Οι επιπτώσεις της κρίσης στην οδοντιατρική φροντίδα στην Κύπρο Η άποψη των οδοντιάτρων

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Οι επιπτώσεις της κρίσης στην οδοντιατρική φροντίδα στην Κύπρο Η άποψη των οδοντιάτρων"

Transcript

1 ORIGINAL PAPER ÁÑ ÅÉÁ ÅËËÇÍÉÊÇÓ ÉÁÔÑÉÊÇÓ 2015, 32(2): Οι επιπτώσεις της κρίσης στην οδοντιατρική φροντίδα στην Κύπρο Η άποψη των οδοντιάτρων ΣΚΟΠΟΣ Η διερεύνηση των απόψεων των οδοντιάτρων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα σχετικά με τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην παροχή οδοντιατρικής φροντίδας και στο οδοντιατρικό επάγγελμα στην Κύπρο. ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Διεξήχθη μια συγχρονική μελέτη με τη χρήση ερωτηματολογίου που σχεδιάστηκε από τους ερευνητές έπειτα από βιβλιογραφική ανασκόπηση. Το ερωτηματολόγιο διανεμήθηκε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε τυχαίο δείγμα 300 οδοντιάτρων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στην Κύπρο. Το ποσοστό απόκρισης ήταν 51% (153/300), από τους οποίους οι 129 οδοντίατροι εργάζονταν στον ιδιωτικό τομέα και οι 24 στο δημόσιο. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Το 47,7% (n=61) των ιδιωτών οδοντιάτρων δήλωσαν ότι ο ημερήσιος αριθμός των ασθενών τους το 2013 μειώθηκε σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη και το 40,6% (n=52) ότι παρέμεινε σταθερός, σε αντίθεση με το 75% (n=18) των οδοντιάτρων του δημοσίου που δήλωσαν ότι αυξήθηκε και το 16,7% (n=4) ότι παρέμεινε σταθερός (p<0,001). Βρέθηκε αρνητική συσχέτιση μεταξύ των ετών προϋπηρεσίας και του αριθμού των ασθενών στον ιδιωτικό τομέα (r s=-0,47, p<0,001). Μείωση καταγράφηκε στον ιδιωτικό τομέα και στις οδοντιατρικές εργασίες υψηλού κόστους, καθώς το 78,9% (n=82) των ιδιωτών οδοντιάτρων δήλωσαν ότι ελαττώθηκαν οι ακίνητες προσθετικές εργασίες, το 73,3% (n=50) ότι μειώθηκαν τα εμφυτεύματα και το 53,3% (n=16) ότι παρουσίασαν πτώση οι ορθοδοντικές εργασίες. Το 81,3% (n=104) των ιδιωτών οδοντιάτρων δήλωσαν ότι μειώθηκε το εισόδημά τους το 2013 σε σχέση με το παρελθόν. Η μείωση του εισοδήματος αποτελεί πηγή άγχους τόσο για τους ιδιώτες οδοντιάτρους (71,3%) όσο και για αυτούς του δημόσιου τομέα (75%). Το 68,4% (n=13) των οδοντιάτρων του δημοσίου δήλωσαν ότι αισθάνονται αρκετό ή μέτριο άγχος από την αύξηση του αριθμού των ασθενών. Και οι δύο ομάδες οδοντιάτρων δήλωσαν ότι οι ασθενείς τους κατά το 2013 τούς επισκέπτονταν κυρίως για την αντιμετώπιση επειγόντων περιστατικών, με το 49,2% (n=61) όμως των ιδιωτών να δηλώνουν ότι η αιτία επίσκεψης μεταβλήθηκε σε σχέση με το παρελθόν, ενώ, αντίθετα, το 95,8% (n=23) των οδοντιάτρων του δημοσίου δήλωσαν ότι η αιτία επίσκεψης παρέμεινε η ίδια. Το 51,2% (n=66) των ιδιωτών οδοντιάτρων αξιολόγησε ως καλύτερη την ποιότητα των υπηρεσιών που πρόσφερε το 2013 σε σχέση με το παρελθόν, με το αντίστοιχο ποσοστό για τους οδοντιάτρους του δημοσίου να ανέρχεται στο 25,1% (n=6) (p=0,038). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η οικονομική κρίση έχει ήδη αρνητικές επιπτώσεις στην οδοντιατρική περίθαλψη στην Κύπρο, η οποία ως επί το πλείστον προσφέρεται από τον ιδιωτικό τομέα, καθώς καταγράφηκε μείωση της συχνότητας επίσκεψης στον οδοντίατρο, επιλογή αντιμετώπισης επειγόντων κυρίως περιστατικών και επιλογή οικονομικότερων θεραπευτικών παρεμβάσεων. Για την αποφυγή επιδείνωσης της στοματικής υγείας των πολιτών της Κύπρου λόγω ελλιπούς οδοντιατρικής φροντίδας απαιτείται η λήψη στοχευμένων μέτρων. Copyright Athens Medical Society ARCHIVES OF HELLENIC MEDICINE: ISSN ARCHIVES OF HELLENIC MEDICINE 2015, 32(2): X. Χαραλάμπους, 1 M. Θεοδώρου, 1 Π. Γαλάνης 2 1 Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Λατσιά, Κύπρος 2 Εργαστήριο Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας, Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα The effects of the economic crisis on dental care in Cyprus: The opinion of the dentists Λέξεις ευρετηρίου Κύπρος Οδοντιατρική φροντίδα Οδοντίατροι Οικονομική κρίση Abstract at the end of the article Υποβλήθηκε Εγκρίθηκε Η τρέχουσα οικονομική κρίση έχει σοβαρές επιπτώσεις σε όλους τους τομείς της οικονομικής και της κοινωνικής ζωής μιας χώρας. Εξετάζοντας ειδικότερα τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στον τομέα της υγείας, η σχετική

2 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ 195 βιβλιογραφία αναφέρει μεταξύ άλλων την επιστροφή μεγάλης μερίδας του πληθυσμού στο δημόσιο σύστημα υγείας, λόγω συρρίκνωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Αποτέλεσμα αυτού του «μαζικού επαναπατρισμού» δικαιούχων/ασθενών από τον ιδιωτικό στο δημόσιο τομέα της υγείας σε συνδυασμό με την ανεπαρκή λόγω οικονομικής κρίσης χρηματοδότηση 1 δημιουργούν εκρηκτικές καταστάσεις με μεγάλες λίστες αναμονής και πτώση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών. 2 4 Από την άλλη πλευρά, ο ιδιωτικός τομέας δοκιμάζεται, με το προσωπικό να υποαπασχολείται και την τεχνολογία του να υποχρησιμοποιείται. Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης επιβαρύνουν όμως και την υγεία των πολιτών με αύξηση των αυτοκτονιών, της κατάθλιψης και του άγχους, αλλά και την επανεμφάνιση μεταδοτικών νοσημάτων όπως η ελονοσία, την αύξηση των σεξουαλικώς μεταδιδομένων νοσημάτων και την επιδείνωση της υγείας των χρόνιων ασθενών λόγω μη επαρκούς ιατρικής περίθαλψης. 1 Αντίστοιχα, αρνητικές φαίνεται να είναι οι επιπτώσεις και στην οδοντιατρική φροντίδα, τόσο στο επίπεδο της στοματικής υγείας όσο και στην πρόσβαση και τη χρήση από τους πολίτες. Σε περιόδους οικονομικής κρίσης, οι δαπάνες των νοικοκυριών για οδοντιατρική φροντίδα φαίνεται να περιορίζονται, 5,6 με αποτέλεσμα την επιβάρυνση της στοματικής υγείας. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι πολίτες αξιολογούν σχετικά χαμηλά τις ανάγκες στοματικής υγείας και αναζητούν καθυστερημένα οδοντιατρικές υπηρεσίες, κυρίως για την αντιμετώπιση επειγόντων περιστατικών. Παρ ότι το 80% του πληθυσμού στην Κύπρο είναι δικαιούχοι οδοντιατρικής περίθαλψης που προσφέρεται από το δημόσιο τομέα* με μια σχετικά μικρή συμμετοχή στο κόστος ( 3 για κάθε επίσκεψη, ανεξάρτητα από την εργασία που τους παρέχεται και 100 ανά τεμάχιο για την κινητή προσθετική), εν τούτοις η συντριπτική πλειονότητα επιλέγει τον ιδιωτικό τομέα, καταβάλλοντας στο ακέραιο το κόστος από την τσέπη τους. 7 Ως αποτέλεσμα της μειωμένης από τους πολίτες χρήσης των Δημόσιων Οδοντιατρικών Υπηρεσιών, η αναλογία των οδοντιάτρων μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα είναι 5% προς 95%. Οι οδοντίατροι του δημόσιου τομέα είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης και αμείβονται με μισθό, ενώ αυτοί του ιδιωτικού τομέα είναι ελεύθεροι επαγγελματίες και αμείβονται κατά πράξη και με τιμές που διαμορφώνονται από την αγορά. 8 Η Κύπρος είναι από εκείνες τις χώρες που έχουν πληγεί * Από το δημόσιο τομέα προσφέρεται όλο το φάσμα της οδοντιατρικής φροντίδας, με εξαίρεση την ακίνητη προσθετική. Από το 2013 προσφέρεται και ορθοδοντική θεραπεία σε παιδιά μέχρι 18 ετών με λειτουργικά προβλήματα και με βάση οικονομικά κριτήρια. έντονα από την οικονομική κρίση, και αναγκάστηκε να ενταχθεί στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης που οδήγησε το Μάρτιο του 2013 στην υπογραφή Μνημονίου με την Τρόικα και την επιβολή αυστηρών μέτρων λιτότητας. Μέσα στους όρους του Μνημονίου περιλαμβάνεται και η εισαγωγή, εντός των επόμενων δύο ετών, του νέου Γενικού Σχεδίου Υγείας (ΓεΣΥ), το οποίο, σε αντίθεση με το σημερινό σύστημα, θα είναι καθολικής κάλυψης. Στο νέο ΓεΣΥ προβλέπεται ότι στην οδοντιατρική φροντίδα θα καλύπτεται μόνο η παροχή προληπτικών εργασιών σε δικαιούχους ηλικίας μέχρι 16 ετών, μεταφέροντας ουσιαστικά σχεδόν το σύνολο των δαπανών οδοντιατρικής περίθαλψης στον οικογενειακό προϋπολογισμό. Έχοντας κατά νου την τρέχουσα οικονομική κρίση και τις πιθανές επιπτώσεις στο επάγγελμα του οδοντιάτρου και στην παροχή οδοντιατρικής φροντίδας στην Κύπρο, με την παρούσα μελέτη επιχειρείται η καταγραφή των απόψεων των ίδιων των οδοντιάτρων, τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα. Πιο συγκεκριμένα, η μελέτη διερευνά, μέσα από τις απαντήσεις των οδοντιάτρων, το βαθμό στον οποίο η οικονομική κρίση επηρέασε τη συχνότητα επισκέψεων στον οδοντίατρο, αν δημιούργησε ρεύμα στροφής ασθενών προς το δημόσιο τομέα, αν διαφοροποιήθηκε το φάσμα και η ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών, ιδίως εκείνων υψηλού κόστους, και εάν το σημερινό δυσμενές οικονομικό περιβάλλον προκαλεί άγχος και επαγγελματική ανασφάλεια στους οδοντιάτρους. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ Διεξήχθη μια συγχρονική μελέτη με τη χρήση ερωτηματολογίων που συμπληρώθηκαν από οδοντιάτρους του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Πιο συγκεκριμένα, δημιουργήθηκαν δύο ερωτηματολόγια, ένα για τους οδοντιάτρους του ιδιωτικού τομέα και ένα για τους οδοντιάτρους του δημόσιου τομέα, βασισμένα στα ερωτηματολόγια των Waldman και Canella, 5 καθώς και του Parker. 9 Τα δύο ερωτηματολόγια περιλάμβαναν 14 ερωτήσεις κλειστού τύπου, με 6 από αυτές να είναι κοινές. Οι απαντήσεις ήταν είτε διαβαθμισμένες σε πεντάβαθμη κλίμακα Likert είτε διχοτόμες. Για τον έλεγχο εγκυρότητας του περιεχομένου των ερωτηματολογίων διενεργήθηκε πιλοτική μελέτη με 20 οδοντιάτρους και πραγματοποιήθηκαν οι απαραίτητες διορθώσεις. Τα ερωτηματολόγια, μετά από άδεια του Παγκύπριου Οδοντιατρικού Συλλόγου, διανεμήθηκαν σε τυχαίο δείγμα 300 οδοντιάτρων που αντιστοιχούσε στο 35,7% των εγγεγραμμένων οδοντιάτρων της Κύπρου, οι οποίοι ανέρχονται στους 840. Η τυχαία επιλογή των συμμετεχόντων στη μελέτη πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ενός πίνακα τυχαίων αριθμών και τα ερωτηματολόγια διακινήθηκαν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Ο χρόνος συμπλήρωσης του ερωτηματολογίου κυμαινόταν στα min. Το ποσοστό απόκρισης ανήλθε στο 51% (153/300). Σε σχετική ανασκόπηση

