ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ Δηθόλα ηνπξηζηηθνύ πξννξηζκνύ ( πξία)

Transcript

1 ΑΝΧΣΑΣΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΚΡΖΣΖ ΥΟΛΖ ΓΗΟΗΚΖΖ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ ΣΜΖΜΑ ΣΟΤΡΗΣΗΚΧΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ Δηθόλα ηνπξηζηηθνύ πξννξηζκνύ ( πξία) ΠΟΤΓΑΣΔ: ALHAJ ALI SAMEH Α.Μ ΑΜΟΛΖ ΔΗΡΖΝΖ A.M ΔΠΗΒΛΔΠΧΝ ΚΑΘΖΓΖΣΖ: ΑΠΛΑΓΑ ΓΔΧΡΓΗΟ ΖΡΑΚΛΔΗΟ

2 ΚΟΠΟ ηφρνο ηεο παξνχζαο εξγαζίαο είλαη λα καο θάλεη λα θαηαλνήζνπκε πνηα είλαη ε εηθφλα πνπ έρεη νη Έιιελεο γηα ηελ πξία, είλαη θαιή ή θαθή; Πνηα ρψξα είλαη απηή; Ση είδνο ηνπξηζκνχ κπνξεί λα έρεη; Βίλαη αζθαιήο ή φρη; Πνηα είλαη ε εηθφλα πνπ παίξλνπλ απφ κέζα καδηθήο ελεκέξσζεο ηεο ρψξαο ηνπο ή απφ άιιεο ρψξεο;είλαη αιεζηλή ή φρη; ζηε λα γίλεη θαηαλνεηφ, πνηα είλαη εθείλα ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξντφληνο πνπ ζα έπξεπε λα αλακνξθψζνπκε, λα βειηηψζνπκε ή λα αλαδείμνπκε θαη πνηεο νη θαηαιιειφηεξεο ζηξαηεγηθέο θαη κεραληζκνί γηα ηε ζσζηή θαη απνηειεζκαηηθή αλάδεημε θαη πξνψζεζε ηνπ,ηη αληηιακβάλνληαη νη Έιιελεο αθνχγνληαο ηε ιέμε ΤΡΕΏ. Μέζα απ απηή ηελ έξεπλα ζα επηρεηξήζνπκε λα εληνπίζνπκε ηηο αλάγθεο ησλ ηνπξηζηψλ - πειαηψλ θαη βάζεη απηψλ λα αλαδεηήζνπκε ζηε ζπλέρεηα εθείλα ηα εξεζίζκαηα πνπ ζα ηνπο νδεγνχζαλ ζηελ απφθαζε λα επηζθεθηνχλ ηε ρψξα, αθεηέξνπ θαη λα γίλνπλ επαλαιακβαλφκελνη επηζθέπηεο ηεο. 2

3 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΚΟΠΟ....2 ΠΒΡΕΒΥΟΜΒΝΏ ΔΗΑΓΧΓΖ ΑΝΣΗΛΖΠΣΖ ΔΗΚΟΝΑ ΣΟΤΡΗΣΗΚΟΤ ΠΡΟΟΡΗΜΟΤ ΟΡΕΜΟΕ ΚΏΕ ΏΞΕΏ ΠΏΡΏΓΟΝΣΒ ΠΟΤ ΒΠΔΡΒΏΓΟΤΝ ΣΟΝ ΥΔΜΏΣΕΜΟ ΣΔ ΒΕΚΟΝΏ ΣΟΤΡΕΣΕΚΟΤ ΠΡΟΟΡΕΜΟΤ Πεγέο Πιεξνθφξεζεο Πξνζσπηθνί Παξάγνληεο ΤΡΗΑ ΥΡΔΕΜΒ ΠΛΔΡΟΦΟΡΕΒ ΒΚΣΏΔ ΠΟΛΕΣΒΤΜΏ ΠΛΔΘΤΜΟ ΘΡΒΚΒΕΏ ΜΒΔ ΘΒΡΜΟΚΡΏΕΏ ΓΛΩΏ ΝΟΜΕΜΏ ΔΛΒΚΣΡΕΚΔ ΒΝΒΡΓΒΕΏ Δ ΜΏΓΒΤΣΕΚΔ ΤΡΕΏ Δ ΕΣΟΡΕΏ ΣΔ ΤΡΕΏ ΓΒΝΕΚΒ ΠΛΔΡΟΦΟΡΕ ΓΕΏ ΣΔΝ ΤΡΕΏ ΓΒΩΓΡΏΦΕΏ ΜΟΡΦΟΛΟΓΕΏ ΚΛΕΜΏ ΠΟΣΏΜΟΕ 20 3

4 ΑΔΜΟΓΡΏΦΕΏ ΟΕΚΟΝΟΜΕΏ ΓΒΩΡΓΕΏ ΐΕΟΜΔΥΏΝΕΏ ΜΒΣΏΦΟΡΒ ΠΟΛΕΣΕΜΟ ΣΟΤΡΕΜΟ Οη ΖΜΑΝΣΗΚΔ ΣΟΠΟΘΔΗΔ ΣΖΝ ΤΡΗΑ ΠΟΛΒΕ ΏΚΡΟΠΟΛΒ ΣΔ ΤΡΕΏ ΤΡΕΏΚΔ ΚΟΤΓΕΝΏ Μέζνδνη παξαζθεπήο πξηαθψλ πηάησλ Παξάδνζε θαη ενξηαζκνί ΔΡΔΤΝΖΣΗΚΟ ΥΔΓΗΟ ΑΤΚΟΛΕΒ ΚΏΣΏ ΣΔΝ ΒΡΒΤΝΏ ΥΒΑΕΏΜΟ ΒΡΩΣΔΜΏΣΟΛΟΓΕΟΤ ΏΝΏΛΤΔ ΏΠΟΣΒΛΒΜΏΣΩΝ ΑΔΜΟΓΡΏΦΕΚΔ ΣΏΤΣΟΣΔΣΏ ΣΔ ΒΡΒΤΝΏ πλνιηθή Ώλάιπζε Ώπνηειεζκάησλ ζηελ πξψηε Πεξίπησζε (άηνκα πνπ έρνπλ επηζθεθηεί ηελ πξία) πλνιηθή αλάιπζε απνηειεζκάησλ ζηελ δεχηεξε πεξίπησζε (πνπ δελ έρνπλ επηζθεθηεί ηελ πξία) ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ

5 1. ΔΗΑΓΧΓΖ Ωο κηα απφ ηηο κεγαιχηεξεο βηνκεραλίεο ηνπ θφζκνπ, ν ηνπξηζκφο ζρεηίδεηαη κε πνιινχο απφ ηνπο θχξηνπο ηνκείο ηεο παγθφζκηαο νηθνλνκίαο. Βίλαη δχζθνιν λα δψζνπκε έλαλ απιφ νξηζκφ γηα έλα θαηλφκελν, πνπ είλαη ηφζν ζηελά ζπλπθαζκέλν κε ηε δσή, νηθνλνκηθά, θνηλσληθά, πνιηηηζηηθά θαη πεξηβαιινληηθά θαη ην νπνίν ζηεξίδεηαη ζε πξσηνγελή, δεπηεξνγελή θαη ηξηηνγελή ζηνηρεία ηεο παξαγσγήο θαη ηεο παξνρήο ππεξεζηψλ. Αελ ππάξρεη θαλέλαο απνδεθηφο νξηζκφο πνπ λα πξνζδηνξίδεη γηα ην πνηα ζηνηρεία ζπλζέηνπλ ηελ ηνπξηζηηθή βηνκεραλία. Ο νπνηνζδήπνηε νξηζκφο ξηζθάξεη είηε λα ππεξηηκήζεη είηε λα ππνηηκήζεη ηελ νηθνλνκηθή ηνπ δξαζηεξηφηεηα. ηελ απινχζηεξε ηεο κνξθή, ε βηνκεραλία απηή κεηαθέξεη ηνπο αλζξψπνπο απφ ην ζπίηη ηνπο θάπνπ αιινχ, θαη ηνπο πξνζθέξεη θαηάιπκα θαη θαγεηφ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο απνπζίαο ηνπο. Ώπηφ φκσο απνηειεί ππεξαπινχζηεπζε ηνπ φξνπ. Γηα παξάδεηγκα, αλ ζεσξήζνπκε φιεο ηηο πσιήζεηο ελφο εζηηαηφξηνπ σο ηνπξηζηηθέο, ηφηε ην κέγεζνο απηφ ζα δηνγθψλεηαη κε ηηο πσιήζεηο ππέξ ησλ ληφπησλ θαηνίθσλ. Ώπφ ηελ άιιε πιεπξά φκσο, ην λα απνθιείζνπκε φιεο ηηο πσιήζεηο εζηηαηφξησλ απφ ηα ηνπξηζηηθά έζνδα ζα ήηαλ εμίζνπ παξαπιαλεηηθφ. χκθσλα κε ηνπο Clawson θαη Knetsch (1966) θαη ηνλ Mitchell (1984), είλαη απηφ αθξηβψο ην πνιπζχλζεην κείγκα ηνπ ηνπξηζκνχ πνπ είλαη εληεηαγκέλν ζην θνηλσληθφ νηθνλνκηθφ ζχζηεκα, πνπ δπζρεξαίλεη ηηο πξνζπάζεηεο πξνζδηνξηζκνχ ηνπ φξνπ. Τπάξρεη κηα πιεζψξα νξηζκψλ ηνπ ηνπξηζκνχ, πνπ ν θαζέλαο δηαζέηεη ζεσξεηηθά ραξαθηεξηζηηθά, θαη αληαλαθινχλ εξεπλεηηθέο πξσηνβνπιίεο δηαθνξεηηθψλ εξεπλεηηθψλ ηνκέσλ. Γηα παξάδεηγκα, ν ηνπξηζκφο έρεη πνιιά θνηλά ζεσξεηηθά ραξαθηεξηζηηθά θαη αξρέο κε ηνλ ηνκέα ηεο αλαςπρήο θαη ειεπζέξνπ ρξφλνπ. χκθσλα κε ηνπο Jansen Verbeke θαη Dietvorst (1987), νη φξνη: αλαςπρή, ειεχζεξνο ρξφλνο θαη ηνπξηζκφο αληηπξνζσπεχνπλ ηνλ ηχπν κηαο ραιαξήο θαη αξκνληθήο νκάδαο, πνπ εζηηάδεηαη ζηα εκπεηξηθά θαη ελεξγεηηθά ραξαθηεξηζηηθά θαη πνπ ηππνπνηνχλ απηνχο ηνπο φξνπο. Ώπφ ηελ άιιε πιεπξά, νη νηθνλνκηθνί θαη ηερληθνί ζηαηηζηηθνί φξνη παξαγθσλίδνπλ ην ζηνηρείν ηεο αλζξψπηλεο εκπεηξίαο, πνπ ελππάξρεη ζηελ ηνπξηζηηθή 5

6 δξαζηεξηφηεηα, δίλνληαο κεγαιχηεξε ζεκαζία ζηε κεηαθίλεζε ησλ αλζξψπσλ πάλσ απφ ζχλνξα θξαηψλ θαη ζηα πνζά πνπ θαηαβάιινληαη θαηά ηε κεηαθίλεζε απηή. χκθσλα κε ηνλ Leiper, ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν ζα πξέπεη λα πξνζεγγίδνπκε ηελ ηνπξηζηηθή επηζηήκε ρξεηάδεηαη λα επηθεληξσζεί γχξσ απφ ηε δνκή ηεο βηνκεραλίαο, θαη ε νπνία ζα αληηκεησπίδεηαη σο έλα αλνηρηφ ζχζηεκα πέληε βαζηθψλ ζηνηρείσλ, πνπ δξνπλ κέζα ζην επξχηεξν πεξηβάιινλ : 1). Σν ζηνηρείν ηνπ αλζξψπηλνπ δπλακηθνχ, 2). Δ πεξηνρή πξνέιεπζεο, 3). Μηα ελδερφκελε ελδηάκεζε πεξηνρή, 4). Δ πεξηνρή πξννξηζκνχ, 5). Δ ίδηα ηνπξηζηηθή βηνκεραλία. Ο νξηζκφο απηφο είλαη παξφκνηνο κε απηφλ πνπ έδσζαλ νη Mathieson θαη Wall (1982), νη νπνίνη ζεσξνχλ φηη ν ηνπξηζκφο απνηειείηαη απφ ηξία βαζηθά ζηνηρεία : 1).Έλα δπλακηθφ ζηνηρείν πνπ πεξηιακβάλεη ην ηαμίδη πξνο έλαλ επηιεγκέλν ηνπξηζηηθφ πξννξηζκφ, 2). Έλα ζηαηηθφ ζηνηρείν πνπ πεξηιακβάλεη ηελ παξακνλή ζηνλ πξννξηζκφ απηφ, θαη 3). Έλα ηερλεηφ ζηνηρείν πνπ πξνθχπηεη κέζα απφ ηα πξψηα δχν, θαη ην νπνίν αθνξά ηηο επηδξάζεηο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηα νηθνλνκηθά, θνηλσληθά θαη θπζηθά ππνζπζηήκαηα, κε ηα νπνία ν ηνπξίζηαο έξρεηαη άκεζα ή έκκεζα ζε επαθή. Ώπφ ηελ άιιε πιεπξά, ν Smith (1990), αλαγλσξίδνληαο ηε δπζθνιία πξνζδηνξηζκνχ ηεο έλλνηαο ηνπ ηνπξηζκνχ, πηζηεχεη φηη είλαη πνιχ πην ξεαιηζηηθφ λα απνδερηνχκε ηελ χπαξμε ελφο αξηζκνχ δηαθνξεηηθψλ νξηζκψλ, φπνπ ν θαζέλαο εμππεξεηεί θαη δηαθνξεηηθφ ζθνπφ. Γεληθά σο ηνπξηζκφ ζεσξνχκε ηελ κεηαθίλεζε ελφο αηφκνπ ή πεξηζζνηέξσλ (αηνκηθφο καδηθφο ) απφ ην γεσγξαθηθφ πεξηβάιινλ ηεο κνλίκεο δηακνλήο ηνπο πξνο θάπνην (ηνπιάρηζηνλ έλα) άιιν. Δ κεηαθίλεζε απηή πεξηιακβάλεη ηα εμήο θαζνξηζηηθά ζηνηρεία : _ Απν ηνπιάρηζηνλ ή θαη πεξηζζφηεξα πεξηβάιινληα, φπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί _ Σν αλζξψπηλν ζηνηρείν. _ Σελ πξνζσξηλφηεηα ηεο κεηαθίλεζεο. Ο ηνπξίζηαο ζα πξέπεη λα έρεη εθ ησ πξνηέξσλ ηελ πξφζεζε ηεο επηζηξνθήο ζην γεσγξαθηθφ πεξηβάιινλ ηεο κνλίκνπ δηακνλήο ηνπ. _ Σελ ηθαλνπνίεζε ςπρηθψλ επηζπκηψλ θαη πλεπκαηηθψλ πεξηεξγεηψλ 6

7 _ Σελ δεκηνπξγία νηθνλνκηθψλ δξαζηεξηνηήησλ κσο, φπνηνο θαη αλ είλαη ν πην ζσζηφο νξηζκφο ηνπ ηνπξηζκνχ, είλαη αλακθηζβήηεην φηη ζεκαζία θαη ε ζπνπδαηφηεηα ηνπ, ζε παγθφζκηα θιίκαθα είλαη κεγάιε. Ο ηνπξηζκφο έρεη ζεηηθέο νηθνλνκηθέο επηδξάζεηο θαη δεκηνπξγεί κηα πιεζψξα σθέιηκσλ επηδξάζεσλ ζε νξηζκέλνπο νηθνλνκηθνχο δείθηεο, φπσο ζην ηζνδχγην ηξερνπζψλ ζπλαιιαγψλ, ζην εηζφδεκα ζηελ απαζρφιεζε θ.η.ι. Απζηπρψο φκσο, ε ξαγδαία ηνπξηζηηθή αλάπηπμε πνπ επέβαιε ην ηνπξηζηηθφ BOOM κεηά ην 1950, ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο ήηαλ ηφζν απξνγξακκάηηζηε θαη απζαίξεηε, πνπ ν ηνπξηζκφο έγηλε κέζν εθκεηάιιεπζεο ηνπ αλζξψπνπ, ηνπ πεξηβάιινληνο, ηεο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο θαη αληηθείκελν εθκεηάιιεπζεο πνιιψλ επηρεηξεκαηηψλ κε κνλαδηθφ ζηφρν ην κεγαιχηεξν δπλαηφ θέξδνο. Δ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ ζηε κεηαπνιεκηθή πεξίνδν ππήξμε έλα απφ ηα ζπνπδαηφηεξα θνηλσληθά θαηλφκελα ηεο πεξηφδνπ. Φαηλφκελν πνπ ζπλδέζεθε κε κηα ζεηξά παξαγφλησλ πνπ ραξαθηεξίδνπλ ηηο νηθνλνκίεο ησλ αλαπηπγκέλσλ ρσξψλ ηνπ θφζκνπ θαη είλαη ζθφπηκν λα αλαθεξζνχλ: -Ζ δεκηνπξγία λέσλ θνηλσληθώλ, πνιηηηθώλ θαη νηθνλνκηθώλ ζπλζεθώλ. Μέρξη ηφηε ε ηνπξηζηηθή κεηαθίλεζε ήηαλ απνθιεηζηηθφ πξνλφκην ησλ πην κνξθσκέλσλ θαη νηθνλνκηθά επθαηάζηαησλ. Δ αλάπηπμε ηνπ εκπνξίνπ, ε αλάπηπμε ε κφξθσζε θαη επηθξάηεζε ηεο αζηηθήο ηάμεο έδσζαλ ηελ επθαηξία ζηνλ απιφ ιαφ λα πξαγκαηνπνηήζεη ηέηνηα ηαμίδηα. -Ζ κεγάιε ηερλνινγηθή εμέιημε ησλ κέζσλ ζπγθνηλσλίαο θαη επηθνηλσλίαο. Δ αλάπηπμε ζηα αηκνπιντθά, ζηδεξνδξνκηθά θαη αεξνπνξηθά κέζα κεηαθνξάο θαζψο θαη ζηα νδηθά δίθηπα, θαηέζηεζαλ δπλαηή ηελ άλεηε, αζθαιή, γξήγνξε θαη θπζηθά ιηγφηεξν δαπαλεξή κεηαθνξά αθφκα θαη ησλ θαηψηεξσλ νηθνλνκηθά ηάμεσλ. -Ζ αύμεζε ηνπ εηζνδήκαηνο ησλ εξγαδνκέλσλ. ε νπνία νθείιεηαη ζηε γεληθφηεξε νηθνλνκηθή αλάπηπμε. Δ νηθνλνκηθή απηή αλάπηπμε νδήγεζε ζηε βειηίσζε ηεο ζέζεο ησλ εξγαδνκέλσλ θαη θαηά ζπλέπεηα ζηελ δπλαηφηεηα ηθαλνπνίεζεο πεξηζζφηεξσλ αλαγθψλ, αθφκα θαη ηεο αλάγθεο πξαγκαηνπνίεζεο ηαμηδηψλ αθνχ είραλ πιένλ ηα ζρεηηθά νηθνλνκηθά πεξηζψξηα. 7

8 -Ζ άλνδνο ηνπ πλεπκαηηθνύ επηπέδνπ ησλ αλζξώπσλ. θαη επνκέλσο ηνπ γεληθφηεξνπ πνιηηηζηηθνχ επηπέδνπ. Δ επέθηαζε ηεο κφξθσζεο ηνπ ιανχ ζπλέβαιε ζηε δηεχξπλζε ηνπ αλζξψπηλνπ πλεπκαηηθνχ νξίδνληα θαη θαηά ζπλέπεηα ζηε δεκηνπξγία έληνλνπ πξνβιεκαηηζκνχ γηα ηα ήζε,έζηκα θαη πνιηηηζηηθψλ αμηψλάιισλ πφιεσλ θαη ρσξψλ. ια απηά ινγηθφ ήηαλ λα βνεζήζνπλ ζεηηθά ζηε δξαζηεξηνπνίεζε ησλ αλζξψπσλ γηα επηθνηλσλία θαη επέθηαζε ηεο ηνπξηζηηθήο κεηαθίλεζεο. -Ζ θαζηέξσζε θαη επέθηαζε ησλ θνηλσληθώλ παξνρώλ. Πην ζπγθεθξηκέλα ε εηήζηα ππνρξεσηηθή άδεηα, ν πεξηνξηζκφο ηνπ ρξφλνπ εξγαζίαο, ν ζεζκφο ησλ θνηλσληθψλ αζθαιίζεσλ θαη ε εμαζθάιηζε ηαηξηθήο, θαξκαθεπηηθήο θαη λνζνθνκεηαθήο πεξίζαιςεο, πξνζέθεξε αξθεηφ ειεχζεξν ρξφλν θαη ζπλέβαιε ζηελ απαιιαγή απφ ην άγρνο ηεο δαπάλεο κηαο απξφβιεπηεο αζζέλεηαο. -Ζ ξνπηίλα, ην άγρνο θαη νη πνιππνίθηιεο πηέζεηο ηεο θαζεκεξηλήο δσήο νδεγνχλ ηνλ άλζξσπν ζηελ αλαδήηεζε μεθνχξαζεο θαη ηελ αλάγθε αιιαγήο πεξηβάιινληνο. -Ζ αλάπηπμε ζσκαηείσλ, νξγαλώζεσλ θαη ζπιιόγσλ πνπ πξνηξέπνπλ ηα κέιε ηνπο ζηελ πξαγκαηνπνίεζε αηνκηθψλ ή ζπιινγηθψλ ηνπξηζηηθψλ κεηαθηλήζεσλ. (ζπλεδξηαθφο ηνπξηζκφο) -Ζ αλάπηπμε θαη εμέιημε ηεο δηαθήκηζεο ε νπνία δεκηνπξγεί πλεπκαηηθνχο θαη ςπρηθνχο εξεζηζκνχο γηα ηε γλσξηκία θαηλνχξησλ γεσγξαθηθψλ πεξηβαιιφλησλ. -Ζ εηξεληθή θαηάζηαζε ζην κεγαιύηεξν κέξνο ηνπ θόζκνπ θαη ηέινο -Ζ κεηαβνιή ηνπ ηξόπνπ δσήο ησλ αλζξώπσλ Έηζη ν ηνπξηζκφο απνηειεί πιένλ έλαλ απφ ηνπο θπξηφηεξνπο κνρινχο αλάπηπμεο ηεο παγθφζκηαο νηθνλνκίαο. Οη εληππσζηαθνί ξπζκνί αχμεζεο ησλ εζφδσλ ηνπ θαη ηνπ αξηζκνχ ησλ ηαμηδηψλ δηεζλνχο θαη εκεδαπνχ ηνπξηζκνχ θαίλεηαη φηη ζα ζπλερηζηνχλ θαη 8

9 ζηηο πξψηεο δεθαεηίεο ηνπ 21νπ αηψλα. Βπηπιένλ ε ρσξηθή θαη γεσγξαθηθή επέθηαζε ηνπ ηνπξηζκνχ, ιφγσ θαη ησλ ζπλερψλ ηερλνινγηθψλ εμειίμεσλ ζηα κέζα κεηαθνξάο, θηάλεη θαη ζηηο πιένλ απνκαθξπζκέλεο πεξηνρέο ηνπ πιαλήηε. Παξάιιεια, πεξηνρέο νη νπνίεο δελ ζεσξείην φηη δηαζέηνπλ ηθαλνπνηεηηθνχο ηνπξηζηηθνχο πφξνπο εκπιέθνληαη πιένλ ζηηο δηαδηθαζίεο ηεο ηνπξηζηηθήο αλάπηπμεο δηφηη κπνξνχλ λα θαηαζθεπάζνπλ πιένλ ηέηνηνπο πφξνπο ηερλεηά. Δ ζπλερήο εμεηδίθεπζε δε ηεο δήηεζεο, εληάζζεη ζηνλ ήδε ηεξάζηην αξηζκφ ησλ ηνπξηζηηθψλ πξννξηζκψλ φιν θαη πεξηζζφηεξεο γεσγξαθηθά απνκνλσκέλεο πεξηνρέο κε κηθξήο θιίκαθαο αιιά πινχζηνπο πεξηβαιινληηθνχο θαη πνιηηηζηηθνχο πφξνπο, νη νπνίνη κπνξνχλ λα πξνζειθχζνπλ ηνπξίζηεο δηάθνξσλ θαηεγφξησλ. Οη εμειίμεηο απηέο βέβαηα, δελ ζεκαίλεη φηη επηηεχρζεθε έλαο βαζηθφο ζηφρνο πνπ είρε ηεζεί ζηε δεθαεηία ηνπ 70 «ν ηνπξηζκφο δηθαίσκα γηα φινπο». Ώληίζεηα παξά ηηο θάπνηεο βειηηψζεηο ζηα κεγέζε, ν ηνπξηζκφο παξακέλεη πξψηηζηα κηα δπλαηφηεηα πνπ αθνξά ηε δηεπξπκέλε κεζαία ηάμε ησλ αλαπηπγκέλσλ ρσξψλ. Βίλαη ραξαθηεξηζηηθφ φηη ζ απηέο ηηο ρψξεο ζπγθεληξψλεηαη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ( 80% - 90% ζηε δηάξθεηα ηεο κεηαπνιεκηθήο πεξηφδνπ ) ηεο ηνπξηζηηθήο δαπάλεο, είηε ππφ ηε κνξθή ηνπξηζηηθήο είζπξαμεο, είηε ππφ ηε κνξθή ηνπξηζηηθήο θαηαλάισζεο 2. ΑΝΣΗΛΖΠΣΖ ΔΗΚΟΝΑ ΣΟΤΡΗΣΗΚΟΤ ΠΡΟΟΡΗΜΟΤ 2.1.ΟΡΗΜΟΗ ΚΑΗ ΑΞΗΑ Ώπφ ηφηε πνπ εκθαλίζηεθαλ νη πξψηεο κειέηεο, πεξίπνπ ηέζζεξηο δεθαεηίεο πξηλ (Hunt, 1971), ε εηθφλα ηνπξηζηηθνχ πξννξηζκνχ έρεη αλαγλσξηζηεί σο θξίζηκνο παξάγνληαο γηα ηελ ηνπξηζηηθή αλάπηπμε κηαο πεξηνρήο θαη έρεη γίλεη βαζηθφ θνκκάηη ηεο ζηξαηεγηθήο κάξθεηηλγθ ελφο πξννξηζκνχ. ηελ βηβιηνγξαθία ηνπ κάξθεηηλγθ, πνιινί ζπγγξαθείο ζεκεηψλνπλ φηη ε εηθφλα ηνπ ηνπξηζηηθνχ πξννξηζκνχ είλαη έλα ζέκα πνπ ρξεζηκνπνηείηαη επξέσο ζην εκπεηξηθφ θνκκάηη, αιιά δελ είλαη ζαθψο νξηζκέλν θαη ζηεξείηαη κηαο πιήξνπο ελλνηνινγηθήο δνκήο. Παξά ην γεγνλφο φηη νη κειεηεηέο έρνπλ θαηαγξάςεη έλα απμεκέλν φγθν βηβιηνγξαθίαο γηα ηελ εηθφλα ηνπξηζηηθνχ πξννξηζκνχ νη Echtner & Ritchie ππνζηήξημαλ φηη ζε πνιιέο κειέηεο αθξηβείο νξηζκνί απνθεχγνληαη ή δελ αλαθέξνληαη κε ζαθήλεηα 9

10 Ο Hunt (1971), πνπ ππήξμε πξσηνπφξνο ζηηο κειέηεο γηα ηελ εηθφλα ηνπξηζηηθνχ πξννξηζκνχ, πξψηνο ηελ φξηζε σο ηελ εληχπσζε πνπ έρνπλ έλα ή πεξηζζφηεξα άηνκα γηα έλαλ πξννξηζκφ ζηνλ νπνίν δελ θαηνηθνχλ. Βληνχηνηο, ν πην ζπρλά αλαθεξφκελνο νξηζκφο είλαη απφ ηνλ Crompton (1979), ν νπνίνο ππνζηήξημε φηη εηθφλα πξννξηζκνχ είλαη ην ζχλνιν ησλ πεπνηζήζεσλ, ησλ ηδεψλ, ησλ εληππψζεσλ θαη ησλ πξνζδνθηψλ πνπ έρεη έλαο ηνπξίζηαο γηα κία πεξηνρή πξννξηζκνχ ηνπξηζηψλ. χκθσλα κε ηνπο Echtner θαη Ritchie (1991), ε εηθφλα πξννξηζκνχ νξίδεηαη φρη κφλν σο νη αληηιήςεηο ησλ ηδηαίηεξσλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπ πξννξηζκνχ αιιά επίζεο θαη ε νιηζηηθή εληχπσζε πνπ θαηαζθεπάδεηαη απφ ηνλ ίδην ηνλ πξννξηζκφ. Ο Kotler (1994) φξηζε ηελ εηθφλα ελφο πξννξηζκνχ σο ην ηειηθφ απνηέιεζκα ησλ πεπνηζήζεσλ, ησλ ηδεψλ, ησλ ζπλαηζζεκάησλ, ησλ πξνζδνθηψλ θαη ησλ εληππψζεσλ πνπ έρεη ην άηνκν γηα ηνλ πξννξηζκφ, ν νπνίνο είλαη παξφκνηνο κε ηνλ νξηζκφ ηνπ Crompton. Γεληθά νη ζπγγξαθείο ηείλνπλ λα ζεσξνχλ φηη ε εηθφλα ζρεκαηίδεηαη απφ ηηο ινγηθέο θαη ζπλαηζζεκαηηθέο εξκελείεο ησλ αηφκσλ, απφ: α) ηηο αληηιεπηέο/ γλσζηηθέο εθηηκήζεηο, νη νπνίεο αθνξνχλ ηηο αηνκηθέο γλψζεηο θαη ηηο πεπνηζήζεηο γηα ηνλ πξννξηζκφ θαη β) ηηο ζπλαηζζεκαηηθέο εθηηκήζεηο, πνπ αθνξνχλ ηα αηνκηθά ζπλαηζζήκαηα απέλαληη ζηνλ πξννξηζκφ(beerli & Martin, 2004). ζνλ αθνξά ηα άπια πξντφληα φπσο είλαη ηα ηαμίδηα θαη ν ηνπξηζκφο νη θαηαλαισηέο επηδίδνληαη ζε έλα ζπλερέο ςάμηκν πιεξνθνξηψλ. Με ηε ζπιινγή απηψλ ησλ πιεξνθνξηψλ ν θαηαλαισηήο δεκηνπξγεί κηα εηθφλα ή «έλα θαληαζηηθφ πξσηφηππν» ηνπ πσο ζα έκνηαδε, πσο ζα ήηαλ ε ηαμηδησηηθή εκπεηξία (αληηιεπηή εηθφλα ηνπξηζηηθνχ πξννξηζκνχ). Γηα ηνπο πηζαλνχο ηαμηδηψηεο ινηπφλ, ε εηθφλα ηνπξηζηηθνχ πξννξηζκνχ απνηειεί ην θιεηδί γηα ηελ επηινγή ελφο πξννξηζκνχ. Καη αξράο, θαη βαζηδφκελνη ζην γεγνλφο φηη νη ηνπξίζηεο ζπλήζσο έρνπλ κηα πεξηνξηζκέλε γλψζε γχξσ απφ ηνπο ηνπξηζηηθνχο πξννξηζκνχο, αθνχ δελ ηνπο έρνπλ επηζθεθζεί θαηά ην παξειζφλ, ε εηθφλα εθπιεξψλεη κηα ζεκαληηθή ιεηηνπξγία ζην κέηξν πνπ νη πξννξηζκνί κε δπλαηέο, ζεηηθέο, ραξαθηεξηζηηθέο θαη αλαγλσξίζηκεο εηθφλεο έρνπλ κεγαιχηεξε πηζαλφηεηα λα επηιερζνχλ απφ ηνπο ηνπξίζηεο. Αεχηεξνλ, ε αληηιεπηή εηθφλα πξννξηζκνχ κεηά ηελ επίζθεςε ζηνλ πξννξηζκφ, επεξεάδεη επηπιένλ ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ ηνπξηζηψλ θαη ηελ πξφζεζε ηνπο λα επαλαιάβνπλ ην ηαμίδη μαλά ζην κέιινλ, αλάινγα κε ηελ ηθαλφηεηα ηνπ πξννξηζκνχ λα πξνζθέξεη εκπεηξίεο πνπ ζα 10

