ΜΙΝΩΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ Α.Ν.Ε.

Transcript

1 ΜΙΝΩΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ Α.Ν.Ε. Ενδιάµεσες συνοπτικές ατοµικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της περιόδου 1/1 31/3/2014 Σύµφωνα µε το.λ.π. 34 (ενδιάµεση χρηµατοοικονοµική πληροφόρηση) Οι ενδιάµεσες συνοπτικές ατοµικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις από σελίδα 1 έως και τη σελίδα 18 εγκρίθηκαν από το ιοικητικό Συµβούλιο της Εταιρείας στη συνεδρίαση της 28/5/2014 και έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο στη διεύθυνση Επισηµαίνεται ότι τα δηµοσιοποιηµένα στον τύπο συνοπτικά οικονοµικά στοιχεία στοχεύουν στο να παράσχουν στον αναγνώστη ορισµένα γενικά οικονοµικά στοιχεία της οικονοµικής θέσης και των αποτελεσµάτων της Εταιρείας και του Οµίλου, σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς. Ανώνυµη Ναυτιλιακή Εταιρεία Αριθµός Γ.Ε.ΜΗ Αρ. Μ.Α.Ε / 06 / Β / 86 / ης Αυγούστου Ηράκλειο Κρήτης

2 Περιεχόµενα Σελίδα Ενδιάµεση συνοπτική κατάσταση συνολικού εισοδήµατος 1 Ενδιάµεση συνοπτική κατάσταση οικονοµικής θέσης 2 Ενδιάµεση συνοπτική κατάσταση µεταβολών ιδίων κεφαλαίων µητρικής εταιρείας 3 Ενδιάµεση συνοπτική ενοποιηµένη κατάσταση µεταβολών ιδίων κεφαλαίων 4 Ενδιάµεση συνοπτική κατάσταση ταµειακών ροών 5 Σηµειώσεις στις ενδιάµεσες συνοπτικές ατοµικές και ενοποιηµένες οικονοµικές της περιόδου 1/1 31/3/2014 Σηµείωση 1 Γενικές πληροφορίες για την Εταιρεία και τον Όµιλο 6 2 Βάση κατάρτισης των ενδιάµεσων συνοπτικών οικονοµικών καταστάσεων Σηµείωση συµµόρφωσης Χρήση εκτιµήσεων 6 3 Σηµαντικές λογιστικές πολιτικές Πάγια και άυλα περιουσιακά στοιχεία Νέα Πρότυπα, διερµηνείες και τροποποίηση υφιστάµενων προτύπων 7 4 ιαχείριση χρηµατοοικονοµικού κινδύνου 10 5 Εκτίµηση εύλογης αξίας 10 6 Έσοδα πωλήσεων 11 7 Κόστος πωληθέντων 11 8 Φόρος εισοδήµατος 11 9 Αποτελέσµατα ανά µετοχή Ενσώµατα και άυλα περιουσιακά στοιχεία Επενδύσεις σε ακίνητα Επενδύσεις σε θυγατρικές εταιρείες ιαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία Ταµειακά διαθέσιµα και ισοδύναµα Μετοχικό κεφάλαιο Μακροπρόθεσµες τραπεζικές υποχρεώσεις Λειτουργικοί τοµείς Συναλλαγές συνδεδεµένων µερών Όµιλος υπερκείµενης µητρικής εταιρείας Θυγατρικές εταιρείες Μέλη ιοικητικού Συµβουλίου και διευθυντικά στελέχη Ενδεχόµενες υποχρεώσεις Γεγονότα µεταγενέστερα των οικονοµικών καταστάσεων 18 Στοιχεία και πληροφορίες 19 Τα ποσά των ενδιάµεσων συνοπτικών οικονοµικών καταστάσεων απεικονίζονται σε χιλιάδες, εκτός αν ρητά αναφέρεται διαφορετικά. Τυχόν αποκλίσεις σε επίπεδο δεκαδικού ψηφίου οφείλονται στη στρογγυλοποίηση των ποσών.

3 ΕΝ ΙΑΜΕΣΗ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΕΙΣΟ ΗΜΑΤΟΣ Ο Όµιλος Η Εταιρεία Σηµείωση 1/1 31/3/2014 1/1 31/3/2013 1/1 31/3/2014 1/1 31/3/2013 Έσοδα πωλήσεων Κόστος πωληθέντων Μικτά Κέρδη / (Ζηµίες) Λοιπά λειτουργικά έσοδα Έξοδα λειτουργίας διάθεσης Έξοδα διοικητικής λειτουργίας Λοιπά λειτουργικά έξοδα (Ζηµίες) προ φόρων, χρηµατοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσµάτων Χρηµατοοικονοµικά έσοδα Χρηµατοοικονοµικά έξοδα Καθαρά χρηµατοοικονοµικά έξοδα (Ζηµίες) περιόδου προ φόρων Φόρος εισοδήµατος (Ζηµίες) περιόδου µετά από φόρους (α) Λοιπά συνολικά εισοδήµατα περιόδου µετά από φόρους (β) Συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήµατα περιόδου µετά από φόρους (α) + (β) Οι (ζηµίες) περιόδου µετά από φόρους κατανέµονται σε: Ιδιοκτήτες µητρικής Μη ελέγχουσες συµµετοχές (Ζηµίες) περιόδου µετά από φόρους (α) Τα συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήµατα περιόδου µετά από φόρους κατανέµονται σε: Ιδιοκτήτες µητρικής Μη ελέγχουσες συµµετοχές Συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήµατα περιόδου µετά από φόρους (α) + (β) (Ζηµίες) περιόδου µετά από φόρους ανά µετοχή βασικές και προσαρµοσµένες (σε ) 9-0,0398-0,0815-0,0512-0,0966 Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις που αναφέρονται στις σελίδες 6 18 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ενδιάµεσων συνοπτικών οικονοµικών καταστάσεων. 1

4 ΕΝ ΙΑΜΕΣΗ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ Ο Όµιλος Η Εταιρεία Σηµείωση 31/3/ /12/ /3/ /12/2013 Περιουσιακά στοιχεία Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Ιδιοχρησιµοποιούµενα ενσώµατα πάγια στοιχεία Άυλα περιουσιακά στοιχεία Επενδύσεις σε ακίνητα Επενδύσεις σε θυγατρικές εταιρίες ιαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία 5 & Μακροπρόθεσµες απαιτήσεις Σύνολο µη κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων Κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Αποθέµατα Απαιτήσεις Λοιπά στοιχεία κυκλοφορούντος ενεργητικού Ταµιακά διαθέσιµα και ισοδύναµα Σύνολο κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων Σύνολο περιουσιακών στοιχείων Ίδια κεφάλαια και υποχρεώσεις Ίδια κεφάλαια Μετοχικό Κεφάλαιο ιαφορά υπέρ το άρτιο Λοιπά αποθεµατικά Αποτελέσµατα εις νέο Ίδια κεφάλαια αποδιδόµενα στους µετόχους της µητρικής Μη ελέγχουσες συµµετοχές Σύνολο Ιδίων κεφαλαίων Μακροπρόθεσµες υποχρεώσεις άνεια Αναβαλλόµενες φορολογικές υποχρεώσεις Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία Μελλοντικά έσοδα κρατικών επιχορηγήσεων Λοιπές προβλέψεις Σύνολο Μακροπρόθεσµων υποχρεώσεων Βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις Βραχυπρόθεσµες τραπεζικές υποχρεώσεις άνεια Βραχυπρόθεσµο µέρος πληρωτέο την επόµενη χρήση Υποχρεώσεις από φόρους εισοδήµατος Προµηθευτές και λοιπές βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις Σύνολο Βραχυπρόθεσµων υποχρεώσεων Σύνολο υποχρεώσεων Σύνολο Ιδίων κεφαλαίων και υποχρεώσεων Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις που αναφέρονται στις σελίδες 6 18 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ενδιάµεσων συνοπτικών οικονοµικών καταστάσεων. 2

5 ΕΝ ΙΑΜΕΣΗ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ Ι ΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΜΗΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Μετοχικό Υπέρ το Λοιπά Αποτελέσµατα Σηµείωση Σύνολο κεφάλαιο άρτιο αποθεµατικά εις νέο Υπόλοιπα κατά την 1 Ιανουαρίου Μεταβολή Ιδίων Κεφαλαίων 1/1-31/3/2013 (Ζηµίες) περιόδου µετά από φόρους (α) Λοιπά συνολικά εισοδήµατα περιόδου µετά από φόρους (β) Συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήµατα περιόδου µετά από φόρους (α) + (β) Υπόλοιπα των Ιδίων κεφαλαίων κατά την 31 Μαρτίου Υπόλοιπα κατά την 1 Ιανουαρίου Μεταβολή Ιδίων Κεφαλαίων 1/1-31/3/2014 Αύξηση µετοχικού κεφαλαίου Έξοδα αύξησης µετοχικού κεφαλαίου (Ζηµίες) περιόδου µετά από φόρους (α) Λοιπά συνολικά εισοδήµατα περιόδου µετά από φόρους (β) Συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήµατα περιόδου µετά από φόρους (α) + (β) Υπόλοιπα των Ιδίων κεφαλαίων κατά την 31 Μαρτίου Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις που αναφέρονται στις σελίδες 6 18 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ενδιάµεσων συνοπτικών οικονοµικών καταστάσεων. 3

