(ΑΤΥΠΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ) ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΣΥΝΑΝΤΙΛΗΨΗΣ ΕΠΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΩΝ

Transcript

1 (ΑΤΥΠΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ) ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΣΥΝΑΝΤΙΛΗΨΗΣ ΕΠΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΩΝ Το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής θα αντιμετωπίσει βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες οικονομικές, δημοσιονομικές και διαρθρωτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κύπρος. Οι βασικοί στόχοι του προγράµµατος είναι: να αποκαταστήσει την ευρωστία του Κυπριακού τραπεζικού τομέα και να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των καταθετών και της αγοράς µε την ενδελεχή αναδιάρθρωση και μείωση του μεγέθους των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και την ενίσχυση της εποπτείας, να συνεχίσει την τρέχουσα διαδικασία δημοσιονομικής εξυγίανσης για διόρθωση του υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης μέχρι το 2016, ιδιαίτερα µέσω μέτρων μείωσης των τρεχουσών πρωτογενών δαπανών, και της διατήρησης, μεσοπρόθεσμα, της δημοσιονομικής εξυγίανσης, ιδιαίτερα µέσω μέτρων αύξησης της αποτελεσματικότητας των δημοσίων δαπανών εντός ενός μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου, ενίσχυσης της είσπραξης εσόδων και βελτίωσης της λειτουργίας του δημόσιου τομέα, και να εφαρμόσει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις ώστε να υποστηριχθεί η ανταγωνιστικότητα και η βιώσιμη και ισορροπημένη ανάπτυξη, επιτρέποντας τη διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών, και συγκεκριμένα µέσω της μεταρρύθμισης του συστήματος αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής και της απομάκρυνσης των εμποδίων στην ομαλή λειτουργία των αγορών υπηρεσιών. 1

2 1. Μεταρρύθμιση του χρηματοοικονομικού τοµέα Βασικοί Στόχοι Ο τραπεζικός τοµέας επηρεάστηκε σοβαρά από τη γενικότερη Ευρωπαϊκή οικονοµική κρίση και την κρίση δημόσιου χρέους, και ειδικότερα από την έκθεσή του στην Ελλάδα. Όμως, πολλά από τα προβλήματα του τοµέα είναι ενδογενή και σχετίζονται µε την υπερβολική επέκταση στην αγορά ακινήτων ως αποτέλεσμα αδύνατων πρακτικών διαχείρισης κινδύνου εκ μέρους των τραπεζών. Επιπρόσθετα, ο τραπεζικός τοµέας ήταν ευάλωτος λόγω του μεγέθους του σε σχέση µε εκείνο της εγχώριας οικονομίας. Ο χειρισμός των προβλημάτων του τοµέα έχει καταστεί πιο δύσκολος λόγω της ευαισθησίας των αποτιμήσεων των εμπράγματων εγγυήσεων στις τιμές των ακινήτων, και οι τράπεζες χρησιμοποίησαν µερικά κενά του εποπτικού πλαισίου για να καθυστερήσουν την αναγνώριση απωλειών από δάνεια, πράγμα που οδήγησε σε σημαντικά χαμηλότερες προβλέψεις επισφαλειών. Ο τραπεζικός τοµέας θα ωφεληθεί από µια σημαντική αναδιάρθρωση για αποκατάσταση της φερεγγυότητας και βιωσιμότητάς του, θα ενισχύσει την ανθεκτικότητά του και θα ξανακερδίσει τη δημόσια εμπιστοσύνη. Πρόοδος που σημειώθηκε από τον Ιούλιο Συνεχίστηκε η εργασία για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και ιδιαίτερα η σμίκρυνση και αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα, καθώς και οι σχετικές κανονιστικές μεταρρυθμίσεις. Πρώτον, εξελέγη από την ετήσια γενική συνέλευση το που πραγματοποιήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2013 το νέο Διοικητικό Συμβούλιο της Τράπεζας Κύπρου το οποίο στις 22 Οκτωβρίου διόρισε νέο Διευθύνοντα Σύμβουλο. Δεύτερον, οι αρχές έχουν αρχίσει την εφαρμογή της στρατηγικής για την αναδιάρθρωση των συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων και οι πρώτες συγχωνεύσεις έχουν ολοκληρωθεί σύμφωνα με το συμφωνημένο χρονοδιάγραμμα. Τρίτον, η Ελληνική Τράπεζα προσέλκυσε σημαντικά ιδιωτικά κεφάλαια, ακόμη και από ξένους επενδυτές, και εξασφάλισε τα απαιτούμενα κεφάλαια. Τέταρτον, η σταδιακή χαλάρωση των διοικητικών περιορισμών και των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων συνεχίστηκε σύμφωνα με την προσέγγιση που βασίζεται στα ορόσημα που υπέβαλαν οι αρχές στις 8 Αυγούστου. Σημαντική πρόοδος έχει επίσης επιτευχθεί όσον αφορά τις εποπτικές και κανονιστικές μεταρρυθμίσεις. Το πρόγραμμα εργασίας για την ένταξη της εποπτείας των συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων στην ΚΤΚ οριστικοποιήθηκε. Η ΚΤΚ εξέδωσε οδηγία για τη διαχείριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών και κώδικα δεοντολογίας για την αντιμετώπιση προβληματικών δανειοληπτών. Η νομοθεσία για τη δημιουργία υπηρεσίας χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης έχει σχεδόν ολοκληρωθεί. Η ανασκόπηση της απομείωσης των περιουσιακών στοιχείων, των προβλέψεων επισφαλειών και των λογιστικών πρακτικών των τραπεζών από τον εξωτερικό σύμβουλο ολοκληρώθηκε και η Οδηγία για το κανονιστικό πλαίσιο για τη αξιολόγηση της χορήγησης δανείων εκδόθηκε, αν και με μια μικρή καθυστέρηση. Οι αρχές έχουν επίσης ολοκληρώσει το νομικό πλαίσιο για τη δημιουργία ενός ενιαίου μητρώου πιστώσεων που έχει κατατεθεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Τέλος, ψηφίστηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2013 η τροποποίηση του περί Τραπεζικών Εργασιών Νόμου, η οποία περιορίζει και ρυθμίζει τον τραπεζικό δανεισμό στα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου. Οι τροπολογίες της νομοθεσίας 2

3 αναφορικά με τη νομιμοποίηση προσόδων από παράνομες δραστηριότητες έχουν θεσπιστεί και δημιουργήθηκαν τα μητρώα εμπιστευμάτων για να βελτιωθεί η διαθεσιμότητα των πληροφοριών αναφορικά με τους δικαιούχους. Α. Ρύθμιση και Εποπτεία Διατήρηση της ρευστότητας στον τραπεζικό τοµέα 1.1. Οι κυπριακές αρχές δεσμεύονται να συνεχίσουν την εφαρμογή του οδικού χάρτη για τη σταδιακή χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων που δημοσιεύθηκε στις 8 Αυγούστου Αυτός ο οδικός χάρτης προσδιορίζει μια σειρά από ορόσημα για τη σταδιακή απελευθέρωση των περιορισμών, λαμβάνοντας επίσης υπόψη δείκτες που αφορούν τη εμπιστοσύνη των επενδυτών στο τραπεζικό σύστημα και δείκτες χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, συμπεριλαμβανομένης της κατάστασης ρευστότητας των πιστωτικών ιδρυμάτων. Μια σειρά από περιορισμούς έχει ήδη χαλαρώσει ή θα αρθεί, σύμφωνα με τον οδικό χάρτη. Κοιτάζοντας μπροστά, για να διασφαλισθεί ότι περαιτέρω χαλάρωση κατά το δεύτερο στάδιο του οδικού χάρτη θα παραμείνει συνεπής με τη χρηματοοικονομική σταθερότητα, η ΚΤΚ θα μελετήσει τις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς, μέσω καλά στοχευμένων ερευνών και ομάδων εστιασμένης συζήτησης, μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου Επιπλέον, η ΚΤΚ, σε διαβούλευση µε την ΕΚΤ, θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά την κατάσταση ρευστότητας του τραπεζικού τοµέα. Η ΚΤΚ θα είναι έτοιμη να λάβει κατάλληλα μέτρα για τη διατήρηση επαρκούς ρευστότητας στο σύστημα σύμφωνα µε τους κανόνες του Ευρωσυστήματος. Εν προκειμένω, οι Κυπριακές αρχές είναι έτοιμες να εξετάσουν την παραχώρηση πρόσθετων κρατικών εγγυήσεων, σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων, αν και όπως απαιτείται για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. 1.3 Οι αρχές θα ζητήσουν από εγχώριες τράπεζες που στηρίζονται στη χρηματοδότηση της Κεντρικής Τράπεζας ή που τυγχάνουν κρατικής βοήθειας να υποβάλλουν στην ΚΤΚ στο τέλος κάθε τριμήνου, σχέδια μεσοπρόθεσμης χρηματοδότησης και κεφαλαίων. Αυτά θα διαβιβάζονται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (EΕ), τον Ευρωπαϊκό Μηχανισµό Σταθερότητας (ΕΜΣ) και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ( ΝΤ). Η Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα και η Τράπεζα Κύπρου θα υποβάλουν τα πρώτα σχέδιά τους μαζί με τα τελικά σχέδια αναδιάρθρωσής τους. Τα σχέδια χρηματοδότησης και κεφαλαίων θα πρέπει να αντανακλούν µε ρεαλιστικό τρόπο την αναμενόμενη απομόχλευση του τραπεζικού τοµέα και τη μείωση του δανεισµού από την Κεντρική Τράπεζα, ενώ θα αποφεύγουν την πώληση περιουσιακών στοιχείων σε πολύ χαμηλές τιμές και την πιστωτική ασφυξία. Το πρότυπο αναφοράς και το μακροοικονομικό σενάριο θα παρασχεθούν από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, σε συντονισμό µε την ΕΚΤ Η έλλειψη ορίων συγκέντρωσης στο πλαίσιο ρευστότητας για περιουσιακά στοιχεία σε ευρώ επέτρεψε τη συγκεντρωμένη έκθεση Κυπριακών τραπεζών στο Ελληνικό δηµόσιο χρέος. Για την αποφυγή παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον, η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου θα επικαιροποιήσει τις απαιτήσεις ρευστότητας µέχρι τον Δεκέμβριο 2014, μετά από διαβούλευση µε την ΕΚΤ, την ΕΕ, το ΔΝΤ και 3

