ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Οι ερωτώντες βουλευτές αναφέρουν στο κείμενο της Ερώτησής τους: Η οικονομική κατάσταση του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής

Transcript

1 χχχ ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ ΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚ ΤΕΥΧΟΣ ΙΟΥΛΙΟΥ 2013 ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΕΝΤΥΠΗ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ) ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ (Ε.Ε.Ι.Ε.Π.) εργασiα ΚΑΙ υγεία ΥΠΑΡΧΕΙ «ΜΑΥΡΟ ΠΡΟΒΑΤΟ» ΣΤΗΝ ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ; ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ Ο ρόλος αυτής της περιοδικής έκδοσης είναι να ανοίγει θέματα για συζήτηση και όχι να κλείνει το διάλογο, να ενημερώνει για όποιο ζήτημα απασχολεί τους Ειδικούς Ιατρούς Εργασίας και να παρουσιάζει όποιες πληροφορίες είναι διαθέσιμες, όχι για να εκφράσει κατανάγκην άποψη, αλλά και πάλι για να δώσει αφορμή για διάλογο με επιχειρήματα. Αυτή είναι ίσως η διαφορά της έκφρασης απόψεων με δημοσκοπική μέθοδο διαδικτυακού ή τηλεοπτικού τύπου, όπου μοιάζει να ενδιαφέρει η πληθική διάσταση και όχι η ποιότητα και η τεκμηρίωση των προτάσεων με επιστημονική έποψη, όπως αντιστοιχεί στον κάθε επιστήμονα, πολύ περισσότερο στους ενασχολούμενους με την υγεία στα χρόνια της Τεκμηριωτικής Ιατρικής. Δεν είναι κάτι καινούργιο, αφού εδώ και μια δεκαπενταετία τουλάχιστο απασχόλησαν οι διαφοροποιήσεις μεταξύ Ιατρικής της Εργασίας και Υγιεινής της Εργασίας με ποικίλες διατυπώσεις: Ιατρική των Εργαζομένων, Υγιεινή των Εργατών, Βιομηχανική Υγιεινή κ.λ.π. Η όλη συζήτηση, που μάλλον δεν έχει ολοκληρωθεί ενέπλεξε επιχειρήματα που διερευνούσαν τη σχέτιση του αντικειμένου με μεθοδολογικά εργαλεία όπως της κλινικής διάστασης (με εφαρμογή στους εργαζόμενους συνήθως μη ασθενείς), της εργαστηριακής διερεύνησης (τόσο των εργαζομένων, όσο και του περιβάλλοντος εργασίας), της επιδημιολογικής προσέγγισης (ως εργαλείου ανάγνωσης πληθικών μεγεθών αναφοράς σε εγγραφές που αφορούν απαριθμήσεις είτε μετρήσεις, τόσο σε εργαζόμενους εκτιθέμενους ή μη σε παράγοντες επικινδυνότητας, συνταξιούχους εκτεθέντες ή μη, πολίτες γενικού πληθυσμού, ειδικές πληθυσμιακές ομάδες όπως ακόμα και παιδιά, όσο και σε μετρήσεις ποσοτικών μεταβλητών σε βιολογικά υλικά, είτε σε παράγοντες επικινδυνότητας στο εργασιακό περιβάλλον), των προληπτικών δράσεων (που δεν ανήκουν κτητικά στην Ιατρική, αλλά στα πλαίσια της Πρωτογενούς Πρόληψης έχουν διττή διάσταση: τεχνική και ιατρική) κ.ά. Η πολυεπιστημονικότητα του αντικειμένου ήδη τεκμηριώνεται λόγω των πολλαπλών προσεγγίσεων που προαναφέρθηκαν, αφού άλλωστε πλειάδα επιστημόνων εκτός των Ιατρών εμπλέκεται σε όλα τα παραπάνω. Ποιός είναι ο στόχος της πολλαπλής αυτής διακονίας; Οι εφαρμογή των προτεραιοτήτων της Πρόληψης (όχι μόνο ιατρικής, αλλά και τεχνικής). Η Περιβαλλοντική Ιατρική, που περιγράφεται εκτενώς και στο πρόσφατο βιβλίο Ιατρικής της Εργασίας και Περιβαλλοντικής Ιατρικής του συναδέλφου κ. Αθανάσιος Γ. Αλεξίου, Ειδικού Ιατρού Εργασίας, που εκδόθηκε από τον Κέδρο, έχει αντικείμενα με τα οποία η πάλαι ποτέ ονομαζόμενη Υγιεινή ασχολείται παραπάνω από δυόμισι αιώνες: ρύπανση αέρα, νερού κ.λ.π., θέματα που εντάσσονται στη λεγόμενη Πληθυσμιακή Ιατρική, μιλώντας με επικαιρικούς όρους. Τί έχει να κάνει τελικά ο Ειδικός Ιατρός Εργασίας; Να διακονήσει την Επαγγελματική Υγεία (είναι άραγε ο πλέον δόκιμος όρος) με σαφή πρόθεση τη διατήρησή της, δηλαδή να ασκήσει εντέλει Αγωγή και Προαγωγή Υγείας, που μάλλον είναι εστιασμένο κομμάτι της πάλαι ποτέ ονομαζόμενης Υγιεινής η οποία συμπεριλαμβάνει τη Δημόσια Υγεία και την Κοινωνική Ιατρική σε εργαζόμενους και σε χώρους εργασίας. Καλό θα ήταν η λέξη Ιατρική να γράφεται με ύψιλον, αλλά ετυμολογικά προέρχεται από τον όρο ίαση, όπως επίσης χρήσιμο θα ήταν η Υγιεινή να γράφεται με γιώτα, αλλά ετυμολογικά σχετίζεται με τη λέξη υγεία. Θ.Κ. Κωνσταντινίδης AΛΛΑΓΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠOY ΤΗΣ Γ.Σ.Ε.Ε. ΣΤΟ Δ.Σ. ΤΟΥ ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ Σύμφωνα με πληροφορίες, από την πλευρά της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (Γ.Σ.Ε.Ε.) πρόκειται να γίνει αλλαγή εκπροσώπου στη Διοίκηση του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.). Συγκεκριμένα, ενώ ήταν γνωστό ότι ο κ. Αλέξανδρος Κομίνης επρόκειτο να αντικαταστήσει τον κ. Ευθύμιο Θεοχάρη (και οι δύο συμμετέχουν στη Δ.Α.Κ.Ε., παράταξη που πρόσκειται στη Νέα Δημοκρατία), πληροφορίες της τελευταίας στιγμής (που έχουν διασταυρωθεί) αναφέρουν ότι η αντικατάσταση αφορά το πρόσωπο του κ. Ανδρέα Κολλά, ο οποίος είχε ορισθεί Αντιπρόεδρος του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. για την τρέχουσα τριετία. Ετσι, τίθεται άμεσα και το θέμα αντικατάστασης του Αντιπροέδρου του Ινστιτούτου. Εγκυρες πληροφορίες αναφέρουν ότι με το ίδιο έγγραφο γίνεται αντικατάσταση μέλους του Δ.Σ. του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. με ταυτόχρονο ορισμό Αντιπροέδρου του Ινστιτούτου όπως προβλέπεται σε σχετικό άρθρο του Καταστατικού. Από την πλευρά του κ. Ανδρέα Κολλά, αντιτείνεται το επιχείρημα ότι ο ορισμός εκπροσώπων της Γ.Σ.Ε.Ε. κατά πάγια πρακτική αφορά ολόκληρη τη θητεία, εκτός άν υπάρξει παραίτηση, πράγμα το οποίο δεν προτίθεται να καμιά περίπτωση να το κάνει ο ίδιος. ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΕΡΩΤΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΧΧΧΧΧΧΨΨΨΨΨΨΨΨΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΥΨΗ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ Επανέφεραν στο Κοινοβούλιο την Eρώτησή τους, που απευθύνεται προς τον Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας κ. Γιάννη Βρούτση, οι βουλευτές του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥ.ΡΙΖ.Α.) κ.κ. Δημήτρης Στρατούλης, Γιάννης Σταθάς, Δέσποινα Χαραλαμπίδου, Χρήστος Καραγιαννίδης, Κώστας Μπάρκας και Μαρία Μπόλαρη, με την οποία αναφέρονται στο ζήτημα της κάλυψη των αναγκών χρηματοδότησης και τη στήριξη του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Οι ερωτώντες βουλευτές αναφέρουν στο κείμενο της Ερώτησής τους: Η οικονομική κατάσταση του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.) είναι εξαιρετικά δυσμενής πλέον. Συγκεκριμένα, το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. οφείλει στους εργαζόμενους ,69, στο Ι.Κ.Α ,16, στο Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε ,35, στο Τ.Σ.Α.Υ ,54, στο Τ.Ε.Α.Χ ,53, σε Δ.Ο.Υ ,27 και σε Προμηθευτές, Δ.Ε.Κ.Ο., Εισηγητές Σεμιναρίων και διάφορα άλλα έξοδα ,27. Οι εργαζόμενοι έχουν προσφύγει για να διασφαλίσουν τα δεδουλευμένα τους στα δικαστήρια. Ο ασφαλιστικός τους φορέας έχει τακτική δικάσιμο στις 9 Ιανουαρίου Επειδή, στο άρθρο 12 παρ Δ της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. ( ) ορίζεται ότι: «Με στόχο τη συνέχιση της επιτυχούς λειτουργίας και την περαιτέρω ανάπτυξη του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. τα συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν η επιχορήγηση από το Λ.Α.Ε.Κ. να είναι ύψους μέχρι 3,0% επί του συνόλου των ετήσιων εισφορών που εισπράττονται υπέρ του Λ.Α.Ε.Κ. Το ακριβές ποσό θα ορίζεται από την Επιτροπή Διαχείρισης του Λ.Α.Ε.Κ, βάσει ομοφώνως εγκεκριμένου από τους κοινωνικούς εταίρους προϋπολογισμού - απολογισμού του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Το ποσοστό αυτό είναι πέραν του ποσοστού επιχορήγησης των εκπαιδευτικών δομών των οργανώσεων της παραγράφου 1». Επειδή, δεν υπάρχει χρηματικό διαθέσιμο για να καλυφθούν οι παραπάνω δαπάνες, για να δοθεί λύση στο οικονομικό αδιέξοδο του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Επειδή, δεν έχει υλοποιηθεί ακόμα ο Νόμος 4075, άρθρο 24, παρ. 5 ΦΕΚ 89/τχ.Α/ , για την προγραμματική συνεργασία με το Ι.Κ.Α. Ερωτάται ο κ. Υπουργός: Σε ποιές ενέργειες θα προβεί το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, που εποπτεύει για την εφαρμογή του άρθρου 12 παρ. Δ της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. ( ), ώστε να βρεθούν τα αναγκαία χρήματα για να πληρωθούν τα δεδουλευμένα των εργαζομένων και οι υποχρεώσεις του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. στα ασφαλιστικά ταμεία, σε συνεργάτες του κ.λ.π.; Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΠΛΗΤΤΕΙ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ Σύμφωνα με ανάρτηση στην ιστοσελίδα Medical News, με αφορμή το 51ο Πανελλήνιο Παιδιατρικό Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στις Ιουνίου στην Αλεξανδρούπολη, έχουν αυξηθεί τα παιδοψυχιατρικά περιστατικά κατά τα τελευταία τρία χρόνια στη Δυτική Ελλάδα ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης. Αναλυτικά το κείμενο της σχετικής ανάρτησης αναφέρει: Συγκεκριμένα παιδιά κατά το 2010 ζήτησαν βοήθεια, παιδιά κατά το 2011, ενώ τα αντίστοιχα περιστατικά κατά το 2012 ανήλθαν στις περιπτώσεις. Τα πλέον συνηθισμένα προβλήματα των παιδιών αυτών ήταν η κατάθλιψη, η επιθετικότητα, οι διαταραχές συμπεριφοράς, ο σχολικός εκφοβισμός, οι φοβίες, το άγχος και τα ψυχοσωματικά. Τα στοιχεία αυτά παρουσίασε ο Πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας Καθηγητής κ. Ανδρέας Κωνσταντόπουλος, στα πλαίσια της Συνέντευξης Τύπου που δόθηκε με αφορμή την έναρξη του 51ου Πανελλήνιου Παιδιατρικού Συνεδρίου. Η οικονομική κρίση όμως φαίνεται πως έχει και τα θετικά της καθώς στη χώρα μας παρατηρήθηκε αύξηση του θηλασμού και μείωση των ποσοστών παιδικής παχυσαρκίας. Από στοιχεία ανακοινώσεων που θα παρουσιαστούν στο συνέδριο προκύπτει επίσης ότι τα υψηλά επίπεδα φτώχειας οδηγούν στην αύξηση των ποσοστών θηλασμού. Μέχρι το 2009, μόνο το 6-8% περίπου των μητέρων θήλαζε αποκλειστικά μέχρι και τον 6ο μήνα. Το 2012 ο αποκλειστικός θηλασμός για τους 6 πρώτους μήνες ζωής του βρέφους ξεπέρασε το 25%, ε- νώ παρατηρούνται αυξημένα επίπεδα θηλασμού και στους μετανάστες. Η φτώχεια φαίνεται να οδηγεί σε στροφή προς την Μεσογειακή Διατροφή. Τα παχύσαρκα παιδιά πριν το 2008 ανέρχονταν σε 1:3-4, ενώ σήμερα ανέρχονται σε 1:7-8 και τα υπέρβαρα παιδιά από 1:6-7, ανέρχονται σήμερα σε 1:15. Από τις ανακοινώσεις που παρουσιάσθηκαν στο συνέδριο προκύπτει ότι οι έφηβοι αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα και προκλήσεις όσον αφορά τον διαδικτυακό εκφοβισμό, το κάπνισμα, την κατανάλωση αλκοόλ και τις πρόωρες σεξουαλικές σχέσεις. Ο διαδικτυακός εκφοβισμός των εφήβων αυξάνεται διαρκώς και έχει ανέλθει στη χώρα μας σε ποσοστό 27%, ενώ αντίστοιχα στην Ισπανία και την Ισλανδία ανέρχεται μόλις σε 13%. Σύμφωνα με σχετικές έρευνες, το 22% των εφήβων (δείγμα έφηβων), ηλικίας ετών, έχουν ήδη ξεκινήσει τέσσερις βασικές συμπεριφορές υψηλού κινδύνου, κάπνισμα, κατανάλωση αλκοολούχων ποτών, έναρξη πλήρους σεξουαλικής δραστηριότητας και συμμετοχή σε σωματική εμπλοκή τουλάχιστον μία φορά. Η έναρξη καπνίσματος έρχεται πρώτη με ποσοστό 64%, ενώ ακολουθεί η δοκιμή οινοπνεύματος και η έναρξη σεξουαλικής ζωής με ποσοστό 50%. Η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών ξεκινά στα 13,5 έτη (μέση ηλικία), η δοκιμή τσιγάρου στα 14,5 έτη (μέση ηλικία), ενώ η έναρξη ολοκληρωμένων σεξουαλικών σχέσεων στα 15,5 έτη (μέση ηλικία). Η κατοχή και χρήση κινητών τηλεφώνων ανέρχεται σε 70% σε παιδιά ετών, ενώ η μέση ηλικία απόκτησης κινητού είναι τα 9 έτη. Στη Δυτική Αττική το 65% ερωτηθέντων μητέρων που συμμετείχαν σε έρευνα, δήλωσαν καθημερινές ενεργητικές καπνίστριες, με χρήση περισσότερων από 10 τσιγάρων την ημέρα. Η συνήθεια αυτή αποβαίνει ιδιαίτερα επιβλαβής για τα παιδιά, τόσο λόγω του παθητικού καπνίσματος, όπως επίσης και για τη μετέπειτα μίμηση σε επίπεδα συμπεριφορών και προτύπων. Σε εξετάσεις ούρων παιδιών που κατοικούν σε αγροτικές περιοχές βρέθηκε νικοτίνη που σχετίζεται με το κάπνισμα της μητέρας, ενώ σε αστικές περιοχές η νικοτίνη που βρέθηκε στα ούρα παιδιών σχετίζεται με τον καπνιστή πατέρα. Σε ημιορεινές και ορεινές περιοχές 37,5% των γονέων χρησιμοποιούν σωματική τιμωρία στα παιδιά τους. Ο μέσος όρος ηλικίας των γονέων δεν ξεπερνά τα 36,5 έτη και το μορφωτικό τους επίπεδο είναι 50% απόφοιτοι του Δημοτικού Σχολείου, 30% απόφοιτοι Λυκείου και 20% απόφοιτοι ενός Πανεπιστημιακού Ιδρύματος. Εντύπωση προκαλεί η έλλειψη βιταμίνης D που παρατηρείται στα παιδιά παρά την ηλιοφάνεια στη Ελλάδα. Σε πολλά ατοπικά νοσήματα όπως βρογχικό άσθμα, ατοπική δερματίτιδα και άλλα, βρέθηκαν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D, πιθανόν λόγω της προστασίας των παιδιών από τον ήλιο. Αλλά και οι μητέρες που θηλάζουν έχουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D, γι αυτό και θα πρέπει να λαμβάνουν συμπλήρωμα βιταμίνης D, με σκοπό την αποφυγή της έλλειψης και στα βρέφη. χχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχψψψψψψψψψψψψψχχχψψψψψψψψψψψχχχχχχχχχχχ ΤΟ 2012 ΣΗΜΕΙΩΘΗΚΑΝ 35 ΕΡΓΑΤΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΛΙΓΝΙΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ xxxxxxxxxχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχxxxxxxxxxxxxχχχχχχχχχχχχχχxxxxxxxxxxxxxxxxxx Σύμφωνα με Εκθεση της Μονάδας Υγείας - Ασφάλειας και Εκπαίδευσης στην Εργασία Tην της Δ.Ε.Η. τελευταία για τους πνοή δείκτες, πάνω τη συχνότητα στο Ο και πλοίαρχος τη σοβαρότητα του φορτηγού των εργατικών πλοίου καράβι ατυχημάτων, όπου σε 35 εργαζόταν, ανέρχονται άφησε το 2012 ο τα εργατικά αισθάνθηκε ατυχήματα αδιαθεσία στο Λιγνιτικό και έχασε Κέντρο τις Ελληνας Δυτικής Μακεδονίας πλοίαρχος που (Λ.Κ.Δ.Μ.), ήταν ηλικίας ένα από 51 τα αισθήσεις οποία ήταν του. θανατηφόρο Του παρασχέθηκαν και σημειώθηκε οι ετών στο Νότιο και Πεδίο, ήταν ενώ ναυτολογημένος αρκετά χαρακτηρίζονται στο πρώτες σοβαρά, βοήθειες, όπως προκύπτει αλλά όταν και από έφτασε τις φορτηγό χαμένες ημέρες πλοίο εργασίας Argyroula λόγω ανικανότητας σημαίας γιατρός των θυμάτων, στο πλοίο οι οποίες διαπιστώθηκε ανέρχονται σε ο Marshall 890 έναντι Islands. 811 ημερών ανικανότητας το θάνατός Σύμφωνα του. με στοιχεία της Μονάδας Το Υγείας πλοίο - Ασφάλειας βρισκόταν και Εκπαίδευσης στο λιμάνι της στην Εργασία Η σωρός της του Διεύθυνσης ναυτικού μεταφέρθηκε του Λ.Κ.Δ.Μ. στην και της Γενικής Διεύθυνσης Ορυχείων τα 35 εργατικά ατυχήματα του 2012 έναντι 45 του Οδησσού 2011 συνέβησαν όταν συνέβη εντός το των περιστατικό, εγκαταστάσεων αρμόδια του ιατροδικαστική Λ.Κ.Δ.Μ. και Υπηρεσία αφορούν στη της σύμφωνα δραστηριότητα με τη των σχετική ορυχείων ανακοίνωση και των που συνεργείων Οδησσού υποστήριξης, για νεκροψία ενώ την και ίδια νεκροτομή. χρονική εκδόθηκε περίοδο σημειώθηκαν στην Αθήνα και από 2 το αιφνίδια Γραφείο παθολογικά Προανάκριση γεγονότα. πρόκειται Από το να σύνολο διενεργηθεί των Τύπου εργατικών του ατυχημάτων Λιμενικού Σώματος. τα 29 ήτοι 82,6% έγιναν από το σε Κεντρικό τακτικό προσωπικό Λιμεναρχείο επί Πειραιά. συνόλου μισθωτών και τα 6 ήτοι 17,14% σε έκτακτο προσωπικό επί συνόλου εκτάκτων. Στο προσωπικό του συνόλου των Κλάδων Ορυχείων, παρατηρείται ποσοστιαία αύξηση των ατυχημάτων. Παρά το γεγονός ότι στους χώρους των ορυχείων μειώθηκαν σε 34 τα ατυχήματα το 2012 από 42 το 2011, το ποσοστό διαμορφώνεται στο 97,15 έναντι 93,3% το προηγούμενο έτος. Στο Νότιο Πεδίο που είναι και το μεγαλύτερο ορυχείο με τους περισσότερους εργαζόμενους σημειώθηκαν 14 εργατικά ατυχήματα και ποσοστό 40%, στο Ορυχείο Καρδιάς 9 ατυχήματα και ποσοστό 25,7%, στο Ορυχείο Αμυνταίου 7 ατυχήματα και ποσοστό 20%, στο Ορυχείο Κύριου Πεδίου 4 ατυχήματα και ποσοστό 11,4% και στην ηλεκτρομηχανολογική συντήρηση 1 ατύχημα και ποσοστό 2,9%. Ως προς τους τραυματισμούς ανά σημείο του σώματος έχουμε 40% στα πάνω άκρα, 22,9% στα κάτω άκρα και 14,3% στο κεφάλι. Το μεγαλύτερο ποσοστό αιτιών των ατυχημάτων είναι η κακή μέθοδος εργασίας 25,5%, ακολουθεί η απροσεξία άγνοια κινδύνου του εργαζόμενου 21,6%, η ελλιπής και λανθασμένη μελέτη εργασίας 13,7%, υπερβολική βιασύνη 5,9%. Ο αριθμός των εργατικών ατυχημάτων ανά μήνα αναδεικνύει τον Ιανουάριο ως τον πιο κακό μήνα με 6 ατυχήματα, Φεβρουάριος 2, Μάρτιος 3, Απρίλιος 4, Μάιος 2, Ιούνιος 3, Ιούλιος 4, Αύγουστος 3, Σεπτέμβριος 2, Οκτώβριος 2, Νοέμβριος 3 και Δεκέμβριος 2. Η χειρότερη ημέρα της εβδομάδας είναι η Δευτέρα με 9 ατυχήματα και ακολουθεί η Πέμπτη με 7, από 5 την Τρίτη και Τετάρτη, από 4 Παρασκευή και Κυριακή και 1 το Σάββατο. Τα περισσότερα ατυχήματα παρατηρούνται στα ηλικιακά έτη και ανέρχονται σε 9, ακολουθεί η ηλικιακή ομάδα ετών με 7, στη συνέχεια οι ηλικίες με 6, έπεται η ομάδα των ετών με 5, ενώ 2 ατυχήματα καταγράφηκαν στις ηλικίες και 1 στην ηλικιακή κατηγορία ετών. ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ Ε.Ι.Ν.Α.Π. ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΜΟΙΒΕΣ ΕΦΗΜΕΡΙΩΝ ΣΤΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ Τα προβλήματα που έχουν προκύψει με τις πληρωμές των και εφημεριών, το χρονοεπίδομα του καθώς τα προσλήψεις συζητήθηκαν κατά τη συνάντηση αντιπροσωπείας καθώς τα Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΙΝΑΠ και Επιτροπών νοσοκομείων της Αθήνας με τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Νικόλαο Πολύζο, στο πλαίσιο της στάσης των της Κυβέρνησης από τη μέχρι τώρα δέσμευσή της, για επάνοδο στο καθεστώς που υπήρχε μέχρι το Νοέμβριο του Καθιερώνεται μια πολύπλοκη γραφειοκρατική διαδικασία που θα σημάνει, καθώς τα πιθανότατα, μεγάλες καθυστερήσεις στην πληρωμή των εφημεριών κάθε μήνα. Παρ όλα αυτά υπήρξε προφορική δέσμευση ότι θα, ο Γενικός Γραμματέας αναγνώρισε το δίκαιο του αιτήματος και δεσμεύτηκε για άμεσες ενέργειες που θα λύσουν.

