα: Κωνσταντίνος Χρηστίδης Επιβλέπων: Ιωάννης Βασιλείου Συν-επιβλέπων: Σπύρος Αθανασίου 1. Αντικείµενο Αντικείµενο

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων

Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 1/10 2/20 3/15 4/10 5/20 6/20 7/10 /105 Συνολο Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων ΕΞΕΤΑΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ευφυείς Τεχνολογίες ----Πράκτορες

Ευφυείς Τεχνολογίες ----Πράκτορες Ευφυείς Τεχνολογίες ----Πράκτορες Ενότητα 3: Εισαγωγή στους Ευφυείς Πράκτορες Δημοσθένης Σταμάτης demos@it.teithe.gr www.it.teithe.gr/~demos Μαθησιακοί Στόχοι της ενότητας 3 H κατανόηση της φύσης των πρακτόρων

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόµενα. Πληροφοριακά Συστήµατα: Κατηγορίες και Κύκλος Ζωής. Π.Σ. ιαχείρισης Πράξεων. Π.Σ. ιοίκησης. Κατηγορίες Π.Σ. Ο κύκλος ζωής Π.Σ.

Περιεχόµενα. Πληροφοριακά Συστήµατα: Κατηγορίες και Κύκλος Ζωής. Π.Σ. ιαχείρισης Πράξεων. Π.Σ. ιοίκησης. Κατηγορίες Π.Σ. Ο κύκλος ζωής Π.Σ. Πληροφοριακά Συστήµατα: Κατηγορίες και Κύκλος Ζωής Περιεχόµενα Κατηγορίες Π.Σ. ιαχείρισης Πράξεων ιοίκησης Υποστήριξης Αποφάσεων Έµπειρα Συστήµατα Ατόµων και Οµάδων Ο κύκλος ζωής Π.Σ. Ορισµός Φάσεις Χρήστες

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή, Βασικές Έννοιες, Οφέλη και Κίνδυνοι

Εισαγωγή, Βασικές Έννοιες, Οφέλη και Κίνδυνοι Εισαγωγή, Βασικές Έννοιες, Οφέλη και Κίνδυνοι Ευθύμιος Ταμπούρης tambouris@uom.gr Επιστημονική Επιχειρηματική Χρήση των Η/Υ Η επιστημονική κοινότητα ασχολείται με τη λύση πολύπλοκων μαθηματικών προβλημάτων

Διαβάστε περισσότερα

Τ.Ε.Ι. ΚΡΗΤΗΣ, Σ.Δ.Ο., Τμήμα Λογιστικής. Business Processes

Τ.Ε.Ι. ΚΡΗΤΗΣ, Σ.Δ.Ο., Τμήμα Λογιστικής. Business Processes Τ.Ε.Ι. ΚΡΗΤΗΣ, Σ.Δ.Ο., Τμήμα Λογιστικής Business Processes Οι οργανισμοί-επιχειρήσεις υπάρχουν για να εξυπηρετούν κάποιο εμπορικό σκοπό ή να προσφέρουν κάποιες κοινωνικές υπηρεσίες. Διαφέρουν είτε στον

Διαβάστε περισσότερα

ιαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας

ιαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ιαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας Συστήµατα ERP Χρησιµότητα,

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Εφοδιαστική Αλυσίδας. ΤΕΙ Κρήτης / Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων

Διαχείριση Εφοδιαστική Αλυσίδας. ΤΕΙ Κρήτης / Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Διαχείριση Εφοδιαστική Αλυσίδας ΤΕΙ Κρήτης / Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Εισαγωγικές Έννοιες Δρ. Ρομπογιαννάκης Ιωάννης 1 Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας Ορισμοί - 1 - Εφοδιαστική/ Logistics: Η ολοκληρωμένη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 2 η ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΟΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (WORKFLOW MANAGEMENT) 2.1 Εισαγωγή

ΕΝΟΤΗΤΑ 2 η ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΟΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (WORKFLOW MANAGEMENT) 2.1 Εισαγωγή ΕΝΟΤΗΤΑ 2 η ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΟΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (WORKFLOW MANAGEMENT) 2.1 Εισαγωγή Οι σηµερινές δραστηριότητες των επιχειρήσεων δηµιουργούν την ανάγκη για όσο το δυνατό µεγαλύτερη υποστήριξη από τα πληροφοριακά τους

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4 ο. Η ψηφιακή επιχείρηση: Ηλεκτρονικό εμπόριο και ηλεκτρονικό επιχειρείν

Κεφάλαιο 4 ο. Η ψηφιακή επιχείρηση: Ηλεκτρονικό εμπόριο και ηλεκτρονικό επιχειρείν Κεφάλαιο 4 ο Η ψηφιακή επιχείρηση: Ηλεκτρονικό εμπόριο και ηλεκτρονικό επιχειρείν Διδακτικοί στόχοι Να εξηγηθεί πώς το διαδίκτυο μετασχηματίζει τις επιχειρήσεις Να συγκριθούν οι κατηγορίες του ηλεκτρονικού

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ LOGISTICS Όσο λοιπόν αυξάνει η σημασία και οι απαιτήσεις του διεθνούς εμπορίου, τόσο πιο απαιτητικές γίνονται

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ LOGISTICS Όσο λοιπόν αυξάνει η σημασία και οι απαιτήσεις του διεθνούς εμπορίου, τόσο πιο απαιτητικές γίνονται ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ LOGISTICS Όσο λοιπόν αυξάνει η σημασία και οι απαιτήσεις του διεθνούς εμπορίου, τόσο πιο απαιτητικές γίνονται και οι συνθήκες μεταφοράς και διανομής. Το διεθνές εμπόριο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΜΟΝΤΕΛΑ SCOR ΕΝΝΟΙΑ SCOR Ορισμός των μοντέλων SCOR Το μοντέλο SCOR είναι ένα μοντέλο αναφοράς διαδικασιών για την εφοδιαστική αλυσίδα (η ονομασία του προέρχεται από τα αρχικά γράμματα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ 1 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΠΟΡΩΝ (ERP) 1.2 ΙΣΤΟΡΙΚΟ MRP MRP II

