ΕΠΟΧΕΣ SYFX1PON1HI Ε Κ Ε Ρ Μ P. TEILHARD DE CHARDIN. Κατερίνα Κοτέλχικωφ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΤΗΧ ΕΚΔΟΧΗΧι Ε. Ν. ΠΛΑΤΗΧ. Ο νόμος τής αιτιότητας στη φυσική

Transcript

1 ΕΠΟΧΕΣ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ = ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΕΡΖΑΚΗΣ ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ Κατερίνα Κοτέλχικωφ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΤΗΧ ΕΚΔΟΧΗΧι Ε. Ν. ΠΛΑΤΗΧ Γ. ΒΟΥΜΒΛΙΝΟΙΙΟΥΛΟΥ Ο νόμος τής αιτιότητας στη φυσική D. D. DAYTON Σύγχρονη μουσική τών Η.Π.Λ. ΑΑ. ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Λύο απολογίες ένός πολέμου (ΧΧΟΛΙΟ ΧΤΟΝ «ΑΓΑΜΕΜΝΟΝΑ») SYFX1PON1HI Ε Κ Ε Ρ Μ P. TEILHARD DE CHARDIN ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΚΛΟΓΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΑΠΟ TON PIERRE BURNEY Γ. ΣΙΣΙΛΙΑΝΟΥ Ή μουσική υπόκρουση στήν αρχαία τραγωδία Γ. ΜΑΡΗ Επί άνωτάτου έπιπέδου G. MARTIN Η πλατωνική θεωρία γιά τόν αριθμό καί ή έρμηνεία της άπό τόν Αριστοτέλη Β. I. ΦΙΛΙΑ ΟΙ διανοούμενοι καί τό πρόβλημα τών ήγεσιών-β' Χ Ρ Ο Ν ΙΚ Α ΣΧΟ Λ ΙΑ ΓΡΑΜΜΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΡΜ Α Ν ΙΑ Μ Α ΡΤΥΡΙΕΣ Η ΤΕΧΝΗ Η Ε Κ Π Α ΙΔΕΥΣΗ ΤΑ Β ΙΒ Λ ΙΑ ΔΕΛΤΙΟ ΔΙΕΘ ΝΟΥΣ Π Ο Λ ΙΤ ΙΚ Η Σ Η ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ Η Ε Π ΙΣ Τ Η Μ Η ΣΤΟΝ ΔΙΕΘ ΝΗ Ο ΡΙΖΟΝΤΑ

2 Τό άνδρικό pret - a - porter τοϋ PIERRE CARDIN PARIS t %» %, #!.V άποκλειστικώς ε ίς τ ά Μ Ε Γ Α Λ Α Κ Α Τ Α Σ Τ Η Μ Α Τ Α O c t ΟΔΟΣ * ΣΤΑΔΙΟΥ ΕΝΑΝΤΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ «ΟΡΦΕΥΣ» ΔΙΕΥΘΥΝΣΙΣ: Ν. & Α. ΤΣΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΤΙΜΗ ΔΡΧ. 20

3 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1965, 2 8 Δ ιε υ θ υ ν τ ή ς : ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΕΡΖΑΚΗΣ Σ ύ μ β ο υ λ ο ι : ΓΙΟΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ Κ. Θ. ΔΗΜΑΡΑΣ ΓΙΟΡΓΟΣ ΘΕΟΤΟΚΑΣ Κ. ΣΚΑΛΙΟΡΑΣ Λ. Β. ΚΑΡΑΠΑΝΑΓΙΟΤΗΣ X. Δ. ΑΑΜΠΡΑΚΗΣ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ Γ. ΒΟΥΜΒΛΙΝΟΠΟΥΛΟΥ D. D. DAYTON Α. ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Γ. ΣΙΣΙΛΙΑΝΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΡΗ GOTTFRIED MARTIN Β. I. ΦΙΛΙΑ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΤΕΛΝΙΚΩΦ ( Επιμέλεια της έκδοσης: Ε. Ν. ΠΛΑΤΗ) Ο ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΑΙΤΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΦΥ ΣΙΚΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΩΝ Η.Π.Α. ΔΥΟ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΕΝΟΣ ΠΟΛΕΜΟΥ (Σ χόλιο στόν «Άγαμέμνονα») Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΥΠΟΚΡΟΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡ ΧΑΙΑ ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΕΠΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ (Διήγημα) Η ΠΛΑΤΩΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΚΑΙ Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠ ΤΟΝ ΑΡΙ ΣΤΟΤΕΛΗ ΟΙ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΗΓΕΣΙΩΝ - Β' ΧΡΟΝΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ 57 Η ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΗ ΚΡΙΣΗ - ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΓΡΑΜΜΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 58 ΠΑΥΛΟΥ ΦΛΩΡΟΥ : ΗΓΕΤΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

4 ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ 59 ΕΝΤΙΘ ΧΟΡΟΒΙΤΣ : ΤΟΥΝΤΟΡ ΑΡΓΚΕΖΙ Η ΤΕΧΝΗ ("Ελληνες καλλιτέχνες τοϋ έξωτεριχοϋ) g2 ΤΩΝΗ ΣΠΗΤΕΡΗ: ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΔΡΕΟΥ, ΘΟΔΩΡΟΣ ΓΙΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 64 ΑΛΕΞΗ ΔΗΜΑΡΑ: Ο ΟΜΗΡΟΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ X. Ν. Κουλούρη: Η ΑΝΕΜΟΣΚΑΛΑ, Τάκη Γιαννόπουλου: ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 1963, Ν. Καραχάλιου: ΤΑ ΕΝ ΔΙΑΜ ΕΣΑ, Ά λ. Κ οτζιά: Η ΑΠΟΠΕΙΡΑ, Κ. Τσάτσου: ΠΟΛΙΤΙΚΗ, Α. Συμεών: ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑ, ΤΗΣ ΠΗΔΗΧΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΕΛΑΣΤΟΥ Κριτικές ΤΑΚΗ ΣΙΝΟΠΟΥΛΟΥ, ΑΠ. ΣΑΧΙΝΗ, Κ. I. ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΥ, ΣΠ. ΠΛΑΣΚΟΒΙΤΗ 6 6 ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ 75 ΔΕΛΤΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ 76 X. Κ. ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΡΕΛΗ: ΑΛΓΕΡΙΑ: ΕΝΑΣ ΝΕΟΣ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 77 Η ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΤΟΝ ΔΙΕΘΝΗ ΟΡΙΖΟΝΤΑ 78 ΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΤΟΥ ΤΕΥΧΟΥΣ 81 ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ 81 Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΣΚΕΨΗ: PIERRE TEILHARD DE CHARDIN 82 Μιά φιλοσοφία τής Απόλυτης Ελπίδας ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΚΑΙ ΕΚΛΟΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΝ: P IE R R E B U R N EY Διεύθυνση : Χρήστου Λαδά 3 Τηλέφωνα : ΧΥΝΔΡΟΜΕΧ 'Εσωτερικού : Ετήσια δρχ. 200, έξαμηνιαία δρχ. 100 Εκπαιδευτικοί I ΤΙΜΗ ΤΕΥΧΟΥΣ ΔΡΧ. 2 0 Σ ^ υ δ α σ τ έ ς 01 1 *^τ,ί0γ,α ΡΧ '5 0 (καταβλητέα σέ τρεις δόσεις) Μαθητές ί Εξαμηνιαία δρχ. 75 Εξωτερικού : 'Ε τή σ ια δρχ. 260, έξαμηνιαία δρχ. 130 ( Η Λτιοστολή fttpovo Σπουδαστές κλπ. : Ε τήσια δρχ. 210, έξαμηνιαία δρχ. 105»άλόγu*718αρ4ν*Τ ι * ΤΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ, Ε ΙΤ Ε ΔΗΜ ΟΣΙΕΥ ΟΝ ΤΑΙ, Ε ΙΤ Ε Ο Χ Ι, ΔΕΝ ΕΠΙ ΣΤΡΕΦΟΝΤΑΙ Η ΑΝΑΔΗΜ ΟΣΙΕΥΣΗ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ, ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΞΕΝΩΝ, ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ Υπεύθυνοι. Διευθυντής: ΑΓΓ. ΤΕΡΖΑ Κ Η Σ, Π ιπίνου 40 συμφώνως τώ Νόμω Τυπογραφείου: X. ΤΣΑΡΜ ΠΟΠΟΥΛΟΣ, Βασ. Παύλου 106 ΕΚΔΟΤΗΣ! X. Δ. ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ

5 ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ ιιιιιι ιι ιι ιι ιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιιι ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΤΕΑΝΙΚΩΦ Ολόγυρα σ ένα όνειρό της' Επιμέλεια τής έκδοσης: Ε. Ν. ΠΛΑΤΗ «Τίποτα δ έ ν είν εοκολο, καί τό εΰκολο δ έ ν είναι τίποτα.» Α. Σ. «Μά 'Εσύ όλοένα λύνεσαι άπ τό χρόνο... "Ασ τήν άνίδεη καί χοντροκομμένη γ ενιά οτούς στοχασμούς της, πού ναι ψέμα καί πού ν ' έρείπιο, καί βυθίσου άκέρια ατό άναρχο ρίγος πού χιμάει βαθιά Σου, ά π όπου δέν άνάτειλαν άκόμα τής δημιουργίας τά πείσματα, νά λάμψει οτό κορμί καί ατό νοο Σου ή τέλεια λάμψη τή ς Σκέψης καί τό τέλειο Γενηθήτω!»