Θέµατα που θα αναπτυχθούν στην παρούσα διάλεξη: 1.Ζητήστε βοήθεια. 3.Κοιτάξτε αν κινδυνεύει το τραυµατισµένο άτοµο. 2.Ελέγξτε µήπως κινδυνεύετε εσείς

Transcript

1 ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΑΝΑΨΥΧΗΣ & ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Ε Εξαµήνου σπουδών: ΜΚ 1011 «Αγωγή Υπαίθρου» 13η ιάλεξη: «Πρώτες βοήθειες κατά την διάρκεια υπαίθριων δραστηριοτήτων» Ι ΑΣΚΩΝ: ρ. Κουθούρης Χαρίλαος, Λέκτορας στην ιοίκηση ραστηριοτήτων Αναψυχής Θέµατα που θα αναπτυχθούν στην παρούσα διάλεξη: ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ Α Ι Μ Ο Ρ Ρ Α Γ Ι Α ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΙΦΘΕΡΙΤΙΚΗ ΛΑΡΥΓΓΙΤΙ Α Η ΥΣΚΟΛΙΑ ΕΙΣΠΝΟΗΣ [ΚΡΟΥΠ] ΑΓΚΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΣΙΜΠΗΜΑΤΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΝΕΡΟ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΙΑΣΤΡΕΜΜΑΤΑ TΡΑΥΜΑΤΑ ΣΤΗ ΡΑΧΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΑΥΧΕΝΑ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΗ ΖΕΣΤΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΚΡΥΟ TΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ Πρώτες βοήθειες είναι η πρώτη παροχή βοήθειας ή περίθαλψης που δίνονται στον τραυµατία πριν από την εµφάνιση ασθενοφόρου ή γιατρού. ΣΚΟΠΟΣ Να αποτραπεί ο κίνδυνος θανάτου και Να εµποδιστεί η επιδείνωση της γενικής κατάστασης του ασθενή. ΠΡΟΣΟΧΗ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ προσφέρουµε µόνον όταν γνωρίζουµε να προσφέρουµε ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ Οι πρώτες βοήθειες αρχίζουν µε την άµεση επέµβαση του αυτόπτη µάρτυρα και τελειώνουν όταν ο ασθενής παραλαµβάνεται από ειδικό ιατρικό προσωπικό. Αυτός που προσφέρει Π.Β., προσφέρει και ΟΧΙ ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ 1.Ζητήστε βοήθεια Καλέστε βοήθεια,πριν κάνετε οτιδήποτε άλλο. Αν στον τόπο του ατυχήµατος βρίσκονται και άλλοι που µπορούν να σας συµπαρασταθούν,έχετε τη δυνατότητα να περιθάλψετε όχι έναν, αλλά πολλούς που έχουν ανάγκη και να φροντίσετε πολλά τραύµατα ταυτόχρονα. Κάποιος από τους παριστάµενους µπορεί να τηλεφωνήσει για ασθενοφόρο,ενώ εσείς θα καταγίνεστε µε τις πρώτες βοήθειες. Αν έχετε εκπαιδευτεί στις τεχνικές διάσωσης,όπως η καρδιοπνευµονική αναζωογόνηση ή φιλί της ζωής, µη χάνετε χρόνο. 2.Ελέγξτε µήπως κινδυνεύετε εσείς Αποφύγετε να γίνετε ένα δεύτερο θύµα. Κίνδυνος να πέσετε Κίνδυνος επίθεσης από κάποιο άτοµο. Φροντίσετε να αποφύγετε αυτούς τους κινδύνους,πριν να σπεύσετε να βοηθήσετε κάποιον άλλον. Αν υπάρχουν τέτοιοι κίνδυνοι ζητήστε βοήθεια. 