ΨΑΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΜΑΡΙΑ ΝΤΑΦΟΥ. ΜΑΡΙΑ ΧΛΩΜΟΥ. ΕΛΙΝΑ ΡΕΤΟΥΝΙΩΤΗ.

Transcript

1 ΨΑΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΜΑΡΙΑ ΝΤΑΦΟΥ. ΜΑΡΙΑ ΧΛΩΜΟΥ. ΕΛΙΝΑ ΡΕΤΟΥΝΙΩΤΗ.

2 ΨΑΡΙΑ Ψάρια που τρώµε στην Ελλάδα: Γαύρος, γλώσσα, γόπα, λαβράκι, λυθρίνια, µαρίδα, µελανούρι, µπακαλιάρος, µπαρµπούνι, ροφός, σαργός, σαρδέλα, σκάρος, συναγρίδα, φαγκρί ΣΕ ΤΙ ΚΑΝΟΥΝ ΚΑΛΟ ΤΑ ΨΑΡΙΑ Διάφορα είδη ψαριών Το ψάρι είναι µια τροφή µε σηµαντική διατροφή αξία και είναι άρρηκτα συνδεδεµένο µε την ελληνική διατροφή και παράδοση. Τα ψάρια διακρίνονται για την ποιότητα του λίπους τους καθώς είναι πλούσια σε ωέγα-3 3 λιπαρά οξέα, δηλαδή καλά καλ λιπαρά που προστατεύουν και συµβάλλουν στην πρόληψη και ρύθµιση ασθενειών όπως η στεφανιαία νόσος, το εγκεφαλικό επεισόδιο, οι ανωµαλίες του ανοσοποιητικού και πεπτικού συστήµατος, ο καρκίνος του µαστού, ο προστάτης κλπ. Είναι, επίσης, µια ιδιαίτερα καλή πηγή Τα ψάρια στο φυσικό τους περιβάλλον πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας απαραίτητες για τη δόµηση των ψαριών είναι πιο εύπεπτες από τις πρωτεΐνες των θηλαστικών. Τα ψάρια και τα θαλασσινά είναι επίσης πηγή πολλών βιταµινών, µετάλλων και ιχνοστοιχείων όπως ιώδιο, σίδηρο, µαγνήσιο ψευδάργυρο, υρο, µαγγάνιο και κάλιο. ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΡΩΜΕ ΠΟΛΛΑ ΨΑΡΙΑ Η προτεινόµενη δόση από τους ειδικούς διατροφολόγους Το ψάρι στο περιβάλλον του περιλαµβάνει 2 φορές ψάρι για γεύµα την εβδοµάδα που µας προσφέρει τα σηµαντικά 500 γραµµάρια Ω-3 που χρειάζεται ο οργανισµός σε ηµερήσια βάση. Ένα από τα µεγαλύτερα προβλήµατα των διατροφικών συνηθειών της δύσης, είναι η ελλιπής πρόσληψη των Ω-3 3 λιπαρών οξέων. Υπενθυµίζουµε ότι τα Ω-3 Ω λιπαρά οξέα δεν τα παράγει ο ανθρώπινος οργανισµός, γι αυτό και πρέπει εµείς να του τα παρέχουµε. Τα ψάρια όµως εκτός από τα διάσηµα Ω-3, Ω περιέχουν πληθώρα πρωτεϊνών, βιταµίνες και µέταλλα όπως είναι ο ψευδάργυρος, ο σίδηρος και το ασβέστιο. Επιπλέον, το κρέας του Ψάρια που τρώμε

3 ψαριού περιέχει λιγότερα κορεσµένα λιπαρά, από άλλα κρέατα, κάτι που το κάνει ιδανικό για τις δίαιτες χαµηλών λιπαρών. ΓΙΑ ΠΟΙΟ ΛΟΓΟ ΠΡΕΠΕΙ ΤΑ ΨΑΡΙΑ ΝΑ ΤΡΩΓΟΝΤΑΙ ΦΡΕΣΚΑ Το ψάρι πρέπει να καταναλώνεται φρέσκο. Τα χαρακτηριστικά του φρέσκου ψαριού είναι η ελαφριά οσµή θάλασσας και ιωδίου, η γυαλάδα στο δέρµα, τα λαµπερά και καθαρά µάτια γεµάτα µέσα στις κόχες, το κόκκινο χρώµα