3 196 X. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ και συν 350 μελετών στο χώρο της υγείας, το μέσο ποσοστό απόκρισης σε ταχυδρομικά ή ηλεκτρονικά ερωτηματολόγια ήταν <57,5%. 10 Για τη διερεύνηση της ύπαρξης σχέσης μεταξύ δύο κατηγορικών μεταβλητών χρησιμοποιήθηκε ο έλεγχος x² και μεταξύ μιας ποσοτικής μεταβλητής και μιας διατάξιμης χρησιμοποιήθηκε ο συντελεστής συσχέτισης του Spearman. Το αμφίπλευρο επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε ίσο με 0,05. Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το στατιστικό λογισμικό Statistical Package for Social Sciences (IBM SPSS), έκδοση ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των οδοντιάτρων που συμμετείχαν στο δείγμα σε σχέση με το σύνολο των εγγεγραμμένων οδοντιάτρων της Κύπρου παρουσιάζονται στον πίνακα 1. Προκύπτει ότι τα χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων οδοντιάτρων στη μελέτη δεν απέκλιναν σημαντικά από εκείνα του πληθυσμού αναφοράς και υπό αυτή την έννοια θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι το δείγμα ήταν αντιπροσωπευτικό των οδοντιάτρων στην Κύπρο. Πίνακας 1. Κοινωνικο-δημογραφικά χαρακτηριστικά των οδοντιάτρων του δείγματος και του συνόλου των οδοντιάτρων στην Κύπρο. Χαρακτηριστικό Φύλο Πληθυσμός δείγματος Πληθυσμός αναφοράς Γυναίκα 80 (54,4) 376 (44,7) Άνδρας 67 (45,6) 464 (55,3) Ηλικία 43,8 (8,7) # Μη διαθέσιμο Τομέας άσκησης επαγγέλματος Ιδιωτικός 129 (84,3) 800 (95,0) Δημόσιος 24 (15,7) 40 (5,0) Περιοχή άσκησης επαγγέλματος (μόνο για ιδιώτες) Αστική 34 (68,0) 588 (70,0) Περιαστική 11 (22,0) 168 (20,0) Αγροτική 5 (10,0) 84 (10,0) Περιφέρεια (μόνο για ιδιώτες) Λευκωσία 52 (40,0) 371 (43,0) Λεμεσός 36 (28,0) 247 (29,0) Λάρνακα Αμμόχωστος 23 (18,0) 127 (15,0) Πάφος 18 (14,0) 95 (12,0) Φάσμα εργασιών (μόνο για ιδιώτες) Γενική Οδοντιατρική 113 (89,0) 775 (92,0) Συγκεκριμένο φάσμα 14 (11,0) 65 (8,0) Έτη προϋπηρεσίας 15,3 (9,0) # Μη διαθέσιμο Οι τιμές εκφράζονται ως n (%), εκτός και εάν δηλώνεται διαφορετικά # Μέση τιμή (τυπική απόκλιση) Ιδιώτες οδοντίατροι Το 58,2% (n=75) των ιδιωτών οδοντιάτρων δήλωσε ότι αυξήθηκαν οι ασθενείς που δεν καταβάλλουν τμήμα ή και όλο το ποσό της θεραπείας που τους παρέχουν, ενώ σχεδόν στο σύνολό τους ανέφεραν ότι αυξήθηκαν οι ασθενείς που ζητούσαν έκπτωση (96,4%), ευκολίες πληρωμής (96,9%) και αναβολή οδοντιατρικών εργασιών λόγω οικονομικών δυσχερειών (90,7%) (πίν. 2). Επί πλέον, το 37,2% (n=49) δήλωσε ότι μειώθηκε ο αριθμός των νέων ασθενών, ενώ 47,7% (n=61) δήλωσαν ότι ελαττώθηκε ο ημερήσιος αριθμός ασθενών. Μεταξύ των ετών προϋπηρεσίας και του ημερήσιου αριθμού ασθενών βρέθηκε αρνητική συσχέτιση (r s=-0,46, p<0,001), καθώς επίσης και με τον αριθμό των νέων ασθενών (r s=-0,47, p<0,001). Εκτός από τη μείωση των ασθενών στον ιδιωτικό τομέα, σημαντική πτώση καταγράφηκε στις ακίνητες προσθετικές εργασίες (73,6%), στην τοποθέτηση ορθοδοντικών μηχανισμών (53,3%) και στην τοποθέτηση εμφυτευμάτων (73,3%), που αποτελούν και τις πλέον πολυδάπανες οδοντιατρικές εργασίες (πίν. 3). Η πλειονότητα των ιδιωτών οδοντιάτρων (81,3%) δήλωσαν ότι μειώθηκε το εισόδημά τους το 2013 σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Πιο συγκεκριμένα, το 47,7% (n=61) δήλωσε ότι μειώθηκε μέχρι και 25%, το 27,3% (n=35) ότι ελαττώθηκε κατά 25 50% και το 6,3% (n=8) ότι παρουσίασε πτώση >50%. Το 44,9% (n=58) των ιδιωτών οδοντιάτρων δήλωσε ότι αισθάνονται αρκετό ή πολύ άγχος για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στο εισόδημά τους, το 26,4% (n=34) μέτριο, το 27,1% (n=35) λίγο και μόνο το 1,6% (n=2) καθόλου. Η αύξηση των ετών προϋπηρεσίας σχετιζόταν με μείωση του άγχους για τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης στο εισόδημα (r s=-0,46, p=0,023). Το αυξημένο άγχος για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στους ιδιώτες οδοντιάτρους σχετιζόταν θετικά με τη συχνότητα επιλογής θέσης εργασίας στο δημόσιο τομέα (πίν. 4) (p<0,001). Εν τούτοις, το 75,6% (n=96) των ιδιωτών οδοντιάτρων δήλωσε ότι δεν θα άλλαζαν τη θέση εργασίας τους με μια θέση στο δημόσιο. Οι ιδιώτες οδοντίατροι αξιολόγησαν πολύ υψηλά το επίπεδο της ποιότητας των εργασιών που προσφέρουν, καθώς το 20,9% (n=29) βαθμολόγησε αυτή ως καλή και το 78,3% (n=100) ως πολύ καλή. Επί πλέον, το 51,2% (n=66) δήλωσε ότι η ποιότητα των εργασιών του ήταν επί του παρόντος καλύτερη σε σχέση με το παρελθόν και το 48,8% (n=63) ότι ήταν ίδια.

