ιαδικασίες Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης Εργων και ραστηριοτήτων Επαµεινώνδας Τολέρης

Transcript

1 ιαδικασίες Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης Εργων και ραστηριοτήτων Επαµεινώνδας Τολέρης ιευθυντής ΕΥΠΕ/ΥΠΕΧΩ Ε

2 Περιεχόµενα Παρουσίασης Ο θεσµός των ΜΠΕ στην Ελλάδα - Ιστορική Αναδροµή Κοινοτική Οδηγία 97/11/ΕΚ Νέο πλαίσιο περιβαλλοντικής αδειοδότησης Case-study: Κρίσιµα και επικίνδυνα σηµεία κατά την εκπόνηση της ΜΠΕ και τον σχεδιασµό υδροηλεκτρικών έργων

3 Ο θεσµός των ΜΠΕ στην Ελλάδα - Ιστορική Αναδροµή Νόµος 998/79 Για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις. Εξορυκτικές δραστηριότητες και άλλα έργα. Π /81 Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για βιοµηχανικές εγκαταστάσεις και συναφείς δραστηριότητες. Νόµος 1650/86 ΦΕΚ 557/Β/87 Θεσµικό πλαίσιο για την Προστασία του Περιβάλλοντος. Εκπόνηση ΜΠΕ για τουριστικές εγκαταστάσεις σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στο Ν. 1650/86 για το περιβάλλον.

4 Ο θεσµός των ΜΠΕ στην Ελλάδα - Ιστορική Αναδροµή ΚΥΑ 69269/5387/90 Ολοκλήρωση του θεσµού των ΜΠΕ ΚΥΑ 75308/5512/90 για έργα και δραστηριότητες σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στο Ν.1650/86 και τις Κοινοτικές Οδηγίες 84/360 και 85/337. DIR 84/360/ΕΟΚ Εκ των προτέρων εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την ανάπτυξη βιοµηχανικών δραστηριοτήτων. DIR 85/337/ΕΟΚ Εκ των προτέρων εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την υλοποίηση έργων και δραστηριοτήτων. DIR 97/11/EK Τροποποίηση της Κοινοτικής Οδηγίας 85/337/ΕΟΚ.

5 Κοινοτική Οδηγία 97/11/ΕΚ ΚΥΡΙΕΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Ο ΗΓΙΑΣ 85/337/ΕΟΚ Η θέσπιση συγκεκριµένων κριτηρίων για την επιλογή έργων του Παραρτήµατος II που θα υποβληθούν υποχρεωτικά σε εκτίµηση (screening). Η εισαγωγή της διαδικασίας οριοθέτησης του πεδίου περιεχοµένων των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (scoping). Η δηµιουργία ευνοϊκότερων όρων για τις διαβουλεύσεις µε το κοινό και τη διατύπωση της γνώµης του στην αρµόδια αρχή. Καθορισµός της διαδικασίας σε περίπτωση διασυνοριακής ρύπανσης. Καθιέρωση της παρακολούθησης του έργου. Σηµαντική ενίσχυση επαύξηση των Παραρτηµάτων I και II της Οδηγίας 85/337 µε την προσθήκη νέων έργων και δραστηριοτήτων. Εµπλουτισµός του Παραρτήµατος III (περιεχόµενο ΜΠΕ), ιδιαίτερα για το θέµα των εναλλακτικών λύσεων.

6 Νέο πλαίσιο περιβαλλοντικής αδειοδότησης Νόµος 3010/2002 Εναρµόνιση του Ν. 1650/1986 µε τις Οδηγίες 97/11/ΕΚ και 96/61/ΕΚ. Νέο θεσµικό πλαίσιο για περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις έργων και δραστηριοτήτων. ΚΥΑ15393/2332/02 Υπουργικές Αποφάσεις ΚΥΑ11014/703/Φ104/03 κατ επιταγή του ΚΥΑ 37111/2021/03 Ν. 3010/2002. ΚΥΑ 1726/2003 Ειδικές διατάξεις για περιβαλλοντική αδειοδότηση εγκαταστάσεων σταθµών ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας.

