Εισαγωγή Πολυµέσα Ιστορική Εξέλιξη Ορισµοί

Transcript

1 Εισαγωγή Πολυµέσα Ιστορική Εξέλιξη Ορισµοί Κωνσταντίνα Βασιλοπούλου Περιεχόµενα Εξέλιξη των Πολυµέσων Ορισµός 1

2 Ιστορική Επισκόπηση Πεδίου (2) Vannevar Bush - Universal information access J.C.R. Licklider - Networking, Agents Ivan Sutherland Sketchpad Doug Engelbart - Mouse, GUI, Word processor Ted Nelson Hypertext Alan Kay - OO programming, Laptops Vannevar Bush ( ) Universal information access Man s capacity for knowledge, will flourish in the face of a device that offers access to the near-infinite 'common record', he also noted that the development of such a technology would be restrictive in terms of size and usability, forcing data compression and a furthering of information scanning and retrieval methods. He also noted that in order for the infrastructure to best suit the human mind, it must adapt to our natural cognitive processes, in terms of the manner by which we peruse and filter related data. 2

3 Vannevar Bush - Memex Memex individuals store all personal books, records, communications items retrieved rapidly through indexing, keywords, cross references can annotate text with margin notes, comments can construct a trail through the material and save it Acts as an external memory 3

4 Ivan Sutherland : Ivan Sutherland - Ph.D. thesis, "Sketchpad: A Man-machine Graphical Communications System," - ιαδραστική ιεπιφάνεια Χρήστη µε τη Χρήση Γραφικών Doug Engelbart Ph.D. UC Berkeley (EE) in 1955 Bush s article: As We May think (ΑRPΑ) δηµιουργεί ένα πρωτότυπο σύστηµα: "online System" (NLS)- δηµιουργία υπερκειµένων, ηλεκτρονικό ταχυδροµείο. 4

5 Engelbart - Καινοτοµίες NLS (1968): Video και πληκτρολόγιο Ποντίκι Τηλεσυνδυάκεψη ιασύνδεση υπερκειµένων Κειµενογράφο Ηλεκτρονικό Ταχυδροµείο Αξιολόγηση Ευχρηστίας Ted Nelson : Oρισµός hypertext παρουσίαση πληροφορίας χρησιµοποιώντας µη σηρειακήδοµή αρχείων κειµένου οργανωµένα γύρω από ένα κοινό θέµα και παρουσίαση σε διαφορετικά πράθυρα. Επιτρέπει ταυτόχρονη και πολλαπλή ανάγνωση από διαφορετικά αρχεία κειµένων. Χαρακτηριστικό: πλοήγηση µε τη βοήθεια συνδέσµων (links). Παράδειγµα: θα µπορούσε να χρησιµοποιηθεί για τη δηµιουργία εγκυκλοπαιδειών. 5

6 Alan Kay : Ph.D. Γραφικά Υπολογιστών (Utah) 1968: Dynabook (laptop computer) 1972: Xerox PARC 1972: Σταθµός Εργασίας Star - Πρώτος υπολογιστής µε γραφική διεπιφάνεια χρήστη και διάδραση χρήστη συστήµατος υποβοηθείτο από δεικτική συσκευή ποντίκι. Alan Kay - PARC Star εµπεριείχε τα περισσότερα στοιχεία WIMP (Windows Icons Menu and Pointer). Star ήτανε το αποτέλεσµα αξιολόγησης µεχρήστες 6

7 Οµάδα Star στην Apple Οµάδα υλοποίησης Star υλοποίησε µίια καινούρια µεθοδολογία σχεδιασµού: Task analysis Αξιλόγηση µε πολλούς Χρήστες (Wide range of users) Χρήση Σεναρίων (Usage scenarios) Decomposition of design: display and control interface Ιδεατό Μοντέλο συστήµατος (User s conceptual model) Κύκλοι Πρωτοτυποπίησης Μεταφορά Desktop, αρχές απευθείας χειρισµού (direct manipulation), WYSIWYG Alan PARC STAR Μειονεκτήµατα: Ακριβό ($25k) Αργό. 1983: Steve Jobs και 15 µηχανικοί υπολογιστών προσλήφθηκαν από την Apple 1983: Apple Lisa, κόστος $10,000, αέτυχε στην αγορά 1984: Apple Macintosh ships, κόστος $2500. Επιτυχία!!! 7

