ΜΑΘΗΜΑ: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ INTERNET ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ:ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ

Transcript

1 ΜΑΘΗΜΑ: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ INTERNET ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ:ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ

2 Ενδεικτική κατανομή ωρών Κεφάλαιο Ενότητες Ώρες 1 Μοντέλο επικοινωνιών δεδομένων 6 2 Στοιχεία μετάδοσης 2 3 Μέσα μετάδοσης 2 4 Τεχνικές μετάδοσης 1 5 Δίκτυα επικοινωνίας 4 6 Συσκευές τηλεπικοινωνιών και δικτύωσης 3 7 Digital Subscriber Line/DSL 2 8 Μισθωμένες Γραμμές 2 10 Πρότυπο Αναφοράς Open Systems 4 Interconnection/OSI 15 Tεστ προόδου 2

3 Μοντέλο επικοινωνίας δεδομένων

4 Μοντέλο επικοινωνίας δεδομένων

5 Μοντέλο επικοινωνίας δεδομένων Πηγή: Αυτή η συσκευή παράγει τα δεδομένα. Πομπός: Ο πομπός μεταλλάσει και κωδικοποιεί την πληροφορία με τέτοιο τρόπο, ώστε να παράγει ηλεκτρομαγνητικά σήματα τα οποία μπορούν να μεταδοθούν μέσω κάποιου είδους συστήματος μετάδοσης. Σύστημα μετάδοσης: Αυτό μπορεί να είναι μία μονή γραμμή μετάδοσης ή ένα πολύπλοκο δίκτυο που συνδέει την πηγή με τον προορισμό. Δέκτης: Ο δέκτης δέχεται το σήμα από το σύστημα μετάδοσης και το μετατρέπει σε τέτοια μορφή ώστε να μπορεί να είναι κατανοητή από την συσκευή προορισμού. Προορισμός: Παίρνει τα εισερχόμενα δεδομένα από τον δέκτη.

6 Τεχνικές αναλογικής και ψηφιακής μετάδοσης

7 Η διαδικασία της διαμόρφωσης ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ: Η μεταβολή, σύμφωνα με την πληροφορία, μιας ή περισσοτέρων παραμέτρων ενός φέροντος κύματος (carrier wave) που είναι κατάλληλο για την μετάδοση μέσα από το δεδομένο κανάλι. ΑΠΟΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ είναι η αντίστροφη διαδικασία Το είδος της διαμόρφωσης καθορίζει: Την αντοχή στο θόρυβο και την παραμόρφωση Την πιστότητα αναπαραγωγής του αρχικού σήματος Το εύρος του απαιτούμενου για την μετάδοση φάσματος Την πολυπλοκότητα των συστημάτων εκπομπής και λήψης 7

8 Τι επιτυγχάνουμε με την διαμόρφωση Την μετάδοση πολλών σημάτων στον ίδιο χώρο με χρήση διαφορετικών φερόντων Την ελάττωση των απαιτήσεων στα χαρακτηριστικά των συστημάτων εκπομπής Την χρησιμοποίηση περιοχών του φάσματος με καλύτερες συνθήκες μετάδοσης 8

9 Οι διεπαφές σε ένα μοντέλο επικοινωνίας (1/3) DCE DTE Network DCE DTE DTE (Data Terminal Equipment): Οποιαδήποτε Τερματική Συσκευή DCE (Data Circuit-Terminating Equipment): Καλώδια Modems

10 Πρότυπα καλωδιώσεων DCE (2/3) EIA-232 Interface (πρώην RS-232) με 25 ακροδέκτες αρσενικού ή θηλυκού τύπου. Εμβέλεια 15 m, Ταχύτητα 20 kbps ΕΙΑ-449 DB-37 (37 ακροδέκτες) DB-9 (9 ακροδέκτες) RS-422, RS-423, EIA-530 X.21 Μπορεί να πάει μέχρι 64kbps

11 MODEM DCE (3/3) To MODEM (Διαμορφωτής-Αποδιαμορφωτής) χρησιμοποιείται στην ψηφιακή επικοινωνία μέσω αναλογικών γραμμών. Μετατρέπει ένα ψηφιακό σήμα σε αναλογικό (D/A) χρησιμοποιώντας τις τεχνικές διαμόρφωσης: ASK FSK PSK QAM και αντιστρόφως από αναλογικό σε ψηφιακό (A/D)

12 Βασικοί τύποι ψηφιακής διαμόρφωσης ASK FSK PSK 12

13 Μορφές μετάδοσης Παράλληλη επικοινωνία: (8 bits) στέλνονται ταυτόχρονα, άρα χρειάζονται 8 ανεξάρτητες γραμμές σύνδεσης. Σειριακή επικοινωνία: (1 bit) και χρειάζεται μόνο 1 γραμμή σύνδεσης. Σύγχρονη μετάδοση Ασύγχρονη μετάδοση

14 Στοιχεία μετάδοσης

15 Κώδικες επικοινωνίας Η Πληροφορία αναπαρίσταται από γράμματα του αλφαβήτου, αριθμούς, σημεία στίξης και άλλους χαρακτήρες-σύμβολα Οι Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές μπορούν και χειρίζονται μόνο τα δυαδικά ψηφία 0 και 1 (bit). Για να υπάρξει επικοινωνία μεταξύ ανθρώπων και υπολογιστών πρέπει να μετατραπούν οι χαρακτήρες σε σειρές από bit. Για την μετατροπή αυτή χρησιμοποιούνται συγκεκριμένοι πίνακες αντιστοιχίας ή πίνακες κωδικοποίησης ή κωδικοσελίδες ή κώδικες.

16 Μορφές μετάδοσης (1/5) Παράλληλη επικοινωνία: (8 bits) στέλνονται ταυτόχρονα, άρα χρειάζονται 8 ανεξάρτητες γραμμές Σειριακή επικοινωνία: (1 bit) και χρειάζεται 1 γραμμή σύνδεσης. Σύγχρονη μετάδοση Ασύγχρονη μετάδοση

17 Σειριακή μετάδοση (2/5)

18 Παράλληλη μετάδοση (3/5)

19 Σύγχρονη μετάδοση (4/5) Μετάδοση μιας πληροφορίας τεμαχισμένη σε πακέτα Απαραίτητη προϋπόθεση για τη μετάδοση των δεδομένων είναι ο συγχρονισμός μεταξύ πομπού και δέκτη. Στόχος είναι ο ρυθμός δειγματοληψίας του δέκτη να ταυτίζεται με τον ρυθμό μετάδοσης των bit. Κυκλώματα χρονισμού καθορίζουν τον ρυθμό μετάδοσης. Ο δέκτης πρέπει να κοιτάζει στην μέση της διάρκειας του bit για να προσδιορίζει την τιμή του αποστελλόμενου bit (0 ή 1). Μεγάλα πακέτα δεν μπορούν να μεταδοθούν σε ασύγχρονη ζεύξη.

20 Ασύγχρονη μετάδοση (5/5) Η αποστολή των δεδομένων γίνεται υπό μορφή χαρακτήρων, οι οποίοι μεταδίδονται έναςένας, με κάποιο κενό χρονικό διάστημα μεταξύ τους για να διακριθούν από το δέκτη.

21 Κατεύθυνση Μετάδοσης Δεδομένων (1/3) Η κατεύθυνση της μετάδοσης των δεδομένων μπορεί να είναι: Απλή ή μονόδρομη (Simplex) Ημίαμφίδρομη (Half-Duplex) αν μπορεί να γίνει μετάδοση και προς τις δύο κατευθύνσεις αλά όχι την ίδια στιγμή. Αμφίδρομη (Full-Duplex) αν μπορεί να γίνει μετάδοση και προς τις δύο κατευθύνσεις κάθε στιγμή.

22 Μονόδρομη (2/3) Στη μονόδρομη μεταφορά τα δεδομένα έχουν την ίδια φορά στο κανάλι μετάδοσης Παράδειγμα - Σύνδεση Η/Υ με Εκτυπωτή Μονόδρομη μετάδοση Μετάδοση πάντα προς την ίδια φορά

23 Αμφίδρομη Εναλλασσόμενη (3/3) Τα δεδομένα κινούνται και προς τις δύο κατευθύνσεις αλλά όχι ταυτόχρονα (Ημίαμφίδρομη). Παράδειγμα Walkie Talkie Αμφίδρομη εναλλασσομένη μετάδοση Μετάδοση και προς τις δύο φορές αλλά όχι ταυτόχρονα

24 Μετάδοση σημείου προς σημείο Οι κόμβοι (ή τερματικά) είναι συνδεμένοι απευθείας μεταξύ τους.

25 Ρυθμός Μετάδοσης Μετριέται σε bits (δυαδικά ψηφία) ανά δευτερόλεπτο και ΌΧΙ σε bytes H μονάδα είναι το bps (bits per second) και τα πολλαπλάσια του Ταχύτητα μετάδοσης 1Μbps σημαίνει bits το δευτερόλεπτο. Επειδή 1 byte=8bits 1 Mbps= /8= bytes το δευτερόλεπτο

26 Μέσα μετάδοσης

27 Μέσα Μετάδοσης Δεδομένων Ενσύρματα: Καλώδια Συνεστραμμένου Ζεύγους (Twisted Pair): Shield Twisted Pair. Unshielded Twisted Pair. Ομοαξονικά Καλώδια: Βασικής Ζώνης (Baseband Coaxial Cable) thinnet. Ευρείας Ζώνης (Broadband Coaxial Cable) - thicknet. Οπτικές Ίνες: Μονότροπες (single mode). Πολύτροπες (multi-mode). Ασύρματα: Αέρας: Ραδιοκύματα - Radio Μικροκύματα -Microwave Υπέρυθρες Infrared.

28 Κριτήρια επιλογής μέσου μετάδοσης και στοιχείων διασύνδεσης Αποστάσεις - Μήκος καλωδίου Επεκτασιμότητα - Αναβαθμίσεις Αντοχή στις βλάβες - Διαθεσιμότητα Περιβάλλον - Παρεμβολές Ευκολία εγκατάστασης.

