Αποτελούμενο από τα μέλη Θεοχάρη Δημακόπουλο, Σύμβουλο, Πρόεδρο και τα μέλη, Κωνσταντίνο Κρέπη και Δημήτριο Κοκοτσή (εισηγητή), Παρέδρους.

Transcript

1 Περίληψη: Έλλειψη στα δικαιολογητικά συμμετοχής. Η μη προσκόμιση ένορκης βεβαίωσης περί μη έναρξης διαδικασίας θέσης σε αναγκαστική διαχείριση ή/ και περί μη διαδικασίας θέσης σε αναγκαστική εκκαθάριση (όταν πρόκειται περί νομικών και όχι φυσικών προσώπων) λόγω αδυναμίας έκδοσης των σχετικών πιστοποιητικών από το Πρωτοδικείο, κατά παράβαση των όρων της διακήρυξης, αποτελεί λόγω αποκλεισμού και κωλύει την υπογραφή της σύμβασης. Δείτε το πλήρες κείμενο: ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Ζ ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΠΡΑΞΗ 80/2007 Αποτελούμενο από τα μέλη Θεοχάρη Δημακόπουλο, Σύμβουλο, Πρόεδρο και τα μέλη, Κωνσταντίνο Κρέπη και Δημήτριο Κοκοτσή (εισηγητή), Παρέδρους. Συνεδρίασε στις 28 Φεβρουαρίου 2007 στο Δικαστήριο, προκειμένου να ελέγξει τη νομιμότητα ανάδειξης αναδόχων του προκηρυχθέντος από τον Οργανισμό Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων διαγωνισμού που αφορά στην εκτύπωση και βιβλιοδεσία διδακτικών βιβλίων σχολικού έτους , προϋπολογιζόμενης δαπάνης ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ., ο φάκελος με τα στοιχεία του οποίου επανυποβλήθηκε στο Ελεγκτικό Συνέδριο στις (αριθ. πρωτ. 9197) με το 1262/ έγγραφο του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου του ΟΕΔΒ. Αφού άκουσε την εισήγηση του Παρέδρου Δημητρίου Κοκοτσή. Σκέφθηκε κατά το νόμο, με την παρουσία των ανωτέρω μελών, και έκρινε τα ακόλουθα: I. Με το 1262/ έγγραφο του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου του ΟΕΔΒ, το οποίο περιήλθε στο Ελεγκτικό Συνέδριο στις (αριθμ.πρωτ. 9197), υποβλήθηκαν συμπληρωματικά στοιχεία σε εκτέλεση της 60/2007 Πράξης του Κλιμακίου τούτου προκειμένου να διενεργηθεί ο έλεγχος νομιμότητας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8 παρ. 1 του ν. 2741/1999 (Α 199), όπως τροποποιήθηκαν με τα άρθρα 2 του ν. 3060/2002 (Α 242), 9 παρ. 3 του ν. 3090/2002 (Α 329) και 12 παρ. 27α του ν. 3310/2005 (Α 30, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 3414/ Α 279). Στο πλαίσιο των ως άνω διατάξεων, ο έλεγχος από δικαστικό σχηματισμό (Κλιμάκιο) του Ελεγκτικού Συνεδρίου του σχεδίου δημόσιας σύμβασης παροχής υπηρεσιών με προϋπολογισμό άνω του ενός εκατομμυρίου ( ) ευρώ, καθώς και της σχετικής διαδικασίας για την επιλογή του αναδόχου, είναι έλεγχος νομιμότητας και αποσκοπεί στη διαπίστωση τυχόν νομικών πλημμελειών στη διαδικασία που προηγείται της σύναψης της σχετικής σύμβασης. Ως εκ τούτου το Κλιμάκιο κατά τον έλεγχο αυτό δεν υποκαθιστά τα διοικητικά όργανα στην ουσιαστική εκτίμηση των πραγμάτων, ούτε ερευνά την ορθότητα των τεχνικών κρίσεων της Διοίκησης ή τις κρίσεις σκοπιμότητας. Εξάλλου, η ανωτέρω διάταξη του άρθρου 8 παρ. 1 του ν. 2741/1999 όπως ισχύει, υποδηλώνει