* «Μελέτη θανάτου», Α. Σ. ΓΕ Ν ΙΚ Ο Τ Α Τ Α, ή Τ έχνη τώ ν ά λ η θ ιν ώ ν δ η μ ι ο υ ρ γ ώ ν π ρ ω τ ο γ ε ν ν ιέ τ α ι σ τή ν ψ υ χή το υ ς σ τό σ η μ είο δ ια τ ο μ ή ς δ υ ό δ α σ ικ ώ ν κ ινή σ εω ν, π ο ύ ξ υ π ν ά ν ε μ έ σ α τ ο υ ς τ α υ τ ό χ ρ ο ν α σ χ ε δ ό ν, τ ή ς μ ια ς, πού val τ ό Δ έ ο ς τ ή ς π ο ιό τ η τ α ς π ο ύ π ρ ο σ δ ιο ρ ί ζ ε ι μ υ σ τ ικ ά τό μ έτρ ο τ ή ς Α Ισ θ α ν τ ικ ό τ η τ α ς του κ α θ ε ν ό ς το υ ς κ ι ά φ ο ρ ά τή σ ιω π η λ ή ν Α ν τίσ τα σ ή το υ ς π ρ ό ς τό ν εξ ω κ ό σ μ ο γ ι ά ν ά π ρ ο σ τα τέψ ο υ ν τό μ ελ λ ο ύ μ ενο κ α ρ π ό β α θ ιά τ ο υ ς, κ α ί μ ια ς ά λ λ η ς, π ο ύ ν α ι κ ίνη σ η δ ο σ ίμ α τ ο ς κ α ί έμ π ισ το σ ύ - ν η ς κ ι ε ίν α ι δ ο ξ ο λ ό γ η μ α κ α ί π ίσ τη σ τό ν κ ρ υ μ μ ένο θ ε ό π ο ύ κ α λ ε ΐ τ ά ε ρ γ α, π ό χ ο υ ν μ έ σ α το υ ς, ν ά β γ ο υ ν σ τό φ ώ ς. Δ έν θ ά ν ά φ ε ύ γ α μ ε, π ισ τε ύ ω, ά π ' τή ν ά λ ή θ ε ια, ά ν λ έ γ α μ ε π ώ ς ή μ ιά κ ίνη σ η, σ τή σ ύνολη γ ρ α μ μ ή τ ή ς Τ έ χ ν η ς, π ρ ω το ε κ φ ρ ά - ζ ε ι τό ν έ α υ τ ό τ η ς σ δ,τ ι λ έ μ ε γ ε ν ικ ό τ α τ α Α ρ χ ιτ ε κ τ ο ν ικ ή κ ι ή ά λ λ η σ δ,τ ι λ έ μ ε μέ τή ν ίδ ια β α θ ιά έννοια Μ ουσική. Κ α ί δ έ θ ά ν ά μ α σ τέ κ α θ ό λ ο υ β έ β η λ ο ι, ά ν τ ο ν ίζ α μ ε, γι* α ύ τ έ ς τ ίς δ υ ό κ ι ν ή σ εις, π ώ ς σ τό β ά θ ο ς είκ ο ν ίζ ο υ ν ε σ τ ά μ ά τ ια μ α ς τό ν ϊδ ιο θ ε ό. Γ ια τ ί Α ρ χ ιτ ε κ το ν ικ ή κ α ί Μ ουσ ικ ή μ ο ιά ζο υ ν κ ι ο ΐ δ υ ό σ έ το ΰ το : Π ώ ς δ έ ν μ ο ιά ζο υ ν ε σ έ τίπ ο τε, δ η λ α δ ή π ώ ς δ έ ν μ ιμ ο ύ ν τ α ι * Βλ. Σημειώσεις τού Επιμελητή τής έκδοσης σελ. 9. (Σημ. των «Εποχών».) τίπ ο τε, ά λ λ ά δ ίν ο υ ν τό Γ υμ νό Ρ υ θ μ ό κ α ί τ ίς μ ο ρ φ έ ς τώ ν δντω ν, ά π τή ν ώ ρ α π ο ύ ο ί Μ ο ρ φ ές α ύ τέ ς, γ ι ά τή σ υ ν είδ η σ η το υ ά λ η θ ιν ο ΰ Τ ε χ ν ίτ η, ε ί ν α ι β α θ ιά του μόνο κ α τ ά «εικ ό να κ α ί ό μ ο ίω σ ιν θ ε ο ΰ». II Δ ΕΝ Γ Ν Ω Ρ ΙΖ Ω, γ ι ά ν ά δ ια φ ω τ ίσ ω π ιό σ υ γ κ ε κ ρ ιμ έ ν α α ύ τ έ ς τ ίς δυ ό π ρ ο τ ά σ ε ις σ δ σ ο υ ς θέ ν ά σ κ ύ ψ ο υ ν μ έ σ α σ τ ή ν ψ υ χή το υ ς ν ά τ ίς κ α τ α νοήσουν, ά π ό τό ά κ ό λ ο υ θ ο δ ν ειρ ο, π ο ύ ή Κ α τ ε ρ ίν α Κ ο τέλ ν ικ ω φ ε ίδ ε σ τό ν ϋ π νο τη ς, δ τ α ν ή τα - νε δ ε κ α έ ξ χρ ο ν ώ. Ε ίδ ε, π ώ ς έ β ρ έ θ η κ ε σ τό ν π ρ ώ το ν δ ρ θ ρ ο τ ή ς ή μ έ ρ α ς τ ή ς Δ η μ ιο υ ρ γ ία ς, π ο ύ ό θ ε ό ς δ έ ν ε ίχ ε ά κ ό μ α π ε ι τ ό Γ ενη θ ή τω Φ ώς. «Ή δ έ γ ή ή ν ά ό - ρ α τ ο ς κ α ί ά κ α τ α σ κ ε ύ α σ τ ο ς κ α ί π ν ε ύ μ α έπ εφ έ- ρ ετο έ π ά ν ω τώ ν ΰ δ ά τ ω ν». "Ο μ ω ς, ή ύ π α ρ ξ ή τ η ς, β υ θ ισ μ ένη ά ν τ ά μ α μ έ τό π ρ ό π λ α σ μ α τ ή ς γ ή ς σ τή ν ϊδ ια ά π έ ρ α ν τ η σ κ ιά, σ ιγ ά σ ιγ ά τή ν έσ υ νή - θ ιζε. Μ ε γ ά λ ε ς π έ τ ρ ε ς γ ύ ρ α τ η ς, σ κ ε π ά ζ α ν ε όλόκ λη ρ η τή ν κ τα σ η ά π ο κ ά το υ ά π ό τ ά π ό δ ια τ η ς κ ι ά π ό τ ά χ έ ρ ια τ η ς, σ ά ν τό ν π η λ ό π ο ύ ε ίν

6 έτο ιμ ο ς γ ι ά π λ ά σ ιμ ο, δ τ α ν, α ιφ ν ίδ ια, σ ά ν ά σ χ ί- σ τ η κ εν ή γ η σ τ ά δ υ ό, ά π ό τό ν κ ρ υ φ ό π υ ρ ή ν α τη ς ά ν ά τ ε ιλ ε έ ν α π ρ ώ τ ο φ ώ ς, όπού μ α ζ ί το υ σ ύ γ χ ρ ο ν α ά ν α δ ύ θ η μ ιά ά ν δ ρ ικ ή μ ο ρ φ ή, τό σ ο α ύ - σ τη ρ ή κ α ί λ υ π η μ έν η δσ ο π ο τέ κ α μ ιά. Ή τ α ν ό- λ ο φ ά ν ε ρ α ή ά ρ χ έ τ υ π η μ ορφ ή τ ή ς γ ν ή σ ια ς έσ ω - τ ε ρ ικ ή ς ά ν τ ίσ τ α σ η ς το υ Δ η μ ιο υ ρ γ ο ί), π ο ύ ά νέβ α ιν ε ά π ' τή ζώ νη τώ ν ά μ ε ίλ ιχ τ ω ν (α ύ τ ώ ν π ού δ έ ν μ α λ ά χ τ η κ α ν π ο τ έ ), κ α ί π ού, μ δ λ ο τό μ υ σ τ ή ρ ιο κ α ί τό Δ έ ο ς β α θ ιά τη ς, π ρ ο η γ ο ύ ν τ α ν ε ν ά ύ π ε ρ α σ π ίσ ε ι ά π ό κ ά θ ε π ιθ α ν ή β εβ ή λ ω σ η δ,τ ι θ ά 'ρ χ ό ν τ α ν ε κ α τ ό π ιν ά π α ύ τή σ ό λ ό κ λ η ρ η τή δ η μ ιο υ ρ γ ία : ή κ α θ α ρ ή ά ν δ ρ ικ ή π ν ε υ μ α τ ικ ή μ ο ρ φή π ο ύ ά ν ά τ ε λ λ ε ά π τή ν ά β υ σ σ ο π ο λ ύ π ρ ω τ ύ τ ε ρ α ά π ό τό ν Ά δ ά μ, δ π ω ς ά π ό τή ν 'ίδ ια ν ά β υ σ σο ά ρ γ ό τ ε ρ α ά ν ά τ ε ιλ ε ή Λ ιλ ίθ π ρ ίν ά π τή ν Ε ΰ α. Έ π ε ιτ α, ή μ ορφ ή α ύ τή, ώ σ ά ν ν ά π ο ρ ρ ο φ ή - θη δ ια π ο τ ίζ ο ν τ α ς τ ά π ά ν τ α, ύ π ο χ ώ ρ η σ ε σ έ μ ιά μ ορφ ή γ υ ν α ικ ε ία 4, π ο ύ τή ν έ ξ ε χ ε ίλ ιζ ε ν ό λ ό κ λ η ρη ε ν α ά π ρ ο σ μ έ τ ρ η τ ο έλ εο ς, σ ά ν ά κ ρ α ζ ε ν δ λ α τ ά π λ ά σ μ α τ α, π ο ύ θ ά ρ χ ο ν τ α ν κ α τ ό π ιν ά π α ύ τή, ν ά μ π ο ύ νε μ έ ς σ τή ν π ε ρ ιο χ ή α ύ το ϋ τοΰ Ε λ έ ο υ ς. Π ο ιά λ ο ιπ ό ν ν ά τ α ν ή ά π ο σ το λ ή κ α ί ή σ η μ α σ ία α ύ το ΰ το ΰ ό νείρ ο υ μ ές σ τή δ ε κ α ε ξ ά χ ρ ο - νη ύ π α ρ ξ η τ ή ς Κ α τ ε ρ ίν α ς Κ ο τέλ ν ικ ω φ ; Μ ιά μ ό νο, κ α τ ά μ ά ς : Ν ά τή ν ξυ π ν ή σ ει ά π τή ν π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α τώ ν «δεδομ ένω ν», π ο ύ έ β λ ε π ε ν ή κ ι ά - κ ουε ω ς μ έ τ ό τ ε κ α θ η μ ε ρ ιν ά τ ρ ιγ ύ ρ α τ η ς, σ έ μ ιά ά λ λ η ο ύ σ ια σ τικ ή π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α π ο ύ ά φ ο- ρ ο ΰ σ ε ά π ε υ θ ε ία ς τ ή ν ϊδ ια σ τ ή ν π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α μ έ ς σ τή ν ό π ο ία θ ά α ισ θ α ν ό ν τ α ν ε δ τ ι ά π ά ν ω ά π δ λ α έ γ ε ν ν ή θ η κ ε κ ι ή ϊ δ ι α δ η μ ιο υ ρ γ ό ς. Β έ β α ια σ τ ή ν ή λ ικ ία α ύ τή δ έ ν ή τ α ν δ υ ν α τ ό ν ά γ ίν ε ι ά κ ό μ α τ έ λ ε ια ό ίδ ιο ς τ η ς ό ν ε ιρ ο κ ρ ίτ η ς. 'Ο λ ο φ ά ν ε ρ α μ έ τ δ ν ε ιρ ο ν έτο ΰ το ω σ τό σ ο ή τ α ν ε κ ι έκ είνη έ ν α ς σ υ μ π α ρ α σ τ ά τ η ς τ ή ς μ ε γ ά λ η ς Γ ένεσ η ς το ΰ κόσμου. Έ π α ιρ ν ε μ έ το ΰ το, ά σ τ ρ α π ια ΐα, έ ν α μ έρ ο ς ζ ω ϊκ ό κ α ί ά μ ε σ ο σ τ ή ν κ ο σ μ ο γ ο ν ικ ή π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α τ ή ς γ έ ν ε σ η ς κ ι α ίσ θ α ν ό ν τ α ν, ά ν ε- π ίγ ν ω σ τ α ϊσ ω ς, π ώ ς α ύ τή ή δ η μ ιο υ ρ γ ία δ έ ν γ ι- ν ό ν τα ν ε έ ξ ω ά π α ύ τή, ά λ λ ά τ ή ς ά π ο κ ά λ υ π τ ε κ α ί τ ή ς μ ε τ ά δ ιν ε το ύ ς τρ ό π ο υ ς, π ο ύ θ ά σ υ ν εχ ι- ζ ό ν τ α ν κ α ί θ ά δ φ ε ιλ ε ν ά σ υ ν ε χ ίζ ε τ α ι κ ι ά π ό τή ν ϊδ ια. Α λ λ ά το ΰ το δ έ ν έ μ π ό δ ιζ ε ν ά β ρ ίσ κ ε τ α ι ά κ ό μ α μ έ σ α σ έ ν α κ όσμο, π ο ύ ή δ η μ ιο υ ρ γ ία ά π ό κ ά θ ε ά π οψ η ή τ α ν ε γ ι ά τ ο ύ ς σ υ ν α ν θ ρ ώ π ο υ ς τ η ς κ ά τ ι «δ εδομ ένο», κ ά τ ι «τελ ειω μ ένο» π ιά. Α ι ώ ν ε ς π α ρ ά δ ο σ η ς ά π ο κ ρ υ σ τ α λ λ ω μ έ ν η ς τ ή ς έφ ρ ά - ζ α ν ε τό δ ρ ό μ ο γ ι ά ν ά ίδ ε ϊ ά π ε υ θ ε ία ς β α θ ιά τη ς. Ο μ ω ς, τή σ τ ιγ μ ή ν α ύ το ΰ το ΰ ό νείρ ο υ λ ί γ α μόνο δ ε υ τ ε ρ ό λ ε π τ α δ η μ ιο υ ρ γ ικ ο ύ λ η θ ά ρ γ ο υ ϊσ ω ς τ ά ζη σ ε μ α ζ ί μ έ τό θ ε ό, κ ι ά ν ε ίν α ι ά ν ά γ κ η ν ά μ ιλ ή σ ο υ μ ε μ ιά γ λ ώ σ σ α ό π ο ύ δ έ ν τή ν κ λ ε ίν ε ι ό Χ ρόνος, θ ά 'π ρ ε π ε ν ά π ο ΰ μ ε τ ά 'ζ η σ ε «προθ εϊκ ά». Ή σ τ ιγ μ ή α ύ τή β α θ ιά τ η ς δ έ ν ά ν τα π ο - κ ρ ίν ο ν τ α ν μ έ κ ά τ ι π ο ύ ύ π ή ρ χ ε κ ιό λ α ς, ά λ λ ά ά- σ φ α λ ώ ς μ έ κ ά τ ι όπού δ έ ν ύ π ή ρ χ ε ά κ ό μ α κ ι δ- μ ω ς έπ ρ ε π ε ν ά ύ π ά ρ ξ ε ι, ή τ α ν μ ιά κ λή σ η π ρ ό ς τή ν ϊδ ια, π ο ύ τ ή ς π ρ ο σ δ ιό ρ ιζ ε τή ν ϊ δ ια τ η ς τή Μ ο ίρ α κ α ί τό ν ϊδ ιο τ η ς π ρ ο ο ρ ισ μ ό, ένώ γ ε ν ικ ά ή ά ν θ ρ ώ π ιν η Μ ο ίρ α, σ ά ν π α ρ ά δ ο σ η, ε ίχ ε κ ιό λ α ς δ ια γ ρ α φ ε ΐ σ έ κ ε ίμ ε ν α ά μ ε τ ά σ ε ισ τ α, δ π ω ς γ ι ά π α ρ ά δ ε ιγ μ α σ τή Β ίβ λ ο, κ α ί π ε ρ ιχ α ρ ά ζ ο ν τ α ν μέ σ ύ ν ο ρ α ά μ ε τ ά β λ η τ α ά π α ύ τ ά. Μ ά τ α ια σ τό μ ε τ α ξ ύ ο ί π ιό μ ε γ ά λ ο ι μ υ η μ έ ν ο ι τ ώ ν π α λ ιώ ν κ α ι ρ ώ ν έ κ ρ ά ζ α ν ε 5 π ρ ό ς τό ν ά π ο σ τεω μ έ ν ο κ ό σ μ ο π ώ ς ή δ η μ ιο υ ρ γ ία ά ν ή κ ε ι ά κ ό μ α ά κ έ ρ ια σ ύ γ χ ρ ο ν α σ τ ά χ έ ρ ια τώ ν ά ν θ ρ ώ π ω ν κ α ί το ΰ θ ε ο ΰ. Μ ά τ α ια ό ϊδ ιο ς ό Χ ρ ισ τό ς έ κ ή ρ υ τ τ ε π ρ ό ς τή ν τυφ λ ή ν ά δ ρ ά ν ε ια τώ ν ά ν θ ρ ώ π ω ν δ τ ι «ό π α τ έ ρ α ς το υ έ ρ γ ά ζ ε τ α ι ω ς μ έ τώρα» κ α ί σ τ ο ύ ς ά π ο σ τό - λ ο υ ς του το ύ ς ίδ ιο υ ς, π ο ύ τ ο ύ ς δ ιά λ ε ξ ε ν ά γ ί νουνε ο ί υ π εύ θ υ ν ο ι φ ο ρ ε ίς α ύ τ ή ς τ ή ς τ έ λ ε ια ς έντ ο λ ή ς τ ή ς δ η μ ιο υ ρ γ ία ς, έ ξ εσ π ο ΰ σ ε μ έ θ ε ΐκ ή ν όργ ή σ τ ά λ ό γ ια α ύ τ ά : «" Ω ς π ό τε