«Περί Διατροφής» Ισορροπημένα και Συχνά Γεύματα. Δημητριακά Ολικής Αλεσης VS Επεξεργασμένα. Γραφείο Σ.Σ. Α Αθήνας κλ.πε 15. 4ο Γυμνάσιο Γαλατσίου

Transcript

1 Ισορροπημένα και Συχνά Γεύματα Η πυραμίδα της Μεσογειακής Διατροφής είναι μια σχηματική απεικόνιση διατροφικών οδηγιών. Η βάση της αναφέρεται σε τρόφιμα που πρέπει να καταναλώνονται καθημερινά, ενώ η κορυφή της σε τρόφιμα που πρέπει να καταναλώνονται σπάνια, με μια πληθώρα τροφίμων να βρίσκονται στις ενδιάμεσες θέσεις. Ωστόσο είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η μεσογειακή διατροφή δεν μπορεί να έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα εάν τα γεύματά μας δεν είναι ισορροπημένα και συχνά. Γνωρίζουμε ότι το κύριο καύσιμο του εγκεφάλου είναι η γλυκόζη που ο Τα δημητριακά ολικής αλέσεως παρέχουν μεγαλύτερη ποικιλία βιταμινών, μετάλλων και αντιοξειδωτικών συστατικών από τα αντίστοιχα επεξεργασμένα δημητριακά. Έτσι, η πρόσληψή τους αφενός τροφοδοτεί τον οργανισμό μ ένα πλούσιο φορτίο από βιταμίνες του συμπλέγματος Β, Γραφείο Σ.Σ. Α Αθήνας κλ.πε 15 οργανισμός μας την προμηθεύεται από το αίμα. Γίνεται φανερό πως η έλλειψη γλυκόζης αναγκάζει τον εγκέφαλο να αλλάξει την προτεραιότητα του σε καύσιμη ύλη και να μειώσει την δραστηριότητά του. Ο ρόλος λοιπόν της διατροφής στη διατήρηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα σε σταθερά επίπεδα επιτυγχάνεται με τα ισορροπημένα γεύματα. Τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα συνήθως μειώνονται αρκετά 2-3 ώρες α- φού έχουμε καταναλώσει ένα γεύμα. Η κατανάλωση 3 κύριων γευμάτων και 2- βιταμίνη Ε, σίδηρο, ψευδάργυρο και αφετέρου ενισχύει την άμυνά του με πολύτιμα 4ο Γυμνάσιο Γαλατσίου αντιοξειδωτικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο 1 ο τεύχος Μάϊος - Ιούνιος 2014 Δημητριακά Ολικής Αλεσης VS Επεξεργασμένα Δημητριακά Ολικής Άλεσης Λεζάντα που περιγράφει την εικόνα ή το γραφικό. 3 σνακ βοηθούν στη διατήρηση της σε σταθερά επίπεδα προσφέροντας ενέργεια και καλύτερη απόδοση. Άρα καλό είναι να προτιμάμε συνήθως σνακ που είναι πλούσια σε υδατάνθρακες και χαμηλά σε θερμίδες και λιπαρά όπως μπάρες δημητριακών, γιαούρτι με μέλι, φρούτα και ξηρούς καρπούς. Αθανασοπούλου Ν., Α- ράπης Θ. Βαρδακαστάνης Δ. (Β1) σίδηρος και τα υπόλοιπα ιχνοστοιχεία που περιέχουν τα δημητριακά συμβάλλουν σημαντικά στην παραγωγή και τη λειτουργία Η μεσογειακή πυραμίδα νευροδιαβιβαστών, επηρεάζοντας τόσο τη διάθεση του ατόμου, όσο και τη λειτουργία του ε- γκεφάλου. Βρέντζου Ε., Βεγιάννης Π., Ζαφειρέλης Μ. (Α1) Τα άρθρα είναι από εργασίες των μαθητών της Α και Β Γυμνασίου στα πλαίσια του μαθήματος της Οικιακής Οικονομίας Επιμέλεια: Κουτελίδα Α. Φιλολογική Επιμέλεια: Παγουτέλη Μ. Περιεχόμενα: Ισορροπημένα Συχνά Γεύματα Υγιεινά Γλυκά! και Ξηροί Καρποί: ένα νόστιμο σνακ με πολλές θερμίδες. Οι ιδιαίτερες ανάγκες των εφήβων σε θρεπτικά συστατικά Όχι δίαιτα στην Εφηβεία Η μαμά είναι Έγκυος, να «τρώει για δύο» ή όχι; Η διατροφή και οι αποδόσεις των αθλητών σελ.1 Σοκολατούχο Γάλα: σελ.2 Απόλαυση για κάθε παιδί Το θρεπτικό Ψαράκι σελ.2 Πατάτα η αγαπημένη! σελ.2 Δημητριακά Ολικής σελ.1 Άλεσης VS Επεξεργασμένα Τα οφέλη από την σελ.3 κατανάλωση Φρούτων και Λαχανικών Η χρησιμότητα των Λπιδίων Τα Κορεσμένα και τα Τρανς Λιπαρά Γλυκά για κάθε Ηλικία σελ.3 σελ.3 σελ.4 σελ.4 σελ.5 σελ.5 σελ.6 σελ.6 σελ.7 3 η Ηλικία και Νερό σελ.7 Γιατί να τρώω πρωινό Οι Διατροφικές Συνήθειες των μαθητών του 4ου Γυμνασίου Γαλατσίου στο Πρωινό γεύμα. σελ.8 σελ.8