11 αληαπνθξίλνληαη ζηηο αλάγθεο ηνπο θαη ζα ηαηξηάδεη κε ηελ εηθφλα πνπ είραλ γηα ηνλ πξννξηζκφ απηφ πξηλ ηνλ επηζθεθζνχλ. πλνςίδνληαο νη εηθφλα ελφο ηνπξηζηηθνχ πξννξηζκνχ είλαη ζεκαληηθή εμαηηίαο ηνπ ξφινπ πνπ παίδεη ζηελ δηαδηθαζία ιήςεο απφθαζεο ησλ ηνπξηζηψλ. Βίλαη επίζεο ζεκαληηθή εμαηηίαο ηνπ ηξφπνπ κε ηνλ νπνίν επεξεάδεη ην επίπεδν ηθαλνπνίεζεο ηεο ηνπξηζηηθήο εκπεηξίαο, ην νπνίν είλαη πνιχ ζεκαληηθφ απφ ηελ άπνςε φηη ελζαξξχλεη ηηο ζεηηθέο απφ ζηφκα ζε ζηφκα ζπζηάζεηο θαη θάλεη ηνπο ηνπξίζηεο λα επηζηξέθνπλ θαη λα επηζθέπηνληαη μαλά ηνλ πξννξηζκφ. 2.2.ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ ΠΟΤ ΔΠΖΡΔΑΕΟΤΝ ΣΟΝ ΥΖΜΑΣΗΜΟ ΣΖ ΔΗΚΟΝΑ ΣΟΤΡΗΣΗΚΟΤ ΠΡΟΟΡΗΜΟΤ Μία αλαζθφπεζε ηεο βηβιηνγξαθίαο απνθαιχπηεη ηελ χπαξμε κίαο ζεηξάο παξαγφλησλ πνπ επεξεάδνπλ ηνλ ζρεκαηηζκφ ηεο εηθφλαο πξννξηζκνχ, νη νπνίνη ζχκθσλα κε ην κνληέιν πνπ πξφηεηλαλ νη Stern & Krakover (1993), πεξηιακβάλνπλ ηηο πιεξνθνξίεο πνπ ιακβάλνληαη απφ δηάθνξεο πεγέο θαζψο επίζεο θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηφκσλ. χκθσλα κε απηφ ην κνληέιν πνπ παξνπζηάδεηαη ζπλνπηηθά απφ ηνπο Beerli θαη Martin (2004), νη δηάθνξεο πεγέο πιεξνθφξεζεο θαζψο θαη άιινη πξνζσπηθνί παξάγνληεο, φπσο είλαη ηα θίλεηξα, ε ηαμηδησηηθή εκπεηξία θαη ηα θνηλσληθφ- δεκνγξαθηθά ραξαθηεξηζηηθά δεκηνπξγνχλ γλσζηηθέο θαη ζπλαηζζεκαηηθέο εηθφλεο νη νπνίεο αιιειεπηδξνχλ κεηαμχ ηνπο θαη ηειηθά δεκηνπξγνχλ ηελ ζπλνιηθή αληηιεπηή εηθφλα Πεγέο Πιεξνθόξεζεο χκθσλα κε ηνλ Gartner (1993) ε δηαδηθαζία ζρεκαηηζκνχ ηεο εηθφλαο πξννξηζκνχ κπνξεί λα ζεσξεζεί σο ε ζπλερήο επίδξαζε δηαθνξεηηθψλ πεγψλ πιεξνθφξεζεο πνπ δξνπλ αλεμάξηεηα γηα λα ζρεκαηίζνπλ κία κνλαδηθή εηθφλα ζην κπαιφ ηνπ αηφκνπ. Ώπηέο ηηο πεγέο πιεξνθφξεζεο ηηο ηαμηλνκεί: α) ζε εκθαλψο πξνθιεζείζεο, πνπ βξίζθνληαη ζηηο ζπλεζηζκέλεο δηαθεκίζεηο ησλ κέζσλ καδηθήο ελεκέξσζεο, ηηο πιεξνθνξίεο πνπ δίλνληαη απφ ηνπο ίδηνπο ηνπο πξννξηζκνχ ή ηνπο tour operators β) ζε ζπγθαιπκκέλα πξνθιεζείζεο, πνπ βξίζθνληαη ζηηο πξνσζεηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ πξννξηζκνχ ή ζε εθζέζεηο γηα ηνλ πξννξηζκφ ή ζε άξζξα 11

12 γ) ζε απηφλνκεο, πνπ πεξηιακβάλνληαη ζηα κέζα καδηθήο ελεκέξσζεο, ζηηο εηδήζεηο, ηα ληνθηκαληέξ, ηηο ηαηλίεο, ηα ηειενπηηθά πξνγξάκκαηα θ.ά. θαη πνπ αθνξνχλ ηνλ πξννξηζκφ, δ) ζε νξγαληθέο, πνπ αθνξνχλ αλζξψπνπο φπσο είλαη νη ζπγγελείο θαη νη θίινη, πνπ δίλνπλ πιεξνθνξίεο γηα κέξε, βαζηζκέλνη ζηε δηθή ηνπο γλψζε ή εκπεηξία θαη είηε νη πιεξνθνξίεο έρνπλ δεηεζεί είηε φρη, θαη ε) ε επίζθεςε ζηνλ πξννξηζκφ. Δ εηθφλα πνπ ζρεκαηίδεηαη απφ νξγαληθέο, πξνθιεζείζεο θαη απηφλνκεο πεγέο πιεξνθφξεζεο είλαη βαζηθά απηή πνπ γίλεηαη αληηιεπηή πξηλ επηζθεθζεί θάπνηνο ηνλ πξννξηζκφ θαη ηελ νπνία ν Phelps (1986) ηελ απνθαιεί δεπηεξνγελήο εηθφλα. Οη πιεξνθνξίεο πνπ απνθηψληαη κέζσ ηεο πξνζσπηθήο εκπεηξίαο ή κε ηελ επίζθεςε ζηνλ ίδην ηνλ πξννξηζκφ ζρεκαηίδνπλ ηελ πξσηνγελή εηθφλα, ε νπνία κπνξεί λα δηαθέξεη απφ ηελ δεπηεξνγελή. Πξάγκαηη, κεξηθνί ζπγγξαθείο, φπσο νη Gartner, Hunt (1987) θαη ν Phelps (1986) ζεκεηψλνπλ φηη ηα άηνκα επηζθέπηνληαη έλαλ πξννξηζκφ, ε εηθφλα ε νπνία ζρεκαηίδνπλ κεηά ην ηαμίδη ηείλεη λα είλαη πην ξεαιηζηηθή, ζχλζεηε θαη δηαθνξεηηθή απφ ηελ εηθφλα πνπ είραλ ζρεκαηίζεη πξηλ κέζσ ησλ δεπηεξνγελψλ πεγψλ πιεξνθφξεζεο. ηελ αθαδεκατθή βηβιηνγξαθία ππάξρνπλ αξθεηέο εκπεηξηθέο κειέηεο νη νπνίεο απνδεηθλχνπλ φηη ε εμνηθείσζε, ν αξηζκφο ησλ επηζθέςεσλ θαη ν ρξφλνο παξακνλήο ζε έλαλ ηνπξηζηηθφ πξννξηζκφ επεξεάδεη ηελ αληηιεπηή εηθφλα. Έλαο απφ ηνπο παξάγνληεο πνπ ζρεηίδεηαη κε ηελ πξνζσπηθή εκπεηξία είλαη θαη ν βαζκφο αιιειεπίδξαζεο ηνπ αηφκνπ κε ηνλ πξννξηζκφ. Γηα παξάδεηγκα, θάπνηνη κπνξεί λα αθηεξψζνπλ ρξφλν γηα λα εμεξεπλήζνπλ πνιιά αμηνζέαηα ζε βάζνο, ελψ άιινη κπνξεί λα πξνηηκήζνπλ λα πεξάζνπλ ηνλ ρξφλν ηνπο ραιαξψλνληαο θαη ζπκκεηέρνληαο ζε ιηγφηεξν βαζκφ ζε δξαζηεξηφηεηεο πνπ ηνπο πξνζθέξεη ν πξννξηζκφο. Βπνκέλσο, νη πξσηνγελείο πεγέο πιεξνθφξεζεο πνπ ζρεκαηίδνληαη απφ πξνζσπηθέο εκπεηξίεο ζα επεξεάζνπλ ηελ αληηιεπηή εηθφλα ηνπ επηζθέπηε αλάινγα κε ηνλ αξηζκφ ησλ επηζθέςεσλ θαη ηελ δηάξθεηά ηνπο ή αλάινγα κε ηνλ βαζκφ εκπινθήο ηνπ ηνπξίζηα κε ην κέξνο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο παξακνλήο ηνπ εθεί. Παξ φια απηά είλαη απαξαίηεην λα μερσξίζνπκε εθείλνπο πνπ επηζθέπηνληαη γηα πξψηε θνξά έλαλ ηφπν, απφ εθείλνπο πνπ ηνλ έρνπλ μαλά επηζθεθζεί ζην παξειζφλ, θαζψο γηα λα κεηξήζνπκε ηνλ βαζκφ ηεο εκπεηξίαο ησλ ηειεπηαίσλ ζα πξέπεη λα ππνινγίζνπκε θαη ηνλ αξηζκφ ησλ πξνεγνχκελσλ επηζθέςεψλ ηνπο ζηνλ πξννξηζκφ. 12

13 2.2.2.Πξνζσπηθνί Παξάγνληεο Κίλεηξα Πνιινί κειεηεηέο ππνζηεξίδνπλ φηη ηα θίλεηξα επεξεάδνπλ ηελ δηακφξθσζε ηεο εηθφλαο πξννξηζκνχ αιιά θαη ηελ επηινγή ηνπ πξννξηζκνχ απηνχ. Γεληθά ε ιέμε θίλεηξν αλαθέξεηαη ζηελ αλάγθε πνπ νδεγεί έλα άηνκν ζην λα δξα κε έλα ζπγθεθξηκέλν ηξφπν γηα λα επηηχρεη ηελ επηζπκεηή ηθαλνπνίεζε. ηαλ ηα άηνκα παίξλνπλ ηελ απφθαζε λα ηαμηδέςνπλ, ην θάλνπλ γηα δηαθνξεηηθνχο ιφγνπο ν θαζέλαο, γηα δηαθνξεηηθά θίλεηξα. Οη Gartner (1993), Dann (1996) θαη Baloglu (1997) ππνζηήξημαλ φηη ηα θίλεηξα αζθνχλ κία επζεία επηξξνή ζην ζπλαηζζεκαηηθφ θνκκάηη ηεο εηθφλαο. ην θνκκάηη πνπ νη ζπλαηζζεκαηηθέο εηθφλεο αλαθέξνληαη ζηα ζπλαηζζήκαηα πνπ πξνθαιεί έλαο ηφπνο, άλζξσπνη κε δηαθνξεηηθά θίλεηξα κπνξεί λα αμηνινγήζνπλ έλα ηνπξηζηηθφ πξννξηζκφ κε παξφκνηνπο ηξφπνπο εάλ αληηιεθζνχλ φηη ν πξννξηζκφο ηνπο παξέρεη ηα αλαδεηνχκελα νθέιε. Σαμηδησηηθή Δκπεηξία Πξνεγνχκελε ηαμηδησηηθή εκπεηξία κπνξεί επίζεο λα επεξεάζεη ηελ εηθφλα πξννξηζκνχ κεηά ηελ επίζθεςε, θαζψο, ζχκθσλα κε ηνπο Schreyer, Lime θαη Williams (1984) νη παξνχζεο θαηαζηάζεηο εξκελεχνληαη ζε ζρέζε κε πξνεγνχκελεο εκπεηξίεο, εμαηηίαο ηεο ζχλδεζεο κεηαμχ ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ έξρνληαη απφ παιηέο εκπεηξίεο θαη ηεο ππνθεηκεληθή εξκελείαο ηνπο ηαμηδηνχ αλαςπρήο. ηνλ ηνκέα ηνπ ηνπξηζκνχ, ε πξνεγνχκελε εκπεηξία κπνξεί λα είλαη πην ζεκαληηθή απφ ηηο πιεξνθνξίεο πνπ ιακβάλνληαη απφ εμσηεξηθνχο παξάγνληεο, θαζψο ηα άηνκα ηείλνπλ λα δίλνπλ πεξηζζφηεξε βαξχηεηα ζηηο πξνεγνχκελεο εκπεηξίεο απ φηη ζηηο πιεξνθνξίεο απφ ηηο εμσηεξηθέο πεγέο. Ώπηφ γίλεηαη επεηδή φηαλ ππάξρεη πξνεγνχκελε εκπεηξία, ε αλάγθε λα ιεθζνχλ νη πιεξνθνξίεο απφ εμσηεξηθέο πεγέο είλαη πην κηθξή. Κνηλσληθό-δεκνγξαθηθά ραξαθηεξηζηηθά Πνιιά κνληέια ηεο δηαδηθαζίαο απφθαζεο γηα ηελ επηινγή ελφο ηνπξηζηηθνχ πξννξηζκνχ δείρλνπλ φηη ηα πξνζσπηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ αηφκσλ, φπσο είλαη ην 13

14 θχιν, ε ειηθία, ην επάγγεικα, ην επίπεδν κφξθσζεο, ε θνηλσληθή ηάμε, ε νηθνλνκηθή θαηάζηαζε επεξεάδνπλ ηηο αληηιήςεηο πνπ έρνπλ νη ηνπξίζηεο γηα ηνπο πξννξηζκνχο. Δ αληίιεςε, πνπ ζεσξείηαη ε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο έλα άηνκν επηιέγεη, νξγαλψλεη θαη εξκελεχεη ηηο εηζεξρφκελεο πιεξνθνξίεο πξνθεηκέλνπ λα δεκηνπξγήζεη κία εηθφλα, εμαξηάηαη φρη κφλν απφ ζπγθεθξηκέλα εξεζίζκαηα, αιιά θαη απφ εξεζίζκαηα πνπ ιακβάλνληαη γεληθά απφ ην πεξηβάιινλ, ηα αηνκηθά ραξαθηεξηζηηθά θαη ηηο πεξηζηάζεηο. Σα άηνκα αληηιακβάλνληαη ηα δηάθνξα εξεζίζκαηα κέζα απφ ηηο αηζζήζεηο, αιιά ε πξνζνρή, ε νξγάλσζε θαη ε εξκελεία ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ ιακβάλνληαη απφ ηηο αηζζήζεηο είλαη απφιπηα πξνζσπηθή θαη ππνθεηκεληθή. Οη εκπεηξηθέο κειέηεο πνπ έρνπλ πξνζπαζήζεη λα πξνζδηνξίζνπλ ηηο δηαθνξέο ζηελ αληηιεπηή εηθφλα ελφο πξννξηζκνχ πνπ εμαξηψληαη απφ ηα θνηλσληθφ-δεκνγξαθηθά ραξαθηεξηζηηθά έρνπλ παξνπζηάζεη αληηθαηηθά απνηειέζκαηα. Ο Baloglu (1993) ζηελ έξεπλά ηνπ δελ βξήθε θακία δηαθνξά ζηελ αληηιεπηή εηθφλα πνπ λα νθείιεηαη ζην θχιν, ζην εηζφδεκα θαη ζην επίπεδν κφξθσζεο. Ώληίζεηα άιιεο κειέηεο βξήθαλ αξθεηέο δηαθνξέο ζηελ αληηιεπηή εηθφλα πνπ εμαξηηφληαλ απφ ην θχιν, ηελ ειηθία, ην επίπεδν κφξθσζεο, ηελ απαζρφιεζε, ην εηζφδεκα, ε νηθνγελεηαθή θαηάζηαζε θαη ηε ρψξα πξνέιεπζεο. 14

15 3. Αξαβηθή Γεκνθξαηία ηεο πξίαο εκαία ηεο πξίαο Δζλόζεκν ηεο πξίαο 3.1.Υξήζηκεο πιεξνθνξίεο: 3.2.ΔΚΣΑΖ: ηεηξ. ρηιηνκ. 3.3.ΠΟΛΗΣΔΤΜΑ : Πξνεδξηθή δεκνθξαηία. 15

16 3.4.ΠΛΖΘΤΜΟ: χκθσλα κε ηα ζηνηρεία ηεο ηειεπηαίαο απνγξαθήο, ηνπ 2004, ν πιεζπζκφο ηεο πξίαο αλέξρεηαη ζηα θαηνίθνπο. Ο αξηζκφο απηφο είλαη δηπιάζηνο εθείλνπ ηνπ Σν πνζνζηφ αχμεζεο ηνπ πιεζπζκνχ εθηηκάηαη ζην 2,58 %. Πεξίπνπ 40% ηνπ πιεζπζκνχ είλαη θάησ ησλ 15 εηψλ. Λφγσ ηεο εκπνξηθήο ηεο ζέζεο αιιά θαη ηνπ θπζηθνχ πινχηνπ, ε πξία πξνζήιθπε ζην παξειζφλ ιανχο δηαθφξσλ εζλνηήησλ (άξαβεο, αξκέληνπο, θνχξδνπο, αζχξηνπο, θηξθάζηνπο) θαη δηαθφξσλ ζξεζθεηψλ. Ώπν ην 1960 πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιηζζεί ε εζληθή ελφηεηα, δελ αλαγξάθνληαη ζηηο ηαπηφηεηεο, νχηε αλαθέξνληαη ζηηο εζληθέο απνγξαθέο, ε ζξεζθεία θαη ε εζλφηεηα. Ο αξαβηθφο πιεζπζκφο εθηηκάηαη φηη αλέξρεηαη ζην 90 %. 3.5.ΘΡΖΚΔΗΑ πεξίπνπ 75% ηνπ πιεζπζκνχ είλαη νπλίηεο Μνπζνπικάλνη θαη 10 % Υξηζηηαλνί. Οη ππφινηπνη αλήθνπλ ζε άιιεο ζξεζθεπηηθέο Μνπζνπικαληθέο κεηνλφηεηεο. 3.6.ΜΔΖ ΘΔΡΜΟΚΡΑΗΑ: 32 C. (90 Φ) ην θαινθαίξη, 10 C. (50 Φ) ην ρεηκψλα θαη 22 C. (72 Φ) ηελ άλνημε θαη ην θζηλφπσξν 3.7.ΓΛΧΑ: είλαη αξαβηθή. Βπίζεο νκηιείηαη ε θνπξδηθή ζηα βφξεηα, ε αξκεληθή θπξίσο ζην Υαιέπη θαη ε ηνπξθηθή ζε ρσξηά αλαηνιηθά ηνπ Βπθξάηε. ε κεξηθά ρσξηά κηινχλ αθφκα αξακατθή, ηε γιψζζα ηεο ΐίβινπ. Σα αγγιηθά δελ είλαη αληηιεπηά απφ πνιχ θφζκν. 3.8.ΝΟΜΗΜΑ είλαη ε ζπξηαλή ιίξα. Έλα δνιάξην Ώκεξηθήο ηζνδπλακεί κε 52 ζπξηαλέο ιίξεο θαη έλα Βπξψ κε 55 ηνπηθέο ιίξεο. 3.9.ΖΛΔΚΣΡΗΚΖ ΔΝΔΡΓΔΗΑ: 220V, 50Hz. Δ θαιχηεξε επνρή γηα λα επηζθεθζείηε ηε πξία είλαη ε άλνημε. Αεχηεξε θαιχηεξε επνρή ην θζηλφπσξν. 16

17 3.10.Ζ καγεπηηθή πξία ΐξέρνληαη νη αθηέο ηεο απφ ηελ Μεζφγεην θαη εθηείλεηαη κέρξη ηνλ Σίγξε, ελψ ζαλ αξηεξία δηαηξέρεη ην ζψκα ηεο ν Βπθξάηεο. Έλα Παλφξακα θπζηθψλ ρξσκάησλ θαη εηθφλσλ: αθηέο, βνπλά, δάζε, ιφθνη, πνηάκηα, ιίκλεο, θνηιάδεο, πεδηάδεο θαη ιηβάδηα. Κιίκα κεζνγεηαθφ ζηα παξάιηά ηεο θαη μεξφ ζην εζσηεξηθφ ηεο πνπ επηηξέπεη ηελ χπαξμε θαη ηελ αλάπηπμε πινχζηαο ρισξίδαο θαη παλίδαο. Σα κνπζεία ηεο θαη νη ζεζαπξνί ηεο είλαη ε ίδηα ε αλάγλσζε κηαο εγθπθινπαίδεηαο πνπ κηιά γηα ηνλ αλζξψπηλν πνιηηηζκφ θαη ηελ εμέιημή ηνπ.σα πεξηζζφηεξα απφ 30 θχξηα Μνπζεία ζε νιφθιεξε ηε ρψξα πεξηέρνπλ έλαλ απίζηεπην φγθν αξραηνινγηθψλ θαη θαιιηηερληθψλ ζεζαπξψλ, δείγκαηα ηεο ηφζν πινχζηαο Εζηνξίαο ηεο. Μνπζεία, αξραηνινγηθνί ηφπνη, παιάηηα, θάζηξα θαη ζξεζθεπηηθά θέληξα κε ηνπο λανχο ηνπο απνηεινχλ ην πεξίπινθν δίρηπ κηαο βαξηάο πνιηηηζηηθήο θαη πνιηηηζκηθήο θιεξνλνκηάο. Βδψ πεξηπιέθνληαη ηα πξσηφγνλαπέηξηλα εξγαιεία, κε ηηο δηάθνξεο αλαθαιχςεηο θαη εθεπξέζεηο ηεο αξραίαο επνρήο. Σα ρεηξφγξαθα θαη νη κνξθέο ζε ςεθηδσηά ησλ αξραίσλ Βιιήλσλ θηινζφθσλ κε ηα ηζιακηθά αξαβνπξγήκαηα. Σα νγθψδε ξσκατθά, βπδαληηλά, αξαβηθά θαη δπηηθνεπξσπατθά νρπξσκαηηθά έξγα θαη θάζηξα κε ηα πεξίηερλα αξαβηθά παιάηηα θαη ηα θνκςά ηδακηά κε ρξηζηηαληθνχο λανχο θαη κνλαζηήξηα. Οη αξραίεο θαη νη ζχγρξνλεο πνιχβνπεο πφιεηο. Οη πνιηηηζηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ζηε πξία ραξαθηεξίδνληαη απφ κηα κεγάιε πνηθηινκνξθία. Μνπζηθέο ζπλαπιίεο θαη θεζηηβάι ρνξνχ πξαγκαηνπνηνχληαη ζηα αξραία αιιά θαη ζχγρξνλα ζέαηξά ηεο. Οη εθδειψζεηο εθηείλνληαη απφ ηνλ ρψξν ησλ εθζέζεσλ θαη ην Φεζηηβάι θηλεκαηνγξάθνπ κέρξη ην Φεζηηβάι ηνπ δξφκνπ ηνπ κεηαμηνχ. Μεγάιεο αζιεηηθέο εθδειψζεηο φπσο Εππηθνί αγψλεο, θνιχκβεζε, πνδφζθαηξν θιπ ιακβάλνπλ ρψξα θαζ φιε ηε δηάξθεηα ηνπ έηνπο. 17

18 3.11.Ζ ΗΣΟΡΗΑ ΣΖ ΤΡΗΑ Δ ηζηνξία ηεο πξίαο θαζνξίδνληαλ κε ην πέξαζκα ησλ αηψλσλ απφ ηε ζεκαληηθή ηεο γεσγξαθηθή ζέζε, αθνχ απνηειεί ην ζηαπξνδξφκη ηεο Μεζνγείνπ, ηεο Ελδίαο, ηεο Μηθξάο Ώζίαο θαη ηεο Ώηγχπηνπ. Γη απηφ ηνλ ιφγν θαη ν πνιηηηζκφο ηεο έρεη δερζεί πνιιέο επηξξνέο απφ άιινπο πνιηηηζκνχο (αζζπξηαθφο, εβξατθφο, πεξζηθφο πνιηηηζκφο). Σν 333 π.υ., ε πξία απνηέιεζε κέξνο ηεο Ώπηνθξαηνξίαο ηνπ Μεγάινπ Ώιεμάλδξνπ. Μεηά ην ζάλαηφ ηνπ (323 π.υ.), θπβεξλήζεθε δηαδνρηθά απφ ηνπο ζπλερηζηέο ηνπ, Λανκαίδνληα, Ώληίγνλν, Πηνιεκαίν θαη έιεπθν. Σν 64 π.υ. θαηαιήθζεθε απφ ηνλ Πνκπήην θαη απνηέιεζε επαξρία ηεο ξσκατθήο απηνθξαηνξίαο, γλσξίδνληαο πεξηφδνπο αθκήο θαη επεκεξίαο. Μεηά απφ επαλεηιιεκέλεο επηζέζεηο απφ ηνπο βαζηιηάδεο ηεο δπλαζηείαο ησλ αζζαληδψλ ηεο Πεξζίαο ( ) θαη ηνπο ΐπδαληηλνχο ππέθπςε. Καηαιήθζεθε απφ ηνπο Πέξζεο αιιά ην 629 απειεπζεξψζεθε απφ ηνλ απηνθξάηνξα ηνπ ΐπδαληίνπ, Δξάθιεην. Σν 638 ε ρψξα θαηαιήθζεθε απφ ηνπο Άξαβεο, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο βαζηιείαο ηεο δπλαζηείαο ησλ Οκκευαδψλ, φπνπ απνηέιεζε ην θέληξν ηεο Ώξαβηθήο απηνθξαηνξίαο κε πξσηεχνπζα ηε Αακαζθφ ( κ.υ.). Σν 750, ηνπο Οκκελαδάηεο ηνπο δηαδέρζεθε ε δπλαζηεία ησλ Ώβαζηδψλ, πνπ κεηέθεξαλ ηελ πξσηεχνπζα ζηε ΐαγδάηε, ζεκεηψλνληαο ηαπηφρξνλα ηελ αξρή ηεο παξαθκήο ηεο πξίαο. Σν 883 ε πξία πεξηήιζε ζηελ εμνπζία ησλ Ώηγππηίσλ, ησλ ειηδνχθσλ Σνχξθσλ (1078) θαη ηειηθά ησλ ηαπξνθφξσλ. Οη ηειεπηαίνη δηαίξεζαλ ηε ρψξα ζε ιαηηληθά πξηγθηπάηα. Σν 1516 ε ρψξα θαηαθηήζεθε απφ ηνπο Σνχξθνπο κε ηνλ νπιηάλν ειίκ Ώ'. Δ θαηνρή ησλ Σνχξθσλ δηήξθεζε 4 αηψλεο, ζηε δηάξθεηα ησλ νπνίσλ ε πξία γλψξηζε κεγάιε νηθνλνκηθή θαη πλεπκαηηθή αθκή. ην δεχηεξν κηζφ ηνπ 19νπ αηψλα θαη ζηηο αξρέο ηνπ 20νπ, ε πξία ραξαθηεξίδεηαη απφ έληνλε ελζηθηζηηθή αθχπληζε. Σν 1918 θαηαιήθζεθε απφ αγγιηθά 18

