ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΔΙΠΛΩΜΑ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ Υπεύθυνοι καθηγητές: Σάμιτας Αριστείδης, Μπεκιάρης Μιχαήλ Επιμέλεια: Φύκαρης Ιωάννης (Α.Μ )

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή σελ.4 Αντικειμενικός σκοπός σελ.4 Κεφάλαιο 1: «Προσέγγιση μελέτης» σελ Μεθοδολογία σελ Η ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων με την μέθοδο των χρηματοοικονομικών δεικτών.....σελ Βιβλιογραφική ανασκόπιση...σελ.15 Κεφάλαιο 2: «Ανάλυση ρευστότητας»..σελ Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας...σελ Οι εταιρίες που εμφανίζουν τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη γενικής ρευστότητας..σελ Αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας..σελ Οι εταιρίες που εμφανίζουν τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ειδικής ρευστότητας...σελ Διαγραμματική απεικόνιση τάσεων ρευστότητας...σελ.25 Κεφάλαιο 3: «Ανάλυση δραστηριότητας»...σελ Αριθμοδείκτης ταχύτητας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως.σελ Οι εταιρίες που εμφανίζουν τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ταχύτητας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως..σελ Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού.σελ Οι εταιρείες που εμφανίζουν τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού..σελ Διαγραμματική απεικόνιση τάσεων δραστηριότητας.σελ.34 Κεφάλαιο 4: «Ανάλυση αποδοτικότητας» σελ Αριθμοδείκτης καθαρού περιθωρίου κέρδους σελ.35 2

3 4.2 Οι εταιρίες που εμφανίζουν το υψηλότερο και χαμηλότερο καθαρό περιθώριο κέρδους σελ Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων..σελ Οι εταιρείες που εμφανίζουν την υψηλότερη και χαμηλότερη αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων.σελ Διαγραμματική απεικόνιση τάσεων αποδοτικότητας.σελ.43 Κεφάλαιο 5: «Ανάλυση διαρθρώσεως κεφαλαίων»..σελ Αριθμοδείκτης ιδίων προς συνολικά κεφάλαια...σελ Οι εταιρείες που εμφανίζουν τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά.σελ Αριθμοδείκτης κυκλοφορούντος ενεργητικού προς συνολικές υποχρεώσεις..σελ Οι εταιρείες με τον υψηλότερο και τον χαμηλότερο δείκτη κυκλοφορούντος ενεργητικού προς συνολικές υποχρεώσεις... σελ Διαγραμματική απεικόνιση τάσεων διαρθρώσεως κεφαλαίων σελ.52 Κεφάλαιο 6: «Αριθμοδείκτες επενδύσεων».σελ Κέρδη ανά μετοχή... σελ Οι εταιρείες που εμφανίζουν τα μεγαλύτερα και μικρότερα κέρδη ανά μετοχή..σελ Λόγος τιμής προς κέρδη ανά μετοχή...σελ Οι εταιρείες που εμφανίζουν τον υψηλότερο και χαμηλότερο λόγο τιμής προς κέρδη ανά μετοχή...σελ Διαγραμματική απεικόνιση τάσεων των αριθμοδεικτών επενδύσεων...σελ.61 Κεφάλαιο 7: «Συμπεράσματα» σελ.62 Βιβλιογραφία και αρθρογραφία.. σελ.65 Παράρτημα σελ.67 3

4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αντικειμενικός σκοπός Η παρούσα διπλωματική εργασία αποσκοπεί στην ανάλυση των χρηματοοικονομικών δεικτών των ελληνικών εισηγμένων επιχειρήσεων που συνθέτουν τους χρηματιστηριακούς δείκτες FTSE/ASE 20 και FTSE/ASE 40. Στον χρηματιστηριακό δείκτη FTSE/ASE 20 περιλαμβάνονται οι 20 σημαντικότερες εταιρίες υψηλής κεφαλαιοποίησης ενώ στο δείκτη FTSE/ASE 40 περιλαμβάνονται οι 40 σημαντικότερες εταιρίες μεσαίας κεφαλαιοποίησης. Η έρευνα επικεντρώνεται στις σημαντικότερες εταιρείες της υψηλής και μεσαίας κεφαλαιοποίησης, διότι αποτελούν τον βασικό πόλο έλξης των επενδυτών που επιθυμούν να τοποθετήσουν τα κεφάλαιά τους σε ελληνικούς μετοχικούς τίτλους και οι οποίες μέσω της εξέλιξης της χρηματιστηριακής τιμής των μετοχών τους διαμορφώνουν καθημερινά την εικόνα του ελληνικού χρηματιστηρίου. Η ανάλυση των χρηματοοικονομικών δεικτών πραγματοποιείται για να διαπιστωθεί κατά πόσο βελτιώνονται ή επιδεινώνονται διαχρονικά οι χρηματοοικονομικές θέσεις των συγκεκριμένων εταιρειών και για να συγκριθούν οι χρηματοοικονομικές επιδόσεις των εταιρειών της υψηλής και μεσαίας κεφαλαιοποίησης. Η διαμόρφωση της χρηματιστηριακής κεφαλαιοποίησης μιας εταιρίας αποτελεί ένα δυναμικό φαινόμενο καθώς καθορίζεται από την εξέλιξη της χρηματιστηριακής τιμής των μετοχών της. Η χρηματιστηριακή κεφαλαιοποίηση μιας εταιρείας προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό της χρηματιστηριακής τιμής των μετοχών της με τον συνολικό αριθμό των μετοχών της σε κυκλοφορία. Η σύνθεση των δεικτών τροποποιείται όταν παρατηρούνται αλλαγές στην κεφαλαιοποίηση των εταιρειών. Οι τακτικές αναθεωρήσεις των δεικτών πραγματοποιούνται τον Απρίλιο και τον Οκτώβριο κάθε έτους, ενώ τους υπόλοιπους μήνες πραγματοποιείται η έκτακτη αναθεώρηση των δεικτών, εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο. Το γεγονός ότι οι δείκτες αναθεωρούνται τακτικά αποτελεί κάποιο είδος περιορισμού για την συγκεκριμένη έρευνα, καθώς όπως είναι αναμενόμενο η σύνθεσή τους δεν 4

5 παραμένει σταθερή, καθιστώντας την επιλογή των προς ανάλυση εταιριών σε κάποιο βαθμό τυχαία και υποκειμενική. Συμβαίνει συχνά, ορισμένες εταιρείες που ήταν μια χρονιά στο δείκτη FTSE/ASE 20 να είναι την επόμενη χρονιά στο δείκτη FTSE/ASE 40 και το αντίστροφο. Για την εκπόνηση της μελέτης χρησιμοποιήθηκε η σύνθεση των δεικτών που ίσχυε στις 04/01/2007. Η σύνθεση των δεικτών FTSE/ASE 20 και FTSE/ASE 40 στις 04/01/2007 παρουσιάζεται στo παράρτημα. H εργασία αποτελείται από επτά κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο αναφέρεται στην μεθοδολογία και την προσέγγιση της μελέτης καθώς και στο θεωρητικό υπόβαθρο στο οποίο βασίστηκε η υλοποίησή της. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύεται η ρευστότητα των επιχειρήσεων και η ικανότητά τους να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις τρέχουσες υποχρεώσεις τους. Στο τρίτο κεφάλαιο εξετάζεται η αποτελεσματικότητα των επιχειρήσεων όσον αφορά τα περιουσιακά τους στοιχεία. Στο τέταρτο κεφάλαιο υπολογίζονται οι χρηματοοικονομικοί δείκτες που αναφέρονται στην αποδοτικότητα των επιχειρήσεων και στην κερδοφορία τους. Στο πέμπτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η κεφαλαιακή διάρθρωση των εταιριών, ενώ στο έκτο κεφάλαιο υπολογίζονται οι επενδυτικοί αριθμοδείκτες των εισηγμένων. Η εργασία ολοκληρώνεται με την επιγραμματική παρουσίαση των ερευνητικών συμπερασμάτων και τις προτάσεις για περαιτέρω διερεύνηση του θέματος. 5