2 την ανάγκη ταχείας διεκπεραίωσης του ελέγχου με τη θέσπιση προθεσμίας τριάντα ημερών για την ολοκλήρωσή του, η προθεσμία όμως αυτή κατά την έννοια της ως άνω διάταξης έχει ενδεικτικό χαρακτήρα αφού δεν προβλέπεται κύρωση για την υπέρβασή της και συνεπώς η τυχόν υπέρβασή της δεν συνεπάγεται ακυρότητα της πράξης του Κλιμακίου (ΣτΕ 3385/1990, Πράξη Ε Κλιμ. Ε.Σ. 97, 101/2005). ΙΙ. Η ελεγχόμενη σύμβαση διέπεται, ως εκ του φορέα της, του ύψους της προϋπολογισθείσας δαπάνης της και του συμβατικού της αντικειμένου (υπηρεσίες εκδόσεων και εκτυπώσεων, αριθμός αναφοράς CPC 88442) από τις διατάξεις της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ της 31ης Μαρτίου 2004 «περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών», που έχει άμεση εφαρμογή στο εσωτερικό δίκαιο από τις , σύμφωνα με το άρθρο 80 αυτής, από τις αναλογικά εφαρμοζόμενες διατάξεις του π.δ. 394/1996 «Κανονισμός Προμηθειών Δημοσίου» (ΦΕΚ Α 266), καθώς και από τους όρους της οικείας διακήρυξης. ΙΙΙ. Η ανωτέρω οδηγία 2004/18/ΕΚ ορίζει στο άρθρο 38, ότι: «3. Στις κλειστές διαδικασίες, στις οριζόμενες στο άρθρο 30 διαδικασίες με διαπραγμάτευση με δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού και στον ανταγωνιστικό διάλογο: α) η ελάχιστη προθεσμία παραλαβής των αιτήσεων συμμετοχής ανέρχεται σε 37 ημέρες από την ημερομηνία αποστολής της προκήρυξης διαγωνισμού. β) στις κλειστές διαδικασίες, η ελάχιστη προθεσμία παραλαβής των προσφορών ανέρχεται σε 40 ημέρες από την ημερομηνία αποστολής της πρόσκλησης.8.στις κλειστές διαδικασίες.., όταν επείγοντες λόγοι καθιστούν αδύνατη την τήρηση των ελάχιστων προθεσμιών που προβλέπονται στο παρόν άρθρο, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να ορίζουν : α) μια προθεσμία παραλαβής των αιτήσεων συμμετοχής, η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 15 ημερών από την ημερομηνία αποστολής της προκήρυξης διαγωνισμού β) και, στην περίπτωση των κλειστών διαδικασιών, μια προθεσμία παραλαβής των προσφορών, η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 10 ημερών από την ημερομηνία πρόσκλησης υποβολής προσφορών». Κατά την έννοια των διατάξεων αυτών, οι οποίες αποσκοπούν στη διασφάλιση συνθηκών πραγματικού ανταγωνισμού με τον καθορισμό προθεσμιών που επιτρέπουν τη συμμετοχή μεγάλου αριθμού υποψήφιων σε κλειστούς διαγωνισμούς, για τη νόμιμη σύντμηση τόσο της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων συμμετοχής, όσο και της προθεσμίας υποβολής προσφορών από τους ενδιαφερομένους, απαιτείται, ως ουσιώδης τυπική προϋπόθεση, να προσδιορίζονται, με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση της αναθέτουσας αρχής, τα έκτακτα περιστατικά ή οι λόγοι επείγουσας ανάγκης, που καθιστούν αδύνατη στο συγκεκριμένο διαγωνισμό την τήρηση των προβλεπόμενων από τις ανωτέρω διατάξεις κανονικών προθεσμιών (βλ. Πράξεις ΣΤ Κλιμακίου Ε.