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ 1 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΠΟΡΩΝ (ERP) 1.2 ΙΣΤΟΡΙΚΟ MRP MRP II I ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ERP VIII IX 1 1.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ 1 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΠΟΡΩΝ (ERP) 1.2 ΙΣΤΟΡΙΚΟ 3 1.2.1 MRP 3 1.2.2 MRP II 6 1.2.3 ERP 9 1.2.4

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρησιακά Πληροφοριακά Συστήματα. Site: www.aggelopoulos.tk e-mail: ioannis.aggelopoulos@gmail.com. Στόχος Σκοπός μαθήματος

Επιχειρησιακά Πληροφοριακά Συστήματα. Site: www.aggelopoulos.tk e-mail: ioannis.aggelopoulos@gmail.com. Στόχος Σκοπός μαθήματος Επιχειρησιακά Πληροφοριακά Συστήματα Διδάσκων: Αγγελόπουλος Γιάννης Δευτέρα 3-5 Τρίτη 4-6 Εργαστήριο Α Site: www.aggelopoulos.tk e-mail: ioannis.aggelopoulos@gmail.com 1 Στόχος Σκοπός μαθήματος Σκοπός:

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφοριακά Συστήµατα & Επιχειρήσεις

Πληροφοριακά Συστήµατα & Επιχειρήσεις ιάλεξη 2 η 2.1 Προκλήσεις για τη ιοίκηση 1. Ολοκλήρωση: ιαφορετικά συστήµατα εξυπηρετούν διάφορες λειτουργίες. Ηολοκλήρωσησυστηµάτων σε διαφορετικά επίπεδα είναι δύσκολη τεχνολογικά και κοστίζει. 2. ιεύρυνση

Διαβάστε περισσότερα

Συγκριτικά Πλεονεκτήµατα Γραµµατείας 2003 έναντι Γραµµατείας 2.5

Συγκριτικά Πλεονεκτήµατα Γραµµατείας 2003 έναντι Γραµµατείας 2.5 Συγκριτικά Πλεονεκτήµατα Γραµµατείας 2003 έναντι Γραµµατείας 2.5 ιαφορετική αρχιτεκτονική: Κοινή βάση δεδοµένων, υνατότητες διασύνδεσης διαφορετικών συστηµάτων Η ανάγκη για την βελτίωση της ποιότητας των

Διαβάστε περισσότερα

DO Y O Y U S PEAK K F U F TURE R?

DO Y O Y U S PEAK K F U F TURE R? GALAXY είναι Τεχνολογία αιχμής που αξιοποιεί τις πλέον σύγχρονες διεθνείς τάσεις, συνδυάζοντας τo Microsoft.NET Framework 3.5 και τα εξελιγμένα εργαλεία ανάπτυξης εφαρμογών της SingularLogic. Εξασφαλίζει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Μαρίνος Θεμιστοκλέους Email: mthemist@unipi.gr Ανδρούτσου 150 Γραφείο 206 Τηλ. 210 414 2723 Ώρες Γραφείου: Δευτέρα 11-12 AM Πληροφοριακά Συστήματα (ΠΣ) Information Systems (IS) Ορισμός

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένη, σύγχρονη και ευέλικτη λύση ERP (Enterprise Resource Planning-Σύστημα Διαχείρισης Επιχειρησιακών Πόρων) για επιχειρήσεις, που επιθυμούν

Ολοκληρωμένη, σύγχρονη και ευέλικτη λύση ERP (Enterprise Resource Planning-Σύστημα Διαχείρισης Επιχειρησιακών Πόρων) για επιχειρήσεις, που επιθυμούν Enterprise Resource Planning Systems (ERP) για Μεσαίες ή μεγάλες επιχειρήσεις Ολοκληρωμένη, σύγχρονη και ευέλικτη λύση ERP (Enterprise Resource Planning-Σύστημα Διαχείρισης Επιχειρησιακών Πόρων) για επιχειρήσεις,

Διαβάστε περισσότερα

7.6 ιευθυνσιοδότηση. Ερωτήσεις

7.6 ιευθυνσιοδότηση. Ερωτήσεις 7.6 ιευθυνσιοδότηση Ερωτήσεις 1. Να εξηγήσετε τους όρους διεύθυνση, όνοµα και διαδροµή στην τεχνολογία TCP/IP και να εξηγήσετε πώς σχετίζονται αυτοί µεταξύ τους. 2. Τι είναι η φυσική διεύθυνση ή διεύθυνση

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των Η/Υ. 1 η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

ΜΑΘΗΜΑ: Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των Η/Υ. 1 η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΜΑΘΗΜΑ: Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των Η/Υ 1 η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Στόχος Θεματικής Ενότητας Οι μαθητές να περιγράφουν τους βασικούς τομείς της Επιστήμης των Υπολογιστών και να μπορούν

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Πληροφοριών Διοίκησης

Συστήματα Πληροφοριών Διοίκησης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Συστήματα Πληροφοριών Διοίκησης Ενότητα 2: Γενική θεώρηση και κατάταξη συστημάτων πληροφοριών διοίκησης Διονύσιος Γιαννακόπουλος, Καθηγητής Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανική Λογισμικού για Διαδικτυακές & Φορητές Εφαρμογές

Μηχανική Λογισμικού για Διαδικτυακές & Φορητές Εφαρμογές Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης Μηχανική Λογισμικού για Διαδικτυακές & Φορητές Εφαρμογές Δρ. Κακαρόντζας Γεώργιος Επίκουρος Καθηγητής Τμ. Μηχανικών Πληροφορικής Τ.Ε. Μηχανική Λογισμικού για Διαδικτυακές

Διαβάστε περισσότερα

Ονομάζομαι Βασιλάκος Γιάννης και είμαι Αντιπρόεδρος και Διευθύνων. Σύμβουλος της Κωτσόβολος, εταιρίας του Ομίλου Dixons Carphone με