4 ενημερώνοντας τον ΕΜΣ. Ρύθµιση και εποπτεία των τραπεζικών και των συνεργατικών πιστωτικών ιδρυµάτων 1.5. Θα πρέπει να καταβληθούν έντονες προσπάθειες για να µεγιστοποιηθούν τα ποσοστά ανάκτησης από τις τράπεζες µη εξυπηρετουµένων δανείων, ενώ θα ελαχιστοποιούνται τα κίνητρα για στρατηγικές πτωχεύσεις δανειζοµένων. Τα διοικητικά εµπόδια και το νοµοθετικό πλαίσιο που αυτή τη στιγµή περιορίζει την κατάσχεση και πώληση της εξασφάλισης των εµπράγµατων εγγυήσεων για δάνεια θα τροποποιηθούν ώστε η περιουσία που δεσµεύεται ως εµπράγµατη εγγύηση να µπορεί να κατασχεθεί εντός µέγιστου χρονικού διαστήµατος 1.5 έτους από την έναρξη των νοµικών ή διοικητικών διαδικασιών. Στην περίπτωση της πρώτης κατοικίας, η χρονική περίοδος µπορεί να επεκταθεί στα 2.5 έτη. Με τεχνική βοήθεια, οι αναγκαίες νοµοθετικές αλλαγές θα υποβληθούν στη Βουλή µέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου 2014 και θα εφαρµοστούν µέχρι τα τέλη 2014, αν το επιτρέψουν οι µακροοικονοµικές συνθήκες. Οι αρχές δεσμεύονται να μην εισαγάγουν περαιτέρω εμπόδια στην κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων που δόθηκαν ως εμπράγματη εγγύηση Ένας νέος ορισμός των μη-εξυπηρετούμενων δανείων έχει τεθεί σε ισχύ την 1η Ιουλίου Η χρονοσειρά των µη εξυπηρετούµενων δανείων θα δηµοσιεύεται μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου 2013, περιλαµβανοµένων ιστορικών παρατηρήσεων που θα επεκτείνονται όσο το δυνατό πιο πίσω στο παρελθόν H Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου θα δηµιουργήσει επίσης ένα κεντρικό µητρώο πιστώσεων στο οποίο θα καταχωρίζονται όλοι οι δανειζόµενοι και οι δικαιούχοι, τόσο από εµπορικές τράπεζες όσο και από συνεργατικά πιστωτικά ιδρύµατα, ώστε να διευκολύνονται τα ιδρύµατα αυτά να ελέγχουν τις νέες αιτήσεις για δάνεια σε σχέση µε το µητρώο. Το µητρώο θα εντοπίζει δανειολήπτες οι οποίοι έχουν ή είχαν καθυστερηµένες δόσεις και θα συµβάλει στην παρακολούθηση του πιστωτικού κινδύνου και της µεγάλης έκθεσης σε κινδύνους. Μετά τη δημιουργία του νοµικού πλαισίου για το µητρώο πιστώσεων µέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου 2013, το κεντρικό µητρώο πιστώσεων θα αρχίσει τη λειτουργία του µέχρι τα τέλη Σεπτεµβρίου Μετά την ανάλυση των αποτελεσµάτων της άσκησης δέουσας επιµέλειας, και λαµβάνοντας υπόψη τις βέλτιστες πρακτικές στην εφαρµογή των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Πληροφόρησης, η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου επανεξέτασε το υφιστάµενο ρυθµιστικό της πλαίσιο αναφορικά µε τις διαδικασίες αξιολόγησης δανείων, της αποµείωσης αξίας περιουσιακών στοιχείων και των προβλέψεων, καθώς και του χειρισµού των εµπράγµατων εγγυήσεων στις προβλέψεις. Λαμβάνοντας υπόψη τα συµπερασµάτα της αναθεώρησης, η ΚΤΚ θα εισαγάγει ρυθµιστικές τροποποιήσεις, προς το σκοπό µετριασµού των επιπτώσεων των αλλαγών στις αξίες των εµπράγµατων εγγυήσεων πάνω στην αξία των αποµειωµένων περιουσιακών στοιχείων. Οι νέοι κανονισµοί προληπτικής εποπτείας θα πρέπει να οριστικοποιηθούν µέχρι 31 Δεκεμβρίου 2013 και να τεθούν σε ισχύ για τη δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων του 2013 σχετικά με τις απαιτήσεις δημοσιότητας. Η ΚΤΚ θα απαιτήσει από τις τράπεζες να υποβάλουν μέχρι τέλη τα Φεβρουαρίου 2014 σχέδιο δράσης για την πλήρη εφαρμογή αυτών των κατευθυντήριων γραμμών, αρχίζοντας με τους ετήσιους λογαριασμούς τους 4

5 για το Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου θα εξετάσει την ανάγκη να εισαγάγει υποχρεωτική εποπτική παρέµβαση βασισµένη στα επίπεδα κεφαλαιοποίησης, μέχρι 30 Ιουνίου Η παρακολούθηση θα λάβει υπόψη τις σχετικές εξελίξεις στον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό. Εάν χρειαστεί θα ζητηθεί από την ΚΤΚ τεχνική βοήθεια Η ΚΤΚ θα εκδώσει μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου 2013 υποχρεωτικές απαιτήσεις αναφοράς δεδομένων για τις τράπεζες που υποβάλλουν σχέδια αναδιάρθρωσης. Ξεκινώντας με ημερομηνία αναφοράς τα τέλη Δεκεμβρίου 2013, οι τράπεζες αυτές θα υποχρεούνται να δημοσιεύουν τριμηνιαίες εκθέσεις προόδου αναφορικά με την εφαρμογή των σχεδίων αναδιάρθρωσης. Οι εκθέσεις αυτές θα περιλαμβάνουν μια δέσμη βασικών δεικτών απόδοσης, που θα αναπτυχθούν από την ΚΤΚ και θα ανακοινωθούν στις τράπεζες Η ΚΤΚ θα ενσωματώσει ελέγχους αντοχής στην τακτική μη επιτόπια εποπτεία των τραπεζών, λαμβάνοντας υπόψη την έναρξη ισχύος των CRD IV και CRR και τις σχετικές εξελίξεις και τα χρονοδιαγράμματα στο πλαίσιο του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού Μετά τη νομική ενσωμάτωση της εποπτείας των συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων στην ΚΤΚ, η λειτουργική ενοποίηση θα ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη Μαρτίου 2014, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης του Σεπτεμβρίου Αυτό το σχέδιο δράσης περιλαμβάνει μέτρα για την πρόσληψη έμπειρου προσωπικού και την εφαρμογή του εποπτικού και ρυθμιστικού μοντέλού της ΚΤΚ για την αποτελεσματική παρακολούθηση ολόκληρου του συνεργατικού πιστωτικού τομέα Μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2014, η ΚΤΚ θα ολοκληρώσει το ετήσιο της προγράμμα εποπτείας καθορίζοντας λεπτομερώς τους κύριους στόχους και τις δραστηριότητές της για το 2014, που να περιλαμβάνει προσωρινό χρονοδιάγραμμα για να αρχίσει σταδιακά και πάλι η τακτική επιτόπια επιθεώρηση των εμπορικών τραπεζών και των συνεργατικών τραπεζών (η οποία θα περιλαμβάνει επίσης εξέταση και την εφαρμογή των απαιτήσεων για προβλέψεις), για το προσωπικό, το κόστος και τον προϋπολογισμό που χρησιμοποιείται σε κάθε δραστηριότητα, και τα κύρια προγράμματα κατάρτισης. Η ΚΤΚ θα διευκρινίζει την κατανομή των καθηκόντων και των αρμοδιοτήτων στη δομή διακυβέρνησης της ΚΤΚ για την αποτελεσματική άσκηση των εποπτικών καθηκόντων της Κεντρικής Τράπεζας, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM). Επίσης, μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2014, η ΚΤΚ θα υποχρεώσει τις τράπεζες να υποβάλουν το πρόγραμμα εργασιών των υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου τους για το Οι λογαριασμοί των συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων θα υπόκεινται σε ανεξάρτητο ετήσιο έλεγχο από εξωτερικό, αναγνωρισμένο και ανεξάρτητο ελεγκτικό οίκο. Η ΚΤΚ θα έχει το δικαίωμα να ανατρέψει την επιλογή ενός ελεγκτή από οποιοδήποτε συνεργατικό πιστωτικό ίδρυμα. Οι ενοποιημένοι λογαριασμοί των συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων θα δημοσιεύονται, αρχίζοντας από τους ετήσιους λογαριασμούς του