7 ΠΙΝΑΚΑΣ 1: ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΣΕ ΟΜΑ ΕΣ 1η ΟΜΑ Α 2η ΟΜΑ Α 3η ΟΜΑ Α 4η ΟΜΑ Α 5η ΟΜΑ Α ΕΡΓΑ Ο ΟΠΟΙΪΑΣ Υ ΡΑΥΛΙΚΑ ΕΡΓΑ ΛΙΜΕΝΙΚΑ ΕΡΓΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΥΠΟ ΟΜΩΝ (ΕΕΛ, ΧΥΤΑ, κλπ) ΕΞΟΡΥΚΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 6η ΟΜΑ Α ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ - ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΟΛΕΟ ΟΜΙΑΣ 7η ΟΜΑ Α 8η ΟΜΑ Α 9η ΟΜΑ Α 10η ΟΜΑ Α ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Υ ΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΙΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΖΩΝΩΝ ΕΙ ΙΚΑ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

8 ΙΑΓΡΑΜΜΑ 1: ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΘΕ ΟΜΑ ΑΣ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ Α ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΟΥ Ν. 1650/86 Β ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΟΥ Ν. 1650/86 1η Υποκατηγορία 2η Υποκατηγορία 3η Υποκατηγορία 4η Υποκατηγορία ΑΡΜΟ ΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΑΡΜΟ ΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΑΡΜΟ ΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΑΡΜΟ ΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΕΣ ΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ α) ΠΠΕ I β) ΜΠΕ Ι ΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ α) ΠΠΕ II β) ΜΠΕ IΙ α) ΠΠΕ II /ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ β) Κατά περίπτωση: ΜΠΕ IΙ /ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ή Π.ΕΚΘΕΣΗ /ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΕΣ ΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

9 ΙΑΓΡΑΜΜΑ 2: ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ Α ΕΙΟ ΟΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ Α ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΤΟΥ Ν.1650/86. 1η ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α. Νέα εργα και δραστηριότητες. Β. Υφιστάµενα έργα και δραστηριότητες. Επέκταση-Τροποποίηση-Εκσυγχρονισµός υφισταµένων ή Ανανέωση άδειας λειτουργίας ΠΡΟΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ (ΠΠΕ) Υποβολή αίτησης στην αρµόδια ΚεντρικήΥπηρεσία Περιβάλλοντος / ΥΠΕΧΩ Ε. Η αίτηση περιλαµβάνει ΠΠΕ Τύπου Ι, καθώς και τα απαιτούµενα δικαιολογητικά που περιλαµβάνονται σ αυτήν. Απόψεις Αποψη-γνωµοδότηση της ιοίκησης επί της ΠΠΕ µε έγγραφο του Γ..Περιβάλλοντος ΝΑΙ ιαβίβαση της ΠΠΕ για γνωµοδότηση στις Κεντρικές Υπηρεσίες άλλων συναρµόδιων Υπουργείων στην /νση Χωροταξίας ΥΠΕΧΩ Ε κατά περίπτωση: - στους Οργανισµούς Αθήνας και Θεσσαλονίκης - στη /νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασµού (Τµήµα ΦΠ) για περιοχές NATURA ή ή Υποβολή αίτησης στην αρµόδια Κεντρική Υπηρεσία Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩ Ε Η αίτηση περιλαµβάνει τεχνική έκθεση και δικαιολογητικά σύµφωνα µε τοπαράρτηµα 6 Επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις ως προς τις επιπτώσεις στο περιβάλλον ή απαιτείται νέα περιβαλλοντική άδεια ; ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ (ΜΠΕ) Υποβολή αίτησης στην ίδια µε την ΠΠΕ αρµόδια ΚεντρικήΥπηρεσία Περιβάλλοντος / ΥΠΕΧΩ Ε. Η αίτηση περιλαµβάνει ΜΠΕ Τύπου Ι, καθώς και τα απαιτούµενα δικαιολογητικά που περιλαµβάνονται σ αυτήν. Απόψεις ΟΧΙ Υλοποίηση έργου ή δραστηριότητας ιαβίβαση της ΜΠΕ για δηµοσιοποίηση στο κοινό µέσω του οικείου Νοµαρχιακού Συµβουλίου, σύµφωνα µε τη ΚΥΑ ηµοσιοποίησης ιαβίβαση της ΜΠΕ για γνωµοδότηση στις Κεντρικές Υπηρεσίες άλλων συναρµόδιων Υπουργείων κατά περίπτωση: - στην /νση Χωροταξίας ΥΠΕΧΩ Ε - στους Οργανισµούς Αθήνας και Θεσσαλονίκης - στη /νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασµού (Τµήµα ΦΠ) για περιοχές NATURA ηµοσιοποίηση της άποψηςγνωµοδότησης της ιοίκησης επί της ΠΠΕ µέσω του οικείου Νοµαρχιακού Συµβουλίου Ενηµέρωση Κοινού Κοινή Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων ΥΠΕΧΩ Ε και συναρµοδίων Υπουργών ηµοσιοποίηση της ΚΥΑ Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων µέσω του οικείου Νοµαρχιακού Συµβουλίου Ενηµέρωση Κοινού