Ονομάζομαι Βασιλάκος Γιάννης και είμαι Αντιπρόεδρος και Διευθύνων. Σύμβουλος της Κωτσόβολος, εταιρίας του Ομίλου Dixons Carphone με Καλησπέρα. Ονομάζομαι Βασιλάκος Γιάννης και είμαι Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Κωτσόβολος, εταιρίας του Ομίλου Dixons Carphone με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο. Η Κωτσόβολος για όσους δεν το γνωρίζουν

Διαβάστε περισσότερα

Ομαδοποίηση των απαιτήσεων του προτύπου ISO Σύστημα ποιότητας Ευθύνη της διοίκησης Διαχείριση πόρων Υλοποίηση του προϊόντος

Ομαδοποίηση των απαιτήσεων του προτύπου ISO Σύστημα ποιότητας Ευθύνη της διοίκησης Διαχείριση πόρων Υλοποίηση του προϊόντος Ομαδοποίηση των απαιτήσεων του προτύπου ISO 9001:2000 Σύστημα ποιότητας Ευθύνη της διοίκησης Διαχείριση πόρων Υλοποίηση του προϊόντος / Παροχή της υπηρεσίας Μέτρηση ανάλυση και βελτίωση Εισαγωγή στα Συστήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ Ι: ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ Ε ΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ Η ΦΥΣΗ ΤΩΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ Ε ΟΜΕΝΩΝ...

ΜΕΡΟΣ Ι: ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ Ε ΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ Η ΦΥΣΗ ΤΩΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ Ε ΟΜΕΝΩΝ... ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΜΕΡΟΣ Ι: ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ Ε ΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ...1 1. Η ΦΥΣΗ ΤΩΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ Ε ΟΜΕΝΩΝ...3 Κατηγορίες των Γεωγραφικών εδοµένων...3 Γεωγραφικές οντότητες...3 ιαστάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Ακαδημαϊκό Έτος , Χειμερινό Εξάμηνο Μάθημα: Εργαστήριο «Πληροφορική Υγείας» ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ACCESS

Ακαδημαϊκό Έτος , Χειμερινό Εξάμηνο Μάθημα: Εργαστήριο «Πληροφορική Υγείας» ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ACCESS Ακαδημαϊκό Έτος 2016-2017, Χειμερινό Εξάμηνο Μάθημα: Εργαστήριο «Πληροφορική Υγείας» ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ACCESS A. Εισαγωγή στις βάσεις δεδομένων - Γνωριμία με την ACCESS B. Δημιουργία Πινάκων 1. Εξήγηση των

Διαβάστε περισσότερα

Διοίκηση Παραγωγής και Υπηρεσιών

Διοίκηση Παραγωγής και Υπηρεσιών Διοίκηση Παραγωγής και Υπηρεσιών Εισαγωγή -3 Γιώργος Ιωάννου, Ph.D. Αναπληρωτής Καθηγητής Σύνοψη διάλεξης Σχεδιασμός διαδικασιών ορισμός Συστημική προσέγγιση Μεθοδολογίες σχεδιασμού διαδικασιών Διαγράμματα

Διαβάστε περισσότερα

«Περιεχόµενα. 03 Εισαγωγή Ένα ολοκληρωµένο πληροφοριακό σύστηµα. 04 Περιγραφή Εργαλείο εφαρµογής διαδικασιών

«Περιεχόµενα. 03 Εισαγωγή Ένα ολοκληρωµένο πληροφοριακό σύστηµα. 04 Περιγραφή Εργαλείο εφαρµογής διαδικασιών «Περιεχόµενα 03 Εισαγωγή Ένα ολοκληρωµένο πληροφοριακό σύστηµα 04 Περιγραφή Εργαλείο εφαρµογής διαδικασιών 05 Χαρακτηριστικά Τι περιλαµβάνει το epolis 06 Πλεονεκτήµατα Λύσεις και οφέλη του προγράµµατος

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓAΝΩΣΗ / ΔΙΟIΚΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓHΣ: ΕΙΣΑΓΩΓΙΚEΣ EΝΝΟΙΕΣ. Διοίκηση Παραγωγής & Συστημάτων Υπηρεσιών ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΟΡΓAΝΩΣΗ / ΔΙΟIΚΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓHΣ: ΕΙΣΑΓΩΓΙΚEΣ EΝΝΟΙΕΣ. Διοίκηση Παραγωγής & Συστημάτων Υπηρεσιών ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΟΡΓAΝΩΣΗ / ΔΙΟIΚΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓHΣ: ΕΙΣΑΓΩΓΙΚEΣ EΝΝΟΙΕΣ Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Διοίκηση Παραγωγής & Συστημάτων Υπηρεσιών ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

ιοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων

ιοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων ιοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων ιάλεξη 4 η 4.1 Αρχιτεκτονική Επιχειρησιακών Εφαρµογών 4.2 1 Επιχειρησιακά Συστήµατα ή Επιχειρησιακά Συστήµατα ιαχείρισης Πόρων(ERPs) Συστήµατα ιαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας

Διαβάστε περισσότερα

Η λύση που σας προτείνουμε για την διαχείριση των πελατών σας συνοπτικά περιλαμβάνει

Η λύση που σας προτείνουμε για την διαχείριση των πελατών σας συνοπτικά περιλαμβάνει Σκεφτείτε πόσες πωλήσεις χάθηκαν όλα αυτά τα χρόνια από λάθη, από παραλήψεις, από μη συνεργασία των υπευθύνων ή απλά από κακή οργάνωση. Πόσοι υποψήφιοι πελάτες έμειναν μόνο υποψήφιοι και αν γνωρίζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Επιβλέπων: ΠΟΤΗΡΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Επιβλέπων: ΠΟΤΗΡΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΕΤΟΧΙΑΝΑΚΗ ΙΩΑΝΝΑ ΑΜ:6725 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΙΑ ΑΛΥΣΙΔΑ SUPERMARKET ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Επιβλέπων:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΣΤΟ BIZAGI ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΣΤΟ BIZAGI ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Ανάλυση - Προσομοίωση ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΣΤΟ BIZAGI ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 1 Προσομοίωση Η προσομοίωση είναι μέθοδος μελέτης ενός συστήματος και εξοικείωσης με τα χαρακτηριστικά του με

