نقش نگرش والدین به خواندن در پیشبینی نگرش خواندن خودپنداره و ادراک خواندن دانشآموزان پایۀ چهارم و پنجم ابتدایی

Transcript

1 نقش نگرش والدین به خواندن در پیشبینی نگرش خواندن خودپنداره و ادراک خواندن دانشآموزان مریم چگینی 1 چکیده 2 علی مقدم زاده نسرین چگینی 3 پایۀ چهارم و پنجم ابتدایی تاریخ دریافت: 39 10/01/ تاریخ پذیرش: 39 00/26/ این مطالعه با هدف بررسی نقش نگرش به خواندن والدین در پیش بینی نگررش و خودپنردارم مت رت دانرش آموزان به خواندن و همچنین پیشرفت در ادراک خواندن دانش آموزان پایۀ چهارم و پنجم ابتردایی انجرام گرفت. بدین منظور روش تحقیق هم ستگی مورد استفادم قرار گرفت و دادم هرا مرورد نیراز برا اسرتفادم از پرسشنامه خودپندارم دانش آموزان نگرش خواندن دانش آموزان و نگرش خوانردن والردین جمر آور شد و نمرم درک مطلب دانش آموزان )از متن ادبی سواد خواندن پرلز 2116( برا 446 نفر از دانش آموزان پایۀ چهارم و پنجم شهرستان اراک به روش نمونه گیر خوشه ا جم آور و با استفادم از روش تحلیل مسیر تحلیل گردید. نتایج نشان داد که اثر مستقیم نگرش والدین بره خوانردن در پیشررفت خوانردن و درک مطلب دانش آموزان و همچنین بر نگرش و خودپندارم دانرش آمروزان مت رت و معنرادار اسرت. اثرر مسرتقیم نگرش خواندن دانش آموز در عملکردش در درک مطلرب مت رت و معناداراسرت. اثرر مسرتقیم خودپنردارم دانش آموز با عملکرد او در درک مطلب مت ت و معنادار است. همچنرین بررسری اثرر یرر مسرتقیم نگررش والدین به خواندن با واسطۀ دو متغیر نگرش و خودپندارم دانش آموز به خوانردن در عملکررد درک مطلرب دانش آموز نیز مت ت و معنادار است. درمجموع نتایج مطالعه نشران داد نگررش مت رت والردین بره خوانردن و ارزش باالیی که به سواد خواندن و نوشتن می دهند پایه و اساسی برا نقش مهمی در رشد نگرش مت ت کودکان خودپندارم و مهارتها پیشرفت تحصیلی باالتر می گردد. سواد خواندن اولیه فرراهم کرردم و خواندن دارد که به نوبه خود منجرر بره 0. دانشجو دکتر سنجش و اندازم گیر دانشگام تهران. ( نویسندم مسئول : Maryam.chegini@ut.ac.ir 2. استادیار پردیس فارابی دانشگام تهران گروم مدیریت مناب انسانی و علوم رفتار 9. دبیر آموزش و پرورش شهرستان اراک

2 / 22 فصلنامه اندازه گیری تربیتی دوره ششم شماره 11 بهار 1311 واژگان کلیدی: نگرش به خواندن والدین نگرش دانش آموزان به خواندن خودپنداره و ادراک خواندن دانش آموزان خواندن بخش بسیار مهمی از زندگی روزمرم است که کسی به سختی می تواند زندگی ات ع راا خوا ن ر د ن اه می رتش را ب د و ن خوا ن د ن را تصور کن ر د. در عص ر ر ا ینت ر ن رت و فن را ور یادگیرندۀ هر زبرانی ففرم مری کنرد )آلدرسرون 0304(. 0 بعنوان یک مهارا اساسی برا اسرت کره شخصریت بسیار مهم در توسعۀ دیدگام فررد خواندن از جمله تعیین کنندم ها فرد را شکل می دهد و باعث می شود کره ف ر رد ب ره اف ر راد د یگ ر ر ن زد ی ر ک ت ر ر شرود)یونرال 2 آ موزش ری به ر رم ب ر رد ن از فعالی رت ه را خوا ن ر د ن اف ر راد را ب ر را ) ه مچنین مهارته را و اجتماعی مشارکت می کننرد ( اقتصاد توانمند می کند و منجر می شود در فعالیت ها نام ی.) در پرلز سواد خواندن چنین تعریف شدم است : " توانایی فهم و استفادم از شکل ها افراد ارزشمند است. نوآموزان مری که جامعه الزم می داند یا برا مختلف زبان نوشتار شررکت در یا دگیرر بررا متون مختلف را دریابند. آنها از خواندن برا توانند معنا لذا جرویی اسرتفادم مری کننرد. " اجتماع خوانندگان در مدرسه و زندگی روزمرم و برا نظریراا 2116(. 7 این دیدگام از خوانردن بازترا و سینزبر 2 مارتین 6 )مولیس 4 کند سواد خواندن به عنوان یک فرایند سرازندم و تعراملی اسرت و بره خواننردگان بره منزلره تفکر و تعمرق در مرورد مؤثر خواندن و شیوم ها سازندگان فعال معانی که با راه ردها و آنروا 2114(. 3 خوانندگان مری تواننرد برا خواندن آشنا هستند نگریسته می شود )رادل 0 خواندن انواع متون در مورد خود و جهان پیرامون آگاهی کسب کننرد. در ایرن دیردگام 1. Alderson 2. Unal 3. NNambi 4. Mullis 5. Kennedy 6. Martin 7. Sainsbury 8. Ruddell 9. Unrau

3 نقش نگرش والدین به خواندن در پیش بینی نگرش خواندن... / 22 ها هدف ها جوانب خواندن ع ارتند از : فرایند درک مطلب 0 خواندن سازند و تفسیر می کنند. خواندن رفتارها و نگررش 2. فرایند درک مطلب بیان می کند که چگونه نوآمروزان معنرا مرتن را مری )2112( خواندن را بصورا توانایی دریافت معنی از متون نوشتار استولر 9 و گریب 4 تفسیر مناسب ات عراا تعریرف کردنرد.. فراچس 2 آن را به عنوان توانایی افراد در درک متون نوشتنی برا خواندن 7 و پیشرفت دانش شخصی و فضور در اجتماع بیان نمودند )هاو 0 و )2114( در تعریرف سرواد و ویسرمن 6 رسیدن به اهداف توسعه ونتر 3 استدان.) )2101( دربارم خواندن میگویند:»خواندن فعرالیتی اسرت کره یرفیرت اپکاسان و اپکاسان 00 ها دانش و آگاهی افراد را باال می برد به عقاید و باورها آنها شکل مری دهرد و باعرث شکل گی ر هو یت و شخصیت در اف راد م ری ش رود. خوا ن ر د ن ف را ین ر د هن ری اس رت. ه ر د ف خواندن فهمیدن آن چیز خواهد شد. اشتیاق ع قه و قضاوا ها می گذارد«. ویژگی مشترک تعاریف ارائه شدم برا ادراک را افزایش می دهد. جن ه ها است که می خروانیم وایرن باعرث افرزایش درک مرا از خوانردن خوانندم نس ت به خواندن بر ادراک خواندن تاثیر خواندن این است که خواندن فعالیتی است که )2117( ایهار کررد " اگرچره ا لرب مربیران درمرورد لیپسون 02 مختلف سواد خواندن و نوشتن با هم اخت ف نظر دارند به نظر می رسرد در ایرن خصوص که هدف اولیه خواندن ادراک متن و فهمیردن آنچره خوانردم مری شرود هسرت توافق جهانی وجود دارد ". 1. Reading comprehension 2. Reading Attitude 3. Stoller 4. Grabe 5. Fuchs 6. Woessmann 7. Reading literacy 8. Howie 9. Veter 10. Stedan, 11. Epcacan & Epcacan 12. Lipson

