Λέξεις-κλειδιά κυκλοφοριακή αγωγή, εικονική πραγματικότητα, στόχοι κυκλοφοριακής αγωγής, εφαρμογές πολυμέσων, προσομοιώσεις, αλληλεπίδραση, εμβύθιση.

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Λέξεις-κλειδιά κυκλοφοριακή αγωγή, εικονική πραγματικότητα, στόχοι κυκλοφοριακής αγωγής, εφαρμογές πολυμέσων, προσομοιώσεις, αλληλεπίδραση, εμβύθιση."

Transcript

1 Φωκίδης Μ., Τσολακίδης Κ. (2003), "Ο ρόλος της Εικονικής Πραγματικότητας στη διδασκαλία της Κυκλοφοριακής Αγωγής", στα πλαίσια του Συμποσίου "Κυκλοφοριακή αγωγή-τροχαία ατυχήματα, ενημέρωση=πρόληψη", Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Ιωάννινα Απριλίου Περίληψη Η Ελλάδα έχει μεγάλο αριθμό τροχαίων ατυχημάτων με σημαντικό αριθμό θανάτων και τραυματισμών. Παρόλα αυτά, η Κυκλοφοριακή Αγωγή, παράγοντας που θα βελτίωνε σημαντικά την υπάρχουσα κατάσταση, διδάσκεται στο δημοτικό σχολείο με τρόπο αναποτελεσματικό. Οι Νέες Τεχνολογίες και συγκεκριμένα τα πολυμέσα και η εικονική πραγματικότητα, μπορούν να προσφέρουν μαθησιακά περιβάλλοντα ιδιαίτερα αποτελεσματικά στη διδασκαλία της Κυκλοφοριακής Αγωγής. Οι εφαρμογές πολυμέσων είναι πιο κοντά στις παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας, είναι πιο εύκολα υλοποιήσιμες και εφαρμόσιμες στο σχολικό περιβάλλον. Από την άλλη όμως πλευρά, η εικονική πραγματικότητα, που είναι αποτελεσματικότερο παιδαγωγικό εργαλείο, γίνεται όλο και πιο προσιτή χάρη στις πρόσφατες τεχνολογικές εξελίξεις και τη σταδιακή μείωση του κόστους. Στο άρθρο παρουσιάζονται οι δύο αυτές τεχνολογίες, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους και οι τρόποι με τους οποίους είναι δυνατή η αξιοποίησή τους στη διδασκαλία της Κυκλοφοριακής Αγωγής στο δημοτικό σχολείο. Λέξεις-κλειδιά κυκλοφοριακή αγωγή, εικονική πραγματικότητα, στόχοι κυκλοφοριακής αγωγής, εφαρμογές πολυμέσων, προσομοιώσεις, αλληλεπίδραση, εμβύθιση. 1. Εισαγωγή Η Ελλάδα ανήκει σε εκείνες τις χώρες με μεγάλο αριθμό τροχαίων ατυχημάτων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2001, είχαμε νεκρούς, βαριά και ελαφρά τραυματισμένους σε ένα σύνολο περιστατικών [1]. Είναι γεγονός ότι παρατηρείται μείωση του αριθμού των ατυχημάτων, που οφείλεται κυρίως στους ελέγχους και στα κατασταλτικά μέτρα που έχουν θεσπιστεί, όμως απέχουμε πολύ από το να πούμε ότι το πρόβλημα έπαψε να υπάρχει. Μελετώντας τα αίτια που προκάλεσαν τα ατυχήματα, παρατηρούμε ότι ένα ελάχιστο ποσοστό τους οφείλεται στο όχημα, τον καιρό και την κατάσταση του δρόμου. Η συντριπτική πλειοψηφία των ατυχημάτων οφείλεται στον άνθρωπο, είτε αυτός είναι οδηγός, είτε επιβάτης, είτε πεζός (πίνακας 1). Σχεδόν όλα τα περιστατικά στα οποία εμπλέκεται ο ανθρώπινος παράγοντας, θα μπορούσαν να α- ποφευχθούν αν υπήρχε ανεπτυγμένο το αίσθημα ευθύνης και αν υπήρχε καλύτερη κυκλοφοριακή παιδεία. Η παιδεία αυτή δεν να αναφέρεται μόνο στη φάση κατά την οποία ένα άτομο εκπαιδεύεται για να αποκτήσει δίπλωμα οδήγησης. Οι απαραίτητες δεξιότητες, στάσεις και συμπεριφορές που καθιστούν ένα άτομο υπεύθυνο οδηγό, επιβάτη και πεζό, αποκτώνται σε πολύ μικρότερη ηλικία. Συνεπώς, η Κυκλοφοριακή Αγωγή στο δημοτικό σχολείο πιστεύουμε ότι μπορεί να αποτελέσει μακροπρόθεσμα, τον κυριότερο παράγοντα μείωσης των ατυχημάτων. Δυστυχώς, στην πραγματικότητα, η Κυκλοφοριακή Αγωγή αποτελεί ένα αντικείμενο που διδάσκεται σε πολύ μικρό βαθμό, αποσπασματικά και α- νοργάνωτα. Αιτία ατυχήματος Αρ. περιστατικών % Οδηγός ,37 Πεζός ,74 Επιβάτης 67 0,3 Καιρός-οδός 497 2,28 Όχημα 62 0,28 Πίνακας 1. Αιτίες ατυχημάτων Από την άλλη πλευρά, οι Νέες Τεχνολογίες και η Πληροφορική μας δίνουν ένα ευρύ φάσμα εργαλείων τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διδασκαλία της Κυκλοφοριακής Αγωγής, που έχουν τα ίδια μαθησιακά αποτελέσματα ή ακόμα υπερτερούν των παραδοσιακών μεθόδων διδασκαλίας. Τα εργαλεία αυτά είναι τα πολυμέσα και η εικονική πραγματικότητα. Η κατηγορία εφαρμογών και για τις δύο ομάδες εργαλείων είναι οι προσομοιώσεις. Το ενδιαφέρον μας στρέφεται κυρίως στην εικονική πραγματικότητα, εξαιτίας ενός συνόλου χαρακτηριστικών τα οποία θα αναλυθούν στη συνέχεια.

2 2. Στόχοι της Κυκλοφοριακής Αγωγής στο Δημοτικό σχολείο Αναφέραμε ήδη ότι η Κυκλοφοριακή Αγωγή διδάσκεται με αναποτελεσματικό τρόπο στο δημοτικό σχολείο. Δεν αποτελεί ανεξάρτητο μάθημα, στοιχεία της διδάσκονται σε όλες τις τάξεις: στις τέσσερις πρώτες στα πλαίσια του μαθήματος Μελέτη του περιβάλλοντος και στις δύο τελευταίες στα πλαίσια του μαθήματος Κοινωνική και πολιτική αγωγή. Οι ώρες διδασκαλίας που διατίθενται είναι ελάχιστες, το διδακτικό υλικό δεν είναι ενημερωμένο και γενικά μπορούμε να πούμε ότι δεν υπάρχει συγκροτημένος τρόπος διδασκαλίας. Συνεπώς, είναι απαραίτητο πρώτα απ όλα να επαναπροσδιορίσουμε τους στόχους που θα πρέπει να έχει είτε ως ανεξάρτητο μάθημα είτε ως κομμάτι άλλων μαθημάτων. Έτσι, σε γενικές γραμμές, οι στόχοι της Κυκλοφοριακής Αγωγής θα πρέπει να είναι τα παιδιά: Να γνωρίσουν το πώς λειτουργεί το οδικό σύστημα. Να αναπτύξουν τις απαραίτητες δεξιότητες για ασφαλή χρήση του οδικού περιβάλλοντος. Να γνωρίσουν και να κατανοήσουν τους κανόνες που καθορίζουν τη συμπεριφορά των οδικών χρηστών. Να προσδιορίσουν και να καταλάβουν τις συμπεριφορές και τις στάσεις που επηρεάζουν την οδική ασφάλεια. Να αναπτύξουν τις δεξιότητες λήψης αποφάσεων που θα τα επιτρέψουν να κάνουν επιλογές και να παίρνουν αποφάσεις είτε για τη δική τους ασφάλεια, είτε για την ασφάλεια των άλλων. Να αναπτύξουν την κατανόηση και τη φροντίδα για άλλους ανθρώπους. Να γνωρίσουν και να κατανοήσουν τα αίτια και τις συνέπειες των οδικών ατυχημάτων. Να αναπτύξουν τις απαραίτητες δεξιότητες που απαιτούνται ώστε να ταξιδεύουν ακίνδυνα με ή σε ένα όχημα. Οι παραπάνω στόχοι μπορούν να κατανεμηθούν σε επιμέρους στόχους προσαρμοσμένους στην ηλικία των μαθητών [2]. Συγκεκριμένα, οι στόχοι ενός προγράμματος σπουδών για τις τάξεις Α, Β και Γ είναι τα παιδιά να μπορούν: Να κατανοήσουν ότι πρέπει να προστατεύονται, να εποπτεύονται και να συνοδεύονται σε οποιαδήποτε δραστηριότητα αφορά μετακίνηση σε δρόμους. Να αναγνωρίζουν ότι οι δρόμοι είναι για τα οχήματα και τα πεζοδρόμια είναι για τους ανθρώπους. Να περπατούν στο πεζοδρόμιο ή σωστά στο δρόμο όταν αυτό απαιτείται. Να αναγνωρίζουν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των δρόμων της γειτονιάς τους και των ανθρώπων που θα τα βοηθήσουν για να τους διασχίσουν. Να διακρίνουν ποιες είναι οι ασφαλείς και ποιες οι επισφαλείς θέσεις για να περπατούν και για να διασχίζουν τους δρόμους. Να ξέρουν ότι πρέπει να σταματήσουν στην άκρη του οδοστρώματος, να δουν γύρω τους και να ακούσουν πριν διασχίσουν το δρόμο. Να αναγνωρίζουν τις ασφαλείς θέσεις στις οποίες μπορούν να παίζουν. Στόχοι ενός προγράμματος σπουδών για τις τάξεις Δ, Ε, Στ είναι τα παιδιά να μπορούν: Να ξέρουν πώς να ταξιδεύουν ακίνδυνα σε και από το σχολείο. Να ξέρουν την ασφαλέστερη διαδρομή για μια σειρά προορισμών. Να καταλάβουν το ρόλο της οδικής σήμανσης και να χρησιμοποιούν τα φανάρια και βασικά σήματα κυκλοφορίας. Να ξέρουν τους βασικούς κανόνες που κυβερνούν τη συμπεριφορά των πεζών και της κυκλοφορίας. Να καταλάβουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν όλοι οι οδικοί χρήστες, ιδιαίτερα τα προβλήματα που συνδέονται με την απόσπαση της προσοχής και με τις καιρικές συνθήκες. Να καταλάβουν ότι τα τροχαία ατυχήματα προκαλούν θανάτους και τραυματισμούς. Η διατύπωση των παραπάνω στόχων, μας δίνει ένα αρχικό πλαίσιο με το οποίο μπορούμε να υλοποιήσουμε διδακτικές πρακτικές που στηρίζονται τόσο σε παραδοσιακές μεθόδους, όσο και σε πρακτικές που στηρίζονται στις Νέες Τεχνολογίες. 3. Κυκλοφοριακή Αγωγή με τη χρήση των Νέων Τεχνολογιών Προκειμένου ένα άτομο να κινείται με ασφάλεια στο δρόμο, πρέπει να κατέχει τις δεξιότητες και τη απαραίτητη στρατηγική σκέψη ώστε να λύσει τα πολλά προβλήματα που δημιουργούνται από το περιβάλλον κυκλοφορίας. Προκειμένου να αποκτηθούν αυτές οι δεξιότητες και να μάθουν πώς να τις