19 ζηξαηεχκαηα, ηειεηψλνληαο έηζη ηελ ηνπξθηθή θαηνρή θαη ν εκίξεο Φετδάι ζηέθζεθε ζην Λνλδίλν βαζηιηάο. Οη Γάιινη φκσο δηέιπζαλ ηηο δπλάκεηο ηνπ Φετδάι θαη ε πξία πέξαζε ζηελ θπξηαξρία ηνπο, κε ηελ πξννπηηθή ηεο έληαμεο ζηελ Κνηλσλία ησλ Βζλψλ (1922). Σν 1946, ε πξία απέθηεζε ηελ πιήξε αλεμαξηεζία ηεο. Δ εζσηεξηθή πνιηηηθή αζηάζεηα, ηα ζηξαηησηηθά πξαμηθνπήκαηα θαη ε παξαθκή ηνπ ζνζηαιηζηηθνχ θηλήκαηνο ηνπ Μπαζ, ζπλεηέιεζαλ ζην λα ελσζεί κε ηελ Ώίγππην ην 1958 θαη λα απνηειέζνπλ ηελ Βλσκέλε Ώξαβηθή Αεκνθξαηία, απφ ηελ νπνία φκσο απνρψξεζε ην Ώλ θαη εηηήζεθε απφ ην Εζξαήι ζηνπο αξαβντζξαειηλνχο πνιέκνπο ηνπ 1967 θαη ηνπ 1973, (έραζε ηα πςψκαηα ηνπ Γθνιάλ) ε πξία παξέκεηλε ην ζηαπξνδξφκη ηεο Ώλαηνιήο.Σν 1976 αλακείρζεθε ζηνλ εκθχιην πφιεκν ηνπ Ληβάλνπ, ζηέιλνληαο ζηξαηφ γηα ηελ εηξήλεπζε ηεο ρψξαο. Με ηελ θξίζε ζηνλ Πεξζηθφ ηνπ , ε πξία ζπκκάρεζε κε ηηο Δ.Π.Ώ., ελάληηα ζηνλ παξαδνζηαθφ ηεο ερζξφ, ην Εξάθ. Σν 1994 άξρηζαλ νη δηαβνπιεχζεηο κε ην Εζξαήι, ζρεηηθά κε ηελ επαλάθηεζε ησλ εδαθψλ ηνπ Γθνιάλ, ρσξίο φκσο απνηέιεζκα. Παξφια απηά, ζην ηέινο ηνπ 1995, ην πξφβιεκα θάλεθε λα βξίζθεη ηε ιχζε ηνπ, ράξε ζηελ ππφζρεζε ηνπ Ώζάληη γηα ζπκβηβαζηηθή ιχζε ηνπ ζέκαηνο ΓΔΝΗΚΔ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗ ΓΗΑ ΣΖΝ ΤΡΗΑ Γεσγξαθία Μνξθνινγία Πξνο ηελ πιεπξά ηεο Μεζφγεηνπ θαη ακέζσο κεηά ηελ παξαιία, αξρίδνπλ ηα φξε ησλ Ώλζαξηηψλ (1.500 κ.), πνπ λνηηφηεξα ζπλερίδνληαη σο ην Λίβαλν (3.097 κ.). Σα παξαπάλσ φξε δηαξξένληαη απφ κηθξνχο παξαπνηάκνπο πνπ πνηίδνπλ ηα δάζε θαη ηνπο αγξνχο. Ώλαηνιηθά εθηείλεηαη ε νξνζεηξά Ώληηιίβαλνο κε ςειφηεξε θνξπθή κ. ζην φξνο Βξκψλ. Ώλάκεζα ζηα φξε ησλ Ώλζαξηηψλ, ζην Λίβαλν θαη ηνλ Ώληηιίβαλν, απιψλεηαη ε ιεγφκελε "πξηαθή Σάθξνο" ή "Κνίιε πξία". ην ηκήκα ηεο Σάθξνπ πνπ δηέξρεηαη απφ ηε ρψξα ζρεκαηίδεηαη ε γφληκε επηκήθεο πεδηάδα Γθακπ. Άιιν ζεκαληηθφ φξνο ηεο πξίαο είλαη επίζεο ην Σδεκπέι - ελη - Νηξνπδ (φξνο ησλ Αξνχζσλ), πξνο ηα λνηηναλαηνιηθά ηνπ φξνπο Βξκψλ. Δ ςειφηεξε θνξπθή ηνπ θηάλεη 19

20 ηα κ. θαη ε νξνζεηξά ζπλερίδεηαη κέζα ζην έδαθνο ηεο Ενξδαλίαο. Σν φξνο ησλ Αξνχζσλ είλαη εθαηζηεηνγελέο κε πνιινχο θξαηήξεο Κιίκα ηα παξάιηα ηεο ρψξαο ην θιίκα είλαη κεζνγεηαθφ, αιιά κε πνιχ ζεξκά θαη μεξά θαινθαίξηα. Πάλησο ην θιίκα ζηα παξάιηα είλαη επλντθφηεξν γηα ηε δηαβίσζε ησλ αλζξψπσλ θαη ηελ αλάπηπμε ηεο γεσξγίαο. ην εζσηεξηθφ ηεο ρψξαο ην θιίκα γίλεηαη ζηεπψδεο θαη εξεκηθφ. ηε Μεγάιε Έξεκν ηεο πξίαο, φηαλ θαηά ηελ άλνημε βξέμεη, ζθεπάδνληαη νη εθηάζεηο ηεο απφ δηάθνξα θπηά Πνηακνί Ο κεγαιχηεξνο απφ φινπο ηνπο πνηακνχο ηεο πξίαο είλαη ν Βπθξάηεο. Πεγάδεη απφ ην νξνπέδην ηεο Ώξκελίαο, δηέξρεηαη απφ ηε πξία, δερφκελνο πνιινχο παξαπνηάκνπο θαη ζηε ζπλέρεηα εηζέξρεηαη ζην Εξάθ. Καηά ηελ πεξίνδν ηεο αχμεζεο ηνπ λεξνχ, νιφθιεξν ην ηκήκα ηνπ πνηακνχ, πνπ δηέξρεηαη απφ ηε πξία είλαη πισηφ. ηαλ φκσο κεηψλνληαη ηα λεξά ηνπ, κφλν ζηηο εθβνιέο ηνπ κπνξνχλ λα εηζέιζνπλ ηα πνηακφπινηα. Άιινο κεγάινο πνηακφο ηεο ρψξαο είλαη ν Σίγξεο, πνπ δηέξρεηαη απφ ην βνξεηαλαηνιηθφ άθξν ηεο. Ο πην ζεκαληηθφο πνηακφο ηεο πξίαο, απφ νηθνλνκηθή άπνςε, είλαη ν Οξφληεο, πνπ πεγάδεη κεηαμχ Ληβάλνπ θαη Ώληηιίβαλνπ θαη δεκηνπξγείηαη απφ ηελ ηήμε ησλ ρηνληψλ ησλ δχν απηψλ νξνζεηξψλ. Βίλαη ν κφλνο πνηακφο πνπ πξνρσξεί απφ λφην πξνο βνξξά θαη δηέξρεηαη απφ ηε γφληκε πεξηνρή ηεο δπηηθήο πξίαο, επηδξψληαο ζεηηθά ζηελ νηθνλνκηθή δσή ηεο ρψξαο. Γηα ηελ θαιχηεξε άξδεπζε ηεο πεξηνρήο, έρνπλ θαηαξηηζηεί ζρέδηα πνπ ξπζκίδνπλ ηα λεξά ηνπ. εκαληηθφο επίζεο είλαη θαη ν κηθξφο πνηακφο Υξπζνξφαο, πνπ δεκηνπξγείηαη απφ ηα λεξά ηνπ Ώληηιίβαλνπ θαη πνηίδεη νιφθιεξε ηελ πεξηνρή ηεο Αακαζθνχ. Άιινη ζεκαληηθνί πνηακνί είλαη: ν Κνπβέηθ πνπ ζηηο δχν φρζεο ηνπ ππάξρεη αλεπηπγκέλε θαιιηέξγεηα θαη ν Εεξνκχαμ. 20

21 Γεκνγξαθία Ο πιεζπζκφο ηεο ρψξαο είλαη (54ε ζηνλ θφζκν). Ο ξπζκφο αχμεζεο ηνπ πιεζπζκνχ ηεο πξίαο είλαη 2,129% (εθηίκεζε 2009). Ο ξπζκφο γελλήζεσλ είλαη 25,9 γελλήζεηο αλά 1000 άηνκα ηνπ πιεζπζκνχ (εθη. 2009) θαη ν ξπζκφο ζαλάηνπ είλαη 4,68 ζάλαηνη αλά 1000 άηνκα πιεζπζκνχ (εθηίκεζε 2008). Σν πξνζδφθηκν δσήο ζην ζχλνιν ηνπ πιεζπζκνχ ήηαλ ζχκθσλα κε εθηηκήζεηο ηνπ 2009 ηα 71,19 ρξφληα (69,8 ρξφληα νη άλδξεο θαη 72,68 νη γπλαίθεο) Οηθνλνκία Οη θπξηφηεξεο αζρνιίεο ησλ θαηνίθσλ είλαη ε γεσξγία θαη ε θηελνηξνθία. Δ γεσξγία θχξηα είλαη αλαπηπγκέλε ζηα δπηηθά κέξε θαη ζηηο πεξηνρέο ηνπ εζσηεξηθνχ πνπ αξδεχνληαη. Παξάγνληαη δεκεηξηαθά, θεπεπηηθά, θαπλφο, παηάηεο, ζηαθχιηα, βακβάθη, ειηέο, εζπεξηδνεηδή θ.ά. Δ εθκεηάιιεπζε ησλ δαζψλ θαη ε αιηεία δελ παξνπζηάδνπλ ελδηαθέξνλ. ηε βηνκεραλία, ηε κεγαιχηεξε νηθνλνκηθή ζπνπδαηφηεηα, παξνπζηάδεη ν ηνκέαο εηδψλ δηαηξνθήο (κε ηε κεγαιχηεξε νηθνλνκηθή ζεκαζία) ν ηνκέαο πθαληνπξγίαο, παινπξγίαο, βπξζνδεςίαο, ε δηχιηζε πεηξειαίνπ θ.ά. Δ πξία εμάγεη θπξίσο βακβάθη, ζηηάξη, πθάζκαηα κεηαμσηά, θξηζάξη, δέξκαηα θαη θαπλφ, απφ ηα ιηκάληα ηεο Λανδηθείαο θαη ΐεξπηνχ. Εξαγωγές Ο ζπξηαθέο εμαγσγέο βαζίδνληαη ζηνπο θπζηθνχο πφξνπο ηεο ρψξαο θαη θπξίσο ζηα πεηξειατθά απνζέκαηα θαη ζηηο εμαγσγέο αγξνηηθψλ πξντφλησλ, θπξίσο βάκβαθνο θαη παξαγψγσλ θαζψο θαη καιαθνχ ζίηνπ. Οη εμαγσγέο πεηξειαίνπ κνινλφηη παξνπζηάδνπλ πησηηθή ηάζε δελ παχνπλ λα αληηπξνζσπεχνπλ άλσ ηνπ 35% ησλ ζπλνιηθψλ εμαγσγψλ ηεο ρψξαο. Ώμηνζεκείσηε άλνδν είραλ εκθαλίζεη ηειεπηαία νη εμαγσγέο ζε εθηφο πεηξειαίνπ πξντφληα, φπσο θξνχηα θαη ιαραληθά, βακβάθη, έηνηκα ελδχκαηα, ζηηάξη, θξέαο θαη δψληα δψα, γεγνλφο πνπ απνδίδεηαη αθελφο ζηελ πξφζθαηε απειεπζέξσζε ησλ ζπλαιιαγκαηηθψλ ειέγρσλ, αθεηέξνπ ζηε ζεκαληηθή πξνψζεζε ησλ ζπξηαθψλ 21

22 πξντφλησλ ζηελ ελδναξαβηθή αγνξά, κεηά ηελ απφ 01/01/2005 εθαξκνγή ηεο Ώξαβηθήο Γψλεο Βιεπζέξνπ Βκπνξίνπ (πκθσλία GAFTA), ηεο νπνίαο σο γλσζηφ, ε πξία ηπγράλεη ηδξπηηθφ κέινο. Σν 2007 φκσο ε μεξαζία πνπ γεληθά πιήηηεη ηελ πεξηνρή, ππήξμε ηδηαίηεξα έληνλε κε απνηέιεζκα ηελ κείσζε ηεο παξαγσγήο θαη θαη επέθηαζε ησλ εμαγσγψλ ηεο πξίαο ζε βαζηθά αγξνηηθά εμαγψγηκα πξντφληα, φπσο ζίηνπ (παξαγσγή 4,7 Σ αληί 5,3 Σ. ζχκθσλα κε ηηο πξνβιέςεηο) θαη βάκβαθνο. Εισαγωγές Μέρξη ηνλ επηέκβξην ηνπ 2007 απαγνξεπφηαλ ε εηζαγσγή ζηε πξία πιήζνπο θαηαλαισηηθψλ αγαζψλ θαη νη εηζαγσγέο αθνξνχζαλ θπξίσο πξντφληα-πξψηεο χιεο, γηα ηελ κεηαπνηεηηθή βηνκεραλία. Σα κεραλήκαηα θαη εμνπιηζκφο θαηείραλ ηελ πξψηε ζέζε θαη αθνινπζνχζαλ ρεκηθά θαη παξάγσγα, πξντφληα απφ κέηαιιν θαη ράιπβα θαζψο θαη ειεθηξηθφο, ειεθηξνληθφο θαη κεραλνινγηθφο εμνπιηζκφο, πιηθά κεηαθνξψλ θαη νρήκαηα, πιαζηηθά, ζπλζεηηθά λήκαηα θαη ραξηί. ΓΗΜΔΡΔΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΔ ΚΑΗ ΔΜΠΟΡΗΚΔ ΥΔΔΗ ΔΛΛΑΓΟ - ΤΡΗΑ ΔΞΔΛΗΞΖ ΣΧΝ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΥΔΔΧΝ Σν ζεζκηθφ πιαίζην ησλ δηκεξψλ νηθνλνκηθψλ ζρέζεσλ κεηαμχ Βιιάδνο θαη πξίαο έρεη ζρεδφλ νινθιεξσζεί. Καηά ηελ δηάξθεηα ηεο 6 εο Μηθηήο Αηυπνπξγηθήο Βπηηξνπήο ηνλ Φεβξνπάξην ηνπ 2003, ζηελ Αακαζθφ, ππεγξάθεζαλ : πκθσλία γηα ηελ Ώκνηβαία Πξνψζεζε θαη Πξνζηαζία ησλ Βπελδχζεσλ, πκθσλία Σνπξηζηηθήο πλεξγαζίαο θαη ε Ίδξπζε Βπηρεηξεκαηηθνχ πκβνπιίνπ. Βπίζεο θαηά ηελ δηάξθεηα επίζθεςεο ηνπ Τπνπξγνχ Ώλάπηπμεο ηνλ Αεθέκβξην ηνπ 2003, ππεγξάθεζαλ Πξσηφθνιια πνπ αθνξνχλ ζπλεξγαζία ζηνπο ηνκείο Βλέξγεηαο & Φπζηθψλ Πφξσλ, Βπηζηήκεο & Σερλνινγίαο, θαη Σνπξηζκνχ. Καηφπηλ απηψλ ε κφλε ζπκθσλία ε νπνία εθθξεκεί ζην Τπνπξγείν Οηθνλνκηθψλ πξνο κειέηε, είλαη εθείλε ηεο Ώπνθπγήο Αηπιήο Φνξνινγίαο, πξνθεηκέλνπ λα νινθιεξσζεί πιήξσο ην πιαίζην ησλ βαζηθψλ πκθσληψλ κεηαμχ ησλ δχν ρσξψλ. 22

23 Οη επφκελεο δξάζεηο, πέξαλ ηεο κειινληηθήο ζπκθσλίαο επί ηνπ θεηκέλνπ γηα ηελ πκθσλία Ώπνθπγήο Αηπιήο Φνξνινγίαο, πξνζδηνξίδνληαη απφ ηελ αλάγθε ελεκέξσζεο θαη ηαθηηθήο αλαπξνζαξκνγήο ησλ ππαξρνπζψλ πκθσληψλ αιιά θαη απφ ηνπο φξνπο ησλ εθηειεζηηθψλ Πξσηνθφιισλ. εκεηψλεηαη φηη ηνλ επηέκβξην 2004, ζην πιαίζην επίζεκεο επίζθεςεο ηνπ Τπνπξγνχ Σνπξηζηηθήο Ώλάπηπμεο θ. Ώβξακφπνπινπ ζηε πξία, πξαγκαηνπνηήζεθε ζηηο 25/09, ε Αεχηεξε πλάληεζε ηεο Μηθηήο Βιιελν-πξηαθήο Βπηηξνπήο Σνπξηζκνχ. Τπεγξάθεζαλ δχν Πξσηφθνιια θαη έλα Μλεκφλην (Memorandum of Understanding):Σν Πξσηφθνιιν ηεο Αεχηεξεο πλάληεζεο, ηεο Μηθηήο Βιιελν-πξηαθήο Βπηηξνπήο Σνπξηζκνχ θαη ην αλσηέξσ Μλεκφλην, ππεγξάθεζαλ απφ ηνλ Τπνπξγφ Σνπξηζκνχ θ. Ώβξακφπνπιν θαη ηνλ χξην νκφινγφ ηνπ Dr S.A.Al-Qalaa, ελψ ην δεχηεξν Πξσηφθνιιν, πνπ αθνξά πλεξγαζία γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ Σνπξηζκνχ, ππεγξάθε απφ ηνλ εθπξφζσπν ηεο ειιεληθήο Βλσζεο Σνπξηζηηθψλ & Σαμηδησηηθψλ Πξαθηφξσλ θ. Γ. Βπαγγέινπ θαη ηνλ Πξφεδξν ηνπ Σνπξηζηηθνχ Βπηκειεηεξίνπ Αακαζθνχ θ. Ν. Sanadiki. εκεηψλνπκε φηη φπσο πξνθχπηεη απφ ηα ζπλεκκέλα Πξσηφθνιια θαη ην Μλεκφλην, σο ηνκείο ζπλεξγαζίαο θαζνξίζζεθαλ: Πξνψζεζε ηνπ Σνπξηζκνχ - Βθπαίδεπζε - Σνπξηζηηθφο ρεδηαζκφο θαη Βπελδχζεηο. Βπίζεο ηνλ Οθηψβξην 2004 πξαγκαηνπνηήζεθε ζηελ Ώζήλα Βκπνξηθή Ώπνζηνιή 28 χξησλ Βπηρεηξεκαηηψλ, ζην πιαίζην ηεο Αεχηεξεο χγθιηζεο ηνπ Βπηρεηξεκαηηθνχ πκβνπιίνπ Βιιάδαο πξίαο. Πξαγκαηνπνηήζεθαλ 188 ζπλαληήζεηο κε 52 Έιιελεο Βπηρεηξεκαηίεο. ΠΗΝΑΚΑ ΤΜΦΧΝΗΧΝ ΔΛΛΑΓΟ ΤΡΗΑ O θαηάινγνο ησλ πκθσληψλ πνπ έρνπλ ππνγξαθεί κεηαμχ Βιιάδνο πξίαο έρεη σο εμήο: πκθσλία εκπνξίνπ, εκπνξηθψλ ζπλαιιαγψλ θαη πιεξσκψλ (1952) Μαθξνπξφζεζκε εκπνξηθή ζπκθσλία (1969) Ώεξνπνξηθή ζπκθσλία (1974) 23

24 πκθσλία νηθνλνκηθήο, πνιηηηζηηθήο θαη ηερληθήο ζπλεξγαζίαο (1976) Μνξθσηηθή ζπκθσλία (1977) πκθσλία δηεζλψλ νδηθψλ κεηαθνξψλ επηβαηψλ θαη εκπνξεπκάησλ (1979) πκθσλία ζηνλ ηνκέα ηνπ ηνπξηζκνχ (1979) πκθσλία ζπλεξγαζίαο ζηνλ ηνκέα ηεο Αεκφζηαο Τγείαο (1979) πκθσλία ζπλεξγαζίαο ζηνλ ηνκέα πξνγξακκαηηζκνχ (1984) πκθσλία αζιεηηθήο ζπλεξγαζίαο θαη πξφγξακκα αζιεηηθψλ αληαιιαγψλ γηα ην 1992 πκθσλία ζηνλ ηνκέα ηεο Αεκφζηαο Τγείαο (1995) πκθσλία γηα ηελ ζπλεξγαζία ζηνλ ηνκέα ησλ ζαιάζζησλ κεηαθνξψλ (1995) πκθσλία ζηνλ ηνκέα ηεο εθπαίδεπζεο ζηηο αεξνπνξηθέο κεηαθνξέο (2001) πκθσλία γηα δηεζλή νδηθή κεηαθνξά επηβαηψλ θαη εκπνξεπκάησλ (2001) πκθσλία Ναπηηιηαθψλ Μεηαθνξψλ (2001) πκθσλία Πξνψζεζεο θαη Ώκνηβαίαο Πξνζηαζίαο Βπελδχζεσλ (2003) πκθσλία Σνπξηζηηθήο πλεξγαζίαο (2003) (Βλεξγνπνίεζε επηέκβξηνο 2004) ΓΔΧΡΓΗΑ Ο ηνκέαο ηεο γεσξγίαο είλαη εμαηξεηηθά ζεκαληηθφο γηα ηελ ζπξηαθή νηθνλνκία εθφζνλ αληηπξνζσπεχεη 25% ηνπ ΏΒΠ πεξίπνπ (5,1 δηο δνι. ΔΠΏ), 15% ησλ ζπξηαθψλ εμαγσγψλ (855 εθ. δνι. ΔΠΏ) θαη απαζρνιεί ην 28% ηνπ ελεξγνχ πιεζπζκνχ. Μνινλφηη ε δηαρείξηζε ηνπ ελ ιφγσ ηνκέα αλήθεη θαηά 95% ζηνπο ηδηψηεο, νη αγξνηηθέο εθκεηαιιεχζεηο ζηεξνχληαη ζχγρξνλνπ εμνπιηζκνχ θαη ηερλνγλσζίαο, ελψ παξάιιεια νη δεκφζηεο επελδχζεηο ζηελ γεσξγία θζίλνπλ. Μνιαηαχηα θαη παξά ηελ αλεπάξθεηα ησλ 24

25 πδάηηλσλ πφξσλ θαη ηηο επηπηψζεηο ηεο κεηαβιεηφηεηαο ηνπ θιίκαηνο, ην πνζνζηφ παξαγσγήο παξακέλεη ηθαλνπνηεηηθφ, επηηξέπνληαο εμαγσγέο ησλ πιενλαζκάησλ. Σα αξδεπηηθά έξγα ησλ ηεζζάξσλ ηειεπηαίσλ εηψλ αχμεζαλ ηηο αξδεπφκελεο εθηάζεηο θαηά 27% θαη ε καδηθή ρξήζε ιηπαζκάησλ θαη λέσλ ζπφξσλ βειηίσζαλ ηελ παξαγσγή. ην πιαίζην ηεο πνιηηηθήο απεμάξηεζεο απφ ηηο εηζαγσγέο ζίηνπ, πνπ είρε εθαξκνζζεί απφ ηελ δεθαεηία ηνπ 1980, θαζφηη ην ςσκί βαζηθφ είδνο δηαηξνθήο ησλ ζπξηαθψλ λνηθνθπξηψλ, ε πξία επέηπρε λα θαηαζηεί απφ ην 1995 εμαγσγέαο ζίηνπ θαη θξηζήο. Σν θξάηνο έρεη δηαηεξήζεη ην κνλνπψιην αγνξάο ηεο ζπγθνκηδήο ζίηνπ θαζψο θαη ησλ εμαγσγψλ, αιιά νη εηζαγσγέο απφ ηνλ ηδησηηθφ ηνκέα επηηξέπνληαη ιφγσ αλάπηπμεο ηεο ζρεηηθήο βηνκεραλίαο κεηαπνίεζεο. ηνλ ηνκέα ησλ θξνχησλ θαη ιαραληθψλ, ε πξία δηαζέηεη ηελ ζεκαληηθφηεξε παξαγσγή ζηελ πεξηνρή. Δ πνηφηεηα ζεσξείηαη επίζεο εμαηξεηηθή, αιιά νη ειιείςεηο ζηνλ ηνκέα δηαινγήο, ζπληήξεζεο θαη ηππνπνίεζεο θαζηζηνχλ δχζθνιε ηελ πξφζβαζε ζηελ επξσπατθή αγνξά. εκεησηένλ επίζεο φηη ε πξία είλαη 5 νο παξαγσγφο παγθνζκίσο ειηψλ, (6% ηεο δηεζλνχο παξαγσγήο), 3 νο παξαγσγφο ακπγδάισλ, (8%) 3 νο παξαγσγφο θηζηηθηψλ (9%) θαη 7 νο βεξίθνθσλ (4%). ζνλ αθνξά ζηελ θηελνηξνθία δελ είλαη αλεπηπγκέλε ζην βαζκφ πνπ ζα φθεηιε ιφγσ κεγάισλ ειιείςεσλ ζε δσνηξνθέο, νη νπνίεο θαηά θαλφλα εηζάγνληαη. Δ δσηθή παξαγσγή θαιχπηεη ηελ εγρψξηα θαηαλάισζε θαη πξαγκαηνπνηνχληαη εμαγσγέο ζε γεηηνληθέο ρψξεο. Οη εηζαγσγέο ζηνλ ηνκέα απηφ απειεπζεξψζεθαλ ηέιε ηνπ Δ θηελνηξνθία ειέγρεηαη απφ ηξείο θξαηηθνχο Οξγαληζκνχο : ηνλ Οξγαληζκφ ΐννεηδψλ, ηνλ Οξγαληζκφ Πνπιεξηθψλ, θαη ηνλ επίζεο θξαηηθφ Οξγαληζκφ Ερζχσλ. Μνιαηαχηα ν ηδησηηθφο ηνκέαο δηαρεηξίδεηαη ην 90% ηεο παξαγσγήο βννεηδψλ θαη πνπιεξηθψλ θαη πιήξσο ηελ παξαγσγή πξνβάησλ. Δ αιηεία παξά ηηο εθηεηακέλεο αθηέο (183 ρικ.) δελ είλαη αλεπηπγκέλε ειιείςεη ζχγρξνλσλ κεζφδσλ ζπληήξεζεο θαη ςχμεο. Δ αιηεία γιπθνχ λεξνχ ηδηαίηεξα ζηνλ Βπθξάηε πνηακφ θαη ζηηο θπζηθέο θαη ηερλεηέο ιίκλεο είλαη ζεκαληηθφηεξε. Δ 25

26 ηρζπνθαιιηέξγεηα πεξηνξίδεηαη επίζεο ζε νξηζκέλεο κνλάδεο ζηνπο πνηακνχο Βπθξάηε θαη Οξφλην. Γεληθά ν αγξνηηθφο ηνκέαο ηεο πξίαο ζηεξείηαη ζχγρξνλσλ κεζφδσλ εθκεηάιιεπζεο, αγξνηηθνχ κεραλνινγηθνχ-αξδεπηηθνχ εμνπιηζκνχ θαη ηερλνγλσζίαο (ηππνπνίεζε θαη εμαγσγηθφ marketing) ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΑ Δ παξαγσγή ηεο ζπξηαθήο βηνκεραλίαο ηειεί ππφ αλαδηάξζξσζε πξνθεηκέλνπ λα αληηκεησπίζεη ηνλ αληαγσληζκφ θαη παξάιιεια λα εληζρχζεη ηε ζέζε ηεο απφ πιεπξάο εμαγσγψλ ζηε δηεπξπκέλε δψλε ειεπζέξνπ εκπνξίνπ πνπ έρεη δεκηνπξγεζεί κεηά ηελ εθαξκνγή ησλ πκθσληψλ Βιεπζέξνπ Βκπνξίνπ ηεο πξίαο ηφζν κε 15 αξαβηθέο ρψξεο (GAFTA), φζν θαη κε ηελ Σνπξθία. Δ πκθσλία χλδεζεο ηεο πξίαο κε ηελ Β.Β. πνπ επίζεο πξνβιέπεη ζηαδηαθή απειεπζέξσζε ηνπ εκπνξίνπ, αλ θαη έρεη κνλνγξαθεζεί απφ ην 2004 δελ έρεη αθφκα επηθπξσζεί. Ώπφ ηεο ζέζεσο ζε εθαξκνγή ηεο ελ ιφγσ πκθσλίαο πξνβιέπεηαη θαηάξγεζε ησλ κε δαζκνινγηθψλ εκπνδίσλ βάζεη ησλ αξρψλ ηνπ Παγθφζκηνπ Οξγαληζκνχ Βκπνξίνπ θαη κείσζε ησλ εηζαγσγηθψλ δαζκψλ εληφο δσδεθαεηίαο γηα ηα βηνκεραληθά θαη αγξνηηθά πξντφληα. Βπίζεο ειεχζεξε πξφζβαζε ησλ επξσπαίσλ επελδπηψλ ζε φινπο ηνπο ηνκείο βάζεη ηεο αξρήο ηεο ίζεο κεηαρείξηζεο κε ηνπο χξνπο πνιίηεο. Δ βηνκεραληθή δξαζηεξηφηεηα ζηε πξία επηθεληξψλεηαη ζηνπο πδξνγνλάλζξαθεο, ζηα θισζηνυθαληνπξγηθά θαη ζηα είδε δηαηξνθήο. εκεησηένλ φηη ε ρψξα δηαζέηεη πινχζην ππέδαθνο ηφζν ζε πδξνγνλάλζξαθεο (ηα απνζέκαηα εθηηκψληαη ζηα 2,2 δηο βαξέιηα ) θαη ζε θπζηθφ αέξην (εθηηκψκελα απνζέκαηα 640 δηο θπβηθά κέηξα), φζν θαη ζε θσζθάηα, κάξκαξν, αιάηη, ραιαδία, άζθαιην θ.ά. Βπί πιένλ ε πξία δηαζέηεη ηνπο πιένλ ζεκαληηθνχο πδάηηλνπο πφξνπο ζηελ πεξηνρή, πεξίπνπ 1,2 δηο θπβηθά κέηξα. 26