π ιά θ ά Σ ά ς ά νέχ ο μ α ι; " Ω ς π ό τ ε θ ά Σ ά ς ύ π ο φ έ ρ ω ; Δ έν τό ξ έ ρ ε τ ε λ ο ιπ ό ν π ώ ς Έ σ ε ΐ ς ε ϊσ α σ τ ε o t Ά γ γ ε λ ο ι κ ι ο ί Α ρ χ ά γ γ ε λ ο ι, Έ σ ε ΐ ς ο ί θ ε ο ί κ α ί ο ί Κ ύ ρ ιο ι, Έ σ ε ΐ ς ο ί δ η μ ιο υ ρ γ ο ί, Έ σ ε ΐ ς ο ί ά ό ρ α τ ο ι, Α ρ ι σ τ ε ρ ά κ α ί Δ ε ξ ιά, Έ σ ε ΐ ς ο ί υ π εύ θ υ ν ες δ υ ν α μ ικ έ ς ά π ο ρ ρ ο έ ς το ΰ π ρ ώ το υ Γ ενη θή τω, Έ σ ε ΐ ς δ λ ο ι, ά π ό τό ν έ α υ τ ό Σ α ς κ α ί γ ι ά τ ά τ ρ ιγ ύ ρ α Σ α ς, ά π ό μ ιά μ ά ζ α, ά π ό μ ιά ν υλη κ ι ά π ό μ ιά ν υ π ό σ τα σ η ;» 7. Κ α ί μ ά τ α ια δ ίχ ω ς ά λ λ ο ό Π α ΰ λ ο ς έ λ ε ε σ τή ν π ρ ό ς Ρ ω μ α ίο υ ς έ π ισ τ ο λ ή : «Ο ϊδ α μ ε ν γ ά ρ δ τ ι π ά σ α ή κ τ ίσ ις σ υ σ τ ε ν ά ζ ε ι κ α ί σ υ ν ω δ ίν ε ι ά χ ρ ι το ΰ νΰ ν»β. Η Κ Α Τ Ε Ρ ΙΝ Α Κ Ο Τ Ε Λ Ν ΙΚ Ω Φ ε ίχ ε ν ά π α λ έ ψ ε ι έ ν α γ ιγ ά ν τ ε ιο ά γ ώ ν α ώ ς π ο ύ ν ά κ α τ α χ τ ή σ ε ι τ έ λ ε ια τή ν ο ύ σ ία το ΰ ϊδ ιο υ τ η ς ό νείρ ο υ κ ι ώ ς π ο ύ ν ά β ρ ε θ ε ί σ τό τ έ λ ο ς σ ύ γ χ ρ ο ν α μ π ρ ο σ τά σ τό θ ε ό μ α ζ ί κ α ί τό ν έ α υ τ ό τη ς. Ά ρ γ ό τ ε ρ α, δ τ α ν σ π ο ύ δ α σ ε Ά νθρω ποσ οφ ία, έβ ο η θ ή θη δ ίχ ω ς ά λ λ ο ά π ό κ ά π ο ιο υ ς μ ύ σ τ ες ν ά σ υ ν ε ιδ ο π ο ιή σ ε ι γ ε ν ικ ό τ α τ α τό γ ε γ ο ν ό ς α ύ τό β α θ ιά τ η ς : " Ο τ ι μ έ σ α μ α ς δια ρ κ ώ ς γ ε ν ν ιο ύ ν τ α ι κ α ί δ ια ρ κ ώ ς π ε θ α ίν ο υ ν κ α ί δ ια ρ κ ώ ς ά ν α γ ε ν ν ιο ΰ ν τ α ι ν έ ο ι κ ό σ μ ο ι κ α ί π ώ ς γ έ ν ν η σ η, ά ν α γ έ ν ν η σ η κ α ί θ ά ν α τ ο ς ε ίν α ι ό Ρ υ θ μ ό ς π ο ύ μ έ β α θ ύ τ α τ η σ υ ν έ π ε ια ά ν τ α π ο κ ρ ίν ε τ α ι σ τό ν π ιό μ ε γ ά λ ο νό μ ο, π ο ύ ν α ι ό ν ό μ ο ς το ΰ θ ε ο ΰ ά λ λ ά κ ι ό νό μ ο ς το ΰ ά λ η θ ιν ο ΰ Α ν θ ρ ώ π ο υ, το ΰ Α ν θ ρ ώ π ο υ - δ η μ ιο υ ρ γ ο ΰ, κ α ί π ώ ς ό Ρ υ θ μ ό ς α ύ - τό ς κ ι α ύ τ ό ς ό Ν ό μ ο ς π ο υ θ ε ν ά δ έ ν ξ ε σ κ ε π ά ζ ε τ α ι κ α ί δ έ ν κ α τ ο χ υ ρ ώ ν ε τ α ι ά μ ε σ ό τ ε ρ α σ τό ν ά ν θ ρ ω π ο π α ρ ά σ τ ή ν Τ έχνη. Γ ια τ ί α ύ τή μ ο ν ά χ α μ ά ς π λ η σ ιά ζ ε ι ό λ ό κ λ η ρ ο υ ς π ν ε υ μ α τ ικ ά σ υ γ χ ρ ό ν ω ς κ α ί σ ω μ α τ ικ ά σ τό ν π ιό β α θ ύ έ α υ τ ό μ α ς. Έ τ σ ι, ή κ ο π έ λ α τώ ν δ ε κ α έ ξ χ ρ ο ν ώ, ά φ ο ΰ έ γ ν ώ ρ ισ ε β α θ μ ια ία κ α ί τή ν ψ υχή τ η ς κ α ί τό σ ώ μ α τ η ς μέ τό Χ ορό π ρ ο π ά ν τ ω ν κ ι έ σ π α σ ε τ ά π ρ ό σ κ α ιρ α δεσ μ ά τ ή ς Έ π ιμ η θ ε ϊκ ή ς κ ο ιν ω ν ικ ό τ η τ α ς κ α ί γ ν ώ σ η ς, έ κ α τ ά χ τ η σ ε μ έ π όνο κ α ί μ έ μ ό χθο τή ν σ υ ν

7 α ίσ θ η σ η τ ή ς κ ο σ μ ικ ή ς εύ θ ύ ν η ς τ η ς ' κ ι ά φ ο ΰ έ- γ ν ώ ρ ισ ε μέ ζω ν τα ν ή π λ η ρ ό τ η τ α τ ίς δυ ό π ρ ω τ α ρ χ ικ έ ς κ ιν ή σ ε ις π ο υ ξ ε χ ώ ρ ισ α ά π ό τή ν ά ρ χ ή έτο ύ τη ς τ ή ς μ ε λ έ τη ς μου, α ύ τή π ο υ π ρ ο σ δ ιο ρ ί ζ ε ι τή ν ιερ ή ά ν τίσ τα σ η το ΰ ά γ ν ο ΰ δ η μ ιο υ ρ γ ο ύ σ τό ν εξ ω κ όσμο, κ α ί π ο ύ γ ε ν ικ ά τή ν ό ν ο μ ά σ α - μ ε 'Α ρ χ ιτ ε κ τ ο ν ικ ή σ υ ν είδ η σ η, κ α ί, Ε π ειτα άπ* α ύ τή, τή ν κ ίνη σ η το ΰ κ α θ α ρ ο ΰ δ ο σ ίμ α τ ο ς κ α ί τ ή ς έμ π ισ το σ ύ ν η ς σ τ ό ν κ ρ υ μ μ έν ο θ ε ό π ο ύ μ ά ς χ α λ ε ϊ ν ά δ ώ σ ο υ μ ε τ ά ε ρ γ α, π ο ύ 'ν α ι μ έ σ α μ α ς, σ τό Φ ώς, κ α ί π ού τή ν ε ίπ α μ ε μ έ μ ιά ά λ λ η λ έξη Μ ουσική, έδ ό θ η κ εν ό λ ό κ λ η ρ η σ τ ή ν Τ έχνη κ ι ά - π ο φ ά σ ισ ε ν ά γ ίν ε ι «γ λ ύ π τ ρ ια». I l l Σ τ ο μ ε τα ξ ύ, τό β λ έ μ μ α τη ς, ά π α λ λ α γ μ έ ν ο ά π ό κ ά θ ε Ισ το ρ ικ ή σ τενή π ρ ο ο π τ ικ ή, ά φ η ν ό ν τα ν ε σ τή Δ ιά ρ κ ε ια κ ι ε β λ ε π ε τή ν Τ έχνη σ τ ή ν ο υ σ ια σ τικ ή π ο ρ ε ία τ η ς, ά ρ χ ιν ώ ν τ α ς ά π ό τ ά μ ν η μ ε ία π ο ύ ο ί π ο λ λ ο ί τ ά λ ένε β ά ρ β α ρ α, κ α ί π ά ν ε σ τό σ κ ο π ό τ ή ς έ κ φ ρ α σ η ς μ έ τ ίς π ιό σ ύ ν το μ ε ς κ α ί δ υ ν α τ έ ς γ ρ α μ μ έ ς κ α ί π ο ύ ε ίν α ι τό π ρ α γ μ α τ ικ ό ξ ε κ ίν η μ α τ ή ς ώ ρ α ιό τ η τ α ς, οπου Μ ορφή κ α ί π ε ρ ιε χ ό μ ε ν ο ε ίν ά ξ ε χ ώ ρ ισ τ α " Ε ν α. Ε ίδ ε τ ά π ρ ω τ ο φ α ν έ ρ ω τ α π ρ ο β λ ή μ α τ α το ΰ ά ν θ ρ ώ π ο υ σ τ ά Ά σ - ρ υ ρ ια κ ά ά ν ά γ λ υ φ α, δ τ α ν ή λ έ α ιν α, ξ ε ρ ν ώ ν τ α ς τό α ίμ α μ έ ς ά π ' τή ν π λ η γ ή ν όπού τ ή ς ά ν ο ιξ α ν τ ά β έλη τοΰ Ν εμ ρ ώ δ, θ α ρ ρ ε ίς π ώ ς μ έ τό π ό δ ι τ η ς το ΰ σ τ α μ α τ ά ε ι τό ά ρ μ α κ α ί γ υ ρ ε ύ ε ι, λ η σ μ ο ν ώ ν τ α ς τή ν έφ ή μ ερ ή του δ ύ ν α μ η, ν ά τ ή ς δ ο θ ε ί γ ι ά τ ίμ η μ α το ΰ π όνου τη ς, π ο ύ τή χ ω ρ ίζ ε ι τσ ι σ κ λ η ρ ά ά π ό τό ν π ρ ω τ ό γ ο ν ο π α ρ ά δ ε ισ ο, ή «ά θ α - ν α σ ία». Ά λ λ ά ν ά, π ο ύ π λ ά ϊ τ η ς ά ν α τ έ λ λ ε ι κ ιό λ α ς ά π τή ν έρ η μ ο κ α ί δ ίπ λ α ά π ό τό Ν είλο ή Α ίγ υ π το σ ά ν να θ α ΰ μ α. Τ ελ ειω μ ένη ώ ς έκ φ ρ α σ η ά π ό τή ν ά π ώ τ α τ η έπ ο χ ή, ά π ό α ίώ ν ε ς δ έ ν π α ρ α σ τ ρ α τ ίζ ε ι ό λ ό τ ε λ α ώ ς μ έ σ ή μ ε ρ α ά π ό τή γ ρ α μ μή τη ς. Ά ν τ ρ ε ς κ α ί γ υ ν α ίκ ε ς, μ έ τ ά χ έ ρ ια κ α ί τ ά π ό δ ια π ιό μ ε γ ά λ α ά λ λ ά ω ρ α ιό τ ε ρ α ά π ό τ ά δ ικ ά μ α ς, π ρ ο χ ω ρ ο ΰ ν μ ε ν α ά δ η λ ο χ ο ρ ε υ τ ικ ό ρ υ θ μ ό, τό σ ο ν ά π λ ό δσ ο κ ι έπ ίσ η μ ο μ α ζ ί, π ρ ό ς τή β α θ μ ια ία ά ν ά σ τ α σ η. Κ ο λ ο σ σ ό ς, ή είδ ω λ ο, ή κ α ί κ ο μ ψ ο τέχνη μ α, ή γ λ υ π τ ικ ή το υ ς ε ίν α ι π ά ν τ ο τ ε μ νη μ είο. Ζ ώ ο ή ά ν θ ρ ω π ο ς, έ β ά λ α ν ε δ μ ο ια τή σ φ ρ α γ ίδ α τ ο υ ς σ τ ό σ τή θ ο ς τ ή ς Α ίγ ύ π τ ο υ, κ ι ή λ α χ τ ά ρ α τ ή ς ά ν ά σ τ α σ ή ς το υ ς ά φ ο ρ ά τό ζώ ο κ α ί τό ν ά ν θ ρ ω π ο μ α ζ ί. Κ α ί ν ά, π ο ύ ο ι ά ν θ ρ ω π ο ι ε ί ν α ι κ ιό λ α ς ό ρ θ ιο ι, δ ρ θ ιο ι δ χ ι δ π ω ς ά λ λ ο ι λ α ο ί σ τ ό ν π υ ρ ε τό τ ή ς μ ά χ η ς, ά λ λ ά δ ρ θ ιο ι κ ά το υ ά π ό τόν ο ύ ρ α ν ό, ά π δπου ό ά ν θ ρ ω π ο ς ζ η τ ά ε ι δ ικ α ι οσύνη γ ι ά δ λ ο υ ς το ύ ς ά ν θ ρ ώ π ο υ ς. Έ τ σ ι, ή Α ί γ υ π τ ο έ ν σ α ρ κ ώ ν ε ι τή θ ε μ ε λ ιώ δ η ά ν θ ρ ώ π ιν η γ ρ α μ μ ή, τή ν κάθετο, π ο ύ ν α ι π α ν το ΰ ή π ιό σ ύ ν το μ η, κ α θ ώ ς τό φ ώ ς, ή ε ύ θ ύ τ η τ α, ή ά γ ά π η, ή Ισ ο νο μ ία, ή φ ιλ ία, ή κ α λ ο σ ύ νη. «Ή γ ρ α μ μ ή ά π ό τ ά φ ρ ύ δ ια Σ ο υ ετναι ίσ ια», έ τ σ ι λ έ ν o t Α ι γ ύ π τ ιο ι σ τό Φ α ρ α ώ το υ ς, δ τ α ν θ έλ ο υ ν ν ά το ΰ π ο ΰ νε «Ε ίσ α ι φ ω τειν ό ς, εύ θ ύ ς, Ισ ό νο μ ο ς, κ α λ ό ς». Ά λ λ ά ή Α ίγ υ π τ ο δ ο ξ ά ζ ε ι σ ύ γ χ ρ ο ν α κ α ί τή ν κ α μ π ύ λ η, π ο ύ ν α ι ή τ ρ ο χ ιά τώ ν ά σ τ ρ ω ν κ ι ή ά - σ ύ γ κ ρ ιτ η γ ρ α μ μ ή τώ ν ά γ α λ μ ά τ ω ν σ τ ά κ ρ α ν ία τ ο υ ς κ α ί σ τ ο ύ ς ώ μ ο υ ς το υ ς. «Ή κ α τ ο ικ ία α ύ τή τ ώ ν θ εώ ν ε ίν ά κ ρ ιβ ή ς εικ ό ν α το ΰ ο ύ ρ α νο ΰ σ έ δ λ ε ς του τ ίς δ ια σ τ ά σ ε ις». Έ τ σ ι, τ ίθ ε τ α ι σ ά μ ιά π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α ά π ό α ιώ ν ε ς ή ο ύ σ ία τ ή ς Ε ΰ α γ - γ ε λ ικ ή ς ε ύ χ ή ς : «'Ω ς έν ο ύ ρ α ν φ κ α ί έ π ί τ ή ς γ ή ς»... Κ α ί ο! σ α ρ κ ο φ ά γ ο ι τ η ς ; Ε ίν α ι τό κ ο υ κ ο ύ λ ι τ ή ς μ ε γ ά λ η ς π ε τ α λ ο ύ δ α ς - ά ν θ ρ ω π ο ς, τ ε ρ ά σ τ ιο ι, γ ι α τ ί α ΰ ρ ιο ό ά ν θ ρ ω π ο ς θ ά β γ ε ι σ τό δ ιά σ τ η μ α, έ λ ε ύ θ ε ρ ο ς, μ ε γ ά λ ο ς, μ έ φ τ ε ρ ά 10. «'Ω ς έν ο ύ ρ α ν ώ κ α ί έ π ί τ ή ς γ ή ς». Κ α ί ο ί Ε λ λ η ν ικ ο ί Κ ο ΰ ρ ο ι; Ή Κ α τ ε ρ ίν α Κ ο- τέ λ ν ικ ω φ έ ρ ώ τ η σ ε τή ν Ε λ λ η ν ικ ή ά ρ χ α ϊκ ή Τ έχνη μ δλη τή ν ψ υ χή τη ς. Κ ι ή ά ρ χ α ϊκ ή Τ έχνη τ ή ς ά π ά ν τ η σ ε : «'Ω ρ α ιό τ η τ α, έσύ, ά λ ή θ ε ια τ ώ ν Μ ορφ ώ ν! Μ ορφή, λ ά μ ψ η β α θ ιά το ΰ Ά λ η θ ιν ο ΰ Ι». Ο Ι Ε λ λ η ν ικ ο ί Κ ο ΰ ρ ο ι π ρ ο ε ξ ο φ λ ή σ α ν ε τό θ ά ν α τ ο. Δ έν ε ίν α ι έμ π ό δ ιο σ τ ή ν α ίω ν ία π ο ρ ε ία τ ο υ ς ό θ ά ν α τ ο ς γ ι α υ τ ο ύ ς. Α π ύ θ μ ε ν ο ε ίν α ι, δ π ω ς τό ϊ- δ ιο το υ ς χ α μ ό γ ε λ ο, το ΰ θ ά ν α τ ο υ τό φ ώ ς. Κ ι ε ί ν α ι ά π ό μ ιά ν ο ύ σ ία τό φ ώ ς έτο ΰ το κ α ί τό ά π ύ - θ μ ε ν ο χ α μ ό γ ε λ ό το υ ς. Κ α μ ιά δ ιά σ π α σ η ά ν α μ ε - τ α ξ ύ τ ο υ ς κ α ί κ α ν έ ν α ρ ή γ μ α. «Φ ιλεΐ θ ε ό ς, δν ά π ο θ ν ή σ κ ει νέος». Κ α ί τό Β υ ζ ά ν τ ιο ; 'Έ χ ο ν τ α ς μ έ σ α το υ γ ι ά σ κ ελ ετό τή θλίψ η κ α ί τή ν ά σ κ η σ η, π λ η ρ ώ ν ε ι τό β α ρ ύ το υ φ ό ρ ο σ τ ά ήθη το υ, ό π ο ύ σ τ η ρ ίζ ο ν τ α ι σ έ λ ε ίψ α ν α Ε λ λ η ν ο ρ ω μ α ϊκ ή ς ζ ω ή ς κ α ί σ έ σ υ ν τ ρ ίμ μ ια ά ν α τ ο λ ικ ώ ν α ύ τ ο κ ρ α τ ο ρ ιώ ν, ά λ λ ά μ έ μ ιά α ύ σ τ η ρ ό τ η τ α κ α ί μ έ μ ιά ά κ α μ ψ ία γ ρ α μ μ ώ ν σέ π ρ ό σ ω π α κ α ί σ έ ά μ φ ια, π ο ύ μ ο ιά ζ ε ι ν ά χ α ρ ά ζο υ ν τ ό ύ σ τ α τ ο δ ρ ιο τ ή ς α ύ τ ο π ε ιθ α ρ χ ία ς π ο ύ δ έν π ρ ό κ ε ιτ α ι, θ έ ν ά 'λ ε γ ε κ α ν έ ν α ς, ν ά ξ ε π ε ρ α σ τ ε ΐ π ο τέ. Ά λ λ ά σ τή Γ ο τθικ ή Τ έχνη ή Κ α τ ε ρ ίν α Κ ο- τέλ ν ικ ω φ α ίσ θ ά ν ε τ α ι τό π ρ ό σ ω π ο π ιό εύ α ίσ θ η το ( γ ι α τ ί τ ά χ ε ίλ η μ α ς κ α ί τ ά ρ ο υ θ ο ύ ν ια μ ά ς ά νή - κ ουν τόσ ο σ τή ζω ή α ύ τή δσ ο κ α ί στή μ έ λ λ ο υ σ α ), α ισ θ ά ν ε τ α ι τό π ρ ό σ ω π ο το ΰ ά ν θ ρ ώ π ο υ λ έ ω, σ ά ν ά τ ό χ ε ι κ ιό λ α ς 'γ γ ί ξ ε ι μ έ τό φ ύ σ η μ ά τ η ς (μ έ ς ά π ό τή ν τ ε λ ε υ τ α ία α ύ τή α ύ σ τ η ρ ό τ η τ α ) ή πνοή τ ή ς Α ν ά σ τ α σ η ς. Κ ι ά γ ά λ ι ά γ ά λ ι ή ά ν ά σ τ α σ η τή ν κ α τ α κ τ ά. Ή 'Ο μ ο ρ φ ιά δ έ ν ε ίν α ι π ο υ θ ε ν ά, γ ι α ύ τ ή, μ ιά έ π ιφ ά ν ε ια ά λ λ ά ή β α θ ύ τε ρ η ά π ο κ ά λ υ ψ η τ ή ς ί δ ια ς α ιώ ν ια ς ο ύ σ ία ς τ ή ς ζ ω ή ς. Κ α ί τό π ρ ώ το π ού έ π ιχ ε ιρ ε ΐ ν ά π λ ά σ ε ι ή ϊδ ια ε ίν α ι ε ρ γ ο ά ν ά - σ τ α σ η ς. Κ α θ ώ ς σ τό Δ ιό νυ σ ο όπού τ ά μ έλη του έ σ κ ο ρ π ίσ α ν ε σ τ ίς τ έ σ σ ε ρ ε ς γ ω ν ιέ ς το ΰ κ όσμου, δ π ω ς σ τ ό ν 'Ιπ π ό λ υ τ ο π ο ύ τ ό κ ο ρ μ ί του κ ο ίτ ο ν τ α ν σ υ ν τ ρ ίμ μ ια σ τ ό τ ρ α χ ιό ά κ ρ ο γ ιά λ ι τ ή ς Τ ρ ο ιζή - ν α ς, ή Κ α τ ε ρ ίν α Κ ο τέλ ν ικ ω φ σ υ μ μ α ζ ε ύ ε ι, δ τ α ν

8 π ρ ω τ α ρ χ ιν ά ε ι τό γ λ υ π τ ικ ό τ η ς Ε ρ γο, τ ά σ φ α γ ια σ μ έ ν α μ έλη μ ιά ς μ ε γ ά λ η ς κ α λ λ ιτ έ χ ν ιδ α ς ", γ ι ά ν ά τή ν ά π ο δ ώ σ ε ι σ τή ζω ή. Μ έσ α ά π ό τή ν π ιό μ α κ ρ α ίω ν η π α ρ ά δ ο σ η κ α ί μ έ ς σ τ ό ϊδ ιο π ν ε ύ μ α όπού π ν έ ε ι ά π ό α ιώ ν ε ς α ιώ ν ω ν ή Τ έχνη τ η ς π ρ ο σ - φ έ ρ ε τ α ι ά π ό τή ν ά ρ χ ή σ τ ή ν ύ π η ρ ε σ ία έ ν ό ς θ ρ η σ κ ευ τικ ο ύ σ κ ο π ο ύ, το ΰ υ ψ ισ το υ θ ρ η σ κ ευ τ ικ ο ΰ σ κ οποΰ. Ή δ η μ ιο υ ρ γ ία δ έ ν έ τε λ ε ίω σ ε. Β α θ ιά ε ί ν α ι ή κ ο ιλ ά δ α το ΰ Ί ω σ α φ ά τ. Π ο λ ύ ς ά γ ώ ν α ς χ ρ ε ιά ζ ε τ α ι γ ι ά ν ά έπ ισ τρ έ ψ ο υ ν ε τ ά π ά ν τ α π ρ ό ς τή ζ ώ σ α 'Ε ν ό τ η τ α. Μ ιά μ ή τ ρ α ά ν α γ ε ν ν ή σ ε ω ν ά- τέλ ε ιω τη ε ίν α ι τό σ ο ι θ ά ν α τ ο ι κ α ί τό σ ο ι π ό νο ι. Κ α ί ή Κ α τ ε ρ ίν α Κ ο τέλ ν ικ ω φ σ τ έ κ ε ι μ π ρ ο σ τά σ τή ν Τ έχνη ε τ σ ι κ α ί μ έ τ έ τ ια ά π ό λ υ τ η θ ρ η σ κ ε υ τ ικ ό τ η τ α, π ο ύ ά ξ ίζ ε ι ν ά ε ιπ ω θ ο ΰ νε γ ι ά τή σ τ ά ση τ η ς τ ά λ ό γ ια α ύ τ ά μ ο ν ά χ α το ΰ β α θ ύ τε ρ ο υ κ α ί, γ ι ά τ ό λ ό γ ο το ΰ το, δ υ σ κ ο λ ώ τ ερ ο υ π α τ έ ρ α τ ή ς Χ ρ ισ τια ν ο σ ύ ν η ς, το ΰ Γ ρ η γ ό ρ ιο υ Ν ύ σ σ η ς: «Τό ν ά α ισ θ ά ν ε σ α ι ετσ ι, α υ τ ό μ οΰ φ α ίν ε τ α ι ά ξ ιο μ ιά ς ψ υ χ ή ς όπού τ ή ν έ μ ψ υ χ ώ ν ε ι ό έ ρ ω τ α ς τ ή ς ο ύ σ ια σ τικ ή ς ό μ ο ρ φ ιά ς, μ ιά ς ψ υ χ ή ς π ο ύ μ έ σ α τ η ς δ έ σ τ α μ α τ ά ή έ λ π ίδ α τ η ς ν ά π ρ ο χ ω ρ ε ί ό λ ο έ ν α ά π ό έκ εΐνο π ο ύ Ε χει ίδ ε ΐ σ έ κ είνο π ο ύ δ έ ν ε ίδ ε ά κ ό μ α κ α ί πού τη ν έ θ ρ έ φ ε ι ά δ ιά κ ο π α α ύ τό π ο ύ ά ν α κ α λ ύ π τ ε ι ά δ ιά κ ο π α. Ή το λ μ η ρ ή ά π α ίτ η σ η τ ή ς ψ υ χ ή ς, π ο ύ ά ν ε β α ίν ε ι τό βου νό το ΰ π ό θου, ε ΐν α ι ν ά μή χ α - ρ ε ΐ τή ν ώ ρ α ιό τ η τ α μ έ ς σ έ κ α θ ρ έφ τ η κ ι ά π ό ά ν- τ ιφ ε γ γ ιέ ς, ά λ λ ά π ρ ό σ ω π ο μ έ π ρ ό σ ω π ο. Ή θ ε ία κλή ση π α ρ α χ ω ρ ε ί δ,τ ι τ ή ς ζ η τ ά ν ε, μ έ τ ά π ρ ά γ μ α τ α π ο ύ ά ρ ν ε ΐτ α ι, π ρ ο σ φ έ ρ ο ν τ α ς μ ιά ν ά β υ σ σ ο Σ κ έ ψ η ς. Έ τ σ ι, ή μ ε γ α λ ο π ρ έ π ε ια το ΰ θ ε ο ΰ χ α ρ ίζ ε ι τή ν έκ π λ ή ρ ω σ η το ΰ π ό θου. Ά λ λ ά σ ύ γ χ ρ ο ν α δ έ ν τ ή ς έ π ιτ ρ έ π ε ι τό ν κ ό ρ ο κ α ί τή ν ά ν ά π α υ σ η. Γ ια τ ί σ α ύ τό σ υ ν ίσ τ α τ α ι ή ά λ η θ ιν ή δ ρ ά σ η τ ή ς Ω ρ α ιό τ η τ α ς, σ τό γ ε γ ο ν ό ς π ώ ς έκ ε ΐν ο ς, π ο ύ σ η κ ώ ν ει τ ά μ ά τ ια π ρ ό ς α ύ τ ή, δ έ ν π α ύ ε ι π ο τ έ ν ά τή ν έ π ιθ υ μ ε ΐ». Τό έφ η β ικ ό δ ν ε ιρ ο τ ή ς Κ α τ ε ρ ίν α ς Κ ο τ έ λ ν ι κ ω φ ε ΐν α ι μ ιά έ γ γ ύ η σ η γ ι ά τό Ε ρ γο π ο ύ τή ν π ε ρ ιμ έ ν ε ι. Ό ά ν θ ρ ω π ο ς π ο ύ Ε γρ α ψ εν α ύ τ ό τό κ ε ί μ ενο τό ά φ ιε ρ ώ ν ε ι δ χ ι σ έκ εΐν ο π ό κ α μ ε ν ώ ς τ ώ ρ α ά λ λ ά σ έκ εΐν ο π ο ύ γ ε ν ν ιέ τ α ι μ έ σ α τ η ς ό λ ο έν α. Π ρ ά γ μ α τ έ λ ε ια ά σ υ ν ή θ ισ το γ ι α ύ τ ο ύ ς π ο ύ π ε ρ ιμ έ ν ο υ ν ε τό ν κόρο, γ ι ά ν ά π ο ΰ νε π ώ ς γ ε υ - θ ή κ α ν ε ά π ό τό τ ρ α π έ ζ ι έ ν ό ς Δ η μ ιο υ ρ γ ο ΰ. 'Ω σ τό σ ο δ τ α ν έδ ώ κ α ί λ ίγ ε ς μ έ ρ ε ς έ γ ρ α φ α '3 γ ι ά τό Ε ρ γο π ό χ ε ι κ ιό λ α ς κ ά ν ει, Ε λεα: «Ή Κ α τ ε ρ ίν α Κ ο τέλ ν ικ ω φ δ έ ν έξ ε κ ίν η σ ε σ τή γ λ υ π τ ικ ή τ η ς δ η μ ιο υ ρ γ ία ά φ ο ΰ έ γ ε ύ τ η '4 έ π ισ τ η μ ο ν ικ ά τό ν κ α ρ π ό τ ή ς α ισ θ η τ ικ ή ς γ ν ώ σ η ς. Ά π ό ε ν α μ ονοπ ά τ ι π ο ύ ή τ α ν ε δ ικ ό τη ς, έ ξ ε μ ά κ ρ υ ν ε ά π τό δ ρ ό μ ο τ η ς κ ι ά π ό τό σ π ίτ ι τη ς. Κ ι α ύ τ ό τό μ ο νο π ά τ ι ε τ υ χ ε ν ά ν α ι τό ίδ ιο μ ο ν ο π ά τι τ ή ς π α ρ ά δ ε ισ ο ς. Τ ό χ έ ρ ι τ η ς δ τ α ν σ η κ ώ θ η κ ε γ ι ά ν ά δ ο υ λ έψ ει, δ ίχ ω ς ν ά τ ό ξ έ ρ ε ι έσ η κ ώ θ η κ ε ν ά κ όψ ει τό ν κ α ρ π ό το ΰ Δ έντρ ο υ τ ή ς Ζ ω ή ς. Κ ι δ τ α ν έθέλ η σ ε ν ά ξ ε δ ιψ ά σ ε ι, τ ά χ ε ίλ η τ η ς β υ θ ή σ α ν σ τή ν π η γ ή π ο ύ β ρ ίσ κ ε τ α ι σ τ ίς ρ ίζ ε ς το υ. Κ ι δ τ α ν έθέλ η σ ε ν ά ξ α π λ ω θ ε ί, ξ α π λ ώ θ η κ ε σ τή σ κ ιά το ΰ Έ νό ς. Ή Τ έχνη τ η ς ή τ α ν ό ϋ π ν ο ς τ ή ς δ ια ν ό η σ η ς, κ ι ή Γ νώ σ η, π ο ύ ν α ι μ ιά δ ρ εξη τώ ν έ ξ ω τ ε ρ ικ ώ ν π ρ α γ μ ά τ ω ν, ή τ α ν π ιά ά π ίσ τ ε υ τ α μ α κ ρ ιά ά π ' α ύτή». Ά λ λ ά τ ο ΰ τ α π ο ύ λ ε γ α, Ε χοντα ς ύπόψ η μου τό τ ε λ ε ιω μ έ ν ο ώ ς τ ώ ρ α Ε ρ γο τ η ς, δ έ ν θ έ ν ά π ε ι π ώ ς Ε κ λ ειν α ν τ ό μ ο ν ο π ά τι π ο ύ τή ν ε ίχ ε μ π ά σ ε ι σ τή ν π α ρ ά δ ε ισ ο κ α ί π ώ ς α ύ τό τό ϊδ ιο δ έ ν θ ά τή ν ό δ ή γ α ε ό λ ο έ ν α π ιό β α θ ιά σ τ ή ν ο ύ σ ια σ τικ ή κ α τ ά κ τ η σ ή τ η ς. Ό ά γ ώ ν α ς τ η ς ά κ ό μ α ε ΐν α ι π ο λ ύ ς. " Ο μ ω ς μ έ σ α τ η ς α ίσ θ ά ν θ η κ ά τ ι π ο ύ δ έ ν τό ν ιω σ α ν ά κ ό μ α ώ ς σ ή μ ε ρ α 'ίσ ω ς κ ι o t π ιό μ ε γ ά λ ο ι δ η μ ιο υ ρ γ ο ί: Π ώ ς π έ ρ α κ ι ά π τή σ ε β α σ τ ό τερ η π α ρ ά δ ο σ η, ή ζω ή σ τ ή