Σ. 3, 8/2003 και VI Τμήματος 12/2003). ΙV. Με την 86/ διακήρυξη του ΟΕΔΒ, της οποίας οι όροι εγκρίθηκαν με τη 41/43/ απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του, προκηρύχθηκε κλειστός διαγωνισμός με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή για την εκτύπωση και βιβλιοδεσία των βιβλίων του ΟΕΔΒ για το σχολικό έτος Το σύνολο του έργου χωρίστηκε σε 64 τμήματα, αναλυτικά αναφερόμενα στο Παράρτημα ΙΙ της οικείας διακήρυξης, εκ των οποίων 54 τμήματα με τετράχρωμα βιβλία, προϋπολογιζόμενης δαπάνης για καθένα από αυτά ευρώ και 10 τμημάτων με μονόχρωμα ή δίχρωμα βιβλία, προϋπολογιζόμενης δαπάνης για καθένα από αυτά ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. Περαιτέρω, σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη οι προσφορές υποβάλλονται ξεχωριστά για κάθε τμήμα, κάθε υποψήφιος μπορεί να υποβάλλει προσφορά για ένα ή περισσότερα τμήματα όχι όμως πλέον των οκτώ τμημάτων (όροι 5 και 6 της διακήρυξης). Ο εν λόγω διαγωνισμός

3 αποφασίστηκε να διενεργηθεί με σύντμηση των προθεσμιών, σύμφωνα με το άρθρο 38 παρ. 8 της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ, λόγω του πολύ μεγάλου αριθμού νέων βιβλίων που παράγονται δεύτερη φορά φέτος για την υποχρεωτική εκπαίδευση και του αναγκαίου χρόνου που πρέπει-δεδομένων των νόμιμων προθεσμιών που προβλέπονται για τους σχετικούς διαγωνισμούς-να διασφαλιστεί, ώστε να γίνει εφικτή η έγκαιρη παραγωγή και διανομή των βιβλίων για την απρόσκοπτη έναρξη των μαθημάτων. V. Περίληψη της διακήρυξης απεστάλη για δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις , ενώ δημοσιεύτηκε στις εφημερίδες «ΗΜΕΡΗΣΙΑ» και «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» στις και στο ΦΕΚ Δημοσίων Συμβάσεων (Αρ. φύλλου 741/ ). Κατά την ορισθείσα από τη διακήρυξη ημερομηνία υποβολής αιτήσεων συμμετοχής ( ) υποβλήθηκαν αιτήσεις από 24 εταιρίες/συμπράξεις εταιριών. Η Επιτροπή του διαγωνισμού, που συγκροτήθηκε με την 45/28/ απόφαση του Δ.Σ. του ΟΕΔΒ, αφού έλαβε υπόψη της τις αιτήσεις συμμετοχής, τα συνυποβληθέντα δικαιολογητικά και τα συμπληρωματικά στοιχεία-έγγραφα που υποβλήθηκαν από τους υποψηφίους, εισηγήθηκε στο Δ.Σ. του ΟΕΔΒ, την πρόσκληση προς υποβολή προσφορών όλων των συμμετεχόντων, καθόσον αυτοί διέθεταν καταρχήν τη δυνατότητα διεκδίκησης τμήματος ή τμημάτων του διαγωνισμού. Η εισήγηση αυτή έγινε δεκτή με την 45/26/ απόφαση του Δ.