2 Σοκολατούχο Γάλα: Απόλαυση για κάθε Παιδί Το γάλα με κακάο ή σοκολατούχο γάλα είναι ένα γάλα στο οποίο έχει προστεθεί κακάο (1-2%). Κυκλοφορεί ως παστεριωμένο ή μακράς διαρκείας. Από άποψη λιποπεριεκτικότητας μπορεί να περιέχει όλο το λίπος του γάλακτος (3,5%) ή να παράγεται από ημιαποβουτυρωμένο γάλα Σοκολατούχο γάλα (1,5% λίπος) ή άπαχο γάλα νες, ασβέστιο, φωσφόρο και άλλα μεταλλικά στοιχεία και ιχνοστοιχεία. Επίσης είναι πολύ καλή πηγή βιταμινών του συμπλέγματος Β, καθώς και βιταμίνης Α, όταν δεν παράγεται από αποβουτυρωμένο γάλα. Συνήθως είναι εμπλουτισμένο με επιπλέον σάκχαρα γι αυτό (0,3-0,5% λίπος). Από θρεπτική παρέχει στον οργανισμό περισσότερη άποψη το γάλα με κακάο είναι ένα άριστο τρόφιμο για κάθε ηλικία αλλά κυρίως για τα παιδιά, διότι προμηθεύει τον οργανισμό τους με πολύτιμες υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐ- ενέργεια (28%-40%) απ ότι το λευκό γάλα. Κάποιοι λένε, ότι το μόνο αρνητικό σημείο είναι πως το γάλα ίσως να εμποδίζει την απορρόφηση των αντιοξειδωτικών ουσιών του κακάο και ειδικότερα των κατεχινών. Αντίθετα άλλοι υποστηρίζουν ότι το κακάο περιέχει μικρή ποσότητα οξαλικών αλάτων, τα οποία σχηματίζουν αδιάλυτα άλατα ασβεστίου. Πειράματα έδειξαν ότι η δέσμευση αυτή δεν αφορά ούτε το 5% του συνολικού βιοδιαθέσιμου ασβεστίου του γάλακτος και, το κυριότερο, ότι το γάλα με κακάο έχει την ίδια βιοδιαθεσιμότητα σε ασβέστιο με εκείνη του λευκού γάλακτος. Μπεκιάρη Χ., Παλαβούρας Θ., Παναγιωτίδης Π., Πυτιλάκη Σ. (Α3) Το Θρεπτικό Ψαράκι Το ψάρι είναι μία πολύ θρεπτική και υγιεινή τροφή, αποτελεί αναπόσπαστο Ψάρια στοιχείο της παραδοσιακής διατροφής της Ελλάδας και κατέχει μία από τις πρώτες θέσεις στις διατροφικές μας προτιμήσεις. Μία μερίδα ψάρι την ημέρα (περίπου γραμμάρια), μπορεί να καλύψει τις καθημερινές απαιτήσεις μας σε πρωτεΐνες. Τα ψάρια περιέχουν επίσης ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία είναι γνωστό ότι είναι ωφέλιμα για την υγεία μας, καθώς μας προστατεύουν «μας προστατεύουν από τις νόσους φθοράς, βοηθούν στην απώλεια βάρους, ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα» από τις νόσους φθοράς, βοηθούν στην απώλεια βάρους, ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα, βοηθούν στη μείωση των πιθανοτήτων εμφάνισης άσθματος στα παιδιά και μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης Alzheimer. Βεργωτής Λ., Βλαχοπούλου Π., Γεωργιάδη Ι., Κακατσάϊ Δ. (Α1) Πατάτα η αγαπημένη! Το κύριο θρεπτικό συστατικό της πατάτας είναι οι υδατάνθρακες με τη μορφή αμύλου οι οποίοι αποτελούν την πρωταρχική πηγή ενέργειας για το σώμα. Το πλεονέκτημα της πρόσληψης υδατανθράκων από τις πατάτες είναι η λήψη και μιας αξιόλογης ποσότητας ορισμένων μικροθρεπτικών συστατικών (π.χ. κάλιο). Όταν η πατάτα είναι βραστή ή ψητή διατηρεί τα θρεπτικά συστατικά της σχεδόν αναλλοίωτα και είναι ένα τρόφιμο ελεύθερο λίπους. Σελίδα 2 Βραστή πατάτα Ωστόσο η αυξημένη κατανάλωση πατάτας δεν κάνει καλό στην υγεία μας διότι αυξάνει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, το βάρος (εάν καταναλώνονται τηγανιτές), καθώς και τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη. Από την άλλη όμως οι πατάτες περιέχουν μεγάλη ποσότητα καλίου, βιταμίνης C και φυτικών ινών που αποδεδειγμένα έχουν χαρίσει υγεία και μακροζωία σε πολλούς λαούς των οποίων η διατροφή βασίζεται επί αιώνες στην πατάτα, όπως οι Σκανδιναβοί. Κυσκολάρι Θ., Λάγκη Κ., Κολλιός Π. (Α2)