29 Θωρακισμένα /Αθωράκιστα Συνεστραμμένα καλώδια (1/4) Τα UTP αποτελούν: Οικονομική επιλογή για δικτύωση LAN Έχουν ευρεία διάδοση στα σημερινά LAN Χρησιμοποιούν 1 ζεύγος καλωδίων. Τα STP χρησιμοποιούνται όπου υπάρχουν προβλήματα παρεμβολών.

30 Το σήμα στα συνεστραμμένα καλώδια (2/4) LINE 1 + LINE 2 - Αντιστροφή των φάσεων, ώστε να απαλειφθεί ο θόρυβος.

31 Κατηγορίες καλωδίων (3/4) Cable Type Use Level 1 Voice & low speed data Level 2 Data to 4 Mbps Category 3 LAN to 10 Mbps Category 4 LAN to 20 Mbps Category 5 LAN to 100 Mbps Συνήθως αναφερόμαστε στα καλώδια κατηγορίας 3 και 5 Η κατηγορία 5 έχει αντικατασταθεί από την CAT 5E με 4 ζεύγη συνεστραμμένα ανά 2. Η κατηγορία 6 διπλασιάζει το εύρος ζώνης της κατηγορίας CAT 5. Η κατηγορία 7 φτάνει τα 600 Mbps.

32 Συνδεσμολογία συνεστραμμένων (4/4) Ζεύγη καλωδίων blue, white-blue orange, white-orange green, white-green brown, white-brown Κατηγορίες βυσμάτων RJ-11 και RJ-45. Τα Cross over καλώδια χρησιμοποιούνται για την απευθείας σύνδεση δύο Η/Υ, συνδέοντας το πράσινο της μιας άκρης με το πορτοκαλί της άλλης (ζεύγος μετάδοσης με ζεύγος λήψης). D connectors.

33 RJ-45 (Jack 45) Χρησιμοποιούνται 8 καλώδια για Ethernet δίκτυα.

34 RJ-11 4 ή 6 καλώδια για τα τηλέφωνα

35 Ομοαξονικά Καλώδια Αποτελούνται από δύο αγωγούς. Λιγότερο ευαίσθητα στην παρεµβολή και την συνακρόαση από ότι ένα συνεστραµµένο ζεύγος. Xρησιµοποιούνται για µεγαλύτερες αποστάσεις. Παρέχουν µεγαλύτερο εύρος ζώνης σε σχέση µε τα συνεστραµµένα ζεύγη. Ομοαξονικό Βασικής Ζώνης (thinnet, λεπτό) Μαύρου χρώματος 185 μέτρα απόσταση. Ομοαξονικό Ευρείας Ζώνης (thicknet, χοντρό). Κίτρινου χρώματος. 500 μέτρα απόσταση.

36 Οπτικές ίνες (1/4) Χρησιμοποιούνται: Για να καλύψουν μεγαλύτερες αποστάσεις. Όταν απαιτούνται μεγάλες ταχύτητες. Όταν υπάρχουν προβλήματα μεγάλων παρεμβολών. Όταν απαιτείται ασφάλεια στη μετάδοση. Πολύ πιο δύσκολη η υλοποίηση τους από τα UTP καλώδια.

37 Οπτικές ίνες (2/4) Single Mode Μονότροπες Laser 8/125 micron Μέχρι 50 μίλια Multimode Πολύτροπες LED 62.5/125 micron Μέχρι 2000 μέτρα

38 Οπτικές ίνες (3/4) Στις πολύτροπες οπτικές ίνες, ο πυρήνας της οπτικής ίνας έχει σχετικά µεγάλο µέγεθος µε αποτέλεσµα το φως να κυκλοφορεί µέσα στην οπτική ίνας όχι µε την µορφή µιας και µοναδικής ακτίνας, αλλά πολλών. Στις µονότροπες οπτικές ίνες το φως κυκλοφορεί µε την µορφή µίας και µόνο ακτίνας. Είναι λεπτότερες, πιο σύνθετες στην κατασκευή και µπορούν να χρησιµοποιηθούν για µεγαλύτερες αποστάσεις.

39 Βύσματα οπτικών ινών (4/4)

40 Ασύρματα φυσικά μέσα (1/2) Φυσικό μέσο είναι ο αέρας (ατμόσφαιρα) ή ακόμα και το κενό. Διασπορά ηλεκτρομαγνητικού φάσματος συχνοτήτων (Spread Spectrum): Ραδιοκύματα Μικροκύματα Υπέρυθρες LASER Τα ραδιοκύματα σχετικά χαμηλών συχνοτήτων μπορούν να ξεπεράσουν αδιαφανή εμπόδια. Τα ραδιοκύματα υψηλών συχνοτήτων (και μικροκύματα) διαδίδονται ευθύγραμμα και χρειάζονται ουσιαστικά οπτική επαφή. Οι υπέρυθρες ακτίνες και το φως γενικά χρειάζονται οπτική επαφή.

41 Το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα (2/2)

42 Τεχνικές μετάδοσης

43 Τεχνικές μεταγωγής Τεχνική µεταγωγής ονομάζεται ο τρόπος µε τον οποίο αποκαθίσταται η επικοινωνία ανάµεσα σε δύο κόµβους με σκοπό την ανταλλαγή δεδομένων. Μεταγωγή Κυκλώµατος Μεταγωγή μηνύματος Μεταγωγή πακέτου: αυτοδύναμου νοητού κυκλώματος.

44 Μεταγωγή Κυκλώµατος Για κάθε μετάδοση δεδοµένων, εγκαθίσταται ένα µόνιµο (φυσικό) κύκλωµα για όση ώρα απαιτείται π.χ. τα δίκτυα ISDN καθώς και το κλασικό τηλεφωνικό δίκτυο.

45 Μεταγωγή Κυκλώματος Β Γ Δ 5 Α Ε Δίκτυο Μεταγωγής Ζ

46 Μεταγωγή μηνύματος Δεν υπάρχει κάποιο µόνιµο φυσικό κύκλωµα. Οι κόµβοι µεταδίδουν την πληροφορία μέσα σε ένα και μόνο πακέτο το οποίο δροµολογείται κατάλληλα µέσα από τις διάφορες δικτυακές συσκευές που υπάρχουν στην διαδροµή µέχρι να φτάσουν τον προορισµό τους. Παρουσιάζει σημαντικά μειονεκτήματα (πχ. απαιτεί οι ενδιάμεσοι κόμβοι να έχουν μεγάλο αποθηκευτικό χώρο).

47 Μεταγωγή πακέτου Αποτελεί παραλλαγή της μεταγωγής μηνύματος. Η πληροφορία τεμαχίζεται σε περισσότερα του ενός πακέτου μετάδοσης. Εμφανίζεται με δύο παραλλαγές στην τεχνική: Χρήση αυτοδύναμου πακέτου (datagram).οι ενδιάμεσοι κόµβοι ανταλλάσουν κατάλληλα τα πακέτα που δροµολογούνται, ώστε αυτά να φτάσουν στον προορισµό τους έστω και από διαφορετικούς δρόμους. Δεν έχει αξιοπιστία (πχ. χρήση UTP πρωτοκόλλου). Χρήση νοητού κυκλώματος (VC). Αποτελεί µια προδιαγραµµένη νοητή διαδροµή που ακολουθούν τα πακέτα µέσα σε ένα δίκτυο για να φτάσουν στον προορισμό τους. Τα νοητά κυκλώµατα διακρίνονται με τη σειρά τους σε: Προσωρινά νοητά κυκλώµατα και Μόνιµα νοητά κυκλώµατα.

48 Β Μεταγωγή Πακέτου με χρήση Αυτοδύναμων Πακέτων Γ Δ 5 Α Ε Δίκτυο Μεταγωγής Ζ

49 Β Μεταγωγή Πακέτων με χρήση Νοητών Κυκλωμάτων Γ Δ 5 Α Ε Δίκτυο Μεταγωγής Ζ

50 Δίκτυα επικοινωνίας

51 Τι είναι δίκτυο; Δίκτυο είναι μια ομάδα υπολογιστών συνδεδεμένων μεταξύ τους ενσύρματα ή ασύρματα, η οποία επιτρέπει σε πολλούς ανθρώπους να ανταλλάσσουν πληροφορίες και να μοιράζονται ταυτόχρονα εξοπλισμό.

52 Τι σημαίνει ο όρος επικοινωνία Επικοινωνία είναι : η αποστολή μηνύματος από ένα σημείο ενός δικτύου σε ένα άλλο σημείο ή δίκτυο και η επιβεβαίωση της ορθής κατανοητής λήψης από τον εξουσιοδοτημένο παραλήπτη.

53 Επίτευξη επικοινωνίας σε ανομοιογενές περιβάλλον Για να επικοινωνήσουν δύο υπολογιστικά τους συστήματα πρέπει να υπάρξει μεταξύ Λογική διασύνδεση και Φυσική. Ειδικότερα η φυσική διασύνδεση υλοποιείται από: Το φυσικό μέσο μετάδοσης (πχ. καλώδιο UTP, αέρας). Την τοπολογία δικτύου. Τη μέθοδο πρόσβασης στο µέσο Την τεχνική Μετάδοσης και κωδικοποίησης των δεδοµένων Την ταχύτητα µετάδοσης. Το δικτυακό εξοπλισµό.

54 Είδη δικτύων Τοπικό Δίκτυο (Local Area Network - LAN). Συνδέει υπολογιστές σε ένα περιορισμένο χώρο, όπως ένα κτίριο. Μητροπολιτικό Δίκτυο (Metropolitan Area Network - ΜΑΝ). Συνδέει Η/Υ που βρίσκονται μέσα σε μια ευρεία περιοχή όπως μία πόλη, νομός κλπ Δίκτυο Ευρείας Περιοχής (Wide Area Network - WAN). Συνδέει υπολογιστές μέσα σε ένα μεγάλο γεωγραφικό χώρο (κράτος, ήπειρος, πλανήτης).

