στην Ευρωζώνη: Η περίπτωση της Ελλάδας»

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "στην Ευρωζώνη: Η περίπτωση της Ελλάδας»"

Transcript

1 1 Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαικών Σπουδών Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Διεθνής Οικονομική Κρίση και Κρίση Χρέους στην Ευρωζώνη: Η περίπτωση της Ελλάδας» του Μάριου Α. Γώγου Επιβλέπων Καθηγητής Άγγελος Κότιος Πειραιάς, Οκτώβριος 2012

2 Περίληψη Η παρούσα διπλωματική εργασία αναλύει την υφιστάμενη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση, που μετατράπηκε, ακολούθως, σε οικονομική και, εν τέλει, σε κρίση χρέους των αδύναμων χωρών της Ευρωζώνης. Το κοινό νόμισμα των 17 κρατών-μελών κλυδωνίζεται μπροστά στον πραγματικό κίνδυνο διάλυσης της ευρωπαικής οικονομικής ένωσης. Η ίδια η Ευρώπη οφείλει να λάβει τα μέτρα εκείνα που παρακάμφθηκαν δέκα χρόνια νωρίτερα, ενόσω η Ελλάδα, ίσως ο πιο αδύναμος κρίκος αυτή τη χρονική στιγμή, υποβαθμίζεται και συρρικνώνεται σε διεθνές και εσωτερικό επίπεδο. Η διπλωματική εργασία ξεκινάει την ανάλυσή της, εξετάζοντας την Ευρωζώνη στο πλαίσιο της συνολικής ευρωπαικής ενοποίησης. Στη συνέχεια, καθορίζονται οι χρόνιες οικονομικές παθογένειες της ελληνικής οικονομίας, με χρονικό ορίζοντα πριν και μετά την είσοδό της στο Ευρώ. Επίσης, στο τρίτο μέρος της, η εργασία επεξεργάζεται τις συνέπειες της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 στον ευρωπαικό και ελληνικό οικονομικό χώρο, καταλήγοντας, εν τέλει, στα χαρακτηριστικά του υφιστάμενου οικονομικού περιβάλλοντος, θέτοντας εναλλακτικές προτάσεις εξόδου της Ευρώπης και της χώρας μας από την κρίση. 2

3 Περιεχόμενα Εισαγωγή... 7 Κεφάλαιο 2. Η Ευρωζώνη στο πλαίσιο της συνολικής ευρωπαικής ενοποίησης 2.1 Δημιουργία, Εξέλιξη και Διεύρυνση της ΕΕ Ευρωπαικές Συνθήκες Οικονομική Νομισματική Ένωση Πορεία προς το ενιαίο νόμισμα Διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος Ο ρόλος της Ευρωπαικής Τράπεζας Επενδύσεων Συμπεράσματα Κεφάλαιο 3. Οι οικονομικές παθογένειες της Ελλάδας πρίν και μετά την ένταξή της στην ΟΝΕ 3.1 Οι οικονομικές παθογένειες πριν το ευρώ Δημόσιο χρέος Φοροδιαφυγή Ασφαλιστικό Σύστημα Δυνητικά οφέλη και κόστη του κοινου νομισματικού χώρου της Ευρωζώνης Διαρθρωτικά προβλήματα της Ελληνικής οικονομίας εντός της Ευρωζώνης Άμεσες Ξένες Επενδύσεις Συμπεράσματα

4 Κεφάλαιο 4. Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση και οι επιδράσεις της στην Ευρωζώνη και την Ελλάδα 4.1 Το χρονικό της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του Οι αιτίες της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης Οι άμεσες συνέπειες της κρίσης Οι συνέπειες μετά την εκδήλωση της κρίσης Ερωτήματα και απαντήσεις σχετικά με τις κρίσεις χρέους Ο ρόλος του ΔΝΤ Η ελληνική περίπτωση : Μνημόνιο και Κριτική Συμπεράσματα Κεφάλαιο 5. Χαρακτηριστικά του υφιστάμενου οικονομικού περιβάλλοντος και δυνατότητες εξόδου από της κρίση της Ευρωζώνης και της Ελλάδας 5.1 Τα βασικά ελλείμματα του διεθνούς συστήματος Ευρώπη, Ελλάδα, Κρίση Χρήσιμα συμπεράσματα Ιδελογικές διαφωνίες και οικονομική κρίση Εναλλακτικές και άμεσες προτάσεις πολιτικής Σε διεθνές και ευρωπαικό επίπεδο Σε εθνικό επίπεδο Βιβλιογραφία

5 Βραχυγραφίες Ο.Ν.Ε. Ε.Ε. Α.Τ.Α. Α.Ε.Π. Ε.Ο.Κ. Γ.Γ.Π.Σ. Ι.Κ.Α. Ο.Α.Ε.Δ. Ι.Τ.Σ. Α.Ξ.Ε. Δ.Ν.Τ. (I.M.F.) Δ.Τ.Κ. Ε.Κ.Α.Χ. Ο.Ο.Σ.Α. Ε.Σ.Ε.Ζ. Ε.Ε.Π. Ε.Κ.Α.Ε. Ε.Ν.Σ. Δ.Υ.Ε. Σ.Ε.Κ. Ε.Σ.Κ.Τ. Ε.Κ.Τ. Ε.Τ.Επ Ε.Σ.Χ.Ε. Η.Π.Α. Δ.Ε.Η. Ο.Τ.Ε. Οικονομική Νομισματική Ενωση Ευρωπαική Ένωση Αυτόματη Τιμαριθμική Προσαρμογή Ακαθάριστο Εγχώριο Προιόν Ευρωπαική Οικονομική Κοινότητα Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων Οργανισμός Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών Άμεσες Ξένες Επενδύσεις Διεθνές Νομισματικό Ταμείο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας & Ανάπτυξης Ευρωπαική Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών Ενιαία Ευρωπαική Πράξη Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας Ευρωπαικό Νομισματικό Σύστημα Διαδικασία Υπερβολικών Ελλειμμάτων Συνθήκη Ευρωπαικών Κοινοτήτων Ευρωπαικό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα Ευρωπαική Τράπεζα Επενδύσεων Ευρωπαικό Σύστημα Χρηματοοικονομικής Εποπτείας Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος 5

6 Ν.Α.Τ. Δ.Ε.Κ.Ο. Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. Ο.Ε.Κ.-Ο.Ε.Ε. ΕΛ.ΣΤΑΤ. PAYGO OCA NATO GATT ECU EFSM EFSF CDS PISA Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο Δημόσιες Επιχειρήσεις Και Οργανισμοί Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας - Εργατικής Εστίας Ελληνική Στατιστική Αρχή Pay-As-you-Go Optimum Currency Area North Atlantic Treaty Organization General Agreement on Tariffs and Trade European Currency Unit European Financial Stabilization Mechanism European Financial Stability Facility Credit Default Swap Programme for International Student Assessment 6

7 Εισαγωγή Η παγκόσμια οικονομία σήμερα είναι αντιμέτωπη με τη χειρότερη ύφεση της μεταπολεμικής περιόδου, με το ρυθμό ανάπτυξης να μειώνεται σημαντικά το 2009 και να συνεχίζεται εξίσου τα επόμενα χρόνια. Η κρίση επηρεάζει όλες ανεξαιρέτως τις χώρες, πλούσιες και φτωχές, με ανοικτές ή σχετικά πιο κλειστές οικονομίες, αυτές που στο παρελθόν ακολούθησαν είτε επεκτατική, είτε συντηρητική πολιτική, αυτές που συμμετείχαν στο διεθνές επιχειρηματικό στίβο της περιόδου , αλλά και όσες έδιναν ιδιαίτερη έμφαση στον άνθρωπο και την κοινωνική πολιτική. Καμία χώρα δεν μπορεί να αποφύγει την προσγείωση της οικονομίας της στα νέα δεδομένα, απλώς διαφέρει ο βαθμός της αρνητικής επίπτωσης ανά κράτος. Το σημείο καίριας απαρχής της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης ήταν -χρονικά- σύντομο, από την κατάρρευση της Lehman Brothers στις 15 Σεπτεμβρίου 2008, έως την ημέρα που το αμερικανικό χρηματιστήριο έφτασε στο χαμηλότερο σημείο του, στις 9 Μαρτίου Αλλά το απότομο πάγωμα των πιστοληψιών, που αποτελούν τον αιμοδότη της οικονομίας, κράτησε τόσο καιρό ώστε να προκληθεί μόνιμη ζημιά στην βιομηχανικές χώρες της Δύσης. Η ζημία είχε τρεις κύριες μορφές, καθεμία από τις οποίες αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για τη σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας σήμερα. Συγκεκριμένα, παρουσιάζεται ένα υψηλό και αυξανόμενο δημόσιο χρέος, ένα εύθραυστο τραπεζικό σύστημα και μια τεράστια εκροή ρευστότητας στις σύγχρονες οικονομίες, ζητήματα που οφείλουν, κυρίως, οι προηγμένες χώρες να λύσουν άμεσα μέσω συνεργασιών και συνομιλιών σε ανώτατο επίπεδο. Η κρίση του ευρώ, η οποία βρίσκεται στο επίκεντρο της νέας οικονομικής δίνης, περιέχει μόνο δύο από τις τρεις προηγούμενες μορφές (προβληματικό δημόσιο χρέος στην Ελλάδα και σε άλλες ευάλωτες χώρες και εύθραυστες ευρωπαϊκές τράπεζες, οι οποίες κατέχουν ένα μεγάλο μέρος της οφειλής αυτής). Ως αποτέλεσμα των προβλημάτων στην Ευρώπη, η παγκόσμια οικονομία έχει γίνει ακόμη πιο εκτεθειμένη στα τρία συγκεκριμένα προβλήματα. Εν συνεχεία, μπορεί η διόγκωση του δημοσίου χρέους να είναι ο προφανέστατος λόγος της ευρωπαικής κρίσης, όμως οι πραγματικές αιτίες είναι βαθύτερες, μέσω της έλλειψης ανταγωνιστικότητας, που έχει συνδεθεί με την υιοθέτηση του ευρώ σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Ισπανία (GIIPS). Παράλληλα, μετά την επανένωσή της, η Γερμανία υφίστατο μια ιστορική μεταμόρφωση ώστε να γίνει ο μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο. Όλες οι βόρειες οικονομίες της Ευρώπης 7