των βραγχίων και η σχετική σκληρότητα του ψαχνού. Το φρέσκο ψάρι έχει υφή ζουµερή συνεκτική και υδαρή, Φρέσκο Ψάρι και γλυκιά επίγευση. η. Όταν πρέπει να διατηρηθούν φρέσκα καθαρισµένα ψάρια στο ψυγείο, ψυγείο πρέπει να καταναλώνεται σε 2 µέρες και η θερµοκρασία του ψυγείου να είναι στο µηδέν. Στον οικιακό καταψύκτη µπορούν να διατηρηθούν για περισσότερο καιρό καθαρισµένα- και να καταναλωθούν µέσα µέ σε 2-2,5 µήνες. Η απόψυξη τους δεν πρέπει να είναι βεβιασµένη, αλλά σταδιακή και οµαλή. Είδος ψαριού ΨΑΡΙΑ ΠΟΥ ΟΦΕΛΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ Πιο ωφέλιµη είναι η κατανάλωση λιπαρών ψαριών για την καρδιά µας παρά η λήψη συµπληρωµάτων µε ωµέγα-3 ωµέγα λιπαρά οξέα, σύµφωνα µε µια νέα αµερικανική επιστηµονική έρευνα. Συγκεκριµένα, όπως αναφέρει το ΑΜΠΕ, οι αµερικανοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι περίπου επτά στα άτοµα που έτρωγαν ψάρι λιγότερο από µια φορά τον µήνα, έπαθαν κάποιο καρδιολογικό πρόβληµα, έναντιι µικρότερου ποσοστού περίπου τεσσάρων ατόµων στα µεταξύ όσων έτρωγαν ψάρι πάνω από µια φορά το µήνα. Ο καθηγητής Λικ Τζουσέ της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστηµίου Ωφέλιμα ψάρια Χάρβαρντ, επικεφαλής της σχετικής µελέτης, ανέφερε ότι τα αποτελέσµατα της έρευνας έδειξαν ότι όσοι τρώνε πιο συχνά ψάρι εµφανίζουν 30% περίπου µικρότερο κίνδυνο για την καρδιά σε σχέση µε όσους δεν τρώνε. Περαιτέρω, η Άλις Λιχτενστάιν του Εργαστηρίου Καρδιαγγειακής ιατροφολογίας του πανεπιστηµίου Ταφτς της Βοστώνης τόνισε πόσο σηµαντικό είναι οι άνθρωποι να ακολουθούν µια υγιεινή διατροφή. Η ίδια µάλιστα συνιστά σε όσους ανήκουν σε οµάδα υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου νου να τρώνε περισσότερα λιπαρά ψάρια. Το ψάρι κολυμπώντας στην θάλασσα

4 ΓΟΠΑ Η γόπα είναι µικρό ψάρι µήκους εκατοστών και συγγενεύει µε τη σάλπα, τον σπάρο και τον σαργό. Υπάγεται στα τελεόστεα ή υποβραχιόνια και έχει τα γενικά χαρακτηριστικά τους. Το επίσηµο όνοµά οµά της είναι "Βόωψ ο βόωψ" είναι ο αρχαίος "Βόωψ ο γνήσιος" και ανήκει στην οικογένεια των Σπαριδών. Οι γόπες ζουν κοπαδιαστά σε βραχώδεις ακτές και σε φυκιάδες, είναι δε άφθονες στις ελληνικές θάλασσες. Το κρέας τους είναι εύγευστο παρά την κάπως βαριά οσµή τους. Το µήκος της µπορεί πορεί να φθάσει τα 35 εκατοστά. Έχει µάτια σχετικά µεγάλα στο µισό ύψος του κεφαλιού και εξ αυτού ονοµάστηκε "βόωψ" από το αρχαίο ελληνικό επίθετο "βοώπις "αυτή που έχει µεγάλα µάτια (κυριολεκτικά «αυτή που έχει µάτια σαν του βοδιού»). Το ρύγχος της στρογγυλεύει και στο στόµα της, που φέρει κλίση προς τα πάνω, έχει στην πάνω σιαγόνα κοπτήρες, κοπτήρες ενώ στην κάτω κυνόδοντες, αν καιι θεωρείται φυτοφάγο ψάρι. ψάρι Ψάρι Γόπα. Διάφορα είδη ψαριών ΜΑΡΙ Α Λέγεται και τσέτουλα. Συγγενεύει µε τη µένουλα, αν και πολλοί υποστηρίζουν ότι µένουλα και τσέρουλα είναι το ίδιο ψάρι. Μήκος: εκ. το πολύ, από 15 και πάνω είναι σχεδόν πάντα αρσενικές. Χρώµα: σταχτιά πλευρά, καστανή ράχη, πιο ανοιχτή κοιλιά. Την εποχή που ζευγαρώνουν η ράχη των αρσενικών γίνεται καστανοκίτρινη και στα πλευρά παρουσιάζονται ταινίες γαλάζιες, η πάνω συνεχίζεται και στο µέτωπο και σχηµατίζει ανάµεσα στα Ψάρι Μαρίδα. µάτια ένα γαλαζοπράσινο, αστραφτερό πέταλο, περίπου µισό εκατοστό φάρδος. Όλες έχουν µια µαύρη βούλα στο πλευρό. Το πρώτο είδος έχει πιο µικρά µάτια και ρύγχος πιο µυτερό, το λένε γι αυτό και σουβλίτη.. Το δεύτερο έχει µάτια µεγάλα µεγά και ρύγχος κοντό, πιο στρογγυλό. Είναι ψάρια ερµαφρόδιτα, περνούν µια πρώτη θηλυκή φάση και όταν περάσουν τα 13 εκ. γίνονται αρσενικά. Το ψάρι στο περιβάλλον του

5 ΜΠΑΡΜΟΥΝΙ Το µπαρµπούνι είναι είδος ακανθοπτέρυγου ψαριού του γένους Τρίγλη της οικογενείας των τριγλιδών. Το µήκος του µπαρµπουνιού φθάνει τα 35 εκατοστά. Έχει χρώµα ερυθρωπό, βαθύτερο στη ράχη και ασηµέρυθρο στην κοιλιά, καλύπτεται δε από πολλά µικρά λέπια ωοειδούς σχήµατος. Τα στηθαία πτερύγια φέρουν τρεις άκανθες το καθένα, ένα, µε τις οποίες το µπαρµπούνι ανασκάπτει την άµµο του βυθού για την αναζήτηση τροφής. Το κεφάλι έχει κυβικό σχήµα και φέρει µεγάλο στόµα µε µικρά πολυπληθή δόντια και στις δύο σιαγόνες, ενώ το ρύγχος είναι επιµηκυσµένο και στο άκρο φέρει τριχοειδείς τ άκανθες (οι οποίες λαϊκά αποκαλούνται "µουστάκια", απ' όπου και το όνοµά του). Το σώµα είναι επίµηκες και καταλήγει σε τέσσερις επιµήκεις άκανθες. Μπαρμπούνι Το µπαρµπούνι ζει σε πολλές θάλασσες των ευκράτων περιοχών του πλανήτη, κυρίως µέσα σε συµπλέγµατα συµπλέ φυκών, ή σε αµµώδεις ιλυώδεις βυθούς, όπου και αναζητά την τροφή του, την οποία αποτελούν διάφορα µικρά µαλάκια. Είναι περιζήτητο αλίευµα για τη τρυφερή και νόστιµη σάρκα του. ΣΑΡ ΕΛΑ Η σαρδέλα της Ευρώπης, το είδος Sardina pilchardus, pilchardus ανήκει στην οικογένεια Clupeidae της κλάσης Actinopterygii. Τα χαρακτηριστικά της οικογένειας ως προς την µορφολογία περιλαµβάνουν διάφορους τύπους