ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΥΛΗΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΖΕΚΤΣ ΣΚΕΠΤΙΚΟ

Transcript

1 ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΥΛΗΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΖΕΚΤΣ ΣΚΕΠΤΙΚΟ Οι Δείκτες Επιτυχίας και Επάρκειας του μαθήματος όπως έχει προταθεί στηρίζονται σε τέσσερις θεματικές ενότητες: 1. Τεχνικές, Μέσα, Μορφολογικά και Δομικά Στοιχεία. 2. Εικαστική Έρευνα. 3. Εκτέλεση Δημιουργία 4. Επικοινωνία Οι πιο πάνω ενότητες αν και ακολουθούν μια λογική / χρονολογική σειρά μπορούν να συνυπάρχουν σε μια εργασία, όπως επίσης και ο συνδυασμός διάφορων δεικτών επάρκειας. Για παράδειγμα αν δούμε τους Δείκτες Επάρκειας 1.2, όπου πρέπει να διδάξομε τα μορφολογικά στοιχεία (Γραμμή, σχήμα, υφή, τόνος κλπ.) δεν είναι δυνατός ο συνεχής και απόλυτος διαχωρισμός τους σε απομονωμένα στοιχεία (πως θα διαχωρίσομε το χρώμα από τον τόνο ή τη γραμμή από το σχήμα?). Το πιο σημαντικό είναι να κτίζομε από χαμηλά, από τα πιο βασικά στοιχεία, γνώσεις δεξιότητες και εμπειρίες σε μια ανοδική και εξελικτική πορεία. Ξεκινούμε από τα πρώτα στοιχεία το σημείο και τη γραμμή - προς μια ολοκληρωμένη πρόταση / σύνθεση, πράγμα που είναι μια διαδικασία που θα ποικίλει ανάλογα με την περίπτωση αλλά στην ολότητα της θα συνδυάζει και τις τέσσερις πιο πάνω ενότητες. Το δεύτερο σημαντικό είναι η σταδιακή απεξάρτηση / αυτονόμηση των μαθητών από τους εκπαιδευτικούς. Δηλαδή ενώ στην αρχή τους στηρίζομε και τους καθοδηγούμε στην πορεία πρέπει να παίρνουν από μόνοι τους τη πρωτοβουλία και να λειτουργούν μόνοι τους σαν ερευνητές και δημιουργοί. Τέλος σαν Μέση Παιδεία σταματούμε πριν την δημιουργία ολοκληρωμένων επαγγελματικών προτάσεων όπως αφίσες λογότυπα εικονογραφήσεις κλπ. Βρισκόμαστε σε ένα προ πτυχιακό στάδιο όπου είναι σημαντικό να καλύψομε τα πιο χαμηλά επίπεδα της σκάλας πάνω στα οποία να κτίσουν οι μελλοντικοί φοιτητές που θα μπουν σε πανεπιστημιακές σχολές, ενώ αυτοί που επιλέγουν το μάθημα από ενδιαφέρον αποκτούν μια βασική εικαστική αισθητική παιδεία και δεξιότητες. Σαν στόχο έχομε να τους στηρίζομε στην αρχή του πρώτου χρόνου και σιγά σιγά να δίνομε περισσότερη ανεξαρτησία, μέχρι να αυτονομηθούν και να έχουν δική τους πρωτοβουλία σαν καλλιτέχνες και σαν δημιουργοί στο τέλος του 2 ου χρόνου. 1

2 Πέρα του ότι η πιο κάτω δειγματικές εργασίες είναι απλώς ένα γενικό σχεδιάγραμμα η εικαστική έρευνα σε σχέση με άλλους καλλιτέχνες σχεδιαστές υστερεί περισσότερο από τους άλλους τομείς. Αν συμφωνήσομε όμως στην μορφή, τότε μπορούμε να το εμπλουτίσομε και αυτό όπως και με άλλες εργασίες. 1 ΓΡΑΜΜΗ Οι μαθητές δοκιμάζουν διαφορετικά είδη γραμμών, ευθείες, καμπύλες, τεθλασμένες, λεπτές, χοντρές κοκ (Δείκτης Επάρκειας 1.2 Μορφολογικά στοιχεία στη 1 η θεματική ενότητα) 2