8 αποκόμισαν τα οφέλη της διευρυμένης αγοράς και του μειωμένου ανταγωνισμού που προσέφεραν οι GIIPS. Αλλά το μοντέλο ανάπτυξης στις νότιες χώρες ήταν εξ' ολοκλήρου λανθασμένο. Πλέον, μετά τη κατάρρευση της εικονικής ανάπτυξης και τη σηματοδότηση της αποτυχίας για τον οικονομικό ευρωπαικό χώρο, οι κυβερνήσεις οφείλουν να συρρικνώσουν τον ίδιο τους τον εαυτό. Τα κράτη έχουν εγκλωβιστεί σε ένα σημείο μηδέν, προσπαθώντας να ασκήσουν αποτελεσματική οικονομική πολιτική στο πλαίσιο της ΟΝΕ και, από την άλλη, να κατευνάσουν τις διογκώμενες εσωτερικές κοινωνικές προστριβές εξαιτίας των επαχθών ημίμετρων. Η διπλωματική εργασία εκπονήθηκε εν μέσω πολιτικών και οικονομικών αδιεξόδων για την Ευρώπη και τη χώρα μας. Είναι πλέον κοινό μυστικό, ότι η ΕΕ διακατάχεται απο πραγματικό έλλειμμα επικοινωνίας μεταξύ των κρατών μελών της. Τα επωφελούμενα βόρεια κράτη αρνούνται να παρέχουν την απαραίτητη βοήθεια στους αδύναμους κρίκους της ευρωπαικής αλυσίδας. Οι κυβερνήσεις και τα έθνη της ηπείρου έχουν εισέλθει σε ένα φαύλο κύκλο συζητήσεων, ημί-μετρων, εξαγγελιών και, εν τέλει, πασιφανούς αδυναμίας εφαρμογής των συμφωνιών που υπογράφονται ανά καιρούς. Τίθενται συνεχώς ερωτήματα για το μέλλον, όχι μόνο της ΟΝΕ αλλά και της ίδιας της ΕΕ. Ακαδημαικοί, δημοσιογράφοι και μελετητές αναρωτιούνται αν τελικά η παράδοση εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων σε τεχνοκράτες, μηεντεταλμένους από τα εθνικά κοινοβούλια και τον λαό, προδίδει και την απουσία δημοκρατικών θεσμών στο εσωτερικό της Ένωσης. Σκοπός της εργασίας είναι η μελέτη των αιτιών της διεθνούς οικονομικής κρίσης και οι επιπτώσεις της στην ευρωπαϊκή και ελληνική οικονομία.. Η μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί θα διαμορφωθεί μέσα από τη χρήση στατιστικών στοιχείων, διαγραμμάτων και άρθρων επιφανών συγγραφέων και οικονομολόγων, παλαιότερων εργασιών και μοντέλων. Το στοιχείο της σύγκρισης θα είναι εκείνο ακριβώς το βοηθητικό εργαλείο που θα ενισχύσει την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων και παραδοχών για το τρέχον διεθνές οικονομικό πρόβλημα. Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά τη δομή της, η εργασία θα ξεκινήσει την έρευνα μέσα από τη παρουσίαση του εισαγωγικού πλάνου και των βάσεων της ΕΕ και της ΟΝΕ, καθώς και των απαρχών και των συνεπειών της οικονομικής κρίσης του Εν συνεχεία, παρουσιάζονται οι οικονομικές παθογένειες της Ελλάδας πρίν και μετά το ευρώ, αποτυπώνοντας την εικόνα της οικονομίας της μέσω του δημοσίου χρέους, του φορολογικού και ασφαλιστικού συστήματος και του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών 8

9 Παρενθετικά, στο κεφάλαιο αυτό, γίνεται λόγος σχετικά με τα μέτρα αντιμετώπισης του διογκώμενου δημοσίου χρέους της Ελλάδας και τις άμεσες συνέπειες της τριμερούς εποπτείας πάνω στη χώρα. Η συνεισφορά της διπλωματικής εργασίας, η οποία αποτελεί και το τελευταίο κεφάλαιό της, αντικατοπτρίζεται στα χρήσιμα συμπεράσματα της οικονομικής κρίσης σε διεθνές, ευρωπαικό και εθνικό επίπεδο. Παράλληλα, επιχειρείται μία προσπάθεια διατύπωσης εναλλακτικών πολιτικών και οικονομικών προτάσεων με στόχο της μακροημέρευση και την υγιή λειτουργεία του παγκόσμιου και ευρωπαικού οικονομικού συστήματος, καθώς και την έξοδο της Ελλάδας από διάφορες ατελέσφορες και κοινωνικά δυσμενείς πολιτικές. Κεφάλαιο 2. Η Ευρωζώνη στο πλαίσιο της συνολικής ευρωπαϊκής ενοποίησης...the first step is the re-creation of the European family must be a partnership between France and Germany. In this way only can France recover the moral leadership of Europe...The structure of the United States of Europe, if well and truly built, will be such as to make the material strength of a single state less important. Small nations will count as much as large ones and gain their honour by their contribution to the common cause... 9 Winston Churchill Speech on Council of Europe Zurich, 19 September 1946 Μισό αιώνα μετά τη συγκεκριμένη ομιλία του Βρετανού πρωθυπουργού, η ευρωπαική ήπειρος μοιάζει αγνώριστη. Μπροστά στον κίνδυνο του αφανισμού και της ένδειας, η Ευρώπη ενώθηκε και ανασηκώθηκε μέσα από τις στάχτες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Παρουσιάστηκε έτοιμη και ενωμένη προς μία κοινή πορεία ανάπτυξης και ανταγωνισμού των κρατών. Το δυτικό τμήμα της Ευρωπαικής οικογένειας έγινε νησίδα ειρήνης και ευημερίας μέσα σε έναν κόσμο σπαρασσόμενο από μίση, συρράξεις και εμφυλίους πολέμους. Η πλέον ενδεδειγμένη συνταγή ήταν η συνένωση προηγουμένως εχθρικών εθνών-κρατών σε μία ένωση ειρηνικά συνεργαζομένων και συναγωνιζόμενων λαών.

10 Φυσικά, στην αρχή τουλάχιστον, το εγχείρημα της συνένωσης είχε ως αφετηρία περισσότερο τα οικονομικά συμφέροντα των κατεστραμμένων ευρωπαϊκών κρατών παρά την πολιτική ένωση τους, που αποτελούσε και τον αυτοσκοπό. Παρ'όλα αυτά, το μέλλον απέδειξε ότι η αρχική προσπάθεια ήταν μέρος μίας ενιαίας διαδικασίας που θα συνδύαζε την διεύρυνση με την εμβάθυνση του ευρωπαϊκού οράματος. Σε αυτό το κεφάλαιο, λοιπόν, πραγματοποιείται μία σύντομη αναδρομή στη δημιουργία και τη διεύρυνση της Ευρωπαικής Ένωσης, καθώς και στη γέννηση του ενιαίου οικονομικού χώρου, αναφέροντας τη πορεία προς το ενιαίο νόμισμα, τα τρία στάδιά της, τα κριτήρια εισόδου μίας χώρας, τον ρόλο της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας, της Ευρωπαικής Τράπεζας Επενδύσεων και τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος για κάποιο κράτος-μέλος. 2.1 Δημιουργία, Εξέλιξη και Διεύρυνση της ΕΕ Η πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης ξεκίνησε από έξι κράτη, τα οποία χρησίμευσαν σαν σκαπανείς για να ανοίξουν ένα άγνωστο δρόμο. Άλλα ευρωπαϊκά κράτη δεν ήθελαν και άλλα δεν μπορούσαν να συμμετάσχουν. Τελικά, μισό αιώνα μετά, όλα τα ευρωπαϊκά έθνη ακολουθούν ή προσπαθούν να ακολουθήσουν την κοινή πορεία πολυεθνικής ολοκλήρωσης (Μούσης, 2008). Οι αρχικές συνθήκες του εγχειρήματος δεν ήταν και οι καλύτερες. Η Ευρώπη διχοτομήθηκε ιδεολογικά. Στο ανατολικό μέρος της, η Σοβιετική Ένωση ασκούσε επιρροή σε πάμπτωχους λαούς μέσω σοσιαλιστικών καθεστώτων. Επίσης, πρόσφερε μια κάποια ασφάλεια, μια ευρεία αγορά για τις εισαγωγές και εξαγωγές τους και μια σχετική εξασφάλιση των βασικών αναγκών των λαών τους, της τροφής και της στέγης. Στον αντίποδα, στη δυτική Ευρώπη, στη δεκαετία του 1950, η ευημερία των λαών δεν ήταν πολύ καλύτερη από εκείνη της ανατολικής. Μολονότι, στα περισσότερα δυτικοευρωπαικά κράτη οι λαοί ζούσαν υπό δημοκρατικά καθεστώτα και απολάμβαναν κάποιων στοιχειωδών δικαιωμάτων και της ελευθερίας του λόγου, η οικονομική κατάσταση της μεγάλης πλειοψηφίας δεν ήταν πολύ καλύτερη από εκείνη των ανατολικών περιοχών. Όμως, η σοβιετική «απειλή» δεν αποτελούσε τον κύριο λόγο ίδρυσης του ενιαίου ευρωπαικού χώρου. Ασφαλώς και ήταν μία από τις αφορμές της γέννησής του, αν και τα περισσότερα δυτικοευρωπαικά κράτη είχαν ενταχθεί στο ΝΑΤΟ ήδη απο το Αυτή όμως η ατλαντική «ασπίδα» δεν μπορούσε να εξασφαλίσει τη προστασία των ανθρωπίνων και κοινωνικών 10

11 δικαιωμάτων. Ούτε φυσικά να αποτελέσει ανάχωμα προς μια πολιτική και οικονομική ένωση. Για την επίτευξη του τελευταίου, έπρεπε τα κράτη να αποτινάξουν πολιτικές απομονωτισμού και προστατευμένης εσωτερικής αγοράς. Η ανάπτυξη θα υλοποιούταν μέσω του εξωτερικού εμπορίου και του υγιούς ανταγωνισμού και αυτό θα επιτυγχάνονταν μόνο μέσω της πολυεθνικής- πολιτικής ενοποίησης και όχι τόσο μέσω της διακυβερνητικής. Η απελευθέρωση του εμπορίου θα γινόταν μέσω της δημιουργίας μιας ζώνης ελεύθερων συναλλαγών. Αυτή τη μέθοδο υποδείκνυαν ιδίως η Μεγάλη Βρετανία και οι Σκανδιναβικές χώρες. Σύμφωνα με αυτή την άποψη, η απελεύθερωση του εμπορίου στην Ευρώπη μπορούσε να επισπεύσει και να ξεπεράσει τις διεργασίες που είχαν ξεκινήσει απο το 1947 σε διεθνές επίπεδο στα πλαίσια της Γενικής Συμφωνίας περί Δασμών και Εμπορίου (GATT). Θα μπορούσε έτσι να οδηγήσει σε πλήρη εξάλειψη των δασμολογικών εμποδίων χωρίς εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας. Αλλά ορισμένοι πολιτικοί των χωρών της Ευρώπης, οι οποίες είχαν καταστραφεί από τους μεταξύ τους πολέμους, ήθελαν να προχωρήσουν πέρα από την απελευθέρωση του εμπορίου. Ήθελαν να προχωρήσουν προς μια πολυεθνική ολοκλήρωση, μια διαδικασία ενοποίησης των οικονομιών. Έτσι, έξι κράτη αποφάσισαν να επιχειρήσουν την οικονομική ένωση στους τομείς του άνθρακα και του χάλυβα, τα οποία αποτελούσαν τον πυρήνα των οικονομιών τους. Η ιδέα αυτή ανήκε στον Jean Monnet και διακυρήχθηκε από τον Υπουργό των Εξωτερικών της Γαλλίας (R.Schuman) στις 9 Μαίου Η ιδέα της ΕΚΑΧ υιοθετήθηκε αμέσως από τον Γερμανό Καγκελάριο, K.Adenauer, και από τους πρωθυπουργούς της Ιταλίας, του Βελγίου, της Ολλανδίας και του Λουξεμβούργου. Εν τέλει,η Συνθήκη της ΕΚΑΧ υπογράφτηκε στο Παρίσι στις 18 Απριλίου Τα θεσμικά όργανα που ίδρυσαν τότε (Ανώτατη Αρχή, Συμβούλιο Υπουργών, Ευρωπαική Συνέλευση, Ευρωπαικό Δικαστήριο) υπάρχουν ακόμα και σήμερα με αυξημένες βέβαια αρμοδιότητες. Τα πρώτα χρόνια υλοποίησης του εγχειρήματος απέδειξαν και την επιτυχία του σε τέτοιο βαθμό, που οι δυνατότητες δημιουργίας κοινής αγοράς επεκτάθηκαν και σε άλλους τομείς. Συνεπώς, ύστερα από σύντομες διαπραγματεύσεις (Απρίλιος 1956), τα έξι κράτη της ΕΚΑΧ υπέγραψαν στη Ρώμη τις Συνθήκες που ίδρυαν την Ευρωπαική Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) και την Ευρωπαική Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (ΕΚΑΕ). Το Ηνωμένο Βασίλειο πρότεινε τότε στους έξι τη δημιουργία μίας ευρείας ζώνης ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ της Ευρωπαικής Οικονομικής Κοινότητας και των άλλων ευρωπαικών 11