4 / 22 فصلنامه اندازه گیری تربیتی دوره ششم شماره 11 بهار 1311 کودکی اولین و مهمترین دورم زنردگی آدمری اسرت دورم ا شراخا بررا توسرعه مهارا هرا بنیراد وفرکتری) سرعادتمند 0 لیاقتردار 2 صرادقیان 2102(. 9 همررام برا سرایر فرایندها رشد ادراک خواندن کودکان در محیطی نی از عوامل مستقیم و یرمسرتقیم که بر این فرایند موثرند رشد می کند. ادراک خواندن موثر مربوط به عوامرل فرد )ماننرد مهارتها زبانی شناختی و توانایی ادراک روانشناختی( و نیز عوامل زمینه ا ( مانند تاثیراا محیطی که هم شامل محیط سواد خانه و هرم محریط سرواد مدرسره مری شرود ) مری گرردد )الکساندر 4 و جتون اسنو.) توانایی خو خواندن کلید اصلی موفقیت در مدرسه است و دلیلی اسرت بررا تر ش محققان در ب ررسی متغی رها آ موزشی و ر وا ن شناس ری م ر رت ط ب را خوا ن ر د ن ک ره م ری توا نن ر د در توضیح پیشرفت توانرایی خوانردن و پیشررفت تحصریلی مروثر باشرند )اسروالندر 2117(. ت ق دیگرام هرا االفسرن 3 تقویت ارت اتاا بین فرد 7 و ترا 0 )2112( خوانردن فعرالیتی اسرت در جهرت و سارنسرن 01 که از ویژگی ها درونی و شناختی فررد ماننرد انگیرزم توجره تصور از خود فافظه ادراک و مهارا ها زبانی تاثیر می پذیرد )هراو ونترر اسرتدان 2116(. یادگیر خواندن از فعالیت ها و اهرداف مهرم یرادگیر اسرت کره در اولرین سرال ورود کودک به مدرسه آ از می شود )پ ست چر.) لذا تمرکز آموزشی برا کمک به کودکران و افرراد جروان جهرت یرادگیر خوانردن ت شی در اکتر کشورهاست. فرصت ها از دست رفته و نقایا بعرد از آن در سرایر زمینره 1. Saadatmand 2. liaghatdar 3. Sadeghian, 4. Alexander 5. Jetton 6. Snow 7. Swalander 8. Taube 9. Olafsen 10. Sarensein 11. Petscher

5 نقش نگرش والدین به خواندن در پیش بینی نگرش خواندن... / 21 ها ع ل م ری ما نن ر د ر یا ض ریاا تع لی م راا م ر د نی هن ره را اجت م راعی و ف رهنگ ری ع ل ری ر رم کشور که کودک در آن زندگی می کند می تواند از ناتوانی در خواندن ریشه بگیرد. )2116( ب ک 0 در پژوهشی عوامل مؤثر بر درک مطلب دانش آموزان را به سه دسته تقسیم کردم است : عوامل شناختی خانوادگی و آموزشی )مدرسره ا (. عوامرل متعردد بر عملکرد سواد خواندن تاثیر دارند کره مرولیس و همکرارن )2116( آن را بره چهرار دسرته تق سیم ک ردم ا ن د : عوا م رل م ر ب روط ب ره دا ن رش آ م روز وال ر د ین مع ل رم م درس ره و سیاس رت ه را آموزشی. این عوامل بر هم تاثیر دارند و هر کدام موارد مختلفی را دربرمی گیرند. از آنجا که اکتر تحقیقاا این فوزم بر عوامل زبانی شناختی در خوانردن تمرکرز کرردم و بریانرت ) انرد برویژم صر فیت و شایسرتگی در رمزگشرایی )کراین 2 اوکهیرل 9 فه می د ن تف را وتی ک ره مهارته را و عوا م رل متف را وا در ادرا ک خوا ن ر د ن ا یج راد م ری کن ر د ن س ر تا محدود شدم است. مهارتها زبانی شناختی بسیار بطور مستقیم بره پیامرد ادراک خوانردن و همکاران 2116 به راند مراجعره کنیرد(. ایرن مهارتهرا متصل شدم اند )کاتزیر 2 و و اسنولینگ استانویچ 3 بازشناسی لغاا ادراک ک می پردازش اصواا )ناشن 7 سریگل ) پرردازش ام یری )کسرتلز 00 و کرالترا کانینگهرام 09 پرر 04 و و آرون کاتزیر و همکاران 2116 استانویچ 2110( و سرعت پردازش )جاشی Black 2. Cain 3. Oakhill 4. Bryant 5. Katzir 6. RAND 7. Nation 8. Snowling 9. Stanovich 10. Siegel 11. Castles 12. Coltheart 13. Cunningham 14. Perry 15. Joshi 16. Aaron

6 / 33 فصلنامه اندازه گیری تربیتی دوره ششم شماره 11 بهار 1311 و کربا 2 جانسون ( می باشند. با این وجود مرور بر مطالعاتی کره برر فراینردها کر شدم در باال متمرکزند پیشنهاد می کند که فتی ترکی ری از همره فراینردها تنهرا بخرش کوچکی از واریانس ادراک خواندن را ت یین می کند )کاتزیر و همکاران 2116(. به منظور توضیح دگرگونی مهارتها ادراک خواندن کودکان بع وم آنچه که توسرط مهارتها زبانی شناختی محاس ه نمی شود تغیر به سمت عوامرل روانری اجتمراعی ماننرد ادراک کودکان در مورد توانایی تحصیلی شان نگرش شان به خواندن )چراپم 9 ن و ترانمر 4 و واراس 2111( 0 و ارزشری کره و همکاران 2112 لپوال 6 سالونن فلتچر 2 کودک را به خواندنش دل سته می کند وجود دارد ( بیکر 3 و اسرچر ( زمرانی کره کودکان درک می کنند آنها توانایی انجام تکلیف خاصی را دارنرد آنهرا تمایرل دارنرد در سطوح باالتر عمل کنند و انگیزم پیدا می کنند که فعالیت ها و تکالیف چرالش برانگیزترر را انتخرا کننرد )دوکرر ایکلرس 02 و ویگفیلرد جراکوبس 04 النرزا 02 و کانل.) اسگاد 06 ایکلس و ویگفیلد 2112 اسکینر 07 زیمر- جم ک 00 محیط خا نه پا یه و اساسی ب را سواد خوا ن ر د ن و نوش رتن ا ولی ره ف ر راهم م ری کن ر د و نق رش مهمی در رشد نگرش مت ت کودکان خودپندارم و مهارتها خوانردن دارد. ایرن مسرئله از 1. Johnston 2. Kirby 3. Chapman 4. Tunmer 5. Fletcher 6. Lepola 7. Salonen 8. Vauras 9. Baker 10. Scher 11. Dweck 12. Eccles 13. Wigfield 14. Jacobs 15. Lanza 16. Osgood 17. Skinner 18. Zimmer_Gembeck 19. Connell

7 نقش نگرش والدین به خواندن در پیش بینی نگرش خواندن... / 31 تریق دسترسی به مناب خواندن مواجهه با الگوها رفتار خواندن و شررکت در فعالیرت ها اولیه خواندن فاصل می شودکه برا آنها فرصت هایی بررا آمروزش رسرمی فرراهم مری کنرد )دانکرن 0 و همکراران 2117 مرولیس مرارتین کنرد ترونرگ 2 و سرینزبر 2113(. اهمیت محیط سواد خانه در توسعه مهارا ها زبان و سواد به این دلیرل اسرت کره محیط خانه فرصت هایی برا آشنایی با مواد سواد مشراهدم فعالیرت هرا سرواد دیگرران مکاشفه مستق نه رفتارها سواد درگیر در فعالیرت هرا خوانردن و نوشرتن مشرترک برا دیگران و سود بردن از راه ردها آموزشی که اعضا خانوادم هنگام درگیر در تکالیف سواد مشترک استفادم می کنند فراهم می سازد )ویگرل 9 مرارتین و بنرت 2116(. 4 محریط فمایتی خانوادم با نگرش مت ت والدین به خواندن و ارزش براالیی کره بره سرواد خوانردن و نوشتن دادم می شود شکل می گیررد. بیکرر و اسرچر )2112( دریافتنرد کره کودکرانی کره والدینشان عقاید مت تی درمورد خواندن دارند بعنوان یک خوانندم انگیرزش براالتر دارنرد. تحقیق با کودکان پیشنهاد کرد که رشد مهارتهرا اولیرۀ سرواد ماننرد فراینرد آواشناسری و شناخت فروف و نگرش مت ت به خواندن تحرت تراثیر محریط سرواد اترراف در مجموعره خانه و مدرسه قرار می گیرد )بیکر و اسرچر 2112 برورگس ویگرل و همکراران 2112(. برا متال در نمونه ا از 67 ک س اولری تعریرف والردین از خوانردن بره عنروان یک لذا انگیزم فرزندانشان برا خواندن را پیش بینی کرد )بیکر و اسچر 2112(. نتین 6 ورهافمن 7 والردین از تریرق فعالیرت هرا )2110( در مورد نقش خرانوادم اینگونره بیران مری کننرد کره و دراپ 0 سرواد خوانردن در خانره نگررش هرا و عوامرل انگیزشری خواندنشان می توانند مهمترین من ات عاتی در سرال هرا اول زنردگی کرودک باشرند و 1. Duncan 2. Trong 3. Weigel 4. Bennett 5. Burgess 6. Nettn 7. Verhoeven 8. Droop