3 επεκτείνουν σωστά, τα παιδιά χρειάζονται την κατάλληλη κατάρτιση και εμπειρία. Είναι σαφές ότι προγράμματα πρακτικής εξάσκησης όπου τα παιδιά κρίνουν ενεργά συγκεκριμένα σενάρια κυκλοφορίας και λαμβάνουν ανατροφοδότηση για την επάρκεια των κρίσεών τους, είναι μεταξύ των αποτελεσματικότερων μέσων και μπορούν να βελτιώσουν ουσιαστικά τη συμπεριφορά τους ακόμα και από την ηλικία των 5 ετών [2] [3]. Ο ιδανικός χώρος, το ιδανικό πλαίσιο για αυτή την πρακτική εξάσκηση είναι οι ίδιοι οι δρόμοι. Αυτό δεν μας προξενεί ιδιαίτερη έκπληξη, δεδομένου ότι αυτό το πλαίσιο επιτρέπει στα παιδιά να αποκτήσουν την απαραίτητη εμπειρία και να αναπτύξουν την κριτική ικανότητα για θέματα κυκλοφορίας, ακριβώς στο περιβάλλον στο οποίο τελικά θα κληθούν να την εφαρμόσουν. Δυστυχώς η εξάσκηση σε πραγματικές συνθήκες είναι χρονοβόρα, περιορισμένη από παράγοντες όπως ο καιρός, απαιτεί σημαντική προσπάθεια εκ μέρους των ανθρώπων που θα την αναλάβουν και ενδεχομένως κρύβει κινδύνους για τη σωματική ακεραιότητα των παιδιών. Για αυτούς τους λόγους, οι προσομοιώσεις με χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, μπορούν να διαδραματίσουν ένα σημαντικό ενισχυτικό ρόλο στην εκπαίδευση οδικής ασφάλειας. Εντούτοις, οι εφαρμογές που έχουν αναπτυχθεί μέχρι σήμερα, είναι κατά ένα μεγάλο μέρος αποσπασματικές και έχουν πειραματικό χαρακτήρα. Για να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη που οι προσομοιώσεις μπορούν να προσφέρουν, απαιτείται η ανάπτυξη περιεκτικών, πολύπλευρων, επιστημονικά σχεδιασμένων εφαρμογών. Σε αυτή την περίπτωση, τέτοιου είδους εφαρμογές αποκτούν ιδιαίτερη σημασία επειδή επιτρέπουν την υλοποίηση και τον έλεγχο ενός ευρύτερου φάσματος δυναμικών γεγονότων από ότι η πρακτική εξάσκηση μπορεί να προσφέρει. Δίνεται έτσι η ευκαιρία να επεκταθεί η εκπαίδευση με ένα συστηματικό και ελεγχόμενο τρόπο, σε μια ευρεία γκάμα προβλημάτων κυκλοφορίας που τα παιδιά καλούνται να λύσουν. Τα κυριότερα αντικείμενα που απασχόλησαν τις ερευνητικές προσπάθειες για Κυκλοφοριακή Αγωγή με τη χρήση πολυμέσων, αφορούσαν τέσσερις άξονες [3] [4]: Την ασφαλή εύρεση θέσεων-αντίληψη των κινδύνων που παρουσιάζονται από τη διαμόρφωση των δρόμων (τυφλά σημεία, διασταυρώσεις, σταθμευμένα αυτοκίνητα, κτλ) και τις ενέργειες που πρέπει να κάνει το παιδί ώστε να διασχίσει με ασφάλεια αυτά τα σημεία. Τις ενέργειες που πρέπει να κάνει το παιδί στο πεζοδρόμιο-συνειδητοποίηση των πιθανά και των πραγματικά κινούμενων οχημάτων και τις επιδράσεις τους στο πέρασμα του δρόμου. Τον συγχρονισμό - συντονισμό δραστηριοτήτων όπως το πέρασμα στην αντίθετη πλευρά του δρόμου σε σχέση με τα κινούμενα οχήματα. Την αντίληψη των παιδιών για τις προθέσεις των οδηγών-συνειδητοποίηση των συνθημάτων για τις μελλοντικές ενέργειες των οδηγών και την ανάγκη να ρυθμίσουν τις ενέργειες που αφορούν το πέρασμα στην αντίθετη πλευρά του δρόμου σε συνάρτηση με τις προθέσεις των οδηγών. Τα αποτελέσματα των παραπάνω προσπαθειών είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Παρατηρήθηκαν ουσιαστικές βελτιώσεις στη συμπεριφορά και την αντίληψη των παιδιών και στους τέσσερις άξονες που εξετάστηκαν, σε όλες τις ηλικιακές ομάδες (5-11 ετών). Πρέπει όμως να σταθούμε σε τρεις σημαντικές επισημάνσεις. Από τα αποτελέσματα των ερευνών δεν φαίνεται να υπάρχουν στοιχεία ότι η κατάρτιση που βασίζεται στα πολυμέσα μπορεί να ενεργήσει ως πλήρες υποκατάστατο της πρακτικής εξάσκησης σε πραγματικές συνθήκες. Ειδικότερα, για τις πιο μικρές ηλικίες υπάρχουν ενδείξεις ότι απαιτείται ένας συνδυασμός των δύο μεθόδων, ώστε το παιδί να αντιληφθεί τη σχέση μεταξύ της προσομοίωσης στον υπολογιστή και της πρακτικής εξάσκησης, έτσι ώστε η προσομοίωση σε υπολογιστή να έχει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Παρά τις ουσιαστικές βελτιώσεις, η βασισμένη στα πολυμέσα κατάρτιση, δεν παρήγαγε αποτελέσματα που να μοιάζουν με τα επίπεδα ικανοτήτων των ενηλίκων. Είναι σημαντικό, επομένως, να θεωρείται ως ενίσχυση των παιδιών για να γίνουν αποτελεσματικότεροι, αλλά παρόλα αυτά αρχάριοι πεζοί, οι οποίοι πρέπει ακόμα να κρατηθούν κάτω από γονική επίβλεψη. Τέλος, η επιτυχία της κατάρτισης που βασίζεται σε υπολογιστές, δεν είναι ανεξάρτητη από τις αλληλεπιδράσεις και τις σχέσεις μεταξύ ενήλικου-παιδιών. Το λογισμικό που χρησιμοποιήθηκε στις περισσότερες περιπτώσεις, ήταν έτσι σχεδιασμένο ώστε να επιτρέπει αυτές τις αλληλεπιδράσεις. Δεν συντρέχουν συνεπώς λόγοι ώστε να θεωρήσουμε αποτελεσματική τη χρήση παρόμοιου λογισμικού από παιδιά που εργάζονται μόνα τους.

4 Εικόνα 1. Εφαρμογή πολυμέσων Κυκλοφοριακής Αγωγής (British Department for Transport) Συνοψίζοντας, οι προηγούμενες έρευνες που χρησιμοποίησαν ποικίλες τεχνικές προσομοίωσης (παιχνίδια σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, βίντεο, computer animation και εφαρμογές πολυμέσων) και η βιβλιογραφική επισκόπηση δείχνουν ότι τα προγράμματα κατάρτισης που αξιοποίησαν τέτοια μέσα, οδήγησαν στη βελτίωση της κυκλοφοριακής συμπεριφοράς, κάτω από τις εξής συνθήκες [5] [6]: Όταν απαίτησαν από τα παιδιά να κάνουν κρίσεις αντίστοιχες με εκείνες που γίνονται κάτω από πραγματικές συνθήκες. Όταν οι Νέες Τεχνολογίες χρησιμοποιήθηκαν επιλεκτικά, λαμβάνοντας υπόψη τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους ως εκπαιδευτικού εργαλείου. Όταν εξετάστηκαν οι ανάγκες εκείνων που τις χρησιμοποίησαν, δηλαδή των παιδιών. Η κατάρτιση και η παρεχόμενη υποστήριξη πρέπει να είναι ανάλογη με αυτές. 4. Η εικονική Πραγματικότητα Τα πολυμέσα αποτελούν μια τεχνολογία η οποία έχει αξιοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό και σε διαφορετικές εκπαιδευτικές περιστάσεις. Σημαντικό πεδίο εξελίξεων αποτελεί μια νέα τεχνολογία που αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς και αφορά τα τρισδιάστατα γραφικά και την εικονική πραγματικότητα (Ε.Π.). Εφαρμογές της Ε.Π. υπάρχουν σε διάφορες μορφές τις τελευταίες δεκαετίες, καθιστώντας την ένα χρήσιμο περιβάλλον επαγγελματικής εκπαίδευσης ενηλίκων. Χρησιμοποιείται σε επαγγελματικά περιβάλλοντα όπου απαιτείται υψηλού επιπέδου εκπαίδευση, όπως στην πολεμική και πολιτική αεροπορία. Αντίστοιχες εφαρμογές αναπτύσσονται και χρησιμοποιούνται στην εκπαίδευση γιατρών, στρατιωτικών, μηχανικών, αλλά ακόμα και στα παιχνίδια. Μπορούμε να ορίσουμε την Ε.Π. ως ένα υψηλής τεχνολογίας μέσο διασύνδεσης ανθρώπουυπολογιστή που περιλαμβάνει τρισδιάστατη προσομοίωση πραγματικού χρόνου και αλληλεπιδράσεις μέσα από πολλαπλά αισθητηριακά κανάλια [7]. Αν μάλιστα αναφερθούμε στις νοητικές διεργασίες που συντελούνται σε ένα άτομο που ενεργεί μέσα σε ένα εικονικό περιβάλλον, μπορούμε να διευρύνουμε τον όρο εικονική πραγματικότητα λέγοντας ότι είναι μια κατάσταση που δημιουργείται στο μυαλό και που μπορεί, με μεταβαλλόμενο ποσοστό επιτυχίας, να απασχολεί την προσοχή ενός ανθρώπου με τρόπο παρόμοιο με αυτόν στο πραγματικό περιβάλλον. Οι συσκευές που χρησιμοποιούνται, συμβάλλουν στη δημιουργία αυτής της κατάστασης [8]. Τα σημεία που πηγάζουν από τους παραπάνω ορισμούς και καθιστούν την Ε.Π. ένα σημαντικό εκπαιδευτικό εργαλείο είναι: Η δυνατότητα της εξερεύνησης του εικονικού κόσμου από το χρήστη. Η αλληλεπίδραση του χρήστη με τα αντικείμενα αυτού του κόσμου. Η μερική ή ολική εμβύθιση του χρήστη μέσα στο συνθετικό περιβάλλον. Τα περιβάλλοντα Ε.Π., επιτρέπουν το χρήστη να: Μεταχειρίζεται και να αλληλεπιδρά με αντικείμενα όπως και στο φυσικό κόσμο, αλλά και να μπορεί να αλλάζει τα σχετικά τους μεγέθη, να εφαρμόζει ή να ανατρέπει τους φυσικούς νόμους.