4 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ 197 Πίνακας 2. Επιπτώσεις οικονομικής κρίσης στον αριθμό των ασθενών και στην εκπλήρωση των οικονομικών τους υποχρεώσεων στον ιδιωτικό τομέα. Αυξήθηκε πολύ Αυξήθηκε Παρέμεινε σταθερός Μειώθηκε Μειώθηκε πολύ Αριθμός νέων ασθενών 2 (1,6) 29 (22,5) 50 (38,8) 41 (31,8) 7 (5,4) Αριθμός ασθενών που ακύρωσαν προγραμματισμένα ραντεβού 4 (3,1) 69 (54,3) 44 (34,6) 9 (7,1) 1 (0,8) Αριθμός ασθενών που δεν κατέβαλαν τμήμα ή όλο το ποσό της θεραπείας 16 (12,5) 59 (45,7) 47 (36,7) 5 (3,9) 1 (0,8) Αριθμός ασθενών που ζήτησαν έκπτωση 34 (26,4) 88 (68,2) 7 (5,4) 0 (0,0) 0 (0,0) Αριθμός ασθενών που ζήτησαν ευκολίες στην πληρωμή 36 (27,9) 89 (69,0) 4 (3,1) 0 (0,0) 0 (0,0) Αριθμός ασθενών που ανέβαλαν θεραπεία λόγω οικονομικών δυσχερειών 32 (24,8) 85 (65,9) 12 (9,3) 0 (0,0) 0 (0,0) Ημερήσιος αριθμός ασθενών 0 (0,0) 15 (11,7) 52 (40,6) 49 (38,3) 12 (9,4) Οι τιμές εκφράζονται ως n και (%) Πίνακας 3. Επιπτώσεις οικονομικής κρίσης στην παροχή πολυδάπανων οδοντιατρικών εργασιών. Αυξήθηκε πολύ Αυξήθηκε Παρέμεινε σταθερός Μειώθηκε Μειώθηκε πολύ Αριθμός ακίνητων προσθετικών εργασιών 0 (0,0) 3 (2,7) 26 (23,4) 45 (40,6) 37 (33,3) Αριθμός εμφυτευμάτων 0 (0,0) 1 (1,5) 17 (25,1) 30 (44,1) 20 (29,2) Αριθμός ορθοδοντικών μηχανισμών 0 (0,0) 3 (10) 11 (36,7) 13 (43,3) 3 (10) Οι τιμές εκφράζονται ως n και (%) Πίνακας 4. Σχέση μεταξύ του άγχους για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στο εισόδημα και της επιλογής θέσης εργασίας στο δημόσιο τομέα. Άγχος Επιλογή θέσης εργασίας στο δημόσιο τομέα Ναι Όχι Καθόλου 0 (0,0) 2 (100,0) Λίγο 2 (5,9) 32 (94,1) Μέτριο 5 (15,2) 28 (84,8) Αρκετό 13 (30,2) 30 (69,8) Πολύ 11 (73,3) 4 (26,7) Οι τιμές εκφράζονται ως n (%) Αναφορικά με τη συχνότητα επίσκεψης των Κυπρίων στον οδοντίατρο, το 96,1% (n=123) των ιδιωτών οδοντιάτρων δήλωσε ότι οι ασθενείς επισκέπτονται σήμερα το ιατρείο τους κυρίως για αντιμετώπιση κάποιου προβλήματος. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι το 49,2% (n=61) δήλωσε πως η αιτία επίσκεψης το 2013 μεταβλήθηκε σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Το 54,3% (n=70) των ιδιωτών οδοντιάτρων δήλωσε ότι απασχολεί βοηθό οδοντιατρείου και μάλιστα το 81,4% σε πλήρη απασχόληση. Η απασχόληση των βοηθών οδοντιατρείου φάνηκε ότι δεν επηρεάστηκε από την οικονομική κρίση, καθώς το 91% (n=61) των ιδιωτών οδοντιάτρων δήλωσε ότι τόσο ο μισθός όσο και οι ώρες εργασίας τους παρέμειναν σταθερές το 2013 σε σχέση με το παρελθόν. Δεν βρέθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των επαρχιών και των περιοχών εργασίας (αστικών και αγροτικών), γεγονός που υποδηλώνει ομοιόμορφη επίδραση της οικονομικής κρίσης στην παροχή οδοντιατρικής περίθαλψης στην Κύπρο από τον ιδιωτικό τομέα. Οδοντίατροι του δημοσίου Στη μελέτη συμμετείχαν οι 24 από τους 39 οδοντιάτρους του δημοσίου, δηλαδή το 63,2%. Σε σχέση με τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και συγκεκριμένα αναφορικά με τον ημερήσιο αριθμό ασθενών το 2013 σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, το 75% (n=18) δήλωσε ότι αυτός αυξήθηκε πολύ, το 16,7% (n=4) ότι παρέμεινε σταθερός και το 8,3% (n=2) ότι μειώθηκε. Το 31,6% (n=6) δήλωσε ότι αισθάνονται αρκετό άγχος και πίεση από την αύξηση του αριθμού των ασθενών και, αντίστοιχα, το 36,8% (n=7) δήλωσε ότι αισθάνονται μέτριο άγχος και πίεση. Στον πίνακα 5 παρουσιάζεται η διαφορετική επίδραση της οικονομικής κρίσης στον ημερήσιο αριθμό ασθενών μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Σύμφωνα με τις απαντήσεις των οδοντιάτρων, στον πρώτο καταγράφηκε μείωση και στο δεύτερο αύξηση. Το 87,5% (n=21) αξιολόγησε την ποιότητα των εργασιών που πρόσφεραν κατά το 2013 ως καλή/πολύ καλή και το 12,5% (n=3) ως μέτρια. Διαχρονικά, το 65,2% δήλωσε ότι η ποιότητα της εργασίας τους παραμένει η ίδια, το 25,1%

5 198 X. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ και συν Πίνακας 5. Σχέση μεταξύ του τομέα εργασίας και του ημερήσιου αριθμού ασθενών. Ημερήσιος αριθμός ασθενών Ιδιωτικός Τομέας εργασίας Δημόσιος Αυξήθηκε πολύ 0 (0,0) 2 (8,3) Αυξήθηκε 15 (11,7) 16 (66,7) Παρέμεινε σταθερός 52 (40,6) 4 (16,7) Μειώθηκε 49 (38,3) 2 (8,3) Μειώθηκε πολύ 12 (9,4) 0 (0,0) Οι τιμές εκφράζονται ως n (%) καλύτερη σήμερα σε σχέση με προηγούμενα έτη και το 8,3% χειρότερη. Οι οδοντίατροι του δημοσίου αξιολόγησαν λιγότερο θετικά την ποιότητα της εργασίας που προσφέρουν τώρα σε σχέση με το παρελθόν, απ ό,τι οι ιδιώτες οδοντίατροι (p=0,038) (πίν. 6). Αναφορικά με τους λόγους προσέλευσης στα δημόσια οδοντιατρεία, το 95,8% (n=23) των οδοντιάτρων δήλωσαν ότι οι ασθενείς προσέρχονται κυρίως για αντιμετώπιση προβλήματος και το ίδιο ακριβώς ποσοστό δήλωσε ότι η αιτία προσέλευσης δεν μεταβλήθηκε το 2013 σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Το 37,5% (n=9) των οδοντιάτρων του δημοσίου δήλωσε ότι αισθάνονται αρκετό/πολύ άγχος για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στο μισθό τους, το 37,5% (n=9) δήλωσε μέτριο άγχος και το 25% (n=6) λίγο. Η αύξηση των ετών προϋπηρεσίας στο δημόσιο τομέα σχετιζόταν με μειωμένο άγχος αναφορικά με τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στο εισόδημα (r s=-0,46, p=0,023). Ως προς τον κίνδυνο και την επαγγελματική ανασφάλεια που βιώνουν, το 20,8% (n=5) δήλωσε αρκετή/πολύ ανασφάλεια, το 25% (n=6) μέτρια, το 25% (n=6) λίγη και το 29,2% (n=7) καθόλου. Η αύξηση των ετών προϋπηρεσίας σχετιζόταν με μειωμένη ανασφάλεια (r s=-0,6, p=0,002). Το 91,7% (n=22) δήλωσε ότι δεν θα άλλαζαν τη θέση Πίνακας 6. Σχέση μεταξύ τομέα εργασίας και άποψης των οδοντιάτρων αναφορικά με την ποιότητα των εργασιών που προσφέρουν τώρα σε σχέση με το παρελθόν. Ποιότητα παρούσας εργασίας έναντι προηγούμενων ετών Τομέας εργασίας Ιδιωτικός Δημόσιος Πολύ καλύτερη 14 (10,9) 1 (4,3) Καλύτερη 45 (34,9) 5 (21,7) Ίδια 68 (52,7) 15 (65,2) Χειρότερη 2 (1,6) 2 (8,7) Οι τιμές εκφράζονται ως n (%) εργασίας με μια θέση οδοντιάτρου στον ιδιωτικό τομέα με τις ίδιες απολαβές, ενώ το 70,8% (n=17) δήλωσε ότι δεν θα άλλαζαν τη θέση εργασίας τους με μια θέση στον ιδιωτικό τομέα με περισσότερες απολαβές. ΣΥΖΗΤΗΣΗ Η παρούσα μελέτη είναι η πρώτη που εκπονήθηκε στην Κύπρο με στόχο την αξιολόγηση των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης στο οδοντιατρικό επάγγελμα της Κύπρου. Επιβεβαίωσε τα ευρήματα της σχετικής βιβλιογραφίας, τα οποία συγκλίνουν στο γεγονός ότι η οικονομική κρίση αναγκάζει τα νοικοκυριά σε μια συνεχή προσπάθεια περικοπής δαπανών που δεν θεωρούν ιδιαίτερα σημαντικές, μεταξύ των οποίων βρίσκεται και η οδοντιατρική περίθαλψη. 5,6 Η αναφερόμενη από τους οδοντιάτρους του ιδιωτικού τομέα μείωση τόσο των νέων ασθενών όσο και του ημερήσιου αριθμού των ασθενών ταυτίζεται με τα ευρήματα της μελέτης του Parker, 9 όπου σε ανάλογη περίοδο οικονομικής κρίσης στις ΗΠΑ, το 40% των οδοντιάτρων δήλωσαν ότι το 2009 είχαν λιγότερους νέους ασθενείς σε σχέση με το 2008 και το 52% ότι είχε περισσότερα κενά μεταξύ των ραντεβού. Αντίστοιχα, μείωση περίπου στο 5% των ιδιωτικών δαπανών για οδοντιατρική περίθαλψη κατά την ίδια περίοδο οικονομικής κρίσης στις ΗΠΑ καταγράφηκε και στη μελέτη του Palmer. 11 Η μείωση των ασθενών στον ιδιωτικό τομέα και η στροφή τους στο δημόσιο είναι ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν όλοι οι τομείς της υγειονομικής περίθαλψης σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Ελλάδας, όπου σύμφωνα με τη μελέτη των Kentikelenis et al 12 το 2010 καταγράφηκε αύξηση κατά 24% στις εισαγωγές ασθενών των δημόσιων νοσοκομείων σε σχέση με το 2009, ενώ υπήρξε αντίστοιχα μείωση κατά 25 30% στις εισαγωγές στα ιδιωτικά νοσοκομεία. Επισημαίνεται ότι από τα στατιστικά στοιχεία των Οδοντιατρικών Υπηρεσιών 13 του Υπουργείου Υγείας φάνηκε ότι το 2012 και τους πρώτους μήνες του 2013 υπήρξε αύξηση του αριθμού των επισκέψεων στο δημόσιο τομέα σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, όμως από τον Αύγουστο του 2013, με την επιβολή συμπληρωμών για τους ασθενείς, παρατηρήθηκε σημαντική μείωση, ιδιαίτερα των συνταξιούχων, που αποτελούν τη μεγάλη μερίδα ασθενών των Οδοντιατρικών Υπηρεσιών. Πιο συγκεκριμένα, ενώ το 2012 καταγράφηκε αύξηση στον αριθμό των επισκέψεων στις Οδοντιατρικές Υπηρεσίες κατά 11% σε σχέση με το 2011 και κατά 19% σε σχέση με το 2010, το 2013 παρατηρήθηκε μείωση κατά 11% σε σχέση με το Η μείωση κατά ηλικιακή ομάδα ήταν 17,8% για τους ασθενείς