6 ΕΝ ΙΑΜΕΣΗ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ Ι ΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Σηµείωση Μετοχικό κεφάλαιο Υπέρ το άρτιο Αποδιδόµενα στους µετόχους της µητρικής Λοιπά αποθεµατικά Αποτελέσµατα εις νέο Σύνολο Μη ελέγχουσες συµµετοχές Υπόλοιπα κατά την 1 Ιανουαρίου Μεταβολή Ιδίων Κεφαλαίων 1/1-31/3/2013 (Ζηµίες) περιόδου µετά από φόρους (α) Λοιπά συνολικά εισοδήµατα περιόδου µετά από φόρους (β) Συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήµατα περιόδου µετά από φόρους (α) + (β) Υπόλοιπα των Ιδίων κεφαλαίων κατά την 31 Μαρτίου Σύνολο Υπόλοιπα κατά την 1 Ιανουαρίου Μεταβολή Ιδίων Κεφαλαίων 1/1-31/3/2014 Αύξηση µετοχικού κεφαλαίου Έξοδα αύξησης µετοχικού κεφαλαίου (Ζηµίες) περιόδου µετά από φόρους (α) Λοιπά συνολικά εισοδήµατα περιόδου µετά από φόρους (β) Συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήµατα περιόδου µετά από φόρους (α) + (β) Υπόλοιπα των Ιδίων κεφαλαίων κατά την 31 Μαρτίου Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις που αναφέρονται στις σελίδες 6 18 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ενδιάµεσων συνοπτικών οικονοµικών καταστάσεων. 4

7 ΕΝ ΙΑΜΕΣΗ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ Ο Όµιλος Η Εταιρεία Σηµείωση 1/1 31/3/2014 1/1 31/3/2013 1/1 31/3/2014 1/1 31/3/2013 Λειτουργικές δραστηριότητες (Zηµίες) περιόδου προ φόρων πλέον / (µείον) προσαρµογές για: Καθαρές αποσβέσεις Προβλέψεις Συναλλαγµατικές διαφορές Αποτελέσµατα [ (έσοδα), (κέρδη) ] λοιπής επενδυτικής δραστηριότητας -1-1 Χρεωστικοί τόκοι και συναφή έξοδα πλέον / (µείον) προσαρµογές για µεταβολές λογαριασµών κεφαλαίου κίνησης ή που σχετίζονται µε τις λειτουργικές δραστηριότητες: Μείωση / (αύξηση) αποθεµάτων (Αύξηση) απαιτήσεων (Μείωση) / αύξηση υποχρεώσεων (πλην δανειακών) (µείον) : Χρεωστικοί τόκοι και συναφή έξοδα καταβεβληµένα Σύνολο (εκροών) από λειτουργικές δραστηριότητες (α) Επενδυτικές δραστηριότητες Αγορά ενσώµατων και άϋλων παγίων περιουσιακών στοιχείων Εισπράξεις από πωλήσεις ενσώµατων περιουσιακών στοιχείων Σύνολο (εκροών) από επενδυτικές δραστηριότητες (β) Χρηµατοδοτικές δραστηριότητες Καθαρές καταβολές για αύξηση µετοχικού κεφαλαίου Εξοφλήσεις δανείων Σύνολο εισροών / (εκροών) από χρηµατοδοτικές δραστηριότητες (γ) Καθαρή (µείωση) στα ταµειακά διαθέσιµα και ισοδύναµα περιόδου (α) + (β) + (γ) Ταµειακά διαθέσιµα και ισοδύναµα έναρξης περιόδου Ταµειακά διαθέσιµα και ισοδύναµα λήξης περιόδου Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις που αναφέρονται στις σελίδες 6 18 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ενδιάµεσων συνοπτικών οικονοµικών καταστάσεων. 5

8 Σηµειώσεις στις ενδιάµεσες συνοπτικές ατοµικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της περιόδου 1/1 31/3/ Γενικές πληροφορίες για την Εταιρεία και τον Όµιλο Η Εταιρεία ιδρύθηκε στις 25/5/1972 (Φ.Ε.Κ /5/1972) µε έδρα το ήµο Ηρακλείου Κρήτης, επωνυµία «ΜΙΝΩΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ Ανώνυµη Ναυτιλιακή Εταιρεία» και διακριτικό τίτλο «ΜΙΝΟΑΝ LINES». Η Εταιρεία δραστηριοποιείται αµιγώς στον κλάδο της επιβατηγού ναυτιλίας τόσο σε γραµµές εσωτερικού όσο και σε γραµµές εξωτερικού. Ο αριθµός του απασχολούµενου προσωπικού κατά την 31/3/2014 και 31/3/2013 ανερχόταν σε 336 και 353 άτοµα αντίστοιχα. Οι µετοχές της Εταιρείας είναι εισηγµένες στο Χρηµατιστήριο Αξιών Αθηνών µε κωδικό MINOA. Οι αντίστοιχοι κωδικοί της µετοχής σε άλλα on line συστήµατα είναι :Reuters : MILr.AT - Bloomberg : MINOA GA. Το σύνολο των µετοχών που διαιρείται το µετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας κατά την 31/3/2014 ανέρχονταν σε κοινές ονοµαστικές µετοχές, ενώ ο µέσος σταθµισµένος αριθµός µετοχών κατά την 31/3/2014 ανέρχονταν σε (σηµ. 15). Η συνολική κεφαλαιοποίηση της Εταιρείας την 31/3/2014 ανερχόταν στο ποσό Κάθε µετοχή έχει δικαίωµα µίας ψήφου. Η πλειοψηφία των µετοχών της Εταιρείας κατέχεται από το 2008, από την εταιρεία GRIMALDI COMPAGNIA DI NAVIGAZIONE S.p.Α., µέλος του Οµίλου Grimaldi, µε έδρα το Παλέρµο της Ιταλίας η οποία κατέστη υπερκείµενη µητρική εταιρεία που ασκεί έλεγχο στην Εταιρεία και τον Όµιλο. Το ανώτατο όργανο της Εταιρείας είναι η Γενική Συνέλευση των µετόχων η οποία εκλέγει το ιοικητικό Συµβούλιο που απαρτίζεται από 7 9 µέλη. Την 21/6/2013 η Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων εξέλεξε 8µελές ιοικητικό Συµβούλιο. Από τα οκτώ µέλη (8) του ιοικητικού Συµβουλίου την 31/3/2014, τρία (3) ήταν εκτελεστικά, τρία (3) µη εκτελεστικά και δύο (2) ανεξάρτητα µη εκτελεστικά. Οι ενδιάµεσες συνοπτικές οικονοµικές καταστάσεις της περιόδου που έληξε την 31/3/2014 περιλαµβάνουν τις ενδιάµεσες συνοπτικές ατοµικές και τις ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις (οι «οικονοµικές καταστάσεις») οι οποίες εγκρίθηκαν από το ιοικητικό Συµβούλιο στη συνεδρίαση της 28/5/2014. Οι ενδιάµεσες συνοπτικές ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις περιλαµβάνουν την Εταιρεία και τις θυγατρικές της (Όµιλος). Οι θυγατρικές εταιρίες οι οποίες περιλαµβάνονται στις ενδιάµεσες συνοπτικές ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις και τα ποσοστά συµµετοχής που κατέχει η µητρική εταιρεία είτε άµεσα είτε έµµεσα, παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα: % Συµµετοχής Επωνυµία Μέθοδος ενοποίησης Έδρα Minoan Italia S.p.A. Ολική Παλέρµο Ιταλίας 100% 100% Κρητική Φιλοξενία Α.Ε. * Ολική Ηράκλειο Κρήτης 100% Αθηνά Α.Β.Ε.Ε. * Ολική Ηράκλειο Κρήτης 100% * Εντός της χρήσης 2013 επήλθε πώληση της εταιρείας 2. Βάση κατάρτισης των ενδιάµεσων συνοπτικών οικονοµικών καταστάσεων 2.1 Σηµείωση συµµόρφωσης Οι ενδιάµεσες συνοπτικές οικονοµικές καταστάσεις έχουν συνταχθεί βάση του ιεθνούς Λογιστικού Προτύπου 34 «Ενδιάµεση Χρηµατοοικονοµική Πληροφόρηση». Οι ενδιάµεσες συνοπτικές οικονοµικές καταστάσεις δεν περιλαµβάνουν όλες τις πληροφορίες και σηµειώσεις που απαιτούνται στις ετήσιες οικονοµικές καταστάσεις και πρέπει να διαβάζονται σε συνάρτηση µε τις οικονοµικές καταστάσεις της 31 εκεµβρίου Τα ποσά των ενδιάµεσων συνοπτικών οικονοµικών καταστάσεων απεικονίζονται σε χιλιάδες, εκτός αν ρητά αναφέρεται διαφορετικά. Τυχόν αποκλίσεις σε επίπεδο δεκαδικού ψηφίου οφείλονται στη στρογγυλοποίηση των ποσών. 2.2 Χρήση εκτιµήσεων Η σύνταξη των ενδιάµεσων συνοπτικών οικονοµικών καταστάσεων, υποχρεώνει τη ιοίκηση να παίρνει αποφάσεις, να κάνει εκτιµήσεις και υποθέσεις που επηρεάζουν την εφαρµογή των πολιτικών, καθώς και των αναφερόµενων ποσών ενεργητικού, υποχρεώσεων, εσόδων και εξόδων. Τα πραγµατικά αποτελέσµατα µπορεί να διαφέρουν από τις 6