3 Πειραματίζονται με τις γραμμές για να αποδώσουν έννοιες και αντιθέσεις Εδώ εισάγεται και η έννοια το «τόνου» και της «αντίθεσης» 3

4 Επεξεργάζονται το ίδιο θέμα όπως δέντρα με διαφορετικές προσεγγίσεις χρησιμοποιώντας μόνο γραμμές. Η εικαστική έρευνα (Θεμ. Ενότητα 2) αρχίζει να παρεισφρέει πιο έντονα όπως και το σχήμα και η υφή 4

5 2 ΣΧΗΜΑ ΓΡΑΜΜΗ 5

6 Ασκήσεις Νικολαΐδη Παρατήρηση εκ του φυσικού με συνεχόμενη γραμμή - (Νικολαΐδη) Αντί για μια νεκρή φύση για όλους, ο κάθε μαθητής να φέρει ένα φυσικό αντικείμενο για μελέτη. Εξηγούμε ασκήσεις Νικολαϊδη σε διάφορες παραλλαγές: συνεχόμενη γραμμή - περίγραμμα, κοιτάζοντας ή όχι το χαρτί, με μολύβια, κάρβουνο ή πενάκι... 6

7 Δημιουργούν πιο ολοκληρωμένες συνθέσεις μόνο με την χρήση γραμμών. Δείκτης Επάρκειας 2.2: Σκίτσο με διάφορες παραλλαγές. Το σχήμα παραμένει συνδεμένο με την γραμμή παρά με την επίπεδη επιφάνεια. 7

8 Ή δοκιμάζουν πιο αφηρημένες λύσεις για εφαρμογές όπως (κυρίως μονοχρωματικούς) σχεδιασμούς υφασμάτων ταπετσαριών κλπ. 8

9 Εφαρμογή σε χρηστικά αντικείμενα, πχ κεραμικά με γραμμές σχεδίων και ιδεών που έχουν ήδη αναπτυχθεί με τα σκίτσα και το σημειωματάριο τους. 9

10 ΓΡΑΜΜΗ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑ: ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΘΕΜ. ΕΝΟΤΗΤΑ 3 Εκτέλεση Δημιουργία Δ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ 3 Εξέλιξη του Διερευνητικού Σχεδίου σε Εικαστική Ερμηνεία 10 κα Εφαρμογή.

11 11

12 ΓΡΑΜΜΗ - ΜΕΙΚΤΗ ΤΕΧΝΙΚΗ 12

13 3 ΣΧΗΜΑ ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΙ ΜΟΡΦΗ JOHANNES ITTEN Οι μαθήτριες αντιλαμβάνονται μέσω της δημιουργίας απλών συνθέσεων πώς να χρησιμοποιούν απλά σχήματα και γραμμές για να αποδίδουν συγκεκριμένες έννοιες πχ ιεράρχηση / έμφαση, στατικότητα /κίνηση, ελαφρότητα /βάρος, μεγάλο/μικρό, διαφάνεια και μη, φωτεινό / σκούρο κλπ. Υλικά: Μολύβι, πενάκι, μονοχρωματικό κολλάζ. 13

14 ΓΡΑΜΜΗ ΣΧΗΜΑ ΦΟΡΜΑ Πειραματισμοί με γραμμικές συν- θέσεις γεωμετρικών σχημάτων 14

15 ΤΟΝΟΣ ΥΦΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΕ ΚΟΛΛΑΖ "Day and night, light and darkness this polarity is of fundamental significance in human life and nature generally. The painter's strongest expression of light and dark are the colors white and black. The effects of black and white are in all respects opposite, with the realm of grays and chromatic colors between them. The phenomena of light and dark, both among white, black, gray, and among pure colors, should be thoroughly studied, for they yield valuable guides to our work." Johannes Itten, The Art of Color 15

16 Oι μαθητές επιλέγουν ένα απλό γεωμετρικό σχήμα, το μεταποιούν και μετά κάνουν με επικάλυψη μια ελεύθερη σύνθεση στην οποία προσθέτουν τονική κλίμακα. 16

17 ΟΓΚΟΣ ΣΧΗΜΑ Απόδοση όγκου μέσω φωτοσκίασης με απλές ασκήσεις. 17

18 Δεξιότητες / Δημιουργικότητα: Παρατήρηση μέσα από παράθυρα Απλοποίηση σε 3 τόνους / Αφαίρεση Το περίγραμμα εξαφανίζεται, αντικαταστάται από τόνους Οι γραμμές μετατρέπονται σε λεπτά σχήματα Η φόρμα εκφράζεται μέσα από σχηματοποίηση (contouring) 18