12 κρατών του ΟΟΣΑ, αλλά οι συζητήσεις εγκαταλείγθηκαν το 1958 λόγω βασικών διαφωνιών μεταξύ Γαλλίας και Ην. Βασιλείου. Η διάσταση μεταξύ κρατών που ήθελαν να προχωρήσουν στην οικονομική ολοκλήρωση και εκείνων που επιθυμούσαν την διακυβερνητική συνεργασία για την απελευθέρωση του εμπορίου συγκεκριμενοποιήθηκε το 1959 με την δημιουργία της Ευρωπαικής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΣΕΖ) στην οποία προσχώρησαν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Νορβηγία, η Σουηδία, η Δανία, η Αυστρία, η Πορτογαλία, η Ισλανδία, η Ελβετία και αργότερα η Φιλανδία. Όμως, το Ηνωμένο Βασίλειο, στην αυγή μίας νέας εποχής για την Ευρώπη, συνειδητοποίησε ότι δεν μπορούσε πλέον να διατηρήσει τον ηγετικό ρόλο του στην ήπειρο και στον κόσμο. Έτσι, υπέβαλε επίσημα την υποψηφιότητά του, τον Αύγουστο του 1961, για να γίνει πλήρες μέλος των Ευρωπαικών Κοινοτήτων, μαζί με τη Δανία, τη Νορβηγία και την ανεξάρτητη Ιρλανδία. Η ένταξη των χωρών προσέκρουσε στην αντίθεση του προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, στρατηγού Ντε Γκώλ, ο οποίος ήταν αρκετά επιφυλακτικός για τις προθέσεις του Ην. Βασιλείου. Η δεύτερη βρετανική αίτηση ένταξης δεν εξετάστηκε σοβαρά παρά μόνο μετά την παραίτηση του Ντε Γκώλ, τον Απρίλιο του Τελικά, ύστερα από δύσκολες διαπραγματεύσεις, οι Συνθήκες ένταξης υπογράφτηκαν στις 22 Ιανουαρίου Η ένταξη του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιρλανδίας και της Δανίας έγινε πράγματι την 1η Ιανουαρίου Η Νορβηγία δεν εντάχθηκε στην Κοινότητα λόγω αρνητικού δημοψηφίσματος του νορβηγικού λαού. Η Ευρωπαική Κοινότητα δεν αποτέλεσε όμως μόνο προπύργιο οικονομικής ανάπτυξης αλλά και δημοκρατίας, καθώς, ύστερα από την αποκατάσταση του δημοκρατικού πολιτεύματος στο εσωτερικό τους, η Ελλάδα και η Ισπανία υπέβαλαν επίσημα αίτηση προσχώρησης, μαζί με την Πορτογαλία, η οποία και πραγματοποιήθηκε το 1981 και το 1986, ανεβάζοντας τον αριθμό των κρατών της ΕΟΚ σε 12. Με την υπογραφή της Ενιαίας Ευρωπαικής Πράξης, τον Ιούνιο του 1987, τα 12 κράτη-μέλη της ΕΟΚ αποφάσισαν να ολοκληρώσουν την εσωτερική αγορά τους μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου Ένα χρόνο πριν την συγκεκριμένη ημερομηνία, αποφάσισαν στο Μάαστριχτ να αναπτύξουν μέσα στην αγορά μία οικονομική και νομισματική ένωση, μία συνεργασία για τις εσωτερικές και δικαστικές υποθέσεις και μία κοινή εξώτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας Με αυτό τον τρόπο, λοιπόν, η Ευρωπαική Οικονομική Κοινότητα μετατράπηκε σε Ευρωπαική Ένωση. 12

13 Εν συνεχεία, η Ευρώπη των 12 έγινε η Ευρώπη των 15 με την προσχώρηση της Αυστρίας, Φιλανδίας και Σουηδίας, την 1η Ιανουαρίου Παρενθετικά, μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, όλο και περισσότερες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης ζήτησαν συμμετοχή στην ΕΕ. Έτσι, μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων τους, 10 κράτη (Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία, Σλοβενία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Κύπρος και Μάλτα) υπέγραψαν τη Συνθήκη ένταξης τους στην Αθήνα στις 16 Απριλίου 2003, ενώ η Βουλγαρία και η Ρουμανία προσχώρησαν στο ευρωπαικό οικοδόμημα την 1η Ιανουαρίου Πλέον, γίνεται λόγος για την Ευρώπη των 27 (Μούσης, 2008). 2.2 Ευρωπαικές Συνθήκες Μετά τις αρχικές Συνθήκες της ΕΚΑΧ και της ΕΚΑΕ, η κατ'εξοχήν Συνθήκη που θέτει τη βασική αποστολή της ΕΟΚ είναι η Συνθήκη της Ρώμης που ανέθετε στην Ένωση τη δημιουργία μιας κοινής αγοράς μεταξύ των κρατών μελών. Αυτή περιελάμβανε αρχικά τη πραγματοποίηση μιας τελωνειακής ένωσης, που σημαίνει αφενός την εξάλειψη των τελωνειακών δασμών, των ποσοστώσεων εισαγωγής και, αφετέρου, την υιοθέτηση ενός κοινού τελωνειακού δασμολογίου έναντι των τρίτων χωρών και, δεύτερον, τη πραγματοποίηση τεσσάρων ουσιωδών ελευθεριών (ελεύθερη κυκλοφορία των βιομηχανικών και αγροτικών προιόντων, ελευθερη κυκλοφορία των μισθωτών εργαζομένων, ελεύθερη εγκατάσταση και παροχή υπηρεσιών από ανεξάρτητους επαγγελματίες και επιχειρήσεις,ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων). Όμως, η Συνθήκη της ΕΟΚ είχε ένα σοβαρό ελάττωμα: ενώ είχε προσδιορίσει ένα χρονοδιάγραμμα για τη κατάργηση των τελωνειακών εμποδίων του εμπορίου, δεν είχε κάνει το ίδιο για τα εμπόδια με ανάλογο αποτέλεσμα. Το κενό αυτό καλύφθηκε με την Ενιαία Ευρωπαική Πράξη (1987), η οποία υποχρέωνε τη Κοινότητα να πάρει μέτρα που χρειάζονταν για την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς μέχρι την 31 Δεκεμβρίου Παρ'όλα αυτά, κατέστη σαφές ότι η κοινή αγορά δεν θα γινόταν ενιαία όσο θα υπήρχαν ακόμη νομισματικά εμπόδια στις συναλλαγές. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν διαχωρισμός του ευρωπαικού οικοδομήματος σε τρεις πυλώνες: το κύριο πυλώνα της Ευρωπαικής Κοινότητας, τον πυλώνα της συνεργασίας στους τομείς της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων και, τέλος, τον πυλώνα της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής της ασφάλειας. 13

14 Εν συνεχεία, οι δύο επόμενες συνθήκες του Άμστερνταμ και της Νίκαιας δεν έλαβαν την ίδια αναγνώριση με τις προηγούμενες λόγω της απουσίας σημαντικών αλλαγών στη διαδιακασία ολοκλήρωσης παρά τις καινοτομίες σε οργανωτικά θέματα της Ένωσης, όπως την επέκταση της διαδικασίας συναπόφασης Κοινοβουλίου/Συμβουλίου και την μετέπειτα ανίσχυση του ρόλου του πρώτου έναντι του δευτεύρου οργάνου (Μούσης, 2008). 2.3 Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) Η οικονομική και νομισματική ένωση, η οποία προβλέφθηκε στη Συνθήκη του Μάαστριχτ και ολοκληρώθηκε ως προς τα περισσότερα κράτη-μέλη με τη κυκλοφορία του ευρώ είναι μία απόδειξη της συνέχειας της διαδικασίας πολυεθνικής ολοκλήρωσης. Μία ενιαία αγορά χωρίς ενιαίο νόμισμα είναι εκτεθειμένη σε νομισματικούς και οικονομικούς κινδυνους. Στο νομισματικό πεδίο, λόγω της δυνατότητας υποτίμησης ή ανατίμησης ορισμένων νομισμάτων των κρατών μελών, υπάρχει συναλλαγματικός κίνδυνος στις πωλήσεις επί πιστώσει σε εταίρο άλλου κράτους μέλους. Πράγματι, μία μεταβολή των συναλλαγματικών ισοτιμιών, ακόμη και μικρή, μπορεί να μεταβάλει σημαντικά την ισορροπία των συμβάσεων μεταξύ ευρωπαικών επιχειρήσεων, όπως μπορεί να επηρεάσει τον σχετικό πλούτο των πολιτών και την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών. Οι νομισματικές διακυμάνσεις μπορούν να παραβλάψουν τόσο τους επενδυτές, οι οποίοι χρηματοδοτούν τις επενδύσεις τους στο εξωτερικό με την εξαγωγή κεφαλαίων από τη χώρα τους, όσο και εκείνους οι οποίοι χρησιμοποιούν χρηματοδοτικές πηγές της χώρας προορισμού. Επίσης, τίθεται το πρόβλημα της μη εναρμόνισης των επιταγών της κοινής αγοράς με τις συγκυριακές πολιτικές των κρατών. Για να ομοιάσουν έτσι οι συνθήκες μιας κοινής αγοράς μ'εκείνες μιας εσωτερικής αγοράς, πρέπει να εκλείψουν οι συναλλαγματικές μεταβολές, που διαταράσσουν τις εμπορικές συναλλαγές και τις επενδύσεις. Για να εδραιώσουν μια νομισματική ένωση, τα κράτη-μέλη μιας κοινής αγοράς οφείλουν να καθορίσουν τις συναλλαγματικές ισοτιμίες για τα νομίσματά τους ή να υιοθετήσουν ενα κοινό νόμισμα, όπως ακριβώς και έγινε στο Μάαστριχτ, το 1992 (Μούσης, 2008). 14

15 2.4 Πορεία προς το ενιαίο νόμισμα Η εικοσαετία ήταν ιδιαίτερα δύσκολη για τους υπεύθυνους χάραξης της οικονομικής πολιτικής σε όλο τον κόσμο, οι οποίοι βρέθηκαν αντιμέτωποι με δύο πετρελαϊκές κρίσεις το και το , μια διεθνή κρίση χρέους στη Λατινική Αμερική στις αρχές της δεκαετίας του 1980 και μια παγκόσμια χρηματιστηριακή κρίση το Ειδικότερα, στη δεκαετία του 70, κυριαρχούσαν οι κεϋνσιανές ιδέες, οι οποίες έδιναν μικρότερη έμφαση στη σχέση ανάμεσα στη νομισματική πολιτική και τον πληθωρισμό. Μεταξύ 1979 και 1980 έγινε προσπάθεια να συγκρατηθεί η αύξηση της προσφοράς του χρήματος, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η νέα πετρελαϊκή κρίση. Για το σκοπό αυτό, αποφασίστηκε η άνοδος των επιτοκίων το Σεπτέμβριο του 1979 και πάλι, όμως, τα επιτόκια ήταν χαμηλότερα από τον πληθωρισμό με αποτέλεσμα να κινούνται σε αρνητικά επίπεδα. Η πολιτική αυτή ανατράπηκε το Η Συνθήκη για την Ευρωπαική Κοινότητα που υπογράφτηκε στο Μάαστριχτ το 1991, προέβλεψε τη σταδιακή εγκαθίδρυση μιας ενιαίας νομισματικής πολιτικής βασιζόμενης σε ένα ενιαίο νόμισμα το οποίο θα διαχειρίζεται μια ενιαία και ανεξάρτητη κεντρική τράπεζα. Σύμφωνα με τη Συνθήκη, ο βασικός στόχος της ενιαίας νομισματικής και συναλλαγματικής πολιτικής είναι η διατήρηση της σταθερότητας των τιμών και η υποστήριξη των γενικών οικονομικών πολιτικών στην Κοινότητα, σύμφωνα με την αρχή της οικονομίας της ανοιχτής αγοράς με ελεύθερο ανταγωνισμό. Οι δράσεις αυτές των κρατών μελών και της Κοινότητας συνεπάγονται την τήρηση των ακόλουθων κατευθυντήριων αρχών: σταθερές τιμές, υγιή οικονομικά, υγιείς νομισματικές συνθήκες και σταθερό ισοζύγιο πληρωμών (άρθρο 4 ΣΕΚ). Η δημιουργία της οικονομικής και νομισματικής ένωσης χωρίστηκε σε τρία στάδια. Το πρώτο στάδιο, το οποίο άρχισε τη 1η Ιουλίου 1990 μαζί με την εφαρμογή της οδηγίας για την ελεύθερη διακίνηση των κεφαλαίων, σήμανε στην πραγματικότητα την εκκίνηση της όλης διαδικασίας. Αυτή η φάση είχε σαν βασικούς στόχους την επίτευξη μιας πιο μεγάλης σύγκλισης μεταξύ των οικονομικών πολιτικών και μιας πιο στενής συνεργασίας μεταξύ των κεντρικών τραπεζών, συμπεριλαμβανομένης της μεγαλύτερης συνοχής μεταξύ των νομισματικών πρακτικών στα πλαίσια του Ευρωπαικού Νομισματικού Συστήματος (Απόφαση 64/300 και 90/142). 15

