Ειδικόσ Περιβαλλοντικϊ Προςτατευόμενη Ζώνησ (ΕΠΠΖ) Καρπαςύασ

Transcript

1 Σχϋδιο διαχεύριςησ Ειδικόσ Περιβαλλοντικϊ Προςτατευόμενη Ζώνησ (ΕΠΠΖ) Καρπαςύασ W. J. Fuller, J. Seffer, B. A. Cicek, O. Ozden, G. Eroglu, C. Kara, V. Sefferova, O. Dogan Λεπθσζία, 2011 This ζρέδην is funded by the European Union under the Aid Regulation f/ the ecoaξηζκόοmic development of the Turkish Cypriot community (Council Regulation (EC) Aξηζκόο 389/2006 ) ρέδην EuropeAid/125695/C/SER/CY/7 Implemented by cons/tium NIRAS - NEPCon - GOPA Oikon ρέδην office: Aξηζκόο. 8, Sehit Zeki Alp Soley Sokak, Kermiya, Nicosia Tel: , kemalmut@gmail.com

2 Περιεχόμενα Συνοπτικό περίληψη...4 I Τπόβαζξν Πνιηηηθή Δπηινγή ρώξνπ II Πεξηγξαθή ρώξνπ Σνπνζεζία θαη ζύλνξα ρώξνπ Ννκηθό θαζεζηώο θαη δηθαηώκαηα Ηδηνθηεζία Ννκηθά δηθαηώκαηα Καζεζηώο ρώξνπ Γηαρείξηζε θαη ππνδνκή Οξγαλώζεηο Γηεπθνιύλζεηο Τπεξεζίεο Κιίκα Γεσινγία, εδαθηθνί ζρεκαηηζκνί, Υώκαηα θαη ππνζηξώκαηα Τδξνινγία Βηόηνπνη βιάζηεζε θαη θνηλόηεηεο... Error! Bookmark not defined Υισξίδα Παλίδα Υξήζε από ηνλ άλζξσπν κέζα θαη έμσ από ηνλ ρώξν Γηαηήξεζε θπζηθνύ πεξηβάιινληνο Γεσξγία Γαζνλνκία Αλαςπρή θαη ηνπξηζκόο Κπλήγη θαη ςάξεκα Δμαγσγή πιηθώλ Υξήζε πδάησλ Μεηαιιεία θαη ιαηόκεπζε ηξαηησηηθή δξαζηεξηόηεηα Δθπαίδεπζε,Παξνπζίαζε θαη έξεπλα Άιιεο ρξήζεηο

3 2.12 Οηθνλνκηθέο πηπρέο θαη πιεζπζκνί Πξνεγνύκελε ρξήζε ηεο γήο από ηνλ άλζξσπν Πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά...30 III. Αμηνιόγεζε θαη ζηόρνη Οηθνινγηθά θξηηήξηα Αμηνιόγεζε βηνηόπσλ Αμηνιόγεζε εηδώλ θπηώλ Αμηνιόγεζε εηδώλ δώσλ Όξακα δηαρείξηζεο θαη ηδαληθνί ζηόρνη γηα ηνλ ρώξν Ηδαληθνί ζηόρνη Κνηλσληθν-νηθνλνκηθά θξηηήξηα Δπηρεηξεζηαθνί ζηόρνη-δώλεο IV. Δθαξκνγή θαζνξηζκόο δσλώλ θαη ζηξαηεγηθέο δηαρείξηζεο Καζνξηζκόο δσλώλ ηξαηεγηθέο δηαρείξηζεο ηξαηεγηθέο δηαρείξηζεογηα ηελ δώλε απζηεξήο πξνζηαζίαο ηξαηεγηθέο δηαρείξηζεο γηα ηελ ελεξγή δώλε ζπληήξεζεο: ηξαηεγηθέο δηαρείξηζεο γηα ηελ δώλε ρξήζεο: ηξαηεγηθέο δηαρείξηζεο γηα ηελ νπδέηεξε δώλε: Αδέζπνηα γαηδνύξηα ρέδηα δξάζεο V. Έιεγρνο Έιεγρνο βηνηόπσλ Έιεγρνο θπηώλ Έιεγρνο δώσλ Αλαθνξέο ρέδηα

4 Συνοπτικό περύληψη Απηή ε Δηδηθή Πεξηβαιινληηθά Πξνζηαηεπόκελε Εώλε (ΔΠΠΕ), βξίζθεηαη ζηελ άθξε ηεο ρεξζνλήζνπ ηεο Καξπαζίαο θαη θαιύπηεη ρεξζαία θαη αηγηαιίηηδα πεξηνρή 9,645 θαη 9,485 εθηαξίσλ αληίζηνηρα. Απηό παξέρεη νιηθή πξνζηαηεπόκελε πεξηνρή 19,130 εθηαξίσλ θαη πξνζηαηεπόκελε αθηνγξακκή 72.2 ρικ. Ζ ΔΠΠΕ ηεο Καξπαζίαο απνιακβάλεη επίζεκε λνκνζεηηθή πξνζηαζία σο ζεκαληηθόο θπζηθόο πόξνο γηα ην βόξεην κέξνο ηεο Κύπξνπ θαη αλαθεξύρηεθε ζαλ Δηδηθή πεξηβαιινληηθά πξνζηαηεπόκελε δώλε από ηηο Σνπξθνθππξηαθέο αξρέο ζύκθσλα κε ηνλ Νόκν πεξί Πεξηβάιινληνο (21/97) άξζξν 11,ηνπ Σκήκαηνο Πξνζηαζίαο ηνπ Πεξηβάιινληνο ησλ Σνπξθνθππξηαθώλ αξρώλ. πκπιεξσκαηηθά, ζεσξείηαη Δζληθό πάξθν ζύκθσλα κε ηνλ Νόκν πεξί Γαζώλ θαη ζαλ Αξραηνινγηθόο ρώξνο SID ζύκθσλα κε ηνλ Νόκν πεξί αξραηνηήησλ. Ο ρώξνο έρεη επηιεγεί ιόγσ ηεο ύπαξμεο ζεκαληηθώλ βηνηόπσλ θαη εηδώλ. Έλαο από ηνπο θύξηνπο ιόγνπο γηα ηελ επηινγή ηνπ είλαη ε ύπαξμε νηθνγελεηώλ ζαιάζζησλ ρεισλώλ ζεκαληηθώλ ζε δηεζλέο επίπεδν. Σόζνλ ε ρνλδξνθέθαιε ρειώλα(caretta Caretta) θαη ε πξάζηλε ρειώλα (Chelonia mydas) θσιηάδνπλ ζε κεγάινπο αξηζκνύο ζε δηάθνξεο παξαιίεο. Ζ Δπξσπατθή θώθηα παξνπζηάδεη ηόζνλ κόληκε όζν θαη πεξηζηαζηαθή παξνπζία ζην ζαιάζζην πεξηβάιινλ θαη ε αλαπαξαγσγή ηεο γίλεηαη ζηελ παξαιηαθή δώλε. Τπάξρεη επίζεο κηα ζεκαληηθή απνηθία ησλ γιάξσλ Audouin s (Νεζόγιαξνο (Larus audouinii) )πνπ θσιηάδνπλ εθεί. πκπιεξσκαηηθά ησλ ζηνηρείσλ παλίδαο, ε πεξηνρή ζπληεξεί ζεκαληηθά ζπάληα θαη ελδεκηθά είδε παλίδαο. Οη πην θνηλέο αζρνιίεο ησλ θαηνίθσλ ζηελ πεξηνρή είλαη ε γεσξγία θαη ε θηελνηξνθία. Δθηόο από ηελ γεσξγία ππάξρνπλ κεξηθά μελνδνρεηαθά ππνζηαηηθά ηνπ ηύπνπ θξεβάηη θαη πξσηλό (bed θαη breakfast), θαζώο θαη εζηηαηόξηα πνπ εμππεξεηνύλ ηελ μελνδνρεηαθή βηνκεραλία ηόζνλ κέζα ζηα ρσξηά όζν θαη δηαζθνξπηζκέλα κέζα ζηελ ΔΠΠΕ. Καηά ηελ πεξίνδν επηζθόπεζεο ηνπ έξγνπ, εληνπίζηεθαλ 17 δηαθνξεηηθνί είδε βηνηόπσλ θαηάιιεινη γηα δηαηήξεζε ζύκθσλα κε ηελ νδεγία πεξί βηνηόπσλ Habitats Directive (Dir 92/43/EEC). Μόλν έλα θπηηθό είδνο ην Μειηζζάθη (Ophrys kotschyi) πνπ πεξηέρεηαη ζην Παξάξηεκα ΗΗ θαηεγξάθε ζηελ πεξηνρή. Παξά ηαύηα θαηεγξάθεζαλ 22 ελδεκηθά είδε θαη πέληε δηαθνξεηηθά είδε θπηώλ ηα νπνία είλαη ζπάληα θπηηθά είδε γηα ην λεζί, θαη ζπλαληώληαη κέζα ζηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο. Euph/bia paralias (Δπθνξβία, απεηινύκελν ππό εμαθάληζε)), Juncus maritimus (ζθιελίηδη-σξσηό), Salsola soda (Αξκπξίθη-Σξσηό Vulnerable), Valantia muralis (απεηινύκελν ππό εμαθάληζε) θαη ην Μειηζζάθη (Ophrys kotschyi) (Σξσηό). πκπιεξσκαηηθά ησλ ζεκαληηθώλ εηδώλ ρισξίδαο, κέζα ζηελ ΔΠΠΕ ππάξρνπλ επίζεο κεξηθά ζεκαληηθά είδε παλίδαο δηεζλνύο ελδηαθέξνληνο. Απηά πεξηιακβάλνπλ θαη ηα δύν είδε ζαιάζζησλ ρεισλώλ, ηελ πξάζηλε θαη ηελ ρνλδξνθέθαιε (Caretta Caretta θαη Chelonia mydas), ηελ Δπξσπατθή θώθηα (Mediterranean Monk Seal )(Monachus monachus), θαη ηνλ Νεζόγιαξν Audouins (Larus audouinii)). Ζ πεξηνρή θηινμελεί εθαηνληάδεο ρηιηάδεο κεηαλαζηεπηηθά πνπιηά θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο αλνημηάηηθεο θαη θζηλνπσξηλήο απνδεκίαο ηνπο. πληεξεί επίζεο πιεζπζκνύο από δύν ελδεκηθά είδε ηελ θαιπθνύξηα θαη ηνλ Σξππνκάδε (Oenanthe cypriaca θαη Sylvia melaaξηζκόοth/ax) θαζώο επίζεο ζεκαληηθνύο πιεζπζκνύο από ζαιαζζνθόξαθεο (Phalacroc/ax aristotelis desmarestii), Κξάγθα (C/acius garrulus), θαη Γαθθαλλνύξα (Lanius nubicus). Ζ ΔΠΠΕ πεξηιακβάλεη δπν είδε λπρηεξίδσλ θαη δύν είδε πεηαινύδσλ πνπ πεξηιακβάλνληαη ζην Παξάξηεκα ΗΗ Σα δεδνκέλα από ηηο επηζθνπήζεηο έηπραλ αλάιπζεο νύησο ώζηε λα δηαθξηβσζνύλ ζπγθεθξηκέλεο ηνπνζεζίεο, πνπ βαζίδνληαη ζε δηαθνξεηηθά θξηηήξηα βηνπνηθηιόηεηαο (αληηπξνζσπεπηηθόηεηα, θαηάζηαζε δηαηήξεζεο, επίπεδν ελδεκηθόηεηαο, πνζόηεηα πξνζηαηεπόκελσλ δσηθώλ εηδώλ). Βάζεη απηώλ ησλ απνηειεζκάησλ, ηα νπνία 4