σχήµατος του σώµατος, από τορπιλοειδές (σχεδόν κυκλική κάθετη τοµή) µέχρι αρκετά συµπιεσµένο πλευρικά. Τα είδη της οικογένειας Clupeidae δεν φέρουν λέπια στο κεφάλι, ενώ στο υπόλοιπο σώµα τα λέπια είναι κυκλοειδή. Είναι είδη παράκτια που ζουν σε κοπάδια, τόσο σε θαλασσινά όσο καιι γλυκά νερά. Κάποια είδη είναι ανάδροµα, δηλαδή µεταναστεύουν από το θαλάσσιο περιβάλλον στα εσωτερικά ύδατα. Οι συστάσεις αναφέρονται ειδικά στα λιπαρά ψάρια, γιατί φαίνεται πως η πληθώρα των ευεργετικών επιδράσεών τους οφείλεται στα ω-3 λιπαρά οξέα που περιέχουν. Τα λιπαρά οξέα, αν και παράγονται και από το ανθρώπινο σώµα, η παραγόµενη ποσότητα δεν επαρκεί επαρκεί. Έτσι, πρέπει οπωσδήποτε να προσληφθούν µέσω της τροφής. τροφής Επιπλέον, τα ψάρια δεν περιέχουν κορεσµένα λιπαρά οξέα και χοληστερόλη, ουσίες που ευθύνονται για καρδιαγγειακά νοσήµατα και υπερχοληστερολαιµίες. Σαρδέλα

6 ΦΑΓΚΡΙ Άλλος ένας µικρός «βασιλιάς» των ελληνικών θαλασσών Το φαγκρί έχει το χαρακτηριστικό χρυσοκόκκινο χρώµα του, που όµως σκουραίνει όταν βγει από το νερό. Ζει στα βαθιά, κοντά σε ξέρες και τροκάδες, µακριά από τις ακτές. Τρέφεται µε µαλάκια, συνθλίβοντας τα όστρακά τους µε τα δυνατά του δόντια. Ψαρεύεται µε σκαθαρωτά αθαρωτά παραγάδια, δολωµένα µε µικρό καλαµαράκι ολόκληρο, σουπιά και ψαροδόλι. Πιάνεται και µε καθετή, όταν φτάνουν σε κοπάδια στους τόπους αναπαραγωγής τους τον Ιούνιο, φτάνει να ξέρεις τα φαγκροτόπια αυτά. Με τη ζόκα δολώνουµε την αυγή µια ζωντανή σουπιά, σουπιά ανεβοκατεβάζοντάς τη οργιές για να δελεάσουµε τα φαγκριά. Ιδανικό µέρος για να βγάλεις κάποια φαγκριά των κιλών είναι πάνω από ξέρες. φαγκρί ΜΠΑΚΑΛΙΑΡΟΣ Ο µπακαλιάρος του Ατλαντικού ανήκει στην οικογένεια Γαρίδες, η οποία περιλαµβάνει ψάρια τα οποία παρουσιάζουν σπουδαία οικονοµική σηµασία. Ο µπακαλιάρος µπακαλιάρο του Ατλαντικού έχει µυτερό ρύγχος και µικρό προγούλι κάτω από το σαγόνι του. Το στόµα του έχει µεγάλο άνοιγµα και διαθέτει ισχυρά δόντια. Στο σώµα του διακρίνονται τρία ραχιαία πτερύγια, δύο εδρικά ενώ το ουραίο πτερύγιο είναι αποκοπτόµενο. Το σώµα του είναι µεγάλο και το µήκος του κυµαίνεται µεταξύ cm. 20 Το χρώµα του είναι καφέπράσινο ή σε κάποιες περιπτώσεις λαδί προς καφέ ενώ η κοιλιά είναι ανοιχτού χρώµατος. Έχει ευχάριστο άρωµα, χαµηλά λιπαρά, πολλές πρωτεΐνες και πυκνή λευκή σάρκα, που απολεπίζεται εύκολα. Από το συκώτι των βακαλάων παρέχεται το µουρουνέλαιο, το έλαιο του βακαλάου, βακαλάου