16 Το δεύτερο στάδιο άρχισε την 1η Ιανουαρίου 1994 και τερματίστηκε στις 31 Δεκεμβρίου Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Συνθήκη επέβαλλε στα κράτη μέλη να αποφεύγουν τα υπερβολικά δημοσιονομικά ελλείμματα και να θέσουν σε κίνηση τη διαδιακασία για την ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών έτσι ώστε η μελλοντική νομισματική ένωση να συγκεντρώνει κράτη με υγιή δημοσιονομική διαχείριση. Ο Κανονισμός 3605/93 διευκρινίζει τους ορισμούς που αναφέρονται στη «διαδιακασία για τα υπερβολικά ελλείμματα» (ΔΥΕ) συμπεριλαμβανομένου του ορισμού του δημόσιου χρέους και θεσπίζει κανόνες σύμφωνα με τους οποίους τα κράτη μέλη πρέπει να γνωστοποιούν τα σχετικά στοιχεία στην Επιτροπή, η οποία εκτελεί χρέη στατιστικής αρχής σχετικά με τη ΔΥΕ. Στα πλαίσια αυτά, η Συνθήκη απαγορεύει σε αυτές να παρέχουν στις κυβερνήσεις τη δυνατότητα υπεραναλήψεων ή οποιουδήποτε άλλου είδους πιστωτικές διευκολύνσεις, καθώς επίσης και να αγοράζουν απευθείας από τον εκδότη τους τίτλους του δημοσίου (άρθρο 101 ΣΕΚ). Παράλληλα, η Συνθήκη ορίζει ότι απαγορεύεται κάθε μέτρο που θεσπίζει προνομιακή πρόσβαση των δημόσιων αρχών στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, εφόσον δεν υπαγορεύεται από λόγους προληπτικής εποπτείας (άρθρο 102 ΣΕΚ). Με αυτό τον τρόπο, η Συνθήκη επιδιώκει να θεσμοποιήσει ένα είδος δημοσιονομικύ ελέγχου από την ίδια την αγορά. Γι' αυτόν τον σκοπό, ο κανονισμός 3604/93 ορίζει τους όρους «προνομιακή πρόσβαση», «χρηματοπιστωτικά ιδρύματα», «λόγοι προληπτικής εποπτείας» και «δημόσιες επιχειρήσεις». Στη συνέχεια και ενόψει του περάσματος στο τρίτο στάδιο, η Συνθήκη απαιτούσε την επίτευξη υψηλού βαθμού σταθερής σύγκλισης βάσει τεσσάρων κριτηρίων : 1. ποσοστό πληθωρισμού που προσεγγίζει το αντίστοιχο ποσοστό των τριών κρατών μελών με τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη σταθερότητας τιμών, 2. επίτευξη δημοσιονομικής κατάστασης χωρίς υπερβολικό δημοσιονομικό έλλειμμα, δηλαδή το δημόσιο έλλειμμα δεν ξεπερνάει το 3% του ΑΕΠ και το συνολικό δημόσιο χρέος αντίστοιχα το 60% του ΑΕΠ, 3. σταθερή σύγκλιση αντανακλώμενη στα επίπεδα των μακροπρόθεσμων επιτοκίων και 4. τήρηση των κανονικών περιθωρίων διακύμανσης του Ευρωπαικού Νομισματικού Συστήματος επί δύο τουλάχιστον χρόνια (άρθρο 121 ΣΕΚ και πρωτόκολλο σχετικά με τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος). Εν τέλει, το Συμβούλιο, κρίνοντας μετά από σύσταση της Επιτροπής και του Ευρωπαικού Νομισματικού Ιδρύματος, σύμφωνα με το άρθρο 109, συμπέρανε ότι έντεκα κράτη μέλη 16

17 πληρούσαν τους απαραίτητους όρους για την υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος την 1η Ιανουαρίου 1999 (Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Κάτω Χώρες, Αυστρία, Πορτογαλία και Φιλανδία). Τον Ιούλιο 2000, το Συμβούλιο διαπίστωσε ότι και η Ελλάδα πληρούσε πλέον τα κριτήρια σύγκλισης και μπορούσε επομένως να υιοθετήσει το ενιαίο νόμισμα (Απόφαση 2000/427). Το Συμβούλιο είχε ήδη διαπιστώσει ότι η Σουηδία δεν πληρούσε τους απαραίτητους όρους για την υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος γιατί δεν συμμετείχε στο Ευρωπαικό Νομισματικό Σύστημα. Δεν εξέτασε αν το Ηνωμένο Βασίλειο και η Δανία πληρούσαν τους όρους δεδομένου ότι και τα δύο κράτη είχαν κοινοποιήσει στο Συμβούλιο ότι δεν είχαν την πρόθεση να περάσουν στην τρίτη φάση της ένωσης. Τέλος, οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών των κρατών μελών έιναι μέλη του γενικού συμβουλίου της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας. Το τρίτο στάδιο της ΟΝΕ άρχισε την 1η Ιανουαρίου με τον αμετάκλητο καθορισμό των ισοτιμιών μεταξύ των νομισμάτων των συμμετεχουσών χωρών μεταξύ τους και με το ευρώ. Το ECU αντικαταστάθηκε με το ευρώ το οποίο κατέστη πλέον αυτοτελές νόμισμα (άρθρο 123 ΣΕΚ). Τα συμμετέχοντα κράτη έχουν πλέον ενιαία νομισματική πολιτική και ενιαίο νόμισμα, το ευρώ. Αυτά ρυθμίζονται από την Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η οποία αντικατέστησε το προσωρινό Ευρωπαικό Νομισματικό Ίδρυμα και αποτελεί μαζί με τις κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών το Ευρωπαικό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ). Πρωταρχικός στόχος του ΕΣΚΤ είναι η διατήρηση της σταθερότητας των τιμών. Επιπλέον, το ΕΣΚΤ στηρίζει τις κοινές οικονομικές πολιτικές που ορίζονται στο άρθρο 2 ΣΕΚ. Τα βασικά καθήκοντα του ΕΣΚΤ είναι: να χαράζει και να εφαρμόζει τη νομισματική πολιτική της Κοινότητας, να διενεργεί πράξες συναλλάγματος σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 111 ΣΕΚ, να κατέχει και να διαχειρίζεται τα επίσημα συναλλαγματικά διαθέσιμα των κρατών μελών και να προωθεί την ομαλή λειτουργλια των συστημάτων πληρωμών (άρθρο 105 ΣΕΚ). Η πολιτική των συναλλαγματικών ισοτιμιών έναντι των νομισμάτων τρίτων χωρών καθορίζεται από το Συμβούλιο μετά από διαβούλευση με την ΕΚΤ (άρθρο 111 ΣΕΚ). Η ΕΚΤ εκδίδει τους αναγκαίους κανονισμούς και λαμβάνει τις αναγκαίες αποφάσεις για την εκτέλεση των καθηκόντων που ανατίθενται στο ΕΣΚΤ (άρθρο 110 ΣΕΚ). Η ΕΚΤ έχει τις εξείς εξουσίες (Τσακαλογιάννης, 2000) : 1. ορίζει τα ελάχιστα αποθεματικά των κεντρικών τραπεζών και τα επιτόκια επί των αποθεματικών αυτών, 17

18 2. επιβάλλει σε επιχειρήσεις πρόστιμα και άλλες χρηματικές ποινές για παραβίαση των κανονισμών και των αποφάσεων της (Κανονισμός 2531/98 και 134/2002), 3. συλλέγει στατιστικές πληροφορίες για τη διεκπεραίωση των αποστολών της (Κανονισμός 2533/98). Η ΕΚΤ έχει το αποκλειστικό δικαίωμα να επιτρέπει την έκδοση τραπεζογραμματίων σε ευρώ μέσα στην Κοινότητα. Η ΕΚΤ και οι τράπεζες μπορούν να εκδίδουν τέτοια τραπεζογραμμάτια (Απόφαση 2003/205). Τέλος, τα κράτη μέλη μπορούν να εκδίδουν κέρματα σε ευρώ, η ποσότητα των οποίων τελεί υπό την έγκριση της ΕΚΤ (άρθρο 106 ΣΕΚ). Το κεφάλαιο της ΕΚΤ (αρχικό 5 δισ. Ευρώ) κατέχεται από τις εθνικές κεντρικές τράπεζες σύμφωνα με την κλείδα κατανομής σταθμιζόμενη με το δημογραφικό και οικονομικό βάρος κάθε κράτους μέλους. Οι εθνικές κεντρικές τράπεζες μεταβιβάζουν στην ΕΚΤ συναλλαγματικά διαθέσιμα αλλά εκτός από νομίσματα των κρατών μελών, μέχρι ορισμένου ορίου που τίθεται στο άρθρο 30.1 των καταστατικών του ευρωπαικού συστήματος κεντρικών τραπεζών και της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας, αλλά η ΕΚΤ έχει τη δυνατότητα σε περίπτωση ανάγκης να ζητήσει από τις εθνικές κεντρικές τράπεζες την περαιτέρω καταβολή συναλλαγματικών διαθέσιμων μέχρι ενός συμπληρωματικού ποσού που δεν θα υπερβαίνει τα 50 δις. Ευρώ. Τα όργανα λήψης αποφάσεων είναι το Διοικητικό Συμβούλιο και η Εκτελεστική Επιτροπή. Η πολιτική της διαμορφώνεται απο το Διοικητικό Συμβούλιο, που απαρτίζεται από τους διοικητές των εθνικών τραπεζών των χωρών της ευρω-ζώνης και από τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής. Η τελευταία που απαρτίζεται από τον πρόδερο, τον αντριπρόεδρο και τέσσερα άλλα μέλη και διορίζεται με σύφωνη γνώμη των κυβερνήσεων των κρατών μελών, θέτει σε εφαρμογή τη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ και δίνει τις απαραίτητες οδηγίες στις εθνικές κεντρικές τράπεζες. Η πλήρης ανεξαρτησία της ΕΚΤ είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της νέας νομισματικής πολιτικής. Κατά τη γερμανική άποψη που έχει αποδείξει την ορθότητά της χάρη στη ανεξαρτησία της Bundesbank, το νόμισμα είναι πολύ σοβαρό πράγμα για να αφήνεται στους πολιτικούς, οι οποίοι υπό την πίεση της ανεργίας, ξεχνούν τις κακές εμπειρίες του παρελθόντος και τίθενται στον πειρασμό να χειριστούν τη συναλλαγματική τιμή του νομίσματος ή τα επιτόκια σαν εργαλείο ανάκαμψης της οικονομίας. Η εισαγωγή του ευρώ ήταν ένα μεγάλο γεγονός για το διεθνές νομισματικό σύστημα που βασίζεται στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Η ΕΕ επιζήτησε και πέτυχε πρακτικές λύσεις 18

