ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2012) 392 final ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ Μια ενισχυμένη σύμπραξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας για αριστεία και ανάπτυξη (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) {SWD(2012) 211 final} {SWD(2012) 212 final} EL EL

2 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ Μια ενισχυμένη σύμπραξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας για αριστεία και ανάπτυξη (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) 1. Ο ΕΧΕ ΣΕ ΕΝΑ ΝΕΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Βελτίωση των ερευνητικών επιδόσεων της Ευρώπης για την προώθηση της ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων εργασίας Το νόμισμα της νέας οικονομίας είναι η γνώση. Κατά συνέπεια η ικανότητα για έρευνα και καινοτομία διεθνούς πρωτοπορίας, που να στηρίζεται σε μια ισχυρή δημόσια επιστημονική βάση είναι κρίσιμης σημασίας για την επίτευξη αδιάλειπτης οικονομικής ανάκαμψης και την εξασφάλιση της θέσης της Ευρώπης στην αναδυόμενη παγκόσμια τάξη. Στην ΕΕ, οι εισροές ξένων άμεσων επενδύσεων (FDI) στην Ε&Α έχουν διατηρηθεί, αντίθετα με την τρέχουσα τάση κάμψης των συνολικών εισροών ξένων άμεσων επενδύσεων 1. Αλλά οι δείκτες όσον αφορά την επιστημονική ποιότητα, την αριστεία και τον αντίκτυπο φανερώνουν εξασθένηση της παγκόσμιας θέσης της ΕΕ και συνεχιζόμενη έξοδο των επιστημονικών ταλέντων. Η Επιτροπή έχει προτείνει αύξηση του επιπέδου του ενωσιακού προϋπολογισμού Ε&Α στα 80 δισεκατ. ευρώ για το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» και τα κράτη μέλη έχουν δεσμευθεί στο πλαίσιο του ενωσιακού στόχου να επενδύσουν κατά μέσον όρο 3% του ΑΕΠ της ΕΕ στην έρευνα μέχρι το Για να μεγιστοποιηθεί όμως η απόδοση της εν λόγω επένδυσης η Ευρώπη πρέπει να αυξήσει την αποδοτικότητα, την αποτελεσματικότητα και την αριστεία του συστήματος της δημόσιας ερευνάς της. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Ευρωπαϊκός Χώρος Έρευνας (ΕΧΕ) βρίσκεται στο επίκεντρο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και της εμβληματικής της πρωτοβουλίας «Ένωση Καινοτομίας» 2 καθώς και ο λόγος για τον οποίο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει ζητήσει την ολοκλήρωση του ΕΧΕ μέχρι το Στόχος της Ένωσης Καινοτομίας είναι να εξασφαλίσει την ουσιαστική συμβολή νέων προϊόντων και υπηρεσιών έντασης γνώσης στην ανάπτυξη και την δημιουργία θέσεων εργασίας, αλλά για την επίτευξη του εν λόγω στόχου ζωτική σημασία έχει μια επιστημονική βάση πραγματικά παγκοσμίου επιπέδου «Διεθνοποίηση των επιχειρηματικών επενδύσεων στην Ε&Α και ανάλυση των οικονομικών τους επιπτώσεων», επικείμενη μελέτη για λογαριασμό της ΓΔ Έρευνας και Καινοτομίας της Επιτροπής COM(2010)546. «Η Ευρώπη χρειάζεται έναν ενιαίο χώρο έρευνας για να προσελκύσει ταλέντα και επενδύσεις. Τα εναπομένοντα κενά πρέπει συνεπώς να καλυφθούν ταχέως και ο Ευρωπαϊκός Χώρος Έρευνας να ολοκληρωθεί μέχρι το 2014 προκειμένου να δημιουργηθεί μια γνήσια ενιαία αγορά γνώσης, έρευνας και καινοτομίας», Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Φεβρουάριος 2011 Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Μάρτιος EL 2 EL

3 Στόχος ζωτικής σημασίας για τον ΕΧΕ είναι επίσης η μείωση της διαρροής εγκεφάλων κυρίως από τις ασθενέστερες περιοχές, καθώς και η ευρεία περιφερειακή ποικιλομορφία των επιδόσεων της έρευνας και της καινοτομίας με σκοπό την αριστεία ανά την Ένωση μέσω έξυπνης εξειδίκευσης. Όπως και με την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020», όλα τα παραπάνω πρέπει να επιτευχθούν με τη χρήση κανόνων και διαδικασιών που να είναι οι απλούστεροι δυνατοί από την άποψη των χρηστών. Ορισμός του ΕΧΕ άνοιγμα και σύνδεση των ερευνητικών συστημάτων της ΕΕ Ο ΕΧΕ στηρίζεται στα 27 εθνικά συστήματα ερευνών των κρατών μελών που χρηματοδοτούνται από τα έσοδα της εθνικής φορολογίας. Αυτά θα συνεχίσουν να παραμένουν διακριτά όσο αυτό είναι επωφελές για την ΕΕ και τα μεμονωμένα κράτη μέλη, επιτρέποντας στην Ευρώπη να αξιοποιήσει την επιστημονική, πολιτιστική και γεωγραφική της ποικιλομορφία. Έχει ζωτική σημασία για τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες η συγκρότηση των δικών τους συστημάτων έρευνας που να στηρίζονται στις δικές τους δυνάμεις στο πλαίσιο της έξυπνης εξειδίκευσης. Ωστόσο, για να επιτευχθεί ένας παγκοσμίως ανταγωνιστικός ΕΧΕ προκειμένου η Ευρώπη να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων και στον οποίο θα συμμετέχουν όλα τα κράτη μέλη, τα εθνικά συστήματα πρέπει να ανοίξουν περισσότερο αμοιβαία και στον υπόλοιπο κόσμο, να διασυνδεθούν περισσότερο και να καταστούν διαλειτουργικότερα. Αυτό θα εξασφαλίσει ταυτόχρονα περισσότερο ανταγωνισμό αλλά και περισσότερη συνεργασία. Ο ανταγωνισμός εξασφαλίζει ότι η χρηματοδότηση διατίθεται στους καλύτερους ερευνητές και ερευνητικές ομάδες, ενώ η συνεργασία επιτρέπει στους λαμπρότερους επιστήμονες να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να επιταχύνουν τα άλματα για την αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων (γήρανση του πληθυσμού, ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, κινητικότητα, υποβάθμιση του περιβάλλοντος, κ.λπ.) και προλαμβάνει τις περιττές αλληλεπικαλύψεις εθνικών επενδύσεων σε έρευνα και υποδομές. Ενόψει της ανοικτής καινοτομίας και της διαρκώς επεκτεινόμενης συνεργατικής φύσης της επιστήμης, η ολοκλήρωση του ΕΧΕ σημαίνει επίσης την πραγμάτωση της «πέμπτης ελευθερίας» 4 της ελεύθερης κυκλοφορίας των ερευνητών και της επιστημονικής γνώσης, και με ψηφιακά μέσα 5. Ο ακόλουθος ορισμός του ΕΧΕ στηρίζεται στη Συνθήκη της Λισαβόνας 6 και στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου: ενιαίος χώρος έρευνας ανοικτός στον κόσμο και βασιζόμενος στην Εσωτερική Αγορά, στον οποίο οι ερευνητές, οι επιστημονικές γνώσεις και η τεχνολογία κυκλοφορούν ελεύθερα και μέσω του οποίου η Ένωση και τα κράτη μέλη ενισχύουν τις επιστημονικές και τεχνολογικές τους βάσεις, την ανταγωνιστικότητά τους και την ικανότητά τους να αντιμετωπίζουν συλλογικά τις μεγάλες προκλήσεις Συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου 7652/1/08 Μάρτιος δηλ. ενός απρόσκοπτου διαδικτυακού χώρου για την κυκλοφορία της γνώσης και της τεχνολογίας του «ψηφιακού ΕΧΕ». Βλέπε άρθρο 179 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. EL 3 EL

