ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ. Διπλωματική εργασία της Ιφιγένειας Αλεξάνδρου ΘΕΜΑ: ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ. Διπλωματική εργασία της Ιφιγένειας Αλεξάνδρου ΘΕΜΑ: ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ"

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Μ.Π.Σ. «ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΝΕΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ Διπλωματική εργασία της Ιφιγένειας Αλεξάνδρου ΘΕΜΑ: «Οι αντιλήψεις των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης της Κύπρου για τον τρόπο εκπαιδευτικής διοίκησης των διευθυντών/ντριών τους. Οι σχέσεις διευθυντών/ντριών και προσωπικού και οι προσδοκίες των δασκάλων. Μια έμφυλη διερεύνηση του φαινομένου.» ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Χρυσή Βιτσιλάκη Πανεπιστήμιο Αιγαίου Επιβλέπουσα Μάριος Βρυωνίδης Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου Μέλος εξεταστικής επιτροπής Περσεφόνη Φώκιαλη Πανεπιστήμιο Αιγαίου Μέλος εξεταστικής επιτροπής Ρόδος, 2008

2 Περιεχόμενα Περίληψη... 3 Εισαγωγή... 5 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ 1.Αποτελεσματικά σχολεία: Παράγοντες αποτελεσματικότητας Εκπαιδευτική ηγεσία Διεύθυνση προσωπικού Διεύθυνση μαθητών/τριών Ανάπτυξη αναλυτικού προγράμματος Επίλυση προβλημάτων και λήψη αποφάσεων Σχέσεις με τους γονείς και την κοινότητα Επαγγελματική ανάπτυξη Διαφορές στον τρόπο εκπαιδευτικής διοίκησης των δύο φύλων με βάση τη σύγχρονη διεθνή βιβλιογραφία Διαφορές των δύο φύλων στη Διεύθυνση προσωπικού Διαφορές των δύο φύλων στη Διεύθυνση μαθητών/τριών Διαφορές των δύο φύλων στην Ανάπτυξη αναλυτικού προγράμματος Διαφορές των δύο φύλων στην Επίλυση προβλημάτων και λήψη αποφάσεων Διαφορές των δύο φύλων στις Σχέσεις με τους γονείς και την κοινότητα Διαφορές των δύο φύλων όσον αφορά την Επαγγελματική ανάπτυξη Τα συναισθήματα που βιώνουν οι διευθυντές/ντριες κατά την άσκηση των καθηκόντων τους Το εκπαιδευτικό σύστημα στην Κύπρο Πρωτοβάθμια εκπαίδευση Η αντιπροσώπευση των γυναικών στις διευθυντικές θέσεις των σχολείων της Κύπρου Το σύστημα προαγωγών στα σχολεία της Κύπρου Έρευνες για τις αντιλήψεις των δασκάλων της Κύπρου για τους διευθυντές και τις διευθύντριές τους Αναγκαιότητα της έρευνας ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ 1.Σκοπός και Στόχοι της Έρευνας Μεθοδολογία της έρευνας Επιλογή τύπου έρευνας Η επιλογή της τεχνικής έρευνας Η επιλογή του δείγματος

3 2.4. Κατασκευή δελτίου ομαδικής συνέντευξης Διεξαγωγή διαδικασία ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 1. Επεξήγηση των Τεχνικών Μέτρησης και Ανάλυσης Παρουσίαση και σχολιασμός των αποτελεσμάτων Φύλο και αποτελεσματικότητα στη διοίκηση Διαμόρφωση κλίματος επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ διεύθυνσης και προσωπικού Στάσεις ως προς τη πορεία προς την πρόοδο και ωρίμανση των μαθητών/ τριών Ανάπτυξη του Αναλυτικού προγράμματος Σχέσεις εξουσίας και συμμετοχικές ή δημοκρατικές διαδικασίες στο σχολείο Συμμετοχή γονιών και κοινότητας στο έργο του σχολείου Επαγγελματική ανάπτυξη των διευθυντών και διευθυντριών: Αποφυγή ή πρόκληση; Αποτελεσματικός χειρισμός διοικητικών θεμάτων- άλλοι παράγοντες: Ηλικία, προσόντα και οικογενειακή κατάσταση των διευθυντών/ ντριών Στάσεις εκπαιδευτικών προς την αποτελεσματική ηγεσία: Προβλήματα, εμπειρίες και προτεραιότητες Απόψεις των εκπαιδευτικών περί αποτελεσματικής ηγεσίας με βάση τα χρόνια υπηρεσίας τους Απόψεις των εκπαιδευτικών περί αποτελεσματικής ηγεσίας με βάση τα ακαδημαϊκά τους προσόντα Απόψεις των εκπαιδευτικών περί αποτελεσματικής ηγεσίας με βάση το φύλο τους Σχέσεις και συναισθήματα ανάμεσα στο προσωπικό και στους/ στις διευθυντές/ ντριες: Ο ρόλος των προκαταλήψεων Ιδανικός ηγέτης ή ιδανική ηγέτιδα; ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ 1. Συμπεράσματα και προτάσεις Συμπεράσματα Προτάσεις Βιβλιογραφία Ερωτηματολόγιο Παράρτημα

4 Περίληψη Η εργασία αυτή, στόχο έχει να παρουσιάσει τα ευρήματα μιας εμπειρικής διερεύνησης σχετικά με τις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης της Κύπρου όσον αφορά τον τρόπο εκπαιδευτικής διοίκησης, τις σχέσεις μεταξύ διευθυντών/ ντριών και προσωπικού και τις προσδοκίες που οι εκπαιδευτικοί έχουν από αυτούς/ ες, στη βάση μιας έμφυλης διερεύνησης του φαινομένου. Ειδικότερα, η έρευνα διερευνά κατά πόσο το φύλο του/της διευθυντή/ντριας σύμφωνα πάντα με τις απόψεις των εκπαιδευτικών- επηρεάζει τον τρόπο χειρισμού και αντιμετώπισης θεμάτων που σχετίζονται με την αποτελεσματικότητα ενός σχολείου, τις σχέσεις και τα συναισθήματα που αναπτύσσονται ανάμεσα στο προσωπικό και στους διευθυντές/ντριες και πώς αυτές επηρεάζονται από προκαταλήψεις. Επίσης εξετάζονται «γυναικεία» και «ανδρικά» χαρακτηριστικά που συμπεριλαμβάνονται στα χαρακτηριστικά του/της ιδανικού/ης-αποτελεσματικού/ης διευθυντή/ντριας κατά την άποψη των εκπαιδευτικών. Η παρούσα έρευνα υιοθετεί τις θεωρητικές και μεθοδολογικές κατευθύνσεις του ερμηνευτικού παραδείγματος και επιχειρεί να προσεγγίσει τα διερευνούμενα ζητήματα χρησιμοποιώντας ποιοτικές μεθόδους και συγκεκριμένα εστιασμένες ομαδικές συνεντεύξεις (Gilflores & Alonso, 1995). Η επιλογή του δείγματος έγινε με τη λογική της θεωρητικής δειγματοληψίας (theoretical sampling) και πραγματοποιήθηκε στη βάση των εξής κριτηρίων: φύλο, ακαδημαϊκά προσόντα και χρόνια προυπηρεσίας. Σχηματίστηκαν 5 ομάδες των τεσσάρων ατόμων, στις οποίες συμμετείχαν και άνδρες και γυναίκες. Πραγματοποιήθηκαν δέκα συνεντεύξεις - τόσες τελικά χρειάστηκαν για να επέλθει ο θεωρητικός κορεσμός (theoretical saturation) - στη βάση ενός ημι-δομημένου δελτίου εστιασμένης ομαδικής συνέντευξης, που έδινε την ευκαιρία στα άτομα να απαντήσουν με δικούς τους όρους πέρα από τις τυποποιημένες απαντήσεις που συχνά προκύπτουν από μια τέτοια διαδικασία (May, 2001). Στους/στις εκπαιδευτικούς που συμμετείχαν στην έρευνα, οι οποίοι/ες δέχτηκαν να μου εμπιστευτούν τις προσωπικές τους σκέψεις και τις εμπειρίες, εκφράζω τις θερμές μου ευχαριστίες. Με την αμεσότητα και την προθυμία τους με έκαναν να αισθανθώ άνετα και να υπερβώ τις δυσκολίες που απέρρεαν από την εφαρμογή της συγκεκριμένης τεχνικής έρευνας. Ανεκτίμητη ήταν η συμβολή του Καθηγητή κ. Μάριου Βρυωνίδη, ο οποίος στήριζε την ερευνητική αυτή προσπάθεια και με ενίσχυε στις δυσκολίες, έχοντας καταλυτική επίδραση στους θεωρητικούς και ερευνητικούς μου προβληματισμούς. Σ αυτόν χρωστάω, μεταξύ άλλων, και την ιδέα να ασχοληθώ με τις ποιοτικές ερευνητικές μεθόδους και ειδικότερα με την εστιασμένη ομαδική συνέντευξη. Η ανάλυση των στοιχείων των εστιασμένων ομαδικών συνεντεύξεων που έγινε στη βάση της θεμελιωμένης θεωρίας μέσα από ένα σύνολο διαδικασιών κωδικοποίησης (Corbin & Strauss, 1990), ανέδειξε σημαντικά στοιχεία του φαινομένου της αποτελεσματικότητας των διευθυντών/ντριών, που σχετίζονται με το φύλο. Όλοι/όλες σχεδόν οι συμμετέχοντες/ουσες στην έρευνα, ανεξαρτήτως προσόντων, φύλου και εμπειρίας, φαίνεται να θεωρούν πως οι γυναίκες διευθύντριες περισσότερο από τους άνδρες συναδέλφους τους έχουν ανάγκη για βελτίωση σε πολλές από τις παραμέτρους που 3

5 επιχειρήθηκαν να διερευνηθούν στην παρούσα έρευνα. Όπως προκύπτει και οι συμμετέχοντες/ουσες των δύο φύλων δεν διστάζουν να ασκήσουν έντονη κριτική στις γυναίκες διευθύντριες περισσότερο από ότι στους άνδρες διευθυντές, τους οποίους θεωρούν και ιδανικότερους ηγέτες. Οι άνδρες εκπαιδευτικοί δείχνουν μια σαφή προτίμηση στους άνδρες διευθυντές λόγω εμμονής σε πατριαρχικά στερεότυπα φύλου που θέλουν τη διευθυντική θέση να προορίζεται αποκλειστικά και μόνο για άνδρες, ενώ η συμπεριφορά των γυναικών διαφοροποιείται με βάση τις προσδοκίες που είχαν από τις γυναίκες διευθύντριες. Οι γυναίκες διευθύντριες όπως προκύπτει από τα λεγόμενα των συμμετεχόντων/ουσων, βιώνουν τις διακρίσεις του προσωπικού εναντίον τους και θεωρούν ότι βρίσκονται σε μια θέση στην οποία πρέπει λόγω φύλου να δικαιολογούν συνεχώς την παρουσία τους. Ωστόσο ο δυναμικός αυτός αγώνας των γυναικών καθοδηγείται από υπερβολικό άγχος, το οποίο μεταφέρουν συχνά στο προσωπικό και το οποίο έχει άμεσες επιπτώσεις σε όλους τους τομείς του αποτελεσματικού χειρισμού διοικητικών θεμάτων, με αποτέλεσμα οι γυναίκες διευθύντριες να χαρακτηρίζονται από τους/τις περισσότερους εκπαιδευτικούς πιεστικές, αντιδημοκρατικές, άδικες και ανασφαλείς, με εμμονή στην προσωπική προβολή και τη λεπτομέρεια. Πέραν όμως από τις έμφυλες διαφοροποιήσεις των διευθυντών/ντριών, πολλές αναφορές γίνονται από τους/τις συμμετέχοντες/ουσες στην ελλιπή κατάρτιση, στις ελλιπείς γνώσεις και στα ελλιπή προσόντα των διευθυντών/ντριών στο σύνολό τους λόγω περιορισμένου ενδιαφέροντος για απόκτηση περαιτέρω γνώσεων ή προχωρημένης ηλικίας - μιας και οι πιο πολλοί/ές διευθυντές/ντριες προάγονται στη συγκεκριμένη θέση λίγο πριν τη συνταξιοδότησή τους. Σε όλες τις συνεντεύξεις οι συμμετέχοντες/ουσες αξιώνουν απαιτήσεις για αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα και στο σύστημα αξιολόγησης και προαγωγών. 4

6 Εισαγωγή Η άσκηση ηγετικού ρόλου είναι καθοριστικός παράγοντας αποτελεσματικότητας ενός σχολείου (Pashiardis, 2000) ενός σχολείου στο οποίο όλες οι προσπάθειες στρέφονται στην προαγωγή της ποιότητας της εκπαίδευσης όσο και στην ισότητα (Taylor, 2002). Η αξιολόγησή της αποτελεσματικότητας των ηγετών δεν είναι εύκολη υπόθεση. Καθορίζεται από το βαθμό στον οποίο υπάρχουν σαφείς, έγκυροι δείκτες μέτρησης της απόδοσης και της αποτελεσματικότητας του/της διευθυντή/ντριας (ένας/μια ηγέτης/τιδα κρίνεται συνήθως ικανότερος/η από άλλους εάν η διοίκηση είναι επιτυχής και η παρουσία του/της στο σχολείο το βελτιώνει), καθώς επίσης και από τα στερεότυπα και τις προϋπάρχουσες θεωρίες περί αποτελεσματικής ηγεσίας (Meindl, Ehrlich et al., 1985). Όπως η Fidler (1997) επισημαίνει, η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας μπορεί να γίνει με δύο τρόπους: Με βάση τις ενέργειες των διευθυντών/ντριών και με βάση τα αποτελέσματα των ενεργειών τους. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί πως οποιαδήποτε προσπάθεια γίνεται για αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας μιας σχολικής μονάδας ή ενός/μιας διευθυντή/ντριας, περιλαμβάνει ένα βαθμό υποκειμενικότητας ανάλογα με το ποιος αξιολογεί και πώς. Έρευνες έδειξαν πως οι αντιλήψεις που έχει ένα άτομο για τον εαυτό του ως διευθυντής/ντρια είναι πολύ σημαντικές για την αποτελεσματικότητά του/της σε αυτό το ρόλο. Περισσότερο σημαντικές όμως, είναι οι αντιλήψεις των άλλων για το/τη διευθυντή/ντρια τους. Συγκεκριμένα, οι αντιλήψεις των δασκάλων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μέτρηση της αποτελεσματικότητας των διευθυντών/ντριών τους περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο τρόπο αξιολόγησης (Leithwood & Jantzi, 1997). Οι σχολικοί/ες ηγέτες/τιδες διευθυντές/ντριες, διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο στην αποτελεσματικότητα ενός σχολείου, καθώς από αυτούς εξαρτάται τόσο η ικανοποίηση που νιώθουν οι δάσκαλοι/ες στην εργασία τους όσο και η απόδοση τους (Hallinger & Heck, 1998). Η επίδραση που ασκούν οι διευθυντές/ντριες στο προσωπικό διερευνήθηκε εκτεταμένα και τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν μια σημαντική επίδραση του στυλ ηγεσίας και των πρακτικών διοίκησης, στα κίνητρα και στην ικανοποίηση που νιώθουν οι δάσκαλοι/ες από το επάγγελμά τους (Firestone & Wilson, 1985; Johnston & Venable, 1986). Κατά συνέπεια, οι αντιλήψεις των δασκάλων θεωρούνται απαραίτητες και αναπόσπαστο μέρος της κριτικής αξιολόγησης της αποτελεσματικής ηγεσίας σχετικά με το πώς ένας/μια διευθυντής/ντρια μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για δασκάλους και μαθητές/τριες σε ένα αποτελεσματικό σχολείο (Bodycott et al., 2001). H αποτελεσματικότητα ενός/μιας διευθυντή/ντριας εξαρτάται φυσικά και από τον τρόπο με τον οποίον οι ίδιοι/ες αντιλαμβάνονται τον τρόπο διοίκησής τους. Σύμφωνα με τους Pashiardis, Costa, Mendes και Ventura (2005), πολλές φορές οι διευθυντές/ντριες δρουν και εκτελούν τα καθήκοντά 5