6 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ 199 Στην παρούσα μελέτη βρέθηκε ότι η μείωση του εισοηλικίας >75 ετών, 15,9% για τους ασθενείς ηλικίας ετών, 8,4% για τους ασθενείς ηλικίας ετών, 7,7% για τους ασθενείς ηλικίας ετών, 6,7% για τους ασθενείς ηλικίας 5 14 ετών, ενώ καταγράφηκε αύξηση κατά 4,7% στην ηλικιακή ομάδα των 0 4 ετών. Μείωση στη χρήση υπηρεσιών υγείας του δημοσίου σε περιόδους οικονομικής κρίσης καταγράφηκε και σε μελέτη των Waters et al, 4 που αποδίδεται επίσης στην επιβολή συμπληρωμών για τους ασθενείς. Το εύρημα της παρούσας μελέτης, ότι δηλαδή η οικονομική κρίση επηρέασε αρνητικά τη συχνότητα επίσκεψης στον ιδιωτικό τομέα, συνάδει με τα ευρήματα της μελέτης των Kentikelenis et al, 12 σύμφωνα με την οποία το 2009, μεσούσης δηλαδή της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, καταγράφηκε σημαντική αύξηση του ποσοστού των ατόμων που δήλωσαν ότι δεν επισκέφθηκαν ιατρό ή οδοντίατρο. Στον αντίποδα βρίσκονται ευρήματα ανάλογης μελέτης στην Ισλανδία, 14 στην οποία βρέθηκε ότι οι συμμετέχοντες όχι μόνο δεν επηρεάστηκαν αρνητικά από την οικονομική κρίση αλλά οι εργαζόμενοι άνδρες και οι άνεργες γυναίκες εμφάνισαν αυξημένα ποσοστά επίσκεψης. Το εισόδημα, η ηλικία και το επίπεδο εκπαίδευσης επηρεάζουν τη συχνότητα επίσκεψης στον οδοντίατρο. 2 Σε μελέτη των Manski et al 15 βρέθηκε ότι σε νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος είναι λιγότερο πιθανό οι ηλικιωμένοι να αναζητήσουν οδοντιατρική περίθαλψη και περισσότερο πιθανό να τη διακόψουν. Αντίθετα, άτομα υψηλού εισοδήματος είναι κατά 1,5 2 φορές πιθανότερο να επισκεφθούν οδοντίατρο σε σύγκριση με άτομα χαμηλού εισοδήματος, με τη διαφορά να αυξάνεται για προληπτικές υπηρεσίες. 16 Προς την ίδια κατεύθυνση, η μελέτη των Zavras et al 17 βρήκε ότι οι ηλικιωμένοι, οι άνεργοι, οι συνταξιούχοι, οι νοικοκυρές και οι χρονίως πάσχοντες ήταν πιθανότερο να δηλώνουν χαμηλότερο επίπεδο υγείας, σε περιόδους οικονομικής κρίσης, εύρημα που παραπέμπει σε περιορισμένη χρήση υπηρεσιών υγείας σε σύγκριση με το παρελθόν. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η αρνητική συσχέτιση που βρέθηκε μεταξύ των ετών προϋπηρεσίας στον ιδιωτικό τομέα τόσο με τον αριθμό νέων ασθενών, όσο και με τον ημερήσιο αριθμό ασθενών. Ενδεχομένως, η οικονομική κρίση να οδηγεί όχι μόνο σε περιορισμό των επισκέψεων αλλά και σε ανακατανομή των ασθενών τόσο μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα όσο και μεταξύ των ιδιωτών οδοντιάτρων. Πιθανή εξήγηση για το τελευταίο μπορεί να είναι η εκ μέρους των πολιτών αναζήτηση των πλέον χαμηλών τιμών, που ίσως προσφέρουν οι νέοι οδοντίατροι στην προσπάθειά τους να εισέλθουν και να εδραιωθούν στην αγορά εργασίας, αποκτώντας όσο το δυνατό μεγαλύτερο αριθμό πελατών. Εκτός από τη μείωση των ασθενών στον ιδιωτικό τομέα, η παρούσα μελέτη κατέδειξε και μείωση των πλέον πολυδάπανων εργασιών, που είναι αυτές της ακίνητης προσθετικής, των εμφυτευμάτων και της ορθοδοντικής. Το εν λόγω εύρημα φανερώνει ότι οι ασθενείς που παραμένουν στον ιδιωτικό τομέα αναζητούν πιο οικονομικές λύσεις, στοιχείο το οποίο αναφέρεται και από τους Waldman και Canella. 5 Από τις πολυδάπανες οδοντιατρικές εργασίες, αυτή που μειώθηκε λιγότερο ήταν η τοποθέτηση ορθοδοντικών μηχανισμών. Επειδή ως επί το πλείστον οι ορθοδοντικοί μηχανισμοί τοποθετούνται σε παιδιά, ίσως οι γονείς, παρά την οικονομική δυσχέρεια που βιώνουν, εξακολουθούν να ιεραρχούν τις ανάγκες των παιδιών τους υψηλότερα από τις δικές τους. Στην παρούσα μελέτη βρέθηκε ότι οι ασθενείς επισκέπτονται τους οδοντιάτρους κυρίως για την επίλυση κάποιου προβλήματος, και, ιδιαίτερα, επείγοντος και λιγότερο συχνά για προληπτικούς λόγους. Ανάλογα ευρήματα προκύπτουν και από το Ευρωβαρόμετρο του 2010, σύμφωνα με το οποίο το 45% των Κυπρίων δήλωσαν ότι επισκέπτονται τον οδοντίατρο κυρίως για αντιμετώπιση επείγοντος περιστατικού. 18 Η αρνητική επίδραση της οικονομικής κρίσης στη συχνότητα επίσκεψης στον οδοντίατρο επισημαίνεται και από τον Parker, 9 ο οποίος μεταξύ άλλων παρατηρεί ότι τα άτομα που απώλεσαν την εργασία τους και τα οφέλη σχετικά με την οδοντιατρική φροντίδα είναι πιθανότερο να ακυρώσουν ή να αναβάλλουν την επίσκεψή τους στον οδοντίατρο. Αυτό μπορεί βραχυπρόθεσμα να εξοικονομεί χρήματα για τους ασθενείς, μεσο-μακροπρόθεσμα όμως έχει αρνητικές συνέπειες, καθώς χάνεται η ευκαιρία να διαγνωστούν έγκαιρα οποιαδήποτε οδοντιατρικά προβλήματα, με αποτέλεσμα η αργοπορημένη διάγνωσή τους να έχει αυξημένο κόστος θεραπείας. Σε παρόμοιο συμπέρασμα κατέληξε μελέτη στις ΗΠΑ το 2013, σύμφωνα με την οποία το 33% των Αμερικανών καθυστέρησαν ή ανέβαλαν την επίσκεψή τους στον οδοντίατρο λόγω της οικονομικής αβεβαιότητας, μολονότι το 80% δήλωσαν ότι μακροπρόθεσμα αυτό θα έχει οικονομικές συνέπειες για τους ίδιους. 19 Ως προς τις αρνητικές επιπτώσεις της αργοπορημένης επίσκεψης στον οδοντίατρο ενδιαφέροντα είναι τα αποτελέσματα της μελέτης των Pavi et al, 20 όπου βρέθηκε ότι η επίσκεψη στον οδοντίατρο για θεραπεία και όχι για πρόληψη σχετιζόταν με μεγαλύτερο αριθμό επισκέψεων στο μέλλον. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η παραμέληση απλών οδοντιατρικών προβλημάτων λόγω της οικονομικής δυσχέρειας μπορεί να οδηγήσει μεταγενέστερα σε πολύ σοβαρότερες καταστάσεις με δυσμενείς επιπτώσεις στη γενική υγεία και την ποιότητα ζωής.