3.Κοιτάξτε αν κινδυνεύει το τραυµατισµένο άτοµο Αν αντιληφθείτε εξωτερικούς κινδύνους, πρέπει να µεταφέρετε τον τραυµατία ή τον ασθενή σε ασφαλές µέρος,εφόσον η µεταφορά δεν εγκυµονεί κινδύνους. Αν η µετακίνηση είναι αδύνατη, δώστε σύντοµες πρώτες βοήθειες για εξαιρετικά επείγουσες συνθήκες. Και άλλοι κίνδυνοι,συναφείς µε τους τραυµατισµούς επιβάλλουν να µη µετακινηθεί το θύµα. Για παράδειγµα, δε θα πρέπει να µετακινήσετε κάποιον µε πιθανό τραύµα στη ράχη ή τον αυχένα. Προστατεύστε το θύµα όσο είναι δυνατόν. Μην το µετακινείτε, εκτός αν είναι απόλυτη ανάγκη. 1

2 4.Αν έχετε λάβει ειδική εκπαίδευση στις πρώτες βοήθειες, ελέγξτε την κατάσταση του θύµατος και βοηθήστε το αµέσως Πρώτα πρώτα ελέγξτε την αναπνοή. Αν ένα άτοµο δεν αναπνέει ή δεν µπορεί να αναπνεύσει εξαιτίας πνιγµονής, ξαναδώσετε του την αναπνοή, πριν προχωρήσετε σε οτιδήποτε άλλο. Έπειτα, ελέγξτε το σφυγµό. Αν κάποιος αναπνέει, θα έχει πάντα παλµούς στην καρδιά, αν όµως δεν αναπνέει,η καρδιά του µπορεί να έχει σταµατήσει. Αν έχετε εκπαιδευτεί, δοκιµάστε να τον αναζωογονήσετε µε το φιλί της ζωής ή µε µαλάξεις στο στήθος. Αν όχι, τηλεφωνήστε στις Πρώτες Βοήθειες. Η Τρίτη άµεση απειλή για τη ζωή είναι η σοβαρή αιµορραγία. Αντιµετωπίστε την αιµορραγία αφού ελέγξετε προηγουµένως την αναπνοή και το σφυγµό. 5.Ζητήστε ιατρική βοήθεια Αν είστε µόνος µε έναν τραυµατία ή ασθενή ζητήστε από κάποιον άλλον να καλέσει Πρώτες Βοήθειες. Έχει σηµασία να ξέρετε πώς να το καλέσετε και τι κάνετε µέχρι που να έρθει. Α Να ξέρετε τον αριθµό τηλεφώνου των Πρώτων Βοηθειών της περιοχής σας. Να έχετε αυτό τον αριθµό πρόχειρο. Β Τηλεφωνήστε για οποιοδήποτε επείγον περιστατικό στο 166. Αναφέρετε µε σαφήνεια το πρόβληµα σας,για να έρθει η κατάλληλη ιατρική βοήθεια. Γ Βεβαιωθείτε ότι τους δώσατε να καταλάβουν ότι πρόκειται για επείγουσα ανάγκη. 6.Αντιµετωπίσετε ή προλάβετε το σοκ Όταν µια σοβαρή αρρώστια ή τραυµατισµός καταβάλει τις αντιστάσεις του οργανισµού,είναι πιθανό να προκληθεί σοκ. ξαφνική και µεγάλη πτώση της αρτηριακής πιέσεως Το σοκ µπορεί να αντιµετωπιστεί µε επιτυχία,µόνον όταν τεθεί υπό έλεγχο η αιτία που το προκάλεσε [αιµορραγία, δηλητηρίαση κλπ] Είναι σηµαντικό να διαγνώσουµε και να αντιµετωπίσουµε το σοκ για να προλάβουµε επαπειλούµενες καρδιοαναπνευστικές επιπλοκές. Ενώ θα περιµένετε ιατρική βοήθεια, ανασηκώστε τα πόδια του θύµατος. Γυρίστε το σώµα στο πλάι, αν κάνει εµετό. Αν το σοκ είναι αποτέλεσµα ατυχήµατος. Υποθέστε ότι υπάρχουν κακώσεις στον αυχένα ή τη ράχη και γυρίστε τον τραυµατία στο πλάι, µε προσοχή, χωρίς να λυγίσετε ή να στρίψετε τον αυχένα ή τη ράχη. ΑΙ Μ Ο Ρ Ρ Α Γ Ι Α Άµεση Πίεση Καλύψτε την επιφάνεια της πληγής µε χοντρό επίδεσµο από καθαρό πανί. Μια διπλωµένη γάζα,µια καθαρή πετσέτα, κοµµάτια από πουκάµισο ή σεντόνι καθαρά. Για να σταµατήσει η αιµορραγία και να ελαττωθεί το πρήξιµο,χρησιµοποιήστε πάγο ή κρύο νερό στον επίδεσµο. Αν δεν έχετε καθαρό πανί, χρησιµοποιήστε τα χέρια σας-αφού βέβαια τα πλύνετε πρώτα, αν είναι δυνατόν. Πιέστε σταθερά την πληγή επί δέκα λεπτά χωρίς να χαλαρώσετε την πίεση. Χωρίς να παύσετε να πιέζετε, φροντίστε ώστε το τραυµατισµένο µέρος να βρίσκεται ψηλότερα από το επίπεδο της καρδιάς του τραυµατία. Ίσως χρειαστεί να αλλάξετε τη θέση του τραυµατία. Όταν σταµατήσει η αιµορραγία, στερεώστε καλά τον επίδεσµο. Αν η επίδεση έγινε σε κάποιο από τα άκρα,ελέγχετε πότε-πότε το σφυγµό πιο κάτω από το τραύµα..αν δεν ακούτε σφυγµό χαλαρώστε λίγο τον επίδεσµο. Εσωτερική Aιµορραγία Μετά από τραυµατισµό, τα παρακάτω συµπτώµατα αποτελούν ενδείξεις εσωτερικής αιµορραγίας. Βήχας µε αφρώδες κόκκινο αίµα.εµετός µε κόκκινο ή καφέ -σκούρο υλικό.κόπρανα µε αίµα ή καστανόχρωµα ούρα. Α Αν το άτοµο έχει χάσει τις αισθήσεις του, κάνει εµετό ή έχει αίµατα στο στόµα ή γύρω απ αυτό,ξαπλώστε το στο πλευρό και φροντίστε ώστε να µπορεί να αναπνέει ελεύθερα. Β Σε κάθε άλλη κατάσταση,ξαπλώστε τον άνθρωπο ανάσκελα µε τα πόδια του ανυψωµένα κατά εκ. Ζητήστε αµέσως βοήθεια. 2

3 ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ύσπνοια Οδηγίες 1 Προσδιορίστε την ηλικία του ασθενούς και παρατηρήστε αν φαίνεται, γενικά υγιής. 2 Πληροφορηθείτε αν ο ασθενής έχει ιστορικό καρδιοπάθειας ή πνευµονοπάθειας, και αν παίρνει φάρµακα για την καρδιά. 3 Βοηθήστε τον ασθενή [α] να καθίσει ή [β] να ξαπλώσει µε ανασηκωµένο το στήθος [αφήστε τον να διαλέξει την πιο άνετη από τις δύο στάσεις] Ξεσφίξατε το κολάρο ή τη γραβάτα του. Προσπαθήστε να τον καθησυχάσετε, για να ηρεµήσει. 4 Αν ο ρυθµός της αναπνοής του πάσχοντος µετά την αποκατάσταση της ηρεµίας του, επιβραδύνεται, αν δεν υπάρχουν συµπτώµατα όπως πόνος στο στήθος, εφίδρωση κλπ. και αν όλες οι ενδείξεις οδηγούν στο συµπέρασµα ότι η δύσπνοια οφείλεται σε ανησυχία ή στρες, τότε το πιθανότερο είναι ότι πρόκειται για κοινό άγχος. Το φαινόµενο αυτό είναι πιο συνηθισµένο σε νεαρά άτοµα. Καλέστε αµέσως γιατρό. ιφθεριτική Λαρυγγίτιδα ή υσκολία Εισπνοής [κρουπ] Μερικές φορές στα