ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΟΣ ΣΤΑ ΤΙΡΑΝΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

Transcript

1 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΟΣ ΣΤΑ ΤΙΡΑΝΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Υπό τον τίτλο: «Να επενδύσεις στην Αλβανία; εν αρκεί µόνο η µείωση των φόρων», η ε/φ Shqip στις 18 Νοεµβρίου, δηµοσιεύει συνέντευξη του επικεφαλής του Γραφείου Οικονοµικών και Εµπορικών Υποθέσεων της Ελληνικής Πρεσβείας στα Τίρανα, Χρήστου Φαρµάκη Συµβούλου ΟΕΥ Α Παρατίθεται το πλήρες κείµενο της συνέντευξης. «Ερώτηση: Ποιο είναι το αντικείµενο του Γραφείου ΟΕΥ της Πρεσβείας; Το έργο του Γραφείου Οικονοµικών και Εµπορικών Υποθέσεων της Πρεσβείας της Ελλάδος στην Αλβανία συνίσταται στην υποστήριξη της ανάπτυξης των διµερών Οικονοµικών σχέσεων. Έτσι, παρέχει πληροφόρηση και συνδροµή τόσο στις ελληνικές επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να αναπτύξουν εξαγωγική δραστηριότητα στην Αλβανία ή να πραγµατοποιήσουν επενδύσεις σε αυτή τη χώρα, αλλά και στις αλβανικές επιχειρήσεις που επιθυµούν να συνεργαστούν µε αντίστοιχες ελληνικές. Για το λόγο αυτό παρακολουθούµε τις εξελίξεις που λαµβάνουν χώρα στην αλβανική οικονοµία, όπως η πορεία του πληθωρισµού, η εξέλιξη του ΑΕΠ και των άλλων µακροοικονοµικών µεγεθών και συντάσσουµε περιοδικές εκθέσεις για την αλβανική οικονοµία και τις διµερείς οικονοµικές και εµπορικές σχέσεις, ενώ κάθε µήνα εκδίδουµε ενηµερωτικό δελτίο µε τις σηµαντικότερες οικονοµικές ειδήσεις, το οποίο αποστέλλεται στις ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Αλβανία, σε συνδέσµους, επιµελητήρια και φορείς στην Ελλάδα, κ.ά. Επιπροσθέτως, παρακολουθούµε την εξέλιξη των διµερών οικονοµικών και εµπορικών σχέσεων και την ανάπτυξή τους, την πρόοδο που καταγράφει η Αλβανία στην πορεία της προς την Ευρώπη, ενώ παράλληλα παρακολουθούµε την υλοποίηση του Ελληνικού Σχεδίου για την Οικονοµική Ανασυγκρότηση των Βαλκανίων (ΕΣΟΑΒ) στην Αλβανία και την καλή εκτέλεση των προγραµµάτων αναπτυξιακής συνεργασίας, που χρηµατοδοτούνται από το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών (Hellenic Aid). Ποιες είναι οι εµπορικές σχέσεις µεταξύ των δύο χωρών; Η Ελλάδα παραµένει ο δεύτερος εµπορικός εταίρος της Αλβανίας, αµέσως µετά την Ιταλία. Σύµφωνα µε τα στατιστικά στοιχεία οι ελληνικές εξαγωγές προς την Αλβανία αυξήθηκαν κατά 15,5% το έτος 2007 και ανήλθαν σε 652,9 εκατ. δολάρια, ενώ τους 9 πρώτους µήνες του 2008, οι µεν ελληνικές εξαγωγές προς την Αλβανία αυξήθηκαν κατά 19% σε