7 τους θεωρώντας ότι εξασφαλίζουν την αποτελεσματικότητα στην οργάνωση και διοίκηση του σχολείου με μια σειρά σαφών οδηγιών και δίκαιων κανονισμών, που με την εφαρμογή τους δημιουργούν αισθήματα ικανοποίησης στο προσωπικό. Ωστόσο αν το προσωπικό έχει άλλη άποψη και αντιλαμβάνεται διαφορετικά τον τρόπο διοίκησής τους, τότε θα τους συμπεριφέρονται ακριβώς όπως ορίζουν οι αντιλήψεις που έχουν για αυτούς. Αν δηλαδή οι αντιλήψεις προσωπικού και διευθυντή/ντριας για τον τρόπο οργάνωσης και διοίκησης του σχολείου ταιριάζουν, τότε η λειτουργία του σχολείου θα είναι ομαλή, σε αντίθετη περίπτωση, στο σχολείο θα υπάρχουν καθημερινά προβλήματα. Συνεπώς, διαφορές στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας μπορεί να υπάρξουν σχετικά με το ποιος προβαίνει σε μια αξιολογική κρίση (διευθυντής/ντρια - προσωπικό) και στη βάση των κριτηρίων μέσω των οποίων γίνεται αυτή η αξιολόγηση (Fidler, 1997). Ωστόσο, έρευνες δείχνουν ότι η μείωση αυτών των διαφορών είναι σημαντική και συμβάλλει στην επιτυχία και στην αποτελεσματικότητα ενός/μιας ηγέτη/τιδας, βελτιώνοντας την επικοινωνία προσωπικού και διευθυντή/τριας και συμβάλλοντας στην επαγγελματική και ηθική ανάπτυξή τους (Becker, Ayman & Korabik, 2002). Όπως ο Becker και οι συνεργάτες του (2002) επισημαίνουν, για να γίνει αντιληπτό γιατί οι ηγέτες και το προσωπικό έχουν διαφορετικές αντιλήψεις, κάποιος μπορεί να ανατρέξει στη βιβλιογραφία για τη σχέση μεταξύ δρώντος υποκειμένου και παρατηρητή. Σε μια σχολική μονάδα, οι ηγέτες/τιδες διευθυντές/τριες μπορούν να χαρακτηριστούν ως δρώντα υποκείμενα και οι υφιστάμενοί/ες τους προσωπικό, ως παρατηρητές του έργου τους. Υπάρχει μια τάση για τα δρώντα υποκείμενα να αποδίδουν τις αιτίες της συμπεριφοράς τους στις διάφορες πτυχές μιας κατάστασης, ενώ οι παρατηρητές τείνουν να εξηγούν τις ενέργειες αυτές με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των υποκειμένων αυτών. Οι Jones και Nisbett (1972. όπως αναφέρεται στο Becker et al., 2002), υποστηρίζουν ότι τυχόν αποκλίσεις στις αντιλήψεις διευθυντή - προσωπικού οφείλονται, εν μέρει, στο διαφορετικό τρόπο με τον οποίο δρώντα υποκείμενο και παρατηρητής χρησιμοποιούν τις πληροφορίες που τους δίνονται για να διαμορφώσουν τις αντιλήψεις τους. Για παράδειγμα, η αντίληψη του δρώντα υποκειμένου για τον εαυτό του, επηρεάζεται έντονα από τα χαρακτηριστικά μιας περίστασης και τις αναμενόμενες συμπεριφορές για το ρόλο του. Αντίθετα οι αντιλήψεις των παρατηρητών, είναι λιγότερο επηρεασμένες από το κοινωνικό πλαίσιο επειδή η προσοχή τους εστιάζεται στα εξωτερικά χαρακτηριστικά του δράστη, ανάμεσα στα οποία και το φύλο. Μια παράμετρος του υπό εξέταση θέματος επομένως είναι το φύλο το οποίο φαίνεται να επηρεάζει τις αποκλίσεις στις αντιλήψεις δασκάλων και διευθυντών για την ηγεσία. Ένας παράγοντας που είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την κατανόηση της επίδρασης του φύλου στην ηγεσία είναι η μορφή των διαφόρων σχημάτων που υπάρχουν και διαφοροποιούν τους άνδρες διευθυντές από τις γυναίκες διευθύντριες. Ο ηγετικός ρόλος μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολος για τις γυναίκες επειδή τα στερεοτυπικά σχήματα που έχουν στο μυαλό τους οι άνθρωποι, για τους άνδρες διευθυντές διαφέρουν από αυτά που έχουν για τις γυναίκες. Πολλά στοιχεία δείχνουν ότι η επικρατούσα εικόνα 6

8 ενός/μιας ηγέτη/τιδας είναι πιο κοντά στην εικόνα ενός άνδρα διευθυντή παρά μιας γυναίκας διευθύντριας (Becker et al., 2002). Πρόκειται για μια γενίκευση που έχει διαμορφωθεί μέσα από το χρόνο και τον πολιτισμό και έχει ως αποτέλεσμα, μια γυναίκα σε μια διευθυντική θέση, να ενεργοποιεί ενδεχομένως δύο συγκρουόμενα σχήματα- ένα «γυναικείο» σχήμα που συνδέεται στερεοτυπικά με το φύλο της και ένα «ανδρικό» σχήμα που συνδέεται με τον ηγετικό της ρόλο, επιφέροντας προβλήματα στην άσκηση των καθηκόντων της και στην αποτελεσματικότητά της (Schein, Mueller & Jacobson, Schein, Mueller, Lituchy & Liu, 1996). Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα πιο πάνω, επιχειρούμε στην παρούσα έρευνα να διερευνήσουμε τις αντιλήψεις που έχουν οι δάσκαλοι/ες για τους διευθυντές και τις διευθύντριές τους και κατά πόσο οι αντιλήψεις αυτές οριοθετούν ένα διαχωρισμό του τρόπου ηγεσίας με «ανδρικά» ή «γυναικεία» χαρακτηριστικά στερεοτυπικά καθορισμένα. Μέσα από την ερμηνευτική προσέγγιση των εστιασμένων ομαδικών συνεντεύξεων αναζητούμε ένα ερμηνευτικό πλαίσιο για την κατανόηση του ιδιαίτερου τρόπου, με τον οποίον οι εκπαιδευτικοί αντιμετωπίζουν τους/τις διευθυντές/ντριες τους και ερμηνεύουν τις στάσεις, τις ενέργειές και τη συμπεριφορά τους. Η παρούσα εργασία αποτελείται από τέσσερα μέρη, τα οποία είναι διαρθρωμένα ως εξής: Στο πρώτο μέρος εκτίθενται τα θεωρητικά προαπαιτούμενα της έρευνας. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται σύντομη παρουσίαση κάποιων ερευνών που έχουν γίνει για τα αποτελεσματικά σχολεία και ειδικότερα για την αποτελεσματική ηγεσία. Η αποτελεσματικότητα των διευθυντών/ντριών σκιαγραφείται στη βάση έξι παραγόντων: Διεύθυνση προσωπικού, Διεύθυνση μαθητών/τριών, Ανάπτυξη αναλυτικού προγράμματος, Επίλυση προβλημάτων και λήψη αποφάσεων, Σχέσεις με τους γονείς και την κοινότητα και Επαγγελματική ανάπτυξη. Αναφέρονται περιληπτικά μέσα από τους παράγοντες αυτούς- οι μορφές συμπεριφοράς των διευθυντών/ντριών που τους έχουν χαρακτηρίσει αποτελεσματικούς/ες στη διεθνή βιβλιογραφία. Στο δεύτερο κεφάλαιο επιχειρείται μια κριτική επισκόπηση των σημαντικότερων διεθνών ερευνών για τις διαφορές που παρουσιάζουν άνδρες διευθυντές και γυναίκες διευθύντριες, στη βάση των αντιλήψεων που οι ίδιοι/ες έχουν για τον εαυτό τους, με αναφορά στους έξι παράγοντες αποτελεσματικής ηγεσίας που αναλύονται στο πρώτο κεφάλαιο. Η ανασκόπηση των ερευνών προέρχεται κυρίως από την αγγλόφωνη βιβλιογραφία. Σκοπός της επισκόπησης των ερευνών αυτών είναι να εντοπίσουμε σημαντικά αποτελέσματα παρεμφερών ερευνών στο διεθνή χώρο και να εμπλουτίσουμε έτσι το θεωρητικό υπόβαθρό μας ενόψει της προσέγγισης του θέματος στον κυπριακό εκπαιδευτικό σύστημα. Το τρίτο κεφάλαιο αναφέρεται στα συναισθήματα που βιώνουν οι διευθυντές/ντριες κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, όπως αυτά περιγράφονται από τους/τις ίδιους/ες σε διεθνείς έρευνες. Στο τέταρτο κεφάλαιο επιχειρείται μια σύντομη επισκόπηση του κυπριακού εκπαιδευτικού συστήματος. Σ αυτήν περιλαμβάνεται μια συνοπτική αναφορά στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση, η παράθεση στοιχείων σχετικά με την αντιπροσώπευση των γυναικών στις διευθυντικές θέσεις των σχολείων της Κύπρου, η παρουσίαση του συστήματος προαγωγών στα σχολεία της Κύπρου καθώς και 7

9 αναφορά σε έρευνες για τις αντιλήψεις των δασκάλων της Κύπρου για τους διευθυντές και τις διευθύντριές τους. Το πρώτο μέρος κλείνει με τη συγκεκριμενοποίηση της αναγκαιότητας της έρευνας υπό το πρίσμα του θεωρητικού πλαισίου που προηγήθηκε και η οποία εστιάζεται περισσότερο σε απόψεις διευθυντών ή διευθύντριων για τον τρόπο με τον οποίο πιστεύουν ότι διοικούν, με ελάχιστες αναφορές στις αντιλήψεις των δασκάλων για τους διευθυντές/ντριές τους. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται ζητήματα που αφορούν στη μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε και στη διεξαγωγή των ομαδικών συνεντεύξεων. Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι σκοποί και οι στόχοι της έρευνας. Στο δεύτερο κεφάλαιο αφού εκτεθούν οι διαφορές του ερμηνευτικού παραδείγματος έναντι του θετικιστικού όσον αφορά στο αντικείμενο και στη λογική των κοινωνικών επιστημών, προσδιορίζονται οι βασικές αρχές που διέπουν την ερευνητική στρατηγική που υιοθετήσαμε στο πλαίσιο της παρούσας έρευνας. Παρατίθενται στοιχεία σχετικά με τις δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε κατά την ερευνητική διαδικασία. Εκτίθεται η τεχνική της ομαδικής συνέντευξης καθώς και η λογική της θεωρητικής δειγματοληψίας (theoretical sampling) βάσει της οποίας αναζητήσαμε τα υποκείμενα της έρευνας. Παρουσιάζονται επίσης τα συγκεκριμένα κριτήρια βάσει των οποίων συγκροτήσαμε τις ομάδες, ενώ γίνεται αναφορά σε δεοντολογικά ζητήματα. Τέλος γίνεται μια σύντομη περιγραφή της διαδικασίας διεξαγωγής της έρευνας. Στο τρίτο μέρος, παρουσιάζεται η διαδικασία ανάλυσης των απομαγνητοφωνημένων κειμένων στα επιμέρους στάδιά της καθώς και η παρουσίαση και ο σχολιασμός των αποτελεσμάτων. Ο τρόπος παρουσίασης και σχολιασμού των απόψεων των συμμετεχόντων/ουσων στηρίζεται στα ερευνητικά ερωτήματα. Σε κάθε περίπτωση σχολιασμού αναδεικνύεται κυρίως η έμφυλη διάσταση της συμπεριφοράς των διευθυντών/ντριών με βάση τις αντιλήψεις των συμμετεχόντων, ο διαφορετικός δηλαδή, κατά φύλο, τρόπος με τον οποίο χειρίζονται διάφορες καταστάσεις. Στο τέταρτο και τελευταίο μέρος, επιχειρείται αρχικά μια σύνοψη και μια αντιπαραβολή των διαφορετικών εκδοχών πρόσληψης των διευθυντών/ντριών των δύο φύλων και της αποτελεσματικότητά τους. Έμφαση δίνεται στις ασυμμετρίες που επιφέρουν οι προκαταλήψεις στη βάση έμφυλων συστημάτων αναφοράς, που ευθυγραμμίζονται με το πλαίσιο αξιών της κοινωνίας στην οποία ζουν οι νεαρότεροι/ες σε ηλικία εκπαιδευτικοί και στην οποία μεγάλωσαν οι μεγαλύτεροι/ες σε ηλικία διευθυντές/ντριες. Επιχειρείται τέλος να διατυπωθούν προτάσεις σχετικά με τις σύνθετες διαδικασίες άσκησης διοικητικών καθηκόντων από τα δύο φύλα σε ένα σχολείο, στην προσπάθεια να επαναπροσδιοριστούν κάποιες καταστάσεις στα πλαίσια μιας ραγδαία μεταβαλλόμενης κοινωνίας. Κλείνοντας αναδεικνύονται πιθανές ερευνητικές προεκτάσεις του δικού μας προβληματισμού. 8