που αποτελεί σηµαντική πηγή βιταµινών A, D, K και ωµέγα-3 λιπαρών οξέων (EPA & DHA). Μπακαλιάρος ΣΑΡΓΟΣ Ο σαργός είναι µικρό ψάρι µε µήκος που φτάνει τα 45 εκατοστά, και βάρος που ξεπερνάει καµιά φορά τα δύο κιλά. Η επιστηµονική του ονοµασία είναι Diplodus sargus, και ανήκει στην τάξη των περκόµορφων (Perciformes), στην οικογένεια των σπαρίδων (Sparidae). Ο σαργός ζει επίσης σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, τη Μαύρη Θάλασσα και στον Ατλαντικό ωκεανό, από τις ακτές της Γαλλίας µέχρι τη Νότιο Αφρική. Αφρική Σαργός

7 ΛΥΘΡΙΝΙ Το λυθρίνι (επιστηµονική ονοµασία Pagellus erythrinus - Παγέλλος ο ερυθρίνος (Linnaeus, 1758)), είναι ένα από τα ψάρια τα οποία έχουν µεγάλη κατανάλωση στο ευρύ κοινό και θεωρείται από τα ιδιαιτέρως εµπορικά είδη. Μπορεί να το συναντήσει κάποιος και µε άλλες ονοµασίες, όπως για παράδειγµα Sparus erythrinus (L.) και Pagellus canariences (Valenciennes, 1838) που είναι συνώνυµες ονοµασίες. Λυθρίνι ΓΛΩΣΣΑ Η γλώσσα είναι επίπεδο ψάρι. Απαντάται σε αµµώδη σηµεία του βυθού και συνήθως κολυµπά πολύ κοντά στο βυθό, µε αποτέλεσµα να είναι σχετικά δύσκολο να το εντοπίσει κανείς. ιακρίνεται κατά διαστάσεις σε µεγάλη και µικρή και κατά είδος σε Γλώσσα η κοινή ή Γλώσσα η γλώσσα (Solea vulgaris ή Solea solea) και Γλώσσα η ξανθή ή Γλώσσα η κίτρινη (Solea lutea) που αµφότερες ανήκουν στην οικογένεια "Γλωσσίδες" (Soleidae). Το ψάρι αυτό γεννιέται µε κατακόρυφο προσανατολισµό, όπως τα συνηθισµένα ψάρια. Σιγά - σιγά αρχίζει να γέρνει και να ακουµπάει στον βυθό. Η πλευρά που ακουµπάει κάτω γίνεται πλακέ και άσπρη. Το µάτι που είναι από κάτω, σιγά - σιγά µετακινείται και έρχεται δίπλα σε αυτό που είχε µείνει από πάνω. Είναι ιδιαίτερα νόστιµο ψάρι και αρκετά εύκολο να φαγωθεί γιατί δε µένουν άλλα κόκαλα αν αποµακρύνει κανείς το κεντρικό κόκκαλο. (Υπάρχει και σχετική σατιρική παροιµία : Η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει, εκτός αν είναι ψάρι). Γλώσσα Τα ψάρια μέσα στην θάλασσα

8 ΣΥΝΑΓΡΙ Α Συναγρίδα. Κοινή ονοµασία περκόµορφων ιχθύων του είδους Dentex dentex της οικογένειας των σπαριδών. Το ψάρι αυτό είναι διαδεδοµένο στη Μεσόγειο και στον σ ανατολικό Ατλαντικό από τη Μεγάλη Βρετανία µέχρι τις Κανάριους νήσους. Έχει επιµηκές, πλευρικά πεπιεσµένο σώµα. Η ράχη του εµφανίζει καστανές και γαλαζωπές αποχρώσεις, ενώ τα πλευρά π και η κοιλιά του είναι αργυρόχρωµα. Το κεφάλι του υ είναι σχετικά µεγάλο