19 για την εισαγωγή ενός σημαντικού διεθνούς νομίσματος στο σύστημα χωρίς να απαιτηθεί αλλαγή του καταστατικού του ΔΝΤ. Έτσι, το διοικητικό συμβούλιου του ΔΝΤ δέχθηκε να αποκτήσει η ΕΚΤ θέση παρατηρητή πλησίον του. Το Ευρωπαικό Συμβούλιο του Άμστερνταμ, στις 16 και 17 Ιουνίου 1997, εξέδωσε ψήφισμα στο οποίο διατυπώνονται οι δεσμεύσεις των κρατών μελών, της Επιτροπής και του Συμβουλίου ως προς την υλοποίηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, με το οποίο τα κράτημέλη δεσμεύονται να τηρούν τον μακροπρόθεσμο στόχο για μια ισοσκελισμένη ή πλεονασματική δημοσιονομική κατάσταση, που θα προβλέπεται στα εθνικά τους προγράμματα, να διορθώνουν τα υπερβολικά ελλείμματα το ταχύτερο δυνατόν,να δημοσιεύουν τις συστάσεις που γίνονται σύμφωνα με το άρθρο 104 ΣΕΚ και να μην επειδιώκουν τη δυνατότητα εξαίρεσης από τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος εκτός εάν ευρίσκονται σε σοβαρή ύφεση χαρακτηριζόμενη από πτώση του πραγματικού ΑΕΠ κατά τουλάχιστον 0.75%. Από τη 1η Ιανουαρίου 1999, ο Μηχανισμός Συναλλαγματικών Ισοτιμιών (ΕΝΣ 2) αντικατέστησε το Ευρωπαικό Νομισματικό Σύστημα για να συνδέει τα νομίσματα των εκτός ευρωζώνης κρατών με το ευρώ και να τα βοηθήσει να ακολουθήσουν πολιτική σταθερότητας και σύγκλισης με τη προοπτική ένταξής τους αργότερα. Έτσι, λοιπόν, στα μεσάνυχτα της 1ης Ιανουαρίου 2002 τα εθνικά νομίσματα των δώδεκα κρατών της ευρωζώνης έπαυσαν να ισχύουν και αντικαταστάθηκαν από το κοινό νόμισμα, το ευρώ. Υπήρχε μια μεταβατική περίοδος οκτώ εβδομάδων κατά την οποία τα εθνικά νομίσματα κυκλοφόρησαν ταυτόχρονα με το ευρώ. Η οργανωμένη επιχείρηση ομαλής μετάβασης στο ευρώ στέφθηκε υπό επιτυχία. Εκείνο όμως που τα θεσμικά ευρωπαικά όργανα και οι κυβερνήσεις δεν είχαν προβλέψει ήταν η κερδοσκοπική στρογγυλοποίηση στις τιμές των αγαθών και υπηρεσιών προς τα πάνω. Αυτό προκάλεσε και αύξησε τις πληθωριστικές πιέσεις πάνω στις ασταθείς οικονομίες ορισμένων κρατών. Ως προς τα θεσμικά πλαίσια της νέας οικονομικής περιόδου για την Ευρώπη, τα κράτη μέλη της ΟΝΕ διατηρούν την τελική ευθύνη της οικονομικής πολιτικής τους. Οφείλουν όμως να δρούν σύμφωνα με την αρχή της οικονομίας της ανοιχτής αγοράς με ελεύθερο ανταγωνισμό, να ανάγουν τις οικονομικές πολιτικές τους σε θέμα κοινού ενδιαφέροντος και να τις ασκούν ώστε να συμβάλλουν στην υλοποίηση των στόχων της Κοινότητας (άρθρο 98 και 99 ΣΕΚ). Όταν η οικονομική πολιτική ενός κράτους μέλους αντιβαίνει προς τους σωστούς προσανατολισμούς, το Συμβούλιο, με ειδική πλειοψηφία, του επευθύνει τις κατάλληλες συστάσεις ενώ ακόμα μπορεί 19

20 να θεσπίσει τα κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων. Επίσης, όταν ένα κράτος μέλος αντιμετωπίσει δυσκολίες ή διατρέχει κίνδυνο να αντιμετωπίσει σοβαρές δυσκολίες οφειλόμενες σε έκτακτες περιστάσεις που διαφεύγουν από τον έλεγχο του, το Συμβούλιο μπορεί να αποφασίσει ομόφωνα να του χορηγήσει υπό ορισμένους όρους κοινοτική χρηματοοικονομική ενίσχυση (άρθρο 100 ΣΕΚ). Το πεδίο όμως με τις περισσότερες προστριβές παραμένει η δημοσιονομική πολιτική των κρατών. Γενικότερα, ο προϋπολογισμός είναι η πιο χαρακτηριστική εκδήλωση της εθνικής κυριαρχίας στο οικονομικό επίπεδο. Από την πλευρά των δαπανών, ο προϋπολογισμός επηρεάζει άμεσα τις δημόσιες επενδύσεις και έμμεσα τις ιδιωτικές. Αντιστοίχως, από την πλευρά των εσόδων, ο προϋπολογισμός ενεργεί επί της αποταμίευσης και της κυκλοφορίας του χρήματος. Από το τρίτο στάδιο της ΟΝΕ, οι δημοσιονομικές πολιτικές των κρατών μελών διέπονται από τρεις κανόνες (Τσακαλογιάννης, 2000) : 1. απαγόρευση των υπεραναλήψεων ή οποιούδηποτε άλλου είδους πιστωτικών διευκολύνσεων από την Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ή από κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών προς δημόσιες αρχές (άρθρο 101 ΣΕΚ), 2. απαγόρευση κάθε μέτρου που θεσπίζει προνομιακή πρόσβαση των δημόσιων αρχών στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (άρθρο 102 ΣΕΚ) και 3. ούτε η Κοινότητα ούτε τα κράτη μέλη ευθύνονται για τις υποχρεώσεις που αναλαμβανουν οι αρχές,οι οργανισμοί ή οι δημόσιες επιχειρήσεις ενός κράτους μέλους (άρθρο 103 ΣΕΚ). Έτσι,η Επιτροπή πρέπει να παρακολουθεί την τήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας με βάση τα εξής δύο κριτήρια : 1. κατά πόσο ο λόγος του προβλεπόμενου ή υφιστάμενου δημοσιονομικού ελλείμματος προς το ακαθάριστο εγχώριο προιόν (δηλαδή, η συνολική αξία όλων των τελικών αγαθών που παράχθηκαν εντός μιας χώρας σε διάστημα ενός έτους) υπερβαίνει μια τιμή αναφοράς της τάξεως του 3% του ΑΕΠ, εκτός και αν, είτε ο λόγος αυτός σημειώνει ουσιαστική και συνεχή πτώση και έχει φθάσει σε επίπεδο παραπλήσιο της τιμής αναφοράς, είτε η υπέρβαση της τιμής αναφοράς είναι απλώς έκτακτη και προσωρινή και 2. κατά πόσο ο λόγος του δημοσίου χρέους προς το ακαθάριστο εγχώριο προιόν υπερβαίνει μια τιμή αναφοράς της τάξεως του 60% του ΑΕΠ, εκτός εάν ο λόγος μειώνεται 20

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ: Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ. ΤΟ ΕΝΙΑΙΟ ΝΟΜΙΣΜΑ. Δρ Νικόλαος Λυμούρης

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ: Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ. ΤΟ ΕΝΙΑΙΟ ΝΟΜΙΣΜΑ. Δρ Νικόλαος Λυμούρης ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ: Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ. ΤΟ ΕΝΙΑΙΟ ΝΟΜΙΣΜΑ Δρ Νικόλαος Λυμούρης ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 Εισήχθη την 1η Ιανουαρίου 1999 και έγινε το νόμισμα περισσότερων από 300 εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ευρώπη.

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με την υιοθέτηση του ευρώ από τη Λιθουανία την 1η Ιανουαρίου 2015

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με την υιοθέτηση του ευρώ από τη Λιθουανία την 1η Ιανουαρίου 2015 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 4.6.2014 COM(2014) 324 final 2014/0170 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την υιοθέτηση του ευρώ από τη Λιθουανία την 1η Ιανουαρίου 2015 EL EL ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ Μακροοικονομική Θεωρία Τι σημαίνει "οικονομική ολοκλήρωση"; Ο βαθμός

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με την υιοθέτηση του ευρώ από τη Λετονία την 1η Ιανουαρίου 2014

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με την υιοθέτηση του ευρώ από τη Λετονία την 1η Ιανουαρίου 2014 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 5.6.2013 COM(2013) 345 final 2013/0190 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την υιοθέτηση του ευρώ από τη Λετονία την 1η Ιανουαρίου 2014 EL EL ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΏΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉΣ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ)

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΏΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉΣ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ) Πολυδεύκης Παπαδόπουλος ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΏΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΉΣ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ) 1950 9 Μαΐου Ο Ρομπέρ Σουμάν, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, εκφωνεί έναν σημαντικό

Διαβάστε περισσότερα

Η Θεωρία της Νομισματικής Ενοποίησης

Η Θεωρία της Νομισματικής Ενοποίησης Η Θεωρία της Νομισματικής Ενοποίησης Περιεχόμενα Κεφαλαίου Έννοια και Στάδια Νομισματικής Ενοποίησης. Τα προσδοκώμενα αποτελέσματα της Νομισματικής Ενοποίησης. Η Διαδικασία της Μετάβασης προς τη Νομισματική

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ 1

ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ 1 Οκτώβριος 2010 1. Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ 1 Η ελληνική οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις τις τελευταίες δεκαετίες. Κύρια χαρακτηριστικά της κρίσης

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Δίκαιο

Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Δίκαιο Δημοσιονομικό Δίκαιο ΠΜΣ 2016-2017 Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Δίκαιο Ανδρέας Τσουρουφλής 7.2.2017 Το ευρωπαϊκό δημοσιονομικό σύστημα Άξονες εξέλιξης Ενοποίηση των προϋπολογισμών Χρηματοδοτική αυτονομία της

Διαβάστε περισσότερα

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 13.5.2015 COM(2015) 244 final Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ με την οποία διαπιστώνεται ότι δεν έχει αναληφθεί αποτελεσματική δράση από το Ηνωμένο Βασίλειο σε εφαρμογή

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΜΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ:

ΔΟΜΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Θέματα Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης 24 ος Διαγωνισμός Εξεταζόμενο μάθημα: Μικροοικονομική Μακροοικονομική και Δημόσια Οικονομική Θέμα 3ο (κληρώθηκε) α) Ποια μέσα διαθέτει η Ευρωπαϊκή

Διαβάστε περισσότερα

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 13 Ιουνίου 2016 (OR. en)

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 13 Ιουνίου 2016 (OR. en) Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 3 Ιουνίου 206 (OR. en) 9329/6 ECOFIN 489 UEM 23 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Θέμα: ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την κατάργηση της απόφασης 2009/46/ΕΚ σχετικά με

Διαβάστε περισσότερα

Βασικά Χαρακτηριστικά

Βασικά Χαρακτηριστικά Βασικά Χαρακτηριστικά Η οικονομία της Κύπρου μπορεί να χαρακτηριστεί, γενικά, ως μικρή, ανοικτή και δυναμική, με τις υπηρεσίες να αποτελούν την κινητήριο δύναμή της. Με την προσχώρηση της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή

Διαβάστε περισσότερα

IMF Survey. Ο μεταρρυθμισμένος δανεισμός του ΝΤ λειτούργησε καλά στην κρίση

IMF Survey. Ο μεταρρυθμισμένος δανεισμός του ΝΤ λειτούργησε καλά στην κρίση IMF Survey ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΝΤ Ο μεταρρυθμισμένος δανεισμός του ΝΤ λειτούργησε καλά στην κρίση Τμήμα στρατηγικής, πολιτικής και επανεξέτασης του ΝΤ 28 Σεπτεμβρίου 2009 Η στήριξη του ΔΝΤ επέτρεψε

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 12.5.2010 COM(2010) 239 τελικό 2010/0135 (NLE) C7-0131/10 Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά µε την υιοθέτηση του ευρώ από την Εσθονία την 1 η Ιανουαρίου 2011 EL EL ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. με σκοπό να τερματιστεί η κατάσταση υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος στο Ηνωμένο Βασίλειο

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. με σκοπό να τερματιστεί η κατάσταση υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος στο Ηνωμένο Βασίλειο ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 13.5.2015 COM(2015) 245 final Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ με σκοπό να τερματιστεί η κατάσταση υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος στο Ηνωμένο Βασίλειο {SWD(2015)

Διαβάστε περισσότερα

ΔΑΠΑΝΕΣ ΕΣΟΔΑ. Προϋπολογισμός Προϋπολογισμός Μεταβολή (%)

ΔΑΠΑΝΕΣ ΕΣΟΔΑ. Προϋπολογισμός Προϋπολογισμός Μεταβολή (%) ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΑΡΙΘ. ΤΟΜΟΣ 1 - ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΣΟΔΩΝ A. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Χρηματοδότηση του γενικού προϋπολογισμού Πιστώσεις που πρέπει να καλυφτούν

Διαβάστε περισσότερα

Η εκτέλεση του προϋπολογισμού του οικονομικού έτους 2015 δείχνει πλεόνασμα ύψους ,74 ευρώ που προκύπτει από:

Η εκτέλεση του προϋπολογισμού του οικονομικού έτους 2015 δείχνει πλεόνασμα ύψους ,74 ευρώ που προκύπτει από: Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 17 Ιουνίου 2016 (OR. en) 9586/16 BUDGET 15 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Θέμα: Σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 2 του γενικού προϋπολογισμού για το 2016: Εγγραφή

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκή Οικονομία. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης.

