Ανάλυση Χρηματιστηριακών Αποδόσεων της Παγκόσμιας Ναυτιλίας: Piraeus Bank Shipping Index

Transcript

1 Ανάλυση Χρηματιστηριακών Αποδόσεων της Παγκόσμιας Ναυτιλίας: Piraeus Bank Shipping Index Οικονομική Ανάλυση και Επενδυτική Στρατηγική Ιανουάριος 216 Ηλίας Λεκκός Ειρήνη Στάγγελ Χάρης Γιαννακίδης Δημητρία Ρότσικα Τράπεζα Πειραιώς Λεωφ. Βασ. Σοφίας 94 & Κερασούντος 1, , Αθήνα Τηλ: (+3) , Fax: (+3) Bloomberg Page: <PBGR>

2 1. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να παρατηρήσουμε την πορεία των τιμών των μετοχών των ναυτιλιακών εταιρειών σε παγκόσμιο επίπεδο με την κατασκευή του Χρηματιστηριακού Δείκτη Ναυτιλίας της Τράπεζας Πειραιώς (Piraeus Bank Shipping Index, PBSI) αλλά και μέσω 3 δεικτών, εξειδικευμένων στους μεγάλους τομείς της εμπορικής ναυτιλίας (PBSI Tanker, PBSI Container, PBSI Dry Bulk). 2. Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη ναυτιλία λειτουργούν σε ένα ευμετάβλητο περιβάλλον καθώς επηρεάζονται από την φάση του οικονομικού κύκλου της παγκόσμιας οικονομίας και τις μεταβολές στις τιμές και την ποσότητα διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών όπως το πετρέλαιο και ο χάλυβας. 3. Ενώ από το 21 έως το 213 τα ομόλογα (bonds) αποτελούσαν την πρωταρχική πηγή χρηματοδότησης από κεφαλαιαγορές για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της ναυτιλίας, το 214 τα πρωτεία παίρνουν οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου μέσω εκδόσεων follow-on. 4. Σε δεύτερη φάση, προχωράμε στην διερεύνηση των παραγόντων που μπορεί να σχετίζονται με τις αποτιμήσεις των ναυτιλιακών δεικτών. Η ανάλυση αυτή βασίζεται σε ένα μεγάλο πλήθος μακροοικονομικών και χρηματοοικονομικών μεταβλητών που σχετίζονται με την παγκόσμια οικονομία και πιο συγκεκριμένα με τις διεθνής ροές του θαλάσσιου εμπορίου. 5. Τα βασικά συμπεράσματα της στατιστικής μας ανάλυσης συνοψίζονται στο ότι η αγορά ναύλων, είναι ο σημαντικότερος υποκείμενος παράγοντας της εξέλιξης των ναυτιλιακών δεικτών. Ομηχανισμόςτηςεπίδρασηςτου συγκεκριμένου παράγοντα κινείται σε πρώτο στάδιο μέσω των νέων παραγγελιών και του αναμενόμενου ρυθμού επέκτασης του ναυτιλιακού στόλου και σε δεύτερο στάδιο μέσω της παγκόσμιας ζήτησης και του διεθνούς εμπορίου. 6. Δεν επηρεάζονται όλοι οι δείκτες από τους ίδιους παράγοντες ή μέσω του ίδιου μηχανισμού. Για παράδειγμα, ο δείκτης PBSI tanker επηρεάζεται σε μεγαλύτερο βαθμό από τις αποτιμήσεις των χρηματιστηριακών αγορών και σε μικρότερο από την αγορά ναύλων όπως αντιπροσωπεύεται από τον δείκτη BDI. Οι υπόλοιποι δείκτες σχετίζονται περισσότερο με μεταβλητές που βασίζονται στην εξαγωγική δραστηριότητα και το διεθνές εμπόριο. Ευχαριστίες: Στον κ. Δημήτρη Γαβαλά για τη συμβολή του στο σχεδιασμό της παρούσας μελέτης. 2

3 1. Χρηματοδότηση του Ναυτιλιακού Κλάδου 2. Μεθοδολογία Χρηματιστηριακού Δείκτη Ναυτιλίας της Τράπεζας Πειραιώς, PBSI 3. Χαρακτηριστικά του PBSI και των δεικτών: PBSI Tanker PBSI - Container PBSI - Dry Bulk 4. Παράγοντες που επηρεάζουν τους Ναυτιλιακούς Δείκτες 2

4 Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη ναυτιλία λειτουργούν σε ένα ευμετάβλητο περιβάλλον καθώς επηρεάζονται από τον οικονομικό κύκλο που βρίσκονται χώρες σε παγκόσμιο επίπεδο και της αλληλοσυσχέτισης τους. Επίσης σημαντικό ρόλο παρουσιάζουν οι παράγοντες που διαμορφώνονται λόγω ανισορροπίας στην προσφορά και ζήτηση χωρητικότητας πλοίων. Στον κλάδο της ναυτιλίας απαιτείται η διασφάλιση ιδιαίτερα υψηλών επενδυτικών κεφαλαίων για την απόκτηση του βασικού περιουσιακού στοιχείου, του πλοίου. Οι κεφαλαιαγορές αποτελούν βασικό μοχλό ανάπτυξης των ναυτιλιακών εργασιών και δημιουργίας αξίας (value creation), αφού ενεργούν ως μεσάζοντες για την παροχή των απαιτούμενων κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση επενδύσεων. 4