10 ΙΑΓΡΑΜΜΑ 3: ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ Α ΕΙΟ ΟΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ Α ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΤΟΥ Ν. 1650/86 2η ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α. Νέα εργα και δραστηριότητες. Β. Υφιστάµενα έργα και δραστηριότητες. Επέκταση-Τροποποίηση-Εκσυγχρονισµός υφισταµένων ή Ανανέωση άδειας λειτουργίας ΠΡΟΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ (ΠΠΕ) Υποβολή αίτησης στην /νση ΠΕΧΩ της οικείας Περιφέρειας. Η αίτηση περιλαµβάνει ΠΠΕ Τύπου ΙΙ, καθώς και τα απαιτούµενα δικαιολογητικά που περιλαµβάνονται σ αυτήν. ΝΑΙ ή ή Υποβολή αίτησης στην /νση ΠΕΧΩ της οικείας Περιφέρειας Η αίτηση περιλαµβάνει τεχνική έκθεση και δικαιολογητικά σύµφωνα µε τοπαράρτηµα 6 Επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις ως προς τις επιπτώσεις στο περιβάλλον ή απαιτείται νέα περιβαλλοντική άδεια ; ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ (ΜΠΕ) ΟΧΙ Παραµένει το έργο ή η δραστηριότητα στην ίδια Υποκατηγορία ; ΝΑΙ Υλοποίηση έργου ή δραστηριότητας ΟΧΙ Εξετάζεται το έργο ή η δραστηριότητα σύµφωνα µε τη νέα Υποκατηγορία που εντάσσεται ιαβίβαση της ΜΠΕ για δηµοσιοποίηση στο κοινό µέσω του οικείου Νοµαρχιακού Συµβουλίου, σύµφωνα µε τη ΚΥΑ ηµοσιοποίησης Απόψεις Αποψη-γνωµοδότηση της ιοίκησης επί της ΠΠΕ µε έγγραφο του Γ..Περιφέρειας ιαβίβαση της ΠΠΕ για γνωµοδότηση στις Περιφερειακές ή Νοµαρχιακές Υπηρεσίες άλλων συναρµόδιων Υπουργείων κατά περίπτωση: στους Οργανισµούς Αθήνας και Θεσσαλονίκης Υποβολή αίτησης στην /νση ΠΕΧΩ της οικείας Περιφέρειας. Η αίτηση περιλαµβάνει ΜΠΕ Τύπου ΙΙ, καθώς και τα απαιτούµενα δικαιολογητικά που περιλαµβάνονται σ αυτήν. ιαβίβαση της ΜΠΕ για γνωµοδότηση στις Περιφερειακές ή Νοµαρχιακές Υπηρεσίες άλλων συναρµόδιων Υπουργείων κατά περίπτωση: στους Οργανισµούς Αθήνας και Θεσσαλονίκης Απόψεις ηµοσιοποίηση της άποψηςγνωµοδότησης της ιοίκησης επί της ΠΠΕ µέσω του οικείου Νοµαρχιακού Συµβουλίου Ενηµέρωση Κοινού Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων από τον Γ.Γ.Περιφέρειας ηµοσιοποίηση της ΚΥΑ Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων µέσω του οικείου Νοµαρχιακού Συµβουλίου Ενηµέρωση Κοινού