6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ 1.1 Μεθοδολογία Η συγκεκριμένη εργασία αναφέρεται στην χρονική περίοδο και το βασικό εργαλείο που χρησιμοποιείται για την μελέτη των βασικών οικονομικών μεγεθών των επιχειρήσεων είναι οι αριθμοδείκτες (ratio analysis). Για την εξαγωγή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις των εισηγμένων εταιρειών που αφορούν την δωδεκάμηνη χρήση και οι οποίες είναι διαθέσιμες τόσο στην ιστοσελίδα του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών ( όσο και στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις των εταιριών. Πριν προχωρήσουμε με την ανάλυση των χρηματοοικονομικών δεικτών των εταιρειών πρέπει να τονιστεί ότι η μελέτη πραγματοποιήθηκε λαμβάνοντας υπόψη την ορθή επιστημονική μεθοδολογία ανάλυσης εταιρικών χρηματοοικονομικών δεικτών. Οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις που αναφέρονται στα έτη έχουν καταρτισθεί με βάση τα διεθνή λογιστικά πρότυπα, ενώ οι οικονομικές καταστάσεις που αφορούν τις χρήσεις 2002, 2003 έχουν καταρτισθεί με βάση τα ελληνικά λογιστικά πρότυπα, επομένως η ανάλυση που ακολουθεί πραγματοποιείται στη βάση αυτής της προϋπόθεσης. Τέλος, για τον υπολογισμό των μέσων τιμών των αριθμοδεικτών χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος του απλού αριθμητικού μέσου, ενώ για την εξαγωγή όσο το δυνατόν πιο αντιπροσωπευτικών συμπερασμάτων στη μελέτη κάθε χρηματοοικονομικού δείκτη, αφαιρέθηκαν οι τιμές που παρουσίασαν μεγάλη τυπική απόκλιση από τον μέσο όρο. 6

7 1.2 Η ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων με την μέθοδο των αριθμοδεικτών Οι λογιστικές καταστάσεις αποτελούν το τελικό προϊόν της λογιστικής εργασίας και σκοπός τους είναι να εμφανίζουν με απόλυτη σαφήνεια την πραγματική εικόνα της περιουσιακής κατάστασης, της χρηματοοικονομικής θέσης και των αποτελεσμάτων χρήσης της εταιρείας την οποία αφορούν. Οι λογιστικές ή χρηματοοικονομικές καταστάσεις, εφόσον αναλυθούν σωστά, παρέχουν πληροφορίες που μπορούν να βοηθήσουν τους ενδιαφερόμενους για τις επιχειρηματικές μονάδες στη λήψη ορθών αποφάσεων. Με την ανάλυση των στοιχείων των λογιστικών καταστάσεων, οι αποφάσεις των ενδιαφερομένων δεν στηρίζονται πλέον στη διαίσθηση ή στις υποθέσεις αλλά σε συγκεκριμένα πορίσματα, μειώνοντας με τον τρόπο αυτό την αβεβαιότητα ως προς το αποτέλεσμα που ενυπάρχει σε όλες τις αποφάσεις. 1 Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να είναι άτομα της ίδιας της επιχείρησης, όπως για παράδειγμα τα διευθυντικά και ανώτερα στελέχη που χρειάζονται τις απαραίτητες πληροφορίες για την χάραξη της κατάλληλης στρατηγικής, ή μπορούν να είναι άτομα τα οποία βρίσκονται εκτός της επιχείρησης που ενδιαφέρονται για την οικονομική της πορεία όπως οι ελεγκτές λογιστικών καταστάσεων, οι τράπεζες, στην περίπτωση χορήγησης δανείων, και φυσικά οι επενδυτές, εφόσον η επιχείρηση είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο. Οι οικονομικές καταστάσεις αναλύονται πολύ συχνά σε μια συγκριτική βάση οπότε εφαρμόζεται είτε η διαχρονική είτε η διαστρωματική ανάλυση, ανάλογα με τους σκοπούς του κάθε ερευνητή. Και τα δύο αυτά είδη αναλύσεων, πέρα από διάφορες άλλες τεχνικές, περιλαμβάνουν την χρήση των αριθμοδεικτών. 2 Ήδη από τα τέλη του 19 ου αιώνα η ανάλυση με αριθμοδείκτες αποτελεί το βασικό εργαλείο για την ερμηνεία των λογιστικών καταστάσεων και την λήψη επενδυτικών αποφάσεων. Αυτού του είδους η ανάλυση περιλαμβάνει τον διαχωρισμό, την ταξινόμηση και την σύγκριση των στοιχείων των οικονομικών καταστάσεων με τέτοιο τρόπο ώστε να προκύπτουν σχέσεις μεταξύ τους. Αναλογίες, ρυθμοί και ποσοστά επισπεύδουν την ανάλυση, μετατρέποντας 1 Νικήτας Α. Νιάρχος, «Χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών καταστάσεων», εκδόσεις Α. Σταμούλης, Αθήνα, 2002, σελ.22 2 George Foster, Financial statement analysis, Prentice-Hall international editions, 1986, pp

8 τον μεγάλο αριθμό των στοιχείων που περιλαμβάνονται στις οικονομικές καταστάσεις σε μια ομάδα απλών και κατανοητών δεικτών. 3 Οι αριθμοδείκτες λοιπόν βασίζονται στη σύγκριση των κονδυλίων, η οποία προσφέρει πολύ καλύτερη πληροφόρηση από την απλή παράθεση των μεγεθών στις οικονομικές καταστάσεις. Στη βιβλιογραφία αναφέρεται ένας αρκετά μεγάλος αριθμός αριθμοδεικτών. Θα πρέπει όμως να ληφθεί υπόψη ότι πολλοί από τους αριθμοδείκτες βασίζονται σε κοινές λογιστικές πληροφορίες και συνεπώς αναπτύσσεται υψηλή συσχέτιση μεταξύ τους. Επομένως, για τη διάγνωση μιας κατάστασης δεν απαιτείται ο υπολογισμός κάθε πιθανού αριθμοδείκτη, αλλά απλώς μίας αντιπροσωπευτικής ομάδας δεικτών. 4 Όλα αυτά τα είδη αριθμοδεικτών αλληλοσυνδέονται και η συνολική τους θεώρηση συμβάλλει στην επίτευξη πλήρους κατανόησης της χρηματοοικονομικής και λειτουργικής καταστάσεως των επιχειρήσεων. Η ταξινόμηση των αριθμοδεικτών είναι επίσης χρήσιμη, διότι βοηθά στο να επικεντρώνεται η ανάλυση σε ορισμένα σημεία που ενδιαφέρουν τον αναλυτή. 5 Για τους αντικειμενικούς σκοπούς της εργασίας χρησιμοποιήθηκαν οι εξής κατηγορίες αριθμοδεικτών: 1) Αριθμοδείκτες ρευστότητας (Liquidity ratios) Οι δείκτες που αφορούν τη ρευστότητα της εταιρείας είναι οι πλέον χρησιμοποιούμενοι για τον προσδιορισμό της βραχυχρόνιας οικονομικής της θέσης. Προσφέρουν πολύτιμη πληροφόρηση για την οικονομική κατάσταση της εταιρείας, για τη δυνατότητά της να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της, για την επάρκεια των κεφαλαίων και τον τρόπο διαχείρισής τους. Η ακραία περίπτωση της μηδενικής ρευστότητας οδηγεί στην χρεοκοπία, που σημαίνει ότι η εταιρεία δεν είναι σε θέση να εξοφλήσει τις υποχρεώσεις της την κατάλληλη χρονική στιγμή. Η πρόβλεψη μιας πιθανής χρεοκοπίας στο μέλλον είναι δυνατή μέσω των αριθμοδεικτών ρευστότητας αλλά κυρίως μέσω 3 Baruch Lev, Financial statement analysis: a new approach, Prentice-Hall, 1974, pp.11 4 Δημήτριος Χ. Γκίκας, «Η ανάλυση και η χρήση των λογιστικών καταστάσεων», εκδόσεις Γ. Μπένου, Αθήνα, 2002, σελ.57 5 Νικήτας Α. Νιάρχος, «Χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών καταστάσεων», εκδόσεις Α. Σταμούλης, Αθήνα, 2002, σελ

9 συγκεκριμένων στατιστικών μεθόδων που αξιολογούν τις επιχειρήσεις βάσει σχετικών δεικτών κατάλληλα σταθμισμένων. 6 Για τους σκοπούς της συγκεκριμένης έρευνας υπολογίστηκαν οι δείκτες γενικής και ειδικής ρευστότητας. Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας: Ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας είναι ο πλέον χρησιμοποιούμενος δείκτης και βρίσκεται αν διαιρέσουμε το σύνολο των κυκλοφοριακών στοιχείων μια επιχείρησης με το σύνολο των βραχυχρόνιων υποχρεώσεών της: Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας = Κυκλοφορούν ενεργητικό / βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας: Ο αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας επινοήθηκε για να περιλάβει όλα εκείνα τα στοιχεία τα οποία μετατρέπονται εύκολα και γρήγορα σε ρευστά και αγνοεί όλα εκείνα τα στοιχεία του κυκλοφορούντος ενεργητικού τα οποία δεν μετατρέπονται εύκολα σε μετρητά. Ο αριθμοδείκτης αυτός είναι το πηλίκο της διαιρέσεως του συνόλου των ταχέως ρευστοποιήσιμων περιουσιακών στοιχείων μιας επιχειρήσεως με το σύνολο των βραχυπροθέσμων υποχρεώσεών της: Αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας = Διαθέσιμα + Χρεόγραφα + Απαιτήσεις / Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 6 R.H. Parker, Understanding company financial statements (second edition), Pelican library of business and management, 1982, pp.80 9

