ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ: ΓΔΩΡΓΟΤΛΑ ΠΑΝΑΓΙΩΣΗ ΑΘΛΗΣΙΚΔ ΚΑΚΩΔΙ Δ ΓΡΟΜΔΙ ΜΔΑΙΩΝ ΜΔΓΑΛΩΝ ΑΠΟΣΑΔΩΝ ΣΟΝ ΚΛΑΙΚΟ ΑΘΛΗΣΙΜΟ

Transcript

1 ΣΜΗΜΑ ΔΠΙΣΗΜΗ ΦΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΘΛΗΣΙΜΟΤ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ: ΓΔΩΡΓΟΤΛΑ ΠΑΝΑΓΙΩΣΗ Α.Δ.Μ.: ΣΙΣΛΟ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ: ΑΘΛΗΣΙΚΔ ΚΑΚΩΔΙ Δ ΓΡΟΜΔΙ ΜΔΑΙΩΝ ΜΔΓΑΛΩΝ ΑΠΟΣΑΔΩΝ ΣΟΝ ΚΛΑΙΚΟ ΑΘΛΗΣΙΜΟ ΔΠΙΙΒΛΔΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΣΗ: ΤΚΑΡΑ ΔΤΑΓΓΔΛΟ 1

2 ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ ΠΔΡΗΛΖΦΖ ζει.5 ΔΗΑΓΧΓΖ...ζει. 6 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 o: ΓΔΝΗΚΑ ΓΗΑ ΣΗ ΚΑΚΧΔΗ..ζει ΚΑΚΧΔΗ ΜΑΛΑΚΧΝ ΜΟΡΗΧΝ ΚΑΗ ΚΔΛΔΣΟΤ ζει ΤΝΓΔΜΗΚΔ ΚΑΚΧΔΗ.ζει ΜΤΗΚΔ ΚΑΚΧΔΗ..ζει ΚΑΚΧΔΗ ΣΔΝΟΝΣΧΝ. ζει ΚΑΚΧΔΗ ΟΣΧΝ ζει ΚΑΣΑΓΜΑ ζει.14 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 Ο :ΚΑΚΧΔΗ ΠΟΝΓΤΛΗΚΖ ΣΖΛΖ ζει ΠΟΝΓΤΛΗΚΖ ΣΖΛΖ..ζει ΟΗ ΑΡΘΡΧΔΗ ΣΟΤ ΚΟΡΜΟΤ..ζει ΟΗ ΜΤΔ ΣΖ ΡΑΥΖ ( ΟΗ ΗΓΗΧ ΡΑΥΗΑΗΟΗ ΜΤΔ) ζει ΟΗ ΜΤΔ ΣΖ ΚΟΗΛΗΑ ζει ΟΦΤΑΛΓΗΑ ΚΑΗ ΗΥΗΑΛΓΗΑ...ζει ΟΦΤΗΚΖ ΚΖΛΖ ΜΔΟΠΟΝΓΤΛΗΟΤ ΓΗΚΟΤ. ζει.21 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 ν :ΚΑΚΧΔΗ ΠΤΔΛΟΤ ΚΑΗ ΗΥΗΟΤ ζει ΚΔΛΔΣΟ ΣΖ ΠΤΔΛΗΚΖ ΕΧΝΖ..ζει ΟΗ ΜΤΔ ΣΖ ΠΤΔΛΗΚΖ ΕΧΝΖ.ζει.24 3,3. ΟΗ ΠΔΡΗΣΟΝΗΔ ΣΖ ΠΤΔΛΟΤ..ζει ΟΗ ΜΤΔ ΣΟΤ ΠΔΡΗΝΔΟΤ.. ζει ΑΡΘΡΧΔΗ ΠΤΔΛΗΚΖ ΕΧΝΖ....ζει ΖΒΗΚΖ ΤΜΦΤΖ. ζει Ζ ΗΔΡΟΛΑΓΝΗΑ ΑΡΘΡΧΖ..ζει.27 2

3 3..8 ΑΝΔΞΑΡΣΖΣΟΗ ΤΝΓΔΜΟΗ..ζει Ζ ΑΡΘΡΧΖ ΣΟΤ ΗΥΗΟΤ ζει ΟΡΟΓΟΝΟΘΤΛΑΚΗΣΗΓΑ ΜΔΗΕΟΝΟ ΣΡΟΥΑΝΣΖΡΑ..ζει ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΟΡΘΟΤ ΚΟΗΛΗΑΚΟΤ ΜΤΟ ζει ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΑΠΑΓΧΓΧΝ ΜΤΧΝ..ζει ΤΝΓΡΟΜΟ ΗΔΡΟΛΑΓΟΝΗΑ ΑΡΘΡΧΖ.ζει ΖΒΗΚΖ ΟΣΔΗΣΗΓΑ.ζει ΤΠΔΡΓΗΑΣΑΖ ΣΧΝ ΠΡΟΑΓΧΓΧΝ ΜΤΧΝ.. ζει ΤΝΓΡΟΜΟ ΣΟΤ ΛΑΓΟΝΟΦΟΗΣΖ...ζει ΑΠΟΠΑΣΗΚΑ ΚΑΣΑΓΜΑΣΑ- ΑΠΟΠΑΣΗΚΟ ΚΑΣΑΓΜΑ ΛΑΓΟΝΗΟΤ ΑΚΡΟΛΟΦΗΑ ΚΑΗ ΑΠΟΠΑΣΗΚΟ ΚΑΣΑΓΜΑ ΠΡΟΘΗΑ ΚΑΣΧ ΛΑΓΟΝΗΟΤ ΑΚΑΝΘΑ..ζει.41 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 ν ΚΑΚΧΔΗ ΚΑΣΧ ΑΚΡΧΝ.ζει ΣΟ ΜΖΡΗΑΗΟ ΟΣΟ...ζει Ζ ΔΠΗΓΟΝΑΣΗΓΑ..ζει Ο ΚΔΛΔΣΟ ΣΖ ΚΝΖΜΖ ζει Ζ ΚΝΖΜΖ....ζει Ο ΚΔΛΔΣΟ ΣΟΤ ΑΚΡΟΤ ΠΟΓΗΟΤ.....ζει ΟΗ ΑΡΘΡΧΔΗ ΣΖ ΚΝΖΜΖ...ζει ΟΗ ΜΤΔ ΣΟΤ ΜΖΡΟΤ..ζει ΟΗ ΟΠΗΘΗΟΗ ΜΖΡΗΑΗΟΗ ΜΤΔ...ζει ΟΗ ΠΔΡΗΣΟΝΗΔ ΣΟΤ ΜΖΡΟΤ.....ζει ΤΝΓΡΟΜΟ ΟΠΗΘΗΧΝ ΜΖΡΗΑΗΧΝ ΜΤΧΝ.... ζει ΟΗ ΜΤΔ ΣΖ ΚΝΖΜΖ...ζει ΠΔΡΗΣΟΝΗΑ ΚΝΖΜΖ.ζει ΜΤΔ ΣΟΤ ΑΚΡΟΤ ΠΟΓΗΟΤ.ζει ΟΗ ΑΡΘΡΧΔΗ ΣΟΤ ΑΚΡΟΤ ΠΟΓΗΟΤ...ζει ΚΑΚΧΔΗ ΓΟΝΑΣΟ... ζει ΚΑΚΧΔΗ ΑΠΟ ΤΠΔΡΥΡΖΗΑ...ζει ΤΝΓΡΟΜΟ ΔΠΗΓΟΝΑΣΗΓΟΜΖΡΗΑΗΟΤ ΠΟΝΟΤ...ζει ΤΝΓΡΟΜΟ ΣΡΗΒΖ ΛΑΓΟΚΝΖΜΗΑΗΑ ΣΑΗΝΗΑ.ζει ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΓΗΚΔΦΑΛΟΤ ΜΖΡΗΑΗΟΤ ΜΤΟ ζει ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΖΜΗΤΜΔΝΧΓΟΤ ΜΤΟ..ζει ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΗΓΝΤΑΚΟΤ ΜΤΟ ζει ΡΖΞΔΗ ΜΖΝΗΚΧΝ.. ζει ΚΑΚΧΔΗ ΠΟΓΟΚΝΖΜΗΚΖ ΚΑΗ ΠΟΓΟ.. ζει. 74 3

4 4.24.ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΠΡΟΘΗΟΤ ΚΝΖΜΗΑΗΟΤ ΜΤΟ...ζει ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΟΠΗΘΗΟΤ ΚΝΖΜΗΑΗΟΤ ΜΤΟ...ζει ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΑΥΗΛΛΔΗΟΤ ΣΔΝΟΝΣΑ ζει ΠΔΛΜΑΣΗΑΗΑ ΑΠΟΝΔΤΡΧΗΣΗΓΑ ΚΑΗ Ο ΜΖΥΑΝΗΜΟ ΣΟΤ ΒΑΡΟΤΛΚΟ ζει ΣΡΑΤΜΑΣΗΚΔ ΚΑΚΧΔΗ.ΚΑΣΑΓΜΑΣΑ ΜΔΣΑΣΑΡΗΧΝ ΑΠΟ ΚΟΠΧΖ..ζει ΚΑΣΑΓΜΑ ΚΟΠΧΖ ΣΖ ΚΝΖΜΖ.. ζει.91 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5 Ο ΝΔΤΡΑ.. ζει ΚΑΚΧΔΗ ΠΔΡΗΦΔΡΗΚΧΝ ΝΔΤΡΧΝ...ζει ΤΝΓΡΟΜΟ ΠΡΟΘΗΟΤ ΓΗΑΜΔΡΗΜΑΣΟ ΚΝΖΜΖ..ζει ΤΝΓΡΟΜΟ ΣΑΡΗΑΗΟΤ ΧΛΖΝΑ....ζει ΝΔΤΡΧΜΑ ΚΟΗΝΟΤ ΠΔΛΜΑΣΗΑΗΟΤ ΓΑΚΣΤΛΗΚΟΤ ΝΔΤΡΟΤ (ΝΔΤΡΧΜΑ MORTON)....ζει.98 ΤΜΠΔΡΑΜΑ... ζει.100 ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ... ζει.101 4

5 ΠΔΡΗΛΖΦΖ θνπφο ηεο παξνχζεο εξγαζίαο ήηαλ λα παξνπζηάζεη κέζα απφ αλαζθφπεζε βηβιηνγξαθηθψλ πεγψλ ηηο θαθψζεηο ζηα αγσλίζκαηα κεζαίσλ θαη κεγάισλ απνζηάζεσλ ζηνλ θιαζηθφ αζιεηηζκφ. Σα επαίζζεηα ζεκεία ησλ δξνκέσλ κεζαίσλ απνζηάζεσλ είλαη ε πεξηνρή ηεο θλήκεο, ε πνδνθλεκηθή άξζξσζε θαη ε νζθπτθή κνίξα ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο. Σα ηξαχκαηα ζηνπο δξφκνπο ησλ κεγάισλ απνζηάζεσλ είλαη ζιάζεηο ησλ νπίζζησλ κεξηαίσλ θαη ηνπ γαζηξνθλήκηνπ, ηξαχκαηα ζηνλ αξζξηθφ ζχιαθα ηεο πνδνθλεκηθήο άξζξσζεο θαη θαθψζεηο ησλ κελίζθσλ θαη ησλ ζπλδέζκσλ ηεο άξζξσζεο ηνπ γνλάηνπ. Δπίζεο παξαηεξνχληαη θαη θαηάγκαηα θφπσζεο. Σέινο νη παξάγνληεο πνπ ζπκβάιινπλ ζηελ πξφιεςε ησλ αζιεηηθψλ θαθψζεσλ ζηνλ αζιεηηζκφ ηεξαξρηθά είλαη ε γεληθή θαη εηδηθή πξνζέξκαλζε, ε θαιή θπζηθή θαηάζηαζε, νη νξζέο θαη εηδηθέο δηαηαηηθέο αζθήζεηο, νη πξνιεπηηθέο ηαηξηθέο εμεηάζεηο, ν αζιεηηθφο πξνζηαηεπηηθφο εμνπιηζκφο θαη ε ζσζηή αζιεηηθή δηαηξνθή. 5

6 ΔΗΑΓΧΓΖ Σα κέξε ηνπ ζψκαηνο ζε ζρέζε κε ηηο αζιεηηθέο δξαζηεξηφηεηεο πνπ θηλδπλεχνπλ πεξηζζφηεξν είλαη νη αξζξψζεηο ( γφλαην, πνδνθλεκηθή, ψκνο, θαξπφο), κεηά ην κπηθφ ζχζηεκα θαη ηέινο ηα νζηά. ε ζρέζε κε ηα κέξε ηνπ ζψκαηνο πεξηζζφηεξν ππφθεηληαη ζε θαθψζεηο ηα θάησ άθξα ζε πνζνζηφ 68,9%, αθνινπζνχλ ηα άλσ άθξα κε 22,8%, ε ζπνλδπιηθή ζηήιε 4,7%, ε θεθαιή 1,5%, ε θνηιηαθή ρψξα 1,1% θαη ε ζσξαθηθή 1,0% ( Γειεγηάλλεο 1990). Οη ζεκαληηθφηεξεο θαθψζεηο πνπ έρνπλ παξαηεξεζεί θαηά βαζκφ ζνβαξφηεηαο θαη ζε ξπζκφ ζπρλφηεηαο είλαη νη κπηθέο δηαηάζεηο, νη ζιάζεηο 1 νπ -2 νπ βαζκνχ, ηα δηαζηξέκκαηα, ηα εμαξζξήκαηα θαη νη θαθψζεηο ππέξρξεζεο( Γειεγηάλλεο 1990). Σα ηξσηά ζεκεία ησλ δξνκέσλ κεζαίσλ απνζηάζεσλ είλαη ε πεξηνρή ηεο θλήκεο, ε πνδνθλεκηθή άξζξσζε θαη ε νζθπτθή κνίξα ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο. Ζ ραξαθηεξηζηηθή ηδηαηηεξφηεηα ησλ θαθψζεσλ ζην άζιεκα απηφ είλαη νη κεγάινη αξηζκνί ησλ ρξφλησλ ηξαπκαηηζκψλ ζε ζρέζε κε ηα βαξηά ηξαχκαηα. Σα βαξηά ηξαχκαηα απνηεινχλ ην 24,75% φισλ ησλ θαθψζεσλ ελψ ηα ππφινηπα ηξαχκαηα αθνξνχλ ηηο ρξφληεο θαθψζεηο(zobel et all 1994). ηε δεχηεξε ζέζε κεηά ηα βαξηά ηξαχκαηα θαη ηηο ρξφληεο θαθψζεηο έξρνληαη νη ζιάζεηο ησλ κπψλ ηνπ κεξνχ. Οη ρξφληεο θαθψζεηο πνπ δεκηνπξγνχληαη εμαηηίαο ηεο επαλάιεςεο ησλ ηξαπκάησλ απνηεινχλ ην 75,2% φισλ ησλ θαθψζεσλ. Απηέο είλαη θαθψζεηο ησλ νζηψλ ηνπ πεξηφζηενπ, ηελνληίηηδα νπίζζνπ θλεκηαίνπ, ηξαπκαηηζκνί ηνπ κπνζθειεηηθνχ ζπζηήκαηνο ησλ νπίζζησλ κεξηαίσλ θαη ηνπ γαζηξνθλήκηνπ θαζψο θαη ηελνληίηηδεο ηνπ αρίιιεηνπ ηέλνληα( Shelbourne KD & Rowdon GA. 1994). Δθηφο απφ ηηο ρξφληεο θαθψζεηο δεκηνπξγνχληαη θαη νη θαθψζεηο ηνπ πέικαηνο φπσο θιεγκνλή πεικαηηαίαο απνλεχξσζεο, πηψζε ηεο πνδηθήο θακάξαο απφ αλεπάξθεηα ηνπ νπηζζίνπ θλεκηαίνπ θαη πεξνληαίνπ κπφο, βιαηζφο, κέγαο δάθηπινο θαη παξακνξθσηηθέο αξζξίηηδεο ζηηο κηθξέο αξζξψζεηο ηνπ κεηαηάξζηνπ(griffin LY 1994). Σα ηξαχκαηα ζηνπο δξφκνπο ησλ κεγάισλ απνζηάζεσλ είλαη ζιάζεηο ησλ νπίζζησλ κεξηαίσλ θαη ηνπ γαζηξνθλήκηνπ, ηξαχκαηα ζηνλ αξζξηθφ ζχιαθα ηεο πνδνθλεκηθήο άξζξσζεο θαη θαθψζεηο ησλ κελίζθσλ θαη ησλ ζπλδέζκσλ ηεο άξζξσζεο ηνπ γνλάηνπ. Δπίζεο 6

7 παξαηεξνχληαη θαη θαηάγκαηα θφπσζεο. Οη ρξφληνη ηξαπκαηηζκνί πνπ δεκηνπξγνχληαη ζηελ βάζε ηεο επαλάιεςεο ησλ ηξαπκαηηζκψλ απνηεινχλ ην 86% φισλ ησλ θαθψζεσλ θαη εληνπίδνληαη ζηελ πεξηνρή ηεο πνδνθλεκηθήο άξζξσζεο θαη ηνπ πέικαηνο(ferris et all 1995). ηηο ρξφληεο θαθψζεηο πεξηιακβάλνληαη νη θαθψζεηο ηνπ κπνζθειεηηθνχ ζπζηήκαηνο ησλ νπίζζησλ κεξηαίσλ θαη ηνπ γαζηξνθλήκηνπ κπφο, νη ρξφληεο ηελνληίηηδεο ηνπ αρίιιεηνπ ηέλνληα πνπ απνηεινχλ ην 29% φισλ ησλ θαθψζεσλ. Ηδηαίηεξα πξέπεη λα αλαθεξζνχλ νη εθθπιηζκνί ηνπ αξζξηθνχ ρφλδξνπ, παξακνξθσηηθέο αξζξίηηδεο, ν ρξφληνο κηθξνηξαπκαηηζκφο αξζξηθφο ζχιαθαο ηεο άξζξσζεο ηνπ γνλάηνπ( Kuhn JE & Wojys EM 1996). Δπίζεο παξαηεξνχληαη ηξαπκαηηζκνί ηνπ πέικαηνο κε παξακφξθσζε ησλ δαθηχισλ. πρλά παξαηεξνχληαη βιάβεο ζηνπο ηζηνχο πνπ πεξηβάιινπλ ηνλ αρίιιεην ηέλνληα, ηνλ ηέλνληα ηνπ βξαρχ θακπηήξα κπψλ ησλ δαθηχισλ( Mason RB & Henderson 1996). Δπίζεο δεκηνπξγνχληαη ηζρηαιγίεο θαη θαηάγκαηα ζηνπο 4ν,5ν νζθπτθνχο ζπνλδχινπο(renstrom P. & Johnson RJ 1985). Σα ηξαχκαηα ησλ καξαζσλνδξφκσλ αθνξνχλ ηνλ αξζξηθφ ζχιαθα ηεο άξζξσζεο ηνπ ηζρίνπ, ησλ αξζξψζεσλ ηεο πνδνθλεκηθήο θαη ηνπ γνλάηνπ. Σα θαηάγκαηα θφπσζεο δεκηνπξγνχληαη ζηελ πεξηνρή ηνπ κεηαηαξζίνπ. Οη ρξφληεο θαθψζεηο απνηεινχλ ην 90,58 ηνπ ζπλφινπ(keene et all 1993). Απηέο είλαη νη παξακνξθσηηθέο αξζξίηηδεο ηεο πνδνθλεκηθήο θαη ηνπ κεζαίνπ ηκήκαηνο ηνπ πέικαηνο. Δπίζεο ζηηο ρξφληεο πεξηιακβάλνληαη θαη νη θαθψζεηο κπψλ θαη ηελφλησλ( Karlsson et all 1996). 7

8 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 ν ΓΔΝΗΚΑ ΓΗΑ ΣΗ ΚΑΚΧΔΗ 1.1.ΚΑΚΧΔΗ ΜΑΛΑΚΧΝ ΜΟΡΗΧΝ ΚΑΗ ΚΔΛΔΣΟΤ Κάθσζε νλνκάδεηαη ε βιάβε ησλ ηζηψλ ηνπ ζψκαηνο πνπ πξνθαιείηαη απφ άκεζε ή έκκεζε βία. Οη θαθψζεηο δηαθξίλνληαη αλάινγα κε ηε δεκηνπξγία επηθνηλσλίαο ησλ ηζηψλ κε ην πεξηβάιινλ, ζε θιεηζηέο θαη αλνηθηέο θαη αλάινγα κε ηε δηάξθεηα εθαξκνγήο θαη ηελ έληαζε ηεο βίαο, ζε θαθψζεηο απφ ππεξρξεζία θαη ηξαπκαηηθέο (Meeusen & Borms 1992) H θιεηζηή θάθσζε ραξαθηεξίδεηαη απφ δηαηήξεζε ηεο ζπλέρεηαο ηνπ δέξκαηνο ή ησλ βιελλνγφλσλ ( Gustillo et all 1990). Ζ αλνηθηή θάθσζε ή ηξαχκα ραξαθηεξίδεηαη απφ ιχζε ηεο ζπλέρεηαο ηνπ δέξκαηνο ή ηνπ βιελλνγφλσλ πνπ επηηξέπεη ηελ επηθνηλσλία ηνπ εζσηεξηθνχ ηνπ ζψκαηνο κε ην πεξηβάιινλ( Gustillo et all 1990). Ζ θάθσζε απφ ππεξρξεζία νθείιεηαη ζε άζθεζε καθξνρξφληαο επαλαιακβαλφκελεο κηθξήο έληαζεο βίαο πνπ θαηαπνλεί ηνπο ηζηνχο θαη πξνθαιεί βιάβεο ζηα καιαθά κφξηα θαη ζηνλ ζθειεηφ. ηηο θαθψζεηο απφ ππεξρξεζία πεξηιακβάλνληαη ε ηελνληίηηδα, ε ηελνληνειπηξίηηδα, ε απνθπζίηηδα, ε επηθνλδπιίηηδα, ε ρνλδξνκαιάθπλζε, ε δηαρσξηζηηθή νζηενρνλδξίηηδα, ηα ζχλδξνκα ζπκπίεζεο ή παγίδεπζεο ησλ πεξηθεξηθψλ λεχξσλ θαη ηα θαηάγκαηα απφ θφπσζε (Bennell 1997). Ζ ηξαπκαηηθή θάθσζε νθείιεηαη ζε ζηηγκηαία εθαξκνγή βίαο κεγάιεο έληαζεο ε νπνία πξνθαιεί βιάβεο ζηα καιαθά κφξηα θαη ζηνλ ζθειεηφ. Ζ ηξαπκαηηθή θάθσζε κπνξεί λα είλαη θιεηζηή ή αλνηθηή, επνκέλσο ν φξνο ηξαπκαηηθή δελ πξνυπνζέηεη ηελ χπαξμε ηξαχκαηνο. ηηο ηξαπκαηηθέο θαθψζεηο πεξηιακβάλνληαη νη ξήμεηο ησλ κπψλ, ησλ ζπλδέζκσλ, ησλ ηελφλησλ θαη ησλ λεχξσλ, ηα εμαξζξήκαηα θαη ηα νμέα θαηάγκαηα (Bennell 1997). Ζ ζηαζεξφηεηα ησλ αξζξψζεσλ εμαζθαιίδεηαη απφ παζεηηθνχο θαη ελεξγεηηθνχο παξάγνληεο. Ζ παζεηηθή ζηαζεξνπνίεζε επηηπγράλεηαη κε ηνπο ζπλδέζκνπο θαη ηνλ αξζξηθφ ζχιαθν, ελψ ε 8

9 ελεξγεηηθή κε ηελ δξάζε ησλ κπψλ, νη νπνίνη πξνζθχνληαη ζηα νζηά κέζσ ησλ ηελφλησλ(meeusen & Borms 1992). 1.2.ΤΝΓΔΜΗΚΔ ΚΑΚΧΔΗ Οη ζπλδεζκηθέο θαθψζεηο νθείινληαη ζε ππεξρξεζία ή ηξαπκαηηθά αίηηα. Οη ζπλδεζκηθέο θαθψζεηο ηαμηλνκνχληαη ζε Η, ΗΗ, θαη ΗΗΗ βαζκνχ. Ζ θάθσζε πξψηνπ βαζκνχ ραξαθηεξίδεηαη απφ δηάηαζε ή ξήμε ειαρίζησλ ηλψλ ηνπ ζπλδέζκνπ θαη ζπλνδεχεηαη απφ δηεχξπλζε ηνπ κεζαξζξίνπ δηαζηήκαηνο ησλ 5mm. Ζ θάθσζε δεπηέξνπ βαζκνχ αληηζηνηρεί ζε κεξηθή ξήμε ηνπ ζπλδέζκνπ θαη ζπλνδεχεηαη απφ κέηξηα ραιαξφηεηα ζε βιαηζνπνίεζε ή ξαηβνπνίεζε ηεο άξζξσζεο κε δηεχξπλζε ηνπ κεζαξζξίνπ δηαζηήκαηνο κεηαμχ 5 θαη 10mm ή αλάινγε πξφζζηα, νπίζζηα ή πιάγηα νιίζζεζε. Ζ θάθσζε ηξίηνπ βαζκνχ ραξαθηεξίδεηαη απφ πιήξε ξήμε ηνπ ζπλδέζκνπ θαη ζπλνδεχεηαη απφ δηεχξπλζε ηνπ κεζαξζξίνπ δηαζηήκαηνο κεγαιχηεξε ησλ 10mm ή αλάινγε πξφζζηα, νπίζζηα ή πιάγηα νιίζζεζε (Meeusen & Borms 1992). Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε πφλν, επηηεηλφκελν κε ηηο θηλήζεηο, νίδεκα ησλ καιαθψλ κνξίσλ, αίκαζξν θαη αζηάζεηα ηεο άξζξσζεο αλάινγα κε ηελ βαξχηεηα ηεο θάθσζεο(meeusen & Borms 1992). ηηο θαθψζεηο πξψηνπ, δεχηεξνπ θαη ζε νξηζκέλεο ηξίηνπ βαζκνχ ε ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαηαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο θηλεηηθφηεηαο ή αθηλεηνπνίεζε ηεο άξζξσζεο κε γχςηλν ή ιεηηνπξγηθφ λάξζεθα γηα 2 έσο 6 εβδνκάδεο. ηηο θαθψζεηο ηξίηνπ βαζκνχ εθαξκφδεηαη ρεηξνπξγηθή ζεξαπεία(bennell 1997). 1.3.ΜΤΗΚΔ ΚΑΚΧΔΗ 9