8 / 32 فصلنامه اندازه گیری تربیتی دوره ششم شماره 11 بهار 1311 همچنین ع یق اعتقاداا و ارزش ها والدین م نایی بررا نگررش و ادراکراا کودکران در سال ها کاتسولیس 0 بعد زندگی شان است. )2110( محیط خانه را شامل محیط ها آموزشی روان شناختی و کم ل 2 اجتماعی و جسمانی می دانند که در خانه وجود دارد. اثر محیط خانوادم بر پیشررفت دانرش آموز به صورتی است که میزانی از موفقیت ها آموزشی نگرش ها مت ت و ادراک فرد نس ت به خود را تعیین می کند )کاتسولیس 2110(. در تحقیقی کره در نیوزیلنرد انجرام شرد کودکرانی کره والردین آنهرا ا لرب اوقراا برا کودکانشان در فعالیت ها خواندن مشرارکت دارنرد نمررم میرانگین براالتر در خوانردن نس ت به کودکانی که والدین آنها گاهی اوقاا با کودکانشان مشارکت دارند و کودکرانی که والدینشان هرگز در این فعالیت ها خواندن مشارکت ندارند به دست آوردند )پرارک 9.)2116»خودپندارم «4 از مفاهیم و عناصر مهم در پژوهش ها روانشرناختی اسرت. خودپنردارم مجموعه ا از ادراکاا و نگرش هایی است که فرد دربارۀ خودش دارد یا مجموعره ا از و ی ژ گی ها کیفی راا ی رفی رت ه را مح ر د ود یت ه را ارزش ه را و ر وا ب رط اس رت ک ره اف ر راد در توصیف خود و درک هویت خود به کار می برند ( مارش 2116(. 2 توجه به این خویشرتن ادراک شردم موضروعی اسرت کره در فیطرۀ آمروزش و پررورش فررد از جایگراهی ویرژم برخوردارست )بلک 2116(. از تحقیقاا خود چنین نتیجه گرفته اند که خودپندارم در فقیقت بره مارش و شیولسون 6 تور زنجیرم وار منظم می شود. آنها در مدل جدید خود به جا ایرن کره یرک خودپنردارم ک لی در نظ ر بگی ر ن د از سه خود پن ر دارم ک ل ری ب را عن روا ن خود پن ر دارم ی رتحص ری لی خ د پن ر دارم ریاضری و خودپنرردارم ک مرری نرام مری برنررد )رایردر 7 و کلمررر 0 )2112(.)2116 یاهایررا 2 1. Koutsoulis 2. Campbell 3. Park 4. Self-concept 5. Marsh 6. shevelson 7. Rider

9 نقش نگرش والدین به خواندن در پیش بینی نگرش خواندن... / 33 خودپندارم را دارا ابعاد گوناگونی می داند که ع ارتند از : فیزیکی )Physical( تحصیلی )Academic( و اجتمراعی.)Social( چراپمن و ترانمر )0337( خودپنردارم خوانردن را ایرن چنین تعریف می کنند: ترکیب سه مولفه با هم تئوریها موثر برر درک شایستگی و توانایی الزم در اجرا درک این موضوع که فعالیت ها ترز تلقی ها مربوط به خواندن )رایدر و کلمر تکالیف خواندن خواندن به تور کلی آسان یا مشکل است..)2116 معاصر خواندن بر اهمیت خودپندارم خوانندم و نگرش خواندن بعنوان عوامرل ادراک خوانردن تاکیرد مری کننرد )برارنز 9 راو و راو فرض اساسی در این مورد این ت شش تجربه ها افتماال بطور است که جن ه ها عاتفی برانگیزم خوانندم برا داونینرگ.) خوانردن و در تکالیف خواندن اثر می گذارند. خوانندگان با خودپنردارم مت رت بره خوانردن از خواندنشان لذا می برند و با آنچره کره آنهرا مری خواننرد شرناخته مری شروند اتی برانگیخته می شوند. در مقابل خوانندگان با نگرش منفی و خودپندارم ضعیف از خواندن اجتنا که ممکن می کننرد است تاثیر منفی بر ادراک شان داشته باشد. بنابراین بررسی ارت اط بین جن ه ها عاتفی خواندن و متغیرها است )گایت 6 و بازیندین 2119(. 7 کتزیر لسوکس 0 موقعیتی که ممکن است بر این جن ه ها اثر داشته باشرد مهرم )2110( در پژوهش خود درمورد تقش خودپندارم خوانردن و و کیم 3 محیط سواد خانه در درک مطلب دانش آموزان چهارم ابتدایی نشان دادند کره خودپنردارم خواندن بطور مت تی با ادراک خواندن مرت ط است ( پس از کنترل متغیرها توانایی ک می 1. Colmer 2. Yahaya 3. Burns 4. Roe & Roe 5. Downing 6. Ghaith 7. Bouzeineddine 8. Lesaux 9. Kim

10 / 31 فصلنامه اندازه گیری تربیتی دوره ششم شماره 11 بهار 1311 و مهارتها خواندن لغاا(. همچنین محیط سواد خانه رابطرۀ مت تری برا خودپنردارم خوانردن دارد. مولیس و همکاران) ) 2119 در پژوهش خود به این نتیجه دست یافتند دانش آمروزانی که خودپندارم مت تی نس ت به خواندن دارند خوانردن مطالرب را بررا سررگرمی و لرذا جویی دوست دارند. زمانی که دانش آمروز مطل ری را بررا خرود مری خوانرد تجربره ارزشمند را کسب می کند و او را به خوانندم ا مراهر ت ردیل مری کنرد. براسراس داد م و همکراران ( 2112 ) انجرام گرفرت. در ایرن ها پرلز 2110 پژوهشی به و سریله تسره 0 پژوهش سه کشور هنگ کنگ سنگاپور و انگلستان با هم مقایسه شدند. نتایج نشان دادند که وجود خودپندارم مت ت به خواندن با درک مطلرب خوانردن رابطره مت رت و معنرادار دارد. همچنین اسوالندر و تا )2116( در مطالعه ا تأثیر نگرش به خواندن و خودپندارم را بر درک مطلب خواندن دانش آموزان پایه هشتم شهر استکهلم معنی دار گزارش کردم اند. فولکسون و اسوال ندر )2117( در پژوهشی به تأثیر سه متغیرر سرواد در منرزل نوشرتن و خودپندارم بر درک مطلب پرداختند. نتایج فاکی از معنی دار بودن ترأثیر نوشرتن ( 1/44( و خودپندارم )1/99-( بر عملکرد درک مطلب بود اما تأثیر سواد در خانه که در برگیرنردم فعالیت ها خواندن خارج از مدرسه بود معنی دار به دست نیامد. اسواالندر و تا )2117( در پژوهشی که به بررسی نقش متغیرها خودپندارم خواندن نگرش خواندن و زمینه ها خانوادگی بر توانایی خواندن دانرش آمروزان پرداختنرد نشران داد ن د که خود پن دارم خوا ن د ن نگ ر رش خوا ن ر د ن و و ض رعیت خ را نواد گی را بط ره معن رادار ب ر ر توانایی خواندن دانش آموزان دارند. عامل دیگر مهمترین مولفه در برنامه درسی خوانردن یعنری نگررش نسر ت بره خوانردن و کو 2116( نگرش مدا هاست که به عنروان یرک سراختار روانری است )چیو 2 مهم درنظر گرفته شدم است که نقشری واسرطه ا در انگیرزم و توجره بررا خوانردن دارد. 1. Tse 2. Chiu 3. Ko

11 نقش نگرش والدین به خواندن در پیش بینی نگرش خواندن... / 33 نگرش خواندن بر پیشرفت دانش آموزان موثر اسرت و نقرش مهمری در پیشررفت تحصریلی افراد در تول زندگی و همچنرین مهرارا هرا خوانردن آنهرا دارد )الزاروس 0 کاالهران (. نگرش به خواندن یک فالت از هن همرام با افساس و هیجاناتی است که موجب می شود یادگیرندم به موقعیت خوانردن نزدیرک یرا دور شرود )کانینگهرام ( و بصورا پیوستار بر ک از نگرش مت ت تا منفی در نظر گرفته می شود. توسرعه نگررش نس ت به خواندن در کودکان وابسته به درگیر مستمر با خواندن در سراسر زنردگی اسرت )چیو و کو ) نگ رش خوا ن د ن م مکن اس رت ب ره عن روا ن ت ما ی رل ب ره ر وش ه را مط ل رو مرت ط به خواندن تعریف شود. برخی خانوادم ها فرصت ها زیاد را برا نگررش مت رت کودکان فراهم کردم و بعضی دیگر این فرصت ها را فراهم نمری کننرد )اسروالندر و ترا.)2117 بطورکلی عنوان شدم است که نگرش مت ت به خواندن منجر به تجرار می شود و این نیز به نوبه خود منجر به پیشرفت تحصیلی باالتر می گرردد. توضیح داد که رشد و پیشرفت سواد در کودکان موفقیت بعد مت رت خوانردن )2111( وانرگ 4 آنهرا را در خوانردن تعیرین می کند و اینکه بچه ها می خوانند یا نه بوسیلۀ نگرش آنها بره خوانردن تعیرین مری شرود. بره گفتۀ وانگ " ا گ ر کودکا ن خوا ن د ن را د وست ن داش رته باش رن د ی را فک ر ر کنن ر د خوا ن ر د ن ک س رل کنندم است نگرش منفی شان به خواندن مان از به ود خوانردن آنهرا مری گرردد" ( صرفحۀ.)021 تعداد از مطالعاا اخیر برشناسایی عواملی تمرکز کردم اند که بر رشرد نگررش مت رت به خواندن اثرر مری گرذارد )بینترز کروبیس اسرپیگل و وال رر تسیل 0309(. 3 وال ر و تسیل ( 0309( به این نتیجه رسیدند که عوامرل کمرک کننردم بره 1. Lazarus 2. Calahan 3. Cunningham 4. Wang 5. Bintz 6. Kubis 7. Spiegel 8. Walberg 9. Tsai