4 Οι προτεραιότητες του ΕΧΕ Με βάση την ανάλυση των ισχυρών σημείων και των αδυναμιών των συστημάτων έρευνας της Ευρώπης 7 και τον γενικό στόχο της επίτευξης μόνιμων σταδιακών αλλαγών στις επιδόσεις και την αποτελεσματικότητα της ευρωπαϊκής έρευνας μέχρι το 2014, οι προτεραιότητες του ΕΧΕ είναι οι εξής: Αποτελεσματικότερα εθνικά συστήματα έρευνας με αυξημένο ανταγωνισμό εντός των εθνικών συνόρων και συνεχείς ή μεγαλύτερες επενδύσεις στην έρευνα. Βελτιστοποιημένη διακρατική συνεργασία και ανταγωνισμός καθορισμός και εφαρμογή κοινών ερευνητικών θεματολογίων για τις μείζονες προκλήσεις, τόνωση της ποιότητας μέσω πανευρωπαϊκού ανοικτού ανταγωνισμού και κατασκευή και αποτελεσματική λειτουργία ζωτικών ερευνητικών υποδομών σε πανευρωπαϊκή βάση. Ανοικτή αγορά εργασίας για ερευνητές εξασφάλιση της εξάλειψης των φραγμών που εμποδίζουν την κινητικότητα, την κατάρτιση και τις ελκυστικές σταδιοδρομίες των ερευνητών. Ισότητα μεταξύ των δύο φύλων και ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην έρευνα για να αντιμετωπιστεί η σπατάλη ταλέντων που δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάνουμε και να διαφοροποιηθούν οι απόψεις και οι προσεγγίσεις στην έρευνα και να προωθηθεί η αριστεία. Βελτιστοποιημένη κυκλοφορία, πρόσβαση και μεταφορά επιστημονικών γνώσεων, και μέσω του ψηφιακού ΕΧΕ για να εξασφαλιστεί η πρόσβαση και η εκμετάλλευση της γνώσης από όλους. Από την ολοκλήρωση του ΕΧΕ θα προκύψουν οφέλη όσον αφορά την αποδοτικότητα, την ποιότητα και τον αντίκτυπο και θα δημιουργηθούν νέες ευκαιρίες για όλα τα κράτη μέλη. Αποτελεί ευκαιρία για τα κράτη μέλη χαμηλότερων επιδόσεων να αναλάβουν την ευθύνη της μεταρρύθμισης των οικείων συστημάτων έρευνας, με προώθηση μιας διαδικασίας έξυπνης εξειδίκευσης και συμβάλλοντας στη γεφύρωση του χάσματος καινοτομίας. Αυτό θα υποστηριχτεί από το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» και τα Διαρθρωτικά Ταμεία. Η εξωτερική διάσταση αποτελεί ζωτικό, οριζόντιο και ενιαίο τμήμα του ΕΧΕ. Θα καλυφθεί αργότερα εντός του 2012 ως μέρος χωριστής ανακοίνωσης σχετικά με τη στρατηγική προσέγγιση για την ενίσχυση και την εστίαση της ενωσιακής διεθνούς συνεργασίας στην έρευνα και την καινοτομία. Σημερινή κατάσταση Ο ΕΧΕ δεν δημιουργείται εκ του μηδενός. Από το 2000, η ΕΕ, τα κράτη μέλη, άλλες συμμετέχουσες χώρες και ενδιαφερόμενοι έχουν επιτύχει σημαντική πρόοδο. 7 Βλέπε την εκ των προτέρων εκτίμηση επιπτώσεων, τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης για τον ΕΧΕ στη διεύθυνση και τη γνωμοδότηση της επιτροπής του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας 1215/11 του Δεκεμβρίου EL 4 EL

5 Παραδείγματα προόδου στην συγκρότηση του ΕΧΕ Τα διαδοχικά Προγράμματα Πλαίσια συνέβαλαν στον ΕΧΕ μέσω άμεσων 8 και έμμεσων δράσεων, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων πρωτοβουλιών της Επιτροπής: το ευρωπαϊκό συμβούλιο έρευνας με την ανάπτυξη πανευρωπαϊκού ανταγωνισμού για αριστεία στην έρευνα αιχμής οι δράσεις ERA-NET για το συντονισμό ευρωπαϊκών, εθνικών και περιφερειακών προγραμμάτων έρευνας (π.χ. πρόγραμμα E-Rare για το συντονισμό των μισών σχεδόν προγραμμάτων έρευνας για τις σπάνιες ασθένειες στην Ευρώπη) οι πρωτοβουλίες του άρθρου 185 που συνδυάζουν ενωσιακές, εθνικές και περιφερειακές προσπάθειες σε ενιαία ευρωπαϊκά προγράμματα (π.χ. η πρωτοβουλία στον τομέα της μετρολογίας EMRP που ομαδοποιεί το 44% των ανά την ΕΕ πόρων για την επιστήμη των μετρήσεων) οι δράσεις Μαρία Κιουρί που κατέστησαν δυνατή την κινητικότητα πάνω από ερευνητών. Πρωτοβουλίες υπό την διεύθυνση των κρατών μελών: Πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση μιας συντονισμένης πολιτικής στον τομέα των ερευνητικών υποδομών π.χ. η συγκρότηση του Ευρωπαϊκού Στρατηγικού Φόρουμ για τις Υποδομές Έρευνας (ESFRI) που κατάρτισε τον πρώτο στην ιστορία Ευρωπαϊκό Χάρτη Πορείας για τις Ερευνητικές Υποδομές 9 και την απονομή σε δύο ευρωπαϊκές ερευνητικές υποδομές 10 του καθεστώτος της Κοινοπραξίας Ευρωπαϊκής Ερευνητικής Υποδομής (ΚΕΕΥ ή ERIC 11 ) ενώ δρομολογήθηκαν ή προετοιμάζονται και πολλές άλλες 12. Κοινός προγραμματισμός 13 για την αντιμετώπιση μεγάλων προκλήσεων, ο οποίος κερδίζει έδαφος και πολιτική δέσμευση π.χ. η συμφωνία των κρατών μελών του 2010 περί κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τους όρους-πλαίσιο για τον κοινό Επιστημονική υποστήριξη της πολιτικής της ΕΕ από το ΚΚΕρ. Έρευνα για την υγεία, τη γήρανση και τη συνταξιοδότηση στην Ευρώπη και η Κοινή Υποδομή Γλωσσικών Πόρων και Τεχνολογίας [η Ευρωπαϊκή Έρευνα Κοινωνικών Επιστημών υπέβαλε αίτηση υπαγωγής στο καθεστώς ERIC το Μάρτιο του 2012]. Δέκα από τα 48 έργα του χάρτη πορείας του 2010 του Ευρωπαϊκού Στρατηγικού Φόρουμ για τις Υποδομές Έρευνας (ESFRI) υλοποιούνται π.χ. οι τρεις ερευνητικές υποδομές στον τομέα των βιολογικών επιστημών δρομολογήθηκαν πέρυσι Ανάλυση και Πειραματισμός στον τομέα των Οικοσυστημάτων (ANAEE), Συστημική Βιολογία-Ευρώπη (ISBE) και Ερευνητική Υποδομή Μικροβιακών Πόρων της ΕΕ (MIRRI) [ και άλλες 16 είναι δυνατό να αρχίσουν μέχρι το τέλος του COM (2008) 468 βλέπε επίσης τη διαδικτυακή πύλη της πρωτοβουλίας κοινού προγραμματισμού : EL 5 EL