5 Τα ομόλογα (bonds), εξαιρουμένων των τραπεζικών δανείων, αποτελούν την πρωταρχική πηγή άντλησης νέων κεφαλαίων από τις εταιρίες του ναυτιλιακού κλάδου. Ωστόσο το 214 η άντληση νέων κεφαλαίων έχει περιοριστεί σημαντικά από $7,6 δις το 213 στα $41,3 δις ενώ τα IPO και follow-on έφτασαν τα $15,1 δις (213: $19,6 δις) όμως το μερίδιο τους ανέρχεται πλέον στο 36,6% του συνόλου από 27,8% το Πηγές άντλησης νέων κεφαλαίων (σε $ δισεκ.) Intial OTC listing Follow On IPO Bond Total Πηγή: Clarkson Research Services, Piraeus Bank Research Το follow-on αποτελεί έκδοση μετοχών που πραγματοποιείται αφού μια εταιρεία έχει ήδη προχωρήσει σε μια αρχική δημόσια προσφορά (IPO). Σε αντίθεση με την αρχική δημόσια εγγραφή (IPO), η οποία περιλαμβάνει ένα εύρος τιμών στο οποίο η εταιρεία επιδιώκει να πωλήσει τις μετοχές της, η τιμή του follow-on καθορίζεται με γνώμονα την αγορά (market-driven). Καθώς η εταιρεία είναι ήδη εισηγμένη στο χρηματιστήριο, έχει αποτιμηθεί επανειλημμένα από τους επενδυτές για τουλάχιστον ένα χρόνο πριν από την προσφορά follow-on. Ένα μειονέκτημα του είναι η ενδεχόμενη μείωση των κερδών της εταιρείας ανά μετοχή (Earnings Per Share/EPS). 5

6 Αναζητώντας τους τομείς στους οποίους δραστηριοποιούνται εταιρείες του κλάδου της ναυτιλίας οι οποίες αντλούν κεφάλαια από τις αγορές, παρατηρούμε ότι το Η1/215 το μεγαλύτερο ποσοστό κατέλαβαν οι αρχές διαχείρισης λιμένων (25%) με τις συναλλαγές να ανέρχονται σε 22 (η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων αποτελεί έκδοση ομολόγων). Στο σύνολο του κλάδου πραγματοποιήθηκαν 87 συναλλαγές με το συνολικό ποσό που αντλήθηκε να ανέρχεται σε περίπου $24 δις (H1/214: $26,6 δις). Μερίδια άντλησης κεφαλαίων ανά τομέα ναυτιλιακού κλάδου το Η1/215 Όμιλοι εταιρειών 5% Εταιρείες δεξαμενόπλοιων 1% Εταιρείες ποικίλων πλοίων 1% Εταιρείες χρημ. τομέα Ναυπηγεία 1% 4% Εταιρείες πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων 8% Υπεράκτιες εταιρείες 1% Εταιρείες πλοίων μεταφοράς αερίου 6% Εταιρείες πλοίων μεταφοράς χύδην φορτίου 12% Λιμένες 25% Άλλα 18% Πηγή: Clarkson Research Services, Piraeus Bank Research 6

7 Το Λονδίνο χάνει τον πρωταγωνιστικό του ρόλο. Το χρηματιστήριο του Όσλο αναλαμβάνει τα πρωτεία στην Ευρώπη όσον αφορά τις αρχικές δημόσιες εγγραφές (IPOs) ναυτιλιακών εταιρειών. Στις ΗΠΑ, μια σειρά αποσυγχωνεύσεων οδηγεί στην επέκταση του τομέα της ναυτιλίας. Επιπλέον, την εμφάνιση τους κάνουν και μια σειρά ασιατικών χρηματιστηριακών αγορών, όπως Χονγκ Κονγκ, Σιγκαπούρη, Μπανγκόκ και Ταϊβάν. Κύριοι λόγοι που οι ναυτιλιακές εταιρείες εισέρχονται στο χρηματιστήριο είναι πρωτίστως η χρηματοδότηση για την αγορά πλοίων και η επέκταση των εταιρειών (asset play) και δευτερευόντως η εξόφληση δανειακών υποχρεώσεων. Ορισμένοι λόγοι που εξηγούν την περιορισμένη παρουσία ναυτιλιακών εταιρειών στις ευρωπαϊκές αγορές τις τελευταίες δύο δεκαετίες είναι (i) η εξαιρετικά κατακερματισμένη δομή του κλάδου, (ii) η δομή της ιδιοκτησίας (οι οικογένειες που ιδρύουν τις εταιρείες παραμένουν οι κύριοι μέτοχοι) και (iii) ο μεγάλος αριθμός σχετικά μικρών εταιρειών. Ο συνολικός όγκος των διαπραγματεύσιμων ναυτιλιακών μετοχών είναι μικρός και τα δύο κύρια χρηματιστήρια είναι του Λονδίνου και της Ν. Υόρκης. Τα χρηματιστήρια των ΗΠΑ και σε μικρότερο βαθμό αυτά της νοτιοανατολικής Ασίας φαίνονται τα πιο ελκυστικά. Στα ισχυρά πλεονεκτήματα των κεφαλαιαγορών των ΗΠΑ περιλαμβάνονται η δυνατότητα άντλησης μεγάλων κεφαλαίων, υψηλή αποδοχή από την επενδυτική κοινότητα και έκθεση σε μια διεθνή επενδυτική βάση. Το χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης βρίσκεται στην κορυφή Σήμερα 7