10 Οη κπηθέο θαθψζεηο παξά ην φηη θαιχπηνπλ ην 10% σο 30% φισλ ησλ αζιεηηθψλ θαθψζεσλ, ζπρλά δελ δηαγηγλψζθνληαη ή ππνηηκψληαη επεηδή ν αζιεηήο παξά ηα ελνριήκαηα ζπλερίδεη ηε δξαζηεξηφηεηα ηνπ ( Renstrom 1995). Πξφθεηηαη γηα θιεηζηέο θαθψζεηο πνπ πξνθαινχληαη απφ άκεζε βία ή έκκεζε βία. Οη άκκεζεο θαθψζεηο νθείινληαη ζε θηππήκαηα ηνπ αληηπάινπ πνπ πξνθαιεί ζπκπίεζε ηνπ κπφο ζην ππνθείκελν νζηφ θαη πνηθίιεο έθηαζεο αηκάησκα. Οη έκκεζεο θαθψζεηο νθείινληαη ζε βίαηε δηάηαζε ηνπ κπφο θαη παξαηεξνχληαη ζπλήζσο ζε κχεο φπσο ν γαζηξνθλήκηνο. (Meeusen & Borms 1992). Σαμηλνκνχληαη ζε πξψηνπ βαζκνχ κε ξήμε ειαρίζησλ ηλψλ, δεπηέξνπ βαζκνχ ζε κεξηθή ξήμε κπφο θαη ηξίηνπ βαζκνχ κε πιήξε ξήμε ηνπ κπφο( Renstrom 1995). Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε πφλν πνπ αλαπαξάγεηαη κε ηε ζχζπαζε ηνπ κπφο θαη ηνπηθφ νίδεκα. ηηο θαθψζεηο ΗΗ θαη ΗΗΗ βαζκνχ είλαη δπλαηφ λα ςειαθεζεί θελφ αληίζηνηρα πξνο ηε ζέζε ηεο ξήμεο ελψ ζε ηξίηνπ είλαη αδχλαηε ε ζχζπαζε ηνπ κπφο επνκέλσο θαη ε θίλεζε ηεο άξζξσζεο. Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαληαη ζε πεξηνξηζκφ ή δηαθνπή ηεο αζιεηηθήο δξαζηεξηφηεηαο γηα 2 έσο 4 εβδνκάδεο, ειαζηηθή επίδεζε, ςπρξά επηζέκαηα θαη ρνξήγεζε αληηθιεγκνλψδσλ. ηηο θαθψζεηο ΗΗΗ βαζκνχ πξνηηκάηαη ρεηξνπξγηθή ζεξαπεία(bennell 1997). 1.4.ΚΑΚΧΔΗ ΣΔΝΟΝΣΧΝ Οη θαθψζεηο ησλ ηελφλησλ νθείιεηαη ζε ππεξρξεζία. πλήζεηο κεραληζκνί είλαη ε βίαηνη ζχζπαζε ή δηάηαζε ηνπ κπφο ελψ επηβαξπληηθφ ζηνηρείν απνηειεί ε ινμή θνξά ηεο δχλακεο. Πξνδηαζεηηθνί παξάγνληεο γηα ηελ πξφθιεζε ησλ ηελφληησλ θαθψζεσλ ζεσξνχληαη ε αλεπαξθήο πξνζέξκαλζε, ε ηάζε ηνπ ηέλνληα θαηά ηε ζηηγκή ηεο θάθσζεο θαη ε εμαζζέληζε ηνπ ηέλνληα 10

11 ιφγσ επαλεηιεκκέλσλ ηνπηθψλ εγρχζεσλ θνξηηθνζηεξνεηδνχο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηελνληίηηδαο(meeusen & Borms 1992). Ζ ηελνληίηηδα είλαη θιεγκνλψδε αληίδξαζε ηνπ ηέλνληα θαη ηνπ νξνγφλνπ ειχηξνπ πνπ ηνλ πεξηβάιιεη ιφγσ εθαξκνγήο επαλαιακβαλφκελεο κηθξήο έληαζεο βία. Ζ θιεγκνλή εληνπίδεηαη ζπλήζσο ζηνπο ηέλνληεο φπσο ηνπ επηγνλαηηδηθνχ θαη ηνπ αρίιιεηνπ(bennell 1997). Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε πφλν θαηά κήθνο ηνπ ηέλνληα πνπ επηηείλεηαη κε ηελ άζθεζε. Ο πφλνο πξνθαιείηαη κε ηηο παζεηηθέο ή ελεξγεηηθέο θηλήζεηο ηδίσο ππφ αληίζηαζε. Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαηαη ζε πεξηνξηζκφ ή δηαθνπή ηεο αζιεηηθήο δξαζηεξηφηεηαο, αθηλεηνπνίεζε ηεο άξζξσζεο κε λάξζεθα, ςπρξά επηζέκαηα, ρνξήγεζε αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ, ηνπηθή έγρπζε θνξηηθνζηεξνεηδνχο θαη θπζηνζεξαπεία(meeusen & Borms 1992). Οη ξήμεηο ησλ ηελφλησλ νθείινληαη ζε ηξαπκαηηθά αίηηα θαη ηαμηλνκνχληαη ζε πξψηνπ βαζκνχ κε ξήμε ειαρίζησλ ηλψλ, δεχηεξνπ βαζκνχ κε κεξηθή ξήμε ηνπ ηέλνληα θαη ηξίηνπ βαζκνχ κε πιήξε ξήμε ηνπ ηέλνληα( Renstrom 1995). Οη ξήμεηο πξψηνπ θαη δεχηεξνπ βαζκνχ αληηζηνηρνχλ ζε κεξηθή ξήμε ηνπ ηέλνληα θαη εληνπίδνληαη ζπλήζσο ζην κπνηελφληην πέηαιν ηνπ ψκνπ, ηνλ επηγνλαηηδηθφ, ηνλ αρίιιεην θαη ηνλ ηέλνληα ηνπ καθξνχ πξνζαγσγνχ(meeusen & Borms 1992).Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε πφλν πνπ επηηείλνληαη κε ηελ άζθεζε, ελψ δηαπηζηψλεηαη θαη νίδεκα ή αηκάησκα θαη δπζρέξεηα θηλήζεσλ. Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαληαη ζε πεξηνξηζκφ ή δηαθνπή ηεο δξαζηεξηφηεηαο, ςπρξά επηζέκαηα, αθηλεηνπνίεζε ησλ παξαθείκελσλ αξζξψζεσλ κε γχςηλν επίδεζκν θαη ρνξήγεζε αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ γηα 2, 4 εβδνκάδεο( Renstrom 1995). Οη ξήμεηο ηξίηνπ βαζκνχ αληηζηνηρνχλ ζε πιήξε ξήμε ηέλνληα θαη αθνξνχλ θπξίσο ηέλνληεο φπσο ν επηγνλαηηδηθφο, ηνπ ηεηξαθεθάινπ, ηνλ αρίιιεην(meeusen & Borms 1992). Σα ζπκπηψκαηα είλαη πφλνο, αδπλακία θίλεζεο θαη ηνπηθφ νίδεκα ή αηκάησκα. Ζ ζεξαπεία είλαη ρεηξνπξγηθή( Renstrom 1995). 1.5.ΚΑΚΧΔΗ ΟΣΧΝ 11

12 Ζ απνθπζίηηδα ζπλίζηαληαη ζε θιεγκνλή αληίζηνηρα πξνο ηελ ζέζε πξφζθπζεο ησλ κπψλ ζηνπο επηθπζηαθνχο ππξήλεο νζηέσζεο. Ζ πάζεζε παξαηεξείηαη ζηελ παηδηθή θαη εθεβηθή ειηθία θαη νθείιεηαη ζε επαλαιακβαλφκελε έληνλε κπηθή ζχζπαζε. Ζ απνθπζίηηδα εληνπίδεηαη ζπρλφηεξα ζηε ιαγφλην αθξνινθία, ζην ηζρηαθφ θχξησκα, ζην θλεκηαίν θχξησκα θαη ζην νπίζζην θχξησκα ηεο θηέξλαο ( Reeder et all 1996). Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε πφλν, πνπ επηηείλεηαη κε ηελ άζθεζε ελψ ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο παξαηεξείηαη ρσιφηεηα. Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαληαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο ή αλάπαπζε, ςπρξά επηζέκαηα, ρνξήγεζε αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ θαη θηλεζηνζεξαπεία(reeder et all 1996). 1.6.ΚΑΣΑΓΜΑ Κάηαγκα νλνκάδεηαη ε κεξηθή ή πιήξεο ιχζε ηεο ζπλέρεηαο ηνπ νζηνχ θαη νθείιεηαη ζε άκεζε ή έκκεζε βία. Σα θαηάγκαηα δελ απνηεινχλ βιάβε απνθιεηζηηθά ησλ νζηψλ αιιά ζπλνδεχνληαη θαη απφ θαθψζεηο δηάθνξεο έθηαζεο θαη βαζκνχ ησλ παξαθείκελσλ ζπλδεζκηθψλ, κπηθψλ, αγγεηαθψλ θαη λεπξηθψλ ζηνηρείσλ(paletta GA & Andrish JT 1995). Σα θαηάγκαηα ηαμηλνκνχληαη αλάινγα κε ηελ θαηεχζπλζε ηεο γξακκήο ηνπ θαηάγκαηνο σο πξνο ηνλ επηκήθε άμνλα ηνπ νζηνχ ζε εγθάξζηα, ινμά, ζπεηξνεηδή, ζπληξηπηηθά, αλάινγα κε ηελ χπαξμε ηξαχκαηνο πνπ θέξεη ζε επηθνηλσλία ην θάηαγκα κε ην πεξηβάιινλ ηνπ ζε θιεηζηά θαη αλνηθηά ηα νπνία αλνηθηά ρσξίδνληαη ζε ηξαχκαηα ρσξίο έλδεημε ελ ησ βάζεη κφιπλζεο, ρσξίο εθηεηακέλεο θάθσζεο καιαθψλ κνξίσλ, εθηεηακέλν ηξαχκα κε επαξθή θάιπςε ηνπ νζηνχ, εθηεηακέλν ηξαχκα κε απνθάιπςε ηνπ νζηνχ θαη εθηεηακέλε απνθφιιεζε ηνπ πεξηφζηενπ, εθηεηακέλν ηξαχκα κε ηξψζε αξηεξηαθνχ ζηειέρνπο (Meeusen & Borms 1992). Δπίζεο αλάινγα κε ηελ επέθηαζε ηνπ θαηάγκαηνο πξνο ηελ άξζξσζε ζε εμσαξζξηθά θαη ελδαξζξηθά, ηελ δχλακε ειθπζκνχ ή ζπκπίεζεο πνπ πξνθάιεζε ην θάηαγκα ζε απνζπαζηηθά, ζπκπηεζηηθά, απφ ην κέγεζνο θαη ηε δηάξθεηα ηεο δχλακεο ζε νμέα, θφπσζεο θαη 12

13 παζνινγηθά(bennell 1997). Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαλαηαη ζε πφλν, νίδεκα, παξακφξθσζε ηνπ κέινπο, θξηγκφ, επψδπλε πεξηνξηζκέλε θηλεηηθφηεηα. Ζ αληηκεηψπηζε εμαξηάηαη απφ ην είδνο ηνπ θαηάγκαηνο θαη ηηο ζπλνδέο θαθψζεηο. ηα θιεηζηά θαηάγκαηα αληηκεησπίδεηαη κε ηνπνζέηεζε λάξζεθα ή επηδέζκνπ απφ γχςν, εγρεηξεηηθά, ζηα θφπσζεο κε αλάπαπζε ή πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο. ηα αλνηθηά κε ζηαζεξνπνίεζε ηνπ θαηάγκαηνο, απνθαηάζηαζε ησλ βιαβψλ ησλ καιαθψλ κνξίσλ, ζχγθιεηζε ή κε ηνπ δέξκαηνο, κεραληθφ θαη ρεηξνπξγηθφ θαζαξηζκφ(reeder et all 1996). ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 ν 13

14 ΚΑΚΧΔΗ ΠΟΝΓΤΛΗΚΖ ΣΖΛΖ 2.1. Ο ΚΔΛΔΣΟ ΣΖ ΠΟΝΓΤΛΗΚΖ ΣΖΛΖ Ζ ζπνλδπιηθή ζηήιε ζηνλ άλζξσπν είλαη ν θεληξηθφο άμνλαο πνπ ζηεξίδεη ην ζψκα, απνηειείηαη απφ θπιηλδξηθά βξαρέα νζηά ηνπο ζπνλδχινπο. Οη ζπφλδπινη ζπλδένληαη θαηάιιεια κεηαμχ ηνπο ν έλαο πάλσ ζηνλ άιιν. Οη κνίξεο ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο είλαη ε απρεληθή, ζσξαθηθνί, νζθπτθή, ηεξή θαη θνθθπγηθή. Οη ζπφλδπινη κε ηελ δηάηαμε ηνπο δεκηνπξγνχλ εζσηεξηθά ηνλ ζπνλδπιηθφ ζσιήλα. Μεηαμχ ησλ πεηάισλ ησλ ζπνλδχισλ βξίζθνληαη ηα κεζνηάμηα δηαζηήκαηα θαη νη κεζνηάμηνη ζχλδεζκνη. Οη νζθπηθνί ζπφλδπινη-νζθπηθή ρψξα, είλαη νη πην ηζρπξνί θαη είλαη πέληε. Βαζηνχλε ην βάξνο ηνπ θεθαιηνχ, ηνπ ζψξαθα θαη ησλ άλσ άθξσλ. Έρνπλ παρηά θαη ηζρπξή αθαλζψδε απφθπζε. Σν ηεξφ νζηφ-ηεξή κνίξα, βξίζθεηαη αλάκεζα ζηα αλψλπκα νζηά ζην πίζσ κέξνο ηεο ππειηθήο δψλεο. Έρεη ζρήκα ηεηξάπιεπξεο ππξακίδαο. Ο θφθθπγαο απνηειείηαη απφ 4-5 λφζνπο ζπνλδχινπο πνπ ζπλνζηεψζεθαλ θαη εκθαλίδεη βάζε, θνξπθή, 2 επηθάλεηεο θαη δπν πιάγηα ρείιε 14

15 2.2.ΟΗ ΑΡΘΡΧΔΗ ΣΟΤ ΚΟΡΜΟΤ Αξζξψζεηο αλάκεζα ζηα ζψκαηα ησλ ζπνλδχισλ είλαη ηππηθέο ακθηαξζξψζεηο. Ο κεζνζπνλδχιηνο δίζθνο είλαη ηλνρφλδξηλνο δίζθνο αλάκεζα ζηνπο ζπνλδχινπο. Κάζε δίζθνο έρεη δχν κνίξεο κηα θεληξηθή θαη κηα πεξηθεξηθή. Ζ πεξηθεξηθή είλαη ηλψδεο δάθηπινο θαη ε θεληξηθή ιέγεηαη πεθηνεηδήο ππξήλαο. Ο ξφινο ηνπο λα απνξξνθνχλε ηηο δνλήζεηο. Αξζξψζεηο αλάκεζα ζηηο αξζξηθέο απνθχζεηο Αξζξψζεηο αλάκεζα ζηα πέηαια ησλ ζπνλδχισλ Αξζξψζεηο αλάκεζα ζηηο αθαλζψδεηο απνθχζεηο Αξζξψζεηο αλάκεζα ζηηο εγθάξζηεο απνθχζεηο Κξαληνζπνλδπιηθέο αξζξψζεηο 2.3.ΟΗ ΜΤΔ ΣΖ ΡΑΥΖ ( ΟΗ ΗΓΗΧ ΡΑΥΗΑΗΟΗ ΜΤΔ) Οη ηδίσο ξαρηαίνη δηαθξίλνληαη ζε καθξνχο ηδίσο ξαρηαίνπο θαη βξαρείο. Οη καθξνί απνηεινχλ 3 ζηηβάδεο ην αθαλζεγθάξζην ζχζηεκα, ην ηεξνλσηηαίν ζχζηεκα θαη ην εγθαξζηαθαλζψδεο ζχζηεκα. Οη βξαρείο είλαη νη κεζαθάλζηνη, κεζεγθάξζηνη θαη ηληναπρεληθή. Οη πεξηηνλίεο ηεο ξάρεο είλαη ε επηπνιήο, ε απρεληθή, ε δηάκεζε θαη ε νζθπνλσηηαία κε δχν πέηαια. 2.4.ΟΗ ΜΤΔ ΣΖ ΚΟΗΛΗΑ Πιάγηνη κχεο ηεο θνηιηάο κε ηνλ έμσ ινμφ, έζσ ινμφ θαη εγθάξζην. Πξφζζηνη κχεο ηεο θνηιηάο κε ηνλ νξζφ θνηιηαθφ, ππξαπνεηδή θαη ζήθε νξζνχ θνηιηαθνχ. Οπίζζηνη κχεο θνηιηάο κφλν ν ηεηξάγσλνο νζθπτθφο. 2.5.ΟΦΤΑΛΓΗΑ ΚΑΗ ΗΥΗΑΛΓΗΑ 15

16 Δμ νξηζκνχ ε νζθπαιγία (πφλνο ζηελ νζθπτθή κνίξα ηεο ζπνλδπιηθήο ζηήιεο) θαη ε ηζρηαιγία ( πφλνο θαηά κήθνο ηεο δηαδξνκήο ηνπ ηζρηαθνχ λεχξνπ), απνηεινχλ ζχκπησκα πνιιψλ παζήζεσλ θαη φρη ζπγθεθξηκέλε πάζεζε ( Dreisinger & Nelson 1996). Ζ νζθπαιγία θαη ε ηζρηαιγία απνηεινχλ ηδηαίηεξα ζπρλέο θιηληθέο νληφηεηεο. Τπνινγίδεηαη φηη ην 80% ηνπ πιεζπζκνχ έρεη εκπεηξία νζθπαιγίαο ζηε δηάξθεηα ηεο δσήο ηνπ θαη ζε νπνηαδήπνηε ζηηγκή ην 12% σο 52% ηνπ πιεζπζκνχ εκθαλίδεη επεηζφδην νζθπαιγίαο κε ζεκαληηθέο ιεηηνπξγηθέο θαη νηθνλνκηθέο επηπηψζεηο ( Nachemson 1976). Οζθπαιγία θαη ηζρηαιγία παξαηεξνχληαη ζπρλφηεξα κεηαμχ αζιεηψλ πνπ θαηαπνλνχλ ηε ζπνλδπιηθή ηνπο ζηήιε φπσο νη αζιεηέο ηνπ θιαζηθνχ αζιεηηζκνχ ζηνπο δξφκνπο κεζαίσλ απνζηάζεσλ, αικάησλ θαη ξίςεσλ αιιά θαη ζε αζιεηέο ελφξγαλεο γπκλαζηηθήο, πάιεο, αληηζθαίξηζεο, άξζε βαξψλ θαη ακεξηθαληθφ πνδφζθαηξν (Hainline 1995). H ζπρλφηεηα εκθάληζεο ησλ ελνριεκάησλ είλαη κεγαιχηεξε κεηαμχ αζιεηψλ πςειψλ επηδφζεσλ θαη απηφ νθείιεηαη ζηελ απμεκέλε επηβάξπλζε, ηνλ αξηζκφ θαη ηε δηάξθεηα ησλ πξνπνλήζεσλ ησλ αζιεηψλ απηψλ (Kujala et all 1992, Jacchia et all 1994). Καηά ηνλ Hainline (1995) ην 15% ησλ αζιεηηθψλ θαθψζεσλ αθνξά ηε ζπνλδπιηθή ζηήιε. Χο αηηηνινγηθνί παξάγνληεο ζεσξνχληαη ζπγγελείο δπζκνξθίεο, κεραληθά αίηηα, εθθπιηζηηθέο παζήζεηο, κεηαβνιηθέο δηαηαξαρέο, θιεγκνλψδεηο παζήζεηο, κηθξνβηαθέο θιεγκνλέο, θαθψζεηο, φγθνη, ηνμηθά θαη ςπρνλεπξσηηθά αίηηα (Hosea & Gatt 1996). Πξνδηαζεηηθνί παξάγνληεο ζεσξνχληαη ε απμεκέλε νζθπτθή ιφξδσζε, ε ειάηησζε ηνπ ηφλνπ ησλ θνηιηαθψλ θαη ξαρηαίσλ κπψλ θαη ε παρπζαξθία. Παξά ηνπο πνιινχο αηηηνινγηθνχο παξάγνληεο ζην 85% ησλ πεξηπηψζεσλ νζθπαιγίαο δελ δηαπηζηψλεηαη ζπγθεθξηκέλν αίηην. ηνηρεία πνπ επζχλνληαη γηα ηελ πξφθιεζε πφλνπ είλαη ηα ζπνλδπιηθά ζψκαηα, ν πξφζζηνο θαη νπίζζηνο επηκήθεο ζχλδεζκνο, ν ζχιαθνο ησλ κηθξψλ αξζξψζεσλ, ε ηεξνιαγφληνο άξζξσζε, λεπξηθά ζηνηρεία ηνπ ζπνλδπιηθνχ ζσιήλα θαη ησλ κεζνζπνλδχιησλ ηξεκάησλ θαη νη 16

17 παξαζπνλδπιηθνί κχεο. Οη κεζνζπνλδχιηνη δίζθνη δελ έρνπλ λεχξσζε επνκέλσο δελ επζχλνληαη γηα ηελ πξφθιεζε πφλνπ (Hainline 1995). Ζ νζθπαιγία θαιχπηεη κηα πεξηνρή πνπ εθηείλεηαη απφ ηελ νζθπτθή κνίξα κέρξη ηηο ηεξνιαγφληεο αξζξψζεηο θαη ηνπο γινπηνχο. Πφλνο θαηά κήθνο ηεο νπίζζηαο έμσ επηθάλεηαο ηνπ ζθέινπο νθείιεηαη ζε εξεζηζκφ ή παγίδεπζε ξηδψλ ηνπ ηεξνχ πιέγκαηνο θαη ραξαθηεξίδεηαη σο ηζρηαιγία. Λφγσ ηεο πίεζεο ηεο ξίδαο απφ ηνλ πεθηνεηδή ππξήλα ή ηνπ λσηηαίνπ λεχξνπ απφ νζηεφθπηα ηνπ κεζνζπνλδχιηνπ ηξήκαηνο πξνθαιείηαη ηνπηθή θιεγκνλή θαη νίδεκα πνπ νθείιεηαη ζε παξεκπφδηζε ηεο θιεβηθήο επαλαθνξάο. Σα ζπκπηψκαηα θαη ηα θιηληθά ζεκεία ηαμηλνκνχληαη ζχκθσλα κε ηνπο Dreisinger & Nelson (1996) ζε νζθπαιγία κε ή ρσξίο ηζρηαιγία, ηζρηαιγία κε ή ρσξίο νζθπαιγία θαη ηζρηαιγία πνπ ζπλνδεχεηαη ή φρη απφ πξννδεπηηθά επηδεηλνχκελε λεπξνινγηθή εηθφλα. Δπίζεο κε ηππνπξηδηθή ζπλδξνκνκή πνπ ζπλίζηαληαη ζε καδηθή θεληξηθή νζθπτθή θήιε κεζνζπνλδχιηνπ δίζθνπ πνπ πξνθαιεί πίεζε ηεο ηππνχξηδνο. ηηο 2 πξψηεο θαηεγνξίεο πεξηιακβάλνληαη ην 90% πεξίπνπ ησλ πεξηπηψζεσλ νζθπαιγίαο θαη ηζρηαιγίαο θαη εθαξκφδεηαη ζπληεξεηηθή ζεξαπεία ελψ αληίζεηα ζηελ ηξίηε θαη ηέηαξηε αθνινπζείηαη ζπλήζσο εγρεηξεηηθή αγσγή. Ζ πιεηνλφηεηα ησλ πεξηπηψζεσλ νζθπαιγίαο θαη ηζρηαιγίαο ζε αζιεηέο είλαη δπλαηφ λα εληαρζεί ζε κηα απφ ηηο παξαθάησ θαηεγνξίεο φπσο ζε νμεία νζθπαιγία κε ή ρσξίο ηζρηαιγία, ρξφληα νζθπαιγία κε ή ρσξίο ηζρηαιγία, νμεία ηζρηαιγία κε ή ρσξίο νζθπαιγία θαη ρξφληα ηζρηαιγία κε ή ρσξίο νζθπαιγία (Dreisinger & Nelson 1996). ΓΗΑΓΝΧΖ Απφ ηνλ απιφ αθηηλνινγηθφ έιεγρν είλαη δπλαηφ λα δηαπηζησζνχλ νξγαληθή ή ιεηηνπξγηθή ζθνιίσζε, εθθπιηζηηθέο αιινηψζεηο ηεο νζθπτθήο κνίξαο, ζηέλσζε ηνπ κεζνζπνλδχιηνπ δηαζηήκαηνο, παξακνξθψζεηο ηνπ ζπνλδπιηθνχ ζψκαηνο, δηζρηδήο ξάρε, ηεξνπνίεζε ηνπ 05 ζπφλδπινπ, νζθπνπνίεζε ηνπ Η1 ζπφλδπινπ θαη νζηενπνξσηηθά θαηάγκαηα. ηηο πεξηπηψζεηο χπαξμεο ακθηβνιηψλ σο πξνο ηε δηάγλσζε επηβάιιεηαη ε δηελέξγεηα αμνληθήο ή καγλεηηθήο ηνκνγξαθίαο(hainline 1995). 17

18 ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζεξαπεπηηθή αγσγή εμαξηάηαη απφ ην είδνο θαη ηε βαξχηεηα ησλ ελνριεκάησλ (Dreisinger & Nelson 1996): νμεία νζθπαιγία κε ή ρσξίο ηζρηαιγία, ε θαηεγνξία απηή έρεη ηελ θαιχηεξε πξφγλσζε θαη απαηηεί βξαρπρξφληα αγσγή. Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαηαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο ή αλάπαπζε, πξνζηαζία ηεο πεξηνρήο θαη ςπρξά επηζέκαηα γηα ηνλ πεξηνξηζκφ ηνπ νηδήκαηνο εάλ έρεη πξνεγεζεί θάθσζε, ρνξήγεζε κε ζηεξνεηδψλ αληηθιεγκνλσδψλ θαξκάθσλ θαη θπζηνζεξαπεία πνπ πεξηιακβάλεη αξρηθά ππεξήρνπο θαη ειεθηξνζεξαπεία ελψ αξγφηεξα πξνζηίζεηαη θαηάιιειεο δηαηαηηθέο αζθήζεηο θαζψο θαη αζθήζεηο ππφ πξννδεπηηθά απμαλφκελε αληίζηαζε γηα ηελ ελίζρπζε ησλ θνηιηαθψλ θαη ησλ ξαρηαίσλ κπψλ(dreisinger & Nelson 1996). Γηα ηελ ρξφληα νζθπαιγία κε ή ρσξίο ηζρηαιγία ε αληηκεηψπηζε ηεο είλαη δπζθνιφηεξε απφ ηεο νμείαο θαη ε ζεξαπεπηηθή αγσγή επηθεληξψλεηαη ζηε ιεηηνπξγηθή απνθαηάζηαζε κε εθαξκνγή ελεξγεηηθψλ αζθήζεσλ ππφ πξννδεπηηθά απμαλφκελε αληίζηαζε θαη κπηθψλ δηαηάζεσλ ηδίσλ ησλ εθηεηλφλησλ ηελ νζθπτθή κνίξα. Μεηά ηελ βειηίσζε ηεο θηλεηηθφηεηαο ηεο νζθπτθήο κνίξαο θαη ηεο ηζρχνο ησλ εθηείλνλησλ, επηηξέπεηαη ε ζηαδηαθή επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα παξά ηνλ πφλν πνπ είλαη πηζαλφ λα πξνθαιείηαη θαηά ηηο θηλήζεηο(dreisinger & Nelson 1996). Γηα ηελ νμεία ηζρηαιγία κε ή ρσξίο νζθπαιγία, ζπλεζέζηεξε αηηία ηεο είλαη ε πξνβνιή ή ε θήιε ηνπ κεζνζπνλδχιηνπ δίζθνπ. Ζ αληηκεηψπηζε είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαληαη ζε θιηλνζηαηηζκφ, ρνξήγεζε κε ζηεξνεηδψλ αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ θαη θπζηνζεξαπεία γηα ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ εμαξηάηαη απφ ηα ζπκπηψκαηα θαη ηα θιηληθά ζεκεία. Με ηελ θπζηνζεξαπεία επηδηψθεηαη ε απειεπζέξσζε ηεο ξίδαο πνπ πθίζηαληαη πίεζε απφ ηνλ πεθηνεηδή ππξήλα θαη ε ππνρψξεζε ηνπ νηδήκαηνο θαη ηεο ηνπηθήο θιεγκνλήο. Ζ ρεηξνπξγηθή ζεξαπεία εθαξκφδεηαη ζηηο πεξηπηψζεηο ζηηο νπνίεο ππάξρεη ζαθήο λεπξνινγηθή εηθφλα απφ κηα ή πεξηζζφηεξεο ξίδεο πνπ δελ ππνρψξεζε ζηε ζπληεξεηηθή ζεξαπεία πνπ εθαξκφζηεθε γηα δπν κήλεο πεξίπνπ ζπκβαίλνπλ επαλεηιεκκέλεο ππνηξνπέο ή 18

19 δηαπηζηψλεηαη ηππνπξνδηθή ζπλδξνκή. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα επηηξέπεηαη κεηά ηελ απνθαηάζηαζε ηεο θηλεηηθφηεηαο ηεο νζθπτθήο κνίξαο θαη ηεο ηζρχνο ησλ θνηιηαθψλ θαη ηδίσο ξαρηαίσλ κπψλ(dreisinger & Nelson 1996). ρεηηθά κε ηελ ρξφληα ηζρηαιγία κε ή ρσξίο νζθπαιγία νθείιεηαη ζε πνηθίια αίηηα φπσο ε θήιε ηνπ κεζνζπνλδχιηνπ δίζθνπ, ε ζπνλδπιηθή ζηέλσζε, ε ζπνλδπινιίζζηζε, ην ζχλδξνκν ηνπ απηνεηδνχο κπφο, ππεξηξνθία ησλ κηθξψλ αξζξψζεσλ ή παγίδεπζε ησλ λσηηαίσλ λεχξσλ ζηα κεζνζπνλδχιηα ηξήκαηα. Ζ ρξφληα ηζρηαιγία φπσο θαη ε νζθπαιγία αληηκεησπίδνληαη δπζθνιφηεξα απφ ηελ νμεία. Σα ελνριήκαηα ζπλήζσο ππνρσξνχλ κε ηε ζπληεξεηηθή αγσγή θαη ε ρεηξνπξγηθή ζεξαπεία εθαξκφδεηαη ζε πεξηπηψζεηο ζπνλδπιφιεζεο ή κεηά απφ απνηπρία ηεο ζπληεξεηηθήο αγσγήο γηα ηελ αληηκεηψπηζε θήιεο κεζνζπνλδχιηνπ δίζθνπ(dreisinger & Nelson 1996). Δηθφλα 1: Oζθπαιγία Δηθφλα 2: Ηζρηαιγία 19

20 2.6.ΟΦΤΗΚΖ ΚΖΛΖ ΜΔΟΠΟΝΓΤΛΗΟΤ ΓΗΚΟΤ Ζ νζθπτθή θήιε κεζνζπνλδχιηνπ δίζθνπ είλαη ζπρλή θιηληθή νληφηεηα θαη απνηειεί δχζθνιν ζεξαπεπηηθφ πξφβιεκα ηδίσο γηα αζιεηέο βαξέσλ αζιεκάησλ, δξφκσλ ηαρχηεηαο θαη εκηαληνρήο θιαζηθνχ αζιεηηζκνχ θαη καξαζσλνδξφκνπο( Mundt et all 1993). Ζ νζθπτθή θήιε κεζνζπνλδχιηνπ δίζθνπ πεξηγξάθεθε σο θιηληθή νληφηεηα απφ ηνπο Mixter and Barr ην 1934 θαη ζπλίζηαηαη ζε πξφπησζε ηνπ πεθηνεηδνχο ππξήλα κέζσ ηεο νπίζζηαο κνίξαο ηνπ ηλψδνπο δαθηπιίνπ είηε θεληξηθά πξνο ηνλ ζπνλδπιηθφ ζσιήλα είηε πιάγηα πξνο ηα κεζνζπνλδχιηα ηξήκαηα. Ζ πάζεζε νθείιεηαη ζε δηαηαξαρή ηεο νκνηνγέλεηαο ηνπ πεθηνεηδνχο ππξήλα ιφγσ θαηαζηξνθήο ηνπ θνιιαγφλνπ ειάηησζεο ησλ πξσηεηγιπθαλψλ θαη εθθχιηζεο ησλ ηλνειαζηηθψλ ζηνηρείσλ ηνπ ηλψδνπο δαθηπιίνπ. Ζ αλαπιήξσζε ηνπ γιπθνγφλνπ είλαη ηδηαίηεξα αξγή ζε ζρέζε κε ησλ πξσηενγιπθαλψλ. Ρήμεηο παξαηεξνχληαη κφλν ζηελ νπίζζηα κνίξα ηνπ ηλψδνπο δαθηπιίνπ θαη νδεγνχλ ζε πξνβνιή ή θήιε ηνπ πεθηνεηδνχο ππξήλα πξνο ηνλ ζπνλδπιηθφ ζσιήλα ή ηα κεζνζπνλδχιηα ηξήκαηα. ηελ απρεληθή κνίξα είλαη δπλαηφ λα πηέζεη ηνλ λσηηαίν κπειφ ή ηα λσηηαία λεχξα ελψ ζηελ νζθπτθή κνίξα πηέδεη ηηο ξίδεο ή ηα λσηηαία λεχξα επεηδή ν λσηηαίνο κπειφο θζάλεη κέρξη ηνλ 1 ν ή 2 ν νζθπηθφ ζπφλδπιν. Κήιε κεζνζπνλδχιηνπ δίζθνπ ζηελ ζσξαθηθή κνίξα είλαη ζπάληα (White & Panjabi 1990). Απφ εκβηνκεραληθέο κειέηεο έρεη απνδεηρηεί φηη νη ξήμεηο ηνπ ηλψδνπο δαθηχιηνπ πξνθαινχληαη θαηά ηελ θάκςε θαη πιάγηα θιίζε ηεο νζθπτθήο κνίξαο ππν ηελ επίδξαζε δπλάκεσλ ζπκπίεζεο. Οη κεζνζπνλδχιηνη δίζθνη δέρνληαη πηέζεηο πνπ εμαξηψληαη απφ ηε ζέζε ηνπ θνξκνχ θαη ησλ θάησ άθξσλ (Nachemson 1976). 20

21 ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε νζθπαιγία πνπ ζπλνδεχεηαη ζπρλά απφ ηζρηαιγία. Σα ελνριήκαηα εκθαλίδνληαη αηθλίδηα έπεηηα απφ άξζε βάξνπο, κηα απφηνκε θίλεζε ζηηγκηαία αχμεζε ηεο ελδνζειηαθήο πίεζεο θαηά ηνλ βήρα ή ην θηέξληζκα θαη βαζκηαία ρσξίο ν αζιεηήο λα είλαη ζε ζέζε λα πξνζδηνξίζεη ηνλ αθξηβή κεραληζκφ θαη ηνλ ρξφλν εθδήισζεο ησλ ζπκπησκάησλ ( Hainline 1995). ΘΔΡΑΠΔΗΑ Γηα λα αληηκεησπηζζεί αξρηθά αθνινπζείηαη ζπληεξεηηθή αγσγή πνπ πεξηιακβάλεη πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο, θιηλνζηαηηζκφ, ρνξήγεζε κε ζηενξεη δσλ αληηθιεγκνλσδψλ θαξκάθσλ θαη θπζηνζεξαπεία γηα δηάζηεκα πεξίπνπ δχν κήλεο. Ζ ρεηξνπξγηθή ζεξαπεία εθαξκφδεηαη ζε πεξηπηψζεηο επαλεηιεκκέλσλ ππνηξνπψλ, ηππνπξηδηθή ζπλδξνκήο, γηα ζαθή λεπξνινγηθή εηθφλα απφ κηα ή πεξηζζφηεξεο ξίδεο. Σν ηθαλνπνηεηηθφ απνηέιεζκα απφ ηελ εθαξκνγή ηεο ρεηξνπξγηθήο ζεξαπείαο πνπ αλαθέξεηαη απφ πνιινχο ζπγγξαθείο δελ επεξεάδεη ηε ζπληεξεηηθή αγσγή πνπ απνηειεί ηε ζεξαπεία εθινγήο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο νζθπτθήο θήιεο κεζνζπνλδχιηνπ δίζθνπ (Jachia et all 1994). 21

22 Δηθφλα 3: Καηαζηάζεηο νζθπηθήο κνίξαο- ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3ν ΚΑΚΧΔΗ ΠΤΔΛΟΤ ΚΑΗ ΗΥΗΟΤ 3.1.θειεηφο ηεο ππειηθήο δψλεο Ζ ππειηθή δψλε απνηειείηαη απφ δπν πιαηηά θαη κεγάια νζηά, ηα αλψλπκα, έλα δεμηφ θαη έλα αξηζηεξφ, πνπ κπξνζηά ζπλδένληαη κε ηελ εβηθή ζχκθπζε θαη πίζσ ζπλδένληαη κε ην ηεξφ νζηνχλ. Σα αλψλπκα νζηά, ην ηεξφ θαη ν θφθθπγαο δεκηνπξγνχλ έλα ρψξν, ζαλ ιεθάλε, ηελ νζηέηλε πχειν. 22

23 Δηθφλα 1: Αλδξηθή θαη γπλαηθία πχεινο 3.2.ΟΗ ΜΤΔ ΣΖ ΠΤΔΛΗΚΖ ΕΧΝΖ Γηαθξίλνληαη ζηνπο έμσ θαη έζσ κχεο ηεο ππέινπ. Οη έμσ κχεο ηεο ππέινπ, ραξαθηεξηζηηθφ ηνπο, έρνπλ ηελ θαηάθπζε ζηνλ κείδνλα ηξνραληήξα θαη απνηεινχλ 3 ζηηβάδεο, ηελ επηπνιήο ( κεγάινο γινπηηαίνο θαη ηείλσλ ηε πιαηηά πεξηηνλία), ηελ κέζε (κέζνο γινπηηαίνο), ελ ησ βάζεη ( κηθξφο γινπηηαίνο, απηνεηδήο, έζσ ζπξνεηδήο, δίδπκνη, ηεηξάγσλνο κεξηαίνο, έμσ ζπξενεηδήο) 3.3.ΟΗ ΠΔΡΗΣΟΝΗΔ ΣΖ ΠΤΔΛΟΤ 23

24 Οη πεξηηνλίεο είλαη 4, ε γινπηηαία, ε απηνεηδνχο, ε ζπξνεηδνχο θαη ε ιαγνλνςντηηδα πεξηηνλία. Οη πεξηηνλίεο απηέο θαιχπηνπλ θπξίσο ηνπο νκψλπκνπο κχεο ΠΔΡΗΝΔΟΝ Πεξίλεν ή ππειηθφ έδαθνο ιέγεηαη ε ρψξα πνπ αληηζηνηρεί ζην θάησ ζηφκην ηεο ειάζζνλνο ππέινπ. Όξηα έρεη κπξνζηά ηελ εβηθή ζχκθπζε θαη ηνπο εβνηζρηαθνχο θιάδνπο. Πίζσ απφ ηνλ θφθθπγα θαη ηνπο κείδνλεο ηζρηνηεξνχο ζπλδέζκνπο. Σν πεξίλεν δηαηξείηαη κε λνεηή γξακκή πνπ πεξλά απφ ηα ηζρηαθή θπξηψκαηα κπξνζηά ηελ νπξνγελλεηηθή ρψξα θαη πίζσ ηελ πξσθηηθή ρψξα. Σελ νπξνγελλεηηθή ρψξα ηελ δηαπεξλάεη ν απιφο ηεο νπξήζξαο ζηνλ άξξελα, ζην ζειπθφ άηνκν ν θνιεφο θαη ε νπξήζξα. Σελ πξσθηηθή κνίξα δηαπεξλάεη ην απεπζπζκέλν θαη ζηα δπν θχια. 3.5.ΟΗ ΜΤΔ ΣΟΤ ΠΔΡΗΝΔΟΤ ρεκαηίδνπλ ην ππειηθφ έδαθνο θαη δηαθξίλνληαη ζε ηξείο ζηηβάδεο. Ζ επηπνιήο ή θάησ έρεη ηνλ ηζρηνζεξαγγψδε, ηνλ βνιβνζεξαγγψδε, ηνλ επηπνιήο εγθάξζην θαη ηνλ έμσ ζθηγθηήξα ηνπ πξσθηνχ. Ζ κέζε ζηηβάδα έρεη ηνλ ελ ησ βάζεη εγθάξζην κπ, ηνλ ζθηγθηήξα πκελψδνπο κνίξαο ηεο νπξήζξαο. Ζ ελ ησ βάζεη ζηηβάδα έρεη δπν κχεο ηνλ αλειθηήξα ηνπ πξσθηνχ θαη ηνλ ηζρηνθνθθπγηθφ κπ 24

25 Δηθφλα 2: Μχεο πχεινπ θαη ηζρίνπ Οη θαθψζεηο ηεο ππέινπ θαη ηεο άξζξσζεο ηνπ ηζρίνπ αθνξνχλ ηα καιαθά κφξηα θαη ηα νζηά θαη δηαθξίλνληαη ζε θαθψζεηο απφ ππεξρξεζία θαη ηξαπκαηηθέο (Paletta GA & Andrish 1995). ηηο θαθψζεηο απφ ππεξρξεζία ππάξρεη ηζηνξηθφ επίπνλνπ πφλνπ ζηελ πεξηνρή ηνπ ηζρίνπ ν νπνίνο πεξηνξίδεη ηηο επηδφζεηο ηνπ αζιεηή θαη δελ επηηξέπεη ηελ απξφζθνπηε ζπκκεηνρή ηνπ ζε αζιεηηθέο δξαζηεξηφηεηεο. Ηδηαίηεξε βαξχηεηα δίλεηαη ζηελ δηεπθξίληζε ηεο ζέζεο ηεο θχζεο ηεο δηάξθεηαο θαη ηεο έληαζεο ησλ ζπκπησκάησλ, αιιά θαη ησλ ππνηξνπψλ θπξίσο ζηηο ηελνληίηηδεο θαη απνθπζίηηδεο. ηηο ηξαπκαηηθέο θαθψζεηο φπσο ην εμάξζξεκα ηνπ ηζρίνπ θαη ηα θαηάγκαηα ηεο ππέινπ, ηνπ ηζρίνπ θαη ηνπ άλσ άθξνπ ηνπ κεξηαίνπ δίλεηαη πξνζνρή ζηελ αληηκεηψπηζε θαη ζηελ πιήξε, θαηά ην δπλαηφλ, απνθαηάζηαζε ηεο θηλεηηθφηεηαο ηνπ ηζρίνπ( Buch KA & Campbell J. 1993). 3.6.ΑΡΘΡΧΔΗ ΠΤΔΛΗΚΖ ΕΧΝΖ Σα νζηά ηεο ππειηθήο δψλεο ζπληάζζνληαη κε αξζξψζεηο φπσο ε εβηθή ζχκθπζε, νη ηεξνιαγφληεο αξζξψζεηο, νη αλεμάξηεηνη ζχλδεζκνη θαη ν ζπξνεηδήο πκέλαο 3.7.Ζβηθή ζχκθπζε: Ζ εβηθή ζχκθπζε είλαη δηαξζξνακθηάξζξσζε κε ηλνρφλδξηλν δίζθν θαη ζρηζκνεηδή θνηιφηεηα ρσξίο αξζξηθφ πκέλα.χλδεζκνη είλαη ν άλσ εβηθφο ζχλδεζκνο, ν θάησ εβηθφο ή θακαξσηφο ηεο εβήο. Απηφο καδί κε ηνλ εγθάξζην ζχλδεζκν ηεο ππέινπ δεκηνπξγνχλ ηξήκα γηα ηε δίνδν ηεο ξαρηαίαο θιέβαο θαη ηνπ ξαρηαίνπ λεχξνπ, ηνπ πένπο ή ηεο θιεηηνξίδαο θαη ηέινο ν πξφζζηνο θαη νπίζζηνο εβηθφο ζχλδεζκνο. Κηλήζεηο ζηελ εβηθή ζχκθπζε δελ γίλνληαη. 25

26 3.8.Ζ ηεξνιαγφληα άξζξσζε: Ζ ηεξνιαγφληα άξζξσζε είλαη δηαξζξνακθηάξζξσζε κε αξζξηθέο επηθάλεηεο ηελ σηνεηδή επηθάλεηα ηνπ ηεξνχ νζηνχ θαη ηελ σηνεηδή ηνπ αλψλπκνπ δειαδή ηνπ ιαγφληνπ νζηνχ. χλδεζκνη πνπ εληζρχνπλ ηνλ αξζξηθφ ζχιαθν είλαη ν πξφζζηνο ηεξνιαγφληνο ζχλδεζκνο, ν νπίζζηνο ηεξνιαγφληνο ζχλδεζκνο, ν κεζφζηενο ηεξνιαγφληνο ζχλδεζκνο πνπ είλαη θαη ν ηζρπξφηεξνο, θαιχπηεη απφ πίζσ ηελ άξζξσζε θαη βξίζθεηαη αλάκεζα ζην ηεξφ θαη ζην ιαγφλην θχξησκα. Οη θηλήζεηο είλαη θαηά ηνλ εγθάξζην άμνλα ηνπ ηεξνχ νζηνχ. Ζ θίλεζε απηή έρεη κεγάιν εχξνο ζηελ θχεζε, ε βάζε έξρεηαη πξνο ηα κπξνζηά θαη θάησ, ε θνξπθή πξνο ηα άλσ θαη πίζσ. Δηθφλα 3: Ηεξνιαγφληα άξζξσζε 3.9.Αλεμάξηεηνη ζχλδεζκνη: Mεηαμχ ππέινπ θαη ζπνλδπιηθήο ζηήιεο νη αλεμάξηεηνη ζχλδεζκνη είλαη ηξείο, ν νζθπνιαγφληνο ζχλδεζκνο, πνπ ζπλδέεη ηνλ 4 ν ή 5 ν νζθπηθφ ζπφλδπιν κε ην ιαγφλην νζηφ θαη ιαγφλην θχξησκα, ν κείδσλ 26

27 ηζρηνηεξφο ζχλδεζκνο πνπ είλαη πνιχ ηζρπξφο ζχλδεζκνο κε έθθπζε απφ ηηο νπίζζηεο ιαγφληεο άθαλζεο θαη πιάγηα ηεξνχ νζηνχ θαη θφθθπγα θαη θαηάθπζε ζην ηζρηαθφ θχξησκα, ν ειάζζσλ ηζρηνηεξφο ζχλδεζκνο πνπ βξίζθεηαη κπξνζηά απφ ηελ κείδνλα έθθπζε πιάγηα ηεξνχ νζηνχ θαη θφθθπγα θαη έρεη θαηάθπζε ζηελ ηζρηαθή άθαλζα. Σν νπίζζην ηνίρσκα ηεο ππέινπ δηακνξθψλεηαη απφ ηνπο δπν ζπλδέζκνπο, κείδνλα θαη ειάζζνλα ηζρηνηεξφ. Οη ζχλδεζκνη κεηαηξέπνπλ ηελ κείδνλα θαη ειάζζνλα ηζρηαθή εληνκή ζην κείδνλ θαη ειάζζνλ ηζρηαθφ ηξήκα κε ηα νπνία ε θνηιφηεηα ηεο κηθξήο ππέινπ επηθνηλσλεί κε ηε γινπηηαία ρψξα. Σν κείδνλ ηζρηαθφ ηξήκα ρξεζηκεχεη γηα ηελ έμνδν ηνπ απηνεηδνχο κπφο θαη ηελ έμνδν ησλ γινπηηαίσλ αγγείσλ θαη νκψλπκνπ λεχξνπ γηα ην ηζρηαθφ ηξήκα κε ηα νπνία ε θνηιφηεηα ηεο κηθξήο ππέινπ επηθνηλσλεί κε ηε γινπηηαία ρψξα. Σν ειάζζνλ ηζρηαθφ ηξήκα γηα ηελ έμνδν, ηνπ έζσ ζπξνεηδνχο κπφο θαη είζνδν ησλ αηδνηηθψλ αγγείσλ θαη ην νκψλπκν λεχξν. Θπξνεηδήο πκέλαοφξάδεη ην ζπξενεηδέο ηξήκα θαη κεηαηξέπεη ηε ζπξνεηδή αχιαθα ζε ζσιήλα, ηνλ ζπξνεηδή πφξν γηα ηελ έμνδν ησλ ζπξνεηδψλ αγγείσλ θαη λεχξσλ. Ο ζπξνεηδήο πκέλαο ρξεζηκεχεη γηα έθθπζε ηνπ έζσ θαη έμσ ζπξενεηδνχο κπφο Ζ ΑΡΘΡΧΖ ΣΟΤ ΗΥΗΟΤ Ζ θαη ηζρίνλ δηάξζξσζε είλαη κηα ζθαηξνεηδήο ελάξζξσζε θαη απφ ηηο ζεκαληηθέο ηνπ ζψκαηνο. Οη αξζξηθέο επηθάλεηεο ηεο είλαη ε ζθαηξηθή θεθαιή ηνπ κεξηαίνπ νζηνχ, ε κελνεηδήο επηθάλεηα ηεο θνηχιεο θαη ν επηρείιηνο ρφλδξνο ή θνηπιηαίνο δαθηχιηνο πνπ ζπκπιεξψλεη ηελ θνηχιε. Ο θνηπιηαίνο δαθηχιηνο κεηαηξέπεηαη ζε ζσιήλα κε ηνλ εγθάξζην ζχλδεζκν ηεο θνηχιεο γηα ηελ είζνδν ζηελ άξζξσζε αγγείσλ θαη λεχξσλ. Ο αξζξηθφο ζχιαθνο πξνζθχεηαη ζηελ νθξχ ηεο θνηχιεο θαη ζηνλ αλαηνκηθφ απρέλα ηνπ κεξηαίνπ νζηνχ. Οη ζχλδεζκνη είλαη ν ιαγνλνκεξηθφο ζχλδεζκνο, εθθχεηαη πξφζζηα θάησ ιαγφληα άθαλζα θαη θαηαθχεηαη πξφζζηα κεζνηξνραληήξηα γξακκή. Δκπνδίδεη ηελ έθηαζε ηνπ ζθέινπο ππέξκεηξα. Μεηά ππάξρεη ν ηζρηνκεξηθφο ζχλδεζκνο εθθχεηαη ζηελ ηζρηαθή κνίξα ηεο νθξχνο ηεο 27

