ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

Transcript

1 Περιεχόμενα ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΠΡΟΚΑΤΑΡΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΔΗΜΟΣ ΝΑΥΠΛΙΕΩΝ ΔΗΜΟΣ ΑΡΓΟΥΣ ΜΥΚΗΝΩΝ ΔΗΜΟΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ ΔΗΜΟΣ ΕΡΜΙΟΝΙΔΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΟΙΚΙΣΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΡΟΚΑΤΑΡΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΟΥ ΟΡΩΝ ΚΑΙ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ - ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΖΩΝΩΝ ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΓΙΑ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΟ ΔΕΙΓΜΑ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΟΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ Οικισμός Καρυάς (Δε Λυρκείας / Δήμος Άργους - Μυκηνών) Προκαταρκτική πρόταση συνόλου όρων και μορφολογικών κανονισμών Προκαταρκτική πρόταση προσδιορισμού ζωνών εκτός σχεδίου Οικισμός Αγίου Νικολάου ( Δε Αλέας / Δήμος Άργους-Μυκηνών) Προκαταρκτική πρόταση συνόλου όρων και μορφολογικών κανονισμών Προκαταρκτική πρόταση προσδιορισμού ζωνών εκτός σχεδίου ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΕΣ ΟΙΚΙΣΜΟΙ Προκαταρκτική πρόταση συνόλου όρων και μορφολογικών κανονισμών Προκαταρκτική πρόταση προσδιορισμού ζωνών εκτός σχεδίου ΑΔΙΑΦΟΡΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ Προκαταρκτική πρόταση συνόλου όρων και μορφολογικών κανονισμών Προκαταρκτική πρόταση προσδιορισμού ζωνών εκτός σχεδίου ΕΝΤΑΞΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

2 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Συνολικά, η πρόταση στοχεύει στην αναβάθμιση του κτισμένου περιβάλλοντος της περιφερειακής ενότητας Αργολίδας με γνώμονα την προστασία και ανάδειξη των στοιχείων φυσικής, πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της περιοχής μελέτης, τον επαναπροσδιορισμό της σύγχρονης οικοδομικής δραστηριότητας έτσι ώστε να αποκτήσει αρχιτεκτονική ταυτότητα και τον περιορισμό της εισαγωγής μορφών ασύμβατων με την τοπική διακεκριμένη οικοδομική παράδοση και το τοπίο της κάθε περιοχής. Απώτερος στόχος είναι η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των οικιστικών συνόλων, που θα συμβάλλει στην αύξηση της ελκυστικότητας της ευρύτερης περιοχής μελέτης και κατ επέκταση, αφενός στη συγκράτηση της κρίσιμης μάζας πληθυσμού, επιτυγχάνοντας τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των μόνιμων κατοίκων, αφετέρου στην προσέλκυση επισκεπτών και μόνιμων κατοίκων, γεγονός που θα ενδυναμώσει την τοπική οικονομία. Για τη διαμόρφωση της προκαταρκτικής πρότασης, στην Α' φάση της μελέτης, επελέγησαν 6 χαρακτηριστικοί οικισμοί της ΠΕ Αργολίδας, με δεδομένη τη διακριτή αρχιτεκτονική ταυτότητα της περιοχής. Ουσιαστικός για την εκπόνηση της πρότασης κρίθηκε ο εντοπισμός και η ανάλυση των τοπικών δεδομένων του κάθε οικισμού: η ιστορία του χώρου, η κατανόηση της εξελιγκτικής του πορείας, η καταγραφή παραδοσιακών υλικών και μεθόδων κατασκευής, η ανάλυση του τοπίου. Από την κατηγορία των αξιόλογων οικισμών, εξετάζεται ο οικισμός της Καρυάς (Δε Λυρκείας/ Δήμος Άργους Μυκηνών), που είναι ήδη χαρακτηρισμένος ως παραδοσιακός αλλά παρουσιάζει σημαντικό αριθμό σύγχρονων κτισμάτων και μεταγενεστέρων επεμβάσεων, που αποτυγχάνουν να συνδιαλεχθούν ομαλά με το διατηρητέο σύνολο. Στόχος της πρότασης είναι ο προσδιορισμός των προβλημάτων και των ελλείψεων που ανακύπτουν από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο και η προσπάθεια επίλυσης ή αποφυγής τους μέσω της θέσπισης ειδικότερων όρων. Εκτός του οικισμού της Καρυάς, εξετάζεται επίσης ο οικισμός του Αγίου Νικολάου (Δε Αλέας / Δήμος Άργους-Μυκηνών), ως αξιόλογο παραδοσιακό οικιστικό σύνολο με μικρό βαθμό αλλοίωσης, λόγω της εγκατάλειψης που έχει υποστεί. Στόχος της πρότασης στην περίπτωση αυτή είναι η προστασία και ανάδειξη της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του οικισμού, όπως επίσης του εξαιρετικού φυσικού τοπίου στο οποίο χωροθετείται. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο ο οικισμός στις μέρες μας χαρακτηρίζεται ως αδιάφορος (ΦΕΚ 379/Δ/87). Κατά την εκπόνηση της μελέτης αναζητήθηκαν οι θεμελιακές αρχές της τυπολογίας της τοπικής αρχιτεκτονικής παράδοσης με στόχο τη διατύπωση ενός πλαισίου που θα επιτρέπει την ελευθερία της δημιουργίας με βάση τη σύγχρονη αρχιτεκτονική γλώσσα, παράλληλα με το σεβασμό προς το αρχιτεκτονικό παρελθόν που την περιβάλλει. Μεταξύ των θεμελιακών αρχών της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής αναγνωρίστηκαν η λιτότητα-καθαρότητα των όγκων, η έννοια της κλίμακας - της αρμονικής σχέσης των αναλογιών και η πλήρης ενσωμάτωση - ένταξη στο φυσικό περιβάλλον. Η μελέτη στοχεύει στην αποφυγή του στείρου μιμητισμού που εμφανίζεται συχνά μέσω της πλαστογράφησης της οικοδομικής ιστορίας, της ανειλικρινούς αντιμετώπισης των υλικών, της παραγωγής κατασκευών εκτός κλίμακας ή της δημιουργίας ενός "νεοπαραδοσιακού" στυλ με τη χρησιμοποίηση αρχιτεκτονικών μορφολογικών στοιχείων του παρελθόντος. Αντιθέτως, στόχος είναι η ενθάρρυνση της αρχιτεκτονικής δημιουργίας με τη χρήση παραδοσιακών ή σύγχρονων υλικών και μέσων, με τρόπο που θα επιτυγχάνεται η δημιουργική συνδιαλλαγή με το γειτονικό παραδοσιακό περιβάλλον, μέσω της αναπαραγωγής μορφών σύγχρονων που θα αποτελούν τη φυσική συνέχεια της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Από την κατηγορία των ενδιαφερόντων οικισμών, επελέγησαν οι οικισμοί Αχλαδόκαμπος ( Δε Αχλαδόκαμπου / Δήμος Άργους-Μυκηνών) και Αραχναίο ( Δε Μιδέας, Δήμος Ναυπλιέων), οι οποίοι διασώζουν σημαντικό αριθμό παραδοσιακών κτιρίων, παρουσιάζοντας ταυτόχρονα σημαντικές αλλοιώσεις από μεταγενέστερες επεμβάσεις. Επιπλέον, με δεδομένο ότι διαθέτουν δυσανάλογα εκτενές θεσμοθετημένο όριο σε σχέση με τον δομημένο του ιστό, κρίθηκε σκόπιμος ο διαχωρισμός σε δύο τομείς με διαφορετικούς όρους δόμησης ο καθένας. Οι ειδικοί όροι δόμησης καθορίστηκαν με λιγότερο αυστηρές προδιαγραφές σε σχέση με τους αξιόλογους οικισμούς. Τέλος, από την κατηγορία των αδιάφορων οικισμών, επελέγησαν οι γειτονικοί οικισμοί Άγιος Ανδριανός και Νέα Τίρυνθα (Δε Νέας Τίρυνθας, Δήμος Ναυπλιέων), που εξετάζονται παράλληλα, με δεδομένο το γεγονός ότι παρουσιάζουν παρόμοια γενικά χαρακτηριστικά και διέπονται από κοινό θεσμικό πλαίσιο. Και οι δυο οικισμοί, παρουσιάζουν εκτενώς αλλοιωμένη συνολική εικόνα, με την κυριαρχία νεόδμητων κτισμάτων που παρουσιάζουν πλήθος παραβάσεων του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου και ασύμβατα μεταξύ τους μορφολογικά στοιχεία, διαμορφώνοντας μια έντονα πολύμορφη, ασαφή εικόνα, χωρίς αρχιτεκτονική ταυτότητα. Στην περίπτωση αυτή, στόχος της πρότασης είναι η συνολική αναβάθμιση του οικιστικού χώρου με τη 2