12 / 32 فصلنامه اندازه گیری تربیتی دوره ششم شماره 11 بهار 1311 نگ رش مت ت خوا ن د ن شا مل اعتقاد ب ره ا ینک ره خوا ن ر د ن مه رم اس رت ل ر ذا ب ر رد ن از خوا ن ر د ن داشتن خودپندارم باال بعنوان یک خوانندم و داشتن محیط ک مری محررک در خانره هرایی و گوستافسرون 9 که تعامل ک می بطور منظم درآنها رخ می دهد می شود. هانسن 0 راسن 2 )2114( مطالعه ا بر رو دانرش آمروزان شررکت کننردم در پرلرز 2110 در شرش کشرور کانادا آلمان ایتالیا نروژ و سوئد انجرام دادنرد و عرواملی ماننرد منراب آموزشری در خانره خودپندارم خواندن دانرش آمروزان فعالیرت هرا اولیره سرواد خوانردن در خانره و نگررش والدین به خواندن را مورد بررسی قرار دادند. در ایرن مطالعره هم سرتگی زیراد آموزشی خانوادم فعالیت ها برین منراب سواد خواندن و نگرش والدین به خواندن وجود داشت. مطالعاا انجام گرفته دربارم رابطه بین نگررش خوانردن والردین و فرزندانشران عوامرل والدینی را مواد خواندنی برا کودکان و باورها والدین می دانند که همه ایرن عوامرل بره ایجاد نگرش مت ت تر به خواندن در کودکان کمک می کنند )چیرو و کرو 2112(. عوامرل والدینی جزئی از محیط سواد خانه هستند که به ایجاد نگرش مت رت بره خوانردن یرار رسانند. مری اسپیگل )0334( گزارش کرد که آنچه کره والردین در خانره هایشران انجرام مری دهنرد )محیط سواد خانوادم( به تور معنادار بر رشد نگرش مت رت خوانردن فرزندانشران اثرر مری گذارد. تحقیق کروبیس )0334( عوامرل مروثر برر رشرد نگررش را بررسری کررد. او نتیجره گرفت که دانش آموزان نگرش مت ت شان به خواندن را به یک رویرداد یرا فررد معنرادار و با اهمیت نس ت دادند. به گفتۀ کوبیس دانش آموزانی که بعنوان کودکانی هستند کره مری خوانند و آنهایی که مجموعه کتابها شخصری دارنرد نگررش مت رت بیشرتر بره خوانردن دارند تا آنهایی که این کارها را انجام نمی دهند. همچنرین در مطالعره اش خرانوادم دانرش آموزانی که نگرش مت ت به خواندن دارنددر سنین اولیۀ مجله ها بیشتر می گیرند نس ت به خانوادم ها که نگرش منفی دارند. یک رویداد که بر رشد نگرش مت رت مروثر اسرت بازدید از کتابخانه ها عمومی و داشتن کارا کتابخانه بود. 1. Hansen 2. Rosen 3. Gostafsson

13 نقش نگرش والدین به خواندن در پیش بینی نگرش خواندن... / 32 تجار ) 0336 (گزارش کرد که عاملی که به تجربۀ موفق در مدرسره کمرک مری کنرد متساال 0 خانۀ کودکان در ارت اط با سواد خواندن ونوشتن است. متساال یک هسرتۀ مشرترک از ویژگی ها مرت ط با نتایج نگرش مت ت شناسایی کرد: دسترسری آسران بره کترا بررا کودکان خواندن مکرر با کودکان فضاها خاص و فرصت هایی برا خوانردن نگررش مت ت والدین و الگوها خواندن بازدید مکرر از کتابخانه ها و مکالمراا بسریار والردین- کودک. هانسن )0363( ارت اط بین نگرش خواندن دانش آمروزان پایرۀ چهرارم تجرار خانه و خواندن مستقل را بررسی کرد. نتایج نشان داد که محیط سرواد آمروز معنادار محریط خانره بطرور با خواندن مستقل مرت ط است. بطور مشابه راو )0330( راو و راو )0332( 2611 دانش آموز استرالیایی در دامنه سنی 2 تا 04 سال را مطالعه کردند و دریافتند کره فعالیتهرا خواندن در خانه نگرش خواندن کودکان در هر گروم سنی را پیش بینی می کند. ( 2116( در پژوهشی که بر رو پاپاناستازیو دانش آموز چهارم ابتدایی ق رسی شرک کنندم در مطالعه پرلز 2110 انجام داد به یافتن عوامل متمایز کنندم دانش آمروزان سطح باال و سطح پایین در خواندن پرداخته است. نگرش دانش آموز به خواندن به عنوان عامل معنی دار عنوان شدم است.این عامل بعد از تکالیف مدرسه فعالیرت هرا خارج از مدرسه زمان صرف شدم برا تکرالیف در خانره بره عنروان عامرل هرا خوانردن بعرد )2110( در پژوهش خود به ضریب هم ستگی پایین ( 1/10 ) معرفی شدم است. ساالباس 9 بین نگرش به خواندن و مهارا ها یافته است. محقق از وجود متغیرها درمطالعۀ اسواالندر و تا )2116( که رو بررسی تاثیراا پیش بایست ها درک مطلب دانش آموزان پایه هشرتم ترکیره دسرت میانجی خ ر داد که خود به آن نپرداخته است دانش آمروز سروئد انجرام شرد بره خانوادگی نگرش به خواندن و خرودتنظیمی برر توانرایی خواندن پرداخته شد. پیش بایست ها خانوادگی در این مطالعه شامل فعالیت ها خواندن در منزل بود که با ره ر والدین انجام می گرفت. نتایج آن نشان داد که بعرد از برازنردگی 1. Metsala 2. Papanastasiou 3 Salabas

14 / 32 فصلنامه اندازه گیری تربیتی دوره ششم شماره 11 بهار 1311 در مدل رابطه بین پیش بایست ها خانوادگی با توانایی خواندن معنری دار و فردود 1/24 است. همچنین رابطه بین پیش بایست ها خانوادگی با خودپندارۀ خواندن با ضرریب 1/93 و با نگرش خواندن 1/24 از سو نویسندگان مطالعه گزارش شد. در پژوهشی که چیاچو 0 )2112 ) ا نج را م داد ب ره ب ررس ری را بط ره ب رین عوا م رل م ر ب روط ب ره والدین و نگرش دانش آموزان با پیشرفت خواندن پرداخت. نتایج بررسی و نگرش مت ت به خواندن با پیشررفت در خوانردن رابطرۀ مت رت و معنری دار نشان داد کره دارد. همچنرین نگرش مت ت باعث خودکارآمد شد. نگرش مت ت والدین به خواندن نی برودن محریط پیشرفت خواندن و نیز نگرش مت ت دانش آموزان را پیش بینی می کند. همچنین ماتانگوین و اروا )2116( در پژوهشری کره رو 041 دانرش آمروز در بوتسروانا انجام دادند نشان دادند که نگرش مت ت والدین بره خوانردن برر نگررش دانرش آمروزان بره خواندن تاثیر معنی دار دارد و این تاثیر نیز بر نمرۀ پیشرفت خواندن آنها تاثیر دارد. در پایۀ چهارم کودکان باید برا یادگیر مترون و مجموعره هرا مشرکل بخواننرد و بنابراین نیازها خواندن به تور قابل م فظه ا از آنچه که مربوط به پایه ها اولیه اسرت متفاوا می باشد ( چال 0309(. 2 مهارتها بنیاد مانند رمزگشایی دقیق و اتوماتیک الزم هستند اما برا ایجاد و بیرون کشیدن معنی از متن کافی نمی باشرد. بررا ادراک خوانردن اثربخش و افزایش دادن مهارتها خواندن فرد خوانندم باید قادر باشد کلمراا مناسرب را از دانش زمینه بیرون بکشد و نیز مهارتها قابل توجه با متون چراپی داشرته باشرد درفالیکره بطور خودکار موقعیت خود را بعنوا ن ی ک خوا نن ر دم فف رم م ری کن ر د ک ره نتیج ره آ ن نگ ر رش مت ت و ادراک خودکارآمد می باشد )گاترا 9 و ویگفیلد 0333(. براساس مطالعاا پرلز متوسط عملکرد دانرش آمروزان ایرران از 404 در پرلرز 2110 بره 420 در پرلز 2116 رشد پیدا کردم است. این رشد 7 نمرم برودم کره از نظرر آمرار نیست و در هر دورم ایران با میانگین جهانی )211( فاصله زاید داشته است. معنرادار 1. Chia-Chui 2. Chall 3. Wigfield

15 نقش نگرش والدین به خواندن در پیش بینی نگرش خواندن... / 31 متون و درک مطلب در پایه چهارم نسر ت بره لذا با توجه به م افث پیچیدم تر یادگیر پیشررفت تحصریلی گذشته و اهمیت پایه چهارم و پنجم در سواد خوانردن و برالت پایه ها دانش دآموزان و همچنین نظر به سطح پایین نمررم دانرش آمروزان ایرران در هرر دو مطالعره به نظر می رسد. از آن جرایی ضرور بررسی و توجه به عوامل تاثیرگذار براین نتایج امر که دانش آموز خواندن را در آن فررا مری گیرنرد نقرش که خانه و مدرسه و بافت زمینه ا مهمی را در خواندن ایفا می کنند این مطالعه با هدف بررسی نقش نگرش بره خوانردن ها والدین در پیش بینی نگررش خوانردن خودپنردارم و ادراک خوانردن دانرش آمروزان پایرۀ مذکور نقش تعیین کنندۀ آنهرا در متغیرها چهارم و پنجم ابتدایی انجام شد. علت انتخا ت یین درک مطلب دانش آموزان بودم است. روش پژوهش تحلیرل دادم هرا اسرتفادم شردم اسرت. بررا در این پژوهش از مدل معادالا ساختار تجزیه و تحلیل دادم ها با آزمون مدل فرضی تحقیق آ از می شود و سرپس برا خررد کرردن تحقیق مورد ب ررس ری ق ر رار م ری گی ر ن ر د. در آز م رو ن ه ر ر ف ر ض ریه م ذکور ف ر ضیه ها الگو متغیرهرا ضررایب انردازم گیرر الگو ضمن ارائه نمودار مسیر به دست آمدم پارامترها موجرود را به دست آمدم با دادم ها نیکویی برازش که انط اق الگو مسیر و شاخا ها آزمون می کند ارائه شدم است. زیر مطرح گشت: بدین منظور فرضیه ها نگرش والدین به خواندن با نگرش خواندن خودپندارم و درک مطلب دانش آمروز 0- ارت اط مستقیم دارد. نگرش خواندن دانش آموز با عملکرد دانش آموز در درک مطلب ارت راط مسرتقیم 2- دارد. خودپندارم دانش آموز با عملکرد دانش آموز در درک مطلب ارت اط مستقیم دارد. 9- نگررش و خودپنردارم دانرش نگرش والدین به خواندن از تریق دو متغیر واسرطه ا 4- آموز به خواندن بر عملکرد دانش آموز در درک مطلب اثر می گذارد.

16 / 13 فصلنامه اندازه گیری تربیتی دوره ششم شماره 11 بهار 1311 دادم ها مورد نیاز در ارت اط با متغیرها پرژوهش از یرک نمونره 446 نفرر از دانرش آموزان پایه چهارم و پنجم ابتدایی مدارس دولتی شهرستان اراک که به روش نمونه گیرر خوشه ا انتخا شدم بودند جم آور گردید. به منظور نمونه گیر براسراس فهرسرت اسامی مدارس شهرستان که از آموزش و پرورش تهیه شدم بود مدارس به دو نافیره و پرنج قسمت ( شمال جنو شرق و ر ) تقسیم بند شد و از هر قسمت دو مدرسه پسررانه و دو مدرسه دخترانه به تور تصادفی انتخا شدند. سپس پرسشنامه ها در بین دانرش آمروزان پایه چهارم و پنجم مدارس انتخا شدم توزی شد. از این تعداد ( /7 درصد( دخترر و ( /9 درصد( پسر بودند. همچنرین از ایرن تعرداد 290 نفرر )29/4 درصرد( در پایرۀ چهارم و 210 نفر ( 46/6 درصد( در پایۀ پنجم بودند. برا جم آور دادم ها مورد نیاز از سه پرسشنامه خودپندارم دانش آموزان نگرش خواندن دانش آموزان و نگرش خواندن والدین استفادم شرد. همینطرور بره منظرور بررسری درک مطلب دانش آموزان از متن ادبی سواد خواندن پرلز 2116 استفادم گردید. پرسشرنامه خودپنردارم خوانردن دانرش آمروزان: ایرن پرسشرنامه از سرواالا خودپنردارم خواندن دانش آموزان پرلز 2100 که تحت عنروان پرسشرنامه دانرش آمروزان مشرتمل برر 7 سوال با ترکی ی از سه سوال از ابزار خودپنردارم SDQ )ایرن ابرزار بوسریلۀ مرارش پرارکر و اسمیت ساخته شدم که خود پندارم تحصیلی خود پندارم یر تحصیلی و خرود پنردارم کلری را می سنجد( تهیه شد. در این مطالعه خودپندارم گرایش به خواندن و عراداا خوانردن در خار ج از م درسه را در ب ر می گ رف رت و پا ی را یی پ رس ش رنا مه و ض ر ر یب ه م س را نی در و ن ری آلف را کران اخ به ترتیب 1/79 و 1/70 برآورد گردید. پرسشنامه نگرش خواندن دانش آموزان: برا سنجش نگرش خواندن دانش آمروزان از ابزار نگرش خواندن در دورم ابتدایی )E.R.A.S( کر و مککنا )0331( استفادم شد کره ایرن ابزار به صورا دو بعد تفریحی و علمی سازمان دهی شدم اسرت کره دم سروال اول نگررش تفریحی خواندن و دم سوال دوم نگرش علمری خوانردن را مری سرنجد. پایرایی پرسشرنامه و ضریب همسانی درونی آلفا کران اخ هر دو 1/7 برآورد گردید.

17 نقش نگرش والدین به خواندن در پیش بینی نگرش خواندن... / 11 آلفا پرسشنامه نگرش خواندن والدین: این پرسشنامه شامل 00 سروال بلی/خیرر اسرت کره بره بررسی تعام ا ادبی والدین کودک نگرش و عاداا خواندن والدین و همچنین ارت اط میان خانه و مدرسه می پردازد ( یانگ 2119(. 0 پایایی پرسشنامه و ضریب همسانی درونری کران اخ به ترتیب 1/7 و 1/74 برآورد گردید. یافته های پژوهش در این پژوهش با استفادم از روش معادالا ساختار اثر مسرتقیم یرر مسرتقیم و اثرر کرل متغی ر نگ رش وال د ین به خوا ن ر د ن ( متغی ر ر ب ر ر و ن زا ) ب ر ر نگ ر رش خوا ن ر د ن خود پن ر دارم و در ک مطلب دانش آمروزان مرورد بررسری قررار گرفرت. اسراس تحلیرل در معرادالا سراختار برم نا کوواریانس و هم سرتگی برین متغیرهرا نهفتره و آشرکار اسرت. از اینررو مراتریس هم ستگی متغیرها پژوهش در جدول 0 ارائه می شود. جدول 1. ضرایب همبستگی بین نگرش والدین به خواندن با خودپنداره نگرش به خواندن دانش آموزان و نمره درک مطلب متغیرها نگرش به خواندن دانش آموز -. 2 خودپندارم دانش آموز 0.41** -. 9 درک مطلب 0.59** 0.62** -. 4 نگرش به خواندن مادر 0.43** 0.32** 0.46** -. 2 نگرش به خواندن پدر 0.47** 0.30** 0.47** 0.56** در جدول شمارم یک تمامی ضرایب هم سرتگی مشراهدم شردم برین متغیرهرا **p >0.001 تحقیرق مت ت و معنادار هستند. براالترین هم سرتگی برین خودپنردارم و درک مطلرب ( 0.62 = r ) وجود دارد. پس از آن هم ستگی برین نگررش خوانردن دانرش آمروز و درک مطلرب )= r ) 0.59 قرار دارد. کمترین هم ستگی مشاهدم شدم نیز مربوط به رابطۀ خودپندارم برا نگررش پدر است 0.30( = r.) 1. Young