ν π ρ ώ τη τ η ς πνοή μ ένει σ ά ν ά θ ικ τ η ά π ό τό ν ά λ η θ ιν ό δ η μ ιο υ ρ γ ό, σ ά μ ιά ν ά γ ν ό τ η τ α ό π ο ύ ή π α λ ιά α ύ τή π α ρ ά δ ο σ η δ έ ν μ π ό ρ ε σ ε ν ά τή ν κ α λ ύ ψ ε ι ό λ ό κ λ η ρ η. Ή Κ οετερίνα Κ ο τέλ ν ικ ω φ μ οΰ ε ίπ ε μ ιά μ έ ρ α π ώ ς ό Ά δ ά μ δ έ ν τή ν έ ν δ ιέ φ ε ρ ε δ η μ ιο υ ρ γ ικ ά, ή τ α ν ε σ ά ν ο ύ δ έ τ ε ρ ο ς κ α ί ά δ ε ιο ς ά π ό κ α θ α ρ ή δ η μ ιο υ ρ γ ικ ή εύθύνη. Δ έ ν ά ν ή κ ε σ τ ό ν π ρ α γ μ α τ ι κό π α ρ ά δ ε ισ ο, σ τ ή ν ο ύ σ ια σ τικ ή ζω ή τ ή ς δ η μ ιο υ ρ γ ία ς. Έ π ίσ τ ε ψ ε ν δ τ ι θ ά γ ίν ε ι σ ά θ ε ό ς ό ίδ ιο ς δ τ α ν θ ά 'τ ρ ω γ ε ά π ό τό ν κ α ρ π ό τ ή ς γ ν ώ σ η ς. Έ τ σ ι, Ε μ π α ινε π ιά σ τ ή ν 'Ι σ τ ο ρ ία, τή ν π ο λ ιτ ικ ή Ισ τ ο ρ ία το ΰ κ ό σ μ ο υ. Ή Ε ΰ α μ ε τ ε ίχ ε ά κ ό μ α δ- μ ω ς ά π ό τό ν π ρ α γ μ α τ ικ ό π α ρ ά δ ε ισ ο. Ά κ ό μ α εΐχ ε ν ά π ά ν ω τ η ς τ ή ν τ α ρ α χ ή το ΰ π ρ ώ το υ π ε ιρ α σ μ ο ύ, π ο ύ χ ω ρ ίς ά λ λ ο δ έ ν π ε ρ ιο ρ ίζ ο ν τ α ν στή φ τ ώ χ ε ια μ ο ν α χ ά το ΰ π ρ ο π α τ ο ρ ικ ο ΰ ά μ α ρ τ ή μ α - τ ο ς κ α ί μ ή τε π ο ύ ά δ ε ια ζ ε ν ό λ ό τ ε λ α ά π α ύ τό. Μ ιά ό λ ό κ λ η ρ η, μ ιά κ ο σ μ ο γ ο ν ικ ή π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α τή ν εζω ν ε ν ά κ ό μ α σ ά ν ε φ έ λ ω μ α τ ρ ιγ ύ ρ α τη ς, Ενα ν ε φ έ λ ω μ α, π ο ύ χ ω ρ ίς ά λ λ ο ή τ α ν δυ σ κ ο - λ ώ τ α τ ο ν ά π ρ ο σ δ ιο ρ ισ τ ε ί ά π ό τή μ ιά σ τ ή ν ά λ λ η ν ώ ρ α, ά λ λ ά π ού έκ λ ο ΰ σ ε μ έ σ α το υ Ενα μυσ τικ ό ν ά π έ ρ α ν τ ο π ο ύ, ώ ς μ υ σ τικ ό, ε ίχ ε κ ι Ε χει π ά ν τ α ά κ ό μ α μ έ σ α του τή ν π ιό τ ε ρ ά σ τ ια σ η μ α σ ία. Α ύτό Ε γ ιν ε τή ν έπ ο χή ά κ ό μ α τό σ ο π ρ ό σ φ α τη π ού, γ λ ύ π τ ρ ια π ιά, Ε δω σε τή ν «ΕΟ α κ α ί τό Φ ίδι». Δ έν έ ζ ή τη σ ε ά σ φ α λ ώ ς ν ά έρ μ η ν έ ψ ε ι μ α ύ τ ό τό ά γ α λ μ α τό Μ ύθο, ά λ λ ή ά τ μ ό σ φ α ιρ α το ΰ Μ υ σ τη ρ ίου ύ π ά ρ χ ε ι γ ύ ρ α το υ ά κ ό μ α κ ι ή ά τ μ ό σ φ α ιρ α έτο ύ τη, ά ν ε π ίγ ν ω σ τ α ϊσ ω ς, ξ ε π ε ρ ν ά ε ι κ α τ ά π ο λ ύ τ ά δ ε δ ο μ έ ν α π ο ύ μ ά ς κ λ η ρ ο νό - μ η σ εν ή β ιβ λ ικ ή λ α ϊκ ή π α ρ ά δ ο σ η. Χ ω ρ ά ει μ ές σ έ μ ιά ν ά λ λ η ά τ μ ό σ φ α ιρ α, κ ι α ύ τή ή ά τ μ ό σ φ α ι- ρ α ε ΐν α ι το ΰ ίδ ιο υ το ΰ θ ε ο ΰ. Μ ιά ά τ μ ό σ φ α ιρ α δπ ου ό θ ε ό ς ό ίδ ιο ς, ε ΐν α ι ό «π ειρ α σ μ ό ς». Γ ια τ ί ό θ ε ό ς, Έ λ ω ε ίμ, π λ η θ υ ν τ ικ ό ς το ΰ Έ λ ω ά (ά ρ ρ ε ν κ α ί θ ή λ υ ), ε ΐν α ι α ύ τή ή ϊδ ια "Ε ν ω σ η, ή Σ υ ν ο υ σ ία, π ού, δ σ ο κ ι ά ν τ ρ ο μ ά ζ ε ι ό φ ο β ισ μ ένο ς όίνθ ρ ω π ο ς τή λ έ ξ η, π α ρ α μ έ ν ε ι ά μ ό λ ευ τη κ ι ά κ έ - ρ α ιη κ α ί, γ ι ά τ ό ν ά λ η θ ιν ά Μ υημένο, Ε χει τ ή ν ύ- π έ ρ τ α τ ή το υ Ε ννοια κ α ί πνοή. «Ζ ήτησ έ με, λ έ ε ι ό ίδ ιο ς ό θ ε ό ς σ τή Β ίβ λ ο,

9 δ χ ι σ τό δ ά σ ο ς, μ ή τε σ τ ή ν π ε δ ιά δ α, μ ή τε σ τ ίς κ ο ρ φ ές τώ ν βουνώ ν, μ ή τε σ τ ά β ά θ η τ ώ ν κ ο ιλ ά δ ω ν, μ ή τε σ τ ά ν ε ρ ά, μ ή τε ά π ό κ ά το υ ά π ό τή γ ή, ά λ λ ά έ κ ε ΐ πού έ σ τ η σ α δ ια θ ή κ η μ έ τό ν ϊδ ιο σου π α τ έ ρ α, τό ν Α β ρ α ά μ» '6. Α ύτό τό έ κ ε ΐ δ έ ν Ε χει Ισ το ρ ία. 'Υ π ά ρ χ ε ι μ έ ς σ τή ν ά π ρ ο σ μ έ τρ η τ η δ ιά ρ κ ε ια κ α ί μ έ ς σ τή ν α ιω ν ιό τη τα. Ε ίν α ι τό Μ υσ τή ριο. Ε ίν ' ό 'ίδ ιο ς ό Π α ρ ά δ ε ισ ο ς. 'Ε κ ε ί, δπ ο υ ό Χ ρ υ σ ό π ρ α σ ο ς κ α ί ό Β ή ρ υ λ λ ο ς κ α ί ό Σ μ ά ρ α γ δ ο ς κ α ί ό Σ ά π φ ε ιρ ο ς κ α ί τό Τ ο π ά ζ ι, ό Β δ ε λ λ ίω ν, ό Ό ν υ ξ κ α ί ό 'Α χ ά τη ς, ε ίν α ι π ο λ υ τ έ λ ε ια β λ ά σ φ η μ η κ α ί π ε ρ ιτ τ ή '7. Ε ίν α ι τό έ κ ε ΐ, π ο ύ, ά ν φ α ν ε ρ ω θ ε ί σ έ ξ έ ν α μ ά τ ια, π α ύ ε ι π ιά ν ά υ π ά ρ χ ε ι. Κ ι α ύ τό τό φ α ν έ ρ ω μ ά το υ ε ίν ' ά σ φ α λ ώ ς τό π ρ ο π α τ ο ρ ικ ό ν α μ ά ρ τ η μ α, ή κ α τ ά ρ α π ο ύ β α ρ α ί ν ε ι τ ρ α γ ικ ά τή ν ά ν θ ρ ω π ό τ η τ α κ α ί σ η μ α δ ε ύ ε ι τή χ ρ ε ω κ ο π ία τη ς. Α ύτό τό έ κ ε ΐ ε ίν ' ό 'ίδ ιο ς ό θεός, π ο ύ κ α θ ώ ς ξ έ ρ ο υ μ ε ή τ α ν ά π α γ ο ρ ε υ μ έ ν ο έ π ί π ο ινή θ α ν ά το υ ν ' ά ν α φ έ ρ ε τ α ι ό λ ό τ ε λ α ά π τό ν Ι σ ρ α ή λ. Ε ΐν α ι τό S exus, π ο ύ ν α ι κ α θ α υ τό ά ν έ κ φ ρ α σ τ ο κ α ί π ο ύ, ά π ό τή σ τ ιγ μ ή π ο ύ θ ά ζη τ ή σ ε ι ν ά έκφ ρ α σ τ ε ΐ, χ ω ρ ίζ ε ι ά ν ε π α ν ό ρ θ ω τ α τό δ η μ ιο υ ρ γ ό ά π ό τή δ η μ ιο υ ρ γ ία, σ τ ο μ ώ ν ε ι τή σ υ ν έχισ ή τη ς, κ α θ ιε ρ ώ ν ε ι ό ρ ισ τ ικ ά τή ν κ ό λ α σ η, τή ν π α ρ α κ μ ή κ α ί τή ν ά δ ρ ά ν ε ια. Π ο ιό ς θ ά μ ά ς π ε ι π ο τέ τό ν έ ρ ω τ α τοο ' Ι α κ ώ β γ ι ά τή Ρ α χ ή λ ; 'Α π ό π ο ΰ ά ρ χ ιν ά ε ι; κ ι ώ ς π ο ΰ τ ε λ ε ιώ ν ε ι; Α πό τή σ τ ιγ μ ή π ο ύ θ ά θ ελή σ ο υ μ ε ν ά τό σ υ λ λ ά δ ο υ μ ε, ή δ υ α ρ χ ία '8 θ ρ ια μ β ε ύ ε ι, ή μ α γ ικ ή Ε ν ό τη τα έ κ λ ε ίπ ε ι, ό χ ω ρ ισ μ ό ς κ ι ή δ ια ίρ ε σ η τ ρ α β ά ν ε, δ π ω ς τ ρ α β ά ν ε ό λ ο φ ά ν ε ρ α τή ν ώ ρ α α ύ τή σ τ ή ν ά ν θ ρ ω π ό τ η τ α, π ρ ό ς τό ν π α γ κ ό σ μ ιο σ π α ρ α γ μ ό. Ό ν α ό ς δ έ ν ε ΐν α ι δ υ ν α τό ν ά ο ίκ ο δ ο μ η θ ε ΐ π α ρ ά τ ρ ιγ ύ ρ α ά π τό ά ν έ κ φ ρ α σ τ ο. Κ α ί τ ό '9 ά ν έ κ φ ρ α σ τ ο ε ίν α ύ τό τό «έ κ ε ΐ». Γ ιά ν ά υ π ερ α σ π ίσ ο υ ν ε α ύ τό τό ά ν έ κ φ ρ α σ τ ο, ο ίκ ο δ ό μ η σ α ν τό π ρ ώ το τ ε ίχ ο ς ο ί π ρ ω τ α ρ χ ικ ο ί κ α ί ά π έ ρ α ν τ α σ ο φ ο ί ο ίκ ο δ ό μ ο ι. Ή π ρ ώ τη Ιερή ά ρ χ ιτ ε κ τ ο ν ικ ή υ ψ ώ θη κ ε, γ ι ά ν ά π ρ ο α σ π ίσ ε ι τό Μ υσ τή ρ ιο δ π ω ς ά σ φ α λ ώ ς δ έ ν θ ά τό κ ά ν α ν ε όσοιδ ή π ο τε φ ρ ο υ ρ ο ί ό π λ ισ μ έ ν ο ι' κ λ ε ίν ε ι τό Μ υσ τή ρ ιο κ ι έ π ιβ ά λ λ ε ι τή σ ιω π ή. Α ύτό ξ έ ρ ο υ μ ε π ό σ ο τό νιώσατνε ο ί 'Ε β ρ α ίο ι κ α ί τό ν ιώ σ α ν, σ ύ γ χ ρ ο ν α μέ τ ο ύ ς 'Ε β ρ α ίο υ ς, ο ί π ρ ώ τ ο ι " Ε λ λ η ν ε ς. Γ ια τ ί, δ π ω ς ξ έ ρ ο υ μ ε ά π ό τή ν ά π ώ τ α τ η π α ρ ά δ ο σ η το ΰ κ όσμου, Μ ω ϋσής κ α ί Ό ρ - φ έ α ς έ μ υ η θ ή κ α ν ε σ τ ή ν Α ίγ υ π τ ο μ α ζ ί. " Ε τ σ ι, σ τή δ ιπ λ ή ν α ύ τή δσ ο κ ι έ ν ια ία π α ρ ά δ ο σ η, θ ε ό ς κ α ί 'Έ ρ ω τ α ς ε ίν ή ίδ ια λ έξη. Ο λ ο φ ά ν ε ρ α, Ε π ειτα ά π τή ν ίε ρ ή ν α ύ τή ν ά ρ - χ ιτ ε κ τ ο ν ικ ή ν ά ν τ ίσ τ α σ η γ ι ά το ύ ς μ υ η μ ένο υ ς, Ερχ ε τ α ι ώ ρ α π ο ύ ξ ε σ π ά ε ι, ά π ό τό μ έ σ α θ ρ ία μ β ο τ ή ς Λ α τ ρ ε ία ς, ή κ ρ υ μ μ έν η Μ ουσική. Α π ' τή σ τ ι γ μ ή π ο ύ ή ύ π ερ ά σ π ισ η έ ξ α σ φ α λ ίζ ε τ α ι ά π ό λ υ τ α, γ ε ν ν ιέ τ α ι ά ξ α φ ν α ή έμ π ισ το σ ύ ν η π ο ύ ε ΐν α ι ά π ε υ θ ε ία ς έ π ικ ο ιν ω ν ία μ έ τό θ ε ό, ά ν α β ρ ά ε ι τό δο ξ ο λ ό - γ η μ α, κ α ί ξ ε χ ε ιλ ά τό ά σ υ γ κ ρ ά τ η τ ο Ε λεος π ο ύ ή Σ ο υ λ α μ ίτ ιδ α (δ έ ν χ ρ ε ιά ζ ο ν τ α ι τ ά λ ό γ ια π ιά ) μ ιλ ε ΐ σ τό μ υ σ τικ ό ν ά γ α π η μ έ ν ο τ η ς : «Α γ ά π α κ ι ε ίσ α ι ε λ ε ύ θ ε ρ ο ς. Ή Β α σ ιλ ε ία τώ ν Ο ύ ρ α ν ώ ν ε ΐ ν α ι έ π ί γ η ς κ α θ ώ ς σ τό ν ο ΰ ρ α ν ό. Ο ί π ύ λ ε ς το ΰ ο ύ ρ α νο ΰ ά ν ο ίγ ο ν τ α ι σ τό ά π έ ρ α ν τ ο. Α λ λ ά κ λ ε ΐσ ' τ ε ς π ά λ ι. Ξ έ ρ ε ν ά σ υ λ λ ά β ε ις τή ν ψ υ χή σ ο υ σ τ ό σ η μ είο τ ή ς Μ υ σ τικ ή ς δ ια τ ο μ ή ς. Γ ια τ ί σ έ το ΰ το τό σ η μ είο ε ΐσ α ι δ η μ ιο υ ρ γ ό ς. Σ έ το ΰ το τό σ η μ είο θ ρ η σ κ ε ία, Τ έχνη, δ η μ ιο υ ρ γ ία, ε ίν ' Ενα. Ά λ λ ά - λ ίμ ο ν ο, ά ν θ ε λ ή σ ε ις ν ά τό ξ ε π ε ρ ά σ ε ις. Α λ ίμ ο νο, ά ν ά φ ή σ ε ις ά ν ο ιχ τ ή τή θ ύ ρ α, τό σ ο π ο ύ τό θ είο Μ υσ τή ρ ιο ν ά ξ ε τ υ λ ιχ τ ε ί μ π ρ ο σ τά σ τ ά μ ά τ ια τώ ν ά ν θ ρ ώ π ω ν, σ ά ν έ μ π ό ρ ε υ μ α. 