6 προγραμματισμό στον τομέα της έρευνας 14 με χωριστή περίπτωση τον Ευρωπαϊκό Συνασπισμό Ενεργειακής Έρευνας που θα εκτελέσει πανευρωπαϊκά προγράμματα έρευνας στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Στρατηγικού Σχεδίου Ενεργειακών Τεχνολογιών (Σχέδιο SET) 15. Η «Ευρωπαϊκή Σύμπραξη για τους Ερευνητές» 16 που οδηγεί σε βελτιωμένη διαχείριση της ερευνητικής σταδιοδρομίας σε αυξανόμενο αριθμό ιδρυμάτων προώθησε την αποδοχή της προταθείσας από την Επιτροπή Ευρωπαϊκής Χάρτας του Ερευνητή και του Κώδικα Δεοντολογίας για την πρόσληψη ερευνητών 17 (Χάρτα & Κώδικας) τα οποία ορισμένα κράτη μέλη μετέφεραν στα εθνικά τους πλαίσια δημιουργώντας αναπτυξιακά πλαίσια 18 με αξιοσημείωτα αποτελέσματα. Κοινές εργασίες για τη μεταφορά γνώσεων 19 που συνέβαλαν στην διασφάλιση της υιοθέτησης από τα κράτη μέλη πολιτικών για τη διάδοση των γνώσεων. Οι κοινότητες γνώσης και καινοτομίας του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας συμβάλλουν στη δημιουργία πανευρωπαϊκών συμπράξεων έρευνας, καινοτομίας και εκπαίδευσης που προβλέπεται να αποτελέσουν μέρος του προγράμματος «Ορίζοντας 2020». Ωστόσο, η πρόοδος δεν ήταν ομοιόμορφη στις διάφορες διαστάσεις του ΕΧΕ και στα διάφορα κράτη μέλη. Ενώ, για παράδειγμα, οι ερευνητικές υποδομές επωφελήθηκαν από το συνδυασμό στρατηγικού φορέα, χάρτη πορείας και κανονισμού, η εφαρμογή του κοινού προγραμματισμού παραμένει ελλιπής και δεν έχουν επιτευχθεί βέλτιστα επίπεδα ανταγωνισμού. Παράλληλα, η διαφοροποίηση μεταξύ των πλέον προηγμένων και των υστερούντων κρατών μελών είναι ιδιαίτερα εμφανής όσον αφορά τις πρακτικές διάδοσης των γνώσεων και τις συνθήκες και προοπτικές σταδιοδρομίας στην έρευνα. 2. ΜΙΑ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΧΕ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2014 ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗ Με δεδομένους τους χρονικούς περιορισμούς, η αποτελεσματικότερη και ρεαλιστικότερη προσέγγιση για την τήρηση της προθεσμίας του 2014 είναι μια ενισχυμένη σύμπραξη ΕΧΕ βαθύτερη, ευρύτερη και αποτελεσματικότερη σε σχέση με την σημερινή μεταξύ των κρατών μελών, της Επιτροπής και των ενδιαφερόμενων οργανισμών έρευνας 20. Αυτό μεταφράζεται σε συμπλήρωση της πρωτογενούς σύμπραξης του ΕΧΕ μεταξύ των κρατών συμφωνία για την οποία το Συμβούλιο εξέφρασε την ικανοποίησή του στα συμπεράσματά του 17166/10 του Νοεμβρίου COM(2007)723. COM(2008)317 & Συμπεράσματα του Συμβουλίου 13671/08 Σεπτέμβριος Σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα κράτη μέλη C(2005)576 Η Χάρτα παρέχει το πλαίσιο για τη διαχείριση της σταδιοδρομίας των ερευνητών ο Κώδικας προωθεί ανοικτές και διαφανείς διαδικασίες πρόσληψης και αξιολόγησης. Π.χ. η τριετής ανασκόπηση υλοποίησης του Concordat του Ηνωμένου Βασιλείου Μάρτιος Βάσει της σύστασης της Επιτροπής για τη διαχείριση της διανοητικής ιδιοκτησίας όσον αφορά τη μεταβίβαση γνώσεων και κώδικας δεοντολογίας για τα πανεπιστήμια και άλλους δημόσιους ερευνητικούς οργανισμούς C(2008)1329. Συλλογικοί και αντιπροσωπευτικοί φορείς δημόσιων και ιδιωτικών οργανισμών έρευνας (συμπεριλαμβανομένων ερευνητών, πανεπιστημίων, οργανισμών χρηματοδότησης και εκτέλεσης) και τα μέλη τους. EL 6 EL

7 μελών και της Επιτροπής με τη συστηματική συμμετοχή ενδιαφερόμενων οργανισμών όπως του Science Europe (στον οποίο συμμετέχουν οργανισμοί χρηματοδότησης και εκτέλεσης ερευνών) ανάλογα με την περίπτωση. Ο συγκεκριμένος ρόλος των ενδιαφερόμενων οργανισμών έρευνας είναι νέος και σημαντικός. Συνάδει με τις επιθυμίες τους, τις απαντήσεις στην δημόσια διαβούλευση για τον ΕΧΕ και τις κατ επανάληψη εκκλήσεις του Συμβουλίου 21. Αξιοποιεί προηγούμενες πρωτοβουλίες των ενδιαφερόμενων όπως ο χάρτης πορείας του ΕΧΕ που καταρτίστηκε από το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για την Επιστήμη (ESF) / την Ευρωπαϊκή Ένωση των Διευθυντών Οργανισμών Χρηματοδότησης και Εκτέλεσης Ερευνών (EUROHORCS) 22 και σειρά ανεπίσημων τριμερών συμποσίων 23 με τη συμμετοχή αντιπροσώπων των κρατών μελών, οργανισμών χρηματοδότησης ερευνών και της Επιτροπής που διοργανώθηκαν από την EUROHORCS και συνεχίστηκαν από τον οργανισμό Science Europe. Η προσέγγιση εστιάζει σε προτεραιότητες ζωτικής σημασίας, στηρίζεται στην ευθύνη και είναι προσανατολισμένη προς την ενεργό δράση επιφορτίζοντας όλα τα μέρη με το καθήκον να επιφέρουν συγκεκριμένες βελτιώσεις στο ενωσιακό σύστημα έρευνας στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους. Οι μεταρρυθμίσεις και οι δράσεις που πρέπει να υλοποιηθούν μέχρι το 2014 για κάθε προτεραιότητα είναι οι εξής: 2.1. Αποτελεσματικότερα εθνικά συστήματα έρευνας Ο ανοικτός ανταγωνισμός σε εθνικό επίπεδο είναι ζωτικής σημασίας για την μέγιστη αξιοποίηση των δημόσιων κονδυλίων που επενδύονται στην έρευνα. Με βάση τις σχετικές βέλτιστες πρακτικές οι επιδόσεις που πρέπει να επιτύχουν όλα τα κράτη μέλη περιλαμβάνουν: Τη διάθεση χρηματοδότησης μέσω ανοικτών προσκλήσεων υποβολής προτάσεων, αξιολογούμενων από επιτροπές κορυφαίων ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων του εσωτερικού και του εξωτερικού (αξιολόγηση από ομότιμους 24 ) αυτό παρακινεί τους ερευνητές να επιτύχουν επιδόσεις διεθνώς ανταγωνιστικών επιπέδων. Την αξιολόγηση της ποιότητας των οργανισμών και των ομάδων εκτέλεσης ερευνών και των αποτελεσμάτων τους ως βάση για τις θεσμικές αποφάσεις χρηματοδότησης η αξιολόγηση από ομότιμους μπορεί να αποτελέσει μέρος της εν λόγω αξιολόγησης και να οδηγήσει, μακροπρόθεσμα, σε οργανωτικές αλλαγές. Αν και το μείγμα των εν λόγω δύο προσεγγίσεων ενδέχεται να διαφέρει, πρέπει να αποτελέσουν τον πυρήνα των αποφάσεων χρηματοδότησης της έρευνας σε όλα τα κράτη μέλη ώστε να ξεπεραστούν οι αποκλίσεις όσον αφορά τις επιδόσεις ανά την ΕΕ Συμπεράσματα του Συμβουλίου 10231/08 Μάιος 2008, 16767/08 Δεκέμβριος 2008, 9956/09 Μάιος 2009 ψηφίσματα του Συμβουλίου 17159/09 Δεκέμβριος 2009, 10255/10 Μάιος ESF/EUROHORCs «Vision on a Globally Competitive ERA and their Road Map for Actions» (Όραμα για έναν παγκοσμίως ανταγωνιστικό ΕΧΕ και χάρτης πορείας για δράσεις) Λισαβόνα 2009, Ζυρίχη 2010, Tartu 2011, Bled Θεμελιώδεις αρχές που καθορίζονται στις «εθελοντικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τους όρους-πλαίσιο για τον κοινό προγραμματισμό στον τομέα της έρευνας», ERAC GPC, EL 7 EL