9 Σκοπός είναι να παρατηρήσουμε την πορεία των τιμών των μετοχών των ναυτιλιακών εταιρειών σε παγκόσμιο επίπεδο με την κατασκευή του Χρηματιστηριακού Δείκτη Ναυτιλίας της Τράπεζας Πειραιώς (Piraeus Bank Shipping Index, PBSI)* αλλά και μέσω 3 δεικτών εξειδικευμένων στους μεγάλους τομείς της εμπορικής ναυτιλίας (PBSI Tanker, PBSI Container, PBSI Dry Bulk). Βάση Δεδομένων Bloomberg Αρχικό Δείγμα Εταιρεία εισηγμένη σε οποιοδήποτε χρηματιστήριο του κόσμου Πάνω από το 55% των εσόδων προέρχεται από μεταφορά εμπορευμάτων (Κύρια δραστηριότητα) Έχει διαθέσιμα στοιχειά για Market Capitalization και Free Float Τελικό Δείγμα Καλύπτει τουλάχιστον το 8% του Float Adjusted Market Cap σε USD του επιλεγμένου αρχικού δείγματος *Δεν συμπεριλαμβάνονται επιβατηγά πλοία. 9

10 Το τελικό δείγμα περιλαμβάνει 5 εταιρίες εισηγμένες σε 16 χρηματιστήρια με συνολικό Free Float adjusted market cap άνω των $ 78 δισεκ. Διάρθρωση δείγματος ανά χρηματιστήριο (Εταιρίες) Διάρθρωση δείγματος ανά τομέα (Free Float Market Cap) New York Hong Kong Shanghai Copenhagen Tokyo Taiwan Oslo NASDAQ GS Korea SE Bursa Malays Others Others LPG_LNG Coastal Oil Dry Container Διασπορά Εταιρειών Μελών ανά Free Float Market Cap 4, 8, 12, 16, 1

11 Εταιρία Bloomberg Ticker Χρηματιστήριο Έσοδα από Ναυτιλία (% των Συνολικών) Τομέας Float Factor (%) Adjusted weight (%) AP MOELLER-B MAERSKB DC Equity Copenhagen 58.7 Container CHINA COSCO HO-H 1919 HK Equity Hong Kong 94. Container NATIONAL SHIPPIN NSCSA AB Equity Saudi Arabia 1. Oil NIPPON YUSEN KK 911 JP Equity Tokyo 69.9 Container CHINA SHIPPING-H 2866 HK Equity Hong Kong 1. Container MITSUI OSK LINES 914 JP Equity Tokyo 9.5 Dry KIRBY CORP KEX US Equity New York 69. Others CHINA SHIPPING D 1138 HK Equity Hong Kong 1. Dry FRONTLINE LTD FRO US Equity New York 1. Oil MATSON INC MATX US Equity New York Container Πηγή: Piraeus Bank Research 11

12 PBSI Αξία / Ημερομηνία Βάσης: 1 μονάδες την 1/6/29 Στάθμιση: Τρέχουσα κεφαλαιοποίηση προσαρμοσμένη ως προς το ποσοστό των διαπραγματευόμενων μετοχών (free float) και την συναλλαγματική ισοτιμία με το USD Όριο (Threshold) : 25%. Η διαφορά του μεριδίου πάνω από το όριο κατανέμεται ισόποσα στις υπόλοιπες μετοχές PBSI Tanker / PBSI Container / PBSI-Dry Κριτήριο κατάταξης σε τομείς δραστηριότητας (Tanker, Container, Dry): Τομέας από τον οποίο προέρχεται η πλειονότητα των εσόδων από ναυτιλία. Αξία / Ημερομηνία Βάσης: 1 μονάδες την 1/6/29 Στάθμιση: Τρέχουσα κεφαλαιοποίηση προσαρμοσμένη ως προς το ποσοστό των διαπραγματευόμενων μετοχών (free float) και την συναλλαγματική ισοτιμία με το USD Όριο (Threshold) : 25%. Η διαφορά του μεριδίου πάνω από το όριο κατανέμεται ισόποσα στις υπόλοιπες μετοχές 12

13 Index = = =, h,,,,, h,,,,, h,,,, Notation δείκτηςt= ημερομηνία / δείκτης i = εταιρεία =Αριθμός Μελών, = Τιμή ανά Μετοχή, = Παράγοντας Προσαρμογής Συναλλαγματικής Ισοτιμίας h, = Συνολικός Αριθμός Μετοχών, = Παράγοντας Προσαρμογής Free Float, = Παράγοντας Προσαρμογής Σταθμίσεων στον Δείκτη 13