5 ζπζρεηίζηεθαλ κε πεξαηηέξσ θνηλσληθν-νηθνλνκηθνύο παξάγνληεο, έγηλε ε πξόηαζε γηα δεκηνπξγία δσλώλ. Σέζζεξεηο δώλεο πνπ δηαηξέζεθαλ πεξαηηέξσ ζε δηαθνξεηηθέο ππνδώλεο πεξηγξάθνπλ ηηο δηαθνξεηηθέο ζπλζήθεο γηα δηαρείξηζε, δηαηήξεζε ή/θαη ρξήζε ηεο ΔΠΠΕ κέζσ επηρεηξεζηαθώλ ζηόρσλ. Αθνινπζείηαη από κηα ζεηξά από ζρέδηα ελεξγεηώλ ηα νπνία πεξηγξάθνπλ κε ιεπηνκέξεηα ηηο ελέξγεηεο πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ ζρεδίνπ δηαρείξηζεο. Σν όξακα γηα ηελ πεξηνρή ππό πξνζηαζία είλαη ε πξνζηαζία, ε δηαηήξεζε θαη ε αλάπηπμε ησλ θπζηθώλ αμηώλ ηεο ΔΠΠΕ Καξπαζίαο θαη ε επαηζζεηνπνίεζε εθείλσλ πνπ θαηνηθνύλ ή επηζθέπηνληαη ηελ πεξηνρή. Δπηπιένλ ε πεξηνρή ζα κπνξνύζε λα ππνβνεζήζεη ηνλ ληόπην πιεζπζκό λα επσθειεζεί από ηνπο πνιινύο επηζθέπηεο πνπ πξνζειθύνληαη ζηελ πεξηνρή γηα δηάθνξνπο ιόγνπο. Ο καθξνπξόζεζκνο ζηόρνο ηεο δεκηνπξγίαο ΔΠΠΕ είλαη ε δηαηήξεζε επλντθνύ θαζεζηώηνο γηα ηνπο βηόηνπνπο ηνπ Παξαξηήκαηνο Η θαη ησλ εηδώλ ηνπ Παξαξηήκαηνο ΗΗ. Θαιάζζηεο ρειώλεο θαη νη βηόηνπνπ όπνπ θσιηάδνπλ πξνζηαηεύνληαη ήδε δπλάκεη ηνπ πθηζηάκελνπ Πεξηβαιινληηθνύ λόκνπ. Οη πεξηνρέο πνπ ζηνρεύνληαη κε ηελ ΔΠΠΕ είλαη ε πξνζηαζία ησλ βηνηόπσλ ηνπ παξαξηήκαηνο Η ηεο Οδεγίαο Πξνζηαζίαο Βηνηόπσλ θαη ησλ εηδώλ ηνπ Παξαξηήκαηνο ΗΗ, ηεο Οδεγίαο γηα ηα Πνπιηά, Παξάξηεκα ΗΗ, καδί κε Κππξηαθά είδε θπηώλ θαη δώσλ. Δπίζεο ε αλάπηπμε θηεξίσλ ζα πξέπεη λα πεξηνξηζηεί κέζα ζηα όξηα ησλ ρσξηώλ. I Υπόβαθρο 1.1 Πολιτικό Ζ ΔΠΠΕ ηεο Καξπαζίαο απνιακβάλεη επίζεκε λνκνζεηηθή πξνζηαζία σο ζεκαληηθόο θπζηθόο πόξνο γηα ην βόξεην κέξνο ηεο Κύπξνπ θαη αλαθεξύρηεθε ζαλ Δηδηθή πεξηβαιινληηθά πξνζηαηεπόκελε δώλε από ηηο Σνπξθνθππξηαθέο αξρέο ζύκθσλα κε ηνλ Νόκν πεξί Πεξηβάιινληνο (21/97) άξζξν 11,ηνπ Σκήκαηνο Πξνζηαζίαο ηνπ Πεξηβάιινληνο ησλ Σνπξθνθππξηαθώλ αξρώλ. πκπιεξσκαηηθά, ζεσξείηαη Δζληθό πάξθν ζύκθσλα κε ηνλ Νόκν πεξί Γαζώλ θαη ζαλ Αξραηνινγηθόο ρώξνο SID ζύκθσλα κε ηνλ Νόκν πεξί αξραηνηήησλ. 1.2 Επιλογό χώρου Ο ρώξνο έρεη επηιερζεί ζαλ πηζαλόο ρώξνο Natura 2000 ιόγσ ηεο ύπαξμεο ζεκαληηθώλ βηνηόπσλ νη νπνίνη πεξηιακβάλνληαη ζηνλ θαηάινγν ηνπ Παξαξηήκαηνο Η ηεο Οδεγίαο γηα ηνπο Βηόηνπνπο (Council Directive 92/43/EEC ηεο 21 Μαΐνπ 1992 γηα ηελ δηαηήξεζε θπζηθώλ βηόηνπσλ θαη ηεο άγξηαο παλίδαο θαη ρισξίδαο). Έλαο από ηνπο θύξηνπο ιόγνπο γηα ηελ επηινγή ηνπ είλαη ύπαξμε νηθνγελεηώλ ζαιάζζησλ ρεισλώλ ζεκαληηθώλ ζε δηεζλέο επίπεδν. Σόζνλ ε ρνλδξνθέθαιε ρειώλα(caretta Caretta) θαη ε πξάζηλε ρειώλα (Chelonia mydas) θσιηάδνπλ ζε κεγάινπο αξηζκνύο ζε δηάθνξεο παξαιίεο. Απηέο ζην παξειζόλ νλνκάδνληαλ Σζηξόλλαο(Ronnas), Αγίνπ Φίισλα, K 9, K 10, K 11, Golden Beach 1 θαη Golden Beach 2. Οη παξαιίεο ηνπ θόιπνπ Σζηξόλλαο(Ronnas) είλαη νη ηξίηεο θαηά ζεηξά ζεκαληηθέο παξαιίεο γηα ην θώιηαζκα ηεο πξάζηλεο ρειώλαο ζε νιόθιεξε ηελ Μεζόγεην (Kasparek 2001). Δθηόο από ηηο ζαιάζζηεο ρειώλεο, ε Δπξσπατθή θώθηα (Monachus monachus) έρεη θαηαγξαθεί ζηελ πεξηνρή. Ζ Δπξσπατθή θώθηα παξνπζηάδεη ηόζνλ κόληκε όζν θαη πεξηζηαζηαθή παξνπζία ζην ζαιάζζην πεξηβάιινλ θαη ε αλαπαξαγσγή ηεο γίλεηαη ζηελ παξαιηαθή δώλε. Τπάξρεη επίζεο κηα ζεκαληηθή απνηθία ησλ γιάξσλ Audouin s (Νεζόγιαξνο (Larus audouinii) )πνπ θσιηάδνπλ εθεί. πκπιεξσκαηηθά ησλ ζηνηρείσλ παλίδαο, ε πεξηνρή ζπληεξεί ζεκαληηθά ζπάληα θαη ελδεκηθά είδε παλίδαο Οη θπζηθνί βηόηνπνη ηεο Καξπαζίαο έρνπλ ζρεηηθά παξακείλεη αλέγγηρηνη από ηελ αξλεηηθή αλάπηπμε πνπ βηώζεθε ζε άιια κέξε ηνπ λεζηνύ (π.ρ.θαηαζθεπέο, βηνκεραλνπνίεζε θηι). Δλ 5

6 ηνύηνηο έρεη ππάξμεη δεκηά ζε θάπνηνπο βηόηνπνπο σο απνηέιεζκα γεσξγηθώλ πξαθηηθώλ θαη θάπνησλ, κηθξήο θιίκαθαο ηνπξηζηηθώλ αλαπηύμεσλ. Δπηπιένλ ε ΔΠΠΕ Καξπαζίαο έρεη θαηαζηεί ην θέληξν γηα πνιιέο πξνζπάζεηεο γηα πξνζηαζία θαη δηαηήξεζε ηνπ πεξηβάιινληνο. Οη ζπδεηήζεηο ζρεηηθά κε ηελ δνκή δηαρείξηζεο θαη δηαηήξεζεο- ρξήζεο ζπλερίδνληαη. Πξνζζεηηθά ζηελ επίδξαζε ηνπ αλζξώπνπ ζην πεξηβάιινλ, ππάξρεη επίζεο έλα αλεμέιεγθην πξόβιεκα από ηα αδέζπνηα γατδνύξηα. Θεσξείηαη όηη ηα γατδνύξηα έρνπλ αξλεηηθά αλππνιόγηζηε επίδξαζε ζηνπο θπζηθνύο βηόηνπνπο θαη ζηηο γεσξγηθέο θαιιηέξγεηεο, σο εθ ηνύηνπ ζεσξνύληαη πξνβιεκαηηθά από ηνπο γεσξγνύο Τπάξρεη επίζεο ηεξάζηηα πίεζε από ηελ θαηαζθεπαζηηθή θαη ηνπξηζηηθή βηνκεραλία πνπ ζέινπλ λα αλνίμεη ε πεξηνρή γηα αλάπηπμε. Δπηπρώο κέρξη ζήκεξα απηό δελ έρεη επηηξαπεί ζηελ ΔΠΠΕ, κε απνηέιεζκα ηελ ύπαξμε κεξηθώλ από ηνπο πην θαιά δηαηεξεκέλνπο Μεζνγεηαθνύο βηόηνπνπο. 6

7 II Περιγραφό χώρου 2.1 Τοποζεζία θαη ζύλορα περηοτής Ζ πεξηνρή απηή βξίζθεηαη ζηελ άθξε ηεο ρεξζνλήζνπ ηεο Καξπαζίαο, έρεη παξαιίεο ηόζνλ ζηελ βόξεηα όζν θαη ζηελ λόηηα πιεπξά θαη θαιύπηεη νιηθή πεξηνρή μεξάο 9,645 εθηαξίσλ. (ρ. 1). Απνηειείηαη από κηα πιαηεηά εζσηεξηθή πεξηνρή κε ινθώδεηο ζρεκαηηζκνύο, πεδηάδεο κε θνίηεο ξπαθηώλ θαη έρεη νιηθή αθηνγξακκή κήθνπο 72.2 ρικ. Ζ ζαιάζζηα πξνζηαηεπόκελε πεξηνρή είλαη ζρεδόλ ηόζν κεγάιε όζνλ ε πεξηνρή ηεο μεξάο θαη είλαη 9,485 εθηάξηα. Σν νιηθό ηεο πξνζηαηεπόκελεο πεξηνρήο είλαη 19,130 εθηάξηα. Ζ πξνζηαηεπόκελε πεξηνρή αξρίδεη από ηα βόξεηα από ηελ παξαιία Σζηξόλλαο(Ronnas), πξηλ θηάζεη ην ρσξηό Ρηδνθάξπαζν (Dipkarpaz)). Απηή ε παξαιία είλαη ε ηξίηε θαηά ζεηξά ζπνπδαηόηεηαο ηνπνζεζία γηα ηελ πξάζηλε ρειώλα ζε νιόθιεξε ηελ Μεζόγεην. Ζ πξνζηαηεπόκελε πεξηνρή ζπλερίδεη θαηά κήθνο ηεο βνξείνπ αθηήο κέρξη ηελ παξαιία ηνπ Αγίνπ Φίισλα θαη πεξηιακβάλεη επίζεο ηελ εζσηεξηθή πεξηνρή κεηά ηελ παξαιία ηνπ Αγίνπ Φίισλα θαη εθηείλεηαη κέρξη ηελ άθξε ηνπ λεζηνύ. ην ηέινο ηνπ δξόκνπ, ν νπνίνο βξίζθεηαη παξάιιεια κε ηελ παξαιία Σζηξόλλαο (Ronnas)) θηάλεηο κέρξη ην ρσξηό Ρηδνθάξπαζν. Σν ζύλνξν ηεο πξνζηαηεπόκελεο πεξηνρήο ηεο Καξπαζίαο μεθηλά ζην ζεκείν πνπ ζηακαηνύλ νη νηθηζκνί ηνπ Ρηδνθαξπάζνπ. Σν βόξεην θαη λόηην κέξνο όπσο αλαθέξζεθε πξνεγνπκέλσο ζπλαληνύληαη θαη γίλνληαη κηα πεξηνρή κεηά ηα ζύλνξα ηνπ ρσξηνύ. Σα ζεκεία εηζόδνπ ζηελ πεξηνρή βξίζθνληαη ζηελ βόξεηα θαη λόηηα πιεπξά ηνπ ρσξηνύ Ρηδνθάξπαζν (Dipkarpaz)). Απηνί είλαη νη δξόκνη πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη ηόζνλ από ηνπο ληόπηνπο όζν θαη από ηνπο ηνπξίζηεο. Γελ ππάξρνπλ άιινη δξόκνη δηαζέζηκνη εθηόο από κεξηθνύο ρσκαηόδξνκνπο πνπ κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ από νρήκαηα κε ηεηξαθίλεζε. Οη ρσκαηόδξνκνη ρξεζηκνπνηνύληαη ζπρλά από ηνπο ρσξηθνύο γηα γεσξγηθέο αζρνιίεο, από θπλεγνύο θαη ελζνπζηώδεηο ηεο θύζεο. Μεξηθνί από ηνπο δξόκνπο θαζίζηαληαη αδηάβαηνη γηα νπνηαδήπνηε νρήκαηα κεηά από βαξεηέο βξνρέο ή γεσξγηθέο αζρνιίεο. Σν Ρηδνθάξπαζν (Dipkarpaz)), ην νπνίν ζρεδόλ πεξηθπθιώλεηαη από ηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο, έρεη 444 λνηθνθπξηά (State Planning /ganisation 2008). Γελ ππάξρνπλ νξαηά ζύλνξα πνπ λα δηαρσξίδνπλ ηελ ΔΠΠΕ από ην ρσξηό. Οη πεξηζζόηεξεο αγξνηηθέο, ηνπξηζηηθέο θαη παξόκνηεο αζρνιίεο κέζα ζηελ πξνζηαηεπόκελε πεξηνρή γίλνληαη θαηά ην πιείζηνλ από ρσξηθνύο από ην Ρηδνθάξπαζν (Dipkarpaz)). Ο πιεζπζκόο ηνπ ρσξηνύ απνηειείηαη από Σνύξθνπο έπνηθνπο, Σνπξθνθύπξηνπο θαη Διιελνθύπξηνπο θαηνίθνπο. 2.2 Νομικό καθεςτώσ και δικαιώματα Ιδιοκτηςύα ηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο ε πιεηνλόηεηα ηνπ παξαιηαθνύ κεηώπνπ, ζακλώδεηο πεξηνρέο θαη ηα δάζε είλαη ηδηνθηεζία θαη δηαρείξηζε ηνπ Σκήκαηνο Γαζώλ, παξά ηαύηα κεξηθνί από ηνπο δηόδνπο πξόζβαζεο πεξλνύλ κέζα από ηδηόθηεηνπο γεσξγηθνύο αγξνύο. Ζ ηδηνθηεζία ηεο γεο απνηειείηαη ηόζνλ από ηδηόθηεηε όζνλ θαη δεκόζηα γε Νομικϊ δικαιώματα Ζ πεξηνρή πεξηιακβάλεηαη επίζεο ζηελ λνκνζεζία γηα ηελ Καξπαζία ε νπνία πεξηέρεη θαλνληζκνύο γηα ηελ αλάπηπμε θαη αζρνιίεο ζηελ πεξηνρή. (ρ. 2). Δληνύηνηο νη Σνπξθνθππξηαθέο αξρέο βξίζθνληαη ηώξα ππό πίεζε από ηηο θαηαζθεπαζηηθέο εηαηξείεο, ηνκείο πνπ ζπλδένληαη κε ηελ θαηαζθεπαζηηθή βηνκεραλία θαη ηνπο ληόπηνπο γηα ραιάξσζε απηώλ ησλ θαλνληζκώλ. ύκθσλα κε ηνλ Πεξηβαιινληηθό Νόκν έλα ζρέδην επί ηνπ ζέκαηνο ζα εθπνλεζεί από ην Σκήκα Αζηηθνύ ρεδηαζκνύ γηα ηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο. Μέρξη ηελ εθπόλεζε απηνύ ηνπ ζρεδίνπ θακηά άδεηα νηθνδνκήο δελ κπνξεί λα εθδνζεί. 7