28 θνηχιεο θαη θαηαθχεηαη ζηνλ ηξνραληήξην βφζξν. Δκπνδίδεη ηελ πξνο ηα κέζα ζηξνθή ηνπ κεξνχ. Σέινο ν ζηξνγγπιφο ζχλδεζκνο, εθθχεηαη απφ ηα θέξαηα ηεο κελνεηδνχο επηθάλεηαο ηεο θνηχιεο θαη ηνλ εγθάξζην ζχλδεζκν θαη θαηαθχεηαη ζην βφζξν ηεο θεθαιήο ηνπ κεξηαίνπ νζηνχ. Δκπνδίδεη ηελ πξνζαγσγή ηνπ κεξνχ ππέξκεηξα. Οη θηλήζεηο ηνπ ηζρίνπ είλαη γηα ηελ πχειν φηαλ είλαη αθίλεηε, ε θάκςε θαη έθηαζε ηνπ κεξνχ, πξνζαγσγή θαη απαγσγή, ζηξνθή πξνο ηα κέζα θαη πξνο ηα έμσ, πεξηαγσγή. Όηαλ ν κεξφο είλαη αθίλεηνο θηλήηαη ε πχεινο θαη θάλεη θάκςε, θάκςε πξνο ηα πιάγηα, έθηαζε θαη ζηξνθή. Οη θηλήζεηο ζηελ θαη ηζρίνλ δηάξζξσζε έρνπλ κηθξή έθηαζε θαη απηφ νθείιεηαη ζην κεγάιν βάζνο ηεο θνηχιεο θαη ζηνπο ηζρπξνχο ζπλδέζκνπο πνπ παξεκπνδίδνπλ ην εχξνο θηλήζεσλ. Δμάξζξεκα ηζρίνπ ζπκβαίλεη φηαλ ην ηζρίν είλαη ζε ζέζε θάκςεο θαη δξάζεη κηα δχλακε θαηά κήθνπο ηνπ κεξηαίνπ νζηνχ. Αλ ην ηζρίν είλαη ζε πξνζαγσγή γίλεηαη εμάξζξεκα ρσξίο θάηαγκα ηεο γιήλεο πνπ ζηελ πεξίπησζε απηή δελ βαζηάεη ηελ θεθαιή ηνπ κεξηάηνπ απφ πίζσ. Αλ ην ηζρίν είλαη ζε απαγσγή, ην εμάξζξεκα κπνξεί λα ζπλνδεχεηαη απφ θάηαγκα ηνπ νπηζζίνπ ρείινπο ηεο γιήλεο. Φπζηθά ζε ηέηνηνπο ηξαπκαηηζκνχο θηλδπλεχεη ην ηζρηαθφ λεχξν ιφγσ ηεο ζηελήο ζρέζεο ηνπ κε ην ηζρίν. Δηθφλα 4: Άξζξσζε ηζρίνπ 28

29 3.11.ΟΡΟΓΟΝΟΘΤΛΑΚΗΣΗΓΑ ΜΔΗΕΟΝΟ ΣΡΟΥΑΝΣΖΡΑ ηε πεξηνρή ηνπ κείδνλνο ηξνραληήξα ππάξρνπλ δχν νξνγφλνη ζχιαθνη. Μεηαμχ ηεο ιαγνθλεκηαίαο ηαηλίαο θαη ηνπ κείδνλνο ηξνραληήξα βξίζθεηαη ν κεγάινο ή επηπνιήο ηξνραληήξηνο νξνγφλνο ζχιαθνο ελψ κεηαμχ ηνπ κέζνπ γινπηηαίνπ θαη ηνπ κείδνλνο ηξνραληήξα βξίζθεηαη ν ελ ησ βάζεη ηξνραλήξηνο νξνγφλνο ζχιαθνο( Muller et all 1991). Ζ πάζεζε ζπλίζηαληαη ζε θιεγκνλή ηνπ επηπνιήο θαη ή ηνπ ελ ησ βάζεη ηξνραληήξηνπ νξνγφλνπ ζπιάθνπ κε παξαγσγή αληηδξαζηηθνχ πγξνχ, κε πξφζκεημε ή φρη ηνπ αίκαηνο ην νπνίν είλαη δπλαηφ λα νξγαλσζεί κε ελαπφζεζε αιάησλ αζβεζηίνπ. Ζ νξνγνλνζπιαθίηηδα νθείιεηαη ζε ππεξρξεζία ιφγσ πξνζηξηβήο ησλ θαηαθπηηθψλ ηελφλησλ ησλ απαγσγψλ ηνπ κεξνχ θαη ή ηεο ιαγνθλεκηαίαο ηαηλίαο( Muller et all 1991). Ζ επηπνιήο νξνγνλνζπιαθίηηδα παξαηεξείηαη ηδηαίηεξα ζε αζιήηξηεο δξνκείο κεζαίσλ θαη κεγάισλ απνζηάζεσλ θαη ιηγφηεξν ζε άλδξεο γηαηί νη γπλαίθεο έρνπλ επξεία πχειν θαη απμεκέλε γσλία Q, επίζεο ζε δξνκείο πνπ θηλνχληαη ζην επηθιηλέο άθξν ηνπ δξφκνπ κε απνηέιεζκα ηελ πξφθιεζε ιεηηνπξγηθήο αληζνζθειείαο θαη ζε άπεηξνπο δξνκείο ζηνπο νπνίνπο ην ηφμν θίλεζεο ησλ πφδη λα 29

30 δηαζηαπξψλεηαη κε ηε κέζε γξακκή. Ο επηπνιήο νξνγφλνο ζχιαθνο είλαη δπλαηφ λα ππνζηεί ηξαπκαηηζκφ θαη απφ άκεζε πίεζε ή πιήμε((paletta GA & Andrish 1995). ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε επαηζζεζία ή πφλν θαηά ηελ θίλεζε, πεξηνξηζκφ ησλ θηλήζεσλ ηνπ ηζρίνπ θαη ρσιφηεηα. Ο πφλνο αθηηλνβνιεί πξνο ηελ έμσ επηθάλεηα ηνπ κεξνχ θαη επηηείλεηαη θαηά ηελ πξνζαγσγή θαη έζσ ζηξνθή ηνπ κεξνχ. ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαληαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο ή αλάπαπζε, ςπρξά επηζέκαηα θαη ρνξήγεζε αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ. ηελ πεξίπησζε επηκφλσλ ελνριεκάησλ ιφγσ νξγάλσζεο ηνπ αηκαηψκαηνο πξνηηκάηαη ε ρεηξνπξγηθή αθαίξεζε ηνπ ζπιάθνπ. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα επηηξέπεηαη 3 σο 4 εβδνκάδεο απφ ηελ έλαξμε ηεο αγσγήο θαη 4 σο 6 απφ ηελ επέκβαζε(paletta GA & Andrish 1995) ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΟΡΘΟΤ ΚΟΗΛΗΑΚΟΤ ΜΤΟ Ζ ηελνληίηηδα ηνπ νξζνχ θνηιηαθνχ κπφο ζπλίζηαληαη ζε θιεγκνλή ηνπ θαηαθπηηθνχ ηέλνληα αληίζηνηρα πξνο ην εβηθφ νζηφ θαη νθείιεηαη ζε ππεξρξεζία ιφγσ επαλαιακβαλφκελσλ θάκςεσλ ηνπ θνξκνχ. Ζ πάζεζε παξαηεξείηαη ζε καξαζσλνδξφκνπο, βαδηζηέο, πνδνζθαηξηζηέο, άιηεο, ρηνλνδξφκνπο αξζηβαξίζηεο, θαιαζνζθαηξηζηέο θαη παιαηζηέο ( Pilardeau et all 1991). πλήζσο δελ αλαθέξεηαη ηζηνξηθνχ αηθλίδηνπ πφλνπ αιιά βαζκηαία εκθάληζε ησλ ελνριεκάησλ. 30

31 ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα είλαη πφλνο αληίζηνηρα πξνο ηελ θαηάθπζε ηνπ νξζνχ θνηιηαθνχ ζην εβηθφ νζηφ πνπ επεθηείλεηαη πξνο ηελ βνπβσληθή πεξηνρή θαη επηηείλεηαη κε ηελ άζθεζε. ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαηαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο ή αλάπαπζε, ρνξήγεζε αληηθιεγκνλσδψλ θαξκάθσλ θαη θπζηνζεξαπεία. Ζ επάλνδνο ηνπ αζιεηή επηηξέπεηαη 4 σο 5 εβδνκάδεο απφ ηελ έλαξμε ηεο αγσγήο( Pilardeau et all 1991). 31

32 3.13. ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΑΠΑΓΧΓΧΝ ΜΤΧΝ Ζ ηελνληίηηδα ζπλίζηαηαη ζε νμεία ή ρξφληα θιεγκνλή ησλ θαηαθπηηθψλ ηελφλησλ ησλ απαγσγψλ ηνπ κεξνχ ηδηαίηεξα ηνπ κέζνπ γινπηηαίνπ πνπ νθείιεηαη ζε ππεξρξεζία θαη παξαηεξείηαη ζπρλφηεξα ζε δξνκείο κεζαίσλ θαη κεγάισλ απνζηάζεσλ. Ζ θιεγκνλή είλαη δπλαηφ λα επεθηαζεί πξνο ηελ επηπνιήο ή ελ ησ βάζεη νξνγφλν ζχιαθν ηνπ κείδνλνο ηξνραληήξα θαη ζπλνδεχεηαη ζπρλά απφ ελαπφζεζε αιάησλ αζβεζηίνπ(paletta GA & Andrish 1995). ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε πφλν ζηελ πεξηνρή ηνπ κείδνλνο ηξνραληήξα ν νπνίνο επηηείλεηαη θαηά ηελ απαγσγή ηνπ κεξνχ. Γηαπηζηψλεηαη επαηζζεζία θαηά ηελ πίεζε ηεο έμσ επηθάλεηαο ηνπ κείδνλνο ηξνραληήξα. Σα ζπκπηψκαηα αλαπαξάγνληαη θαηά ηελ παζεηηθή πξνζαγσγή ή ηελ ελεξγεηηθή απαγσγή ηνπ κεξνχ. ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαληαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο, ρνξήγεζε αλαιγεηηθψλ, θπζηνζεξαπεία κε ηζνκεηξηθέο θαη δπλακηθέο αζθήζεηο. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθέο δξαζηεξηφηεηεο επηηξέπεηαη 3σο 4 εβδνκάδεο απφ ηελ έλαξμε ηεο αγσγήο(paletta GA & Andrish 1995). 32

33 3.14.ΤΝΓΡΟΜΟ ΗΔΡΟΛΑΓΟΝΗΑ ΑΡΘΡΧΖ Ζ ηεξνιαγφληα άξζξσζε είλαη ε κία απφ ηηο δχν αξζξψζεηο ζηε ιεθάλε πνπ ζπλδέεη ην Ηεξφ νζηνχ κε ην κεγάιν νζηφ ηεο ππέινπ ην Λαγφλην. πλδέεη ηε ζπνλδπιηθή ζηήιε κε ηε πχειν, θαη έηζη, κε ην ζχλνιν ηνπ θάησ κηζνχ ηνπ ζθειεηνχ. Όπσο ζπκβαίλεη κε φιεο ηηο αξζξψζεηο, ππάξρεη αξζξηθφο ρφλδξνο θαη ζηηο δχν πιεπξέο ησλ αξζξηθψλ επηθαλεηψλ. Χζηφζν απηή ε άξζξσζε δηαθέξεη απφ ηηο ππφινηπεο γηαηί θαιχπηεηαη απφ δπν δηαθνξεηηθά είδε ρφλδξσλ. Οη αξζξηθέο επηθάλεηεο έρνπλ θαη νη δπν, παιψδεηο θαη ζπνγγψδεηο επηθάλεηεο, πνπ ηξίβνληαη ε κία ελαληίνλ ηεο άιιεο. Αθφκα έρνπλ πξνεμνρέο θαη βαζνπιψκαηα πνπ ηαηξηάδνπλ κεηαμχ ηνπο φπσο ηα θνκκάηηα ελφο πάδι. ε αληίζεζε κ άιιεο αξζξψζεηο δελ είλαη ζρεδηαζκέλε γηα κεγάιεο θηλήζεηο. Μάιηζηα είλαη γεγνλφο φηη κε ηνλ θαηξφ γίλεηαη ζθιεξή θαη θιεηδψλεη. Κηλείηαη κφλν γηα δχν έσο ηέζζεξα ρηιηνζηά ζηε βάδηζε θαηά ηε θάζε ηεο κεηαθνξάο ηνπ βάξνπο, θαη ηεο θάκςεο πξνο ηα εκπξφο. Ζ θίλεζε απηή ραξαθηεξίδεηαη σο θίλεζε νιίζζεζεο. Ζ ηεξνιαγφληα άξζξσζε είλαη κηα ειαζηηθή (viscoelastic) άξζξσζε, ποσ ζημαίνει όηι η κίνηζη ηης προέρτεηαι κσρίως από ηην διάηαζη ηων ζσνδέζμων. Ζ βαζηθήο ηεο ιεηηνπξγία είλαη ε απνξξφθεζε ησλ θξαδαζκψλ, πξνζηαηεχνληαο ηε ζπνλδπιηθή ζηήιε, κέζσ ηεο δηάηαζεο πξνο δηάθνξεο θαηεπζχλζεηο. Παξέρεη επίζεο έλα κεραληζκφ ζηαζεξνπνίεζεο πνπ βνεζά ζηε βάδηζε. ΓΗΑΓΝΧΖ 33

34 Πξνθαιείηαη κηα πνηθηιία ζπκπησκάησλ: Υακειή νζθπαιγία, Πφλνο,ζηνλ γινπηφ, Πφλνο ζηνλ κεξφ, θαη επίζεο πξνθαιείηαη θαη πφλνο πνπ κνηάδεη κε ηζρηαιγία, ηαμηδεχεη απφ ην ηζρηαθφ λεχξν ζηελ νζθπτθή πεξηνρή, κέζα ζηνλ γινπηφ, ζηελ πίζσ επηθάλεηα ηνπ κεξνχ, θαη κεξηθέο θνξέο ζηελ γάκπα θαη ηα πφδηα. Ο πφλνο ζπλήζσο πξνθαιείηαη απφ εξεζηζκφ ησλ λεπξηθψλ ξηδψλ πνπ ζπκκεηέρνπλ έμσ απφ ηε ζπνλδπιηθή ζηήιε ζηε δεκηνπξγία ηνπ ηζρηαθνχ λεχξνπ. Μπνξεί λα ππάξρεη κνχδηαζκα, βειφληαζκα ή θαπζαιγία. Γπζθνιία ζην θάζηζκα γηα πνιχ ψξα. ηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο ππάξρεη κηα ζχγρπζε θαζψο ν ππειηθφο πφλνο θαη ν νζθπτθφο πφλνο κηκνχληαη ν έλαο ηνλ άιιν, θάλνληαο ηελ δηάγλσζε πνιχ δχζθνιε. άξζξσζεο Δηθφλα5 : χλδξνκν Ηεξνιαγφληαο ΘΕΡΑΠΕΙΑ ηελ νμεία θάζε έκθαζε δίλεηαη ζηελ αλαθνχθηζε απφ ηνλ πφλν. Φαξκαθεπηηθή αγσγή θαη πεξηνξηζκφο ησλ δξαζηεξηνηήησλ είλαη ρξήζηκε. Ηδηαίηεξα απνηειεζκαηηθή είλαη ε ηνληνθφξεζε, κε δηαδεξκηθή έγρπζε θνξηηδφλεο θαη μπινθαΐλεο ηνπηθά ζηελ άξζξσζε, κε ηε ρξήζε γαιβαληθνχ ξεχκαηνο. Ηδηαίηεξα απνηειεζκαηηθή ζηε κείσζε ηνπ 34

35 πφλνπ είλαη ε Νεπξνζεξαπεία δηα ρεηξηζκψλ (MNT). Δπίζεο βνήζεηα κπνξνχλ λα πξνζθέξνπλ ήπηεο ηερληθέο manual therapy φπσο είλαη ε ηερληθή Muscle Energy Technique ή Position Release Therapy. ηε ζπλέρεηα αθνινπζεί ε θάζε ηεο απνθαηάζηαζεο. Αλ ε άξζξσζε είλαη δχζθακπηε θαη θιεηδσκέλε, ρξεηάδεηαη λα γίλεη πεξηζζφηεξν θηλεηηθή θαη ιεηηνπξγηθή. Αλ ππάξρνπλ εθθπιηζηηθέο αιινηψζεηο νξαηέο ζηελ αθηηλνγξαθία ηεο πεξηνρήο ε κείσζε ηεο θηλεηηθφηεηαο κπνξεί λα αλαθνπθίζεη απφ ηνλ πφλν. ηελ πξψηε πεξίπησζε απαξαίηεηε είλαη ε θηλεηνπνίεζε ηεο άξζξσζεο κε ρεηξηζκνχο Manual Therapy (mobilization), ελψ ζηε δεχηεξε ε ζηαζεξνπνίεζε κε κπτθή ελδπλάκσζε θαη αζθήζεηο ζηαζεξνπνίεζεο ηεο ππέινπ, ψζηε λα πεξηνξηζηεί ε ραιαξφηεηα ηεο άξζξσζεο ΖΒΗΚΖ ΟΣΔΗΣΗΓΑ Υαξαθηεξίδεηαη απφ πφλν ζηελ εβηθή ζχκθπζε θαη απφ δηάξξεμε ηεο άξζξσζεο. πκβαίλεη ζε αζιεηέο κεγάισλ απνζηάζεσλ θαη ζεσξείηαη ε πην ζπλεζηζκέλε αηηία ρξφληνπ βνπβσληθνχ πφλνπ. Ζ εβηθή νζηεΐηηδα είλαη δχζθνια λα δηαρσξηζηεί απφ ηελ ππεξδηάηαζε ησλ πξνζαγσγψλ γηαηί θαη νη 2 απηέο θαηαζηάζεηο κπνξνχλ λα γίλνληαη ηαπηφρξνλα ( Van Mechelen 1992). ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα πεξηιακβάλνπλ πφλν πνπ πξνθαιείηαη θαηά ηελ άζθεζε ζηελ εζσηεξηθή πιεπξά ηνπ κεξνχ θαη ζηελ θαηψηεξε θνηιηαθή ρψξα. Μηα έξεπλα ηνπ Lovell G.( 1995) έδεημε πφλνπο ζηνπο πξνζαγσγνχο ζην 80%, πφλνπο γχξσ απφ ηελ εβηθή ζχκθπζε ζην 40% ζηε θάησ θνηιηαθή ρψξα ζην 30% θαη ζην ηζρίν ζην 12%. Αλαθέξεηαη πφλνο ζην φζρεν ζην 8%. ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζεξαπεία έρεη λα θάλεη κε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο πνπ πεξίπνπ ν κέζνο φξνο επνχισζεο θπκαίλεηαη ζηνπο 9,6 κήλεο θαη πξέπεη λα δίλεηαη πξνζνρή ζηε δηαηήξεζε θαη ζηελ αχμεζε ηεο 35

36 ηξνρηάο ηνπ ηζρίνπ, ζηελ δηάηαζε θαη ζηελ ελδπλάκσζε ησλ πξνζαγσγψλ( Van Mechelen 1992) ΖΒΗΚΖ ΟΣΔΗΣΗΓΑ Υαξαθηεξίδεηαη απφ πφλν ζηελ εβηθή ζχκθπζε θαη απφ δηάξξεμε ηεο άξζξσζεο. πκβαίλεη ζε αζιεηέο κεγάισλ απνζηάζεσλ θαη ζεσξείηαη ε πην ζπλεζηζκέλε αηηία ρξφληνπ βνπβσληθνχ πφλνπ. Ζ εβηθή νζηεΐηηδα είλαη δχζθνια λα δηαρσξηζηεί απφ ηελ ππεξδηάηαζε ησλ πξνζαγσγψλ γηαηί θαη νη 2 απηέο θαηαζηάζεηο κπνξνχλ λα γίλνληαη ηαπηφρξνλα ( Van Mechelen 1992) ΤΠΔΡΓΗΑΣΑΖ ΣΧΝ ΠΡΟΑΓΧΓΧΝ ΜΤΧΝ Οη πξνζαγσγνί κχεο ηνπ κεξνχ πεξηιακβάλνπλ ηνλ ηζρλφ, ηνλ καθξφ, ηνλ βξαρχ, ηνλ κεγάιν, ηνλ κηθξφ, ηνλ θηελίηε θαη ηνλ έμσ ζπξνεηδή. Ζ ππεξδηάηαζε ησλ κπψλ πξνθαιείηαη απφ κεησκέλν εχξνο θίλεζεο ησλ απαγσγψλ, κεησκέλε δχλακε πξνζαγσγψλ, βηνκεραληθέο αλσκαιίεο ηνπ θάησ άθξνπ φπσο ππεξβνιηθφο πξεληζκφο, αληζνζθειή, αληζνξξνπία ηνπ κπτθνχ ζπζηήκαηνο ηνπ ηζρίνπ θαη κπηθή θφπσζε. Παξαηεξείηαη ζπρλά ζε δξνκείο κεζαίσλ 36

37 απνζηάζεσλ, πνδνζθαηξηζηέο θαη θαιαζνζθαηξηζηέο( Van Mechelen 1992). ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα αλαθέξνληαη βαζκηαία εκθάληζε πφλνπ αληίζηνηρα πξνο ηελ έθθπζε ησλ πξνζαγσγψλ κπψλ ν νπνίνο επεθηείλεηαη πξνο ηε βνπβσληθή πεξηνρή. ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζεξαπεία έρεη λα θάλεη κε κείσζε ηεο αζιεηηθήο δξαζηεξηφηεηαο, ρνξήγεζε κε ζηεξνεηδψλ αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ θαη θπζηνζεξαπεία. Ζ επάλνδνο ζηελ αγσληζηηθή δξάζε έξρεηαη κεηά απφ 8 σο 12 εβδνκάδεο( Van Mechelen 1992). :7 Δηθφλα 3.18.ΤΝΓΡΟΜΟ ΣΟΤ ΛΑΓΟΝΟΦΟΗΣΖ Ζ ζπιαθίηηδα θαη ε ηελνληνπάζεηα ηνπ ιαγνλνςνίηε ηείλνπλ λα ζπκπίπηνπλ κε ην ζχλδξνκν ηνπ ιαγνλνςνίηε ην νπνίν αλαθέξεηαη θαη ζαλ θξνχνλ ηζρίν. Παξά ηε ζρεηηθά πςειή ζπρλφηεηα εκθάληζεο απηήο ηεο παζνινγίαο ζε δξνκείο κεγάισλ θαη κεζαίσλ απνζηάζεσλ 37

38 κε πφλν ζηε βνπβσληθή ρψξα ιίγα είλαη γξακκέλα γηα ην ζέκα ηεο απνθαηάζηαζεο. ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα εκθαλίδνληαη κε πφλν ζηε βνπβσληθή ρψξα αληίζηνηρα πξνο ηελ θαηάθπζε ηνπ ιαγνλνςνίηνπ πνπ επηηείλεηαη κε ηελ άζθεζε. Δηθφλα :8 ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζεξαπεία έρεη λα θάλεη κε κείσζε αζιεηηθήο δξαζηεξηφηεηαο, δηαηάζεηο θακπηήξσλ κπψλ ηζρίνπ, απηνεηδή, ηεηξαθέθαινπ, νπίζζησλ κεξηαίσλ, ζηελ ελδπλάκσζε ησλ κπψλ πνπ θάλνπλ ζηξνθή ζην ηζρίν, 38

39 θπζηνζεξαπεία. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα έξρεηαη κεηά απφ 3 κε 4 εβδνκάδεο ( Paluska PA 2005) ΑΠΟΠΑΣΗΚΑ ΚΑΣΑΓΜΑΣΑ- ΑΠΟΠΑΣΗΚΟ ΚΑΣΑΓΜΑ ΛΑΓΟΝΗΟΤ ΑΚΡΟΛΟΦΗΑ ΚΑΗ ΑΠΟΠΑΣΗΚΟ ΚΑΣΑΓΜΑ ΠΡΟΘΗΑ ΚΑΣΧ ΛΑΓΟΝΗΟΤ ΑΚΑΝΘΑ Σα απνζπαζηηθά θαηάγκαηα ηεο ππέινπ θαη ηνπ άλσ άθξνπ ηνπ κεξηαίνπ παξαηεξνχληαη ζε αζιεηέο κε έληνλε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα. Σα θαηάγκαηα εληνπίδνληαη ζηε ιαγφλην αθξνινθία, ζηελ πξφζζηα άλσ θαη θάησ ιαγφλην άθαλζα, ζηελ εβηθή ζχκθπζε, ζην ηζρηαθφ θχξησκα, ζην κείδνλα θαη ειάζζνλα ηξνραληήξα. Παξά ην φηη ηα απνζπαζηηθά θαηάγκαηα ζεσξνχληαη σο ηξαπκαηηθήο αηηηνινγίαο απφ πνιινχο ζπγγξαθείο έρνπλ πεξηγξαθεί απνζπαζηηθά θαηάγκαηα νθεηιφκελα ζε ππεξρεζία. Ζ παξεθηφπηζε ηνπ θαηάγκαηνο απνηειεί δηαθνξνδηαγλσζηηθφ ζηνηρείν απφ ηελ απνθπζίηηδα ε νπνία παξαηεξείηαη ζπρλά ζηηο ζέζεηο απηέο ( Sundar et all 1994). Σν απνζπαζηηθφ θάηαγκα ηεο ιαγφληνπ αθξνινθίαο νθείιεηαη ζε αηθλίδηα, βίαηε ζχζπαζε ησλ πξνζθπνκέλσλ κπψλ ζπλήζσο ησλ θνηιηαθψλ θαη παξαηεξείηαη ζε δξνκείο κεζαίσλ απνζηάζεσλ ( Micheli LJ 1996). πλήζσο αλαθέξεηαη ηζηνξηθφ αηθλίδηνπ πφλν θαηά ηελ βίαηε ζχζπαζε ησλ θνηιηαθψλ κπψλ. ΓΗΑΓΝΧΖ 39

