Στην κοιλιά του Κοιλιάρη

Transcript

1 01- KATHI_8-3_KATHI NEW 14/03/15 00:34 Page 1 ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 15 Μαρτίου 2015 Eτος 6ο Aρ. φύλλου 336 Ο Πρόεδρος ενώπιον διλήμματος Σ H M E PA SPORTS 8/3/2015 ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΠΟΕΛ: Η ζωή χωρίς τον Μαντούκα ΟΜΟΝΟΙΑ: Η προσοχή στο ρευστό Α ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ: Στο «συρτάρι» η αύξηση Αναγκασμένος να λύσει ή να κόψει τον γόρδιο δεσμό που δημιουργήθηκε από τη Χρ. Γιωρκάτζη και το Δ.Σ. Ο Νίκος Αναστασιάδης καλείται ως ο ανώτατος θεσμικός άρχοντας να δώσει λύση σε ένα τεράστιο, όπως εξελίσσεται, πρόβλημα για την οικονομία και την πολιτεία της Κύπρου που δημιουργήθηκε με άξονα τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας Χρυστάλλα Γιωρκάτζη. Μέγα ζήτημα για την οικονομία είναι οι ανοικτές δικαστικές μάχες που υφίστανται και στις οποίες διακυβεύονται ποσά που αγγίζουν τα 6,5 δισεκατομμύρια. Είναι γνωστό ότι αντίδικος της ΚΔ και της Λαϊκής είναι ο Α. Βγενόπουλος δικηγόρος του οποίου είναι ο σύζυγός της διοικήτριας της ΚΤΚ εξού και προκύπτει να1ðććñôñþúþú άν θλητομά Η αθλ Τ /3/2015 με 2.00 ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΕ ΤΗΝ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ΤΗΣ Λεμεσός Μια πόλη κατοίκων σ ένα μικρό νησί ψυχών έχει γεννήσει Ολυμπιονίκες, Παγκόσμιους Πρωταθλητές και κατόχους παγκόσμιων ρεκόρ. LOVE FASHION MΕ ΤΗΝ ΕΥΓΕΝΙΑ ΚΑΣΙΑΝΙΔΟΥ ώρα του Ευτύχιου έφτασε Ο ΕΡΩΤΑΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΑΝ Η Μ Α Γ Ε Ι Ρ Ι Κ Η Χ Ω Ρ Ι Σ 157 Ñþöô Ñþ äăþòćăĉ RENAULT 3,5 Η του και το σπαθί του FORMULA ΧΡ. ΛΕΙΒΑΔΙΩΤΗΣ Με τη μαγκιά Τ Ε Υ Χ Ο Σ 7 9 Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ Ολες οισυνταγές δοκιμασμένες 3φορές Μ Υ Σ Τ Ι Κ Α ÞôćøĄòĀô äôăăĉććïýú ΤΟΛΜΗΡΟ ΘΗΛΥΚΟ Το comeback της, ο ρόλος της σαν μοντέλο και η μητρότητα Τ ΗΣ Ε Ζ Ι ΤΗΣ ΡΑ Π ΕΖΙ ΡΑ ΡΑΠ Ο ΤΤΡΑΠ ΤΤΟ öø åò υą ýÿôôü οċąđ τίίίο ττίο ρττίου ρ ρτί αρτί α αρτ Μα Μ ης Μαρ 25ης 25 Charles&Keith ΟΥ Ν ΝΟ ΕΝΟ Ε ΜΕ ΜΕΝΟΥ Μ Ο ΜΕΝΟ ΣΙΙΙΟ ΥΣ ΟΥ ΟΥΣ Ο ΛΟ ΛΟΥ Λ ΠΛ Π ΠΛΟ Α ΠΛΟΥΣΙΟ ΝΑ Ν ΕΝΑ Ε Ν ΩΝ Ω ΑΤΤΤΩ ΑΤΩ Α ΑΤΩΝ ΠΙΙΑ ΠΙΑΤ 8 ΠΙΑΤΩΝ ΡΙΙ ΕΡ ΗΜΕΡΙ ΣΗ Σ ΕΣ Ε ΜΕΣΗΜ Μ ΤΟ ΜΕΣΗΜΕΡΙ Α ΤΟ ΓΓΙΙΙΑ ΓΙΑ Mindy ΓΕΛΙΣΜ ΟΥDebenhams ΟΥ ΜΟ Ε Λ ΙΣ Μ ΓΕΛ ΑΓΓΓΕΛΙΣ ΥΑ Υ ΥΑΓ ΕΥ Ε ΕΥΑΓ ΕΥΑ ΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜ ΤΟΥ ΤΟΥ Love boutique 73 Estee Lauder 50 Stradivarius ΜΑ ΣΙΜΑ ΗΣ ΗΣΙ Η ΗΣΤΗΣΙΜΑ ΝΗ ΝΗΣΤΗΣΙ ΝΗΣΤΗΣΙΜ ΝΗΣΤΗ ΝΗΣΤ ΝΑ ΝΗΣ ΡΝΑ ΡΝΑ ΕΕΡΝΑ Ν ΝΤΤΤΕΡΝΑ ΝΤΕΡΝΑ Ο ΟΝ ΟΝΤΕΡΝΑ ΜΟΝΤΕΡΝΑ ΜΟ Μ Ξεκάθαρη προειδοποίηση απευθύνει ο πρόεδρος της Βουλής στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για να παρέμβει άμεσα και να δώσει λύση στην Κεντρική, γιατί διαφορετικά θα υπάρξει παράλυση του θεσμού και η πληγή θα κακοφορμίσει. Σε ΕΦΟΡΕΙΑ ΕΝΑΛΙΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ Το «παράθυρο ευκαιρίας» που δημιουργεί η λήξη της NAVTEX και η απόσυρση της πλατφόρμας της ΕΝΙ για την επανέναρξη των συνομιλιών στο Κυπριακό τον Απρίλιο θα αναδείξει ο Άιντε στους συνομιλητές του την ερχόμενη εβδομάδα που θα βρίσκεται στην Κύπρο. Σημαντικές όμως εξελίξεις αυτή την εβδομάδα αναμένονται και στον τομέα της ενέργειας. Σελ. 13 Το χρονικό της πτώσης Το ανφάν γκατέ της κυπριακής κοι- νωνίας Χρυστάλλα Γιωρκάτζη κατάφερε να μετατραπεί σε διάστημα έξι μηνών persona non grata. οδήγησαν τον γενικό εισαγγελέα να διατάξει τη διεξαγωγή ποινικής έρευνας, είναι πρωτοφανή για την κυπριακή κοινωνία. Σελ. 4 Μήνυμα Ομήρου προς Αναστασιάδη για την ΚΤΚ ΚΥΠΡΙΑΚΟ Εξελίξεις σηματοδοτεί η άφιξη Άιντε μέγα ζήτημα ασυμβίβαστου για τη Χρ. Γιωρκάτζη. Σε ό,τι αφορά την πολιτεία, τα όσα ακούστηκαν στις τελευταίες συνεδρίες της Επιτροπής Θεσμών της Βουλής, και τα οποία Πρόεδρε, δώσε λύση άμεσα ΚΚΥΡΙΑ ΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΚΥΡΙΑΚ ΤΤΗΗΣΣ ΚΥ Η»» ΤΗΣ ΝΗ» ΜΕΡΡΙΝΗ» ΗΜΕΡ ΑΘΗΜ ΚΑΘΗΜΕΡ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ΜΕΕ ΤΗΝ «ΚΑ ΜΕ 2.0 ΡΡΑΑ ΜΕ ΕΡΑ ΕΡ ΤΕΡΑ ΤΤΕ ΠΤΕΡΑ ΠΤΕ ΠΠΤ ΡΙΠΤΕΡΑ ΡΙΠΤ ΡΙΠ ΠΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΕΤΤΑ ΣΤΑΑ ΠΕ ΚΑΙ ΜΕΤΑ athimerini.com.cy 1,50 (Απλή έκδοση) 2,90 (Βασική) 3,90 (Ενισχυμένη) συνέντευξή του στην «Κ», ο Γ. Ομήρου μιλάει για αυτά που τον οδήγησαν στην παραίτηση από την Προεδρία της ΕΔΕΚ, διαμηνύοντας ταυτόχρονα πως θα είναι παρών στα πολιτικά δρώμενα και μετά το Σελ. 12 Στο μικροσκόπιο όποια ποινικά Συνέντευξη Ρ. Ερωτοκρίτου για το ζήτημα Γιωρκάτζη Ψάχνοντας τον θησαυρό του Ελγιν Στο ναυάγιο του «Μέντορα», ενός μπρικιού του Ελγιν, που μετέφερε τα Γλυπτά του Παρθενώνα, το 1802, στη Βρετανία και βυθίστηκε στα Κύθηρα, επιστρέφει η καταδυτική ομάδα της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων. Αν και το πολύτιμο φορτίο ανελκύστηκε τότε, ο βυθός κρύβει και άλλες εκπλήξεις. Πριν ο Γ. Εισαγγελίας «επιβάλλει» εμπάργκο στις δηλώσεις λόγω ποινικής ανάκρισης, ο Β. Γ. Εισαγγελέας μίλησε στην «Κ» για όλα τα καυτά ζητήματα που προκύπτουν από όσα ακούστηκαν στην Επιτροπή Θεσμών. Ο κ. Ερω- τοκρίτου προκρίνει ότι ένα από τα ζητούμενα των ερευνών θα πρέπει να είναι η ενδεχόμενη διάπραξη ποινικών αδικημάτων. Όπως λέει την τελική απόφαση για την κ. Γιωρκάτζη θα τη λάβει ο Πρόεδρος. Σελ. 6 ΓΡΑΦΟΥΝ ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Τον λογαριασμό στον Πρόεδρο ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛΑΣ Στην κοιλιά του Κοιλιάρη ΕΛΕΝΗ ΞΕΝΟΥ Και η διαπλοκή καλά κρατεί ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Η λύση του Grexit ΕΡΑΤΩ ΚΟΖ. ΜΑΡΚΟΥΛΛΗ Κυπριακό και διεθνείς σχέσεις ΜΕΛΑΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Το δίλημμα του φυλακισμένου ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Υπάρχει ελπίς; ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Τέσσερα σενάρια και η ρήξη ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Γεωστρατηγικά διάφορα ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ Αν τολμούσε ο πρωθυπουργός τα «ουσιώδη» ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ Το παρελθόν είναι μια άλλη χώρα Ελλάδα: Αγωνιώδης διαπραγμάτευση Πρώην καταθέτες σε εγρήγορση Κρίσιμες οι επόμενες μέρες με συνομιλίες σε Αθήνα και Βρυξέλλες Φρένο στις κινήσεις κουρεμένων Σε τεντωμένο σχοινί ισορροπεί η ελληνική κυβέρνηση, καθώς ο κίνδυνος στάσης πληρωμών είναι ορατός, εάν μέσα στις επόμενες ημέρες δεν εξευρεθεί ένα modus vivendi με τους εταίρους, που θα επιτρέπει να «χαλαρώσει» ο ασφυκτικός κλοιός που δημιουργούν οι αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Παρά το πολεμικό κλίμα στο προσκήνιο, στο παρασκήνιο Σε στάση αναμονής βρίσκονται οι κουρεμένοι καταθέτες της πρώην Λαϊκής, αλλά και εκείνοι της Τράπεζας Κύπρου. Μετά την παραίτηση της Άντρης Αντωνιάδου και τις εξελίξεις που ακολούθησαν με τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας Χρ. Γιωρκάτζη δεν επιτρέπονται οι όποιες κινήσεις για τη διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων της Λαϊκής. Οικονομική, σελ. 4 καταβάλλεται προσπάθεια άρσης του αδιεξόδου, που όμως είναι άγνωστο εάν θα τελεσφορήσει. Από την περασμένη Παρασκευή, μέσω των συναντήσεων με τους κ. Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ και Μάρτιν Σουλτς, επιχειρείται να δημιουργηθεί δίαυλος επικοινωνίας, ώστε να δοθεί χρόνος για την ουσιαστική έναρξη των διαπραγματεύσεων στο Brussels Group. Σελ. 18, 19, 20 «Κόκκινο» στη Λεβέντειο Πινακοθήκη Αμφίρροπη μάχη Νετανιάχου Τα πρώτα γενέθλια της Λε- βεντείου Πινακοθήκης στις 25 Μαρτίου ήταν η αφορμή για τη συνεργασία της με τη θεατρική ομάδα της Alpha Square για το ανέβασμα στην Κύπρο του βραβευμένου με Τόνι, το 2010, θεατρικού έργου του Τζον Λόγκαν «Κόκκινο». Ο σκηνοθέτης της παράστασης Αντρέας Αραούζος μιλάει στην «Κ» για τη δική του προσέγγιση σε αυτό το συναρπαστικό κείμενο του Λόγκαν. Ζωή, σελ. 1 Τελευταίες δημοσκοπήσεις Θα χάσει ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου τις μεθαυριανές εκλογές στο Ισραήλ; Οι δημοσκοπήσεις εμφανίζουν τον απερχόμενο πρωθυπουργό της χώρας να χάνει από τον κεντροαριστερό Ισαάκ Χέρτσογκ. Αν επιβεβαιωθούν τα σενάρια, ο Νετανιάχου θα έχει ηττηθεί εξαιτίας της εμμονής του στο ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν και του «Ισλαμικού Κράτους». Σελ. 22 ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ K SPORTS Σελ. 21 ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Κ. ΙΩΑΝΝΟΥ Ντέρμπι για τρεις παίκτες «Επόμενος στόχος το Ρίο» Παζάρι εκατομμυρίων αναμένεται για το περιεχόμενο της «ΚΟΠ TV», σφήνα σε CytaVision και PrimeTel και νέος παίκτης στο τηλεοπτικό σκηνικό η Cablenet. Ο Λεμεσιανός άλτης πέρασε παλικαρίσια στον τελικό του Πανευρωπαϊκού κλειστού με 2,28μ. όμως μια άτυχη στιγμή τον έθεσε νοκ-άουτ. ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ FORMULA 1 Ποδοσφαιρική «εισβολή» Τουρκίας Η αυλαία σηκώνεται Έντονες αντιδράσεις προκάλεσε η πρωτοβουλία της τουρκικής ομοσπονδίας ποδοσφαίρου να αιτηθεί στη FIFA άνοιγμα αντιπροσωπείας της στα Κατεχόμενα. Μια γρήγορη ματιά στην «τάξη του 2015», καθώς ξεκινά άλλο ένα συναρπαστικό παγκόσμιο πρωτάθλημα της Formula 1. Η ανάλυση των ομάδων. ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ Οι χαμένες ευκαιρίες Η όποια κρίση, εκτός από τις δυσχέρειες που προκύπτουν και που ταλανίζουν τον κόσμο, κουβαλά μαζί της και μια μεγάλη δυνατότητα, που αν την εκμεταλλευτεί η κοινωνία που βιώνει την κρίση, τότε μπορεί να αναδυθεί μέσα από τις κακουχίες ανανεωμένη και ισχυρή. Με αντισώματα που θα οδηγήσουν τη χώρα και τους ανθρώπους στην ανάπτυξη, την πρόοδο και την ευημερία. Ουαί και αλίμονο όμως αν αφεθεί η δυνατότητα να γίνει θύμα της ματαιοδοξίας των αρχόντων. Αυτών που αντί να αφήσουν μια νεότερη και άφθαρτη γενιά να πάρει τα ηνία επιμένουν γαντζωμένοι στις καρέκλες τους να φοράνε τα σιρίτια της εξουσίας και να προσποιούνται ότι είναι οι ίδιοι η αλλαγή που χρειάζεται ο τόπος. Αν και αυτοί τον οδήγησαν στο βάραθρο που βρίσκεται. Η Κύπρος βρίσκεται σήμερα στο μεταίχμιο. Θα ξοδέψει και την τελευταία ευκαιρία ή θα σωθεί;

2 02-KATHI NEW_Master_cy 13/03/15 22:05 Page 2 2 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Κυριακή 15 Μαρτίου 2015 ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού Είναι από τις αρχές Σεπτεμβρίου του 2014 όταν υπέπεσε στην αντίληψή μας ότι υπήρχε ασυμβίβαστο για τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας (ΚΤΚ) Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, που η «Καθημερινή» -εκτός του ότι ανέδειξε το ζήτημα- επιμένει ότι το κεφαλαιώδες αυτό θέμα δεν άπτεται μόνο του ήθους ενός των κορυφαίων ανεξάρτητων αξιωματούχων της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ) αλλά επηρεάζει άμεσα και το δημόσιο συμφέρον καθότι τα ποσά που έμμεσα ή άμεσα διακυβεύονται από την έκβαση υποθέσεων που σχετίζονται με τον Α. Βγενόπουλο και άλλους, αγγίζουν τα 6,5 δισ. Αν λοιπόν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο οι υποθέσεις αυτές ή κάποιες από αυτές χαθούν, το βάρος της απώλειας για ένα μικρό κράτος όπως η Κύπρος θα είναι δυσβάστακτο, ιδιαίτερα στις συνθήκες της παρούσας οικονομικής κρίσης και δυσπραγίας. Αυτό ως «Κ» υποδεικνύαμε κάθε φορά που προχωρούσαμε με ένα νέο δημοσίευμα προσπαθώντας -στην αρχή εντελώς μόνοι μας και δεχόμενοι μάλιστα και τη χλεύη άλλων ΜΜΕ ότι είχαμε «ανοικτούς λογαριασμούς» με τη Χρυστάλλα Γιωρκάτζη- να καταστήσουμε σαφές ότι ουδείς είναι υπεράνω του νόμου, μέχρι που οι αποκαλύψεις μας αλλά και οι μεθοδεύσεις και οι πονηρίες της ίδιας της διοικήτριας (βλ. αλλαγή του συμβολαίου της που άφησε εκτεθειμένο τον Πρόεδρο και το Προεδρικό) οδήγησαν τη συζήτηση στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών στην αποκάλυψη της σκοτεινής πλευράς του προσώπου της Γιωρκάτζη. Αποτέλεσμα, το ζήτημα να εμφανίζεται κάθε φορά ψηλά στην ατζέντα της επικαιρότητας χωρίς ωστόσο να θίγεται η ουσία των πραγμάτων, που ήταν ο κίνδυνος η ΚΔ και κατά συνέπεια ο φορολογούμενος να κινδυνεύουμε να φορτωθούμε χαράτσι δισεκατομμυρίων. Χαράτσι από το οποίο, σύμφωνα με τον γενικό ελεγκτή, ο σύζυγος της διοικήτριας (Ανδρέας Γιωρκάτζης) και οι νόμιμοι κληρονόμοι του, δηλαδή η ίδια και τα δύο τους παιδιά, θα επωφεληθούν από το οποιοδήποτε κέρδος τυχόν προκύψει από την έκβαση των υποθέσεων Βγενόπουλου, του οποίου ο σύζυγος της διοικήτριας είναι δικηγόρος. Ανακοινώνοντας την παραίτησή του ενώπιον της Επιτροπής Θεσμών ο Στέλιος Κοιλιάρης διατύπωσε την εκτίμηση ότι η υπόθεση της διαιτησίας στην Ουάσιγκτον (Βγενόπουλος Vs ΚΔ), προώρισται να χαθεί, δηλαδή η πρώτη δόση που θα κληθούμε να πληρώσουμε θα φτάνει ίσως το 1,2 δισ. Ο γενικός εισαγγελέας αφού μελέτησε τα πρακτικά της Επιτροπής Θεσμών (12/03/2015) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «δικαιολογείται και θα πρέπει να διεξαχθεί ποινική έρευνα». Η μπάλα οριστικά πλέον βρίσκεται στην πλευρά του Προέδρου Αναστασιάδη, ο οποίος αντίθετα από την προηγούμενη φορά (31/10/2014) δεν μπορεί να μείνει σε διακηρύξεις του τύπου, «δεν είμαι διατεθειμένος να ανεχθώ οποιονδήποτε να επικαλείται το όνομά μου ή να δώσω κάλυψη σε οποιονδήποτε, ο οποίος καταχρώμενος της εμπιστοσύνης που επέδειξα στο πρόσωπό του να με επικαλείται προκειμένου να αποφύγει των εκ της κείμενης νομοθεσίας υποχρεώσεών του» διυλίζοντας τον κώνωπα και καταπίνοντας την κάμηλο. Διότι αφενός μεν, όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών, υπάρχει πλέον μείζον θέμα αξιοπιστίας της ΚΤΚ, αφετέρου δε η περαιτέρω ανοχή εκ μέρους του Προέδρου, της πολλάκις συλληφθείσας ψευδόμενης Χρυστάλλας Γιωρκάτζη, θα ερμηνευθεί σαφώς ως συνενοχή ή ακόμα χειρότερα ότι εκτός της λίστα των 29 βουλευτών η διοικήτρια έχει και ειδική λίστα για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας paraschosa@kathimerini.com.cy Γιατί οι ιερείς, οι μοναχοί και οι άνθρωποι της θρησκείας σε εκείνο το επίπεδο, έχουν γένια και μακριά μαλλιά; Η απάντηση δεν περιλαμβάνει μουσικές, καταδικαστέες από τον κλήρο, ροκ προτιμήσεις, αλλά είναι «έθιμο» που ξεκίνησε από τους Βυζαντινούς περίπου τον 10ο αιώνα για να ξεχωρίζουν οι ιερείς από τους ευνούχους! Η εκκλησία υιοθέτησε την πρωτοπόρο κόμη των μακριών μαλλιών και της ανάλογης γενειάδας του Κωνσταντίνου Δ. Από εκεί λέει ένας μύθος που έγινε και παραμύθι, αν δεν κάνω λάθος, ξεκίνησε ένας κουρέας για να εργαστεί ως προσωπικός μπαρμπέρης ενός βασιλιά της Ιαπωνίας. Όλοι τον είχαν για πλουμισμένο τον βασιλιά, απλώς και μόνο επειδή κόμη πλούσια στόλιζε την κεφαλή αυτού. Την πρώτη μέρα όμως που έμεινε μόνος ο μπάρμπερ μαζί του, και έπιασε το ψαλίδι να περιποιηθεί την υπέροχη αλογοουρά του βασιλιά, ο τελευταίος έκανε μια έτσι και τσουπ, πάει το μαλλί. Μούφα. Ο βασιλιάς φορούσε περούκα αλλά ξόρκισε τον κουρέα να μην το πει, διότι θα του αφαιρούσε τη ζωή. Ο κουρέας όμως, πάντα κουτσομπόλης, το είπε στην κουφάλα ενός δέντρου: «Ο βασιλιάς είναι φαλακρός» και έβγαλε το βάρος από μέσα του. 10 μέρες μετά, ένας ξυλοκόπος έκοψε το δέντρο, και ο ψίθυρος του κουρέα έγινε φωνή που διαπέρασε το βασίλειο. «Ο βασιλιάς είναι φαλακρός». Το μυστικό αποκαλύφθηκε αλλά σκέφτηκε ο βασιλιάς: «Και τι έγινε; Κάποτε θα το μάθαιναν. Καλύτερα τώρα». Και δεν τιμώρησε τον κουρέα. Εμάς όμως, τα μυστικά της Κεντρικής Τράπεζας που βγήκαν στη φόρα σαν κραυγές από ψίθυροι που ήταν, μας τιμωρούν όλους. Μας κάνουν να κοιτάμε αλλού, όχι γιατί δεν μας αρέσει το θέαμα, απλώς γιατί η δυσωδία που βγαίνει από τα μυστικά, είναι αφόρητη. Ήταν καιρός να εμφανιστεί ένας Κοιλιάρης και να πει τα μυστικά με το όνομά τους. Να δώσει την πραγματικότητα όπως αυτή κυκλοφορούσε στους διαδρόμους της Κεντρικής και ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ/ Γράφει ο ΜΙΧAΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛAΣ Στην κοιλιά του Κοιλιάρη Εγώ τα είπα και λάλησα. Ο έχων αφτιά ψήγματα της οποίας είχαν φτάσει δεξιά και αριστερά. Ο Κοιλιάρης έφυγε όχι απλώς πυροβολώντας αλλά σπάζοντας το φράγμα που συγκρατούσε πίσω όλα εκείνα που τώρα μας παρασέρνουν με τις αποκαλύψεις τους σαν ένα γιγάντιο στρώμα νερού. Ο βασιλιάς είναι φαλακρός, εμάς πέφτουν τα μαλλιά μας. Και τι είπε; Για λίστες με ονόματα πολιτικών που ανεμίζονταν σε συνεδρίες του ΔΣ της Κεντρικής. Που φανερώνονταν, οι λίστες, μόνο σε συγκεκριμένα πρόσωπα εφόσον μέσα στο ΔΣ της Κεντρικής και άρα στο ΔΣ της Αρχής Εξυγίανσης, υπήρχαν και φίλοι και «εχθροί». Προνομιακή πληροφόρηση και συσκότιση. «Δεν μπορώ να κοιμάμαι τα βράδια βλέποντας την καταστροφή να έρχεται ( ) γιατί ο κύριος Βγενόπουλος όσα λέγονται θα τα χρησιμοποιήσει». Λογικό είναι να τα χρησιμοποιήσει. Πώς όμως και με ποιο δικαίωμα, οι κινήσεις ενός ανθρώπου από την Κεντρική δίνουν πάτημα στον Βγενόπουλο να στέκει εκ νέου πέντε πόντους πιο ψηλά από τους πολίτες της Κύπρου; Υπάρχουν μια σειρά από αποκαλύψεις, που μάλλον μέχρι να γίνουν αφαίρεσαν τον ύπνο από τον Στέλιο Κοιλιάρη και του φούσκωναν την κοιλιά από το άγχος. Δωροδοκία του βοηθού γενικού εισαγγελέα από δικηγορικό γραφείο ώστε να κερδίσει η Κύπρος υπόθεση εναντίον του Βγενόπουλου, ήταν μια ή μια από τις πιο σοβαρές αν θέλετε καταγγελίες που ακούστηκαν στην Επιτροπή Θεσμών. Όταν βγαίνει ο ένας θεσμός και κατηγορεί τον άλλο θεσμό ότι δωροδοκήθηκε, πού να πάμε να κρυφτούμε; Ειδικά αν ο πρώτος, στην ο Θεός να την κάνει ανάκληση, ήρθε με ανακοίνωση να ειπεί πως «ποτέ δεν αμφισβήτησα την εντιμότητα του κυρίου βοηθού γενικού εισαγγελέα». Αν ισχύει η «ρουκέτα» Κοιλιάρη, δεν είναι ευθεία αμφισβήτηση και μάλιστα κάτι παραπάνω; Τι είναι; Φιλοφρόνηση; Αν έχετε χάσει εσείς τη σημασία των λέξεων, εμείς όχι. Προσυπογράφτηκε δε η δήλωση Κοιλιάρη περί δωροδοκίας και από άλλο μέλος της ΚΤ εκείνη τη στιγμή στη ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Θεσμών. Να σου και σηκώνεται ο Κληρίδης και φεύγει. Σου λέει, αν έχει κάτι, πόρισμα ή έκθεση, μου τη στέλνετε να τη δω. Έτσι όπως κάνετε, δουλεύετε για τον Βγενόπουλο, δεν τους το είπε εκείνη τη στιγμή, το είχε δηλώσει στο περίπου πριν από κάτι μέρες. Η αλήθεια είναι πως θα μας κοστίσει πολλά αυτή η υπόθεση και θα μας κοστίσει σαν κράτος, σαν επίπεδο αξιοκρατίας των θεσμών, σαν οικονομία αν γυρίσει τούμπα η υπόθεση με τον Βγενόπουλο που μέχρι στιγμής το «διαίρει και βασίλευε», του βγαίνει μια χαρά. Έπρεπε κάποιος να μιλήσει, να σπάσει την εκκωφαντική σιωπή πίσω από τις πόρτες της Κεντρικής και το έκανε ο Στέλιος Κοιλιάρης, έστω κι αν περίμενε να δει μέχρι πού θα φτάσει μια κατάσταση. Μέχρι εκεί που δεν πήγαινε άλλο προφανώς. Περιμένουμε και από άλλους να κάνουνε το ίδιο. Από τον κύριο Ζένιο ας πούμε, Διαφάνεια Τώρα, τώρα είναι η ευκαιρία. Εκείνο όμως που με απασχολεί, είναι το πώς θα αναλάβει (ξανά) το θέμα της ΚτΚ ο Πρόεδρος. Λίγα πέρασε με το συμβόλαιό της; Πόσο πληρώσαμε τον προηγούμενο διοικητή για να φύγει; Τι θα γίνει με τη συγκεκριμένη περίπτωση; Ποιος είναι δηλαδή εκείνος ο οποίος θα μπει στην καρέκλα και δεν θα είναι σπυρί για τον εκάστοτε Πρόεδρο; Τι πρέπει να γίνει ώστε δυο θεσμοί να επικοινωνούν με γνώμονα το καλό της χώρας, των ανθρώπων και της οικονομίας; Είναι λυπηρό να φτάνουμε τόσο χαμηλά, είναι θλιβερό να πιάνουν πάτο τόσο σύντομα, άνθρωποι που κατά τα άλλα έχουν (;) μια κάποια θέση στην κοινωνία και μια ευθύνη. Όχι, την ευθύνη την έχουν ως τίτλο, αλλά δεν έχουν την αίσθηση της ευθύνης. Εγώ από την άλλη, έβγαλα όλο το κείμενο, δίχως να γράψω ούτε μία φορά δύο λέξεις που δεν θα έπρεπε να με απασχολούν σαν καθημερινές εξελίξεις της σόουμπιζ σε πρωινάδικο. Δεν τις έγραψα μέχρι τώρα, Χρυστάλλα Γιωρκάτζη. tsikalasm@kathimerini.com.cy Ο ΦΙΛΙΣΤΩΡ Επιλογή: ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ 49 χρόνια πρίν στην «Κ» 15.ΙII.1966 Ο ΣΟΥΧΑΡΤΟ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ: Τζακάρτα, 14.- Ο νέος ισχυρός ανήρ της Ινδονησίας στρατηγός Σουχάρτο ανήγγειλεν ότι θα σχηματίση συντόμως Κυβέρνησιν, επ ονόματι του προέδρου Σουκάρνο. Εγνώσθη ότι η νέα Κυβέρνησις θα αποτελείται από αξιωματικούς και ιδιώτας. [ ] Αύριον θα συγκροτηθή μεγαλειώδης πορεία εις ένδειξιν ευγνωμοσύνης προς τον στρατηγόν Σουχάρτο διότι έθεσεν εκτός νόμου το Κομμουνιστικόν Κόμμα της Ινδονησίας. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΖΟΝΣΟΝ: Ουασιγκτών, 14.- Οι κυβερνήται 38 αμερικανικών Πολιτειών ενέκριναν χθες απόφασιν, διά της οποίας υποστηρίζεται η πολιτική του προέδρου Τζόνσον εις το Βιετνάμ. Δεν προσυπέγραψαν εισέτι την απόφασιν 12 κυβερνήται, θεωρείται όμως βεβαία η συγκατάθεσίς των. ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΜΟΥΣΙΚΗΣ: Διεθνές φεστιβάλ, υπό την επωνυμίαν «Πρώτη Ελληνική Εβδομάδα Συγχρόνου Μουσικής», θα γίνη εις τας Αθήνας από Απριλίου 1966, με συμμετοχήν ελληνικών και ξένων συγκροτημάτων διεθνούς φήμης από την Γερμανίαν, Ιταλίαν, Γαλλίαν, Αγγλίαν ως και διακεκριμένων ξένων και Ελλήνων σολίστ, με παραλλήλους διαλέξεις, κινηματογραφικάς προβολάς, έκθεσιν συγχρόνου μουσικής και πολλάς πρώτας εκτελέσεις ελληνικών και ξένων συνθέσεων. ΑΝΩ ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΙΑ ΤΕΙΧΗ: Εις την συνοικίαν Ανω Πετραλώνων, κατά την βορειοανατολικήν γωνίαν της διασταυρώσεως των οδών Νηλέως και Ερυσίχθονος, αποκαλύπτονται τας τελευταίας ημέρας δι ανασκαφών της Ελληνικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας τμήμα του δυτικού περιβόλου των Θεμιστοκλείων τειχών που είχαν κτισθή ευθύς μετά την ήτταν των περσικών στρατευμάτων του Ξέρξου το 479 π.χ., και αρχαιότεροί του λακκοειδείς τάφοι του 8ου π.χ. αιώνος με ενδιαφέροντα νεκρικά στολίδια. HARVARD UNIVERSITY: Ως ανεκοίνωσεν ο υπουργός αναπληρωτής Συντονισμού κ. Ι. Τσουδερός, το Πανεπιστήμιον του Χάρβαρντ κατόπιν σχετικών ενεργειών της ελληνικής Κυβερνήσεως, προσεφέρθη να χρηματοδοτήση -μέσω της Φορντ Φαουντέσιον- το ΚΕΠΕ, καθώς και να το ενισχύση δι επιστημονικού προσωπικού του, προς αρτιωτέραν εκπλήρωσιν της αποστολής του. Με άριστα το 10 1Disclaimer: Ο Σπονδοφόρος θα ήθελε να δηλώσει στους αναγνώστες του πως τα έχει «πάρει» «και αυτός» από τον Νεοκλέους για να χτυπάει την Crystal εδώ και μήνες. Παρακαλώ, διαβάστε τα κείμενά μας με κατανόηση. 2Στη φιλία. Θα ήθελα από αυτή τη στήλη να δώσουμε όλοι μαζί τα εύσημα σε κάποιους που στηρίζουν τους φίλους τους στα δύσκολα, χωρίς δεσμεύσεις, χωρίς εξαρτήσεις, χωρίς όρους και υστεροβουλίες. Ειρήνη, Χάσικος, Βρεττού, Παρούτης, Τρυφωνίδης αγαπούν και στηρίζουν unconditional την Crystal μέχρι τέλους. Μπράβο τους. 3Στα κουτσομπολιά. Επειδή είναι μέρες των κουτσομπολιών, μετά από έρευνα σας διαβεβαιώνω πως η unconditional στήριξη της Crystal από Αλήθεια και ΡΙΚ είναι συμπτωματική και καμία απολύτως σχέση δεν έχει με τη Healthy προεδρία ούτε και με το Healthy σύστημα. Δεν θα μπω σε ζουμερές λεπτομέρειες, γιατί θα δώσουν τη στήλη στην περίφημη Kate και θα με διώξουν. 4Στην ουσία. Μέσα στα πολλά, φαιδρά και ζουμερά, βγήκε και EΝΩΝΟΥΜΕ ΔΥΝAΜΕΙΣ / Γράφει Ο ΣΠΟΝΔΟΦOΡΟΣ Come back Petros. Επί Εισαγγελίας σου δεν υπήρχαν σκάνδαλα. ένα θέμα ουσίας: Η Κεντρική αρνείται να δώσει τα στοιχεία που ζητά η Εισαγγελία για τη δίωξη Βγενόπουλου. Με λίγα λόγια υπάρχει ποινική έρευνα για κλοπή δισεκατομμυρίων από το τραπεζικό σύστημα και η Κεντρική Τράπεζα, ο θεματοφύλακας του συστήματος, δεν βοηθά στο να πάνε μέσα αυτοί που την έκλεψαν. Αφήστε την Crystal να ολοκληρώσει απερίσπαστη το έργο της. 5Στον Στέλιο. Στην πιάτσα ο Κοιλιάρης έχει τη φήμη ενός από τους πιο σκληρούς και «αδιάβροχους» μάνατζερ της αγοράς, ιδιαιτέρως σε κρίσεις και διαπραγματεύσεις. Αν ο Στέλιος έκανε κραχ με αυτά που έβλεπε κι άφησε τέτοιο μισθό και στάτους, παραιτούμενος από την Κεντρική, αντιλαμβάνεστε τι είδαν τα μάτια του. 6Στον Ρίκκο. Αγαπητέ μου, πρέπει επιτέλους να αποφασίσεις τι θέλεις να κάνεις στη ζωή σου. Για πολιτικός δεν έκανες, φαίνεται πως δεν κάνεις ούτε για εισαγγελέας. Μα να κάτσεις να κουρευτείς και να μη σηκώσεις τα λεφτά σου; Δεν είχες φίλο εσύ τον Πέτρο; ΦΙΛΙΠΠΟΣ Ούτε 3 μέρες δεν μπορώ να απουσιάσω και να μην τα κάνετε λίμπα. 7Στο Ράδιο Αρβύλα. Ποιός κρατικός αξιωματούχος, μέλος την Αρχής Εξυγίανσης, σήκωσε τα λεφτά του από τον Συνεργατισμό και από τη Βιέννη βρέθηκε ξαφνικά σε Λονδίνο μέσω Λάρνακας, λίγες μέρες πριν από το κούρεμα; 8Στον επόμενο. Ποιος υπουργός του Χριστόφια πούλησε τις μετοχές του σε Τράπεζα, που κατέρρευσε ακολούθως, την πρώτη βδομάδα Μαρτίου 2013; 9Στο ανέκδοτο. Η Πόντια πόρνη όταν βγήκε σε σύνταξη έμαθε πως οι άλλες πληρώνονταν. Στον Γλαύκο. Ο αδιαμφισβήτητος MAN of the Year, για να μην 10 πω MAN of the Century, είναι ο φίλτατος δημοσιογράφος Γλαύκος Μιχαηλίδης, ο οποίος όχι μόνο είχε παράλληλα τρεις γυναίκες αλλά το ενέκρινε η τέταρτη, η οποία ήταν και η νόμιμη. Η στήλη τιμά αυτόν τον μεγάλο ηγέτη και αγωνιστή των δικαιωμάτων του Άντρα. Ένας φάρος που δείχνει τον δρόμο σ εμάς τους υπόλοιπους. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Διευθυντής Σύνταξης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Αρχισυντάκτης Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛΑΣ Υπεύθυνος Υλης: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΤΕΛΑΣ

3 03-ADV PEIREOS_Master_cy 13/03/15 16:46 Page 1

4 04-TO THEMA_Master_cy 14/03/15 00:25 Page 4 4 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ TO ΘΕΜΑ Κυριακή 15 Mαρτίου 2015 «Ο Πρόεδρος θα κόψει ό,τι δεν λύνεται» Ο Ν. Αναστασιάδης δεν έχει άλλη επιλογή από το να δώσει λύση στον βραχνά που τείνει να πνίξει την οικονομία, λέει στέλεχος του ΔΗΣΥ Του ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΡΑΣΧΟΥ Ο Νίκος Αναστασιάδης καλείται να λύσει ή να κόψει τον γόρδιο δεσμό που δημιουργήθηκε για την Κύπρο με άξονα τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας Χρυστάλλα Γιωρκάτζη και τα ζητήματα που φαίνεται να προκαλούν μεγάλα προβλήματα στην οικονομία και την πολιτεία. Μέγα ζήτημα για την οικονομία είναι οι ανοικτές δικαστικές μάχες που υφίστανται και στις οποίες διακυβεύονται ποσά που αγγίζουν τα 6,5 δισεκατομμύρια, όπως επίσης και οι χιλιάδες καταθέτες και πιστωτές της πρώην Λαϊκής που προσδοκούν να πάρουν πίσω έστω και κλάσματα των χρημάτων που έχουν απολέσει από το κούρεμα. Σε ό,τι αφορά την πολιτεία, τα όσα ακούστηκαν στις τελευταίες συνεδρίες της Επιτροπής Θεσμών της Βουλής, περί δωροδοκίας του βοηθού γενικού εισαγγελέα από το δικηγορικό Γραφείο Νεοκλέους, που φέρεται να λέχθηκαν από τη διοικήτρια της ΚΤΚ, οι καταγγελίες του εκτελεστικού συμβούλου της ΚΤΚ Στέλιου Κοιλιάρη ότι η διοικήτρια εκτός του ότι ψεύδεται κατά συρροή είναι επικίνδυνη για την Τράπεζα και την οικονομία λόγω επαγγελματικής ανεπάρκειας ως επίσης και οι εξωφρενικές καταγγελίες για λίστα που περιέχει τα δάνεια βουλευτών την οποία κατέχει και κραδαίνει προς εκφοβισμό-εκβιασμό η κ. Γιωρκάτζη, πυροδότησαν σάλο στην κοινωνία και έφεραν την κυβέρνηση ενώπιον εκβιαστικών διλημμάτων. Ο γενικός εισαγγελέας ενώπιον του οποίου τέθηκαν τα πρακτικά της θυελλώδους συνεδρίας της Επιτροπής Θεσμών αποφάνθηκε ότι υπάρχει ανάγκη ποινικής έρευνας από ανεξάρτητο ποινικό ανακριτή. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σύμφωνα με κοινοβουλευτικό στέλεχος της κυβερνητικής παράταξης, μετά την απόφαση του γενικού εισαγγελέα για ποινική έρευνα, «θα προβεί σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες έως ότου περατωθεί η έρευνα και θα προχωρήσει δίνοντας λύση στο πρόβλημα, διότι δεν του απομένει άλλη επιλογή. Ανεξάρτητα από το γεγονός ότι έχουμε να κάνουμε με ανεξάρτητο αξιωματούχο της πολιτείας, είναι τόσα πολλά αυτά που διακυβεύονται, που δεν υπάρχει χώρος για αναστολές και υπαναχωρήσεις. Εκτιμώ ότι θα ζητήσει και θα πετύχει την παραίτηση τόσο της Χρυστάλλας Γιωρκάτζη όσο και των μελών του ΔΣ της ΚΤΚ», είπε στην «Κ» το στέλεχος του ΔΗΣΥ. Παράλληλα πηγή της κυβέρνηση παρουσιάστηκε πιο συγκρατημένη λέγοντας μεταξύ άλλων, πως «ό,τι και να κάνει ο Πρόεδρος έχει το ρίσκο του. Δεν υπάρχει η πολυτέλεια ενός ανοικτού πολέμου. Ο Νίκος Αναστασιάδης θα προσπαθήσει μέχρι το βράδυ της Κυριακής και μετά από τη μακρά σειρά συναντήσεων που θα έχει γύρω από το ζήτημα με όλους τους εμπλεκόμενους αλλά και με τους αρχηγούς των κομμάτων, να σχηματίσει μια ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης και των δυνατοτήτων που του δίνονται. Παράλληλα, θα πρέπει να γίνει και επαφή με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η ίδια πηγή επιβεβαίωσε ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι εξοργισμένος, γιατί τα διαδραματιζόμενα πλήττουν καίρια το μεγάλο στοίχημα για ανάκαμψη της οικονομίας, με αποτέλεσμα οι προσπάθειες για προσέλκυση επενδύσεων που γίνονται από τον ίδιο να προσκρούουν πάνω στην αποσταθεροποίηση του συστήματος που προκαλείται από συναφείς υποθέσεις, ενώ οι Οίκοι αξιολόγησης δεν θα αργήσουν να αντιδράσουν εξαιτίας της αναξιοπιστίας που δημιουργείται από την αποσταθεροποίηση και τελικά τη σήψη των θεσμών. Οι σεισμικές δονήσεις που προκαλούνται εδώ και έξι μήνες από τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας Ο Πρόεδρος θα προσπαθήσει μέχρι το βράδυ της Κυριακής να σχηματίσει μια ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης και μετά το πέρας της ποινικής έρευνας, θα πράξει αυτό που πρέπει, λέει στην «Κ» κυβερνητική πηγή. (ΚΤΚ) Χρυστάλλα Γιωρκάτζη αφήνουν εμφανή ρήγματα πλέον στην αξιοπιστία της κυπριακής οικονομία, όπως δήλωσε απερίφραστα ο υπουργός Οικονομικών Χάρης Κυριακίδης, ενώ η ηγέτης του κυβερνώντος ΔΗΣΥ, σεκοντάροντας τον υπουργό υπέδειξε ότι «ο σάλος και οι διαρροές, ειδικά όταν γίνονται για εξυπηρέτηση στόχων ξένων προς τη διαφάνεια, προκαλούν ζημιά στην οικονομία, στον χρηματοπιστωτικό τομέα και στην αξιοπιστία της χώρας. Και η χώρα το έχει ανάγκη και η κοινωνία το απαιτεί, όπως άνθρωποι κλειδιά για το χρηματοπιστωτικό σύστημα και την οικονομία της χώρας, συμπεριφέρονται πιο υπεύθυνα και σοβαρά». Παράλληλα με την κυβερνητική παράταξη σύσσωμη η αντιπολίτευση έχει απαιτήσει την παραίτηση της διοικήτριας και του ΔΣ της ΚΤΚ, χωρίς ουδείς να φαίνεται να λαμβάνει υπόψη τη δήλωση της Χρυστάλλας Γιωρκάτζη ότι δεν προτίθεται να παραιτηθεί από τη θέση της και πως «θα συνεχίσει ανεπηρέαστα και απροσωπόλυπτα να υπηρετεί τον ανεξάρτητο θεσμό της Κεντρικής Τράπεζας, με γνώμονα το συμφέρον της χώρας»! Το δις εξαμαρτείν Είναι η δεύτερη φορά στα δύο χρόνια της προεδρικής θητείας του που ο Νίκος Αναστασιάδης στην προσπάθειά του να κρατήσει γερά το τιμόνι του καραβιού της Κυπριακής Δημοκρατίας, την ώρα που κλυδωνίζεται μέσα σε χίλια μύρια κύματα μιας οικονομικής κρίσης από τη διαχείριση της οποίας θα εξαρτηθεί το πολιτικό μέλλον του ιδίου και της παράταξής του που προσκρούει στο «παγόβουνο» που ακούει στο όνομα Χρυστάλλα Γιωρκάτζη. Η πρώτη ήταν τον περασμένο Οκτώβριο όταν στην Επιτροπή Θεσμών της Βουλής συζητείτο σε ψηλούς τόνους κατά πόσον υφίσταται «ασυμβίβαστο» για τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας (ΚΤΚ) λόγω του γεγονότος ότι η δικηγορική εταιρεία του συζύγους της εκπροσωπεί στα δικαστήρια τον αντίδικο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ανδρέα Βγενόπουλο. Ακούγοντας τα όσα είχε πει στην Επιτροπή θεσμών η Χρ. Γιωρκάτζη, ο Νίκος Αναστασιάδης με οργίλο ύφος δήλωσε μεταξύ άλλων ότι: «ουδέποτε και με οποιονδήποτε τρόπο, η κ. Γιωρκάτζη μου γνωστοποίησε ότι η θυγατέρα της εργοδοτείτο στο δικηγορικό γραφείο του πρώην συζύγου της, αλλά το χείριστο, ότι το εν λόγω γραφείο εκπροσωπούσε νομικά τον πρώην πρόεδρο της Λαϊκής Τράπεζας κ. Ανδρέα Βγενόπουλο. Θλίψη, όμως, μου προκαλούν και οι αναφορές της κ. Γιωρκάτζη ότι τάχα, μετά τη δημοσιοποίηση των σχέσεων του πρώην συζύγου και της θυγατέρας της με τον κ. Βγενόπουλο, συζήτησε το θέμα μαζί μου και ότι τάχα της είπα ότι είχα γνώση από πού προέρχονται οι κατηγορίες που εκτοξεύονται εναντίον της. Είμαι υποχρεωμένος να κάνω ξεκάθαρο πως δεν είμαι διατεθειμένος να ανεχθώ οποιονδήποτε να επικαλείται το όνομά μου ή να δώσω κάλυψη σε οποιονδήποτε, ο οποίος καταχρώμενος της εμπιστοσύνης που επέδειξα στο πρόσωπό του να με επικαλείται προκειμένου να αποφύγει των εκ της κείμενης νομοθεσίας υποχρεώσεών του». Στην ίδια εκείνη συνεδρία της Επιτροπής Θεσμών αποκαλύφθηκε και το ζήτημα με την αλλαγή, από την ίδια την Χρ. Γιωρκάτζη, των όρων του συμβολαίου της, γεγονός που άφησε εκτεθειμένο τόσο τον Πρόεδρο Αναστασιάδη όσο και το Προεδρικό Μέγαρο. Στο πλαίσιο της ίδιας εκείνης προεδρικής ανακοίνωσης η κ. Γιωρκάτζη έλαβε εξίσου σκληρή απάντηση από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη: «Προς αποκατάσταση της αλήθειας επιθυμώ να αναφέρω ότι τα αληθή γεγονότα έχουν ως ακολούθως: Έδωσα οδηγίες στον διευθυντή του Γραφείου μου, όπως κατά κανόνα συμβαίνει για κάθε νέο διορισμό ανεξάρτητου αξιωματούχου να ετοιμάσει το έγγραφο διορισμού, αλλά και το σχετικό συμβόλαιο της κ. Χρυστάλλας Γιωρκάτζη για τον διορισμό της ως Διοικήτριας της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου. Ο διευθυντής του Γραφείου μου, ενεργώντας με βάση τις οδηγίες μου, πέραν της ετοιμασίας του εγγράφου διορισμού, απέστειλε στην κ. Γιωρκάτζη και πιστό αντίγραφο του συμβολαίου των δύο προκατόχων της, προκειμένου να λάβει γνώση των όρων βάσει των οποίων θα ετύγχανε διορισμού. Η κ. Γιωρκάτζη επέστρεψε στον διευθυντή του Γραφείου μου το εν λόγω συμβόλαιο χωρίς οποιαδήποτε αναφορά περί αφαίρεσης διατάξεων που άπτονταν του ασυμβίβαστου εκτέλεσης συγκεκριμένων καθηκόντων από συμφέροντα εξ αίματος συγγενών της». Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με το λεκτικό και το ύφος των δηλώσεων του έμοιαζε να κλείνει ουσιαστικά το κεφάλαιο Χρυστάλλα Γιωρκάτζη για τον ίδιο και την κυβέρνησή του, καθώς δεν άφησε περιθώρια στη διοικήτρια, αν και ανεξάρτητος αξιωματούχος, παρά να αφήσει το κλειδί στον φύλακα της Αγίας Παρασκευής και να αναζητήσει αλλού απασχόληση. Υπενθυμίζουμε τα καταληκτικά λόγια της προεδρικής ανακοίνωση διά της οποίας δινόταν η εντύπωση ότι λόγω της μονόπλευρης αλλαγής του συμβολαίου εργοδότησής της κ. Γιωρκάτζη θα κινείτο ποινική διαδικασία: «Θέλω να επαναλάβω πως η δήλωσή μου περί μηδενικής ανοχή σε θέματα που μπορεί να κριθούν ή να εκληφθούν, ανάμεσα σε άλλα, ως παραβίαση των κανόνων χρηστής διοίκησης από οποιονδήποτε, ισχύει και για την κ. Χρυστάλλα Γιωρκάτζη». Είχε πει τότε ο Πρόεδρος χωρίς ωστόσο να προχωρήσει δραστικά προς εξυγίανση της κατάστασης. Τώρα όμως η όποια ανοχή επιδειχθεί πολύ πιθανόν να εκληφθεί ως συνενοχή του Προέδρου ή ακόμα χειρότερο πως η διοικήτρια με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έχει στο χέρι και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας... 7 Σεπτεμβρίου 2014 Η «Κ» θέτει ζήτημα ασυμβιβάστου για τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας εκ του γεγονότος ότι ο σύζυγος και η κόρη της είναι δικηγόροι του Α. Βγενόπουλου, αντίδικου της ΚΤΚ στην υπόθεση της Λαϊκής Τράπεζας. Τα κόμματα αντιδρούν. Προεδρικό και διοικήτρια αποφεύγουν να τοποθετηθούν. Ο γενικός εισαγγελέας απαντά ότι σε μία χώρα όπως είναι η Κύπρος αυτού του είδους συγγενικές σχέσεις είναι συχνά φαινόμενα. 14 Νοεμβρίου 2014 Παραιτείται η Μαριάννα Γιωρκάτζη από το δικηγορικό γραφείο Α. Γιωρκάτζης ΔΕΠΕ. 27 Νοεμβρίου 2014 Τροποποιείται το συμβόλαιο Γιωρκάτζη. Παραμένει ανοικτό το ζήτημα ασυμβίβαστου. 2 Μαρτίου 2015 Παραιτείται η διαχειρίστρια της Λαϊκής Άντρη Αντωνιάδου, ρίχνοντας πυρά περί παρεμπόδισης του έργου της από τη διοικήτρια. 10 Μαρτίου 2015 Η Άντρη Αντωνιάδου καταγγέλλει στην Επιτροπή Θεσμών πόλεμο στη λειτουργία του έργου της, ενώ αναφέρει πως η κόρη της διοικήτριας εξακολουθεί να εργάζεται στο δικηγορικό γραφείο Α. Γιωρκάτζης ΔΕΠΕ. Ο δικηγόρος της διαχειρίστριας Παναγιώτης Νεοκλέους παραδέχθηκε πιέσεις της διοικήτριας να αποσύρει τη διαιτησία της Λαϊκής εναντίον της Ελληνικής Δημοκρατίας. 21 Οκτωβρίου 2014 Συζητείται το ζήτημα ασυμβίβαστου της διοικήτριας της Κεντρικής Τράπεζας στην Επιτροπή Θεσμών. Η διοικήτρια θέτει ως λύση να μην προεδρεύει της Αρχής Εξυγίανσης εκεί όπου υπάρχει ζήτημα σύγκρουσης συμφερόντων. 31 Οκτωβρίου 2014 Στη συζήτηση της Επ. Θεσμών η διοικήτρια της ΚΤΚ αναφέρει πως ήταν εις γνώσιν του Προέδρου η σχέση της κόρης της με το γραφείο που εκπροσωπεί τον Α. Βγενόπουλο. Από τη συζήτηση προκύπτει θέμα απάλειψης όρου του συμβολαίου που αφορά το ασυμβίβαστο, όπως επίσης και αύξηση στον μισθό της. Ο Πρόεδρος «αδειάζει» τη διοικήτρια, διαψεύδοντας ότι ήταν ενήμερος για το ζήτημα σύγκρουσης συμφερόντων, όπως επίσης και για την τροποποίηση του συμβολαίου. 5 Δεκεμβρίου 2014 Η τροποποίηση συμβολαίου Γιωρκάτζη προκαλεί αντιδράσεις για τον τρόπο λειτουργίας του Προεδρικού. Στην Επιτροπή Θεσμών αναλαμβάνει την ευθύνη του συμβολαίου ο τέως συνεργάτης του Προέδρου Μακάριος Δρουσιώτης, εκτοξεύοντας βολές περί μπάχαλου στο Προεδρικό. 12 Μαρτίου 2015 Παραιτείται ο εκτελεστικός διευθυντής της Αρχής Εξυγίανσης Στέλιος Κοιλιάρης. Στην Επιτροπή Θεσμών καταγγέλλει τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας για εκβιασμούς, ψεύδη και σύγκρουση συμφερόντων. Ο γενικός εισαγγελέας διατάζει ποινική έρευνα. Από το εξάμηνο του μέλιτος στο εξάμηνο της αμφισβήτησης Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ Πέρασαν έξι μήνες από τις 7 Σεπτεμβρίου, όταν η «Κ» έθεσε ζήτημα ασυμβίβαστου και σύγκρουσης συμφερόντων για τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας Χρυστάλλας Γιωρκάτζη εξαιτίας του ότι την υπεράσπιση της MIG και του Α. Βγενόπουλου είχε αναλάβει η δικηγορική εταιρεία Αντρέα Γιωρκάτζη ΔΕΠΕ, του εν διαστάσει συζύγου της διοικήτριας και της κόρης τους Μαριάννας. Το δημοσίευμα αντιμετωπίστηκε με καχυποψία αρχικά, ένεκα του γεγονότος ότι η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη κατάφερε να κτίσει μία συμπαθή εικόνα από τον πρότερο επαγγελματικό βίο της. Καχυποψία, που σε έξι μήνες αντικαταστάθηκε με τρόμο για το μέγεθος της διαπλοκής που ενυπάρχει. Και αυτό γιατί η εξέταση του ζητήματος στην Επιτροπή Θεσμών της Βουλής έφερε καταγγελίες για εκβιασμούς, ψεύδη, σύγκρουση συμφερόντων και διαπλοκή στα ανώτατα δώματα της Κεντρικής Τράπεζας. Ήδη λίγο καιρό πριν από την ολοκλήρωση ενός χρόνου στη διοίκηση της Κεντρικής Τράπεζας η άλλοτε σιδηρά κυρία της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, απαξιώνεται από την κοινωνία, ενώ πολιτικοί αξιωματούχοι και στενοί συνεργάτες της σιγά-σιγά την εγκαταλείπουν. Τα μάτια πλέον είναι όλα στραμμένα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και στις διορθωτικές του κινήσεις. Σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για την κυπριακή οικονομία η διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς. Και αυτό γιατί τύγχανε της στήριξης όλων των πολιτικών δυνάμεων αλλά και της ίδιας της κοινωνίας. Η παρουσία της στη θέση του γενικού ελεγκτή προσέδιδε μία εικόνα έντιμου βίου η οποία ενισχύθηκε εντέχνως και ποικιλοτρόπως από τον Τύπο. Η επιλογή της στη θέση της διοικήτριας θεωρήθηκε το αντίβαρο στις σχέσεις οργής του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον προκάτοχό της Πανίκο Δημητριάδη που οδήγησε τελικώς στην δαπανηρή για το κράτος αποχώρηση του τελευταίου. <<<<<<< Το ασυμβίβαστο Γιωρκάτζη κατάφερε να «αποκαθηλώσει» την άλλοτε κραταιά γυναίκα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας σε σημείο που το ζήτημα πλέον λαμβάνει διαστάσεις πολιτικού ανομήματος. Τα σύννεφα Η περίοδος χάριτος, ωστόσο, κράτησε λίγο αφού στο πρώτο ήδη εξάμηνο του διορισμού της στη διοίκηση της Κεντρικής Τράπεζας αποκαλύφθηκε το ζήτημα σύγκρουσης συμφερόντων. Η περιφρόνηση με την οποία αντιμετώπισε τη δημοσιοποίηση του ζητήματος, οι αντιφάσεις στις οποίες υπέπιπτε ερωτώμενη στην Επιτροπή Θεσμών για το ζήτημα και η τροποποίηση του συμβολαίου της κατάφεραν να την απομυθοποιήσουν. Η πρόσφατη παραίτηση της Διαχειρίστριας έγινε η αφορμή για ποικίλες καταγγελίες (ψεύδη, εκβιασμούς, διαπλοκή και σύγκρουση συμφερόντων στα ψηλά δώματα της Κεντρικής Τράπεζας) υπήρξε καταλυτική για να επικυρώσει με θλιβερό τρόπο την αντίληψη που επικρατεί στην κοινωνία: πως η αλυσίδα της διαπλοκής του πολιτειακού πολιτικού και οικονομικού κατεστημένου είναι μπολιασμένη βαθιά στα θεμέλια του κράτους. Οι καταγγελίες του παραιτηθέντος Εκτελεστικού Συμβούλου της Κεντρικής Τράπεζας Στέλιου Κοιλιάρη, όπως και αυτές του δικηγόρου της διαχειρίστριας Παναγιώτη Νεοκλέους, περί πιέσεων από τη διοικήτρια να αποσύρει τη διαιτησία της Λαϊκής εναντίον της Ελληνικής Τράπεζας απέδειξαν με τον πλέον εμφανή τρόπο τους κινδύνους που ελλοχεύουν από το ζήτημα σύγκρουσης συμφερόντων της διοικήτριας, με αποτέλεσμα ο γενικός εισαγγελέας να διατάζει ποινική έρευνα και όλες οι πολιτικές δυνάμεις πλην του ΔΗΣΥ να δείχνουν την πόρτα εξόδου στη Χρυστάλλα Γιωρκάτζη. Εκτεθειμένος ο Πρόεδρος Τα όσα ξέβρασε η Επιτροπή Θεσμών την τελευταία βδομάδα, στρέφουν τα βλέμματα όλων στις κινήσεις του Προέδρου. Ήδη το φιάσκο του συμβολαίου Γιωρκάτζη έχει καταφέρει να λαβώσει ανεπανόρθωτα το Προεδρικό για προχειρότητες και ερασιτεχνισμούς. Ωστόσο, το διακύβευμα πλέον είναι πολύ μεγαλύτερο από προχειρότητες στην υπογραφή συμβολαίου και αφορά το δημόσιο συμφέρον. Το ενδεχόμενο ήττας στην υπόθεση Βγενόπουλος θα αποτελέσει την ταφόπλακα στην αξιοπιστία των θεσμών και θα ενισχύσει τις φωνές περί ένοχης σιωπής του Προέδρου. Αναμένεται να διαφανεί κατά πόσο ο Πρόεδρος θα προχωρήσει σε διορθωτικές κινήσεις χωρίς αναισθητικό για να περισώσει τα λιγοστά απομεινάρια της αξιοπιστίας των θεσμών ή αν τα αντανακλαστικά του αποδειχτούν μειωμένα και η υπόθεση Γιωρκάτζη αποτελέσει τελικώς το σκοτεινό κεφάλαιο της πολιτικής του πορείας.

5 05-ADV PAGKIPRIAKI_Master_cy 13/03/15 22:50 Page 1

6 06-POLITIKI_Master_cy 14/03/15 00:23 Page 6 6 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 15 Mαρτίου 2015 Ο ΒΟΗΘΟΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ ΣΤΗΝ «Κ» Ανησυχώ για την έκβαση των υποθέσεων Βγενόπουλου Η πλευρά της διοικήτριας λέει ότι η υπόθεση προωθείται, ενώ η άλλη πλευρά προειδοποιεί για κινδύνους που επέρχονται Συνέντευξη στον ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΤΟΜΑΡΑ Ανησυχία για την κατάληξη των δικαστικών υποθέσεων και τις απαιτήσεις του Ανδρέα Βγενόπουλου από την Κυπριακή Δημοκρατία εκφράζει ο βοηθός γενικός εισαγγελέας Ρίκκος Ερωτοκρίτου. Σε συνέντευξή του στην «Κ» τοποθετείται σε όλα τα καυτά ζητήματα που έχουν προκύψει με πρωταγωνίστρια τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας. Διακριτικός σε διαδικαστικά θέματα που άπτονται των ποινικών ερευνών ο κ. Ερωτοκρίτου υποστηρίζει ότι εκτός από τα θέματα διοικητικής υφής για τα οποία τις τελικές αποφάσεις θα λάβει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, θα διερευνηθούν και πιθανές ποινικές ευθύνες της διοικήτριας, ο χειρισμός των οποίων -εάν προκύψουν- θα γίνει όχι από τον ίδιο αλλά από τον γενικό εισαγγελέα. Έχει δημιουργηθεί ένα μείζον ζήτημα με τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας. Πόσο επηρεάζονται οι αστυνομικές έρευνες για την οικονομία; Στη Νομική Υπηρεσία εξετάζουμε τα ζητήματα που αφορούν την κατάρρευση του τραπεζικού τομέα και τα ζητήματα κατάρρευσης της οικονομίας. Ένα μεγάλο μέρος του μαρτυρικού υλικού κατέχεται από την Κεντρική Τράπεζα, πέραν της γνώσης που διαχρονικά είχε με τους προκατόχους της κ. Γιωρκάτζη, σε σχέση με το τι έγινε και δεν έγινε για να οδηγηθούμε σε αυτή την κρίση. Συνεπώς υπό αυτή την έννοια, ναι, η Κεντρική Τράπεζα και ο εκάστοτε προϊστάμενός της στα ζητήματα της διερεύνησης έχουν άμεση σχέση με τις έρευνες που διεξάγει η Νομική Υπηρεσία. Να το κάνω πιο συγκεκριμένο: Βλέπετε επηρεασμό της υπόθεσης Βγενόπουλου κατά Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και άλλων που η Κεντρική Τράπεζα είναι άμεσα ενδιαφερόμενη; Προσωπικά δεν μπορώ να γνωρίζω τι ακριβώς γίνεται με το θέμα αυτό, διότι η υπόθεση αυτή τυγχάνει χειρισμού και τα γεγονότα λαμβάνουν χώρα στο εξωτερικό με δικηγόρους τους οποίους έχει διορίσει η Κεντρική Τράπεζα, αλλά και δικηγόρους οι οποίοι εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας παρακολουθούν στον βαθμό που στρέφονται εναντίον της. Βεβαίως οι δικηγόροι αυτοί έχουν διοριστεί μέσω της δικής μας υπηρεσίας. Όμως δεν είμαστε παρόντες στη δίκη να βλέπουμε τι γίνεται, αλλά και ούτε έχουμε οποιαδήποτε πληροφόρηση άμεση και λεπτομερή με την έννοια του τι διαμείβεται Τι πρέπει να διερευνηθεί κατ εσάς για τη Χρυστάλλα Γιωρκάτζη; Πρώτον, οι διαρκείς συγκρούσεις μέσα στην Κεντρική Τράπεζα μεταξύ της διοικήτριας και των μελών. Δεύτερο, το ενδεχόμενο ασυμβιβάστου που αφορά τη διοικήτρια στην εκτέλεση των καθηκόντων της κατά την άποψη του γενικού ελεγκτή, με δεδομένο ότι η θυγατέρα της εργάζεται και εξακολουθεί να εργάζεται μαζί με τον σύζυγό της. Τρίτον, το ζήτημα του ενδεχόμενου εκβιασμού που κατάγγειλαν οι βουλευτές σε σχέση με τη δημοσιοποίηση των δανείων τους μη εξυπηρετουμένων ή δανείων άλλων που δημιουργούν μια εντύπωση που κατά την άποψη κάποιων ή και της διοικήτριας ενδεχομένως να δημιουργεί ασυμβίβαστο με την έννοια ότι δεν μπορούν να ψηφίζουν για τη νομοθετική ρύθμιση κάποιων θεμάτων που αφορούν τράπεζες στις οποίες χρωστούν. Την τελική απόφαση για το ζήτημα που έχει προκύψει με τη Χρυστάλλα Γιωρκάτζη θα την λάβει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας λέει στην «Κ» ο βοηθός γενικός εισαγγελέας Ρίκκος Ερωτοκρίτου, στη βάση των ευρημάτων των ερευνών που διέταξε ο γενικός εισαγγελέας. Στο μικροσκόπιο των ερευνών και το διαρκές μπάχαλο στην Κεντρική Τράπεζα, που όλοι είδαμε στην Επιτροπή Θεσμών της Βουλής. εκεί, γίνεται πάντα με τις οδηγίες της Κεντρικής Τράπεζας και η ενημέρωση που τυγχάνει η Νομική Υπηρεσία είναι σχετικά με την προώθηση. Η πληροφόρηση που έχουμε δεν μπορεί να είναι ακριβής εκατόν τοις εκατό από τη στιγμή που δεν είμαστε παρόντες. Το κύριο βάρος της ευθύνης το έχει η Κεντρική Τράπεζα με τη διοικήτρια και ο Βγενόπουλος με τους δικηγόρους του από την άλλη. Αυτό που είναι ευρέως γνωστό ως ασυμβίβαστο για την κ. Γιωρκάτζη δεν επηρεάζει την πορεία και κατάληξη της υπόθεσης; Δεν μπορώ να εκφέρω άποψη για το ζήτημα αυτό δημόσια από τη στιγμή που έχω ζητήσει τη διεξαγωγή έρευνας από ανεξάρτητα Τέταρτο, η διερεύνηση πλήρως και των λεχθέντων μέσα στην Επιτροπή Θεσμών σε σχέση με το ζήτημα που με αφορά. Σημειώνω και δεν ξεχνώ τη δημόσια διαβεβαίωση της κ. Γιωρκάτζη ότι ούτε αμφισβητεί την εντιμότητά μου ή την ακεραιότητά μου και ούτε ότι υπάρχει κάποιο σκοτεινό σημείο στη διαδρομή της αγωγής που καταχώρησα εναντίον της αρχής Εξυγίανσης και της Διαχειρίστριας της Λαϊκής. Από την άλλη, επειδή δεν πρόσωπα, τα οποία θα διερευνήσουν όλα τα ζητήματα συμπεριλαμβανομένου και αυτού με βάση τα ευρήματα και την έκθεση του Γενικού Ελεγκτή. Συνεπώς θα είναι το πόρισμα μιας έρευνας το οποίο τεκμηριωμένα, θέλω να πιστεύω, θα δώσει την εικόνα που πρέπει να δώσει. Ως νομικός ανησυχείτε για την κατάληξη της συγκεκριμένης υπόθεσης; Ανησυχώ όπως ανησυχεί ο κόσμος όλος. Γιατί υπάρχουν αντικρουόμενες εκδοχές μέσα στην ίδια την Αρχή Εξυγίανσης (ΚΤΚ). Η μία πλευρά, της διοικήτριας και όσων την υποστηρίζουν, λέει ότι προωθείται η υπόθεση Βγενόπουλου κατά τρόπο ικανοποιητικό και ότι γίνεται το καθήκον που τους έχει εμπιστευθεί η πολιτεία και από την άλλη πλευρά, το συγκεκριμένο δικηγορικό γραφείο που χειριζόταν την υπόθεση, προειδοποιεί για κινδύνους, οι οποίοι επέρχονται και οι οποίοι ισοδυναμούν με Αρμαγεδδών, με ολοκληρωτική καταστροφή, δηλαδή σε σχέση με τις υποθέσεις αυτές. Ποιος από τους δύο έχει δίκιο και στον άξονα αυτής της αντιπαράθεσης τι θα προκύψει αν η αντιπαράθεση αυτή δεν εκλείψει δεν μπορώ να γνωρίζω. Θα διερευνηθεί όμως από τα πρόσωπα που θα διορισθούν και αυτό το ζήτημα, το διαρκές μπάχαλο στην Κεντρική Τράπεζα. Λέτε συνέχεια για μπάχαλο στην Κεντρική Τράπεζα. Τι εννοείτε; Εννοώ αυτό που είδαν όλοι στην Επιτροπή Θεσμών. Δηλαδή να υπάρχει σφοδρή αντιπαράθεση μεταξύ της κ. Γιωρκάτζη από τη μία και μέλους ή μελών της Αρχής Εξυγίανσης από την άλλη. Ανθρώπους, δηλαδή που καθημερινώς κάθεται μαζί τους, κουβεντιάζει, συνεργάζεται και λαμβάνουν από κοινού αποφάσεις. Στην έρευνα που θα διεξαχθεί ζητάτε τη διερεύνηση του ενδεχομένου απόπειρας εκβιασμού βουλευτών, ενός σοβαρού αδικήματος με βάση τα άρθρα 208 και 209Α του ποινικού κώδικα. Θεωρείτε ότι η κ. Γιωρκάτζη έχει υποπέσει σε ποινικό αδίκημα; Δεν μπορώ να σας πω, γιατί είναι και αυτό αποτέλεσμα μιας έρευνας που την έχω εισηγηθεί και που θα πρέπει να έχει κατάληξη με ασφάλεια, αντικειμενικότητα και διαφάνεια αυτό το εύρημα ενδεχομένως. Συνεπώς, δεν είναι δική μου δουλειά, ούτε και μου επιτρέπεται στο στάδιο αυτό να τοποθετηθώ πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα. -Ως νομικός, από τη στιγμή που υπάρχουν καταγγελίες, ενισχύεται το ενδεχόμενο διάπραξης ποινικού αδικήματος; Είναι αυτό που θα διερευνήσει η Ανεξάρτητη Επιτροπή. Συνεπώς, το εύρημα αυτό θα «αναδυθεί» μέσα από την αντικειμενική έρευνα που θα γίνει. Η κατάθεση ενώπιον Επιτροπής της Βουλής ισοδυναμεί με ένορκη δήλωση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Η άρνηση της διοικήτριας στην Επιτροπή Θεσμών δύο φορές ότι σας κατηγόρησε για δωροδοκία την ώρα που επιβεβαιώθηκε από δύο μέλη της ΚΤΚ συνιστά ποινικό αδίκημα; Εγώ έχω ακούσει με μεγάλη προσοχή τη δήλωση της κ. Γιωρκάτζη, στην οποία λέει «ποτέ», εννοώντας ουδέποτε, αμφισβήτησε την ακεραιότητα ή την εντιμότητά μου, ως βοηθού γενικού εισαγγελέα στη διαχείριση τόσο προσωπικών ζητημάτων, εννοώντας την αγωγή βέβαια, αλλά και στην εκτέλεση των θεσμικών μου λειτουργιών. Από την άλλη πλευρά υπάρχει άνθρωπος ή άνθρωποι, οι οποίοι δηλώνουν ότι αυτά τα λεγόμενα έχουν λεχθεί από τη διοικήτρια. Δεν είναι δουλειά μου να κάνω τον δικαστή, ούτε και δουλειά μου να τοποθετηθώ υπέρ ή εναντίον του οποιουδήποτε σε σχέση με τα λεχθέντα. Απλούστατα σε ό,τι με αφορά, στα πλαίσια μιας ανεξικακίας που με διακρίνει στη δημόσια δράση, εδώ και πάρα πολλά χρόνια, εγώ προσωπικά δεν θέλω να δώσω και δεν έδωσα συνέχεια σε προσωπικό επίπεδο στο θέμα αυτό, τη στιγμή που η κ. Γιωρκάτζη δηλώνει ότι δεν έχει καμία επιφύλαξη για την ακεραιότητα και την εντιμότητά μου. Όμως στην δημόσια πτυχή παραμένουν πάρα πολλά ζητήματα τα οποία πρέπει να διερευνηθούν. Γι αυτό εισηγήθηκα τον διορισμό ανεξάρτητου ερευνητή ή ερευνητών. Από τη στιγμή που τα πρακτικά της Επιτροπής Θεσμών επιβεβαιώσουν τα όσα λέχθηκαν, οι ερευνητές πώς πρέπει να προχωρήσουν; Οι ερευνώντες λειτουργοί θα καταγράψουν το εύρημά τους. Θα το υποβάλουν σε αυτόν που τους διόρισε και αυτός θα το προωθήσει προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας που θα πάρει την καταληκτική απόφαση. Βεβαίως εάν στην πορεία προκύψουν οποιαδήποτε ποινικά αδικήματα εναντίον οποιουδήποτε, αυτά θα τύχουν χειρισμού από τον γενικό εισαγγελέα. Οι διαρροές που αφορούσαν δάνεια βουλευτών από πού πιστεύετε ότι έγιναν; Δεν μπορώ να γνωρίζω. Ίσως να είναι και αυτό ένα εύρημα που θα πρέπει να προκύψει μέσα από την έρευνα που θα γίνει. Ως απλός πολίτης. Η κ. Γιωρκάτζη θα πρέπει να παραιτηθεί; Ούτε σε αυτό θα σας απαντήσω. Από τη στιγμή που η υπόθεση παίρνει αυτή την τροπή, δηλαδή ότι θα πρέπει να γίνει έρευνα, το όποιο καταληκτικό της εύρημα θα πρέπει να αξιολογηθεί και να προωθηθεί, συνεπώς δεν είναι δουλειά μου να προκαταλάβω τα ευρήματα της έρευνας. Είστε πεπεισμένος ότι υπάρχει θέμα ασυμβίβαστου για τη διοικήτρια; Και αυτό αποτελεί αντικείμενο της έρευνας που θα γίνει. Ούτε και σε αυτό μπορώ να σας απαντήσω. Δεν θα έχω προσωπική εμπλοκή στην έρευνα κατά της Γιωρκάτζη Καμία σκοτεινή πτυχή ή σκιά με την αγωγή κατά της πρώην Λαϊκής. Δεν είναι δουλειά μου να κάνω τον δικαστή, ούτε και να τοποθετηθώ υπέρ ή εναντίον του οποιουδήποτε σε σχέση με τα λεχθέντα. «Δεν ξεχνώ τη δημόσια διαβεβαίωση της κ. Γιωρκάτζη ότι δεν αμφισβητεί την εντιμότητά μου ή την ακεραιότητά μου, από την άλλη όμως, επειδή δεν είμαι ο οποιοσδήποτε ιδιώτης, είμαι θεσμικός αξιωματούχος της πολιτείας, θα πρέπει να προχωρήσει αυτή η δημόσια έρευνα για όσα φέρεται να είπε». ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ είμαι ο οποιοσδήποτε ιδιώτης, είμαι θεσμικός αξιωματούχος της πολιτείας και επειδή αυτά της αποδίδονται ότι λέχθηκαν από δύο πρόσωπα, τότε θεωρώ πως παρά την άρνησή της θα πρέπει να προχωρήσει αυτή η δημόσια έρευνα, για να γίνει πλήρως η διαλεύκανση όλων αυτών των πτυχών. Συνεπώς στη δημόσια διάσταση του ζητήματος και μένοντας σε αυτό θα πρέπει οπωσδήποτε να προχωρήσει η έρευνα. Στην έρευνα αυτή εγώ δεν θα έχω καμία προσωπική καθοδηγητική εμπλοκή και αναμένω από αυτόν ή αυτούς που θα διεξάγουν την έρευνα να με ρωτήσουν και να δώσω τη δική μου εκδοχή μαζί με τα απαραίτητα έγγραφα για να διαφανεί ότι σε αυτή την υπόθεση για την οποία κυκλοφόρησαν όλα αυτά τα κουτσομπολιά καμία χάρη δεν μου έγινε, καμία παραχώρηση δεν μου έγινε, κανένα ποσό δεν μου πληρώθηκε. Να διαλευκανθεί πλήρως, ό,τι έκανα το έπραξα ως πολίτης της Δημοκρατίας, ως ένας από τους κουρεμένους καταθέτες της Λαϊκής τράπεζας, που ζήτησαν να συμψηφιστεί το ποσό του χρέους μαζί με το ποσό των καταθέσεων. Όταν οι δικηγόροι της άλλης πλευράς για λόγους που ήδη εξήγησα δεν εμφανίσθηκαν στο δικαστήριο, εγώ και οι δικηγόροι μου, όταν πήραμε την απόφαση με την οποία συμψηφιζόταν το χρέος, την κοινοποιήσαμε στη διαχειρίστρια της Λαϊκής τράπεζας. Την ενημερώσαμε. Άρα θεωρείτε ότι δεν υπάρχει νομικό θέμα. Δεν υπάρχει καμία σκοτεινή πτυχή ή οποιαδήποτε σκιά. Αλλά δεν αρκεί να το λέω εγώ, θα πρέπει να το πει και η έρευνα. Αν υπήρχε σκοτεινή πλευρά με την έννοια ότι μου έγινε χάρη και με πλήρωσαν, πολύ ευχαρίστως να αποσύρω την αγωγή, αφού έχω πάρει τα χρήματα. Ε, δεν έχω πάρει τίποτα. Ούτε από τη διαχειρίστρια, ούτε από την Κεντρική Τράπεζα, ούτε από οποιονδήποτε άλλο.