9 εκτιµήσεις. Οι εκτιµήσεις που πραγµατοποιεί η διοίκηση κατά την εφαρµογή των λογιστικών πολιτικών που έχουν σηµαντική επίδραση στις ενδιάµεσες συνοπτικές οικονοµικές καταστάσεις και οι εκτιµήσεις που ενέχουν κίνδυνο ενδεχόµενης προσαρµογής στην επόµενη χρήση δεν διαφέρουν από αυτές που εφαρµόστηκαν κατά τη σύνταξη των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων της 31/12/ Σηµαντικές λογιστικές πολιτικές Οι λογιστικές πολιτικές που εφαρµόστηκαν κατά τη σύνταξη των ενδιάµεσων συνοπτικών οικονοµικών καταστάσεων, της 31/3/2014, µε την εξαίρεση των παρακάτω µεταβολών / προσθηκών, είναι οι ίδιες µε αυτές που εφαρµόστηκαν κατά τη σύνταξη της Ετήσιας Οικονοµικής Έκθεσης της χρήσης 1/1 31/12/2013, η οποία έχει αναρτηθεί στην ηλεκτρονική διεύθυνση της Εταιρείας Πάγια και άυλα περιουσιακά στοιχεία Η εκτιµώµενη διάρκεια της ωφέλιµης ζωής, κατά κατηγορία παγίου, έχει ως εξής: έτη Ιδιόκτητα κτίρια 33 Πλοία 35 Ανταλλακτικά πλοίων 5 Λοιπός εξοπλισµός πλοίων 4,16 Μεταφορικά µέσα 6,66 Έπιπλα & Λοιπός εξοπλισµός 6,66 Ηλεκτρονικοί υπολογιστές & Λογισµικά προγράµµατα 4,16 Κινητή τηλεφωνία & µίνι φορητοί υπολογιστές (tablets) Νέα Πρότυπα, διερµηνείες και τροποποίηση υφιστάµενων προτύπων Οι τροποποιήσεις που παρατίθενται παρακάτω περιγράφουν τις σηµαντικότερες αλλαγές στα ΠΧΠ, βάσει των αποτελεσµάτων του προγράµµατος ετήσιων βελτιώσεων του Σ ΛΠ. Ο Όµιλος είναι στη διαδικασία της αξιολόγησης της επίδρασης από την εφαρµογή των τροποποιήσεων των προτύπων στις οικονοµικές καταστάσεις. Σε κάθε περίπτωση, εκτός εάν αναφέρεται διαφορετικά, ο Όµιλος εκτιµά ότι οι ακόλουθες τροποποιήσεις στις ενδιάµεσες συνοπτικές οικονοµικές καταστάσεις είτε δεν έχουν επίδραση είτε ότι η τυχόν επίδραση δεν είναι σηµαντική. Πρότυπα και ιερµηνείες υποχρεωτικά για την τρέχουσα οικονοµική χρήση ΛΠ 32 (Τροποποίηση) «Χρηµατοοικονοµικά Μέσα: Παρουσίαση» Αυτή η τροποποίηση στις οδηγίες εφαρµογής του ΛΠ 32 παρέχει διευκρινήσεις σχετικά µε κάποιες απαιτήσεις για τον συµψηφισµό χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων στην κατάσταση οικονοµικής θέσης. Οµάδα προτύπων σχετικά µε ενοποίηση και από κοινού συµφωνίες Το Σ ΛΠ δηµοσίευσε πέντε νέα πρότυπα σχετικά µε ενοποίηση και τις από κοινού συµφωνίες: ΠΧΑ 10, ΠΧΑ 11, ΠΧΑ 12, ΛΠ 27 (Τροποποίηση), ΛΠ 28 (Τροποποίηση). Οι κυριότεροι όροι των προτύπων είναι οι εξής: ΠΧΑ 10 «Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις» Το ΠΧΑ 10 αντικαθιστά στο σύνολό τους τις οδηγίες αναφορικά µε τον έλεγχο και την ενοποίηση, που παρέχονται στο ΛΠ 27 και στο SIC 12. Το νέο πρότυπο αλλάζει τον ορισµό του ελέγχου ως καθοριστικού παράγοντα προκειµένου να αποφασιστεί εάν µια οικονοµική οντότητα θα πρέπει να ενοποιείται. Το πρότυπο παρέχει εκτεταµένες διευκρινίσεις που υπαγορεύουν τους διαφορετικούς τρόπους κατά τους οποίους µία οικονοµική οντότητα (επενδυτής) µπορεί να ελέγχει µία άλλη οικονοµική οντότητα (επένδυση). Ο αναθεωρηµένος ορισµός του ελέγχου εστιάζει στην ανάγκη να υπάρχει ταυτόχρονα το δικαίωµα (η δυνατότητα να κατευθύνονται οι δραστηριότητες που επηρεάζουν σηµαντικά τις αποδόσεις) και οι µεταβλητές αποδόσεις (θετικές, αρνητικές ή και τα δύο) προκειµένου να υπάρχει έλεγχος. Τα νέο πρότυπο παρέχει επίσης διευκρινίσεις αναφορικά µε συµµετοχικά δικαιώµατα και δικαιώµατα άσκησης βέτο (protective rights), καθώς επίσης και αναφορικά µε σχέσεις πρακτόρευσης / πρακτορευοµένου. ΠΧΑ 11 «Από κοινού Συµφωνίες» Το ΠΧΑ 11 παρέχει µια πιο ρεαλιστική αντιµετώπιση των από κοινού συµφωνιών εστιάζοντας στα δικαιώµατα και τις υποχρεώσεις, παρά στη νοµική τους µορφή. Οι τύποι των συµφωνιών περιορίζονται σε δύο: από κοινού ελεγχόµενες δραστηριότητες και κοινοπραξίες. Η µέθοδος της αναλογικής ενοποίησης δεν είναι πλέον επιτρεπτή. Οι συµµετέχοντες σε κοινοπραξίες εφαρµόζουν υποχρεωτικά την ενοποίηση µε τη µέθοδο της καθαρής θέσης. Οι οικονοµικές οντότητες που συµµετέχουν σε από κοινού ελεγχόµενες δραστηριότητες εφαρµόζουν παρόµοιο λογιστικό χειρισµό µε αυτόν που εφαρµόζουν επί του παρόντος οι συµµετέχοντες σε από κοινού ελεγχόµενα περιουσιακά στοιχεία ή σε από κοινού ελεγχόµενες δραστηριότητες. Το πρότυπο παρέχει επίσης διευκρινίσεις σχετικά µε τους συµµετέχοντες σε από κοινού συµφωνίες, χωρίς να υπάρχει από κοινού έλεγχος. 7