παιδιά που πάσχουν από αλλεργίες ή κρυολογήµατα εκδηλώνεται πρήξιµο στο λαιµό που δυσκολεύει την εισπνοή και επιπλέον,προκαλεί,καθώς εισπνέουν τον αέρα, ένα είδος κρωγµού. Η κατάσταση αυτή ονοµάζεται διφθεριτική λαρυγγίτιδα [κρουπ] και συχνά, συνοδεύεται από βραχνάδα ή τραχύ βήχα. Τα επικίνδυνα συµπτώµατα που περιγράψαµε µπορεί να οφείλονται σε φλεγµονή της επιγλωττίδας και να χρειαστεί επειγόντως γιατρός. Αν λοιπόν,υπάρχουν παρόµοια συµπτώµατα, καλέστε,αµέσως,γιατρό. ΑΓΚΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΣΙΜΠΗΜΑΤΑ Ο άνθρωπος σπάνια πεθαίνει από δάγκωµα Φιδιού Για να περιορίσετε αυτά τα συµπτώµατα ακολουθήστε αυτή τη διαδικασία προσεκτικά αλλά ταχύτατα. Εξακριβώστε το είδος του φιδιού,αν είναι δυνατόν. Αν είστε βέβαιος ότι δεν είναι δηλητηριώδες [δενδρογαλιά π.χ.] πλύντε καλά την πληγή µε σαπούνι και νερό και Ζητήστε ιατρική βοήθεια. Αν το δάγκωµα είναι δηλητηριώδες φίδι αρχίστε τις πρώτες βοήθειες µε το βήµα 1 ενώ κάποιος άλλος κατά προτίµηση,θα µεταφέρει εσάς και το θύµα στον πλησιέστερο σταθµό Πρώτων Βοηθειών. Πρώτες βοήθειες για δαγκώµατα φιδιών (Αράχνες,σκορπιοί και µέλισσες) 1.Βάλτε το θύµα να ξαπλώσει και να µείνει ήρεµο,µε το δαγκωµένο µέρος ακίνητο και χαµηλότερα από το επίπεδο της καρδιάς. 2. έστε µια λουρίδα από πανί, µια ζώνη ή ένα λουράκι ρολογιού στο δαγκωµένο χέρι ή πόδι,5-10 εκ. επάνω από τη δαγκωµατιά. Αν µεσολαβήσει άρθρωση,το δέσιµο πρέπει να γίνει ψηλότερα από αυτήν. Το δέσιµο θα πρέπει να είναι σφιχτό, χωρίς όµως να εµποδίζει τη ροή του αίµατος από την πληγή πρέπει να ακούγεται ο σφυγµός στο δεµένο µέλος. 3. Αν το πρήξιµο φτάσει στον επίδεσµο, δέστε άλλον επίδεσµο 5-10 εκ. ψηλότερα και µετά αφαιρέστε τον πρώτο. 4. Πλύνετε καλά την πληγωµένη περιοχή µε Σαπούνι και νερό. Ξεπλύνατε την επανειληµµένα,αν υποπτεύεστε οχιά ή άλλο δηλητηριώδες φίδι. Για όλα τα δηλητηριώδη φίδια 5. Χάραγµα της πληγής. 6. Αντιµετωπίστε το ενδεχόµενο του σοκ και ετοιµαστείτε να δώσετε Τεχνητή αναπνοή αν το θύµα παύσει να αναπνέει και εφόσον ξέρετε την ανάλογη τεχνική. 8. Ζητήστε αµέσως ιατρική βοήθεια. ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΗ ΖΕΣΤΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΚΡΥΟ Θερµοπληξία [Ηλίαση ] και Εξάντληση από Θερµότητα Η επείγουσα κατάσταση απαιτεί άµεση ιατρική βοήθεια και µεταφορά σε νοσοκοµείο. Συµπτώµατα της θερµοπληξίας [ηλίασης] Θερµοκρασία του σώµατος από 39 βαθµούς και άνω έρµα κόκκινο και ζεστό Έλλειψη ιδρώτα Παραζάλη η λιποθυµία Σπασµοί ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΗ ΖΕΣΤΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΚΡΥΟ Πρώτες βοήθειες για θερµοπληξία 1.