8 Τα κράτη μέλη καλούνται: Να καθιερώσουν ή να ενισχύσουν την ανταγωνιστική χρηματοδότηση μέσω προσκλήσεων υποβολής προτάσεων και θεσμικών αξιολογήσεων ως των κύριων τρόπων διάθεσης δημόσιων κονδυλίων στην έρευνα και την καινοτομία, με την εισαγωγή νομοθετικών μεταρρυθμίσεων εάν απαιτηθεί. Να εξασφαλίσουν ότι όλοι οι δημόσιοι φορείς με αρμοδιότητα τη διάθεση κονδυλίων για την έρευνα εφαρμόζουν τις θεμελιώδεις αρχές της διεθνούς αξιολόγησης από ομότιμους. Η Επιτροπή πρόκειται: Να υποστηρίξει την αμοιβαία μάθηση και την ανταλλαγή ορθών πρακτικών μεταξύ κρατών μελών για την άρση των εθνικών νομικών και άλλων φραγμών στον ΕΧΕ για τις προτεραιότητες που αναφέρονται στην παρούσα ανακοίνωση. Να υποστηρίξει μέσω της πλατφόρμας έξυπνης εξειδίκευσης τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες όσον αφορά τη χρήση των διαρθρωτικών ταμείων για την ανάπτυξη των δυνατοτήτων έρευνας και στρατηγικών έξυπνης εξειδίκευσης, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης κοινών ερευνητικών προγραμμάτων, στο πλαίσιο των στόχων της πολιτικής συνοχής. Να υποστηρίξει έδρες ΕΧΕ με στόχο την ενίσχυση διαρθρωτικών αλλαγών στα ιδρύματα προκειμένου η ποιότητα των ερευνών τους να ανέλθει σε επίπεδα διεθνούς αριστείας Βέλτιστη διακρατική συνεργασία και ανταγωνισμός Κοινή αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων Η ΕΕ πρέπει να ενεργήσει επειγόντως και με συνεκτικό τρόπο για να επιτύχει την κλίμακα των προσπαθειών και του αντίκτυπου που απαιτούνται για την αντιμετώπιση των μειζόνων προκλήσεων με τα περιορισμένα δημόσια κονδύλια που διατίθενται για την έρευνα. Τα στρατηγικά σχέδια έρευνας που εκπονήθηκαν στο πλαίσιο των Πρωτοβουλιών Κοινού Προγραμματισμού αποδεικνύουν τη δέσμευση των κρατών μελών όσον αφορά την αντιμετώπιση των μειζόνων προκλήσεων όπως αυτές διατυπώθηκαν στη διακήρυξη του Lund 25 το 2009 και από το Συμβούλιο 26. Ο Κοινός Προγραμματισμός παρέχει επίσης τη δυνατότητα καλύτερου συνδυασμού της συνεργασίας με τους διεθνείς εταίρους. Όμως, μέχρι σήμερα η υλοποίηση καθυστερεί. Το ουσιώδες ζήτημα είναι να διευκολυνθεί η διακρατική έρευνα και καινοτομία μέσω της αξιοποίησης των συνεργειών μεταξύ εθνικών και διεθνών προγραμμάτων, καθώς και της στρατηγικής ευθυγράμμισης των διαφόρων πηγών εθνικής και άλλης χρηματοδότησης σε επίπεδο ΕΕ, αντί της κατά περίπτωση χρηματοδότησης σε την οποία υπέγραψαν 350 ερευνητές, χρηματοδότες, εκπρόσωποι επιχειρήσεων και πολιτικοί στο συνέδριο «Νέοι κόσμοι, νέες λύσεις» που διοργάνωσε η σουηδική προεδρία τον Ιούλιο του 2009 και αναγνωρίστηκε από το Συμβούλιο Συμπεράσματα του Συμβουλίου 16127/09 Δεκέμβριος EL 8 EL

9 διασυνοριακό επίπεδο. Το επίπεδο της ευθυγράμμισης είναι προς το παρόν πολύ χαμηλό προκειμένου να επηρεάσει σημαντικά τις μεγάλες και πολύπλοκες προκλήσεις 27. Αυτό οφείλεται εν μέρει στις διαφορές μεταξύ των εθνικών κανόνων χρηματοδότησης και των διαδικασιών επιλογής, αλλά είναι επίσης και ζήτημα πολιτικής βούλησης. Πρέπει να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις ώστε όλα να τα κράτη μέλη να επωφεληθούν από την ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας και του ανταγωνισμού μέσω: Του καθορισμού κοινών προτεραιοτήτων και κοινών ερευνητικών θεματολογίων με βάση τις Πρωτοβουλίες Κοινού Προγραμματισμού και στοιχεία από στρατηγικές μελλοντοστρεφείς δραστηριότητες. Της εφαρμογής κοινών ερευνητικών θεματολογίων, όπου είναι δυνατόν, μέσω κοινών ή τουλάχιστον συγχρονισμένων προσκλήσεων μεταξύ των κρατών μελών βάσει κοινών διεθνών αξιολογήσεων από ομότιμους που θα βαθμολογούν με συγκρίσιμο τρόπο όλες τις προτάσεις. Αυτό θα εξασφάλιζε πανευρωπαϊκό ανταγωνισμό, τα οφέλη του οποίου αναγνωρίζονται ήδη ευρέως από τα κράτη μέλη (όλα σχεδόν συμμετέχουν συχνά σε κοινές προσκλήσεις ERA-NET και για τον ίδιο λόγο ορισμένα επιλέγουν να χορηγήσουν εθνικά κονδύλια σε ερευνητές που αναγράφονται στον πίνακα επιτυχόντων του ΕΣΕ). Με τον τρόπο αυτό θα υπογραμμιστούν τα εθνικά ισχυρά σημεία και οι αδυναμίες σε κάθε τομέα ανά την ΕΕ υποβοηθώντας έτσι τα κράτη μέλη να αποφασίσουν ποιοι θα είναι οι τομείς στους οποίους θα εξειδικευτούν. Της κοινής εφαρμογής ή/και χρηματοδότησης προσκλήσεων και έργων, αξιοποιώντας την μέχρι σήμερα εμπειρία και τις προβλέψεις για συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα στο πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020». Αυτό απαιτεί οι εθνικοί κανόνες χρηματοδότησης να καταστούν συγκρίσιμοι και να συγκλίνουν προς κοινά ευρωπαϊκά πρότυπα. Τα κοινά ερευνητικά θεματολόγια πρέπει να υλοποιηθούν σε συνεργασία με τρίτες χώρες όπου αυτό αρμόζει και ενδείκνυται. Τα κράτη μέλη καλούνται: Να αναβαθμίσουν τις προσπάθειές τους για την εφαρμογή κοινών θεματολογίων έρευνας που να καλύπτουν τις μείζονες προκλήσεις, την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με δραστηριότητες σε συμφωνημένους τομείς προτεραιότητας, εξασφαλίζοντας τη δέσμευση και τη στρατηγική ευθυγράμμιση επαρκών εθνικών κονδυλίων σε ευρωπαϊκό επίπεδο στους εν λόγω τομείς και τη διενέργεια κοινής εκ των υστέρων αξιολόγησης. Να εξασφαλίσουν την αμοιβαία αναγνώριση των αξιολογήσεων που πληρούν τα πρότυπα της διεθνούς αξιολόγησης από ομότιμους ως βάση για τις εθνικές αποφάσεις χρηματοδότησης. Να εξαλείψουν τους νομικούς και άλλους φραγμούς που εμποδίζουν την διασυνοριακή διαλειτουργικότητα των εθνικών προγραμμάτων προκειμένου να 27 Η διακρατική χρηματοδότηση ανήλθε μόλις στο 0,8% των πιστώσεων του γενικού προϋπολογισμού και των δαπανών στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης (GBAORD) το EL 9 EL