10 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ 1.Αποτελεσματικά σχολεία: Παράγοντες αποτελεσματικότητας Στις αρχές της δεκαετίας του 80 η κίνηση για τα αποτελεσματικά σχολεία, που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ με στόχο την εμπειρική διερεύνηση του προβληματισμού για την αποστολή των αποτελεσματικών σχολείων, έδωσε έμφαση στο σύνθημα «Όλα τα παιδιά μπορούν να μάθουν». Οι υψηλές προσδοκίες ή το να μπορεί κανείς να διδάσκει με επιτυχία όλους τους/τις μαθητές/τριες, αποτέλεσαν τη βάση ανάπτυξης στρατηγικών για αναβάθμιση του σχολείου (Taylor, 2002). Στην πραγματικότητα όμως, η έρευνα για τα αποτελεσματικά σχολεία άρχισε το 1966 με τη δημοσίευση της έρευνας του Coleman και των συνεργατών του (1966. όπως αναφέρεται στο Smith, 2003), με τίτλο «Ισότητα στις εκπαιδευτικές ευκαιρίες» και η οποία παραμένει η μεγαλύτερη έρευνα που έγινε στη Δημόσια εκπαίδευση στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Η έρευνα αυτή αναφερόταν - ανάμεσα σε άλλα- στο γεγονός ότι τα σχολεία και η εκπαίδευση που παρέχουν μπορούν να προσφέρουν πολύ λίγα πράγματα στη ζωή των παιδιών, καθώς ο σημαντικότερος παράγοντας επιτυχίας στη ζωή τους είναι η κοινωνικοοικονομική τους προέλευση (Fertig, 2000). Τα πορίσματα της συγκεκριμένης έρευνας, αμφισβητήθηκαν από άλλες έρευνες που πραγματοποιήθηκαν κατά τη δεκαετία του 70, οι οποίες οδήγησαν στην ανάπτυξη του Κινήματος των Αποτελεσματικών Σχολείων (Movement of Effective Schools) (Edmonds, Cohen, 1982, Purkey - Smith, Stedman, 1985). Στις έρευνες αυτές υποστηρίχθηκε ότι υπάρχουν χαρακτηριστικά των σχολείων τα οποία επηρεάζουν την πρόοδο των μαθητών/τριών και τα οποία σχετίζονται με τη σχολική ηγεσία, το κλίμα του σχολείου, τις υψηλές προσδοκίες για την επιτυχία των μαθητών/τριών, την έμφαση στις ικανότητές των παιδιών και την παροχή κινήτρων για βελτίωση της επίδοσής τους, δίνοντας μορφωτικά αποτελέσματα ανώτερα από εκείνα τα οποία προκαθορίζει η κοινωνική τους προέλευση (Jansen, 1995). To Κίνημα των Αποτελεσματικών Σχολείων κατέληξε στην παρουσίαση καταλόγων, οι οποίοι περιελάμβαναν βασικούς παράγοντες του αποτελεσματικού σχολείου και οι οποίοι θα μπορούσαν να εφαρμοσθούν και σε άλλα σχολεία. Σημαντική μελέτη ήταν εκείνη του Edmonds (1979). Σε αυτήν, παρουσιάσθηκαν 5 παράγοντες οι οποίοι χαρακτηρίζουν το αποτελεσματικό σχολείο και οι οποίοι είναι: ισχυρή διοίκηση του σχολείου, ασφαλές για τη μόρφωση των παιδιών σχολικό κλίμα, υψηλές προσδοκίες για τις επιδόσεις των μαθητών/τριών, σαφές πλαίσιο αξιολόγησης των μαθητικών επιδόσεων και έμφαση στην απόκτηση των βασικών μορφωτικών δεξιοτήτων. Άλλες έρευνες πρότειναν διαφορετικό αριθμό μεταβλητών της σχολικής αποτελεσματικότητας σε μια προσπάθεια εντοπισμού των κοινών εκείνων χαρακτηριστικών που διαμορφώνουν 9

11 ολοκληρωμένες και συγκεκριμένες απόψεις για το αποτελεσματικό σχολείο (Townsend, 1997). Πιο ολοκληρωμένος θεωρείται ο κατάλογος αποτελεσματικότητας των Purkey και Smith (1983), ο οποίος περιλαμβάνει 13 παράγοντες αποτελεσματικότητας που διακρίνονται σε οργανωτικούς/ διαρθρωτικούς (οργάνωση, λειτουργία σχολείων) και σε διαδικαστικούς (μορφωτικές και προσωπικές σχέσεις που διαμορφώνονται στο σχολείο). Σε γενικές γραμμές, οι παράγοντες της εκπαιδευτικής ηγεσίας, της σχολικής διδασκαλίας, των καλών διαπροσωπικών σχέσεων, των υψηλών προσδοκιών για όλους τους/τις μαθητές/τριες, της αξιολόγησης της σχολικής επίδοσης των μαθητών/τριών και των προσφερόμενων προγραμμάτων, της ενεργού συμμετοχής των γονιών στο σχολείο και της διαμόρφωσης ενός καλού σχολικού περιβάλλοντος, έχουν επανειλημμένα επισημανθεί σε διεθνείς έρευνες και έχουν χαρακτηριστεί ως οι κυριότεροι παράγοντες που διέπουν τη λειτουργία ενός αποτελεσματικού σχολείου (Πασιαρδής & Πασιαρδή, 2000). Σημαντικό είναι το γεγονός ότι, προς τα τέλη της δεκαετίας του 80, νέες ερευνητικές προσπάθειες άρχισαν να γίνονται. Οι νέες τάσεις χαρακτηρίσθηκαν από την εισαγωγή του λόγου της «ποιότητας της εκπαίδευσης». Κοινό σημείο συμφωνίας για τους ερευνητές, αποτέλεσε το ότι αποτελεσματικό σχολείο, είναι αυτό στο οποίο συνυπάρχουν τόσο η ποιότητα της εκπαίδευσης όσο και η ισότητα (Taylor, 2002). Η έννοια της ποιότητας που αφορά στο τί συμβαίνει στο σχολείο, αντί της ανάλυσης και της προσμέτρησης των αποτελεσμάτων του εκπαιδευτικού συστήματος (Jansen, 1995), στοχεύει στην πρόληψη των σχολικών προβλημάτων και όχι στην εκ των υστέρων διόρθωσή τους (Morgan-Everett, 1990), γεγονός που δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην προσπάθεια επίτευξης του στόχου της αύξησης της αποτελεσματικότητας στον εκπαιδευτικό χώρο μέσω της διαμόρφωσης στρατηγικών και μεθοδολογιών ανάπτυξης και βελτίωσης του κάθε παράγοντα αποτελεσματικότητας ξεχωριστά. 1.1 Εκπαιδευτική ηγεσία Η άσκηση ηγετικού ρόλου είναι ένας από τους βασικότερους συντελεστές ενός αποτελεσματικού σχολείου (Pashiardis, 2000). Έρευνες που αναφέρονται στην ισχυρή επίδραση της εκπαιδευτικής ηγεσίας στην αποτελεσματικότητα ενός σχολείου εστιάζουν στον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζει ο/η διευθυντής/τρια της σχολικής μονάδας (Hallinger & Heck, 1998). Μια αποτελεσματική μονάδα, χρειάζεται έναν/μια ηγέτη/τιδα που να μπορεί να τη στηρίξει (Kelly & Colquhoun, 2003). Ο Θεοφιλίδης (1994), αναγνωρίζει πέντε διαφορετικές μορφές ηγετικής συμπεριφοράς. Τη συμπεριφορά που δίνει μεγάλη έμφαση στο αποτέλεσμα και ελάχιστο ενδιαφέρον στα άτομα, τη συμπεριφορά που δίνει ελάχιστη προσοχή στην επίτευξη στόχων και μεγάλο ενδιαφέρον στον ανθρώπινο παράγοντα, τη συμπεριφορά που δείχνει ελάχιστη προσοχή στο αποτέλεσμα και στα άτομα η οποία θεωρείται ως η πιο αποτυχημένη μορφή ηγετικής συμπεριφοράς- τη συμπεριφορά που δίνει μια μέση έμφαση και στο αποτέλεσμα και στα άτομα και 10

12 τέλος τη συμπεριφορά που δίνει μεγάλη έμφαση και στους δύο παράγοντες, η οποία θεωρείται ως η πλέον ιδανική και αποτελεσματική. Έτσι, ενώ η θέση του/της διευθυντή/τριας είναι μια κατεξοχήν ηγετική θέση, οι διευθυντές/τριες δε συμπεριφέρονται πάντοτε ως ηγέτες/τιδες καθώς δεν έχουν πάντοτε τα χαρακτηριστικά ενός/μιας αποτελεσματικού/ης ηγέτη/τιδας. Στα χαρακτηριστικά ενός/μιας αποτελεσματικού/ής ηγέτη/τιδας αναφέρονται διάφορες έρευνες, αν και είναι, όπως επισημαίνει ο Σαϊτης (1994), πολύ δύσκολη υπόθεση να εξακριβώσεις τα προσωπικά χαρακτηριστικά του/της ηγέτη/τιδας. Ο/η διευθυντής/ντρια κάθε σχολικής μονάδας πρέπει καταρχήν να γνωρίζει τις αδυναμίες και τις δυνατότητές του/της ώστε να διευθύνει με επιτυχία το προσωπικό (Glover, Levacïcâ, Bennett & Earley, LaPointe & Stephen, Wynn, Carboni & Patall, 2007). Πρέπει με τη δική του συμπεριφορά, με σωστή επικοινωνία και συνεργασία να δημιουργήσει το κατάλληλο κλίμα για την από κοινού με το προσωπικό λήψη αποφάσεων, την προώθηση των στόχων της σχολικής μονάδας και την παρώθηση των συναδέλφων να μεγιστοποιήσουν τις προσπάθειές τους για αντιμετώπιση υψηλών στόχων και προσδοκιών (Kelly & Colquhoun, 2003). Γενικά, ο/η διευθυντής/τρια πρέπει να καλλιεργεί ενεργά ένα θετικό κλίμα, αξιολογώντας το εκπαιδευτικό προσωπικό, προσπαθώντας για τη συνεχή ανέλιξη και επαγγελματική επιμόρφωσή τους (Pashiardis, 1998). Όσον αφορά τους/τις μαθητές/τριες, ο/η διευθυντής/τρια και οι εκπαιδευτικοί μιας αποτελεσματικής μονάδας συνεργάζονται, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη σχολική διδασκαλία και μάθηση (Cook, Genber & Semmel, Hallinger & Heck, Jamieson & Wikeley, 2002). Σύμφωνα με τους Jamieson και Wikeley (2002), η επιτυχία ενός αποτελεσματικού σχολείου σχετίζεται με την αναγνώριση της διαφορετικότητας των μαθητών/τριών. Ένας/μια αποτελεσματικός/η διευθυντής/τρια προτρέπει το προσωπικό της σχολικής του μονάδας να προσφέρει στα παιδιά ότι χρειάζονται προκειμένου να ικανοποιήσουν τις προσωπικές τους ανάγκες και διαφορές. Παράλληλα, όπως επισημαίνουν οι Datnow και Castellano (2001), ιδιαίτερα σημαντική είναι η επανασύνδεση της διδασκαλίας με τη διοίκηση, ώστε οι διευθυντές/ντριες να έρθουν πιο κοντά στα παιδιά. Ένας/μια αποτελεσματικός/η διευθυντής/τρια πρέπει να συνεργάζεται από κοινού με το προσωπικό για το αναλυτικό πρόγραμμα και ταυτόχρονα να εισηγείται συγκεκριμένους τρόπους υλοποίησής του (Pashiardis, 2000). Πρώτη τους προσπάθεια είναι να δώσουν έμφαση σε κοινωνικούς παράγοντες βασικούς για τη μελλοντική συνύπαρξη των παιδιών (Webb, 2005), διατυπώνοντας με σαφήνεια και ξεκάθαρα από την αρχή της σχολικής χρονιάς τους στόχους του Αναλυτικού Προγράμματος που ανταποκρίνονται στις ιδιαιτερότητες της συγκεκριμένης σχολικής μονάδας (March & Peters, 2002) Τέλος, σύμφωνα με το Sergiovanni (1984), ο/η διευθυντής/ντρια φροντίζει να αφήσει τη δική του προσωπική σφραγίδα στη μονάδα που διευθύνει. Για το λόγο αυτό πρέπει να επικοινωνεί με όλα τα μέλη που εμπλέκονται στη σχολική του μονάδα ανάμεσα σε αυτούς και οι γονείς των 11

13 μαθητών/τριών - ώστε οι στόχοι, οι προσδοκίες και οι αντιλήψεις που επικρατούν σε αυτή να γίνουν γενικά αποδεκτές. Τα στοιχεία που έχουν προαναφερθεί και τα οποία πρέπει να χαρακτηρίζουν ένα/μια αποτελεσματικό/ή ηγέτη/τιδα, συχνά δεν λαμβάνονται υπόψη στο σχεδιασμό προγραμμάτων ανάπτυξης αποτελεσματικών πρακτικών ηγεσίας, όπως επίσης δεν λαμβάνονται υπόψη και οι στρατηγικές που οι διευθυντές/ντριες μπορούν να χρησιμοποιήσουν για τη διαχείριση των πολλών και διαφορετικών ρόλων που καλούνται να παίξουν, με αποτέλεσμα πολλές σχολικές μονάδες να χαρακτηρίζονται ως μη αποτελεσματικές (LaPointe & Stephen, 2006). Ένας/μια διευθυντής/ντρια θα πρέπει κατά συνέπεια, να οργανωθεί έχοντας υπόψη τους πιο πάνω παράγοντες: Διεύθυνση προσωπικού, Διεύθυνση μαθητών/τριών, Ανάπτυξη αναλυτικού προγράμματος, Επίλυση προβλημάτων και λήψη αποφάσεων, Σχέσεις με τους γονείς και την κοινότητα και Επαγγελματική ανάπτυξη, οι οποίοι πρέπει να είναι δομημένοι με τέτοιο τρόπο, ώστε να διευκολύνεται η επίτευξη της αποτελεσματικότητας Διεύθυνση προσωπικού Ένας/μια αποτελεσματικός/η διευθυντής/ντρια, ως δεξιοτέχνης/ισσα - σύμφωνα με τον Krug (1992) - με τις γνώσεις, τις ικανότητές του/της, τη συμπεριφορά και τη δράση του/της και χωρίς αυθαίρετη χρήση της εξουσίας του/της, μπορεί να εξασφαλίσει ένα εργασιακό κλίμα που ευνοεί τη διεύθυνση του προσωπικού προωθώντας τους στόχους της σχολικής μονάδας, παρωθώντας το προσωπικό να μεγιστοποιήσει τις προσπάθειές του και να διασφαλίσει ποιότητα στη διδασκαλία μέσα από ένα κλίμα συνεργασίας. Ο/η διευθυντής/ντρια, όπως η Campo (1993) υποστηρίζει, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο θέμα της συνεργασίας. Σύμφωνα με τις Datnow και Castellano (2001), ο/η διευθυντής/ντρια οφείλει να γνωρίζει τις ανάγκες που έχουν οι εκπαιδευτικοί του σχολείου του, τη γνώμη και τη στάση τους για διάφορα θέματα, παρέχοντάς τους την αναγκαία στήριξη όταν αυτοί τη χρειάζονται. Αποτελεσματικός/η ηγέτης/τιδα άλλωστε είναι αυτός/η που ξέρει να ακούει, έχει συμβουλευτικό ύφος, είναι αποφασιστικός/ή, ισχυρός/ή και δημοκρατικός/ή, ανοικτός/ή στις ιδέες των άλλων, ευπρόσιτος/η στο προσωπικό, παροτρύνοντας τους/τις εκπαιδευτικούς να παίρνουν ενεργητικό ρόλο σε συνεργατικές διαδικασίες (Coleman, 2000). Η συνεργατικότητα διευθυντή/ντριας και προσωπικού έχει να προσφέρει πολλά στην αποτελεσματικότητα ενός σχολείου (Campo, 1993). Μέσω αυτής, ο/η διευθυντής/ντρια δεν περιορίζεται στο ρόλο του/της αρχηγού, εκμεταλλευόμενος/η το κύρος που του προσφέρει η θέση του/της, αλλά με τις γνώσεις και τις ικανότητές του/της, καθοδηγεί τους/τις δασκάλους/ες για βελτίωση της παρουσίας τους στην τάξη παρέχοντάς τους την απαιτούμενη ανατροφοδότηση (LaPointe & Stephen, 2006). Παράλληλα, η συνεργασία διευθυντή/ντριας και προσωπικού επιδρά θετικά στην αυτοπεποίθηση των δασκάλων (Weiss, 1999) και στην ηθική ικανοποίηση που νιώθουν, 12

