ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ Ν ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Transcript

1 ΣΧΕΔΙ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ Ν ΑΕΙΦΡ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΝΕΑ ΣΜΥΡΝΗ 212

2 Το Σύμφωνο των Δημάρχων, αποτελεί την κυριότερη ευρωπαϊκή κίνηση σε επίπεδο τοπικών και περιφερειακών αρχών, με σκοπό την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Δήμος Νέας Σμύρνης, με τη συμμετοχή του στο Σύμφωνο και την υποβολή του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια, αποδεικνύει την περιβαλλοντική του ευαισθησία καθώς επίσης και τη συνέχεια μιας μακρόχρονης πολιτικής με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος. Με αυτό τον τρόπο, η δέσμευση του Δήμου για επίτευξη του στόχου μείωσης των εκπομπών CO2 κατά 2% μέχρι το 22, θα λειτουργήσει ως πηγή ευαισθητοποίησης για την Τοπική Κοινωνία. Η επιτυχία των στόχων που τίθενται στο ΣΔΑΕ, έχουν άμεση σχέση με τη συμμετοχή όλων των δημοτών και τη δημιουργία μιας νέας κουλτούρας, φιλικότερης στο περιβάλλον, τόσο σε τοπικό όσο και προσωπικό επίπεδο. Δήμαρχος Νέας Σμύρνης, Τζουλάκης Σταύρος

3 O πλανήτης εκπέμπει S.O.S. Η κλιματική αλλαγή μας απειλεί όλους! Καλούμαστε να αντιδράσουμε! Το οφείλουμε στις επερχόμενες γενιές και ταυτόχρονα σε όλα τα έμβια όντα του πλανήτη. Με τη συμμετοχή μας στο Σύμφωνο των Δημάρχων, εγκαινιάζουμε μια νέα πολιτική δέσμευση. Στοχεύουμε στην εξοικονόμηση ενέργειας και τη μείωση του CO2 κατά 2% έως το 22, ελπίζουμε σε ένα μέλλον βιώσιμο και αειφόρο. Αντιδήμαρχος Βιώσιμης Ανάπτυξης & Προστασίας Περιβάλλοντος Ελεονώρα Γαλανοπούλου Για την επίτευξη των στόχων που τίθενται μέσω του ΣΔΑΕ, κρίθηκε απαραίτητη η δημιουργία μιας οργανωτικής δομής/ομάδας, η οποία είναι υπεύθυνη ως προς την υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης. Η ομάδα του Συμφώνου των Δημάρχων έχει ως σκοπό να φέρει σε επαφή όλους τους φορείς του Δήμου που θα βοηθήσουν στη δημιουργία του ΣΔΑΕ, αλλά και μετέπειτα στον έλεγχο και την τήρηση των δράσεων για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων. Έτσι, θα υπάρχει η απαραίτητη ευελιξία ώστε να ξεπεραστούν τα εμπόδια που θα προκύψουν στην πορεία υλοποίησης. Η μάδα: Γαλανοπούλου Ελεoνώρα, Αντιδήμαρχος Βιώσιμης Ανάπτυξης και Ποιότητας Περιβάλλοντος Μπαντή Ειρήνη, Τοπογράφος Μηχανικός Τ.Ε. Κωστούρος Αλέξανδρος, Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ/Προϊστάμενος Διεύθυνσης Τεχνικής Υπηρεσίας Καραγιάννη Ασημίνα, Διοικητική Υπάλληλος Π.Ε. Γιαννόπουλος Βασίλειος, Μηχανικός Έργων Υποδομής Τ.Ε., MSc in Energy & Environmental Management Systems, Εξωτερικός συνεργάτης Τζωρτζάτου Άρτεμη, Μηχανολόγος Μηχανικός Τ.Ε., MSc in Energy, Εξωτερική συνεργάτης

4 Πίνακας περιεχομένων 1. Σύνοψη 1 2. Εισαγωγή ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΙΧΕΙΑ ΙΣΤΡΙΚΑ ΣΤΙΧΕΙΑ ΔΙΙΚΗΤΙΚΑ ΡΙΑ ΣΥΝΙΚΙΕΣ ΣΥΝΠΤΙΚ ΠΡΦΙΛ ΤΥ ΔΗΜΥ 5 3. Δημογραφική Φυσιογνωμία ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΑ ΣΤΙΧΕΙΑ ΔΗΜΓΡΑΦΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΗΜΓΡΑΦΙΚΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΙΚΝΜΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΤΗΤΑ Στόχοι και Άξονες του Προγράμματος Καταγραφή βασικών εκπομπών CO2 στο Δήμο Νέας Σμύρνης ΜΕΘΔΛΓΙΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΕΚΠΜΠΩΝ CO ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΤΗΤΩΝ ΠΥ ΣΥΜΒΑΛΛΥΝ ΣΕ ΕΚΠΜΠΕΣ CO ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΝΑ ΤΜΕΑ Σχολικά κτήρια Δημοτικά κτήρια δοφωτισμός Μεταφορές χήματα ικιακός και τριτογενής τομέας ΣΥΝΛΙΚΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΕΚΠΜΠΩΝ CO Μέτρα και Δράσεις ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΠΥ ΜΠΡΕΙ ΝΑ ΥΛΠΙΗΣΕΙ ΔΗΜΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΑΝΑΜΕΝΜΕΝΑ ΑΠΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Μόνωση οροφής/εξωτερικών τοίχων Πράσινες Στέγες Αντικατάσταση κουφωμάτων / υαλοστασίων Αντικατάσταση παλαιών ενεργοβόρων κλιματιστικών Εξωτερική σκίαση Αύξηση της διείσδυσης φυσικού αερίου 55

5 6.2.7 Φωτοβολταϊκά σε οροφές κτιρίων Ενεργειακά αποδοτικές ηλεκτρικές συσκευές Αντικατάσταση ενεργοβόρων λαμπτήρων Αυτοματισμοί στο φωτισμό Μητεχνικά μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας / Πράσινες προδιαγραφές στην προμήθεια εξοπλισμού Δράσεις ενημέρωσης δημοτών και επιχειρήσεων Ανανέωση στόλου δημοτικών οχημάτων Δημοτικό σύστημα ενοικίασης ποδηλάτων Αντικατάσταση ενεργοβόρων λαμπτήρων σε φωτισμό δρόμων/πλατειών Αυτοματισμοί σε φωτισμό δρόμων/πλατειών Δράσεις για τα Ιδιωτικά χήματα ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΠΥ ΜΠΡΥΝ ΝΑ ΥΛΠΙΗΘΥΝ από ΤΝ ΙΚΙΑΚ ΚΑΙ ΤΡΙΤΓΕΝΗ ΤΜΕΑ ΠΑΡΑΚΛΥΘΗΣΗ ΤΥ ΠΡΓΡΑΜΜΑΤΣ 71

6 1. Σύνοψη Η προστασία και η ανάδειξη του περιβάλλοντος αλλά και η γενικότερη βελτίωση της ποιότητας ζωής και της λειτουργίας της πόλης είναι εδώ και χρόνια μια από τις πλέον βασικές προτεραιότητες του Δήμου Νέας Σμύρνης. Το περιβάλλον συνδέεται άμεσα με την ποιότητα ζωής των δημοτών, συνιστά πόλο έλξης για τους επισκέπτες και αποτελεί σημαντική παράμετρο της οικονομικής ανάπτυξης της περιοχής. Δήμος Νέας Σμύρνης εισχώρησε στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία του Συμφώνου των Δημάρχων τον Απρίλιο του 211 με την υπογραφή της δήλωσης συμμετοχής του δημάρχου Νέας Σμύρνης. Η συμμετοχή του Δήμου στο Σύμφωνο έρχεται να επιβεβαιώσει την περιβαλλοντική του ευαισθησία καθώς αντικειμενικός στόχος είναι η προώθηση των αρχών της αειφόρου ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος μέσω μιας «πράσινης» στρατηγικής και αναπτυξιακής πολιτικής με κύριο άξονα την εξοικονόμηση ενέργειας. Το Σύμφωνο των Δημάρχων είναι η κυριότερη ευρωπαϊκή κίνηση στην οποία συμμετέχουν Τοπικές και Περιφερειακές αρχές, οι οποίες δεσμεύονται εθελοντικά να αυξήσουν την ενεργειακή απόδοση και τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις περιοχές τους. Με τη δέσμευσή τους, οι υπογράφοντες το Σύμφωνο σκοπεύουν να επιτύχουν και να υπερβούν το στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μείωση των εκπομπών CO2 κατά 2% έως το 22. Η πρωτοβουλία του Συμφώνου των Δημάρχων αποτελεί ένα μοναδικό εγχείρημα στην προσπάθεια να επιτευχθούν οι στόχοι που θα τεθούν μέσω του ΣΔΑΕ. ι υπογράφοντες το Σύμφωνο αναλαμβάνουν κυρίως να συντάξουν μια Βασική Απογραφή Εκπομπών και να υποβάλουν ένα Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια στο οποίο θα περιγράφονται τόσο το συνολικό αποτύπωμα της Δημοτικής Αρχής σε εκπομπές CO2 όσο και οι βασικές δράσεις που σχεδιάζουν να αναλάβουν με σκοπό τη μείωση σε εκπομπές CO2. ι δράσεις αυτές λειτουργούν ως οδηγός, κυρίως μέσω της αναφοράς στις «Συγκριτικές Αξιολογήσεις Επιδόσεων Αριστείας», μια βάση δεδομένων βέλτιστων πρακτικών που υποβάλλονται από τους υπογράφοντες το Σύμφωνο. Κατάλογος με τα Σχέδια Δράσης για τη Αειφόρο Ενέργεια είναι άλλη μια μοναδική πηγή έμπνευσης, καθώς παρουσιάζει συνοπτικά τους φιλόδοξους στόχους που έχουν τεθεί από άλλους υπογράφοντες και τα βασικά μέτρα που έχουν λάβει για να τους επιτύχουν. Μέσω της συνεργασίας των δήμων πετυχαίνεται η ανταλλαγή τεχνογνωσίας και η ευκολότερη προσέγγιση του στόχου βάση του Συμφώνου των Δημάρχων. Δήμος Νέας Σμύρνης συμμετέχει στο έργο «GREEN TWINΝING», Σελίδα 1 με σκοπό την υιοθέτηση πολιτικών αειφόρου ανάπτυξης, την επιμόρφωση για την

7 εκπόνηση του Σχεδίου Δράσης Αειφόρου Ανάπτυξης, την αποφυγή επαναλαμβανόμενων αστοχιών του παρελθόντος καθώς επίσης και τη διάδοση των δράσεων σε μη συμμετέχοντες δήμους. Συνοψίζοντας, εντός των ορίων του Δήμου Νέας Σμύρνης, οι συνολικές εκπομπές CO2 υπολογίστηκαν σε t, με έτος αναφοράς το 28. Στο Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια γίνεται αναφορά σε μέτρα και δράσεις που ο Δήμος Νέας Σμύρνης θα υλοποιήσει και σε κάποιες περιπτώσεις έχει ήδη ξεκινήσει να υλοποιεί. Περιγράφεται η υφιστάμενη ενεργειακή κατάσταση εντός των ορίων του Δήμου μετατρέποντας την καταναλισκόμενη ενέργεια σε εκπομπές CO2, και υπολογίζοντας την εξοικονόμηση που θα προκύψει μέσα από νέες δράσεις που θα υλοποιηθούν για την επίτευξη του στόχου μείωσης κατά 2% των εκπομπών CO2. Πετυχαίνοντας τον στόχο, η Δημοτική Αρχή φαίνεται συνεπής ως προς τις δεσμεύσεις της και συνεισφέρει στην προστασία του περιβάλλοντος και γενικότερα στο δημόσιο συμφέρον. Αναλύεται ο τρόπος καταγραφής των εκπομπών CO2, το εκτιμώμενο κόστος των δράσεων και πιθανοί φορείς χρηματοδότησης, ο χρόνος υλοποίησης και οι τρόποι παρακολούθησης και ελέγχου κατά την πρόοδο των δράσεων και η τελική εξοικονόμηση σε εκπομπές CO2. Όλα τα ανωτέρω, θα βρίσκονται υπό την επίβλεψη της μάδας Εργασίας που έχει αναλάβει τη δημιουργία του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια. Σελίδα 2

8 2. Εισαγωγή 2.1 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΙΧΕΙΑ Η Νέα Σμύρνη είναι ένας από τους Δήμους στα νότια προάστια της Αθήνας, καταλαμβάνει έκταση 3,5 χιλιάδων στρεμμάτων περίπου και σύμφωνα με την απογραφή της ΕΣΥΕ (211) αριθμεί 73.9 κατοίκους και αυτή η τιμή θεωρείται στο σχέδιο ως αριθμός κατοίκων και για το 28. Βόρεια συνορεύει με την Αθήνα και τη Δάφνη, ανατολικά με τον Άγιο Δημήτριο, νότια με το Παλαιό Φάληρο και δυτικά με την Καλλιθέα. Απέχοντας 5 χιλιόμετρα από το Σύνταγμα και,5 χιλιόμετρα από το παραλιακό μέτωπο, έχει καλή κεντροβαρική θέση. Η μορφολογία του εδάφους παρουσιάζει σημαντικές ανωφέρειες από Δυτικά προς τα Ανατολικά της πόλης. Το κλίμα είναι εύκρατο μεσογειακό με τα γενικά χαρακτηριστικά της Αττικής, επηρεαζόμενο από τη θάλασσα και τον Υμηττό. πληθυσμός είναι καθαρά αστικός και οι συνοικίες της πόλης είναι σχεδόν ομογενοποιημένες. Πλέον δεν έχει δυνατότητα επέκτασης (είναι ολόκληρη εντός σχεδίου πόλης) και αναπτύσσεται μόνο κατά ύψος. Η γειτνίαση με το Κέντρο της Αθήνας, εκτός της μεγάλης ώθησης στην κατοικία, οδήγησε στην ανάπτυξη μεγάλης αγοράς παροχής υπηρεσιών, κυρίως γύρω από τη λεωφόρο Συγγρού. Για τον ίδιο λόγο, δεν υπήρξε εγκατάσταση οχλουσών δραστηριοτήτων (εργοστάσια, υπερτοπικό εμπόριο, κλπ.). Η τοπική αγορά, η οποία αναπτύσσεται με μεγαλύτερη έμφαση στο κέντρο της πόλης, χαρακτηρίζεται από δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών (χώροι εστίασης, λιανικό εμπόριο, κλπ.). 2.2 ΙΣΤΡΙΚΑ ΣΤΙΧΕΙΑ χώρος που καταλαμβάνει σήμερα ο Δήμος Νέας Σμύρνης περιβαλλόταν κατά την αρχαιότητα από σημαντικούς αστικούς δήμους: νότια από το Φάληρο, βορειοανατολικά από την Αλωπεκή (τη σημερινή περιοχή της Δάφνης Φάρου) και δυτικά από την Ξυπέτη (τις σημερινές περιοχές: Καλλιθέα Μοσχάτο). Τη διέσχιζε η Φαληρική οδός η οποία ένωνε την Αθήνα με το Φάληρο, το αρχαιότερο επίνειο της Αθήνας. Η Νέα Σμύρνη άρχισε να κατοικείται στις αρχές του 2ου αιώνα. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, το , η κυβέρνηση αποφάσισε την κατασκευή συνοικισμού για τους πρόσφυγες από τη Σμύρνη στην περιοχή και η οικοδόμησή του άρχισε το Το 1928 είχε πληθυσμό μόλις 21 κατοίκων. Το 1934 η Νέα Σμύρνη γίνεται επίσημα κοινότητα με πληθυσμό 6.5 κατοίκων, ο οποίος έφτασε τους 15. κατοίκους πριν το 194. Σελίδα 3

