Η Ευρώπη των επιστηµών

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η Ευρώπη των επιστηµών"

Transcript

1 Η Ευρώπη των επιστηµών Εκπαιδευτικός: Κωνσταντίνος Μυλωνάς Επιβλέπων επιµορφωτής: Θεόδωρος Μπαρής Σχολείο ιεξαγωγής Προγράµµατος: Πρότυπο Πειραµατικό ηµοτικό Σχολείο Πανεπιστηµίου Πατρών Πάτρα, 4 Μαΐου 2014

2 Περίληψη εργασίας Abstract Η «Ευρώπη των επιστηµών» είναι µία διδακτική δράση που απευθύνεται σε µαθητές της Έκτης δηµοτικού. Αφετηρία για τη συγκεκριµένη δραστηριότητα αποτέλεσε η διαπίστωση της επιβίωσης ανορθολογιστικών σκέψεων στον ευρωπαϊκό χώρο και η ανάγκη για τη συνειδητοποίηση, από πλευράς των µαθητών, της πανευρωπαϊκής διάστασης της επιστηµονικής προόδου. Η διερευνητική επαφή των µαθητών µε τις διαδικασίες που οδήγησαν στην οικοδόµηση ενός επιστηµονικού µοντέλου και σε µία σειρά τεχνολογικών επιτευγµάτων αποτελεί τον κεντρικό πυρήνα της δράσης. Εστίαση δόθηκε στις ευρωπαϊκές διαστάσεις αυτών των διαδικασιών και στη συνειδητοποίηση της ιστορικότητας των επιστηµονικών ανακαλύψεων. Οι µαθητές αναγνωρίζουν πως τα σύγχρονα επιστηµονικά επιτεύγµατα αποτελούν την εξέλιξη µίας πορείας στο χώρο των επιστηµών η οποία έχει συγκεκριµένες χρονικές αφετηρίες ή σηµαντικές στιγµές οι οποίες καθόρισαν την περαιτέρω εξέλιξη. Η συνεργασία και η κοινή βάση στην οποία εργάστηκαν και δηµιούργησαν οι ευρωπαίοι επιστήµονες, δίνει µία αίσθηση για τα κοινά στοιχεία πάνω στα οποία στηρίζεται η σύγχρονη κοινωνική πραγµατικότητα της κάθε χώρας ώστε να γίνουν κατανοητές οι αλληλεπιδράσεις ανάµεσα στις ιδιαίτερες ευρωπαϊκές πολιτισµικές παραδόσεις. Το κύριο αποτέλεσµα του προγράµµατος αποτέλεσε η δηµιουργία µίας ψηφιακής ταινίας, εν είδει ντοκιµαντέρ. Για την παραγωγή αυτής της εικοσάλεπτης, περίπου, ταινίας οι µαθητές αναζήτησαν πληροφορίες, επέλεξαν τις πιο σηµαντικές από αυτές, συνέθεσαν το τελικό κείµενο του σεναρίου, µοίρασαν τους ρόλους, ετοίµασαν τις σκηνές και τις κινηµατογράφησαν. Με την ολοκλήρωση της τελικής επιµέλειας, η ταινία παρουσιάστηκε σε ειδική εκδήλωση στους συµµαθητές τους από τους οποίους δέχτηκαν ερωτήµατα και απορίες. Η ολοκλήρωση του προγράµµατος βρίσκει τους µαθητές πιο ευαισθητοποιηµένους σε ζητήµατα συνεργασίας και συναδέλφωσης µεταξύ των λαών της Ευρώπης. Η οικοδόµηση µίας Ευρώπης που ανθούν οι επιστήµες δεν µπορεί παρά να είναι µία Ευρώπη που οδηγεί στην ευηµερία και την πρόοδο. 2

3 Περιεχόμενα Προφίλ εργασίας... 4 Εισαγωγή... 5 Σκοποί/ Στόχοι... 6 Μεθοδολογία... 7 Αποτελέσµατα Επίλογος Βιβλιογραφία Παράρτηµα

4 Προφίλ εργασίας Πρότυπο Πειραµατικό ηµοτικό Σχολείο Πανεπιστηµίου Πατρών Οδός ιαγόρα, Πανεπιστηµιούπολη, Ρίο, Πάτρα mail: τηλ: Τάξη εργασίας: Στ 2 Αριθµός µαθητών: 15 (9 αγόρια, 6 κορίτσια) 4

5 Εισαγωγή Η πολιτική ένωση της Ευρώπης βρίσκεται, κατά γενική οµολογία, σε χαµηλά επίπεδα υλοποίησης. Αντιθέτως, ένα σηµείο στο οποίο οι ευρωπαϊκοί λαοί έχουν δείξει ότι µπορούν να συνεργαστούν µε ευνοϊκότερες προοπτικές είναι ο τοµέας των γραµµάτων και των επιστηµών. Άλλωστε, η πολιτιστική παράδοση της Ευρώπης διαµορφώνεται από την επαφή των µεγάλων πολιτισµών του παρελθόντος µε τις εξελίξεις των τελευταίων αιώνων στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Το κίνηµα του διαφωτισµού και η «άνοιξη» των επιστηµών που ακολούθησε, οδήγησε στη διαµόρφωση των σύγχρονων επιστηµονικών κλάδων. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται µία αναβίωση ανορθολογιστικών φαινοµένων. Αρκετά συχνά οι µαθητές έρχονται σε επαφή µε αντιεπιστηµονικούς τρόπους σκέψης οι οποίοι βρίσκονται σε αντίθεση µε το χαρακτήρα της µάθησης στο σχολείο. Η σύγκρουση αυτή υποθηκεύει τον οµαλό σχηµατισµό ενός ορθού τρόπου σκέψης και αντιµετώπισης των σύγχρονων καταστάσεων από πλευράς των µαθητών. Το γεγονός αυτό µας ώθησε να επιλέξουµε την διερευνητική επαφή των µαθητών µε τις διαδικασίες εκείνες που οδήγησαν στην οικοδόµηση ενός επιστηµονικού µοντέλου, εστιάζοντας στις ευρωπαϊκές διαστάσεις αυτών των διαδικασιών. Κατά τις δράσεις που πραγµατοποιήθηκαν, δόθηκε έµφαση αυτές να διαχυθούν σε όσο το δυνατόν περισσότερες γνωστικές περιοχές, καθώς και να ενισχυθεί η ενεργός συµµετοχή των µαθητών σε οµαδικές δραστηριότητες. 5

6 Σκοποί/ Στόχοι Με τη συγκεκριµένη πρακτική επιχειρήθηκε η επαφή των µαθητών µε τις πρώτες στιγµές της επιστηµονικής άνθησης, ώστε να συνειδητοποιήσουν την ιστορικότητα των επιστηµονικών φαινοµένων. Κύριος σκοπός της εργασίας είναι συνειδητοποίηση από τους µαθητές πως τα σύγχρονα επιστηµονικά επιτεύγµατα αποτελούν την εξέλιξη µίας πορείας στο χώρο των επιστηµών η οποία έχει συγκεκριµένες χρονικές αφετηρίες ή σηµαντικές στιγµές οι οποίες καθόρισαν την περαιτέρω εξέλιξη. Οι επιστηµονικές ανακαλύψεις που συντελέστηκαν στο χώρο της Ευρώπης δίνουν µία αίσθηση για τα κοινά στοιχεία πάνω στα οποία στηρίζεται η σύγχρονη κοινωνική πραγµατικότητα της κάθε χώρας. Επίσης, συντελούν στην κατανόηση των αλληλεπιδράσεων ανάµεσα στις ευρωπαϊκές χώρες. Με αυτό τον τρόπο οικοδοµείται µία Ευρώπη της συνεργασίας και αλληλουποστήριξης. Η επίτευξη των παραπάνω γίνεται µέσα από τις σύγχρονες διδακτικές και παιδαγωγικές προσεγγίσεις. Έτσι, τίθενται ως στόχοι, οι µαθητές: Να γνωρίσουν τα χαρακτηριστικά ορόσηµα στην πορεία των επιστηµονικών κλάδων, χάρη στα οποία η επιστηµονική πρόοδος επιτέλεσε αλµατώδη εξέλιξη. Να εµβαθύνουν σε συγκεκριµένες επιστηµονικές ανακαλύψεις. Να συνδυάσουν τις ανακαλύψεις αυτές µε τον επιστηµονικό περιβάλλον της κάθε χώρας και του ευρωπαϊκού περιβάλλοντος γενικότερα. Να εργαστούν οµαδικά και να συνεργαστούν µεταξύ τους σε συνθετικές διαθεµατικές δραστηριότητες. Να ασκηθούν στην αναζήτηση πληροφοριών, στην σύνθεση αυτών και στην παραγωγή µίας τελικής παρουσίασης του θέµατός τους. Να πραγµατοποιήσουν τα πειράµατα µε τα οποία οι επιστήµονες του παρελθόντος οδηγήθηκαν στις ανακαλύψεις τους. Να κινηµατογραφήσουν τα πειράµατα και να δηµιουργήσουν µία ταινία/ντοκιµαντέρ. 6

7 Μεθοδολογία Οι διδακτικές προσεγγίσεις που εφαρµόστηκαν, βασίστηκαν στις θεωρητικές προτάσεις της σύγχρονης παιδαγωγικής επιστήµης. Οι δράσεις σχεδιάστηκαν βάσει µίας διερευνητικής και ανακαλυπτικής προσέγγισης της νέας γνώσης. Οι µαθητές µε περισσότερο φυσικό τρόπο βιώνουν τις συνθήκες εργασίας των ευρωπαίων επιστηµόνων και οδηγούνται στην κατάκτηση της γνώσης. Οι µαθητές καλούνται να αναζητήσουν τη γνώση, να τη συνθέσουν δηµιουργικά και να παραγάγουν µία παρουσίαση των αποτελεσµάτων της έρευνάς τους. Αυτός ο µεθοδολογικός τρόπος προσέγγισης συµβάλλει στην ενεργητική µάθηση, δίνει ευκαιρίες για την ανάπτυξη πρωτοβουλιών από πλευράς των µαθητών, συντελεί στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, φέρνει τους µαθητές σε επαφή µε τις πηγές των θεµάτων που ερευνούν, όπως για παράδειγµα στην ενότητα του ηλεκτροµαγνητισµού, όπου οι µαθητές δεν διαβάζουν απλώς τα πορίσµατα του αντικειµένου, αλλά έρχονται σε επαφή µε τα γεγονότα εκείνα χάρη στα οποία οι επιστήµονες οδηγήθηκαν στην οικοδόµηση των επιστηµονικών εξηγήσεων των ηλεκτροµαγνητικών φαινοµένων. Επιλέχθηκε η οµαδοσυνεργατική µέθοδος κατά την εκπόνηση και εφαρµογή του σχεδίου εργασίας των µαθητών. Καθεµία από τις οµάδες των µαθητών ανέλαβε µία δραστηριότητα, την επεξεργάστηκε και στο τέλος όλες οι οµάδες συνεργάστηκαν, ώστε να συνθέσουν τα επιµέρους µέρη στην παραγωγή της µίας τελικής εργασίας. Κατά τη διάρκεια της έρευνας, οι οµάδες ενηµέρωναν η µία την άλλη για την πορεία εργασίας της κάθε οµάδας και αντάλλασσαν µεταξύ τους πληροφορίες. Έτσι, µέσω της ανατροφοδότησης ήταν πιο αποτελεσµατικός ο συντονισµός των οµάδων. Γνωστικές περιοχές στις οποίες εντάσσονται οι δράσεις του προγράµµατος Η κύρια δράση του προγράµµατος εντάσσεται στο γνωστικό αντικείµενο των Φυσικών Επιστηµών. Αφού προβλήθηκε η εικόνα όλων των ενοτήτων της έκτης δηµοτικού, επιλέχθηκαν για περαιτέρω ενασχόληση οι ενότητες «Ηλεκτροµαγνητισµός» και «Φως». 7

8 Οι δράσεις του προγράµµατος απλώθηκαν, επίσης, στη Γεωγραφία, στις Τ.Π.Ε., στην Ιστορία, στη Μουσική και στις Ξένες Γλώσσες - Αγγλικά, Γερµανικά, Γαλλικά - γλώσσες που οι µαθητές διδάσκονται στο σχολείο. Μέσα υλικά Οι µαθητές έκαναν χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών της τάξης και του εργαστηρίου, ψηφιακής φωτογραφικής µηχανής και κάµερας, του βιντεοπροβολέα και του διαδραστικού πίνακα, των υλικών για τη διεξαγωγή πειραµάτων ηλεκτροµαγνητισµού (µαγνήτες, πυξίδες, πηνία, µπαταρίες, καλώδια, λαµπάκια, ρινίσµατα σιδήρου) και των πειραµάτων του φωτός (πρίσµατα, φακοί, καθρέφτες). Επίσης, χρησιµοποιήθηκαν υλικά για την αναπαράσταση των σκηνών, όπως παλιά βιβλία, παλιά µελάνια γραφής, καθώς επίσης και διάφορα είδη ενδυµασίας, όπως καπέλο, γιλέκα κ.ά. 1 η φάση: Προγραµµατισµός Οι µαθητές ενηµερώθηκαν για τη συµµετοχή στο ευρωπαϊκό πρόγραµµα Teachers 4 Europe. Έγινε µία πρώτη διαλογική συζήτηση για τις γνώσεις τους σχετικά µε τα ευρωπαϊκά θέµατα. Καταγράφηκαν σε σύντοµα, µικρά κείµενα τι θεωρεί ο κάθε µαθητής ότι είναι η Ευρώπη, τι σηµαίνει η Ευρώπη για τον καθένα. Αναζητήθηκαν µέσω του διαδικτύου και του σχολικού εγχειριδίου της Γεωγραφίας βασικά στοιχεία για την ευρωπαϊκή ήπειρο. Κατόπιν, µοιράστηκε στους µαθητές πληροφοριακό υλικό σχετικά µε τα ευρωπαϊκά ζητήµατα και µελετήθηκαν διάφορα στοιχεία µε βάση και το έντυπο του Pascal Fontaine «Η Ευρώπη σε 12 µαθήµατα». Αναζητήθηκε στο διαδίκτυο ο µουσικός ύµνος της Ευρώπης. Οι µαθητές, ύστερα από σύντοµη έρευνα, ανέφεραν τον συνθέτη και τον ποιητή ο οποίος έγραψε το ποίηµα «Ωδή στη χαρά», την χώρα καταγωγής τους, τη χρονολογία σύνθεσης και πότε καθιερώθηκε ως επίσηµος ύµνος. Πριν από την έναρξη της κύριας δράσης, και µε δεδοµένο την ανάγκη πλοήγησης στο διαδίκτυο κατά την εύρεση των σχετικών πληροφοριών, επεξεργαστήκαµε το έντυπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Πάρε τον έλεγχο των προσωπικών σου δεδοµένων στα χέρια σου». 8