5 Ελέγχει το χρόνο. Μπορεί να μελετήσει μέσα σε λίγα λεπτά την εξέλιξη ενός φαινομένου, το οποίο στην πραγματικότητα απαιτεί εκατομμύρια χρόνια για να ολοκληρωθεί, αλλά και το αντίστροφο, να μελετήσει δηλαδή ένα φαινόμενο που στην πραγματικότητα συμβαίνει σε απειροελάχιστο χρόνο. Να δέχεται πληροφορίες που κάτω από άλλες συνθήκες δεν θα ήταν διαθέσιμες στις ανθρώπινες αισθήσεις. Απεικονίζει και να μεταχειρίζεται αντικείμενα και γεγονότα που δεν έχουν φυσική μορφή, όπως οι μαθηματικές εξισώσεις. Αλληλεπιδρά με άλλους χρήστες, παρόντες στον εικονικό κόσμο [9]. Οι κατηγορίες Ε.Π. που σχετίζονται με την εκπαίδευση είναι: Δικτυακή-βασισμένη σε κείμενο Εικονική Πραγματικότητα (MUD s -Multi-User Dungeons-, MOO s -MUD Object Oriented-): Είναι εικονικοί κόσμοι πραγματικού χρόνου που στηρίζονται στη χρήση κειμένου παρά γραφικών. Επιτρέπουν τη συμμετοχή μεγάλου αριθμού χρηστών και αρχικά αναπτύχθηκαν για παιχνίδια σε δίκτυα ευρείας περιοχής. Δημιουργούνται με τον τρόπο αυτό «κοινωνίες» παικτών, ο κάθε παίκτης αναλαμβάνει ένα «ρόλο» και αναπτύσσονται κώδικες κοινωνικής συμπεριφοράς, ενώ παράλληλα ενθαρρύνεται το γράψιμο και η ανάγνωση. Επιτραπέζια Ε.Π.( Desktop Virtual Reality): Θεωρείται σαν φυσική συνέχεια των εφαρμογών πολυμέσων. Το εικονικό περιβάλλον παρουσιάζεται σε ένα κοινό ηλεκτρονικό υπολογιστή. Είναι ε- πίσης δυνατή και η τρισδιάστατη παρουσίαση του περιβάλλοντος με τη χρήση ειδικών στερεοσκοπικών γυαλιών. Το κύριο πλεονέκτημα αυτής της μορφής εικονικής πραγματικότητας είναι το σχετικά μικρό και προσιτό κόστος. Η υψηλή ανάλυση των οθονών παρέχει καλή ποιότητα γραφικών, σε αντίθεση με την χαμηλότερη απόδοση των συστημάτων προβολής εικόνας που προσαρμόζονται στο κεφάλι (Head Mounted Displays, HMD s). Σε συνδυασμό με το Διαδίκτυο, προσθέτει τη δυνατότητα πρόσβασης σε δικτυακούς κόσμους όπως στην παραπάνω κατηγορία, που στηρίζονται όμως στη χρήση γραφικών. Ημι-εμβυθισμένη ή προβαλλόμενη εικονική πραγματικότητα (Semi immersive/projected Virtual Reality): Αυτή η κατηγορία χαρακτηρίζεται από ευρυγώνια (πάνω από 60 ο ) προβολή εικόνας. Η προβολή γίνεται σε μία ή περισσότερες κυρτές οθόνες, όπως του κινηματογράφου. Αυτό δίνει στους συμμετέχοντες μια αίσθηση εμβύθισης. Επίσης υπάρχει ομαδική συμμετοχή, πράγμα σημαντικό για την εκπαιδευτική διαδικασία. Πλήρως εμβυθισμένη εικονική πραγματικότητα (Fully immersive Virtual Reality): Ο χρήστης α- πομονώνεται από το φυσικό περιβάλλον και «ζει» μόνο μέσα στο εικονικό. Όλες του οι κινήσεις λαμβάνουν χώρα μέσα σ αυτό και από αυτό αντλεί οπτικοακουστικά ερεθίσματα. Είναι απαραίτητο η προβολή εικόνας να γίνεται σε όλο το οπτικό πεδίο του χρήστη ώστε να έχει μπροστά του μόνο το εικονικό περιβάλλον. Συνήθως χρησιμοποιείται HMD. Με άλλες συσκευές, γίνεται ανίχνευση της θέσης, των ενεργειών και των κινήσεων του χρήστη (συσκευές εντοπισμού θέσης). Ο χρήστης μπορεί να αλληλεπιδρά με αντικείμενα του κόσμου όπως και στην πραγματικότητα με ειδικά γάντια (datagloves). Έτσι, ο βαθμός αλληλεπίδρασης με το εικονικό περιβάλλον είναι σημαντικός. Μεικτή πραγματικότητα (Augmented Reality): Είναι η ανάμειξη της Ε.Π. με την πραγματικότητα. Ο χρήστης βρίσκεται σε έναν εικονικό κόσμο, στο οποίο όμως προβάλλονται πραγματικά αντικείμενα τα οποία μπορεί να χειριστεί ακόμα και αν βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση ή σε εξαιρετικά ε- πικίνδυνα φυσικά περιβάλλοντα για παράδειγμα συσκευές ελέγχου στην καρδιά ενός πυρηνικού αντιδραστήρα ή στο διάστημα. 5. Η Εικονική Πραγματικότητα στην Κυκλοφοριακή Αγωγή Υπήρξε μία χρονική στιγμή κατά την οποία φάνηκε ότι ήταν εύκολο εφαρμογές της Ε.Π. να περάσουν και στην εκπαίδευση ανηλίκων, να χρησιμοποιηθούν δηλαδή για τη διδασκαλία σε μαθητές του δημοτικού σχολείου και του γυμνασίου. Κάτι τέτοιο όμως δεν συνέβη. Αιτία δεν ήταν η αποτυχία των εφαρμογών να πετύχουν ικανοποιητικά μαθησιακά αποτελέσματα, αλλά η διάψευση των προσδοκιών ότι ο απαραίτητος τεχνολογικός εξοπλισμός θα ήταν σύντομα προσιτός, από οικονομική άποψη, στο μέσο χρήστη. Η κατάσταση αυτή άλλαξε τα τελευταία δύο χρόνια με αποτέλεσμα να αναζωπυρωθεί το ενδιαφέρον για την Ε.Π. Για να αντιληφθούμε το ρόλο που η Ε.Π. μπορεί να παίξει στην εκπαίδευση και κατ επέκταση στην Κυκλοφοριακή Αγωγή, θα πρέπει να αναφερθούμε σε ορισμένα θεωρητικά και τεχνικά θέματα. 5.1 Θεωρητικά θέματα Σε θεωρητικό επίπεδο και αναλύοντας τους τρόπους με τους οποίους αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο που μας περιβάλλει, μπορούμε να αναφέρουμε ότι αυτό συμβαίνει με δύο τρόπους, από εμπειρίες

6 πρώτου προσώπου και από εμπειρίες τρίτου προσώπου. Οι πρώτες προέρχονται από την καθημερινή επαφή με τον κόσμο που μας περιβάλλει, είναι άμεσες, προσωπικές, υποκειμενικές, κατά κάποιο τρόπο «αθόρυβες» γιατί δεν γνωρίζουμε ότι μάθαμε κάτι και δεν απαιτούν την ύπαρξη συμβόλων. Οι δεύτερες προέρχονται από την περιγραφή κάποιου άλλου, είναι έμμεσες, κοινόχρηστες, ρητές και πάντα γνωρίζουμε ότι μάθαμε κάτι γιατί μας το δίδαξαν. Για να γίνει εφικτή η επικοινωνία μεταξύ αυτού που εξηγεί και αυτού που μαθαίνει, είναι απαραίτητη η ύπαρξη συμβόλων, όπως η γλώσσα, τα γράμματα και οι αριθμοί. Οι εμπειρίες πρώτου προσώπου δεν απαιτούν ιδιαίτερη και εσκεμμένη σκέψη από το άτομο. Στην πραγματικότητα, οι περισσότερες ενέργειες στην καθημερινή μας ζωή γίνονται έτσι. Δεν σχεδιάζουμε εκ των προτέρων πώς θα πλυθούμε, πώς θα ντυθούμε, πώς θα φάμε, πώς θα κοιμηθούμε. Απλά το κάνουμε. Η δράση πηγάζει άμεσα από την αντίληψη που έχουμε για τον κόσμο, χωρίς την παρεμβολή έντονης συνειδητής σκέψης. Η σκέψη παρεμβάλλεται στη δράση όταν αντιμετωπίζουμε ένα δίλημμα ή όταν κάτι πάει λάθος ή όταν χρειάζεται η προσοχή μας για να αντιμετωπίσουμε μια κατάσταση. Οι παραδοσιακές μορφές διδασκαλίας και τα πολυμέσα, στηρίζονται σε εμπειρίες τρίτου προσώπου. Ειδικότερα, οι εφαρμογές πολυμέσων, προσφέρουν αυτού του είδους τις εμπειρίες για τους εξής λόγους: Ο υπολογιστής παρεμβάλλεται μεταξύ του ατόμου και των πληροφοριών που περιέχει. Οι πληροφορίες αυτές προέρχονται από κάποιον τρίτο. Οι πληροφορίες δεν είναι άμεσα διαθέσιμες, αλλά μέσω του περιβάλλοντος διεπαφής (interface), του ποντικιού, του πληκτρολογίου, που όλα χρησιμοποιούν συστήματα συμβόλων. Τα σύμβολα αυτά απαιτούν κάποια σκέψη από το χρήστη ώστε να μπορεί να τα χρησιμοποιεί αποτελεσματικά. Αν όμως θέλουμε να έχουμε εμπειρίες πρώτου προσώπου με τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, πρέπει να ικανοποιούνται δύο συνθήκες: 1. Πρέπει να απουσιάζει το περιβάλλον διεπαφής υπολογιστή-μαθητή, κατά κάποιο τρόπο ο ηλεκτρονικός υπολογιστής πρέπει να είναι αόρατος. Αυτό σημαίνει ότι ο χρήστης-μαθητής θα πρέπει να χρησιμοποιεί για την επικοινωνία του με τον υπολογιστή όχι τις παραδοσιακές συσκευές (ποντίκι, πληκτρολόγιο, οθόνη), αλλά άλλες που να μην χρησιμοποιούν σύμβολα. 2. Στις εφαρμογές, η αλληλεπίδραση δεν πρέπει να είναι προσχεδιασμένη, αλλά πρέπει να είναι δυνατή κάθε είδους αλληλεπίδραση. Χρειαζόμαστε άδεια κελύφη, μέσα στα οποία οι μαθητές, οι δάσκαλοι και οι σχεδιαστές μπορούν να κατασκευάσουν οτιδήποτε θέλουν. Τα πλέον αποτελεσματικά περιβάλλοντα μάθησης είναι αυτά που επιτρέπουν απεριόριστο αριθμό και είδος αλληλεπιδράσεων, αυτά που επιτρέπουν εμπειρίες πρώτου και τρίτου προσώπου και αυτά που επιτρέπουν την παρουσία ή την απουσία συμβόλων. Όμως τέτοιας πολυπλοκότητας περιβάλλον συναντάμε μόνο στον πραγματικό κόσμο. Έτσι, ή θα πρέπει να μετατρέψουμε σε χώρο εκπαίδευσης τους δρόμους ή θα πρέπει να βρούμε ένα τρόπο να τους μεταφέρουμε μέσα στο σχολείο. Αυτό ακριβώς καλείται να επιτύχει η Ε.Π. Η Ε.Π., παρότι χρησιμοποιεί υπολογιστές, εντούτοις δεν χρησιμοποιεί ένα περιβάλλον διεπαφής που παρεμβάλλεται μεταξύ του χρήστη και του υπολογιστή. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρησιμοποιεί κάποιο σύστημα συμβόλων, αλλά επιδιώκει, με τη χρήση ειδικών συσκευών, να προσομοιάσει τις κινήσεις και τις ενέργειες που κάνουμε στον πραγματικό κόσμο. Βάζοντας το χρήστη μέσα σε ένα χωρίς περιορισμούς συνθετικό οδικό περιβάλλον, τον αφήνει ελεύθερο να επιλέξει τη δική του διαδρομή, να εξερευνήσει ελεύθερα οτιδήποτε, όποτε και με ότι τρόπο θέλει. Έτσι ο χρήστης αποκτά εμπειρίες πρώτου προσώπου και δημιουργεί τις δικές του αναπαραστάσεις για το συνθετικό κόσμο που τον περιβάλλει. Ένα από τα σημαντικά χαρακτηριστικά ενός περιβάλλοντος εικονικής πραγματικότητας, είναι η υποστήριξη συνύπαρξης σε αυτό περισσότερων του ενός χρηστών. Η συνύπαρξη δεν περιορίζεται στην ταυτόχρονη αλλά ξεχωριστή εξερεύνηση του συνθετικού περιβάλλοντος. Επεκτείνεται στη δυνατότητα οι χρήστες να συνομιλούν μεταξύ τους, να συνεργάζονται και να καθοδηγούν ο ένας τον άλλο. Δίνεται η δυνατότητα να αναπτυχθούν συνεργασίες, διάλογος και σχέσεις παρόμοιες με αυτές του πραγματικού κόσμου. Ο ρόλος της εμβύθισης αποτελεί σημείο τριβής μεταξύ των ειδικών που ασχολούνται με την Ε.Π. Α- ναφέραμε ότι με τον όρο εμβύθιση εννοούμε το φαινόμενο κατά το οποίο οι αισθήσεις του χρήστη ε- ξαπατούνται σε τέτοιο βαθμό, ώστε πιστεύει ότι βρίσκεται πραγματικά μέσα στον εικονικό κόσμο. Πρέπει να επισημάνουμε ότι δεν είναι δυνατή, ακόμα, η εμπλοκή και των πέντε αισθήσεων (εξαιρού-