10 ΠΧΑ 12 «Γνωστοποίηση συµµετοχής σε άλλες οικονοµικές οντότητες» Το ΠΧΑ 12 αναφέρεται στις απαιτούµενες γνωστοποιήσεις µιας οικονοµικής οντότητας, συµπεριλαµβανοµένων σηµαντικών κρίσεων και υποθέσεων, οι οποίες επιτρέπουν στους αναγνώστες των οικονοµικών καταστάσεων να αξιολογήσουν τη φύση, τους κινδύνους και τις οικονοµικές επιπτώσεις που σχετίζονται µε τη συµµετοχή της οικονοµικής οντότητας σε θυγατρικές, συγγενείς, από κοινού συµφωνίες και µη ενοποιούµενες οικονοµικές οντότητες (structured entities). Μία οικονοµική οντότητα έχει τη δυνατότητα να προβεί σε κάποιες ή όλες από τις παραπάνω γνωστοποιήσεις χωρίς να είναι υποχρεωµένη να εφαρµόσει το ΠΧΑ 12 στο σύνολό του, ή το ΠΧΑ 10 ή 11 ή τα τροποποιηµένα ΛΠ 27 ή 28. ΛΠ 27 (Τροποποίηση) «Ατοµικές Οικονοµικές Καταστάσεις» Το Πρότυπο αυτό δηµοσιεύθηκε ταυτόχρονα µε το ΠΧΑ 10 και σε συνδυασµό, τα δύο πρότυπα αντικαθιστούν το ΛΠ 27 «Ενοποιηµένες και Ατοµικές Οικονοµικές Καταστάσεις». Το τροποποιηµένο ΛΠ 27 ορίζει το λογιστικό χειρισµό και τις απαραίτητες γνωστοποιήσεις αναφορικά µε τις συµµετοχές σε θυγατρικές, κοινοπραξίες και συγγενείς όταν µία οικονοµική οντότητα ετοιµάζει ατοµικές οικονοµικές καταστάσεις. Παράλληλα, το Συµβούλιο µετέφερε στο ΛΠ 27 όρους του ΛΠ 28 «Επενδύσεις σε Συγγενείς επιχειρήσεις» και του ΛΠ 31 «Συµµετοχές σε Κοινοπραξίες» που αφορούν τις ατοµικές οικονοµικές καταστάσεις. ΛΠ 28 (Τροποποίηση) «Επενδύσεις σε Συγγενείς επιχειρήσεις και Κοινοπραξίες» Το ΛΠ 28 «Επενδύσεις σε Συγγενείς επιχειρήσεις και Κοινοπραξίες» αντικαθιστά το ΛΠ 28 «Επενδύσεις σε Συγγενείς επιχειρήσεις». Ο σκοπός αυτού του Προτύπου είναι να ορίσει τον λογιστικό χειρισµό αναφορικά µε τις επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις και να παραθέσει τις απαιτήσεις για την εφαρµογή της µεθόδου της καθαρής θέσης κατά τη λογιστική των επενδύσεων σε συγγενείς και κοινοπραξίες, όπως προκύπτει από τη δηµοσίευση του ΠΧΑ 11. ΠΧΑ 10, ΠΧΑ 11 και ΠΧΑ 12 (Τροποποίηση) «Ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις, από κοινού συµφωνίες και γνωστοποίηση συµµετοχής σε άλλες οικονοµικές οντότητες: Οδηγίες µετάβασης» H τροποποίηση στις οδηγίες µετάβασης των ΠΧΑ 10, 11 και 12 παρέχει διευκρινίσεις σχετικά µε τις οδηγίες µετάβασης στο ΠΧΑ 10 και περιορίζει τις απαιτήσεις για παροχή συγκριτικής πληροφόρησης στις γνωστοποιήσεις του ΠΧΑ 12 µόνο για την περίοδο που προηγείται άµεσα της πρώτης ετήσιας περιόδου κατά την οποία εφαρµόζεται το ΠΧΑ 12. Συγκριτική πληροφόρηση για γνωστοποιήσεις σχετικά µε συµµετοχές σε µη ενοποιούµενες οικονοµικές οντότητες (structured entities) δεν απαιτείται. ΠΧΑ 10, ΠΧΑ 12 και ΛΠ 27 (Τροποποίηση) «Εταιρείες Επενδύσεων» Η τροποποίηση του ΠΧΑ 10 ορίζει µία εταιρεία επενδύσεων και παρέχει µία εξαίρεση από την ενοποίηση. Πολλά επενδυτικά κεφάλαια και παρόµοιες εταιρείες που πληρούν τον ορισµό των εταιρειών επενδύσεων εξαιρούνται από την ενοποίηση των περισσότερων θυγατρικών τους, οι οποίες λογιστικοποιούνται ως επενδύσεις σε εύλογη αξία µέσω αποτελεσµάτων, παρόλο που ασκείται έλεγχος. Οι τροποποιήσεις στο ΠΧΑ 12 εισάγουν τις γνωστοποιήσεις που χρειάζεται να παρέχει µια εταιρεία επενδύσεων. ΛΠ 36 (Τροποποίηση) «Γνωστοποιήσεις ανακτήσιµης αξίας µη χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων» Αυτή η τροποποίηση απαιτεί: α) την γνωστοποίηση της ανακτήσιµης αξίας ενός περιουσιακού στοιχείου ή µονάδας δηµιουργίας ταµειακών ροών (Μ ΤΡ) όταν έχει αναγνωριστεί ή αναστραφεί µια ζηµιά αποµείωσης και β) λεπτοµερείς γνωστοποιήσεις σχετικά µε την επιµέτρηση της εύλογης αξίας µείον έξοδα πώλησης όταν έχει αναγνωριστεί ή αναστραφεί µια ζηµιά αποµείωσης. Επίσης, αφαιρεί την απαίτηση να γνωστοποιηθεί η ανακτήσιµη αξία όταν µία Μ ΤΡ περιέχει υπεραξία ή άυλα περιουσιακά στοιχεία µε απροσδιόριστη ωφέλιµη ζωή και δεν υπάρχει αποµείωση. ΛΠ 39 (Τροποποίηση) «Χρηµατοοικονοµικά µέσα: Αναγνώριση και επιµέτρηση» Αυτή η τροποποίηση επιτρέπει τη συνέχιση της λογιστικής αντιστάθµισης όταν ένα παράγωγο, το οποίο έχει οριστεί ως µέσο αντιστάθµισης, ανανεώνεται νοµικά (novated) προκειµένου να εκκαθαριστεί από έναν κεντρικό αντισυµβαλλόµενο ως αποτέλεσµα νόµων ή κανονισµών, εφόσον πληρούνται συγκεκριµένες συνθήκες. Πρότυπα και ιερµηνείες υποχρεωτικά για µεταγενέστερες περιόδους ΛΠ 19 Αναθεωρηµένο (Τροποποίηση) «Παροχές σε Εργαζοµένους» (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιουλίου 2014) Η περιορισµένου σκοπού τροποποίηση εφαρµόζεται σε εισφορές των εργαζοµένων ή τρίτων µερών στα προγράµµατα καθορισµένων παροχών και απλοποιούν την λογιστικοποίηση των εισφορών όταν είναι ανεξάρτητες του αριθµού των ετών που παρέχεται η εργασία, για παράδειγµα, εισφορές εργαζοµένων που υπολογίζονται βάση ενός σταθερού ποσοστού του µισθού. Η τροποποίηση δεν έχει υιοθετηθεί ακόµη από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ετήσιες Βελτιώσεις σε ΠΧΑ 2012 (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιουλίου 2014) Οι παρακάτω τροποποιήσεις περιγράφουν τις σηµαντικότερες αλλαγές που υπεισέρχονται σε εφτά ΠΧΑ ως επακόλουθο των αποτελεσµάτων του κύκλου του ετήσιου προγράµµατος βελτιώσεων του Σ ΛΠ. Οι τροποποιήσεις αυτές δεν έχουν υιοθετηθεί ακόµη από την Ευρωπαϊκή Ένωση. 8