11 ΙΑΓΡΑΜΜΑ 4: ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ Α ΕΙΟ ΟΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ Β ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΤΟΥ Ν. 1650/86 3η ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α. Νέα εργα και δραστηριότητες. Β. Υφιστάµενα έργα και δραστηριότητες. Β.1. Επέκταση - Τροποποίηση - Εκσυγχρονισµός Β. 2. Ανανέωση άδειας λειτουργίας ΠΡΟΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ (ΠΠΕ) Υποβολή αίτησης στην /νση ΠΕΧΩ της οικείας Περιφέρειας. Η αίτηση περιλαµβάνει ΠΠΕ Τύπου ΙΙ, καθώς και τα απαιτούµενα δικαιολογητικά που περιλαµβάνονται σ αυτήν. Γνωµοδότηση ή Απόφαση επί της ΠΠΕ µε έγγραφο του Γ..Περιφέρειας Υποβολή αίτησης στην /νση ΠΕΧΩ της οικείας Περιφέρειας Η αίτηση περιλαµβάνει τεχνική έκθεση και δικαιολογητικά σύµφωνα µε τοπαράρτηµα 6 Παραµένει το έργο ή η δραστηριότητα στην ίδια Υποκατηγορία ; ΝΑΙ ΟΧΙ Εξετάζεται το έργο ή η δραστηριότητα σύµφωνα µε τη νέα Υποκατηγορία που εντάσσεται Υποβολή αιτήµατος στην αρµόδια κατά τόπο και καθ ύλη Υπηρεσία Περιβάλλοντος της Περιφέρειας ή της Νοµαρχίας που εξέδωσε την προηγούµενη περιβαλλοντική άδεια Η αίτηση περιλαµβάνει τεχνική έκθεση και δικαιολογητικά σύµφωνα µε το Παράρτηµα 6 Απαιτείται η έκδοση νέας περιβαλλοντικής άδειας ; ή ΑΝ Απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση ως έργο ή δραστηριότητα της 2ης Υποκατηγορίας ΝΑΙ ή ή ή Επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις ως προς τις επιπτώσεις στο περιβάλλον ; Απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση ως έργο ή δραστηριότητα της 4ης Υποκατηγορίας ΟΧΙ Υλοποίηση έργου ή δραστηριότητας ΟΧΙ Ισχύει η προηγούµενη άδεια η οποία παρατείνεται χρονικά Κατά περίπτωση ΝΑΙ Ταυτόχρονη αξιολόγηση ΠΠΕ ως έργο της 2ης Υποκατηγορίας από τη /νση ΠΕΧΩ της οικείας Περιφέρειας Ακολουθείται αξιολόγηση ΜΠΕ ως έργο της 2ης Υποκατηγορίας από τη /νση ΠΕΧΩ της οικείας Περιφέρειας Ακολουθείται αξιολόγηση Π.ΕΚΘ. ως έργο της 4ης Υποκατηγορίας από τη Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση

12 ΙΑΓΡΑΜΜΑ 5: ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ Α ΕΙΟ ΟΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ Β ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΤΟΥ Ν. 1650/86 4η ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α. Νέα εργα και δραστηριότητες. Β. Υφιστάµενα έργα και δραστηριότητες. Β.1. Επέκταση - Τροποποίηση - Εκσυγχρονισµός Β. 2. Ανανέωση άδειας λειτουργίας ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ (Π.ΕΚΘΕ.) Υποβολή αίτησης στην αρµόδια Νοµαρχιακή Υπηρεσία Περιβάλλοντος Η αίτηση περιλαµβάνει Π.ΕΚΘΕ. Υποβολή αίτησης στην αρµόδια Νοµαρχιακή Υπηρεσία Περιβάλλοντος Η αίτηση περιλαµβάνει τεχνική έκθεση σύµφωνα µε τοπαράρτηµα 6 Υποβολή αιτήµατος στην αρµόδια Νοµαρχιακή Υπηρεσία Περιβάλλοντος Η αίτηση συνοδεύεται από την προηγούµενη Απόφαση Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων ιαβίβαση Π.ΕΚΘΕ. Για γνωµοδότηση στις συναρµόδιες Νοµαρχιακές Υπηρεσίες Παραµένει το έργο ή η δραστηριότητα στην 4η Υποκατηγορία ; ΝΑΙ ΟΧΙ Εξετάζεται το έργο ή η δραστηριότητα σύµφωνα µε τη νέα Υποκατηγορία που εντάσσεται Απαιτείται η έκδοση νέας περιβαλλοντικής άδειας ; ΝΑΙ ΟΧΙ Απόψεις ΝΑΙ Επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις ως προς τις επιπτώσεις στο περιβάλλον ; ΟΧΙ Ισχύει η προηγούµενη άδεια η οποία παρατείνεται χρονικά Επιβολή περιβαλλοντικών όρων µε Απόφαση του Νοµάρχη

13 Απλοποιηµ ένο διάγραµµα ροής για την διαδικασία εκτίµ ησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και την σχέση της µε την εκτίµ ηση, έγκριση και εφαρµ ογή του έργου στην Ευρωπαϊκή Ενωση και σε σχέση µε την Οδηγία 85/337/ΕΟΚ ιαδικασία εκτίµ ησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ιαδικασία εξέλιξης του έργου Ο κύριος του έργου αξιολογεί τα πιθανά αποτελέσµ ατα των εναλλακτικών λύσεων, για να επιλέξει µεταξύ αυτών (πολύ περιορισµ ένη πρόβλεψη στην Οδηγία/ Παράρτηµ α ΙΙΙ). Ο κύριος του έργου εξετάζει εναλλακτικούς τρόπους για την επίτευξη τω ν σκοπών του προγράµµατος. Ο κύριος του έργου καθορίζει εάν πιθανόν για το σχέδιο έργου απαιτείται ΜΠΕ (στάδιο «screening»). Εάν απαιτείται τότε αυτός καθορίζει το πεδίο εκτίµ ησης. Εκτιµ ώνται τα απαιτούµ ενα επανορθωτικά µέτρα και ενσωµ ατώνονται στο σχέδιο (Μερική πρόβλεψη στην Οδηγία/ άρθρα 2 & 4 και Παραρτήµ ατα Ι ΙΙΙ). Ο κύριος του έργου επιλέγει το σχέδιο έργου που προτιµά, προγραµµατίζει και σχεδιάζει την ανάπτυξή του και προσδιορίζει, εκτιµ ά και επιλέγει µεταξύ διαφορετικών παραλλαγών του σχεδίου. Συντάσσεται η ΜΠΕ για το επιλεγέν σχέδιο έργου και υποβάλλεται στην αρµ όδια Αρχή (Αρθρο 5) Ο κύριος του έργου καταλήγει στον προγραµµατισµ ό και σχεδιασµ ό του έργου µε σκοπό την αίτηση αδειοδότησης. Ο κύριος του έργου υποβάλλει την αίτηση αδειοδότησης και τη ΜΠΕ στην αρµ όδια Αρχή. Η αρµ όδια Αρχή ή κάποιος άλλος Φορέας που έχει ιδρυθεί για το σκοπό αυτό, αξιολογεί τη ΜΠΕ και προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες για την πραγµ ατοποίηση τω ν διαβουλεύσεων (άρθρο 6). Αντίγραφα αποστέλλονται στις καθορισµένες περιβαλλοντικές υπηρεσίες για έκφραση απόψεων (άρθρο 6). Αντίγραφα είναι διαθέσιµα στο κοινό για έκφραση απόψεων. Εάν είναι απαραίτητο, αντίγραφα αποστέλλονται σε άλλα κράτη-µέλη, σαν βάση τω ν αναγκαίων διαβουλεύσεων (άρθρο 7). Η αρµ όδια Αρχή αποφασίζει λαµβάνοντας υπόψη όλες τις απόψεις, συµ περιλαµβανοµ ένων και τω ν πορισµ άτων της ΜΠΕ και τω ν διαβουλεύσεων (άρθρο 8). Η αρµ όδια Αρχή δηµ οσιοποιεί την απόφασή της, τους όρους που την συνοδεύουν και ενδεχοµ ένως τους λόγους που θεµ ελιώνουν την απόφαση αυτή (άρθρο 9). Μετά την πραγµ ατοποίηση του έργου, παρακολουθούνται οι συνέπειες της εφαρµ ογής και η συµµόρφωση µε τους όρους που έχουν τεθεί. Σε ορισµ ένες περιπτώσεις αυτό µπορεί να οδηγήσει σε τροποποιήσεις του έργου (καµ ία πρόβλεψη στην Οδηγία). ΠΗΓΗ: A.. Review of the implementation of Directive 85/337/EEC, N. Lee and C. Jones, September 1991