18 / 12 فصلنامه اندازه گیری تربیتی دوره ششم شماره 11 بهار 1311 شاخا برازش χ2/df GFI CFI NFI RMSEA وضعیت مطلو مطلو مطلو مطلو مطلو جدول 2. شاخصهای برازش مدل مقدار مشاهدم شدم نقطه برش < < < >0.05 به منظور آزمون مدل و مسیرها آن از روش شاخا ها نیکویی برازش استفادم شدم م نترایج آن در جردول 2 ارائره گردیرد. نترایج نشران داد کره مقردار ریشره خطرا میرانگین مجذوراا ( )RMSEA= شاخا خروبی برازنردگی 0.99( )GFI= شراخا ( x 2 df = 1.38 ( شراخا نررم شردم برازنردگی )0.99 )NFI= و شراخا برازنردگی تط یقی )0.99 )CFI= است که نشان دهندم برازندگی مناسب مدل برا دادم هاسرت. برویژم 0 مقدار CFI که از دیدگام مولر ( )6001( باال 6991( باید باال 1/3 و از دیدگام وسرتون 2 و گرور جرر 9 1/32 باشد تا مدل برازندگی مناس ی با دادم ها داشته باشد زیرا تحرت تراثیر فجم نمونه قرار نمی گیرد. همچنین ریشه خطا میانگین مجذوراا )RMSEA( که برا اخت ف ها خو مدل تعدیل شدم است در یک برازش کامل مقدار آن برابر صفر اسرت و در کل مقادیر کمتر از 1/10 مناسب درنظرر گرفتره مری شروند و مقرادیر کمترر از 1/12 بسریار هستند ( تینسلی و براون 2111(. با ایرن توضریحاا دادم هرا موجرود در جردول 2 برازش مناسب مدل با دادم ها را نشان می دهند. 1. Muller 2. Weston 3. Gore Jr

19 نقش نگرش والدین به خواندن در پیش بینی نگرش خواندن... / 13 ضرایب مسیر مستقیم و یرمستقیم استاندارد یر استاندارد و مقادیر t مربروط بره آن هرا بره ترتیب در جداول 9 و 4 ارائه شدم است. ضرایب استاندارد برا تاثیر نگرش پدر برر درک مطلب 0.14( = γ )t = 3.35, نگرش به خواندن دانرش آمروز 0.34( = γ )t = 6.66, و خودپندارم دانش آمروز )0.17 = γ t( = 3.05, معنرادار هسرتند. ضررایب تراثیر نگررش مرادر برر درک مطلرب )0.12 = γ t( = 2.89, نگررش بره خوانردن دانرش آمروز )= t = 0.25 γ, )4.87 و خودپنرردارم دانررش آمرروز 0.23( = γ )t = 4.17, معنررادار هسررتند )ق و ل ف ر ضیۀ ا و ل ). ض ر ر یب ت راثی ر نگ ر رش ب ره خوا ن ر د ن دا ن رش آ م روز ب ر ر در ک مط ل رب )= t = 0.31 β, 7.91( مت ت و معنادار اسرت)ق ول فرضریۀ دوم(. ضرریب تراثیر خودپنردارم برر درک مطلب )0.43 = β t( = 11.97, مت ت و معنادار است )ق ول فرضیۀ سوم(. ضرایب تاثیر یر مستقیم همرام با آمرارم مربروط بره معنرادار آنهرا در جردول 4 ارائره شردم اسرت. ضریب تاثیر یر مستقیم استاندارد نگرش پدر بر درک مطلب با واسطه نگرش به خواندن و خودپندارم 1/07 است که با توجه به مقردار t مربوتره ( 5.63 = t( معنرادار اسرت. ضرریب تاثیر یر مستقیم استاندارد نگررش مرادر ب ر ر در ک مط ل رب ب را واس رطه نگ ر رش ب ره خوا ن ر د ن و خودپندارم 1/06 است که با توجره بره مقردار t مربوتره ( 5.53 = t( معنرادار اسرت )ق رول فرضیۀ چهارم(.

20 / 11 فصلنامه اندازه گیری تربیتی دوره ششم شماره 11 بهار 1311 R 2 1/09 1/19 1/10 1/19 1/10 1/10 1/19 1/12 P<0.01 مسیر جدول 3. ضرایب تاثیر مستقیم متغیرهای مستقل و واسطهای بر درک مطلب ن.پ--< درک مطلب ن.پ--< نگرش دانش آموز ن.پ--< خودپندارم ن.م--< درک مطلب ن.م--< نگرش دانش آموز ن.م--< خودپندارم ن.دانش آموز--< درک مطلب خودپندارم--< درک مطلب ضریب یر استاندارد ضریب استاندارد آمارم t 9/92 6/66 9/19 2/03 4/07 4/07 7/30 00/37 1/04 1/94 1/07 1/02 1/22 1/29 1/90 1/49 1/21 1/99 1/26 1/06 1/24 1/94 1/40 1/97 جدول 4. ضرایب تاثیر غیر مستقیم نگرش پدر و مادر از طریق متغیرهای واسطهای بر درک مطلب متغیر مستقل نگرش پدر نگرش مادر ضریب یر استاندارد ضریب استاندارد R 2 1/07 1/02 P<0.01 آمارم t 2/69 2/29 1/07 1/06 1/24 1/22 همچنین نگرش پدر با واسرطۀ دو متغیرر نگررش و خودپنردارم دانرش آمروز 07 درصرد )0.17 = 2 ) R از واریانس درک مطلب دانش آموز و نگررش مرادر برا واسرطۀ دو متغیرر نگررش و خودپنردارم دانرش آمروز 02 درصرد ( 0.12 = 2 ) R از واریرانس درک مطلرب دانش آموز را ت یین می کند. بحث و نتیجه گیری یاد گی ر خوا ن ر د ن از فعالی رت ه را و اه ر دا ف مه رم ی راد گی ر اس رت ک ره در ا ول رین س را ل ور ود کودک به مدرسه آ از می شود )پستچر 2113(. همرام با سایر فرایندها رشرد ادراک خواندن کودکان در محیطی نی از عوامل مستقیم و یرمستقیم که بر ایرن فراینرد موثرنرد رشد می کند. ادراک خواندن موثر مربوط به عوامل فرد )مانند مهارتها زبانی شناختی و توانایی ادراک روانشناختی( و نیز عوامل زمینه ا ( ماننرد تراثیراا محیطری کره هرم شرامل محیط سواد خانه و هم محیط سواد مدرسه می شود( می گردد )الکساندر و جترون 2111

21 نقش نگرش والدین به خواندن در پیش بینی نگرش خواندن... / 13 اسنو 2119(. لذا تمرکز آموزشی برا کمک به کودکان و افرراد جروان جهرت یرادگیر خواندن ت شی در اکتر کشورهاست. مطالعه فاضر با هدف بررسی نقش نگرش به خواندن والدین در پیش بینری نگررش بره خواندن خودپندارم و ادراک خواندن دانش آموزان پایرۀ چهرارم و پرنجم ابتردایی ترافری شد. نتایج فاصل از ماتریس هم ستگی نشان دهنردۀ رابطرۀ مت رت میران نگررش والردین بره خواندن نگرش خودپنردارم و ادراک مطلرب دانرش آمروزان مری باشرد. نترایج فاصرل از تحلیل مسیر مدل مفروض نیز نشان داد که مدل مورد مطالعه برازش مناس ی با دادم ها دارد. نتایج تحلیل مدل نشان داد که نگرش والردین بره خوانردن )1/02 مرادر 1/04 پردر( در پیشرفت خواندن و درک مطلب دانش آموزان اثر مت تی دارد. همچنرین نگررش والردین بره خواندن بر نگرش ( 1/22 مادر 1/94 پدر( و خودپندارم دانش آموزان ( 1/29 مرادر 1/07 پدر( اثر مت ت دارد. نتایج این مطالعه با نتایج مطالعاا بیکر و اسچر 2112 )2112( ویگرل و همکرراران )2112( برررگس )211( نتررین ورهررافمن و دراپ )2110( چیررو و همکرراران )2112( اسررررپیگل )0334( کرررروبیس )0334( راو و راو )0334( چیرررراچو )2112( ماتانگوین و اورا )2116( هانسن راسن و گوستافسون )2114( هانسن )0363( و اسوالندر و تا )2116( همسو می باشد. محیط خانه ( از جمله دسترسی به مناب خواندن مواجهه برا الگوهرا رفترار خوانردن شرکت در فعالیت ها اولیه خواندن و نگرش مت ت والدین به خواندن و ارزش براالیی کره به سواد خواندن و نوشتن می دهند( پایه و اساسی برا سواد خواندن و نوشرتن اولیره فرراهم می کند و نقش مهمی در رشد نگرش مت رت کودکران خودپنردارم و مهارتهرا خوانردن دارد. والدین می توانند از تریق فعالیت ها سواد خوانردن در خانره نگررش هرا و عوامرل انگیزشی ع یق اعتقاداا و ارزش ها م نایی بررا نگررش و ادراکراا کودکران در سرال ها بعد زندگی شان فراهم کنند. نتایج بررسی نقش نگرش خواندن دانش آموز در عملکردش در درک مطلب نشان داد که نگرش خواندن با ضریب اثر 1/90 تاثیر مت تی در درک مطلب دارد. که این نتیجه هم برا نتررایج تحقیقرراا اسرروالندر و تررا ( 2116( پایاناسررتازیو )2116( سرراالباس )2110( و