11 ΠΧΑ 2 «Παροχές που εξαρτώνται από την αξία των µετοχών» Η τροποποίηση διευκρινίζει τον ορισµό της προϋπόθεσης κατοχύρωσης και ορίζει διακριτά τον όρο απόδοσης και τον όρο υπηρεσίας. ΠΧΑ 3 «Συνενώσεις επιχειρήσεων» Η τροποποίηση διευκρινίζει πως η υποχρέωση για ενδεχόµενο τίµηµα το οποίο πληροί τον ορισµό του χρηµατοοικονοµικού στοιχείου ταξινοµείται ως χρηµατοοικονοµική υποχρέωση ή ως στοιχείο της καθαρής θέσης βάση των ορισµών του ΛΠ 32 «Χρηµατοοικονοµικά µέσα: Παρουσίαση». Επίσης διευκρινίζει πως κάθε ενδεχόµενο τίµηµα, χρηµατοοικονοµικό και µη χρηµατοοικονοµικό, που δεν είναι στοιχείο της καθαρής θέσης επιµετράται στην εύλογη αξία µέσω των αποτελεσµάτων. ΠΧΑ 8 «Λειτουργικοί τοµείς» Η τροποποίηση απαιτεί τη γνωστοποίηση των εκτιµήσεων της διοίκησης όσον αφορά την συνάθροιση των λειτουργικών τοµέων. ΠΧΑ 13 «Επιµέτρηση εύλογης αξίας» Η τροποποίηση διευκρινίζει ότι το πρότυπο δεν αποκλείει τη δυνατότητα της επιµέτρησης βραχυπρόθεσµων απαιτήσεων και υποχρεώσεων στα ποσά των τιµολογίων σε περιπτώσεις όπου η επίπτωση της προεξόφλησης είναι ασήµαντη. ΛΠ 16 «Ενσώµατα πάγια» και ΛΠ 38 «Άυλα περιουσιακά στοιχεία» Και τα δύο πρότυπα τροποποιήθηκαν προκειµένου να διευκρινιστεί ο τρόπος µε τον οποίο αντιµετωπίζονται η προ αποσβέσεων λογιστική αξία του περιουσιακού στοιχείου και οι συσσωρευµένες αποσβέσεις όταν µια οικονοµική οντότητα ακολουθεί τη µέθοδο της αναπροσαρµογής. ΛΠ 24 «Γνωστοποιήσεις συνδεδεµένων µερών» Το πρότυπο τροποποιήθηκε προκειµένου να συµπεριλάβει ως συνδεδεµένο µέρος µία εταιρεία που παρέχει υπηρεσίες βασικού διοικητικού στελέχους στην οικονοµική οντότητα ή στην µητρική εταιρεία της οικονοµικής οντότητας. Ετήσιες Βελτιώσεις σε ΠΧΑ 2013 (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιουλίου 2014) Οι παρακάτω τροποποιήσεις περιγράφουν τις σηµαντικότερες αλλαγές που υπεισέρχονται σε τέσσερα ΠΧΑ ως επακόλουθο των αποτελεσµάτων του κύκλου του ετήσιου προγράµµατος βελτιώσεων του Σ ΛΠ. Οι τροποποιήσεις αυτές δεν έχουν υιοθετηθεί ακόµη από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΠΧΑ 3 «Συνενώσεις επιχειρήσεων» Η τροποποίηση διευκρινίζει πως το ΠΧΑ 3 δεν έχει εφαρµογή στην λογιστικοποίηση του σχηµατισµού οποιαδήποτε από κοινού δραστηριότητας βάση του ΠΧΑ 11 στις οικονοµικές καταστάσεις της ίδιας της από κοινού δραστηριότητας. ΠΧΑ 13 «Επιµέτρηση εύλογης αξίας» Η τροποποίηση διευκρινίζει πως η εξαίρεση που παρέχει το ΠΧΑ 13 για ένα χαρτοφυλάκιο χρηµατοοικονοµικών απαιτήσεων και υποχρεώσεων ( portfolio exception ) έχει εφαρµογή σε όλα τα συµβόλαια (συµπεριλαµβανοµένων των µη χρηµατοοικονοµικών συµβολαίων) εντός του πεδίου εφαρµογής του ΛΠ 39/ ΠΧΑ 9. ΛΠ 40 «Επενδύσεις σε ακίνητα» Το πρότυπο τροποποιήθηκε προκειµένου να διευκρινιστεί πως το ΛΠ 40 και το ΠΧΑ 3 δεν είναι αµοιβαίως αποκλειόµενα. ΠΧΑ 9 «Χρηµατοοικονοµικά µέσα» Το ΠΧΑ 9 αντικαθιστά µέρος του ΛΠ 39 που αφορά στην ταξινόµηση και επιµέτρηση των χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων και χρηµατοοικονοµικών υποχρεώσεων. Το Σ ΛΠ («Συµβούλιο ιεθνών Λογιστικών προτύπων») στις επόµενες φάσεις του έργου θα επεκτείνει το ΠΧΑ 9. Ο Όµιλος βρίσκεται στη διαδικασία εκτίµησης της επίδρασης του ΠΧΑ 9 στις οικονοµικές του καταστάσεις. Το ΠΧΑ 9 δεν µπορεί να εφαρµοστεί νωρίτερα από τον Όµιλο διότι δεν έχει υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΠΧΑ 9 «Χρηµατοοικονοµικά µέσα: Λογιστική αντιστάθµισης και τροποποιήσεις στο ΠΧΑ 9, ΠΧΑ 7 και ΛΠ 39» Το Σ ΛΠ (Συµβούλιο ιεθνών Λογιστικών Προτύπων) εξέδωσε το ΠΧΑ 9 Λογιστική Αντιστάθµισης, την τρίτη φάση στο έργο αντικατάστασης του ΛΠ 39, το οποίο καθιερώνει µία προσέγγιση της λογιστικής αντιστάθµισης βασιζόµενη σε αρχές και αντιµετωπίζει ασυνέπειες και αδυναµίες στο τρέχων µοντέλο του ΛΠ 39. Η δεύτερη τροποποίηση απαιτεί να αναγνωρίζονται στα λοιπά συνολικά εισοδήµατα οι αλλαγές στην εύλογη αξία µίας υποχρέωσης της οντότητας η οποία οφείλεται σε αλλαγές του πιστωτικού κινδύνου της ίδιας της οντότητας και η τρίτη τροποποίηση αφαιρεί την υποχρεωτική ηµεροµηνία εφαρµογής του ΠΧΑ 9. Οι τροποποιήσεις δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΠΧΑ 7 (Τροποποίηση) «Χρηµατοοικονοµικά Μέσα: Γνωστοποιήσεις» Η τροποποίηση απαιτεί επιπλέον γνωστοποιήσεις κατά την µετάβαση από το ΛΠ 39 στο ΠΧΑ 9. Η τροποποίηση δεν έχει υιοθετηθεί ακόµη από την Ευρωπαϊκή Ένωση. 9

12 Ε ΠΧΑ 21 «Εισφορές» (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου 2014) Αυτή η διερµηνεία ορίζει τον λογιστικό χειρισµό µιας υποχρέωσης πληρωµής εισφοράς που έχει επιβληθεί από τη κυβέρνηση και δεν είναι φόρος εισοδήµατος. Η διερµηνεία διευκρινίζει πως το δεσµευτικό γεγονός βάση του οποίου θα έπρεπε να σχηµατιστεί η υποχρέωση καταβολής εισφοράς (ένα από τα κριτήρια για την αναγνώριση υποχρέωσης σύµφωνα µε το ΛΠ 37) είναι η ενέργεια όπως περιγράφεται στη σχετική νοµοθεσία η οποία προκαλεί την πληρωµή της εισφοράς. Η διερµηνεία µπορεί να έχει ως αποτέλεσµα την αναγνώριση της υποχρέωσης αργότερα από ότι ισχύει σήµερα, ειδικότερα σε σχέση µε εισφορές οι οποίες επιβάλλονται ως αποτέλεσµα συνθηκών που ισχύουν σε µια συγκεκριµένη ηµεροµηνία. Η διερµηνεία δεν έχει υιοθετηθεί ακόµη από την Ευρωπαϊκή Ένωση. 4. ιαχείριση χρηµατοοικονοµικού κινδύνου Οι πολιτικές διαχείρισης χρηµατοοικονοµικού κινδύνου και διαχείρισης κεφαλαίου της Εταιρείας, είναι αυτές που αναλύονται στην Ετήσια Οικονοµική Έκθεση της χρήσης 1/1 31/12/ Εκτίµηση εύλογης αξίας Ο Όµιλος χρησιµοποιεί την παρακάτω ιεραρχία για τον καθορισµό και την γνωστοποίηση της εύλογης αξίας των χρηµατοοικονοµικών µέσων ανά τεχνική αποτίµησης: Επίπεδο 1: διαπραγµατεύσιµες (µη προσαρµοσµένες) τιµές σε ενεργές αγορές για όµοια περιουσιακά στοιχεία ή υποχρεώσεις. Επίπεδο 2: λοιπές τεχνικές για τις οποίες όλα τα δεδοµένα που έχουν σηµαντική επίδραση στην καταγεγραµµένη εύλογη αξία είναι ορατά, είτε άµεσα είτε έµµεσα. Επίπεδο 3: τεχνικές που χρησιµοποιούν δεδοµένα που έχουν σηµαντική επίδραση στην καταγεγραµµένη εύλογη αξία και δεν βασίζονται σε εµφανή δεδοµένα της αγοράς. Κατά την 31/3/2014 και 31/12/2013, ο Όµιλος και η Εταιρία κατείχαν τα παρακάτω χρηµατοοικονοµικά µέσα που αποτιµώνται στην εύλογη αξία: Ο Όµιλος Η Εταιρεία Επίπεδο 31/3/ /12/ /3/ /12/2013 Χρηµατοοικονοµικά στοιχεία ενεργητικού ιαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά στοιχεία Κατά την διάρκεια της περιόδου δεν υπήρξαν µεταφορές εντός και εκτός του επιπέδου 3 για την µέτρηση της εύλογης αξίας. Τα διαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά στοιχεία αφορούν κυρίως την επένδυση στην εταιρεία Χελλένικ Σήγουεϊς Α.Ν.Ε. Για την αποτίµηση της η ιοίκηση στηρίζεται σε µελέτη που συντάσσεται από ανεξάρτητο αναγνωρισµένο εκτιµητή ο οποίος λαµβάνει υπόψη και σταθµίζει όλες τις διαθέσιµες εκτιµητικές µεθόδους ώστε να καταλήξει στην εύλογη αξία της εν λόγω επένδυσης. Η εκτιµητική µέθοδος η οποία χρησιµοποιείται είναι η προεξόφληση µελλοντικών ταµειακών ροών (D.C.F.). Τέλος η ιοίκηση χρησιµοποιεί την εµπειρία της ώστε να ληφθούν υπόψη και άλλοι ποιοτικοί παράγοντες οι οποίοι, λόγω της φύσης του κλάδου και των ιδιαιτεροτήτων που χαρακτηρίζουν τη λειτουργία της συγκεκριµένης εταιρείας, θα πρέπει να συµπεριληφθούν έτσι ώστε η εύλογη αξία της να θεωρείται αξιόπιστη και αντικειµενική. Τα υπόλοιπα διαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά στοιχεία του επιπέδου 3 αφορούν επενδύσεις σε µερίδια και µετοχές δύο µη εισηγµένων συνεταιριστικών τραπεζών και µίας µη εισηγµένης εγχώριας εταιρείας, στα οποία ο Όµιλος κατέχει ποσοστό αµελητέο. Η αποτίµηση τους γίνεται µε βάση τις οικονοµικές τους καταστάσεις, οι οποίες απεικονίζουν τα περιουσιακά στοιχεία στην εύλογη αξία τους. Τέλος η εύλογη αξία των παρακάτω χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων αντικατοπτρίζεται από την λογιστική αξία τους: Εµπορικές και λοιπές απαιτήσεις Λοιπά κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Ταµειακά διαθέσιµα και ισοδύναµα (εκτός των τραπεζικών υπεραναλήψεων) Εµπορικές και λοιπές υποχρεώσεις Τα ακόλουθα στοιχεία ενεργητικού και υποχρεώσεων της οµάδας κατεχόµενα προς πώληση: - Ταµειακά διαθέσιµα και ισοδύναµα - Λοιπά κυκλοφορούντα στοιχεία ενεργητικού - Προµηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις - Λοιπές βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις 10