9 Η Νέα Σμύρνη έγινε Δήμος με το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου και την απελευθέρωση, το 1944, και οφείλει το όνομά της στην καταγωγή των προσφύγων κατοίκων της. Τη μεταπολεμική περίοδο η Νέα Σμύρνη ενσωματώθηκε σταδιακά στην Αθήνα και επεκτάθηκε προς τα ανατολικά και νότια στις περιοχές: Φάρου Λουτρών Νεκροταφείου Βουρλοπόταμου, καταλαμβάνοντας μέχρι το 196 σχεδόν όλη της την έκταση. Κατά την περίοδο αυτή παρουσιάζει ραγδαία πληθυσμιακή αύξηση, με πληθυσμό κατοίκους το 1971, φτάνοντας τους το 1991 λόγω της γενικότερης τάσης μετακίνησης από διάφορες περιοχές. Η ραγδαία αυτή αύξηση οδηγεί τα τελευταία χρόνια σε μία ανάπτυξη αποκλειστικά κατά ύψος λόγω της αδυναμίας οποιασδήποτε επέκτασης του δήμου. 2.3 ΔΙΙΚΗΤΙΚΑ ΡΙΑ ΣΥΝΙΚΙΕΣ Δήμος Νέας Σμύρνης υπάγεται χωροταξικά στο λεκανοπέδιο Αττικής, ενώ διοικητικά ανήκει στη Νομαρχία Αθηνών, αποτελείται από ένα Δημοτικό Διαμέρισμα και χωρίζεται σε 8 Πολεοδομικές Ενότητες Συνοικίες, όπως φαίνεται στην εικόνα 2.1: Εικ. 2.1: Πολεοδομικές Ενότητες του Δήμου Νέας Σμύρνης Σελίδα 4

10 2.4 ΣΥΝΠΤΙΚ ΠΡΦΙΛ ΤΥ ΔΗΜΥ ΣΥΝΠΤΙΚ ΠΡΦΙΛ ΔΗΜΥ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΝΜΣ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΑΤΤΙΚΗΣ ΝΜΑΡΧΙΑ ΑΘΗΝΩΝ ΑΡΙΘΜΣ ΔΗΜΤΙΚΩΝ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ 1 ΑΡΙΘΜΣ ΠΛΕΔΜΙΚΩΝ ΕΝΤΗΤΩΝ 8 ΕΠΙΣΗΜΣ ΠΛΗΘΥΣΜΣ ΕΚΤΑΣΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΠΕΡΙΧΗΣ ΔΙΚΤΥΑΚΣ ΤΠΣ Εικ. 2.2: Όρια Δήμου Νέας Σμύρνης (Google maps) Σελίδα (ΕΣΥΕ, 211) ΣΤΡΕΜΜΑΤΑ ΑΣΤΙΚΣ

11 3. Δημογραφική Φυσιογνωμία 3.1 ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΑ ΣΤΙΧΕΙΑ Τα επίσημα πληθυσμιακά στοιχεία για τη Νέα Σμύρνη όπως προκύπτουν από τα απογραφικά δεδομένα της ΕΣΥΕ για την περίοδο παρουσιάζονται μαζί με τα στοιχεία της Νομαρχίας Αθηνών στον πίνακα που ακολουθεί. Συνολικά στη Νέα Σμύρνη εμφανίζεται αύξηση του πραγματικού πληθυσμού της τάξεως του 6% την δεκαετία με ετήσιο ρυθμό μεταβολής,6%. ΕΠΙΣΗΜΑ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΑ ΣΤΙΧΕΙΑ ΔΗΜΥ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΝΜΑΡΧΙΑ ΑΘΗΝΩΝ ΔΗΜΣ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΜΝΙΜΣ ΠΛΗΘΥΣΜΣ ΜΕΤΑΒΛΗ ,3% 6,1% ΜΕΤΑΒΛΗ ,42%*,74% ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΣ ΠΛΗΘΥΣΜΣ (ΕΚΤΙΜΗΣΗ) ΜΕΤΑΒΛΗ ,4% 6,1% ΜΕΤΑΒΛΗ % 2,48% 1 21 ΠΥΚΝΤΗΤΑ ΠΛΗΘΥΣΜΥ (ΚΑΤΙΚΙ/ΣΤΡΕΜΜΑ) Σημαντικό στατιστικό στοιχείο που προκύπτει από την απογραφή 211, είναι ότι ο Δήμος Νέας Σμύρνης ανήκει μέσα στους 1 πιο πυκνοκατοικημένους δήμους με μόνιμο πληθυσμό σε όλη την Ελλάδα (συγκεκριμένα είναι ο τέταρτος). Η αύξηση στον πληθυσμό του Δήμου φαίνεται να ακολουθεί την πορεία Σελίδα 6

12 που από τις προηγούμενες δεκαετίες καταγράφεται, η οποία δείχνει να μετριάζεται την τελευταία εικοσαετία και να υπάρχει μια μικρή μείωση στην τελευταία απογραφή (211). Το βασικό αίτιο της αύξησης είναι σε μεγάλο βαθμό η εσωτερική μετακίνηση του πληθυσμού του λεκανοπεδίου. Επίσης, πιθανό αίτιο ίσως αποτελεί και ο δείκτης γήρανσης που παρατηρείται από τις ομάδες ηλικιών βάση της απογραφής του 21. Η κυριότερη πηγή συλλογής και διάθεσης στοιχείων για τον πληθυσμό και τη δημογραφία της Νέας Σμύρνης είναι η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος (ΕΣΥΕ). συνολικός αριθμός των υφιστάμενων κατοικιών υπολογίστηκε με βάση τα στοιχεία της ΕΣΥΕ για τις κανονικές κατοικίες για το έτος 21, εξαιρουμένων των κενών κατοικιών (εξοχικά, δευτερεύουσες, κλπ), προσθέτοντας τις νέες κατοικίες τις περιόδου Η εκτίμηση αυτή προσεγγίζει ικανοποιητικά τη σημερινή εικόνα των κατοικιών της Νέας Σμύρνης και έρχεται σε συμφωνία με τα τρέχοντα στοιχεία της ΔΕΗ για τον αριθμό των μετρητών οικιακής χρήσης. 3.2 ΔΗΜΓΡΑΦΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Σε σχέση με την πληθυσμιακή σύνθεση ανά φύλο, γενικά στο Δήμο υπερτερούν στον πληθυσμό οι γυναίκες, παρόμοια τάση, που καταγράφεται στο σύνολο της Ελλάδας (49,16% άνδρες και 5,84% γυναίκες στο γενικό πληθυσμό) και στα ίδια επίπεδα με το δείκτη της περιφέρειας Αττικής (48,3% άνδρες 51,7% γυναίκες). Όσον αφορά την διάρθρωση του πληθυσμού κατά ηλικίες, η ηλικιακή κατανομή δίνεται στον ακόλουθο πίνακα (ΕΣΥΕ) για τον πραγματικό πληθυσμό. Σελίδα 7

13 ΣΥΝΘΕΣΗ ΠΛΗΘΥΣΜΥ ΚΑΤΑ ΗΛΙΚΙΑ ΔΗΜΥ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΜΑΔΕΣ ΗΛΙΚΙΩΝ ΚΑΤΙΚΙ ΣΥΝΛ Πηγή: ΕΣΥΕ, απογραφή 21, επεξεργασία στοιχείων πραγματικού πληθυσμού Σύμφωνα με τα στοιχεία, μεγάλο ποσοστό του πραγματικού πληθυσμού του Δήμου (5,6%) είναι πάνω από 4 ετών με έναν στους τέσσερις περίπου κατοίκους (17,1%) να είναι πάνω από 65 ετών, ηλικία που υιοθετείται ως δείκτης γήρανσης. Το ποσοστό αυτό είναι λίγο υψηλότερο από αυτό που συναντάται στο γενικό πληθυσμό της Ελλάδας όπου οι άνω των 65 ετών είναι το 16,7% του πληθυσμού, καθώς και της Αττικής 15,1% και της Νομαρχίας Αθηνών 15,4%. Πιθανώς έτσι εξηγείται η μείωση που παρατηρείται στον πληθυσμό βάση της απογραφής 211. Χαρακτηριστικά νοικοκυριών Το στοιχεία για τα χαρακτηριστικά των νοικοκυριών του δήμου Νέας Σμύρνης, σύμφωνα με την απογραφή 21 της ΕΣΥΕ είναι τα εξής: Τα νοικοκυριά με 12 μέλη αποτελούν ποσοστό 54,2% και τα νοικοκυριά με 34 μέλη ποσοστό 41,3%, ενώ το ποσοστό των νοικοκυριών με 5 άτομα ή και περισσότερα, που καταγράφεται είναι μόλις 4,5%. Το μέγεθος 34 μέλη κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα, ενώ το μέγεθος 12 μέλη εμφανίζει υψηλότερο ποσοστό με τα αντίστοιχα του συνόλου χώρας, Αττικής και Νομαρχίας Αθηνών (48%51%). Σελίδα 8

14 Το μέσο νοικοκυριό του Δήμου Νέας Σμύρνης μειώθηκε στα 2,5 μέλη το 21 από 2,7 μέλη το 1991 και εμφανίζεται χαμηλότερο με το αντίστοιχο του συνόλου της χώρας (2,8 μέλη), της Αττικής (2,7 μέλη) και της Νομαρχίας Αθηνών (2,6 μέλη). Η πτώση στο μέγεθος του νοικοκυριού (της οικογένειας) δύναται να οφείλεται στην τάση των νέων να μένουν ξεχωριστά. Χαρακτηριστικά κατοικιών Κατοικία θεωρείται γενικά ένας χώρος χωριστός και ανεξάρτητος ο οποίος κτίστηκε ή μετατράπηκε με σκοπό να καλύψει τις στεγαστικές ανάγκες μιας οικογένειας (νοικοκυριού). Επομένως, κατοικία και νοικοκυριό είναι ταυτόσημοι όροι. εκτιμώμενος συνολικός αριθμός των κατοικιών (με άλλα λόγια νοικοκυριών) ανέρχεται σε το έτος 28. Η εκτίμηση αυτή περιλαμβάνει τόσο τα στοιχεία της απογραφής πληθυσμού και νοικοκυριών (21) της ΕΣΥΕ, όσο και τα ετήσια στοιχεία της ΕΣΥΕ για τις νέες οικοδομές και κατοικίες της περιόδου Σελίδα 9

15 ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΚΑΤΙΚΙΕΣ ΔΗΜΥ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΕΤΣ ΚΑΤΙΚΙΕΣ ΣΥΝΛ Σελίδα

16 3.3 ΔΗΜΓΡΑΦΙΚΙ ΔΕΙΚΤΕΣ Τα στοιχεία πληθυσμού και δημογραφίας αποτυπώνονται με τους παρακάτω βασικούς δείκτες, οι οποίοι αποτελούν στοιχεία βάσης για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών παραμέτρων της περιοχής μελέτης. Αποφεύγεται η χρήση δεικτών σε απόλυτες τιμές για τις παραμέτρους εκείνες που δεν υπάρχουν νεότερα στοιχεία από τα στοιχεία της απογραφής ΕΣΥΕ 21. ΔΗΜΓΡΑΦΙΚΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΣΥΝΛΙΚΣ ΠΛΗΘΥΣΜΣ ΕΤΗΣΙΣ ΡΥΘΜΣ ΜΕΤΑΒΛΗΣ 28 1,5% ΛΓΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ/ΑΝΔΡΩΝ 21 1,17 ΔΕΙΚΤΗΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ (>65 / <25) 21,66 ΔΕΙΚΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ (<15 + >65 21, , ,5 ΠΛΗΘΥΣΜΥ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ 5ΕΤΙΑ / ΜΕΣ ΜΕΓΕΘΣ ΝΙΚΚΥΡΙΥ (ΜΕΛΗ/ΝΙΚΚΥΡΙ) ΣΥΝΛΙΚΣ ΑΡΙΘΜΣ ΚΑΤΙΚΥΜΕΝΩΝ ΚΑΤΙΚΙΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗ ΠΥΚΝΤΗΤΑ 3.4 ΙΚΝΜΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΤΗΤΑ Σύμφωνα με την ΕΣΥΕ και τα στοιχεία για τον οικονομικώς ενεργό πληθυσμό ( απογραφή 21), προκύπτει ότι αυτός στη Νέα Σμύρνη απασχολείται στη συντριπτική του πλειοψηφία στον τριτογενή τομέα σε ποσοστό 73%. δευτερογενής τομέας έρχεται δεύτερος με ποσοστό 15,2%, ενώ στον πρωτογενή τομέα απασχολείται πολύ μικρό ποσοστό του πληθυσμού (περίπου,3%). ι άνεργοι αποτελούν το 7.6% του οικονομικώς ενεργού πληθυσμού, ποσοστό που στο τρέχον έτος σύνταξης της Σελίδα 11

17 μελέτης (212), λόγω της οικονομικής κρίσης και της γενικότερης ύφεσης, προβλέπεται αρκετά μεγαλύτερο. ΣΤΙΧΕΙΑ ΑΠΑΣΧΛΗΣΗΣ ΔΗΜΥ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΝΑ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚ ΤΜΕΑ ΝΜΑΡΧΙΑ ΔΗΜΣ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΘΗΝΩΝ ΙΚΝΜΙΚΩΣ ΕΝΕΡΓΙ ΑΠΑΣΧΛΥΜΕΝΙ ΔΕΥΤΕΡΓΕΝΗΣ ΤΜΕΑΣ ΤΡΙΤΓΕΝΗΣ ΤΜΕΑΣ ΠΡΩΤΓΕΝΗΣ ΤΜΕΑΣ ΧΩΡΙΣ ΚΛΑΔ ΙΚΝΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΤΗΤΑΣ ΑΝΕΡΓΙ ΙΚΝΜΙΚΩΣ ΜΗ ΕΝΕΡΓΙ Πηγή: ΕΣΥΕ, Σελίδα 12

18 4. Στόχοι και άξονες του Προγράμματος Η στρατηγική για το περιβάλλον αντανακλά το όραμα του Δήμου για μια βιώσιμη ανάπτυξη της Νέας Σμύρνης στην πράξη. Η προστασία και η ανάδειξη του περιβάλλοντος και γενικότερα η βελτίωση της ποιότητας ζωής και της λειτουργίας μιας πόλης αποτελούν από τους βασικούς τομείς στους οποίους οφείλει να δραστηριοποιείται άμεσα και αποτελεσματικά η τοπική αυτοδιοίκηση. ι κατευθυντήριες αρχές της στρατηγικής του Δήμου για το περιβάλλον είναι τρεις: Βιώσιμη αστική ανάπτυξη Βελτίωση ποιότητας ζωής συνεκτική και φιλική πόλη προς τον πολίτη Συνετή διαχείριση και προστασία του περιβάλλοντος ι επιμέρους στρατηγικοί στόχοι που τίθενται μέσω του ΣΔΑΕ είναι οι εξής: Με το ΣΔΑΕ καθορίζεται ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό πλαίσιο οδηγός για την οργάνωση και διαχείριση των μελλοντικών δράσεων και έργων που θα ικανοποιούν και εκπληρώνουν τόσο το όραμα του Δήμου για μια βιώσιμη Νέα Σμύρνη, όσο και την τήρηση των δεσμεύσεων του δήμου απέναντι στις υποχρεώσεις που προκύπτουν από το Σύμφωνο των Δημάρχων. Μέσω του ΣΔΑΕ, τίθενται συγκεκριμένοι στόχοι, προτεραιότητες, αλληλουχίες ενεργειών και χρονοδιαγράμματα που υποδεικνύουν τον τρόπο με τον οποίο οι στόχοι θα επιτευχθούν. τελικός στόχος που θέτει το παρόν Σχέδιο Δράσης είναι η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από τις δραστηριότητες εντός των ορίων του Δήμου κατά τουλάχιστον 2% από τα επίπεδα του 28 έως το 22, μέσω μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας που αφορούν σε ενεργειακές επεμβάσεις σε κτίρια, μεταφορές, οδοφωτισμό, καθώς και τον οικιακό και τριτογενή τομέα. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω δράσεων ανά τους διάφορους τομείς δραστηριότητας της πόλης, οι οποίες αποτελούν και τους αντικειμενικούς σκοπούς του Σχεδίου Δράσης: Ανάπτυξη και προώθηση δράσεων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής σε τοπικό επίπεδο με τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου Ενεργοποίηση και αναβάθμιση δημόσιου χώρου Σελίδα 13