3 διαμόρφωση ενός πλαισίου που θα εισάγει μία ανεκτή κλίμακα στις νέες οικοδομές σε ότι αφορά κυρίως τη διάπλαση των όγκων και όψεων και τη διαμόρφωση των στεγών, αποτρέποντας παράλληλα την αναπαραγωγή στοιχείων "νεοπαραδοσιακού" τύπου, ή μοντέλου αστικής πολυκατοικίας. 2.1 ΠΡΟΚΑΤΑΡΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ Σύμφωνα με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, μόνον ο οικισμός της Καρυάς (Δε Λυρκείας _ Δήμος Άργους - Μυκηνών_ ΦΕΚ 388/Δ/1990) είναι χαρακτηρισμένος ως παραδοσιακός. Ως αξιόλογοι έχουν χαρακτηριστεί οι οικισμοί της Αρχαίας και της Νέας Επιδαύρου (Δήμος Επιδαύρου_ Δε Επιδαύρου_ΦΕΚ 355/Δ/1988 και ΦΕΚ 82/Δ/ 1987 αντίστοιχα), ενώ ως ενδιαφέροντες το Μαλαντρένι ( Δε Κουτσοποδίου_ Δήμος Άργους- Μυκηνών_ ΦΕΚ 521/Δ/1991), η Στέρνα ( Δε Λυρκείας_ Δήμος Άργους-Μυκηνών_ ΦΕΚ 521/Δ/1991), οι Λίμνες ( Δε Μυκηναίων_ Δήμος Άργους-Μυκηνών_ ΦΕΚ 521/Δ/1991) και οι Φούρνοι( Δε Κρανιδίου_ Δήμος Ερμιονίδας_ ΦΕΚ 521/Δ/1991) Σε συνέχεια της ανάλυσης που προηγήθηκε στο πρώτο μέρος του τεχνικού κειμένου ως προς την καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης του κτισμένου συνόλου ανά οικισμό, πραγματοποιήθηκε η κατάταξη των οικισμών με τρεις βαθμούς προστασίας, βάσει του άρθρου 2 παρ. 1 του Π.Δ ΦΕΚ- 181/Δ/ Οικισμοί αξιόλογοι: Οικισμοί που τα μορφολογικά και πολεοδομικά τους χαρακτηριστικά συγκροτούν σύνολο σημαντικού αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος. Στους αξιόλογους οικισμούς περιλήφθηκαν και οικισμοί ήδη χαρακτηρισμένοι ως παραδοσιακοί. Οικισμοί ενδιαφέροντες: Οικισμοί που συγκροτούν σύνολο περιορισμένου αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος. Στην κατηγορία αυτή εντάχθηκαν κυρίως οικισμοί που περιλαμβάνουν σημαντικό αριθμό αξιόλογων κτισμάτων στο εσωτερικό του πολεοδομικού τους ιστού, ή διατηρημένους παραδοσιακούς πυρήνες. Στα αξιόλογα κτίσματα κατατάσσονται τόσο κτίσματα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, όσο και κτίσματα των αρχών και μέσων του 20ού αιώνα. Οικισμοί αδιάφοροι: Οικισμοί για τους οποίους δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις ιδιαίτερης προστασίας. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν ως επί το πλείστον νεώτεροι οικισμοί χωρίς αξιόλογα δείγματα αρχιτεκτονικής ή ενιαίο αρχιτεκτονικό χαρακτήρα, καθώς και οικισμοί ο χαρακτήρας των οποίων έχει αλλοιωθεί σημαντικά από τα σύγχρονα κτίσματα. Σε επόμενο στάδιο της μελέτης θα εξεταστεί το ενδεχόμενο συγκρότησης υποκατηγοριών που θα αντιστοιχούν στις επιμέρους περιπτώσεις, και θα διαφοροποιούνται ανάλογα ως προς τους όρους και τους περιορισμούς δόμησης των οικισμών. Πλέον των παραπάνω, κατά τη διαδικασία κατάταξης των οικισμών, λήφθηκαν υπόψη παράμετροι, όπως: η αναστρεψιμότητα ή μη των αλλοιώσεων που έχει υποστεί το δομημένο ή/και το φυσικό περιβάλλον της κάθε περιοχής, το λανθάνον δυναμικό σε ότι αφορά την αρχιτεκτονική, το δημόσιο χώρο, τον πολιτισμό και την ιστορία του κάθε πολεοδομικού ιστού, οι δυνατότητες ανάδειξης των παραπάνω στοιχείων μέσα από μελλοντική χωρική αναδιοργάνωση, η εγγύτητα των οικισμών σε σημεία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, ή σε μνημεία ιστορικούπολιτιστικού- αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και κατ επέκταση η δυνατότητα ένταξής τους σε ευρύτερες ενότητες, με κοινή αντιμετώπιση. Σημειώνεται πως εκτός από τον οικισμό της Καρυάς που, όπως προαναφέρθηκε, έχει χαρακτηριστεί ήδη ως παραδοσιακός, συνολικά, εντοπίστηκαν τρεις (3) αξιόλογοι και είκοσι τρεις (23) ενδιαφέροντες, ενώ όλοι οι υπόλοιποι χαρακτηρίζονται ως αδιάφοροι. Ακολουθεί αναλυτική προκαταρκτική πρόταση κατάταξης οικισμών ανά Δήμο και Δημοτική ενότητα. 3

4 2.1.1 ΔΗΜΟΣ ΝΑΥΠΛΙΕΩΝ Δ.Ε. ΝΑΥΠΛΙΕΩΝ Αγία Κυριακή: Αδιάφορος Εξώστης: Αδιάφορος Λευκάκια: Αδιάφορος Πυργιώτικα: Αδιάφορος Ασπρόβρυση: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Παληόχωρα: Αδιάφορος_ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Επισημαίνεται ότι στους οικισμούς Αγία Κυριακή, Ασπρόβρυση και Παληόχωρα επικρατούν τα νεόδμητα κτίσματα μεταξύ των οποίων εντοπίζονται διάσπαρτα λιγοστά παραδοσιακά κτίσματα. Αντίθετα τα Λευκάκια και τα Πυργιώτικα περιλαμβάνουν σημαντικό αριθμό παραδοσιακών και αξιόλογων κτισμάτων μέσα σε έναν ιστό με σημαντικές αλλοιώσεις. Ο οικισμός Εξώστης περιλαμβάνει αποκλειστικά νεόδμητα κτίσματα με εξαίρεση λιγοστές ερηπιώδεις λιθόχτιστες παραδοσιακές κατασκευές. Δ.Ε. ΑΣΙΝΗΣ Δρέπανο: Αδιάφορος Βιβάρι: Αδιάφορος Καλλιθέα: Αδιάφορος Μαραθέα: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Νέα Μαραθέα: Αδιάφορος Ασίνη: Αδιάφορος Αγία Παρασκευή: Αδιάφορος Παραλία Ασίνης: Αδιάφορος Ίρια: Αδιάφορος Κάντια: Αδιάφορος Κατσιγιανναίικα: Αδιάφορος Παραλία Ιρίων: Αδιάφορος Παραλία Κάντιας: Αδιάφορος Καρνεζαίικα: Αδιάφορος Άνω Καρνεζαίικα: Αδιάφορος Καναπίτσα: Αδιάφορος Σταυροπόδι: Αδιάφορος Άγιος Αντώνιος: Αδιάφορος Στην πλειοψηφία των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας επικρατούν μεταγενέστερα και σύγχρονα κτίρια συμβατικής κατασκευής. Παραδοσιακές κατασκευές εντοπίζονται διάσπαρτα στο εσωτερικό των πολεοδομικών ιστών. Επισημαίνεται ότι σε οικισμούς όπως Παραλία Κάντιας, Παραλία Ιρίων και Νέα Μαραθέα, δεν εντοπίζονται παλαιότερα κτίσματα παρά μόνον σύγχρονα. Αντίθετα, σε οικισμούς όπως η Ασίνη και τα Καρνεζαίικα ο αριθμός των αξιόλογων κτηρίων είναι σημαντικός. Δ.Ε. ΜΙΔΕΑΣ Αγία Τριάδα: Αδιάφορος Ανύφι: Αδιάφορος Πλατανίτης: Αδιάφορος Αραχναίο: Ενδιαφέρων. Παρά τη σημαντική αλλοίωση που έχει υποστεί ο οικισμός τόσο λόγω των ανεπιτυχών επεμβάσεων σε παραδοσιακά κελύφη, όσο και λόγω της παρουσίας αρκετών σύγχρονων κατασκευών, διατηρεί ακόμη σε σημαντικό βαθμό τη συνεκτική δομή του, ως τυπικό ορεινό οικιστικό σύνολο. Στα πλαίσια της παρούσας μελέτης κρίθηκε σκόπιμος ο χαρακτηρισμός του ως ενδιαφέρων, με στόχο την προστασία και ανάδειξη της φυσιογνωμίας του. Αμαριανός: Αδιάφορος Αργολικό: Αδιάφορος Ηραίο: Αδιάφορος Μάνεσης: Αδιάφορος Μιδέα: Αδιάφορος Μετόχι: Αδιάφορος Αμυγδαλίτσα: Αδιάφορος Παναρίτης: Αδιάφορος 4