Ευρωπαϊκή Οικονομία. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης Ευρωπαϊκή Οικονομία Νίκος Κουτσιαράς σε συνεργασία με την Ειρήνη Τσακνάκη Πηγές- Βιβλιογραφία

Διαβάστε περισσότερα

Σύσταση για ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 27.7.2016 COM(2016) 519 final Σύσταση για ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την επιβολή προστίμου στην Πορτογαλία λόγω μη ανάληψης αποτελεσματικής δράσης για την

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ. Βρυξέλλες, 13 Δεκεμβρίου 2011 (OR. en) 2011/0209 (COD) PE-CONS 70/11 CODEC 2165 AGRI 804 AGRISTR 74

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ. Βρυξέλλες, 13 Δεκεμβρίου 2011 (OR. en) 2011/0209 (COD) PE-CONS 70/11 CODEC 2165 AGRI 804 AGRISTR 74 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Βρυξέλλες, 13 Δεκεμβρίου 2011 (OR. en) 2011/0209 (COD) PE-CONS 70/11 CODEC 2165 AGRI 804 AGRISTR 74 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Θέμα: ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

(Πράξεις για την ισχύ των οποίων απαιτείται δημοσίευση) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1466/97 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

(Πράξεις για την ισχύ των οποίων απαιτείται δημοσίευση) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1466/97 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ 2. 8. 97 ΕL Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων Αριθ. L 209/ 1 I (Πράξεις για την ισχύ των οποίων απαιτείται δημοσίευση) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1466/97 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 7ης Ιουλίου 1997 για την

Διαβάστε περισσότερα

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. προκειμένου να τερματιστεί η κατάσταση του υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος στην Κροατία

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. προκειμένου να τερματιστεί η κατάσταση του υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος στην Κροατία ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 10.12.2013 COM(2013) 914 final Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ προκειμένου να τερματιστεί η κατάσταση του υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος στην Κροατία {SWD(2013)

Διαβάστε περισσότερα

Άρθρο 117. (πρώην άρθρο 4 της ΣΕΚ)

Άρθρο 117. (πρώην άρθρο 4 της ΣΕΚ) C 326/96 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 26.10.2012 Αν οι διαβουλεύσεις δεν οδηγήσουν στην εξάλειψη της εν λόγω στρεβλώσεως, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, αποφασίζοντας σύμφωνα με

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΠΙ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΣΩΤΗΡΗ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΔΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΪΌΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΠΙ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΣΩΤΗΡΗ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΔΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΪΌΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΠΙ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΣΩΤΗΡΗ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΔΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΪΌΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ) Η μελέτη έχει ως στόχο να εκτιμήσει το

Διαβάστε περισσότερα

11554/16 ROD/alf,ech DGG 1A

11554/16 ROD/alf,ech DGG 1A Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 5 Αυγούστου 2016 (OR. en) 11554/16 ECOFIN 744 UEM 284 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Θέμα: EKTEΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την επιβολή προστίμου

Διαβάστε περισσότερα

Ενημερωτικό δελτίο 1 ΓΙΑΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ Η ΕΕ ΕΝΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ;

Ενημερωτικό δελτίο 1 ΓΙΑΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ Η ΕΕ ΕΝΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ; Ενημερωτικό δελτίο 1 ΓΙΑΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ Η ΕΕ ΕΝΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ; Από την έναρξη της παγκόσμιας οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης, η ΕΕ βρίσκεται αντιμέτωπη με χαμηλά επίπεδα επενδύσεων. Απαιτούνται

Διαβάστε περισσότερα

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 2.6.2014 COM(2014) 401 final Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την εφαρμογή των γενικών προσανατολισμών των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών που έχουν ως

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2019/0000(INI)

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2019/0000(INI) Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2019-2024 Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής 2019/0000(INI) 19.8.2019 ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με τις οικονομικές πολιτικές της ζώνης του ευρώ (2019/0000(INI)) Επιτροπή

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ)

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) Από την 1η Ιανουαρίου 1999, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αποτελεί το κεντρικό θεσμικό όργανο της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης και είναι επιφορτισμένη με τη

Διαβάστε περισσότερα

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο COM(2017) 801 final.

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο COM(2017) 801 final. Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 23 Νοεμβρίου 2017 (OR. en) 14828/17 ECOFIN 1012 UEM 328 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Ημερομηνία Παραλαβής: Αποδέκτης: Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: Θέμα: Για τον Γενικό

Διαβάστε περισσότερα

Τα όργανα της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης

Τα όργανα της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης Τα όργανα της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης Τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Ένωσης φέρουν την κύρια ευθύνη για τον καθορισμό της ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής, τις αποφάσεις που

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Εκτίμηση του εμπορικού ισοζυγίου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27), με χώρες εκτός αυτής, για το μήνα Οκτώβριο Πηγή Eurostat -

ΘΕΜΑ: Εκτίμηση του εμπορικού ισοζυγίου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27), με χώρες εκτός αυτής, για το μήνα Οκτώβριο Πηγή Eurostat - ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟΥ & ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΕΤΡΑΚΗ 16 Τ.Κ. 105 63 - ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: 210.32.59.198 FAX: 210.32.59.229 ΘΕΜΑ: Εκτίμηση του εμπορικού ισοζυγίου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27), με χώρες εκτός αυτής, για

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2012 και η Ελλάδα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2012 και η Ελλάδα Παραρτήματα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2012 και η Ελλάδα Πίνακας Α1 ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΟΪΟΝ (ετήσια εκατοστιαία μεταβολή όγκου) Σταθμίσεις με ΑΕΠ 2012* 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ. Δημοσιονομικές πληροφορίες για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ. Δημοσιονομικές πληροφορίες για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 15.6.2018 COM(2018) 475 final ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Δημοσιονομικές πληροφορίες για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΤΑ): προβλέψεις

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Εκτίμηση του εμπορικού ισοζυγίου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27), με χώρες εκτός αυτής, για το μήνα Ιούλιο 2011.

ΘΕΜΑ: Εκτίμηση του εμπορικού ισοζυγίου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27), με χώρες εκτός αυτής, για το μήνα Ιούλιο 2011. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟΥ & ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΕΤΡΑΚΗ 16 Τ.Κ. 105 63 - ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ. 210.32.59.197 - FAX 210.32.59.229 ΘΕΜΑ: Εκτίμηση του εμπορικού ισοζυγίου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27), με χώρες εκτός αυτής,

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Εκτίμηση του εμπορικού ισοζυγίου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27), με χώρες εκτός αυτής, για το μήνα Σεπτέμβριο Πηγή Eurostat -

ΘΕΜΑ: Εκτίμηση του εμπορικού ισοζυγίου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27), με χώρες εκτός αυτής, για το μήνα Σεπτέμβριο Πηγή Eurostat - Τετάρτη, 16 Νοεμβρίου ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟΥ & ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΕΤΡΑΚΗ 16 Τ.Κ. 105 63 - ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: 210.32.59.198 FAX: 210.32.59.229 ΘΕΜΑ: Εκτίμηση του εμπορικού ισοζυγίου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27), με

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2013 και η Ελλάδα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2013 και η Ελλάδα Παραρτήματα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2013 και η Ελλάδα Πίνακας Α1 ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΟΪΟΝ (ετήσια εκατοστιαία μεταβολή όγκου) Σταθμίσεις με ΑΕΠ 2013* 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2010 και η Ελλάδα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2010 και η Ελλάδα Παραρτήματα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2010 και η Ελλάδα Πίνακας Α1 ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΟΪΟΝ (ετήσια εκατοστιαία μεταβολή όγκου) Σταθμίσεις με ΑΕΠ 2010* 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Διαβάστε περισσότερα

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2009/416/ΕΚ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Ιρλανδία

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2009/416/ΕΚ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Ιρλανδία ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 18.5.2016 COM(2016) 297 final Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την κατάργηση της απόφασης 2009/416/ΕΚ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Ιρλανδία Σύσταση

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Δεύτερες εκτιμήσεις για την εξέλιξη του Ακαθάριστου

ΘΕΜΑ: Δεύτερες εκτιμήσεις για την εξέλιξη του Ακαθάριστου ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟΥ & ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΕΤΡΑΚΗ 16 Τ.Κ. 105 63 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: 210.32.59.197 FAX: 210.32.59.229 ΘΕΜΑ: Δεύτερες εκτιμήσεις για την εξέλιξη του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), κατά τη διάρκεια του

Διαβάστε περισσότερα

Αν. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. Ημερίδα ΕΙΕΑΔ,«Η αγορά εργασίας σε κρίση», Αθήνα, 9 Ιουλίου 2012

Αν. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. Ημερίδα ΕΙΕΑΔ,«Η αγορά εργασίας σε κρίση», Αθήνα, 9 Ιουλίου 2012 Αν. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Ημερίδα ΕΙΕΑΔ,«Η αγορά εργασίας σε κρίση», Αθήνα, 9 Ιουλίου 2012 Ιστορική κρίση της αγοράς εργασίας ύψος της ανεργίας χωρίς ιστορικό προηγούμενο (22.6%) πολύ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2014 και η Ελλάδα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2014 και η Ελλάδα Παραρτήματα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2014 και η Ελλάδα Πίνακας Α1 ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΟΪΟΝ (ετήσια εκατοστιαία μεταβολή όγκου) Σταθμίσεις με ΑΕΠ 2014** 2009 2010 2011 2012 2013 2014*

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2011 και η Ελλάδα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2011 και η Ελλάδα Παραρτήματα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2011 και η Ελλάδα Πίνακας Α1 ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΟΪΟΝ (ετήσια εκατοστιαία μεταβολή όγκου) Σταθμίσεις με ΑΕΠ 2011* 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκή Οικονομία. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης.