10 επιτρέψουν την κοινή χρηματοδότηση δράσεων, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας με τρίτες χώρες όπου απαιτείται. Οι ενδιαφερόμενοι οργανισμοί ερευνών καλούνται: Να συμφωνήσουν επί κοινών αρχών χρηματοδότησης επιλέξιμες δαπάνες, απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων, κ.λπ. προκειμένου τα εθνικά προγράμματα ερευνών να καταστούν συμβατά, διαλειτουργικά (διασυνοριακά) και απλούστερα για τους ερευνητές. Να αναπτύξουν περαιτέρω και να αξιοποιήσουν τον επικεφαλής οργανισμό, την ιδέα «τα χρήματα ακολουθούν τη συνεργασία», την ιδέα «τα χρήματα ακολουθούν τον ερευνητή» και άλλα μοντέλα διασυνοριακής συνεργασίας. Να εφαρμόσουν δοκιμαστικά τη χρήση συγχρονισμένων προσκλήσεων, όπου είναι δυνατόν με ενιαία κοινή διεθνή αξιολόγηση των προτάσεων από ομότιμους ως βάση για τις αποφάσεις χρηματοδότησης. Η Επιτροπή πρόκειται: Να αναλάβει, να τονώσει και να συμμετάσχει σε συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα για την αντιμετώπιση των μειζόνων προκλήσεων όπως ορίζονται στην ανακοίνωση σχετικά με τη σύμπραξη στην έρευνα και καινοτομία 28 για να προκαλέσει μόχλευση στις οικονομικές συμμετοχές των κρατών μελών και να εξασφαλίσει στενό συντονισμό με συναφείς δραστηριότητες στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζοντας 2020». Βάσει των πληροφοριών που παρέχουν τα κράτη μέλη, να καταγράψει τις δραστηριότητες σε συμφωνημένους τομείς προτεραιότητας, με στόχο τον προσδιορισμό ισχυρών σημείων και αδυναμιών, κενών και επαναλήψεων. Να υποστηρίξει τα κράτη μέλη και τους οργανισμούς χρηματοδότησης της έρευνας όσον αφορά την υλοποίηση κοινών διεθνών αξιολογήσεων από ομότιμους και τον καθορισμό κοινών προτύπων χρηματοδότησης π.χ. μέσω ενός σήματος βαθμολόγησης ΕΧΕ με το οποίο να αναγνωρίζονται οι βέλτιστες πρακτικές στις διασυνοριακές ερευνητικές εργασίες. Αποτελεσματικές επενδύσεις σε ερευνητικές υποδομές και χρήση τους Η άριστη έρευνα εξαρτάται από εγκαταστάσεις και ερευνητικές υποδομές (ΕΥ) παγκοσμίου επιπέδου, συμπεριλαμβανομένων των ηλ-υποδομών με βάση τις ΤΠΕ. Οι εν λόγω ΕΥ προσελκύουν ταλέντα και τονώνουν την καινοτομία και τις επιχειρηματικές ευκαιρίες. Οι ηλ- ΕΥ ιδίως διευκολύνουν την όλο και περισσότερο δεσπόζουσα συνεργατική έρευνα εντάσεως δεδομένων από γεωγραφικά διάσπαρτες ομάδες «ηλ-επιστήμη». Οι προκλήσεις συνίστανται στην εξασφάλιση εθνικών δεσμεύσεων για την υλοποίηση του χάρτη πορείας του Ευρωπαϊκού Στρατηγικού Φόρουμ για τις Υποδομές Έρευνας (ESFRI), την επίτευξη μέγιστης σχέσης κόστους ωφελείας για τις επενδύσεις σε όλα τα επίπεδα, την υπέρβαση των εμποδίων όσον αφορά την κατασκευή και τη λειτουργία, και την εξασφάλιση της ανοικτής 28 COM(2011)572 EL 10 EL

11 πρόσβασης των ερευνητών στις ΕΥ ανά την Ευρώπη. Η Ένωση Καινοτομίας περιλαμβάνει δέσμευση να έχει ολοκληρωθεί ή δρομολογηθεί μέχρι το 2015 η κατασκευή του 60% των ΕΥ προτεραιότητας του χάρτη πορείας του ESFRI με πανευρωπαϊκό ενδιαφέρον. Αυτό απαιτεί επενδύσεις πέρα από τα μέσα των μεμονωμένων χωρών συνεπώς απαιτείται η ομαδοποίηση των κονδυλίων σε περιφερειακό, εθνικό και ενωσιακό επίπεδο, ιδίως για τις ΕΥ της ΚΕΕΥ, συμπεριλαμβανομένων και των κατανεμημένων εγκαταστάσεων που απαιτούν τη συμμετοχή όσον το δυνατόν περισσότερων χωρών με εθνικές και περιφερειακές δυνατότητες παγκοσμίου επιπέδου. Πολλές νέες ευρωπαϊκές ΕΥ επωφελούνται επίσης από διεθνείς εταίρους ή αποτελούν τα ευρωπαϊκά παραρτήματα διεθνών δικτύων. Έχει ζωτική σημασία να εξασφαλιστεί ο έλεγχος των δαπανών και η διαχείριση έργων παγκόσμιας διάστασης. Η ομάδα των είκοσι μεγάλων οικονομιών (G20) πραγματεύεται τα ζητήματα αυτά με την ενεργό συμμετοχή της Επιτροπής. Τα κράτη μέλη καλούνται: Να επιβεβαιώσουν τις οικονομικές δεσμεύσεις όσον αφορά την κατασκευή και λειτουργία των παγκόσμιων, εθνικών και περιφερειακών ΕΥ του ESFRI πανευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, ιδίως κατά την κατάρτιση εθνικών χαρτών πορείας και των επόμενων προγραμμάτων των Διαρθρωτικών Ταμείων. Να εξαλείψουν τους νομικούς και άλλους φραγμούς στη διασυνοριακή πρόσβαση στις ΕΥ. Η Επιτροπή πρόκειται: Να υποστηρίξει μέσω του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» την πρόσβαση στις ΕΥ, καθώς και τη συνολική ενοποίηση των ΕΥ της ΕΕ που βρίσκεται σε εξέλιξη, ιδίως εκείνων στις οποίες έχει απονεμηθεί το καθεστώς ΚΕΕΥ. Να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να συνδέσουν τους χάρτες πορείας για τις ΕΥ με τον χάρτη πορείας του ESFRI και τις στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης στα προγράμματα έρευνας και καινοτομίας που χρηματοδοτούνται από τα διαρθρωτικά ταμεία, ενισχύοντας την ικανότητα των λιγότερο ευνοημένων περιοχών να φιλοξενήσουν και να συμμετέχουν σε ΕΥ πανευρωπαϊκού και διεθνούς ενδιαφέροντος. Να υποστηρίξει προγράμματα κατάρτισης για την διαχείριση τέτοιων ΕΥ. Να αναπτύξει σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Στρατηγικό Φόρουμ για τις Υποδομές Έρευνας (ESFRI), την ομάδα e-irg 29 και άλλους ενδιαφερόμενους έναν Χάρτη Πρόσβασης καθορίζοντας κοινά πρότυπα και εναρμονισμένους κανόνες και όρους πρόσβασης για τη χρήση των ΕΥ. Να συνεργαστεί με το ESFRI για τον καθορισμό προτεραιοτήτων υλοποίησης του χάρτη πορείας και την παροχή συμβουλών και καθοδήγησης στα κράτη μέλη για να αντιμετωπιστούν τα νομικά, οικονομικά ή τεχνικά εμπόδια που εμποδίζουν την υλοποίηση. Να καθορίσει με το ESFRI, την ομάδα e-irg και άλλους ενδιαφερόμενους κοινές 29 Ομάδα Μελέτης ηλ-υποδομών EL 11 EL

12 αρχές αξιολόγησης, κριτήρια εκτίμησης των επιπτώσεων και εργαλεία παρακολούθησης που να μπορούν να εφαρμοστούν σε περιφερειακά, εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα με τρόπο που να συμβάλλουν στο συνδυασμό κονδυλίων από διαφορετικές πηγές. Να συνεργαστεί με την ομάδα e-irg για την προώθηση της εναρμόνισης των ενωσιακών και των εθνικών προσεγγίσεων όσον αφορά την ανάπτυξη και τη χρήση των ηλ-ευ Μια ανοικτή αγορά εργασίας για τους ερευνητές Ενώ η κινητικότητα των ερευνητών 30 συμβάλλει στην αριστεία, σειρά εμποδίων παρεμβάλλονται στη δημιουργία μιας γνήσιας ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας των ερευνητών 31. Ένα από τα σημαντικότερα είναι η έλλειψη διαφανούς, ανοικτού και αξιοκρατικού συστήματος προσλήψεων 32 που καθιστά την ερευνητική σταδιοδρομία λιγότερο ελκυστική και παρεμποδίζει την κινητικότητα, την ισότιμη μεταχείριση των φύλων και τις ερευνητικές επιδόσεις. Η παροχή στους αλλοδαπούς/μη μόνιμους κατοίκους πρόσβαση στις εθνικές υποτροφίες και η δυνατότητα μεταφοράς τους σε άλλες χώρες θα διευκόλυνε την κινητικότητα 33. Σε ορισμένες περιπτώσεις αυτά παρεμποδίζονται από νομικά και διοικητικά εμπόδια. Ορισμένες πρωτοβουλίες όπως «Τα χρήματα ακολουθούν τον ερευνητή» 34 υποδεικνύουν τρόπους εξάλειψης των εν λόγω εμποδίων και τρόπους με τους οποίους τα κράτη μέλη και οι οργανισμοί ερευνών μπορούν να οργανώσουν την πρόσβαση και τη μεταφορά των εθνικών υποτροφιών διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τα συμφέροντα όλων των μερών. Άλλα εμπόδια περιλαμβάνουν τις πολιτικές ανθρώπινων πόρων που έχουν ως αποτέλεσμα περιορισμένες προοπτικές σταδιοδρομίας για τους νέους επιστήμονες, ανεπαρκείς πρακτικές όσον αφορά την ισότητα των φύλων, εμπόδια στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης και ανεπαρκή κινητικότητα μεταξύ ακαδημαϊκής-επιχειρηματικής κοινότητας, αφού μόνον ένας στους έξι πανεπιστημιακούς ερευνητές έχει εμπειρία στον ιδιωτικό τομέα 35. Παραμένουν επίσης τα εμπόδια στην ισότιμη αναγνώριση των πανεπιστημιακών διπλωμάτων. Τα κράτη μέλη καλούνται: Να εξαλείψουν τους νομικούς και άλλους φραγμούς που παρεμβάλλονται στην εφαρμογή ανοικτού, διαφανούς και αξιοκρατικού συστήματος προσλήψεων των ερευνητών. Να εξαλείψουν τους νομικούς και άλλους φραγμούς που εμποδίζουν τη Κατά την τελευταία τριετία, το 30% περίπου των ερευνητών της ΕΕ έχουν εργαστεί στο εξωτερικό για περίοδο τουλάχιστον τριών μηνών (ΕΕ, 2010). Βλέπε επίσης το θεματολόγιο εκσυγχρονισμού της ανώτατης εκπαίδευσης στην Ευρώπη COM(2011)567 Ομάδα εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής περί του επαγγέλματος των ερευνητών 2012 Έκθεση της Διευθύνουσας Ομάδας Ανθρώπινου Δυναμικού και Κινητικότητας (SGHRM) του ΕΧΕ σχετικά με την πρόσβαση και την μεταφορά των υποτροφιών ESF/EUROHORCs «Vision on a Globally Competitive ERA and their Road Map for Actions» (Όραμα για έναν παγκοσμίως ανταγωνιστικό ΕΧΕ και χάρτης πορείας για δράσεις) Έκθεση της Διευθύνουσας Ομάδας Ανθρώπινου Δυναμικού και Κινητικότητας (SGHRM) του ΕΧΕ σχετικά με την επαγγελματική εξέλιξη των ερευνητών 2012 EL 12 EL