'Α ρ χ ιτ ε κ τ ο ν ικ ή κ α ί Μ ουσική έ ν ω μ έ ν ε ς μ ο ν α χ ά κατά τήν τάξη τής Σ ιωπής. Έ δ ώ ά ρ χ ιν ά ή Τ έχνη. Έ δ ώ ά ρ - χ ιν ά ή ά λ η θ ιν ή δ η μ ιο υ ρ γ ία. Έ δ ώ ά ρ χ ιν ά ή ν έ α Ε ν ό τ η τ α. Έ δ ώ ά ρ χ ιν ά ό ν έ ο ς Ά δ ά μ ό π ού, κ α τ ά τό ν Π α ΰ λο, δ π ω ς ό Χ ρ ισ τό ς ό ίδ ιο ς, ο ύ χ ά ρ π α - γ μ ό ν ή γ ε ΐτ α ι τό ε ίν α ι ίσ α θ ε φ " ϊ0. Λ ίγ ο ά π ό δ ώ ή ά π ό κ εΐ, ό κ ό σ μ ο ς δ λ ο ς ά ρ χ ιν ά κ α ί β α ρ α θ ρ ώ - ν ε τ α ι σ τή δ ια ίρ ε σ η». «Ό Β ρ ά χ μ α ε ΐν α ι ά λ η θ ιν ό ς, ό κ ό σ μ ο ς ε ΐν α ι ψ εύ τικ ο ς», φ ω ν ά ζο υ ν δ ε ξ ιά κ α ί ά ρ ισ τ ε ρ ά ο ί ν α υ α γ ο ί τ ή ς Π ίσ τη ς. Κ α ί δ έ ν ν ιώ θ ο υ ν π ώ ς ή μ α γ ικ ή σ τ ιγ μ ή μ π ο ρ ε ΐ τ ά π ά ν τ α ν ' ά γ κ α λ ιά σ ε ι μ έ ς στή μ υ σ τικ ή τ η ς δ ε χ τ ικ ό τ η τ α. " Ο λ α τ ά λ ο ύ ζ ε ι, δ λ ε ς τ ίς ά ν τ ιν ο μ ίε ς το ΰ μ υ α λ ο ΰ, π ο ύ σ τ α μ α τ ά γ ι ά ν ά ν τ ιγ ρ ά ψ ε ι έκ εΐν ο π ο ύ π ο τέ δ έ ν ά ν τ ιγ ρ ά φ ε τ α ι, τό ν 'Έ ρ ω τ α κ α ί τή ν Α λ ή θ ε ια. Ό Ισ ρ α ή λ λ ο ιπ ό ν π ρ ο τ ίμ η σ ε ν ' ά ρ γ ο π ο ρ ή - σ ει σ τή ν ισ το ρ ικ ή κ α τ ά χ τ η σ η τ ή ς Τ έ χ ν η ς π α ρ ά ν ά π ο χ ω ρ ισ τ ε ΐ ά π ό τ ό θ ε ό το υ. Ό Μ ω σ α ϊκ ό ς νό μ ο ς το ΰ ε ίχ ε ά π α γ ο ρ έ ψ ε ι τ ά γ λ υ π τ ά. Ά λ λ ά Ε καμε κ ά τ ι π ο λ ύ κ α λ ύ τ ε ρ ο. Δ ια τ ή ρ η σ ε α Ιώ ν ε ς μ έ σ α σ τό α ίμ α του τό ν Ε ρ ω τα γ ι ά τή Ρ α χ ή λ. Τήν ϋ ψ ω σ ε ώ ς τή Σ ο υ λ α μ ίτ ιδ α, κ α ί τή ν κ ορύφ ω σ ε ώ ς τή ν Π α ν α γ ία. Μ ά ς Ε δω σ εν ά κ ό μ α τ ο ύ ς Ψ α λ μ ο ύ ς κ α ί τ ο ύ ς Π ρ ο φ ή τες. Έ κ ρ ά τ η σ ε σ τ ά β ά θη ά π ό τ ά σ π λ ά χ ν α το υ τή ν π ρ ώ τη π νοή τ ή ς π ρ ο σ ε υ χ ή ς, κ α ί τή σ τ ιγ μ ή α ύ τή ά γ ω ν ίζ ε τ α ι, Ε χ ο ν τ α ς σ τ ά σ τή θ η το υ τό ν Ε ρ ω τα γ ι ά τή Ρ α χ ή λ, κ ι α ύ τή τή ν ί δ ια Σ ο υ λ α μ ίτ ιδ α, κ ι α ύ τ ό τό ν ίδ ιο τό Δ α β ίδ, γ ι ά τή ν Ε λ ε υ θ ε ρ ία. Κ ι δ τ α ν τ έ λ ο ς ξ α φ ν ικ ά ά π ο φ α σ ίζ ε ι ν ά σ κ α λ ίσ ε ι τ ό ά γ α λ μ α μ ι- α ν ή ς 2' Ε β ρ α ί α ς κ ά το υ ά π ό τή σ μ ίλ η το ΰ Έ π - σ τ ά ϊν, σ κ α λ ίζ ε ι μ ιά ν ό λ ά κ ε ρ η φ υ λή. Η Κ Α Τ Ε Ρ ΙΝ Α Κ Ο Τ Ε Λ Ν ΙΚ Ω Φ λ ο ιπ ό ν ε ίν α ι τή ν ώ ρ α α ύ τή σ τό δ ρ ό μ ο τ ή ς ά π ό λ υ τ η ς π ρ ο σ α ρ μ ο γ ή ς τ η ς π ρ ό ς τή ν έσ ω τ ε ρ ικ ή ν έ ν ό τ η τ α, δπου ό ά ν θ ρ ω π ο ς κ ο ιμ ά τ α ι κ ά θ ε π ο ύ θ ά τό ν κ α λ έ σ ε ι Ε π ε ιτ α ά π ό τό δ η μ ιο υ ρ γ ικ ό το υ μ ό χθο ή σ κ ιά το ΰ δ έ ν τρ ο υ τ ή ς Ζ ω ή ς, δ π ω ς κ ο ιμ ο ΰ ν τ α ι ό π ο ια δ ή π ο - τε ώ ρ α τ ή ς ή μ έ ρ α ς κ α ί τ ή ς ν ύ χ τ α ς τ ά π ο λ ύ μ ι κ ρ ά π α ιδ ιά. Ά λ λ δ τ α ν ά π α ύ τό τό ν ύ π νο ση-

10 κ ω θ ο ΰ ν τ ά χ έ ρ ια τ η ς γ ι ά ν ά δο υ λ έψ ο υ ν τό ν π η λ ό, ε ίν α ι σ ά ν τ ά π ρ ώ τ α κ ύ μ α τ α πού ά γ α λ ιν ά σ η κ ώ ν ο ν τα ι, χ ω ρ ίς ν ά λ ο γ α ρ ιά ζ ο υ ν ε ά ν α ίώ ν ε ς π ρ ίν Ε καναν τό ϊδ ιο, κ α ί χ α ϊδ ε ύ ο υ ν σ τ ή ν ά κ ρ ο - γ ια λ ιά τ ο ύ ς β ρ ά χ ο υ ς, π λ ά θ ο ν τ ά ς το υ ς. Γ ύ ρ α ά π τό ν π η λ ό ή π νοή τ η ς ξ ε κ ιν ά σ ά ν ά ξ υ π ν ά ά π ό μ ιά ν ά π έ ρ α ν τ η π λ η ρ ό τ η τ α, κ ι ώ ς ά π ό κ ά π ο ια π ρ ο α ιώ ν ια ν ώ θηση ά ρ χ ιν ά, σ τ ο ιχ ε ίο α ιώ ν ιο κ ι α ύ τή, ά π ά ν ο υ σ Ενα ά λ λ ο α ιώ ν ιο σ τ ο ιχ ε ίο, τή ν Τ έχνη, τή δ η μ ιο υ ρ γ ικ ή θ ω π ε ία τη ς, μ έ τ ά β λ έ φ α ρ α κ λ ε ισ τ ά κ ι ώ ς ν ά β λ επ ε, κ α θ ώ ς κ α ί β έ β α ια β λ έ π ε ι τ έ λ ε ια, τή ν π λ α σ τ ο υ ρ γ ικ ή ν εύθύνη τη ς, μ έ τή ν ά φ ή. Κ ι ε ίν α ι ο ί κ ιν ή σ ε ις τ η ς κ ιν ή σ ε ις π ρ ο σ ε υ χ ή ς, κ ι ε ΐν α ι κ ιν ή σ ε ις το ΰ π ιό κ α θ α ρ ού δ η μ ιο υ ρ γ ικ ο ύ Ρ υ θ μ ο ΰ, ό σ ο δ ή π ο τε ά ν σ έ ώ ρ ε ς κ ο ύ ρ α σ η ς ν ο μ ίζ ε ι ή ϊδ ια δ τ ι π ιά τή ν ά φ η σ ε ό Χ ορός, ένώ π ρ α γ μ α τ ικ ά ύ ψ ώ ν ετα ι Ετσι σ τ ή ν π ιό ά ρ τ ια δ η μ ιο υ ρ γ ικ ή Ε κφ ρασή το υ. Η Ισ ο ρ ρ ο π ία τ η ς ά ν ά μ ε σ α ά π α ύ τό π ο ύ δ έ χ ε τ α ι ά π ό τό θ ε ό, ά π α ύ τ ό πού π α ίρ ν ε ι κ α ί π ο ύ π ιά ε ίν ά π ό λ υ τ α δ ικ ό τη ς, κ ι ά π ' α ύ τό π ο ύ δ ίν ε ι, σ υ ν τ ε λ ε ΐτ α ι, τ ίς σ τ ιγ μ έ ς όπού δ ο υ λ εύ ει, θ α υ μ α σ τ ά. Ή Ε ν ό τ η τ α ά ν α β ρ ύ ζ ε ι ά π ό β α θ ιά τ η ς σ ά ν ά λ λ ό μ ε ν η π η γ ή. Λ ε ιτ ο υ ρ γ ά ε ι μ π ρ ο σ τά σ τ ή ν Κ ιβ ω τό. Ό σ τ ε ν α γ μ ό ς το ΰ Ιώ β, ή π ρ ο σ ευ χ ή τ ή ς Ρ ο ύ θ, τ ά ά σ μ α τ ή ς Δ ε β β ώ ρ α ς κ ι ό ϋ μ ν ο ς τ ή ς Μ α ρ ία ς τ ή ς ά δ ε ρ - φ ή ς τοΰ Μ ω ϋσή, τη ν έ κ ινούν. Έ σ τ α μ ά τ η σ ε β α θ ιά τ η ς ό Χ ο ρ ό ς; Π οτέ. *Η Κ α τ ε ρ ίν α Κ ο τέλ ν ικ ω φ χ ο ρ ε ύ ε ι ά κ ό μ α δ τ α ν δ ο υ λ ε ύ ε ι, κ α ί μ α ζ ί τ η ς σ ύ γ χ ρ ο ν α χ ο ρ ε ύ ε ι κ α ί ά γ ά λ λ ε τ α ι ή Σ ιώ ν. Ή Ε ν ό τ η τ α ό λ ο έ ν α σ υ μ π υ κ ν ώ ν ε τα ι ό λ ό γ υ ρ ά τ η ς, τό μ υ α λ ό τ η ς ά π α λ λ ά σ σ ε τ α ι σ ιγ ά σ ιγ ά ά π ό δ λ ε ς τ ίς μ ο ρ φ ές τ ή ς Ε π ισ τη μ ο νικ ή ς Σ κ έ ψ η ς, ό «υ π ο λ ο γ ι σ μ ό ς», όπού ν α ι ή β ά σ η το ΰ π ο λ ιτ ισ μ ο ύ μ α ς κ α ί, γ ι ά το ΰ το, το ν έ π ά ε ι π ρ ό ς τή ν κ α τ α σ τρ ο φ ή του, υ π ο χ ω ρ ε ί ό λ ο ένα σ έ μ ιά ζ έ σ τ α μ υ σ τικ ή όπού ο- λ α κ ι δ λ ο ι β ρ ίσ κ ο ν τ α ι μ έ σ α σ τό ν ϊδ ιο τό ν Π α ρ ά δ εισ ο. Ί σ ω ς κ ά τ ι ά π ό τή ζ έ σ τ α το ύ τη ν ά χ ε ν ιώ σ ε ι κ ι Ε νας ά λ λ ο ς, ο ύ σ ια σ τ ικ ό ς κ ι ά σ ύ γ κ ρ ι- τ ο ς, σ τ ά π ρ ό σ φ α τ ά μ α ς χ ρ ό ν ια δ η μ ιο υ ρ γ ό ς Τ ε χ ν ίτ η ς, ό R o d in, π ο ύ ε ίπ ε τ ά μ ε γ ά λ α τ ο ύ τ α λ ό γ ια : «Τ ά ο ύ ρ ά ν ια σ ώ μ α τ α ε λ κ ο ν τ α ι λ ο ιπ ό ν ά ν ά - μ εσό το υ ς κοττ εύθύν λ ό γ ο ν τώ ν μ α ζ ώ ν κ α ί κ α τ ά ν τίσ τρ ο φ ο λ ό γ ο το ΰ τ ε τ ρ α γ ώ ν ο υ τ ώ ν ά π ο σ τά - σ εω ν ; Ε ίν α ι δ υ ν α τό π ο τέ ό ο ύ ρ α ν ό ς ν ά χ ε ι γ ι ά β ά σ η του, γ ι ά σ κ ε λ ε τ ό τ ή ς ζ ω ή ς το υ, τό ν ψ υ χρ ό υ π ο λ ο γ ισ μ ό α ύ τ ό ; Ό χ ι! Ή έπ ισ τή μ η ε ίν α ι Ε νας π έ π λ ο ς. Β γ ά λ τ ε το ν α ύ τ ό τό ν π έΐιλ ο, ά ν θ έ λ ε τε ν ά ίδ ε ΐτ ε ά π ό π ίσ ω το υ τό ν ο ύρανό». Ά λ λ έ γ ώ π ρ ο σ θ έ τω : Ό χ ι ν ά τό ν ίδ ο ΰ μ ε μ ό νο. Ά λ λ ά ν ά μ ά ς ά γ γ ί ξ ε ι μ έ τ ίς μ ύ ρ ιε ς ζ ω ν τ α ν έ ς κ ε ρ α ίε ς του, ν ά μ ά ς μ ε τ α δ ώ σ ε ι τή ν έ ν ια ία θ ε ρ μ ο κ ρ α σ ία του π ο ύ ν α ι ά γ ά π η σ τό ν ύ π έ ρ τ α τ ο β α θ μ ό κ ι ε ίν α ι μ ορφ ή σ τή δ ια π α σ ώ ν, ή μ υ σ τικ ή μ ορφ ή το ΰ θ ε ο ΰ. Α λ η θ ιν ά, ή έ ν ό τη τα, γ ι ά τή Μ ορφ ή 21, α ίώ - ν ε ς τ ώ ρ α Ε ρ χ ετα ι σ τή Δ ύση ά π ό μ ιά τεχ ν η τή κ α ί λ ο γ ικ ε υ τ ικ ή Ε νοποίηση, μ ιά ν Ε νοποίηση π λ α σ τ ή, π ού σ τή ν π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α ά ν ο ίγ ε ι ό λ ο ένα π ε ρ ισ σ ό τερ ο μ ιά ν ά β υ σ σ ο ά ν ά μ ε σ α σ τή μ έ σ α κ α ί σ τή ν Εξω ζω ή. Κ α ν ε ίς σ χ ε δ ό ν δ έ σ κ έ π τ ε τ α ι σ τ ίς μ έ ρ ε ς μ α ς 23, π ώ ς δ έ ν ύ π ά ρ χ ε ι έ ν ό τ η τ α π α ρ ά μ έ σ α σ τό θ ε ό π ο ύ ν α ι Ε ρ ω τα ς, κ α ί π ώ ς τό " Ε ν α δ έ ν υ π ά ρ χ ε ι π α ρ ά μ ο ν ά χ α σ τό ν Έ ρ ω τ α π ο ύ ν α ι κ ι ό θ ε ό ς. Ή Κ α τ ε ρ ίν α Κ ο τέλ ν ικ ω φ π λ η σ ιά ζ ε ι μ έ ς σ έ κ ά θ ε β ή μ α τ η ς έτο ύ τη τή ν Έ ν ό τ η τ α ό λ ο ένα. Κ ι ά π α ύ τή τή ν π ρ ό ο δ ο ξ α ν ο ίγ ε τ α ι ό λ ο