10 2) Αριθμοδείκτες δραστηριότητας (Activity ratios) Οι δείκτες δραστηριότητας αναφέρονται στον βαθμό αποτελεσματικότητας της χρήσης των περιουσιακών στοιχείων μιας εταιρείας ή αλλιώς στην παραγωγικότητά της. Σκοπός τους είναι η αύξηση της ταχύτητας με την οποία κινούνται οι απαιτήσεις, τα αποθέματα και οι υποχρεώσεις της εταιρείας, γεγονός που μας δείχνει πόσο εντατικά χρησιμοποιούνται τα περιουσιακά στοιχεία για τη δημιουργία κέρδους. Στόχος κάθε επιχείρησης είναι η εντατικότερη χρησιμοποίηση των περιουσιακών της στοιχείων. Στη συγκεκριμένη εργασία υπολογίστηκαν οι δείκτες ταχύτητας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως και ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού των επιχειρήσεων. Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας κεφαλαίου κινήσεως: Προκειμένου να ελεγχθεί η επαρκής ή όχι χρησιμοποίηση των κεφαλαίων κινήσεως προσδιορίζεται ο αριθμοδείκτης ταχύτητας κεφαλαίων κινήσεως που προσδιορίζεται από την διαίρεση του συνόλου των καθαρών πωλήσεων μιας εταιρίας με το καθαρό κεφάλαιο κινήσεως: Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως = Καθαρές πωλήσεις / Καθαρό κεφάλαιο κινήσεως Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού: Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας του ενεργητικού μιας επιχειρήσεως εκφράζει το βαθμό χρησιμοποιήσεως αυτού σε σχέση με τις πωλήσεις της και υπολογίζεται από τη διαίρεση των καθαρών πωλήσεων μιας χρήσεως με το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της χρήσεως: Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού = Καθαρές πωλήσεις / Σύνολο ενεργητικού 10

11 3) Αριθμοδείκτες αποδοτικότητας (Profitability ratios) Με τον όρο αποδοτικότητα, εννοούμε τη δυνατότητα μιας επιχείρησης να παράγει κέρδη. Ο υπολογισμός της γίνεται με την ανάλυση και σύγκριση των στοιχείων της κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσεως. Με απλά λόγια, η αποδοτικότητα προκύπτει από τη σύγκριση των χρημάτων που κερδίζει μια εταιρεία, σε σχέση με αυτά που έχουν επενδυθεί σε αυτήν. Για τη μέτρηση της αποδοτικότητας, χρησιμοποιούνται δείκτες που συγκρίνουν τα κέρδη της εταιρείας με τις πωλήσεις και το ύψος των απασχολουμένων κεφαλαίων. Ενδεχομένως, ο καλύτερος δείκτης για τον υπολογισμό της πιστοληπτικής ικανότητας μιας εταιρείας είναι η ικανότητά της να παράγει κέρδη για μια μακρά χρονική περίοδο, επομένως οι συγκεκριμένοι δείκτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για αυτό τον σκοπό. 7 Από αυτή τη κατηγορία χρησιμοποιήθηκαν οι αριθμοδείκτες καθαρού περιθωρίου κέρδους και αποδοτικότητας των ιδίων κεφαλαίων. Καθαρό περιθώριο κέρδους: Ο δείκτης καθαρού κέρδους μας δείχνει το ποσοστό των εσόδων που αποτελούν κέρδος για την εταιρεία. Όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό αυτό, τόσο αποδοτικότερη θεωρείται η εταιρεία. Ο αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους υπολογίζεται από την διαίρεση των καθαρών κερδών μιας περιόδου 8 με το σύνολο των καθαρών πωλήσεων της ίδιας περιόδου: Αριθμοδείκτης καθαρού περιθωρίου = Καθαρά κέρδη περιόδου / καθαρές πωλήσεις x Clyde P. Stickney, Financial statement analysis: a strategic perspective, Harcourt Brace Jovanovich publishers, 1990, pp Τα καθαρά κέρδη υπολογίστηκαν μετά την αφαίρεση των αναλογούντων φόρων εισοδήματος ώστε να παρουσιάζεται το πραγματικό καθαρό εισόδημα των επιχειρήσεων 11

12 Αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων: Ο αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων απεικονίζει την αποτελεσματικότητα με την οποία χρησιμοποιούνται τα κεφάλαια των μετόχων για τις δραστηριότητες της επιχείρησης. Ο αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων εκφράζεται από το πηλίκο της διαίρεσης των καθαρών κερδών της χρήσεως 9 με το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της επιχειρήσεως: Αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων = Καθαρά κέρδη χρήσεως / Σύνολο ιδίων κεφαλαίων 4) Αριθμοδείκτες διαρθρώσεως κεφαλαίων και βιωσιμότητας (Financial structure and viability ratios) Οι δείκτες διάρθρωσης κεφαλαίων εξετάζουν τη μακροπρόθεσμη πορεία της εταιρείας και αναλύουν τον τρόπο χρηματοδότησής της. Οι διαθέσιμοι χρηματικοί πόροι μιας επιχείρησης προέρχονται είτε από τους μετόχους είτε από δανεισμό. Σε μια δεδομένη στιγμή η σύνθεση αυτών των δύο πηγών χρηματοδότησης στο σύνολο του παθητικού αναφέρεται ως κεφαλαιακή διάρθρωση. Αναμφίβολα, η πιο σημαντική πηγή χρηματοδότησης είναι οι μέτοχοι, ειδικά μέσω των συσσωρευμένων κερδών που δεν έχουν διανεμηθεί. 10 Για την συγκεκριμένη μελέτη υπολογίστηκαν οι δείκτες ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά και κυκλοφορούντος ενεργητικού προς συνολικές υποχρεώσεις. Αριθμοδείκτης ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά: Η σχέση αυτή δείχνει το ποσοστό του συνόλου των ενεργητικών στοιχείων μιας επιχειρήσεως που έχει χρηματοδοτηθεί από τους μετόχους της. Ο προσδιορισμός αυτού του δείκτη δίνεται από τη σχέση: Αριθμοδείκτης ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά κεφάλαια = Ίδια κεφάλαια / συνολικά κεφάλαια x Τα καθαρά κέρδη υπολογίστηκαν μετά την αφαίρεση των αναλογούντων φόρων εισοδήματος ώστε να παρουσιάζεται το πραγματικό καθαρό εισόδημα των επιχειρήσεων 10 R.H. Parker, Understanding company financial statements (second edition), Pelican library of business and management, 1982, pp.80 12

13 Αριθμοδείκτης κυκλοφορούντος ενεργητικού προς συνολικές υποχρεώσεις: Ο αριθμοδείκτης των κυκλοφοριακών στοιχείων μιας επιχειρήσεως προς το σύνολο των υποχρεώσεών της δείχνει τη ρευστότητα των μακροχρονίων υποχρεώσεών της και βρίσκεται από την ακόλουθη σχέση: Αριθμοδείκτης κυκλοφορούντος ενεργητικού προς συνολικές υποχρεώσεις = Κυκλοφορούν ενεργητικό / σύνολο υποχρεώσεων x 100 5) Αριθμοδείκτες επενδύσεων (Investment ratios) Εφόσον η ανάλυση επικεντρώνεται σε εισηγμένες επιχειρήσεις η έρευνα θα ήταν ελλιπής χωρίς τον υπολογισμό ορισμένων επενδυτικών αριθμοδεικτών. Οι συγκεκριμένοι δείκτες ενδιαφέρουν τους επενδυτές οι οποίοι αξιολογούν τις μετοχές των εταιριών που τους ενδιαφέρουν. H βασική παράμετρος που τους ενδιαφέρει είναι κατά πόσον η τρέχουσα αξία μιας μετοχής στη χρηματιστηριακή αγορά ανταποκρίνεται στα πραγματικά οικονομικά μεγέθη της εταιρείας. Οι δείκτες που χρησιμοποιούνται από τους επενδυτές είναι πολλοί, ανάλογα με τις επιδιώξεις του καθενός. Για τους σκοπούς της συγκεκριμένης εργασίας χρησιμοποιήθηκαν οι δείκτες των κερδών ανά μετοχή και του λόγου της χρηματιστηριακής τιμής προς κέρδη ανά μετοχή. Κέρδη ανά μετοχή: Τα κατά μετοχή κέρδη (earnings per share) μιας επιχειρήσεως είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς δείκτες που χρησιμοποιείται στη χρηματοοικονομική ανάλυση. Εστιάζει στα κέρδη της εταιρείας 11, τα οποία διαιρούνται με τον αριθμό των μετοχών της που βρίσκονται σε κυκλοφορία ώστε να υπολογιστούν τα κέρδη ανά μετοχή: 11 Όπως και στην περίπτωση των αριθμοδεικτών αποδοτικότητας, τα καθαρά κέρδη υπολογίστηκαν μετά την αφαίρεση των αναλογούντων φόρων εισοδήματος ώστε να παρουσιάζεται το πραγματικό καθαρό εισόδημα των επιχειρήσεων 13