22 / 12 فصلنامه اندازه گیری تربیتی دوره ششم شماره 11 بهار 1311 چیاچو )2112( همسو می باشد. نگرش مدا هاست که بره عنروان یرک سراختار روانری مهم در نظ ر گ رفته ش دم است ک ره نق ش ری واس رطه ا در ا نگی ر زم و توج ره ب ر را خوا ن ر د ن دارد. توسعه نگرش نس ت به خواندن در کودکان وابسته به درگیر زندگی است. اشتیاق ع قه و قضاوا ها مستمر با خوانردن در سراسرر خوانندم نس ت بره خوانردن برر ادراک خوانردن تاثیر می گذارد. بطورکلی عنوان شدم است که نگرش مت ت بره خوانردن منجرر بره تجرار مت ت خواندن شدم و این نیز به نوبه خود منجر به پیشرفت تحصیلی باالتر می گردد. در بررسی ارت اط بین خودپندارم دانش آموز با عملکرد او در درک مطلب نترایج نشران داد که خودپندارم خواندن با ضریب اثر 1/49 تاثیر مت تی بر درک مطلب دارد. این نتیجه برا مطالعاا قایس و بوزیندین )2119( تسه و همکراران )2119( اسروالندر و ترا )2116( و فولکسون و اسوالندر )2117( همسو است. همچنین بررسی نقش نگرش والدین به خوانردن با واسطۀ دو متغیر نگرش و خودپندارم دانرش آمروز بره خوانردن در عملکررد درک مطلرب دانش آموز نیز فاکی از اثر مت ت نگرش والدین با تعدیل متغیرها واسطه ا در پیشررفت خواندن و درک مطلب دانش آموزان می باشد. که این نتیجه هم با نتیجۀ مطالعۀ ماترانگوین و اروا ( ها ا 2116( همسو می باشد. جن ه ها عاتفی برانگیزم خوانندم برا خواندن در تکالیف خواندن اثر می گذارند. خوانندگان برا خودپنردارم مت رت بره خوانردن و ت شرش از تجربره خواندنشان لذا می برند در مقابل خوانندگان با نگرش منفری و خودپنردارم ضرعیف از خواندن اجتنا خواندن مطالب را برا مطل ی را برا ماهر ت دیل می کند. می کنند. دانش آموزانی که خودپندارم مت تی نس ت به خوانردن دارنرد سرگرمی و لذا جرویی دوسرت دارنرد. زمرانی کره دانرش آمروز خود می خواند تجربه ارزشمند را کسب می کند و او را بره خواننردم همانطور که لیپسرون )2117( ایهرار کررد " اگرچره ا لرب مربیران درمرورد جن ره هرا مختلف سواد خواندن و نوشتن با هم اخت ف نظر دارند به نظر می رسرد در ایرن خصروص که هدف اولیه خواندن ادراک متن و فهمیدن آنچه خواندم می شود هست توافق جهرانی وجود دارد ". لذا ویژگی ها خاص محیط خانوادگی می تواند جو را بره وجرود آورد که کودکا ن را به کا وش و به دس رت آ ورد ن تج ر ب ره در ز مین رۀ ز ب را ن و اش رکا ل مخت ل ر ف م رتن

23 نقش نگرش والدین به خواندن در پیش بینی نگرش خواندن... / 12 تشویق کند. والدین و افراد دیگر خانوادم باورها و عقاید خود را دربارۀ خواندن منتقل مری کنند و به این ترتیب شیوم ا را ایجاد می کنند کره کودکران در معررض مرتن و نجربرۀ آن قرار گیرند. در سراسر دورۀ رشد کودک مشرارکت والردین یرا سرپرسرت او در فراگیرر سواد خواندن بسیار مهم است. نگرش والدین نس ت به مطالعه آنها را تر یب می کند ترا در تعامل با فرزندان فعالیت ها بیشتر برا ارتقا مهارا خواندن و فرراهم آور وسرایل الزم در جهت تسهیل فرایند خواندن انجام دهند. کودک برا انجرام ایرن فعالیرت هرا هنگرام ورود به مدرسه و با شروع فرایند آموزش درمی یابد دربارۀ آنچه معلرم تردریس مری کنرد توانا است. نتایج مطالعه فاضر گویا اهمیت نگرش مت رت والردین بره خوانردن در ایجراد نگررش مت ت کودکان به خواندن افزایش تعام ا خوانردن داشرتن خودپنردارم براال بعنروان یرک خوانندم و بالط و ارزش باالیی که برا پیشرفت خواندن و درک مطلب می باشد. نگرش مت ت والدین به خواندن سواد خواندن و نوشتن قائل هستند از جمله عرواملی اسرت کره بره تجربۀ موفق در مدرسه کمک می کند و منجر به راه ردها موثر خواندن افزایش تفکرر و تعمق درمورد خواندن آگاهی درمورد خرود و جهران اترراف براالبردن یرفیرت دانرش و آگاهی فرد شکل دهی به عقاید و باورها و همچنین شکل گیرر هویرت و شخصریت مری گردد. عواملی که بررسی و مطالعۀ متون بر اهمیت و نقش آنها در پ شرفت خوانردن صرحه گذاشته اند و یافته ها این تحقیق نیز از نقش متغیرهرا روانشرناختی و محریط خرانوادم در پیشرفت درک مطلب دانش آموزان در سالها منابع اولیۀ تحصیل فمایت کرد. Alderson, J. C. (1984). Reading in a foreign language: A reading problem or a language problem? Alderson, J. C. & Urquhart, A. H. (Eds.). Reading in a foreign language. New York: Longman. Alexander, P. A., & Jetton, T. L. (2000). Learning from text: A multidimensional and developmental perspective. In M. L. Kamil, P. B. Mosenthal, P. D. Pearson, & R. Barr (Eds.), Handbook of reading research (Vol. 3, pp ). Mahwah, NJ: Erlbaum.

24 / 12 فصلنامه اندازه گیری تربیتی دوره ششم شماره 11 بهار 1311 Baker, L., & Scher, D. (2002). Beginning reader s motivation in relation to parental beliefs and home reading experiences. Reading Psychology, 23, Black, A. L. (2006). Attitudes to reading: An investigation across the primary years.the Thesis of the Degree of Master of Educational Research. Australian Catholic University. Bintz, W. P. (1993). Resistant readers in secondary education: Some insights and implications. Journal of Reading, 36, 604 Burgess, S. R. (2002). The influence of speech perception, oral language ability, home literacy environment, and pre-reading knowledge on the growth of phonological sensitivity: A one-year longitudinal investigation. Reading and Writing: An Interdisciplinary Journal, 15, Burns, P., Roe, B., & Ross, E. (1999). Teaching reading in today s elementary school. Boston: Houghton Mifflin Cain, K., Oakhill, J., & Bryant, P. (2004). Children s reading comprehension ability: Concurrent prediction by working memory, verbal ability, and component skills. Journal of Educational Psychology, 96, Castles, A., & Coltheart, M. (1993). Varieties of developmental dyslexia. Cognition, 47, Chall, J. S. (1983). Stages of reading development. New York: McGraw- Hill. Chapman, J. W., & Tunmer, W. E. (2003). Reading difficulties, readingrelated self-perceptions, and strategies for overcoming negative selfbeliefs. Reading and Writing Quarterly, 19, T. Katzir et al. Chia-Chui, C. (2005). Relations between parental factors and childrens eading behaviors and attitude: result from PIRLS 2005 field test in Taiwan. The School IEA International Research conference: Washington University, Chiu, C.H.& Ko, H.W. (2005). Relations between Parental Factors and Childrens Reading Behaviors and Attitudes: Results from PIRLS 2005 Field Test in Taiwan, Retrieved on September 10, 2010 from Cunningham, A. E., Perry, K. E., & Stanovich, K. E. (2001). Converging evidence for the concept of orthographic processing. Reading and Writing: An Interdisciplinary Journal, 14, Cunningham, D.D. (2008). Literacy Environment Quality in Preschool and childrens Attitudes Toward Reading and Writing. Literacy Teaching and Learning, 12(2), Downing, J. (1982). Reading skill or skills? The Reading Teacher, 35, Duncan, G.J., Claessens, A., Huston, A.C., Pagani, L.S., Engel, M., Sexton, H., Dowsett, C.J., Magnuson, K., lebanov, P., Feinstein, L. Brooks-