Σ. και οι υποψήφιοι κλήθηκαν να υποβάλουν μέχρι τις τις τεχνικές και οικονομικές προσφορές τους, καθώς και τα λοιπά προβλεπόμενα από την οικεία διακήρυξη στοιχεία. Με το 2/ πρακτικό της, το οποίο επικυρώθηκε με την 50/10/ απόφαση του οικείου Δ.Σ., η επιτροπή διενέργειας του διαγωνισμού, που συγκροτήθηκε εκ νέου με την 44/53/ απόφαση του Δ.Σ. του ΟΕΔΒ λόγω λήξης της θητείας της προηγουμένης, αφού διαπίστωσε ότι επτά εταιρίες/συμπράξεις δεν υπέβαλαν καθόλου προσφορά, προχώρησε στην εξέταση των υποβληθεισών τεχνικών προφορών και των λοιπών απαιτούμενων από τη διακήρυξη στοιχείων, κατά την οποία έκανε τεχνικά αποδεκτές τις τεχνικές προσφορές των υπολοίπων και προσδιόρισε το μέγιστο αριθμό τμημάτων του έργου που μπορούσε να εκτελέσει κάθε υποψήφιος. Ακολούθως, όπως προκύπτει από το 3/ πρακτικό της επιτροπής διενέργειας του διαγωνισμού, στις αποσφραγίστηκαν οι οικονομικές προσφορές των παραδεκτώς συμμετασχόντων και συντάχθηκε πίνακας με τις προσφερθείσες τιμές για κάθε ένα από τα 64 τμήματα του διαγωνισμού (πλην των τμημάτων 40, 42, 44, 45, 46, 48, 50, 51, 53, 54, 56, 57, 58, 59, 61, 62, 63 και 64, για τα οποία δεν υποβλήθηκε καμία προσφορά), καθώς και πίνακας μειοδοτών με την προσφερόμενη από αυτούς χαμηλότερη τιμή για κάθε ένα από τα τμήματα αυτά, στους οποίους (μειοδότες) και προτάθηκε η κατακύρωση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού. Εξάλλου, δεν έγιναν αποδεκτές οι οικονομικές προσφορές της σύμπραξης..., γιατί ήσαν ασαφείς και μη σύμφωνες με το φάκελό τους. Με τη 1/34/ απόφαση του Δ.Σ. εγκρίθηκε το παραπάνω πρακτικό και κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού για τα τμήματα του έργου για τα οποία υποβλήθηκαν προσφορά, σύμφωνα με τον περιεχόμενο στην απόφαση αυτή πίνακα μειοδοτών αντί των αναγραφόμενων για κάθε τμήμα τιμών. VI. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η διενέργεια του διαγωνισμού σε συντετμημένες προθεσμίες δεν είναι νόμιμη, καθόσον η κατεπείγουσα ανάγκη έγκαιρης παραγωγής και διανομής βιβλίων για την απρόσκοπτη έναρξη των μαθημάτων δεν προκύπτει ότι οφείλεται σε γεγονότα που δεν ήταν δυνατό να προβλεφθούν από την αναθέτουσα αρχή, αλλά ανάγονται στην αδυναμία αυτής να προβεί στον έγκαιρο προγραμματισμό των προκηρυχθέντων υπηρεσιών ανά σχολικό έτος. Κατά συνέπεια, η εφαρμογή της εξαιρετικής διαδικασίας συντετμημένων προθεσμιών χωρίς να

