Tα έργα υποδομής στην Λιβύη

Transcript

1 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΠΟΛΗ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Τρίπολη, Μάρτιος 2009 Tα έργα υποδομής στην Λιβύη 1. Γενικά Μετά την εξομάλυνση των διεθνών σχέσεων της Λιβύης και την άρση του εμπορικού αποκλεισμού των Ηνωμένων Εθνών, τον Σεπτέμβριο 2003, η λιβυκή κυβέρνηση έχει θέσει σε εφαρμογή μεγάλα έργα υποδομής ενθαρρύνοντας τις ξένες επενδύσεις στα έργα αυτά και διαθέτει προς τούτο σημαντικό ποσοστό του κρατικού προϋπολογισμού. Το Σχέδιο για τα μεγάλα έργα υποδομής προβλέπει κονδύλι $ 75 δισ. σε χρονικό ορίζοντα 5ετίας, ποσό που αντιστοιχεί σε πλέον του 60% του κρατικού προϋπολογισμού. Στο ανωτέρω ποσό προστίθεται ο προϋπολογισμός για τις επενδύσεις ύψους 15,2 δισ. το 2008 ( 12 δισ. το 2007). Μετά τον πολλαπλασιασμό της εκτέλεσης μεγάλων έργων, η χώρα αντιμετωπίζει δύο προβλήματα: έλλειψη εξειδικευμένων εργαζομένων και μη και έλλειψη δομικών υλικών. Τα περισσότερα υλικά εισάγονται με αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση της τιμής τους, υποχρεώνοντας έτσι τις εταιρείες να επανεκτιμήσουν το κόστος των έργων. Η προθεσμία για την παράδοση της πλειοψηφίας των έργων που είναι υπό κατασκευή είναι η 1η Σεπτεμβρίου 2009, επέτειος των 40 ετών της επανάστασης που έφερε στην εξουσία τον ηγέτη της χώρας Gaddafi. Η οικονομική κρίση είχε ως συνέπεια την αναθεώρηση προς τα κάτω του προϋπολογισμού ενώ ορισμένα έργα έχουν ήδη παγώσει. Η τιμή του τσιμέντου αυξήθηκε κατά 120% κατά το πρώτο εξάμηνο του Ο τουριστικός τομέας Το Σχέδιο προβλέπει επενδύσεις μεταξύ $ δισ. στον τομέα του τουρισμού για τα επόμενα 5 χρόνια. Η κύρια τροχοπέδη για την ανάπτυξη του τουρισμού είναι η έλλειψη υποδομών καθώς και εκπαιδευμένου προσωπικού. Εχει

2 δοθεί προτεραιότητα στην κατασκευή ξενοδοχείων και τουριστικών συγκροτημάτων. Στόχος είναι να μπορεί η χώρα να φιλοξενεί 1,5 εκατ. τουρίστες το 2012 ( το 2007). Η πολιτική του Υπουργείου Τουρισμού δεν χαρακτηρίζεται από συνέχεια λόγω των συχνών αλλαγών υπουργών. Τα μεγάλα έργα στον τομέα ακολουθούν αυξητική τάση (Palm City κοντά Τρίπολη, Green City Resort κα).toυλάχιστον 8 έργα κατασκευής ή εκσυγχρονισμού-ανακαίνισης ξενοδοχείων βρίσκονται σε εξέλιξη αυτήν την στιγμή στην Τρίπολη. Ωστόσο, πολλά δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη λόγω γραφειοκρατίας. Ορισμένοι λιμένες διαθέτουν υποδομή για υποδοχή κρουαζιερόπλοιων Ωστόσο επί του παρόντος αυτού του είδους ο τουρισμός δεν έχει αναπτυχθεί λόγω έλλειψης ξενοδοχειακής υποδομής. Tον Σεπτέμβριο 2007 ο υιός του ηγέτη της χώρας Saif Al Islam ανακοίνωσε ένα μεγαλόπνοο έργο φιλικής προς το περιβάλλον, οικολογικής, τουριστικής ανάπτυξης της Κυρηναϊκής. Το εν λόγω έργο με την ονομασία «Πράσινο Βουνό» (Τζέμπελ αλ Αχνταρ) θα καλύπτει παραλιακή, κυρίως, έκταση τ.χμ. μεταξύ της Βεγγάζης και του Τομπρουκ. Κεντρικός άξονας θα είναι η ανάπτυξη του αρχαιολογικού χώρου της Κυρήνης. Το «master plan» του έργου έχει εκπονήσει η βρετανική εταιρεία συμβούλων Foster & Partner ( και στα πρώτα πιλοτικά έργα στον αρχαιολογικό χώρο της Κυρήνης συμμετέχουν οι εταιρείες Ghallenger (συμφερόντων Τατανάκη) και η Stanislaw Energy. Η χώρα διαθέτει πέντε μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς προστατευόμενα από την UNESCO. 3. Ο τομέας της ενέργειας Ηλεκτρική ενέργεια Από το 1984, η παραγωγή, μεταφορά και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας ανήκει στην αρμοδιότητα της δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού της Λιβύης (General Electricity Company of Libya - GECOL). Eνώ η ανάπτυξη της υποδομής ηλεκτρικής ενέργειας θα είναι σε πλήρη εξέλιξη τα επόμενα χρόνια, η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας σε μακροπρόθεσμη βάση, φαίνεται περιορισμένη λόγω του μικρού πληθυσμού της Λιβύης και του μικρού μεγέθους της βιομηχανίας της. Το σύνολο των έργων που έχουν προβλεφθεί θα υπερκαλύπτουν την εκτιμώμενη ζήτηση για το Η πλεονάζουσα ενέργεια μπορεί να εξαχθεί μέσω του δικτύου MEDRING. Το Σχέδιο της κυβέρνησης της Λιβύης διαθέτει έναν προϋπολογισμό άνω των 8 δισ. ευρώ στον τομέα της ενέργειας κατανεμημένο σε τρεις άξονες: α. κατασκευή 13 νέων σταθμών για την αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από το σημερινό επίπεδο των MW (παραγωγική δυνατότητα MW μέχρι το 2012). Δύο σταθμοί θα λειτουργούν αποκλειστικά για την αφαλάτωση θαλάσσιου ύδατος.οι σταθμοί βρίσκονται σε διάφορα στάδια ολοκλήρωσης. β. μετατροπή των υπαρχόντων σταθμών παραγωγής ενέργειας με φυσικό αέριο ούτως ώστε το πετρέλαιο να προορίζεται μόνο για εξαγωγή. γ. Εκσυγχρονισμός και επέκταση του δικτύου.