Διαβάστε περισσότερα

Γεωγραφικά Πληροφοριακά Συστήµατα (Geographical Information Systems GIS)

Γεωγραφικά Πληροφοριακά Συστήµατα (Geographical Information Systems GIS) Γεωγραφικά Πληροφοριακά Συστήµατα (Geographical Information Systems GIS) ρ. ΧΑΛΚΙΑΣ ΧΡΙΣΤΟΣ xalkias@hua.gr Χ. Χαλκιάς - Εισαγωγή στα GIS 1 Ορισµοί ΓΠΣ Ένα γεωγραφικό πληροφοριακό σύστηµα Geographic Information

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ. Στόχοι

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ. Στόχοι ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ Στόχοι Τι είναι ένα πληροφοριακό σύστηµα; Ποιος είναι ο ρόλος των πληροφοριακών συστηµάτων στο σύγχρονο επιχειρηµατικό περιβάλλον; Οι βασικές προκλήσεις στην διοίκηση Π.Σ.

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2 ο. Συστήματα Πληροφοριών στην επιχείρηση

Κεφάλαιο 2 ο. Συστήματα Πληροφοριών στην επιχείρηση Κεφάλαιο 2 ο Συστήματα Πληροφοριών στην επιχείρηση Διδακτικοί στόχοι Να αναλυθούν οι ρόλοι των 6 τύπων των συστημάτων πληροφοριών Να περιγραφούν οι τύποι των πληροφοριακών συστημάτων Να αναλυθούν οι σχέσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σε UML

ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σε UML ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σε UML για το µάθηµα ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Ακαδηµαϊκό Έτος 2012-2013 «Αντικειµενοστρεφής Ανάλυση Ηλεκτρονικού Καταστήµατος Προσφορών (e-shop)» Η άσκηση αφορά στη χρήση της

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΣΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΣΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΣΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ Ηλεκτρονικό Εµπόριο e-commerce ανταλλαγή επιχειρηµατικής ή εµπορικής

Διαβάστε περισσότερα

Logistics Way H Logistics Way εξειδικεύεται στο να παρέχει προϊόντα Λογισμικού και Υπηρεσιών που καλύπτουν και εξυπηρετούν τις ιδιαίτερες ανάγκες και

Logistics Way H Logistics Way εξειδικεύεται στο να παρέχει προϊόντα Λογισμικού και Υπηρεσιών που καλύπτουν και εξυπηρετούν τις ιδιαίτερες ανάγκες και Logistics Way H Logistics Way εξειδικεύεται στο να παρέχει προϊόντα Λογισμικού και Υπηρεσιών που καλύπτουν και εξυπηρετούν τις ιδιαίτερες ανάγκες και απαιτήσεις των εταιρειών οι οποίες συμπεριλαμβάνουν

Διαβάστε περισσότερα

Διοίκηση Παραγωγής & Συστημάτων Υπηρεσιών ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Διοίκηση Παραγωγής & Συστημάτων Υπηρεσιών ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΟΡΓAΝΩΣΗ / ΔΙΟIΚΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓHΣ: ΕΙΣΑΓΩΓΙΚEΣ EΝΝΟΙΕΣ Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Διοίκηση Παραγωγής & Συστημάτων Υπηρεσιών ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Σύστημα διαχείρισης και υλοποίησης παραγγελιών σε πλήρες αυτοματοποιημένο εργοστάσιο. Αθανάσιος Μάντσος

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Σύστημα διαχείρισης και υλοποίησης παραγγελιών σε πλήρες αυτοματοποιημένο εργοστάσιο. Αθανάσιος Μάντσος Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟ ΙΚ Η ΣΗ Σ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Σ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Σύστημα διαχείρισης και υλοποίησης παραγγελιών σε πλήρες αυτοματοποιημένο εργοστάσιο Αθανάσιος Μάντσος

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 10 ο Υποπρογράµµατα

Κεφάλαιο 10 ο Υποπρογράµµατα Κεφάλαιο 10 ο Υποπρογράµµατα Ανάπτυξη Εφαρµογών σε Προγραµµατιστικό Περιβάλλον Η αντιµετώπιση των σύνθετων προβληµάτων και η ανάπτυξη των αντίστοιχων προγραµµάτων µπορεί να γίνει µε την ιεραρχική σχεδίαση,

Διαβάστε περισσότερα

Γλώσσες υψηλού επιπέδου Περιέχουν περισσότερες εντολές για την εκτέλεση πολύπλοκων εργασιών Τα προγράµµατα µεταφράζονται σε γλώσσα µηχανής είτε από το

Γλώσσες υψηλού επιπέδου Περιέχουν περισσότερες εντολές για την εκτέλεση πολύπλοκων εργασιών Τα προγράµµατα µεταφράζονται σε γλώσσα µηχανής είτε από το Σηµαντικά σηµεία κεφαλαίου Τα τρία στάδια επίλυσης ενός προβλήµατος: Ακριβής προσδιορισµό του προβλήµατος Ανάπτυξη του αντίστοιχου αλγορίθµου. ιατύπωση του αλγορίθµου σε κατανοητή µορφή από τον υπολογιστή.

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1 ο. Διοίκηση και διαχείριση της ψηφιακής επιχείρησης

Κεφάλαιο 1 ο. Διοίκηση και διαχείριση της ψηφιακής επιχείρησης Κεφάλαιο 1 ο Διοίκηση και διαχείριση της ψηφιακής επιχείρησης Διδακτικοί στόχοι Να αναλυθεί ο ρόλος των πληροφοριακών συστημάτων στο επιχειρηματικό περιβάλλον Ναοριστείτοπληροφοριακόσύστημα, η ορολογία

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΠΟΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΠΘ Εργαστήριο Πληροφορικής στη Γεωργία ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Ι

ΓΕΩΠΟΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΠΘ Εργαστήριο Πληροφορικής στη Γεωργία ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Ι ΓΕΩΠΟΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΠΘ Εργαστήριο Πληροφορικής στη Γεωργία ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Ι Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων Τα Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων (Σ.Υ.Α. - Decision Support Systems, D.S.S.) ορίζονται ως συστήματα