9 Στη συνέχεια, οι µαθητές ενηµερώθηκαν για τη δυνατότητα πραγµατοποίησης µίας δικής µας δράσης. Αποφασίστηκε αυτή η δράση να ενταχθεί µέσα στο πρόγραµµα σπουδών των φυσικών επιστηµών. Καθορίστηκε το θέµα που θα διερευνήσουµε και προσεγγίστηκαν οι βασικές εννοιολογικές θέσεις του. Το θέµα έγινε αντιληπτό ως συνέχεια των σχολικών δραστηριοτήτων των µαθητών στα πλαίσια των γνωστικών αντικειµένων του δηµοτικού σχολείου. Όλες οι δράσεις εντάσσονται οµαλά στις κατευθύνσεις του Αναλυτικού Προγράµµατος Σπουδών για την έκτη τάξη του δηµοτικού, καθώς κατά το σχεδιασµό των δράσεων, έγινε προσπάθεια το πρόγραµµα Teachers 4 Europe να ενταχθεί µέσα στην καθηµερινότητα της σχολικής τάξης και στις δραστηριότητες των µαθητών. Καθορίστηκε η οπτική βάσει της οποίας θα προσεγγιστεί το θέµα από τους µαθητές. Αναλύθηκαν οι επιµέρους διαστάσεις του θέµατος. Επιλέχθηκαν από τους ίδιους τους µαθητές δύο από τις θεµατικές ενότητες των Φυσικών στις οποίες θα αναζητήσουν την ευρωπαϊκή διάστασή τους. Αυτές είναι οι ενότητες του ηλεκτροµαγνητισµού και του φωτός. Οι µαθητές χωρίστηκαν σε τέσσερις οµάδες, τρεις των τεσσάρων ατόµων και µία οµάδα των τριών. Τα µέλη της κάθε οµάδας διάλεξαν ένα όνοµα για την οµάδα τους. Στη συνέχεια έγινε ο επιµερισµός των διαστάσεων του θέµατος στις οµάδες. Κάθε οµάδα πια γνωρίζει το συγκεκριµένο κοµµάτι του θέµατος µε το οποίο θα ασχοληθεί ερευνητικά. Ακολούθησε συζήτηση για τα αποτελέσµατα που επιδιώκουµε από αυτές τις δράσεις. Καθορίστηκαν οι στόχοι των οµάδων και οι δραστηριότητες µε τις οποίες θα γίνει προσπάθεια να επιτύχουν τους στόχους αυτούς. Σε αυτή τη φάση καθορίστηκαν, επίσης, τα κριτήρια µε τα οποία οι ίδιοι οι µαθητές θα ελέγξουν εάν έγινε κατορθωτό να προσεγγίσουν και να κατανοήσουν τις διαστάσεις του θέµατος. 2 η φάση: Ενδοοµαδικός προγραµµατισµός Με την κάθε οµάδα σχεδιάστηκε ένα πλάνο εργασίας, ώστε να οργανωθεί η διερευνητική δουλειά των µελών της οµάδας. Καθορίστηκαν οι διαδικασίες που θα 9

10 ακολουθηθούν από τους µαθητές. Τονίστηκε η διάσταση των διαδικασιών οι οποίες θα γίνουν εντός του συγκεκριµένου σχολικού χρόνου. Στο εσωτερικό της κάθε οµάδας αναλήφθηκαν συγκεκριµένες διαστάσεις του θέµατος µε τις οποίες θα ασχοληθεί ο κάθε µαθητής. ύο από τις τετραµελείς οµάδες αποφάσισαν να επιµεριστούν τα θέµατα ανά ζευγάρια. 3 η φάση: ιεξαγωγή της εργασίας Οι οµάδες αναζήτησαν τις πληροφορίες για το θέµα το οποίο έχουν αναλάβει. Η καταγραφή τους έγινε σε ηλεκτρονική µορφή. Οι οµάδες ερευνούν και συλλέγουν στοιχεία για τον επιστήµονα που έχουν επιλέξει, τη χώρα του, το πείραµα/διαδικασία µε το οποίο οδηγήθηκε στην επιστηµονική ανακάλυψη, τη µελλοντική εξέλιξη. Στη συνέχεια συνεδρίασε η κάθε οµάδα για να γίνει γνωστό τι έχουν επιτύχει µέχρι εκείνο το σηµείο και να συντονίσουν τις εργασίες που υπολείπονται. Αυτή η διαδικασία ολοκληρώθηκε σε τρεις φάσεις όπου οι µαθητές έφερναν τα στοιχεία που είχαν µαζέψει και µετά η κάθε οµάδα έφτιαχνε το δικό της οµαδοποιηµένο µέρος της εργασίας. Κατά τη σύνθεση των εργασιών που αναφέρονται στις διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες, επιδιώχθηκε να παρουσιαστεί µε τέτοιο τρόπο, ώστε να γίνει κατανοητή η κοινή συνισταµένη της επιστηµονικής προόδου στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Όταν οι οµάδες ολοκλήρωσαν την έρευνά τους, παρουσίασαν τα στοιχεία που είχαν µαζέψει και ακολούθησε η σύνθεση αυτών σε µία συλλογική εργασία. Κατά τη σύνθεση, προέκυψε ανάγκη για περαιτέρω έρευνα σε κάποια σηµεία. Ύστερα από ορισµένες συνεδρίες, αποφασίστηκε η τελική µορφή του κειµένου και των δράσεων, ώστε να ξεκινήσει η παραγωγή της ταινίας. Καθορίστηκε ο τρόπος εφαρµογής των πειραµάτων και των σκηνών, συλλέχθηκαν τα απαραίτητα υλικά για τα γυρίσµατα της ταινίας. Όπως και στην προηγούµενη ενότητα της εργασίας, έτσι και κατά το σχεδιασµό και διεξαγωγή των γυρισµάτων, κάθε µαθητής ανέλαβε από ένα συγκεκριµένο ρόλο. Οι µαθητές, που είχαν τη γονική συναίνεση για την εµφάνιση του προσώπου τους στην ταινία, ανέλαβαν κάποιους από τους ρόλους των επιστηµόνων και των αφηγητών. 10

11 Από τους υπόλοιπους µαθητές, µερικοί ανέλαβαν την αφήγηση στα µέρη της ταινίας όπου εµφανίζονταν εικόνες, ενώ άλλοι ανέλαβαν το ρόλο του εικονολήπτη, της φροντίδας των υλικών των πειραµάτων και το στήσιµο αυτών, της προετοιµασίας των σκηνών, της οργάνωσης των γυρισµάτων και την τήρηση των κανόνων διεξαγωγής τους. 4 η φάση: Παρουσίαση του οµαδικού έργου. Αξιολόγηση και τελική παραγωγή. Όταν ολοκληρώθηκαν τα γυρίσµατα, έγινε το µοντάζ και η επιµέλεια σε ηλεκτρονικό πρόγραµµα παραγωγής ταινιών. Κατά τις διαδικασίες ολοκλήρωσης της ταινίας, οι µαθητές εξέφρασαν τις ιδέες τους για τη βέλτιστη µορφή που θα έπρεπε να είχε το τελικό αποτέλεσµα. Στο τέλος, στην ολοµέλεια της τάξης, αφού παρουσιάστηκε η τελική µορφή της εργασίας, οι µαθητές κατέγραψαν τις απόψεις τους για την εργασία των µελών της κάθε οµάδας και στη συνέχεια για τη συνεργασία που είχαν, ως οµάδα, µε τις άλλες οµάδες, ώστε να µπορέσουν να πραγµατοποιήσουν τους στόχους που είχαν τεθεί κατά την έναρξη της εργασίας. 11

12 Αποτελέσµατα Στα αποτελέσµατα των δραστηριοτήτων συγκαταλέγεται η παραγωγή ταινίας, η ευχέρεια που απέκτησαν στο χειρισµό ηλεκτρονικών προγραµµάτων, η συνειδητοποίηση πως για να φτάσουν οι επιστήµονες σε µία ανακάλυψη, έχουν προηγουµένως εργαστεί σκληρά και µε επιµονή. Εκτός των παραπάνω, οι µαθητές αντιλήφθηκαν, µέσα από τη δική τους έρευνα, την επικοινωνία των ευρωπαίων επιστηµόνων που οδήγησε σε µία σειρά επιστηµονικών ανακαλύψεων. Ευαισθητοποιήθηκαν στα ζητήµατα της συνεργασίας και της εξάλειψης των αποκλεισµών, καθώς διαπίστωσαν από τα ιστορικά δεδοµένα στο χώρο των επιστηµών, πως µε την επαφή, το θετικό επηρεασµό και την ανταλλαγή βοήθειας και υποστήριξης, επετεύχθη σηµαντική πρόοδος και εξέλιξη στις επιστήµες και γενικότερα στην ανθρωπότητα. Αξίζει να σηµειωθεί η καθολική συµµετοχή των µαθητών στις δράσεις, καθώς δόθηκε η δυνατότητα να αναπτύξουν δεξιότητες σε διαφορετικά αντικείµενα. Έτσι, αποκλείστηκε η πιθανότητα περιθωριοποίησης µαθητών οι οποίοι ενδέχεται να δυσκολεύονταν σε µαθησιακά αντικείµενα, όπως αυτά διδάσκονται µε τον παραδοσιακό τρόπο. όθηκε η δυνατότητα στους µαθητές να εφαρµόσουν µια ποικιλία δεξιοτήτων: από το χειρισµό βιντεοκάµερας και την καταγραφή δεδοµένων έως το συνδυασµό διαφορετικών πηγών και τη σύνθεση µίας τελικής εργασίας. Ένα σηµαντικό στοιχείο που καταγράφηκε κατά την πραγµατοποίηση των δραστηριοτήτων ήταν η εντυπωσιακή για την ηλικία των µαθητών κριτική ενεργοποίησή τους στην επεξεργασία των πληροφοριών και στη σύνθεση του τελικού κειµένου της ταινίας. Με την ολοκλήρωση των διδακτικών δράσεων, οι µαθητές παρουσίασαν σε ειδική εκδήλωση τα αποτελέσµατα των δραστηριοτήτων τους στους µαθητές των τµηµάτων της έκτης και της πέµπτης τάξης του σχολείου µας. έχτηκαν και απάντησαν στα ερωτήµατα των άλλων παιδιών. Η παρουσίαση από τους ίδιους τους µαθητές των δραστηριοτήτων που πραγµατοποίησαν ενίσχυσε τις επικοινωνιακές δεξιότητές τους, ισχυροποίησε την νέα γνώση που κατέκτησαν, ενώ έκανε κοινωνούς των προσπαθειών τους τους άλλους µαθητές του σχολείου οι οποίοι, ενθουσιάστηκαν από το τελικό αποτέλεσµα. Όπως 12

13 ανέφερε κι ένας µαθητής της πέµπτης: «θα θελα του χρόνου να φτιάξουµε κι εµείς µια ταινία». Μία θετική ένδειξη για το αποτέλεσµα της συγκεκριµένης δράσης αποτελεί ο µεγάλος βαθµός ικανοποίησης των ίδιων των συµµετεχόντων µαθητών, όπως αυτός εκφράστηκε στην τελευταία αξιολογική ολοµέλεια της τάξης, καθώς και κατά την παρουσίαση της εργασίας τους στους λοιπούς µαθητές. Οι δυσχέρειες που είχαµε να αντιµετωπίσουµε αφορούσαν περισσότερο τις χρονικές διαστάσεις των δραστηριοτήτων, τη στενότητα και τη δυσκολία συντονισµού των δραστηριοτήτων του προγράµµατος µε τις σχολικές δραστηριότητες και υποχρεώσεις των µαθητών. 13