14 παράγοντες που αυξάνουν την αποτελεσματικότητα ενός σχολείου (Eliophotou-Menon, 2002). Οι Kelly και Colquhoun (2003), αναφέρουν έρευνες, οι οποίες έδειξαν, ότι οι πιο πολλοί εκπαιδευτικοί βιώνουν άγχος κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, γεγονός που μειώνει την αποτελεσματικότητα του σχολείου. Οι διευθυντές/ντριες μέσω της συνεργασίας με το προσωπικό προσπαθούν να μειώσουν το άγχος αυτό, με στόχο την καλύτερη λειτουργία του σχολείου. Ο τρόπος με τον οποίο ο/η κάθε διευθυντής/ντρια χειρίζεται τις σύνθετες σχέσεις με το προσωπικό σχετίζεται άμεσα με τον καθορισμό των στόχων και των σκοπών στους οποίους βασίζεται η λειτουργία της σχολικής μονάδας που διευθύνει. Η σχέση αυτή έχει εξεταστεί λεπτομερώς από διάφορους ερευνητές και τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι αποτελεσματικοί ηγέτες μπορούν να τροποποιήσουν καταστάσεις βασισμένοι στις επικοινωνιακές τους ικανότητες (Glover et al., 1996). Η αμφίδρομη επικοινωνία του/της διευθυντή/ντριας με το προσωπικό μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη της σχολικής μονάδας, μέσα από την επίτευξη των στόχων και των σκοπών του σχολείου (Wynn et al., 2007). Όπως επισημαίνει η Fennell (1999), παρόλο που η έννοια της ηγεσίας ταυτίζεται πολλές φορές με την έννοια της δύναμης ως έλεγχος και εξουσία, εντούτοις αυτή η μορφή δύναμης δεν αφορά το θέμα της αποτελεσματικής ηγεσίας. Στα αποτελεσματικά σχολεία σημαντική είναι η δύναμη που ασκούν οι διευθυντές/ντριες στους συνεργάτες/ιδες τους, με σκοπό την εξασφάλιση εκείνων των προϋποθέσεων που θα συμβάλουν αποτελεσματικά στην επίτευξη των στόχων της σχολικής μονάδας. Σύμφωνα με την Pashiardis (2000), ο/η διευθυντής/ντρια, με αποτελεσματικότητα θα πρέπει από την αρχή να καθορίσει ποια είναι η αποστολή του σχολείου και να ενημερώσει όλους/ες τους/τις συμμετέχοντες/ουσες και ιδιαίτερα τους/τις συναδέλφους του για όλα τα ζητήματα που αφορούν τη μονάδα που διευθύνει και ιδιαίτερα για το δικό του/της όραμα. Οι διαδικασίες, οι προσδοκίες, οι στόχοι και οι κανονισμοί θα πρέπει να κοινοποιηθούν στο προσωπικό ώστε από την αρχή να γίνουν οι αναγκαίες διευθετήσεις για την υλοποίηση τους. Βέβαια, κάθε διευθυντής/ντρια πρέπει να είναι έτοιμος/η να αντιδράσει σε αλλαγές. Οι απόψεις του/της επηρεάζουν τα υπόλοιπα μέλη του προσωπικού της σχολικής μονάδας, αλλά ταυτόχρονα επηρεάζεται και ο/η ίδιος/α από αυτά (Glover et al., 1996) Διεύθυνση μαθητών/τριών Ο/η μαθητής/τρια αποτελεί τον πυρήνα της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε ένα αποτελεσματικό σχολείο (Cook et al., 1997). Οι Hallinger και Heck (1998) μέσα από μια ανασκόπηση των ερευνών που έγιναν από το 1980 μέχρι το 1995 και αφορούσαν τη σχέση ηγεσίας και μαθητών/τριών, διαπίστωσαν ότι η σχέση μεταξύ της ηγεσίας και της διδασκαλίας των μαθητών/τριών δεν είναι τόσο απλή όσο φαίνεται. Αντίθετα μάλιστα, είναι σύνθετη και επηρεάζεται από πολλούς σχολικούς παράγοντες όπως οι σκοποί και οι στόχοι της σχολικής μονάδας, η σχολική δομή, τα εμπλεκόμενα μέλη και το σχολικό κλίμα. 13

15 Οι Maehr και Anderman (1993), επισημαίνουν ότι υπάρχουν στοιχεία που μπορούν να κάνουν το σχολείο ένα μέρος ευχάριστο για τους δασκάλους και τους μαθητές/τριες, δίνονται τους θετικά κίνητρα, με αναφορά στο ρόλο του/της διευθυντή/ντριας, ο/η οποίος/α μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό το κλίμα μιας σχολικής μονάδας (Leithwood & Jantzi, 1997). Μια αποτελεσματική μονάδα έχει ως αφετηρία κατά την οργάνωση και τον προγραμματισμό της, τους μαθητές/τριες (Yariv & Coleman, 2005) και για το λόγο αυτό ένας/μια αποτελεσματικός/η ηγέτης/τιδα πρέπει να παρακινεί τους/τις δασκάλους/ες ώστε να προσπαθούν για τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας της διδασκαλίας και της μάθησης (Webb, 2005). Για να καταφέρει όμως κάτι τέτοιο, ο/η αποτελεσματικός/η διευθυντής/ντρια θα πρέπει να είναι πρώτα απ όλα ο/η ίδιος/α δάσκαλος/α (Oplatka, 2004). Οι περισσότερες έρευνες για τα αποτελεσματικά σχολεία, καταλήγουν στο ότι οι διευθυντές/ντριες με ισχυρές ηγετικές ικανότητες και ενεργό ρόλο στην τάξη, δημιουργούν αποτελεσματικότερες μονάδες (Zigarelli, 1996). Ένας/μια αποτελεσματικός/η διευθυντής/ντρια θα πρέπει να νοιάζεται για τον κόσμο των ενδιαφερόντων και των εμπειριών των μαθητών/τριών του/της. Θα πρέπει να μπαίνει συχνά στις τάξεις, να μιλά με τα παιδιά και να δημιουργεί ευκαιρίες αλληλεπίδρασης μεταξύ αυτού και των μαθητών/τριών (Bodycott, Walker & Lee Chi Kin, 2001). Παράλληλα, η επιτυχία ενός αποτελεσματικού σχολείου σχετίζεται και με την αναγνώριση της διαφορετικότητας των παιδιών. Ο κάθε μαθητής/τρια έχει τα μοναδικά του/της χαρακτηριστικά και αυτό δεν πρέπει να οδηγεί σε διακρίσεις (Jamieson & Wikeley, 2002). Σύμφωνα με τα πιο πάνω, η συμπεριφορά ενός/μιας διευθυντή/ντριας θεωρείται πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό στην οργάνωση διδασκαλίας και απαιτεί την επανασύνδεση της διδασκαλίας με τη διοίκηση. Η επανασύνδεση αυτή όμως σύμφωνα με τις Datnow και Castellano (2001), είναι ένας στόχος που απαιτεί ουσιαστικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις δασκάλων και διευθυντών/ντριών. Οι Conley, Fauske και Pounder (2004), διερεύνησαν κατά πόσο οι συνεργατικές σχέσεις διευθυντή/ντριας και προσωπικού ενισχύουν τη διδασκαλία και την αποτελεσματικότητα στη μάθηση. Διερευνήθηκαν επίσης οι αλληλεξαρτήσεις του οργανωτικού πλαισίου, τα χαρακτηριστικά σχεδιασμού της εκπαιδευτικής διαδικασίας, καθώς και κάποιες άλλες μεταβλητές όπως οι γνώσεις και οι δεξιότητες του προσωπικού, η καταλληλότητα των μεθόδων διδασκαλίας καθώς και τα τελικά αποτελέσματα της μάθησης, όπως η αποτελεσματικότητα. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως οι διαπροσωπικές σχέσεις διευθυντή/ντριας και προσωπικού επηρεάζουν τη διαδικασία της διδασκαλίας και μάθησης περισσότερο από όλους τους άλλους παράγοντες. Συνεπώς, η συνεργασία διευθυντή/ντριας και προσωπικού είναι αναγκαία σε ένα αποτελεσματικό σχολείο και εξυπηρετεί σκοπούς λειτουργίας του σχολείου σχετικούς με τη μάθηση και τη διδασκαλία (Campo, 1993). 14

16 Ανάπτυξη αναλυτικού προγράμματος Σύμφωνα με τους Πασιαρδή και Πασιαρδή (2000), στα αποτελεσματικά σχολεία, οι σχολικοί σκοποί και στόχοι του αναλυτικού προγράμματος διατυπώνονται με σαφήνεια και ξεκάθαρα. Στην αρχή κάθε σχολικής χρονιάς, η κάθε σχολική μονάδα θέτει, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητές της, τους δικούς της στόχους, σε συνεργασία μεταξύ του προσωπικού. Οι March και Peters (2002), αναφέρουν πως υπάρχει μια δυνατή σχέση ανάμεσα στο βαθμό εμπλοκής του διευθυντή στη διαδικασία της μάθησης και στην επιτυχία τόσο των δασκάλων όσο και των μαθητών/τριών. Διευθυντής/ντρια και δάσκαλοι/ες σε ένα αποτελεσματικό σχολείο σχεδιάζουν και προγραμματίζουν για το κάθε μάθημα, διαδικασίες που θα επιτρέψουν βελτίωση της σχολικής επίδοσης όλων των παιδιών. Εργάζονται από κοινού για το συντονισμό του Αναλυτικού προγράμματος όπως επίσης και για την εφαρμογή νέων μεθόδων διδασκαλίας (Campo, 1993). Μια τέτοια οργάνωση συντελεί στην αποφυγή απώλειας χρόνου, χαρακτηριστικό των μη αποτελεσματικών σχολείων (Wynne, 1981). Τα αποτελεσματικά σχολεία στρέφουν το ενδιαφέρον τους, σύμφωνα με τις Rothstein, Wilder και Jacobsen (2007), σε ένα ισορροπημένο πρόγραμμα σπουδών. Οι δάσκαλοι/ες για παράδειγμα, ενσωματώνουν στη διδασκαλία τους τη συνεταιριστική μέθοδο, όχι μόνο για να λάβουν καλύτερα γνωστικά αποτελέσματα, αλλά και για να αναπτύξουν διαπροσωπικές δεξιότητες που η σύγχρονη κοινωνία απαιτεί. Σε ένα αποτελεσματικό σχολείο, έμφαση δεν δίνεται μόνο στην αριθμητική και στην ανάγνωση. Οι μαθητές/τριες έρχονται αντιμέτωποι με καταστάσεις που βιώνουν στην καθημερινότητά τους, τις οποίες καλούνται να αντιμετωπίσουν. Μια τέτοια αντιμετώπιση τους οδηγεί στην απόκτηση της δεξιότητας πώς να μαθαίνουν, δεξιότητα που διευκολύνει τη μάθηση, τη σκέψη και τη συμπεριφορά (Webb, 2005). Άλλωστε, ο 21ος αιώνας, έχει ανάγκη από άτομα δημιουργικά, έτοιμα να αντιμετωπίσουν τα διάφορα προβλήματα που παρουσιάζονται. Για το καλό των παιδιών και για το μέλλον της κοινωνίας, η εκπαίδευση δεν πρέπει να τεμαχίζεται (Castleman & Littky, 2007). Αναγκαία κρίνεται η ύπαρξη συνεργασίας διευθυντή/ντριας και προσωπικού για την επιτυχή υλοποίηση των στόχων του Αναλυτικού Προγράμματος και την ουσιαστική επιτυχία των μαθητών/τριών στη ζωή (March & Peters, 2002). Ένας/μια διευθυντής/ντρια, όπως οι Rothstein και συν. (2007), επισημαίνουν, προκειμένου να πετύχει την υλοποίηση των στόχων του Αναλυτικού προγράμματος, θα πρέπει να επενδύσει στην ανάπτυξη του προσωπικού του, ενισχύοντας την ικανότητα των δασκάλων του/της, να συνδυάσουν κοινωνικές δεξιότητες και ακαδημαϊκό περιεχόμενο. Οι διευθυντές/ντριες θα μπορούσαν επίσης να προωθήσουν τη χρησιμοποίηση αναφορών που αξιολογούν την πρόοδο των μαθητών/τριών σε διάφορους τομείς όπως η συμπεριφορά και η επίδοση, γεγονός που πιθανόν να οδηγήσει τους/τις δασκάλους/ες στην ενσωμάτωση δραστηριοτήτων που επιτρέπουν την ανάπτυξη αυτών των δεξιοτήτων στις καθημερινές δραστηριότητες στην τάξη. Παράλληλα, εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι είναι ιδιαίτερα σεβαστοί στις κοινότητές που υπηρετούν, μπορούν να διοργανώσουν κοινές συναντήσεις για τους γονείς και το 15