14 Κέρδη ανά μετοχή (E.P.S.) = Σύνολο καθαρών κερδών χρήσεως / Μέσος αριθμός μετοχών σε κυκλοφορία Κατόπιν, συγκρίνοντάς τα με την τρέχουσα τιμή της μετοχής, υπολογίζεται η πραγματική απόδοση που πετυχαίνει η εταιρεία ανά μετοχή. H απόδοση αυτή όμως, παρότι στηρίζεται σε πραγματικά δεδομένα, δεν εγγυάται σε καμία περίπτωση ότι όποιος επενδύσει το κεφάλαιό του σε μετοχές της εταιρείας θα λάβει την ίδια απόδοση. Το ύψος του δείκτη επηρεάζεται από τον αριθμό των μετοχών της εταιρείας και έτσι η σύγκριση μεταξύ διαφορετικών εταιρειών καθίσταται δυσχερής και πιθανώς να αποδειχτεί παραπλανητική. Λόγος τιμής προς κέρδη ανά μετοχή: Ο πλέον δημοφιλής δείκτης μεταξύ των επενδυτών είναι ο λόγος της χρηματιστηριακής τιμής της μετοχής προς τα κέρδη ανά μετοχή, διεθνώς γνωστός ως P/E. Ο δείκτης αυτός δείχνει πόσες φορές μεγαλύτερη είναι η τιμή της μετοχής από τα κέρδη της ή, πιο απλά, σε πόσα χρόνια θα πάρει πίσω τα λεφτά του ο επενδυτής, αν βέβαια η κερδοφορία της εταιρείας παραμείνει σταθερή και με την προϋπόθεση ότι μοιράζονται όλα τα κέρδη της στους μετόχους. Για τον υπολογισμό του διαιρείται η τρέχουσα αξία μιας μετοχής με τα κατά μετοχή κέρδη της προηγούμενης ή της τρέχουσας χρήσεως 12 : Λόγος τιμής προς κέρδη ανά μετοχή (P/E) = Χρηματιστηριακή τιμή μετοχής / Κέρδη ανά μετοχή 12 Για τον υπολογισμό του δείκτη P/E χρησιμοποιήθηκαν τα καθαρά κέρδη ανά μετοχή της τρέχουσας χρήσεως μετά την αφαίρεση των αναλογούντων φόρων της χρήσεως 14

15 1.3 Βιβλιογραφική ανασκόπηση Αν ανατρέξει κάποιος στην ξένη βιβλιογραφία θα διαπιστώσει ότι έχουν πραγματοποιηθεί πάρα πολλές έρευνες στις οποίες έχουν χρησιμοποιηθεί χρηματοοικονομικοί δείκτες. Σε αρκετές μελέτες υπολογίζονται οι χρηματοοικονομικοί δείκτες ξένων εταιριών ώστε να προβλεφθούν οι μελλοντικές χρηματιστηριακές αποδόσεις των μετοχών αυτών των εταιρειών αλλά και το ενδεχόμενο μιας μελλοντικής χρεοκοπίας. Ο Jonathan Lewellen (Journal of Financial Economics, Volume 74, Issue 2, November 2004) έχει εξετάσει αν οι αριθμοδείκτες όπως η μερισματική απόδοση μπορούν να προβλέψουν τις συνολικές αποδόσεις των μετοχών. Η μερισματική απόδοση πράγματι προβλέπει τις αποδόσεις των μετοχών για την περίοδο , ενώ οι αριθμοδείκτες χρηματιστηριακής τιμής προς εσωτερική αξία μετοχής και τιμής προς κέρδη ανά μετοχή προβλέπουν τις αποδόσεις των μετοχών για την μικρότερη χρονική περίοδο Οι Avi Rushinek και Sara F. Rushinek (Journal of Business Research, Volume 15, Issue 1, February 1987) εκπόνησαν μια έρευνα ώστε να διαπιστώσουν την χρησιμότητα των αριθμοδεικτών σαν μια τεχνική για την πρόβλεψη μιας ενδεχόμενης μελλοντικής χρεοκοπίας. Οι εταιρίες του δείγματος αξιολογήθηκαν και βαθμολογήθηκαν βάσει συγκεκριμένων αριθμοδεικτών ώστε να υπολογιστεί η πιστοληπτική τους ικανότητα. Από την έρευνα προκύπτει ότι το 80% των περιπτώσεων χρεοκοπίας που πραγματοποιήθηκαν είχαν προβλεφθεί σωστά από το συγκεκριμένο μοντέλο. Ο Mervyn Lincoln (Journal of Banking & Finance, Volume 8, Issue 2, June 1984) εξέτασε την χρησιμότητα των χρηματοοικονομικών δεικτών για τον υπολογισμό του επιπέδου του επιχειρηματικού κινδύνου που εμφανίζουν οι εταιρείες. Μέσα από την έρευνα προκύπτουν συγκεκριμένα μοτίβα επιχειρηματικού κινδύνου και η ανάλυση των παραγόντων που προκαλούν τις διαφορές σε αυτά τα μοτίβα ρίχνει φως στις αιτίες, τα αποτελέσματα και τους τρόπους αντιμετώπισης της οικονομικής δυσχέρειας στην οποία μπορεί να βρεθεί μια επιχείρηση. Οι C. Serrano Cinca, C. Mar Molinero και J.L. Gallizo Larraz (Global Finance Journal, Volume 16, Issue 1, August 2005) διαφοροποιήθηκαν σε 15

16 σχέση με τις προηγούμενες έρευνες καθώς μέσα από την ανάλυση των χρηματοοικονομικών δεικτών διαφόρων ευρωπαϊκών επιχειρήσεων προσπάθησαν να διαπιστώσουν αν οι τιμές των αριθμοδεικτών αποτελούν συνάρτηση του μεγέθους των εταιριών και της χώρας στην οποία δραστηριοποιούνται. Για τους σκοπούς της έρευνας υπολογίστηκαν δεκαπέντε χρηματοοικονομικοί δείκτες μικρών, μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων από 11 ευρωπαϊκές χώρες για μια χρονική περίοδο δεκατεσσάρων ετών. Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι οι αριθμοδείκτες αντανακλούν το μέγεθος της εταιρειών, αλλά ο τρόπος που συμβαίνει αυτό διαφέρει μεταξύ των χωρών. Επίσης, προκύπτει ότι δεν παρουσιάζονται διαφορές στην κερδοφορία των εταιρειών που να σχετίζονται με το μέγεθός τους, ωστόσο τέτοιες διαφορές εμφανίζονται όταν συγκρίνονται οι εταιρείες διαφορετικών χωρών. 16

17 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 2.1 Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας Εταιρίες υψηλής κεφαλαιοποίησης Ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας για τις εταιρείες υψηλής κεφαλαιοποίησης διαμορφώθηκε στο 1,78 το 2006 και παρέμεινε αμετάβλητος σε σχέση με το Αυτό το νούμερο αντιπροσωπεύει μια αύξηση της τάξεως του 3,5% σε σχέση με το 2002, όταν ο αριθμοδείκτης ήταν 1,72. Το 2003 ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας προσέγγισε το 1,88 που αποτελεί την υψηλότερη τιμή των τελευταίων ετών. Η μικρότερη τιμή παρατηρείται το 2004 όπου διαμορφώθηκε στο 1,62, δηλαδή 13,83% χαμηλότερα σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η μέση τιμή του αριθμοδείκτη γενικής ρευστότητας για τις εταιρείες της υψηλής κεφαλαιοποίησης για την περίοδο είναι 1,76 και αποδεικνύει την ικανότητα των επιχειρήσεων να διατηρούν επαρκές κεφάλαιο κίνησης για την κάλυψη των βραχυχρόνιων υποχρεώσεών τους. Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας για τις εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 20 (31/12) 1,9 1,8 1,7 1,6 1,5 1,4 1,88 1,78 1,78 1,72 1,

18 Εταιρίες μεσαίας κεφαλαιοποίησης Ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας για τις εταιρίες μεσαίας κεφαλαιοποίησης διαμορφώθηκε το 2006 στο 1,82 αποδεικνύοντας με τον καλύτερο τρόπο ότι η ρευστότητα των επιχειρήσεων παραμένει ισχυρή τα τελευταία χρόνια. Η αύξηση είναι 11,7% σε σχέση με το 2005, ωστόσο υπάρχει μείωση 13,7% σε σχέση με το 2002 όταν η τιμή του αριθμοδείκτη ήταν 2,11 έχοντας προσεγγίσει επίπεδα ρεκόρ. Η μικρότερη τιμή παρατηρείται το 2004 καθώς διαμορφώθηκε στο 1,49 χαμηλότερα κατά 23,6% σε σχέση με το 2003 και 29,4% σε σχέση με το Η μέση τιμή του αριθμοδείκτη γενικής ρευστότητας για τις εταιρείες της μεσαίας κεφαλαιοποίησης για την περίοδο είναι 1,8, τιμή η οποία είναι κατά 1,12% μεγαλύτερη σε σχέση με την αντίστοιχη τιμή για τις εταιρείες της υψηλής κεφαλαιοποίησης. Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας για τις εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 40 (31/12) 2,5 2 1,5 2,11 1,95 1,49 1,63 1,82 1 0,

