Κυρίες και κύριοι σύνεδροι, Εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Εκλεκτοί προσκεκλημένοι, Φίλες και Φίλοι,

Transcript

1 Ομιλία της Γενικής Γραμματέως του Ε.Β.Ε.Α. κυρίας Αλεξάνδρας Πάλλη Με Θέμα: «Ο ρόλος της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στη Βιώσιμη Ανάπτυξη των ΜμΕ» Δευτέρα, 28 Φεβρουαρίου 2011 Κυρίες και κύριοι σύνεδροι, Εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Εκλεκτοί προσκεκλημένοι, Φίλες και Φίλοι, Αισθάνομαι ιδιαίτερη χαρά που παρευρίσκομαι στις εργασίες του σημερινού Συνεδρίου, που σκοπό έχει να αναλύσει τους τρόπους ενσωμάτωσης της Ε.Κ.Ε., αφενός στη στρατηγική και την καθημερινή λειτουργία των επιχειρήσεων και αφετέρου στην εθνική μας στρατηγική για την ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας. Τέτοιες πρωτοβουλίες, που στοχεύουν στην ανάδειξη δράσεων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, αποδεικνύονται εξαιρετικά σημαντικές, ιδιαίτερα σήμερα, που η διεθνής ύφεση, αλλά και η δύσκολη οικονομική συγκυρία της χώρας μας, αφήνουν τα σημάδια τους ανεξίτηλα στην κοινωνία, την οικονομία, την απασχόληση, στις επιχειρήσεις. Έχει καταστεί πλέον σαφές στη σύγχρονη διεθνή πραγματικότητα ότι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, μέσω της αύξησης της παραγωγικότητας και της απασχόλησης, της αξιοποίησης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων, της ενίσχυσης των υποδομών και των θεσμών, της αναβάθμισης του επενδυτικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος, αποτελεί το βασικό παράγοντα ανάπτυξης μιας χώρας. Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη από την άλλη, και ως έννοια, αλλά και ως ακολουθούμενη πρακτική στο επιχειρησιακό περιβάλλον είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την άσκηση υπεύθυνης επιχειρηματικότητας και πρέπει να αποτελεί στρατηγική επιλογή της κάθε επιχείρησης. Εξάλλου, μια μακροπρόθεσμη στρατηγική του επιχειρηματικού κόσμου δεν μπορεί παρά να επιδιώκει τη βέλτιστη απόδοση των οικονομικών δεικτών, ταυτόχρονα με τη διάχυσή της σε ευρύτερες κοινωνικές ομάδες, την ενίσχυση της κοινωνικής ευημερίας και της ευημερίας των επόμενων γενιών. 1

2 Μια μακροπρόθεσμη στρατηγική του επιχειρηματικού κόσμου συνίσταται στο γεγονός ότι η επιδίωξη του κέρδους είναι συμβατή με δραστηριότητες που βελτιώνουν τη θέση των εργαζομένων, προωθούν την αξιοπρέπεια του ανθρώπου, ενισχύουν την προστασία του περιβάλλοντος. Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη αποτελεί σήμερα μοναδική ευκαιρία για την επίτευξη του στόχου της ανταγωνιστικότητας, της βιώσιμης ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής. Γι αυτό είναι ανάγκη να αποκτήσουμε μια επιχειρηματική κουλτούρα που θα συνδέει το ειδικό με το γενικό, το μερικό με το όλον, το οικονομικό κέρδος με το κοινωνικό όφελος. Μια επιχειρηματική κουλτούρα που προτείνει αλλαγές σε όλα τα επίπεδα, αξιοποιεί και εφαρμόζει στρατηγικές και τακτικές για να οργανώσει και να διαχειριστεί μια νέα ιδέα, μια σύγχρονη αντίληψη, η οποία θα επιφέρει κοινωνική αλλαγή. Μια φιλόδοξη και δημιουργική επιχειρηματική