7 νται η γεύση και η όσφρηση, αν και ήδη γίνονται δοκιμές συσκευών που απευθύνονται σε αυτές τις αισθήσεις) σε ένα εικονικό περιβάλλον. Για το λόγο αυτό δεν υπάρχει απόλυτη εμβύθιση. Παρόλα αυτά επειδή η όραση και η ακοή είναι οι πιο σημαντικές μας αισθήσεις, με κατάλληλες συσκευές, μπορούμε και τις ξεγελάμε με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται ένα υψηλός βαθμός εμβύθισης. Τα πειραματικά δεδομένα οδηγούν σε αντιφατικά συμπεράσματα αναφορικά με τη σημασία του βαθμού εμβύθισης στην επίτευξη συγκεκριμένων εκπαιδευτικών στόχων [10] [11]. Αυτό αφήνει τα περιθώρια για την υπόθεση ότι η αυξημένη αλληλεπίδραση με το εικονικό περιβάλλον έχει μεγαλύτερη σημασία, ή ότι ο συνδυασμός των δύο παραγόντων προσδίδουν την ιδιαίτερη αξία της εικονικής πραγματικότητας και την ιδιαίτερη θέση της ως παιδαγωγικού εργαλείου. Σε κάθε περίπτωση αυτό που είναι δεδομένο, είναι ότι μια εφαρμογή δεν χρειάζεται να τροποποιηθεί σημαντικά για να αλλάξει το είδος εμβύθισης στο οποίο ανήκει. Αυτό που μεταβάλλεται είναι οι συσκευές που χρησιμοποιούνται. 5.2 Τεχνικά θέματα Οι εφαρμογές Ε.Π. είναι ιδιαίτερα απαιτητικές από το υλικό του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Για να υλοποιηθούν χρειάζεται σύγχρονος εξοπλισμός και περίπλοκες περιφερειακές συσκευές. Εξετάζοντας τις τεχνολογικές εξελίξεις, και χωρίς να αναφερθούμε σε ειδικές τεχνικές λεπτομέρειες, τέσσερα είναι τα στοιχεία των ηλεκτρονικών υπολογιστών που μας ενδιαφέρουν, α) η ταχύτητα επεξεργασίας, β) η μνήμη και ο αποθηκευτικός χώρος, γ) τα γραφικά, η ποιότητα και η ταχύτητα της απεικόνισής τους και δ) το κόστος. Σήμερα πλέον διαθέτουμε ικανοποιητική επεξεργαστική ισχύ, πέρα από αρκετό αποθηκευτικό χώρο και όλα σε προσιτό για το μέσο χρήστη κόστος. Εκεί που υπήρχε μια σχετική υστέρηση ήταν στον τομέα των τρισδιάστατων γραφικών. Η ρεαλιστική απεικόνιση ενός περιβάλλοντος απαιτεί μεγάλη επεξεργαστική ισχύ από τις κάρτες γραφικών. Λέγοντας ρεαλιστική απεικόνιση εννοούμε α) τη δυνατότητα να υπολογίζονται σε πραγματικό χρόνο οι σκιές και οι φωτισμοί, β) η κίνηση να υπερβαίνει συνεχώς τα 25 καρέ το δευτερόλεπτο και γ) να υ- πάρχει η δυνατότητα να κινούνται ταυτόχρονα εκατοντάδες εκατομμύρια πολύγωνα το δευτερόλεπτο. Τα πολυμέσα εκμεταλλεύτηκαν τα γραφικά δύο διαστάσεων, εξαιτίας των περιορισμένων δυνατοτήτων των καρτών γραφικών και της σχετικά μικρής υπολογιστικής ισχύος. Στους υπολογιστές της τελευταίας πενταετίας, τα τρισδιάστατα γραφικά κέρδισαν σημαντικό έδαφος. Σημαντική ώθηση σε αυτό έδωσε η βιομηχανία των παιχνιδιών για υπολογιστές, παρουσιάζοντας ένα σημαντικό αριθμό τρισδιάστατων παιχνιδιών βολών πρώτου προσώπου (first person shoot them up s). Παράλληλα, την τελευταία τριετία, εμφανίστηκε η πιο πρόσφατη γενιά καρτών γραφικών, η οποία αύξησε κατακόρυφα τις δυνατότητες απεικόνισης, φωτισμού και κίνησης γραφικών σε τρεις διαστάσεις. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι το σύνολο σχεδόν των εφαρμογών να χρησιμοποιεί πλέον τρισδιάστατα γραφικά. Εικόνα 2. Σύγκριση παλαιότερης και νεότερης εφαρμογής Ε.Π. Η εξερεύνηση και η αλληλεπίδραση χρειάζεται να αναλυθούν από τεχνικής απόψεως. Αντίθετα με τον πραγματικό κόσμο, ένας «κόσμος» που στηρίζεται σε τρισδιάστατα γραφικά, δεν είναι πάντα πλήρως εξερευνήσιμος και πλήρως αλληλεπιδραστικός. Ας δούμε ένα παράδειγμα. Σε μια πόλη, στον πραγματικό κόσμο, μπορούμε να επισκεφτούμε όλες τις οικοδομές, τους δρόμους, τα μαγαζιά και γενικά τις

8 περιοχές της και αυτό συνιστά την έννοια της εξερεύνησης. Η έννοια της αλληλεπίδρασης είναι ότι μπορούμε να αγγίξουμε, να μετακινήσουμε και να περιεργαστούμε όλα τα αντικείμενα που περιέχονται σε αυτή την πόλη. Σε έναν τρισδιάστατο «κόσμο» κάποιες οικοδομές, δρόμοι ή και περιοχές ακόμα, δεν είναι προσιτές στο χρήστη. Επίσης δεν μπορεί να αλληλεπιδράσει με όλα τα αντικείμενα, παρά μόνο με αυτά που ο σχεδιαστής του «κόσμου» έχει δώσει αυτή τη δυνατότητα. Αυτοί οι περιορισμοί, που δεν είναι αξεπέραστοι, υπάρχουν για δύο λόγους. Ο εξαιρετικά μεγάλος αριθμός πολυγώνων θα ξεπερνούσε τις δυνατότητες της κάρτας γραφικών. Έτσι πολλές φορές ο αρχικός κόσμος κομματιάζεται σε μικρότερους. Στο παράδειγμά μας, περιοχές της πόλης μπορούν να αποτελέσουν και ένα ξεχωριστό υποσύνολο του αρχικού κόσμου. Όταν ο χρήστης επισκέπτεται μια συγκεκριμένη περιοχή, οι υπόλοιπες δεν είναι απαραίτητο να είναι σχεδιασμένες. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι για την κατασκευή ενός «κόσμου» απαιτείται εξαιρετικά επίπονη και χρονοβόρα εργασία. Όμως η σημαντική μείωση του κόστους του εξοπλισμού και παράλληλα η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, μας επιτρέπουν πλέον να αναπαραστήσουμε, με αρκετή ακρίβεια, τόσο τον πραγματικό κόσμο, όσο και υποθετικές καταστάσεις. Έτσι είναι δυνατή η υλοποίηση περίπλοκων και ρεαλιστικών συνθετικών περιβαλλόντων που θα χρησιμοποιηθούν στην Κυκλοφοριακή Αγωγή. 6. Τα επόμενα βήματα Με βάση όσα αναφέρθηκαν στα προηγούμενα κεφάλαια, θεωρούμε ότι oι εφαρμογές πολυμέσων είναι πιο κοντά στις παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας, είναι πιο εύκολα υλοποιήσιμες και εφαρμόσιμες στο σχολικό περιβάλλον. Από την άλλη όμως πλευρά, η Ε.Π. σε σύγκριση με τα πολυμέσα, είναι αποτελεσματικότερο παιδαγωγικό εργαλείο και γίνεται όλο και πιο προσιτή χάρη στις πρόσφατες τεχνολογικές εξελίξεις και τη σταδιακή μείωση του κόστους (πίνακας 2). Για το λόγο αυτό, το τελευταίο διάστημα, στα Παιδαγωγικά Τμήματα του Πανεπιστημίου Αιγαίου, η Ε.Π. αποτελεί αντικείμενο ερευνητικής προσπάθειας. Πολυμέσα Εικονική Πραγματικότητα Ρεαλιστική απεικόνιση περιβάλλοντος μικρή μεγάλη Εμβύθιση πολύ μικρή μικρή-πλήρης Αλληλεπιδράσεις περιορισμένες δυνητικά απεριόριστες Εξερεύνηση περιορισμένη δυνητικά απεριόριστη Συνεργασία πολλών χρηστών ναι ναι Εμπειρίες πρώτου προσώπου όχι ναι Εμπειρίες τρίτου προσώπου ναι ναι/όχι κατ επιλογή Χρήση συμβόλων ναι όχι Χρόνος ανάπτυξης εφαρμογής μικρός μεγάλος Κόστος εξοπλισμού-λογισμικού χαμηλό υψηλό Πίνακας 2. Σύγκριση πολυμέσων και Εικονικής Πραγματικότητας Επιλέξαμε την Κυκλοφοριακή Αγωγή ως πεδίο έρευνας και συνακόλουθα ανάπτυξης ολοκληρωμένης εφαρμογής Ε.Π. για τους εξής λόγους: Υπάρχει μόνιμο και μεγάλο πρόβλημα κυκλοφοριακής κουλτούρας στην Ελληνική πραγματικότητα. Έχει άμεση επίπτωση στην καθημερινή ζωή των μαθητών. Υπάρχει αναγκαιότητα εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου, επαναπροσδιορισμού των στόχων του μαθήματος και του τρόπου διδασκαλίας του. Παρέχει τη δυνατότητα υλοποίησης πολλαπλών σεναρίων. Παρέχει τη δυνατότητα ελέγχου και αξιολόγησης πολλαπλών μεταβλητών που αφορούν την αποτελεσματικότητα της Ε.Π. γενικά ως διδακτικού εργαλείου και ειδικά ως εργαλείου διδασκαλίας της Κυκλοφοριακής Αγωγής. Μπορεί να υλοποιηθεί με διάφορες μορφές Ε.Π. Δεν έχει επιχειρηθεί η υλοποίηση παρόμοιας εφαρμογής, θέτει τη χώρα επικεφαλής των εξελίξεων στον τομέα αυτό. Στόχοι της ερευνητικής προσπάθειας είναι: Ο έλεγχος των παραμέτρων που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα της Ε.Π. Ο έλεγχος των παραμέτρων που επηρεάζουν τη κυκλοφοριακή συμπεριφορά των παιδιών.