3 Ανανεώσιμες πηγές Παρά την χρήση των φωτοβολταϊκών (PV) σε ορισμένες περιοχές από το 1976, η Λιβύη παραμένει σχεδόν «παρθένο» έδαφος όσον αφορά την παραγωγική δυνατότητα «καθαρής» ενέργειας. Σύμφωνα με την GECOL, η Λιβύη έχει θέσει στόχο να αυξήσει το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε 10% έως το 2020 (ή 500MW, κυρίως την αιολική ενέργεια). Το 2007, η κυβέρνηση διέθεσε κονδύλι ύψους 500 εκατ. ευρώ για πέντε χρόνια για τις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας. Ωστόσο, μικρή είναι ακόμη η πρόοδος που έχει σημειωθεί. Εχει ανακοινωθεί η κατασκευή αιολικού πάρκου ισχύος 25MW το 2008, εκκρεμεί ωστόσο ακόμη η ανάθεση της σύμβασης. H Λιβύη διαθέτει ένα από τα ισχυρότερα δυναμικά στον κόσμο για την παραγωγή ηλιακής ενέργειας (ηλιοφάνεια 3.500h/ετησίως των 7,1-8,1 kwh / m² / ημέρα). 4. Κατοικίες και κυβερνητικά κτίρια Το σχέδιο προβλέπει την κατασκευή περίπου κατοικιών σε 22 πόλεις μέχρι το 2012 προϋπολογισμού περίπου 10 δισ. ευρώ. Όμως, λόγω της κρίσης, οι στόχοι αυτοί έχουν πρόσφατα αναθεωρηθεί. Οι κατασκευαστικές εταιρείες, λιβυκές ή μικτές, έχουν προτεραιότητες για την ολοκλήρωση του εν λόγω προγράμματος. Εχουν υιοθετηθεί μέτρα ώστε οι εταιρείες αυτές να τύχουν αρωγής στην υλοποίηση αυτών των σχεδίων (κατάρτιση προσωπικού, άδειες για πρόσληψη ξένου εργατικού δυναμικού κλπ). Εν τω μεταξύ, η αύξηση κατασκευής κατοικιών από ιδιώτες τροφοδοτεί τις μικρές τοπικές κατασκευαστικές επιχειρήσεις Η κατασκευή των κτιρίων υπάγεται διοικητικά στον ODAC (Organization for Development of Administration Centers-Οργανισμός Ανάπτυξης Διοικητικών Κέντρων). Σχεδόν 500 έργα έχουν εγγραφεί στο Σχέδιο (πάρκα, αποκατάσταση των ιστορικών χώρων, κατασκευή εμπορικών κέντρων, κατασκευή και ανακαίνιση νοσοκομείων και σχολείων κα). Μεταξύ των έργων αυτών, 22 αφορούν την κατασκευή κτιρίων διοίκησης και 11 αφορούν τον τομέα της υγείας (κατασκευή ή επέκταση των νοσοκομείων, διαγνωστικά κέντρα...). Εχει δοθεί προτεραιότητα στην εκπαίδευση μέσω της κατασκευής πολλών σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (250 σχολεία). Όσον αφορά τα πανεπιστήμια, σχέδιο προβλέπει την ίδρυση 29 πανεπιστημιακών συγκροτημάτων (φοιτητικές εστίες, βιβλιοθήκες, αίθουσες συνεδρίων, πανεπιστημιακές κλινικές κλπ). Τρία μεγάλα έργα βρίσκονται σε εξέλιξη : 1. Ανακαίνιση και επέκταση σε έκταση 1,6 εκ. τ.μέτρων του Πανεπιστημίου Al-Fatah στην Τρίπολη ($ 2 δισ.). Οι εργασίες αναμένεται να ολοκληρωθούν τον Μάρτιο του Η επέκταση του Πανεπιστημίου της 7ης Οκτωβρίου στο Bani Walid ( φοιτητές) με κατασκευή παραρτήματος έκτασης τ.μ. (3.200 φοιτητές). Ο μειοδοτικός διαγωνισμός για την κατασκευή είναι σε εξέλιξη και το έργο αναμένεται να ξεκινήσει εντός του 2009.