40 Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε πφλν θαηά κήθνο ηεο ιαγφληνπ αθξνινθίαο πνπ επηηείλεηαη κε ηελ άζθεζε θαη πεξηνξηζκέλε θηλεηηθφηεηα ηνπ ηζρίνπ ( Lambert & Flinger 1993). ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζεξαπεία είλαη ζπλήζσο ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαληαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο ή αλάπαπζε, ςπρξά επηζέκαηα θαη ρνξήγεζε αληηθιεγκνλσδψλ θακξάθσλ. Ζ ρεηξνπξγηθή ζεξαπεία εθαξκφδεηαη ζηηο πεξηπηψζεηο ζηηο νπνίεο ε παξεθηφπηζε ηνπ θαηάγκαηνο ππεξβαίλεη ηα 3 εθ. θαη ζπλίζηαληαη ζε αλάηαμε θαη εζσηεξηθή νζηενζχλζεζε. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα επηηξέπεηαη 4 κε 6 εβδνκάδεο κεηά ηελ θάθσζε ή ηελ ρεηξνπξγηθή επέκβαζε( Lambert & Flinger 1993). Σν απνζπαζηηθφ θάηαγκα ηεο πξφζζηαο θάησ ιαγνλίνπ άθαλζαο νθείιεηαη ζε βίαηε παζεηηθή έθηαζε ηνπ ηζρίνπ ή ζε έληνλε ζχζπαζε ηνπ νξζνχ κεξηαίνπ θαηά ηελ θάκςε ηνπ ηζρίνπ ππφ αληίζηαζε ελψ ην γφλαην βξίζθεηαη ζε θάκςε. Ζ θάθσζε παξαηεξείηαη ζε δξνκείο κεζαίσλ απνζηάζεσλ θαη πνδνζθαηξηζηέο ( Paletta & Andrish 1995). πρλά αλαθέξεηαη ηζηνξηθφ αηθλίδηνπ πφλνπ θαηά ηε βίαηε θάκςε ηνπ ηζρίνπ. ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε πφλν ζηελ πεξηνρή ηεο πξφζζηαο θάησ ιαγνλίνπ άθαλζαο, πνπ επηηείλεηαη κε ηε θφξηηζε ηνπ ζθέινπο θαη πεξηνξηζκέλε θηλεηηθφηεηα ηνπ ηζρίνπ. ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαληαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο ή αλάπαπζε, ςπρξά επηζέκαηα, ρνξήγεζε αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα επηηξέπεηαη ζε 6 σο 8 εβδνκάδεο κεηά ηελ θάθσζε( Paletta & Andrish 1995). 40

41 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 ν 4.1.Σν κεξηαίν νζηφ ΚΑΚΧΔΗ ΚΑΣΧ ΑΚΡΧΝ Δηθφλα: 1 41

42 Σν κεξηαίν νζηφ είλαη ην πην καθξχ θαη ηζρπξφ νζηφ ηνπ αλζξψπηλνπ ζθειεηνχ. Πξνο ηα πάλσ ζπληάζζεηαη κε ηελ θνηχιε ηνπ αλψλπκνπ νζηνχ θαη πξνο ηα θάησ κε ηελ θλήκε. Σν κεξηαίν νζηφ ζαλ φια ηα επηκήθε νζηά εκθαλίδεη ζην άλσ άθξν θεθαιή, αλαηνκηθφ θαη ρεηξνπξγηθφ απρέλα αιιά θαη δχν κπηθέο απνθχζεηο δειαδή ηνλ κείδνλα θαη ειάζζνλα ηξνραληήξα. Ο κείδσλ ηξνραληήξαο είλαη ηζρπξή ηεηξάπιεπξε απφθπζε πνπ ζηελ έζσ επηθάλεηα ηνπ έρεη ηνλ ηξνραληήξα βφζξν γηα ηελ θαηάθπζε ηνπ έμσ ζπξενεηδνχο κπφο. Ο ειάζζσλ ηξνραληήξαο είλαη απφθπζε ζε ζρήκα θψλνπ ζην ζεκείν πνπ ν αλαηνκηθφο απρέλαο ζπλδέεηαη κε ηελ έζσ επηθάλεηα ηνπ ζψκαηνο ηνπ κεξηαίνπ νζηνχ. Σν ζψκα παξνπζηάδεη ηξείο επηθάλεηεο θαη ηξία ρείιε. ην νπίζζην ρείινο βξίζθεηαη ε ηξαρεία γξακκή. Σν έμσ ρείινο θάζεηα ζην κείδνλα ηξνραληήξα ζρεκαηίδεη ην γινπηηαίν ηξάρπζκα γηα ηελ θαηάθπζε ηνπ κεγάινπ γινπηηαίνπ κπφο. Μεηαμχ ηνπ γινπηηαίνπ ηξαρχζκαηνο θαη ηεο ηξαρείαο γξακκήο ππάξρεη ε θηεληαία γξακκή γηα ηελ θαηάθπζε ηνπ θηελίηε κπφο. Ζ ηξαρεία γξακκή πνπ είλαη δπν ιεπηέο παξάιιειεο γξακκέο ζην νπίζζην ρείινο παξνπζηάδεη πξνο ηα θάησ απφθιηζε ησλ δπν γξακκψλ αλάκεζα ζηηο νπνίεο ππάξρεη ε ηξίγσλε ηγλπαθή επηθάλεηα. Σν θάησ άθξν έρεη δπν κεγάια νγθψκαηα ηνλ έμσ θαη ηνλ έζσ κεξηαίν θφλδπιν κπξνζηά ελψλνληαη κε ηε κεξηαία ηξνρίιηα κπξνζηά θαη πίζσ ηα ρσξίδεη ε κεζνθνλδχιηα εληνκή. Πάλσ απφ ην έζσ ππεξθνλδχιην θχξησκα βξίζθεηαη ην θχκα ηνπ κεγάινπ πξνζαγσγνχ κπφο. Κάησ απφ ην έμσ ππεξθνλδχιην θχξησκα ππάξρεη ε αχιαθα ηνπ ηγλπαθνχ κπφο. Ζ κεξηαία ηξνρίιηα είλαη ιεία γηα ηελ ζχληαμε κε ηελ νπίζζηα επηθάλεηα ηεο επηγνλαηίδαο. Ζ κεζνθνλδχιηα εληνκή ή βφζξνο ρσξίδεη ηνπο δχν κεξηαίνπο θνλδχινπο θαη ρξεζηκεχεη γηα ηελ θαηάθπζε ζηα ηνηρψκαηα ηεο, ησλ ρηαζηψλ ζπλδέζκσλ ηεο δηάξζξσζεο ηνπ γφλαηνο. 4.2.Ζ επηγνλαηίδα 42

43 Δηθφλα: 2 Ζ επηγνλαηίδα είλαη έλα ζρεηηθά κηθξφ νζηφ πνπ δηαπιάζεηαη κέζα ζηνλ ηέλνληα ηνπ ηεηξαθέθαινπ κεξηαίνπ κπφο. Έρεη ζρήκα ηξηγψλνπ κε ηε βάζε πξνο ηα πάλσ. Ζ νπίζζηα επηθάλεηα ηεο επηγνλαηίδαο ζπληάζζεηαη κε ηελ κεξηαία ηξνρηιία. Ζ επηγνλαηίδα ρξεζηκεχεη γηα πξφζθπζε ηνπ θαηαθπηηθνχ ηέλνληα ηνπ ηεηξαθέθαινπ κεξηαίνπ κπφο. Σα πιάγηα ρείιε ηεο επηγνλαηίδαο ρξεζηκεχνπλ γηα ηε πξφζθπζε δεζκίδσλ ησλ πιαηέσλ κεξηαίσλ κπψλ 4.3.Ο ζθειεηφο ηεο θλήκεο Ο ζθειεηφο ηεο θλήκεο απνηειείηαη απφ δχν επηκήθε νζηά. Σελ θλήκε θαη ηελ πεξφλε. Ζ θλήκε βξίζθεηαη πξνο ηα κέζα. Ζ πεξφλε βξίζθεηαη πξνο ηα έμσ. Αλάκεζα ζηα δχν νζηά βξίζθεηαη ην κεζφζηεν δηάζηεκα πνπ έρεη ην κεζφζηεν πκέλα. Ζ θλήκε είλαη πην παρηά θαη βαζηάδεη ην βάξνο ηνπ ζψκαηνο. Ζ πεξφλε δελ έρεη ζηεξηθηηθή ζεκαζία αιιά κφλν γηα ηελ πξφζθπζε ησλ κπψλ θαη ησλ ζπλδέζκσλ. 43

44 4.4.Ζ θλήκε Ζ θλήκε είλαη ηζρπξφ νζηφ γηαηί έρεη ζηεξηθηηθή ζεκαζία. Πξνο ηα πάλσ ζπληάζζεηαη κε ην κεξηαίν νζηφ. Πξνο ηα έμσ κε ηελ πεξφλε πξνο ηα θάησ κε ηνλ αζηξάγαιν θαη έρεη δπν άθξα ην άλσ θαη θάησ θαη θπζηθά κεηαμχ ηνπο ζψκα. Σν άλσ άθξν έρεη δπν νγθψκαηα ηνλ έρσ θαη ηνλ έμσ θλεκηαίν θφλδπιν πνπ έρεη άλσ επηθάλεηα θαη πεξηθέξεηα. Ζ άλσ επηθάλεηα ηνπ θάζε θνλδχινπ έρεη αξζξηθή επηθάλεηα, ηελ θλεκηαία γιήλε πνπ ζπληάζζεηαη κε ην ζχζηνηρν κεξηαίν θφλδπιν. Αλάκεζα ζηηο δπν θλεκηαίεο γιήλεο βξίζθνληαη ην κεζνγιήλην ή κεζνθνλδχιην έπαξκα. Μπξνζηά θαη πίζσ απφ ην κεζνγιήλην έπαξκα ππάξρεη ν πξφζζηνο θαη νπίζζηνο κεζνγιήληνο βφζξνο γηα ηελ πξφζθπζε ησλ ρηαζηψλ ζπλδέζκσλ. Οη πεξηθέξεηεο ησλ δπν θλεκηαίσλ θνλδχισλ πξνο ηα πίζσ ρσξίδνληαη κε ηνλ νπίζζην κεζνγιήλην βφζξν, κπξνζηά φκσο ελψλνληαη θαη ζρεκαηίδνπλ ην θλεκηαίν θχξησκα πνπ ρξεζηκεχεη γηα ηελ θαηάθπζε ηνπ επηγνλαηηδηθνχ ζπλδέζκνπ. Γίπια ζην έμσ ρείινο ηνπ θλεκηαίνπ θπξηψκαηνο ππάξρεη ην θχκα ηνπ πξφζζηνπ θλεκηαίνπ κπφο ( θχκα Gerdy ). Σν θχκα είλαη ςειαθεηφ ζηνλ δψληα θαη ρξεζηκεχεη ζαλ νδεγφ ζεκείν γηα ηελ απνθάιπςε ηεο πξφζζηαο θλεκηαίαο αξηεξίαο. Σν πξφζζην ρείινο ιέγεηαη θλεκηαία αθξνινθία. Ζ θλεκηαία αθξνινθία είλαη ςειαθεηή ζηνλ δσληαλφ άλζξσπν θάησ απφ ην δέξκα θαη έρεη ζηεξηθηηθή ηθαλφηεηα ηεο θλήκεο. Ζ νπίζζηα επηθάλεηα εκθαλίδεη ηελ πγληαθή γξακκή θαη ρξεζηκεχεη γηα ηελ έθθπζε ηνπ ππνθλεκίδηνπ κπφο. Πην πάλσ απφ ηελ ηγλπαθή γξακκή βξίζθεηαη ηξίγσλε επηθάλεηα γηα ηελ θαηάθπζε ηνπ ηγλπαθνχ κπφο. Ζ θάησ επηθάλεηα είλαη αξζξηθή θαη ζπληάζζεηαη κε ηνλ αζηξάγαιν. Καη νη δχν αχιαθεο έρνπλ ηέλνληεο κπψλ. Ζ έμσ επηθάλεηα εκθαλίδεη ηελ πεξνληαία εληνκή πνπ ππνδέρεηαη ην θάησ πέξαο ηνπ ζψκαηνο ηεο πεξφλεο. Ζ έζσ επηθάλεηα εκθαλίδεη ηελ πεξνληαία εληνκή πνπ ππνδέρεηαη ην θάησ πέξαο ηνπ ζψκαηνο ηεο πεξφλεο. Ζ έζσ επηθάλεηα ζρεκαηίδεη πξνο ηα θάησ θσληθή απφθπζε ην έζσ ζθπξφ, ην νπνίν κε ηελ έμσ επηθάλεηα ηνπ ζπληάζζεηαη κε ηελ έζσ ζθπξίηηδα επηθάλεηα ηνπ αζηξαγάινπ. 44

45 4.5.Ζ πεξφλε Ζ πεξφλε έρεη δχν άθξα θαη έλα ζψκα. Σν άλσ άθξν ε θεθαιή ηεο πεξφλεο έρεη αξζξηθή επηθάλεηα πνπ ζπληάζζεηαη κε ηνλ έμσ θλεκηαίν θφλδπιν. Δπί ηα εθηφο θαη πίζσ ππάξρεη ε θνξπθή ε ζηπινεηδήο απφθπζε ηεο πεξφλεο ζηελ νπνία θαηαθχεηαη ν ηέλνληαο ηνπ δηθεθάινπ κεξηαίνπ κπφο. Σν θάησ άθξν ηεο πεξφλεο θαιείηαη έμσ ζθπξφ πνπ ζπληάζζεηαη κε ηελ έμσ ζθπξίηηδα επηθάλεηα ηνπ αζηξαγάινπ. Δηθφλα :3 4.6.Ο ζθειεηφο ηνπ άθξνπ πνδηνχ Ο ζθειεηφο έρεη 26 νζηά πνπ δηαθξίλνληαη ζε ηξείο νκάδεο: α) νζηά ηαξζνχ, β) νζηά κεηαηάξζηνπ θαη γ) νζηά δαθηχισλ δειαδή νη θάιαγγεο 45

46 Δηθφλα :4 4.7.Οη αξζξψζεηο ηεο θλήκεο Οη αξζξψζεηο ηεο θλήκεο είλαη ε θαηά γφλπ δηάξζξσζε, νη θλεκνπεξνληαίεο αξζξψζεηο νη νπνίεο είλαη θαη δχν εηδψλ, ε θλεκνπεξνληαία δηάξζξσζε πξνο ηα άλσ θαη ε θλεκνπεξνληαία ζπλδέζκσζε πξνο ηα θάησ. Μεηαμχ ησλ δχν νζηψλ ηεο θλήκεο βξίζθεηαη ν κεζφζηενο πκέλαο. Α) Ζ θαηά γφλπ δηάξζξσζε ή δηάξζξσζε ηνπ γφλαηνο Ζ θαηά γφλπ δηάξζξσζε είλαη ε πην κεγάιε άξζξσζε ηνπ ζψκαηνο, είλαη ζχλζεηε θαη έρεη δπν κηθξφηεξεο δηαξζξψζεηο, ηελ επηγνλαηηδνκεξηαία θαη ηελ θλεκνκεξηαία δηάξζξσζε κε θνηλφ αξζξηθφ ζχιαθν. Ζ πεξφλε δελ ζπκκεηέρεη ζηελ άξζξσζε. Ζ επηγνλαηηδνκεξηαία δηάξζξσζε έρεη ζαλ αξζξηθέο επηθάλεηεο ηελ κεξηαία ηξνρηιία θαη ηελ αξζξηθή επηθάλεηα επηγνλαηίδαο. Ζ θλεκνκεξηαία δηάξζξσζε έρεη ζαλ αξζξηθέο επηθάλεηεο ηελ θάησ επηθάλεηα κεξηαίσλ θνλδχισλ θαη ηηο θλεκηαίεο γιήλεο. Οη πην ζεκαληηθέο αξζξηθέο επηθάλεηεο είλαη ν έζσ θαη έμσ δηάξζξηνο κελίζθνο. Γηα λα ηαηξηάδνπλ νη ζθαηξνεηδήο κεξηαίνη θφλδπινη κε ηηο επίπεδεο θλεκηαίεο γιήλεο παξεκβάινληαη νη δηάξζξηνη κελίζθνη πνπ είλαη δπν ηλνρφλδξηλνη κελνεηδείο δίζθνη, ν έζσ θαη ν έμσ πνπ ιεπηαίλνπλ βαζκηαία απφ ηελ πεξηθέξεηα ζην θέληξν θαη έηζη βαζαίλνπλ νη θλεκηαίεο γιήλεο. Ο έμσ κελίζθνο είλαη πην κηθξφο κε πξφζθπζε κπξνζηά θαη πίζσ απφ ην κεζνγιήλην έπαξκα. Ο έζσ κελίζθνο είλαη πην επηκήθεο απφ ηνλ έμσ κε πξφζθπζε ζηα δπν άθξα 46

47 ζηνλ πξφζζην θαη νπίζζην κεζνγιήλην βφζξν. Οη δπν κελίζθνη ρσξίδνπλ ηελ θλεκνκεξηαία δηάξζξσζε ζηελ άλσ κεληζθνκεξηαία θαη ζηελ θάησ κεληζθνκεξηαία δηάξζξσζε. Με ηελ άλσ κεληζθνκεξηαία γίλεηαη θάκςε θαη έθηαζε ηεο θλήκεο ( γσληψδεο δηάξζξσζε). Με ηελ θάησ κεληζθνθλεκηαία, φηαλ ην γφλπ βξίζθεηαη ζε θάκςε γίλεηαη ζηξνθή ηεο θλήκεο πξνο ηα έζσ, έμσ ( ηξνρνεηδήο δηάξζξσζε). Ο αξζξηθφο ζχιαθνο εληζρχεηαη απφ ηζρπξνχο ζπλδέζκνπο φπσο είλαη ν επηγνλαηηδηθφο ζχλδεζκνο πνπ είλαη ζπλέρεηα ηνπ θαηαθπηηθνχ ηέλνληα ηνπ ηεηξαθέθαινπ κεξηαίνπ κπφο πνπ κεηά απφ δηαθνπή ζηελ επηγνλαηίδα θαηαθχεηαη ζηελ θάησ κνίξα ηνπ θλεκηαίνπ θπξηψκαηνο. Πην θάησ απφ ηελ επηγνλαηίδα κεηαμχ ηνπ επηγνλαηηδηθνχ ζπλδέζκνπ θαη ησλ νζηψλ ηνπ γφλαηνο ππάξρεη ην ιηπψδεο ζψκα ηνπ γφλαηνο πνπ ρσξίδεηαη απφ ηελ αξζξηθή θνηιφηεηα κε ηνλ αξζξηθφ πκέλα. Οη θαζεθηηθνί ζχλδεζκνη ηεο επηγνλαηίδαο, κε απηνχο ζπγθξαηείηαη πξνο ηα πιάγηα ε επηγνλαηίδα. Δίλαη πξνζεθβνιέο ηνπ ηέλνληα ηνπ ηεηξαθέθαινπ κεξηαίνπ κπφο. Ο έζσ πιάγηνο ζχλδεζκνο εθθχεηαη απφ ηνλ έζσ ππεξθνλδχιην θχξησκα θαη θαηαθχεηαη ζηελ έζσ επηθάλεηα ηεο θλήκεο. Ο έμσ πιάγηνο ζπλδέζκνο εθθχεηαη απφ ην έμσ ππεξθνλδχιην θχξησκα θαη θαηαθχεηαη ζηε θεθαιή ηεο πεξφλεο. Ο ινμφο ηγλπαθφο ζχλδεζκνο εληζρχεη απφ πίζσ ηνλ αξζξηθφ ζχιαθν ηεο δηάξζξσζεο. Ο ηνμνεηδήο ηγλπαθφο ζχλδεζκνο εληζρχεη απφ πίζσ ηνλ αξζξηθφ ζχιαθν φπσο θαη ν ινμφο. Οη ρηαζηνί ζχλδεζκνη πξφζζηνο θαη νπίζζηνο βξίζθνληαη κέζα ζηελ άξζξσζε, είλαη πνιχ ηζρπξνί ζχλδεζκνη. Ο πξφζζηνο ρηαζηφο εθθχεηαη ζην πξφζζην κεζνγιήλην βφζξν. Καηαθχεηαη ζηε κεζνθνλδχιην επηθάλεηα ηνπ έμσ κεξηαίνπ θνλδχινπ. Ο νπίζζηνο ρηαζηφο εθθχεηαη ζην κεζνγιήλην βφζξν θαη θαηαθχεηαη ζηε κεζνθνλδχιηα επηθάλεηα ηνπ έζσ κεξηαίνπ θνλδχινπ. Οη ζρεηηθά κεγάιεο θαη αλψκαιεο αξζξηθέο επηθάλεηεο ηεο άξζξσζεο ηνπ γφλαηνο δέρνληαη κεγάιεο δπλάκεηο ψζηε λα θζείξεηαη ν αξζξηθφο ρφλδξνο ή έρνπκε νζηηθέο αιινηψζεηο ζηε κεγάιε ειηθία ( νζηεναξζξίηηο). ε πεξίπησζε ξήμεο ρηαζηνχ ζπλδέζκνπ παξαηεξείηαη ην θαηλφκελν ηνπ << ζπξηαξηνχ>> δειαδή ζηε θάκςε ραιαξψλνπλ νη πιάγηνη ζχλδεζκνη, ε θλήκε << γιηζηξάεη>> πξνο ηα κπξνζηά. Οη θηλήζεηο ηεο θαηά γφλπ δηάξζξσζεο είλαη: 47

48 ηε γσληψδε κεληζθνκεξηαία δηάξζξσζε γίλνληαη θάκςε θλήκεο θαη έθηαζε θλήκεο. ηελ ηξνρνεηδή κεληζθνκεξηαία δηάξζξσζε γίλνληαη θηλήζεηο ζηξνθήο ηεο θλήκεο πξνο ηα κέζα, πξνο ηα έμσ φηαλ ην γφλαην βξίζθεηαη ζε θάκςε. Έλα πνιχ επαίζζεην ζεκείν ηεο θαηά γφλπ άξζξσζεο είλαη νη κελίζθνη. Οη κελίζθνη ζρίδνληαη κφλν φηαλ ην γφλαην έρεη θάκςε γηαηί ηφηε κπνξεί λα ζηξαθεί. Σν γφλαην ζε θάκςε αλ θάλεη βίαηα απαγσγή θαη ζηξαθεί πξνο ηα έμσ ηφηε ν έζσ κελίζθνο έιθεηαη θαη ζπάδεη κεηαμχ ησλ αηρκεξψλ επηθαλεηψλ ησλ έζσ θνλδχισλ κεξηαίνπ θαη θλήκεο, π.ρ. απηφ κπνξεί λα γίλεη αλ έλαο πνδνζθαηξηζηήο ζηξέςεη απφηνκα ην γφλαην ηνπ πνπ βξίζθεηαη ζε θάκςε πξνο ηα έμσ. ε ηέηνηα πεξίπησζε ην γφλπ << θιεηδψλεη>> γηαηί ην ζρηζκέλν θαη κεηαθηλνχκελν ηξήκα ηνπ κελίζθνπ θέξεηαη κεηαμχ ησλ θνλδχισλ θαη εκπνδίδεη ηελ έθηαζε ηνπ γφλαηνο. Οη θαθψζεηο ηνπ έζσ κελίζθνπ είλαη 20 θνξέο ζπρλφηεξεο ηνπ έμσ γηαηί είλαη ιηγφηεξν θηλεηφο. Ζ ξήμε κπνξεί λα είλαη επηκήθεο ή κεξηθή απφζπαζε ηνπ πξνζζίνπ ή νπηζζίνπ θέξαηνο ηνπ κελίζθνπ. ηελ πεξίπησζε απηή επηρεηξείηαη εγρεηξεκαηηθή αθαίξεζε ηνπ θνκκαηηνχ πνπ εκπνδίδεη ηελ άξζξσζε θαη ζηελ ζέζε ηνπ ειιείκκαηνο αλαπηχζζεηαη ζπλδεηηθφο ηζηφο γηα λα ππνθαηαζηήζεη ηελ ιεηηνπξγία ηνπ. Δηθφλα :5 48