9 Η σύγκριση της αποτελεσματικότητας τη Ε.Π. σε σύγκριση με τα πολυμέσα και τις παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας. Να παρέχει ένα ολοκληρωμένο εκπαιδευτικό πακέτο Κυκλοφοριακής Αγωγής. Υλοποιούμε μια εικονική πόλη που περιλαμβάνει τις περισσότερες καταστάσεις που μπορεί να συναντήσει ένας πεζός. Σύντομα ολοκληρώνεται η φάση κατασκευής του περιβάλλοντος το οποίο στη συνέχεια, θα δοθεί για πειραματική εφαρμογή σε επιλεγμένες σχολικές τάξεις με σκοπό την αξιολόγηση, την ανατροφοδότηση και τη βελτίωσή της. Βιβλιογραφία [1] Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, [2] Department for Transport (2002), On the Safe Side Local Responsibilities on Road Safety Education in Schools, Road Safety education in primary schools, [3] Department for Transport (2002), Road Safety Research Compendium , [4] Department of the Environment, Transport and the Regions (1999), Road Safety and Child Development Research: A Summary Analysis, [5] Department for Transport (2002), Development and evaluation of a computer-based pedestrian training resource for children aged 5 to 11 years, index.htm [6] The Scottish Executive, Central Research Unit, Development Department Research Programme Research Findings No. 79, The Role of Information and Communications Technology in Road Safety Education, [7] Τσολακίδης Κ., Φωκίδης Μ (2003), Η Εικονική Πραγματικότητα στην Εκπαίδευση: Ένας πρώτος προβληματισμός, υπό δημοσίευση, Σύγχρονη Εκπαίδευση [8] Macpherson C., Keppell M., 1998, Virtual reality: What is the state of play in education?, Australian Journal of Educational Technology, 14(1), [9] Kalawsky R.S., 1996, Exploiting Virtual Reality Techniques in Education and Training: Technological Issues, AGOCR report, [10] Winn, W. (1993), A Conceptual Basis for Educational Applications of Virtual Reality, Human Interface Technology Laboratory, Report No. TR-93-9 [11] Byrne, C. (1996), Water on Tap: The Use of Virtual Reality as an Educational Tool, PhD thesis, Department of Industrial Engineering, University of Washington, dissertations/

Τσικολάτας Α. (2011) Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα

Τσικολάτας Α. (2011) Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή Τσικολάτας Αλέξανδρος Αναπληρωτής Καθηγητής, ΕΕΕΕΚ Παμμακαρίστου, tsikoman@hotmail.com Περίληψη Στην παρούσα εργασία γίνεται διαπραγμάτευση του ρόλου των

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Στρατηγικού Σχεδίου για τη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας στην Ελλάδα Παιδεία Οδικής Ασφάλειας

Ανάπτυξη Στρατηγικού Σχεδίου για τη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας στην Ελλάδα Παιδεία Οδικής Ασφάλειας Εσπερίδα «Προτάσεις για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας στην Ελλάδα» Ρόδος, 22 Μαρτίου 2012 Ανάπτυξη Στρατηγικού Σχεδίου για τη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας στην Ελλάδα Παιδεία Οδικής Ασφάλειας Γ. Κανελλαΐδης,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΙΣΧΥΕΙ ΚΑΤΑ ΤΟ ΜΕΡΟΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΛΥΚΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΙΣΧΥΟΥΝ ΤΟ ΔΕΠΠΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους. του Σταύρου Κοκκαλίδη. Μαθηματικού

Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους. του Σταύρου Κοκκαλίδη. Μαθηματικού Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους του Σταύρου Κοκκαλίδη Μαθηματικού Διευθυντή του Γυμνασίου Αρχαγγέλου Ρόδου-Εκπαιδευτή Στα προγράμματα Β Επιπέδου στις ΤΠΕ Ορισμός της έννοιας του σεναρίου.

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχαγωγικό Λογισμικό

Ψυχαγωγικό Λογισμικό Ψυχαγωγικό Λογισμικό Δομή Μαθήματος, Περιεχόμενα, Στόχοι Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Πληροφορικής, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Πληροφορικής, Κωνσταντίνος Οικονόμου, Επίκουρος Καθηγητής Βασίλειος Κομιανός,

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Βασίλης Κόμης, Επίκουρος Καθηγητής Ερευνητική Ομάδα «ΤΠΕ στην Εκπαίδευση» Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογές Εκπαιδευτικού Λογισμικού για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση

Εφαρμογές Εκπαιδευτικού Λογισμικού για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Εφαρμογές Εκπαιδευτικού Λογισμικού για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Μαρία Καραβελάκη-Καπλάνη, M.Sc. INTE*LEARN Αγν.Στρατιώτη 46 176 73 Καλλιθέα τηλ. 95 91 853, fax. 95 72 098 E-mail: intelrn@prometheus.hol.gr

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογές Προσομοίωσης

Εφαρμογές Προσομοίωσης Εφαρμογές Προσομοίωσης H προσομοίωση (simulation) ως τεχνική μίμησης της συμπεριφοράς ενός συστήματος από ένα άλλο σύστημα, καταλαμβάνει περίοπτη θέση στα πλαίσια των εκπαιδευτικών εφαρμογών των ΤΠΕ. Μπορούμε

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Τεχνολογία - Πολυμέσα. Ελένη Περιστέρη, Msc, PhD

Εκπαιδευτική Τεχνολογία - Πολυμέσα. Ελένη Περιστέρη, Msc, PhD Εκπαιδευτική Τεχνολογία - Πολυμέσα Ελένη Περιστέρη, Msc, PhD Τι είναι η «Εκπαιδευτική Τεχνολογία» (1) Εκπαιδευτική Τεχνολογία είναι «η εφαρμογή τεχνολογικών διαδικασιών και εργαλείων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ Γ1 ΤΟΥ 10 ΟΥ Δ.Σ. ΤΣΕΣΜΕ ( ) ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. ΜΑΘΗΜΑ: Μελέτη Περιβάλλοντος. ( Ενότητα 3: Μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ Γ1 ΤΟΥ 10 ΟΥ Δ.Σ. ΤΣΕΣΜΕ ( ) ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. ΜΑΘΗΜΑ: Μελέτη Περιβάλλοντος. ( Ενότητα 3: Μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΟ Γ1 ΤΟΥ 10 ΟΥ Δ.Σ. ΤΣΕΣΜΕ (10.11.2010) ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: Μελέτη Περιβάλλοντος ( Ενότητα 3: Μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς Κεφάλαιο 3: Κυκλοφορούμε με ασφάλεια) ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΟΡΙΟ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΞ ΑΡΙΣΤΕΡΩΝ ΚΑΙ ΕΚ ΔΕΞΙΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΚΟΥΤΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Το έργο υλοποιείται με δωρεά από το ΕΠΜ_2014 Εκπαιδευτικό Έργο «Το Κινητό Μουσείο»

Διαβάστε περισσότερα

Η διάρκεια πραγματοποίησης της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής ήταν 2 διδακτικές ώρες

Η διάρκεια πραγματοποίησης της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής ήταν 2 διδακτικές ώρες ΣΧΟΛΕΙΟ Η εκπαιδευτική πρακτική αφορούσε τη διδασκαλία των μεταβλητών στον προγραμματισμό και εφαρμόστηκε σε μαθητές της τελευταίας τάξης ΕΠΑΛ του τομέα Πληροφορικής στα πλαίσια του μαθήματος του Δομημένου

Διαβάστε περισσότερα

Κυκλοφοριακή Αγωγή. «Κυκλοφορώ με ασφάλεια!» Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Φλώρινας - Γ Τάξη. Σχολικό έτος 2014-15

Κυκλοφοριακή Αγωγή. «Κυκλοφορώ με ασφάλεια!» Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Φλώρινας - Γ Τάξη. Σχολικό έτος 2014-15 Κυκλοφοριακή Αγωγή «Κυκλοφορώ με ασφάλεια!» Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Φλώρινας - Γ Τάξη Σκοπός του προγράμματος είναι: Σχολικό έτος 2014-15 α) Ο εμπλουτισμός της γνώσης και η κατανόηση των βασικών κανόνων

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ:

ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ: ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ: σύγχρονες αναγνώσεις Καβάλα 14/11/2015 ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΤΖΕΚΑΚΗ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2 Γιατί αλλαγές; 1 3 Για ουσιαστική μαθηματική ανάπτυξη, Σύγχρονο πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 2 ΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΦΕΡΕΙΑΣ ΣΑΜΟΥ

ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 2 ΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΦΕΡΕΙΑΣ ΣΑΜΟΥ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΚΟΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ 2 ΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΦΕΡΕΙΑΣ ΣΑΜΟΥ Το σχολείο, ως ένας κατεξοχήν κοινωνικός θεσμός, δεν μπορεί να παραμείνει αναλλοίωτο μπροστά στις ραγδαίες

Διαβάστε περισσότερα

Λογισμικό διδασκαλίας των μαθηματικών της Γ Τάξης Γυμνασίου

Λογισμικό διδασκαλίας των μαθηματικών της Γ Τάξης Γυμνασίου Λογισμικό διδασκαλίας των μαθηματικών της Γ Τάξης Γυμνασίου Δρ. Βασίλειος Σάλτας 1, Αλέξης Ηλιάδης 2, Ιωάννης Μουστακέας 3 1 Διδάκτωρ Διδακτικής Μαθηματικών, Επιστημονικός Συνεργάτης ΑΣΠΑΙΤΕ Σαπών coin_kav@otenet.gr

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό Σενάριο 2

Εκπαιδευτικό Σενάριο 2 Εκπαιδευτικό Σενάριο 2 Τίτλος: Τα συνεργατικά περιβάλλοντα δημιουργίας και επεξεργασίας υπολογιστικών φύλλων Εκτιμώμενη διάρκεια εκπαιδευτικού σεναρίου: Προβλέπεται να διαρκέσει συνολικά 3 διδακτικές ώρες.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ Με το άνοιγμα των σχολείων κορυφώνεται η αγωνία των γονιών για την οδική ασφάλεια των παιδιών τους. Ενόψει της νέας σχολικής χρονιάς, η Ελληνική Λέσχη

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Διαστάσεις της διαφορετικότητας Τα παιδιά προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό σεμινάριο για το διδακτικό προσωπικό του ΑΤΕΙ Λάρισας

Εκπαιδευτικό σεμινάριο για το διδακτικό προσωπικό του ΑΤΕΙ Λάρισας Εκπαιδευτικό σεμινάριο για το διδακτικό προσωπικό του ΑΤΕΙ Λάρισας Κυριακή Μπαλτά Βιβλιοθηκονόμος-Τεχνολόγος εκπαίδευσης Πανεπιστήμιο Μακεδονίας - Βιβλιοθήκη Λάρισα Φεβρουάριος 2006 Εξ αποστάσεως εκπαίδευση

Διαβάστε περισσότερα

Η Εικονική Πραγματικότητα στην Εκπαίδευση: Ένας πρώτος προβληματισμός Τσολακίδης Κ., Φωκίδης Μ.

Η Εικονική Πραγματικότητα στην Εκπαίδευση: Ένας πρώτος προβληματισμός Τσολακίδης Κ., Φωκίδης Μ. Η Εικονική Πραγματικότητα στην Εκπαίδευση: Ένας πρώτος προβληματισμός Τσολακίδης Κ., Φωκίδης Μ. Περίληψη Οι μορφές διδασκαλίας και οι παιδαγωγικές αντιλήψεις στη σύγχρονη κοινωνία αλλάζουν. Η Εικονική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΥΠΕΧΩΔΕ (Π.Ο.Σ.Ε.Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.) ΗΜΕΡΙΔΑ: «ΟΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ» Πολιτική Οδικής Ασφάλειας και Εκπαίδευση

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΥΠΕΧΩΔΕ (Π.Ο.Σ.Ε.Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.) ΗΜΕΡΙΔΑ: «ΟΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ» Πολιτική Οδικής Ασφάλειας και Εκπαίδευση ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΥΠΕΧΩΔΕ (Π.Ο.Σ.Ε.Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.) ΗΜΕΡΙΔΑ: «ΟΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ» Πολιτική Οδικής Ασφάλειας και Εκπαίδευση Ιωάννης Αλεξάκης Προϊστάμενος Τμήματος Οδικής Ασφάλειας & Κανόνων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ 1 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΕ ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ 12 ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: Ενεργός συμμετοχή (βιωματική μάθηση) ΘΕΜΑ: Παράδοση στο μάθημα των «ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ», για τον τρόπο διαχείρισης των σκληρών δίσκων.