3 Τα οφέλη από την κατανάλωση Φρούτων και Λαχανικών Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών είναι απαραίτητη καθημερινά. Συγκεκριμένα καλό είναι να καταναλώνουμε 3-4 φρούτα ημερησίως και σαλάτα σε όλα μας τα γεύματα. Τα φρούτα και τα λαχανκά είναι κατά κανόνα ολιγοθερμιδικές τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες γεγονός που συμβάλλει στην προστασία από την παχυσαρκία και τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, παρέχοντας έτσι επιπλέον προστασία έναντι των καρδιαγγειακών νοσημάτων και των νεοπλασιών. Όσον αφορά άλλα χρόνια νοσήματα, υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις για προστασία έναντι της οστεοπόρωσης και των συνακόλουθων καταγμάτων, όπως έχει προκύψει από έρευνες στον ελληνικό πληθυσμό που πραγματοποιήθηκαν με συντονισμό της κ. Βασιλικής Μπενέτου, επίκουρης καθηγήτριας Επιδημιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Γιαννόπουλος Σ., Ζαχαρόπουλος Γ., Καλούδη Μ., Καπελώνης Γ.(Α1) Η χρησιμότητα των λιπιδίων Ένα από τα χαρακτηριστικά της μεσογειακής διατροφής είναι η καθημερινή χρήση ελαιόλαδου ως κύριο προστιθέμενο λιπίδιο. Ωστόσο όλα τα Το καλύτερο λάδι, το ελαιόλαδο λιπίδια είναι πολύ σημαντικά στην διατροφή μας και γι αυτό θα πρέπει να καταναλώνονται καθημερινά με μέτρο. Συγκεκριμένα: στα τρόφιμα: αποτελούν συμπυκνωμένη πηγή ε- νέργειας παρέχουν τα απαραίτητα λιπαρά οξέα αποτελούν φορείς λιποδιαλυτών βιταμινών βελτιώνουν τη γεύση και το άρωμα των τροφίμων κάνουν τα τρόφιμα περισσότερο εύληπτα διεγείρουν την όρεξη και βοηθούν στο αίσθημα κορεσμού. στον ανθρώπινο οργανισμό: είναι η κατεξοχήν αποθήκη ενέργειας (λιπώδης ιστός) παρέχουν ενέργεια για τις περισσότερες δραστηριότητες προστατεύουν τα διάφορα όργανα του σώματος βοηθούν στη διατήρηση μιας σταθερής θερμοκρασίας του σώματος αφού αποτελούν δομικό συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών. Παπανικολάου Γ., Σιντόρ Σ., Χουρχούλη Α. (Α3) Τα Κορεσμένα και τα Τρανς Λιπαρά Τα κορεσμένα λιπίδια είναι τα λίπη που βρίσκονται στο κρέας και σε ζωικής προέλευσης τρόφιμα, όπως το φρέσκο βούτυρο, το τυρί και τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα. Επίσης, βρίσκονται στο φοινικέλαιο και στην καρύδα, τρόφιμα που χρησιμοποιούνται από εστιατόρια και εργοστάσια για να παρασκευάσουν τηγανιτές πατάτες ή γλυκά. Η αυξημένη κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών οξέων ζωικής προέλευσης αυξάνει τη χοληστερόλη του αίματος και τον κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων της καρδιάς. Τα κορεσμένα λίπη είναι στερεά σε θερμοκρασία δωματίου! Τα trans (τρανς) λιπαρά είναι λίπη που έχουν παρόμοια μορφή με αυτή των κορεσμένων γι αυτό και αυξάνουν τη χοληστερόλη του αίματος και έχουν σχέση με την εμφάνιση ασθενειών της καρδιάς. Τα τρανς λίπη χρησιμοποιούνται για την παρασκευή μπισκότων, κεικ, γλυκών και αλλαντικών. Τα βρίσκουμε ως υδρογονωμένα λίπη στις συσκευασίες τροφίμων. Γι αυτό καλό είναι η κατανάλωσή τους να είναι περιορισμένη. Ανδρής Ν., Βέργη Κ., Καραγιώργος Γ. (Β1) Σελίδα 3

4 Γλυκά για κάθε Ηλικία Όλοι αγαπούν τα γλυκά, αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Όσο όμως μεγαλώνουμε, ο οργανισμός μας έχει διαφορετικές ανάγκες και αντοχές, άσχετα με το αν εμείς θα μπορούσαμε να τρώμε από μια σοκολάτα κάθε μισή ώρα. Γι' αυτό και η σωστή κατανάλωση γλυκών ανά ηλικία είναι η εξής: Τα παιδιά πάνω των 2 ετών: ένα μικρό γλυκό, όπως 1 κομμάτι σοκολάτα, μετά το φαγητό τους, 2-3 φορές την εβδομάδα είναι όσο πρέπει. Οι έφηβοι: 1 γλυκό, μία φορά την εβδομάδα, ή 2 μέτριες σοκολάτες την εβδομάδα, ποτέ όμως στη θέση των φρούτων. «οι έφηβοι και τα παιδιά τρώνε σοκολάτες ένα γλυκό την εβδομάδα ή δύο μέτριες σοκολάτες, ποτέ όμως στη θέση φρούτων» Οι ενήλικες: με μέτρο και όταν το έχουν ανάγκη, ανάλογα με το είδος εργασίας και τον τρόπο ζωής τους. Όσο πιο έντονη εργασία, τόσο πιο συχνά μπορεί ο οργανισμός να επιθυμεί γλυκό. Βλάχος Γ., Ζαμβουνίδη Ν., Καλαντζή Ε., Καρανάσιου Ε. (Α1) Υγιεινά Γλυκά! Η λέξη γλυκό αμέσως μεταφράζεται στον εγκέφαλο μας με κάτι νόστιμο μεν, αλλά απαγορευμένο δε. Και όμως υπάρχουν γλυκά που μπορούν να αντικαταστήσουν τη λαχταριστή <<ανθυγιεινή>> τούρτα και με