2 ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣΟΔΗΓΙΕΣΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣΤΗΣΥΓΕΙΑΣ 2 εργασiαυγεία 5 ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΩΝ ΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX Οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, οι οποίες κατά κύριο λόγο βασίζονται στην ανθρώπινη εργασία και επαφή, δεν μπορούν να ακολουθήσουν την πορεία ξέφρενης αυτοματοποίησης των κερδοφόρων τομέων της ιδιωτικής οικονομίας. Ετσι, η απαίτηση για μείωση των δημόσιων δαπανών, το δόγμα που λατρεύεται και στις δύο όχθες του Ατλαντικού, οδηγεί σε πτώση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Ακόμη ένα πεδίο σύγκρουσης μεταξύ των μανιακών της αποδοτικότητας και του κοινού συμφέροντος. Είναι δύσκολο για τους κατοίκους των βιομηχανοποιημένων χωρών να ξεφύγουν από την αίσθηση ότι η καθημερινότητά τους συμπιέζεται από δύο αντίθετα μεταξύ τους ρεύματα: αφ ενός, τον διαρκή πολλαπλασιασμό των προσωπικών υπηρεσιών που παρέχονται μέσω συσκευών ολοένα πιο πρακτικών και πιο φθηνών, με ολοένα καλύτερες επιδόσεις αφ ετέρου, τη σταδιακή ελάττωση και την ταυτόχρονη ανατίμηση των κοινωνικών υπηρεσιών που προϋποθέτουν επαφή εκείνων που, καθώς παρέχονται από ανθρώπους σε ανθρώπους, εξυφαίνουν τον κοινωνικό ιστό. Οι περικοπές των δαπανών, οι πνευματικές μόδες, οι ροές των επενδύσεων, όλα μοιάζουν να ενισχύουν αυτήν τη δυναμική. Η κατανόησή της με στόχο την καταπολέμησή της; προϋποθέτει τη συνειδητοποίηση ενός μηχανισμού που έχει μπει σε λειτουργία εδώ και περίπου πενήντα χρόνια, τον οποίο όμως οι πολιτικοί ηγέτες κάνουν ό,τι μπορούν για να αγνοήσουν. Το όνομά του; «Ασθένεια του κόστους» («cost disease»). του Pierre Rimbert, Le Monde Diplomatique, Μετάφραση: Κούτσης Θανάσης Στα μέσα της δεκαετίας του 1960, δύο νεαροί οικονομολόγοι του Πρίνστον, ο κ. Γουίλιαμ Μπόμολ και ο κ. Γουίλιαμ Μπόουεν, συλλέγουν εισιτήρια θεάτρου από το Μπρόντγουεϊ προκειμένου να επαληθεύσουν μια διαίσθησή τους: ότι οι τιμές των θεαμάτων αυξάνονται ακατάπαυστα, κάτι που σύμφωνα με αυτούς οφείλεται στον μη συμπιέσιμο χαρακτήρα του καλλιτεχνικού μόχθου. Πράγματι, απαιτείται η ίδια ποσότητα εργασίας για την εκτέλεση ενός κουαρτέτου του Μότσαρτ το 1785 στην αυλή του Ιωσήφ Β στη Βιέννη, με εκείνη που απαιτείται δύο αιώνες αργότερα στο Κάρνεγκι Χολ της Νέας Υόρκης. Με άλλα λόγια, η παραγωγικότητα στον τομέα της μουσικής δωματίου παραμένει στάσιμη. Ταυτόχρονα, εκρήγνυται η βιομηχανική παραγωγικότητα. Με αποτέλεσμα μια προβλέψιμη άνοδο του σχετικού κόστους των καλλιτεχνικών παραστάσεων. Μισό αιώνα αργότερα, μπορεί να διαγνωσθεί η ασθένεια του κόστους σε πολλά πεδία, ανάμεσα στα οποία η Παιδεία και η Υγεία. Είναι επειδή «η ποσότητα εργασίας που απαιτείται για την παραγωγή των συγκεκριμένων υπηρεσιών είναι δύσκολο να μειωθεί», εξηγεί ο Δρ. Μπόμολ σε μια πρόσφατη εργασία του, αφιερωμένη στην επικαιρότητα των ευρημάτων του [1]. Ο οικονομολόγος πράγματι διακρίνει δύο τομείς: Ο πρώτος αφορά τα αγαθά και τις υπηρεσίες των οποίων η παραγωγή αυτοματοποιείται εύκολα. Καθώς εδώ οι μηχανές αντικαθιστούν τον άνθρωπο, η ποσότητα εργασίας που απαιτείται για την παραγωγή μιας επιπλέον μονάδας μειώνεται. Μετά το Φορντ Τ, η παραγωγικότητα αυξάνεται στις γραμμές συναρμολόγησης, οι μισθοί των εργατών της αυτοκινητοβιομηχανίας ακολουθούν την αύξηση λιγότερο ή περισσότερο σύντομα και η τιμή πώλησης των αυτοκινήτων διατηρεί τα επίπεδά της. Στο δεύτερο τομέα όμως, όπως στην Υγεία ή στην Παιδεία, η παραγωγή απαιτεί ένα σημαντικό και ανελαστικό κομμάτι ανθρώπινης εργασίας. Η παραγωγικότητα παραμένει στάσιμη, όμως οι μισθοί των εκπαιδευτικών και των υγειονομικών εξακολουθούν να αυξάνονται, παράλληλα με εκείνους των μισθωτών της αυτοκινητοβιομηχανίας. Αποτέλεσμα: το κόστος παραγωγής σταδιακά αυξάνεται. «Μετά από αρκετές δεκαετίες, οι αποκλίσεις μεταξύ των αυξήσεων του κόστους συσσωρεύονται, καθιστώντας τις διαπροσωπικές υπηρεσίες σημαντικά πιο ακριβές από τα βιομηχανικά προϊόντα». Ετσι, στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής η τιμή των νοσοκομειακών υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 300%, δηλαδή τρεις φορές παραπάνω από το σύνολο της οικονομίας, έχοντας μάλιστα αφαιρέσει τον πληθωρισμό, μεταξύ 1978 και Κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου, τα δίδακτρα στην ανώτατη εκπαίδευση αυξήθηκαν κατά 250%, πάντοτε αφαιρουμένου του πληθωρισμού. Ανάλογο άλμα, βεβαίως λιγότερο βίαιο, παρατηρείται στο μεγαλύτερο μέρος των βιομηχανικών χωρών και, πλέον, σε έναν αριθμό αναδυόμενων χωρών. ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ Εκτός από την εκπαίδευση, τις παραστατικές τέχνες και την υγεία, η ασθένεια του κόστους επηρεάζει τους πιο ετερόκλητους τομείς: τις βιβλιοθήκες, τις νομικές υπηρεσίες, τις κοινωνικές υπηρεσίες, τα ταχυδρομεία, την ασφάλεια, τον οδοκαθαρισμό και την αποκομιδή των απορριμμάτων, τις αναστηλώσεις, τη Δικαιοσύνη, τους ράφτες, την αστυνόμευση των πόλεων, τους κομμωτές, τα γραφεία τελετών, τις επιδιορθώσεις. Κοινό σημείο: μια ανθεκτικότητα στην αυτοματοποίηση, καθώς τα επαγγέλματα αυτά απαιτούν παρατεταμένη ανθρώπινη επαφή ή/και ιδιαίτερη προσοχή για την αντιμετώπιση της κάθε περίπτωσης. Η «ασθένεια του Μπόμολ» εξηγεί τον σχεδόν ολοκληρωτικό αφανισμό του κόσμου των επισκευαστών και των διάφορων μαστόρων, των οποίων το κόστος της εργασίας αυξάνεται δυσανάλογα σε σχέση με την τιμή των νέων συσκευών: όταν μια καινούργια ηλεκτρική σκούπα δεν κοστίζει πιο πολύ από την επισκευή της παλιάς, ο καταναλωτής δεν διστάζει για πολύ [2]. Η ποιότητα των συγκεκριμένων υπηρεσιών εξαρτάται από την ποσότητα εργασίας που έχει επενδυθεί στην παραγωγή τους. «Ετσι, είναι δύσκολο να μειωθεί ο χρόνος που απαιτείται για την υλοποίηση ορισμένων εργασιών χωρίς ταυτόχρονα να πέσει και η ποιότητα. Οποιος θα επιχειρούσε να επιταχύνει τη δουλειά των χειρουργών, των εκπαιδευτικών ή των μουσικών κατά πάσα πιθανότητα θα κατέληγε να έχει μια τσαπατσούλικη επέμβαση, μερικούς κακά εκπαιδευμένους μαθητές ή ένα πολύ περίεργο ακρόαμα», σημειώνει ο Δρ. Μπόμολ. Αυτό είναι ακριβώς εκείνο που οι πολιτικοί ηγέτες αρνούνται να κατανοήσουν ή να ακούσουν. Ασφαλώς, η απογείωση του κόστους των παραστατικών τεχνών τούς ώθησε να επιχορηγήσουν πολιτιστικές δραστηριότητες που, υπό άλλες συνθήκες, θα είχαν υποκύψει στον οικονομικό δαρβινισμό. Ομως, αυτή η διευθέτηση καταστρατηγείται με ιδιαίτερη προθυμία όταν οι Κυβερνήσεις αποδίδουν την άνοδο του κόστους των υπηρεσιών επαφής όχι στην ιδιαίτερη φύση τους, αλλά στην κακή διαχείριση ή στη χαμηλή παραγωγικότητά τους. Οταν η δημοσιονομική αυστηρότητα γίνεται πολιτική προσταγή, ο περιορισμός του προσωπικού, η υποχρέωση περιστολής του χρόνου που αφιερώνεται στον κάθε χρήστη της υπηρεσίας και οι αναλογικές μειώσεις μισθών πλήττουν κατά προτεραιότητα το σχολείο, το νοσοκομείο και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Εξάλλου, αυτό το «τρίδυμο» βρίσκεται στην κορυφή της λίστας με τα θύματα της λιτότητας στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία. Σαφώς λιγότερο αποτελεσματική όσον αφορά την ισοσκέλιση των προϋπολογισμών απ ό,τι μια άνοδος της φορολόγησης, η εξαναγκαστική άνοδος της παραγωγικότητας στις υπηρεσίες όπου η ανθρώπινη εργασία δεν είναι συμπιέσιμη, οδηγεί στην υποβάθμισή τους. Κι όμως! Αν και κανένας Διευθυντής Ορχήστρας δεν έχει σκεφτεί απ όσο είναι γνωστό να περικόψει ένα βιολί προκειμένου να ενισχύσει την παραγωγικότητα ενός κουαρτέτου εγχόρδων, οι δημόσιες αρχές μεταφέρουν με τον τρόπο τους αυτή τη μεγαλοφυή ιδέα σε άλλους τομείς. Με προβλέψιμα αποτελέσματα: καθυστέρηση πολλών μηνών για τις μη επείγουσες εγχειρήσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο και τον Καναδά, λιγότερο συχνή διανομή αλληλογραφίας, κατάργηση σχολικών τμημάτων, συγχώνευση μαιευτηρίων, γιγαντιαίες ουρές αναμονής στα γκισέ των κοινωνικών υπηρεσιών κ.ο.κ. «Το ανησυχητικό ηθικό δίδαγμα της ιστορίας», γράφει ο Δρ. Μπόμολ, «είναι ότι, ανάμεσα στα πιο ευάλωτα στην ασθένεια του κόστους αγαθά βρίσκονται μερικά από τα πιο ζωτικά χαρακτηριστικά των πολιτισμένων κοινωνιών». Πρόκειται για δραστηριότητες συχνά συνδεδεμένες με τις δημόσιες υπηρεσίες ή, τουλάχιστον, με το δημόσιο συμφέρον. Με συμμετρικό τρόπο, οι τομείς με αυξανόμενη παραγωγικότητα ανήκουν στον κόσμο των ιδιωτικών επιχειρήσεων: ο διορατικός καπιταλιστής θερίζει το κέρδος εκεί όπου φυτρώνει. Ετσι προκύπτει το αντιθετικό ζεύγμα «ιδιωτικός πλούτος - δημόσια ένδεια», σύμφωνα με την έκφραση του αμερικανού οικονομολόγου Τζον Κένεθ Γκαλμπρέιθ. Οταν δέχονται να αλλοιώσουν τις απαραίτητες για τη συλλογική ζωή δραστηριότητες με την αιτιολογία ότι αυξάνεται το κόστος τους, οι ηγέτες κάνουν μια ταξική επιλογή: οι φτωχοί, πιο εξαρτημένοι σε σχέση με τους πλούσιους από τις συλλογικές υπηρεσίες, πλήττονται περισσότερο από τις συνέπειες που φέρνει ο μαρασμός τους. Αποτελεί επίσης και μια ανθρωπολογική επιλογή. Ατρόμητοι αντικαταστάτες των υπαλλήλων στις θυρίδες των ταχυδρομείων, των τραπεζών, των υπηρεσιών και των συγκοινωνιών, οι αυτόματοι μηχανισμοί εξαπλώνονται με το ρυθμό που αυξάνονται οι δημοσιονομικοί περιορισμοί. Ομως, κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης εκμηχάνισης, μόνο οι πιο απλές και τυποποιημένες λειτουργίες και άρα εκείνες που προσφέρουν μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας καταλήγουν σε ρομπότ. Ως εκ τούτου, η αλληλεπίδραση μεταξύ ανθρώπων στις θυρίδες τείνει να περιοριστεί στις δύσκολες και δυνητικά συγκρουσιακές περιπτώσεις. Από όπου και προκύπτει μια αίσθηση μειωμένης εξυπηρέτησης, αλλά και εξάρθρωσης των ανθρώπινων σχέσεων στις υπηρεσίες επαφής [3]. Η σύζευξη των περικοπών στις δαπάνες με τεχνολογικές καινοτομίες που οδηγούν σε δυσθεώρητες αυξήσεις της παραγωγικότητας, θέτει ένα δίλημμα στις δημόσιες αρχές: είτε να συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν την «ασθένεια του Μπόμολ» εντείνοντας όλο και περισσότερο την επιδείνωση της ποιότητας των ζωτικών υπηρεσιών, είτε να αποδεχθούν την άνοδο του κόστους τους όχι πλέον ως λογιστική συμφορά, αλλά ως το δίκαιο αντάλλαγμα για ένα κοινωνικό ευεργέτημα. Ολα μοιάζουν να υποστηρίζουν την πρώτη υπόθεση. Αν η οικονομική πορεία του κόσμου συνεχίσει την τρέχουσα διαδρομή της, το κόστος των ανθρώπινων υπηρεσιών ίσως αυξηθεί με ρυθμούς ακόμη πιο ιλιγγιώδεις από αυτούς με τους οποίους κατρακυλούν οι τιμές των υπηρεσιών πληροφορικής. Ο χρόνος εργασίας που απαιτείται για την αγορά ενός υπολογιστή ικανού να επεξεργαστεί ένα εκατομμύριο εντολές το δευτερόλεπτο (MIPS, μια τυποποιημένη μονάδα μέτρησης) αποτελεί ένα καλό παράδειγμα. «Το 1997», υπολόγισε ο Δρ. Μπόμολ, «ένας υπολογιστής με ικανότητα ενός MIPS κόστιζε περίπου 27 λεπτά εργασίας, σύμφωνα με τον μέσο μισθό. Το 1984, το τίμημά του ανερχόταν σε 52 ώρες το 1970, σε 1,24 φορές τον εργασιακό βίο και το 1944 θα άγγιζε το σχεδόν απίστευτο κόστος των εργασιακών βίων». Αυτή η φθηνή υπολογιστική ικανότητα, συνδυασμένη με τη δυνατότητα ενοποίησης, αποθήκευσης και επεξεργασίας αστρονομικών ποσοτήτων δεδομένων, προσφέρει τη δυνατότητα αυτοματοποίησης και πιο σύνθετων εργασιών. Οταν ο κ. Τέρρυ Γκου, Διευθυντής της Foxconn, της εταιρείας από την Ταϊβάν που κατασκευάζει τις ταμπλέτες και τα έξυπνα τηλέφωνα της Apple, ανακοινώνει την πρόθεσή του να αποκτήσει ένα εκατομμύριο ρομπότ με το σκεπτικό ότι «τα ανθρώπινα όντα είναι και ζώα και η ιδέα να διευθύνω ένα εκατομμύριο ζώα μου προκαλεί πονοκέφαλο» [4], επεκτείνει σε έναν τομέα αιχμής τη βιομηχανική εκμηχάνιση που ξεκίνησε τον 19ο αιώνα. Μετά όμως από τη χειρωνακτική εργασία και τα τυποποιημένα επαγγέλματα επαφής, βρίσκεται καθ οδόν και η ρομποτοποίηση της πνευματικής εργασίας. Ή, για την ακρίβεια, η ψηφιοποίησή της. Χειρουργικές επεμβάσεις που εκτελούνται από ηλεκτρονικούς βραχίονες ακριβείας, άρθρα εφημερίδων γραμμένα από προγράμματα λογισμικού, αυτόματη διόρθωση διατριβών, νομικές στρατηγικές βασισμένες στην ανάλυση εκατοντάδων χιλιάδων νομοθετικών πράξεων, ιατρικές διαγνώσεις και προτάσεις για θεραπεία διατυπωμένες από έναν υπολογιστή συνδεδεμένο με βάσεις δεδομένων: όλα αυτά ήδη υπάρχουν. «Αυτή η ταχεία και βαθιά διείσδυση στο πεδίο των ανθρώπινων ικανοτήτων είναι αρκετά πρόσφατη. Εχει σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις», σημειώνουν ο Δρ. Ερικ Μπρυνγιόλφσον και ο Δρ. Αντριου Μακ Αφη [5]. «Η τεχνολογία», παρατηρούν, «αλλάζει την κατανομή των εισοδημάτων, ωφελώντας εκείνους με τα περισσότερα προσόντα έναντι των μη πτυχιούχων, τις βεντέτες έναντι των κοινών ανθρώπων, το κεφάλαιο έναντι της εργασίας». Ενδέχεται επίσης να αναστατώσει το Πανεπιστήμιο, το κατ εξοχήν οχυρό της ανθρώπινης νόησης, με την άνοδο της μαζικής ανώτατης εκπαίδευσης μέσω Διαδικτύου. Εναν χρόνο μετά τη δημιουργία της, τον Απρίλιο του 2012, η αμερικανική επιχείρηση Coursera ήδη μετρά πάνω από τρία εκατομμύρια χρήστες. Η φοίτηση περιλαμβάνει βίντεο παραδόσεων, κινηματογραφημένα στις αίθουσες συνεργαζόμενων πανεπιστημίων, ασκήσεις και διαγωνίσματα που διορθώνονται από λογισμικό - ρομπότ. Στο τέλος της περιόδου, ο σπουδαστής μπορεί να λάβει βεβαίωση σπουδών (επί πληρωμή), που μάλλον πιστοποιεί τις δεξιότητες παρά επικυρώνει την κατοχή της γνώσης. Οι ιδρυτές της πλέον είναι στραμμένοι προς την κερδοφορία: θέλουν να καθιερώσουν μια πιο ακριβή «προνομιακή» υπηρεσία, να πωλούν σε επιχειρήσεις στοιχεία των σπουδαστών Ακολουθώντας τη λογική «ο νικητής τα παίρνει όλα» (μια χούφτα «παικτών» που μπήκαν πρώτοι αποκτούν το μεγαλύτερο μέρος των κερδών ενός κλάδου) [6], τα μαθήματα που παρέχονται από τις πιο επιφανείς πανεπιστημιακές διασημότητες των πιο υψηλά αξιολογούμενων ιδρυμάτων υποσκελίζουν τον ανταγωνισμό σε κάθε γνωστικό αντικείμενο. Ωστόσο, το γεγονός ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος χάνει το μονοπώλιό του σε έναν αυξανόμενο αριθμό σύνθετων εργασιών, δεν διευρύνει την προοπτική μιας γενικευμένης αυτοματοποίησης: ενόσω η «μαρίδα» των χρηστών θα εξαγριώνεται με τις μηχανές, οι διαπροσωπικές υπηρεσίες που παρέχονται από ευγενικούς επαγγελματίες θα συνεχίσουν να είναι προσιτές στην ευκατάστατη πελατεία. Και ο ακριβός πτυχιούχος που πέρασε πέντε χρόνια υπό τις φροντίδες των παιδαγωγών του Χάρβαρντ θα χειροκροτήσει χωρίς επιφυλάξεις την αλματώδη ανάπτυξη των διαδικτυακών πανεπιστημίων. ΤΟ ΠΕΔΙΟ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΕΧΕΙ ΟΡΙΣΤΕΙ «Στις μέρες μας», παρατηρούσε σε μια ομιλία του ήδη από τον Απρίλιο του 1856 ο Καρλ Μαρξ «κάθε πράγμα εμπεριέχει και το αντίθετό του. Βλέπουμε ότι οι μηχανές, προικισμένες με τη θαυμάσια ικανότητα να ελαττώνουν την ανθρώπινη εργασία και να την κάνουν αποδοτική, φθείρουν και εξαντλούν τον άνθρωπο. [ ] Ολες οι ανακαλύψεις και όλες οι πρόοδοι μοιάζουν να έχουν ως αποτέλεσμα να προικίζουν με πνευματική ζωή τις υλικές δυνάμεις και να υποβαθμίζουν την ανθρώπινη ζωή σε υλική δύναμη». Ομως, η ασθένεια του κόστους, εμφανής μέσα από τις αντιφάσεις της και αυτή, θα μπορούσε να οδηγηθεί στη θεραπεία, ωθώντας το οικονομικό καθεστώς να υπερβεί τους όρους επιβίωσής του. Μια στατιστική προβολή στοιχείων που συνέταξε ο Δρ. Μπόμολ δίνει το μέγεθος του διακυβεύματος. Το 1960, οι δαπάνες για υγεία αντιπροσώπευαν το 5% του αμερικανικού Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (Α.