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη Πεδίου ΟΜΑΔΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Μελέτη Πεδίου ΟΜΑΔΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012 Μελέτη Πεδίου ΟΜΑΔΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012 Μελέτη Πεδίου-Ορισμός Οι μελέτες πεδίου αναφέρονται σε προσχεδιασμένες δραστηριότητες των μαθητών/τριών που πραγματοποιούνται

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τμήμα Ιατρικών εργαστηρίων & Προσχολικής Αγωγής Συντονίστρια: Επίκουρη Καθηγήτρια, Ελένη Μουσένα [Σύγχρονες Τάσεις στην Παιδαγωγική Επιστήμη] «Παιδαγωγικά μέσω Καινοτόμων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) Χρίστος Δούκας Αντιπρόεδρος του ΠΙ

ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) Χρίστος Δούκας Αντιπρόεδρος του ΠΙ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) Χρίστος Δούκας Αντιπρόεδρος του ΠΙ Οι Δ/τές ως προωθητές αλλαγών με κέντρο τη μάθηση Χαράσσουν τις κατευθύνσεις Σχεδιάσουν την εφαρμογή στη σχολική πραγματικότητα Αναπτύσσουν

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική Παρέμβαση Τάξη Σχολείο Δημοτικό ΠΑΛΑΙΟΥ ΑΓΙΟΝΕΡΙΟΥ Ονοματεπώνυμο Ημερομηνία: Τίτλος Δραστηριότητας: Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα

Διδακτική Παρέμβαση Τάξη Σχολείο Δημοτικό ΠΑΛΑΙΟΥ ΑΓΙΟΝΕΡΙΟΥ Ονοματεπώνυμο Ημερομηνία: Τίτλος Δραστηριότητας: Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα ΔιδακτικήΠαρέμβαση Τάξη: Δ, Ε, ΣΤ Δημοτικού Σχολείο: Ολοήμερο Δημοτικό ΠΑΛΑΙΟΥ ΑΓΙΟΝΕΡΙΟΥ Κιλκίς Ονοματεπώνυμο: Μπακατσέλος Χρήστος Ημερομηνία: 18-11-2013 Τίτλος Δραστηριότητας: «Εισαγωγή στην δομή επανάληψης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Κ. ΜΠΟΤΣΑΚΗΣ, Φυσικός, PhD ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Π.Δ.Ε. ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Κ. ΜΠΟΤΣΑΚΗΣ, Φυσικός, PhD ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Π.Δ.Ε. ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ η ΜΙΚΡΟΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ως ΕΡΓΑΛΕΙΟ του ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗΣ Κ. ΜΠΟΤΣΑΚΗΣ, Φυσικός, PhD ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Π.Δ.Ε. ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ η μικροδιδασκαλία, είναι μια: μικρογραφία μαθήματος,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Κατερίνα Σάλτα ΔιΧηΝΕΤ 2017-2018 Θέματα Διδακτικής Φυσικών Επιστήμων 1. ΟΙ ΙΔΕΕΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ 2. ΤΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΚΑΙ Η ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ 3. ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ & ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ 4. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Το έργο υλοποιείται με δωρεά από το Σύντομη περιγραφή Το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Κων/νος Καλέμης, Άννα Κωσταρέλου, Μαρία Αγγελική Καλέμη Εισαγωγή H σύγχρονη τάση που επικρατεί

Διαβάστε περισσότερα

Χρήση των Νέων Τεχνολογιών στον Αθλητισμό και στη Φυσική Αγωγή. Δρ. Απόστολος Ντάνης Σχολικός Σύμβουλος Φ.Α.

Χρήση των Νέων Τεχνολογιών στον Αθλητισμό και στη Φυσική Αγωγή. Δρ. Απόστολος Ντάνης Σχολικός Σύμβουλος Φ.Α. Χρήση των Νέων Τεχνολογιών στον Αθλητισμό και στη Φυσική Αγωγή Δρ. Απόστολος Ντάνης Σχολικός Σύμβουλος Φ.Α. Η ελεύθερη πτώση του Felix Baumgartner από ύψος 39.000 μέτρων, για πάνω από 5 min, ξεπερνώντας

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ «ΤΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ»

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ «ΤΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ» ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ «ΤΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ» Νικόλαος Μπαλκίζας 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σκοπός του σχεδίου μαθήματος είναι να μάθουν όλοι οι μαθητές της τάξης τις έννοιες της ισοδυναμίας των κλασμάτων,

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Σχολικών Δραστηριοτήτων

Πρόγραμμα Σχολικών Δραστηριοτήτων Πρόγραμμα Σχολικών Δραστηριοτήτων 2015-2016 ΕΠΙΘΥΜΩ Η ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΝΑ ΑΝΑΡΤΗΘΕΙ ΣΤΟ ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΣΔ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ Π.Ε. ΗΜΑΘΙΑΣ ΟΧΙ Σχολική Μονάδα: 5 ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ Τίτλος

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 1: Πώς να διδάξεις ηλικιωμένους για να χρησιμοποιήσουν τη ψηφιακή τεχνολογία. Ημερομηνία: 15/09/2017. Intellectual Output:

Ενότητα 1: Πώς να διδάξεις ηλικιωμένους για να χρησιμοποιήσουν τη ψηφιακή τεχνολογία. Ημερομηνία: 15/09/2017. Intellectual Output: Τίτλος: Εταίρος: Ενότητα 1: Πώς να διδάξεις ηλικιωμένους για να χρησιμοποιήσουν τη ψηφιακή τεχνολογία SOSU Oestjylland Ημερομηνία: 15/09/2017 Intellectual Output: IO3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ψυχολογικές Πτυχές...2

Διαβάστε περισσότερα

Ένας ψηφιακός κατάλογος για την Κοινωνία της Πληροφορίας. ΤΕΕ Ειδικής Αγωγής 1 Β Βαθμίδας

Ένας ψηφιακός κατάλογος για την Κοινωνία της Πληροφορίας. ΤΕΕ Ειδικής Αγωγής 1 Β Βαθμίδας Ένας ψηφιακός κατάλογος για την Κοινωνία της Πληροφορίας ΤΕΕ Ειδικής Αγωγής 1 Β Βαθμίδας Ο υπολογιστής στους αθλητικούς αγώνες Οι αθλητικοί αγώνες απαιτούν άμεση πληροφόρηση και ενημέρωση τόσο αυτών που

Διαβάστε περισσότερα

Από τη σχολική συμβατική τάξη στο νέο υβριδικό μαθησιακό περιβάλλον: εκπαίδευση από απόσταση για συνεργασία και μάθηση

Από τη σχολική συμβατική τάξη στο νέο υβριδικό μαθησιακό περιβάλλον: εκπαίδευση από απόσταση για συνεργασία και μάθηση Από τη σχολική συμβατική τάξη στο νέο υβριδικό μαθησιακό περιβάλλον: εκπαίδευση από απόσταση για συνεργασία και μάθηση Δρ Κώστας Χαμπιαούρης Επιθεωρητής Δημοτικής Εκπαίδευσης Συντονιστής Άξονα Αναλυτικών

Διαβάστε περισσότερα

Πλάνο διδακτικού σχεδιασμού για τη μέθοδο project Πρώτη εβδομάδα

Πλάνο διδακτικού σχεδιασμού για τη μέθοδο project Πρώτη εβδομάδα ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2009 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 8 ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΧΟΛΙΚΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ Ονοματεπώνυμο:. Σχολείο: 29o Δημοτικό Σχολείο Βόλου Τάξη: ΣΤ2 Πλάνο διδακτικού

Διαβάστε περισσότερα

Eκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλίκων & Δία Βίου Μάθηση

Eκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλίκων & Δία Βίου Μάθηση Πρόγραμμα Eξ Aποστάσεως Eκπαίδευσης (E learning) Eκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλίκων & Δία Βίου Μάθηση Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ Π ΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ Π ΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ Π ΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ Π ΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ Π ΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ Π ΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Κ Υ Κ Λ Ο Υ Π Λ Η Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Η Σ Κ Α Ι Υ Π Η Ρ Ε Σ Ι Ω Ν Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Κ Η

Διαβάστε περισσότερα

Ισαβέλλα Κοτίνη, Σοφία Τζελέπη 27/5/2013 ΚΣΕ ΠΕ19 20 ΙΣΑΒΕΛΛΑ ΚΟΤΙΝΗ, ΣΟΦΙΑ ΤΖΕΛΕΠΗ

Ισαβέλλα Κοτίνη, Σοφία Τζελέπη 27/5/2013 ΚΣΕ ΠΕ19 20 ΙΣΑΒΕΛΛΑ ΚΟΤΙΝΗ, ΣΟΦΙΑ ΤΖΕΛΕΠΗ Ο ρόλος των ΤΠΕ στη δόμηση της κοινωνίας της Γνώσης. Η ένταξη των ΤΠΕ στα πλαίσια των στόχων της εκπαίδευσης για την περίοδο 2007 2013 και για το 2020. Ισαβέλλα Κοτίνη, Σοφία Τζελέπη Ευρωπαϊκές Πολιτικές

Διαβάστε περισσότερα

Σενάριο 7: Κυκλοφοριακή Αγωγή

Σενάριο 7: Κυκλοφοριακή Αγωγή Σενάριο 7: Κυκλοφοριακή Αγωγή Φύλλο Εργασίας Τίτλος: Κυκλοφοριακή Αγωγή Γνωστικό Αντικείμενο: Μελέτη Περιβάλλοντος Διδακτική Ενότητα: Μεταφορές Τάξη: Β' Δημοτικού Διάρκεια: 2 ώρες Δραστηριότητα 1: Κυκλοφορώ

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιάζοντας εκπαιδευτικές δραστηριότητες με νόημα για τους μαθητές-ο ρόλοςτωνστιλ διδασκαλίας. Αυγερινός Γ. Ανδρέας

Σχεδιάζοντας εκπαιδευτικές δραστηριότητες με νόημα για τους μαθητές-ο ρόλοςτωνστιλ διδασκαλίας. Αυγερινός Γ. Ανδρέας Σχεδιάζοντας εκπαιδευτικές δραστηριότητες με νόημα για τους μαθητές-ο ρόλοςτωνστιλ διδασκαλίας Αυγερινός Γ. Ανδρέας aavgerin@phyed.duth.gr Κεντρική έννοια είναι ότι Ο καθηγητής ΦΑ επιτυγχάνει τους διδακτικούς

Διαβάστε περισσότερα

Γεωµετρία Β' Λυκείου. Συµµεταβολή µεγεθών. Εµβαδόν ισοσκελούς τριγώνου. Σύστηµα. συντεταγµένων. Γραφική παράσταση συνάρτησης. Μέγιστη - ελάχιστη τιµή.

Γεωµετρία Β' Λυκείου. Συµµεταβολή µεγεθών. Εµβαδόν ισοσκελούς τριγώνου. Σύστηµα. συντεταγµένων. Γραφική παράσταση συνάρτησης. Μέγιστη - ελάχιστη τιµή. Σενάριο 6. Συµµεταβολές στο ισοσκελές τρίγωνο Γνωστική περιοχή: Γεωµετρία Β' Λυκείου. Συµµεταβολή µεγεθών. Εµβαδόν ισοσκελούς τριγώνου. Σύστηµα συντεταγµένων. Γραφική παράσταση συνάρτησης. Μέγιστη - ελάχιστη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΉ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΉ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ ΔΙΔΑΚΤΙΚΉ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ 2. Εκπαιδευτικό Λογισμικό για τα Μαθηματικά 2.1 Κύρια χαρακτηριστικά του εκπαιδευτικού λογισμικού για την Διδακτική των Μαθηματικών 2.2 Κατηγορίες εκπαιδευτικού λογισμικού για

Διαβάστε περισσότερα

Συνεργατικές πρακτικές: Συνεργασία μεταξύ γενικών και ειδικών παιδαγωγών

Συνεργατικές πρακτικές: Συνεργασία μεταξύ γενικών και ειδικών παιδαγωγών Συνεργατικές πρακτικές: Συνεργασία μεταξύ γενικών και ειδικών παιδαγωγών Αναστασία Βλάχου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Γιατί η συνεργασία είναι αναγκαία;

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά και Πληροφορική. Διδακτική Αξιοποίηση του Διαδικτύου για τη Μελέτη και την Αυτο-αξιολόγηση των Μαθητών.