14 ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΟ ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΜΠΕ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΩΝ Ο ΟΠΟΙΙΑΣ Μελέτη Σκοπιµ ότητας Εργου ΠΠΕ : Προµ ελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ΠΠΕΑ: Προκαταρκτική Περιβαλλοντική Εκτίµ ηση & Αξιολόγηση ΜΠΕ: Μελέτη Περ ιβ αλλοντικών Επιπτώσεων 1 η ΦΑΣΗ Εντολή για Αναγνωριστική Μελέτη Οδοποιίας Εκπόνηση Αναγνωριστικής Μελέτης Οδοποιίας Τυχόν τροποποιήσεις Αναγνωριστικής Μελέτης Οδοποιίας Εγκριση Αναγνωριστικής Μελέτης Εντολή Εκπόνησης ΠΠΕ Εκπόνηση ΠΠΕ Γνωµ οδότηση ΠΠΕΑ (προτεινόµ ενη λύση) Εκπόνηση άλλων µελετών 2 η ΦΑΣΗ Εγκριση Προµ ελέτης Οδοποιίας Τροποποίηση Προµ ελέτης σύµ φωνα µε Π.Ο. Εκπόνηση Προµ ελέτης Οδοποιίας Εντολή Εκπόνησης Προµ ελέτης Οδοποιίας Εκπόνηση άλλων µελετών Εγκριση Περιβαλλοντικών Ορων (Π.Ο.) Εκπόνηση ΜΠΕ Εντολή Εκπόνησης ΜΠΕ 3 η ΦΑΣΗ Εντολή Εκπόνησης Οριστικής Μελέτης Εκπόνηση Οριστικής Μελέτης Εγκριση Οριστικής Μελέτης Ελέγχος Τήρησης Περιβαλλοντικών Ορων ΑΛΛΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ (π.χ. Τεχνικά έργααπαλλοτριώσεις) 4 Η ΦΑΣΗ ΗΜΟΠΡΑΤΗΣΗ Εκπόνηση Τευχών ηµ οπράτησης Εντολή Εκπόνησης Τευχών ηµ οπράτησης 5 η ΦΑΣΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ

15 Case-study: Κρίσιµα και επικίνδυνα σηµεία κατά την εκπόνηση ΜΠΕ και τον σχεδιασµό υδροηλεκτρικών έργων Τα υδροηλεκτρικά έργα αποτελούνται: είτε από κατασκευή φράγµατος µε αντίστοιχη λεκάνη κατάκλυσης και υδροηλεκτρικό σταθµό στον πόδα του φράγµατος ή σε απόσταση κατάντη του φράγµατος µε αντίστοιχη εκτροπή του ρέµατος είτε από µικρό αναβαθµό που κατασκευάζεται στο ρέµα, µε αντίστοιχο αγωγό προσαγωγής ύδατος, µε τον οποίο γίνεται εκτροπής της φυσικής κοίτης του ρέµατος και κτίριο υδροηλεκτρικού σταθµού.