κουλτούρα που καινοτομεί, παράγει πλούτο και δημιουργεί θέσεις εργασίας. Ταυτόχρονα όμως με συνείδηση της κοινωνικής ευθύνης της επενδύει στο ανθρώπινο δυναμικό, στην έρευνα και την τεχνολογία, στην προστασία του περιβάλλοντος. Κατά συνέπεια, η σύγχρονη επιχείρηση πρέπει να διατηρεί μια αυθεντική σχέση με την κοινωνική πραγματικότητα και να μην περιχαρακώνεται στον μικρόκοσμό της. Οφείλει να είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις κοινωνικές ανάγκες και απαιτήσεις, να τις αφουγκράζεται και να ευαισθητοποιείται, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες και δράσεις. Η ενίσχυση της κοινωνικής ευθύνης των επιχειρήσεων είναι ζωτική ανάγκη και για τις ίδιες και για την κοινωνία. Σήμερα, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η οικονομική ύφεση θέτει τα πράγματα κάτω από μια διαφορετική οπτική γωνία. Ωστόσο, θα έλεγα η κρίση αυτή αποτελεί μια πολύ καλή ευκαιρία να δώσουμε ουσία και περιεχόμενο στην έννοια «Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη». Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη πρέπει να σταματήσει να αποτελεί μια ελιτίστικη αντίληψη που απορρέει από φιλανθρωπική διάθεση. Πρέπει να επαγκλωβιστεί από μεμονωμένες πρωτοβουλίες συχνά επικοινωνιακού χαρακτήρα που έχουν ως μοναδικό στόχο να τονώσουν το κοινωνικό προφίλ των επιχειρήσεων στο καταναλωτικό κοινό. Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη οφείλει να αποτελέσει οργανικό κομμάτι τις σύγχρονης επιχειρηματικότητας. Επιβάλλεται να ενταχθεί ως βασικό μέσο εταιρικής στρατηγικής στα επιχειρησιακά σχέδια. 2

3 Η επιχειρηματική δραστηριότητα που στηρίζεται στις αρχές της Ε.Κ.Ε. θα έλεγα ότι αποτελεί τη μοναδική οδό για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ΜμΕ, οι οποίες διαδραματίζουν θεμελιώδη ρόλο στην οικονομίας της χώρας μας, συνεισφέροντας 87% στην απασχόληση και 70% στην γενικότερη προστιθέμενη αξία. Βεβαίως, η «υπεύθυνη επιχειρηματικότητα» δεν είναι κάτι καινούριο για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς οι περισσότερες απ αυτές βρίσκονταν ανέκαθεν πολύ κοντά στην κοινότητά τους. Πολλοί επιχειρηματίες γνωρίζουν ενστικτωδώς ότι το να κάνουν το σωστό, παρέχοντας καλές υπηρεσίες στους πελάτες τους, υποστηρίζοντας το προσωπικό τους και τους προμηθευτές τους, προστατεύοντας το περιβάλλον, προάγουν την ευημερία και μακροζωία της επιχείρησής τους. Παράλληλα, η ευέλικτη φύση και το ανθρώπινο πρόσωπο πολλών μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, συχνά τους επιτρέπει να ανταποκρίνονται με ταχύτητα στις αλλαγές που έρχονται, επειδή μπορούν να επισημαίνουν τις ευκαιρίες της αγοράς και να επωφελούνται απ αυτές ευκολότερα από πολλές μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Ο δρόμος της άσκησης υπεύθυνης επιχειρηματικότητας από τις ΜμΕ με την ενσωμάτωση στη στρατηγική τους, της κοινωνικής φιλοσοφίας ευθύνης, μπορεί να αποτελέσει την ασφαλιστική δικλείδα για την οικονομική τους επιτυχία. Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι ικανοποιούνται μεν οι απαιτήσεις του πελάτη, αλλά και οι προσδοκίες των εργαζομένων και των προμηθευτών, ότι συνεισφέρει με θετικό τρόπο στην κοινωνία, αλλά και διαχειρίζεται ή προλαμβάνει τις επιπτώσεις της στο περιβάλλον. Και αυτό συνεπάγεται και άμεσα οφέλη για την επιχείρηση, αλλά και διασφάλιση της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητάς της. Φίλες και Φίλοι, Ο εκσυγχρονισμός και η αλλαγή της οργανωσιακής κουλτούρας των ελληνικών ΜμΕ είναι απαραίτητος όρος για την επιβίωσή τους. Αλλά λόγω των ιδιαιτεροτήτων που τις διακρίνουν, θα πρέπει και οι εθνικές πολιτικές να είναι σταθερά προσανατολισμένες στην ανάπτυξη ενός πλαισίου συντονισμένων δράσεων που θα αποβλέπει: Στη δημιουργία ευνοϊκού διοικητικού και φορολογικού περιβάλλοντος Στη διευκόλυνση των ΜμΕ στις πηγές χρηματοδότησης Στην ανάπτυξη της εξωστρέφειά τους 3

4 Στην ενίσχυσή τους για τον τεχνολογικό και οργανωτικό εκσυγχρονισμό τους Στην προώθηση των δικτυώσεων (clustering) και γενικότερα, Γενικότερα η Πολιτεία οφείλει να στηρίξει τις ΜμΕ, προκειμένου να ανταποκριθούν στις σύγχρονες ανάγκες και τις απαιτήσεις της νέας οικονομίας. Από την άλλη, για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν οι ελληνικές ΜμΕ στο συνεχώς μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον θα πρέπει να εστιάσουν: Στην αποδοχή και ανάληψη νέων πρωτοβουλιών και στην υιοθέτηση καινοτομιών Στην οργάνωση και προσαρμογή της παραγωγής στα διεθνή πρότυπα και στη βελτίωση του κόστους. Στον σωστό προγραμματισμό Στην ανάπτυξη δράσεων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης Κυρίως όμως θα πρέπει να στοχεύσουν στο ανθρώπινο δυναμικό. Ο παράγοντας άνθρωπος δεν μπορεί παρά να βρίσκεται στο κέντρο της προσοχής της σύγχρονης και δυναμικής επιχείρησης, να γίνεται το επίκεντρο της δράσης της ως φορέας υλοποίησης και εφαρμογής όλων των παραμέτρων που συνθέτουν τη λειτουργία της. Στον παράγοντα άνθρωπο συμπυκνώνεται η αντοχή, η βιωσιμότητα, η δυναμική και η ανάπτυξη. Οταν μια επιχείρηση επενδύει στον άνθρωπο, επενδύει στην πρόοδο, την ευημερία, την ανάπτυξη, επενδύει στην επιτυχία της, επενδύει στο μέλλον. Οι ΜμΕ πρέπει να κάνουν πράξη την «αλλαγή κουλτούρας», να αποκτήσουν ταυτότητα επιχειρηματικού πολιτισμού. Ο επιχειρηματικός πολιτισμός είναι ο δείκτης της εταιρικής ηθικής μιας επιχείρησης. Αποδεικνύει τη μέριμνά της για τα όσα συμβαίνουν ή δεν συμβαίνουν γύρω της. Καθιστά την επιχείρηση ανταγωνιστική. Εξάλλου η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη δεν είναι τίποτα άλλο από την ανάγκη καλλιέργειας, επίτευξης, εμπέδωσης και ενίσχυσης του επιχειρηματικού πολιτισμού, ήτοι του κοινωνικού ενδιαφέροντος, της κοινωνικής ευαισθησίας και της κοινωνικής αλληλεγγύης. Σήμερα, έχουν δημιουργηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και προωθούνται νέα θεσμικά πλαίσια, νέα εργαλεία ανάπτυξης και προόδου που στοχεύουν κυρίως στην ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας, στην ενίσχυση των ΜμΕ και της εξωστρέφειάς τους, μέσα και από την υιοθέτηση δράσεων Ε.Κ.Ε. 4