4 αποδεικνύεται η συνδρομή έκτακτων και απρόβλεπτων πραγματικών περιστατικών που καθιστούν αδύνατη στη συγκεκριμένη περίπτωση την τήρηση των κανονικών προθεσμιών, αποτελεί παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας και καθιστά μη νόμιμο το αποτέλεσμα του διαγωνισμού. VII. Εξάλλου, το Κλιμάκιο κατά τον έλεγχο των απαιτούμενων από τη διακήρυξη, επί ποινή αποκλεισμού, δικαιολογητικών συμμετοχής των διαγωνιζομένων, διαπίστωσε τις ακόλουθες ελλείψεις:...δεν υπέβαλε πιστοποιητικό περί μη υποβολής αίτησης για κήρυξη σε πτώχευση (Κεφάλαιο Α παρ.2 περ. ε διακήρυξης), 2)... δεν υπέβαλε, α) πιστοποιητικό περί μη υποβολής αίτησης για κήρυξη σε πτώχευση (Κεφάλαιο Α παρ.2 περ. ε διακήρυξης), β) πιστοποιητικό περί μη θέσης σε αναγκαστική διαχείριση (Κεφάλαιο Α παρ.2 περ. γ διακήρυξης), γ) πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης για διορισμό εκκαθαριστή (Κεφάλαιο Α παρ.2 περ. ζ διακήρυξης), γ) απόσπασμα ποινικού μητρώου για τον... (Κεφάλαιο Α παρ.1 σε συνδυασμό με Κεφάλαιο Β στοιχ. ι παρ.6 διακήρυξης), αλλά ούτε και για τα λοιπά μέλη του Δ.Σ., των οποίων άλλωστε δεν προκύπτει η ταυτότητα και δ) πιστοποιητικά ονομαστικοποίησης μετοχών, ήτοι πιστοποιητικό της αρμόδιας εποπτεύουσας αρχής ότι οι μετοχές είναι ονομαστικές και αναλυτική κατάσταση των μετόχων της (Κεφάλαιο Β παρ.7 της διακήρυξης), 3)... δεν υπέβαλε αποσπάσματα ποινικού μητρώου των. (Κεφάλαιο Α παρ.1 σε συνδυασμό με Κεφάλαιο Β στοιχ. ι παρ.6 διακήρυξης). Αντ αυτών έχουν υποβληθεί οι με αριθμ. πρωτ και / αιτήσεις χορήγησής τους. Περαιτέρω, η εν λόγω εταιρεία δεν υπέβαλε α) πιστοποιητικό περί μη υποβολής αίτησης για κήρυξη σε πτώχευση (Κεφάλαιο Α παρ.2 περ. ε διακήρυξης) και β) πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης για διορισμό εκκαθαριστή (Κεφάλαιο Α παρ.2 περ. ζ διακήρυξης), 4)... δεν υπέβαλε, α) πιστοποιητικό του Πρωτοδικείου Αθηνών περί μη έκδοσης απόφασης που να διορίζει εκκαθαριστή (Κεφάλαιο Α παρ.2 περ. β ), β) αναλυτική κατάσταση μετόχων της εταιρείας... μετόχου της... (Κεφάλαιο Β παρ.7 της διακήρυξης, βλ. και 221/2006 πράξη VI Τμ.Ε.Σ.), 5)... δεν υπέβαλε, α) πιστοποιητικό του Πρωτοδικείου Αθηνών περί μη έκδοσης απόφασης που να διορίζει εκκαθαριστή (Κεφάλαιο Α παρ. 2 περ. β ), β) απόσπασμα ποινικού μητρώου του Προέδρου του Δ.Σ. της εν λόγω εταιρείας (Κεφάλαιο Α παρ.1 σε συνδυασμό με Κεφάλαιο Β στοιχ. ι παρ.6 διακήρυξης) και γ) πιστοποιητικά ονομαστικοποίησης μετοχών των μετόχων της εταιρείας αυτής,... (πιστοποιητικό της αρμόδιας εποπτεύουσας αρχής ότι οι μετοχές είναι ονομαστικές και αναλυτική κατάσταση των μετόχων αυτής) και Πήγασος Α.Ε. (αναλυτική κατάσταση των μετόχων αυτής) (Κεφάλαιο Β παρ.7 της διακήρυξης), 6)... δεν υπέβαλε απόσπασματα ποινικού μητρώου (Κεφάλαιο Α παρ.1 σε συνδυασμό με Κεφάλαιο Β στοιχ. ι παρ.6 διακήρυξης), καθώς και τα πιστοποιητικά μη φυγόποινης πράξης της αρμόδιας δικαστικής αρχής (Κεφάλαιο Α παρ.3 της διακήρυξης) για τον Πρόεδρο και το μέλος του Δ.