Ε.Π.) το 2012, το 18%. Αν ο δείκτης συνεχίσει να αυξάνεται με τους ίδιους ρυθμούς, το 2105 η υγεία θα αντιπροσωπεύει το 62% του Α.Ε.Π. των Η.Π.Α. Ασφαλώς, η συγκεκριμένη χώρα αποτελεί ακραίο παράδειγμα και δεν προσφέρεται για εξαγωγή τόσο τολμηρών συμπερασμάτων. Συμπληρώνοντας όμως αυτήν την εκτίμηση με στοιχεία από άλλες δραστηριότητες που χτύπησε η ασθένεια του κόστους, διακρίνεται μια γενικότερη τάση: καθώς τα κέρδη από την παραγωγικότητα διαβρώνουν την ποσότητα εργασίας που είναι απαραίτητη για την κατασκευή βιομηχανικών αγαθών, η αξία των ανθρώπινων δημιουργημάτων προέρχεται όλο και περισσότερο από τις άπληστες για ανθρώπινη εργασία υπηρεσίες, οι οποίες συνήθως βρίσκονται στη σφαίρα του δημόσιου τομέα και του κοινού συμφέροντος. Εδώ βρίσκεται το αποφασιστικό σημείο: η μετατόπιση του κέντρου βάρους της παραγωγής αξίας προς τις συλλογικές υπηρεσίες προαναγγέλλει την επίταση των διενέξεων που έχουν ανακύψει σχετικά με την κυριότητά τους. Ανυπόμονοι να τις στρέψουν προς την κατεύθυνση της παραγωγικότητας προκειμένου να μειώσουν τα κόστη τους, οι εργοδότες και οι κυβερνώντες ήδη συντονίζουν τις προσπάθειές τους. Για τις κοινωνικές δυνάμεις που επιθυμούν να ξαναχτίσουν πραγματικές κοινωνικές υπηρεσίες και να προωθήσουν τις απελευθερωτικές εκφάνσεις της τεχνολογίας, το πεδίο της μάχης έχει οριστεί. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ [1] William Baumol, The Cost Disease. Why Computers Get Cheaper and Health Care Doesn t, Yale University Press, Νιου Χέιβεν, Εκτός άν αναφέρεται διαφορετικά, οι παραπομπές στο κείμενο προέρχονται από αυτό το έργο, όπως και αρκετά παραδείγματα. [2] (ΣτΜ): Το ακριβώς αντίθετο φαινόμενο παρουσιάζεται στη χώρα μας το τελευταίο διάστημα: το κόστος της εργασίας μειώθηκε, ο πληθωρισμός αυξήθηκε και αρχίζει πλέον η επισκευή να γίνεται ξανά γοητευτική. [3] Βλ. Laurent Cordonnier, Consommateur au labeur, Le Monde Diplomatique, Ιούνιος [4] John Markoff, Skilled work, without the worker, The New York Times, [5] Erik Brynjolfsson and Andrew McAfee, Race Against the Machine. How the Digital Revolution is Accelerating Innovation, Driving Productivity and Irreversibly Transforming Employment and the Economy, Digital Frontier Press, Λέξινγκτον (Μασαχουσέτη), [6] Robert Frank and Philip Cook, The Winner-Take-All Society, Free Press, Νέα Υόρκη, 1995.

3 Στο ΡΩΠΑΪΚΕΣΟΔΗΓΙΕΣΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣΤΗΣΥΓΕΙΑΣ ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ ΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩ ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΣΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΥΦΗΛΙΟ ΜΕ ΤΙΣ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΕΣ; Η οικονομική κρίση, έχει γονατίσει τους έλληνες. Όμως δεν είναι μόνο ο οικονομικός αντίκτυπος, αλλά και ο ψυχολογικός. Τους τελευταίους μήνες πληθαίνουν οι ειδήσεις που αφορούν ανθρώπους, οι οποίοι λόγω της κρίσης αποφάσισαν να βάλουν τέρμα στη ζωή τους. Αποφάσισαν να αυτοκτονήσουν. Κάθε 40 δευτερόλεπτα σε ολόκληρο τον πλανήτη, υπάρχει κάποιος συνάνθρωπος μας που πεθαίνει από αυτοκτονία. Στο άρθρο αυτό γίνεται αναφορά για όλες τις χώρες και την Ελλάδα σε σχέση με την αύξηση των αυτοκτονιών. Σε ποιά χώρα αυτοκτονούν οι περισσότεροι έφηβοι; Ποιά χώρα στον κόσμο κατέχει την θλιβερή πρωτιά στις αυτοκτονίες; του κ. Εμμανουήλ Πολυζόπουλου Ψυχίατρου - Ψυχοθεραπευτή Σύμφωνα με τα πλέον επίκαιρα στατιστικά στοιχεία: - Το τρέχον παγκόσμιο ποσοστό αυτοκτονιών είναι: ανά άτομα - Ένα εκατομμύριο κατά προσέγγιση ο αριθμός των αυτοκτονιών σε όλο τον κόσμο κάθε χρόνο. - Κάθε 40 δευτερόλεπτα κάποιος πεθαίνει από αυτοκτονία τοις εκατό αύξηση σε ποσοστά αυτοκτονιών παγκοσμίως στο διάστημα των τελευταίων 45 ετών. - Εκδηλώνονται 20 αποτυχημένες απόπειρες αυτοκτονίας για κάθε επιτυχημένη. - Οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να επιχειρήσουν αυτοκτονία, ενώ οι άνδρες είναι πολύ πιο πιθανό να πετύχουν τελικώς τον θάνατο τους. - Την θλιβερή πρωτιά παγκοσμίως κατέχει η Γροιλανδία με 108,1 αυτοκτονίες στους , ακολουθούμενη από την Λιθουανία (31,8/ ), Νότια Κορέα (31,7/ ), Γουινέα (26,4/ ), Καζακστάν (25,6/ ) κλπ. - Την πρώτη θέση παγκοσμίως σε αυτοκτονίες εφήβων κατέχει η Ρωσική Ομοσπονδία όπου ένας στους δώδεκα εφήβους ηλικίας ετών αποπειράται κάθε χρόνο να αυτοκτονήσει ενώ υπολογίζεται ότι 20 έφηβοι ανά βάζουν τέλος στη ζωή τους κάθε χρόνο στη Ρωσία, ποσοστό που είναι τρεις φορές μεγαλύτερο από το μέσο όρο στον υπόλοιπο κόσμο, ακολουθούμενη από το Καζακστάν και τη Λευκορωσία. Έρευνες απέδωσαν τον αυξημένο αριθμό αγοριών που αυτοκτονούν στη χρήση ναρκωτικών και την κατανάλωση αλκοόλ. Ωστόσο, το ποσοστό των αυτοκτονιών και των αποπειρών αυτοκτονίας αυξήθηκε κατά 35-37% στη Ρωσία τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με τη Ροσποτρεμπνάντζορ. - Στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ενωσης το ποσοστό των αυτοκτονιών μειώθηκε ετησίως κατά 1,9% από το 2000 έως το Σύμφωνα όμως με μία πρόσφατη έρευνα το ποσοστό των αυτοκτονιών στην Ευρώπη μετά την έναρξη της κρίσης, είναι εντυπωσιακά αυξημένο. Ετσι κατά τη διάρκεια της περιόδου που η ανεργία αυξήθηκε στα 27 κράτη μέλη κατά 35%, το ποσοστό των αυτοκτονιών αυξήθηκε τουλάχιστον 5%. Η αύξηση του ποσοστού αυτού παρατηρείται σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. πλην Αυστρίας, όπου υπήρξε ελαφρά μείωση του ποσοστού των αυτοκτονιών. - Από ό,τι φαίνεται η Οικονομία είναι ο κύριος λόγος για την αύξηση των αυτοκτονιών στην χώρα μας, αλλά και παγκοσμίως τα τελευταία χρόνια. Το φαινόμενο σε αυτήν την έκταση, έκανε πρώτη φορά την εμφάνισή του το 1998 στη Νότια Κορέα και τιτλοφορήθηκε από τον Τύπο ως «αυτοκτονίες του ΔΝΤ» επειδή οι αυτόχειρες φέρονταν να πιστεύουν ότι η απώλεια της εργασίας και των πόρων προς το ζην ήταν αποτέλεσμα των μεταρρυθμιστικών πολιτικών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο οι αυτόχειρες στη Νότια Κορέα είχαν αυξηθεί κατά 45%. Σύντομα ο όρος «IMF suicides» θα εμφανιζόταν και στη διεθνή επιστημονική βιβλιογραφία. - Ο κ. Αλέξανδρος Κεντικελένης, από το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, μελέτησε τη σχέση της αύξησης των ποσοστών της ανεργίας με τις αυτοκτονίες. «Μια κύρια πτυχή των κρίσεων είναι η αύξηση της ανεργίας και μελέτες των κρίσεων στην Ευρώπη μεταξύ του 1970 και του 2007 έδειξαν ότι αύξηση της τάξης του 1% στην ανεργία σχετίζονταν με αύξηση κατά 0,79% στις αυτοκτονίες. Περιπτώσεις ραγδαίας αύξησης της ανεργίας σχετίζονταν με ακόμα μεγαλύτερη αύξηση στο ποσοστό των αυτοκτονιών». Σε έρευνα του Κέμπριτζ για τις ευρωπαϊκές χώρες έως και το 2009 περιελήφθησαν η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Ουγγαρία, καθώς και η Ρουμανία που εντάχθηκαν σε προγράμματα του ΔΝΤ. Από αυτήν προκύπτει ότι λίγο καιρό αφού σημείωσαν άνοδο τα ποσοστά της ανεργίας το 2008 αυξήθηκαν και οι αυτόχειρες για την ακρίβεια, άνοδος της ανεργίας κατά 3% συνδεόταν με αύξηση στις αυτοκτονίες κατά 4,45% για τις ηλικίες κάτω των 65. Το πρόβλημα έχει λάβει τέτοιες εκρηκτικές διαστάσεις, που για παράδειγμα στην Βουλγαρία πρόσφατα έγιναν δεήσεις από όλες τις θρησκευτικές κοινότητες όλων των θρησκειών, υπέρ της μείωσης του φαινομένου! - Η Ελλάδα κατείχε μια από τις χαμηλότερες θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη των αυτοκτονιών, με 2,5/ το Το ποσοστό αυτό αυξήθηκε το 2009 στο 3,5/ , ενώ σε εκτενές άρθρο τους οι Financial Times αναφέρουν την εκτόξευση του αριθμού των αυτοκτονιών κατά 37% από το 2009 έως το 2011 σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης. Επισημαίνει μάλιστα ότι το ποσοστό ενδέχεται να είναι ακόμη υψηλότερο καθώς σε αρκετές περιπτώσεις οι θάνατοι δεν δηλώνονται ως αυτοκτονία, εν μέρει και λόγω της θέσης της Εκκλησίας. Σήμερα, το ποσοστό αυτοκτονιών στην Ελλάδα υπολογίζεται στο >5 ανά κατοίκους. Η σχέση ανδρών προς γυναίκες ως προς τις επιτυχημένες απόπειρες αυτοκτονίας, ήταν και είναι στο 6:1 Το διάστημα οι αυτοκτονίες στη χώρα μας ήταν συνολικά 3.661, με τα περιστατικά να παραμένουν σταθερά στα ανά έτος. Μετά την Αττική, η Κρήτη είναι η περιοχή με τις περισσότερες κλήσεις στο Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του επιστημονικού περιοδικού «The Lancet», κατά την περίοδο οι αυτοκτονίες στη χώρα μας αυξήθηκαν κατά 17%, κατατάσσοντας την πρώτη σε ποσοστό αύξησης των αυτοκτονιών σε σχέση με τις άλλες χώρες της Ευρώπης. Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα στα τέλη του 2012 το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, κατά την περίοδο οι τελεσθείσες αυτοκτονίες και οι απόπειρες ανήλθαν σε πανελλαδικά. Τα περιστατικά ανήλθαν σε 677 κατά το 2009, 830 κατά το 2010, 927 κατά το 2011 και 690 από την 1η Ιανουαρίου έως τις 23 Αυγούστου του Οι αριθμοί αυτοί αμφισβητούνται από τους ειδικούς, διότι πολλές αυτοκτονίες δεν δηλώνονται ως τέτοιες, λόγω της σθεναρής στάσης που κρατά η Επίσημη Εκκλησία, να μην δέχεται τη θρησκευτική ταφή στους αυτόχειρες. Επίσης, πολλοί θάνατοι που αποδίδονται σε επικίνδυνες συμπεριφορές (υπερκατανάλωση αλκοόλ και ναρκωτικών, επικίνδυνη οδήγηση κλπ), είναι εν δυνάμει αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές από άτομα που διστάζουν να καταστρώσουν σχέδιο αυτοκτονίας. Δεν υπάρχει ακόμα καμία καταγραφή και επίσημα στοιχεία για τις εκδηλούμενες απόπειρες αυτοκτονίας, που επίσης έχουν αυξηθεί σύμφωνα με τα όποια στοιχεία αντλούνται από τα επείγοντα των Νοσοκομείων. Σύμφωνα με την Καθηγήτρια Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Χαρά Σπηλιοπούλου: - το 2012 καταγράφηκε διπλάσιος αριθμός αυτοκτονιών σε σχέση με το 2011, - οι περισσότεροι επιλέγουν να αυτοκτονήσουν δι απαγχονισμού, στη συνέχεια ακολουθούν οι πτώσεις από ύψος και ο αυτοπυροβολισμός, - σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου είναι τα οικονομικά προβλήματα», ενώ αξιοσημείωτη αύξηση παρουσίασαν οι αυτοκτονίες και οι απόπειρες σε εφήβους. Ο Καθηγητής Ψυχιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Βασίλης Κονταξάκης και η ομάδα του κατέληξαν έπειτα από έρευνα που πραγματοποίησαν στο συμπέρασμα ότι το φαινόμενο της αυτοχειρίας σχετίζεται με την παρατεινόμενη ανεργία. Οι κλήσεις στη μία Εθνική Γραμμή Βοήθειας για την Αυτοκτονία (1018) σημειώνουν αύξηση η οποία αγγίζει το 70%. Σύμφωνα με τον Κοσμήτορα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας κ. Γιάννη Κυριόπουλο, Καθηγητή Οικονομικών της Υγείας της Ε.Σ.Δ.Υ. «το 23% των ατόμων με ψυχικό νόσημα έχει χρέη, οι άνεργοι αποτελούν την πιο ευάλωτη πληθυσμιακή ομάδα και οι συνταξιούχοι αποτελούν με τη σειρά τους «παράπλευρη απώλεια» της οικονομικής κρίσης». «Τη στιγμή κατά την οποία ολόκληρος ο κοινωνικός ιστός αποδομείται, η επισφάλεια και η ανασφάλεια σημαδεύουν ψυχικά και κοινωνικά με κύριο χαρακτηριστικό την έλλειψη ελπίδας για το μέλλον, η προσωπική ευαλωτότητα συναντά όλη αυτή την τεράστια οικονομική κρίση, και την ίδια ώρα μειώνονται οι ειδικές δράσεις υπέρ των κοινωνικά ευπαθών ομάδων, για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της κατάθλιψης ευρύτερα, είναι επόμενος ο πολλαπλασιασμός αντίστοιχων φαινομένων. Θεωρώ ότι βρισκόμαστε στην αρχή ενός πρωτοφανούς φαινομένου για την ελληνική κοινωνία», δηλώνει ο Αναπληρωτής Καθηγητής Κοινωνικής Ψυχιατρικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο κ. Στέλιος Στυλιανίδης. Το ποσοστό αυτοκτονιών έχει αυξηθεί από 2,8 ανά πληθυσμού το 2008 σε 5,2 το Η πιο πρόσφατη εθνική επιδημιολογική έρευνα δείχνει «υψηλή θετική συσχέτιση ανάμεσα στην εκδήλωση επιθυμίας θανάτου και την ανεργία, αλλά και την εμφάνιση σοβαρής ψυχοπαθολογίας και ανεργίας» (σύμφωνα με άρθρο του Καθηγητή Ψυχιατρικής της Ιατρικής Σχολής Ιωαννίνων κ. Βένου Μαυρέα που δημοσιεύθηκε το 2010). Ένας στους 6 έλληνες ηλικίας ετών έχει αναπτύξει κλινικά σημαντική ψυχοπαθολογία και ένας στους 12 ( ) σοβαρή ψυχοπαθολογία. Το 75% του πληθυσμού που εμφανίζει κάποιου είδους ψυχοπαθολογία δεν λαμβάνει θεραπεία για το πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζει. «Δεν σημαίνει ότι όλοι οι άνεργοι ή όλοι οι άστεγοι αυτοκτονούν, αλλά η οικονομική κρίση και η έλλειψη προοπτικής και ελπίδας για το μέλλον ενεργοποιεί το έλλειμμα ανθεκτικότητας του καθένα και ενεργοποιεί και αυτοκαταστροφικούς μηχανισμούς σαν μοιραίο μέσο επίλυσης αυτής της αντίφασης», τονίζει ο Επιστημονικός Διευθυντής της Ε.Π.Α.Ψ.Υ. κ. Στέλιος Στυλιανίδης. Ο ίδιος διαισθάνεται ότι «η πρόβλεψη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.) για την ανάδειξη της κατάθλιψης ως της πρώτης αιτίας νόσου και επιβάρυνσης ανά την υφήλιο το 2020, θα επισπευστεί στο 2015 υπό την ώθηση μιας Ευρώπης που καταρρέει οικονομικά». ΔΟΣΙΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΛΟΒΕΡΔΟΥ ΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩ Ο πονηρός πολιτευτής μπορεί, για όσα πολύ τιτιβίζει, πολλά να μη γνωρίζει όμως, από τη δύναμη των εύκολων συμβολισμών όλο και κάτι ξέρει. Το αξίωμα επιβεβαιώθηκε πρόσφατα, όταν ο νέος Υπουργός Υγείας κ. Αδωνις Γεωργιάδης, σε μια από τις πρώτες αποφάσεις που υπέγραψε στη νέα του θέση, επανέφερε σε ισχύ την υπουργική απόφαση «για τον περιορισμό της διάδοσης Λοιμωδών Νοσημάτων», γνωστή πλέον και ως «Διάταξη Λοβέρδου». Πρόκειται για τη διαβόητη διάταξη στη βάση της οποίας διαπομπεύθηκαν τόσες συμπολίτισσές μας πριν από έναν χρόνο, αυτές οι γυναίκες που καταβροχθίσθηκαν από τα media ως «ιερόδουλες φορείς του AIDS», ταλαιπωρήθηκαν στις φυλακές και σύρθηκαν στα δικαστήρια, αν και εντέλει αθωώνονται, η μια μετά την άλλη κάτι που δεν καλύφθηκε από τα τόσο πρόθυμα κανάλια. Δεν νομίζω ότι υπάρχει άνθρωπος στην Ελλάδα που να πίστεψε ποτέ ότι η συγκεκριμένη προεκλογική υπουργική απόφαση, όπως και η τωρινή επαναφορά της, έχουν στόχο τη δημόσια υγεία. Ακόμα κι όσοι επιμένουν ότι οι λέξεις «δημόσιο» και «υγεία» μπορούν ακόμα να συμβαδίζουν σ αυτήν τη χώρα. Ακόμα κι εκείνοι, οι λίγοι καλόπιστοι, δεν μπορεί, θα το βλέπουν το προφανές: η Διάταξη Λοβέρδου είναι, και πάλι, εδώ, όχι με σκοπό την προστασία αλλά για τον έλεγχο. Δεν υπηρετεί την υγεία, αλλά την εργαλειοποίηση και την εκμετάλλευση της νόσου. Δεν έρχεται ως κίνηση ανθρωπισμού, αλλά ως κίνηση ολοκληρωτικής βιοεξουσίας. Στόχος της δεν είναι η εξασφάλιση της ζωής, αλλά η μεγιστοποιητική διαχείριση του θανάτου. του κ. Δημήτρη Παπανικολάου* από το ένθετο Ενθέματα της εφημερίδας Αυγή 7 Ιουλίου 2013 Πιο ειδικοί από εμένα, και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, έχουν καταγγείλει το πόσο λανθασμένη, επικίνδυνη και ύποπτη, πολιτικά, κοινωνικά και επιστημονικά, είναι αυτή η απόφαση που διατάσσει τον υποχρεωτικό υγειονομικό έλεγχο μεταναστών, «εκδιδόμενων» και εξαρτημένων. Στην καλύτερη περίπτωση, είναι ανακόλουθη και μη εφαρμόσιμη (μιλάει για περίθαλψη και θεραπεία «σε κατάλληλους χώρους», υπόσχεται, με υποκριτικό άγχος, σεβασμό ανθρώπινων δικαιωμάτων [!