15 Μεγάλη πτώση του δείκτη από τα μέσα του 28, λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της υποτίμησης του ευρωπαϊκού νομίσματος τα οποία συμπαρέσυραν το παγκόσμιο θαλάσσιο εμπόριο. Η πρόσφατη πτώση των τιμών των εμπορευμάτων λόγω της υπερβάλλουσας προσφοράς στο πετρέλαιο έχει οδηγήσει σε πτωτική τάση του δείκτη PBSI αντικατοπτρίζοντας την επιβράδυνση στους ρυθμούς μεταβολής του παγκόσμιου εμπορίου καθώς και την μείωση της επενδυτικής δραστηριότητας (και των πηγών χρηματοδότησης) στον ναυτιλιακό κλάδο Piraeus Bank Shipping Index Νοε-5 Μαϊ-6 Νοε-6 Μαϊ-7 Νοε-7 Μαϊ-8 Νοε-8 Μαϊ-9 Νοε-9 Μαϊ-1 Νοε-1 Μαϊ-11 Νοε-11 Μαϊ-12 Νοε-12 Μαϊ-13 Νοε-13 Μαϊ-14 Νοε-14 Μαϊ-15 Νοε-15 Πηγή: Clarkson s Research, Bloomberg, Piraeus Bank Research 15

16 Στα θετικά του ναυτιλιακού τομέα είναι τα πολύ χαμηλά επίπεδα του δείκτη orderbook / fleet in service ο οποίος αποτυπώνει τις μελλοντικές συνθήκες της προσφοράς στο ναυτιλιακό εμπόριο. Από το πρώτο εξάμηνο του 29 οι παραγγελίες νέων πλοίων ξεκίνησαν να μειώνονται σημαντικά, φτάνοντας τα επίπεδα του 18% (5% σε όρους χωρητικότητας dwt) κατά μέσο όρο και για τους τρείς τομείς Current MoM Return MoM Returns Histogram percentage points Orderbook to Fleet in Service Ratio 2 YoY Returns Crude Oil Bulk Carriers Containers Πηγή: Clarkson s Research, Bloomberg, Piraeus Bank Research 16

17 Σύμφωνα με στοιχεία από την Clarkson, ο τομέας των tanker ήταν ο βασικός μοχλός αύξησης των κερδών στον ναυτιλιακό κλάδο το 215, κάτι που αντικατοπτρίζεται και στην αύξηση του δείκτη PBSI-tanker για το πρώτο μισό του 215. Ο κυριότερος παράγοντας αύξησης των ναύλων στην αγορά των δεξαμενόπλοιων έγκειται στο ότι η πτώση των τιμών του πετρελαίου έδωσε ώθηση στις νέες παραγγελίες δεξαμενόπλοιων για την χαμηλού κόστους αποθήκευση της πλεονάζουσας προσφοράς πετρελαίου. Ωστόσο, η ασθενής ζήτηση και η αβεβαιότητα για τους ρυθμούς ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας οδήγησαν τον δείκτη 13 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από τις αρχές του PBSI - Tanker Νοε-5 Μαϊ-6 Νοε-6 Μαϊ-7 Νοε-7 Μαϊ-8 Νοε-8 Μαϊ-9 Νοε-9 Μαϊ-1 Νοε-1 Μαϊ-11 Νοε-11 Μαϊ-12 Νοε-12 Μαϊ-13 Νοε-13 Μαϊ-14 Νοε-14 Μαϊ-15 Νοε-15 Πηγή: Clarkson s Research, Bloomberg, Piraeus Bank Research 17

18 Τα χαμηλά επίπεδα τιμών του αργού δεν έχουν αποτυπωθεί στην ενίσχυση της ζήτησης αυξάνοντας τις ανησυχίες για πιέσεις στα ναύλα στον συγκεκριμένο τομέα παρά την ανοδική τους πορεία από τον Αύγουστο του MoM Returns Histogram Επιπρόσθετα, η αβεβαιότητα για τις οικονομικές εξελίξεις στην Κίνα, τις πρώτες εβδομάδες του Ιανουαρίου 216, οδήγησαν σε σημαντική επιβράδυνση του δείκτη με τις ετησιοποιημένες αποδόσεις του δείκτη να σημειώνουν πτώση της τάξης του -35% Current MoM Return m Time Charter 3 DWT VLCC Dirty YoY Returns 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1, Φεβ-5 Αυγ-5 Φεβ-6 Αυγ-6 Φεβ-7 Αυγ-7 Φεβ-8 Αυγ-8 Φεβ-9 Αυγ-9 Φεβ-1 Αυγ-1 Φεβ-11 Αυγ-11 Φεβ-12 Αυγ-12 Φεβ-13 Αυγ-13 Φεβ-14 Αυγ-14 Φεβ Πηγή: Clarkson s Research, Bloomberg, Piraeus Bank Research 18

19 Παρά την σχετική ανάκαμψη από τα μέσα του 212, το θαλάσσιο εμπόριο εμπορευματοκιβωτίων έχει επιβραδυνθεί σημαντικά το 215, λόγω του συνδυασμού υποτιμημένου ευρώ, επιβράδυνσης των ασιατικών οικονομιών και της πτώσης των τιμών των εμπορευμάτων. 18 PBSI - Container Νοε-5 Μαϊ-6 Νοε-6 Μαϊ-7 Νοε-7 Μαϊ-8 Νοε-8 Μαϊ-9 Νοε-9 Μαϊ-1 Νοε-1 Μαϊ-11 Νοε-11 Μαϊ-12 Νοε-12 Μαϊ-13 Νοε-13 Μαϊ-14 Νοε-14 Μαϊ-15 Νοε-15 Πηγή: Clarkson s Research, Bloomberg, Piraeus Bank Research 19