13 6. Έσοδα πωλήσεων Ο Όµιλος Η Εταιρεία 31/3/ /3/ /3/ /3/2013 Έσοδα από θαλάσσιες & ακτοπλοϊκές µεταφορές ναυλώσεις πρακτορεύσεις Έσοδα από εµπορική εκµετάλλευση λοιπά έσοδα Κόστος πωληθέντων Σύνολα Ο Όµιλος Η Εταιρεία 31/3/ /3/ /3/ /3/2013 Κόστος µισθοδοσίας Καύσιµα λιπαντικά τρόφιµα ποτά εµπορεύµατα καταστηµάτων Έξοδα λιµένων συντηρήσεις αναλώσιµα Κόστος ναύλωσης πλοίων Λοιπά έξοδα καθαρές αποσβέσεις Φόρος εισοδήµατος Σύνολα Ο Όµιλος Η Εταιρεία 31/3/ /3/ /3/ /3/2013 Εκτίµηση αναλογούντος φόρου εισοδήµατος περιόδου Αναβαλλόµενοι φόροι Σύνολα Αποτελέσµατα ανά µετοχή Ο Όµιλος Η Εταιρεία 31/3/ /3/ /3/ /3/2013 (Ζηµίες) περιόδου που αναλογούν στους µετόχους της µητρικής εταιρείας Σταθµισµένος αριθµός µετοχών Βασικές & προσαρµοσµένες (ζηµίες) περιόδου ανά µετοχή (σε ) -0,0398-0,0815-0,0512-0, Ενσώµατα και άυλα περιουσιακά στοιχεία Γήπεδα - Οικόπεδα Κτίρια Ο Όµιλος Μεταφορικά µέσα Πλοία Ανταλλακτικά Λοιπός εξοπλισµός πλοίων Έπιπλα Η/Υ Λοιπός εξοπλισµός Κινητή τηλεφωνία και Tablets Λογισµικά προγράµµατα Σύνολα Αξία κτήσης 1/1/ Αγορές προσθήκες 1/1 31/12/ Μείον / (πλέον) : Πωλήσεις µεταφορές αποσύρσεις 1/1 31/12/ Μείον: Αποµείωση αξίας Αξία κτήσης την 31/12/ Αξία κτήσης 1/1/ Αγορές προσθήκες 1/1 31/3/ Μείον / (πλέον) : Πωλήσεις µεταφορές αποσύρσεις 1/1 31/3/ Αξία κτήσης την 31/3/

14 Υπόλοιπο αποσβέσεων 1/1/ Αποσβέσεις 1/1 31/12/ Μείον / (πλέον) :Αποσβέσεις πωληθέντων µεταφερθέντων αποσυρθέντων πάγιων 1/1 31/12/ Σύνολο αποσβέσεων 31/12/ Υπόλοιπο αποσβέσεων 1/1/ Αποσβέσεις 1/1 31/3/ Μείον / (πλέον) :Αποσβέσεις πωληθέντων µεταφερθέντων αποσυρθέντων πάγιων 1/1 31/3/ Σύνολο αποσβέσεων 31/3/ Αναπόσβεστο υπόλοιπο Κατά την 1/1/ Κατά την 31/12/ Κατά την 31/3/ Η Εταιρεία Γήπεδα - Οικόπεδα Κτίρια Μεταφορικά µέσα Πλοία Ανταλλακτικά Λοιπός εξοπλισµός πλοίων Έπιπλα Η/Υ Λοιπός εξοπλισµός Κινητή τηλεφωνία και Tablets Λογισµικά προγράµµατα Σύνολα Αξία κτήσης 1/1/ Αγορές προσθήκες 1/1 31/12/ Μείον / (πλέον) : Πωλήσεις µεταφορές αποσύρσεις 1/1 31/12/ Μείον: Αποµείωση αξίας Αξία κτήσης την 31/12/ Αξία κτήσης 1/1/ Αγορές προσθήκες 1/1 31/3/ Μείον / (πλέον) : Πωλήσεις µεταφορές αποσύρσεις 1/1 31/3/ Αξία κτήσης την 31/3/ Υπόλοιπο αποσβέσεων 1/1/ Αποσβέσεις 1/1 31/12/ Μείον / (πλέον) :Αποσβέσεις πωληθέντων µεταφερθέντων αποσυρθέντων πάγιων 1/1 31/12/ Σύνολο αποσβέσεων 31/12/ Υπόλοιπο αποσβέσεων 1/1/ Αποσβέσεις 1/1 31/3/ Μείον / (πλέον) :Αποσβέσεις πωληθέντων µεταφερθέντων αποσυρθέντων πάγιων 1/1 31/3/ Σύνολο αποσβέσεων 31/3/ Αναπόσβεστο υπόλοιπο Κατά την 1/1/ Κατά την 31/12/ Κατά την 31/3/

15 11. Επενδύσεις σε ακίνητα Η κίνηση των επενδύσεων σε ακίνητα παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα: Ο Όµιλος Γήπεδα - Οικόπεδα Κτίρια Σύνολο Γήπεδα - Οικόπεδα Η Εταιρεία Κτίρια Σύνολο Αξία κτήσης 1/1/ Μείον : Πωλήσεις 1/1 31/12/ Αξία κτήσης την 31/12/ Αξία κτήσης 1/1/ Αξία κτήσης την 31/3/ Υπόλοιπο αποσβέσεων 1/1/ Αποσβέσεις 1/1 31/12/ Μείον : Αποσβέσεις πωληθέντων 1/1 31/12/ Σύνολο αποσβέσεων 31/12/ Υπόλοιπο αποσβέσεων 1/1/ Αποσβέσεις 1/1 31/3/ Σύνολο αποσβέσεων 31/3/ Αναπόσβεστο υπόλοιπο Κατά την 1/1/ Κατά την 31/12/ Κατά την 31/3/ Επενδύσεις σε θυγατρικές εταιρείες Οι επενδύσεις σε θυγατρικές εταιρίες είναι οι παρακάτω: εταιρεία Αξία συµµετοχής 31/3/ /12/2013 Minoan Italia S.p.Α Σύνολα ιαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία Τα διαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία αφορούν κυρίως την αξία της επένδυσης της Εταιρείας στην µη εισηγµένη εταιρεία Χελλένικ Σήγουεϊς Α.Ν.Ε. Το ποσοστό που κατέχει η Εταιρεία στην εν λόγω επιχείρηση ανέρχεται 33,35%. Οι λόγοι για τους οποίους η Εταιρεία τεκµηριώνει, ότι δεν ασκεί ουσιώδη επιρροή στη διαχείριση / οικονοµική πολιτική της εν λόγω επιχείρησης περιγράφονται αναλυτικά στην Ετήσια Οικονοµική Έκθεση του 2013 και δεν έχουν µεταβληθεί στην τρέχουσα περίοδο. Ως εκ τούτου η Εταιρεία θεωρεί ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις που απαιτούνται σύµφωνα µε το ΛΠ 28 για να χαρακτηριστεί η εταιρεία ως συγγενής και συνεπώς η εν λόγω επένδυση αποτιµάται σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο ΛΠ Ταµειακά διαθέσιµα και ισοδύναµα Ο Όµιλος Η Εταιρεία 31/3/ /12/ /3/ /12/2013 Ταµείο Καταθέσεις όψεως & προθεσµίας Σύνολα Μετοχικό κεφάλαιο (τα ποσά της σηµείωσης 15 είναι εκφρασµένα σε ) Το µετοχικό κεφάλαιο της µητρικής εταιρείας διαιρείται σε κοινές ονοµαστικές µετοχές, ονοµαστικής αξίας 2,25. 13