8 2.2.3 Καθεςτώσ του χώρου Ζ ρεξζόλεζνο ηεο Καξπαζίαο ήηαλ πάληνηε ζην επίθεληξν γηα νπνηαδήπνηε ελέξγεηα γηα ηελ πξνζηαζία θαη δηαηήξεζε ηεο θύζεο. Όπσο αλαθέξζεθε πξνεγνπκέλσο ε ρεξζόλεζνο πεξηιακβάλεηαη ζηελ λνκνζεζία γηα ηελ Καξπαζία. Ζ πεξηνρή έρεη πξνηαζεί ζαλ Δηδηθή Πεξηβαιινληηθά Πξνζηαηεπόκελε Εώλε ζην Τπνπξγηθό πκβνύιην από ην Σκήκα Πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο θαη έρεη αλαθεξπρζεί ζαλ ΔΠΠΕ ζύκθσλα κε ηνλ λόκν πεξί πεξηβάιινληνο. πκπιεξσκαηηθά έλα ζρέδην επί ηνπ ζέκαηνο είλαη ππό εθπόλεζε από ηνπ Σκήκα Αζηηθνύ ρεδηαζκνύ. Οη ελέξγεηεο δηαηήξεζεο κέρξη ηώξα έρνπλ επηθεληξσζεί ζηηο ζαιάζζηεο ρειώλεο θαζώο ε πεξηνρή πεξηιακβάλεη ζεκαληηθέο παξαιίεο γηα ην θώιηαζκα ησλ ζαιάζζησλ ρειώλσλ. Τπάξρεη εκθαλήο πξόνδνο θαη απζηεξέο πξνζπάζεηεο πξνζηαζίαο αθόκα θαη από ηνπο ρσξηθνύο πξνο ηελ θαηεύζπλζε ηεο πξνζηαζίαο ησλ ζαιάζζησλ ρειώλσλ ζηελ πεξηνρή. Οη πην θνηλέο αζρνιίεο ησλ θαηνίθσλ ζηελ πεξηνρή είλαη ε γεσξγία θαη ε θηελνηξνθία. Δθηόο από ηελ γεσξγία ππάξρνπλ κεξηθά μελνδνρεηαθά ππνζηαηηθά ηνπ ηύπνπ θξεβάηη θαη πξσηλό (bed θαη breakfast), θαζώο θαη εζηηαηόξηα πνπ εμππεξεηνύλ ηελ μελνδνρεηαθή βηνκεραλία ηόζνλ κέζα ζηα ρσξηά όζν θαη δηαζθνξπηζκέλα κέζα ζηελ ΔΠΠΕ. Μέζα ζηε ΔΠΠΕ ππάξρνπλ ρσξάθηα πνπ δελ ρξεζηκνπνηνύληαη γηα θηελνηξνθία ε παξεκθεξείο γεσξγηθέο αζρνιίεο θαη σο εθ ηνύηνπ έρνπλ θαηαιήμεη ζηελ δηαηήξεζε ησλ θπζηθώλ βηνηόπσλ. Δληνύηνηο ε πξόζβαζε ζ απηά ηα ρσξάθηα κπνξεί λα γίλεη κόλν κέζσ κνλνπαηηώλ θαη ρσκαηόδξνκσλ. Λόγσ ηεο κε εύθνιεο πξόζβαζεο, απηέο ηηο πεξηνρέο ηηο επηζθέπηνληαη κόλνλ νη ληόπηνη, νη ιάηξεηο ηεο θύζεο θαη θπλεγνί. Παξά ηαύηα, εάλ νπνηαδήπνηε από απηέο ηηο αζρνιίεο ζα κπνξνύζε λα πξνθαιέζεη δεκηά ζην πεξηβάιινλ, είδε ή ηνπο βηόηνπνπο, είλαη δπλαηόλ λα επηβιεζνύλ πνηλέο ή πξόζηηκα, εληνύηνηο απηή ε πξνζέγγηζε ζπάληα επηβάιιεηαη θαζώο επηιέγεηαη κηα πην ήπηα πξνζέγγηζε. Πξνζζεηηθά ζηελ επίδξαζε ηνπ αλζξώπνπ ζην πεξηβάιινλ, ππάξρεη επίζεο έλα αλεμέιεγθην πξόβιεκα από ηα αδέζπνηα γατδνύξηα. Θεσξείηαη όηη ηα γατδνύξηα έρνπλ αξλεηηθά αλππνιόγηζηε επίδξαζε ζηνπο θπζηθνύο βηόηνπνπο θαη ζηηο γεσξγηθέο θαιιηέξγεηεο, σο εθ ηνύηνπ ζεσξνύληαη πξνβιεκαηηθά από ηνπο γεσξγνύο. 2.3 Διαχεύριςη και υποδομό Οργανιςμού Ζ ΔΠΠΕ ηεο Καξπαζίαο πεξηιακβαλνκέλεο ηεο παξαιίαο Σζηξόλλαο(Ronnas) εκπίπηεη ζηελ λνκηθή δηθαηνδνζία ηεο θνηλόηεηαο Ρηδνθαξπάζνπ πνπ είλαη ππεύζπλε γηα όια ηα δεηήκαηα πνπ αθνξνύλ ηνπο πνιίηεο θαη ην δεκόζην ζηελ πεξηνρή. Δπίζεο γηα κηθξόηεξεο θνηλόηεηεο έρνπλ εθιεγεί θνηλνηάξρεο από ηνπο νπνίνπο ππάξρνπλ ηξείο ζην ρσξηό Ρηδνθάξπαζν. Έλα από ηα θαζήθνληα ηνπο είλαη ε κεηαθνξά ζεκάησλ ησλ πνιηηώλ ζηηο αξκόδηεο αξρέο. Ο έπαξρνο Σξηθώκνπ (İskele) πνπ ππάγεηαη ζην Τπνπξγείν Δζσηεξηθώλ είλαη ε θύξηα αξρή ζηελ πεξηνρή. Ζ πεξηνρή απνηειείηαη από δαζηθή γε θαη άιιε θπβεξλεηηθή γε πνπ είλαη ζηελ δηθαηνδνζία ηνπ Σκήκαηνο Γαζώλ πνπ ππάγεηαη ζην ππνπξγείν Γεσξγίαο θαη Φπζηθώλ Πόξσλ. Θέκαηα ζρεηηθά κε ην πεξηβάιινλ γεληθά θαη πξνζηαζίαο ηεο θύζεο (πρ ελέξγεηεο γηα πξνζηαζία ησλ ζαιαζζίσλ ρειώλσλ) αλήθνπλ ζην Σκήκα Πξνζηαζίαο ηνπ Πεξηβάιινληνο. Σν Σκήκα Αξραηνηήησλ έρεη επίζεο θάπνηεο επζύλεο ζηελ πεξηνρή. πκπιεξσκαηηθά, ππάξρνπλ Με Κπβεξλεηηθνί Οξγαληζκνί (ΜΚΟ) πνπ δξαζηεξηνπνηνύληαη ζηελ πεξηνρή θαη αλ θαη απηνί νη νξγαληζκνί δελ έρνπλ λνκηθή δηθαηνδνζία γηα ηελ πεξηνρή, θάλνπλ ηελ παξνπζία ηνπο αηζζεηή κέζσ πξνγξακκάησλ πνπ δηαρεηξίδνληαη θαη ηαθηηθά παξέρνπλ ζπκβνπιέο γηα ζέκαηα πνπ αθνξνύλ ηελ πεξηνρή. Καησηέξσ είλαη έλαο θαηάινγνο νξγαληζκώλ πνπ είλαη ελεξγνί ζηελ πεξηνρή: 8

9 ύλδεζκνο Φίισλ ηεο Καξπαζίαο ύλδεζκνο βηνιόγσλ Κπλεγεηηθόο ζύιινγνο Οκάδα Πξαζίλσλ ύλδεζκνο κόξθσζεο ζην δξόκν ηνπ Αηαηνύξθ Γπλαηθείνο ζύλδεζκνο ρεηξνηερλίαο (Με ελίζρπζε ηνπ Τπνπξγείνπ Παηδείαο) ύλδεζκνο γνλέσλ Γεκνηηθνύ Ρηδνθαξπάζνπ ύλδεζκνο γνλέσλ Γπκλαζίνπ Ρηδνθαξπάζνπ ύλδεζκνο ππνζηήξημεο ηνπ Σδακηνύ Ρηδνθαξπάζνπ Σνπξθηθή Δξπζξά Ζκηζέιελνο Σκήκα Ρηδνθαξπάζνπ Διευκολύνςεισ Τπάξρνπλ δηαζέζηκεο δηεπθνιύλζεηο ηόζνλ γηα ηνπο θαηνίθνπο όζνλ θαη γηα ηνπο επηζθέπηεο ζη Ρηδνθάξπαζν. Τπάξρνπλ ηέζζεξεηο θαθελέδεο έλαο από ηνπο νπνίνπο αλήθεη ζε Διιελνθύπξην θαη ηνλ επηζθέπηνληαη Σνπξθνθύπξηνη θαη Διιελνθύπξηνη, δέθα καλάβηθα δηαθόξσλ κεγεζώλ, ηξία εζηηαηόξηα; θαη νθηώ μελνδνρεία ηνπ ηύπνπ θξεβάηη-πξόγεπκα (bedθαη -breakfast), ηα νπνία ιεηηνπξγνύλ θαζ νιε ηελ δηάξθεηα ηνπ ρξόλνπ. Σα πεξηζζόηεξα από απηά ηα μελνδνρεία βξίζθνληαλ ππό θαηαζθεπή θαηά ηνλ ρξόλν ζπγγξαθήο ηνπ θεηκέλνπ θαη απηά ηα ππνζηαηηθά ζα δηαζέηνπλ επίζεο εζηηαηόξηα πνπ ζα εμππεξεηνύλ ηνπο πειάηεο ηνπο. Δθηόο από ηηο δηεπθνιύλζεηο πνπ ππάξρνπλ ζην ρσξηό, ππάξρνπλ άιια εζηηαηόξηα, ζηξώκα - θαη - πξόγεπκα (B&B s), θαη παξόκνηα ππνζηαηηθά δηαζθνξπηζκέλα ζε όιε ηελ πξνζηαηεπόκελε πεξηνρή. ην βόξεην κέξνο ηεο πεξηνρήο θνληά ζηελ παξαιία Σζηξόλλαο (Ronnas), ππάξρεη δεκόζηνο ρώξνο θαηαζθήλσζεο. ηελ παξαιία ηνπ Αγίνπ Φίισλα ππάξρεη κηθξό μελνδνρείν B&B θαη εζηηαηόξην. Δπηπιένλ θαηά κήθνο ηεο λόηηαο ισξίδαο ηεο αθηήο ηεο πεξηνρήο ππάξρνπλ ελλέα μελνδνρεία Β&Β θαη έλα αλεμάξηεην εζηηαηόξην. Μέζα ζηα ππνζηαηηθά ηνπ κνλαζηεξηνύ ππάξρεη πξνζσξηλή αγνξά όπνπ πσινύληαη θπξίσο αλακλεζηηθά, είδε ρεηξνηερλίαο θαη Λεπθαξίηηθα θεληήκαηα. Τπάξρνπλ δπν δξόκνη, έλαο ζηα βόξεηα (πνπ θαηαιήγεη ζηα Αθέληξηθα) θαη έλαο ζηα λόηηα (πνπ θαηαιήγεη ζην κνλαζηήξη ηνπ Απνζηόινπ Αλδξέα) Δπηπιένλ ππάξρνπλ άιινη δξόκνη ιηγόηεξν δηαηεξεκέλνη θαη κνλνπάηηα πνπ θηάλνπλ ζηα πην απόκεξα ζεκεία ηεο πεξηνρήο. Καηά ηελ δηάξθεηα ηεο βξνρεξήο πεξηόδνπ ή επηζηακέλσλ γεσξγηθώλ αζρνιηώλ είλαη ζαθώο πην δύζθνιε ε κεηάβαζε ζε θάπνηεο από απηέο ηηο πεξηνρέο. Γεληθά ηα κόλα νρήκαηα πνπ κπνξνύλ λα θηλεζνύλ ζε απηέο ηηο δηαδξνκέο είλαη ηξαθηέξ πνπ αλήθνπλ ζε ρσξηθνύο γηα ηηο γεσξγηθέο ηνπο αζρνιίεο ή νρήκαηα κε ηεηξαθίλεζε πνπ ζπλήζσο αλήθνπλ ζε θπλεγνύο ή ιάηξεηο ηεο θύζεο. Μέζα ζηελ πξνηεηλόκελε ΔΠΠΕ δελ ππάξρεη θέληξν πιεξνθόξεζεο ηνπ θνηλνύ ή ησλ ηνπξηζηώλ πνπ ζα ήηαλ ππεύζπλν γηα ηελ δηάζεζε πιεξνθνξηαθώλ εληύπσλ θαη λα παξέρεη πιεξνθνξίεο γηα ηελ πεξηνρή ζε εθείλνπο πνπ ελδηαθέξνληαη. Σν πην θνληηλό θέληξν πιεξνθόξεζεο γηα ηνπο ηνπξίζηεο βξίζθεηαη ζηελ Γηαινύζα (Yeni Erenkoy). Τπάξρεη έλα θέληξν πγείαο θαη αζηπλνκηθόο ζηαζκόο ζην Ρηδνθάξπαζν (Dipkarpaz) Υπηρεςύεσ Τπάξρεη παξνρή ειεθηξηζκνύ θαη λεξνύ ζηα πεξηζζόηεξα θηήξηα κέζα ζην Ρηδνθάξπαζν (Dipkarpaz) πνπ βξίζθεηαη εμνινθιήξνπ κέζα ζηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο. πκπιεξσκαηηθά ππάξρεη ηειεθσληθή γξακκή ζην Ρηδνθάξπαζν (Dipkarpaz). Γεκόζηα ζπγθνηλσλία ππάξρεη πξνο ηελ πόιε ηεο Ακκνρώζηνπ θαη δηακέζνπ ρσξηώλ πνπ βξίζθνληαη θαζνδόλ. Οη ππεξεζίεο απηέο πεξηνξίδνληαη ζην ρσξηό κόλνλ θαη δελ είλαη δηαζέζηκεο ζηηο πην αγξνηηθέο 9