49 Β) Κλεκνπεξνληαίεο αξζξψζεηο Ζ θλεκνπεξνληαία δηάξζξσζε: Οη αξζξηθέο επηθάλεηεο είλαη ε πεξνληαία αξζξηθή επηθάλεηα ηνπ έμσ θλεκηαίνπ θνλδχινπ θαη ε αξζξηθή επηθάλεηα ηεο θεθαιήο ηεο πεξφλεο. Οη ζχλδεζκνη πνπ εληζρχνπλ ηνλ αξζξηθφ ζχιαθν είλαη ν πξφζζηνο θαη νπίζζηνο ζχλδεζκνο ηεο θεθαιήο ηεο πεξφλεο. Οη θηλήζεηο είλαη πνιχ αλζεθηηθέο. Μεζφζηενο πκέλαο ηεο θλήκεο: Ο κεζφζηενο πκέλαο ηεο θλήκεο θαηαιακβάλεη ην κεζφζηεν δηάζηεκα κεηαμχ θλήκεο θαη πεξφλεο θαη ρξεζηκεχεη γηα ηελ έθθπζε κπψλ θαη δίνδν αγγείσλ. Ζ θλεκνπεξνληαία ζπλδέζκσζε: Ζ θλεκνπεξνληαία ζπλδέζκσζε έρεη ζαλ αξζξηθέο επηθάλεηεο ηελ ππφθνηιε πεξνληαία εληνκή ηνπ θάησ άθξνπ ηεο θλήκεο θαη ην θάησ πέξαο ηνπ ζψκαηνο ηεο πεξφλεο. Οη ζχλδεζκνη είλαη ηξείο, ν πξφζζηνο ζχλδεζκνο ηνπ έμσ ζθπξνχ πνπ εθθχεηαη απφ ην πξφζζην ρείινο ηεο πεξνληαίαο εληνκήο θαη θαηαθχεηαη ζην έμσ ζθπξφ, ν νπίζζηνο ζχλδεζκνο ηνπ έμσ ζθπξνχ πνπ εθθχεηαη απφ ην νπίζζην ρείινο ηεο πεξνληαίαο εληνκήο θαη θαηαθχεηαη ζην έμσ ζθπξφ θαη ν κεζφζηενο ζχλδεζκνο ηνπ έμσ ζθπξνχ. Οη θηλήζεηο είλαη αζζεληθέο, πιάγηεο θηλήζεηο. 4.8.ΟΗ ΜΤΔ ΣΟΤ ΜΖΡΟΤ Οη κχεο ηνπ κεξνχ δηαθξίλνληαη ζε ηξείο νκάδεο, ζηνπο πξφζζηνπο γηα ηελ έθηαζε ηεο θλήκεο, ζηνπο έζσ πνπ θάλνπλ πξνζαγσγή ηνε κεξνχ θαη ζηνπο νπίζζηνπο πνπ θάκπηνπλ ηελ θλήκε πξνο ην κεξφ. Όινη νη πξφζζηνη κχεο ηνπ κεξνχ λεπξψλνληαη απφ ην κεξηαίν λεχξν. 49

50 Δηθφλα: ΟΗ ΟΠΗΘΗΟΗ ΜΖΡΗΑΗΟΗ ΜΤΔ Οη νπίζζηνη κεξηαίνη κχεο είλαη ηξείο. Ο δηθέθαινο κεξηαίνο, ν εκηηελνληψδνπο θαη ν πκελψδεο. Νεπξψλεηαη απφ ην ηζρηαθφ λεχξν φπσο φινη νη νπίζζηνη κεξηαίνη. Ζ δηάηαμε ηνπο είλαη δηθέθαινο κεξηαίνο πξνο ηα έμσ, εκηηελνληψδνπο θαη πκελψδεο πξνο ηα κέζα. Ο εκηηελνληψδεο πίζσ απφ ηνλ πκηπκελψδε. 50

51 Δηθφλα : ΟΗ ΠΔΡΗΣΟΝΗΔ ΣΟΤ ΜΖΡΟΤ Οη πεξηηνλίεο ηνπ κεξνχ είλαη ε κεξηαία θαη ε ππνδφξηα πεξηηνλία. Ζ κεξηαία είλαη ε ζπνπδαηφηεξε θαη πεξηβάιιεη φινπο ηνπο κχεο ηνπ κεξνχ 4.11.ΤΝΓΡΟΜΟ ΟΠΗΘΗΧΝ ΜΖΡΗΑΗΧΝ ΜΤΧΝ Οη νπίζζηνη κεξηαίνη θάκπηνπλ ην γφλαην αληαγσλίδνληαη ηε δξάζε ηνπ ηεηξαθέθαινπ επηβξαδχλνληαο ηελ έθηαζε ηνπ γφλαηνο θαη ζπκκεηέρνπλ ζηελ έθηαζε ηνπ ηζρίνπ. Σν ζχλδξνκν ησλ νπίζζησλ κεξηαίσλ κπψλ πεξηιακβάλεη ηελ ηελνληίηηδα ηεο έθθπζεο ηνπο απφ ην ηζρηαθφ θχξησκα θαη ηηο ξήμεηο ελφο ή πεξηζζφηεξσλ κπψλ. Οη θαθψζεηο αθνξνχλ θπξίσο ηνλ δηθέθαιν κεξηαίν, ηνλ εκηηελνληψδε 51

52 θαη ηνλ εκηπκελψδε. Παξαηεξνχληαη ζε δξνκείο εκηαληνρήο, άιηεο, πνδνζθαηξηζηέο θαη παίθηεο αληηζθαίξηζεο (Anderson et all 2001) Πξνδηαζεηηθνί παξάγνληεο ζεσξνχληαη ε θφπσζε ησλ κπψλ, ε θαθή ηερληθή, ε αλεπαξθήο πξνζέξκαλζε θαη ε δπζαξκνλία κεηαμχ νπίζζησλ κεξηαίσλ θαη ηεηξαθεθάινπ( Pilardeau et all 1991). ΓΗΑΓΝΧΖ ηελ ηελνληίηηδα ησλ νπίζζησλ κεξηαίσλ ηα ζπκπηψκαηα εκθαλίδνληαη βαζκηαία θαη ζπλίζηαληαη ζε πφλν αληίζηνηρα πξνο ηελ έθθπζε ηνπο απφ ην ηζρπαθφ θχξησκα ν νπνίνο αθηηλνβνιεί πξνο ηελ νπίζζηα επηθάλεηα ηνπ κεξνχ θαη ηνπ γφλαηνο θαη επηηείλεηαη κε ηελ άζθεζε θαη πεξηνξηζκφ ηεο θάκςεο ηνπ γφλαηνο θαη ηεο έθηαζεο ηνπ ηζρίνπ( Askling et all 2007). ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ αληηκεηψπηζε ζηελ ηελνληίηηδα ησλ νπίζζησλ κεξηαίσλ ε ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαηαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο ή αλάπαπζε, ςπρξά επηζέκαηα, ρνξήγεζε αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ θαη θπζηνζεξαπεία κε ηζνκεηξηθέο θαη δπλακηθέο αζθήζεηο. H επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα ζηε ηελνληίηηδα επηηξέπεηαη 3 σο 4 εβδνκάδεο απφ ηελ έλαξμε ηεο αγσγήο( Barlow et all 2007) ΟΗ ΜΤΔ ΣΖ ΚΝΖΜΖ Οη κχεο ηεο θλήκεο δηαθξίλνληαη ζε ηξείο νκάδεο ζηνπο πξφζζηνπο κχεο, έμσ ή πεξνληαίνπο θαη ηνπο νπίζζηνπο κχεο ηεο θλήκεο. 52

53 4.13.ΠΔΡΗΣΟΝΗΑ ΚΝΖΜΖ Ζ πεξηηνλία πνπ πεξηβάιιεη ηνπο κχεο ηεο θλήκεο ιέγεηαη θλεκηαία πεξηηνλία θαη εθπέκπεη κεζνκχηα δηαθξάγκαηα πνπ ρσξίδνπλ ηηο νκάδεο ησλ κπψλ. Ζ θλεκηαία πεξηηνλία παρχλεηαη ζηα φξηα θλήκεο θαη πνδηνχ θαη ζρεκαηίδεη ΟΗ ζχλδεζκνη απηνί είλαη ν εγθάξζηνο ζχλδεζκνο ηεο θλήκεο, ν ζηαπξσηφο ζχλδεζκνο ηεο θλήκεο, ν ιαθηδσηφο ζχλδεζκνο θαη νη θαζεθηηθνί ζχλδεζκνη ησλ πεξνληαίσλ κπψλ ΜΤΔ ΣΟΤ ΑΚΡΟΤ ΠΟΓΗΟΤ Οη κχεο ηνπ άθξνπ πνδηνχ είλαη κηθξνί θαη δηαθξίλνληαη ζε ξαρηαίνπο θαη πεικαηηθνχο. Εικόνα: 8 53

54 4.15.Οη αξζξψζεηο ηνπ άθξνπ πνδηνχ Ζ αζηξαγαινθλεκηθή δηάξζξσζε, κεζνηάξζηεο, ηαξζνκεηαηάξζηεο, κεζνκαηαηάξζηεο θαη δαθηπιηθέο. Ζ αζηξαγαινθλεκηθή δηάξζξσζε: Οη αξζξηθέο επηθάλεηεο είλαη ε πεξνλνθλεκηθή γιήλε θαη ε ηξνρηιία ηνπ αζηξαγάινπ κε ηηο δπν ζθπξίηηδεο επηθάλεηεο. Οη ζχλδεζκνη ν έζσ πιάγηνο κε 3 δεζκίδεο πνπ είλαη ν πξφζζηνο αζηξαγαινθλεκηθφο πνπ θαηαθχεηαη ζην ζθαθνεηδέο,ν πηεξλνθλεκηθφο πνπ θαηαθχεηαη ζην ππέξεηζκα αζηξαγάινπ, ν νπίζζηνο αζηξαγαινθλεκηθφο, κεηά έρνπκε ηνλ έμσ πιάγην ζχλδεζκν κε 3 δεζκίδεο πνπ έρεη ηνλ πξφζζην αζηξαγαινθλεκηθφ πνπ θαηαθχεηαη ζηελ έμσ επηθάλεηα ζθπξίηηδα, ν πηεξλνπεξνληθφο πνπ θαηαθχεηαη ζηελ έμσ επηθάλεηα ηεο πηέξλαο θαη ν νπίζζηνο αζηξαγαινπεξνληθφο πνπ θαηαθχεηαη ζηελ νπίζζηα επηθάλεηα ηνπ αζηξαγάινπ. Οη θηλήζεηο είλαη ε ξαρηαία θαη πεικαηηαία θάκςε ηνπ πνδηνχ. Μεζνηάξζηεο δηαξζξψζεηο: Οη κεζνηάξζηεο δηαξζξψζεηο είλαη νη αζηξαγαινπηεξληθέο δηαξζξψζεηο, ε εγθάξζηα ηνπ ηαξζνχ δηάξζξσζε ( αζηξαγαινζθαθνεηδήο θαη πηεξλνθπβνεηδήο ) θαη ε ζθαθνζθελνεηδήο δηάξζξσζε. Οη κεζνθελνεηδήο δηαξζξψζεηο είλαη ε ζθαθνθπβνεηδήο δηάξζξσζε θαη ε ζθελνθπβνεηδήο δηάξζξσζε. Οη θηλήζεηο είλαη ε αλάζπαζε ηνπ έζσ ρείινπο ηνπ πνδφο ή αλάζπαζε ηνπ έμσ ρείινπο. Σαξζνκεηαηάξζηεο δηαξζξψζεηο Οη ηαξζνκεηαηάξζηεο δηαξζξψζεηο είλαη ηξείο, έζσ κέξε θαη έμσ κεηαηάξζηα ή κε έλα φλνκα δηάξζξσζε ηνπ Lisfranc. Οη ζχλδεζκνη είλαη νη ξαρηαίνη πεικαηηαίνη θαη κεζφζηενη ηαξζνκεηαηάξζηνη ζχλδεζκνη ( έζσ, κέζνο, έμσ). Ο έζσ είλαη πην ηζρπξφο θαη ιέγεηαη ζχλδεζκνο ηνπ Lisfranc. Οη θηλήζεηο ησλ ηαξζνκεηαηάξζησλ δηαξζξψζεσλ είλαη πνιχ πεξηνξηζκέλεο. 54

55 Γαθηπιηθέο δηαξζξψζεηο: Γηαθξίλνληαη ζε κεηαηαξζηνθαιαγγηθέο θαη κεζνθαιαγγηθέο. ηηο κεηαηαξζηνθαιαγγηθέο νη θηλήζεηο είλαη ε πεικαηηαία θαη ξαρηαία θάκςε, πξνζαγσγή, απαγσγή θαη πεξηαγσγή ησλ δαθηχισλ θαη ζηηο κεζνθαιαγγηθέο γίλεηαη κφλν θάκςε θαη έθηαζε. Απηέο είλαη κφλν δπν γηα θάζε δάθηπιν εθηφο απφ ην κεγάιν πνπ έρεη κφλν κία. Πνδηθέο θακάξεο Σα νζηά ηνπ πνδηνχ έρνπλ ηζρπξνχο ζπλδέζκνπο γχξσ ηνπο πνπ ηα ζπγθξαηνχλ θαη δεκηνπξγνχλε έλα νβειηαίν ηφμν ηε πνδηθή θακάξα. ηε πνδηθή θακάξα πέθηεη φιν ην βάξνο ηνπ ζψκαηνο. Ζ θαηαζθεπή ηνπ πνδηνχ ζε ζρήκα θακάξαο έρεη ιεηηνπξγηθή ζεκαζία γηα ηελ νξζή ζηάζε θαη βάδηζε θαη δίλεη ζην πφδη ειαζηηθφηεηα, θαιή ζηήξημε, πξνθχιαμε ησλ καιαθψλ κνξίσλ ηνπ πέικαηνο. Ζ πνδηθή θακάξα έρεη δπν ρείιε θαη δπν άθξα. Σν πξφζζην άθξν ζρεκαηίδεηαη απφ ηηο θεθαιέο ησλ κεηαηαξζίσλ, ην νπίζζην άθξν απφ ηα νπίζζηα θχκαηα ηεο πηέξλαο, ην έζσ ρείινο ζρεκαηίδεηαη απφ πίζσ πξνο ηα εκπξφο απφ ηε πηέξλα, αζηξάγαιν, ζθαθνεηδέο, ην πξψην ζθελνεηδέο θαη ην πξψην κεηαηάξζην. Σν έμσ ρείινο πνπ είλαη ρακειφηεξν απφ ην έζσ θαη αθνπκπάεη ζην έδαθνο ζρεκαηίδεηαη απφ ηε πηέξλα, ην θπβνεηδέο θαη ην πέκπην κεηαηάξζην. Γηαθξίλνπκε ηελ έμσ πνδηθή θακάξα, ιηγφηεξν πςειή θαη ειαζηηθή απφ ηελ έζσ, ρξεζηκεχεη ζαλ βάζε ζηήξημεο ηνπ ζψκαηνο ζηελ νξζνζηαζία. Γηαθξίλνπκε επίζεο ηελ έζσ πνδηθή θακάξα κε κεγάιν χςνο θαη εμαηξεηηθή ειαζηηθφηεηα πνπ δέρεηαη ηηο πην κεγάιεο πηέζεηο θαη πιήμεηο ( ζηε βάδηζε, δξφκν θαη πήδεκα ) θαη ζηηο νπνίεο αληηδξάεη ζαλ ειαηήξην. Πιαηππνδία ιέγεηαη ε παζνινγηθή εμαθάληζε ηεο πνδηθήο θακάξαο. Τπάξρεη θαη θαιαγγηθή θακάξα πνπ ηελ ζρεκαηίδνπλ ε ξαρηαία θάκςε ησλ πξψησλ θαιάγγσλ ησλ δαθηχισλ θαη ε ηξίηε θάιαγγα πνπ αθνπκπάεη ζην έδαθνο θαη έηζη ζρεκαηίδεηαη ε θαιαγγηθή θακάξα γηα λα ππάξρεη ειαζηηθφηεηα ζηελ πξφζζηα κνίξα ηνπ πνδηνχ. 55

56 4.16.ΚΑΚΧΔΗ ΓΟΝΑΣΟ Ζ ζπλερψο απμαλφκελε ζπκκεηνρή ζε αζιήκαηα φπσο νη δξφκνη, νη ρηνλνδξνκίεο, ε ελφξγαλε γπκλαζηηθή, ην πνδφζθαηξν, ε αληηζθαίξηζε, ε θαιαζνζθαίξηζε θαη ε ρεηξνζθαίξηζε, νδεγεί ζε αχμεζε ησλ θαθψζεσλ ηνπ γφλαηνο. Καηά ηνπο Lauterburg & Segantini (1994) θαθψζεηο ηνπ γφλαηνο παξαηεξνχληαη ζπρλφηεξα ζηηο ρηνλνδξνκίεο 30%, θαη αθνινπζνχλ νη δξφκνη ηνπ θιαζηθνχ αζιεηηζκνχ κε 28%, ην πνδφζθαηξν 25% θαη ηα νκαδηθά αζιήκαηα ησλ θιεηζηψλ γπκλαζηεξίσλ 12%. Οη θαθψζεηο ηνπ γφλαηνο νθείινληαη ζε ππεξρξεζία ή ηξαπκαηηθά αίηηα. Γηα ηελ πξφθιεζε ησλ θαθψζεσλ απφ ππεξρξεζία ζεκαζία έρνπλ ε πξνπνλεηηθή ηερληθή, ε έληαζε θαη ε δηάξθεηα ηεο πξνπφλεζεο, νξηζκέλα εμαξηήκαηα ηνπ εμνπιηζκνχ ηνπ αζιεηή, ην δάπεδν ηνπ αγσληζηηθνχ ρψξνπ θαη ην ηζηνξηθφ πξνεγνχκελσλ θαθψζεσλ. ηηο ηξαπκαηηθέο θαθψζεηο ελδηαθέξεη θπξίσο ν κεραληζκφο πξφθιεζεο θαη ζπγθεθξηκέλα ε ηαρχηεηα, ην κέγεζνο θαη ε θαηεχζπλζε ηεο δχλακεο, ην δάπεδν ηνπ αγσληζηηθνχ ρψξνπ, ν εμνπιηζκφο ηνπ αζιεηή θαη ην ηζηνξηθφ πξνεγνχκελσλ θαθψζεσλ( Lauterburg & Segantini 1994) ΚΑΚΧΔΗ ΑΠΟ ΤΠΔΡΥΡΖΗΑ Οη θαθψζεηο απφ ππεξρξεζία αθνξνχλ ηνλ εθηαηηθφ κεραληζκφ ηνπ γφλαηνο θαζψο θαη ηνπο νξνγφλνπο ζπιάθνπο, ηε ιαγνθλεκηαία ηαηλία αιιά θαη ηνπο ηέλνληεο ησλ νπίζζησλ κεξηαίσλ θαη θλεκηαίσλ κπψλ. Όζνλ αθνξά ηνλ εθηαηηθφ κεραληζκφ νη θαθψζεηο απφ ππεξρξεζία εληνπίδνληαη ζηελ επηγνλαηηδνκεξηαία άξζξσζε, ζηνπο θαζεθηηθνχο ζπλδέζκνπο ηεο επηγνλαηίδαο, ζηνλ ηεηξαθέθαιν, ζηνλ επηγνλαηηδηθφ ηέλνληα θαη ζην θλεκηαίν θχξησκα. 56

57 Οη θαθψζεηο ζπλνδεχνληαη ζπρλά απφ δηαηαξαρέο ηεο κπνζθειεηηθήο ηζνξξνπίαο θαη γσληαθέο ή ζηξνθηθέο απνθιίζεηο απφ ηνπο θπζηνινγηθνχο άμνλεο ηνπ θάησ άθξνπ. Κχξην ζχκπησκα είλαη ν πφλνο ζηελ πξφζζηα επηθάλεηα ηνπ γφλαηνο πνπ νθείιεηαη ζε πνηθίια αίηηα φπσο κεραληθά, θιεγκνλψδε θαη δηάθνξα άιια ( Van Mechelen W 1992) ΤΝΓΡΟΜΟ ΔΠΗΓΟΝΑΣΗΓΟΜΖΡΗΑΗΟΤ ΠΟΝΟΤ Σν ζχλδξνκν επηγνλαηηδνκεξηαίνπ πφλνπ απνηειεί ζπλεζέζηεξν ζχλδξνκν απφ ππεξρξεζία ζηελ εθεβηθή ειηθία αιιά παξαηεξείηαη ζπρλά θαη ζε δξνκείο αζιήηξηεο κεζαίσλ θαη κεγάισλ απνζηάζεσλ, ζε πνδνζθαηξηζηέο, θαιαζνζθαηξηζηέο, ρηνλνδξφκνπο θαη ρεηξνζθαηξηζηέο. Σν ζχλδξνκν ζε νξηζκέλεο κφλν πεξηπηψζεηο ζπλνδεχνληαη απφ δπζαξκνλία ησλ αξζξηθψλ επηθαλεηψλ, αζηάζεηα ηεο επηγνλαηίδαο, θξηγκφ ζηελ επηγνλαηηδνκεξηαία άξζξσζε ή ηζηνξηθφ θάθσζεο ηνπ γφλαηνο (LaBrier & O Neill 1993). Πξνδηαζεηηθνί παξάγνληεο ζεσξνχληαη ε πςειή ζέζε ηεο επηγνλαηίδαο, ε πξνο ηα άλσ θαη έμσ κεηαηφπηζε ηεο επηγνλαηίδαο πνπ νθείιεηαη ζηελ αλάπηπμε ηνπ ζθειεηνχ, ε ειάηησζε ηεο ηζρχνο ηνπ έζσ πιαηένο κπφο, ε απμεκέλε βιαηζφηεηα ηνπ γφλαηνο, ν ππεξπξεληζκφο ηνπ πνδφο, ε πξφζζηα απφθιηζε ηνπ κεξηαίνπ απρέλα θαη ε αχμεζε ηεο ηάζεο ηνπ ηεηξαθεθάινπ, ησλ έμσ θαζεθηηθψλ ζπλδέζκσλ ηεο επηγνλαηίδαο, ηεο ιαγνθλεκηαίαο ηαηλίαο θαη ησλ νπίζζησλ κεξηαίσλ (Green 2005). Γσλία Q νλνκάδεηαη ε γσλία πνπ ζρεκαηίδεηαη απφ ηηο επζείεο πνπ ελψλνπλ ην θέληξν ηεο επηγνλαηίδαο κε ηελ πξφζζηα άλσ ιαγφλην άθαλζα θαη ην θλεκηαίν θχξησκα (Outerbridge & Micheli 1995). ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε ήπην πφλν ζηελ πξφζζηα επηθάλεηα ηνπ γφλαηνο πνπ εληνπίδεηαη ζηελ πεξηθέξεηα θαη ηελ αξζξηθή 57

58 επηθάλεηα ηεο επηγνλαηίδαο θαη αληαλαθιά πξνο ηελ ηγλπαθή θνηιφηεηα. Οξηζκέλνη αζιεηέο πεξηγξάθνπλ αίζζεκα εκπινθήο ηνπ γφλαηνο ή αληίζεηα ραιαξφηεηαο θαη αζηάζεηαο ηεο επηγνλαηίδαο. Ο πφλνο επηηείλεηαη κε ηελ άζθεζε, ηελ άλνδν ή θάζνδν θιίκαθαο, ην γνλάηηζκα, ην βαζχ θάζηζκα ή ηελ παξαηεηακέλε θαζηζηή ζέζε κε ηα γφλαηα ζε θάκςε. παληφηεξα παξαηεξείηαη δηαιείπσλ χδξαξζξνο ή θξηγκφο ζηελ επηγνλαηηδνκεξηαία άξζξσζε ( Smith & Tao 1995). ΘΔΡΑΠΔΗΑ H ζεξαπεία είλαη θπξίσο ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαληαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο, ρνξήγεζε κε ζηεξνεηδψλ αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ, ειαζηηθή επίδεζε ηνπ γφλαηνο, δηφξζσζε ηνπ ππεξπξεληζκνχ ηνπ πνδφο κε ρξεζηκνπνίεζε εηδηθψλ πεικάησλ θαη εθαξκνγή θπζηνζεξαπείαο. Σν πξφγξακκα πεξηιακβάλεη δηαηαηηθέο αζθήζεηο ηνπ ηεηξαθέθαινπ, ησλ νπίζζησλ κεξηαίσλ, ηνπ γαζηξνθλήκηνπ θαη ηεο ιαγνθλεκηαίαο ηαηλίαο, αζθήζεηο ελίζρπζεο ησλ πξνζαγσγψλ θαη ηνπ ηεηξαθέθαινπ θαη ειεθηξηθή δηέγεξζε ηνπ έζσ πιαηένο κπφο ( LaBrier & O Neiil 1993, Kannus & Niittymaki 1994). Οη αζθήζεηο ελίζρπζεο ησλ κπψλ είλαη πξνηηκφηεξν λα εθηεινχληαη κε ην γφλαην ζε ειαθξά θάκςε, ζέζε ζηελ νπνία αζθείηαη ε ειάρηζηε πίεζε ζηελ επηγνλαηηδνκεξηαία άξζξσζε ρσξίο λα επεξεάδεηαη ε απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ αζθήζεσλ (Hutchinson & Ireland 1995). Οη ( LaBrier & O Neiil (1993) αλαθέξνπλ ηθαλνπνηεηηθή αληαπφθξηζε ζηελ ζπληεξεηηθή αγσγή ζην 60% σο 80% ησλ πεξηπηψζεσλ ελψ θαηά ηνπο Smith & Tao (1995) ζην 98% έθεβσλ αζιεηψλ παξαηεξείηαη χθεζε ησλ ελνριεκάησλ κε ηελ εθαξκνγή αζθήζεσλ αλχςσζεο ηεηακέλνπ ζθέινπο ππν πξννδεπηηθά απμαλφκελε αληίζηαζε θαη δηαηάζεσλ ησλ κπψλ. Ζ ρεηξνπξγηθή ζεξαπεία εθαξκφδεηαη ζηηο πεξηπηψζεηο απνηπρίαο ηεο ζπληεξεηηθήο αγσγήο θαη ζπλίζηαληαη ζε ραιάξσζε ησλ έμσ θαζεθηηθψλ ζπλδέζκσλ θαη ζπξξαθή κε αλαδίπισζε ηνπ έζσ ηνηρψκαηνο ηεο άξζξσζεο ( Fabbriciani 1992). 58