σχέση µε το ίδιο διάστηµα του 2007 οι δε αλβανικές εξαγωγές προς την Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 26%. Σίγουρα η γεωγραφική γειτνίαση είναι βέβαια ένας από τους λόγους που ευνοούν τις ελληνικές επιχειρήσεις, αλλά δεν είναι ο µοναδικός. Εξίσου σηµαντικός λόγος είναι το γεγονός ότι οι Έλληνες ήταν οι πρώτοι επενδυτές που ήλθαν στην Αλβανία, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν ακόµη η αλβανική οικονοµία προσπαθούσε να βρει τον βηµατισµό της. Οι ελληνικές επενδύσεις είναι οι πρώτες σε µέγεθος στην Αλβανία και µία σειρά µεγάλων

2 ελληνικών επιχειρήσεων είναι εγκατεστηµένες εδώ, όπως οι τράπεζες (Alpha Bank, Emporiki, Tirana Bank, NBG), εταιρείες τηλεπικοινωνιών (AMC-COSMOTE), ενώ συνεχώς υλοποιούνται νέα επενδυτικά σχέδια, όπως η κατασκευή εργοστασίου παραγωγής τσιµέντου από την εταιρεία ΤΙΤΑΝ, η κατασκευή νοσηλευτικών κέντρων (Υγεία, Ιατρικό Κέντρο, διαγνωστικό κέντρο Euromedica), κ.ά. Ένας ακόµη λόγος που συντελεί στην ενδυνάµωση των διµερών οικονοµικών σχέσεων, είναι η ύπαρξη µεγάλου αριθµού αλβανών µεταναστών στην Ελλάδα, οι οποίοι συνεισφέρουν και σε πολλούς άλλους τοµείς, πλην αυτού της οικονοµικής συνεργασίας, στις σχέσεις µεταξύ των λαών των δύο χωρών. Ας µην ξεχνάµε άλλωστε ότι τα εµβάσµατα που στέλνουν οι µετανάστες από την Ελλάδα, αλλά και από τις άλλες χώρες ανήλθαν το 2007 σε περίπου 1 δις δολάρια, εισροές που στηρίζουν σηµαντικά το εισόδηµα των αλβανικών νοικοκυριών και κατ επέκταση την αλβανική οικονοµία. Πως ωφελείται η Αλβανία από το Ελληνικό Σχέδιο για την Οικονοµική Ανάπτυξη των Βαλκανίων (ΕΣΟΑΒ); Το Ελληνικό Σχέδιο για την Οικονοµική Ανασυγκρότηση των Βαλκανίων (ΕΣΟΑΒ) προβλέπει την διάθεση ποσού Ευρώ για την Αλβανία. Έχει δε υπογραφεί διµερής συµφωνία µεταξύ των δύο χωρών για την υλοποίηση του ΕΣΟΑΒ µε χρονικό ορίζοντα την περίοδο Από αυτό το ποσό το 20%, δηλαδή Ευρώ, έχει ήδη διατεθεί για την επιχορήγηση ιδιωτικών επενδύσεων. Έτσι, έχουν εγκριθεί µέχρι σήµερα δεκαπέντε επενδυτικές προτάσεις εκ των οποίων οι ένδεκα (11) έχουν ήδη ολοκληρωθεί. Το συνολικό άθροισµα των προϋπολογισµών των 15 εν λόγω επενδύσεων ανέρχεται σε ,00 Ευρώ και το ποσοστό επιχορήγησης ανέρχεται, κατά κανόνα, στο 30% του συνολικού ύψους του προϋπολογισµού κάθε επένδυσης. Οι επενδύσεις που έχουν αναληφθεί περιλαµβάνουν την κατασκευή βιοµηχανικών µονάδων παραγωγής δοµικών υλικών, ξυλουργικών προϊόντων, παραγωγής προφίλ αλουµινίου, κά. Θα ήθελα επίσης να επισηµάνω ότι µε τις παραπάνω επενδύσεις δηµιουργούνται 465 νέες θέσεις