19 2.2 Οι εταιρίες που εμφανίζουν τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη γενικής ρευστότητας FTSE/ASE 20 Οι εταιρείες της υψηλής κεφαλαιοποίησης με τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη γενικής ρευστότητας παρουσιάζονται παρακάτω: Οι εταιρίες με τον υψηλότερο δείκτη γενικής ρευστότητας FOLLI - FOLLIE Α.Β.Ε.Ε. (5,08) ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. (1,98) ΒΙΟΧΑΛΚΟ Ε.Β. ΧΑΛΚΟΥ ΚΑΙ ΑΛΟΥΜ. (1,88) Οι εταιρίες με το χαμηλότερο δείκτη γενικής ρευστότητας ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ Α.Ε. (0,77) COCA-COLA Ε.Ε.Ε. Α.Ε. (1,06) ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΕΛΛΑΣ) ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ Α.Ε. (1,07) 19

20 FTSE/ASE 40 Οι εταιρείες της μεσαίας κεφαλαιοποίησης με τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη γενικής ρευστότητας παρουσιάζονται παρακάτω: Οι εταιρίες με τον υψηλότερο δείκτη γενικής ρευστότητας ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ Α.Ε. ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (9,9) EUROBANK PROPERTIES A.E.Ε.Α.Π. (4,46) ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ Α.Ε. (4,23) ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. (3,86) ΑΣΤΗΡ ΠΑΛΑΣ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ (2,96) Οι εταιρίες με το χαμηλότερο δείκτη γενικής ρευστότητας ΤΗΛΕΤΥΠΟΣ Α.Ε. (0,77) ΙΑΣΩ Α.Ε. (0,89) ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ Ε.Α.Ε. (0,91) ΜΠΑΜΠΗΣ ΒΩΒΟΣ ΔΙΕΘΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε. (1,06) FOURLIS Α.Ε ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (1,07) 20

21 2.3 Αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας Εταιρείες υψηλής κεφαλαιοποίησης Ο αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας των εταιρειών υψηλής κεφαλαιοποίησης εξελίσσεται με τον ίδιο τρόπο που εξελίσσεται και ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας. Και στους δύο δείκτες υπάρχει άνοδος τα έτη 2003, 2005 και 2006 και πτώση το έτος Η μεγαλύτερη τιμή του δείκτη παρατηρείται το 2003 καθώς διαμορφώθηκε στο 1,45, υψηλότερα κατά 15,15% σε σχέση με το Η χαμηλότερη τιμή του δείκτη παρατηρείται το 2004 καθώς κατήλθε στο 1,2, παρουσιάζοντας μια μείωση της τάξεως του 17,24% σε σχέση με το 2003 και 9,1% σε σχέση με το Η μέση τιμή του αριθμοδείκτη ειδικής ρευστότητας για τις εταιρείες της υψηλής κεφαλαιοποίησης για την περίοδο είναι 1,33, η οποία είναι κατά 24,4% μικρότερη σε σχέση με την μέση τιμή του αριθμοδείκτη γενικής ρευστότητας. Η διαφορά αυτή σχετίζεται με τα αποθέματα τα οποία διαθέτουν οι επιχειρήσεις, επομένως μπορούμε να συμπεράνουμε ότι κατά μέσο όρο το 24,4% του συνόλου του κυκλοφορούντος ενεργητικού των επιχειρήσεων της υψηλής κεφαλαιοποίησης είναι αποθέματα. Αξιοσημείωτο είναι πάντως ότι το ποσοστό των αποθεμάτων ως ποσοστό του κυκλοφορούντος ενεργητικού παραμένει σταθερό στην πάροδο των ετών. Αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας για τις εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 20 (31/12) 1,5 1,32 1,45 1,2 1,32 1,38 1 0,

22 Εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης Ο αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας για τις εταιρείες της μεσαίας κεφαλαιοποίησης διαμορφώθηκε το 2006 στο 1,31, παρουσιάζοντας αύξηση 9,2% σε σχέση με το 2005 και μείωση 20,6% σε σχέση με το Η μεγαλύτερη τιμή (1,65) παρατηρήθηκε το 2002, έκτοτε ο δείκτης κινείται σε χαμηλότερα επίπεδα. Αντίθετα, η χαμηλότερη τιμή (1,06) παρατηρήθηκε το 2004, παρουσιάζοντας μείωση 17,2% σε σχέση με το 2003 και 35,75% σε σχέση με το Η μέση τιμή του αριθμοδείκτη ειδικής ρευστότητας για τις εταιρείες της μεσαίας κεφαλαιοποίησης για την περίοδο είναι 1,3, η οποία είναι κατά 27,8% μικρότερη σε σχέση με την μέση τιμή του αριθμοδείκτη γενικής ρευστότητας. Άρα, κατά μέσο όρο, το 27,8% του συνόλου του κυκλοφορούντος ενεργητικού των εταιρειών της μεσαίας κεφαλαιοποίησης συνίσταται από αποθέματα. Είναι λοιπόν φανερό ότι το επίπεδο των αποθεμάτων των εταιρειών της μεσαίας κεφαλαιοποίησης ως ποσοστό του συνόλου του κυκλοφορούντος ενεργητικού (27,8%) είναι ελαφρά μεγαλύτερο σε σύγκριση με το επίπεδο των αποθεμάτων των εταιρειών της υψηλής κεφαλαιοποίησης (24,4%). Επίσης, το επίπεδο των αποθεμάτων ως ποσοστό του κυκλοφορούντος ενεργητικού δεν παρουσιάζει σημαντικές διακυμάνσεις τα τελευταία πέντε χρόνια. Αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας για τις εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 40 (31/12) 2 1,65 1,5 1 1,28 1,06 1,2 1,31 0,

23 2.4 Οι εταιρίες που εμφανίζουν τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ειδικής ρευστότητας FTSE/ASE 20 Οι εταιρείες της υψηλής κεφαλαιοποίησης με τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ειδικής ρευστότητας παρουσιάζονται παρακάτω: Οι εταιρίες με τον υψηλότερο δείκτη ειδικής ρευστότητας FOLLI - FOLLIE Α.Β.Ε.Ε. (3,71) ΙΝΤΡΑΛΟΤ Α.Ε. (1,83) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΔΟΜΙΚΗ Α.Ε. (1,61) Οι εταιρίες με το χαμηλότερο δείκτη ειδικής ρευστότητας ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ Α.Ε. (0,44) ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΕΛΛΑΣ) ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ Α.Ε. (0,63) COCA-COLA Ε.Ε.Ε. Α.Ε. (0,75) 23

24 FTSE/ASE 40 Οι εταιρείες της μεσαίας κεφαλαιοποίησης με τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ειδικής ρευστότητας παρουσιάζονται παρακάτω: Οι εταιρίες με τον υψηλότερο δείκτη ειδικής ρευστότητας ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ Α.Ε. ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (9,9) EUROBANK PROPERTIES A.E.Ε.Α.Π. (4,46) ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. (2,98) ΑΣΤΗΡ ΠΑΛΑΣ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ Α.Ξ.Ε. (2,94) ΜΕΤΑΛ. ΑΡΚΑΔΙΑΣ Χ. ΡΟΚΑΣ (2,49) Οι εταιρίες με το χαμηλότερο δείκτη ειδικής ρευστότητας NOTOS COM ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ Α.Ε.Β.Ε. (0,59) JUMBO ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ (0,64) FOURLIS Α.Ε ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (0,67) ΝΕΟΧΗΜΙΚΗ Λ.Β. ΛΑΥΡΕΝΤΙΑΔΗΣ Α.Β.Ε.Ε. (0,7) ΜΠΑΜΠΗΣ ΒΩΒΟΣ ΔΙΕΘΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε. (0,71) 24

25 2.5 Διαγραμματική απεικόνιση τάσεων ρευστότητας Εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE ,5 1 1,72 1,32 1,88 1,45 1,62 1,2 1,78 1,78 1,32 1,38 0, Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας Αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας Εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 40 2,5 2 1,5 1 0,5 0 2,11 1,95 1,65 1,49 1,28 1,06 1,63 1,82 1,2 1, Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας Αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας 25