59 4.19.ΤΝΓΡΟΜΟ ΣΡΗΒΖ ΛΑΓΟΚΝΖΜΗΑΗΑ ΣΑΗΝΗΑ Σν ζχλδξνκν ηξηβήο ηεο ιαγνθλεκηαίαο ηαηλίαο είλαη έλα ζπλεζηζκέλν θαηλφκελν ηξαπκαηηζκνχ απφ ππέξρξεζε ν νπνίνο εκθαλίδεηαη ηδηαίηεξα ζε δξνκείο κεγάισλ απνζηάζεσλ. Οη βηνκεραληθνί θαη νη πξνπνλεηηθνί παξάγνληεο παίδνπλ ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ δεκηνπξγία απηνχ ηνπ ζπλδξφκνπ αιιά ε πξαγκαηηθή ηνπ αηηηνινγία είλαη θαηά θάπνην ηξφπν αφξηζηε. Σν πφδη ελφο κέζνπ δξνκέα έξρεηαη ζε επαθή κε ην έδαθνο πεξίπνπ 3000 θνξέο γηα θάζε κίιη. Σξέρνληαο ινηπφλ πάλσ απφ 10 κίιηα απηφ ζεκαίλεη φηη ην πφδη δέρεηαη πηέζεηο. Ζ δχλακε φκσο πνπ ρξεηάδεηαη γηα λα απνγεησζεί ηζνδπλακεί κε 3 θνξέο πεξίπνπ ην βάξνο ηνπ ζψκαηνο, κε απνηέιεζκα αλ θάπνηνο δπγίδεη 70 θηιά λα ρξεηάδεηαη δχλακε 210 θηιψλ. Πξάγκαηη δελ πξέπεη λα καο θαίλεηαη πεξίεξγν πνπ ην γφλαην ηνπ δξνκέα απνζηάζεσλ ππφθεηηαη ζε πνιχ κεγάιεο εληάζεηο θάλνληαο ην επηξξεπέο ζε ηξαπκαηηζκνχο (Smith 2008). Ζ ιαγνλνθλεκηαία ηαηλία είλαη απφ κφλε ηεο κία ρνληξή ηαηλία ηεο πεξηηνλίαο, ε νπνία εθηείλεηαη απφ ην θχκα ηεο ιαγφληαο αθξνινθίαο θαη εμαζθαιίδεη ηελ πξφζθπζε γηα ηνλ ηείλνληα ηελ πιαηεία πεξηηνλία θαη ηνλ κεγάιν γινπηηαίν κπ. Απηή ζπλερίδεηαη θάησ, ζηελ πιάγηα πιεπξά ηνπ πνδηνχ θαη ηειηθά πξνζθνιιείηαη ζην πιάγην θχκα ηεο θλήκεο [ θχκα ηνπ Gerdy] θαη πιεζίνλ ηεο θεθαιήο ηεο πεξφλεο. Έλαο νξνγφλνο ζχιαθαο βξίζθεηαη ζηε ζχλδεζε απηή, δηεπθνιχλνληαο ηελ θίλεζε ηεο ιαγνλνθλεκηαίαο ηαηλίαο πάλσ απφ ηνλ πιάγην επηθφλδπιν(furia1997). Ζ πξσηαξρηθή ιεηηνπξγία ηεο ιαγνλνθλεκηαίαο ηαηλίαο είλαη λα παξέρεη ζηαηηθή ηζνξξνπία ζηελ πιάγηα επηθάλεηα ηνπ γνλάηνπ. Όηαλ ην γφλαην είλαη ζε θάκςε, κε γσλία κεγαιχηεξε απφ 30 κνίξεο, ε ιαγνλνθλεκηαία ηαηλία κεηαηνπίδεηαη ξαρηαία πίζσ απφ ηνλ πιάγην επηθφλδπιν. Καηά ηε δηάξθεηα ηψξα ηεο έθηαζεο ηνπ γνλάηνπ, ε ηαηλία κεηαθηλείηαη πξφζζηα, κπξνζηά απφ ηνλ πιάγην κεξηαίν επηθφλδπιν. Απηή ε επαλαιακβαλφκελε θίλεζε νδεγεί ζηνλ εξεζηζκφ θαη ζηε θιεγκνλή κέζα ζηε ιαγνλνθλεκηαία ηαηλία, ζηνλ νξνγφλν ζχιαθα θαη ζην πεξηφζηεν ηνπ πιάγηνπ κεξηαίνπ επηθφλδπινπ(raines 2001).Καηά ηε δηάξθεηα πνπ ν αζιεηήο ηξέρεη, ε ιαγνλνθλεκηαία 59

60 ηαηλία βνεζάεη ζην λα δηαηεξεζεί ε θάκςε ζην ηζρίν θαη ζην γφλαην. Όηαλ ην ηζρίν είλαη ζε θάκςε, ν ηείλσλ ηελ πιαηεία πεξηηνλία βξίζθεηαη κπξνζηά ζην κεγάιν ηξνραληήξα θαη βνεζά ζην λα δηαηεξεζεί ην ηζρίν ζε θάκςε, ελψ φηαλ είλαη ζε έθηαζε κεηαθηλείηαη πάλσ απφ ην κεγάιν ηξνραληήξα βνεζψληαο έηζη ηελ έθηαζε ηνπ ηζρίνπ. ηελ άξζξσζε ηνπ γνλάηνπ ε ιαγνλνθλεκηαία ηαηλία ηξαβηέηαη πάλσ απφ ην πιάγην κεξηαίν θφλδπιν πεξίπνπ ζηηο 30 κνίξεο, θαη ε έθηαζε ηνπ γφλαηνο δηαηεξείηαη. Απηφ απνδεηθλχεη ηνλ ζεκαληηθφ ηζνξξνπηζηηθφ παξάγνληα απηήο ζην πεξπάηεκα θαη ζην ηξέμηκν καδί(raines 2001). Καζψο έλαο αζιεηήο ηξέρεη, ε θίλεζε ηεο θάκςεο μεθηλάεη ζην ηζρίν θαη ζην γφλαην.ηηο 30 κνίξεο πεξίπνπ ηεο θάκςεο ηνπ γνλάηνπ, ε ιαγνλνθλεκηαία ηαηλία πεξλάεη πάλσ απφ ηνλ πιάγην επηθφλδπιν θαη δεκηνπξγείηαη ε ηξηβή. Οη θνξηίζεηο ινηπφλ πνπ παξνπζηάδνληαη ζηηο αζιεηηθέο δξαζηεξηφηεηεο, απμάλνπλ ηηο δπλάκεηο ηξηβήο θαη πίεζεο θαη ν πφλνο θάλεη ηελ εκθάληζή ηνπ. Δπίζεο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο θφξηηζεο, δεκηνπξγείηαη κία ζπζηνιή ησλ κπψλ πνπ ην πεξηβάιινπλ, νη νπνίνη φκσο ζθίγγνπλ ηελ άξζξσζε ηνπ γφλαηνο. Απηφ νδεγεί ζηελ αχμεζε ηεο ηξηβήο πάλσ απφ ην πιάγην επηθφλδπιν, θαη θαζψο ε ιαγνλνθλεκηαία ηαηλία δηαζρίδεη απηφλ, ν πφλνο γίλεηαη νινέλα θαη κεγαιχηεξνο. Έλα κηθξφ βαζνχισκα ζρεκαηίδεηαη κεηαμχ ηνπ έμσ κεξηαίνπ θνλδχινπ θαη ηεο ιαγνλνθλεκηαίαο ηαηλίαο( Dubin 2006). Μειέηεο έδεημαλ φηη απηφο ν ρψξνο,πεξηέρεη ηνλ αξζξηθφ πκέλα θαη είλαη κηα πιεπξηθή επέθηαζε θαη αλαδίπισζε ηεο πξαγκαηηθήο αξζξηθήο θάςνπιαο ηεο άξζξσζεο ηνπ γφλαηνο. Ζ ηζηνινγηθή αλάιπζε δείρλεη θιεγκνλή θαη ππεξπιαζία ζηνλ αξζξηθφ πκέλα, ελψ ε καγλεηηθή ηνκνγξαθία έδεημε δηάρπηεο αλσκαιίεο θάησ απφ ηελ ηαηλία θαη ζηνλ αξζξηθφ πκέλα αιιά φρη κέζα ζηελ ηαηλία. Απηφ ζεκαίλεη φηη ην ζχλδξνκν δελ είλαη ηελνληνπάζεηα..γηαθπκάλζεηο παξαηεξήζεθαλ ζην ζπγγελέο πάρνο ηεο ηαηλίαο,ψζηε νη αζζελείο κε ρνληξέο ηαηλίεο λα έρνπλ κεγαιχηεξε πξνδηάζεζε γηα δεκηνπξγία ζπλδξφκνπ ιαγνλνθλεκηαίαο ηαηλίαο (Pedowitz 2005). Ζ αηηηνινγία ηνπ ζπλδξφκνπ απηνχ είλαη πνιππαξαγνληηθή. ηελ πξαγκαηηθφηεηα ν ηξαπκαηηζκφο απηφο πξνθαιείηαη απφ ππέξρξεζε 60

61 θαη νθείιεηαη ζε ιάζε ζηελ πξνπνλεηηθή επηβάξπλζε. Οη μαθληθέο αιιαγέο ζηηο επηθάλεηεο ηξεμίκαηνο ( απφ καιαθή ζε ζθιεξή,απφ επίπεδε ζε αλεθφξα ή θαηεθφξα ), ζηελ ηαρχηεηα, ζηελ απφζηαζε, ζηα αζιεηηθά παπνχηζηα, δελ δίλνπλ ηελ δπλαηφηεηα ζην ζψκα λα επνπιψζεη ηνπο κηθξνηξαπκαηηζκνχο πνπ ζπκβαίλνπλ ζηελ πξνπφλεζε(raines 2001). Άιινη παξάγνληεο πνπ αλαθέξνληαη ζπρλά είλαη νη εμήο : Ανιζοζκελία πξνθαιεί αιιαγέο ζηελ απαγσγή ηνπ ηζρίνπ θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ θχθινπ ηεο βάδηζεο,ζηε θιίζε ηνπ ηεξνχ θαη ηεο ιεθάλεο, πνπ πηζηεχεηαη φηη απμάλνπλ ηελ ηάζε ζηελ ιαγνλνθλεκηαία ηαηλία θαη ζηνλ ηείλνληα ηελ πιαηεία πεξηηνλία Ραιβά γόναηα-ζεσξείηαη έλαο παξάγνληαο θηλδχλνπ, εμαηηίαο ηνπ φηη απμάλεηαη ε ηάζε ζηελ ηαηλία, θαζψο απηή δηαηείλεηαη πεξηζζφηεξν πάλσ απφ ηνλ έμσ κεξηαίν θφλδπιν Υπερπρηνιζμός ζηνλ θχθιν ηνπ ηξεμίκαηνο ν άθξνο πφδαο θηππά ζην έδαθνο κ έλα άθακπην πφδη ζε ππηηαζκφ. Καζψο νιφθιεξν ην θάησ άθξν κεηαθηλείηαη πξνο ηα κπξνο, ε θλήκε θάλεη έζσ ζηξνθή, πάλσ απφ ηνλ άθξν πφδα πνπ βξίζθεηαη ζε πεικαηηαία θάκςε, μεθιεηδψλνληάο ην απηφ ζε ζέζε πξεληζκνχ θαη αλάζπαζεο έμσ ρείινπο, επηηξέπνληάο καο λα ην θνξηίζνπκε.ο πξεληζκφο θαη ε έζσ ζηξνθή απμάλνπλ ηελ ηάζε ζηελ ηαηλία.τπεξβνιηθφο πξεληζκφο πξνθαιεί γξεγνξφηεξε θλεκηαία έζσ ζηξνθή, απμάλεη ηελ πξνζαγσγή ηνπ ηζρίνπ θαη ηε ηάζε ζηελ ηαηλία πάλσ απφ ηνλ έμσ κεξηαίν θφλδπιν, Αδσναμία ηων απαγωγών ηοσ ιζτίοσ-φηαλ ην πφδη θηππά ζην έδαθνο, ην κεξηαίν έξρεηαη ζε πξνζαγσγή ελάληηα ζηελ πιεηνκεηξηθή δχλακε ησλ απαγσγψλ ( κέζνο γινπηηαίνο & ηείλσλ ηελ πιαηεία πεξηηνλία). Απηνί νη κπο εξγάδνληαη πιεηνκεηξηθά ζηε θάζε ζηήξημεο θαη κεηνκεηξηθά ζηε θάζε πξνψζεζεο ζηνλ θχθιν ηεο βάδηζεο. Ο κέζνο γινπηηαίνο επίζεο θάλεη έμσ ζηξνθή ζην ηζρίν, ελψ ν ηείλσλ ηελ πιαηεία πεξηηνλία έζσ ζηξνθή.όηαλ νη απαγσγνί ηνπ ηζρίνπ είλαη αδχλακνη ή βξίζθνληαη ζε θφπσζε νη δξνκείο απμάλνπλ ηελ πξνζαγσγή θαη ηελ έζσ ζηξνθή ζηε κέζε θάζε ηεο ζηήξημεο.απηφ νδεγεί ζε απμεκέλε δχλακε βιαηζφηεηαο ζην γφλαην θαη απμεκέλε ηάζε θαη ηξηβή ζηελ ιαγνλνθλεκηαία ηαηλία, Μσοπεριηοναικός περιοριζμός-ζθηρηνί θακπηήξεο ηνπ ηζρίνπ (ιαγνλνςνίηεο), εθηείλνληεο (γινπηηαίνη κπο), θαη ζηξνθείο(εηδηθά ν απηνεηδήο),απμάλνπλ πεξηζζφηεξν ηε θφξηηζε ζηνπο απαγσγνχο θαη ηνπο πξνζαγσγνχο ηνπ ηζρίνπ(pedowitz 2005). ΓΗΑΓΝΧΖ 61

62 Ο πφλνο εληνπίδεηαη θαηά κήθνο ηεο εμσηεξηθήο κεξηάο ηνπ γφλαηνο. ελδέρεηαη φκσο λα αθηηλνβνιεί θαη ζην ηζρίν. Ο πφλνο ρεηξνηεξεχεη κεηά απφ θαηεθνξηθφ ηξέμηκν.δπαηζζεζία παξαηεξείηαη πάλσ απφ ηελ εμσηεξηθή κεξηά ηνπ γφλαηνο, ζηνλ έμσ κεξηαίν θφλδπιν 1-2 εθ. θνληά ζηελ εμσηεξηθή γξακκή ηεο άξζξσζεο. Ο πφλνο κπνξεί λα πξνθαιείηαη κε ελεξγεηηθή θάκςε έθηαζε ζην γφλαην κέζα ζηηο 30 πξψηεο κνίξεο θάκςεο, ελψ ν αληίρεηξαο ηνπ εμεηαζηή πηέδεη πάλσ απφ ηνλ επηθφλδπιν θαη ηελ ηαηλία. Ο θξηγκφο κπνξεί λα είλαη αηζζεηφο.ο πεξηνξηζκφο ζηελ πξνζαγσγή ηνπ ηζρίνπ δείρλεη ζθηρηή ιαγνλνθλεκηαία ηαηλία θαη βξαρπκέλν ηείλνληα ηελ πιαηεία πεξηηνλία.καηά ηελ αμηνιφγεζε γηα ην ζχλδξνκν απηφ, πξέπεη επίζεο λα εμεηάζνπκε γηα πεξηνξηζκνχο ζηνλ ιαγνλνςνίηε, ζηνλ νξζφ κεξηαίν, ζηνλ γαζηξνθλήκην θαη ηνλ ππνθλεκίδην.ζ εμέηαζε ζπλήζσο απνθαιχπηεη πεξηνξηζκφ ζηελ πξνζαγσγή ηνπ ηζρίνπ θαη αδπλακία ησλ απαγσγψλ, εηδηθά ηνπ κέζνπ γινπηηαίνπ.μπνπεξηηνλαηθνί πεξηνξηζκνί κπνξνχλ λα κηκεζνχλ ην ζπγθεθξηκέλν ζχλδξνκν, θαη απηνί νη πεξηνξηζκνί πξέπεη λα αλαγλσξηζηνχλ κεηά απφ πξνζεθηηθή εμέηαζε.εκεία ππξνδφηεζεο θαηά κήθνο ηνπ έμσ πιαηχ, ηνπ δηθέθαινπ κεξηαίνπ θαη ηνπ κηθξνχ γινπηηαίνπ κπνξεί λα δψζνπλ αλαθεξφκελν πφλν ζηελ εμσηεξηθή κεξηά ηνπ γφλαηνο ( Karageanes 2005). ΘΔΡΑΠΔΗΑ Οη αξρηθνί ζηφρνη ηεο ζεξαπείαο εζηηάδνληαη ζηε κείσζε ηεο θιεγκνλήο θαη ηνπ νηδήκαηνο. Ζ πξνπφλεζε πξέπεη λα επηθεληξψλεηαη ζηελ εθηέιεζε ησλ δξαζηεξηνηήησλ ρσξίο πφλν θαη ζηελ αχμεζε ηεο ειαζηηθφηεηαο θαη ηεο κπτθήο δχλακεο ησλ κπψλ ηνπ ηζρίνπ, ηνπ κεξνχ θαη ηεο γαζηξνθλεκίαο θαη ε δηαηήξεζε ηεο θαξδηναλαπλεπζηηθήο αληνρήο.ο ηειηθφο ζηφρνο είλαη ε επηζηξνθή ηνπ αζιεηή ζηηο πξνεγνχκελεο θπζηνινγηθέο ηνπ δξαζηεξηφηεηεο. Σν ηξέμηκν ζα μεθηλήζεη κε ηελ πξνυπφζεζε φηη εθηειεί φιεο ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο δχλακεο ρσξίο πφλν. Σν πξφγξακκα ηεο πξνπφλεζεο ζα πξέπεη λα γίλεηαη θάζε δεχηεξε κέξα. Ζ αχμεζε ηεο πνζφηεηαο ηεο πξνπφλεζεο δελ ζα πξέπεη λα μεπεξλά ην 10% ηελ εβδνκάδα θαη ε αχμεζε ηεο έληαζεο ην 10% θάζε δεχηεξε εβδνκάδα. 62

63 Γηα ηνπο αζζελείο πνπ δελ αληαπνθξίλνληαη ζεηηθά ζηελ ζπληεξεηηθή αληηκεηψπηζε, ε ρεηξνπξγηθή αληηκεηψπηζε θξίλεηαη αλαγθαία.ζ πην ζπλεζηζκέλε πξνζέγγηζε ζεσξείηαη ε απειεπζέξσζε 2 cm ηνπ νπηζζίνπ ηκήκαηνο ηεο ηαηλίαο, ζην ζεκείν πνπ απηή πεξλάεη πάλσ απφ ηνλ έμσ κεξηαίν θφλδπιν ( Karageanes 2005) ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΓΗΚΔΦΑΛΟΤ ΜΖΡΗΑΗΟΤ ΜΤΟ Ο δηθέθαινο κεξηαίνο κπο αλήθεη ζηνπο νπίζζηνπο κχεο ηνπ κεξνχ θαη έρεη δχν εθθπηηθέο θεθαιέο. Ζ ηελνληίηηδα ηνπ δηθέθαινπ κεξηαίνπ κπφο νθείιεηαη ζε θαηαπφλεζε ηεο θαηάθπζεο ηνπ ζηελ πεξφλε θαηά ηελ θάκςε ηνπ γφλαηνο θαη ηελ ππεξβνιηθή έμσ ζηξνθή ηεο θλήκεο. Ζ θάθσζε είλαη δπλαηφ λα ζπλππάξρεη κε ξήμε ηνπ έμσ πιαγίνπ ζπλδέζκνπ ηνπ γφλαηνο θαη παξαηεξείηαη ζε δξνκείο θιαζηθνχ αζιεηηζκνχ κεζαίσλ απνζηάζεσλ, αληηζθαίξηζεο θαη πάιεο ( Khan et all 1999). ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε πφλν ζηελ νπίζζηα έμσ γσλία ηνπ γφλαηνο, πνπ επηηείλεηαη κε ηελ άζθεζε. Απφ ηελ θιηληθή εμέηαζε δηαπηζηψλεηαη επαηζζεζία θαηά ηελ πίεζε ηεο θαηάθπζεο ηνπ δηθέθαινπ κεξηαίνπ θαη πφλνο θαηά ηελ θάκςε ηνπ γφλαηνο ππφ αληίζηαζε (Wilson J, Best T. 2005). ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαηαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο ή αλάπαπζε γηα 2 σο 4 εβδνκάδεο, ρνξήγεζε αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ θαη θπζηνζεξαπεία πνπ πεξηιακβάλεη ςπρξά επηζέκαηα, δηλφινπηξα, ππεξήρνπο θαη δηαηάζεηο νπίζζησλ κεξηαίσλ. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα επηηξέπεηαη 4 σο 6 εβδνκάδεο απφ ηελ έλαξμε ηεο ζεξαπείαο(wilson J, Best T. 2005). 63

64 4.21.ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΖΜΗΤΜΔΝΧΓΟΤ ΜΤΟ Ο εκηπκελψδεο αλήθεη ζηνπο νπίζζηνπο κχεο ηνπ κεξνχ, εθθχεηαη απφ ην ηζρηαθφ θχξησκα θαη ν θαηαθπηηθφο ηνπ ηέλνληαο απνζρίδεηαη θάησ απφ ηνλ έζσ πιάγην ζχλδεζκν ηνπ γφλαηνο ζε ηξείο ηελφληηεο δεζκίδεο. Ο εκηπκελψδεο έρεη ζπλεξγηθή δξάζε κε ηνλ ηγλπαθφ κπ θαη παξεκπνδίδεη ηελ ππεξβνιηθή έμσ ζηξνθή ηεο θλήκεο επνκέλσο ν ππεξπξεληζκφο ηνπ πνδφο θαη ε έμσ ζηξνθή ηεο θλήκεο θαηαπνλνχλ ηε θαηάθπζε ηνπ εκηπκελψδνπο ζηε θλήκε. Ζ ηελνληίηηδα ηνπ εκηπκελψδνπο παξαηεξείηαη ζε δξνκείο κεγάισλ απνζηάζεσλ ζχκθσλα κε ηνπο Scott A, Ashe M. (2006) ζε κεγάιν πνζνζηφ. ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαηαη ζε πφλν ζηελ νπίζζηα έζσ γσλία ηνπ γφλαηνο πνπ επηηείλεηαη κε ηε δξαζηεξηφηεηα. Απφ ηελ θιηληθή εμέηαζε δηαπηζηψλεηαη ζπλήζσο επαηζζεζία θαηά ηελ πίεζε ηεο θαηάθπζεο ηνπ εκηνπκελψδνπο. Ζ ηελνληίηηδα ηνπ εκηπκελψδνπο ππνδχεηαη ζπρλά ηε ξήμε ηνπ νπίζζηνπ θέξαηνο ηνπ έζσ κελίζθνπ. ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαηαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο ή αλάπαπζε γηα 2 έσο 4 εβδνκάδεο, ρνξήγεζε αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ θαη θπζηνζεξαπεία πνπ πεξηιακβάλεη ςπρξά επηζέκαηα, δηλφινπηξα, ππεξήρνπο θαη δηαηάζεηο ησλ νπίζζησλ κεξηαίσλ. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα επηηξέπεηαη 4 σο 6 64

65 εβδνκάδεο απφ ηελ έλαξμε ηεο ζεξαπείαο. ηνλ αζιεηή ζπλίζηαηαη ε βειηίσζε ηεο ηερληθήο θαη ε ρξεζηκνπνίεζε θαηάιιεισλ ππνδεκάησλ( Scott A, Ashe M. 2006) ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΗΓΝΤΑΚΟΤ ΜΤΟ Ο ηγλπαθφο κπο αλήθεη ζηνπο νπίζζηνπο κχεο ηεο θλήκεο, εθθχεηαη απφ ηνλ έμσ κεξηαίν θφλδπιν θαη ζπγθεθξηκέλα απφ ην ηγλπαθφ βνζξίν θαη θαηαθχεηαη ζηελ ηγλπαθή επηθάλεηα ηεο νπίζζηαο επηθάλεηαο ηεο θλήκεο. Ο ηγλπαθφο θαηά ηε ζχζπαζε πξνθαιεί θάκςε ηνπ γφλαηνο θαη έζσ ζηξνθή ηεο θλήκεο. Ζ ηελνληίηηδα ηεο θαηάθπζεο ηνπ ηγλπαθνχ κπφο είλαη ζπάληα θαη παξαηεξείηαη ζε δξνκείο κεγάισλ απνζηάζεσλ ιφγσ ππεξπξεληζκνχ ηνπ πνδφο θαηά ηελ θίλεζε ηνπο ζε θαησθέξεηα ή αλψκαιν έδαθνο. Ο ππεξπξεληζκφο ηνπ πνδφο πξνθαιεί έμσ ζηξνθή ηεο θλήκεο θαη θαηαπφλεζεο ηεο θαηάθπζεο ηνπ ηγλπαθνχ κπφο. Σν θαηλφκελν απηφ έρεη παξαηεξεζεί θαη ζε αζιεηέο πεηνζθαίξηζεο, ( Sharma et all 2005). Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαηαη ζε πφλν ζηελ έμσ επηθάλεηα ηνπ γφλαηνο πνπ επηηείλεηαη κε ηε δξαζηεξηφηεηα θαη επαηζζεζία θαηά ηελ ςειάθεζε ηεο έθθπζεο ηνπ ηγλπαθνχ κπφο. Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαηαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο ή αλάπαπζε, ρνξήγεζε αληηθιεγκνλσδψλ θαξκάθσλ θαη θπζηνζεξαπεία πνπ πεξηιακβάλεη ςπρξά επηζέκαηα, δηλφινπηξα, ππέξερνπο θαη κπηθέο δηαηάζεηο. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα επηηξέπεηαη ζε 4 σο 6 εβδνκάδεο απφ ηελ έλαξμε ηεο ζεξαπείαο. ζηνλ αζιεηή ζπλίζηαηαη ε βειηίσζε ηεο ηερληθήο ψζηε λα κεησζεί ν θίλδπλνο λέαο θάθσζεο ( Young M.,Cook J. 2005) ΡΗΞΕΙΣ ΜΗΝΙΣΚΩΝ 65