εργασίας, στοιχείο σηµαντικό για την τόνωση της απασχόλησης και των εισοδηµάτων τόσο των απασχολούµενων σε αυτές όσο και γενικότερα της αλβανικής οικονοµίας. Επίσης, από το ΕΣΟΑΒ, ευρώ περίπου, το 1% του συνολικού κονδυλίου, διετέθη για την πραγµατοποίηση µικρών έργων στην Αλβανία. Τα έργα που χρηµατοδοτήθηκαν αφορούσαν βελτιώσεις κοινόχρηστων χώρων σε επαρχιακές πόλεις ενώ χρηµατοδοτήθηκαν και κάποιες δράσεις του UNDP. Το υπόλοιπο ποσό, όµως, του ΕΣΟΑΒ για την Αλβανία ανέρχεται σε ευρώ και διατίθεται για την χρηµατοδότηση σηµαντικών έργων υποδοµής. Τα έργα αυτά συγχρηµατοδοτούνται και από την αλβανική κυβέρνηση κατά 30%. Πρόσφατα υπεγράφη η συµφωνία για την κατασκευή του οδικού άξονα Σαγιάδες-Κονίσπολη-Αγ. Σαράντα, το οποίου το συνολικό κόστος ανέρχεται σε 29,86 εκατ. ευρώ και η ελληνική συµµετοχή µέσω του ΕΣΟΑΒ σε 23,89 εκατ. ευρώ. Εκκρεµούν προς έγκριση δύο ακόµη έργα: α)η κατασκευή της περιφερειακής οδού Πωγωνίου συνολικού ύψους 12 εκατ. Ευρώ όπου η ελληνική συµµετοχή θα ανέλθει σε 9,6 εκατ. ευρώ, β) η ανακαίνιση του κάστρου Αργυροκάστρου συνολικού ύψους 1,2 εκατ. ευρώ, στο οποίο η ελληνική συµµετοχή θα ανέρχεται σε 960 χιλιάδες Ευρώ. 2

3 Τέλος, θα πρέπει να αναφέρω ότι τα τελευταία χρόνια εκτελούνται πολλές δράσεις αναπτυξιακής συνεργασίας που χρηµατοδοτούνται από την Ελλάδα, το δε συνολικό ποσό ξεπερνά κατά πολύ τα 200 εκ Ευρώ και κατανέµεται σε πληθώρα δράσεων οι οποίες ξεπερνούν τις 400. Ποιες είναι οι σχέσεις µεταξύ των επιχειρηµατιών από τις δύο χώρες; Είναι γνωστό ότι υπάρχουν στενές σχέσεις συνεργασίας µεταξύ επιχειρηµατιών προερχόµενων από τις δύο χώρες και απόδειξη αυτού είναι η δηµιουργία τον Νοέµβριο 2006 του Ελληνοαλβανικού Εµπορικού και Βιοµηχανικού Επιµελητηρίου, το οποίο ήδη αριθµεί πάνω από 250 µέλη, από όλο το φάσµα της επιχειρηµατικής δραστηριότητας. Εξάλλου, όπως γνωρίζετε, σε καθηµερινή βάση επιχειρηµατίες και από τις δύο χώρες µετακινούνται προκειµένου να αναπτύξουν συνεργασίες ή για να συµµετάσχουν σε εµπορικές εκθέσεις. Ήδη στην επικείµενη εµπορική έκθεση που πραγµατοποιείται στις 25 µε 30 Νοεµβρίου στο Palais de Congres, υπάρχει σηµαντική ελληνική παρουσία. Πώς βοηθά το Γραφείο σας σε αυτή την συνεργασία; Το Γραφείο µας συνδράµει µε κάθε δυνατό τρόπο, όπως έχω ήδη αναπτύξει, την περαιτέρω ενδυνάµωση των διµερών οικονοµικών και εµπορικών σχέσεων και σε αυτό το πλαίσιο έχει στενή συνεργασία τόσο µε το Ε/Α εµπορικό και βιοµηχανικό επιµελητήριο όσο και µε τα επιµελητήρια των δύο χωρών. Πολύ συχνά οργανώνουµε εµπορικές αποστολές αλλά και