6 1.15. Η ΚΤΚ θα διαθέτει επαρκές προσωπικό για την εκτέλεση των καθηκόντων της με πλήρη ανεξαρτησία, όπως προβλέπεται από τις Συνθήκες. Νομικά εμπόδια στην ικανότητα της ΚΤΚ να διατηρήσει και να προσλάβει το κατάλληλο προσωπικό θα πρέπει να αρθούν πριν την εκταμίευση της τρίτης δόσης της χρηματοδοτικής βοήθειας Οι αρχές, σε συνεννόηση με την Επιτροπή, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ και με ενημέρωση του ΕΜΣ, θα επανεξετάσουν την αποτελεσματικότητα της Αρχής Εξυγίανσης (Resolution Authority) συμπεριλαμβανομένης της σύνθεσης και της διακυβέρνησής της, με σκοπό τη θέσπιση νομοθετικών και λειτουργικών αλλαγών μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου2013. Παρακολούθηση του δανεισμού εταιρειών και νοικοκυριών Οι Κυπριακές αρχές θα εντείνουν την παρακολούθηση του δανεισµού των τοµέων των εταιρειών και νοικοκυριών και θα ετοιµάζουν τριµηνιαίες εκθέσεις, περιλαµβανόµενων πληροφοριών για την κατανοµή των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων των νοικοκυριών, και της εκτίµησης της ικανότητάς τους για εξυπηρέτηση του χρέους και των δραστηριοτήτων αναχρηµατοδότησης. Μέχρι να λειτουργήσει πλήρως το µητρώο πιστώσεων θα χρησιµοποιηθούν δεδοµένα από έρευνες. Η Έκθεση για τη Σταθερότητα του Χρηµατοπιστωτικού Τοµέα η οποία θα δηµοσιεύεται πάνω σε ετήσια βάση από τον Δεκέµβριο 2013 θα περιλαµβάνει εκτενή ανάλυση για τον δανεισµό εταιρειών και νοικοκυριών. Η πρώτη τριμηνιαία έκθεση παρακολούθησης υποβλήθηκε στις αρχές Ιουλίου 2013 και το πεδίο εφαρμογής της και το περιεχόμενό της θα ενισχυθεί περαιτέρω Θα ληφθούν µέτρα για την αντιµετώπιση των προβληµάτων των δανειοληπτών που βρίσκονται σε δύσκολη θέση µετά την εφαρµογή της εξυγίανσης και ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Θα δηµιουργηθεί ένα πλαίσιο για τη στοχευµένη αναδιάρθρωση του χρέους του ιδιωτικού τοµέα για να διευκολυνθεί η παραχώρηση νέων δανείων και να µειωθούν οι πιστωτικοί περιορισµοί. Θα διερευνηθούν τρόποι για τη βελτίωση των περιορισµών της χρηµατοδότησης των µικροµεσαίων επιχειρήσεων. Σύμφωνα με το πλαίσιο για τη διαχείριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, και σύμφωνα με τις στρατηγικές που χρειάζεται να αναπτύξουν, οι τράπεζες θα υποβάλουν στην ΚΤΚ τις αναθεωρημένες στρατηγικές τους (συμπεριλαμβανομένων προκατασκευασμένων προγραμμάτων, και γενικών πολιτικών για την αντιμετώπιση των μικρών και μεγάλων δανειοληπτών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, αντίστοιχα) και τα σχέδια για την εσωτερική εφαρμογή τους μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου Μέχρι τα τέλη Μαρτίου 2014, η ΚΤΚ, με εξωτερική τεχνική υποστήριξη, θα ολοκληρώσει την αξιολόγηση της επιχειρησιακής ικανότητας των τμημάτων δανείων των τραπεζών να εφαρμόσουν τα σχέδιά τους. Οι τράπεζες θα πρέπει επίσης να υποβάλλουν τριμηνιαίες εκθέσεις προόδου σχετικά με την αναδιάρθρωση και τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αρχίζοντας απο τα τέλη Μαρτίου 2014, χρησιμοποιώντας ειδικούς δείκτες απόδοσης και στόχους (π.χ. ο αριθμός των δανείων που θα αναδιαρθρωθούν, είσπραξη μετρητών κλπ), που θα καθοριστούν μέχρι τέλη Νοεμβρίου 2013 από την ΚΤΚ, σε διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ και με ενημέρωση του ΕΜΣ. 6

7 Μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου 2013, η ΚΤΚ θα δημοσιεύσει συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με τον Κώδικα Δεοντολογίας (ΚΔ), προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η ευαισθητοποίηση του κοινού και να διευκολυνθεί η εφαρμογή του. Μέχρι τα τέλη Μαΐου 2014, η ΚΤΚ θα ολοκληρώσει ένα δεύτερο γύρο των επιθεωρήσεων για την επαλήθευση της συμμόρφωσης των τραπεζών με τον ΚΔ και θα επιβάλει κυρώσεις, όπου απαιτείται. Κτίζοντας πάνω στην πρόσφατη εργασία που έγινε για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση των εμποδίων στην αναδιάρθρωση ιδιωτικών χρεών, μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου 2013 οι αρχές θα προχωρήσουν σε νομική αναθεώρηση της σχετικής νομοθεσίας με τεχνική βοήθεια, αν χρειαστεί. Πάνω σε αυτή τη βάση, θα πρέπει να υιοθετηθεί νομοθεσία για επέκταση του ρόλου του Χρηματοοικονομικού Διαμεσολαβητή μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2014 για να επιτευχθεί δίκαιη αναδιάρθρωση του χρέους, ενώ θα πρέπει να εξασφαλιστούν επαρκείς πόροι για την υπηρεσία, λαμβάνοντας υπόψη τον αναμενόμενο φόρτο υποθέσεων. Οι Κυπριακές αρχές, για λόγους χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και λόγω της συνεχιζόμενης αναδιάρθρωσης των τραπεζών, δεσμεύονται να μην εισαγάγουν νέα διοικητικά μέτρα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον καθορισμό των των τραπεζικών επιτοκίων χορηγήσεων. Ειδικότερα, δεν θα πρέπει να καθιερωθούν ανώτατα όρια για τα τραπεζικά επιτόκια χορηγήσεων. Η ΚΤΚ, με τη βοήθεια εξωτερικού εμπειρογνώμονα, θα επανεξετάσει τις πολιτικές και πρακτικές διαχείρισης από τις τράπεζες των ληξιπροθεσμων οφειλών, λαμβάνοντας υπόψη τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές. Αυτή η επανεξέταση θα ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2014 και θα χρησιμεύσει ως βάση για περαιτέρω συστάσεις πολιτικής σχετικά με τις διαδικασίες διαχείρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών σε πιστωτικά ιδρύματα. Αυξάνοντας την χρηµατοπιστωτική διαφάνεια Το πλαίσιο για την καταπολέµηση της νοµιµοποίησης εσόδων από παράνοµες δραστηριότητες (ΚΝΕΠ ) θα ενισχυθεί σύµφωνα µε τις βέλτιστες πρακτικές. Ενώ το καθεστώς ΚΝΕΠ της Κύπρου έτυχε γενικά θετικής αξιολόγησης το 2011 στην Έκθεση MONEYVAL, έλεγχος που διενεργήθηκε από το MONEYVAL και ανεξάρτητο ελεγκτή τον Απρίλιο του 2013 εντόπισε συγκεκριμένες ελλείψεις. Οι Κυπριακές αρχές έχουν δεσμευτεί για την περαιτέρω ενίσχυση του πλαισίου ΚΝΕΠΔ και για διασφάλιση της εφαρμογής του, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που ορίζεται στο συμφωνηθέν Σχέδιο Δράσης ΚΝΕΠΔ (βλ. παράρτημα 2), και ιδίως με τη λήψη των ακόλουθων μέτρων: Ενίσχυση των προληπτικών μέτρων των υπόχρεων οντοτήτων αναφορικά με τη δέουσα επιμέλεια για τους πελάτες, τη χρήση εισαγόμενων εργασιών και την αναφορά ύποπτων συναλλαγών (Σχέδιο Δράσης - Τμήματα 1, 2 και 3). Διασφάλιση της διαφάνειας και της έγκαιρης πρόσβασης σε πληροφορίες για τους δικαιούχους των εμπιστευμάτων (Σχέδιο Δράσης Τμήμα 4). Οι εταίροι του προγράμματος έχουν λάβει υπόψη τους τη δέσμευση των Κυπριακών αρχών να καταρτίζουν μητρώα των καταπιστευμάτων με τις εποπτικές αρχές (Σχέδιο Δράσης 7