7 07-ADV KATANALOTES_Master_cy 13/03/15 16:50 Page 1

8 08-PARAPOLITIKA_Master_cy 13/03/15 22:48 Page 8 8 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 15 Μαρτίου 2015 Η Χρυστάλλα έχει ράμματα και λίστες για πολλούς Η αποστολή της κυρίας Δεν είχε προνομιακή μεταχείριση, δήλωσε ο Ρίκκος γι αυτό και κουρεύτηκαν τα λεφτά που είχε, συνολικά ευρώ, ενώ ταυτόχρονα κάρφωσε κάποιους άλλους με οικογένειες και θυγατέρες που έχοντας προνομιακή μεταχείριση, έκαναν πριν από το κούρεμα μεταφορά των χρημάτων τους στην αλλοδαπή. Ο λόγος για μια κοντούλα κυρία με γκαρσόν λουκ, η οποία έφυγε από τη Φραγκφούρτη και πήγε στο Λονδίνο άνοιξε λογαριασμό και επέστρεψε στη Λεμεσό για να σηκώσει τα λεφτά της και να τα κάνει «εγγλέζικα». Καθότι ο ίδιος Λεμεσιανός και επειδή και η Κύπρος είναι μικρός τόπος και ξέρουμε ο ένας τον άλλο όπως είπε κι ο εισαγγελέας, ο Ρίκκος έμαθε προφανώς τις ουσιώδεις λεπτομέρειες της αποστολής Ο πολυμήχανος Οδυσσέας Εκείνο που στην αρχή της υπόθεσης Γιωρκάτζη, κόμματα και ΜΜΕ δεν έβλεπαν καθόλου ή έβλεπαν ως πολύπλοκο, δηλαδή το ασυμβίβαστο της διοικήτριας, ο γενικός ελεγκτής ως πρακτικός άνθρωπος που φαίνεται ότι είναι το είδε μεμιάς, σημειώνοντας στην επιστολή του προς τη διοικήτρια ότι «η συμμετοχή σας αυτή συνιστά παραβίαση των όρων υπηρεσίας σας και της σχετικής νομοθεσίας, αφού η δικηγορική εταιρεία «Ανδρέας Γιωρκάτζης ΔΕΠΕ» του εν διαστάσει συζύγου σας, με τον οποίο εξακολουθείτε να διατηρείτε κατά νόμο εξ αγχιστείας δεσμό, εκπροσωπεί τον κ. Ανδρέα Βγενόπουλο και τη MIG ενώπιον των δικαστηρίων. Μάλιστα, ως δεύτερη παραβίαση των όρων υπηρεσίας της και της σχετική νομοθεσίας ο Γ. Ελεγκτής καταγράφει το γεγονός ότι η κόρη της κι ο γιος της ενδέχεται να επωφεληθούν από οποιοδήποτε κέρδος προκύψει από την έκβαση των υποθέσεων Βγενόπουλου ως κληρονόμοι που είναι του Α. Γιωρκάτζη. Ο αμήχανος Κώστας Από την άλλη ο γενικός εισαγγελέας Κώστας Κληρίδης σε σχετική επιστολή που του αποστείλαμε στις 5 Σεπτεμβρίου 2014 ερωτώντας κατά πόσον τίθεται ζήτημα ασυμβίβαστου μας είπε ότι «σε μια μικρή χώρα όπως είναι η Κύπρος αυτού του είδους οι συγγενικές σχέσεις και διασυνδέσεις είναι συχνά φαινόμενα, αναμένεται ασφαλώς από δημόσιους υπαλλήλους και ιδιαίτερα από κρατικούς αξιωματούχους ότι θα ασκούν τα καθήκοντα και τις εξουσίες τους πλήρως αποστασιοποιημένοι από τέτοια στοιχεία, κατά τρόπο ανεξάρτητο, αντικειμενικό και ακριβοδίκαιο. Η δε Νομική Υπηρεσία είναι σε συνεχή εγρήγορση ώστε να διασφαλίζει ότι σε κάθε περίπτωση, δεν παρατηρούνται οποιεσδήποτε ενέργειες, πράξεις ή παραλείψεις που να δημιουργούν εύλογες υπόνοιες περί του αντιθέτου». Τόση ήταν η εγρήγορσή σας, αγαπητέ κ. Κληρίδη, ώστε δεν πήρατε πρέφα ότι η Χρυστάλλα έκανε λίστες και φακέλωνε βουλευτές; Αφού ήταν τέτοια η εγρήγορσή σας γιατί δεν αντιληφθήκατε τα όσα κακά διαδραματίζονταν και τώρα διατάξατε ποινική έρευνα; Κι άμα χαθούν οι υποθέσεις που αφορούν τον Α. Βγενόπουλο και πληρώσουμε τα μαλλιοκέφαλά μας τι θα πείτε; Ότι διέλαθαν της προσοχής σας οι χειρισμοί της Χρυστάλλας; Για Χαβάη Ένας εκ Λεμεσού ορμώμενος πολιτικός αποκάλυψε στον Ιανό ότι σύμφωνα με πληροφορίες του, η προμήθεια που θα πάρει το δικηγορικό γραφείο του εν διαστάσει αλλά έχοντα εξ αγχιστείας δεσμό με τη Χρυστάλλα, Ανδρέα θα είναι 10%. Δηλαδή από μια υπόθεση των 2,5 δισ. προκύπτει ένα ποσόν 250 εκατ. Με τέτοια λεφτά στην τσέπη η όποια Χρυστάλλα γράφει την όποια Κεντρική στα παλαιότερα των υποδημάτων της και αναχωρεί την επαύριον για Χαβάη! Εκβιασμός on air Το Σίγμα αποκάλυψε το βράδυ της Πέμπτης τη λίστα της Γιωρκάτζη με τους 29 βουλευτές και μπράβο του. Μεταξύ εκείνων που αφήνονταν να αιωρούνται ήταν ότι η διοικήτρια της ΚΤΚ είχε φτιάξει μια τέτοια λίστα για να κρατεί στο χέρι (βλ. εκβιάζει) βουλευτές. Κι ενώ αυτό ήταν το πλέον επιλήψιμο ζήτημα, ακούμε τον Χρύσανθο Τσουρούλλη να προειδοποιεί τους βουλευτές ότι αν δεν βγουν και ομολογήσουν ποιοι είναι μέσα σε 24ώρες, το κανάλι θα έδινε τα ονόματά τους στη δημοσιότητα. Κύριε των δυνάμεων, εκβιασμός on air; Πρώτη φορά είδα στη ζωή μου τέτοιο πράγμα. Φυσικά επειδή συνάδει με το γενικότερο μπάχαλο μάλλον δεν συγκίνησε κανένα Ο θρόνος και η κόρη Ανασύρω από το αρχείο του Ιανού σχόλιο που αφορά την υπόθεση Γιωρκάτζη ημερομηνίας 2/11/2014 με τίτλο «Ο θρόνος και η κόρη» ενδεικτικό της αδυναμίας της Χρυστάλλας στα ψέματα και τους εξυπνακισμούς: «Γέλασε η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη με τις υπόνοιες που αφέθηκαν ότι ο Ανδρέας Βγενόπουλος εγκατέλειψε το προηγούμενο δικηγορικό γραφείο στο οποίο εργαζόταν η κόρη της διοικήτριας της ΚΤΚ ούτως ώστε να την ακολουθήσει στο Εγκαίνια του πολιτικού του γραφείου, με πολλά μηνύματα, έκανε την Παρασκευή το απόγευμα ο Μάριος Καρογιάν, καθώς ήταν χιλιάδες εκείνοι που παρέστησαν, σε σημείο που έκλεισε η Σεβέρη. Όπως ελέχθη στη στήλη μια νέα πορεία αρχίζει για τον Μάριο και το ΔΗΚΟ! δικηγορικό γραφείο Α. Γιωρκάτζης. «Αν μία 27χρονη δικηγόρος έχει τόση δύναμη τι να πω» είπε μειδιώντας, ενώ την ίδια στιγμή πρόσθεσε πως οι ημερομηνίες δεν το επιβεβαιώνουν, αφού η ίδια ανέλαβε αργότερα τη θέση της διοικήτριας. Το γέλιο ωστόσο της έκοψε ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού αναφέροντας πως δεν έχει να κάνει με την ίδια και την κόρη της αλλά με σκοπιμότητα, επισημαίνοντας πως η διοικήτρια είχε προ πολλού εκφράσει τον διακαή της πόθο να αναλάβει το τιμόνι της Κεντρικής Τράπεζας και είχε μαθευτεί ότι της προετοίμαζαν τον θρόνο. Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ Στέλιος Κοιλιάρης Ο Στέλιος Κοιλιάρης, ο εκτελεστικός σύμβουλος της ΚΤΚ, ο οποίος άνοιξε το στόμα του έστω και την υστάτη, προσπαθώντας να σώσει ό,τι σώζεται εδώ που έφτασαν τα πράγματα, αν και φαίνεται ότι οι κύριοι φορολογούμενοι θα πληρώνουμε στον Βγενόπουλο δόσεις για τον επόμενο αιώνα Αναπάντητα ερωτήματα Υπενθυμίζω επίσης σχόλιο της 9/11/2014 σύμφωνα με το οποίο η «Κ» εκτός από το ζήτημα του ασυμβίβαστου για την κ. Γιωρκάτζη είχε φέρει στην επιφάνεια στις 19 Οκτωβρίου και ένα ζήτημα με δάνειο 2 εκατ. στον Α. Γιωρκάτζη με διάτρητες διαδικασίες. Την ίδια εποχή η κ. Γιωρκάτζη ήταν γενική ελέγκτρια της ΚΔ αλλά και πρόεδρος της πενταμελούς επιτροπής που προΐστατο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», λειτουργοί της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών, στο πλαίσιο σχετικού ελέγχου εντόπισαν και υπέδειξαν την παράτυπη και εξόφθαλμα επισφαλή έγκριση του δανείου αλλά η κ. Χρυστάλλα το κατάπιε αμάσητο ήταν πρόεδρος της Εκλεκτικής Επιτροπή των Συνεργατικών Ιδρυμάτων! Εμείς όταν γράψαμε το θέμα στείλαμε επιστολή στην Κεντρική Συνεργατική αλλά μας είπαν ότι δεν μπορούν να αποκαλύψουν στοιχεία που αφορούν πελάτες τους και ορθά μάλλον. Όμως θα μπορούσε έστω και τώρα κάποιος που θα εμπλακεί στις ποινικές έρευνες να ζητήσει να μάθει πόσα έχασε κι αν έχασε ο Συνεργατισμός από εκείνη την πράξη Τρέχει ο Νικόλας Ενθουσιασμένο βρήκαμε τις προάλλες τον πρόεδρο της Επιτροπείας της Κεντρικής Συνεργατικής Νικόλα Χατζηγιάννη. Ο Νικ δεν έκρυβε τη χαρά του, για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι διότι η Χρυστάλλα περιφρονούσε τον Συνεργατισμό και τους άφησε ήσυχους να κάνουν τη δουλειά τους, γι αυτό και πάνε πολύ καλά και ο δεύτερος είναι ότι οι μειώσεις των δανειστικών επιτοκίων προκάλεσαν αυξημένη κινητικότητα στον Συνεργατισμό, ο οποίος προχώρησε και στις πιο δραστικές μειώσεις (-2% στο στεγαστικό). Έτσι η διοίκηση προκειμένου να εξυπηρετήσει πιο αποτελεσματικά τους πελάτες δημιούργησε και θα λειτουργήσει από αύριο ειδική τηλεφωνική γραμμή εξυπηρέτησης πελατών ( ). Μέσω της γραμμής οι πελάτες του Συνεργατισμού θα μπορούν να πληροφορηθούν για τις μειώσεις ανά κατηγορία δανείου, για την ημερομηνία εφαρμογής τους, καθώς και για τις ρυθμίσεις που έχουν αποφασιστεί για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα οποία θα επωφελούνται των μειώσεων σταδιακά, εφόσον αναδιαρθρωθούν. Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ ΑΜΕΡΩΤΑ / Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Υπάρχει ελπίς; ΒΟΛΕΣ / Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Η λύση του Grexit Σήψη, διαφθορά, σκάνδαλα, διοικητές, τραπεζίτες, μη εξυπηρετούμενα, διαπλεκόμενα συμφέροντα, θεσμοί, επιτροπές, Βουλή, ποινικοί ανακριτές, συμβόλαια, πλαστογραφία, Χρυστάλλα, Ρίκκος, δικηγόροι, Βγενόπουλος, εμπιστοσύνη, Τράπεζα Κύπρου, κάθε μέρα καλύτερη, κούρεμα, Λαϊκή, πρώην Λαϊκή, ΣΥΚΑΛΑ, βουλευτές, κόκκινα δάνεια, απειλές, χρηματισμοί, σύγκρουση συμφερόντων, κόρες, σύζυγοι εν διαστάσει. Κάθεσαι και σκέφτεσαι αν υπάρχει σωτηρία, αν έχουμε επιλογές για να βγούμε από τον βάλτο, αν υπάρχει ελπίδα. Διαπιστώνεις πως το κυριότερο πρόβλημα δεν είναι η ανεπάρκεια και η μετριότητα αυτών που είναι σε θέσεις κλειδιά. Το σημαντικότερο πρόβλημα είναι η έλλειψη ηθικής. Οι πλείστοι από όλους όσοι υψώνουν τα «λάβαρα του αγώνα» και τη φωνή τους στα ερτζιανά είναι «πιασμένοι». Είναι ανήθικοι, αδίστακτοι, και συνεχώς «διψασμένοι» και «πεινασμένοι». Αυτοί που φωνάζουν για μαχαίρι στο κόκαλο, είναι όσοι φοβούνται τα φτηνά πλαστικά μαχαίρια. Όσοι ρίχνουν παρόμοιες ατάκες για «επί τον τύπον των ήλων», είναι ακριβώς όλοι όσοι τρέμουν τις αλήθειες για τις δικές τους λερωμένες φωλιές. Είναι αυτοί που έφτασαν εκεί που έφτασαν έρποντας και γλύφοντας, ταΐζοντας και τρώγοντας μίζες μαζί με αμπελοπούλια. Είναι ο αντικατοπτρισμός της Κύπρου. Η ιστορία είναι η ίδια εδώ και 55 χρόνια. Απλά τα προηγούμενα πενήντα μοίραζαν το πάπλωμα μαζί με το χρήμα κάτω από το κρεβάτι του κυπριακού προβλήματος. Τα τελευταία πέντε, που το ζεστό χρήμα τελείωσε, τρέχουν να γλυτώσουν όλοι το τομάρι τους και πυροβολούν «κατά ριπάς» και στα τυφλά, πολλές φορές και πρώην «συνδαιτυμόνες» τους. Αυτοί που έφτασαν εκεί που έφτασαν έρποντας και γλύφοντας, ταΐζοντας και τρώγοντας μίζες μαζί με αμπελοπούλια, είναι ο αντικατοπτρισμός της σημερινής Κύπρου. Η επιλογή σήμερα ανθρώπων σε καίριες και σημαντικές θέσεις που να είναι καθαροί, τίμιοι και ηθικοί αλλά ταυτόχρονα ικανοί και άριστοι ξεπερνά τη φιλολογική συζήτηση. Για όλους τους λόγους που μπορούμε να σκεφτούμε και να καταγράψουμε χρειαζόμαστε μόνο τέτοιους ανθρώπους. Η επόμενη ερώτηση είναι αν υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι στην Κύπρο. Αν η απάντηση είναι αρνητική, αν δηλαδή καταλήξουμε στο ότι δεν υπάρχουν, ας παραδώσουμε τα κλειδιά της Κύπρου και ας ζητήσουμε επίσημα να γίνουμε και πάλι αποικία. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει να κινηθεί αντισυμβατικά, αντισυστημικά αν χρειαστεί. Πρέπει να ψάξει και να βρει αυτούς τους ανθρώπους και να τους πείσει, το σημαντικότερο και το δυσκολότερο, να αναλάβουν αυτές τις θέσεις κλειδιά. Ας ρωτήσει για να τους βρει, ανθρώπους που έχει χρόνια να δει, χωρίς να αναρωτηθεί που χάθηκαν τόσα χρόνια. Θα πρέπει όμως να τους εμπιστευτεί, και να τους δώσει ελευθερία κινήσεων για να καθαρίσουν τα ψηλά δώματα των οργανισμών που αναλαμβάνουν. Γιατί εκεί είναι η βρομιά. Στους εδραιωμένους εδώ και χρόνια, δεκαπεντάρηδες στις κλίμακες, που σου δίνουν το χέρι και μετά μετράς τα δάκτυλά σου. Αυτό είναι το στοίχημα και εδώ μετριούνται πολλά. Αν υπάρχει πιθανότητα να ξανακερδηθεί μέρος της εμπιστοσύνης, μέρος της αξιοπρέπειας και της αξιοπιστίας όλων μας, θα πρέπει οι επόμενες αποφάσεις του Προέδρου να ξαφνιάσουν. Να σοκάρουν δυσάρεστα το κατεστημένο και ευχάριστα την κοινωνία. Να μαζέψει σε μια νύχτα όλους όσοι του δημιουργούν προβλήματα και να τους στείλει στα σπίτια τους. Χωρίς όμως βαρύγδουπες δηλώσεις για κεφάλια που θα πέσουν. Ας πέσουν χωρίς πρότερα ενημέρωση. Χωρίς συναισθηματισμούς και με μεγάλη δόση αναισθητικού αν χρειαστεί. Και την ίδια ώρα, χωρίς καθόλου καθυστέρηση να βάλει στις θέσεις τους αυτούς που θα βρει με αντισυμβατική διαδικασία. Ας μην υπολογίσει ούτε τα συμβόλαια που θα σπάσουν ούτε τα δικαστήρια όπου θα προστρέξουν όλοι αυτοί. Το όφελος του ιδίου αλλά και της Κύπρου θα είναι σαφώς μεγαλύτερο. Και ίσως τότε η ελπίδα που όλοι σήμερα ρωτάμε αν υπάρχει, η ελπίδα που ζητείται να εμφανιστεί, αχνά βέβαια, στον δημόσιο βίο. dmdemetriou@me.com «Η εγχείρηση πέτυχε αλλά ο ασθενής απέθανε» λέει ο θυμόσοφος λαός και η ρήση πάει γάντι με την τραγωδία που βιώνουν τα εξαπατημένα φτωχαδάκια σε Ελλάδα και Κύπρος. Ο μακαρίτης Κωνσταντίνος Καραμανλής «στέγνωσε την ψυχή του», όπως ομολογούσε, για να κυβερνήσει τους Έλληνες. Έριξε τους Έλληνες στη θάλασσα της τότε ΕΟΚ, για να μάθουν να κολυμπούν. Ωστόσο, λίγα χρόνια αργότερα άκουσε από Ευρωπαίο ηγέτη ότι τελικά ο μόνος ευρωπαίος στην Ελλάδα ήταν ο Καραμανλής. Από την επανάσταση του 1821 μέχρι σήμερα, επαναλαμβάνεται το ίδιο σενάριο. «Γάμος με το ζόρι, με τη δυτική Ευρώπη» για να γεμίζουν οι τσέπες των «προξενητών» που μεσολαβούσαν για τον «γάμο». Μίζες, διαφθορά, διαπλοκή και ένα σωρό άλλες απάτες, με υποκινητές και διακινητές τους ισχυρούς και σεβάσμιους ηγέτες της Ευρώπης και πρωταγωνιστές τους ατίθασους και ευκολόπιστους Έλληνες. Από την εποχή του Όθωνα, ο οποίος άφησε τους οπλαρχηγούς, που απελευθέρωσαν την Ελλάδα, να ζητιανεύουν και χρυσοπλήρωνε τους στρατιώτες που τον φρουρούσαν. Τα ίδια και χειρότερα, στον εμφύλιο πόλεμο, αλλά και μέχρι σήμερα, οι ξένοι τρέχουν να δώσουν δάνεια, τα οποία μέχρι να φθάσουν στην Ελλάδα, χάνονται τα μισά και περισσότερα χρήματα στη διαδρομή και καταλήγουν στις τσέπες των καλοθελητών. Οι ουσιαστικές αποφάσεις για το μέλλον της Ελλάδας λαμβάνονταν και λαμβάνονται πρώτα στη Γερμανία, στο Λονδίνο, στην Ουάσινγκτον, στη Μόσχα και μάλλον επικυρώνονται στην Αθήνα. Η Ελλάδα σήμερα βιώνει έναν ακήρυκτο πόλεμο με χιλιάδες νεκρούς, μόνο που σε αυτή την φάση της ιστορίας τα θύματα δεν πέφτουν ηρωικά στο πεδίο της μάχης, αλλά είναι αυτόχειρες, δηλαδή αυτοκτονούν. Την ίδια ώρα δεκάδες χιλιάδες νέοι, τα δυνατά και μορφωμένα μυαλά, μεταναστεύουν για ένα κομμάτι ψωμί. Δηλαδή οι μεγαλύτεροι Έλληνες θρηνούν ακόμη μία χαμένη γενιά, ενώ ήδη υποθηκεύτηκαν με χρέη πολλές μελλοντικές γενιές. Η σημερινή ελληνική κυβέρνηση αντιλαμβάνεται το χάος στο οποίο πέφτει εδώ και πέντε τουλάχιστον χρόνια η Ελλάδα, καταγράφοντας ένα παγκόσμιο ρεκόρ συνεχόμενης ύφεσης. Επιχειρεί να λύσει τον γόρδιο δεσμό και όπως φαίνεται θα χρειαστεί ένα νέο Μεγαλέξανδρο για να τον κόψει. Το απλό ερώτημα είναι γιατί οι ξένοι δίνουν τόσα πολλά στην Ελλάδα, τα οποία είναι λογικά αδύνατο να αποπληρωθούν. Σίγουρα κάτι παραπάνω ξέρουν και σίγουρα δεν Η διαφορά μεταξύ ευρώ και δραχμής, είναι στο όνομα του καυσίμου που θα κινείται το σαραβαλάκι της Ελλάδας. είναι κουτόφραγκοι. Ίσως προσβλέπουν στον πλούτο της χώρα, τους υδρογονάνθρακες, τα πολύτιμα μέταλλα και τις μοναδικές φυσικές ομορφιές, ίσως και να ζηλεύουν τον λαμπερό ήλιο, ο οποίος αποτελεί το ισχυρότερο αντίδοτο στη θλίψη και στη μιζέρια. Πάντως, το σίγουρο είναι ότι προς το παρόν απολαμβάνουν τα δυνατά μυαλά της χώρας και εκμεταλλεύονται τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας. Υπάρχει και η ιστορία του φόβου της Ρωσίας, αλλά μάλλον δεν φαίνεται να έχει πολύ ισχυρά ερείσματα. Το Grexit, δηλαδή η έξοδος της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ, ίσως αποτελεί μια λύση του γόρδιου δεσμού. Μέχρι σήμερα δεν παρατέθηκαν πειστικά επιχειρήματα, γιατί η Ελλάδα θα πρέπει να παραμείνει στον στενό κορσέ των Γερμανών, δεδομένων των φοβερών συνεπειών και κυρίως της ανεργίας και της φτώχειας. Ένας οικονομολόγος στην ελληνική τηλεόραση, είπε, το μόνο λογικό επιχείρημα. Η διαφορά μεταξύ ευρώ και δραχμής είναι στο όνομα του καυσίμου που θα κινείται το σαραβαλάκι της Ελλάδας. Με τη δραχμή θα μπορούσε το κράτος να «κόβει» χρήμα και να υποτιμά το νόμισμα και οι επιπτώσεις θα ήταν στους πάντες, χωρίς να εξαιρούνται οι Τράπεζες, οι μόνες που δεν επηρεάζονται από τη λεγόμενη εσωτερική υποτίμηση του ευρώ στη χώρα. Οι τεχνοκράτες σε Αθήνα και Λευκωσία πρέπει να αρχίσουν να μελετούν σοβαρά το ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ, γιατί ο ευρωπαϊκός νότος, κοχλάζει και μια «ατυχής» έκρηξη μπορεί να μην είναι πολύ μακριά. Μπορεί και το Grexit να αποτελεί μια λύση.

9 09-GNOMES CY_Master_cy 13/03/15 23:41 Page 9 Κυριακή 15 Μαρτίου 2015 ΑΠΟΨΕΙΣ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 9 ANAΔΙΑΤΑΞΕΙΣ / Tης ΜΕΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Το δίλημμα του φυλακισμένου Το δίλημμα του φυλακισμένου είναι ένα από τα προβλήματα προς μελέτη στη θεωρία των παιγνίων που ασχολείται με τις πιθανότητες συνεργασίας ή σύγκρουσης και επεξηγεί γιατί δύο άνθρωποι τελικά μπορεί να επιλέξουν να μη συνεργαστούν ακόμη και στην περίπτωση που θα ήταν προς το συμφέρον τους να το πράξουν. Σύμφωνα με το δίλημμα του φυλακισμένου στη θεωρία των παιγνίων, δύο ύποπτοι συλλαμβάνονται από την αστυνομία, η οποία, όμως, δεν έχει αρκετά αποδεικτικά στοιχεία για την καταδίκη τους. Υπό αυτά τα δεδομένα, η αστυνομία επιλέγει να βάλει σε ξεχωριστά κελιά τους δύο συλληφθέντες και στο πλαίσιο της ανακριτικής διαδικασίας αποφασίζει να τους κάνει την ίδια προσφορά, χωρίς όμως οι δύο φυλακισμένοι να γνωρίζουν ότι το αυτό έγινε και στους δύο. Η πρόταση της αστυνομίας έχει ως εξής: Αν ο ένας από τους συλληφθέντες συνεργαστεί με την αστυνομία και καταθέσει εναντίον του άλλου στη δίκη και ο δεύτερος παραμείνει σιωπηλός, τότε ο πρώτος θα αφεθεί ελεύθερος και ο δεύτερος θα καταδικαστεί σε 10 χρόνια φυλακή. Αν και οι δύο φυλακισμένοι παραμείνουν σιωπηλοί τότε και οι δύο θα καταδικαστούν σε εξάμηνη φυλάκιση. Αν ο ένας καταδώσει τον άλλο, τότε ο καθένας θα καταδικαστεί σε 5 χρόνια φυλακή. Στη βάση αυτών των επιλογών που δίνονται στους φυλακισμένους το ερώτημα που τίθεται είναι πώς αυτοί θα ενεργήσουν, λαμβάνοντας υπόψη πως κανείς από τους δύο δεν θα γνωρίζει πως θα δράσει ο άλλος μέχρι και το τέλος της ανακριτικής διαδικασίας. Μία από τις πιθανές απαντήσεις, η οποία στηρίζεται στην υπόθεση πως ο καθένας από τους φυλακισμένους θα επιδιώξει να αποφύγει τη δική του καταδίκη και φυλάκιση, είναι πως οι φυλακισμένοι θα επιλέξουν να καταδώσουν ο ένας τον άλλο με την ελπίδα πως ο άλλος θα παραμείνει σιωπηλός. Μια άλλη πιθανή απάντηση, η οποία στηρίζεται στην υπόθεση ότι οι δύο φυλακισμένοι θα παραμείνουν αλληλέγγυοι μεταξύ τους, είναι πως και οι δύο θα παραμείνουν σιωπηλοί επιτυγχάνοντας έτσι την ελάχιστη των ποινών που είναι 6 μήνες. Ωστόσο, το παιχνίδι γίνεται εξαιρετικά πιο περίπλοκο στην περίπτωση επανάληψής του, οπότε στις προβληματικές των πιθανών επιλογών των φυλακισμένων, μεταξύ άλλων, προστίθενται και άλλες συμπεριφορές όπως για παράδειγμα το στοιχείο της εκδίκησης. Τα θεωρητικά σχήματα έχουν χρησιμότητα όταν αυτά μπορούν να μεταφερθούν στην πράξη και στη βάση του νόμου των πιθανοτήτων να αναπτυχθούν διάφορα πιθανά εναλλακτικά σενάρια που μπορούν να επισυμβούν. Μια μεταφορά, όμως, από τη θεωρία στην πράξη προαπαιτεί και ξεκάθαρους ρόλους. Στην περίπτωση, για παράδειγμα, του διλήμματος του φυλακισμένου, θα πρέπει να μπορούν να ταυτοποιηθούν ποιοί είναι οι φυλακισμένοι, ποιοι οι αστυνομικοί και ποια η βάση επί της οποίας θα μπορούσε να προκύψει συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών ή όχι. Οι αποκαλύψεις των τελευταίων ημερών από τις συζητήσεις στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών έχουν αναδείξει το προφανές. Αυτό που οι πολίτες διαισθάνονταν, έστω και χωρίς να έχουν χειροπιαστές αποδείξεις, για τον πρωταγωνιστικό ρόλο που διαδραμάτισαν και διαδραματίζουν μια σειρά από κρατικοί θεσμοί στην εδραίωση της διαφθοράς και της διαπλοκής ως του χρυσού κανόνα συναλλαγής και συνδιαλλαγής στην Κύπρο. Ακόμη όμως και μετά από αυτή την επιβεβαίωση των όσων οι πολίτες διαισθάνονταν υπάρχει μια εν δυνάμει κρισιμότερη κατάληξη. Αν δεν υπάρξουν επιτέλους οι αναγκαίες παρεμβάσεις από εκείνους τους θεσμικούς παράγοντες που οφείλουν να δράσουν θα καταλήξουμε σε μια πλήρη σύγχιση ρόλων. Ποιοι επιτέλους σε αυτό τον τόπο είναι οι αστυνομικοί και ποιοι οι φυλακισμένοι; Η Κεντρική Τράπεζα, η Βουλή των Αντιπροσώπων, η Εκτελεστική Εξουσία, το όλο πολιτικό σύστημα, η Νομική Υπηρεσία και τα υπόλοιπα μέρη της αλυσίδας που αποτελούν το νομικό σύστημα αυτού του τόπου είναι οι αστυνομικοί ή φυλακισμένοι αυτής της υπόθεσης; Σε μια τέτοια δε περίπτωση σύγχισης ρόλων θα είναι εντελώς αχρείαστη κάθε προσπάθεια εξυχνίασης του εγκλήματος και, φυσικά, αναζήτησης πιθανών εναλλακτικών σεναρίων συμπεριφοράς και αντίδρασης των εγκληματιών, αφού στην απουσία αστυνομικών δεν θα τίθεται καν το δίλημμα του φυλακισμένου. antonioum@kathimerini.com.cy ΑΡΑΔΕΣ / Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Τον λογαριασμό στον Πρόεδρο Όπως κάθε πολιτικός έτσι και ο Νίκος Αναστασιάδης έχει τους φανατικούς οπαδούς του, τους μετριοπαθείς υποστηρικτές του και όλους τους υπόλοιπους, δηλαδή τους επίσης φανατικούς εχθρούς του, τους μετριοπαθείς αντιπάλους του ή τους ουδέτερους μέχρι και αδιάφορους πολίτες. Όταν εξελέγη στην Προεδρία της Δημοκρατίας όλοι οι πιο πάνω, ο καθένας για διαφορετικούς λόγους, ήθελαν να πετύχει. Η χώρα και η κοινωνία είχαν ανάγκη από ένα Πρόεδρο που να ξέρει τι θέλει και να είναι αποφασιστικός. Οι κρίσιμες ώρες απαιτούσαν μια κυβέρνηση με κοινοβουλευτική πλειοψηφία στο εσωτερικό και με συμμαχίες στο εξωτερικό ώστε να μπορεί να είναι αποτελεσματική, για την αντιμετώπιση των συσσωρευμένων προβλημάτων. Ο Νίκος Αναστασιάδης έπεισε ότι πληρούσε τα κριτήρια αλλά πολύ γρήγορα έχασε την έξωθεν καλή μαρτυρία: Η πρώτη ανακολουθία λόγων και πράξεων ήταν η δέσμευσή του ότι θα διαπραγματευτεί το Μνημόνιο που δέχθηκε ο προκάτοχός του με σκοπό να το βελτιώσει, ότι δεν θα δεχθεί κούρεμα καταθέσεων και ότι δεν πρόκειται να προωθήσει ιδιωτικοποίηση των κερδοφόρων ημικρατικών οργανισμών. Από αυτές τις τρεις υποσχέσεις ο <<<<<<< Ασυνέπεια, επιπολαιότητα, ανακολουθία και ο τελευταίος να κλείσει την πόρτα. Πρόεδρος δεν τήρησε καμιά. Το Μνημόνιο που έφερε είναι πολύ χειρότερο από αυτό που παρέλαβε, το κούρεμα δεν το απέτρεψε και τους ημικρατικούς τους ιδιωτικοποιεί και με το παραπάνω. Συνεπώς, έχουμε να κάνουμε με ένα Πρόεδρο ο οποίος στα πρώτα δύο χρόνια της θητείας του παρουσιάζεται ανακόλουθος σε τρία μείζονος σημασίας ζητήματα. Ας πάμε τώρα στην άλλη κορυφαία υπόσχεση που έδωσε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης: «Στην κυβέρνησή μας δεν θα έχουν θέση οι ημέτεροι αλλά μοναδικό κριτήριο επιλογής θα είναι η ικανότητα και η αξία». Αν αρχίσουμε να γράφουμε συγκεκριμένα ονόματα τα παραδείγματα που εκθέτουν τον Πρόεδρο θα είναι αμέτρητα. Δεν θα το κάνουμε όμως γιατί εξάλλου και ο ίδιος έχει ομολογήσει δημοσίως ότι τα θαλάσσωσε σ αυτό τον τομέα. Θα περιοριστούμε μόνο σ ένα θέμα για το οποίο πιστεύουμε ότι ο Πρόεδρος ήδη είναι υπόλογος από πολιτικής και θεσμικής σκοπιάς, ενδεχομένως και από νομικής: Ο τρόπος με τον οποίο χειρίστηκε τα ζητήματα της Κεντρικής Τράπεζας μπορεί να χαρακτηριστεί από επιπόλαιος μέχρι ερασιτεχνικά επικίνδυνος. Ο κ. Αναστασιάδης και το κόμμα του έδειξαν τις προθέσεις τους έναντι της Κεντρικής Τράπεζας προτού ανέλθουν στην εξουσία. Ήρθαν σε ανοικτή ρήξη με τον τότε διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας Πανίκο Δημητριάδη, καθώς και με τον υποδιοικητή, Σπύρο Σταυρινάκη, τον οποίο ο Δημήτρης Χριστόφιας διόρισε μόλις ένα μήνα προτού φύγει από την εξουσία. Τον δεύτερο τον αποκαθήλωσαν με συνοπτικές διαδικασίες αλλά τον πρώτο δυσκολεύτηκαν να τον απομακρύνουν. Έτσι, η κυβέρνηση τον εκβίαζε με ποινική δίωξη ώστε να τον εξωθήσει σε παραίτηση. Κάτι που τελικώς ο Πανίκος Δημητριάδης έπραξε αφού έβαλε τους δικούς του όρους: Πληρώθηκε στο ακέραιο (με έμβασμα σε λογαριασμό του εξωτερικού) και πήρε γραπτή διαβεβαίωση από τον γενικό εισαγγελέα ότι δεν πρόκειται να διωχθεί ποινικώς. «Θα ήθελα θερμά να σας ευχαριστήσω για τη συμβολή σας ( ) θα ήθελα να σας ευχηθώ συνέχιση της επιτυχούς επαγγελματικής σας σταδιοδρομίας, παραμένοντας πάντοτε στη διάθεσή σας σαν ειλικρινής φίλος», γράφει ο Πρόεδρος στον Πανίκο Δημητριάδη στις 10 περασμένου Απριλίου, ξεχνώντας ότι μερικούς μήνες πριν προανήγγειλε την ποινική του δίωξη από τηλεοράσεως. «Επιτέλους ησυχάσαμε» έλεγαν με αγαλλίαση στο Προεδρικό και στο κυβερνών κόμμα που ξεφορτώθηκαν τον άσχετο τραπεζίτη και στο πρόσωπο της κυρίας Γιωρκάτζη βρήκαν αυτό που ζητούσαν. Προτού περάσουν μερικοί μήνες, το γυαλί ραγίζει επικίνδυνα υπό το βάρος των αποκαλύψεων ότι ο εν διαστάσει σύζυγός της κ. Γιωρκάτζη και η θυγατέρα τους είναι δικηγόροι του Ανδρέα Βγενόπουλου, τον οποίο η Κεντρική Τράπεζα διώκει. Τα στοιχεία που έρχονται στο φως αφήνουν ανεπανόρθωτα εκτεθειμένη τόσο την κ. Γιωρκάτζη όσο και τον Πρόεδρο, ο οποίος σ ένα πρωτοφανές ξέσπασμα την κατηγορεί ότι τον εξαπάτησε και της δείχνει την πόρτα της εξόδου. Επειδή όμως δεν μπόρεσε να τη διώξει τόσο εύκολα (γιατί άραγε;) υποψιαζόμαστε ότι θα καταφύγει στη γνωστή μέθοδο: Θα την προειδοποιήσει με δίωξη προσβλέποντας σ ένα καλό deal. Αν γίνει κι αυτό θα πληρώνουμε δύο κεντρικούς τραπεζίτες που δεν θα έχουμε, γιατί έχουμε Πρόεδρο κρίσης που ακόμη και οι φανατικοί οπαδοί του δυσκολεύονται να του βρουν ελαφρυντικά και μάλιστα φοβούνται ότι θα είναι χειρότερος από τον προκάτοχό του. Ο τέως κρίθηκε για ανεπάρκεια. Ο νυν κινδυνεύει να χρεωθεί κακή πρόθεση. antoniouy@kathimerini.com.cy ΑSSOCIATED PRESS ΜΕΤΑTΡΟΠΕΣ / Της Δρος ΕΡΑΤΟΥΣ ΚΟΖ. ΜΑΡΚΟΥΛΛΗ Κυπριακό και διεθνείς σχέσεις Εξετάζονταςσήμερα το Κυπριακό στη διεθνή σκηνή, διαπιστώνουμε αβίαστα ότι δεν βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής της διεθνούς κοινότητας. Άλλες εστίες συγκρούσεων μονοπωλούν το διεθνές ενδιαφέρον και δράση, π.χ. η διεθνής τρομοκρατία, η κατάσταση στη Συρία και το Ιράκ, το Μάλι, το Μεσανατολικό, το Ουκρανικό κ.α. Το ερώτημα που γεννάται είναι τι πρέπει να κάνουμε για να αναδείξουμε εκ νέου το Κυπριακό ως διεθνές πρόβλημα και να προσελκύσουμε το ενδιαφέρον του διεθνούς παράγοντα; Να αναδεικνύεται συνεχώς η υπαιτιότητα της Τουρκίας στο θέμα της κατοχής, του εποικισμού και της μαζικής παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των αγνοουμένων, καθώς και της μη επιστροφής των Βαρωσίων ως προτεραιότητα, όπως προβλέπει η συμφωνία υψηλού επιπέδου 1979 και τα ψηφίσματα 550 και 789 του ΣΑ. Να αναδεικνύονται τα οφέλη της επανένωσης της Κύπρου στο πλαίσιο μιας ομοσπονδιακής λύσης. Να καταγγέλλεται η Τουρκία για απροκάλυπτη προώθηση συνομοσπονδιακού μοντέλου/μοντέλου δύο κρατών. Να τονίζεται ότι οι τουρκικές απειλές και παραβιάσεις στην κυπριακή ΑΟΖ θέτουν σε κίνδυνο τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια. Να τονίζεται ότι η ειρηνική συμβίωση Ε/κ και Τ/κ στο πλαίσιο της επανένωσης θα αποτελέσει μοντέλο για άλλες περιοχές συγκρούσεων, μετατρέποντας την πατρίδα μας σε πόλο σταθερότητας και ευημερίας. Να εντατικοποιηθούν οι πρωτοβουλίες συμφιλίωσης και συνεργασίας μεταξύ Ε/κ και των Τ/κ στο επίπεδο της κοινωνίας των πολιτών και όλων των αναγνωρισμένων θεσμών. Η εξωτερική πολιτική της Κύπρου έχει πρωταρχικό στόχο την εξυπηρέτηση των πολιτικών, οικονομικών και πολιτιστικών συμφερόντων του κράτους και προς αυτή την κατεύθυνση αναπτύσσεται σε ένα ευρύ φάσμα σχέσεων που εκτείνεται από τις παραδοσιακές διμερείς, μέχρι τη συμμετοχή μας στην Ε.Ε. και στους διεθνείς οργανισμούς. Για να γίνει πιο κατανοητό θα μπορούσαμε να περιγράψουμε τις διεθνείς μας σχέσεις μέσα από τρεις ομόκεντρους κύκλους. Ο εσωτερικός κύκλος αφορά την Ε.Ε., που αποτελεί τον πυρήνα των διεθνών μας σχέσεων και την πολιτικοοικονομική και κοινωνική μας οικογένεια και φυσικό σύμμαχο. Ο δεύτερος κύκλος αφορά τις σχέσεις μας με τις χώρες της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, που αποτελούν το εγγύτερο γεωγραφικό μας περιβάλλον, με βαθείς ιστορικούς, πολιτιστικούς και πολιτικούς δεσμούς, ενώ ο εξωτερικός κύκλος αφορά τις σχέσεις μας με το ευρύτερο διεθνές περιβάλλον, με τα μόνιμα μέλη του ΣΑ και άλλες παραδοσιακά φίλες χώρες, καθώς και με διεθνείς οργανισμούς. Πώς όμως θα πρέπει να κινηθούμε στην εξωτερική μας πολιτική για να πετύχουμε τους πιο πάνω στόχους, σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο; Δημιουργία και περαιτέρω ανάπτυξη κατάλληλων και ουσιαστικών συμμαχιών τόσο εντός όσο και εκτός Ε.Ε. Πληρέστερη, έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση των μελών της διεθνούς κοινότητας για τις θέσεις μας στο Κυπριακό, όπως κατατίθενται στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, για να μη χρεωθούμε την ευθύνη τυχόν αδιεξόδου/αποτυχίας. Να τονίζεται με δηλώσεις και πράξεις ότι πρωταρχικός στόχος παραμένει η επίλυση του Κυπριακού σε ομοσπονδιακή βάση. Πέραν των συνομιλιών, επιβάλλεται ενεργοποίηση δυνάμεων εντός Ε.Ε. και στον ευρύτερο διεθνή χώρο, που θα συμβάλουν καταλυτικά στην υλοποίηση του στόχου μας. Για την επίτευξη των πιο πάνω στόχων και μεγιστοποίηση των πολιτικοοικονομικών ωφελημάτων, απαιτείται ανάδειξη της γεωστρατηγικής σημασίας της Κύπρου, με έμφαση στην ιστορία και τον πολιτισμό, την κομβική γεωγραφική θέση, τις άριστες διμερείς σχέσεις με τον αραβικό κόσμο και το Ισραήλ, την παγκόσμια εμβέλεια της Κύπρου στον ναυτιλιακό τομέα και την πρόσφατη ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ, που αποτελούν χαρακτηριστικά της γεωστρατηγικής σημασίας της Κύπρου και την καθιστούν φυσική γέφυρα μεταξύ Ε.Ε. και Μέσης Ανατολής. Είναι γι αυτό που χρειάζεται η περαιτέρω ανάπτυξη μιας δυναμικής και πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής. Βασικός γνώμονας της εξωτερικής μας πολιτικής παραμένει ο σεβασμός των αρχών του ευρωπαϊκού και του διεθνούς δικαίου. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, πρωταρχικός στόχος και προτεραιότητα παραμένει η λύση του Κυπριακού στη βάση του διεθνούς δικαίου, των αποφάσεων των Η.Ε., των συμφωνιών υψηλού επιπέδου, του ευρωπαϊκού κεκτημένου και των αρχών πάνω στις οποίες εδράζεται η Ε.Ε., περιλαμβανομένης και της λειτουργικότητας της λύσης εντός των θεσμών και των μηχανισμών της Ε.Ε. Ιδιαίτερα όσο αφορά τα θέματα ασφάλειας, εγγυήσεων και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θα πρέπει να δίδεται έμφαση στις ευρωπαϊκές τους διαστάσεις, για να τύχουν κατανόησης από τους εταίρους μας, από τους οποίους να ζητήσουμε μία πιο ενεργό στήριξη. Στόχος όλων των προσπαθειών είναι η επίτευξη λύσης του Κυπριακού που θα είναι προς όφελος όλων των Κυπρίων πολιτών, προς όφελος της σταθερότητας και της ειρήνης στην περιοχή, προς όφελος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της διεθνούς κοινότητας στο σύνολό της. erato@marcoullis.com AKAΡΙΑΙΑ / Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ Και η διαπλοκή καλά κρατεί Μείναμε και πάλι με το στόμα ανοιχτό. Χωρίς να μπορούμε να αρθρώσουμε λέξη ούτε και να βγάλουμε άκρη από όλη αυτή τη διαπλοκή που διαδραματίζεται μπροστά στα μάτια μας την ίδια ώρα που συμπολίτες μας φτάνουν στο σημείο να παραδίδουν τα κλειδιά των σπιτιών τους στις τράπεζες. Τα όσα ακούσαμε τις τελευταίες μέρες να λέγονται στην Επιτροπή Θεσμών της Βουλής αποδεικνύουν περίτρανα πως εξακολουθούμε να πληρώνουμε από την ήδη τρύπια μας τσέπη την ανεπάρκεια των όσων αναλαμβάνουν, τάχα μου, να προστατεύσουν τα συμφέροντά μας. Διότι τι άλλο εκτός από ανεπάρκεια προσώπων και κατάρρευση θεσμών μπορεί να χαρακτηριστεί όλο αυτό το τσίρκο; Άνθρωποι σε θέσεις κλειδιά που πληρώνονται αδρά και στοιχίζουν στον ήδη κατακουρεμένο πολίτη ακριβά αντί να ξεμπερδεύουν το κουβάρι της διαπλοκής το μπλέκουν περισσότερο λες και καθήκον τους δεν είναι να υπερασπίζονται τα συμφέροντα του λαού (γι αυτό πληρώνονται άλλωστε αδρά) αλλά μόνο το δικό τους τομάρι. Η ουσία δεν είναι στο κατά πόσο έχει δίκαιο ή άδικο η κ. Γιωρκάτζη ή κατά πόσο ο κ. Κοιλιάρης δεν μπορούσε να κοιμηθεί τα βράδια από όσα διαδραματίζονταν εντός της Κεντρικής Τράπεζας γι αυτό και εν τέλει παρατήθηκε. Όπως ουσία δεν είναι κατά πόσο ευσταθούν οι ισχυρισμοί της διοικήτριας για δωροδοκία του βοηθού γενικού εισαγγελέα ή κατά πόσο οι ισχυρισμοί του κ. Κοιλιάρη είναι ψεύδη και κουτσομπολιά. Και βέβαια με τίποτα δεν χαρακτηρίζεται ουσία η στάση των κομμάτων που πάλι βρήκαν αφορμή να επιδείξουν την τάχα μου αποφασιστικότητα τους να προασπιστούν τους θεσμούς. Η ουσία είναι πως εδώ και δύο ολόκληρα χρόνια από τότε που έκλεισε η Λαϊκή όλοι αυτοί δεν έκαναν απολύτως τίποτε. Δεν πουλήθηκε η περιουσία της Λαϊκής που υποτίθεται ανήκει στους κουρεμένους καταθέτες της και δεν προχώρησε ούτε ένα βήμα μπροστά το μεγάλο κεφάλαιο που αφορά στον κ. Βγενόπουλο. Το μόνο που έγινε είναι να φτάνουμε σήμερα στο σημείο να μένουμε με το στόμα ανοιχτό για τα όσα ακούμε και να αισθανόμαστε πως αυτό το κράτος είναι ακυβέρνητο. Όσο δε για την περίφημη λίστα με τα ονόματα των βουλευτών που έχουν κόκκινα δάνεια αποτελεί ακόμα ένα τεκμήριο της κοροϊδίας που υφίσταται ο πολίτης. Διότι αν πραγματικά κόπτονταν όλοι αυτοί οι «φωστήρες» που έχουν αναλάβει την προάσπιση των συμφερόντων μας, για τη σωστή λειτουργία των θεσμών δεν θα περιέφεραν αυτή τη λίστα λες και πρόκειται για τα ψώνια μας στο σούπερ μάρκετ. Το κερασάκι στην τούρτα είναι η στάση της κυβέρνησης. Ο υπουργός Οικονομικών βγαίνει στις τηλεοράσεις για να δηλώσει πως έχουν καταρρεύσει οι θεσμοί, λες και δεν είναι ευθύνη και καθήκον της κυβέρνησης του να επιτηρεί την προστασία των θεσμών. Και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στέλνει μήνυμα από την Αίγυπτο πως είναι εξοργισμένος (πάλι εξοργίστηκε ο Πρόεδρος) και προαναγγέλλει τη λήψη μέτρων για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας των θεσμών. Πού βρίσκεται η ουσία όλων αυτών που ζούμε; Στο ότι εδώ και δύο χρόνια η διαπλοκή και η διαφθορά εξακολουθούν να θριαμβεύουν, ο πολίτης εξακολουθεί να πληρώνει τα σπασμένα και να νιώθει απροστάτευτος και η κυβέρνηση εξακολουθεί να διατηρεί την πλάνη πως με τη στάση της μπορεί να πείσει τον οποιοδήποτε να εμπιστεύεται έστω και στο ελάχιστο τους θεσμούς. Ο κόσμος εξακολουθεί να οδηγείται στην απελπισία και οι ιθύνοντες εξακολουθούν να ασχολούνται με τα παρασκήνια, τα κουτσομπολιά και το ποιος θα βγει προς τα έξω πιο «καθαρός». Δεν έχουν αντιληφθεί προφανώς πως το μοναδικό μήνυμα το οποίο φτάνει στον λαό δεν είναι ούτε ο θυμός του Προέδρου της Δημοκρατίας ούτε οι εξαγγελίες για διεξαγωγή ερευνών. Το μοναδικό μήνυμα που φτάνει προς τον πολίτη είναι πως Κεντρική Τράπεζα, Βουλή, Εισαγγελία, Κυβέρνηση, έχουν όλοι τους το χέρι βουτηγμένο στο «μέλι» της διαφθοράς. Και δεν ξέρει πια κανείς μας από πού να προστατευτεί. elenixenou11@gmail.com