27 Δ ζπκκεηνρή ηεο βηνκεραλίαο ζην ΏΒΠ, αλάινγα κε ηα έηε θαη ηελ αγξνηηθή παξαγσγή θπκαίλεηαη απφ 18-25% θαη απαζρνιεί πεξίπνπ ην 13% ηνπ ελεξγνχ πιεζπζκνχ. Σα ρεκηθά θαη ην πεηξέιαην αληηπξνζσπεχνπλ ην 33% ηεο βηνκεραληθήο παξαγσγήο, ηα αγξνηνβηνκεραληθά ην 24% θαη ηα θισζηνυθαληνπξγηθά ην 17%. Σν πξφγξακκα βηνκεραληθήο ζηξαηεγηθήο , πνπ επεμεξγάζηεθε ην ζπξηαθφ Τπνπξγείν ΐηνκεραλίαο, ζηνρεχεη ζηελ κεγαιχηεξε ζπκκεηνρή ηνπ ηνκέα ζην ΏΒΠ, ζηελ αχμεζε ησλ εμαγσγψλ θαζψο θαη ησλ επελδχζεσλ (εη δπλαηφλ θαηά 50 δηο Λ. πξίαο εηεζίσο) θαη ζηε δεκηνπξγία θαη έηνο ηνπιάρηζηνλ λέσλ ζέζεσλ εξγαζίαο. Ο δεκφζηνο ηνκέαο θαιχπηεη ην 20% πεξίπνπ ζε αμία, ηεο βηνκεραληθήο παξαγσγήο, ιεηηνπξγψληαο κνλνπσιηαθά θαη δηαζέηνληαο κεγάιεο βηνκεραληθέο κνλάδεο πνπ ραξαθηεξίδνληαη απφ πεπαιαησκέλεο, γξαθεηνθξαηηθέο κεζφδνπο δηαρείξηζεο. ηφρνο ηεο Κπβέξλεζεο είλαη ε θαηάξγεζε ζηαδηαθά ησλ πθηζηάκελσλ θξαηηθψλ κνλνπσιίσλ, π.ρ. ζην ηζηκέλην θαη ζηηο εμαγσγέο βακβαθεξψλ πθαζκάησλ θαη ν εθζπγρξνληζκφο ηεο βηνκεραλίαο πνπ έρεη κεγάιε αλάγθε ηφζν ζε βηνκεραληθνχο εμνπιηζκνχο φζν θαη ζε αληαιιαθηηθά. ηηο κεγάιεο αδπλακίεο ηνπ ηνκέα ζπκπεξηιακβάλεηαη θαη ην κηθξφ κέγεζνο ησλ εηαηξεηψλ νη νπνίεο θαηά 91% είλαη νηθνγελεηαθέο επηρεηξήζεηο πνπ δελ απαζρνινχλ πέξαλ ησλ 10 αηφκσλ. Βπίζεο επηδηψθεηαη ε πξνζέιθπζε άκεζσλ μέλσλ επελδχζεσλ ζηελ βηνκεραλία θαη σο θίλεηξα πξνβάιινληαη ε εμαηξεηηθή γεσγξαθηθή ζέζε ηεο ρψξαο θαη ην θζελφ εμεηδηθεπκέλν εξγαηηθφ δπλακηθφ. Βλδεηθηηθά αλαθέξεηαη φηη ε επηδησθφκελε αλάπηπμε ηεο βηνκεραλίαο κε ίδξπζε λέσλ κνλάδσλ ζηνπο ηνκείο παξαγσγήο θσζθάησλ, ιηπαζκάησλ θαη χαινπ πξνζθξνχεη ζηελ έιιεηςε ησλ απαξαίηεησλ επελδπηηθψλ θεθαιαίσλ ΜΔΣΑΦΟΡΔ Δ αλάπηπμε ηνπ ηνκέα ησλ κεηαθνξψλ ελδηαθέξεη ηδηαίηεξα θαη απνηειεί πξνηεξαηφηεηα γηα ηελ Κπβέξλεζε, ζην πιαίζην ησλ πξνζπαζεηψλ πνπ θαηαβάιινληαη ψζηε ε ρψξα λα θαηαζηεί πιαηθφξκα δηεζλνχο εκπνξίνπ ζηε πεξηνρή. ην 10 ν Ώλαπηπμηαθφ Πξφγξακκα ηεο ρψξαο , πξνβιέπεηαη φηη άλσ ησλ 9,2 δηο Βπξψ, ήηνη 16% πεξίπνπ ησλ δαπαλψλ γηα επελδχζεηο ζα δηαηεζνχλ γηα ηελ αλαβάζκηζε ηνπ ελ ιφγσ ηνκέα. 27

28 Σα πεξηζζφηεξα φκσο έξγα πνπ πξνθεξχζζνληαη, πξνηείλνληαη κε ζπκβφιαηα ηχπνπ BOT θαη δελ βξίζθνπλ αληαπφθξηζε απφ δηεζλείο επελδπηέο, φπσο ελδεηθηηθά ζπλέβε κε ηελ πξφηαζε θαηαζθεπήο αεξνδξνκίνπ ζηελ πφιε Raqqa. Το οδικό δίκησο ηεο πξίαο είλαη ην θαιχηεξν ζηε πεξηνρή. Ώπφ ηα ρικ. νδψλ, πάλσ απφ ηα 1000 ρικ. είλαη απηνθηλεηφδξνκνη. Σν σο άλσ πεληαεηέο Ώλαπηπμηαθφ Πξφγξακκα πξνβιέπεη ηελ αλάπηπμε ηνπ δηθηχνπ ζηα ρικ. κε πξνηεξαηφηεηα ζηνλ άμνλα δηαζχλδεζεο ησλ ζπλφξσλ κε ηελ Σνπξθία, ζηνλ βνξά, κε ηα ζχλνξα κε ηελ Ενξδαλία, ζηνλ λφην, θαζψο θαη ζηε δηαζχλδεζε ησλ ιηκέλσλ ηεο Σαξηνχο θαη ηεο Λαηάθηαο, ηφζν κε ην αλσηέξσ άμνλα, φζν θαη κε ην Εξάθ. Ο ηομέας ηων αζηικών μεηαθορών δελ είλαη ηδηαίηεξα αλεπηπγκέλνο θαζφηη δελ ππάξρνπλ δεκφζηα κέζα αζηηθήο ζπγθνηλσλίαο. Οη ελ ιφγσ αζηηθέο κεηαθνξέο θαιχπηνληαη απφ πιήζνο minibus θαη taxis. Μειεηάηαη ε ίδξπζε metro κε νηθνλνκηθή ππνζηήξημε ηεο Βπξσπατθήο Σξάπεδαο Βπελδχζεσλ θαη ηνπ Βπξσ-Μεζνγεηαθνχ Οξγάλνπ FEMIP. Δ θξαηηθή γαιιηθή εηαηξία SYSTRA θέξδηζε ηνλ δηαγσληζκφ γηα ηελ θαηάξηηζε ηεο ζρεηηθήο κειέηεο θαηαζθεπήο metro, θαζψο θαη ελφο ηξαίλνπ ηαρείαο δηαζχλδεζεο Αακαζθνχ-Ώιέπν. Το ζιδηροδρομικό δίκησο ηεο πξίαο είλαη ην πην ζεκαληηθφ ζηελ πεξηνρή, κε δπλακηθφηεηα δηαθίλεζεο 2,5 εθ. επηβαηψλ. ηφρνο είλαη ν δηπιαζηαζκφο ησλ δηαθηλνπκέλσλ επηβαηψλ θαζψο θαη ησλ θνξηίσλ απφ 7 εθ.σ /εηεζίσο ζήκεξα, ζηα 83 εθ.σ/εηεζίσο έσο ην Πξφζθαηα ηδξχζεθε πξν-σνπξθηθή εηαηξεία κεηαμχ ησλ Οξγαληζκψλ ζηδεξνδξφκσλ ησλ δχν ρσξψλ, ζηελ νπνία ζπκκεηέρνπλ έθαζηνο Οξγαληζκφο θαηά 49% θαη απφ 1% θαηέρεη ε θάζε Κπβέξλεζε. ΐαζηθφο ζηφρνο ηεο ελ ιφγσ θνηλνπξαμίαο είλαη ε θαηαζθεπή ζην Ώιέπν εξγνζηαζίνπ παξαγσγήο νρεκάησλ θαη βαγνληψλ γηα επηβάηεο θαη εκπνξεπκαηηθέο κεηαθνξέο. Βπη πιένλ πξνβιέπεηαη ε κεηαθνξά ηνπξθηθήο ηερλνγλσζίαο ζηνλ πξηαθφ Οξγαληζκφ ηδεξνδξφκσλ. Ο ηομέας ηων αεροπορικών μεηαθορών ηειεί ππφ αλάπηπμε. ηε ρψξα ιεηηνπξγνχλ πέληε αεξνδξφκηα ήηνη: Αακαζθνχ θαη Ώιέπν πνπ εμππεξεηνχλ πέξαλ ησλ εζσηεξηθψλ θαη δηεζλείο πηήζεηο θαζψο θαη ηα αεξνδξφκηα γηα εζσηεξηθέο πηήζεηο ησλ πφιεσλ: Lattaquie, Qamishli, θαη Deir-ez-Zor. Πξνβιέπεηαη ε ίδξπζε δχν λέσλ αεξνδξνκίσλ, ζηελ Δassake θαη ζηε Raqqa θαζψο θαη ε αλαθαίληζε ησλ αεξνδξνκίσλ ζηε Mezzeh 28

29 (Αακαζθφο) θαη ζηελ Palmyre. Σν Αηεζλέο αεξνδξφκην ηεο Αακαζθνχ έρεη ηθαλφηεηα εμππεξέηεζεο 2,5 εθ. επηβαηψλ θαη ήδε έρεη θίλεζε 2,4 εθ επηβαηψλ. Ωο εθ ηνχηνπ ηειεί ππφ κειέηε ή αχμεζε ηεο ελ ιφγσ ηθαλφηεηαο ζηα 5 εθ. επηβαηψλ έσο ην 2014 θαη ζηα 10 εθ έσο ην Δ Syrian Air αληηκεησπίδεη ζνβαξά πξνβιήκαηα ιφγσ ησλ εκπνξηθψλ θπξψζεσλ πνπ έρνπλ επηβιεζεί ζηε πξία απφ ηηο ΔΠΏ απφ ην 2004 (Accountability Act), κε απνηέιεζκα δπζθνιία ζηελ πξνκήζεηα αληαιιαθηηθψλ θαζψο θαη λέσλ αεξνπιάλσλ γηα ηελ αληηθαηάζηαζε ησλ παιαηψλ Boeing πνπ δηαζέηεη. Δδε ρξεζηκνπνηεί κφλν 7 αεξνπιάλα απφ ηα 14 πνπ δηαζέηεη θαη σο εθ ηνχηνπ δηαπξαγκαηεχεηαη κε δηάθνξεο αεξνπνξηθέο εηαηξείεο ηελ δπλαηφηεηα ελνηθίαζεο θαζψο θαη κε ηελ Ρσζία ηελ αγνξά αεξνπιάλσλ ξσζηθήο θαηαζθεπήο.χκθσλα κε δειψζεηο ηνπ ππνπξγνχ Μεηαθνξψλ k. Yarob Badr πξφθεηηαη λα θαηαξγεζεί ην κνλνπψιην ηεο Syrian Air ζηνλ ηνκέα ησλ αεξνπνξηθψλ κεηαθνξψλ. Μέζα ζ απηφ ην πιαίζην ν ζπξηαθφο φκηινο Cham Holdings (θάηνρνο 40% ηνπ θεθαιαίνπ) έρεη ζπζηήζεη θνηλνπξαμία κε ηελ Syrianair (25%), ηελ Al Aqeelah for leasing Finance and Investment (επελδπηηθά θεθάιαηα ηνπ Κνπβέηη), ηελ Aqeeq Aviation θαη ηνλ φκηιν ηνπ Κνπβέηη Dashti, γηα ηελ ίδξπζε ηδησηηθήο αεξνπνξηθήο ΠΟΛΗΣΗΜΟ Δ πξία απνηειεί ζηαπξνδξφκη Πνιηηηζκψλ, νη νπνίνη άλζηζαλ θαηά ηελ δηάξθεηα ησλ πεξαζκέλσλ ρξφλσλ θαη ρσλεπηήξη δηαθνξεηηθψλ ηξφπσλ ζθέςεο γηα πεξηζζφηεξν απφ ρξφληα. Έλα θέληξν ηνπ αλζξψπηλνπ πνιηηηζκνχ. νπκέξηνη, Ώκνξίηεο, Υηηίηεο, Ώζζχξηνη, Ώηγχπηηνη, Καλαλίηεο, Φνίληθεο, Ώξακαίνη, Πέξζεο, Έιιελεο, Ναβαηαίνη, Ρσκαίνη, ΐπδαληηλνί, Άξαβεο. Μλεκεία, αξραηνινγηθνί ρψξνη, θάζηξα, αθξνπφιεηο θαη λεθξνπφιεηο δηεγνχληαη ηελ έλδνμε Εζηνξία αξραίσλ Βζλψλ. Δ πξία αλέθαζελ απνηεινχζε έλα απφ ηα κεγαιχηεξα θέληξα ζπλάληεζεο φισλ ησλ κεγάισλ πνιηηηζκψλ ηεο Μεζνγείνπ θαη ηεο θεληξηθήο Ώζίαο. Σν θέληξν φπνπ αλακείρζεθαλ ζε έλα εμαηξεηηθφ ραξκάλη νη δηαθνξεηηθνί πνιηηηζκνί ηεο Ώλαηνιήο κε ηελ Αχζε. Ο πεξηεγεηήο ην βιέπεη ζε θάζε ηνπ βήκα. Παξαθνινπζεί ηελ κίμε θαη ηελ αλάπηπμε φισλ απηψλ ησλ πνιηηηζκψλ είηε ζηα Μνπζεία, είηε ζηνπο αξραηνινγηθνχο ρψξνπο, είηε ζηελ θαζεκεξηλή 29

30 δσή ησλ αλζξψπσλ, πνπ κε ηελ δεζηαζηά ηνπο θαη ην ρακφγειφ ηνπο αγθαιηάδνπλ ηνλ μέλν ΣΟΤΡΗΜΟ Δ αλάπηπμε ηνπ Σνπξηζκνχ είλαη ζεκαληηθή, θαη φπσο εθηηκάηαη θαιχπηεη ην 75% ησλ ζπλνιηθψλ εζφδσλ ηνπ ηνκέα ησλ ππεξεζηψλ (ην ππφινηπν θαιχπηεηαη θπξίσο απφ ην δηακεηαθνκηζηηθφ εκπφξην), ιφγσ ηνπ ζηαζεξά απμαλφκελνπ αξηζκνχ Ώξάβσλ ηνπξηζηψλ. Δ πξία δηαζέηεη πινχζηα πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά θαη ελαιιαγή θπζηθνχ πεξηβάιινληνο, φπσο έξεκν ζην εζσηεξηθφ ηεο θαη αθξνγηαιηέο ζηα παξάιηα, πνπ παξακέλνπλ φκσο ειάρηζηα αμηνπνηεκέλα. Δ αχμεζε ησλ εζφδσλ απφ ηνλ Σνπξηζκφ θαη ε πξνζέιθπζε ηνπξηζηηθψλ επελδχζεσλ απνηεινχλ πξνηεξαηφηεηα ηεο Κπβέξλεζεο πνπ ζηνρεχεη ζηα 7 εθ ηνπξίζηεο έσο ην Ο αξηζκφο ηνπξηζηψλ ζηε πξία θαηά ην 2007 αλήιζε ζε 3,19 εθ έλαληη 3,06 εθ. ην 2006 (δελ ζπκπεξηιακβάλνληαη επηζθέςεηο απφ γεηηνληθέο ρψξεο δηάξθεηαο κίαο εκέξαο θαζψο θαη χξσλ ηνπ εμσηεξηθνχ). Τπήξμε αχμεζε θαηά 7,7% ησλ ηνπξηζηψλ απφ ηελ Βπξψπε, ήηνη ηνπξίζηεο, ελψ ν αξηζκφο ηνπξηζηψλ απφ αξαβηθέο ρψξεο παξέκεηλε ζηα 2,23 εθ. Οη ηνπξίζηεο απφ ηελ Σνπξθία αλήιζαλ ζηνπο , ελψ απφ ηνλ Λίβαλν κεηψζεθαλ απφ 0,82 εθ. ην 2006 ζε 0,66 ην Ο αξηζκφο ησλ ειιήλσλ ηνπξηζηψλ ζηε πξία θαηά ην 2007, αλήιζε ζηηο έλαληη ην 2006 θαη ην Σειεπηαία θαηαβάιινληαη ζνβαξέο πξνζπάζεηεο γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ Σνπξηζκνχ ζηελ πξία κε ζηφρν, καθξνπξφζεζκα, ηα έζνδα απφ απηή ηελ πεγή ζπλαιιάγκαηνο, λα εμηζνξξνπήζνπλ ελ κέξεη, ηελ κείσζε ησλ εηζξνψλ απφ εμαγσγέο πεηξειαίνπ. Βπί πιένλ κε πνζνζηφ αλεξγίαο επίζεκα 9% θαη αλεπίζεκα 15%, ν ηνπξηζηηθφο ηνκέα πξνζθέξεη ηελ δπλαηφηεηα αχμεζεο ησλ ζέζεσλ εξγαζίαο άκεζα ή/θαη έκκεζα, κέζσ ηεο απαζρφιεζεο εξγαηηθνχ δπλακηθνχ ζηηο βηνκεραλίεο πνπ εμππεξεηνχλ ηνλ ελ ιφγσ ηνκέα. 30

31 Γεληθά ε αλάπηπμε ηνπ Σνπξηζκνχ εληάζζεηαη ζηηο πξνηεξαηφηεηεο ηεο Κπβέξλεζεο. ην «πλέδξην γηα Σνπξηζηηθέο Βπελδχζεηο ζηελ πξία», πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε γηα ηξίηε θνξά, ζηε Αακαζθφ ηνλ Μάην ηνπ 2007, πξνηάζεθαλ γηα ηνπξηζηηθή αμηνπνίεζε, πεξηνρέο πνπ αλήθνπλ ζην θξάηνο, κε ηδηαίηεξα επλντθέο πξνυπνζέζεηο γηα ηνπο ελδηαθεξφκελνπο, πνπ επί πιένλ έρνπλ ηελ δπλαηφηεηα επηινγήο ηνπ ηξφπνπ εθκεηάιιεπζεο (ελνηθίαζε, ΐΟΣ, αγνξά). χκθσλα κε ζηνηρεία ηνπ Τπνπξγείνπ Σνπξηζκνχ πεξίπνπ 3,5 δηο δνι.δπώ έρνπλ επελδπζεί ζηνλ ηνκέα απηφ θαηά ηελ ηειεπηαία δηεηία θαη φπσο πξνβιέπεηαη άιια 3,3 δηο δνι. ΔΠΏ, πξφθεηηαη λα επελδπζνχλ έσο ην 2010, πξνθεηκέλνπ λα αληηκεησπηζζεί ην ζεκαληηθφηεξν πξφβιεκα ζηνλ ηνκέα απηφ, πνπ είλαη ε μελνδνρεηαθή αλεπάξθεηα. πσο εθηηκάηαη κέρξη ην 2010, ε ρψξα ζα δηαζέηεη πεξίπνπ θιίλεο. Οη πεξηζζφηεξεο επελδχζεηο πξνέξρνληαη απφ ρψξεο ηνπ Κφιπνπ. Μέζα Αεθεκβξίνπ 2007 ην Kharafi Group κε έδξα ην Κνπβέηη, ζην πιαίζην κίαο ζεηξάο επελδχζεσλ ηεο ελ ιφγσ εηαηξείαο ζηελ πξία χςνπο 1 δηο δνι. ΔΠΏ, άξρηζε ηελ εθηέιεζε ηνπξηζηηθνχ έξγνπ ζπλνιηθνχ θφζηνπο 217 εθ. πνπ πεξηιακβάλεη ίδξπζε μελνδνρείνπ πέληε αζηέξσλ θαη δπλακηθφηεηαο 900 θιηλψλ. Γηα ηελ πξνζέιθπζε Σνπξηζηψλ θαη επελδχζεσλ ζηνλ ηνπξηζηηθφ ηνκέα, εληάζζνληαη ελδεηθηηθά ηα θαησηέξσ κέηξα: -Δ ίζε κεηαρείξηζε χξσλ θαη αιινδαπψλ επελδπηψλ θαζψο θαη ε παξνρή θηλήηξσλ πξνο ηνπο ηδηψηεο πνπ επηζπκνχλ λα επελδχζνπλ ζηνλ ηνκέα ηνπ Σνπξηζκνχ. -Βιεπζεξία κεηαθνξάο θεξδψλ ζην εμσηεξηθφ θαη ζε ζπλάιιαγκα. -Ώπινπνίεζε δηαδηθαζηψλ γηα επελδπηηθά πξνγξάκκαηα πνπ αθνξνχλ ηνλ Σνπξηζκφ. -Μείσζε ηφθσλ γηα δάλεηα ζρεηηθά κε ηνλ Σνπξηζκφ. -Άδεηα ζε ηδησηηθά εθπαηδεπηηθά ηδξχκαηα γηα παξνρή εθπαίδεπζεο λέσλ ζηνλ ηνπξηζηηθφ θαη μελνδνρεηαθφ ηνκέα. -Πξφζθιεζε μέλσλ δεκνζηνγξάθσλ, εηδηθεπκέλσλ ζηνλ Σνπξηζκφ, λα επηζθεθζνχλ αξραηνινγηθνχο ρψξνπο ζηελ πξία. 31

32 -Θέζπηζε θεζηηβάι ηνπ <δξφκνπ ηνπ κεηαμηνχ> -Ίδξπζε Γξαθείσλ ζε πέληε επξσπατθέο πξσηεχνπζεο γηα ηελ πξνψζεζε ηνπ Σνπξηζκνχ ηεο πξίαο. -ηαδηαθή κείσζε ηεο θνξνινγίαο ησλ ηνπξηζηηθψλ γξαθείσλ. -Μείσζε ησλ εηζηηεξίσλ ζηνπο αξραηνινγηθνχο ρψξνπο. Βπη πιένλ ε Κπβέξλεζε ηεο πξίαο ππέγξαςε ζπκθσλία κε ηελ Βπξσπατθή Βπηηξνπή γηα ηελ πξνψζεζε ηνπ πνιηηηζηηθνχ Σνπξηζκνχ, πνπ απνηειεί θαη ην κεγάιν πιενλέθηεκα ηεο ρψξαο, ράξηο ζηνλ κεγάιν ηζηνξηθφ θαη αξραηνινγηθφ πινχην πνπ δηαζέηεη (300 πεξίπνπ αξραηνινγηθνί ρψξνη). ην πιαίζην απηνχ ηνπ πξνγξάκκαηνο πεξηιακβάλνληαη ε δηαρείξηζε ησλ ηνπξηζηηθψλ ηνπνζεζηψλ θαη ε εθπαίδεπζε ζηειερψλ ηνπ Τπνπξγείνπ Σνπξηζκνχ. Σν θφζηνο ηνπ πξνγξάκκαηνο αλέξρεηαη ζηα 3 εθ., απφ ηα νπνία ην 1 εθ. πξννξίδεηαη γηα ηελ βειηίσζε αξραηνινγηθψλ ρψξσλ. Καηά ηελ 15ε Γεληθή πλέιεπζή ηνπ Παγθφζκηνπ Οξγαληζκνχ Σνπξηζκνχ ηνλ Οθηψβξην ηνπ 2003 ζηελ Κίλα, ε πξία αλέιαβε γηα ηα δχν επφκελα ρξφληα, ηελ Πξνεδξία ηεο Βπηηξνπήο Μέζεο Ώλαηνιήο. Δ Κπβέξλεζε ηεο πξίαο επηδεηψληαο ηελ κείσζε ηεο εμάξηεζεο ηεο ρψξαο απφ ην πεηξέιαην, πξνσζεί ηελ βειηίσζε ηεο βηνκεραλίαο θαη ηελ πεξαηηέξσ αλάπηπμε ηνπ ηνκέα ηνπ Σνπξηζκνχ. Ο Τπνπξγφο Σνπξηζκνχ ηεο πξίαο αλαθνίλσζε πξφζθαηα πσο νη αθίμεηο Σνπξηζηψλ απμήζεθαλ θαηά 20% ην πξψην εμάκελν ηνπ 2005 ζε ζχγθξηζε κε ην πξνεγνχκελν έηνο θζάλνληαο ηα 1,41 εθ. Σα έζνδα απφ ηνλ ηνπξηζηηθφ ηνκέα αλακέλεηαη λα αλέιζνπλ ζηα 2,8 δηο $ ην 2005 ελψ ην πξνεγνχκελν έηνο ήηαλ 2,2 δηο $. Ο αξηζκφο Σνπξηζηψλ αλακέλεηαη λα αλέιζεη ζηα 3,6 εθ. ην 2005 έλαληη 3 εθ. ην Δ πξία πξνζπάζεζε θαηά ην 2004 λα πξνζειθχζεη λέεο αγνξέο ζηέιλνληαο ην κήλπκα πσο απνηειεί αζθαιή πξννξηζκφ Σνπξηζκνχ, παξ φιεο ηηο δπζθνιίεο πνπ πξνέθπςαλ απφ ηελ δηακάρε ζην Εξάθ θαη ηα πξνβιήκαηα κε ηνλ Λίβαλν. Ο αξηζκφο ησλ Σνπξηζηψλ απφ ηηο ΔΠΏ θαη ηελ Βπξψπε απμήζεθε θαηά 4% θζάλνληαο ηηο αθίμεηο. Σελ 32

33 πξία επηζθέπηνληαη Σνπξίζηεο θπξίσο απφ ηελ Κχπξν, Βιιάδα, Σνπξθία θαη Εξάλ. Δ πιεηνςεθία φκσο ησλ Σνπξηζηψλ πξνέξρνληαη απφ αξαβηθέο ρψξεο θαη απνηεινχλ ην 72% (1,02 εθ.) ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ Σνπξηζηψλ. Δ πξία πξνζπαζεί επίζεο λα παξνπζηάζεη κηα ζεηηθή εηθφλα ζηνπο μέλνπο δηνξγαλφληαο εθδειψζεηο φπσο ην Forum on Tourism Horizons ζηηο αξρέο Ενπιίνπ θαη ην Tourism Investment Market ηνλ Ώπξίιην Καηά ηελ δηάξθεηα ηνπ ηειεπηαίνπ ε Κπβέξλεζε αλαθνίλσζε 100 λέεο δεκνπξαζίεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηνπξηζηηθά αλαπηπμηαθά ζρέδηα. Οη μελνδνρεηαθνί κηινη Four Seasons, Rotana θαη Sheraton πξνβιέπεηαη λα αλνίμνπλ λέεο κνλάδεο. Βπίζεο, πξνβιέπεηαη λα θηηζζνχλ Ξελνδνρεία θαη ζε άιιεο πεξηνρέο, λα αλαθαηληζζνχλ παιαηέο ηζηνξηθέο νηθίεο θαη λα δεκηνπξγεζνχλ ιέζρεο γηση. Καη απηφλ ηνλ ηξφπν θαη παξ φιε ηελ έληαζε πνπ ππάξρεη ζηελ πεξηνρή θαη ηελ κεξνιεπηηθή ζηάζε, πνπ απνδίδεηαη ζηα δηεζλή ΜΜΒ, ε πξία πξνζπαζεί λα απνδείμεη πσο απνηειεί ειθπζηηθφ πξννξηζκφ γηα λένπο Σνπξίζηεο, απνβιέπνληαο ζηελ αχμεζε ηνπ αξηζκνχ ησλ μέλσλ επηζθεπηψλ ζηα 8 εθ. έσο ην χκθσλα κε επίζεκεο πεγέο, ππάξρνπλ πεξίπνπ θιίλεο ζπλνιηθά ζηελ ρψξα ζήκεξα θαη αλακέλεηαη λα δεκηνπξγεζνχλ άιιεο Βπίζεο λέεο μελνδνρεηαθέο θιίλεο πξνβιέπνληαη απφ επελδπηηθά ζρέδηα αμίαο 500 εθ. $ ΔΠΏ ζανπδαξαβηθψλ θπξίσο θεθαιαίσλ. 33

34 4.Οη εκαληηθέο Σνπνζεζίεο ηεο πξίαο Δ πξία έηλαη ην ιίθλν ησλ αξραίσλ πνιηηηζκψλ θαη ηα επηηεχγκαηα ησλ ιαψλ πνπ έδεζαλ ζηα εδάθε ηεο πξίαο είλαη γλσζηά ζε φιν ηνλ θφζκν. Δ πξία έρεη παίμεη θαηά θαηξνχο έλα ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ ηζηνξία ηεο αλζξσπφηεηαο, πξνζθέξνληαο ηνλ πξψην πνιηηηζκφ ηεο ηζηνξίαο (ν πνιηηηζκφο ηεο Μεζνπνηακίαο), επίζεο εθεχξε ην κπξνχληδν θαη ην καιαθφ ραιθφ θαη επηλφεζε ην πξψην Ώιθάβεην (ην Ώιθάβεην ηνπ Ραο άκξα). Σέινο ζηελ Έκπια βξέζεθε ην πξψην εκπνξηθφ ζπκβφιαην. Οη Ώκκσλίηεο, Υαλαλαίνη θαη νη Φνίληθεο, θαηνηθνχζαλ ζηα παξάιηα ηεο πξίαο, νη Ώξακαίνη ζηα βνπλά θαη νη Ναβαηαίνη ζην Νφην. Δ ζπνπδαηφηεηα ηεο πξίαο έγθεηηαη ζηε ζηξαηεγηθήο ζεκαζίαο ηνπνζεζία ηεο, επεηδή βξίζθεηαη ζηε ζπκβνιή ηξηψλ επείξσλ (Ώζία, Ώθξηθή, Βπξψπε), επίζεο ζπλδπάδεη ηε Μεζφγεην κε ηελ Ελδηθή Ωθεαλφ θαη ηε Μαχξε Θάιαζζα κε ην Νείιν. Δ πξία ζεσξείηαη ε κεγαιχηεξε κηθξή ρψξα ιφγσ ηνπ πινχηνπ ηεο ζηνπο αξραίνπο πνιηηηζκνχο. 34

35 4.1.ΠΟΛΔΗ: ΓΑΜΑΚΟ Ώπφ ηηο αξραηφηεξεο πφιεηο ηεο Μέζεο Ώλαηνιήο, ε Αακαζθφο, θαηνηθείηαη ζπλερψο απφ ηελ αξραηφηεηα κέρξη ζήκεξα. Εδξχζεθε πεξίπνπ ην π.υ., φπσο δείρλνπλ νη αλαζθαθέο θαη ε πνιπθχκαληε ηζηνξία ηεο απνηππψλεηαη ζηα δεθάδεο ζεκαληηθά κλεκεία πνπ ζψδνληαη κέρξη ηηο κέξεο καο. Μεγάινη θαηαθηεηέο πέξαζαλ απφ δσ αθήλνληαο ν θαζέλαο ην δηθφ ηνπ ζηίγκα ζηελ παλάξραηα απηή πφιε. Γηα λα αλαθέξνπκε κεξηθνχο:ναβνπρνδνλφζσξ, Μέγαο Ώιέμαλδξνο, αιαληίλ, Μακεινχθνη, ηαπξνθφξνη. Σν 1979, ε UNESCO, αλαγλσξίδνληαο ηελ παγθφζκηα αθηηλνβνιία ηεο Αακαζθνχ, ζπκπεξηέιαβε ηελ αξραία πφιε ζηνλ θαηάινγν ηεο Ώξραίαο Κιεξνλνκηάο. Πξσηεχνπζα ηεο καγεπηηθήο πξίαο απφ ην 1946, ε Αακαζθφο απνηειεί ην δηνηθεηηθφ θαη νηθνλνκηθφ θέληξν ηεο ρψξαο. Πξφθεηηαη γηα κηα ζξπιηθή πφιε πνπ ζηέθεηαη αθφκε φξζηα ζηηο επάιμεηο ηνπ ρξφλνπ, θξαηψληαο κέζα ζηνπο αηψλεο ην άξσκά ηεο. Ώλαθέξνληαο ζηελ ιέμε πξία, πάληα ζην πίζσ κέξνο ηνπ κπαινχ καο έρνπκε θάηη θνβηθφ (Μέζε αλαηνιή, Εξάθ, Σξνκνθξαηία). Ο πιεζπζκφο ηεο πφιεο αλέξρεηαη ζηνπο 4.5 εθαηνκκχξηα θαηνίθνπο κε ην 90% λα είλαη κνπζνπικάλνη. Σν ππφινηπν 10% κνηξάδεηαη ζηνπο θάζε ινγήο ρξηζηηαλνχο. Οη θάηνηθνη κηιάλε θπξίσο αγγιηθά θαη γαιιηθά, αιιά κελ εθπιαγείηε αλ αθνχζεηε θαη ειιεληθά. Ώλ κάιηζηα θαηαιάβνπλ φηη είζηε απφ ηελ Βιιάδα, ηφηε ε θηινμελία ζα είλαη αθφκα πην δεζηή! ΐιέπεηε, ε ειιεληθή επίδξαζε ζηελ πεξηνρή ηεο πξίαο ππήξμε θαη είλαη αθφκε έληνλε. Θα δηαπηζηψζεηε φηη πνιινί θάηνηθνη κηινχλ ειιεληθά έζησ θαη ζπαζκέλα. Έρνπλ δνπιέςεη ζηελ Βιιάδα είηε ζαλ εξγάηεο, λαπηηθνί, αθφκε θαη γηαηξνί. Άιινη 35