13 διασυνοριακή πρόσβαση και δυνατότητα μεταφοράς των εθνικών υποτροφιών. Να υποστηρίξουν την εφαρμογή της δήλωσης δέσμευσης 36 για την παροχή συντονισμένων εξατομικευμένων πληροφοριών και υπηρεσιών στους ερευνητές μέσω του πανευρωπαϊκού δικτύου EURAXESS 37. Να υποστηρίξουν την θέσπιση και λειτουργία δομημένων καινοτόμων προγραμμάτων σπουδών για την απόκτηση διδακτορικού με την εφαρμογή των αρχών για καινοτόμο διδακτορική κατάρτιση 38. Να δημιουργήσουν αναπτυξιακό πλαίσιο 39 για την εφαρμογή της στρατηγικής ανθρώπινων πόρων για ερευνητές με ενσωμάτωση της Χάρτας και του Κώδικα 40. Οι ενδιαφερόμενοι οργανισμοί ερευνών καλούνται: Να διαφημίζουν όλες τις κενές θέσεις στην πύλη θέσεων εργασίας του EURAXESS χρησιμοποιώντας τα κοινά επαγγελματικά προσόντα που καθορίστηκαν στο ευρωπαϊκό πλαίσιο για τη σταδιοδρομία στην έρευνα 41. Να πληρώνουν τις θέσεις ερευνητών με βάση ανοικτές, διαφανείς και αξιοκρατικές διαδικασίες πρόληψης ανάλογες προς το επίπεδο της θέσης σύμφωνα με τις βασικές αρχές της Χάρτας & του Κώδικα, συμπεριλαμβάνοντας υπηκόους τρίτων χωρών. Να καταρτίσουν στρατηγικές για την υποστήριξη της εξέλιξης της σταδιοδρομίας των ερευνητών σύμφωνα με τη στρατηγική ανθρωπίνων πόρων για ερευνητές. Να καθορίσουν και να εφαρμόσουν αρχές για την προσβασιμότητα και τη δυνατότητα μεταφοράς των εθνικών υποτροφιών. Να παρέχουν δομημένη εκπαίδευση για την απόκτηση διδακτορικού με βάση τις αρχές για καινοτόμο διδακτορική κατάρτιση. Να καταρτίσουν και να υλοποιήσουν δομημένα προγράμματα για την αύξηση της κινητικότητας μεταξύ επιχειρήσεων και πανεπιστημίων Μέσω της εν λόγω δήλωσης, τα μέλη του δικτύου EURAXESS αναγνωρίζουν τους στόχους του EURAXESS. Το εν λόγω δίκτυο διασυνδέει τέσσερεις δραστηριότητες (Θέσεις εργασίας, Υπηρεσίες, Δικαιώματα και Συνδέσμους) που αφορούν αποκλειστικά την εξέλιξη της σταδιοδρομίας και την κινητικότητα των ερευνητών COM (2011) 567 Συμπεράσματα του Συμβουλίου Νοέμβριος Έκθεση της Διευθύνουσας Ομάδας Ανθρώπινου Δυναμικού και Κινητικότητας (SGHRM) του ΕΧΕ σχετικά με ζητήματα ανθρωπίνων πόρων earch_careers_final.pdf Συγγενή με το πρόγραμμα «Δίοδοι επικοινωνίας και συμπράξεις μεταξύ επιχειρήσεων και πανεπιστημίων» Μαρία Κιουρί και τον μελλοντικό διάδοχό του στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζοντας 2020». COM(2012)55. EL 13 EL

14 Η Επιτροπή πρόκειται: Να ενισχύσει τη συνεργασία και το συντονισμό στο δίκτυο EURAXESS έτσι ώστε να καταστεί ένα μέσο που θα συμβάλλει ώστε οι ερευνητές να έχουν πρόσβαση σε εξειδικευμένη βοήθεια. Να υποστηρίξει την θέσπιση ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού διαπίστευσης για τη διαχείριση ανθρωπίνων πόρων με βάση την Χάρτα και τον Κώδικα για πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα που χρηματοδοτούνται από δημόσια κονδύλια. Να υποστηρίξει τις εργασίες «διερευνητικής ομάδας» χωρών για την επίτευξη της αυτόματης αναγνώρισης συγκρίσιμων πτυχίων 43. Να αναλάβει πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των φραγμών στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης των ερευνητών στην ΕΕ και για την περαιτέρω διευκόλυνση της εισόδου και της παραμονής ερευνητών από τρίτες χώρες μέσω: Της αποσαφήνισης σε μια ανακοίνωση των κανόνων της ΕΕ σχετικά με το συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης για ομάδες εργαζομένων με υψηλό επίπεδο κινητικότητας εντός της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των ερευνητών. Της επανάληψης των εργασιών σχετικά με μια οδηγία για τη δυνατότητα μεταφοράς των συντάξεων, με την οποία θα καθιερωθούν ελάχιστα πρότυπα για την απόκτηση και διατήρηση δικαιωμάτων συμπληρωματικής συνταξιοδότησης 44. Της υποστήριξης των ενδιαφερόμενων ώστε να συγκροτήσουν ένα (ή περισσότερα) πανευρωπαϊκό ταμείο συμπληρωματικής συνταξιοδότησης για ερευνητές. Της αναθεώρησης της οδηγίας 2005/71/EΚ σχετικά με ειδική διαδικασία εισδοχής υπηκόων τρίτων χωρών για σκοπούς επιστημονικής έρευνας Ισότητα μεταξύ των δύο φύλων και ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην έρευνα Παρά τις στρατηγικές σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο στον τομέα της ισότητας των δύο φύλων, η ευρωπαϊκή έρευνα συνεχίζει να πλήττεται από σημαντικές απώλειες και αναποτελεσματική αξιοποίηση εξαιρετικά ειδικευμένων γυναικών. Η ετήσια αύξηση των ερευνητριών αντιστοιχεί σε κάτω από το ήμισυ του ετήσιου αριθμού γυναικών κατόχων διδακτορικού, ενώ υπάρχουν πολύ λίγες γυναίκες σε ηγετικές θέσεις ή σε θέσεις όπου συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων. Το 2005 το Συμβούλιο έθεσε στόχο οι γυναίκες να κατέχουν το 25% των ηγετικών θέσεων έρευνας του δημόσιου τομέα, αλλά το 2009 μόνο το 13% των επικεφαλής σε ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης ήταν γυναίκες 45. Η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στον σχεδιασμό, την αξιολόγηση και την υλοποίηση της έρευνας εξακολουθεί επίσης να είναι περιορισμένη. 45 Στοιχεία SHE EL 14 EL