8 Ανταγωνισµός LOTUS WORD-PERFECT Εισαγωγή γραφικών στην ανάπτυξη εφαρµογών Εισαγωγή στην ανερχόµενη αγορά των Home Computers Apple Microsoft Andries Van Dam : Institute for research and Scholarship (IRIS) Brown University Ανάπτυξη Hypertext Intermedia - Περιβάλλον εργασίας το οποίο επιτρέπει χρήση διαφορετικών εφαρµογών: Κειµενογράφος Βάσεις δεδοµένων Σχεδιαστικά Randy Trigg Tom Moran Notecards ιαχείρηση δεδοµένων µε τη µορφή καρτών 8

9 Επεξεργαστές 1η 2ηΓενιά: Motorola (γραφικό περιβάλλον της Apple-Macintosh) και INTEL (γραφικό περιβάλλον Windows 2.0 και 3.χ τηςmicrosoft) Επιτρέπουν διαχείρηση Εικόνων Ήχο Συµπίεση εικόνας µε JPEG Video µε MPEG-1 3η Γενιά: Pentium Επιτρέπουν διαχείρηση Συµπίεση Video µε MPEG-2 Γλώσσα Εντολών Μενού Φυσική Γλώσσα Στυλ Αλληλεπίδρασης (Interaction Styles) Συµπλήρωση Φορµών και Λογιστικά Φύλλα Απευθείας χειρισµός αντικειµένων 9

10 Σύστηµα ιεπιφάνειας ιεπαφής ή Μέσο Επικοινωνίας Ανθρώπου Υπολογιστή Το σύνολο των στοιχείων του υπολογιστικού συστήµατος µε ταοποίαοχρήστηςέρχεται σε επαφή και αλληλεπιδρά. Συσκευές εισόδου Πληκτρολόγιο Ποντίκι Συσκευές εξόδου Οθόνη Εκτυπωτής Γλώσσα Εντολών Παλαιότερος τρόπος αλληλεπίδρασης Μοναδικό στυλ που υποστήριζαν οι υπολογιστές στα διδραστικά συστήµατα DOS, UNIX Στάδια χρήσης γλώσσας εντολών Προτροπή prompt Ανταπόκριση χρήστη µε εντολή Έλεγχος υπολογιστή συντακτικής ορθότητας και απόκριση υπολογιστή 10

11 Χαρακτηριστικά Εντολών Χρήστης πρέπει να θυµάται σύνταξη εντολών Τρόποι υπενθύµισης: Παροχή πληροφορίας στο κάτω µέρος της οθόνης (elm) Εντολές µε µορφή απλών χαρακτήρων Q <QUIT> Συνδυασµός πλήκτρων CNTRL-S: Save File Σύνταξη εντολών µε τηχρήσηλέξεωνκλειδιά Επίπεδα Μνήµης (Atkinson, 1968) Mακροχρόνια Μνήµη Συντηρεί τη πληροφορία για µεγάλο χρονικό διάστηµα (γνώσεις, εµπειρίες) Μεγάλη χωρητικότητα Πρόσβαση δέκατα δευτερολέπτου Τρόποι οργάνωσης πληροφορίας Σηµασιολογικού δικτύου Συσχετίζει έννοιες από διαφορετικές γνωστικές περιοχές Επεισοδιακή οργάνωση Σειριακή οργάνωση γνώσης Οργάνωση µέσω πλαισίων Οργάνωση σύνθετων σχετιζόµενων πληροφοριών 11

12 Πλεονεκτήµατα - Μειονεκτήµατα Έµπειροι χρήστες εκτελούν σύνθετες λειτουργίες µε γρήγορο και αποτελεσµατικό τρόπο Απόλυτη πρωτοβουλία ενεργειών στο χρήστη εν είναι κατάλληλο για άπειρους χρήστες: µακροχρόνια εκπαίδευση υνατότητα ενθύµησης εντολών Σε περίπτωση λάθους δεν είναι κατατοπιστικό Συστήµατα διεπιφάνειας Line-oriented Full-screen GUI 12