10 πεξηνρέο κέζα ζηελ ΔΠΠΕ, παξόιν όηη ππάξρνπλ παξνρείο μελνδνρεηαθώλ δηεπθνιύλζεσλ ηύπνπ Β&Β θαη εζηηαηόξηα. Απηέο νη ππεξεζίεο ( λεξνύ, ειεθηξηζκνύ θαη κεηαθνξάο όηαλ ρξεηάδεηαη) παξέρνληαη από ηνπο ηδηνθηήηεο απηώλ ησλ ππνζηαηηθώλ. Δπηπιένλ κόλν θηλεηά ηειέθσλα ρξεζηκνπνηνύληαη πξνο ην παξόλ ζην θνκκάηη απηό ηεο ΔΠΠΕ. Ζ απνθνκηδή ησλ ζθπβάισλ γίλεηαη από ηνλ δήκν ηνπ Ρηδνθαξπάζνπ (Dipkarpaz) από ηα ππνζηαηηθά ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ηηο παξαιίεο. 2.4 Κλύμα Τπάξρεη ζεκαληηθή θιηκαηηθή δηαθνξά κεηαμύ ησλ δηαθόξσλ ηνπνζεζηώλ ιόγσ ηεο εδαθηθήο ηδηνκνξθίαο ηνπ λεζηνύ θαη ηεο ζάιαζζαο πνπ ην πεξηβάιιεη. (Tsintides, et. al. 2002). Ο πην θνληηλόο κεηεσξνινγηθόο ζηαζκόο βξίζθεηαη ζην ρσξηό Γηαινύζα (Yeni Erenkoy). Χο εθ ηνύηνπ ηα πην ζρεηηθά κεηεσξνινγηθά δεδνκέλα πνπ ζπγθεληξώζεθαλ γηα ηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο είλαη από ηελ βάζε ηεο Γηαινύζαο (Yeni Erenkoy) (Y/gancı, 2004, Mete/ology Dept). Ο θαηξόο θαζ νιε ηελ δηάξθεηα ηνπ ρξόλνπ είλαη πάληνηε πάλσ από 0 C θαη ε πην ρακειή ζεξκνθξαζία πνπ θαηεγξάθε είλαη θαηά ηελ δηάξθεηα ησλ ρεηκεξηλώλ κελώλ, ζπλήζσο ηνλ Φεβξνπάξην. Ζ κέζε ζεξκνθξαζία ζηελ πεξηνρή είλαη 20 C θαη ε πην ςειή ζεξκνθξαζία θαηαγξάθεηαη θαηά ηνπο κήλεο Ηνύιην θαη Αύγνπζην κε κέζε εκεξήζηα ηνπο 29 C.Καηά ηνπο ρεηκεξηλνύο κήλεο ε κέζε εκεξήζηα ζεξκνθξαζία είλαη 12 C. Ζ εηήζηα βξνρόπησζε είλαη πεξίπνπ 700mm, αιιά πξέπεη λα ζεκεησζεί όηη νη θιηκαηηθέο ζπλζήθεο είλαη δηαθνξεηηθέο από ρξόλν ζε ρξόλν θαη θαηά ηνπο θαινθαηξηλνύο κήλεο ζπάληα ππάξρεη βξνρή. Απηό κπνξεί λα θαηαιήμεη ζε αλνκβξία θαη απνηπρία ησλ γεσξγηθώλ θαιιηεξγεηώλ. (Y/gancı, 2004, Mete/ology Dept) 2.5. Γεωλογύα, εδαφικού ςχηματιςμού Σν λεζί απνηειείηαη από ηέζζεξα γεσινγηθά ραξαθηεξηζηηθά κε θαηεύζπλζε αλαηνιηθά πξνο ηα δπηηθά, θαη ε ΔΠΠΕ Καξπαζίαο βξίζθεηαη κέζα ζηελ δώλε πνπ είλαη γλσζηή ζαλ πεξηνρή ηεο νξνζεηξάο ηεο Κεξύλεηαο. Απνηειείηαη από αζβεζηνιηζηθά πεηξώκαηα θαη ζεσξείηαη ζαλ ε λόηηα πξνέθηαζε ηεο νξνγελνύο δώλεο ηνπ Σαύξνπ θαη ησλ Γηλαξηδώλ πνπ πεξηιακβάλεη ηελ Διιάδα ηελ Κξήηε θαη ηελ Νόηηα Σνπξθία. (Dev-Tech, 2006, Geology θαη Mines Dept). Ζ πεξηνρή ηεο Κεξύλεηαο απνηειείηαη από κηα ζεηξά ιόθσλ ηδεκαηνγελνύο πξνέιεπζεο πνπ έρνπλ θαηεύζπλζε από αλαηνιηθά πξνο ηα δπηηθά. Ζ πεξηνρή ηεο Κεξύλεηαο πεξηέρεη κηα ζεηξά από βξάρνπο πνπ δηακνξθώζεθαλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο Πεξκίαο πεξηόδνπ θαη ζηηο αξρέο ηεο Σξεηηδηθήο πεξηόδνπ θαη ρσξίδεηαη ζε αλαηνιηθό θαη δπηηθό ηκήκα. Ζ ρακειόηεξε αλαηνιηθή πεξηνρή ηεο Κεξύλεηαο πεξηέρεη ηα παιαηόηεξα πεηξώκαηα ζηελ Κύπξν, θαη απνηειείηαη από Πεξκηαλά νιηζνζηξώκαηα καδί κε ηνλ αζβεζηνιηζηθό ζρεκαηηζκό ηεο Καληάξαο. Πεπηεζκέλα θύιια απνηεινύλ ηε πην ςειή δπηηθή Κεξύλεηα. Απνηειείηαη από αλζξαθηθά άιαηα βπζηδόκελα απόηνκα ζε ξερά λεξά, πνπ θπκαίλνληαη από ηελ Σξηαζηθή έσο ηα κέζα ηεο Κξεηηδηθήο πεξηόδνπ. (Robertson θαη Ξελνθώληνο, 1997). Ζ Καξπαζία είλαη ην πην απνκαθξπζκέλν ζεκείν ηεο αλαηνιηθήο νξνζεηξάο ηεο Κεξύλεηαο. Απνηειείηαη από κηα εθηελή εζσηεξηθή πεξηνρή κε ινθώδεηο ζρεκαηηζκνύο θαιπκκέλα κε ζάκλνπο, δάζε πεύθσλ, ειηέο θαη θπηείεο ραξνππηώλ, πεδηάδεο πνπ πεξηέρνπλ αξόζηκε γε, κηζό-μεξα ή επνρηαθά ξπάθηα, θαη ζαιάζζηα αθηή ηξηγύξσ ηεο ΔΠΠΕ. Ζ δώλε ηεο αθηήο έρεη ζρεκαηηζκνύο ηόζνλ ςειήο αθηήο όζνλ θαη ρακειήο αθηήο κε ακκώδεηο θαη βξαρώδεηο παξαιίεο., 10

11 2.6 Χώματα και υποςτρώματα Ζ νξνζεηξά ηεο Κεξύλεηαο (πεξηιακβαλνκέλεο ηεο ρεξζνλήζνπ ηεο Καξπαζίαο) είλαη κηα καθξόζηελε νξεηλή πεξηνρή πνπ εθηείλεηαη από ηνλ Κνξκαθίηε ζηα δπηηθά, κέρξη ην Απόζηνιν Αλδξέα ζηα αλαηνιηθά, απνηεινύκελε θπξίσο από αζβεζηόιηζν θιεηζκέλν θαη ζηηο δύν πιεπξέο ηνπ από θηκσιία θαη ηδήκαηα. Ο αζβεζηόιηζνο απνηειεί ηνλ θύξην πδξνθνξέα ζ απηή ηελ δώλε. (Dev-Tech, 2006). Δθηόο από ηα γεληθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο πεξηνρήο, ηα ρώκαηα ηεο Καξπαζίαο απνηεινύληαη από κάξγεο, ςακκίηεο, ηιπόιηζνπο θαη ηδεκαηνγελή πεηξώκαηα. Οη ζρεκαηηζκνί Alluvium-Colluvium απνηεινύληαη από άκκν, ηιύ, άξγηιν θαη ραιίθηα. Σα ηδήκαηα Terrace απνηεινύληαη από άκκν, calcarenites, θαη ακκνράιηθα.( MTA 1999; ConstantiAξηζκόοu 1995). 2.7 Υδρολογύα Σα πδξνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο ρεξζνλήζνπ ηεο Καξπαζίαο έρνπλ θαζνξηζηεί από κειέηεο πνπ έγηλαλ κεηαμύ ηνπ 1996 θαη (MTA 1999). Βάζεη απηώλ ησλ κειεηώλ ην Ρηδνθάξπαζν (Dipkarpaz) έρεη θαζνξηζηεί ζαλ ε πεξηνρή κε ηελ πην κεγάιε βξνρόπησζε. Γελ ππάξρνπλ κόληκνη ελεξγνί πνηακνί αιιά θαηά ηελ δηάξθεηα ησλ βξνρεξώλ κελώλ κεξηθνί πνηακνί ξένπλ. Καηά ηελ δηάξθεηα ηεο πεξηόδνπ ηεο μεξαζίαο όιεο νη πεξηνρέο πνπ ζπιιέγνπλ λεξό μεξαίλνληαη εληειώο. Τπάξρνπλ πνιιά πεγάδηα δηαζθνξπηζκέλα ζε νιόθιεξε ηελ πεξηνρή αιιά ην επίπεδν ηνπ λεξνύ έρεη κεησζεί δξακαηηθά ζε ζεκείν πνπ λα ηα θαζηζηά κε ρξεζηκνπνηήζηκα. Τπάξρνπλ ηξεηο αλεμάξηεηνη πδξνθνξείο ζηελ πεξηνρή ηεο Καξπαζίαο. Απηνί είλαη ηνπ Ρηδνθαξπάζνπ (Dipkarpaz), ηεο Γηαινύζαο (Yeni Erenkoy) θαη ηνπ Αγίνπ Αλδξόληθνο(Yesilkoy). Βάζεη δεηγκάησλ από ηνλ πδξνθνξέα ε πνηόηεηα ηνπ λεξνύ αμηνινγείηαη ζαλ ρακειή κε 1315 micro siemens/cm ειεθηξηθή αγσγηκόηεηα θαη 0.7% αιαηόηεηα (MTA, 1999). Βάζεη κειεηώλ επί ηνπ εδάθνπο ππάξρνπλ πνιιά ξπάθηα πνπ γίλνληαη ελεξγά πάλσ ζε επνρηαθή βάζε. Έρνπλ θαηαγξαθεί πεγάδηα ζε θνίηεο ξπαθηώλ πνπ ρξνλνινγνύληαη από ην 1950 θαη ην Απηά ηα πεγάδηα ρξεζηκνπνηνύληαη ζηελ θηελνηξνθία θαη ηελ γεσξγία ζήκεξα. Δπηπιένλ απηώλ ησλ πεγώλ λεξνύ, ζε νιόθιεξε ηελ ΔΠΠΕ ππάξρνπλ θπζηθέο πεγέο λεξνύ. 2.8 Βιότοποι, βλϊςτηςη και κοινότητεσ Ζ δνκή ηεο βιάζηεζεο ηεο πεξηνρήο είλαη παξάθηηνπ κεζνγεηαθνύ ραξαθηήξα,κε κηα ακκώδε θαη πεηξώδε αθηνγξακκή. Τπάξρνπλ πνιιέο πεξηνρέο πνπ επηκέλνπλ λα δηαηεξνύλ ηελ θπζηθόηεηα ηνπο όπσο ζακλώδε ζπζηήκαηα θαη ακκώδεηο ακκόινθνη πνπ είλαη κνλαδηθνί θαη αλεθηίκεηνη. Οη θπζηθέο πεξηνρέο θαη εηδηθά ηα ακκώδε νηθνζπζηήκαηα πξέπεη λα πξνζηαηεπηνύλ απζηεξά. Τπάξρνπλ 17 δηαθνξεηηθά είδε βηνηόπσλ κέζα ζηελ πεξηνρή πνπ εληνπίζηεθαλ από ηελ νκάδα ηνπ έξγνπ πνπ ρξήδνπλ δηαηήξεζεο ζύκθσλα κε ηελ Οδεγία πεξί βηνηόπσλ(habitats Directive) (Dir 92/43/EEC) θαη 6 βηόηνπνη EUNIS. Οη βηόηνπνη πνπ εληνπίζηεθαλ θαη ε θάιπςε ηνπο δείρλνληαη ζην Πίλαθα 1. 11