τα οποία αφενός θα γλυκαθούμε, αφετέρου θα ωφελήσουμε σημαντικά την υγεία μας! Γλυκά του κουταλιού Τα γλυκά του κουταλιού αποτελούν ίσως την ιδανικότερη επιλογή για επιδόρπιο καθώς το βασικότερο συστατικό τους είναι τα φρούτα. Χαλβάς από σιμιγδάλι & Χαλβάς σουσαμένιος είναι πηγή λιπαρά οξέα και σιμιγδάλι,που πολύ καλή Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο υγιεινό γλυκό,καθώς αποτελείται από αυγό,ελαιόλαδο πλούσιο σε μονοακόρεστα πολυακόρεστων Ω3 λιπαρών «γλυκά: νόστιμα μεν, απαγορευμένα δε; Όχι βέβαια! κάνοντας τη σωστή επιλογή ωφελούμε και την υγεία μας ταυτόχρονα» οξέων. Παστέλι Αποτελεί πολύ καλή πηγή ενέργειας. Διαθέτει καλή αναλόγια λιπαρών και υδατανθράκων. Οι υδατάνθρακες που περιέχει είναι χρήσιμοι για άμεση ενέργεια, ενώ το σουσάμι παρέχει φυτικές ίνες που συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του εντέρου. Τέλος διαθέτει τις απαραίτητες πρωτεΐνες για τον οργανισμό μας. Σιατήρας Σ., Τοπάλα Ε., Φλώρος Κ., Χωριανοπούλου Γ. (A3) Σελίδα 4

5 Ξηροί Καρποί: ένα Νόστιμο σνακ με πολλές Θερμίδες. Οι ξηροί καρποί μπορούν πραγματικά να αποτελέσουν μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής, εάν καταναλώνονται σε μικρές ποσότητες (μέχρι μία χούφτα=30 γρ. 3 φορές την εβδομάδα αφού έχουν πολλές θερμίδες), ως ενδιάμεσο γεύμα (σνακ). Συγκεκριμένα, οι ξηροί καρποί αναμφισβήτητα αποτελούν τρόφιμα υψηλής διατροφικής αξίας καθώς είναι πλούσιοι σε βιταμίνες, καλά λιπαρά και φυτικές ίνες. Συμβάλλουν εκτός των άλλων στη θωράκιση της καρδιάς και των αγγείων. Μια σημαντική τους δράση που δεν είναι τόσο γνωστή, είναι αυτή σε σχέση με τη χοληστερίνη, καθώς φαίνεται ότι περιέχουν συστατικά που έχουν άμεση επίδραση στη μείωσή της και την απομάκρυνσή της από τον ανθρώπινο οργανισμό. Αμύγδαλα Τα αμύγδαλα είναι ένας από τους αγαπημένους ξηρούς καρπούς όλων, παιδιών και εφήβων. Είναι πλούσιοι σε θρεπτικά συστατικά και ενέργεια αφού αποδίδουν 165 θερμίδες ανά χούφτα (30 γρ.) και περιέχουν 9 γρ. μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, πολύ χαμηλά επίπεδα κορεσμένων λιπαρών και καθόλου χοληστερόλη. Μία χούφτα αμύγδαλων παρέχει το 35% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης σε βιταμίνη Ε, που είναι σημαντικό αντιοξειδωτικό συστατικό για τον ανθρώπινο οργανισμό. Καστελλάνος Α., Λιάπης Β., Μουρτεζιάν Κ. (Α2) Οι ιδιαίτερες ανάγκες των Εφήβων σε Θρεπτικά Συστατικά Η εφηβεία είναι μια δύσκολη αλλά και ευχάριστη ηλικία καθώς οι έφηβοι έχουν να αντιμετωπίσουν μια πληθώρα αλλαγών τόσο στο σώμα τους όσο και στην ψυχολογία τους! Σε αυτή τη περίοδο της ζωής τους καλούνται να προσέχουν ιδιαίτερα την διατροφή τους καθώς αυξάνονται οι ανάγκες του οργανισμού σε κάποια θρεπτικά συστατικά. Συγκεκριμένα: Η πρωτεΐνη : Θα πρέπει να καλύπτει περίπου το 10% της συνολικής Πρωτεϊνούχα τρόφιμα προσλαμβανόμενης ενέργειας. Βέβαια υπ όψη λαμβάνεται και το φύλο, καθώς και η ποιότητα της διατροφικής πρωτεΐνης. Συνήθως οι περισσότεροι έφηβοι καλύπτουν επαρκώς τις ανάγκες τους σε πρωτεΐνες, οπότε δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Γάλα: πλούσιο σε ασβέστιο Το Ασβέστιο : Είναι ένα σημαντικό θρεπτικό συστατικό, αφού οι απαιτήσεις του οργανισμού σχετίζονται με την σκελετική ανάπτυξη. Το 45% επί του συνόλου των οστών συμβαίνει να μεγαλώνει καθ όλη την περίοδο της εφηβείας. Τα αγόρια έχουν μεγαλύτερες ανάγκες από τα κορίτσια. Ο Σίδηρος : Αγόρια και κορίτσια έχουν υψηλές απαιτήσεις σε σίδηρο, αφού το χτίσιμο της μυϊκής μάζας συνοδεύεται από αυξημένο όγκο αίματος. Τα κορίτσια σε αυτή την περίπτωση είναι αυτά που έχουν μεγαλύτερες ανάγκες, αφού αρχίζουν να χάνουν αίμα συστηματικά, μια φορά τον μήνα, με την έναρξη της έμμηνου ρύσεως. Ο Ψευδάργυρος : Είναι