ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (ΤΕΙ) ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (ΤΕΙ) ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ Η ελληνική αγορά καθαριστικών υλικών και τα αποτελέσματα των εξαγωγικών δραστηριοτήτων στην ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ του ΧΡΙΣΤΟΥ Ι. ΤΖΕΖΑΝΑ Επιβλέπων : Δρ. Ευάγγελος Σίσκος Καθηγητής Καστοριά Μάρτιος 2009

2

3 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (ΤΕΙ) ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ Η ελληνική αγορά καθαριστικών υλικών και τα αποτελέσματα των εξαγωγικών δραστηριοτήτων στην ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ του ΧΡΙΣΤΟΥ Ι. ΤΖΕΖΑΝΑ Επιβλέπων : Δρ. Ευάγγελος Σίσκος Καθηγητής Εγκρίθηκε από την τριμελή εξεταστική επιτροπή την 31 η Μήνα Έτος Ον/μο Μέλος Ε.Π Ον/μο Μέλος Ε.Π Ον/μο Μέλος Ε.Π Ιδίοτητα Μέλους Ε.Π Ιδίοτητα Μέλους Ε.Π Ιδίοτητα Μέλους Ε.Π Καστοριά Μάρτιος 2009

4 Copyright 2009 Χρίστου Ι. Τζεζάνα Απαγορεύεται η αντιγραφή, αποθήκευση και διανομή της παρούσας εργασίας, εξ ολοκλήρου ή τμήματος αυτής, για εμπορικό σκοπό. Επιτρέπεται η ανατύπωση, αποθήκευση και διανομή για σκοπό μη κερδοσκοπικό, εκπαιδευτικής ή ερευνητικής φύσης, υπό την προϋπόθεση να αναφέρεται η πηγή προέλευσης και να διατηρείται το παρόν μήνυμα Οι απόψεις και τα συμπεράσματα που περιέχονται σε αυτό το έγγραφο εκφράζουν αποκλειστικά τον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν τις επίσημες θέσεις του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας

5 1 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η πτυχιακή εργασία η οποία παρουσιάζεται αναλύει τον κλάδο των καθαριστικών υλικών στην Ελλάδα και την συμβολή που έχουν οι εταιρείες που τα εμπορεύονται στην ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά. Εν συνεχεία παρουσιάζεται το προφίλ της εταιρείας AΦΟΙ ΤΖΕΖΑΝΑ Ε.Π.Ε COVER που όπως θα διαπιστώσουμε αποτελεί την εκ των κορυφαίων εταιρεία του κλάδου των γυαλιστικών υποδημάτων. Στο κυρίως κείμενο της πτυχιακής γίνεται πληρέστατη ανάλυση του ανταγωνισμού που υφίστανται ο κλάδος των απορρυπαντικών καθώς επίσης γίνεται αξιολόγηση της ελκυστικότητάς του μέσω χρήσιμων εργαλείων του σύγχρονου marketing. Στην συνέχεια γίνεται αναφορά και ανάλυση για το επίκαιρο φαινόμενο της καταναλωτικής αγοράς, τα λεγόμενα «Private Label», και πως αυτά συμβάλουν στην αγορά των Super Markets και τέλος παρουσιάζονται τα μερίδια αγοράς των εταιρειών του κλάδου. Στις επόμενες ενότητες γίνεται αναφορά και ανάλυση για την εταιρεία COVER για την θέση που κατέχει στον κλάδο των γυαλιστικών υποδημάτων και κλείνοντας την εργασία μας παρουσιάζομαι την φιλοσοφία της εταιρείας γύρω από το σύγχρονο Customer Service και κανόνες τους οποίους υιοθετεί και παρουσιάζει στους πελάτες της. Συμπερασματικά, εξάγεται το αποτέλεσμα ότι ο κλάδος των απορρυπαντικών είναι πολύ ισχυρός γιατί συμμετέχουν εταιρείες με μεγάλη προϊστορία και επίσης το Private Label είναι μια μέθοδος που όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης της πτυχιακής έχει αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά. ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙ ΙΑ Απορρυπαντικά,σαπούνια, Private Label, Super Markets,μερίδια αγοράς, γυαλιστικά υποδημάτων, COVER, Customer Service.

6 2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Περίληψη..1 Περιεχόμενα.2 Εισαγωγή.3 Κεφάλαιο 1 Η ανάλυση του κλάδου των απορρυπαντικών 1.1 Ανάλυση του ανταγωνισμού του κλάδου των απορρυπαντικών Τιμές προσφορές Εισαγωγή νέων προϊόντων Ανάλυση της ελκυστικότητας του κλάδου των απορρυπαντικών Η μέθοδος του Private Label(Ιδιωτική ετικέτα) H εφαρμογή της μεθόδου στον κλάδο των απορρυπαντικών σε αλυσίδες SUPER MARKET Θεσμικό-Νομοθετικό πλαίσιο για τον κλάδο των απορρυπαντικών Μερίδια αγοράς εταιρειών του κλάδου των απορρυπαντικών..20 Κεφάλαιο 2 Παρουσίαση της εταιρείας COVER και του κλάδου παραγωγής γυαλιστικών υποδημάτων 2.1 Προφίλ και δραστηριότητες της COVER Στόχος- Όραμα- Αποστολή της COVER Παρουσίαση προϊόντων-κωδικολογίου Ανάλυση δυνάμεων, Αδυναμιών, Ευκαιριών, Απειλών(SWOT Analysis) στα γυαλιστικά υποδημάτων τόσο της εταιρείας COVER όσο και του κλάδου γενικότερα Οι κυριότερες επιχειρήσεις του κλάδου των γυαλιστικών υποδημάτων ανταγωνιστές 31 Κεφάλαιο 3 Παρουσίαση της φιλοσοφίας της COVER για το τμήμα εξυπηρέτηση πελατών της με σκοπό την καλυτέρευση της εικόνας της στην ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά 3.1Τρείς(3)αλήθειες σχετικά με την φροντίδα των πελατών Έξι (6) Στοιχεία Κλειδιά στη Εξυπηρέτηση του Πελάτη Τα έξι (6) βήματα για την επίλυση των παραπόνων...40 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ.43 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

7 3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ελληνική αγορά καθαριστικών υλικών όπως θα διαπιστώσουμε στο κυρίως κείμενο της εργασίας εμφανίζει έντονο ανταγωνισμό διότι υπάρχουν πολλές εταιρείες στον κλάδο οι οποίες διαθέτουν ισχυρό brand name με προϊόντα τα οποία έχουν περίοπτη θέση στις ευρωπαϊκές και διεθνείς αγορές. Επίσης πρέπει να αναφερθεί ότι στην υποκατηγορία των καθαριστικών υλικών, στην οποία ανήκουν τα γυαλιστικά υποδημάτων σημαντική παρουσία παρουσιάζει η εταιρεία COVER η οποία έχει πλούσια δραστηριότητα στον κλάδο αλλά και γενικότερα στο εμπόριο. Η εργασία αυτή θα παρουσιάσει τον κλάδο των απορρυπαντικών, το κατά πόσο είναι ελκυστικός και την θέση των προϊόντων στα ελληνικά Super Markets καθώς επίσης θα γίνει παρουσίαση της εταιρείας COVER αλλά και του κλάδου των γυαλιστικών υποδημάτων. Στο πρώτο κεφάλαιο αναλύεται ο ανταγωνισμός του κλάδου των απορρυπαντικών και από ποιες επιμέρους παραμέτρους αποτελείται, γίνεται αξιολόγηση της ελκυστικότητάς τους και εν συνεχεία γίνεται μια πλήρης αναφορά για την έννοια του Private Label και τι αντίκτυπο έχει στα Super Markets. Κλείνοντας, την πρώτη ενότητα αναφέρουμε κάποια νομικά στοιχεία τα οποία διέπουν τον κλάδο που εξετάζουμε και τέλος παρατίθεται πίνακας ο οποίος αναφέρει τα μερίδια αγοράς των εταιρειών (του κλάδου). Το δεύτερο κεφάλαιο είναι σχεδόν αποκλειστικά αφιερωμένο για την παρουσίαση του προφίλ της εταιρείας COVER όπου γίνεται εκτενής αναφορά για τις δραστηριότητες της, για το όραμα που διακατέχει τα άτομα της ιδιοκτησίας της καθώς επίσης παρουσιάζεται και το κωδικολόγιο με τα προϊόντα της. Εν συνεχεία με την βοήθεια της SWOT Analysis, το οποίο είναι σύγχρονο εργαλείο του marketing, καθίστανται διακριτά τα δυνατά και αδύνατα στοιχεία της εταιρείας. Κλείνοντας το κομμάτι της πτυχιακής μας εργασίας, παρουσιάζουμε την φιλοσοφία της εταιρείας COVER γύρω από το σύγχρονο Customer Service και κανόνες τους οποίους έχουν υιοθετήσει όλες οι βαθμίδες διοίκησης της εταιρείας έτσι ώστε να δείχνουν ένα φιλικό πρόσωπο στους πελάτες της.