5 Πουλλακίδα: Αδιάφορος Σε ότι αφορά τους αδιάφορους οικισμούς της δημοτικής ενότητας, αποτελούνται στο σύνολό τους από σύγχρονα κτίσματα μεταξύ των οποίων εμφανίζονται σποραδικά δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Δ.Ε. ΝΕΑΣ ΤΙΡΥΝΘΑΣ Τίρυνθα: Αδιάφορος Καποδίστριας: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Νέα Τίρυνθα: Αδιάφορος Άγιος Ανδριανός: Αδιάφορος Παναγία: Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Διάσπαρτα κτίσματα που δεν συγκροτούν οικιστικό σύνολο. Δεν είναι δυνατή η κατηγοριοποίηση. Εντάσσεται ωστόσο στο όριο περιοχής μελέτης. Νέα Τίρυνθα: Αδιάφορος Προφήτης Ηλίας: Αδιάφορος Νέο Ροεινό: Αδιάφορος Συνολικά επισημαίνεται ότι ο οικισμός Καποδίστριας περιλαμβάνει μικρό αριθμό κτισμάτων, μεταξύ των οποίων έχουν απομείνει ελάχιστα παλαιότερα. Στη Νέα Τίρυνθα, τον Άγιο Ανδριανό, τον Προφήτη Ηλία και το Νέο Ροεινό εντοπίζονται αξιόλογα κτίρια διάσπαρτα στον αλλοιωμένο πολεοδομικό τους ιστό, ενώ ο οικισμός Τίρυνθα αποτελείται αποκλειστικά σχεδόν από νεόδμητες οικοδομές ΔΗΜΟΣ ΑΡΓΟΥΣ ΜΥΚΗΝΩΝ Δ.Ε. ΑΡΓΟΥΣ Άκοβα: Αδιάφορος Κόκλα: Αδιάφορος Τημένιο: Αδιάφορος Δαλαμανάρα: Αδιάφορος Κρυονέρι: Αδιάφορος Ελληνικό: Αδιάφορος Ζόγκα: Αδιάφορος Κρύα Βρύση: Αδιάφορος Τουρνίκι: Αδιάφορος Ήρα: Αδιάφορος Ίναχος: Αδιάφορος Τρίστρατο: Αδιάφορος Κεφαλάρι: Αδιάφορος Μαγούλα: Αδιάφορος Κουρτάκι: Αδιάφορος Λάλουκας: Αδιάφορος Πυργέλλα: Αδιάφορος Στο σύνολο τους οι οικισμοί της ΔΕ Άργους αποτελούνται κατά κανόνα από σύγχρονα κτίσματα συμβατικής κατασκευής με ελάχιστα επιμέρους κοινά, διακριτά χαρακτηριστικά. Τα παραδοσιακά κτίσματα που εντοπίζονται στο εσωτερικό τους είναι λιγοστά και στην πλειοψηφία τους έχουν δεχτεί εκτεταμένες μεταγενέστερες επεμβάσεις. Συγκεκριμένα, στον οικισμό Τημένιο συναντώνται αποκλειστικά νεόδμητα κτίσματα. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι οικισμοί Ήρα, Κόκλα, Κουρτάκι και Ίναχος, που διασώζουν κάποια αξιόλογα κτίσματα, το Κεφαλάρι και η Κρύα Βρύση λόγω του ιδιαίτερου φυσικού τοπίου στο οποίο χωροθετούνται, όπως επίσης το Ελληνικό, στην ευρύτερη περιοχή του οποίου σώζεται σημαντικός αρχαιολογικός χώρος. Δ.Ε. ΑΛΕΑΣ Σκοτεινή: Αδιάφορος Πλατάνι: Αδιάφορος Άγιος Νικόλαος: Αξιόλογος Η πλειοψηφία των κτισμάτων στο εσωτερικό του Αγίου Νικολάου είναι παραδοσιακά κελύφη σε ερειπιώδη κατάσταση, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι ο υφιστάμενος βαθμός αλλοίωσης είναι αρκετά περιορισμένος. Το ιδιαίτερου φυσικού κάλλους τοπίο στο οποίο είναι χτισμένος ο οικισμός, τα ρέματα που διασχίζουν την ευρύτερη περιοχή, οι ποιότητες των ελεύθερων χώρων που προκύπτουν, σε συνδυασμό με τα λιτά χαρακτηριστικά του κτισμένου συνόλου συγκροτούν ένα τυπικό σύνολο παραδοσιακού αρχιτεκτονικού ύφους 5

6 και δικαιολογούν το χαρακτηρισμό του οικισμού ως αξιόλογου, στα πλαίσια της μελέτης. Εξοχή: Ενδιαφέρων Η ύπαρξη αρκετά μεγάλου αριθμού παραδοσιακών κτισμάτων, σε ερειπιώδη κατάσταση κατά κύριο λόγο, προσδίδει γραφικότητα στο αρχιτεκτονικό σύνολο, παρά τις αλλοιώσεις που έχει υποστεί και δικαιολογεί το χαρακτηρισμό του οικισμού ως ενδιαφέρων, με στόχο τη διατήρηση της φυσιογνωμίας του. Αλέα: Ενδιαφέρων Ο οικισμός στα πλαίσια της μελέτης χαρακτηρίστηκε ως ενδιαφέρων, με δεδομένα το μικρό βαθμό αλλοίωσης που έχει υποστεί το παραδοσιακό αρχιτεκτονικό σύνολο, τη συνεκτικότητα του πολεοδομικού ιστού που προσαρμόζεται στο επικλινές έδαφος της περιοχής και τις δυνατότητες ανάδειξης των ελεύθερων χώρων που εντοπίζονται στο εσωτερικό του. Φρουσιούνα: Ενδιαφέρων Το ιδιαίτερο φυσικό τοπίο του οικισμού σε συνδυασμό με επιμέρους στοιχεία όπως η διαμόρφωση βαθμίδων (πεζούλες) και κρηνών, σε συνδυασμό με τα παραδοσιακά κτίσματα που εντοπίστηκαν στο εσωτερικό του, προσδίδουν γραφικότητα στο αρχιτεκτονικό σύνολο παρά τις μεταγενέστερες επεμβάσεις. Με δεδομένα τα παραπάνω, το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται τάσεις ανοικοδόμησης στο εσωτερικό του, ο οικισμός χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων ώστε να προστατευτεί η φυσιογνωμία του από περαιτέρω αλλοιώσεις. Επισημαίνεται ότι οι οικισμοί Σκοτεινή και Πλατάνι χαρακτηρίστηκαν ως αδιάφοροι, λόγω των εκτεταμένων σύγχρονων επεμβάσεων που εντοπίζονται στο κτισμένο περιβάλλον τους, με αποτέλεσμα τη σημαντική αλλοίωση της παραδοσιακής τους φυσιογνωμίας. Δ.Ε ΑΧΛΑΔΟΚΑΜΠΟΥ Αχλαδόκαμπος: Ενδιαφέρων Ο εντοπισμός αξιόλογου πυρήνα παραδοσιακών κτισμάτων καθώς και αρκετών διάσπαρτων κτιριακών μονάδων, σε συνδυασμό με τη συνεκτικότητα της δομής του χωριού, προσδίδουν στο οικιστικό σύνολο δυνατότητες ανάδειξης, καθιστώντας αναγκαία τη θέσπιση επιπλέον όρων δόμησης, με στόχο την προστασία του. ΔΕ ΚΟΥΤΣΟΠΟΔΙΟΥ Κουτσοπόδι: Αδιάφορος Αγία Αικατερίνη: Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Διάσπαρτα κτίσματα που δεν συγκροτούν οικιστικό σύνολο. Κρίνεται ότι δεν υπάρχει αντικείμενο μελέτης. Αεροδρόμιο: Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Διάσπαρτα κτίσματα που δεν συγκροτούν οικιστικό σύνολο. Κρίνεται ότι δεν υπάρχει αντικείμενο μελέτης. Πανόραμα: Αδιάφορος Σύνορο: Αδιάφορος Σταθαίικα: Αδιάφορος Βρούστι: Ενδιαφέρων Στα πλαίσια τη μελέτης ο οικισμός χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων αφού διατηρεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της δομής και της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής φυσιογνωμίας του, παρά τις μεταγενέστερες επεμβάσεις που έχει υποστεί, ενώ περιλαμβάνει αξιόλογους ελεύθερους δημόσιους χώρους και μια ιστορική χτιστή κρήνη. Χαντάκια: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Μαλαντρένι: Ενδιαφέρων Ο οικισμός του Μαλαντρενίου είναι ήδη χαρακτηρισμένος ως ενδιαφέρων από το υφιστάμενο θεσμικό πλάισιο, με δεδομένα αφενός τη θέση του στις πλαγιές πλουσίων σε βλάστηση λόφων και αφετέρου τα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά της δομής του. Σε ότι αφορά τους ειδικούς όρους δόμησης που αφορούν το οικιστικό σύνολο, καλύπτουν αρκετά ζητήματα επαρκώς ενώ κρίνεται αναγκαίος ο εμπλουτισμός τους. Σχινοχώρι: Αδιάφορος Χέλμης : Αδιάφορος Οι αδιάφοροι οικισμοί της ΔΕ Κουτσοποδίου, περιλαμβάνουν κατά κύριο λόγο νεόδμητες οικοδομές. Επισημαίνεται ότι οι οικισμοί Κουτσοποδίου και Σχινοχωρίου διατηρούν σημαντικό αριθμό παλαιότερων κτισμάτων. Δ.Ε. ΛΕΡΝΑΣ Μύλοι: Αδιάφορος Καλαμάκι: Αδιάφορος 6