16 Οι κάτοχοι κοινών ονοµαστικών µετοχών δικαιούνται µερίσµατος όταν αυτό αποφασίζεται να διανεµηθεί από την Τακτική Γενική Συνέλευση και έχουν δικαίωµα µιας ψήφου, για κάθε µετοχή που κατέχουν, στις Γενικές Συνελεύσεις των Μετόχων της Εταιρίας. Στις 31/1/2014 σε Έκτακτη Γενική Συνέλευση των µετόχων της Εταιρείας αποφασίστηκε το µετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας να αυξηθεί µέχρι του ποσού των ,50 µε την καταβολή µετρητών και µε την έκδοση και διάθεση έως νέων, κοινών, άυλων, ονοµαστικών µετά ψήφου µετοχών, ονοµαστικής αξίας 2,25 έκαστη και µε τιµή διάθεσης 2,25 έκαστη, υπέρ των παλαιών µετόχων µε αναλογία 23 νέες µετοχές για κάθε 158 παλαιές µετοχές. Tα κεφάλαια που θα προέλθουν από την παρούσα αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου, αφαιρουµένων των δαπανών της παρούσας έκδοσης, θα διατεθούν µέχρι του ποσού της κάλυψης και µέχρι 31/12/2014, για την πληρωµή κατά προτεραιότητα ενδοοµιλικών απαιτητών υποχρεώσεων και συγκεκριµένα προς τις εταιρείες GRIMALDI COMPAGNIA DI NAVIGAZIONE S.p.A. και ATLANTICA DI NAVIGAZIONE S.p.A. ή / και υποχρεώσεων της Εταιρείας προς τρίτα µέρη. Η κάλυψη της εν λόγω αύξησης υπήρξε πλήρης (ποσοστό 100%) και ολοκληρώθηκε εντός του Μαρτίου του Το.Σ. της Εταιρείας κατά την συνεδρίασή του την 17/3/2014 πιστοποίησε την πλήρη κάλυψη της αύξησης και την καταβολή του νέου κεφαλαίου των ,50. Έτσι, το νέο συνολικό µετοχικό κεφάλαιο της Εταιρίας διαµορφώθηκε σε ,50, διαιρούµενο σε κοινές ονοµαστικές µετοχές, ονοµαστικής αξίας 2,25 έκαστη. Επιπρόσθετα τα έξοδα της εν λόγω αύξησης µετοχικού κεφαλαίου έως την 31/3/2014 ανήλθαν σε ,63 και εµφανίζονται µειωτικά του συνόλου των ιδίων κεφαλαίων σύµφωνα µε τα οριζόµενα από τα πρότυπα. Ο υπολογισµός του σταθµισµένου αριθµού µετοχών κατά την 31/3/2014 παρουσιάζεται παρακάτω: Σταθµισµένος αριθµός µετοχών Περίοδος Ηµέρες Στάθµιση Αριθµός µετοχών 1/1/ /3/ , /3/ /3/ , , Μακροπρόθεσµες τραπεζικές υποχρεώσεις Το οµολογιακό δάνειο της µητρικής εταιρείας έχει συναφθεί σε ευρώ και επιβαρύνεται µε κυµαινόµενο επιτόκιο (euribor), πλέον περιθωρίου κέρδους τραπέζης. Η αποπληρωµή του προβλέπεται µέχρι το Ωστόσο προγενέστερη µερική ή ολοσχερής εξόφληση είναι επιτρεπτή. Το οµολογιακό δάνειο της µητρικής εταιρείας που εµφανίζεται στις οικονοµικές καταστάσεις αναλύεται ως εξής: Μέσα πραγµατικά επιτόκια 3µ /3/2014 Μέσα πραγµατικά επιτόκια 3µ /3/2013 Οµολογιακό δάνειο ιαχειρίστρια Τράπεζα Εθνική 2,48% ,43% Μείον: Αναπόσβεστο κόστος αναδιοργάνωσης δανείων Υπόλοιπο ανείων Μείον: άνεια Βραχυπρόθεσµο µέρος άνεια Μακροπρόθεσµο µέρος Η εξέλιξη πληρωµών του οµολογιακού δανείου κατά την 31/3/2014 έχει ως εξής : εντός του επόµενου έτους έτη έτη έτη και άνω Σύνολα Για την εξασφάλιση του παραπάνω οµολογιακού δανείου, έχουν εγγραφεί ναυτικές υποθήκες σε όλα τα πλοία του Οµίλου ποσού Επιπλέον έχουν ενεχυριαστεί οι µετοχές της θυγατρικής Minoan Italia S.p.Α. για ποσό Λειτουργικοί τοµείς Ο Όµιλος δραστηριοποιείται κυρίως στον κλάδο της επιβατηγού ναυτιλίας και η γεωγραφική κατάτµηση γίνεται µε βάση την εκµετάλλευση των πλοίων της µητρικής που έχουν δροµολογηθεί στη γραµµή Κρήτη Πειραιά (Ελλάδα) και στις γραµµές Ελλάδας Ιταλίας (Αδριατική). Η Εταιρεία λόγω της φύσης των επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων της παρουσιάζει εποχικότητα, στους ναύλους που προέρχονται από τη µεταφορά των επιβατών, κατά συνέπεια και στα έσοδα από τις πωλήσεις επί των πλοίων (εστιατόρια bars, καταστήµατα κ.λ.π.), καθώς και στους ναύλους από τη µεταφορά των ιδιωτικής χρήσης αυτοκινήτων. Αντίθετα οι ναύλοι που προέρχονται από τη µεταφορά των φορτηγών αυτοκινήτων δεν παρουσιάζουν εποχικότητα. Τέλος, τα έσοδα από ναυλώσεις πλοίων έχουν περιληφθεί στα µη κατανεµηµένα στοιχεία. 14

17 Ο Όµιλος Γραµµές Γραµµές Μη κατανεµηµένα 1/1 31/3/2014 Ελλάδας Αδριατικής στοιχεία Σύνολα Έσοδα πωλήσεων Μικτά Κέρδη / (ζηµίες) Κέρδη / (ζηµίες) προ φόρων, χρηµατοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσµάτων και καθαρών αποσβέσεων Συνολικές αποσβέσεις (Ζηµίες) προ φόρων, χρηµατοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσµάτων Χρηµατοοικονοµικά έσοδα Χρηµατοοικονοµικά έξοδα (Ζηµίες) περιόδου προ φόρων Φόροι εισοδήµατος (Ζηµίες) µετά από φόρους /3/2014 Σύνολο ενεργητικού Σύνολο υποχρεώσεων Κεφαλαιουχικές δαπάνες Ο Όµιλος Γραµµές Γραµµές Μη κατανεµηµένα 1/1 31/3/2013 Ελλάδας Αδριατικής στοιχεία Σύνολα Έσοδα πωλήσεων Μικτά Κέρδη / (ζηµίες) Κέρδη / (ζηµίες) προ φόρων, χρηµατοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσµάτων και καθαρών αποσβέσεων Συνολικές αποσβέσεις (Ζηµίες) προ φόρων, χρηµατοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσµάτων Χρηµατοοικονοµικά έσοδα Χρηµατοοικονοµικά έξοδα (Ζηµίες) περιόδου προ φόρων Φόροι εισοδήµατος (Ζηµίες) περιόδου µετά από φόρους /12/2013 Σύνολο ενεργητικού Σύνολο υποχρεώσεων Κεφαλαιουχικές δαπάνες Τα λοιπά µη κατανεµηµένα στοιχεία, τα οποία παρακολουθούνται στο σύνολό τους από τη ιοίκηση της Εταιρείας, αναλύονται ως εξής : Tο σύνολο «Κέρδη / (ζηµίες) προ φόρων, χρηµατοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσµάτων και συνολικών αποσβέσεων» αφορά κυρίως λοιπά έξοδα λειτουργίας διοίκησης και διάθεσης τα οποία δεν µπορούν να επιµεριστούν εύλογα. Το σύνολο «Χρηµατοοικονοµικά έξοδα» αφορούν τόκους πλοίων που έχουν ναυλωθεί σε τρίτους και έξοδα δανείων που δεν συνδέονται µε συγκεκριµένα πλοία. Το «Σύνολο ενεργητικού» αφορά όλα τα στοιχεία ενεργητικού, εκτός από την αξία των πλοίων τα οποία δραστηριοποιούνται στις γραµµές Ελλάδας και Αδριατικής. Το «Σύνολο υποχρεώσεων» αφορά όλες τις υποχρεώσεις, εκτός από τα δάνεια που συνδέονται µε συγκεκριµένα πλοία που δραστηριοποιούνται στις γραµµές Ελλάδας και Αδριατικής καθώς και υποχρεώσεις προς την υπερκείµενη µητρική και θυγατρική της υπερκείµενης µητρικής που σχετίζονται µε την ναύλωση των πλοίων. 18. Συναλλαγές συνδεδεµένων µερών Η πλειοψηφία των µετοχών της Εταιρείας κατέχεται από το 2008, από την εταιρεία GRIMALDI COMPAGNIA DI NAVIGAZIONE S.p.A. µε έδρα το Παλέρµο της Ιταλίας η οποία κατέστη υπερκείµενη µητρική εταιρεία που ασκεί έλεγχο στην Εταιρεία και τον Όµιλο. Τα συνδεδεµένα µέρη είναι ο όµιλος της υπερκείµενης µητρικής εταιρείας, τα µέλη.σ. και ιοίκησης της Εταιρείας, και των θυγατρικών του Οµίλου, καθώς και τα οικονοµικά εξαρτώµενα µέλη, σύζυγοι και συγγενείς πρώτου βαθµού αυτών, καθώς επίσης και οι συγγενείς εταιρίες. Στους παρακάτω πίνακες, παρουσιάζονται τα υπόλοιπα των απαιτήσεων και υποχρεώσεων µεταξύ των συνδεδεµένων µερών κατά την 31/3/2014 και 31/12/2013 καθώς και το σύνολο των αγορών (λήψη υπηρεσιών) και πωλήσεων (παροχή υπηρεσιών) κατά τη διάρκεια των περιόδων 1/1 31/3/2014 και 1/1 31/3/