36 έρνπλ ζπνπδάζεη ζε ειιεληθά παλεπηζηήκηα. Δ Αακαζθφο δηαηξείηαη ζηελ Παιαηά Πφιε θαη ηελ πην αμηφινγε λα επηζθεθζεί θαλείο θαη ηελ λέα,φπνπ εθηπιίζζεηαη ε ζεκεξηλή πνιχβνπε δσή ηεο. Δ Παιαηά Πφιε πεξηβάιιεηαη απφ έλα εληππσζηαθφ ηείρνο κε 7 πχιεο. Βθεί θπγαδεχηεθε ν Ώπφζηνινο Παχινο. Μηα ηδέα κπνξεί λα πάξεη ν επηζθέπηεο αλ αλέβεη ζηνλ ιφθν Καζίλ, φπνπ ζα έρεη κηα ζαπκάζηα παλνξακηθή ζέα ηεο πφιεο. Αεθάδεο παιηά ζπίηηα, ζνισηά κε ςεινηάβαλεο αίζνπζεο θαη ζηληξηβάληα, ρξεζηκνπνηνχληαη σο εζηηαηφξηα ή μελνδνρεία. Μηθξά παιάηηα κηζνεγθαηαιεηκκέλα θέξλνπλ ζηνλ λνπ άιιεο επνρέο.δ κπξσδηά ηνπ πξάζηλνπ κήινπ απφ ηνπο αξγηιέδεο αησξείηαη Δ επίζθεςε ζην Βζληθφ Ώξραηνινγηθφ Μνπζείν είλαη απαξαίηεηε γηα ηνλ «ςαγκέλν» ηνπξίζηα.βθεί βξίζθνληαη πέηξηλεο πιάθεο κε ηελ αξραηφηεξε φπσο πηζηεχεηαη γξαθή ηνπ θφζκνπ (αξακατθά), αιιά θαη δηάθνξα άιια ελδηαθέξνληα επξήκαηα. Όζηεξα απφ ηελ πξψηε βφιηα θαη ηελ επίζθεςε ζην κνπζείν επηβάιιεηαη ραιάξσζε. Ξαπνζηαίλνπκε ζε έλα απφ ηα δεθάδεο παξαδνζηαθά θαθελεία γηα αξαβηθφ θαθέ αξσκαηηζκέλν κε θάξδακν. Γηα ηνπο πην κεξαθιήδεο κηα ζίζα (λαξγηιέο) κε αξσκαηηθφ θαπλφ (θαηά πξνηίκεζε κήιν), ζα δψζεη θνπξάγην γηα ηελ ζπλέρεηα. ηα ζνχθ ζνθάθηα- ηνπ Ώι Υακηληία, ηεο κεγαιχηεξεο θιεηζηήο αγνξάο ηνπ θφζκνπ, ην παδάξη δίλεη θαη παίξλεη. Έλα αηειείσην δίθηπν απφ ζθεπαζηέο ζηνέο γεκάηεο καγαδηά πνπ ζπκίδεη έληνλα ην δηθφ καο Μνλαζηεξάθη. ην πνιχ κεγαιχηεξν θπζηθά. Βδψ ζα βξείηε ηα πάληα: ξνχρα, κπαραξηθά, ραιηά, αζεκηθά, ρξπζά, αζεκνθεληεκέλα πθάζκαηα, πινχζηα δηαθνζκεηηθά ζέκαηα. Οηηδήπνηε πεξηκέλεη θαλείο απφ έλα κεζαλαηνιηθφ 36

37 παδάξη. Μελ μεράζεηε, επίζεο, λα ξσηήζεηε ηνπο ληφπηνπο γηα ηνπ νχθ ηνπ Υξπζνχ (αγνξά ρξπζνχ). Βθεί ζα βξείηε θνκκάηηα ζε απίζηεπηεο ηηκέο, απφ 18 θαξάηηα θαη πάλσ! Πνπ μέξεηε, κπνξεί λα ζαο ρξεηαζηνχλ ελ φςεη νηθνλνκηθήο θξίζεο Έμσ αθξηβψο απφ ην θάζηξν ηνπ Ώι Υακηληία, ζα δείηε ην εληππσζηαθφ ράιθηλν άγαικα ηνπ έθηππνπ αιαληίλ Πξφθεηηαη γηα ηνλ ζξπιηθφ αξρεγφ ησλ Ώξάβσλ πνπ πνιέκεζε ηνπο ηαπξνθφξνπο. Δ Αακαζθφο ήηαλ ε πφιε πνπ θαηέιεμε θαη εηάθε ην Έμσ απφ ηελ Ώλαηνιηθή Πχιε ηεο παιαηάο πφιεο (Bab Sharqi) ζηα 400 κέηξα πεξίπνπ δεμηά ζα βξεζείηε ζην Bab Kisan. Βθεί είλαη ε εθθιεζία ηνπ Ώπφζηνινπ Παχινπ θαη ην θαηαθχγηφ ηνπ. Σν κέξνο πνπ δίδαμε θαη θαηνίθεζε. Σν εζσηεξηθφ ηνπ είλαη εληππσζηαθφ, κε πιήζνο αγηνγξαθηψλ. Βπίζεο, θνληά ζηελ Bab Sharqi, ζην ηέινο ηεο Via recta, ζην ρξηζηηαληθφ κέξνο ηεο πφιεο, βξίζθεηαη ην ζπίηη ηνπ Ώγίνπ Ώλαλία.Βθεί ιέγεηαη φηη ν Ώλαλίαο βάπηηζε ηνλ ανχι (Ώπφζηνιν Παχιν). Σν ζπίηη εθθιεζάθη βξίζθεηαη πέληε κέηξα θάησ απφ ην έδαθνο θαη έρεη αλαπαιαησζεί αξθεηέο θνξέο. Ώπνηειείηαη απφ δχν κηθξά δσκάηηα κε γπκλνχο, πέηξηλνπο ηνίρνπο θαη είλαη ην κφλν κέξνο ρξηζηηαληθήο ιαηξείαο απφ ηνλ πξψην αηψλα πνπ έρεη επηβηψζεη ζηελ πφιε. Ώπφ ηηο 7 πχιεο πνπ πεξηβάιινπλ ηελ Παιαηά πφιε, απηή κε ηελ κεγαιχηεξε ηζηνξία είλαη ε Bab Touma ή αιιηψο ε Πχιε ηνπ Ώγίνπ Θσκά, ελφο απφ ηνπο 12 Ώπνζηφινπο ηνπ Εεζνχ. Βίλαη επίζεο ν πην παιαηφο δήκνο ηεο Αακαζθνχ. Σνλ 16ν αηψλα, κεηά ηελ θαηάιεςε ηεο Ώληηφρεηαο απφ ηα ηνπξθηθά ζηξαηεχκαηα, ν δήκνο ηεο Bab Touma έγηλε ε έδξα ησλ Βιιελν- Οξζφδνμσλ θαη Βιιελν-θαζνιηθψλ Βθθιεζηψλ γηα ηελ ΐφξεηα Ώλαηνιή (πξία, Λίβαλνο θαη λφηηα Σνπξθία). Σν θηίξην πνπ αθνινπζεί δελ είλαη ηπραίν. Οπφηε νθείιεηε λα πξνεηνηκαζηείηε αλαιφγσο πξηλ ην επηζθεθηείηε. Σν Σδακί ησλ Οκκεπαδψλ, ην πιένλ ζεκαληηθφ θηίζκα ηεο Αακαζθνχ, αιιά θαη νιφθιεξεο ηεο πξίαο είλαη πξαγκαηηθά εθζακβσηηθφ. Σν ηζηνξηθφ ηνπ παξειζφλ είλαη πινχζην: ζηελ ίδηα ζέζε ππήξμε λαφο (3000 π.υ), αθνινχζεζε ρξηζηηαληθή ΐαζηιηθή, πνπ έδσζε ηελ ζέζε ηεο ζην κεγάιν ηέκελνο ηνπ ζήκεξα. Βίλαη έλα απφ ηα κεγαιχηεξα ηδακηά ζηνλ θφζκν θαη κία απφ ηηο αξραηφηεξεο ηνπνζεζίεο ζπλερνχο πξνζεπρήο απφ ηελ άλνδν ηνπ Εζιάκ. Δ 37

38 αξρηηεθηνληθή θαη δηαθνζκεηηθή ιακπξφηεηα είλαη αξθνχλησο επηβιεηηθέο ελψ ε ηεξφηεηα ηνπ λανχ ππνιείπεηαη κφλν ζε ζρέζε κε ηα ηεξά ηεκέλε ηεο Μέθθαο θαη ηεο Μεδίλαο. ηελ εζσηεξηθή απιή δεζπφδεη ε νθηαγσληθή θαηαζθεπή ηεο δπηηθήο πιεπξάο, δηαθνζκεκέλε κε πεξίηερλα κσζατθά ηνπ 14νπ αηψλα πνπ ζηέθνληαη επάλσ ζε ξσκατθνχο θίνλεο. Τπάξρνπλ ηξεηο κηλαξέδεο. Ο παιαηφηεξνο είλαη «ηεο λχθεο», ν νκνξθφηεξνο είλαη κάιινλ ν Ώι Γθαξκπίγηα, ελψ ν ςειφηεξνο είλαη απηφο ηνπ Εεζνχ πνπ νλνκάζηεθε έηζη γηαηί, ζχκθσλα κε ηελ παξάδνζε, εδψ ζα εκθαληζηεί ν Υξηζηφο ηελ Δκέξα ηεο Κξηζεο. ην εζσηεξηθφ ηνπ ρψξνπ πξνζεπρήο έλαο κηθξφο λαφο κνηάδεη εθηφο ηφπνπ θαη ρξφλνπ. Με πξάζηλν ηξνχιν θαη καξκάξηλε επέλδπζε ην παξεθθιήζη ηνπ Εσάλλε ηνπ ΐαπηηζηή θηινμελεί ην ιείςαλφ ηνπ. χκθσλα κε ηελ ηζηνξία, φηαλ ρηηδφηαλ ην ηέκελνο ηνλ 8ν αηψλα, βξέζεθε έλα θέξεηξν ζακκέλν θάησ απφ ηελ παιαηά ΐαζηιηθή. Πεξηείρε ην θεθάιη ηνπ βηβιηθνχ ραξαθηήξα, κε καιιηά θαη δέξκα, ζρεδφλ άζηθηα. Έθηνηε, απηφ ην ιείςαλν βξίζθεηαη αθφκα κέζα ζην ηέκελνο θαη πηζηεχεηαη φηη αλήθεη ζηνλ άλζξσπν πνπ βάθηηζε ηνλ Εεζνχ. ηνπο αξραηνινγηθνχο θήπνπο έμσ αθξηβψο απφ ην Σδακί, βξίζθεηαη ην καπζσιείν ηνπ αιαληίλ. ΥΑΛΔΠΗ Σν Υαιέπη (γλσζηφ ζηα αξαβηθά σο Υάιακπ, ζηα αγγιηθά σο Αιέπν θαη ζηα γαιιηθά σο Αιέπ) είλαη ε δεχηεξε κεγαιχηεξε πφιε ηεο πξίαο κεηά ηελ πξσηεχνπζα Αακαζθφ. ΐξίζθεηαη ζηα βφξεηα ηεο ρψξαο, θνληά ζηα ζχλνξα κε ηελ Σνπξθία θη έρεη γχξσ ζηα ηέζζεξα εθαηνκκχξηα θαηνίθνπο. ηελ αξραηφηεηα, ε πφιε ήηαλ γλσζηή κε ην φλνκα ΐέξνηα, ελψ ζηηο κέξεο καο δηαθξίλεηαη γηα ην αλαηνιίηηθν ρξψκα ηεο, ην έληνλν κνπζνπικαληθφ ζηνηρείν, ηα θηζηίθηα (απηά, πνπ νλνκάδνπκε ζηελ Βιιάδα θηζηίθηα 38

39 Ώηγίλεο) θαη ηνλ γλήζην παζηνπξκά. ην Υαιέπη αμίδεη λα επηζθεθηνχκε ηελ Ώθξφπνιε, ηα γξαθηθφηαηα ζνθάθηα, ηηο πεξηπνηεκέλεο εθθιεζίεο (νξζφδνμεο, θαζνιηθέο, νπλίηηθεο, καξσλίηηθεο, αξκέληθεο) θαη ηελ θιεηζηή αγνξά ηεο πφιεο, ηε κεγαιχηεξε θιεηζηή αγνξά ηεο Μέζεο Ώλαηνιήο, ζχκθσλα κε ηνπο θαηνίθνπο. Επί αιώνεσ το Χαλέπιο ήταν ςημαντικό εμπορικό κέντρο τησ Εγγύσ Ανατολήσ, εξαιτίασ τησ ςπουδαίασ γεωγραφικήσ θέςησ του. Αργότερα, όταν ανοίχτηκε η διώρυγα του Σουέζ, η ςημαςία τησ πόλησ μειώθηκε. Σήμερα είναι εμπορικό κέντρο με μικρή βιομηχανία, κυρίωσ βαμβακουργία, εριουργία και μεταξουργία. Το Χαλέπι είναι μία από τισ πιο γραφικέσ πόλεισ τησ Ανατολήσ. Η παλιά πόλη περιβάλλεται από λίθινα τείχη. Είναι το κλαςικό υπόδειγμα τησ μουςουλμανικήσ πόλησ. Κυριότερα οικοδομήματα είναι η ακρόπολη και το τέμενοσ του Ζαχαρίου. Το Χαλέπι διαιρείται ςε διάφορεσ ςυνοικίεσ, όπωσ είναι η εβραΰκή, η τουρκική, η αρμενική και η ευρωπαΰκή. Είναι περιςςότερο τουρκική πόλη παρά αραβική. Ιςτορία. Καταλήφθηκε από τουσ Χετταίουσ κατά την ειςβολή τουσ ςτη Μ. Αςία. Το 333 π.χ. παραδόθηκε ςτο Μ. Αλέξανδρο. Το 637 μ.χ. έγινε μουςουλμανικό και ςτο τέλοσ του 8ου αιώνα περιήλθε ςτουσ Βυζαντινούσ. Κατόπιν πέραςαν ωσ κατακτητέσ οι Μογγόλοι,Μαμελούκοι και Τούρκοι. Κατά το Μεςαίωνα άκμαςε ωσ κέντρο εμπορίου. ΥΟΜ είλαη πφιε ηεο πξίαο κε πεξίπνπ έλα εθαηνκκχξην θαηνίθνπο.δ πφιε ήηαλ γλσζηή απφ ηνπο ειιεληζηηθνχο ρξφλνπο κε ην φλνκα Έκεζα. Δ πφιε ήηαλ μαθνπζηή γηα ην λαφ ηνπ 39

40 ζπξνθνηληθηθνχ ζενχ ηνπ ήιηνπ Διηνγάβαινπ. Ώπφ ηνλ θχθιν ησλ ηεξέσλ-βαζηιέσλ ηεο Έκεζαο ιέγεηαη φηη θαηαγφηαλ ε νηθνγέλεηα ηνπ Εάκβιηρνπ. Δ ζεκεξηλή πφιε είλαη έδξα Παλεπηζηεκίνπ, ελψ ε νηθνλνκία ηεο βαζίδεηαη θπξίσο ζηελ αγξνηηθή παξαγσγή ηεο πεξηθέξεηάο ηεο. Έρεη επίζεο έλα θξαηηθφ δηπιηζηήξη πεηξειαίνπ θαη αξθεηέο κηθξέο βηνκεραληθέο κνλάδεο.δ πφιε είλαη έδξα ηεο Μεηξνπφιεσο Βκέζζεο ηνπ Παηξηαξρείνπ Ώληηνρείαο. Δ πφιε ήηαλ επίζεο παηξίδα ηνπ Πάπα Ώλίθεηνπ θαη ηνπ Ρσκαλνχ ηνπ Μεισδνχ. ΜΑΑΛΟΤΛΑ Έλα απφ ηα ρσξηά ηνπ Καιακνχλ, βξίζθεηαη βνξεηνδπηηθά ηεο Αακαζθνχ ζε απφζηαζε 50 ρηιηνκέηξσλ, πςψλεηαη απφ ηελ επηθάλεηα ηεο ζάιαζζαο κέηξα. Σν φλνκα ζεκαίλεη ςειφ κέξνο κε δξνζεξφ θιίκα (ζηα πξηαληθά). Φεκίδεηαη γηα ηελ χπαξμε ζπνπδαίσλ παιηψλ ρξηζηηαληθψλ κλεκείσλ Δ ηζηνξία ηεο μεθηλά απφ ην δέθαην αηψλα π.υ. νη θάηνηθνη ηνπ ρσξηνχ, ρξηζηηαλνί θαη κνπζνπικάλνη κηιάλε κέρξη ζήκεξα ηελ Ώξακατθή γιψζζα, γιψζζα ηνπ Υξηζηνχ ζπλ ηελ Ώξαβηθή φπσο επίζεο νη θάηνηθνη ησλ ρσξηψλ Γακπααληίλ θαη Μπάραα. Δ Μααινχια είλαη ην κνλαδηθφ πιένλ κέξνο, καδί κε δχν γεηηνληθά ηεο ρσξηά, φπνπ νκηινχληαη αθφκα ηα Αξακατθά, ε δηάιεθηνο ηνπ Υξηζηνχ. Γηα ηελ δηάζσζε θαη δηάδνζε ησλ Ώξακατθψλ, ιεηηνπξγεί απφ ην 2006 ζηε Μααινχια ην Ελζηηηνχην Ώξακατθήο Γιψζζαο. 40

41 ηε Μααινχια βξίζθνληαη δχν ζεκαληηθά κνλαζηήξηα. Σν νπλίηηθν κνλαζηήξη ησλ Αγίσλ εξγίνπ θαη Βάθρνπ, φπνπ ππάξρνπλ ηάθνη ηεο βπδαληηλήο πεξηφδνπ ζθακκέλνη ζηνπο βξάρνπο θαη κηα βπδαληηλή εθθιεζία ηνπ 4νπ αηψλα, ρηηζκέλε ζηα εξείπηα παγαληζηηθνχ λανχ, θαζψο θαη ην νξζφδνμν κνλαζηήξη ηεο Αγίαο Θέθιαο, κεγάιν πξνζθπλεκαηηθφ θέληξν. Σε Μααινχια επηζθέπηνληαη ρηιηάδεο επηζθέπηεο ηελ εκέξα ηνπ ηαπξνχ ζηηο 14 επηεκβξίνπ θάζε ρξφλν, επίζεο ζηελ γηνξηή ηεο Άγηαο Θέθιαο ζηηο 22 Ενπιίνπ θαη ηνπ Άγηνπ αξθίο ζηηο 7 Οθησβξίνπ. ΑΗΝΣΝΑΓΗΑ Ώπφ ηηο αξραηφηεξεο πφιεηο ηεο πξίαο. Σν φλνκα ζηελ Ώξακατθή ζεκαίλεη (Δ Παλαγία). Δ πφιε θαηνηθείηαη απφ ρξηζηηαλνχο θαη ππάξρεη ν παιηφηεξνο ρξηζηηαληθφο λαφο ηεο ηζηνξίαο πνπ ιέγεηαη λαφο ηεο εληλατα. Σν Οξζφδνμν Μνλαζηήξη ηεο Παλαγίαο ηεο αυληλάγηα δεζπφδεη ζην ιφθν ηεο νκψλπκεο θσκφπνιεο ζηε πξία θη αλήθεη ζηνπαηξηαξρείν Ώληηνρείαο πνπ εδξεχεη ζηε Αακαζθφ, θηινμελψληαο πεξί ηηο 40 κνλαρέο. Βίλαη έλα απφ ηα κεγαιχηεξα πξνζθπλεκαηηθά θέληξα ζηε Μέζε Ώλαηνιή (ην δεχηεξν κεηά ηα Εεξνζφιπκα), φπνπ 41

42 ζπλαληηνχληαη πηζηνί απφ φινλ ηνλ θφζκν, θπξίσο θαηά ηελ εκέξα ενξηαζκνχ ηεο Μνλήο, ζηηο 8 επηεκβξίνπ, γηνξηή ηνπ Γελεζίνπ ηεο Θενηφθνπ. ην Μνλαζηήξη, θπιάζζεηαη εθηφο απφ ηελ πνιχηηκε ζαπκαηνπξγή εηθφλα ηεο Παλαγίαο ηεο αυληλάγηα, έξγν ηνπ Βπαγγειηζηή Λνπθά θαη κηα ζεκαληηθή βηβιηνζήθε, πινχζηα ζε βπδαληηλά ρεηξφγξαθα. Βπίζεο, άμην κλείαο είλαη ην γεγνλφο φηη ε Μνλή έρεη ζπζηήζεη έλα ίδξπκα γηα ηελ αλαηξνθή θη εθπαίδεπζε δεθάδσλ νξθαλψλ θνξηηζηψλ. Δ Μνλή ρηίζηεθε πεξίπνπ ζηα 547 κ.υ. απφ ηνλ ΐπδαληηλφ Ώπηνθξάηνξα Ενπζηηληαλφ Ώ. χκθσλα κε ηελ παξάδνζε, ν Ενπζηηληαλφο, φληαο ζε πφιεκν ελαληίνλ ησλ Πεξζψλ, δηέζρηδε κε ηα ζηξαηεχκαηά ηνπ ηελ πεξηνρή ηεο πξίαο. Καηά ηελ δηάξθεηα κηαο έθηαθηεο ζηάζεο γηα ηελ αλαδήηεζε λεξνχ, ν Ώπηνθξάηνξαο αληειήθζε κηα παλέκνξθε γαδέια θαη ζέιεζε λα ηελ θπλεγήζεη. Σελ αθνινχζεζε κέρξη πνπ εθείλε ζηακάηεζε δίπια ζε κηα πεγή ζηελ θνξπθή ελφο βξαρψδνπο ιφθνπ θαη πξνζπάζεζε λα ηελ ρηππήζεη. Σε ζηηγκή εθείλε ε γαδέια κεηακνξθψζεθε ζε νκηινχζα εηθφλα ηεο Παλαγίαο θαη πξηλ εμαθαληζηεί ηνπ είπε: «Ότι. Δε θα με τησπήζεις, Ιοσζηινιανέ, αλλά θα μοσ τηίζεις μια εκκληζία ζ ασηόν εδώ ηο λόθο». Ο Ώπηνθξάηνξαο δηέηαμε ακέζσο ηελ νηθνδφκεζε ηεο εθθιεζίαο αιιά νη αξρηηέθηνλέο ηνπ δελ θαηάθεξλαλ λα ζπκθσλήζνπλ ζην επηζπκεηφ ζρέδην ηνπ λανχ. Σφηε, ε Παλαγία εκθαλίζηεθε μαλά ζηνλ Ενπζηηληαλφ, απηή ηε θνξά κε φλεηξν θαη ηνπ παξέδσζε ην ζρέδην, κε βάζε ην νπνίν ρηίζηεθε ν λαφο ηεο αυληλάγηα. Δ ζπξηαθή ιέμε «αυληλάγηα» έρεη δχν εηπκνινγηθέο εθδνρέο. χκθσλα κε ηελ πξψηε εθδνρή ζεκαίλεη «ε Κπξά καο» θαη πξνέξρεηαη απφ ηηο ιέμεηο «άπληα» (= Κπξία) θαη «Νάγηα» (= Αηθή καο). χκθσλα κε ηελ άιιε εθδνρή ζεκαίλεη «Σφπνη θπλεγηνχ» θαη πξνέξρεηαη απφ ηηο ιέμεηο «εύλη» (= Κπλήγη) θαη «Νηλάγηα» (= Σφπνη). 42

43 ήκεξα ε Μνλή ηεο Παλαγίαο ηεο εληλάγηα ζηε πξία είλαη ην δεχηεξν πην ζεκαληηθφ Υξηζηηαληθφ πξνζθχλεκα ζηε Μέζε Ώλαηνιή κεηά ηελ Εεξνπζαιήκ, απφ ηελ άπνςε ηνπ αξηζκνχ ησλ επηζθεπηψλ.δ αχμεζε ηεο ζεκαζίαο θαη ηεο δεκνηηθφηεηαο ηνπ Μνλαζηεξηνχ νθείιεηαη ζηα πιήζνο θαη απεξηφξηζηα ζαχκαηα πνπ ζπκβαίλνπλ κε ηε κεζνιάβεζε ηεο Θενηφθνπ.Δ Μνλή ηεο εληλάγηα πεξηέρεη κηα εηθφλα ηεο Παλαγίαο κε ην βξέθνο ηεο ηνλ Εεζνχ δσγξαθηζκέλε απφ ηνλ Ώπφζηνιν Λνπθά ηνλ Βπαγγειηζηή ηνλ 1 ν αηψλα κ.υ.δ εηθφλα απηή νλνκάδεηαη "ηαγθνχξα" πνπ ζεκαίλεη "Δ μαθνπζηή". Δ εηθφλα απηή θπιάζζεηαη ζε έλα ζθνηεηλφ δσκάηην ζην πάλσ κέξνο ηνπ Μνλαζηεξηνχ θαη πξέπεη θάπνηνο λα βγάιεη ηα παπνχηζηα ηνπ γηα λα εηζέιζεη.πνιιέο γπλαίθεο, ηφζν Υξηζηηαλέο φζν θαη Μνπζνπικάλεο δηαλπθηεξεχνπλ ζε απηφ ην δσκάηην θαη φιε λχρηα πξνζεχρνληαη ζηελ Παλαγία λα ηνπο ζηείιεη έλα παηδί. ΛΑΟΓΗΚΔΗΑ Βίλαη ε θχξηα ζαιάζζηα πξίαο-ιηκάλη ζηε Μεζφγεην. Ώπέρεη 186 ρηιηφκεηξα λνηηνδπηηθά ηνπ Υαιεπίνπ, 348 ρηιηφκεηξα βνξεηνδπηηθά ηεο Αακαζθνχ. Έρεη δηαηεξήζεη ηνπο ζεκαζία απφ ηελ αξραηφηεηα. Δ ζεκεξηλή ΔιΛαηαθίγηε ή Λαηηάθηα ηεο πξίαο. Κηίζζεθε πάλσ ζηε θνηληθηθή πφιε Ρακηζά απφ ηνλ έιεπθν Ώ, πνπ ηεο έδσζε ην φλνκα ηεο κεηέξαο ηνπ. Δ ζέζε ηεο ήηαλ ζηελ αθηή ηεο πξίαο απέλαληη απφ ηελ Κχπξν θαη δηέζεηε αμηφινγν ιηκάλη. Ο Μάξθνο Ώληψληνο ηελ αλαθήξπμε «ειεχζεξε πφιε», ν Π. Νίγεξαο ηελ θαηέζηξεςε θαη αξγφηεξα ν επηίκηνο εβήξνο ηελ αλνηθνδφκεζε. 43

44 ηνπο ρξηζηηαληθνχο ρξφλνπο ε Λανδίθεηα ε Πάξαινο ήηαλ έδξα επηζθνπήο θαη επίλεην ηεο Ώληηφρεηαο. Σν 1102 κ.υ. θπξηεχζεθε απφ ηνλ Σαγθξέδν, ηελ θαηέζηξεςε ζεηζκφο ην 1170 θαη επηδξνκή ησλ Ώξάβσλ ην Υηίζηεθε θαη πάιη, αιιά λένο ζεηζκφο, ην έηνο 1287, ηελ θαηέζηξεςε εθ λένπ. Καηά ηελ αξραηφηεηα, ε Λανδίθεηα ε Πάξαινο δηέζεηε θαη εθηεηακέλνπο ακπειψλεο. ΑΦΗΣΑ Δ αθίηα είλαη έλαο δήκνο ζην λνκφ Σαξηνχο ηεο πξίαο. Βθηείλεηαη ζηα βνπλά θνληά ζηε Μεζφγεην ζάιαζζα ζε πςφκεηξν κεηαμχ 300 θαη 400 κέηξσλ. Δ πφιε ηεο αθίηαο θαηαιακβάλεη ηηο θνξπθέο ηξηψλ ιφθσλ θαη ηηο κεηαμχ ηνπο θνηιάδεο. Οη ιφθνη απηνί είλαη ηκήκα ησλ παξαιηαθψλ νξνζεηξψλ ηεο πξίαο. Ο πιεζπζκφο ηνπ δήκνπ ηεο αθίηαο είλαη θάηνηθνη. Πεξηιακβάλεη ην θέληξν ηεο πφιεσο, ηα 89 ρσξηά θαη ηνπο 49 νηθηζκνχο ζηε γχξσ πεξηνρή. Ώλ ζπκπεξηιάβνπκε θαη ηελ θνληηλή θσκφπνιε ηεο Μάζηα κε ηα 46 ρσξηά θαη ηνπο 20 νηθηζκνχο γχξσ ηεο θηάλνπκε ηαη 135 ρσξηά θαη 69 νηθηζκνχο ζπλνιηθά κε θαηνίθνπο πιεζπζκφ. Δ πεξηνρή θαηνηθείηαη απφ ηελ επνρή ησλ Φνηλίθσλ. Σν θάζηξν ηεο παιηφηεξα απνηεινχζε έλα απφ ηα ακπληηθά θέληξα πνπ βξίζθνληαλ δηαζθνξπηζκέλα ζηηο παξαιηαθέο νξνζεηξέο έσο ηα χξν-σνπξθηθά ζχλνξα. Άιια ηέηνηα θάζηξα ήηαλ θαη ην θάζηξν ηνπ Υεζλ ή θάζηξν ησλ Εππνηψλ (Crac des Chevalieurs), ην θάζηξν ηνπ νπιετκάλ, ην θάζηξν Μαξθέκπ θαη άιια πνπ ζρεκάηηδαλ κηα ζηξαηεγηθή γξακκή άκπλαο. Δ πξνεηδνπνίεζε γηα ηελ εκθάληζε ηνπ ερζξνχ γηλφηαλ κέζσ ζεκάησλ απφ αλακκέλεο θσηηέο. 44