7 Κουγαίικα: Αδιάφορος Ανδρίτσα: Ενδιαφέρων Ο χαρακτηρισμός του οικισμού ως ενδιαφέρων στα πλαίσια της παρούσας μελέτης, αποσκοπεί στην προστασία των αξιόλογων μορφολογικών χαρακτηριστικών που εντοπίστηκαν, μέσω της θέσπισης ειδικών όρων δόμησης. Κιβέρι: Αδιάφορος Βελανιδιά: Αδιάφορος Σπηλιωτάκης: Ενδιαφέρων Το αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον του οικισμού έγκειται στην παρουσία του αγροτικού συγκροτήματος Σπηλιωτάκη, που έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέο, ενώ όπως παρουσιάστηκε στη φάση της ανάλυσης, έχει συγκροτηθεί ήδη πολεοδομική μελέτη που θέτει ειδικούς όρους δόμησης στον οικισμό. Σκαφιδάκι: Αδιάφορος Αλμυρός: Αδιάφορος Διχάλια: Αδιάφορος Σε ότι αφορά τους αδιάφορους οικισμούς της Δε Λέρνας, περιλαμβάνουν ως επί το πλείστον νεόδμητα κτήρια χωρίς ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Επισημαίνεται ότι στον οικισμό του Κιβερίου, συναντάται σημαντικός αριθμός αξιόλογων κτισμάτων, τα οποία ωστόσο περιστοιχίζονται από σύγχρονες οικοδομές ετερόκλητων μορφολογικών χαρακτηριστικών. Στους οικισμούς Καλαμάκι, Διχάλια και Αλμυρός δεν υφίστανται παραδοσιακές κατασκευές. Δ.Ε. ΛΥΡΚΕΙΑΣ Λύρκεια: Ενδιαφέρων Ο εντοπισμός αξιόλογου πυρήνα παραδοσιακών κτισμάτων καθώς και αρκετών διάσπαρτων κτιριακών μονάδων, σε συνδυασμό με τη συνεκτικότητα της δομής του χωριού και τα επιμέρους αξιόλογα στοιχεία των ελεύθερων χώρων του, όπως η κρήνη της κεντρικής πλατείας, προσδίδουν στον οικισμό δυνατότητες ανάδειξης, δικαιολογώντας το χαρακτηρισμό του ως ενδιαφέρων. Γυμνό: Αδιάφορος Τσιρίστρα: Αδιάφορος Καπαρέλλι: Αδιάφορος Καρυά: Παραδοσιακός Ο οικισμός της Καρυάς είναι ήδη χαρακτηρισμένος ως παραδοσιακός. Σε επόμενο κεφάλαιο της μελέτης αναλύεται εκτενώς το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο και προτείνονται πιθανές τροποποιήσεις-συμπληρώσεις. Άγιος Γεώργιος: Αδιάφορος Αγριλίτσα: Αδιάφορος Αρία: Ενδιαφέρων Στα πλαίσια τη μελέτης ο οικισμός χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων αφού διατηρεί την παραδοσιακή αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του, παρά τις μεταγενέστερες επεμβάσεις που έχει υποστεί, ενώ αξιόλογη είναι η ποιότητα των ελεύθερων χώρων που προκύπτουν από την ιδιαιτερότητα του φυσικού τοπίου. Γαλαναίικα: Αδιάφορος Γαλάτι: Αδιάφορος Μποζιονελαίικα: Αδιάφορος Σπαναίικα: Αδιάφορος Στραβή Ράχη: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Χούνη: Αδιάφορος Κεφαλόβρυσο: Ενδιαφέρων Η θέση του χωριού στο ιδιαίτερο φυσικό τοπίο του Λύρκειου όρους, το υδάτινο στοιχείο που εμφανίζεται στους ελεύθερους χώρους του και τα αρκετά παραδοσιακά κτίσματα που διατηρούνται στο εσωτερικό του, δικαιολογούν το χαρακτηρισμό του οικισμού ως ενδιαφέρων, με στόχο την προστασία και την περεταίρω ανάδειξη του αρχιτεκτονικού συνόλου. Δούκα Βρύση: Ενδιαφέρων Κατ αντιστοιχία με το γειτονικό Κεφαλόβρυσο, ο οικισμός Δούκα Βρύση χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων οικισμός με δεδομένα τα χαρακτηριστικά του φυσικού τοπίου, παρά το σημαντικό βαθμό αλλοίωσης που έχει υποστεί το κτισμένο σύνολο από μεταγενέστερες επεμβάσεις. Νεοχώρι: Αδιάφορος Στέρνα: Ενδιαφέρων Ο οικισμός της Στέρνας είναι ήδη χαρακτηρισμένος ως ενδιαφέρων από το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, με στόχο την προστασία των αξιόλογων μορφολογικών στοιχείων του οικισμού. Σε ότι αφορά τους ειδικούς όρους δόμησης που αφορούν το οικιστικό σύνολο, καλύπτουν αρκετά ζητήματα επαρκώς ενώ κρίνεται αναγκαίος ο εμπλουτισμός τους. 7

8 Φρέγκαινα: Αδιάφορος Άγιος Στέφανος: Ενδιαφέρων Στα πλαίσια τη μελέτης ο οικισμός χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων αφού διατηρεί την παραδοσιακή αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του, με στόχο την περεταίρω προστασία της από αλλοιώσεις. Μερκούρι: Αδιάφορος Κακόρεμα: Εμφανίζεται τελευταία φορά στην απογραφή του Διαθέτει ελάχιστα κτίσματα, παρότι υπάρχει θεσμοθετημένο όριο. Η πρόσβαση γίνεται διαμέσου εξαιρετικά δύσβατου χωματόδρομου. Από τη μακροσκοπική αναγνώριση που υλοποιήθηκε κρίνεται ότι δεν υφίσταται οικισμός ώστε να είναι εφικτή η κατηγοριοποίησή του. Ωστόσο περιλήφθηκε στην περιοχή μελέτης. Οι αδιάφοροι οικισμοί της ΔΕ Λύρκειας, συγκροτούνται κατά κανόνα από σύγχρονες κατασκευές, μεταξύ των οποίων εντοπίζονται διάσπαρτα παλαιότερα κτίσματα, ενίοτε με σημαντικές μεταγενέστερες επεμβάσεις. Επισημαίνεται πως οι οικισμοί Γυμνό και Νεοχώρι, περιλαμβάνουν σημαντικό αριθμό αξιόλογων κτισμάτων εντός των ορίων του πολεοδομικού τους ιστού. Δ.Ε. ΜΥΚΗΝΑΙΩΝ Μυκήνες: Ενδιαφέρων Στα πλαίσια της μελέτης, ο οικισμός των Μυκηνών χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων, λόγω γειτνίασης με τον αρχαιολογικό χώρο των Μυκηνών, με στόχο τη θέσπιση ειδικών όρων δόμησης που θα βελτιώσουν την εικόνα του συνολικά, παρόλο που δεν εντοπίζεται αξιόλογο δυναμικό παραδοσιακής αρχιτεκτονικής στο εσωτερικό του. Λίμνες: Ενδιαφέρων Ο οικισμός των Λιμνών είναι ήδη χαρακτηρισμένος ως ενδιαφέρων σύμφωνα με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, με στόχο την προστασία της συνεκτικής δομής του και των στοιχείων της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής που συναντώνται στο εσωτερικό του.. Σε ότι αφορά τους ειδικούς όρους δόμησης που αφορούν το οικιστικό σύνολο, καλύπτουν αρκετά ζητήματα επαρκώς, ενώ κρίνεται αναγκαίος ο εμπλουτισμός και σε ορισμένες περιπτώσεις η περεταίρω εξειδίκευσή τους. Μοναστηράκι: Αδιάφορος Μπόρσας: Αδιάφορος Νέο Ηραίο: Αδιάφορος Πρόσυμνα: Ενδιαφέρων Ο οικισμός της Πρόσυμνας χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων με στόχο την προστασία και ανάδειξη των παραδοσιακών κτισμάτων που εντοπίζονται κυρίως κοντά στην πλατεία του χωριού, αλλά και διάσπαρτα στο εσωτερικό του οικισμού, έτσι ώστε να βελτιωθεί η συνολική εικόνα. Φίχτι: Αδιάφορος Επισημαίνεται η ύπαρξη χαρακτηρισμένης βυζαντινής εκκλησίας στον οικισμό Νέο Ηραίο, όπως επίσης ο σημαντικός αριθμός παραδοσιακών κτισμάτων στον οικισμό Φίχτι ΔΗΜΟΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ Δ.Ε. ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟΥ Άγιος Ανδρέας: Αδιάφορος Αναστασοπουλαίικα: Αδιάφορος Γιαννουλαίικα: Αδιάφορος Κοκκινάδες: Αδιάφορος Σπηλεία: Αδιάφορος Σταματαίικα: Αδιάφορος Χάνι Μερκούρι: Αδιάφορος Χουταλαίικα: Αδιάφορος Κορώνη:Αδιάφορος Ρουσβαναίικα: Ο οικισμός εμφανίζεται τελευταία φορά στην απογραφή του Διαθέτει ελάχιστα κτίσματα, παρότι υπάρχει θεσμοθετημένο όριο. Η πρόσβαση στον οικισμό γίνεται διαμέσου εξαιρετικά δύσβατου χωματόδρομου. Από τη μακροσκοπική αναγνώριση που υλοποιήθηκε κρίνεται ότι δεν υφίσταται αντικείμενο μελέτης. Χρυσοσπληλιώτισσα: Ο οικισμός εμφανίζεται τελευταία φορά στην απογραφή του Διαθέτει ελάχιστα κτίσματα,η πρόσβαση στον οικισμό γίνεται διαμέσου εξαιρετικά δύσβατου χωματόδρομου. Από τη μακροσκοπική αναγνώριση που υλοποιήθηκε κρίνεται ότι δεν υφίσταται αντικείμενο μελέτης. Μετόχι: Αδιάφορος 8