8 Τμήμα 4.3.1). Οι εποπτικές αρμόδιες αρχές θα επανεξετάσουν τις μη επιτόπιες και τις επιτόπιες διαδικασίες ελέγχου και θα εφαρμόσουν περαιτέρω μια προσέγγιση βασιζόμενη στον κίνδυνο ΚΝΕΠΔ στην εποπτεία χρηματοοικονομικών και μη χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων (όπως δικηγόρους, λογιστές και TCSPs) (Σχέδιο Δράσης - τμήματα 5 και 6). Πάνω σε τριμηνιαία βάση, στο πλαίσιο της αναθεώρησης του προγράμματος ξεκινώντας από το 4ο τρίμηνο 2013, οι αρμόδιες εποπτικές αρχές θα μοιράζονται πάνω σε εμπιστευτική βάση, ανώνυμες πληροφορίες με τους εταίρους του προγράμματος, παρέχοντας πρόσβαση σε εποπτικές εκτιμήσεις και πληροφορίες σχετικά με τις ενέργειες επιβολής που εφαρμόζονται σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης ή / και παραβιάσης νόμων και κανονισμών. Για την αντιμετώπιση των ανησυχιών ότι οι Κυπριακές επιχειρήσεις και εμπιστεύματα μπορεί να τύχουν κακής χρήσης, οι Κυπριακές αρχές έχουν αναθεωρήσει το νομικό πλαίσιο έτσι ώστε να μπορούν να παρέχονται επαρκείς, ακριβείς και έγκαιρες πληροφορίες σχετικά με τους πραγματικούς δικαιούχους Κυπριακών νομικών προσώπων και να γίνονται ρυθμίσεις για τους ξένους ομολόγους σε θέματα που σχετίζονται με τη νομιμοποίηση προσόδων από παράνομες δραστηριότητες και φορολογικά θέματα. Πριν την εκταμίευση της τρίτης δόσης της χρηματοδοτικής βοήθειας, οι αρχές θα διασφαλίσουν ότι οι οδηγίες και εγκύκλιοι που εκδίδονται από τις εποπτικές αρχές (ΚΤΚ, Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, Παγκύπριο Δικηγορικός Σύλλογο και Σύνδεσμο Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου) είναι σύμφωνες με τη σχετική νομοθεσία και τα διεθνή πρότυπα. Για το σκοπό αυτό, οι αρχές μέχρι τις 20 Νοεμβρίου θα παράσχουν ανάλυση της επάρκειας των σχετικών οδηγιών της ΚΤΚ για την εξέταση από τους εταίρους του προγράμματος. Οι Κυπριακές αρχές δεσμεύονται να συνεχίσουν τις προσπάθειες για να διασφαλιστεί ότι επιτυγχάνεται η ευρύτερη δυνατή ανταλλαγή πληροφοριών με άλλες Μονάδες Χρηματοοικονομικών Πληροφοριών (ΜΧΠ), είτε αυτοβούλως είτε ως απάντηση σε αιτήματα. Η κυπριακή ΜΧΠ έχει αναλάβει την πρωτοβουλία να δώσει στους εταίρους του προγράμματος ανάλυση των αιτήσεων που υποβλήθηκαν και παραλήφθηκαν και για τη διανομή αυτοβούλως πάνω σε τριμηνιαία βάση (εντός 14 ημερών από τη λήξη του τριμήνου), αρχής γενομένης από το 4ο τρίμηνο του 2013, και τη δημοσίευση των σχετικών πληροφοριών στην ιστοσελίδα των ΜΧΠ πάνω σε ετήσια βάση. Β. Ανακεφαλαιοποίηση, και αναδιάρθρωση Αποκατάσταση επαρκών κεφαλαιακών αποθεµάτων 1.20 Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου θα αυξήσει το ελάχιστο ποσοστό κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων (Core Tier 1) από το σηµερινό επίπεδο των 8% στο 9% µέχρι τα τέλη Δεκεµβρίου Από την ίδια ημερομηνία, η ΚΤΚ θα αξιολογήσει τον αντίκτυπο από την έναρξη ισχύος του ορισμού κοινών μετοχών βασικών ίδιων κεφαλαίων (Core Tier 1) που καθορίζεται στην Οδηγία CRDIV και CRR. Βάσει της αξιολόγησης 8

9 αυτής, η ΚΤΚ θα καθορίσει, μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου 2014 και σε συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ, το ΔΝΤ και ενημέρωση του ΕΜΣ, τις ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις, λαμβάνοντας υπόψη τις παραμέτρους της εκτίμησης του ισολογισμού και του ελέγχου αντοχής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού. Σε καμία περίπτωση η αναθεώρηση αυτή δεν θα οδηγήσει σε μείωση του ελάχιστου ποσού του κεφαλαίου που κατέχουν οι τράπεζες. Κατά τη μεταβατική περίοδο μέχρις ότου οι αναθεωρημένες απαιτήσεις τεθούν σε ισχύ, η ΚΤΚ θα απαγορεύει οποιαδήποτε απελευθέρωση κεφαλαίων από τις τράπεζες που βρέθηκαν κατά την άσκηση της PIMCO να αντιμετωπίζουν έλλειμμα κεφαλαίων. Διαχείριση της οντότητας που θα κληρονομήσει τη Λαϊκή Μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2014 η Αρχή Εξυγίανσης θα υποβάλει λεπτομερή οδικό χάρτη για την πλήρη διάθεση των περιουσιακών στοιχείων της πρώην Λαϊκής (Laiki legacy), με τη μεγιστοποίηση της αξίας της για τους πιστωτές. Εν αναμονή της διάθεσης των μετοχών της πρώην Λαϊκής στην Τράπεζα Κύπρου και για να διασφαλισθεί η ορθή διαχείριση τους, η Αρχή Eξυγίανσης θα δώσει εντολή στον Ειδικό Διαχειριστή να αναθέσει μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2014 τα δικαιώματα ψήφου των μετοχών αυτών σε ένα αναγνωρισμένο και ανεξάρτητο οίκο συμβούλων ή ελεγκτική εταιρεία(ες ) ή σε ένα διεθνή θεσμό(ους). Αναδιάρθρωση της Τράπεζας Κύπρου Η ΚΤΚ θα δώσει εντολή στην Τράπεζα Κύπρου να δημοσιεύσει επιλεγμένα χαρακτηριστικά του σχεδίου αναδιάρθρωσης πριν από το τέλος του Βάσει του σχεδίου, πριν την εκταμίευση της τρίτης δόσης της χρηματοδοτικής βοήθειας, η ΚΤΚ θα εγκρίνει τους προτεινόμενους από την Τράπεζα Κύπρου τριμηνιαίους στόχους για τους επόμενους 12 μήνες για τους βασικούς οικονομικούς και επιχειρησιακούς δείκτες σε κρίσιμους τομείς και τους όρους μιας τριμηνιαίας έκθεσης σχετικά με την πρόοδο αναφορικά με τους προαναφερθέντες στόχους. Η έκθεση αυτή θα υποβληθεί στην ΚΤΚ μέχρι τα τέλη Μαρτίου Μια ομάδα της ΚΤΚ έχει οριστεί να παρακολουθεί στενά τη συμμόρφωση της Τράπεζας Κύπρου με τους προαναφερθέντες στόχους, να αξιολογεί τυχόν αποκλίσεις και να καθορίζει διορθωτικές ενέργειες εάν αυτό κριθεί σκόπιμο. Η έκθεση της ομάδας στις κύριες δραστηριότητές της θα πρέπει να υποβάλλεται κάθε τρίμηνο προς το Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΤΚ, ξεκινώντας από τα τέλη του Αναδιοργάνωση και αναδιάρθρωση της Ελληνικής Τράπεζας Μετά την επιτυχημένη αύξηση κεφαλαίου της Ελληνικής Τράπεζας με άντληση ιδιωτικών κεφαλαίων, η ΚΤΚ θα απαιτήσει από την Ελληνική Τράπεζα να υποβάλει μέχρι τα τέλη Μαρτίου 2014 επιχειρηματικό σχέδιο που να καλύπτει την περίοδο μέχρι το τέλος του Αναδιάρθρωση και ανακεφαλαιοποίηση των συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων Η ΚΤΚ αξιολόγησε τις κεφαλαιακές ανάγκες των μεμονωμένων συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων, υποδεικνύοντας ένα συνολικό κεφαλαιακό έλλειμμα ύψους ΕUR 9