55 Το Πανελλήνιο Δίκτυο για την Εκπαίδευση (EDUnet)

56 ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ Ιδιωτικό Τηλεφωνικό Κέντρο (PSTN) (1/5) ΑΘΗΝΑ Αστικό Κέντρο Συνδρομητής Δίκτυο Διαβιβαστικών Κέντρων ΠΑΤΡΑ Αστικό Κέντρο ΘΕΣ/ΚΗ CO Συνδρομητής ΘΕΣ/ΚΗ Αστικό Κέντρο

57 Δίκτυο PSTN (2/5) Προσφέρει: Σταθερή τηλεφωνία Ασύρματη τηλεφωνία fax (με ενσωματωμένο modem) Επικοινωνία δεδομένων (data communication) με modem

58 Δίκτυο PSTN: Βασικά Χαρακτηριστικά (3/5) Αναλογική πρόσβαση, Hz Δίκτυο μεταγωγής κυκλώματος με αμφίδρομη επικοινωνία (circuit-switched duplex connection) Εύρος ζώνης Hz για αναλογικά τηλεφωνικά κέντρα (telephone exchanges)

59 Ψηφιοποίηση του δικτύου PSTN (4/5) Αρχή από αναλογική μετάδοση. Μετατροπή αναλογικών γραμμών σε ψηφιακές: Δεν άλλαξαν οι φυσικές γραμμές, αλλά ο τρόπος εκμετάλλευσης του χαλκού. Αποτελέσματα εγκατάστασης ψηφιακών τηλεφωνικών κέντρων: Μείωση θορύβων. Μεγαλύτερη πρόσβαση. Νέες υπηρεσίες όπως η αναγνώριση/ αναμονή / εκτροπή κλήσης. Ξεκίνημα χρονοχρέωσης.

60 Δίκτυο PSTN T1 carrier Καλώδια Τ1 (5/5) Τo πρώτο ψηφιακό μόνιμο κύκλωμα PSTN στην Αμερική. Ο ρυθμός δεδομένων είναι 1,544 Mbps Μεταφέρει 24 ψηφιακές κλήσεις ταυτοχρόνως μέσω χάλκινων καλωδίων σε αποστάσεις μέχρι 50 μιλίων Τώρα χρησιμοποιούνται και οπτικές ίνες. Χρησιμοποιείται για μετάδοση φωνής και για μετάδοση δεδομένων. Η μετάδοση πληροφοριών με το T1 λέγεται DS1 Digital Services 1. Στην Ευρώπη υπάρχει αντίστοιχα ο φορέας Ε1 (2048 Mbps).

61 Μισθωμένες γραμμές (leased lines) Tηλεφωνικές γραμμές που ενοικιάζονται για αποκλειστική χρήση. Συνδέσεις κυρίως για επιχειρηματική χρήση. Παρέχουν 24 ώρες μόνιμη πρόσβαση με καθορισμένο κόστος.

62 Μοντέλο Dial-up διασύνδεσης (1/2) Internet Internet Service Provider Public Switched Telephon Network Modem Κατά κανόνα χρησιμοποιείται από οικιακούς συνδρομητές (1 χρήστης) Χρήση της υπάρχουσας τηλεφωνικής σύνδεσης Μικρή ταχύτητα πρόσβασης Μη σταθερή σύνδεση Συνδρομή + Χρονοχρέωση PSTN Over booking (~15 :1) των modems του ISP

63 Μοντέλο Dial-up διασύνδεσης (2/2) Επιτρέπει την μετάδοση bits μέσω κοινών τηλεφωνικών γραμμών. Χρησιμοποιείται όταν οι Η/Υ δεν είναι κοντά Η μετάδοση γίνεται μέσω της τηλεφωνικής γραμμής και είναι σειριακή. Οι νέες ψηφιακές τηλεφωνικές γραμμές δίνουν τη δυνατότητα για πολύ υψηλές ταχύτητες σύνδεσης (ADSL). Τα περισσότερα κινητά τηλέφωνα πλέον μπορούν να λειτουργήσουν ως modem.

64 Ψηφιακό Δίκτυο Ενοποιημένων Υπηρεσιών ISDN (1/2) Αρχιτεκτονική οργανωμένη σε επίπεδα. Στηρίζεται στην υπάρχουσα υποδομή του τηλεφωνικού δικτύου. Αποτελεί εξελιγμένο δίκτυο μεταγωγής κυκλώματος. Μπορεί να μεταφέρει κάθε λογής πληροφορία (ήχο, βίντεο, δεδομένα υπολογιστών) Πλήρης ψηφιοποίηση Καλύτερη ποιότητα (όχι θόρυβος) Yψηλότερες ταχύτητες Πολλές διαφορετικές συσκευές πάνω στην ίδια γραμμή. Ταχύτητες x64 Kbps.

65 Ψηφιακό Δίκτυο Ενοποιημένων Υπηρεσιών ISDN (2/2) Πρόσβαση Βασικού Ρυθμού (BRA) Πρόσβαση Πρωτεύοντος Ρυθμού (PRA) 64 Kbps 2B { } 64 Kbps 16 Kbps D 144 Kbps 30B D 64 Kbps } 64 Kbps Mbps Μία φυσική σύνδεση με το Δίκτυο ISDN 2 λογικές συνδέσεις (κανάλια) Τερματικός Εξοπλισμός (ΤΕ1, ΤΕ2, ΤΑ, ΝΤ) Μία φυσική σύνδεση με το Δίκτυο ISDN 30 λογικές συνδέσεις (κανάλια) (Eυρώπη) 23 λογικές συνδέσεις (U.S.Α / Canada) Τερματικός Εξοπλισμός Ψ/Κ NT TE1 ISDN NT TA TE2

66 Δίκτυα μεταγωγής πακέτου Το πρότυπο Χ.25 (1/4) Εμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1970 εξαιτίας της χρήσης των δηµόσιων δικτύων επικοινωνίας: Απαίτηση για διασύνδεση διαφορετικών συστημάτων. Υψηλό κόστος των µόνιµων συνδέσεων. Το πρότυπο Χ.25 είναι συµβατό µε το µοντέλο OSI και καθορίζει µια σειρά κανόνων που ορίζουν την επικοινωνία µεταξύ των τερµατικών (DTE) και των κόµβων µεταγωγής (DCE). Οι βασικές υπηρεσίες που παρέχει το Χ.25 είναι: Ανταλλαγή κωδικών για την αποκατάσταση µιας σύνδεσης. Λειτουργίες διαχείρισης διαδικασίας ελέγχου σφαλµάτων και εξασφάλισης αξιόπιστης µετάδοσης πληροφοριών.

67 Νοητά Κυκλώµατα στο Χ.25 (2/4) Το δίκτυο Χ.25 αποτελείται από κόµβους µεταγωγής πακέτων οι οποίοι συνδέονται ανά δύο µε συνδέσεις σηµείο προς σηµείο. Για λόγους οικονοµίας στις καλωδιώσεις, είναι δυνατόν δύο τερµατικά ή DTE να µοιράζονται την ίδια γραµµή επικοινωνίας με την γνωστή µας µέθοδο της πολυπλεξίας στο χρόνο (TDM).

68 Η λειτουργία του Χ.25 (3/4) Τα δεδοµένα στο Χ.25 χωρίζονται σε πακέτα συγκεκριµένου µεγέθους π.χ. 128 χαρακτήρων εκτός ίσως από το τελευταίο, το οποίο µπορεί να είναι µικρότερο. Το Χ.25 καθορίζει την µορφή του πλαισίου του πακέτου δεδοµένων που αποτελείται από: την επικεφαλίδα το πεδίο δεδοµένων του χρήστη και το µεταβλητό πεδίο πληροφορίας και ενσωµατώνεται στο πλαίσιο πληροφορίας (information frame), το οποίο περιλαµβάνει όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για να καθοριστεί η διαδροµή του πακέτου από το ένα σηµείο στο άλλο.

69 Η επικοινωνία στο πρότυπο Χ.25 (4/4) Υλοποιείται σε τρία επίπεδα: Φυσικό επίπεδο: Ενεργοποίηση της φυσικής σύνδεσης µιας DTE µε µια DCE. Επίπεδο γραµµής δεδοµένων: Η πληροφορία οµαδοποιείται σε πλαίσια. Επίσης καθορίζονται οι διαδικασίες που απαιτούνται για την ανταλλαγή των πλαισίων. Επίπεδο δικτύου:τα δεδοµένα παίρνουν τη µορφή πακέτου και µεταφέρονται από και προς το δίκτυο.

70 Το πρότυπο µεταγωγής πλαισίου (Frame Relay) Χρησιµοποιείται στα δίκτυα WAN Αποτελεί ουσιαστικά εξέλιξη του προτύπου Χ.25 Λειτουργεί στα δύο πρώτα επίπεδα του OSI (φυσικό και γραµµής δεδοµένων) Στηρίζεται στη µεταγωγή πακέτων και µάλιστα µεταβλητού µήκους (variable length) τα οποία ονοµάζονται πλαίσια Αρχικά χρησιµοποιήθηκε στα δίκτυα ISDN αλλά από το 1988 και µετά έχει βελτιωθεί σηµαντικά και χρησιµοποιείται ευρύτερα Χρησιµοποιείται τόσο σε δηµόσια όσο και σε ιδιωτικά δίκτυα. Επιτυγχάνει ρυθµούς µετάδοσης που είναι πολλαπλάσια των 64 Kbps (max 45 Mbps).

71 Συσκευές δικτύων Frame Relay Τερµατικά εδοµένων (DTE) Τερµατική διάταξη κυκλώµατος (επικοινωνίας) δεδοµένων (DCE) και οι Συσκευές πρόσβασης µεταγωγής πλαισίου FRAD (Frame Relay Access Device) που µπορούν να διαχειριστούν πολλά πρωτόκολλα και άλλες δικτυακές συσκευές.