4 3. Η επέκταση του Πανεπιστημίου Αλ Asmariya στην πόλη Zliten (160 χλμ ανατολικά της Τρίπολης) σε 898 χιλ. m² (4.600 φοιτητές). Ο διαγωνισμός για την κατασκευή είναι σε εξέλιξη. Οι εργασίες αναμένεται να ξεκινήσουν εντός του 2009 και θα ολοκληρωθούν σε 3 έτη. Δεν έχει ανακοινωθεί το κόστος των ανωτέρω έργων ενώ δεν έχουν επιλεχθεί ακόμη οι εταιρείες που θα τα εκτελέσουν. Αυτήν την στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη σειρά έργων για μεγάλα εμπορικά κέντρα, τουριστικές εγκαταστάσεις που χρηματοδοτούνται από επενδυτικά κεφάλαια, ιδιαίτερα λιβυκά. Ενδεικτικά αναφέρονται : το οικιστικό συγκρότημα πολυτελών κατοικιών Palm City (15 χιλιόμετρα από την Τρίπολη αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2009), το Bab El Medina (εμπορικό κέντρο, ξενοδοχεία, εστιατόρια προϋπολογισμού 1,5 δισ. ), το έργο Energy City στην Σαμπράθα προϋπολογισμού $ 5 δισ. ευρώ που πρόκειται να συγκεντρώσει όλες τις δραστηριότητες στον τομέα της ενέργειας και αποτελείται από συγκροτήματα γραφείων και κατοικιών. Σημαντικότεροι οργανισμοί μέσω των οποίων εκτελείται η πλειοψηφία των έργων υποδομής : Ο Οργανισμός Εκτέλεσης Οικιστικών έργων & έργων Κοινής Ωφέλειας (Ηοusing &Utilities Projects Execution Board info@hib.org.ly ) είναι υπεύθυνος για τα προγράμματα στέγασης και της αστικής ανάπτυξης. Ο Οργανισμός Ανάπτυξης Διοικητικών Κέντρων (Organization for Development of Administration Centers - ODAC odac@odac-libya.com ) είναι υπεύθυνος για κατασκευή κτιρίων που στεγάζουν διοικητικές Υπηρεσίες. Το Tαμείο Οικονομικής & Κοινωνικής Ανάπτυξης (Economic and Social Development Fund ) με κεφάλαιο περί τα $ 8 δισ. ευρώ, επενδύει τα έσοδα από το πετρέλαιο σε σειρά αναπτυξιακών έργων (βιομηχανία, αγορά ακινήτων, τουρισμός) και ενισχύει πτωχές οικογένειες της χώρας. Προϋποθέσεις για ανάληψη έργων μέσω του Οργανισμού Εκτέλεσης Οικιστικών έργων & έργων Κοινής Ωφέλειας και του Οργανισμού Ανάπτυξης Διοικητικών Κέντρων είναι : 1. Ίδρυση μικτής εταιρείας (ελάχιστη λιβυκή συμμετοχή 35%). Νόμοι 171, 443/ Ειδικότερα στους δύο οργανισμούς οι εταιρείες δύνανται να υποβάλουν προσφορές και με την κατακύρωση του έργου τους παραχωρείται ειδική άδεια εκτέλεσης του έργου 5. Διαχείριση Υδάτων Το έργο του Μεγάλου Ποταμού Η κατασκευή του έργο του Μεγάλου Ποταμού ξεκίνησε το 1984 και έχει ολοκληρωθεί κατά 90%. Σκοπός του μεγαλόπνοου αυτού έργου είναι να μεταφέρει

5 6,5 εκατ. m3 νερό από υπόγεια κοιτάσματα της Σαχάρας στις πυκνοκατοικημένες παράκτιες περιοχές για οικιακή και αγροτική χρήση. Το τελικό κόστος του έργου υπολογίζεται σε 31 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Φάση IV κατά την οποία πρόκειται να συνδεθεί η κοιλάδα του Ghadames με την παράκτια πόλη Jefara ανατέθηκε το Σεπτέμβριο του 2008 σε τοπική εταιρεία. Η επέκταση της φάσης Ι μέχρι την πόλη Koufra