10 1,5 δισ., για το οποίο κατατέθηκαν χρήματα σε λογαριασμό τίτλων (securities account) στην ΚΤΚ ώστε να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στο σύστημα. Αυτό εξασφαλίζει ότι δεν θα υπάρξει απαίτηση για συνεισφορά των καταθετών στην ανακεφαλαιοποίηση του τομέα. Μετά από εκτίμηση της εύλογης αξίας της ΣΚΤ και των περιουσιακών στοιχείων των ΣΠΙ και μετά την έγκριση του σχεδίου αναδιάρθρωσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αυτά τα ΕUR 1,5 δισ. των κρατικών κονδυλίων θα ενισχύσουν τη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα με αντάλλαγμα κοινές μετοχές Για το σκοπό αυτό, το σχέδιο αναδιάρθρωσης για τον τομέα του συνεργατισμού θα υποβληθεί στην Ε.Ε. μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου Οι όροι και το αντάλλαγμα της δημόσιας στήριξης θα συμμορφώνονται με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ, αφού δοθεί η δέουσα προσοχή στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Τα συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματα που επωφελούνται από τις εισφορές κεφαλαίου θα υπόκειται σε συγκεκριμένους κανόνες και περιορισμούς διαχείρισης, και σε μια διαδικασία αναδιάρθρωσης, η οποία θα πρέπει να εξετασθεί από έναν εξωτερικό διαχειριστή παρακολούθησης Σύμφωνα με τη στρατηγική για την αναδιάρθρωση και την ανακεφαλαιοποίηση του κλάδου που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του 2013, τα επιμέρους συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματα θα συγχωνευθούν σε ένα μέγιστο αριθμό 18 οντοτήτων μέχρι τα τέλη Μαρτίου Αυτές οι συγχωνεύσεις αποσκοπούν στην επίτευξη βιωσιμότητας, αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας. Τα συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματα που στη συνέχεια θα καταστούν μη βιώσιμα, θα πρέπει να συγχωνευθούν με τα βιώσιμα Μετά την ολοκλήρωση κάθε νομικής συγχώνευσης των συνδεδεμένων συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων, η Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα θα συνεισφέρει επαρκή κεφάλαια σε αυτά, λαμβάνοντας ένα μερίδιο 99% και διασφαλίζοντας συμμόρφωση με την ατομική αναλογία κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων Core Tier 1 στο 4%. Οι ενέργειες αυτές θα ολοκληρωθούν μέχρι τέλη Μαρτίου 2014, με σκοπό να επισπεύσουν τον διορισμό του Διοικητικού Συμβουλίου του κάθε ιδρύματος και την εφαρμογή των νέων κατευθυντήριων γραμμών διακυβέρνησης. Σε ενοποιημένο επίπεδο, ο τομέας εξακολουθεί να υπόκειται σε γενικό ελάχιστο ποσοστό κύριων βασικών ίδιων κεφαλαίων core tier 1 ύψους 9% Με βάση το νέο νομικό πλαίσιο για τη διαχείριση της συμμετοχής του κράτους στον τομέα του συνεργατισμού, θα δημιουργηθεί ένα πλαίσιο σχέσεων μεταξύ του κράτους και της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας, πριν την εκταμίευση της τρίτης δόσης της χρηματοδοτικής βοήθειας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα θα υιοθετήσει υγιείς πολιτικές και μέτρα αναδιάρθρωσης για τη βελτίωση της βιωσιμότητας του τομέα του συνεργατισμού, αλλά χωρίς να παρεμβαίνει στις εμπορικές επιχειρηματικές αποφάσεις και χωρίς αχρείαστες πολιτικές παρεμβάσεις. Η συμμόρφωση με το πλαίσιο της σχέσης θα πρέπει να επανεξετάζεται πάνω σε τριμηνιαία βάση, από τον εντολοδόχο παρακολούθησης, ο οποίος θα αναφέρει επίσης τυχόν παραβιάσεις του πλαισίου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι αρχές θα ενημερώνουν την ΕΚΤ, το EΜΣ και το ΔΝΤ για τα συμπεράσματα της εν λόγω έκθεσης Με σκοπό την αποφασιστική αναδιάρθρωση του τομέα, η ΚΤΚ έχει ζητήσει από το νέο διοικητικό συμβούλιο της ΣΚΤ να δημοσιεύσει, μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου 2013, 10

11 έναν οδικό χάρτη που συμφωνήθηκε με την ΚΤΚ και προσδιορίζει τις βασικές ενδιάμεσες δράσεις για τους επόμενους τρεις μήνες, που περιλαμβάνουν: (i) το διορισμό του νέου Διευθύνοντος Συμβούλου, (ii) μέτρα για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας και των προσόντων των Συμβουλίων των ΣΠΙ, (iii) δράσεις για διατήρηση των πελατών, (iv) μέτρα για την παρεμπόδιση της περαιτέρω επιδείνωσης του ενεργητικού, και (v) μέτρα για την προετοιμασία της μεταφοράς των μη εξυπηρετούμενων δανείων προς εξειδικευμένες μονάδες εντός του τομέα Στο πλαίσιο της εφαρμογής του σχεδίου αναδιάρθρωσης, η Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα θα αξιοποιήσει εξωτερικούς εμπειρογνώμονες, ιδίως στους τομείς της διαχείρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών και της εταιρικής αναδιάρθρωσης. Επιπλέον, θα εξασφαλίσει ότι η πρόσληψη των εκτελεστικών και των ανώτερων διοικητικών στελεχών της ΣΚΤ και των ΣΠΙ θα γίνει σύμφωνα με τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές. Τα κριτήρια επιλογής θα καθοριστούν από τη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα σε διαβούλευση με το Υπουργείο Οικονομικών και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ, το EΜΣ και το ΔΝΤ. Η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της παρούσας παραγράφου θα αξιολογηθεί στις τριμηνιαίες εκθέσεις προόδου της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας σχετικά με την εφαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης. 2. ηµοσιονοµική πολιτική Βασικοί στόχοι Το να τεθούν τα δηµόσια οικονοµικά σε ένα βιώσιµο δρόµο αποτελεί θέµα µείζονος σηµασίας για τη σταθεροποίηση της οικονοµίας και την αποκατάσταση της εµπιστοσύνης των εταιρειών, των πολιτών και των ξένων επενδυτών στις µακροπρόθεσµες οικονοµικές προοπτικές της Κύπρου. Σε αυτό το πλαίσιο, οι στόχοι είναι: (1) να συνεχιστεί η εν εξελίξει διαδικασία δηµοσιονοµικής εξυγίανσης µε στόχο να επιτευχθεί ένα πρωτογενές πλεόνασµα 3% του ΑΕΠ το 2017, 4% του ΑΕΠ το 2018 και να διατηρηθεί στη συνέχεια τουλάχιστον σε ένα τέτοιο επίπεδο, (2) να επιτευχθούν οι ετήσιοι δηµοσιονοµικοί στόχοι όπως καθορίζονται στο παρόν Μνηµόνιο Συναντίληψης (ΜΣ) µέσω µόνιµων µέτρων υψηλής ποιότητας και πρόσθετων µέτρων στα µετέπειτα χρόνια, και συγκεκριµένα να µειωθεί η αύξηση των δαπανών στο µισθολόγιο του δηµόσιου τοµέα, στις κοινωνικές παροχές και τις επιλεκτικές δαπάνες, ενώ θα ελαχιστοποιούνται οι επιπτώσεις της εξυγίανσης στις ευάλωτες οµάδες, (3) προς το σκοπό αυτό να εφαρμοστούν πλήρως τα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης για το 2013, που απαριθμούνται στο Παράρτημα 1 και κατωτέρω, (4) να διορθωθεί το υπερβολικό έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης μέχρι το 2016, και (5) να διατηρηθεί µεσοπρόθεσµα η δηµοσιονοµική εξυγίανση, συγκλίνοντας έτσι προς το µεσοπρόθεσµο δηµοσιονοµικό στόχο της Κύπρου για ισοσκελισµένο προϋπολογισµό σε διαρθρωτικούς όρους, µε τη συγκράτηση της αύξησης των δαπανών, τη βελτίωση της δοµής της φορολογίας και µε τη λήψη δηµοσιονοµικών διαρθρωτικών µέτρων (βλέπε τµήµα 3), περιλαµβανόµενης της εφαρμογής ενός Μεσοπρόθεσµου ηµοσιονοµικού Πλαισίου που να είναι σχεδιασµένο σύµφωνα µε τις προδιαγραφές της ΕΕ. 11