17 προσωπικό, σε μια προσπάθεια να εξηγήσουν στους άμεσα ενδιαφερόμενους γονείς και δασκάλους - πώς κανένα παιδί δεν πρέπει να μένει πίσω, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη ενός ισορροπημένου προγράμματος αγωγής και εκπαίδευσης για όλους τους/τις μαθητές/τριες. Ο Θεοφιλίδης (1994), αναφέρει πως στις τελευταίες έρευνες που αφορούν τα αποτελεσματικά σχολεία διαπιστώνεται πως οι αποφάσεις διευθυντών και προσωπικού για την υλοποίηση των στόχων του Αναλυτικού Προγράμματος και την επιλογή των μεθόδων και των μέσων διδασκαλίας επικεντρώνονται κυρίως στις ανάγκες των μαθητών/τριών και στις εμπειρίες τους. Οι προσπάθειες ενός/μιας αποτελεσματικού/ης διευθυντή/ντριας στρέφονται στη συμπερίληψη των συνηθειών και των εμπειριών των μαθητών/τριών στο πρόγραμμα διδασκαλίας, το οποίο δημιουργείται για να καλύψει τις ανάγκες τους (LaPointe & Stephen, 2006). Παράλληλα, ένας/μια διευθυντής/ντρια με παιδαγωγικό προσανατολισμό, δίνει έμφαση σε κοινωνικές αξίες, όπως η καλλιέργεια της υπευθυνότητας, της αμοιβαιότητας και της αρμονικής ομαδικής εργασίας (Sergiovanni, 1998), έτσι, όπως επισημαίνει ο Farbman (2007), μπορεί, στοχεύοντας στην ανάπτυξη των παιδιών να πετύχει ταυτόχρονα και υψηλές ακαδημαϊκές επιδόσεις Επίλυση προβλημάτων και λήψη αποφάσεων Όπως αναφέρει o Pashiardis (1994), η λήψη αποφάσεων είναι μια βασική διαδικασία στις σχολικές μονάδες και οι διευθυντές/ντριες ως ηγετικές φυσιογνωμίες των σχολείων αποτελούν το κλειδί της επιτυχίας σε αυτή τη διαδικασία. Στα σχολεία όπου υπάρχει μια σαφής δέσμευση για τη δημιουργία κατάλληλου παιδαγωγικού κλίματος μέσα στο οποίο θα προάγεται η μάθηση, η συμμετοχικότητα στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων είναι αναγκαία για την αποτελεσματική λειτουργία του σχολείου και την επίτευξη των στόχων μιας μονάδας. Οι Dunlap και Goldman (1991) θεωρούν ότι η συμμετοχή στην επίτευξη των στόχων προωθεί τη δημιουργικότητα και την αυτονομία, αναγκαίες προϋποθέσεις για αντιμετώπιση των προβλημάτων και των ζητημάτων που αφορούν την ανθρώπινη αλληλεπίδραση και μάθηση στα σύνθετα σχολικά περιβάλλοντα. Πολλοί από τους στόχους ενός σχολείου και πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται στα σχολεία και τις τάξεις είναι σύνθετα με πολλές ιδιαιτερότητες και δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με τυποποιημένες ή απλές διαδικασίες. Η λήψη αποφάσεων και η επίλυση των προβλημάτων στα σύνθετα περιβάλλοντα ρυθμίζεται τις περισσότερες φορές αποκλειστικά και μόνο από τους/τις διευθυντές/ντριες. Σύμφωνα με την Rooney (2007), ένας/μια αποτελεσματικός/η διευθυντής/ντρια πρέπει σε μερικές περιπτώσεις, να παίρνει μόνος/η του/της κάποιες αποφάσεις. Για μερικές άλλες μπορεί να συμβουλευτεί κάποια αξιόπιστα άτομα, αλλά το σημαντικότερο είναι να υπάρχει συναίνεση στις θεμελιώδεις αποφάσεις που αφορούν το προσωπικό. Όπως η Fennell (1999), υποστηρίζει, ο/η διευθυντής/ντρια πρέπει να παροτρύνει τους/τις εκπαιδευτικούς να παίρνουν ενεργό ρόλο στις διαδικασίες λήψης. Ένας/μια αποτελεσματικός/η διευθυντής/ντρια θα πρέπει να είναι σε θέση να ενθαρρύνει την εμπλοκή των μελών του διδακτικού προσωπικού στη λήψη αποφάσεων σε αντιδιαστολή με την ατομική λήψη όλων των αποφάσεων και 16

18 την αποκλειστική διαχείριση των στόχων του σχολείου (Glover et al., 1996). Όπως άλλωστε η Rooney (2007), αναφέρει, πολλά ζητήματα πειθαρχίας αντιμετωπίζονται συνήθως αποτελεσματικότερα από τους/τις δασκάλους/ες αντί από τους/τις διευθυντές/ντριες. Παράλληλα ένας/μια διευθυντής/ντρια, όταν εμφανίζονται κάποια προβλήματα που σχετίζονται για παράδειγμα, με τη διδακτέα ύλη ή την παροχή κάποιων οδηγιών, μπορεί να εξουσιοδοτήσει κάποιες ομάδες δασκάλων να τα αντιμετωπίσουν, αναγνωρίζοντας ότι η ικανότητα των δασκάλων να χειρίζονται ζητήματα που σχετίζονται με την τάξη τους, είναι συχνά μεγαλύτερη από τη δική τους. Βέβαια το να εμπιστεύεσαι κάποιον είναι δύσκολο. Εντούτοις, είναι πολύ σημαντικό για το προσωπικό να συμμετέχει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Οι Whitaker και Moses (1995), υποστηρίζουν ότι τα σχολεία πρέπει να αποτελούν ένα χώρο όπου οι δάσκαλοι/ες θα έχουν το δικαιώματα σε ένα συμμετοχικό μοντέλο διοίκησης. Για το σκοπό αυτό, οι διευθυντές/ντριες θα πρέπει να δημιουργήσουν τις κατάλληλες προϋποθέσεις, μαθαίνοντας που πρέπει να σταματά ο έλεγχος τους, αφήνοντας τους/τις δασκάλους/ες να ενεργήσουν από μόνοι τους σε κάποιες περιπτώσεις, οργανώνοντας τους/τις δάσκαλους/ες σε ομάδες και εγκαταλείποντας την ιεραρχική οργανωτική δομή διοίκησης. Ο/η διευθυντής/ντρια ως κύριος μοχλός οργάνωσης και διοίκησης πρέπει να ενεργεί ως πρώτος/η μεταξύ ίσων, στη συμμετοχική διαδικασία διοίκησης που κάνει τη σχολική μονάδα πιο αποτελεσματική (Θεοφιλίδης & Στυλιανίδης, 2000). Άλλωστε, η συμμετοχικότητα στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων δημιουργεί ένα ευνοϊκό κλίμα που τονώνει την αυτοπεποίθηση των δασκάλων κάνοντάς τους πιο παραγωγικούς (Bogler, 2001). Ενώ παράλληλα, η συμμετοχή τους στη λήψη αποφάσεων σε θέματα σχετικά με το σχολικό κλίμα, την πειθαρχία, την υλικοτεχνική υποδομή, τις μεθόδους διδασκαλίας και τον προσδιορισμό των στόχων, βοηθά στην καλύτερη κατανόηση των αναγκών των μαθητών/τριών, μετατρέποντας τους δασκάλους σε φορείς ανάπτυξης (Pashiardis, 1994) Σχέσεις με τους γονείς και την κοινότητα Όπως ο Talbot (2000), αναφέρει, οι προσδοκίες των γονιών δημιουργούν το οργανωτικό πλαίσιο στο οποίο εργάζονται οι διευθυντές/ντριες των σχολικών μονάδων. Για το λόγο αυτό, η συχνή επικοινωνία με τους γονείς και η ενημέρωσή τους είναι ένα πρόσθετο μέλημα του/της διευθυντή/ντριας. Αν και η εμπλοκή των γονιών σε θέματα σχετικά με το σχολείο βελτιώνει τις ακαδημαϊκές επιδόσεις των παιδιών, οι γονείς και οι δάσκαλοι/ες ελάχιστα επικοινωνούν. Ο Constantino (2007), επισημαίνει πως όπως με οποιαδήποτε άλλη προσπάθεια επιτυχούς εφαρμογής εκπαιδευτικών μέτρων, έτσι και σε αυτή την περίπτωση, εάν οι διευθυντές/ντριες δεν πιστέψουν στη συνεισφορά των γονιών, τότε ελάχιστες ελπίδες υπάρχουν να πετύχει μια τέτοια προσπάθεια. Τα μέλη του προσωπικού ακολουθούν τις οδηγίες των διευθυντών/ντριών τους, έτσι είναι επιτακτικό ο/η διευθυντής/ντρια να προβάλει την αναγκαιότητα συμμετοχής των γονιών σε θέματα σχετικά με το 17

19 σχολείο, όχι μόνο με κάποιες οικογένειες, αλλά με όλες τις οικογένειες, ειδικά με εκείνες που μετά δυσκολίας απέκτησαν πρόσβαση των παιδιών τους στην εκπαίδευση. Τα αποτελεσματικά σχολεία εξασφαλίζουν αποτελεσματική επικοινωνία με τους γονείς, ενημερώνοντάς τους για τους σχολικούς σκοπούς και στόχους του Αναλυτικού Προγράμματος, που κατευθύνουν τις προσδοκίες του προσωπικού και της διεύθυνσης (Pashiardis, 2000). Σύμφωνα με τους Πασιαρδή και Πασιαρδή (2000), ο/η διευθυντής/ντρια μέσω της προώθησης διαφόρων δραστηριοτήτων, όπως η ύπαρξη προγράμματος για τακτές ώρες επισκέψεων των γονέων στο σχολείο, τα ενημερωτικά έντυπα που αποστέλλονται στο σπίτι, καθώς και η συμμετοχή σε διάφορες σχολικές δραστηριότητες από τους γονείς, συμβάλλει αποτελεσματικά στην ανάπτυξη της σχολικής επικοινωνίας και στην πραγμάτωση των στόχων που θέτουν από κοινού οικογένεια και σχολείο. Παράλληλα, ένας/μια αποτελεσματικός/η διευθυντής/ντρια φροντίζει ώστε οι δάσκαλοι/ες να επικοινωνούν συχνά με τους γονείς των μαθητών/τριών τους. Έρευνες έδειξαν πως οι δάσκαλοι/ες στα αποτελεσματικά σχολεία, έχουν συχνή επικοινωνία με τους γονείς, τους οποίους πληροφορούν για τις προσδοκίες τους, αλλά και για τις επιδόσεις των παιδιών τους, χρησιμοποιώντας διάφορες μορφές επικοινωνίας, με κυριότερες τις τηλεφωνικές συνδιαλέξεις αλλά και τις γραπτές επιστολές (Taylor, Pearson, Clark, Walpole, 1999), αν και σύμφωνα με άλλες έρευνες πολλοί διευθυντές νιώθουν άβολα με το ρόλο που τους θέλει να προάγουν την εικόνα του σχολείου συνεργαζόμενοι με τους γονείς των παιδιών και άλλους φορείς (Datnow & Castellano, 2001). Επιπρόσθετα ο/η διευθυντής/ντρια πρέπει να ενθαρρύνει τη συμμετοχή των γονιών σε επιτροπές. Μέσα από τους Συνδέσμους Γονέων, επιτυγχάνεται η στενή, συνεχής και ειλικρινής συνεργασία σχολείου γονέων η οποία δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στην εξασφάλιση οικονομικής ενίσχυσης, αλλά να επεκτείνεται και στο εκπαιδευτικό έργο του σχολείου (Λοϊζίδου, 1993). Καταβάλλεται επίσης κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε οι γονείς να συμμετέχουν σε τοπικές εκδηλώσεις, προκειμένου να έρθουν πιο κοντά στα παιδιά τους και να μοιραστούν εμπειρίες και συναισθήματα (Webb, 2005). Ένας/μια αποτελεσματικός/η διευθυντής/ντρια, αφιερώνει χρόνο στους/στις μαθητές/τριές του/της, στους γονείς των μαθητών/τριών του/της, αλλά και σε όλη την κοινότητα, για να ακούσει με προσοχή και να συζητήσει οτιδήποτε τους απασχολεί (Πασιαρδή, 2001) Επαγγελματική ανάπτυξη Όπως διαπιστώνεται από τα προαναφερθέντα, οι ικανότητες του/της μαθητή/τριας ώστε να μεταφέρει τη γνώση που αποκτά στην καθημερινότητά του και να ολοκληρωθεί ως προσωπικότητα (Webb, 2005), θεωρούνται αναγκαίες στα αποτελεσματικά σχολεία. Για αυτό το λόγο, επιδιώκουν οι εκπαιδευτικοί να παράσχουν τις γνώσεις με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αποβλέποντας ταυτόχρονα στη συνεχή επιμόρφωσή των ιδίων. 18

20 Όπως ο Carlin (1992) επισημαίνει, «ανεξάρτητα από το πόσο καλός/η είναι ένας /μια δάσκαλος/α, σίγουρα μπορεί να γίνει και καλύτερος/η» (σελ. 55). Σε αυτή την πρόταση βασίζεται η ανάγκη για συνεχή κατάρτιση των δασκάλων. Οι δάσκαλοι/ες με την αύξηση των γνωστικών και τεχνικών τους δεξιοτήτων μέσω της συνεχούς επιμόρφωσης, γίνονται καλύτεροι/ες και αυτό ωφελεί και τους/τις μαθητές/τριες, καθώς αυξάνονται οι ακαδημαϊκές τους επιδόσεις (Cusack 1993). Σύμφωνα με το Carlin (1992), υπάρχει ένας ισχυρός συσχετισμός μεταξύ ενός ικανού δασκάλου και στην αύξηση των ικανοτήτων των μαθητών/τριών και το γεγονός αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για συνεχή επαγγελματική ανάπτυξη του δασκάλου. Όπως επισημαίνουν οι Garet, Porter, Desimone, Birman και Yoon (2001), παρόλο που οι πιο πολλοί/ες δάσκαλοι/ες υποστηρίζουν τις σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας και μάθησης, πολλοί απ αυτούς δεν είναι έτοιμοι να τις εφαρμόσουν στην πράξη και να διδάξουν με βάση αυτές. Πολλοί/ες δάσκαλοι/ες έμαθαν να διδάσκουν δίνοντας έμφαση στην απομνημόνευση των γεγονότων, χωρίς ουσιαστική εμβάθυνση. Η αναγκαιότητα για έμφαση στην κατανόηση του περιεχομένου, προϋποθέτει τη διαρκή εγρήγορση και ενημέρωση των εκπαιδευτικών πάνω σε θέματα διδασκαλίας και διδακτικής. Η συνεχής εμβάθυνση της γνώσης και των δεξιοτήτων είναι αναπόσπαστο τμήμα της αποστολής και του έργου των εκπαιδευτικών. Η προσπάθεια ανανέωσης της γνώσης με τη συμμετοχή σε εκπαιδευτικά συνέδρια, την παρακολούθηση διαλέξεων και την ανταλλαγή πληροφοριών για καινούρια παιδαγωγικά θέματα είναι αναπόσπαστο μέρος του επαγγέλματος των εκπαιδευτικών (Πασιαρδής & Πασιαρδή, 1993). Ο/η ίδιος/α ο/η διευθυντής/ντρια σε ένα αποτελεσματικό σχολείο οφείλει να δίνει έμφαση στην επαγγελματική ανάπτυξη τόσο του/της ιδίου/ας όσο και των δασκάλων, με την προτροπή για ανταλλαγή γνώσεων και απόψεων με άλλους συναδέλφους (Rizvi & Elliot, 2005) και για συμμετοχή σε καινοτόμα επιμορφωτικά προγράμματα (LaPointe & Stephen, 2006). Ο Cusack (1993) υποστηρίζει ότι οι αποτελεσματικοί/ες διευθυντές/ντριες είναι εκείνοι/ες που ελέγχουν συνεχώς και αξιολογούν τις διαδικασίες επαγγελματικής ανάπτυξης του προσωπικού τους. Αυτός ο τρόπος, τους βοηθά να γνωρίσουν από νωρίς τις ανάγκες της κατάρτισης των δασκάλων τους και να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα. Ο ρόλος του/της διευθυντή/ντριας είναι επίσης σημαντικός στην αποτελεσματικότητα των δασκάλων, καθώς πολλές από τις ευκαιρίες για ανάπτυξη των ικανοτήτων των δασκάλων εξαρτώνται από τις σχέσεις αλληλεπίδρασης δασκάλων - διευθυντή (Rosenholtz, 1989). Οι διευθυντές/ντριες θα πρέπει να ενδιαφερθούν για τη διευκόλυνση, καθοδήγηση, και στήριξη των δασκάλων, δημιουργώντας ένα περιβάλλον που συμβάλλει στην επαγγελματική τους ανάπτυξη. Αν ο/η διευθυντής/ντρια είναι αξιόπιστος/η και δίνει στους δασκάλους την ευκαιρία να του/της μιλήσουν, οι δάσκαλοι/ες είναι πολύ πιθανόν να ζητήσουν τη βοήθειά του/της για την επαγγελματική τους ανάπτυξη (Lee, Walker, & Bodycott, 2000). H επικοινωνία είναι σημαντική σύμφωνα με το Laud (1998), προκειμένου οι δάσκαλοι/ες να επιχειρήσουν αλλαγές και να διδάξουν πιο αποτελεσματικά. 19