15 Η πρόκληση είναι να υπάρξει βελτίωση σε όλα αυτά τα σημεία προκειμένου να αυξηθεί η ποιότητα και η συνάφεια της έρευνας. Η Επιτροπή έχει ήδη δεσμευθεί να εξασφαλίσει ποσοστό 40% του υποεκπροσωπούμενου φύλου σε όλες τις ομάδες, συμβουλευτικές και άλλες επιτροπές εμπειρογνωμόνων και θα εφαρμόσει την εν λόγω απόφαση ιδίως στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζοντας 2020». Τα κράτη μέλη καλούνται: Να δημιουργήσουν το νομικό και πολιτικό περιβάλλον και να δώσουν κίνητρα για: την εξάλειψη των νομικών και άλλων φραγμών που παρεμβάλλονται στην πρόσληψη, τη διατήρηση και την επαγγελματική ανέλιξη των ερευνητριών τηρώντας παράλληλα πλήρως το ενωσιακό δίκαιο σχετικά με την ισότητα των δύο φύλων 46 την αντιμετώπιση των ανισοτήτων μεταξύ των φύλων στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων την ενίσχυση της διάστασης του φύλου στα ερευνητικά προγράμματα Να συμπήξουν συμπράξεις με φορείς χρηματοδότησης, οργανισμούς ερευνών και πανεπιστήμια για να ενισχύσουν τις πολιτισμικές και θεσμικές αλλαγές στα θέματα φύλου χάρτες, συμφωνίες επιδόσεων, βραβεία. Να εξασφαλίσουν ότι τουλάχιστον το 40% του υποεκπροσωπούμενου φύλου συμμετέχει σε επιτροπές που έχουν ως αντικείμενο την πρόσληψη/επαγγελματική ανέλιξη και τη θέσπιση και αξιολόγηση των ερευνητικών προγραμμάτων. Οι ενδιαφερόμενοι οργανισμοί ερευνών καλούνται: Να υλοποιήσουν θεσμικές αλλαγές σχετικά με τη διαχείριση ανθρωπίνων πόρων, τη χρηματοδότηση, τη λήψη αποφάσεων και τα ερευνητικά προγράμματα μέσω προγραμμάτων για την ισότητα των φύλων που θα έχουν ως στόχο: Τη διεξαγωγή εκτιμήσεων επιπτώσεων / ελέγχων των διαδικασιών και των πρακτικών για τον εντοπισμό προκαταλήψεων σε σχέση με το φύλο. Την εφαρμογή καινοτόμων στρατηγικών για την αντιμετώπιση τυχόν προκαταλήψεων. Τον καθορισμό στόχων και την παρακολούθηση μέσω δεικτών. Η Επιτροπή πρόκειται: Να ενισχύσει την ισότητα των φύλων και την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στα προγράμματα και τα έργα του «Ορίζοντας 2020» από την σύλληψη μέχρι την υλοποίηση και την αξιολόγηση, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης κινήτρων. Να προτείνει το 2013 σύσταση προς τα κράτη μέλη με κοινές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις θεσμικές αλλαγές για την προώθηση της ισότητας των φύλων 46 Βλ. οδηγία 2006/54/ΕΚ. EL 15 EL

16 σε πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα Βέλτιστη κυκλοφορία, πρόσβαση και μεταφορά επιστημονικών γνώσεων Η έρευνα και η καινοτομία επωφελούνται από ερευνητές, ερευνητικά ιδρύματα, επιχειρήσεις και πολίτες που έχουν πρόσβαση, μοιράζονται και χρησιμοποιούν τις επιστημονικές γνώσεις και έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν εγκαίρως τις προσδοκίες ή τους προβληματισμούς τους σχετικά με τις εν λόγω δραστηριότητες. Σημαντική πρόκληση αποτελεί η ευρεία εφαρμογή της ανοικτής πρόσβασης δηλ. της δωρεάν πρόσβασης στο διαδίκτυο και της χρήσης των επιστημονικών δημοσιεύσεων και δεδομένων που έχουν χρηματοδοτηθεί με δημόσια κονδύλια με δεδομένη την άνιση κατάσταση προόδου των πολιτικών των κρατών μελών στον υπόψη τομέα. Γενικότερα, για να αυξηθεί ο οικονομικός αντίκτυπος της έρευνας πρέπει να ενισχύσουμε την ανοικτή καινοτομία, τους δεσμούς μεταξύ έρευνας, επιχειρήσεων και εκπαίδευσης (το τρίγωνο της γνώσης) όπως μέσω του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (ΕΙΤ) και ιδίως τη μεταφορά γνώσεων μεταξύ των δημόσιων ερευνητικών ιδρυμάτων και του ιδιωτικού τομέα με ταυτόχρονο σεβασμό των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. Δεδομένου ότι για το μεγαλύτερο μέρος της δημιουργίας και της μεταφοράς γνώσεων χρησιμοποιούνται ψηφιακά μέσα, πρέπει να εξαλειφθούν μέσω της προώθησης του ψηφιακού ΕΧΕ όλοι οι φραγμοί που εμποδίζουν την απρόσκοπτη διαδικτυακή πρόσβαση στις ψηφιακές ερευνητικές υπηρεσίες για συνεργασία, επεξεργασία πληροφοριών και πρόσβαση σε επιστημονικές πληροφορίες (ηλ-επιστήμη) και σε ηλ-υποδομές. Οι διάφοροι τύποι μεταφοράς γνώσεων, κυκλοφορίας και πρόσβασης στις γνώσεις πρέπει επίσης να ενταχθούν ορθά στην ερευνητική συνεργασία με τρίτες χώρες. Τα κράτη μέλη καλούνται: Να ορίσουν και να συντονίσουν τις πολιτικές τους σχετικά με την πρόσβαση και τη διατήρηση των επιστημονικών πληροφοριών 47. Να εξασφαλίσουν ότι ο δημόσιος τομέας συμβάλλει στην ανοικτή καινοτομία και ενισχύει τη μεταφορά γνώσεων μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα μέσω εθνικών στρατηγικών μεταφοράς γνώσεων. Να εναρμονίσουν τις πολιτικές περί πρόσβασης και χρήσης δημόσιων ηλ-υποδομών που σχετίζονται με την έρευνα και την εκπαίδευση και για τις συναφείς υπηρεσίες ψηφιακής έρευνας, επιτρέποντας τη σύσταση κοινοπραξιών διαφόρων τύπων εταίρων από το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Να θεσπίσουν και να εφαρμόσουν εθνικές στρατηγικές για την ηλεκτρονική ταυτότητα των ερευνητών παρέχοντάς τους διακρατική πρόσβαση σε υπηρεσίες ψηφιακών ερευνών. Οι ενδιαφερόμενοι οργανισμοί ερευνών καλούνται: Να θεσπίσουν και να υλοποιήσουν μέτρα ανοικτής πρόσβασης για δημοσιεύσεις και δεδομένα που προκύπτουν από δημόσια χρηματοδοτούμενη έρευνα. Να εφαρμόσουν και να προωθήσουν την αποδοχή της ηλεκτρονικής ταυτότητας και των υπηρεσιών ψηφιακών ερευνών. 47 Η Επιτροπή σκοπεύει να εκδώσει σύντομα ανακοίνωση και σύσταση επί του εν λόγω θέματος. EL 16 EL