72 Το πρότυπο Μεταγωγής πλασίου Frame Relay Χρησιµοποιεί νοητά κυκλώµατα Παρέχει επικοινωνία διπλής κατεύθυνσης ανάµεσα σε δύο DTE. Περισσότερα από ένα κανάλια µπορούν να µοιράζονται το ίδιο φυσικό µέσο χρησιµοποιώντας την γνωστή µας µέθοδο της πολυπλεξίας TDM (στο χρόνο). Τα κανάλια χαρακτηρίζονται έναν αριθμό (µια ταυτότητα σύνδεσης γραµµής δεδοµένων DLCI, Data Link Connection Identifier).

73 DLCIs

74 Το Hellaspack II Τρία Ιδρύματα (Πολυτεχνείο, Παν. Αθηνών, Οικονομικό Παν.) μετέχουν στο πιλοτικό Frame Relay (HELLASPAC II) του ΟΤΕ το οποίο στην παρούσα φάση παρέχει πρόσβαση 2 Mbps στο Εθνικό Δίκτυο Ερευνας & Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ - Grnet) με διεθνή σύνδεση 2 Mbps στο Internet (μέσω του Ευρωπαϊκού φορέα DANTE, παροχής υπηρεσιών Internet σε Εθνικά Ερευνητικά δίκτυα).

75 Δίκτυα Frame Relay Για την πρόσβαση μέσω ενός τοπικού δικτύου σε δίκτυο Frame Relay απαιτείται μισθωμένη ψηφιακή γραμμή για την σύνδεση με τον πλησιέστερο κόμβο, δρομολογητής με κάρτα Frame Relay και συσκευή CSU/OSU για τον μετασχηματισμό του ψηφιακού σήματος. Η τιμολόγηση της χρήσης του δικτύου Frame Relay εξαρτάται από το επιθυμητό εύρος ζώνης. Η υπηρεσία Frame Relay είναι οικονομικότερη από τη χρήση αφιερωμένων γραμμών, όταν πρόκειται να διασυνδεθούν αρκετά τοπικά δίκτυα σε πολλές απομακρυσμένες περιοχές. Απαιτείται λιγότερο υλικό αφού αρκεί μια μόνο γραμμή Ε1/Τ1 (μεταξύ του πελάτη και του παροχέα της υπηρεσίας) για το σύνολο των απαιτούμενων γραμμών. Ο φορέας της υπηρεσίας είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση και καλή λειτουργία του δικτύου Frame Relay, αντίθετα με τις αφιερωμένες γραμμές, όπου υπεύθυνος είναι ο χρήστης - πελάτης.

76 Δίκτυα ATM Αποτελούν ένα διαδεδομένο τύπο δικτύου. Έχουν σχεδιαστεί για κοντινές αποστάσεις (π.χ. γραφείο ή κτίριο), όσο μακρινές (διεθνείς και διηπειρωτικές συνδέσεις). Αυτό σημαίνει πρακτικά εξάλειψη μεγάλου μέρους της υποδομής που απαιτείται σήμερα για να συνεργάζονται αρμονικά τα τοπικά δίκτυα (LAN) με τα δίκτυα μεγάλων αποστάσεων (WAN) ή και τα μητροπολιτικά δίκτυα (MAN). Στηρίζονται στην ασύγχρονη μετάδοση πακέτων (cell) 53 byte. Χρησιμοποιούν το μοντέλο αναφοράς B-ISDN ATM.

77 Δίκτυα ΑΤΜ Το ΑΤΜ δανείζεται στοιχεία από τρία διαδοχικά επίπεδα στην ιεραρχία OSI: το δεύτερο (επίπεδο σύνδεσης δεδομένων), γιατί βρίσκεται ακριβώς πάνω από το υλικό και μιλάει κατευθείαν με αυτό, το τρίτο (επίπεδο δικτύου), γιατί τροποποιεί τη συμπεριφορά του με τον έλεγχο ροής και τη δυναμική δρομολόγηση και ονομάζεται Προσαρμογής ΑΤΜ (χρησιμοποιείται για την συναρμολόγηση αποσυναρμολόγηση μικρότερων / μεγαλύτερων πακέτων όταν χρειάζεται) και το τέταρτο (επίπεδο μεταφοράς), γιατί οι συνδέσεις είναι καθορισμένες από σημείο σε σημείο και έχουν αρχή και τέλος (επίπεδο ΑΤΜ). Oι λειτουργίες του επιπέδου μεταφοράς υποδιαιρούνται σε δύο επίπεδα: το VC (Virtual Channel) επίπεδο και το VP (Virtual Path) επίπεδο. Τα διαφορετικά νοητά κανάλια VCs, διακρίνονται από το αναγνωριστικό VCI (Virtual Channel Identifier).

78 Εφαρμογές των ΑΤΜ Οι κυριότερες εφαρμογές στις οποίες η τεχνολογία ΑΤΜ μπορεί να χρησιμοποιηθεί είναι: Ψηφιακή τηλεόραση Τηλεσυνδιάσκεψη (Video Conferencing) Συνδιάσκεψη από γραφείο σε γραφείο (Desktop Conferencing) Εικονοτηλέφωνο (Videophone) Εικόνα / Ηχος κατά παραγγελία (Audio/Video On Demand) Εικονικά τοπικά δίκτυα (VLAN: Virtual LANs) Επικοινωνίες ΑΤΜ μεγάλης χωρητικότητας με κινητούς κόμβους (συνήθως με δορυφορικές ζεύξεις)

79 Δίκτυα ATM Χρήση σε δίκτυα διαύλου και δακτυλίου με κουπόνι διέλευσης (πρότυπα και 802.5). Σήμερα τα ATM δεν χρησιμοποιούνται ως τοπικά δίκτυα, αλλά κυρίως για πολύπλεξη στα DSL δίκτυα, τα οποία έχουν χαμηλές απαιτήσεις σε ρυθμό μετάδοσης και υποστηρίζουν το πρωτόκολλο IP (και τις IP υπηρεσίες όπως το VoIP) μέσω του PPP over ATM και του Ethernet over ATM (RFC 1483).

80 Συσκευές τηλεπικοινωνιών και δικτύωσης

81 Συσκευές τηλεπικοινωνιών και δικτύωσης Δύο Η/Υ συστήματα μπορούν να συνδεθούν χρησιμοποιώντας: Σειριακή ή παράλληλη θύρα επικοινωνίας Δια-αποδιαμορφωτές (Μodems) Κάρτες δικτύου (NICs) ιανοµείς (Hubs) Επαναλήπτες (repeaters) Γέφυρες (bridges) Δροµολογητές (routers)

82 Συσκευές τηλεπικοινωνιών και δικτύωσης Σειριακή/παράλληλη θύρα Προτιμάται όταν οι Η/Υ είναι πολύ κοντά Αποτελεί ένα φθηνό τρόπο διασύνδεσης Χρησιμοποιείται όταν οι απαιτήσεις σε ταχύτητα είναι μικρές Μπορεί να φτάσει το 1 Mbps. Τα modems Είναι γενικά συσκευές που επιτρέπουν την µετάδοση δεδοµένων µέσα από γραµµές που δεν είναι σχεδιασµένες ειδικά για το σκοπό αυτό.

83 Συσκευές τηλεπικοινωνιών και δικτύωσης Οι κάρτες δικτύου (NIC- Network Interface Cards): Λειτουργούν στο φυσικό επίπεδο Είναι σχεδιασµένες για συγκεκριµένο τύπο δικτύου και σύνδεσης (καλώδιο ή ασύρματες). Καθορίζουν την µεθόδο πρόσβασης στο µέσο, σύµφωνα µε τα πρότυπα ΙΕΕΕ-802.Χ. Έχουν έναν αριθµό της ΙΕΕΕ (MAC Address), διαφορετικό για κάθε κάρτα, ο οποίος τυπώνεται πάνω της π.χ. 08:00:20:02:90:4C.

84 Συσκευές τηλεπικοινωνιών και δικτύωσης Οι ιανοµείς (Hub) Ενώνουν όλα τα καλώδια που προέρχονται από τους σταθµούς εργασίας σε ένα κεντρικό σηµείο ή κόµβο. Κάθε εισερχόµενο σήµα εµφανίζεται σε όλες τις εξόδους του hub (aυτό είναι και η βασική του διαφορά µε το Switch). Οι διανοµείς διακρίνονται στις κατηγορίες: Παθητικοί διανοµείς (με µικρό αριθµό θυρών, χωρίς τροφοδοσία. Ενεργητικοί διανοµείς.

85 Συσκευές τηλεπικοινωνιών και δικτύωσης Οι Επαναλήπτες Αν θέλουµε είτε να στείλουµε το σήµα του τοπικού δικτύου σε απόσταση µεγαλύτερη των 300 µέτρων ή να συνδέσουµε δύο τοπικά δίκτυα µεταξύ τους πρέπει µε κάποιο τρόπο να αναδηµιουργήσουµε και ενισχύσουµε το σήµα. Η λειτουργία του επαναλήπτη (αναδηµιουργία ενίσχυση σήµατος) ενσωµατώνεται σε πολλές δικτυακές συσκευές πλέον, όπως είναι πχ. οι διανοµείς (ενεργοί) και οι γέφυρες. Οι επαναλήπτες (όχι οι έξυπνοι) όσο και οι διανοµείς λειτουργούν στο φυσικό επίπεδο της αρχιτεκτονικής OSI.

86 Συσκευές τηλεπικοινωνιών και δικτύωσης Οι Γέφυρες Λειτουργούν και στοεπίπεδο της γραµµής δεδοµένων Είναι έξυπνες συσκευές (διαθέτουν επεξεργαστή και µνήµη). Γνωρίζουν (αλλά και μαθαίνουν) τη δοµή του δικτύου. Παίρνουν αποφάσεις για τα πλαίσια (όχι πακέτα) που περνάνε µέσα από αυτές, γιατί καταλαβαίνουν τα πλαίσια μεταφοράς των πακέτων και αξιολογούν τις πληροφορίες δρομολόγησης που διαθέτουν. Διαθέτουν πίνακα διευθύνσεων για τους Η/Υ του δικτύου που ανανεώνεται (διαφάνεια- μάθηση) συνεχώς.

87 Συσκευές τηλεπικοινωνιών και δικτύωσης Οι Δροµολογητές Λειτουργούν και στο επίπεδο δικτύου του OSI. Υποστηρίζουν την ταυτόχρονη σύνδεση πολλών διαφορετικών τύπων δικτύου, με πιθανά διαφορετικά µέσα µετάδοσης (π.χ. οµοαξονικό καλώδιο, UTP κτλ) Υποστηρίζουν πολύπλοκες διατάξεις (τοπολογίες) δικτύων στις οποίες είναι πιθανόν δύο σηµεία του δικτύου να ενώνονται µε περισσότερες από µία διαδροµές αυξάνοντας έτσι την αξιοπιστία. Η δροµολόγηση των πακέτων γίνεται δυναµικά, λαµβάνοντας υπόψη την κατάσταση του δικτύου (συνθήκες κίνησης, καθυστέρηση κλπ.). Διαθέτουν πίνακες δρομολόγησης. Το ρόλο του δρομολογητή μπορούν να παίξουν ακόμα και Η/Υ με κατάλληλα προγράμματα πχ. τα Win2000 Server διαθέτουν μια υπηρεσία που λέγεται Routing & Remote Access).

88 Digital Subscriber Line / DSL

89 Ψηφιακή Γραμμή Συνδρομητή (Digital Subscriber Line, DSL) Χρήση απλού τηλεφωνικού καλωδίου (χαλκός, CAT3) Έως 2,3 Mbps για τη σύνδεση Σπίτι -> Δρομολογητής Στην πράξη έως 768 Kbps Έως 52,8 Mbps για τη σύνδεση Δρομολογητής -> Σπίτι Στην πράξη έως 8 Mbps Πολυπλεξία FDM: 50 khz - 1 MHz για «κατέβασμα» (downloading) 4 khz - 50 khz for «ανέβασμα (uploading) 0 khz - 4 khz για κανονικές τηλεφωνικές κλήσεις Αξιοποίηση και του 1 MHz εύρους ζώνης των τηλεφωνικών καλωδίων.

90 Tυπική διάταξη ADSL εξοπλισμού

91 xdsl ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) Είναι η πιο διαδομένη μορφή DSL. Είναι ασύμμετρη τεχνολογία (8 Mbps downstream/ 1 Mbps upstream), από εκεί και το πρόθεμα "A" στο ADSL, ώστε η max ταχύτητα να είναι διαθέσιμη για "downloading", που αποτελεί και την πιο συχνή δραστηριότητα. Χρησιμοποιεί μεθόδους ψηφιακής κωδικοποίησης και επεξεργασίας σήματος για αύξηση της παραδοσιακής χωρητικότητας. Διαχωρίζει τα κανάλια upstream και downstream από το τηλεφωνικό κανάλι (διαχωρισμός από 300 KHz μέχρι τα 3,5 MHz).

92 xdsl HDSL (High bit rate DSL) Είναι συμμετρική τεχνολογία upstream/downstream μέχρι 2 Mbps. Έως 3.5 km απόσταση μεταξύ των δύο άκρων του χάλκινου αγωγού. Απαιτεί την ύπαρξη 2 τηλεφωνικών γραμμών (2 συνεστραμμένα καλώδια). SDSL (Single line DSL) Είναι και αυτή συμμετρική τεχνολογία (upstream/downstream μέχρι 2Mbps) Έως 3.5 km απόσταση μεταξύ των δύο άκρων του χάλκινου αγωγού. Απαιτεί την ύπαρξη 1 μόνο τηλεφωνικής γραμμής.

93 xdsl VDSL (Very high data rate DSL) μέχρι 52 Mbps downstream και 2.3 Mbps upstream 1,5 km η μέγιστη απόσταση μεταξύ των δύο άκρων του χάλκινου αγωγού.

94 Μισθωμένες Γραμμές

95 Παράδειγμα χρήσης μισθωμένων γραμμών

96 Μισθωμένες γραμμές Οι μισθωμένες γραμμές είναι κατάλληλες για ασφαλείς συνδέσεις με σταθερή χωρητικότητα. Διακρίνονται σε Αναλογικές (γραμμές M1020) για μετάδοση δεδομένων Ψηφιακές & κυκλώματα Hellascom: Εθνικό τηλεπικοινωνιακό δίκτυο μετάδοσης δεδομένων και φωνής για σταθερά ψηφιακά κυκλώματα από 2,4 Kbps έως2mbps. Πλήρως ψηφιακό δίκτυο με ανίχνευση και διόρθωση λαθών. HellasStream: Το πιο τεχνολογικά προηγμένο δίκτυο βασισμένο στην ΑΤΜ τεχνολογία. Συνδυάζει τη μεταγωγής πακέτου με τη μεταγωγή κυκλώματος. Παροχή μόνιμων ιδεατών συνδέσεων έως 33Mbps για τη διασύνδεση πολλαπλών σημείων (n-tier). Από 64Kbps μέχρι 2Μbps.. Hellaspac: Διασύνδεση δικτύων δεδομένων 2 ή περισσοτέρων σημείων (n-tier). Ταχύτητες από 300 bps μέχρι 2 Μbps.

97 Μισθωμένες γραμμές & κυκλώματα Εφαρμογές Σύνδεση με το τηλεφωνικό δίκτυο Σύνδεση ενός τοπικού δικτύου. FAX Τηλεδιάσκεψη Μετάδοση ιατρικής εικόνας/ Εφαρμογές τηλεϊατρικής (Medical Imaging and Telemedicine). Κόστος εγκατάστασης μιας μισθωμένης γραμμής: Κόστος για τέλος σύνδεσης ή μεταφοράς ανά άκρο. Κόστος που αφορά το μηνιαίο μίσθωμα της γραμμής. Καθορίζεται από: Tαχύτητα Τύπο γραμμής (Αναλογική ή Ψηφιακή) και Αν η σύνδεση αφορά αστικές ή υπεραστικές γραμμές Ενδεικτικό κόστος μίσθωσης ψηφιακής γραμμής μεταξύ 2 κόμβων που απέχουν 250 km (π.χ. Πάτρα-Αθήνα), ταχύτητας 34 Μbps και μεταβλητού μισθώματος ανέρχεται στα 4402 για το τέλος σύνδεσης ανά άκρο και στα για το μηνιαίο μίσθωμα ανά άκρο.

98 Πρότυπο Αναφοράς Open Systems Interconnection/OSI

99 Μοντέλο Αναφοράς OSI

100 Η φιλοσοφία και η χρήση του προτύπου Μια ευρέως αποδεκτή τεχνική δόμησης σε επίπεδα. Οι λειτουργίες χωρίζονται σε ένα ιεραρχικό σύνολο από επίπεδα. Κάθε επίπεδο σχετίζεται με ένα υποσύνολο λειτουργιών που απαιτούνται για να επικοινωνήσει με κάποιο άλλο σύστημα. Κάθε επίπεδο στηρίζεται στο αμέσως χαμηλότερο του.

101 Τα επίπεδα του Μοντέλου OSI Φυσικό επίπεδο (Physical Layer) Μετάδοση ακατέργαστων bits (0 ή 1) από τον αποστολέα στον δέκτη. Επίπεδο Γραμμής Δεδομένων (Data Link Layer) Τεμαχίζει τα δεδομένα σε πλαίσια (frames) Επιβεβαιώνει ότι η επικοινωνία είναι αξιόπιστη (acknowledgement frames) Ανίχνευση και επιδιόρθωση λαθών (Error detection and correction). Έλεγχος ροής (flow control).

102 Τα επίπεδα του Μοντέλου OSI Επίπεδο Δικτύου (Network Layer) Δρομολόγηση πακέτων Έλεγχος συμφόρησης Έκδοση λογαριασμών (billing) Επίπεδο Μεταφοράς (Transport Layer) Τεμαχίζει τα μηνύματα σε μικρότερες μονάδες Επιβεβαιώνει ότι όλες οι μονάδες φτάνουν στο άλλο άκρο και επανασυναρμολογεί το μήνυμα. Υπηρεσίες μεταφοράς πακέτων από άκρο σε άκρο (endto-end) (π.χ. αξιόπιστη μεταφορά). Έλεγχος συμφόρησης (congestion) και ροής πακέτων.

103 Τα επίπεδα του Μοντέλου OSI Επίπεδο Συνόδου (Session Layer) Αποκατάσταση συνόδων μεταξύ διαφόρων μηχανών (sessions) Διαχείριση σκυτάλης (token management) Συγχρονισμός (synchronization) Επίπεδο Παρουσίασης (Presentation Layer) Κωδικοποίηση δεδομένων Επίπεδο Εφαρμογής (Application Layer) Συμβατότητα μεταξύ εφαρμογών.

104 Σύγκριση των μοντέλων OSI-TCP/IP

105 Λόγοι μεγαλύτερης αποδοχής του μοντέλου TCP/IP έναντι του OSI Το μοντέλο OSI: Χρησιμοποιείται στο σχεδιασμό δικτύων. Είναι θεωρητικό, όχι ιδιαίτερα διαδεδομένο. Διενεργεί σε κάθε επίπεδο ελέγχους. Είναι περίπλοκο και ακριβό. Υπολείπεται σε διάδοση του μοντέλου TCP/IP το οποίο: Είναι σχετικά απλό και σταθερό. Υποστηρίζεται από κάθε δικτυακή συσκευή και λογισμικό. Πάνω σε αυτό βασίζεται η λειτουργία του Διαδικτύου.

106 Οι λειτουργίες του επιπέδου γραμμής δεδομένων (1/3) Στέκεται ανάμεσα στο φυσικό και το επίπεδο δικτύου. Δέχεται τα δεδομένα από το επίπεδο δικτύου και κατευθύνει το υλικό για τη μετάδοση τους. Δημιουργεί τα πλαίσια μετάδοσης. Αποτελείται από δύο υποεπίπεδα: Ελέγχου Πρόσβασης στο μέσο (MAC - Media access control) Ελέγχου Λογικής Γραμμής (LLC - Logical link control) Κατευθύνεται από το αντίστοιχο πρωτόκολλο.