12 Aξηζκόο Κσδηθόο-Όλνκα Σεκαληηθόηεηα Αξηζκόο ηνπνζεζηώλ Πεξηνρή ζε εθηάξηα % ηνπ ρώξνπ Ληβάδηα πνζεηδώληα HD I* θόπεινη HD I Λαζπώδεηο θαη ακκώδεηο επίπεδεο εθηάζεηο πνπ HD I απνθαιύπηνληαη θαηά ηελ άκπσηε Παξάθηηεο ιηκλνζάιαζζεο HD I* Μνλνεηήο βιάζηεζε κεηαμύ ησλ νξίσλ πιεκκπξίδαο θαη HD I άπησηεο Απόθξεκλεο βξαρώδεηο αθηέο κε βιάζηεζε ζηε Μεζόγεην κε ελδεκηθά Limonium spp. HD I Τπνηππώδεηο θηλνύκελνη HD I ακκόινθνη Θακλώλεο ησλ παξαιηώλ κε Αγξηνθππάξηζζν(juniper)us spp HD I* Θακλώλεο κε βιάζηεζε ζθιεξόθπιισλ ζάκλσλ Cisto- Lavenduletalia HD I Γελδξώδεηο ζακλώλεο κε HD I Αγξηνθππάξηζζν(juniper)us spp Θεξκνκεζνγεηαθέο θαη πξνεξεκηθέο ιόρκεο HD I Φξύγαλα από Sarcopoterium spiaξηζκόοsum HD I πήιαηα ησλ νπνίσλ δε γίλεηαη ηνπξηζηηθή εθκεηάιιεπζε Γάζε Cupressus (Acero- Cupression) 15 92D0 Νόηηα παξόρζηα δάζε-ζηνέο θαη ιόρκεο HD I HD I HD I Γάζε ειηώλ θαη ραξνππηώλ HD I Μεζνγεηαθά πεπθνδάζε κε ελδεκηθά πεύθα ηεο Μεζνγείνπ HD I C 2Δπηθαλεηαθά ηξερνύκελα λεξά EUNIS E1. CΞεξά εδάθε ηεο Μεζνγείνπ, κε δπζάξεζηε κε εαξηλή πνώδε βιάζηεζε EUNIS

13 20 E2. 6Γεσξγηθώο βειηησκέλεο εθ λένπ ζπαξκέλεο θαη βαξεία ιηπαζκέλεο ρνξηνιηβαδηθέο εθηάζεηο EUNIS F 6.2. Eastern garrigues EUNIS J2 Κηήξηα ρακειήο ππθλόηεηαο EUNIS A5 Τπνπαξάιηα ηδήκαηα Άκκνο EUNIS Πίλαθαο 1.Πεξηγξαθή βηόηνπνπ Κσδηθόο: Πεξηιακβάλεηαη ζην Annex I ηεο νδεγίαο 92/43/EEC.πνπδαηόηεηα: HD I - Πεξηιακβάλεηαη ζην Annex I, HD I* - βηόηνπνο πξνηεξαηόηεηαο Annex I. Αξηζκόο ηνπνζεζηώλ: Γίλεη ηνλ αξηζκό ησλ ηνπνζεζηώλ πνπ ζπλαληάηαη ν θάζε ηύπνο βηόηνπνπ. % of site: Πνζνζηό θαιππηηθόηεηαο ηνπ βηόηνπνπ. Μόλν πεξηνρή μεξάο έρεη ππνινγηζηεί

14 1120 Εθηάζεηο Πνζεηδώληαο (Posidonion oceanicae) Οη εθηάζεηο κε πνζεηδώληα (Posidonia oceanic) είλαη ραξαθηεξηζηηθέο γηα ηελ ππό-παξάθηηα δώλε ηεο Μεζνγείνπ (βάζνο: έθηαζε από κεξηθά εθαηνζηόκεηξα ζε 40 κέηξα). ην ζθιεξό ή καιαθό ππόζηξσκα, απηέο νη εθηάζεηο απνηεινύλ κηα επδνθηκνύζα θνηλόηεηα. Μπνξνύλ λα αληαπεμέιζνπλ ηηο ζρεηηθά κεγάιεο παξαιιαγέο ζηε ζεξκνθξαζία θαη ηελ θίλεζε ηνπ λεξνύ, αιιά είλαη επαίζζεηνη ζηελ αθαιάησζε, απαηηώληαο γεληθά κηα αιαηόηεηα κεηαμύ 36 θαη 39 (EC 2007). Ζ Πνζεηδώληα ( Posidonia oceanic) είλαη έλα ελδεκηθό είδνο ζηε Μεζόγεην πνπ δηακνξθώλεη ππθλά θαη εθηελή πξάζηλα ιηβάδηα ησλ νπνίσλ ηα θύιια κπνξνύλ λα θηάζνπλ 1 κέηξν ύςνο. Απηά ηα ππνβξύρηα ιηβάδηα παξέρνπλ ζεκαληηθέο νηθνινγηθέο ιεηηνπξγίεο θαη ππεξεζίεο. Απαηηνύλ δηαθαλή, θησρά λεξά ζε ζξεπηηθά ζηνηρεία θαη ηδήκαηα απαιιαγκέλα αζηαζνύο νξγαληθήο νπζίαο (Diaz-Almela θαη Duarte 2008) 1170 Σθόπεινη Τπνβξύρηνη, ή εθηεζεηκέλνη κε άκπσηε, πεηξώδε ππνζηξώκαηα θαη βηνγνληθέο ζπκπήμεηο, νη νπνίνη πξνθύπηνπλ από ηνλ ππζκέλα ηεο ζάιαζζαο ζηε ππνπαξάθηηα δώλε αιιά κπνξνύλ λα επεθηαζνύλ ζηελ παξάθηηα δώλε όπνπ ππάξρεη κηα ζπλερήο ζηξσκάησζε ησλ θπηηθώλ θαη ησλ δσηθώλ θνηλνηήησλ. Απηνί νη ζθόπεινη ππνζηεξίδνπλ γεληθά κηα ζηξσκάησζε ησλ βελζηθώλ θνηλνηήησλ ησλ αιγώλ θαη ησλ εηδώλ δώσλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ζπκπήμεσλ, ησλ θξνπζηνπνηήζεσλ θαη ησλ θνξαιιηνγελώλ ζπκπήμεσλ (EC 2007) 1140 Λαζπώδεηο θαη ακκώδεηο επίπεδεο εθηάζεηο πνπ απνθαιύπηνληαη θαηά ηελ άκπσηε Άκκνη θαη ιάζπεο ηεο αθηήο ησλ σθεαλώλ, ησλ ζπλδεδεκέλσλ ζαιαζζώλ θαη επίπεδσλ εθηάζεσλ πνπ δελ θαιύπηνληαη από ην λεξό ηεο ζάιαζζαο θαηά ηελ άκπσηε ζηεξείηαη ησλ αγγεηαθώλ θπηώλ, ζπλήζσο κε επηθάιπςε από κπιε θύθηα θαη δηάηνκα. (EC 2007). *1150 Ληκλνζάιαζζεο Ληκλνζάιαζζεο είλαη επεθηάζεηο ξερνύ παξάθηηνπ αικπξνύ λεξνύ, πνηθίιεο αιαηόηεηαο θαη όγθνπ ηνπ λεξνύ,, ρσξίδεηαη από ηε ζάιαζζα ελ όισ ή ελ κέξεη από άκκν ή βόηζαια, ή ιηγόηεξν ζπρλά, από βξάρηα. Ζ πεξηεθηηθόηεηα ζε αιάηη κπνξεί λα δηαθέξεη από πθάικπξν κέρξη ππέξαικπξν αλάινγα κε ηελ βξνρόπησζε, εμάηκηζε θαη κε ηελ πξνζζήθε θξέζθνπ ζαιαζζηλνύ λεξνύ από ζύειιεο, πξνζσξηλέο πιεκκύξεο ηεο ζάιαζζαο ην ρεηκώλα ή παιηξξνηαθή αληαιιαγή. Με ή ρσξίο βιάζηεζε από maritimae Ruppietea, Potametea, Zosteretea ή Charetea (EC 2007). Βιάζηεζε δελ θαηαγξάθεθε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ραξηνγξάθεζεο ηεο Καξπαζίαο, αιιά απηό κπνξεί λα ζπκβεί εθεί Μνλνεηήο βιάζηεζε κεηαμύ άκπσηεο θαη πιεκκπξίδαο Απηόο ν βηόηνπνο απνηειείηαη από παξαιίεο κε βόηζαια αλάκηθηα κε ακκώδε ππνζηξώκαηα. ρεκαηηζκνί από κνλνεηή θαη πνιπεηή θπηά, θαηαιακβάλνπλ ζπζζσξεύζεηο πιηθνύ πνπ παξαζύξεηαη εθεί θαη ραιίθη πινύζηα ζε αδσηνύρεο νξγαληθέο νπζίεο. Ο κνλαδηθόο απηόο ηύπνο θπζηθνύ νηθνηόπνπ θαηαγξάθεθε κέζα ζηελ πεξηνρή Καξπαζίαο. Ζ ηππηθή βιάζηεζε θαιππηόηαλ από Cakile maritima, Salsola kali, θαη Eryngium maritimum (Olsson 1974, EC 2007). 14