13 Line-oriented (Σηρειακά) Αλληλεπίδραση χρήστη-υπολογιστή σε µία σειρά εντολών (command line) Εκτέλεση εντολής: Enter Προβλήµατα: Μειωµέµενη ευελιξία στην οθόνη (δεν µπορεί να αλλάξει απάντηση) Μη Παροχή Λειτουργίας Βοήθειας (Help) Παράδειγµα: Ερώτηση: Εισαγωγή Πόλης Απάντηση: Αθήνα Ερώτηση: Εισαγωγή Τ.Κ. Line-oriented (Σηρειακά) Χρησιµότητα: Συστήµατα διεπιφάνειας µε µειωµένο αριθµό επιλογών Υπολογιστής κατευθύνει το χρήστη να εκτελέσει την εργασία (task) 13

14 Full-screen Μενού Επιλογής Τρόπος Οργάνωσης Αριθµός Επιλογών Βάθος και εύρος ιεραρχίας Αριθµός επιλογών µεταξύ 4-12 Μενού Επιλογής Πλεονεκτήµατα: Μικρός αριθµός πληκτρολογήσεων Μικρός αριθµός σφαλµάτων Μικρές απαιτήσεις µνηµονικού φορτίου Μειονεκτήµατα Καθυστέρηση για την ολοκλήρωση µίας εργασίας Κατανάλωση πολύτιµου χώρου οθόνης Περίπτωση σχοινοτενών υποµενού 14

15 Συµπλήρωση Φόρµας (Forms Fill-in) Χρήστης συµπληρώνει πεδία φόρµας Εισαγωγή κειµένου ή αριθµού σύµφωνα µε υποδείξεις Χρήση φορµών Παραδοσιακά σε συστήµατα βάσεων δεδοµένων Εφαρµογές διαδικτύου 15

16 Πολυµέσα (Multimedia) Επικοινωνία: ηµιουργός, Ποµπός ή Πηγή Κανάλι, Μέσο έκτης Multus: πολυάριθµος ή πολλαπλός Media: µέσο Με τον όρο µέσο εννοούµε το χαρακτηρισµό του είδους της Πληροφορίας σαν αίσθηση ή τύπος αναπαράστασης της Πληροφορίας. ΟΧΙ: Το υλικό αναπαραγωγής ή παρουσίασης της πληροφορίας. Κατηγορίες συστηµάτων επικοινωνίας Κριτήρια Ποιος επικοινωνεί µε ποιον Ένας προς Έναν Ένας προς Πολλούς Πολλοί προς Πολλούς Είδος επικοινωνίας µονής κατεύθυνσης διπλής κατεύθυνσης Χρονική κλίµακα σύγχρονη ή ασύγχρονη Χωρική τοπική ή από απόσταση 16

17 Πολυµεσικό Σύστηµα (1) Τα µέσα είναι επεκτάσεις του ανθρώπου: τεχνολογίες και προϊόντα που δίνουν στις αισθήσεις µας νέες δυνατότητες πρόσληψης πληροφοριών (McLuhan, 1964). Πολυµεσικό Σύστηµα: σύστηµα διαχείρησης, ολοκλήρωσης και αποθήκευσης σύνθετων και ετερογενών πληροφοριών µε σκοπότην αναπαράσταση του πραγµατικού κόσµου µε διαφορετικούς τρόπους και µέσα, ώστε η πληροφορίαναχρησιµοποιηθεί αποτελεσµατικέτερα. Πολυµεσικό Σύστηµα (2) Προγράµµατα εφαρµογών Προγράµµατα δηµιουργίας εφαρµογών ιαρρύθµιση υλικού Ευκολία επικοινωνίας µε τοχρήστη Μορφή δεδοµένων που διαχειρίζονται Τρόπο οργάνωσής τους 17

18 Πολυµεσικό Σύστηµα - Χαρακτηριστικά Πλήθος µέσων αποτελούν ένα αρµονικό σύστηµα Θέση ενός µέσου προσδιορίζεται σε σχέση µε ταάλλα Αποφυγή υπερφόρτισης ενός µέσου Εφαρµογή συνήθως σε περιβάλλοντα Graphical User Interface (GUI) ιαδραστικά Πολυµέσα Μορφή πολυµεσικών κειµένων Απλή: µόνο κείµενο Πολύµορφη: εικόνα, ήχος, κείµενο 18