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας

Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας 1 η Διάλεξη: Βασικές Έννοιες στην Εφοδιαστική Αλυσίδα - Εξυπηρέτηση Πελατών 2015 Εργαστήριο Συστημάτων Σχεδιασμού, Παραγωγής και Λειτουργιών Ατζέντα Εισαγωγή στη Διοίκηση

Διαβάστε περισσότερα

Στρατηγικά Πληροφοριακά Συστήµατα. Κεφάλαιο 2. Ο στρατηγικός ρόλος των Πληροφοριακών Συστηµάτων ιοίκησης στην επιχείρηση. Ευαγγελάτος Ανδρέας

Στρατηγικά Πληροφοριακά Συστήµατα. Κεφάλαιο 2. Ο στρατηγικός ρόλος των Πληροφοριακών Συστηµάτων ιοίκησης στην επιχείρηση. Ευαγγελάτος Ανδρέας Κεφάλαιο 2 Στρατηγικά Πληροφοριακά Συστήµατα Ο στρατηγικός ρόλος των Πληροφοριακών Συστηµάτων ιοίκησης στην επιχείρηση Ευαγγελάτος Ανδρέας Εργαστήριο Πολυµέσων Επικοινωνίας 1. Εκπαιδευτικοί στόχοι του

Διαβάστε περισσότερα

website guide B2B e-shop

website guide B2B e-shop website guide B2B e-shop Η ιστοσελίδα της Sun Electronics κατασκευάστηκε για να παρέχει χρήσιμες πληροφορίες τόσο στους συνεργάτες της όσο και στους τελικούς καταναλωτές. Σχεδιάστηκε έτσι ώστε η τιμολογιακή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Μάθημα 10: Ανάπτυξη ΠΣ Μαρίνος Θεμιστοκλέους Email: mthemist@unipi.gr Ανδρούτσου 150 Γραφείο 206 Τηλ. 210 414 2723 Ώρες Γραφείου: Δευτέρα 11-12 πμ Ενδεικτικά Περιεχόμενα Εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Εξαγωγή Μετασχηματισμός Εισαγωγή Δεδομένων στην Αποθήκη Πληροφοριών (ETL) ETL) Αριστομένης Μακρής

Εξαγωγή Μετασχηματισμός Εισαγωγή Δεδομένων στην Αποθήκη Πληροφοριών (ETL) ETL) Αριστομένης Μακρής Εξαγωγή Μετασχηματισμός Εισαγωγή Δεδομένων στην Αποθήκη Πληροφοριών (ETL) ETL) Τεχνολογίες Υποστήριξης Λήψης Διοικητικών Αποφάσεων OLTP (On Line Transaction Processing) Επιχειρηματικές Εφαρμογές (Σχεσιακές

Διαβάστε περισσότερα

Η Oracle ανακοίνωσε την πιο ολοκληρωμένη λύση στον τομέα της Ανάλυσης δεδομένων στο Cloud

Η Oracle ανακοίνωσε την πιο ολοκληρωμένη λύση στον τομέα της Ανάλυσης δεδομένων στο Cloud Η Oracle ανακοίνωσε την πιο ολοκληρωμένη λύση στον τομέα της Ανάλυσης δεδομένων στο Cloud Το Oracle Analytics Cloud αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σύνολο δυνατοτήτων που περιλαμβάνει έτοιμο περιεχόμενο, εξειδικευμένα

Διαβάστε περισσότερα

Πίνακας περιεχομένων. Μέρος 1ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΜΕΣΩ ΤΩΝ LOGISTICS

Πίνακας περιεχομένων. Μέρος 1ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΜΕΣΩ ΤΩΝ LOGISTICS Πίνακας περιεχομένων Εισαγωγικό Σημείωμα Ελληνικής Έκδοσης..............................................17 Εισαγωγικό σημείωμα................................................................ 19 Ευχαριστίες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Ανάπτυξη μιας προσαρμοστικής πολιτικής αντικατάστασης αρχείων, με χρήση

Διαβάστε περισσότερα

Το S&OP Sales and Operations Planning

Το S&OP Sales and Operations Planning Γ. Γιαννόπουλος Διευθυντής Κεντρικού Προγραμματισμού και S&OP Coordinator Το S&OP Sales and Operations Planning Ως εργαλείο μετασχηματισμού των επιχειρήσεων BUSINESS TRANSFORMATION Η Kodak εφηύρε την ψηφιακή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ. Παραγωγικές Λειτουργίες Επιχείρησης

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ. Παραγωγικές Λειτουργίες Επιχείρησης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΙΟΙΚΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: Οικονοµικές, Εµπορικές και Παραγωγικές Λειτουργίες

Διαβάστε περισσότερα

. Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Εισαγωγικό Μάθημα Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων

. Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Εισαγωγικό Μάθημα Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων .. Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων Εισαγωγικό Μάθημα Βασικές Έννοιες - . Ύλη Εργαστηρίου ΒΔ Ύλη - 4 Ενότητες.1 - Σχεδιασμός Βάσης Δεδομένων.2 Δημιουργία Βάσης Δεδομένων Δημιουργία Πινάκων Εισαγωγή/Ανανέωση/Διαγραφή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - Π.Μ.Σ. ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - Π.Μ.Σ. ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ > ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - Π.Μ.Σ. ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΟΡΙΣΜΟΣ: Το Cloud Computing είναι η ονοµασία της τεχνολογίας η οποία επιτρέπει στους χρήστες να

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφορική 2. Τεχνολογία Λογισμικού

Πληροφορική 2. Τεχνολογία Λογισμικού Πληροφορική 2 Τεχνολογία Λογισμικού 1 2 Κρίση Λογισμικού (1968) Στην δεκαετία του 1970 παρατηρήθηκαν μαζικά: Μεγάλες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση κατασκευής λογισμικών Μεγαλύτερα κόστη ανάπτυξης λογισμικού

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 7 Παράδοση την Στιγμή που Χρειάζεται (Just-in-Time) και Ευέλικτη Αλυσίδα Εφοδιασμού