20 Παρά τις ανοδικές κινήσεις του δείκτη μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 215, η εξασθένηση της παγκόσμιας ζήτησης οδήγησε σε πτωτική τάση από τον Μάιο του 215. Η μείωση της δραστηριότητας στον τομέα των εμπορευματοκιβωτίων ήταν φυσικό επακόλουθο της επιβράδυνσης του εμπορίου στις εμπορικές γραμμές Ασίας-Ευρώπης, Ασίαςαναπτυσσόμενων αγορών και ενδοασιατικών γραμμών. Αυτές οι εξελίξεις οδήγησαν σε πιέσεις στα ναύλα λόγω της υπερβάλλουσας προσφοράς container Current MoM Return MoM Returns Histogram World Trade Index Volume YoY Change Δεκ-6 Μαϊ-7 Οκτ-7 Μαρ-8 Αυγ-8 Ιαν-9 Ιουν-9 Νοε-9 Απρ-1 Σεπ-1 Φεβ-11 Ιουλ-11 Δεκ-11 Μαϊ-12 Οκτ-12 Μαρ-13 Αυγ-13 Ιαν-14 Ιουν-14 Νοε-14 Απρ-15 Σεπ-15 YoY Returns Πηγή: Clarkson s Research, Bloomberg, Piraeus Bank Research 2

21 Η υπερπροσφορά πλοίων στον τομέα του ξηρού φορτίου την περίοδο σε συνδυασμό με την μείωση στο εμπόριο χάλυβα και άνθρακα, οδήγησαν τον δείκτη σε ιστορικά χαμηλά με αποτέλεσμα να κινείται στο εύρος των 2-5 μονάδων τα τελευταία 4 χρόνια. Επίπτωση των παραπάνω παραγόντων είναι τα ιστορικά χαμηλά στις ναυλώσεις και η μείωση των πηγών χρηματοδότησης και άρα τα μειωμένα περιθώρια κέρδους και οι δυσκολίες στην χρηματοδότηση των εταιρειών ξηρού φορτίου. 3 PBSI Dry Bulk Νοε-5 Μαϊ-6 Νοε-6 Μαϊ-7 Νοε-7 Μαϊ-8 Νοε-8 Μαϊ-9 Νοε-9 Μαϊ-1 Νοε-1 Μαϊ-11 Νοε-11 Μαϊ-12 Νοε-12 Μαϊ-13 Νοε-13 Μαϊ-14 Νοε-14 Μαϊ-15 Νοε-15 Πηγή: Clarkson s Research, Bloomberg, Piraeus Bank Research 21

22 Καθηλωμένος παραμένει ο δείκτης των εταιρειών ξηρού φορτίου σε ιστορικά χαμηλά, ενώ πολλές εταιρείες αποχωρούν από τον κλάδο ή προσφεύγουν σε διαδικασίες πτώχευσης (Chapter 11). Η κεφαλαιοποίηση του δείκτη PBSI Dry Bulk ο οποίος αποτελείται από μόλις 6 εταιρείες μειώθηκε την τελευταία 5ετία κατά περίπου 4% φτάνοντας τα $6,8 δις. Η υπερβάλλουσα προσφορά πλοίων της περιόδου , η οποία συνέπεσε με την πτώση τιμών των εμπορευμάτων λόγω της εξασθενημένης ζήτησης, την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη αλλά και τις διαρθρωτικές μεταβολές στην οικονομία της Κίνας, θεωρούνται από τους σημαντικότερους παράγοντες της σημερινής κατάστασης του συγκεκριμένου ναυτιλιακού τομέα MoM Returns Histogram Current MoM Return Bloomberg Commodity Index Νοε-5 Απρ-6 Σεπ-6 Φεβ-7 Ιουλ-7 Δεκ-7 Μαϊ-8 Οκτ-8 Μαρ-9 Αυγ-9 Ιαν-1 Ιουν-1 Νοε-1 Απρ-11 Σεπ-11 Φεβ-12 Ιουλ-12 Δεκ-12 Μαϊ-13 Οκτ-13 Μαρ-14 Αυγ-14 Ιαν-15 Ιουν-15 Νοε-15 YoY Returns Πηγή: Clarkson s Research, Bloomberg, Piraeus Bank Research 22

24 Καθώς ο δείκτης PBSI συνιστά ουσιαστικά μια απεικόνιση των τιμών των μετοχών ναυτιλιακών εταιρειών αναμένουμε να κινείται, σε μακροχρόνιο ορίζοντα, σύμφωνα με έναν γενικό δείκτη της παγκόσμιας αγοράς μετοχών όπως ο MSCI Global. Συνεπώς οι αποκλίσεις των αποδόσεων του δείκτη PBSI σε σχέση με τον MSCI Global απεικονίζουν την διαφορετική αποτίμηση των κινδύνων (downside/upside risk) μεταξύ της παγκόσμιας αγοράς μετοχών και του ναυτιλιακού κλάδου. Αυτή η διαφορά στις αποτιμήσεις συνεπάγεται την ύπαρξη θεμελιωδών παραγόντων, οι οποίοι επιδρούν σε μεγαλύτερο βαθμό στον ναυτιλιακό κλάδο, όπως για παράδειγμα οι τιμές αργού πετρελαίου και η παγκόσμια παραγωγή χάλυβα. Αυτή η παρατήρηση είναι περισσότερο εμφανής τις περιόδους 26-28, και στις αρχές του Σύγκριση Αθροιστικών Αποδόσεων μεταξύ PBSI και MSCI Global MSCI PBSI Πηγή: Bloomberg, Piraeus Bank Research 24

25 Baltic Dry Index Νοε-5 Μαϊ-6 Νοε-6 Μαϊ-7 Νοε-7 Μαϊ-8 Νοε-8 Μαϊ-9 Νοε-9 Μαϊ-1 Νοε-1 Μαϊ-11 Νοε-11 Μαϊ-12 Νοε-12 Μαϊ-13 Νοε-13 Μαϊ-14 Νοε-14 Μαϊ-15 Νοε-15 Προκειμένου να διερευνήσουμε τους παράγοντες που επηρεάζουν τον PBSI, εκτός από την αποτίμηση της διεθνούς χρηματιστηριακής αγοράς, παλινδρομήσαμε τις ετησιοποιημένες (ΥοΥ) αποδόσεις του δείκτη με ένα ευρύ σύνολο μεταβλητών όπως τον Baltic Dry Index (BDI), τις μεταβολές τιμών και όγκου του παγκοσμίου εμπορίου, τις αποδόσεις των συμβολαίων εμπορευμάτων και την βιομηχανική παραγωγή σιδήρου και χάλυβα. 11 Global Iron Production 15 Global Steel Production Ιαν-5 Ιουν-5 Νοε-5 Απρ-6 Σεπ-6 Φεβ-7 Ιουλ-7 Δεκ-7 Μαϊ-8 Οκτ-8 Μαρ-9 Αυγ-9 Ιαν-1 Ιουν-1 Νοε-1 Απρ-11 Σεπ-11 Φεβ-12 Ιουλ-12 Δεκ-12 Μαϊ-13 Οκτ-13 Μαρ-14 Αυγ-14 Ιαν-15 Ιουν-15 Νοε-15 7 Ιαν-5 Ιουν-5 Νοε-5 Απρ-6 Σεπ-6 Φεβ-7 Ιουλ-7 Δεκ-7 Μαϊ-8 Οκτ-8 Μαρ-9 Αυγ-9 Ιαν-1 Ιουν-1 Νοε-1 Απρ-11 Σεπ-11 Φεβ-12 Ιουλ-12 Δεκ-12 Μαϊ-13 Οκτ-13 Μαρ-14 Αυγ-14 Ιαν-15 Ιουν-15 Νοε-15 Πηγή: Bloomberg, Piraeus Bank Research 25

26 Soybeans Generic Future Crude Oil WTI Generic Future Νοε-5 Απρ-6 Σεπ-6 Φεβ-7 Ιουλ-7 Δεκ-7 Μαϊ-8 Οκτ-8 Μαρ-9 Αυγ-9 Ιαν-1 Ιουν-1 Νοε-1 Απρ-11 Σεπ-11 Φεβ-12 Ιουλ-12 Δεκ-12 Μαϊ-13 Οκτ-13 Μαρ-14 Αυγ-14 Ιαν-15 Ιουν-15 Νοε Νοε-5 Απρ-6 Σεπ-6 Φεβ-7 Ιουλ-7 Δεκ-7 Μαϊ-8 Οκτ-8 Μαρ-9 Αυγ-9 Ιαν-1 Ιουν-1 Νοε-1 Απρ-11 Σεπ-11 Φεβ-12 Ιουλ-12 Δεκ-12 Μαϊ-13 Οκτ-13 Μαρ-14 Αυγ-14 Ιαν-15 Ιουν-15 Νοε Wheat Generic Future World Trade Index Volume Νοε-5 Απρ-6 Σεπ-6 Φεβ-7 Ιουλ-7 Δεκ-7 Μαϊ-8 Οκτ-8 Μαρ-9 Αυγ-9 Ιαν-1 Ιουν-1 Νοε-1 Απρ-11 Σεπ-11 Φεβ-12 Ιουλ-12 Δεκ-12 Μαϊ-13 Οκτ-13 Μαρ-14 Αυγ-14 Ιαν-15 Ιουν-15 Νοε-15 8 Νοε-5 Απρ-6 Σεπ-6 Φεβ-7 Ιουλ-7 Δεκ-7 Μαϊ-8 Οκτ-8 Μαρ-9 Αυγ-9 Ιαν-1 Ιουν-1 Νοε-1 Απρ-11 Σεπ-11 Φεβ-12 Ιουλ-12 Δεκ-12 Μαϊ-13 Οκτ-13 Μαρ-14 Αυγ-14 Ιαν-15 Ιουν-15 Πηγή: Bloomberg, Piraeus Bank Research 26

27 6 PBSI 4 Year % Change SI_MSCI Year % Change SHI_BDI Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των εκτιμήσεων μας, οι ετησιοποιημένες αποδόσεις του PBSI σχετίζονται θετικά με τις ετήσιες μεταβολές του δείκτη ναύλων Baltic Dry, με τις αποδόσεις του δείκτη MSCI Global και με τις μεταβολές στην παγκόσμια παραγωγή σιδήρου και χάλυβα. Year % Change steel_prod Year % Change PBSI Year % Change PBSI Year % Change iron_prod Year % Change PBSI Year % Change PBSI Δεν παρατηρείται σημαντική συσχέτιση του δείκτη μετιςτιμέςπετρελαίουκαθώςοιαποδόσειςτης τιμής του συμβολαίου αργού πετρελαίου WTI ερμηνεύουν μόνο το 17% των αποδόσεων του δείκτη PBSI. Αντίθετα, το επίπεδο των ναύλων και άρα η κερδοφορία των ναυτιλιακών επιχειρήσεων αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα καθορισμού της χρηματιστηριακής τιμής του δείκτη καθώς ερμηνεύει άνω του 5% των κινήσεών του. PBSI MSCI Global Baltic Dry Steel Production Iron Production 46% 56% 38% 39% Πηγή: Bloomberg, Piraeus Bank Research 27

28 Year % Change SI_MSCI PBSI - Tanker Year % Change ssy Σε αντίθεση με τους υπόλοιπους δείκτες (PBSI), οι αποτιμήσεις των διεθνών χρηματιστηριακών αγορών έχουν σημαντική επίδραση στις ετησιοποιημένες μεταβολές του PBSI-Tanker. Ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι από τις εκτιμήσεις μας δεν καταλήγουμε σε σημαντική συσχέτιση του δείκτη δεξαμενόπλοιων με την τιμή του αργού πετρελαίου. Χαρακτηριστικά, μόνο το 12% των μεταβολών του δείκτη ερμηνεύεται από τις μεταβολές στην τιμή του αργού. Year % Change WTI_V Year % Change PBSI_tanker Year % Change PBSI_tanker Year % Change CF_WTI Year % Change PBSI_tanker Year % Change PBSI_tanker Αντίθετα, οι μεταβολές στον όγκο του παγκόσμιου εμπορίου επηρεάζουν σχεδόν το 1/3 των κινήσεων του δείκτη, αναδεικνύοντας την επιρροή των παραγόντων της παγκόσμιας ζήτησης στον τομέα των δεξαμενόπλοιων. Σημαντικό παράγοντα καθορισμού της χρηματιστηριακής τιμής του δείκτη αποτελεί και η αγορά ναύλων όπως αντιπροσωπεύεται από τον δείκτη BDI. PBSI MSCI Global Baltic Dry World Trade Volume Crude Price 52% 35% 34% 12% Πηγή: Bloomberg, Piraeus Bank Research 28

29 Year % Change iron_prod Year % Change SI_MSCI Year % Change PBSI_Cont PBSI Container Year % Change SHI_BDI Year % Change CF_Steel Year % Change PBSI_Cont Η αγορά ναύλων έχει σημαντική επίδραση και για τον δείκτη PBSI-Container, με τον Baltic Dry να ερμηνεύει το 5% της μεταβλητότητας της τιμής του δείκτη εμπορευματοκιβωτίων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των εκτιμήσεων μας σημαντική επίδραση στις ετησιοποιημένες μεταβολές του δείκτη έχουν και οι μεταβολές στην παραγωγή σιδήρου και χάλυβα. Αν και οι δύο αυτοί δείκτες δεν έχουν άμεση σχέση με τα εμπορευματοκιβώτια ο μηχανισμός με τον οποίο φαίνεται να λειτουργούν είναι μέσω των ροών στο διεθνές εμπόριο. Συγκεκριμένα, η παραγωγή σιδήρου και χάλυβα σχετίζεται άμεσα με την βιομηχανική παραγωγή στην Κίνα η οποία χρησιμοποιεί περίπου το 5% της παγκόσμια παραγωγής. Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι η επιβράδυνση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων της κινεζικής οικονομίας επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό τις μεταφορές εμπορευματοκιβωτίων και άρα την αποδοτικότητα των ναυτιλιακών εταιρειών αυτού του κλάδου. Year % Change PBSI_Cont Year % Change PBSI_Cont PBSI MSCI Global Baltic Dry Steel Production Iron Production 35% 5% 28% 33% Πηγή: Bloomberg, Piraeus Bank Research 29

30 Year % Change SI_MSCI Year % Change CF_Wheat Year % Change PBSI_Dry Year % Change PBSI_Dry PBSI - Dry Year % Change CF_Soybeans Year % Change SHI_BDI Year % Change PBSI_Dry Year % Change PBSI_Dry Τα αποτελέσματα της παλινδρόμησης των αποδόσεων του PBSI-Dry Bulk προσανατολίζονται σε σημαντική θετική συσχέτιση τόσο με τον Baltic Dry όσο και με τις ετήσιες αποδόσεις των συμβολαίων σιτηρών και σόγιας. Οι αποτιμήσεις των μετοχικών αγορών δεν εμφανίζουν σημαντική συσχέτιση με τον PBSI-Dry Bulk, καθώς ο δείκτης δεν ακολούθησε το ανοδικό κύκλο των τελευταίων 5 ετών. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η επαναφορά της υπερβάλλουσας προσφοράς πλοίων ξηρού φορτίου σε κανονικά επίπεδα, η πτώση του κόστους μεταφοράς από την πτώση των τιμών του πετρελαίου και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των κύριων εξαγωγικών χωρών μέσω της συναλλαγματικής ισοτιμίας δεν φαίνεται να έχουν αντισταθμίσει την επίδραση της εξασθενημένης παγκόσμιας ζήτησης στον τομέα του ξηρού φορτίου. PBSI MSCI Global Baltic Dry Wheat Price Soya Beans Price 16% 43% 42% 37% Πηγή: Bloomberg, Piraeus Bank Research 3

31 Disclaimer: Το παρόν ενημερωτικό σημείωμα συνιστά διαφημιστική ανακοίνωση ενημερωτικού περιεχομένου και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή ούτε υποκίνηση ή προσφορά για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Καμία πληροφορία που εμπεριέχεται σε αυτό, δεν θα πρέπει να εκληφθεί, σε καμία περίπτωση, ως κατάλληλη επένδυση για τον παραλήπτη, ούτε μέσο επίτευξης των συγκεκριμένων επενδυτικών στόχων ή κάλυψης οποιωνδήποτε άλλων αναγκών του παραλήπτη, ούτε υποκατάστατο τυχόν συμβατικών κειμένων που αφορούν τις περιγραφόμενες σε αυτό συναλλαγές. Για τους λόγους αυτούς, κάθε επενδυτής θα πρέπει να προβεί στη δική του αξιολόγηση οποιασδήποτε πληροφορίας παρέχεται στην παρούσα επικοινωνία και δεν θα πρέπει να βασίζεται σε οποιαδήποτε τέτοια πληροφορία ως εάν αυτή αποτελούσε επενδυτική συμβουλή. Το παρόν δε συνιστά, επίσης, έρευνα στον τομέα των επενδύσεων και, συνεπώς, δεν καταρτίσθηκε από την Τράπεζα Πειραιώς σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νόμου που αποσκοπούν στη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τομέα των επενδύσεων. Οι πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν βασίζονται σε πηγές που διατίθενται στο κοινό και που θεωρούνται αξιόπιστες. Η Τράπεζα δεν φέρει καμία ευθύνη ως προς την ακρίβεια ή πληρότητα των πληροφοριών αυτών. Οι απόψεις και εκτιμήσεις που εκτίθενται στο παρόν αφορούν την τάση της εγχώριας και των διεθνών χρηματοοικονομικών αγορών κατά την αναγραφόμενη ημερομηνία και υπόκεινται σε αλλαγές χωρίς ειδοποίηση. Η Τράπεζα ενδέχεται, ωστόσο, να συμπεριλαμβάνει στο παρόν έρευνες στον τομέα των επενδύσεων, οι οποίες έχουν εκπονηθεί από τρίτα πρόσωπα που δεν ανήκουν στον όμιλο της. Η Τράπεζα δεν τροποποιεί τις ως άνω έρευνες, αλλά τις παραθέτει αυτούσιες, και, συνεπώς, δεν αναλαμβάνει οποιαδήποτε ευθύνη για το περιεχόμενο αυτών. Ο όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς είναι ένας οργανισμός με σημαντική ελληνική, αλλά και αυξανόμενη διεθνή παρουσία, και μεγάλο εύρος παρεχόμενων επενδυτικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο των επενδυτικών υπηρεσιών που παρέχει η Τράπεζα ή/και άλλες εταιρείες του ομίλου της ενδέχεται να ανακύψουν περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων σε σχέση με τις παρεχόμενες στο παρόν πληροφορίες. Σχετικά επισημαίνεται ότι η Τράπεζα και οι εταιρείες του ομίλου της μεταξύ άλλων: α) Δεν υπόκειται σε καμία απαγόρευση όσον αφορά τη διαπραγμάτευση για ίδιο λογαριασμό ή στο πλαίσιο διαχείρισης χαρτοφυλακίου πριν από τη δημοσιοποίηση του παρόντος φυλλαδίου, ή την απόκτηση μετοχών πριν από δημόσια εγγραφή. β) Ενδέχεται να παρέχει έναντι αμοιβής σε κάποιον από τους εκδότες, για τους οποίους παρέχονται με το παρόν πληροφορίες, υπηρεσίες επενδυτικής τραπεζικής. γ) Ενδέχεται να συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο εκδοτών ή να έλκει άλλα χρηματοοικονομικά συμφέροντα από αυτούς. δ) Ενδέχεται να παρέχει υπηρεσίες ειδικού διαπραγματευτή ή αναδόχου σε κάποιους από τους αναφερόμενους στο παρόν εκδότες. ε) Η Τράπεζα Πειραιώς ενδεχομένως να έχει εκδώσει σημειώματα διαφορετικά ή μη συμβατά με τις πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν σημείωμα. Ρητά επισημαίνεται ότι: α) τα αριθμητικά στοιχεία αναφέρονται στο παρελθόν και ότι οι προηγούμενες επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων. β) τα αριθμητικά στοιχεία αφορούν προσομοίωση προηγουμένων επιδόσεων και ότι οι προηγούμενες αυτές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων. γ) οι προβλέψεις σχετικά με τις μελλοντικές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων. δ) η φορολογική μεταχείριση των αναφερόμενων στο παρόν πληροφοριών και συναλλαγών εξαρτάται και από τα ατομικά δεδομένα εκάστου επενδυτή και ενδέχεται να μεταβληθεί στο μέλλον. Ως εκ τούτου ο παραλήπτης οφείλει να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς τη φορολογική νομοθεσία που τον διέπει. ε) Η Τράπεζα Πειραιώς δεν υποχρεούται να ενημερώνει ή να κρατά επίκαιρες τις πληροφορίες που εμπεριέχονται στο παρόν. 31