16 Case-study: Κρίσιµα και επικίνδυνα σηµεία κατά την εκπόνηση ΜΠΕ και τον σχεδιασµό υδροηλεκτρικών έργων Τα υδροηλεκτρικά έργα και ιδιαίτερα τα µικρά υδροηλεκτρικά (µέχρι 10 MW παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιµες πηγές) θεωρούνται σχετικά φιλικά προς το περιβάλλον έργα µε αντιµετωπίσιµες επιπτώσεις. Παρόλα αυτά, υπάρχουν περιορισµοί τόσο κατά την κατασκευή όσο και κατά την λειτουργία των υδροηλεκτρικών έργων, που θα πρέπει να λαµβάνονται σοβαρά υπόψη κατά τον σχεδιασµό των έργων αλλά και κατά την εκπόνηση των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων προκειµένου να αντιµετωπιστούν µε επανορθωτικά µέτρα.

17 Case-study: Κρίσιµα και επικίνδυνα σηµεία κατά την εκπόνηση ΜΠΕ και τον σχεδιασµό υδροηλεκτρικών έργων Οι βασικότερες επιπτώσεις στο περιβάλλον που χρήζουν αντιµετώπισης είναι οι εξής: Μείωση της παροχής στην κοίτη του υδατορέµατος µεταξύ της υδροληψίας και του υδροηλεκτρικού σταθµού. Η µείωση της παροχής που προκαλείται από την λειτουργία του υδροηλεκτρικού έργου µπορεί να προκαλέσει µεταβολή στην χλωρίδα και πανίδα της περιοχής. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται όταν το έργο βρίσκεται σε περιοχή που απαντώνται είδη που προστατεύονται από την Ελληνική και Κοινοτική νοµοθεσία. Υπολογισµός της παροχής (οικολογική παροχή) απαραίτητης για την διασφάλιση των κατάντη της υδροληψίας οικοσυστηµάτων. Ο υπολογισµός της οικολογικής παροχής θα πρέπει να λαµβάνει υπόψη τόσο την διατήρηση των κατάντη οικοσυστηµάτων, την τυχόν ύπαρξη ιχθυοπανίδας στο τµήµα της εκτροπής καθώς και την ύπαρξη άλλων χρήσεων των νερών του υδατορέµατος.

18 Case-study: Κρίσιµα και επικίνδυνα σηµεία κατά την εκπόνηση ΜΠΕ και τον σχεδιασµό υδροηλεκτρικών έργων Χρήση των νερών στο τµήµα του υδατορέµατος που εκτρέπεται. Το νερό του ρέµατος µπορεί να χρησιµοποιείται στο τµήµα εκτροπής του από άλλες χρήσεις όπως για παράδειγµα άρδευση, ύδρευση κλπ., οι οποίες θα πρέπει να προβλέπονται κατά τον σχεδιασµό των έργων. Κατάκλυση εκτάσεων στην περίπτωση κατασκευής φράγµατος, επέµβαση που δεν ισχύει για τα µικρά υδροηλεκτρικά έργα, τα οποία αποτελούνται κυρίως από υδροληψία µε αναβαθµό µικρού ύψους. Η κατασκευή του φράγµατος έχει σαν αποτέλεσµα την αλλαγή των χρήσεων γης που κατακλύζονται και ακύρωση τυχόν υφιστάµενων χρήσεων του υδατορέµατος. Σχεδιασµό έργων (για τα µεγάλα υδροηλεκτρικά έργα) στην λογική της πολλαπλής σκοπιµότητας (άρδευση, ύδρευση, περιβάλλον, ενέργεια).