συµµετέχουµε σε εκδηλώσεις των επιµελητηρίων που αποσκοπούν στην ενίσχυση των οικονοµικών συνεργασιών. Έχουν συρρικνωθεί οι ελληνικές επενδύσεις σε σχέση µε επενδύσεις από χώρες όπως η Γερµανία και η Ιταλία; Πως εξηγείται ότι στην ΠΓ Μ οι Έλληνες επενδυτές έχουν πιο ενεργή παρουσία στην διαδικασία των ιδιωτικοποιήσεων εκεί, από ότι στην Αλβανία; Τα στοιχεία δε δείχνουν συρρίκνωση των ελληνικών επενδύσεων στην Αλβανία. Το 28% των άµεσων ξένων επενδύσεων προέρχεται από ελληνικές επιχειρήσεις. Είναι αυτονόητο ότι θα υπάρχουν και θα υπάρξουν επενδύσεις και από άλλες χώρες πέρα από αυτές που αναφέρεται. Αυτό είναι συνάρτηση της θεσµικής προόδου που επιτελείται (αλλά έχει ακόµη µακρύ δρόµο) αλλά και του γενικότερου οικονοµικού περιβάλλοντος. Όπως προανέφερα, πολλές µεγάλες εταιρείες έχουν εγκατασταθεί στην Αλβανία, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη νέες επενδύσεις. Θα ήθελα να αναφέρω το παράδειγµα των ελληνικών τραπεζών που συγκαταλέγονται µεταξύ των πιο δραστήριων και κερδοφόρων στην αλβανική αγορά και οι οποίες εκτός των άλλων, στα πλαίσια της παγκόσµιας κρίσης της οποίας γινόµαστε µάρτυρες, προσφέρουν ασφάλεια και σιγουριά στους καταθέτες τους, λόγω του µεγέθους τους και της ισχυρής κεφαλαιακής βάσης που διαθέτουν. Όσον αφορά το ερώτηµά σας για τις γειτονικές χώρες, συµπεριλαµβανοµένης της ΠΓ Μ, πρέπει να αποσαφηνίσω ότι οι επιχειρήσεις λειτουργούν σε ένα ανταγωνιστικό και διεθνοποιηµένο περιβάλλον. Οι αποφάσεις που λαµβάνουν για µελλοντικές επενδύσεις, ιδιαίτερα έξω από την χώρα στην οποία εδρεύουν, είναι προϊόν σοβαρής µελέτης και σχεδιασµού. Θα πρέπει να σας πω ότι καθοριστικό ρόλο για την ανάληψη µίας επένδυσης παίζει το µέγεθος της χώρας και κατ επέκταση η αγορά στην οποία απευθύνεται κάθε επένδυση, η ύπαρξη ικανοποιητικών υποδοµών (όπως οδικό δίκτυο, επαρκής παροχή ηλεκτρικού ρεύµατος, κλπ.), το θεσµικό πλαίσιο 3

4 προστασίας ξένων επενδύσεων, η ιδιότητα µέλους της Ε.Ε., η µη ύπαρξη διαφθοράς, κλπ.. Σε αυτό το πλαίσιο είναι οι ίδιες που αποφασίζουν µε ιδιωτικοοικονοµικά κριτήρια αν τις συµφέρει ή όχι να επενδύσουν στην εξαγορά π.χ. µίας κρατικής εταιρείας που τελεί υπό ιδιωτικοποίηση ή να προβούν στην ανάληψη επενδύσεων σε κάποια χώρα. Τα κριτήρια είναι αποκλειστικά οικονοµικής και όχι ιδεολογικής φύσεως. Φυσικά σηµαντικό ρόλο έχει παίξει η γεωγραφική γειτνίαση, οι κοινές ιστορικο-πολιτιστικές βάσεις, η σύγκλιση νοοτροπίας, οι οικονοµικοί µετανάστες και η πορεία προς την Ενωµένη Ευρώπη. Εξ άλλου, η συνεισφορά της Ελλάδας στην