Μαθηματικά και Πληροφορική. Διδακτική Αξιοποίηση του Διαδικτύου για τη Μελέτη και την Αυτο-αξιολόγηση των Μαθητών. Μαθηματικά και Πληροφορική. Διδακτική Αξιοποίηση του Διαδικτύου για τη Μελέτη και την Αυτο-αξιολόγηση των Μαθητών. Α. Πέρδος 1, I. Σαράφης, Χ. Τίκβα 3 1 Ελληνογαλλική Σχολή Καλαμαρί perdos@kalamari.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Σχεδίαση και Ανάπτυξη εφαρμογής ηλεκτρονικής εκπαίδευσης σε περιβάλλον Διαδικτύου: Υποστήριξη χαρακτηριστικών αξιολόγησης

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Σχεδίαση και Ανάπτυξη εφαρμογής ηλεκτρονικής εκπαίδευσης σε περιβάλλον Διαδικτύου: Υποστήριξη χαρακτηριστικών αξιολόγησης ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Σχεδίαση και Ανάπτυξη εφαρμογής ηλεκτρονικής εκπαίδευσης σε περιβάλλον Διαδικτύου: Υποστήριξη χαρακτηριστικών αξιολόγησης ΚΑΡΠΑΤΣΗΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µικρές τάξεις ηµοτικού) Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Ο καιρός» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών εννοιολογικής χαρτογράφησης. ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου

Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου Βασίλειος Κωτούλας vaskotoulas@sch.gr h=p://dipe.kar.sch.gr/grss Αρχαιολογικό Μουσείο Καρδίτσας Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου Η Δομή της εισήγησης 1 2 3 Δυο λόγια για Στόχοι των Ερευνητική

Διαβάστε περισσότερα

"Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΣΑΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΤΟΥ Π.Τ.Δ.Ε ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ".

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΣΑΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΤΟΥ Π.Τ.Δ.Ε ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ. "Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΣΑΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΤΟΥ Π.Τ.Δ.Ε ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ". Σίμος Αναγνωστάκης, Ε.Ε.Δι.Π., sanagn@edc.uoc.gr Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ

ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ Εισαγωγή Η έρευνα στην Ευρώπη δείχνει ότι οι άνθρωποι με αναπηρίες όλων των ηλικιών έχουν προσωπική εμπειρία με την τεχνολογία.

Διαβάστε περισσότερα

O φάκελος μαθητή/-τριας

O φάκελος μαθητή/-τριας O φάκελος μαθητή/-τριας Δρ Δημήτριος Γκότζος Οι διαφάνειες 1-14 και 18-20 αποτελούν προϊόν μελέτης και αποδελτίωσης του Ι.Ε.Π. (2017). Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Δημοτικό http://iep.edu.gr/images/iep/epistimoniki_ypiresia/epist_monades/a_kyklos/evaluation/2017/2a_perigrafiki_dhmotiko.pdf

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση. Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 3/10/2016

Αξιολόγηση. Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 3/10/2016 Αξιολόγηση Χαρίκλεια Τσαλαπάτα 3/10/2016 Εκπαιδευτική Αξιολόγηση Τι γνωρίζουν οι μαθητές; (Pellegrino, Chudowsky) Σε ποιο βαθμό; Τι δεν μάθανε; Βάσει ενδείξεων Τι λένε Τι κάνουν Βοηθά να δούμε αν πετύχαμε

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική της Πληροφορικής

Διδακτική της Πληροφορικής 3 η Ατομική Εργασία Καταληκτική Ημερομηνία Παράδοσης της Εργασίας: 5/3/2012 Σκοπός της εργασίας είναι ο σχεδιασμός ενός σεναρίου διδασκαλίας για έννοια/ες του γνωστικού αντικειμένου της Πληροφορικής με

Διαβάστε περισσότερα

Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση

Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ EL Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση Εισαγωγή Η αξιολόγηση στη συνεκπαίδευση αποτελεί μια προσέγγιση της αξιολόγησης στο πλαίσιο της γενικής

Διαβάστε περισσότερα

Διερευνητική μάθηση We are researchers, let us do research! (Elbers and Streefland, 2000)

Διερευνητική μάθηση We are researchers, let us do research! (Elbers and Streefland, 2000) Διερευνητική μάθηση We are researchers, let us do research! (Elbers and Streefland, 2000) Πρόκειται για την έρευνα που διεξάγουν οι επιστήμονες. Είναι μια πολύπλοκη δραστηριότητα που απαιτεί ειδικό ακριβό

Διαβάστε περισσότερα

Υλοποιείται σε >30 χώρες και συμμετέχουν >17.000 μαθητές ηλικίας 9 έως 19 ετών. Μια ομαδοσυνεργατική προσέγγιση μάθησης.

Υλοποιείται σε >30 χώρες και συμμετέχουν >17.000 μαθητές ηλικίας 9 έως 19 ετών. Μια ομαδοσυνεργατική προσέγγιση μάθησης. Υλοποιείται σε >30 χώρες και συμμετέχουν >17.000 μαθητές ηλικίας 9 έως 19 ετών. Μια ομαδοσυνεργατική προσέγγιση μάθησης. Οι μαθητές ανακαλύπτουν την Φυσική, τις Τεχνολογίες, την Μηχανική και τα Μαθηματικά

Διαβάστε περισσότερα

21/02/17. Μετρήσεις. Μετρήσεις. Μετρήσεις ΕΠΑ 604: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ & ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

21/02/17. Μετρήσεις. Μετρήσεις. Μετρήσεις ΕΠΑ 604: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ & ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΕΠΑ 604: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ & ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ 02_ Εισαγωγή στην αξιολόγηση και τις μετρήσεις στην προσχολική ηλικία Μετρήσεις Η μέτρηση είναι η αριθμητική απόδοση ενός χαρακτηριστικού Π.χ. καλός

Διαβάστε περισσότερα

Διδασκαλία της Κυκλοφοριακής Αγωγής σε μαθητές του δημοτικού σχολείου με τη χρήση εφαρμογής επιτραπέζιας Εικονικής Πραγματικότητας

Διδασκαλία της Κυκλοφοριακής Αγωγής σε μαθητές του δημοτικού σχολείου με τη χρήση εφαρμογής επιτραπέζιας Εικονικής Πραγματικότητας Διδασκαλία της Κυκλοφοριακής Αγωγής σε μαθητές του δημοτικού σχολείου με τη χρήση εφαρμογής επιτραπέζιας Εικονικής Πραγματικότητας STOP Ονειρούπολη Oniroupoli Τα δεδομένα Στην Ελλάδα έχουμε πάνω από 800

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική Εργασία (Project)

Ερευνητική Εργασία (Project) Ερευνητική Εργασία (Project) Ερευνητικές Εργασίες (Project) Τι είναι ερευνητική εργασία Σκοπός της ερευνητικής εργασίας Εκπαιδευτική Αξία Προϋποθέσεις επιτυχίας του project Ρόλος του μαθητή Ρόλος του Εκπαιδευτικού

Διαβάστε περισσότερα

Γεώργιος Καρατάσιος Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας

Γεώργιος Καρατάσιος Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας Η ΟΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ Στη χώρα μας η μείωση των τροχαίων ατυχημάτων δεν είναι ακόμα σε ικανοποιητικό επίπεδο ώστε να την «ανεβάσουν» από τις τελευταίες θέσεις

Διαβάστε περισσότερα

International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials

International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials Εργαστήρι 3 Ο συμβουλευτικός ρόλος της ομάδας στήριξης σχολείων που εφαρμόζουν τη δυναμική προσέγγιση σχολικής

Διαβάστε περισσότερα

Σενάριο 5. Μετασχηµατισµοί στο επίπεδο. Γνωστική περιοχή: Γεωµετρία Α' Λυκείου. Συµµετρία ως προς άξονα. Σύστηµα συντεταγµένων.

Σενάριο 5. Μετασχηµατισµοί στο επίπεδο. Γνωστική περιοχή: Γεωµετρία Α' Λυκείου. Συµµετρία ως προς άξονα. Σύστηµα συντεταγµένων. Σενάριο 5. Μετασχηµατισµοί στο επίπεδο Γνωστική περιοχή: Γεωµετρία Α' Λυκείου. Συµµετρία ως προς άξονα. Σύστηµα συντεταγµένων. Απόλυτη τιµή πραγµατικών αριθµών. Συµµεταβολή σηµείων. Θέµα: Στο περιβάλλον

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΟΥΡΑΣ

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΟΥΡΑΣ ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΟΥΡΑΣ Απρίλιος 2005 ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΝΕΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΝΕΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ Γενική κατεύθυνση

Διαβάστε περισσότερα

Φοιτήτρια: Τσαρκοβίστα Βικτώρια (Α.Μ. 12517) Επιβλέπων καθηγητής: Χριστοδουλίδης Παύλος

Φοιτήτρια: Τσαρκοβίστα Βικτώρια (Α.Μ. 12517) Επιβλέπων καθηγητής: Χριστοδουλίδης Παύλος Φοιτήτρια: Τσαρκοβίστα Βικτώρια (Α.Μ. 12517) Επιβλέπων καθηγητής: Χριστοδουλίδης Παύλος Tα παιδιά με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζουν προβλήματα στις βασικές ψυχολογικές διαδικασίες που περιλαμβάνονται

Διαβάστε περισσότερα

Σχόλια και υποδείξεις για το Σχέδιο Μαθήματος

Σχόλια και υποδείξεις για το Σχέδιο Μαθήματος Σχόλια και υποδείξεις για το Σχέδιο Μαθήματος Ακολούθως αναπτύσσονται ορισμένα διευκρινιστικά σχόλια για το Σχέδιο Μαθήματος. Αφετηρία για τον ακόλουθο σχολιασμό υπήρξαν οι σχετικές υποδείξεις που μας

Διαβάστε περισσότερα

Ευρήματα στον τομέα του τουρισμού. Ανάλυση αναγκών

Ευρήματα στον τομέα του τουρισμού. Ανάλυση αναγκών 1 η Σύνοψη πολιτικής σχετικά με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση: Πορίσματα της ανάλυσης αναγκών του έργου VIRTUS Σύντομη περιγραφή του έργου Κύριος στόχος του έργου «Εικονική Επαγγελματική Εκπαίδευση

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα: Σύγχρονο εξ αποστάσεως επιμορφωτικό πρόγραμμα Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας

Τμήμα: Σύγχρονο εξ αποστάσεως επιμορφωτικό πρόγραμμα Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Τμήμα: Σύγχρονο εξ αποστάσεως επιμορφωτικό πρόγραμμα Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: 2231081842 Τρόπος υλοποίησης: Σύγχρονα Υπεύθυνος:

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφή μαθήματος. Εαρινό εξάμηνο 2009-2010. Διδάσκων: Παλαιγεωργίου Γ. Διαλέξεις: Δευτέρα 14:00-18:00 email: gpalegeo.teaching@gmail.