19 4 ΧΡΩΜΑ ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΧΡΩΜΑΤΟΣ Ο χρωματικός κύκλος, οι βασικές ιδιότητες του χρώματος(απόχρωση, φωτεινότητα, κορεσμός), θερμά ψυχρά. JOHANNES ITTEN 19

20 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΕΝΝΟΙΩΝ ΜΕ ΧΡΩΜΑ ΧΩΡΙΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ. Δεξιά οι τέσσερεις εποχές με χρωματιστά τετραγωνάκια από φοιτητές στο Μπάουχαουζ. 20

21 ΓΡΑΜΜΗ ΣΧΗΜΑ ΦΟΡΜΑ - ΧΡΩΜΑ Σχηματοποίηση Απλοποίηση Τεχνικές αντιγραφής περιγράμματος με ρυζόχαρτο Σχέση τόνου/χρώματος Συγγενικά, θερμά, ψυχρά Μετατροπή των 3 τόνων σε 3 χρώματα 21

22 Οι μαθητές πειραματίζονται με συνθέσεις που συνδυάζουν όλα τα μέχρι τώρα στοιχεία που διδάχθηκαν με έμφαση σε όλες τις ιδιότητες του χρώματος αντιθέσεις, ζεστά ψυχρά, ουδέτερα, φωτεινά σκοτεινά κλπ. 22

23 23

24 Η SONIA DELAUNAY σαν ζωγράφος και σαν σχεδιάστρια κοστουμιών και ρούχων. 24

25 ΧΡΩΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ 25

26 5 ΣΧΕΔΙΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ Διερευνητικά σχέδια ενός αντικειμένου, με πολλαπλές προσεγγίσεις και γωνίες. 26

27 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟ ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ: Απλοποίηση - σύνθεση Θετικός /αρνητικός χώρος 27

28 ΚΑΙ ΧΡΩΜΑ 28

29 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟ ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ: ΣΥΝΘΕΣΗ-ΧΡΩΜΑ-ΣΧΗΜΑ-ΥΦΗ 29

30 ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΜΟΤΙΒΟ Χρησιμοποιόντας όλα τα προητούμενα σαν προσχέδια ο μαθητής καλέιται: ματίβα με διαφορετικές τεχνικές και υλικά. Ιδέες για εφαρμογές σε χρηστικά αντικείμενα και σχεδιαστικές προτάσεις. 30

31 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ-ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ- ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ-ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗ: Μεικτή Τεχνική 31

32 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟ ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ: ΘΕΤΙΚΟΣ ΑΡΝΗΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ 32

33 ΣΧΗΜΑ ΦΟΡΜΑ ΘΕΤΙΚΟΣ ΑΡΝΗΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ 33

34 34

35 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΜΕ ΚΑΘΑΡΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΚΙΣΗ 35

36 ΣΧΗΜΑ ΦΟΡΜΑ ΘΕΤΙΚΟΣ ΑΡΝΗΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ - ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΟ ΥΛΙΚΑ: Χαρτόνι, γόμα και μπογιές 36

37 Πίνακες διάθεσης (Mood boards) Οι μαθητές προσπαθούν να αποδώσουν συγκεκριμένες έννοιες / διαθέσεις / ιδέες με έμφαση στο χρώμα, υλικό, υφή, από ετερόκλητες πηγές χρησιμοποιώντας εναλλακτική σηματοδότηση αποφεύγοντας τα κλισέ. 37

38 38

39 39

40 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟ ΧΡΩΜΑ ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ Στο τέλος των δύο χρόνων οι μαθητές είναι σε θέση να παίρνουν ένα απλό θέμα το οποίο να επεκτείνουν ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε σε πλειάδα εφαρμογών ή σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, για παράδειγμα μπορεί να τεθεί σαν στόχος η εικαστική διερεύνηση για μια εκστρατεία για τις ευεργετικές ιδιότητες των φρούτων ή του καφέ ή της σημασίας των θαλασσών στο οικοσύστημα μας κοκ. 40

41 41

42 42

43 43

44 44

45 45

46 ΣΥΝΘΕΣΗ-ΑΛΛΑΓΗ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ (ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ) 46