ΟΜΙΛΟΥΝΤΑ ΣΩΜΑΤΑ: ΜΙΑ ΤΥΠΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΙΓΑΙΑΚΩΝ ΧΕΙΡΟΝΟΜΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΟΜΙΛΟΥΝΤΑ ΣΩΜΑΤΑ: ΜΙΑ ΤΥΠΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΙΓΑΙΑΚΩΝ ΧΕΙΡΟΝΟΜΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ"

Transcript

1 ΟΜΙΛΟΥΝΤΑ ΣΩΜΑΤΑ: ΜΙΑ ΤΥΠΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΙΓΑΙΑΚΩΝ ΧΕΙΡΟΝΟΜΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ Πρόταση Διδακτορικής Διατριβής Κεκές Χρήστος Μ.Δ.Ε. στην Προϊστορική Αρχαιολογία (Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας) Πτυχίο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης (Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας)

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Περίληψη... 2 Εισαγωγή... 2 Θεωρητικό πλαίσιο... 2 Επισκόπηση της βιβλιογραφίας... 3 Ερευνητικά ερωτήματα/υποθέσεις εργασίας... 5 Μεθοδολογία... 8 Χρονοδιάγραμμα... 9 Ενδεικτική βιβλιογραφία

3 Περίληψη Η προτεινόμενη διδακτορική διατριβή πραγματεύεται το θέμα των αιγυπτιακών και των αιγαιακών χειρονομιών της Εποχής του Χαλκού. Όπως θα γίνει αντιληπτό παρακάτω, οι χειρονομίες αποτελούν εν δυνάμει δείκτες ατομικής και κοινωνικής έκφρασης. Στο πλαίσιο αυτής της έρευνας θα επιχειρηθεί αφενός μια τυπολογική ταξινόμηση των χειρονομιών που απαντούν στην αιγυπτιακή γραμματεία και στην αιγυπτιακή και την αιγαιακή τέχνη και αφετέρου η ανίχνευση των κοινωνικών τους διαστάσεων και της σημασίας τους στο πλαίσιο των αιγυπτιακών και των αιγαιακών τελετουργιών. Η αναγνώριση πιθανών κοινών, στις δύο γεωγραφικές περιοχές που θα εξεταστούν, χειρονομιών θα επιβεβαιώσει τις στενές σχέσεις που είχαν αναπτυχθεί μεταξύ της Αιγύπτου και των πολιτισμών του Αιγαίου κατά την Εποχή του Χαλκού σε διπλωματικό, καλλιτεχνικό, αλλά και σε ιδεολογικό επίπεδο. Εισαγωγή Η μελέτη των χειρονομιών που απαντούν στην τέχνη και σε γραπτά τεκμήρια του αρχαίου κόσμου αποτελεί ένα ιδιαίτερο πεδίο έρευνας των κοινωνιών του παρελθόντος που τα τελευταία χρόνια προσελκύει ολοένα και περισσότερο το ερευνητικό ενδιαφέρον (ενδεικτικά Gruber 1980, Wilkinson 1987, 1991/1992, 1992, 1999, και 2001, Lateiner 1995, Wedde 1999, Morris 2001, Morris & Peatfield 2002, Corbeill 2004, Giannaki 2008, Αντωνάτος 2013, Calabro 2013 και 2014, Πλάτων 2014, Clark et al. 2015). Η προτεινόμενη διδακτορική διατριβή εντάσσεται στο παραπάνω ερευνητικό πλαίσιο και εστιάζει στους πολιτισμούς της Αιγύπτου και του Αιγαίου με χρονικό ορίζοντα την Εποχή του Χαλκού. Πρόθεσή μας είναι, υπό το πρίσμα των αιγυπτιακών και των αιγαιακών χειρονομιών, να φωτίσουμε διάφορες άγνωστες ή ελλιπώς μελετημένες πτυχές των κοινωνιών της Αιγύπτου και του Αιγαίου και να επιχειρήσουμε τη θεώρηση άλλων πιο γνωστών εκφάνσεων των παραπάνω κοινωνιών από μια διαφορετική οπτική γωνία. Θεωρητικό πλαίσιο Το ανθρώπινο σώμα αποτελεί το βασικό εργαλείο απόκτησης εμπειριών μέσω της επαφής και της αλληλεπίδρασής του με τον κόσμο που το περιβάλλει. Στην 2

4 αρχαιότητα οι άνθρωποι κοινωνικοποιούνταν μέσω της συμμετοχής τους σε θρησκευτικές και κοσμικές τελετές ανάλογα με την ηλικία τους, το φύλο τους, την κοινωνική τους θέση (Meskell 2002, 148). Σε τέτοιου είδους δραστηριότητες το σώμα εξυπηρετούσε ταυτόχρονα την απόκτηση και τη μετάδοση της γνώσης. Οι χορευτικές κινήσεις, ο τελετουργικός, ρυθμικός βηματισμός μιας πομπής, οι επιμέρους χειρονομίες και ο ξεχωριστός συμβολισμός της καθεμιάς από αυτές μαθαίνονταν και μεταδίδονταν συμμετέχοντας ενεργά στις εκάστοτε κοινωνικές εκδηλώσεις. Ακόμη και σήμερα, για παράδειγμα, από μικρή ηλικία διδασκόμαστε μέσω της συμμετοχής μας στις εκκλησιαστικές συναθροίσεις το σημείο του σταυρού και τη στάση της προσευχής ή τα βήματα ενός παραδοσιακού χορού συμμετέχοντας σε πολιτιστικές και κοινωνικές εκδηλώσεις (χοροεσπερίδες, γαμήλιες δεξιώσεις κτλ.). Σύμφωνα με τον Wedde (1999, 912) ως χειρονομία ορίζεται μία κίνηση που εκτελείται με το ένα ή και τα δύο χέρια, καθώς το σώμα λαμβάνει μία ή και περισσότερες συγκεκριμένες στάσεις και περικλείει μία κωδικοποιημένη έννοια, την οποία μπορούν να αντιληφθούν όλα τα μέλη μιας κοινωνίας ή μέρος αυτής. Κατά την αρχαιότητα, οι χειρονομίες αποτελούσαν αναπόσπαστο τμήμα κάθε πτυχής του δημόσιου και ιδιωτικού βίου, όπως των θρησκευτικών τελετουργιών (Wilkinson 1992, 17), της καθημερινής επικοινωνίας του κοινωνικού συνόλου (Ηρόδοτος, 2.80) ή της πολιτικής ρητορικής (Corbeill 2004, ). Στην τέχνη της Αιγύπτου και του Αιγαίου συχνά οι ανθρώπινες μορφές αποδίδονται να λαμβάνουν συγκεκριμένες στάσεις και να εκτελούν συγκεκριμένες κινήσεις. Πρόκειται για περιπτώσεις συνειδητής επιλογής του καλλιτέχνη να αποδώσει τις μορφές του με τον τρόπο αυτό παραπέμποντας έτσι άμεσα σε επιμέρους δραστηριότητες και συμβολικά νοήματα, άμεσα κατανοητά από όλα τα μέλη των αντίστοιχων κοινωνιών ή από ορισμένες κοινωνικές τους ομάδες. Η αναγνώριση του συμβολισμού των χειρονομιών συμβάλλει στην ερμηνευτική προσέγγιση αυτών των δραστηριοτήτων και κατ επέκταση και των παραπάνω κοινωνιών. Επισκόπηση της βιβλιογραφίας Οι αιγυπτιακές χειρονομίες έχουν μελετηθεί κατά κόρον τα προηγούμενα χρόνια. Οι δημοσιεύσεις του Wilkinson (1987, 1991/1992, 1992, 9-35 και 53, 1999, 3

5 και 2001) αποτελούν τις πιο εμπεριστατωμένες μελέτες, κατά τη γνώμη του γράφοντα, σχετικά με τις αιγυπτιακές χειρονομίες και τον ιδιαίτερο συμβολισμό τους στο πλαίσιο της εκάστοτε εικονιστικής σύνθεσης. Στο σύγγραμμά του «Reading Egyptian art» ο Wilkinson έδειξε τη στενή συμβολική σχέση των αιγυπτιακών χειρονομιών με την ιερογλυφική γραφή, καθώς οι ανθρώπινες μορφές στην αιγυπτιακή τέχνη συχνά λαμβάνουν επακριβώς τη στάση την οποία εικονίζουν συγκεκριμένα ιερογλυφικά σημεία παραπέμποντας συμβολικά στην έννοια ή λέξη που αυτά καταγράφουν, όπως η λατρεία, ο θρήνος, η εξύμνηση κοκ. (Wilkinson 1992, 8-12). Άλλες δημοσιεύσεις πραγματεύονται ορισμένες χειρονομίες και σκηνές τελετουργικού χαρακτήρα που αποκαλύπτουν τη σχέση των Αιγυπτίων με τους θεούς (Gardiner 1950, Ogdon 1979). Η Teeter (1997), για παράδειγμα, εστίασε την έρευνά της στις χειρονομίες προσφοράς και πιο συγκεκριμένα στις στάσεις με τις οποίες αποδίδεται ο Φαραώ σε παραστάσεις που απεικονίζουν την τελετουργική προσφορά της εικόνας της Maat (θεάς της «Τάξης», της αλήθειας και της δικαιοσύνης) στους θεούς. Ο Aldred (1970) επικεντρώθηκε στο σχολιασμό των πομπικών σκηνών προσφοράς δώρων από αλλοεθνείς πρέσβεις προς το Φαραώ. Τέλος, μια πρόσφατη διδακτορική διατριβή στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου (Αντωνάτος 2013) ήρθε να καλύψει το κενό που υπήρχε στην σχετική με τις αιγυπτιακές χειρονομίες ελληνική βιβλιογραφία. Παρόλο που το θέμα των αιγυπτιακών χειρονομιών απασχόλησε αρκετά την έρευνα ορισμένα κρίσιμα ζητήματα που προκύπτουν για την αιγυπτιακή κοινωνία παραμένουν αναπάντητα ή χρήζουν περαιτέρω έρευνας. Η προτεινόμενη διατριβή δεν θα αφοσιωθεί στην τυπολογική ταξινόμηση των αιγυπτιακών χειρονομιών, αλλά θα δώσει έμφαση στις κοινωνικές τους προεκτάσεις. Όσον αφορά το Αιγαίο, ορισμένοι ερευνητές επιχείρησαν, κατά το παρελθόν, να ερμηνεύσουν συγκεκριμένες χειρονομίες που απαντούν στην αιγαιακή τέχνη. Ο Αλεξίου (1958) συζήτησε τη στάση με την οποία αποδίδονται πήλινα ειδώλια θεαινών της Μετανακτορικής περιόδου, ενώ μια πρώτη ερμηνευτική προσέγγιση ορισμένων χειρονομιών των κνωσιακών τοιχογραφιών επιχείρησε ο ειδικός στην τοιχογραφική τέχνη του Αιγαίου, Cameron (1974, 50-51). Επίσης, τον Hallager (1985) απασχόλησε η χειρονομία που εκτελεί μια ανδρική μορφή στο περίφημο «Σφράγισμα του 4