9 Γκάτζια: Αδιάφορος Αδάμι: Αδιάφορος Άγιος Νικόλαος: Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν υπάρχουν κτίσματα. Κρίνεται ότι δεν υφίσταται αντικείμενο μελέτης. Δημοσιά: Αδιάφορος Αρκαδικό: Αδιάφορος Άγιος Ιωάννης: Αδιάφορος Για τα οικιστικά σύνολα της Δε Ασκληπιείου δε συντρέχουν προϋποθέσεις ιδιαίτερης προστασίας, αφού λιγοστά είναι τα δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής που έχουν διατηρηθεί στο εσωτερικό τους, κυρίως στους οικισμούς Αδάμι, Γιαννουλαίικα, Σταματαίικα και Αρκαδικό. Δ.Ε. ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ Αρχαία Επίδαυρος: Αξιόλογος Ο οικισμός της Αρχαίας Επιδαύρου είναι ήδη χαρακτηρισμένος ως αξιόλογος από το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο. Οι ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης που ισχύουν στην περιοχή, με δεδομένο το γεγονός ότι ο οικισμός βρίσκεται εντός του αρχαιολογικού χώρου Αρχαίας Επιδαύρου, είναι αρκετά λεπτομερείς και εξειδικευμένοι στα περισσότερα ζητήματα. Η συνολική εικόνα του οικισμού μαρτυρά παραβάσεις και κακή εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, ενώ κρίνεται αναγκαίος ο αυστηρότερος έλεγχος και σε ορισμένες περιπτώσεις η λεπτομερέστερη καθοδήγηση των μελετητών αλλά και κατασκευαστών, έτσι ώστε να βελτιωθεί η εικόνα του κτισμένου συνόλου, αναδεικνύοντας τον παλαιό πυρήνα του πολεοδομικού ιστού, τα αξιόλογα στοιχεία παραδοσιακής αρχιτεκτονικής που έχουν εντοπιστεί στο εσωτερικό του, καθώς και το αρχαιολογικό και ιστορικό ενδιαφέρον του. Αγία Παρασκευή: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Γαλάνη: Αδιάφορος Παναγία: Αδιάφορος Επάνω Επίδαυρος: Αδιάφορος Πανόραμα: Αδιάφορος Σπηλιά: Εμφανίζεται ως ανεξάρτητος οικισμός έως την απογραφή του Απογράφεται πλέον μαζί με την Αρχαία Επίδαυρο. Δεν προβλέπεται ξεχωριστή κατηγοριοποίηση για τον οικισμό. Δήμαινα: Αδιάφορος Νέα Δήμαινα: Αδιάφορος Νέα Επίδαυρος: Αξιόλογος Ο οικισμός της Νέας Επιδαύρου είναι ήδη χαρακτηρισμένος ως αξιόλογος από το θεσμικό πλαίσιο, χωρίς όμως να έχουν θεσπιστεί μέχρι σήμερα ειδικοί όροι δόμησης. Με βάση την ανάλυση που προηγήθηκε κρίνεται αναγκαία η θέσπιση ειδικών όρων δόμησης, ώστε να αναδειχθεί το ιστορικό, πολιτιστικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον του οικισμού, που στις μέρες μας αποτελεί αναπτυσσόμενο τουριστικό πόλο. Γαλαναίικα: Αδιάφορος Παλαιοχώρι: Αδιάφορος Τραχειά: Αδιάφορος Βοθίκι: Αδιάφορος Εξοχή: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Κολιάκι: Ενδιαφέρων Στα πλαίσια τη μελέτης ο οικισμός χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων αφού διατηρεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της δομής και της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής φυσιογνωμίας του, παρά τις μεταγενέστερες επεμβάσεις που έχει υποστεί, ενώ περιλαμβάνει αξιόλογους ελεύθερους δημόσιους χώρους. Κουτρουμπαίικα: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Ματαράγκα: Ενδιαφέρων Η ύπαρξη αρκετών παραδοσιακών κτισμάτων στο εσωτερικό του οικισμού, σε συνδυασμό με το μικρό βαθμό αλλοίωσης που έχει υποστεί, δικαιολογούν τα χαρακτηρισμό του ως ενδιαφέρων, με στόχο την προστασία του οικιστικού συνόλου. Σταυρός: Αδιάφορος Οι αδιάφοροι οικισμοί της Δε Επιδαύρου, αποτελούν οικιστικά σύνολα που, είτε περιλαμβάνουν λιγοστές, διάσπαρτες, παραδοσιακές οικοδομές, είτε συγκροτούνται αποκλειστικά από σύγχρονες κατασκευές, όπως η Νέα Δήμαινα και η Παναγία. Τέλος ο οικισμός Γαλάνη αποτελεί ειδική περίπτωση οικοδομικού συνεταιρισμού, με ελάχιστα κτίσματα. 9

10 2.1.4 ΔΗΜΟΣ ΕΡΜΙΟΝΙΔΑΣ Δ.Ε. ΚΡΑΝΙΔΙΟΥ Άγιος Νικόλαος: Αδιάφορος Αυλώνα: Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Τοπωνύμιο θέσης όπου υφίστανται ελάχιστα διάσπαρτα κτίσματα. Κρίνεται ότι δεν υπάρχει αντικείμενο μελέτης. Δισκούρια: Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Τοπωνύμιο θέσης όπου υφίστανται ελάχιστα διάσπαρτα κτίσματα. Κρίνεται ότι δεν υπάρχει αντικείμενο μελέτης. Δορούφι Κρανιδίου: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Θυνί: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Κάμπος Κρανιδίου Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Λάκκες: Αδιάφορος Πετροθάλασσα: Αδιάφορος Κουνούπι: Αδιάφορος Βλαχοπουλέιικα: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Δίδυμα: Ενδιαφέρων Στα πλαίσια της μελέτης ο οικισμός χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων με στόχο την ανάδειξη του αξιόλογου παραδοσιακού πυρήνα που έχει εντοπιστεί στο εσωτερικό του πολεοδομικού ιστού, αλλά και τη βελτίωση της συνολικής εικόνας του. Άγιος Ιωάννης: Αδιάφορος Λουκαΐτι: Αδιάφορος Πελεή: Ενδιαφέρων Η ύπαρξη αρκετών παραδοσιακών κτισμάτων στο εσωτερικό του οικισμού δικαιολογεί το χαρακτηρισμό του ως ενδιαφέρων, με στόχο την αποφυγή της περαιτέρω αλλοίωσης της φυσιογνωμίας του κτισμένου συνόλου, αλλά και του φυσικού τοπίου. Σε ότι αφορά τους ειδικούς όρους δόμησης που έχουν θεσπιστεί ήδη, καλύπτουν επαρκώς αρκετά ζητήματα, ενώ κρίνεται αναγκαίος ο εμπλουτισμός τους. Ράδο: Αδιάφορος Σαλάντι: Αδιάφορος Κοιλάδα: Αδιάφορος Δορούφι Κοιλαδος: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Κάμπος Κοιλάδος: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Πορτοχέλι: Ενδιαφέρων Ο οικισμός χαρακτηρίζεται ως ενδιαφέρων στα πλαίσια της μελέτης με δεδομένες αφενός την ύπαρξη αξιόλογων μορφολογικών στοιχείων στο εσωτερικό του και αφετέρου την επιτακτική ανάγκη βελτίωσης της συνολικής εικόνας του οικιστικού συνόλου, που αποτελεί αναπτυσσόμενο τουριστικό πόλο. Σε ότι αφορά τους ειδικούς όρους δόμησης που έχουν θεσπιστεί ήδη κρίνεται αναγκαίος ο εμπλουτισμός και η περεταίρω εξειδίκευσή τους. Άγιος Αιμιλιανός: Αδιάφορος Βερβερούδα: Αδιάφορος Κόστα: Αδιάφορος Χινίτσα: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Φούρνοι: Ενδιαφέρων Ο οικισμός των Φούρνων είναι ήδη χαρακτηρισμένος ως ενδιαφέρων σύμφωνα με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, με δεδομένη τόσο την παραδοσιακή φυσιογνωμία όσο και τη συνεκτική δομή του. Σε ότι αφορά τους ειδικούς όρους δόμησης που έχουν θεσπιστεί, ενώ καλύπτουν επαρκώς ορισμένα ζητήματα, κρίνεται αναγκαία η περαιτέρω επεξεργασία τους, με στόχο την αποτελεσματικότερη προστασία του οικιστικού συνόλου. Παραλία Φούρνων: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Σε ότι αφορά τους αδιάφορους οικισμούς της Δε Κρανιδίου, αποτελούν κατά κανόνα αραιοδομημένες περιοχές που περιλαμβάνουν κυρίως νεόδμητες κατασκευές, ενώ στην πλειοψηφία τους έχουν παραθεριστικό χαρακτήρα. Δ.Ε. ΕΡΜΙΟΝΗΣ Άγιοι Ανάργυροι: Αδιάφορος Αχλαδίτσα: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Κουβέρτα: Αδιάφορος_ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Πετροθάλασσα Ερμιόνης: Αδιάφορος Ηλιόκαστρο: Αδιάφορος Κινέτα: Αδιάφορος 10