12 Οι Κυπριακές Αρχές υιοθέτησαν αριθµό δηµοσιονοµικών µέτρων για την περίοδο όπως και αρχικά µέτρα σε σχέση µε δηµοσιονοµικές-διαρθρωτικές µεταρρυθµίσεις. Οι αρχές δεσµεύονται να εφαρµόσουν πλήρως αυτά τα µέτρα (βλέπε Παράρτηµα Ι) και να παρακολουθούν τακτικά τις δηµοσιονοµικές επιπτώσεις των µέτρων που λαµβάνονται. Οποιαδήποτε απόκλιση από τις προβλεπόµενες δηµοσιονοµικές επιπτώσεις των µέτρων θα αξιολογείται και θα αντιµετωπίζεται ανάλογα σε τριµηνιαίες ανασκοπήσεις, λαµβάνοντας υπόψη τις µακροοικονοµικές εξελίξεις. Σε περίπτωση χαµηλής απόδοσης των εσόδων, ή υψηλότερων αναγκών για κοινωνικές δαπάνες, η κυβέρνηση πρέπει να είναι έτοιµη να λάβει πρόσθετα µέτρα για να διατηρήσει τους στόχους του προγράµµατος, περιλαµβανόµενης της µείωσης των επιλεκτικών δαπανών, λαµβάνοντας υπόψη δυσµενείς µακροοικονοµικές επιπτώσεις. Κατά την περίοδο του προγράµµατος, έσοδα από µετρητά πέραν των προβλέψεων του προγράµµατος, περιλαµβανόµενων απροσδόκητων κερδών 1, θα φυλαχθούν ή θα χρησιµοποιηθούν για µείωση του χρέους. Στο βαθμό που η υπεραπόδοση θα θεωρηθεί µόνιµη, αυτή µπορεί να µειώσει την ανάγκη για πρόσθετα µέτρα στα απώτερα χρόνια. Μέτρα όπως φορολογικές αμνηστίες, που θα μπορούσαν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη φορολογική συμμόρφωση και θα υπεθαλπταν τη φορολογική απάτη και τη φοροδιαφυγή, εξουδετερώνοντας έτσι τις προσπάθειες σύμφωνα με την παράγραφο 3.7 του παρόντος Μνημονίου, δεν θα πρέπει να αναληφθούν κατά τη διάρκεια της περιόδου του προγράμματος. Η υγιής δημοσιονομική πολιτική και ο καθορισμός προτεραιοτήτων στις δαπάνες θα πρέπει να συμβάλλουν στη διατήρηση της αποδοτικής εφαρμογής των Διαρθρωτικών και άλλων ταμείων της ΕΕ, σε σχέση με τους δημοσιονομικούς στόχους του προγράμματος. Υπό το πρίσμα των οικονομικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Κύπρος, τα κονδύλια της ΕΕ θα πρέπει να κατευθύνονται σε εκείνους τους τομείς που έχουν τις πιο σημαντικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις, σύμφωνα με τις προτεραιότητες που τίθενται στο σχετικό κανονιστικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προκειμένου να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή των κοινοτικών κονδυλίων, η κυβέρνηση θα διασφαλίσει ότι τα αναγκαία εθνικά κονδύλια θα παραμείνουν διαθέσιμα για την κάλυψη των εθνικών εισφορών, συμπεριλαμβανομένων των μη επιλέξιμων δαπανών, στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών Ταμείων και Ταμείων Επενδύσεων (ΕRDF, ESF, Ταμείο Συνοχής, EAFRD και ΕFF/EMFF) στο πλαίσιο των προγραμματικών περιόδων και , λαμβάνοντας υπόψη τις διαθέσιμες χρηματοδοτήσεις της ΕΤΕπ. Οι αρχές θα διασφαλίσουν ότι η θεσμική ικανότητα για την εφαρμογή των σημερινών και μελλοντικών προγραμμάτων θα βελτιώνεται και ότι οι κατάλληλοι ανθρώπινοι πόροι των Διαχειριστικών Αρχών και των φορέων υλοποίησης θα είναι διαθέσιμοι. Σύμφωνα με τον Κανονισμό 472/2013, η Κύπρος θα πρέπει να παρέχει όλες τις πληροφορίες που οι εταίροι του προγράμματος θεωρούν ότι είναι αναγκαίες για την παρακολούθηση της εφαρμογής του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής. Οι κυπριακές αρχές θα διαβουλεύονται εκ των προτέρων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ για την υιοθέτηση πολιτικών που δεν περιλαμβάνονται στο παρόν Μνημόνιο, αλλά θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην επίτευξη των 1 Απροσδόκητα κέρδη που συνδέονται µε υδρογονάνθρακες θα σηµαίνουν µόνο τα τέλη αδειών για ερευνητικά τεµάχια ή τα συναφή µπόνους υπογραφής για έρευνες σε αυτά. Σηµειώνεται ότι οποιεσδήποτε ροές εσόδων που συνδέονται µε την εκµετάλλευση υδρογονανθράκων εξετάζονται στο τµήµα 5.6, σηµείο 3. 12

13 στόχων του προγράμματος. Δημοσιονομική πολιτική το Οι Κυπριακές αρχές θα επιτύχουν δημοσιονομικό αποτέλεσμα, που να είναι σύμφωνο με τη Σύσταση του Συμβουλίου της 16ης Μαΐου 2013, με σκοπό να τερματιστεί η κατάσταση υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος, λαμβάνοντας υπόψη την εκτίμηση της Επιτροπής για την αποτελεσματική δράση της 6ης Σεπτεμβρίου Για το σκοπό αυτό, οι Κυπριακές αρχές θα εφαρμόσουν αυστηρά τον περι Προϋπολογισμού Νόμο του 2013 (όπως τροποποιήθηκε) και τα συμφωνηθέντα μέτρα εξυγίανσης ύψους τουλάχιστον EUR 351 εκ. Σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων, η κυβέρνηση δεν μπορεί να εφαρμόσει οποιαδήποτε μέτρα συνεπάγονται κρατική ενίσχυση προς τις Κυπριακές Αερογραμμές, πριν την έγκριση του σχεδίου αναδιάρθρωσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Δημοσιονομική πολιτική το 2014 Με βάση την τρέχουσα μακροοικονομική και δημοσιονομική πρόβλεψη του Προγράμματος και αντανακλώντας το σχέδιο Προϋπολογισμού του 2014, οι κυπριακές αρχές θα επιτύχουν δημοσιονομικό έλλειμμα στο πρωτογενές ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης EUR 483 εκατ. (3,1% του ΑΕΠ) το , τηρώντας τη σύσταση για την Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείματος (EDP Excessive Deficit Programme) για ελλείμμα όχι μεγαλύτερο του 8,4% το Προς το σκοπό αυτό, η Κύπρος θα εφαρμόσει πλήρως μόνιμα μέτρα για το 2014, ύψους τουλάχιστον EUR 270 εκατ. ευρώ το 2014 (Παράρτημα 1). Το συνολικό ποσό των μέτρων δημοσιονομικής πολιτικής για τη στήριξη των δημοσιονομικών στόχων του 2014, θα συμπεριληφθεί στον Προϋπολογισμό του Συγκεκριμένα, οι αρχές θα λάβουν τα ακόλουθα μόνιμα πρόσθετα μέτρα, που ανέρχονται σε περίπου ⅓% του ΑΕΠ, όπως προτείνεται από την κυβέρνηση στο σχέδιο του Προϋπολογισμό του 2014, με σκοπό να προωθήσει μέρος της μελλοντικής προσπάθειας εξυγίανσης: Εξασφάλιση πρόσθετης εξοικονόμησης δαπανών με την περαιτέρω μείωση των επιδομάτων του δημοσίου τομέα και τον εξορθολογισμό της αποζημίωσης των υπερωριών, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την αναθεώρηση του τύπου για τον υπολογισμό της υπερωριακής αποζημίωσης για τις καθημερινές και τα Σαββατοκύριακα για κυβερνητικούς λειτουργούς και της κατ 'αναλογία αναθεώρησης στην περίπτωση των ωρομίσθιων υπαλλήλων, περαιτέρω στόχευση των κοινωνικών συντάξεων, κατάργηση της απαλλαγής του φόρου εισοδήματος για ορισμένα συνταξιοδοτικά σχέδια, μείωση του αφορολόγητου ορίου για τα κέρδη λαχείων 2 Οι δημοσιονομικοί στόχοι ΕSA 95 δεν είναι συγκρίσιμοι, αλλά εξακολουθούν να συμβαδίζουν με τον αντίστοιχο δημοσιονομικό στόχο ταμειακής βάσης που τέθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής. 13