Παρακολούθηση Διδασκαλίας στη βάση του Δυναμικού Μοντέλου Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας. Μαργαρίτα Χριστοφορίδου 28 Νοεμβρίου 2013

Παρακολούθηση Διδασκαλίας στη βάση του Δυναμικού Μοντέλου Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας. Μαργαρίτα Χριστοφορίδου 28 Νοεμβρίου 2013 Παρακολούθηση Διδασκαλίας στη βάση του Δυναμικού Μοντέλου Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας Μαργαρίτα Χριστοφορίδου 28 Νοεμβρίου 2013 Σκοπός τη σημερινής παρουσίασης: αναγνώριση της παρατήρησης ως πολύτιμη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Έννοια αποτελεσματικού σχολείου, θεωρία και έρευνα για την σχολική αποτελεσματικότητα

Διαβάστε περισσότερα

Η πολιτική του σχολείου για βελτίωση της διδασκαλίας και της μάθησης: Δύο περιπτώσεις προγραμμάτων σχολικής αποτελεσματικότητας και σχολικής βελτίωσης

Η πολιτική του σχολείου για βελτίωση της διδασκαλίας και της μάθησης: Δύο περιπτώσεις προγραμμάτων σχολικής αποτελεσματικότητας και σχολικής βελτίωσης Η πολιτική του σχολείου για βελτίωση της διδασκαλίας και της μάθησης: Δύο περιπτώσεις προγραμμάτων σχολικής αποτελεσματικότητας και σχολικής βελτίωσης Δρ Ανδρέας Κυθραιώτης, ΕΔΕ Εργαστήριο 1: «Βελτίωση

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΈΔΙΟ RELEASE για τη δια βίου μάθηση και την ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην Κύπρο

ΣΧΈΔΙΟ RELEASE για τη δια βίου μάθηση και την ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην Κύπρο ΣΧΈΔΙΟ RELEASE για τη δια βίου μάθηση και την ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην Κύπρο Παρουσίαση από τις: Φροσούλα Πατσαλίδου, ερευνήτρια, & Μαίρη Κουτσελίνη, επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

Ο πολλαπλός ρόλος του Διευθυντή στο νέο σχολείο 1. Εισαγωγή 2. Τα καθήκοντα του Διευθυντή της σχολικής μονάδας.

Ο πολλαπλός ρόλος του Διευθυντή στο νέο σχολείο 1. Εισαγωγή 2. Τα καθήκοντα του Διευθυντή της σχολικής μονάδας. Ο πολλαπλός ρόλος του Διευθυντή στο νέο σχολείο 1. Εισαγωγή 2. Τα καθήκοντα του Διευθυντή της σχολικής μονάδας. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων 1 Εισαγωγή Στη σημερινή παρουσίαση εξετάζεται και αναλύεται μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτηματολόγιο προς εκπαιδευτικούς

Ερωτηματολόγιο προς εκπαιδευτικούς Ερωτηματολόγιο προς εκπαιδευτικούς Σκοπός της έρευνας αυτής είναι η διερεύνηση των απόψεων των εκπαιδευτικών αναφορικά με την ιδιαίτερη πολιτική του σχολείου τους. Η έρευνα αυτή εξετάζει, κυρίως, την πολιτική

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Διαστάσεις της διαφορετικότητας Τα παιδιά προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΗΓΕΤΙΚΟΥ ΣΤΥΛ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ ΣΤΙΣ ΕΠΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΗΓΕΤΙΚΟΥ ΣΤΥΛ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ ΣΤΙΣ ΕΠΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΗΓΕΤΙΚΟΥ ΣΤΥΛ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ ΣΤΙΣ ΕΠΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Ανδρέας Κυθραιώτης- Πέτρος Πασιαρδής Τμήμα Επιστημών της Αγωγής Πανεπιστήμιο Κύπρου Συνέδριο Παιδαγωγικής

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ71Κ / Διαχείριση αλλαγής, σχολική αποτελεσματικότητα και στρατηγικός σχεδιασμός

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ71Κ / Διαχείριση αλλαγής, σχολική αποτελεσματικότητα και στρατηγικός σχεδιασμός Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ71Κ / Διαχείριση αλλαγής, σχολική αποτελεσματικότητα και στρατηγικός σχεδιασμός Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΠΑ Επιστήμες της

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική Εργασία (Project)

Ερευνητική Εργασία (Project) Ερευνητική Εργασία (Project) Ερευνητικές Εργασίες (Project) Τι είναι ερευνητική εργασία Σκοπός της ερευνητικής εργασίας Εκπαιδευτική Αξία Προϋποθέσεις επιτυχίας του project Ρόλος του μαθητή Ρόλος του Εκπαιδευτικού

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Παράγοντες χαρακτηριστικά αποτελεσματικού σχολείου

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Παράγοντες χαρακτηριστικά αποτελεσματικού σχολείου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Παράγοντες χαρακτηριστικά αποτελεσματικού σχολείου Διδάσκων: Νίκος Ανδρεαδάκης ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. Κατερίνα Κασιμάτη, Επίκ. Καθηγήτρια Παιδαγωγικoύ Τμήματος, Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. Κατερίνα Κασιμάτη, Επίκ. Καθηγήτρια Παιδαγωγικoύ Τμήματος, Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Κατερίνα Κασιμάτη, Επίκ. Καθηγήτρια Παιδαγωγικoύ Τμήματος, Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ -ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ -ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΜΑΚΡΟΕΠΙΠΕΔΟ Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τμήμα Ιατρικών εργαστηρίων & Προσχολικής Αγωγής Συντονίστρια: Επίκουρη Καθηγήτρια, Ελένη Μουσένα [Σύγχρονες Τάσεις στην Παιδαγωγική Επιστήμη] «Παιδαγωγικά μέσω Καινοτόμων

Διαβάστε περισσότερα

Αειφόρα σχολεία και προαγωγή της Υγείας

Αειφόρα σχολεία και προαγωγή της Υγείας Αειφόρα σχολεία και προαγωγή της Υγείας Μαρία Δημοπούλου Υπεύθυνη Π.Ε Α Δ/νσης Π.Ε Αθηνών Συντονίστρια Τοπικού Δικτύου «Αειφόρα σχολεία Α Δ/νσης Π.Ε Αθηνών» ΤΟΠΙΚΟΥΔΙΚΤΥΟ ςχολειων AEΙΦΟΡΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΣΤΗΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥ 1 ΟΥ ΥΠΟ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟΧΟΥ «ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ» ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 2014 2015

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥ 1 ΟΥ ΥΠΟ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟΧΟΥ «ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ» ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 2014 2015 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥ 1 ΟΥ ΥΠΟ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟΧΟΥ «ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ» ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 2014 2015 Οι εισηγήσεις, που παρουσιάζονται πιο κάτω είναι ενδεικτικές και δεν

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα Ι. Κλίμακα Διερεύνησης Προσδοκιών. Ερωτηματολόγιο Οι Προσδοκίες μου από το σεμινάριο

Παράρτημα Ι. Κλίμακα Διερεύνησης Προσδοκιών. Ερωτηματολόγιο Οι Προσδοκίες μου από το σεμινάριο Παράρτημα Ι Κλίμακα Διερεύνησης Προσδοκιών Ερωτηματολόγιο Οι Προσδοκίες μου από το σεμινάριο Σημειώστε τον βαθμό συμφωνίας ή διαφωνίας σας με τις παρακάτω προτάσεις, με βάση την επεξήγηση που ακολουθεί:

Διαβάστε περισσότερα

Δεύτερη Συνάντηση ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Κάππας Σπυρίδων

Δεύτερη Συνάντηση ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Κάππας Σπυρίδων Δεύτερη Συνάντηση ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Κάππας Σπυρίδων ΟΜΑΔΑ είναι μια συνάθροιση ατόμων στην οποία το καθένα έχει συνείδηση της παρουσίας των άλλων, ενώ ταυτόχρονα βιώνει κάποια μορφή εξάρτησης

Διαβάστε περισσότερα

Ευρήματα στον τομέα του τουρισμού. Ανάλυση αναγκών

Ευρήματα στον τομέα του τουρισμού. Ανάλυση αναγκών 1 η Σύνοψη πολιτικής σχετικά με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση: Πορίσματα της ανάλυσης αναγκών του έργου VIRTUS Σύντομη περιγραφή του έργου Κύριος στόχος του έργου «Εικονική Επαγγελματική Εκπαίδευση

Διαβάστε περισσότερα

Πετυχημένη Σχολική Ηγεσία: 10 ισχυρές παραδοχές-προκλήσεις για βελτίωση. Δρ Μάριος Στυλιανίδης, ΕΔΕ ΥΠΠ stylmarios@cytanet.com.cy

Πετυχημένη Σχολική Ηγεσία: 10 ισχυρές παραδοχές-προκλήσεις για βελτίωση. Δρ Μάριος Στυλιανίδης, ΕΔΕ ΥΠΠ stylmarios@cytanet.com.cy Πετυχημένη Σχολική Ηγεσία: 10 ισχυρές παραδοχές-προκλήσεις για βελτίωση Δρ Μάριος Στυλιανίδης, ΕΔΕ ΥΠΠ stylmarios@cytanet.com.cy Δέκα ισχυρές παραδοχές για μια πετυχημένη σχολική ηγεσία Day, Sammons, Hopkins,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΡΟΩΘΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΜΙΑ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Λεωνίδας Κυριακίδης Αναστασία

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 2 ΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΦΕΡΕΙΑΣ ΣΑΜΟΥ

ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 2 ΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΦΕΡΕΙΑΣ ΣΑΜΟΥ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 2 ΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΦΕΡΕΙΑΣ ΣΑΜΟΥ Το σχολείο, ως ένας κατεξοχήν κοινωνικός θεσμός, δεν μπορεί να παραμείνει αναλλοίωτο μπροστά στις ραγδαίες

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης Αναπτυξιακή Ψυχολογία Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης Θέματα διάλεξης Η σημασία της αυτοαντίληψης Η φύση και το περιεχόμενο της αυτοαντίληψης Η ανάπτυξη της αυτοαντίληψης Παράγοντες

Διαβάστε περισσότερα

Κατανομή ηγεσίας: Πραγματικότητα ή σύνθημα; Δρ Ανδρέας Κυθραιώτης, ΕΔΕ, ΥΠΠ akythreotis@yahoo.com

Κατανομή ηγεσίας: Πραγματικότητα ή σύνθημα; Δρ Ανδρέας Κυθραιώτης, ΕΔΕ, ΥΠΠ akythreotis@yahoo.com Κατανομή ηγεσίας: Πραγματικότητα ή σύνθημα; Δρ Ανδρέας Κυθραιώτης, ΕΔΕ, ΥΠΠ akythreotis@yahoo.com 1 Δομή της παρουσίασης Κατανεμημένη ηγεσία: 1. Έννοια και σημασία 2. Έρευνες σε διάφορες χώρες 3. Δυσκολίες

Διαβάστε περισσότερα

1 Ος ΥΠΟ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟΧΟΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

1 Ος ΥΠΟ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟΧΟΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ 1 Ος ΥΠΟ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟΧΟΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Τι εννοούμε με τον όρο «μαθησιακά αποτελέσματα»; ΓΝΩΣΕΙΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΑΣΕΙΣ Ποια είναι τα αναμενόμενα οφέλη από την

Διαβάστε περισσότερα

Η Αξιολογηση του Εκπαιδευτικού Έργου- Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη σχολική μονάδα

Η Αξιολογηση του Εκπαιδευτικού Έργου- Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη σχολική μονάδα ΥΠΑΙΘΠΑ / ΙΕΠ ΕΡΓΟ : Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου της σχολικής μονάδας: Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης (ΑΕΕ) Η Αξιολογηση του Εκπαιδευτικού Έργου- Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη σχολική μονάδα Ιανουάριος

Διαβάστε περισσότερα

4.2 Μελέτη Επίδρασης Επεξηγηματικών Μεταβλητών

4.2 Μελέτη Επίδρασης Επεξηγηματικών Μεταβλητών 4.2 Μελέτη Επίδρασης Επεξηγηματικών Μεταβλητών Στο προηγούμενο κεφάλαιο (4.1) παρουσιάστηκαν τα βασικά αποτελέσματα της έρευνάς μας σχετικά με την άποψη, στάση και αντίληψη των μαθητών γύρω από θέματα

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι προσδοκίες, που καλλιεργούμε για τα παιδιά, εμείς οι εκπαιδευτικοί, αναφέρονται σε γενικά κοινωνικά χαρακτηριστικά και παράλληλα σε ατομικά ιδιοσυγκρασιακά. Τέτοια γενικά κοινωνικο-συναισθηματικά

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάπτυξη της κουλτούρας και του κλίματος του σχολείου

Η ανάπτυξη της κουλτούρας και του κλίματος του σχολείου Η ανάπτυξη της κουλτούρας και του κλίματος του σχολείου Δρ Ανδρέας Κυθραιώτης Δρ Δημήτρης Δημητρίου Δρ Παναγιώτης Αντωνίου Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Νεοπροαχθέντων. Διευθυντών Σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Ελένη Σίππη Χαραλάμπους ΕΔΕ Παναγιώτης Κύρου ΕΔΕ

Ελένη Σίππη Χαραλάμπους ΕΔΕ Παναγιώτης Κύρου ΕΔΕ Ελένη Σίππη Χαραλάμπους ΕΔΕ Παναγιώτης Κύρου ΕΔΕ Δομή παρουσίασης Εισαγωγή Έννοια της διαφοροποιημένης διδασκαλίας Γιατί διαφοροποίηση διδασκαλίας; Θετικά αποτελέσματα από την εφαρμογή της διαφοροποιημένης

Διαβάστε περισσότερα

Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών

Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών Πηγή: Δημάκη, Α. Χαϊτοπούλου, Ι. Παπαπάνου, Ι. Ραβάνης, Κ. Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών: μια ποιοτική προσέγγιση αντιλήψεων μελλοντικών νηπιαγωγών. Στο Π. Κουμαράς & Φ. Σέρογλου (επιμ.). (2008).

Διαβάστε περισσότερα

Ο Διευθυντής και το εκπαιδευτικό έργο του σχολείου

Ο Διευθυντής και το εκπαιδευτικό έργο του σχολείου Δρ Ανδρέας Θεοδωρίδης & Δρ Ανδρέας Κυθραιώτης Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Νεοπροαχθέντων Διευθυντών Σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, 2010-2011 Ο Διευθυντής και το εκπαιδευτικό έργο του

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (Κ.Ε.Θ.Ι.)

ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (Κ.Ε.Θ.Ι.) ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (Κ.Ε.Θ.Ι.) ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (Π.Ι.Ε.)