45 Δ αθίηα έρεη γεληθά θαιφ θαηξφ θαη νη ηέζζεξηο επνρέο ηνπ ρξφλνπ δηαξθνχλ πεξίπνπ ην ίδην. Ο ρεηκψλαο είλαη θξχνο κε ηε ζεξκνθξαζία λα πιεζηάδεη ελίνηε ην κεδέλ, ππάξρεη αξθεηή πγξαζία ην θαινθαίξη κε ζεξκνθξαζία γχξσ ζηνπο 37 ºC, ελψ ε εηήζηα βξνρφπησζε θπκαίλεηαη απφ 1200 εψο 1500 ριζ. Δ αθίηα είλαη ρηηζκέλε κε αζβεζηνιηζηθέο πέηξεο πνπ βξίζθνληαη ζε αθζνλία ζηε γχξσ πεξηνρή. Σα ζπίηηα είλαη ςεινηάβαλα κε κηθξά παξάζπξα θαη θεξακίδηα. Γχξσ ηνπο κεγάινη θήπνη, ζηελά δξνκάθηα θαη θαληνχληα δίλνπλ ζηελ πφιε ηελ παξαδνζηαθή ηεο εηθφλα. Σα ζπίηηα απιψλνληαη ακθηζεαηξηθά ζηελ αθηίλα ηνπ πχξγνπ, πνπ δεζπφδεη ζην πην ςειφ ηεο ζεκείν. Δ ζέζε ηεο είλαη ζνθά επηιεγκέλε ψζηε ν επηζθέπηεο λα έρεη ζέα ζηνπο ηέζζεξηο νξίδνληεο δεθάδεο ρηιηφκεηξα καθξηά. Οη επηζθέπηεο ηεο αθίηαο βιέπνπλ ηελ επγέλεηα θαη ηελ θαινζχλε δσγξαθηζκέλα ζηα πξφζσπα ησλ θαηνίθσλ ηεο. Παξ' φηη αλήθνπλ ζε δηαθνξεηηθέο ζξεζθείεο θαη αηξέζεηο, δηαηεξνχλ θαιέο ζρέζεηο κεηαμχ ηνπο θαη κνηξάδνληαη θνηλφ ηξφπν έλδπζεο, ήζε θαη έζηκα. ινη νη θάηνηθνη ζπκκεηέρνπλ ζηηο γηνξηέο ησλ ζπκπαηξησηψλ ηνπο θαζψο επίζεο θαη ζε θάζε ιχπε θαη ραξά. Ώγαζνί, ππεχζπλνη θαη απινί ζηηο κεηαμχ ηνπο ζρέζεηο δηαηεξνχλ ηελ επγέλεηα θαη ηνπο θαινχο ηξφπνπο ζηηο ζπλαλαζηξνθέο ηνπο. ηηο ζπλήζεηέο ηνπο είλαη θαη ην ζεξκφ θαισζφξηζκα ζηνλ επηζθέπηε, θαζψο αλνίγνπλ ηηο θαξδηέο ηνπο πξηλ ηα ζπίηηα ηνπο, φπνπ ε θηινμελία δελ έρεη φξηα. ΥΑΜΑ Οη λφξηεο νη γηγάληηνη αξδεπηηθνί ηξνρνί ηεο πφιεο Υακά ζηε πξία, είλαη απφ ηηο αξραηφηεξεο ζηνλ θφζκν.υηίζηεθαλ αξρηθά απφ ηνπο ΐπδαληηλνχο, σο ζχζηεκα άξδεπζεο θαη ξπζκίδνπλ ηα λεξά ηνπ πνηακνχ Οξφληε απφ ηνλ 14ν αηψλα. Ο πνηακφο 45

46 Οξφληεο (Ώι-Άζζε) ήηαλ κεγάιεο ζπνπδαηφηεηαο γηα ηελ αχμεζε θαη ηελ εμέιημε ηεο πφιεο Υακάο δηα κέζνπ ηεο ηζηνξίαο. πσο φινπο ηνπο άιινπο πνηακνχο ζηνλ θφζκν, έπαημε έλα ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ άξδεπζε ησλ θήπσλ πνπ ηνλ πεξηβάιινπλ. Οη ηνίρνη ηνπ Οξφληε ήηαλ πάξα πνιχ βαζηνί γηα ην λεξφ λα κεηαθέξεηαη άκεζα απφ ηνλ πνηακφ,γηα απηφ νη γηγαληηαίνη αδξεπηηθνί απηνί ηξνρνί ζρεδηάζηεθαλ θαη ρηίζηεθαλ πξνθεηκέλνπ λα αλπςψλνπλ ην λεξφ απφ ην πνηακφ θαη λα ην ξίρλνπλ ζηνπο αγσγνχο θαη ηα θαλάιηα πνπ νδεγνχλ ζηνπο θήπνπο πνπ πεξηκέλνπλ λα πνηηζηνχλ. Καηά ηε δηάξθεηα ησλ κεζαησληθψλ ρξφλσλ, ε Υακά είρε 30 λφξηεο εθ ησλ νπνίσλ κφλν 17 επηβίσζαλ κέρξη ζήκεξα. Οη ξφδεο θαη νη ηξνρνί ζηνπο νπνίνπο ηνπνζεηνχληαη είλαη μχιηλνη, θαη ε ηξηβή κεηαμχ ησλ δχν παξάγεη έλα ιππεηεξφ νίρν πνπ πεξηβάιιεη ηνλ αέξα ηεο θεληξηθήο Υακά. Πεξίπνπ έλα ρικ απφ ην θέληξν ηεο Υακά, βξίζθεηε ε κεγαιχηεξε απφ ηηο λφξηεο γλσζηή σο Ώι-Μσρακκαληίγερ. Υξνλνινγείηε απφ ηνλ 14 αηψλα θαη ρξεζηκνπνηήην γηα λα παξέρεη ζην κεγάιν κνπζνπικαληθφ ηέκελνο λεξφ. Οη εληππσζηαθφηεξνη ηξνρνί εληνχηνηο είλαη νη ηέζζεξηο λφξηεο νλφκαηη ΐηζαγηάη. ΐξήθα ηελ Υακά λα είλαη ε πην επράξηζηε πφιε ζηε πξία, πξάζηλε. 4.2.ΑΚΡΟΠΟΛΔ ΣΖ ΤΡΗΑ Γακαζθόο Αθξόπνιε απηή ηελ αθξφπνιε έρνπλ θαηαζθεπαζηεί ζηελ επνρή ηνπ βαζηιηά Ayoub ν αδειθφο ηνπ Salah Aldeen Alayobi,ηφηε ζα έπξεπε λα ηξαβάηε θάησ απφ ηε γε γξήγνξε θαη πνιέκνπο, θαη είρε επηζθεπαζηεί ην

47 Σν θάζηξν βξίζθεηαη ζηελ πεξηνρή πεξίπνπ m2 κε νξζνγψλην ζρήκα κε πςειή m θαη πιάηνο m. Καη πεξηέρεη 4 πχιεο, ε λέα πχιε ζηε βφξεηα, ηελ αλαηνιηθή GATS (ηελ θχξηα πχιε), θαη έιθεη κπζηηθέο πχιεο κε θηλνχκελν γέθπξεο. - Σν θάζηξν είρε νηθνδνκήζεη πχξγν απφ πχξγν, θαη ηελ πξψηε ζηήιε πνπ ήηαλ ρηηζκέλν ην 1202 AC ηηο πχιεο θαη πχξγν ρηηζκέλν κέζα ζε 15 ρξφληα. Σν θάζηξν πεξηιακβάλεη: Ώθξφπνιε, ΐνήζεηα aldradaa ηδακί, Altarma Hall ζην βφξεην πχξγν. Ώπηφ ην θάζηξν πνπ έρηηζαλ έλα ζηξαηησηηθφ θξνχξην, ην νπνίν πεξηέρεη έλα ηδακί, bathes, ηάθνπο θαη λα είλαη έλα θάζηζκα γηα ην sultans. Υαιέπη θάζηξν Υαιέπη θάζηξν ήηαλ θαηνηθήζεθε απφ ην Aramic, Salokeon, Hetheon, Byzantic, Roman. Ώπηή ε ηζιακηθή αξαβηθή θάζηξν είλαη έλα απφ ηα πην ζεκαληηθά θάζηξν ζηνλ θφζκν πνπ ζηεξίδεηαη ζηελ ζπληξίκκηα ελφο αξραίνπ, θαζψο θαη γηα ην ρξφλν πνπ ήηαλ δεκφζηνο ρψξνο γηα Ώιέππν. Ώπηή ε ηζιακηθή αξαβηθή θάζηξν είλαη έλα απφ ηα 40 κέηξα Δ πςειή γηα Υαιέπη θαη ππάξρεη έλα ραξάθσκα κε 30 m βαζηά. Μεηά ηελ πχιε ππάξρνπλ ηξία κεγάια δσκάηηα ζπλεδξίαζε, Σν πην ζεκαληηθφ είλαη ε αίζνπζα ζξφλνπ αίζνπζα κε ηα ςεθηδσηά ησλ ηνίρσλ, Ayobic απφ ηελ ειηθία, ην 1960 ζχγρξνλε μχιηλε δηαθφζκεζε θαη πέηξεο πνπ είραλ πξνζηεζεί ζηελ αίζνπζα χκθσλα κε ηνλ ζξφλν αίζνπζα ππάξρεη ε αίζνπζα Άκπλαο θαη ππάξρνπλ έλα άλνηγκα γηα λα δηαπεξλά ηνίρνπο ξίρλεη βέιε, Σν 1950 ην θάζηξν επηζθεπαζζεί απφ ηελ θπβέξλεζε, θαη αλαθαιχςηε έλαλ ηνίρν γηα ηελ βξνρή ην Θεφ θαη ην ιφθν ήηαλ πεξηιακβάλεη Aramic λανχ. Δ πεξίθξαμε ηνπ θάζηξνπ έρεη κηα ειιεηπηηθή ειηθία κε πνιινχο πχξγνπο νξηζκέλα απφ απηά κε ηεηξάγσλα θαη άιια κε έλα θπθιηθφ ζρήκα. 47

48 Hama θάζηξν Hama θάζηξν : Ώπηφ πνπ βξίζθεηαη ζην κέζν ηνπ βφξεηα ηεο ζχγρξνλεο πφιεο, ζηα δεμηά ηνπ πνηακνχ ηξάπεδα, ε νπνία πεξηιακβάλεη 13 ην παιαηφηεξν έλα ζηξψκα απφ ηνλ 5ν αηψλα π.υ., ήηαλ Alhetheoon ππνζηήξημε κε ηνλ 5ν αηψλα θαη ππάξρεη ε ηάθξνο γχξσ απφ απηφ απνθηήζεη ην λεξφ απφ Alasi πνηακφ, θαη έλα βσκφ Bbazeltic, ηα βάδα θαη πεξηέρεη πνιιά απφ πνιινχο πνιηηηζκνχο jewelries SHezar θάζηξν : ΐξίζθεηαη 25 ρηιηφκεηξα βνξεηνδπηηθά HAMA θαη 3 ρηιηφκεηξα καθξηά απφ Mharda πφιε, πνπ έρεη γλσζηφ Shezar θαη laressa θάζηξν αιιά ην φλνκα απηφ αξαβηθέο Shezar πξηλ απφ ηελ ηζιακηθή επνρή Ο αξραηνιφγνο πνπ αλαθάιπςε ην θάζηξν έρεη έλα κεγάιν θξάρηε θαη έιθεη έλαλ απφ ηνπο πχξγνπο πνπ νλνκάδεηαη Alberdwel, Roman bathes, θαη βξίζθεηαη ζε ζηξαηεγηθφ ηξφπν. Mesiaf θάζηξν : βξίζθεηαη ζηελ λνηηνδπηηθή HAMA 25 ρηιηφκεηξα καθξηά απφ HAMA, κε κηα αξραία θξάρηε θαη 4 πχιεο, κηα Byzantic εθθιεζία, έλα ηδακί. 48

49 Almadeek θάζηξν : Έλα αξραηνινγηθφ θάζηξν, (5νο αηψλαο π.υ.), γηα λα δηνηθεί Alghab πεδηάδα, νη Άξαβεο είραλ θαηαιεθζεί κε Apamea ην 638 κ.υ., θαη νη Υξηζηηαλνί θαηερφκελα ζε Ac Homs θάζηξν Alhosen Αθξόπνιε : 60 ρηιηφκεηξα καθξηά απφ Homs, πνπ έρεη έλα ζηξαηεγηθά ζέζε, ψζηε ε ρξηζηηαληθή θαηείρε ην 1109, λα είλαη έλα θέληξν γηα ηνπο ζηξαηησηηθνχο, κεγάισζε πάλσ ζε έλα απφθξεκλν ιφθν, θαη εθηείλνληαη ζε έλα ρψξν m2 (ηξηψλ ζηξεκκάησλ), είλαη κηα θξνχξην κέζα ζε έλα θξνχξην κε κηα κεγάιε ηάθξν ζην κεηαμχ. Οη πχξγνη παξαβιέςνπκε ηε Μεζφγεην Θάιαζζα, ηελ Σξίπνιε Ληκάλη ηνπ Ληβάλνπ, ηεο ρξηζηηαληθήο Valley, ην Safita Πχξγν, θαη ηε ιίκλε Homs Σν θάζηξν πνπ ζρεκαηίδεηαη κε έιθεη Φξνχξηα: * Βζσηεξηθφ θξνχξην: ην αλεμάξηεην θξνχξην κε ζπξκαηφπιεγκα, ε νπνία πεξηβάιιεηαη είλαη * Βμσηεξηθψλ θξνχξην: Βίλαη ην εμσηεξηθφ θξάρηε ηνπ θάζηξνπ, απνηειείηαη απφ πνιιά ζηξψκαηα πνπ πεξηέρνπλ ηηο αίζνπζεο, αίζνπζεο ζπλεδξίαζεο, ζηάβινπο θαη κε A13 πχξγνπο, κε έλα ραξάθσκα πνπ πξνθάιεζε απηφ. Homs θάζηξν : - ζην λφηην ηκήκα ηεο παιηάο πφιεο, πνπ βξίζθεηαη ζην ιφθν ησλ 32κ πςειφ, κε ηελ έιθεη απφ ην πχξγνπο Ayobic ειηθίαο, θαη ηα άιια ηκήκαηα απφ ηελ Οζσκαληθή Ώπηνθξαηνξία. 49

50 Σν Κάζηξν Ηππνηώλ βξίζθεηαη ζηελ βφξεηα αλαηνιηθά ηνπ Banias (Ώξαβηθά έθηηαμαλ ην 1062) θαη νη ηαπξνθφξνη θαηερφκελα ζην 1777, κεηά απφ 83 εκέξεο ησλ πνιέκσλ ζνπιηάλνο Kallawoon ζα επηζηξαθεί.yπάξρνπλ πεξηζζφηεξν απφ δεθαηέζζεξηο ηεηξαγσληθνί θα ζηξνγγπινί πχξγνη πνπ απφ ηνλ ηνίρν θνπξηηλψλ πνπ Κπθιψλεη ηελ θνξπθή πςψκαηνο γηα λα δηακνξθψζεη έλαλ ηξηγσληθφ πξνκαρψλα. Δ λφηηα γσλία ηεο, αηρκεξφηεξε απφ άιινη θαη αλνξζψλνληαο κε ηηο ππεξαζπίζεηο, έρεη κηα ζπληήξεζε πνπ απμάλεηαη επάλσ απφ ην φπσο ηελ πιψξε ελφο ζθάθνπο. Ώπηφ πνπ ην θάλεη ηδηαίηεξα glowering είλαη ε καχξε πέηξα βαζαιηψλ κε ηελ νπνία ρηίζηεθε. Τπάξρνπλ 37 φκνξθνη θήπνη θαη νπσξψλεο πνπ πεξηβάιινπλ ην θαη ε ζάιαζζα δελ είλαη καθξηά. Ώπηή ε αθξφπνιε ζα κπνξνχζε λα θηινμελήζεη 1000 αλζξψπνπο, εθηφο απφ ηε θξνπξά, καδί κε ηηο παξνρέο λα δηαξθέζνπλ γηα πέληε έηε. Ήηαλ φρη πξηλ απφ 1285 φηη ηα ζηξαηεχκαηα ηνπ ζνπιηάλνπ Qalaun λίθεζαλ ην ηειεπηαίν ηνπ επξσπατθνχ Kinghts ζε Margat (Marqab). ην Hospitalier Kinghts ρνξεγήζεθαλ "νη ηηκέο ηνπ πνιέκνπ" θαη επέηξεςε λα απνζχξεη θάησ απφ ηελ αζθαιή ζπκπεξηθνξά ζε Tartus θαη Σξίπνιε. Trtous θάζηξν Almarkeb θάζηξν : βξίζθεηαη ζηελ βφξεηα αλαηνιηθά ηνπ Banias (Ώξαβηθά έθηηαμαλ ην 1062) θαη νη ηαπξνθφξνη θαηερφκελα ζην 1777, κεηά απφ 83 εκέξεο ησλ πνιέκσλ ζνπιηάλνο Kallawoon ζα επηζηξαθεί. ππάξρνπλ πεξηζζφηεξν απφ δεθαηέζζεξηο ηεηξαγσληθνί θαη ζηξνγγπινί πχξγνη πνπ απφ ηνλ ηνίρν θνπξηηλψλ πνπ Κπθιψλεη ηελ θνξπθή πςψκαηνο γηα λα δηακνξθψζεη έλαλ 50

51 ηξηγσληθφ πξνκαρψλα. Δ λφηηα γσλία ηεο, αηρκεξφηεξε απφ άιινη θαη αλνξζψλνληαο κε ηηο ππεξαζπίζεηο, έρεη κηα ζπληήξεζε πνπ απμάλεηαη επάλσ απφ ην φπσο ηελ πιψξε ελφο ζθάθνπο. Ώπηφ πνπ ην θάλεη ηδηαίηεξα glowering είλαη ε καχξε πέηξα βαζαιηψλ κε ηελ νπνία ρηίζηεθε. Τπάξρνπλ 37 φκνξθνη θήπνη θαη νπσξψλεο πνπ πεξηβάιινπλ ην θαη ε ζάιαζζα δελ είλαη καθξηά. Ώπηή ε αθξφπνιε ζα κπνξνχζε λα θηινμελήζεη 1000 αλζξψπνπο, εθηφο απφ ηε θξνπξά, καδί κε ηηο παξνρέο λα δηαξθέζνπλ γηα πέληε έηε. Ήηαλ φρη πξηλ απφ 1285 φηη ηα ζηξαηεχκαηα ηνπ ζνπιηάλνπ Qalaun λίθεζαλ ην ηειεπηαίν ηνπ επξσπατθνχ Kinghts ζε Margat (Marqab). ην Hospitalier Kinghts ρνξεγήζεθαλ "νη ηηκέο ηνπ πνιέκνπ" θαη επέηξεςε λα απνζχξεη θάησ απφ ηελ αζθαιή ζπκπεξηθνξά ζε Tartus θαη Σξίπνιε. Latakia θάζηξν Salah ELdeen θάζηξν : Σν θάζηξν ήηαλ γλσζηφ γηα κεγάιν ρξνληθφ δηάζηεκα σο θάζηξν αρηνχλ, αθνχ νλνκαδφηαλ σο Μπαιζνχλ. ήκεξα θέξεη ην φλνκα θάζηξν αιάρ Βληηλ Ώι Ώτνχκπη ζηε κλήκε ηνπ κεγάινπ Άξαβα εγέηε αιάρ Βληηλ Ώι Ώτνχκπη. ΐξίζθεηαη ζε απφζηαζε ελφο ρηιηνκέηξνπ αλαηνιηθά ηεο πφιεο Λαηηάθεηα ζε χςνο 410 κέηξσλ απφ ηελ επηθάλεηα ηεο ζάιαζζαο πάλσ ζε έλα βξάρν θαη επεθηείλεηαη επί κήθνο κεηαμχ δχν βαζεηψλ θνηιάδσλ ζηηο νπνίεο ηξέρνπλ λεξά θαη καδεχνληαη ζην δπηηθφ ηκήκα ηνπ θάζηξνπ. Παλνξακηθά ην θάζηξν θαίλεηαη ζαλ ηζνζθειέο ηξίγσλν, ηνπ νπνίνπ ε βάζε ζηεξίδεηαη ζηελ αλαηνιηθή πιεπξά κε κήθνο 740 κ. θαη ε έθηαζε είλαη 5 εθηάξηα. Σν θάζηξν απνηειείηαη απφ δχν ρσξηζηά ηκήκαηα, αλαηνιηθφ ηκήκα πνπ είλαη πςειφ θαη έρεη ηηο ζεκαληηθφηεξεο εληζρχζεηο ηνπ θάζηξνπ θαη ην δπηηθφ πνπ είλαη θαλεξά ρακειφηεξν ζε ζχγθξηζε κε ην αλαηνιηθφ. Ώλαηνιηθά ηνπ πςεινχ ηκήκαηνο, ζε έλαλ επίπεδν ινθίζθν, ζηελ αξρή ζπλδπαδφηαλ κε βξάρν, αξγφηεξα ρψξηζε απφ ην βξάρν κε ραληάθη πνπ εθζθάθηεθε ζηνλ ίδην ην βξάρν. 51

52 Almahalba θάζηξν Σνπνζεζία: 40 ρικ. αλαηνιηθά ηνπ Latakia πνπ βξίζθεηαη ζην βνπλφ πνπ είλαη πςειήο 750κ απφ ηελ επηθάλεηα ηεο ζάιαζζαο. κε 12 πχξγνπο θαη πνιιά πεξηθξάμεηο ζηάβινπο.λφγσ ηεο πνιχ ζεκαληηθέο αξραηφηεηεο ηφζν λενιφγην απηφ σο δηεζλή sites Busra θάζηξν Ο πεξηιακβάλεη 11 πχξγνπο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη σο θξνχξην θαηά ην παξειζφλ θαη έλα κεγάιν ξσκατθφ ζέαηξν θαη ηελ επηζθεπή αθφκε, ηελ πεξηέρνπλ (κηα κεγάιε πιαηθφξκα, ζεζαπξνθπιάθηα, bathes, ζηάβινη). Κάζηξν πκεώλ Σν θάζηξν απηφ θηίζηεθε γχξσ απφ ηελ ζηήιε πάλσ ηεο νπνίαο πέξαζε ν Άγηνο πκεψλ ν ζηειήηεο ηα πεξηζζφηεξα ρξφληα ηεο δσήο ηνπ. Σα έξγα δηήξθεζαλ απφ ην 476 κέρξη ην 491 κ.υ. κε ηηο θαζνδεγήζεηο θαη αηγίδα ηνπ απηνθξάηνξα Γήλσλ, ν νπνίνο επηζηξάηεπζε εμεηδηθεπκέλνπο εξγάηεο απ' φια ηα αλαηνιηθά βηιαέηηα θαη ρηιηάδεο ληφπνηνπο εξγάηεο κε ζθνπφ λα θαηαθέξεη λα θηίζεη ηε κεγαιχηεξε θαη σξαηφηεξε εθθιεζία ηνπ ηφηε ρξηζηηαληθνχ θφζκνπ. Δ εθθιεζία θηίζηεθε ζε κνξθή ζηαπξνχ απνηεινχκελν απφ ηέζζεξηο πηέξπγεο θάζεηεο κεηαμχ ηνπο εθηφο ηεο αλαηνιηθήο πηέξπγεο πνπ ζρεκαηίδεη κία θακπχιε 6 κνηξψλ θαη θιίλεη πξνο ην βνξξά 2.43 κέηξα. Οη πηέξπγεο ζπλδπάδνληαη κεηαμχ ηνπο ζρεκαηίδνληαο νθηάγσλν πνπ έρεη δηάκεηξν 28 κ. θαη απφ πάλσ πςψλεηαη έλαο άςνγνο μχιηλνο ηξνχινο. Κάζε πηέξπγα ζθεπάδεηαη απφ μχιηλν ηξνχιν κε θιίζε λα ζηεξίδεηαη ζηνπο ηνίρνπο κε ηξίγσλα. ην Δζληθό Μνπζείν: Γακαζθόο Μνπζεία 52

53 Σνπνζεζία: ζηελ δπηηθή είζνδν ηεο Αακαζθνχ. Δκεξνκελία ίδξπζεο 1936 ζρεδηάζηεθε απφ Echoshar θαη ε λέα ιέμε ζα είρε πξνζηεζεί ζην κνπζείν in είλαη έλα κνπζείν γηα ηνλ πνιηηηζκφ ηεο πξίαο ζε 4 κέξε, έλα κέξνο γηα ηα κλεκεία, πξηλ απφ ηνλ Υξηζηφ, έλα κέξνο ηεο πξίαο γηα ηελ αξραία κλεκεία, εθηφο γηα ην θιαζηθφ ειηθίεο ειιεληθή θαη ξσκατθή Byzantic, εθηφο θαη γηα ηελ Εζιακηθή αξραηνινγηθά κλεκεία, ηφηε ππάξρεη κία ιέμε γηα ηηο ζχγρξνλεο ηέρλεο, ην πην ζεκαληηθφ κέξνο ηεο πξίαο είλαη ε αξραηνινγία, επεηδή ην κέξνο πεξηιακβάλεη ηα κλεκείν ηνπ πξψηνπ Ώιθάβεην Πηζαλή θαη Mary (ν πειφο ζπκβνχιηα ηνπ πξψηνπ αιθάβεην), θαη άιια αξραία κλεκεία απφ δηάθνξεο πεξηφδνπο (Omawi, νζσκαληθά, Εζιακηθή), θαη έλα απφ ηα πην ζεκαληηθά ηκήκαηα ηεο δπηηθήο Alheer κπξνζηά απφ ην θάζηξν, ππάξρεη θαληαζηείηε θήπν πίζσ απφ ην κνπζείν θαη έλα εζηηαηφξην γηα ην ηνπξίζηεο. ηνλ αξαβηθό επηζηήκνλα θαη ηεο ηαηξηθήο κνπζείν: Δκεξνκελία ίδξπζεο 1978 ζηελ Noor Aldeen αξραία λνζνθνκείν, ην νπνίν ρηίζηεθε ην 1899 αξαβηθή γξακκή κνπζείν: 53

54 Σνπνζεζία: ζηα βφξεηα πχιε ηεο Umayyad ηδακί, ζην νπνίν ζρνιείν Jomjokia αιιαγή ζηελ Ώξαβηθή θαιιηγξαθία κνπζείν ην Ώπηφ ην κνπζείν είλαη θνζκείηαη κε κσζατθφ θαη ιέμεηο απφ Κνξαλίνπ ζηνπο ηνίρνπο. ην δεκνθηιέο παξαδνζηαθώλ κνπζείσλ: Σνπνζεζία: ζην θάζηξν ησλ Asaad basha ζην δπλάζηεο Albzoria.Δκεξνκελία ίδξπζεο ην 1954, ε νπνία πεξηιακβάλεη κέξνο γηα ηελ πιεπξά έθαλαλ ηα πξάγκαηα, ε λχθε Hall, ηελ αίζνπζα ησλ γπλαηθψλ, Ahajj Hall, ηελ αίζνπζα δηδαζθαιίαο, κηα κεγάιε αίζνπζα πεξηέρεη ηα δείγκαηα ησλ μίθε ηεο Αακαζθνχ. Ώπηφ ην κνπζείν έρεη ζχξεη απιέο έλα γηα ηελ παξαδνζηαθή κνπζηθή κέξε, θαη ε άιιε γηα ηηο γπλαίθεο πεξηιακβάλνπλ θαληαζηείηε θξήλε. 5- ε ηαρπδξνκηθή θνξνινγηθψλ κνπζείν: Δ ζπιινγή απηή πεξηιακβάλεη πνιιά απφ ηα ηαρπδξνκηθψλ κνξθή θνξνινγηθψλ κλεκφζπλν έλα ζεκαληηθφ γεγνλφο ζηελ θπβέξλεζε θαη ζην παξειζφλ. HAMA κνπζεία HAMA Αξραηνινγηθό Μνπζείν: Δκεξνκελία ίδξπζεο ην 1983, ε κλεκεία ζε απηφ ην κνπζείν ζε serial δείρλνπλ ηξφπν απφ ηελ αξραία κε ηε ζχγρξνλε. ηα νπνία πεξηιακβάλνπλ κλεκεία απφ πνιιέο ειηθίεο θαη πνιηηηζκφο Afamia κνπζείν: Σν Μνπζείν ήηαλ έλα ράλη (ράλη γηα θαξαβάληα) ζηε ζπλέρεηα έγηλε έλα κνπζείν πεξηέρεη κηα αξραία ςεθηδσηά απφ 362 πίλαθεο AC. Οξηζκέλα απφ απηά ηα ςεθηδσηά έρνπλ έλαλ πνιχ ζεκαληηθφ θαιιηηέρλε αμία, απφ ηε ξσκατθή πεξίνδν θαη Byzantic αξραίνη ηάθνη θαη έλαο απφ 126 a.c 54