26 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 3.1 Αριθμοδείκτης ταχύτητας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως Εταιρείες υψηλής κεφαλαιοποίησης Σταθερή πτωτική πορεία φαίνεται πως ακολουθεί η ταχύτητα κυκλοφορίας του κεφαλαίου κινήσεως για τις εταιρίες της υψηλής κεφαλαιοποίησης καθώς διαμορφώνεται το 2006 στο επίπεδο του 5,5, παρουσιάζοντας μείωση 4,35% σε σχέση με το 2005 και 24,5% σε σχέση με το Ωστόσο πρέπει να τονίσουμε ότι αυτή η πτώση οφείλεται στην μεγαλύτερη αύξηση του καθαρού κεφαλαίου κινήσεως σε σύγκριση με την αύξηση του κύκλου εργασιών. Αυτό θα διαπιστωθεί αργότερα όταν θα εξεταστεί η αποδοτικότητα των επιχειρήσεων. Η υψηλότερη τιμή παρατηρήθηκε το 2003 όταν η μέση τιμή του δείκτη διαμορφώθηκε στο 10,84. Η μέση τιμή του δείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως των εταιρειών υψηλής κεφαλαιοποίησης για το χρονικό διάστημα είναι 7,4. Ταχύτητα κυκλοφορίας κεφαλαίου κινήσεως για τις εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 20 (31/12) ,84 7,28 7,69 5,75 5,

27 Εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης Στην περίπτωση των εταιρειών του δείκτη FTSE/ASE 40 η κατάσταση είναι περισσότερο σύνθετη καθώς δεν διαγράφεται κάποια ξεκάθαρη τάση. Βέβαια, το 2006 παρουσιάζεται μείωση 22,7% σε σχέση με το 2005 και 14,6% σε σχέση με το 2002, με την τιμή του δείκτη να διαμορφώνεται στο 3,81. Αυτή η αυξημένη μείωση οφείλεται στο γεγονός ότι η αύξηση του κύκλου εργασιών είναι μικρότερη από την αύξηση του καθαρού κεφαλαίου κινήσεως στην αντίστοιχη περίοδο. Η μέση τιμή του δείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως των εταιρειών μεσαίας κεφαλαιοποίησης για το χρονικό διάστημα είναι 4,2, μικρότερη κατά 43% σε σχέση με τον αντίστοιχο δείκτη των εταιριών της υψηλής κεφαλαιοποίησης. Επίσης, πρέπει να παρατηρήσουμε ότι κάθε έτος οι τιμές του δείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως των εταιρειών μεσαίας κεφαλαιοποίησης ήταν πάντα μικρότερες από την τιμές του αντίστοιχου δείκτη για τις εταιρίες υψηλής κεφαλαιοποίησης στη διάρκεια της εξεταζόμενης περιόδου. Ταχύτητα κυκλοφορίας κεφαλαίου κινήσεως για τις εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 40 (31/12) 5 4 4,46 3,86 3,95 4,93 3,

28 3.2 Οι εταιρίες που εμφανίζουν τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ταχύτητας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως FTSE/ASE 20 Οι εταιρείες της υψηλής κεφαλαιοποίησης με τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ταχύτητας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως παρουσιάζονται παρακάτω: Οι εταιρίες με τον υψηλότερο δείκτη ταχύτητας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως COCA-COLA Ε.Ε.Ε. Α.Ε. (42,54) ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΕΛΛΑΣ) ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ Α.Ε. (26,6) ΟΠΑΠ Α.Ε. (16,62) Οι εταιρίες με το χαμηλότερο δείκτη ταχύτητας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως FOLLI - FOLLIE Α.Β.Ε.Ε. (2,39) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΔΟΜΙΚΗ Α.Ε. (3,34) ΒΙΟΧΑΛΚΟ Ε.Β. ΧΑΛΚΟΥ ΚΑΙ ΑΛΟΥΜ. (3,85) 28

29 FTSE/ASE 40 Οι εταιρείες της μεσαίας κεφαλαιοποίησης με τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ταχύτητας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως παρουσιάζονται παρακάτω: Οι εταιρίες με τον υψηλότερο δείκτη ταχύτητας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως FOURLIS Α.Ε ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (23,05) ΝΕΟΧΗΜΙΚΗ Λ.Β. ΛΑΥΡΕΝΤΙΑΔΗΣ Α.Β.Ε.Ε. (11,94) NOTOS COM ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ Α.Ε.Β.Ε. (11,14) ΔΗΜ/ΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗ Α.Ε. (10,47) ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ Ε.Α.Ε. (10,41) Οι εταιρίες με το χαμηλότερο δείκτη ταχύτητας καθαρού κεφαλαίου κινήσεως EUROBANK PROPERTIES A.E.Ε.Α.Π. (0,42) ΑΣΤΗΡ ΠΑΛΑΣ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ Α.Ξ.Ε. (0,61) LAMDA DEVELOPMENT Α.Ε. (0,7) ΜΕΤΑΛ. ΑΡΚΑΔΙΑΣ Χ. ΡΟΚΑΣ (0,91) ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ Α.Ε. ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (1,01) 29

30 3.3 Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού Εταιρίες υψηλής κεφαλαιοποίησης Όσον αφορά το συγκεκριμένο δείκτη παρουσιάζεται πτωτική τάση από το 2003 μέχρι και το Η διαχρονική μείωση του αριθμοδείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού των εταιρειών υψηλής κεφαλαιοποίησης αποτελεί ένδειξη μιας μικρότερης χρησιμοποιήσεως του ενεργητικού σε σχέση με τις πωλήσεις, που υποδηλώνει υπερεπένδυση κεφαλαίων σε στοιχεία του ενεργητικού από την πλευρά των επιχειρήσεων, δεδομένης της αύξησης του κύκλου εργασιών. Η μέση τιμή του δείκτη για το 2006 διαμορφώνεται στο 0,38, χαμηλότερα κατά 17,4% σε σχέση με το 2005 και 42,42% σε σχέση με το Το 2003 σημειώθηκε η υψηλότερη τιμή του δείκτη καθώς διαμορφώθηκε στο 0,78. Η μέση τιμή του αριθμοδείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού των εταιρειών υψηλής κεφαλαιοποίησης για την περίοδο είναι 0,55. Το νούμερο αυτό θα μπορούσε να ήταν υψηλότερο, ωστόσο δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι περιλαμβάνονται αρκετές τράπεζες στη σύνθεση του δείκτη FTSE/ASE 20 οι οποίες διαθέτουν, όπως είναι αναμενόμενο, πολύ μεγάλο σύνολο ενεργητικού και κατά συνέπεια εμφανίζουν ιδιαίτερα χαμηλούς δείκτες ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού, συμπαρασύροντας προς τα κάτω την μέση τιμή του δείκτη. Ταχύτητα κυκλοφορίας ενεργητικού για τις εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 20 (31/12) 0,8 0,6 0,4 0,2 0,66 0,78 0,48 0,46 0,

31 Εταιρίες μεσαίας κεφαλαιοποίησης Η κατάσταση των εταιρειών της μεσαίας κεφαλαιοποίησης δεν διαφέρει σημαντικά σε σχέση με αυτή που παρουσιάζεται στις εταιρείες της υψηλής κεφαλαιοποίησης. Την τριετία είναι φανερή η λιγότερο εντατική χρησιμοποίηση του συνόλου των περιουσιακών στοιχείων των επιχειρήσεων για την πραγματοποίηση των πωλήσεων σε σχέση με τα δύο προηγούμενα έτη. Το 2006 η μέση τιμή του δείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού παρουσιάζει αύξηση 5,1% σε σχέση με το 2005 καθώς διαμορφώνεται στο 0,62, ενώ η αύξηση του δείκτη σε σχέση με το 2004 είναι 3,3%. Το 2003 ο δείκτης σημείωσε αύξηση σε σχέση με το 2002 της τάξεως του 3% και η μέση τιμή του προσέγγισε το 0,67, που είναι και η υψηλότερη των τελευταίων πέντε ετών. Η μέση τιμή του αριθμοδείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού των εταιρειών μεσαίας κεφαλαιοποίησης για την περίοδο διαμορφώνεται στο 0,63, η οποία είναι κατά 14,5% μεγαλύτερη σε σχέση με την μέση τιμή του αντίστοιχου δείκτη των εταιριών της υψηλής κεφαλαιοποίησης. Ταχύτητα κυκλοφορίας ενεργητικού για τις εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 40 (31/12) 0,7 0,65 0,6 0,65 0,67 0,6 0,59 0,62 0,

32 3.4 Οι εταιρίες που εμφανίζουν τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού FTSE/ASE 20 Οι εταιρείες της υψηλής κεφαλαιοποίησης με τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού παρουσιάζονται παρακάτω: Οι εταιρίες με τον υψηλότερο δείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού ΟΠΑΠ Α.Ε. (2,99) ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΕΛΛΑΣ) ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ Α.Ε. (2,51) ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. (1,57) Οι εταιρίες με το χαμηλότερο δείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟ (0,04) ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. (0,05) ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α.Ε. (0,06) 32