7 200 X. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ και συν δήματος ήταν σημαντική πηγή άγχους. Από τα ευρήματα της μελέτης προέκυψε μείωση των εισοδημάτων τους, αφού το 81,3% των ιδιωτών οδοντιάτρων δήλωσαν ότι το εισόδημά τους παρουσίασε πτώση το 2013* σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Σε παρόμοιο συμπέρασμα κατέληξε και η μελέτη του Parker στις ΗΠΑ, 9 στην οποία το 44,9% των ιδιωτών οδοντιάτρων δήλωσε ότι αισθάνονταν αρκετό/ πολύ άγχος αναφορικά με τη μείωση του εισοδήματός τους. Στην παρούσα μελέτη υπήρχαν και ορισμένοι περιορισμοί. Πιο συγκεκριμένα, το ποσοστό απόκρισης ήταν σχετικά χαμηλό (51%), αλλά σημειώνεται ότι σε σχετική ανασκόπηση 350 μελετών στο χώρο της υγείας το μέσο ποσοστό απόκρισης σε ταχυδρομικά ή ηλεκτρονικά ερωτηματολόγια ήταν <57,5%. 10 Επί πλέον, το ερωτηματολόγιο της μελέτης συμπληρώθηκε από τους οδοντιάτρους, με αποτέλεσμα να υπεισέρχεται συστηματικό σφάλμα λόγω της υποκειμενικής εκτίμησης ορισμένων παραμέτρων, όπως π.χ. η μεταβολή του αριθμού των ασθενών με την πάροδο του χρόνου. Τέλος, ο εξαιρετικά μικρός αριθμός οδοντιάτρων του δημόσιου τομέα έχει ως αποτέλεσμα την αναπόφευκτη εισαγωγή τυχαίου σφάλματος στη μελέτη. Συμπερασματικά, η οικονομική κρίση έχει ήδη επηρεάσει αρνητικά την οδοντιατρική φροντίδα στην Κύπρο, η οποία προσφέρεται ως επί το πλείστον από τον ιδιωτικό τομέα και καλύπτεται από ιδιωτικές δαπάνες. Διαπιστώθηκε σημαντική μείωση των επισκέψεων στον ιδιωτικό τομέα, οι επισκέψεις στους οδοντιάτρους πραγματοποιούνται πλέον για την αντιμετώπιση κάποιου προβλήματος και οι ασθενείς συνήθως επιλέγουν οικονομικότερες θεραπευτικές παρεμβάσεις. Μολονότι τα σχετικά ευρήματα είναι προκαταρκτικά και χρειάζονται περαιτέρω διερεύνηση, εν τούτοις αναδύονται ορισμένοι κίνδυνοι: (α) Αδυναμία του δημόσιου συστήματος να αντιμετωπίσει ικανοποιητικά τη μαζική επιστροφή δικαιούχων, καθώς ο δημόσιος τομέας είναι στελεχωμένος για να αντιμετωπίζει πολύ μικρότερο όγκο ασθενών, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται πλέον λίστες αναμονής και να αυξάνεται η πιθανότητα παροχής υπηρεσιών υγείας χαμηλής ποιότητας. (β) Επιδείνωση της στοματικής υγείας και κατ επέκταση της ποιότητας ζωής των πολιτών εξ αιτίας της αδυναμίας να καλύψουν το υψηλό κόστος στον ιδιωτικό τομέα και της μεγάλης αύξησης των συμπληρωμών, ιδιαίτερα για τις προσθετικές εργασίες στο δημόσιο τομέα. Με βάση τα πρώτα αυτά ευρήματα απαιτείται επανασχεδιασμός και ενίσχυση των οδοντιατρικών υπηρεσιών στο πλαίσιο του ΓεΣΥ, έτσι ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση, ιδιαίτερα την τρέχουσα περίοδο της οικονομικής κρίσης. Είναι αυτονόητο ότι είναι αδύνατον να καλυφθεί το σύνολο των οδοντιατρικών αναγκών από το Νέο Σχέδιο Υγείας, αλλά πρέπει τουλάχιστον την τρέχουσα περίοδο να αντιμετωπιστούν οι αυξημένες ανάγκες που δημιουργούνται ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης, ιδιαίτερα για τις ομάδες του πληθυσμού που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να καταφύγουν στον ιδιωτικό τομέα. Από την άλλη πλευρά, ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να προσαρμοστεί στην υπάρχουσα οικονομική κατάσταση, όχι μόνο μειώνοντας τις τιμές αλλά και προσφέροντας εναλλακτικά οικονομικότερες θεραπευτικές παρεμβάσεις, έτσι ώστε να περιοριστεί η διαρροή ασθενών προς άλλες γειτονικές χώρες χαμηλού κόστους, κυρίως για εμφυτεύματα. Τέλος, δεν πρέπει να αγνοηθεί και η σωστή ενημέρωση των πολιτών αναφορικά με τη σημασία της πρόληψης των στοματικών παθήσεων. Σε περιόδους οικονομικής κρίσης αποτελεί ενδεχομένως τον ευκολότερο, αποδοτικότερο και πλέον αποτελεσματικό τρόπο προαγωγής της στοματικής υγείας. Ως εκ τούτου, οι οδοντιατρικές υπηρεσίες θα πρέπει να εντατικοποιήσουν τα προληπτικά τους προγράμματα. ABSTRACT The effects of the economic crisis on dental care in Cyprus: The opinion of the dentists C. CHARALAMBOUS, 1 M. THEODOROU, 1 P. GALANIS 2 1 Open University of Cyprus, Latsia, Cyprus, 2 Center for Health Services Management and Evaluation, Department of Nursing, National and Kapodistrian University of Athens, Athens, Greece Archives of Hellenic Medicine 2015, 32(2): OBJECTIVE To investigate the views of dentists in the public and private sectors about the impact of the economic crisis on the dental profession and the provision of dental care in Cyprus. METHOD A cross sectional study was conducted with the use of a questionnaire, specially designed after extensive literature review. The questionnaire was distributed via to a sample of 300 dentists in Cyprus, randomly selected from the public and private sector. * Από στοιχεία του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων του Υπουργείου Οικονομικών καταγράφηκε το 2013 μείωση των εισπράξεων από τους αυτοεργοδοτούμενους κατά 57% σε σχέση με το 2012, και η εν λόγω μείωση συνεχίστηκε και στο πρώτο τετράμηνο του 2014 με επί πλέον πτώση 19% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του

8 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ 201 The response rate was 51%, as 153 questionnaires were completed, 129 of which were from the private and 24 from the public sector. RESULTS In the private sector, 61 of the dentists (47.7%) stated that in 2013 their daily number of patients was less than in previous years, and 52 (40.6%) that the figures remained stable. In contrast, 18 (75%) of the dentists in the public sector stated that the number of patients increased and 4 (16.7%) that it remained stable (p<0.001). A negative correlation was observed between the years of service and the daily number of patients (r s=- 0.46, p<0.001). Private dentists also reported a reduction in the demand for high cost dental treatment such as prosthetic and orthodontic work and implants. As a result of these reductions, 104 private dentists (81.3%) stated that their income decreased in 2013 compared to previous years. The decline in income was a source of anxiety for dentists in both the private (71.3%) and the public sector (75%). In the public sector, 13 dentists (68.4%) stated that they felt a fair or moderate level of stress from the increasing number of patients. Both groups of dentists reported that their patients in 2013 were usually visiting the dentist for emergency dental problems, and 61 (49.2%) of the private dentists that the reason for visiting a dentist had changed. Finally, 66 (51.2%) of private dentists and 6 (25.1%) of dentists in the public sector reported that the quality of services provided in 2013 was better than in the past (p=0.038). CONCLUSIONS These findings indicate that the economic crisis has already had a negative impact on dental care in Cyprus, which is provided mostly by the private sector, as evidenced by a reduced frequency of dental visits, visits only for emergency problems and selection of less costly forms of treatment. Appropriate measures need to be taken in order to avoid negative consequences on the oral health of the citizens of Cyprus. Key words: Cyprus, Dental care, Dentists, Economic crisis Βιβλιογραφία 1. WORLD HEALTH ORGANIZATION. Health, health systems and economic crisis in Europe. Impact and policy implications. European Observatory on Health Systems and Policies, WHO, MUSGROVE P. The economic crisis and its impact on health and health care in Latin America and the Caribbean. Int J Health Serv 1987, 17: MUSGROVE P. Human development network. In: Health economics in development. The World Bank, Washington, DC, WATERS H, SAADAH F, PRADHAN M. The impact of the East Asian economic crisis on health and health care in Indonesia. Health Policy Plan 2003, 18: WALDMAN HB, CANNELLA D. Another view of dentistry during the recession. NYSDA News 2010, 23: MANSKI RJ, MOELLER JF, CHEN H, SCHIMMEL J, ST CLAIR PA, PEP- PER JV. Dental usage under changing economic conditions. J Public Health Dent 2014, 74: THEODOROU M, CHARALAMBOUS C, PETROU C, CYLUS J. Cyprus health system review. Health Syst Transit 2012, 14: CHARALAMBOUS C, THEODOROU M. Systems for the provision of oral health care in the black sea countries. Part 13: Cyprus. Oral Health Dent Manag 2013, 12: PARKER MA. Dental care during a recession. N C Med J 2009, 70: COOK JV, DICKINSON HO, ECCLES MP. Response rates in postal surveys of healthcare professionals between 1996 and 2005: An observational study. BMC Health Serv Res 2009, 9: PALMER C. Reports measure post-recession dental economy. ADA News Jan 10, KENTIKELENIS A, KRANIKOLOS M, PAPANICOLAS I, BASU S, McKEE M, STUCKLER D. Health effects of financial crisis: Omens of a Greek tragedy. Lancet 2011, 378: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ. Ετήσια έκθεση οδοντιατρικών υπηρεσιών. Κύπρος, McCLURE CB, SAEMUNDSSON SR. Effects of a national economic crisis on dental habits and checkup behaviors a prospective cohort study. Community Dent Oral Epidemiol 2014, 42: MANSKI RJ, MOELLER JF, ST CLAIR PA, SCHIMMEL J, CHEN H, PEPPER JV. The influence of change in dental care coverage on dental care utilization among retirees and near-retirees in the United States, Am J Public Health 2011, 101: GRIGNON M, HURLEY J, WANG L, ALLIN S. Inequity in a marketbased health system: Evidence from Canada s dental sector. Health Policy 2010, 98: ZAVRAS D, TSIANTOU V, PAVI E, MYLONA K, KYRIOPOULOS J. Impact of economic crisis and other demographic and socioeconomic factors on self-rated health in Greece. Eur J Public Health 2013, 23: EUROPEAN COMMISSION. Report: Oral health. Special Eurobarometer 330/Wave 72.3 TNS Opinion & Social, Brussels, CHEESEMAN V. The cost of delaying dental care: What dental professionals can do to help turn a bad trend around. Dentistry IQ Network PAVI E, KARAMPLI E, ZAVRAS D, DARDAVESIS T, KYRIOPOULOS J. Social determinants of dental health services utilisation of Greek adults. Community Dent Health 2010, 273: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΥΠΡΟΥ. Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων. Διαθέσιμο στο: nsf/ dmlindex_gr/ dmlindex_gr?opendocument (πρόσβαση ) Corresponding author: P. Galanis, 67 Mikras Asias street, GR Athens, Greece pegalan@nurs.uoa.gr...

Ποιότητα ζωής ασθενών μετά από διαδερμική εμφύτευση αορτικής βαλβίδας (TAVI) στην Κύπρο

Ποιότητα ζωής ασθενών μετά από διαδερμική εμφύτευση αορτικής βαλβίδας (TAVI) στην Κύπρο Ποιότητα ζωής ασθενών μετά από διαδερμική εμφύτευση αορτικής βαλβίδας (TAVI) στην Κύπρο Απόστολος Γατίδης, RN, BSc, MSc, ILSP(ERC), Εργαστήριο Καθετηριασμών, Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας Μιχαήλ Δρακομαθιουλάκης,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Διαδερμική Εμφύτευση Αορτικής Βαλβίδας (TAVI) στην Κύπρο: Σύγκριση μετεπεμβατικής ποιότητας ζωής ασθενών με υγιή πληθυσμό

Διαδερμική Εμφύτευση Αορτικής Βαλβίδας (TAVI) στην Κύπρο: Σύγκριση μετεπεμβατικής ποιότητας ζωής ασθενών με υγιή πληθυσμό Διαδερμική Εμφύτευση Αορτικής Βαλβίδας (TAVI) στην Κύπρο: Σύγκριση μετεπεμβατικής ποιότητας ζωής ασθενών με υγιή πληθυσμό Απόστολος Γατίδης, RN, BSc, MSc, ILSP(ERC), Εργαστήριο Καθετηριασμών, Γενικό Νοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΣΚΟΚΗΛΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ

ΔΙΣΚΟΚΗΛΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΔΙΣΚΟΚΗΛΗ ΜΕ ΤΗΝ 1 ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ - Γ. Ν. Θ. "Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ", 2 Α' ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ - Γ. Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ, 3ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΔΠΘ, Π. Γ. Ν. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ. για την έρευνα. «Πανελλήνια Επιδημιολογική Μελέτη Καταγραφής Στοματικής Υγείας»

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ. για την έρευνα. «Πανελλήνια Επιδημιολογική Μελέτη Καταγραφής Στοματικής Υγείας» ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ για την έρευνα «Πανελλήνια Επιδημιολογική Μελέτη Καταγραφής Στοματικής Υγείας» Η Έρευνα - γενικά Η έρευνα αυτή αφορά τη σχεδίαση και διεξαγωγή μιας πανελλαδικής έρευνας για την καταγραφή