ευηµερία όλης της περιοχής, στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου των λαών της ΝΑ Ευρώπης και εν τέλει στην πολιτική σταθερότητα είναι ιδιαίτερα σηµαντική: η Ελλάδα είναι 1ος επενδυτής στη Σερβία, 3 ο ς επενδυτής στην Βουλγαρία, 3 ος στην ΠΓ Μ, 4 ος επενδυτής στη Ρουµανία. Μιλάµε για ένα κεφάλαιο πάνω από 10 δις ευρώ. Πως αξιολογείτε την αλβανική φορολογική νοµοθεσία; Θεωρείτε ότι ευνοεί την επενδυτική δραστηριότητα; Πως αξιολογείτε το γενικότερο οικονοµικό και θεσµικό περιβάλλον για την επενδυτική δραστηριότητα; Ενηµερώνονται από το Γραφείο σας οι ενδιαφερόµενες επιχειρήσεις; Όπως προανέφερα, η ενηµέρωση των επιχειρήσεων αποτελεί ένα βασικό µας καθήκον. Όσον αφορά τα άλλα σας ερωτήµατα η απάντηση είναι πως ο συντελεστής φορολόγησης είναι χαµηλός, άρα έλκει τον ξένο επενδυτή, όµως δεν είναι το µοναδικό κριτήριο που λαµβάνεται υπόψη. Η γενικότερη πολιτική κατάσταση, η ποιότητα της δηµόσιας διοίκησης και της δικαστικής εξουσίας, η ποιότητα των υποδοµών, το µέγεθος της αγοράς, αποτελούν πολύ σηµαντικά κριτήρια που επηρεάζουν την τελική επιλογή. Πόσες ελληνικές εταιρείες δραστηριοποιούνται στην Αλβανία και πόσες Αλβανικές στην Ελλάδα; Οι ελληνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Αλβανία υπερβαίνουν σήµερα τις 270, ενώ υπάρχει παράλληλα ένα πλήθος µικρών επιχειρήσεων, κυρίως εταιρείες φασόν, εγκατεστηµένες κατά κύριο λόγο στη Νότια Αλβανία, εξ αιτίας της γειτνίασής τους µε την Ελλάδα.. υστυχώς δεν διαθέτω στατιστικά στοιχεία για τον αριθµό και το µέγεθος επιχειρήσεων αλβανικών συµφερόντων στην Ελλάδα. Ποιες είναι οι µελλοντικές σας δράσεις; Στις Πέµπτη το πρωί στις 20 Νοεµβρίου, οργανώνουµε το δεύτερο φόρουµ για τις προοπτικές των ελληνο αλβανικών σχέσεων στο ξενοδοχείο Sheraton. Εκεί σε κοινό σηµαντικών ελλήνων και όχι µόνο, επιχειρηµατιών θα συζητήσουµε για το επενδυτικό περιβάλλον και για τα σχέδια ανάπτυξης των υποδοµών της Αλβανίας. Ο Υπουργός Οικονοµίας Ενέργειας και Εµπορίου κ. Ρούλι και ο Υπουργός ηµ. Εργων κ. Ολντάσι θα είναι οι βασικοί εισηγητές. Την παραµονή στην αίθουσα της Ακαδηµίας θα δοθεί ένα κονσέρτο σε συνεργασία µε το Ε/Α επιµελητήριο, από έναν αλβανό καλλιτέχνη τον Ρενάτο Ρίπο που πραγµατοποιεί διεθνή καριέρα στο Μέγαρο Μουσικής στην Αθήνα και έναν Έλληνα καλλιτέχνη τον Άρη Γαρουφαλή που είναι διευθυντής του Ωδείου Αθηνών και της κρατικής Ορχήστρας. Νοµίζω ότι αυτό στέλνει ένα πολύ ισχυρό µήνυµα και ένα συµβολισµό για το ποιος πρέπει να είναι ο προσανατολισµός και στις διµερείς σχέσεις των δύο χωρών». 4

5 5