14 Επίλογος Πιστεύουµε πως το πρόγραµµα που υλοποιήθηκε ενίσχυσε τις ιδέες των παιδιών για συνεργασία και συναδέλφωση µεταξύ των λαών της Ευρώπης. Με την αβίαστη εξοικείωση των µαθητών σχετικά µε την πορεία ενός µέρους της ευρωπαϊκής ιστορίας, που αφορά τον τοµέα των επιστηµών, αντιλαµβάνονται την ευρωπαϊκή οικοδόµηση ως ένα µέσο όπου οδηγεί στην ευηµερία και πρόοδο των λαών. Η ολοκλήρωση του προγράµµατος βρίσκει τους µαθητές πιο ευαισθητοποιηµένους και µε πιο ισχυρή κριτική άποψη σχετικά µε ορισµένες διαστάσεις των ευρωπαϊκών ζητηµάτων. Η συµµετοχή στο πρόγραµµα Teachers 4 Europe έδωσε τη δυνατότητα σε δασκάλους και µαθητές να εργαστούν σε συνθήκες που ξεπέρασαν τις συµβατικές καταστάσεις µίας σχολικής τάξης. Η δραστηριοποίηση των παιδιών σε ζητήµατα που απαιτούν την αναγνώριση της ευρωπαϊκής διάστασης κατά την ιστορική πορεία της εξέλιξης των επιστηµών, καθώς επίσης και την αναγκαιότητα της συνεργασίας ανθρώπων που προέρχονται από διαφορετικό πολιτισµικό περιβάλλον, οδηγεί σε αποτελέσµατα που µελλοντικά µπορούν να συµβάλλουν στην επίτευξη προόδου της ανθρωπότητας. 14

15 Βιβλιογραφία Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Αντιπροσωπεία στην Ελλάδα (2014). Η ψηφοφορία για την Ευρώπη σου. Αθήνα. Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Γενική ιεύθυνση ικαιοσύνης (2012). Πάρε τον έλεγχο των προσωπικών σου δεδοµένων στα χέρια σου. Λουξεµβούργο: Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ευρωπαϊκή Επιτροπή - Γενική ιεύθυνση Τύπου και Επικοινωνίας (2013). Πώς λειτουργεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Λουξεµβούργο: Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Fontaine, P. (2010). Η Ευρώπη σε 12 µαθήµατα. Λουξεµβούργο: Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Helm, J.h., Katz, L. (2002). Μέθοδος project και προσχολική εκπαίδευση: µικροί ερευνητές. Αθήνα: Μεταίχµιο. Παπαζήσης, Κ. (1996). Τα έξυπνα πειράµατα. Αθήνα: Σαββάλας. ΥΠ ΒΜΘ (2012). Φυσικά ΣΤ ηµοτικού: βιβλίο µαθητή. ΙΤΥΕ ιόφαντος. ΥΠ ΒΜΘ (2013). Γεωγραφία: Μαθαίνω για τη Γη. ΙΤΥΕ ιόφαντος. Ιστογραφία FOpS9jbvIcs/UjSJgUK7tSI/AAAAAAAABsg/It89XBd2fYg/s1600/Oersted_and_ deflecting_needle.jpg

16

17 Παράρτηµα Το τελικό κείµενο της συνθετικής εργασίας το οποίο αποτέλεσε τη βάση του σεναρίου της ταινίας. Στις αρχές του 19 ου αιώνα ο γερµανικός στοχασµός των ροµαντικών βρίσκεται στον αστερισµό της Φυσικής Φιλοσοφίας, µιας πνευµατικής κίνησης µε βασικό εκπρόσωπο τον Σέλινγκ, που επηρεάζει και τους στοχαστές των σκανδιναβικών χωρών. Οι περισσότεροι από αυτούς πιστεύουν σε βαθµό πεποίθησης ότι όλα τα φαινόµενα που παρατηρούνται στη φύση αποτελούν ιδιαίτερες εκδηλώσεις ενός ενιαίου τύπου «δύναµης». Η πίστη τους σε αυτό το ενιαίο των δυνάµεων της φύσης θα κατευθύνει τη σκέψη ορισµένων φυσικών στο να δεχθούν την ύπαρξη ενός δεσµού ανάµεσα στις ηλεκτρικές και τις µαγνητικές δυνάµεις. Πάνω σε αυτό το δρόµο βαδίζει ο ανός Φυσικός Χάνς Κρίστιαν Έρστεντ. Έχοντας µελετήσει όλα τα έργα του Σέλινγκ, επηρεάζεται σοβαρά από τις ιδέες του. Ο Έρστεντ υποστηρίζει ότι ο Μαγνητισµός και ο Ηλεκτρισµός οφείλονται στις ίδιες αιτίες και ότι αυτό αποτελεί φυσική συνέπεια της θεµελιακής ενότητας που πίστευε ότι ενυπάρχει στα πράγµατα. Η πρώτη ιδέα έρχεται τυχαία, στις 21 Απριλίου 1820 στην Κοπεγχάγη, όταν ο Έρστεντ ετοιµάζεται να δώσει µια βραδινή διάλεξη που περιλαµβάνει πειράµατα επίδειξης. Ενώ ετοιµάζεται, κάτι τον εκπλήσσει: Προσέχει ότι η βελόνα µιας πυξίδας αποκλίνει από τον µαγνητικό βορρά, όταν το ηλεκτρικό ρεύµα από τη µπαταρία που χρησιµοποιούσε ρέει ή σταµατάει. Αυτή η στροφή της βελόνας τον πείθει ότι σε όλες τις πλευρές ενός σύρµατος που µεταφέρει ηλεκτρικό ρεύµα δηµιουργούνται µαγνητικά πεδία. Το κρίσιµο πείραµα γίνεται στην Κοπεγχάγη, το καλοκαίρι του Ο Έρστεντ χρησιµοποιεί µια ηλεκτρική στήλη, ένα µακρύ καλώδιο και συναρµολογεί ένα κύκλωµα µε διακόπτη. ιαθέτει και µία µαγνητική βελόνα η οποία «δείχνει τον βορρά». Τεντώνει το µακρύ καλώδιο και το τοποθετεί πάνω από τη µαγνητική βελόνα παράλληλα προς αυτήν. Κλείνοντας τον διακόπτη διαπιστώνει την εκτροπή της βελόνας. Το ηλεκτρικό ρεύµα δείχνει να επιδρά στη βελόνα η οποία είναι ένας ελαφρός µαγνήτης. 17

18 Με ένα σύντοµο κείµενό του γραµµένο στα λατινικά, o 43χρονος Χάνς Κρίστιαν Έρστεντ ανακοινώνει το αποτέλεσµα. Κοπεγχάγη 21 Ιουλίου 1820 Τα πρώτα πειράµατα πάνω στο ζήτηµα, που αποτελεί αντικείµενο αυτού του µνηµονίου, έγιναν κατά τη διάρκεια µαθηµάτων που έκανα πάνω στον ηλεκτρισµό τον µαγνητισµό και τον γαλβανισµό. Η βασική τους συνέπεια είναι ότι η µαγνητική βελόνα µετακινήθηκε από τη θέση ισορροπίας της µε τη δράση της βολταϊκής συσκευής και ότι αυτό το αποτέλεσµα παράγεται όταν το κύκλωµα είναι κλειστό και όχι ανοικτό Χάνς Κρίστιαν Έρστεντ Με τα πειράµατά του αποδεικνύει ότι όταν ένας αγωγός διαρρέεται από ηλεκτρικό ρεύµα δηµιουργεί στο χώρο γύρω του µαγνητικό πεδίο, το οποίο µπορεί να αλληλεπιδράσει µε γειτονικά µαγνητικά πεδία και να ασκήσει δυνάµεις. Έτσι η µαγνητική βελόνα δέχεται δυνάµεις και στρέφεται µόνο όταν ο αγωγός διαρρέεται από ηλεκτρικό ρεύµα. Αυτό το πείραµα, που έµεινε στην Ιστορία της Επιστήµης ως «Πείραµα του Έρστεντ», θεωρείται ιστορικό, διότι άνοιξε τον δρόµο για την ενοποίηση του Ηλεκτρισµού µε τον Μαγνητισµό που µέχρι τότε είχαν προχωρήσει σε µονοπάτια εντελώς διαφορετικά Η αξία της παρατήρησης του Έρστεντ έγινε γρήγορα γνωστή και ο ίδιος αποκτάει µεγάλο κύρος και αναγνώριση στους κύκλους των επιστηµόνων. Η επίσηµη ανακοίνωση των πειραµατικών αποτελεσµάτων γίνεται τον Σεπτέµβριο του Στο ακροατήριο είναι παρών ο Αµπέρ ο οποίος ενδιαφέρεται για τα αποτελέσµατα του πειράµατος και αρχίζει να µελετά ο ίδιος τον ηλεκτροµαγνητισµό. Οι επιφανέστεροι ερευνητές της Γαλλίας θα προχωρήσουν σε παραπέρα πειραµατικές έρευνες πάνω στις αλληλεπιδράσεις ηλεκτρικών ρευµάτων και µαγνητών, θα αναζητήσουν τις εφαρµογές που υπόσχεται η νέα αυτή ανακάλυψη, αλλά θα δηµιουργήσουν και τα θεµέλια πάνω στα οποία θα οικοδοµηθεί ο ηλεκτροµαγνητισµός. 18

19 Ο Αντρέ Μαρί Αµπέρ είναι ένας φυσικός, 45 περίπου ετών, µε ιδιαίτερη µαθηµατική κατάρτιση αλλά και ικανότατος πειραµατιστής. Η πρώτη από τις συνέπειες της άφιξης του «µηνύµατος Έρστεντ» ήταν η άµεση δραστηριοποίησή του τόσο στο πειραµατικό όσο και στο θεωρητικό επίπεδο. Μία από τις πρώτες σκέψεις που κάνει είναι ότι «εφόσον οι ρευµατοφόροι αγωγοί επιδρούν σε µαγνητικές βελόνες, θα πρέπει να αλληλεπιδρούν και µεταξύ τους». Το λογικό αυτό συµπέρασµα δεν το θεωρεί αυτονόητο, αλλά πιστεύει ότι είναι αναγκαία και η πειραµατική επιβεβαίωση. Ορισµένοι φυσικοί πιστεύουν ότι, ύστερα από το πείραµα του Έρστεντ, η αλληλεπίδραση ανάµεσα σε ρευµατοφόρους αγωγούς είναι προφανής και ότι η προσπάθεια του Αµπέρ για πειραµατική απόδειξη είναι περιττή. Όταν το ακούει ο Φρανσουά Αραγκό, ένας από τους φυσικούς που συνέβαλαν στην «γαλλική» οικοδόµηση του Ηλεκτροµαγνητισµού, υποστηρίζει τον Αµπέρ. Κρατώντας δύο κλειδιά στα χέρια, λέει: «Καθένα από τα δύο αυτά κλειδιά µπορεί και έλκει έναν µαγνήτη. Πιστεύετε ότι έλκονται µεταξύ τους;» Μέσα σε µία εβδοµάδα ο Αµπέρ πραγµατοποιεί 4 σηµαντικά πειράµατα µε τα οποία όχι µόνο αποδεικνύει την αλληλεπίδραση, αλλά καταφέρνει να µετρήσει και την αντίστοιχη δύναµη, συσχετίζοντάς την µε τα ρεύµατα, µε τα σχήµατα και µε τις σχετικές θέσεις των δύο ρευµατοφόρων αγωγών. Εκτός όµως από φαντασία και εργαστηριακή επιδεξιότητα, διαθέτει και γερή µαθηµατική κατάρτιση. Πετυχαίνει, λοιπόν, µέσα από αυστηρούς µαθηµατικούς υπολογισµούς να καταλήξει σε µία εξίσωση για την ασκούµενη δύναµη. Ο ίδιος ο Αµπέρ διακρίνει, επίσης, την οµοιότητα ανάµεσα στη συµπεριφορά ενός ρευµατοφόρου πλαισίου (και όχι ενός ευθύγραµµου αγωγού ), µέσα σε µαγνητικό πεδίο, µε εκείνης µιας µαγνητικής βελόνας σε ένα µαγνητικό πεδίο. Και τα δύο αντικείµενα προσανατολίζονται. Στο επίπεδο της εφαρµογής το ζήτηµα αυτό οδήγησε στη ιδέα της κατασκευής του ηλεκτρικού µοτέρ. O «νόµος του Αµπέρ», είχε την τύχη, µερικές δεκαετίες αργότερα, να γνωρίσει µία εκπληκτική επέκταση από τον Μάξγουελ και να συµπεριληφθεί στους τέσσερις θεµελιακούς νόµους του Ηλεκτροµαγνητισµού. Πολλές δεκαετίες αργότερα το όνοµα του δόθηκε στη µονάδα µέτρησης της έντασης ηλεκτρικού ρεύµατος 19