πώς;], περιλαμβάνει και την ανατριχιαστική φράση «εκπονούνται ολοκληρωμένα προγράμματα που αφορούν τους πληθυσμούς μεταναστών»). Στη χειρότερη περίπτωση, ειδικά έτσι όπως χρησιμοποιήθηκε πριν από έναν χρόνο, η διάταξη επιβάλλει στην πράξη άρση βασικών δικαιωμάτων ασθενών, καταπατά κάθε έννοια ιατρικού απορρήτου και ιατρικής ηθικής, χρησιμοποιεί τους γιατρούς ως μηχανή καταστολής εξαναγκάζοντάς τους να λειτουργούν ως επίορκοι, μεγιστοποιεί και διαφημίζει την εικόνα του ελέγχου, ενώ ουσιαστικά δημιουργεί συνθήκες άρνησης ουσιαστικής περίθαλψης, καθώς χρησιμοποιείται κυρίως εναντίον ανθρώπων που μετά τη σύλληψη τους μπορούν να απελαθούν. Η διάταξη ιδρύει καθεστώς ποινικοποίησης της ασθένειας, και διπλής και τριπλής καταδίκης των ήδη ασθενέστερων και καταδικασμένων συμπολιτών μας. Εδώ κάποιοι ίσως θυμηθούν ότι μια αντίστοιχη διάταξη είχε φέρει η Χούντα, και ένα αντίστοιχο νομοσχέδιο «περί αφροδισίων» ήθελε να ψηφίσει η Κυβέρνηση Καραμανλή το , προκαλώντας διεθνή κατακραυγή (και, ως αντίσταση, κινήματα όπως το ΑΚΟΕ). Ίσως οι αντίστοιχες σημερινές αντιδράσεις να οδηγήσουν σε μια ακόμα απόσυρση της ανεκδιήγητης Διάταξης Λοβέρδου. Ο,τι και να συμβεί όμως, η λογική της δεν πρόκειται να αποσυρθεί θα συνεχίσει να επανέρχεται σε κάθε ευκαιρία. Γιατί το διακύβευμα, αυτήν ακριβώς τη στιγμή, είναι η δημιουργία «ηθικού πανικού» και κλίματος φοβίας και η επέκταση, και δι αυτών, ενός απόλυτου πολιτικοκοινωνικού ελέγχου. Από την αρχή της Κρίσης, το βασικό πολιτικό αφήγημα είναι ότι «το σπίτι μας κινδυνεύει» υπονοείται: συστραφείτε σε όσο πιο συντηρητικές απόψεις για το «σπίτι» και ανεχθείτε τα πάντα για την εξασφάλισή του. Σιγά σιγά, λοιπόν, το αφήγημα μετακυλύεται σε: «Κλειστείτε μέσα κι εμείς θα φροντίσουμε για όλα τ άλλα, που κυκλοφορούν εκεί έξω». Οσο εξελίσσεται αυτή η βιοφυλακή, τόσο περισσότερο η λέξη έλεγχος θα έρχεται όλο και πιο κοντά με τη λέξη σώμα, και όλο και πιο κοντά σε όλων το σώμα. Ολο, δηλαδή, κάποιο ασκέρι θα σου κλείνει το δρόμο, εκεί έξω, και θα σου λέει δείξε άν είσαι από μας ή απ τους άλλους, με το σώμα σου, παρουσιάσου από αίμα μέχρι δέρμα. Μπορεί να λέγεται Χρυσή Αυγή, μπορεί Σώματα Ασφαλείας, μπορεί και Ασφάλεια του Υπουργείου Υγείας. Κι εργασiαυγεία 53 έτσι ακριβώς θα φυσικοποιείται αυτή η συνεχής εξαίρεση, που θέλει τα βασικά δικαιώματα όλο και να αίρονται για κάποιους, ενώ για τους «δικούς» κάπως θα διατηρούνται (άν και προσωρινά άν και κολοβωμένα). Θα φυσικοποιείται μια εξουσία που όσο σε κάποιους οργανώνει τη ζωή, σ άλλους προγράφει θάνατο κι όπως προγράφει τον θάνατο, την ίδια στιγμή τσεκάρει, επιβεβαιώνει, διαπομπεύει, και μ αυτά, τα φτηνά εργαλεία, εκβιάζει την υποταγή. Γιατί, ας το δούμε ξεκάθαρα, η πολιτική στην Ελλάδα της δεύτερης περιόδου της Κρίσης αλλάζει. Δεν είναι πια μόνο ακραία βιοπολιτική («σας νοικοκυρεύουμε»), έχει μεταμορφωθεί και σε συντονισμένη θανατοπολιτική («σας καθαρίζουμε και τα γύρω γύρω πτώματα»). Τη διακονούν θανατοπολιτικοί. Τις κυβερνητικές πράξεις τις υπογράφουν θανατοϋπουργοί, μεταξύ των οποίων και εκείνοι που είναι, υποτίθεται, στα υπουργεία της ζωής. Στο κλίμα αυτό, το καλό χαρτί το έχει όποιος παίζει ευκαμπτότερα το ρόλο του τζόκερ: απέξω μάσκα γελωτοποιού, μέσα δοσίλογος θανάτου. * Ο κ. Δημήτρης Παπανικολάου διδάσκει νεοελληνική φιλολογία, θεωρία της λογοτεχνίας και σπουδές φύλου στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

4 ΡΩΠΑΪΚΕΣΟΔΗΓΙΕΣΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣΤΗΣΥΓΕΙΑΣ ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ 4 εργασiαυγεία 5 ΔΥΟ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟ AIDS; xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Σύμφωνα με πληροφορίες που στηρίζονται σε μετάδοση ( ) του Αθηναϊκού και Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων (Α.Μ.Π.Ε.) δυο άνδρες που είχαν για χρόνια AIDS, σταμάτησαν να παίρνουν φάρμακα, καθώς ο ιός HIV εξαφανίστηκε από το αίμα τους, μετά από αντικαρκινική επέμβαση μεταμόσχευσης μυελού των οστών. Αν και θεωρείται πρόωρο να μιλήσει κανείς για θεραπεία, οι γιατροί αισιοδοξούν ότι η νέα μέθοδος ίσως ανοίγει το δρόμο, ώστε όχι μόνο η μόλυνση από τον ιό να τεθεί υπό έλεγχο, αλλά και να καταπολεμηθεί πλήρως στο μέλλον. Οι δύο ανώνυμοι άνδρες, γνωστοί και ως «ασθενείς της Βοστώνης», έκαναν την μεταμόσχευση στο Κέντρο Καρκίνου Dana Farber - Brigham της αμερικανικής πόλης, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» και το «New Scientist». Η ενθαρρυντική ανακοίνωση για την περίπτωσή τους έγινε σε διεθνές ιατρικό συνέδριο για το AIDS στην Κουάλα Λουμπούρ της Μαλαισίας. Οι ασθενείς έπασχαν από καρκίνο του αίματος και γι' αυτό έκαναν τη μεταμόσχευση. Όταν όμως τα κύτταρά τους αντικαταστάθηκαν από το κύτταρα του δωρητή του μυελού των οστών, τα επίπεδα του ιού HIV στο αίμα τους σταθερά μειώθηκαν, ώσπου έπεσαν σε μη ανιχνεύσιμο επίπεδο. Eτσι, ο ένας άνδρας σταμάτησε την φαρμακευτική θεραπεία για το AIDS πριν από τέσσερις μήνες περίπου και ο άλλος πριν από επτά εβδομάδες. Και οι δύο συνεχίζουν, μετά τη διακοπή της αγωγής, να μην εμφανίζουν τον ιό HIV στο αίμα τους και ζουν μια φυσιολογική ζωή. «Αν και τα αποτελέσματα των εξετάσεών τους είναι εντυπωσιακά, δεν δείχνουν ακόμα πως οι ασθενείς έχουν θεραπευτεί. Θα χρειαστεί η μακρόχρονη παρακολούθησή τους για ένα χρόνο τουλάχιστον, προκειμένου να κατανοηθεί η πλήρης επίπτωση της μεταμόσχευσης του μυελού των οστών στον ιό HIV», δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας Δρ. Τίμοθι Χένριχ. Οι επιστήμονες ψάχνουν να εντοπίσουν τον ιό όχι μόνο στο αίμα των δύο ανδρών αλλά και σε άλλους ιστούς, χωρίς να έχουν βρει προς το παρόν τουλάχιστον το παραμικρό ίχνος του. Όμως ο HIV ίσως κρύβεται κάπου στον οργανισμό, ικανός να ενεργοποιηθεί ξανά στο μέλλον, πιθανώς σε μερικούς μήνες. Συνήθως όταν ο ασθενής σταματά τα φάρμακα, ο ιός επανεμφανίζεται σε ένα μήνα περίπου, αν και κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Όπως είπε ο Δρ. Χένριχ, ο ιός του AIDS μπορεί να έχει βρει καταφύγιο στον εγκέφαλο ή στη γαστρεντερική οδό. Από την άλλη, ακόμα κι αν όντως ο ιός έχει εξαφανιστεί, η μεταμόσχευση μυελού των οστών δεν είναι κάτι που ο καθένας ασθενής του AIDS μπορεί να κάνει. Το ποσοστό θνησιμότητας μετά την επέμβαση φθάνει το 15% έως 20% και ο ασθενής πρέπει να παίρνει ισχυρά φάρμακα με σοβαρές παρενέργειες για να καταστέλλει τις αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματός του, ώστε να μην αντιδράσει στο ξένο μόσχευμα. Είχε προηγηθεί η παρόμοια περίπτωση του λεγόμενου «ασθενούς του Βερολίνου», του αμερικανού κ. Τίμοθι Ρέι Μπράουν, ο οποίος, επίσης επειδή είχε καρκίνο του αίματος, έκανε μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων μυελού των οστών από ένα δότη. Ο δότης αυτός λόγω της λεγόμενης «μετάλλαξης δέλτα 32» σε μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη (CCR5) του είχε μια πολύ σπάνια εκ γενετής αντίσταση στον ιό HIV. Πέντε χρόνια μετά την επέμβαση, ο κ. Μπράουν φαίνεται να έχει θεραπευτεί τόσο από τον καρκίνο, όσο και από το AIDS, γι αυτό θεωρείται η πρώτη περίπτωση θεραπείας από τη νόσο. Ομως η θεραπευτική επέμβασή του είχε μεγάλους κινδύνους και ήταν πανάκριβη, ενώ είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν δότες κυττάρων με γενετική αντίσταση στον ιό HIV. Πρόσφατα πάντως έχουν αναφερθεί και άλλες περιπτώσεις θεραπείας από AIDS, όπως ενός μικρού παιδιού στο Μισισιπή και μιας ομάδας 14 ενηλίκων, οι οποίες έχουν αποδοθεί στην πολύ έγκαιρη χορήγηση των φαρμάκων μετά την αρχική διάγνωση. Η βραβευμένη με το Νόμπελ ιατρικής (2008) ιολόγος Δρ. Φρανσουάζ Μπαρ- Σινουσί του Ινστιτούτου Παστέρ του Παρισιού, η οποία συνέβαλε στην ανακάλυψη του ιού που προκαλεί τη νόσο και σήμερα είναι Πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας AIDS, δήλωσε σχετικά με τους δύο «ασθενείς του Βερολίνου»: «Το αποτέλεσμα είναι πολύ ενθαρρυντικό, αλλά θα πρέπει να περιμένουμε για περισσότερο χρόνο. Πρέπει να καταλάβουμε καλύτερα γιατί αυτοί οι ασθενείς δεν έχουν πια ανιχνεύσιμο ιό. Όλοι οι μηχανισμοί πρέπει να γίνουν κατανοητοί και μετά μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα αναπτύξουμε μια εναλλακτική στρατηγική για άλλους ασθενείς, χωρίς κατ' ανάγκη να χρειάζεται να υποβληθούν σε μεταμόσχευση». Περίπου 34 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο εκτιμάται ότι πάσχουν από το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας (AIDS), οι περισσότεροι σε φτωχές χώρες (της υποσαχάριας Αφρικής), για τους οποίους οι ακριβές θεραπείες πολύ μικρή χρησιμότητα μπορεί να έχουν. ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ «ΛΟΒΕΡΔΟΥ - ΑΔΩΝΙ» xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Μια από τις πρώτες κινήσεις του κ. Αδωνι Γεωργιάδη, με την ιδιότητά του ως Υπουργού Υγείας, ήταν η επαναφορά της Υγειονομικής Διάταξης 39α/2012 για τον «περιορισμό της διάδοσης λοιμωδών νοσημάτων» που είχε εκδώσει την ο κ. Ανδρέας Λοβέρδος (ΦΕΚ Β 1002) και την οποία είχε εντωμεταξύ καταργήσει η πρώην Υφυπουργός Υγείας κ. Φωτεινή Σκοπούλη (Υ.Α / , ΦΕΚ Β 1085). Η Υγειονομική Διάταξη ορίζει ποιά είναι τα νοσήματα που μπορεί να αποτελέσουν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και πώς ε- λέγχονται. Για τα νοσήματα αυτά, δίνεται, μεταξύ άλλων, η δυνατότητα υποχρεωτικής υγειονομικής εξέτασης, νοσηλείας και θεραπευτικής αγωγής του ασθενούς. Η συγκεκριμένη Υγειονομική Διάταξη είχε κατηγορηθεί ότι, με το πρόσχημα του περιορισμού της διάδοσης λοιμωδών νοσημάτων, αφενός μεν περιόριζε ανεπίτρεπτα σειρά θεμελιωδών δικαιωμάτων, αφετέρου δε ότι στοχοποιούσε τους χρήστες ναρκωτικών, τα εκδιδόμενα άτομα και τους μετανάστες. Είναι δικαιολογημένοι όμως, οι εν λόγω φόβοι; Η απάντηση είναι σαφώς καταφατική. ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ ΚΑΙ ΛΟΙΜΩΔΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Θεμελιώδης αρχή οποιασδήποτε ιατρικής πράξης είναι η συναίνεση του ενδιαφερόμενου προσώπου: την αρχή αυτή επιβάλλει η αυτονομία και αξιοπρέπεια του κάθε ατόμου. Ετσι, ιατρικές πράξεις χωρίς τη συναίνεση του υποκειμένου δεν είναι απλώς ανήθικες συνιστούν απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση και εμπίπτουν στην έννοια των βασανιστηρίων, τα οποία απαγορεύονται βάσει τόσο του Συντάγματος, όσο και των Διεθνών Συνθηκών. Οταν όμως οι ατομικές αποφάσεις είναι δυνατόν να επηρεάσουν άμεσα την υγεία και άλλων, τότε τίθεται υπό αμφισβήτηση η αυτονομία του ατόμου ως μοναδικό κριτήριο για τη λήψη αυτών των αποφάσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί, πράγματι, η περίπτωση των λοιμωδών μεταδοτικών νοσημάτων, τα οποία μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία (αν όχι και τη ζωή) όχι μόνο των ασθενών, αλλά και τρίτων προσώπων. του κ. Βαγγέλη Μάλλιου* από το ένθετο Ενθέματα της εφημερίδας Αυγή 7 Ιουλίου 2013 Έτσι, γίνεται δεκτό ότι η προστασία της υγείας των άλλων συνιστά επαρκές νομιμοποιητικό έρεισμα για την επιβολή περιορισμών στην αυτονομία πασχόντων από συγκεκριμένες ασθένειες (άρθρο 5 παρ. 4 Συντ., άρθρο 5 παρ. 1 ΕΣΔΑ). Εντούτοις, είναι προφανές ότι όλες οι μεταδοτικές ασθένειες δεν συνεπάγονται και τους ίδιους περιορισμούς: άλλα είναι τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν για σοβαρά λοιμώδη νοσήματα (π.χ. χολέρα, κίτρινος πυρετός, πανώλη) ή νοσήματα που μεταδίδονται εύκολα και άλλα τα μέτρα που είναι δυνατόν να θεσπισθούν για μεταδιδόμενα νοσήματα ήπιας μορφής (π.χ. γρίπη) ή για νοσήματα που μεταδίδονται δύσκολα (π.χ. HIV). Αυτό επιβάλλει η συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, σύμφωνα με την οποία για να είναι νόμιμος ένας περιορισμός στην αυτονομία μας, θα πρέπει να προκαλεί την ελάχιστη δυνατή βλάβη στα δικαιώματά μας. Επίσης, προτού επιβληθεί ο συγκεκριμένος περιορισμός, θα πρέπει προηγουμένως να έχουν εξαντληθεί τυχόν ηπιότερα μέσα, ώστε να εξασφαλισθεί η ελάχιστη δυνατή παρέμβαση στην αυτονομία του προσώπου. Τέλος, είναι προφανές ότι τυχόν διάταξη που ρυθμίζει ζητήματα περιορισμού της αυτονομίας των ατόμων πρέπει να είναι ειδική, σαφής και να μην αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες από τους εμπλεκόμενους φορείς. Και τούτο, διότι μπορεί να οδηγήσει σε αδικαιολόγητες διαφοροποιήσεις και αυθαιρεσίες εις βάρος ευάλωτων και μειονεκτούντων κοινωνικών ομάδων. ΠΑΡΑΝΟΜΙΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΤΑΞΗΣ Με βάση τα παραπάνω, σειρά ρυθμίσεων της Υγειονομικής Διάταξης είναι παράνομες και αντισυνταγματικές. Ειδικότερα: Η Υγειονομική Διάταξη είναι αδικαιολόγητα ευρεία και ασαφής. Καταρχάς, χρησιμοποιείται μεγάλος κατάλογος ασθενειών, ο οποίος μπορεί να τροποποιείται από τον Υπουργό Υγείας, δίχως καμία εξειδίκευση ή διαβάθμιση της σοβαρότητας και ευκολίας μετάδοσής τους. Για όλα αυτά τα νοσήματα, η Υγειονομική Διάταξη επιβάλλει ανεξαιρέτως: α) υποχρεωτική εξέταση, β) νοσηλεία και γ) υποχρεωτική θεραπεία. Μάλιστα, ορίζεται ότι, άν υπάρχουν σχετικές ενδείξεις, είναι δυνατή και η θέση σε περιορισμό (καραντίνα) του ασθενούς. Ακόμα, δεν συγκεκριμενοποιείται ποιά είναι η αρμόδια Δημόσια Αρχή και με ποιά διαδικασία αποφασίζει την υποχρεωτική υγειονομική εξέταση. Η ασάφεια αυτή οδήγησε σε ανεπίτρεπτη ανάμιξη της Αστυνομίας με εξαιρετικά ευαίσθητα ζητήματα ιατρικής φύσης. Ειδικά, μάλιστα, όσον αφορά την περίπτωση των μεταναστών, η εφαρμογή της διάταξης οδήγησε σε αδικαιολόγητες συλλήψεις προκειμένου να εξετασθούν, παρά τη θέλησή τους, για σειρά νοσημάτων. Και τούτο, όχι επειδή υπήρχε συγκεκριμένος λόγος δημόσιας υγείας, αλλά επειδή οι ίδιοι δεν ήταν τακτοποιημένοι όσον αφορά τα έγγραφά τους. Περαιτέρω, δεν ορίζεται η διαδικασία επιβολής των ιατρικών πράξεων (εξέταση, νοσηλεία, θεραπεία), ο χώρος και ο χρόνος εκτέλεσής τους. Εξίσου ασαφής είναι και η διάταξη με την οποία καθιερώνεται υποχρεωτικός έλεγχος για HIV των ατόμων που κάνουν χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών και των εκδιδόμενων ατόμων που στερούνται του προβλεπόμενου βιβλιαρίου υγείας. Μάλιστα, ειδικά η διάταξη αυτή οδήγησε πριν από έναν περίπου χρόνο (Μάιος 2012) σε άνευ προηγουμένου διαπόμπευση και ταλαιπωρία 27 οροθετικών γυναικών, οι οποίες, αφού συνελήφθησαν, υποχρεώθηκαν παρά τη θέλησή τους σε εξέταση για τον ιό HIV, είδαν τις φωτογραφίες τους σε πρωτοσέλιδα και δελτία ειδήσεων και προφυλακίσθηκαν, εντέλει απηλλάγησαν από τις βαρύτατες κατηγορίες που τους είχαν απαγγελθεί. Εντέλει, δεν προκύπτει η «ανάγκη λήψης των μέτρων» προστασίας της δημόσιας υγείας που οδήγησε στην έκδοση της Υγειονομικής Διάταξης (άρθρο 43 παρ. 2 Ν. 4025/2011). Πράγματι, σε αντίθεση με τους ανεύθυνους λαϊκισμούς περί «υγειονομικής βόμβας» και τις ατεκμηρίωτες καταγγελίες περί δήθεν σύνδεσης της μετανάστευσης με αύξηση της φυματίωσης και της ελονοσίας, σειρά επιστημονικών εκθέσεων αποδεικνύουν ότι η φυματίωση σταθερά μειώνεται τα τελευταία χρόνια, ενώ η ελονοσία, δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο παρά μόνο αν συντρέχουν συγκεκριμένες συνθήκες. Οσον αφορά δε τους φορείς HIV, το ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. επιβεβαιώνει ότι η πρωτοφανής αύξηση αποδίδεται στα άτομα που κάνουν ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών. Διαφωτιστική είναι, στο θέμα αυτό, η θέση των Γιατρών του Κόσμου και των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, οι οποίοι αντιμετωπίζουν καθημερινά περιπτώσεις ασθενών μεταναστών. Σύμφωνα με όσα οι ίδιοι καταμαρτυρούν, οι μετανάστες δεν έρχονται ασθενείς από τη χώρα τους. Αντιθέτως, ασθενούν στην Ελλάδα, λόγω των άθλιων συνθηκών διαβίωσης και υγιεινής. Με άλλα λόγια, σε αντίθεση με τους ατεκμηρίωτους ισχυρισμούς περί δήθεν ανησυχητικής αύξησης των λοιμωδών εν γένει νοσημάτων, η μοναδική συγκεκριμένη αναφορά σε αύξηση λοιμώδους μεταδοτικού νοσήματος σχετίζεται με τη λοίμωξη HIV/AIDS σε χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών. Αυτό σημαίνει ότι δεν συνέτρεχε ο λόγος έκδοσης της Υγειονομικής Διάταξης. Και τούτο διότι ο χαμηλός βαθμός μεταδοτικότητας της συγκεκριμένης ασθένειας και οι συνακόλουθες επιπτώσεις της στη Δημόσια Υγεία δεν επιτρέπουν παρά μόνο στενά εντοπισμένους περιορισμούς στα δικαιώματα των οροθετικών και, εν πάση περιπτώσει, δεν δικαιολογούν την έκδοση ειδικής Υγειονομικής Διάταξης με πρόβλεψη για τόσο ευρείες παρεμβάσεις στην αυτονομία των οροθετικών. Συμπερασματικά, άν και η υποχρεωτική υγειονομική εξέταση οφείλει να είναι η εξαίρεση και να δικαιολογείται μόνο εφόσον υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις, η Υγειονομική Διάταξη τη μετατρέπει αδικαιολόγητα σε υποχρεωτικό κανόνα. Παράλληλα, συγχέει αστυνομικές αρμοδιότητες με ζητήματα ιατρικής δεοντολογίας και, εντέλει, την έννοια της ασθένειας με αυτή του αδικήματος. Για όλους αυτούς τους λόγους, η Υγειονομική Διάταξη 39α/2012 πρέπει να καταργηθεί. Τέλος, δεν πρέπει να διαφεύγει η κοινωνική διάσταση της Δημόσιας Υγείας και των πολιτικών παρεμβάσεων που σχετίζονται με αυτήν. H λήψη μόνο περιοριστικών μέτρων των δικαιωμάτων συγκεκριμένης κατηγορίας πασχόντων, χωρίς τη συνοδεία μέτρων κοινωνικής πολιτικής (π.