Ευρωπαϊκή Οικονομία. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης Ευρωπαϊκή Οικονομία Νίκος Κουτσιαράς σε συνεργασία με την Ειρήνη Τσακνάκη Πηγές- Βιβλιογραφία

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Εκτίμηση του εμπορικού ισοζυγίου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27), με χώρες εκτός αυτής, για τον μήνα Ιούλιο 2012 - Πηγή Eurostat -

ΘΕΜΑ: Εκτίμηση του εμπορικού ισοζυγίου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27), με χώρες εκτός αυτής, για τον μήνα Ιούλιο 2012 - Πηγή Eurostat - ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟΥ & ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΕΤΡΑΚΗ 16 Τ.Κ. 105 63 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: 210.32.59.198 FAX: 210.32.59.229 ΘΕΜΑ: Εκτίμηση του εμπορικού ισοζυγίου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27), με χώρες εκτός αυτής, για

Διαβάστε περισσότερα

Δημοσιονομική προσαρμογή της Ελλάδας

Δημοσιονομική προσαρμογή της Ελλάδας Δημοσιονομικό Δίκαιο ΠΜΣ 2017-2018 Δημοσιονομική προσαρμογή της Ελλάδας Ανδρέας Τσουρουφλής 6.2.2018 Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Δίκαιο 2 Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) ONE: Economic and Monetary Union

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Εκτίμηση του εμπορικού ισοζυγίου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27), με χώρες εκτός αυτής, για το μήνα Φεβρουάριο 2012 - Πηγή Eurostat -

ΘΕΜΑ: Εκτίμηση του εμπορικού ισοζυγίου των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27), με χώρες εκτός αυτής, για το μήνα Φεβρουάριο 2012 - Πηγή Eurostat - ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ Τετάρτη, 18 Απριλίου ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟΥ & ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΕΤΡΑΚΗ 16 Τ.Κ. 105 63 - ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: 210.32.59.198 FAX: 210.32.59.229 ΘΕΜΑ: Εκτίμηση του εμπορικού ισοζυγίου

Διαβάστε περισσότερα

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 11.5.2016 L 121/11 ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2016/699 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 10ης Μαΐου 2016 σχετικά με τον καθορισμό, για το 2016, των δημοσιονομικών ανώτατων ορίων για ορισμένα καθεστώτα άμεσης στήριξης

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για τον καθορισμό της σύνθεσης της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για τον καθορισμό της σύνθεσης της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 11.6.2014 COM(2014) 227 final 2014/0129 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τον καθορισμό της σύνθεσης της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής EL EL ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΑΡΙΘ. 8 ΣΤΟΝ ΓΕΝΙΚΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΟΥ 2015 ΙΔΙΟΙ ΠΟΡΟΙ ΕΥΡΩΠΑΙΟΣ ΕΠΟΠΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΑΡΙΘ. 8 ΣΤΟΝ ΓΕΝΙΚΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΟΥ 2015 ΙΔΙΟΙ ΠΟΡΟΙ ΕΥΡΩΠΑΙΟΣ ΕΠΟΠΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 19.10.2015 COM(2015) 545 final ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΑΡΙΘ. 8 ΣΤΟΝ ΓΕΝΙΚΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΟΥ 2015 ΙΔΙΟΙ ΠΟΡΟΙ ΕΥΡΩΠΑΙΟΣ ΕΠΟΠΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ EL EL Έχοντας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 8 η Μελετη «Εξελιξεις και Τασεις της Αγορας»

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 8 η Μελετη «Εξελιξεις και Τασεις της Αγορας» ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 8 η Μελετη «Εξελιξεις και Τασεις της Αγορας» Το βασικό συμπέρασμα: Η επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων μετά την ανακήρυξη του δημοψηφίσματος στο τέλος του Ιουνίου διέκοψε την ασθενική

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΘΝΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

ΔΙΕΘΝΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ενότητα 11: Διεθνείς Χρηματοδοτικοί Οργανισμοί Μιχαλόπουλος Γεώργιος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Κρίση στην Ευρωζώνη. Συνέπειες για τη στρατηγική θέση της Ευρώπης στον παγκόσμιο χάρτη.

Κρίση στην Ευρωζώνη. Συνέπειες για τη στρατηγική θέση της Ευρώπης στον παγκόσμιο χάρτη. Κρίση στην Ευρωζώνη. Συνέπειες για τη στρατηγική θέση της Ευρώπης στον παγκόσμιο χάρτη. Ιωάννης Τσαμουργκέλης Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστήμιο Αιγαίου Ελληνική Ένωση Επιχειρηματιών, Οικονομική Διάσκεψη

Διαβάστε περισσότερα

Δομή του δημοσίου χρέους στην Ελλάδα Σύνθεση και διάρκεια λήξης

Δομή του δημοσίου χρέους στην Ελλάδα Σύνθεση και διάρκεια λήξης Δομή του δημοσίου χρέους στην Ελλάδα Σύνθεση και διάρκεια λήξης Στην Ελλάδα η μη ρεαλιστική πρόβλεψη του ταμειακού ελλείμματος κατά το έτος 2009, εξαιτίας της υπερεκτίμησης των εσόδων και της αύξησης των

Διαβάστε περισσότερα

Οι διακυβερνητικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων

Οι διακυβερνητικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων Οι διακυβερνητικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων Η διαδικασία λήψης αποφάσεων στην κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας, καθώς και σε διάφορους άλλους τομείς, όπως είναι η ενισχυμένη συνεργασία,

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία κ. Nicolette Kressl Υφυπουργού Οικονομικών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας

Ομιλία κ. Nicolette Kressl Υφυπουργού Οικονομικών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Ομιλία κ. Nicolette Kressl Υφυπουργού Οικονομικών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Εισαγωγή Κατ αρχάς θα ήθελα να σας μεταφέρω τους χαιρετισμούς του πρώην Ομοσπονδιακού Υπουργού των Οικονομικών,

Διαβάστε περισσότερα

10 χρόνια από την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση: διδάγματα και προοπτικές

10 χρόνια από την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση: διδάγματα και προοπτικές Europe at Schools through Art and Simulation (EuropeStARTS) 11 Μαΐου 2014 10 χρόνια από την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση: διδάγματα και προοπτικές Ευαγόρας Λ. Ευαγόρου Λέκτορας

Διαβάστε περισσότερα

Στις 9 Οκτωβρίου 2017 η Επιτροπή υπέβαλε στο Συμβούλιο το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού (ΣΔΠ) αριθ. 6 του γενικού προϋπολογισμού για το 2017.

Στις 9 Οκτωβρίου 2017 η Επιτροπή υπέβαλε στο Συμβούλιο το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού (ΣΔΠ) αριθ. 6 του γενικού προϋπολογισμού για το 2017. Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 27 Νοεμβρίου 2017 (OR. en) 14275/17 BUDGET 32 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Θέμα: Σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 6 του γενικού προϋπολογισμού για το 2017: Μείωση

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Δίκαιο

Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Δίκαιο Δημοσιονομικό Δίκαιο ΠΜΣ 2018-2019 Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Δίκαιο Ανδρέας Τσουρουφλής 15.1.2019 Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Δίκαιο 2 Το ευρωπαϊκό δημοσιονομικό σύστημα Άξονες εξέλιξης Ενοποίηση των προϋπολογισμών

Διαβάστε περισσότερα

(Υποβλήθηκε από την Επιτροπή στις 18 Οκτωβρίου 1996) ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

(Υποβλήθηκε από την Επιτροπή στις 18 Οκτωβρίου 1996) ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ (ΕΚ) ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την επιτάχυνση και διασαφήνιση της εφαρµογής της διαδικασίας υπερβολικού ελλείµµατος /* COM/96/0496 ΤΕΛΙΚΟ - CNS 96/0248 */ Επίσηµη Εφηµερίδα αριθ. C 368 της

Διαβάστε περισσότερα

Η δύναμη της Ενιαίας Αγοράς

Η δύναμη της Ενιαίας Αγοράς Η δύναμη της Ενιαίας Αγοράς Ηδύναμη της Ενιαίας Αγοράς 457 εκατομμύρια κάτοικοι 10,26 τρισεκατομμύρια Ευρώ συνολικό Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων, προϊόντων και κεφαλαίων μεγαλύτερες

Διαβάστε περισσότερα

Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής

Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής 18.7.2012 2012/2150(INI) ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με το ευρωπαϊκό εξάμηνο για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών: εφαρμογή

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκή Οικονομία. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης.

Ευρωπαϊκή Οικονομία. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης Ευρωπαϊκή Οικονομία Νίκος Κουτσιαράς σε συνεργασία με την Ειρήνη Τσακνάκη Πηγές- Βιβλιογραφία

Διαβάστε περισσότερα

Το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα και το Ευρώ

Το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα και το Ευρώ Το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα και το Ευρώ Διάρθρωση, Λειτουργία, και Προβλήματα 1 Το Ευρωπαϊκό Νοµισµατικό Σύστηµα Το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα (ΕΝΣ) δημιουργήθηκε το 1978, προκειμένου να εξασφαλισθεί

Διαβάστε περισσότερα

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 7.7.2015 L 176/29 ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2015/1089 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 6ης Ιουλίου 2015 σχετικά με τον καθορισμό, για το 2015, των δημοσιονομικών ανώτατων ορίων για ορισμένα καθεστώτα άμεσης στήριξης

Διαβάστε περισσότερα

Η Επιλογή Νομισματικού Καθεστώτος σε Ανοικτές Οικονομίες

Η Επιλογή Νομισματικού Καθεστώτος σε Ανοικτές Οικονομίες Η Επιλογή Νομισματικού Καθεστώτος σε Ανοικτές Οικονομίες Σταθερές Ισοτιμίες, Κυμαινόμενες Ισοτιμίες ή Ενιαίο Νόμισμα 1 Νοµισµατική Πολιτική σε Ανοικτές Οικονοµίες Σε ένα καθεστώς κυμαινομένων συναλλαγματικών

Διαβάστε περισσότερα

Προς μια ενωμενη Ευρώπη

Προς μια ενωμενη Ευρώπη Προς μια ενωμενη Ευρώπη Πιστεύω πως, ανάμεσα σε λαούς που αποτελούν γεωγραφικές ενότητες, πρέπει να υπάρχει κάποιο είδος ομοσπονδιακής ένωσης. Πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα να επικοινωνούν ανά πάσα στιγμή,

Διαβάστε περισσότερα

Σύσταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2010/283/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στο Βέλγιο

Σύσταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2010/283/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στο Βέλγιο ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 2.6.2014 COM(2014) 437 final Σύσταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την κατάργηση της απόφασης 2010/283/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στο Βέλγιο EL EL Σύσταση

Διαβάστε περισσότερα

SEE Economic Review, Αύγουστος 2012 Recoupling Fast. Περίληψη στα Ελληνικά

SEE Economic Review, Αύγουστος 2012 Recoupling Fast. Περίληψη στα Ελληνικά SEE Economic Review, Αύγουστος 2012 Recoupling Fast Περίληψη στα Ελληνικά Αν ποτέ υπήρχε ένα επιχείρημα που υποστηρίζει την αποσύνδεση των αναδυόμενων οικονομιών από τις αναπτυγμένες χώρες, σίγουρα αυτό

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκή Οικονομία. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης.