25 نقش نگرش والدین به خواندن در پیش بینی نگرش خواندن... / 11 Gunn, J., Duckworth, K., & Japel, C. (2007). 10 School readiness and later achievement. Developmental Psychology, 43(6), Dweck, C. (1999). Self-theories: Their role in motivation, personality, and development. Philadelphia,PA: Psychology Press. Eccles, J. S., & Wigfield, A. (2002). Motivational beliefs, values and goals. Annual Review of Psychology, 53, Epcacan, C. & Epcacan, C (2010). Socio-economic and culture factors effecting Self efficacy on Reading comprehension. Procedia Social and Behavioral Sciences2.pp Available online at Fletcher, J. M., Foorman, B. R., Boudousquie, A., Barnes, M. A., Schatschneider, C., & Francis, D. J. (2002). Assessment of reading and learning disabilities. A research based intervention-orientated approach. Journal of School Psychology, 40, Folkesson, A. & Swalander, L. (2007). Self-regulated learning through writing on computers: Consequences for reading comprehension. Available at: GHAITH, M., BOUZEINEDDINE, R. (2003). Relashionship Between Reading Attitude, Achivement, And Learners Perceptions of Their Jogsaw II Cooperative Learning Experience. Taylor & Francis. American University of Beirut, Beirut, Lebanon. Grabe, W. & Stoller, F. L. (2002). Teaching and researching reading. London: Pearson Education. Guthrie, J. T., & Wigfield, A. (1999). How motivation fits into a science of reading. Scientific Studies of Reading, 3, Hansen, H. S. (1969). The impact of the home literacy environment on reading attitude. Elementary English, 46(1), Hansen, K. Y., Rosen, M. & Gostafsson, J.E (2004). Effects of socioeconomic status on reading achievement at collective and levels in Sweden in 1991 and Paper presented at the 1 st IEA International Research Confrence Nicosia, Cyprus. Howie, S.Veter, E.Stedan, S.V (2006). The effect of multiligual policies on performance and progression in reading literacy in south African schools. The Secend IEA International Research Conference: Washington University. Jacobs, J., Lanza, S., Osgood, D., Eccles, J., & Wigfield, A. (2002). Changes in children s selfcompetence and values: Gender and domain differences across grades one through twelve. Child Development, 73, Johnston T. J., & Kirby, J. R. (2006) The contribution of naming speed to the simple view of reading. Journal of Reading and Writing, 19,

26 / 33 فصلنامه اندازه گیری تربیتی دوره ششم شماره 11 بهار 1311 Joshi, R. M., & Aaron, P. G. (2001). The component model of reading: Simple view of reading made a little more complex. Reading Psychology, 21, Katzir, T., Kim, Y.-K., Wolf, M., O Brien, B., Kennedy, B., Lovett, M., & Morris, R. (2006). Reading fluency: The whole is more than the parts. Annals of Dyslexia, 56, Koutsaulis, M.K, & Campbell, J.R. (2001). Family processes effect students motivation, and math achievement in cypriot high school. Structural epuation modeling. Vol8, pp Kubis, M. (1994). The relationship between home literary environments and attitudes toward reading in ninth-graders. (ERIC Document Reproduction Service No. ED385822). Lazarus,B.D. & Callahan, T (2000). Attitudes toward reading expressed by elementary school students diagnosed with learning disabilities. Reading Psychology. Vol21, pp Lepola, J., Salonen, P., & Vauras, M. (2000). The development of motivational orientations as a function of divergent reading careers from pre-school to the second grade. Learning and Instruction, 10, Lipson, M.Y. (2007). Teaching reading beyond the primary grades: A blueprint for helping intermediate students develop the skills they need to comprehend the texts they read New York: Scholastic, Inc. Marsh, H. W. (2006). Self-concept theory, measurement and research into practice: The role of self-concept in educational psychology. British Psychology Society. Metsala, J. (Ed.). (1996). Early literacy at home: Children s experiences and parents perspectives. The Reading Teacher, 50, Mullis, I. V. S., Martin, M. O., Gonzalez, E. J. & Kennedy, A. M. (2003). PIRLS 2001 International Report: IEA's Study of Reading Literacy Achievement in Primary School in 35 countries. Chestnut Hill, MA: Boston College. Mullis, I. V. S., Kennedy, A., Martin, M. O. & Sainsbury, M. (2006). Assessment Framework and Specifications (2nd Ed).Boston College: International association for the evaluation achievement. Mullis, I.V.S., Martin, M.O., Kennedy, A.M., Trong, K.L., & Sainsbury, M. (2009). PIRLS 2011 Assessment Framework. Chestnut Hill, MA: Boston College. Nation, K., & Snowling, M. J. (2004). Beyond phonological skills: Broader language skills contribute to the development of reading. Journal of Research in Reading, 27, Nettn,A., Verhoeven,L., Droop,M (2008). Predictor of reading literacy in the Netherland. Paper Peresented at the 3st IEA Iterational Research Confernce: Chiese, Taipei University.

27 نقش نگرش والدین به خواندن در پیش بینی نگرش خواندن... / 31 N Nambi, K. A. (2005). Guide to teaching reading at the primary school level. Paris: UNESCO. Park, H (2006). Home Environments and Childrens Reading Performance: A comparative Study of 25 Countries. The Second IEA International Research Cnference: Washington University. Papanastasiou, C. (2006). Factors that distinguish the most from the least effective schools in reading: A residual approach. Paper Presented at the Second IEA International Research Conference: Washington University. PP Petscher,Y (2009).A meta-analysis of relationship between student attitudes toward reading and achievement in reading. Journal of Research in Reading. Vol3,Issue.2,pp.1-9. RAND Reading Study Group. (2002). Reading for understanding: Toward an R&D program in reading comprehension. Washington, DC: RAND Education. Rider, N. & Colmer, S. (2006). Reading Achievement and Reading Selfconcept in years3 Children. Facty of Education and Social WorkA35. The University of Sydney NSW2006 Astralia Rowe, K. J. (1991). The influence of reading activity at home on students attitudes towards reading, classroom attentiveness and reading achievement: An application of structural equation modeling. British Journal of Educational Psychology, 61(1), Rowe, K. J., & Rowe, K. S. (1992). The relationship between inattentiveness in the classroom and reading achievement. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 31(2), Ruddell, R. B., & Unrau, N. J. (Eds.). (2004). Theoretical Models and Processes of Reading (5th ed.). Newark, DE: International Reading Association. Saadatmand, Zohreh.,Liaghatdar, MohammadJavad.,& Sadeghian,Zahra (2012). Preschool Currilculum Assessment under the Supervision of Education Organization from the Viewpoints of Principals and Education of Isfahan. Journal of Research in Curriculum Planning. Vol9, No8, pp (Persian). Salabas, M. E. (2008). Relationship between 8th grade secondary school students reading attitudes and reading comprehension skills. Journal of the Faculty of Education Vol. 9, Issue. 16 (Fall 2008), Skinner, E. A., Zimmer-Gembeck, M. J., & Connell, J. P. (1998). Individual differences and the development of perceived control. Monographs of the Society for Research in Child Development, 63, Snow, C. E. (2003). Assessment of reading comprehension: Researchers and practitioners helping themselves and each other. In A. P. Sweet & C. E. Snow (Eds.), Rethinking reading comprehension (pp ). New York: Guilford Press.

28 / 32 فصلنامه اندازه گیری تربیتی دوره ششم شماره 11 بهار 1311 Spiegel, D. A (1994). A portrait of parents of successful readers. (ERIC Document Reproduction Service No. ED353548). Stanovich, K., & Siegel, L. A. (1994). Phenotypic performance profile of children with Reading disabilities: A regression-based test of the phonological-core variable-difference model. Journal of Educational Psychology, 86, Swalander, L. & Taube, K. (2006). Influences of family based prerequisites, reading attitude and self-regulation on reading ability. Available on Site: Swalander,L.& Taube,K.(2007). Influences of family based preprequisites,reading attitude, and self-regulation on reading ability. Contemporary Educational Psychology 32.pp Available online at Tse, K. S., Raymond Y. J. L., Joseph W. I. L., Yiu, M. c. and Elizabeth K. Y. L. (2005). Attitudes and attainment: A comparison of Hong Kong, Singaporean and English students reading. University of Hong Kong, Research in Education. No76, PP Ünal, E. (2010). An analysis of the reading attitudes of elementary school fourth and fifth grade students. The New Educational Review, 22(3-4), Weigel, D. J., Martin, S. S. & Bennett, K. K. (2006). Contribytions of the home literacy environment to preschool-aged childrens emerging literacy and language skills, Early child Development and Care, 176(3), Weigel, D., Martin, S., & Bennet, K. (2005). Ecological influences of the child-care center on preschoolage children s literacy development. Reading Research Quarterly, 40, Wang, X. (2000). Children s attitudes toward reading and their literacy development. Journal of Instructional Psychology, 27, Walberg, H. J., & Tsai, S. (1983). Reading achievement and attitude productivity among 17-year olds. Journal of Reading Behavior, 15, Yahaya, A.B. (2005). Self-concept in Educational Psychology. Faculty of Education. University Technology Malaysia.