χ. προνοιακές πολιτικές στέγασης, σίτισης, κλπ.), δεν είναι απλώς αδικαιολόγητη μακροπρόθεσμα, είναι και επιζήμια για τη Δημόσια Υγεία. Και αυτό διότι η μονοσήμαντη ανάδειξη μιας ομάδας ως «επικίνδυνης» για τη Δημόσια Υγεία δεν συμβάλλει στη θεμελίωση σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ του ασθενούς και του συστήματος υγείας. Αντιθέτως, αφενός οδηγεί στον κοινωνικό στιγματισμό και την απομόνωση της επίμαχης κοινωνικής ομάδας (π.χ. μετανάστες, φορείς HIV), αφετέρου, μακροπρόθεσμα τους απομακρύνει από την αυτόβουλη προσφυγή στις υπηρεσίες φροντίδας υγείας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία: τόσο τη δική τους όσο και των υπολοίπων. * Ο κ. Βαγγέλης Μάλλιος είναι δικηγόρος, Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Ενωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (Ε.Ε.Δ.Α.).

5 Στο ΡΩΠΑΪΚΕΣΟΔΗΓΙΕΣΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣΤΗΣΥΓΕΙΑΣ ΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩ εργασiαυγεία 5 ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ Την Παρασκευή 21 Ιουνίου 2013, πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.), στο ΚΕΚ, στον 3ο Όροφο και ώρα 12:00, ημερίδα με τίτλο: «Η συμβολή του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. στην ανάπτυξη της χώρας μέσω της πρόληψης της επαγγελματικής νοσηρότητας, των εργατικών ατυχημάτων και του επαγγελματικού κινδύνου». Κύριος στόχος της ημερίδας αυτής, που διοργάνωσε το Ινστιτούτο, ήταν η Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας, στην πρόληψη της επαγγελματικής νοσηρότητας, των εργατικών ατυχημάτων και του επαγγελματικού κινδύνου. Την Ημερίδα τίμησαν με την παρουσία τους και απεύθυναν χαιρετισμό ο Υφυπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας κ. Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο Γραμματέας Υγιεινής και Ασφάλειας της Γ.Σ.Ε.Ε., κ. Αλέξανδρος Κομίνης, ο Εκπρόσωπος της Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε., κ. Γεώργιος Κουράσης και ο Εκπρόσωπος της Ε.Σ.Ε.Ε. κ. Α. Κόνσολας. Στην έναρξη της Ημερίδας ο Πρόεδρος ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. κ. Θ.Κ. Κωνσταντινίδης, Αν. Καθηγητής Ιατρικής Δ.Π.Θ. σε σύντομη εισήγησή του αναφέρθηκε στα ζητήματα πρόληψης της επαγγελματικής νοσηρότητας, των εργατικών ατυχημάτων και του επαγγελματικού κινδύνου και στο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Επίσης, κατά τη διάρκεια της ημερίδας παρουσιάσθηκε Εισήγηση των Ειδικών Ιατρών Εργασίας του Κέντρου Υγείας, Υγιεινής της Εργασίας του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. κ.κ. Β. Δρακόπουλος και Σ. Δρίβας που αναφέρθηκε στην ανάπτυξη του Κλάδου Ασφάλισης Επαγγελματικού Κινδύνου. Ακολούθως, ο Μηχανολόγος Μηχανικός, Συντονιστής του Παραρτήματος Θεσσαλονίκης ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Δρ. Α. Ταργουτζίδης, μίλησε με θέμα: «Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας και Ανταγωνιστικότητα: πέντε μύθοι και αλήθειες». Είναι η ΥΑΕ προτεραιότητα στη σημερινή συγκυρία ή αποτελεί ένα πρόσκομμα στην ανταγωνιστικότητα και το δημοσιονομικό συμμάζεμα; Η άποψη αυτή συχνά υποστηρίζεται, βασισμένη σε κάποιους μύθους, όπως: Η ΥΑΕ αυξάνει συγκριτικά το κόστος παραγωγής άρα μειώνει την ανταγωνιστικότητα: η θέση των χωρών με ουσιώδες σύστημα ασφάλισης επαγγελματικού κινδύνου στην διεθνή κατάταξη ανταγωνιστικότητας ή ελλειμμάτων δείχνει το αντίθετο. Τα ασφαλιστικά ταμεία είναι ήδη πολύ βεβαρυμμένα για να αντέξουν επιπλέον καλύψεις. Κι όμως, η νόσος και το ατύχημα εργατικής προέλευσης ήδη καλύπτονται από το ασφαλιστικό σύστημα ως κοινή νόσος ή ατύχημα. Το σύστημα ασφάλισης επαγγελματικού κινδύνου μειώνει τις εξωτερικότητες, μεταφέροντας το κόστος των επαγγελματικών ατυχημάτων και ασθενειών σε αυτόν που φέρει την ευθύνη τους, δηλαδή στην επιχείρηση. Με τον τρόπο αυτό δίνονται πραγματικά κίνητρα για την πρόληψη τους και ενισχύονται οι υγιείς επιχειρήσεις και ελαφρύνονται τα ασφαλιστικά ταμεία, όπως συμβαίνει στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες». Στη συνέχεια η Τοπογράφος Μηχανικός, Εργονόμος, Υπεύθυνη του Κέντρου Ασφάλειας του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. κ. Θεώνη Κουκουλάκη, στην ομιλία της αναφέρθηκε στη συμβολή της έρευνας του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. στην πρόληψη των επαγγελματικών κινδύνων. Αρχικά έγινε γενική αναφορά στη συνεισφορά της έρευνας στην ΥΑΕ στην πρόληψη. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή στρατηγική για την ΥΑΕ «η επιστημονική έρευνα παρέχει επιχειρήματα και τεκμηρίωση, πάνω στα οποία θα βασιστούν οι αποφάσεις για πολιτικές πρόληψης». Στη συνέχεια παρουσιάστηκαν οι ερευνητικές δραστηριότητες του Ινστιτούτου. Το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. έχει εκπονήσει 20 κλαδικές μελέτες σε κλάδους όπως η βιομηχανία μετάλλου, οι κατασκευές, τηλεπικοινωνίες, χημική βιομηχανία κ.ά. Στα πλαίσια των μελετών αυτών, μεταξύ άλλων, διενεργήθηκαν χιλιάδες προσδιορισμοί βλαπτικών παραγόντων σε δείγματα από χώρους εργασίας. Στα πλαίσια προγράμματος υποστήριξης των Μ.Μ.Ε. (ΕΣΠΑ), το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. θα υποστηρίξει επιχειρήσεις για την εκπόνηση εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου, στους κλάδους των κομμωτηρίων, των συνεργείων, φούρνων, ξυλουργείων και εμπορικών καταστημάτων. Μέχρι αυτή τη στιγμή έχουν υποστηριχθεί πάνω από 440 επιχειρήσεις. Επίσης παρουσιάσθηκε το πρόγραμμα «Hygeia in Kallikratis», για τις επιδράσεις της αναδιάρθρωσης του Προγράμματος Καλλικράτης στην ΥΑΕ στην τοπική αυτοδιοίκηση. Τέλος αναφέρθηκαν οι ερευνητικές προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει στο μέλλον το ινστιτούτο, όπως η μελέτη των επιπτώσεων της ύφεσης στην ΥΑΕ. Η εισήγηση έκλεισε με επιχειρηματολογία γιατί πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην ΥΑΕ σε περιόδους ύφεσης» Στο Προεδρείο της Ημερίδας βρέθηκαν ο κ. Θ.Κ. Κωνσταντινίδης, Πρόεδρος του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. μαζί με τον Αντιπρόεδρο κ. Ανδρέα Κολλά και το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου κ. Θεόδωρο Δέδε. Στον χαιρετισμό του ο Υφυπουργός κ. Νίκος Παναγιωτόπουλος, ανέφερε: «Οι εξελίξεις τρέχουν και τα δεδομένα αλλάζουν μέρα με τη μέρα. Εντός των προσεχών ημερών θα επισκεφθούν την Ελλάδα ο Επίτροπος της Ε.Ε. για την Απασχόληση, τις Κοινωνικές Υποθέσεις και την Κοινωνική Ένταξη κ. Lazzlo Andor καθώς και ο Γενικός Διευθυντής της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (Δ.Ο.Ε.) κ. Cuy Ryder στο πλαίσιο των εργασιών της Ημερίδας της Δ.Ο.Ε. με θέμα την αντιμετώπιση της κρίσης της απασχόλησης στην Ελλάδα. Η απασχόληση λοιπόν είναι το επίκεντρο του Υπουργείου Εργασίας σε όλες τις διαστάσεις της. Επειδή λόγω άλλων υποχρεώσεων μου έφτασα καθυστερημένα στην ημερίδα του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. θα μπω κατ ευθείαν στην ουσία αυτής της εκδήλωσης. Από την επαγγελματική μου εμπειρία τόσο στον ιδιωτικό τομέα όσο και στο δημόσιο έχω βγάλει το συμπέρασμα ότι η βασική αιτία των εργατικών ατυχημάτων είναι η εξοικείωση του εργαζομένου με τον κίνδυνο. Ο εργαζόμενος λόγω αυτής της εξοικείωσης χαλαρώνει τα μέτρα ασφάλειας και έτσι φθάνουμε στην πρόσκληση του εργατικού ατυχήματος με όλες τις συνέπειες που αυτό προκαλεί την ανατροπή της ποιότητας ζωής του εργαζομένου, ζητήματα ασφάλισης, απώλεια ωρών εργασίας, επιβάρυνση των ασφαλιστικών ταμείων. Ένα σύνολο δηλαδή προσωπικών, κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων. Επειδή έχω εργαστεί σε εταιρεία εξόρυξης μαρμάρων που είναι ένα περιβάλλον εξαιρετικά επικίνδυνο για εργασιακά ατυχήματα αναμένω από το Ινστιτούτο όχι μόνο θεωρητική ενημέρωση αλλά και πρακτικούς τρόπους για την ενημέρωση του εργατικού δυναμικού. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο είναι απαραίτητο το Ινστιτούτο να προτείνει πολιτικές όσον αφορά στην πρόληψη, την οργάνωση και την ενημέρωση των εργαζομένων όσον αφορά την υγιεινή και την ασφάλεια των εργαζομένων. Στο Υπουργείο Εργασίας καταγράφουμε τη σημασία του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. ως θεσμικού εταίρου στα ζωτικής σημασίας αυτά ζητήματα, πράγμα το οποίο σημαίνει εν δυνάμει ενίσχυση του ρόλου του. Ήδη διαμορφώνεται ένα νομικό πλαίσιο για την εξασφάλιση της χρηματοδότησης του από το Λ.Α.Ε.Κ. Ο χρόνος και τα προβλήματα πιέζουν. Είναι εμφανές ότι δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια του χρόνου. Για αυτό χαιρετίζω την ημερίδα και περιμένω σύντομα από το Ινστιτούτο πορίσματα και προτάσεις για τη διαμόρφωση πολιτικών στα φλέγοντα αυτά ζητήματα. Θα πρέπει να λάβετε υπόψη σας στις εισηγήσεις σας και όλη την γκάμα των εργαζομένων, από ανειδίκευτους εργάτες ως επιστημονικό εξειδικευμένο προσωπικό. Από τα πορίσματα και τις εισηγήσεις σας θα επιβεβαιωθεί και ο λόγος ύπαρξης του Ινστιτούτου και η δυνατότητα ενδυνάμωσης του. Ανανεώνουμε λοιπόν το ραντεβού μας για την 1η Ιουλίου στην ιδιαίτερη πατρίδα μου στη Καβάλα στην ημερίδα για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία ». Ακολούθησε ξενάγηση του Υφυπουργού κ. Νίκου Παναγιωτόπουλου σε όλους τους ορόφους των εγκαταστάσεων του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας στην Αθήνα και στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στην Αίθουσα Διοικητικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου. ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΚΑΒΑΛΑ ΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩ Ημερίδα ενημέρωσης, αλλά και ευαισθητοποίησης με θέμα την «πρόληψη των κινδύνων στην εργασία με τη συμμετοχή όλων» πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 1 Ιουλίου 2013 στο ξενοδοχείο «Lucy» στην Καβάλα. Η ημερίδα που εντάσσεται στη 2η Σύσκεψη του Εθνικού Δικτύου Πληροφόρησης για την AYE με τη συμμετοχή εταίρων σε θέματα AYE για το έτος 2013, οργανώνεται από το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας ενώ τα έξοδα καλύπτονται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία. Το πρόγραμμα της ημερίδας είχε ως ακολούθως: 09:00-09:15 Προσέλευση και Εγγραφές, 09:15-10:00 Έναρξη εκδήλωσης από τον πρώην Υφυπουργό Εργασίας κ. Νίκο Παναγιωτόπουλο Χαιρετισμοί από εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων. (Χαιρετισμούς απηύθυναν ο Δήμαρχος Καβάλας, κ. Κωστής Σιμιτσής, ο Αντιπεριφερειάρχης Καβάλας κ. Αρχέλαος Γρανάς, ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Καβάλας κ. Ξενοφών Κροκίδης, ο οποίος σημείωσε ότι άν και ο σύλλογος αριθμεί γύρω στα εξακόσια μέλη, δεν υπάρχουν γιατροί με την ειδικότητα του γιατρού εργασίας. Χαιρετισμό απηύθυνε επίσης ο Πρόεδρος του ΕΛΙΝΥΑΕ κ. Θ.Κ. Κωνσταντινίδης, Αν. Καθηγητής Ιατρικής ΔΠΘ και τέλος ο κ. Χρήστος Χρυσαλίδης, Πρόεδρος του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Καβάλας). 10:00-10:15 Η ανάδειξη της σπουδαιότητας των θεμάτων Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (κ. Χριστοδούλου Αντώνης Γενική Διεύθυνση Συνθηκών και Υγιεινής της Εργασίας, Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας), 10:15-10:30 Πρωτοβουλίες του EU-OSHA για την προαγωγή της επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας με τη συμμετοχή όλων Ευρωπαϊκή Εκστρατεία «Ασφαλείς και Υγιείς Χώροι Εργασίας » (κ. Κωνσταντακόπουλος Ιωάννης, Εθνικός Εστιακός Πόλος Πληροφόρησης για θέματα Α.Υ.Ε., Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας), 10:30-10:45 Νομοθετικό πλαίσιο για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία. Διαβούλευση και συμμετοχή (κ. Σερκεδάκης Αντώνης, Προϊστάμενος Διεύθυνσης Συνθηκών Εργασίας, Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας), 10:45-11:00 Κατανοώντας τη σημασία της συμμετοχής των εργαζομένων στην Διαχείριση της Υγείας και της Ασφάλειας στην Εργασία (κ. Νικόλαος Μαραγκός, Προϊστάμενος Διεύθυνσης ΚΕΠΕΚ Μακεδονίας και Θράκης), 11:00-11:15 Υγεία και Ασφάλεια στα Τεχνικά Έργα με την συμμετοχή όλων. Μπορούμε; (κ. Δόση Μαρία, Προϊσταμένη Διεύθυνσης, Ειδική Επιθεωρήτρια Σ.ΕΠ.Ε.), 11:15-11:45 Διάλειμμα 11:45-12:00 Υγεία στην Εργασία για όλους με τη συμμετοχή όλων (κ. Κουκουλιάτα Αλεξάνδρα, Ιατρός Ειδικός Παθολογοανατόμος M.Sc., Υγειονομική Επιθεωρήτρια, Τμήμα Τεχνικής και Υγειονομικής Επιθεώρησης Καβάλας, ΚΕ.Π.Ε.Κ. Μακεδονίας και Θράκης), 12:00-12:15 Το "μυστικό συστατικό" της επιτυχίας στην Ασφάλεια (κ. Τσέτογλου Βασίλης, Προϊστάμενος Τεχνικών Υπηρεσιών, Καβάλα Oil Α.Ε.), 12:15-12:30 Βιομηχανική Υγεία και Ασφάλεια - Πρακτικές στα Ελληνικά Λιπάσματα (κ. Αδαμάκης Αδάμ, Προϊστάμενος Ασφάλειας και Περιβάλλοντος, Ελληνικά Λιπάσματα και Χημικά ELFE Α.Ε.), 12:30-12:45 Πρόληψη Ατυχημάτων: Ο ρόλος του Τεχνικού Ασφάλειας, εφαρμογή σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις (κ. Σιμιτσής Χρήστος, Μηχανολόγος Μηχανικός - Τεχνικός Ασφάλειας, Σύμβουλος Επιχειρήσεων), 12:45-13:00 Η συμβολή του Τεχνικού Ασφάλειας στην Πρόληψη των Κινδύνων (κ. Χριστοφορίδης Γιώργος, Μηχανολόγος Μηχανικός, Γενικός Διευθυντής ΕΞ.ΥΠ.Π. Σαμαράς και Συνεργάτες Ε.Π.Ε.), 13:00-13:15 Η Ιατρική της Εργασίας - Πρόληψη και έκδοση δελτίου καταλληλότητας (κ. Θώμογλου Αγγελική, Ειδικός Ιατρός Εργασίας), 13:15-13:45 Συζήτηση και Κλείσιμο εκδήλωσης (κ.κ. Αντώνης Χριστοδούλου, Νικόλαος Μαραγκός και Σερκεδάκης Αντώνης). Μετά το τέλος της Ημερίδας ακολούθησε ελαφρύ γεύμα.