15 1240 Απόθξεκλεο βξαρώδεηο αθηέο κε βιάζηεζε ζηε Μεζόγεην κε ελδεκηθά Limonium spp Οη βξαρώδεηο αθηέο κε βιάζηεζε είλαη ζρεκαηηζκνί βξάρσλ θαηά κήθνο ηεο δώλεο ηεο αθηήο ζηελ πεξηνρή ηεο Μεζνγείνπ. (EC 2007). Απηόο ν ηύπνο βηόηνπνπ θαηεγξάθε θνληά ζηελ Υξπζή αθηή, ζηνλ Άγην Φίισλα ζην μελνδνρείν Blue Sea θαη ζην κνλαζηήξη ηνπ Απνζηόινπ Αλδξέα. Σα ηππηθά είδε θπηώλ γη απηόλ ηνλ βηόηνπν ζηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο απνηειείηαη από Limonium virgatum, Limonium albidum ssp. cyprium, Cich/ium spiaξηζκόοsum, Frankenia hirsuta, θαη rachne telephoides θαη Cirthmum maritimum Υπνηππώδεηο θηλνύκελνη ακκόινθνη Οη ππνηππώδεηο θηλνύκελνη ακκόινθνη είλαη πξσηνγελείο ζρεκαηηζκνί ηεο αθηήο, πνπ αληηπξνζσπεύνπλ ηηο πξώηεο θάζεηο ηεο θαηαζθεπήο ακκόινθσλ θαη απνηεινύληαη από θπκαηηζκνύο ή ππεξπςσκέλεο επηθάλεηεο άκκνπ ηεο αλώηεξεο παξαιίαο ή από πεξηζώξην ελόο πνδηνύ κε θαηεύζπλζε ηελ ζάιαζζα ζηελ βάζε ησλ ςειώλ ακκόινθσλ (EC 2007). Σν νπζηαζηηθό θξηηήξην γηα ηελ νξηνζέηεζε απηνύ ηνπ ηύπνπ βηνηόπσλ είλαη ε παξνπζία ησλ ζρεηηθώλ εηδώλ ρισξίδαο θαη ησλ ζαθώο ππεξπςσκέλσλ επηθαλεηώλ άκκνπ πνπ θπκαίλεηαη κεηαμύ κεξηθώλ εθαηνζηόκεηξσλ θαη >30 εθαη. επάλσ από ηελ πεξηβάιινπζα παξαιία. Τπνηππώδεηο θηλνύκελνη ακκόινθνη είλαη πνιύ θαιά αλαπηπγκέλνη ζηηο παξαιίεο ηεο Καξπαζίαο. Οη ακκόινθνη θαιύπηνληαη από Eryngium maritimum. Ζ ηππηθή ζύλζεζε ησλ εηδώλ θπηώλ είλαη από ηα αθόινπζα είδε Euph/bia peplis, Medicago marina, Pancratium maritimum, Echium angustifolium. Τπήξραλ επίζεο κεγάινη αξηζκνί από είδε Alhagi maur/um πνπ θαηεγξάθεζαλ ζε βηόηνπνπο απηνύ ηνπ ηύπνπ. * 2250 Παξαιηαθνί ακκόινθνη κε Αγξηνθππάξηζζν(juniper)us spp Απηόο ν ηύπνο βηόηνπνπ ζρεηίδεηαη κε ζρεκαηηζκνύο Αγξηνθππάξηζζνπ(juniper) ησλ ακκνιόθσλ ζηελ πεξηνρή ηεο Μεζνγείνπ θαη ζε ζεξκό-αηιαληηθνύο παξαιηαθνύο ακκόινθνπο θαη πξαλή. Απηόο ν ηύπνο βηόηνπνπ είλαη πνιύ θαιά θαηαλεκεκέλνο θαηά κήθνο ησλ αθηώλ ηεο Καξπαζίαο. Ζ ηππηθή ζύλζεζε ησλ εηδώλ θπηώλ κέζα ζηελ ΔΠΠΕ είλαη Αγξηνθππάξηζζν(juniper)us phoenicea. Οη ζρεκαηηζκνί Αγξηνθππάξηζζν(juniper)us phoenicea θαιύπηνπλ ζρεδόλ όιεο ηηο αθηέο ηεο ΔΠΠΕ Καξπαζίαο Ακκόινθνη κε βιάζηεζε ζθιεξόθπιισλ ζάκλσλ Απηόο ν ηύπνο βηόηνπνπ πεξηγξάθεηαη από ηελ παξνπζία ζθιεξόθπιισλ ή μεξόθπιισλ ζάκλσλ ζε νηθνζπζηήκαηα ακκόινθσλ ζε πγξέο θαη δεζηέο πεξηνρέο ηεο Μεζνγείνπ ηελ Κύπξν απηόο ν ηύπνο βηόηνπνπ (2260) πεξηιακβάλεη δύν ηύπνπο θνηλνηήησλ a)κνηλόηεηεο θξπγάλσλ (Cisto-Micromerietea) θαη b) Υακεινύ ή κεζαίνπ ύςνπο ζάκλνπο (Pistacio- Rhamnetalia) (EC, 2007). Καη νη δύν ηύπνη θνηλόηεηαο έρνπλ θαηαγξαθεί ζηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο. Απηόο ν ηύπνο βηόηνπνπ ππάξρεη ζηηο παξαιίεο ηνπ θόιπνπ Σζηξόλλαο(Ronnas) θαη ηνπ Αγίνπ Φίισλα. Σππηθά είδε είλαη: Thymus capitatus, Teucrium micropodioides, Echium angustifolium, Pistacia lentiscus, Helianthemum obtusifolium, Genista sphacelata, Calycotome villosa, Helichrysum conglobatum, Phagnalon rupestre Δελδξώδεηο ζακλώλεο κε Αγρηοθσπάρηζζο(juniper)us spp. Μεζνγεηαθόο θαη ππό--κεζνγεηαθόο αεηζαιήο ζθιεξόθπιινο ζάκλνο πνπ ζπλαληάηαη γύξσ από ηα δελδξνεηδή αγξηνθππάξηζζα(juniper)s. Μηθηή θπξηαξρία κπνξεί λα ππνδεηρζεί από έλα ζπλδπαζκό από θσδηθνύο. Τπάξρνπλ επίζεο ππν-θαηεγνξίεο απηνύ ηνπ βηόηνπνπ. Πρ 15

16 Τπν-θαηεγνξίεο Γελδξώδεηο ζακλώλεο Αγξηνθππάξηζζνπ(juniper)us phoenicea πνπ θπξηαξρνύληαη από Αγξηνθππάξηζζν(juniper)us phoenicea (EC 2007). Απηή ε ππνθαηεγνξία είλαη άθζνλε ζε νιόθιεξε ηελ πεξηνρή ηεο Καξπαζίαο θαη ζπλαληάηαη ηόζνλ ζηα ρακειά όζνλ θαη ζηα ςειά πςόκεηξα ηεο ΔΠΠΕ Καξπαζίαο. Σππηθά είδε είλαη: Αγξηνθππάξηζζν(juniper)us phoenicea, Pistacia lentiscus, Calycotome villosa, Cistus creticus, Olea europaea θαη Phagnalon rupestre Θεξκν-κεζνγεηαθνί θαη πξν-εξεκηθνί ζάκλνη Απηνί είλαη ζρεκαηηζκνί σο επί ην πιείζηνλ αλεμάξηεηνη από ην ππξηηηθό ή αζβεζηνιηζηθό ππόζηξσκα πνπ θηάλνπλ ηελ κεγαιύηεξε ηνπο εμάπισζε ή βέιηηζηε αλάπηπμε ζηελ ζεξκνκεζνγεηαθή δώλε. (EC 2007). Τπάξρνπλ επίζεο θαη ππν-θαηεγνξίεο απηνύ ηνπ ηύπνπ βηόηνπνπ. Ζ ππν-θαηεγνξία 32.21G - Genista fasselata brush θαηεγξάθε ζηελ Καξπαζία Αληηπξνζσπεύεη ζάκλνπο πνπ θπξηαξρνύληαη από ηελ ςειή θαη ιεπηή Genista fasselata πνπ έρεη πνιύ πεξηνξηζκέλε θαηαλνκή ζηελ αλαηνιηθή ιεθάλε ηεο Μεζνγείνπ. Δίδε όπσο ηελ Cistus spp., Thymus capitatus, Lithod/a hispidula, Calycotome villosa, Aξηζκόοaea mucronata, Asparagus stipularis, θαη Helianthemum obtusifolium είλαη ηππηθά γη απηό ηνλ ηύπν βηόηνπνπ xml&conv=rem_ Φξύγαλα κε Sarcopoterium spiaξηζκόοsum Υακεινί, αθαλζώδεηο ζρεκαηηζκνί εκηζθαηξηθώλ ζάκλσλ ηεο παξάθηηαο ζεξκν-κεζνγεηαθήο δώλεο ησλ λεζηώλ ηνπ Αηγαίνπ, ηεο επεηξσηηθήο Διιάδαο θαη ησλ Δπηαλήζσλ, ηεο παξάθηηαο Αλαηνιίαο, πην δηαδεδνκέλνο θαη δηαθνξεηηθόο από ηνπο δπηηθνύο κεζνγεηαθνύο ζρεκαηηζκνύο (EC 2007). Σα phrygana spiaξηζκόοsum Sarcopoterium είλαη άθζνλα ζε όιν ην λεζί. Γηακνξθώλνπλ ηε βιάζηεζε πνπ έρεη θαζηεξσζεί ζε μεξόηεξνπο ηόπνπο ή ζηα θησρόηεξα ρώκαηα αιιά αλαπηύζζνληαη ζπρλά σο θάζεηο ππνβάζκηζεο ή αλαγέλλεζεο ησλ παξαιηαθώλ ζακλώλσλ ή ηεο δαζηθήο βιάζηεζεο κεηά από ππξθαγηά, θαιιηέξγεηαο, βνζθήο ή άιιεο κνξθήο δηαηαξαρή. Δκθαλίδεηαη ζπρλά σο δηαδνρηθό ζηάδην άιισλ ηύπσλ βιάζηεζεο. ( Απηόο ν ηύπνο βηόηνπνπ θαηεγξάθε ζηε Καξπαζία. Μεξηθά ελδεκηθά είδε Helianthemum obtusifolium θαη Teucrium micropodioides επξέζεζαλ ζε απηό ηνλ ηύπν βηόηνπνπ. Σππηθά είδε είλαη: Sarcopoterium spiaξηζκόοsum, Thymus capitatus, Pistacia lentiscus, Helianthemum obtusifolium, Cistus creticus, Cistus salvifolius, Cistus parvifl/us, Genista sphacelata, Calycotome villosa, Helichrysum conglobatum, Phagnalon rupestre, θαη Teucrium micropodioides Σπήιαηα πνπ δελ είλαη γηα ηνπξηζηηθή εθκεηάιιεπζε πήιαηα πνπ δελ αλνηθηά ζην θνηλό καδί κε ηα λεξά ηνπο θαη ηα ξπάθηα ηνπο πνπ θηινμελνύλ εμεηδηθεπκέλα ή ελδεκηθά είδε ή πνπ είλαη εμαηξεηηθήο ζεκαζίαο γηα ηελ δηαηήξεζε εηδώλ ηνπ Παξαξηήκαηνο ΗΗ (π.ρ. λπρηεξίδεο θαη ακθίβηα) (EC, 2007). Τπάξρνπλ πάξα πνιιά ζπήιαηα κέζα ζηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο αιιά ρξεηάδεηαη πεξαηηέξσ έξεπλα γηα ελδεκηθά είδε πνπ ζπλαληώληαη κέζα ζε απηέο ηηο ζπειηέο Δάζε θππαξηζζηνύ(acero-cupression) 16

17 Απηόο ν βηόηνπνο ζπλαληάηαη ζηα νξεηλά δάζε ηεο Μεζνγείνπ θαη θπξηαξρνύληαη από Cupressus sempervirens (EC 2007). ηελ ΔΠΠΕ ηεο Καξπαζίαο ππάξρνπλ κεξηθά κεκνλσκέλα δάζε Cupressus θπξίσο θαηά κήθνο ηεο θνίηεο πνηακώλ θαη ξπαθηώλ. 92D0 Νόηηα παξόρζηα δάζε-ζηνέο θαη ιόρκεο (Nerio-Tamaricetea tinct/iae) θαη Securinegion Απηόο ν βηόηνπνο απνηειείηα από αξκπξίθηα, πηθξνδάθλεο θαη ζπζηάδεο ή ιόρκεο ζάκλσλ θαη δέληξσλ. Δίλαη παξόκνην κε ηνπο ρακεινύο μπιώδεηο ζρεκαηηζκνύο ησλ κόληκσλ ή πξνζσξηλώλ ξπαθηώλ θαη πγξνηόπσλ ηεο Μεζνγεηαθήο δώλεο θαη ηεο Νόηην- δπηηθήο Ηβεξηθήο Υεξζνλήζνπ. (EC 2007). ηελ βόξεηα Κύπξν, απηόο ν ηύπνο βηόηνπνπ ζπλήζσο πεξηιακβάλεη Nerium ole θαη er, Tamarix tetragyna, Rubus sanctus θαη Myrtus communis. Απηόο ν ηύπνο βηόηνπνπ ζπλαληάηαη ζηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο Δάζε ειηώλ θαη ραξνππηώλ Απηόο ν βηόηνπνο πεξηγξάθεη ηα δαζόβηα νηθνζπζηήκαηα από ηα δελδξνεηδή sylvestris, europaea Olea, Ceratonia siliqua, Pistacia lentiscus, θαη Myrtus communis ζηηο ζεξκνκεζνγεηαθέο πεξηνρέο (ΔΚ, 2007). Τπάξρνπλ δύν ηύπνη δαζηθώλ βηνηόπσλ ειηώλ θαη ραξνππηώλ: α) δαζώδεηο πεξηνρέο άγξησλ ειηώλ β) πεξηνρέο ραξνππηνύ. Άγξηεο δαζώδεηο πεξηνρέο ειηώλ πνπ εμνπζηάδνληαη από Olea sylvestris είδνπο europaea. Δίλαη έλα δάζνο ειηώλ πνπ έρεη πξνζαξκνζηεί ζην πεξηβάιινλ κε C. siliqua θαη P. lentiscus. Οη δαζώδεηο πεξηνρέο ραξνππηνύ πεξηιακβάλνπλ θπξίσο siliqua Ceratonia, καδί κε ην europaea Olea θαη ην lentiscus Pistacia. Καηαγξάςακε ηηο δαζώδεηο πεξηνρέο ειηώλ ζηε ΔΠΠΕ Καξπαζίαο Μεζνγεηαθά πεπθνδάζε κε ελδεκηθά είδε Πεύθεο ηεο Μεζνγείνπ Απηόο ν βηόηνπνο απνηειείηαη από ηα κεζνγεηαθά θαη ζεξκν-αηιαληηθά δάζε ησλ ζεξκόθηισλ πεύθσλ, εκθαληδόκελνο ζπλήζσο σο αληηθαηάζηαζε ή παξαθιηκαηηθό ζηάδην ησλ δαζώλ ilicis Quercetalia ή ηνπ ceratonio-rhamnetalia. Οη από παιηά εγθαηεζηεκέλεο θπηείεο απηώλ ησλ πεύθσλ κέζα ζην θπζηθό ηνπο πεξηβάιινλ όπνπ έρνπλ βιάζηεζε, πεξηιακβάλνπλ βιάζηεζε θάησ από απηά πνπ βαζηθά είλαη παξόκνηα κε απηή ησλ παξαθιηκαηηθώλ ζρεκαηηζκώλ. Απηόο ν βηόηνπνο πεξηιακβάλεη πνιιέο ππνθαηεγνξίεο ζύκθσλα κε ηα είδε πεύθσλ θαη ηηο δηαθνξεηηθέο πεξηνρέο ζηε Μεζόγεην (EC 2007). ηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο ππάξρνπλ θπξίσο παιηέο θπηείεο Pinus brutia πνπ έρνπλ πξνζαξκνζηεί ζην πεξηβάιινλ καδί κε Teucrium micropodioides, Teucrium divaricatum, Teucrium karpasiticum, Thymus capitatus, Genista fasselata, Rhamnus oleoides, Pistacia lentiscus θαη Calycotome villosa (Viney, 1994 θαη Hadjikyriakou & H θαη, 2008). 2.9 Παλίδα Δίλαη γλσζηό όηη ε ΔΠΠΕ ηεο Καξπαζίαο είλαη θαηαθύγην γηα πνιιά ελδεκηθά θαη ζπάληα είδε θπηώλ πνπ ζπλζέηνπλ ην δηθό ηεο εμαηξεηηθό βηόηνπν. Δίλαη γλσζηό όηη ππάξρνπλ 22 ελδεκηθά είδε θπηώλ πνπ ζπλαληώληαη κέζα ζηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο. Μόλνλ έλα από ηα είδε θπηώλ ηνπ Παξαξηήκαηνο ΗΗ ην Μειηζζάθη(Ophrys kotschyi) θαηεγξάθε ζηελ πεξηνρή. Ζ πεξηγξαθή ησλ ζεκαληηθώλ εηδώλ θπηώλ πνπ θαηεγξάθεζαλ θαίλνληαη ζηνλ Πίλαθα 2. Σν Κόθθηλν Βηβιίν ηεο Παλίδαο ηεο Κύπξνπ (Tsintides et. al 2007) θαηαγξάθεη πέληε δηαθνξεηηθά είδε θπηώλ πνπ είλαη ζπάληα είδε θπηώλ γηα ηελ Κύπξν. Δπθνξβία Euph/bia paralias ((Κηλδπλεύνπζα), Juncus maritimus (Σξσηό), Salsola soda (Σξσηό), Valantia muralis ((Κηλδπλεύνληα) θαη Ophrys kotschyi (Σξσηό). Τπάξρνπλ επίζεο πνιιά ελδεκηθά είδε θπηώλ 17