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕ 9. Παιδαγωγικές Παρεμβάσεις για Ενίσχυση της Ένταξης. Μαρία Θ. Παπαδοπούλου, PhD Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. 6η Περιφέρεια ν.

ΘΕ 9. Παιδαγωγικές Παρεμβάσεις για Ενίσχυση της Ένταξης. Μαρία Θ. Παπαδοπούλου, PhD Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. 6η Περιφέρεια ν. ΘΕ 9. Παιδαγωγικές Παρεμβάσεις για Ενίσχυση της Ένταξης Μαρία Θ. Παπαδοπούλου, PhD Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. 6η Περιφέρεια ν. Λάρισας Η αρχιτεκτονική της ένταξης Προσπελάσιμα κτίρια Εξοπλισμένες αίθουσες

Διαβάστε περισσότερα

Μαθησιακά Αποτελέσματα Matrix Ελληνική Έκδοση

Μαθησιακά Αποτελέσματα Matrix Ελληνική Έκδοση , Matrix, Ελληνική έκδοση Matrix Ελληνική Έκδοση Συντάχθηκε από: LMETB Μεταφράστηκε από: CARDET , Matrix Εισαγωγικό Επίπεδο (για μαθητές ηλικίας 12 14 χρονών) Προσωπικό προφίλ ( ) (να θεωρηθούν από τη

Διαβάστε περισσότερα

Συνεχής επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού στο σχολείο: η περίπτωση των ΝΑΠ

Συνεχής επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού στο σχολείο: η περίπτωση των ΝΑΠ Συνεχής επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού στο σχολείο: η περίπτωση των ΝΑΠ Δρ Αθ. Μιχαηλίδου Ευριπίδου Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Συνέδριο Διευθυντών Δημοτικής Εκπαίδευσης 15 Μαΐου 2012 ΔΟΜΗ

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία

Εισαγωγή. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία The project Εισαγωγή ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και διδασκαλία Στόχοι Να κατανοήσετε τις έννοιες της κοινωνικοπολιτισμικής ετερότητας και ένταξης στο χώρο της

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα εκπαιδευτικών πυρήνων για την ενσωμάτωση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) στη μαθησιακή διαδικασία στη σχολική μονάδα

Πρόγραμμα εκπαιδευτικών πυρήνων για την ενσωμάτωση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) στη μαθησιακή διαδικασία στη σχολική μονάδα Πρόγραμμα εκπαιδευτικών πυρήνων για την ενσωμάτωση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) στη μαθησιακή διαδικασία στη σχολική μονάδα Χριστόδουλος Τασουρής, Συνεργάτης Τομέα Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονες απόψεις για τη μάθηση και θέματα αξιολόγησης. Άννα Κουκά

Σύγχρονες απόψεις για τη μάθηση και θέματα αξιολόγησης. Άννα Κουκά Σύγχρονες απόψεις για τη μάθηση και θέματα αξιολόγησης Άννα Κουκά 1. Εισαγωγή Εξελίξεις στις προσεγγίσεις για τη μάθηση Τα πορίσματα της εκπαιδευτικής έρευνας δημιουργούν αλλαγές στο σημερινό σχολείο Η

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Εσπερινά σχολεία, μια διαφορετική προσέγγιση στην εκπαιδευτική διαδικασία Δρ. ΖΑΡΚΑΔΟΥΛΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Διευθυντής 1 ου Εσπερινού ΓΕΛ Αθηνών zarknick@hotmail.com

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ. Χαράλαμπος Μπαμπαρούτσης Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ. Χαράλαμπος Μπαμπαρούτσης Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ Χαράλαμπος Μπαμπαρούτσης Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών Σκοποί της αξιολόγησης του έργου του εκπαιδευτικού (N. 2986/02, Άρθρο. 5, παρ. 1) α. Η ενίσχυση της αυτογνωσίας

Διαβάστε περισσότερα

Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία

Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία Συμμετοχή στο Πρόγραμμα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΜΕΣΩ ΕΡΕΥΝΑΣ-ΔΡΑΣΗΣ Σχολική χρονιά: 2015-2016 ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Βεμπεριανές απόψεις για την Εκπαίδευση Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 12ο (σελ. 274 282) 2 Max Weber (1864 1920) Βεμπεριανές απόψεις για

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Θεσμού του «Διήμερου/Τριήμερου Εργασίας» για τους/τις μαθητές/τριες Γ Γυμνασίου και Α Λυκείου (Ιούλιος 2016)

Αξιολόγηση του Θεσμού του «Διήμερου/Τριήμερου Εργασίας» για τους/τις μαθητές/τριες Γ Γυμνασίου και Α Λυκείου (Ιούλιος 2016) Αξιολόγηση του Θεσμού του «Διήμερου/Τριήμερου Εργασίας» για τους/τις μαθητές/τριες Γ Γυμνασίου και Α Λυκείου (Ιούλιος 2016) 1. Ταυτότητα της έρευνας Στα Γυμνάσια και τα Λύκεια (με εξαίρεση τα Εσπερινά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ Δ/ΛΙΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ. Μανώλης Πατσαδάκης

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ Δ/ΛΙΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ. Μανώλης Πατσαδάκης ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ Δ/ΛΙΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Μανώλης Πατσαδάκης Γιατί Αξιολόγηση των Μαθητών; ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ Υποστηρίζει την επίτευξη των γενικών εκπ/κών στόχων της

Διαβάστε περισσότερα

Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση

Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση Πολυπολιτισμικότητα και Εκπαίδευση Κωδικός μαθήματος: ΚΕΠ 302 Διδάσκων: Δημήτρης Θ. Ζάχος Πιστωτικές μονάδες: 10 Χρόνος και τόπος διεξαγωγής: Τετάρτη 6-9 αίθουσα 907 Εισαγωγικά Η επιτυχής συμμετοχή σ ένα

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ Η ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ»

ΝΕΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ Η ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ» «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21ου αιώνα) Πιλοτική Εφαρμογή στους Άξονες Προτεραιότητας 1,2,3 - Οριζόντια Πράξη» «ΤΟ ΝΕΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ Η ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ» Ενημερωτική Συνάντηση Στελεχών Διοίκησης

Διαβάστε περισσότερα

Υ.Α Γ2/6646/ Επιµόρφωση καθηγητών στο ΣΕΠ και τη Επαγγελµατική Συµβουλευτική

Υ.Α Γ2/6646/ Επιµόρφωση καθηγητών στο ΣΕΠ και τη Επαγγελµατική Συµβουλευτική Υ.Α Γ2/6646/20-11-97 Επιµόρφωση καθηγητών στο ΣΕΠ και τη Επαγγελµατική Συµβουλευτική ΥΠΕΠΘ-Γ2/6646120.Ι 1.97 Ενηµέρωση για το πρόγραµµα επιµόρφωσης Καθηγητών στο Σχολικό Επαγγελµατικό Προσανατολισµό και

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση Προγράμματος Αλφαβητισμού στο Γυμνάσιο Πρώτο Έτος Αξιολόγησης (Ιούλιος 2009)

Αξιολόγηση Προγράμματος Αλφαβητισμού στο Γυμνάσιο Πρώτο Έτος Αξιολόγησης (Ιούλιος 2009) Αξιολόγηση Προγράμματος Αλφαβητισμού στο Γυμνάσιο Πρώτο Έτος Αξιολόγησης (Ιούλιος 2009) 1. Ταυτότητα της Έρευνας Το πρόβλημα του λειτουργικού αναλφαβητισμού στην Κύπρο στις ηλικίες των 12 με 15 χρόνων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Παρουσίαση Αποτελεσμάτων Έρευνας ΚΟΕΔ Μαρία Γεωργίου, Μαρία Ηλιοφώτου-Μένον, Όλγα Παπαγιάννη, Πέτρος Πασιαρδής, Γιάννης Σαββίδης, Ανδρέας

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτύσσοντας δεξιότητες επικοινωνίας, συνεργασίας και ενσυναίσθησης μεταξύ μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων

Αναπτύσσοντας δεξιότητες επικοινωνίας, συνεργασίας και ενσυναίσθησης μεταξύ μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων Αναπτύσσοντας δεξιότητες επικοινωνίας, συνεργασίας και ενσυναίσθησης μεταξύ μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-17 ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ-ΔΡΑΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ Π. Κωνσταντινίδου,

Διαβάστε περισσότερα

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος αποτελούν ένα είδος προσωπικών σημειώσεων που κρατά ο εκπαιδευτικός προκειμένου να πραγματοποιήσει αποτελεσματικές διδασκαλίες. Περιέχουν πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση

Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση 390 παιδιά Το πλαίσιο εφαρμογής 18 τμήματα Μονάδα Ειδικής Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑ 1 ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΙΑ ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΜΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΟΔΙΟΡΙΖΟΜΕΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

ΣΥΣΤΗΜΑ 1 ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΙΑ ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΜΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΟΔΙΟΡΙΖΟΜΕΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑ 1 ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΙΑ ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΜΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΟΔΙΟΡΙΖΟΜΕΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ Α/Α ΚΡΙΤΗΡΙΑ A. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ 1 Διαχείριση της τάξης (π.χ. τήρηση κανονισμών) 2 Αξιοποίηση διδακτικού

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου

Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου Έκθεση Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου Ταυτότητα του σχολείου Καταγράφονται στοιχεία της ταυτότητας της Σχολικής Μονάδας. Α. Διαδικασίες

Διαβάστε περισσότερα

εκπαιδευτικο αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού τυπικών και άτυπων ομάδων από μια δυναμική αλληλεξάρτησης

εκπαιδευτικο αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού τυπικών και άτυπων ομάδων από μια δυναμική αλληλεξάρτησης Στη πράξη, για να είναι μια σχολική μονάδα αποτελεσματική, είναι απαραίτητη η αρμονική και μεθοδική λειτουργία του κάθε υποσυστήματος: μαθητές, εκπαιδευτικοί, διδακτικοί χώροι, διαθέσιμα μέσα, με σκοπό

Διαβάστε περισσότερα

Η ιδέα διεξαγωγής έρευνας με χρήση ερωτηματολογίου δόθηκε από τη δημοσιογραφική ομάδα του Σχολείου μας, η οποία στα πλαίσια έκδοσης της Εφημερίδας

Η ιδέα διεξαγωγής έρευνας με χρήση ερωτηματολογίου δόθηκε από τη δημοσιογραφική ομάδα του Σχολείου μας, η οποία στα πλαίσια έκδοσης της Εφημερίδας 1 2 Η ιδέα διεξαγωγής έρευνας με χρήση ερωτηματολογίου δόθηκε από τη δημοσιογραφική ομάδα του Σχολείου μας, η οποία στα πλαίσια έκδοσης της Εφημερίδας μας, διεξήγαγε έρευνα ανάμεσα στους συμμαθητές μας.

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων]

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] 1. Είστε ικανοποιημένος/η από το Πρόγραμμα; Μ. Ο. απαντήσεων: 4,7 Ικανοποιήθηκαν σε απόλυτο

Διαβάστε περισσότερα

Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση

Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ EL Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση Εισαγωγή Η αξιολόγηση στη συνεκπαίδευση αποτελεί μια προσέγγιση της αξιολόγησης στο πλαίσιο της γενικής

Διαβάστε περισσότερα

Σύστημα Προώθησης Θετικής Συμπεριφοράς: Πώς Μετατρέπουμε τα Σχολεία μας σε Ασφαλή, Θετικά και Προβλέψιμα Περιβάλλοντα;

Σύστημα Προώθησης Θετικής Συμπεριφοράς: Πώς Μετατρέπουμε τα Σχολεία μας σε Ασφαλή, Θετικά και Προβλέψιμα Περιβάλλοντα; 12/12/17 Σύστημα Προώθησης Θετικής Συμπεριφοράς: Πώς Μετατρέπουμε τα Σχολεία μας σε Ασφαλή, Θετικά και Προβλέψιμα Περιβάλλοντα; Λευκή Κουρέα, PhD Πανεπιστήμιο Λευκωσίας Ευχαριστίες Εκπαιδευτικοί και μαθητές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΗ ΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΗ ΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΗ ΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝ ΙΑΛΟΓΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΙ ΕΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Ι. ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Η

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση. Φ. Κ. Βώροs, «Αξιολόγηση του Μαθητή, και Παιδαγωγική Ευαισθησία (ή Αναλγησία)» 2. (www.voros.gr/paid/axiol.doc)

Αξιολόγηση. Φ. Κ. Βώροs, «Αξιολόγηση του Μαθητή, και Παιδαγωγική Ευαισθησία (ή Αναλγησία)» 2. (www.voros.gr/paid/axiol.doc) 1 Αξιολόγηση Αξιολόγηση είναι η αποτίμηση του αποτελέσματος μιας προσπάθειας. Στην περίπτωση των μαθητών/τριών το εκτιμώμενο αποτέλεσμα αναφέρεται στις γνώσεις και δεξιότητες, που φέρεται να έχει κατακτήσει

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή της ανάλυσης των κοινωνικών αναπαραστάσεων στη βελτίωση των διδακτικών πρακτικών: Το παράδειγμα του ζητήματος της σχολικής μετάβασης

Η συμβολή της ανάλυσης των κοινωνικών αναπαραστάσεων στη βελτίωση των διδακτικών πρακτικών: Το παράδειγμα του ζητήματος της σχολικής μετάβασης Η συμβολή της ανάλυσης των κοινωνικών αναπαραστάσεων στη βελτίωση των διδακτικών πρακτικών: Το παράδειγμα του ζητήματος της σχολικής μετάβασης Ευθυμία Γουργιώτου Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Ημερίδα: «Αξιολόγηση Μαθητή. Σύγχρονες Τάσεις Πρακτικές Εφαρμογές» 4 Απριλίου 2015 και 25 Απριλίου 2015

Εκπαιδευτική Ημερίδα: «Αξιολόγηση Μαθητή. Σύγχρονες Τάσεις Πρακτικές Εφαρμογές» 4 Απριλίου 2015 και 25 Απριλίου 2015 ΕΝΔΟΤΜΗΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ Εκπαιδευτική Ημερίδα: «Αξιολόγηση Μαθητή. Σύγχρονες Τάσεις Πρακτικές Εφαρμογές» 4 Απριλίου 2015 και 25 Απριλίου 2015 Εργαστήριο 6: Το Σύστημα

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής

Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής Φ.Ε.Κ. τεύχος Β αρ. φύλλου 303/13-03-2003, Παράρτημα Α, Μάιος 2003 Επιμέλεια: Ελισάβετ Λαζαράκου Σχολική Σύμβουλος, 28 η Περιφέρεια Δημοτικής Εκπαίδευσης Αττικής Βασικός σκοπός της αξιολόγησης του μαθητή

Διαβάστε περισσότερα

α. η παροχή γενικής παιδείας, β. η καλλιέργεια των δεξιοτήτων του μαθητή και η ανάδειξη των

α. η παροχή γενικής παιδείας, β. η καλλιέργεια των δεξιοτήτων του μαθητή και η ανάδειξη των ΔΕΠΠΣ ΑΠΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ α. η παροχή γενικής παιδείας, β. η καλλιέργεια των δεξιοτήτων του μαθητή και η ανάδειξη των ενδιαφερόντων του, γ. η εξασφάλιση ίσων ευκαιριών και δυνατοτήτων μάθησης

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Προγράμματος Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων - Νεοεισερχομένων

Αξιολόγηση του Προγράμματος Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων - Νεοεισερχομένων Αξιολόγηση του Προγράμματος Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων - Νεοεισερχομένων. Ταυτότητα της Έρευνας Το Πρόγραμμα της Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων και Νεοεισερχομένων Εκπαιδευτικών προσφέρεται κάθε

Διαβάστε περισσότερα

International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials

International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials Εργαστήρι 3 Ο συμβουλευτικός ρόλος της ομάδας στήριξης σχολείων που εφαρμόζουν τη δυναμική προσέγγιση σχολικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ

ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ Εισαγωγή Η έρευνα στην Ευρώπη δείχνει ότι οι άνθρωποι με αναπηρίες όλων των ηλικιών έχουν προσωπική εμπειρία με την τεχνολογία.