107 Οι λειτουργίες του επιπέδου γραμμής δεδομένων: Το υποεπίπεδο MAC (2/3) Δουλειά του είναι η επικοινωνία των συσκευών μέσα από ένα κοινό μέσο πρόσβασης. Ανιχνεύει, αλλά δεν διορθώνει τα λάθη. Παρέχει ένα μηχανισμό διευθυνσιοδότησης (MAC), δηλαδή ενός μοναδικού 12ψηφιου σειριακού αριθμού (δεκαεξαδικός) κάνοντας δυνατή την παράδοση πακέτων σε ένα υποδίκτυο, το οποίο πχ. δεν έχει router, όπως θα μπορούσε να συμβεί σε ένα τοπικό δίκτυο Ethernet. Ο MAC αριθμός παρότι δεν πρέπει, μπορεί να τροποποιηθεί ( c_w2k.htm)

108 Οι λειτουργίες του επιπέδου γραμμής δεδομένων: Το υποεπίπεδο LLC (3/3) Βρίσκεται πάνω από το MAC. Είναι ανεξάρτητο από το μέσο και έχει ως αντικείμενο να διευθυνσιοδοτεί και να πολυπλέκει σε μέσα πολλαπλής πρόσβασης, όπως αυτά των τοπικών δικτύων. Παρέχει έλεγχο ροής δεδομένων. Ανιχνεύει την αρχή /τέλος της μετάδοσης. Επαναλαμβάνει την αποστολή των απορριπτέων πακέτων αν χρειαστεί.

109 Το πρωτόκολλο PPP (Point- to - Point Protocol) Είναι το ευρύτερα αναπτυγμένο πρωτόκολλο για τη σύνδεση μέσω τηλεφώνου (dial up) (σύνδεση σημείου προς σημείο) Ουσιαστικά ενθυλακώνει τα TCP/IP πακέτα του υπολογιστήπελάτη και τα προωθεί στον εξυπηρετητή μέσω της σειριακής γραμμής επικοινωνίας (layer two -L2-point-to-point links) Ο εξυπηρετητής λαμβάνει τα πακέτα και τα προωθεί στο Internet. Είναι full-duplex και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διάφορες τεχνολογίες φυσικού μέσου (twisted pair, fiber, satellite). Προτιμάται έναντι του πρωτοκόλλου Serial Line Internet Protocol (SLIP), αφού μπορεί να χειριστεί ασύγχρονη (asynchronous) και σύγχρονη (synchronous) επικοινωνία, να διαμοιράσει μία γραμμή σε πολλούς χρήστες και σε αντίθεση με το SLIP, διαθέτει αναγνώριση σφαλμάτων.

110 Τα πρωτόκολλα PPPoA και ΡΡΡοΕ Η διαφορά βρίσκεται στο πώς περιγράφονται τα δεδομένα κατά τη μεταφορά τους ανάμεσα στο DSL Modem και τo dslam του ISP, στο αμέσως χαμηλότερο επίπεδο από το IP: στο Data Link layer. Με το PPPoA τα PPP πακέτα ενθυλακώνονται απευθείας σε πακέτα ATM (cells), ενώ με το PPPoE πρώτα περικλείονται από μια επικεφαλίδα PPPoE προκειμένου να μπορούν να περάσουν μέσα από ένα ethernet δίκτυο, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα σε οποιοδήποτε μηχάνημα του δικτύου να σχηματίσει απευθείας PPP link με τον ISP. Δεν έχεις κανένα λόγο να χρησιμοποιήσεις PPPoE αν σου αρκεί να συνδέεσαι στο Internet απευθείας από το DSL Router. Έχει νόημα μόνο αν θέλεις να χρησιμοποιήσεις κάποιο άλλο μηχάνημα του δικτύου (π.χ. ένα PC) σαν router προκειμένου να έχεις καλύτερο έλεγχο πάνω στο traffic -ή τέλος πάντων για οποιοδήποτε λόγο να το συνδέσεις απευθείας στο Internet. Διαφορά στην αξιοπιστία δεν υπάρχει, απλά με το PPPoA θα έχεις λίγο λιγότερο overhead (8bytes / πακέτο, τυπικά γύρω στο ~0,58%). Λόγω του πρόσθετου header στο PPPoE θέλει προσοχή για να μη φύγουν πακέτα μεγαλύτερα από 1500 bytes, καθώς τόσο είναι το μέγιστο MTU (Maximum Transmission Unit) που προβλέπει το Ethernet, όμως όλοι οι routers θα το φροντίσουν αυτόματα. Με πιο απλά λόγια το MTU σε PPPoE ειναι 1492, ενώ σε PPPoA είναι 1500.

111 Τα πρωτόκολλα PPPoA και ΡΡΡοΕ Το ΡΡΡοΕ παίζει συνήθως με LLC και τα dslam των ISPs π.χ. στη Forthnet παίζουν με ΡΡΡοΕ, ενώ το ΡΡΡοΑ παίζει με VX-MUX (Virtual Circuit Multiplexing) ή σκέτο VX (πιο πολύ για τα dslam του ΟΤΕ. Συνήθως ακόμα και να βάλεις το ανάποδο από αυτό που παίζει ο πάροχος πάλι θα δουλέψει. Απλά χάνεις σε ταχύτητα και επιβαρύνεται και λίγο το dslam,λόγω του ότι θα κάνει αλλαγές στα πακέτα, για να έρθουν αυτά στην σωστή μορφή.

112 Εισαγωγή στο INTERNET και στην Υπηρεσία περιήγησης στον Παγκόσμιο Ιστό/WWW

113 Το διαδίκτυο Το Διαδίκτυο (Internet) είναι το δίκτυο των δικτύων, στο οποίο είναι συνδεδεμένοι παρά πολλοί υπολογιστές και επιμέρους δίκτυα τα οποία μπορούν να χρησιμοποιούν διαφορετική τεχνολογία και λειτουργικά συστήματα. Περιλαμβάνει σχεδόν το σύνολο των παγκόσμιων πηγών πληροφορίας και προσφέρει ποικιλία από υπηρεσίες και εργαλεία επικοινωνίας και πληροφόρησης.

114 Πώς και πότε ξεκίνησε; Στα τέλη της δεκαετίας του '60, το υπουργείο άμυνας των Η.Π.Α. ανέπτυξε ένα πειραματικό σύστημα επικοινωνίας που ονομαζόταν ARPANet. Αρχικά συνέδεε τα δίκτυα υπολογιστών των στρατιωτικών βάσεων των Η.Π.Α, αλλά σύντομα επεκτάθηκε ώστε να περιλαμβάνει τις εταιρείες και τα ερευνητικά ιδρύματα που είχαν σχέση με την άμυνα. Τη δεκαετία του 1980, αυτά τα συνδεδεμένα δίκτυα, επεκτάθηκαν ευρύτατα στα πανεπιστήμια και σε άλλους οργανισμούς. Σήμερα ο καθένας από το σπίτι του.

115 Πως είναι δομημένο; Το Internet δεν ανήκει σε κανέναν, ούτε κανείς καθορίζει τι είδους πληροφορίες θα περάσουν σε αυτό ή πώς αυτές οι πληροφορίες θα χρησιμοποιηθούν. Είναι παρόμοιο με το διεθνές τηλεφωνικό σύστημα: στο σύνολό του δεν είναι ιδιοκτησία κανενός και δεν ελέγχεται από κανέναν, υπάρχει όμως σύνδεση τέτοια ώστε να λειτουργεί ως ένα μεγάλο δίκτυο. Εάν κάποιο τμήμα έχει βλάβη οι πληροφορίες ακολουθούν άλλο δρόμο παρακάμπτοντας το χαλασμένο τμήμα.

116 Τι προσφέρει το Internet; Πληροφορίες, διασκέδαση, εκπαίδευση, βιβλία, περιοδικά, εκπαιδευτικό υλικό, μουσική, βιντεοταινίες, ομιλίες και διαλέξεις. Ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά κανάλια, ιδεατές κοινότητες, ποδόσφαιρο, θρησκεία, οικολογία, περιθώριο, καταναλωτικά αγαθά (ρούχα, παπούτσια, φάρμακα, ανταλλακτικά, είδη σπιτιού, ). Συζητήσεις ζωντανά με άλλους ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα από όλο τον κόσμο, αρχεία για να μεταφέρει στον υπολογιστή του (οδηγούς συσκευών, εγχειρίδια χρήσης). Δωρεάν προγράμματα, εικόνες, αρχεία, μουσική, video, εικονική περιήγηση σε διάφορους χώρους.

117 Οι κυριότερες υπηρεσίες: Παγκόσμιος ιστός περιήγηση σε πολυμορφική (multimedia) πληροφορία Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ( ) Μεταφορά αρχείων (ftp) Εκτέλεση προγραμμάτων σε άλλους υπολογιστές (telnet) Συνομιλία με άλλους χρήστες (Talk, irc, videoconferencing) Ομάδες συζητήσεων (newsgroups, mailing lists, chatlines) Αναζήτηση πληροφοριών (archie, search engines)

118 Πώς μεταφέρονται οι πληροφορίες; Χάρη στο πρωτόκολλο TCP/IP (Transmission Control Protocol/ Internet Protocol) οι υπολογιστές συνδέονται, μιλώντας την ίδια γλώσσα (πρωτόκολλο). Το TCP/IP χωρίζει τις πληροφορίες που στέλνουμε σε πακέτα που το καθένα έχει τη δική του ταυτότητα. Κάθε πακέτο «ταξιδεύει» μόνο του μέσα στο Internet και μπορεί να ακολουθήσει διαφορετικό δρόμο από τα άλλα πακέτα για να φθάσει στον προορισμό του. Όταν φθάσουν στον προορισμό τους επανασυνδέονται με τη σωστή σειρά.