55 Allatkia Μνπζεία Δζληθό Μνπζείν ζηελ Latakia: Ώπηφ ην κνπζείν ήηαλ εγεκφλαο ηνλ 7ν αηψλα, βξίζθεηαη ην θηίξην 2750m2 γηα απνηειείηαη απφ 2 νξφθνπο δεχηεξν φξνθν θαηαζθεπάζηεθαλ ην 1905 Σν κνπζείν αίζνπζεο - Σν πξψην Hall: γηα ηελ αξραία πξνζαλαηνιίζνπλ πεξηέρνπλ εξγαιεία πνπ παξάγνληαη απφ εγρψξηεο βάδν θαη θάπνηα κλεκεία απφ Ugareet. -Δ 2ε αίζνπζα: ην κλεκείν ηνπ Ibn HANY site θαη νξηζκέλα κλεκεία απφ Ugarett, θαη θάπνηα ράιθηλα θαη ραιθνχ ζε ξάβδνπο. - Δ 3ε αίζνπζα: ηα θιαζηθά ειιεληθά, ξσκατθά θαη Byzantic κλεκεία ηα νπνία πεξηιακβάλνπλ έλα βάδν κλεκεία, αξγπξά θαη ράιθηλα λνκίζκαηα. - Δ 4ε αίζνπζα:ε Εζιακηθή κλεκεία, κηα πνιχ ζεκαληηθή ζπιινγή θέξκαηα έλα ράιθηλν. -Δ 5ε αίζνπζα: ηε ζχγρξνλε ηέρλε. ε νπνία πεξηιακβάλεη 30 έξγα δσγξαθηθήο γηα θαιιηηέρλεο ηεο πξίαο. Tartus Μνπζείo 55

56 Tartous κνπζείν πνπ βξίζθεηαη ζηνλ θαζεδξηθφ λαφ πνπ αλαλεψλνπλ ην 1105, ήηαλ εθθιεζία ζχξεηαη πξνο ηα θάησ απφ ηνλ ζεηζκφ ηνπ 387 Σν κνπζείν πεξηέρεη κλεκεία απφ ηνλ 4ν αηψλα, ράιθηλα εξγαιεία θαη ζηδήξνπ. Alrakka Μνπζεία Ώπηφο ν δεκνθηιήο θαη θιαζηθφ κνπζείν είρε εγθαηάζηαζε ζην θηίξην ηεο θπβέξλεζεο ην 1981, απηφ ην θηίξην απνηειείηαη απφ 2 νξφθνπο θαη πεξηιακβάλεη κηα θαληαζηείηε κσζατθφ ηνπ,ζθάθνπο - Ο πξψηνο φξνθνο πεξηιακβάλεη ηα ηζιακηθά κλεκεία θαη ηα θιαζηθά δεκνθηιή ηέρλεο. Der alzur Μνπζεία Der Alzoor κνπζείν είλαη έλα απφ ηα ζεκαληηθφηεξα κνπζεία ηεο πξίαο, κε θάπνηεο πξεκηέξεο γηα ηελ παξαδνζηαθή ηεο δξαζηεξηφηεηα. Υαιέπη Μνπζεία Σν Δζληθό Μνπζείν Υαιέπη: Έλα απφ ηα ζεκαληηθφηεξα κνπζεία ηνπ θφζκνπ πνπ πεξηιακβάλνπλ: - Σα κλεκεία ηεο Alhasaka, Alkhabour πνηακνχ, θαη Alrakka. -Σα κλεκεία ηεο Πηζαλή - Σα κλεκεία ηεο RAAS Shamra, HAMA, θαη Mary - Σα κλεκεία ηεο Tal Ahmar, θαη Alkhoera. - Σα κλεκεία ηεο Tal Halab, θαη Tal Hajeb. ηελ παξαδνζηαθή θαη ιατθή εξγαζίαο κνπζείν: Πεξηνρή: κπξνζηά Alwazeer Khan, Δκεξνκελία θηηξίνπ: 1757 ελαιιαζζφκελνπ ξεχκαηνο 56

57 Ο αξηζκφο ησλ επηζθεπηψλ ην 1992, 3900 επηζθέπηεο. Σν κνπζείν θάζηξν ηνπ Αιέππν: Πεξηιακβάλνληαη ηα κλεκεία πνπ αλαθαιχπηνπλ ζηνλ αξραηνινγηθφ θάζηξν ζην Υαιέπη.. ηεο Αξαβηθήο ηζηνξηθή επηζηήκε κνπζείν: Σν κνπζείν πεξηέρεη ηε λεκαηνπνίεζε εξγαιεία, εξγαιεία θισζηνυθαληνπξγίαο, θαη νξηζκέλα παξαδνζηαθά ξνχρα, ηαηξηθά εξγαιεία, βαθή, εηθφλεο θαη θάπνηεο ζεκαληηθέο ρεηξφγξαθν. πξνζαλαηνιίζνπλ ηελ αξραία κλεκεία κνπζείν: αίζνπζεο γηα ηελ Σν κνπζείν απνηειείηαη απφ ηξεηο ιέμεηο: - Πξψηε ιέμε γηα ηα αξραία κλεκεία ηεο πξίαο - Δ δεχηεξε ιέμε γηα ηα αξραία κλεκεία ηεο πξίαο. - Δ δεχηεξε ιέμε γηα ηα αξραία κλεκεία ηεο πξίαο. * Δ πξψηε ιέμε: : - Πξψηε αίζνπζα γηα ην βάδν θαη αξγηιψδεο κλεκεία πνπ Alhasaks * Δ δεχηεξε αίζνπζα: Γηα Mary * 3ν Hall : HAMA Hall Δ 4ε αίζνπζα: γηα RAAS Shamra site - Δ δεχηεξε ιέμε πνπ πεξηιακβάλεη ηξεηο ειηθία Aramic ηα θιαζηθά κλεκεία κνπζείν: Σν κνπζείν πεξηέρεη - Έλα αξραίν ειιεληθφ βάδν - πιινγή λνκηζκάησλ (κπξνχληδν, αζήκη, ρξπζφ) - Έλα αξγηιψδεο ηάθνη 57

58 Homs Μνπζεία Δκεξνκελία ίδξπζεο: 1974 πξψην βήκα: πνπ ήηαλ ζηνλ πξψην φξνθν ηνπ Κέληξν Πνιηηηζκνχ ζην Homs. The second step : in this step the museum were in the Σν δεχηεξν βήκα: ζε απηή ηε θάζε ην κνπζείν ήηαλ ζηνλ πξψην φξνθν ζην παιηφ θπβέξλεζε θηίξην ζην θέληξν ηεο πφιεο. Σν ηξίην βήκα: ια ηα δνκηθά αιιαγή πνπ ζα Homs κνπζείν. Σν θηίξην: είλαη έλα απφ ηα ηζηνξηθνχ θηηξίνπ ζε απηφλ ηνλ ηνκέα ηνλ πξψην ιφγν ρηίζηεθε ην 1922, ην 1982 ην θηίξην αιιαγή λα είλαη έλα κνπζείν Edleb Μνπζεία Almaara κνπζείν: Σνπνζεζία: ζην Murad Khan Basha. Ώπηή ε εγθαηάζηαζε απνηειείηαη απφ (έλα μελνδνρείν γηα ηηο ζπλαιιαγέο ράλη γηα θαξαβάληα, έλα ηδακί, θαη έλα κπάλην) ηα ζεκαληηθφηεξα πξάγκαηα ηνπ κνπζείνπ είλαη ηα ςεθηδσηά boards. Edleb κνπζείν: 58

59 Δκεξνκελία ίδξπζεο: 1987 Σν κνπζείν απνηειείηαη απφ έλα κλεκεία απφ ηελ αξραία επνρή γηα Πηζαλή θαη ε Μαίξε Alswedaa κνπζείν Ώπνηειείηαη έλα κσζατθφ boards γηα Alshahbaa θαη κηα ξσκατθή δσγξαθηθή θαη graved Tadmur κνπζείν Σνπνζεζία: ζηελ είζνδν ηεο πφιεο ζηελ πιαηεία Zanoobia. Σν ηζφγεην απνηειείηαη απφ 6 αίζνπζεο: - πξψηνο Hall: πεξηέρεη κηα ζπιινγή απφ έλα ζξεζθεπηηθφ γξαπηψο -2ε αίζνπζα: ζηα κέζα απηήο ηεο αίζνπζαο ππάξρεη έλα άγαικα γηα Bel, s λανχ, θαη θάπνηα δηαθνζκεηηθά ζηνηρεία απφ ηνλ πξψην αηψλα.-3ε αίζνπζα: γηα ηελ γεσκεηξηθή sculpturing -4ν Hall: πεξηέρεη έλα άγαικα γηα Ashtoor νηθνγέλεηαο θαη άιια αξραία έξγα δσγξαθηθήο. -5νο Hall: ηα αγάικαηα ηεο νηθνγέλεηαο Bablek απφ ηνλ ηξίην αηψλα. 59

60 Έκπι Βίλαη κία αξραία πφιε βφξεηα ηεο πξίαο. Ώλαθαιχθζεθε απφ Εηαιηθή αξραηνινγηθή απνζηνιή ην 1968 ζηελ πεξηνρή Σαι Μαξληίρ. Δ έθηαζε ηεο πφιεο είλαη 56 εθηάξηα θαη βξίζθεηαη λφηηα ηνπ Υαιεπίνπ. ηηο αλαζθαθέο πνπ έγηλαλ ζηε ζέζε απηή ην 1975, αλαθαιχθζεθε ην βαζηιηθφ αξρείν ηεο πφιεο Έκπια θαη πεξηέρεη 1400 επηγξάκκαηηα πάλσ ζε πήιηλα δνρεία θαη ρξνλνινγνχληαη ζηελ ηξίηε ρηιηεηία π.υ. Σα επηγξάκκαηα ηεο Έκπια πνπ είλαη γξακκέλεο ζηε νπκαξηαθή γιψζζα, δείρλνπλ φηη ε πφιε απηή ήηαλ ζπνπδαίν εκπνξηθφ θέληξν, φηη ήηαλ αλεμάξηεηε πνπ ηελ θπβεξλνχζε έλαο βαζηιηάο.βπίζεο ηα επηγξάκκαηα απηά δείρλνπλ φηη ππήξρε έλαο παιηφο πνιηηηζκφο βφξεηα ηεο πξίαο πνπ αληαγσληδφηαλ ηνπο πνιηηηζκνχο ηεο Μεζνπνηακίαο θαη ηεο Ώηγχπηνπ θαηά ηελ ηξίηε ρηιηεηία π.υ. Οπγθαξίη (Δπαγνξήηε) Σν βαζίιεην απηφ βξίζθεηαη ζηα παξάιηα ηεο πξίαο θαη αλαθαιχθζεθε ηπραία ην 1928 αθνχ είρε αλαθεξζεί ζε θείκελα ηνπ Μάξη. Ώπφ ηηο εθζθαθέο δηαπηζηψλεηαη φηη ην Οπγθαξίη ήηαλ πξσηεχνπζα θάπνηνπ βαζηηιείνπ πνπ είρε έθηαζε ηεηξαγσληθά 60

61 ρηιφκεηξα κεηαμχ δεθάηνπ πέκπηνπ θαη δσδέθαηνπ αηψλα π.υ.πνπ ήηαλ πεξίνδνο άλζηζεο ηνπ βαζηιείνπ. Βίρε εκπνξηθέο θαη δηπισκαηηθέο ζρέζεηο κε ηελ Ώίγππην θαη ηελ Κχπξν. Ώλαθαιχθζεθε πήιηλν δάρηπιν κε ην πξψην Ώιθάβεην ηεο ηζηνξίαο. Αθάκηα Δ Ώθάκηα βξίζθεηαη πάλσ ζε ιφθν βνξεηνδπηηθά ηεο πφιεο Υακά ζε απφζηαζε 60 ρηιηνκέηξσλ θαη πεξηέρεη ηζηνξηθά κλεκεία απφ ηελ Βιιεληζηηθή, Ρσκατθή, ΐπδαληηλή θαη Εζιακηθή επνρή. Δ πφιε επαλαθηίζηεθε ηελ επνρή ηνπ ινχθνο Νηθαηφξ ηνπ Ώ ην 300 π.υ. θαη νλνκάζηεθε Ώθάκηα ράξε ζην φλνκα ηεο πεξζίδαο ζπδχγνπ ηνπ (Ώπάκα) θαη θαηέιεμε ε ζηξαηησηηθή πξσηεχνπζα ηνπ βαζηιείνπ. Καηφπηλ ππνηαγήο ηεο πξίαο (ην 64 π.υ.), ε Ώθάκηα ήηαλ ππφ Ρσκατθήο δηνίθεζεο, αξγφηεξα ηεο ΐπδαληηλήο θαη ηέινο ησλ Ώξαβν-κνπζνπικάλσλ νη νπνίνη ηελ θαηέιαβαλ ην 638 κ.υ. Δ πφιε θαηαζηξάθεθε νινζρεξψο ιφγσ ζεηζκψλ κεηαμχ κ.υ. Σα ζεκαληηθφηεξα επξήκαηα ηεο πφιεο είλαη ν θχξηνο δξφκνο πνπ έρεη κήθνο κέηξα θαη πιάηνο κε ηα ζνθάθηα ηνπ 37,5 κέηξα επίζεο ζέαηξν, αλνίγκαηα, θαζεδξηθφ λαφ θαη δηνηθεηηθφ κέγαξν. Σν Σδακί Οκατα 61

62 Βίλαη έλα ηδακί πνπ βξίζθεηαη ζηελ θαξδηά ηεο παιηάο πφιεο ηεο Αακαζθνχ. ηα παιηφηεξα ρξφληα ήηαλ αγνξά πνπ κεηαηξάπεθε αξγφηεξα ζε ηδακί. Καηά ηελ Ρσκατθή επνρή κεηαξηάπεθε ζε λαφ ηνλ πξψην αηψλα κ.υ. αξγφηεξα κε ηελ παξφδν ηνπ ρξφλνπ κεηαηξάπεθε ζε εθθιεζία. ηαλ κπήθαλ νη Μνπζνπικάλνη ζηε Αακαζθφ έγηλε ην κηζφ ηδακί θαη ην άιιν κηζφ εθθιεζία. Σν 86 Βγίξαο (705 κ.υ.) ν Οκατδεο Υαιίθεο Ώινπαιίλη ηνπ Ώκπληνχι Μάιεθ κεηάηξεςε ηελ εθθιεζία ζε ηδακί επαλθηίδνληαο ην θαη θαιχπηνληαο ην κε ςεθηδνηφ. ήκεξα έρεη ηξείο κηλαξέδεο, ηεέζζεξηο πχιεο, έλα κεγάιν ηξνχιν θαη ηέζζεξηο ηξνχινπο ζηελ απιή. Δ έγεξζή ηνπ δηήξθεζε δέθα ρξφληα πεξίπνπ. Βίλαη ην πξψην ηδακί ην νπνίν επηζθέπηεηαη έλαο Πάπαο ηεο Ρψκεο, ηνχην ζπλέβε ην 2001 φηαλ ην επηζθέθηεθε ν Πάπαο Εσάλλεο Παχινο ν δεχηεξνο Σν Παιάηη Αιάδεκ Βίλα έλα απφ ηα ζπνπδαηφηεξα κλεκεία ηεο παιηάο Αακαζθνχ. ν Άζααλη Παζά Ώιάδεκ, δηνηθεηήο ηεο Αακαζθνχ ην έθηηζε ην 1749 επηζηξαηεχνληαο ηνπο πην δεμηνηέρλεο καζηνξάδεο θαη εξγάηεο ηεο Αακαζθνχ. Σα έξγα δηήξθεζρξφληα. Ο αλψηεξνο επίηξνπνο ησλ Γάιισλ ην έθαλε έδξα ηνπ ζηελαξρή ηεο Γαιιηθήο θαηνρήο ην Δ γαιιηθή θπβέξλεζε ην αγφξαζε απφ ηνπο θιεξνλφκνπο ηνπ θαη ην κεηέηξεςε ζε ηλζηηηνχην επηζηεκνληθψλ κειεηψλ. Έπαζε κεγάιεο δεκηέο απφ ηνπο ππξνβνιηζκνχο ησλ Γάιισλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζπξηαθήο επαλάζηαζεο ην Ώξγφηεξα επαληδξχζεθε. Σν 1954 κεηαηξάπεθε ζε κνπζείν ιατθψλ ηερλψλ. Σν παιάηη απηφ ζεσξείηαη πξψηππν ηνπ παιηνχ δακαζθηλνχ θηηξίνπ θαη είλαη απφ ηα ζπνπδαηφηεξα κέξε πνπ επηζθέπηνληαη νη ηνπξίζηεο. 62

63 Σν Ακθηζέαηξν Μπνύζξα Βίλαη ην κνλαδηθφ νινθιεξσκέλν Ρσκατθφ ζέαηξν ηνπ θφζκνπ πνπ δηαηεξεί αθφκα ηα πεξηζζφηεξα κέξε ηνπ θαη ηα ζηνηρεία αξρηηεθηνληθήο ηνπ. Βίλαη ραξαθσκέλν απφ βαζάιηε ελψ ε ζθελή ησλ εζνπνηψλ είλαη ζηνιηζκέλε κε ηφμα θαη κεγάιεο πφξηεο. Ο δηάδξνκνο έρεη ζπεπαζηεί κε νξνθή ησλ Ρσκατθψλ γεπέδσλ. Σα ηείρε ηνπ ζεάηξνπ πςψλνληαη πάλσ απφ 20 κέηξα θαη ην ζέαηξν ρσξάεη πάλσ απφ 5000 ζεαηέο. Σν Βαζίιεην Παικύξα "Σάδκνξ"ΐξίζθεηαη ζηελ θεληξηθή πξία θαη ην φλνκα "Σάδκνξ" ζηελ Ώξακατθή ζεκαίλεη "ζαχκα". Δ πφιε ήηαλ ζπνπδαίνο εκπνξηθφο ζηαζκφο κεηαμχ Ώζίαο θαη Βπξψπεο. Δ Παικχξα άλζηζε ζην δεχηεξν ήκηζπ ηνπ πξψηνπ αηψλα π.υ. Σα ζεκαληηθφηεξα αξραηνινγηθά κλεκεία ηεο είλαη ν γηγαληαίνο λαφο Μπει, ν Μέγαο δξφκνο κε ηηο θνιφλεο, ην ζέαηξν, ε Ώγνξά, ε κεγάιε πχιε γλσζηή κε ην Σφμν Θξηάκβνπ επίζεο εθαηνληάδεο αγάικαηα, γιππηά, κεγάινη αξραηνινγηθνί ηάθνη ζε ζρήκα πχξγνπ θαη ηέινο ην σνεηδέο ηείρνο εληζρπκέλν κε πχξγνπο. 63

64 Νηόξα Οξόπνπο Βίλαη κία αξραία πφιε θαη βξίζθεηαη ζην δξφκν πνπ νδεγεί ζην Ώικπνπθακάι θαη είλαη ζπνπδαία αξραηνινγηθή ηνπνζεζία πνπ αλαθέξεηαη ζηελ επνρή ησλ Κειηψλ, πνιεκηθνί αθφινπζνη ηνπ Ώιεμάλδξνπ. Δ ιέμε Νηφξα ζεκαίλεη πφιε, ελψ Οξφπνπο είλαη ε πξηγθίπηζζα Βπξψπε, θφξε ηνπ Ώγελφξ, βαζηιηά ηεο Σχξνπ. Ο ινχθνο Νηθαηφξ ηελ νλφκαζε κε ην φλνκα απηφ θαηφηλ ίδξπζήο ηεο. Ήηαλ εληζρπκέλε ζηξαηησηηθή πφιε. Καηά ηελ Ρσκατθή επνρή θαη εηδηθά ηελ επνρή ηεο πξηαθήο νηθνγέλεηαο, ήηαλ ε πξψηε ακπληηθή γξακκή. Έρεη έθηαζε 73 εθηάξηα θαη βξέζεθαλ επξήκαηα εγθαηαζηάζεσλ ρξηζηηαλψλ θαη εηδσινιαηξψλ. Σν Βαζίιεην Μάξη Δ πφιε Μάξη θηίζηεθε ζε απφζηαζε 2 ρηιηνκέηξσλ απφ ηνλ Βπθξάηε ην 2900 π.υ. βάζεη ιεπηνχ θαη αλαπηπγκέλνπ ζρεδίνπ πνιενδνκίαο. Τπάξρνπλ εγθαηαζηάζεηο χδξεπζεο θαη δεκφζηνη ρψξνη άλεζεο, πξάγκα πνπ ζεκαίλεη φηη δελ ήηαλ έλα ρσξηφ πνπ κεηαηξάπεθε ζε πφιε αιιά ζχκθσλα κε ηηο εμεγήζεηο ησλ αξραηνιφγσλ θηίζηεθε γηα λα είλαη πφιε κε θαηαξηηζκέλν ζρέδην. χκθσλα κε ηνπο εξεπλεηέο ε ίδξπζε ηνπ Μάξη έγηλε απφ θάπνηα πνιηηηθή ή θνηλσληθή αξρή κε κεγάιε ζηήξημε ζηελ πεξηνρή ηνπ Βπθξάηε, θαη ε νπνία εγθαηέιεηςε ηελ πφιε κεηά ηελ ίδξπζή ηεο γηα θάπνην ιφγν ή φηη θηίζηεθε κεηά ηελ πξψηε θαηαζηξνθή ηεο. Φαίλεηαη φηη ε ίδξπζε ζθφπεπε ζηνλ έιεγρν ηνπ εκπνξηθνχ δξφκνπ πνπ αθνινπζνχζε ηελ πνξεία ηνπ Βπθξάηε. 64

65 Σν Παιάηη "Αιρίξ Αιζάξθη" Δ ηνπνζεζία απηή πνπ βξίζθεηαη ζε απφζηαζε 110 ρηιηνκέηξσλ απφ ηελ Παικχξα, απνηειείηαη απφ δχν παιάηηα πνπ ήηαλ θαηνηθία ηνπ Οπκατθνχ Υαιίθε Υηζάκ Εκπελ Ώκπληνχι Μάιεθ πνπ θηίζηεθαλ ην 628 κ.υ. Σν έλα παιάηη είλαη κεγάιν ζρήκαηνο ηεηξάγσλν πνπ έρεη κήθνο πιεπξάο 160 κέηξα θαη ην δεχηεξν ζε ζρήκα κε ηζφπιεπξνπ ηεηξαγψλνπ κε κήθνο πιεπξάο 70 κέηξα πεξίπνπ. Αίπια ζηα δχν παιάηηα απηά ππάξρεη έλα ηείρνο κήθνπο 6 ρηιηνκέηξσλ θαη έλα θαλάιη πνπ κεηαθέξεη λεξφ απφ πνιχ καθξηά. Αιξαζάθε Βίλαη ε πέξια ηεο εξήκνπ θαη βξίζθεηαη ζε απφζηαζε 30 ρηιηνκέηξσλ βφξεηα ηεο πξίαο ζην πνηακφ Βπθξάηε θαη είρεζεκαληηθή ηζηνξία απφ αηψλεο. Σελ επνρή ησλ Ώζζπξηαλψλ ηνλ έλαην αηψλα π.υ. νλνκάζηεθε "ΡΏΏΠΠΏ". Όζηεξα δηακάρεζαλ νη Έιιελεο θαη νη Πέξζεο γηα λα ηελ θαηαιάβνπλ, θαηέιεμε λα έρεη ηζρπξά θάζηξα λα ηελ πξνζηαηεχνπλ απφ ηηο επηζέζεηο ησλ αζζαλίδσλ πξίλ γίλεη απφ ηηο πφιεηο πνπ αθνινπζνχλ ην βαζίιεην ηεο Παικχξαο.Οη Άξαβεο Καζζίηεο ηελ θαηέθηεζαλ γηα ηελ ζπνπδαία ζέζε ηεο θαη ηελ πεξηέθξαμαλ ζεσξψληαο ηνπο εαπηνχο ηνπο θιεξνλφκνπο ησλ Ναβαηαίσλ. Ώξγφηεξα ζχλαςαλ ζπκκαρία κε ηνπο ΐπδαληηλνχο γηα λα ηελ πξνζηαηέςνπλ απφ ηνπο αζζαλίδεο. Σελ επνρή ησλ Οκετάδσλ, ε Ώιξαζάθε θαηάληεζε θέληξν παξαζεξηζκνχ φπνπ κεηαθέξζεθε ν Βκίξεο Υηζάκ Εκπελ Ώκπληνχι Μάιεθ θαη ζπλεηζέθεξε ζηελ άλζηζή ηεο θηίδνληαο δχν παιάηηα εθ ησλ νπνίσλ ην έλα αλαθαιχθζεθε θαηά ηε δηάξθεηα έξγσλ αλαζθαθήο. 65

66 Qanawat: βξίζθνληαη ηα εξείπηα ηεο ηζηνξηθήο πφιεο ξσκατθήο ζηε πξία. ΐξίζθεηαη ζην , πεξίπνπ 10 ρικ. απφ ηελ πφιε πσο Suwayda, ηε πξία. Δ πξψηε αλαθνξά επηδψλ ηεο πφιεο Qanawat ρξνλνινγείηαη απφ ηελ 1ε π.υ. αηψλα. θαηά ηε δηάξθεηα ηεο βαζηιείαο ηνπ Δξψδε ηνπ Μεγάινπ. Δ πφιε ήηαλ κέξνο ηνπ Αεθάπνιε, κηα νκάδα 10 πφιεσλ ζηα ζχλνξα ηεο Ρσκατθήο Ώπηνθξαηνξίαο, ηελ Παιαηζηίλε θαη ηε πξία. Qanawat κε 1 κ.υ. αηψλα. γίλεηαη ξσκατθή επαξρία, αξγφηεξα κέξνο ηεο Ώξαβίαο θαη ε ζεκαζία ηεο κεηψλεηαη. ην 9ν κ.υ. αηψλα. γίλεηαη κφλν έλα θησρφ ρσξηφ. Οη θπξηφηεξεο πφιεηο Qanawat παξέκεηλαλ θαιά δηαηεξεκέλα εξείπηα ηνπ ζεάηξνπ ιαμεπκέλεο ζην βξάρν, ακθηζέαηξν, έλα πδξαγσγείν, έλαο λαφο αθηεξσκέλνο ζηνλ λχκθεο, θαη nymphanion λαφο Ήιηνο κε θηνλνζηνηρία, ε νπνία αξγφηεξα έγηλε κηα ρξηζηηαληθή βαζηιηθή. 4.3.ΤΡΗΑΚΖ ΚΟΤΕΗΝΑ Τπάξρνπλ νξηζκέλεο δηαθνξέο πνπ ζπλαληνχκε ζηελ πξίαθή θνπδίλα, θαη ζηηο θνπδίλεο ησλ γεηηνληθψλ ρσξψλ νη νπνίεο είλαη επεξεαζκέλεο θπξίσο απν ηηο γεσξγηθέο δπλαηφηεηεο πνπ δηαζέηνπλ. Κάζε πεξηνρή ηεο πξίαο έρεη δηαθνξεηηθά θαγεηά, γηα ηα νπνία θεκίδεηαη. ην Υαιέπη θαη ηε Αακαζθφ, ηα γιπθά είλαη ε ηνπηθή ζπεζηαιηηέ, εηδηθά ην karabij θαη ν κπαθιαβάο κε θεξάζηα. Ο Μπαθιαβάο είλαη θαηαζθεπαζκέλνο απφ ηεκαρηζκέλα θαξχδηα layered κε δχκε filo, ηα παξαδνζηαθά γιπθά κπνξεί επίζεο λα πεξηέρνπλ κέιη, θξνχηα ή δηάθνξεο ζάιηζεο. ηελ πξσηεχνπζα, ηε Αακαζθφ, εθηφο απφ ηα ηνπηθά πηάηα, κπνξεί λα βξεζνχλ γεχκαηα απφ φιεο ηηο Ώξαβηθέο ρψξεο, φπσο θαη 66

67 κεδέδεο, booza, halawat al jibna. ηηο Νφηηεο πεξηθέξεηεο, ε falafel θαηαλαιψλεηαη πνιχ. Falafel είλαη έλαο ζπλδπαζκφο κεηαμχ θνπθηά θαη ξεβίζηα θαη θαηαλαιψλεηαη ζε πίηα, κε θαιχκκαηα φπσο ζάιηζα ηζίιη ή αγγνχξη θαη ληνκάηα ζαιάηεο Μέζνδνη παξαζθεπήο πξηαθώλ πηάησλ Δ θνπδίλα ηεο πξίαο ρξεζηκνπνηεί ζηνηρεία απφ δηάθνξεο γεηηνληθέο ρψξεο γηα λα αλαπηχμεη ηα παξαδνζηαθά πηάηα ηεο. Βλψ δελ βξίζθεηο εηδηθέο θαη κνλαδηθέο κεζφδνπο πξνεηνηκαζίαο γηα ην καγείξεκα ζηελ πξία, πξέπεη λα επηζεκάλνπκε φηη ε πξνζνρή ζηε ιεπηνκέξεηα είλαη ζεκαληηθή γηα ηελ θνπδίλα ηνπο. Υξεζηκνπνηνχλ ηηο ζσζηέο αλαινγίεο κπαραξηθψλ πνπ είλαη απαξαίηεην λα πξνζηεζνχλ γηα λα πάξεη ην θαγεηφ ηελ ζσζηή γεχζε ή γηα ην ρξσκαηηζκφ ηνπ πηάηνπ. Δ πνηθηιία ησλ ιαραληθψλ θαη δεκεηξηαθψλ πνπ βξέζεθαλ ζηε πξία παξαηεξείηαη επίζεο ζην λφζηηκα πηάηα πνπ αλήθνπλ ζηελ θνπδίλα ηνπο. Δ νπηηθή ειθπζηηθφηεηα ηνπ πηάηνπ είλαη επίζεο ζεκαληηθή, θαη κηα ηζνξξνπία κεηαμχ ησλ ρξσκάησλ δηαθνξνπνηεί ηελ αλαινγία. Κάζε παξαδνζηαθφ πηάην έρεη κηα εηδηθή κέζνδν καγεηξέκαηνο. Σν θξέαο είλαη έλα απφ ηα θχξηα ζηνηρεία ηεο πξίαο. Σν θαπληζηφ δακπφλ είλαη ζπρλά ην θπξηφηεξν ζπζηαηηθφ γηα ηα λφζηηκα πηάηα ηνπο Παξάδνζε θαη ενξηαζκνί ε εηδηθέο πεξηπηψζεηο,φπσο ε γηνξηή ζην ηέινο ηεο πεξηφδνπ ηεο λεζηείαο, ζην γλσζηφ Ρακαδάλη, ηα γεχκαηα ιακβάλνληαη ζπλήζσο απφ φιε ηελ νηθνγέλεηα καδί. ηηο εηδηθέο εθδειψζεηο,ην πην ζπλεζηζκέλν θαγεηφ είλαη ην αξλί ζε κεγάιεο πνζφηεηεο θαη ην παξαδνζηαθφ πνηφ είλαη ην ηζάη. Οη Εζιακηθνί θαλφλεο απαγνξεχνπλ ζηνπο κνπζνπικάλνπο λα θαηαλαιψλνπλ αιθνφι θαη ην ρνηξηλφ.σν αξλί είλαη έλα απν ηα πην αγαπεκέλα πηάηα φηαλ πξφθεηηαη γηα ενξηαζκνχο θαη ζπλήζσο είλαη παξαζθεπαζκέλν κε κπάκηεο θαη ζάιηζα ληνκάηαο. 67