11 Τριανταφύλλι: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Ελάχιστα διάσπαρτα κτίσματα. Κρίνεται ότι δεν υπάρχει αντικείμενο μελέτης. Θερμησία: Αδιάφορος Αγία Αικατερίνη: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Ακτή Ύδρας: Πρόκειται για περιοχή όπου έχει αναπτυχθεί μεγάλο ξενοδοχειακό συγκρότημα. Κατά την κρίση της ομάδας μελέτης δεν υφίσταται αντικείμενο μελέτης. Μετόχι: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Πηγάδια: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Πλέπι: Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Σωληνάρι : Αδιάφορος _ Δεν έχει θεσμοθετημένα όρια. Δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά οικισμού. Τα οικιστικά σύνολα της Δε Ερμιόνης συνολικά χαρακτηρίζονται ως αδιάφοροι οικισμοί, καθώς δε συντρέχουν προϋποθέσεις ιδιαίτερης προστασίας. Πρόκειται κατά κανόνα για αραιοδομημένες περιοχές που περιλαμβάνουν κυρίως νεόδμητα κτίσματα. Λιγοστές διάσπαρτες παραδοσιακές κατασκευές εντοπίζονται στους οικισμούς Ηλιόκαστρο, Θερμησία, Μετόχι, Πηγάδια και Πλέπι. 2.2 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΟΙΚΙΣΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Αδιάφοροι οικισμοί: οι οικισμοί που δεν απαιτούν ιδιαίτερη προστασία. Σε ότι αφορά τους οικισμούς που έχουν χαρακτηριστεί ως αδιάφοροι, η πλειοψηφία των κτισμάτων αποτελούν μεταγενέστερες κατασκευές, ενώ τα παραδοσιακά κτίσματα είναι λιγοστά και μεμονωμένα. Συμπληρωματικά του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου, προτείνεται ο καθορισμός κανονιστικών όρων για τις εξής επιπλέον παραμέτρους: Την τοποθέτηση του κτίσματος στο οικόπεδο και τη σχέση του με το όριο του δημόσιου χώρου Την προσαρμογή του κτίσματος στο έδαφος και στην περίπτωση έντονης κλίσης, την κατά το δυνατόν μικρότερη επέμβαση στο φυσικό ανάγλυφο. Τον τρόπο κάλυψης και σε περίπτωση στέγης τον προσδιορισμό της επιτρεπόμενης κλίσης, του υλικού επικάλυψης, και του χρώματος του υλικού Τις επιφάνειες των όψεων του κτιρίου ως προς την υφή, τους χρωματισμούς και τις επενδύσεις. Τους ανοιχτούς εξώστες ως προς τη θέση τους στις όψεις του κτιρίου και το πλάτος τους. Τα επιπλέον γλυπτικά στοιχεία των όψεων (σκάλες, όγκοι), ως προς τις διαστάσεις και την τοποθέτησή τους. Την τοποθέτηση ή απαγόρευση τοποθέτησης τυχόν πρόσθετων διακοσμητικών στοιχείων ώστε να αποφευχθεί η φλυαρία και κατά συνέπεια η αισθητική υποβάθμιση των κατασκευών) Την τοποθέτηση κλιματιστικών, ηλιακών συλλεκτών, φωτοβολταϊκών στοιχείων, κεραιών Την περίφραξη του υπαίθριου ιδιωτικού χώρου (ύψος, κατασκευή, τύπος, χρωματισμός) Την τοποθέτηση επιγραφών κάθε είδους Την εγκατάσταση των δικτύων Τις κατασκευές που απαγορεύονται εκτός της πυλωτής. Ενδιαφέροντες οικισμοί: οι οικισμοί που συγκροτούν σύνολο περιορισμένου αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος. Σε ότι αφορά τους οικισμούς που έχουν χαρακτηριστεί ή προτείνεται να χαρακτηριστούν ως ενδιαφέροντες στην Περιφερειακή Ενότητα Αργολίδας και πάλι η πλειοψηφία των κτισμάτων είναι νεόδμητα, ενώ εντοπίζεται αξιόλογο κτιριακό δυναμικό παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, που συνήθως οργανώνει διακριτό πολεοδομικό πυρήνα. Προτείνεται ο καθορισμός των παραμέτρων που προαναφέρθηκαν, ενώ προστίθενται επιπλέον περιορισμοί για τα παρακάτω: Τα εμφανή υλικά των όψεων του κτιρίου. (λιθοδομή, επίχρισμα, επενδύσεις) Την αναλογία της σχέσης κενού-πλήρους των επιφανειών, την τοποθέτηση των ανοιγμάτων και τον τρόπο διαμόρφωσής τους. Τα στηθαία ή κιγκλιδώματα εξωστών, εξωτερικών κλιμάκων και δωμάτων ως προς το υλικό κατασκευής τους. Τα εξωτερικά κουφώματα ως προς το υλικό κατασκευής, τον τύπο και το χρώμα του Την εγκατάσταση των δικτύων (υπογειοποίηση) Ως προς τις κατασκευές που απαγορεύονται εκτός της πυλωτής προστίθενται τα λυόμενα, οι τέντες, τα πετάσματα, τα προπετάσματα, οι επιγραφές. Στην περίπτωση ύπαρξης διακριτού πολεοδομικού πυρήνα, προτείνεται ο σαφής προσδιορισμός των ορίων 11

12 του και εν συνεχεία ο διαχωρισμός του οικισμού σε αντίστοιχους τομείς, στο εσωτερικό των οποίων θα ισχύουν διαφορετικοί όροι δόμησης και περιορισμοί, κατά περίπτωση. Αξιόλογοι οικισμοί: οικισμοί που τα μορφολογικά και πολεοδομικά τους χαρακτηριστικά συγκροτούν σύνολο σημαντικού αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος. Σε ότι αφορά τους οικισμούς που χαρακτηρίζονται,στα πλαίσια της μελέτης, ως αξιόλογοι, σημαντικός αριθμός των κτισμάτων είναι παραδοσιακά. Συνεπώς προτείνεται η θέσπιση νομοθετικού πλαισίου που θα εξειδικεύει τους περιορισμούς ως προς την δόμηση στο εσωτερικό τους για κάθε οικισμό ξεχωριστά, ή ανά ενότητες όπου κρίνεται εφικτή η ομαδοποίηση. 12

13 2.3 ΠΡΟΚΑΤΑΡΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΟΥ ΟΡΩΝ ΚΑΙ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ - ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΖΩΝΩΝ ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΓΙΑ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΟ ΔΕΙΓΜΑ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΟΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ Από την κατηγορία των αξιόλογων - παραδοσιακών οικισμών για τη διαμόρφωση ενδεικτικής προκαταρκτικής πρότασης συμπλήρωσης του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου, επελέγησαν ο ήδη χαρακτηρισμένος ως παραδοσιακός οικισμός της Καρυάς (Δε Λυρκείας / Δήμος Άργους - Μυκηνών) και ο οικισμός του Αγίου Νικολάου ( Δε Αλέας / Δήμος Άργους-Μυκηνών) Οικισμός Καρυάς (Δε Λυρκείας / Δήμος Άργους - Μυκηνών) 1. Συνολική άποψη του οικισμού 2,3. Παραδοσιακά κτίσματα στο εσωτερικό του ιστού. 4. Μέτωπο παραδοσιακών, ερειπωμένων κατασκευών εντός των ορίων του οικισμού Προκαταρκτική πρόταση συνόλου όρων και μορφολογικών κανονισμών Όπως αναλύθηκε στο κεφάλαιο αναγνώρισης του οικισμού, για τον παραδοσιακό οικισμό της Καρυάς ισχύει το Π.Δ. με αριθ. Γ / ΦΕΚ388Δ Με βάση το παραπάνω διάταγμα ορίζονται δύο τομείς Α και Β εντός του οικισμού με διαφορετική αρτιότητα, ποσοστό κάλυψης και συντελεστή δόμησης. Τομέας Α Αρτιότητα 'Άρτια και οικοδομήσιμα είναι τα οικόπεδα εφόσον έχουν: Ελάχιστο πρόσωπο:12 μ. Ελάχιστο εμβαδόν: 300τ.μ. 13