119 πως μεταφέρονται οι πληροφορίες; O Δρομολογητής (router) είναι ένας ειδικός υπολογιστής που ρυθμίζει την κυκλοφορία των πακέτων και επιλέγει την καταλληλότερη διαδρομή. Σπονδυλική στήλη (Backbone) είναι μία ομάδα γραμμών μεγάλης ταχύτητας που συνδέουν μεταξύ τους τα μεγαλύτερα δίκτυα Μπορούμε να λαμβάνουμε (download) πληροφορίες από έναν άλλον υπολογιστή ή να στέλνουμε (upload) σε έναν άλλον υπολογιστή μέσω του Internet.

120 Το TCP/IP πρωτόκολλο Είναι στην πραγµατικότητα µια οικογένεια πρωτοκόλλων (4 επιπέδων) που περιέχει µεταξύ άλλων το TCP (Transmission Control Protocol) και το IP (Internet Protocol) πρωτόκολλο. Περιλαμβάνει ακόμα τα πρωτόκολλα: UDP (User Datagram Protocol) ICMP (Internet Control Message Protocol) ARP (Address Resolution Protocol) RARP (Reverse Address Resolution Protocol) Χρησιµοποιείται σε όλες σχεδόν τις µορφές δικτύων (τοπικά, ευρείας κτλ.).

121 Δομή και μορφή των ΙΡ διευθύνσεων Η ΙΡ διεύθυνση ενός υπολογιστή στο TCP/IP είναι µοναδική µέσα στο δίκτυο. Σε περιβάλλον τοπικού δικτύου µπορούµε εµείς να επιλέξουµε ΙΡ διευθύνσεις για τους Η/Υ. Το διαµοιρασµό των διευθύνσεων στο TCP/IP τον έχει αναλάβει ένας κεντρικός οργανισµός (NIC, Network Information Center). Η ΙΡ είναι ένας 32-bit αριθμός οργανωμένος σε τέσσερα δεκαδικά ψηφία (από το καθένα), χωρισμένα με τελεία της µορφής πχ ή Μια διεύθυνση IP περιλαµβάνει δύο τµήµατα: Την ταυτότητα του δικτύου (network identifier) Την ταυτότητα του κόµβου (host identifier) (π.χ. υπολογιστής) που βρίσκεται συνδεµένος στο συγκεκριµένο τµήµα του δικτύου. πρακτικά έχουν ταξινοµηθεί τέσσερις κλάσεις δικτύων (Α,Β,C και D)

122

123 Internet Protocol Η τρέχουσα έκδοση του IP είναι η έκδοση ΙΡν4. Κυριότερα προβλήματα: Μας τελειώνουν οι διαθέσιμες διευθύνσεις. Δύο είδη τεχνικών για δημιουργία και άλλων διευθύνσεων: ΝΑΤ και ΡΑΤ (Port address translation). Η υποστήριξη του για ροή δεδομένων (πχ. video) δεν είναι και η καλύτερη. Το νέο IPv6 αποτελεί την εξέλιξη του γνωστού μας IPv4. Στο IPv6 έχουμε διευθύνσεις 128 bits αντί των σημερινών 32 bits Μια διεύθυνση IPv6 περικλείεται σε αγκύλες, ώστε να μην μπερδεύεται με τον αριθμό της θύρας (port number) που χρησιμοποιεί η εφαρμογή πχ:

124 Μορφές διευθύνσεων: Οι διευθύνσεις URL (Uniform Resource Locator) μπορούν να έχουν τις εξής μορφές: Πρωτόκολλο Επικοινωνίας Όνομα απομακρυσμένου Υπολογιστή Web Server Θέση αρχείου και όνομα αρχείου που ζητάμε

125 Σύστηµα Ονοµασίας Περιοχών (DNS) Ο άνθρωπος δεν μπορεί να θυμάται μεγάλους αριθμούς και για το λόγο αυτό τις περισσότερες φορές οι διευθύνσεις µπορούν να αναπαρασταθούν και µε λέξεις που χωρίζονται επίσης µε τελείες, όπως για παράδειγµα: Σε όλο το ιαδίκτυο υπάρχουν διασκορπισµένα µηχανήµατα που αναλαµβάνουν να εκτελέσουν αυτή την υπηρεσία της µετάφρασης από διευθύνσεις µε λέξεις, σε διευθύνσεις µε αριθµούς. Αυτή η υπηρεσία ονοµάζεται Σύστηµα Ονοµασίας Περιοχών (DNS, Domain Name System).

126 Η υπηρεσία World Wide Web Το μοντέλο client/server Ο τρόπος οργάνωσης των πληροφοριών στο WWW Το πρωτόκολλο HTTP (Hypertext Transfer Protocol) Η γλώσσα κωδικοποίησης των πληροφοριών (HTML: Hypertext MarkUp Language) Η δομή των διευθύνσεων των ηλεκτρονικών σελίδων στο WWW (URL: Uniform Resource Locator) Πρακτική εξάσκηση των καταρτιζόμενων στο πρόγραμμα πλοήγησης (Internet Explorer) και γνωριμία με τις βασικές του λειτουργίες.

127 Τι είναι ο παγκόσμιος ιστός (WWW) O παγκόσμιος ιστός (World Wide Web) ή Web ή WWW ή W3 είναι η πελώρια συλλογή εγγράφων που είναι αποθηκευμένα σε υπολογιστές διάσπαρτους σε όλον τον κόσμο. Το WWW αναπτύχθηκε αρχικά στο CERN (Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικής Έρευνας) της Γενεύης το 1989 από την ομάδα του Tim Berners Lee και σήμερα έχει καθιερωθεί, ως η κεντρική υπηρεσία του Διαδικτύου.

128 Τι προσφέρει; Εμφάνιση των δεδομένων σε μορφή κειμένου, εικόνας, κινούμενης εικόνας, ήχου και βίντεο. Πληροφορίες οργανωμένες σε μορφή υπερκείμενου (μη γραμμική, όχι όπως το βιβλίο που είναι γραμμική η οργάνωση πχ. η μια σελίδα μετά την άλλη). Μέσω του WWW, o απλός χρήστης κάνει με φιλικό τρόπο όλες τις βασικές εργασίες. Δυνατότητες αναζήτησης, αλληλογραφίας, εντοπισμού, περιήγησης και μεταφοράς των δεδομένων του Internet με ιδιαίτερα φιλικό τρόπο.

129 Ιστοσελίδες και δικτυακοί τόποι Μια ιστοσελίδα ή έγγραφο μπορεί να περιλαμβάνει κείμενο, εικόνες, κινούμενες εικόνες, ήχο και video. Τοποθεσία ιστού (Web Site) είναι μία συλλογή από ιστοσελίδες που συντηρούνται από κάποιο πρόσωπο (φυσικό ή νομικό).

130 Διεύθυνση σελίδας (URL) Κάθε ιστοσελίδα έχει τη δική της διεύθυνση που προσδιορίζει το που βρίσκονται οι πληροφορίες. Η διεύθυνση λέγεται URL (Uniform Resource Locator). Αν γνωρίζουμε τη διεύθυνση μιας σελίδας μπορούμε να την εμφανίσουμε απευθείας. Σημαντική Παρατήρηση: Δεν επιτρέπεται η χρήση του κενού διαστήματος ως χαρακτήρα στην ονομασία οποιουδήποτε αρχείου π.χ διεύθυνση ιστοσελίδας, διεύθυνση , αρχείο ιστοσελίδας, εικόνα, κτλ.

131 Το πρωτόκολλο HTTP Πρωτόκολλο σημαίνει μια σειρά από κανόνες που αν ακολουθηθούν θα μπορέσει κάποιος να επικοινωνήσει. Το πρωτόκολλο HTTP (Hypertext Transfer Protocol, Πρωτόκολλο μεταφοράς Υπερκειμένου) μας δίνει τη δυνατότητα πρόσβασης σε πληροφορίες μέσω του Διαδικτύου. Το http είναι πρωτόκολλο μεταφοράς αρχείων.

132 Η λογική client-server Η λογική του Ιστού είναι πελάτης - εξυπηρετητής (client-server). Για να δούμε τις πληροφορίες μιας σελίδας πρέπει να έχουμε ένα φυλλομετρητή (web broswer). Αρχεία που ο web browser έχει την δυνατότητα να απεικονίσει. Αρχεία HTML text/html. Αρχεία Υπερκειμένου σε μορφή HTML Αρχεία εικόνας. image/jpeg image/gif (*.jpg, *.gif, *.png) Αρχεία πολυμέσων. video/mpeg Ο φυλλομετρητής κάνει πληθώρα εργασιών μέχρι να εμφανίσει τη σελίδα που θέλουμε: Αίτημα http με πληροφορίες εμφάνισης-λήψη από serverσυγκέντρωση απαιτούμενων πληροφοριών από τη βάση δεδομένων του αποστολή - λήψη από browser κατάλληλη εμφάνιση αποτελέσματος. Πελάτης Internet Explorer, Netscape, Mozilla, Opera, Lynx Εξυπηρετητής (webserver) IIS, Apache, TUX

133 Η γλώσσα HTML Ανάπτυξη σελίδων με χρήση της γλώσσας σήμανσης HTML (απλή γλώσσα). Η HTML είναι το ακρωνύμιο των λέξεων HyperText Markup Language, δηλ. Γλώσσα ΣήμανσηςΥπερ-Κειμένου και βασίζεται στη γλώσσα SGML, Standard Generalized Markup Language, όπως και οι μεταγενέστερες XML, NewsML, VRML κ.τ.λ. Η HTML ορίζει ένα σύνολο κοινών στυλ για τις ιστοσελίδες, όπως τίτλοι (titles), επικεφαλίδες (headings), παράγραφοι (paragraphs), λίστες (lists) και πίνακες (tables). Ορίζει επίσης στυλ χαρακτήρων, όπως η έντονη γραφή (boldface) και οι ενότητες κώδικα. Κάνει χρήση των tags-ετικετών που περικλείουν οποιεσδήποτε πληροφορίες (κείμενο, εικόνα κτλ.).