και φέρει προεξέχοντα µάτια. Τα µπροστινά του δόντια είναι ισχυρά και ορατά όταν το στόµα είναι µισόκλειστο. µισόκλεισ Το ενιαίο ραχιαίο πτερύγιο, φέρει αγκαθωτές ακτίνες και ουραίο διχαλωτό. διχαλωτ Η συναγρίδα είναι σαρκοφάγο ψάρι και τρέφεται κυρίως µε µικρότερα ψάρια καθώς και καρκινοειδή και µαλάκια. Ζει κοντά στο σ βυθό και συνήθως σε βάθος µικρότερο από 50 µέτρα. Το ψάρι αυτό που συναντάται συχνά στις ελληνικές θάλασσες, αλιεύεται για την πολύ εύγεστη σάρκα του. Στις ελληνικές θάλασσες συναντώνται και άλλα συγγενικά είδη, µικρότερα, όπως Dentex macrophthalmus και Dentex maroccanus (µαροκινή συναγρίδα). Συναγρίδα ΛΑΒΡΑΚΙ Το λαβράκι (επιστηµονική ονοµασία: Dicentrarchus labrax) είναι ψάρι της οικογένειας των Μορονίδων, που απαντάται στην Μεσόγειο και στις ακτές του βορειοανατολικού Ατλαντικού. Το λαβράκι µαζί µε τη τσιπούρα από πλευράς διατροφικής διατροφική αξίας ανήκουν στα πιο πολύτιµα ψάρια της Μεσογείου, καθώς είναι πλούσια στα λιπαρά οξέα ω-3.[1] Είναι ένα από τα κύρια ψάρια για τις ιχθυοκαλλιέργειες. Το λαβράκι θεωρείται εκλεκτό ψάρι στην ελληνική κουζίνα, ενώ χρησιµοποιείται για διατροφή και από άλλους λαούς. Μπορεί να µαγειρευτεί πολλούς τρόπους, πχ. στη σχάρα, στον ατµό, στο φούρνο κ.ά. Στα ελληνικά η λέξη λαβράκι χρησιµοποιείται χρησιµο από τους δηµοσιογράφους για να περιγράφουν νέα αποκλειστικά ρεπορτάζ µε µεγάλη αξία, µια αναφορά στην τύχη που χρειάζεται για να πιάσει κάποιος αυτό το ψάρι. Λαβράκι Το ψάρι μέσα στην θάλασσα

9 ΓΑΥΡΟΣ Το µήκος του γαύρου φθάνει µέχρι τα 20 εκατοστά. Η ράχη και τα πλευρά του είναι πρασινογάλαζα, ενώ η κοιλιά του είναι λευκή προς το ασηµί και γυαλιστερή. Το σώµα του είναι στενόµακρο, το ρύγχος του µακρύ και το πάνω σαγόνι του εξέχει µακρύτερο. Το στόµα του φθάνει µέχρι πίσω από τα µάτια, φέροντας µικρά και µυτερά δόντια. Φέρει ένα ραχιαίο πτερύγιο, ένα θωρακικό χαµηλά, το κοιλιακό αντικριστά του ραχιαίου, ένα µικρό τριγωνικό εδρικό καθώς και διχαλωτή ουρά. Ζει σε ζεστές περιοχές, κατά κοπάδια και περισσότερο στον αφρό ειδικά την Άνοιξη και το Καλοκαίρι. Το Χειµώνα αντίθετα παραµένει στο βυθό σε βάθος µέτρα, εξ ου και η αλιεία τους την περίοδο αυτή είναι περιορισµένη. Τρέφεται µε µικροσκοπικά µαλακόστρακα και το γόνο άλλων ψαριών. Όταν ζεστάνει ο καιρός πλησιάζει τις ακτές για να αφήσει τα αυγά του, που επιπλέουν µαζί µε το πλαγκτόν. Στις ελληνικές θάλασσες υπάρχουν άφθονοι που ψαρεύονται