14 Ποσοστό Κάλυψης : 75% Συντελεστής Δόμησης: i. για το τμήμα του οικοπέδου από 0 μέχρι 100 τ.μ. συντελεστής δόμησης: 1. ii. για το τμήμα του οικοπέδου από 100 τ.μ. μέχρι 200 τ.μ. συντελεστής δόμησης:0,5. iii. για το τμήμα του οικοπέδου από 200 τ.μ. μέχρι 300 τ.μ. συντελεστής δόμησης: 0,3. iv. για το τμήμα του οικοπέδου άνω των 300 τ.μ. συντελεστής δόμησης: 0,03. Η συνολική επιφάνεια των ορόφων των κτιρίων σε κάθε οικόπεδο δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 270 τ.μ. Ενδεχομένως θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο μείωσης του ποσοστού κάλυψης στο εσωτερικό του Τομέα Α, με στόχο τον περιορισμό των κλειστών χώρων ιδιαίτερα στις περιπτώσεις μικρών οικοπέδων, προς όφελος του υπαιθρίου της κάθε ιδιοκτησίας. Τομέας Β Αρτιότητα Ελάχιστο πρόσωπο:20 μ. Ελάχιστο εμβαδόν: 2000τ.μ. Ποσοστό κάλυψης: 20% Συντελεστής Δόμησης: i. για το τμήμα του οικοπέδου από 0 μέχρι 100 τ.μ. συντελεστής δόμησης: 1. ii. για το τμήμα του οικοπέδου από 100 τ.μ. μέχρι 200 τ.μ. συντελεστής δόμησης: 0,5. iii. για το τμήμα του οικοπέδου από 200 τ.μ. μέχρι 300 τ.μ. συντελεστής δόμησης: 0,3. iv. για το τμήμα του οικοπέδου άνω των 300 τ.μ. συντελεστής δόμησης:0,03. Η συνολική επιφάνεια των ορόφων των κτιρίων σε κάθε οικόπεδο δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 270 τ.μ. Για κτήρια κοινής ωφέλειας και τουριστικά καταλύματα: Ποσοστό κάλυψης: 60% Συντελεστής Δόμησης: i. για το τμήμα του οικοπέδου από 300 τ.μ. μέχρι 2000 τ.μ. συντελεστής δόμησης: 0,3. ii. για το τμήμα του οικοπέδου από 2000 τ.μ. μέχρι 4000 τ.μ. συντελεστής δόμησης: 0,2. iii. για το τμήμα του οικοπέδου άνω των 4000 τ.μ. συντελεστής δόμησης: 0,02. β. Η συνολική επιφάνεια των ορόφων των κτιρίων σε κάθε οικόπεδο δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τ.μ. Η παραπάνω διαφοροποίηση των διατάξεων σε ότι αφορά το συντελεστή δόμησης και το ποσοστό κάλυψης, πιθανόν παρέχει τη δυνατότητα διαμόρφωσης ογκωδών τουριστικών καταλυμάτων, ενιαίων επιφανειών μεγάλης κλίμακας, που δεν ενσωματώνονται στο φυσικό τοπίο και την αρχιτεκτονική παράδοση της περιοχής. Επιπλέον, για το συντελεστή δόμησης ισχύουν και στους δύο τομείς τα εξής: Στον συντελεστή δόμησης προσμετράται η επιφάνεια όλων των υπαρχόντων μέσα στο οικόπεδο κτισμάτων ανεξάρτητα από τη χρήση που εξυπηρετούν. Δεν προσμετρώνται στο: Οι ημιυπαίθριοι χώροι ( Χαγιάτια) όπως αυτοί ορίζονται με την παρ.32 του Αρθ-1 του Ν-1577/85 "ΓΟΚ" εφόσον η επιφάνεια τους δεν υπερβαίνει το 20% της μεγίστης επιτρεπόμενης επιφάνειας ορόφων του κτιρίου. Κρίνεται ότι η παραπάνω διάταξη ενδεχομένως επιτρέπει τη διαμόρφωση μεγάλης έκτασης υπόστεγων χώρων τόσο στον όροφο, όσο και στο ισόγειο των κατασκευών. Ο χώρος υπογείου (κατώγι) που κατασκευάζεται κατά τον παραδοσιακό για τον οικισμό της Καρυάς τρόπο λόγω κλίσεως εδάφους, όπου ο χώρος αυτός από τις τρείς πλευρές είναι υπόγειος ενώ από τη μια πλευρά εμφανίζεται ισόγειος και χρησιμεύει αποκλειστικά για χώρο σταυλισμού αποθήκης, στάθμευσης αυτοκινήτων, ή γεωργικών μηχανημάτων. Κρίνεται ότι η παραπάνω διάταξη, ενδεχομένως οδηγεί στη δημιουργία μεγάλης έκτασης υπόγειων χώρων, με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση ογκωδών κατασκευών μεγάλου ύψους, που αλλοιώνουν σημαντικά το φυσικό ανάγλυφο της περιοχής. Τοποθέτηση στο οικόπεδο Η τοποθέτηση του κτιρίου μέσα στο οικόπεδο γίνεται με γνώμη του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής και 14

15 με τα παρακάτω κριτήρια. α) Να μην βλάπτεται ο παραδοσιακός ιστός του οικισμού και β) να προστατεύεται και να μην υποβαθμίζεται η θέα των κοινοχρήστων χώρων και των όμορων ιδιοκτησιών όπως και να μην δημιουργούνται υποβαθμισμένοι ελεύθεροι χώροι μεταξύ των ιδιοκτησιών και των κοινοχρήστων χώρων. Κλίμακα κτιριακών όγκων. Σε περίπτωση κατά την οποία η καλυπτόμενη επιφάνεια του οικοπέδου είναι μεγαλύτερη των 500 μ2 το κτίριο διασπάται υποχρεωτικά σε περισσότερα του ενός κτίρια, σύμφωνα και με τη γνώμη του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. Ενδεχομένως, θα πρέπει να προστεθούν περιορισμοί ως προς το σχήμα, το μέγεθος και τις αναλογίες των όγκων. Περιβάλλων χώρος φυσικό ανάγλυφο Το μέγιστο ύψος των αναλημματικών τοίχων, η κατασκευή των οποίων επιτρέπεται μόνο μετά από γνώμη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, ορίζεται σε ένα μέτρο και τριάντα εκατοστά του μέτρου (1,30)μ. Οι παραπάνω τοίχοι κατασκευάζονται από εμφανή λιθοδομή ή από οποιοδήποτε άλλο υλικό που καλύπτεται με αδρό κονίαμα. Απαγορεύεται κάθε είδους εκσκαφή και αλλοίωση της φυσικής στάθμης του εδάφους του οικισμού, εκτός από τις απαραίτητες εκσκαφές για τη θεμελίωση των κτισμάτων και για την κατασκευή των απολύτως αναγκαίων αναλημματικών τοίχων. Παρέκκλιση από τα παραπάνω επιτρέπεται μόνο με έγκριση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής και σε περιπτώσεις απολύτου ανάγκης όπου επιβάλλεται για λόγους τεχνικούς και αισθητικούς και με την προϋπόθεση ότι η κατασκευή αυτή μπορεί να ενταχθεί αισθητικά στο περιβάλλον. Μέγιστο ύψος κατασκευών Το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος του κτιρίου, συμπεριλαμβανομένου και του ύψους της στέγης, ορίζεται σε 7,50 μ. μετρούμενο σε όλες τις όψεις του κτιρίου από τη φυσική ή ελαφρά διευθετημένη στάθμη του περιβάλλοντος εδάφους. Ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός ορόφων των κτιρίων ορίζεται σε δύο (2). Κατ' εξαίρεση στην πλευρά του κτιρίου που λόγω κλίσεως του εδάφους είναι δυνατή η διαμόρφωση του χαρακτηριστικού για τον οικισμό υπογείου χώρου (κατώγι), το μέγιστο ύψος μπορεί να φτάσει τα εννέα (9) μέτρα και μόνο στο απαραίτητο τμήμα της όψης όπου παρουσιάζεται το κατώγι σαν ισόγειο. Ενδεχομένως η δυνατότητα υπέρβασης του μέγιστου ύψους στην περίπτωση εδαφών μεγάλης κλίσης, οδηγεί στη δημιουργία κατασκευών μεγάλου ύψους και όγκου που δε συνάδουν με την κλίμακα των παραδοσιακών κτισμάτων του οικισμού, τη στιγμή μάλιστα που αφενός δεν τίθενται παράλληλα περιορισμοί ως προς τον όγκο, αφετέρου το κατώι δεν προσμετράται στο συντελεστή δόμησης. Ως προς τα μορφολογικά και αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά των κτισμάτων, ισχύουν οι παρακάτω περιορισμοί: Επικάλυψη Η στέγη του κτιρίου είναι ξύλινη τετράριχτη, επικαλύπτεται με κεραμίδια βυζαντινού ή ρωμαϊκού τύπου, έχει ελάχιστη κλίση 27% και μέγιστη 35% και προεξέχει του περιγράμματος του κτιρίου μέχρι τριάντα εκατοστά (0,30) του μέτρου κατά τα παραδοσιακά πρότυπα της περιοχής. Η κατασκευή της στέγης είναι υποχρεωτική αμέσως μετά την αποπεράτωση του φέροντα οργανισμού του κτίσματος ακόμη και αν προβλέπεται μελλοντική καθ' ύψος προσθήκη. Κρίνεται ότι η διάταξη θα έπρεπε να συνοδεύεται από περιορισμούς ως προς την απαγόρευση διαμόρφωσης χώρου εντός του ύψους της στέγης, όπως επίσης και ανοιγμάτων σε αυτή, καθώς σημειώθηκαν περιπτώσεις αντίστοιχων κατασκευών. Εξώστες Το μέγιστο πλάτος και μήκος των εξωστών ορίζεται σε 1,10 μ. και 2,20 μ. αντίστοιχα και η θέση τους στις όψεις του κτιρίου ορίζεται κατά τα παραδοσιακά πρότυπα του οικισμού. Κρίνεται ότι ο όρος «κατά τα παραδοσιακά πρότυπα» θα πρέπει να διευκρινιστεί περαιτέρω, καθώς η διαφορετική σε κάθε περίπτωση ερμηνεία του, οδηγεί συχνά στην εμφάνιση στοιχείων «νεοπαραδοσιακού» χαρακτήρα. Τέλος, επισημαίνεται ότι στην πράξη συχνά καταστρατηγούνται ακόμα και οι ισχύοντες περιορισμοί ως προς τις διαστάσεις των εξωστών, με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση κτισμάτων με το μοντέλο της αστικής πολυκατοικίας. 15