134 Η γλώσσα HTML Στις ιστοσελίδες html συνυπάρχουν δύο πράγματα: δομή και εμφάνιση άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους. Για να δούμε τις πληροφορίες μιας σελίδας πρέπει να έχουμε ένα φυλλομετρητή (web broswer). Όταν διαβάζουμε μια σελίδα γραμμένη με την HTML σ έναν φυλλομετρητή, ο φυλλομετρητής διαβάζει (διερμηνεύει) τα tags της HTML και μορφοποιεί το κείμενο και τις εικόνες στην οθόνη.

135 Παράδειγμα αρχείου html <!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 3.2//EN"> <HTML> <head> <meta http-equiv="content-type" content="text/html; charset=iso "> <title>agricultural University of Athens</title> </head> <body> <div align="center"> <p>γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών </p> <p><img src=" width="450" height="317"></p> </div> </HTML>

136

137 Η περιήγηση στο WEB Προγράμματα φυλλομετρητές: Netscape Communicator (Navigator). Microsoft Internet Explorer. Mozilla Firefox. Τρόπος επίσκεψης μιας ιστοσελίδας: Από τη διεύθυνσή της. Από κάποιο σύνδεσμο.

138 Επίσκεψη μιας ιστοσελίδας

139 Λοιπές βασικές υπηρεσίες Internet FTP, Chat, News, Search engines

140 Μεταφορά αρχείων (File Transfer Protocol, FTP) user at host FTP user interface FTP client local file system file transfer FTP server remote file system Χρησιμοποιείται για μεταφορά αρχείων από/προς ένα απομακρυσμένο σύστημα Ακολουθεί το μοντέλο client/server client: Η πλευρά που εκκινεί την μεταφορά αρχείου (είτε από, είτε προς το απομακρυσμένο σύστημα) server: το απομακρυσμένο σύστημα FTP server: ακούει στο port 21.

141 Διαχωρισμός των συνδέσεων ελέγχου/ δεδομένων TCP control connection port 21 O FTP Client συνδέεται στον FTP Server στο port 21, (χρήση TCP ως transport protocol) Ο Client είναι αναγκασμένος να πιστοποιηθεί πάνω από το ίδιο control connection (port 21) Παρέχοντας τα σωστά username/password, o Client μπορεί να εμφανίσει το remote directory στέλνοντας κατάλληλες εντολές πάνω από το control connection FTP client TCP data connection port 20 FTP server Για μεταφορά ενός αρχείου ο Server ανοίγει ένα data connection (TCP) προς τον Client (port 20) Μετά από τη μεταφορά ενός αρχείου ο Server κλείνει το data connection Για τη μεταφορά ενός άλλου αρχείου ο Server ανοίγει δεύτερο TCP data connection

142 Σύνδεση σε έναν ftp server

143 Συνομιλία με άλλους χρήστες (Talk, irc, videoconferencing)

144 Αναζήτηση πληροφοριών (search engines) Tο διαδίκτυο δεν έχει δομή. Οι χρήστες αδυνατούν τις περισσότερες φορές να εντοπίσουν τα σημεία εκείνα του δικτύου που περιέχουν τις πληροφορίες τις οποίες αυτοί χρειάζονται : Θεματικοί κατάλογοι Μηχανές αναζήτησης

145 Θεματικοί κατάλογοι - Πύλες

146 Γεωγραφική ταξινόμηση Αναζήτηση ανά κατηγορία Αναζήτηση ανά περιφέρεια.

147 Προσθήκη ιστοσελίδας σε θεματικό κατάλογο

148 Οι μηχανές αναζήτησης Οι Μηχανές Αναζήτησης (Search Engines) αποθηκεύουν πληροφορίες για εκατομμύρια σελίδες Web σε μια τεράστια βάση δεδομένων. Από τα αρχεία που συγκεντρώνονται (με βάση τον τίτλο τους, το πλήρες κείμενο, το μέγεθός τους, τη διεύθυνσή τους κλπ) δημιουργείται ένα ευρετήριο. Μπορείτε να κάνετε αναζητήσεις σε αυτές τις βάσεις δεδομένων εισάγοντας λέξεις-κλειδιά (keywords).

149 Εισαγωγή στην Υπηρεσία του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου

150 Θέματα Τι είναι το Προγράμματα για Διευθύνσεις Δημιουργία μηνύματος Τα κύρια μέρη ενός μηνύματος Προσθήκη άλλων αρχείων σε μήνυμα Αποστολή και λήψη μηνυμάτων Ταχυδρομικοί κατάλογοι διευθύνσεων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (mailing lists) Εγγραφή σε ταχυδρομικό κατάλογο mail list Κανόνες συμπεριφοράς

151 Τι είναι το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο Η ηλεκτρονική αλληλογραφία ( ) μας προσφέρει ένα γρήγορο, οικονομικό και βολικό τρόπο αποστολής μηνυμάτων. Ένα γράμμα μπορεί να σταλεί και να φτάσει σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου ή σε πολλούς αποδέκτες ταυτόχρονα μέσα σε λίγα λεπτά. Δεν χρειάζεται να πληρώσουμε επιπλέον χρήματα αν το στείλουμε σε πολλούς αποδέκτες ή αν το μήνυμά μας έχει πολλές «σελίδες». Την επόμενη φορά που θα σηκώσετε το ακουστικό σκεφθείτε : «Μήπως είναι καλύτερα να στείλω ένα ;

152 To ηλεκτρονικό ταχυδρομείο Ανταλλαγή πληροφοριών δια μέσου δικτύου υπολογιστών Απαιτείται η εγγραφή σε κάποια υπηρεσία (web ή άλλη, δωρεάν ή μη) για την απόκτηση διεύθυνσης της μορφής Με το μπορούμε να στείλουμε σε πολλούς αποδέκτες κείμενο, γραφικά, δεδομένα, ήχο, κινούμενη εικόνα Συνήθως το μέγιστο επιτρεπόμενο όριο για την αποστολή και την παραλαβή ενός μηνύματος (mail) είναι τα 10 MB, υπολογίζοντας σε αυτό το όριο και την κωδικοποίηση του μηνύματος.

153 Τα πρωτόκολλα για τα s Για την αποστολή μηνύματος χρησιμοποιείται το πρωτόκολλο επικοινωνίας SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) Για τη λήψη χρησιμοποιείται το πρωτόκολλο POP3 (Post Office Protocol 3). Το POP3 επιτρέπει την ανάγνωση των μονάχα από τον υπολογιστή στον οποίο έχουν κατέβει. Το πρωτόκολλο Internet Message Access Protocol (IMAP) έκδοση 4 σε αντίθεση με το POP3, που εμφανίστηκε αργότερα υποστηρίζει τόσο την online όσο και την offline ανάγνωση μηνυμάτων. Επίσης αφήνει τα μηνύματα στον server έως ότου ο χρήστης αποφασίσει να τα διαγράψει. Η τακτική αυτή δίνει την δυνατότητα σε έναν χρήστη να διαβάζει τα του από διάφορους υπολογιστές αντίθετα με το POP3 Ο mail server (Διακομιστής αλληλογραφίας) απαιτείται για την αποθήκευση των μηνυμάτων, ο οποίος έχει περιορισμό τα 50 MB. και είναι ουσιαστικά 2 servers Εισερχόμενης αλληλογραφίας (Incoming mail server): popper.forthnet.gr και εξερχόμενης αλληλογραφίας (Outgoing mail server ): mailgate.forthnet.gr Mπορεί να έχουν και το ίδιο όνομα πχ. mail.forthnet.gr

154 Τι χρειάζεται για να έχετε Ε-mail Να υπάρχει πρόσβαση σε έναν υπολογιστή, συνδεδεμένο στο διαδίκτυο. Να έχει γίνει εγγραφή σε μια web-υπηρεσία για ηλεκτρονική αλληλογραφία ή να έχει ενεργοποιηθεί κάποιο από τα ειδικά προγράμματα διαχείρισης αλληλογραφίας ( client). Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο χρησιμοποιείται συχνά για τη μεταφορά απρόσκλητων μηνυμάτων σε μεγάλο όγκο, spam, αλλά υπάρχουν προγράμματα που μπορούν να φιλτράρουν και να σταματήσουν ή να σβήσουν αυτόματα τα περισσότερα από αυτά.

155 Προγράμματα για Microsoft Outlook Ms Outlook Express Windows Live Mail Thunderbird

156 Ανάγνωση - απάντηση μηνυμάτων

157 Υπηρεσίες Web mail Απαραίτητη η εγγραφή σε μια υπηρεσία

158 Διασύνδεση με το Διαδίκτυο

159 Δυνατότητες σύνδεσης Σύνδεση μέσω modem με PSTN, ISDN, ADSL γραμμής Σύνδεση SLIP ή PPP Internet Ευθεία γραμμή Απ ευθείας Σύνδεση Internet Mέσω τοπικού δικτύου

160 Τι απαιτείται για να συνδεθείτε; Προσωπικός υπολογιστής Τα κατάλληλα Προγράμματα (που εφαρμόζουν κάποια πρωτόκολλα) Συσκευή επικοινωνίας όπως π.χ. κάποιο Modem Για Dial up συνδέσεις ύπαρξη απλής τηλεφωνικής PSTN γραμμής ή ISDN ή DSL. Υπηρεσία παροχής Internet (Internet Service Provider - ISP) Όνομα χρήστη (user name) & συνθηματικό (password) που το παρέχει η υπηρεσία ISP Σύνδεση PPP (Point to Point Protocol) ή SLIP (Serial Line Protocol) - Δεν χρειάζεται ενδιάμεσος υπολογιστής. Ο συνδρομητής συνδέεται κατευθείαν στο δίκτυο. Αφιερωμένη Σύνδεση (Leased Line, Dedicated Line connection). Ο καλύτερος τρόπος σύνδεσης. Ο υπολογιστής του χρήστη είναι μόνιμα συνδεδεμένος με το δίκτυο. Ασφαλές (π.χ. δίκτυο Αστυνομίας).