Κεφάλαιο 7 Παράδοση την Στιγμή που Χρειάζεται (Just-in-Time) και Ευέλικτη Αλυσίδα Εφοδιασμού Κεφάλαιο 7 Παράδοση την Στιγμή που Χρειάζεται (Just-in-Time) και Ευέλικτη Αλυσίδα Εφοδιασμού ΣΤΟΧΟΙ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ανάπτυξη τρόπου χρησιμοποίησης φιλοσοφίας του Just-in-time εισαγωγή έννοιας της ευέλικτης αλυσίδας

Διαβάστε περισσότερα

Επώνυµη ονοµασία. Ενότητα 13 η Σχεδίαση,Επιλογή, ιανοµή Προϊόντων 1

Επώνυµη ονοµασία. Ενότητα 13 η Σχεδίαση,Επιλογή, ιανοµή Προϊόντων 1 Επώνυµη ονοµασία Η επώνυµη ονοµασία είναι αυτή η ονοµασία που ξεχωρίζει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες µας από αυτές των ανταγωνιστών. Οι σχετικές αποφάσεις θα επηρεαστούν από τις εξής ερωτήσεις: 1. Χρειάζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ, ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ, ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α' ΕΞΑΜΗΝΟ 1 Α.1010 Μικροοικονομική (Microeconomics) ΜΓΥ Υ 2 2 4 8 5 2 Α.1020 Χρηματοοικονομική Λογιστική (Financial Accounting) ΜΓΥ Υ 2 2 2 6 10 6 3 Α.1030 Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων (Principles

Διαβάστε περισσότερα

Είδη Groupware. Λογισμικό Συνεργασίας Ομάδων (Groupware) Λογισμικό Groupware. Υπάρχουν διάφορα είδη groupware ανάλογα με το αν οι χρήστες εργάζονται:

Είδη Groupware. Λογισμικό Συνεργασίας Ομάδων (Groupware) Λογισμικό Groupware. Υπάρχουν διάφορα είδη groupware ανάλογα με το αν οι χρήστες εργάζονται: Μάθημα 10 Συστήματα Διάχυσης και Διαχείρισης Γνώσης Chapter 10 Knowledge Transfer In The E-world Chapter 13 Knowledge Management Tools and Knowledge Portals Συστήματα Διάχυσης και Διαχείρισης Γνώσης Λογισμικό

Διαβάστε περισσότερα

Integrated Project. Ambient Intelligence System of Agents for Knowledgebased and Integrated Services for Mobility Impaired users

Integrated Project. Ambient Intelligence System of Agents for Knowledgebased and Integrated Services for Mobility Impaired users Integrated Project Ambient Intelligence System of Agents for Knowledgebased and Integrated Services for Mobility Impaired users Κλήµης Νταλιάνης Έµπειρος Ερευνητής Εργαστήριο ΨΕΕΒΠ - Ε.Μ.Π. 1 Περίγραµµα

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικό Μάθημα Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων

Εισαγωγικό Μάθημα Βασικές Έννοιες - Ανάλυση Απαιτήσεων ..?????? Εργαστήριο ΒΑΣΕΙΣ????????? ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Βάσεων Δεδομένων?? ΙΙ Εισαγωγικό Μάθημα Βασικές Έννοιες - . Γενικά Τρόπος Διεξαγωγής Ορισμός: Βάση Δεδομένων (ΒΔ) είναι μια συλλογή από σχετιζόμενα αντικείμενα

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 14 Προγραµµατισµός επιχειρηµατικών πόρων (ΠΕΠ)

Κεφάλαιο 14 Προγραµµατισµός επιχειρηµατικών πόρων (ΠΕΠ) Κεφάλαιο 14 Προγραµµατισµός επιχειρηµατικών πόρων (ΠΕΠ) Source: Northampton Symphony Orchestra Προγραµµατισµός επιχειρηµατικών πόρων (ΠΕΠ) Προγραµµατισµός επιχειρηµατικών πόρων (ΠΕΠ) Στρατηγική παραγωγής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΣΤΡΕΦΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗ Επιχειρηματική Μοντελοποίηση. Ιωάννης Σταμέλος Βάιος Κολοφωτιάς Πληροφορική

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΣΤΡΕΦΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗ Επιχειρηματική Μοντελοποίηση. Ιωάννης Σταμέλος Βάιος Κολοφωτιάς Πληροφορική ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΣΤΡΕΦΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗ Επιχειρηματική Μοντελοποίηση Ιωάννης Σταμέλος Βάιος Κολοφωτιάς Πληροφορική Θεσσαλονίκη, Σεπτέμβριος 2013 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Στρατηγική Επιλογή Capital B.O.S. Capital B.O.S.

Στρατηγική Επιλογή Capital B.O.S. Capital B.O.S. Στρατηγική Επιλογή Το ταχύτατα μεταβαλλόμενο περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιούνται οι επιχειρήσεις σήμερα, καθιστά επιτακτική -όσο ποτέ άλλοτε- την ανάπτυξη ολοκληρωμένων λύσεων που θα διασφαλίζουν,

Διαβάστε περισσότερα

Managing Information. Lecturer: N. Kyritsis, MBA, Ph.D. Candidate Athens University of Economics and Business. e-mail: kyritsis@ist.edu.