10 10-EPISTOLES CY_Master_cy 13/03/15 19:49 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΠΟΨΕΙΣ Κυριακή 15 Μαρτίου χρόνια μετά το κούρεμα και η επόμενη μέρα Του ΑΝΔΡΕΑ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ Τ ον Μάρτιο του 2013 ελήφθησαν οι γνωστές αποφάσεις του Eurogroup οι οποίες οδήγησαν στην εμβάθυνση της κρίσης της κυπριακής οικονομίας. Αναμφίβολα υπήρχαν προβλήματα ενδογενούς και εξωγενούς φύσεως για τα οποία έλαβε χώρα η προσφυγή στην Ε.Ε. και στον μηχανισμό στήριξης. Υπήρχαν μεγάλες προσδοκίες από τον νεοεκλεγέντα Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη με τις δεσμεύσεις του, καθώς και από τους εταίρους στην Ε.Ε. Όμως εκείνο το οποίο έλαβε χώρα ήταν η λήψη εξοντωτικών και τιμωρητικών αποφάσεων και η χρησιμοποίηση της Κύπρου ως πειραματόζωο. Οι αποφάσεις αυτές ευνούχισαν τον δυναμισμό της κυπριακής οικονομίας και των προϋποθέσεων να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις. Ο κυπριακός λαός παραπλανήθηκε και προδόθηκε από την πολιτική του ηγεσία αλλά και από την ίδια την Ε.Ε. Αφενός η κυπριακή πολιτική ηγεσία δεν ήρθη στο ύψος των περιστάσεων και αφετέρου οι εταίροι δεν επέδειξαν αλληλεγγύη. Αντίθετα η στάση τους πρόδωσε όχι μόνο την Κύπρο αλλά και τα ιδανικά της Ε.Ε. Το γεγονός ότι το κούρεμα καταθέσεων ήταν γνωστό σε σημαντικά στελέχη της κυβέρνησης και του ευρύτερου πολιτικού συστήματος συνεπάγεται βαρύτατες ευθύνες, οι οποίες πρέπει να καταλογισθούν. Υπενθυμίζεται ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες όταν αποκαλύφθηκε το 1974 ότι ο Πρόεδρος Νίξον γνώριζε για το σκάνδαλο Watergate αυτό οδήγησε στην παραίτησή του για να αποφύγει ποινική δίωξή του. Ταυτόχρονα έλαβε χάρη από τον νέο Πρόεδρο Φορντ. Πέραν του καταλογισμού των ευθυνών είναι πολύ σημαντικό να δούμε πως την ξεπερνούμε την κρίση. Προφανώς η πολιτική της σκληρής λιτότητας σε συνδυασμό με ένα τραπεζικό σύστημα το οποίο είναι προβληματικό και αναξιόπιστο οδηγούν την Κύπρο σε βαθύτερες περιπέτειες. Πρέπει επίσης να αναλογισθούμε ότι το Μνημόνιο αυτό δεν αποτελεί μόνο μία παράλογη οικονομική συνταγή, ταυτόχρονα επηρεάζει δραστικά και ουσιαστικά τα κοινωνικά δρώμενα της Κύπρου. Δύο χρόνια μετά τις ολέθριες αποφάσεις του Eurogroup η Κύπρος καλείται να αξιολογήσει τα δεδομένα και να κοιτάξει κατάματα την επόμενη μέρα. Παρά το γεγονός ότι υπάρχει εμμονή από το ευρωπαϊκό κατεστημένο στη φιλοσοφία της σκληρής λιτότητας είναι θετικό ότι η αμφισβήτηση σε πανευρωπαϊκό αλλά και σε διεθνές επίπεδο αυξάνεται. Σε αυτή τη συγκυρία θα πρέπει η κυπριακή κυβέρνηση να βρει τρόπους χαλάρωσης των προνοιών του Μνημονίου. Εφόσον συνεχίζονται οι υπερβολές της Τρόικας και της κυβέρνησης η Κύπρος οδηγείται με μαθηματική ακρίβεια σε μαρασμό και σε επιπρόσθετες περιπέτειες. Λαμβάνοντας υπ όψιν ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα πρέπει να υπάρξει ουσιαστικός προβληματισμός για το πώς θα αποφευχθούν προσφυγή σε νέο μνημόνιο ή νέες καταστάσεις που θα είναι εξουθενωτικές για την κοινωνία και για την οικονομία όπως οι μαζικές εκποιήσεις. Τα ζητήματα αυτά συνδέονται άμεσα με την αξιοπιστία και την ικανότητα του πολιτικού συστήματος να προτάξει εναλλακτική πρόταση αλλά και με το αξιακό σύστημα ολόκληρης της κοινωνίας και της δυνατότητάς της να τοποθετηθεί ανάλογα. Είναι σημαντικό να κατανοηθούν τα αίτια της κρίσης και για να δούμε πώς αποφεύγονται τέτοιου είδους καταστάσεις στο μέλλον. Μεταξύ άλλων, επισημαίνεται ότι η επιπολαιότητα, η απρονοησία, η αναξιοκρατία, η μετριοκρατία και η παραγνώριση επιστημονικών προσεγγίσεων συνεπάγονται βαρύτατο κόστος. Μια νέα προσπάθεια απαιτεί πραγματισμό, γνώση, ψυχικό σθένος και νέες προσεγγίσεις. Απαιτείται ταυτόχρονα και ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο. Η Κύπρος πρέπει να καταθέσει ολοκληρωμένη πρόταση στο πλαίσιο ενός επικαιροποιημένου Μνημονίου. Ενώ το 2013 η σωστή πολιτική μπορούσε να βασισθεί στην προσωρινή αποχώρηση από την Ευρωζώνη και την υιοθέτηση εθνικού νομίσματος, στη σημερινή συγκυρία οι προτάσεις εστιάζονται στην επαναδιαπραγμάτευση του ΕΛΑ που κακώς φορτώθηκε στην Τράπεζα Κύπρου, σε μια μορφή Marshall Plan, της δημοσιονομικής χαλάρωσης περιλαμβανομένων φορολογικών μειώσεων, στην απλοποίηση διαδικασιών για εξασφάλιση δανείων, στην ανασυγκρότηση της δημόσιας διοίκησης, στην ενθάρρυνση νέων μοχλών οικονομικής μεγέθυνσης και στην προώθηση ενός νέου υποδείγματος. Ταυτόχρονα, απαιτείται συνεχής μελέτη όλων των δεδομένων και εγρήγορση για τον αντίκτυπο των ευρύτερων εξελίξεων περιλαμβανομένου μιας εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη ως αποτέλεσμα «ατυχήματος». Ο κ. Ανδρέας Θεοφάνους είναι καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Ισραήλ: Το στοίχημα της Τρίτης Σ ε δύο ημέρες οι πολίτες του Ισραήλ ψηφίζουν σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Τα τελευταία προγνωστικά δίνουν μικρό προβάδισμα στο συνασπισμό της αντιπολίτευσης με επικεφαλής τον ηγέτη των Εργατικών Ι. Χέρζογκ, καθώς, σύμφωνα με το Reuters (12/3), «η κεντροαριστερή Ζιονιστική Ένωση, κερδίζει 24 ή 25 έδρες στην από 120 μέλη Κνεσσέτ, 3 ή 4 περισσότερες από το Λικούντ». Στην περίπτωση που η διαφορά βρίσκεται στις 4 ή 5 έδρες, η αντιπολίτευση έχει τον πρώτο λόγο στον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, σε αντίθετη περίπτωση ο Νετανιάχου θα έχει τη δυνατότητα να συνεργαστεί με τα ακραία θρησκευτικά κινήματα και έτσι να πετύχει μια νέα κυβερνητική θητεία για το Λικούντ, μετά από εννιά χρόνια στην εξουσία. Ποιο είναι το στοίχημα των εκλογών; Για πολλούς Ισραηλίτες η οικονομία, το κόστος ζωής, η αύξηση των ενοικίων, ο πληθωρισμός, η ειρήνευση. Για άλλους το ζήτημα της ασφάλειας, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και η απειλή της Χαμάς. Για άλλους, με πιο ρεαλιστική ανάγνωση των πραγμάτων, η αναζωογόνηση της ειρηνευτικής διαδικασίας, η επίτευξη των στόχων της ασφάλειας των συνόρων του Ισραήλ με την επίτευξη συμφωνίας με τον παλαιστίνιο ηγέτη Α. Αμπάς. Ηγέτης της ακινησίας παραμένει ο Νετανιάχου. Η προεκλογική τακτική του να φέρει την εκλογική μάχη μέσα στο αμερικάνικο Κογκρέσο, μάλλον ζημίωσε την εκλογική του στρατηγική καθώς καταγράφεται πτώση των ποσοστών του το τελευταίο διάστημα. Η σύγκρουση για ακόμη μία φορά με τον Μ. Ομπάμα, η ταύτισή του με τους Ρεπουμπλικάνους παραμονές ζυμώσεων για την επιλογή υποψηφίων για τις επόμενες εκλογές για Πρόεδρο των ΗΠΑ, η επιμονή του να επιβάλει τη γραμμή του στις ΗΠΑ σχετικά με το Ιράν, δείχνει ένα ιδιαίτερο «πάθος» να καθορίσει εκείνος την εξωτερική πολιτική της Ουάσιγκτον. Αγνοεί ή υποβαθμίζει τις ευρύτερες πολιτικές των ΗΠΑ και έρχεται σε ανοικτή διαφωνία με τις «έξι» παγκόσμιες δυνάμεις (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Μ. Βρετανία, Γερμανία) που συντονίζουν τόσο τις κυρώσεις όσο και τις συνομιλίες για την επίτευξη κοινά αποδεκτής συμφωνίας σχετικής με το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης έως το τέλος Μαρτίου. Η προσπάθεια Τ. Κέρι να δώσει ώθηση στις διαπραγματεύσεις απέτυχε, παρά τα 12 ταξίδια του στην περιοχή στη διάρκεια του πρώτου έτους της θητείας του ως ΥΠΕΞ των ΗΠΑ. Η Ουάσιγκτον δεν ακολούθησε τη γνώμη του Τ. Μπέικερ ώστε να αναδείξουν στον διάλογο με το Ισραήλ Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ το κόστος που οι ίδιες υφίστανται από την παράταση του αδιεξόδου στη Μ. Ανατολή. Επεκράτησαν ατελέσφορες πολιτικές και όχι τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα, γεγονός που επιτείνει τα αδιέξοδα και ασκεί αφόρητη πίεση στον παλαιστίνιο ηγέτη Μ. Αμπάς, έναν πολιτικό που πιστεύει στην επίλυση του Μεσανατολικού, ωστόσο, δεν είναι καθόλου βέβαιο αν ο διάδοχός του θα έχει το ανάλογο εκτόπισμα για ανάλογη ρεαλιστική πολιτική. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον η υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας Μ. Βάλστρομ δήλωσε στις 30 Οκτωβρίου 2014 ότι «η κυβέρνηση λαμβάνει σήμερα την απόφαση να αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης. Η σουηδική κυβέρνηση θεωρεί πως πληρούνται τα κριτήρια του διεθνούς Δικαίου για την αναγνώριση του κράτους της Παλαιστίνης: το έδαφος αν και χωρίς καθορισμένα σύνορα, ένας πληθυσμός και μια κυβέρνηση». Κοινοβούλια ευρωπαϊκών χωρών (Γαλλία, Ιταλία, Ιρλανδία) έχουν ψηφίσει την ετοιμότητά τους να αναγνωρίσουν το παλαιστινιακό κράτος. Η παρελκυστική τακτική του Ισραηλινού πρωθυπουργού στις συνομιλίες με τους Παλαιστινίους οδήγησε τον πρώην πρόεδρο του Ισραήλ Σ. Πέρες (1/11/ 2014) να επικρίνει την κυβέρνηση Νετανιάχου με την ευκαιρία της εκδήλωσης για την επέτειο της δολοφονίας του πρωθυπουργού Γ. Ράμπιν με τη φράση «όσοι αποκήρυξαν τις προσπάθειες για ειρήνευση είναι αφελείς που ζουν στην αυταπάτη και δεν είναι πατριώτες. Είναι κρίμα που η μοναδική ειρηνευτική πρωτοβουλία είναι αραβική. Πού είναι η ισραηλινή ειρηνευτική πρωτοβουλία;». Το δίλημμα για κάθε πολίτη του Ισραήλ για τις εκλογές της 17ης Μαρτίου είναι σαφές: είτε Λικούντ είτε Συνασπισμός της Κεντροαριστεράς, διατήρηση της σημερινής αστάθειας με τον Νετανιάχου, είτε μια νέα προσπάθεια για επίλυση με τον Ισαάκ Χέρζογκ και την Τζίπι Λίβνι. Το πολιτικό δίλημμα όπως το θέτει ο Σ. Πέρεζ αφορά κάθε ψηφοφόρο: «όσοι αποκήρυξαν τις προσπάθειες για ειρήνευση είναι αφελείς που ζουν στην αυταπάτη και δεν είναι πατριώτες». Θεωρώ ότι οι δηλώσεις Πέρες αποτελούν μια στρατηγικής σημασίας επισήμανση, γιατί πάνω σε αυτήν την αντίληψη (πολιτική θέληση, ειρηνευτικό σχέδιο) βρίσκεται το «μυστικό» για να αλλάξουν τα πράγματα στη Μ. Ανατολή πατριωτισμός σημαίνει ειρήνη, παλαιστινιακό κράτος δίπλα από το κράτος του Ισραήλ, δύο κράτη στην περιοχή σε συνθήκες ασφαλείας για όλους. Μείωση θητείας, ενίσχυση αξιόμαχου της Ε.Φ. Υ ποχρεώνομαι να επανέλθω στο θέμα της μείωσης της θητείας στους 13 μήνες για να καθησυχάσω με επιχειρήματα, όσους συνεχίζουν καλοπροαίρετα να ανησυχούν για το αξιόμαχο της Εθνικής Φρουράς και ότι η μείωση θητείας μπορεί να επιφέρει υποβάθμιση του στρατεύματος. Επαναλαμβάνω, λοιπόν, την ισχυρή θέση μου ότι σε καμία περίπτωση δεν νοείται αποδυνάμωση του αξιόμαχου αλλά περαιτέρω ενίσχυση και θωράκιση του αξιόμαχου του στρατεύματος. Αυτό επιτυγχάνεται: 1. Με τη μείωση της θητείας επέρχεται σημαντική εξοικονόμηση (200 ευρώ μηνιαίως από στρατεύσιμους, από το σημαντικό κόστος συντήρησης στρατευσίμων, 700 ευρώ μηνιαίως εξοικονόμηση από ανεργιακό ή ΕΕΕ, μείωση των φθορών οπλικών συστημάτων, εξοικονόμηση κόστους από οικογένειες στρατευσίμων κ.ά.) που παρέχει τη δυνατότητα άμεσης πρόσληψης μόνιμων οπλιτών στο στράτευμα και περαιτέρω λήψης μέτρων αναβάθμισης της Εθνικής Φρουράς. 2. Υπάρχει κανένας που μπορεί να ισχυρισθεί ότι ένας δεκαοκτάχρονος οπλίτης είναι πιο αξιόμαχος από ένα μόνιμο εκπαιδευμένο οπλίτη; Άρα αναβαθμίζεται και η ποιότητα και το αξιόμαχο του στρατεύματος με επαγγελματικά στελέχη που θα έχουν την ευθύνη για αξιόπιστο και διαχρονικό χειρισμό οπλικών συστημάτων και αποτελεσματικότερη διαχείριση κρίσεων. 3. Η Εθνική Φρουρά διαθέτει έμπειρο και ικανό μόνιμο στελεχιακό δυναμικό που εάν πραγματικά επιθυμούμε την αναβάθμιση της Ε.Φ., οφείλουμε να επενδύσουμε τόσο στην περαιτέρω εκπαίδευσή τους Του ΛΕΦΤΕΡΗ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ όσο και στην καλύτερη αξιοποίησή τους. 4. Πιστεύω ότι κανένας σύγχρονος στρατός δεν στηρίζει το αξιόμαχό του και την αποτελεσματικότητά του στο πόσα χρόνια υπηρετούν οι δεκαοκτάχρονοι κληρωτοί στρατιώτες. Το αξιόμαχο βασίζεται αποκλειστικά και μόνον στην ποιότητα της εκπαίδευσης των στρατιωτών. Είναι γνωστό και παραδεκτό ότι 13 μήνες θητείας είναι υπεραρκετοί για ουσιαστική εκπαίδευση των στρατιωτών. Δεν πρόκειται να συνεχίσω να παραθέτω και άλλα επιχειρήματα που συνηγορούν στην άμεση μείωση της στρατιωτικής θητείας. Αυτό που διαπιστώνεται και επιβεβαιώνεται μέσα από αντικειμενικά στοιχεία είναι το γεγονός ότι κακώς μέχρι σήμερα δεν προχώρησε η Πολιτεία στη μείωση της θητείας. Επειδή είναι απόλυτα ορθή και ΑSSOCIATED PRESS επιβεβλημένη η μείωση της στρατιωτικής θητείας, οφείλουμε να προχωρήσουμε τώρα. Όσο δεν προχωρά η μείωση, δεν προχωρά ούτε και ο εκσυγχρονισμός ούτε και η αναβάθμιση του στρατεύματος. Η μείωση της θητείας είναι η απαρχή πραγματικής μεταρρύθμισης, αναβάθμισης και περαιτέρω ισχυροποίησης του στρατεύματος. Θέλω να πιστεύω ότι πριν από τη νέα κατάταξη στην Ε.Φ. το καλοκαίρι, θα μπει σε εφαρμογή η Μείωση της Θητείας. Πιστεύω ότι τούτο θα αποβεί, προς όφελος της Εθνικής Φρουράς, προς όφελος των νέων παιδιών, προς όφελος της κοινωνίας και προπαντός προς όφελος της πατρίδας μας και της ισχυροποίησης της Άμυνάς μας. Ο κ. Λευτέρης Χριστοφόρου είναι αναπληρωτής πρόεδρος του ΔΗ.ΣΥ., ευρωβουλευτής. Παράθυρο ευκαιρίας που δεν πρέπει να κλείσουμε Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ Σ τους διαδρόμους του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών επικρατεί αναβρασμός. Για ποιον λόγο; Εξελίξεις στο Ιράκ και στη Συρία; Αναταράξεις στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις; Νέα αναμέτρηση με την Τεχεράνη για περιφερειακή ηγεμονία; Στο επίκεντρο της νέας κινητικότητας βρίσκεται για ακόμη μία φορά αυτό το μικρό νησί, το οποίο ακούει στο όνομα Κύπρος. Για μία ακόμη φορά, μια έκφανση του Κυπριακού απασχολεί τους Τούρκους αξιωματούχους. Όχι δεν πρόκειται για τις συνομιλίες. Η επανέναρξη των συνομιλιών θεωρείται ήδη δεδομένη και ξεπερασμένο γεγονός. Η νέα κινητικότητα δεν αφορά τη διπλωματία ή την πολιτική. Ο αναβρασμός έρχεται από άλλη κατεύθυνση, από αυτή του αθλητισμού. Ως γνωστόν, το τελευταίο διάστημα, οι εκπρόσωποι του τουρκοκυπριακού ποδοσφαίρου υψώνουν το ανάστημά τους στην Άγκυρα και φιλοδοξούν να αναπτύξουν νέες γέφυρες επικοινωνίας και συνεργασίας με την ελληνοκυπριακή κοινότητα. Μπορεί οι συνομιλίες της τ/κ Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου με την Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου να βρίσκονται εδώ και καιρό σε στασιμότητα, ωστόσο, εξαιτίας των μεγάλων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι τουρκοκυπριακές ποδοσφαιρικές ομάδες, οι Τουρκοκύπριοι εξακολουθούν να έχουν στραμμένη την προσοχή τους στη νότια πλευρά της Πράσινης Γραμμής. Πριν από λίγο καιρό, αντιδρώντας στη μετακίνηση πολύτιμων ποδοσφαιριστών σε τουρκικές ομάδες δίχως καμία αποζημίωση, οι εκπρόσωποι του τουρκοκυπριακού ποδοσφαίρου έδωσαν μια μικρή διορία στην τ/κ ηγεσία και τόνισαν ότι αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων τους είναι έτοιμοι να εστιάσουν την προσοχή τους στις συνομιλίες για την ένταξή τους στην ΚΟΠ. Η συγκεκριμένη προειδοποίηση αναστάτωσε την τουρκική κυβέρνηση, η οποία εξουσιοδότησε την Τουρκική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου με απώτερο στόχο τη σταδιακή και παρασκηνιακή ύπουλη για πολλούς Τουρκοκύπριους ένταξη των τ/κ ομάδων στο τουρκικό πρωτάθλημα. Την προηγούμενη εβδομάδα, η τουρκική ομοσπονδία πραγματοποίησε το πρώτο βήμα για τη λειτουργία μιας αντιπροσωπείας στην άλλη πλευρά της Πράσινης Γραμμής. Η συγκεκριμένη κίνηση έδωσε διαστάσεις στον προβληματισμό των Τουρκοκυπρίων. Οι εξελίξεις γύρω από τουρκοκυπριακό ποδόσφαιρο είναι σημαντικές. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να τις αγνοήσουμε ή να υποβαθμίσουμε τη σημασία τους. Το όλο ζήτημα έχει ξεπεράσει προ πολλού τα στενά όρια του αθλητισμού. Πλέον αγγίζει το Κυπριακό και το μέλλον των δικοινοτικών σχέσεων σε αυτό τον μικρό τόπο. Χρειαζόμαστε επειγόντως ψύχραιμες και διεξοδικές στρατηγικές και προσεγγίσεις. Την προηγούμενη περίοδο, οι συνομιλίες της ΚΟΠ με τους Τουρκοκύπριους σκόνταψαν πάνω σε μία σειρά σημαντικών προβλημάτων. Το ενιαίο μέτωπο Άγκυρας τ/κ Δεξιάς έσπευσε να μπλοκάρει τη νέα πρωτοβουλία. Η ελληνοκυπριακή ηγεσία επέλεξε να διατηρήσει «αποστάσεις ασφαλείας» αντί να καταθέσει τη δική της ουσιαστική πρόταση. Και σαν δεν έφταναν όλα αυτά, με τις δηλώσεις της, η ΚΟΠ και οι εκπρόσωποι του ελληνοκυπριακού ποδοσφαίρου δεν βοήθησαν καθόλου τη συνολική προσπάθεια. Στη νέα περίοδο, θα πρέπει να εστιάσουμε στα συγκεκριμένα προβλήματα. Πρώτα από όλα θα πρέπει να λάβουμε μια σημαντική απόφαση: Είναι έτοιμη η ελληνοκυπριακή πλευρά για ένα κοινό εγχείρημα με τους Τουρκοκύπριους σε αυτό το μικρό και διαμελισμένο νησί; Αν ναι, τότε θα πρέπει να ληφθούν επειγόντως σημαντικές πρωτοβουλίες όπως λ.χ. η ε/κ πλευρά και κυρίως η ΚΟΠ πρέπει να εστιάσει στα αιτήματα των εκπροσώπων των τουρκοκυπριακών ομάδων. Εφόσον χρειαστεί πρέπει να παραχωρηθούν οικονομικά κίνητρα. Με την ένταξη των τ/κ ομάδων στην ΚΟΠ, η ομοσπονδία θα πάψει να είναι αποκλειστικά μια «ελληνική» ομοσπονδία. Η διοίκησή της θα πρέπει να είναι έτοιμη για ριζικές αλλαγές, μια πρωτοπορία που θα χαράξει πορεία και στρατηγική για τις άλλες κρατικές δομές. Η ε/κ ηγεσία πρέπει να διαχειριστεί διπλωματικά το όλο ζήτημα. Ταυτόχρονα πρέπει να αναχαιτίσει τις εθνικιστικές βολές από τη Δεξιά, τις λαϊκιστικές δυνάμεις, τους ε/κ ομίλους αλλά και την Εκκλησία. Η ε/κ κοινή γνώμη θα πρέπει να ενημερωθεί εγκαίρως για τις εξελίξεις. Χρειαζόμαστε μια στρατηγική επικοινωνίας για να προετοιμαστεί η κοινωνία για την επιστροφή των Τουρκοκυπρίων στο κοινωνικό προσκήνιο αυτής της πατρίδας. Οι τεχνικές διαστάσεις του όλου ζητήματος ενδέχεται να είναι πολύπλοκες, ωστόσο πρέπει να αντιμετωπίσουμε τη νέα πραγματικότητα με φρέσκες και δημιουργικές ιδέες. Για ποιο λόγο λ.χ. η Κύπρος να μην αποκτήσει μια δικοινοτική εθνική ποδοσφαιρική ομάδα ακόμη και πριν από τη λύση; Γνωρίζω ότι μια μερίδα της κοινότητας δεν πρόκειται να συμφωνήσει με την παραπάνω προοπτική. Σε μια δημοκρατική κοινωνία η έκφραση της αντίθετης άποψης-κατεύθυνσης είναι το δικαίωμα κάθε πολίτη. Πιστεύω ότι παράλληλα με την εστίαση της προσοχής μας στο όλο ζήτημα, αυτή η άποψη θα πρέπει να ακουστεί. Όσοι το επιθυμούν, θα πρέπει να εκφράσουν την άποψή τους για την υποτιθέμενη αναγκαιότητα της μη επιστροφής των Τουρκοκυπρίων στις αθλητικές δομές αυτού του τόπου. Η λέξη κλειδί είναι ο διάλογος. Δίχως αυτόν κινδυνεύουμε να χάσουμε ένα παράθυρο ευκαιρίας. Δίχως διάλογο και στρατηγική, η ΚΟΠ θα μετατραπεί σε μοχλό πίεσης των τ/κ ομάδων για να εξασφαλίσουν μερικά οικονομικά κονδύλια-προνόμια από την Τουρκία, τίποτα παραπάνω...

11 11-POLITIKI _Master_cy 13/03/15 20:48 Page 11 Κυριακή 15 Μαρτίου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 11 Τη νύχτα που «κούρεψαν» την Κύπρο Οι δραματικές ώρες στο Eurogroup της 15ης Μαρτίου 2013 μέσα από τη μαρτυρία του Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ <<<<<<< Το τελεσίγραφο των δανειστών και το δίλημμα ανάμεσα στο bail in και την άτακτη χρεοκοπία. Πριν από δύο χρόνια το ημερολόγιο έγραφε και τότε 15 Μαρτίου όπως σήμερα. «Θα εφαρμόσω μέχρι και το τελευταίο κόμμα τη συμφωνία με την τρόικα», δήλωσε ο μόλις δύο εβδομάδων Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Ήθελε να καθησυχάσει τους εταίρους ενόψει του κρίσιμου Eurogroup με θέμα τη διάσωση της κυπριακής οικονομίας, η οποία κατέρρεε λόγω της αιμορραγίας που παρουσίαζε η Λαϊκή Τράπεζα. «Δεν θέλουμε ειδική μεταχείριση, αλλά δίκαιη μεταχείριση», κατέληξε ο Πρόεδρος. Ωστόσο, όσα ακολούθησαν επιβεβαίωσαν τους χειρότερους φόβους της Λευκωσίας, η οποία απέκλειε κατηγορηματικά κάθε συζήτηση για κούρεμα καταθέσεων και μάλιστα διά στόματος Νίκου Αναστασιάδη. Ιδού πώς ο περιγράφει ο ίδιος τα γεγονότα εκείνης της δραματικής νύχτας, όπως τα κατέθεσε στην ερευνητική επιτροπή που εξέτασε τις συνθήκες καταστροφής της κυπριακής οικονομίας: «Με την έναρξη του Eurogroup, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε το κούρεμα των καταθέσεων με ποσοστό 3% μέχρι , 5% πάνω από και 7% για πάνω από Η πρόταση αυτή απορρίφθηκε αμέσως από ομάδα κρατών-μελών τα οποία αντιπρότειναν ως λύση το κούρεμα των καταθετών με 5% των ασφαλισμένων καταθετών κάτω από και 12,5% επί των καταθέσεων πέραν των , ανεβάζοντας μάλιστα το αναγκαίο ποσό για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών στα 6,3 δισ. Με τη θέση αυτή συμφώνησε και το ΔΝΤ, υπαναχωρώντας από την αρχική του θέση ότι οι τράπεζες θα έπρεπε να οδηγηθούν σε bail-in. Την εν λόγω πρόταση μετέφερε σε εμένα ο Υπουργός Οικονομικών Μιχάλης Σαρρής, την οποία απέρριψα, εμμένοντας ότι δεν αποδέχομαι συζήτηση της όποιας μορφής κουρέματος. Οι διαβουλεύσεις συνεχίστηκαν για να καταλήξουν και πάλι σε αδιέξοδο. Αφού έτυχα ενημέρωσης από τον Υπουργό Οικονομικών κ. Σαρρή του υπέδειξα ότι σε περίπτωση επιμονής εις τις θέσεις που προβάλλονταν στο Eurogroup, δεν μας επέμενε άλλη από την επιλογή της αποχώρησης. Περί τις 2:30 το πρωί της 16ης Μαρτίου, ο Υπουργός Οικονομικών με πληροφόρησε ότι το Διευθυντήριο του Eurogroup επιθυμούσε να έχει συνάντηση μαζί μου για περαιτέρω διαβουλεύσεις. Κατά τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στις 2:45 π.μ. συμμετείχαν από κυπριακής πλευράς ο υποφαινόμενος και ο Υπουργός Οικονομικών κ. Μ. Σαρρής και από πλευράς του Διευθυντηρίου ο Πρόεδρος του Eurogroup κ. Dijsselbloem, ο κ. Asmussen της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο Επίτροπος Olli Rehn, η Διευθύντρια του ΔΝΤ κ. Lagarde και οι Υπουργοί Οικονομικών Γερμανίας και Γαλλίας, κ.κ. Schäuble και Moscovici. Κατά τη μακρά διαβούλευση που ακολούθησε, ανεπτύχθη από πλευράς του Διευθυντηρίου του Eurogroup το επιχείρημα για τη μη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους και ως εκ τούτου η ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών Ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης απευθύνεται στον λαό μετά την απόφαση του Eurogroup. «Μου έβαλαν το πιστόλι στον κρόταφο» είπε χαρακτηριστικά. Ατέλειωτες ουρές σχηματίστηκαν έξω από τις κλειστές τράπεζες, αμέσως μετά την απόφαση για «κούρεμα» των καταθέσεων. ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ από ίδιους πόρους. Τόσο ο Πρόεδρος του Eurogroup όσο και η Διευθύντρια του ΔΝΤ, προτάσσοντας το επιχείρημα ότι η μη βιωσιμότητα του χρέους δεν διασφάλιζε την αξιοπιστία των προτάσεών μας, προέβαλαν ότι για να γινόντουσαν αποδεκτές οι εισηγήσεις μας θα έπρεπε να εξευρίσκετο προκαταβολικά το απαιτούμενο προς ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ποσό, κάτι που γνώριζαν ότι ήταν αδύνατο. Παρουσίασαν ως τελική πρόταση την απομείωση των ασφαλισμένων καταθέσεων κατά 6,75% και των ανασφάλιστων κατά 9,9%, που οδηγούσε στην εξασφάλιση του ποσού των 5,8 δισ., αντί του ποσού του 6,3 δισ. που ήταν η προηγούμενη πρόταση. Αντέδρασα εντόνως ( ) τα επιχειρήματά μου απευθύνονταν εις ώτα μη ακουόντων με τη θέση ή αποδέχεστε την τελική πρόταση του Διευθυντηρίου ή δεν θα υπογραφεί δανειακή σύμβαση. Ως ύστατη προσπάθεια για αναθεώρηση της θέσης τους, δήλωσα ότι δεν αποδέχομαι και αποχωρώ. Προ της εξόδου μου από την αίθουσα, ο κ. Asmussen εκ μέρους της ΕΚΤ, μου ανέφερε επί λέξη: Κύριε Πρόεδρε οφείλω να σας ενημερώσω ότι είμαι υποχρεωμένος να ενημερώσω άμεσα τηλεφωνικώς τον κ. Ντράγκι για την απόφασή σας αλλά θα ήθελα να γνωρίζετε πως διακόπτεται άμεσα η παροχή ρευστότητας (ΕLA) και στις δύο τράπεζες, ενώ ταυτόχρονα θα δοθούν οδηγίες στο Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου για την απαγόρευση λειτουργίας της Τράπεζας Κύπρου και της Λαϊκής Τράπεζας. Oι δύο επιλογές Εις απάντηση, ζήτησα αναβολή μερικών ημερών προκειμένου να διαβουλευτώ με τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου, αλλά και ενόψει μιας πιθανής θετικής κατάληξης από τις διαβουλεύσεις που θα ακολουθούσαν με τη ρωσική κυβέρνηση. Το αίτημά μου απερρίφθη, με το επιχείρημα ότι τα όποια χρονικά περιθώρια διαπραγματεύσεις είχαν εξαντληθεί. Ενόψει της ομοφωνίας του Διευθυντηρίου στις θέσεις του κ. Asmussen, και των ορατών καταστροφικών συνεπειών που θα είχε μια ανάλογη απόφαση, εζήτησα χρόνο για να διαβουλευτώ με τους συνεργάτες μου. Κατά τη διαβούλευση που ακολούθησε ετίθεντο ενώπιόν μου δύο επιλογές. Ή η εμμονή μου στην άρνηση αποδοχής της πρότασης που θα με καθιστούσε αρεστό για μερικά εικοσιτετράωρα ή η αποδοχή της πρότασης που θα ήταν σημαντικά ολιγότερο επώδυνη από μια άτακτη χρεοκοπία των τραπεζών και κατ επέκταση του κράτους. Ύστερα από σοβαρό προβληματισμό, αποφάσισα πως θα έπρεπε να είμαι ωφέλιμος αντί αρεστός». Ξημερώματα Σαββάτου ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επέστρεψε στην Κύπρο καταρρακωμένος και απευθύνθηκε στον λαό με διάγγελμα, υποστηρίζοντας ότι η απόφαση ήταν επώδυνη αλλά υπό τις περιστάσεις η λιγότερο οδυνηρή. «Πήγα αξιόπιστος και επέστρεψα αναξιόπιστος» παραδέχθηκε αργότερα σε μια στιγμή αυτοκριτικής. Μέσα σε μια νύχτα χάθηκε περίπου το 25% του ΑΕΠ της χώρας. Οι τράπεζες παρέμειναν κλειστές και οι ημερήσιες αναλήψεις περιορίστηκαν στα 300 ευρώ. Ο κόσμος προσπαθούσε να καταλάβει τι είχε γίνει. Ξεκίναγε εξάλλου το εορταστικά τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας, έτσι οι περισσότεροι βρίσκονταν σε διακοπές στη Λεμεσό για το καρναβάλι, κάποιοι στα εξοχικά τους στα ορεινά και λιγότεροι στο εξωτερικό για διακοπές. Η Βουλή συνήλθε εκτάκτως και απέρριψε τη συμφωνία του Εurogroup, το οποίο λίγες μέρες αργότερα, αποφάσισε το τελικό «κούρεμα», που άλλαξε για πάντα το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου και δίχασε οριζοντίως και καθέτως την κυπριακή κοινωνία. Από τότε, πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες, τραπεζίτες και ο καθένας από τους εμπλεκόμενους άρχισε να δείχνει με το δάχτυλο τον διπλανό του, επιρρίπτοντας ο ένας στον άλλο τις ευθύνες για το αποτέλεσμα. Τα επεισόδια που παίζονται στη Βουλή είναι η συνέχεια μιας τραγωδίας που έχει και στοιχεία φαρσοκωμωδίας.

12 12-POLITIKI_Master_cy 13/03/15 19:49 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 15 Μαρτίου 2015 O ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΣΤΗΝ «Κ» Απαιτείται άμεση παρέμβαση του Προέδρου Η Κεντρική Τράπεζα καταρρέει και αυτό είναι τραγωδία Αν δεν υπάρξουν λύσεις θα υπάρξει παράλυση του θεσμού και θα κακοφορμίσει η πληγή. Άρα δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια αναμονής. Συνέντευξη στη ΜΕΛΑΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Οι πολίτες δυσπιστούν, είναι απογοητευμένοι, θυμωμένοι, οργισμένοι για την αναποτελεσματικότητα των θεσμών για τα φαινόμενα διαπλοκής και για τις καθ υπερβολήν αντιδικίες στον κατά τα άλλα θεμιτό δημοκρατικό διάλογο. Χωρίς περιστροφές ο Πρόεδρος της Βουλής ζητά την άμεση παρέμβαση του Προέδρου της Δημοκρατίας για να δώσει λύσεις στην Κεντρική Τράπεζα, ένα θεσμό που καταρρέει και ό,τι αφήνει πίσω του είναι μια νέα τραγωδία εις βάρος του κυπριακού λαού. Στην πρώτη του συνέντευξη μετά τις εσωκομματικές εκλογές στην ΕΔΕΚ, ο Γιαννάκης Ομήρου δεν κρύβει ούτε τα λόγια του, ούτε και τη δυσαρέσκεια του για τα όσα προηγήθηκαν και τον υποχρέωσαν να παραιτηθεί από την Προεδρία του Κινήματος. Ταυτόχρονα, ο Γιαννάκης Ομήρου, μέσω της «Κ», προειδοποιεί τη νέα ηγεσία της ΕΔΕΚ πως όχι μόνο θα είναι παρών στα πολιτικά δρώμενα και μετά το 2016, αλλά και ότι δεν θα συνεργήσει στη συγκάλυψη προβλημάτων και αξιοθρήνητων συμπεριφορών εντός του Κινήματος για χάριν της ενότητας. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση της «Κ» καταγράφεται η πλήρης ανυποληψία στην οποία έχουν περιέλθει οι πολιτειακοί θεσμοί, και όχι άδικα θα λέγαμε, αν λάβουμε υπόψη τα όσα, για παράδειγμα, αποκαλύπτονται τις τελευταίες ημέρες για την Κεντρική Τράπεζα και τη διοικήτρια. Κατά την άποψη σας εγείρεται θέμα παραίτησης της διοικήτριας; Εγώ δεν θα ζητήσω την παραίτηση κανενός. Απλώς θα πω ότι για δύο τώρα χρόνια η Αρχή Εξυγίανσης στην οποία μετέχει η Κεντρική Τράπεζα έχει αποτύχει παταγωδώς να δώσει λύση ή να δρομολογήσει τις κατά τον νόμο αιτούμενες διαδικασίες για τη διαχείριση της πρώην Λαϊκής που περιλαμβάνει και τα περιουσιακά στοιχεία τα οποία μέρα με τη μέρα χάνουν από την αξία τους. Αυτή είναι μια αντικειμενική διαπίστωση. Παρατηρήσαμε αυτή την αντιδικία μεταξύ της Αρχής Εξυγίανσης και Δικηγορικών Γραφείων. Αυτό το δράμα ή το θέατρο του παράλογου το οποίο παρακολουθεί με έκπληξη και οδύνη η κυπριακή κοινωνία έχει κορυφωθεί. Είναι φανερό ότι δεν υπάρχουν πλέον άλλα περιθώρια αναμονής. Χρειάζονται αποφάσεις. Έχω αναφέρει και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι οφείλει ως ο ανώτατος θεσμικός πολιτειακός παράγοντας να παρέμβει. Ανεξάρτητα από τυπικότητες που αφορούν τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της Κεντρικής Τράπεζας και της διοικητού και της ανάγκης διαβούλευσης με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για την όποια αλλαγή, δεν μπορεί να συνεχίζεται εις βάρος του κυπριακού λαού, εις βάρος της οικονομίας του τόπου, εις βάρος των καταθετών, εις βάρος των μετόχων και εις βάρος των πιστωτών μιας τράπεζας αυτή η τραγωδία. Γιατί περί τραγωδίας πρόκειται. Και βεβαίως το θέμα αφορά και τις όποιες διεκδικήσεις είναι δυνατόν να υπάρχουν εναντίον του κ. Βγενόπουλου, ο οποίος διετέλεσε διευθύνων σύμβουλος της Λαϊκής Τράπεζας και εξ όσων αναφέρεται από τους ειδήμονες υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι να χαθούν, οι όποιες προοπτικές αποτελεσματικής, στο δικαστήριο, διεκδίκησης κατά του πρώην διευθύνοντος συμβούλου της Λαϊκής. Σας έχει κάνει κοινωνό των σκέψεών του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας; Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συμφώνησε μαζί μου ότι χρειάζεται να προβεί σε κάποιες ενέργειες και αναμένω, όταν θα επιστρέψει από το εξωτερικό, αμέσως να επιληφθεί αυτού του θέματος. Στο μεταξύ τα όσα αναφέρθηκαν στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών την περασμένη Πέμπτη απεστάλησαν αυθημερόν στον γενικό εισαγγελέα της Δημοκρατίας προς διερεύνηση και για να αποφασίσει με βάση τις εξουσίες και τις αρμοδιότητές του όπως καθορίζονται από το Σύνταγμα για τις όποιες ενέργειές του. Κατά την άποψή σας ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τι πρέπει να πράξει; Αυτή τη στιγμή υπάρχει μια βασική διαπίστωση. Καταρρέει ο ανεξάρτητος θεσμός της Κεντρικής Τράπεζας. Συνεπώς, ο ανώτατος θεσμικός πολιτειακός παράγοντας Παρών στα πολιτικά δρώμενα του τόπου και μετά το 2016, οπότε και λήγει η θητεία του ως πρόεδρου της Βουλής, δηλώνει ο Γιαννάκης Ομήρου σε συνέντευξή του στην «Κ», στέλνοντας και τα ανάλογα μηνύματα στη νέα ηγεσία της ΕΔΕΚ. της χώρας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όταν υπάρχει αυτού του είδους η απειλή κατά του θεσμικού πλαισίου ή για ένα συγκεκριμένο θεσμό της κυπριακής πολιτείας που συνδέεται μάλιστα και με την οικονομία, αλλά κυρίως με την κρίση που διέρχεται η κυπριακή οικονομία Τουρκικές δεσμεύσεις και μετά συνομιλίες Στο κλίμα που φαίνεται να διαμορφώνεται για επανέναρξη των συνομιλιών τον ερχόμενο Απρίλιο, ο ειδικός σύμβουλος του γενικού γραμματέα των ΗΕ για το Κυπριακό Έσπεν Μπαρθ Άιντε έρχεται στην Κύπρο την ερχόμενη εβδομάδα. Κατά την άποψή μου δεν είναι αρκετό να τερματιστεί η ισχύς της Navtex για να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις. Το ερώτημα είναι κατά πόσο η Τουρκία θα σεβαστεί έμπρακτα τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Διότι αν ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις αλλά σε ένα μήνα εκδοθεί νέα Navtex τότε θα αναστείλουμε ξανά τη συμμετοχή μας στις διαπραγματεύσεις; Άρα εδώ χρειάζεται και με πρωτοβουλίες τις οποίες οφείλουν να αναλάβουν τα ΗΕ πολύ περισσότερο, γιατί η Διεθνής Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982 συνομολογήθηκε υπό την ευθύνη και την αιγίδα των ΗΕ, έχει ευθύνη πρόσθετη η Ε.Ε. δεδομένου ότι αυτή η Συνθήκη είναι μέρος του ευρωπαϊκού κεκτημένου να παρέμβουν προς την πλευρά της Τουρκίας και να ζητήσουν την έμπρακτη δέσμευσή της πριν από την έναρξη των διαπραγματεύσεων. Θα ήταν λάθος να επαναρχίσουν οι συνομιλίες και σε μερικούς μήνες ή σε μερικές εβδομάδες να έχουμε επανάληψη των ίδιων επιδρομικών συμπεριφορών της Τουρκίας. οφείλει να παρέμβει για να υπάρξουν λύσεις. Αν δεν υπάρξουν λύσεις θα υπάρξει παράλυση του θεσμού και θα κακοφορμίσει η πληγή. Άρα δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια αναμονής. Και βέβαια θα πρέπει η διαχείριση της πρώην Λαϊκής και των περιουσιακών της στοιχείων να ανατεθούν στους πιστωτές. Από το αίσθημα όμως ανυποληψίας που τρέφουν οι πολίτες για τους θεσμούς του κράτους δεν εξαιρείται η Βουλή. Διερχόμαστε μια πρωτοφανή θεσμική κρίση η οποία έχει αγγίξει όλους τους θεσμούς της πολιτείας. Αυτό είναι απολύτως αναμενόμενο και φυσιολογικό μετά την εκδήλωση ιδιαίτερα της οικονομικής κρίσης, η οποία έχει αποκαλύψει τις αδυναμίες του πολιτικού και θεσμικού συστήματος. Οι πολίτες δυσπιστούν, οι πολίτες είναι απογοητευμένοι, θυμωμένοι, οργισμένοι για την αναποτελεσματικότητα των θεσμών για τα φαινόμενα διαπλοκής και για τις καθ υπερβολήν αντιδικίες στον κατά τα άλλα θεμιτό δημοκρατικό διάλογο. Το μήνυμα είναι σαφές. Χρειάζεται «αναστήλωση» των θεσμών, χρειάζεται αυτοκριτική και γενναίες αποφάσεις. Σε αυτό το πλαίσιο πρωταγωνιστικό ρόλο έχει η εκτελεστική εξουσία, όμως και η Βουλή των Αντιπροσώπων, η οποία έχει την ευθύνη να νομοθετεί και να ασκεί ταυτόχρονα κοινοβουλευτικό έλεγχο πρέπει να αναλαμβάνει τις δικές της ευθύνες. Πώς αναλαμβάνεστε τις ευθύνες σας ως Βουλή, αλλά και εσείς ως πρόεδρος αυτού του Σώματος. Όλοι πρέπει να υποβληθούμε στην αναγκαία αυτοκριτική. Αυτό δεν σημαίνει σε καμιά περίπτωση ισοπέδωση και ούτε θα δεχθώ μια ισοπεδωτική προσέγγιση. Υπάρχουν ευθύνες, αλλά οι ευθύνες διαβαθμίζονται. Από εκεί και πέρα το τι χρειάζεται είναι που θα πρέπει να μας απασχολήσει ιδιαίτερα. Τι χρειάζεται να γίνει κατά την άποψή σας για την αντιμετώπιση της διαφθοράς και της διαπλοκής; Έχουμε αναλάβει νομοθετικές πρωτοβουλίες και σε ό,τι αφορά την εφαρμογή των απαιτήσεων της Επιτροπής GRECOτου Συμβουλίου της Ευρώπης και πολύ σύντομα η Βουλή θα νομοθετήσει και θα υπάρξει πλήρης εναρμόνιση. Έχουμε αναλάβει νομοθετική πρωτοβουλία και έχουμε ζητήσει μάλιστα και τη συνδρομή των πανεπιστημιακών νομικών σχολών της χώρας για τη διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου για το ασυμβίβαστο. Άρα η Βουλή δεν μένει με σταυρωμένα τα χέρια. Η Βουλή προχωρεί και διαπιστώνει κενά και αδυναμίες στο θεσμικό πλαίσιο και θα θεραπεύσει αυτές τις αδυναμίες με συγκεκριμένες νομοθετικές ρυθμίσεις. Ένας αριθμός βουλευτών διαθέτουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Θα κληθούν να το δηλώσουν προτού ψηφίσουν για το πλαίσιο αφερεγγυότητας; Υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες πολίτες που έχουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Πολύ πιθανόν ανάμεσα σε αυτούς να είναι και βουλευτές Στη σύσκεψη Αρχηγών ή Κοινοβουλευτικών Εκπροσώπων των Κομμάτων αποφασίστηκε να δηλωθούν αυτά τα στοιχεία για να υπάρξει συμμόρφωση προς τον σχετικό Κανονισμό της Βουλής. Τα ονόματα θα δημοσιοποιηθούν; Θα δηλωθούν στο Γραφείο του Προέδρου της Βουλής Δεν υπάρχει πρόβλεψη για δημοσιοποίηση. Από πρόεδρο της ΕΔΕΚ ήθελαν να με κάνουν αχυράνθρωπο ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Η παραίτησή σας χαρακτηρίστηκε ως «κεραυνός εν αιθρία». Εξακολουθούν κάποιοι να την θεωρούν ως έκπληξη και ότι άφησε αναπάντητα ερωτήματα. Δεν είχα κανένα δισταγμό. Καμιά αναστολή. Όταν διαπίστωσα ότι βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη μια οργανωμένη ομαδοποίηση σε επίπεδο μέρους της ηγετικής ομάδας για να τεθώ «υπό προθεσμία» και «υπό περιορισμό» επέλεξα να υποβάλω παραίτηση. Είχα προειδοποιήσει, άλλωστε, την Κεντρική Επιτροπή μετά τις Ευρωεκλογές ότι «δεν είμαι γαντζωμένος σε καμιά καρέκλα και ότι η παραμονή μου στη θέση του προέδρου ήταν συμβατή μόνο με τη διατήρηση συνθηκών ενότητας και ομοψυχίας». Μπορούσα να συγκαλέσω Συνέδριο και να επανεκλεγώ πανηγυρικά. Όμως ουδέποτε υπήρξε στόχος μου η ανωμαλία και οι συγκρούσεις. Υπήρξα διαχρονικά πιστά προσηλωμένος στη συναίνεση και το πολιτικό ήθος που πρέπει να διέπει τις σχέσεις μέσα στο Κίνημα. Όταν διαπίστωσα ότι αυτές οι αρχές παραβιάζονταν κατάφωρα στον βωμό ευτελών προσωπικών στρατηγικών και ελατηρίων δεν είχα άλλη επιλογή. Αντιλαμβάνομαι ότι κάποιοι θεώρησαν την παραίτηση μου «ξαφνική» και «κεραυνό εν αιθρία». Λυπούμαι να πω ότι εξ ιδίων κρίνουν Θα μπορούσα να συγκαλέσω Συνέδριο και να επανεκλεγώ πανηγυρικά, όμως, ουδέποτε υπήρξε στόχος μου η ανωμαλία και οι συγκρούσεις. Μέρος της ηγετικής ομάδας της ΕΔΕΚ οργανωμένα επιδίωξε να με μετατρέψει σε πρόεδρο υπό προθεσμία και υπό περιορισμό. Οι εξελίξεις που ακολούθησαν έχουν επιβεβαιώσει τους σχεδιασμούς υποστηρίζει ο κ. Ομήρου. τα αλλότρια. Γιατί είναι προφανές ότι για κάποιους δεν είναι νοητό να εγκαταλείπεις θέσεις και αξιώματα, όταν παραβιάζονται οι αρχές σου. Το αντιλαμβάνομαι, αλλά, απλούστατα, διαφωνώ μαζί τους. Γι αυτό παρέπεμψα και στην ιστορία μου στην επιστολή μου στο Πολιτικό Γραφείο. Αν έμπαιναν στον κόπο να μελετήσουν δεν θα είχαν ούτε απορίες ούτε θα τους προκαλούσε έκπληξη η παραίτησή μου. Όταν το τέλος του 1998 υπέβαλα την παραίτηση μου από τη θέση του Υπουργού Άμυνας υπήρξε και τότε έκπληξη. Ήταν όμως και πάλι θέμα συνέπειας και εμμονής σε αρχές. Παρά το γεγονός ότι καμιά ευθύνη δεν είχα για την ακύρωση έλευσης του ρωσικού πυραυλικού συστήματος, εν τούτοις θεώρησα χρέος μου να δώσω το μήνυμα της συνέπειας και της υπεράσπισης αρχών. Μάλιστα, και το λέω για πρώτη φορά, ο Πρόεδρος Κληρίδης το 1998 μου έδωσε διέξοδο για να μην παραιτηθώ. Μέσω απεσταλμένου μου πρότεινε να επιλέξω άλλο υπουργείο πέραν του Υπουργείου Άμυνας. Το απέρριψα, γιατί δεν ήταν ο στόχος μου το βόλεμα. Όμως αναφερθήκατε και σε επιστολή του οργανωτικού γραμματέα που σας καλούσε να δηλώσετε στα συλλογικά όργανα ότι δεν θα διεκδικήσετε εκ νέου την προεδρία του Κινήματος και ότι δεν θα θέσετε υποψηφιότητα στις προσεχείς βουλευτικές εκλογές στη Λευκωσία. Πρώτα θα ήθελα να παρατηρήσω ότι η επιστολή αυτή ήταν μέρος ευρύτερου σχεδιασμού, δηλαδή, ομαδοποίησης και φατριασμού. Στόχος να μετατρέψουν τον πρόεδρο σε έναν αχυράνθρωπο. Και βεβαίως η ΕΔΕΚ θα επλήττετο, αφού θα διέθετε έναν πρόεδρο «υπό προθεσμία» και «υπό περιορισμό». Και μάλιστα με τον εκβιασμό της παραίτησης σε ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ περίπτωση μη αποδοχής αυτής της ευτελούς απαίτησης. Αλλά και πάλι θα πρέπει να εκφράσω την απορία μου για τους παρουσιαζόμενους ως εκπλαγέντες. Δεν είχα άλλη επιλογή από το να υπερασπίσω την πολιτική και ηθική μου ακεραιότητα απέναντι σε αυτή την ευθεία υπονόμευση που είχε τον χαρακτήρα αποδόμησης, όχι απλώς δικής μου, αλλά και του Κινήματος. Οι εξελίξεις που ακολούθησαν έχουν επιβεβαιώσει τους σχεδιασμούς και τις μεθοδεύσεις. Πάντως, λέγεται ότι σπεύσατε να παραιτηθείτε λόγω του δυσμενούς αποτελέσματος των Ευρωεκλογών. Είμαι περήφανος, γιατί σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις από την ανάληψη της Προεδρίας του Κινήματος, η ΕΔΕΚ είχε συνεχή ανοδική πορεία. Από το 6,5% των βουλευτικών εκλογών του 2001, όταν ανέλαβα την Προεδρία, ανεβήκαμε στις δύο επόμενες βουλευτικές εκλογές του 2006 και του 2011 στο 9%. Στις Ευρωεκλογές του 2004 και του 2009 τα ποσοστά υπερέβησαν εκείνα των βουλευτικών. Όσοι αναφέρονται στις Ευρωεκλογές του 2014 διαγράφουν την αποχή του 56%, αλλά και την πτώση εξ αυτού του λόγου όλων ανεξαιρέτως των Κομμάτων. Πάντως, όλοι μιλούν για ενότητα σε αυτή την κρίσιμη περίοδο που διανύει η ΕΔΕΚ. Η ενότητα πρέπει να είναι ο στόχος. Όχι όμως για συγκάλυψη των προβλημάτων και αξιοθρήνητων συμπεριφορών ξένων προς το ήθος που πρέπει να χαρακτηρίζει ένα σοσιαλιστικό κόμμα. Προϋπόθεση της ενότητας είναι να εξοβελιστούν αυτές οι συμπεριφορές που προσβάλλουν και πληγώνουν το Κίνημα. Να αποκατασταθεί το πολιτικό ήθος. Είσαστε Πρόεδρος της Βουλής μέχρι τον Μάιο του Τερματίζεται η παρουσία σας στην πολιτική ζωή μετά την ημερομηνία αυτή; Σας έχω πει ότι ουδέποτε υπήρξα πολιτικός καριέρας. Ήμουν στους αγώνες του λαού μας, στρατευμένος για τις ιδέες μου πολύ πιο πριν από την εκλογή μου ως βουλευτή. Συνεπώς, ανεξάρτητα από την όποια πολιτειακή ή πολιτική θέση, θα εξακολουθήσω να είμαι παρών. Υπηρέτης του λαού και ολόψυχα ταγμένος στους αγώνες για ελευθερία και κοινωνική προκοπή. Δεν υπήρξα ποτέ και ούτε τώρα θα γίνω λιποτάκτης. Θα εξακολουθήσω να διατυπώνω τις θέσεις μου με παρρησία και να υπηρετώ τις ιδέες μου πάντα με ήθος και αξιοπρέπεια. Και βέβαια να τιμώ τον κόσμο της ΕΔΕΚ με τον οποίο με ενώνουν για πάντα κοινοί αγώνες και οράματα.

13 13-POLITIKI_Master_cy 13/03/15 20:55 Page 13 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Kυριακή 15 Μαρτίου 2015 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 13 Εξελίξεις στο Κυπριακό και τα ενεργειακά ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ Ανάλυση του ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΖΟΥΠΑΝΙΩΤΗ Κυπριακό και ενεργειακά διασταυρώνονται αυτή την εβδομάδα στη Λευκωσία, καθώς και για τα δύο ζητήματα θα λάβουν χώρα σημαντικές εξελίξεις. Σε σχέση με το Κυπριακό, επιστρέφει έπειτα από αρκετό καιρό στην Κύπρο για επαφές με τους δύο ηγέτες και άλλους παράγοντες από τις Μαρτίου, ο ειδικός σύμβουλος του γ.γ. του ΟΗΕ, Έσπεν Μπαρθ Άιντε. Ουσιαστικά ο κ. Άιντε έρχεται στην Κύπρο για να κάνει αισθητή την παρουσία του και να ανταλλάξει απόψεις με τις δύο πλευρές, οι οποίες έχουν στόχο την επιβεβαίωση < < < < < < < «Παράθυρο ευκαιρίας» για όλους η λήξη της NAVTEX και η απόσυρση της πλατφόρμας της ENI. αυτού που λέγεται εδώ και καιρό ως πιθανότητα από όλες τις πλευρές, τα Ηνωμένα Έθνη και τους Αμερικανούς και Βρετανούς: Αν όντως οι δύο πλευρές συμφωνούν στην αξιοποίηση του τρίμηνου «παράθυρου» που δημιουργεί η λήξη της τουρκικής NAVTEX και η απόσυρση για συντήρηση της πλατφόρμας της ΕΝΙ για ουσιαστικές συνομιλίες. Παρότι οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τον Έρογλου να παραμένει ηγέτης της Τουρκοκυπριακής κοινότητας, η πιθανότητα αλλαγής ηγεσίας δεν αποκλείεται από κανέναν κι αυτός θεωρείται ένας από τους λόγους που ο Νορβηγός πρώην υπουργός Εξωτερικών θα παραμείνει στα γενικά και δεν θα συζητήσει λεπτομέρειες και διαδικαστικά ζητήματα των συνομιλιών που φαίνεται ότι θα ξεκινήσουν περί (ή μετά) τα τέλη Απριλίου. Ανεξάρτητα πάντως από τις όποιες εξελίξεις στα Κατεχόμενα, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στο Λονδίνο όπου ο υπουργός Εξωτερικών, Ιωάννης Κασουλίδης, και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης είχαν σημαντικές επαφές με κυβερνητικούς αξιωματούχους, επικρατεί έντονη νευρικότητα λόγω της αβεβαιότητας που δημιουργεί ο αστάθμητος, όπως τον χαρακτηρίζουν, παράγοντας που ονομάζεται Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος εμφανίζεται να έχει θέσει ως βασική του προτεραιότητα την επίλυση του κουρδικού, αφήνοντας στο περιθώριο το κυπριακό. Στο ενδεχόμενο όμως επανέναρξης των διαπραγματεύσεων, ελληνοκυπριακή πηγή ανέφερε ότι οι συνομιλίες θα πρέπει να ξεκινήσουν από εκεί απ όπου διακόπηκαν τον Οκτώβριο από την τουρκική NAVTEX, με τα κεφάλαια της διακυβέρνησης, το περιουσιακό και το εδαφικό. Ωστόσο, τη στιγμή που ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανακοίνωσε την αναστολή της συμμετοχής του στις συνομιλίες λόγω «Μπαρμπαρός», υπήρχε μία εμπλοκή στο ζήτημα των συγκλίσεων/αποκλίσεων που είχε καταγράψει ο τέως ειδικός σύμβουλος, Αλεξάντερ Ντάουνερ. Ο κ. Άιντε επεξεργαζόταν ιδέες τις οποίες θα συζητούσε με τις δύο πλευρές και υπάρχει η αισιοδοξία ότι θα μπορούσε να ξεπεραστεί το εμπόδιο. Θα πρέπει να θεωρείται λοιπόν λογικό, αν δεν έχει ήδη γίνει στο περιθώριο των προσπαθειών Άιντε για την εξεύρεση φόρμουλας ΑSSOCIATED PRESS Η κάθοδος του Εσπεν Μπαρθ Aιντε δημιουργεί κινητικότητα με ζητούμενο την επανέναρξη των συνομιλιών τον Απρίλιο Παρότι οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τον Έρογλου να παραμένει ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας, η πιθανότητα αλλαγής ηγεσίας στα Κατεχόμενα δεν αποκλείεται, κι αυτός θεωρείται ένας από τους λόγους που ο κ. Άιντε δεν θα συζητήσει λεπτομέρειες και διαδικαστικά ζητήματα των συνομιλιών που φαίνεται ότι θα ξεκινήσουν περί τα τέλη Απριλίου ή αμέσως μετά. και να επισκιάστηκαν από την κρίση στην ΑΟΖ, οι συνομιλίες θα πρέπει να ξεκινήσουν με τις «ιδέες» αυτές. Στη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψής του στη Νέα Υόρκη, ο Τούρκος πρωθυπουργός, Αχμέτ Νταβούτογλου, έδειξε δημόσια και ιδιωτικά πως βλέπει κι αυτός επανάληψη των συνομιλιών και μάλιστα ζήτησε από τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ να υποβάλλει το δικό του «σχέδιο Μπαν Κι Μουν» και να συγκαλέσει σύντομα διεθνή διάσκεψη. Σύμφωνα με πηγές των Ηνωμένων Εθνών, ο γ.γ. είπε στον Τούρκο πρωθυπουργό ότι εκείνο που προέχει είναι η επανάληψη των συνομιλιών κι απέφυγε να σχολιάσει τις εισηγήσεις Νταβούτο- γλου. Άλλοι αξιωματούχοι του ΟΗΕ διαβεβαίωναν τη Λευκωσία πως αυτές ήταν Τουρκικές προτάσεις τις οποίες δεν ασπάζονται τα Ηνωμένα Έθνη. Αέριο προς την Αίγυπτο Την προσεχή εβδομάδα αναμένεται σημαντικές εξελίξεις και στα ενεργειακά, τις οποίες προανήγγειλε από τις ΗΠΑ ο υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Λακκοτρύπης. Κατ ακρίβεια οι εξελίξεις ξεκίνησαν από την Παρασκευή, καθώς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επισκέφθηκε το θέρετρο Σαρμ Ελ Σέιχ, έπειτα από πρόσκληση του προέδρου Αλ Σίσι, για να συμμετάσχει σε οικονομικό συνέδριο για την ανάπτυξη της Αιγύπτου. Στο συ- νέδριο θα παρευρίσκεται κι ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι. Όπως δήλωσε από τη Νέα Υόρκη ο Γιώργος Λακκοτρύπης, είναι προφανές ότι λόγω ελκυστικότητας το αέριο θα διοχετευτεί προς την Αίγυπτο, ωστόσο δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη ποιος θα είναι ο τελικός πελάτης και θα πρέπει να προηγηθούν εμπορικές διαπραγματεύσεις για τα συμβόλαια τα οποία περιέχουν 55 συνολικά σημαντικούς όρους, άρα απαιτείται χρόνος διαπραγμάτευσης. Αυτή ωστόσο ήταν μόνο μία από τις αρκετές ειδήσεις που έβγαλε η επίσκεψη Λακκοτρύπη. Αρχικά αποκάλυψε ότι την Τετάρτη το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε την επέκταση των ερευνών της ΤΟΤΑL στο τεμάχιο 11. Η σχετική συμφωνία θα υπογραφεί αυτή την εβδομάδα και θα επιτρέψει την εταιρεία να διεξάγει σεισμογραφικές έρευνες μέχρι τουλάχιστον το Φεβρουάριο του Αν βεβαίως διαπιστωθεί ότι υπάρχει ισχυρή πιθανότητα ύπαρξης κοιτάσματος, θα προγραμματιστεί και γεώτρηση. Η επόμενη από τις «καταιγιστικές εξελίξεις» - σύμφωνα με την έκφραση του κ. Λακκοτρύπη των επόμενων δύο εβδομάδων, γύρω από τα ενεργειακά, αφορά στην επίσκεψη εντός της εβδομάδας στην Κύπρο του αντιπροέδρου της NOBLE, αλλά και στη δημοσιοποίηση της ετήσιας έκθεσης πεπραγμένων της DELEK στην οποία θα παρέχονται σημαντικές πληροφορίες για το τι θα γίνει και τη δήλωση εμπορικότητας (declaration of commerciality) του κοιτάσματος «Αφροδίτη», η οποία όπως είπε είναι κοσμογονική για την Κύπρο, καθώς περνούμε από την έρευνα στην εκμετάλλευση. Θα κατατεθεί επίσης και το σχέδιο ανάπτυξης του «Αφροδίτη». Η αντίδραση της Άγκυρας Για την ώρα σ όλες αυτές τις εξελίξεις στα ενεργειακά δεν έχει υπάρξει καμία αντίδραση επίσημη ή ανεπίσημη από την Άγκυρα, η οποία προκάλεσε την ένταση με το «Μπαρμπαρός», αφενός για να βάλει στο τραπέζι των συνομιλιών τα ενεργειακά κι αφετέρου ως αντίδραση στην στενή πλέον σχέση της Κύπρου με την Αίγυπτο του Προέδρου Αλ Σίσι, του χειρότερου εχθρού του Ερντογάν (μετά τον Φετουλά Γκιουλέν). Ελληνοκυπριακές πηγές δεν διακινδυνεύουν πρόβλεψη για το πώς θα αντιδράσει η Άγκυρα, κυρίως και λόγω του ότι ο Ταγίπ Ερντογάν είναι απολύτως απρόβλεπτος. «Έχουν ήδη δημιουργήσει αρκετά και δεν βλέπω τον λόγο να δημιουργήσουν κι άλλα», εκτίμησε ελληνοκυπριακή πηγή στη Λευκωσία. Την ίδια εκτίμηση έκανε και διπλωματική πηγή, καθώς αφενός δεν πρόκειται να γίνουν γεωτρήσεις από την ΤΟΤΑL κι αφετέρου ότι με την κρίση η Άγκυρα πέτυχε τον στόχο της να αποσπάσει τη δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας, ότι θα συζητηθούν τα ενεργειακά στο τελευταίο στάδιο των συνομιλιών, όταν θα συζητηθεί και το εδαφικό. Πάντως, καθώς η NAVTEX θα διαρκέσει μέχρι τις 6 Απριλίου, η Τουρκία έχει την άνεση να περιμένει να δει πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα μέχρι τότε.