6 Ηγεμόνα», ενώ η Morgan στο πλαίσιο της μελέτης της για τη Μικρογραφική Ζωφόρο της Δ. Οικίας του Ακρωτηρίου επιχείρησε να ερμηνεύσει ορισμένες ιδιαίτερες χειρονομίες που απαντούν στη συγκεκριμένη τοιχογραφία (Morgan 1988, ). Πιο πρόσφατα, η Morris (2001) έθεσε το θεωρητικό πλαίσιο μελέτης των αιγαιακών χειρονομιών, ενώ η προσεκτική προσέγγιση του Wedde (1999) των χειρονομιών που απαντούν σε σφραγίδες και ειδώλια αποτελεί, κατά τον γράφοντα, τη συστηματικότερη έρευνα -αν και πρόκειται για προκαταρκτική δημοσίευση- των αιγαιακών χειρονομιών. Στο πλαίσιο της μελέτης των μινωικών πήλινων ανθρωπόμορφων ειδωλίων οι Πιλάλη-Παπαστερίου (1992, 65-70) και Ρεθεμιωτάκης (2001, 80-83) παρουσιάζουν και σχολιάζουν ορισμένους τύπους των χειρονομιών που αυτά αποδίδονται να εκτελούν, ενώ η Morris (2009, ) επιχειρεί μια συνοπτική προσέγγιση των χειρονομιών τους ανά φύλο. Η German στην έρευνά της επικεντρώθηκε στις παραστάσεις χορού, πομπών και ταυροκαθαψίων που απεικονίζονται σε προϊόντα της σφραγιδογλυφίας (German 2005), ενώ αντικείμενο μελέτης της Simandiraki-Grimshaw (2010) ήταν το ανθρώπινο σώμα στη μινωική θρησκευτική εικονογραφία. Άλλες δημοσιεύσεις επισημαίνουν το βιωματικό χαρακτήρα των μινωικών χειρονομιών (Morris & Peatfield 2002 και 2006). Τέλος, προσφάτως ο Πλάτων (2014) αναγνώρισε σε μινωικά γυναικεία ειδώλια μια ιδιαίτερη χειρονομία, την οποία και συσχέτισε με τελετές ενηλικίωσης. Παρά το πλήθος των δημοσιεύσεων λείπει μια ολοκληρωμένη, συνθετική, τυπολογική και ερμηνευτική μελέτη των αιγαιακών χειρονομιών. Εξαίρεση αποτελεί η διδακτορική διατριβή της Γιαννάκη (Giannaki 2008), η οποία, όμως, πραγματεύεται αποκλειστικά τις χειρονομίες των γυναικείων μορφών στη μινωική τέχνη. Ερευνητικά ερωτήματα/υποθέσεις εργασίας Στόχος της προτεινόμενης διδακτορικής διατριβής είναι να τεθούν και όσο αυτό θα είναι δυνατό να απαντηθούν ερωτήματα που αφορούν τις κοινωνίες της Αιγύπτου και του Αιγαίου. Με αυτό το σκεπτικό την προτεινόμενη έρευνα θα απασχολήσουν κυρίως: 1. Η δομή των κοινωνιών. 2. Οι έμφυλες σχέσεις. 5

7 3. Η τελετουργική σημασία του ανθρώπινου σώματος και ο ρόλος των χειρονομιών στον καθημερινό και τον τελετουργικό βίο. 4. Οι επαφές της Αιγύπτου με το Αιγαίο. Όσον αφορά την Αίγυπτο, η συμβολή της προτεινόμενης διδακτορικής διατριβής στη βιβλιογραφία έγκειται στη διερεύνηση των κοινωνικών προεκτάσεων των αιγυπτιακών χειρονομιών, καθώς οι μέχρι τώρα έρευνες αναλώνονταν στη μελέτη της εικονογραφίας. Καταρχάς, μέσω της μελέτης αναφορών της αιγυπτιακής γραμματείας (Lichtheim 1973, 67 και 71 και 1976, 161), του Ηροδότου (Ηρόδοτος 2.80), αλλά και παραστάσεων της αιγυπτιακής τέχνης αναμένεται να αναγνωριστεί η ύπαρξη ενός διαχρονικού προτύπου ενδεδειγμένης κοινωνικής συμπεριφοράς που αφορά την επίδειξη σεβασμού των Αιγυπτίων προς τους ανωτέρους τους. Η επίδειξη σεβασμού γινόταν μέσω μιας ιδιαίτερης «σωματικής συμπεριφοράς» που περιλάμβανε ένα ευρύ corpus στάσεων και κινήσεων του σώματος, το οποίο απαντά συχνά και στην αιγυπτιακή τέχνη. Παράλληλα, η ταξινόμηση των αιγυπτιακών χειρονομιών ανά κοινωνική θέση, φύλο κτλ. αναμένεται να προσφέρει χρήσιμα συμπεράσματα για τις καθημερινές και τις τελετουργικές δραστηριότητες στις οποίες επιδίδονταν τα μέλη των ανώτερων και των κατώτερων αιγυπτιακών κοινωνικών τάξεων και να αποσαφηνίσει το ρόλο και τη θέση του γυναικείου φύλου σε τέτοιου είδους δραστηριότητες. Για παράδειγμα, η εκτέλεση της χειρονομίας hnw (χενού) (Wilkinson 1992, 17) αποκλειστικά από ανδρικές μορφές στην αιγυπτιακή τέχνη υποδεικνύει τη μη ενεργή συμμετοχή ή ακόμα και την απαγόρευση της παρουσίας γυναικών στην τελετουργική «Απαγγελία των Δοξολογιών» (Wilkinson 1992, 17) στο πλαίσιο της οποίας εκτελείτο η συγκεκριμένη χειρονομία. Από τη διεθνή βιβλιογραφία απουσιάζει μια ολοκληρωμένη, συνθετική, τυπολογική και ερμηνευτική μελέτη των αιγαιακών χειρονομιών και η προτεινόμενη διδακτορική έρευνα σκοπεύει να καλύψει αυτό το κενό. Βασικό στόχο θα αποτελέσει η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου τυπολογικού καταλόγου. Στην περίπτωση του Αιγαίου η αναγνώριση των κοινωνικών προεκτάσεων των χειρονομιών αποτελεί ένα περίπλοκο ζήτημα. Αφενός γιατί λείπουν τα γραπτά τεκμήρια που θα έδιναν περισσότερες πληροφορίες για τις αιγαιακές κοινωνίες (οι πινακίδες Γραμμικής Β 6

8 είναι αποσπασματικές και κυρίως λογιστικού χαρακτήρα). Αφετέρου διότι παρόλο που αναφερόμαστε στο Αιγαίο ως σύνολο και στις αιγαιακές χειρονομίες ως «οικουμενικές» στον αιγαιακό χώρο, ωστόσο δεν πρέπει να αγνοούμε το γεγονός ότι το Αιγαίο συναποτελούν διάφορες πολιτισμικές μονάδες (Κυκλάδες, μινωική Κρήτη, μυκηναϊκός κόσμος), ότι οι αιγαιακές κοινωνίες εξελίσσονται και πιθανότατα διαφοροποιούνται με την πάροδο του χρόνου και ότι ακόμα και στην ίδια γεωγραφική περιοχή, όπως η Κρήτη, κατά την ίδια περίοδο απαντούν τοπικές διαφοροποιήσεις. Έχοντας υπόψη μας τα παραπάνω θεωρούμε εφικτή τουλάχιστον την άντληση συμπερασμάτων σχετικά με τους ρόλους των δύο φύλων στις αιγαιακές κοινωνίες. Στην αιγαιακή τέχνη η διάκριση των ρόλων των δύο φύλων είναι πολλές φορές αρκετά σαφής. Συγκεκριμένες χειρονομίες αποδίδονται να εκτελούνται αποκλειστικά από ανδρικές ή από γυναικείες μορφές. Η ερμηνεία αυτής της συνειδητής διάκρισης αποτελεί ένα μείζον ζήτημα που αφορά και την ερμηνευτική προσέγγιση των αιγαιακών κοινωνιών. Η δομή των αιγαιακών κοινωνιών απασχολεί διαρκώς τους ερευνητές που ειδικεύονται στην αιγαιακή αρχαιολογία (ενδεικτικά Krzyszkowska & Nixon 1983, Laffineur & Niemeier 1995, Rehak 1995). Στην προτεινόμενη διατριβή θα επιχειρηθεί η προσέγγιση αυτού του ζητήματος υπό το πρίσμα ορισμένων χειρονομιών που απαντούν στην αιγαιακή τέχνη και υποδεικνύουν πως οι μορφές που τις εκτελούν κατέχουν μια ανώτερη κοινωνική θέση από τις μορφές που τις πλαισιώνουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η χειρονομία κυριαρχίας που εκτελεί η ανδρική μορφή στο περίφημο «Σφράγισμα του Ηγεμόνα» (Hallager 1985, 22-23, Niemeier 1988, , Koehl 1995, 24). Στο πλαίσιο της προτεινόμενης διατριβής θα εξεταστεί ποια ήταν η σχέση του ανθρώπινου σώματος με το υπερβατικό στην αντίληψη των Αιγυπτίων και των Αιγαίων και εάν μέσω των χειρονομιών το αιγυπτιακό και το αιγαιακό σώμα γίνονται «τελετουργικοί αγωγοί» της θεϊκής δύναμης και μέσο επαφής και αλληλεπίδρασης με το θείο. Συχνά στην αιγυπτιακή τέχνη ο Φαραώ αποδίδεται να υψώνει το ένα του χέρι και κραδαίνοντας ένα όπλο ετοιμάζεται να εξολοθρεύσει τους αιχμάλωτους εχθρούς του ή κάποια αντίθεη δύναμη, όπως ο Άποφις. Μια τέτοια παράσταση της Πτολεμαϊκής περιόδου από το Edfu πλαισιώνει μια επιγραφή στην οποία ο θεός Ώρος 7