19 Βελτίωση της κυκλοφοριακής λειτουργικότητας της πόλης Αναβάθμιση αστικού τοπίου με την αύξηση του πρασίνου και τη βελτίωση των αστικών υποδομών και λειτουργιών Ενίσχυση δράσεων για μια καθαρή και πράσινη πόλη με εφαρμογή μέτρων για μια βιώσιμη οικιστική ανάπτυξη και τη στροφή προς «πράσινες» κοινωνικές και τεχνικές υποδομές όπως η βελτιστοποίηση των υπηρεσιών αποκομιδής και διαχείρισης των απορριμμάτων, η ορθολογική χρήση του νερού, χρήση Α.Π.Ε. κλπ Ανάδειξη της κοινωνικής συνείδησης και ατομικής περιβαλλοντικής ευθύνης ευαισθητοποίηση και ενθάρρυνση της ενεργής συμμετοχής των πολιτών Διαφύλαξη της ταυτότητας και των χαρακτηριστικών της πόλης που την καθιστούν ελκυστική και φιλική προς τον πολίτη ι παρεμβάσεις που αφορούν τους τομείς (οικιακός, τριτογενής τομέας, ιδιωτικές μεταφορές) δεν είναι εύκολο ούτε να επιτευχθούν, αλλά ούτε και να ελεγχθούν από το Δήμο. Έτσι, θα λέγαμε ότι παρότι αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του ΣΔΑΕ, η εφαρμογή των μέτρων θεωρείται τεχνικά δύσκολη σε ότι αφορά την παρακολούθηση της πορείας υλοποίησής τους. ρόλος των δημοτών στην ανάπτυξη και την επιτυχή εφαρμογή του ΣΔΑΕ στη Νέα Σμύρνη είναι πολύ σημαντικός, καθώς αφενός βασικός στόχος μέσω του προγράμματος είναι η διαφύλαξη και η βελτίωση της ποιότητας ζωής τους, και αφετέρου μια σειρά από παρεμβάσεις απαιτούν όχι μόνο την αποδοχή, αλλά και την ενεργό συμμετοχή των δημοτών ώστε να μπορέσουν να εφαρμοστούν στην πράξη. Για την προώθηση των στρατηγικών στόχων, υιοθετούνται περιβαλλοντικοί άξονες παρέμβασης, οι οποίοι εξειδικεύονται σε ενότητες παρεμβάσεων (ομάδες ομοειδών δράσεων), οι οποίες στη συνέχεια αναλύονται σε στοχευμένες δράσεις έργα με σκοπό την επίτευξη του στόχου μείωσης εκπομπών CO2 κατά 2%. σημαντικότερος άξονας για την επίτευξη του στόχου θεωρείται ο άξονας Δ, καθώς δράσεις πάνω σε ενεργειακά ζητήματα είναι αυτά που αποφέρουν σημαντικές μειώσεις εκπομπών CO 2. Ωστόσο, για την επίτευξη του στόχου για έναν πιο φιλικό δήμο περιβαλλοντικά, απαιτείται μια συνολική στρατηγική μέσα στην οποία εντάσσεται και το ΣΔΑΕ, η οποία θα ορίζει δράσεις σε όλους τους τομείς που μπορεί να επέμβει ο Δήμος. Σελίδα 14

20 Άξονας Α: Δομημένο περιβάλλον χωροταξικά χρήσεις γης Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο & Χρήσεις γης Δομημένο περιβάλλον και αστική λειτουργικότητα Άξονας Β: Πράσινο χώροι αναψυχής Ποιότητα χώρων πρασίνου Αξιοποίηση δημόσιων χώρων και ανάπτυξη πόλων έλξης Άξονας Γ: Κυκλοφοριακά συγκοινωνιακά Κυκλοφοριακές παρεμβάσεις Δημοτική συγκοινωνία Στάθμευση Άξονας Δ: Ενέργεια κλιματική μεταβολή εκπομπές αερίων Δημοτικά Κτίρια, Σχολεία Φωτισμός δρόμων και πλατειών δικές μεταφορές Άξονας Ε: Διαχείριση νερού Εξοικονόμηση νερού Αξιοποίηση / ανακύκλωση νερού Άξονας ΣΤ: Διαχείριση απορριμμάτων Αξιοποίηση χώρων / υποδομές περιβάλλοντος ργάνωση και βελτίωση υπηρεσιών Εναλλακτική διαχείριση / Διαλογή στην πηγή Τα αποτελέσματα των δράσεων που έχουν σαν αποτέλεσμα την εξοικονόμηση ενέργειας είναι πολλαπλά: Πιο υγιεινό περιβάλλον και καλύτερη ποιότητα ζωής Λιγότερη κατανάλωση ενέργειας (kwh) και λοιπών καυσίμων με κέρδος χρηματικό και περιβαλλοντικό και σε τελική ανάλυση κέρδος των πολιτών Σελίδα 15

21 Δημιουργία εξειδικευμένων και σταθερών θέσεων εργασίας Μεταφορά εμπειρίας του Δήμου από το πρόγραμμα και παροχή υπηρεσιών και σε άλλους φορείς Βελτιωμένη οικονομική ανταγωνιστικότητα και μεγαλύτερη ενεργειακή ανεξαρτησία. Σελίδα 16

22 5. Καταγραφή βασικών εκπομπών CO2 στο Δήμο Νέας Σμύρνης 5.1 ΜΕΘΔΛΓΙΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΕΚΠΜΠΩΝ CO2 Στην εκπόνηση του παρόντος Σχεδίου Δράσης, χρησιμοποιήθηκαν οι τυπικοί συντελεστές εκπομπών (IPCC) που αφορούν εκπομπές λόγω της κατανάλωσης ενέργειας εντός των ορίων του Δήμου, είτε άμεσης, με την καύση εντός του Δήμου, ή έμμεσης, με την κατανάλωση ηλεκτρισμού που παράγεται εκτός του Δήμου. ι τυπικοί συντελεστές εκπομπών βασίζονται στο ανθρακικό περιεχόμενο του κάθε καυσίμου, ακολουθώντας την μεθοδολογία για τον υπολογισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στα πλαίσια της UNFCCC και του Πρωτοκόλλου του Κιότο. Με βάση αυτήν την προσέγγιση, το CO2 θεωρείται το σημαντικότερο αέριο του θερμοκηπίου και ο υπολογισμός των εκπομπών CH4 και NO2 μπορεί να παραλειφθεί. Με αυτή την προσέγγιση, θεωρούνται μηδενικές οι εκπομπές CO2 από τη χρήση ΑΠΕ, καθώς και οι εκπομπές πιστοποιημένης «πράσινης» ηλεκτρικής ενέργειας, έμμεσα, π.χ. μέσω της κατανάλωσης καυσίμων για την ηλεκτροπαραγωγή και τη χρήση θέρμανσης/ψύξης εντός της περιοχής. Στο παρόν Σχέδιο Δράσης έχουν υπολογιστεί μόνο οι εκπομπές CO2 που προκύπτουν από τις δραστηριότητες του Δήμου, εντός των ορίων του. ι τυπικοί συντελεστές εκπομπών του παρόντος Σχεδίου Δράσης έχουν βασιστεί στις δηγίες IPCC 26. Για τα καύσιμα που χρησιμοποιούνται στον Δήμο Νέας Σμύρνης, οι συντελεστές είναι όπως στον ακόλουθο πίνακα. ΤΥΠΙΚΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΕΚΠΜΠΩΝ CO2 Ηλεκτρική Ενέργεια 1,149 tco2/mwh Πετρέλαιο,267 tco2/mwh Φυσικό Αέριο,22 tco2/mwh Βενζίνη,249 tco2/mwh Ντίζελ,279 tco2/mwh Υγραέριο (LPG),221 tco2/mwh Σελίδα 17

23 Για τον καθορισμό του συστήματος, λαμβάνονται υπόψη όλες οι εκπομπές CO2 ή/και άλλων αερίων θερμοκηπίου από τον ενεργειακό τομέα, τις μεταφορές και άλλες πηγές αποβλήτων, που εντάσσονται μέσα στα γεωγραφικά όρια του δήμου, όπως αυτά ορίστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο. Ως έτος αναφοράς για τον υπολογισμό των εκπομπών CO 2 και την σύνταξη του παρόντος Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια του Δήμου Νέας Σμύρνης επιλέχθηκε το 28, καθώς σε αυτό το έτος υπάρχει η πληρέστερη διαθεσιμότητα πληροφοριών απαραίτητες για τη σύνταξη του ΣΔΑΕ. Ωστόσο, άξιο αναφοράς είναι το γεγονός ότι σε αρκετές περιπτώσεις δεν υπήρξε απόλυτη πρόσβαση σε δεδομένα και για αυτό το λόγο κάποιες τιμές υπολογίζονται κατ εκτίμηση. Η μονάδα μέτρησης για την καταγραφή των εκπομπών CO 2 είναι αριθμός τόνων διοξειδίου του άνθρακα (tco2) ή ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα (tco2eq). 5.2 ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΤΗΤΩΝ ΠΥ ΣΥΜΒΑΛΛΥΝ ΣΕ ΕΚΠΜΠΕΣ CO2 Η καταγραφή των εκπομπών CO2, γίνεται σε όλες τις δραστηριότητες του Δήμου Νέας Σμύρνης. Παρακάτω παρουσιάζονται οι δραστηριότητες και γίνεται αναλυτική περιγραφή τους σε κατηγορίες: Δημοτικά κτήρια: καταγραφή ανά κτήριο Δημοτικά οχήματα: φωτισμός οδών και κοινόχρηστων χώρων Σχολεία: καταγραφή ανά σχολική επιτροπή (ΕΣΕ) Δημοτικός φωτισμός: φωτισμός οδών και κοινόχρηστων χώρων ικιακός τομέας: κατανάλωση ενέργειας σε κτήρια (ηλεκτρισμός, ψύξη/θέρμανση, ζεστό νερό χρήσης) Τριτογενής τομέας: κτήρια και εγκαταστάσεις τομέα υπηρεσιών (ιδιωτικές εταιρείες, τράπεζες, επιχειρήσεις, νοσοκομεία, εμπορικές δραστηριότητες κ.λ.π.) Καταγραφή Δημοτικών κτηρίων Κατά τη διάρκεια της μελέτης, θεωρήθηκε αναγκαίο να γίνει διαχωρισμός των δημοτικών κτιρίων σε δύο ξεχωριστές κατηγορίες. Στην πρώτη, ανήκουν όλα τα σχολικά συγκροτήματα και νηπιαγωγεία και στη δεύτερη τα υπόλοιπα δημοτικά κτίρια. Στη δεύτερη κατηγορία, λαμβάνονται υπ όψιν μόνο τα Σελίδα 18

24 ιδιόκτητα κτίρια του Δήμου, καθώς μόνο σε αυτά μπορούν να γίνουν συγκεκριμένες δράσεις για εξοικονόμηση ενέργειας. Σελίδα 19

25 ΣΧΛΙΚΑ ΣΥΓΚΡΤΗΜΑΤΑ ΔΗΜΥ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΝΑ ΣΧΛΙΚΗ ΕΠΙΤΡΠΗ 1/3 ΕΣΕ ΣΧΛΕΙ ΔΗΜΣ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΝΙΚΜΗΔΕΙΑΣ Η 2 3 ΓΥΜΝΑΣΙ 1 Η 2 3 ΛΥΚΕΙ 2 Η 1 ΓΥΜΝΑΣΙ 2 Η 1 ΛΥΚΕΙ ΚΡΑΗ & ΑΓ.ΑΝΔΡΕΑ 3 Η ΓΥΜΝΑΣΙ ΛΥΚΕΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΕΥΞ. ΠΝΤΥ & ΛΕΣΒΥ 4 Η 2 ΔΗΜΤΙΚ 4 Η 11 ΔΗΜΤΙΚ 4 Η 9 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ 5 Η 6 ΔΗΜΤΙΚ 5 Η 9 ΔΗΜΤΙΚ 6 Η 3 ΔΗΜΤΙΚ 6 Η 13 ΔΗΜΤΙΚ 6 Η 11 ΔΗΜΤΙΚ 7 Η 1 ΔΗΜΤΙΚ 7 Η 1 ΔΗΜΤΙΚ 8 Η 1 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ 8 Η 8 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ 8 Η 6 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ ΝΙΚΜΗΔΕΙΑΣ 7 9 ΚΡΑΗ & ΑΓ. ΑΝΔΡΕΑ ΒΣΠΡΥ 78 ΒΣΠΡΥ 78 ΒΣΠΡΥ 78 ΠΛ. ΑΓ. ΣΦΙΑΣ ΠΛ. ΑΓ. ΣΦΙΑΣ ΑΙΓΑΙΥ & ΑΡΤΑΚΗΣ ΑΙΓΑΙΥ & ΑΡΤΑΚΗΣ ΑΙΓΑΙΥ & ΑΡΤΑΚΗΣ ΚΡΑΗ 2 ΚΡΑΗ 2 ΕΠΤΑΛΦΥ & ΠΡΙΗΝΗΣ ΕΠΤΑΛΦΥ & ΠΡΙΗΝΗΣ ΕΠΤΑΛΦΥ & ΠΡΙΗΝΗΣ ΣΧΛΙΚΑ ΣΥΓΚΡΤΗΜΑΤΑ ΔΗΜΥ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΝΑ ΣΧΛΙΚΗ ΕΠΙΤΡΠΗ 2/3 ΕΣΕ Σελίδα 2 ΣΧΛΕΙ ΔΗΜΣ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

26 9 Η 8 ΓΥΜΝΑΣΙ ΛΥΚ. ΤΑΞΕΙΣ ΑΓ. ΦΩΤΕΙΝΗΣ 2Α 9 Η ΤΕΕ ΑΓ. ΦΩΤΕΙΝΗΣ 2Α 1 Η 7 ΓΥΜΝΑΣΙ 11 Η 5 ΔΗΜΤΙΚ 11 Η 11 ΓΕΝΝΑΔΙΥ & ΑΓ. ΣΑΡΑΝΤΑ ΕΥΞ. ΠΝΤΥ ΔΗΜΤΙΚ ΕΥΞ. ΠΝΤΥ 171 Η 4 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ ΕΥΞ. ΠΝΤΥ Η 5 ΛΥΚΕΙ ΑΓ. ΜΑΡΤΥΡΩΝ Η ΑΓΙΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΠΣΤΛΑΚΗ & ΚΡΑΤΗΤΣ 13 Η 4 ΔΗΜΤΙΚ ΑΠΣΤΛΑΚΗ & ΚΡΑΤΗΤΣ 13 Η 7 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ ΑΠΣΤΛΑΚΗ & ΚΡΑΤΗΤΣ 14 Η 3 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ ΠΕΡΓΑΜΥ 3 14 Η 5 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ ΒΕΛΙΣΣΑΡΙΥ Η 1 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ ΠΡ. ΑΙΔΙΝΙΥ 15 Η 7 ΔΗΜΤΙΚ 15 Η 15 Η 2 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ 16 Η 12 ΔΗΜΤΙΚ 16 Η 14 ΔΗΜΤΙΚ 17 Η 4 ΓΥΜΝΑΣΙ ΕΥΞ. ΠΝΤΥ 73 & ΑΓ. ΣΑΡΑΝΤΑ 15 ΔΗΜΤΙΚ ΕΥΞ. ΠΝΤΥ 73 & ΑΓ. ΣΑΡΑΝΤΑ ΕΥΞ. ΠΝΤΥ 73 & ΑΓ. ΣΑΡΑΝΤΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΠΥΛΥ & Κ.Θ. ΜΙΛΗΣΙΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΠΥΛΥ & Κ.Θ. ΜΙΛΗΣΙΥ ΚΡΑΗ & ΜΗΔΕΙΑΣ 2 ΣΧΛΙΚΑ ΣΥΓΚΡΤΗΜΑΤΑ ΔΗΜΥ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΝΑ ΣΧΛΙΚΗ ΕΠΙΤΡΠΗ 2/3 ΕΣΕ ΣΧΛΕΙ ΔΗΜΣ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ 18 Η 5 ΓΥΜΝΑΣΙ ΑΓΝ. ΜΑΡΤΥΡΩΝ 1 19 Η 4 ΛΥΚΕΙ ΜΗΔΕΙΑΣ 2 2 Η 6 ΓΥΜΝΑΣΙ ΕΥΞ. ΠΝΤΥ 71 Σελίδα 21