14 εισαγωγή εισφοράς 3% στους μισθούς των εκτάκτων υπαλλήλων επί συμβάσει, οι οποίοι λαμβάνουν φιλοδώρημα, συμπεριλαμβανομένων και των εθελοντών 5ετούς υπηρεσίας και των αστυφυλάκων. Πριν από την εκταμίευση της τρίτης δόσης της χρηματοδοτικής βοήθειας, οι Κυπριακές αρχές θα υποβάλουν στη Βουλή των Αντιπροσώπων τις αναγκαίες τροποποιήσεις στο νομοσχέδιο του Προϋπολογισμό για το 2014, προκειμένου να ευθυγράμμιστεί με τις αναθεωρημένες μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής. Τυχόν τροποποιήσεις του Προϋπολογισμού που θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην επίτευξη των στόχων του προγράμματος θα αξιολογηθούν και συμφωνηθούν με τους εταίρους του προγράμματος. Τα ανώτατα όρια δαπανών για τα έτη θα επικαιροποιηθούν για την περίοδο και θα συνοδεύουν το έγγραφο του περί Προϋπολογισµού Νόµου του 2014 (δες επίσης την παράγραφο 5.6.3). Η παρουσίαση αυτών των ανωτάτων ορίων θα εξελιχθεί σε µια ολοκληρωµένη ήλωση ηµοσιονοµικής Στρατηγικής σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του Μεσοπρόθεσµου ηµοσιονοµικού Πλαισίου (MTBF) που περιλαµβάνεται στην Οδηγία 2011/85/EE. Οποιαδήποτε απόκλιση από τους δηµοσιονοµικούς στόχους που περιλαµβάνονται στο πλαίσιο για τα έτη θα πρέπει να είναι κατάλληλα τεκµηριωµένη και να δίδονται οι λόγοι για τέτοιες αποκλίσεις στους εταίρους του προγράμματος. Δημοσιονομική πολιτική για το Με βάση την επικαιροποιημένη δημοσιονομική προβολή του προγράμματος, οι Κυπριακές αρχές θα επιτύχουν δημοσιονομικό έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης στο πρωτογενές ισοζύγιο ΕUR 340 εκατ. (2,1% του ΑΕΠ) το 2015 και πλεόνασμα EUR 201 εκατ. (1,2% του ΑΕΠ) το 2016, τηρώντας την σύσταση EDP για έλλειμμα που δεν υπερβαίνει το 6,3% το 2015 και 2,9% το Μετά από αναθεώρηση και διαβούλευση με τους εταίρους του προγράμματος οι Νόμοι περί Προϋπολογισμού για τα έτη 2015 και 2016 θα πρέπει να εγκριθούν, αντίστοιχα, μέχρι το Δεκέμβριο 2014 και το Δεκέμβριο Τα ανώτατα όρια δαπανών για τα έτη θα επικαιροποιηθούν για την περίοδο και θα συνοδεύουν το έγγραφο του περί Προϋπολογισµού Νόµου του 2015 (δες επίσης παράγραφο 5.6.3). Οποιαδήποτε απόκλιση από τους δηµοσιονοµικούς στόχους που περιλαµβάνονται στο πλαίσιο για τα έτη θα πρέπει να είναι κατάλληλα τεκµηριωµένη και να δίδονται οι λόγοι για τέτοιες αποκλίσεις στους εταίρους του προγράμματος. Το δεύτερο τρίμηνο 2016 οι Κυπριακές αρχές θα παρουσιάσουν στους εταίρους του προγράµµατος προκαταρκτικό κατάλογο µέτρων για επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσµατος 3% του ΑΕΠ το 2017 και 4% του ΑΕΠ το Τα απαιτούμενα µέτρα θα περιλαµβάνονται στο σχέδιο του περί Προϋπολογισµού Νόµου του

15 3. ηµοσιονοµικά διαρθρωτικά μέτρα Βασικοί στόχοι Η Κύπρος απολάµβανε για πάνω από µια δεκαετία µέσους ρυθµούς ανάπτυξης µεγαλύτερους της ευρωζώνης και παράλληλα επέκτεινε σημαντικά την απασχόληση στον δηµόσιο τοµέα της, την στήριξη και τις υπηρεσίες της. Κοιτάζοντας µπροστά, αν πρόκειται ο δηµόσιος τοµέας να παρέχει κατάλληλη στήριξη για τη βιώσιµη και ισορροπηµένη ανάπτυξη της Κυπριακής οικονοµίας, απαιτούνται µέτρα δηµοσιονοµικήςδιαρθρωτικής µεταρρύθµισης που να διασφαλίζουν τη µακροπρόθεσµη βιωσιµότητα των δηµοσίων οικονοµικών, να προσφέρουν τον δηµοσιονοµικό χώρο που είναι απαραίτητος για την στήριξη της διαφοροποίησης της οικονοµίας, και να αµβλύνουν τις δυσµενείς επιπτώσεις πάνω στις θέσεις εργασίας και την ανάπτυξη, που προκαλείται από την έκθεση της Κύπρου σε εξωτερικούς κλυδωνισµούς. Στο πλαίσιο αυτό, οι στόχοι είναι: (1) να βελτιωθεί η αποτελεσµατικότητα των δηµοσίων δαπανών και η δηµοσιονοµική διαδικασία µέσω ενός αποτελεσµατικού Μεσοπρόθεσµου ηµοσιονοµικού Πλαισίου (Μ Π) που να συνάδει πλήρως µε την Οδηγία σχετικά µε τις απαιτήσεις για τα δηµοσιονοµικά πλαίσια και τη Συνθήκη Σταθερότητας, Συντονισµού και ιακυβέρνησης (ΣΣΣ ) (2) να εφαρµοσθούν περαιτέρω µεταρρυθµίσεις του συστήµατος συντάξεων ώστε να αντιµετωπισθεί η προβλεπόµενη µεγάλη αύξηση στις δαπάνες για τις συντάξεις (3) να ληφθούν περαιτέρω µέτρα για έλεγχο της αύξησης των δαπανών για την υγεία, (4) να ενισχυθούν τα φορολογικά έσοδα µε τη βελτίωση της φορολογικής συµµόρφωσης και της είσπραξης φόρων, (5) να αναληφθούν µεταρρυθµίσεις στη δηµόσια διοίκηση ώστε να βελτιωθεί η λειτουργία της και η αποτελεσµατικότητα του κόστους της, ιδιαίτερα µε την αναθεώρηση του µεγέθους, των συνθηκών απασχόλησης και της λειτουργικής οργάνωσης των δηµοσίων υπηρεσιών, (6) να αναληφθούν µεταρρυθµίσεις της δομής του Συστήματος Επιδομάτων µε σκοπό την αποτελεσµατική χρήση των πόρων και τη διασφάλιση ενός κατάλληλου ισοζυγίου µεταξύ της κοινωνικής πρόνοιας και των κινήτρων για ανάληψη εργασίας και (7) να γίνει επεξεργασία προγράµµατος για τη βελτίωση της αποτελεσµατικότητας των κρατικών και ηµικρατικών επιχειρήσεων και να αρχίσει ένα πρόγραµµα ιδιωτικοποίησής τους. Μεταρρύθµιση των Συντάξεων 3.1. Ενώ σηµειώνεται ότι οι Κυπριακές αρχές έχουν πρόσφατα εισαγάγει σηµαντικές µεταρρυθµίσεις (όπως αναφέρεται Παράρτημα 1) οι οποίες, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της αναλογιστικής μελέτης που εξετάστηκε στην Ομάδα Εργασίας για τη Γήρανση της Επιτροπής Οικονομικής Πολιτικής τον Σεπτέμβριο του 2013, έχουν αντιμετωπίσει επαρκώς το ζήτημα της μεγάλης προβλεπόμενης αύξησης των συνταξιοδοτικών δαπανών και εξασφάλισαν τη μακροπρόθεσμη οικονομική βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος μέχρι το 2060, εξακολουθεί να είναι σημαντικό να παρακολουθείται η μακροπρόθεσμη οικονομική βιωσιμότητα του συστήματος και να εξετάσθούν περαιτέρω μεταρρυθμίσεις, αν χρειαστεί. 15

16 Οι κυπριακές αρχές έχουν υλοποιήσει / συμφώνησαν να εφαρμόσουν τα ακόλουθα μέτρα: πριν την εκταμίευση της τρίτης δόσης της χρηματοδοτικής βοήθειας, να εγκριθεί νομοθεσία που να διασφαλίζει ότι οι συνολικές ετήσιες δημόσιες συνταξιοδοτικές παροχές δεν υπερβαίνουν το 50% του υψηλότερου συντάξιμου μισθού της σταδιοδρομίας του υπαλλήλου για τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων, και να διασφαλίσουν ότι όλα τα μέτρα που αφορούν το ΓΣΣ θα ισχύουν και στα συνταξιοδοτικά σχέδια του ευρύτερου δημόσιου τομέα και στα συνταξιοδοτικά σχέδια για ωρομίσθιους δημόσιους υπαλλήλους, μέχρι το 4ο τρίμηνο 2013, ώστε να τεθούν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου Μεταρρύθμιση της Φροντίδας Υγείας 3.2. Για να ενισχυθεί η βιωσιμότητα της δομής της χρηματοδότησης και η αποτελεσματικότητα της παροχής υπηρεσιών δημόσιας υγείας, θα πρέπει να υιοθετηθούν τα ακόλουθα μέτρα: α) να διατηρηθούν και εφαρμοσθούν όλα τα δημοσιονομικά μέτρα που αφορούν την υποχρεωτική συνεισφορά ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης από τους δημοσίους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους δημόσιους υπαλλήλους και επανεξεταστούν το 2ο τρίμηνο 2014 με τους εταίρους του προγράμματος καθώς και όλες οι συμπληρωμές (co-payments) για τη χρήση των δημόσιων υπηρεσιών υγείας, β) αναδιοργάνωση των δημόσιων νοσοκομείων, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης που εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο το τέλος Ιουνίου του 2013 και να τεθεί στόχος για την πλήρη εφαρμογή του μέχρι το 2ο τρίμηνο του 2015, γ) λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα της επικαιροποιημένης αναλογιστικής μελέτης, και μετά από διαβούλευση με τους εταίρους του προγράμματος, να εφαρμοστεί, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση ένα Γενικό Σύστημα Υγείας (ΓΕΣΥ), μέχρι τα τέλη 2015, με τη διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητάς του, το οποίο να παρέχει καθολική κάλυψη και να εξεταστεί το ενδεχόμενο της εφαρμογής του σε στάδια μέχρι τα τέλη Για το σκοπό αυτό, η κυβέρνηση θα παρουσιάσει το λεπτομερές της σχέδιο μέχρι τον Ιανουάριο δ) να εξασφαλιστεί η έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο μιας δέσμης δεσμευτικών μέτρων έκτακτης ανάγκης (π.χ. αναθεώρηση του καλαθιού ιατρικών υπηρεσιών και προϊόντων για τα οποία το κοινό αποζημιώνεται, μειώσεις στα τιμολόγια ιατρικών προϊόντων και των παρόχων ιατρικών υπηρεσιών, όρια στον όγκο των προϊόντων και υπηρεσιών για τα οποία αποζημιώνεται το κοινό) μέχρι το 4ο τρίμηνο 2014, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξει υπέρβαση των συμφωνηθέντων ορίων των δαπανών του προϋπολογισμού για τη δημόσια υγεία, ε) να ολοκληρωθεί η υποδομή της τεχνολογίας πληροφοριών (IT) που είναι αναγκαία για την εφαρμογή του ΓΕΣΥ, και να διερευνηθούν όλες οι επιλογές για τη βελτίωση της υποδομής ΙΤ μέσω των πιο αποδοτικών διαδικτυακών εφαρμογών 16