18 από ηα νπνία κεξηθά πεξηιακβάλνληαη ζηελ θόθθηλε ιίζηα IUCN ηνπ Παξαξηήκαηνο ή βξίζθνληαη ζηελ ιίζηα ηεο πλζήθεο ηεο Βέξλεο. Σα είδε θπηώλ πεξηγξάθνληαη παξαθάησ: Είδε θπηώλ ηνπ Παξαξηήκαηνο II Μειηζζάθη (*Ophrys kotschyi): Δίλαη ελδεκηθό είδνο ηεο Κύπξνπ. (Viney 1994). Μεγαιώλεη ζε ρνξηαξηαζκέλα ζθηεξά κέξε θάησ από πεύθα θαη θππαξίζζηα θαη θάπνηε ζε ακκόινθνπο. (Pantelas et al 1993). Απηό ην είδνο πεξηιακβάλεηαη ζηελ Κόθθηλε ιίζηα ηνπ Κόθθηλνπ Βηβιίνπ γηα ηα είδε ζαλ Σξσηό είδνο. Παξ όινλ όηη έρεη ηνπνζεηεζεί ζηελ Κόθθηλε ιίζηα από ηνλ Tsintides et al.,είλαη θνηλό θαηά κήθνο ηεο βόξεηαο πιεπξάο. (Tsintides et al 2007). Δίλαη επίζεο είδνο πξνηεξαηόηεηαο ηνπ Παξαξηήκαηνο ΗΗ γηα ηα είδε θπηώλ. Πεξηιακβάλεηαη ζηελ θόθθηλε ιίζηα IUCN ηνπ Παξαξηήκαηνο θαη πξνζηαηεύεηαη από ηελ πλζήθεο ηεο Βέξλεο. Ελδεκηθά είδε θπηώλ κέζα ζηελ ΕΠΠΖ Καξπαζίαο: Allium autumnale( Άιιηολ ηο θζηλοπωρηλό): Δίλαη ελδεκηθό ηεο Κύπξνπ. πλαληάηαη ζηελ πεξηνρή Σζηξόλλαο(Ronnas). Anthemis tricol/( Αλζεκης ε ηρίτρωκε): Δίλαη ελδεκηθό ηεο Κύπξνπ. Έρεη θαηαγξαθεί ζηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο (Gücel, S. pers obs.). Ο βηόηνπνο ηνπ είλαη μεξό, πεηξώδεο ή βξαρώδεο έδαθνο ζπλήζσο θηκσιία ή αζβεζηόιηζνο, θνηλό ζηα ρακειά εδάθε. (Pantelas et al. 1993). Asperula cypria(αζπερούια ε Κσπρία)(Τρααλότορηο): Δίλαη ελδεκηθό ηεο Κύπξνπ. Μεγαιώλεη ζε πεηξώδε εδάθε θαη είλαη θνηλό θπξίσο ζε ρακειά εδάθε. Καηεγξάθε ζηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο. (Viney, 1994; Pantelas et. al 1993). Astragalus cyprius(αζηράγαιος ο Κύπρηος): Δίλαη ελδεκηθό ηεο Κύπξνπ θαη κεγαιώλεη ζε μεξέο πιαγηέο ιόθσλ από αζβεζηόιηζν ή ακκόιηζν. Δίλαη θνηλό ζηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο. (Viney, 1994). Bupleurum sintenisii(βούπιεσρο ηο ζηληελίζζεηο): Δίλαη ελδεκηθό ηεο Κύπξνπ πλαληάηαη ζηνλ θόιπν Σζηξόλλαο(Ronnas). Bosea cypria(βοδέα ε θσπρηαθή): Δίλαη ελδεκηθό είδνο ηεο Κύπξνπ (Viney 1994).Μεγαιώλεη ζε μεξά πεηξώδε εδάθε θαη ιόθνπο ζε πςόκεηξν κ. Δίλαη άθζνλν ηνπηθά ζε ρακειά εδάθε (Pantelas et al 1993). Έρεη θαηαγξαθεί κέζα ζε βηόηνπνπο από δελδξώδεηο ζακλώλεο Αγξηνθππάξηζζνπ(juniper)us spp. ζηελ Καξπαζία θαη απεηιείηαη από ηελ βόζθεζε. Dianthus cyprius(γίαλζος ο θσπρηαθός): Δίλαη ελδεκηθό ηεο βνξείνπ Κύπξνπ θαη κεγαιώλεη ζε γθξεκνύο θαη βξάρνπο. Βξίζθεηαη ζηελ πεξηνρή ηεο Καξπαζίαο ζε πςόκεηξν 300 κε 1000 κέηξα. Δίλαη ζηελ θόθθηλε ιίζηα IUCN (Viney, 1994; Yildiz et al. 2006). Gladiolus triphyllus ( Γιαδίοιος ο ηρίθσιιος): Δίλαη ελδεκηθό ηεο βνξείνπ Κύπξνπ Μεγαιώλεη ζε αλνηθηά δάζε πεύθνπ, πεξηνρέο καιαθόθπιισλ ζάκλσλ ή πεξηνρέο κε ππθλά ρακειά δέληξα. Μεγαιώλεη επίζεο ζε μεξό, πεηξώδε αζβεζηόιηζν από κέηξα. Δίλαη θνηλό είδνο. Καηεγξάθε ζηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο (Pantelas et al 1993). Ο ελδεκηθόο Gladiolus triphyllus παξεηεξήζε ζηνπο αζβεζηνύρνπο ζρεκαηηζκνύο κε θάιπςε από αβαζέο ρώκα, από ηελ εξεπλεηηθή νκάδα Doga K/uma Merkezi ην Helianthemum obtusifolium(ηιηάλζεκολ)(τρααλίδηλ): Δίλαη ελδεκηθό ηεο Κύπξνπ θαη είλαη θνηλό ζε πεηξώδε εδάθε θαη ζε αλνηθηνύο βηόηνπνπο κε καιαθόθπιινπο ζάκλνπο.(garrigue) (Viney, 1994). 18

19 Hedysarum cyprium(ηδύζαρολ ηο θσπρηαθό): Δίλαη ελδεκηθό ηεο βνξείνπ Κύπξνπ θαη κεγαιώλεη ζε μεξό δηαβξσκέλν αζβεζηόιηζν-πειό ή πιαγηέο από ακκόιηζν από κέηξα πςόκεηξν. Βξίζθεηαη ζηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο. (Viney, 1994; Yildiz et al. 2006). Limonium albidum ssp. Cyprium (Λεηκώληο ηο σπόιεσθο): Δίλαη ελδεκηθό ηεο βνξείνπ Κύπξνπ θαη κεγαιώλεη ζε αζβεζηνύρνπο, ζαιάζζηαο πξνέιεπζεο βξάρνπο ζην επίπεδν ηεο ζάιαζζαο. Δίλαη θνηλό ηδηαίηεξα γύξσ από ην κνλαζηήξη ηνπ Απνζηόινπ Αλδξέα. (Viney, 1994; Pantelas et al 1993, Yildiz et al, 2006). Onosma fruticosum(ολόζκα ε ζακλώδες)): Δίλαη ελδεκηθό ηεο Κύπξνπ. Μεγαιώλεη ζε μεξέο πεηξώδεηο πιαγηέο ζε βηόηνπνπο κε καιαθόθπιινπο ζάκλνπο. Δίλαη θνηλό ζε νιόθιεξν ην λεζί. Καηεγξάθε ζηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο. (Viney, 1994; Pantelas et al 1993, Yildiz et al, 2006). Onopordum cyprium (Ολόπορδολ ηο Κσπρηαθό): Δίλαη ελδεκηθό ηεο Κύπξνπ. Βξίζθεηαη ζηελ πεξηνρή ηνπ Απνζηόινπ Αλδξέα. Onosma fructicosum: (Ολόζκα ε ζακλώδεο) (Ξπιόζξνπκπνο) Δίλαη ελδεκηθό ηεο Κύπξνπ. Βξίζθεηαη ζηελ πεξηνρή Σζηξόλλαο(Ronnas). origanum majoranona tenuifolium (Οξίγαλνλ ε καληδνπξάλα πνηθ.ε ζηελόθπιιε): Δίλαη ελδεκηθή ππνθαηεγνξία ηεο Κύπξνπ. Μεγαιώλεη ζε μεξέο πιαγηέο ιόθσλ αζβεζηόιηζνπ, ζε βηόηνπνπο κε καιαθόθπιινπο ζάκλνπο ή ζε αλνηθηά δάζε πεύθνπ ζε πςόκεηξν κ. Δίλαη ηνπηθά άθζνλε ζην βόξεην ηκήκα ηνπ λεζηνύ. (Pantelas et al. 1993). Scutellaria sibthorpii (Σθοσηειιαρία ε ζηβζόρπεηα): Δίλαη ελδεκηθό ηεο βνξείνπ Κύπξνπ θαη κεγαιώλεη ζε βξαρώδεηο αζβεζηώδεηο πιαγηέο ιόθσλ, πεξηζηαζηαθά ζε βηόηνπνπο κε καιαθόθπιινπο ζάκλνπο ζηηο αθηέο ηεο ζάιαζζαο ζε πςόκεηξν κ. Σνπηθά θνηλό ζηελ βόξεηα πιεπξά θαη ζηελ Καξπαζία. (Pantelas et al 1993, Yildiz et al 2006). Sedum porphyreum (Σέδολ ηο πορθσρό): Δίλαη ελδεκηθό ηεο Κύπξνπ. Μεγαιώλεη ζε πξνεθηάζεηο αζβεζηόιηζνπ ζηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο. (Viney, 1994). Senecio glaucus ssp. Cyprium (Ηρηγέρωλ ο γιασθός ππνεηδ. ο θύπρηος): Δλδεκηθό ηεο Κύπξνπ, πλαληάηαη ζηελ πεξηνρή ηνπ Απνζηόινπ Αλδξέα Teucrium divaricatum ssp. Capeskins (Τεύθρηο ηο δηταιωηό): Δίλαη αξσκαηηθό θπηό ελδεκηθό ηεο Κύπξνπ θαη κεγαιώλεη ζε βηόηνπνπο κε καιαθόθπιινπο ζάκλνπο πάλσ ζε μεξά πεηξώδε εδάθε ή αζβεζηόιηζν. Δίλαη θνηλό ηνπηθά θαη θαηεγξάθε ζηελ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο. (Pantelas et al 1993). Teucrium micropodioides (Τεύθρηο ηο κηθροποδηοεηδές):δίλαη αξσκαηηθό θπηό, ελδεκηθό ηεο Κύπξνπ. Μεγαιώλεη ζε πεξηνρέο κε καιαθόθπιινπο ζάκλνπο ζε μεξό θαη πεηξώδεο έδαθνο. Μεξηθέο θνξέο κεγαιώλεη ζε αλνηθηά δάζε πεύθνπ ή ζε πεξηνρέο κε ρακειά δέληξα, κεξηθέο θνξέο ζε πεηξώδε εδάθε θνληά ζηελ ζάιαζζα. Σνπηθά άθζνλν ζε ρακειά θαη κεζαία πςόκεηξα. (Pantelas et al. 1993) Teucrium karpasiticum (Τεύθρηο ηες Καρπαζίας): Δίλαη ελδεκηθό ηεο βνξείνπ Κύπξνπ θαη κηθξό-ελδεκηθό ηεο ρεξζνλήζνπ ηεο Καξπαζίαο. Πξόζθαηα έρεη πεξηγξαθεί ζαλ λέν είδνο γηα ηελ επηζηήκε. Έρεη θαηαγξαθεί γηα πξώηε θνξά ζηελ πην καθξηλή άθξε ηεο ρεξζνλήζνπ ηεο Καξπαζίαο πεξίπνπ 4 ρικ βνξεηαλαηνιηθά ηνπ κνλαζηεξίνπ ηνπ Απνζηόινπ Αλδξέα. Πεξαηηέξσ έξεπλεο από ηνλ Υαηδεθπξηάθνπ δείρλνπλ όηη ζπλαληάηαη επίζεο ζηελ δπηηθή πιεπξά ηνπ θόιπνπ Σζηξόλλαο(Ronnas) πάλσ ζε ακκόινθνπο. Γεληθά ν ηύπνο ηνπ βηόηνπνπ ηνπ είλαη: 2250 Ακκόινθνη (juniper) ινρκεο κε (juniper)us phoenicea, 2260 Ακκόινθνη κε ζθιεξόθπιινπο ζάκλνπο, 5210 (juniper)us phoenicea δελδξώδεηο ζάκλνη, 5330 Θεξκν-κεζνγεηαθνί θαη πξν-εξεκηθνί ζάκλνη, 5420 Φξύγαλα Sarcopoterium spiaξηζκόοsum, 6220 Φεπδνζηέππεο κε γξαζζίδη θαη εηήζηα θαη 9560 Δλδεκηθα κεζνγεηαθα δάζε κε (juniper)us phoenicea (Hadjikyriakou θαη H θαη, 2008). 19