18 18.1 Όµιλος υπερκείµενης µητρικής εταιρείας 31/3/2014 H Εταιρεία O Όµιλος Μινωικές Γραµµές Α.Ν.Ε. Minoan Italia S.p.Α. Grimaldi Grimaldi εταιρεία Atlantica di Compagnia di Finnlines Compagnia di Navigazione Σύνολα Navigazione Plc Navigazione S.p.Α. S.p.Α. * S.p.Α. Σύνολα απαίτηση από υποχρέωση σε * Περιλαµβάνεται η Grimaldi Tours 31/12/2013 εταιρεία Grimaldi Compagnia di Navigazione S.p.Α. * Μινωικές Γραµµές Α.Ν.Ε. Atlantica di Navigazione S.p.a Finnlines Plc H Εταιρεία Σύνολα O Όµιλος Σύνολα απαίτηση από υποχρέωση σε * Περιλαµβάνεται η Grimaldi Tours Στο ποσό της υποχρέωσης στην εταιρεία Atlantica di Navigazione S.p.Α. κατά την 31/12/2013 περιλαµβάνεται ποσό που αφορά προκαταβολή για πώληση πλοίου η οποία ακυρώθηκε. 1/1 31/3/2014 H Εταιρεία O Όµιλος Μινωικές Γραµµές Α.Ν.Ε. Minoan Italia S.p.Α. Grimaldi Grimaldi εταιρεία Atlantica di Compagnia di Compagnia di Navigazione Σύνολα Navigazione Navigazione S.p.Α. S.p.Α. * S.p.Α. Σύνολα Κόστος ναύλωσης πλοίων Κόστος µισθοδοσίας ναυτικών ναυλωµένων πλοίων Αναλογία 50% αποτελέσµατος από εµπορική εκµετάλλευση ναυλωµένων πλοίων 390 Επίρριψη κόστους µισθοδοσίας ναυτικών υπό ναύλωση ιδιόκτητων πλοίων 92 ιάφορα έξοδα Σύνολα Έσοδα από ναυλώσεις πλοίων Έσοδα από επίρριψη κόστους µισθοδοσίας και ενδιαίτησης ναυτικών ναυλωµένων πλοίων 104 Λοιπά έσοδα από παροχή υπηρεσιών Λοιπά έσοδα Σύνολα * Περιλαµβάνεται η Grimaldi Tours 1/1 31/3/2013 H Εταιρεία O Όµιλος Μινωικές Γραµµές Α.Ν.Ε. Minoan Italia S.p.Α. Grimaldi Grimaldi εταιρεία Compagnia Atlantica di Compagnia di Σύνολα di Navigazione Σύνολα Navigazione Navigazione S.p.a S.p.Α. S.p.Α. * Κόστος ναύλωσης πλοίων Κόστος µισθοδοσίας ναυτικών ναυλωµένων πλοίων Κόστος καυσίµων ναυλωµένων πλοίων Αναλογία 50% αποτελέσµατος από εµπορική εκµετάλλευση ναυλωµένων πλοίων 209 ιάφορα έξοδα Σύνολα

19 Έσοδα από ναυλώσεις πλοίων Έσοδα από πώληση καυσίµων ναυλωµένων πλοίων Έσοδα από επίρριψη κόστους µισθοδοσίας και ενδιαίτησης ναυτικών ναυλωµένων πλοίων 106 Λοιπά έσοδα από παροχή υπηρεσιών Λοιπά έσοδα Σύνολα * Περιλαµβάνεται η Grimaldi Tours 18.2 Θυγατρικές εταιρείες 31/3/2014 εταιρεία Minoan Italia S.p.Α. Σύνολα Μινωικές Γραµµές Α.Ν.Ε. (υποχρέωση σε) /12/2013 εταιρεία Minoan Italia S.p.Α. Σύνολα Μινωικές Γραµµές Α.Ν.Ε. (απαίτηση από) /1 31/3/2014 εταιρεία Σύνολα Σύνολα 1/1 31/3/2013 εταιρεία Κρητική Φιλοξενία Α.Ε. * Σύνολα Μινωικές Γραµµές Α.Ν.Ε. Έσοδα από µισθώµατα -1-1 Σύνολα -1-1 * Εντός της χρήσης 2013 επήλθε πώληση της εταιρείας Οι παραπάνω συναλλαγές (σηµ.18.1και 18.2) τιµολογούνται µε τους συνήθεις όρους της αγοράς Μέλη ιοικητικού Συµβουλίου και διευθυντικά στελέχη Οι παροχές προς τα µέλη του ιοικητικού Συµβουλίου και τα διευθυντικά στελέχη συνίστανται µόνο σε βραχυπρόθεσµες παροχές και εµφανίζονται παρακάτω: 31/3/ /3/2013 Εκτελεστικά µέλη.σ Μη εκτελεστικά µέλη.σ ιευθυντικά στελέχη Σύνολα Από τις παραπάνω αµοιβές που επιβάρυναν τα αποτελέσµατα της τρέχουσας περιόδου, παρέµεινε κατά την 31/3/2014 και 31/3/2013 ανεξόφλητο ποσό 61 και 60 αντίστοιχα. Επιπρόσθετα κατά την 31/3/2014 και 31/3/2013, η Εταιρεία είχε απαίτηση από µέλος του.σ. που προέρχεται από εµπορική συνεργασία ποσού 23 και 71 αντίστοιχα. Τέλος οι συναλλαγές µε συγγενικά πρόσωπα της ιοίκησης και των διευθυντικών στελεχών κατά την τρέχουσα περίοδο ανήλθαν σε 38 ενώ για τις συναλλαγές αυτές κατά την 31/3/2014 παρέµεινε ανεξόφλητο ποσό 9. Η φύση των εν λόγω συναλλαγών ήταν κυρίως εργασιακή (µισθοδοσίες) και από εµπορική συνεργασία (αµοιβές για λήψη υπηρεσιών και αγαθών). 19. Ενδεχόµενες υποχρεώσεις εν επήλθαν µεταβολές στις ενδεχόµενες υποχρεώσεις της Εταιρείας και του Οµίλου, όπως αυτές αναφέρονται στην Ετήσια Οικονοµική Έκθεση της χρήσης 1/1 31/12/2013. Οι ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις των εταιρειών που περιλαµβάνονται στις ενδιάµεσες συνοπτικές οικονοµικές καταστάσεις, παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα: Ανέλεγκτες χρήσεις Επωνυµία Μινωικές Γραµµές Α.Ν.Ε Minoan Italia S.p.A Η Εταιρεία δεν έχει ελεγχθεί από τις αρµόδιες φορολογικές αρχές για τις χρήσεις 2006 έως και Αντίστοιχα η ιταλική θυγατρική Minoan Italia S.p.A. δεν έχει ελεγχθεί φορολογικά από τις αρµόδιες φορολογικές αρχές για τις 17