16 Κουφώματα Τα κουφώματα είναι ξύλινα καρφωτά ή ταμπλαδωτά με διαστάσεις 1:2 περίπου και η θέση τους ορίζεται κατά τα παραδοσιακά πρότυπα του οικισμού. Κρίνεται ότι ο όρος «κατά τα παραδοσιακά πρότυπα» θα πρέπει να διευκρινιστεί περαιτέρω. Υλικά Οι τοίχοι των κτιρίων και περιφράξεων κατασκευάζονται από εμφανή λιθοδομή ή από οποιοδήποτε άλλο υλικό που καλύπτεται με αδρό κονίαμα. Για το ύψος των μανδρότοιχων ακολουθούνται τα παραδοσιακά πρότυπα του οικισμού, μετά από γνώμη του Αρχιτεκτονικού Συμβουλίου. Κρίνεται ότι ο όρος «κατά τα παραδοσιακά πρότυπα» θα πρέπει να διευκρινιστεί περαιτέρω. Όψεις Απαγορεύεται η πολυχρωμία των κουφωμάτων και τοίχων στο ίδιο κτίριο όπως και η χρήση χρωμάτων που δεν ανήκουν στα παραδοσιακά χρώματα του οικισμού. Κρίνεται ότι θα πρέπει να προσδιοριστούν οι επικρατούντες χρωματισμοί των όψεων του οικισμού, και να απαγορευτούν οι κάθε είδους επενδύσεις και όλα τα πρόσθετα διακοσμητικά στοιχεία που δε συνάδουν με το χαρακτήρα του οικισμού, καθώς εντοπίστηκαν αρκετές περιπτώσεις τέτοιων επεμβάσεων. Κατασκευές που απαγορεύονται: Κάθε κατασκευή με αλουμίνια. Η στήριξη των κτιρίων με υποστυλώματα (PILOTIS). Η τοποθέτηση πλαστικών οποιουδήποτε είδους, μορφής και χρήσης όχι μόνο στα κτίσματα αλλά και σε στοιχεία εξωτερικού εξοπλισμού του οικισμού (κρήνες, μνημεία, πλατείες). Κάθε είδους κατασκευή πάνω από τη στέγη εξαιρουμένων: o των παραδοσιακών για τον οικισμό καπνοδόχων o μιας κεραίας τηλεοράσεως για κάθε κτίριο. Η εγκατάσταση ηλιακών θερμοσιφώνων Κάθε είδους περίφραξη οποιουδήποτε χώρου μέσα στα όρια του οικισμού πλην του μαντρότοιχου. Η τοποθέτηση μετρητών ηλεκτρικού ρεύματος και γενικώς κάθε άλλου στοιχείου των παροχών των οργανισμών κοινής ωφέλειας στις κύριες όψεις των κτιρίων. Η τοποθέτηση κάθε είδους φωτεινών επιγραφών και διαφημίσεων σε οποιαδήποτε θέση των ακινήτων του οικισμού καθώς και σε ικριώματα μέσα στο χώρο των οικοπέδων ή μπροστά απ' αυτά. Επιτρέπονται μόνο επιγραφές περιορισμένων διαστάσεων που πληροφορούν για τη χρήση των χώρων του κτιρίου και οι οποίες τοποθετούνται σε θέση που δεν καλύπτουν ή αλλοιώνουν τη μορφή του κτιρίου κατά την κρίση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. Οι παραπάνω επιγραφές πρέπει να είναι γραμμένες στην ελληνική γλώσσα. Επιτρέπεται η ύπαρξη μαζί με την ελληνόγλωσση επιγραφή και ξενόγλωσσων, που μεταφράζουν την ελληνική με τον όρο ότι τα ξενόγλωσσα στοιχεία δεν υπερβαίνουν σε μέγεθος τα ελληνικά. Κάθε είδους δομική εργασία χωρίς την προηγούμενη έκδοση οικοδομικής άδειας. Η τσιμεντόστρωση ή ασφαλτόστρωση των παραδοσιακών δρόμων του οικισμού που είναι λιθόστρωτοι. Επιπλέον: Σε περίπτωση προσθήκης ορόφου σε νομίμως υφιστάμενο κατά την δημοσίευση του παρόντος ΠΔ κτίριο επιτρέπεται η υπέρβαση των καθοριζομένων με την παρ.3 της παρούσας ενότητας υψών κατά ένα μέτρο (1,00) μετά από σύμφωνη γνώμη της ΕΠΑΕ. Κρίνεται ότι η παραπάνω διάταξη ενδεχομένως επιτρέπει τη διαμόρφωση ογκωδών κτισμάτων μεγάλου ύψους, τη στιγμή μάλιστα που δεν τίθενται περιορισμοί ως προς των όγκο των κατασκευών. Δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ.5 του Αρθ-23 του Ν-1577/85 "ΓΟΚ" όπως και οι διατάξεις του Ν-880/79 για την πραγματοποίηση μεταφοράς συντελεστή δόμησης στον οικισμό αυτό. Τέλος επισημαίνονται τα εξής: Για τις κατά τα παραπάνω, εκτελούμενες εργασίες, όπως και για κάθε είδους δόμηση γενικά ή διαμόρφωση κοινοχρήστων χώρων και οικοδομική εργασία απαιτείται προηγουμένως η έγκριση του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. Σε περίπτωση ερειπωμένων κτισμάτων επιτρέπεται η ανακατασκευή τους μετά από τεκμηριωμένη έρευνα από την οποία αποδεικνύεται σαφώς η αρχική θέση, μορφή και όγκος του υπόψη κτιρίου, έστω και αν οι απαιτούμενες να εκτελεστούν εργασίες είναι αντίθετες με τις διατάξεις του παρόντος ΠΔ μετά από γνωμοδότηση του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. 16

17 Το παραπάνω θεσμικό πλαίσιο κρίνεται σε γενικές γραμμές ικανοποιητικό. Εντούτοις κρίνοντας από τα δείγματα των νεότερων κτισμάτων ή προσθηκών σε υφιστάμενα παραδοσιακά κελύφη, διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν σημαντικές ελλείψεις ως προς την εξειδίκευση ορισμένων διατάξεων, ενώ επίσης είναι εμφανές ότι δεν ασκείται αποτελεσματικός έλεγχος των μελετών από τις αρμόδιες ΕΠΑΕ (νυν Συμβούλια Αρχιτεκτονικής), όπως τεκμηριώνεται από τη φωτογραφική αποτύπωση που ακολουθεί. Σημαντική κρίνεται καταρχάς η έλλειψη συγκεκριμένων προδιαγραφών για τη μορφή των ημιυπαίθριων χώρων. Επιπλέον το αρκετά μεγάλο επιτρεπόμενο ποσοστό της συνολικής επιφανείας τους εισάγει μια επιπλέον παράμετρο που οδηγεί σε δείγματα κτισμάτων που αλλοιώνουν το παραδοσιακό τοπίο. Μια άλλη διάταξη που κρίνεται ότι πρέπει να αναθεωρηθεί αφορά στον τρόπο δημιουργίας του παραδοσιακού υπογείου χώρου με τη μορφή κατωγιού και την ένταξη ή όχι αυτού στο συντελεστή δόμησης καθώς με τις παρούσες διατάξεις δίνεται ουσιαστικά η δυνατότητα διαμόρφωσης τριώροφου κτιρίου. Αντιστοίχως κρίνεται ότι θα πρέπει να αναθεωρηθεί η διάταξη που επιτρέπει την υπέρβαση του μέγιστου ύψους κατά 1.0 μ. στην περίπτωση προσθήκης ορόφου, ενώ ουσιαστική κρίνεται και η διερεύνηση του τρόπου ανασύνταξης του άρθρου που αφορά στην ανακατασκευή ερειπωμένων κτισμάτων. Τέλος απαραίτητη κρίνεται η προσθήκη επιπλέον περιοριστικών όρων και προδιαγραφών για τους τύπους και τη μορφή των υλικών, τα κατασκευαστικά στοιχεία λιθοδομών και κουφωμάτων καθώς και για τον τρόπο αποκατάστασης παραδοσιακών κτισμάτων. Δείγματα κτισμάτων και μορφών που δημιουργούν παραφωνίες στον παραδοσιακό ιστό της Καρυάς 1. Παράδειγμα διαμόρφωσης επιπλέον χώρου με άνοιγμα εντόςτου ύψους της στέγης, με αποτέλεσμα την αλλοίωση των αναλογιών του κτιριακού όγκου. 2. Περιμετρικός στεγασμένος εξώστης οπλισμένου σκυροδέματος, κατά παράβαση των επιτρεπόμενων διαστάσεων του ισχύοντος πλαισίου, στην κεντρική πλατεία του χωριού. 3. Παράδειγμα διευρυμένης βεράντας που διαμορφώνει μεγάλης επιφάνειας υπόστεγο χώρο στο ισόγειο. 4. Εμφάνιση διακοσμητικής αψίδας και ανεπιτυχής συνδυασμός των επιμέρους στεγάσεων των ημιυπαιθρίων χώρων στον όροφο νεόδμητης κατασκευής. 17

18 1. Μεγάλων διαστάσεων χαγιάτι που διαμορφώνει αντίστοιχες επιφάνειες υπόστεγων χώρων στον όροφο και το ισόγειο του κτίσμτος, αλλοιώνοντας συνολικά τη τις αναλογίες του όγκου. 2. Μεγάλη επιφάνεια ημιυπάιθριου χώρου, (χαγιατιού ), στο ισόγειο του κτίσματος. 3. Ημιτελής ισόγειος χώρος με τη μορφή ισόγειας πυλωτής. 4. Το σκούρο γκρι χρώμα και η μίμηση γωνιόλιθων στις όψεις δημιουργούν μια τελική εικόνα ασύμβατη προς τα παραδοσιακά πρότυπα του οικισμού. 18