ένα θρεπτικό συστατικό με μεγάλη σημασία για την εφηβεία, αφού είναι απαραίτητο για την σωστή ανάπτυξη των εφήβων. Άλλα μέταλλα : Όλα τα μέταλλα θα πρέπει να λαμβάνονται σε επαρκείς ποσότητες, ώστε να αποφεύγονται οι ελλείψεις. Πιο συγκεκριμένα, μέταλλα με συγκεκριμένους ρόλους κατά την περίοδο της απότομης ανάπτυξης είναι το μαγνήσιο, το ιώδιο, ο φώσφορος, ο χαλκός, το κοβάλτιο, το χρώμιο και το φθόριο. Οι Βιταμίνες : Λόγω των υψηλών ενεργειακών απαιτήσεων των εφήβων, υπάρχει ανάγκη για πρόσληψη υψηλών ποσών θειαμίνης, ριβοφλαβίνης και νιασίνης. Ακόμα η βιταμίνη D είναι απαραίτητη σε επαρκή ποσότητα κατά την διάρκεια της απότομης σκελετικής ανάπτυξης. Οι ανάγκες για τις βιταμίνες Α, Ε, C, και φολικού οξέως είναι όμοιες με αυτές των ενηλίκων. Παπαθανασίου Ε.,Παρρά Ε., Τζιουμπρής Κ., Ρωσσίδης Β. (Β3) Σελίδα 5

6 Όχι δίαιτα στην Εφηβεία Όλο και πιο συχνά, νέα παιδιά και έφηβοι ξεκινούν από μόνοι τους να διαφοροποιούν σημαντικά την διατροφή τους επιχειρώντας να χάσουν κιλά. Όμως πολλές φορές αυτό που κάνουν απέχει σημαντικά από το ορθό και το πρέπον. Ενδεικτικά αναφέρονται 10 λόγοι που δεν θα πρέπει κάποιο παιδί ή έφηβος να κάνει μόνος του δίαιτα χωρίς τη συμβολή διαιτολόγου: Μπορεί να μειώσει την ανάπτυξή του Επειδή κάνοντας δίαιτα δεν παίρνει αρκετές θερμίδες, πιθανόν δεν παίρνει και τις βιταμίνες και τα ανόργανα συστατικά που χρειάζεται. Έτσι θα αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό του σύστημα και θα αρρωσταίνει πιο συχνά. Όταν παραλείπει τα γεύματα, μειώνεται ο μεταβολισμός του. Το σώμα του σκέφτεται ότι «πεθαίνει» από την πείνα και σταματά να καίει θερμίδες. Αυτό σημαίνει πως ότι τρώει (όσο λίγο και να είναι) γίνεται λίπος πιο εύκολα. Το δέρμα του και τα μαλλιά του φαίνονται θαμπά και τα νύχια του μπορεί να γίνουν εύθραυστα. Με πολύ απλά λόγια χάνουν τη λάμψη τους. Κάθε φορά που χάνει απότομα βάρος, χάνει μυϊκό ιστό. Αισθάνεται χάλια και πεινασμένος όλη την ώρα. Μπορεί να γίνει οξύθυμος και εκκεντρικός. Δεν είναι στα καλύτερά του. Αισθάνεται αδύναμος. «Το σώμα του σκέφτεται ότι «πεθαίνει» από την πείνα και σταματά να καίει θερμίδες. Αυτό σημαίνει πως ότι τρώει (όσο λίγο και να είναι) γίνεται λίπος πιο εύκολα» Αν στερείται το φαγητό πολύ καιρό θα καταλήξει με αίσθημα κατάθλιψης και χαμηλότερη αυτοπεποίθηση. Πρέπει να γνωρίζει ότι όταν στερεί από τον εαυτό του τα τρόφιμα που αγαπάει, μπορεί να καταλήξει να τρώει τεράστιες ποσότητες από άλλες τροφές επειδή τίποτα δε το ικανοποιεί. Βάζει τον εαυτό του σε έναν επικίνδυνο φαύλο κύκλο! Βουρλιάς Λ., Δελόγλου Χ., Δικαίου Ε., Καραγιάννης Κ. (Β1) Η μαμά είναι Έγκυος, να «τρώει για δύο» ή όχι; Η εγκυμοσύνη είναι μια ιδιαίτερη και ευχάριστη περίοδος στη ζωή μίας γυναίκας. Καλό είναι η έγκυος να συμβουλεύεται τον γιατρό της για θέματα διατροφής ώστε να είναι υγιής αυτή και το έμβρυο. Συμβουλές: Η έγκυος θα πρέπει να λαμβάνει μικρά και συχνά γεύματα, αποφεύγοντας πολύωρες νηστείες, τουλάχιστον πέντε φορές την ημέρα (τρία κυρίως γεύματα, ένα δεκατιανό και ένα απογευματινό). Η εγκυμοσύνη πρέπει να συνοδεύεται από φυσιολογική πρόσληψη βάρους. Συνολικά η έγκυος παίρνει 10 με 12 κιλά τον 7 ο, 8 ο και 9 ο μήνα και πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική να μην αυξήσει πολύ το βάρος της από τους πρώτους μήνες. Το κλειδί στη σωστή διατροφή της εγκύου είναι η ημερήσια πρόσληψη ποιοτικής τροφής. Η επιπλέον ποσό- Σελίδα 6 τητα τροφής που χρειάζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αντιστοιχεί σε 300 με 500 θερμίδες και όχι παραπάνω. Ιδανική αύξηση βάρους εγκύου κιλά Συγκεκριμένα η έγκυος δεν έχει αυξημένες ενεργειακές ανάγκες κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης. Οι ανάγκες της σε θερμίδες αυξάνονται στο δεύτερο τρίμηνο κατά 340 kcal, ενώ στο τρίτο κατά 450 kcal. «Η εγκυμοσύνη πρέπει να συνοδεύεται από φυσιολογική πρόσληψη βάρους. Συνολικά η έγκυος παίρνει 10 με 12 κιλά τον 7 ο, 8 ο και 9 ο μήνα» Ωστόσο χρειάζεται μεγάλη προσοχή και συνεχή παρακολούθηση γιατί οι γυναίκες που δεν παίρνουν το απαιτούμενο βάρος έχουν αυξημένες πιθανότητες να γεννήσουν λιποβαρή μωρά, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο για την υγεία και την φυσιολογική ανάπτυξη του βρέφους. Αντίθετα η υπερβολική αύξηση του βάρους στην εγκυμοσύνη κρύβει σοβαρούς κινδύνους για την έγκυο, αλλά και για το μωρό. Βλάχου Ε., Βλυσίδου Π., Γούλας Κ., Διονυσίου Γ. (Β1)

7 Η διατροφή και οι αποδόσεις των αθλητών Σημαντικό ρόλο στην απόδοση του αθλητή διαδραματίζει η διατροφή του καθώς είναι απαραίτητο να προσλαμβάνει την απαραίτητη ενέργεια και όλα τα θρεπτικά συστατικά προκειμένου να αναπληρώνει ο οργανισμός του τις φθορές που προκαλεί η προπόνηση στους ιστούς. Η αθλητική απόδοση εξαρτάται από την ικανότητα του αθλητή να παράγει τη σωστή ποσότητα ενέργειας και να ελέγχει τη χρήση της με βάση τις συγκεκριμένες απαιτήσεις του α- θλήματος. Τα αθλήματα διαφέρουν στις ενεργειακές τους απαιτήσεις. Σε ορισμένα αγωνίσματα, όπως η κούρσα των 100μ., η επιτυχία εξαρτάται από την ικανότητα παραγωγής ενέργειας με μεγάλη ταχύτητα. Αντιθέτως, στο μαραθώνιο, η ενέργεια δε χρειάζεται να παραχθεί τόσο γρήγορα, αλλά να διατηρηθεί για μεγάλη χρονική περίοδο. Σε αθλήματα όπως η τοξοβολία ή η ιστιοπλοΐα, ο αθλητής όχι μόνο πρέπει να παράγει ενέργεια σε διάφορους ρυθμούς, αλλά πρέπει να ελέγχει προσεκτικά την εφαρμογή αυτής της ενέργειας. Συνεπώς, κάθε άθλημα έχει συγκεκριμένες ενεργειακές απαιτήσεις από τον αθλητή. Είναι σχεδόν αυτονόητη η σημασία της διατροφής στην παραγωγή και στον έλεγχο της ανθρώπινης ενέργειας. Για ασκήσεις χαμηλής έντασης, όπως το αργό τρέξιμο, το σώμα μπορεί να χρησιμοποιήσει το λίπος ως κύριο καύσιμο όταν οι υδατάνθρακες εξαντλούνται. Επειδή το σώμα έχει μεγάλα αποθέματα λίπους, η παροχή ενέργειας δεν αποτελεί πρόβλημα. Για μέτρια ως υψηλή ένταση άσκηση, το σώμα χρειάζεται να χρησιμοποιεί περισσότερους υδατάνθρακες ως πηγή ενέργειας, με συνέπεια τη γρήγορη εξάντληση του γλυκογόνου. «Η αθλητική επίδοση εξαρτάται από την ικανότητα του αθλητή να παράγει τη σωστή ποσότητα ενέργειας και να ελέγχει τη χρήση της με βάση τις συγκεκριμένες απαιτήσεις του αθλήματος.» Τηλιγάδα Π., Φακίνος Γ., Ψαραδέλλη Μ. (Β3) 3 η Ηλικία και Νερό Οι άνθρωποι συνήθως πίνουν νερό ως απάντηση στην δίψα, συνήθεια η οποία είναι λανθασμένη καθώς η δίψα είναι το πρώτο στάδιο της αφυδάτωσης. Τα άτομα της τρίτης ηλικίας είναι πιο επικίνδυνο να αφυδατωθούν αφού μπορεί να υποφέρουν από κακή μνήμη, ακινησία, ή κάποια ασθένεια που μπορεί να επηρεάσει την πρόσληψη υγρών. Το νερό είναι υγεία Πίνουμε νερό πριν διψάσουμε Επιπλέον, υπάρχουν ορισμένα φάρμακα τα οποία μπορούν να μπλοκάρουν τον μηχανισμό της δίψας. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα της ηλικίας μεταξύ ετών έχουν 6 φορές περισσότερες πιθανότητες να νοσηλευθούν για αφυδάτωση, από τα άτομα ηλικίας χρόνων. Η αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα με απειλητικές για τη ζωή τους συνέπειες. Η χρόνια αφυδάτωση αποτελεί ένα σοβαρό «Άρα οι ηλικιωμένοι θα πρέπει να πίνουν τουλάχιστον 6-8 ποτήρια νερό την ημέρα» πρόβλημα και σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο πτώσεων, λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος, οδοντικά νοσήματα, βρογχοπνευμονικές διαταραχές, πέτρες στα νεφρά, δυσκοιλιότητα και μειωμένη νοητική λειτουργία. Άρα οι ηλικιωμένοι θα πρέπει να πίνουν τουλάχιστον 6-8 ποτήρια νερό την ημέρα ώστε να αποτρέψουν την εμφάνιση των παραπάνω συνεπειών. Αρβανίτη Μ., Βασιλάκης Β., Γαρυφαλάκης Η., Γεωργακούδη Ε. (Β1) Σελίδα 7