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ. Φοινίκη Αλεξάνδρου

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ. Φοινίκη Αλεξάνδρου ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ Φοινίκη Αλεξάνδρου Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο Μαργαρίτα Μάου Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΕΩΝΙΔΟΥ Λεμεσός, 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή εργασία ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Ραφαέλα Χριστοδούλου Α.Φ.Τ.: 2010335637 Λεμεσός,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία Η ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ Μαρία Χρίστου Λεμεσός 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Kyriakou, Eupraxia. Neapolis University. þÿ Á̳Á±¼¼± ¼Ìù±Â ¹ º à Â, Ç» Ÿ¹º ½ ¼¹ºÎ½ À¹ÃÄ ¼Î½ º±¹ ¹ º à  þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å

Kyriakou, Eupraxia. Neapolis University. þÿ Á̳Á±¼¼± ¼Ìù±Â ¹ º à Â, Ç» Ÿ¹º ½ ¼¹ºÎ½ À¹ÃÄ ¼Î½ º±¹ ¹ º à  þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2014 þÿ À±³³µ»¼±Ä¹º ¹º±½ À à ÄÉ þÿ½ ûµÅÄν À Å µá³ ½Ä±¹ à þÿ µ½¹ºì Ã

Διαβάστε περισσότερα

TEΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

TEΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ TEΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΣΤΟΥΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΕΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΟΝΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: MANΩΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ. Επιστημονικός Υπεύθυνος Έρευνας : Καθηγητής Επαμεινώνδας Πανάς

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ. Επιστημονικός Υπεύθυνος Έρευνας : Καθηγητής Επαμεινώνδας Πανάς ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ Επιστημονικός Υπεύθυνος Έρευνας : Καθηγητής Επαμεινώνδας Πανάς Θεσσαλονίκη, Σεπτέμβριος 2010 2 3 4 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

þÿ ɺÁ Ä ÅÂ, ±»Î¼ Neapolis University þÿ Á̳Á±¼¼± ¼Ìù±Â ¹ º à Â, Ç» Ÿ¹º ½ ¼¹ºÎ½ À¹ÃÄ ¼Î½ º±¹ ¹ º à  þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å

þÿ ɺÁ Ä ÅÂ, ±»Î¼ Neapolis University þÿ Á̳Á±¼¼± ¼Ìù±Â ¹ º à Â, Ç» Ÿ¹º ½ ¼¹ºÎ½ À¹ÃÄ ¼Î½ º±¹ ¹ º à  þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2016 þÿ ͽ Á ¼ µà±³³µ»¼±ä¹º  þÿµ¾ Å ½Éà  ³º» ³¹ºÎ½ ½ à þÿ ɺÁ Ä ÅÂ,

Διαβάστε περισσότερα

Δαπάνες Εκπαίδευσης: Μία Συγκριτική Καταγραφή Ανάμεσα σε Ελλάδα και Ευρώπη

Δαπάνες Εκπαίδευσης: Μία Συγκριτική Καταγραφή Ανάμεσα σε Ελλάδα και Ευρώπη Δαπάνες Εκπαίδευσης: Μία Συγκριτική Καταγραφή Ανάμεσα σε Ελλάδα και Ευρώπη Μελίνα Σολάκη msolaki@hua.gr Δρ. Οικονομικών της Εκπαίδευσης, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Αθήνα Περίληψη Τα τελευταία χρόνια στην

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή διατριβή

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή διατριβή ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή διατριβή ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΗ ΜΕ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΜΕ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ Ονοματεπώνυμο : Φάραχ Βαλεντίνα Αρ. Φοιτητικής Ταυτότητας : 2008899422 ΚΥΠΡΟΣ- ΛΕΥΚΩΣΙΑ 2012

Διαβάστε περισσότερα

Β. Δισλιάν, Μ. Ανδρέου, Μ. Γεωργιάδου, Θ. Μακρής, Α. Μπαρμπαρίδου, Α. Μπελτσίδης, Γ. Αμαξόπουλος, Α. Τσετινέ

Β. Δισλιάν, Μ. Ανδρέου, Μ. Γεωργιάδου, Θ. Μακρής, Α. Μπαρμπαρίδου, Α. Μπελτσίδης, Γ. Αμαξόπουλος, Α. Τσετινέ Β. Δισλιάν, Μ. Ανδρέου, Μ. Γεωργιάδου, Θ. Μακρής, Α. Μπαρμπαρίδου, Α. Μπελτσίδης, Γ. Αμαξόπουλος, Α. Τσετινέ Γενικοί Ιατροί ΚΥ Αβδήρων, Σταυρούπολης, Εχίνου- Ξάνθη Η κατάθλιψη αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΡΙΣΟΚΚΑ Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή Εργασία ΓΝΩΣΕΙΣ KAI ΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ HIV. Στυλιανού Στυλιανή

Πτυχιακή Εργασία ΓΝΩΣΕΙΣ KAI ΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ HIV. Στυλιανού Στυλιανή ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΓΝΩΣΕΙΣ KAI ΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ HIV Στυλιανού Στυλιανή Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση αποτελεσμάτων Έρευνας Αγοράς για την. Μάρτιος, 2014

Ανάλυση αποτελεσμάτων Έρευνας Αγοράς για την. Μάρτιος, 2014 Ανάλυση αποτελεσμάτων Έρευνας Αγοράς για την Μάρτιος, 2014 Μέλος Του ομίλου εταιρειών παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών Cypronetwork Του ΣΕΔΕΑΚ και της ESOMAR Σύνοψη Αποτελεσμάτων 1 Σύμφωνα με τα αποτελέσματα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Διερεύνηση της αποτελεσματικότητας εναλλακτικών και συμπληρωματικών τεχνικών στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής σε άτομα με καρκίνο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΗΛΙΑΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ. ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕ ΠΑΙΔΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ

ΑΝΤΗΛΙΑΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ. ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕ ΠΑΙΔΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΑΝΤΗΛΙΑΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ. ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕ ΠΑΙΔΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ Μαρία Σαρίδη, Ντανιέλα Κουλμπίντα, Καλλιόπη Λέκκα, Κυριάκος Σουλιώτης Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Τμήμα Κοινωνικής και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Λουκία Βασιλείου

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Λουκία Βασιλείου ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ: ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Λουκία Βασιλείου 2010646298 Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Δρ.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D σχετιζόμενα με το βρογχικό άσθμα στα παιδιά και στους έφηβους Κουρομπίνα Αλεξάνδρα Λεμεσός [2014] i ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Αυξήθηκε (increased) 1 Παρέμεινε η ίδια (remained unchanged) 2 Μειώθηκε (decreased) 3

Αυξήθηκε (increased) 1 Παρέμεινε η ίδια (remained unchanged) 2 Μειώθηκε (decreased) 3 SERVICES SURVEY 2015/2016 Serial number. INTRO. Καλημέρα / Καλησπέρα. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε με τον/ την κ.... INTERVIEWER: ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΖΗΤΑ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΠΟΥ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΣΤΟ SCRIPT S1. ΕΡΕΥΝΗΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ Ο ΠΡΟΩΡΟΣ ΤΟΚΕΤΟΣ ΚΑΙ Η ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΔΥΣΧΕΡΕΙΑΣ Όνομα Φοιτήτριας: Χρυσοστομή Αγαθοκλέους Αριθμός φοιτητικής

Διαβάστε περισσότερα

Δημόσια και Ιδιωτική Υγεία. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΥΡΜΑΣ BSc, MSc, MBA ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Οκτ 2014

Δημόσια και Ιδιωτική Υγεία. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΥΡΜΑΣ BSc, MSc, MBA ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Οκτ 2014 Δημόσια και Ιδιωτική Υγεία ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΥΡΜΑΣ BSc, MSc, MBA ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Οκτ 2014 Ο ρόλος των Υπουργείων στο Εθνικό Σύστημα Υγείας ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Βασική λειτουργία του Υπουργείου Υγείας εξακολουθεί

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Γενικό Σύστημα Υγείας

Παρουσίαση Γενικό Σύστημα Υγείας Παρουσίαση Γενικό Σύστημα Υγείας 17 Ιουνίου 2014 Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας Περιεχόμενα Α. Υφιστάμενη κατάσταση Β. Κύρια χαρακτηριστικά του ΓεΣΥ Γ. Εισφορές και Συμπληρωμές Δ. Υποχρεώσεις με βάση το Μνημόνιο

Διαβάστε περισσότερα

Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της άνοιας Γιάννης Κυριόπουλος, MD, MPH, MSc, PhD

Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της άνοιας Γιάννης Κυριόπουλος, MD, MPH, MSc, PhD Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της άνοιας Γιάννης Κυριόπουλος, MD, MPH, MSc, PhD Τομέας Οικονομικών της Υγείας, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας Εισαγωγή Ως ένα νόσημα με σοβαρό και υψηλό φορτίο

Διαβάστε περισσότερα

Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της άνοιας. Τομέας Οικονομικών της Υγείας, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας

Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της άνοιας. Τομέας Οικονομικών της Υγείας, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας Οι οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις της άνοιας Γιάννης Κυριόπουλος, MD, MPH, MSc, PhD Τομέας Οικονομικών της Υγείας, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας Εισαγωγή Ως ένα νόσημα με σοβαρό και υψηλό φορτίο

Διαβάστε περισσότερα

Downloaded from HEPHAESTUS Repository, Neapolis University institutional repository

Downloaded from HEPHAESTUS Repository, Neapolis University institutional repository Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2017 þÿ ¹µÁµÍ½ à Äɽ À»¹Ä¹ºÎ½ Ä Å þÿ³¹± Ä ±»º Ì» º±¹ µ½ µçì¼µ½ þÿµ½ãé¼

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Ο ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΑΣΤΟΥ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Ο ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΑΣΤΟΥ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Ο ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΑΣΤΟΥ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Επίπεδα ικανοποίησης ασθενών-χρηστών στα κρατικά Κέντρα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στην Κύπρο

Επίπεδα ικανοποίησης ασθενών-χρηστών στα κρατικά Κέντρα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στην Κύπρο Copyright Athens Medical Society www.mednet.gr/archives ARCHIVES OF HELLENIC MEDICINE: ISSN 11-05-3992 ORIGINAL PAPER Επίπεδα ικανοποίησης ασθενών-χρηστών στα κρατικά Κέντρα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή Εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΗΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ Βασιλική Αλκιβιαδου

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή Εργασία ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ. Ονοματεπώνυμο:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Ονοματεπώνυμο: Μιχαέλλα Σάββα Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Από τις ρυθμίσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές: η αναγκαία παρέμβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