19 Case-study: Κρίσιµα και επικίνδυνα σηµεία κατά την εκπόνηση ΜΠΕ και τον σχεδιασµό υδροηλεκτρικών έργων Αλλαγή του µικροκλίµατος της περιοχής όταν πρόκειται για κατασκευή φράγµατος µε µεγάλη λεκάνη κατάκλυσης. Αλλαγή του ποτάµιου οικοσυστήµατος σε λιµναίο, όταν πρόκειται για κατασκευή φράγµατος µε λεκάνη κατάκλυσης. Μείωση της στερεοµεταφοράς προς τα κατάντη όσον αφορά στα µεγάλα κυρίως υδροηλεκτρικά έργα µε ιδιαίτερες επιπτώσεις στις εκβολές των ποταµών. Κατασκευή έργων νέας οδοποιίας τόσο για την πρόσβαση στην υδροληψία του έργου όσο και για την πρόσβαση στο κτίριο του υδροηλεκτρικού σταθµού. Ειδικότερα για τα µικρά υδροηλεκτρικά έργα απαιτείται πολλές φορές νέα οδοποιία προκειµένου να εγκιβωτιστεί ο αγωγός προσαγωγής νερού του υδροηλεκτρικού έργου. Λαµβάνοντας υπόψη ότι αυτά τα έργα κατασκευάζονται κύρια σε περιοχές που παρουσιάζουν έντονο ανάγλυφο και µορφολογία, η επέµβαση αυτή µπορεί να είναι αρκετά σοβαρή εάν δεν ληφθούν τα κατάλληλα µέτρα αντιµετώπισης.

20 Case-study: Κρίσιµα και επικίνδυνα σηµεία κατά την εκπόνηση ΜΠΕ και τον σχεδιασµό υδροηλεκτρικών έργων Παρεµπόδιση της ανάδροµης / κατάδροµης κίνησης της ιχθυοπανίδας του υδατορέµατος, εφόσον τέτοια υφίσταται. Σε πολλές περιπτώσεις στα ρέµατα που κατασκευάζονται τα υδροηλεκτρικά έργα διαβιεί ιχθυοπανίδα, η απρόσκοπτη µετακίνηση της οποίας πρέπει να διατηρηθεί µε κατασκευή και ενσωµάτωση στο έργο ειδικών διατάξεων ελευθεροεπικοινωνίας της ιχθυοπανίδας. Η συνεχής παρακολούθηση της διάταξης είναι απαραίτητη για την διασφάλιση της καλής λειτουργίας της. ανειοθάλαµοι όταν πρόκειται για κατασκευή χωµάτινων φραγµάτων, µε αντίστοιχη δηµιουργία χώρων εξόρυξης υλικών λατοµείων, επέµβαση η οποία είναι σηµαντική για την µορφολογία της περιοχής και απαιτεί έργα αποκατάστασης. Απόθεση πλεοναζόντων υλικών. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται ιδιαίτερα όταν το έργο κατασκευάζεται σε προστατευόµενη περιοχή.

21 Case-study: Κρίσιµα και επικίνδυνα σηµεία κατά την εκπόνηση ΜΠΕ και τον σχεδιασµό υδροηλεκτρικών έργων Αποψίλωση βλάστησης και ιδιαίτερα της δασικής εφόσον τα έργα αυτά κατασκευάζονται κυρίως σε δασικές περιοχές και σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Ρύπανση των νερών κατά την διάρκεια της κατασκευής του έργου από απόρριψη αποβλήτων στο υδατόρεµα και διατάραξη των οικοσυστηµάτων στα κατάντη. Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής στην οποία πρόκειται να κατασκευαστεί το έργο. Για παράδειγµα το έργο είναι δυνατόν να κατασκευαστεί σε προστατευόµενες περιοχές, σε περιοχές αρχαιολογικού ενδιαφέροντος κλπ. Θα πρέπει να γίνεται προσπάθεια διασφάλισης των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της περιοχής.