6 ΡΩΠΑΪΚΕΣΟΔΗΓΙΕΣΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣΤΗΣΥΓΕΙΑΣ 6 εργασiαυγεία 5 ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ ΥΠΟΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ...«ΝΟΙΚΟΚΥΡΕΜΑ» ΤΗΣ Π.Φ.Υ. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Δεν περνά μέρα που κάποια από τα κυβερνητικά στελέχη να μη καταφύγει στη γενική δήλωση ότι «δε θα υπάρξουν άλλες περικοπές» στο χώρο της Υγείας. Την ίδια ώρα όμως, όταν περνούν στο «διό ταύτα» κάνουν καθαρό ότι και νέες περικοπές θα υπάρξουν. Κι όταν αυτό αποκαλύπτεται τότε δηλώνουν ότι οι περικοπές «δε θα θίξουν τις λαϊκές ανάγκες». Πρώτη παρατήρηση: όταν λένε «άλλες περικοπές» περνάνε σαν αυτονόητο ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με τις μέχρι τώρα περικοπές. Δεύτερη παρατήρηση: Οταν μιλάνε για τις λαϊκές ανάγκες η σύγκριση πρέπει να γίνεται με βάση τις πραγματικές ανάγκες και τις δυνατότητες. Μπορεί σε επόμενη φάση αναιμικής ανάπτυξης να υπάρξει και κάποια βελτίωση, όμως, αυτή δεν πρόκειται να αντιστοιχεί ούτε στις κοινωνικές ανάγκες, ούτε καν στο επίπεδο των ανεπαρκών παροχών και υποδομών της περιόδου πριν την κρίση. Εχουν κάνει ήδη καθαρό ότι σοβαρή βελτίωση μπορεί να υπάρξει μόνο εκεί όπου κριτήριο θα είναι το υψηλό προσδοκώμενο κέρδος, π.χ. «ιατρικός τουρισμός» που θα απευθύνεται σε αυτούς που μπορούν να πληρώσουν. Υπάρχει, για παράδειγμα, έλλειψη δημόσιων μονάδων τεχνητού νεφρού, γεγονός που ουσιαστικά αποκλείει ή εμποδίζει τους αιμοκαθαρόμενους να κάνουν διακοπές καθώς πρέπει να παραμένουν κοντά στη μονάδα που σήμερα τους εξυπηρετεί. Την Ίδια ώρα, όμως, επιτρέπεται σε μεγάλα ξενοδοχεία να διαθέτουν τέτοιες μονάδες (ψηφίστηκε σχετικός νόμος) για να προσελκύουν πελατεία. Ο ίδιος ο νησιώτης θα συνεχίσει να χρειάζεται να μετακινηθεί μακριά από τον τόπο του ενώ η μονάδα που θα υπάρχει στο ξενοδοχείο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο όταν περισσεύει από τον προγραμματισμό του ξενοδόχου. Κάθε περικοπή ή μέτρο που παίρνεται έχει άμεσες επιπτώσεις αλλά και επιπτώσεις που εμφανίζονται αργότερα. Παράδειγμα: υπάρχει άμεση επίπτωση στον ανασφάλιστο σε μια περιοχή που το Κέντρο Υγείας δεν έχει παιδίατρο, σε έναν τραυματία σε νησί που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί άμεσα λόγω έλλειψης χειρούργου, αναισθησιολόγου, υλικών και μηχανημάτων, ή και από το ανεπαρκέστατο δημόσιο σύστημα επείγουσας ιατρικής. Για να αντιμετωπίσουν το άμεσο πρόβλημα ήδη δήμαρχοι νησιών υπογράφουν συμβόλαια με ιδιωτικές εταιρείες για μεταφορά ασθενών έναντι πληρωμής, όχι βέβαια γιατί τους έπιασε ο πόνος για τη δημόσια υγεία αλλά για να δείξουν καλό πρόσωπο στο τουριστικό κύκλωμα. Αυτό όμως επιτείνει προοπτικά τις επιπτώσεις στην υγεία ασθενών και υγειών που δε θα μπορούν να παρακολουθήσουν την υγεία τους, είτε από έλλειψη υποδομών είτε από έλλειψη χρημάτων, είτε επειδή δεν υπάρχει δημόσιο σύστημα πρόληψης. Οπως κάθε φορά, έτσι τώρα το υπουργείο Υγείας συνολικά η Κυβέρνηση ισχυρίζεται πως η πολιτική περικοπών σε Υγεία - Φάρμακο στοχεύει στον «εξορθολογισμό» και στο «νοικοκύρεμα» των οικονομικών του κράτους. Λένε μάλιστα πως αυτό είναι προς όφελος των ασφαλισμένων. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση δεν κρύβει την αγωνία της να δοθούν κίνητρα και διευκολύνσεις ώστε οι επιχειρηματικοί όμιλοι να κάνουν επενδύσεις. Το σημαντικότερο «κίνητρο» που προβάλλεται είναι οι όσο το δυνατόν φθηνότεροι εργαζόμενοι. Εκτός από τη δραστική μείωση των μισθών, είναι και η μείωση του μη μισθολογικού κόστους, δηλαδή οι δαπάνες του κράτους για Υγεία, Πρόνοια, Παιδεία, Κοινωνικές Παροχές κλπ., ώστε να εξοικονομεί περισσότερα από τον κρατικό προϋπολογισμό για να στηρίζει τις επιχειρηματικές επενδύσεις. Ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών κ. Χρ. Σταϊκούρας πριν ακόμα γίνουν οι τελευταίες διαπιστώσεις για τα ελλείμματα στον ΕΟΠΠΥ που χρησιμοποιούνται ως άλλοθι για νέες περικοπές, έκανε καθαρό στις 31 Μάη ότι οι περικοπές είναι «αναγκαία αλλά επώδυνη δημοσιονομική προσαρμογή». Πρόκειται ξεκάθαρα για ζήτημα πολιτικό και όχι στενά «οικονομικό» - «λογιστικό» όπως το παρουσιάζει η κυβέρνηση, ούτε «διαχειριστικό». Το αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής επιλογής είναι η μεταφορά του κόστους και της ευθύνης της παροχής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης από το κράτος στον κάθε ασθενή, στον κάθε χρήστη των υπηρεσιών Υγείας, στον κάθε ασφαλισμένο. Είναι ενδεικτικό πως από τις συνολικές δαπάνες που δίνονται για υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), τα νοικοκυριά πληρώνουν απευθείας απ' την τσέπη τους το 62,1%, το 28,6% καλύπτεται απ' τα ασφαλιστικά ταμεία και το κράτος καλύπτει μόλις το 9,3% (στοιχεία 2011 του Εργαστηρίου Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών, που τροφοδοτεί τον ΟΟΣΑ). Επομένως, ο «εξορθολογισμός» επιβαρύνει τα λαϊκά στρώματα και τους ασφαλισμένους, που πληρώνουν και ξαναπληρώνουν με εισφορές στον κλάδο Υγείας και με απευθείας πληρωμές. Πολύ περισσότερο, ο «εξορθολογισμός» δε σημαίνει διεύρυνση και αναβάθμιση των δημόσιων δομών ΠΦΥ. Το αντίθετο. Η συγκυβέρνηση δεν κρύβει τις προθέσεις της για συρρίκνωση των δημόσιων δομών ΠΦΥ, για παράδοση μεγάλου μέρους τους στον ιδιωτικό τομέα και λειτουργία των όποιων δημόσιων δομών απομείνουν σαν επιχειρήσεις με κριτήριο «έσοδα - έξοδα». Ηδη οι δημόσιες δομές Υγείας πουλάνε υπηρεσίες στον ΕΟΠΥΥ, έχουν επιβάλλει 5ευρω εισιτήριο, πουλάνε στους ασφαλισμένους εξετάσεις που δεν καλύπτονται από τον ΕΟΠΥΥ κ.λπ. Πρόκειται για τη συνύπαρξη και «συνεργασία», για τους ενιαίους κανόνες δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Με τη συνύπαρξη επιδιώκεται να υπάρχει όφελος των επιχειρηματιών του χώρου της Υγείας. Για παράδειγμα, ο όμιλος «Euromedica» εφαρμόζει στη Θεσσαλονίκη πιλοτικό πρόγραμμα Τακτικών Εξωτερικών Ιατρείων με 5ευρω εισιτήριο για ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ το τρίμηνο Ιούλης - Σεπτέμβρης. «Οσο δηλαδή κοστίζει η επίσκεψη σε Δημόσιο Νοσοκομείο», υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση του ομίλου. Περικοπές, πληρωμές, λιγότεροι γιατροί Η δραστική υποχώρηση της κρατικής ευθύνης για την Υγεία αποτυπώνεται και στην υποχρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ που τώρα πια έχει και πρόσχημα την «επιτήρηση» από την τρόικα, λόγω του προαλειφόμενου ελλείμματος 1,2 δια ευρώ το Βέβαια, η ίδια η κυβέρνηση έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι αυτά τα μέτρα θα έπρεπε να παρθούν και χωρίς να υπάρχει υπόδειξη από την τρόικα. Είναι, δηλαδή, πολιτική τους για την οποία δεν μπορεί να χρησιμοποιείται το άλλοθι της επιτήρησης από την τρόικα. Μαζί με την κρατική υποχρηματοδότηση, η αγορά υπηρεσιών Υγείας τόσο απ το δημόσιο, όσο και τον ιδιωτικό τομέα έ- χουν ξετινάξει τον ΕΟΠΥΥ Την ίδια ώρα όλο και μεγαλώνει το κομμάτι των ανασφάλιστων από την αυξανόμενη και μακροχρόνια ανεργία. Να γιατί είναι αναγκαίο να έχει το κράτος την ευθύνη με πλήρη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό για την ανάπτυξη, τη λειτουργία και την απολύτως δωρεάν παροχή όλων των υπηρεσιών. Να γιατί πρέπει να καταργηθεί κάθε επιχειρηματική δράση στο χώρο της Υγείας. Να γιατί είναι σωστή η θέση του ΚΚΕ ότι η παροχή υπηρεσιών Υγείας πρέπει να αποσυνδεθεί από την ασφάλιση - βιβλιάρια κλπ., ιδιαίτερα σήμερα που η σύνδεση αυτή σε συνδυασμό με τους μειωμένους μισθούς, την κατάργηση των συμβάσεων, τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών και την ανεργία, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σ αυτό που προωθεί η κυβέρνηση με το ελάχιστο «βασικό πακέτο παροχών» και στο μεγαλύτερο μέρος τους σε πλήρως ανταποδοτική βάση και απευθείας πληρωμές. Οσο τα Ταμεία επιβαρύνονται με αγορά υπηρεσιών Υγείας και φαρμάκων, τόσο θα προχωρούν σε περικοπές. Τί έγινε π.χ. με τη συνένωση των Ταμείων στον ΕΟΠΥΥ που και η τότε κυβερνητική προπαγάνδα την ήθελε να ενδυναμώνει τις παροχές; Μερικά παραδείγματα: Πλέον επιβαρύνονται με συμμετοχή 25% και οι χρόνια πάσχοντες για φάρμακα που δε σχετίζονται άμεσα με την κύρια πάθησή τους. Η μεσοσταθμική συμμετοχή των ασφαλισμένων για την αγορά φαρμάκων αυξήθηκε από 9% που ήταν το 2010 σε 17% το Επιβλήθηκε συμμετοχή 15% για εξετάσεις που γίνονται στα συμβεβλημένα διαγνωστικά κέντρα, όπου εξωθούνται οι ασφαλισμένοι λόγω των κλειστών εργαστηρίων του πρώην ΙΚΑ και των ατέλειωτων ουρών στις υπόλοιπες δημόσιες δομές Υγείας. Επιβλήθηκε συμμετοχή 30% - 50% του κόστους νοσηλείας στις συμβεβλημένες ιδιωτικές κλινικές. Οι ασφαλισμένοι του ΕΟΠΥΥ πλήρωσαν 60 εκατ. ευρώ, επιπλέον, απ' την τσέπη τους για τη νοσηλεία σε ιδιωτικές κλινικές απ το Νοέμβρη του 2012 που εφαρμόστηκε ο πιο πρόσφατος Κανονισμός Παροχών του ΕΟΠΥΥ. Επιβλήθηκε συμμετοχή 45% στις εξετάσεις σε περίπτωση που κάποιος νοσηλευτεί σε συμβεβλημένη ιδιωτική κλινική. Για παράδειγμα, για αξονική τομογραφία, θα πρέπει να πληρώσει από την τσέπη του 32 από τα 71,11 ευρώ, για μαγνητική 106,37 από τα 237 ευρώ του κρατικού τιμολογίου. Μπήκε συμμετοχή 10% σε υγειονομικό αναλώσιμο υλικό αλλά και πλαφόν στην ποσότητα που δικαιούται ένας ασφαλισμένος. Μπήκε πλαφόν στα έξοδα που αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ για τις μετακινήσεις νεφροπαθών για αιμοκάθαρση στις Μονάδες Τεχνητού Νεφρού. Ο ΕΟΠΥΥ για 10 εκατ. ασφαλισμένους απασχολεί περίπου γιατρούς (6.500 μόνιμοι και αορίστου χρόνου και συμβεβλημένοι) και υγειονομικούς υπαλλήλους, ενώ πριν ο αριθμός των γιατρών του ΙΚΑ και των συμβεβλημένων με τα άλλα Ταμεία (ΟΠΑΔ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ) ξεπερνούσε τις Κυβέρνηση και τρόικα σχεδιάζουν να μειωθεί ο αριθμός των γιατρών του ΕΟΠΥΥ στις ενώ ήδη διαγράφεται μείωση λόγω των συνταξιοδοτήσεων και επειδή αυτοαπασχολούμενοι γιατροί διακόπτουν τις συμβάσεις τους καθώς ζητάνε μεγαλύτερο φιλέτο από τις ασφαλιστικές εισφορές. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα σύμφωνα με στοιχεία της Ενωσης Ιατρών ΕΟΠΥΥ 21 νομοί να μη διαθέτουν συμβεβλημένο παιδίατρο, σε 11 νομούς δεν υπάρχει συμβεβλημένος καρδιολόγος, σε 40 συμβεβλημένος αλλεργιολόγος... Στην πράξη αυτό που συμβαίνει είναι: Η Κυβέρνηση περικόπτει τις δαπάνες για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να πληρώσουν και οι αυταπασχολούμενοι γιατροί το αξιοποιούν. Γι αυτό χρειάζεται να γίνουν μόνιμες προσλήψεις πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης άμεσα και των σημερινών επικουρικών με την ένταξη και των αυταπασχολούμενων στο δημόσιο σύστημα. «Μαγειρεύονται» νέες περικοπές αφού διαπιστώνονται υπερβάσεις πληρωμών του ΕΟΠΥΥ προς διαγνωστικά κέντρα και κλινικές. «Προχωράμε σε μια όσο το δυνατόν ταχύτερη αναδιάρθρωση του (σ.σ. του ΕΟΠΥΥ), ώστε να λειτουργεί με ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια και να μην έχει ανέλεγκτες δαπάνες», είπε ο υπουργός Υγείας μετά τη συνάντησή του με την τρόικα. Ενδέχεται να επιβληθεί ένα ελάχιστο πακέτο εξετάσεων και να πληρώνονται επιπλέον από τους ασφαλισμένους όσες δεν περιλαμβάνονται σε αυτό, κάτι που προβλέπεται ήδη από τα λεγόμενα «θεραπευτικά πρωτόκολλα». Συρρίκνωση και υπολειτουργία των Κέντρων Υγείας Δίνοντας το κράτος όλο και λιγότερα για την Υγεία και καλώντας ουσιαστικά τον κόσμο «να κόψει το λαιμό του» και να βρει λύσεις μόνος του, η συρρίκνωση είναι το παρόν και το μέλλον των δομών ΠΦΥ (Κέντρα Υγείας, Πολυδύναμα Περιφερειακά Ιατρεία κ.ά.) αν δεν ενισχυθούν με προσωπικό και υποδομές. Αυτό μαρτυρούν τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει ο «Ρ» από ερευνά του για την Υγεία του λαού: Λείπουν βασικές ειδικότητες, ενώ όσοι συνταξιοδοτούνται δεν αναπληρώνονται. Εργαστήρια δεν είναι σύγχρονα εξοπλισμένα, λείπουν αντιδραστήρια και απαραίτητα υγειονομικά υλικά. Ιατρικά μηχανήματα δε συντηρούνται, δεν επισκευάζονται ή βρίσκονται σε αχρηστία επειδή δεν υπάρχει προσωπικό. Τρανταχτό παράδειγμα για το «πού πάει το πράγμα» είναι το Κέντρο Υγείας Περιστερίου, σε μια περιοχή με εκατοντάδες χιλιάδες κατοίκους, δεκάδες βιοτεχνίες, σχολεία κ.λπ. Από τον Απρίλη έληξαν οι συμβάσεις όλου του προσωπικού και ακόμα δεν έχουν ανανεωθεί, ούτε έχουν προκηρυχθεί νέες επειδή -λέει- δεν υπάρχουν κρατικά κονδύλια. Την ίδια ώρα, τα ιδιωτικά κέντρα έχουν περικυκλώσει το Κ.Υ. Περιστερίου... Αλλο παράδειγμα είναι το Κ.Υ. Νέας Μάκρης που προσωρινά αποτράπηκε το κλείσιμο του, αλλά λειτουργεί υποβαθμισμένο, χωρίς προσωπικό, χωρίς καθημερινή εφημερία και 24ωρη λειτουργία. Λείπουν βασικές ειδικότητες, νοσηλευτές, πρόσφατα σταμάτησε να λειτουργεί το Ακτινολογικό, ενώ την ίδια ώρα σε όλη την Ανατολική Αττική αυξάνεται ο πληθυσμός ενώ παρατηρείται και βιομηχανική επέκταση. Σε όλη τη Σαλαμίνα δεν υπάρχει μικροβιολόγος σε δημόσια δομή. Επιπλέον, η έλλειψη ακτινολόγου από το Κ.Υ. Σαλαμίνας έχει ως αποτέλεσμα ένα υπερσύγχρονο μηχάνημα υπέρηχου να βρίσκεται κλειδωμένο σε αποθήκη, ενώ τα παλιά μηχανήματα του Ακτινολογικού Τμήματος και οι αναθυμιάσεις από τα υγρά εμφάνισης των ακτινογραφιών εγκυμονούν κινδύνους για την υγεία των εργαζομένων. Στο Κ.Υ. Αίγινας νησί με περίπου πληθυσμό, που το καλοκαίρι ξεπερνάει τις δεν υπάρχει καρδιολόγος και ακτινολόγος ενώ το ασθενοφόρο τις περισσότερες ώρες της μέρας είναι καθηλωμένο; Σε δεκάδες Κ.Υ. όλης της χώρας δεν υπάρχει παιδίατρος. Ο μοναδικός παιδίατρος του Κ.Υ. Αγιάς υποχρεώνεται να καλύπτει μια φορά τη βδομάδα και το Κ.Υ. Φαρσάλων, όπως και τις εφημεριακές ανάγκες του Γενικού Νοσοκομείου Λάρισας. Στο ΚΥ Κόνιτσας υπάρχουν εφημερίες που βγαίνουν μόνο με αγροτικούς γιατρούς και ειδικευόμενους. Ο παιδίατρος εφημερεύει μόνο 1 ή 2 φορές το μήνα γιατί πρέπει να καλύψει και τα κενά της παιδιατρικής κλινικής στο Νοσοκομείο «Χατζηκώστα». Τι χρειαζόμαστε σήμερα Ο λαός πρέπει να αντιστρέψει τις πιέσεις που δέχεται από την κυβέρνηση. Αυτή είναι που πρέπει να «κόψει το λαιμό της» και να αναλάβει την πλήρη ευθύνη, την πλήρη χρηματοδότηση της Υγείας. Τα λαϊκά στρώματα χαρατσώνονται άγρια και πρέπει να απαιτήσουν οι υπηρεσίες Υγείας να χρηματοδοτηθούν πλήρως από το κράτος και όχι από τα ασφαλιστικά Ταμεία, κι επιπλέον να παρέχονται σε όλους δωρεάν. Ιδιαίτερα σε μια περίοδο που οι συνολικές κυβερνητικές αναδιαρθρώσεις έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην Υγεία, οι ανασφάλιστοι αυξάνονται αλματωδώς και μεγάλο μέρος του πληθυσμού δεν εξασφαλίζει ούτε στοιχειωδώς την πρόσβαση στο γιατρό, στις εξετάσεις, στη θεραπεία. Ενα σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας με έμφαση στην πρόληψη αλλά και στη θεραπεία και αποκατάσταση είναι απαραίτητο και ρεαλιστικό σήμερα. Η ΠΦΥ χρειάζεται να υλοποιείται μέσα από την πανελλαδική ανάπτυξη αποκλειστικά δημόσιων με δωρεάν υπηρεσίες Κέντρων Υγείας και των αποκεντρωμένων ιατρείων τους σε όλους τους δήμους, τις πόλεις και τα χωριά, ανάλογα με τον αριθμό και τη σύνθεση του πληθυσμού (παιδιά, ηλικιωμένοι, μετανάστες), τις εδαφολογικές και άλλες ιδιομορφίες (ορεινές, αγροτικές, τουριστικές περιοχές, νησιά), σε βιομηχανικές περιοχές, συγκροτήματα σχολείων, σχολών, αθλητικών χώρων. Αυτές οι δομές να είναι διασυνδεδεμένες με τα δημόσια νοσοκομεία και το ανεπτυγμένο δημόσιο και δωρεάν σύστημα επείγουσας ιατρικής (ΕΚΑΒ). Στα Κέντρα Υγείας μπορούν να αναπτυχθούν όλες οι αναγκαίες υπηρεσίες Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας, ψυχικής υγείας, προγεννητικού ελέγχου, δημόσιας υγείας, κατ' οίκον νοσηλείας, κοινωνικές υπηρεσίες, εργαστήρια, οδοντιατρεία, φαρμακεία. Να στελεχώνονται με γιατρούς όλων των βασικών ειδικοτήτων, οικογενειακών και γενικών γιατρών, παθολόγων, παιδιάτρων, γυναικολόγων, ψυχιάτρων, εργαστηριακών, γιατρών άλλων ειδικοτήτων (ορθοπεδικών, οφθαλμιάτρων κ.λ.π.) με νοσηλευτές, μαίες, φυσιοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, ψυχολόγους, πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. Να διαθέτουν πλήρη και σύγχρονο ιατρομηχανολογικό εξοπλισμό για εργαστηριακές, διαγνωστικές εξετάσεις. Από τα φαρμακεία των Κέντρων Υγείας να παρέχονται όλα τα φάρμακα δωρεάν σε όλους τους ασθενείς καθώς και τα υγειονομικά υλικά. Τα Κέντρα Υγείας να διαθέτουν κινητές μονάδες για την παροχή υπηρεσιών σε σχολεία, εργασιακούς χώρους, ομάδες πληθυσμού όπως μετανάστες, τσιγγάνους κλπ. Επίσης, τα Κέντρα Υγείας μπορούν να αξιοποιηθούν για την πρόληψη των κινδύνων, την έγκαιρη διάγνωση των προβλημάτων υγείας και την παρακολούθηση της πορείας των χρόνιων νοσημάτων και αναπηριών. Να παρέχουν δωρεάν, συστηματική και εξειδικευμένη παρακολούθηση της υγείας των εργαζομένων, των αγροτών, των αυτοαπασχολούμενων, των γυναικών, των εγκύων, των παιδιών, των μαθητών, των φοιτητών, των ΑΜΕΑ και των ηλικιωμένων στο σπίτι, στα ΚΑΠΗ κλπ. Η Υγεία δεν είναι ατομική υπόθεση γι' αυτό με ευθύνη του Κέντρου Υγείας πρέπει να οργανώνονται και να εφαρμόζονται συστηματικά προγράμματα πρόληψης, όπως εμβολιασμοί, ΠΑΠ - τεστ, μαστογραφία κλπ., να γίνεται ενημέρωση και εκπαίδευση σε θέματα υγείας. Αυτή η πλήρης ανάπτυξη των Κ.Υ. θα ενισχύσει τη λειτουργία των δημόσιων νοσοκομείων σαν δευτεροβάθμιες μονάδες υγείας και ως εξειδικευμένες μονάδες, που σήμερα κατακλύζονται ακόμη και για μια επίσκεψη ρουτίνας στο γιατρό, για απλές εξετάσεις, για συνταγογράφηση κλπ. Σε ένα τέτοιο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας μπορούν να ενταχθούν οι αυτοαπασχολούμενοι γιατροί, φαρμακοποιοί, οδοντίατροι, φυσιοθεραπευτές και άλλες ειδικότητες υγειονομικών που ασκούν σήμερα ιδιωτικό έργο. Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας καλεί τους εργαζόμενους να αντιστοιχίσουν τις διεκδικήσεις τους με τις σύγχρονες ανάγκες τους και τις τεράστιες δυνατότητες που δημιουργεί η εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνικής, η ύπαρξη ενός ικανού αριθμού εξειδικευμένου υγειονομικού προσωπικού και άλλου που μπορεί να εκπαιδευθεί.