στα Νοτιανατολικά της χώρας (380 χλμ.) έχει ανατεθεί σε τουρκική εταιρεία. Η τελευταία φάση μεταξύ του Jaghboub και των παράκτιων περιοχών κοντά στο Τομπρούκ είναι υπό μελέτη. Μονάδες αφαλάτωσης Οι μονάδες αφαλάτωσης του θαλασσινού νερού υπάγονται στην Λιβυκή Γενική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού GECOL καθιστώντας την εν λόγω δημόσια εταιρεία τον 6 ο παραγωγό αφαλατωμένου ύδατος παγκοσμίως. Έως το 2012, η Λιβύη έχει θέση στόχο την αύξηση της συνολικής παραγωγικής δυνατότητας αφαλατωμένου ύδατος σε m3 ημερησίως. Υπάρχουν επί του παρόντος εννέα μονάδες αφαλάτωσης σε διάφορα στάδια της ολοκλήρωσης. Αναμένονται προκηρύξεις μειοδοτικών διαγωνισμών για νέες. Διαχείριση αστικών αποβλήτων Πολλές συμβάσεις πρόκειται να συναφθούν σχετικά με τον καθαρισμό αστικών λυμάτων στις μεγάλες πόλεις. Προκηρύχθηκε μειοδοτικός διαγωνισμός για μονάδα επεξεργασίας m3 ημερησίως στην περιοχή Ayn Zara της Τρίπολης. Η επέκταση της μονάδας του Hadab al Khadra (Τρίπολη), θα αυξήσει την παραγωγική δυνατότητα κατά m3 ημερησίως. Το εργοστάσιο Gawarsha κοντά Βεγγάζη βρίσκεται στο στάδιο επισκευής. 6. Υποδομές μεταφορών Οδικό δίκτυο. Το οδικό δίκτυο κατά την διάρκεια του εμπορικού αποκλεισμού είχε διατηρηθεί σε σχετικά καλή κατάσταση, γύρω κυρίως από τις αστικές περιοχές και ικανοποιεί την σχετικά μικρή κίνηση. Προτεραιότητα στον κυβερνητικό σχεδιασμό συνιστά η επέκταση και ο εκσυγχρονισμός του βόρειου άξονα καθώς και η κατασκευή των αξόνων Σέμπχα Νίγηρα, Κουφρα Σουδάν, έργα στρατηγικής που θα συνδέουν την Μεσόγειο με την υποσαχαρική Αφρική Σιδηροδρομικό δίκτυο. Δεν υφίσταται στην πραγματικότητα σιδηροδρομικό δίκτυο. Στον σχεδιασμό έχει εγγραφεί κατασκευή άξονα που θα συνδέει τα τυνησιακά με τα αιγυπτιακά σύνορα. Κυβερνητικός στόχος είναι η κατασκευή ευρύτερου σιδηροδρομικού δικτύου που θα ενώνει τον αραβικό κόσμο, την Μεσόγειο και την υποσαχαρική Αφρική. Η λιβυκή κυβέρνηση το 2007 υπέγραψε με κινεζική εταιρεία δύο συμφωνίες αξίας 3,2 δις δηναρίων ( 1,78 δις) για την κατασκευή δύο σιδηροδρομικών γραμμών στην χώρα. Η πρώτη είναι μήκους 352 χλμ και θα συνδέει την Σύρτη με την Μισουράτα κόστους 2,2 δις δηναρίων και η δεύτερη τις πόλεις της επαρχίας Hicha στην Νότια Λιβύη κόστους 1 δις δηναρίων. Το έργο θα ολοκληρωθεί σε τρία χρόνια από την ημέρα έναρξης των έργων. Τον Σεπτέμβριο ανακοινώθηκε η κατασκευή από ρωσική εταιρεία σιδηροδρομικής γραμμής μήκους 554 χλμ μεταξύ Σύρτης και Βεγγάζης.

6 Αεροδρόμια Η επάνοδος των ξένων πετρελαϊκών εταιρειών στην έρημο δημιούργησε νέες ανάγκες για αεροσκάφη και για ανάπτυξη και βελτίωση υποδομών αεροδρομίων. Εχει ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός και έχουν αρχίσει τα έργα εκσυγχρονισμού και επέκτασης του αεροδρομίου της Τρίπολης, Σέμπχα (όπου συμμετέχει σε κονσόρτσιο εταιρειών η CCC) και Βεγγάζης.