Από τις ρυθμίσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές: η αναγκαία παρέμβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας ΕΝΟΤΗΤΑ IV: ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ Από τις ρυθμίσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές: η αναγκαία παρέμβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας Κυριάκος Σουλιώτης

Διαβάστε περισσότερα

Ποιότητα ζωής ασθενών µετά από Διαδερµική Εµφύτευση Αορτικής Βαλβίδας: Σύγκριση µε υγιή πληθυσµό στην Κύπρο

Ποιότητα ζωής ασθενών µετά από Διαδερµική Εµφύτευση Αορτικής Βαλβίδας: Σύγκριση µε υγιή πληθυσµό στην Κύπρο Ποιότητα ζωής ασθενών µετά από Διαδερµική Εµφύτευση Αορτικής Βαλβίδας: Σύγκριση µε υγιή πληθυσµό στην Κύπρο Απόστολος Γατίδης, RN, BSc, MSc, ILSP(ERC), Εργαστήριο Καθετηριασμών, Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητικό Kέντρο Ισότητας Φύλου. Παρουσίαση αποτελεσμάτων έρευνας με τίτλο Η έμφυλη διάσταση της ανεργίας: Απόψεις και στάσεις των νέων

Ερευνητικό Kέντρο Ισότητας Φύλου. Παρουσίαση αποτελεσμάτων έρευνας με τίτλο Η έμφυλη διάσταση της ανεργίας: Απόψεις και στάσεις των νέων Ερευνητικό Kέντρο Ισότητας Φύλου Παρουσίαση αποτελεσμάτων έρευνας με τίτλο Η έμφυλη διάσταση της ανεργίας: Απόψεις και στάσεις των νέων Δευτέρα 22 Μαΐου, Κεντρικά Γραφεία Τράπεζας Κύπρου, Αγία Παρασκευή,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ Φίλιππος Λουκά Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΠΟΥ ΒΙΩΝΕΙ ΤΟ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΣΤΙΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΝΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Άντρη Αγαθαγγέλου Λεμεσός 2012 i ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Οι Υπηρεσίες Υγείας σε Περιβάλλον Κρίσης

Οι Υπηρεσίες Υγείας σε Περιβάλλον Κρίσης Οι Υπηρεσίες Υγείας σε Περιβάλλον Κρίσης Στέλιος Δημητρακόπουλος Υποδιοικητής 7 ης Υγειονομικής Περιφέρειας Κρήτης «Αποτελέσματα συνοδευτικών δράσεων ψυχοκοινωνικής στήριξης των ωφελούμενων ΤΕΒΑ και συζήτηση

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΜΕ ΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΒΗΤΗ ΚΥΗΣΗΣ Χρυστάλλα, Γεωργίου Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΕΙΟ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑΣ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΩΝ ΚΑΙ ΗΜΙΚΡΑΝΙΩΝ

ΙΑΤΡΕΙΟ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑΣ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΩΝ ΚΑΙ ΗΜΙΚΡΑΝΙΩΝ ΙΑΤΡΕΙΟ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑΣ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΩΝ ΚΑΙ ΗΜΙΚΡΑΝΙΩΝ Σηµαντικό ποσοστό Ελλήνων ταλαιπωρείται σήµερα από χρόνιες κεφαλαλγίες (δηλαδή χρόνιους πονοκεφάλους) και ηµικρανίες,

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Επιστήμη Τμήμα ς 1 2 Ιδρυματικά Υπεύθυνη Γραφείου Διασύνδεσης Α.Π.Θ.: Νόρμα Βαβάτση Χριστάκη, καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Ερευνητής:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Το franchising ( δικαιόχρηση ) ως µέθοδος ανάπτυξης των επιχειρήσεων λιανικού εµπορίου

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των ετών 2005 & 2006 Τμήμα Ιστορίας - Αρχαιολογίας Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Ιστορία-Αρχαιολογία Τμήμα Ιστορίας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΔΙΟΙΚΗΣΗ της ΥΓΕΙΑΣ»

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΔΙΟΙΚΗΣΗ της ΥΓΕΙΑΣ» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΔΙΟΙΚΗΣΗ της ΥΓΕΙΑΣ» ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο. Γνωστικές Λειτουργίες και Ποιότητα Ζωής (ΠΖ)

Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο. Γνωστικές Λειτουργίες και Ποιότητα Ζωής (ΠΖ) Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο Γνωστικές Λειτουργίες και Ποιότητα Ζωής (ΠΖ) Μητράκη Μαριλένα Κοινωνική Λειτουργός Ένα από τα χαρακτηριστικά της Παγκόσμιας Κοινωνίας

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ

ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ονοματεπώνυμο Κεντούλλα Πέτρου Αριθμός Φοιτητικής Ταυτότητας 2008761539 Κύπρος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Γνώση και στάση νοσηλευτών στη διαχείριση του πόνου καρκινοπαθών που νοσηλεύονται Παναγιώτης Χαραλάμπους Λεμεσός, 2014 i ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή Εργασία Η ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΙΣ ΘΗΛΑΖΟΥΣΕΣ ΜΗΤΕΡΕΣ

Πτυχιακή Εργασία Η ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΙΣ ΘΗΛΑΖΟΥΣΕΣ ΜΗΤΕΡΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΙΣ ΘΗΛΑΖΟΥΣΕΣ ΜΗΤΕΡΕΣ Ονοματεπώνυμο: Στέλλα Κόντζιαλη Αριθμός Φοιτητικής Ταυτότητας: 2010414838

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. Στυλιανός Σολωμή

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. Στυλιανός Σολωμή ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Δρ. Λαμπρινού Αικατερίνη Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των ετών 2005 & 2006 Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Ιατρική 1 Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Μάρκετινγκ Αθλητικών Τουριστικών Προορισμών 1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Μάρκετινγκ Αθλητικών Τουριστικών Προορισμών 1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική του Τουρισμού» ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των ετών 2005 & 2006 Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Φιλολογία-Φιλοσοφία 1 Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

METRON MEDICA NEWS ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2009

METRON MEDICA NEWS ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2009 1 METRON MEDICA NEWS ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 0 Ταυτότητα Έρευνας ιεξαγωγή: METRON ANALYSIS S.A. Τύπος έρευνας: Computer Assisted Τηλεφωνικές Συνεντεύξεις. Περιοχή έρευνας: Το σύνολο της χώρας, συµπεριλαµβανοµένων

Διαβάστε περισσότερα

Η θέση της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας: Συνεργασίες και κοινές δράσεις

Η θέση της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας: Συνεργασίες και κοινές δράσεις Η θέση της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας: Συνεργασίες και κοινές δράσεις Παναγιώτης Βίγλας, Οδοντίατρος, Γενικός Γραμματέας Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας Η Ελληνική Οδοντιατρική Ομοσπονδία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Μ.Ν. Ντυκέν, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. Ε. Αναστασίου, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. ΔΙΑΛΕΞΗ 07 & ΔΙΑΛΕΞΗ 08 ΣΗΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Βόλος, 016-017 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ

Διαβάστε περισσότερα

MSM Men who have Sex with Men HIV -

MSM Men who have Sex with Men HIV - ,**, The Japanese Society for AIDS Research The Journal of AIDS Research HIV,0 + + + + +,,, +, : HIV : +322,*** HIV,0,, :., n,0,,. + 2 2, CD. +3-ml n,, AIDS 3 ARC 3 +* 1. A, MSM Men who have Sex with Men

Διαβάστε περισσότερα

Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Ιμπριξή Ελένη. Μαυροπάνου Σοφία (Α.Μ. 13858) Μπαλόπητας Βασίλειος (Α.Μ. 13890)

Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Ιμπριξή Ελένη. Μαυροπάνου Σοφία (Α.Μ. 13858) Μπαλόπητας Βασίλειος (Α.Μ. 13890) Η ΕΠΙΡΡΟΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΧΡΟΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ 2008 2012 THE INFLUENCE OF ECONOMIC CRISIS ON GREEK ENTERPRISES DURING THE TIME PERIOD OF 2008 2012 Επιβλέπουσα καθηγήτρια:

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Ηλεκτρολόγοι Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών 1 2 Ιδρυματικά Υπεύθυνη Γραφείου Διασύνδεσης Α.Π.Θ.: Νόρμα Βαβάτση - Χριστάκη,

Διαβάστε περισσότερα

CY - INDUSTRY SURVEY Serial number.

CY - INDUSTRY SURVEY Serial number. Serial number. INTRO. Καλημέρα / Καλησπέρα. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε με τον/ την κ.... INTERVIEWER: ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΖΗΤΑ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΠΟΥ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΣΤΟ SCRIPT S1. ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕ ΤΟ ΜΗΝΑ ΠΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Η πρόληψη των κατακλίσεων σε βαριά πάσχοντες και η χρήση ειδικών στρωμάτων για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κατακλίσεων

Η πρόληψη των κατακλίσεων σε βαριά πάσχοντες και η χρήση ειδικών στρωμάτων για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κατακλίσεων ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η πρόληψη των κατακλίσεων σε βαριά πάσχοντες και η χρήση ειδικών στρωμάτων για την πρόληψη και αντιμετώπιση των κατακλίσεων Ονοματεπώνυμο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1 ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΝΔΡΕΟΥ Φ.Τ:2008670839 Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ. Εισαγωγή. Σκοπός

ΠΕΡΙΛΗΨΗ. Εισαγωγή. Σκοπός ΠΕΡΙΛΗΨΗ Εισαγωγή Η παιδική παχυσαρκία έχει φτάσει σε επίπεδα επιδημίας στις μέρες μας. Μαστίζει παιδιά από μικρές ηλικίες μέχρι και σε εφήβους. Συντείνουν αρκετοί παράγοντες που ένα παιδί γίνεται παχύσαρκο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΕ ΩΝ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΠΡΟΚΛΗΣΗΣ ΘΑΝΑΤΟΥ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΟΓΕΝΗ ΑΝΟΡΕΞΙΑ Γεωργία Χαραλάµπους Λεµεσός

Διαβάστε περισσότερα

CONSTRUCTION SURVEY 2015/2016. Serial number. INTRO. Καλημέρα / Καλησπέρα. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε με τον/ την κ...