7 ΡΩΠΑΪΚΕΣΟΔΗΓΙΕΣΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣΤΗΣΥΓΕΙΑΣ εργασiαυγεία 57 ΙΑΤΡΟΙ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΚΤΕΛΟΥΝ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΙΑΤΡΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΤΗΣ ΙΣΧΥΟΥΣΑΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ Ποιοί γιατροί μπορούν να εκτελούν καθήκοντα Ιατρού Εργασίας Καθήκοντα Ιατρού Εργασίας μπορούν να εκτελούν οι ιατροί που κατέχουν και ασκούν την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας, όπως πιστοποιείται από τον οικείο ιατρικό σύλλογο (Ν. 3850/2010, άρθρο 16). Κατ εξαίρεση καθήκοντα του ιατρού εργασίας έχουν δικαίωμα να ασκούν: α) οι ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι στις είχαν συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ιατρού εργασίας με επιχειρήσεις και αποδεικνύουν την άσκηση των καθηκόντων αυτών συνεχώς επί επτά τουλάχιστον έτη και β) οι ιατροί οι οποίοι στις εκτελούσαν καθήκοντα ιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν ή να ασκούν τον τίτλο της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας, αλλά τίτλο άλλης ειδικότητας. Διαδικασία αναζήτησης ιατρού εργασίας από τις επιχειρήσεις Οι επιχειρήσεις σύμφωνα με την κοινή Υπουργική απόφαση (ΦΕΚ Β' 1775/ ) με Αριθμ. Υ7α/ΓΠ. οικ (6) πρέπει να αναζητούν Ειδικούς Ιατρούς Εργασίας. Σε Νομούς στους οποίους δεν υπάρχουν εγγεγραμμένοι Ειδικοί Ιατροί Εργασίας στους Ιατρικούς Συλλόγους, οι επιχειρήσεις απευθύνονται στους όμορους Νομούς. Σε περίπτωση που δεν εκδηλωθεί ενδιαφέρον από τους όμορους Νομούς, μετά από βεβαίωση των οικείων Ιατρικών Συλλόγων, αναλαμβάνουν καθήκοντα ιατρού Εργασίας με ετήσιες συμβάσεις α) οι ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι στις είχαν συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ιατρού εργασίας με επιχειρήσεις και αποδεικνύουν την άσκηση των καθηκόντων αυτών συνεχώς επί επτά τουλάχιστον έτη, και β) οι ιατροί οι οποίοι στις εκτελούσαν καθήκοντα ιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν ή να ασκούν τον τίτλο της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας, αλλά τίτλο άλλης ειδικότητας. Με την εγγραφή ειδικευμένων Ιατρών Εργασίας στους αντίστοιχους Ιατρικούς συλλόγους, οι ειδικευμένοι Ιατροί Εργασίας αναλαμβάνουν τις θέσεις αυτές. Υποχρεώσεις των ιατρών χωρίς ειδικότητα και των ιατρών με άλλη ειδικότητα που δικαιούνται να ασκούν καθήκοντα ιατρού εργασίας με την ισχύουσα νομοθεσία Οι ιατροί που έχουν υποβάλλει αίτηση προς απόκτηση της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης οφείλουν σύμφωνα με την κοινή Υπουργική απόφαση (ΦΕΚ Β' 1775/ ) με Αριθμ. Υ7α/ΓΠ. οικ (6) να συμπληρώσουν άμεσα τα τμήματα που λείπουν από τη βασική τους ειδικότητα ως υπεράριθμοι και να δώσουν εξετάσεις για την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας (είναι άμισθοι λόγω 2ης ειδικότητας). Οι αιτούντες ιατροί αναλόγως της ειδικότητας που κατέχουν, οφείλουν να συμπληρώσουν τα γνωστικά αντικείμενα της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας, τα οποία δεν είναι κοινά με τη βασική τους ειδικότητα. Οι ανωτέρω ιατροί οφείλουν να συμπληρώσουν τα τμήματα που λείπουν από τη βασική τους ειδικότητα και να δώσουν εξετάσεις για την απόκτηση της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας εντός των επομένων οκτώ (8) ετών. Οι ιατροί άνευ ειδικότητας θα πρέπει να ειδικευθούν σύμφωνα με τα π.δ. 213/1986 και 415/1994. Όσοι εξ αυτών δεν αποκτήσουν, εντός της προαναφερόμενης προθεσμίας, την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας, δεν θα έχουν δικαίωμα άσκησης καθηκόντων Ιατρού Εργασίας. ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 8 του Ν. 1568/1985 «Προσόντα γιατρού εργασίας και βοηθητικού προσωπικού», ο γιατρός εργασίας πρέπει να διαθέτει εκτός από την άδεια άσκησης ιατρικού επαγγέλματος και την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας. Μέχρι την καθιέρωση της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας και την απόκτηση της ειδικότητας από ικανό αριθμό γιατρών, μπορούν να ασκούν το αντικείμενο αυτό, στο επίπεδο της επιχείρησης, οι παρακάτω: α) οι κάτοχοι τίτλου ή πτυχίου ειδικότητας ιατρικής της εργασίας της αλλοδαπής. β) οι γιατροί που έχουν την ειδικότητα της παθολογίας, σύμφωνα µε τις ισχύουσες διατάξεις και έχουν παρακολουθήσει ειδικό σεμινάριο ιατρικής και της εργασίας, σύμφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 13 ή διαθέτουν διετή τουλάχιστον εμπειρία σε επιχείρηση. γ) όσοι έχουν ασκήσει καθήκοντα γιατρού εργασίας στο Υπουργείο Εργασίας για πέντε χρόνια τουλάχιστον και μετά την παραίτηση τους από την υπηρεσία. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει γιατρός µε την παραπάνω ειδικότητα, είναι δυνατό να προσληφθεί γιατρός οποιασδήποτε ειδικότητας. Με το άρθρο 9 του Ν. 3144/2003 (Φ.Ε.Κ. 111/τ.Α / ), η παρ. 1 του άρθρου 8 του Ν. 1568/1985 (ΦΕΚ 177/τχ.Α'/ ) "Υγιεινή και Ασφάλεια των εργαζομένων" αντικαθίσταται ως ακολούθως: "1. Ο ιατρός εργασίας πρέπει να κατέχει και να ασκεί την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας, όπως πιστοποιείται από τον οικείο ιατρικό σύλλογο. Όπου στην κείμενη νομοθεσία αναφέρεται ο όρος "ιατρός εργασίας" νοείται εφεξής ο ιατρός που διαθέτει την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας." 2. Κατ' εξαίρεση, τα καθήκοντα του ιατρού εργασίας, όπως αυτά προβλέπονται στο Ν. 1568/1985 (ΦΕΚ 177 Α') "Υγιεινή και Ασφάλεια των εργαζομένων" έχουν δικαίωμα να ασκούν: α) Οι ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου έχουν συνάψει συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ιατρού εργασίας με επιχειρήσεις και αποδεικνύουν την άσκηση των καθηκόντων αυτών συνεχώς επί επτά τουλάχιστον έτη. β) Οι ιατροί οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου εκτελούν καθήκοντα ιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν ή να ασκούν τον τίτλο της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας, αλλά τίτλο άλλης ειδικότητας. Οι ιατροί των περιπτώσεων α' και β' θα πρέπει μέσα σε πέντε (5) έτη από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου να αποκτήσουν τον τίτλο ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας αφού ολοκληρώσουν τον κύκλο της εκπαίδευσης τους με βάση τις διατάξεις του Π.Δ. 415/1994 "Περί του χρόνου ειδίκευσης ιατρών για απόκτηση ειδικότητας" (ΦΕΚ 236 Α') και του Π.Δ. 213/1986 "Καθιέρωση της ιατρικής ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας" (ΦΕΚ 87 Α') για την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, που εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕ.Σ.Υ.), καθορίζονται για τους ιατρούς της περίπτωσης β' οι όροι και οι προϋποθέσεις για την απόκτηση της ειδικότητας, τα αντικείμενα και ο τρόπος εκπαίδευσης ανάλογα με την ειδικότητα την οποία ήδη κατέχουν και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια. Οι ιατροί των περιπτώσεων α' και β' υποχρεούνται να καταθέσουν αίτηση για εκπαίδευση προς απόκτηση της ειδικότητας μέσα σε προθεσμία έξι (6) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου. Μετά την πάροδο της πενταετίας δεν επιτρέπεται σε ιατρό που δεν κατέχει τον τίτλο της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας και δεν την ασκεί να εργάζεται και να προσφέρει υπηρεσίες ως ιατρός εργασίας. Με το Ν. 3227/2003 η προθεσμία των έξι μηνών, εντός της οποίας οι ιατροί των περιπτώσεων α' και β' της παραγράφου 2 του άρθρου 9 του Ν. 3144/2003 υποχρεούνται να καταθέσουν αίτηση για εκπαίδευση παρατείνεται σε δεκαοκτώ μήνες από τη δημοσίευση του παρόντος. Η περίπτωση β' της παραγράφου 2 του άρθρου 9 του Ν. 3144/2003 (ΦΕΚ 111 Α) αντικαθίσταται ως εξής: "β) Οι ιατροί οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου εκτελούν καθήκοντα ιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν ή να ασκούν τον τίτλο της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας, αλλά τίτλο άλλης ειδικότητας, καθώς και ιατροί άλλων ειδικοτήτων οι οποίοι αναλαμβάνουν και εκτελούν καθήκοντα Ιατρού Εργασίας μέχρι τη λήξη της προθεσμίας του παρόντος για την κατάθεση αίτησης για εκπαίδευση για απόκτηση ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας." Με το άρθρο 12 «Δικαίωμα άσκησης καθηκόντων ιατρού εργασίας» του Ν. 3762/2009, η παράγραφος 2 του άρθρου 9 του ν. 3144/2003 (ΦΕΚ 111 Α ), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 29 του ν. 3227/2004 (ΦΕΚ 31 Α ) και το άρθρο 5 του ν. 3667/2008 (ΦΕΚ 114 Α ), αντικαθίσταται ως εξής: «2. Κατ εξαίρεση, τα καθήκοντα του ιατρού εργασίας, όπως αυτά προβλέπονται στο Ν. 1568/1985 (ΦΕΚ 177 Α ) «Υγιεινή και Ασφάλεια των εργαζομένων» έχουν δικαίωμα να ασκούν: α) Οι ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου έχουν συνάψει συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ιατρού εργασίας με επιχειρήσεις και αποδεικνύουν την άσκηση των καθηκόντων αυτών συνεχώς επί επτά (7) τουλάχιστον έτη. β) Οι ιατροί, οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του παρόντος εκτελούν καθήκοντα ιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν ή να ασκούν τον τίτλο της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας, αλλά τίτλο άλλης ειδικότητας. γ) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας και Οικονομίας και Οικονομικών, η οποία εκδίδεται εντός δύο (2) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος, καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις, ο χρόνος και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εκπαίδευση και την πιστοποίηση των αναγκαίων προσόντων για την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας από ιατρούς των περιπτώσεων των εδαφίων α και β της παρούσας, καθώς και για την άσκηση αυτής έως την ολοκλήρωση της διαδικασίας για την απόκτηση του ως άνω τίτλου της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας.» Η κοινή Υπουργική απόφαση (ΦΕΚ Β' 1775/ ) με Αριθμ. Υ7α/ΓΠ. οικ (6) «Ιατροί Εργασίας Όροι και προϋποθέσεις για την απόκτηση της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας από ιατρούς άλλων ειδικοτήτων», ορίζει πως: 1. Καθήκοντα Ιατρού Εργασίας εκτελούν: α) Οι ιατροί που έχουν την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας. β) Οι ιατροί, οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του Ν. 3762/2009 (Φ.Ε.Κ.75/Α / ) εκτελούν καθήκοντα ιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν ή να ασκούν τον τίτλο της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας, αλλά τίτλο άλλης ειδικότητας. [ Γιατροί που είχαν συνάψει συμβάσεις με επιχειρήσεις μέχρι τον Αύγουστο του 2005 (Ν.3227/2004, Άρθρο 29)]. γ) Οι ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του ν. 3762/2009 (Φ.Ε.Κ. 75/Α / ) έχουν συνάψει συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ιατρού εργασίας με επιχειρήσεις και αποδεικνύουν την άσκηση των καθηκόντων αυτών συνεχώς επί επτά (7) τουλάχιστον έτη. Οι επιχειρήσεις πρέπει να αναζητούν Ειδικούς Ιατρούς Εργασίας. Σε Νομούς στους οποίους δεν υπάρχουν εγγεγραμμένοι Ειδικοί Ιατροί Εργασίας στους Ιατρικούς Συλλόγους, οι επιχειρήσεις απευθύνονται στους όμορους Νομούς. Σε περίπτωση που δεν εκδηλωθεί ενδιαφέρον από τους όμορους Νομούς, μετά από βεβαίωση των οικείων Ιατρικών Συλλόγων, αναλαμβάνουν καθήκοντα ιατρού Εργασίας με ετήσιες συμβάσεις ιατροί των περιπτώσεων (β) και (γ). Με την εγγραφή ειδικευμένων Ιατρών Εργασίας στους αντίστοιχους Ιατρικούς συλλόγους, οι ειδικευμένοι Ιατροί Εργασίας αναλαμβάνουν τις θέσεις αυτές. 2. Οι ιατροί της παραγράφου 1 περίπτωση (β) που υποβάλλουν αίτηση προς απόκτηση της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης οφείλουν να συμπληρώσουν άμεσα τα τμήματα που λείπουν από τη βασική τους ειδικότητα ως υπεράριθμοι και να δώσουν εξετάσεις για την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας (είναι άμισθοι λόγω 2ης ειδικότητας). Οι αιτούντες ιατροί αναλόγως της ειδικότητας που κατέχουν, οφείλουν να συμπληρώσουν τα γνωστικά αντικείμενα της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας, τα οποία δεν είναι κοινά με τη βασική τους ειδικότητα. Οι ανωτέρω ιατροί οφείλουν να συμπληρώσουν τα τμήματα που λείπουν από τη βασική τους ειδικότητα και να δώσουν εξετάσεις για την απόκτηση της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας εντός των επομένων οκτώ (8) ετών. Όσοι εξ αυτών δεν αποκτήσουν, εντός της προαναφερόμενης προθεσμίας, την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας, δεν θα έχουν δικαίωμα άσκησης καθηκόντων Ιατρού Εργασίας. Η παραπάνω Νομοθεσία επικαιροποιείται στο Ν. 3850/2010 «Κύρωση του Κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων», με το με το άρθρο 16 που αναφέρεται στα «Προσόντα ιατρού εργασίας και βοηθητικού προσωπικού»: 1. Ο ιατρός εργασίας πρέπει να κατέχει και να ασκεί την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας, όπως πιστοποιείται από τον οικείο ιατρικό σύλλογο. 2. Κατ εξαίρεση, τα καθήκοντα του ιατρού εργασίας, όπως αυτά προβλέπονται στον παρόντα κώδικα, έχουν δικαίωμα να ασκούν: α) Οι ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι στις είχαν συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ιατρού εργασίας με επιχειρήσεις και αποδεικνύουν την άσκηση των καθηκόντων αυτών συνεχώς επί επτά τουλάχιστον έτη. β) Οι ιατροί οι οποίοι στις εκτελούσαν καθήκοντα ιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν ή να ασκούν τον τίτλο της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας, αλλά τίτλο άλλης ειδικότητας. 3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Οικονομικών και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις, ο χρόνος και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εκπαίδευση και την πιστοποίηση των αναγκαίων προσόντων για την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας από ιατρούς των περιπτώσεων α και β της προηγούμενης παραγράφου, καθώς και για την άσκηση αυτής έως την ολοκλήρωση της διαδικασίας για την απόκτηση του ως άνω τίτλου της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας.