Μεταφέρετε το θύµα σε δροσερό µέρος. Ζητήστε αµέσως ιατρική βοήθεια. Ρίξτε του άφθονο νερό από τη βρύση,δροσίστε τον µε ένα πανί βουτηγµένο σε κρύο νερό,ενώ θα του τρίβετε τα άκρα και το κορµί. 2 Μετράτε τη θερµοκρασία του κάθε 10 λεπτά. Όταν η θερµοκρασία του θα είναι κάτω από τους 42 βαθµούς C, επαναλάβετε την παραπάνω διαδικασία. 3Κρατήστε το θύµα δροσερό σε κλιµατιζόµενο χώρο ή µε ανεµιστήρα, ενώ θα περιµένετε βοήθεια ή µε ανεµιστήρα ενώ θα περιµένετε βοήθεια ή θα βρίσκεστε στο δρόµο για τον πλησιέστερο σταθµό πρώτων βοηθειών. 3

4 Πρώτες βοήθειες για εξάντληση από υψηλή θερµοκρασία 1.Μεταφέρετε τον ασθενή σε δροσερό µέρος-σε κλιµατιζόµενοδωµάτιο ή αυτοκίνητο, σε δροσερό δωµάτιο ή σε σκιά. Ξαπλώστε τον ανάσκελα µε τα πόδια ανασηκωµένα εκ. 2.Χαλαρώστε α ρούχα του και δροσίστε τον απαλά µε βρεγµένα πανιά ή µε ανεµιστήρα, αν δεν υπάρχει κλιµατισµός. 3. ιαλύστε 1 κουταλιά του γλυκού αλάτι σε 1 κιλό περίπου κρύο νερό και δώστε το στον ασθενή να το σιγοπίνει τουλάχιστον για µισή ώρα. Επαναλάβετε το ίδιο µε δεύτερο ποτήρι αλατόνερο. 4.Αν πάθει θερµικές κράµπες, κάντε του µασάζ στους µυς που υποφέρουν, ώσπου να χαλαρώσουν. 5.Ζητήστε αµέσως ιατρική βοήθεια αν τα συµπτώµατα συνεχίζονται για περισσότερο από µια ώρα, αν επιδεινωθούν κατά τη διάρκεια των πρώτων βοηθειών, ή αν συνοδεύονται από µυϊκές κράµπες, εµετό, λιποθυµία ή σπασµούς. ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΝΕΡΟ ιάσωση από τον Πάγο Αν κάποιος έπεσε σε άνοιγµα που δηµιουργήθηκε σε λεπτό στρώµα πάγου προτρέψτε τον να µη προσπαθήσει να σκαρφαλώσει για να βγει. Μην εγκαταλείψετε τις προσπάθειες για την αναζήτηση ατόµου που χάθηκε σε παγωµένα νερά, για µια και πλέον,ώρα. Πλησιάστε το θύµα µε ασφάλεια Α. Αν είναι δυνατόν,πλησιάστε το θύµα από την ακτή µε το χέρι σας ή προτείνετε του για να πιαστεί ένα κλαδί,ένα µαντίλι του λαιµού ή σκοινί Β. Αν δεν µπορείτε να τον βοηθήστε από τη στεριά,συρθείτε πιο κοντά, πάνω σε κινητή σκάλα ή σανίδα, που θα την κρατεί κάποιος από τη στεριά. Αν δεν έχετε κανένα εξοπλισµό.σχηµατίστε ανθρώπινη αλυσίδα από την ακτή. Σύρετε το θύµα επάνω στον πάγο Αν δοκιµάσει να σηκωθεί µπορεί να ξανά σπάσει ο πάγος και να βρεθεί πάλι στο νερό. Ζητήστε από κάποιον να καλέσει ιατρική βοήθεια. ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΙΑΣΤΡΕΜΜΑΤΑ Συµπτώµατα Ενδείξεις για τραύµατα στα οστά ή στις αρθρώσεις Πόνος ή ευαισθησία σε κόκαλο ή άρθρωση Το χαρακτηριστικό [κρακ] που µπορεί να ακούσουµε µετά από τραυµατισµό. Αδυναµία κίνησης του τραυµατισµένου µέλους Μούδιασµα,µυρµήγκιασµα ή απώλεια του σφυγµού στο τραυµατισµένο µέλος Αίσθηµα ή ήχος τριβής Πρήξιµο ή µελάνιασµα πάνω από οστό ή άρθρωση Ανώµαλο σχήµα,θέση ή κίνηση σε οστό ή σε άρθρωση Αν το θύµα ενός ατυχήµατος έχει χάσει τις αισθήσεις του ψηλαφίστε απαλά όλο του το σώµα για πιθανά τραύµατα στα οστά ή στις αρθρώσεις. Τρόποι αντιµετώπισης 1 Αντιµετωπίστε τις καταστάσεις που απειλούν τη ζωή,αν έχετε την κατάλληλη εκπαίδευση 2 Περιορίστε κάθε κίνηση του τραυµατία στο ελάχιστο 3.Ακινητοποιήστε µε νάρθηκες [πηχάκια] κρεµαστάρια και επιδέσµους Ν ά ρ θ η κ ε ς 4.Αποφύγετε τη µόλυνση, όταν υπάρχει πληγή στο δέρµα 5.Προλάβετε το πρήξιµο 6.Αντιµετωπίστε το σοκ TΡΑΥΜΑΤΑ ΣΤΗ ΡΑΧΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΑΥΧΕΝΑ Ηβασική ενέργεια στην παροχή πρώτων βοηθειών σ' έναν πραγµατικό υποτιθέµενο τραυµατισµό στη ράχη ή στον αυχένα είναι η ακινητοποίηση του τραυµατία για να προληφθεί βλάβη στο νωτιαίο µυελό. Μόνο και µόνο τότε, αν τι θύµα κινδυνεύει από φωτιά ή αν κάποιος άλλος κίνδυνος απειλεί,άµεσα,τη ζωή του,αν δεν αναπνέει δεν έχει σφυγµό ή κάνει εµετό. Σηµάδια τραυµατισµού στη ράχη ή στον αυχένα Αν ο τραυµατίας έχει τις αισθήσεις του, ρωτήστε τον: Αν πονάει στη ράχη ή στον αυχένα Αν νιώθει παράλυση ή αδυναµία σε ένα χέρι ή πόδι. Αν έχει µούδιασµα ή µυρµήγκιασµα στο χέρι ή στο πόδι. TΡΑΥΜΑΤΑ ΣΤΗ ΡΑΧΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΑΥΧΕΝΑ Μετακινήστε το θύµα µόνο στις παρακάτω περιπτώσεις που απειλείται η ζωή του Ο τραυµατίας έχει πέσει µπρούµυτα σε λάκκο. σε λάσπες κλπ. Και δεν µπορεί να αναπνεύσει. Γυρίστε τον ανάσκελα,το γύρισµα πρέπει να γίνεται πάντοτε κυλιστά και αντιµετωπίζοντας το σώµα σαν ένα ενιαίο σύνολο. Προσοχή Μη στρίψετε ή λυγίσετε τη ράχη ή τον αυχένα. Ο τραυµατίας είναι ανάσκελα και µπορεί να πνιγεί Γιατί κάνει εµετό ή αιµορραγεί στο ή γύρω από το στόµα του. Γυρίστε τον στο πλάι,κρατήστε το κεφάλι,τον αυχένα και τον κορµό του ευθυγραµµισµένα και υποστηρίξτε το κεφάλι του. Μη γυρίστε τον τραυµατία µόνος σας.ζητήστε να σας βοηθήσουν 4