5 Εναπόκειται, στις ίδιες τις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν έγκαιρα στις αλλαγές του οικονομικού περιβάλλοντος, μετατρέποντας την κρίση σε ευκαιρία, ενεργώντας με υπευθυνότητα και κοινωνική ευαισθησία. Εναπόκειται, σ όλους εμάς τους θεσμικούς παράγοντες να στηρίξουμε και να ενθαρρύνουμε τις επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, χαράσσοντας μια νέα δημιουργική πορεία που θα απελευθερώσει το τεράστιο παραγωγικό δυναμικό της χώρας μας, θα προσελκύσει νέες επενδύσεις και θα καταστήσει την οικονομία μας περισσότερο δυναμική και ανταγωνιστική. Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών, ανταποκρινόμενο με αίσθημα ευθύνης στο θεσμικό του ρόλο, είναι σε διαρκή εγρήγορση και δραστηριοποιείται καθημερινά, προς την κατεύθυνση ανάπτυξης του επιχειρηματικού πολιτισμού. Αναδεικνύει την επιχειρηματικότητα ευθύνης. Εγκαθιδρύει και ακολουθεί μια νέα ηθική που θέτει στο επίκεντρο τον άνθρωπο και το κοινωνικό σύνολο, στηρίζοντας τις ελπίδες και τις προσδοκίες του. Προς την κατεύθυνση αυτή έχει αναπτύξει μια σειρά πρωτοβουλιών όπως: Η πληροφόρηση των επιχειρήσεων σχετικά με προγράμματα χρηματοδότησής τους για την πρόσληψη ανέργων, αλλά και με προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης του απασχολούμενου προσωπικού τους. Η ενημέρωση των ανέργων για προγράμματα απασχόλησης και ένταξής τους στην αγορά εργασίας, καθώς και για εξειδικευμένα προγράμματα κατάρτισης και χρηματοδότησης για τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων. Η δημιουργία τράπεζας πληροφοριών ζήτησης και προσφοράς εργασίας και διασύνδεση όλων των φορέων μ αυτή. Η αναβάθμιση των προγραμμάτων ενδοεπιχειρησιακής κατάρτισης του εργατικού δυναμικού των επιχειρήσεων στις νέες τεχνολογίες και νέες ειδικότητες. Η ενίσχυση της δικτύωσης επιχειρήσεων ερευνητικών ιδρυμάτων / πανεπιστημίων. Η ενίσχυση της υγειονομικής περίθαλψης του προσωπικού μας, με συμπληρωματικές ασφαλιστικές καλύψεις Η απονομή επαίνου με χρηματικά βραβεία στα παιδιά μελών του προσωπικού που επιτυγχάνουν σε ανώτερες και ανώτατες σχολές. Η προσφορά ολοκληρωμένου κοινωνικού έργου με χορηγίες, δωρεές και χρηματοδότηση διαφόρων οργανισμών και σωματείων. 5

6 Η ίδρυση Μη κυβερνητικής Οργάνωσης με την επωνυμία «Στήριξη» για την ενεργοποίηση όλων των διαδικασιών αξιοποίησης της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης των επιχειρήσεων μας και την καλλιέργεια πνεύματος προσφοράς για την αντιμετώπιση του φαινομένου της φτώχειας. Η ενθάρρυνση των επιχειρήσεων προς την κατεύθυνση υιοθέτησης δράσεων Ε.Κ.Ε. με την θεσμοθέτηση ειδικού επιχειρηματικού βραβείου για εκείνες που επιδεικνύουν αίσθημα αυξημένης κοινωνικής ευθύνης και προσφοράς. Επίσης, το Ε.Β.Ε.Α. είναι από τους πρώτους φορείς που υποστήριξαν τη σημασία της κοινωνικής ευαισθησίας ως ενεργού παράγοντα για τη βιώσιμη ανάπτυξη, και έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στη δημιουργία του Ελληνικού Δικτύου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, θέλοντας να συμβάλλει με τον τρόπο αυτό στην ευρύτερη διάδοση της έννοιας τις Ε.Κ.