20 Επεμεγήζεηο ηνπ πίλαθα 2: Όλνκα: Σν επηζηεκνληθό όλνκα ησλ εηδώλ (εληόο παξελζέζεσο ζηα Διιεληθά εάλ ππάξρεη επίζεο έλα ηνπηθό όλνκα). εκαζία: HD ΗΗ - πνπ πεξηιακβάλεηαη ζην παξάξηεκα ΗΗ, HD II* - είδε πξνηεξαηόηεηαο παξαξηήκαηνο ΗΗ, HD IV - πνπ πεξηιακβάλεηαη ζην παξάξηεκα IV, HD Β - πνπ πεξηιακβάλεηαη ζην παξάξηεκα Β, Νη - εζληθά ζεκαληηθά είδε Ολοκαζία 1 Helianthem um obtusifoliu m (Ζιηάλζεκν λ- Σξααλίδηλ) 2 Teucrium karpasiticu m (Σεύθξην ηεο Καξπαζίαο ) 3 Ophrys kotschyi (Μειηζζάθη) 4 Bosea cypria (Βνδέα ε Κππξηαθή) 5 Gladiolus triphyllus (Γιαδίνινο ν ηξίθπιινο) 6 Bupleurum sintenisii (Βνύπιεπξ ν ην ζηληελίζζεη Σεκαληηθό ηεηα Δλδεκηθό ηεηα Τοποζεζ ίες Πιεζσζκ ός Τύπος βηόηοπ οσ NI B 5 Κνηλό 5210, 5420, 92D0 NI A 2 πάλην 2250, 2260, 5330, 5420 HD II* B 6 πάλην 5210, 5330, 5420, 9540 NI B 3 Κνηλό 5210, 5330 NI B 2 πάλην 2260, 5210, 5420 NI B 1 πάλην 2260, 5210, 5420 Σσγθεθρηκέ λε. δηατείρηζε ν) Ελδεκηθόηεηα: Α: Σνπηθό ελδεκηθό, Β: Δλδεκηθό ζηε Κύπξν, Γ: Δλδεκηθό ηεο αλαηνιηθήο Μεζνγείνπ Αξηζκόο ηνπνζεζηώλ: Καζνξηζκέλνο αξηζκόο ηνπνζεζηώλ κε ηα είδε πνπ ζπλαληώληαη. Πιεζπζκόο: Γειώλεη ην κέγεζνο ηνπ πιεζπζκνύ θαη αμηνινγεί ηε ζρεηηθή αθζνλία. Τύπνο βηνηόπσλ: Γειώλεη ηνπο θσδηθνύο ησλ ηύπσλ βηνηόπσλ όπνπ εκθαλίδεηαη ην είδνο η. Σπγθεθξηκέλε δηαρείξηζε: Μέηξα πνπ δηαθέξνπλ από ηελ θαλνληθή δηαρείξηζε ηνπ βηόηνπνπ

21 2.10 Πανύδα Από ηνλ θαηάινγν ησλ εηδώλ πνπ είλαη ζην Παξάξηεκα ΗΗ ηεο Οδεγίαο γηα ηνπο βηόηνπνπο, βαζηθά ε ΔΠΠΕ Καξπαζίαο πεξηέρεη ζεκαληηθέο πεξηνρέο γηα ην θώιηαζκα δπν εηδώλ ζαιάζζηαο ρειώλαο,ηεο επξσπατθήο θώθηαο, θαη γηα ην θώιηαζκα θαη ηελ κεηαλάζηεπζε πνπιηώλ. Γύν είδε ζαιάζζηαο ρειώλαο θάκλνπλ ηηο θσιηέο ηνπο ζηηο παξαιίεο (ρ. 3) κε αξηζκό (Godley & Broderick 1992) κέζα ζηελ ΔΠΠΕ. Τπάξρνπλ 17 παξαιίεο κέζα ζηελ ΔΠΠΕ πνπ ππνζηεξίδνπλ έλα ηνπηθά ζεκαληηθό αξηζκό πξάζηλσλ ρειώλσλ πνπ θσιηάδνπλ εθεί, αιιά είλαη ιηγόηεξν ζεκαληηθέο όζνλ αθνξά ηηο ρνλδξνθέθαιεο ρειώλεο Ο θόιπνο Σζηξόλλαο(Ronnas) θαη νη παξαιίεο ηνπ Αγίνπ Φίισλα είλαη νη ηξίηεο ζε ζεκαληηθόηεηα παξαιίεο γηα ην θώιηαζκα ηεο πξάζηλεο ρειώλαο ζε νιόθιεξε ηελ ιεθάλε ηεο Μεζνγείνπ. (Kasparek et al 2001). Αλ πάξνπκε ηνλ αξηζκό ησλ θσιηώλ πνπ γίλνληαη ζ απηέο ηηο παξαιίεο θάζε θαινθαίξη θαη ηηο δηαηξέζνπκε κε έλα ζπληειεζηή ηξία ( κέζνο όξνο θσιηώλ αλά ζειπθηά) ηζνύηαη κε πεξίπνπ 5-24 ρνλδξνθέθαιεο ζειπθηέο ρειώλεο θαη πξάζηλεο ρειώλεο πνπ θσιηάδνπλ εηεζίσο. (MTCP rep/ts , EPD Rep/ts). Παγθνζκίσο ε ρνλδξνθέθαιε ρειώλα είλαη ηαμηλνκεκέλε σο είδνο πνπ θηλδπλεύεη κε εμαθάληζε, ζην θόθθηλν θαηάινγν IUCN (Ζilton-Tayl/ 2000). Μέρξη πξόζθαηα ε πξάζηλε ρειώλα ζηε Μεζόγεην ζεσξείην σο ππνζύλνιν πιεζπζκνύ θαη επνκέλσο ηαμηλνκήζεθε από ην IUCN σο είδνο απζηεξά απεηινύκελν ππό εμαθάληζε. Απηό εληνύηνηο, έρεη αλαηαμηλνκεζεί σο απεηινύκελν, επεηδή ζεσξήζεθε όηη δελ ππήξμαλ αξθεηά ζηνηρεία γηα λα ππνζηεξηρζεί ε ζέζε ηεο ζαλ ππνζύλνιν πιεζπζκνύ. Καηά ζπλέπεηα νη πξάζηλεο ρειώλεο πνπ βξίζθνληαη κέζα ζηε Μεζόγεην ζεσξνύληαη, πξνο ην παξόλ σο ν ίδηνο πιεζπζκόο κε εθείλνπο πνπ βξίζθνληαη ζε νιόθιεξν ηνλ Αηιαληηθό Χθεαλό. Καη ηα δύν είδε πξνζηαηεύνληαη επίζεο ζην πιαίζην ηνπ Παξαξηήκαηνο ΗΗ ηεο πλζήθεο ηεο Βέξλεο (1979). Δπίζεο από ηνλ θαηάινγν ηνπ παξαξηήκαηνο ΗΗ ηεο Οδεγίαο πεξί Βηνηόπσλ (πίλαθαο 3) είλαη ε αηγππηηαθή λπρηεξίδα ησλ θξνύησλ ( Egyptian Fruit Bat) (Rousettus aegiptiacus) θαη ε εμαηξεηηθά ζπάληα Δπξσπατθή θώθηα.(mediterranean Monk Seal) (Monachus monachus). Απηή ε ΔΠΠΕ πεξηέρεη ζπειηέο πνπ παξέρνπλ ζεκαληηθνύο ρώξνπο μεθνύξαζεο θαη αλαπαξαγσγήο γηα ηελ επξσπατθή θώθηα. (Haigh 2004, Gücü 2007). Αθόκα έλα είδνο λπρηεξίδαο ηνπ Παξαξηήκαηνο πνπ βξίζθεηαη εδώ είλαη ν Σξαλνξηλόινθνο(Greater H/seshoe Bat) (RhiAξηζκόοlophus ferrumequinum) (Benda et al 2007). Δπηπιένλ ζηελ ΔΠΠΕ ηεο Καξπαζίαο ππάξρνπλ είδε ηνπ Παξαξηήκαηνο Η ηεο Οδεγίαο γηα ηα πνπιηά. Ζ ΔΠΠΕ Καξπαζίαο βξίζθεηαη ζην κνλνπάηη εθαηνληάδσλ ρηιηάδσλ κεηαλαζηεπηηθώλ πνπιηώλ θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο εαξηλήο θαη ηεο θζηλνπσξηλήο κεηαλάζηεπζεο. Καηνηθείηαη θαη από ηα δύν ελδεκηθά πνπιηά ηεο Κύπξνπ ηνλ Σξππνκάδε (Cyprus Wheatear) (Oenanthe cypriaca) θαη ηελ θαιπθνύξηα (Cyprus Warbler) (Sylvia melaaξηζκόοth/ax) πνπ πηζαλώο θσιηάδνπλ ζε κεγάινπο αξηζκνύο. Απηή είλαη θπξίσο ε πεξίπησζε κε ηελ θαιπθνύξηα πνπ πξνηηκά πεξηνρέο αλνηθηέο κε ππθλή βιάζηεζε θαη πνπ πεξηιακβάλνπλ είδε όπσο ηελ Calycotome villosa θαη Genista sphacelata κέζα ζηηο νπνίεο ηξέθνληαη μεθνπξάδνληαη θαη θσιηάδνπλ. Άιια είδε πνπ παξαηεξνύληαη θαηά ηελ δηάξθεηα είηε ηεο αλνημηάηηθεο είηε ηεο θζηλνπσξηλήο κεηαλάζηεπζεο είλαη νη θνηλνί γεξαλνί (Common Cranes) (Grus grus) Μειηζζνθάγνη()Honey Buzzards (Pernis apiv/us) θαη ην Βαιηνζηαρηλν (Marsh Harrier) (Circus aerugiaξηζκόοsus). Πηζαλώο ην πην ζεκαληηθό ζεκείν γηα ηα είδε ησλ πνπιηώλ είλαη ηα λεζηά Κιείδεο; απηά ηα λεζηά βξίζθνληαη αθξηβώο έμσ από ηελ αλαηνιηθή άθξε ηεο ρεξζνλήζνπ ηεο Καξπαζίαο θαη είλαη ν ρώξνο γηα ην θώιηαζκα γηα δύν είδε πνπιηώλ πνπ αλαθέξνληαη ζηε Δπξσπατθή Οδεγία γηα ηα πνπιηά απηά είλαη ν Θαιαζζνθόξαθαο (Shag) (Phalacroc/ax aristotelis desmarestii) θαη ν Νεζόγιαξνο (Audouin s Gull). Ο Νεζόγιαξνο βξίζθεηαη κόλνλ ζηελ πεξηνρή ηεο Μεζνγείνπ θαη ηελ δπηηθή αθηή ηεο Αθξηθαληθήο αράξαο. Αλαπαξάγεηαη πάλσ ζε κηθξά λεζηά είηε ζε απνηθίεο είηε κόλνο ηνπ, θαη γελλά 2-3 απγά ζε θσιηά πνπ θάκλεη ζην 21