27 2 Η 6 ΛΥΚΕΙ ΕΥΞ. ΠΝΤΥ 71 ΚΤΗΡΙΑ ΔΗΜΥ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ 1/3 Δ ΚΑΠΗ ΡΑΙΔΕΣΤΥ 32 ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΝΕΚΡΤΑΦΕΙ ΑΓ. ΣΦΙΑΣ 133 ΙΔΙΚΤΗΤ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΦΙΛΑΡΜΝΙΚΗ ΜΗΡΥ 4 ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ 2 ΜΑΪΥ 8 ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΥ 14 ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΚΥΛΙΚΕΙ ΑΓ. ΣΦΙΑΣ 15 ΙΔΙΚΤΗΤ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΓΑΛΑΞΙΑΣ 2 ΜΑΪΥ ΙΔΙΚΤΗΤ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΠΛΑΣΤΗΡΑ 57 ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΔΗΜΤΙΚΑ ΙΑΤΡΕΙΑ ΑΡΤΑΚΗΣ 34 ΙΔΙΚΤΗΤ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΠΛΙΤΙΣΤΙΚΣ ΑΡΤΑΚΗΣ 34 ΙΔΙΚΤΗΤ ΝΜΙΚ ΠΡΣΩΠ ΑΡΤΑΚΗΣ 34 ΙΔΙΚΤΗΤ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΠΑΛΑΙΛΓΥ ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΣΤΑΔΙΥ 32 ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΑΝΤΑΛΥ 22 ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΣΥΛΙΕ 1 ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΕΓΗ ΑΡΤΑΚΗΣ & ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΤΕΓΗΣ ΙΔΙΚΤΗΤ ΝΜΙΚ ΠΡΣΩΠ ΔΗΜ. ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙ ΑΡΤΑΚΗΣ & ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΤΕΓΗΣ ΙΔΙΚΤΗΤ ΝΜΙΚ ΠΡΣΩΠ ΑΣ ΔΗΜ. ΣΥΜΒΥΛΙ ΔΗΜΑΡΧΕΙ ΑΣ Γ ΚΑΠΗ ΡΓΑΝΙΣΜΣ (ΔΗΜ. ΣΧΛΗ ΧΡΥ) Α ΚΑΠΗ ΚΤΗΡΙΑ ΔΗΜΥ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ 2/3 ΚΕΠ Β ΚΑΠΗ ΣΥΝΙΚΙΑΚΑ ΣΥΜΒΥΛΙΑ ΣΥΝΕΡΓΕΙ Σελίδα 22

28 ΚΛΥΜΒΗΤΗΡΙ ΓΡΑΦΕΙΑ ΝΑ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΥ 18 ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΓΡΑΦΕΙΑ ΠΑΙΔ. ΣΤΑΘ. ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΥ 18 ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ Κ. ΠΑΛΑΙΛΓΥ & ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΝΜΙΚ ΠΡΣΩΠ Α ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙ ΑΔΡΑΜΜΥΤΙΥ Β ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙ ΑΡΤΑΚΗΣ 34 ΙΔΙΚΤΗΤ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΥ 78 ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΔΗΜΣ Ν.ΣΜΥΡΝΗΣ ΓΡΑΦΕΙΑ ΠΛ.ΡΓΑΝ. ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΥ 16 ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΝΜΙΚ ΠΡΣΩΠ 2 ΜΑΪΥ 5 ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΠΛΙΤΙΣΤ.ΡΓΑΝ. ΑΡΚΑΔΙΥΠΛΕΩΣ ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΝΜΙΚ ΠΡΣΩΠ ΠΛΙΤΙΣΤ. ΡΓΑΝ. 25 ΜΑΡΤΙΥ ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΝΜΙΚ ΠΡΣΩΠ ΤΣΑΚΙΡΓΛΥ 16 ΙΔΙΚΤΗΤ ΝΜΙΚ ΠΡΣΩΠ ΙΑΤΡΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚ Α ΠΑΙΔ. ΣΤΑΘΜΣ Σελίδα 23 ΑΣ ΗΣ

29 ΚΤΗΡΙΑ ΔΗΜΥ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ 3/3 Β ΠΑΙΔ. ΣΤΑΘΜΣ ΑΓΝ. ΜΑΡΤΥΡΩΝ 88 ΙΔΙΚΤΗΤ Γ ΠΑΙΔ. ΣΤΑΘΜΣ ΑΡΤΑΚΗΣ 34 ΙΔΙΚΤΗΤ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ Δ ΠΑΙΔ. ΣΤΑΘΜΣ ΚΕΡΑΣΥΝΤΣ & ΕΝΙΚΙΑΖΜΕΝ ΝΜΙΚ ΠΡΣΩΠ ΝΜΙΚ ΠΡΣΩΠ ΒΥΛΓΑΡΚΤΝΥ Ε ΠΑΙΔ. ΣΤΑΘΜΣ ΤΡΑΠΕΖΥΝΤΣ & ΙΔΙΚΤΗΤ ΝΜΙΚ ΠΡΣΩΠ ΤΥΡΛΗΣ ΣΤ ΠΑΙΔ. ΣΤΑΘΜΣ ΑΡΤΑΚΗΣ 34 ΙΔΙΚΤΗΤ ΔΗΜΣ Ν.ΣΜΥΡΝΗΣ ΣΧΛΕΙ ΣΥΝΩΠΗΣ 13 ΙΔΙΚΤΗΤ ΔΗΜΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ Σελίδα 24

30 ΦΡΤΗΓΑ / ΗΜΙΦΡΤΗΓΑ Α/Α ΧΗΜΑ ΕΤΣ ΚΥΒΙΣΜΣ ΚΑΥΣΙΜ ΠΡΜΗΘΕΙΑΣ ΕΤΗΣ. ΧΛΜ ΕΤ. ΚΑΤΑΝ. ΚΑΥΣΙΜΩΝ Χ/ΤΣ (lt) 1 ΑΡΠΑΓΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΚΝΤΕΪΝΕΡ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΚΝΤΕΪΝΕΡ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΚΝΤΕΪΝΕΡ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΦΡΤΗΓ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΣΥΝΛ (MERCEDES) 6 ΦΡΤΗΓ 2 (VOLVO) 7 ΦΡΤΗΓ 6 (ISUZU) 8 ΦΡΤΗΓ ΑΜΛΥΒΔΗ ΑΜΛΥΒΔΗ ΑΜΛΥΒΔΗ ΑΜΛΥΒΔΗ ΣΥΝΛ ΣΥΝΛ (FORD) 9 ΦΡΤΗΓ 4 (MAZDA) 1 ΦΡΤΗΓ 5 (TOYOTA) 11 ΦΡΤΗΓ 7 (PEUGEOT) Σελίδα 25

31 ΑΠΡΡΙΜΑΤΦΡΑ1/2 Α/Α ΧΗΜΑ ΕΤΣ ΚΥΒΙΣΜΣ ΚΑΥΣΙΜ ΠΡΜΗΘΕΙΑΣ 1 ΜΥΛΣ 1 ΕΤΗΣ. ΧΛΜ ΕΤ. ΚΑΤΑΝ. ΚΑΥΣΙΜΩΝ Χ/ΤΣ (lt) ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ (DAIMLER CHRYSL.) 2 ΜΥΛΣ 2 (DAIMLER CHRYSL.) 3 ΜΥΛΣ 3 (DAIMLER CHRYSL.) 4 ΜΥΛΣ 4 (DAIMLER CHRYSL.) 5 ΠΡΕΣΣΑ 6 (MERCEDES BENZ) 6 ΠΡΕΣΣΑ 8 (MERCEDES BENZ) 7 ΠΡΕΣΣΑ 9 (MERCEDES BENZ) 8 ΠΡΕΣΣΑ 1 (MERCEDES BENZ) 9 ΠΡΕΣΣΑ 11 (DENNIS) Σελίδα 26

32 ΑΠΡΡΙΜΑΤΦΡΑ2/2 Α/Α ΧΗΜΑ ΕΤΣ ΚΥΒΙΣΜΣ ΚΑΥΣΙΜ ΠΡΜΗΘΕΙΑΣ 1 ΠΡΕΣΣΑ 12 ΕΤΗΣ. ΧΛΜ ΕΤ. ΚΑΤΑΝ. ΚΑΥΣΙΜΩΝ Χ/ΤΣ (lt) ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΦΥΣΙΚ ΣΥΝΛ ΑΝΑΚΥΚΛ. (RENAULT ) 11 ΠΡΕΣΣΑ 13 ΑΝΑΚΥΚΛ. (IVECO ) 12 ΠΡΕΣΣΑΚΙ (NISSAN) 13 ΠΡΕΣΣΑ 14 (MERCEDES ΑΕΡΙ BENZ) 14 ΠΡΕΣΣΑ 15 (MERCEDES ΦΥΣΙΚ ΑΕΡΙ BENZ) Σελίδα 27

33 ΛΕΩΦΡΕΙΑ ΔΗΜΤΙΚΗΣ ΣΥΓΚΙΝΩΝΙΑΣ Α/Α ΧΗΜΑ ΕΤΣ ΚΥΒΙΣΜΣ ΚΑΥΣΙΜ ΠΡΜΗΘΕΙΑΣ ΕΤΗΣ. ΧΛΜ ΕΤ. ΚΑΤΑΝ. ΚΑΥΣΙΜΩΝ Χ/ΤΣ (lt) 1 ΛΕΩΦΡΕΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΛΕΩΦΡΕΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΛΕΩΦΡΕΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΛΕΩΦΡΕΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΛΕΩΦΡΕΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΛΕΩΦΡΕΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΛΕΩΦΡΕΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΛΕΩΦΡΕΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΛΕΩΦΡΕΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ 1 ΛΕΩΦΡΕΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΣΥΝΛ Σελίδα 28

34 ΛΙΠΑ ΧΗΜΑΤΑ 1/2 Α/Α ΧΗΜΑ ΕΤΣ ΚΥΒΙΣΜΣ ΚΑΥΣΙΜ ΠΡΜΗΘΕΙΑΣ ΕΤΗΣ. ΧΛΜ ΕΤ. ΚΑΤΑΝ. ΚΑΥΣΙΜΩΝ Χ/ΤΣ (lt) 1 ΦΡΤΗΓ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΦΡΤΗΓ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΚΑΛΑΘΦΡ ΗΡ ΠΕΤΡΕΛΑΙ 68 4 ΦΡΤΗΓ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΦΡΤΗΓ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΦΡΤΗΓ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚ ΗΡ ΠΕΤΡΕΛΑΙ 1.96 ΣΑΡΩΘΡ 8 ΣΑΡΩΘΡ 25 12ΗΡ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΣΑΡΩΘΡ 24 2,7 ΗΡ ΠΕΤΡΕΛΑΙ 1 ΣΑΡΩΘΡ ΗΡ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΣΑΡΩΘΡ ΠΕΤΡΕΛΑΙ 12 ΣΑΡΩΘΡ 29 ΠΕΤΡΕΛΑΙ 13 ΦΡΤΩΤΗΣ ΗΡ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΣΥΝΛ Σελίδα 29

35 ΛΙΠΑ ΧΗΜΑΤΑ 2/2 Α/Α ΧΗΜΑ ΕΤΣ ΚΥΒΙΣΜΣ ΚΑΥΣΙΜ ΠΡΜΗΘΕΙΑΣ 14 ΔΙΚΥΚΛ ΒΕΝΖΙΝΗ ΕΤΗΣ. ΧΛΜ ΕΤ. ΚΑΤΑΝ. ΚΑΥΣΙΜΩΝ Χ/ΤΣ (lt) 11 SUPER 15 ΔΙΚΥΚΛ ΒΕΝΖΙΝΗ SUPER 16 ΔΙΚΥΚΛ ΑΜΛΥΒΔΗ 17 ΔΙΚΥΚΛ ΑΜΛΥΒΔΗ ΔΙΚΥΚΛ ΑΜΛΥΒΔΗ ΔΙΚΥΚΛ ΑΜΛΥΒΔΗ ΔΙΚΥΚΛ ΑΜΛΥΒΔΗ ΔΙΚΥΚΛ ΑΜΛΥΒΔΗ ΔΙΚΥΚΛ ΑΜΛΥΒΔΗ ΔΙΚΥΚΛ ΑΜΛΥΒΔΗ ΔΙΚΥΚΛ ΑΜΛΥΒΔΗ 22 ΣΥΝΛ ΣΥΝΛ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΝΑ ΤΜΕΑ ΣΧΛΙΚΑ ΚΤΗΡΙΑ Στο Δήμο Νέας Σμύρνης λειτουργούν 15 Δημοτικά, 9 Γυμνάσια, 9 Λύκεια και 11 Νηπιαγωγεία. ρισμένα εξ αυτών συστεγάζονται, με αποτέλεσμα τα σχολικά κτίρια να είναι συνολικά 36. Επιπλέον, κάποια από αυτά (συνήθως δημοτικά νηπιαγωγεία) χρησιμοποιούν τον ίδιο λέβητα κεντρικής Σελίδα 3

36 θέρμανσης. Τα κτίρια παρουσιάζουν διαφορές μεταξύ τους, τόσο όσον αφορά στη χρονολογία κατασκευής τους όσο και στον τρόπο λειτουργίας των ενεργειακών τους συστημάτων. Στα σχολικά κτίρια του Δήμου, έως το 28, γινόταν κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και πετρελαίου για θέρμανση. Ωστόσο ο Δήμος Νέας Σμύρνης βρίσκεται ήδη σε διαδικασία απεξάρτησης από το πετρέλαιο εγκαθιστώντας δίκτυα φυσικού αερίου για την κάλυψη των θερμικών αναγκών στα σχολεία και τα δημοτικά κτίρια. Από την παραπάνω δράση, θα προκύψει τόσο οικονομικό όσο και περιβαλλοντικό όφελος για το Δήμο και κατ επέκταση για τους πολίτες, καθώς αναμένεται η ένταξη όλων των δημοτικών κτηρίων και σχολικών συγκροτημάτων στο δίκτυο φυσικού αερίου, δεδομένης της όλο και μεγαλύτερης συμμετοχής από τον οικιακό και τριτογενή τομέα. Σελίδα 31