Ε. στις επιχειρήσεις. Παράλληλα, ως μέλος του Ελληνικού Δικτύου Global Compact, προωθεί τις αρχές του Οικουμενικού Συμφώνου, αναφορικά με τις συνθήκες παραγωγής και τους κανόνες συναλλαγών που πρέπει να διέπουν όλα τα στάδια της επιχειρηματικής λειτουργίας και επιδιώκει την ενίσχυση και προαγωγή της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, όχι μόνο σε τοπικό, αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Φίλες και φίλοι, Ο δρόμος της ανάπτυξης περνάει μέσα από την υποστήριξη της υγιούς, βιώσιμης και αειφόρου επιχειρηματικότητας, περνάει μέσα από την ενίσχυση της κοινωνικά υπεύθυνης επιχειρηματικότητας. Η μεγάλη πρόκληση της επιχειρηματικής κοινότητας της χώρας μας, που θα της επιτρέψει να διευρύνει τα όριά της, έγκειται στη δυνατότητά της να ανταποκριθεί στο σημερινό δύσκολο ανταγωνιστικό περιβάλλον. Η μεγάλη της όμως ευκαιρία συνδέεται με την ανάγκη η οικονομική δραστηριότητα να διακατέχεται από ισχυρή κοινωνική ευαισθησία, συνδέεται με την παραγωγή κοινωνικής αξίας. Μιλώντας σήμερα για εταιρική κοινωνική ευθύνη, κινδυνεύουμε να χαρακτηριστούμε αιθεροβάμονες. Κι αυτό γιατί το οικονομικό περιβάλλον στη χώρα μας είναι πάρα πολύ δυσμενές, η οικονομική κρίση οξεία και η χρεοκοπία προ των πυλών. 6

7 Όμως, αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε τις δυσμενείς επιπτώσεις που προκαλεί η οικονομική κρίση, αν θέλουμε οι επιχειρήσεις μας να είναι σύγχρονες και ανταγωνιστικές, είμαστε υποχρεωμένοι να παράξουμε «κοινωνικό μέρισμα». Και η εταιρική κοινωνική ευθύνη αυτό ακριβώς κάνει: δημιουργεί, παράγει και αναδιανέμει «κοινωνικό μέρισμα». Η υπέρβαση της κρίσης, η δημιουργία προϋποθέσεων για την έξοδο από αυτή καθιστά ζωτική ανάγκη την καλλιέργεια ενός κλίματος σύνεσης, συναίνεσης και συνεννόησης μεταξύ των κομμάτων, των κοινωνικών εταίρων, του επιχειρηματικού κόσμου, των εργαζομένων. Αφήνοντας στην άκρη πολιτικές αντιπαλότητες, κομματικές υστεροβουλίες και άσφαιρες αντιπολιτευτικές κορώνες, όλοι μας οφείλουμε να συνδιαμορφώσουμε μια στρατηγική κυβερνώσας κοινωνικής ευθύνης. Η φράση αυτή δε συνιστά νεολογισμό. Έρχεται να υποδηλώσει την ανάγκη να επιδείξουν κοινωνική ευθύνη όλοι εκείνοι που θέλουν η χώρα μας να μην παγιδευτεί σε μεγάλα αδιέξοδα. Πρωτίστως αφορά τα κόμματα εξουσίας, είτε είναι σήμερα Κυβέρνηση είτε είναι αντιπολίτευση, αφορά τις δυνάμεις της επιχειρηματικότητας και της εργασίας που νοιάζονται πραγματικά για την προοπτική και το μέλλον του τόπου, αφορά όλους εκείνους που προτάσσουν το εμείς στο εγώ, το κοινωνικό στο κομματικό. Μια τέτοια στρατηγική δεν υιοθετεί άκριτα τις κυβερνητικές θέσεις, αλλά ούτε ευνουχίζει τον λόγο και υποβαθμίζει τον ρόλο των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Αντίθετα, αποτελεί τον κοινό τόπο όλων εκείνων των δυνάμεων που θέλουν η χώρα μας να αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση, να αποφύγει τη χρεοκοπία, να δώσει μάχη για τα προβλήματα που έχουμε μπροστά μας, ακολουθώντας μια καθαρή, μεταρρυθμιστική και εκσυγχρονιστική πολιτική ατζέντα. Άλλωστε το μνημόνιο, το οποίο είτε το δεχόμαστε ως αναγκαίο κακό είτε το εξοβελίζουμε, θα το υπερβούμε μόνο εάν διασφαλίσουμε μια στρατηγική κυβερνώσας κοινωνικής ευθύνης. Ευχαριστώ θερμά για την προσοχή σας. 7