9 απευθύνεται στο Φαραώ Πτολεμαίο Ι Φιλομήτωρ λέγοντάς του: «Σου δίνω δύναμη ως ο υιός της Ίσιδος (και) τη δύναμη του Άμμωνα στα χέρια σου» (Kousoulis 1999, 68). Από τα παραπάνω συνάγεται πως τα χέρια στην αιγυπτιακή αντίληψη, τουλάχιστον κατά την Πτολεμαϊκή περίοδο, λειτουργούσαν ως δέκτες της θεϊκής δύναμης και θα πρέπει να εξεταστεί αν αυτό ίσχυε και σε προγενέστερες περιόδους. Όσον αφορά το Αιγαίο, ο βιωματικός χαρακτήρας ορισμένων αιγαιακών χειρονομιών, όπως η εκστατική κίνηση μιας μορφής εν μέσω μιας τελετουργικής δράσης να λυγίσει τα κλαδιά ενός δένδρου, υποδεικνύει τη μετατροπή του σώματος σε μέσο για το θρησκευτικό βίωμα (βλ. και Morris & Peatfield 2002, 105). Τέλος, θα επιχειρηθεί μια συγκριτική μελέτη των αιγυπτιακών και των αιγαιακών χειρονομιών, ώστε να διαπιστωθεί εάν: Α. Απαντούν κοινές χειρονομίες στην τέχνη των δύο περιοχών. Β. Οι κοινές μορφολογικά χειρονομίες μοιράζονται και την ίδια σημασιολογία. Αν ισχύουν τα δύο παραπάνω κριτήρια τότε θα πρέπει να αναζητηθούν και να ερμηνευθούν τα αίτια και οι συνέπειες αυτής της εικονογραφικής και συμβολικής κοινής. Παρόμοια συγκριτική μελέτη δεν είχε πραγματοποιηθεί κατά το παρελθόν και οι πιθανές κοινές χειρονομίες που θα προκύψουν θα επιβεβαιώσουν τις στενές σχέσεις των πολιτισμών της Αιγύπτου και του Αιγαίου κατά την Εποχή του Χαλκού σε διπλωματικό, καλλιτεχνικό, αλλά πολύ περισσότερο και σε ιδεολογικό επίπεδο. Μεθοδολογία Αρχικά θα πραγματοποιηθεί ενδελεχής σπουδή αιγυπτιακών γραπτών πηγών που ανάγονται στο Αρχαίο, το Μέσο και το Νέο Βασίλειο και η καταγραφή του συνόλου των αιγυπτιακών στάσεων και κινήσεων του σώματος που αναφέρονται σε αυτές. Επίσης, αν και δεν θα δοθεί έμφαση στην τυπολογία των αιγυπτιακών χειρονομιών, η οποία έχει απασχολήσει την έρευνα κατά το παρελθόν, θα μελετηθούν αιγυπτιακά έργα τέχνης που ανήκουν στις παραπάνω περιόδους και θα συσχετιστούν με τις καταγραφές των αιγυπτιακών πηγών. Έπειτα, θα πραγματοποιηθεί η συλλογή, ταξινόμηση και μελέτη των αιγαιακών χειρονομιών που απαντούν σε τοιχογραφίες και προϊόντα της ειδωλοπλαστικής και της σφραγιδογλυφίας. Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση του 8

10 Αιγαίου η έρευνά μας θα περιοριστεί στις περιόδους της Μέσης και της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, καθώς κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων εντείνονται οι σχέσεις με την Αίγυπτο (Warren 1995, 12-14). Οι παραπάνω εργασίες μελέτης των αιγυπτιακών και των αιγαιακών χειρονομιών θα αποτυπωθούν σε πίνακες, όπου οι χειρονομίες θα καταλογογραφούνται ανάλογα με το είδος τους, τη χρονολόγησή τους, το πρόσωπο που τις εκτελεί και στο οποίο απευθύνονται, το υλικό στο οποίο απαντούν (τοιχογραφίες, ειδώλια, σφραγίδες κτλ.), τον τόπο εύρεσης κοκ. Οι τυπολογικοί πίνακες θα αποτελέσουν χρήσιμα εργαλεία για την περαιτέρω μελέτη των χειρονομιών και ιδιαίτερα των αιγαιακών. Η συγκριτική μελέτη που θα επιχειρηθεί έπειτα θα συμβάλλει στην ερμηνευτική προσέγγιση ορισμένων αιγαιακών χειρονομιών επί τη βάσει αιγυπτιακών παραλλήλων, αλλά και στην ερμηνευτική προσέγγιση της ίδιας της φύσης των επαφών των παραπάνω πολιτισμών. Εφόσον από το Αιγαίο λείπουν τα γραπτά τεκμήρια, για την ερμηνεία των αιγαιακών χειρονομιών θα εξεταστούν αναφορές αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων σε χειρονομίες που εκτελούνταν στην εποχή τους και οι οποίες θα μπορούσαν, ενδεχομένως, να συσχετιστούν με χειρονομίες που απαντούν στην αιγαιακή τέχνη. Αν και είναι μεγάλη η χρονική και πολιτισμική απόσταση που διακρίνει την εποχή που εξετάζουμε με τις ιστορικές περιόδους, η αναγωγή εθίμων και πρακτικών μεταγενέστερων περιόδων στην Εποχή του Χαλκού δεν κρίνεται αδόκιμη, εφόσον, για παράδειγμα, πινακίδες Γραμμικής Β τεκμηριώνουν τη μυκηναϊκή καταγωγή ορισμένων θεοτήτων του αρχαιοελληνικού πανθέου (Hooker 1996, , Ruipérez & Melena 1996, ). Τέλος, στην έρευνά μας θα λάβουμε υπόψη σύγχρονες μελέτες των επιστημών της φιλοσοφίας, της κοινωνιολογίας και της ψυχολογίας που προσεγγίζουν το ανθρώπινο σώμα και τις χειρονομίες επιχειρώντας να εφαρμόσουμε το πλαίσιο και τα συμπεράσματά τους στις κοινωνίες της Αιγύπτου και του Αιγαίου της Εποχής του Χαλκού. Χρονοδιάγραμμα Το πρώτο στάδιο έρευνας θα περιλαμβάνει τη συλλογή, ταξινόμηση και αποτύπωση των αιγυπτιακών και των αιγαιακών χειρονομιών σε τυπολογικούς 9

11 πίνακες. Στο δεύτερο στάδιο θα επιχειρηθεί η αναγνώριση του συμβολικού περιεχομένου των χειρονομιών και των κοινωνικών τους προεκτάσεων, σύμφωνα με τους θεματικούς άξονες που αναφέρθηκαν παραπάνω. Στο τρίτο στάδιο της ερευνητικής διαδικασίας έμφαση θα δοθεί στη μελέτη των κοινών χειρονομιών που θα προκύψουν από τα παραπάνω στάδια. Τα δύο πρώτα στάδια της έρευνας θα καλύψουν το πρώτο και μέρος του δεύτερου έτους έρευνας. Το τελευταίο στάδιο θα υλοποιηθεί κατά το δεύτερο έτος. Στα τέλη του δεύτερου έτους και στο τρίτο έτος θα αρχίσει να δουλεύεται και θα οριστικοποιηθεί η τελική μορφή της διδακτορικής διατριβής, ενώ ορισμένα προκαταρκτικά συμπεράσματά της θα δημοσιευθούν σε διεθνή συνέδρια και περιοδικά. Ενδεικτική βιβλιογραφία Ελληνόγλωσση βιβλιογραφία Αλεξίου, Σ., Η μινωική θεά μεθ υψωμένων χειρών. Κρητικά Χρονικά, ΙΒ, σ Αντωνάτος, Π., Ερμηνευτική των μορφών της φαραωνικής Αιγύπτου: συμβολή στη μελέτη των ανθρωπίνων στάσεων και κινήσεων. Αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή. Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Ηρόδοτος. Ιστορίαι, Ευτέρπη. Πιλάλη-Παπαστερίου, Α., Μινωικά πήλινα ανθρωπόμορφα ειδώλια της συλλογής Μεταξά: συμβολή στη μελέτη της μεσομινωικής πηλοπλαστικής. Θεσσαλονίκη: Βάνιας. Πλάτων, Ε., Η «χειρονομία της αποκάλυψης»: ένα άγνωστο μέχρι σήμερα στιγμιότυπο των μινωικών τελετουργιών ενηλικίωσης. Κρητικά Χρονικά, ΛΔ, σ Ρεθεμιωτάκης, Γ., Μινωικά πήλινα ειδώλια: από την Νεοανακτορική έως και την Υπομινωική περίοδο. Αθήνα: Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία. Ξενόγλωσση βιβλιογραφία Aldred, C., The foreign gifts offered to Pharaoh. The Journal of Egyptian Archaeology, 56, pp Calabro, D.M., Gestures of praise: lifting and spreading the hands in Biblical prayer. In: D.R., Seely, J.R. Chadwick & M.J. Grey (eds.), Ascending the Mountain of the Lord: temple, praise, and worship in the Old Testament. Provo: Brigham Young University Press, pp

12 Calabro, D.M., Ritual gestures of lifting, extending, and clasping the hand(s) in Northwest Semitic literature and iconography. Unpublished Ph.D. dissertation. University of Chicago. Cameron, M.A.S., A general study of Minoan frescoes with particular reference to unpublished wall paintings from Knossos, vol. I, part I: the text. Unpublished Ph.D. dissertation. University of Newcastle upon Tyne. Clark, C.A, Foster, E. & J.P. Hallett, Kinesis: the ancient depiction of gesture, motion, and emotion. Ann Arbor: University of Michigan Press. Corbeill, A., Nature embodied: gesture in Ancient Rome. Princeton University Press. Gardiner, A., The Baptism of Pharaoh. The Journal of Egyptian Archaeology, 36, pp German, S.C., Performance, power and the art of the Aegean Bronze Age. Oxford: BAR IS Giannaki, K., Cheironomy of the female figure in Minoan art. 2 vols. Unpublished Ph.D. dissertation. University of Sydney. Gruber, M.I., Aspects of nonverbal communication in the ancient Near East. Rome: Biblical Institute Press. Hallager, E., The Master Impression: a clay sealing from the Greek-Swedish excavations at Kastelli, Khania. SIMA, vol. LXIX. Göteborg: Paul Åströms Förlag. Hooker, J.T., Εισαγωγή στη Γραμμική Β. Μτφρ. Χ.Ε. Μαραβέλιας. Αθήνα: ΜΙΕΤ. Koehl, R.B., The nature of Minoan Kingship. In: P. Rehak (ed.), The role of the ruler in the prehistoric Aegean. Proceedings of a panel discussion presented at the annual meeting of the Archaeological Institute of America. New Orleans, Louisiana, December Aegaeum 11. Liège & Austin: Université de Liège, University of Texas at Austin, pp Kousoulis, P., Magic and religion as performative theological unity: the apotropaic ritual of overthrowing Apophis. Unpublished Ph.D. dissertation. University of Liverpool. Krzyszkowska, O. & Nixon, L., Minoan Society. Proceedings of the Cambridge Colloquium Bristol: Bristol Classical Press. Laffineur, R. & Niemeier, W.-D., Politeia: society and state in the Aegean Bronze Age. Proceedings of the 5th International Aegean Conference. University of Heidelberg, Archäologisches Institut, April Aegaeum 12 (2 vols.). Liège & Austin: Université de Liège, University of Texas at Austin. Lateiner, D Sardonic smile: nonverbal behavior in Homeric epic. Ann Arbor: University of Michigan Press. 11

13 Lichtheim, M., Ancient Egyptian literature, vol. I: the Old and Middle Kingdoms. Berkeley CA: University of California Press. Lichtheim, M Ancient Egyptian literature, vol. II: the New Kingdom. Berkeley CA: University of California Press. Meskell, L., Private life in New Kingdom Egypt. Princeton: Princeton University Press. Morgan, L., The miniature wall paintings of Thera: a study in Aegean culture and iconography. Cambridge: Cambridge University Press. Morris, C., The language of gesture in Minoan religion. In: R. Laffineur & R. Hägg (eds.), Potnia. Deities and religion in the Aegean Bronze Age. Proceedings of the 8th International Aegean Conference. Göteborg University, April Aegaeum 22. Liège & Austin: Université de Liège, University of Texas at Austin, pp Morris, C., Configuring the individual: bodies of figurines in Minoan Crete. In: A.L. D Agata & A. Van de Moortel (eds.), Archaeologies of cult: essays on ritual and cult in Crete in honor of Geraldine C. Gesell. Hesperia Supplement 42. Princeton, pp Morris, C. & Peatfield, A., Feeling through the body: gesture in Cretan Bronze Age religion. In: Y. Hamilakis, M. Pluciennik & S. Tarlow (eds.), Thinking through the body: archaeologies of corporeality. Based on the Thinking through the Body workshop held at the University of Wales, Lampeter, June New York: Kluwer Academic, Plenum Publishers, pp Morris, C. & Peatfield, A., Experiencing ritual: shamanic elements in Minoan religion. In: M. Wedde (ed.), Celebrations: sanctuaries and the vestiges of cult activity. Bergen, pp Niemeier, W.D., The Priest King fresco from Knossos: a new reconstruction and interpretation. In: E.B. French & K.A. Wardle (eds.), Problems in Greek Prehistory. Papers presented at the Centenary conference of the British School of Archaeology at Athens. Manchester, April Bristol: Bristol Classical Press, pp Ogdon, J.R., Observations on a ritual gesture, after some Old Kingdom reliefs. Journal of the Society for the Study of Egyptian Antiquities, 10, no. 1, pp Rehak, P., The role of the ruler in the Prehistoric Aegean. Proceedings of a panel discussion presented at the annual meeting of the Archaeological Institute of America. New Orleans, Louisiana, December Aegaeum 11. Liège & Austin: Université de Liège, University of Texas at Austin. Ruipérez, M.S. & Melena, J.L., Οι Μυκηναίοι Έλληνες. Μτφρ. Μ. Παναγιωτίδου. Αθήνα: Καρδαμίτσα. Simandiraki-Grimshaw, A., The human body in Minoan religious iconography. In: O.H. Krzyszkowska (ed.), Cretan Offerings: studies in honour of Peter Warren. BSA Studies, vol. 18, pp

14 Teeter, E., The presentation of Maat: ritual and legitimacy in ancient Egypt. Studies in Ancient Oriental Civilizations, 57. Chicago. Warren, P.M., Minoan Crete and Pharaonic Egypt. In: W.V. Davies & L. Schofield (eds.), Egypt, the Aegean and the Levant: interconnections in the Second Millennium BC. London: British Museum Press, pp Wedde, M., Talking hands: a study of Minoan and Mycenaean ritual gesture some preliminary notes. In: P.P. Betancourt, V. Karageorghis, R. Laffineur & W.D. Niemeier (eds.), Meletemata: studies in Aegean archaeology presented to Malcolm H. Wiener as he enters his 65 th year. Aegaeum 20, vol. III. Liège & Austin: Université de Liège, University of Texas at Austin, pp Wilkinson, R.H., The turned bow as a gesture of surrender in Egyptian art. Journal of the Society for the Study of Egyptian Antiquities, XVII, no. 3, pp Wilkinson, R.H., 1991/1992. Ancient Near Eastern raised-arm figures and the iconography of the Egyptian God Min. Bulletin of the Egyptological Seminar, 11, pp Wilkinson, R.H., Reading Egyptian art: a hieroglyphic guide to ancient Egyptian painting and sculpture. London: Thames and Hudson Ltd. Wilkinson, R.H., Symbol and magic in Egyptian art. London: Thames and Hudson Ltd. Wilkinson, R.H., Gesture. In: D.B. Redford (ed.), The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt, vol. 2. New York: Oxford University Press, pp

Οι απεικονίσεις των Κρητών (Keftiw) στους τάφους Αιγυπτίων αξιωματούχων και οι σχέσεις μεταξύ Αιγύπτου και Κρήτης κατά τη Νεοανακτορική περίοδο

Οι απεικονίσεις των Κρητών (Keftiw) στους τάφους Αιγυπτίων αξιωματούχων και οι σχέσεις μεταξύ Αιγύπτου και Κρήτης κατά τη Νεοανακτορική περίοδο Οι απεικονίσεις των Κρητών (Keftiw) στους τάφους Αιγυπτίων αξιωματούχων και οι σχέσεις μεταξύ Αιγύπτου και Κρήτης κατά τη Νεοανακτορική περίοδο Παναγιώτης Καπλάνης Διδάσκων: Ανδρέας Βλαχόπουλος Σχέσεις

Διαβάστε περισσότερα

Αιγαιακές χειρονομίες (συν)ομιλίας και δέησης: αιγυπτιακές επιρροές και διαχρονικότητα

Αιγαιακές χειρονομίες (συν)ομιλίας και δέησης: αιγυπτιακές επιρροές και διαχρονικότητα Χρήστος Κεκές Αιγαιακές χειρονομίες (συν)ομιλίας και δέησης: αιγυπτιακές επιρροές και διαχρονικότητα Abstract The study of postures and body movements with which human figures are rendered in Aegean art

Διαβάστε περισσότερα

της Φωτιάδου Χαρούλας - Μαρίας

της Φωτιάδου Χαρούλας - Μαρίας της Φωτιάδου Χαρούλας - Μαρίας Κρητικές Γραφές Κρητική Ιερογλυφική Γραμμική Γραφή Α Γραμμική Γραφή Β Παλαιοανακτορική Περίοδο ως και την Α Νεοανακτορική Περίοδο (2000 1700 π.χ.) Κρήτη (Κνωσός, Μάλια, Φαιστός)

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων (480 π.χ. - 1ος αι. π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων (480 π.χ. - 1ος αι. π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA12] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Β Αρχαιολογία των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων (480 π.χ. - 1ος αι. π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος Τι είναι Aρχαιολογία; Η επιστήμη της αρχαιολογίας: Ασχολείται με την περισυλλογή,

Διαβάστε περισσότερα

Διαβάζοντας την ανθρώπινη «σωματική συμπεριφορά»

Διαβάζοντας την ανθρώπινη «σωματική συμπεριφορά» Copyright Θέματα Αρχαιολογίας www.themata-archaiologias.gr www.themes-in-archaeology.gr ISSN: 2653-9292 ΑΡΧΑΙΟΣ ΚΟΣΜΟΣ - ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΘΕΜΑΤΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ 2018, 2(2): 222-239 THEMES ΙΝ ARCHAEOLOGY

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός. Σχολιασμού. Διπλωματικής Εργασίας

Οδηγός. Σχολιασμού. Διπλωματικής Εργασίας ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης: «Σπουδές στην Εκπαίδευση» Οδηγός Σχολιασμού Διπλωματικής Εργασίας (βιβλιογραφική σύνθεση) ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: «ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΙΣΤΟΡΙΑ

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Μυκηναϊκός Πολιτισμός ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΚΑΛΛΙΑΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΘΕΜΑ: «Η καθημερινή ζωή στον Μυκηναϊκό Κόσμο» Οι μαθητές

Διαβάστε περισσότερα

Ανεμόσπηλια Αρχανών : τα ευρήματα και η ερμηνεία τους

Ανεμόσπηλια Αρχανών : τα ευρήματα και η ερμηνεία τους Ανεμόσπηλια Αρχανών : τα ευρήματα και η ερμηνεία τους Βογιατζόπουλος Σταμάτης Ιστορικό - Αρχαιολογικό Ιωαννίνων Ζ' Εξάμηνο Υπ.Καθ : Αν. Βλαχόπουλος, Μάθημα: Κρητομυκηναϊκή Θρησκεία Δεκέμβριος 2013 Εικόνα

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία. Κ. Αλεξανδρής Αν. Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΑΠΘ

Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία. Κ. Αλεξανδρής Αν. Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΑΠΘ Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία Κ. Αλεξανδρής Αν. Καθηγητής, ΤΕΦΑΑ, ΑΠΘ Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία Οδηγός Εκπόνησης Μεταπτυχιακής Εργασία ς Βασικά Σημεία Καθορισμός Θέματος Επιλογή Επιβλέποντα Πρωτογενή

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος ΕΚΠΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΑΙ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (1) ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ Κοινωνικών Επιστημών ΤΜΗΜΑ Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛ201 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ 1 ο ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΘΕΩΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

H «Αίθουσα του Θρόνου» της Κνωσού. Οι τοιχογραφίες σε συνδιαλλαγή με τη Μινωική εικονογραφία

H «Αίθουσα του Θρόνου» της Κνωσού. Οι τοιχογραφίες σε συνδιαλλαγή με τη Μινωική εικονογραφία H «Αίθουσα του Θρόνου» της Κνωσού. Οι τοιχογραφίες σε συνδιαλλαγή με τη Μινωική εικονογραφία Φωτεινή Χεινοπώρου Μάθημα: Εισαγωγή στο Μινωικό πολιτισμό Διδάσκων: Ανδρέας Βλαχόπουλος Χάρτης της Κρήτης με

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΛΠΟΛ Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό Θεματική Ενότητα ΕΛΠ42

Διαβάστε περισσότερα

[IA12] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Β

[IA12] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Β [IA12] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Β Αρχαιολογία των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων (480 π.χ. - 30 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος Δ. Πλάντζος, Ελληνική τέχνη και αρχαιολογία 1200-30 π.χ. Εκδόσεις Καπόν: Αθήνα, 2016

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος ΕΚΠΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΑΙ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία ερευνητικής εργασίας

Μεθοδολογία ερευνητικής εργασίας Μεθοδολογία ερευνητικής εργασίας Σύντομος οδηγός επιβίωσης Μεθοδολογία Ερευνητικής Εργασίας: Γ. Τράπαλης & Ά. Μητρέλης 1 Τι είναι Έρευνα: η παραγωγή πρωτότυπων αποτελεσμάτων μέσω της συστηματικής, ορθολογικής

Διαβάστε περισσότερα

1. Γενικά στοιχεία. Παπαδάτος Γιάννης. Επίκουρος Καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας

1. Γενικά στοιχεία. Παπαδάτος Γιάννης. Επίκουρος Καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας 1 Παπαδάτος Γιάννης Επίκουρος Καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας Διεύθυνση : Πανεπιστήμιο Αθηνών, Φιλοσοφική Σχολή, Τομέας Αρχαιολογίας & Ιστορίας της Τέχνης, Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου, 15784 Αθήνα Τηλέφωνο

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος ΕΚΠΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΑΙ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ15 / Αρχαία Ελληνική και Βυζαντινή Τέχνη

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ15 / Αρχαία Ελληνική και Βυζαντινή Τέχνη Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ15 / Αρχαία Ελληνική και Βυζαντινή Τέχνη Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών ΕΛΠΟΛ Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό Θεματική Ενότητα ΕΛΠ15

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΕΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΕΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ Τίτλος μαθήματος ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΕΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Επιλογής / Ενότητα Τεχνών (ΤΕ) ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΕΙΡΗΝΗ ΝΑΚΟΥ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΚΤ1121 ΜΟΝΑΔΕΣ ECTS:

Διαβάστε περισσότερα

Οργανώνοντας την έρευνα ΒΑΣΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΙΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Οργανώνοντας την έρευνα ΒΑΣΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΙΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οργανώνοντας την έρευνα ΒΑΣΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΙΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Προκαταρκτική έρευνα Διερευνήστε πριν απ όλα την περιοχή μέσα στην οποία μπορεί να βρεθεί ένα ερευνητικό ερώτημα. Τυπικές

Διαβάστε περισσότερα

Ι. ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ( π.Χ.) 3. Ο ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. - Η Κρήτη κατοικήθηκε για πρώτη φορά τη... εποχή.

Ι. ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ( π.Χ.) 3. Ο ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. - Η Κρήτη κατοικήθηκε για πρώτη φορά τη... εποχή. Ι. ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β': Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ (3000-1100π.Χ.) 3. Ο ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - Η Κρήτη κατοικήθηκε για πρώτη φορά τη... εποχή. - Ο σημαντικότερος οικισμός ήταν η... - Κατά τη 2 η και 3 η χιλιετία

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «παιδιά, έφηβοι, νέοι»

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «παιδιά, έφηβοι, νέοι» Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «παιδιά, έφηβοι, νέοι» Υλικό για προαιρετική ενασχόληση των μαθητών πριν και μετά την επίσκεψη στο Μουσείο Ακρόπολης. Κατά την επίσκεψη της σχολικής σας ομάδας στο Μουσείο Ακρόπολης,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ. 1 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. Ι. Δημόπουλος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών. ΤΕΙ Πελοποννήσου

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ. 1 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. Ι. Δημόπουλος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών. ΤΕΙ Πελοποννήσου ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 1 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Ι. Δημόπουλος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών. ΤΕΙ Πελοποννήσου Κάποιες έννοιες Επιστήμη : κάθε συστηματικό πεδίο μελέτης ή σύστημα γνώσης που έχει ως σκοπό

Διαβάστε περισσότερα

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο διδασκόμενος αναμένεται να είναι σε θέση να:

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο διδασκόμενος αναμένεται να είναι σε θέση να: Τίτλος Μαθήματος: ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΗΣ Κωδικός Μαθήματος: MUS 652 Κατηγορία Μαθήματος: (Υποχρεωτικό/Επιλεγόμενο) Υποχρεωτικό Επίπεδο Μαθήματος: (πρώτου, δεύτερου

Διαβάστε περισσότερα

Ταφική Τέχνη στην Αρχαία Αίγυπτο

Ταφική Τέχνη στην Αρχαία Αίγυπτο Ταφική Τέχνη στην Αρχαία Αίγυπτο Μάθημα: Το Αιγαίο Και Η Μεσόγειος Κατά Την 2η Χιλιετία π.χ. Θεοφανώ Μωραΐτη Χρονολόγιο Η αρχαιότητα της Αιγύπτου χωρίζεται στις παρακάτω περιόδους: Προδυναστική περίοδος:.π.

Διαβάστε περισσότερα

Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 3 η Θεματική ενότητα: Ανάλυση μεθοδολογίας ερευνητικής εργασίας Σχεδιασμός έρευνας: Θεωρητικό πλαίσιο και ανάλυση μεθοδολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελεί βασική πηγή γνώσης Μας βοηθά να αξιολογήσουμε τη γνώση και να προχωρήσουμε

Αποτελεί βασική πηγή γνώσης Μας βοηθά να αξιολογήσουμε τη γνώση και να προχωρήσουμε Αποτελεί βασική πηγή γνώσης Μας βοηθά να αξιολογήσουμε τη γνώση και να προχωρήσουμε Να αποκτήσουμε εικόνα για σημαντικά επιστημονικά θέματα Να εντοπίσουμε ερευνητικά κενά Να συνοψίσουμε το έργο άλλων ερευνητών

Διαβάστε περισσότερα

Χώροι λατρείας, τρόποι έκφρασης και προβλήματα

Χώροι λατρείας, τρόποι έκφρασης και προβλήματα Χώροι λατρείας, τρόποι έκφρασης και προβλήματα Περιεχόμενα: Χρόνος και Χώρος Σπήλαια Ιερά κορυφής Τύποι Ιερών Ανακτορικά Ιερά Τοιχογραφίες Ιερά Σύμβολα και Λατρευτικά αντικείμενα Ειδώλια θεότητας Συμπεράσματα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΝΈΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΝΈΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΝΈΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «Δικτυακές πόλεις και αναπαραστάσεις» ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΧΩΡΟΣ Δώρα Μονιούδη-Γαβαλά

Διαβάστε περισσότερα

Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης»

Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης» ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΚΑΝΙΑΤΣΑΣ' Ο σχεδιασμός για προστασία της «παλιάς πόλης» ως σχεδιασμός της «σημερινής πόλης» Α. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Το θέμα του συνεδρίου, Ήέες πόλεις πάνω σε παλιές", είναι θέμα με πολλές

Διαβάστε περισσότερα

Κοινότητες πρακτικής. Θανάσης Καραλής. πρακτικής.

Κοινότητες πρακτικής. Θανάσης Καραλής. πρακτικής. Κοινότητες πρακτικής Θανάσης Καραλής Μια κοινότητα πρακτικής είναι µια οµάδα ανθρώπων η οποία µοιράζεται ένα κοινό ενδιαφέρον σε ένα πεδίο ανθρώπινης δραστηριότητας και δεσµεύεται σε µια διαδικασία συλλογικής

Διαβάστε περισσότερα

Συγγραφή ερευνητικής πρότασης

Συγγραφή ερευνητικής πρότασης Συγγραφή ερευνητικής πρότασης 1 o o o o Η ερευνητική πρόταση είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό τμήμα της έρευνας. Η διατύπωσή της θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεγμένη, περιεκτική και βασισμένη στην ανασκόπηση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2015-2016 Α ΕΞΑΜΗΝΟ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2015-2016 Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2015-2016 Α ΕΞΑΜΗΝΟ Ιστορία της Μεσογείου κατά την Αρχαιότητα 3 5 Εισαγωγή στην Πολιτική Επιστήμη 3 5 Εισαγωγή στην Κλασική Αρχαιολογία

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΓΡΑΦΕΣ ΣΤΟ ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ Όταν οι μαθητές δημιουργούν

ΟΙ ΓΡΑΦΕΣ ΣΤΟ ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ Όταν οι μαθητές δημιουργούν ΟΙ ΓΡΑΦΕΣ ΣΤΟ ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ Όταν οι μαθητές δημιουργούν ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας στην Α τάξη Γυμνασίου, οι μαθητές μας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ: ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ & ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ. Αξιώτης Αλέξανδρος. Μάθημα: Το Αιγαίο και η Μεσόγειος κατά την 2 η χιλιετία π.χ.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ: ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ & ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ. Αξιώτης Αλέξανδρος. Μάθημα: Το Αιγαίο και η Μεσόγειος κατά την 2 η χιλιετία π.χ. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ: ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ & ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ Αξιώτης Αλέξανδρος Μάθημα: Το Αιγαίο και η Μεσόγειος κατά την 2 η χιλιετία π.χ. Διδάσκων: Βλαχόπουλος Α. Χάρτης της Αιγύπτου. Ο Θεός Ρα. Αιγυπτιακή

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία του τοπίου: θεωρητικές και ερμηνευτικές προσεγγίσεις

Αρχαιολογία του τοπίου: θεωρητικές και ερμηνευτικές προσεγγίσεις Αρχαιολογία του τοπίου: θεωρητικές και ερμηνευτικές προσεγγίσεις Ενότητα 3.5: Minoan peak sanctuaries: building a cultural landscape using GIS Γιώργος Βαβουρανάκης Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Τίτλος Ονοματεπώνυμο συγγραφέα Πανεπιστήμιο Ονοματεπώνυμο δεύτερου (τρίτου κ.ο.κ.) συγγραφέα Πανεπιστήμιο Η κεφαλίδα (μπαίνει πάνω δεξιά σε κάθε σελίδα): περιγράφει το θέμα

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΣ: «ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ ΗΘΙΚΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ» ΜΑΘΗΤΡΙΑ: ΣΚΡΕΚΑ ΝΑΤΑΛΙΑ, Β4 ΕΠΙΒΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΝΤΑΒΑΡΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016 17 Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος μαθήματος ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ. ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Επιλογής / Ενότητα Τεχνών (ΤΕ) ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΕΙΡΗΝΗ ΝΑΚΟΥ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΙΠ1011

Τίτλος μαθήματος ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ. ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Επιλογής / Ενότητα Τεχνών (ΤΕ) ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΕΙΡΗΝΗ ΝΑΚΟΥ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΙΠ1011 Τίτλος μαθήματος ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Επιλογής / Ενότητα Τεχνών (ΤΕ) ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΕΙΡΗΝΗ ΝΑΚΟΥ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΙΠ1011 ΜΟΝΑΔΕΣ ECTS: 3,5 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ: 6 ο ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός και ανάπτυξη σεναρίων βασισμένων στο περιβάλλον (για τα ομηρικά έπη) Τίτλος σεναρίου: «Εικονογραφώντας τον ομηρικό κόσμο»

Σχεδιασμός και ανάπτυξη σεναρίων βασισμένων στο περιβάλλον (για τα ομηρικά έπη) Τίτλος σεναρίου: «Εικονογραφώντας τον ομηρικό κόσμο» Π3.2.2. Δημιουργία πολυμεσικών εφαρμογών για την κατασκευή σεναρίων και δραστηριοτήτων από τους εκπαιδευτικούς στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών Σχεδιασμός και ανάπτυξη σεναρίων βασισμένων στο περιβάλλον

Διαβάστε περισσότερα

Απάντησε στις παρακάτω ερωτήσεις.

Απάντησε στις παρακάτω ερωτήσεις. Ερωτήσεις Πόσο καλά γνωρίζεις και Απαντήσεις τους Μινωίτες; Πόσο καλά γνωρίζεις τους Μινωίτες; 1. Σε παραστάσεις τοιχογραφιών και σφραγίδων απεικονίζονται μόνο τελετουργικοί χοροί. 2. Κατά την Ύστερη Εποχή

Διαβάστε περισσότερα

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές

Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Φωνολογική Ανάπτυξη και Διαταραχές Ενότητα 1: Εισαγωγικές Επισημάνσεις Ζακοπούλου Βικτωρία 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Διάρθρωση μαθημάτων: Εισαγωγικά (2/10 Πλάντζος) Μεθοδολογία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ»

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Περιληπτική Απόδοση Κειμένων ΑΣΚΗΣΗ: Να αποδώσετε περιληπτικά το περιεχόμενο του κειμένου που ακολουθεί σε μία παράγραφο 100 έως 120 λέξεων. (Πανελλαδικές Εξετάσεις

Διαβάστε περισσότερα

12 Ο ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΧΟΡΟΣ στην εκπαιδευση

12 Ο ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΧΟΡΟΣ στην εκπαιδευση προλογοσ Το βιβλίο αυτό αποτελεί καρπό πολύχρονης ενασχόλησης με τη θεωρητική μελέτη και την πρακτική εφαρμογή του παραδοσιακού χορού και γράφτηκε με την προσδοκία να καλύψει ένα κενό όσον αφορά το αντικείμενο

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία του τοπίου: θεωρητικές και ερμηνευτικές προσεγγίσεις

Αρχαιολογία του τοπίου: θεωρητικές και ερμηνευτικές προσεγγίσεις Αρχαιολογία του τοπίου: θεωρητικές και ερμηνευτικές προσεγγίσεις Ενότητα 1.1: Εισαγωγή - Το τοπίο ως έννοια και η αρχαιολογική επιστήμη Γιώργος Βαβουρανάκης Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Δράσεις για την ενίσχυση της δημιουργικότητας μέσω της μουσικής πληροφόρησης και της τηλεκπαίδευσης στη Φιλαρμονική Ένωση Κέρκυρας «Καποδίστριας»

Δράσεις για την ενίσχυση της δημιουργικότητας μέσω της μουσικής πληροφόρησης και της τηλεκπαίδευσης στη Φιλαρμονική Ένωση Κέρκυρας «Καποδίστριας» Δράσεις για την ενίσχυση της δημιουργικότητας μέσω της μουσικής πληροφόρησης και της τηλεκπαίδευσης στη Φιλαρμονική Ένωση Κέρκυρας «Καποδίστριας» Ημερίδα: Μουσική πληροφόρηση και μουσική δημιουργικότητα

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία του τοπίου: θεωρητικές και ερμηνευτικές προσεγγίσεις

Αρχαιολογία του τοπίου: θεωρητικές και ερμηνευτικές προσεγγίσεις Αρχαιολογία του τοπίου: θεωρητικές και ερμηνευτικές προσεγγίσεις Ενότητα 1.3: Γιώργος Βαβουρανάκης Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Παραδοσιακή αρχαιολογία και τοπίο Από τον H. Schliemann

Διαβάστε περισσότερα

Παραδοτέο Π.1 (Π.1.1) Εκθέσεις για προµήθεια εκπαιδευτικού υλικού

Παραδοτέο Π.1 (Π.1.1) Εκθέσεις για προµήθεια εκπαιδευτικού υλικού 1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ Μέτρο 2.2 Αναµόρφωση Προγραµµάτων Προπτυχιακών Σπουδών ιεύρυνση Τριτοβάθµιας Κατ. Πράξης 2.2.2.α Αναµόρφωση Προγραµµάτων

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος Πηγές και μέθοδοι (συνέχεια) Ο κλασικός αρχαιολόγος ταξινομεί το υλικό του: Κατά χρονική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 8467 23 Νοεμβρίου 2017 ΤΕΥΧΟΣ ΤΡΙΤΟ Αρ. Φύλλου 1174 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ - ΛΟΙΠΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Αριθμ. 1617034157/20-7-2017

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες Συγγραφής και Μορφοποίησης Κειμένου

Οδηγίες Συγγραφής και Μορφοποίησης Κειμένου Οδηγίες Συγγραφής και Μορφοποίησης Κειμένου Περιεχόμενα 1. Στοιχεία κειμένου 5 2. Διαμόρφωση και διάταξη σελίδας 5 2.1. Έκταση κειμένου 5 2.2. Μορφοποίηση σελίδας 5 2.3. Μορφοποίηση κειμένου 5 2.4. Τίτλοι

Διαβάστε περισσότερα

Μυκηναϊκή θρησκεία. 3. Από την ανασκαφή θρησκευτικών κτηρίων στα ανάκτορα και ιερών σε οικίες

Μυκηναϊκή θρησκεία. 3. Από την ανασκαφή θρησκευτικών κτηρίων στα ανάκτορα και ιερών σε οικίες Μυκηναϊκή θρησκεία Τα στοιχεία που διαθέτουμε για αυτήν προέρχονται: 1.Από την εικονογραφία σφραγιστικών δακτυλιδιών, σφραγίδων, τοιχογραφιών και αντικειμένων μικροτεχνίας (ελεφαντουργίας κλπ). Κεντρική

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Μάθημα στο Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης ΕΚΠΑ

Διαβάστε περισσότερα

"Ανακαλύπτοντας την ένατη τέχνη...τα κόμικς!"

Ανακαλύπτοντας την ένατη τέχνη...τα κόμικς! ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σχ. Έτος:2015-2016 ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ: 6o ΓΕΛ ΑΓΡΙΝΙΟΥ Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: "Ανακαλύπτοντας την ένατη τέχνη...τα κόμικς!" ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝOY ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚOY

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016 ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016 ΚΕΘΕΑ Τομέας Έρευνας Η ποιοτική έρευνα επιχειρεί να περιγράψει, αναλύσει, κατανοήσει, ερμηνεύσει κοινωνικά φαινόμενα,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Γεράσιμος Παπαναστασάτος, Ph.D. Αθήνα, Σεπτέμβριος 2016 ΚΕΘΕΑ Τομέας Έρευνας Η ποιοτική έρευνα επιχειρεί να περιγράψει, αναλύσει, κατανοήσει, ερμηνεύσει κοινωνικά φαινόμενα,

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος

Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων ( π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος [IA11] ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ Α Αρχαιολογία των γεωμετρικών και αρχαϊκών χρόνων (1100-480 π.χ.). Δημήτρης Πλάντζος Πηγές και μέθοδοι Κλασική Αρχαιολογία είναι: Ο κλάδος της αρχαιολογίας που μελετά τα υλικά

Διαβάστε περισσότερα

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο διδασκόμενος αναμένεται να είναι σε θέση να:

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο διδασκόμενος αναμένεται να είναι σε θέση να: Τίτλος Μαθήματος: ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΗΣ Κωδικός Μαθήματος: MUS 651 Κατηγορία Μαθήματος: (Υποχρεωτικό/Επιλεγόμενο) Υποχρεωτικό Επίπεδο Μαθήματος: (πρώτου, δεύτερου

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ «ΕΝΤΥΠΟΥ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ» για την χρηματοδότηση των πράξεων

ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ «ΕΝΤΥΠΟΥ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ» για την χρηματοδότηση των πράξεων ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ «ΕΝΤΥΠΟΥ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ» για την χρηματοδότηση των πράξεων «ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ ΙΙ: ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ» Αξόνων Προτεραιότητας:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ & ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΟΔΗΓΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΤΕΙ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ & ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΟΔΗΓΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΕΙ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ & ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΟΔΗΓΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σέρρες 2018 Εισαγωγή Σύμφωνα με τον Κανονισμό του ΠΠΣ κάθε Φοιτητής είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ Αφήγηση και εθνική ταυτότητα: Η Κυπριακή Συλλογή στο Εθνικό

Διαβάστε περισσότερα

Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία του Αιγαιακού και Μυκληναϊκου Πολιτισμού.

Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία του Αιγαιακού και Μυκληναϊκου Πολιτισμού. Εμμανουήλ Μελάς Αναπληρωτής Καθηγητής Γνωστικό αντικείμενο: Ιστορία του Αιγαιακού και Μυκληναϊκου Πολιτισμού. Διεύθυνση: Παν/μιο Θράκης Τμ. Ιστορίας & Εθνολογίας, Κομοτηνή 69100 Τηλ επικοινωνίας 2531039475,

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑ119 Θεωρητικές και μεθοδολογικές αρχές στη μελέτη της κλασικής τέχνης. Δημήτρης Πλάντζος

ΙΑ119 Θεωρητικές και μεθοδολογικές αρχές στη μελέτη της κλασικής τέχνης. Δημήτρης Πλάντζος ΙΑ119 Θεωρητικές και μεθοδολογικές αρχές στη μελέτη της κλασικής τέχνης Δημήτρης Πλάντζος ΙΑ119: Θεωρητικές και μεθοδολογικές αρχές στη μελέτη της κλασικής τέχνης Το μάθημα προφέρει μια συστηματική και

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτες Μορφές Γραφής

Πρώτες Μορφές Γραφής Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία Αρσάκειο Γενικό Λύκειο Ψυχικού Σχολικό έτος: 2013-2014 Ερευνητική Εργασία Α Λυκείου Ιστορία της Γραφής Πρώτες Μορφές Γραφής Εργάστηκαν οι μαθητές: Ευγενία Πονηρού, Σάββας Παπαευαγγέλου,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ Α ΕΞΑΜΗΝΟ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2015-2016 Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΚΥ-01 Ιστορία της Μεσογείου κατά την Αρχαιότητα ΚΥΕ-01 Εισαγωγή στην Πολιτική Επιστήμη ΚΥ-18 Εισαγωγή στην Κλασική Αρχαιολογία

Διαβάστε περισσότερα

κατεύθυνση της εξάλειψης εθνοκεντρικών και άλλων αρνητικών στοιχείων που υπάρχουν στην ελληνική εκπαίδευση έτσι ώστε η εκπαίδευση να λαμβάνει υπόψη

κατεύθυνση της εξάλειψης εθνοκεντρικών και άλλων αρνητικών στοιχείων που υπάρχουν στην ελληνική εκπαίδευση έτσι ώστε η εκπαίδευση να λαμβάνει υπόψη ΕΙΣΑΓΩΓΗ Είναι γνωστό ότι, παραδοσιακά, όπως άλλα εκπαιδευτικά συστήματα έτσι και το ελληνικό στόχευαν στην καλλιέργεια και ενδυνάμωση της εθνοπολιτιστικής ταυτότητας. Αυτό κρίνεται θετικό, στο βαθμό που

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO

Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO Γιατί να επιλέξω το Τμήμα Θεολογίας; Τι σπουδές θα κάνω; Θα βρω μετά δουλειά; Προβληματική Προοπτικές Το Τμήμα Θεολογίας αποτελεί, μαζί με το Τμήμα Κοινωνικής και Ποιμαντικής

Διαβάστε περισσότερα

Συμβολική και ιδεολογική ζωή.

Συμβολική και ιδεολογική ζωή. Συμβολική και ιδεολογική ζωή. Αικατερίνη Παπανθίμου, Καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας, Α.Π.Θ. Η ιδεολογία, που θεωρήθηκε συνώνυμη με τις πίστεις, τις κοσμολογικές αντιλήψεις και τη θρησκεία των κοινωνιών

Διαβάστε περισσότερα

Ερμηνευτική της Νεολιθικής Ειδωλοπλαστικής

Ερμηνευτική της Νεολιθικής Ειδωλοπλαστικής Ερμηνευτική της Νεολιθικής Ειδωλοπλαστικής ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΠΡΩΙΜΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΣΚΕΨΗ Οι τεράστια ανθρώπινη ικανότητα για μάθηση διακρίνει τον άνθρωπο από όλα τα άλλα γένη. Στην απώτερη Προϊστορία, η εξέλιξη της

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιο-γνωστικές παράμετροι της σχολικής ζωής

Κοινωνιο-γνωστικές παράμετροι της σχολικής ζωής Α Ρ Ι Σ Τ Ο Τ Ε Λ Ε Ι Ο Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η Σ Η Πράξη "Εκπαίδευση Αλλοδαπών & Παλιννοστούντων Μαθητών" υλοποιείται μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Εκπαίδευση και Διά Βίου

Διαβάστε περισσότερα

Η παιδαγωγική σχέση: αλληλεπίδραση και επικοινωνία μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητή

Η παιδαγωγική σχέση: αλληλεπίδραση και επικοινωνία μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητή ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ αλληλεπίδραση και επικοινωνία μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητή Ενότητα 6 η : Λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία Κωνσταντίνος Γ. Μπίκος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 3 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 6 ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ/ΠΟΙΕΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 13

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 3 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 6 ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ/ΠΟΙΕΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 13 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 3 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 6 ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ/ΠΟΙΕΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 13 ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΡΑ 15 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 18

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (Κ.Ε.Θ.Ι.)

ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (Κ.Ε.Θ.Ι.) ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ (Κ.Ε.Θ.Ι.) ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (Π.Ι.Ε.)

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιότητες και Τεχνικές Σύνταξης Επιστημονικού Κειμένου Σχολιασμός ερευνητικής πρότασης

Ιδιότητες και Τεχνικές Σύνταξης Επιστημονικού Κειμένου Σχολιασμός ερευνητικής πρότασης Ιδιότητες και Τεχνικές Σύνταξης Επιστημονικού Κειμένου Σχολιασμός ερευνητικής πρότασης Αναστασία Χριστοδούλου, Dr. Γεώργιος Δαμασκηνίδης Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας & Φιλολογίας Θεσσαλονίκη, 2015 Ιδιότητες

Διαβάστε περισσότερα

Πρόσκληση απασχόλησης στο έργο ''Πανδέκτης: Ψηφιακός θησαυρός πρωτογενών τεκµηρίων ελληνικής ιστορίας και πολιτισµού''

Πρόσκληση απασχόλησης στο έργο ''Πανδέκτης: Ψηφιακός θησαυρός πρωτογενών τεκµηρίων ελληνικής ιστορίας και πολιτισµού'' Πρόσκληση απασχόλησης στο έργο ''Πανδέκτης: Ψηφιακός θησαυρός πρωτογενών τεκµηρίων ελληνικής ιστορίας και πολιτισµού'' Οι παρακάτω προσκλήσεις εντάσσονται στο Έργο «ΠΑΝ ΕΚΤΗΣ Νο2- Ψηφιακός Θησαυρός Πρωτογενών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΤΟΣ 2013 / ΤΕΥΧΟΣ 4. Σταμάτιος Δρίτσας, Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης: Μεταγενέστερα γεγονότα. CRP, Ορκωτός Ελεγκτής - Λογιστής

ΕΤΟΣ 2013 / ΤΕΥΧΟΣ 4. Σταμάτιος Δρίτσας, Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης: Μεταγενέστερα γεγονότα. CRP, Ορκωτός Ελεγκτής - Λογιστής ΕΤΟΣ 2013 / ΤΕΥΧΟΣ 4 Σταμάτιος Δρίτσας, CRP, Ορκωτός Ελεγκτής - Λογιστής Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης: Μεταγενέστερα γεγονότα Σταμάτιος Δρίτσας CRP, Ορκωτός Ελεγκτής - Λογιστής Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης:

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ (ΑΛΛΗΛΟ)ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012

ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ (ΑΛΛΗΛΟ)ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012 ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ (ΑΛΛΗΛΟ)ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ 14 15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2012 ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΜΙΝΩΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΜΙΑ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ : ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΙΑΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Σπύρος Παπαδάκης. Σχολή Θετικών Επιστημών & Τεχνολογίας Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Δρ. Σ. Παπαδάκης