8 Γιατί να τρώω Πρωινό; Το πρωινό γεύμα είναι πολύ σημαντικό και δεν πρέπει να παραλείπεται από κανέναν και ειδικά από τους εφήβους καθώς: Το πρωινό γεύμα Μας βοηθάει να ζούμε υγιεινά αφού περιέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά Συμβάλλει στην επιλογή υγιεινών γευμάτων στο υπόλοιπο της ημέρας Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι τα παιδιά που δεν τρώνε πρωινό αρρωσταίνουν εύκολα, παρουσιάζουν συχνά στομαχόπονους, αλλά και πολλά άλλα προβλήματα υγείας όπως σακχαρώδη διαβήτη και αυξημένη χοληστερίνη. Τρώγοντας ένα υγιεινό πρωινό αυξάνεται η παραγωγικότητα των μαθητών (π.χ. παίρνουν καλύτερους βαθμούς στο σχολείο) καθώς έχουν λάβει την απαραίτητη ενέργεια για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Ρυθμίζουμε καλύτερα το βάρος μας καθώς νιώθουμε κορεσμό για κάποιες ώρες μέχρι το επόμενο γεύμα. Το πρωινό πρέπει να περιέχει: Ψωμί ή δημητριακά ολικής άλεσης Γαλακτοκομικά προϊόντα Φρούτα και λαχανικά Συνέντευξη με την κα Πιτταρά Κων/να κλινική διαιτολόγο- διατροφολόγο. Ζαλώνη Κ., Γερογιάννη Μ., Βλυσίδου Π., Γεωργακούδη Ε., Δικαίου Ε. «Το πρωινό πρέπει να περιέχει: Ψωμί ή δημητριακά ολικής άλεσης Γαλακτοκομικά προϊόντα Φρούτα και λαχανικά» Οι Διατροφικές Συνήθειες των μαθητών του 4ου Γυμνασίου Γαλατσίου στο Πρωινό Γεύμα. Η έρευνα έγινε με δείγμα 189 μαθητές του 4 ου Γυμνασίου Γαλατσίου στα πλαίσια της συνεργασίας του σχολείου μας, μέσω e-twinning, με το σχολείο Atatürk OrtaokuluTut στην Τουρκία. Δόθηκαν και συμπληρώθηκαν ερωτηματολόγια σχετικά με τις συνήθειες των μαθητών για το πρωινό γεύμα. Από τους 189 μαθητές που ρωτήσαμε οι 121 δηλαδή το 64% τρώει πρωινό καθημερινά το 25% μερικές φορές ενώ μόλις το 3% δεν τρώει ποτέ. Καθημερινά το 84% των μαθητών καταναλώνουν γάλα στο πρωινό τους ενώ τυποποιημένους χυμούς μόνο το 4%. Από τα παιδιά που πίνουν γάλα στο πρωινό τους το 53% καταναλώνει πλήρες γάλα, το 40% ημίπαχο και άπαχο το 7%. Ενθαρρυντικό είναι το γεγονός οτι ένας μεγάλος αριθμός μαθητών προτιμάει να τρώει δημητριακά στο πρωινό του, ποσοστό που φτάνει στο 62%. Η πλειοψηφία των μαθητών σε ώρες σχολείου προτιμούν να τρώνε τοστ σε ποσοστό 32%. Ωστόσο εξίσου αρκετά μεγάλο είναι το ποσοστό των παιδιών που καταναλώνει κρουασάν και τυρόπιτα καθώς αυτό φτάνει το 24% και 25% αντίστοιχα. Τέλος δεν μπορούμε να έχουμε σαφή εικόνα για το κατά πόσο πεινάνε οι μαθητές μετά το τέλος του σχολείου καθώς το 45% απάντησε πολύ ενώ ένα άλλο 45% απάντησε λίγο. Βαρδακαστάνης Δ., Βλυσίδου Π., Δελόγλου Χ., Δικαίου Ε. (B1) Σελίδα 8

9 Κρυπτόλεξο: «Τα θρεπτικά συστατικά» Σταυρόλεξο: «Παροιμίες και διατροφή» Οριζόντια: 1. Μεγάλη... φάε, μεγάλο λόγο μην πεις, 3. Υπάρχουν και αλλού πορτοκαλιές που κάνουν..., 4. Όποιος καεί στο χυλό φυσάει και το..., 5. Περί ορέξεως..., 7. Τα λίγα λόγια... και τα καθόλου μέλι, 8. Όποιος δεν θέλει να ζυμώσει 10 μέρες..., 9. Ένα... την ημέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα, 10. Δυο... δεν χωράν σε μια μασχάλη, αρκούδι δεν χορεύει, 15. Από την πόλη έρχομαι και στην κορφή..., 17. Μαζί με το... ποτίζεται και η γλάστρα, 18.Τρώγοντας έρχεται η Μάζευε κι ας είναι..., 21. Πόσα... πιάνει ο σάκος, 22. Τον έπιασαν στα..., 23. Αγάλι-αγάλι γίνεται η αγουρίδα..., 24. Όποιος μπλέκεται με τα... τον τρων οι κότες, 25. Έχασε τα... και τα καλάθια. Κάθετα: 1 Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν..., 2. Τι κάνεις Γιάννη;... σπέρνω, 6. Όταν... δεν μιλάμε, 8. Ο νηστικός... ονειρεύεται, 10. Όπου ακούς πολλά... κράτα μικρό καλάθι, 11. Κάθε πράγμα στο καιρό του και ο... τον Αύγουστο, 12.Φασούλι το φασούλι γεμίζει το..., 14. Ζήσε Μάη μου, να φας..., 16. Το μήλο κάτω από την... θα πέσει, 20. Φάτε μάτια. και κοιλιά περίδρομο, 22. Από. που δεν τρως τι σε νοιάζει κι αν καεί. Καλή Επιτυχία! Σελίδα 9