37 Αξίζει να τονιστεί ότι με βάση τις υφιστάμενες διαδικασίες που ακολουθούνται, ο δήμος ναι μεν καλύπτει τις ενεργειακές δαπάνες των σχολικών κτιρίων, ωστόσο όμως δεν γνωρίζει πάντα την ενέργεια σε φυσικές μονάδες (kwh, lt κλπ.) που καταναλώνει κάθε κτίριο ξεχωριστά. Τα αναλυτικά στοιχεία (λογαριασμοί ΔΕΗ, εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών) τηρούνται από τις 21 συνολικά σχολικές επιτροπές (ΣΕ) χωρίς ο δήμος να λαμβάνει κάποιο αντίγραφο ή άλλη σχετική ενημέρωση. Μόνο στο τέλος του έτους η σχολική επιτροπή αποστέλλει στο δήμο αντίγραφο του βιβλίου εσόδωνεξόδων, όπου και εμφανίζεται χωριστά το χρηματικό ποσό που δαπανήθηκε για θέρμανση και φωτισμό (ουσιαστικά περιλαμβάνει και τις λοιπές ηλεκτρικές ανάγκες) για το σύνολο του έτους. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου μια σχολική επιτροπή καλύπτει 2 ή 3 κτίρια (π.χ. 2 δημοτικά και 1 νηπιαγωγείο), και επομένως ο απολογισμός είναι συγκεντρωτικός και έτσι δεν υπάρχει εικόνα για τις επιμέρους ετήσιες ενεργειακές δαπάνες κάθε κτιρίου ΔΗΜΤΙΚΑ ΚΤΗΡΙΑ Τα συνολικά κτίρια του τριτογενή τομέα, με βάση τα στοιχεία της απογραφής κτιρίων οικοδομών της ΕΣΥΕ είναι περίπου 34. Τα κτίρια των οποίων η διαχείριση (όχι αναγκαστικά η ιδιοκτησία) είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του δήμου Νέας Σμύρνης παρουσιάστηκαν άνω. ι ενεργειακές δαπάνες αυτών των κτιρίων για θέρμανση χώρων και νερού, φωτισμό, ψύξη και ηλεκτρικές συσκευές βαρύνουν αποκλειστικά το δήμο. Σελίδα 32

38 Παρακάτω δίνονται τιμές που αφορούν τις ενεργειακές καταναλώσεις στα δημοτικά κτίρια. Ωστόσο, πρέπει να αναφερθεί πως κάποιες τιμές λόγω ανεπάρκειας πληροφοριών, έχουν παρθεί κατ εκτίμηση. Όπως φαίνεται από τον πίνακα, από τα 33 αυτά κτίρια μόνο τα 15 είναι ιδιόκτητα. Το γεγονός αυτό έχει σημασία καθώς κατά βάση σε αυτά είναι ρεαλιστική η εφαρμογή μέτρων ενεργειακής βελτίωσης με υψηλό κόστος (π.χ. ενίσχυση μόνωσης, αντικατάσταση κουφωμάτων υαλοπινάκων κλπ.). Αναφορικά με τις ενεργειακές καταναλώσεις των κτιρίων αυτών: (α) Για τα μεν κτίρια που διοικούνται από νομικά πρόσωπα, η διοίκηση των νομικών αυτών προσώπων διαθέτει τέτοια στοιχεία, τα οποία όμως απαιτούν μια μικρή επεξεργασία ώστε οι επιμέρους καταναλώσεις να συντεθούν σε επίπεδο έτους. (β) Για τα υπόλοιπα δημοτικά κτίρια, παρά το ότι υπάρχουν διακριτοί μετρητές της ΔΕΗ σε κάθε κτίριο, ο δήμος λαμβάνει από τη ΔΕΗ έναν συγκεντρωτικό λογαριασμό για τον ηλεκτρισμό που καταναλώθηκε και όχι ανάλυση ανά μετρητή. Γνωρίζοντας το συνολικό ποσό που δαπάνησε ο δήμος το 28 για την ηλεκτροδότηση αυτών των κτιρίων, μπορεί να γίνει μια αναγωγή σε kwh με χρήση μιας ενδεικτικής μέσης μοναδιαίας τιμής για το έτος αυτό. Αναλυτικά στοιχεία ανά μετρητή έχουν ζητηθεί από τη ΔΕΗ, ενώ τονίζεται ότι η παροχή των στοιχείων αυτών σε ετήσια (ή ακόμα και συχνότερη) βάση αποτελεί προϋπόθεση για τη συστηματική παρακολούθηση των ενεργειακών καταναλώσεων ανά κτίριο. Θετικό στοιχείο είναι ότι ο δήμος γνωρίζει την κατανομή των μετρητών στα κτίρια (ποιος μετρητής αντιστοιχεί που). Σελίδα 33

39 5.3.3 ΔΦΩΤΙΣΜΣ Η συνολική κατανάλωση ηλεκτρισμού του Δήμου Νέας Σμύρνης για φωτισμό οδών και πλατειών σε φυσικές μονάδες (kwh) δεν ήταν διαθέσιμη. Ωστόσο, γνωρίζοντας ότι οι συνολικές δαπάνες για οδοφωτισμό το 28 ανήλθαν σε και θεωρώντας μια μέση τιμή ηλεκτρισμού για οδοφωτισμό περίπου (.129 /kwh) προκύπτει ετήσια κατανάλωση ΜWh. Σελίδα 34

40 ι χρησιμοποιούμενοι λαμπτήρες είναι κυρίως νατρίου υψηλής και χαμηλής πίεσης καθώς και υδραργύρου, ενώ υπάρχει και ένας μικρός αριθμός λαμπτήρων φθορισμού και μεταλλικών αλογονιδίων. Σημειώνεται ότι στο Δήμο δεν υπάρχει προς το παρόν μια «χαρτογράφηση» του δικτύου των φωτιστικών/λαμπτήρων (ακριβές σημείο φωτιστικού, αριθμός λαμπτήρων φωτιστικών, ισχύς, τύπος λαμπτήρα κλπ.). Δήμος έχει σκοπό να καλύψει το κενό αυτό και θα εξετάσει τις απαραίτητες βελτιώσεις που απαιτείται να γίνουν στο σύστημα φωτισμού οδών και πλατειών. Σελίδα 35

41 5.3.4 ΜΕΤΑΦΡΕΣ ΧΗΜΑΤΑ Δημοτικός Στόλος Σε ότι αφορά στα δημοτικά οχήματα, ο υφιστάμενος στόλος, τα οχηματοχιλιόμετρα και η κατανάλωση καυσίμων το 28 όπως αυτά δόθηκαν από τις Υπηρεσίες του Δήμου παρουσιάστηκαν παραπάνω και προκύπτουν τα εξής αποτελέσματα : ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠ ΔΗΜΤΙΚΑ ΧΗΜΑΤΑ ΧΗΜΑΤΑ ΕΚΠΜΠΕΣ CO2 (t) ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (MWh) ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (toe) ΦΡΤΗΓΑ ΗΜΙΦΡΤΗΓΑ ΑΠΡΡΙΜΑΤΦΡΑ ΛΕΩΦΡΕΙΑ ΔΗΜΤΙΚΗΣ ΛΙΠΑ ΧΗΜΑΤΑ ΔΗΜΥ ΣΥΝΛ ΣΥΓΚΙΝΩΝΙΑΣ Σελίδα 36

42 Ιδιωτικός Στόλος τομέας των μεταφορών διακρίνεται στο τμήμα που αφορά τη χρήση δημοτικών οχημάτων και σε τις λοιπές μεταφορές που περιλαμβάνουν τη χρήση επιβατικών ΙΧ και ΔΧ, φορτηγώνημιφορτηγών, λεωφορείων και δικύκλων. Η εκτίμηση του στόλου των οχημάτων που κυκλοφορούν στη Νέα Σμύρνη βασίζεται στα στοιχεία του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ΜΕΕΤ (Methodology for Estimating air pollutant Emissions from Transport), το οποίο είχε ως στόχο τη διαμόρφωση σε πανευρωπαϊκή βάση μιας διαδικασίας εκτίμησης των επιπτώσεων των μεταφορών στην ποιότητα της ατμόσφαιρας. στόλος οχημάτων ιδιοκτησίας κατοίκων Νέας Σμύρνης προκύπτει από το στόλο οχημάτων στην Αττική μέσω αναγωγής με βάση την αναλογία πληθυσμού. στόλος που προκύπτει με τον τρόπο αυτό μειώθηκε κατά 35% ώστε να ληφθούν υπόψη μόνο τα ενεργά και όχι τα εγγεγραμμένα οχήματα. Στη συνέχεια, αξιοποιώντας δεδομένα από κυκλοφοριακό μοντέλο για την Αθήνα, εκτιμήθηκε ότι από τα οχήματα που κυκλοφορούν στη Νέα Σμύρνη το 35% ανήκει σε κατοίκους και το υπόλοιπο 65% ανήκει σε επισκέπτες ή διερχόμενους από το δίκτυο του δήμου. Συνεπώς, ο στόλος των ενεργών οχημάτων των κατοίκων της Νέας Σμύρνης προσαυξήθηκε κατά 18% για την εκτίμηση του στόλου που κυκλοφορεί στο δίκτυο της περιοχής μελέτης. ι ετήσιες ενεργειακές καταναλώσεις των οχημάτων που κυκλοφορούν στη Νέα Σμύρνης εκτιμήθηκαν από συνδυασμό: (α) της σύνθεσης του στόλου, (β) της μέσης ενεργειακής κατανάλωσης ανά τύπο οχήματος / τεχνολογία όπως αυτή προκύπτει από τα αποτελέσματα του μοντέλου TREMOVE (Transport & Mobility Leuven 27), (γ) τα εκτιμώμενα από τους μελετητές ετήσια οχηματοχιλιόμετρα εντός Νέας Σμύρνης ανά τύπο οχήματος. Η εκτίμηση των οχηματοχιλιομέτρων βασίστηκε σε στοιχεία κυκλοφοριακού μοντέλου για το λεκανοπέδιο (πηγές ΥΠΕΧΩΔΕ, Αττικό Μετρό). Με χρήση κατάλληλου λογισμικού προσομοίωσης της κυκλοφορίας (SATURN) εκτιμήθηκε o ωριαίος κυκλοφοριακός φόρτος ανά οδικό τμήμα του δικτύου της Νέας Σμύρνης. αριθμός των ετήσιων οχηματοχιλιομέτρων προκύπτει από την αναγωγή σε επίπεδο έτους των ωριαίων στοιχείων (άθροισμα των γινομένων φόρτισης επί μήκος για κάθε οδικό τμήμα και ανά κατηγορία οχήματος) της κυκλοφοριακής μελέτης. ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΕΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠ ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΧΗΜΑΤΑ ΧΗΜΑΤΑ Σελίδα 37 ΥΓΡΑΕΡΙ ΝΤΙΖΕΛ ΒΕΝΖΙΝΗ

43 ΕΠΙΒΑΤΙΚΑ 234 toe 932 toe 3.38 toe ΗΜΙΦΡΤΗΓΑ 71 toe 8 toe ΦΡΤΗΓΑ 768 toe ΛΕΩΦΡΕΙΑ 1,12 toe ΜΤΣΥΚΛΕΤΕΣ 131 toe ΣΥΝΛ 234 toe toe toe ΣΥΝΛ MWh MWh 4.89 MWh ΙΚΙΑΚΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΓΕΝΗΣ ΤΜΕΑΣ ικιακός Τομέας Για την εκτίμηση των εκπομπών από τους δύο αυτούς τομείς εντός του Δήμου χρησιμοποιήθηκαν, κατά περίπτωση, στοιχεία από τους κύριους παρόχους ενέργειας (Εταιρεία Παροχής Αερίου και ΔΕΗ), στοιχεία του Δήμου και από άλλες πηγές (ΕΣΥΕ, Ε.Ε.). Ωστόσο, επειδή τα στοιχεία δεν είναι συνολικά, σε κάποιες περιπτώσεις έγινε αναγωγή αυτών βάση των πληθυσμιακών κριτηρίων. ι ενεργειακές καταναλώσεις για θέρμανση χώρων στις κατοικίες εκτιμήθηκαν λαμβάνοντας υπόψη την επιφάνεια των Σελίδα 38

44 μονοδιπλοκατοικιών και πολυκατοικιών, με και χωρίς μόνωση, τους αντίστοιχους για κάθε περίπτωση συντελεστές θερμικών απωλειών, τις βαθμοημέρες θέρμανσης, τη διείσδυση των επιμέρους συστημάτων θέρμανσης, καθώς και το βαθμό απόδοσης κάθε συστήματος. Σελίδα 39

45 ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΙΚΙΑΚΥ ΤΜΕΑ (ΕΣΥΕ) ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΝΙΚΚΥΡΙΥ 4.35 (KWH/ΕΤΣ) ΜΕΣΗ ΕΤΗΣΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΝΑ ΑΤΜ (kwh/έτος/κάτοικο) ΔΗΜΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΙΧΕΙΑ ΔΗΜΥ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ (ΕΣΥΕ) ΣΥΝΛΙΚΣ ΠΛΗΘΥΣΜΣ ΕΤΗΣΙΣ ΡΥΘΜΣ ΜΕΤΑΒΛΗΣ ΠΛΗΘΥΣΜΥ ΤΗΝ 73.9,15 ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ 5ΕΤΙΑ ΛΓΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ / ΑΝΔΡΩΝ 1,17 ΔΕΙΚΤΗΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ (>65 / <25),66 ΔΕΙΚΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ (<15 + >65 / 15 64),43 Εκτός από τη θέρμανση, οι κατοικίες καταναλώνουν ενέργεια για θέρμανση νερού, μαγείρεμα, φωτισμό, κλιματισμό και λειτουργία ηλεκτρικών συσκευών. Στοιχεία για το βαθμό διείσδυσης επιμέρους τεχνολογιών (π.χ. ηλιακοί συλλέκτες, ηλεκτρικές κουζίνες κλπ.) / λοιπών ηλεκτρικών συσκευών (τηλεόραση, ψυγείο, πλυντήριο κλπ.) αντλήθηκαν από σχετική έρευνα (ΕΣΥΕ, 25). ι ενεργειακές καταναλώσεις για κάθε χρήση προσομοιώθηκαν μέσω της ανάπτυξης απλών ενεργειακών μοντέλων, που ενσωματώνουν τον αριθμό των νοικοκυριών, την ενεργειακή ζήτηση βάσης για κάθε χρήση, τη διείσδυση επιμέρους τεχνολογιών και το βαθμό απόδοσή τους, τη θερμοκρασία νερού, τις βαθμοημέρες ψύξης, τη διάρκεια χρήσης συσκευών, λοιπά τεχνολογικά χαρακτηριστικά συσκευών ψύξης κλπ. Σελίδα 4

46 Σελίδα 41

47 Τριτογενής Τομέας τριτογενής τομέας αναφέρεται σε παρεχόμενες υπηρεσίες όπως είναι η υγεία, το εμπόριο, η εκπαίδευση, ο τουρισμός, οι τράπεζες, οι επικοινωνίες, τα ελεύθερα επαγγέλματα κ.λπ., από τις δραστηριότητες των οποίων αυξάνεται η χρησιμότητα των παραγομένων αγαθών της πρωτογενούς και δευτερογενούς παραγωγής. Με βάση τα στοιχεία απογραφής κτιρίων και οικοδομών της ΕΣΥΕ στη Νέα Σμύρνη υπάρχουν 186 κτίρια γραφείων, υπηρεσιών και καταστημάτων (αποκλειστικής και μικτής χρήσης). ι επιμέρους ενεργειακές χρήσεις και συνεπαγόμενες ενεργειακές καταναλώσεις εκτιμήθηκαν μέσω της ανάπτυξης απλών ενεργειακών μοντέλων, που λαμβάνουν υπόψη την επιφάνεια των κτιρίων, με και χωρίς μόνωση, τους αντίστοιχους για κάθε περίπτωση συντελεστές θερμικών απωλειών, τις βαθμοημέρες θέρμανσης, τη διείσδυση και το βαθμό απόδοσης των επιμέρους συστημάτων θέρμανσης, την ενεργειακή ζήτηση βάσης για φωτισμό, και κλιματισμό, τη διείσδυση επιμέρους τεχνολογιών για ηλεκτρικές συσκευές, θέρμανση νερού και κλιματισμό και το βαθμό απόδοσή τους, τη θερμοκρασία νερού, τις βαθμοημέρες ψύξης, τη διάρκεια χρήσης συσκευών κλπ. Σελίδα 42

48 ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΕΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΡΙΤΓΕΝΗ ΤΜΕΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙ ΦΥΣΙΚ ΑΕΡΙ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΓΡΑΦΕΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 219 toe 118 toe 21 toe ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ 488 toe 346 toe 61 toe ΞΕΝΔΧΕΙΑ ΝΣΚΜΕΙΑ ΣΥΝΛ 77 toe 464 toe 82 toe ΣΥΝΛ MWh MWh 954 MWh 5.4 ΣΥΝΛΙΚΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΕΚΠΜΠΩΝ CO2 Στους παρακάτω πίνακες συνοψίζονται οι τελικές καταναλώσεις. Στον δεύτερο πίνακα αναγράφονται οι συντελεστές μετατροπής CO2 σε t/mwh για κάθε μορφή ενέργειας ξεχωριστά. Επίσης, όσον αφορά στην θέρμανση, γίνεται με πετρέλαιο, φυσικό αέριο ή όποιο ορυκτό καύσιμο όπως περιγράφεται στην στήλη «ορυκτά καύσιμα». ι μεταφορές γίνονται με πετρέλαιο και βενζίνη. Σελίδα 43

49 ΤΕΛΙΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ [MWh] ρυκτά καύσιμα Κατηγορία Ηλεκτρική ενέργεια Φυσικό αέριο Υγραέριο Πετρέλαιο Πετρέλαιο Βενζίνη θέρμανσης ντίζελ Σύνολο ΚΤΗΡΙΑ, ΕΞΠΛΙΣΜΣ/ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΒΙΜΗΧΑΝΙΕΣ: Δημοτικά κτήρια, εξοπλισμός/εγκαταστάσεις Κτήρια, εξοπλισμός/εγκαταστάσεις τριτογενούς τομέα (μη δημοτικά) Βιομηχανίες (εκτός βιομηχανιών που συμμετέχουν στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου ΣΕΔΕ) Υποσύνολο για κτήρια, εξοπλισμό/εγκαταστάσεις και βιομηχανίες Kατοικίες Δημοτικός δημόσιος φωτισμός ΜΕΤΑΦΡΕΣ: Δημοτικός στόλος Δημόσιες μεταφορές Ιδιωτικές και εμπορικές μεταφορές Υποσύνολο για μεταφορές Σύνολο Σελίδα 44 Η τιμή της Θέρμανσης/Ψύξης προσμετράται στη συνολική τιμή της Ηλεκτρικής ενέργειας.

50 Εκπομπές CO2 [t]/ ισοδύναμες εκπομπές CO2 [t] ρυκτά καύσιμα Κατηγορία Ηλεκτρική ενέργεια Φυσικό αέριο Πετρέλαιο Πετρέλαιο θέρμανσης ντίζελ Υγραέριο Σύνολο Βενζίνη ΚΤΗΡΙΑ, ΕΞΠΛΙΣΜΣ/ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΒΙΜΗΧΑΝΙΕΣ: Δημοτικά κτήρια, εξοπλισμός/εγκαταστάσεις Κτήρια, εξοπλισμός/εγκαταστάσεις τριτογενούς τομέα (μη δημοτικά) Αντίστοιχοι συντελεστές εκπομπών CO2 σε [t/mwh] Συντελεστής εκπομπών CO2 για ηλεκτρική ενέργεια που δεν παράγεται τοπικά [t/mwh] Kατοικίες Δημοτικός δημόσιος φωτισμός Βιομηχανίες (εκτός βιομηχανιών που συμμετέχουν στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου ΣΕΔΕ) Υποσύνολο για κτήρια, εξοπλισμό/εγκαταστάσεις και βιομηχανίες ΜΕΤΑΦΡΕΣ: Δημοτικός στόλος Δημόσιες μεταφορές Ιδιωτικές και εμπορικές μεταφορές Υποσύνολο για μεταφορές Σύνολο Σελίδα 45

51 Σελίδα 46

52 Σελίδα 47

53 6. Μέτρα και Δράσεις 6.1 ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΠΥ ΜΠΡΕΙ ΝΑ ΥΛΠΙΗΣΕΙ ΔΗΜΣ Τα μέτρα που εξετάστηκαν ανά ιδιόκτητο κτίριο για τα δημοτικά κτίρια και τα σχολεία παρατίθενται στους παρακάτω πίνακες. Τα μέτρα που παρουσιάζονται στους πίνακες αυτούς αφορούν κατά κύριο λόγο σε παρεμβάσεις υψηλού κόστους, η εφαρμογή των οποίων εξαρτάται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε κτιρίου. ΜΕΤΡΑ ΜΕΙΩΣΗΣ ΕΚΠΜΠΩΝ ΑΕΡΙΩΝ ΦΑΙΝΜΕΝΥ ΘΕΡΜΚΗΠΙΥ (ΑΦΘ) ΑΝΑ ΙΔΙΚΤΗΤ ΔΗΜΤΙΚ ΚΤΗΡΙ ΔΗΜΤΙΚ ΚΤΗΡΙ ΜΝΩΣΗ ΜΝΩΣΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ ΡΦΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΥΦΩΜΑΤΩΝ/ ΣΚΙΑΣΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗΣ ΤΙΧΩΝ ΥΑΛΣΤΑΣΙΩΝ ΦΩΤΒΛΤΑΪΚΑ ΦΥΣΙΚΥ ΑΕΡΙΥ ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΕΓΗ ΔΗΜΤΙΚ ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙ Α ΚΑΠΗ ΚΕΝΤΡ ΔΗΜΤΙΚΑ ΙΑΤΡΕΙΑ ΔΗΜΤΙΚΗ ΣΧΛΗ Β ΓΥΜΝΑΣΤΗΡΙ Α ΠΑΙΔΙΚΣ ΠΡΛΗΨΗΣ ΧΡΥ ΣΤΑΘΜΣ Β ΠΑΙΔΙΚΣ ΣΤΑΘΜΣ Γ ΠΑΙΔΙΚΣ ΣΤΑΘΜΣ Σελίδα 48

54 ΜΕΤΡΑ ΜΕΙΩΣΗΣ ΕΚΠΜΠΩΝ ΑΦΘ ΑΝΑ ΣΧΛΙΚ ΚΤΗΡΙ ΚΑΙ ΣΧΛΙΚΗ ΕΠΙΤΡΠΗ 1/2 Α/Α 1 ΕΣΕ ΣΕ7 1 ΔΗΜΤΙΚ 4 ΜΝΩΣΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΡΦΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΥΦΩΜΑΤΩΝ/ ΣΤΕΓΕΣ ΣΚΙΑΣΗ ΤΙΧΩΝ ΥΑΛΣΤΑΣΙΩΝ 1 ΔΗΜΤΙΚ ΣΕ2 ΜΝΩΣΗ 2 3 ΣΧΛΙΚ ΚΤΗΡΙ 1 ΓΥΜΝΑΣΙ 1 ΛΥΚΕΙ 5 ΣΕ17 4 ΓΥΜΝΑΣΙ 6 ΣΕ19 4 ΛΥΚΕΙ 7 ΣΕ9 1 ΕΠΑΛ 8 2 ΕΠΑΛ 9 ΕΠΑΣ 1 ΙΕΚ 11 ΣΕΚ 2 ΔΗΜΤΙΚ ΔΗΜΤΙΚ 14 9 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ 3 ΔΗΜΤΙΚ 13 ΔΗΜΤΙΚ ΣΕ4 ΣΕ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ ΣΕ ΔΗΜΤΙΚ ΑΓΙΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΔΗΜΤΙΚ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ ΣΕ11 5 ΔΗΜΤΙΚ 8 ΔΗΜΤΙΚ 23 4 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ 25 Σελίδα ΣΕ2 6 ΓΥΜΝΑΣΙ 6 ΛΥΚΕΙ ΦΩΤΒΛΤΑΪΚΑ

55 ΜΕΤΡΑ ΜΕΙΩΣΗΣ ΕΚΠΜΠΩΝ ΑΦΘ ΑΝΑ ΣΧΛΙΚ ΚΤΗΡΙ ΚΑΙ ΣΧΛΙΚΗ ΕΠΙΤΡΠΗ 2/2 Α/Α 26 ΕΣΕ ΣΕ15 ΣΧΛΙΚ ΚΤΗΡΙ ΜΝΩΣΗ ΜΝΩΣΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΡΦΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΥΦΩΜΑΤΩΝ/ ΣΤΕΓΕΣ ΣΚΙΑΣΗ ΤΙΧΩΝ ΥΑΛΣΤΑΣΙΩΝ ΦΩΤΒΛΤΑΪΚΑ 7 ΔΗΜΤΙΚ ΔΗΜΤΙΚ 28 2 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ 29 ΣΕ1 7 ΓΥΜΝΑΣΙ 3 ΣΕ5 6 ΔΗΜΤΙΚ 9 ΔΗΜΤΙΚ ΣΕ16 12 ΔΗΜΤΙΚ 14 ΔΗΜΤΙΚ ΣΕ8 6 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ 35 1 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ 36 8 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ 37 ΣΕ1 2 ΓΥΜΝΑΣΙ 38 3 ΓΥΜΝΑΣΙ 39 2 ΛΥΚΕΙ ΛΥΚΕΙ ΣΕ3 ΓΥΜΝΑΣΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΛΥΚΕΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΕ ΓΥΜΝΑΣΙ ΕΣΤΙΑΣ 7 ΛΥΚΕΙ ΕΣΤΙΑΣ 45 ΣΕ18 5 ΓΥΜΝΑΣΙ 46 ΣΕ12 5 ΛΥΚΕΙ 47 ΣΕ14 3 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ 48 5 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ 49 1 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙ Σελίδα 5

56 6.2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΑΝΑΜΕΝΜΕΝΑ ΑΠΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ι δράσεις που αφορούν την επίτευξη του στόχου για μείωση 2% των εκπομπών CO2 μέχρι το 22 αφορούν όλες τις δραστηριότητες του Δήμου. Ωστόσο, πρέπει να αναφερθεί ότι ο τομέας των δημόσιων κτηρίων (σχολεία και λοιπά δημοτικά) είναι αυτός στον οποίο ο δήμος μπορεί να επέμβει ουσιαστικά και να έχει άμεσα αποτελέσματα. Στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής πολιτικής που ακολουθείται καθώς και της συνέπειας ως προς την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία (EPBD 21/31/EU) η οποία απαιτεί από το 214 την ανακαίνιση του 3% του συνολικού εμβαδού των κτηρίων, ο Δήμος έχει ήδη ξεκινήσει να υλοποιεί δράσεις όπως: H ένταξη στο δίκτυο φυσικού αερίου. Ήδη σε κάποια από τα σχολεία έχει γίνει η μετατροπή σε φυσικό αέριο καθώς και σε ένα κομμάτι του οικιακού τομέα. Στόχος είναι η ένταξη όλων των σχολείων και των δημοτικών κτηρίων καθώς και η όσο δυνατόν μεγαλύτερη ένταξη του οικιακού τομέα. Κατασκευή Πράσινων Ταρατσών. Δήμος Νέας Σμύρνης έχει ήδη προχωρήσει στη φάση υλοποίησης σε 3 σχολεία και αναμένεται το μέτρο να συμπεριλάβει άλλα 6 σχολεία τα οποία θα αποκτήσουν πράσινη ταράτσα. Τα μέτρα και οι δράσεις που θα οδηγήσουν σε μείωση των εκπομπών CO2 κατά 2%, αναλύονται παρακάτω, παρουσιάζοντας τα τεχνικά και οικονομικά στοιχεία που απαιτούνται για την υλοποίηση τους ΜΝΩΣΗ ΡΦΗΣ/ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΤΙΧΩΝ Δημοτικά κτίρια: Μόνωση οροφής σε 9 κτίρια και μόνωση εξωτερικών τοίχων σε 3 κτίρια Μείωση εκπομπών ΑΦΘ: 72 t CO2 eq Σχολεία: Μόνωση οροφής σε 17 σχολεία και μόνωση εξωτερικών τοίχων σε 1 σχολεία Μείωση εκπομπών ΑΦΘ: 87 t CO2 eq Περιγραφή Tεχνικά στοιχεία: Αφορά την εφαρμογή θερμομόνωσης σε ταράτσες κτιρίων και εξωτερικούς τοίχους κτιρίων ώστε να καλύπτονται οι απαιτήσεις για θερμομόνωση. Τα κτίρια αυτά σήμερα είτε είναι αμόνωτα είτε δεν είναι Σελίδα 51

57 επαρκώς μονωμένα. Στόχος είναι η βελτίωση της θερμικής άνεσης των κτιρίων που έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας για θέρμανση το χειμώνα και ψύξη το καλοκαίρι. ικονομικά στοιχεία: Το κόστος επένδυσης υπολογίζεται ως εξής: Μόνωση οροφής: 39 /m2 Μόνωση εξωτερικών τοίχων: 43 /m2 Φάσεις υλοποίησης: Δεν απαιτείται κάποια ειδική προπαρασκευαστική δράση. Α Φάση: Εφαρμογή στα κτίρια που είναι αμόνωτα Β Φάση: Εφαρμογή στα κτίρια που δεν έχουν επαρκή μόνωση ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΣΤΕΓΕΣ Σχολεία: Εφαρμογή σε 6 σχολεία Μείωση εκπομπών ΑΦΘ : 16 t CO2 eq Περιγραφή Tεχνικά στοιχεία: Αφορά τη δημιουργία ταρατσόκηπων σε σχολεία. Στόχος είναι η βελτίωση της θερμομόνωσης του κτιρίου και η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας για θέρμανση το χειμώνα και ψύξη του καλοκαίρι. Παράλληλα, τα φυτά απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα αλλά και άλλους ρύπους και συνεισφέρουν αφενός στη βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας και αφετέρου στη μείωση του φαινομένου της θερμικής νησίδας στην πόλη. Παρακάτω παρουσιάζεται φωτογραφία από Ταρατσόκηπο στο 7ο 15ο δημοτικό σχολείο, τον οποίο έχει ήδη υλοποιήσει ο Δήμος, με σκοπό να προχωρήσει τη δράση και σε υπόλοιπα σχολεία. Σελίδα 52

58 Εικ. 6.1: Ταρατσόκηπος στο 7ο 15ο Δημοτικό Σχολείο Δήμου Ν.Σμύρνης ικονομικά στοιχεία: Το κόστος επένδυσης υπολογίζεται στα 75 /m2 (δεν περιλαμβάνεται το αναγκαίο κόστος ενίσχυσης της μόνωσης οροφής σε περιπτώσεις ανεπαρκούς/παλαιάς μόνωσης). Φάσεις υλοποίησης: Δεν απαιτείται κάποια ειδική προπαρασκευαστική δράση, πλην ίσως της ενίσχυσης της μόνωσης οροφής σε κάποιες περιπτώσεις ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΥΦΩΜΑΤΩΝ / ΥΑΛΣΤΑΣΙΩΝ Δημοτικά κτίρια: Εφαρμογή σε 4 κτίρια Μείωση εκπομπών ΑΦΘ: 64 t CO2 eq Σχολεία: Εφαρμογή σε 9 σχολεία Μείωση εκπομπών ΑΦΘ: 17 t CO2 eq Περιγραφή Τεχνικά στοιχεία: Σελίδα 53

59 Τα παλαιά κουφώματα και οι μονοί υαλοπίνακες είναι βασικά σημεία από τα οποία υπάρχει απώλεια ενέργειας στα κτίρια. Η αντικατάστασή τους θα μειώσει σημαντικά την κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση και ψύξη. ικονομικά στοιχεία: Το κόστος επένδυσης υπολογίζεται στα 28 /m2. Φάσεις υλοποίησης: Δεν απαιτείται κάποια ειδική προπαρασκευαστική δράση ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΑΛΑΙΩΝ ΕΝΕΡΓΒΡΩΝ ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΩΝ Δημοτικά κτίρια: Αντικατάσταση 1 κλιματιστικών ψυκτικής ισχύος 9. &12.Btu/hr Μείωση εκπομπών ΑΦΘ: 66 t CO2 eq Σχολεία: Αντικατάσταση 63 κλιματιστικών ψυκτικής ισχύος 12.Btu/hr Μείωση εκπομπών ΑΦΘ: 28 t CO2 eq Περιγραφή Τεχνικά στοιχεία: Αφορά την αντικατάσταση παλαιών κλιματιστικών με νέα και ενεργειακά αποδοτικά. συντελεστής ενεργειακής απόδοσης (COP) ενός νέου κλιματιστικού είναι 3, ενώ ενός παλαιού κλιματιστικού είναι 1,5 2, ανάλογα το έτος αγοράς. Στόχος είναι η μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας για κλιματισμό. Επιτυγχάνεται εξοικονόμησης ενέργειας έως 5% για κλιματισμό (για τις ίδιες ώρες λειτουργίας). ικονομικά στοιχεία: Το κόστος εφαρμογής υπολογίζεται στα 33 /κλιματιστικό (το οποίο αντιστοιχεί στο επιπλέον κόστος ενός κλιματιστικού υψηλής απόδοσης σε σχέση με ένα μέσης απόδοσης). Φάσεις υλοποίησης: Δεν απαιτείται κάποια ειδική προπαρασκευαστική δράση. Σελίδα 54

60 6.2.5 ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΣΚΙΑΣΗ Δημοτικά κτίρια: Εφαρμογή σε 6 κτίρια για συνολική επιφάνεια ανοιγμάτων περίπου 6m2. Μείωση εκπομπών ΑΦΘ: 1 t CO2 eq Σχολεία: Εφαρμογή σε 12 σχολεία για συνολική επιφάνεια ανοιγμάτων περίπου 3.m2. Μείωση εκπομπών ΑΦΘ: 4 t CO2 eq Περιγραφή Τεχνικά στοιχεία: Η εξωτερική σκίαση μπορεί να επιτευχθεί με διάφορους τρόπους όπως μεταλλικά σκιάδια (σταθερά ή κινητά), τέντες, κλπ. Η εξωτερική σκίαση μειώνει την ηλιακή ακτινοβολία που εισέρχεται στο κτίριο το καλοκαίρι και, επομένως μειώνει σημαντικά τις ανάγκες κλιματισμού. Επιτυγχάνεται εξοικονόμηση ενέργειας για δροσισμό της τάξης του 3%. ικονομικά στοιχεία: Το κόστος εφαρμογής υπολογίζεται στα 3 /m2. Φάσεις υλοποίησης: Δεν απαιτείται κάποια ειδική προπαρασκευαστική δράση ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗΣ ΦΥΣΙΚΥ ΑΕΡΙΥ Η δράση ήδη έχει ξεκινήσει και κάποια από τα σχολεία καταναλώνουν φυσικό αέριο αντί για πετρέλαιο. Επίσης δημιουργούνταιν οι υποδομές για άμεση πρόσβαση στο δίκτυο φυσικού αερίου για οικιακή χρήση σχεδόν όλων δημοτών. στόχος για διείσδυση του φυσικού αερίου στο 1% των σχολικών συγκροτημάτων αναμένεται να επιτευχθεί μέσα σε σύντομο χρονικό διάτημα,(περίπου μέχρι το τέλος του 213). Παρακάτω δίνεται η υπάρχουσα μείωση εκπομπών CO2 από τη χρήση φυσικού αερίου. Δημοτικά κτίρια: Εφαρμογή σε όλα τα κτίρια / σχολεία. Μείωση εκπομπών ΑΦΘ: 225 t CO2 Περιγραφή τεχνικά στοιχεία: Σελίδα 55

61 Η αντικατάσταση του πετρελαίου με φυσικό αέριο για τη θέρμανση κτιρίων θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Για την παραγωγή της ίδιας ποσότητας ενέργειας, η καύση του φυσικού αερίου είναι περισσότερο αποδοτική σε σχέση με την καύση πετρελαίου, είναι πιο οικονομικό από το πετρέλαιο και πιο φιλικό στο περιβάλλον. Γενικά, αναμένεται η εξοικονόμηση ενέργειας να είναι περίπου της τάξης του 112% για τη θέρμανση χώρων. ικονομικά στοιχεία: Το κόστος επένδυσης υπολογίζεται στα 1. /κτίριο (περιλαμβάνεται και το κόστος σύνδεσης με το δίκτυο φυσικού αερίου). Φάσεις υλοποίησης: Δεν απαιτείται κάποια ειδική προπαρασκευαστική δράση ΦΩΤΒΛΤΑΪΚΑ ΣΕ ΡΦΕΣ ΚΤΙΡΙΩΝ Δημοτικά κτίρια: Εγκατάσταση σε κτίρια συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 45kWp. Μείωση εκπομπών ΑΦΘ: 52 t CO2 eq Σχολεία: Εγκατάσταση σε σχολικά κτίρια συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 971 kwp. Μείωση εκπομπών ΑΦΘ: 1 t CO2 eq Περιγραφή Τεχνικά στοιχεία: Τα φωτοβολταϊκά συστήματα είναι εύκολο να τοποθετηθούν σε ταράτσες ή μετώπες κτιρίων και να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια. Εκτιμάται ότι η εγκατάσταση ενός kw φωτοβολταϊκών μπορεί να παράγει 13 kwh ηλεκτρικής ενέργειας σε ένα χρόνο, μειώνοντας τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά περίπου 1 τόνο διοξειδίου του άνθρακα. ικονομικά στοιχεία: Το κόστος επένδυσης υπολογίζεται στα 6. /kw (το κόστος αυτό δεν περιλαμβάνει τυχόν επεμβάσεις που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν στις οροφές των κτιρίων). Φάσεις υλοποίησης Σελίδα 56

62 Α Φάση: Αδειοδότηση σύμφωνα με τις διατάξεις τις ισχύουσας νομοθεσίας Β Φάση: Υλοποίηση έργου ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΑΠΔΤΙΚΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ Δημοτικά κτίρια: Αντικατάσταση περίπου 55 ηλεκτρονικών υπολογιστών. Μείωση εκπομπών ΑΦΘ: 8 t CO2 eq Σχολεία: Αντικατάσταση περίπου 1 ηλεκτρονικών υπολογιστών. Μείωση εκπομπών ΑΦΘ: 7 t CO2 eq Περιγραφή Τεχνικά στοιχεία Η αντικατάσταση ηλεκτρικών συσκευών με άλλες, χαμηλότερης ενεργειακής κατανάλωσης, έχει ως στόχο τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Το μέτρο αφορά στην αντικατάσταση υφιστάμενων ηλεκτρονικών υπολογιστών με άλλους οι οποίοι είναι συμβατοί με τις προδιαγραφές του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης "Energy Star" σχετικά με την ενεργειακή απόδοση εξοπλισμού γραφείων. Η εξοικονόμηση ενέργειας από τη χρήση ενεργειακά αποδοτικών ηλεκτρικών συσκευών είναι της τάξης του 35%. ικονομικά στοιχεία Το κόστος εφαρμογής υπολογίζεται στα 68 /υπολογιστή.για την οικονομική αποτίμηση λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του κόστους των νέων συσκευών και όχι το επιπλέον κόστος για την αγορά συσκευών υψηλής ενεργειακής κλάσης (με τη χαμηλότερη ενεργειακή κατανάλωση). υσιαστικά εξετάζεται η αντικατάσταση συσκευών ανεξάρτητα από το χρόνο ζωής αυτών ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΝΕΡΓΒΡΩΝ ΛΑΜΠΤΗΡΩΝ Δημοτικά κτίρια: Αντικατάσταση 1 λαμπτήρων και πηνίων (σημ.: οι νέοι ενεργειακά αποδοτικοί λαμπτήρες Μείωση εκπομπών ΑΦΘ ως το 22: 17 t CO2 eq απαιτούν ηλεκτρονικά και όχι μαγνητικά πηνία) καθώς και 25 φωτιστικών. Σελίδα 57

63 Σχολεία: Αντικατάσταση 39 λαμπτήρων και πηνίων καθώς και 11 φωτιστικών (σημ.: τα υφιστάμενα παλαιά φωτιστικά δεν διαθέτουν επαρκή χώρο για την εγκατάσταση των νέων λαμπτήρων και πηνίων). Μείωση εκπομπών ΑΦΘ ως το 22: 74 t CO2 eq Περιγραφή Τεχνικά στοιχεία φωτισμός αποτελεί έναν από τους σημαντικούς παράγοντες ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας. Η σταδιακή αντικατάσταση των συμβατικών λαμπτήρων από άλλους χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης θα έχει ως αποτέλεσμα την εξοικονόμηση της κατανάλωσης ηλεκτρισμού για φωτισμό κατά 3%. Το μέτρο περιλαμβάνει επίσης την αντικατάσταση των υφιστάμενων πηνίων με ηλεκτρονικά καθώς και την αντικατάσταση των παλαιών φωτιστικών (πριν το 1995). ικονομικά στοιχεία Για την οικονομική αποτίμηση του μέτρου χρησιμοποιήθηκαν τα παρακάτω ενδεικτικά στοιχεία κόστους: Κόστος συμβατικού λαμπτήρα: 3,3 Κόστος ηλεκτρονικού πηνίου: 28 Κόστος λαμπτήρα εξοικονόμησης: 4,8 Κόστος φωτιστικού: 5 /λαμπτήρα Φάσεις υλοποίησης Δεν απαιτείται κάποια ειδική προπαρασκευαστική δράση ΑΥΤΜΑΤΙΣΜΙ ΣΤ ΦΩΤΙΣΜ Δημοτικά κτίρια: Εφαρμογή στους κοινόχρηστους χώρους των δημοτικών κτιρίων (περίπου 2% της συνολικής Μείωση εκπομπών ΑΦΘ το 22: 4 t CO2 eq επιφάνειας). Σχολεία: Εφαρμογή στους κοινόχρηστους χώρους των σχολείων (περίπου 4% της συνολικής επιφάνειας). Σελίδα 58

64 Μείωση εκπομπών ΑΦΘ το 22: 37 t CO2 eq Περιγραφή Τεχνικά στοιχεία Κάθε εγκατάσταση φωτισμού μπορεί να εξοπλιστεί με συστήματα που θα εξαρτούν τη λειτουργία του κάθε λαμπτήρα από την παρουσία ή όχι ανθρώπων στο χώρο. Επίσης, είναι δυνατή η τοποθέτηση μετρητών φωτεινής έντασης, έτσι ώστε να ανάβουν τόσα φώτα που σε συνδυασμό με το φυσικό φωτισμό να παρέχουν ικανοποιητικές φωτιστικές συνθήκες. Η εξοικονόμηση που επιτυγχάνεται είναι της τάξης του 2% ανά εγκατάσταση αυτοματισμού. ικονομικά στοιχεία Για την οικονομική αποτίμηση του μέτρου χρησιμοποιήθηκαν τα παρακάτω στοιχεία κόστους: Κόστος αισθητήρα: 56,5 Κόστος εγκατάστασης και σύνδεσης με παροχή ηλεκτρισμού: 17,85 /αισθητήρα Φάσεις υλοποίησης Δεν απαιτείται κάποια ειδική προπαρασκευαστική δράση ΜΗΤΕΧΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΕΞΙΚΝΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ / ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΠΡΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΣΤΗΝ ΠΡΜΗΘΕΙΑ ΕΞΠΛΙΣΜΥ Εξοικονόμηση ενέργειας ως αποτέλεσμα της χρήσης του νέου «πράσινου» εξοπλισμού, που ωστόσο όμως δεν μπορεί να εκτιμηθεί μέχρι σήμερα σε ποσοτικούς όρους. Περιγραφή Τεχνικά στοιχεία στόχος της δράσης είναι η αναθεώρηση του κανονισμού προμηθειών του Δήμου ώστε να ενσωματωθούν σε μόνιμη βάση περιβαλλοντικά/ενεργειακά κριτήρια στις σχετικές διαδικασίες προκήρυξης και επιλογής. ι αλλαγές σε πρώτη φάση μπορεί να επικεντρωθούν σε συγκεκριμένα προϊόντα/υπηρεσίες ανάλογα με τις υφιστάμενες ανάγκες (π.χ. ενεργειακά αποδοτικές συσκευές, εξοπλισμός γραφείου, κλπ.). Η υλοποίηση της δράσης αυτής αναμένεται να διευκολύνει την προώθηση μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας και φυσικών πόρων γενικότερα. Το σύνολο των παραπάνω δράσεων επιφέρουν συνολικό όφελος σε ρύπους CO 2 περίπου 735t. Σε σύγκριση με την υπολογισμένη τιμή σε κτίρια και σχολεία στα 1672t CO2, η εξοικονόμηση σε επίπεδο δημοτικών κτιρίων και σχολείων μπορεί να ξεπεράσει το 4%. Σελίδα 59

65 ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΔΗΜΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Διαμόρφωση υλικού ενημέρωσης ευαισθητοποίησης δημοτών για τις δυνατότητες που έχουν να υλοποιήσουν δράσεις μείωσης των εκπομπών ΑΦΘ και λοιπών αερίων με οικονομικό όφελος ή πολύ χαμηλό κόστος για τον ιδιώτη. Στην πραγματικότητα, κύριος στόχος αυτής της δράσης είναι η ενημέρωση για τις δυνατότητες εξοικονόμησης που μπορεί κάθε πολίτης να εκμεταλλευτεί, καθώς επίσης και η διαμόρφωση μιας νέας κουλτούρας με σκοπό ένα πιο φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο ζωής, σε όλα τα επίπεδα. Το δυναμικό μείωσης εκπομπών ΑΦΘ αυτής της κατηγορίας μέτρων υπολογίστηκε σε 16t CO2 eq περίπου για το 215. Περιγραφή τεχνικά στοιχεία: Η έλλειψη ενημέρωσης του κοινού σχετικά με τις δυνατότητες που υπάρχουν για την υλοποίηση μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας αναγνωρίζεται ως ένα από τα σημαντικά εμπόδια στη ευρεία υιοθέτηση, κυρίως από την πλευρά των νοικοκυριών, σχετικών πρακτικών. Η έλλειψη ενημέρωσης αφορά τόσο στα τεχνικά στοιχεία των δράσεων όσο και στα αναμενόμενα οικονομικά οφέλη από την υλοποίηση των δράσεων αυτών. Άλλες παράμετροι που συντελούν στη μη υλοποίηση δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας είναι η ύπαρξη πολλών ενοίκων (που δυσκολεύει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων), η διαβίωση μεγάλου αριθμού νοικοκυριών σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα και η έλλειψη του απαιτούμενου αρχικού κεφαλαίου (ιδιαίτερα για δράσεις υψηλού κόστους όπως η μόνωση κτιρίων). Βασικά σημεία που θα απαντηθούν με το πρόγραμμα ενημέρωσης: Διαδικασία (θεσμική / διοικητική) Τρόπος υλοποίησης των επεμβάσεων Διαθέσιμες τεχνικές επιλογές Κόστος και όφελος Δυνατότητες χρηματοδότησης Η υλοποίηση του προγράμματος ενημέρωσης μπορεί να γίνει μεταξύ άλλων με: την αξιοποίηση ιστοσελίδας Δήμου την έκδοση και διανομή ενημερωτικών φυλλαδίων σε κεντρικά σημεία του Δήμου (δημαρχείο, κεντρική πλατεία κλπ.) ειδικές δράσεις ενημέρωσης στα σχολεία καταχώρηση ενημερωτικών κειμένων στον τοπικό τύπο Σελίδα 6