68 5.ΔΡΔΤΝΖΣΗΚΟ ΥΔΓΗΟ Γηα ηε δηεμαγσγή ηεο έξεπλαο ρξεζηκνπνηήζεθαλ 20 εξσηεκαηνιφγηα, ηα νπνία απαληήζεθαλ κεηά απφ νιηγφιεπηεο ζπλεληεχμεηο κεηαμχ ηνπ εξεπλεηή θαη ησλ εξσηεζέλησλ. Δ έξεπλα πξαγκαηνπνηήζεθε ζην λνκφ Δξαθιείνπ Κξήηεο θαη Ώζελψλ. Οη εξσηεζέληεο αθνξνχζαλ έλα ηπραίν δείγκα ηνπ πιεζπζκνχ. Σα άηνκα απηά δηαθνξνπνηνχληαη κεηαμχ ηνπο σο πξνο ην θχιιν, ηελ ειηθία, ην επάγγεικα, ην κνξθσηηθφ επίπεδν θ.α.. Δ έξεπλα ρσξίδεηαη ζε δχν κέξε ην πξψην αθνξά ηα δεκνγξαθηθά ραξαθηεξηζηηθά (ειηθία, θχιν, νηθνγελεηαθή θαηάζηαζε, επάγγεικα θ.α.) Σν δεχηεξν κέξνο βνεζά ηνλ εξεπλεηή λα θαηαιάβεη εάλ ν εξσηψκελνο έρεη ηαμηδησηηθέο εκπεηξίεο ή φρη γεγνλφο πνπ κπνξεί λα επεξεάζεη ζεκαληηθά ηελ επηινγή ηνπ γηα ηελ ρψξα πνπ ζα θάλεη δηαθνπέο. Σειηθά, νη εξσηεζέληεο δηαρσξίζηεθαλ ζε δχν θαηεγνξίεο, ε πξψηε αθνξνχζε απηνχο πνπ έρνπλ επηζθεθηεί ηελ πξία ελψ ε δεχηεξε απηνχο πνπ δελ ηελ έρνπλ επηζθεθηεί. 5.1.ΓΤΚΟΛΗΔ ΚΑΣΑ ΣΖΝ ΔΡΔΤΝΑ Οη θχξηεο δπζθνιίεο πνπ δεκηνπξγήζεθαλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο έξεπλαο ήηαλ δχν. Δ πξψηε ήηαλ ε δπζθνιία πνπ ππήξμε κε ηα ξαληεβνχ εμαηηίαο ησλ δηαθνξεηηθψλ ππνρξεψζεσλ εξεπλεηή θαη εξσηψκελνπ. Δ δεχηεξε ήηαλ ε ζπιινγή κεγάινπδείγκαηνο εμαηηίαο ηνπ κηθξνχ αξηζκνχ αηφκσλ πνπ ήζειαλ λα ζπκκεηάζρνπλ ζηελ έξεπλα θαη λα δηαζέζνπλ ιίγν απφ ηνλ πεξηνξηζκέλν ρξφλν ηνπο 5.2.ΥΔΓΗΑΜΟ ΔΡΧΣΖΜΑΣΟΛΟΓΗΟΤ Σν εξσηεκαηνιφγην πνπ δεκηνπξγήζεθε, βάζε ζρεηηθψλ κε ην ζθνπφ ηεο έξεπλαο άξζξσλ θαη απνηειείηαη δεθαηξείο (31) εξσηήζεηο. Σν εξσηεκαηνιφγην είλαη ζχληνκν θαη αλψλπκν γηα απνθπγή ησλ αξλεηηθψλ αληηδξάζεσλ θαη γηα λα είλαη πην εχθνιν ζηνλ εξσηψκελν λα απαληήζεη. ηε ζπλέρεηα ππάξρεη ε εξψηεζε δεθαηέζζεξα (13) πνπ ρσξίδεη ην δείγκα ζε απηνχο πνπ έρνπλ επηζθεθζεί ηελ πξία θαη ζε απηνχο πνπ δελ ηελ έρνπλ επηζθεθζεί. Έπεηηα γηα θάζε 68

69 νκάδα δίλνληαη δηαθνξεηηθέο εξσηήζεηο αλάινγα κε ηελ απάληεζε ηνπο ζηελ εξψηεζε δεθαηέζζεξα (13). 1- ζηελ πεξίπησζε πνπ ε απάληεζε είλαη ζεηηθή ην εξσηεκαηνιφγην απνηειείηαη απφ (18) εξσηήζεηο. (5) πέληε απφ ηηο νπνίεο είλαη θιεηζηνχ ηχπνπ θαη δεθα ηξεηο (13) αλνηρηνχ ηχπνπ. 2- ζηελ πεξίπησζε πνπ ε απάληεζε είλαη αξλεηηθή ην εξσηεκαηνιφγην απνηειείηαη απφ δέθα ηξεηο (13) εξσηήζεηο. Ορηψ (8) απφ ηηο νπνίεο είλαη θιεηζηνχ ηχπνπ θαη πέληε (5) είλαη αλνηρηνχ ηχπνπ. Σν εξσηεκαηνιφγην απηφ, απνηειείηαη απφ ηξία (3) βαζηθά κέξε. Σν πξψην κέξνο πεξηιακβάλεη εξσηήζεηο πνπ αθνξνχλ δεκνγξαθηθά ραξαθηεξηζηηθά φπσο ην θχιν, ην έηνο γέλλεζεο θαη ηελ νηθνγελεηαθή θαηάζηαζε. Σν δεχηεξν κέξνο πεξηιακβάλεη εξσηήζεηο γηα ηελ ηαμηδησηηθή εκπεηξία πνπ έρνπλ θαη ηα κέζα πνπ ρξεζηκνπνηνχλ γηα λα βξνπλ ηελ πιεξνθνξίεο γηα ηηο ρψξεο πνπ επηζπκνχλ λα επηζθεθζνχλ νη Έιιελεο ηνπξίζηεο. Σν ηξίην κέξνο ηνπ εξσηεκαηνιφγηνπ είλαη αλάινγα κε πεξίπησζε ηνπο δειαδή αλ έρνπλ επηζθεθηεί πξία ε φρη. 5.3.ΑΝΑΛΤΖ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΧΝ Δ αλάιπζε καο ζα απνηειεί απφ ηξείο αλαιχζεηο πνπ ζα δείρλεη ηα απνηειέζκαηα γηα θάζε πεξίπησζε θαη απηέο είλαη : 1- Αεκνγξαθηθή ηαπηφηεηα ηεο έξεπλαο 2- Ώλάιπζε ηνπ 50% ησλ εξσηεκαηνινγίσλ (πνπ απάληεζαλ κε λαη ζηελ εξψηεζε αλ έρνπλ επηζθεθηεί ηελ πξία). 3- Ώλάιπζε ηνπ 50% ησλ εξσηεκαηνινγίσλ (πνπ απάληεζαλ κε φρη ζηελ εξψηεζε αλ έρνπλ επηζθεθηεί ηελ πξία). 69

70 5.3.1.ΓΖΜΟΓΡΑΦΗΚΖ ΣΑΤΣΟΣΖΣΑ ΣΖ ΔΡΔΤΝΑ: Ζιηθία ζπρλφηεηα πνζνζηφ % % 45 θαη πάλσ 5 25% χλνιν % Πίλαθαο Διηθηαθή θαηαλνκή ηνπ δείγκαηνο Σν δείγκα καο απνηειεί απφ 100 άηνκα φπσο θαίλεηαη ζηελ πίλαθα (1-1 )θαη πνπ απνηειεί απφ : 15% απφ άηνκα κε ειηθία απφ 15 έσο % απφ άηνκα κε ειηθία απφ 25 έσο % απφ άηνκα κε ειηθία 45 θαη πάλσ. Καη απηφ ζα καο βνεζήζεη λα έρνπκε κηα κεγάιε εηθφλα θαη δηάθνξεο απφςεηο ιφγν δηαθνξνπνίεζεο ησλ ειηθηψλ. Με βάζε άιιεο έξεπλεο πνπ βξήθαλ ζαλ απνηέιεζκα φηη ε νηθνγελεηαθή θαηάζηαζε θαη ην κνξθσηηθφ επίπεδν έπαηδαλ ζεκαληηθφ ξνιφ ζηελ δεκηνπξγία ηεο εηθφλαο πνπ είραλ ηα άηνκα ζηελ εξεπλά ηνπο γηα ηελ ρψξα πξννξηζκνχ 70

71 ΟΗΚΟΓΔΝΔΗΑΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ζπρλφηεηα Πνζνζηφ έγγακνο 3 15% άγακνο 14 70% Έγγακνο κε παίδηα 3 15% ζχλνιν % Πίλαθαο ΟΕΚΟΓΒΝΒΕΏΚΔ ΚΏΣΏΣΏΔ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΔΠΗΠΔΓΟ ζπρλφηεηα Πνζνζηφ ιχθεην 7 35% η.ε.η 9 45% Παλεπηζηήκην 1 5% κεηαπηπρηαθφ 3 15% ζχλνιν % Πίλαθαο ΜΟΡΦΩΣΕΚΟ ΒΠΕΠΒΑΟ πλνιηθή Αλάιπζε Απνηειεζκάησλ ζηελ πξώηε Πεξίπησζε (άηνκα πνπ έρνπλ επηζθεθηεί ηελ πξία) Σν ζχλνιν ηνπ δείγκαηνο ήηαλ 7 άηνκα, ηα 28,6% απφ απηά ήηαλ άληξεο (2) θαη 71,4% γπλαίθεο (5). 71

72 1- Γεληθνύ θαη ηαμηδησηηθνύ ελδηαθέξνληνο εξσηήζεηο πνπ δείρλνπλ ηελ γλώκε ηνπο γεληθά θαη απηέο νη εξσηήζεηο είλαη: ΦΤΛΟ 71,4 28,6 Άντρασ Γυναίκα Γξάθεκα θχιν ΖΛΗΚΗΑ ζπρλφηεηα πνζνζηφ % ,6% 45 θαη πάλσ 5 71,4% χλνιν 7 100% Πίλαθαο Διηθηαθή θαηαλνκή ηνπ δείγκαηνο 72

73 ΟΗΚΟΓΔΝΔΗΑΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ζπρλφηεηα ποςοςτό Έγγακνο 0 0% Άγακνο 5 71,4 Έγγακνο κε παηδηα 2 28,6 ζχλνιν 7 100% Πίλαθαο νηθνγελεηαθή θαηάζηαζε Σν κεγαιχηεξν πνζνζηφ (71,4%) είλαη Άγακνη Πίλαθαο θαη ην δεχηεξν κεγάιν πνζνζηφ είλαη Έγγακνη κε παηδηα (28,6%) Άγαμοι Έγγαμοι με παιδια Γξάθεκα νηθνγελεηαθή θαηάζηαζε 73

74 ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΑ ζπρλφηεηα Πνζνζηφ θνηηεηήο 1 14,28% ππάιιεινο 1 14,28% θαζεγήηξηα 3 42,9% θαζεγήηεο 1 14,28% ζπληαμηνχρνο 1 14,28% ζχλνιν 7 100% Πίλαθαο επαγγεικαηα Ώπφ ηελ πίλαθα Πνπ δείρλεη ηα επαγγέικαηα γηα ηα άηνκα ηνπ δείγκαηνο θαη φπσο θαίλεηαη νη θνηηεηέο είλαη 14,28%,νη ππάιιεινη 14,28%, νη θαζεγήηξηεο 42,9%, θαζεγήηεο 14,28%, ζπληαμηνχρνη 14,28, ε άιιε εξψηεζε πνπ απάληεζαλ ηα άηνκα ήηαλ ην επίπεδν εθπαίδεπζεο. Ώπηή ε εξψηεζε παίδεη ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ επηινγή ηεο ρψξαο πξννξηζκνχ ΜΟΡΦΩΣΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ 28,60% 14,28% 42,85% Μεταπτυχιακό πανεπιςτήμιο Τ.Ε.Ι Λφκειο 14,28% Γξάθεκα κνξθσηηθφ επίπεδν 74

75 Ώθφκε εξσηήζεθαλ γηα ηνλ ηξφπν πνπ πξνηηκνχλ λα κεηαθηλνχληαη φηαλ ηαμηδεχνπλ. ΐιέπνπκε φηη παξαπάλσ απφ ηνπο κηζνχο πξνηηκνχλ ηελ αζθάιεηα ηεο κεηαθίλεζεο κε θάπνην νξγαλσκέλν γθξνππ, ελψ ν 28,6% επηιέγεη λα ηαμηδέςεη κεκνλσκέλα. ηξόπνο επίζθεςεο ρώξαο πξννξηζκνύ Με γθξνππ 71,4 Μεκνλσκέλα 28,6 χλνιν 100% Πίλαθαο Mέζνο φξνο ηξφπνο επίζθεςεο ρψξα πξννξηζκνχ Μηα άιιε ζεκαληηθή εξψηεζε είλαη ε ζπρλφηεηα ηαμηδίνπ πνπ δείρλεη πφζν ζεκαληηθή είλαη ε γλψκε θάζε αηφκνπ, ηδηαίηεξα αλ είλαη βάζεη ηεο εκπεηξίαο πνπ έρεη. Έηζη εληνπίδνπκε φηη νη πεξηζζφηεξνη έρνπλ ηαμηδέςεη απφ κία έσο θαη πέληε θνξέο εθηφο Βιιάδνο. ΤΧΝΟΣΗΣΑ ΣΑΞΙΔΙΟΤ ΕΚΣΟ ΕΛΛΑΔΑ 14,30% 85,70% καμία ναι εως 5 ναι εωσ 10 περιςςότερεσ απο 10 Γξάθεκα πρλφηεηα ηαμηδίνπ εθηφο Βιιάδνο 75

76 ηελ επηινγή ηνπ πξννξηζκνχ ππάξρνπλ δηάθνξνη παξάγνληεο πνπ θαηεπζχλνπλ ηα άηνκα θαη κεξηθά απφ απηά θαίλνληαη ζηνλ πίλαθα πνπ δείρλεη ηηο απαληήζεηο πνπ δηάιεμε θάζε άηνκν. παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηελ επηινγή ηνπ πξννξηζκνύ πρλφηεηα Πνζνζηφ θηιηθφ πεξηβάιινλ 6 85,7% νηθνλνκηθφ 1 14,35 θαηάζηαζε Πίλαθαο παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ζηελ επηινγή ηνπ πξννξηζκνχ ηελ εξψηεζε γηα ην πνην κέζν παίδεη ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ επηινγή ηεο ρψξαο πξννξηζκνχ βγήθαλ ηα απνηειέζκαηα πνπ θαίλνληαη ζην πίλαθα Καη ζε απηή ηελ εξψηεζε κπνξεί θάζε άηνκν λα δηαιέμεη πεξηζζφηεξεο απφ κηα απαληήζεηο θαη κε απηή ηελ δπλαηφηεηα θαηαιήγνπκε φηη πξψην κέζν είλαη νη θίινη, κεηά ην ηληεξλέη, κεηά νη ηαμηδησηηθνί πξάθηνξεο. Μέζν επηινγήο ρώξα πξννξηζκνύ πρλφηεηα Πνζνζηφ Φίινη 4 57,1% Εληεξλέη 2 28,6% Σαμηδησηηθνί 1 14,3% πξάθηνξεο Πίλαθαο Μέζν επηινγή ρψξαο πξννξηζκνχ Καη ζηελ εξψηεζε γηα ηελ ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ πξνηηκάλε λα είλαη νη δηαθνπέο ηνπο, νη απαληήζεηο ήηαλ φπσο θαίλεηαη ζην γξάθεκα 57,15% επηιέγνπλ ηελ κία εβδνκάδα, 42,85% γηα δπν εβδνκάδεο. 76

77 ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΔΙΑΚΟΠΩΝ 42,85% 57,15% μια εβδομαδα 2 εβδομαδες Γξάθεκα Αηάξθεηα δηαθνπψλ Καη ηα πνην ζεκαληηθά ραξαθηεξηζηηθά επηινγήο ρψξαο πξννξηζκνχ φπσο θαίλεηαη ζην γξάθεκα είλαη θαηά θζίλνπζα ζεηξά ηα ήζε θαη έζηκα, ε αζθάιεηα, νη θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο. ΧΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΝΟ ΣΟΤΡΙΣΙΚΟΤ ΠΡΟΟΡΙΜΟΤ 14,30% 28,60% 57,10% ήθη και ζθιμα αςφάλεια κλιματολογικζσ Γξάθεκα Υαξαθηεξηζηηθά επηινγήο ηνπξηζηηθνχ πξννξηζκνχ 77

78 2- Δξσηήζεηο αλαθνξηθά κε ηελ ρώξα ηνπξηζηηθνύ πξννξηζκνύ: Δ πξψηε εξψηεζε ήηαλ πνηα επνρή επηζθεθηήθαηε ηελ πξία. Οη πεξηζζφηεξνη απάληεζαλ φηη πξνηίκεζαλ ην Πάζρα γηα λα επηζθεθηνχλ ηελ πξία θαη κάιηζηα ε απάληεζε έθηαζε ζε πνζνζηφ ην 57,15%, έλα 28,6% ησλ εξσηεζέλησλ πξνηίκεζαλ ην λα επηζθεθηνχλ ηελ πξία ζηηο θαινθαηξηλέο δηαθνπέο,ελψ 14,25% απαληήζαλε ηα ρξηζηνχγελλα. ΕΠΟΧΗ ΕΠΙΚΕΨΗ ΣΗ ΤΡΙΑ 14,25% 28,60% 57,15% Πάςχα καλοκαιρινζσδιακοπζσ Χριςτοφγεννα Γξάθεκα Βπνρή επίζθεςεο ηεο πξίαο Λόγνο επίζθεςεο ε κηα πξνζπάζεηα λα βξεζνχλ νη ιφγνη πνπ ηνπο βάιακε λα δηαιέμνπλ ηελ πξία γηα λα ηελ επηζθεθηνχλ νη απαληήζεηο φιεο ήηαλ γηα ιφγν (αλαςπρήο) ΣΡΟΠ ΔΠΗΚΔΦΖ πρλφηεηα Πνζνηφ Με ηνπξηζηηθφ γξαθείν 5 71,45% Μεκνλσκέλνο 2 28,55% χλνιν 7 100% 78

79 αλ κηα κέζε ηηκή, γηα έλα πελζήκεξν ηαμίδη ζηελ πξία, ηα άηνκα ηνπ δείγκαηνο ήηαλ δηαηεζεηκέλα λα πιεξψζνπλ κέρξη επξψ. ΔΙΑΘΕΙΜΑ ΧΡΗΜΑΣΑ 42,85% 57,15% ευρώ παραπάνω από 1000 ευρώ Γξάθεκα Αηαζέζηκα ρξήκαηα γηα 5λζεκεξν Καη ζε άιιεο εξσηήζεηο δεηήζεθε απφ ηα άηνκα κε βάζε ηελ εκπεηξία πνπ απνθφκηζαλ απφ ην ηαμίδη ηνπο λα βαζκνινγήζνπλ κεξηθέο ππεξεζίεο θαη ζπλζήθεο πνπ πεξηέβαιιαλ ηελ επίζθεςε ηνπ απφ 1 σο 5 πνπ αληηζηνηρνχλ σο εμήο: (1) πνιχ δπζαξεζηεκέλνο, (2) δπζαξεζηεκέλνο, (3) νχηε δπζαξεζηεκέλνο νχηε επραξηζηεκέλνο, (4) επραξηζηεκέλνο, (5) πνιχ επραξηζηεκέλνο 79

80 ΤΠΟΓΟΥΖ ΣΟΤ ΑΔΡΟΓΡΟΜΗΟΤ πρλφηεηα Πνζνζηφ Πνιχ δπζαξεζηεκέλνο 1 14,30% Απζαξεζηεκέλνο 4 57,15% Οχηε δπζαξεζηεκέλνο 2 28,55% νχηε επραξηζηεκέλνο χλνιν 7 100% Πίλαθαο ππνδνρή ηνπ αεξνδξνκίνπ ηεο πξίαο ηελ ππνδνρή ηνπ αεξνδξνκίνπ ζαλ γεληθή εηθφλα ην κεγάιν πνζνζηφ δελ είλαη επραξηζηεκέλν γηα ην ιφγν φηη ην αεξνδξφκην είλαη παιηφ θαη δελ έρεη θαιέο ππεξεζίεο. κέζα καδηθήο κεηαθνξάο: φιεο νη απαληήζεηο ήηαλ δπζαξεζηεκέλνο ΤΠΖΡΔΗΔ ΣΟ ΞΔΝΟΓΟΥΔΗΟ πρλφηεηα Πνζνζηφ Οχηε δπζαξεζηεκέλνο 2 28,55% νχηε επραξηζηεκέλνο Βπραξηζηεκέλνο 5 71,45% χλνιν 7 100% Πίλαθαο ππεξεζίεο ζην μελνδνρείν πσο βιέπνπκε δελ είραλ θαθή εληχπσζε απφ απηή ηελ πιεπξά. Μάιηζηα εληνπίδνπκε φηη είλαη επραξηζηεκέλνη. δηάζεζε ηνπ ληόπηνπ: φιεο νη απαληήζεηο ήηαλ (πνιύ επραξηζηεκέλνο ) Βδψ ην απνηέιεζκα ήηαλ πνιχ θαιφ θαη απηφ ην απνηέιεζκα ππνζηεξίδεη ηελ εηθφλα πνπ ππάξρεη ζρεηηθά κε ηνλ αξαβηθφ ιαφ, γεληθά γηα ηελ θηινμελία πνπ πάληα είρε. 80

81 Άιιε κηα εξψηεζε πνπ ππνζηεξίδεηαη θπξίσο απφ ην ηη έρνπλ αθνχζεη γηα ηελ πξία απφ ηελ ηειεφξαζε, ην ηληεξλέη ή νπνηαδήπνηε άιιε πεγή πιεξνθφξεζεο είλαη ε γλψκε πνπ έρνπλ ζρεκαηίζεη γηα ην επίπεδν αζθάιεηαο πνπ έρεη. Έηζη βιέπνπκε φηη 71,45% είλαη Πνιχ επραξηζηεκέλνη θαη 28,55% είλαη επραξηζηεκέλνη ΑΦΑΛΔΗΑ πρλφηεηα Πνζνζηφ Βπραξηζηεκέλνο 2 28,55% Πνιχ επραξηζηεκέλνο 5 71,45% χλνιν 7 100% Πίλαθαο αζθάιεηα ΣΟ ΤΝΟΛΟΓΗΚΟ ΚΟΣΟ ΣΖ ΔΠΗΚΔΦΖ πρλφηεηα Πνζνζηφ Άξηζηα 1 14,3% Καιά 6 85,7% χλνιν 7 100% Πίλαθαο θφζηνο επίζθεςεο ΑΓΟΡΔ πρλφηεηα Πνζνζηφ Άξηζηα 2 28,55% Καιά 5 71,45% χλνιν 7 100% Πίλαθαο αγνξέο Ώπηφ ηζρχεη δηφηη ε πξία είλαη πνιχ θηελφηεξε, ζπγθξηλφκελε κε ηελ Βιιάδα. ΓΗΑΜΟΝΖ: φιεο νη απαληήζεηο ήηαλ( θαιά.) 81

82 ΦΑΓΖΣΟ ΚΑΗ ΠΟΣΟ πρλφηεηα Πνζνζηφ Άξηζηα 5 71,45% Καιά 2 28,55% χλνιν 7 100% Πίλαθαο θαγεηφ θαη πνηφ ΔΚΓΡΟΜΔ: φιεο νη απαληήζεηο ήηαλ (θαιά.) ΥΔΗΡΟΣΔΥΝΗΑ πρλφηεηα Πνζνζηφ Άξηζηα 5 71,45% Καιά 2 28,55% χλνιν 7 100% Πίλαθαο ρεηξνηερλία Τπήξμε κάιηζηα ε πεξηέξγεηα λα καο γίλνπλ γλσζηέο νη πεγέο ησλ πιεξνθνξηψλ ηνπο γηα ηελ πξία πξηλ λα ηελ επηζθεθηνχλ θαη νη απαληήζεηο ήηαλ σο εμήο: ΠΗΓΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΗ 14,30% 28,55% 57,15% Τουριςτικό πρακτορείο Ιντερνζτ Φίλοι Γξάθεκα πεγέο πιεξνθφξεζεο 82

83 Ώπφ ηελ πίλαθα κπνξνχκε λα θαηαιάβνπκε πφζν ζεκαληηθφ ξφιν παίδεη ηνηνπξηζηηθφ πξαθηνξείν αθνχ 57,15% απάληεζαλ φηη είλαη ε πξψηε πεγή γηα ηελ πιεξνθφξεζε. Μεηά έξρνληαη κε ην ηληεξλέη 28,55% θαη κεηά κε 14,30% νη θίινη. Άιιε εξψηεζε εηαλε γηα ην αξλεηηθφ θαη ην ζεηηθφ πνπ έκεηλε θαηά ηελ δηακνλή ηνπο ζηελ πξία: αξλεηηθφ 85,7% κεηαθίλεζε κε πνχικαλ-14,3% ηα μελνδνρεία ζεηηθφ 100% ηα αξραία Άιιε εξψηεζε αλ είραλε ζπλαληήζεη κεγάιε δηαθνξά φζσλ αθνξά ηηο δηαθνξεηηθέο ζξεζεηέο θαη νη απαληήζεηο ήηαλ σο εμήο : ΓΗΑΦΟΡΔΣΗΚΔ ΘΡΖΚΔΗΔ πρλφηεηα Πνζνζηφ κέηξηα 5 71,45% ιίγν 2 28,55% χλνιν 7 100% Πίλαθαο δηαθνξεηηθέο ζξεζθείεο ιεο νη απαληήζεηο αλ ηνπο άξεζε ε πξηαθή θνχδηλα ήηαλ (πνιύ) ιεο νη απαληήζεηο αλ ηνπο άξεζε νη αξραηνινγηθνί ρψξνη ήηαλ (πνιύ) ιεο νη απαληήζεηο αλ ν ιαφο ήηαλ θηιφμελνο ήηαλ (πνιύ) Ζ ΤΡΗΑ ΔΗΝΑΗ ΚΑΣΑΛΛΖΛΖ ΓΗΑ ΓΗΑΚΔΓΑΖ πρλφηεηα Πνζνζηφ ΝΏΕ 5 71,45% ΟΥΕ 2 28,55% χλνιν 7 100% 83

84 Άιιε κηα εξψηεζε πνπ κπνξνχλ λα δηαιέμνπλ πεξηζζφηεξεο απφ κηα απαληήζεηο ή λα γξάςνπλ ηελ πξνζσπηθή ηνπο άπνςε ήηαλ ε εξψηεζε γηα πνην είδνο ηνπξηζκνχ ζα επηζθεπηφηαλ θάπνηνο ηελ πξία, θαη νη απαληήζεηο πνπ έδσζαλ ήηαλ είλαη ρσξα γηα (πιηηηζκηθό ηνπξηζκό). Καη ηειηθά πξνζβιέπνληαο ζηηο κειινληηθέο ηνπο δηαθνπέο, ξσηήζεθαλ αλζθνπεχνπλ λα επηζθεθηνχλ ηελ πξία κέζα ζηα επφκελα ηξία ρξφληα, έηζη νηαπαληήζεηο ηνπο εηαλε: 71,45% κάιινλ νρη θαη 28,55% κάιινλ λαη ΚΟΠΕΤΕΣΕ ΝΑ ΕΠΙΚΕΦΘΕΙΣΕ ΞΑΝΑ ΣΗ ΤΡΙΑ 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% μάλλον οχι μάλλον ναι Γξάθεκα θνπεχεηε λα μαλά επηζθεθηείηε ηελ πξία πλνιηθή αλάιπζε απνηειεζκάησλ ζηελ δεύηεξε πεξίπησζε (πνπ δελ έρνπλ επηζθεθηεί ηελ πξία) Σν ζχλνιν ηνπ δείγκαηνο ήηαλ 13 άηνκα, ηα( 39%) απφ ήηαλ άληξεο θαη (61%) γπλαίθεο. ηηο εξσηήζεηο πνπ απήληεζαλ απηή ηελ νκάδα απάληεζαλ ζηηο δπν είδνο εξσηήζεηο Γεληθέο εξσηήζεηο θαη ηαμηδησηηθέο ελδηαθέξνληεο πνπ δείρλεη ηελ γλώκε ηνπο γεληθά. 84

85 Ζιηθία ζπρλφηεηα πνζνζηφ % % 45 θαη πάλσ 0 0% χλνιν % Πίλαθαο Διηθηαθή θαηαλνκή ηνπ δείγκαηνο 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Γυναίκα Γξάθεκα Φχιν Άντρασ πσο κπνξνχκε λα δνχκε απφ ηνλ Πίλαθα ε ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία ην δείγκαηνο βξίζθεηαη κεηαμχ 15 θαη 44 εηψλ (100%). Μηιάκε ινηπφλ ζηελ πιεηνςεθία ηνπο γηα άηνκα λεαξήο ειηθίαο(ζχλνιν ηα άηνκα κε ειηθία κεηαμχ 15-24θαη 25-44). ΟΗΚΟΓΔΝΗΑΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ζπρλφηεηα πνζνζηφ Άγακνο 9 69% Έγγακνο 4 31% ζχλνιν % Πίλαθαο Οηθνγελεηαθή θαηάζηαζε 85

86 Σν κεγαιχηεξν πνζνζηφ (69%) είλαη άγακνη θαη ην (31%) είλαη παληξεκέλνη. 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Άγγαμοσ Έγγαμοσ Γξάθεκα Οηθνγελεηαθή θαηάζηαζε Δπαγγέικαηα ζπρλφηεηα Πνζνζηφ θνηηεηήο 3 23% ππάιιεινο 6 46,15% θαληάξνο 1 7,69% δαραξνπιάζηεο % άλεξγνο 1 7,69% Βιεχζεξνο 1 7,69% επαγγεκαηίαο ζχλνιν % ε άιιε εξψηεζε πνπ απάληεζαλ ηα άηνκα ήηαλ ην επίπεδν εθπαίδεπζε θαη απηή ε εξψηεζε παίδεη ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ επηινγή ηεο ρψξαο πξννξηζκνχ, φπσο θαη πνιινί άιινη παξάγνληεο. 86