5 ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΗ ΖΕΣΤΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΚΡΥΟ Υποθερµία[Χαµηλή θερµοκρασία του σώµατος] Η παρατεταµένη παραµονή στο ύπαιθρο µπορεί να κατεβάσει ολοκληρωτικά τη θερµοκρασία του σώµατος και να προκαλέσει κίνδυνο για τη ζωή. Και σε λιγότερο ακραίες περιπτώσει; µπορεί να προκληθεί υποθερµία σε παιδιά και σε ηλικιωµένους ή σε άτοµα που κάνουν χρήση ή κατάχρηση οινοπνευµατωδών ποτών και ναρκωτικών Συµπτώµατα υποθερµίας Παραµονή στο ύπαιθρο µε κρύο καιρό, στο νερό ή σε υποθερµαινόµενα δωµάτια. Ο ασθενής δεν έχει ρίγη ούτε ' αίσθηση κρύου' Υπνηλία και εξασθένηση έρµα χλωµό,µελανό ή ζωηρό ρόδινο ή πρησµένο ιαταραχή στην οµιλία και παραζάλη Απώλεια αισθήσεων και ακαµψία των µυών Κρυοπαγήµατα Οι εξαιρετικά χαµηλές θερµοκρασίες µπορεί να παγώσουν µέρη του σώµατος που είναι εκτεθειµένα ή έχουν φτωχή κυκλοφορία κυρίως τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών,τη µύτη και τ' αυτιά Η κατάσταση γίνεται ακόµη χειρότερη,αν τα γάντια και τα ρούχα µας είναι υγρά κι ακόµα, αν φυσούν ισχυροί άνεµοι. Καθώς επαναθερµαίνεται ο παγωµένος ιστός µπορεί να πρηστεί να βγάλει φουσκάλες και να αλλάξει χρώµα. Σ' αυτές τις περιπτώσεις χρειάζεται άµεση ιατρική περίθαλψη. Συµπτώµατα κρυοπαγήµατος Το δέρµα γίνεται κόκκινο και πονάει [στο αρχικό στάδιο του κρυοπαγήµατος] Το δέρµα ασπρίζει ή γίνεται διάστικτο, σφιχτό,κηρώδες και µουδιάζει [όταν το πάγωµα είναι βαθύτερο] Φουσκάλες Τρόποι αντιµετώπισης 1.Τοποθετήστε το κρυοπαγηµένο µέλος κάτω από τα ρούχα, κοντά στο σώµα του θύµατος,για να ζεσταθεί ή τυλίξτε το µε όποιο ρούχο βρείτε.βάλτε γρήγορα τον παθόντα σε κλειστό χώρο. 2.Τοποθετήστε το κρυοπαγηµένο µέλος σε χλιαρό,όχι ζεστό νερό. Μετρήστε τη θερµοκρασία του νερού µε θερµόµετρο,θα πρέπει να είναι 40-42ο[.Αν δεν έχετε ζεστό νερό,κρατήστε το µέλος [ ή τα µέλη ] τυλιγµένα σε ζεστά ρούχα. 3.Όταν το κρυοπαγηµένο µέλος πάρει χρώµα ρόδινο και αρχίσει να υποχωρεί το µούδιασµα,σταµατήστε την επαναθέρµανση.καλύψτε τις σπασµένες φουσκάλες µε αποστειρωµένες γάζες ή καθαρά πανιά και βάλτε επίσης γάζες ή πανιά ανάµεσα στα δάχτυλα των χεριών ή των ποδιών. 4.Ζητήστε αµέσως ιατρικά βοήθεια. Ενώ θα περιµένετε το ασθενοφόρο ή θα είστε στο δρόµο για τον πλησιέστερο σταθµό Πρώτων Βοηθειών,κρατήστε το κρυοπαγηµένο µέλος τυλιγµένο,για να αποφύγετε το ξαναπάγωµα. TΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ Το Φαρµακείο Πρώτων Βοηθειών πρέπει να περιέχει : Ηλεκτρικό Φακό Μπλοκάκι και στυλό Σαπούνι Τριγωνικοί επίδεσµοι ή καθαρό πανί για επιδέσµους Πετσέτες για διάφορες χρήσεις Κουβέρτα για ζεστασιά σε περίπτωση σοκ ή υποθερµίας Πλαστικά ποτήρια Baby oil Αντίδοτο για δαγκώµατα φιδιών Φάρµακα για τυχόν χρόνιες αρρώστιες Νόσος των ορέων Η νόσος των ορέων αποτελεί µία αντίδραση