10 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ Δ.Ε. Α Δ/ΝΣΗΣ Β/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΑΘΗΝΩΝ ΚΛΑΔΟΣ ΠΕ15 ΟΙΚ.ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Έδρα ΔΙ.Δ.Ε. Α Αθήνας & ανάθεση ΔΙ.Δ.Ε. Γ Αθήνας, Ν. Ηρακλείου, Χανίων Ρεθύμνης & Λασιθίου Δ/νση: Κηφισίας 16, T.K. Πόλη: Αθήνα Πληροφορίες: Δρ. Δ. Μακρή, Σχ. Σύμβουλος ΠΕ15 Tηλέφωνο: FAX: Οι βάσεις της Οικιακής Οικονομίας τοποθετούνται στην Αρχαιότητα με θεωρητικό εκπρόσωπο τον Ξενοφώντα και το έργο του τα Οικονομικά στο οποίο τίθεται το θέμα της εύρυθμης λειτουργίας της οικογενειακής ζωής. Στις μέρες μας η Οικιακή Οικονομία στοχεύει στον κοινωνικό εγγραμματισμό των νέων βοηθώντας τους να γίνουν αυτόνομοι πολίτες, γεγονός που αποτελεί μια σύγχρονη αναγκαιότητα που κινείται σε τρία επίπεδα: Το νοικοκυριό ως τόπος ανάπτυξης της οικογενειακής ζωής των μελών του (απαραίτητο εφόδιο η ανάπτυξη δεξιοτήτων επικοινωνίας & συνεργασίας για την εξασφάλιση ποιότητας σχέσεων στην οικογένεια, στο σχολείο, στην κοινωνία) και διαχείρισης των σύγχρονων τεχνολογικών προκλήσεων (ασφαλές διαδίκτυο). Το νοικοκυριό ως τόπος παροχής αγαθών που καλύπτουν τις ανάγκες της καθημερινής ζωής (π.χ. διατροφή, ενδυμασία και κατοικία), καθώς και πνευματικές και πολιτισμικές ανάγκες. Το νοικοκυριό ως οικονομική μονάδα που διαχειρίζεται αγαθά, χρόνο, πόρους (φυσικούς & ανθρώπινους) με σκοπό την ανάπτυξη ενός βιώσιμου τρόπου ζωής με σεβασμό στο περιβάλλον. Συνεπώς, η ηλεκτρονική εφημερίδα του γραφείου Σ.Σ. Α Αθήνας κλ. ΠΕ15 έρχεται να αναδείξει το σημαντικό έργο των σχολικών μονάδων στον τομέα αυτό, επιτυγχάνοντας την άμεση επαφή του γραφείου με τους μαθητές και τους μάχιμους εκπαιδευτικούς κλ. ΠΕ15. Σ.Σ. Δ.Ε. κλ. Π.Ε. 15 Μακρή Δ. Το 4 ο Γυμνάσιο Γαλατσίου βρίσκεται στο πρανές του λόφου του Κόκκου και τους πρόποδες των Τουρκοβουνίων κοντά στην Ομορφοκκλησιά. Τοποθετείται ακριβώς στα όρια του άλσους Βεϊκου και υπάγεται στην ενορία της Αγίας Ειρήνης. Συναυλίζεται με το 3 ο Γυμνάσιο Γαλατσίου, από όπου και ιστορικά προέρχεται. Εκτός από τα εκπαιδευτικά αντικείμενα, οι μαθητές του σχολείου και οι καθηγητές τους δίνουν έμφαση στα α- θλητικά, καλλιτεχνικά και οικολογικά ζητήματα, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στα θέματα οικιακού, βιοτικού και κοινωνικού προσανατολισμού. Διευθυντής 4ου Γυμνασίου Γαλατσίου Βλάχος Δ. Οικιακή Οικονομία, ένα μάθημα σημαντικό αλλά και αγαπητό στα παιδιά καθώς τα τελευταία χρόνια η διδασκαλία της πρωτοπορεί σε σχέση με τις διδακτικές μεθόδους του παρελθόντος. Η προσπάθεια των παιδιών χρησιμοποιώντας νεωτερισμούς στην εκπαίδευση έχει πάρει σάρκα και οστά και άρχισε να αποδίδει καρπούς. «Το Εφημεριδάκι της Οικιακής Οικονομίας» είναι γεγονός! Οι διδακτικές προσεγγίσεις με νέες τεχνολογίες, οι εναλλακτικές διδακτικές προσεγγίσεις και μέθοδοι (ομαδοσυνεργατική διδασκαλία, διδασκαλία με τη μέθοδο σχεδίου δράσης / project, διδασκαλία µε βάση τη διερευνητική διαδικασία, διδασκαλία με τη μέθοδο της ανακάλυψης, διδασκαλία µε βάση την ερμηνευτική μέθοδο) που χρησιμοποιούνται στο μάθημα βοηθούν τα παιδιά να κατανοήσουν με ευχάριστο τρόπο τα θέματα που πραγματεύεται η Οικιακή Οικονομία και έχουν άμεση σχέση με την καθημερινότητά τους. Ένα μεγάλο ευχαριστώ και μπράβο σε όλους τους μαθητές για το έργο τους αλλά και στους ανθρώπους που βοήθησαν τόσο μεταλαμπαδεύοντας τις γνώσεις τους για την επίτευξη αυτής της εφημερίδας όσο και για την ηθική υποστήριξη. Εκπ/κος ΠΕ 15 Κουτελίδα Α. Σελίδα 10