17 Να εξασφαλίσουν τη βέλτιστη αλληλεπίδραση και διασύνδεση, και στρατηγικές συμπράξεις μεταξύ πανεπιστημίων και επιχειρήσεων και να καθορίσουν κοινά συνεργατικά θεματολόγια ερευνών για τη μεγιστοποίηση της χρήσης των αποτελεσμάτων της έρευνας. Να βελτιώσουν την αναγνώριση και τον επαγγελματισμό των δραστηριοτήτων μεταφοράς γνώσεων και να ενισχύσουν το ρόλο των γραφείων μεταφοράς γνώσεων. Η Επιτροπή πρόκειται: Να καθιερώσει την ανοικτή πρόσβαση σε επιστημονικές δημοσιεύσεις ως γενική αρχή για όλα τα έργα του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ. Για τα ερευνητικά δεδομένα θα αναπτύξει ευέλικτη προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη τους διαφορετικούς επιστημονικούς τομείς και τα συμφέροντα που σχετίζονται με τις επιχειρήσεις. Να συνεχίσει να χρηματοδοτεί έργα που σχετίζονται με την ανοικτή πρόσβαση. Να εκδώσει ανακοίνωση και σύσταση προς τα κράτη μέλη σχετικά με την πρόσβαση και τη διατήρηση των επιστημονικών πληροφοριών στην ψηφιακή εποχή. Να προτείνει χάρτη πορείας για την ανάπτυξη ηλ-υποδομών προς υποστήριξη της ηλ-επιστήμης μέσω της ανοικτής πρόσβασης σε ερευνητικά εργαλεία και πόρους. Να υποστηρίξει δραστηριότητες για την ευαισθητοποίηση των ενδιαφερόμενων σχετικά με την ανοικτή πρόσβαση και την ηλ-επιστήμη. Να καταρτίσει, μέσω αξιολόγησης των υφιστάμενων πρωτοβουλιών, λεπτομερή προσέγγιση πολιτικής για την ανοικτή καινοτομία και μεταφορά γνώσεων και να διαβουλευθεί σχετικά με τους ενδιαφερόμενους. Να συνεργαστεί με τους ενδιαφερόμενους για την κατάρτιση συνόλου υποδειγμάτων συμφωνιών κοινοπραξίας προκειμένου να ενισχυθεί η μεταφορά γνώσεων. Να διευκολύνει τη λειτουργία φόρουμ των κρατών μελών για τις τακτικές ανταλλαγές και την υποβολή εκθέσεων με αντικείμενο τις εθνικές εξελίξεις σχετικά με την παροχή, αποδοχή και χρήση των υπηρεσιών ψηφιακών ερευνών. 3. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΒΟΥΛΗΣΗ, ΕΥΘΥΝΗ, ΤΡΟΠΟΙ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ Κράτη μέλη οι πρωταγωνιστές Πρωταρχικά, τα κράτη μέλη πρέπει να προχωρήσουν στις αναγκαίες εθνικές μεταρρυθμίσεις και να διαμορφώσουν τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για την ολοκλήρωση του ΕΧΕ. Πρέπει επίσης να υποστηρίξουν την υλοποίηση των εν λόγω μεταρρυθμίσεων διευκολύνοντας τις δράσεις που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των οργανισμών χρηματοδότησης και εκτέλεσης ερευνών. Η βέλτιστη εφαρμογή θα απαιτήσει ταυτόχρονα μόνιμες και κατά περίπτωση λειτουργικές δομές και διαδικασίες, και διαχείριση υψηλού EL 17 EL

18 επιπέδου από το Συμβούλιο 48. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί εν μέρει με την προσαρμογή των υφιστάμενων επιτροπών και ομάδων του ΕΧΕ, όπως η επιτροπή του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας, που ενεργεί ως ο κύριος γνωμοδοτικός φορέας του Συμβουλίου και της Επιτροπής σε θέματα πολιτικής του ΕΧΕ, της οποίας η θητεία προβλέπεται να επανεξεταστεί μέχρι το τέλος του Τα κράτη μέλη πρέπει επίσης να διαδραματίσουν ρόλο στην παρακολούθηση και την αξιολόγηση της προόδου και στην υποστήριξη της πολιτικής καθοδήγησης στο πλαίσιο του ετήσιου κύκλου του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Ενδιαφερόμενοι ερευνητικοί φορείς επιτάχυνση της εφαρμογής Οι ενδιαφερόμενοι οργανισμοί ερευνών πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για τις δράσεις του ΕΧΕ που απευθύνονται σε αυτούς εντός των ορίων της αντίστοιχης αυτονομίας και δικαιοδοσίας όπως καθορίζονται από τις εθνικές αρχές. Οι συναφείς ενδιαφερόμενοι οργανισμοί ερευνών θα κληθούν να υπογράψουν με τον Επίτροπο μια κοινή δήλωση γενικής φύσης σχετικά με την επιθυμία τους να εργαστούν για την ολοκλήρωση του ΕΧΕ. Θα καθορίσουν επίσης τις συγκεκριμένες δράσεις του ΕΧΕ που θα αναλάβουν από πλευράς χρονοδιαγράμματος, παραδοτέων, δημόσιων εκθέσεων περί προόδου, κ.λπ., στο μνημόνιο συμφωνίας που θα συνυπογράψουν με την Επιτροπή ή σε μονομερή δήλωση, ενημερώνοντας τις αντίστοιχες εθνικές τους αρχές και τους άλλους εταίρους. Επιτροπή αυξημένη υποστήριξη Η Επιτροπή θα αναλάβει τις ανωτέρω δράσεις που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά της και θα υποστηρίξει τα κράτη μέλη και τους ενδιαφερόμενους οργανισμούς όσον αφορά τις άλλες δράσεις. Θα διασφαλίσει ότι το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» συμβάλλει στην εδραίωση της ολοκλήρωσης και της λειτουργίας του ΕΧΕ από το 2014, υποστηρίζοντας δράσεις σύμφωνες με τον ΕΧΕ σχετικά με τη σταδιοδρομία και την κινητικότητα των ερευνητών, την ισότιμη μεταχείριση των φύλων, τη διασυνοριακή συνεργασία, την ανοικτή πρόσβαση, τη μεταφορά γνώσεων και τις υποδομές. Θα εξασφαλίσει την κατάρτιση πολιτικής περί ΕΧΕ χωρίς διακρίσεις υποστηρίζοντας τον διαρθρωμένο διάλογο με τους ενδιαφερόμενους οργανισμούς ερευνών και τους συναφείς φορείς της κοινωνίας των πολιτών - π.χ. υπό τη μορφή αποκλειστικής πλατφόρμας για τους ενδιαφερόμενους. Διαφανής παρακολούθηση Η προσέγγιση ενισχυμένης σύμπραξης που περιγράφηκε στην παρούσα ανακοίνωση δεν αντικαθιστά τη νομοθεσία, ούτε περιορίζει το δικαίωμα της Επιτροπής να υποβάλλει νομοθετικές προτάσεις βάσει των νέων διατάξεων της ΣΛΕΕ περί ΕΧΕ. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή θα συγκροτήσει ισχυρό μηχανισμό παρακολούθησης του ΕΧΕ (ΜΠΕ) βάσει δεικτών 50 για όλες τις δράσεις προκειμένου να παρακολουθεί τις μεταρρυθμίσεις που αφορούν την πολιτική περί ΕΧΕ και την υλοποίησή τους, να εξασφαλίσει διαφάνεια στο Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την επιστημονική κοινότητα, και να εξασφαλίσει Το Συμβούλιο μπορεί επίσης να αξιοποιήσει τις ετήσιες υπουργικές συνόδους του ΕΧΕ, με τη συμμετοχή των συνδεδεμένων χωρών και στοιχεία από την επιτροπή του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας και την Επιτροπή. Ψήφισμα του Συμβουλίου 10255/10 Μάιος Βλέπε ενδεικτικό κατάλογο στο παράρτημα του συνοδευτικού εγγράφου εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής με την εκτίμηση επιπτώσεων π.χ. το ποσοστό του εθνικού δημόσιου προϋπολογισμού Ε&Α που διατίθεται σε ανταγωνιστική χρηματοδότηση βάσει έργων ως δείκτη της αποτελεσματικότητας του εθνικού συστήματος έρευνας ή το μερίδιο των ανά την ΕΕ καινών θέσεων ερευνητών που δημοσιεύονται στο Euraxess ως δείκτη των ανοικτών προσλήψεων. EL 18 EL

19 τη βάση για τις δικές της μελλοντικές αποφάσεις. Η Επιτροπή θα διαπιστώσει την αρχική κατάσταση το 2012 χρησιμοποιώντας επίσημες στατιστικές και αποτελέσματα από μελέτες / έρευνες. Στην πρώτη ετήσια έκθεση προόδου για τον ΕΧΕ το 2013, η οποία θα διαβιβαστεί στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα συγκριθεί η αρχική κατάσταση με τις δράσεις που θα ανακοινώσουν τα κράτη μέλη σε συνέχεια της παρούσας ανακοίνωσης. Από το 2014 θα διαβιβάζεται στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πλήρης αξιολόγηση της προόδου. Εάν η πρόοδος είναι ανεπαρκής, θα εξεταστούν διάφορες εναλλακτικές επιλογές, συμπεριλαμβανομένων και νομοθετικών επιλογών, βάσει των νέων διατάξεων της ΣΛΕΕ, οι οποίες και περιλαμβάνονται στην συνοδευτική αξιολόγηση επιπτώσεων. Η παρακολούθηση θα πραγματοποιείται σε στενή σχέση με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και θα διατηρείται η συνάφεια με άλλες σχετικές δραστηριότητες παρακολούθησης π.χ. για την Ένωση Καινοτομίας και το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020». EL 19 EL