14 14-ISTORIA_Master_cy 13/03/15 21:59 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Κυριακή 15 Μαρτίου 2015 Οι Συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου Η ελληνοτουρκική διαπραγμάτευση και η πενταμερής διάσκεψη που οδήγησαν στη γέννηση της Κυπριακής Δημοκρατίας Της ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑΓΚΟΥ* Στις αρχές Δεκεμβρίου 1958 η κατάσταση στο Κυπριακό ζήτημα έμοιαζε αδιέξοδη. Είχαν προηγηθεί, ανάμεσα σε άλλα, η έκρηξη των διακοινοτικών ταραχών στην Κύπρο, η μονομερής εφαρμογή του βρετανικού διχοτομικού σχεδίου Μακμίλαν από την Τουρκία (ο Τούρκος κυβερνητικός εκπρόσωπος έφθασε στη Λευκωσία την 1η Οκτωβρίου σηματοδοτώντας την επιστροφή της τουρκικής κρατικής αρχής στην Κύπρο για πρώτη φορά από το 1878), η στροφή Μακαρίου υπέρ της ανεξαρτησίας και η συνεπακόλουθη κατάθεση αιτήματος από την Ελλάδα στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ για ανεξαρτησία, πλέον, της Κύπρου, που όμως δεν εγκρίθηκε έπειτα από παρέμβαση των ΗΠΑ. Ωστόσο τη χρονική αυτή στιγμή, δεν ήταν μόνο η ελληνική πλευρά που αντιμετώπιζε δυσκολίες σε σχέση με τους στρατηγικούς της στόχους. Παρά την αναβαθμισμένη θέση της στη Μέση <<<<<< 56 χρόνια πριν Προκειμένου να αποφύγει την απομόνωσή της, η Τουρκία αποφάσισε να επιζητήσει τη φιλία της Αθήνας και να φανεί λιγότερο αδιάλλακτη στο θέμα της Κύπρου. Ανατολή και η ίδια η Αγκυρα είχε να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις, με πιο σημαντική την κατάρρευση του ιρακινού καθεστώτος το καλοκαίρι του 1958, του μοναδικού της εταίρου στην κρίσιμη αυτή περιοχή και την επείγουσα ανάγκη εξεύρεσης τοπικών συμμάχων. Η Τουρκία και για άλλους λόγους δεν μπορούσε να διακινδυνεύσει περαιτέρω επιδείνωση των σχέσεών της με την Ελλάδα, αλλά αντίθετα προκειμένου να αποφύγει την απομόνωσή της στην περιοχή, αποφάσισε να επιζητήσει τη φιλία της Αθήνας και στο πλαίσιο αυτό να φανεί λιγότερο αδιάλλακτη στο θέμα της Κύπρου. Η προσέγγιση Τουρκίας - Ελλάδας έλαβε χώρα αρχικά στη Νέα Υόρκη (κατά τη σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ) και έπειτα στο Παρίσι όπου οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Ευάγγελος Αβέρωφ και Φατίν Ζορλού, αντάλλαξαν απόψεις πάνω στο ζήτημα. Οι Βρετανοί στο μεταξύ είχαν διστακτικά συμφωνήσει ότι θα δέχονταν μια ελληνοτουρκική συμφωνία στο θέμα της Κύπρου. Στις αρχές Φεβρουαρίου, όταν διαφάνηκε ότι οι απόψεις των δύο πλευρών είχαν πλησιάσει τόσο ώστε το ενδεχόμενο μιας συμφωνίας να είναι ορατό, Αθήνα και Αγκυρα ανακοίνωσαν τη σύγκληση συνάντησης κορυφής στη Ζυρίχη. Η διάσκεψη, καθαρά ελληνοτουρκική, διήρκεσε από τις 5 μέχρι τις 11 Φεβρουαρίου 1959 και σε αυτήν μετείχαν ο Ελληνας πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Τούρκος ομόλογός του Αντνάν Μεντερές, καθώς επίσης και οι υπουργοί των Εξωτερικών των δύο χωρών. Λονδίνο. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με τον Βρετανό πρωθυπουργό Χάρολντ Μακμίλαν (αριστερά). Στις 17 Φεβρουαρίου του 1959 άρχισαν στο Lancaster House οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία που είχαν υπογράψει στη Ζυρίχη ο Ελληνας και ο Τούρκος πρωθυπουργός Μεντερές μία εβδομάδα νωρίτερα. Οι εγγυήτριες δυνάμεις και η «βασική διάρθρωση» του Συντάγματος Τετάρτη 11 Φεβρουαρίου, Με οκτάστηλο τίτλο το πρωτοσέλιδο της «Κ» αναγγέλλει την ελληνοτουρκική Συμφωνία της Ζυρίχης και τις βασικές διατάξεις του κυπριακού Συντάγματος. Παρά το γεγονός ότι σε διάστημα μόλις δύο εβδομάδων επήλθε τελική συμφωνία για την ανεξαρτησία της Κύπρου, εν τούτοις, ήδη στις ελληνοτουρκικές συζητήσεις που προηγήθηκαν της Ζυρίχης, διαφάνηκαν σημαντικά προβλήματα στη συνεννόηση μεταξύ των δύο πλευρών, καθώς η κάθε μια αντιλαμβανόταν διαφορετικά το θέμα του καθεστώτος του νησιού. Η τουρκική πλευρά κυρίως παρουσιάστηκε ανένδοτη σε σχέση με συγκεκριμένες εγγυήσεις για την τουρκοκυπριακή μειονότητα, πιέζοντας ιδιαίτερα για τη δημιουργία τουρκικής στρατιωτικής βάσης στο νησί. Τελικά, με παραχώρηση της Αθήνας, προκειμένου να αποσύρει η Τουρκία τη συγκεκριμένη απαίτησή της, συμφωνήθηκε στη Ζυρίχη μέσω της «Συνθήκης Συμμαχίας» η ίδρυση κοινού Στρατηγείου με ελληνικές και τουρκικές δυνάμεις (950 και 650 άνδρες αντίστοιχα). Οι διαπραγματεύσεις στη Ζυρίχη κατέληξαν σε συμφωνία για δημιουργία ανεξάρτητου κυπριακού κράτους - τόσο η ένωση όσο και η διχοτόμηση απαγορεύονταν στο διηνεκές. Μέσω της «Συνθήκης Εγγυήσεως», Βρετανία, Ελλάδα και Τουρκία εγγυώντο την ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα και το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία επίσης θα ήταν συμβαλλόμενο μέρος στη Συνθήκης. Σε περίπτωση παραβίασης <<<<<< Η συμφωνία προέβλεπε τη δημιουργία χωριστών ελληνικών και τουρκικών δήμων στις μεγάλες πόλεις, κάτι που θα δημιουργούσε ιδιαίτερο πρόβλημα στη συνέχεια. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος με τον τελευταίο Βρετανό κυβερνήτη της Κύπρου, Χιου Φουτ. της Συνθήκης οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις θα έπρεπε να συμπράξουν για την αποκατάσταση του status quo και σε περίπτωση που η σύμπραξη ήταν αδύνατη, μπορούσαν να δράσουν μονομερώς για την αποκατάσταση, πάντα, των Συνθηκών. Τη διάταξη αυτή επικαλέστηκε η Τουρκία κατά την εισβολή το Πάντως, σύμφωνα με γνωμοδότηση του νομικού τμήματος του ΟΗΕ, η Συνθήκη δεν παρείχε δικαίωμα ένοπλης επέμβασης καθώς τα συμβαλλόμενα μέρη είναι μέλη του ΟΗΕ και δεσμεύονται από τον Καταστατικό του Χάρτη, ο οποίος αποτελεί αναγκαστικό Δίκαιο και δεν επιτρέπει τη χρήση βίας παρά μόνο για σκοπούς αυτοάμυνας. Ακόμη, υπογράφηκε η «συμφωνία κυρίων», ανάμεσα στους πρωθυπουργούς Καραμανλή και Μεντερές, η οποία δεν ανακοινώθηκε (ενημερώθηκαν όμως για αυτήν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Φαζίλ Κουτσιούκ). Η συμφωνία προέβλεπε ανάμεσα σε άλλα, ότι Ελλάδα και Τουρκία θα στήριζαν την προσχώρηση της Κύπρου στο ΝΑΤΟ και θα ζητούσαν από τον πρόεδρο και αντιπρόεδρο του νέου κράτους την απαγόρευση του κομμουνιστικού κόμματος. Οι κύριες προβλέψεις Στη Ζυρίχη συμφωνήθηκε επίσης η «Βασική Διάρθρωση», οι βασικές δηλαδή διατάξεις του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σύμφωνα με αυτές, το νεοσύστατο κράτος αποκτούσε προεδρικό πολίτευμα με Ελληνοκύπριο πρόεδρο και Τουρκοκύπριο αντιπρόεδρο, εκλεγμένους από την ελληνική και την τουρκική κοινότητα αντίστοιχα, με θητεία πέντε ετών. Τόσο ο πρόεδρος όσο και ο αντιπρόεδρος είχαν δικαίωμα αρνησικυρίας σε ζητήματα εσωτερικής ασφάλειας, άμυνας και εξωτερικής πολιτικής. Το Σύνταγμα προέβλεπε τη δημιουργία δύο Κοινοτικών Συνελεύσεων (ελληνικής και τουρκικής), μιας ενιαίας Βουλής Αντιπροσώπων με ποσοστιαία αναλογία 70% Ελληνοκυπρίων και 30% Τουρκοκυπρίων. Οι αποφάσεις λαμβάνονται με απλή πλειοψηφία, ωστόσο αυτή η ρύθμιση δεν ίσχυε για θέματα νομοθεσίας δήμων και φορολογικών νομοσχεδίων για τα οποία ήταν απαραίτητη χωριστή πλειοψηφία. Η αντιδημοκρατική αυτή πρόνοια θα αποτελέσει μια από τις βασικότερες αδυναμίες του Συντάγματος. Η αναλογία 7:3 ίσχυε επίσης για το Υπουργικό Συμβούλιο (επτά Ελληνες, τρεις Τούρκοι), ενώ απαραίτητα ένα από τα υπουργεία Αμύνης, Εξωτερικών ή Οικονομικών θα έπρεπε πάντα να δίνεται σε Τουρκοκύπριο υπουργό. Ο δημόσιος τομέας επίσης θα απαρτιζόταν από 70% Ελληνες και 30% Τούρκους. Στον στρατό η αναλογία για τους Τουρκοκυπρίους ήταν 40% και 60% για τους Ελληνοκυπρίους. Σε σχέση με τη δικαστική εξουσία, συμφωνήθηκε η δημιουργία δύο δικαστηρίων: Του Ανωτάτου και του Συνταγματικού. Η συμφωνία προέβλεπε επίσης τη δημιουργία χωριστών δήμων (ελληνικών και τουρκικών) στις πέντε μεγάλες πόλεις της Κύπρου. Η πρόνοια για χωριστούς δήμους, πάγια απαίτηση της τουρκικής πλευράς, θα δημιουργούσε ιδιαίτερο πρόβλημα στη συνέχεια. * Η δρ Αναστασία Γιάγκου είναι ειδική επιστήμων στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Προϋπόθεση η αμοιβαία μετριοπάθεια Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου οδήγησαν στη δημιουργία μιας ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο στόχος των Ελληνοκυπρίων για Ενωση με την Ελλάδα, για τον οποίο άλλωστε ξέσπασε και ο απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ το 1955, δεν επιτεύχθηκε. Δεν πρέπει όμως να λησμονούνται οι ιδιαίτερες συνθήκες, κυρίως η εφαρμογή του σχεδίου Μακμίλαν, οι οποίες οδήγησαν προς αυτή τη λύση. Στο σύνολό του το Σύνταγμα ήταν προϊόν αμοιβαίων συμβιβασμών, άκαμπτο, λεπτομερές και πολύπλοκο, το οποίο συντάχθηκε χωρίς τη συμμετοχή των Κυπρίων. Η τουρκοκυπριακή μειονότητα λάμβανε μερίδιο εξουσίας δυσανάλογο του μεγέθους της, με αποτέλεσμα η δημοκρατική αρχή να κάμπτεται. Από την άλλη όμως, όσο δυσλειτουργικό και να ήταν το Σύνταγμα, η δημιουργία μιας ανεξάρτητης, κυρίαρχης Κύπρου, απαλλαγμένης από τη βρετανική κυριαρχία, ελεύθερης έπειτα από αιώνες ξένης κυριαρχίας, ήταν γεγονός. Τα προβλήματα και οι προκλήσεις στην εφαρμογή του Συντάγματος θα διαφαίνονταν σύντομα. Η επίδειξη αμοιβαίας μετριοπάθειας θα ήταν απαραίτητη προϋπόθεση για την ομαλή λειτουργία και ειρηνική πορεία της νεοσύστατης Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Κύπρος έμπαινε τώρα σε μια νέα φάση της πολυτάραχης ιστορίας της. Παρά τους ενδοιασμούς του ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος υπέγραψε 20 Φεβρουαρίου Η υπογραφή της συμφωνίας στο Λάνκαστερ Χάους καλύπτει σχεδόν ολόκληρη την πρώτη σελίδα της «Κ». Η Κύπρος έμπαινε σε μια νέα φάση της πολυτάραχης ιστορίας της. Τα συμφωνηθέντα στη Ζυρίχη μονογραφήθηκαν από τους πρωθυπουργούς Καραμανλή και Μεντερές στις 11 Φεβρουαρίου Στη συνέχεια υποβλήθηκαν σε διαπραγμάτευση με τη Μεγάλη Βρετανία σε διάσκεψη στο Λονδίνο, στην οποία προσκλήθηκαν επίσης τόσο ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκ μέρους της ελληνοκυπριακής πλευράς όσο και ο Φαζίλ Κουτσιούκ εκ μέρους της αντίστοιχης τουρκοκυπριακής.ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος είχε ενημερωθεί λεπτομερώς στο διάστημα που προηγήθηκε, από τον πρωθυπουργό Καραμανλή για τις βασικές διατάξεις της Ζυρίχης με τις οποίες συμφώνησε. Ο Αρχιεπίσκοπος εξέφρασε την ελπίδα ότι θα είχε τη δυνατότητα να συζητήσει κάποια σημεία των συμφωνιών με τον ηγέτη των Τουρκοκυπρίων, Φαζίλ Κουτσιούκ. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν διαφώνησε, ωστόσο ξεκαθάρισε ότι τέτοια συζήτηση θα μπορούσε να γίνει μόνο στο περιθώριο της διάσκεψης. Επανασυζητήσεις στα κείμενα της Ζυρίχης στο πλαίσιο της διάσκεψης αποκλείονταν, θέση με την οποία ο Μακάριος τελικά συμφώνησε, αν και όχι χωρίς δισταγμό. Η διάσκεψη στο Lancaster House, στο Λονδίνο, ξεκίνησε στις 17 Φεβρουαρίου Εκεί η Μεγάλη Βρετανία αποδέχθηκε τις συμφωνίες της Ζυρίχης με τον όρο ότι θα διατηρούσε υπό την πλήρη κυριαρχία της τις δύο στρατιωτικές βάσεις στις περιοχές Ακρωτηρίου και Δεκέλειας. Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας επίσης δήλωσαν ότι αποδέχονταν τις ρυθμίσεις της Ζυρίχης. Πράγματι, όπως σημειώνει ο François Crouzet οι αρχηγοί των τριών χωρών θεωρούσαν ότι η διάσκεψη στο Λονδίνο θα επικύρωνε τις συμφωνίες της Ζυρίχης και δεν υπολόγιζαν να τις επαναδιαπραγματευτούν με τους ηγέτες της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής πλευράς. Ωστόσο, σε κάποια στιγμή τα σχέδια φάνηκε ότι θα σκοντάψουν στην αντίθεση του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, ο οποίος δήλωσε ότι δέχεται τις συμφωνίες ως βάση συζήτησης, δεν ήταν όμως διατεθειμένος να υιοθετήσει χωρίς συζήτηση όλες τις διατάξεις της Ζυρίχης και σημείωσε ότι για κάποια σημεία ζητούσε αναθεώρηση. Ζήτησε μάλιστα να συζητήσει ιδιαιτέρως κάποια από τα σημεία με τους Τουρκοκυπρίους εκπροσώπους, αίτημα το οποίο δεν έγινε δεκτό. Τελικά σε συνθήκες δραματικές ο Μακάριος υπέγραψε τις συμφωνίες. Ο δισταγμός του Αρχιεπισκόπου τις κρίσιμες αυτές ώρες αποτελεί έκτοτε αντικείμενο συζητήσεων και εικασιών. Αφού όλα συμφωνήθηκαν, οι πρωθυπουργοί Καραμανλής και Μακμίλαν μετέβησαν σε νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν ο Τούρκος πρωθυπουργός Μεντερές έπειτα από σοβαρό αεροπορικό ατύχημα λόγω πυκνής ομίχλης κατά την προσγείωση του αεροπλάνου που τον μετέφερε στο Λονδίνο. Εκεί οι τρεις τους υπέγραψαν το τελικό κείμενο. Ετσι, όπως χαρακτηριστικά καταλήγει ο Ρόμπερτ Χόλαντ, «με μια προφητική ειρωνεία της τύχης, η ανεξάρτητη Δημοκρατία της Κύπρου γεννήθηκε τελικώς μέσα σε ένα νοσοκομείο». Τόσο στη Σύνοδο του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη όσο και στη συνέχεια στο Παρίσι όπου συναντήθηκαν οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, Ευάγγελος Αβέρωφ και Φατίν Ζορλού, σημειώθηκε η προσέγγιση των δύο χωρών για το θέμα της Κύπρου. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΕΥΑΝΘΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

15 15-POLITIKI_Master_cy 13/03/15 19:48 Page 15 Kυριακή 15 Μαρτίου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 15 Ξεσηκώνονται για την μπάλα στα Κατεχόμενα Αντιπαράθεση με πολιτικές διαστάσεις προκαλεί η ελεύθερη μετακίνηση Τ/κ ποδοσφαιριστών σε τουρκικές ομάδες Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ <<<<<<< Βέτο από Άγκυρα στις σκέψεις για ένταξη της τ/κ οργάνωσης ποδοσφαίρου στην ΚΟΠ. Η συζήτηση γύρω από το μέλλον του τουρκοκυπριακού ποδοσφαίρου παίρνει πλέον μεγάλες διαστάσεις στα Κατεχόμενα, αφού οι εξελίξεις φέρνουν στο προσκήνιο την πολιτική πτυχή του όλου ζητήματος. Λίγες μόλις εβδομάδες πριν από τον πρώτο γύρω των «προεδρικών εκλογών», η τουρκοκυπριακή πλευρά συζητά εκ νέου το μέλλον των σχέσεών της με την ελληνοκυπριακή πλευρά και την Άγκυρα. Την προηγούμενη εβδομάδα η τουρκική κυβέρνηση, η οποία δεν κρύβει τον εκνευρισμό της σε ό,τι αφορά τις συζητήσεις της τουρκοκυπριακής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας με την Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου, πραγματοποίησε ένα νέο βήμα, το οποίο δεν βρίσκει σύμφωνες πολλές μερίδες της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Συγκεκριμένα, κατά την πρόσφατη επίσκεψη στα Κατεχόμενα, του αντιπροέδρου της τουρκικής κυβέρνησης και αρμόδιου υπουργού για θέματα Τουρκοκυπρίων, Μπουλέντ Αρίντς, η τουρκική πλευρά εξουσιοδότησε την Τουρκική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου για την εξεύρεση λύσης στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι τουρκοκυπριακές ποδοσφαιρικές ομάδες. Το μεγαλύτερο πρόβλημα αφορά τη δυνατότητα των τουρκοκύπριων ποδοσφαιριστών να αποχωρούν από τις ομάδες τους και να συνεχίσουν τη σταδιοδρομία τους στην Αντίστροφη μέτρηση για την ανάδειξη νέου ηγέτη της τ/κ ηγεσίας σήμανε την Παρασκευή με την κατάθεση των υποψηφιοτήτων για την ψηφοφορία της 19ης Απριλίου. Ντερβίς Έρογλου, Σιμπέλ Σιμπέρ, Μουσταφά Ακιντζί, Κουντρέτ Οζερσάι, Μουσταφά Ονουρέρ, Αρίφ Σαλίχ Κιρντάγ και Μουσταφά Ουλάς διεκδικούν την «προεδρία» του ψευδοκράτους. Τουρκία δίχως να καταβάλλουν οι ίδιοι ή οι τουρκικές ομάδες αποζημιώσεις στις τ/κ ομάδες. Πριν από λίγο καιρό, η ένωση των τ/κ ομάδων προειδοποίησε ότι σε περίπτωση που δεν βρεθεί λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα, η τ/κ Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία είναι πρόθυμη να ενταχθεί στην ΚΟΠ. Με απώτερο στόχο να εμποδίσει αυτή την πρωτοβουλία, η Τουρκική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία πραγματοποίησε μια σειρά επαφών στα Κατεχόμενα και στη συνεχεία προσέφυγε στην FIFA, ζητώντας άδεια για να λειτουργήσει μια αντιπροσωπεία στα Κατεχόμενα. Με αυτόν τον τρόπο, η Άγκυρα έστειλε το δικό της μήνυμα στους Τουρκοκύπριους αντάρτες-εκπροσώπους του τουρκοκυπριακού ποδοσφαίρου: Αντί ένταξη ΚΟΠ προοπτική ένταξης στην Τουρκική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία. Η τουρκοκυπριακή Δεξιά χαιρέτισε τη νέα πρωτοβουλία της Άγκυρας. Την προηγούμενη εβδομάδα, στο πλαίσιο της επίσκεψης του στην τουρκική πρωτεύουσα, ο «αντιπρόεδρος» του ψευδοκράτους, Σερντάρ Ντενκτάς ξεκαθάρισε ότι υποστηρίζει τη νέα τουρκική πρόταση. Προχωρώντας ένα βήμα πιο πέρα, ζήτησε συγγνώμη από τους εκπροσώπους της τουρκικής κυβέρνησης εξαιτίας των αντιδράσεων που είχαν προκληθεί στην κοινότητά του. Κατά την άποψή του, οι Τουρκοκύπριοι αποτελούν κομμάτι του έθνους της Ανατολίας και αυτές οι αντιδράσεις δεν πρόκειται να επισκιάσουν αυτή την πραγματικότητα. «Μην απολογείσαι για λογαριασμό μας», υπήρξε η απάντηση μεγάλων μερίδων της τουρκοκυπριακής κοινότητας στην κίνηση του Ντενκτάς. Την προηγούμενη εβδομάδα, η τ/κ Αριστερά και οι τ/κ ποδοσφαιρικού όμιλοι ξεκαθάρισαν ότι η νέα κίνηση της Τουρκίας και η τοποθέτηση του κ. Ντενκτάς είναι απαράδεκτες. Κατά την άποψή τους, οι τελευταίες εξελίξεις δείχνουν ότι η Άγκυρα δεν αναγνωρίζει την αυτονομία της τουρκοκυπριακής κοινότητας. «Η Άγκυρα δεν μας αφήνει άλλη επιλογή παρά την ένταξή μας ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ στην ΚΟΠ», είναι το χαρακτηριστικό μήνυμα που στέλνουν οι υπεύθυνοι του τουρκοκυπριακού ποδοσφαίρου στη γειτονική χώρα. Τον συγκεκριμένο προβληματισμό συμμερίζεται και το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα, το οποίο, διά στόματος του ηγέτη του φτάνει στο σημείο να χωρίσει τους δρόμους του με το Δημοκρατικό Κόμμα του Σερντάρ Ντενκτάς, με το οποίο «συγκυβερνά» από το καλοκαίρι του 2013 μέχρι σήμερα. Η μεγάλη συζήτηση έρχεται στο προσκήνιο στον απόηχο των επικείμενων «προεδρικών εκλογών». Προσεκτικοί Τουρκοκύπριοι αναλυτές σπεύδουν να συσχετίσουν τη συγκεκριμένη εξέλιξη με τις «εκλογές». Κατά την άποψή τους, καθώς πλησιάζουν οι εκλογές, η τ/κ Αριστερά συνειδητοποιεί ότι έχουν πλέον εξαντληθεί τα περιθώρια συνεργασίας με το δεξιό κόμμα του Ντενκτάς. Σε μια σειρά σημαντικών ζητημάτων, ένα μεγάλο χάσμα χωρίζει την τ/κ Αριστερά από τη Δεξιά. Ένα από αυτά τα ζητήματα είναι το Κυπριακό. Σε αντίθεση με την τ/κ Δεξιά, η οποία υποστηρίζει την υποψηφιότητα του Ντερβίς Έρογλου, η τ/κ Αριστερά εξακολουθεί να υπογραμμίζει τη σημασία της ομοσπονδιακής λύσης στο Κυπριακό. «Δεν πρέπει να αποκλείσουμε τον παρασκηνιακό ρόλο του κ. Έρογλου στη νέα κρίση», αναφέρει μια τουρκοκυπριακή πηγή της εφημερίδας μας, η οποία προσθέτει: «Λίγο πριν από τις εκλογές, ο κ. Έρογλου πιέζει τα κόμματα που τον υποστηρίζουν για μια συγκυβέρνηση της Δεξιάς. Ο ίδιος πιστεύει ότι αυτή η συγκυβέρνηση είναι αναγκαία για να προβληθεί το αίτημα περί δύο ξεχωριστών κρατών στη νέα περίοδο, την έναρξη της οποίας θα σηματοδοτήσουν οι προεδρικές εκλογές». Καμιά έκπληξη ενόψει συνομιλιών Καθώς στους κόλπους της τουρκοκυπριακής κοινότητας επικρατεί μεγάλος αναβρασμός, η Άγκυρα ετοιμάζεται για το ενδεχόμενο της επανέναρξης των συνομιλιών. Αυτό μας λένε καλά πληροφορημένες πηγές από την τουρκική πρωτεύουσα. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες και τις ενδείξεις της τουρκικής πλευράς, οι συνομιλίες ενδέχεται να ξεκινήσουν παράλληλα με τον τερματισμό της έντασης στην κυπριακή ΑΟΖ και το τέλος των «προεδρικών» εκλογών στα Κατεχόμενα. Σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο της επανέναρξης των συνομιλιών, η Άγκυρα δεν ετοιμάζει μεγάλες εκπλήξεις. Η τουρκική πλευρά εξακολουθεί να έχει στραμμένη την προσοχή της στις πάγιες διεκδικήσεις της. Μέχρι στιγμής, στην Άγκυρα δεν έχουν παρουσιαστεί σημάδια αλλαγής της στρατηγικής σε σημαντικά ζητήματα όπως λ.χ. το Βαρώσι και τη συνεργασία των ομόσπονδων κρατών στο νέο πολιτικό σχήμα της Κύπρου. Σύμφωνα με τουρκική πηγή, η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν θα πρέπει να αναμένει σημαντικές πρωτοβουλίες και νέες ιδέες από την τουρκική πλευρά τουλάχιστον μέχρι το τέλος των τουρκικών βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου και τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης στην Άγκυρα.

16 16-ELLADA_Master_cy 14/03/15 00:07 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 15 Μαρτίου 2015 Τέσσερα σενάρια και η ρήξη Π ού το πάει η κυβέρνηση; Θα προχωρήσει στη ρήξη με το Βερολίνο και τους άλλους δανειστές ή σηκώνει σκόνη για να πετύχει ένα συμβιβασμό; Γιατί ανακίνησε τόσο δραματικά, και με προσωπική παρέμβαση του πρωθυπουργού, το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων; Μόνο σενάρια μπορούμε να παραθέσουμε. Σενάριο Α. Ο κ. Τσίπρας λειτουργεί περίπου όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου. Τα βάζει με τους Γερμανούς, φτάνει τα πράγματα στα άκρα και στο τέλος φέρνει στη Βουλή μια συμφωνία που περιέχει μέτρα και μεταρρυθμίσεις για ψήφιση. Και όλα αυτά βασισμένα σε μια δεξιοτεχνική διγλωσσία όπου η τρόικα μένει και φεύγει, μετονομάζεται κ.λπ. κ.λπ. Σενάριο Β. Η κυβέρνηση ξέρει πως σε δέκα-δεκαπέντε μέρες δεν θα έχει να πληρώσει τις υποχρεώσεις της Ελληνικής Δημοκρατίας. Φοβάται δικαιολογημένα τις πολιτικές και κοινωνικές συνέπειες μιας τέτοιας εξέλιξης και γι αυτό φροντίζει να δημιουργήσει ένα πολύ οξύ κλίμα στο εσωτερικό ενοχοποιώντας προκαταβολικά το Βερολίνο για τυχόν προσωρινό κλείσιμο των τραπεζών ή στάση πληρωμών, μισθών και συντάξεων στο Δημόσιο. Σενάριο Γ. Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει ότι «δεν βγαίνει» ο συμβιβασμός με την «τρόικα» και κάνει ταυτόχρονα δύο πράγματα. Διαπραγματεύεται και φέρνει τα τεχνικά κλιμάκια στην Αθήνα για να δείξει καλή θέληση, αλλά προετοιμάζεται για ένα σενάριο βελούδινης εξόδου από το ευρώ μέσω διπλού νομίσματος ή πληρωμής υποχρεώσεων με ειδικά ομόλογα. Σενάριο Δ. Λειτουργεί το τυχαίο, ο ερασιτεχνισμός ορισμένων και ο φανατισμός άλλων, σπρώχνοντας τη χώρα σε ένα ατύχημα χωρίς να το συνειδητοποιεί ενδεχομένως και ο ίδιος ο κ. Τσίπρας. Η κόντρα με τη Γερμανία μεταλλάσσεται εν τω μεταξύ σε έναν αυτοτροφοδοτούμενο εφιάλτη. Δεν υπάρχει δηλαδή κανένα σχέδιο πουθενά κρυμμένο, απλώς οι δυνάμεις της βαρύτητας και της δραχμής μάς τραβάνε όλους μαζί με τον κ. Τσίπρα προς μια μαύρη τρύπα. Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ Γεωστρατηγικά διάφορα Γ εωπολιτικές παράμετροι αρχίζουν να παρεισφρέουν πλέον στις εμφανείς δυσλειτουργίες που προσδιορίζουν τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ενώσεως και ιδιαίτερα της Γερμανίας με την ελληνική κυβέρνηση. Και επειδή υπάρχει μία αυξανόμενη ένταση μεταξύ των ΗΠΑ και γενικότερα της Δύσεως με τη Ρωσία του κ. Βλαντιμίρ Πούτιν, κάποιοι επιχειρούν να κεφαλαιοποιήσουν τις ενδεχόμενες συνέπειες μιας αποσταθεροποιήσεως. Κατ αρχήν, θέμα αποχωρήσεως της Ελλάδος από τη Δύση δεν τίθεται, διότι απλούστατα δεν υπάρχει σύστημα εναλλακτικό της οποιασδήποτε μορφής. Η μετακομμουνιστική Ρωσία ενδιαφέρεται αποκλειστικά για τη δημιουργία μιας «ουδετέρας ζώνης» στον άμεσο περίγυρό της και αυτό δεν το ανέχονται οι Ηνωμένες Πολιτείες. Η δυνατότης προβολής της ρωσικής ισχύος στο άκρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης είναι ανύπαρκτη. Απίθανη θα πρέπει να θεωρείται επίσης και μία ουσιαστική οικονομική εξάρτηση από τη Μόσχα, λόγω της κρίσεως που πλήττει τη ρωσική οικονομία και επειδή θα οδηγούσε σε μία εκτράχυνση των σχέσεων με την Ουάσιγκτον που δεν επιθυμεί η Αθήνα. Το μόνο ενδεχόμενο είναι μία θεαματική ενίσχυση της συνεργασίας με την Κίνα στον οικονομικό τομέα, δεδομένου ότι το Πεκίνο δεν αποτελεί «γεωστρατηγική απειλή» για τη Δύση, προς το παρόν τουλάχιστον. Αλλά και αυτή η προοπτική εμφανίζει προβλήματα. Συμμαχία με διάσταση στρατηγική μπορούσε να υπάρξει θεωρητικώς βεβαίως μόνον με την περιφερειακή δύναμη της περιοχής, την Τουρκία. Αυτό, όμως, αποκλείεται όχι μόνον για λόγους ιστορικούς, αλλά διότι η Ελλάς μετά τη Μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών έχει αποκοπεί Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ Αυτά ως προς την κυβέρνηση. Να προσθέσουμε μόνο την αγωνιώδη προσπάθεια να υλοποιηθεί το μεγάλο γεωπολιτικό παιχνίδι με Κίνα, Ρωσία, Αμερική. Προς το παρόν έχει προκαλέσει ανησυχία στους εταίρους μας, χωρίς όμως να έχει αποφέρει τίποτα απτό. Πού το πάνε όμως οι εταίροι - δανειστές; Κανείς τους δεν θέλει να παίξει τον ρόλο του κακού. Προφανώς ζυγίζουν το τι πρέπει να κάνουν ως επόμενη κίνηση. Εκείνοι που ασχολούνται με την εξωτερική πολιτική εισηγούνται στην καγκελάριο κ. Μέρκελ να είναι προσεκτική. Τους ανησυχεί η εξάπλωση του αντιγερμανισμού στην Ευρώπη, το σενάριο μιας Ελλάδας-αποτυχημένου κράτους (failed state) ή ακόμη το σενάριο μιας Ελλάδας εκτός Δύσης με στενές σχέσεις με τη Μόσχα ή το Πεκίνο. Από την άλλη, έχει χαθεί γενικά η υπομονή με την Αθήνα λόγω της διγλωσσίας, της «ατζαμοσύνης» και της έλλειψης εμπιστοσύνης. Κάποιοι «ιέρακες» επιμένουν από καιρό πως η κοινή γνώμη στην Ελλάδα θα αντιληφθεί ακριβώς τι συμβαίνει μόνο αν η χώρα περάσει μία «προθανάτια» εμπειρία, τύπου στάσης πληρωμών ή επιβολής κεφαλαιακών ελέγχων. Αυτό θα είχε ήδη γίνει αν οι τεχνοκράτες της ΕΚΤ και του ΔΝΤ δεν προειδοποιούσαν ότι οι οπαδοί της θεωρίας αυτής δεν συνειδητοποιούν τις παρενέργειές της. Τώρα βρισκόμαστε σε μια χαοτική ισορροπία τρόμου. Είναι σχεδόν αδύνατο να δει κανείς πώς ο κ. Τσίπρας θα μπορέσει να κλείσει τη διαπραγμάτευση-αξιολόγηση, να την επιβάλει πολιτικά και να την υλοποιήσει τεχνοκρατικά. Θα χρειασθούν πολύ μεγάλες υπερβάσεις από την πλευρά του. Οι εκλογές και το δημοψήφισμα δεν είναι λύση. Μπορεί να τον βολεύουν τον ίδιο πολιτικά για λίγο, θα ξαναβρεθεί όμως μπροστά στα ίδια αδιέξοδα μετά. Καλώς ή κακώς φτάνει η στιγμή που θα πρέπει να επιλέξει, κάποια στιγμή τις επόμενες ημέρες: τη ρήξη με δικά του στελέχη και τον συμβιβασμό ή τη ρήξη με τους εταίρους-δανειστές και ό,τι αυτή συνεπάγεται. απολύτως από την Ανατολή και η μόνη προοπτική της είναι να παραμείνει προσδεδεμένη στη Δύση. Απομένει απλώς το θέμα των συνεπειών που θα έχει για την Ευρώπη και για τη Δύση ευρύτερα μία κατάρρευση της χώρας, αλλά και αυτές δεν είναι εύκολο να προσδιορισθούν. Η μη γειτνίαση της Ελλάδος με τον σκληρό πυρήνα της ευρωπαϊκής ηπείρου περιορίζει τις όποιες άμεσες επιπτώσεις. Το όλο πρόβλημα εντοπίζεται, κατά συνέπεια, στη διαχείριση του ευρωπαϊκού συστήματος, που το χαρακτηρίζει μία βραδύτητα όχι απλώς στη λήψη αποφάσεων αλλά και στη συνειδητοποίηση των αλλαγών που συντελούνται σε όλη την επικράτεια της Ε.Ε. Η Ελλάς ήταν η πρώτη χώρα της Ευρωζώνης που επί της ουσίας χρεοκόπησε. Ηταν η πρώτη χώρα που ανέδειξε κυβέρνηση εκτός του συμβατικού πλαισίου που όριζαν τα παραδοσιακά κόμματα της κεντροδεξιάς και της σοσιαλδημοκρατίας. Στην Ισπανία και στη Γαλλία αρχίζουν να κυριαρχούν κόμματα αντισυστημικά και σε άλλες χώρες οι ευρωσκεπτικιστικές πολιτικές δυνάμεις αυξάνουν διαρκώς την επιρροή τους. Ενώ αυτά συμβαίνουν, ο κ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε αγωνίζεται να διατηρήσει την παλαιά τάξη πραγμάτων, αρνούμενος να προχωρήσει σε προσαρμογές ώστε να ενσωματώσει τους «ατίθασους». Η στάση του προσδιορίζεται από μία βαθύτατη πολιτική αντιπάθεια προς ό,τι εκπροσωπεί ο κ. Αλέξης Τσίπρας και η κυβέρνησή του. Δικαίως ασφαλώς από την πλευρά του. Και ασφαλώς δεν είναι ο μόνος που ενεργεί με αυτόν τον τρόπο. Αλλά η περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ και του κ. Τσίπρα δεν είναι απλώς μία ελληνική ιδιορρυθμία. Το ευρωπαϊκό σύστημα είναι αβαθές πολιτικά και ως εκ τούτου εκτεθειμένο στους πάσης φύσεως «καταληψίες» της εξουσίας. Η λογική των δανειστών μας απλή, τετράγωνη: Δανειστήκατε, χρωστάτε, θα πληρώσετε. Αφού δεν έχετε χρήματα, θα υποστείτε κατάσχεση: κοινωνικής περιουσίας, εθνικού σας πλούτου. Εναλλακτική προσφορά μας: Να συνομολογήσετε την επιτρόπευση του κράτους σας, τον άμεσο, επιτόπιο έλεγχο της οικονομίας και κάθε πτυχής του κρατικού σας μηχανισμού. Οπως γίνεται πάντοτε σε κάθε χώρα νικημένη: Θα είσαστε υπό κατοχήν, όχι από στρατό κατοχής, από «θεσμούς». Εξόφθαλμα δεδομένη η αδυναμία-ανημπόρια μας να αντισταθούμε: Δεν έχουμε ερείσματα αντίστασης, έρμα πίστης στην αξιοπρέπειά μας, στην Ιστορία μας, σε ποιότητες ζωής που χωρίς αυτές δεν έχει νόημα να υπάρχεις. Γλώσσα, κάλλος της γης μας, Τέχνη των προγόνων μας, λαϊκή βιωματική παράδοση «νοήματος», λογαριάζονται (στην καλύτερη περίπτωση) ρητορικός ρομαντισμός, αερολογία. Αυτό που προέχει στη ζωή μας είναι το χρήμα, χαρά ζωής και νόημα ζωής δίνει μόνο το χρήμα, ο κοινός τρόπος, η οργάνωση και οι προτεραιότητες του βίου δεν αφήνουν περιθώρια για άλλη πρωτεύουσα σκόπευση. Βλέποντας ο Μάνος Χατζιδάκις, όταν ζούσε, τον συνεχή βυθισμό του μεταπρατικού μας κράτους στη διαφθορά και στη διάλυση, είχε πει το εκπληκτικό εκείνο: «Να φέρουμε τους Ευρωπαίους να μας κυβερνήσουν, ώστε να μπορέσουμε εμείς να ασχοληθούμε με τα ουσιώδη». Η τραγωδία είναι, σήμερα πια, ότι τα «ουσιώδη» για μας τους συμπτωματικά συμπατριώτες του μεγάλου μουσικού, είναι μόνο η καταναλωτική ευχέρεια, ο πρωτογονισμός της μονοτροπίας ιστορικο-υλιστικών προτεραιοτήτων. Ο Αλέξης Τσίπρας έχει τη φρεσκάδα της νιότης και γερό μυαλό. Θα μπορούσε να «πιάσει» τον πολιτικό ρεαλισμό της ρήσης του Μάνου Χατζιδάκι. Να δει καθαρά το δίλημμα μπροστά μας: Ή θα σερνόμαστε, για πολλές δεκαετίες, στα παζαρέματα με τη βαναυσότητα (λογικά τετράγωνη) των δανειστών μας ή θα αλλάξουμε ρότα. Οχι για να διολισθήσουμε σε συνθηματολογίες παλικαρισμού και ρητορικά νταηλίκια για ψυχολογική κατανάλωση, αλλά ρισκάροντας το ρεαλιστικότατο δίλημμα: ή όλα ή τίποτα. Με το «όλα» να σημαίνει τα «ουσιώδη» του Μάνου Χατζιδάκι. Το παρελθόν είναι μια άλλη χώρα Σ τις εβδομάδες που ακολούθησαν την εκλογή του ΣΥ- ΡΙΖΑ και τον σχηματισμό κυβέρνησης με τους Ανεξάρτητους Ελληνες, παρατηρούμε μια φυγή προς το παρελθόν, σαν να θέλουμε να περάσουμε στο μέλλον μέσω της γερμανικής Κατοχής, αφενός, και της επιστροφής στα χρόνια προ Μνημονίου, αφετέρου. Πράγματι, η αντίσταση εναντίον των κατακτητών ήταν μια από τις πιο λαμπρές σελίδες της πλούσιας ιστορίας των Ελλήνων και, βεβαίως, υπάρχουν εκκρεμότητες που πρέπει να λυθούν μια και καλή με τη Γερμανία, για το καλό και των δύο χωρών αλλά η εμμονή με το τι έγινε πριν από 70 και χρόνια μαρτυρεί μια δυσκολία να διαχειριστούμε αυτά που ακολούθησαν τον πόλεμο ο Εμφύλιος, αυταρχικές κυβερνήσεις, δικτατορία, η τουρκική εισβολή στην Κύπρο, η κατάρρευση του σοβιετικού μπλοκ και η ξέφρενη πορεία προς τη χρεοκοπία. Ετσι που είναι η Ελλάδα σήμερα -όπου φαίνεται να μην έχουμε μάθει πολλά από τα λάθη του παρελθόντος, και οι Γερμανοί να μας έδιναν 300 δισ. ευρώ και όλοι οι δανειστές να ξέγραφαν το χρέος μας-, είναι πιθανό ότι σε άλλα δέκα χρόνια πάλι στο ίδιο σημείο θα βρισκόμασταν: υπερχρεωμένοι και θυμωμένοι. Το να ονειρευόμαστε ότι θα εισπράξουμε σήμερα για αυτά που υπέφεραν οι Ελληνες στον πόλεμο δεν διαφέρει πολύ απ το να κομπάζουμε για όσα έκαναν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Εάν οι ίδιοι δεν ξεχωρίσουμε για τη δημιουργικότητά μας, για την παραγωγικότητα και για τη χρηστή διαχείριση των πόρων της χώρας μας, θα μείνουμε πίσω. Η επιστροφή στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, πάντως, είναι μόνο μια πτυχή μιας μεγάλης επιχείρησης να στηθεί ένα πλαίσιο στο οποίο οι Ελληνες (διά της «Νέας Ελληνικής Κυβέρνησης», όπως η ίδια αποκαλεί τον εαυτό της) είναι πάντα αδικημένοι ενώ έχουν πάντα δίκιο. Η αγαστή σύμπλευση της ριζοσπαστικής Αριστεράς με τη φαντασιωσική, εθνοκεντρική Δεξιά του Π. Καμμένου δείχνει την επιμονή με την οποία οι αρχιτέκτονες αυτής της αντίληψης επιχειρούν να στήσουν αυτό το πλαίσιο. Η αδυναμία να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα και να βελτιώσουμε τις δικές μας επιδόσεις βρίσκει διέξοδο στη δημιουργία ενός κόσμου στα μέτρα της ιδεοληψίας μας. Αυτή η εκδοχή εθνικού ναρκισσισμού συνδέει δύο δυνατά ρεύματα της ελληνικής κοινωνίας το παράπονο ότι οι άλλοι ή μας εχθρεύονται ή δεν μας στηρίζουν όσο θα έπρεπε, ότι είμαστε μονίμως Θα λέγαμε στους δανειστές μας (με τη γλώσσα της πολιτικής, όχι της επιφυλλιδογραφίας): Ναι, δεχόμαστε να υποστούμε τις συνέπειες της αφροσύνης μας, δεχόμαστε να επιτροπεύεται κάθε κρατική λειτουργία, να κηδεμονεύεται ταπεινωτικά ο βιοπορισμός μας. Με μία μόνο εξαίρεση: Θα μας αφήσετε να διαχειριστούμε την Παιδεία μας. Χωρίς καμουφλαρισμένες επεμβάσεις των μυστικών υπηρεσιών σας, χωρίς να εξαγοράζετε «οργανικούς διανοουμένους» στον τόπο μας, παπαγαλάκια της αρνησιπατρίας, των παραχαράξεων της Ιστορίας, της υπονόμευσης του γλωσσικού μας κληρονομήματος. Και όταν λέμε Παιδεία, δεν εννοούμε, βέβαια, τη σχολική μόνο και πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Εννοούμε και τον κοινωνικό έλεγχο των ΜΜΕ: τη θεσμική οργάνωση αυτού του ελέγχου, για να είναι ανυπότακτες σε ιδιωτικά βουλιμικά συμφέροντα η πληροφόρηση και η ψυχαγωγία. Γιατί θα ήταν «ελληνική» μια τέτοια απάντηση στον διλημματικό εκβιασμό από τους δανειστές μας; Επειδή απηχεί την ιστορική εμπειρία μας, διδάγματα ρεαλιστικά από το παρελθόν μας: Οταν, το 146 π.χ., οι Ρωμαίοι κατάκτησαν και την κυρίως Ελλάδα, όπως και το 1453 μ.χ., όταν οι Τούρκοι εμπέδωναν την κυριαρχία τους στον «μέγα κόσμο» της ελληνορωμαϊκής «οικουμένης» (στην εξελληνισμένη αυτοκρατορία της Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ «ριγμένοι» και η νοοτροπία ότι μόνο μέσω ρήξης μπορούμε να πετύχουμε αυτά που μας οφείλουν. Ο ΣΥΡΙΖΑ, του οποίου πολλά στελέχη κάποτε εκπροσωπούσαν την προβληματισμένη, σκεπτόμενη Αριστερά, έχει αγκαλιάσει, έχει εκμεταλλευτεί την αντίληψη ότι ενώ είμαστε καλύτεροι από τους άλλους, αυτοί δεν το αναγνωρίζουν. Και έχει παγιδευτεί από αυτή την αντίληψη. Το παράπονο γίνεται οργή, τροφοδοτείται από τα πραγματικά προβλήματα που προέκυψαν μέσα από την κρίση και παίρνει διαστάσεις που η κυβέρνηση δεν μπορεί να διαχειριστεί. Ο ΣΥΡΙΖΑ αδυνατεί να απεγκλωβιστεί από τις προεκλογικές υποσχέσεις του και έτσι η ηγεσία του ρίχνεται με πάθος στην επανάληψη των ίδιων υποσχέσεων με πλήρη επίγνωση ότι είναι καλύτερο να διατηρηθεί το ψέμα για λίγο ακόμη, παρά να προκαλέσει την οργή των απογοητευμένων. Για αυτό προτιμάει να ταλαιπωρεί τους εταίρους μας, θέτοντας σε κίνδυνο τη συμμετοχή μας στο ευρώ, με τη χρονοτριβή γύρω από διαδικαστικά, δευτερεύοντα θέματα, παρά να καταπιαστεί με τα ουσιαστικά προβλήματα της οικονομίας, της πολιτικής, της διπλωματίας και, πάνω απ όλα, της κοινωνίας. Προβάλλοντας συνεχώς απαιτήσεις, προσποιούμενη ότι Νέας Ρώμης - Κωνσταντινούπολης), οι Ελληνες υποτάχθηκαν στον πολεμικά ισχυρότερο, αλλά δεν παραιτήθηκαν από τον δικό τους «τρόπο», τον δικό τους πολιτισμό. Η δυναμική του ελληνικού «τρόπου» (η ποιότητα της ανταπόκρισης στα «ουσιώδη» των αναγκών του ανθρώπου) κατόρθωσε «ανεπαισθήτως» να αλώσει ένδοθεν τη ρωμαϊκή παντοδυναμία, να καρπίσει, επί χίλια χρόνια, έναν κοσμοπολίτικο πολιτισμό ιστορικής πρωτοπορίας. Δεν κατόρθωσε αυτός ο διεθνικός Ελληνισμός την ίδια δυναμική, όταν το 1453 υποδουλώθηκε στους Τούρκους. Οι Τούρκοι είχαν αδιάβροχες αντιστάσεις σε κάθε ενδεχόμενο να επηρεαστούν πολιτισμικά από τους Ελληνες: Είχαν τον πρωτογονισμό της θρησκείας του Ισλάμ (μιας θρησκείας χωρίς μεταφυσική) και καθόλου ή ελάχιστους εθισμούς σε κοινωνικό βίο με όρους ισονομίας και ισοτιμίας. Δεν αφομοιώθηκαν οι κατακτητές από τους κατακτημένους, όπως έγινε με τους Ρωμαίους. Αλλά και δεν εμπόδισαν ολοκληρωτικά τους κατακτημένους να συνεχίσουν, έστω και με συνθήκες εξουθενωτικής σκλαβιάς και φτώχειας, «να ασχολούνται με τα ουσιώδη»: Να παράγουν την έκπληξη ενός λαϊκού πολιτισμού, που τα επιτεύγματά του τα λογαριάζουμε σήμερα κορυφαία σε σοφία και αισθητική: Αρχιτεκτονική, χωροταξία, ποίηση και τραγούδι, φορεσιές, κοινοτικοί και συντεχνιακοί θεσμοί, χοροί, γιορτές, κοινωνική αλληλεγγύη. Ο λαϊκός πολιτισμός των υπόδουλων στους Τούρκους Ελλήνων συνέχιζε, οργανικά και γόνιμα, τον ίδιο ελληνικό «τρόπο» που πηγαίνει από νίκη σε νίκη, καταγγέλλοντας άλλους για κάθε εμπόδιο, η κυβέρνηση κρατάει τις ισορροπίες μεταξύ όσων θα ήθελαν να προχωρήσουν προς τη λύση προβλημάτων και όσων επιμένουν μόνο στην ιδεολογική καθαρότητά τους. Ικανοποιεί και τον κυβερνητικό εταίρο της. Η κυβέρνηση θα μπορούσε να εκμεταλλεύεται τον αέρα που της δίνει η πρόσφατη εκλογική νίκη για να «φορτώσει» τα προβλήματα στις προηγούμενες κυβερνήσεις και να προχωρήσει με ένα συνδυασμό μέτρων που θα δείχνουν ότι κάνει το καλύτερο δυνατό για να ελαφρύνει το βάρος που πέφτει στους πολίτες αλλά και να κρατήσει την οικονομία ζωντανή. Αντί γι αυτό, προτιμάει τη φυγή τη φυγή προς το παρελθόν, τη φυγή προς έναν ιδεατό κόσμο όπου οι Ελληνες, δηλαδή αυτοί που εκπροσωπούνται από τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι ανώτεροι των άλλων, είτε διά των επιτευγμάτων τους είτε διά των αδικιών που υπέστησαν, και το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να διεκδικούν το δίκιο τους. Το δυστύχημα, όμως, είναι ότι όταν οι κυβερνήσεις μάς παγιδεύουν σε έναν ψεύτικο κόσμο, η πραγματικότητα μας εκδικείται προχωρώντας χωρίς εμάς. Το ζήσαμε πριν από το Ας μην το ξαναζήσουμε. Αν τολμούσε ο πρωθυπουργός τα «ουσιώδη» ΑSSOCIATED PRESS <<<<<< Ή «θα σπάσουμε αυγά» ή θα παζαρεύουμε εσαεί την κακομοιριά μας. άρδευσε την ανθρώπινη Ιστορία από τον Ομηρο ώς τον Ρωμανό τον Μελωδό και ώς τον «Ερωτόκριτο». Ο «τρόπος» συνόψιζε τα «ουσιώδη» για τους Ελληνες που μπορούσαν να τα καλλιεργούν, δηλαδή να τα χαίρονται, έστω κι αν τους κυβερνούσαν στυγνοί τύραννοι. Σήμερα, το άλλοτε αίτημα του Μάνου Χατζιδάκι μοιάζει ουτοπικό (ή και ακατανόητο), γιατί ο «τρόπος» των Ελλήνων πια δεν λειτουργεί. Κυριάρχησε απόλυτα η εθελοδουλεία του μεταπρατισμού, της ξιπασιάς, του πιθηκισμού των «Ευρωπαίγων», όπως έλεγε ο Μακρυγιάννης. Ο Αλέξης Τσίπρας έχει τη φρεσκάδα της νιότης και γερό μυαλό. Εφτιαξε κυβέρνηση επιστρατεύοντας, για πρώτη φορά, κοινωνικές δυνάμεις. Εκανε Πρόεδρο Δημοκρατίας κομματικό του αντίπαλο. Είναι φανερό ότι επιδιώκει, στις κρίσιμες αυτές ώρες, συνεργασίες, συστράτευση έντιμων και αποδεδειγμένα ικανών ανθρώπων. Θα διάβασε, δεν μπορεί, το άρθρο του Στέφανου Μάνου στην «Κ» της περασμένης Κυριακής ( ). Είναι στη στόφα του η τόλμη, να φωνάξει τον Μάνο και να του πει: «Αυτά ακριβώς που έγραψες στο άρθρο, μπες στην κυβέρνηση, να τα κάνεις πράξη». Αν ο Μάνος δεχτεί και τολμήσει, η δόξα θα είναι περισσότερο του Τσίπρα, λιγότερο του Μάνου. Αν δεν δεχτεί ή αν δεχτεί και αποτύχει, τότε τον κοινό έπαινο θα τον εισπράξει και πάλι ο Τσίπρας, που τόλμησε. Οι σάπιες φιγούρες του πράσινου και γαλάζιου παρελθόντος δεν ήταν ικανές ούτε καν να φιλοδοξήσουν τέτοια «ουσιώδη» τολμήματα.