17 ως εναλλακτική λύση στην τρέχουσα προσφορά για IT μέχρι το 1ο τρίμηνο 2014, στ) να επανεξετασθούν τα όρια εισοδήµατος για δωρεάν δηµόσια ιατρική περίθαλψη σε σύγκριση µε τα κριτήρια επιλεξιµότητας για κοινωνικό βοήθηµα, και να διασφαλισθεί ότι θα καθιερωθεί η συμπληρωμή (co-payment) για τη δηµόσια ιατρική περίθαλψη ώστε να προστατευθούν αποτελεσµατικά τα άτοµα/νοικοκυριά από καταστροφικές δαπάνες υγείας µέχρι 4 ο τρίµηνο του ζ) να συνεχιστεί η δημοσίευση των κλινικών κατευθυντήριων γραμμών και των συνταγογραφούμενων φαρμάκων και ο έλεγχος της εφαρμογής τους, να συνεχιστεί η δημιουργία του συστήματος αξιολόγησης της τεχνολογίας υγείας (ΗΤΑ). Οι περιοδικές αναθεωρήσεις του καλαθιού των ιατρικών υπηρεσιών για τις οποίες αποζημιώνεται το κοινό για τα χρήματα που κατέβαλε να διεξαχθούν με βάση αντικειμενικά και επαληθεύσιμα κριτήρια, συμπεριλαμβανομένων των κριτηρίων κόστους-αποτελεσματικότητας (η αξιολόγηση της τεχνολογίας υγείας θα συμβάλει, όταν αυτό είναι εφικτό), και να ετοιμαστούν τριμηνιαίες εκθέσεις σχετικά με τα αποτελέσματα των αντίστοιχων ροών εργασιών. η) να εισαχθεί ένα συνεκτικό ρυθµιστικό πλαίσιο για τιµολόγηση και αποζηµίωση για προϊόντα και υπηρεσίες, βασισµένο στο πραγµατικό επίπεδο του κόστους, σύµφωνα µε το Άρθρο 7 της Οδηγίας 2011/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 9 ης Μαρτίου Ενδιάµεση έκθεση θα είναι έτοιµη µέχρι το 4ο τρίµηνο θ) συνέχιση της κωδικοποίησης περιπτώσεων εσωτερικών ασθενών από το σύστηµα των οµάδων συγγενών διαγνώσεων (diagnosis-related groups - DRG) µε στόχο να επιτευχθεί η πλήρης κωδικοποίηση όλων των περιπτώσεων εσωτερικών ασθενών στα δημόσια νοσοκομεία μέχρι τον Ιανουάριο ι) να προσαρμοστεί κατά μισή ώρα πίσω η κανονική έναρξη και λήξη του χρόνου εργασίας στην Υπηρεσία Υγείας (7:30 / 8:30-15:00 / 16:00) και να μειωθούν περαιτέρω οι υπερωρίες και οι συναφείς δαπάνες στο μισθολογικό κόστος, με το να γίνει ο χρόνος εργασίας πιο ευέλικτος ώστε να καλύπτει κατ ελάχιστον - ώρες λειτουργίας από τις 7:00-19:00 ως κανονικό χρόνο εργασίας (βλέπε σημείο 3.10). Μετά την επανεξέταση, σε ένα δεύτερο στάδιο, να γίνει αναθεώρηση στις κανονικές ώρες εργασίας και τις stand-by βάρδιες του προσωπικού υγειονομικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένων κανόνων για την αύξηση της κινητικότητας του προσωπικού. Να γίνει αναθεώρηση στους ισχύοντες κανονισμούς για την υπερωριακή αμοιβή και να εφαρμοστεί πλήρως η υφιστάμενη νομοθεσία για την καταγραφή / παρακολούθηση των πληρωμών υπερωριών (δείτε 3.10) μέχρι το πρώτο τρίμηνο του Επιπλέον, οι κυπριακές αρχές θα εξετάσουν τη θέσπιση συστήματος οικογενειακών ιατρών που να ενεργούν ως φύλακες της πρόσβασης σε περαιτέρω επίπεδα περίθαλψης. 17

18 ηµοσιονοµικό πλαίσιο και διαχείριση δημοσίων οικονομικών 3.3. Οι Κυπριακές αρχές θα: φροντίσουν να δηµιουργηθεί ένα ηµοσιονοµικό Συµβούλιο µε θεσµικό καθεστώς, αρµοδιότητες και διαδικασίες διορισµού των µελών του διοικητικού του σώµατος και διευθετήσεις χρηµατοδότησης βασισµένες στον Νομό περί Δημοσιονομικής Ευθύνης και Συστήματος Προϋπολογισμού (ΔΕΣΠ), που θα εγκριθεί μέχρι το 4ο τρίμηνο 2013 (συμπεριλαμβανομένου κειμένου εφαρμογής που θα αφορά το προσωπικό του Δημοσιονομικού Συμβουλίου και ένα σχέδιο μνημονίου συναντήληψης για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ του Δημοσιονομικού Συμβουλίου και του Υπουργείου Οικονομικών), Θέσπιση ενός νόμου περί ΔΕΣΠ που θα ισχύει για το σύνολο του τομέα της γενικής κυβέρνησης. Ο νόμος-πλαίσιο θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη χάραξη της μακρο-δημοσιονομικής πολιτικής, και τη διαμόρφωση του προϋπολογισμού, την έγκριση και την εκτέλεσή του. Θα συμπεριλάβει και θα εμβαθύνει τις υφιστάμενες διατάξεις για τη μεταφορά της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ του Συμβουλίου σχετικά με τις απαιτήσεις για τα δημοσιονομικά πλαίσια, καθώς και την εφαρμογή του κανονισμού Τwo - Pack ΕΕ 473/2013 και του Δημοσιονομικού Συμφώνου της Συνθήκης για τη Σταθερότητα, το Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση (TSCG), με βάση τις Κοινές Αρχές για τους εθνικούς μηχανισμούς δημοσιονομικής διόρθωσης που προβλέπονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής COM (2012) 342, με εφαρμοστικά κείμενα (σχετικά με την τεκμηρίωση του προϋπολογισμού και τις στατιστικές) που να διασφαλίζουν ότι τι μέτρα που υιοθετήθηκαν είναι πλήρως αποτελεσματικά μέχρι το 4ο τρίμηνο Όσον αφορά τον έλεγχο των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού, που θα αποτρέψει τον κίνδυνο υπερβολικών δαπανών σε σχέση με υπάρχουσες πιστώσεις και / τη συσσώρευση ληξιπρόθεσμων οφειλών, οι κυπριακές αρχές θα: απομακρύνουν τον κίνδυνο υπερβολικών δαπανών, διασφαλίζοντας ότι οι δεσμεύσεις για δαπάνες, όπως αυτές θα καθορίζονται στο ΔΕΣΠ, της κεντρικής κυβέρνησης υπόκεινται σε επικύρωση προ-δέσμευσης μέχρι το 4ο τριμήνο 2013, καθώς και της γενικής κυβέρνησης μέχρι το 1ο τρίμηνο Όλες οι εκκρεμείς δεσμεύσεις αναφορικά με υποχρεώσεις θα πρέπει να είναι επικαιροποιημένες και να καταγράφονται ορθά στο λογιστικό σύστημα. βελτιώσουν την παρακολούθηση των κυβέρνητικών εγγυήσεων μέσω ανάλυσης εκτίμησης κινδύνου. Προς το σκοπό αυτό, θα τροποποιηθεί ο νόμος περί Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους, μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου 2013, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ορθή αξιολόγηση του κινδύνου του συνόλου των εκκρεμών κρατικών εγγυήσεων και να διασφαλισθεί η ύπαρξη κατάλληλων ανθρώπινων πόρων για το σκοπό αυτό. 18