33 FTSE/ASE 40 Οι εταιρείες της μεσαίας κεφαλαιοποίησης με τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού παρουσιάζονται παρακάτω: Οι εταιρίες με τον υψηλότερο δείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού INFOQUEST Α.Ε.Β.Ε. (1,33) FOURLIS Α.Ε ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (1,2) ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΑΦΟΡΟΛΟΓΗΤΩΝ ΕΙΔΩΝ Α.Ε. (1,15) ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ Α.Ε. (1,05) ΧΑΛΚΟΡ Α.Ε. (1,03) Οι εταιρίες με το χαμηλότερο δείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού EUROBANK PROPERTIES A.E.Ε.Α.Π. (0,06) ΓΕΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. (0,06) PROTON ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. (0,07) LAMDA DEVELOPMENT Α.Ε. (0,14) ΑΣΤΗΡ ΠΑΛΑΣ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ Α.Ξ.Ε. (0,15) 33

34 3.5 Διαγραμματική απεικόνιση τάσεων δραστηριότητας Εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE ,84 7,28 7,69 5,75 5,5 0,66 0,78 0,48 0,46 0, Ταχύτητα κυκλοφορίας κεφαλαίου κινήσεως Ταχύτητα κυκλοφορίας ενεργητικού Εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE ,46 4,93 3,86 3,95 3,81 0,65 0,67 0,6 0,59 0, Ταχύτητα κυκλοφορίας κεφαλαίου κινήσεως Ταχύτητα κυκλοφορίας ενεργητικού 34

35 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 4.1 Αριθμοδείκτης καθαρού περιθωρίου κέρδους Εταιρίες υψηλής κεφαλαιοποίησης Ιδιαίτερα ενθαρρυντική είναι η εικόνα όσον αφορά την αποδοτικότητα των επιχειρήσεων όπως φαίνεται και από την ανάλυση των δεικτών του καθαρού περιθωρίου κέρδους και της αποδοτικότητας των ιδίων κεφαλαίων. Πιο συγκεκριμένα, το 2006 ο δείκτης καθαρού περιθωρίου κέρδους παραμένει σε αρκετά υψηλά επίπεδα παρουσιάζοντας ανεπαίσθητη μείωση της τάξεως του 1,8% σε σχέση με το Η αύξηση του καθαρού περιθωρίου κέρδους από το 2002 είναι 58% καταδεικνύοντας με τον καλύτερο τρόπο την επίτευξη των επιχειρήσεων να αυξήσουν τα κέρδη τους και να περιορίσουν σε σημαντικό βαθμό τα λειτουργικά τους έξοδα. Η μέση τιμή του καθαρού περιθωρίου κέρδους για τις εταιρείες της υψηλής κεφαλαιοποίησης την περίοδο είναι 12%. Καθαρό περιθώριο κέρδους για τις εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 20 (31/12) 15,00% 13,50% 14% 13,75% 10,00% 8,70% 10,20% 5,00% 0,00%

36 Εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης Ο δείκτης του καθαρού περιθωρίου κέρδους των επιχειρήσεων της μεσαίας κεφαλαιοποίησης εμφανίζει ανοδική τάση η οποία όμως είναι λιγότερο έντονη σε σχέση με τις εταιρείες της υψηλής κεφαλαιοποίησης. Το 2004 σημειώθηκε σημαντική αύξηση της τάξεως του 32,86% του μέσου καθαρού περιθωρίου κέρδους σε σχέση με το 2003, αφού είχε προηγηθεί μια εξίσου σημαντική πτώση, ενώ η μέση τιμή το 2006 παρουσιάζει αύξηση 23,9% σε σχέση με το 2005 και διαμορφώνεται στο 10,87% που αποτελεί την υψηλότερη τιμή της εξεταζόμενης περιόδου. Σε σχέση με το 2002 παρατηρείται αύξηση που φτάνει το 31,6% δείχνοντας ότι διαχρονικά η τάση είναι ανοδική, η οποία όμως σε καμιά περίπτωση δεν είναι το ίδιο εντυπωσιακή όπως εκείνη των εταιρειών της υψηλής κεφαλαιοποίησης. Η μέση τιμή του καθαρού περιθωρίου κέρδους για τις εταιρείες της μεσαίας κεφαλαιοποίησης την περίοδο είναι 8,5% και η οποία είναι κατά 29,2% μικρότερη σε σχέση με την αντίστοιχη τιμή των εταιρειών του δείκτη FTSE/ASE 20. Καθαρό περιθώριο κέρδους για τις εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 40 (31/12) 12,00% 10,00% 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% 0,00% 10,87% 8,26% 8,45% 8,77% 6,36%

37 4.2 Οι εταιρίες που εμφανίζουν το υψηλότερο και χαμηλότερο καθαρό περιθώριο κέρδους FTSE/ASE 20 Οι εταιρείες της υψηλής κεφαλαιοποίησης με τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη καθαρού κέρδους παρουσιάζονται παρακάτω: Οι εταιρίες με τον υψηλότερο δείκτη καθαρού περιθωρίου κέρδους ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟ (29,5%) FOLLI - FOLLIE Α.Β.Ε.Ε. (21,84%) ΙΝΤΡΑΛΟΤ Α.Ε. (18,4%) Οι εταιρίες με το χαμηλότερο δείκτη καθαρού περιθωρίου κέρδους ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. (3,53%) ΒΙΟΧΑΛΚΟ Ε.Β. ΧΑΛΚΟΥ ΚΑΙ ΑΛΟΥΜ. (3,64%) ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΕΛΛΑΣ) ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ Α.Ε. (3,94%) 37

38 FTSE/ASE 40 Οι εταιρείες της μεσαίας κεφαλαιοποίησης με τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη καθαρού κέρδους παρουσιάζονται παρακάτω: Οι εταιρίες με τον υψηλότερο δείκτη καθαρού περιθωρίου κέρδους ΜΠΑΜΠΗΣ ΒΩΒΟΣ ΔΙΕΘΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε. (153,11%) EUROBANK PROPERTIES A.E.Ε.Α.Π. (126,43%) PROTON ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Α.Ε. (74,35%) ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ Α.Ε. ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (47,94%) LAMDA DEVELOPMENT Α.Ε. (45,35%) Οι εταιρίες με το χαμηλότερο δείκτη καθαρού περιθωρίου κέρδους FORTHnet (0,34%) ΔΗΜ/ΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗ Α.Ε. (0,95%) ΧΑΛΚΟΡ Α.Ε. (1,59%) ΕΛΒΑΛ Α.Ε ΒΙΟΜ/ΝΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓ. ΑΛΟΥΜ. (2,73%) ΓΕΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. (3,12%) 38

39 4.3 Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων Εταιρείες υψηλής κεφαλαιοποίησης Η βελτιωμένη αποδοτικότητα των επιχειρήσεων της υψηλής κεφαλαιοποίησης διακρίνεται και από την ανοδική πορεία της μέσης αποδοτικότητας των ιδίων κεφαλαίων. Κάθε χρόνο η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων των εταιρειών του δείκτη FTSE/ASE 20 κινείται σε όλο και υψηλότερα επίπεδα. Η μέση τιμή του δείκτη διαμορφώνεται στο 26,5% το 2006, σημειώνοντας εντυπωσιακή αύξηση της τάξεως του 48,9% σε σχέση με το 2002, ενώ η αύξηση σε σχέση με το 2005 είναι 26,2%. Αξιολογώντας την υπάρχουσα κατάσταση είναι πολύ πιθανό αυτή η ανοδική τάση να συνεχιστεί και στο μέλλον. Η μέση τιμή του αριθμοδείκτη αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων των εταιρειών υψηλής κεφαλαιοποίησης για την περίοδο διαμορφώνεται στο 20,7%. Αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων για τις εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 20 (31/12) 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% 17,80% 19,10% 19,30% 21% 26,50%

40 Εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης Η τάση του δείκτη της αποδοτικότητας των ιδίων κεφαλαίων των εταιρειών μεσαίας κεφαλαιοποίησης είναι παρόμοια με αυτή που εμφανίζεται στον δείκτη καθαρού περιθωρίου κέρδους. Ο μέσος δείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων προσέγγισε το 15,45% το 2006, τιμή η οποία είναι η μεγαλύτερη των τελευταίων ετών. Παρουσιάζεται λοιπόν μια πολύ μικρή αύξηση της τάξεως του 1,6% σε σχέση με το 2005, ενώ η αύξηση είναι 54,5% σε σχέση με το Και για τις εταιρείες της μεσαίας κεφαλαιοποίησης αναμένεται διατήρηση του θετικής τάσης στο μέλλον. Η μέση τιμή του δείκτη αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων των εταιρειών μεσαίας κεφαλαιοποίησης για την περίοδο διαμορφώνεται στο 12,9%, η οποία είναι κατά 37,7% μικρότερη σε σύγκριση με την τιμή του δείκτη αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων των εταιρειών υψηλής κεφαλαιοποίησης. Αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων για τις εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 40 (31/12) 20,00% 15,00% 10,00% 10,00% 9,75% 14,21% 15,20% 15,45% 5,00% 0,00%