Διαβάστε περισσότερα

Eκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλίκων & Δία Βίου Μάθηση

Eκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλίκων & Δία Βίου Μάθηση Πρόγραμμα Eξ Aποστάσεως Eκπαίδευσης (E learning) Eκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλίκων & Δία Βίου Μάθηση Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

Διήμερο εκπαιδευτικού επιμόρφωση Μέθοδος project στο νηπιαγωγείο. Έλενα Τζιαμπάζη Νίκη Χ γαβριήλ-σιέκκερη

Διήμερο εκπαιδευτικού επιμόρφωση Μέθοδος project στο νηπιαγωγείο. Έλενα Τζιαμπάζη Νίκη Χ γαβριήλ-σιέκκερη Διήμερο εκπαιδευτικού επιμόρφωση Μέθοδος project στο νηπιαγωγείο Έλενα Τζιαμπάζη Νίκη Χ γαβριήλ-σιέκκερη Δομή επιμόρφωσης 1 η Μέρα Γνωριμία ομάδας Παρουσίαση θεωρητικού υποβάθρου Προσομοίωση : α) Επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

Η αξιολόγηση ως μηχανισμός ανατροφοδότησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας

Η αξιολόγηση ως μηχανισμός ανατροφοδότησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας Η αξιολόγηση ως μηχανισμός ανατροφοδότησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας Δρ Ειρήνη Ροδοσθένους, ΕΜΕ Φιλολογικών Μαθημάτων Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Αξιολόγηση του μαθητή Βασικός στόχος της αξιολόγησης

Διαβάστε περισσότερα

Το παιχνίδι της χαράς

Το παιχνίδι της χαράς Ανοιχτό πρόγραμμα εκπαίδευσης Κατερίνα Πουλέα Παιδαγωγός Το παιχνίδι της χαράς Το παιχνίδι της χαράς Αετιδέων 15 & Βουτσινά Χολαργός 6944 773597 Ανοιχτό πρόγραμμα εκπαίδευσης Το Παιδαγωγικό Κέντρο Προσχολικής

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Λεωνίδας Κυριακίδης Τμήμα Επιστημών της Αγωγής, Πανεπιστήμιο Κύπρου ΕΙΣΑΓΩΓΗ H δημιουργία εκπαιδευτικών

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα Σχέδια Εκθέσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Εκπαιδευτική Ψυχολογία: Θεωρία και Εφαρμογές (Ψ-445) Διδάσκουσα: Ελευθερία Ν. Γωνίδα, Αναπλ. Καθηγήτρια Ακαδ. Έτος: 2017-18, Χειμερινό Εξάμηνο ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. Οι εφαρμογές φέτος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΘΕΣΗΣ ΜΕΛΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΘΕΣΗΣ ΜΕΛΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΘΕΣΗΣ ΜΕΛΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2018-19 Το Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου προκηρύσσει θέσεις Συνεργαζόμενου Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΣΕΠ) για Ακαδημαϊκό

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητικό Πρόγραμμα Αξιολόγησης Προγραμμάτων Επιμόρφωσης Στελεχών της Εκπαίδευσης ( )

Ερευνητικό Πρόγραμμα Αξιολόγησης Προγραμμάτων Επιμόρφωσης Στελεχών της Εκπαίδευσης ( ) Ερευνητικό Πρόγραμμα Αξιολόγησης Προγραμμάτων Επιμόρφωσης Στελεχών της Εκπαίδευσης (2008-2010) 1. Ταυτότητα της Έρευνας Μέσα στα πλαίσια των Προγραμμάτων Επιμόρφωσης των Στελεχών της Εκπαίδευσης (Π.Ε.Σ.Ε.)

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΝΕΟΠΡΟΑΧΘΕΝΤΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΝΕΟΠΡΟΑΧΘΕΝΤΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΝΕΟΠΡΟΑΧΘΕΝΤΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΡ ΕΛΕΝΑ ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφή των ρόλων και καθηκόντων

Περιγραφή των ρόλων και καθηκόντων ΧV Περιγραφή των ρόλων και καθηκόντων O ρόλος και οι αρμοδιότητες του Διευθυντή Σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης Τηρουμένων των σχεδίων υπηρεσίας, ο Διευθυντής του σχολείου έχει τη γενική ευθύνη για την

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση της Πιλοτικής Εφαρμογής της Επαγγελματικής Μάθησης (Mάιος 2016)

Αξιολόγηση της Πιλοτικής Εφαρμογής της Επαγγελματικής Μάθησης (Mάιος 2016) 1. Ταυτότητα της έρευνας Αξιολόγηση της Πιλοτικής Εφαρμογής της Επαγγελματικής Μάθησης (Mάιος 2016) Σύμφωνα με τη σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου (ημερ. 19/08/2015), το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση της εφαρμογής της πολιτικής για την ανάπτυξη Ενιαίου Σχεδίου Βελτίωσης της Σχολικής Μονάδας κατά το στα σχολεία

Αξιολόγηση της εφαρμογής της πολιτικής για την ανάπτυξη Ενιαίου Σχεδίου Βελτίωσης της Σχολικής Μονάδας κατά το στα σχολεία Αξιολόγηση της εφαρμογής της πολιτικής για την ανάπτυξη Ενιαίου Σχεδίου Βελτίωσης της Σχολικής Μονάδας κατά το 2017-2018 στα σχολεία 1. Ταυτότητα της έρευνας (Σεπτέμβριος 2018) Κατά τη σχολική χρονιά 2017-2018

Διαβάστε περισσότερα

Ο Ηγέτης στο ημοτικό Σχολείο της Κύπρου

Ο Ηγέτης στο ημοτικό Σχολείο της Κύπρου Ο Ηγέτης στο ημοτικό Σχολείο της Κύπρου Περιορισμοί, Προκλήσεις και Προοπτικές Ημερίδα ΑΠΚΥ-ΚΟΕ ΚΟΕ 5/12/2009 Μάριος Στυλιανίδης Βασικά Σημεία Παρουσίασης 1. Τοπικό συγκείμενο και περιορισμοί 2. Ο ηγέτης

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος: Κογκίδου ήµητρα. Εκπαιδευτική Ηγεσία και Φύλο. Στο: αράκη Ελένη (2007) Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.

Πρόλογος: Κογκίδου ήµητρα. Εκπαιδευτική Ηγεσία και Φύλο. Στο: αράκη Ελένη (2007) Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. Πρόλογος: Κογκίδου ήµητρα Στο: αράκη Ελένη (2007) Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. Εκπαιδευτική Ηγεσία και Φύλο. Τα τελευταία χρόνια βρισκόµαστε µπροστά σε µια βαθµιαία αποδόµηση της ανδροκρατικής έννοιας της ηγεσίας

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Λεωνίδας Κυριακίδης (1), Γιάννης Ιωάννου (2), 1. Τμήμα Επιστημών της Αγωγής, Πανεπιστήμιο Κύπρου

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Ενότητα #5: ΕΤΟΙΜΑ ΣΧΟΛΕΙΑ Διδάσκων: Γουργιώτου Ευθυμία ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Talcott Parsons

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Talcott Parsons Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Talcott Parsons Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 3ο (σελ. 67-79) 2 Talcott

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα: Σύγχρονο εξ αποστάσεως επιμορφωτικό πρόγραμμα Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας

Τμήμα: Σύγχρονο εξ αποστάσεως επιμορφωτικό πρόγραμμα Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Τμήμα: Σύγχρονο εξ αποστάσεως επιμορφωτικό πρόγραμμα Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: 2231081842 Τρόπος υλοποίησης: Σύγχρονα Υπεύθυνος:

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδια Δράσης Πεδία: Τομείς: Δείκτες:

Σχέδια Δράσης Πεδία: Τομείς: Δείκτες: 1 Σχέδια Δράσης Πεδία: 1. Εκπαιδευτικές διαδικασίες. Κλίμα και σχέσεις στο σχολείο. 2. Εκπαιδευτικά αποτελέσματα. Τομείς: 1. Επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Κλίμα και σχέσεις στο σχολείο. 2. Εκπαιδευτικά

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ:EDG 613 Διδάσκων Κουτούζης Μανώλης 2012-2013 ΛΕΜΟΝΙΑ ΜΠΟΥΤΣΚΟΥ F 20122594

ΜΑΘΗΜΑ:EDG 613 Διδάσκων Κουτούζης Μανώλης 2012-2013 ΛΕΜΟΝΙΑ ΜΠΟΥΤΣΚΟΥ F 20122594 ΜΑΘΗΜΑ:EDG 613 Διδάσκων Κουτούζης Μανώλης 2012-2013 ΛΕΜΟΝΙΑ ΜΠΟΥΤΣΚΟΥ F 20122594 ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ ΕΝΟΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ. ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ Β/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

Δ.Ε.Π.Π.Σ. Α.Π.Σ. & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ. Δρ Δημήτριος Γκότζος

Δ.Ε.Π.Π.Σ. Α.Π.Σ. & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ. Δρ Δημήτριος Γκότζος Δ.Ε.Π.Π.Σ. Α.Π.Σ. & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Δρ Δημήτριος Γκότζος Γενικές αρχές της εκπαίδευσης Παροχή γενικής παιδείας Καλλιέργεια δεξιοτήτων του μαθητή και η ανάδειξη των ενδιαφερόντων του Η εξασφάλιση ίσων ευκαιριών

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος Καλτσάς Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ17.03

Κωνσταντίνος Καλτσάς Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ17.03 Κωνσταντίνος Καλτσάς Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ17.03 Ζητήματα Οργάνωσης, Διοίκησης της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης 8/11/2014, Διευθυντές Σχολικών Μονάδων Α Αθήνας Η σημερινή πραγματικότητα Αποτελεσματικότητα

Διαβάστε περισσότερα

Συνεργασία Παιδαγωγικού Ινστιτούτου με τα σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης

Συνεργασία Παιδαγωγικού Ινστιτούτου με τα σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης Συνεργασία Παιδαγωγικού Ινστιτούτου με τα σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης Υποστήριξη Επαγγελματικής Μάθησης 29 Αυγούστου 2016 Δρ Αθ. Μιχαηλίδου Ευριπίδου Διευθύντρια Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Περιεχόμενο της

Διαβάστε περισσότερα

DeSqual Ενότητες κατάρτισης 1. Ενδυνάμωση των εξυπηρετούμενων

DeSqual Ενότητες κατάρτισης 1. Ενδυνάμωση των εξυπηρετούμενων DeSqual Ενότητες κατάρτισης 1. Ενδυνάμωση των εξυπηρετούμενων 2 x 4 ώρες Μέτρηση και Βελτίωση Ενδυνάμωσης Ορισμός της Ενδυνάμωσης: Η ενδυνάμωση είναι η διαδικασία της αύξησης της ικανότητας των ατόμων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) Χρίστος Δούκας Αντιπρόεδρος του ΠΙ

ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) Χρίστος Δούκας Αντιπρόεδρος του ΠΙ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) Χρίστος Δούκας Αντιπρόεδρος του ΠΙ Οι Δ/τές ως προωθητές αλλαγών με κέντρο τη μάθηση Χαράσσουν τις κατευθύνσεις Σχεδιάσουν την εφαρμογή στη σχολική πραγματικότητα Αναπτύσσουν

Διαβάστε περισσότερα

Beda Hallberg στην πόλη Kungsbacka Νέο σχολείο εναλλακτικής μορφής Frida Fogelmark και Pernilla Vilumsons (διευθύντρια και εκπαιδευτικός στο σχολείο Beda Hallberg) Πληροφορίες σχετικά με το σχολείο Το

Διαβάστε περισσότερα

«Άρχεσθαι μαθών, άρχειν επιστήσει» («Ανάλαβε εξουσία αφού πρώτα μάθεις να εξουσιάζεσαι») Σόλων, ο Αθηναίος

«Άρχεσθαι μαθών, άρχειν επιστήσει» («Ανάλαβε εξουσία αφού πρώτα μάθεις να εξουσιάζεσαι») Σόλων, ο Αθηναίος EIΣΑΓΩΓΗ «Άρχεσθαι μαθών, άρχειν επιστήσει» («Ανάλαβε εξουσία αφού πρώτα μάθεις να εξουσιάζεσαι») Σόλων, ο Αθηναίος Η ηγεσία και η άσκησή της η έννοιά της και το σύνολο των συμπεριφορών που τη συνθέτουν,

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφή ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:

Περιγραφή ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Περιγραφή Η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία αποτελεί τη διδακτική έκφραση της προβληματικής του σύγχρονου σχολείου, το οποίο επιδιώκει να αναπτύξει τον ολοκληρωμένο και αυτόνομο δημοκρατικό πολίτη, που θα

Διαβάστε περισσότερα

Μεταγνωστικές διαδικασίες και κοινωνική αλληλεπίδραση μεταξύ των μαθητών στα μαθηματικά: ο ρόλος των σχολικών εγχειριδίων

Μεταγνωστικές διαδικασίες και κοινωνική αλληλεπίδραση μεταξύ των μαθητών στα μαθηματικά: ο ρόλος των σχολικών εγχειριδίων Μεταγνωστικές διαδικασίες και κοινωνική αλληλεπίδραση μεταξύ των μαθητών στα μαθηματικά: ο ρόλος των σχολικών εγχειριδίων Πέτρος Χαβιάρης & Σόνια Καφούση chaviaris@rhodes.aegean.gr; kafoussi@rhodes.aegean.gr

Διαβάστε περισσότερα

Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια. Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος. του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό.

Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια. Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος. του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό. Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια 1 Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο Δρ. Αργύριος Θ. Αργυρίου Διευθυντής Εκπαίδευσης Περιφερειακής ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

Η υποστήριξη της επαγγελματικής μάθησης στη σχολική μονάδα: Ο ρόλος του ηγέτη

Η υποστήριξη της επαγγελματικής μάθησης στη σχολική μονάδα: Ο ρόλος του ηγέτη Η υποστήριξη της επαγγελματικής μάθησης στη σχολική μονάδα: Ο ρόλος του ηγέτη Δρ Αθηνά Μιχαηλίδου Ευριπίδου Διευθύντρια Παιδαγωγικού Ινστιτούτου 4 Ιουνίου, 2016 Περιεχόμενο παρουσίασης Α. Πραγματικότητες

Διαβάστε περισσότερα