20 Ο Μάικλ Φαραντέι γεννιέται το 1791 στο Σάρεϋ, στο νότιο Λονδίνο. Η οικογένειά του ανήκει στην εργατική τάξη της εποχής. Ο πατέρας του Φαραντέι είναι φτωχός σιδεράς. Ακολουθώντας τη µοίρα όλων των παιδιών της κοινωνικής του τάξης, λαµβάνει ελάχιστη µόρφωση. Η εκπαίδευσή του είναι στοιχειώδης. Σε ηλικία 13 χρόνων δουλεύει ως βοηθός βιβλιοθέτη. Ο Μάικλ δε βιβλιοθετεί απλώς τα βιβλία, τα διαβάζει κιόλας. Αργότερα, γνωρίζει τους µεγαλύτερους φυσικούς της εποχής του. Η επιστηµονική του δραστηριότητα είναι τεράστια. Μέχρι το τέλος της ζωής του οι σηµειώσεις του περιείχαν δεκαέξι χιλιάδες καταχωρίσεις, που καθαρόγραφε και βιβλιοθετούσε προσεκτικά µόνος του. Είναι εξαιρετικός πειραµατικός φυσικός. Στον Φαραντέι οφείλουµε τη θεµελίωση του ηλεκτρισµού µε τη σύγχρονη µορφή. Η πρώτη ανακάλυψη του Φαραντέι στον ηλεκτροµαγνητισµό γίνεται (σύµφωνα µε τα προσεγµένα αρχεία που διατηρούσε) στις 3 Σεπτεµβρίου 1821, αφού έχει επαναλάβει το πείραµα του Έρστεντ. Ο Φαραντέι παρατηρεί την αλλαγή στον προσανατολισµό της µαγνητικής βελόνας όταν αυτή πλησιάζει ευθύγραµµο ρευµατοφόρο αγωγό, κάτι που είχε ήδη επισηµάνει ο Έρστεντ. Επιχειρώντας όµως να αναπαραστήσει τη δύναµη που προκαλούσε αυτή την αλλαγή σε διάφορα σηµεία γύρω από τον ευθύγραµµο αγωγό, διαπιστώνει ότι η αναπαράσταση που προκύπτει έχει την µορφή οµόκεντρων κύκλων µε κέντρο τον άξονα του αγωγού. Χρησιµοποιεί ρινίσµατα σιδήρου για την µελέτη του. Αυτό που παρατηρεί είναι ο προσανατολισµός των ρινισµάτων σε καθορισµένες καµπύλες γραµµές. Μελετάει αρκετά τις µαγνητικές γραµµές και εξάγει ορισµένους εµπειρικούς νόµους για την περιγραφή τους. Αυτός ο τρόπος απεικόνισης ενός µαγνητικού πεδίου χρησιµοποιείται ευρύτατα στον ηλεκτροµαγνητισµό: πρόκειται για τις γνωστές δυναµικές γραµµές. Σηµειώνεται ότι και ο όρος «µαγνητικό πεδίο» (magnetic field) αποδίδεται στον Φαραντέι. Βασισµένος στην παραπάνω διαπίστωση, ο Φαραντέι κατασκευάζει τον ηλεκτροµαγνητικό στροφέα, µία συσκευή που εκµεταλλεύεται την κυκλική µορφή του µαγνητικού πεδίου γύρω από τον ρευµατοφόρο αγωγό και προκαλεί την περιστροφή µιας µαγνητικής ράβδου. 20

21 Οπλισµένος µε το «εργαλείο» των δυναµικών γραµµών, ο Φαραντέι συνεχίζει τις έρευνες του γύρω από τον ηλεκτροµαγνητισµό, επιδιώκοντας να εντοπίσει κάποιο τρόπο να παράγει ηλεκτρικό ρεύµα µε τη χρήση µαγνητών. Για αρκετά χρόνια οι προσπάθειες του παρέµεναν άκαρπες. Αναφερόµενος σε διάφορες πειραµατικές διατάξεις, συµπληρώνει στο ηµερολόγιό του µία σειρά από αναφορές που καταλήγουν σε σχόλια του τύπου «δεν υπήρξε αντίδραση» ή «κανένα αποτέλεσµα». Ο Φαραντέι εργάζεται ως διευθυντής του εργαστηρίου του Βασιλικού Ιδρύµατος. Η ηµεροµηνία της 29ης Αυγούστου του 1831 είναι η πιο σηµαδιακή για τις προσπάθειες του Άγγλου πειραµατιστή. Κατασκευάζει ένα δακτύλιο από σίδηρο πάνω στον οποίο περιτυλίγει, αντιδιαµετρικά, δυο πηνία (σπείρες) από χάλκινο σύρµα. ιοχετεύει ηλεκτρικό ρεύµα στο ένα από τα δύο σύρµατα. ιαπιστώνει ότι στο άλλο σύρµα εµφανίζεται πράγµατι ηλεκτρικό ρεύµα, αλλά µόνο όταν το ρεύµα στο πρώτο σύρµα ξεκινά ή διακόπτεται. Αυτή του η παρατήρηση τον οδηγεί στη µελέτη αγωγών που σαρώνουν µαγνητικό πεδίο. Ο Φαραντέι αποδεικνύει ότι αγωγός που σαρώνει µαγνητικές γραµµές, δηµιουργεί διαφορά δυναµικού στα άκρα του και κατ επέκταση ηλεκτρικό ρεύµα. Μια σειρά πειραµάτων γύρω από το φαινόµενο αυτό τον βοηθάει να σχηµατίσει µια σαφή αντίληψη για το φαινόµενο την ηλεκτροµαγνητικής επαγωγής. Θεωρώντας ότι το ηλεκτρικό ρεύµα «επάγεται» στο δεύτερο σύρµα, η ονοµασία που αποδίδεται στο φαινόµενο είναι «επαγωγή». Πολύ σύντοµα, συνεχίζοντας τα πειράµατα, ο Φαραντέι καταλήγει σε δύο σηµαντικά συµπεράσµατα: 1) Η ύπαρξη του σιδερένιου δακτυλίου δεν είναι απαραίτητη για να παρατηρηθεί το φαινόµενο. 2)Το ρόλο του πρώτου σύρµατος µπορεί να παίξει και ένας ισχυρός µαγνήτης. Αυτό το συµπέρασµα είναι ιδιαίτερα αξιοσηµείωτο, αφού σηµατοδοτοδοτεί τη δηµιουργία ηλεκτρικού ρεύµατος από µαγνήτη, µε άλλα λόγια τη µετάβαση από τον µαγνητισµό στον ηλεκτρισµό. Λέγεται ότι όταν τον ρώτησε ένας πολιτικός πόσο χρήσιµες είναι οι ανακαλύψεις του, ο Faraday απάντησε: «Προς το παρόν δε γνωρίζω, αλλά µια µέρα θα µπορέσετε να τις φορολογήσετε!» 21

22 Την ανακάλυψη της ηλεκτροµαγνητικής επαγωγής, που ήταν πλέον πραγµατικότητα, ακολουθεί εκείνη της ηλεκτρογεννήτριας. Πρώτος διαπιστώνει τη δεξιόστροφη φορά του Μαγνητικού πεδίου σε σχέση µε τη φορά του ρεύµατος που το παράγει. Επίσης,ο Φαραντέι επινοεί και τον µετασχηµατιστή. Η µαθηµατική θεµελίωση όµως των νόµων του Φαραντέι δεν µπορεί να γίνει από τον ίδιο, γιατί δεν έχει τις κατάλληλες γνώσεις των µαθηµατικών. Η µαθηµατική θεµελίωση του µαγνητικού πεδίου γίνεται, λίγο αργότερα, από ένα σκωτσέζο µαθηµατικό, τον Τζέιµς Κλαρκ Μάξγουελ. Σε αντίθεση µε τον ταπεινής καταγωγής, αυτοδίδακτο Μάικλ Φαραντέι, ο 40 χρονών Μάξγουελ, που είχε γεννηθεί στο Εδιµβούργο της Σκωτίας, είναι από αριστοκρατική οικογένεια, ένας άνθρωπος µε µεγάλη µόρφωση. Ο Μάξγουελ, όντας λαµπρός µαθηµατικός, επεξεργάζεται τα πειραµατικά δεδοµένα του Φαραντέι για το µαγνητικό πεδίο, από τα οποία εξάγει την µαθηµατική διατύπωση των εµπειρικών νόµων του Φαραντέι. Αφού µελετάει µε προσοχή τα γραπτά κείµενα των προγενεστέρων του και ιδιαίτερα εκείνα του Φαραντέι και του Αµπέρ, καταφέρνει να διακρίνει ότι το κλειδί βρίσκεται µέσα στο κουτί που περιέχει τις δύο έννοιες - την έννοια πεδίο και την έννοια κύµα - και τα µαθηµατικά. Ένα από τα πιο γόνιµα ραντεβού της εµπειρίας µε τα µαθηµατικά είναι γεγονός. Το 1871, καταφέρνει να συµπεριλάβει µέσα σε 4 εξισώσεις το σύνολο της νοµοτέλειας του Ηλεκτροµαγνητισµού Ολόκληρη η Φυσική των ηλεκτροµαγνητικών φαινοµένων «χώρεσε» µέσα σε 4 εξισώσεις. Η ανακάλυψή του, σύµφωνα µε τη γνώµη του Αϊνστάιν, ήταν ένα από τα µεγαλύτερα επιτεύγµατα στην ιστορία της Επιστήµης. Αν ο Μάικλ Φαραντέι πρέπει να θεωρείται ο ιδρυτής της ηλεκτρικής βιοµηχανίας, ο Μάξγουελ είναι ο άνθρωπος που θεµελίωσε τη σύγχρονη επιστήµη των τηλεπικοινωνιών. Σύµφωνα µε τις απόψεις του Μάξγουελ, στο µέλλον είναι δυνατόν να δηµιουργηθεί µε κάποιο ηλεκτροµαγνητικό κόλπο ένα σήµα το οποίο ένας κατάλληλος δέκτης θα µπορούσε να το συλλάβει ακόµα και σε µεγάλη απόσταση. Ο Μάξγουελ ποτέ δεν κατάφερε να δείξει πειραµατικά ότι αυτό είναι κάτι πραγµατοποιήσιµο. 22

23 Ωστόσο, ο δρόµος για την επαλήθευση της άποψης αυτής και τη συνακόλουθη αξιοποίησή της, ίσως της σηµαντικότερης του 19 ου αιώνα, αργεί να ανοίξει. Τη χρονιά που δηµοσιεύεται το έργο τού Μάξγουελ, ο Χάινριχ Χερτζ είναι 14 ετών. Ο Γερµανός φυσικός Χάινριχ Ρούντολφ Χερτζ γεννιέται στο Αµβούργο, στις 22 Φεβρουαρίου Το 1880 αποκτάει το διδακτορικό του δίπλωµα από το Πανεπιστήµιο του Βερολίνου. Είναι ο πρώτος που πετυχαίνει την εκποµπή, µετάδοση και λήψη ραδιοκυµάτων. Επιβεβαιώνει την ηλεκτροµαγνητική θεωρία του Τζέιµς Μάξγουελ. Κατά τη διάρκεια πειραµάτων ( ) παράγει και µελετάει ηλεκτροµαγνητικά κύµατα (γνωστά επίσης ως ερτζιανά κύµατα, ή ραδιοκύµατα). Καταδεικνύει ότι αυτά είναι µακρά, εγκάρσια κύµατα που ταξιδεύουν µε την ταχύτητα του φωτός και µπορούν να απεικονιστούν, να διαθλαστούν, και να πολωθούν όπως το φως. Αναπτύσσει την Ηλεκτροδυναµική κινούµενων σωµατιδίων. Η µονάδα της συχνότητας, το Χερτζ, ονοµάζεται έτσι προς τιµή του. Πεθαίνει στη Βόννη την 1η Ιανουαρίου 1894, σε ηλικία µόλις 37 ετών. Χανς Λιπερσέι, Ζακαρίας Γιάνσεν, Τζέιµς Μέτιους, Ολλανδία, 1608, εφεύρεση. Το τηλεσκόπιο εφευρίσκεται το 1608 στην Ολλανδία. Η αρχική του εφεύρεση αποδίδεται στον Χανς Λιπερσέι και στον Ζακαρίας Γιάνσεν, οι οποίοι είναι οπτικοί της ολλανδικής κωµόπολης Middelburg, και επίσης στον Τζέιµς Μέτιους. Τα αρχικά ολλανδικά τηλεσκόπια είναι όλα διοπτρικά και αποτελούνται από κοίλο φακό. Πολλά τηλεσκόπια κατασκευάζονται το 1608 στην Ολλανδία και έτσι δεν αργεί το επαναστατικό αυτό οπτικό όργανο να διαδοθεί στην υπόλοιπη Ευρώπη. Thomas Harriot, Αγγλία, τηλεσκόπια για ουράνιες παρατηρήσεις. Ο Άγγλος αστρονόµος Τόµας Χάριοτ είναι ίσως ο πρώτος αστρονόµος που χρησιµοποιεί τηλεσκόπιο για ουράνιες παρατηρήσεις. Το 1609 πραγµατοποιεί παρατηρήσεις της Σελήνης µέσω τηλεσκοπίου, πριν από τον Γαλιλαίο. Γαλιλαίος, Ιταλία, τηλεσκόπια Ο Γαλιλαίoς, έχει ξεκινήσει να δείχνει τεράστιο ενδιαφέρον για το επίτευγµα αυτό των Ολλανδών. Κατά τη διάρκεια ταξιδιού στην Βενετία, προσαρµόζει το τηλεσκόπιο 23