του οργανισµού στην ελάττωση του οξυγόνου και στη µειωµένη ατµοσφαιρική πίεση σε µεγάλο υψόµετρο. Ταυτόχρονα είναι και µία παθολογική κατάσταση, που περιλαµβάνει κυρίως υποξία, υπνοκαπνία και µεγάλη αποβολή νερού. Εµφανίζεται ξαφνικά και έντονα περίπου στα µέτρα και τα συµπτώµατα παρουσιάζονται λίγες ώρες µετά την παραµονή του ατόµου σε µεγάλο υψόµετρο. Συµπτώµατα ίλιγγος, πονοκέφαλος, καταβολή, υπνηλία, ρίγος, ναυτία, εµετός, ωχρότητα προσώπου, δύσπνοια και κυάνωση. Με την πάροδο του χρόνου εµφανίζονται ερυθρότητα του προσώπου, δύσπνοια και κυάνωση. 5

6 Τρόποι αντιµετώπισης Ηνόσος των ορέων προλαµβάνεται µε την προοδευτική άνοδο σε µεγάλα ύψη. Αντιµετωπίζεται µε τον περιορισµό των κινήσεων του αρρώστου και µε την αποφυγή µεγάλης κόπωσης. Με τη χορήγηση οξυγόνου και µε τον εµπλουτισµό του εισπνεόµενου αέρα του διοξειδίου του άνθρακα αντιµετωπίζονται όλα τα συµπτώµατα. Η νόσος των ορέων εµφανίζεται ξαφνικά και έντονα περίπου στα µέτρα και τα συµπτώµατα παρουσιάζονται λίγες ώρες µετά την παραµονή του ατόµου σε µεγάλο υψόµετρο. Σχετική βιβλιογραφία FIRST AID by JOHNSON & JOHNSON WILDERNESS MEDICINE by Wm. Forgey, MD GUIDE TO WILDERNESS MEDICINE by Eric A Weiss Θέµατα για εφαρµογή Να θυµάστε πάντοτε. Την δύσκολη στιγµή ΠΟΤΕ δεν γνωρίζουµε, ποιος έχει το φαρµακείο Την δύσκολη στιγµή ΠΟΤΕ δεν έχει το φαρµακείο τα απαραίτητα Την δύσκολη στιγµή, αρκετές φορές αδιαφορούµε ή δεν κάνουµε ΌΤΙ ΕΧΟΥΜΕ ήδη εκπαιδευτεί να κάνουµε ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ: ΠΑΝΤΑ ΜΕΤΑ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΞΟΡΜΗΣΗΣ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΕΤΕ ΜΕ ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ Ή ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΎ!!!! Θέµατα για συζήτηση, προβληµατισµό Αποµνηµονεύστε στο µυαλό σας, τις άµεσες ενέργειες που θα κάνετε, εάν στο σύνηθες µέρος που ζείτε ή εργάζεστε παρουσιασθούν γεγονότα που χρειάζεται να δώσετε εσείς τις πρώτες βοήθειες. Προσοχή στον ΠΑΝΙΚΟ!!! Επίλογος Οι πρώτες βοήθειες αποτελούν πολλές φορές ζήτηµα µεταξύ ζωής και θανάτου Πρώτες βοήθειες, κυριολεκτικά σηµαίνει, η παροχή των τελείως απαραίτητων για την διατήρηση ενός ατόµου στην ζωή. Τρία είναι τα βασικά σηµεία: Επίλογος 1. Αιµορραγία. Άµεσο σταµάτηµα µε κάθε τρόπο (πίεση στο τραύµα) 2. Αναπνοή. Απόφραξη των αεροφόρων οδών (καθάρισµα του λάρυγγα, γλώσσα) 3. Καρδιά. Τεχνική αναπνοή, λόγω σταµατήµατος της καρδιάς (6 µαλάξεις µία αναπνοή, µέχρι να επαναλειτουργήσει) 6