17 17-ELLADA_Master_cy 13/03/15 23:59 Page 17 Kυριακή 15 Μαρτίου 2015 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 17 ΦΑΛΗΡΕΥΣ / Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ Η δοκός και η ακίδα Η σημερινή κυβέρνησή μας έχει ένα αναμφισβήτητο «χάρισμα» έναντι όσων προηγήθηκαν: δεν χρειάζεται τη βοήθεια των άλλων για να ρεζιλευτεί, γιατί τα καταφέρνει περίφημα μόνη της. Προ ημερών μόλις, κάναμε ολόκληρο διπλωματικό διάβημα στο Βερολίνο για μια φράση του Σόιμπλε η οποία ποτέ δεν ελέχθη. Κάναμε, δηλαδή, διάβημα για ένα μεταφραστικό λάθος, όπως απεδείχθη εκ των υστέρων, επειδή κανείς δεν μπήκε στον κόπο να κοιτάξει το ακριβές κείμενο των δηλώσεων Σόιμπλε. Η ειρωνεία του πράγματος, όμως, είναι ότι, αν δούμε τι πραγματικά ειπώθηκε από τον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας για τον Ελληνα ομόλογό του, θα διαπιστώσουμε ότι ο Σόιμπλε εν τέλει είχε άδικο και, επομένως, η ελληνική διαμαρτυρία ήταν σωστή, παρότι η αφορμή ήταν εσφαλμένη και η έκταση που έλαβε υπερβολική. Ο Σόιμπλε είπε απλώς ότι δεν φαντάζεται «ότι ο κ. Βαρουφάκης μπορεί να είναι τόσο αφελής σε επικοινωνιακά θέματα». Αυτό είπε και ήταν λάθος. Διότι μόλις την επομένη του διαβήματος όλος ο κόσμος είδε τις φωτογραφίες του ζεύγους Βαρουφάκη στο «Paris-Match». Ετσι οι πάντες κατάλαβαν ότι κάπου μεταξύ συνεντεύξεων, διαπραγματεύσεων και δουλειάς (σκληρής δουλειάς!), ο υπουργός Οικονομικών της χρεοκοπημένης Ελλάδας βρήκε τον χρόνο για μια σπονδή στο νεοπλουτίστικο λάιφ-στάιλ περασμένων χρόνων, ποζάροντας στον φωτογραφικό φακό σαν άλλος Τσοχατζόπουλος (αλλά στο πιο αθλητικό και χαρωπό) με φόντο την Ακρόπολη και την καλλιτέχνιδα «trophy wife», που θα έλεγαν οι Αμερικανοί, στην αγκαλιά του. Ο Βαρουφάκης στον ΟΟΣΑ, ενώ επιδίδεται σε αυτό που ξέρει να κάνει καλύτερα... Η φωτογράφιση είχε, ομολογουμένως, μια εκπαιδευτική σκοπιμότητα, καθόσον μας δίνει το μέτρο του «λιτού βίου» που διακηρύσσει ο Γ. Βαρουφάκης. (Για τους άλλους, προφανώς, όχι για τον εαυτό του). Ομως, πόσο σοβαρά μπορείς να πάρεις έναν υπουργό Οικονομικών, ο οποίος ποτέ δεν έχει πρόχειρους τους αριθμούς, που δεν χάνει ευκαιρία να διαλαλεί τα περί ανθρωπιστικής κρίσης και να παραδίδει μαθήματα ex cathedra επί παντός επιστητού, ενώ την ίδια ώρα διαφημίζει διεθνώς τις άνετες (για να μην πω, πολυτελείς) συνθήκες της διαβίωσής του; Εχει συναίσθηση του ρόλου του αυτός ο άνθρωπος; Καταλαβαίνει ότι με την επιδειξιομανία και τον ναρκισσισμό του υπονομεύει, κυρίως, τις θέσεις που με τόσο σθένος υποστηρίζει; Αυτή την «δοκόν εν τω οφθαλμώ του» τη βλέπει αυτός που δείχνει τις ακίδες στους οφθαλμούς των άλλων ή όχι; Είχε άδικο λοιπόν ο Σόιμπλε και ορθώς διαμαρτυρήθηκε η κυβέρνηση, παρόλο που η αφορμή ήταν αβάσιμη. Ο Γ. Βαρουφάκης είναι αφελέστατος περί τα επικοινωνιακά. Τα χειρίζεται με την οίηση και τον ναρκισσισμό που ταιριάζουν περισσότερο, λ.χ., σε μια Βανδή ή μια Βίσση (αν τις θυμάστε από την εποχή της αστακομακαρονάδας) παρά σε υπουργό Οικονομικών μιας χώρας που κινδυνεύει να μην έχει να πληρώσει μισθούς και συντάξεις στο τέλος του μήνα. Εντούτοις, τα αλλοπρόσαλλα και φαιδρά καμώματά του όχι μόνο δεν ενοχλούν την κυβέρνηση, αλλά μάλλον τη βολεύουν, αφού είναι φανερό ότι η ίδια φροντίζει επιμελώς να οξύνει με κάθε τρόπο τις σχέσεις με τη Γερμανία. Το μήνυμα που περνά στην κοινή γνώμη των ευρωπαϊκών χωρών η ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ / ANDREA BONETTI γελοία φωτογράφιση του υπουργού Οικονομικών είναι το απλοϊκό μήνυμα της εποχής του λάιφ-στάιλ: «δείτε πόσο ωραία ζω και θαυμάστε με». Εμείς τον θαυμάζουμε ούτως ή άλλως και, αργά ή γρήγορα, η αναγνώριση της ανωτερότητάς του θα γίνει οικουμενική. Η Σουηδική Ακαδημία θα του δώσει το Νομπέλ για την οικονομία, που θα είναι και το τελευταίο, διότι μετά τον Βαρουφάκη τίποτε άλλο δεν θα έχει νόημα. Αυτά θα μπορούσε να του πει κανείς, ώστε να μην παροξύνει την ευαίσθητη κατάστασή του και έχουμε τίποτε δράματα. Ομως τέτοιου είδους δημοσιότητα κάνει δυσκολότερο τον σκοπό του: να δώσει λόγια για να πάρει λεφτά. Τον ενδιαφέρει να το πετύχει αυτό; Η απάντηση που θα έδινε φοβάμαι δεν έχει σημασία. Διότι, αυτός μεν ικανοποιεί το ψώνιο του για δημοσιότητα, η δε κυβέρνηση την οποία υπηρετεί προωθεί το σχέδιό της για ρήξη με την Ευρώπη (στο όνομα των λαών της...) χάρη στην προκλητική συμπεριφορά του. Για όσους, βέβαια, είναι εξοικειωμένοι με το φρενοκομείο του Υπαρκτού Ελληνισμού, η επίδειξη λάιφστάιλ εκ μέρους του αποτυπώνει την κυρίαρχη τάση που διαμορφώθηκε στην ελληνική κοινωνία κατά τα χρόνια της εποχής που ονομάσαμε «Μεταπολίτευση». Πρόκειται για την τάση της βολεμένης Αριστεράς, η οποία εκπροσωπήθηκε όλα αυτά τα χρόνια κυρίως από τη λεγόμενη ανανεωτική Αριστερά. Η τελευταία μπορεί ποτέ να μην πέτυχε αξιόλογα ποσοστά στις κάλπες, αλλά η επίδρασή της στην κοινωνία ήταν κατά πολύ μεγαλύτερη του αριθμού των βουλευτών της, επειδή το μήνυμά της ήταν απλό και ευχάριστο. Ηθελε τα καλά του σοσιαλισμού και τα καλά του καπιταλισμού, αλλά και εδώ είναι η ειδοποιός διαφορά εν σχέσει με τα άλλα κόμματα και τα δύο στο ακέραιο. Λοιπόν, η αντίφαση αυτή έφθασε πια στα όριά της και πρέπει να διαλέξουμε προς ποια από τις δύο κατευθύνσεις θα προχωρήσουμε. Αυτό ακριβώς είναι που βιώνουμε την τρέχουσα περίοδο με την «πρώτη φορά Αριστερά» και, όπως δείχνει η εξέλιξη των πραγμάτων, παίρνουμε τον δρόμο προς την Μπολιβαριανή Δημοκρατία... Με το βιβλίο του Ο Οσκαρ Ουάιλντ (ο βασιλιάς των νάρκισσων!) έχει πει: «Οταν ταξιδεύω, φροντίζω να έχω κάτι συναρπαστικό να διαβάζω και, γι αυτό, έχω πάντα μαζί μου το ημερολόγιό μου». Στη φωτογράφιση για το Paris Match, ο Βαρουφάκης ποζάρει διαβάζοντας ένα δικό του Πολιτισμός Η κατάσταση έξω από το υπουργείο Οικονομικών, όπου έχουν κατασκηνώσει εδώ και μήνες οι γνωστές καθαρίστριες, μόνο με μια φράση περιγράφεται, έστω και αν δεν είναι «πολιτικώς ορθή»: γύφτικο τσαντίρι. Υπάρχει, παρόλα αυτά, και μια νότα χιούμορ (ακούσιου δεν χωρεί αμφιβολία) στο μεγάλο μαύρο πανό που καλύπτει κατά μήκος την πρόσοψη του κτιρίου. Γράφει: «Εμείς (οι καθαρίστριες) υπερασπιζόμαστε τον πολιτισμό μας, εσείς (οι κακοί) προσπαθείτε να τον διαλύσετε». Στο μέσον του πανό υπάρχει μια καρικατούρα της Ακρόπολης, ώστε να καταλαβαίνει ο αναγνώστης τι εννοούν ως πολιτισμό. Μόνο που, κάτω από την καρικατούρα της Ακρόπολης, εκτείνεται το γύφτικο τσαντίρι, το οποίο είναι και αυτό (για τους οπαδούς του πολιτισμικού σχετικισμού) μια μορφή πολιτισμού. Ποιον από τους δύο εκπροσωπούν γνησίως οι αγωνιζόμενες καθαρίστριες εναπόκειται στην κρίση του θεατή. βιβλίο. Εικάζω, συνεπώς, ότι δεν κρατά ημερολόγιο... Ζήτημα φωνητικής Κάνετε τον κόπο να ακούσετε προσεκτικά τα δελτία ειδήσεων και τις άλλες εκπομπές όπου αναφέρεται κατά κόρον το όνομα του Γιάνη Βαρουφάκη και θα παρατηρήσετε αυτό που εντόπισα και εγώ: ότι οι μισοί τουλάχιστον ασυναίσθητα, είμαι βέβαιος προφέρουν το επώνυμό του «Μπαρουφάκης». Είναι ζήτημα φωνητικής, πρωτίστως και ουσίας, δευτερευόντως... kassimatis@kathimerini.gr

18 18-ELLADA_Master_cy 13/03/15 23:53 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 15 Μαρτίου 2015 Διαπραγμάτευση με άδεια ταμεία Κρίσιμα τα επόμενα εικοσιτετράωρα, με συνομιλίες σε Αθήνα και Βρυξέλλες Πιθανή συνάντηση Μέρκελ - Ντράγκι την Τρίτη Του Κ.Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ Σε λεπτή γραμμή ισορροπεί η κυβέρνηση, με τον κίνδυνο της στάσης πληρωμών να είναι πλέον ορατός, εάν δεν υπάρξει το επόμενο δεκαήμερο ένα modus vivendi με τους εταίρους που θα οδηγήσει σε χαλάρωση της ασφυκτικής πίεσης την οποία δημιουργεί η ανελαστική στάση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έναντι της Ελλάδας. Στο προσκήνιο η κατάσταση εμφανίζεται οριακή: τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας εξαντλούνται, η πορεία των εσόδων παρουσιάζει σημαντική υστέρηση σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2014, οι διαπραγματεύσεις στο αποκαλούμενο Brussels Group δεν έχουν επί της ουσίας δρομολογηθεί και οι σχέσεις με τους εταίρους δοκιμάζονται, ενώ με το Βερολίνο έχουν προσλάβει «ψυχροπολεμική» μορφή. Ομως, παρά τη ρητορική έντασης που έχει υιοθετήσει έναντι της Γερμανίας η κυβέρνηση, εν πολλοίς και λόγω της στάσης του Βερολίνου τον τελευταίο μήνα, στο παρασκήνιο καταβάλλονται προσπάθειες ώστε να τεθούν άμεσα οι βάσεις για έναν έντιμο συμβιβασμό. Η Αθήνα θεωρεί πως τα επόμενα εικοσιτετράωρα θα είναι κρίσιμα, καθώς στα χέρια των εκπροσώπων των πιστωτών θα βρίσκονται τα στοιχεία που έχουν ζητηθεί για τη δημοσιονομική κατάσταση στη χώρα και η συζήτηση στις Βρυξέλλες θα μπορεί να μετακινηθεί στην ουσία. Βασικές προτεραιότητες της κυβέρνησης είναι: Να πάρει, ατύπως, το «πράσινο φως» για το νομοσχέδιο ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε 100 δόσεις, ώστε να υπάρξει ανάσα στα δημόσια ταμεία. Είναι ενδεικτικό ότι η κυβέρνηση επέλεξε να μην καταθέσει το νομοσχέδιο προς ψήφιση, αλλά προτίμησε την οδό της διαβούλευσης ώστε να μην κατηγορηθεί ότι προβαίνει σε μονομερείς ενέργειες που παραβιάζουν το πνεύμα της συμφωνίας της 20ής Φεβρουαρίου, παρότι η ρύθμιση δεν οδηγεί σε δημοσιονομικό κόστος αλλά όφελος. Πάντως, ενδεικτικό των περιπλοκών και του μπρα ντε φερ που βρίσκεται σε εξέλιξη είναι ότι την Παρασκευή το βράδυ η ευνοϊκή διάταξη για περικοπή μέρους των προσαυξήσεων σε όσους πληρώσουν άμεσα κατατέθηκε ως τροπολογία. Να συμφωνηθεί μια πρώτη δέσμη μεταρρυθμίσεων, στη βάση των γνωστών προτάσεων για το <<<<<< Στόχος της Αθήνας, να υπάρξει κάποιο «παράθυρο» από την ΕΚΤ, «αίτημα» που φέρεται να ανέδειξε και ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας στις συναντήσεις με Γιουνκέρ και Σουλτς. Δημοσιονομικό Συμβούλιο ή τον έλεγχο των τριγωνικών συναλλαγών, στις οποίες εκ των πραγμάτων υπάρχει κοινό έδαφος με τους εταίρους, προκειμένου να χαλαρώσει η «θηλιά» της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στα δύο θέματα μπορεί να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος, ακόμη και τις επόμενες ημέρες. Ομως, η συγκεκριμένη εκτίμηση ίσως αποδειχθεί εξαιρετικά αισιόδοξη: σύμφωνα με πηγές που έχουν γνώση του πρώτου γύρου των συνομιλιών στις Βρυξέλλες, αλλά και των ρυθμών με τους οποίους κινούνται οι εκπρόσωποι της Κομισιόν, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ, απτά αποτελέσματα δύσκολα θα υπάρξουν πριν παρέλθει το επόμενο δεκαπενθήμερο. Πάντως, με δεδομένο ότι σε τελικό στάδιο οι αποφάσεις που λαμβάνονται στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι πολιτικές, κρίσιμη μπορεί να αποδειχθεί η συνάντηση που ενδέχεται να έχουν την Τρίτη η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ με τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι, στην οποία ο φάκελος του «ελληνικού προβλήματος» προεξοφλείται πως θα βρεθεί σε εξέχουσα θέση. Εξάλλου, στην παρούσα φάση, πρώτιστος στόχος της Αθήνας προκειμένου να μπορεί να αντεπεξέλθει στις εσωτερικές και διεθνείς υποχρεώσεις της δεν είναι η εκταμίευση μέρους της δόσης των 7,2 δισ., αλλά κάποιο «παράθυρο» από την ΕΚΤ, ώστε να καλυφθεί για τις επόμενες λίγες εβδομάδες. Το «αίτημα» φέρεται να ανέδειξε και ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας στις συναντήσεις του με τους κ. Γιουνκέρ και Σουλτς, προχθές. Σ αυτή την κατεύθυνση, της μερικής χαλάρωσης του κλοιού, θα μπορούσε να λειτουργήσει η εκτίμηση πως η Ελλάδα δεν θα πρέπει να οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Η συγκεκριμένη άποψη κατ ορισμένες πηγές κερδίζει εσχάτως έδαφος και στο εσωτερικό της Ευρωζώνης, περιλαμβανομένου και του Βερολίνου, όχι επειδή εκτιμάται, όπως στο παρελθόν, ότι η Ελλάδα αποτελεί κίνδυνο για τη σταθερότητα του ευρώ, αλλά για γεωπολιτικούς λόγους, όπως εδώ και χρόνια επιμένει η Ουάσιγκτον. Το ερώτημα, βεβαίως, είναι κατά πόσον η γερμανική κυβέρνηση θα επιλέξει να δώσει την «ανάσα» που διεκδικεί η Αθήνα μετά και το άκρως φορτισμένο κλίμα των τελευταίων ημερών. Η ελληνική κυβέρνηση εκτιμά πως τις αμέσως επόμενες ημέρες θα υπάρξουν σαφέστερες ενδείξεις για τις προθέσεις του Βερολίνου, ενώ δεν αποκλείει το ενδεχόμενο ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας να θέσει το ζήτημα της «χρηματοπιστωτικής ασφυξίας» που επιβάλλεται στην Αθήνα στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Πάντως, θα πρέπει να επισημανθεί πως ακόμη και οι συνομιλητές του πρωθυπουργού εμφανίζονται διχασμένοι για το κατά πόσο είναι σκόπιμο να επιδιωχθεί στην παρούσα φάση να χαμηλώσουν οι τόνοι της αντιπαράθεσης με το Βερολίνο. Ορισμένοι θεωρούν πως τούτο είναι απαραίτητο προκειμένου να υπάρξει λύση και η χώρα να αποφύγει οριστικά τον κίνδυνο του «ατυχήματος». Ομως, άλλοι εκτιμούν πως η ένταση στις ελληνογερμανικές σχέσεις ίσως διευκολύνει την προσπάθεια ώστε ο όποιος «έντιμος συμβιβασμός» επιτευχθεί με τους εταίρους να γίνει αποδεκτός στο εσωτερικό της χώρας, τόσο από τους πολίτες που συνεχίζουν να τρέφουν υψηλές προσδοκίες για την έκβαση της διαπραγμάτευσης όσο και εντός του ΣΥΡΙΖΑ όπου οι αντιδράσεις αναμένεται να είναι σφοδρότατες εάν προκύψουν σημαντικές αποκλίσεις από τις προεκλογικές θέσεις του κόμματος. Πάντως, κατά πληροφορίες, η συνεδρίαση στη Βουλή για τις γερμανικές αποζημιώσεις δεν είχε προγραμματιστεί την περασμένη εβδομάδα από το Μαξίμου, αλλά αποτέλεσε πρωτοβουλία της κ. Ζωής Κωνσταντοπούλου. Σύμφωνα με πληροφορίες, δεν αποκλείεται ο πρωθυπουργός να θέσει το ζήτημα της «χρηματοπιστωτικής ασφυξίας», που επιβάλλεται στην Αθήνα, στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. Στη φωτογραφία, με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, την περασμένη Παρασκευή στις Βρυξέλλες. Τα λιμάνια, οι εκδόσεις και οι «καλύψεις» Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΝΤΕΛΑ Στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) από τρίτους μάθαιναν, μέχρι προχθές, ότι «υπάρχει κινεζικό ενδιαφέρον για τα ελληνικά έντοκα». Επίσης, από τρίτους μάθαιναν και για το ρωσικό ενδιαφέρον, που υποτίθεται ότι θα μεταφραζόταν, από μέρα σε μέρα, από ρούβλια σε ευρώ. Στην τελευταία έκδοση, ωστόσο, που έγινε την Τετάρτη, δεν εμφανίστηκε ίχνος ξένου fund. Κι αν πριν από 10 μέρες, σε μια ανάλογη περίπτωση, είχαν «μπει» 100 εκατ. ευρώ, κινεζικής προέλευσης, δημιουργώντας προσδοκίες ότι «κάτι» μπορεί να γίνει προσεχώς, ήρθε η τελευταία έκδοση για να γκρεμίσει όλα τα όνειρα. Κυρίως, στο Μέγαρο Μαξίμου. Κι αυτό γιατί, σύμφωνα με πληροφορίες, η συνεννόηση για την έλευση της βοήθειας εξ Ανατολών φέρεται να γινόταν σε κορυφαίο ή στις παρυφές της κορυφής επίπεδο. Από τον «βαθμό» υπουργού και κάτω, κανείς δεν γνώριζε τίποτα, ενώ ο καθ ύλην αρμόδιος, Γιάνης Βαρουφάκης δεν σχολίαζε καν το ενδεχόμενο. Την ίδια ώρα, διπλωματικές πηγές, που υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να το γνώριζαν, αν όντως υπήρχε τέτοιο ενδιαφέρον, το απέκλειαν κατηγορηματικά, τόσο σε ό,τι αφορά την κινεζική όσο και τη ρωσική έκφανσή του. «Τώρα, αν κάποιο fund αποφασίσει μεμονωμένα να κινηθεί, αυτό είναι άλλο θέμα. Συντεταγμένα, όμως, δεν υπήρχε καμία τέτοια κεντρική γραμμή» έλεγαν καλά ενημερωμένες πηγές στην «Κ». Και ανέφεραν ως παράδειγμα την περίπτωση των 100 εκατ. ευρώ της προπερασμένης Τετάρτης, την οποία αγνοούσαν όλοι οι υποτίθεται άμεσα εμπλεκόμενοι. Γιατί όμως αποκλείεται μια τέτοια κίνηση, ρώτησε η «Κ». Για πολλούς και διαφορετικούς, ανά περίπτωση, λόγους, ήταν η απάντηση που πήρε αρμοδίως. Κατ αρχήν και εν αντιθέσει με ό,τι ενδεχομένως πιστεύουν στο πρωθυπουργικό γραφείο, η νέα διακυβέρνηση δεν έχει εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη στον βαθμό που απαιτείται για τέτοιου είδους κινήσεις. Συν τοις άλλοις, ποτέ δεν τέθηκε τέτοιο αίτημα επισήμως από την ελληνική πλευρά. Αλλά και αν έμπαινε, τα ανταλλάγματα που θα ζητούνταν θα ήταν ανάλογα. Θεωρητικά μιλώντας, είναι γνωστό, για παράδειγμα, ότι η Μόσχα εδώ και καιρό κυνηγά έστω ένα μεγάλο project επί ελληνικού εδάφους και δεν έχει πάρει τίποτα. Αποτελεί κοινό μυστικό ότι ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης αποτελούσε διακαή πόθο ρωσικών εταιρειών. Το ίδιο και η ΤΡΑΙ- ΝΟΣΕ. Κάποια στιγμή, μάλιστα, είχαν δει το φως της δημοσιότητας δημοσιεύματα που αναφέρονταν στα ρωσικά σχέδια για τη μετεξέλιξη της Βόρειας Ελλάδας σε σταθμό (hub). Για πολλούς και διάφορους και γεωστρατηγικούς λόγους όμως ποτέ δεν προχώρησε τίποτα. Πάντα θεωρητικά μιλώντας, από την πλευρά του το Πεκίνο θα ήθελε να τελειώνει κάποια στιγμή το σίριαλ με την αποκρατικοποίηση του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ) ή το project με το Θριάσιο. Ωστόσο, τίποτα από αυτά δεν προχωρά. Αυτό, βεβαίως, δεν συνεπάγεται υποχρεωτικά ότι Ρώσοι και Κινέζοι συνδυάζουν τη συμμετοχή τους στις εκδόσεις με την προώθηση των εδώ επενδυτικών τους συμφερόντων, όμως, από την άλλη πλευρά, ποιος μπορεί να το αποκλείσει κατηγορηματικά; Ποιος μπορεί επίσης να αποκλείσει τον ρόλο που παίζει ο παράγοντας Ευρωζώνη και ειδικότερα η Γερμανία. Είναι αμφίβολο, για παράδειγμα, αν η Μόσχα θα αποφάσιζε σήμερα να δώσει ρευστότητα στην Ελλάδα, χωρίς να λάβει υπόψη της τον παράγοντα Βερολίνο. Οχι ότι θα του ζητούσε και την... άδεια, αλλά με το ουκρανικό ζήτημα ανοικτό, όλοι οι (γεωστρατηγικοί) λόγοι λαμβάνονται υπόψη. Την ίδια ώρα, όπως επαναλαμβάνεται σχεδόν μονότονα απ όλους, «η Ελλάδα είναι μέλος της Ευρωζώνης». Συνεπώς, θα πρέπει πρώτα να επιχειρήσει να λύσει τα όποια θέματά της εντός των πλαισίων της και μετά θα πρέπει να αναζητήσει λύσεις αλλού. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, να το επιχειρήσει για μια ακόμα φορά μέσα στον μήνα στην Κίνα. Εκεί όπου θα βρεθούν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς για να προετοιμάσουν το έδαφος της επίσκεψης του πρωθυπουργού στο Πεκίνο, προς τα τέλη Μαΐου. Ο κ. Αλέξης Τσίπρας θα επισκεφθεί και τη Μόσχα τον Μάιο... EUROKINISSI / ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ / ΑNDREA BONETTI Αγώνας για επέκταση της ρευστότητας έως τα τέλη Απριλίου Του ΣΩΤΗΡΗ ΝΙΚΑ Ακόμα μία εβδομάδα ξεκινάει, με το οικονομικό επιτελείο να μετράει κυριολεκτικά ευρώ-ευρώ τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους και με στελέχη του να ξορκίζουν το ενδεχόμενο μη καταβολής των μισθών και των συντάξεων. Την αισιοδοξία του υπουργού Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκη, ότι η Ελλάδα θα ανταποκριθεί σε όλες της τις υποχρεώσεις (προς εσωτερικό και εξωτερικό) τη συμμερίζονται αρκετοί στο οικονομικό επιτελείο, αλλά παραδέχονται ότι η αισιοδοξία αυτή βασίζεται σε κάποιες προϋποθέσεις, οι οποίες προς το παρόν δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα εκπληρωθούν. Επί της ουσίας, αυτό που υποστηρίζουν στελέχη με γνώση της κατάστασης των κρατικών ταμείων είναι ότι «υπάρχουν λύσεις» για να διασφαλιστεί η ρευστότητα του Δημοσίου έως τα μέσα με τέλη Απριλίου, αλλά αυτές δεν έχουν ακόμα «μπει στις ράγες» για να υλοποιηθούν. Μία από αυτές είναι η αξιοποίηση των ταμειακών διαθεσίμων των ασφαλιστικών ταμείων και άλλων φορέων του Δημοσίου και στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η πρόσφατη κατάθεση τροπολογίας που προβλέπει την αποζημίωση των παραπάνω οργανισμών σε περίπτωση που ζημιωθούν από την επένδυση των κεφαλαίων τους στο κράτος. Είναι σαφές ότι σε αυτό το περιβάλλον που βρίσκεται η ελληνική οικονομία, το τελευταίο που θέλουν οι διοικήσεις των φορέων του Δημοσίου είναι να χάσουν τη ρευστότητά τους και να κατηγορηθούν ότι άφησαν «ξεκρέμαστους» τους οργανισμούς που διοικούν. Από την άλλη, το διακύβευμα είναι εξίσου σημαντικό. Αν το κράτος χρεοκοπήσει, τότε και το μέλλον των κρατικών φορέων δεν θα είναι ευοίωνο, όσα κι αν είναι τα ταμειακά τους διαθέσιμα. Στο υπουργείο Οικονομικών επεξεργάζονται σειρά λύσεων για να επεκτείνουν τη ρευστότητα του Δημοσίου κατά ένα με ενάμιση μήνα. Λύσεις, οι οποίες χαρακτηρίζονται ως «πολύπλοκες», αλλά έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Απαιτούν τη σύμφωνη γνώμη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και κατ επέκταση της Ευρωζώνης. Αρα, προϋποθέτουν μία «καλή πορεία» στις συζητήσεις που γίνονται αυτή την περίοδο μεταξύ Αθήνας και δανειστών. <<<<<< Το δίλημμα των ασφαλιστικών ταμείων και των φορέων του Δημοσίου και ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ποιοι έχουν ανταποκριθεί Πέραν, όμως, των τεχνικών και «πολύπλοκων» λύσεων, το οικονομικό επιτελείο περιμένει από τους φορείς του Δημοσίου με αγωνία τις απαντήσεις τους μετά την κατάθεση της σχετικής τροπολογίας. Ηδη έχουν ανταποκριθεί ο ΟΠΕ- ΚΕΠΕ με τη διάθεση 250 εκατ. ευρώ, η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤ&Τ) με 114 εκατ. ευρώ, ενώ το Δημόσιο πήρε από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) άλλα 555 εκατ. ευρώ. Τα ποσά αυτά, όμως, δεν είναι αρκετά για τις επόμενες ημέρες και πλέον το υπουργείο Οικονομικών αναμένει να διαπιστώσει κατά πόσον οι διοικήσεις των ασφαλιστικών ταμείων θα αποφασίσουν να επενδύσουν τα αποθεματικά τους που υπάρχουν στις εμπορικές τράπεζες, σε τίτλους του ελληνικού Δημοσίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται για ένα ποσό που συνολικά ανέρχεται στα 2 δισ. ευρώ. Μάλιστα, εκτιμάται ότι από τα κεφάλαια αυτά θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν με τη μορφή που προτείνει το υπουργείο Οικονομικών περί το ένα δισ. ευρώ. Τα αξιοποιήσιμα ποσά Επίσης, άλλο ένα δισ. ευρώ εκτιμάται ότι έχουν διαθέσιμα οι υπόλοιποι φορείς του Δημοσίου και το οποίο θα μπορούσε να επενδυθεί σε κρατικούς τίτλους. Αλλά και αυτό το ποσό δεν μπορεί να υπολογίζεται ότι θα επενδυθεί εξ ολοκλήρου. Οπότε από ένα σύνολο 3 δισ. ευρώ που υπάρχουν διαθέσιμα στους φορείς της γενικής κυβέρνησης, το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι θα μπορούσε να αξιοποιηθεί περί το 1-1,5 δισ. ευρώ. Ακόμα, όμως, και αυτό το ποσό εκτιμάται ότι βοηθάει στο να καλυφθούν όλες οι υποχρεώσεις του Μαρτίου. Είτε αυτές αφορούν μισθούς και συντάξεις, είτε την αποπληρωμή των χρεών προς το εξωτερικό. Συνολικά, μισθοί και συντάξεις είναι ένα κονδύλι που ανέρχεται στα 1,5 δισ. ευρώ τον μήνα, ενώ από αύριο μέχρι και το τέλος Μαρτίου οι υποχρεώσεις αποπληρωμής χρέους ανέρχονται σε τουλάχιστον 2,5 δισ. ευρώ. Ειδικότερα: 1. Αύριο, Δευτέρα, το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να αποπληρώσει 580 εκατ. ευρώ προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Πρόκειται για την τρίτη κατά σειρά δόση του Μαρτίου προς το Ταμείο και την υψηλότερη. 2. Στις 20 του μήνα, Παρασκευή, λήγουν έντοκα γραμμάτια ύψους 1,6 δισ. ευρώ. Το πρόβλημα με αυτά τα γραμμάτια είναι ότι σχεδόν τα μισά (περί τα 800 εκατ. ευρώ) τα έχουν ξένοι επενδυτές, οι οποίοι έχουν ξεκαθαρίσει ότι δεν προτίθενται να αγοράσουν εκ νέου έντοκα γραμμάτια. Οπότε η δημοπρασία εντόκων γραμματίων της Τετάρτης, που έχει ως στόχο την αναχρηματοδότηση των λήξεων της Παρασκευής, δεν είναι καθόλου «εύκολη υπόθεση». Η ΕΚΤ δεν επιτρέπει στις ελληνικές τράπεζες να αγοράσουν περισσότερα έντοκα γραμμάτια από αυτά που ήδη κατέχουν, ενώ η Τράπεζα της Ελλάδος (μέσω του κοινού κεφαλαίου που τηρούνται τα διαθέσιμα των φορέων του κράτους) έχει ήδη περισσότερα από 2 δισ. ευρώ έντοκα γραμμάτια και είναι δύσκολο να πάρει περισσότερα. Στο πλαίσιο αυτό υπάρχει προβληματισμός για το πώς ακριβώς θα καλυφθεί η νέα έκδοση και κατ επέκταση θα αποπληρωθούν οι λήξεις της Παρασκευής. 3. Την ίδια ημέρα, 20 Μαρτίου, λήγει και η τέταρτη και τελευταία για τον Μάρτιο δόση προς το ΔΝΤ ύψους 350 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, υπάρχουν κι άλλες υποχρεώσεις για τόκους και δάνεια μέχρι το τέλος του μήνα. Με βάση όλα τα παραπάνω, αυτή η εβδομάδα θεωρείται κρίσιμη, καθώς θα φανεί εάν τα περιθώρια στα ταμεία του κράτους μπορούν να διευρυνθούν περαιτέρω, παρέχοντας την απαραίτητη ασφάλεια στο Δημόσιο ή αν μέσα στις επόμενες ημέρες υπάρχει ενδεχόμενο να συμβεί το «ατύχημα» που πολλοί φοβούνται και απεύχονται.