Managing Information. Lecturer: N. Kyritsis, MBA, Ph.D. Candidate Athens University of Economics and Business. e-mail: kyritsis@ist.edu. Managing Information Lecturer: N. Kyritsis, MBA, Ph.D. Candidate Athens University of Economics and Business e-mail: kyritsis@ist.edu.gr Διαχείριση Γνώσης Knowledge Management Learning Objectives Ποιοί

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρονικό Εμπόριο. Ενότητα 3: Ηλεκτρονικό Επιχειρηματικό Σχέδιο Σαπρίκης Ευάγγελος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

Ηλεκτρονικό Εμπόριο. Ενότητα 3: Ηλεκτρονικό Επιχειρηματικό Σχέδιο Σαπρίκης Ευάγγελος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Ηλεκτρονικό Εμπόριο Ενότητα 3: Ηλεκτρονικό Επιχειρηματικό Σχέδιο Σαπρίκης Ευάγγελος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφοριακό Σύστημα Επιχειρηματικής Ευφυίας για την Oμαδοποίηση Πελατών Λιανικής

Πληροφοριακό Σύστημα Επιχειρηματικής Ευφυίας για την Oμαδοποίηση Πελατών Λιανικής Πληροφοριακό Σύστημα Επιχειρηματικής Ευφυίας για την Oμαδοποίηση Πελατών Λιανικής Τ Μ Η Μ Α Π Λ Η Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Η Σ Α Ρ Ι Σ Τ Ο Τ Ε Λ Ε Ι Ο Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η Σ Δομή Παρουσίασης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Logistics

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Logistics ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Logistics Ενότητα # 7: Παράδοση τη Στιγμή που χρειάζεται (Just-in-Time) & Ευέλικτη Αλυσίδα Εφοδιασμού Διονύσης Γιαννακόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΠΟΡΩΝ

ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ERP Τι Είναι - Χαρακτηριστικά Οφέλη από την Εφαρµογή τους 2. Μεθοδολογική Προσέγγιση Επιλογής & Υλοποίησης Συστηµάτων ERP

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφορική 2. Τεχνητή νοημοσύνη

Πληροφορική 2. Τεχνητή νοημοσύνη Πληροφορική 2 Τεχνητή νοημοσύνη 1 2 Τι είναι τεχνητή νοημοσύνη; Τεχνητή νοημοσύνη (AI=Artificial Intelligence) είναι η μελέτη προγραμματισμένων συστημάτων τα οποία μπορούν να προσομοιώνουν μέχρι κάποιο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ Β ΣΕ Ε Σ Ι ΟΜΕΝ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ Β ΣΕ Ε Σ Ι ΟΜΕΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΒΑΣΕΙΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ Βασικές Έννοιες - εδοµένα { Νίκος, Μιχάλης, Μαρία, Θάλασσα, Αυτοκίνητο }, αριθµοί, π.χ. {1, 2, 3, 5, 78}, συµβολοσειρές (strings) π.χ. { Κώστας, 5621, ΤΡ 882, 6&5 #1, +

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος... xi Ευχαριστίες... xiii. Κεφάλαιο 1ο Γενικές έννοιες Ηλεκτρονικών Υπολογιστών

Πρόλογος... xi Ευχαριστίες... xiii. Κεφάλαιο 1ο Γενικές έννοιες Ηλεκτρονικών Υπολογιστών Περιεχόμενα Πρόλογος.................................................... xi Ευχαριστίες.................................................. xiii Κεφάλαιο 1ο Γενικές έννοιες Ηλεκτρονικών Υπολογιστών 1 Γενικά

Διαβάστε περισσότερα

Εξέταση του υποσυστήματος Λογιστικής Κατανόηση των υποσυστημάτων

Εξέταση του υποσυστήματος Λογιστικής Κατανόηση των υποσυστημάτων Υποσυστήματα Λογιστικής και Οικονομικών υπηρεσιών Εξέταση του υποσυστήματος Λογιστικής Κατανόηση των υποσυστημάτων Οικονομικών υπηρεσιών Ανασκόπηση των σχέσεων ανάμεσα στις επιχειρηματικές λειτουργίες

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης. Διοικητική Επιστήμη και Λήψη Αποφάσεων

Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης. Διοικητική Επιστήμη και Λήψη Αποφάσεων Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης Διοικητική Επιστήμη και Λήψη Αποφάσεων Η πολυπλοκότητα των αποφάσεων Αυξανόμενη πολυπλοκότητα λόγω: Ταχύτητας αλλαγών στο εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης. Έντασης

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνικές ταξινόµησης αποτελεσµάτων µηχανών αναζήτησης µε βάση την ιστορία του χρήστη

Τεχνικές ταξινόµησης αποτελεσµάτων µηχανών αναζήτησης µε βάση την ιστορία του χρήστη Τεχνικές ταξινόµησης αποτελεσµάτων µηχανών αναζήτησης µε βάση την ιστορία του χρήστη Όνοµα: Νικολαΐδης Αντώνιος Επιβλέπων: Τ. Σελλής Περίληψη ιπλωµατικής Εργασίας Συνεπιβλέποντες: Θ. αλαµάγκας, Γ. Γιαννόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

Π4.2.1 ΣΧΕΔΙΟ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ

Π4.2.1 ΣΧΕΔΙΟ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ Π4.2.1 ΣΧΕΔΙΟ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ Αριθμός Έκδοσης: ΕΚΕΤΑ ΙΜΕΤ ΕΜ Β 2013 9 Παραδοτέο ΙΜΕΤ Τίτλος Έργου: «Ολοκληρωμένο σύστημα για την ασφαλή μεταφορά μαθητών» Συγγραφέας: Δρ. Μαρία Μορφουλάκη ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΜΑΙΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τα τελευταία χρόνια, έχουμε βιώσει ένα κλίμα αβεβαιότητας που όπως ξέρετε, είναι ό,τι χειρότερο για τις επιχειρήσεις. Το μόνο σταθερό δεδομένο που

Τα τελευταία χρόνια, έχουμε βιώσει ένα κλίμα αβεβαιότητας που όπως ξέρετε, είναι ό,τι χειρότερο για τις επιχειρήσεις. Το μόνο σταθερό δεδομένο που 1 Τα τελευταία χρόνια, έχουμε βιώσει ένα κλίμα αβεβαιότητας που όπως ξέρετε, είναι ό,τι χειρότερο για τις επιχειρήσεις. Το μόνο σταθερό δεδομένο που έχουμε, είναι ότι ζούμε σε μία εποχή μεγάλων αλλαγών.