8 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Η ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΚΛΑ ΟΥ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΩΝ 1.1 ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΚΛΑ ΟΥ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΩΝ Η αγορά των απορρυπαντικών και καθαριστικών προϊόντων έχει καταστεί ιδιαίτερα ανταγωνιστική τα τελευταία χρόνια. Ο έντονος ανταγωνισμός που παρατηρείται στον κλάδο διαμορφώνεται κάτω από την επίδραση δύο παραγόντων. Ο πρώτος είναι η όξυνση του εσωτερικού ανταγωνισμού καθώς ο κορεσμός της αγοράς και ο περιορισμός της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών δεν επιτρέπει σημαντική συνολική διεύρυνση της αγοράς και οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αποσπάσουν επιπλέον μερίδια αγοράς από τους ανταγωνιστές τους. Ο δεύτερος παράγοντας που εντείνει τον ανταγωνισμό στον κλάδο είναι η αυξανόμενη διαπραγματευτική δύναμη των πελατών του κλάδου. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημάνουμε την ενίσχυση της θέσης των super market τα τελευταία χρόνια τα οποία αποκτούν μεγάλη διαπραγματευτική δύναμη προς τη βιομηχανία και το εμπόριο και ασκούν ισχυρές πιέσεις για την θέση στο ράφι και για μειωμένες τιμές με αποτέλεσμα βιομηχανία και εμπόριο να αντιμετωπίζουν μειωμένη ελαστικότητα κινήσεων. Βέβαια το φαινόμενο αυτό είναι προς όφελος του καταναλωτή που απολαμβάνει μειωμένες τιμές. Η αυξανόμενη αυτή δύναμη του λιανεμπορίου φαίνετε πως θα παίξει σημαντικό ρόλο στα επόμενα χρόνια επηρεάζοντας φυσικά όλα τα καταναλωτικά προϊόντα. Είναι χαρακτηριστικό ότι 10 μεγάλες αλυσίδες Super Market διακινούν σήμερα περίπου το 60% του συνόλου των απορρυπαντικών και καθαριστικών προϊόντων. Τα τελευταία χρόνια τα προϊόντα με μάρκες λιανεμπορίου ή αλλιώς προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας εμφανιστήκαν και στην αγορά απορρυπαντικών και καθαριστικών προϊόντων. Τα προϊόντα αυτά βασίζονται στην εξοικονόμηση του κόστους διακίνησης αφού οι χώροι πώλησης και προβολής τους διατίθενται δωρεάν από τα Super Markets. Βέβαια δεν είναι τόσο εύκολο οι λιανέμποροι να κυκλοφορήσουν μάρκες λιανεμπορίου στα απορρυπαντικά λόγω της ιδιαίτερης σύνθεσης τους αλλά και του μικρού αριθμού μονάδων παραγωγής που υπάρχουν στην χώρα. Στα καθαριστικά είναι πιο εύκολο να παραχθούν μάρκες

9 5 λιανεμπορίου. Ωστόσο ο έντονος ανταγωνισμός ώθησε μερικές και μεσαίες επιχειρήσεις του κλάδου να συνεργαστούν με τους λιανέμπορους οι οποίοι επιθυμούν μεγαλύτερα ποσοστά κέρδους και να παράγουν μάρκες λιανεμπορίου προωθώντας ταυτόχρονα και δικά τους επώνυμα προϊόντα τα οποία διατίθενται σε χαμηλή τιμή. (IOBE:2000) Τιμές προσφορές Η σημαντικότερη μορφή ανταγωνισμού στην αγορά απορρυπαντικών και καθαριστικών προϊόντων τα τελευταία χρόνια είναι ο πόλεμος των τιμών που εκφράζετε με συνεχείς προσφορές στον καταναλωτή, με ειδικές συσκευασίες, με δώρα κ.τ.λ. Η παρακολούθηση των προϊόντων μέσα στα super market και στο ράφι γίνετε συνήθως από τις ίδιες εταιρίες οι οποίες έχουν οργανωμένα τμήματα μάρκετινγκ και merchandising. Ωστόσο αυτή η πληθώρα προσφορών έχει σαν αποτέλεσμα να αυξάνει τη δοκιμή μαρκών ανά νοικοκυριό και να μειώνει την πίστη των καταναλωτών καθώς οι καταναλωτές αγοράζουν μόνο όταν υπάρχουν προσφορές και επιλέγουν τη συμφέρουσα. Επιπλέον ο καταναλωτής μπερδεύετε μπροστά στο ράφι από την πληθώρα των συσκευασιών συν τις προσφορές και τα δώρα με αποτέλεσμα να συγχέει τη σχέση τιμή βάρους. Σύμφωνα με εκπροσώπους των επιχειρήσεων του κλάδου το κόστος των προσφορών ειδικών συσκευασιών και δώρων κυμαίνετε από 6%-10% ανάλογα με των όγκο των επιχειρήσεων το κόστος αυτών προστίθεται στο κόστος παραγωγής και ανεβάζει τη τιμή των προϊόντων σε ετήσια. Το τελευταίο χρόνο η εταιρία Porter& Gamble αποφάσισε να σταματήσει την πολιτική των συνεχών προσφορών υπέρ μιας πολιτικής σταθερής χαμηλότερης τιμής με στόχο να αύξηση την πίστη των καταναλωτών προς τα προϊόντα της. Οι άλλες εταιρίες του κλάδου συνεχίζουν την πολιτική των προσφορών θεωρώντας ότι οι προσφορές ενισχύουν την εικόνα του προϊόντος σύμφωνα με τους εκπροσώπους των επιχειρήσεων ο καταναλωτής επιλέγει το απορρυπαντικό προϊόν αρχικά με βάση την ποιότητα. Στη συνέχεια επιλέγει ανάμεσα στα επώνυμα προϊόντα ανάλογα με τις προσφορές που αυτά παρέχουν. Έτσι η στρατηγική επιδίωξη των επιχειρήσεων του κλάδου συνιστάται κατά πρώτο λόγο στην παροχή υψηλής ποιότητας προϊόντος ανεξαρτήτως τιμής και

10 6 στην επίτευξη υψηλού βαθμού αναγνώρισης της επωνυμίας των προϊόντων από τον καταναλωτή. Ο στόχος της επίτευξης μιας ισχυρής θέσης στον καθορισμό των τιμών, αν και σημαντικός, έρχεται σε δεύτερη μοίρα. (ΙΟΒΕ:2000) Εισαγωγή νέων προϊόντων Ο έντονος ανταγωνισμός στην αγορά των απορρυπαντικών παίρνει ακόμα την μορφή του συνεχούς λανσαρίσματος νέων προϊόντων και τις αυξημένης τμηματοποίησης της αγοράς (market segmentation) που σημαίνει ειδικευμένα προϊόντα για συγκεκριμένα τμήματα των καταναλωτών. Οι εταιρείες πραγματοποιούν συνεχή έρευνα προκειμένου να λανσάρουν στην αγορά νέα προϊόντα τα οποία θα έχουν κάποια χαρακτηριστικά που δεν τα έχουν οι ανταγωνιστές τους. Αυτή η τάση για συνεχή ανανέωση πηγάζει από την επιθυμία των επιχειρήσεων να μη μείνουν έξω από τον ανταγωνισμό αλλά να εναρμονίζονται με τις εξελίξεις της αγοράς, καθώς και από την ανάγκη να κατακτήσουν περισσότερα τμήματα της αγοράς. Από το φαινόμενο αυτό βγαίνει τελικά κερδισμένος ο καταναλωτής γιατί βελτιώνετε η ποιότητα του προϊόντος. Από την άλλη, αυτή η προσπάθεια για νέα προϊόντα οδηγεί συχνά σε ανταγωνισμό μεταξύ προϊόντων της ίδιας εταιρίας, καθώς το καινούργιο παίρνει μερίδιο από τα παραδοσιακά προϊόντα όχι μόνο των ανταγωνιστών αλλά και της ίδιας της επιχείρησης. Η διαφήμιση αποτελεί ένα από τα πιο ισχυρά μέσα προώθησης των πωλήσεων απορρυπαντικών και καθαριστικών προϊόντων. Η εκάστοτε εταιρεία προκειμένου να αυξήσει τον όγκο πωλήσεων αλλά και για να αυξήσει τους πελάτες της καταφεύγει σε διαφήμιση που μπορεί να είναι είτε στο ραδιόφωνο είτε στην τηλεόραση όπως επίσης και στον έντυπο τύπο. (ΙΟΒΕ:2000)

11 7 1.2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΕΛΚΥΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΚΛΑ ΟΥ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΩΝ Η Ανάλυση της ελκυστικότητας του κλάδου των απορρυπαντικών αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα τμήματα του σχεδίου marketing και, συγκεκριμένα, της ανάλυσης της παρούσας κατάστασης που προηγείται της ανάπτυξης του σχεδίου marketing. Σκοπός της ανάλυσης του κλάδου είναι η διεξοδική επεξεργασία και η ανάλυση παραγόντων που περιγράφουν την αγορά και τον κλάδο γενικότερα, καθώς και εξωγενών παραγόντων του περιβάλλοντος marketing της επιχείρησης.(σιώμκος,γ:2004,σ218) Οι παράγοντες που χρησιμοποιούνται για την εκτίμηση του βαθμού ελκυστικότητας μιας βιομηχανίας γενικότερα είναι σύμφωνα με την θεωρία του marketing οι εξής: 1. Το μέγεθος της Αγοράς(Market Size) 2. Ανάπτυξη Αγοράς (Market Growth) 3. Ο Κύκλος Ζωής του Προϊόντος-ΚΖΠ(Product Life Cycle) 4. Η Κυκλικότητα των Πωλήσεων (Cyclicality) 5. Η εποχικότητα των πωλήσεων(seasonality) 6. Κέρδη(Profit) (Σιώμκος,Γ:2004,σ221) Όμως εμείς στην ανάλυση μας θα εξειδικεύσουμε για τον κλάδο των απορρυπαντικών με αποτέλεσμα οι προαναφερόμενοι παράγοντες να συνοψίζονται στους εξής ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Το μέγεθος της αγοράς είναι ένας σημαντικός παράγοντας για τον κλάδο των απορρυπαντικών διότι συνδέεται με την πιθανότητα απόκτησης επιχειρησιακών πόρων από ένα προϊόν για την υποστήριξή του στην αγορά. Οι μεγαλύτερες σε μέγεθος αγορές απορρυπαντικών προσφέρουν στις επιχειρήσεις περισσότερες ευκαιρίες για τμηματοποίηση της αγοράς. Τόσο οι μεγάλες επιχειρήσεις όσο και αυτές που διαπνέονται από έντονη επιχειρηματικότητα είναι συνήθως εκείνες που θεωρούν ελκυστικές τις μεγάλες σε μέγεθος αγορές. Όμως οι μεγάλες αγορές ελκύουν ανταγωνιστές με σημαντικούς πόρους δηλαδή στην αγορά των πλυντηρίου ρούχων κυρίαρχη εταιρεία είναι η PROCTER&CABLE βάζοντας εμπόδια σε μικρότερες