19 19-ELLADA_Master_cy 13/03/15 23:24 Page 19 Kυριακή 15 Μαρτίου 2015 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 19 «Κολλημένοι» στις συζητήσεις Καθυστερήσεις και αλληλοκατηγορίες από Ελλάδα - Ευρωζώνη Του ΒΑΣΙΛΗ ΖΗΡΑ Τρεις εβδομάδες μετά τη συμφωνία του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου, οι διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές βρίσκονται ουσιαστικά στο μηδέν, με τις δύο πλευρές να αλληλοκατηγορούνται για την καθυστέρηση. Η Αθήνα επικρίνει την Ευρωζώνη και κυρίως τη Γερμανία ότι επιδιώκει να ανατρέψει τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου και να σύρει την κυβέρνηση σε 5η αξιολόγηση και ολοκλήρωση του Μνημονίου, χρησιμοποιώντας ως μοχλό πίεσης την έλλειψη ρευστότητας και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. «Ενώ ύστερα από τρία Eurogroup (σ.σ. 11/2, 16/2, 20/2) περάσαμε από την παράταση του προγράμματος σε μια ενδιάμεση συμφωνία, τη συμφωνία Τσίπρα - Ντάισελμπλουμ, κάποιοι θέλουν να μας επαναφέρουν στο πρόγραμμα και την 5η αξιολόγηση», λέει κορυφαίος κυβερνητικός παράγοντας, φωτογραφίζοντας το Βερολίνο. Υποστηρίζει δε, ότι επίτηδες υπήρξε αυτή η καθυστέρηση προκειμένου η κυβέρνηση να διαπραγματεύεται με τα ταμειακά διαθέσιμα εξαντλημένα. Το ίδιο κυβερνητικό στέλεχος σημειώνει ότι για την Αθήνα η βάση της διαπραγμάτευσης παραμένει η λίστα Βαρουφάκη της 23ης Φεβρουαρίου, η οποία βεβαίως πρέπει να εξειδικευτεί σημείο προς σημείο σε συνεργασία με τους θεσμούς. Ταυτόχρονα, όμως, η κυβέρνηση θα υλοποιεί πολιτικές που δεν περιλαμβάνονται στη λίστα και δεν προκαλούν δημοσιονομικό κόστος. Ωστόσο, στη λίστα Βαρουφάκη περιλαμβάνονται δεσμεύσεις όπως η μεταρρύθμιση του ΦΠΑ, η ενίσχυση της ανεξαρτησίας της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, η ενοποίηση ασφαλιστικών ταμείων, ο περιορισμός των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, η στενότερη συσχέτιση εισφορών και συντάξεων, η αναδιάρθρωση του μισθολογίου στο Δημόσιο, η μείωση των δαπανών για οδοιπορικά και άλλα επιδόματα, κ.λπ. Το περιεχόμενο της λίστας, όσο <<<<<< Η Αθήνα θα πρέπει να εξειδικεύσει τη λίστα Βαρουφάκη, όμως θέτει σε εφαρμογή μέτρα που ανατρέπουν το πρόγραμμα. και η συμφωνία του Eurogroup, προκάλεσε αντιδράσεις στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος. Οι πιστωτές από την άλλη κατηγορούν την κυβέρνηση για διγλωσσία, υποστηρίζοντας ότι όχι μόνο καθυστερεί να υλοποιήσει τη λίστα Βαρουφάκη, αλλά θέτει σε εφαρμογή μέτρα που ανατρέπουν το πρόγραμμα και έχουν και δημοσιονομικό κόστος, κατά παράβαση της απόφασης του Eurogroup. Υποστηρίζουν ότι ο γενικός γραμματέας του υπ. Οικονομικών Ν. Θεοχαράκης και η σύμβουλος του υπουργού Οικονομικών Ελ. Παναρίτη στη συνάντηση με τους επικεφαλής της τρόικας την περασμένη Τετάρτη δεν είχαν εντολή να συζητήσουν τίποτε άλλο πέραν των επτά μέτρων Βαρουφάκη, μεταξύ των οποίων περιλαμβανόταν και εκείνο για τους τουρίστες και τις νοικοκυρές σε ρόλο φορολογικών ελεγκτών. Οι εκπρόσωποι της τρόικας ξεκαθάρισαν ότι δεν πρόκειται να γίνει συζήτηση σε δόσεις. Η συμφωνία θα είναι μία και θα αφορά όλα τα θέματα που περιλαμβάνονται στην απόφαση του Eurogroup. Σύμφωνα με κοινοτικούς αξιωματούχους, στις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης υπάρχει η εκτίμηση ότι η Αθήνα επιδιώκει να μεταθέσει το πρόβλημα της ρευστότητας του ελληνικού Δημοσίου στην ΕΚΤ, θεωρώντας ότι η κεντρική τράπεζα δεν θα αναλάβει την ευθύνη να κλείσει τη στρόφιγγα και να οδηγήσει σε πτώχευση ένα κράτος-μέλος, το οποίο βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές. Γι αυτό το τελευταίο διάστημα αξιωματούχοι τόσο της ΕΚΤ όσο και της Ευρωζώνης έσπευσαν να ξεκαθαρίσουν ότι το θέμα της χρηματοδότησης της χώρας είναι αποκλειστικά στα χέρια της ελληνικής κυβέρνησης. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι δήλωσε πως οι κανόνες χρηματοδότησης από την ΕΚΤ είναι σαφείς και αφορούν μόνο το τραπεζικό σύστημα, ενώ ο επικεφαλής του Euroworking Group Τόμας Βίζερ είπε ότι η Αθήνα μπορεί να βρει ρευστότητα από τα ταμειακά διαθέσιμα δημοσίων φορέων, δείχνοντας προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι έχει δηλώσει πως οι κανόνες χρηματοδότησης από την ΕΚΤ είναι σαφείς και αφορούν μόνο το τραπεζικό σύστημα, οπότε το θέμα της χρηματοδότησης της χώρας είναι αποκλειστικά στα χέρια της ελληνικής κυβέρνησης. REUTERS Οι επιδιώξεις της Ελλάδας Η βασική επιδίωξη της ελληνικής πλευράς για να αντιμετωπίσει το βραχυπρόθεσμο πρόβλημα ρευστότητας είναι να άρει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το όριο των εντόκων γραμματίων που έχουν οι τράπεζες στο χαρτοφυλάκιό τους, χωρίς ταυτόχρονα να αυξηθεί το όριο των συνολικών εντόκων που μπορεί να εκδώσει το ελληνικό Δημόσιο, δηλαδή τα 15 δισ. ευρώ. Από τα 15 δισ. εντόκων γραμματίων, οι τράπεζες έχουν περί τα 10 δισ. ευρώ, τα οποία δεν μπορούν να αυξήσουν με εντολή της ΕΚΤ. Επίσης, 3 δισ. ευρώ έχει το κοινό κεφάλαιο της ΤτΕ και 2 δισ. ευρώ έχουν ξένοι επενδυτές και ασφαλιστικά ταμεία. Αν οι τράπεζες αναλάβουν να αναχρηματοδοτήσουν τα 3 δισ. ευρώ των εντόκων που κατέχει σήμερα το κοινό κεφάλαιο της ΤτΕ, αποδεσμεύεται αντίστοιχη ρευστότητα που μπορεί να διοχετευτεί στο Δημόσιο μέσω δανεισμού με ρέπος. Προς το παρόν, το αίτημα της κυβέρνησης προς την ΕΚΤ να άρει τον περιορισμό στα έντοκα που έχουν οι τράπεζες έχει απορριφθεί. Η αποδοχή του θα διευκόλυνε την Αθήνα και θα αποτελούσε μια διακριτική, βραχυπρόθεσμη λύση, δεδομένου ότι δεν θα άλλαζε το γενικό πλαφόν των 15 δισ. ευρώ στις εκδόσεις εντόκων. Η ΕΚΤ υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να κάνει τέτοιες διευκολύνσεις. Ωστόσο, δεδομένων των αντιδράσεων μελών της διοίκησής της, χρειάζεται η Αθήνα να δείξει όχι μόνο ότι αποδέχεται τη συμφωνία του Eurogroup (και οι δηλώσεις υπουργών δεν συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση), αλλά ότι την εφαρμόζει κιόλας. THE CYPRUS INSTITUTE OF NEUROLOGY & GENETICS MSc Programs Medical Genetics Molecular Medicine Neuroscience Biomedical Research PhD Programs Medical Genetics Molecular Medicine Neuroscience Scholarships Available Application Deadline: 30 th April csmm@cing.ac.cy

20 20-ELLADA_Master_cy 13/03/15 23:38 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 15 Μαρτίου 2015 Το παρασκήνιο μιας κρίσιμης συνάντησης Τι διημείφθη μεταξύ Τσίπρα - Γιουνκέρ, υπό τη σκιά του Σόιμπλε και του Βερολίνου και τι ετοιμάζεται εν όψει της Συνόδου Κορυφής Του ΣΩΤΗΡΗ ΣΙΔΕΡΗ Επειτα από αμέτρητες ώρες εντάσεων, παρεξηγήσεων, επιθετικών δηλώσεων και όξυνσης του κλίματος, με επίκεντρο την ερμηνεία της απόφασης του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου και ενώ το αδιέξοδο άρχισε να γίνεται ορατό, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας μετά διαρκείς συσκέψεις αποφάσισε να αναλάβει πρωτοβουλία για να αναζητήσει πολιτική λύση, τα αποτελέσματα της οποίας θα φανούν τις επόμενες ημέρες. Οι πρώτες ενδείξεις, μετά τις επαφές του στις Βρυξέλλες την περασμένη Παρασκευή, ιχνογραφούν ένα κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας, αλλά την τελευταία λέξη θα την πει η Γερμανία, όπως αναφέρουν καλά ενημερωμένες κυβερνητικές πηγές. Ο κ. Τσίπρας κατά τη συνάντησή του με τον κ. Γιουνκέρ ζήτησε, σύμφωνα με πληροφορίες, να μην επιμείνουν οι «θεσμοί» στην ολοκλήρωση της πέμπτης αξιολόγησης και στην εφαρμογή των μέτρων που προέβλεπε, ώστε να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για τη νέα συμφωνία. Με τη θέση αυτή ο πρωθυπουργός δίνει την ελληνική εκδοχή της συμφωνίας της 20ής Φεβρουαρίου. Γνωρίζοντας εκ των προτέρων το αίτημα του Ελληνα πρωθυπουργού, ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε δημόσια ότι η Κομισιόν μικρό ρόλο διαδραματίζει και ότι οι ουσιαστικές αποφάσεις λαμβάνονται στο Eurogroup, παραπέμποντας ουσιαστικά τον κ. Τσίπρα στο Βερολίνο και ειδικότερα στον κ. Σόιμπλε. Ωστόσο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο κ. Γιουνκέρ έδειξε να κατανοεί τις ελληνικές θέσεις σχετικά με την αξιοποίηση των διαθέσιμων κοινοτικών κονδυλίων και την εφαρμογή μέρους του προγράμματος της Θεσσαλονίκης για την ανθρωπιστική κρίση. Προσφέρθηκε μάλιστα να εργαστεί πρωτίστως για την αποκλιμάκωση της έντασης, αλλά και προς την κατεύθυνση χαλάρωσης των πιέσεων, στοχεύοντας στη συνολική συμφωνία που πρέπει να επιτευχθεί μέχρι τον Ιούνιο. Από την πλευρά του, ο κ. Τσίπρας άφησε σαφώς να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση είναι αδύνατον να αποδεχθεί ταπεινωτική συμφωνία, σκιαγραφώντας έτσι τη δική του, πολιτική «κόκκινη» γραμμή. Ο πρωθυπουργός θα συνεχίσει τις επαφές του μέχρι και στη Σύνοδο Κορυφής στις Μαρτίου, ευελπιστώντας ότι ένας συμβιβασμός θα είναι θετική εξέλιξη για όλους. Από την απόφαση της 20ής Φεβρουαρίου, όταν η κυβέρνηση εξέφρασε μεγάλη ικανοποίηση, μέχρι το ταξίδι του πρωθυπουργού στις Βρυξέλλες, υπήρξαν στιγμές μεγάλων εντάσεων και στο εσωτερικό της κυβέρνησης και στις σχέσεις με τους δανειστές. Σύμφωνα με έγκυρες κυβερνητικές πηγές η Ε.Ε., το ΔΝΤ και η ΕΚΤ ερμήνευσαν την απόφαση αυτή ως ελληνική συναίνεση στην εφαρμογή των μέτρων που δεν είχε εφαρμόσει η προηγούμενη κυβέρνηση. Η πίεση στο πλαίσιο του BrusselsGroup επικεντρώνεται στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης μέχρι το τέλος Μαρτίου, αρχές Απριλίου και παράλληλα να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για τη νέα συμφωνία. Επειδή όμως ο όγκος εργασίας που πρέπει να γίνει είναι τεράστιος, εκτός από τις συναντήσεις που θα γίνονται στην Αθήνα και τις Βρυξέλλες, θα είναι πυκνή και η ηλεκτρονική αλληλογραφία. Σύμφωνα με κυβερνητική πηγή, που εκφράζει διαφωνίες για τη συμφωνία αυτή, το επιπλέον πρόβλημα που δεν κατάφερε η ελληνική πλευρά να αντιμετωπίσει είναι ότι οι ξένοι αξιωματούχοι που θα έρχονται στην Αθήνα θα είναι περίπου ή και περισσότεροι από 20, ενώ θα έχουν τη δυνατότητα να δέχονται στο ξενοδοχείο που θα διαμένουν κρατικούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους προκειμένου να τους παραδίδουν στοιχεία και δεδομένα που θεωρούν απαραίτητα για τη συμπλήρωση του φακέλου αξιολόγησης. Η λύση αυτή θεωρείται συμβιβαστική, γιατί η αρχική θέση των δανειστών ήταν ότι οι ξένοι αξιωματούχοι θα έπρεπε να πηγαίνουν στα υπουργεία για να ζητούν τα στοιχεία, αλλά μετά την αμετακίνητη στάση της Αθήνας, επελέγη η λύση των επαφών στο ξενοδοχείο. Με τις πολιτικές του πρωτοβουλίες ο κ. Τσίπρας ήθελε να υπερβεί και τα έντονα φαινόμενα διαφοροποιήσεων εντός του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησης, καθώς πολλές κομματικές δυνάμεις ανεξαρτήτως τάσεων, ζητούν διασαφήνιση της στρατηγικής και δημοσιοποίηση των «κόκκινων» γραμμών. Πληροφορίες από κυβερνητικές και κομματικές πηγές επισημαίνουν ότι υφίσταται ζήτημα με τον κ. Βαρουφάκη και, παρά τις διαψεύσεις, θέμα αντικατάστασης του υπουργού Οικονομικών υπάρχει. Οπως, όμως, τονίζουν είναι θέμα του πρωθυπουργού να πάρει τις όποιες αποφάσεις και όχι του κόμματος ή των δανειστών. Κατά την άποψη των ιδίων πηγών, ο πρωθυπουργός και συνολικά η κυβέρνηση, πρέπει να λάβει αποφάσεις για τη γενικότερη επαναδιατύπωση των προγραμματικών θέσεων για την οικονομική πολιτική, καθώς αυτό, είτε το θέλει η κυβέρνηση είτε όχι, θα το επιβάλλουν οι συνθήκες. «Για το πλεόνασμα δεν έχουμε στόχο», λέει η Ελενα Παναρίτη Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ «Δεν υπάρχει στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα». Με αυτή τη δήλωση στην «Κ», η Ελενα Παναρίτη, σύμβουλος του υπουργού Οικονομικών και μετέχουσα στις διαπραγματεύσεις της Αθήνας με τους πιστωτές της για την ολοκλήρωση του προγράμματος και τη νέα συμφωνία, δίνει το στίγμα της προσέγγισης της ελληνικής πλευράς. Είναι μια άποψη βασισμένη στη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, που σίγουρα δεν συμμερίζονται οι Ευρωπαίοι εταίροι της χώρας, στην οποία, αν επιμείνει η Αθήνα, καθίσταται περίπου αδύνατη η θετική κατάληξη των διαπραγματεύσεων. H κ. Παναρίτη, πρώην στέλεχος της Παγκόσμιας Τράπεζας και βουλευτής Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ ( ), στέκεται στον όρο «απαραίτητα» (η κάπως άτεχνη μετάφραση της λέξης «appropriate») στo επίσημο ανακοινωθέν του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου. Η επίμαχη φράση αναφέρει: «Οι ελληνικές αρχές δεσμεύθηκαν επίσης να εγγυηθούν τα απαραίτητα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα ή τα έσοδα που απαιτούνται για να εγγυηθούν τη βιωσιμότητα του χρέους, όπως όριζε το ανακοινωθέν του Eurogroup του Νοεμβρίου του Οι θεσμοί, σε ό,τι αφορά τον στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα το 2015, θα λάβουν υπόψη τους τις οικονομικές συνθήκες του 2015». «Η λέξη appropriate σημαίνει ότι δεν υπάρχει πλέον συγκεκριμένος στόχος», ισχυρίζεται η κ. Παναρίτη. «Το ύψος του πλεονάσματος θα εξαρτηθεί από την πορεία του ΑΕΠ. Από τη στιγμή που δεν ξέρουμε ποιο θα είναι το ΑΕΠ, είναι αδύνατο να θέσουμε στόχο για το πλεόνασμα». Η σύμβουλος του κ. Βαρουφάκη, μάλιστα, δήλωσε ευθέως στην «Κ» ότι το ζήτημα αυτό «έχει ήδη κλείσει», δεν είναι μέρος των υπό διαπραγμάτευση εκκρεμοτήτων ενόψει του τέλους Απριλίου. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» που προέκυψαν στον απόηχο της συμφωνίας της 20ής Φεβρουαρίου, η γερμανική πλευρά εξέλαβε τη σχετική - ασαφή, είναι η αλήθεια - διατύπωση ως αναφερόμενη σε πρωτογενή πλεονάσματα πολύ πιο κοντά στο 4% του ΑΕΠ παρά στο 1,5%. Σίγουρα δεν την εξέλαβε ως λευκή επιταγή για να προσαρμόσει η ελληνική κυβέρνηση τους δημοσιονομικούς <<<<<< Τι δηλώνει στην «Κ» η σύμ βουλος του υπ. Οικονο μι κών για τον Γ. Βαρουφάκη, τη διαπραγμάτευση και την κατάληξή της. της στόχους ελεύθερα ανάλογα με τις επιδόσεις της οικονομίας. Ο ίδιος ο κ. Βαρουφάκης, μιλώντας στη Βουλή κατά τη διάρκεια των προγραμματικών δηλώσεων, δεσμεύτηκε ότι στην ενδιάμεση περίοδο έως τη σύναψη της νέας συμφωνίας η κυβέρνηση δεν θα προχωρήσει σε «καμία κίνηση που θα μειώσει το πρωτογενές πλεόνασμα του 2015 από το επίπεδο στο οποίο έκλεισε, γύρω στο 1,5%». Μιλώντας σε εκδήλωση του Deree την περασμένη Πέμπτη, η κ. Παναρίτη διέψευσε τον κ. Βαρουφάκη, λέγοντας ότι το τελικό μέγεθος του περυσινού πλεονάσματος θα είναι 0,6%, σημαντικά κάτω από το 1,5%. Ηταν μία μόνο από σειρά δηλώσεών της στην εκδήλωση αυτή που προκάλεσαν αίσθηση. Μια άλλη -ίσως η πιο εμπρηστική- ήταν η αποκάλυψη ότι εκπρόσωποι των πιστωτών στις διαπραγματεύσεις αυτών των ημερών στις Βρυξέλλες (στις οποίες συμμετείχε και η ίδια) πρότειναν τη μη καταβολή μισθών και συντάξεων από το Δημόσιο για έναν-δύο μήνες, ώστε να αποφευχθεί ένα ενδεχόμενο πιστωτικό γεγονός. Επίσης, αναφέρθηκε εκ νέου στην απαξιωτική συμπεριφορά των Ευρωπαίων προς την ελληνική διαπραγματευτική ομάδα. Μιλώντας στην «Κ», η κ. Παναρίτη απέρριψε την κριτική που έχει ασκηθεί στην κυβέρνηση -και ιδιαίτερα στον κ. Βαρουφάκη- ότι πήγε στις Βρυξέλλες χωρίς κοστολογημένο εναλλακτικό σχέδιο. «Ο κ. Βαρουφάκης δεν ανήκει στην ομάδα τεχνικών διαπραγματεύσεων, δεν είναι αυτός ο ρόλος του», είπε χαρακτηριστικά. Απέδωσε, μάλιστα, τις επιθέσεις που έχει υποστεί ο νέος υπουργός Οικονομικών από πολλούς στην Ευρώπη στο ότι οι επίσημοι πιστωτές της Ελλάδας «είχαν επί πέντε χρόνια συνηθίσει να λειτουργούν με έναν συγκεκριμένο τρόπο, χωρίς αντιρρήσεις, και τώρα η νέα κυβέρνηση έχει αλλάξει τελείως το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης». Η σθεναρή αντίσταση που αντιμετωπίζουν από την Αθήνα -για πρώτη φορά, κατά την κ. Παναρίτη- είναι ο λόγος που έχουν εκνευριστεί και σφυροκοπούν τον κ. Βαρουφάκη. Η σύμβουλος του υπουργού, πάντως, είναι ιδιαίτερα αισιόδοξη για την έκβαση των διαπραγματεύσεων. «Είναι αδιανόητο το ναυάγιο», λέει στην «Κ». Ο χρόνος θα δείξει αν είναι αντικειμενικά αδιανόητο ή απλώς πέρα από τη δική της φαντασία. Ο διεθνούς φήμης οικονομολόγος Τζέφρι Σακς (επάνω) και ο καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου του Τέξας Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ (κάτω) είναι δύο από τους συμβούλους της κυβέρνησης, που ήταν και παλαιότερα στην Ελλάδα. BLOOMBERG BLOOMBERG Oι σύμβουλοι και οι δύο κρίσεις Δεν είναι, όμως, μόνο η Ελενα Παναρίτη που έχει ξαναφέρει ένα άρωμα από τις μέρες του Γιώργου Παπανδρέου στις τάξεις της ελληνικής κυβέρνησης. Υπάρχουν και άλλοι σύμβουλοι κυρίως ξένοι καθηγητές που έχει κληρονομήσει από τον πρώην πρωθυπουργό η σημερινή κυβέρνηση. Υπάρχει, για παράδειγμα, η επενδυτική τράπεζα Lazard. Το τμήμα συμβουλευτικής κρατών της τράπεζας, υπό τον Ματιέ Πιγκάς, παλαιότερα διευθυντή του γραφείου του Ντομινίκ Στρος-Καν, όταν ήταν υπουργός Οικονομικών, είχε προσληφθεί το 2010 από τον κ. Παπανδρέου, για να συμβάλει στη διαχείριση του χρέους. Σε μια εποχή όπου ο κ. Στρος-Καν, ως γενικός διευθυντής του ΔΝΤ, είχε πρωτεύοντα ρόλο στη διαχείριση της ελληνικής κρίσης, η Lazard είχε καταθέσει στην ελληνική κυβέρνηση συγκεκριμένο σχέδιο για την αναδιάρθρωση του χρέους. Στις συνθήκες των ημερών, ωστόσο, η Αθήνα δεν τόλμησε να θέσει το ζήτημα. Δύο χρόνια αργότερα, με τους Γερμανούς να έχουν αλλάξει στάση, η Lazard διαχειρίστηκε το PSI για λογαριασμό της Ελλάδας. Τον Φεβρουάριο του 2015, προσελήφθη εκ νέου από τη νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών. Προς το παρόν, ασχολείται με το επείγον έργο της αποτροπής ενός πιστωτικού γεγονότος λέγεται ότι η ιδέα να χρησιμοποιηθούν τα 555 εκατ. ευρώ του ΤΧΣ προήλθε από τη Lazard. Αν οι άμεσες χρηματοδοτικές προκλήσεις αμβλυνθούν, θα εστιάσει στην πραγματική της αποστολή: τη -νέααναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Σε συνέντευξή του στη γαλλική τηλεόραση, που δόθηκε πριν το υπουργείο Οικονομικών επανέλθει στο πελατολόγιο της Lazard, ο κ. Πιγκάς είπε ότι είναι «απολύτως αναγκαίο» να κουρευτεί κατά 50% το ελληνικό δημόσιο χρέος που βρίσκεται στην κατοχή των επίσημων πιστωτών. Ενας άλλος παλιός γνώριμος από την εποχή του Γ.Α. Παπανδρέου είναι ο καθηγητής Οικονομικών του πανεπιστημίου του Τέξας στο Οστιν, Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ. Ο Γκάλμπρεϊθ, γιος του φημισμένου οικονομολόγου Τζον Κ. Γκάλμπρεϊθ, έχει συνεργαστεί στενά στο πρόσφατο παρελθόν με τον Γ. Βαρουφάκη και είναι ένθερμος υποστηρικτής της νέας κυβέρνησης. Σε επικοινωνία που είχε μαζί του, η «Κ» τον ρώτησε αν βλέπει ομοιότητες μεταξύ του 2010 και του «Δεν έχω λόγο να πιστεύω ότι η νέα κυβέρνηση εξεπλάγη από τις δυσκολίες της κατάστασης» απαντά. «Εξελέγησαν, άλλωστε, εξαιτίας των δυσκολιών αυτών». Η βασική διαφορά με το 2009, κατά τον Αμερικανό οικονομολόγο, είναι ότι «η σημερινή κυβέρνηση δεν μπορεί και δεν πρόκειται να εφαρμόσει συμφωνίες σαν αυτές που έγιναν προ πενταετίας». Σχετικά με το τι συμβουλεύει την Αθήνα, λέει ότι η κυβέρνηση Τσίπρα «έχει πρόγραμμα, δεν χρειάζεται τις δικές μου συμβουλές». «Θα συμβούλευα, όμως, τους Ευρωπαίους εταίρους να δώσουν την απαραίτητη χρηματοδότηση-γέφυρα, να διασφαλίσουν τη σταθερότητα των τραπεζών και να δημιουργήσουν χώρο για να υπάρξει πρόοδος». Τις τελευταίες ημέρες εμφανίζεται στο πλευρό του κ. Βαρουφάκη και ο διεθνούς φήμης οικονομολόγος Τζέφρι Σακς, που ήταν επίσης άτυπος σύμβουλος του κ. Παπανδρέου. Μάλιστα, υπάρχει και κοινή φωτογραφία τους στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού Paris Match. Στις 19 Φεβρουαρίου, με άρθρο του στους Financial Times, κάλεσε τους επίσημους πιστωτές της Ελλάδας να δώσουν στη νέα κυβέρνηση τον χρόνο να διαπραγματευθεί, καλύπτοντας τις επικείμενες λήξεις δανείων και παρέχοντας την απαραίτητη ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες. ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ Η ΕΚΤ κρατάει τη ρευστότητα της ελληνικής οικονομίας Της ανταποκρίτριάς μας στις ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ ΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ Το κλειδί για τη ρευστότητα της χώρας κρατάει αυτή τη στιγμή η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Την ίδια ώρα, όμως, αξιωματούχοι της θεωρούν εξαιρετικά δύσκολη την αύξηση του ορίου των εντόκων γραμματίων και κατ επέκταση την ενίσχυση της ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας. Κι αυτό, γιατί είναι ξεκάθαρο ότι μία τέτοια απόφαση εξαρτάται από την απάντηση στο δίλημμα για το κατά πόσον κάτι τέτοιο είναι άμεση χρηματοδοτική μεταβίβαση (που απαγορεύεται από τη συνθήκη) ή όχι. Αξιωματούχος της ΕΚΤ τόνιζε στην «Κ» ότι αν ξένα funds ήθελαν να αγοράσουν τα έντοκα γραμμάτια, τότε δεν θα υπήρχε πρόβλημα, γιατί έτσι δεν θα αναγκάζονταν να τα αγοράσουν οι ελληνικές τράπεζες και έτσι δεν θα εθεωρείτο άμεση χρηματοδότηση. Ομως το όριο και πάλι θα αυξανόταν περίπου όσο και το ποσό των ξένων επενδυτών και μέχρι στιγμής δεν υπάρχει ανάλογο ενδιαφέρον. Το 2012, όμως, επί υπουργίας Γιάννη Στουρνάρα, η ΕΚΤ είχε δώσει το πράσινο φως και είχε δεχθεί να αυξήσει το όριο των εντόκων γραμματίων από 15 δισ. που είναι σήμερα στα 18 δισ. ύστερα και από σχετική απόφαση του Eurogroup. Αξιωματούχος της ΕΚΤ εξηγούσε ότι η κατάσταση είναι διαφορετική σήμερα από το 2012, καθώς τότε εξελίσσονταν συνεχείς συζητήσεις με την τρόικα, διεξαγόταν η αξιολόγηση, υπήρχε ξεκάθαρη δέσμευση για τήρηση του προγράμματος από την ελληνική πλευρά όπως και το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας στις αγορές. Τα παραπάνω ξεκαθάρισε δεν ισχύουν αυτή τη χρονική στιγμή, καθώς ακόμα υπάρχουν συζητήσεις για το σύνολο του προγράμματος, με την ελληνική πλευρά να μην έχει αποφασίσει ποιο σκέλος του θέλει να κρατήσει και ποιο να αντικαταστήσει (η περίφημη συζήτηση για το 70%-30% του προγράμματος). Επίσης, άλλος αξιωματούχος της ΕΚΤ έλεγε στην «Κ» ότι είναι ξεκάθαρο στη Φρανκφούρτη ότι οι βασικές χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας είναι μέχρι τον Αύγουστο. Μετά τον Αύγουστο οι ανάγκες είναι ελάχιστες, οπότε η πίεση για οποιαδήποτε μεταρρύθμιση θα πρέπει να γίνει σε αυτό το χρονικό διάστημα και ενώ τα ταμεία αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα έλλειψης ρευστότητας. Ενα άλλο σημείο στο οποίο αναφέρεται αξιωματούχος της ΕΚΤ είναι αυτό που αφορά στο ότι η ελληνική πλευρά μέχρι τώρα θεωρούσε ότι η συζήτηση πρέπει πρώτα να γίνει σε πολιτικό επίπεδο, δηλαδή στο Eurogroup και «μετά τα τεχνικά κλιμάκια να συμπληρώσουν τους αριθμούς» όπως λέει χαρακτηριστικά. «Αυτός δεν είναι ο τρόπος που δουλεύουμε» συμπλήρωνε. «Πρώτα πρέπει να δουλέψουν τα στοιχεία και τους αριθμούς τα τεχνικά κλιμάκια, να μάθουμε την κατάσταση των δημοσιονομικών στοιχείων και ύστερα να παρθεί μία πολιτική απόφαση σε επίπεδο Eurogroup». Γεγονός είναι ότι μέχρι και την Παρασκευή, που ξεκίνησαν τις εργασίες τους τα τεχνικά κλιμάκια, ουδείς θεσμός είχε παραμικρή ιδέα για τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, καθώς την τελευταία φορά που ήλθαν στη χώρα για να κοιτάξουν τα νούμερα ήταν πριν από εννέα μήνες Και ίσως αυτό να ήταν και το μόνο θετικό αποτέλεσμα της συνάντησης, την περασμένη Τετάρτη, της ελληνικής πλευράς (Θεοχαράκη, Παναρίτη) με τους εκπροσώπους της τρόικας, που τώρα έχει μετονομαστεί σε Brussels Group. Οτι η ελληνική πλευρά κατάλαβε ότι πρώτα πρέπει να υπάρχει γνώση των τεχνικών ζητημάτων, αριθμών και στοιχείων και μετά να υπάρξει πολιτική συζήτηση. Γι αυτό και το βράδυ της Τετάρτης, η ελληνική πλευρά δέχτηκε να επιστρέψει στην Αθήνα και να ξανασυζητήσει στις Βρυξέλλες με τους επικεφαλής όταν θα υπάρχουν περισσότερα στοιχεία. Κατά τ άλλα ως «ναυάγιο» περιέγραφαν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αυτή τη συνάντηση και παρόλο που υπήρχε κατανόηση ότι η ελληνική πλευρά είναι άπειρη - το γεγονός ότι ο κ. Θεοχαράκης (γεν. γραμματέας δημοσιονομικής πολιτικής) και η κ. Παναρίτη (σύμβουλος του κ. Βαρουφάκη) ξεκίνησαν στο υπουργείο Οικονομικών πριν από λίγες μέρες- η επιμονή τους να συζητηθούν μόνο οι 7 προτάσεις - μεταρρυθμίσεις του κ. Βαρουφάκη έδωσε την εντύπωση ότι δεν είχαν συγκεκριμένο στόχο, ενώ τα συνεχή τηλεφωνήματα στην Αθήνα κατά τη διάρκεια της συνάντησης δημιούργησαν νευρικότητα στους εταίρους. Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, με γνώση των συζητήσεων, την περασμένη Τετάρτη υπήρξε η αίσθηση ότι μάλλον βήματα προς τα πίσω έγιναν. Οι 7 προτάσεις που επέμενε να συζητήσει η ελληνική πλευρά είχε αποφασιστεί από το τελευταίο Eurogroup της Δευτέρας ότι δεν είχε κανένα νόημα να εξεταστούν από μόνες τους, παρά μόνο αν βρίσκονται στο πλαίσιο του γενικότερου προγράμματος. Μόνο έτσι θα προέκυπτε αν είναι στη σωστή κατεύθυνση και ποιο θα ήταν το δημοσιονομικό τους κόστος ή όφελος. Οι εκπρόσωποι ήθελαν περισσότερο να δουν τις προτεραιότητες της ελληνικής κυβέρνησης σε σχέση με το πρόγραμμα, κάτι που αναμένεται να γίνει τις επόμενες μέρες στην Αθήνα. Αλλωστε όλοι πλέον γνωρίζουν ότι ο χρόνος πια είναι πολυτέλεια που δεν διαθέτει η χώρα και οι διαδικασίες πρέπει πλέον να επιταχυνθούν.