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία ΔΕΟ 11. www.arnos.gr www.oktonia.com www.uni-learn.gr

Εργασία ΔΕΟ 11. www.arnos.gr www.oktonia.com www.uni-learn.gr Εργασία ΔΕΟ 11 1.1 Προγραμματισμός είναι η λειτουργία του προσδιορισμού των αντικειμενικών στόχων ενός οικονομικού οργανισμού και των μέσων που απαιτούνται για την υλοποίησή τους. Ενώ ο σχεδιασμός αφορά

Διαβάστε περισσότερα

Γενικές αρχές διοίκησης. μιας μικρής επιχείρησης

Γενικές αρχές διοίκησης. μιας μικρής επιχείρησης Γενικές αρχές διοίκησης μιας μικρής επιχείρησης Η επιχείρηση αποτελεί μια παραγωγική - οικονομική μονάδα, με την έννοια ότι συνδυάζει και αξιοποιεί τους συντελεστές παραγωγής (εργασία, κεφάλαιο, γνώση,

Διαβάστε περισσότερα

Διοίκηση Παραγωγής και Υπηρεσιών

Διοίκηση Παραγωγής και Υπηρεσιών Διοίκηση Παραγωγής και Υπηρεσιών Διαχείριση Αποθεμάτων Βασικές Αρχές και Κατηγοριοποιήσεις Γιώργος Ιωάννου, Ph.D. Αναπληρωτής Καθηγητής Σύνοψη διάλεξης Ορισμός αποθεμάτων Κατηγορίες αποθεμάτων Λόγοι πίεσης

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι απόθεµα (Inventory) ;

Τι είναι απόθεµα (Inventory) ; Τι είναι απόθεµα (Inventory) ; κάθε αδρανές οικονοµικό µέσο ή πόρος που διατηρείται για την ικανοποίηση µελλοντικής ζήτησης γι αυτό. 1995 Corel Corp. 1984-1994 T/Maker Co. 1984-1994 T/Maker Co. 3 Απόθεµα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Μάθηµα 5ο: Θεµελιώδεις Αρχές της Οργάνωσης και Οργανωτικός Σχεδιασµός. Ερωτήσεις Μελέτης Στόχοι Μαθήµατος 6

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Μάθηµα 5ο: Θεµελιώδεις Αρχές της Οργάνωσης και Οργανωτικός Σχεδιασµός. Ερωτήσεις Μελέτης Στόχοι Μαθήµατος 6 ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μάθηµα 5ο: Θεµελιώδεις Αρχές της Οργάνωσης και Οργανωτικός Σχεδιασµός Ερωτήσεις Μελέτης Στόχοι Μαθήµατος 6 Ø Τι είναι η οργάνωση ως διοικητική λειτουργία; Ø Ποιες είναι

Διαβάστε περισσότερα

ιαχείριση Τηλεφωνικών Κλήσεων

ιαχείριση Τηλεφωνικών Κλήσεων ιαχείριση Τηλεφωνικών Κλήσεων 1 Διαχει ριση Τηλεφωνικω ν Κλη σεων ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ... 3 ΔΟΜΗ ΧΡΗΣΤΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΕΠΙ ΤΩΝ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΩΝ ΚΛΗΣΕΩΝ... 3 ΣΧΗΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ... 4 ΕΙΣΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΚΛΗΣΕΙΣ... 5

Διαβάστε περισσότερα

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας

Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Απελευθερώστε τη δυναμική της επιχείρησής σας Εφαρμοσμένες ΛΥΣΕΙΣ για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Εκπαιδευτικά Σεμινάρια Ανάπτυξη Πωλήσεων Ανδρόμαχος Δημητροκάλλης, MBA Management

Διαβάστε περισσότερα

E-SHOP.GR Η ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΜΙΑΣ ΚΛΑΣΣΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΧΑΡΗ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

E-SHOP.GR Η ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΜΙΑΣ ΚΛΑΣΣΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΧΑΡΗ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ E-SHOP.GR Η ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΜΙΑΣ ΚΛΑΣΣΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΧΑΡΗ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ Ιανουάριος 2006-1 - AGENDA E-shop.gr με μια ματιά Πληροφορική:μια κλασσική αγορά Καινοτομία στην e-shop.gr Αποτελέσματα/Συμπεράσματα - 2

Διαβάστε περισσότερα

ιεργασίες και Επεξεργαστές στα Κατανεµηµένων Συστηµάτων

ιεργασίες και Επεξεργαστές στα Κατανεµηµένων Συστηµάτων ιεργασίες και Επεξεργαστές στα Κατανεµηµένων Συστηµάτων Μαρία Ι. Ανδρέου ΗΜΥ417, ΗΜΥ 663 Κατανεµηµένα Συστήµατα Χειµερινό Εξάµηνο 2006-2007 Τµήµα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Πανεπιστήµιο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Κατηγορίες Πληροφοριακών Συστημάτων Διοικητικής Υποστήριξης

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Κατηγορίες Πληροφοριακών Συστημάτων Διοικητικής Υποστήριξης ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Κατηγορίες Πληροφοριακών Συστημάτων Διοικητικής Υποστήριξης 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ (1) Ταξινόμηση ΠΣ ανάλογα με τις λειτουργίες που υποστηρίζουν: Συστήματα Επεξεργασίας Συναλλαγών ΣΕΣ (Transaction

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΣΤΟ INTERNET

Ο ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΣΤΟ INTERNET Ο ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΣΤΟ INTERNET Το Μοντέλο της Συμπεριφοράς των Καταναλωτών στο Η.Ε. Τύποι Καταναλωτών ανεξάρτητοι και μεμονωμένοι καταναλωτές, στους οποίους στοχεύουν τα ΜΜΕ οργανισμοί-αγοραστές αγοραστές

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Μάθηµα 6ο: Θεµελιώδεις Αρχές της Οργάνωσης και Οργανωτικός Σχεδιασµός

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Μάθηµα 6ο: Θεµελιώδεις Αρχές της Οργάνωσης και Οργανωτικός Σχεδιασµός ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Μάθηµα 6ο: Θεµελιώδεις Αρχές της Οργάνωσης και Οργανωτικός Σχεδιασµός Ερωτήσεις Μελέτης Στόχοι Μαθήµατος 6 Ø Τι είναι η οργάνωση ως διοικητική λειτουργία; Ø Ποιες είναι

Διαβάστε περισσότερα