12 8 επιχειρήσεις να εισέλθουν στον χώρο αλυσίδων Super Market χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι έχει μονοπώλιο. Χρήσιμο επίσης είναι να υπολογίζονται και τα μεγέθη των υποαγορών Submarkets μιας αγοράς καθώς και τα μεγέθη αγορών έμμεσου ανταγωνισμού. Έτσι είναι ευκολότερη η συγκέντρωση πληροφοριών για την επίδραση των υποκατάστατων προϊόντων αργότερα (πχ στην αγορά των απορρυπαντικών μπορεί να γίνει ο διαχωρισμός σε οικολογικά απορρυπαντικά, και σε συμβατικά). ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΓΟΡΑΣ Στο στάδιο του Κύκλου Ζωής Προϊόντος στο οποίο βρίσκεται το κάθε προϊόν που απαρτίζουν τον κλάδο των απορρυπαντικών συντελούν σημαντικά στην ανάπτυξη στρατηγικών marketing που εφαρμόζει η εκάστοτε εταιρεία. Ο τωρινός ρυθμός ανάπτυξης της αγοράς και οι προβλέψεις για τον μελλοντικό ρυθμό ανάπτυξης τουλάχιστον για τον χρονικό ορίζοντα περίπου (1) έτους και με δεδομένο την κρίση που επικρατεί όχι μόνο στον κλάδο αλλά και γενικότερα στην παγκόσμια αγορά αναμένουμε να είναι της τάξεως του 20%-25%. Όμως στις περιπτώσεις αγορών που ο ρυθμός ανάπτυξης είναι υψηλός ελκύονται αρκετοί ανταγωνιστές όπως στην περίπτωση αγορών μεγάλου μεγέθους. Επίσης ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης είναι συγχρόνως ένα γενικά επιθυμητό χαρακτηριστικό οποιασδήποτε αγοράς το οποίο συνεπάγεται με την δυνατότητα των επιχειρήσεων να διεκδικούν και υποστηρίζουν μεγάλα περιθώρια κέρδους και να προσπαθούν να διατηρήσουν τα κέρδη αυτά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αντίθετα βιομηχανίες απορρυπαντικών οι οποίες έχουν χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης προσφέρουν λίγες ευκαιρίες και επομένως ελκύουν νέους ανταγωνιστές. Η ΚΥΚΛΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Το φαινόμενο της κυκλικότητας των πωλήσεων περιγράφει την διαχρονική διακύμανση των πωλήσεων σε μια αγορά. Γενικά, αποτελεί κάτι το οποίο δεν θεωρείται από τις επιχειρήσεις θετικό χαρακτηριστικό της αγοράς. Προκειμένου να αντιμετωπίσουν αυτό το προβληματικό χαρακτηριστικό οι επιχειρήσεις που ασχολούνται με τα απορρυπαντικά εξαγοράζουν άλλες και αναπτύσσουν διαφορετικά από τα κλασικά τους προϊόντα, παράλληλα φυσικά με τα υπάρχοντα.

13 9 ΚΕΡ Η Τα κέρδη γενικά στον κλάδο των απορρυπαντικών είναι υψηλά και καθορίζονται κυρίως από την υπάρχουσα τεχνολογία και τους άλλους παράγοντες παραγωγής καθώς και από χαρακτηριστικά του ανταγωνισμού. Αυτό αναφέρεται γιατί σε σχέση με άλλους κλάδους της αγοράς όπως είναι ο κλάδος των φαρμάκων και των μηχανικών εργαλείων όπου τα κέρδη των εταιρειών είναι εμφανώς μικρότερα από αυτών που ασχολούνται με τα απορρυπαντικά. 1.3 Η ΜΕΘΟ ΟΣ ΤΟΥ PRIVATE LABEL(Ι ΙΩΤΙΚΗ ΕΤΙΚΕΤΑ) Μια από τις σπουδαιότερες πιέσεις που αντιμετωπίζουν οι κατασκευαστές επωνύμων προϊόντων, επομένως και οι brand managers που διαχειρίζονται αυτές τις μάρκες, είναι η πίεση από τα ιδιωτικά σήματα. Τα προϊόντα αυτά, εκμεταλλευόμενα τις κακές οικονομικές συνθήκες και την εξ αυτού μεγαλύτερη ευαισθησία των καταναλωτών στο θέμα της τιμής, κατάφεραν να αποκτήσουν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι των συνολικών πωλήσεων ειδών super market. Στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, τα ιδιωτικά σήματα καταλαμβάνουν συνολικά μερίδια αγοράς που κυμαίνονται από 20% έως 28-30% περίπου. Στην Ελλάδα, αρκετές αλυσίδες super market διακινούν προϊόντα με τα δικά τους σήματα (πχ Carrefour-Μαρινόπουλος και ΑΒ Βασιλόπουλος). Συνολικά, κατέχουν, το 3% των συνολικών πωλήσεων με κυρίαρχο τα χαρτικά και καθαριστικά είδη που αποτελούν περίπου το 75% του συνόλου. Τα προϊόντα αυτά, εκτός από το πλεονέκτημα της χαμηλότερης τιμής για τους καταναλωτές(που κυμαίνεται από το 10 έως και το 40%)παρουσιάζουν πλεονεκτήματα και για τις αλυσίδες που τα διακινούν. Έτσι, έχουν μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους, συμβάλουν στην αύξηση της συνολικής κερδοφορίας και βοηθούν στην δημιουργία προσήλωσης στο κατάστημα (store loyalty) Η χαμηλότερη τιμή τους οφείλεται : Στην οικονομία διαμεσολάβησης, καθώς παρακάμπτονται οι ενδιάμεσοι Στην εξοικονόμηση κόστους σχετιζόμενου με τη διαφήμιση, την είσπραξη και τη λογιστική παρακολούθηση Στη μη επιβάρυνσή τους με κόστος κεφαλαίου, καθώς η αλυσίδα δεν δεσμεύει κεφάλαια για την παραγωγή τους, αφού την αναλαμβάνουν άλλοι.

14 10 Από την άλλη πλευρά, οι κατασκευαστές έχουν προσπαθήσει να αντιδράσουν χρησιμοποιώντας διάφορες στρατηγικές. Έτσι εισάγουν στην αγορά fighting brands χαμηλού κόστους, όπως έκανε η Anheuser-Busch. Άλλοτε, παράγουν οι ίδιοι για λογαριασμό των αλυσίδων λιανεμπορίου, θεωρώντας καλύτερο να «κλέψουν» οι ίδιοι πωλήσεις από τον εαυτό τους(κανιβαλισμός), όπως κάνουν οι εταιρείες Heinz, Kraft General Foods και Ralston Purina. Εναλλακτικά, οι κατασκευαστές εστιάζουν την προσοχή τους στην εισαγωγή καινοτόμων προϊόντων, θέλοντας να είναι ένα βήμα μπροστά από τα ιδιωτικά σήματα(private labels), όπως η Unilever. Άλλες πάλι εταιρείες αυξάνουν τη διαφημιστική τους δαπάνη, ενώ πολύ διαδεδομένη πρακτική είναι αυτή της δραστικής περικοπής των τιμών. Οι κατασκευαστές-παραγωγοί χρησιμοποιούν διάφορες στρατηγικές για να προστατέψουν τα μερίδιά τους από τα ιδιωτικά σήματα. Η P&G, για παράδειγμα μείωσε τις τιμές κάποιων προϊόντων της ώστε να ασκήσει πίεση σε ιδιωτικά σήματα και σε άλλους ανταγωνιστές της, ενώ συγχρόνως προστάτευε τις άλλες μάρκες της που είχαν υψηλή τιμή. Η εταιρεία Miller Brewing μείωσε την τιμή της μπύρας Miller High Life, ενώ παράλληλα αναζωογόνησε τις διαφημίσεις Miller Time προκειμένου να «επιτεθεί» στα ιδιωτικά σήματα και τις φθηνότερες ανταγωνιστικές μάρκες μπύρας την Miller High Life Γενικά, τα μέτρα αντίδρασης που πήραν οι παραγωγοί κατά των ιδιωτικών σημάτων δεν ήταν και τόσο ικανοποιητικά όσο οι ίδιοι επιθυμούσαν, αφού δεν κατάφεραν να ανακόψουν την επιτυχημένη πορεία τους. Στα αρχικά χρόνια παρουσίας τους, τα ιδιωτικά σήματα συνηθίζουν να τοποθετούνται στη βάση της χαμηλής τιμής ή της αξίας (value for money). Πρόσφατα, η τοποθέτηση των ιδιωτικών σημάτων στρέφεται στη χρήση επικέντρωσης στην «ποιότητα». Οι Richardson et. Al. (1994) έδειξαν ότι το μερίδιο αγοράς των ιδιωτικών σημάτων εξαρτάται κυρίως από το βαθμό στον οποίο οι λιανέμποροι επικοινωνούν με επιτυχία στο καταναλωτικό κοινό μια εικόνα ποιότητας αντί μιας εικόνας χαμηλής τιμής. Ανάλογα συμπεράσματα υπέρ της τοποθέτησης των ιδιωτικών σημάτων στη βάση της ποιότητας προέκυψαν και από μία πρόσφατη έρευνα του Richardson(1997) (Σιώμκος Γ:2004, σ )

15 H εφαρμογή της μεθόδου στον κλάδο των απορρυπαντικών σε αλυσίδες SUPER MARKET Με τον ορο Privet Label εννοούμε συνήθως εκείνα που παράγεται ή παρέχεται από μια εταιρεία για την προσφορά της εταιρείας υπό άλλο εμπορικό σήμα Private Label αγαθών και υπηρεσιών που είναι διαθέσιμα σε ένα ευρύ φάσμα από βιομηχανίες τροφίμων μέχρι απορρυπαντικά. Συχνά είναι τοποθετημένο ως χαμηλότερο κόστος αλλά εναλλακτική λύση για τον καταναλωτή Η εποχή του "Private Label" μας βρήκε πανέτοιμους με ειδικό τμήμα ανθρώπων που γνωρίζουν πολύ καλά τη φιλοσοφία αυτής της αγοράς, να συνεργάζονται με τα Super Market άριστα, αναπτύσσοντας έτσι τα προϊόντα τους και προωθώντας τα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Η εταιρεία μας παίρνει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που σχετίζονται με την αγορά του "Private Label", τις νέες τάσεις διεθνώς καθώς και τα απαραίτητα στοιχεία-εργαλεία-(στατιστικά, μερίδια αγοράς κτλ) σε καθημερινή βάση και έτσι με αυτά μπορούμε και έχουμε αυξημένη συμμετοχή στις αποφάσεις με τα Super Market για τα νέα τους προϊόντα και την είσοδο τους στην αγορά. Σαν παραγωγική μονάδα μιας μεγάλης σειράς προϊόντων μπορούμε να μετρούμε και να καταγράφουμε τις ευκαιρίες στα προϊόντα "Own Label" μαζί με τους πελάτες - συνεργάτες μας για τα πιο επιτυχημένα και κερδοφόρα προϊόντα. Αυτή είναι και η αιτία που οι μεγαλύτερες αλυσίδες Super Market έχουν εμπιστευτεί τα Private Label προϊόντα τους σε μας. Έχοντας λοιπόν ξεκινήσει την παραγωγή τέτοιων προϊόντων και για την αγορά αυτή για μεγάλες εταιρείες διανομής τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Αναλυτικότερα τα τελευταία χρόνια τα Privet Label προϊόντα κερδίζουν συνεχώς έδαφος αφού με ρυθμούς υψηλότερους από εκείνους των επωνύμων προϊόντων αναπτύσσονται τα τελευταία χρόνια τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας των αλυσίδων σούπερ μάρκετ στις περισσότερες προϊόντικές κατηγορίες. Αυτοί οι ρυθμοί ανάπτυξης αναμένεται ότι θα διατηρηθούν στα ίδια επίπεδα τουλάχιστον για την επόμενη τριετία-πενταετία. Η αναβάθμιση της ποιότητας των Private Labels προϊόντων από χρόνο σε χρόνο ωθεί τον καταναλωτή να εξοικειώνεται μαζί τους, να τα δοκιμάζει και όχι σπάνια να τα εμπιστεύεται,

16 12 δίνοντας έτσι ώθηση στα μερίδιά τους. Παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι δεν υπάρχουν όρια στην ανάπτυξή τους!. Άλλωστε η μεγάλη επιτυχία τους στις αγορές του εξωτερικού ενισχύει τις εκτιμήσεις περί αύξησης των μεριδίων τους και στη χώρα μας. Οι σκεπτικιστές, ωστόσο, εκτιμούν ότι η επιτυχία μιας ορισμένης κατηγορίας προϊόντων σε μια τοπική αγορά δεν προϋποθέτει την ευόδωσή της σε μια άλλη, ενώ επισημαίνουν ότι είναι αναγκαίο να συνεκτιμούνται και οι ιδιαίτερες παράμετροι που καθορίζουν -άρα και διαφοροποιούν- την καταναλωτική συμπεριφορά του κάθε λαού. Όπως και να έχει πάντως, τα μηνύματα από την ανάπτυξη των Private Label στην εγχώρια αγορά μπορεί να θεωρηθούν θετικά, χάρη και στις έντονες προσπάθειες των αλυσίδων να τα υποστηρίξουν, προκειμένου να χτίσουν την αποκλειστικότητα των καταναλωτών. Η μέχρι σήμερα επιτυχία των Private Label προϊόντων οδήγησε στην εμφάνιση προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας πολλών ταχυτήτων. Σε ολοένα και περισσότερες αλυσίδες δίπλα στα Private Label εμφανίζονται τα επονομαζόμενα no name προϊόντα, που προσφέρονται σε όσο το δυνατόν χαμηλότερες τιμές, και στόχος των αλυσίδων μέσω αυτών είναι να αποφύγουν τη στροφή των πελατών τους προς τους hard discounters. Η ενδυνάμωση της παρουσίας της αλυσίδας hard discount LIDL, η αναμενόμενη έλευση της ALDI,και τα απειλητικά μηνύματα για δραστηριοποίηση και άλλων αλυσίδων hard discount στην Ελλάδα προκαλούν αναβρασμό και ανασφάλεια, αποδεικνύοντας ότι η λέξη "ρευστότητα" απεικονίζει με ενάργεια την κατάσταση που επικρατεί στην εγχώρια αγορά. (COMECENTER: 2008) ιαφοροποίηση μεριδίων ανά κατηγορία Τα μερίδια που κατέχουν τα Private Label διαφοροποιούνται τόσο ανάλογα την κατηγορία όσο ανάλογα και με την αλυσίδα. Πιο συγκεκριμένα, οι πλέον επιτυχημένες -μέχρι στιγμής- κατηγορίες των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας είναι εκείνες που πρώτες δοκίμασε ο Έλληνας καταναλωτής, δηλαδή τα χαρτικά και το βαμβάκι. Ενδεικτικά, σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, στην κατηγορία των προϊόντων βάμβακος τα μερίδια των Private Label κυμαίνονται σε περίπου 44%. Υψηλές επιδόσεις έχουν να επιδείξουν και στην κατηγορία των κρεμοσάπουνων -περίπου 17%-, όπως επίσης και εκείνη των αφρόλουτρων -περίπου 10%-15%. Οι Private Label σακούλες τροφίμων κατέχουν μερίδιο περίπου 10%, ενώ το μερίδιο των καθαριστικών τουαλέτας

17 13 είναι μικρότερο (περίπου 5%), γεγονός το οποίο αποδίδεται στη δραστηριοποίηση πολλών εταιρειών στην αγορά. Στην κατηγορία των απορρυπαντικών τα Private Label δεν κατέχουν ιδιαίτερα μεγάλο μερίδιο, το οποίο υπολογίζεται περί το 3,5%, εκτιμάται εν τούτοις ότι υψηλές πωλήσεις έχουν τα λεγόμενα hard discount (περίπου 7%). Ανοδικές είναι οι πωλήσεις των Private Label και στα τρόφιμα, κατηγορία που μέχρι πρόσφατα δεν εμπιστευόταν ελαφρά τη καρδία ο Έλληνας καταναλωτής. Ενδεικτικά, στα όσπρια τα Private Label έχουν κατακτήσει μερίδια ύψους 16%, στο ρύζι περίπου 28%, στο ελαιόλαδο περί το 6%-10%, ενώ στα κατεψυγμένα τα μερίδια διαμορφώνονται από 10%-25%, ανάλογα με την υποκατηγορία. Τα μερίδια γενικώς των Private Label αναπτύσσουν σημαντικά ανοδικές τάσεις στο σύνολο των κατηγοριών. Υψηλότερες είναι οι αυξητικές τάσεις στις κατηγορίες προϊόντων non food, καθώς οι καταναλωτές δεν εκδηλώνουν έναντι σε αυτά την ίδια επιφυλακτικότητα που εκδηλώνουν απέναντι στα μη επώνυμα τρόφιμα. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι, λόγω της υψηλής ποιότητας των παραγόμενων Private Label προϊόντων, σταδιακά όλο και περισσότεροι καταναλωτές θα στρέφονται σε αυτά, καθώς θα διαπιστώνουν ότι όντως πληρούν τις προϋποθέσεις ποιότητας που ζητούν. (COMECENTER: 2008) Ζήτημα τιμής Η χαμηλότερη τιμή των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας παραμένει το κύριο όπλο τους σε σύγκριση με τα αντίστοιχα επώνυμα, καθώς η τιμή πώλησής τους είναι φθηνότερη κατά μέσο όρο 10%-40%. Η μεγάλη αυτή διαφορά προκύπτει από το γεγονός ότι τα επώνυμα προϊόντα επιβαρύνονται από τον λεγόμενο φόρο marketing -έξοδα διαφήμισης και προώθησης στο κατάστημα. Όπως εκτιμάται πάντως, αν τα παραπάνω εξαιρεθούν, η πραγματική διαφορά τιμής θα κυμαίνεται στα επίπεδα του 10%-15%. Οι περισσότερες αλυσίδες υπερψηφίζουν την τακτική ενίσχυσης της γκάμας των προϊόντων τους με κωδικούς Private Label. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει παράγοντας της αγοράς, στα Private Label δίνεται αντιστρόφως ανάλογος με τις πωλήσεις τους χώρος στο ράφι: στο Private Label, το οποίο κατέχει μερίδιο ύψους 20%, παρέχεται το 50% του ραφιού, στη θέση πάντα δίπλα στον Leader, έτσι ώστε ο καταναλωτής να αντιλαμβάνεται άμεσα τη

18 14 διαφορά τιμής. Σύμφωνα με μια έρευνα της Centrum Ο Έλληνας προτιμά PL μη τρόφιμα Το 52% των καταναλωτών προσπαθεί να συνδυάσει στις αγορές του από το σούπερ μάρκετ την ποιότητα με τη χαμηλή τιμή, το 7% αγοράζει πάντα προϊόντα με γνώμονα τη χαμηλή τιμή, ενώ μόλις το 41% προτίθεται να πληρώσει ακριβότερα προκειμένου να αγοράσει ένα προϊόν υψηλής ποιότητας. Το συγκεκριμένο συμπέρασμα προκύπτει από ποσοτική έρευνα σχετικά με τα επώνυμα προϊόντα που πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία Centrum Research για λογαριασμό του Ελληνικού Συνδέσμου Βιομηχανιών Επώνυμων Προϊόντων, προκειμένου να διερευνηθούν οι απόψεις και η στάση του καταναλωτικού κοινού προς τα επώνυμα προϊόντα. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε πανελλαδικά με τη μέθοδο τηλεφωνικών συνεντεύξεων σε δείγμα ατόμων και των δύο φύλων, ηλικίας ετών, υπεύθυνων για τις αγορές του νοικοκυριού. Όπως προκύπτει από την έρευνα, τα επώνυμα προϊόντα έχουν σήμερα ισχυρή θέση στην εγχώρια αγορά και συγκεντρώνουν την προτίμηση των καταναλωτών. Οι κύριοι λόγοι που τα προτιμούν οι καταναλωτές είναι η καλή ποιότητα, η εγγύηση και η ποικιλία που διαθέτουν. Ωστόσο, στην έρευνα επισημαίνεται ότι τα επώνυμα προϊόντα πρέπει συνεχώς να υπενθυμίζουν τα παραπάνω πλεονεκτήματα μέσω της επικοινωνιακής πολιτικής, διατηρώντας ταυτόχρονα τα πραϋντικά χαρακτηριστικά που διαθέτουν. Παράλληλα, διαπιστώνεται ότι τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας που δεν έχουν σχέση με τη διατροφή δοκιμάζονται ή αγοράζονται πιο συχνά από τους καταναλωτές σε σχέση με τις κατηγορίες τροφίμων, λόγω της χαμηλότερης τιμής. Οι πιο ευαίσθητες κατηγορίες είναι τα χαρτικά και τα απορρυπαντικά/καθαριστικά. Ωστόσο και σε αυτές τις κατηγορίες τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας δεν έχουν υιοθετηθεί από τους καταναλωτές ως συχνή αγορά (μόνος ένας στους δέκα καταναλωτές αγοράζει πάντα χαρτικά ιδιωτικής ετικέτας).κατά συνέπεια, όπως επισημαίνεται στην έρευνα, η άμυνα των επώνυμων προϊόντων πρέπει να είναι η επικοινωνία του εμπορικού τους σήματος και της προσφερόμενης ποιότητας, η διανομή και η ποικιλία καθώς αυτά τα χαρακτηριστικά ελκύουν και ενισχύουν την πιστότητα των καταναλωτών. Πολύ μικρό ποσοστό καταναλωτών έχει υιοθετήσει τα no name προϊόντα σε συχνότερη αγορά από ότι τα επώνυμα. Ειδικότερα, από την έρευνα

19 15 προκύπτει ότι στα γαλακτοκομικά το 87% των καταναλωτών αγοράζει πάντα επώνυμα, ενώ το 10% αγοράζει και τα δύο. Το ποσοστό των καταναλωτών που αγοράζει τόσο επώνυμα όσο και ανώνυμα αυξάνεται σε 13% στους χυμούς και στα αναψυκτικά, σε 19% στα προϊόντα περιποίησης προσώπου, σε 27% στα τρόφιμα, σε 37% στα απορρυπαντικά και σε 49% στα χαρτικά. (COMECENTER: 2008) 1.4 ΘΕΣΜΙΚΟ-ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΛΑ Ο ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΩΝ Το ισχύον νομοθετικό-θεσμικό καθεστώς που αφορά τα απορρυπαντικά καθαριστικά προϊόντα έχει ιστορία λίγων ετών καθώς διαμορφώθηκε στα τέλη του 1990 λειτουργεί δε ουσιαστικά από το Προέρχεται κυρίως αν όχι αποκλειστικά από το κοινοτικό δίκαιο στο οποίο και βασίζετε σε αντίθεση με ότι συνέβαινε πριν από το1990 όταν επικρατούσε στη χώρα για τα προϊόντα του κλάδου ένα νομοθετικό καθεστώς ιδιαίτερα αναχρονιστικό περιοριστικό και γραφειοκρατικό που ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με θεμελιώδης αρχές θεσμούς και διατάξεις του κοινοτικού δικαίου. Το τελευταίο νομοθετικό εμπόδιο για τον εκσυγχρονισμό και την βελτίωση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου και την εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας προς την κοινοτική όσων αφορά τα προϊόντα του κλάδου, εξέλειπε με την κατάργηση της απόφασης Η διαδρομή για την μεταβολή αυτή κάθε άλλο παρά απλή και εύκολη υπήρξε λόγο της ισχυρής αντίδρασης, που οφειλόταν στην μέχρι τότε εμπεδωμένη κρατική αντίληψη για διατήρηση ενός ασφυκτικού συστήματος προέγκρισης μοναδικού στην κοινότητα αφού σε όλες της χώρες της Ευρώπης τα απορρυπαντικά κυκλοφορούν ανέκαθεν ελεύθερα. Ενδεικτικό άλλωστε της αντίδρασης αυτής είναι το γεγονός ότι ακόμη και όταν εισήχθη τον Σεπτέμβριο του 1990 η Απόφαση 1197/89 που καθιέρωσε την κοινοτική νομοθεσία παρόλα αυτά και πάλι δεν καταργήθηκε αμέσως και πλήρως, όπως θα ήταν φυσικό η απόφαση 1526/87.Αντίθετα μάλιστα στο ίδιο νομοθετικό κείμενο που καθιέρωνε την εναρμόνιση με την κοινοτική νομοθεσία συμπεριλήφθηκε ρητή διάταξη σύμφωνα με την οποία η 1526/87 διατηρούσαν σε παράλληλη ισχύ εφόσον δεν ήταν αντίθετη στις διατάξεις της νέας νομοθεσίας. Η διατύπωση αυτή ωστόσο ήταν ατυχής αφού ήταν σαφές ότι η

20 16 απόφαση 1526/87 ερχόταν στο σύνολο της σε πλήρη σύγκρουση με την κοινοτική νομοθεσία και συνεπώς με την απόφαση που αποτελούσε την μεταφορά της στο εσωτερικό δίκαιο. Η σοβαρή αυτή αντίφαση δεν άργησε να γίνει αντιληπτή και έτσι το 1992 η πολιτεία με τις αποφάσεις 1233/91 και 172/92 κατάργησε ρητά επίσημα και κατηγορηματικά την 1526/87. Οι βασικές νομοθετικές πράξεις που σήμερα διέπουν τα απορρυπαντικά και καθαριστικά προϊόντα είναι οι εξής: α) Η κοινή Υπουργική / ΑΧΣ (Ανώτατο Χημικό Συμβούλιο) Απόφαση 1197/89^2 που ενσωμάτωσε και μετάφερε στο εθνικό δίκαιο τη κοινοτική νομοθεσία περί ταξινόμησης και επισήμανσης επικίνδυνών παρασκευασμάτων (οδηγία 88/379). Στη νομοθεσία αυτή υπάγονται πλήθος προϊόντων μεταξύ των οποίων και τα απορρυπαντικά. εν πρόκειται λοιπόν για νομοθεσία αποκλειστικά για απορρυπαντικά, πλην όμως οι διατάξεις της εφαρμόζονται χωρίς διάκριση και επί των συγκεκριμένων προϊόντων. Η Απόφαση 1197/89 τελεί επίσης σε εξάρτηση και συνδυασμό με την κοινή υπουργική απόφαση 378/94 που με την σειρά της ενσωμάτωσε στο εσωτερικό δίκαιο την αλληλένδετη νομοθεσία περί επικίνδυνων ουσιών Η απόφαση 378/94 επίσης δεν αφορά αποκλειστικά τις χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή απορρυπαντικών. β) οι κοινές Υπουργικές αποφάσεις 1233/91 και 172/92 αφορούν ειδικά και αποκλειστικά τα απορρυπαντικά. Οι οποίες συμπληρώθηκαν με κοινή υπουργική απόφαση. γ) Τέλος θα πρέπει να αναφέρουμε ότι ο κλάδος των απορρυπαντικών υπάγετε και στις γενικότερες νομοθετικές ρυθμίσεις και διατάξεις της κοινοτικής νομοθεσίας που αφορούν και άλλα καταναλωτικά ή χημικά προϊόντα. Με το θεσμικό αυτό πλαίσιο ρυθμίζονται ζητήματα προστασίας του περιβάλλοντος, προστασίας ασφαλείας των καταναλωτών, βιομηχανικών δραστηριοτήτων. Κυκλοφορία Τα απορρυπαντικά όπως άλλωστε συμβαίνει σε όλες της χώρες της Ευρώπης κυκλοφορούν ελεύθερα. Ο παραγωγός εισαγωγέας και γενικά ο υπεύθυνος για την κυκλοφορία του προϊόντος οφείλει να τηρεί τις προβλεπόμενες σχετικές διατάξεις της κοινοτικής νομοθεσίας. Σύμφωνα με το άρθρο 4 προβλέπεται ένα διαδικαστικό σύστημα χορήγησης αριθμού καταχώρησης των κυκλοφορούντων απορρυπαντικών σύμφωνα με το οποίο οι

21 17 ενδιαφερόμενοι προβαίνουν σε κοινοποίηση- παροχή ορισμένων πληροφοριών και στοιχείων στις αρμόδιες αρχές του Γενικού Χημείου του κράτους χωρίς όμως το γεγονός αυτό να αποτελεί προϋπόθεση για την κυκλοφορία του προϊόντος. Τέλος όσον αφορά τα υποχλωριώδη προϊόντα (τα οποία δεν θεωρούνται απορρυπαντικά με την στενή έννοια του όρου καθώς έχουν και απολυμαντικές ιδιότητες) προβλέπετε σε σχέδιο κοινοτικής ρύθμισης διαδικασία κυκλοφορίας κατόπιν προέγκρισης υπό τον εθνικών αρχών. Η ταξινόμηση και επισήμανση των απορρυπαντικών υπάγονται στην κοινοτική νομοθεσία περί «επικίνδυνων παρασκευασμάτων». Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφέρουμε πως τα απορρυπαντικά αδικούνται από το γεγονός ότι ακολουθούν την τύχη των υπόλοιπων χημικών προϊόντων από πλευράς νομοθετικής αντιμετώπισης και μεταχείρισης αφού πρόκειται για προϊόντα πολύ περισσότερα ασφαλή και λιγότερα επικίνδυνα σε σύγκριση με άλλα χημικά προϊόντα. Ενδεχομένως θα έπρεπε να υπάρχει μια ιδιαίτερη κοινοτική νομοθεσία ειδικά για τα απορρυπαντικά τα οποία αποτελούν ασφαλή προϊόντα σε συνθήκες κανονικής χρήσης καταξιωμένα ως τέτοια στην συνείδηση του καταναλωτή. Ακόμα και σε περιπτώσεις ατυχηματικής χρήσης τα απορρυπαντικά παρουσιάζουν χαμηλή επικινδυνότητα αφού παρά την σχετικά αυξημένη συχνότητα τον τηλεφωνικών κλήσεων στο κέντρο δηλητηριάσεων δεν παρατηρούνται βαριά ή επικίνδυνα συμπτώματα σύμφωνα με τα στοιχεία του κέντρου δηλητηριάσεως για το έτος Θα πρέπει ακόμα να σημειωθεί ότι την ίδια χρονιά δεν αναφέρθηκε στο κέντρο δηλητηριάσεων καμία περίπτωση ατυχηματικής χρήσης απορρυπαντικών για πλύσιμο ρούχων και υγρών, για πλύσιμο πιάτων στο χέρι η οποία να παρουσίασε κάποια συμπτώματα. Σύμφωνα με τις αποφάσεις 1233/91 και 172/92 η ταξινόμηση και η επισήμανση των απορρυπαντικών γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις απόφασης 1197/89. Η 1197/89 προβλέπει ρητά (3) εναλλακτικές μορφές ταξινόμησης και ακολούθως επισήμανσης των απορρυπαντικών προϊόντων από πλευράς επικινδυνότητας για τον άνθρωπο. 1. Οι κίνδυνοι μπορεί να αξιολογηθούν με βάση υπάρχοντα δεδομένα για την τοξική δράση του προϊόντος πάνω στον άνθρωπο. 2. Με πειράματα πάνω στα ζώα

22 18 3. Με την χρήση της λεγόμενης συμβατικής μεθόδου που είναι ένα αριθμητικό μοντέλο(πχ εάν ένα παρασκεύασμα περιέχει 1 ή περισσότερα ερεθιστικά συστατικά σε συνολικό ποσοστό μεγαλύτερο του 20% τότε χαρακτηρίζεται και το προϊόν ως ερεθιστικό σύμφωνα με την συμβατικά μέθοδο) Από τις (3) παραπάνω μεθόδους, η μέθοδος που θεωρείται η πλέον κατάλληλη επιστημονικά και πρόσφορη για την παροχή αξιόπιστων συμπερασμάτων είναι αυτή της ανθρώπινης εμπειρίας που αποτελεί και την εφαρμοζόμενη σε όλη την Ευρώπη μέθοδο ταξινόμησης και επισήμανσης τουλάχιστον σε ότι αφορά (3) μεγάλες και βασικές κατηγορίες απορρυπαντικών, τα απορρυπαντικά σε μορφή σκόνης ή υγρή μορφή για το πλύσιμο ρούχων και τα υγρά πλυσίματος πιάτων. Προϋπόθεση βέβαια για την χρήση της μεθόδου της ανθρώπινης εμπειρίας είναι να υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για κάθε κατηγορία προϊόντος. Όσο αφορά στα πειράματα σε ζώα αυτά έχουν το μειονέκτημα του γενικού αρνητικού κλίματος όσο αφορά τον πειραματισμό σε ζώα αλλά και του περιοριστικού νομοθετικού πλαισίου που στοχεύει στην αποθάρρυνση τέτοιων πειραμάτων. Τέλος η συμβατική μέθοδος κρίνεται ως η πλέον ανασφαλής και απρόσφορη αφού θεωρείται ότι ενέχει κίνδυνο εξωπραγματικών και αντιεπιστημονικών συμπερασμάτων που οδηγούν σε υπερεπισήμανση. Για τους παραπάνω λόγους τόσο στο παράρτημα VI της οδηγίας 88/379 όσο και στην απόφαση 1197/89 προβλέπεται ότι εάν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που δείχνουν ότι τα τοξικολογικά αποτελέσματα των παρασκευασμάτων στον άνθρωπο ή τα ζώα είναι ή μπορεί να είναι διαφορετικά από εκείνα που προκύπτουν από την εφαρμογή της συμβατικής μεθόδου τότε τα παρασκευάσματα ταξινομούνται και επισημαίνονται με βάση τα τοξικολογικά στοιχεία στον άνθρωπο ή τα ζώα. Επίσης στο παράρτημα V της οδηγίας 88/379 υπογραμμίζεται ότι υπάρχουν περιορισμοί στην έκταση, που αποτελέσματα από δοκιμασίες σε ζώα μπορούν να προεκταθούν και στον άνθρωπο γεγονός που δεν πρέπει να παραβλέπεται. Τα στοιχεία βάσει των οποίων γίνεται η ταξινόμηση και η επισήμανση των απορρυπαντικών στην Ευρώπη και την χώρα μας προέρχονται από την ιεθνή Σύνδεσμο Απορρυπαντικών (AISE). Η προσέγγιση του AISE στηρίζεται στην μέθοδο της ανθρώπινης εμπειρίας και εφαρμόζεται απαρέγκλιτα από την βιομηχανία, ανεξάρτητα από το αν οδηγεί ή όχι σε αυστηρότερη επισήμανση.

23 19 Ειδικά για τα απορρυπαντικά που χρησιμοποιούνται για πλύσιμο ρούχων ή για πλύσιμο πιάτων στο χέρι ο AISE διαθέτει περί τις 100 ελεγμένες συνθέσεις όσο αφορά την πιθανή ερεθιστικότητά τους. Οι συνθέσεις αυτές χρησιμοποιούνται όσο αφορά για την ταξινόμηση/ επισήμανση των αντίστοιχων προϊόντων κάθε εταιρείας. Η απόφαση 481/94 ασχολείται ειδικότερα με θέματα ερμηνείας και εφαρμογής της μεθόδου της ανθρώπινης εμπειρίας έτσι ώστε να άρει τα διαδικαστικά προβλήματα και ερωτήματα που υπάρχουν κυρίως από την πλευρά των κρατικών υπηρεσιών για τον τρόπο εφαρμογής και ελέγχου της συγκεκριμένης μεθόδου. Ωστόσο η 481/94 έχει προσωρινό χαρακτήρα και έληξε τον Νοέμβριο του Αν για κάποιο λόγο δεν αντικατασταθεί, ανανεωθεί ή παραταθεί θα παρουσιαστούν αναπόφευκτα προβλήματα στον τρόπο εφαρμογής και ερμηνείας της μεθόδου της ανθρώπινης εμπειρίας. Η μέθοδος αυτή καθαυτή βέβαια δεν μπορεί να τεθεί υπό αμφισβήτηση αφού προβλέπεται όχι στην 481/94 αλλά στην ίδια 1197/89 πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να υπάρξει, να χρησιμοποιηθεί και να εφαρμοστεί ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή όχι της 481/94. Το θέμα της ανανέωσης ή μη της απόφασης 481/94 αποτελεί σοβαρό ζήτημα για την βιομηχανία απορρυπαντικών που ενώ έχει επανειλημμένα απευθυνθεί στην αρμόδιες κρατικές αρχές δεν γνωρίζει τι τελικά θα γίνει. Αν η 481/94 δεν αντικατασταθεί με παρόμοιους διευκρινιστικούς κανόνες θα προκύψει κίνδυνος για νέα διαδικαστικά προβλήματα, ερωτήματα, αυθαιρεσίες, αμφισβητήσεις, κενά που οπωσδήποτε θα επηρεάσουν αρνητικά τον κλάδο σε πολλούς τομείς όπως είναι η ομαλή κυκλοφορία των νέων προϊόντων, ο τρόπος ελέγχου της τήρησης της νομοθεσίας, η διακίνηση των προϊόντων όσο αφορά τις εξαγωγές και τις εισαγωγές. Όσο αφορά την επισήμανση τα απορρυπαντικά πρέπει να φέρουν τις εξής ενδείξεις: την φράση «μακριά από τα παιδιά», «την μνεία του τηλεφώνου του κέντρου δηλητηριάσεων» και τον αριθμό άδειας λειτουργίας του γενικού χημείου του κράτους που αφορά ειδικά τα εργοστάσια παραγωγής απορρυπαντικών και ισχύει ανεξάρτητα από τις άδειες λειτουργίας άλλων αρμοδίων φορέων όπως του Υπουργείου Ανάπτυξης. Επιπλέον τα απορρυπαντικά πρέπει να αναφέρουν στη συσκευασία τα συνήθη στοιχεία όπως ονομασία προϊόντων, εμπορική επωνυμία, διεύθυνση και λοιπά στοιχεία υπεύθυνου κυκλοφορίας.

24 20 Πρέπει ακόμα να έχουν την επισήμανση που ορίζει η κοινοτική σύσταση 89/542 δηλαδή να αναγράφονται στην συσκευασία τους ορισμένα συστατικά τους βάση συγκεκριμένων ποσοστιαίων ορίων συγκέντρωσής τους στο προϊόν ενώ άλλα συστατικά όπως τα ένζυμα αναφέρονται ανεξάρτητα από όρια συγκέντρωσης. Η ίδια ρύθμιση προβλέπει να αναγράφονται οδηγίες και διευκρινήσεις ανάλογα με την κατηγορία σκληρότητα του ύδατος, την διαδικασία πλυσίματος ρούχων, δόσεις για τυπικά φορτία πλυντηρίων και λοιπά. Τέλος τα απορρυπαντικά φέρουν τις ενδείξεις που υποχρεούνται από την νομοθεσία να φέρουν και από τα λοιπά καταναλωτικά προϊόντα «πχ αναγραφή καθαρού βάρους περιεχομένου», είτε σύμφωνα με τις εθνικές αγορανομικές διατάξεις, είτε σύμφωνα με τις κοινοτικές 1.5 ΜΕΡΙ ΙΑ ΑΓΟΡΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΤΟΥ ΚΛΑ ΟΥ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΩΝ Πίνακας 1.1 Τα μερίδια αγοράς των εταιρειών του κλάδου Εταιρείες Απορρ υπ. ρούχων για πλύσιμ ο στο χέρι % Απορρυπ. για πλύσιμο στο πλυντήριο % Καθαριστ. πιάτων/ σκευών για πλύσιμο στο χέρι % Καθαριστι κά πιάτων/ σκευών για πλύσιμο στο πλυντήριο % Λευκαντικά χλωρίνες % Μαλακτικά ρούχων % Προϊόντα καθαρισμ. σπιτιού % Σαπού νια % PROCTER&GABLE 30,90 34,20 20,30 8,80 6,90 3,00 ΡΟΛΚΟ 15,40 6,40 32,90 0,40 1,10 4,60 6,70 1,00 Σύνολο 46,30 40,60 53,20 0,40 9,90 4,60 13,60 4,00 UNILEVER 9,20 40,70 12,00 9,50 54,80 13,30 14,40 23,40 COLGATE 17,40 0,80 39,70 52,10 25,30 HENKEL 7,90 14,00 0,10 0,30 1,80 10,80 RECKITT 9,00 2,40 0,70 84,20 4,40 24,20 2,10 ΕΥΡΗΚΑ 2,40 16,40 2,60 Private Label 4,80 1,80 6,70 9,00 3,90 7,20 Πηγή: Επιτροπή Ανταγωνισμού,(2005), σελ Σχετικά με τον παραπάνω πίνακα σημειώνονται τα εξής: (α) οι εκτιμήσεις της εταιρείας Nielsen καλύπτουν το 80% των αγορών και μόνο στην περίπτωση των καθαριστικών πιάτων/σκευών για το πλυντήριο το 90%.

25 21 (β) Τα μερίδια των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (Private Labels) στηρίζονται σε εκτιμήσεις διότι κάποιες εκπτωτικές αλυσίδες δεν επιτρέπουν στις εταιρίες ερευνών να συλλέξουν στοιχεία των πωλήσεών τους και να τα επεξεργαστούν. Έτσι, οι εταιρίες μετρήσεων χρησιμοποιούν κάπο ι γενικά στοιχεία πωλήσεων αυτών των εκπτωτικών αλυσίδων και το γεγονός αυτό έχει ως συνέπεια τα μερίδια να είναι υποεκτιμημένα, κυρίως στις κατηγορίες όπου τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας έχουν αρκετά μεγάλες πωλήσεις π.χ. απορρυπαντικά ρούχων, καθαριστικά πιάτων/σκευών και προϊόντα καθαρισμού σπιτιού.

26 22 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ COVER ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΛΑ ΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΓΥΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΟ ΗΜΑΤΩΝ 2.1 ΠΡΟΦΙΛ ΚΑΙ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ COVER Η εταιρεία ΑΦΟΙ Τζεζάνα ΕΠΕ- COVER μπήκε δυναμικά στο χώρο του εμπορίου το 1970 με έδρα στο Ίλιον Αττικής. Τα βασικότερα προϊόντα με τα οποία ξεκίνησε και συνεχίζει τη δραστηριότητα της είναι τα βερνίκια υποδημάτων και οι κόλλες γενικής χρήσης, οι κυανοκριλικές, καθώς και διάφορα απορρυπαντικά οικιακής χρήσης. Τα βερνίκια υποδημάτων COVER ξεχωρίζουν τόσο στην ελληνική αγορά όσο και στις χώρες όπου εξάγονται. Βασικό στοιχείο διαφοροποίησης είναι η ποιότητα τους, καθώς είναι τα μόνα (πατενταρισμένα) που περιέχουν σαν βασικό συστατικό τους το φυσικό κερί που θρέφει, αναζωογονεί το δέρμα και του χαρίζει μια φυσική γυαλάδα που διαρκεί. Οι κόλλες COVER καλύπτουν όλο το φάσμα των αναγκών του καταναλωτή, αφού διατίθενται σε μεγάλη ποικιλία μεγέθους και χρήσεων. Μερικά προϊόντα της σειράς COVER είναι η κυανοκριλική κόλλα στιγμής, η βενζινόκολλα, η ξυλόκολλα, ο παντοκολλητής κ.α. Όλη η σειρά διακρίνεται για την αντοχή, τη διάρκεια και την ταχύτητα στην συγκόλληση. Τα τελευταία χρόνια,όμως, επεκτείνεται η δράση της εταιρείας διαρκώς με εισαγωγές προϊόντων καθημερινής και οικιακής χρήσης. Η επιλογή των προϊόντων αυτών γίνεται με απόλυτη αυστηρότητα και αξιοπιστία. Εξάλλου στόχος της εταιρείας είναι η διάθεση ειδών στην αγορά που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες του καταναλωτή, αλλά και συγχρόνως θα διασφαλίζεται η ποιότητα αυτών. Έτσι,μέσα στην αναπτυσσόμενη αγορά με ισχυρό ανταγωνισμό, η εταιρεία COVER προσπαθεί να αναβαθμίζει τα παρεχόμενα προϊόντα χωρίς να επαναπαύεται. Εκτός από τα παραπάνω είδη, τα οποία διατίθενται στην αγορά με την επωνυμία COVER, έχουμε τη δυνατότητα να διαθέτουμε τα προϊόντα μας σε επιλεγμένες συνεργασίες με το Private Label του πελάτη μας. Ως εταιρεία συνεργαζόμαστε με όλες τις υπεραγορές (Super Market) της ελληνικής αγοράς. Μερικά παραδείγματα είναι τα Carrefour Μαρινόπουλος, ο Βερόπουλος, ο Γαλαξίας, ο Μασούτης, ο Αρβανιτίδης κ.τ.λ.

27 23 Πριν από 3 δεκαετίες όπου ξεκίνησε η εταιρεία αυτή, οι φιλοδοξίες ήταν μεγάλες. Αν και πολλοί από τους στόχους, που είχαν τεθεί τότε, έχουν πραγματοποιηθεί, μιας και το δίκτυο πωλήσεων έχει επεκταθεί σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, δεν καθησυχαζόμαστε. Σήμερα η εταιρεία COVER είναι μια από τις πιο ταχύρυθμα αναπτυσσόμενες εταιρείες με ανάπτυξη 18% ετησίως και τα προϊόντα όπου εμπορεύεται ξεπερνούν τους τα οποία διοχετεύει τόσο στην εγχώρια όσο και στην παγκόσμια αγορά. Οι υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις τμ στον Ασπρόπυργο Αττικής έχουν φτιαχτεί για να συνεχιστεί η έρευνα, η παραγωγή και διανομή προϊόντων με πρωταρχικό στόχο το σεβασμό του καταναλωτή και του περιβάλλοντος. (COVER:2008) 2.2 ΣΤΟΧΟΣ- OΡΑΜΑ- ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΗΣ COVER Αποστολή- Στόχος Η επιλογή των προϊόντων της COVER γίνεται με απόλυτη αυστηρότητα και αξιοπιστία. Στόχος της εταιρείας είναι η διάθεση των ειδών της στην αγορά που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες του καταναλωτή, αλλά και συγχρόνως θα διασφαλίζεται και η ποιότητα αυτών. Όραμα Πριν από 3 δεκαετίες όπου ξεκίνησε η εταιρεία αυτή, οι φιλοδοξίες ήταν μεγάλες. Το όραμά μας είναι,αν και πολλοί από τους στόχους που είχαν τεθεί τότε έχουν πραγματοποιηθεί, να είμαστε σε συνεχή εγρήγορση, να μην καθησυχαζόμαστε και να προσπαθούμε να εισακούμε τις ανάγκες του πελάτηκαταναλωτή. 2.3 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-ΚΩ ΙΚΟΛΟΓΙΟΥ Η εταιρεία COVER δραστηριοποιείτε στο χώρο των γυαλιστικών υποδημάτων εδώ και τριάντα χρόνια και έχει καταξιωθεί ως μια από τις πιο επιτυχημένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αλλά και στη ευρωπαϊκή αγορά και αυτό συμβαίνει διότι εκτός από την ποιότητα που είναι κορυφαία προσπαθεί να έχει και ελκυστική τιμή σε σχέση πάντα με την ποιότητα που προσφέρεται. Η εταιρεία εμπορεύεται και παράγει πάνω από δέκα χιλιάδες προϊόντα τα οποία όλα έχουν σχέση με τον τομέα τον καθαριστικών αλλά και όχι μόνο και ειδών οικιακής χρήσεως. Έτσι θα

28 24 παρουσιάσουμε κάποια προϊόντα χωρισμένα σε κατηγορίες που ανήκει το καθένα. Κατηγορία Στιλβωτικών Παπουτσιών Η εταιρεία COVER ειδικεύεται στην παραγωγή στιλβωτικών παπουτσιών αφού τα προϊόντα της απορροφούνται τόσο από την εγχώρια αλλά και από την ευρωπαϊκή αγορά. Είναι τα μόνα που παράγονται και συσκευάζονται στην Ελλάδα αφού οι άμεση ανταγωνιστές που αυτή την στιγμή δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά τα εισάγουν από τρίτες χώρες. Έτσι εμείς μπορούμε να έχουμε ελεγχόμενη πλήρως ποιότητα. Το προϊόν με τις μεγαλύτερες πώλησης και είναι leader τόσο στην εγχώρια αγορά αλλά και στο εξωτερικό είναι το γυαλιστικό σε σχήμα οχτάρι που είναι οικογενειακής χρήσης και βγαίνει σε μαύρο, ουδέτερο και καφέ ώστε να μπορεί να καλύψει όλες τις ανάγκες του καταναλωτή και είναι το μόνο που έχει ως βάση φυσικά κεριά που βοηθούν τα δέρματα γενικά να είναι ευλύγιστα και να διατηρούν την ελαστικότητα που έχουν από την φύση τους χωρίς να κάνουν στην επιφάνειά τους μια κρούστα που κάνουν το δέρμα να σπάει. Επίσης ένα άλλο προϊόν το οποίο έχει απήχηση στην αγορά είναι το γυαλιστηκό που έχει σχήμα στρογγυλό το οποίο είναι πολύ λεπτό διότι το σφουγγαράκι που διαθέτει πιέζετε από ένα πλαστικό καπάκι το οποίο εξυπηρετεί τον καταναλωτή γιατί δεν του αποσπά πολύ χώρο ώστε να μπορεί να το παίρνει μαζί του αλλά είναι οικονομικότερο ως προς την τιμή.το ως άνω αποτελεί πατέντα της COVER και έχει ισχύ τόσο στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό για 20 χρόνια με δικαίωμα ανανέωσης για άλλα 15 χρόνια. Στην γκάμα προϊόντων στιλβωτικών συμπληρώνεται επίσης και το υγρό βερνίκι παπουτσιών το οποίο είναι το μοναδικό σε σχέση με τους ανταγωνιστές μας που παράγετε στην Ελλάδα. Είναι από διάφορα κεριά σε υγρή μορφή και ο καταναλωτής το χρησιμοποίει κυρίως για βάψιμο των παπουτσιών του άλλα και συντήρηση. Η εταιρεία ΑΦΟΙ ΤΖΕΖΑΝΑ Ε.Π.Ε δραστηριοποιείτε και σε έναν άλλο δύσκολο κλάδο όπως πολλοί τον αναφέρουν τον κλάδο τις κυανοκριλικής κόλλας αλλά και όλων των ειδών κόλλας που χρειάζεται ένα σπίτι όπως για παράδειγμα χαρτοκολλα,παιδική κόλλα (stick),βενζινόκολλα, ξυλόκολλα, αλλά και πολλές κόλλες οι οποίες συμπληρώνουν κάθε χρόνο την ήδη υπάρχουσα γκάμα προϊόντων κόλλας COVER. Όλα αυτά γίνονται με συχνή έρευνα πάνω στον τομέα αυτό στα υπερσύγχρονα εργαστήρια που διαθέτει η εταιρεία. Έτσι

29 25 αφού δώσαμε το στίγμα της εταιρείας ως προς το τι είδους κόλλες παράγει και εμπορεύεται θα δώσουμε και ένα ορισμό ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα το τι είναι κόλλα. Ανάλογα με τη χρήση της κάθε κόλλας, ταιριάζουν διαφορετικές κόλλες. Ένα κριτήριο είναι το πάχος του στρώματος της κόλλας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί (για ανώμαλες επιφάνειες χρειάζεται παχύρρευστη κόλλα που να μπαίνει στα κενά, ενώ για επιφάνειες που ταιριάζουν απόλυτα ταιριάζει κόλλα τόσο λεπτή ώστε να είναι αποτελεσματική σε μορφή λεπτού φιλμ). Άλλο κριτήριο είναι η δύναμη που χρειάζεται να έχει η κόλλα (συνήθως όσο πιο δυνατή η κόλλα τόσο καλύτερα, αλλά υπάρχουν και εφαρμογές για κόλλες με μικρή αντοχή). Σε ορισμένες περιπτώσεις σημαντικό κριτήριο είναι ο χρόνος σκλήρυνσης. Κόλλα ονομάζεται ουσία η οποία χρησιμεύει για τη συγκόλληση επιφανειών. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία από κόλλες, ειδικές για κάθε εφαρμογή. Για παράδειγμα υπάρχουν κόλλες για ξύλα, για μέταλλα, για γυαλιά κλπ. Κάθε κόλλα έχει και συγκεκριμένο χρόνο σκλήρυνσης. Για παράδειγμα, οι κυανοακρυλικές κόλλες ενεργούν σε μερικά δευτερόλεπτα, ενώ οι ξυλόκολλες χρειάζονται αρκετή ώρα για να ενεργήσουν. Οι κόλλες είναι γενικά ρευστές ουσίες οι οποίες όταν έλθουν σε επαφή με τον αέρα ή με άλλο υλικό, σκληραίνουν και συγκολλούν τις επιφάνειες με τις οποίες βρίσκονται σε επαφή Υπάρχει μεγάλη ποικιλία στις κατηγορίες υλικών και μηχανισμών λειτουργίας κάθε κόλλας. Υπάρχουν κόλλες που σκληραίνουν όταν εξατμιστεί το διαλυτικό το οποίο περιέχουν, άλλες κόλλες που σκληραίνουν όταν κρυσταλλωθούν, άλλες όταν πέσει πάνω τους ηλιακή ή υπεριώδης ακτινοβολία και οι θερμοπλαστικές κόλλες, οι οποίες σκληραίνουν σε θερμοκρασία περιβάλλοντος και για την εφαρμογή τους χρησιμοποιούνται υψηλότερες θερμοκρασίες º C, στις οποίες είναι ρευστές. Υπάρχουν επίσης κόλλες δυο υλικών, οι οποίες αποτελούνται από δυο υλικά τα οποία δεν έχουν ιδιότητες κόλλας τα οποία όταν αναμιχθούν αντιδρούν και σχηματίζουν ισχυρές κόλλες. Χρονικά η κυανοκριλική κόλλα ανάγετε ακόμη στους αρχαίους χρόνους πού ήταν πάρα πολύ διαδεδομένη στην ιατρική επιστήμη Την κόλλα αυτή την χρησιμοποιούσαν στην χειρουργική στο να κλείνουν τα τραύματα μετά από τη εγχείρηση που πραγματοποιούσε ο ασθενής. Σήμερα διακρίνετε για την μεγάλη καθαρότητα που είναι κατασκευασμένη αφού είναι από υλικά που δεν ενοχλούν