8 ΗΞxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxΗ xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX εργασiαυγεία ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ (Ε.Ε.Ι.Ε.Π.) jjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjj Τα κείμενα και τα άρθρα που δημοσιεύονται δεν εκφράζουν αναγκαστικά τις απόψεις του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος χχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχ Μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος (Ε.Ε.Ι.Ε.Π.), καθώς και της Επιστημονικής Επιτροπής της περιοδικής έκδοσης είναι οι ιατροί: Πρόεδρος Θ.K. Κωνσταντινίδης Γενική Γραμματέας Πανταζή Ευγενία Αντιπρόεδρος Δρακόπουλος Βασίλης Αντιπρόεδρος Πανταζοπούλου Αναστασία Ταμίας Ορφανίδης Μωυσής Μέλος Κουρούκλης Γεώργιος και Μέλος Πατούχας Δημήτριος Εκδότης (Υπεύθυνος σύμφωνα με το Νόμο): Θ.Κ. Κωνσταντινίδης Ειδικός Ιατρός Εργασίας, Αν. Καθηγητής Τμ. Ιατρικής Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΥΓΙΕΙΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΑΙΤΗΣΕΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ 6ο ΚΥΚΛΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΟ Π.Μ.Σ. ΥΓΙΕΙΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Για τα ακαδημαϊκά έτη και θα λειτουργήσει ο έκτος Κύκλος Σπουδών του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας (Π.Μ.Σ. Υ.Α.Ε.), που οργανώνεται από το Τμήμα Ιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (Δ.Π.Θ.) σε σύμπραξη με το Τμήμα Δημόσιας Υγιεινής και το Τμήμα Νοσηλευτικής Α της Σχολής Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Τ.Ε.Ι.) Αθήνας. Το ανωτέρω Π.Μ.Σ. Υ.Α.Ε. οδηγεί στην απονομή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) στην «Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας». Στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας (Π.Μ.Σ. Υ.Α.Ε.) για το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι των Τμημάτων Ιατρικής, Οδοντιατρικής, Νοσηλευτικής των Πανεπιστημίων της ημεδαπής και αντιστοίχων Τμημάτων ομοταγών Ιδρυμάτων της αλλοδαπής, καθώς και άλλων Πανεπιστημιακών Τμημάτων συναφούς γνωστικού αντικειμένου. Επίσης γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι των Τμημάτων Δημόσιας Υγιεινής, Νοσηλευτικής, Επισκεπτών Υγείας, Φυσιοθεραπείας, Ραδιολογίας - Ακτινολογίας των Τ.Ε.Ι., καθώς και άλλων Τμημάτων συναφούς γνωστικού αντικειμένου. Ο ετήσιος αριθμός εισακτέων στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας (Π.Μ.Σ. Υ.Α.Ε.) ορίζεται κατ ανώτατο όριο σε τριάντα (30) μεταπτυχιακούς φοιτητές ΤΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΘΩΡΑΚΑ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΙΑΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΣΩΤΗΡΙΑ χχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχ Σύμφωνα με σχετικό έγγραφο (αρ. πρωτ. οικ 4898/ ) με θέμα: Διασύνδεση του Ι.Ε.Ν.Θ.Υ.Α.Ε. με το Γ.Ν.Ν.Θ.Α «Η Σωτηρία» που υπογράφεται από τον Διοικητή της 1ης Υ.ΠΕ. (Δ.Υ.ΠΕ. Αττικής) κ. Βασίλειο Κοντοζαμάνη αναφέρει: Εχοντας υπόψη: 1. Το Ν.3329/2005 «Εθνικό Σύστημα Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και λοιπές διατάξεις». 2. Το Ν. 3527/2007 «Κύρωση συμβάσεων υπέρ νομικών προσώπων εποπτευόμενων από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και λοιπές διατάξεις». 3. Την Υ4α/οικ / Υπουργική Απόφαση «Διασύνδεση Νοσοκομείων και καθορισμός του τρόπου διασύνδεσης και λειτουργίας τους» (ΦΕΚ 1681/τ.Β/ ), όπως τροποποιήθηκε με την Υ.Α. Υ4α/οικ «Τροποποίηση της υπ αρ. Υ4α/οικ84627 Απόφασης «Διασύνδεση Νοσοκομείων και καθορισμός του τρόπου διασύνδεσης τους και λειτουργίας τους» (ΦΕΚ 1681/τ.Β/2011), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει (ΦΕΚ 1559/τ.Β/2012, ΦΕΚ 2095/τ.Β/2012). 4. Τη νομοθεσία περί του Ινστιτούτου Έρευνας Νοσημάτων Θώρακος, Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας. α. Το Β.Δ. «Περί εγκρίσεως ιδρύσεως Ιδρύματος υπό την επωνυμίαν «Ινστιτούτον Ερεύνης Νοσημάτων Θώρακος» (ΦΕΚ 54/τ.Α/1950). β. Το Β.Δ. «Περί εγκρίσεως και τροποποιήσεως άρθρων τινών του καταστατικού του Ι.Ε.Ν.Θ.» (ΦΕΚ 61/τ.Α/1958). γ. Το Π.Δ. 135 «Αντικατάσταση του άρθρου 2 και του 6ου εδαφίου του άρθρου 3 του από Β.Δ. «Περί εγκρίσεως ιδρύσεως ιδρύματος υπό την επωνυμίαν «Ινστιτούτον Ερεύνης Νοσημάτων Θώρακος», όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 1 και το τελευταίο εδάφιο παρ. 1 του άρ. 2 του από Β.Δ. (ΦΕΚ 53/τ.Α/1985). δ. Το Π.Δ. «Εξαίρεση από την εποπτεία του Υπουργείου Οικονομικών του Ιδρύματος «Ινστιτούτον Ερεύνης Νοσημάτων Θώρακος» και υπαγωγή του στην εποπτεία του Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων» (ΦΕΚ 266/τ.Β/1988). ε. Το Π.Δ. 175 «Μετατροπή του Ιδρύματος «Ινστιτούτο Ερεύνης Νοσημάτων Θώρακος» σε Ν.Π.Δ.Δ. και υπαγωγή του στις διατάξεις του Ν. 1397/1983» (ΦΕΚ 85/τ.Α/1989) στ. Την Υ.Α. Υ4α/11873/94 «Οργανισμός του Ινστιτούτου Ερεύνης Νοσημάτων Θώρακος, Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας» (ΦΕΚ 248/τ.Β/1995) 5. Τη συνάφεια του αντικειμένου των αναφερόμενων μονάδων. Εισηγούμαστε Τη διασύνδεση του Ινστιτούτου Ερευνας Νοσημάτων Θώρακος, Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (Ι.Ν.Θ.Υ.Α.Ε.) με το Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών «Η Σωτηρία». ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥ κ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Γ. ΑΛΕΞΙΟΥ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΕΔΡΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ XXXXXXXXXXXXXXXXΩΩΩΩΩΩ XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXΤΑΙΡΩΝ Από τις Εκδόσεις Κέδρος κυκλοφόρησε το βιβλίο του συναδέλφου κ. Αθανάσιου Γ. Αλεξίου, Ειδικού Ιατρού Εργασίας, με τίτλο Ιατρική της Εργασίας και Περιβαλλοντική Ιατρική. Το βιβλίο που αποτελείται από 902 σελίδες και είναι διαρθρωμένο σε οκτώ κύριες ενότητες προλογίζεται από τον Dr. med. Klaus Stadtmüller, Πρόεδρο της Ελβετικής Εταιρείας Ιατρικής της Εργασίας. Στις τρείς πρώτες ενότητες αναλύονται οι χημικοί, φυσικοί και βιολογικοί παράγοντες στην Ιατρική της Εργασίας. Στην τέταρτη ενότητα περιγράφονται οι εγκάρσιοι παράγοντες. Η πέμπτη ενότητα είναι αφιερωμένη στην επιδημιολογία και βιοστατιστική και η έκτη ενότητα σε ειδικά θέματα της Ιατρικής της Εργασίας. Η έβδομη ενότητα εισάγει την έννοια της Περιβαλλοντικής Ιατρικής (Environmental Medicine), με υποτομείς τη ρύπανση του αέρα, την ποιότητα του νερού, την παγκόσμια κλιματική αλλαγή, τον περιβαλλοντικό θόρυβο, την ποιότητα αέρα εσωτερικών χώρων, τα φυτοφάρμακα και την CBRN απειλή. Στην όγδοη ενότητα αναλύεται και σχολιάζεται όλη η σχετική ελληνική νομοθεσία στον χώρο. Αναλυτικότερα, η πρώτη ενότητα περιλαμβάνει τους χημικούς παράγοντες. Χωρίζεται σε 4 υποτομείς. Ο πρώτος περιλαμβάνει τα στοιχεία της πνευμονολογίας που χρησιμοποιούνται στην ιατρική της εργασίας και τις διάφορες πνευμονοκονιώσεις (όπως πυριτίαση, ανθράκωση, αμιάντωση κτλ). Ο δεύτερος περιλαμβάνει τα αέρια που έχουν σημασία για την ειδικότητα, τα οποία χωρίζονται σε 3 κατηγορίες(απλά ασφυξιογόνα, χημικά ασφυξιογόνα, ερεθιστικά αέρια). Στον τρίτο υποτομέα αναλύονται όλα τα βαρέα μέταλλα και στον τέταρτο οι χημικές ουσίες και οι διαλύτες με βλαπτική δράση στον ανθρώπινο οργανισμό. Η δεύτερη ενότητα περιλαμβάνει τους φυσικούς παράγοντες. Ξεκινά με την πλήρη ανάλυση της επίδρασης του θορύβου στον ανθρώπινο οργανισμό, αναλύοντας τους δείκτες Lex και Leq και τα μέτρα αντιμετώπισης του θορύβου. Συνεχίζει με την καταγραφή των επιδράσεων της υψηλής και της χαμηλής θερμοκρασίας, με ανάλυση και των σχετικών δεικτών που χρησιμοποιούνται για την καταγραφή και εκτίμηση του θερμοκρασιακού κινδύνου. Ακολουθεί η ανάλυση των επιδράσεων της εργασίας υπό αυξημένη και υπό μειωμένη ατμοσφαιρική πίεση στο χώρο της εργασίας υπό αυξημένη πίεση (κυρίως καταδύσεις) αναλύονται τόσο τα οξέα προβλήματα (π.χ. εμβολή από αέρα) όσο και τα χρόνια προβλήματα (π.χ. νόσος των δυτών). Η δεύτερη κύρια ενότητα ολοκληρώνεται με την περιγραφή των δονήσεων και της ακτινοβολίας, που έχει χωριστεί σε ιοντίζουσα και μη ιοντίζουσα ακτινοβολία. Η τρίτη κύρια ενότητα είναι αφιερωμένη στους βιολογικούς παράγοντες. Οι βιολογικοί παράγοντες χωρίζονται ανάλογα με την κύρια οδό μετάδοσης σε βιολογικούς παράγοντες που μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο, από ζώα σε άνθρωπο (ζωονόσοι) και σε βιολογικούς παράγοντες που μεταδίδονται από το περιβάλλον εργασίας στον άνθρωπο. Οι βιολογικοί παράγοντες με μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο χωρίζονται ανάλογα με την κύρια οδό μετάδοσης, σε παράγοντες που μεταδίδονται αερογενώς, με την κατάποση, παρεντερικά και με την άμεση επαφή. Οι παράγοντες που μεταδίδονται από ζώα σε άνθρωπο χωρίζονται ανάλογα με την κύρια οδό μετάδοσης σε παράγοντες που μεταδίδονται με άμεση επαφή, με κατάποση, με δάγκωμα, αερογενώς και μέσω ξενιστών. Στην τρίτη κύρια ενότητα υπάρχουν επίσης υποτομείς που περιγράφουν τους βιολογικούς κινδύνους σε ταξίδια και εργασία εκτός ελλαδικού χώρου, τις βασικές προδιαγραφές δημόσιας υγιεινής ενδιαφέροντος ιατρικής της εργασίας και τους όρους για την καταλληλότητα εργασίας σε θέσεις χειριστή τροφίμων. Επειδή συχνά ο Ειδικός Ιατρός Εργασίας έρχεται σε επαφή με το σύστημα HACCP προστέθηκε από Κτηνίατρο και ειδικός υποτομέας όπου αναλύεται το βασικό αυτό σύστημα ασφάλειας τροφίμων. Στην τέταρτη κύρια ενότητα περιγράφονται οι εγκάρσιοι παράγοντες, που περιλαμβάνουν τους υποτομείς της εργονομίας και της σχέσης χρήσης ναρκωτικών ουσιών - αλκοόλ και εργασίας. Επίσης υπάρχει ειδικό κεφάλαιο για το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout) και ξεχωριστό κεφάλαιο για τις μυοσκελετικές παθήσεις. Η πέμπτη κύρια ενότητα αναλύει σε περίπου 50 σελίδες βασικές έννοιες βιοστατιστικής και επιδημιολογίας που χρησιμοποιούνται καθημερινά στην ιατρική της εργασίας. Στην έκτη κύρια ενότητα έχουν ενταχθεί ειδικά θέματα ιατρικής της εργασίας που δεν μπορούσαν να ταξινομηθούν στις υπόλοιπες κύριες ενότητες. Η ενότητα ξεκινά με μια πλήρη περιγραφή διαδικασίας Γραπτής Εκτίμησης Επαγγελματικού Κινδύνου (Γ.Ε.Κ.), βασισμένης σε πίνακες που αναπτύχθηκαν για το βιβλίο με βάση το μοντέλο του Fine. Ακολουθεί κεφάλαιο αφιερωμένο στην τοξικολογία και στον τρόπο που αυτή χρησιμοποιείται στην ιατρική της εργασίας. Στην έκτη κύρια ενότητα υπάρχουν επίσης κεφάλαια που περιγράφουν στοιχεία Δερματολογίας, Οφθαλμιατρικής, Καρδιολογίας, Ουρολογίας, Ηπατολογίας και Αιματολογίας από την πλευρά της Ιατρικής της Εργασίας. Από Ειδικό Πνευμονολόγο στην έκτη ενότητα έχουν ενσωματωθεί επίσης ειδικά κεφάλαια για την εργοσπιρομετρία και το σύνδρομο υπνικής αποφρακτικής άπνοιας - υπόπνοιας. Στην έκτη ενότητα αναλύεται επίσης η διαδικασία γνωμάτευσης καταλληλότητας εργαζομένου, με έμφαση στα δύο πιο απαιτητικά τμήματα καταλληλότητας, την καταλληλότητα χειριστών αεροσκαφών και την καταλληλότητα οδηγών οχημάτων. Υπάρχουν επίσης κεφάλαια για το χρηματοοικονομικό σκέλος της ειδικότητας, τις επιδράσεις των νανοσωματιδίων στον ανθρώπινο οργανισμό, τις προδιαγραφές των βιολογικών εργαστηρίων και την προαγωγή υγείας. Εχει ενσωματωθεί επίσης ειδικό κεφάλαιο με την Φυσιολογία και την Παθοφυσιολογία της Εργασίας σε μεταβλητά ωράρια εργασίας (με όλη την σχετική νομοθεσία για τα ωράρια εργασίας) και ειδικό κεφάλαιο για τα συστήματα τυποποίησης στην Ιατρική της Εργασίας (όπως ISO 9001:2008, OHSAS 18001:2007, ΕΛΟΤ 1801:2008). Η έβδομη κύρια ενότητα είναι αφιερωμένη στην περιβαλλοντική ιατρική. Ξεκινά με το κεφάλαιο της ρύπανσης του αέρα (αναλύοντας κάθε διαφορετική συνιστώσα της ρύπανσης και την σχέση της με την υγεία του πληθυσμού, όπως coarseparticles, fineparticles, ultrafineparticles, οξείδια του αζώτου κτλ.). Το κεφάλαιο της ρύπανσης του αέρα αναλύει και όλη τη νομοθεσία στην Ελλάδα (και την ΕΕ) και τη συγκρίνει με αυτή των ΗΠΑ. Στην ίδια ενότητα ακολουθεί το κεφάλαιο για την ποιότητα του νερού (πόσιμο νερό, διαχείριση αποβλήτων και επιδράσεις της ρύπανσης των υδάτων στο οικοσύστημα) που αναλύει επίσης και όλη την σχετική νομοθεσία για την ποιότητα του νερού στην Ελλάδα. Ακολουθούν τα κεφάλαια για την παγκόσμια κλιματική αλλαγή και τον περιβαλλοντικό θόρυβο (με ανάλυση των σχετικών δεικτών L_day, L_evening, L_night, L_den, L_day-evening και της σχετικής νομοθεσίας). Στη συνέχεια υπάρχει το κεφάλαιο που αναλύει την ποιότητα αέρα εσωτερικών χώρων (μέρος του οποίου αποτελεί το σύνδρομο ασθενούς κτιρίου) και το κεφάλαιο με την ανάλυση της επίδρασης των φυτοφαρμάκων στον πληθυσμό. Στην έβδομη ενότητα συμπεριλήφθηκε και κεφάλαιο σχετικό με τον τρόπο κατάρτισης σχεδίων μαζικών ατυχημάτων και την άμυνα απέναντι σε CBRN απειλή. Η CBRN απειλή ήρθε στο προσκήνιο μετά την 9/11 και δικαιωματικά ο τομέας ανήκει στην ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας και Περιβαλλοντικής Ιατρικής. Η όγδοη κύρια ενότητα αναλύει σε περίπου 100 σελίδες την νομοθεσία που δεν έχει αναλυθεί σε κάποιο άλλο μέρος του βιβλίου. Η νομοθεσία έχει χωριστεί ανά λογικές - θεματικές ενότητες. Για παράδειγμα στη λογική ενότητα ιοντίζουσα ακτινοβολία αναλύονται όλα τα σχετικά ελληνικά νομοθετήματα μέχρι το 2013 (κανονισμοί ακτινοπροστασίας, όρια έκθεσης εργαζομένων και πληθυσμού κτλ). ISBN: