Β ΒΑΒΑΟΡΣΪΙΝΙΑ (ή) ΌριΕίνό χωριό της έπ. Λάρνακος, πού πήρε το δνομά του άπό τό φυτό 6 α 16 α τ α ι ν ά. 2 την 'Κύπρο δταν λένε βαιίδατσινιά αί

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Β ΒΑΒΑΟΡΣΪΙΝΙΑ (ή) ΌριΕίνό χωριό της έπ. Λάρνακος, πού πήρε το δνομά του άπό τό φυτό 6 α 16 α τ α ι ν ά. 2 την 'Κύπρο δταν λένε βαιίδατσινιά αί"

Transcript

1 Β ΒΑΒΑΟΡΣΪΙΝΙΑ (ή) ΌριΕίνό χωριό της έπ. Λάρνακος, πού πήρε το δνομά του άπό τό φυτό 6 α 16 α τ α ι ν ά. 2 την 'Κύπρο δταν λένε βαιίδατσινιά αί κάτοικοι εννοούν τό ΐϋδος εκείνο της μ ο υ ο ι α ς, πού κάνει τά μ α 5 ο α και γλυκόξινα μοίρα. Τό δνομα είναι πολύ παλιό, γιατί και οί αρχαίοι "Ελληνες ίελεγαν τούς καρπούς της μουριάς αύτη; Β ά τ ι ν α και από τοϋτο τϊ) δνο,μα σχηματίστηκε ή ονομασία ΰαβατσινιά. Τούς καρπούς των άλλων (μουριών Ινώ >οί Κύπριοι τούς λένε βαβάτσινους, τά φυτά. που τους κάνουν τά Λένε σ υ κ α,μι έι ςί, και μονάχα τό φυτό αυτό πού κάνει τά μαϋρα και ξινά μοϋρα το λένε βαβατσινιά. Τό φυτόν αυτό ζη περισσότερα χρόνια από τά άλλα εϊδη ; των ιμουριών και φαίνεται πώς στο μέρος πού πρωτοκτίστηκε τό χωριό υπήρχε μιά μεγάλη βαβατσινιά, γνωστή σέ δλους τούς περιοίκους και στους περαστικούς. "Ετσι διατηρήθηκε τό δνομα τοϋ φυτοΰ ιέκείνου ιάφοΰ κολλήθηκε στο χωριό πού κτίστηκ,ΐ κοντά του. τά χρόνια της Φραγκοκρατίας ήταν κτισμένο τό χωριό Βάβατσινιά και ήταν φέουδο ιμέ Ιδιοκτήτη τον Φράγκον 'Ι <ο ά ν ν η γ Μ ο ν τ ο λ ί φ. ΒΙΚΑΑ (-) == Κοντά στην Χοιροκηιτία περνά ενα ποταμάκι, τό ρποϊον προχωρεί στο χωριό Μ α ρ ο') ν ι και χύνει τά νερά του στή θάλασσα, δταν πλημμυρίζη τον χειμώνα. Τό ποταμάκι αΐ'τό έρχεται από τό μικρό χωριό Β ά ι 6 λ α, και ονομάζεται π ο τ α μ ό ς τ ο ϋ ά γ ι ο υ Μ η ν ά, γιατί περνά άπό κοντά στο μοναστήρι τοϋ άγ. Μηνά, τό οποίον βρίσκεται κάπου 10 λεπτά στά ανατολικά τοϋ χωριοϋ Βάίβλα. Στο μοναστήρι αυτό, πού τώρα ανήκει στή Μητρόπολη; τοϋ Κιτίου μαζί >μέ δλα τά γύρο κτήματα, γίνεται μιά πολύ μεγάλη πανήγυρη στις 11 τοϋ Ν'.όβρη. Τά χωριό Βάβλα δε ξέρο.με γιατί πήρε αυτό τό δνομα. Ήταν κτισμένο στην Ιδια θέση από τά χρόνια της Φραγκοκρατίας, και στά 1461 παραχωρήθηκε σάν φέου!δο άπό τον βασιλιά Ι ά κ ω β ο Β'', σ' ενα φεουδάρχη, πού λεγόταν Κ ω ν σ τ ά ν τ ξ ο ς, μαζί μέ τά χωριά ικ ό ρ ; ν ο, Λ ΐ λ ί κ ι η - -τΐο, Μ ο σ φ ι λ ω τ ή ι, Λ ύ μ η ι α, Κ α λ ο τ ρ υ γ η τ η (υπάρχουν τά ερείπια τοϋ χωριοϋ αύτοΰ στην περιοχή' τοϋ (Κόρνου) μαζί μέ τό "Α ρ ο* ο ς της Λάρνακας. Χ> φεουδάρχης αυτός ονομάστηκε άπό τον βασιλιά Ί κ ω 6 ο Ά μ η ρ ά λ ηι ς τ ή ς Κ ΰ π ρ ο υ = ναύαρχος της Κύπρου, «αί μετά τον βασιλιά ήταν τό σπουδαιότερο πρόσωπο στην Κύπρο. "Ε!να άπό τά παρακκλήσια της Βάλ&ας είναι τό παρακκλήσι της Π α ν α γ ί α,ς τ η 1 ς'α γ ά π η ς. Λένε τσι τό παρακκλήσι αυτό, γιατί οί κάτοικοι πιστεύουν πως τό χώμα του αν ριχτή σέ νεοό «αί ποτιστή με αυτό άντρας ή, γυναίκα, θα γεννιι,θή στην ψυχή του αγάπη 'πρός εκείνο πού τοϋ πότισε τό νερό αυτό. Είναι κ ι αυτό μιά Ιδέα πού «Ίιεινκ στον τόπο μας άπό τά ειδωλολατρικά χρόνια, οπότε πίστευαν οί άνθρωποι πώς Εκανε τοϋτο τό θαϋμα ή θεά Άφροιδίτη. "Ενα άλλο παρακκλήσι ήταν τοϋ ά γ. Έ ι π ι φ α ν ί ο υ, πού βρίσκεται ενα μίλι δυτικά της Βάλβας, και πού ήταν ιέκεϊ ενα μοναστήρι, τό οποίον είχαν δικό τους Φράγκοι Δομινικανοί μοναχοί. Βάλβα λεγόταν ενα είδος ακακίας, πού φύτρωνε άφθονα στην Αίγυπτο, και άπό τό ξύλο της έκαναν οί Αιγύπτιοι τά καράι&ια τους.,απά τοϋτο τό φυτό μάζευαν και μιά πίσσα (γόμα), αυτήν πού είναι γνωστή, Γ> δ σήμερα στο (εμπόριο μέ τό δνομαά' ρ α 6 ι/κ ό'ν * ό α μ ι. ΒΑΙΒΥΑΑΕ' ( ό) Μικρός συνοικισμός ιμέ μικροσκοπικό λιμανάκι στά βόρεια τοϋ χωριοϋ Βασίλεια στην έπ. Κερύνειας μέ αποθήκες χαρουπιών. Πήρε τό δνομα αυτό άπό τό δνομα τοϋ πρώτου οικιστή, ό όποιος ονομαζόταν ΒαΙβυλάς. Τό δνομα αυτό τό είχε κι ενα; επίσκοπος της Αντιοχείας, πού θανατώθηκε άπό τόν αυτοκράτορα τής Ρώμης στά 250 μ.χ. ΐπειιόή Βέν αρνήθηκε τή, χριστιανική, πίστι. ΒΑίΘΥΛΑΚΑιΣ (ό) = Τό μικρόν αυτό χωριό τοϋ Καρπασιοΰ πήρε τ' δνομά του, άπό Ινα 6 αθ'ΰ ν λ ά κ κ α ν, άπό τόν όποιον έπαιρναν νερό δλοι οί, κάτοικοι. Φαίνιεται πώς ό λάκυς αυτός ανοίχτηκε

2 προτοΰ κτιστή, τό χωριό, για νά παίρνουν νερό οί βοσκοί κι οί γεωργοί, πού ερχόντουσαν έκεϊ άπό γειτονικά χωριά. "Ετσι τό μέρος ήταν γνωστό στους περιοίκους μέ τϋ δνομα θ α θ ύ ς,λάκίκος, και/.φύλαξαν τό ίδιο δνομα καί δταν κατοικήθηκε 6 τόπος. ΒΑΡΟΝΙΑ (τά) Βλ. 'Ααιμόχωστος, Β ΑΣ Α (ή) = "Εχομε στήν Κύπρο δυο χωριά ιμέ τοϋτο τό δνομα. Τό ενα βρίσκεται στά 'δυτικά τής έπ. Λεμεσοϋ και, επειδή συνορεύει μέ τό χωριό Κυλάνι, τό λένε Β ά υ ο ν Κ υ λ α ν ί ο υ. Τό άλλο βρίσκεται στά ανατολικά τής έπ. Λεμεσοϋ και είναι γνωστό μέ τό δνομα Β α σ α 2 αν ί δ α ς, επειδή βρίσκεται κοντά στύ χωριό Σανίδα. Ή ονομασία,β'ά σ α είναι αρχαιότατη. Οί αρχαίοι "Ελληνες είχαν δυο ανάματα μέ την ΐίδια σημασία. Β άγσ α και [Β ή σ σ α έσή-μαινε ο ιλ ά δ α δ α σ ω μ έ ν η.ιστ-ή}ν ιμακρινήι έκείνην εποχή, υπήρχε στήν <Π ελοπόννησο, ατό νομό τής Αρκαδίας, χωριό μέ τό δνομα Βάσα, στά όποιον υπήρχε ναός τοϋ θεβΰ' Απόλλωνα τοϋ έπικούριου'= 6οτ[θη,τικοϋ. Ό ναός αυτός ήταν άπο τού,ς ωραιότερους ναούς τής Πελοποννήσου, κι οί κάτοικοι έκτισαν τόν ναόν αυτόν γιά νά τιμήσουν τόν θεόν "Απόλλωνα, ό Ιδποίος τους γλίτωσε άπό τόν μεγάλο λιμό ( = πείνα).πού τούς βρήκε, δταν γινόταν δ Πελοννησιακός πόλεμος Ο420' 417 π.χ.?, Τό όνομα Βάσα τών δυόίκυπριακών χωριών σίγουρα μετεφέρτηκε στήν Κύπρο ιάπό τούς ΆρκάΙδες, πού ήρθαν και κατοίκησαν στήν επ. Πάφου μετά τόν Τρωικόν πόλεμο. Ή Βάσα τής Σανίδας ήταν έ'να ιάπό τά χωριά πού παραχωρήθηκαν στους Φράγκους μοναχούς τοϋ τάγματος τών Ίωαννιτών. Ετη Βάσαν Κυλανίου σώζεται σπήλαιον στο όποιον άσκήτεψε ό' 8γ. Β <</ρ. νίώ β α ς και έΐνα άλλο κοντά σέ τοϋτο, πού άσκήτεψε ό άγιος Τ ί μ ώ ν. ΟΓι άγιοι αυτοί ήσαν άπό τούς 300 ξένους ασκητές πού ήρθαν στήν Κυπρον άπό την Παλαιστίνη τόν 1ί2ον αιώνα, οπότε ό Σουλτάνος τής Αιγύπτου ΣαλαΙδίν κυρίευσε τούς άγιους Τόπους, στους όποιους υπήρχαν αμέτρητα μοναστήρια. ΒΛίΣΙΛΕΙΑ (ή) = Στά δυτικά τής κωμόπολης τής Λαιπήθου, έκεϊ ακριβώς πού τέλιειώνει ή (οροσειρά τοϋ Πενταδάκτυλου, και υψώνεται ή ψυλότε'ρη κορφή τοϋ δουνοϋ Κι ό ρ ν ο ς, είναι κτισμένο τό χωριό Β α σ ί λ ε ι α, στή ρίζα τοϋ βουνού κατά τόν βορρά, ανάμεσα σέ δάση άπό χαρουπιές κι :έλιές είναι κτισμένο τό χωριό, και δίπλα του, κατά τό βουνό, ίκεϊ πού αρχίζουν νά όρθώνουνται πελώριοι κι απότομοι βράχοι, είναι κτισμένο τό μοναστήρι τοϋ Σ ι ν ά, ποϋ είναι κτήμα τοϋ μεγάλου και σπουδαίου μο- 57 νοστηριοδ τοο Σίνα, το όποιον είναι κτισμένο απάνω στο δρος εκείνο τή;ς Αραβίας, δπου 6 Μώυσής μέ άστραπόβροντα παράλαβε τίς ΙΟ 1 εντολές τοϋ οϋ. Αέν ξέραμε ακριβώς γιατί ιδόθηκε τέτοιο όνομα στο χωριό αυτό. Φαί-τάνες πού ζήλεψαν τήν ευτυχία τής Βασιλείας, σκότωσαν τον γυιό της ονόμαζαν Β α σ ι λ ε 1 1 α τή μητέρα τοϋ ήλιου και τής σελήνης. ΟΙ Τιτάνες πού ζήλεψαν τήν ευτυχία τής Βασιλείας, σκότωσαν τον γυιό της και τόν έρριψαν στον Ροιδανόν ποταμό, τής Γαλλίας. Ή αδερφή του ή σελήνη απελπίστηκε σαν έμαθε τόν θάνατο τοΰ άδερφοϋ της/καί γκρεμίστηκε άπό τή στέγη τοϋ σπιτιοΰ της. Ό Αίας λυπήθηκε τά 6υδ αδέρφια και τά έ'βαλε απάνω στον ουρανό γιά νά; φωτίζουν τή γή τό ενα τήν ήμερα και τό αλλο τή νύκτα. -. Μπορεί ομως τά μέρη πού είναι κτισμένο τό χωριό νά ήσαν στά) παλιά χρόνια κτήματα κάποιου Ιβασιλιά τής Λαπήθου και νά πήραν άπό τούτη τήν ονομασία: β α σ ί λ ε Β οι (τά) = βασιλικά κτήματα. "Οταν κτίστηκε τό χοιριό, ήταν εύκολο νά λένε οί άνθρωποι! π ά ω σ τ'ήί κ ώ! μ η 6 α σ ί ;λ' ε ι α άντί: π ά ω σ τ ά 6 α σ ί λ ε ι α. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις πού τά βασιλικά κτήματα τά έλεγαν οί παλιοί 6 α σ Ρλ ε ι α.

3 ΒΑΣΙΕΛΙ (τό), Είναι χωριό τοϋ ΚαρπασιοϋΙ καί βρίσκεται κοντά στο χωριό Αεονάρισσο κατά τά ανατολικά. Πήρε τό όνομα του άπό τόν πρώτον οικιστή, ό όποιος έκτισε έκεϊ τό σπίτι του και ονομαζόταν 03 α α ί Χ η ς. Χωριά πού 'ψύλαζ-αν τ' όνομα τοϋ πρώτου οικιστή τους έ'χομε πολλά οτή,ν Κύπρο. Τά ονόματα τους άπό αρσενικά έγιναν ουδέτερα, γιατί στήιν αρχή οί άνθρωποι έλεγαν: «Π ά ω σ τ ο ϋ Β'ασίΐλη». Αργότερα πού 6 Βασίλης πέθανε καί κοντά,στό σπίτι του κτίστηκαν κι ϋλχα σπίτια οί άνθρωποι έλεγαν «Π ά ω σίτ ό Β ' α σ ί λ ι». "Ετσι το αρσενικό >νο-μα πού φανερώνει τόν πρώτον οικιστή τοϋ τόπου έγινιε ουδέτερο γιά νά φανερώνη τό χωριό πού πρώτος Εκτισε. Είδαμε πού έγινε τό ίδιο καί μέ τό χοιριό Ά' κ ά κ ι. ΒΑΤΥΛΗ (ή) = Νά κι' ίνα αλλο (ακόμα χωριό πού χρωστά τ' ονομά του στον πρώτο οικιστή του. Στόν απέραντο κάμπο πού απλώνεται ανάμεσα τής Άσσιας καί,τή,ς Λύσης ήρθε κι έκτισε τό σπίτι του δ Σ τ έ φ α-ν ο ς Β α τ υ λ ή ς, ό όποιος ήταν φορολόγος τοϋ άλατος. Στά χρόνια τών Φράγκων ήταν σχηματισμένο τό χα*ρώ κι όνομαξάτανιή. κ ώ μ η τ ο ϋ Σ τ ε! φ ά ν ο υ Β α τ υ λ ή. "Είτσι είναι γραμμένη στά «αλιά βιβλία. Μέ τόν καιρό όμως απόμεινε μονόχα ή πρώτη κι ή τελευταία λέξη ( = ή... Βατυλή) γιά συντομία. Στά χρόνια 1 τών Φράγκων ή Βατυλή παραχωρήθηκε σαν φέουδο σ' ένα φεουδάρχη πού ονομαζόταν Μ ο ν τ ο-λίφ. Αργότερα, δταν εξαφανίστηκαν οί απόγονοι τοϋ Μοντολίφ, ό Φράγκος βασιλιάς παραχώρησε τή Βατυλή σέ κάποιον άτλλο φεουδάρχη, πού ονομαζόταν Ά' ν τ ώ ν ι ο ς. ΒΒΚΛΑ (ή) = Τοποθεσίες μέ τό όνομα 6 ί κ Ι λ α έ'χομίε αμέτρητες στήν Κύπρο. Χωριά ομως μέ τό Εδιο δνομα έχομε μονάχα ένα μικρό στήν έπαιρ-χία Λεμεσοϋ, κοντά ατή; (Βάσα. Ή ονομασία ίβίκλα χρησιμοποιήθηκε στήν Κύπρο πρώτη φορά στά χρόνια τών Α ρ α β ι κ ώ ν π ι ιδ ρ ο μ ώι ν (632 9ι64). Κάθε τοποθιεσία πού ήταν ψηλή, καί μπορούσαν άπό αυτήν νά κοιτάζουν φύλακες 3ν έρχουνται Σ α ρ α κ η ν ο ί ("Αραβες), όνο- 58 μάστηκε βίκλα. Στίς τοποθεσίες αυτές Βαεναν στρατιώτες, οί όποιοι φύλαγαν τήν περιοχή, άπό έποδρομές τών Αράβων. τ Ηταν μέ όίλλα λόγια φυλάκια, πού ιδρύθηκαν μέ τή διαταγή τών αυτοκρατόρων τοϋ Βυζαντίου, γιά προστασία τοΰ κράτους των καί τών κατοίκων του άπό τις επιδρομές τών Σαρακηνών στά χωριά εκείνα, αυτός δε είναι καί δ λόγος πού έ'χομε στήν Κύπρο πολλές τοποθεσίες μέ το δνομα 6! ί κ λ α = φ υ λ ά κ ι ο σ τ ρ α τ ι ω τ ι κ ό. Πολλά άπό τά φυλάκια αυτά διατη-ρήθηρκαν ώς τά χρόνια τών Φράγκων ; μέ τό αρχικό τους δνομα βίκλα. Στά χρόνια τών Ενετών φύλαγαν στις βίκλες τής Κύπρου Ά λ 16 α ν οί καβαλάρηδες, οί όποιοι πληρώνουνταν άπό τή, κυβέρνηση. Τό χωριό Βίκλα στά χρόνια τών Φράγκων ήταν παραχωρημένο στους Φράγκους εκείνους ιμοναχούς πού είχαν δικά τους 47 Κυπριακά χωριά, κι είχαν 8δρα τους τό Κ ο λ ό α σ ι. ΒΙΤΣΑΙΔΑ (ή) ~ Στά βορειοανατολικά τοϋ χωριοϋ Μαιραθόβουνος βρίσκεται τό χωριό Βιτσάδα. Τό δνομα τοϋ χωριοϋ αύτοϋ είναι παρμένο άπό δνομα φ υ τ ο ϋ. Ό ανθοφόρος βλαστός τοϋ άσφοιδέλου. (ιάβρόσκιλλας άγριόσκιλλας) είναι γνωστός σέ δλην τήν ίκνπρο μέ τό δνομα β ί τ σ α. Τό ίδιον δνομα έχει καί ό ανθοφόρος βλαστός τοϋ ά ο φ ο δ ' έ λ ο υ (τής σπουρτούλλας )καί τής ά γ ρ ι ο κ υ ν ά ρ α ς. Τόπος στόν ρποΐον οί ανθοφόροι βλαστοί (βίτσες) τών φυτών αυτών υπάρχουν σέ αφθονία καί σχηματίζουν δάσος, ονομάζεται ιβ ι τ σ ά β α. Στήν Κυπριακή: γλώσσα ή κατάληξη α '& α ϊχε ι αυτή τή σημασία, ( = ποτά πού έχουν λεμάνι, πορτοκάλι, βύσσινο - κεράσι, ή φαγητό ιμέ μακαρόνια, σέλινα). "Ετσι καί Βιτσάδα = τόπος πού «χει πολλές ίβίτσες. Στά χρόνα τή,ς Φραγκοκρατίας ή Βτσάβα ήταν φέουδο ενός Φράγκου πού λεγόταν Β α δ ί ν ο ς Ί β ε λ ί τ * ία ς, καί είχε έκεϊ τήν έπαυλη, του. ΒΟΥίΚΟΛΙ ΛΑ (ή) = Τό μικρόν αυτό χωριό τοϋ Καρπασιοϋ, στά ανατολικά τοΰ "Αγ. βεοδώρου, πήρε τό δνομά του άπό μιά

4 βοσκοπούλα, πού εϊχΐ έκεϊ τό μαντρί της καί τό κοπάδι της μέ τά βόδια, πού ταβοσκε στά γύρω τοΰ χωρίου μέρη. Στά παλιά χρόνια ίό ι βοσκό'ς τών βοδιών έλέγετο β ο υ Μ ό λ ο ς κι ή βοσκοπούλα τών βοδιών ιβ ο υ κ ο λ ί δ α. "Οταν κτίστηκε τό χωριό ιδιατηοήθη,κε ή αρχική ονομασία Β 1 ο υ κ ο λ ίβ α, επειδή τό μέρος εκείνο μέ τοϋτο τό δνομα ήταν γνωστό στά γειτονικά χωριά καί δεν ήταν εύκολο νά άλλάξη τό αρχικό του δνομα. ΒΟΥιΝ! (τό) = Μέ τοϋτο τό δνομα είναι γνωστό ένα χωριό στήν επαρχία Λεμεσοϋ, καί ή κορφή τοϋ βουνοΰ, πάνω στήν οποία ήταν κτισμένη ήι αρχαία πολιτεία, Α ι π ι ε ι α, γιά τήν οποίαν μιλήσαμε προηγουμένως (βλ. Αϊπεια). 0<^\ Τό Βουνί τής έπ. Λεμεσοϋ πήρε αυτό τό δνομα επειδή είναι κτισμένο σ' έ'να ύψωμα, τά όποιον δέ ιιπορεϊ νά ονομαστή \6οι>ν'6, γιατί είναι μ ι κ ρ ό. Ή λέξη β ο υ ν ί είναι υποκοριστικό τής'λέξης β ο υ ν ό. Σέ παλαιότερα χρόνια τέσσερεις συνοικυσμοί ήσαν κτισμένοι στήν περιοχή, τοϋ σημερινού χωριοϋ, κτισμένοι καί οί τέσσερεις απάνω σέ 6ου-ναλάκια. τά όποια αποτελούσαν βουνοσειράν, διευθυνοιμένην άπό βορράν προς νότον, καί τό καθένα δεν ήταν μακρύτερα άπό 3)4 τοϋ μι,λιοϋ άπό τό άλλο. Ντόπια παράδοση αναφέρει πώς τά χωριά αυτά (ερημώθηκαν άπό θανατικό, τό όποιον δέ πρόφτασε νά προσβάλη τό βορειότερο Βουνί, χά- 59* ρις στήν προφύλαξη του ιαπ0 τον 5γιον Ιωάννη τόν Πρόδρομο. "Ετσι διατηρήθηκε τό βουνί αυτό, ενώ τών άλλων υπάρχουν μονάχα οί,σωροί τών ιέριειπίων, με τις ονομασίες ΓΙ 1 έι ρ α Β ο υ ν ί,!β ε λ ό ν α κ α, καί "Α η ς Μ ά μ α ς. Ή ερήμωση τών χωριών αυτών πιθανόν νά έγινε άπό τό μεγάλο θανατικό πού φάνηκε στήν Κόπρο στά 1692! καί άπό αυτό πέθαναν τά 2)'3 τών κατοίκων. Κατά τά μέσα τοϋ κρασμένου αιώνα ζοϋσαν ακόμα στο Βουνί τά τελευταία υπολείμματα Τουρκικών οικογενειών. Ό αρχηγός μιας τέτοιας οικογένειας πού ονομαζόταν Μ α χ μ ο ύ τ 1 η ς, φημιζόταν γιά τό κοπάδι του πού ξεπερνούσε τά 1000 κεφάλια, καί γιά τή φιλανθρωπία του. Κάθε Πάσχα μοίραζε σέ όλους τούς φτωχούς τοΰ Βουνιοϋ χάλού-μία καί κρέας. Μιά εγγονή του παντρεύτηκε στά Πολεμίδια καί 3 εγγονοί του βαφτίστηκαν κι* έγιναν χριστιανοί. Ό' ίδιος πρόσφερε στήν κοινότητα γενναΐον ποσό οταν έγινε ιέ'ρανος στά 1847 γιά τή (διακόσμηση τής εικόνας τοΰ Τιμίου Προδρόμου. ' "ΒΟΥΝΟ (τό) = Είναι τό ψηλότερο χωιριό στή νότια πλευρά τής οροσειράς Τοϋ Πενταδάκτυλου, στά βόρεια ακριβώς τής Λευκοσίας, καί είναι ενα άπό τά χωριά στά οποία αρχικά είχαν κατοικήσει Μ α ρ ω ν ί τ ε ς. Στά 1192 υ Γ ο υ ΐ δ ο ς Λ ο υι,ζ ι V α ν ά ς,!έπει]δή είδε πού πολλοί Κύπριοι δυσαρεστήθηκαν άπό τό φεουδαρχικό σύστημα πού εφάρμοσε στήν Κύ-, προ, κι έφευγαν σέ ξένες χώρες, προσκάλεσε ξένους άπό τις γειτονικές χώρες. Άπό τή Συρία ήρθαν τότε πολλοί Μαρωνίτες, κι ό Γουΐδος τούς παραχώρησε τή νότια πλευρά τής οροσειράς τοϋ Πενταιδακτύλου, άπό τό Κεφαλό'βρυσο τής Κυθρέας ως τόν Κορμακίτη. Εκείνα τά χρόνια σχηματίστηκαν 60 Μαρωνίτικα χωριά 1 σήμερα υπάρχουν μονάχα 4 κι ένα άπό τά ι&ο αυτά χωριά ήταν καί τό Βουνό μέ τό όνομα Ρ ω μ α ν ό ς (ό), άπό τήν εκκλησία του, πού ήταν αφιερωμένη στόν άγιο Ρωμανό τών Μαρωνιτών. Ή εκκλησία αυτή είναι καί σήμερα ιδιοκτησία τών ΙΜαρωνιτών, κι ας μί, κατοικούν έκεϊ Μαρωνίτες. Οί Μαρωνίτες κάτοικοι τοΰ χωριοϋ αΰτοϋ καθώς καί τής Χρυσίδας τής Κυθρέας εγκατέλειψαν τήν αίρετική, διδασκαλία των καί παραδέ-τής Κυθρέας εγκατέλειψαν τήν αιρετική διδασκαλία των καί παραδέχτηκαν τήν Όρθόδοξη διδασκαλία. Γιά νά πετύχουν τή μεταβολή αύτη εργάστηκαν δραστήρια οί Μητροπολίτες Κερύνειας Ευγένιος καί Λαυρέντιος (αποκεφαλισθείς τό 1821) καί οί δραγοιμάνοι Χατζηγεωργάκης καί Χατζηπετράκης ΚυΦέρειος ( = άπό τήν ΚυΦρέά). Κοντά στο χωριό είναι έ'να σπήλαιο, μέσα στό όποιον υπάρχουν άνθροιπινα

5 οστά, κι οί κάτοικοι τοϋ Βουνοΰ λένε πώς τά όστα εκείνα είναι λείψανα μαρτύρων τών πρώτων χριστιανικών χρόνων. Στά βορειοδυτικά τοΰ Βουνοΰ, σέ απόσταση ενός περίπου μιλίου, είναι τά ερείπια ενός μοναστηιριοϋ μέ τό όνομα Μ ο ν ή τ ώ ν Α ψ ι ν θ ί ω ν. Στά 1222 μ.χ., πού δ Φράγκος Αρχιεπίσκοπος τής Λευκοσίας, έδιωξε τόν Όρθόδοξον Αρχιεπίσκοπο Νεόφυτο στήν Μ. Ασία, επειδή! αρνήθηκε νά παραδεχτή τή διδασκαλία τοΰ Πάπα, ό επίσκοπος τών Σόλων Λ ε ό ν τ ι ο ς καί ό Ηγούμενος τής μονής τών Αψινθίων Λ ε ό ν τ ι ο ς, πήγαν στή Νίκαια καί παραπονέθηκαν στόν ΟΊκουμ. Πατριάρχη γιά τήν καταπίεση τοϋ Πάπα καί τών Φραγκοπαπάδων έναντι στους Όρθοδόι ί 60, ; ',, ξους Κυπρίους. Στά χρόνια τής Τουρκοκρατίας διαλύθηκε τό μοναστήρΐι τών Αψινθίων καί τά κτήματα του μαζί μέ τα ερείπια του είναι τώρα-ιδιοκτησία τοϋ μοναστηρίου τοϋ Χ ρ υ σ ο σ>τ ό μ ο υ,πού βρίσκεται στήν "ανατολική πλευρά τοϋ θουνοϋ. Τήν ιστορία τοϋ μοναστηρίου τοϋ Χρυσοστόμου δέστε τη στο βιβλίο Ν. Κλη,ρίδη: Μ «ν α σ τ ή ιρίΐιαι σ τ ή; ν Κ ύ π ρ ο. ΒΟϊΙΦίΕΣ' (οί) «αί Γοϋφιες (οί) = Ή λέξη β ο ύ φ α στήν Κυπριακήγλώσσαν σημαίνει α ρ γ α λ ε ι ό ς. (Μερικοί νομίζουν πώς τό χωριό αυτό ονομάστηκε ετσι, επειδή είχε πολλές βοΰφες ( = αργαλειούς) σέ παλαιότερα χρόνια. Αυτό δέν είναι σωστό, γιατί ολα τά χωριά τής Μεσαορίας :εΐχαν πολλές βοΰφες πρίν,-καί σήμερα έχουν ακόμα πολλές, χωρίς νά όνομάζουνται ολα Βοΰφες. Ή ονομασία τοϋ χωιριοΰ αύτοΰ σχηματίστηκε άπό τή,ν αρχαία λέξη γύπη=κύπελο, βαθούλωμα, κοίλωμα της γής. Κι αλήθεια, τέτοια είναι ή θέση τοϋ χωριοϋ. Είναι ένα βαθούλωμα καί γύρω του είναι κι άλλα βαθουλώματα. Γι' αυτό στήν αρχή ονομάστηκε γ ύ π η = βαθούλωμα καί γ ύ π ε ς = βαθουλώματα. Τό γ στήν Κυπριακή προφορά αντικαταστάθηκε με τό 6, καί τό π μέ τό φ. (γούφα βούφα, γοϋφες βοϋφες, όπως καί στά παλιά χρόνια ή γ ύ π η προφερόταν καί κ ύ π η, = κύπελλο, κι υστέρα κ ο υ π ί π α στήν Κυπριακή. Ή λέξη γούφα ή γούβα χρησιμοποιείται σέ ολα τά χωριά τής Μεσαορίας καί τής Καρπασίας καί σημαίνει κοίλωμα, μέσα στο όποιον οί γεωργοί φυλάττουν τό σιτάρι τους. Περιγραφήν τής γούφας γούβας ιδέστε Ν. Κληρΐδη: «Θ ρ ύ λ ο ι καί" π α ρ α δ ό σ ε ι ς τ ή ς Κ ύ π ρ ο υ», σ. 86. ΒΡΈΤΣΙΑ (τά) = Στήν ανατολική πλαγιά τοΰ βουνοΰ τής Χρυσορογιάτισσας είναι κτισμένο τό χωριό Βρέτσια. Στά χρόνια τής Φραγκοκρατίας ονομαζόταν,κ ρ ί τ σ ι α. Τό όνομα τοΰ.χωρίου αΰτοϋ είναι άπό τά ονόματα /εκείνα, ποϋ χαλάστηκαν πρώτα άπό τούς Φράγκους κι ύστερα άπό τούς Τούρκους, οπως έγινε στ' δνομα Αμμοχώστου, ιπού οί Φράγκοι τήν έλεγαν Φ α μ α γ ο ύ σ τ α κι οί Τούρκοι Μ α κ ο ύ σ α. Οΐ "Ελληνες 8μως φύλαξαν τό αρχικό όνομα Αμμόχωστος. Δέν έγινε δυστυχώς-τό ίδιο καί γιά μερικά χωριά «ι ετσι χάθηκε τό αρχικό τους δνομα. ΒΡΌΤΣΙΑ (τά) Στήν κοιλάιδα τοϋ πόταμου τοΰ Πύργου τής Τήλυριάς, πουναι τριγυρισμένη άπό πυκνά καί ωραία δάση, βρίσκεται κτισμένο τό μικρό χοιριό Β ρ ο ΐ σ ι α. Είναι κατοικημένο άπό λ ι ν ο π ά μ π ακ ο ύ ς ( κρυφά χριστιανούς καί φανερά μωαμεθανούς). Παραδόσεις άπό τοϋτο τό χωριό δημοσιεύτηκαν στο βιβλίο Ν. Κληρίιδη: ιβ ρ ύ λ ο ι κ α ί π α ρ α δ ά α Ι ι ς τ ή ς Κ ύ π ρ ο υ», σ.,ββ 39. Μέ όλο πού τό χωριό αυτό κατοικείται άπό Τούρκους, ιδιατήρησε το ιάρχ,ικό του όνομα, πού ήταν: Ά φ ρ ο δ ί σ ι α. Ή αίτια είναι γιατί οί κάτοικοι του είναι άπό τούς ανθρώπους (εκείνους, οί όποιοι άλλαξοπίστη-σαν ατά χρόνια τής Τουρκοκρατίας γιά νά μή καταίδυναστεύουνται άπατους Τούρκους. Τέτοιοι είναι οί λεγόμενοι λινοπάμπακοι στό νησί μας.

6 Στά προχριστιανικά χρόνια υπήρχαν καί άλλοι τόποι της Κύπρου μέ τό δνομα Ά φ ρ ο δ ί β ι α. Τά Αφροδίσια αυτά ήσαν μικρά δάση, αφιερωμένα στήν θεάν 'Α,φροΙδίτη, καί ήσαν τόποι ίεροί,^χαρισμένοι στή ιθεά άπό πλουσίους καί ευσεβείς Κυπρίους, οί όποιοι χάριζαν στήν πανίσχυρη θιεά τους τόπους αυτούς, δταν τύχαινε νά τους βοηθήση νά 61; βγοΰνε άπό καμμιά δύσκολη περίσταση της ζωής των. ΒΥΖΑΙΤ1ΖΙΑ (η) = Τά Ιτριαμένα χαλίκια τοϋ πόταμου άπό τήν αδιάκοπη ροή τοϋ νεροϋ οί Κύπριοι τά λένε 6 υ ζ ά τ ζ ι α(τά). Τήν περιοχή πού Βχει πολλά βυζάτζια τή λένε 'β υ ζ α τ ζ ι ά. Κι αλήθεια, ήι περιοχή πού είναι κτισμένο τό χωριό Βυζατζιά, είναι γεμάτη άπό τριμμένα λιθάρια (ιβυζα-τζια) άπό ξεχειλίσματα τοϋ διπλανού 1 χειμάρρου, πού κατεβαίνει άπό τά χωριά Λαγουδέρα καί Σαράντι. Είναι λοιπόν περιεκτικό τό όναμα τοϋ χωριοϋ αύτοϋ. Β ΪΝΗ (ή) Είναι ίνα άπό τά 10 χοιιριά τής περιοχής τής ΐΚυθρέας, τά όποια είναι κτισμένα τό ένα Ιδίπλα στό άλλο, καί αποτελούν τούς διαδόχους τής μεγάλης καί αρχαίας πολιτείας τών Χύτρων. Ή',Βώνη; βρίσκεται στό κέντρο τών χωριών αυτών και είναι περίφημη γιά τό ίερό τοΰ θεοϋ Ά-π ό λ λ ω ν α, πού βρέθηκε έκεϊ άπό τό έτος 1'88β, καί ήταν γεμάτο άπό διάφορα αγάλματα, τά όποια στολίζουν τώρα τό Κυπριακό Μουσείο. Βρέθηκε επίσης στή Βώνη άλλο ίερό, αφιερωμένο στή : θεά τοΰ κυνηγίου, τόν Ά ρ τ έ μ ι δ α. Τό όνομα Β ώ.ν ηι είναι λείψανο τοϋ παλιοΰι ονόματος Δ ω ιδ' ώ ν η, πού σημαίνει τόπος στόν όποιον ό θεός Απόλλωνας φανερώνει τή θέληση του στους ανθρώπους, όπως γινόταν καί στή : Δ ω-ι5 ώ ν τι τής Ηπείρου. Υπήρχε δηλαδή στόν ναόν τοϋ Απόλλωνα μαν-τείον, πού έδινε χρησμούς. Άπό τό Δ ω δ ώ ν η ϊ'φυγε τό δ κι έμεινε Δωώνη. "Υστερα έφυγε καί τό ένα ω κι έμεινε Δώνη. Τό αρχικό γράμμα Δ αντικαταστάθηκε μέ τό Β κι έγινε Β' ώ ν η..-στά >13>74 οί Γενουάτες πολεμούσαν εναντίον τοΰ Βασιλιά τής Κύπρου, καί συχνά ξεκινούσαν άπό τήν Αμμόχωστο γιά νά «άνουν λεηλασίες στή Λευκοσία. Μιά μέρα πού περνοΰσαν άπό τά χωριά τής ΚυΟ-ρέας, οί κάτοικοι τής Βώνης καί τοΰ Τραχωνιοΰ τούς Ιέπετέθηκαν, καί πολέμησαν μαζί τους 9 ώρες. "Ετσι τούς ανάγκασαν νά φύγουν μακριά άπό τά χωριά τους καί νά μή κάνουν καμμιά λεηλασία, δπως συνήθιζαν νά κάνουν στά χωριά, άπό τά όποια περνούσαν. Γ ΓΑΔΟΥΡΑΕ (ό) = Τό χωριό αυτό τής επαρχίας Αμμοχώστου χρεωστεϊ τό δνομα του στόν πρώτον οικιστή του, ό όποιος ονομάστηκε Γ α δ οι ν ρ ά ς, έπειίδή ίδρυσε έκεϊ ενα σταθμό κι έτρεφε γαϊδάρους, είτε γιά πώληση, ειτε γιά ενοικίαση. Στά χρόνια τών Ενετών υπήρχε τό χωριό αυτό μέ τήν ονομασία: Γ α δ ο υ ρ ά ε ς, πού σημαίνει πώς δέν ήταν Ινας ό πρώτος οικιστής, άλλα περισσότεροι, καί δουλειά τους ήταν ή εκτροφή, γαϊδάρων. Μιά παράδοση αναφέρει πώς τό δνομα αυτό δόθηκε στό χωριό άπό μιάν άλλην αίτια. Λένε πώς ό "Αγιος ΣπυρΟδοινας, πηγαίνοντας μιά μέρα στή Σαλαμίνα, έκανε σταθμό στό χωριό αυτό. Οί κάτοικοι του έκλεψαν τόν γάδαρο τοΰ Άγ. Σπυρίδωνα μαζί μέ τις αποσκευές πού έπαιρνε μαζί του, κ ι άπό τότε ονομάστηκαν οί κάτοικοι Γ ά δ ο υ ρ ά ε ς. Άλλη παράδοση λέει πώς περνώντας άπ' έδώ ό Άγ. Σπυρίδωνας έχασε τόν γάιδαρο του, γιατί τόν κέντησε ένα κουνούπι καί άπό το κέντημα (εκείνο ψόφησε ό γάιδαρος. Τόσο μεγάλα καί φαρμακερά κουνούπια υπήρχαν τότε,. στόν Γαδουρά! ^Ωστόσο οί κάτοικοι του στενοχωροΰνται πού τό χωριό τους έχει τέτοιο δνομα. "Ενας "Ελληνας ποιητής, πού ονομαζόταν Σ, κ ύ ρ ο ς Μ α-τ σ ο ύ κ α ς, περνώντας κάποτε άπό τό χωριό τους, τούς πρότεινε νά «2 λένε τόν Γαδουρά: Ν έ α Σπάρτη, μά ή πρόταση του δέν εφαρμόστηκε, γιατί δέν ήταν μονολεκτικό το ό'νομα.

7 ΓΛΛΛΛΚΙΛ Οή) = Τούρκικο χωριό στήν έπαρχίαν Αμμοχώστου, τριγυρισμένο άπό εύφορη γη. Τόν 17ον αίώνα εγκαταστάθηκαν Ιέκιεϊ πολλοί Τούρκοι, καί ο "Ελληνες κάτοικοι τής Γαλάΐβκιας εξοντώθηκαν. ΊΟ ωραίος χριστιανικός ναός τής Αγίας Μαρίνας μέ τόν θόλο του μετατράπηκε σέ τζαμί. "Εξω άπό τό χωριό, κατά τά δυτικά σώζουνται τά ερείπια τοϋ ναοϋ τοΰ άγ. Σωζόμενου μέ τή,ν παράδοση πώς άσκήτεψε έκεϊ ίό άγιος αυτός. Τό όνομα τοΰ χωριοϋ αΰτοϋ είναι πολύ παλιό, καί είναι ένα άπό τά ' ' πολλά ονόματα χοιριών τής Κόπρου, τά όποϊα Ιδρύθηκαν άπό "Ελληνες μετανάστες, πού ήρθαν Ιέΐδώ άπό τά νότια τής Μικράς Ασίας, ίοπου υπήρχε τά όνομα Γ α λ α τ ί α. Τά χωριό αυτό ήταν κτισμένο στά προχριστιανικοί χρόνια, γιατί βρέθηκε έκεϊ ένας μεγάλος θησαυρός!μέ αργυρά νομίσματα τής εποχής τών Πτολεμαίων ( π.χ.). Είναι πιθανό νά λατρευόταν έκεϊ ή θεά 'ΑφροΙδίτη. μέ τό όνομα Γ α λ ά τ ε ι α, τό όποιον ήταν τό όνομα ενός αγάλματος τής θεάς, πού ζωντάνεψε μέ τίς παρακλήσεις τοϋ βασιλιά τής Άμαθούντας Π υ γ μ α λ ί ω ν α. ΓΑίΛΑΤΑ (ή) == Ή σημερινή θέση τοΰ χωριοϋ αύτοϋ στήν κοιλάδα τής Σο-λιάς, κοντά στήν ικακοπετριά, δέν είναι ή άρχικ.ή. Ή σημερινή Γαλάτα είναι νέο χωριό. Τό αρχικό ήταν Ιως δυό μίλια νοτιότερα, που βρίσκεται ή τοποθεσία "Ε' σ α ω ΙΓ α λ ά τ α, καί τό σημερινό κτίστηκε ατά χρόνια τής Ενετοκρατίας, (1518) γιατί τήν εποχή τών Ενετών ήταν κτισμένο ακόμα τό παλιά χωριό, κι είχε γαόν αφιερωμένο στόν άγ. Τ υ,χ ι χ ό /Τό αρχικό όνομα Γ α λ ά τ α δόθηκε στό χωριό αΰ'τό άπό τούς πρώτους οικιστές τους, οί όποιοι ήρθαν άπυ τή Γ α λ α τ ί α τής Μικράς "Ασίας κι ονομάζονταν Γ α λ ά τ ε ς. "Ενα αλγεινό στολίδι τοΰ χωριοϋ αΰτοϋ είναι ό ναός τοϋ α γ ί ο υ Σ ω ζ ό μ ε ν ο υ, στόν οποίον διατηρούνται σπουδαίες τοιχογραφίες Βυζαντινής τέχνης. ΓΑΙΛΑΤΑΙΡΚΑ (ή) = Ή ονομασία τοΰ χωριοϋ αΰτοϋ τής Πάψου προέρχεται άπό τό όνομα μιάς γυναίκας πού τής κολλήθηκε τό επώνυμο Γ ο λ β -τ α ρ κ ά. Φαίνεται πώς ή γυναίκα αυτή, κατοικούσε στό μέρος αυτό, κι είχε τήν μάντρα της καί τό κοπάδι της, Ιάπό τό όποιον έπαιρνε πολύ γ ά λ α καί ξεχώριζε άπό τις άλλες γυναίκες, ώστε δικαιολογημένα νά τής κολληθη τό επώνυμο Γ α λ α τ α ρ κ ά. Οί άνθρωποι έλεγαν τότε: Π ά ω σ τ ή Γ α λ α τ α ρ κ ά κι έννοοδσαν τή γυναίκα, πού είχε (έκεϊ τήν μάντρα καί τό κοπά% της. Τό ό'νομα αΰ'τό διατηρήθηκε καί δταν κτίστηκαν κι άλλα σπίτια καί σχηματίστηκε χωριό, δπως άκρι/6'ώς έγινε καί μέ τό χωριό 53 ο υ κ ο λ ί δ α. ΓΑΙΑΗΝΉ (ή) Πέρ α άπό τά ερείπια τών αρχαίων Σόλων κατά τά νότια είναι κτισμένο τό χωριό Γ α λ η ν ή, άπάνο) ο' ένα ύψωμα, τριγυρισμένο άπό πολλού, λόφους. Τό δνομα Γ α λ η ν ή τό χρεωστεί στήν άν. Γαληνή, πού είχε εκεί κτισμένο ναό, αφιερωμένο οχ" δνομα της καί γιορταζόταν στις 16 Απριλίου ή μνήμη της. Οί Γαληνιώτες λένε πώς τό χωριό τους πήρε τό δνομα Γαληνή άπό τό δνομα τοϋ φυτοΰ Γ α λ ή ν ι α, τό οποίον βλαστάνει άφθονο στήν περιοχή τοϋ χωριοϋ, καί τό βοτανικό του δνομα είναι Ό ν ο> ν ίς. 3 Στά 1934 κοντά στη, Γαληνή ανακαλύφτηκε άπό τήν εταιρεία τής Σκουριο>τισσας μιά φλέβα άπό χρυσάφι. Το ορυχείο ήταν γνωστό άπό τά παλιά χρόνια, κι οί χωρικοί δεικνύουν μιά παλιά γαλαρία πού προχωρεί" βαθειά μέσα στό βουνό, τό όποιον φέρει ιτήν ονομασία Χ ρ υ σ ά φ ί ΐ. Οί Γαληνιώτες διηγούνται τόν έξης θρύλον σχετικά μέ τήν ύπαρξη, τοΰ χρυσαφιού στήν περιοχή, εκείνη]: «Τόν παλιό καιρό ή θάλασσα προχωρούσε ώς τή, ρίζα τοϋ βουνοΰ τοϋ χρυσαφιού. "Ενα καράβι φορτωμένο μέ χρυσάφι άραξσ έκεϊ,,μά δέ μπόρεσε νά γυρίση πίσω καί νά φύγη. Βούλιαξε Ιέκεί, καί τό χρυσάφι του χάθηκε στό βάθος τής θάλασσας. Έκεϊ ιέμεινε χρόνια κρυμμένο, ώσπου ανακαλύφτηκε άπό τούς παλιούς Κυπρίους, οί όποιοι άνοιξαν τις γαλαρίες γιά νά

8 τό βρούνε. Κοντά στό χωριό βρέθηκε μιά πλάκα μέ γράμματα, πού φανερώνει πώς τόν καιρό πού ήταν αυτοκράτορας τή,ς Ρώμης ό περίφημος Ν έ ρ ω ν α ς, έγινε έ'να μεγάλο υδραγωγείο, πού έφερνε νερό στους Σόλους γιά τις ανάγκες τών κατοίκων. ΓΑΛΗΝΟΙ!ΌΡΝΗ ( ή ) Τούρκικο χωριό στά ανατολικά τής Γιαλούσας. Τό ' δνομά του σχηματίστηκε άπό τήν Τούρκικη λέξη Καλέ = φρούριον, καί τήν Τούρκικη λέξη μπουρνού = μύτη κορφή. "Ετσι σχηματίστηκε ή ονομασία Γαληνόπορνη. ΓΑΣΤΡΓΑ (τά) = Τά δνομα τοΰ χωριοϋ αΰτοϋ τής επαρχίας Αμμοχώστου είναι σχηματισμένο άπό τόν πληθυντικό τοϋ ονόματος Κ ά σ τ ρ ο : Κ α-σ τ ιρ ι ά 1 Γ α σ τ ρ ι ά, επειδή; έκεϊ (υπήρχαν δυο μικρά κάστρα τών Τ ε μ π λ ι ω τ ώ ν, ο,ί οποίοι δέν ήσαν άλλοι, άπό τούς Ν α ΐ τ ε ς. Μ8 όλο πού είχαν φύγει άπό τήν Κύπρο, είχαν σέ διάφορα μέρη δικά τους κτήματα (Γαστριά, Λεμεσό, Πά'φο) καί φρούρια, πού χρειάζουνταν γιά προφύλαξη τους, άν τύχαινε νά τούς έπιτείθοΰν οί Κύπριοι, οπως 8γινε στά 11,92, στή Λευκοσία (Βλ. Ν. Κληρίδη. Ιστορία τής Αευκο-σίας, πού αναγκάστηκαν νά φύγουν άπό τήν Κύπρο. Τά ονόματα τών δυό κάστρων, πού «Ιδωκαν αφορμή νά ονομαστή ιό χωριό Γ α σ τ ρ ι ά, ήσαν: Τό Κι α (ί τ ρ ί καί τό Κ α σ τ ρ ο ύ λ λ ι ν. Τά Ιέρείπια τών κάστρων αυτών, πού βρίσκουνται κοντά στήι θάλασσα κι' είχαν μπροστά τους μικρό λιμάνι γιά τά καράβια, σοίζουνται καί σήμερα ακόμα. Τό χωριό τών Γαστριών δεν είναι παλιό. Κίτίστηκε άτό κατοίκους ενός γειτονικού χωριοϋ, πού ονομαζόταν Κ α μ ά ρ ε ς, καί μετανάστευσαν εκεί πριν εκατό χρόνια. ΓΕΝΑΓΡΑ (τά) = Σέ παλαιότερα χρόνια τό χω,ριό αυτά ονομαζόταν " Β ν άγ ρ α καί μέ τοϋτο τό δνομα τό γράφει στήν ίσίτορία του ό 'Αρχ. Κυπριανός. Σήμερα είναι γνωστό μέ τό δνομα Γ έ ν α γ ρ α. Δέ ξέρομε γιατί πήρε αυτό τό δνομα. Στά 146* μ.χ. υπήρχε τό χωριό Γέναγοα, κι δ βασιλιάς Ιάκωβος ό Β'., μόλις έγινε βασιλιάς, «αραχιόρησε ότό χωριό αυτό σάν δώρο σ' ένα φίλο του φεουδάρχη πού ονομαζόταν Ρ ί τ σ ο ς Μ- Πρ ί ν ο ς. Στά χρόνια τής Τουρκοκρατίας τά Γέναγρα ήταν έ'να άπό τά 16 χωριά, τά όποια μέ προσταγή τοΰ Λ α λ ά Μ ο υ σ τ α φ ά έ'πρεπε νά πληροίνουν ιδιαίτερο φόρο γιά τή συντήρηση τών Γιανίτσαροιν, πού φύλαγαν τήν τάξη, σε ολην τή νήσο. ΓΕΡΑΚΙΗΣ (οί) = Τόποι μέ τό δνομα αυτό υπάρχουν «αί σέ άλλα μέρη της Κύπρου (έ'νας ανάμεσα τοϋ 'Αγροΰ και (τών 'Αγριδιών) καί ή αίτια πού ονομάστηκαν έτσι ήταν γιατί στους τόπους αυτούς υπάρχουν απόκρημνοι βράχοι, καί απάνω σέ τέτοιους γκρεμούς είχαν τις φωλιές τους «αί πολ- 64 λαπλασιάζουνίταν τά γ ε ρ ά κ. ι α, τά οποία ήσαν περιζήτητα τήν εποχή τής Φραγκοκρατίας στήν Κάπρο. "Ολοι οί άρχοντες τοϋ, τόπου άπό τόν βασιλιά ώς τόν τελευταίο τρεοάδάρχη,, άσχολοΰνταν μέ τό κυνήγι, καί στήν κάθε κυνηγετική εκδρομή τους έπρεπε νά ακολουθούνται άπό (δούλους, οί όποιοι νά μεταφέρουν κ υ ν η γ έ τ ι χ. «σ κ υ λ ι ά κβί γ ε ρ ά κ ι α εξημερωμένα, πού βοηθούσαν στά κυνήγι. Ό κάθε ιππότης ιτότε ιεϊχε δικά του εξημερωμένα πολλά γεράκια καί μπορούσε νά άνταλλάξη: ένα γεράκι μέ ένα Θοϋλο, δηλ. νά Βώση ένα γεράκι σ' ένα άλλον ιππότη; καί νά πάρη, άπό εκείνον ένα δοϋύλο, ένα Κύπριο, γιά νά δαυλεύη στά κτήμαίτά του. Χωριό μέ τά δνομα Γ ε ρ α κ ι έ ς διατηρήθηκε μονάχα έ'να ατή Μαραθάσα, καί αύιτό-ήταν παραχωρημένο άπό τόν βασιλιά τής Κύπρου στό.τάγμα τών Δ ο μ ι ν ι κ α ν,ώ ν, οί όποιοι είχαν κτισμένο τό μοναστήρι τους δίπλα άπό τά κτίριον τοϋ σημερινού κινηματογράφου «/Π α λ-λ άς>>, καί παρά πέρα, «ατά τό.κυπριακό Μουσείο, ήταν τό Βασιλικό παλάτι. Τά εισοδήματα καί οί φόροι τοϋ χω,ριοΰ αύτοΰ έπρεπε νά πληρώ-νουνται στους μονάχους αυτούς γιά τή συντήρηση τους.. ΓΕΡΑΝΙ (τό) = Βρίσκεται στή κερσάνησο τοϋ Καρπασιοΰ καί τό δνομά τοι> τό χρωστά σ" ένα φυτό, πού ονομάζεται Γ ε ρ ά ν ι ο ν. Τό φυτόν αυτό φαίνεται πώς φύτρωνε άφθονο στή. περιοχήι (εκείνη κι

9 έδωκε τ' δνομά του στό χωριό. Τό επιστημονικό δνομα τοϋ φυτοΰ αΰτοϋ εϊναι Π ε λ α Τ> γ ό-ν ι ο ν τό ρ υ π α ί ν ο ν, καί σέ άλλα Ελληνικά μέρη τό λένε σ α ρ-δ έ λ λ α, ενώ στ'ις πόλεις τής Κύπρου είναι γνωστό μέ τό δνομα τ σ ά ρ τ έ λ λ ο ύ δ ι ν (τό). ΓΕΡΑΣΑ κάί ΓΕΡΟΒΑΣΑ (ιή) = Μέσα σέ μιά βαθειά. καί καταπράσινη κοιλάδα, πού τή διασχίζει ό Γαρύλλής ποταμός, γιά νά χύση τά νερά του στή θάλασσα, στά δυτικά τής Λεμεσοϋ, είναι τό χωριό Γ ε ρ ά ο α. Τό δνομα αυτό δόθηκε σέ τούτο τό χωριό με τόν ίδιον τρόπο πού δόθηκε σ* ένα άλλο χωριό στήν ϊδιαν επαρχία, στά δυτικά τοϋ χωριοϋ Μαλλιά, πού ονομάζεται Γ ε ρ ο ά ά σ α. Τό δνομα αυτό σχηματίστηκε ιάπό,ίτή λέξη ι ε ρ ό ς καί τή λέξη β ά σ α ( = κοιλάδα δασωμένη). Τήν αρχική ονομασία ΊεροΙδάσα οί Κύπριοι τήν μετάτρεψαν σέ Γ ε ρ ο 16.ά σ α καί Γε-ρ άισ α:, ιάφοϋ αφαίρεσαν τό 6 καί εΐπαν Γ ε ρ ο ά ο α καί υστέρα: Γ ε,(>.ά σ α. Γιά τήνϊόνομασία Β ά σ α ( δασωμένη κοιλάδα) μιλήσαμε πιο μπροστά στήι σελίδα 57, δταν (εξετάσαμε τήν ονομασία τοϋ χωριοϋ Βάσα,. πού δέν.είναι πολύ μακριά άπό τή Γεραβάσα.. Στά χρόνια τής Φραγκοκρατίας ή Γεράσα ήταν παραχωρημένη στό τάγμα τών Ίωαν-νιτών. ΓΚΡΟΚ.ΙΠΙ Ι Λ (ή) καί ΓΙΕΡΟΣιΚΗΠΟΥ (ή) = Μέ τό όνομα αυτό είναι γνωστό ένα-τσιφλίκι στά νότια τής Γ ε ρ ο σ κ ή π ο υ στήν Πάφο, κοντά στή θάλασσα, πού στά.παλιά χρόνια ονομαζόταν Ί ε ρ ο κ η π ί ς 1 καί Ί ε ρ ο κ η π ι ά. Είναι ή περιοχή, στήν οποίαν υπήρχαν στά πολύ χρόνια οί ί ε ρ ο ί κ ή π ρ ι, πού ήσαν αφιερωμένοι στή θ'εάν Αφροδίτη, καί άπό τούς κήπους αύ>τούς ξεκινούσαν οί χιλιάδες τών προσκυνητών στις 31 τοϋ Μάρτη γιά νά πάνε στά Κουκλιά, πού βρισκόταν δ ναός τής Αφροδίτης, στόν δπόϊον άρχιζαν οί γιορτές της τήν προηη τοϋ Απρίλη. Ή ονομασία τοϋ μεγάλου χωριοϋ τή.ς Πάφου πού λέγεται Γ ε ρ ο-σ κ ή π ο υ,, δέν έ'χει αλλη,ν εξήγηση άπό αυτήν πού αναφέρομε, καί πού φανερώνει πώς οί Ί ε ρ ο 1 κ ή π ο ι τής Αφροδίτης κρατούσαν τήν 65 περιοχή τ ής Γεροσκήπου καί της Γεροσκηπιάς, καί το ονομά τους διατηρήθηκε ώς σήμερα, δπως τό προφέρουν οί κάτοικοι, οί οποίοι λένε τή Γερο-σκήπου: Γ ε ρ ο σ σ ι ή; π ο υ. ΓΕΙΡΟΛΑΙΚΚΟΒ ( ό) = Ί ε ρ ό ς λ ά κ κ ο ς ήταν τό αρχικό δνομα τοΰ χωριοϋ αύτοϋ, πού είναι τώρα προάστειο τής Λευκοσίας στά βόρεια τοϋ αεροδρομίου. Τήν Ιεποχή τών "Ενετών ονομαζόταν τό χωριό αυτό " Ι ε ρ ό ς λ ά κ κ ο ς, καί μέ τοϋτο τό δναμα ήταν γνωστό. Μέ τό πέρασμα τών χρόνων παραμορφώθηκε στό στόμα τών Κυπρίων, οί οποίοι είπαν τό χωριό Γερόλακκος, δπως είπαν καί *.ό δνομα τοϋ 'Γεροϋ κήπου Γ ε ρ ο σα ι ή π ο υ καί τήν Ίεροκηπία Γ ε ρ ο τ ξ η π ι ά. Τώρα γιατί ονομαζόταν τότε τό χωριό "Ιεράς λάκκος, δέ ξέρομε. Φαίνεται πώς στά βαθούλωμα τής πειδιάιδας, πού σχηματίζεται κοντά στό χωριό και άπό μακριά μοιάζει μέ λάκκο, υπήρχε κάπου κάποιο ίερό, τό όποιον έΐδωκε αφορμή νά ονομαστή τό βαθούλωμα Ιερός λάκκος. Όί κάτοικοι τοϋ Γερολάκκου τιμούν ξεχωριστά τόν "Αγιο Μάμα, καί στήν ακρη τοϋ χωριοϋ τους τοϋ έκτισαν μεγαλοπρεπή; ναόν, γιατί στή θέση εκείνη σταμάτησε κάποτε ό Άγιος Μάμας γιά νά ξεκούραστη. Ερχόταν άπό τά βουνά] τοϋ Τροοδους μέ σκοπό νά παρουσιαστή μπροστά στόν Πασα, γιά νά δικαστή, επειδή οί βοσκοί του δέν πλήρωναν στους φορολόγους τοΰ Πασά τούς φόρους πού ζητούσαν. "Οταν οί βοσκοί του ειδοποίησαν τόν "Αγιο Μάμα γιά τήν απαίτηση τών φορολόγων, τούς είπε νά τοΰ στείλουν τούς ιφορολόγους γιά νά τούς μιλήση ;. Οί φορολόγοι σάν άκουσαν τήν πρόσκληση, πήγαν μπροστά στόν "Αγ. Μάμα, τό δποΐον έβλεπαν γιά πρώτη φοοά. Τόν βρήκαν καβαλάρη απάνω σ' ένα φοβερό λιοντάρι καί τρόμαξαν. Κι δταν ό "Αγ. Μάμας τούς είπε πώς θά κατεβή μέ τό λιοντάριτου στή Λευκοσία, γιά νά παρουσιαστή! μπροστά στόν Πασά, έφυγαν.τρομαγμένοι καί κατέβηκαν στή Λευκοσία. Βρήκαν τόν Πα-

10 4 σα καί τοΰ άνεκόίνωσαν τόν ερχομό τοϋ "Αγίου. Ό Πασάς φοβήθηκε καί πρόσταξε νά κλείσουν οί πόρτες τών τειχών, άίστε νά μή μπόρή, νά μπή μέσα στήν πόλη Β Άγ. Μάμας. "Οταν δ "Αγ. Μάμας έφτασε στή θέση πού εκτυσαν τόν ναό του οί κάτοικοι τοΰ Γερολάκκου, καί ξε«ουράσ ι τηκ, ξεκίνησε γιά τή Λευκοσία. Τό λιοντάρι του τότε μούγκρισε τόσο δυνατά όίστε νά σειστή δλη ήι γή τριγύρω. Οί πόρτες τών τειχών άπό τόν σεισμό άνοιξαν διάπλατα κ ι ακούμπησαν στόν τοίχο. Ό Πασάς τρόμαξε κι έστειλε μαντατοφόρους νά πουν στόν "Αγιο Μάμα πώς τοϋ χαρίζει όλους τους φόρους καί νά μή. μπή στόν κόπο νά κατεβή στή Λευκοσία. "Ετσι & "Αγ. Μάμας γύρισε πίσω στά βουνά τοϋ Τροόδους, πού ήσαν τά κοπάιδ'.α του και οί βοσκοί του, μά.οί κάτοικοι τοΰ Γερολάκκου δέν ξέχασαν τό μούγ-κρισμα τοΰ λιονταριού καί τό θαύμα τοΰ ανοίγματος τών κλεισμένων θυρών τών τειχών τής Λευκοσίας. ΓΕΡΙΜΑΙΣΟΓΕΙΑ (ή) = Σύμφωνα μέ δσα είδαμε πιό πάνω γιά τά ονόματα Γεροκηπιά, Γεροκύπου και Γερόλακκος, τό αρχικό δνομα τοϋ χωριοϋ αΰτοϋ ήταν " Ι ε ρ ά μ ε'.'σ ό γ ε ι α. Άπό τοϋτο τό δνομα σχηματίστηκε τό σημερινό δνομα Γερμασόγεια, πού βρίσκεται στά ανατολικά τής Λεμεσοϋ ώς τρία Αγγλικά μίλια μακριά άπό τή θάλασσα, κτισμένο στή δεξιάν όχθη. 'τοϋ ποταμού, δ οποίος ονομάζεται Π ο τ α μ ό ς τ ή ς Γ έ ρ μ α - σ ό γ ε ι α ς. Στά χρόνια τής Φραγκοκρατίας τό χωριό αυτό ήταν παραχωρημένο στους Φράγκους μοναχούς, πού είχαν τήν έδρα τους σ'τό Κκ>λ ά σ σ ι, καί με τό δνομα Μ ε γ ί ά ί λ η Κ ο υ μι μ α ν δ ε' ρ ί >α είχαν στήν εξουσία τους 47 χοίριά. # Β Γ.,ΤΕΡΙΝ (τό) = Ώς τοί α μίλια μακριά άπό τήν 'Αθαλάσσα κατά τά νοτιοανατολικά είναι τό χωριά Γ έ ρ ι, κτισμένο στήν κορφή μιας ξέβαθη,ς κοιλάδας, πού διευθύνεται προς βορράν. Φαίνεται πώς πήρε τό όνομα αυτό άπό τή θέση πού είναι κτισμένα. Στήν Κυπριακή γλώσα α γ έ ρ α ς σημαίνει κορφή βουνοΰ Γι λόφου, τόπος ψη,λόίς, ά ν ε μ ό δ α ρ τ οι ς. Τό χαμηλότερο ύψωμα τό λένε ά γ ' έ ί ρ ι ν, καί επειδή τό χωριό αυτό είναι κτισμένο σέ τέτοιο ύψωμα, τό είπαν στήν αρχή ' Α γ έ ρ ί ν καί ύστερα Γ έ ρ ι ν. ΠΑΛΙΑ (ιίι) = Είναι τό γνωστό χωριό τής Π άφου στά ανατολικά τΰς Π όλης Χρυσοχοΰ, πού είναι φημισμένο γιά τά πορτοκάλια του. Τό αρχικό του ό'νομα ήταν Α Ί γ ι α λ ί α ( παρά τόν αίγιαλόν) καί μέ τόν καιρό έχασε τήν πρώτη συλλαβή, κι έμεινε Γιαλία κι ύστερα Γιαλιά όπως καί τά Σ ο λ ί α, πού έγινε Σ ο λ ι ά. ΓΙΑΛΟΥΣΑ (ή) = "Οσα παιδιά ταξίδεψαν στόν άπ. Αντρέα ξέρουν τήν όμορφη κωμόπολη τής Γίαλούσας, γιατί τή διασχίζουν τά αυτοκίνητα πού πάνε στύ; χάρη τοΰ "Αγίου. Είναι κτισμένη οΐτήν πλαγιά τοΰ βουνοΰ, πού κατηφορίζει ελαφρά προς τή θάλασσα, κατά τόν βορρά. Τά σπιτάκια της είναι τριγυρισμένα άπό καταπράσινους κήπους, στους οποίους καλλιεργούνται λαχανικά (κο-λοκάσι, τομάτες κλπ.) καί οπωροφόρα. Πίό μακριά, στά άπότιστα χωράφια, φυτεύουν καπνό, σκουπόχορτο, σιτηρά. Τά χωράφια αυτά είναι σκεπασμένα μέ χαρουπιές κ ι Ιέλιβς έτσι πού νά στολίζουν καί νά κάνουν όμορφο τόν τόπο. "Ή κωμόπολη πήρε τό όνομαι Γ" ι α λ ο ύ σ α, για,'τί είναι κτισμένη κοντά στή θάλασσα, ώς τρία μίλια άπό τήν ακρογιαλιά. Οί Κύπριοι τή, θάλασσα τή λένε Γ ι α λ ό κι ήταν ιευκολο νά δοκτουν σέ τούτη τήν κωμόπολη τό όνομα Γιαλούσα ( κώμηι κτισμένη κοντά στόν Γιαλό).

11 Ή θέση πού βρίσκεται κτισμένη σήμερα ή Γιαλούσα δέν είναι ή, αρχική, φαίνεται πώς ή σημερινή Γιαλούσα κτίστηκε στά Βυζαντινά χρόνια, ύστερα άπό τις Αραβικές έπυδρομές, καί αυτό τό μαρτυρά ένας ώραιόταϊ τος Βυζαντινός ναός χαρισμένος -στόν Αρχάγγελο Μιχαήλ. Είναι ή Γιαλούσα ένας καινούριος συνοικισμός μέ κατοίκους πού είχαν πολύ παλιά καταγωγή. Κάτω άπό τή σημερινή Γιαλούσα είναι μιά τοποθεσία, πού ονομάζεται Μ α σ α ιρι κ ώ ν α ς. Σέ.τούτη τή θέση, πού δέν είναι μακριά άτό τή θάλασσα, είχαν κτίσει τήν πόλη τους οί 'Α χ α ι ο ί, πριν άπό τά χρόνια τοΰ Τρωϊκοΰ πολέμου, καί -τήν ονόμασαν Α χ α ι ώ ν Ά κ τ ή ν. "Υπάρχουν έκεϊ τά ερείπια τής παλιάς εκείνης πολιτείας καί οί τάφοι, μέσα στους όποιους έθαβαν τούς νεκρούς των. Στά χρόνια τοΰ Τρωϊκοΰ πολέμου, ό βασιλιάς τή ς Σαλαμίνας, της νήσου πού βρίσκεται κοντά στόν Πειραιά, έδιωξε άπό τό παλάτι του τόν νυιό του τόν Τ ε ύ κ ρ ο, επειδή στήν Τροία πού πήγαν νά πολεμήσουν άφήκε τόν αδελφό του τόν Α ϊ α ν τ α καί αυτοκτόνησε, ένώ έπρεπε νά τόν προσεχή, όίσπου νά τοϋ περάση ά θυμός. Ό Τεΰκρος λοιπόν, διωγμένος άπό τόν πατέρα του, κι ιάπό τήν πατρίδα του τή Σαλαμίνα, μπήκε στά καράβια του μαζί μέ τούς πολεμιστές του καί τράβηξε προς ανατολάς. "Εφτασε στήν Αχαιών 'Ακτή, καί άπό κει προχώρησε,μέ τούς συντρόφους του πεζός ώς τήν Σ! α λ α μ ί ν α, πού δέν ήταν τότε κτισμένη,, καί -τήν έκτισε αυτός, καί τής έ'δωκε τής πατρίδας του χό όνομα. Ή καταστροφή της Αχαιών 'Α,κτής άρχισε στά χρόνια τών Πχολεο7 μαίων, γιατί -τότε ( π,χ.) φάνηκαν πολλοί πειρατές στή Μεσόγειο, καί μέ τά καράβια τους λεηλατούσαν καί κατάστρεφαν τις παράλιες πόλεις τής. Μεσογείου, καί προ παντός τής Κόπρου. Ανάμεσα στις πολλές πολιτείες της Κύπρου, πού καταστράφηκαν τότε άπό τούς πειρατές, φαίνεται πώς ήταν καί ή Α χ α ι ώ ν Α κ τ ή,. Οί κάτοικοι της, οσοι γλίτωσαν, εγκατέλειψαν τήν πάλη κι έκτισαν καινούρια, μακριά άπό τή θάλασσα, σέ μιά 1 ψηλή θέση, άτό τή όιποίαν.μπορούσαν ν* άγνα-ίτεύουν τή θάλασσα καί νά βλέπουν άν έρχουταν καράβια καί πειρατές. "Έτσι ή Αχαιών Ακτή έμεινε έκεϊ σωρειασμέη, σέ (ερείπια, καί μέ τόν καιρό ξεχάσθηκε τό. δνομά της. Τή' ξαφνική, καταστροφή τής πολιτείας αυτής μαρτυρούν δυό αγάλματα, πού ίβρίσκουνται τώρα μέσα σ' ένα δάσος, κοντά σ' έ'να μικρό λόφο μισοτέλειωτα. Ό τεχνίτης διάλεξε δυό πελώριες πετριές, τις οποίες αρχισιε νά.σκαλίζη γιά νά κάνη μέ αυτές δυό αγάλματα. Επειδή άξαφνα καταστράφηκε, ή πολιτεία ιάπό τούς πειρατές, κι οί κάτοικοι εγκατέλειψαν τήν πόλη, έμειναν τά αγάλματα μισοτέλειωτα. Ή Ψηλή θέση πού αναφέραμε πιό πάνω, καί στήν οποίαν έκτισαν τήν καινούρια πολιτεία οί κάτοικοι τής Αχαιών Ακτής, βρισκόταν ώς μισό,μίλί πιό πάνω άπό τή οημερινή Γιαλούσα, πού βρίσκεται ένα παρακκλήσι, χαρισμένο στήν Παναγία. Εκεί βρέθηκαν ερείπια καί τάφοι τών παλιών χρόνονν μιας άγνωστης πολιτείας, πού δικαιολογεί τήν υπόθεση πώς έκεϊ μετανάστεψαν οί κάτοικοι τήις "Αχαιών. 'Λκτής, «αί άπό αυτούς κατάγονται οί κάτοικοι τής σημερινής Γιαλούσας καί τής συνοικίας τής Α γ ί α ς Τ ρ ι ά δ ο ς, όπου βρέθηκαν Βυζαντινά μνημεία. Φαίνεται πώς στά' χριστιανικά χρόνια ακολούθησε καινούρια καταστροφή τών συνοικισμών αυτών ιάπό επιδρομές τών Σ'α ρ α κ η ν ώ ν, καί αυτά τό μαρτυρά μιά τοποθεσία, πού βρίσκεται μισά μίλι μακριά άπό τά μισοτέλειωτα αγάλματα μέ τό όνομα Μ ν ή μ α τ α τ οϊν Σ α ρ α κ η ν ώ ν. Τοπική παράδοση αναφέρει πέος σέ τούτο τό μέρος κτυπήθηκαν οί Σαρακηνοί μέ τούς ντόπιους, σκοτώθηκαν πολλοί Σαρακηνοί, οί όποιοι θάφχηκαν έκεϊ πού έπεσαν, κι έδωσαν σίτόν τόπο τήν ονομασία πού διατηρήθηκε ώς σήμερα. ΓΙΟΑΟΥ (ή) = Λένε μερικοί πώς τό χωριό αυτό τής Πάφου έχει Τούρκικο όνομα, γιατί σημαίνει δρόμος, καί τό χωριό αυτό είναι κτισμένο στόν κεντρικό (δρόμο, πού συνδέει τό Κ τ ή μ α μέ τήν Π ό λ η Χ ρ υ σ Ό - χ ο ϋ. Αέ μπορεί όμως νάναι

12 σωστή ή άποψη, αύτη, γιατί χό χωριό είχε τό δνομα αυτό καί προτού νά έλθουν οί Τούρκοι στήν (Κύπρο. Οί Ενετοί έτσι έγραφαν τό δνομα τοϋ χωριοϋ αύτοϋ. Φαίνεται πώς τό δνομα αότό έχει Φράγκικη προέλευση καί πολύ-πιθανό νά σχηματίστηκε άπό τό δνομα κανενός φεουδάρχη, ό οποίος είχε δικό του τό χωριό αυτό. Τή υπόθεση αυτή μπορούμε νά τή στηρίξωμε στό ότι τό όνομα εκφέρεται στή Γ ε ν ι κ ή, πράμα πού φανερώνει τόν πρώτον οικιστή, Ιη. τόν Ιδιοκτήτη, όπως είναι καί ή Χ ο ύ λ ο υ, ή, 'Αντρο-λίκου καί άλλα. ΓΙΟΡΚΟΐ (οί =-Οί αρχαίοι Γ ό λ γ ο ι. Μέ δλο πού ή πολιτεία αύτη στήν περιοχή τής 'ΑΟηένου καταστράφηκε πριν πολλά χρόνια, τό δνομα διατηρήθηκε ώς σήμερα, κι οί κάτοικοι τής 'Αθηένου πού μετάτρεψαν τή γη τών Γόλγων σέ χωράφια, τά οποία καλλιεργούν μέ. σιτάρι, έξακολουθοϋν νά τή λένε Γ ι ό ρ κ ο υ ς άντί Γόλγους. Ποΰ βρέθηκε τό δνομα Γόλγοι;: Είναι τά δνομα τοϋ άρχηγοΰ τών πρώτων οίκιστών τοϋ τόπον» αΰτοϋ. Οί 68 πρώτοι εκείνοι μετανάστες, πού έκτισαν τήν πολιτεία τών Γόλγων, είχαν αρχηγό,,ό όποιος ονομαζόταν ΟΓ ό λ γ ο ς. Τ' δνομά του τό)δωκα ν στή νεόκτιστη: πολιτεία τους, καί τόν έκαναν καί (βασιλιά τους. Από ποΰ δμως ήρθανε οί μεχανάστες αυτοί; Κοιτάξετε στόν χάρτη τής Ελλάδας. Βρήτε τήν Κ. ό ρ ι ν θ ο καί παραπέρα τό Κ ι ά τ ο > ν. (Κοντά σ' αυτό ήταν κτισιμένη στά πολύ παλιά χρόνια μιά πολιτεία, πού ονομαζόταν. Σ' ι, κ υ ω ν ί α. Ή πολιτεία εκείνη είχε προοδέψει πολύ νχ& παλιά χρόνια καί στό εμπόριο καί στις τέχνες. "Οταν οί κάτοικοι της πλήθυναν τόσο, πού νά δυσκολεύουνται νά ζήσουν, αποφάσισαν νά μεταναστέψουν σ' άλλη χώρα. Εκείνον τόν καιρό ί?τσι γινόταν, καί σήμερα τό ίδιο. "Οταν οί κάτοικοι ενός τόπου πληθύνουν καί δέν ίμποροΰν νά 1 ζήσουν, φεύγουν μερικοί,σ' άλλες χώρες. Λοιπόν, στά παλιά εκείνα χρόνια, μιά μεγάλη παρέα Σικυιονίων, μέ αρχηγό τόν Γόλγο, αποφάσισαν νά μεταναστέψουν στή Κύπρο καί νά κτίσουν τή πολιτεία χους κοντά στή σημερινή 'Αθηένου. Οί μετανάστες αυτοί λάτρευαν όλους τούς θεούς τών προγόνων τους, μά πιό πολύ λάτρευαν χρεΐς: Τήν " Α φ ρ ο δ ί τ η, τόν Ά π ό λ ω ν α καί τόν Ή! ρ α κ λ ή;. Τά λατρεία τών θεών αυτών τήν μαρτυρούν τά αγάλματα τους πού (βρέθηκαν στους Γόλγους. Τιμώντας τόν Ηρακλή οί άνθρωποι έκέΐνοί, χιμούσαν τήν παληκαριά, πού σήμαινε πώς ανάμεσα τους υπήρχαν σπουδαία παληκάρια, αδιάφορο άν ή Ιστορία δεν αναφέρει παληικαριές πού έδειξαν οί κάτοικοι τών Γόλγων, δπως αναφέρει γιά τόν Ηρακλή. Λατρεύοντας τήν Αφροδίτη, λάτρευαν τή θεά τής γονιμό-τηχας, πού σημαίνει πώς ή γή τους ήταν ευλογημένη άπό τή θεά κι ήταν γόνιμη, δπως είναι καί.σήμερα. Λατρεύοντας πάλι τόν Απόλλωνα, λάτρευαν τόν θεό τοϋ ξανθοΰ ηλίου, πού τόσο σπουδαίος καί τόσο απαραίτητος είναι γιά τήν προκοπή τών ανθρώπων τών ζώων καί τών φυτών. Οί Γόλγοι καταστράφη καν μέ τήν εμφάνιση τοϋ Χριστιανισμοϋ. Οί κάτοικοι, άφοϋ πίστεψαν στήν καινούρια θρησκεία, δέν μπορούσαν νά συνεχίσουν τή ζωή τους μέσα στήν παλιά πολιτεία, γεμάτη άπό ναούς καί αγάλματα τών αρχαίων θεών, γιατί πίστευαν πώς έκεϊ κατοικούσαν δ α ί - μ ο ν ε ς, «αϊ γι' αυτό έφευγαν μακριά άπό τέτοια μέρη, Μέ τούτον τόν τρόπο εγκαταλείφθηκαν πολλές πολιτείες καί καταστράφηκαν. "Ετσι καταστράφηκαν κΐ' οί Γόλγοι, τών όποιων οί κάτοικοι άφοϋ έγιναν χριστιανοί, κτατοίκησαν άλλου, μακριά άπό τά είδωλα. ΤΟΥίΔΙ (τό) = Τό χωριό αυτό τής Πάφου χρεωστίειί τό δνομά του στον πρώτον άνθρωπο πού κατοίκησε εκεί καί ονομαζόταν Γ ο υ δ ή ς. Μπορεί ακόμα, ό Γούδής αυτός νά ήταν ιδιοκτήτης τής γής, πού είναι κτισμένο τό χωριό καί τών γύρω άπό αυτό κτημάτων, όπόχε οί περίοικοι έλεγαν: <Έκεί στά κτήΐματα τοϋ Γ ο υ (δ ή», άδιάφορον αν ό Ιδιοκτήτης δέν κατοικούσε έκεϊ. "Ετσι, όταν κτίστηκαν τά πρώτα σπίτια, είτε άπό όν Γουδή, είτε άπό άλλους, ή ονομασία διαχηρήνηκε, καί ; τό ονοίμα άπό αρσενικό έγινε ουδέ-

13 τερο μέ τόν καιρό. ΤΙταν εύκολο, άντί νά ποϋνε οί άνθρωποι: «Πάω σ τ ο ΰ Γουδή», νά λένε ασυναίσθητα: «Πάω σ τ ό Γουδί». ΙΌΥΡΡΙ (τό) = Τό δνομα τοϋ χωιριοϋ αύτοΰ σχηματίστηκε μέ τόν ίδιον τρόπο πού σχηματίστηκε τό δνομα τοϋ Γουδιοΰ, πού είδαμε πιό πάνω. Μ'έ μιά ομως σημαντική διαφορά πού ό Ιδιοκτήτης τοΰ χωριού αύτοΰ ήταν Φράγκος καί άπό τις ομιλίες τών χωρικών, οί όποιοι καί τιόρα ακόμα, προκειμένου 6» νά αναφέρουν τό χωρώ αυτό λένε: «Π ά ω σ τ ο ΰ ι Γ ο ύ ρ ρ η» καί δχι: «ο 1 "τ ό Π ο ν ρ ρ ι». Ό Γούρρης αυτός, πού ονομαζόταν καί Ο ύ ρ ο ης, δέν ήταν γνήσιος φράγ'κος. Ήταν από τή: Συρία, δηλαδή Σ. ύ ρ ο ς, καί παραδεχόταν τή δι/δασκαλία τοΰ Πάπα. Εκείνα τά χρόνια οί Κύπριοι έ'λεγαν Φράγκους δχι μονάχα χους - Γάλλους, άλλα καί Ιό'λους εκείνους πού παραδέχουνταν τή διδασκαλία τοΰ Πάπα. Τ Ηταν λοιπόν τό Γούρρι κτή μα τοϋ Σύρου αΰτοϋ καί τών απογόνων του, οί όποιοι γενικά όνομάζουνταν Γ ο ύ, ρ η δ ε ς, καί :τό δνομά τους - κολλήθηκε στό χωριό, άφοϋ έκτισαν αυτοί, Ιοπ'ως φαίνεται, τά πρώτα σπίτια γιά δική τους διαμονή, γιά νά.μπορούν νά καλλιεργούν τά κιτήματά τους καί νά μαζεύουν τά προϊόντα τους. ΓΥΨΟΣ καί ΓΥΨΟΥ (ή) = Είναι τό χωριό τής έπ. Αμμοχώστου πόύ τό λένε καί Σ α κ κ ο χ ώ ρ ι ν, έπειιδή» σέ παλαιότερα χρόνια είχε μιά καλή βιομηχανία σακκιών, τά όποια ύφαίνουνταν. σέ αργαλειούς άπό άντρες μέ νήμα παμπακερό. Τοΰ έμεινε όμως τό δνομα Γ ύ ψ ο ς καί [ Γ ύ ψ ο υ επειδή στά βορειοδυτικά τοϋ χωριοϋ είναι κάτι λόφοι γεμάτοι άπό γ υ -ψ ό π ε τ ρ α καί λέγονται "Υ ψ α ρ ο ι. 'Ο 1 σχηματισμός τοΰ ονόματος αύτοΰ ο(τή Γενική είναι ό ίδιος μέ τόν σχηματισμό τοΰ ονόματος της Πάφου. "Οπως άπό τό αρσενικό δνομα Πάφος (ό)-.σχηματίστηκε τό θηλυκό ή Πάφος καί ύστερα ή Π ά φ ο υ, έτσι κι έίδώ. Άπό τό αρσενικό, υ γύψ ο ς, έγινε τό θηλυκό ή Γύψος καί ύστερα ή Γ ύ ψ ο υ. Δ Ί ΑΑ1ΛΙ (τό) Κ Ή σημερινή κωμόπολη Δ ά λ ι, πού βρίσκεται κάπου 16 Άγγλίτ κά μίλια στά νοτιοανατολικά τής Λευκοσίας, δέν είναι άλλο παρά δ νεώτερος ιδιάιδοχος 'τής αρχαίας δοξασμένης πολιτείας πού έφερε τό όνομα Ί δ ά λ ι ο ν. ' Ή σημερινή ονομασία τής κωμόπολης αυτής έχει τήν αρχή της στό παλιό όνομα τής πολυτείας εκείνης. Άπό τήν ονομασία Ί θ ά-λ ι ο ν βγήκε ή ονομασία Δάλι. Στό στόμα τών νεωτέρων Κυπρίων κουτσουρεύτηκε τό δνομα, μέ τήν άτο,βολή τής πρώτης καί τελευταίας συλλαβής (Ί)]Αάλι(ον). Τό κουτσούρεμα αυτό συνοδεύεται καί άπό τή μετακίνηση τοΰ αρχικού συνοικισμού λίγο βορειότερα, κονίτά στήν δχθη τοΰ Γιαλια πόταμου. Γιά τήν ϋδρυση τής παλιάς εκείνης πολιτείας τοϋ Ίδαλίου,μιλα κάποιος χρησμός, τόν όποιον είχαν ζητήσει οί πρώτοι οικιστές 'τοΰ τόπου αύτοϋ. Πόθεν δμως ήρθαν οί οικιστές αυτοί; Καί άπό 1 πού πήραν τόν χρησμό;,. Ή παράδοση αναφέρει πώς ήρθαν άπό τή Σαλαμίνα. Πολύ πιθανόν νά ξεκίνησαν άπό τήν Ά λ ά σ ι α, πού ήταν πιό παλιά πολιτεία άπό τή Σαλαμίνα, ή οποία κτίστηκε μετά τήν καταστροφή: τής Άλάσιας. Άπό έκεϊ, άφοϋ καταστράφηκε ή πολιτεία τοιν, προχώρησαν προς δυσμάς κι εόρτασαν στήν αρχαία πολιτεία τών Χύτρων. "Εκεί υπήρχε περίφημο μαντείο στόν ναό τοΰ Απόλλωνα, τοΰ όποιου τό άγαλμα βρέθηκε κοντά στό χωριό Βώνη, πού ήταν τό κέντρο τής πολιτείας τών Χύτρων. Τό άγαλμα αυτό βρίσκεται τώρα στό Κυπριακό Μουσείο. Άπό τό μαν'τείον αυτό πή,ραν τόν χρησμό καί μέ τόν αρχηγό τους, πού ονομαζόταν Χ α λ-κ ά ν ο ρ α ς, προχώρησαν προς νότον. Ό χρησμός -τοΰ μαντείου έλεγε: «Στό μέρος πού θά δήτε τόν ήλιο ν'

14 άνατέλλη τό.πρωί, έκεϊ νά κτίσετε τήν πόλη σας» Κι* εννοούσε τό μαντείο νά ξεκινήσουν 70 άπό τους (Χύτρους τί> απόγευμα καί νά προχωρήσουν προς νότο. "Οπου φτάσουν ώς το πρωί, τήν ώρα ποϋ ό ήλιος θά προβάλη άπό τήν άνοίτολή καί θά τον - δουν, ιέκεϊ νάι κτίσουν τήν πόλη τους. Ξεκίνησαν λοιπόν άπό τους Χύτρους καί τό πρωί, 'τήν ώρα ποϋ θά άνέτελλε 6 ήλιος, βρέθηκαν στήν περιοχή τοϋ σημερινού Λαλιοϋ. Ή απόσταση άπό τους Χύτρους ώς τό ιδάλι είναι κάπου 15 μίλια αγγλικά καί μπορούσαν νά φτάσουν έκεϊ ώς τό πρωί. "Ενας άπό αυτούς, τριγυρνώντας απάνω σ' ένα λόφο κι ερευνώντας τήν περιοχή, άντίκρυσε έξαφνα τόν ήλιο νά προβάλλη ιάπό τήν ανατολή. "Αμέσως θυμήθηκε τόν χρησμό τοϋ μαντείου καί φώναξε δυνατά «Βασιλιά μου : "Ιδον άλιον (>=Εϊδα τόν ήλιο). (Ναι, είπε δ Χαλκάνορας. Έδώ νά κ'τίσωμε τήν πολιτεία μας καί νά τήν όνομάσωμε «Τ δ ά λ ι ο ν», άφοϋ δω πέρα πρωτοείδαμε τόν ήλιο, όπως λέει καί ό χρησμός τοϋ μαντείου. "ΕΙτσι κι έγινε. Σέ λίγον καιρό στήν πλαγιά τοΰ λόφου τής 'Αμπελερής βρέθηκε κτισμένη μιά μικρή πολιτεία. Μέ τόν καιρό ή πολιτεία εκείνη μεγάλωσε, «ι ολόκληρη ή πλαγιά τοϋ λόφου τής 'Αμπελερής γέ-ιμισε άπό σπίτια ώς κάτω στήν πεδιάδα καθώς κι' ή διπλανή πλαγιά τοΰ λόφου, πού λέγεται Μ ο ύ τ η τ' Ά ρ β ί λ η (=τοϋ Γαβριήλ), ή όποια γέμισε επίσης μέ σπίτια ώς κάτω στήν πείδιάδα, ώς έκεϊ πού βρίσκεται σήμερα κτισμένο τό Βυζαντινό εκκλησάκι τοΰ άγιου Γεωργίου. Στά παλιά εκείνα χρόνια ήταν αναγκασμένοι οί άνθρωποι νά κτίζουν τά χωοιά καί τις πολιτείες τους απάνω σέ υψώματα, γιά νά μποροϋν νά υπερασπίζουν τά σπίτια των καί τούς εαυτούς των άπό έχφρικές επιδρομές, πού ήταν τό'τε πολύ συχνές. Γιά τοΰτον τόν λόγο ακριβώς οί πρώτοι εκείνοι οικιστές τή.ς πολιτείας τοϋ ΙΔολιοΰ έκτισαν τήν πόλη τους απάνω στους δυό λόφους, κ αργότερα πού ή πόλη απλώθηκε ώς κάτω στήν πεδάδα, έκτισαν έ'να τεράστιο τείχος, πού προφύλασσε τήν πόλη, πρό πάντων άπό τή μεριά τής πεδιάδας. Τό τείχος αυτό άρχιζε άπό τήν κορφή τοΰ λόφου της 'Αμπελερής κατά τά δυτικά καί κατέιβαινε κάτω στήν πεδιάδα. Προχωρούσε ύστερα ανατολικά, κοντά στόν δρόμο πού προχωρεί κατά τή ίδουρουντζίνα, ώς τό εκκλησάκι τοϋ άγ, Γεωργίου, καί άπό ιέκεί σκαρφάλωνε στόν λόφο, κι' έφτανε ώς τή Μούτη τ' 'Αρβίλη. 'Α.τό έκεϊ κατέβαινε στήν κοιλάδα ανάμεσα τών Ιδυό λόφων, τήν έφραζε καί σκαρφάλωνε στόν λόφο τής 'Αμπελερής ώς τήν «ορφή πού βρισκόταν τό θέατρο καί τό βασιλικό παλάτι. Τό μεγαλύτερο μέρος τής πολιτείας βρισκόταν πρός τόν λόφο τής 'Αμπελερής πού ήταν πιό βολικός καί ανοιχτός, καί τό κέντρο βρισκόταν κάτω στήν πεδιάδα, στήν τοποθεσίαν «Π ε (Γ ρ ε ρ ά». Κολλήθηκε τούτο τό δνομα στήν τοποθεσίαν αύτη, γιατί έκεϊ Ιύπήιρχαν πολλές πέτρες (υπάρχουν καί σήμερα ακόμα τών σπιτιών πού γκρεμίστηκαν. Σέ τούτη τήν περιοχή, υπήρχαν 14 ναοί, κι οί σπουδαιότεροι θεοί πού λατρεύουνταν σ' αυτούς ήΐταν ή " Α φ ρ ο δ ί τ η, ή 'Αθην(ά καί,ό Α π ό λ λ ω ν α ς. Πάνω ψηλά στήν κορφή τής 'Αμπελερής, πού βρισκόταν τό θέατρο τής πολιτείας /διακρίνεται πολύ καλά άπό μακριά ή κυκλική; του θέση βρισκόταν τό βασιλικό παλάτι, τό οποίον συγκοινωνούσε μέ τό θέατρο μέ μιά σήραγγα κάτω άπό τή γή. Καί τά ΰυό βρίσκουνται θαμμένα στήν πλαγιά τοΰ λόφου καί περιμένουν τή σκαπάνη τοΰ αρχαιολόγου νά τά φέρη στό φανερό. Κατά τά βορειοδυτικά τής αρχαίας πολιτείας απλώνεται μιά εύφο- 71

15 ρη π&διάδα, ανάμεσα τοϋ Γιαλιάΐ ποίταμοϋ' καί τοΰ δρόμου, πού προχοίρεΐ άπό τό Πέρα Χωριό πρός τό Δάλι. Τά χωράφια αυτά όνημάζουνιται β α σ ι λ ι κ ά (=^κτήματα τοΰ βασιλιά) καί μπορεί νά ήσαν κτήματα των βασιλέων τοϋ Δαλιοΰ. Τά κτήματα αυτά ποτίζουνταν άπό τά γάργαρα νερά τοϋ Ίδαλία πόταμου, που τόιτε έτρεχαν άφθονα χειμώνα καλοκαίρι. Τά νερά ανιτά δρόσιζαν όΐχι μόνο τή γή. τών βασιλικών, άλλά καί τούς κατοίκους τοΰ Ίδαλίυυ. "Ενα τεράστιο αυλάκι έφερνε άφθονο νερό, κα'ι γιά τό πότισμα τών χωραφιών, καί γιά τις. ανάγκες τών κατοίκων τής πολιτείας.. Ή ιστορία τής παλιάς πολιτείας τοΰ Δαλιοΰ δέ γράφττκε ακόμα. Αιώνες τώρα είναι θαμμένη; κάτω άπό τις πέτρες κάί τά χώματα, κάτο) άπό τά ερείπια πού σωριάστηκαν έκεϊ άπό τά πρώτα Χριστιανικά χρόνια. 'Από -τή μιά ό φανατισμός τών οπαδών τής νέας θρησκείας τής Χριστιανικής. εναντίον. τών βωμών καί των αγαλμάτων τών αρχαίων θεών, κι άπό τήν άλλη ο! τρομεροί σευσμοί τών χρόνιον εκείνων (στά 14 καί 71 μ.χ.) γκρέμισαν τήν πόλη σέ ερείπια, ;κάτω άπό τά όποια θάφτηκε ό πολιίτισμός της κι ή Ιστορία της. "Ο,τι-απομένει στήίν επιφάνεια,.πέτρες, κολώνες, χαλίκια, μεταφέρτηκε λίγο βορειότερα γιά νά κτιστή τά νέο Δάλι, συνεχιστής τής ζωής τής πολιτείας εκείνης, άλλά μέ Χριστια-νικήν πλέον μορφή. Στή γή τών ερειπίων ρίζωσε τ' αγαπημένο τοϋ Διόνυσου φυτό, μέ τό όποιον σκεπάστηκε. όλη; ή έκταση μέ τέτοιον τρόπο ώστε νά τή.ς - κολληθήι τό όνομα ' Α μ π ε λ ε ρ ή (=τόπός γεμάτος αμπέλια). Τό κέντρον όμως τής πολιτείας, πού φέρει τό όνομα Π. ε τ ι ρ ε ρ ά (=τόπης γεμάτος πέιτρες), ονομάζεται καί Α α λ ό χ οι ρ α καί μέ τούτο τό δνομα είναι γνωστή ανάμεσα στους κατοίκους τοϋ Δαλιοΰ. Ώς τά 1850 ή γή τών ερειπίων τής μεγάλης πολιτείας τοΰ Δαλιοΰ Εκρυψε φιλόστοργα τούς αρχαιολογικούς της θησαυρούς, τά έργα εκείνα τών κατοίκων της, πού μαρτυρούν τόν πολιτισμό τους, καί τήν ιστορία τής πολιτείας των. Πλάκες μέ γράμματα, αγάλματα καί λογής λογής α- φιερώματα στους ναούς τών θεών ήσαν κρυμμένα ζηλότυπα στους κόρφους της. Τό έτος δμως Ιέκεϊνο έγινε άρχή τοΰ ξεφανερώματος τών θησαυρών της. Τό αλέτρι ενός Δαλίτη ήταν δ πραγματικός προδότης τών κρυμμένων θησαυρών. Ό χωρικός, ζευγαρίζοντας τό αμπέλι του, πρόσεξε πώς τά ύνί τοϋ άλετριοϋ του σκάλωσε σ' ένα μέρος καί μέ κανένα τρόπο δέ μποροΰσε νά προχώρηση.. Τά βόδια πού έσυραν τό αλέτρι σταμάτησαν φυσικά, κι ό χωρικός υποψιάστηκε πώς τό εμπόδιο θά ήταν κσμμιά ρίζα τοΰ αμπελιού. Ήξερε «ώς μέ ένα βίαιο τράβηγμα τοϋ άλετριοϋ προς τά πάνω μπορούσε νά κοπή ή ρίζα, καί τό ξευγάρισμα νά συνεχιστή. Δοκίμασε λοιπόν. Τράβηξε μέ δλη του τή δύναμη τή χερούκλα τοΰ άλετριοϋ, μέ αποτέλεσμα νά μείνη μέ τό στόμα ανοιχτό. ΊΕκεϊ πού περίμενε νά δη κομμένη τήι ρίζα τοΰ αμπελιού, ή καμιιιά πέτρα, νά κυλάη, στό σκαμμένο χώμα, βλέπει μιά τερασίτίαν πλάκα, καμωμένη άπό μπρούντζο, γεμάτη γράμματα καί ιάπό τις δυό μεριές. Κανένας δέ μποροΰσε νά Ιδιοίβάση τά γράμματα, εκείνα, γιατί ήταν τά παλιά γράμματα πού χρησιμοποίησαν οί Κύπριοι, καί ήσαν διαφορετικά άπό τά Ελληνικά γράμματα. Ή π?ίάκα εκείνη ταξίδεψε υστέρα άπό λίγες μέρες στή.γερμανία καί μίπήκε στο Μουσείο τοϋ Βερολίνου. Πέρασαν χρόνια ώσπου νά μπορέσουν οί αρχαιολόγοι νά διαβάσουν τήν Κυπριακή γραφή. Καί τά κα- 72 ταφεραν καί διάβασαν τά γράμματα τής πλάκας εκείνης ιμέ τή βοήθεια μιας άλλης πλάκας πού βρέθηκε πάλι στο Δάλι, μέσα στόν ναάν τοϋ Απόλλωνα,. άνάμεισα τών δυο λόφων στα 1*69 μ.χ. Ή πλάκα εκείνη είχε άπό τή : μιά μεριά ' Κ υ π ι ρ ι α ί κ ά γράμματα καί άπό τήν άλλη Φ ο ι νι- Λ ι Α ά. Τά Φοινικικά γράμματα τά ήξεραν οί αρχαιολόγοι καί με τό διάβασμα τους μπόρεσαν νά διαβάσουν και τά Κυπριακά, πού ήσαν γραμ-μένα στήν αλλη μεριά τής πλάκας. "Ετσι βρήκαν τό ΚιυΙπριακόν αλφάβητο καί μπόρεσαν νά διαβάσουν τά γράμματα τής προύντζινης πλάκας πού έφερε στήν επιφάνεια τό αλέτρι τοϋ Δαλίτη γεωργοΰ. Οί σοφοί θαιίμασαν δταν διάβασαν τά γράμματα τής πλάκας αυτής, γιατί είδαν πού μιλούσαν γιά μιάν σπουδαίαν απόφαση: τών κατοίκων τοϋ Δαλιοϋ. Μέ πρόσκληση τοΰ βασιλιά τοϋ Δαλιοΰ Σ τ α σ ί «υ π ρ ο υ μαζεύτηκαν όλοι στήν αγορά τής πόλης, πού ή'ταν κτισμένη στά νοτιοδυτικά τοϋ ναού τοϋ άγ. Γεωργίου, καί -ψήφισαν όμόφοίνα νά παραχωρηθούν βασιλικά κτήματα καί (κτήματα τής πόλης στόν γιατρόν τοϋ Δαλιοΰ Ό ν ά σ ι λ λ ο ν καί στήν οικογένεια του. Οί Δαλϊτες έν.εΐνοι ψήφισαν μέ ενθουσιασμό τήν παραχώρηση αυτή,, γιατί κατά τή διάρκειαν τής πολιορκίας τοΰ Δαλιοϋ άπό τούς Π ό ρ σ ε ς μέ τή,

16 βοήθεια των Φοινίκων τοΰ Κιτίου στά 450 π.χ., ό γιατρός Όνάσιλλος περιποιήθηκε μαζί μέ Ιτά αδέρφια του όλους τούς πληγωμένους τοϋ πολέμου, καί δέ δέχτηκε νά πληρωθή άπό κανένα. "Ολους τούς περιποιήθηκε δωρεάν. "Οταν οί Πέρσες καί οί Φοίνικες σταμάτησαν τήν πολιορκίαν καί-έφυγαν άπό τό Δάλι, οί κάτοικοι "θέλησαν νά ανταμείψουν τόν γιατρό τους^καίνά δείξουν προς αυτόν τήν ευγνωμοσύνη: τής πόλης των.. Τά κτήματα πού παραχωρήθηκαν στόν γιατρόν. Όνάσιλλον θάταν παντοτεινά δικά του, τών άιδερφιών του καί τών παιδιών τους. Δέ θά πλήρωναν ποτέ κανένα φόρον γιά τά κτήματα αυτά, καί δέ θάχε (κανένας τό δικαίωμα, μήτε αυτός 6 βασιλιάς, νά τους τά πάρη. Καί-γά νά μή τούς ενόχληση κανένας, έλεγαν στό ψήφισμα πού γράφτηκε στήν πλάκα, πώς ιέκεΐνος πού θά δοκίμαζε νά τούς πάρη τά κτήματα εκείνα; έπρεπε νά τούς πλήρωση ένα άργυροϋν τάλαντον, Ιδηλαδή κάπου 600 δραχμές τοϋ καιρού εκείνου, ποσόν πολύ μεγάλον τότε. "Ομως δέν ήταν εύκολο νά τολμήση κανένας νά τούς τά πάρη τά κτήματα εκείνα, 'γιατί στό τέλος τοϋ ψηφίσματος.έγραφαν: «Ή κ ε ί ν ο ς π ο ϋ -θ ά τ ο λ μ ο ΰ σ ε ν ά π ά ρ η π ί σ ω τ ά κ τ ή μ α-τ α π ό ή π α ρ α χ ω ρ ο ΰ ν τ α ι κ α ί! θ ά $ ν σ χ λ ο ϋ σ ί ε τ σ ν γ ι α - τ ρ ό ή τ' ά ιδ έ ρ φ ι α τ ο υ κ α ί τ ο ύ ς άίπ ο γ ό ν ο υ ς τ ω ν, θ 1 ά έ χ ε ε ι π α ν τ ρ τ ε ι ν ά μ αζ ί τ ο υ τ ή 1 ν κ α τ ά ρ α τ ώι ν θ ώ ν.» Ή πλάκα πάνω στήν οποίαν γράφτηκε τό ψήφισμα,,φυλάχτηζ,ε στόν ναόν τής Αθηνάς, τόπον,ίερό, γιά νά μείνη άπ,αραβίαστη. κι'-αιώνιος μάρτυρας τής εύγωμοσύνης τής πολιτείας τοΰ Δαλιοΰ προς τόν γιατρό καί τήν οικογένεια του. Έχτός άπό αυτό ή πλάκα εκείνη μαρτυρά ολοκάθαρα πώς ή πολιτεία τοΰ Δαλιοΰ ήταν. μιά μοναδική Ελληνική πολιτεία στήν 'Κύπρο, στήν οποίαν εφαρμοζόταν γνήσιο δημοκρατικόν πολίτευμα, σύμφωνα μέ τό ιόποΐον δ βασιλιάς δέν είχε κανένα δικαίωμα νά άπο-φασίση γιά σπουδαία ζητήματα. "Επρείπε νά καλέαη τούς πολίτες στήν αγορά ικαί νά αποφασίσουν εκείνοι τί έπρεπε νά γίνη, ό δέ βασιλιάς ήταν υποχρεωμένος νά εκτέλεση τήν απόφαση τών πολιτών. Τέτοιο πολίτευμα είχαν όλες οί πολιτείες στήν Ελλάδα, καί στήν Κύπρο μονάχα τό Δάλι είχε τό. πολίτευμα αυτό. 73 Υστερα άπό τήν ανακάλυψη τής προύντζινης ιπλάκας άρχισαν νά σκάφτουν τή γή τοΰ Δαλιοΰ λογής λογής αρχαιοκάπηλοι, οί όποιοι αναζητούσαν καί βρίσκανε πολύτιμα αντικείμενα, ποϋ έπαιρναν τόν δρόμο τοΰ εξωτερικοί, απως τόν πήρε κι ή προύντζινη πλάκα. 'Εχτός πολλών άλλων, βρέθηκαν 14 ολόχρυσα κύπελλα πού είχαν άνεχτίμητη; αξία. Τώρα μονάχα δυό άπό αυτά ιβρίσκουνται στό μουσείο τοΰ Λούβρου στό Π αρίσι. Με όλο πού συλήθηκαν πολλοί αρχαιολογικοί θησαυροί άπό τό Δάλι, εξακολουθεί νά κρύβη ή γή του καί άλλους, καί μονάχα ή σκαπάνη τοϋ αρχαιολόγου θά μπόρεση μιά μέρα νά φέρη στό φως τούς θαμμένους θησαυρούς πού γλίτωσαν άπό τούς διάφορους τυμβωρύχους, γιά νά γραφτή ή ιστορία τής δοξασμένης πολιτείας. Άΐπό οσα είδαμε ώς τώρα καταλαβαίνουμε πώς τό Δάλι είναι ένας άπό τούς συνοικισμούς εκείνους, τοΰ νησιοΰ μας, στους όποιους ή ανθρώπινη ζωή συνεχίστηκε αδιάκοπα άιπό τά πανάρχαια χρόνια ώς σήμερα. Στήν ιστορία του τό έτος 1858 αποτελεί ένα σταθμό. Πριν άκριιβώς 100 χρόνια οί κάτοικοι τοΰ Δαλιοϋ έκαναν αίτηση 'στόν Αρχιεπίσκοπο νά τούς 'διορίση,ένα δάσκαλο γιά νά 1 μαθαίνουν τά παιδιά τους γράμματα. Τό σχολείο τοϋ Δαλιοΰ λοιπόν, έχει ίστορίαν εκατόν χρόνων καί, πρώτος δάσκαλος στό σχολεϊον αότό ήταν ό ΟίκονόΙμος τοΰ Δαλιοΰ Χ ρ ύσ ά ν θ ο ς, ό -όποιος παραχώρησε δικό του οικόπεδο δωρεάν στόν-περίβολο τής εκκλησίας τοϋ Άγιου Άυδ,ρονίκου καί κτίστηκε- τό σχολεϊον ΐκεί. Ό ίδιος φρόντισε καί γιά τό κτίσιμο τοΰ ναοϋ τοΰ άγ.

17 Ανδρόνικου, δπως βρίσκεται -σήμερα, άφοΰ χάλασε τόν παλιό και ιπολύ μικρό ναό τοϋ Άγ. Ανδρόνικου. Στό πρώτο εκείνο σχολείο τοϋ Δαλιοϋ (έμαθε τά πρώτα γράμματα ό ιέθνικός τής Κύπρου ποιητής Β α σ ί λ η ς Μ ι χ α η λ ί δ η ς. Στό σχολεϊον εκείνο φοιτούσαν μονάχα 40 παιδιά, κι ό δάσκαλος έπαιρνε γιά μισθό του.1'δφ γρ. άπό κάθε παιδί πού τέλειωνε τό σχολείο. ΔΑΥΛΟΣ (ό) = Τό δνομα αυτό δόθηκε σέ τοϋτο τό χωριό ιάπό τά παίλιά χρόνια, πού οί "Ελληνες με'ταχειρίζουνταν τή λέξη δ α υ 1 λ ό ς, πού σημαίνει μισοκαμένο καυσόξυλο καί γενικά καυσόξυλο, άλλά και τόπο σκεπασμένο ιατό πολύ πυκνό δάσος. Στόν νομό Φ ' ω κ ί δ ο ς στήν Ελλάδα ταν κτισμένη μιά μίκοή πολιτεία, τήν οποίαν έκαψε ό Ξέρξης σάν κατέβαινε στήν Αθήνα,.πού ονομαζόταν Α α υ λ ί ο. Τής δόθηκε αυτό τό ό'νοαισ, νι,ατί ήταν κτΐίϊ ΐένη : στή μέση π υ κ ν ά δια σ ω μ έ ο υ τ ο π ο ι:. Είναι βέβαιο πώς τό χωριό Δ α υ λό ς στή βόρεια πλευρά τοΰ βουνοΰ τής Καντάρα; πήρε τό δνομά αυτό, επειδή κτίστηκε ανάμεσα σέ πυκνό δάσος στά προχριστιανικά χρόνια καί, πιθανόν ιάπό κατοίκους-πρόσφυγες, πού είχαν ιέρθει ιάπό τήν 'Ελλάιδα. Στύη/ περιοχή, τοΰ Δαυλού ήταν κτισμένο "να μοναστήρι, άφιεοοιμένο στόν "Αγιο Νικόλαο. Άπό καιρό έξέλειπαν οί μοναχοί τοϋ μοναστηριού αύτοΰ και τά κτήματα του μαζί μέ τό κτίριο έγιναν περιουσία τής Αρχιεπισκοπής. ΔΕΚΕΛΕΙΑ (ή) Είναι ένας μικρός συνοικισμός μεταξύ τής Λάρνακας καί τοΰ χωριού Όρμΐδεια, πού τριγυρίζεται <3πό μικρά δάσος κοντά στή θάλασσα. Στό μικρό λιμανάκι του χρόνια τώρα συνηθίζουν οί βοσκοί τών γειτονικών χωριών νά λούζουν τά πρόβατά τους.τά καλοκαίρι. 'Εκεί καταφεύγουν τά πλοία Οταν είναι ιδυνατή τρικυμία., καί δέ μπορούν νά μτοΰνε σ"ής Λάρνακας τό λιμάνι. 'Εδώ οί Άγγλοι έκτισαν διάφορα 74 κτίρια,.στά όποια μένουν "Αγγλοι στρατιώτες καίόνομάζουνται Έ π ι-σ τ «θ μ ί α Δ ε κ έ λ ε ι α ς. ΣΊ-ό Βδιο μέρος κτίστηκε κι ό κεντρικός σταθμός που (παράγει τόν ηλεκτρισμό γιά δλην τήν Κύπρο, Τεράστιες, μηχανές ^στήθηκαν έκεϊ καί παράγουν ηλεκτρισμό, πού μέ σύρματα μεταφέρεται σέ όλα τά μέρη τής Κύπρου. Τό,δνομα Α ε κ έ λ ε ι α τό συναντούμε καί σέ ένα συνοικισμό στήν Αττική, ανάμεσα. >τής Π ά ρ ν η θ α ς καί τοϋ II ε ν τ ε λ ι κ ο ϋ. ΔΒΝΓΑ (ή) = Στά ανατολικά τής Αυλώνας, γιά τήν όποια μιλήσαμε πρωτύτερα (βλ. τή λέξη),, ε ίναι τό μικρό γεωργικό χωριό Δ έ ν,ι α. Είναι άγνωστη ώς τά τώρα,ή προέλεση τοϋ ονόματος τοϋ χωριοϋ 1 αύτοϋ καί 'δέν αναφέρεται σέ καμμιά σελίδα τής /Κυπριακής Ιστορίας, ούτε καί 0 ' αυτά τά χρόνια τής Φραγκοκρατίας, πού άναφέρουγται πλείστα Κυπριακά χωριά, παραχωρημένα σε φεουδάρχες, ^ Φράγκους μοναχούς, ή στόν ίδιον τόν ιβασιλιά, ή στόν,φραγκον Αρχιεπίσκοπο. Τό μόνο πού ξέρομε γιά τή,δένια είναι πώς στήν περιοχή της κατοίκησαν Ά.χ α ι ο ί, οί οποίοι ήρθαν στήν Κύπρο μετά τήν άναικάλυψη τοΰ χαλκού, ανάμεσα στά,χράνια Μάρτυρες τής ύπαρξης Αχαιών ΐείδόό είναι μερικά αγγεία πού βρέθηκαν στή Δένια καί φυλάσαουν-ται στό Κυπριακό Μουσείο. Άλλά καί ή ονομασία,τοΰ γειτονικού χοιριοϋ Αυλώνα, είναι μάρτυρας «ή ς αρχαιότητας τυΰ συνοικισμού αύτοϋ. Πολύ πιθανόν ό αρχικός συνοικισμός σέ.τοϋτο τό μέρος νά ονομαζόταν Α ι ω ν ί α καί νά λατρευόταν έδώ ή θεά Αφροδίτη, τής όποιας ή μητέρα ονομαζόταν /Διώνη ικαί ή Αφροδίτη Διωναία (=κόρη τής Διώνης), νά σχηματίστηκε δέ τό όνομα Δένια άπό τό όνομα Διωνία. Με τέτοιο-όνομα άναφέρίΐται μιά πόλη τής Κύπρου άπό παλιούς συγγραφείς καί μπορεί νά βρισκόταν σέ τοϋτο τό μέρος ή πολιτεία Ιεκείνη. ΔΕΡΗΝΙΑ (ή) = Ή ωραία κωμόπολη πού αποτελεί τά>ρα: πιά προάστειον τών Βαροσίων, έχει όνομα λίγο

18 παραμορφωμένο. Τό αρχικό δνομα,ήταν Γ ε ρ ή ν ι,α καί τό πρώτο γράμμα, Το Γ, στό στάμα τών Κυπρίων αλλάχτηκε κι έγινε Δ, δπως ακριβώς γίνεται στό δνομα,αημήίτρης ΙΓημήτρης καί δυναμώνω 1 γυνσμώνω. Τό.δνομα Γ ε ρ, ή ν ι α είναι αρχαιότατο, γιατί αυτό ήταν τό ρνομα τής πρωτεύουσας τοϋ περίφημου βασιλιά Ν έ σ τ ο ρ α,τόν όποιον ό ι"ομηρος χαρακτηρίζει ώς τόν πιό συνετόν άντρα τών Ελλήνων καί/τόν ονομάζει Γ ε ρ ή ν ι,-ο ν ( = καταγόμενο ν άπό τή; ιρερήνια). Ή αρχαία αύτη 'πολιτεία βρισκόταν κοντά στήν Πύλο, δχι ;ομως τή σημερινή τής Μεσσηνίας, άλλά σέ αλλη πού βρισκόταν βορειότερα, στόν Νομόν "Η λ ι δ ο ς. Δέν αποκλείεται νά (ήρθαν άπ' εκεί μετανάστες στήν Κύπρο μετά τόν Τρωϊκόν πόλεμο, καί νά ίκτισαν έίδώ συνοικισμό μέ τό πάτριον δνομα Γερήνια, τό όποιον διατηρήθηκε λιγάκι παραμορφωμένο ώς σήμερα. Ή γραφή ιτοΰ ρη μέ ύψιλον (Δερύνια) είναι λανθασμένη καί ασφαλώς έπηι-ρεααμένη.από τό Κ ε <> ύ ν ε ι α, χωρίς καμμιά δικαιολογία. ΔΕΥΤΕΡΑ 'ή) = Αποτελείται άπό δυό χωριά, τήν Πάνω καί τήν Κάτω Δευτέρα. Δέ ξέρομε/άκριΐβώς πιό άπό τά δυό χωριά πρωτο,κτίστηκε, γιατί είναι βέΐβαιο πώς κτίστηκε πρώτα τό ένα κ ι ονομάστηκε Δευτέρα, άπό τό δνομα τοϋ πρώτου οικιστή, δηλ. τοϋ πρώτου άνθρωπου.πού έκτισε έκεϊ τό σπίτι του κι είχε τό έπάινυμο Δ ε φ τ ε ρ ά ς =άνθρωπος πού μπορούσε νά κρατή λ)σμούς μέσα στα δεφτέρια. Τό επώνυμο Δεφτεράς υπήρχε καί στά χρόνια τής Τουρκοκρατίας παραμορφωμένο, γιατί Τοΰρικοι καί Τ5 "Ελληνες έλεγαν -τόν Δευτέρα Δ ε φ τ ε ρ δ ά ρ η. Ηλέξη,δεφτέρι είναι Ελληνική καί.σχηματίστηκε άπό τή λέξη. ( δ ι φ θ έ ρ α = κατεργασμένο δέρμα, πάνω στό όποιον έγραφαν, καί λεγόταν,π ί ρ γ α μ η ν ή. 'Τή λέξη; διαφθέρα τήν πήιραν οί Άραβες καί σχημάτισαν τή λέξη δ ε φ τ έ ρ ι, Ελληνικά δετιτέρι = βιβλίον γιά τους λογαριασμούς. Στά.χρόνια τών "Ενετών τά χωριά Κάτω καί Πάνω Λεύτερα μαζί μέ τό χοιριό Ψιμολόφου ήταν κτήμα τοϋ Πατριάρχη τής Αντιοχείας, καί τό εισόδημα που έπαιρνε 6 Πατριάρχης άπό πά τρία αυτά χωριά ήταν 600 δουκάτα, δηλ. κάπου 300 λίρες τόν χρόνο. Σίτά χρόνια τής Φραγκοκρατίας ή Κ ά τ ω Δ ε ικ ε 0 ά ήιταν χαρισμένη στοός φραγκοκαλογήρους ποϋ Τ ά γ μ α τ ο ς τ ο ϋ ά. γ. Ί ω ά ν-ν ο υ, ποϋ είχαν τήν έίδρα τους στή Ρόδο. ΔΙΕΡΩΝίΑ (ή) = Είναι άπό τά μικρά χωιριά "1% επαρχίας Λεμεσοϋ στήν βορειοανατολικήν πλευρά. 2τά χρόνια τής Φραγκοκρατίας είναι γραμμένο τό χωριά αυτό μέ τό δνομα *Ι ε ρ ό ν α καί ήταν άπό τά χωριά ποϋ εξουσίαζαν οί καλάγηιροι τοΰ τάγματος τοϋ άγ. Ιωάννου, ί?πως καί τήν Κάτω Δεύτερα. Γιατί δόθηκε σέ τοϋτο τό χωριό τέτοιο δνομα, (δέ ξέρομε. ι. ι ΔΙΚΩίΜΌΝ (τό) = Σμίχτηκαν δυό λέξεις, ή λέξη Ιδ υ ο «αί ή λέξη κ ώ μ η, καί σχημάτισαν,τή λέξη; Δίκωμο, πού σημαίνει δ υ ό χ ω ρ ι ά. Καί τέτοιο είναι τό χωριά αυτό. Είναι ιδυυ χωριά, τό ικάτω καί τό Πάνω Δίκαμο. Φαίνεται πώς έδώ κατοίκησαν άνθρωποι άπό τά παλιά, χρόνια, ά- φοΰ -βρέθηκαν εκεί τάφοι τών προχριστιανικών 'χρόναιν. Φαίνεται επίσης πώς ό τόπος αυτός ήταν πάντα κατοικημένος καί στά χριστιανικά 1 χρόνια. Τήν εποχή τής Φραγκοκρατίας (13178) πού οί Γενοβέζοι πολεμούσαν εναντίον τοΰ Φράγκου Βασιλιά τής Κύπρου, έστησαν τό στρατόπεδο τους

19 στο Δίκοιμο. Σκοπό τους ήταν νά Ιπιτεθον άπό Ιχιεΐ εναντίον το στρα- Ηοΰ τοϋ (βασιλιά, πού. φύλαγε τά στενά στό Πογάζι καί δέν μποροϋσαν οί Γενοβέζοι νά περάσουν /άπό αυτά καί νά πάνε στήν Κερύνεια γιά νά κυριεύσουν τό φρούριο της., Στά 1765 στό Δίκωμο στρατοπέδευσαν Τούρκοι επαναστάτες. Ό Πασάς τής Κύπρου.ζήτησε νά αύξηση τους φόρους. Οιί Τούρκοι δέ δέχτηκαν τήν αύξηση καί κάμποσοι επαναστάτες άπό τήν έπαρχίαν Αμμοχώστου κατέλαβαν τούς μύλους.τής Κυθρέας καί δέν άφηναν αλεύρια νάρθαΰν,στή Λευκοσία. "Αλλοι Τοΰρκοι μαζεύτηκαν στή Μύρτου, στήν πανήγυρη τοΰ Άγ. ιπαν,τελεήμονα καί -ψήφισαν αρχηγό τους τόν φρούραρχο τοϋ φρουρίου τής (Κερύνειας, πού λεγόταν Χαλήλης. Οί επαναστάτες μέ τόν Χαλήλη έφτασαν στό Δίκωμο καί σταμάτησαν έκεϊ μέ σκοπό νά έπίλεθοϋν ϊναντίον τής Λευκοσίας, τήν οποίαν αργότερα έπολιόρκησαν, άφοϋ.έστρατοπέδευσαν ότούς λόφους τής Άγιας Παρασκευής. *Δ ΚΙΟΡΙΟΕ και ΔΙΟΡΙΌΣ (τό) = Είναι ένα άπό τά ωραιότερα χωιριά τής Κύπρου, γιατί είναι κτισμένο,πέ μιά αληθινά μαγευτική τοποθείσία. Στή νότια πλευρά τοΰ στενοϋ οροπεδίου τής Μύρτου, είναι κτισμένο τ ό Δ κ ι όρ ι ο ς, καί άπό ρή, ψηλή πλαγιά του ή θέα είναι μαγευτική. Έκτος άπό -τά πυκνά δάση πού απλώνονται άπό τά πόδια τοϋ Δικιορίου ώς τή θάλασσα τής Ά, γ ί,α ς Ε ί ρ ή ν ή ς καί ώς τόν (Κ ο ρ μ α κ ί τ η, σάν αληθινή ζωγραφιά ξεχωρίζει ό κόλπος τοϋ Μόρφου, τό ί&ουνό τής παλιάς Αΐπειας, τό λιμάνι τοΰ Ξερού καί ο αρχαίοι Σόλοι, ή απέραντη πεδιάδα 76 μέ ιούς πορτοκελεώνες ιού Μόβφου, και τά πελώρια βουνά τοΰ Τροό-ίδους και τού Κόκκου. σύμφωνα,-μέ τις παραδόσεις τάνν κατοίκων τοΰ Ακιορίου το χοιριό-πήρε αυτό τό όνομα άιπό τά χρόνια της Φραγκοκρατίας. ( Τήν εποχή ν ίτ κείνϊ] υπήρχαν,στήν περιοχή.χοϋ χωρίου,αύτοΰ δ ν ό ρ η γ α τ α > 'δηλαδή Ιδυδ βασιλικές- επαύλεις. ΟΙ 'δυό ρηγάδες είχανε από μιά αδερφή. Ή μια: ονομαζόταν Τ_ζ ν ρ ά Μ ««ρ ο υ, κι ή άλλη Ά ρ κ ό ν τ ι σ σ α. "Εμεναν κ ι ο'ι «δυο στις επαύλεις των, ή χάη μιά βτήι ιδική της έπαυλη, εϊ-χαν 8μως συνεταιρικό αοπάδι, τό οποίον έβοσκαν οί βοσκοί 'τους στήν.περιοχή τοΰ Δκιορίου, ή, οποία.ώς τά σήμερα φέρει τδ όνομα «Χ α» ρ ά φ Μ ι α τ ή ς Ά ρ ζ ό ν τ ι σ α α ς». ΟΙ επαύλεις αυτές δεν η,σαν μακριά ή ιμιά. από την άλλη. 'Π πρώτη -ήταν έκεϊ 'πού είναι τώρα κτισμένο τό τε'-πάζιτο τοΰ νεροϋ και δέν (υπάρχουν σήμερα ίχνη -τοΰ κτιρίου. Ή άλλη βρισκόταν στό κάτω μέρος τοΰ χωριοϋ. 5 Από αυτήν σώζε'τ'αι μονάχο; ενα μεγάλο ισόγειο.δωμάτιο,μέ δοκό στη μέση. Είναι ιδιοκτησία ενός Τούρκου και χρησιμοποιείται σάν αχυρώνας. 2\ιό ίμερος αυτό ί?ταν κτιαμένο και «Λ/ώγιειο, «πό τό όποιο «Ιε ρ,ρ. ι χ ν α ν κ ο υ λ λ έ δ ε ;», Αυτό σημαίνει πώς ήτίαν πύργος μέ πολειμίστρες. Ή παράίδοση προσ#έτει πώς - εξαφανίστηκαν ο'ι ρηγάδες αταν ήρτ>αν οί Τοΰρκοι καί, οί ανθ-ρω'ποι <ποϋ ζούσαν ότις επαύλεις κατέφυγαν σ' ελι σπήλαιο, μα'κρυά' άπό.τό χωριό, γνωστό ώς σήμερα μέ τό όνομα «ισ π ήλ ι ο ; τ ο ΰ μ α τ ζ ε λ λ ά ρ η». 'Εκεϊ τους ανακάλυψαν οί Τοΰρκοι κ'αίώ Πασάς μπήίκε μεΰ-υιαμέινος ατό σπήλαιο κ ι έίσφαξε πολλούς. Τ Ηταν αυτός πού έκανε τό μακελιό κι 6 σπήιλιος πήρε >τό όνομα σπήλιο τοΰ ιματζελλάρη. Άπό εκείνους πού κατέφυγαν ο«ό σπήλαιο σώίθηκαν μονάχα 7 αντρόγυνα, καί είναι αλτά «ου Κκτισαν τό σηιαερινύ χωριό..μερικοί Ιαλλοι είχαν κρυφτεί σ' ενα αλλο σπήλαιο κοντά στο χωριό, που φλέγεται («,σ π ή λ ι ο ς τ' "Α ι Γ ι ά ν ν η». "Ενα μωρουδάκι. έκλαιε μέσα <*τό σπήλαιο κώ τδ κλάμα του 1 άκαοό'τ'αν μακριά. Τό άκουσε Ενας 6ιολάρης πού είχαν μαζί

20 τους οί Τοΰρκοι γ'ιά νά Ιδιαακεΐδάζουν, κι όταν άκουσε τό κλάμα τοΰ παίδιαΰ τραγούδησε ιτοϋτο τδ τραγούδι: «Β.ρύξε. μ ά ν α τ ό π ι α ι δ ί, ν ά γ λ ι τ ώ σ η ς τ ή. ζωήρ». Δηλαδή: Έσύ ή μάνα, ίρρόντισε νά «λ'είσης τό στόμα τοΰ παιδοΰ σου αν -9-έλη.ς νά γλιτώισης τή,ζωή <του. ΑΚΙΟΣΙΜΑΤυΣ ΑΙ03ΜΑΤΗΣ (ό) = Αντίκρυ τοΰ χωριού Πλατανιστάσα, κατά τον, βορρά, μιά μεγάλη βουιοσειρά ξεκινά άπό τή, δόρεια πλευρά τ:οΰ δρους ίμ α θ α ρ,}1 καί διευοτη/εται προς βο.ρράν. Άπό τή δεξιά,μεριά τοΰ-βουνού αύτοΰ, πάνω οϊό,όίποΐον υπάρχουν γαλάριες οίου έβγαζαν μετάλλευμα (χαλκοπυρίτη;) σέ παλαιαερ'α χρόνια,.σχηματίζεται δ ποταμός τής Λ Περιστερώνας.και άπό τήν αριστερή μεριά ό ποταμός τή; Β υ ζ α-κ ι ~ α.ς. Στην πλαγιά τοΰ βουνού πού κλίνει προς τήν κοιλάδα τοΰ ποταμού τή; Περιστερώνας,,κ'α'ι στήν ακρη πυκνοΰ Ιδάσους, είναι κτιοιμένο ενα εκκλησάκι, γεμάτο άπό Ιέξαιρετικά ιώραίε; ζωγραφιές, οί ό'ποϊε; εγι--. ναν,στά,1^50 ιμ.χ. Τά κελλιά γύρω άπό τό εκκλησάκι καταστράφηκαν, καυώς καί ό ισυνοιικισμός, ϊιού 6ρι<ακόιτ'αν εκεί (ώς 300 μέτρα άναιτολικά τοΰ.μοναστηρίου) σέ παλαιότερα^χρόνια. "Ετσι τό.μοναστηράκι.μέ τά νύ-ρω Κτήματα έγιναν περιουσία πής Μητρόπολης ιτής Κ,ερύνει'ας, ή οποία πούλησε τά κτήματα σέ κατοίκους τής ίπλατανιστάσας,. κα'ι κράτησε μο-- 77ινάχα τά εκκλησάκι μέ λίγη έκταση γύρω του. Τό όνομα 2 τ α υ.ρ ό ς ιτ ο ; ϋ Δ κ ι ο σ,μ ά τ η πού μεταχειρίζουν-ται οί χωρίκοί, μπορεί νάχη, σχέση με.τήν κορφή τοΰ βουνοΰ, πού βρίσκεται υπεράνω τοϋ μοναστηρίου καί,λέγεται Δ κ ι ά,ς (=Δίας). 'ΈπεδΙδή τό μοναστήρι κτίστηκε κάτω άπό τό μ ά τ ι τοϋ Διό;, τό ονόμασαν Διός ματι=δ κ ο,σ μ ά τ ι. Μιά επιγραφή μέσα στό ναό λέει τό μοναστήρι [Σταυρό τοϋ Δ ι α σ μ ά τ ι. Τόν.ναόν (τοΰ μοναστηρίου τόν.έκτισαν μέ δικά τους χρήματα κι έκαναν καί τις ζωγραφιές του κάποιος ποίτά Πέτρος μέ τή γυναίκα του ιάπό τό χωριό Π ε ρ ά,τ.ε ς. Τό χωριό,αύτά είναι τοίο'α ερείπια κοντά στόν πο,-ταμό ίπού κατεβαίνει άπό τήν Πολύστυπο Λιβάδια "Αλωνα κι ενώνεται μέ τούτον ό ποταμός τής.πλατανισίιά'σας. Τό χωριό είχε αϊτό τό όνομα, γιατί, οί λίγοι κάτοικοι του ήσαν ειδικοί νά π ε ρ ν ο ΰ ν τούς διαβάτες άπό τή δεξιά όχθη τοϋ ποταμού στήν αριστερή καί τό άντίθείτο. ϊδίως τούς μήνες τοΰ χειμώνα, πού ό ποταμός πλημμύριζε σέ παλαιότερα χρόνια Καί δέ μπορούσαν νά τόν περάσουν οί κάτοικοι τών γειτονικών χωριών. Καθώς παραδίδουν οί χωρικοί, οί Περάτες αυτοί μέ μιά μικρή πληρωμή έκαναν τούτη,τή δουλειά. ΔΙΚΙΓΑΣ (ό) = Μέ τούτο τό όνομα υπάρχουν άλλες τέσσερες κορφές βουνών, έκτος άπό τήν κορφή τοΰ ιδκιοσμάιτη, κι είναι γνωστές μέ τό όνομα: Α κ ι ά ς καί Μ' ο. ύ τ τ η τ ο,ϋ Δ κ ι ά. Μιά τέτοια κορφή- βρίσκεται πάνω άπό τό χωριό Ε ύ,ρ ύ;χ ο υ. Μιά άλλη στά δυτικά τοΰ χωριοϋ Κ.ύπ ε ρ ο ύ ν τ α. Μιά τρίτη βρίσκεται.πάνω άπό τό δάσος τοΰ Μ α ρ α «,μ έ.ν ο υ, στά νότια»τοΰ χωριού Ζ.ω ο π, η γ ή καί ακριβώς απέναντι ίου. "Ετσι /ττήν Κύπρο δ «ορφές βουνών έχουν τό ό'νομα: Μ ο ύ,τ τ η τ ο ΰ Δ κ ι ά, πού σημαίνει πώς στις κορφές αυτές υπήρχε βωμός γιά τήν λατρείαν τοΰ Δία. ν Ή τέταρτη βρίσκεται κοντά στό χωριό Φ α σ ο ύ λ,α. ΈΙτσι στύν Κύπρο Στήν κορφή πού γειτονεύει μέ τή, Ζωοίτηγή, ένας.ξένος αρχαιολόγος εκα-νε νασκ'αφές λίγα χρόνια.πριν άπό τά 19*0 καί βρήκε διάφορα αντικείμενα, τά οποία,ν.ουβάλησε μέ ζά'ια,στή_ Λεμεσό. Φυσικά τά ευρήματα αυτά πήραν τόν δρόμο τοϋ εξωτερικού, Ιοπως καί τόσες άλλες χιλιάδες Κυπριακών αρχαιολογικών θησαυρών. "ΑΡΟΜ.ΟΛΑΞΤΑ (ή) = Τό ό'νομα τοϋ χωριοϋ αύτοϋ τής επαρχίας Λάρνακος είναι παραμορφωμένο, ίσως ξεπίτηίδες ά!πό τούς καίτοίικους, οί όποιοι δέ μπο,ροϋσαν νά ιάνε^χθοΰν τό αρχικό,ονομα τοΰ χωριοϋ τους, πού ήτο Β ρ ο>-μ,ο λ α ξ ι ά. Μέ τοϋτο τό όνομα ήταν γνωστό τό χωριό αυτό στά μεσαιωνικά

Από τα παιδιά της Β 2

Από τα παιδιά της Β 2 Από τα παιδιά της Β 2 Γιαλούσα Η Γιαλούσα βρίσκεται στην Καρπασία. Είναι κοντά στο Μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα. Το χωριό οφείλει το όνομα του στη θέση του, που είναι δίπλα από τη θάλασσα. Οι κάτοικοι

Διαβάστε περισσότερα

Η κωμόπολη της Μόρφου

Η κωμόπολη της Μόρφου Η κωμόπολη της Μόρφου Γενικές πληροφορίες Η κατεχόμενη, σήμερα, περιοχή της Μόρφου βρίσκεται στην επαρχία Λευκωσίας, στο βορειοδυτικό μέρος της Κύπρου, και είναι μια από τις πιο πλούσιες και όμορφες περιοχές

Διαβάστε περισσότερα

29 Μαΐου 1453: Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ!

29 Μαΐου 1453: Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ! Κωνσταντίνα Ευείδη 29 Μαΐου 1453: Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ! Η χιλιόχρονη αυτοκρατορία έπεσε. Ο θρύλος λέει ότι «ήτανε θέλημα Θεού». Από τότε το φρόνημα των Ελλήνων το κρατάνε ζωντανό ακριβώς αυτοί οι θρύλοι για την

Διαβάστε περισσότερα

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο 4 Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο Σεβάχ. Για να δει τον κόσμο και να ζήσει περιπέτειες.

Διαβάστε περισσότερα

Ελάτε να ζήσουμε τα Χριστούγεννα όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά

Ελάτε να ζήσουμε τα Χριστούγεννα όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά Ελάτε να ζήσουμε τα Χριστούγεννα όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά Πριν πολλά χρόνια, ζούσε σε μια πόλη της Ναζαρέτ μια νέα και καλή γυναίκα που την

Διαβάστε περισσότερα

Αυτός είναι ο αγιοταφίτης που περιθάλπει τους ασθενείς αδελφούς του. Έκλεισε τα μάτια του Μακαριστού ηγουμένου του Σαραντάριου.

Αυτός είναι ο αγιοταφίτης που περιθάλπει τους ασθενείς αδελφούς του. Έκλεισε τα μάτια του Μακαριστού ηγουμένου του Σαραντάριου. 01/08/2019 Αυτός είναι ο αγιοταφίτης που περιθάλπει τους ασθενείς αδελφούς του. Έκλεισε τα μάτια του Μακαριστού ηγουμένου του Σαραντάριου. Πατριαρχεία / Πατριαρχείο Ιεροσολύμων Ο ηγούμενος της Ιεράς Μονής

Διαβάστε περισσότερα

Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν

Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν άνδρα που τον έλεγαν Ιωσήφ. Οι γονείς της, ο Ιωακείμ και

Διαβάστε περισσότερα

Αυτό το βιβλίo είναι μέρος μιας δραστηριότητας του Προγράμματος Comenius

Αυτό το βιβλίo είναι μέρος μιας δραστηριότητας του Προγράμματος Comenius Μάρτιος 2011 Αυτό το βιβλίo είναι μέρος μιας δραστηριότητας του Προγράμματος Comenius Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΡΟ-ΜΑΝΩΛΗ Πολύ παλιά, αιώνες πριν, ο Negru Voda, ο κυβερνήτης της Ρουμανίας, ήθελε να χτίσει ένα μοναστήρι

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΥΡΙ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΝΤΡΕΑ ΠΙΕΡΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ

ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΥΡΙ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΝΤΡΕΑ ΠΙΕΡΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΥΡΙ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΝΤΡΕΑ ΠΙΕΡΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΝΤΡΕΑΣ Το Μοναστήρι του Αποστόλου Αντρέα.Το μοναστήρι του Αποστόλου Αντρέα είναι κτισμένο στο ομώνυμο ακρωτήρι της Κύπρου που βρίσκεται

Διαβάστε περισσότερα

«Εγώ και ο τόπος μου»

«Εγώ και ο τόπος μου» «Εγώ και ο τόπος μου» Στ Τάξη (ΚΒ) - ΤΣΙΡΕΙΟ Στοιχεία Ενότητας Θέμα: Εγώ και ο τόπος μου Σύντομη Περιγραφή Ενότητας: Τα παιδιά, άλλοτε ατομικά και άλλοτε ομαδικά, διερεύνησαν και κατέγραψαν στοιχεία και

Διαβάστε περισσότερα

Χριστούγεννα. Ελάτε να ζήσουμε τα. όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά

Χριστούγεννα. Ελάτε να ζήσουμε τα. όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά Ελάτε να ζήσουμε τα όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά Χριστούγεννα (μέσα από ιστορίες και χριστουγεννιάτικα παιχνίδια) 1 Στόχοι: Μέσα από διάφορες

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ Α1 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ Α1 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ Α1 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΝΕΟΛΙΘΙΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΧΟΙΡΟΚΟΙΤΙΑΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΑΓΙΑΣ ΝΑΠΑΣ ΕΝΕΤΙΚΑ ΤΕΙΧΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ:

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ: ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ: Η ΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ: Η Αικατερίνη είχε κάλλος και ομορφιά ασύγκριτη. Η μητέρα της και οι συγγενείς της την πίεζαν συνεχώς να παντρευτεί, για να μην φύγουν από τα χέρια τους

Διαβάστε περισσότερα

Το παραμύθι της αγάπης

Το παραμύθι της αγάπης Το παραμύθι της αγάπης Μια φορά και ένα καιρό, μια βασίλισσα έφερε στον κόσμο ένα παιδί τόσο άσχημο που σχεδόν δεν έμοιαζε για άνθρωποs. Μια μάγισσα που βρέθηκε σιμά στη βασίλισσα την παρηγόρησε με τούτα

Διαβάστε περισσότερα

Ενα πλακόστρωτο μονοπάτι οδηγεί βόρεια από τη Μονή Γουβερνέτου μέσα στο φαράγγι Αυλάκι που κατηφορίζει μέχρι τη θάλασσα.

Ενα πλακόστρωτο μονοπάτι οδηγεί βόρεια από τη Μονή Γουβερνέτου μέσα στο φαράγγι Αυλάκι που κατηφορίζει μέχρι τη θάλασσα. Η Μονή Γουβερνέτου Η Μονή Γουβερνέτου μοιάζει σαν κάστρο, με πύργους που χρησίμευαν για την προστασία από επιδρομείς. Ειδικά η εξωτερική όψη του μοναστηριού φανερώνει τις έντονες ενετικές επιδράσεις: μοιάζει

Διαβάστε περισσότερα

Το καράβι της Κερύνειας

Το καράβι της Κερύνειας Το καράβι της Κερύνειας Το αρχαίο Καράβι της Κερύνειας Το 300π.Χ. το αρχαίο εμπορικό πλοίο ξεκινούσε από τη Σάμο απ όπου φόρτωσε κρασί. Αφού πέρασε από τα νησιά Κω και Ρόδο και πήρε αμφορείς ταξίδευε προς

Διαβάστε περισσότερα

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία Ποιά ηρωικά χαρακτηριστικά έχει η ηρωίδα κατά τη γνώμη σας; Κατά τη γνώμη μου και μόνο που χαρακτηρίζουμε την Ελισάβετ Μουτζάν Μαρτινέγκου ηρωίδα δείχνει ότι

Διαβάστε περισσότερα

Το Φρούριο της Καντάρας. Κατεχόμενη Κύπρος

Το Φρούριο της Καντάρας. Κατεχόμενη Κύπρος Το Φρούριο της Καντάρας Κατεχόμενη Κύπρος Εισαγωγή Το φρούριο της Καντάρας αποτελεί ένα από τα τρία σημαντικά κάστρα κτισμένα πάνω στην οροσειρά του Πενταδάκτυλου στην επαρχία Αμμοχώστου στην κατεχόμενη

Διαβάστε περισσότερα

Εικόνες: Eύα Καραντινού

Εικόνες: Eύα Καραντινού Εικόνες: Eύα Καραντινού H Kοκκινοσκουφίτσα Mια φορά κι έναν καιρό, έμεναν σ ένα χωριουδάκι μια γυναίκα με το κοριτσάκι της, που φορούσε μια κόκκινη σκουφίτσα. Γι αυτό ο κόσμος την φώναζε Κοκκινοσκουφίτσα.

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 «Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» (Φλώρινα - Μακεδονία Καύκασος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011

Διαβάστε περισσότερα

Η Κρήνη είναι οικισμός και πρώην κοινότητα της Επαρχίας Πατρών του Νομού Αχαΐας και σήμερα είναι κοινοτικό διαμέρισμα του Δήμου Πατρέων, που

Η Κρήνη είναι οικισμός και πρώην κοινότητα της Επαρχίας Πατρών του Νομού Αχαΐας και σήμερα είναι κοινοτικό διαμέρισμα του Δήμου Πατρέων, που ΚΡΗΝΗ Η Κρήνη είναι οικισμός και πρώην κοινότητα της Επαρχίας Πατρών του Νομού Αχαΐας και σήμερα είναι κοινοτικό διαμέρισμα του Δήμου Πατρέων, που συνορεύει με τις πρώην κοινότητες και επίσης δημοτικά

Διαβάστε περισσότερα

Kangourou Greek Competition 2014

Kangourou Greek Competition 2014 Thales Foundation Cyprus P.O. Box 28959, CY2084 Acropolis, Nicosia, Cyprus Kangourou Greek Competition 2014 Level 3 4 Γ - Δ Δημοτικού 15 Νοεμβρίου/November 2014 10:00 11:15 Ερωτήσεις 1 12 = 3 βαθμοί η

Διαβάστε περισσότερα

Τα παραμύθια της τάξης μας!

Τα παραμύθια της τάξης μας! Τα παραμύθια της τάξης μας! ΟΙ λέξεις κλειδιά: Καρδιά, γοργόνα, ομορφιά, πυξίδα, χώρα, πεταλούδα, ανηφόρα, θάλασσα, φάλαινα Μας βοήθησαν να φτιάξουμε αυτά τα παραμύθια! «Χρυσαφένια χώρα» Μια φορά κι έναν

Διαβάστε περισσότερα

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Συγγραφέας: Edward Hughes Εικονογράφηση:M. Maillot Διασκευή:E. Frischbutter; Sarah S. Μετάφραση: Evangelia Zyngiri Παραγωγός: Bible for Children

Διαβάστε περισσότερα

Η ιστορία του χωριού μου μέσα από φωτογραφίες

Η ιστορία του χωριού μου μέσα από φωτογραφίες Η ιστορία του χωριού μου μέσα από φωτογραφίες Μία εικόνα είναι χίλιες λέξεις Έτσι έλεγαν οι αρχαίοι Κινέζοι Εμείς, οι μαθητές της Α και Β Τάξης του δημοτικού σχολείου Λισβορίου θα σας πούμε την ιστορία

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Όμορφος κόσμος

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Όμορφος κόσμος ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Όμορφος κόσμος Φροντίζουμε όλα τα πλάσματα Η Αγία Μελανγκέλ: η προστάτιδα του περιβάλλοντος Εξακόσια χρόνια μετά τη γέννηση του Χριστού, γεννήθηκε στα καταπράσινα δάση της Ιρλανδίας μια

Διαβάστε περισσότερα

Είπε ο Θεός: «Ας δημιουργήσουμε τον άνθρωπο σύμφωνα με την εικόνα τη δική μας κι έτσι που να μπορεί να μας μοιάσει κι ας εξουσιάζει τα ψάρια της

Είπε ο Θεός: «Ας δημιουργήσουμε τον άνθρωπο σύμφωνα με την εικόνα τη δική μας κι έτσι που να μπορεί να μας μοιάσει κι ας εξουσιάζει τα ψάρια της Η δημιουργία του ανθρώπου Θεϊκή προέλευση του ανθρώπου Είπε ο Θεός: «Ας δημιουργήσουμε τον άνθρωπο σύμφωνα με την εικόνα τη δική μας κι έτσι που να μπορεί να μας μοιάσει κι ας εξουσιάζει τα ψάρια της θάλασσας,

Διαβάστε περισσότερα

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή 32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή Η Θεσσαλονίκη, από τα πρώτα βυζαντινά χρόνια, είναι η δεύτερη σημαντική πόλη της αυτοκρατορίας. Αναπτύσσει σπουδαία εμπορική, πνευματική και πολιτική κίνηση, την

Διαβάστε περισσότερα

Μια ιστορία με αλήθειες και φαντασία

Μια ιστορία με αλήθειες και φαντασία Μια ιστορία με αλήθειες και φαντασία ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΑΛΙΟΥ Γ ΤΑΞΗ Α 3 Η κυρία Ειρήνη από το Κάρμι, ξύπνησε πολύ νωρίς το πρωί για να ταΐσει τις κότες και τα κουνελάκια της. Ανυπομονούσε να πάει στο πανηγύρι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΑΣ ΤΟΙΧΟΣ ΣΤΗΝ ΑΙΝΟ ΔΙΗΓΕΙΤΑΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ...

ΕΝΑΣ ΤΟΙΧΟΣ ΣΤΗΝ ΑΙΝΟ ΔΙΗΓΕΙΤΑΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ... ΕΝΑΣ ΤΟΙΧΟΣ ΣΤΗΝ ΑΙΝΟ ΔΙΗΓΕΙΤΑΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ... Είναι μεσημέρι και τα παιδιά του διπλανού σπιτιού βγαίνουν έξω για να παίξουν Μια στέλνουν την μπάλα από εδώ, μια από εκεί, στο τέλος όλο πάνω μου πέφτει.

Διαβάστε περισσότερα

Ένα παραμύθι φτιαγμένο από τα παιδιά της Δ, Ε και Στ τάξης του Ζ Δημοτικού Σχολείου Πάφου κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους με τη συγγραφέα Αμαλία

Ένα παραμύθι φτιαγμένο από τα παιδιά της Δ, Ε και Στ τάξης του Ζ Δημοτικού Σχολείου Πάφου κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους με τη συγγραφέα Αμαλία Ένα παραμύθι φτιαγμένο από τα παιδιά της Δ, Ε και Στ τάξης του Ζ Δημοτικού Σχολείου Πάφου κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους με τη συγγραφέα Αμαλία Πικρίδου-Λούκα. 2014 Μια φορά κι έναν καιρό υπήρχε

Διαβάστε περισσότερα

Συγγραφέας. Ραφαέλα Ρουσσάκη. Εικονογράφηση. Αμαλία Βεργετάκη. Γεωργία Καμπιτάκη. Γωγώ Μουλιανάκη. Ζαίρα Γαραζανάκη. Κατερίνα Τσατσαράκη

Συγγραφέας. Ραφαέλα Ρουσσάκη. Εικονογράφηση. Αμαλία Βεργετάκη. Γεωργία Καμπιτάκη. Γωγώ Μουλιανάκη. Ζαίρα Γαραζανάκη. Κατερίνα Τσατσαράκη Συγγραφέας Ραφαέλα Ρουσσάκη Εικονογράφηση Αμαλία Βεργετάκη Γεωργία Καμπιτάκη Γωγώ Μουλιανάκη Ζαίρα Γαραζανάκη Κατερίνα Τσατσαράκη Μαρία Κυρικλάκη Μαριτίνα Σταματάκη Φιλία Πανδερμαράκη Χριστίνα Κλωνάρη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Ο Λάζαρος ήταν στενός φίλος του Χριστού. Κατοικούσε στη Βηθανία, 3 χλμ. περίπου ανατολικά της Ιερουσαλήμ και οι αδελφές του Μάρθα και Μαρία φιλοξένησαν

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 5. Κωνσταντινούπολη, 29 Μαίου 1453, Τρίτη μαύρη και καταραμένη

Κεφάλαιο 5. Κωνσταντινούπολη, 29 Μαίου 1453, Τρίτη μαύρη και καταραμένη Κεφάλαιο 5 Κωνσταντινούπολη, 29 Μαίου 1453, Τρίτη μαύρη και καταραμένη Έφτασε μια μισάνοιχτη πόρτα, ένα μικρό κενό στο χώρο και το χρόνο, σαν ένα ασήμαντο λάθος της Ιστορίας για να πέσει η Πόλη. Εκείνο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΟΦΟΚΛΈΟΥΣ ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ. Μετάφραση ΔΉΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 2017

ΣΟΦΟΚΛΈΟΥΣ ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ. Μετάφραση ΔΉΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 2017 ΣΟΦΟΚΛΈΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ Μετάφραση ΔΉΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 2017 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΕΦΕΛΗ ΑΘΗΝΑ 2017 ΝΕΦΕΛΗ / ΘΕΑΤΡΟ / ΑΠΑΝΤΑ Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ Σοφοκλέους, Οιδίπους επί Κολωνώ, μετάφραση Δημήτρης Δημητριάδης Σχεδιασμός βιβλίου:

Διαβάστε περισσότερα

Ο εγωιστής γίγαντας. Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία. Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης. «Αλέξανδρος Δελμούζος»

Ο εγωιστής γίγαντας. Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία. Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης. «Αλέξανδρος Δελμούζος» Ο εγωιστής γίγαντας Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης «Αλέξανδρος Δελμούζος» 2010-2011 Κάθε απόγευμα μετά από το σχολείο τα παιδιά πήγαιναν για να παίξουν στον κήπο του γίγαντα.

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης

Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Το ημερολόγιο: «ημέρα της αποχώρησης Αγαπημένο μου

Διαβάστε περισσότερα

ÊÚÔ ÙË ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΟΥΣΕΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ÊÚÔ ÙË ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΟΥΣΕΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΛΕΜΕΣΟΥ appleúè ÊÚÔ ÙË ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΟΥΣΕΙΑΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΜΕ ΤΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

κι η τιμωρία των κατηγορουμένων. Βέβαια, αν δεν έχεις πάρει καθόλου βάρος, αυτό θα σημαίνει ότι ο κατηγορούμενος

κι η τιμωρία των κατηγορουμένων. Βέβαια, αν δεν έχεις πάρει καθόλου βάρος, αυτό θα σημαίνει ότι ο κατηγορούμενος 14 Φτάνοντας λοιπόν ο Νικήτας σε μια από τις γειτονικές χώρες, εντυπωσιάστηκε από τον πλούτο και την ομορφιά της. Πολλά ποτάμια τη διέσχιζαν και πυκνά δάση κάλυπταν τα βουνά της, ενώ τα χωράφια ήταν εύφορα

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό δασικό πάρκο Πέτρας του Ρωμιού

Εθνικό δασικό πάρκο Πέτρας του Ρωμιού Εθνικό δασικό πάρκο Πέτρας του Ρωμιού Στις 17 Φεβρουαρίου 2014, οι τετάρτες τάξεις του Θ Δημοτικού Σχολείου Πάφου πήγαν εκδρομή στο Εθνικό δασικό πάρκο Πέτρας του Ρωμιού. Ο σκοπός τους ήταν να περπατήσουν

Διαβάστε περισσότερα

Γυμνάσιο Αγ. Βαρβάρας Λεμεσού. Τίτλος Εργασίας: Έμαθα από τον παππού και τη

Γυμνάσιο Αγ. Βαρβάρας Λεμεσού. Τίτλος Εργασίας: Έμαθα από τον παππού και τη Γυμνάσιο Αγ. Βαρβάρας Λεμεσού Σχολείο Ετος: 2013-2014 Τίτλος Εργασίας: Έμαθα από τον παππού και τη γιαγιά μου Όνομα Μαθήτριας: Νικολέττα Χρίστου Τάξη: Γ 4 Όνομα Καθηγήτριας: Σταυρούλας Ιωάννου Λεμεσός

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΟΙΝΗ ΓΙΟΡΤΗ. Σκηνή 1 η

Η ΚΟΙΝΗ ΓΙΟΡΤΗ. Σκηνή 1 η ΠΡΟΣΩΠΑ Μέγας Βασίλειος Γρηγόριος ο Θεολόγος Ιωάννης ο Χρυσόστομος Μαυρόπους Ιωάννης Βασιλίτης 1 ος Βασιλίτης 2 ος Βασιλίτης 3 ος Γρηγορίτης 1 ος Γρηγορίτης 2 ος Γρηγορίτης 3 ος Ιωαννίτης 1 ος Ιωαννίτης

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ

ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ Ερευνητική έκθεση Τη φετινή χρονιά κληθήκαμε να κάνουμε μια εργασία σχετικά με τις γειτονίες της Μυτιλήνης. Η μελέτη μας ήταν κυρίως πάνω σε θέματα αρχιτεκτονικής, γεωγραφικής

Διαβάστε περισσότερα

Τα προσκυνήματα του Δεκαπενταύγουστου από την Τήνο μέχρι την Αμοργό

Τα προσκυνήματα του Δεκαπενταύγουστου από την Τήνο μέχρι την Αμοργό Τα προσκυνήματα του Δεκαπενταύγουστου από την Τήνο μέχρι την Αμοργό Όπου και να βρεθεί κανείς τον Δεκαπενταύγουστο μοσχοβολά η χάρη Της. Αυτή θα σε οδηγήσει να ανάψεις ένα κερί και να γιορτάσεις μαζί Της

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Σάββας η κλώσσα και ο αετός»

«Ο Σάββας η κλώσσα και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #26 «Ο Σάββας η κλώσσα και ο αετός» (Πόντος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #26 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011 Δείτε όλα τα παραμύθια

Διαβάστε περισσότερα

E N O T H T A YΠOMNHMA. Οδηγοί του κόσμου, Τα ελληνικά νησιά, εκδ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Αθήνα, 1998

E N O T H T A YΠOMNHMA. Οδηγοί του κόσμου, Τα ελληνικά νησιά, εκδ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Αθήνα, 1998 0-0086_D3_GLOSSA_TEYXOS C GLOSSA 2/9/2 0:6 AM Page 78 6 Η Ρόδος Η Ρόδος είναι το μεγαλύτερο νησί των Δωδεκα - νήσων. Δίκαια την αποκαλούν το μαργαριτάρι της Μεσογείου. Οι σπάνιες ομορφιές της ξεδιπλώ νο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ. Δέκα ποιήματα για τον πατέρα μου. Αλκιβιάδη

ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ. Δέκα ποιήματα για τον πατέρα μου. Αλκιβιάδη ΠΑΝΑΓΙΩΣΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΣΡΙΟΤ Αλκιβιάδη Θεσσαλονίκη Υεβρουάριος 2015 Παναγιώτα Παπαδημητρίου Αλκιβιάδη Θεσσαλονίκη Υεβρουάριος 2015 [3] Παναγιώτα Παπαδημητρίου Αφιερωμένο στον πατέρα μου Αλκιβιάδη Copyright

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙ ΑΠΕΓΙΝΕ Ο ΠΑΡΑΞΕΝΟΣ ΧΑΡΤΑΕΤΟΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑΣ. Β ο Δημοτικό Σχολείο Ευόσμου

ΤΙ ΑΠΕΓΙΝΕ Ο ΠΑΡΑΞΕΝΟΣ ΧΑΡΤΑΕΤΟΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑΣ. Β ο Δημοτικό Σχολείο Ευόσμου ΤΙ ΑΠΕΓΙΝΕ Ο ΠΑΡΑΞΕΝΟΣ ΧΑΡΤΑΕΤΟΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑΣ Β1 2006-2007 6 ο Δημοτικό Σχολείο Ευόσμου Μια μέρα τέσσερα παιδάκια την Καθαρά Δευτέρα πήγαν να πετάξουν τον χαρταετό τους. Ο ένας χαρταετός πήγε πολύ

Διαβάστε περισσότερα

Κυριότερες πόλεις ήταν η Κνωσός, η Φαιστός, η Ζάκρος και η Γόρτυνα

Κυριότερες πόλεις ήταν η Κνωσός, η Φαιστός, η Ζάκρος και η Γόρτυνα Ηφαίστειο της Θήρας Η Μινωική Κρήτη λόγω της εμπορικής αλλά και στρατηγικής θέσης της έγινε γρήγορα μεγάλη ναυτική και εμπορική δύναμη. Οι Μινωίτες πωλούσαν τα προϊόντα τους σε όλη τη Μεσόγειο με αποτέλεσμα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ 12. Οιδίποδας Επτά επί Θήβας

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ 12. Οιδίποδας Επτά επί Θήβας Ένα μωρό που το πέταξαν, γιατί κάποιος χρησμός έλεγε ότι μεγαλώνοντας θα σκοτώσει τον πατέρα του, έγινε μετά από χρόνια ο βασιλιάς της Θήβας, Οιδίποδας. Χωρίς να φταίει, έφερε καταστροφή, και το χειρότερο,

Διαβάστε περισσότερα

3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους. Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία

3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους. Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία 3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία Εισαγωγή Και οι τρεις γεννήθηκαν τον 4ο αιώνα μ.χ., στα Βυζαντινά Χρόνια.

Διαβάστε περισσότερα

Όνομα: Μαρία Επίθετο: Μυλωνά Τάξη:Β5 Ετος: Καθηγήτρια: Μαρία Πουλιάου Χατζημιχαήλ Θέμα: Εργασία στην Ιστορία (Κίτιο)

Όνομα: Μαρία Επίθετο: Μυλωνά Τάξη:Β5 Ετος: Καθηγήτρια: Μαρία Πουλιάου Χατζημιχαήλ Θέμα: Εργασία στην Ιστορία (Κίτιο) Όνομα: Μαρία Επίθετο: Μυλωνά Τάξη:Β5 Ετος:2012-2013 Καθηγήτρια: Μαρία Πουλιάου Χατζημιχαήλ Θέμα: Εργασία στην Ιστορία (Κίτιο) -Γενική εισαγωγή : σελ.1 -Ιστορική ανάδρομη : σελ.2-4 -Περιγραφή του χώρου

Διαβάστε περισσότερα

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η μουσική..............................................11 ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΓΧΟΡΔΟ Η αρχοντοπούλα κι ο ταξιδευτής........................15 ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΡΟΥΣΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στα Πρότυπα Γυμνάσια-N.Γλώσσα

Εισαγωγή στα Πρότυπα Γυμνάσια-N.Γλώσσα Μάθημα/Τάξη: Εισαγωγή στα Πρότυπα Γυμνάσια-N.Γλώσσα Κεφάλαιο: Εφ όλης της Ύλης Ονοματεπώνυμο Μαθητή: Ημερομηνία: 15/01/18 Επιδιωκόμενος Στόχος: A. Κείμενο: Ο κυρ Μιχάλης Κάσιαλος Η ζωγραφιά αυτή είναι

Διαβάστε περισσότερα

Μια φορά κι έναν καιρό, τον πολύ παλιό καιρό, τότε που όλη η γη ήταν ένα απέραντο δάσος, ζούσε μέσα στο ξύλινο καλύβι της, στην καρδιά του δάσους,

Μια φορά κι έναν καιρό, τον πολύ παλιό καιρό, τότε που όλη η γη ήταν ένα απέραντο δάσος, ζούσε μέσα στο ξύλινο καλύβι της, στην καρδιά του δάσους, Μια φορά κι έναν καιρό, τον πολύ παλιό καιρό, τότε που όλη η γη ήταν ένα απέραντο δάσος, ζούσε μέσα στο ξύλινο καλύβι της, στην καρδιά του δάσους, μια γριά γυναίκα. Τ όνομά της ήταν Μαραλά. Κανένας δεν

Διαβάστε περισσότερα

«Ο βασιλιάς Φωτιάς, η Συννεφένια και η κόρη τους η Χιονένια

«Ο βασιλιάς Φωτιάς, η Συννεφένια και η κόρη τους η Χιονένια Το παράξενο ταξίδι της Συννεφένιας «Ο βασιλιάς Φωτιάς, η Συννεφένια και η κόρη τους η Χιονένια ζούσαν σε ένα παλάτι. Ο Φωτιάς δεν τις άφηνε να βγουν έξω ποτέ. Στερέωνε την πόρτα με ένα βαρύ ξύλο. Μια μέρα

Διαβάστε περισσότερα

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Συγγραφέας: Edward Hughes Εικονογράφηση:M. Maillot Διασκευή:E. Frischbutter; Sarah S. Μετάφραση: Evangelia Zyngiri Παραγωγός: Bible for Children

Διαβάστε περισσότερα

Οδύσσεια Τα απίθανα... τριτάκια! Tετάρτη τάξη

Οδύσσεια Τα απίθανα... τριτάκια! Tετάρτη τάξη Οδύσσεια Τα απίθανα... τριτάκια! Tετάρτη τάξη Πηγή πληροφόρησης: e-selides.gr 1. Κυκλώνω το σωστό. Α. Βασιλιάς του Ορχομενού της Βοιωτίας ήταν ο: α. Αθάμας β. Φρίξος γ. Αιήτης Β. Ο Αιήτης τοποθέτησε το

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΔΗΜΟΣ ΜΑΣ. Γιώργος Ε 1

Ο ΔΗΜΟΣ ΜΑΣ. Γιώργος Ε 1 Ο ΔΗΜΟΣ ΜΑΣ Γιώργος Ε 1 ΣΩΤΗΡΑ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Η Σωτήρα έχει Αγιολογική ονομασία: φέρει το όνομα του Σωτήρος Χριστού. Εξάλλου στις 6 Αυγούστου τελείται μεγάλο πανηγύρι κατά τη γιορτή της Μεταμορφώσεως

Διαβάστε περισσότερα

«Η τύχη του άτυχου παλικαριού»

«Η τύχη του άτυχου παλικαριού» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #15 «Η τύχη του άτυχου παλικαριού» (Κοζάνη - Μακεδονία) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #15 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011 Δείτε

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΚΡΙΠΟΥ

ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΚΡΙΠΟΥ ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΚΡΙΠΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η μονή της Παναγίας Σκριπού της Ορχομενιώτισσας της Βοιωτίας, κοντά στον αρχαίο Ορχομενό, περιλαμβάνει το πιο σημαντικό

Διαβάστε περισσότερα

...Μια αληθινή ιστορία...

...Μια αληθινή ιστορία... ...Μια αληθινή ιστορία... Στην αρχή ήταν μια άδεια σελίδα. Την είχε ο Καλός Ζωγράφος, που ήταν γνωστός για την ικανότητά του να ζωγραφίζει τέλειες εικόνες. Μια μέρα ο Ζωγράφος άρχισε να ζωγραφίζει αυτή

Διαβάστε περισσότερα

1. Ποιος μαθητής πήγε στους Αρχιερείς; Τι του έδωσαν; (Μτ 26,14-16) Βαθ. 1,0 2. Πόσες μέρες έμεινε στην έρημο; (Μκ 1,12)

1. Ποιος μαθητής πήγε στους Αρχιερείς; Τι του έδωσαν; (Μτ 26,14-16) Βαθ. 1,0 2. Πόσες μέρες έμεινε στην έρημο; (Μκ 1,12) ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΤΑΞΗ: Β ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ Α ΟΜΑΔΑ: 1 1. Ποιος μαθητής πήγε στους Αρχιερείς; Τι του έδωσαν; (Μτ 26,14-16),0 2. Πόσες μέρες έμεινε στην έρημο; (Μκ 1,12),0 3. Ποιοι είναι οι μαθητές του

Διαβάστε περισσότερα

Η Αγία Σοφία και οι κόρες της Πίστη, Ελπίδα, Αγάπη

Η Αγία Σοφία και οι κόρες της Πίστη, Ελπίδα, Αγάπη Η Αγία Σοφία και οι κόρες της Πίστη, Ελπίδα, Αγάπη Βίος της Αγίας Σοφίας Η Αγία Σοφία έζησε την εποχή που βασίλευε ο ειδωλολάτρης αυτοκράτορας Ανδριανός, περίπου το 117-138 μ.χ. Προερχόταν από μια πόλη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου

μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου Δύο Σε μια σπουδαία αρχαία πόλη που την έλεγαν Ουρούκ, ζούσε ένας νεαρός βασιλιάς, ο Γκιλγκαμές. Πατέρας του Γκιλγκαμές ήταν ο βασιλιάς Λουγκαλμπάντα και μητέρα του η

Διαβάστε περισσότερα

ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ. Επιλεγμένα ποιήματα. Μέσα από την Αγάπη. γλυκαίνει καθετί πικρό. το χάλκινο γίνεται χρυσό

ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ. Επιλεγμένα ποιήματα. Μέσα από την Αγάπη.   γλυκαίνει καθετί πικρό. το χάλκινο γίνεται χρυσό http://hallofpeople.com/gr/bio/roumi.php ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ Επιλεγμένα ποιήματα γλυκαίνει καθετί πικρό το χάλκινο γίνεται χρυσό το θολό κρασί γίνεται εκλεκτό ο κάθε πόνος γίνεται γιατρικό οι νεκροί θα αναστηθούν

Διαβάστε περισσότερα

Γεια σας, παιδιά. Είμαι η Μαρία, το κοριτσάκι της φωτογραφίας, η εγγονή

Γεια σας, παιδιά. Είμαι η Μαρία, το κοριτσάκι της φωτογραφίας, η εγγονή ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΚΔΟΣΗ Γεια σας, παιδιά. Είμαι η Μαρία, το κοριτσάκι της φωτογραφίας, η εγγονή της Θείας Λένας. Η γιαγιά μου εξέδωσε αυτό το βιβλίο το 1964. Είναι ένα βιβλίο για μικρά παιδιά, με

Διαβάστε περισσότερα

30α. Η τέταρτη σταυροφορία και η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους

30α. Η τέταρτη σταυροφορία και η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους 30α. Η τέταρτη σταυροφορία και η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους Οι σταυροφόροι βοηθούμενοι από τους Βενετούς καταλαμβάνουν την Πόλη. Πολλοί Έλληνες αναγκάζονται να φύγουν και να ιδρύσουν

Διαβάστε περισσότερα

Τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου Χαρίδης Φίλιππος

Τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου Χαρίδης Φίλιππος Τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου Χαρίδης Φίλιππος 1. Η μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας Η τεράστια αυτή πυραμίδα είναι το αρχαιότερο από τα εφτά θαύματα του Αρχαίου Κόσμου, αλλά είναι το μόνο που διασώζετε 4.000χ.Όταν

Διαβάστε περισσότερα

1974 ΦΩΝΕΣ. Δημοτικό Σχολείο Αθηένου (ΚΒ)

1974 ΦΩΝΕΣ. Δημοτικό Σχολείο Αθηένου (ΚΒ) 1974 ΦΩΝΕΣ Δημοτικό Σχολείο Αθηένου (ΚΒ) 2016-2017 Ψήφισμα Προς: Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών Εμείς τα παιδιά της Δ 1 τάξης καταδικάζουμε την ανακήρυξη των κατεχομένων εδαφών μας σε «Τουρκική Δημοκρατία της

Διαβάστε περισσότερα

Η πορεία προς την Ανάσταση...

Η πορεία προς την Ανάσταση... Η νύχτα της Ανάστασης Τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου χτυπούν χαρούμενα οι καμπάνες. Οι χριστιανοί φορούν τα γιορτινά τους και πηγαίνουν στην εκκλησία για να γιορτάσουν την Ανάσταση του Χριστού. Στα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΑΤΡΙΚΟ 2 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ

ΘΕΑΤΡΙΚΟ 2 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΘΕΑΤΡΙΚΟ 2 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΕΓΓΟΝΟΣ: Παππού, γιατί προτιμάς να βάζεις κανέλα και όχι κύμινο στα σουτζουκάκια; ΠΑΠΠΟΥΣ: Το κύμινο είναι κομματάκι δυνατό. Κάνει τους ανθρώπους να κλείνονται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΜΥΘΙ #16. «Η κόρη η μονάχη» (Καστοριά - Μακεδονία) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr

ΠΑΡΑΜΥΘΙ #16. «Η κόρη η μονάχη» (Καστοριά - Μακεδονία) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #16 «Η κόρη η μονάχη» (Καστοριά - Μακεδονία) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #16 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011 Δείτε όλα τα παραμύθια

Διαβάστε περισσότερα

T: Έλενα Περικλέους

T: Έλενα Περικλέους T: 7000 0090 www.greendot.com.cy Έλενα Περικλέους Ο πρασινομπαλίτσας επιστρέφει... γιατί τα παραμύθια λένε πάντα την ΑΛΗΘΕΙΑ Συγγραφή: Έλενα Περικλέους Εποπτεία: Άρτεμις Παλαιογιάννη / Σάκης Θεοδοσίου

Διαβάστε περισσότερα

2 Ο ΒΡΑΒΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΙΧΑΛΑΚΑΚΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΥ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

2 Ο ΒΡΑΒΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΙΧΑΛΑΚΑΚΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΥ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 2 Ο ΒΡΑΒΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΙΧΑΛΑΚΑΚΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΥ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΙΤΛΟΣ: «ΚΩΝΣΤΑΝΤΗΣ» «Στερνή μου γνώμη, να σε είχα πρώτα», λέει ο σοφός λαός μας. Και πόσο δίκιο έχει, μονολογεί ο Κωνσταντής,

Διαβάστε περισσότερα

Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά

Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά Η Αγορά ήταν η μεγαλύτερη πλατεία της πόλης. Η πλατεία άρχισε να χρησιμοποιείται ως δημόσιος χώρος από τα αρχαϊκά χρόνια. Μέχρι τότε στην περιοχή υπήρχαν σπίτια και τάφοι. Ο

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ

Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ Οι βυζαντινοί ήταν καλά πληροφορημένοι για τις γειτονικές χώρες από δικούς τους ανθρώπους. Όταν έφταναν επισκέπτες, έμποροι, μισθοφόροι ή στρατιωτικοί φυγάδες, ή ακόμα κρατικές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΤΑ: α. Γιατί μετακινούνταν οι άνθρωποι της Κύπρου κατά την Αρχαϊκή Εποχή; Ποιοι μετακινούνταν; Πού μετακινούνταν; Πώς μετακινούνταν;

ΚΑΡΤΑ: α. Γιατί μετακινούνταν οι άνθρωποι της Κύπρου κατά την Αρχαϊκή Εποχή; Ποιοι μετακινούνταν; Πού μετακινούνταν; Πώς μετακινούνταν; ΚΑΡΤΑ: α Πηγή 1: Κείμενο αρχαιολόγου Χιλιάδες ειδώλια, μικρά και μεγάλα, βρέθηκαν σε διάφορα ιερά της Κύπρου. Οι προσκυνητές αφιέρωναν τα ειδώλια στους θεούς και τις θέες τους. Πολλοί άνθρωποι όπως αγρότες,

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΚΟΡΝΗΛΙΕ ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΔΙΑΒΑΣΕΙ. Β ο Δημοτικό Σχολείο Ευόσμου

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΚΟΡΝΗΛΙΕ ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΔΙΑΒΑΣΕΙ. Β ο Δημοτικό Σχολείο Ευόσμου ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΚΟΡΝΗΛΙΕ ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΔΙΑΒΑΣΕΙ Β 1 2006-2007 6 ο Δημοτικό Σχολείο Ευόσμου Αυτό το βιβλίο μου άρεσε, γιατί είχε ζωάκια, ωραία χρώματα και ωραία σχέδια. Όμως δε

Διαβάστε περισσότερα

Η δημιουργία του ανθρώπου

Η δημιουργία του ανθρώπου Η δημιουργία του ανθρώπου Στο τέλος της έκτης ημέρας, ο Θεός δημιουργεί τον άνθρωπο, ο οποίος υπήρξε το τελευταίο και το τελειότερο δημιούργημα του Θεού. Ψηφιδωτό από το Μονρεάλε της Σικελίας, 13ος αι.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΔΙΟΝ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ Το Δίον ήταν μια αρχαιότατη πόλη στρατηγικής σημασίας και μια από τις πιο φημισμένες μακεδονικές πολιτείες. Η γεωγραφική θέση

Διαβάστε περισσότερα

H ιστορία του κάστρου της Πάτρας

H ιστορία του κάστρου της Πάτρας H ιστορία του κάστρου της Πάτρας Από την Αρχαιότητα μέχρι την Α' περίοδο Τουρκοκρατίας Μία εργασία της ομάδας Γ (Αβούρης Ε, Γεωργίου Ν, Καρατζιάς Γ, Παπατρέχας Ι) Το κάστρο βρίσκεται στα νότια της Ελλάδας,

Διαβάστε περισσότερα

Ο οικισμός του Σουλίου έχει ανακηρυχθεί διατηρητέος και κατοικούν εκεί λίγες οικογένειες κτηνοτρόφων.

Ο οικισμός του Σουλίου έχει ανακηρυχθεί διατηρητέος και κατοικούν εκεί λίγες οικογένειες κτηνοτρόφων. ΤΟ ΣΟΥΛΙ ΣΗΜΕΡΑ Σήμερα η κοινότητα Σουλίου είναι ο τέταρτος σε έκταση Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Ν. Θεσπρωτίας (93.230 στρέμματα). Έχει πληθυσμό λιγότερο από 1.000 κατοίκους, καθώς η ιδιαίτερα

Διαβάστε περισσότερα

Θρύλοι και παραδόσεις για την Παναγία από την κωμόπολη Ριζοκαρπάσου

Θρύλοι και παραδόσεις για την Παναγία από την κωμόπολη Ριζοκαρπάσου Θρύλοι και παραδόσεις για την Παναγία από την κωμόπολη Ριζοκαρπάσου 29/08/2016 Γράφει η Νάσα Παταπίου Η κωμόπολη Ριζοκαρπάσου, μέσα και γύρω από αυτήν, είναι διάσπαρτη από αγιολογικά τοπωνύμια, αλλά και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΜΥΘΙ #14. «Ο μικρός βλάκας» (Τραγάκι Ζακύνθου - Επτάνησα) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr

ΠΑΡΑΜΥΘΙ #14. «Ο μικρός βλάκας» (Τραγάκι Ζακύνθου - Επτάνησα) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #14 «Ο μικρός βλάκας» (Τραγάκι Ζακύνθου - Επτάνησα) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #14 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011 Δείτε όλα

Διαβάστε περισσότερα

Respect A value for a Lifetime

Respect A value for a Lifetime Respect A value for a Lifetime GREEN HOLIDAYS May 2017 This project is funded by the EU Κύπρος Ποδηλατικές διαδρομές Κύπρου Πάρκο αθαλάσσας Νότια της Λευκωσίας και ανατολικά του αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας-Λεμεσού,

Διαβάστε περισσότερα

Ο ποταμός του Αγίου Επιφανίου Ο ποταμός βρίσκεται στον Άγιο Επιφάνιο μέσα στο δάσος, δίπλα από το σπίτι μου. Μερικές φορές πηγαίνω με την αδερφή μου,

Ο ποταμός του Αγίου Επιφανίου Ο ποταμός βρίσκεται στον Άγιο Επιφάνιο μέσα στο δάσος, δίπλα από το σπίτι μου. Μερικές φορές πηγαίνω με την αδερφή μου, Ο ποταμός του Αγίου Επιφανίου Ο ποταμός βρίσκεται στον Άγιο Επιφάνιο μέσα στο δάσος, δίπλα από το σπίτι μου. Μερικές φορές πηγαίνω με την αδερφή μου, την ξαδέρφη μου και τον μπαμπά μου στον ποταμό. Ο ποταμός

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΠΙΔΑ. Είμαι 8 χρονών κα μένω στον καταυλισμό μαζί με άλλες 30 οικογένειες.

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΠΙΔΑ. Είμαι 8 χρονών κα μένω στον καταυλισμό μαζί με άλλες 30 οικογένειες. ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΠΙΔΑ Είμαι 8 χρονών κα μένω στον καταυλισμό μαζί με άλλες 30 οικογένειες. Μέχρι πριν λίγες μέρες βρισκόμουν στο χωριό μου το Ριζοκάρπασο, αλλά μετά την εισβολή ήρθαμε με την μητέρα μου

Διαβάστε περισσότερα

Η γυναίκα με τα χέρια από φως

Η γυναίκα με τα χέρια από φως ΛIΛH ΛAMΠPEΛΛH Σειρά: Κι αν σου μιλώ με Παραμύθια... Η γυναίκα με τα χέρια από φως Εφτά παραμύθια σχέσης από την προφορική παράδοση Τρεις τρίχες λύκου Ζούσε κάποτε, σ ένα μικρό χωριό, ένας άντρας και μια

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Η χαρά της αγάπης

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Η χαρά της αγάπης ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Η χαρά της αγάπης Καρδιά που νοιάζεται για όλους Ο Αγιος Ιωάννης ο Ελεήμων Ο Άγιος Ιωάννης γεννήθηκε στην πόλη της Άμαθούντας*. Οι γονείς του ήταν ευσεβείς χριστιανοί. Ο πατέρας του ήταν

Διαβάστε περισσότερα

Ύψωνας : Φύση, Περιβάλλον και Άνθρωπος

Ύψωνας : Φύση, Περιβάλλον και Άνθρωπος Ύψωνας : Φύση, Περιβάλλον και Άνθρωπος Κατοικώ στο Δήμο Ύψωνα. Το σπίτι μου βρίσκεται στην περιοχή του Αγίου Σιλά, στην οδό Διαγόρα. Κοντά στο σπίτι μου υπάρχουν αρκετά παλιά σπίτια τα οποία διατηρούνται

Διαβάστε περισσότερα

Κείμενα - Εικονογράφηση. Διονύσης Καραβίας ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΒΑΝΗ ΑΘΗΝΑ

Κείμενα - Εικονογράφηση. Διονύσης Καραβίας ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΒΑΝΗ ΑΘΗΝΑ Κείμενα - Εικονογράφηση Διονύσης Καραβίας ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΒΑΝΗ ΑΘΗΝΑ 6 Τα πολύ παλιά χρόνια ο ξακουστός βασιλιάς Αμφιτρύωνας με την πανέμορφη γυναίκα του Αλκμήνη αναγκάστηκαν να φύγουν από την Τροιζήνα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΠΑ Μ! Μ Π Α Μ! Στη φωτογραφία μάς είχαν δείξει καλύτερη βάρκα. Αστραφτερή και καινούρια, με χώρο για όλους.

ΜΠΑ Μ! Μ Π Α Μ! Στη φωτογραφία μάς είχαν δείξει καλύτερη βάρκα. Αστραφτερή και καινούρια, με χώρο για όλους. ΕΙΝΑΙ ΑΤΥΧΙΑ ΝΑ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙΣ ΜΕ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ. Νούρου Εγώ Κουάμι ο αδερφός μου Ράζακ ένας φίλος που συναντήσαμε στον δρόμο Στη φωτογραφία μάς είχαν δείξει καλύτερη βάρκα. Αστραφτερή και καινούρια, με χώρο για

Διαβάστε περισσότερα

Τάξη: Γ. Τμήμα: 2ο. Υπεύθυνη τμήματος : ΑΝΕΣΤΗ ΑΣΗΜΙΝΑ. Εκθέσεις μαθητών.. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ.

Τάξη: Γ. Τμήμα: 2ο. Υπεύθυνη τμήματος : ΑΝΕΣΤΗ ΑΣΗΜΙΝΑ. Εκθέσεις μαθητών.. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Τάξη: Γ Τμήμα: 2ο Υπεύθυνη τμήματος : ΑΝΕΣΤΗ ΑΣΗΜΙΝΑ. Εκθέσεις μαθητών.. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Θέμα :Τι θέλω να αλλάξει στον κόσμο το 2011. Το έτος 2010 έγιναν πολλές καταστροφές στον κόσμο.

Διαβάστε περισσότερα

Εκδήλωση για την προώθηση του στόχου «ΓΝΩΡΙΖΩ, ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ, ΔΙΕΚΔΙΚΩ»

Εκδήλωση για την προώθηση του στόχου «ΓΝΩΡΙΖΩ, ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ, ΔΙΕΚΔΙΚΩ» Εκδήλωση για την προώθηση του στόχου «ΓΝΩΡΙΖΩ, ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ, ΔΙΕΚΔΙΚΩ» TA KATEXOMENA KAΣΤΡΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Από τα παιδιά της Στ 1 Εκπ/κος: Λίτσα Καραγιάννη ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΛΑΡΙΩΝΑ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΟΥ ΒΟΥΦΑΒΕΝΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

Η Βυζαντινή Κωνσταντινούπολη

Η Βυζαντινή Κωνσταντινούπολη Η Βυζαντινή Κωνσταντινούπολη ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ Ε ΤΑΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Σελίδα 1 Κωνσταντινούπολη Η ξακουστή και δοξασµένη πολιτεία, µε τη λαµπρή, χιλιόχρονη ιστορία, που για δέκα αιώνες δέσποζε πρωτεύουσα της

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΑΚΑΡΑΜΕ! ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΚΑΙ ΖΩΓΡΑΦΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ. Β ο Δημοτικό Σχολείο Ευόσμου

ΤΡΑΚΑΡΑΜΕ! ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΚΑΙ ΖΩΓΡΑΦΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ. Β ο Δημοτικό Σχολείο Ευόσμου ΤΡΑΚΑΡΑΜΕ! ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΚΑΙ ΖΩΓΡΑΦΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ Β 1 2006-2007 6 ο Δημοτικό Σχολείο Ευόσμου Μια μέρα πηγαίναμε στην πλατεία. Εκεί είχε κόκκινο φανάρι. Και ο πίσω μας ο Ηλίας επειδή ήθελε να περάσει

Διαβάστε περισσότερα

«Η ΣΕΛΗΝΟΜΟΡΦΗ» Πράσινη κλωστή κλωσμένη. στην ανέμη τυλιγμένη. δωσ της κλώτσο να γυρίσει. παραμύθι ν αρχίσει

«Η ΣΕΛΗΝΟΜΟΡΦΗ» Πράσινη κλωστή κλωσμένη. στην ανέμη τυλιγμένη. δωσ της κλώτσο να γυρίσει. παραμύθι ν αρχίσει «Η ΣΕΛΗΝΟΜΟΡΦΗ» Πράσινη κλωστή κλωσμένη στην ανέμη τυλιγμένη δωσ της κλώτσο να γυρίσει παραμύθι ν αρχίσει και την καλή μας συντροφιά να την καλησπερίσει Μ ια φορά κι ένα καιρό σ ένα μακρινό βασίλειο ζούσε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Εικονογράφηση Ίρις Σαμαρτζή ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Μαρία Αγγελίδου ΤΑΞΙ ΙΑ Σ ΤΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΟΡΘΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΑ Εικονογράφηση Ίρις Σαμαρτζή EK ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΤΑΞΙ ΙΑ ΣΤΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΟΡΘΩΜΑΤΑ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα