1,50 PILATES. Άσκηση ασπίδα στην οστεοπόρωση ΔΩΡΕΑΝ. υγεία > ψυχολογία > διατροφή. ΟΛΓΑ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ Κρατήστε το μυαλό σας σε φόρμα!

Transcript

1 Tεύχος 42 - Οκτώβριος 2014 υγεία > ψυχολογία > διατροφή ΟΛΓΑ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ Κρατήστε το μυαλό σας σε φόρμα! ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Oι καλοί γείτονες κάνουν καλό! ΔΙΑΤΡΟΦΗ Πόσο αλάτι χρειάζεται η ζωή μας; PILATES Άσκηση ασπίδα στην οστεοπόρωση ΔΩΡΕΑΝ με τον ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΥΠΟ & ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΕ 1,50

2

3

4 Tεύχος 42 - Οκτώβριος 2014 υγεία > ψυχολογία > διατροφή 16 Περιεχόμενα life positive > life positive > life positive > life positive > life positive EDITORIAL AGENDA ΑΠΟΡΙΕΣ > Για το pilates ΟΛΓΑ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ > Κρατήστε τον εγκέφαλό σας σε φόρμα! ΔΙΑΒΗΤΗΣ > Νέο φάρμακο, λιγότερες υπογλυκαιμίες ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ - ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ > Στόχος η ποιότητα ζωής των ασθενών ΥΓΕΙΑ > Ζώντας με τη Σκλήρυνση κατά Πλάκας HEALTHWORLD > Οι μειώσεις «κοστίζουν» στην οικονομία και στους ασθενείς > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

5

6 life positive > life positive > life positive > life positive > life positive > ΔΙΑΤΡΟΦΗ > Πόσο αλάτι χρειάζεται η ζωή μας; ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ > Οι καλοί γείτονες κάνουν καλό στην... καρδιά! ΑΚΤΙΒΙΣΜΟΣ > Υδροναύτες, οι Ρομπέν των... βυθών veni, vidi > Τα έθνικ εστιατόρια της Αθήνας PET LOVE > Τα 7 «αμαρτήματα» των ιδιοκτητών στην εκπαίδευση σκύλων ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΓΟΡΑΣ ΝΕΑ > Μικρά και πρακτικά ΕΠΑΝΟΡΘΩΣΗ: Ο κ. Aθανάσιος Μελής είναι εκπαιδευόμενος σύμβουλος ψυχικής υγείας σε θέματα παιδιών και εφήβων και όχι σύμβουλος ψυχικής υγείας, όπως εκ παραδρομής αναφέρθηκε στο προηγούμενο τεύχος, σελ >Life>Positive< ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ-ΕΚΔΟΣΗ > Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. Αγ. Νικολάου 102, Γλυφάδα Τηλ: , Fax: info@lifepositive.gr ΕΚΔΟΤΗΣ > Μιχάλης Πιτσιλίδης ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ > Νινέττα Βατικιώτη ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ > Νεκταρία Καρακώστα ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ > Βασιλική Κούτσικου ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ > Γιώργος Παναγόπουλος SENIOR ART DIRECTOR > Γρηγορία Μαυροειδάκου ART DIRECTOR > Μάτα Παρασύρη ΔΗΜΟΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ > Βιβέττα Λαϊνιώτη > Λυδία Παπαευαγγέλου > Ειρήνη Πιτσιλίδη ΕΙΔIΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ > Ορέστης Γιωτάκος, ψυχίατρος > Γρηγόρης Λάσκαρης, φαρμακοποιός > Θεόδωρος Ροκκάς, γαστρεντερολόγος > Χρήστος Ντέλλος, καρδιολόγος > Κώστας Σπίγγος, νευρολόγος Το επόμενο τεύχος του > Life > Positive < θα κυκλοφορήσει στις 29 Νοεμβρίου ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ > Σοφία Κολοβού ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ > Σταμάτης Κωνσταντάτος ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ > Όλγα Κοσσυβάκη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ > istockphoto > shutterstock images ΕΚΤΥΠΩΣΗ -ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ: > ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ IRIS A.E.Β.Ε. Το >Life>Positive< είναι μηνιαίο περιοδικό και διανέμεται δωρεάν, τo τελευταίo Σάββατο κάθε μήνα, με τον «Ελεύθερο Τύπο». Τον υπόλοιπο μήνα, θα το βρείτε στα περίπτερα με 1,50.

7

8 > editοrial τoυ Γρηγόρη Λάσκαρη Αποχαιρέτα την πνευμονία που χάνεται 6 Όσο και αν επικρατεί η εντύπωση ότι ο αγώνας εναντίον των μικροβίων έχει κερδηθεί, τα τελευταία χρόνια τα βακτηρίδια κάνουν εντυπωσιακό comeback, με όλο και περισσότερα είδη να αναπτύσσουν αντοχή στα αντιβιοτικά. Είναι χαρακτηριστικό, ότι εκεί που τη δεκαετία του '60 η πενικιλλίνη εκρίζωνε κάθε μορφή πνευμονιόκοκκου, σήμερα είναι ουσιαστικά άχρηστη και οι γιατροί έρχονται όλο και συχνότερα αντιμέτωποι με μικροβιακές πνευμονίες ανθεκτικές στα αντιβιοτικά. Διέξοδο από αυτή τη δυσοίωνη θέση φαίνεται να μας προσφέρουν τα εμβόλια, τα οποία έχουν καταφέρει να αλλάξουν ριζικά το φυσικό τοπίο της πνευμονίας. Στις 12 Οκτωβρίου του 2014 ολοκληρώθηκε στη Φλόριντα των ΗΠΑ το μεγαλύτερο συνέδριο μολυσματικών ασθενειών, το IDWeek Και μπορεί η κυρίαρχη συζήτηση να ήταν ο ιός έμπολα, όμως το πιο αισιόδοξο μήνυμα ήρθε από τα στοιχεία της προστασίας που παρέχει το νέο πολυδύναμο εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου, ενός μικροβίου που ευθύνεται για το 50% των πνευμονιών και για 1 εκατομμύρια θανάτους παιδιών κάθε χρόνο. Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο δείχνουν ότι μεταξύ των ετών 2009 και 2013, ο μεθοδικός εμβολιασμός που έγινε στα παιδιά μείωσε τα περιστατικά που οφείλονται σε ανθεκτικό στα αντιβιοτικά πνευμονιόκοκκο κατά 62%. Όπως δήλωσε η Sara Tomczyk, ερευνήτρια Αναπνευστικών Νόσων του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των ΗΠΑ (CDC), «Έχουμε εισέλθει στη μετα-αντιβιοτική εποχή, μία εποχή που αυτά τα θαυματουργά φάρμακα δεν δουλεύουν πλέον. Μέρος της λύσης αποτελεί αυτό το εμβόλιο το οποίο, όχι μόνο μας προστατεύει από τη μόλυνση, κάτι που σημαίνει λιγότερη χρήση αντιβιοτικών, αλλά μας προστατεύει και από τα πολύ επικίνδυνα ανθεκτικά μικρόβια». Χαρακτηριστικό της επιτυχίας είναι ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ στο πλαίσιο της καμπάνιας «Υγιείς Άνθρωποι 2020», είχε θέσει ως στόχο να μειώσει τις λοιμώξεις παιδιών από ανθεκτική πνευμονία από 9,3 περιστατικά ανά παιδιά σε 6 ανά , έως το έτος Χάρη στο εμβόλιο, αυτός ο στόχος επετεύχθη ήδη από το 2011 και σήμερα καταγράφονται πλέον μόνο 3 περιστατικά ανά παιδιά. Σημειώνουμε ότι ο εμβολιασμός των παιδιών δεν ωφελεί μόνο τα παιδιά, αλλά και τους ηλικιωμένους. Τον Ιούλιο του 2013 επιστήμονες του CDC δημοσίευσαν μία μελέτη στο έγκριτο περιοδικό New England Journal of Medicine, με την οποία έδειξαν ότι ο από το 2000 συστηματικός εμβολιασμός των παιδιών κατά του πνευμονιόκοκκου, όχι μόνο μείωσε δραματικά τα περιστατικά παιδικής πνευμονίας, αλλά επειδή τα παιδιά δεν κολλάνε πλέον τους ηλικιωμένους, μειώθηκαν έμμεσα και τα περιστατικά νοσηλείας για πνευμονία σε αυτήν την λίαν ευπαθή ηλικιακή ομάδα. Οι επιτυχίες αυτές δεν πρέπει να μας ξενίζουν, επειδή είναι απόλυτα συμβατές με την τάση του ανθρώπινου είδους για σχεδιασμένη επικράτηση. Κατ επέκταση και οι αλλαγές του βιοσυστήματος είναι χαρακτηριστικό του ανθρώπινου πολιτισμού, μόνο που στην περίπτωση της πνευμονίας, αντί για αλλαγές είναι πιο δόκιμο να χρησιμοποιούμε τη λέξη απαλλαγές επειδή πρόκειται για μεθοδική εξόντωση ειδών που απειλούν τη ζωή του ανθρώπου. Το μόνο που πρέπει να διασφαλίσουμε, είναι ότι η απαλλαγή θα αφορά όλον τον κόσμο και όχι μία ελίτ προνομιούχων. < > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

9

10 > agenda έως 16 Δεκεμβρίου...ΝΑ ΔΩ ΤΟ «ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ» Στο Παρίσι, στα τέλη του 19ου αιώνα, δύο μεγαλοαστοί γείτονες και φίλοι, ο κύριος Περλέ και η Μαρσέλ, αν και παντρεμένοι και οι δύο, αποφασίζουν να «απατήσουν» τους συζύγους τους, έστω και για λίγο και καταφεύγουν στο κακόφημο «Ξενοδοχείον ο Παράδεισος». Δεν προλαβαίνουν όμως να ησυχάσουν ούτε για ένα λεπτό, αφού στο ξενοδοχείο καταφτάνουν ο Μπαγιατέ, σύζυγος της Μαρσέλ, αλλά και ο Ματίς, ένας παλιός φίλος του κυρίου Περλέ με τις τρεις -όχι και τόσο συμπαθητικές- κορούλες του. Θα προσπαθήσουν να κρυφτούν, όμως ένα σωρό ευτράπελα και γεγονότα θα στιγματίσουν τη διαμονή τους. Η φαρσοκωμωδία «Ξενοδοχείον ο Παράδεισος», ανεβαίνει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Παίζουν : Παναγιώτης Καρμάτης, Ζαχαρούλα Θεοδοσίου, Αλεξία Ζαραδούκα, Θανάσης Μπριάνας κ.ά. Πού; Θέατρο Αργώ, Ελευσινίων 15, Αθήνα (Μεταξουργείο), Πότε; Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00 μ.μ. Πόσο; 8-12 ευρώ από 21 Οκτωβρίου...ΟΙ «ΗΡΩΕΣ» ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΥΝ ΣΤΟ ΜΙΚΡΟ ΠΑΛΛΑΣ Πριγκίπισσες από τη Μόσχα, ναυαγοί, τηλεοπτικές ιερόδουλες, σαδομαζοχιστές και πολιτικοί κρατούμενοι, gay Ηπειρώτες, ακολουθούν τα βήματα του tango, χορεύοντας τσάμικο και τραγουδούν στη σκηνή του Μικρού Παλλάς βαριά ποπ και ελαφριά ζεϊμπέκικα, προσφέροντας στο κοινό υψηλή θετική ενέργεια. Μια μουσικοσατιρική ομάδα ευέλικτη και προπονημένη, που στόχος της είναι η συγκίνηση και το αυθεντικό γέλιο. Η ίδια η ζωή. Όσοι μέχρι τώρα δεν έχετε πάρει γεύση από «Ήρωες», σπεύσατε! Μόνο για 20 παραστάσεις. Ιδέα, κείμενα, σκηνοθεσία: Ελένη Γκασούκα Με τους: Θανάση Αλευρά, Κωνσταντίνο Καϊκή, Βίκυ Καρατζόγλου, Θοδωρή Μαυρογιώργη, Ματίνα Νικολάου, Νικόλα Παπαδομιχελάκη, Αρετή Πασχάλη. Στα κείμενα συμπράττει και ο Θοδωρής Αθερίδης. Πού; Μικρό Παλλάς, Βουκουρεστίου 5, Citylink Πότε; Δευτέρα & Τρίτη 21:00 Πόσο; 15 > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

11 åëïàòáóå ôá ðþäéá óïù! ºÀìôóå äéáâáõíéóíûîè óùíðýåóè ëáé ëòûíá áîáëïàæéóè VARISAN. ïòõïóôáóýá, è ëáõéóôéëü úöü ëáé è ðïìàöòè âàäéóè, ðòïëáìïàî ðþîï, áýóõèóè âàòïù ëáé ðòüêéíï óôá ëàôö Àëòá. Ãé ëàìôóå VARISAN LUI áðïôòûðïùî ôè óùóóñòåùóè ôïù áýíáôï óôá ëàôö Àëòá, ðòïìáíâàîïùî ôè ìåéôïùòçéëü áîåðàòëåéá ôöî æìåâñî ëáé ôè äèíéïùòçýá ëéòóñî, ðòïóôáôåàïùî áðþ ôèî åíâïìü óôá áåòïðïòéëà ôáêýäéá ëáé êåëïùòàúïùî ôá ðþäéá. ëòûíá VARISAN, áîáëïùæýúåé ôá ðþäéá áðþ ôï ðòüêéíï, ôè äùóæïòýá ëáé ôïî ëîèóíþ ðïù ðòïëáìïàî ôá ðòïâìüíáôá íéëòo- ëùëìïæïòýá ëáé ðòïóæûòåé íýá áýóõèóè øáìàòöóè. á ôá âòåýôå óôá æáòíáëåýá ëáé óôá ëáôáóôüíáôá ïòõïðáéäéëñî. AðïëìåéóôéëÞ AîôéðòÞóöðï ììàäï Vican Á. îáçîöóôàëè E Tèì info@vican.gr

12 > agenda Οκτώβριος 2014-Απρίλιος ΝΑ ΔΩ ΤΗΝ ANNIE Το διάσημο μιούζικαλ Αnnie, που διδάσκει την αγάπη την ελπίδα, προσκαλεί εκ νέου το αθηναϊκό κοινό, φιλοδοξώντας να επαναλάβει την περσινή του επιτυχία. Ο Παύλος Χαϊκάλης και η Άννα Παναγιωτοπούλου, μαζί με τη Βίκυ Καγιά, τον Γιάννη Σαββιδάκη, καθώς και την ηθοποιό αλλά και χορογράφο της παράστασης Άννα Αθανασιάδη, πατούν πάνω στη δοκιμασμένη περσινή σκηνοθετική συνταγή, για να μας διηγηθούν μια τρυφερή ιστορία, γεμάτη όμορφες μελωδίες και τραγούδια. Τον απαιτητικό ρόλο της μικρής Αnnie θα αποδώσουν φέτος οι χαρισματικές Ζωή Πετράκη και Αδαμαντία Μαστροδούκα. Το Αnnie ανέβηκε για πρώτη φορά στο Broadway το 1977 και από τότε δεν έχει σταματήσει να παίζεται σε διάφορα θέατρα του κόσμου. Μεταφέρθηκε με απόλυτη επιτυχία στον κινηματογράφο το 1982 από τον Τζον Χιούστον και παρουσιάστηκε ξανά στη μεγάλη οθόνη το 2014, με την Cameron Diaz. Πού; Θέατρο Ακροπόλ, Ιπποκράτους 9-11, Αθήνα, τηλ Πότε; Τετάρτη, Πέμπτη & Παρασκευή: 19.00, Σάββατο: & 20.00, Κυριακή: Πόσο; 8-25 ευρώ Σεπτέμβριος Απρίλιος ΝΑ ΔΩ ΤΟ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ «ΜΗΛΑ, ΖΑΧΑΡΗ, ΚΑΝΕΛΛΑ» 10 Μια γιαγιά αποφασίζει να φτιάξει μια μηλόπιτα για να την πάει στα εγγονάκια της, όμως διαπιστώνει ότι αντί για μήλα έχει ροδοκόκκινα κεράσια! Τι να κάνει; Αποφασίζει να βρει κάποιον που θα αντάλλασσε τα κεράσια της με τα μήλα που ήθελε. Στην πορεία διαπιστώνει ότι δεν είναι και τόσο εύκολο. Ξεκινάει μια διαδρομή όπου έρχεται σε επαφή με διαφορετικούς ήρωες, ώσπου να καταφέρει να πετύχει τον σκοπό της. Το έργο «Μήλα Ζάχαρη Κανέλλα» απευθύνεται σε μικρά παιδιά, είναι διαδραστικό και μιλάει για τη δύναμη της θέλησης, την αξία της ανταλλαγής, την αλληλοϋποστήριξη και τη δύναμη της αισιοδοξίας. Μια παράσταση με δύο ηθοποιούς κούκλες και την ενεργή συμμετοχή των παιδιών. Πού; Φούρνος, Κέντρο για τον Ψηφιακό Πολιτισμό, Μαυρομιχάλη 168, Αθήνα (Εξάρχεια) Πότε; Κάθε Σάββατο στις 11:30 και Κυριακή στις 17:15 Πόσο; 8 ευρώ Για παιδιά από 2,5 έως 5,5 ετών > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

13

14 > υγεία 8+1 Απορίες για το το pilates Το pilates ξεπήδησε μέσα από τον χώρο της αποκατάστασης, όμως τα τελευταία χρόνια αποκτά φανατικούς φίλους σε όλον τον κόσμο, που βλέπουν σε αυτό τον τρόπο για να αποκτήσουν ένα δυνατό κορμί για πάντα! Τι ακριβώς είναι; Ποιοι μπορούν να το κάνουν και ποια είναι τα οφέλη του; Ο ειδικός γυμναστής, pilates instructor Στέλιος Δέτσης, λύνει όλες μας τις απορίες! 12 Τι είναι ακριβώς το 1 pilates; Το pilates γεννήθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα, από τον Joseph Pilates, από όπου η μέθοδος πήρε το όνομά της. Ο Pilates «δημιούργησε» μια σειρά από ασκήσεις, ώστε να βοηθήσει τους τραυματίες πολέμου κατά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο. Με τον καιρό, η μέθοδός του έγινε πολύ δημοφιλής ανάμεσα στους χορευτές, οι οποίοι τη χρησιμοποίησαν με σκοπό να παραμένουν δυνατοί και να ξεπερνούν τους τραυματισμούς τους. Μπορεί οποιοσδήποτε να 2 κάνει; Ο Pilates έλεγε πως άτομα κάθε ηλικίας μπορούν να ασχοληθούν με τη μέθοδο. Άλλωστε και ο ίδιος την εφάρμοζε μέχρι τον θάνατό του, σε ηλικία 83 ετών. Ποιες είναι οι βασικές του 3 αρχές; Το κέντρο (centering), δηλαδή η ενδυνάμωση της περιοχής που περιλαμβάνει τους κοιλιακούς, την πύελο, τους γλουτούς και την πλάτη. Η συγκέντρωση (concentration): Απαιτεί πλήρη προσοχή και παρακολούθηση στην εκτέλεση της κάθε κίνησης. Ο έλεγχος (control): Προϋποθέτει την ενεργοποίηση του μυαλού, ώστε να χρησιμοποιούμε μόνο τους απαραίτητους μύες για να εκτελέσουμε μια άσκηση, κρατώντας το υπόλοιπο σώμα χαλαρό. Η ακρίβεια (precision): Κάθε άσκηση θα πρέπει να εκτελείται με ακρίβεια, ώστε να μην χρειάζονται πολλές επαναλήψεις για να πετύχουμε τον στόχο μας. Η αναπνοή (breath): Μας βοηθά να έχουμε καλύτερο έλεγχο και καλύτερη επαφή μεταξύ μυαλού και σώματος. Η ροή (flow): Κάθε άσκηση πρέπει να εκτελείται με «χάρη», όπως ακριβώς εκτελεί ένας χορευτής, μια χορογραφία. Ποιοι μπορούν να ωφεληθούν περισσότερο; 4 Όλοι μπορούν να ασχοληθούν με τη μέθοδο. Είναι ασφαλής για άτομα με μυοσκελετικά προβλήματα, άτομα που έχουν τραυματισμούς ή θέλουν κάποια μορφή αποκατάστασης. Άτομα μεγάλης ηλικίας, εγκύους, μέχρι και πολύ γυμνασμένους. Είναι το «απόλυτο» εργαλείο εκγύμνασης, που βοηθά για να πετύχει κάποιος καλύτερες επιδόσεις στα διάφορα σπορ. Για τον λόγο αυτό, το χρησιμοποιούν επαγγελματίες > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

15 Μέχρι να βρεθεί το φάρμακο που θα μας κρατάει για πάντα νέους καταφέραμε να αυξήσουμε το όριο ζωής κατά 12 ολόκληρα χρόνια! Οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα επενδύουν διαρκώς στην ανάπτυξη και διάθεση νέων, αποτελεσματικότερων και ασφαλέστερων φαρμάκων και θεραπειών. Με καινοτόμα φάρμακα και θεραπείες, κατάφεραν να αυξηθεί κατά 12 χρόνια ο μέσος όρος ζωής αλλά και να βελτιωθεί η ποιότητά της. Με καθημερινή προσπάθεια συμβάλλουν στην προστασία του πολυτιμότερου αγαθού όλων μας, της υγείας, αλλά και στο δικαίωμα της πρόσβασης των ασθενών στα κατάλληλα φάρμακα και θεραπείες που χρειάζονται. Ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος εκπροσωπεί έναν από τους πιο καινοτόμους, παραγωγικούς και εξωστρεφείς κλάδους της εθνικής μας οικονομίας. Αντιπροσωπεύει το 90% της αγοράς φαρμάκου που δραστηριοποιείται στη χώρα μας. Οι μέλη του, επενδύουν διαρκώς στη δημιουργία αποτελεσματικών φαρμάκων και θεραπειών, για να διασφαλίσουν το δικαίωμα όλων στην υγεία και μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Λ. Κηφισίας 280 & Αγρινίου 3, , Χαλάνδρι, Αθήνα, Τηλ: , Fax:

16 > υγεία 8+1 απορίες για το το pilates 14 αθλητές, ομάδες του τένις ή του μπάσκετ, έως και χορευτές του Cirque du Soleil! Τι παραλλαγές υπάρχουν; 5 Το pilates μπορεί κάποιος να το εξασκήσει στο στρώμα ή με τα μηχανήματα που ο ίδιος ο Joseph Pilates κατασκεύασε και παραμένουν ίδια από τότε, με πολύ μικρές αλλαγές -προσαρμοσμένα απλώς στις σύγχρονες ανάγκες. Η χρησιμοποίηση των μηχανημάτων ενδείκνυται σε τραυματισμούς και αποκατάσταση μυοσκελετικών προβλημάτων ή ως εργαλείο εκγύμνασης για καλύτερες επιδόσεις. Δεν μπορούμε όμως να μειώσουμε την αξία του στρώματος που γίνεται με τη χρήση μικρών και εύχρηστων αξεσουάρ (μπάλες, στεφάνια, λάστιχα). Σε κάθε περίπτωση, το pilates θα πρέπει πάντα να γίνεται από εξειδικευμένους και πιστοποιημένους Pilates Instructors, σε ολιγομελή τμήματα. Μπορεί το pilates να 6 βοηθήσει στην πρόληψη της οστεοπόρωσης; Η μέθοδος pilates βοηθά στην πρόληψη, αλλά και στην αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης, αφού συμβάλλει στην επιμήκυνση της σπονδυλικής στήλης, στην ευθυγράμμιση του σώματος, στη σωστή θέση της λεκάνης και στην ενεργοποίηση των ισχίων, των ποδιών και των ώμων. Το pilates βοηθά στη συμμετρία των μυών και οι ασκήσεις του δίνουν έμφαση στον πυρήνα. Άρα, έχουμε σταθερότερη λεκάνη και πλάτη, ώστε να υποστηρίζεται καλύτερα το σώμα σε κάθε περίπτωση. Στην περίπτωση που κάποιος έχει οστεοπόρωση, είναι καλύτερο να παρακολουθήσει μια τάξη με άτομα που έχουν αυτήν την πάθηση, ώστε το πρόγραμμα να είναι ειδικά σχεδιασμένο, χωρίς ασκήσεις που μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα, π.χ. ασκήσεις κύλισης ή κάμψης και περιστροφής της σπονδυλικής στήλης. Αν κάνετε ατομικές συνεδρίες, ενημερώστε σχετικά τον εκπαιδευτή σας, ώστε να δημιουργήσει ένα πρόγραμμα ειδικά για εσάς. Μπορεί να με βοηθήσει 7 να χάσω βάρος; Σε μία ώρα ενός τμήματος αρχαρίων μπορεί κάποιος να «χάσει» περίπου 175 θερμίδες. Σε προχωρημένους και ανάλογα με το πρόγραμμα, χάνει μεταξύ 255 και 375 θερμίδων. Άρα, για να χάσει κάποιος βάρος χρειάζεται μια ρουτίνα mat ή οργάνων περίπου λεπτών, τουλάχιστον 4 φορές την εβδομάδα πάντα σε συνδυασμό με τις αντίστοιχες αλλαγές στη διατροφή του. Ποια είναι τα βασικά 8 οφέλη του pilates; Μας βοηθά να μείνουμε δυνατοί και να έχουμε μια ευέλικτη σπονδυλική στήλη Μας βοηθά να έχουμε μια σωστή στάση σώματος Να έχουμε ενεργοποιημένους μύες, δυνατούς και βαθιούς κοιλιακούς Να φέρουμε σε επαφή τον νου μας με το σώμα μας και να καταλαβαίνουμε το σώμα μας Να έχουμε καλύτερες επιδόσεις στα αθλήματα Να μειώσουμε τους πόνους στα διάφορα σημεία του σώματος και να διώξουμε το άγχος μετά από μια έντονη μέρα στην εργασία μας Να επιστρέψει μια γυναίκα στην πριν από την εγκυμοσύνη κατάσταση του σώματός της. Κάποιοι συγχέουν το 9 pilates με τη yoga. Πού μοιάζουν και σε τι διαφέρουν οι δύο μέθοδοι; Το pilates είναι μια μέθοδος άσκησης, που μακραίνει και τεντώνει όλες τις μυϊκές ομάδες του σώματος, μικρές και μεγάλες, με ισορροπημένο και ασφαλή τρόπο. Βελτιώνει τη δύναμη, την ευεξία και αποκτά κάποιος καλύτερη επίγνωση του σώματός του. Η yoga ενώνει το σώμα με το μυαλό και αποτελείται από τρία στοιχεία: την άσκηση, την αναπνοή και τον διαλογισμό. Κοινή θέση και στις δύο μεθόδους είναι η συνεργασία του μυαλού με το σώμα, έτσι ώστε να γίνονται σωστά οι ασκήσεις για να έχουμε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Αυτό που διαφέρει, είναι ο τρόπος με τον οποίο εκτελούνται οι ασκήσεις και ο πρωταρχικός στόχος που έχουν. Η yoga έχει σκοπό να εκτελεστούν οι ασκήσεις με περισυλλογή, έτσι ώστε να υπάρχει ολοκληρωμένη προσέγγιση του στόχου που έχουμε θέσει π.χ. βελτίωση κυκλοφορίας του αίματος, ισχυρότερους μύες, εκτόνωση του στρες. Στο pilates, ο στόχος είναι πιο ξεκάθαρος: είναι η σταθερότητα του σώματος, η ενίσχυση των μυών και η βελτίωση του τρόπου λειτουργίας τους στην καθημερινότητα. Η αναπνοή αποτελεί μία ακόμη βασική διαφορά μεταξύ των δύο μεθόδων. Γενικά, στο pilates εισπνέουμε από τη μύτη και εκπνέουμε από το στόμα, ενώ στη yoga η αναπνοή γίνεται από τη μύτη. < i Δέτσης Στέλιος Ειδικός γυμναστής - pilates instructor κιν steliosdetsis@yahoo.gr > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

17

18 > συνέντευξη > της Νεκταρίας Καρακώστα ΟΛΓΑ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΡΑΤΗΣΤΕ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΣΑΣ ΣΕ ΦΟΡΜΑ! 16 Άνοια/Alzheimer: Γιατί λαμβάνουν επιδημικές διαστάσεις; Η άνοια και το Alzheimer είναι δύο όροι αλληλένδετοι, αλλά όχι ταυτόσημοι, που συχνά χρησιμοποιούνται και ερμηνεύονται με λανθασμένο τρόπο. Ο όρος άνοια προέρχεται από το στερητικό α και τη λέξη νους, σημαίνει δηλαδή «απώλεια του νου». Πρόκειται για έναν γενικό όρο που υποδηλώνει τη διαταραγμένη λειτουργία των νοητικών ικανοτήτων ενός ατόμου, όπως για παράδειγμα της μνήμης, της προσοχής, του λόγου και της κρίσης. Η νόσος Alzheimer είναι η συχνότερη μορφή άνοιας, από την οποία πάσχουν οι 6 στους 10 ανοϊκούς ασθενείς. Πράγματι, τα τελευταία χρόνια, η άνοια λαμβάνει διαστάσεις επιδημίας. Σπάνια πλέον συναντά κανείς ανθρώπους που να μην έχουν κάποιο κρούσμα άνοιας στο φιλικό ή το οικογενειακό τους περιβάλλον. Οι αριθμοί δείχνουν ξεκάθαρα την αυξητική τάση που επικρατεί. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν επισήμως καταγεγραμμένοι ανοϊκοί ασθενείς στην Ελλάδα, 10 εκατομμύρια στην Ευρώπη και 44 εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο, ενώ μέχρι το 2050 ο αριθμός αυτός αναμένεται να ανέλθει στα 115,4 εκατομμύρια. Το γεγονός ότι, χάρη στη βελτίωση των συνθηκών ζωής και την πρόοδο της Ιατρικής, πλέον ζούμε περισσότερα χρόνια, επιφέρει το τίμημα της όλο και συχνότερης εμφάνισης των παθήσων που συνδέονται με το γήρας, μεταξύ των οποίον συγκαταλέγεται και η νόσος Alzheimer. Πόσο μεγάλο είναι το βάρος για τον φροντιστή; Το φορτίο για τον φροντιστή ενός ανθρώπου με άνοια είναι βαρύ και πολύπλευρο και αφορά όχι μόνο στη συναισθηματική, αλλά και στη > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

19 Υγιεινή ζωή και γυμναστική του...εγκεφάλου είναι τα κλειδιά για να αποφύγουμε την άνοια και το Alzheimer, σημειώνει η γνωστική νευροψυχολόγος κ. Όλγα Λυμπεροπούλου. Μέσα από το site της, trainyourbrain.gr, η κ. Λυμπεροπούλου δεν περιορίζεται στο να μιλά απλώς για την επέλαση των νευροεκφυλιστικών νόσων, αλλά προτείνει στους επισκέπτες μέτρα πρόληψης και δίνει πρακτικές συμβουλές, ώστε να κρατήσουμε το μυαλό μας σε φόρμα. Άλλωστε, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει, «ποτέ δεν είναι αργά για να ασχοληθούμε με τη φροντίδα του εγκεφάλου μας». Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι στη νόσο Αλτσχάιμερ, μαζί με τον ασθενή πάσχει και ολόκληρη η οικογένεια ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

20 > συνέντευξη Όλγα Λυμπεροπούλου Οι βασικότερες μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις που χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση των νοητικών λειτουργιών των ατόμων με άνοια είναι η νοητική ενδυνάμωση, η εργοθεραπεία, η λογοθεραπεία, οι θεραπείες τέχνης και η γυμναστική σωματική και οικονομική επιβάρυνση που επωμίζεται. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι στη νόσο Αλτσχάιμερ, μαζί με τον ασθενή πάσχει και ολόκληρη η οικογένεια. Ο φροντιστής βλέπει το αγαπημένο του πρόσωπο να αλλάζει μέρα με τη μέρα, να αποσυντίθεται σαν προσωπικότητα και να χάνει σταδιακά όλο και μεγαλύτερο μέρος της αυτονομίας του - και αυτό από μόνο του αποτελεί βάρος δυσβάσταχτο. Ταυτόχρονα όμως, δεδομένων των αυξημένων απαιτήσεων φροντίδας που έχει ένας ανοϊκός ασθενής, ο φροντιστής συχνά αναγκάζεται να περιορίσει τις επαγγελματικές και κοινωνικές του δραστηριότητες, να βάλει σε δεύτερη μοίρα την υγεία του και να εξαντλήσει τους οικονομικούς πόρους της οικογένειας, για να καλύψει τις δαπάνες περίθαλψης που προκύπτουν. Τι πρόοδοι έχουν γίνει στον τομέα της θεραπείας; Παρά το γεγονός ότι επενδύονται μεγάλα χρηματικά ποσά παγκοσμίως στην έρευνα και δοκιμάζεται μεγάλος αριθμός νέων φαρμακευτικών ουσιών, μέχρι στιγμής δεν έχει βρεθεί ριζική θεραπεία της νόσου Alzheimer και των άλλων μορφών άνοιας. Οι υπάρχουσες φαρμακευτικές θεραπείες ελέγχουν εν μέρει τα συμπτώματα, χωρίς όμως να είναι σε θέση να ανακόψουν, να διακόψουν ή να αναστρέψουν την εκφύλιση που παρατηρείται στον εγκέφαλο των ασθενών. Ακόμη όμως και με αυτούς τους προφανείς περιορισμούς, τα φάρμακα που έχουμε στη διάθεσή μας είναι εξαιρετικά χρήσιμα, καθώς επιτρέπουν στους ασθενείς να παραμένουν λειτουργικοί και ανεξάρτητοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ιδίως αν χορηγηθούν νωρίς στην πορεία εξέλιξης της νόσου. Μη φαρμακευτικές προσεγγίσεις. Ποιες είναι και τι ρόλο έχουν στη θεραπεία του Αλτσχάιμερ; Τα τελευταία χρόνια, δίνεται όλο και μεγαλύτερη έμφαση στην αξιοποίηση των μη φαρμακευτικών θεραπειών για την αντιμετώπιση της νόσου Alzheimer. Οι μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις δεν έρχονται να αντικαταστήσουν τη φαρμακευτική θεραπεία. Στόχος τους είναι η ενίσχυση της δράσης των φαρμάκων και η βελτίωση του συνολικού θεραπευτικού αποτελέσματος. Το βασικό τους πλεονέκτημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι προσαρμόζονται απόλυτα στις ανάγκες του κάθε ασθενή, ενώ ταυτόχρονα ενθαρρύνουν τον άνθρωπο που νοσεί να κινητοποιηθεί και να συμμετέχει ενεργά στην αντιμετώπιση της πάθησής του. Οι βασικότερες μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις που χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση των νοητικών λειτουργιών των ατόμων με άνοια είναι η νοητική ενδυνάμωση, η εργοθεραπεία, η λογοθεραπεία, οι θεραπείες τέχνης και η γυμναστική. > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

21

22 > συνέντευξη Όλγα Λυμπεροπούλου 20 Η νοητική ενδυνάμωση τι προσφέρει; Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο από άτομα που πάσχουν ή' να χρησιμοποιηθεί και για πρόληψη; Τα προγράμματα νοητικής ενδυνάμωσης απευθύνονται σε ασθενείς που βρίσκονται στα αρχικά και μεσαία στάδια της νόσου και στοχεύουν στην αξιοποίηση των νοητικών λειτουργιών των ασθενών που παραμένουν σε ικανοποιητικό επίπεδο, ώστε να επιτευχθεί η σταθεροποίησή τους ή ακόμα και η μείωση των νοητικών τους διαταραχών. Ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενούς, σχεδιάζεται ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό πρόγραμμα, που περιλαμβάνει ασκήσεις μνήμης, λόγου, κρίσης κ.λπ. που γίνονται με μολύβι και χαρτί. Επιπλέον, επιλέγονται δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, στις οποίες ο ασθενής συναντά δυσκολία και εκπαιδεύεται στην αποτελεσματική διαχείρισή τους. Αν και αρχικά η νοητική ενδυνάμωση προοριζόταν αποκλειστικά για ασθενείς με νοητικές διαταραχές, υπάρχει πλέον πληθώρα επιστημονικών ερευνών που αποδεικνύουν ότι μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα ακόμα και σε υγιείς νοητικά ηλικιωμένους, που θέλουν να διατηρήσουν την πνευματική τους διαύγεια. Τι νέο φέρνει το trainyourbrain.gr στον τομέα των μη φαρμακευτικών παρεμβάσεων; Το είναι μία νέα ιστοσελίδα, που έχει ως σκοπό να αντισταθμίσει την πληθώρα πληροφοριών για την «επέλαση» της νόσου Alzheimer, με ιδέες, προτάσεις και λύσεις για την αποτελεσματική φροντίδα της υγείας του εγκεφάλου και την ενίσχυση των λειτουργιών του. Μέσα από το trainyourbrain.gr μοιραζόμαστε μικρά και μεγαλύτερα μυστικά νοητικής ευεξίας, νέα άρθρα κάθε εβδομάδα και πρακτικές συμβουλές για να διατηρήσουμε το μυαλό μας σε φόρμα. Μεταξύ των προσφερόμενων υπηρεσιών, θεωρώ ότι ξεχωρίζει η Υπηρεσία Αποστολής Ασκήσεων Νοητικής Ενδυνάμωσης. Πρόκειται για μία πρωτοποριακή υπηρεσία, που δημιουργήθηκε για να δώσει στους ανθρώπους που φροντίζουν ηλικιωμένους με ή χωρίς γνωστικές διαταραχές, πρόσβαση σε υλικό που θα μπορούν να αξιοποιήσουν για να ενθαρρύνουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα να παραμείνουν πνευματικά ενεργά. Στόχος της υπηρεσίας είναι να κινητοποιήσει τους ηλικιωμέ- > WHO IS WHO ΟΛΓΑ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ, Γνωστική νευροψυχολόγος, MSc Η Όλγα Λυμπεροπούλου είναι Γνωστική Νευροψυχολόγος με ειδίκευση στην Τρίτη Ηλικία και τις Άνοιες. Από το 2002 εργάζεται με ηλικιωμένους, ασθενείς με άνοια και τις οικογένειές τους, ενώ την τελευταία δεκαετία είναι μέλος της διεπιστημονικής ομάδας του Τμήματος Νευροεκφυλιστικών Παθήσεων Εγκεφάλου - Ιατρείου Μνήμης του Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ. Έχει πτυχίο Ψυχολογίας από τη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και Μεταπτυχιακό στη Γνωστική Νευροψυχολογία από το Πανεπιστήμιο Essex του Ηνωμένου Βασιλείου. Είναι θεραπεύτρια πιστοποιημένη στη Γνωστική Αποκατάσταση από το Ινστιτούτο Brain Tree Training του Ηνωμένου Βασιλείου και στην εφαρμογή της Μεθόδου Γνωστικής Άσκησης Ashby (Ashby Memory Method). Επιπλέον, είναι ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών, μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του Ινστιτούτου Καινοτομίας για τη Νόσο Alzheimer του Καναδά και μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Γνωστικής Αποκατάστασης. Συμμετέχει σε διεθνή και ελληνικά συνέδρια, ερευνητικά προγράμματα και κλινικές μελέτες. Το ερευνητικό της ενδιαφέρον εστιάζεται στην προαγωγή της νοητικής ευεξίας, τη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου και την πρόληψη των ανοϊκών συνδρόμων. Ασχολείται συστηματικά με το σχεδιασμό προγραμμάτων γνωστικής αποκατάστασης (νοητικής ενδυνάμωσης) για ασθενείς με γνωστικές διαταραχές και εκπαιδευτικών προγραμμάτων για επαγγελματίες υγείας, ενήλικες και παιδιά. Γεννημένη το 1980 στην Αθήνα, είναι παντρεμένη και έχει μία κόρη. > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

23

24 > συνέντευξη Όλγα Λυμπεροπούλου νους και να συμβάλει στην άσκηση των γνωστικών τους λειτουργιών μέσα από ευχάριστες δραστηριότητες, σχεδιασμένες κατάλληλα για άτομα της Τρίτης Ηλικίας (μεγάλη γραμματοσειρά, εικόνες που δεν παραπέμπουν σε ασκήσεις για παιδιά κ.λπ.). Οι καινούριες ασκήσεις αποστέλλονται κάθε εβδομάδα μέσω και στη συνέχεια εκτυπώνονται, ώστε να χρησιμοποιηθούν από τον ηλικιωμένο. Αυτό σημαίνει ότι για πρώτη φορά στην Ελλάδα, οι ασκήσεις νοητικής ενδυνάμωσης δεν είναι διαθέσιμες μόνο σε κατοίκους των μεγάλων πόλεων, αλλά φθάνουν σε κάθε γωνιά της χώρας με όχημα το Διαδίκτυο. Η υπηρεσία απευθύνεται σε γνωστικά υγιείς ανθρώπους άνω των 60 ετών και ασθενείς με Ήπια Νοητική Διαταραχή, νόσο Alzheimer ή άλλες μορφές άνοιας που βρίσκονται στα αρχικά και μεσαία στάδια της νόσου. 22 Τι μπορεί καθένας από εμάς να κάνει για να κρατήσει την άνοια μακριά; Πόσο σημαντικό είναι να γυμνάζουμε και το μυαλό μας, όπως γυμνάζουμε και το σώμα μας; Ποτέ δεν είναι πολύ νωρίς ή πολύ αργά για να ασχοληθούμε με τη φροντίδα του εγκεφάλου μας! Αρκεί να συνειδητοποιήσουμε πόσο σημαντικό είναι να φροντίζουμε την υγεία του και να τον γυμνάζουμε καθ όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Έτσι, θα μπορέσουμε να τον προστατέψουμε από κινδύνους που μελλοντικά μπορεί να τον απειλήσουν, όπως οι διάφορες μορφές άνοιας. Η νόσος Alzheimer οφείλεται τόσο σε γενετικούς παράγοντες, όσο και σε παράγοντες που σχετίζονται με καθημερινές μας συνήθειες. Και μπορεί για τους πρώτους να μην μπορούμε να κάνουμε κάτι, γνωρίζουμε όμως ότι υιοθετώντας έναν υγιεινό τρόπο ζωής μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά την πιθανότητά μας να εμφανίσουμε τη νόσο ή τουλάχιστον να καθυστερήσουμε πολλά χρόνια την εμφάνισή της. Όπως αναφέρεται και στην ετήσια έκθεση της Παγκόσμιας Εταιρείας για τη νόσο Alzheimer, η οποία δημοσιεύθηκε πριν λίγες εβδομάδες, η σωματική και η πνευματική άσκηση, η ισορροπημένη διατροφή, η φροντίδα της υγείας μας (τακτικός έλεγχος πίεσης, σακχάρου και χοληστερίνης, διακοπή του καπνίσματος, θεραπεία της κατάθλιψης) και η συναναστροφή με αγαπημένα πρόσωπα είναι ορισμένοι από τους παράγοντες που έχουν αποδεδειγμένα προστατευτική δράση ενάντια στην άνοια. Από όλα τα παραπάνω, αυτό που συνήθως γεννά τις περισσότερες απορίες είναι το πώς μπορούμε να Υιοθετώντας έναν υγιεινό τρόπο ζωής μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά την πιθανότητά μας να εμφανίσουμε τη νόσο ή τουλάχιστον να καθυστερήσουμε πολλά χρόνια την εμφάνισή της εντάξουμε την πνευματική άσκηση στην καθημερινή μας ζωή. Το μυστικό είναι να ασχολούμαστε με μία ποικιλία διανοητικά απαιτητικών δραστηριοτήτων, όπως το διάβασμα, οι ξένες γλώσσες, η μουσική, αλλά και παιχνίδια, όπως το σκάκι, το scrabble και το μπριτζ. Σε κάθε περίπτωση, έμφαση θα πρέπει να δίνεται στις δραστηριότητες με τις οποίες ασχολούμαστε για πρώτη φορά, μιας και αυτές αποτελούν σαφώς μεγαλύτερη πρόκληση για τον εγκέφαλο και τον ασκούν πολύ πιο αποτελεσματικά. < > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

25

26 > υγεία ΔΙΑΒΗΤΗΣ Νέο φάρμακο, λιγότερες υπογλυκαιμίες Mείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας αποτελεί ο σακχαρώδης διαβήτης, ο οποίος εντός της επόμενης 20ετίας θα ευθύνεται για περίπου 380 εκατομμύρια θανάτους, σχεδόν τους ίδιους δηλαδή που προκαλεί και το AIDS. Θετικά είναι τα νέα για τα άτομα με διαβήτη στη χώρα μας, από την κυκλοφορία μιας ινσουλίνης υπερμακράς δράσης, που μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο της υπογλυκαιμίας. ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

27 Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι πάσχουν από διαβήτη τύπου 2 σχεδόν άνθρωποι, ενώ άλλοι φαίνεται να πάσχουν χωρίς να το γνωρίζουν, με αποτέλεσμα να μην λαμβάνουν την κατάλληλη θεραπεία. Ο διαβήτης αναλώνει έως και το 11% του συνόλου της κρατικής δαπάνης για την υγεία και είναι χαρακτηριστικό, ότι από αυτό το ποσό, μόλις το 15-20% αξιοποιείται στην αντιμετώπιση της πάθησης -το υπόλοιπο 75-80% περίπου χρησιμοποιείται στη διαχείριση και την αντιμετώπιση των επιπλοκών της. Η αποτελεσματική ρύθμιση του διαβητικού ασθενούς φαίνεται να αποτελεί το κλειδί στη διαχείριση της νόσου, καθώς η απορρύθμισή του αυξάνει τον κίνδυνο των μακροπρόθεσμων επιπλοκών και το κόστος περίθαλψης κατά 70%. Η απορρύθμιση του ασθενούς αφενός επιβαρύνει την υγεία του (καρδιακά επεισόδια, νεφρική ανεπάρκεια, διαβητικό πόδι), ενώ έχει επιπτώσεις στην ευμάρεια των νοικοκυριών. Ενώ το μέσο ετήσιο κόστος για έναν ρυθμισμένο ασθενή με διαβήτη είναι 982 ευρώ, το κόστος για τους αρρύθμιστους διαβητικούς ασθενείς είναι 1566 ευρώ. Οι μακροπρόθεσμες επιπλοκές είναι εκείνες που κοστίζουν και εκείνες που φοβάται ο γιατρός. Το άτομο με διαβήτη έχει 2-4 φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να πάθει εγκεφαλικό, σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, να εμφανίσει νευρoπάθεια ή περιφερική αρτηριοπάθεια και έχει 75% μεγαλύτερο κίνδυνο να πεθάνει από καρδιαγγειακά αίτια. Ο διαβήτης είναι επίσης η συχνότερη αιτία νεφρικής ανεπάρκειας τελικού σταδίου, σημείωσε ο ο ιατρικός διευθυντής της Novo Nordisk Ελλάς, κ. Φώτης Παπαγιαννόπουλος, μιλώντας στην επίσημη παρουσίαση της νέας ινσουλίνης Degludec. Όπως όμως διευκρίνισε, μόλις το 46% των ασθενών στην Ελλάδα θεωρούνται ρυθμισμένοι. «Ο διαβήτης τύπου 2 θεωρείται νόσος φθοράς. Είναι ανίατη και το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να ελαχιστοποιήσουμε τον κίνδυνο να εμφανίσει κάποιος επιπλοκές- αν και τη στιγμή της διάγνωσης, ένας στους δύο ασθενείς εμφανίζει ήδη επιπλοκές. Επηρεάζει όλα τα αγγεία και ως εκ τούτου επηρεάζει και όλα τα συστήματα του οργανισμού», σημειώνει ο κ. Παπαγιαννόπουλος. O φόβος της υπογλυκαιμίας Η υπογλυκαιμία είναι μία από τις πιο δυσάρεστες καταστάσεις στη ζωή ενός διαβητικού - εμφανίζεται όταν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα μειώνονται σε επίπεδα χαμηλότερα από τα φυσιολογικά, προκαλώντας συμπτώματα, όπως ζάλη, σύγχυση, απώλεια των αισθήσεων. Η υπογλυκαιμία μπορεί να είναι ακόμη και θανατηφόρα. Ακόμη πιο σοβαρή είναι η υπογλυκαιμία που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της νύχτας, καθώς συχνά είναι απρόβλεπτη και διαπιστώνεται δύσκολα. «Η υπογλυκαιμία αποτελεί λόγο ανησυχίας, τόσο για τα άτομα με διαβήτη, όσο και για τους θεράποντες ιατρούς και επιπλέον θεωρείται δαπανηρή για τις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης», υπογράμμισε o κ. Παπαγιαννόπουλος, τονίζοντας ότι η υπογλυκαιμία είναι πολύ πιο επικίνδυνη από το υψηλό σάκχαρο. «Κάθε μέρα ζούμε και λειτουργούμε με βάση το πώς θα αποφύγουμε την υπογλυκαιμία», σημείωσε η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ), κυρία Αθανασία Καρούνου, η οποία ζει με τον διαβήτη εδώ και 41 ολόκληρα χρόνια. H κ. Καρούνου θεωρεί ότι η εκπαίδευση του διαβητικού ασθενούς είναι το Α και το Ω για τη σωστή ρύθμιση του διαβήτη, ενώ υπογράμμισε ότι ένας ρυθμισμένος ασθενής κοστίζει λιγότερο. Οι πάσχοντες από διαβήτη τύπου 2 25 > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

28 > υγεία διαβήτης: νέο φάρμακο, λιγότερες υπογλυκαιμίες ΔΙΑΒΗΤΗΣ & Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΩΝ ΗΜΙΣΕΩΝ > ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Από όλους τους ασθενείς με διαβήτη... πολυουρία πολυδιψία νυκτουρία λοιμώξεις δύσκολη επούλωση των τραυμάτων κράμπες κούραση μυκητιασικές κολπίτιδες σπυράκια στο τριχωτό του στήθους απώλεια βάρους διαγιγνώσκεται το 50% από αυτούς το 50% λαμβάνει θεραπεία ενώ μόλις το 6% θα ζήσουν χωρίς επιπλοκές και εξ αυτών μόλις το 50% φτάνει τους θεραπευτικούς και 50% επιτυγχάνουν τα επιθυμητά σκοπούς αποτελέσματα 26 «Κάθε μέρα ζούμε και λειτουργούμε με βάση το πώς θα αποφύγουμε την υπογλυκαιμία» Αθανασία Καρούνου πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ) ωστόσο, είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν περίπου ευρώ/ μήνα συμμετοχή για τη θεραπεία τους, εξαιρουμένων των συνοδών παθήσεων από τις οποίες μπορεί να πάσχουν (π.χ. υπέρταση, χοληστερίνη). Σύμφωνα με την κ. Καρούνου, μία μελέτη που πραγματοποίησε η ΕΣΔΥ το έδειξε ότι αν όλοι οι διαβητικοί είχαν 0% συμμετοχή στη θεραπεία τους, η συμμόρφωση των ασθενών θα αύξανε κατά 30%, ενώ το κόστος περίθαλψης κάθε ασθενούς θα μειωνόταν κατά 400 ευρώ. Η υπογλυκαιμία συνδέεται εξάλλου άρρηκτα με την κακή συμμόρφωση του ασθενούς. Στο τελευταίο έχει μερίδιο ευθύνης και το σύγχρονο lifestyle. Ένα άτομο που τρέχει από το πρωί μέχρι το βράδυ, που δουλεύει, ταξιδεύει, παραλείπει γεύματα, που μπορεί να αισθάνεται άσχημα να κάνει την ισνουλίνη του δημοσίως ή που δεν μπορεί να λαμβάνει τη θεραπεία του κάθε μέρα την ίδια ώρα, κινδυνεύει περισσότερο. Ινσουλίνη μακράς δράσης Λύση σε αυτό, θα μπορούσε να αποτελέσει η ινσουλίνη Degludec, μια θεραπεία βασικής ινσουλίνης που χορηγείται μία φορά την ημέρα και έχει εξαιρετικής μακράς διάρκειας δράση, άνω των 42 ωρών. Αν υπάρξει ανάγκη ή αν χρειαστεί, η μία ένεση μπορεί να απέχει από την άλλη έως και 8-40 ώρες, χωρίς μείωση της αποτελεσματικότητας του φαρμάκου και χωρίς κίνδυνο εμφάνισης υπογλυκαιμίας. > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

29

30 > υγεία διαβήτης: νέο φάρμακο, λιγότερες υπογλυκαιμίες > ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ Η ΠΡΟΛΗΨΗ 28 H πρόληψη της παχυσαρκίας είναι ένα σημαντικό βήμα στην πρόληψη του διαβήτη. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Lancet το 2011, αν όλος ο πληθυσμός των ΗΠΑ έχανε ένα κιλό, θα είχαμε 2 εκατομμύρια λιγότερους διαβητικούς, 1,5 εκατομμύρια λιγότερες καρδιοπάθειες και λιγότερα περιστατικά καρκίνου. Ο κ. Παπαγιαννόπουλος διευκρινίζει ωστόσο, πως για την αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη, δεν χρειάζεται ζυγαριά, αλλά μεζούρα. «Η μείωση της κοιλιακής παχυσαρκίας, μειώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη». Χορηγείται υποδόρια, μοιάζει με την ανθρώπινη ινσουλίνη και τροφοδοτεί τον οργανισμό με ινσουλίνη, 24 ώρες το 24ωρο. Η εξαιρετικά μακρά δράση της νέας ινσουλίνης οφείλεται στην ειδικά σχεδιασμένη μοριακή δομή της. Μετά την έγχυση, η ινσουλίνη Degludec σχηματίζει μια μεγάλη αλυσίδα εξαμερών, που μοιάζει με κομπολόι. Τα μεμονωμένα μόρια της ινσουλίνης Degludec αποκολλώνται ένα- ένα από την αλυσίδα (σαν να φεύγει μία χάντρα από το κομπολόι) και απορροφώνται αργά και συνεχώς στην κυκλοφορία του αίματος, παρέχοντας διάρκεια δράσης έως και 42 ωρών. «Η νέα ινσουλίνη σχετίζεται με λιγότερες υπογλυκαιμίες, κυρίως νυχτερινές, χορηγείται άπαξ ημερησίως χωρίς απαραίτητα να λαμβάνεται την ίδια ώρα και έχει προφίλ δράσης μεγαλύτερο των 24 ωρών- που πολλές φορές μπορεί να φτάσει και τις 42 ώρες. Είναι σαν δεξαμενή, που τροφοδοτεί τον ασθενή σταθερά σε 24ωρη βάση και δεν τον εκθέτει σε υπογλυκαιμίες», εξήγησε ο κ. Παπαγιαννόπουλος, προσθέτοντας ότι «η βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου μειώνει και τις επιπλοκές». «Η κυκλοφορία της Degludec στην Ελλάδα, αποτελεί σημαντικό βήμα για τη Novo Nordisk και τη θεραπεία του διαβήτη. Θέτουμε στη διάθεση γιατρών και ατόμων με διαβήτη μια βασική ινσουλίνη, που θα καλύψει πολλά από τα υπάρχοντα προβλήματα στη ρύθμιση των διαβητικών ασθενών. Η παρατεταμένη διάρκεια δράσης, η ευελιξία στον χρόνο χορήγησης με χαμηλότερο κίνδυνο υπογλυκαιμίας και όλα αυτά σε ένα πραγματικά πρωτοποριακό στιλό ινσουλίνης, θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής για τα άτομα με διαβήτη», σημείωσε με τη σειρά του ο γενικός διευθυντής της Novo Nordisk Ελλάς, κ. Ολύμπιος Παπαδημητρίου. «Είναι ένα από τα φάρμακα που όντως θα αλλάξουν τα πράγματα στη θεραπεία του διαβήτη», συμπλήρωσε ο κ. Παπαγιαννόπουλος. Μητρώο Ασθενών για τον Διαβήτη Στη δημιουργία Μητρώου Ασθενών για τον Διαβήτη, προχωρά το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και το Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπως εξήγησε ο επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Υγείας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, κ. Κυριάκος Σουλιώτης. Τα μητρώα ασθενών θα καλύψουν ένα μεγάλο κενό στο δημόσιο σύστημα Υγείας της χώρας και θα αμβλύνουν τις ανισότητες στην πρόσβαση των ασθενών στην περίθαλψη, που σύμφωνα με τον καθηγητή αποτελούν ένα «διαρκές φαινόμενο». «Ειδικά για τον διαβήτη, απαιτείται μια σύνθετη προσέγγιση. Το μονοπάτι του ασθενούς θα πρέπει να είναι καταγεγραμμένο από την αρχική διάγνωση, έως τις συννοσηρότητες και την έκβασή του. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι το προφίλ του διαβητικού ασθενούς, όχι το πόσοι είναι αν και στην Ελλάδα ακόμη και αυτό είναι άγνωστο! Ένα μητρώο παίρνει την ατομική πληροφορία του ασθενούς και τη μετατρέπει σε πληροφορία για τη νόσο. Επιπλέον, το μητρώο αξιολογεί αποτελέσματα, ακόμη και κλινικά, ενώ μπορεί να δώσει κριτικές πληροφορίες για την παρέμβαση σε κάποια πολιτική, με τεκμηρίωση». Σε πρώτο στάδιο, στο Μητρώο Ασθενών για τον Διαβήτη, θα ενσωματωθούν στοιχεία από επτά Διαβητολογικά Κέντρα (πέντε στην Αθήνα και δύο στη Θεσσαλονίκη) δηλαδή θα συμπεριληφθούν στοιχεία από περίπου ασθενείς. < > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

31

32 > υγεία > της Νεκταρίας Καρακώστα ΑΥΤΟΑΝΟΣΑ - ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Στόχος η ποιότητα ζωής των ασθενών Ένα φάρμακο, τουλάχιστον 11 ενδείξεις, δέκα χρόνια παρουσίας στη φαρμακευτική αγορά, πρώτη θέση σε πωλήσεις παγκοσμίως, λύση για εκατομμύρια ασθενείς. τους ασθενείς που ταλαιπωρούνται από αυτοάνοσα/ φλεγμονώδη νοσήματα. Ένας άνθρωπος που πάσχει από προχωρημένη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα δυσκολεύεται να ανοίξει ένα μπουκάλι νερό και να το βάλει στο ποτήρι... Δυσκολεύεται ακόμη και να φάει χωρίς βοήθεια, ενώ τη νύχτα πονάει φρικτά... Εκείνος που πάσχει από ψωρίαση βιώνει καθημερινά τον φόβο, την προκατάληψη, νιώθει τα αδιάκριτα και τρομαγμένα βλέμματα, ταλαιπωρείται από τη φαγούρα και ονειρεύεται ένα σώμα καθαρό από σημάδια, ενώ ο πάσχων από νόσο του Crohn ή ελ- κώδη κολίτιδα, υποφέρει από πόνους και διάρροιες και οργανώνει τη ζωή του, τις μετακινήσεις του, τα πάντα, με βάση το πού υπάρχει τουαλέτα. Πέρα από τις δυσκολίες στην καθημερινότητα όλων αυτών των ασθενών, σημαντικές είναι και οι επιπτώσεις στην ψυχική τους σφαίρα. Οι περισσότεροι βιώνουν κατάθλιψη και κοινωνική απομόνωση, ενώ κάποιοι ασθενείς, όπως π.χ. οι ψωριασικοί, αναφέρουν μέχρι και αυτοκτονικό ιδεασμό. Τα παραπάνω δεν είναι παρά μια πολύ μικρή γεύση > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

33 της καθημερινότητας των ασθενών που πάσχουν από αυτοάνοσα, φλεγμονώδη νοσήματα. Αρκούν όμως για να αντιληφθεί κανείς πόσο σημαντική είναι για αυτούς τους ασθενείς μία θεραπεία ικανή να μειώνει τη φλεγμονή και τα λοιπά συμπτώματα των νόσων και να καθυστερήσει την εξέλιξή τους. Ρευματοειδής αρθρίτιδα, ψωριασική αρθρίτιδα, πολυαρθρική νεανική αρθρίτιδα, αξονική σπονδυλαρθρίτιδα, νόσος του Crohn σε ενήλικες και παιδιά, ψωρίαση, ελκώδη κολίτιδα είναι κάποιες από τις παθήσεις για τις οποίες έχει ένδειξη η αδαλιμουμάμπη, το μονοκλωνικό αντίσωμα, που έχει ανακηρυχθεί το Νο1 φάρμακο στην παγκόσμια φαρμακευτική αγορά. Με βάση τα ενθαρρυντικά δεδομένα μελέτης φάσης 3 που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, η αδαλιμουμάμπη, αναμένεται να λάβει έγκριση, εντός του 2015, και για τη διαπυητική ιδρωταδενίτιδα (ΔΙ). Η ΔΙ, η οποία ονομάζεται από τους δερματολόγους και «ανάστροφη ακμή» (acneinversa), είναι μια χρόνια δερματοπάθεια που χαρακτηρίζεται από φλεγμονώδεις περιοχές (οζίδια, συρίγγια, αποστήματα), συνήθως στη μασχαλιαία χώρα, στη βουβωνική χώρα, στους γλουτούς και την υπομαστική περιοχή. Η ΔΙ θεωρείται ένα από τα χειρότερα φλεγμονώδη νοσήματα. Αν η έγκριση ληφθεί, αυτή θα είναι η 12η ένδειξη για την αδαλιμουμάμπη. Τι είναι; Η αδαλιμουμάμπη ανήκει στους λεγόμενους «βιολογικούς παράγοντες». Οι βιολογικοί παράγοντες είναι φάρμακα που παράγονται με μια σύνθετη βιοτεχνολογική διαδικασία και είναι αντισώματα ή ουσίες του οργανισμού, που μπορούν να τροποποιούν την ανοσολογική αντίδρασή του. Τα φάρμακα αυτά παρασκευάζονται από ζωντανά κύτταρα, είναι ιδιαίτερα πολύπλοκα και πολύ μεγάλα σε μέγεθος, σε αντίθεση με τα συμβατικά φάρμακα (π.χ. αντιβίωση), που κατασκευάζονται από ανόργανα χημικά στοιχεία, είναι πολύ απλούστερα στη χημική τους σύσταση και μικρότερα σε μέγεθος. Για κάθε βιολογικό προϊόν, η παραγωγική διαδικασία είναι μοναδική, γεγονός που την καθιστά μια ιδιαίτερα περίπλοκη, χρονοβόρα και κοστοβόρα διαδικασία. Ωστόσο, το κόστος της χορήγησης των βιολογικών παραγόντων αντισταθμίζεται από τη μείωση σε άλλες δαπάνες, όπως π.χ. σε νοσήλια, χειρουργικές επεμβάσεις, μείωση της ανάγκης για πρόσληψη βοήθειας στο σπίτι, ενώ το πιο σημαντικό τους πλεονέκτημα είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών και οι αυξημένες δυνατότητες συμμετοχής τους στην παραγωγική διαδικασία. Είναι γεγονός, ότι οι πάσχοντες από αυτοάνοσα, φλεγμονώδη νοσήματα πεθαίνουν νωρίτερα, νοσηλεύονται περισσότερο και έχουν αυξημένο κίνδυνο για λοιμώξεις, καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια. «Οι βιολογικοί παράγοντες όμως αλλάζουν την πορεία της νόσου», σημειώνει ο κ. Θανάσης Κώτσανης, Head Medical Affairs της AbbVie στον τομέα της Ανοσολογίας. Στη χώρα μας, το ποσοστό των ασθενών που λαμβάνουν βιολογικούς παράγοντες είναι πολύ μικρό. Ακόμη και οι ασθενείς με μέτρια-σοβαρή νόσο λαμβάνουν αρχικά συμβατική θεραπεία με τους βιολογικούς παράγοντες να χρησιμοποιούνται, μόνο σε περίπτωση αποτυχίας της συμβατικής θεραπείας. Έτσι λιγότερο από το 5% των ασθενών λαμβάνουν κάποιον βιολογικό παράγοντα, ενώ λιγότερο από το 1,5% λαμβάνουν αδαλιμουμάμπη. 31 > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42

34 > υγεία 32 αυτοάνοσα - φλεγμονώδη νοσήματα Αποτελεσματικότητα Στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, η σημαντικότερη υποχώρηση των συμπτωμάτων παρατηρήθηκε στις μελέτες που εξέτασαν την αδαλιμουμάμπη ως πρόσθετη θεραπεία στη μεθοτρεξάτη. Η συνδυαστική χρήση της αδαλιμουμάμπης με τη μεθοτρεξάτη ενδείκνυται και στην πολυαρθρική νεανική ιδιοπαθή αρθρίτιδα, ενώ σημαντικά ήταν τα αποτελέσματα της χρήσης του φαρμάκου ως μονοθεραπεία, στις μελέτες της ψωριασικής αρθρίτιδας, της αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας, της αξονικής σπονδυλαρθρίτιδας χωρίς ευρήματα αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας, αλλά και στην νόσο του Crohn, στην ψωρίαση και στην ελκώδη κολίτιδα. Οι έρευνες έδειξαν ότι με τη χρήση του φαρμάκου, 17,6% περισσότεροι ασθενείς με ΡΑ συνεχίζουν να εργάζονται δύο χρόνια μετά την έναρξη της θεραπείας, 73% των ασθενών με ψωρίαση κατά πλάκας αναφέρουν βελτιωμένη παραγωγικότητα, ενώ στους ασθενείς με νόσο του Crohn ο κίνδυνος για χειρουργείο μειώνεται κατά 9 φορές. Λίγα λόγια για την abbvie Η AbbVie είναι μία παγκόσμια βιοφαρμακευτική εταιρεία, η οποία δημιουργήθηκε το 2013, ύστερα από τον διαχωρισμό της από την Abbott Laboratories. Αποστολή της εταιρείας είναι να αξιοποιήσει την εμπειρία της, τους αφοσιωμένους ανθρώπους της και τη μοναδική προσέγγισή της για καινοτομία, με σκοπό την ανάπτυξη προηγμένων θεραπειών που θα καλύπτουν μερικές από τις πιο σύνθετες και σοβαρές ασθένειες του κόσμου. «Στόχος μας είναι να βελτιώσουμε τη ζωή των συμπολιτών μας, μέσω των φαρμάκων και των υπηρεσιών που προσφέρουμε», τόνισε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Abbvie κ. Πασχάλης Αποστολίδης. «Μετά από 1 ½ χρόνο λειτουργίας είμαστε στις 100 μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου βάσει χρηματιστηριακής αξίας και στις 12 μεγαλύτερες στο χώρο της υγείας και του φαρμάκου», σημείωσε ο κ. Αποστολίδης. Διευκρίνισε μάλιστα πως, αν ολοκληρωθεί η εξαγορά της Shire, που πιθανολογείται μέχρι τέλος του χρόνου (καθώς βρίσκεται στο στάδιο των εγκρίσεων από τις ρυθμιστικές αρχές), «η AbbVie θα είναι πιο μεγάλη ως εταιρεία από τα McDonalds, την Boeing και τη Cisco και μέσα στις 6 μεγαλύτερες εταιρείες στο χώρο της υγείας και του φαρμάκου». < τα αυτοάνοσα σε αριθμούς Πάνω από 2,9 εκατ. άνθρωποι σε παραγωγική ηλικία στην Ευρώπη έχουν Ρευματοειδή Αρθρίτιδα (ΡΑ) Έως 40% των ασθενών με ΡΑ μπορεί να σταματήσουν εντελώς να εργάζονται 5 χρόνια μετά τη διάγνωση, συχνά επειδή η διάγνωση ή η έναρξη της θεραπείας δεν έγιναν εγκαίρως ασθενείς με ΡΑ στην Ελλάδα Έλληνες με αγκυλοποιητική σπονδυλαρθίτιδα 1,5-3% του πληθυσμού πάσχει από ψωρίαση. Οι ασθενείς στην Ελλάδα ανέρχονται σε % των ασθενών με ψωρίαση δηλώνουν ότι η νόσος επηρεάζει τη συναισθηματική ευημερία τους 4,3 δισεκατομμύρια ευρώ έχει υπολογιστεί το ετήσιο κόστος της ψωρίασης στις Ηνωμένες Πολιτείες άτομα πάσχουν από ψωριασική αρθρίτιδα. Στο 67% των περιπτώσεων, η ψωρίαση προηγήθηκε της αρθρίτιδας άνθρωποι στην Ελλάδα πάσχουν από νόσο του Crohn και άνθρωποι από ελκώδη κολίτιδα έως και 20 φορές την ημέρα μπορεί να χρησιμοποιήσει την τουαλέτα ένα άτομο που πάσχει από Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νοσήματα του Εντέρου (ΙΦΝΕ). Πάνω από 1 στους 2 ασθενείς αναγκάζεται να απουσιάσει από μία έως και πάνω από 20 ημέρες τον χρόνο από την εργασία του, λόγω προβλημάτων από τη νόσο Περίπου το 40% των παιδιατρικών ασθενών με τη νόσο του Crohn εμφανίζουν ανεπαρκή ανάπτυξη. Τα ΙΦΝΕ σχετίζονται επίσης με προβλήματα στη σεξουαλική ανάπτυξη των παιδιών > Life > Positive <

35

36 > υγεία > Γράφει η Μαρία Μαλτέζου, Διευθύντρια Νευρολογικής Κλινικής Γ.Ο.Ν.Κ «ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ» Zώντας με τη ΣΚΠ Στρατηγικές πρόληψης των νοητικών διαταραχών Η σημασία της άσκησης Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι το πιο αντιπροσωπευτικό απομυελινωτικό νόσημα, με συνήθη εμφάνιση την τρίτη με τέταρτη δεκαετία της ζωής και προτίμηση στο γυναικείο φύλο.

37 Από τις πρώτες περιγραφές της νόσου στο τέλος του 19ου αιώνα αναφέρονται διαταραχές νοητικές, πέραν των υπολοίπων συμπτωμάτων. Για πολλά χρόνια όμως, οι νευρολόγοι τις θεωρούσαν σπάνιες, γιατί η νόσος θεωρείτο κατ εξοχήν νόσος της λευκής και όχι της φαιάς ουσίας. Η συχνότητα των νοητικών διαταραχών στους ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας ανέρχεται σε ποσοστό 40-65% και είναι πια τεκμηριωμένο ότι από την έναρξη της νόσου αρχίζει η διαδικασία της εγκεφαλικής ατροφίας. Αν και δεν υπάρχουν σαφείς προγνωστικοί παράγοντες για το ποιοι ασθενείς θα αναπτύξουν μελλοντικά νοητικές διαταραχές, φαίνεται μέχρι σήμερα ότι η διάρκεια, η μορφή της νόσου, η ηλικία, το φύλο, τα κινητικά ελλείμματα και η προϋπάρχουσα νοητική κατάσταση του ασθενούς συνεργούν στη μελλοντική εμφάνιση των νοητικών ελλειμμάτων. Οι προϊούσες μορφές της νόσου, οι άνδρες, οι μεγαλύτερες ηλικίες καθώς και το χαμηλότερο νοητικό και μορφωτικό επίπεδο με την έναρξη της νόσου σχετίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα νοητικών διαταραχών. Δύο σημαντικοί παράγοντες που έχουν σαφή συσχέτιση με τη νοητική δυσλειτουργία είναι η συνυπάρχουσα κατάθλιψη και τα κινητικά προβλήματα. Η συχνότητα της κατάθλιψης στον γενικό πληθυσμό ανέρχεται στο 20%, ενώ στους πάσχοντες από σκλήρυνση κατά πλάκας ανέρχεται στο 50%. Η κατάθλιψη στη νόσο έχει να κάνει και με την εντόπιση των βλαβών στον εγκέφαλο, ιδιαίτερα αν οι βλάβες εντοπίζονται στον κροταφικό λοβό. Η συνύπαρξη αναπηρίας, νοητικών ελλειμμάτων, κόπωσης, κατάθλιψης στη νόσο θέτουν μερικά ενδιαφέροντα ερωτήματα. Τι προηγείται μεταξύ αυτών και πώς αλληλοεπηρεάζονται μεταξύ τους; Η κινητική και νοητική αναπηρία προκαλούν την κόπωση και την κατάθλιψη ή η κατάθλιψη οδηγεί σε κόπωση, κακή μνήμη και κινητική δυσλειτουργία; Η καλύτερη κατανόηση της παθογένειας της νόσου πιθανόν να μας δώσει στο μέλλον σαφείς απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα. Η μνήμη διακρίνεται στη μακρόχρονη, που μας επιτρέπει να αποθηκεύουμε πληροφορίες για χρονικό διάστημα λεπτών έως δεκαετιών, ή ακόμη και για πάντα και στη βραχύχρονη, για την πρόσκαιρη αποθήκευση πληροφοριών που είναι ακόμη σε επεξεργασία. Αν τα νέα δεδομένα δεν αποθηκευτούν γρήγορα στη μακρόχρονη μνήμη, χάνονται εντελώς. Για να θυμηθούμε για παράδειγμα έναν αριθμό τηλεφώνου μέχρι να τον γράψουμε, τον επαναλαμβάνουμε σε εσωτερικό ή εξωτερικό μονόλογο. Οι νοητικές διαταραχές στη νόσο αφορούν κυρίως την προσοχή, ιδιαίτερα σε πολύπλοκα θέματα, την αργή επεξεργασία των πληροφοριών, την ελαττωμένη ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, σχεδιασμού, κωδικοποίησης κατά σειρά προτεραιότητας και ταξινόμησης, με αποτέλεσμα να μην γίνεται αποθήκευση των πληροφοριών στον σκληρό δίσκο που είναι η μακρόχρονη μνήμη. Οι νέες θεραπευτικές απόψεις για την πρόληψη των νοητικών διαταραχών στη σκλήρυνση κατά πλάκας είναι η έγκαιρη έναρξη θεραπείας, ενώ φαίνεται ότι τα νέα φάρμακα δρουν και στην εκφυλιστική διεργασία του εγκεφάλου, καθυστερώντας έτσι την εμφάνιση νοητικών διαταραχών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η φινγκολιμόδη, που προστατεύει από την απώλεια του εγκεφαλικού παρεγχύματος. Διάφορες μελέτες στη φαρμακευτική αντιμετώπιση των νοητικών διαταραχών χρησιμοποιώντας φάρμακα που χορηγούνται στη νόσο του Alzheimer και ginko biloba (κινέζικη ιατρική) έδωσαν αντικρουόμενα αποτελέσματα. Πώς λοιπόν θα αντιμετωπίσετε την εμφάνιση των νοητικών διαταραχών στην καθημερινότητά σας; 35 > Life > Positive < ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 # 42