CONSTRUCTION SURVEY 2015/2016. Serial number. INTRO. Καλημέρα / Καλησπέρα. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε με τον/ την κ... CONSTRUCTION SURVEY 2015/2016 Serial number. INTRO. Καλημέρα / Καλησπέρα. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε με τον/ την κ.... INTERVIEWER: ΕΡΕΥΝΗΤΗ ΖΗΤΑ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΠΟΥ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΣΤΟ SCRIPT S1. ΕΡΕΥΝΗΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΤΟ ΚΑΠΜΝΙΣΜΑ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟΥΣ ΑΝΔΡΕΣ Κατσαρής Γιάγκος Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1 ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ ΑΝΤΛΙΕΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΕΚΧΥΣΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΑΣΘΜΑ

Πτυχιακή εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΑΣΘΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΑΣΘΜΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΛΟΙΖΟΥ ΑΡΙΘΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικά της υγείας και επιπτώσεις στην υγεία σε περιόδους οικονομικής κρίσης

Οικονομικά της υγείας και επιπτώσεις στην υγεία σε περιόδους οικονομικής κρίσης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ Οικονομικά της υγείας και επιπτώσεις στην υγεία σε περιόδους οικονομικής κρίσης Μαρία Ζησιοπούλου Οικονομολόγος

Διαβάστε περισσότερα

HEKTIΜΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΛΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

HEKTIΜΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΛΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ HEKTIΜΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΛΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ X.ΠΩΓΩΝΙΔΗΣ 1,Α.ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ 2,Ε.ΞΕΝΟΔΟΧΙΔΟΥ 3, Δ.ΟΥΖΟΥΝΗΣ 2, Μ.ΤΣΟΥΛΗ 3,Α.ΠΑΠΠΑ 3, Ε.ΚΑΡΑΜΠΕΛΑ 4 1.Κ.Υ ΜΑΥΡΟΘΑΛΑΣΣΑΣ, 2.Κ.Υ ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟΥ,

Διαβάστε περισσότερα

Antoniou, Antonis. Neapolis University. þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å

Antoniou, Antonis. Neapolis University. þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2016 þÿ µà¹² ÁÅ½Ã Ä Â ¹º ³ ½µ¹±Â þÿæá ½Ä µ¹ ¼»  ¼µ Ãǹ Æ Antoniou, Antonis

Διαβάστε περισσότερα

þÿ ±¾¹ À Ã Ä Â ÃÄÁ±Ä ³¹º Â

þÿ ±¾¹ À Ã Ä Â ÃÄÁ±Ä ³¹º  Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2015-05 þÿ ±¾¹ À Ã Ä Â ÃÄÁ±Ä ³¹º  þÿ¼ à ±½±ÀÄ;  Äɽ Á³±½¹Ã þÿå³µ ±Â.œ

Διαβάστε περισσότερα

Επιστημονική Επιμέλεια Γιάνης Κυριόπουλος, Δημήτρης Ζάβρας, Ελευθερία Καραμπλή, Βασιλική Τσιάντου

Επιστημονική Επιμέλεια Γιάνης Κυριόπουλος, Δημήτρης Ζάβρας, Ελευθερία Καραμπλή, Βασιλική Τσιάντου Επιστημονική Επιμέλεια Γιάνης Κυριόπουλος, Δημήτρης Ζάβρας, Ελευθερία Καραμπλή, Βασιλική Τσιάντου Επωνυμία εταιρείας ΚΑΠΑ RESEARCH A.E. ΑΡ. ΜΗΤΡ : 5 Επωνυμία εντολέα ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ Σκοπός

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΙΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΙΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΙΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΑΓΓΙΓΜΑΤΟΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΩΣ ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ ΑΝΤΡΕΑΣ ΠΙΤΣΙΛΛΟΣ Α.Φ.Τ 2007947541 ΛΕΥΚΩΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ για τον ΙΑΤΡΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΕΡΕΥΝΑ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ για τον ΙΑΤΡΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ για τον ΙΑΤΡΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟ ΚΟΙΝΟ Ιούνιος 2015 Ταυτότητα της έρευνας Τύπος έρευνας Ποσοτική έρευνα με τη μέθοδο των τηλεφωνικών συνεντεύξεων (CATI) Περιοχή έρευνας

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Θετικών Επιστημών 1 Ιδρυματικά Υπεύθυνη Γραφείου Διασύνδεσης Α.Π.Θ.: Νόρμα Βαβάτση - Χριστάκη, καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Ερευνητής:

Διαβάστε περισσότερα

Η ΨΗΦΙΑΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΗ. Φλώρα Λεπτουργίδου, PhD Clinical Manager

Η ΨΗΦΙΑΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΗ. Φλώρα Λεπτουργίδου, PhD Clinical Manager Η ΨΗΦΙΑΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΗ Φλώρα Λεπτουργίδου, PhD Clinical Manager Ψηφιακή τεχνολογία στην Ιατρική (ehealth services) Πληροφόρηση

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Παχυσαρκία και κύηση:

Θέμα: Παχυσαρκία και κύηση: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜ Α ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Θέμα: Παχυσαρκία και κύηση: επιπτώσεις στην έκβαση της κύησης και στο έμβρυο Ονοματεπώνυμο: Στέλλα Ριαλά Αριθμός

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Φαρμακευτική 1 Ιδρυματικά Υπεύθυνη Γραφείου Διασύνδεσης Α.Π.Θ.: Νόρμα Βαβάτση Χριστάκη, καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Ερευνητής: Δρ.

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των ετών 2005 & 2006 Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Ιατρική 1 Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των

Διαβάστε περισσότερα

þÿ¹º±½ À Ã Â Ä Å ½ ûµÅĹº þÿàá ÃÉÀ¹º Í Ä Å µ½¹º Í þÿ à º ¼µ Å Æ Å

þÿ¹º±½ À Ã Â Ä Å ½ ûµÅĹº þÿàá ÃÉÀ¹º Í Ä Å µ½¹º Í þÿ à º ¼µ Å Æ Å Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2014 þÿ ¹µÁµÍ½ Ã Ä Å µà±³³µ»¼±ä¹º þÿãäáµâ º±¹ Ä Â µà±³³µ»¼±ä¹º  þÿ¹º±½

Διαβάστε περισσότερα

Η θέση ύπνου του βρέφους και η σχέση της με το Σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

Η θέση ύπνου του βρέφους και η σχέση της με το Σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η θέση ύπνου του βρέφους και η σχέση της με το Σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. Χρυσάνθη Στυλιανού Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΡΕΥΝΑ ΓΕΝΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΥ HELLAS HEALTH III Ινστιτούτο Κοινωνικής Προληπτικής Ιατρικής ΧΡΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Version 1: 05/11/010 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 010 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Ανάθεση: Ινστιτούτο Κοινωνικής

Διαβάστε περισσότερα

Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2008

Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2008 ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ - ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2008 Ο καρκίνος του µαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες. Οι Ελληνίδες φαίνεται να ανησυχούν αρκετά για το ενδεχόµενο να νοσήσουν οι ίδιες, χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκός Αριθμός 112.

Ευρωπαϊκός Αριθμός 112. Ευρωπαϊκός Αριθμός 112. Επίδραση στο χρόνο καθυστέρησης των ασθενών (patient delay) Δημήτριος Γ. Πύρρος, MD, EMDM Συντονιστής Διευθυντής, Τμ. Ιατρικών Υπηρεσιών, EKAB President, European Emergency Number

Διαβάστε περισσότερα

Η πολιτική του φαρμάκου σε συνθήκες περιορισμένων πόρων Αδιέξοδο ή ευκαιρία;

Η πολιτική του φαρμάκου σε συνθήκες περιορισμένων πόρων Αδιέξοδο ή ευκαιρία; ΕΙΣΗΓΗΣΗ: Η πολιτική του φαρμάκου σε συνθήκες περιορισμένων πόρων Αδιέξοδο ή ευκαιρία; Κυριάκος Σουλιώτης Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικής Υγείας Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Επιστημονικός Συνεργάτης Κέντρου

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Επιστήμες Επικοινωνίας Τμήμα Δημοσιογραφίας & Μ.Μ.Ε. 1 2 Ιδρυματικά Υπεύθυνη Γραφείου Διασύνδεσης Α.Π.Θ.: Νόρμα Βαβάτση - Χριστάκη,

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Μηχανολόγοι Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών 1 2 Ιδρυματικά Υπεύθυνη Γραφείου Διασύνδεσης Α.Π.Θ.: Νόρμα Βαβάτση Χριστάκη, καθηγήτρια Ιατρικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ για τον ΙΑΤΡΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΕΡΕΥΝΑ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ για τον ΙΑΤΡΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ για τον ΙΑΤΡΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟ ΚΟΙΝΟ Μάιος 2017 Ταυτότητα της έρευνας Τύπος έρευνας Ποσοτική έρευνα με τη μέθοδο των τηλεφωνικών συνεντεύξεων (CATI) Περιοχή έρευνας Νομός

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΠΝΙΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΓΟΝΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΡΡΟΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ Ονοματεπώνυμο Φοιτήτριας: Χριστοφόρου Έλενα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Επιβλέπων Καθηγητής: Δρ. Νίκος Μίτλεττον Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΗΤΡΙΚΟΥ ΘΗΛΑΣΜΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Ονοματεπώνυμο: Ιωσηφίνα

Διαβάστε περισσότερα

Το μέλλον της ασφάλισης στην υγειονομική περίθαλψη: συμπληρωματικότητα ή/και ανταγωνισμός μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα

Το μέλλον της ασφάλισης στην υγειονομική περίθαλψη: συμπληρωματικότητα ή/και ανταγωνισμός μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα Το μέλλον της ασφάλισης στην υγειονομική περίθαλψη: συμπληρωματικότητα ή/και ανταγωνισμός μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα Πάνος Ξένος Δρ. Οικονομικών της Ασφάλισης και της Υγείας Διδάσκων Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ Παναγιώτου Νεοφύτα 2008969752 Επιβλέπων καθηγητής Δρ. Νίκος Μίτλεττον,

Διαβάστε περισσότερα

«Εθνοκεντρισμός και οι Επιδράσεις του στους Καταναλωτές κατά τη Διάρκεια Οικονομικών Κρίσεων»

«Εθνοκεντρισμός και οι Επιδράσεις του στους Καταναλωτές κατά τη Διάρκεια Οικονομικών Κρίσεων» «Εθνοκεντρισμός και οι Επιδράσεις του στους Καταναλωτές κατά τη Διάρκεια Οικονομικών Κρίσεων» Ονοματεπώνυμο: Βάμβουκα Τριγώνη Ειρήνη Σειρά: 9 Επιβλέπων Καθηγητής: Σιώμκος Γεώργιος Δεκέμβριος 2012 ΣΚΟΠΟς

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Θετικών Επιστημών 1 Ιδρυματικά Υπεύθυνη Γραφείου Διασύνδεσης Α.Π.Θ.: Νόρμα Βαβάτση - Χριστάκη, καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Ερευνητής:

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΝΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΝΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΝΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 1996-1998 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΑΡΧΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2000

Διαβάστε περισσότερα