24 για αστρονοµικούς σκοπούς, χρησιµοποιώντας αποκλίνοντα φακό στη θέση του προσοφθάλµιου φακού. Ο Γαλιλαίος έγινε έτσι ένας από τους πρώτους ανθρώπους που χρησιµοποιούν το τηλεσκόπιο για αστρονοµικές παρατηρήσεις. Με τα µικρά διοπτρικά τηλεσκόπιά του, που ο ίδιος κατασκεύασε, ανακαλύπτει το 1610 τους 4 µεγαλύτερους δορυφόρους του ία και µελετάει το 1611 τις φάσεις της Αφροδίτης. Παρατηρώντας µε το τηλεσκόπιο τη Σελήνη φτιάχνει όµορφα σχέδια της επιφάνειάς της. Ο Γαλιλαίος συµβάλλει, σε πολύ σηµαντικό βαθµό, στην ανάπτυξη των τηλεσκοπίων και της αστρονοµίας. Γιοχάνες Κέπλερ, Γερµανία, κατασκευή τηλεσκοπίων Ο Γαλιλαίος ζητάει τη γνώµη του Κέπλερ, για να ενισχυθεί η αξιοπιστία των παρατηρήσεων του. Ο Κέπλερ ενθουσιάζεται και ανταποκρίνεται µε δηµοσιευµένη σύντοµη απάντηση. Αφού πληροφορείται για τις ανακαλύψεις του Γαλιλαίου µε το τηλεσκόπιό του, ο Κέπλερ ξεκινάει µια θεωρητική και πειραµατική διερεύνηση των οπτικών τηλεσκοπίων, χρησιµοποιώντας το τηλεσκόπιο του ούκα Ερνέστου της Κολωνίας. Το χειρόγραφό του ολοκληρώνεται τον Σεπτέµβριο του 1610 και δηµοσιεύεται ως Dioptrice το Σε αυτό, ο Κέπλερ καθορίζει τη θεωρητική βάση των διπλών κυρτών συγκλινόντων φακών, αλλά και των διπλών κοίλων αποκλινόντων φακών-και πώς συνδυάζονται για να παράγουν ένα τηλεσκόπιο όµοιο µε του Γαλιλαίου. Καθορίζει και τις έννοιες του πραγµατικών έναντι των εικονικών εικόνων, των όρθιων έναντι ανεστραµµένων εικόνων, όπως και τα αποτελέσµατα της εστιακής απόστασης για µεγέθυνση και µείωση. Περιγράφει, επίσης, ένα βελτιωµένο τηλεσκόπιο - γνωστό σήµερα ως το αστρονοµικό τηλεσκόπιο Κέπλερ - στο οποίο δύο κυρτοί φακοί µπορούν να παράγουν µεγαλύτερη µεγέθυνση σε σχέση µε το συνδυασµό του Γαλιλαίου των κυρτών και κοίλων φακών. Νιούτον, Αγγλία, Ανάλυση λευκού φωτός Ο Νιούτον παρατηρεί πρώτος, το 1666, την ανάλυση του λευκού φωτός. Στη φύση, την ανάλυση του λευκού φωτός την παρατηρούµε, όταν µετά από βροχή επικρατεί ηλιοφάνεια. Το φως τότε αναλύεται στα αιωρούµενα σταγονίδια του νερού δηµιουργώντας το ουράνιο τόξο. Μπράιγ, Γαλλία, ανάγλυφη γραφή. 24

25 Ο γραπτός λόγος είναι βασικό µέσο επικοινωνίας. Τον τρόπο αυτό επικοινωνίας δεν στερούνται ούτε οι συνάνθρωποί µας που δεν µπορούν να δουν. Η αίσθηση που χρησιµοποιούν, για να διαβάσουν, είναι η αφή. «ιαβάζουν» ακουµπώντας το χέρι τους πάνω από ανάγλυφα γράµµατα, συνδυασµούς από µικρές τελίτσες και γραµµές. Η γραφή αυτή ονοµάζεται γραφή Braille, προς τιµή του Louis Braille που την εφηύρε. Η γραφή Braille δε χρησιµοποιείται µόνο σε ειδικά βιβλία, αλλά και σε πινακίδες σε δηµόσιους χώρους, στους ανελκυστήρες, ακόµη και σε πολλά µηχανήµατα. Ανάγλυφα σύµβολα και ειδικά σηµάδια παρατηρούµε και σε διάφορες συσκευές, όπως για παράδειγµα στο τηλέφωνο, όπου µια ανάγλυφη τελίτσα στο πλήκτρο µε τον αριθµό 5 βοηθά στον εντοπισµό των πλήκτρων. Ακόµη και στα χαρτονοµίσµατα υπάρχουν ειδικά σύµβολα που βοηθούν τους συνανθρώπους µας που δεν µπορούν να δουν. 25

3.3 Μαγνητικά αποτελέσματα του ηλεκτρικού ρεύματος

3.3 Μαγνητικά αποτελέσματα του ηλεκτρικού ρεύματος 3.3 Μαγνητικά αποτελέσματα του ηλεκτρικού ρεύματος Μαγνητικό πεδίο Όλοι θα έχετε παρατηρήσει ότι οι μαγνήτες έλκουν σιδερένια αντικείμενα όπως καρφίτσες, συνδετήρες, ρινίσματα κ.ά. οι μαγνήτες ασκούν ελκτικές

Διαβάστε περισσότερα

Ο ηλεκτρισμός συναντά τον μαγνητισμό

Ο ηλεκτρισμός συναντά τον μαγνητισμό Ο ηλεκτρισμός συναντά τον μαγνητισμό Από τις αρχές του 19ου αιώνα κανένας δεν διέκρινε κάποια σχέση μεταξύ το ηλεκτρισμού και το μαγνητισμού. Ο ιταλός όμως φιλόσοφος και δικηγόρος Τζαν Ντομένικο Ρομανιόσι

Διαβάστε περισσότερα

Teachers4europe «ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ»

Teachers4europe «ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ» 2 ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΝΕΩΝ ΜΟΥΔΑΝΙΩΝ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ : ΣΤΑΘΩΡΟΥ ΑΓΛΑΪΑ ΤΑΞΗ: Στ 1 ΜΑΘΗΤΕΣ: 20 Teachers4europe 2016-2017 «ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ» http://egnosi.wikispaces.com/ Το Στ 1 κατά το

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Κ.Φ.Ε. Χαλανδρίου. 9 ος Εργαστηριακός Διαγωνισμός Φυσικών Επιστημών Γυμνασίων. Μέρος 3 ο : Φυσική Τρίτη 16 Μαΐου. Εισαγωγή

Ε.Κ.Φ.Ε. Χαλανδρίου. 9 ος Εργαστηριακός Διαγωνισμός Φυσικών Επιστημών Γυμνασίων. Μέρος 3 ο : Φυσική Τρίτη 16 Μαΐου. Εισαγωγή Ε.Κ.Φ.Ε. Χαλανδρίου Εισαγωγή 9 ος Εργαστηριακός Διαγωνισμός Φυσικών Επιστημών Γυμνασίων Μέρος 3 ο : Φυσική Τρίτη 16 Μαΐου Όπως είναι γνωστό σε σας, το 1606 ο Γαλιλαίος κατόρθωσε να κατασκευάσει ένα τηλεσκόπιο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µεγάλες τάξεις ηµοτικού) Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Αγωγοί και µονωτές» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών εννοιολογικής χαρτογράφησης.

Διαβάστε περισσότερα

«Άρτος και Ευρωπαϊκή Ένωση»

«Άρτος και Ευρωπαϊκή Ένωση» «Άρτος και Ευρωπαϊκή Ένωση» Εκπαιδευτικός: Βαμβουνάκη Άρτεμις (ΠΕ 70) Επιβλέπων επιμορφωτής: Μανωλάκης Κωνσταντίνος Σχολείο Διεξαγωγής: Εκπαιδευτήρια Μαυροματάκη-Μητέρα Χανιά, Μάιος 2017 Εισαγωγή Η παρούσα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΥΝΑΜΗ ΕΛΞΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΗ

ΔΥΝΑΜΗ ΕΛΞΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΗ ΔΥΝΑΜΗ ΕΛΞΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΗ (ΧΡ. ΑΝΤΩΝΙΟΥ) Πρόβλημα: Πώς μπορούμε να αυξήσουμε τη δύναμη έλξης ενός ηλεκτρομαγνήτη; Υποθέσεις: Η δύναμη έλξης του ηλεκτρομαγνήτη αυξάνεται εάν : 1. Αυξήσουμε τον αριθμό

Διαβάστε περισσότερα

Ως προς το γνωστικό αντικείµενο

Ως προς το γνωστικό αντικείµενο ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µεγάλες ηµοτικού) τάξεις Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Ηλεκτροµαγνητισµός (ηλεκτρισµός και µαγνήτες)» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών

Διαβάστε περισσότερα

«Παίζοντας με τα πρωτόνια στην Ε.Ε.»

«Παίζοντας με τα πρωτόνια στην Ε.Ε.» Εκπαιδευτική Δράση Teachers 4 Europe «Παίζοντας με τα πρωτόνια στην Ε.Ε.» ΖΕΡΒΟY ΚΥΡΙΑΚH ΠΕ 70 ΔΑΣΚAΛΑ/ΠΕ 13 ΝΟΜΙΚOΣ 6 Ο ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚO Δ.Σ. ΕΛΕΥΘΕΡIΟΥ - ΚΟΡΔΕΛΙΟY ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΡΑΣΗ Οι μαθητές μας αποτελώντας

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα: Σύγχρονο εξ αποστάσεως επιμορφωτικό πρόγραμμα Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας

Τμήμα: Σύγχρονο εξ αποστάσεως επιμορφωτικό πρόγραμμα Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Τμήμα: Σύγχρονο εξ αποστάσεως επιμορφωτικό πρόγραμμα Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: 2231081842 Τρόπος υλοποίησης: Σύγχρονα Υπεύθυνος:

Διαβάστε περισσότερα

Η διάρκεια πραγματοποίησης της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής ήταν 2 διδακτικές ώρες

Η διάρκεια πραγματοποίησης της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής ήταν 2 διδακτικές ώρες ΣΧΟΛΕΙΟ Η εκπαιδευτική πρακτική αφορούσε τη διδασκαλία των μεταβλητών στον προγραμματισμό και εφαρμόστηκε σε μαθητές της τελευταίας τάξης ΕΠΑΛ του τομέα Πληροφορικής στα πλαίσια του μαθήματος του Δομημένου

Διαβάστε περισσότερα

Το μουσείο ζωντανεύει με ταξίδι σχολικό! Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ποδράσηη

Το μουσείο ζωντανεύει με ταξίδι σχολικό! Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ποδράσηη ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ 9 5 ποδράσηη Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 Μουσείο Επιστημών και Τεχνολογίας Πανεπιστημίου Πατρών 2ο Δημοτικό Σχολείο Ακράτας Δημοτικό Μουσείο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µικρές τάξεις ηµοτικού) Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Ο καιρός» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών εννοιολογικής χαρτογράφησης. ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Βασίλης Κόμης, Επίκουρος Καθηγητής Ερευνητική Ομάδα «ΤΠΕ στην Εκπαίδευση» Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα: Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φωκίδας. Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο:

Τμήμα: Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φωκίδας. Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: Τμήμα: Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φωκίδας Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: 2231081842 Χώρος υλοποίησης: ΕΚΦΕ Φωκίδας Υπεύθυνος: Μπεμπή Ευαγγελία Τηλέφωνο επικοινωνίας:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΤΡΙΑ ΒΑΣΙΚΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΥ - ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ. Φύλλο Εργασίας Τα τρία βασικά πειράματα του ηλεκτρομαγνητισμού - Εφαρμογές

ΤΑ ΤΡΙΑ ΒΑΣΙΚΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΥ - ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ. Φύλλο Εργασίας Τα τρία βασικά πειράματα του ηλεκτρομαγνητισμού - Εφαρμογές ΤΑ ΤΡΙΑ ΒΑΣΙΚΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΣΜΟΥ - ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Ενότητα Ηλεκτρομαγνητισμός Φύλλο Εργασίας Τα τρία βασικά πειράματα του ηλεκτρομαγνητισμού - Εφαρμογές Φυσική Β Λυκείου Γενικής Παιδείας Ονοματεπώνυμο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΑΘΗΣΗΣ. Το σενάριο απευθύνεται σε μαθητές E και ΣΤ τάξης του Δημοτικού Σχολείου

ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΑΘΗΣΗΣ. Το σενάριο απευθύνεται σε μαθητές E και ΣΤ τάξης του Δημοτικού Σχολείου ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΑΘΗΣΗΣ 1.ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ 1.1 ΤΙΤΛΟΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ «Ελάτε να γνωρίσουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση» 1.2 ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Το σενάριο αφορά το γνωστικό αντικείμενο της

Διαβάστε περισσότερα

«Ταξίδι γεύσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση»

«Ταξίδι γεύσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση» «Ταξίδι γεύσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση» Εκπαιδευτικός: Βαμβουνάκη Άρτεμις (ΠΕ 70) Επιβλέπων επιμορφωτής: Μανωλάκης Κωνσταντίνος Σχολείο Διεξαγωγής: Εκπαιδευτήρια Μαυροματάκη-Μητέρα Χανιά, Μάιος 2016 Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Σ.Ε.Π. (Σύνθετο Εργαστηριακό Περιβάλλον)

Σ.Ε.Π. (Σύνθετο Εργαστηριακό Περιβάλλον) ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: ΝΟΜΟΙ ΙΔΑΝΙΚΩΝ ΑΕΡΙΩΝ με τη βοήθεια του λογισμικού Σ.Ε.Π. (Σύνθετο Εργαστηριακό Περιβάλλον) Φυσική Β Λυκείου Θετικής & Τεχνολογικής Κατεύθυνσης Νοέμβριος 2013 0 ΤΙΤΛΟΣ ΝΟΜΟΙ ΙΔΑΝΙΚΩΝ ΑΕΡΙΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΟΡΙΟ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΞ ΑΡΙΣΤΕΡΩΝ ΚΑΙ ΕΚ ΔΕΞΙΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΚΟΥΤΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι η φωτογραφία

Τι είναι η φωτογραφία ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΗΧΑΝΗ Φωτογραφική μηχανή ονομάζεται η συσκευή που χρησιμοποιείται για τη λήψη φωτογραφιών. Διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: τις συμπαγείς (compact) και στις μονοοπτικές ρεφλέξ (SLR).