έ ν α π ιό π λ α τ ιά κ α ί π ιό β α θ ιά ό Π α ρ ά δ ε ισ ο ς σ τ ά μ ά τ ια τ ή ς ψ υ χ ή ς τη ς. " Ο λ α έ ν ίζ ο ν τ α ι μ έ ς σ τ ή ν ψ υ χ ή ν α ΰ - τή, κ α ί τ ά ά σ τ ρ α κ α ί τό κ λ ίμ α κ α ί ο ί φ υ λ ές. Κ α ί ό Σ ή μ κ α ί ό Χ άμ κ α ί ό Ί ά φ ε θ. Ά π ό π ο ιά γ ε ν ιά είν ή ϊδ ια ; Ά π δ λ ε ς, μ έ σ α σ Ενα έν ισ μ ένο σ ύ μ π α ν δπ ο υ ή φ υ σ ικ ή Ισ τ ο ρ ία το ΰ κ ό σ μ ο υ Ε χει γ ίν ε ι Μ ουσ ική, κ α ί, γ ι ά τό λ ό γ ο το ΰ το, δ έ ν τ α ξ ιν ο μ εί τ ά εϊδ η κ α ί τ ά γ έ ν η τώ ν ά ν θ ρ ώ π ω ν ά λ λ ά π η γ α ίν ε ι ά π τ ό ν α σ τ ά λ λ ο, δ π ω ς ό Μ ουσ ικ ό ς π η γ α ίν ε ι ά π ό Ενα σ ά λ λ ο ν ή χ ο 24 κρούοντ α ς τ ίς χ ο ρ δ έ ς. Ε ίν ά π ό τή γ ε ν ιά τώ ν Ο ρ φ ικ ώ ν, όπ ού Ενωσε τό Λ υδικό, τό Φ ρ υ γ ικ ό κ α ί τό Δ ω ρ ικ ό τρ ό π ο σ έ μ ιά μόνη λ ύ ρ α. Κ α ί γ ι ά το ΰ το ε ΐν α ι, ά π ό π ν ε υ μ α τ ικ ή κ α τ α γ ω γ ή, Έ λ λ η ν ίδ α. Μ έ τό κ είμ ενο ν α ύ τό, ή π λ η γ ω μ έ ν η Ε λ λ ά δ α τη ν έ δ έ χ ε τ α ι τ ή ν ώ ρ α ύ τή σ ά θ υ γ α τ έ ρ α. Ό κ ό σ μ ο ς δ- λ ο ς τ η ν έ δ έ χ ε τ α ι σ ά θ υ γ α τ έ ρ α. Ό ά ν θ ρ ω π ο ς μέ τ ά σ π ρ α τ ά μ α λ λ ιά, π ο ύ γ ρ ά φ ε ι α ύ τό τό κ ε ί μ ενο τή ν ώ ρ α α ύ τή, τή δ έ χ ε τ α ι σ ά θ υ γ α τ έ ρ α. Ά ς ε ΐν α ι εύ λ ο γ η μ έ ν η... Β ε β α ιό τ α τ α, σ ιγ ά σ ιγ ά ή ά λ ή θ ε ια το ΰ ό νείρ ο υ τ η ς, τ ο π ο θ ε τ ώ ν τ α ς τη, έ νώ ό λ ο έ ν α έ ρ γ ά ζ ε τ α ι, σ τό κ έν τρ ο το ΰ π ρ α γ μ α τ ι κού π α ρ ά δ ε ισ ο υ τ ή ς ζ ω ή ς κ α θ ώ ς σ η μ ε ίω σ α, π ά ε ι κ α ιρ ό ς, σ ε ν α ά λ λ ο μου ση μ ε ίω μ α 25 ά π α ν τ ά «τούς Μ ύθους π ο ύ δ έ γ ν ώ ρ ισ α ν π ο τέ κ α μ ιά ά λ λ α γ ή, γ ι α τ ί ε ίν έ κ ε ΐν ο ι π ο ύ ε κ φ ρ ά ζ ο ν τ α ι β α θ ύ τ ε ρ α κ ά θ ε φ ο ρ ά ά π ό τή δ η μ ιο υ ρ γ ικ ή π ο ιό τ η τ α έκ είνου π ο ύ τ ο ύ ς σ υ ν α ν τ ά κ α ί ζ ε ΐ κ α τ ά β α θ α μ α ζ ί το υ ς». Η π ά λ η το ΰ Ια κ ώ β μ έ τό ν " Α γ γ ε λ ο 26, ό Π ρ ο μ η θ έ α ς σ τό ν Κ α ύ κ α σ ο «ό έν χ ρ ό ν ω π ά σ χ ω ν ά νή ρ», δ π ω ς έ λ έ γ α ν ε o i ά ρ χ α ΐο ι το ΰ Μ ύ θου σ χ ο λ ια σ τ έ ς, ή Ί ώ «ή έν τό π ω π ά σ χ ο υ - σ α γ υ ν ή», κ α τ ά τ ο ύ ς ίδ ιο υ ς, ή Ε υ α κ ά το υ ά π ό τό δ έ ν τρ ο τ ή ς Ζ ω ή ς, γ ε μ ίζ ο υ ν τή ν ψ υ χή τ η ς τ ώ ρ α κ α ί π λ α τ α ίν ο υ ν τ ο ύ ς ό ρ ίζ ο ν τ έ ς τ η ς ό λ ο ένα. Τ ο ύς ό ρ ίζ ο ν τ έ ς το ΰ ϊδ ιο υ το ΰ Π α ρ ά δ ε ισ ο υ, δπ ο υ ξ ε χ ω ρ ίζ ε ι κ ιό λ α ς τ ή ν ε ίκ ό ν α έ ν ό ς Χ ρ ισ το ΰ σ τή Σ τ α ύ ρ ω σ η, π ού, ά λ η θ ιν ό ς δ η μ ιο υ ρ γ ό ς, Ε χει ά νεβ ε ΐ Ενα Ενα τ ά σ κ α λ ιά όπού ό κ α θ έ ν α ς ά π ό μ ά ς ά ν έ β η κ ε ά π α ύ τ ά ε ν α μ ικ ρ ό μ ο ν ά χ α μ έρ ο ς κ α ί κ α τ ό ρ θ ω σ ε ν ά π δ λ α τ ο ΰ τ α τ ά σ κ α λ ιά 27 ν ά κ ά μ ε ι μ ιά μ ο ν ά χ α κ λ ίμ α κ α, τό Γ ο λ γ ο θ ά, κ α ί σ τή ν κ ορφ ή του τή ν κ α θ ο λ ικ ή ν Ά ν ά σ τ α σ η. Έ κ ε ΐ, ό λ ό γ υ ρ α ά π α ύ τή τή ν κ λ ίμ α κ α κ ι ά π ό τή ν ά ν α - σ τ ά σ ιμ η κ ο ρ φ ή, θ έ ν ά σ υ μ μ α ζ ε υ το ΰ ν ε κ ά π ο τ ε μ π ο ρ ε ΐ ό κ α ιρ ό ς ν ά ν α ι σ ιμ ά κ α ί ό Σ ή μ, κ ι ό Χ άμ, κ ι ό Ί ά φ ε θ, κ α ί τ ά σ τ έ ρ ια τ ο ύ ρ α νο ΰ όλοτ ρ ό γ υ ρ α θ ά ν α ι ά ν α μ μ έ ν α σ ά ν Π α σ χ α λ ιν έ ς λ α μ

11 π ά δ ε ς. Ό Χ ρ ισ τό ς θ ά χ ε ι ά π ό τ ό σ τ α υ ρ ό του, κ α ρ φ ω μ ένο σ ' ε ν α λ ό φ ο χ α μ η λ ό, τό π ρ ό σ ω π ο σ κ υ μ μ έν ο π ρ ό ς τή γ η, ένώ τ ρ ιγ ύ ρ α του θ ά τό ν κ οιτούνε o i «κ λ α ίο υ σ ες» κ α ί κ ά π ο ιο ι μ α θ η τές, κ α ί θ ά χ ο υ ν ε τή θ έσ η το υ ς σ έ το ύ τη τή σ κηνή ό χ ι μόνο ο ι λ ίγ ο ι ά ν θ ρ ω π ο ι μ ά κ α ί τ ά ζ ώ α, να σ κ υ λ ά κ ι κ α ί μ ιά γ ά τ α, π ο ύ θ ά κ ο λ ο υ θ ά ν ε τ ίς γ υ ν α ίκ ε ς κ α ί π ο ύ, μ έ ς ά π τή ν ά π έ ρ α ν τ η ν ό δύ νη, θ ά π ρ ο σ μ ένο υ ν ε κ α ί τ ο ΰ τα, μ έ ς σ τ ή ν π α ν λ υ τ ρ ω - τικ ή ν ά γ ά π η, τή ν 'Α ν ά σ τα σ η...28 Ο Α Ν Θ Ρ Ω Π Ο Σ π ο ύ γ ρ ά φ ε ι α ύ τό τό κ είμ ενο ξ έ ρ ε ι κ α λ ά π ώ ς ό λ ο ί ά λ η θ ιν ά μ ε γ ά λ ο ι, ο ΐ Ε λ λ η ν ες, ό L io n a rd o, ό Μ ιχ α ή λ 'Ά γ γ ε λ ο ς, ό R o d in, δουλέψ οτνε σ ε ν α δ ν ειρ ο δ η μ ιο υ ρ γ ικ ό κ α ί τό δ ο υ λ έψ ο μ ε έ ξ α ν τ λ η τ ικ ά. Μ όνο π ο ύ τ ' δ ν ε ιρ ο τ ή ς Κ α τ ε ρ ίν α ς Κ ο τέλ νικ ω φ, ά π τή ν ά ρ χ ή, ή τ α ν κ ε ν τ ρ ικ ά θ ρ η σ κ ευ τικ ό. Τό υ φ ο ς τ ή ς Τ έ χ ν η ς τ η ς ά π ο - κ α λ ύ φ θ η κ ε ά μ έ σ ω ς τέτιο. Ό ά γ ώ ν α ς τ η ς γ ι ά τή ν ά ν ά σ τ α σ η ή τ α ν τό ξ ε κ ίν η μ ά του. Κ α ί τό υ φ ο ς, χ ω ρ ίς ά λ λ ο, ε ίν α ι ό ά ν θ ρ ω π ο ς, ά π ό τή ν ώ ρ α φ υ σ ικ ά π ο ύ ό ά ν θ ρ ω π ο ς υ π ά ρ χ ε ι. Κ α ί ό όίνθρωπ ο ς υ π ά ρ χ ε ι μόνο ά π τή σ τ ιγ μ ή π ο ύ ν α ι ένια ϊο ς. Ά λ λ ο ά ν ή ζω ή ε ίν α ι π ά ν τ α κ ίνη σ η. Γ ια τ ί έ το ΰ το δ έ θ ά π ε ι π ώ ς ε ίν α ι κ α ί ρ ε υ σ τό τη τα, ό τα ν ό ά γ ώ ν α ς τ ή ς δ η μ ιο υ ρ γ ία ς ε ΐν α ι ά κ ο ίμ η τ ο ς κ α ί σ τ α θ ε ρ ό ς. Σ έ ό λ α τ ά σ κ α λ ιά τ ή ς α ύ ξ η σ ή ς του, τ ή ς π ρ α γ μ α τ ο π ο ίη σ ή ς το υ, τ ή ς π ο ρ ε ία ς το υ, ά ν α - σ υ ν τ ίθ ε τ α ι δ ια ρ κ ώ ς σ ά ν ε ν α ς κ ι ά δ ιά σ π α σ τ ο ς, κ ι ά ν α σ υ ν θ έ τ ε ι κ α ί τ ά γ ύ ρ ω του. Μ έ τό ϋ φ ο ς, πού ν α ι ό ά ν θ ρ ω π ο ς ό τα ν, ό π ω ς ε ίπ α, φ υ σ ικ ά ό ά ν θ ρ ω π ο ς υ π ά ρ χ ε ι π ρ ώ τ α, ό π α ρ ά δ ε ισ ο ς κ ε ρ δ ί ζεσ α ι (τί ά ν ε ίν α ι ά κ ό μ α έτσ ι μ α κ ρ ιά ;) καί κατακτά τα ι ά σ φ α λ τα ά π ό τ ό ν ά λ η θ ιν ό Τ ε χ ν ίτ η γ ιά ό λ ο υ ς, κι ό λ ο έ ν α πιό π ο λ ύ. Τ ό ε ρ γ ο γ ι ά τό ό π ο ιο γ ρ ά φ ω έ δ ώ ε ΐν α ι ά κ ό μ α ά γ ν ω σ τ ο, ε ΐν α ι τ ω ρ ιν ό σ υ γ χ ρ ό ν ω ς κ α ί μ ε λ λ ο ν τικ ό. Γ ι α ύ τ ό τό ε ρ γ ο έ θ έ λ η σ α ν ά γ ρ ά ψ ω σ ύ μ φ ω ν α μ έ τό Ρ υ θ μ ό πού κ υ β ε ρ ν ά τή ν έσ ω τερ ικ ή μου ζω ή. Μ α κ ά ρ ιο ι, κ α τ ά μ έ, ό σ ο ι τό π ι σ τέψ ο υ ν π ρ ίν τό ίδοΰν. "Ο σ ο γ ι ά μ έ κ α ί τ ά δ ικ ά μου λ ό γ ια, α ύ τό μ ο ν ά χ α θ ά θ ε λ α ν ά π ώ : Ο τι π ισ τε ύ ω σ τή ν ά λ ή θ ε ια το ΰ ο ν ε ίρ ο υ τ ή ς Κ α τ ε ρ ί ν α ς Κ ο τέλ ν ικ ω φ, σ ά ν ή τ α ν ε δ ε κ α έ ξ χ ρ ο ν ώ, σ ά σ έ ά ρ θ ρ ο π ίσ τ η ς ζ ω ν τ α ν ή ς, π ισ τ ε ύ ω σ τό ό λ ο κ ά - θ α ρ α θ ρ η σ κ ε υ τ ικ ό ξ ε κ ίν η μ ά τ η ς, σ τ ή ν Ιδ ια ίτερ η κ α ί μ α κ ρ ιν ή π ο ρ ε ία τ η ς, π ο ύ δ ια β α ίν ε ι μ έ σ α ά π ό τή ν τ ρ α γ ικ ή ν ά ν θ ρ ώ π ιν η π ο ρ ε ία π ο ύ χ ε ι σ ή μ ε ρ α κ ο ρ υ φ ω θ εΐ σ έ τ ρ α γ ικ ό τ η τ α, κ α ί π ώ ς π ισ τ ε ύ ω ά κ ό μ α π ώ ς τό ε ρ γ ο τ η ς, π ο ύ ν α ι δ ρ γ ο ά ν ά σ τ α - σ η ς, ε ΐν α ι σ τ ό δ ρ ό μ ο π ιά ά κ ο ύ ω τ ά μ υ σ τ ικ ά του β ή μ α τ α β α θ ιά μου κ α ί π ώ ς τό ε ρ γ ο το ΰ το «ή γ γ ικ ε κ α ί νΰ ν έ σ τ ι». ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ 1. Ό Ά γ γ ε λ ο ς Σικελιανός θαύμαζε βαθιά τό εργο τής Κ ατερίνας Κοτέλνικωφ. Σ τ ίς άρχές Ιουλίου 1948 τής εγραψε μιά πρώτη μελέτη, μέ τίτλο: «"Ο ί Α ύτοδίδακτοι (Κ ατερίνα Κοτέλνικωφ)». "Ενα μήνα μετά, γράφει δεύτερη μελέτη, μέ τίτλο: «Κ ατερίνα Κοτέλνικωφ ('Ο λόγυρα σ ενα όνειρό τη ς)». Ή μετριοφροσύνη καί άκρα ευαισθησία τή ς καλλιτέχνιδας μέ πολλή δυσκολία δέχτηκε τέλος νά δημοσιέψει ό Σικελιανός τήν πρώτη μελέτη στήν «Ά γγλοελληνική Ε π ι θεώρηση», τεύχος Ί ανουαρίου - Φεβρουάριου 1950, σ , ένώ ά πό τή δεύτερη μελέτη μόνο ενα μικρό άπόσπασμα τόν άφησε τελικά νά παρουσιάσει. Τό άπόσπασμα τοΰτο δημοσιεύτηκε, όλόκληρο, σ-τό περιοδικό «Σκαραβαίος», τεύχος Νοέμβρη - Δεκέμβρη 1950, σ , ιμέ τίτλο: «Ά πόσ πα σ μ α μελέτης γ ιά τήν Κατερίνα Κοτέλνικωφ 'Ο λόγυρα σ ενα όνειρό της», καί, σ ενα τμήμα του, στό περιοδικό «'Ο Αιώνας μας», τεύχος Νοεμβρίου - Δεκεμβρίου 1950, σ. 299, μέ τίτλ ο : «Κ ατερίνα Κοτέλνικωφ Τά στάδια τής μαθητείας μιάς μεγάλης γλύπτρια ς (Ά πόσ πασ μ α)». Παρουσιάζοντας έδώ όλόκληρη τήν άδημοσίευτη τούτη δεύτερη μελέτη τοΰ Σικελιανοΰ, βασιζόμαστε κυρίως στό χειρόγραφο τοΰ ποιητή πού, βιβλιοδετημένο, τό χάρισε στή γλύ π τρ ια σ τις 25 Αΰγούστου Λάβαμε ωστόσο ΰπόψη κι ενα δακτυλογραφημένο άντίγρυ»- φο, πού τό ελεγξε ό Σικελιανός καί σέ ιμερικά σημεία τό διόρθωσε, έπιφέροντας ετσι άλλοιώσεις, άσήμαντες δμως, στό κείμενο τοΰ χειρογράφου του. Οΐ δημοσιεύσεις στό «Σκαραβαίο» καί στόν «Αιώνα μας» βασίστηκαν Αποκλειστικά σέ κόπια τοΰ δακτυλογραφημένου τούτου Αντιγράφου. Ό Σικελιανός χωρίζει τή μελέτη του σέ 6 τμήματα. 'Ωστόσο, μόνο στό δεύτερο καί στό τέταρτο τμήμα θέτει τούς λατινικούς αριθμούς II καί III. Δέ νομίζουμε δτι ό χωρισμός αΰτός, καί πολύ περισσότερο ή άρίθμηση, εγιναν σωστά. Προτιμήσαμε δμως ν άφήσουμε στόν έπιμελητή τής έκδοσης τών «'Απάντων» τοΰ Σικελιανοΰ, πού ετοιμάζεται, ένδεχάμενα τήν πρωτοβουλία γ ιά μιάν ορθότερη διαίρεση καί άρίθμηση. Τέτ ια πρωτοβουλία θά ήταν έπιτρεπτή, γ ια τ ί ό Σικελιανός, δπως τουλάχιστο δείχνει τό χειρόγραφο πού εχουμε σ τά χέρια μας, δέν πρόσεχε καθόλου, σάν εγραφε, τά τυπολογικά ζητήματα πού θά παρουσιάζονταν κατά τή δημοσίευση. Σεβαστήκαμε άκόιμη τ ά κεφαλαία τοΰ Σικελιανοΰ. Α ντίθετα, οττήν ορθογραφία ακολουθήσαμε γενικά τόν Τριανταφυλλίδη, έκτός σ τ ίς περιπτώ σ εις τών χαρακτηριστικών τοΰ Σικελιανοΰ τύπω ν «ώς μέ», «ώς πού», «τονέ», «τηνέ». Ε πίσης, στή στίξη χρησι

12 μοποιήσαμε τό καθιερωμένο κάπως σύστημα, προσέχοντας πάντω ς νά μήν Αλλοιώσουμε ουσιαστικά τό ρυθμό τοΰ λόγου τοΰ Σικελιανοΰ. Σημειώνουμε τέλος δτι τό ά-ττόσπασμα τοΰ «Σκαραβαίου» άρχίζει δπως καί τό δλο κείμενο του Σικελιανοΰ, δηλαδή μέ τά δύο μόττα, καί μεταπηδώντας ευθύς στήν τρίτη ένότητα, τή δημοσιεύει όλόκληρη, γ ιά νά συνεχίσει υστέρα ώς τό μέσο περίπου τής τέταρτης ένότητας (τής χαρακτηρισμένης στό χειρόγραφο τοΰ Σικελιανοΰ ώς III), Ακριβέστερα ίός τό τέλος τοΰ χωρίου τοΰ Γρηγορίου τής Νύσσης. Τό άπόσπασμα τοΰ «Αιώνα μας» περιέχει ιμόνο τό τμήμα τοΰτο τής τέταρτης ένότητας, δηλαδή παραλείπει τά μόττα καί τήν τρίτη ένότητα. 2. Σ τό κείμενο τοΰ «Λυρικού Βίου», Γ ', 1950, σ. 273, άντί «άκέρια»: «άκέριος», άντί «βαθιά Σου»: «στό νοΰ Σου», ά ντί «στό άναρχο»: «στ άναρχο» καί άντί «Γενηθήτω»: «Γενινηθήτω». Τό τελευταίο πρέπει δμως νά εΐναι τυπογραφικό λάθος. 3. Τό κείμενο τής Παλαιάς Διαθήκης, Γένεσις, Α, 2, έχει: «Ή δέ γή ήν άόρατος καί άκατασκεύαστος. Καί σκότος έπάνω τής άβύσσου. Καί πνεύμα Θεού έ- πεφέρετο έπάνω τοΰ ΰδατος». 4. Σ τό δακτυλογραφημένο άντίγραφο: «γυναίκας». 5. Σ τό δακτ. άντίγραφο: «έκφράζανε». 6. Κατά Ιωάννην, 5,17: «Ό πατήρ μου Εως άρτι έργάζεται». 7. Υποθέτουμε, ό Σικελιανός έρμηνεύει έλεύθερα τούς έπιτιμητικούς λόγους τοΰ Χριστοΰ στούς μαθητές του, έπειδή δέν κατόρθωσαν νά θεραπεύσουν ϊναν δαιμονιζόμενο (Κ ατά Ματθαίον, 1 7, , Κατά Μάρκον, 9, καί Κατά Λουκάν 9, ). 8. Πρός 'Ρω μαίους, 8, Τό χειρόγραφο, ά π ό προφανή παραδρομή τοΰ Σικελιανοΰ, έχει: «Ανθρωπολογία». "Ε τσι δημοσιεύτηκε καί στό «Σκαραβαίο». Κατά τόν έλεγχο τοΰ δακτυλογραφημένου Αντιγράφου, ό Σικελιανός δέχτηκε αυτονόητα τή διόρθωση: «Ανθρωποσοφία». "Ηξερε πολύ καλά δτι στήν Ανθρωποσοφία είχε μαθητέψει ή Κοτέλνικωφ. Τό τονίζει άλλωστε καί στούς «Αΰτοδίδακτους» (Βλ. «Ά γγλ. Επιθ.», σ. 2 99). 10. Σ τό δακτ. άντίγραφο ό Σικελιανός διόρθωσε μέ τό χέρι του: «Καί οί σαρκοφάγοι τη ς; Είναι τεράστιοι. Είναι τό κουκούλι τής μεγάλης πεταλούδας - άνθρωπος, γ ια τ ί αϋριο ό άνθρωπος...». Κι έτσι δημοσιεύτηκε σ τά δυό περιοδικά. 'Ωστόσο, προτιμήσαμε ν άκολουθήσουμε τή γραφή τοΰ χειρογράφου. Θεωρήσαμε τή διόρθωση τοΰ Σικελιανοΰ καί άπό αισθητική καί ά πό λογική άποψη οχι τόσο εύστοχη. Τήν άποδώσαμε σέ όλότελα φυσική σ έκεϊνον άπροσεξία, πού τόν ώθησε, καθώς έλεγχε, συζητώντας, τό άντίγραφο, νά έπιχειρήσει νά κάνει τή φράση του ευκρινέστερη. 11. Τής 'Ελένης Παπαδάκη. 12. Τό παράθεμα τούτο άποτελεί έλεύθερη άπόδοση άλλά καί, σέ μερικά σημαντικά σημεία, ιμετάπλαση τού έξής χωρίου τού Γρηγορίου τής Νύσσης: «... Εξαφανίζει [ένν. Μωϋσής] τό εϊδωλον, ίλεοΰται τό Θειον, άνακαλεΐται τόν έν τή κακίςι τών Ιουδαίων συντριβέντα νόμον, λάμπει τή δόξη, καί διά τοσούτων έ- παρθείς υψωμάτων ετι σφ ριγά τή έπιθυμίςι, καί άκορέστως έχει τοΰ πλείονος, καί οο δ ιά παντός κατ έξουσίαν ένεφορεΐτο έτι διψή καί ώς μήπω μετεσχηκώς τυχεΐν δέεται, έμψανήναι αύτώ τόν Θεόν ίκετεύων οΰχ ώς μετ έ χ ε ι δύναται άλλ ώς έκεΐνός έστι. Δοκεΐ δέ μοι τό τοιοΰτο παθεΐν [ένν. Μωΰσέα] έρωτική τιν ι διαθέσει πρός τό φύσει καλόν τής ψυχής διατεθείσης, ήν άεί ή έλπίς άπό τοΰ όφθέντος καλού πρός τό ύπερκείμενον έπεσπάσατο, δ ιά τοΰ πάντοτε καταλαμβανομένου πρός τό κεκρυμμένον άεί τήν έπιθυμίαν έκκαίουσα' δθεν ό σφοδρός έραστής τοΰ κάλλους, τό άεί φαινόμενον ώς εικόνα τοΰ ποθουμένου δεχόμενος, αύτοΰ τοΰ χαρακτήρος τού άρχετύπου έμφορηθήναι ποθεί. Καί τούτο βούλεται ή τολμηρά τε καί παριοΰσα τούς δρους τή ς έπιθυμίας ή α ϊτη σ ις, τό μή δ ιά κατόπτρων τινών καί έμφάσεων άλλά κατά πρόσωπον άπολαΰσαι τοΰ κάλλους. Ή δέ θεία φωνή δίδωσι τό αΐτηθέν δ ι ών άπαναίνεται, έν ό λίγοις τοίς ρήμασιν άμέτρητάν τιν α βυθόν νοημάτων παραδεικνύουσα. Τό μέν γά ρ πληρώσαι τήν έπιθυμίαν αύτώ ή τοΰ Θεού μεγαλοδωρεά κατένευσε, στάσ ιν δέ τινα τοΰ πόθου καί κόρον ούκ έπηγγείλοττο. Ού γά ρ άν έαυτόν έδειξε τώ θεράποντι, εΐπερ τοιοΰτον ήν τό όρώμενσν, ώστε στήσαι τήν έπιθυμίαν τού βλέποντος- ώς έν τούτιρ δντος τοΰ άληθώς ίδεΐν τόν Θεόν, έν τώ μή λήξαί ποτε τής έπιθυμίας τόν πρός αύτόν άναβλέποντα». («Περί τοΰ Βίου Μωσέως Θεωρία εις τόν τοΰ Μωσέως βίον», M igne, «'Ελληνική Πατρολογία», τ. 44, στ. 401 καί ). 13. Στούς «Αΰτοδίδακτους» (Βλ. «Ά γγλ. Επιθ.» σ. 299). 14. Σ τό κείμενο τή ς «Ά γγλ. Έ π ιθ.» : «γεύτη». 15. Ε ίμαστε τή ς γνώμης δτι ή φράση «Αύτό έγινε» σημαίνει: «Μοΰ είπε αύτά ή Κοτέλνικωφ». Α λλιώ ς, δέν έξηγεϊται ή παράλειψη τοΰ υποκειμένου τού «έδωσε». 'Ώ σ τε τής Κοτέλνικωφ άντιλήψεις καί καλλιτεχνικές προθέσεις γ ιά τή γλυπτική μορφή τής «Εϋας» π α ρουσιάζει έδώ ό Σικελιανός, δσο κι άν τ ίς μεταφέρει φυσικά στή διάσταση τοΰ δικοΰ του στοχασμού. 16. 'Υποθέτουμε δτι τό παράθεμα τούτο άποτελεί τελείως έλεύθερη μετάπλαση ή μάλλον είναι άπλώ ς έμπνευσμένο άπό τούς λόγους τοΰ Μωύσή στό Δευτερονόμιο, Κεφ. Δ ', έδ Πάντως, ή «διαθήκη» τοΰ Θεού πρός τόν Α βραάμ είναι ή ύπόσχεση πού τού έδωσε ό Θεός δτι θά άποκτήσει γ ιό άπό τή Σάρρα, καί ά πό τούτον πλήθος Απογόνους, ένώ συγχρόνως τοΰ έπέβαλε τήν περιτομή (Βλ. Γένεσις, ΙΖ '). 17. 'Ο Σικελιανός ύπαινίσ σεται, κατά τή γνώμη μας, τήν πολυτελέστατη στολή του ΐσραηλινού ιερατείου καί τήν έξίσου ύπερπολυτελή «Σκηνή τοΰ Μαρτυρίου» ( Έ ξοδος, Λ Ε ' -ΛΘ). Οί πολύτιμοι λίθοι, πού άναφέρει, άπαντοΰν στό κείμενο τοΰτο τής Παλαιάς Διαθήκης πολλές φορές (π. χ. Κεφ. Λ Σ Τ ', ), έκτός άπό τόν χρυσόπρασο καί τόν «βδελλίονα». Στήν Παλαιά Δ ιαθήκη γενικά, καί Ιδιαίτερα στό κείιμενο δπου π αραπέμπουμε, ά παντά έπανειλημμένα ή λέξη «χρυσόλιθος». Ό Σικελιανός κάνει, φαίνεται, συμφυρμό μέ τόν «χρυσόπρασο», που δέν άπαντά καθόλου στήν Παλαιά Δ ια-