41 4.4 Οι εταιρίες που εμφανίζουν την υψηλότερη και χαμηλότερη αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων FTSE/ASE 20 Οι εταιρείες της υψηλής κεφαλαιοποίησης με τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων παρουσιάζονται παρακάτω: Οι εταιρίες με τον υψηλότερο δείκτη αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων ΟΠΑΠ Α.Ε. (122,14%) ΙΝΤΡΑΛΟΤ Α.Ε. (58,01%) ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΕΛΛΑΣ) ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ Α.Ε. (38,19%) Οι εταιρίες με τον χαμηλότερο δείκτη αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ Α.Ε. (4,23%) ΒΙΟΧΑΛΚΟ Ε.Β. ΧΑΛΚΟΥ ΚΑΙ ΑΛΟΥΜ. (6,02%) ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. (6,92%) 41

42 FTSE/ASE 40 Οι εταιρείες της μεσαίας κεφαλαιοποίησης με τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων παρουσιάζονται παρακάτω: Οι εταιρίες με τον υψηλότερο δείκτη αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων ΝΕΟΧΗΜΙΚΗ Λ.Β. ΛΑΥΡΕΝΤΙΑΔΗΣ Α.Β.Ε.Ε. (30,93%) JUMBO ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ (29,65%) ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΑΦΟΡΟΛΟΓΗΤΩΝ ΕΙΔΩΝ Α.Ε. (26,8%) ΓΡ. ΣΑΡΑΝΤΗΣ Α.Β.Ε.Ε. (26,75%) ΜΠΑΜΠΗΣ ΒΩΒΟΣ ΔΙΕΘΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε. (25%) Οι εταιρίες με τον χαμηλότερο δείκτη αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων FORTHnet (0,51%) ΔΗΜ/ΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗ Α.Ε. (1,48%) Ε.Υ.Δ.Α.Π. Α.Ε. (3,28%) ΓΕΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. (3,36%) ΕΛΒΑΛ Α.Ε ΒΙΟΜ/ΝΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓ. ΑΛΟΥΜ. (3,76%) 42

43 4.5 Διαγραμματική απεικόνιση τάσεων αποδοτικότητας Εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 20 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% 26,50% 17,80% 19,10% 19,30% 21% 13,50% 14% 13,75% 8,70% 10,20% Καθαρό περιθώριο κέρδους Αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων Εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 40 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 10,00% 8,26% 9,75% 6,36% 14,21% 8,45% 15,20% 8,77% 15,45% 10,87% 0,00% Καθαρό περιθώριο κέρδους Αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων 43

44 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΕΩΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 5.1 Αριθμοδείκτης ιδίων προς συνολικά κεφάλαια Εταιρείες υψηλής κεφαλαιοποίησης Η εικόνα των επιχειρήσεων υψηλής κεφαλαιοποίησης σχετικά με την διάρθρωση των κεφαλαίων τους φανερώνει μια σταθερή μείωση των ιδίων κεφαλαίων σε σχέση με το σύνολο του παθητικού τα τελευταία δύο χρόνια, ενώ η μέση τιμή του δείκτη έχει παραμείνει σχεδόν σταθερή σε σχέση με το Το 2006 τα ίδια κεφάλαια συνιστούν το 27% του συνόλου του παθητικού, εμφανίζοντας μείωση 6,7% σε σχέση με το 2005 και 9,7% σε σχέση με το Παρατηρείται λοιπόν, σε σχέση με το 2004, αύξηση των υποχρεώσεων και συγκεκριμένα των μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων όπως θα δούμε στη συνέχεια. Η τιμή του δείκτη προσέγγισε το 0,31 το 2006 που αποτελεί την υψηλότερη τιμή κατά τη διάρκεια της εξεταζόμενης περιόδου. Το μέσο ύψος των ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά για το διάστημα διαμορφώνεται στο 0,29. Η τιμή αυτή είναι ιδιαίτερα χαμηλή, δικαιολογείται όμως από το γεγονός ότι περιλαμβάνονται αρκετές τράπεζες στη σύνθεση του δείκτη των οποίων το σύνολο των υποχρεώσεων υπερκαλύπτει πολλές φορές το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων τους. Αριθμοδείκτης ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά για τις εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 20 0,31 0,3 0,29 0,28 0,27 0,26 0,25 0,31 0,3 0,28 0,27 0,

45 Εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης Η κατάσταση των εταιρειών της μεσαίας κεφαλαιοποίησης δείχνει ότι τα τελευταία δύο έτη τα ίδια κεφάλαια συνιστούν ολοένα και μεγαλύτερο κομμάτι του συνόλου του παθητικού. Ωστόσο, τα τελευταία τρία χρόνια η μέση τιμή του δείκτη κινείται σε χαμηλότερα επίπεδα συγκριτικά με τα έτη 2002 και Το 46% των συνολικών κεφαλαίων των επιχειρήσεων αποτελείται από ίδια κεφάλαια το 2006, εμφανίζοντας αύξηση 4,5% σε σχέση με το 2005 αλλά μείωση 8% σε σχέση με το Το μέσο ύψος των ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά για το διάστημα διαμορφώνεται στο 0,46, το οποίο είναι κατά 58,6% μεγαλύτερο σε σύγκριση με το μέσο ύψος των ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά των επιχειρήσεων υψηλής κεφαλαιοποίησης. Αριθμοδείκτης ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά για τις εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 40 (31/12) 0,5 0,48 0,46 0,44 0,42 0,4 0,38 0,5 0,47 0,46 0,44 0,

46 5.2 Οι εταιρίες που εμφανίζουν τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά FTSE/ASE 20 Οι εταιρείες της υψηλής κεφαλαιοποίησης με τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά παρουσιάζονται παρακάτω: Οι εταιρίες με τον υψηλότερο δείκτη ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΔΟΜΙΚΗ Α.Ε. (0,58) ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. (0,57) FOLLI - FOLLIE Α.Β.Ε.Ε. (0,48) Οι εταιρίες με τον χαμηλότερο δείκτη ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. (0,05) ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. (0,05) ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. (0,06) 46

47 FTSE/ASE 40 Οι εταιρείες της μεσαίας κεφαλαιοποίησης με τον υψηλότερο και χαμηλότερο αριθμοδείκτη ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά παρουσιάζονται παρακάτω: Οι εταιρίες με τον υψηλότερο δείκτη ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ Α.Ε. ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (0,87) ΑΣΤΗΡ ΠΑΛΑΣ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ Α.Ξ.Ε. (0,82) ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΑΦΟΡΟΛΟΓΗΤΩΝ ΕΙΔΩΝ Α.Ε. (0,68) ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. (0,68) EUROBANK PROPERTIES A.E.Ε.Α.Π. (0,68) Οι εταιρίες με τον χαμηλότερο δείκτη ιδίων κεφαλαίων προς συνολικά ΓΕΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. (0,05) Η ΕΘΝΙΚΗ (A.E. ΕΛΛ. ΕΤΑΙΡΙΑ ΓΕΝ. ΑΣΦΑΛΕΙΩΝ) (0,1) FOURLIS Α.Ε ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (0,26) ΓΡ. ΣΑΡΑΝΤΗΣ Α.Β.Ε.Ε. (0,29) ATTICA Α.Ε. ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (0,32) 47

48 5.3 Αριθμοδείκτης κυκλοφορούντος ενεργητικού προς συνολικές υποχρεώσεις Εταιρείες υψηλής κεφαλαιοποίησης Η μικρή πτώση του δείκτη κυκλοφορούντος ενεργητικού προς συνολικές υποχρεώσεις από το 2002 φανερώνει την αντίστοιχα μικρή μείωση της ικανότητας των εταιρειών να καλύπτουν το σύνολο των υποχρεώσεών τους από τα κυκλοφοριακά τους στοιχεία (διαθέσιμα, απαιτήσεις, αποθέματα). Βέβαια, δεδομένου του σταθερού επιπέδου ρευστότητας των εταιρειών, δηλαδή της ικανότητας να καλύπτουν τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις, η αύξηση αυτή σχετίζεται σε μεγαλύτερο βαθμό με τις μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις που αφορούν τον τραπεζικό δανεισμό, τα ομολογιακά δάνεια και τις προβλέψεις. Επομένως, το σύνολο των κεφαλαίων των εταιρειών συνίσταται σε λίγο μεγαλύτερο βαθμό από μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, ενώ το ποσοστό των ιδίων κεφαλαίων και των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων εμφανίζει μείωση. Το 2006, η μέση τιμή του δείκτη κυκλοφορούντος ενεργητικού προς συνολικές υποχρεώσεις διαμορφώνεται στο 81% και σημειώνει πτώση 2,4% σε σχέση με το 2005, ενώ παρατηρείται μείωση κατά 17,1% σε σχέση με το Η μέση τιμή του δείκτη για την εξεταζόμενη περίοδο είναι 84,7%. Αριθμοδείκτης κυκλοφορούντος ενεργητικού προς συνολικές υποχρεώσεις για τις εταιρείες του δείκτη FTSE/ASE 20 (31/12) 100,00% 80,00% 60,00% 40,00% 20,00% 0,00% 97,70% 83,40% 78,45% 83% 81%