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ι «Η Θεωρητική έννοια της Μεθόδου Project» Αγγελική ρίβα ΠΕ 06

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ι «Η Θεωρητική έννοια της Μεθόδου Project» Αγγελική ρίβα ΠΕ 06 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ι «Η Θεωρητική έννοια της Μεθόδου Project» Αγγελική ρίβα ΠΕ 06 1590 1765 η Μέθοδος Project σε σχολές Αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη 1765 1880 συνήθης µέθοδος διδασκαλίας - διάδοσή της στην

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ - ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ)

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ - ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ) ΟΧΙ ερωτήσεις, ασκήσεις ή επιμέρους ερωτήματα τα οποία αναφέρονται σε ύλη που αφαιρέθηκε. ΟΧΙ οι ασκήσεις 12γ, 13γ, 16, 17. ΦΥΣΙΚΗ Γ ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ - ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ) Θα χρησιμοποιηθούν τα βιβλία:

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά A Δημοτικού. Πέτρος Κλιάπης Σεπτέμβρης 2007

Μαθηματικά A Δημοτικού. Πέτρος Κλιάπης Σεπτέμβρης 2007 Μαθηματικά A Δημοτικού Πέτρος Κλιάπης Σεπτέμβρης 2007 Το σύγχρονο μαθησιακό περιβάλλον των Μαθηματικών Ενεργή συμμετοχή των παιδιών Μάθηση μέσα από δραστηριότητες Κατανόηση ΌΧΙ απομνημόνευση Αξιοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΑΖΟΡ ΕΥΡΩΤΟΥΡΙΣΤΑΣ

Ο ΑΖΟΡ ΕΥΡΩΤΟΥΡΙΣΤΑΣ Ο ΑΖΟΡ ΕΥΡΩΤΟΥΡΙΣΤΑΣ ΟΝ/ΜΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ: ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΓΑΡΥΦΑΛΛΙΑ ΟΝ/ΜΟ ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑΣ: ΠΡΙΜΙΚΙΡΗ ΑΘΗΝΑ 2 ο ΔΗΜ. ΣΧ. ΑΧΑΡΝΩΝ ΤΑΞΗ Ε ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2013-2014 Τ4Ε ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Με αφορμή

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ - ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ)

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ - ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ) 5.3 Η μηχανική ενέργεια και η διατήρησή της. η εισαγωγή και η υποενότητα «Διατήρηση της μηχανικής ενέργειας». 5.4 Μορφές και μετατροπές ενέργειας 5.5 Διατήρηση της ενέργειας 5.6 Πηγές ενέργειας 5.7 Απόδοση

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:<<ΜΕ ΜΙΑ ΒΑΛΙΤΣΑ ΞΕΚΙΝΩ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ>>. ΟΝ/ΜΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ:ΜΑΓΓΑΝΙΑΡΗ ΕΛΕΝΗ ΟΝ/ΜΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗ: ΠΡΙΜΙΚΙΡΗ ΑΘΗΝΑ

ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:<<ΜΕ ΜΙΑ ΒΑΛΙΤΣΑ ΞΕΚΙΝΩ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ>>. ΟΝ/ΜΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ:ΜΑΓΓΑΝΙΑΡΗ ΕΛΕΝΗ ΟΝ/ΜΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗ: ΠΡΙΜΙΚΙΡΗ ΑΘΗΝΑ Τ4Ε 2013-2014 ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:. ΟΝ/ΜΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ:ΜΑΓΓΑΝΙΑΡΗ ΕΛΕΝΗ ΟΝ/ΜΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗ: ΠΡΙΜΙΚΙΡΗ ΑΘΗΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΠΟΛΥΔΕΝΔΡΙΟΥ ΤΑΞΗ : Δ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ :2013-2014

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ - ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΥΡΙΔΗ ΧΑΡΙΛΑΟΥ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ - ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΥΡΙΔΗ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ - ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΥΡΙΔΗ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ/ ΕΡΓΑΣΙΑΣ «Αφήστε το γόνο να γίνει γονιός» ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Γνωστικό/- ά αντικείμενο/- α της Διδακτικής Πρακτικής: 1. Κοινωνική

Διαβάστε περισσότερα

Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους. του Σταύρου Κοκκαλίδη. Μαθηματικού

Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους. του Σταύρου Κοκκαλίδη. Μαθηματικού Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους του Σταύρου Κοκκαλίδη Μαθηματικού Διευθυντή του Γυμνασίου Αρχαγγέλου Ρόδου-Εκπαιδευτή Στα προγράμματα Β Επιπέδου στις ΤΠΕ Ορισμός της έννοιας του σεναρίου.

Διαβάστε περισσότερα

1 1η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ

1 1η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 1 1η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΙΤΛΟΣ Η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία μεταμορφώνεται ΤΑΞΗ ΣΤ ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ Μια διδακτική ώρα(45 λεπτά) ΕΜΠΛΕΚΩΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

«Σύγχρονες προσεγγίσεις και πειράματα στη Διδασκαλία της Φυσικής και της Χημείας στη Δευτεροβάθμια και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση».

«Σύγχρονες προσεγγίσεις και πειράματα στη Διδασκαλία της Φυσικής και της Χημείας στη Δευτεροβάθμια και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση». ΔΟΜΗ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «Σύγχρονες προσεγγίσεις και πειράµατα στη Διδασκαλία της Φυσικής και της Χηµείας στη Δευτεροβάθµια και Πρωτοβάθµια Εκπαίδευση» http://diaviou.auth.gr/physics_and_chemistry_edu

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ «ΤΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ»

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ «ΤΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ» ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ «ΤΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ» Νικόλαος Μπαλκίζας 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σκοπός του σχεδίου μαθήματος είναι να μάθουν όλοι οι μαθητές της τάξης τις έννοιες της ισοδυναμίας των κλασμάτων,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕ ΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ή PROJECT

ΣΧΕ ΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ή PROJECT ΣΧΕ ΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ή PROJECT Η διεξαγωγή σχεδίων εργασίας στο σύγχρονο σχολείο, προβάλλει ως αναγκαιότητα, για την ανάπτυξη της κριτικής και δηµιουργικής σκέψης των µαθητών, καθώς και όλων εκείνων των ιδιοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητικό ερώτημα: Η εξέλιξη της τεχνολογίας της φωτογραφίας μέσω διαδοχικών απεικονίσεων της Ακρόπολης.

Ερευνητικό ερώτημα: Η εξέλιξη της τεχνολογίας της φωτογραφίας μέσω διαδοχικών απεικονίσεων της Ακρόπολης. Περιγραφή της ερευνητικής εργασίας Βασικοί σκοποί της έρευνας: Η οικοδόμηση γνώσεων όσον αφορά στη λειτουργία των φωτογραφικών τεχνικών (αναλογικών ψηφιακών) διερευνώντας το θέμα κάτω από το πρίσμα των

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΚΥΚΛΩΜΑ: ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΚΥΚΛΩΜΑ: ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ 1 ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΚΥΚΛΩΜΑ: ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 Δες στην εικόνα μια ηλεκτρική πηγή (μπαταρία) που συνήθως χρησιμοποιούμε για να κατασκευάσουμε ηλεκτρικά κυκλώματα

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου

Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου Βασίλειος Κωτούλας vaskotoulas@sch.gr h=p://dipe.kar.sch.gr/grss Αρχαιολογικό Μουσείο Καρδίτσας Μάθηση & Εξερεύνηση στο περιβάλλον του Μουσείου Η Δομή της εισήγησης 1 2 3 Δυο λόγια για Στόχοι των Ερευνητική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ 1. Τίτλος Γράψτε ένα τίτλο για το σενάριο ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΑΓΩΓΟΥΣ ΚΑΙ ΜΟΝΩΤΕΣ. «ΝΑ ΠΕΡΑΣΩ Ή ΌΧΙ» 2. Εµπλεκόµενες γνωστικές περι

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ 1. Τίτλος Γράψτε ένα τίτλο για το σενάριο ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΑΓΩΓΟΥΣ ΚΑΙ ΜΟΝΩΤΕΣ. «ΝΑ ΠΕΡΑΣΩ Ή ΌΧΙ» 2. Εµπλεκόµενες γνωστικές περι ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µεγάλες τάξεις ηµοτικού) Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Αγωγοί και µονωτές» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών εννοιολογικής χαρτογράφησης.

Διαβάστε περισσότερα

Σκοπός και στόχοι της δράσης Το πλαίσιο εφαρμογής Δραστηριότητες της δράσης

Σκοπός και στόχοι της δράσης Το πλαίσιο εφαρμογής Δραστηριότητες της δράσης Τη σχολική χρονιά 2016-2017 σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε στο 101 ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών, σε δύο τμήματα της Β τάξης, μια εκπαιδευτική δράση με τίτλο «Παίζουμε, διερευνούμε, δοκιμάζουμε ιδέες» χρηματοδοτούμενη

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΥΣΣΕΑΣ Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος

Ο ΥΣΣΕΑΣ Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος Ο ΥΣΣΕΑΣ 2005 Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος 3 ο ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ 2 ο ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΛΕΣΒΟΥ ΦΟΡΜΑ 4 ου ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Σωτηρίου Σοφία. Εκπαιδευτικός ΠΕ0401, Πειραματικό Γενικό Λύκειο Μυτιλήνης

Σωτηρίου Σοφία. Εκπαιδευτικός ΠΕ0401, Πειραματικό Γενικό Λύκειο Μυτιλήνης «Αξιοποίηση των Τ.Π.Ε. στη Διδακτική Πράξη» «Ανάκλαση-Διάθλαση, Ηλεκτρομαγνητική επαγωγή, Κίνηση-Ταχύτητα: τρία υποδειγματικά ψηφιακά διδακτικά σενάρια για τη Φυσική Γενικού Λυκείου στην πλατφόρμα "Αίσωπος"»

Διαβάστε περισσότερα

«Αναδεικνύουμε τον πολιτισμό μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η περίπτωση του Μουσείου Αργυροτεχνίας στα Γιάννενα».

«Αναδεικνύουμε τον πολιτισμό μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η περίπτωση του Μουσείου Αργυροτεχνίας στα Γιάννενα». Τίτλος Εργασίας: «Αναδεικνύουμε τον πολιτισμό μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η περίπτωση του Μουσείου Αργυροτεχνίας στα Γιάννενα». Εκπαιδευτικός: Γεωργία Πάνου Ambassadors: Ευδοξία Σακελλαροπούλου - Γεωργία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ (ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΒΙΑ)

ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ (ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΒΙΑ) 11 0 ΓΕΛ ΠΑΤΡΑΣ Σχ.2014-15 Τμήμα Α1 ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ (ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΒΙΑ) 1.Κριτήρια επιλογής θέματος Ενδιαφέρον περιεχόμενο Μας αρέσει αυτό το θέμα Είχαμε συνεργαστεί τα προηγούμενα χρόνια γι αυτό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ. ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ. ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 1 η ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ (ΑΛΛΗΛΟ-)ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ. ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 2012-2013. Διοργάνωση: Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Β. Καλοκύρη Παρασκευή 14 - Σάββατο

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη Περιβάλλοντος και Συνεργατική οργάνωση του μαθήματος

Μελέτη Περιβάλλοντος και Συνεργατική οργάνωση του μαθήματος Μελέτη Περιβάλλοντος και Συνεργατική οργάνωση του μαθήματος ΗΜελέτη Περιβάλλοντος Είναι κατ εξοχήν διαθεματικό αντικείμενο, διότι αποτελεί ενιαίο και ενοποιημένο τομέα μάθησης, στον οποίο συνυφαίνονται

Διαβάστε περισσότερα

Έκθεση SciFUN για τη συλλογή Βέλτιστων Πρακτικών για να γίνει η διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών διασκεδαστική (Παραδοτέο 2)

Έκθεση SciFUN για τη συλλογή Βέλτιστων Πρακτικών για να γίνει η διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών διασκεδαστική (Παραδοτέο 2) Δεκέμβριος 2016 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 2 ο Ενημερωτικό Δελτίο για το έργο SciFUN Έκθεση SciFUN για τη συλλογή Βέλτιστων Πρακτικών για να γίνει η διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών διασκεδαστική (Παραδοτέο 2)

Διαβάστε περισσότερα

Φύλλο Εργασίας 11. Από τον Ηλεκτρισμό στο Μαγνητισμό Ένας Ηλεκτρικός (ιδιο-)κινητήρας

Φύλλο Εργασίας 11. Από τον Ηλεκτρισμό στο Μαγνητισμό Ένας Ηλεκτρικός (ιδιο-)κινητήρας Φύλλο Εργασίας 11 Από τον Ηλεκτρισμό στο Μαγνητισμό Ένας Ηλεκτρικός (ιδιο-)κινητήρας α. Παρατηρώ, Πληροφορούμαι, Ενδιαφέρομαι Αυτή η μαθηματική εξίσωση, με τα περίεργα σύμβολα, διδάσκεται στο πανεπιστήμιο.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΙΣΧΥΕΙ ΚΑΤΑ ΤΟ ΜΕΡΟΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΛΥΚΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΙΣΧΥΟΥΝ ΤΟ ΔΕΠΠΣ

Διαβάστε περισσότερα

Σενάριο µαθήµατος µε τίτλο: «Μελέτη του 2 ου νόµου του Newton στο περιβάλλον του Interactive Physics»