Δρ. Σπύρος Παπαδάκης. Σχολή Θετικών Επιστημών & Τεχνολογίας Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Δρ. Σ. Παπαδάκης Τεκμηρίωση η Επιστημονικών Εργασιών,, Διπλωματικών και Διδακτορικών Διατρίβων: Το σύστημα APA Δρ. Σπύρος Παπαδάκης Σχολή Θετικών Επιστημών & Τεχνολογίας Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο Σκοπός σκοπός και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ Α ΕΞΑΜΗΝΟ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2016-2017 Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΚΥ-01 Ιστορία της Μεσογείου κατά την Αρχαιότητα ΚΥΕ-01 Εισαγωγή στην Πολιτική Επιστήμη ΚΥ-18 Εισαγωγή στην Κλασική Αρχαιολογία

Διαβάστε περισσότερα

ΣΑ88 Θεωρητικές και μεθοδολογικές αρχές στη μελέτη της κλασικής τέχνης. Δημήτρης Πλάντζος

ΣΑ88 Θεωρητικές και μεθοδολογικές αρχές στη μελέτη της κλασικής τέχνης. Δημήτρης Πλάντζος ΣΑ88 Θεωρητικές και μεθοδολογικές αρχές στη μελέτη της κλασικής τέχνης Δημήτρης Πλάντζος ΣΑ88: Θεωρητικές και μεθοδολογικές αρχές στη μελέτη της κλασικής τέχνης Το σεμινάριο βοηθά τους φοιτητές να εμπεδώσουν

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕ -9900 3 η Εισήγηση

ΜΕ -9900 3 η Εισήγηση ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΜΕ9900 ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Έρευνα και Συγγραφή Βασιλική Ζήση, PhD

Διαβάστε περισσότερα

Κάνοντας µάθηµα ιστορίας στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο: µια περιήγηση στις προϊστορικές συλλογές

Κάνοντας µάθηµα ιστορίας στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο: µια περιήγηση στις προϊστορικές συλλογές Κάνοντας µάθηµα ιστορίας στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο: µια περιήγηση στις προϊστορικές συλλογές Την Τετάρτη 21 Νοεµβρίου 2012 το µάθηµα της ιστορίας της Α Γυµνασίου πραγµατοποιήθηκε στο Εθνικό Αρχαιολογικό

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση του προβλήματος

Παρουσίαση του προβλήματος Εισαγωγή Κατά τον Martin (2013) ο φίλαθλος χρησιμοποιεί το άθλημα που παρακολουθεί και συγκεκριμένα την ομάδα ή τον αθλητή ως μέσο απόδρασης από τη καθημερινότητα, ως μέσο διασκέδασης, αίσθηση του επιτεύγματος,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ Α ΕΞΑΜΗΝΟ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2017-18 Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΚΥ-01 Ιστορία της Μεσογείου κατά την Αρχαιότητα ΚΥΕ-01 Εισαγωγή στην Πολιτική Επιστήμη ΚΥ-18 Εισαγωγή στην Κλασική Αρχαιολογία

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Χρήστος Παπακώστας

Δρ. Χρήστος Παπακώστας Ερευνητικά Πεδία Ενδιαφέροντα Δρ. Χρήστος Παπακώστας Christos Papakostas, PhD Χορός, Μουσική, Λαογραφία, Λαϊκός Πολιτισμός, Πολιτισμικές ταυτότητες, ++302431047059 Επικοινωνία: christospakostas@hotmail.com

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Μαρία Γραβάνη «Νέες προσεγγίσεις στην εκπαίδευση ενηλίκων», Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Σάββατο, 20 Μαΐου 2017

Δρ. Μαρία Γραβάνη «Νέες προσεγγίσεις στην εκπαίδευση ενηλίκων», Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Σάββατο, 20 Μαΐου 2017 Δρ. Μαρία Γραβάνη «Νέες προσεγγίσεις στην εκπαίδευση ενηλίκων», Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Σάββατο, 20 Μαΐου 2017 1 Επισκόπηση της Παρουσίασης Βασικά βήματα οργάνωσης και σχεδιασμού διδακτικής ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτισμική μάθηση. Κοινωνικές δεξιότητες Πολιτισμικές αντιλήψεις Διαπολιτισμική επικοινωνία Διαπολιτισμική διαμεσολάβηση

Πολιτισμική μάθηση. Κοινωνικές δεξιότητες Πολιτισμικές αντιλήψεις Διαπολιτισμική επικοινωνία Διαπολιτισμική διαμεσολάβηση Πολιτισμική μάθηση Κοινωνικές δεξιότητες Πολιτισμικές αντιλήψεις Διαπολιτισμική επικοινωνία Διαπολιτισμική διαμεσολάβηση Περιεχόμενο της πολιτισμικής μάθησης Πολιτισμική μάθηση είναι η διαδικασία μέσω

Διαβάστε περισσότερα

Η εκπαίδευση των παιδιών από την Αρχαιότητα μέχρι και το Διαφωτισμό, Α

Η εκπαίδευση των παιδιών από την Αρχαιότητα μέχρι και το Διαφωτισμό, Α ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ - ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ Σχ. Έτος: 2013-2014 ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ : ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΕΔΙΑ: ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΙΤΛΟΣ ΘΕΜΑΤΟΣ Η εκπαίδευση των παιδιών από την

Διαβάστε περισσότερα

Γνωστικό αντικείμενο του σεναρίου διδασκαλίας: Σύνδεση με ενότητες του Σχολικού Εγχειριδίου: Σύνδεση με άλλες γνωστικές περιοχές:

Γνωστικό αντικείμενο του σεναρίου διδασκαλίας: Σύνδεση με ενότητες του Σχολικού Εγχειριδίου: Σύνδεση με άλλες γνωστικές περιοχές: Αναζητώντας τεκμήρια μινωικού πολιτισμού στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου: Μια γέφυρα δημιουργίας ανάμεσα στο σχολικό εγχειρίδιο και στο έκθεμα (Ιστορία Α Γυμνασίου) Μαράκη Διονυσία Φιλόλογος Πειραματικού

Διαβάστε περισσότερα

Στα πλαίσια της αποστολής του Τμήματος το πρόγραμμα σπουδών του έχει ως βασικούς στόχους:

Στα πλαίσια της αποστολής του Τμήματος το πρόγραμμα σπουδών του έχει ως βασικούς στόχους: Στόχοι του Τμήματος Η αποστολή του Τ.Μ.Σ., όπως γενικά περιγράφεται στο σκεπτικό του Π.Δ. 316 (ΦΕΚ, αρ. φύλλ. 223, 4/11/97) είναι «η καλλιέργεια και προαγωγή της γνώσης για τη γλώσσα, την αρχαία και νεότερη

Διαβάστε περισσότερα

Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (Σεπτέμβριος 2018) Δοξανάκη, Α. Σιάλαρος, Μ. 1. Βασικά Χαρακτηριστικά Γραμματοσειρά: Times New Roman.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (1)

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (1) Αντώνης Κ. Τραυλός (B.A., M.A., Ph.D.) Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήμα Οργάνωσης και Διαχείρισης Αθλητισμού Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου 1 ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (1) Οι μεταπτυχιακοί/ες φοιτητές/τριες θα είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Εισαγωγή Μεθοδολογία της Έρευνας ΕΙΚΟΝΑ 1-1 Μεθοδολογία της έρευνας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Εισαγωγή Μεθοδολογία της Έρευνας ΕΙΚΟΝΑ 1-1 Μεθοδολογία της έρευνας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Εισαγωγή Η Μεθοδολογία της Έρευνας (research methodology) είναι η επιστήμη που αφορά τη μεθοδολογία πραγματοποίησης μελετών με συστηματικό, επιστημονικό και λογικό τρόπο, με σκοπό την παραγωγή

Διαβάστε περισσότερα

International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials

International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials Εργαστήρι 3 Ο συμβουλευτικός ρόλος της ομάδας στήριξης σχολείων που εφαρμόζουν τη δυναμική προσέγγιση σχολικής

Διαβάστε περισσότερα

Απάντησε στις παρακάτω ερωτήσεις.

Απάντησε στις παρακάτω ερωτήσεις. Ερωτήσεις Πόσο καλά γνωρίζεις και Απαντήσεις τους Μινωίτες; Πόσο καλά γνωρίζεις τους Μινωίτες; 1. Τα πιο γνωστά ανάκτορα είναι της Κνωσού και της Φαιστού. 2. Οι τρίτωνες ήταν μεγάλα κοχύλια που ίσως χρησιμοποιούνταν

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ

Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ Χ Α Ρ Α Λ Α Μ Π Ο Σ Σ Α Κ Ο Ν Ι Δ Η Σ, Δ Π Θ Μ Α Ρ Ι Α Ν Ν Α Τ Ζ Ε Κ Α Κ Η, Α Π Θ Α. Μ Α Ρ Κ Ο Υ, Δ Π Θ Α Χ Ε Ι Μ Ε Ρ Ι Ν Ο 2 0 17-2018 2 ο παραδοτέο 8/12/2016

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού ή Διοίκηση Προσωπικού. Οργανωσιακή Κουλτούρα

Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού ή Διοίκηση Προσωπικού. Οργανωσιακή Κουλτούρα Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού ή Διοίκηση Προσωπικού Οργανωσιακή Κουλτούρα Οργανωσιακή Κουλτούρα, Εννοιολογικός Προσδιορισμός O Ο όρος Οργανωσιακή Κουλτούρα πρωτοεμφανίστηκε στην αμερικάνικη ακαδημαϊκή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (PROJECT)

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (PROJECT) ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (PROJECT) ΠΟΙΟΤΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ (QUALITATIVE APPROACHES TO RESEARCH) 2 Ποιοτικές ερευνητικές προσεγγίσεις (Qualitative Research Approaches) Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια

Διαβάστε περισσότερα