Σ., Ι... αντίστοιχα, 7) η εταιρεία «...» δεν υπέβαλε πιστοποιητικό του Πρωτοδικείου Αθηνών περί μη έκδοσης απόφασης που να διορίζει εκκαθαριστή (Κεφάλαιο Α παρ.2 περ.β της διακήρυξης), 8)... δεν υπέβαλε απόσπασμα ποινικού μητρώου του... (Κεφάλαιο Α παρ.1 σε συνδυασμό με Κεφάλαιο Β στοιχ. ι παρ.6 διακήρυξης), ο οποίος φέρεται να είναι ο νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείας, μη υποβληθέντος του καταστατικού καθώς και του ΦΕΚ εκπροσώπησης αυτής, 9)..., δεν υπέβαλε το καταστατικό μαζί με τυχόν τροποποιήσεις αυτού (Κεφάλαιο Β στοιχ. ι. παρ.6 περ. ΙΙΙ. της διακήρυξης), 10)... δεν υπέβαλε πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης για διορισμό εκκαθαριστή (Κεφάλαιο Α παρ.2 περ. ζ διακήρυξης), 11)... δεν υπέβαλε πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης για διορισμό εκκαθαριστή (Κεφάλαιο Α παρ.2 περ. ζ διακήρυξης). Περαιτέρω, από το από πρακτικό του Δ.Σ. της εταιρείας... (βλ. και ΦΕΚ 9424/ Τεύχος Α.Ε. και

5 Ε.Π.Ε.) δεν προκύπτει ότι ο υπογράφων τις απαιτούμενες από τη διακήρυξη υπεύθυνες δηλώσεις,..., είναι μέλος του Δ.Σ. της εν λόγω εταιρείας, ούτε ότι έχει εξουσία να εκπροσωπεύει αυτήν και συνεπώς οι υποβληθείσες υπεύθυνες δηλώσεις δεν έχουν νόμιμη ισχύ. Εξάλλου, στο Κεφάλαιο Α παρ.18 εδάφιο τελευταίο της διακήρυξης ορίζεται ότι σε περίπτωση που κάποια δικαστική ή διοικητική αρχή που είναι αρμόδια σύμφωνα με την εσωτερική νομοθεσία της χώρας που έχει την έδρα της η επιχείρηση, για την έκδοση των ανωτέρω πιστοποιητικών, δηλώνει αδυναμία έκδοσης ή σε κάποια χώρα δεν εκδίδονται τα παραπάνω έγγραφα ή δεν καλύπτουν όλες τις ως άνω περιπτώσεις τότε ο συμμετέχων καταθέτει συμπληρωματικά μαζί με το πιστοποιητικό που δηλώνεται η αδυναμία της δικαστικής ή διοικητικής αρχής, ένορκη βεβαίωση ενώπιον δικαστικής ή διοικητικής αρχής ή συμβολαιογράφου ή οποιασδήποτε άλλης αρμόδιας αρχής της χώρας. Στην προκειμένη περίπτωση διαπιστώθηκε από το Κλιμάκιο ότι κατά παράβαση του ανωτέρω όρου της διακήρυξης δεν κατέθεσαν ένορκη βεβαίωση περί μη έναρξης διαδικασίας θέσης σε αναγκαστική διαχείριση ή/ και περί μη διαδικασίας θέσης σε αναγκαστική εκκαθάριση (όταν πρόκειται περί νομικών και όχι φυσικών προσώπων), λόγω αδυναμίας έκδοσης από το Πρωτοδικείο Αθηνών των αντίστοιχων πιστοποιητικών, οι ακόλουθοι διαγωνιζόμενοι:... Κατόπιν τούτων, οι ανωτέρω μνημονευόμενοι διαγωνιζόμενοι μη παραδεκτώς συμμετείχαν στο διαγωνισμό για ελλείψεις στα δικαιολογητικά συμμετοχής τους και για το λόγο αυτό έπρεπε να αποκλειστούν. Συνεπώς με βάση όσα εκτέθηκαν, το Κλιμάκιο αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή όλων των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων συμβάσεων λόγω των ανωτέρω νομικών πλημμελειών. Για τους λόγους αυτούς Ο έλεγχος απέβη αρνητικός.