Σενάριο µαθήµατος µε τίτλο: «Μελέτη του 2 ου νόµου του Newton στο περιβάλλον του Interactive Physics» Σενάριο µαθήµατος µε τίτλο: «Μελέτη του 2 ου νόµου του Newton στο περιβάλλον του Interactive Physics» ΣΧΟΛΕΙΟ Π.Π.Λ.Π.Π. ΤΑΞΗ: Α ΜΑΘΗΜΑ: Β Νόµος του Νεύτωνα ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Σφαέλος Ιωάννης Συνοπτική Παρουσίαση

Διαβάστε περισσότερα

Υ.Α Γ2/6646/ Επιµόρφωση καθηγητών στο ΣΕΠ και τη Επαγγελµατική Συµβουλευτική

Υ.Α Γ2/6646/ Επιµόρφωση καθηγητών στο ΣΕΠ και τη Επαγγελµατική Συµβουλευτική Υ.Α Γ2/6646/20-11-97 Επιµόρφωση καθηγητών στο ΣΕΠ και τη Επαγγελµατική Συµβουλευτική ΥΠΕΠΘ-Γ2/6646120.Ι 1.97 Ενηµέρωση για το πρόγραµµα επιµόρφωσης Καθηγητών στο Σχολικό Επαγγελµατικό Προσανατολισµό και

Διαβάστε περισσότερα

Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία

Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία Συμμετοχή στο Πρόγραμμα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΜΕΣΩ ΕΡΕΥΝΑΣ-ΔΡΑΣΗΣ Σχολική χρονιά: 2015-2016 ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) Χρίστος Δούκας Αντιπρόεδρος του ΠΙ

ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) Χρίστος Δούκας Αντιπρόεδρος του ΠΙ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) Χρίστος Δούκας Αντιπρόεδρος του ΠΙ Οι Δ/τές ως προωθητές αλλαγών με κέντρο τη μάθηση Χαράσσουν τις κατευθύνσεις Σχεδιάσουν την εφαρμογή στη σχολική πραγματικότητα Αναπτύσσουν

Διαβάστε περισσότερα

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» Επιμορφωτικό Σεμινάριο Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές

Διαβάστε περισσότερα

Γνώσεις και πρότερες ιδέες ή γνώσεις των μαθητών : Γνωρίζουν τα ονόματα των πλανητών,ότι κινούνται γύρω από τον Ήλιο και ότι φωτίζονται από αυτόν.

Γνώσεις και πρότερες ιδέες ή γνώσεις των μαθητών : Γνωρίζουν τα ονόματα των πλανητών,ότι κινούνται γύρω από τον Ήλιο και ότι φωτίζονται από αυτόν. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ Τίτλος διδακτικού σεναρίου: Το ηλιακό μας σύστημα Συγγραφέας: Παναγιώτα Παπαγρηγορίου Τάξη: ΣΤ Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές: Γεωγραφία, Ιστορία, Γλώσσα, Αισθητική Αγωγή Συμβατότητα

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρείτε και σε τι βαθμό, έγκαιρη την ενημέρωσή σας για την ημερίδα στην οποία και συμμετείχατε;

Θεωρείτε και σε τι βαθμό, έγκαιρη την ενημέρωσή σας για την ημερίδα στην οποία και συμμετείχατε; Θεωρείτε και σε τι βαθμό, έγκαιρη την ενημέρωσή σας για την ημερίδα στην οποία και συμμετείχατε; 4% 56% ΚΑΘΟΛΟΥ 4% 36% Θεωρείτε και σε τι βαθμό ικανοποιητικό τον συντονισμό, την οργάνωση και τη διεξαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα: Σχολείο 1. Σχολεία του κόσμου 2. Σχολική ζωή στο παρελθόν 3. Το σχολείο μου στο παρελθόν και σήμερα

Ενότητα: Σχολείο 1. Σχολεία του κόσμου 2. Σχολική ζωή στο παρελθόν 3. Το σχολείο μου στο παρελθόν και σήμερα Ενότητα: Σχολείο 1. Σχολεία του κόσμου 2. Σχολική ζωή στο παρελθόν 3. Το σχολείο μου στο παρελθόν και σήμερα Άντρη Σάββα Περιφερειακό Δημοτικό Σχολείο Αλεθρικού Σχ. χρονιά: 2012-2013 Γενική περιγραφή Περιφερειακό

Διαβάστε περισσότερα

«Τίποτα για πέταμα. Tα παλιά γίνονται καινούργια»

«Τίποτα για πέταμα. Tα παλιά γίνονται καινούργια» Ανοιχτή Εκπαιδευτική Πρακτική Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη Ανακύκλωση: «Τίποτα για πέταμα. Tα παλιά γίνονται καινούργια» Κρύστα Ρακαλλίδου Π.Ε. 60 rakallidou@sch.gr

Διαβάστε περισσότερα

Έννοιες Φυσικών Επιστημών Ι

Έννοιες Φυσικών Επιστημών Ι Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Έννοιες Φυσικών Επιστημών Ι Ενότητα 4: Σύνοψη Σπύρος Κόλλας (Βασισμένο στις σημειώσεις του Βασίλη Τσελφέ) 1 Περιεχόμενο Γιατί διδάσκουμε Φ.Ε. στη Γ.Ε.;

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΣΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΣΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΣΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ «Επιστήμονες στο παιχνίδι» λέγεται το πρόγραμμα που υλοποιήσαμε στο 9 ο Δημοτικό Σχολείο Ελευσίνας, τη σχολική χρονιά 2016-2017. Έλαβαν μέρος οι 14 μαθητές της Στ τάξης, οι οποίοι

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρµοσµένη ιδακτική των Φυσικών Επιστηµών (Πρακτικές Ασκήσεις Β Φάσης)

Εφαρµοσµένη ιδακτική των Φυσικών Επιστηµών (Πρακτικές Ασκήσεις Β Φάσης) Πανεπιστήµιο Αιγαίου Παιδαγωγικό Τµήµα ηµοτικής Εκπαίδευσης Μιχάλης Σκουµιός Εφαρµοσµένη ιδακτική των Φυσικών Επιστηµών (Πρακτικές Ασκήσεις Β Φάσης) Παρατήρηση ιδασκαλίας και Μοντέλο Συγγραφής Έκθεσης

Διαβάστε περισσότερα

ποδράσηη Το Βυζαντινό Κάστρο Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ 9ο ΕΠΑΛ Θεσσαλονίκης

ποδράσηη Το Βυζαντινό Κάστρο Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ 9ο ΕΠΑΛ Θεσσαλονίκης ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ 9 ποδράσηη 5 Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού 9ο ΕΠΑΛ Θεσσαλονίκης Το Βυζαντινό Κάστρο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Πειραματικό εργαστήρι στη βιωματική μάθηση και στη σχολική θρησκευτική αγωγή

Πειραματικό εργαστήρι στη βιωματική μάθηση και στη σχολική θρησκευτική αγωγή Πειραματικό εργαστήρι στη βιωματική μάθηση και στη σχολική θρησκευτική αγωγή Εργαστήριο Ιστορίας και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Αιγαίου Διδάσκουν: Πολύκαρπος Καραμούζης, (Πανεπιστήμιο Αιγαίου)

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ Διαγώνισµα 01.04. Διάλογος Α. ΚΕΙΜΕΝΟ Η τυπική διαδικασία καθηµερινής επικοινωνίας εκπαιδευτικού - µαθητή στην τάξη και στο σχολείο δεν αφήνει πολλά περιθώρια

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΑΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ (Ε.Χαραλάμπους)

ΕΝΤΑΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ (Ε.Χαραλάμπους) ΕΝΤΑΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ (Ε.Χαραλάμπους) Όνομα Παιδιού: Ναταλία Ασιήκαλη ΤΙΤΛΟΣ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ: Πως οι παράγοντες υλικό, μήκος και πάχος υλικού επηρεάζουν την αντίσταση και κατ επέκταση την ένταση του ρεύματος

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό Σενάριο 2

Εκπαιδευτικό Σενάριο 2 Εκπαιδευτικό Σενάριο 2 Τίτλος: Τα συνεργατικά περιβάλλοντα δημιουργίας και επεξεργασίας υπολογιστικών φύλλων Εκτιμώμενη διάρκεια εκπαιδευτικού σεναρίου: Προβλέπεται να διαρκέσει συνολικά 3 διδακτικές ώρες.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΥΠΟ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Τ4Ε

ΕΝΤΥΠΟ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Τ4Ε ΕΝΤΥΠΟ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Τ4Ε 2016-2017 Ονοματεπώνυμο: ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ ΑΘΑΝΣΙΑ Τίτλος Εργασίας Η ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Ο ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΠΑΙΔΙΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Σχολείο του πραγματοποιήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Πράξη: «Επιμόρφωση εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση και εφαρμογή των ψηφιακών τεχνολογιών στη διδακτική πράξη (Επιμόρφωση Β επιπέδου Τ.Π.Ε.

Πράξη: «Επιμόρφωση εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση και εφαρμογή των ψηφιακών τεχνολογιών στη διδακτική πράξη (Επιμόρφωση Β επιπέδου Τ.Π.Ε. Πράξη: «Επιμόρφωση εκπαιδευτικών για την αξιοποίηση και εφαρμογή των ψηφιακών τεχνολογιών στη διδακτική πράξη Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», ΕΣΠΑ

Διαβάστε περισσότερα

Μαγνητικά φαινόµενα: Σύντοµη ιστορική αναδροµή

Μαγνητικά φαινόµενα: Σύντοµη ιστορική αναδροµή Μαγνητικά φαινόµενα: Σύντοµη ιστορική αναδροµή 13ος αιώνας π.χ.: Οι Κινέζοι χρησιµοποιούσαν την πυξίδα. Η πυξίδα διαθέτει µαγνητική βελόνα (πιθανότατα επινόηση των Αράβων ή των Ινδών). 800 π.χ.: Έλληνες

Διαβάστε περισσότερα

Δραστηριότητες & Υλικό για τα Μαθηματικά του Δημοτικού

Δραστηριότητες & Υλικό για τα Μαθηματικά του Δημοτικού Δραστηριότητες & Υλικό για τα Μαθηματικά του Δημοτικού Πέτρος Κλιάπης kliapis@sch.gr 1 Ο Ρόλος του εκπαιδευτικού Αξιολογεί την αρχική μαθηματική κατάσταση κάθε παιδιού, ομαδοποιεί τα παιδιά σύμφωνα με

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΘΡΟΥ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΟΙ ΙΔΕΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΘΡΟΥ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΟΙ ΙΔΕΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΘΡΟΥ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΟΙ ΙΔΕΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΦΩΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΡΑΣΗ. Το άρθρο αυτό έχει ως σκοπό την παράθεση των αποτελεσμάτων πάνω σε μια έρευνα με τίτλο, οι ιδέες των παιδιών σχετικά με το

Διαβάστε περισσότερα

Κίνητρο και εμψύχωση στη διδασκαλία: Η περίπτωση των αλλόγλωσσων μαθητών/τριών

Κίνητρο και εμψύχωση στη διδασκαλία: Η περίπτωση των αλλόγλωσσων μαθητών/τριών Κίνητρο και εμψύχωση στη διδασκαλία: Η περίπτωση των αλλόγλωσσων μαθητών/τριών Δρ Μαριάννα Φωκαΐδου Δρ Παυλίνα Χατζηθεοδούλου Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών Μέσης Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ "TEACHERS 4 EUROPE" Θέμα Σχεδίου Εργασίας: (Euro) Coin Story Δημιουργία ψηφιακού παραμυθιού

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ TEACHERS 4 EUROPE Θέμα Σχεδίου Εργασίας: (Euro) Coin Story Δημιουργία ψηφιακού παραμυθιού ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ "TEACHERS 4 EUROPE" Θέμα Σχεδίου Εργασίας: (Euro) Coin Story Δημιουργία ψηφιακού παραμυθιού Δημοτικό Σχολείο Υλοποίησης: Ιδ. Εκπαιδευτήρια ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ Εκπαιδευτικός: Γιάννης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ TEACHERS4EUROPE 1o 12/Θ ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ Δ.ΣΧ. Π.Α. (ΜΑΡΑΣΛΕΙΟ) Υπεύθυνη εκπ/κος: Σοφία Σιμιτζόγλου Αθήνα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Τίτλος εργασίας 3 2. Τάξη, Σχολείο

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων]

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] 1. Είστε ικανοποιημένος/η από το Πρόγραμμα; Μ. Ο. απαντήσεων: 4,7 Ικανοποιήθηκαν σε απόλυτο

Διαβάστε περισσότερα

Γράφοντας ένα σχολικό βιβλίο για τα Μαθηματικά. Μαριάννα Τζεκάκη Αν. Καθηγήτρια Α.Π.Θ. Μ. Καλδρυμίδου Αν. Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Γράφοντας ένα σχολικό βιβλίο για τα Μαθηματικά. Μαριάννα Τζεκάκη Αν. Καθηγήτρια Α.Π.Θ. Μ. Καλδρυμίδου Αν. Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Γράφοντας ένα σχολικό βιβλίο για τα Μαθηματικά Μαριάννα Τζεκάκη Αν. Καθηγήτρια Α.Π.Θ. Μ. Καλδρυμίδου Αν. Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Εισαγωγή Η χώρα μας απέκτησε Νέα Προγράμματα Σπουδών και Νέα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΟΠΟΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΚΟΜΙΚΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ «οι μύθοι του Αισώπου»

ΤΡΟΠΟΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΚΟΜΙΚΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ «οι μύθοι του Αισώπου» ΤΡΟΠΟΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΚΟΜΙΚΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ «οι μύθοι του Αισώπου» 6/Θ ΔΗΜ. ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΙΤΡΟΥΣ ΠΙΕΡΙΑΣ Μαρία Υφαντή (ΠΕ 11) Δαμιανός Τσιλφόγλου (ΠΕ 20) Θέμα: Μύθοι Αισώπου και διδαχές του Τάξη