Ευρωπαϊκή Οικονομία. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης Ευρωπαϊκή Οικονομία Νίκος Κουτσιαράς σε συνεργασία με την Ειρήνη Τσακνάκη Πηγές- Βιβλιογραφία

Διαβάστε περισσότερα

Σύσταση ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 30.5.2012 COM(2012) 301 final Σύσταση ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την εφαρμογή των γενικών προσανατολισμών των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών που έχουν ως νόμισμα

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικό Περιβάλλον

Οικονομικό Περιβάλλον Το Οικονομικό Περιβάλλον Γκίκας Χαρδούβελης* Θεσσαλονίκη, 12 Φεβρουαρίου,, 29 * Οικονομικός Σύμβουλος,, Eurobank EFG Group Καθηγητής, Τμήμα Χρηματοοικονομικής & Τραπεζικής Διοικητικής, Οικονομικό Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΥΡΩΠΗ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑ ΡΟΜΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

Η ΕΥΡΩΠΗ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑ ΡΟΜΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Η ΕΥΡΩΠΗ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑ ΡΟΜΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Οι απαρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης Στα τέλη της δεκαετίας του 1940 η Ευρώπη υπέφερε ακόµη από τις συνέπειες των δύο µακροχρόνιων και ολέθριων

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Ύψος Φορολογικών συντελεστών στα Κράτη Μέλη της Ε.Ε. (27) -Πηγή Eurostat -

ΘΕΜΑ: Ύψος Φορολογικών συντελεστών στα Κράτη Μέλη της Ε.Ε. (27) -Πηγή Eurostat - ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟΥ & ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΕΤΡΑΚΗ 16 Τ.Κ. 105 63 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: 210.32.59.198 FAX: 210.32.59.229 ΘΕΜΑ: Ύψος Φορολογικών συντελεστών στα Κράτη Μέλη της Ε.Ε. (27)

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Διεθνή Μακροοικονομική. Ισοζύγιο Πληρωμών, Συναλλαγματικές Ισοτιμίες, Διεθνείς Χρηματαγορές και το Διεθνές Νομισματικό Σύστημα

Εισαγωγή στη Διεθνή Μακροοικονομική. Ισοζύγιο Πληρωμών, Συναλλαγματικές Ισοτιμίες, Διεθνείς Χρηματαγορές και το Διεθνές Νομισματικό Σύστημα Εισαγωγή στη Διεθνή Μακροοικονομική Ισοζύγιο Πληρωμών, Συναλλαγματικές Ισοτιμίες, Διεθνείς Χρηματαγορές και το Διεθνές Νομισματικό Σύστημα 1 Αντικείµενο Διεθνούς Μακροοικονοµικής Η διεθνής µακροοικονοµική

Διαβάστε περισσότερα

Οι αιτίες του χρέους των χωρών της περιφέρειας: Συμμετοχή στην ΟΝΕ και ελλείμματα του ιδιωτικού τομέα

Οι αιτίες του χρέους των χωρών της περιφέρειας: Συμμετοχή στην ΟΝΕ και ελλείμματα του ιδιωτικού τομέα ΣΥΝΟΨΗ 21 ΣΥΝΟΨΗ Οι αιτίες του χρέους των χωρών της περιφέρειας: Συμμετοχή στην ΟΝΕ και ελλείμματα του ιδιωτικού τομέα 1. Η αναταραχή στην Ευρωζώνη οφείλεται στην παγκόσμια κρίση χρηματιστικοποίησης η

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΑΡΙΘ. 6/2014 ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΣΟΔΩΝ

ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΑΡΙΘ. 6/2014 ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΣΟΔΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 3.12.2014 COM(2014) 730 final ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΑΡΙΘ. 6/2014 ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΣΟΔΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΑΠΑΝΩΝ ΑΝΑ ΤΜΗΜΑ Τμήμα III Επιτροπή

Διαβάστε περισσότερα

Όσον αφορά τις δαπάνες, προτείνονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις:

Όσον αφορά τις δαπάνες, προτείνονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 8 Νοεμβρίου 2016 (OR. en) 13583/16 BUDGET 29 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Θέμα: Σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 4 στον γενικό προϋπολογισμό του 2016: Ενημέρωση

Διαβάστε περισσότερα

Η Επιλογή Νομισματικού Καθεστώτος σε Ανοικτές Οικονομίες. Σταθερές Ισοτιμίες, Κυμαινόμενες Ισοτιμίες ή Ενιαίο Νόμισμα

Η Επιλογή Νομισματικού Καθεστώτος σε Ανοικτές Οικονομίες. Σταθερές Ισοτιμίες, Κυμαινόμενες Ισοτιμίες ή Ενιαίο Νόμισμα Η Επιλογή Νομισματικού Καθεστώτος σε Ανοικτές Οικονομίες Σταθερές Ισοτιμίες, Κυμαινόμενες Ισοτιμίες ή Ενιαίο Νόμισμα Νοµισµατική Πολιτική σε Ανοικτές Οικονοµίες Σε ένα καθεστώς κυμαινομένων συναλλαγματικών

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ. ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ» (σελ. 196-206)

«ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ. ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ» (σελ. 196-206) ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ & ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ & ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΩΝ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΑΝ. ΜΑΣΤΡΟΓΙΑΝΝΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Συνθήκη Σένγκεν Η Γαλλία, η Γερμανία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και οι Κάτω Χώρες αποφάσισαν, το 1985,

Συνθήκη Σένγκεν Η Γαλλία, η Γερμανία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και οι Κάτω Χώρες αποφάσισαν, το 1985, Συνθήκη Σένγκεν Ο χώρος και η συνεργασία Σένγκεν βασίζονται στη συνθήκη του Σένγκεν (Λουξεμβούργο) του 1985. Ο χώρος Σένγκεν αποτελεί έδαφος όπου εξασφαλίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων. Οι χώρες

Διαβάστε περισσότερα

Οι διακυβερνητικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων

Οι διακυβερνητικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων Οι διακυβερνητικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων Η διαδικασία λήψης αποφάσεων στην κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας, καθώς και σε διάφορους άλλους τομείς, όπως είναι η ενισχυμένη συνεργασία,

Διαβάστε περισσότερα

Επίσημη Εφημερίδα L 52. της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Νομοθεσία. Νομοθετικές πράξεις. 60ό έτος 28 Φεβρουαρίου Έκδοση στην ελληνική γλώσσα.

Επίσημη Εφημερίδα L 52. της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Νομοθεσία. Νομοθετικές πράξεις. 60ό έτος 28 Φεβρουαρίου Έκδοση στην ελληνική γλώσσα. Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 52 Έκδοση στην ελληνική γλώσσα Νομοθεσία 60ό έτος 28 Φεβρουαρίου 2017 Περιεχόμενα I Νομοθετικές πράξεις Οριστική έκδοση (ΕΕ, Ευρατόμ) 2017/303 του διορθωτικού

Διαβάστε περισσότερα

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2009/415/ΕΚ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Ελλάδα

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2009/415/ΕΚ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Ελλάδα ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 12.7.2017 COM(2017) 380 final Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την κατάργηση της απόφασης 2009/415/ΕΚ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Ελλάδα EL EL

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Aπo το 1950 έως το Aπo το 1992 και μετά O ανασταλτικός ρόλος της Μεγάλης Βρετανίας και Γαλλίας

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Aπo το 1950 έως το Aπo το 1992 και μετά O ανασταλτικός ρόλος της Μεγάλης Βρετανίας και Γαλλίας ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος πρώτης και δεύτερης έκδοσης... 15 Πρόλογος τρίτης έκδοσης... 19 Πρόλογος του συγγραφέα της πρώτης και δεύτερης έκδοσης... 21 Πρόλογος συγγραφέα τρίτης έκδοσης... 25 Συντομογραφίες...

Διαβάστε περισσότερα

9291/17 ΔΙ/σα 1 DG B 1C - DG G 1A

9291/17 ΔΙ/σα 1 DG B 1C - DG G 1A Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 12 Ιουνίου 2017 (OR. en) 9291/17 ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Αποδέκτης: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου ECOFIN 397 UEM 146 SOC 377 EMPL 291 COMPET 394 ENV 493 EDUC

Διαβάστε περισσότερα

34. ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΙΤΛΟΣ Ι. Άρθρο 1

34. ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΙΤΛΟΣ Ι. Άρθρο 1 C 310/382 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 16.12.2004 34. ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΑ ΥΨΗΛΑ ΣΥΜΒΑΛΛΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ, ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

5538/11 GA/ag,nm DG C 1 B

5538/11 GA/ag,nm DG C 1 B ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 11 Φεβρουαρίου 2011 (OR. en) 5538/11 Διοργανικός φάκελος: 2010/0384 (NLE) PI 3 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Θέμα: ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την έγκριση ενισχυμένης

Διαβάστε περισσότερα

ΙΙ. ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

ΙΙ. ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ Α. ΚΡΑΤΗ-ΜΕΛΗ ΜΕ ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΗ ΙΙ. ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 01.01.1999-31.12.2001 Στα κράτη-μέλη τα οποία δεν θα συμμετάσχουν από την αρχή στη Νομισματική Ένωση (παρακάτω "κράτη-μέλη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι

ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι Ενότητα 11: Η Δημοσιονομική Πολιτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση Κουτεντάκης Φραγκίσκος Γαληνού Αργυρώ Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για τον καθορισμό της σύνθεσης της Επιτροπής των Περιφερειών

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για τον καθορισμό της σύνθεσης της Επιτροπής των Περιφερειών ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 11.6.2014 COM(2014) 226 final 2014/0128 (NLE) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τον καθορισμό της σύνθεσης της Επιτροπής των Περιφερειών EL EL ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. ΠΛΑΙΣΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Δελτίο τύπου. Το 2016 η ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας

Δελτίο τύπου. Το 2016 η ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας Δελτίο τύπου Λευκωσία, 13 Μαρτίου 2015 Το 2016 η ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας Αναθεωρούνται οι προβλέψεις της ΕΥ για την πορεία του κυπριακού ΑΕΠ το 2015 από αύξηση 0,3% σε μείωση 0,4%. Για το 2016

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL A8-0302/7. Τροπολογία. Marco Valli, Marco Zanni, Rolandas Paksas εξ ονόματος της Ομάδας EFDD

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL A8-0302/7. Τροπολογία. Marco Valli, Marco Zanni, Rolandas Paksas εξ ονόματος της Ομάδας EFDD 16.11.2016 A8-0302/7 7 Παράγραφος 1 α (νέα) 1α. καταγγέλλει το γεγονός ότι η ευρωζώνη συνεχίσει να πλήττεται από υψηλά επίπεδα ανεργίας και υπερβολικά χαμηλό πληθωρισμό, ως άμεση συνέπεια της υιοθέτησης

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL A8-0383/7. Τροπολογία. Marco Valli, Rolandas Paksas εξ ονόματος της Ομάδας EFDD

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL A8-0383/7. Τροπολογία. Marco Valli, Rolandas Paksas εξ ονόματος της Ομάδας EFDD 31.1.2018 A8-0383/7 7 Παράγραφος 10 10. συμφωνεί με την ΕΚΤ ότι, προκειμένου να μετατραπεί η υφιστάμενη κυκλική ανάκαμψη σε ένα σενάριο σταθερής, βιώσιμης και ισχυρής οικονομικής ανάπτυξης με διαρθρωτικό

Διαβάστε περισσότερα

Σύσταση ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Ιρλανδίας για το 2012

Σύσταση ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Ιρλανδίας για το 2012 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 30.5.2012 COM(2012) 316 final Σύσταση ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Ιρλανδίας για το 2012 και τη διατύπωση γνώμης του Συμβουλίου

Διαβάστε περισσότερα

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2010/288/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Πορτογαλία

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2010/288/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Πορτογαλία ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 22.5.2017 COM(2017) 530 final Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την κατάργηση της απόφασης 2010/288/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Πορτογαλία EL

Διαβάστε περισσότερα

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2010/401/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Κύπρο

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2010/401/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Κύπρο ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 18.5.2016 COM(2016) 295 final Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την κατάργηση της απόφασης 2010/401/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Κύπρο EL EL

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 974/98 όσον αφορά την εισαγωγή του ευρώ στη Λετονία

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 974/98 όσον αφορά την εισαγωγή του ευρώ στη Λετονία ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 5.6.2013 COM(2013) 337 final 2013/0176 (NLE) Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 974/98 όσον αφορά την εισαγωγή του ευρώ στη Λετονία

Διαβάστε περισσότερα

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο COM(2016) 297 final.

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο COM(2016) 297 final. Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 23 Μαΐου 2016 (OR. en) 9317/16 ECOFIN 484 UEM 226 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Ημερομηνία Παραλαβής: Αποδέκτης: Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: Θέμα: Για τον Γενικό

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες, 26 Φεβρουαρίου 2013 (OR. en) 6206/13 Διοργανικός φάκελος: 2012/0262 (NLE) JUSTCIV 22 ATO 17 OC 78

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες, 26 Φεβρουαρίου 2013 (OR. en) 6206/13 Διοργανικός φάκελος: 2012/0262 (NLE) JUSTCIV 22 ATO 17 OC 78 ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 26 Φεβρουαρίου 2013 (OR. en) 6206/13 Διοργανικός φάκελος: 2012/0262 (NLE) JUSTCIV 22 ATO 17 OC 78 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Θέμα: ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ που

Διαβάστε περισσότερα