66 ικονομικά στοιχεία: Το κόστος για την υλοποίηση του προγράμματος υπολογίζεται στα 2 χιλ ευρώ ετησίως ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΣΤΛΥ ΔΗΜΤΙΚΩΝ ΧΗΜΑΤΩΝ Αντικατάσταση 14 οχημάτων ηλικίας άνω των 1 ετών (έως και 28 ετών). Μείωση εκπομπών ΑΦΘ το 215: 65 t CO2 eq Περιγραφή τεχνικά στοιχεία: Η παρέμβαση αφορά στα βαρέα οχήματα του Δήμου. Περιλαμβάνονται λεωφορεία, φορτηγά, πρέσες, πλυντήρια, σάρωθρα, γερανοί, και πυροσβεστικό όχημα. Τα οχήματα νέας τεχνολογίας (EURO IV και μεταγενέστερα) έχουν μικρότερη κατανάλωση καυσίμων και μικρότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και ρύπων. ικονομικά στοιχεία Το κόστος επένδυσης διαφοροποιείται ανάλογα με την κατηγορία του οχήματος. Φάσεις υλοποίησης: Δεν απαιτείται κάποια ειδική προπαρασκευαστική δράση ΔΗΜΤΙΚ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΝΙΚΙΑΣΗΣ ΠΔΗΛΑΤΩΝ Το μέτρο αφορά στην προμήθεια 1 ποδηλάτων και στη δημιουργία ενός οργανωμένου δημοτικού Μείωση εκπομπών ΑΦΘ το 215: 164 t CO2 eq συστήματος ενοικίασης ποδηλάτων. Περιγραφή τεχνικά στοιχεία: Το μέτρο περιλαμβάνει την προμήθεια ποδηλάτων εφοδιασμένων με GPS για τον εντοπισμό της θέσης τους, την κατασκευή αυτόματων σταθμών ενοικίασης ποδηλάτων και την ανάπτυξη λογισμικού και υποδομών συστήματος χρέωσης. Σε συνδυασμό με τη σταδιακή δημιουργία ενός δικτύου ποδηλατόδρομων, αυτή η παρέμβαση έχει ως στόχο την αλλαγή συμπεριφοράς στις μετακινήσεις και τη χρήση μέσων που δεν ρυπαίνουν το περιβάλλον. Η μείωση των ρύπων προκύπτει βάσει των ετησίων διανυόμενων km από το σύνολο των ποδηλάτων. Εκτιμάται ότι η μέση απόσταση κάθε ποδηλατικής Σελίδα 61

67 διαδρομής ανέρχεται σε 2 χλμ. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 3% των διαδρομών που κάνει ένα κοινόχρηστο ποδήλατο υποκαθιστά αντίστοιχες μετακινήσεις με αυτοκίνητο. Η χρήση των ποδηλατόδρομων μπορεί να οδηγήσει σε μια μείωση των διανυόμενων οχηματοχιλιομέτρων κατά 1% έως το 215, θεωρώντας: μια μέση χρήση της τάξης του 2% και ότι το ποδήλατο υποκαθιστά τμήμα του υφιστάμενου μεταφορικού έργου που επιτελείται με ΙΧ (αφορά κυρίως μετακινήσεις στο κέντρο της πόλης). ικονομικά στοιχεία: Για τον υπολογισμό του κόστους εφαρμογής του μέτρου λαμβάνεται η δαπάνη 3 ανά ποδήλατο (περιλαμβάνει το κόστος του GPS και το ανοιγμένο ανά ποδήλατο κόστος των σταθμών ενοικίασης). Φάσεις υλοποίησης: Η υλοποίηση του μέτρου αυτού εξαρτάται από την υλοποίηση του Μέτρου Κατασκευής δικτύου ποδηλατοδρόμων (Δομημένο περιβάλλον Χωροταξικά Χρήσεις γης) ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΝΕΡΓΒΡΩΝ ΛΑΜΠΤΗΡΩΝ ΣΕ ΦΩΤΙΣΜ ΔΡΜΩΝ/ΠΛΑΤΕΙΩΝ Αντικατάσταση των υφιστάμενων λαμπτήρων Hg (με χρόνο ζωής 16 ώρες) με λαμπτήρες Na Αντικατάσταση του 2% των υφιστάμενων λαμπτήρων Na (κυρίως σε δρόμους/σημεία με έντονο υψηλής πίεσης (με χρόνο ζωής 28 ώρες), φωτισμό) με λαμπτήρες LED (με χρόνο ζωής 5 ώρες). Μείωση εκπομπών ΑΦΘ το 215: 259 t CO2 eq Περιγραφή τεχνικά στοιχεία: Αυτή η παρέμβαση έχει ως στόχο τη σταδιακή αντικατάσταση των φωτιστικών των δρόμων και των πλατειών με άλλα, ενεργειακά αποδοτικότερα. Στόχος είναι η μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας για το φωτισμό της πόλης. Καθώς προς το παρόν δεν υπάρχουν επαρκή αναλυτικά στοιχεία, ο αριθμός των λαμπτήρων εκτιμάται (με βάση τις ετήσιες δαπάνες κατανάλωσης ηλεκτρισμού για οδοφωτισμό) σε 38, με την παρακάτω ενδεικτική κατανομή: Σελίδα 62

68 6% λαμπτήρες Na, 1% οι υπόλοιπες κατηγορίες (φθορισμού και μεταλλικών αλογονιδίων). 3% λαμπτήρες Hg και ικονομικά στοιχεία: Τα στοιχεία κόστους για την εκτίμηση του κόστους εφαρμογής είναι τα παρακάτω: Λαμπτήρες Hg 125W: 3 Λαμπτήρες Na 16W: 26 Λαμπτήρες Na 11W: 22 Λαμπτήρες LED 56W: 68 Φάσεις υλοποίησης: Κλειδί για την επίτευξη του στόχου είναι η "χαρτογράφηση" του δικτύου των φωτιστικών/λαμπτήρων (ακριβές σημείο φωτιστικού, αριθμός λαμπτήρων φωτιστικών, ισχύς, τύπος λαμπτήρα κλπ.). Η ολοκλήρωση και η αξιοποίηση της μελέτης αυτής αποτελεί το πρώτο βήμα για την υλοποίηση του μέτρου αυτού ΑΥΤΜΑΤΙΣΜΙ ΣΕ ΦΩΤΙΣΜ ΔΡΜΩΝ/ΠΛΑΤΕΙΩΝ Εγκατάσταση συστήματος ελέγχου και τηλεδιαχείρισης της λειτουργίας του οδοφωτισμού. Μείωση εκπομπών ΑΦΘ το 22: 537 t CO2 eq Περιγραφή τεχνικά στοιχεία: Το σύστημα ελέγχου και τηλεδιαχείρισης αποτελείται από ένα σύνολο αισθητήρων σε κάθε λαμπτήρα, ρυθμιστές τάσης, κεντρική μονάδα ελέγχου και επεξεργασίας δεδομένων, modem κλπ. ικονομικά στοιχεία: Το κόστος εφαρμογής υπολογίζεται στα 16 ανά λαμπτήρα. Φάσεις υλοποίησης: Α Φάση: λοκλήρωση πράξης "Πρόταση Δήμου Νέας Σμύρνης για τη βελτίωση συνθηκών οδικής ασφάλειας μέσω καλύτερης εποπτείας δικτύου ηλεκτροφωτισμού και δημοσίων οδών/έργων/δικτύων", η οποία χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ , Πρόγραμμα "Ψηφιακή Σύγκλιση". Σελίδα 63

69 Β Φάση: Επέκταση συστήματος ελέγχου και τηλεδιαχείρισης ώστε να καλύπτεται το μεγαλύτερο τμήμα του δικτύου ΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΧΗΜΑΤΑ Σε ότι αφορά τον τομέα των Ιδιωτικών μεταφορών, ο δήμος Νέας Σμύρνης, εκτελεί πρόγραμμα κυκλοφοριακής και συγκοινωνιακής αναβάθμισης με σκοπό την μείωση των εκπομπών CO2. Αυτό πετυχαίνεται μέσω δράσεων όπως: Βελτίωση των Κεντρικών δικών Αξόνων Μελέτη και Εφαρμογή Συστήματος ελεγχόμενης στάθμευσης στο κέντρο του Δήμου Πύκνωση των δρομολογίων της Δημοτικής Συγκοινωνίας με στόχο τη μείωση των χρονοαποστάσεων στο μισό Ενημέρωση για ικονομικότερη δήγηση / Εναλλακτικά Καύσιμα Σύστημα Eco Driving Τα τελευταία χρόνια, με το έργο του Τραμ, το οποίο περνάει από την κεντρική λεωφόρο της πόλης, και οδηγεί στο Μετρό, υπολογίζεται ότι έχει επιτευχθεί μια σημαντική μείωση στις εκπομπές CO2 καθώς μεγάλο ποσοστό των επιβατών, το χρησιμοποιεί για τη μεταφορά του τόσο προς το κέντρο της Αθήνας, όσο και παραλιακά, σε αντίθεση με προηγούμενα έτη όπου χρησιμοποιούσε το αυτοκίνητο ή τα λεωφορεία. Τέλος, η αναμενόμενη εκσυγχρόνιση των ιδιωτικών οχημάτων με νέου τύπου χαμηλών εκπομπών, καθώς και η ανακύκλωση των παλαιοτέρων, θα οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση των εκπομπών CO2, η οποία μαζί με τις παραπάνω δράσεις εκτιμάται πως μπορεί να ξεπεράσει τους 3t CO2 ετησίως. 6.3 ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΠΥ ΜΠΡΥΝ ΝΑ ΥΛΠΙΗΘΥΝ ΑΠ ΤΝ ΙΚΙΑΚ ΚΑΙ ΤΡΙΤΓΕΝΗ ΤΜΕΑ Στο πλαίσιο της διαμόρφωσης του τοπικού προγράμματος δράσης για το περιβάλλον στη Νέα Σμύρνη εξετάστηκαν επιπλέον συγκεκριμένα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας και περιορισμού των εκπομπών, τα οποία θα μπορούσαν να υλοποιηθούν από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που βρίσκονται εγκατεστημένες στο Δήμο. Ειδικότερα, προσδιορίστηκαν οι αναμενόμενες μειώσεις εκπομπών, το απαιτούμενο κόστος υλοποίησης καθώς και τα αναμενόμενα οικονομικά οφέλη (π.χ. ως αποτέλεσμα του περιορισμού της κατανάλωσης ενέργειας). Το συνολικό δυναμικό μείωσης εκπομπών των μέτρων που εξετάστηκαν υπολογίστηκε σε 28t CO2 eq, εκ των οποίων το 95% περίπου προέρχεται από δράσεις που θα μπορούσαν να υλοποιηθούν στον οικιακό τομέα (βλ. πίνακες). Αυτό που είναι ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι το 55% Σελίδα 64

70 περίπου του δυναμικού αυτού μπορεί να υλοποιηθεί εξασφαλίζοντας και οικονομικό όφελος για τα νοικοκυριά που θα προχωρήσουν στην υλοποίηση των σχετικών δράσεων. κατάλογος των μέτρων με οικονομικό όφελος λόγω της υλοποίησης αυτών ή με μικρό κόστος (μικρότερο των 1 /t) περιλαμβάνει παρεμβάσεις όπως: η αντικατάσταση συμβατικών λαμπτήρων, η χρήση ηλιακών συλλεκτών για θέρμανση νερού, η αντικατάσταση παλαιών λεβήτων πετρελαίου, η συστηματική συντήρηση λεβήτων, αλλά και η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε οροφές (ως αποτέλεσμα της υψηλής επιδότησης της τιμής του παραγόμενου ηλεκτρισμού) και η χρήση φυσικού αερίου. ι παρεμβάσεις αυτές (με την εξαίρεση των φωτοβολταϊκών) παρουσιάζουν και το επιπλέον πλεονέκτημα της εξοικείωσης των νοικοκυριών με τη σκοπιμότητα και τα χαρακτηριστικά αυτών. ι δράσεις αυτές θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντικείμενο ενός στοχευμένου προγράμματος ενημέρωσης των δημοτών αλλά και να εξεταστεί η δυνατότητα υιοθέτησης, εκ μέρους της δημοτικής αρχής, πολιτικών υποστήριξης της διείσδυσης των δράσεων αυτών. Σημειώνεται ότι για την οικονομική αξιολόγηση των διαφόρων παρεμβάσεων που στοχεύουν στον περιορισμό των εκπομπών αερίων φαινομένου του θερμοκηπίου στον οικιακό και τριτογενή τομέα εφαρμόστηκαν τα ακόλουθα βήματα: Για κάθε παρέμβαση μείωσης των εκπομπών υπολογίζεται η καθαρή παρούσα αξία (ΚΠΑ) τόσο των καθαρών χρηματοροών (δηλαδή κόστος μείον όφελος) που σχετίζονται με την υλοποίηση του μέτρου (κόστος επένδυσης, λειτουργίας, καυσίμου, κλπ.) σύμφωνα με την εξίσωση 1. Για κάθε εξεταζόμενο μέτρο υπολογίζεται το ετήσιο ισοδύναμο του κόστους (εξίσωση 2) καθώς και η μέση ετήσια μείωση εκπομπών που επιτυγχάνεται στο χρόνο ζωής του μέτρου. δείκτης "κόστος ανά μοναδιαία μείωση εκπομπών" ορίζεται ως το πηλίκο του ετήσιου ισοδύναμου κόστους δια της μέσης ετήσιας μείωσης των εκπομπών που συνεπάγεται η υλοποίηση ενός συγκεκριμένου μέτρου. Στην περίπτωση που τα οφέλη από την εφαρμογή του μέτρου υπερβαίνουν τα σχετικά κόστη (επένδυσης και λειτουργίας κατά κύριο λόγο), τότε οι τιμές του δείκτη είναι αρνητικές δηλαδή η υλοποίηση του μέτρου οδηγεί σε οικονομικό όφελος. Σελίδα 65

71 όπου, NPV είναι η καθαρή παρούσα αξία, C t οι καθαρές χρηματοροές (κόστος μείον όφελος) τη χρονική στιγμή t, i το επιτόκιο προεξόφλησης (6% στο πλαίσιο της παρούσας ανάλυσης), Τ η εξεταζόμενη χρονική περίοδος και LC το ετήσιο ισοδύναμο κόστος. Αναμενόμενα αποτελέσματα Διαμόρφωση υλικού ενημέρωσης ευαισθητοποίησης δημοτών για τις δυνατότητες που έχουν να υλοποιήσουν δράσεις μείωσης των εκπομπών ΑΦΘ και λοιπών αερίων με οικονομικό όφελος ή πολύ χαμηλό κόστος για τον ιδιώτη. Το δυναμικό μείωσης εκπομπών ΑΦΘ αυτής της κατηγορίας μέτρων υπολογίστηκε σε 16t CO2 eq περίπου για το 215. ικονομικά στοιχεία Το κόστος για την υλοποίηση του προγράμματος υπολογίζεται στα 2 χιλ ευρώ ετησίως. Περιγραφή τεχνικά στοιχεία Η έλλειψη ενημέρωσης του κοινού σχετικά με τις δυνατότητες που υπάρχουν για την υλοποίηση μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας αναγνωρίζεται ως ένα από τα σημαντικά εμπόδια στη ευρεία υιοθέτηση, κυρίως από την πλευρά των νοικοκυριών, σχετικών πρακτικών. Η έλλειψη ενημέρωσης αφορά τόσο στα τεχνικά στοιχεία των δράσεων όσο και στα αναμενόμενα οικονομικά οφέλη από την υλοποίηση των δράσεων αυτών. Άλλες παράμετροι που συντελούν στη μη υλοποίηση δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας είναι η ύπαρξη πολλών ενοίκων (που δυσκολεύει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων), η διαβίωση μεγάλου αριθμού νοικοκυριών σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα και η έλλειψη του απαιτούμενου αρχικού κεφαλαίου (ιδιαίτερα για δράσεις υψηλού κόστους όπως η μόνωση κτιρίων). Βασικά σημεία που θα απαντηθούν με το πρόγραμμα ενημέρωσης: Διαδικασία (θεσμική/διοικητική) Τρόπος υλοποίησης των επεμβάσεων Διαθέσιμες τεχνικές επιλογές Κόστος και όφελος Σελίδα 66

72 Δυνατότητες χρηματοδότησης την αξιοποίηση της ιστοσελίδας του Δήμου Η υλοποίηση του προγράμματος ενημέρωσης μπορεί να γίνει μεταξύ άλλων με: την έκδοση και διανομή ενημερωτικών φυλλαδίων σε κεντρικά σημεία του Δήμου (δημαρχείο, κεντρική πλατεία κλπ.) ειδικές δράσεις ενημέρωσης στα σχολεία καταχώρηση ενημερωτικών κειμένων στον τοπικό τύπο Σελίδα 67