Διαβάστε περισσότερα

"Μια σημαία μια ιδέα"

Μια σημαία μια ιδέα Τελική Εργασία "Μια σημαία μια ιδέα" Καρακώτσογλου Αντώνης 19ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης Τάξη Στ` Υπεύθυνη ομάδας εργασίας: Δούβλη Γεωργία ΜΑΙΟΣ 2014 Abstract - Περίληψη Η παρούσα εργασία εκπονήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Γ Γυμνασίου: Οδηγίες Γραπτής Εργασίας και Σεμιναρίων. Επιμέλεια Καραβλίδης Αλέξανδρος. Πίνακας περιεχομένων

Γ Γυμνασίου: Οδηγίες Γραπτής Εργασίας και Σεμιναρίων. Επιμέλεια Καραβλίδης Αλέξανδρος. Πίνακας περιεχομένων Γ Γυμνασίου: Οδηγίες Γραπτής Εργασίας και Σεμιναρίων. Πίνακας περιεχομένων Τίτλος της έρευνας (title)... 2 Περιγραφή του προβλήματος (Statement of the problem)... 2 Περιγραφή του σκοπού της έρευνας (statement

Διαβάστε περισσότερα

Η προσέγγιση του γραπτού λόγου και η γραφή. Χ.Δαφέρμου

Η προσέγγιση του γραπτού λόγου και η γραφή. Χ.Δαφέρμου Η προσέγγιση του γραπτού λόγου και η γραφή Πώς μαθαίνουν τα παιδιά να μιλούν? Προσπαθώντας να επικοινωνήσουν Πώς μαθαίνουν τα παιδιά να γράφουν? Μαθαίνoυν να γράφουν γράφοντας Η γραφή λύνει προβλήματα

Διαβάστε περισσότερα

Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών

Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών Πηγή: Δημάκη, Α. Χαϊτοπούλου, Ι. Παπαπάνου, Ι. Ραβάνης, Κ. Φύλο και διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών: μια ποιοτική προσέγγιση αντιλήψεων μελλοντικών νηπιαγωγών. Στο Π. Κουμαράς & Φ. Σέρογλου (επιμ.). (2008).

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΝΙΔΙΟΥ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ ΤΑΞΗ: ΣΤ ΣΧ. ΕΤΟΣ: ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΝΙΔΙΟΥ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ ΤΑΞΗ: ΣΤ ΣΧ. ΕΤΟΣ: ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΝΙΔΙΟΥ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ ΤΑΞΗ: ΣΤ ΣΧ. ΕΤΟΣ:2012-13 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΝΙΔΙΟΥ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ ΣΧ. ΈΤΟΣ: 2012-13 ΤΑΞΗ: ΣΤ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Υπεύθυνος

Διαβάστε περισσότερα

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος αποτελούν ένα είδος προσωπικών σημειώσεων που κρατά ο εκπαιδευτικός προκειμένου να πραγματοποιήσει αποτελεσματικές διδασκαλίες. Περιέχουν πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Πράξη «Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας-Άξονας Προτεραιότητας 2», Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση»

Πράξη «Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας-Άξονας Προτεραιότητας 2», Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» 4.1 Τίτλος 4ης Επιμέρους Δράσης: Αξιοποίηση του Stop Motion Animation (χειροποίητη κινούμενη εικόνα ) στην αναπαράσταση ιστορικών γεγονότων ΤΑΞΗ ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΑΞΗΣ : : Δ 39 ΣΥΝΟΛΟ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Τσικολάτας Α. (2011) Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα

Τσικολάτας Α. (2011) Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή Τσικολάτας Αλέξανδρος Αναπληρωτής Καθηγητής, ΕΕΕΕΚ Παμμακαρίστου, tsikoman@hotmail.com Περίληψη Στην παρούσα εργασία γίνεται διαπραγμάτευση του ρόλου των

Διαβάστε περισσότερα

4ος Διαδικτυακός Διαγωνισμός ΕΕΕΠ-ΔΤΠΕ «Δημιουργήστε ψηφιακά, κατασκευάστε ένα website, γίνετε πρεσβευτές του τόπου σας»

4ος Διαδικτυακός Διαγωνισμός ΕΕΕΠ-ΔΤΠΕ «Δημιουργήστε ψηφιακά, κατασκευάστε ένα website, γίνετε πρεσβευτές του τόπου σας» 4ος Διαδικτυακός Διαγωνισμός ΕΕΕΠ-ΔΤΠΕ «Δημιουργήστε ψηφιακά, κατασκευάστε ένα website, γίνετε πρεσβευτές του τόπου σας» 2011-2012 ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ A. Γενικά στοιχεία Τίτλος

Διαβάστε περισσότερα

«Μαθαίνω σήμερα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, γίνομαι αύριο ενεργός πολίτης»

«Μαθαίνω σήμερα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, γίνομαι αύριο ενεργός πολίτης» «Μαθαίνω σήμερα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, γίνομαι αύριο ενεργός πολίτης» Τάξη : Α Τμήμα : Α 1 Σχολική Μονάδα : 1 ο Δημοτικό Σχολείο Καλυθιών Υπεύθυνη Εκπαιδευτικός : Πατέλη Ολυμπία Σχολικό Έτος : 2013-2014

Διαβάστε περισσότερα

Κεφ.3 Ηλεκτρική ενέργεια

Κεφ.3 Ηλεκτρική ενέργεια Κεφ.3 Ηλεκτρική ενέργεια Είναι αυτή που μεταφέρεται από τα φορτία (ηλεκτρόνια στους μεταλλικούς αγωγούς). Εμφανίζεται στα ηλεκτρικά κυκλώματα. Εύκολα μεταφέρεται από τους τόπου «παραγωγής», στους τόπους

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΈΣ ΙΣΤΟΡΊΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΥΡΏΠΗ ΧΩΡΊΣ ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΙΚΈΣ ΓΡΑΜΜΈΣ

ΚΟΙΝΈΣ ΙΣΤΟΡΊΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΥΡΏΠΗ ΧΩΡΊΣ ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΙΚΈΣ ΓΡΑΜΜΈΣ ΚΟΙΝΈΣ ΙΣΤΟΡΊΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΥΡΏΠΗ ΧΩΡΊΣ ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΙΚΈΣ ΓΡΑΜΜΈΣ 33Οι επιπτώσεις της Βιομηχανικής Επανάστασης 33Η ανάπτυξη της εκπαίδευσης 33Τα ανθρώπινα δικαιώματα στην ιστορία της τέχνης 3 3 Η Ευρώπη και ο

Διαβάστε περισσότερα

Mάθηση και διαδικασίες γραμματισμού

Mάθηση και διαδικασίες γραμματισμού Mάθηση και διαδικασίες γραμματισμού Διαβάστε προσεκτικά την λίστα που ακολουθεί. Ποιες από τις δραστηριότητες που αναφέρονται θεωρείτε ότι θα συνέβαλαν περισσότερο στην προώθηση του γραμματισμού των παιδιών

Διαβάστε περισσότερα

Η ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ σε εφαρμογή

Η ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ σε εφαρμογή 1 ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΕΣΣ Φωτίζοντας τη διδασκαλία: Σύγχρονες Διδακτικές Προσεγγίσεις Η ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ σε εφαρμογή ΚΟΡΙΝΘΟΣ 2013 Μπιλιούρη Αργυρή Δ/ντρια 5 ου Δημ.Σχ.Ναυπλίου ΜSc Διδακτική Λογοτεχνίας

Διαβάστε περισσότερα

Α Φάση: :Εμείς και η γειτονιά μας. Α φ ά σ η. Α φάση: Εμείς και η γειτονιά μας 53

Α Φάση: :Εμείς και η γειτονιά μας. Α φ ά σ η. Α φάση: Εμείς και η γειτονιά μας 53 1 ο Δημοτικό Σχολείο Αμπελοκήπων Α Φάση: :Εμείς και η γειτονιά μας Α φάση: Εμείς και η γειτονιά μας 53 Οδηγίες για τις δραστηριότητες της Α φάσης Η βασισμένη στον τόπο εκπαίδευση, έχει ως αντικείμενο μελέτης

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά Δ Δημοτικού. Πέτρος Κλιάπης 12η περιφέρεια Θεσ/νικης

Μαθηματικά Δ Δημοτικού. Πέτρος Κλιάπης 12η περιφέρεια Θεσ/νικης Μαθηματικά Δ Δημοτικού Πέτρος Κλιάπης 12η περιφέρεια Θεσ/νικης Το σύγχρονο μαθησιακό περιβάλλον των Μαθηματικών Ενεργή συμμετοχή των παιδιών Μάθηση μέσα από δραστηριότητες Κατανόηση ΌΧΙ απομνημόνευση Αξιοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά Ε Δημοτικού

Μαθηματικά Ε Δημοτικού Μαθηματικά Ε Δημοτικού Πέτρος Κλιάπης 2014 Πέτρος Κλιάπης 12η Περιφέρεια Θεσσαλονίκης Το σύγχρονο μαθησιακό περιβάλλον των Μαθηματικών Ενεργή συμμετοχή των παιδιών Μάθηση μέσα από δραστηριότητες Κατανόηση

Διαβάστε περισσότερα

1. Τίτλος: Οι κρυµµένοι τριγωνοµετρικοί αριθµοί Συγγραφέας Βλάστος Αιµίλιος. Γνωστική περιοχή των µαθηµατικών: Τριγωνοµετρία

1. Τίτλος: Οι κρυµµένοι τριγωνοµετρικοί αριθµοί Συγγραφέας Βλάστος Αιµίλιος. Γνωστική περιοχή των µαθηµατικών: Τριγωνοµετρία 1. Τίτλος: Οι κρυµµένοι τριγωνοµετρικοί αριθµοί Συγγραφέας Βλάστος Αιµίλιος Γνωστική περιοχή των µαθηµατικών: Τριγωνοµετρία Θέµα- Σκεπτικό της δραστηριότητας. Η ιδέα πάνω στην οποία έχει στηριχτεί ο σχεδιασµός

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα: Τμήμα Πρωτοβάθμιας Φθιώτιδας. Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο:

Τμήμα: Τμήμα Πρωτοβάθμιας Φθιώτιδας. Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: Τμήμα: Τμήμα Πρωτοβάθμιας Φθιώτιδας Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: 2231081842 Χώρος υλοποίησης: ΠΕΚ Λαμίας Υπεύθυνος: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο επικοινωνίας:

Διαβάστε περισσότερα

Τύπος Εκφώνηση Απαντήσεις

Τύπος Εκφώνηση Απαντήσεις Α/ Α Τύπος Εκφώνηση Απαντήσεις Απλή Αν κάνετε αναζήτηση µιας λέξης σε ένα αρχαιοελληνικό σώµα κειµένων, αυτό που θα λάβετε ως αποτέλεσµα θα είναι: Μια καταγραφή όλων των εµφανίσεων της λέξης στο συγκεκριµένο

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΑ Παρατήρησε την παρακάτω εικόνα: 1) Πώς νομίζεις ότι στερεώνονται τα σημειώματα στο ψυγείο;

ΦΥΣΙΚΑ Παρατήρησε την παρακάτω εικόνα: 1) Πώς νομίζεις ότι στερεώνονται τα σημειώματα στο ψυγείο; ΦΥΣΙΚΑ Παρατήρησε την παρακάτω εικόνα: 1) Πώς νομίζεις ότι στερεώνονται τα σημειώματα στο ψυγείο; Με αφορμή την παραπάνω εικόνα, φαντάσου ότι σου δίνουν δύο ράβδους. Η μία από τις δύο είναι μαγνήτης, η

Διαβάστε περισσότερα

1 ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΙΝΔΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΗΜΕΡΑ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ

1 ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΙΝΔΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΗΜΕΡΑ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ 1 ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΙΝΔΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΗΜΕΡΑ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ Τρίτη 9 Φεβρουαρίου 2016 ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΤΑΞΗ: ΣΤ

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Το έργο υλοποιείται με δωρεά από το ΕΠΜ_2014 Εκπαιδευτικό Έργο «Το Κινητό Μουσείο»

Διαβάστε περισσότερα

Πώς Βλέπουμε; ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ. Βασιλική Κανελλοπούλου, ΠΕ 70

Πώς Βλέπουμε; ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ. Βασιλική Κανελλοπούλου, ΠΕ 70 Πώς Βλέπουμε; ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Βασιλική Κανελλοπούλου, ΠΕ 70 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019 1. Συνοπτική περιγραφή της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής Το θέματα της πρακτικής αφορούσε την ενότητα «Φως» από το βιβλίο

Διαβάστε περισσότερα

1. Η σκοπιμότητα της ένταξης εργαλείων ψηφιακής τεχνολογίας στη Μαθηματική Εκπαίδευση

1. Η σκοπιμότητα της ένταξης εργαλείων ψηφιακής τεχνολογίας στη Μαθηματική Εκπαίδευση 1. Η σκοπιμότητα της ένταξης εργαλείων ψηφιακής τεχνολογίας στη Μαθηματική Εκπαίδευση Στη βασική παιδεία, τα μαθηματικά διδάσκονται με στατικά μέσα α) πίνακα/χαρτιού β) κιμωλίας/στυλού γ) χάρτινου βιβλίου.

Διαβάστε περισσότερα