από τα τέλη Αυγούστου και µετά, όταν δουλεύουν οι τράτες καθώς και µε τα γρι-γρι, όπου και η τιµή τους κατά κιλό είναι πολύ χαµηλή. Το κρέας τους είναι πολύ νόστιµο, ειδικά αν πριν το µαγείρεµα αφαιρεθεί το κεφάλι, επειδή πικρίζει αρκετά. Αλιεύονται επίσης και για δόλωµα µεγαλύτερων ψαριών. Στο εµπόριο φέρονται είτε ως νωποί, είτε ως παστωµένοι καλούµενοι αντζούγιες, ή και επεξεργασµένοι ακέφαλοι σε φέτες, σε κατάψυξη, ή σε κονσέρβες. Ψάρι γαύρος ΜΕΛΑΝΟΥΡΙ Το σώµα του είναι αρκετά φαρδύ στη µέση, τα µάτια του είναι µεγάλα µε διάµετρο σχεδόν το µισό ύψος του κεφαλιού και το στόµα του είναι λοξό µε λεπτά χείλια και µόνο κοπτήρες µπροστά χωρίς άλλα δόντια. Το πιο συνηθισµένο µέγεθος είναι στα γραµµάρια, ενώ κάποιες φορές µπορεί να ξεπεράσει και τα 700 γρ. Το µήκος του είναι 34 εκ. και παρόλο το µικρό του µέγεθος σε σχέση µε άλλα ψάρια, µπορεί να ζήσει 11 χρόνια και κάποιες φορές λίγο παραπάνω. Το χρώµα του στη ράχη είναι ασηµοκάστανο ή ασηµογάλαζο, στα πλευρά είναι ασηµί και στην κοιλιά έχει δέκα περίπου πολύ ψιλές µακρουλές γκριζόµαυρες γραµµές. Όταν ερεθίζεται το χρώµα του σκουραίνει προς το καφέ και το βαθύ µενεξεδί. Στη ρίζα της ουράς έχει µια πλατιά µαύρη κηλίδα, σχεδόν κλειστή σαν δαχτυλίδι ανάµεσα σε δυο άσπρες πιο στενές. Ψάρι μελανούρι

10 ΡΟΦΟΣ Ο Ροφός είναι ψάρι, που ανήκει στα περκοειδή, η επιστηµονική ονοµασία του είναι Epinephelus marginatus - Επινέφελος ο κρασπεδωτός ή Epinephelus guaza, ή Serranus gigas, και ανήκει στην οικογένεια των σερανιδών¹. Λέγεται και "ορφός" και κατά Αριστοτέλη "Ορφώ". Συγγενεύει µε τη πέρκα το λαβράκι και µοιάζει πολύ µε τη στήρα. Είναι πετρόψαρο και συχνάζει σε βραχώδεις βυθούς και σε βάθη από µέτρα. Είναι µεγάλο ψάρι, το βάρος του µπορεί να φτάσει και τα 60 κιλά, (στις ελληνικές θάλασσες µέχρι 25 κιλά βάρος και 1,5 µέτρο µήκος), ενώ η διάρκεια ζωής του µπορεί να φτάσει και τα 50 χρόνια. Το χρώµα του είναι σκούρο καφέ προς το µαύρο (ανάλογα την µορφολογία του βυθού που ζει) µε κίτρινες κηλίδες σαν νέφη, γι αυτό το λόγο ονοµάζεται και "επινέφελος", δηλαδή νεφοσκεπής². Είναι το κυρίαρχο ψάρι στη Μεσόγειο ενώ συναντάται και στον Ανατολικό Ατλαντικό, στον υτικό Ινδικό ωκεανό στην Μοζαµβίκη, Μαδαγασκάρη, στην νότια Βραζιλία και από την Ουρουγουάη µέχρι την Αργεντινή. Λατρεύει τα ζεστά νερά. Είναι πολύ νόστιµο ψάρι γνωστό από την αρχαιότητα. Ο Ροφός γίνεται υπέροχη σούπα. Ψάρι ροφός Το ψάρι καθώς κολυμπάει