Περιγραφή μαθήματος. Εαρινό εξάμηνο 2009-2010. Διδάσκων: Παλαιγεωργίου Γ. Διαλέξεις: Δευτέρα 14:00-18:00 email: gpalegeo.teaching@gmail. Μάθημα: Διδακτική της Πληροφορικής I Εαρινό εξάμηνο 2009-2010 Διδάσκων: Παλαιγεωργίου Γ. Διαλέξεις: Δευτέρα 14:00-18:00 email: gpalegeo.teaching@gmail.com Περιγραφή μαθήματος Με τον όρο "Διδακτική της

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2011-2012 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος αποτελούν ένα είδος προσωπικών σημειώσεων που κρατά ο εκπαιδευτικός προκειμένου να πραγματοποιήσει αποτελεσματικές διδασκαλίες. Περιέχουν πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Clements & Sarama, 2009; Sarama & Clements, 2009 Χωρική αντίληψη και σκέψη Προσανατολισμός στο χώρο Οπτικοποίηση (visualization) Νοερή εικονική αναπαράσταση Νοερή

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ: Β Δηµοτικό Σχολείο Λατσιών (Κ.Β ) ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2013-2014 Αριθµός µαθητών/τριών: 127 Αριθµός εκπαιδευτικών: 15 Συνδετικός

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Κιουτσιούκη Δήμητρα, 485 Τελική δραστηριότητα Φάση 1 :Ατομική μελέτη 1. Πώς θα περιγράφατε το ρόλο της τεχνολογίας στην εκπαιδευτική καινοτομία; Οι Web

Διαβάστε περισσότερα

1 1η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ

1 1η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 1 1η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΙΤΛΟΣ Η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία μεταμορφώνεται ΤΑΞΗ ΣΤ ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ Μια διδακτική ώρα(45 λεπτά) ΕΜΠΛΕΚΩΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων]

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] 1. Είστε ικανοποιημένος/η από το Πρόγραμμα; Μ. Ο. απαντήσεων: 4,7 Ικανοποιήθηκαν σε απόλυτο

Διαβάστε περισσότερα

Συμβουλές για τους γονείς

Συμβουλές για τους γονείς Συμβουλές για τους γονείς Για τα παιδιά του Δημοτικού κάθε διαδρομή από το σπίτι προς στο σχολείο αποτελεί μια σημαντική μαθησιακή εμπειρία και ένα μάθημα κυκλοφοριακής αγωγής. Μέσω αυτής της καθημερινής

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Κύκλος Ζωής Εφαρμογών ΕΝΟΤΗΤΑ 2. Εφαρμογές Πληροφορικής. Διδακτικές ενότητες 5.1 Πρόβλημα και υπολογιστής 5.2 Ανάπτυξη εφαρμογών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Κύκλος Ζωής Εφαρμογών ΕΝΟΤΗΤΑ 2. Εφαρμογές Πληροφορικής. Διδακτικές ενότητες 5.1 Πρόβλημα και υπολογιστής 5.2 Ανάπτυξη εφαρμογών 44 Διδακτικές ενότητες 5.1 Πρόβλημα και υπολογιστής 5.2 Ανάπτυξη εφαρμογών Διδακτικοί στόχοι Σκοπός του κεφαλαίου είναι οι μαθητές να κατανοήσουν τα βήματα που ακολουθούνται κατά την ανάπτυξη μιας εφαρμογής.

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ειδική Εκπαίδευση

Εισαγωγή στην Ειδική Εκπαίδευση Εισαγωγή στην Ειδική Εκπαίδευση Παιδιά με ειδικές ανάγκες Κατηγορίες διαφορετικών δυνατοτήτων Διανοητικές αναπηρίες (νοητική καθυστέρηση) Μαθησιακές δυσκολίες Συναισθηματικές ή συμπεριφορικές διαταραχές

Διαβάστε περισσότερα

Τρόποι αναπαράστασης των επιστημονικών ιδεών στο διαδίκτυο και η επίδρασή τους στην τυπική εκπαίδευση

Τρόποι αναπαράστασης των επιστημονικών ιδεών στο διαδίκτυο και η επίδρασή τους στην τυπική εκπαίδευση Τρόποι αναπαράστασης των επιστημονικών ιδεών στο διαδίκτυο και η επίδρασή τους στην τυπική εκπαίδευση Κ. Χαλκιά Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών 2 Το διαδίκτυο: αποτελεί ένα νέο διδακτικό

Διαβάστε περισσότερα

Στρατηγικό Σχέδιο για τη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας στην Ελλάδα,

Στρατηγικό Σχέδιο για τη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας στην Ελλάδα, ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ Επιστημονική Ημερίδα ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ στους ΔΗΜΟΥΣ της ΑΤΤΙΚΗΣ Προβλήματα και Προοπτικές Αθήνα, 26 Σεπτεμβρίου 2012 Στρατηγικό Σχέδιο για τη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Προγράμματος Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων - Νεοεισερχομένων

Αξιολόγηση του Προγράμματος Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων - Νεοεισερχομένων Αξιολόγηση του Προγράμματος Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων - Νεοεισερχομένων. Ταυτότητα της Έρευνας Το Πρόγραμμα της Εισαγωγικής Επιμόρφωσης Μεντόρων και Νεοεισερχομένων Εκπαιδευτικών προσφέρεται κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Διδακτική της Πληροφορικής. Περιγραφή μαθήματος. Διδάσκων: Παλαιγεωργίου Γ. Διαλέξεις: Παρασκευή 17:00-20:00

Μάθημα: Διδακτική της Πληροφορικής. Περιγραφή μαθήματος. Διδάσκων: Παλαιγεωργίου Γ. Διαλέξεις: Παρασκευή 17:00-20:00 Μάθημα: Διδακτική της Πληροφορικής Διδάσκων: Παλαιγεωργίου Γ. Διαλέξεις: Παρασκευή 17:00-20:00 email: gpalegeo@gmail.com Περιγραφή μαθήματος Με τον όρο "Διδακτική της Πληροφορικής" εννοούμε τη μελέτη,

Διαβάστε περισσότερα

Διδασκαλία των Παιχνιδιών για Κατανόηση. «Ποια προσέγγιση θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε για να παρουσιάσουμε τα παιχνίδια στους μαθητές;»

Διδασκαλία των Παιχνιδιών για Κατανόηση. «Ποια προσέγγιση θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε για να παρουσιάσουμε τα παιχνίδια στους μαθητές;» Διδασκαλία των Παιχνιδιών για Κατανόηση «Ποια προσέγγιση θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε για να παρουσιάσουμε τα παιχνίδια στους μαθητές;» Η πιο συχνή προσέγγιση: η διδασκαλία ενός ενιαίου τύπου τυποποιημένου

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 9: Η συνεργατική διδασκαλία & μάθηση

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 9: Η συνεργατική διδασκαλία & μάθηση Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 9: Η συνεργατική διδασκαλία & μάθηση Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Σκοποί ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

6.5 Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων και δραστηριοτήτων ανά γνωστικό αντικείμενο

6.5 Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων και δραστηριοτήτων ανά γνωστικό αντικείμενο 6.5 Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών σεναρίων και δραστηριοτήτων ανά γνωστικό αντικείμενο Το εκπαιδευτικό σενάριο Η χρήση των Τ.Π.Ε. στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση θα πρέπει να γίνεται με οργανωμένο

Διαβάστε περισσότερα

Απόστολος Μιχαλούδης

Απόστολος Μιχαλούδης ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΕΩΝ Ανάπτυξη και εφαρμογή διδακτικών προσομοιώσεων Φυσικής σε θέματα ταλαντώσεων και κυμάτων Απόστολος Μιχαλούδης υπό την επίβλεψη του αν. καθηγητή Ευριπίδη Χατζηκρανιώτη

Διαβάστε περισσότερα

Μαθησιακές δραστηριότητες με υπολογιστή

Μαθησιακές δραστηριότητες με υπολογιστή ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μαθησιακές δραστηριότητες με υπολογιστή Εκπαιδευτικά υπερμεσικά περιβάλλοντα Διδάσκων: Καθηγητής Αναστάσιος Α. Μικρόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΟΥΡΑΣ Οκτώβριος 2004 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ Στόχος της εργασίας Η παρουσίαση των βασικών

Διαβάστε περισσότερα

Θέµατα αξιολόγησης εκπαιδευτικού λογισµικού

Θέµατα αξιολόγησης εκπαιδευτικού λογισµικού Θέµατα αξιολόγησης εκπαιδευτικού λογισµικού Όνοµα: Τάσος Αναστάσιος Επώνυµο: Μικρόπουλος Τίτλος: Αναπληρωτής Καθηγητής, Εργαστήριο Εφαρµογών Εικονικής Πραγµατικότητας στην Εκπαίδευση, Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Τεχνολογία και Θεωρίες Μάθησης

Εκπαιδευτική Τεχνολογία και Θεωρίες Μάθησης Θεωρίες Μάθησης Εκπαιδευτική Τεχνολογία και Θεωρίες Μάθησης Κάθε εκπαιδευτικός (εκούσια ή ακούσια) υιοθετεί μια θεωρία μάθησης. Το ίδιο ισχύει και για τις διάφορες εκπαιδευτικές τεχνολογίες. Για την εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Σεμινάρια Κυκλοφοριακής Αγωγής για παιδιά Δημοτικού 9-12 ετών. Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & Δικτύων Μεταφορών ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ

Σεμινάρια Κυκλοφοριακής Αγωγής για παιδιά Δημοτικού 9-12 ετών. Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & Δικτύων Μεταφορών ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ Σεμινάρια Κυκλοφοριακής Αγωγής για παιδιά Δημοτικού 9-12 ετών Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & Δικτύων Μεταφορών ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ 1 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ / ΓΝΩΡΙΜΙΑ Είναι χρήσιμο πριν την έναρξη του

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Διδακτική της Πληροφορικής

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Διδακτική της Πληροφορικής ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Διδακτική της Πληροφορικής Η Πληροφορική ως αντικείμενο και ως εργαλείο μάθησης

Διαβάστε περισσότερα

1. Η σκοπιμότητα της ένταξης εργαλείων ψηφιακής τεχνολογίας στη Μαθηματική Εκπαίδευση

1. Η σκοπιμότητα της ένταξης εργαλείων ψηφιακής τεχνολογίας στη Μαθηματική Εκπαίδευση 1. Η σκοπιμότητα της ένταξης εργαλείων ψηφιακής τεχνολογίας στη Μαθηματική Εκπαίδευση Στη βασική παιδεία, τα μαθηματικά διδάσκονται με στατικά μέσα α) πίνακα/χαρτιού β) κιμωλίας/στυλού γ) χάρτινου βιβλίου.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Ενότητα #5: ΕΤΟΙΜΑ ΣΧΟΛΕΙΑ Διδάσκων: Γουργιώτου Ευθυμία ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Έργο ΕΠΕΑΕΚ-ΣΕΙΡΗΝΕΣ-ΕΙΚΩΝ

Έργο ΕΠΕΑΕΚ-ΣΕΙΡΗΝΕΣ-ΕΙΚΩΝ Έργο ΕΠΕΑΕΚ-ΣΕΙΡΗΝΕΣ-ΕΙΚΩΝ Π. Πιντέλας Συμμετέχοντες Φορείς Εργαστήριο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικού Λογισμικού Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα Μαθηματικών Εργαστήριο Πολυμέσων & Εικονικής Πραγματικότητας, Παιδαγωγικό

Διαβάστε περισσότερα

Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου)

Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου) Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου) Ομιλία-συζήτηση με βασικό άξονα προσέγγισης το Φάσμα του Αυτισμού και με αφορμή το βιβλίο της Εύας Βακιρτζή «Το Αυγό» στο

Διαβάστε περισσότερα

Λογισμικό Καθοδήγησης ή Διδασκαλίας

Λογισμικό Καθοδήγησης ή Διδασκαλίας Λογισμικό Καθοδήγησης ή Διδασκαλίας Ένα σύγχρονο σύστημα καθοδήγησης στοχεύει να ικανοποιήσει τουλάχιστον δύο βασικές φάσεις των οποίων η δομή και η αλληλουχία παρουσιάζεται στο σχήμα 3: παρουσίαση της

Διαβάστε περισσότερα