66 Οη ξίμεηο κελίζθσλ παξαηεξνχληαη ζε πνιιά αζιήκαηα φπσο θαη ζε αζιεηέο κεγάισλ απνζηάζεσλ ( Micheli 1996).Οη κελίζθνη απνηεινχληαη απφ ρφλδξν πνπ ε πθή ηνπ είλαη κεηαμχ ρφλδξνπ θαη ηνπ ππθλνχ ζπλδεηηθνχ ηζηνχ. Δπηθάζνληαη κεηαμχ ησλ αξζξηθψλ επηθαλεηψλ ηνπ κεξνχ θαη παίδνπλ ζηαζεξνπνηεηηθφ ξφιν.μαθξνζθνπηθά νη κελίζθνη έρνπλ ζρεδφλ ηξηγσληθφ ζρήκα C, ελψ κηθξνζθνπηθά ζπλζέηνληαη απφ κεγάιν πνζνζηφ θνιιαγφλσλ ηλψλ. Οη θνιιαγφλεο ίλεο είλαη ηαμηλνκεκέλεο θαηά ην πιείζηνλ, πεξηθεξηθά θαη ππάξρνπλ νη θάζεηεο θαη νη αθηηλσηέο ίλεο. Οη θάζεηεο αλζίζηαληαη ζηηο πεξηθεξηθέο ηάζεηο πνπ αλαπηχζζνληαη ζηνπο κελίζθνπο νη πνίεο είλαη θαη νη κεγαιχηεξεο. Οη αθηηλσηέο αληηδξνχλ ζε αζπλήζηζηεο επηβαξχλζεηο πνπ πηζαλφλ, ζα πξνθαινχζαλ επηκήθε ξήμε ηνπ κελίζθνπ. Ζ εμσθπηηάξηνο νπζία ησλ κελίζθσλ απνηειείηαη απφ πξσηεηλνγιπθά θαη θνιιαγφλν. 66

67 Δηθφλα: 9 Έξεπλεο έρνπλ απνδείμεη φηη ηα πξσηεηλνγιπθά απνηεινχλ ην 25% ηνπ μεξνχ βάξνπο ησλ κελίζθσλ ελψ ην θνιιαγφλν ην 75%. Με ηηο βηνκεραληθέο απηέο κειέηεο απνδεηθλχεηαη φηη ν ηλνρφλδξνο έρεη ζχλζεζε ίδηα κε ηνλ ηέλνληα. Δθηφο απφ ηα πξσηεηλνγιπθά ν ηλνρφλδξνο ησλ κελίζθσλ πεξηέρεη αθφκα ηλνβιάζηεο θαη ρνλδξνθχηηαξα (Smith & Tao 1995). Όπσο έρνπλ απνδείμεη φκσο νη εξεπλεηηθέο εξγαζίεο, ηα ρνλδξνθχηηαξα είλαη πνιχ πεξηζζφηεξα απφ ηνπο ηλνβιάζηεο. Σν εκηζειελνεηδέο, C, ζρήκα ησλ κελίζθσλ θαζνξίδεηαη ζρεδφλ ζηε 67

68 θχεζε ηνπ εκβξχνπ. ην ζηάδην απηφ ε αλάπηπμή ηνπο ραξαθηεξίδεηαη απφ πεξηεθηηθφηεηα ζε ηλνβιάζηεο ελψ δελ ππάξρνπλ ρνλδξνθχηηαξα. Αθφκε νη κελίζθνη έρνπλ πινχζηα αγγείσζε θαη ν πξνζαλαηνιηζκφο ησλ θνιιαγφλσλ ηλψλ γίλεηαη βαζκηαία κε ηελ αλάπηπμε ηνπ εκβξχνπ. Καηά ην ρξνληθφ απηφ δηάζηεκα ε θίλεζε ηεο άξζξσζεο πηζηεχεηαη φηη παίδεη ζπνπδαίν ξφιν ζηελ ηαμηλφκεζε ησλ θνιιαγφλσλ ηλψλ. Μεηά ηε γέλλεζε ζπλερίδεηαη ε δηαδηθαζία νξγάλσζεο ηεο νπζίαο ησλ κελίζθσλ θαη παξφιν πνπ θαηά ηε γέλλεζε ππάξρνπλ αγγεία ζε φιν ην κελίζθν θαηφπηλ δελ αγγεηψλεηαη ην ίδην. Ο εθνδηαζκφο ηνπ πεξηθεξηθνχ κέξνπο ησλ κελίζθσλ γίλεηαη άκεζα απφ θιάδνπο ηεο κέζεο θαη ηεο πιάγηαο κεζνγνλάηηα αξηεξίαο. Σν κεγαιχηεξν φκσο κέξνο ηνπ κελίζθνπ δελ αγγεηψλεηαη θαη ε δηαηξνθή ηνπ γίλεηαη κε δηάρπζε ησλ ζξεπηηθψλ ζπζηαηηθψλ απφ ην αξζξηθφ πγξφ. (Smith & Tao 1995). Ο έζσ κελίζθνο έρεη ζρήκα C. Ζ πξφζζηα πξφζθπζή ηνπ είλαη ζηελ θνξπθήηεο θλήκεο θνληά ζηε κέζε γξακκή θαη κπξνζηά απφ ηελ θλεκηαία γιήλε. Ζ νπίζζηα θαηάθπζε είλαη ζηε θνξπθή ηεο θλήκεο πίζσ απφ ηηο κεζνθνλδχιηεο άθαλζεο. Σν ζρήκα ηνπ αληαπνθξίλεηαη ζην ζρήκα ησλ αξζξηθψλ επηθαλεηψλ ηεο θλήκεο θαη ηνπ κεξηαίνπ. ε θάζε πεξίπησζε ε πξφζθπζε είλαη ζρεηηθά θνληά ζηε πεξηθέξεηα ηεο θλήκεο έηζη ψζηε ηα δχν άθξα λα είλαη μερσξηζηά ην έλα απηφ άιιν. Ο έζσ κελίζθνο πξνζθχεηαη ζηνλ έζσ πιάγην ζχλδεζκν θαη απφ θεη ζηε θλήκε. Απηή ε πξφζθπζε είλαη ζηαζεξή θαη αλ ν κελίζθνο είλαη ζηαζεξφο επηηξέπεηαη κηθξή θίλεζε. Ζ πξφζθπζε εληζρχεηαη επίζεο απφ ην ζρεηηθά ραιαξφ θνξσλνεηδή ζχλδεζκν. Ο έζσ κελίζθνο ζπλδέεηαη κε ηνλ έμσ κελίζθν κπξνζηά κε ηνλ εγθάξζην ζχλδεζκν. Σν κεζαίν ζεκείν ηνπ κελίζθνπ πξνζθχεηαη ζηε θλήκε θαη ην κεξηαίν νζηφ πεξηθεξηθά κε ηνλ κεληζθνκεξηαίν θαη ην κεληζθνθλεκηαίν ζχλδεζκν. Σν πιάηνο ηνπ έζσ κελίζθνπ δελ είλαη ίδην ζε φιν ηνπ ην κήθνο αιιά ην κπξνζηά ηκήκα είλαη ζηελφ θαη ην πίζσ πιαηχ. Δλψ ν έζσ κελίζθνο έρεη ζρήκα C θαη μερσξηζηέο πξνζθχζεηο, ν έμσ κελίζθνο έρεη ζρήκα Ο θαη νη πξνζθχζεηο ηνπ βξίζθνληαη βαζηά ζηε θλεκηαία άθαλζα θαη πνιχ θνληά ε κία ζηελ άιιε. ε πνιιέο πεξηπηψζεηο ην έλα άθξν ζπλερίδεηαη κε ην άιιν. Σν κεζαίν ηκήκα πξνζθχεηαη φπσο θαη ν έζσ κελίζθνο, πεξηθεξηθά κε ην 68

69 κελίζθνκεξηαίν θαη ηνλ κεληζθνθλεκηαίν ζχλδεζκν. Έλα άλνηγκα ζηηο πεξηθεξηθέο πξνζθχζεηο επηηξέπεη ηε δίνδν ηνπ ηγλπαθνχ ηέλνληα. ην νπίζζην πιάγην ηκήκα ηνπ έμσ κελίζθνπ πξνζθχεηαη ν ηνμνεηδήο ζχλδεζκνο. Ο ηγλπαθφο ηέλνληαο έρεη ηζρπξή πξφζθπζε ζηνλ έμσ κελίζθν θαη ηνλ ηνμνεηδή ζχλδεζκν. Τπάξρνπλ θάπνηεο δηαθνξέο κεηαμχ έζσ θαη έμσ κελίζθνπ. Δμαηηίαο ηνπ φηη νη πξνζθχζεηο ηνπ έμσ κελίζθνπ είλαη θνληά, είλαη πεξηζζφηεξα επθίλεηεο ζηελ εθαξκνγή έληαζεο, ελψ ν έζσ κελίζθνο είλαη ιηγφηεξν θηλεηηθφο θαη ηξαπκαηίδεηαη επθνιφηεξα. Οη κελίζθνη κπνξνχκε λα πνχκε, ρσξίδνπλ ηελ άξζξσζε ηνπ γφλαηνο ζε ηκήκαηα. ζηηο δηάθνξεο θηλήζεηο ηεο άξζξσζεο, παξαηεξείηαη φηη νη θηλήζεηο ησλ κελίζθσλ, γίλνληαη πφηε κε ην κεξηαίν νζηφ θαη πφηε κε ηε θλήκε. Έηζη κε ηε θλήκε θηλνχληαη ζηελ θάκςε ζηελ έθηαζε θαη ζηε ζηξνθή ηεο. ην επάλσ ηκήκα ηεο άξζξσζεο, κεηαμχ ησλ κελίζθσλ θαη ηνπ κεξηαίνπ νζηνχ, παξαηεξείηαη κεγαιχηεξε θίλεζε ζ απηνχο. Οη κελίζθνη παίξλνπλ κέξνο ζηε ιίπαλζε ηεο άξζξσζεο ηνπ γφλαηνο βνεζψληαο ζην δηαρσξηζκφ θαη ηε θπθινθνξία ηνπ αξζξηθνχ πγξνχ ζηνλ αξζξηθφ ρφλδξν. Απνξξνθνχλ ηηο πηέζεηο, πνπ εθαξκφδνληαη ζην γφλαην θαη έξεπλεο έρνπλ απνδείμεη φηη ην 30-55% ηνπ βάξνπο ηνπ ζψκαηνο κεηαθέξεηαη απφ ηνπο κελίζθνπο(smith & Tao 1995). Δπίζεο θαιχπηνπλ ηνπο θελνχο ρψξνπο ζηελ άξζξσζε θαη βνεζνχλ ζηε ιεηηνπξγία ηεο, θαζψο κε ην ζρήκα 8 ζηε ηαμηλφκεζή ηνπο επάλσ ζηε θλήκε ζηαζεξνπνηνχλ ην γφλαην, θπξίσο ζε έθηαζε. Όηαλ αθαηξεζεί ν κελίζθνο ε άξζξσζε επηβαξχλεηαη 2-3 θνξέο πεξηζζφηεξν απφ ην θπζηνινγηθφ( Smile 1967). Ο ζπλεζηζκέλνο κεραληζκφο ηξαπκαηηζκνχ ησλ κελίζθσλ είλαη ε ζηξνθηθή θίλεζε ηνπ κεξνχ επάλσ ζηε θλήκε, ελψ είλαη αθηλεηνπνηεκέλε κε ην γφλαην ζε ειαθξηά θάκςε. Ο ειηγκφο απηφο παγηδεχεη ην κελίζθν κέζα ζηελ άξζξσζε απφ ηελ παξαγφκελε πίεζε θαη ζηξνθή. Ζ έζσ ζηξνθή ηξαπκαηίδεη ηνλ έζσ κελίζθν ελψ ε ζηξνθή κε ηελ αληίζεηε δηεχζπλζε, ηνλ έμσ κελίζθν. Οη κελίζθνη κπνξνχλ λα ηξαπκαηηζηνχλ επίζεο ζε ππεξβνιηθέο θάκςεηο ή εθηάζεηο ηεο άξζξσζεο ηνπ γφλαηνο (Paletta & Waren 1994). 69

70 ηα κεγαιχηεξα άηνκα ν εθθπιηζκφο ηνπ κελίζθνπ ηνλ θάλεη πεξηζζφηεξν επαίζζεην ζε ηξαπκαηηζκνχο θαη νη αζιεηέο απηνί είλα δπλαηφλ λα ππνζηνχλ ξήμεηο ζε πνιχ απιέο θηλήζεηο(paletta & Waren 1994). Οη ξήμεηο ζηνπο κελίζθνπο ζε λένπο θαη δξαζηήξηνπο αγσληζηηθά αζιεηέο κεγάισλ απνζηάζεσλ, είλαη θάζεηεο θαη πξνέξρνληαη θπξίσο απφ ηξαπκαηηζκφ, ελψ ν ηξαπκαηηζκφο είλαη ζνβαξφο, ζπκβαίλεη θιείδσκα ηνπ γφλαηνο. Ζ αηηία γη απηφ είλαη ε ξήμε ζην 1/3 ηνπ κελίζθνπ θαη ε είζνδφο ηνπ κεηαμχ κεξνχ θαη θλήκεο. ηε ζέζε απηή κπινθάξεηαη ε έθηαζε ηνπ γφλαηνο απφ ην ηκήκα ηνπ κελίζθνπ πνπ έρεη ππνζηεί ζε ξήμε( Barber 1994). ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα ηεο ξήμεο ηνπ κελίζθνπ είλαη ν πφλνο, ν νπνίνο εληνπίδεηαη ζηελ έζσ αξζξηθή ζρηζκή γηα ηνλ έζσ κελίζθν θαη ζηελ έμσ αληίζηνηρα γηα ηνλ έμσ κελίζθν θαηά ηε δηάξθεηα ηεο αζιεηηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Πηζαλφλ λα ππάξρεη θιείδσκα ηνπ γφλαηνο θαη ν αζιεηήο λα κε κπνξεί λα θάλεη πιήξε θάκςε ή έθηαζε. Σν θιείδσκα κπνξεί λα είλαη ζηηγκηαίν ή κφληκν, αλάινγα κε ηε βιάβε. Όηαλ έρεη βιάβε ν έζσ κελίζθνο κπνξεί λα ππάξρεη πφλνο ζηελ έζσ πιεπξά θαηά ηελ ππεξβνιηθή θάκςε ή έθηαζε, ή ζε ζηξνθή ηεο θλήκεο πξνο ηα έμσ, ελψ ην γφλαην είλαη ζε θάκςε. ε πεξίπησζε βιάβεο ηνπ έμσ κελίζθνπ, ππάξρεη ην ίδην ζχκπησκα ζηελ έμσ πιεπξά, ελψ γίλεηαη έζσ ζηξνθή 90ν(Paletta & Waren 1994). Άιιν έλα βαζηθφ ζεκείν πνπ πξνυπνζέηεη βιάβε ζηνπο γφλαηνο πνπ είλαη απνηέιεζκα αληίδξαζεο ηνπ αξζξηθνχ πγξνχ, ζηνλ ηξαπκαηηζκφ( Barber 1994). Οη ξήμεηο ησλ κελίζθσλ δηαθξίλνληαη ζε 1) Δπηκήθεηο 2) Δγθάξζηεο θαη νξηδφληηεο 3) χλζεηεο επηκήθεηο θαη εγθάξζηεο Οη επηκήθεηο ξήμεηο απνηεινχλ ην ζπλεζέζηεξν ηχπν ξήμεσλ, 70

71 εληνπίδνληαη ζπρλφηεξα ζην νπίζζην θέξαο ηνπ έζσ ή έμσ κελίζθνπ θαη δηαθξίλνληαη ζε αηειείο θαη πιήξεηο. ηνλ έζσ κελίζθν νη επηκήθεηο ξήμεηο αθνξνχλ ζπλήζσο ην νπίζζην θέξαο ζε πνζνζηφ 78% πεξίπνπ. Οη εγθάξζηεο θαη νξηδφληηεο ξήμεηο είλαη ζπαληφηεξεο, αθνξνχλ θπξίσο ηνλ έμσ κελίζθν θαη εληνπίδνληαη ζπλήζσο κεηαμχ ηνπ πξνζζίνπ θαη κέζνπ ηξηηεκνξίνπ ηνπ. Λφγσ ηνπ ζρεδφλ θπθιηθνχ ζρήκαηφο ηνπ, ν έμσκελίζθνο πθίζηαηαη ζπρλφηεξα απφ ηνλ έζσ εγθάξζηεο ξήμεηο. ( Mc Andrews & Arnoczky 1996). Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε επαηζζεζία ή πφλν θαηά ηελ πίεζε ηνπ έμσ ή ηνπ έζσ κεζαξζξίνπ δηαζηήκαηνο, νίδεκα ηεο άξζξσζεο, επψδπλε πεξηνξηζκέλε θηλεηηθφηεηα ή εκπινθή ηνπ γφλαηνο, αίζζεκα αζηάζεηαο ηνπ γφλαηνο, ελψ ζε ρξφληεο πεξηπηψζεηο παξαηεξείηαη αηξνθία ηνπ ηεηξαθέθαινπ ( Shelbourne & Johnson 1993). Σν νμχ νίδεκα ηνπ γφλαηνο νθείιεηαη ζε αίκαξζξν, ιφγσ ηεο αηκνξξαγίαο πνπ πξνθαιείηαη ζε πεξηθεξηθέο ξήμεηο ηνπ κελίζθνπ ή ζε παξάιιειε θάθσζε ηνπ αξζξηθνχ πκέλα, ηνπ ζπιάθνπ ή ησλ ρηαζηψλ ζπλδέζκσλ. ε ρξφληεο πεξηπηψζεηο παξαηεξείηαη δηαιείπσλ χδξαξζξνο πνπ νθείιεηαη ζε πκελίηηδα, ιφγσ ηεο επαλαιακβαλφκελεο θάθσζεο. Ζ απνπζία πδξάξζξνπ δελ απνθιείεη ηελ χπαξμε κεληζθηθήο ξήμεο( Shelbourne & Johnson 1993). Ζ θηλεηηθφηεηα ηνπ γφλαηνο είλαη πεξηνξηζκέλε θαη επψδπλε, ελψ ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο ν αζιεηήο παξνπζηάδεη εκπινθή ηνπ γφλαηνο πνπ ζπλίζηαηαη ζε αδπλακία πιήξνπο έθηαζεο ηνπ γφλαηνο, ε νπνία ππνιείπεηαη θαηά 10ν σο 20 ν ( Shelbourne & Johnson 1993). ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζπληεξεηηθή ζεξαπεία εθαξκφδεηαη ζε κηθξήο έθηαζεο, ζηαζεξέο ξήμεηο ηεο αγγεηνπκέλεο πεξηθέξεηαο ηνπ κελίζθνπ, πνπ έρνπλ κήθνο κηθξφηεξν ηνπ 1.5 cm θαη θαηαιακβάλνπλ θάησ ηνπ ½ ηνπ πάρνπο ηνπ κελίζθνπ. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα επηηξέπεη 6 σο 8 εβδνκάδεο, κεηά ηε θάθσζε ( Petrosini & Sherman 1996). 2. Μεξηθή κεληζθεθηνκή. Ζ κεξηθή κεληζθεθηνκή εθαξκφδεηαη ζε κεγαιχηεξεο έθηαζεο, αζηαζείο, επηκήθεηο, εγθάξζηεο ή ζχλζεηεο ξήμεηο ηεο θεληξηθήο αλάγγεηαο πεξηνρήο ηνπ κελίζθνπ, ξήμεηο δίθελ ιαβήο θάδνπ θαη ζε θξεκλνχο, πνπ ζπλδένληαη κε ην πξφζζην ή ην νπίζζην θέξαο( Petrosini & Sherman 1996). 71

72 3. Οιηθή κεληζθεθηνκή.ζ νιηθή κεληζθεθηνκή πξνηηκάηαη ζε εθηεηακέλεο κεληζθηθέο ξήμεηο, επεηδή ε δηαηήξεζε ηκήκαηνο ηνπ κελίζθνπ κπνξεί λα πξνθαιέζεη βιάβεο ζηνλ αξζξηθφ ρφλδξν ησλ κεξηαίσλ θνλδχισλ. Μεηά ηε κεξηθή ή νιηθή κεληζθεθηνκή εθαξκφδεηαη θξπνζεξαπεία, ελεξγεηηθή θηλεζηνζεξαπεία, κε ηζνκεηξηθέο, ηζνηνληθέο θαη αζθήζεηο ελίζρπζεο ησλ κπψλ, ηδίσο ηνπ ηεηξαθεθάινπ, ελψ ε ζηαδηαθή θφξηηζε αξρίδεη κεηά απφ πεξίπνπ 2 εβδνκάδεο. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα επηηξέπεηαη κεηά απφ 6 σο 8 εβδνκάδεο, κεηά ηελ επέκβαζε( Petrosini & Sherman 1996). 4. πξξαθή ηνπ κελίζθνπ H ζπξξαθή ηνπ κελίζθνπ ζπληζηάηαη ζε κεξηθνχ ή νιηθνχ πάρνπο επηκήθεηο ξήμεηο ηεο αγγεηνχκελεο πεξηθέξεηαο ή ηεο πεξηνρήο κεηάπησζεο ηεο αγγεηνχκελεο ζηελ αλάγγεην θεληξηθή κνίξα ηνπ κελίζθνπ θαη ζε πξφζθαηεο ξήμεηο δίθελ ιαβήο θάδνπ. Με ηελ αλάπηπμε αξζξνζθνπηθψλ ηερληθψλ ζπξξαθήο ηνπ κελίζθνπ, κε δηεθβνιή ησλ ξακκάησλ απφ έζσ πξνο ηα έμσ, απφ έμσ πξνο ηα έζσ ή κε εζσηεξηθή ζπξξαθή, είλαη δπλαηή ε απνηειεζκαηηθφηεξε απνθαηάζηαζε ησλ βιαβψλ ηεο πεξηθεξηθήο κνίξαο θαη ηνπ νπηζζίνπ θέξαηνο ηνπ κελίζθνπ. Μεηεγρεηξεηηθά ηνπνζεηείηαη ιεηηνπξγηθφο λάξζεθαο, ν νπνίνο ζηαζεξνπνηνχκελνο ζηηο 0 κνίξεο, επηηξέπεη ηε κεξηθή θφξηηζε ηνπ ζθέινπο κε ην γφλαην ζε έθηαζε, 2 εβδνκάδεο πεξίπνπ θαηά ηε ζπξξαθή. Δλεξγεηηθή θηλεζηνζεξαπεία εθαξκφδεηαη κέρξη ηελ επίηεπμε πιήξνπο θηλεηηθφηεηαο ηνπ γφλαηνο, ζε 6 εβδνκάδεο πεξίπνπ θαη πεξηιακβάλεη ηζνκεηξηθέο θαη ηζνηνληθέο αζθήζεηο. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα επηηξέπεηαη 4 κήλεο πεξίπνπ, κεηά ηε ζπξξαθή ηνπ κελίζθνπ ( Cooper et all 1990, Reigel et all 1996). Δξεπλεηηθέο εξγαζίεο επηρείξεζαλ λα απνδείμνπλ πνηα πεξηνρή ηνπ κελίζθνπ πθίζηαηαη εθθπιηζηηθέο αιιαγέο. πλήζσο είλαη ην παρχηεξν κέξνο ηνπ κελίζθνπ, φπνπ ε δηάρπζε ησλ ζξεπηηθψλ ζπζηαηηθψλ είλαη πεξηνξηζκέλε κέζα ζην κεληζθηθφ ηζηφ. αλ εθθχιηζε ραξαθηεξίδεηαη ε αιιαγή ζηα ζπζηαηηθά ηεο νπζίαο ησλ κελίζθσλ κε αχμεζε ζηα ρνλδξνθχηηαξα θαη ζρεκαηηζκφ κηθξνθχζηεσλ. Κάηη άιιν πνπ ζπκβαίλεη ηνπηθά θαη ραξαθηεξίδεη ηελ εκθάληζε ξσγκψλ κέζα ζην κελίζθν είλαη ε αχμεζε ησλ πξσηεηλνγιπθψλ. Οπσζδήπνηε απηφ δελ έρεη μεθαζαξηζζεί. Άιιεο εξεπλεηηθέο εξγαζίεο έρνπλ απνδείμεη φηη νη δέζκεο ησλ 72

73 θνιιαγφλσλ ηλψλ ηνπ κεληζθηθνχ ηζηνχ ηξαπκαηίδνληαη επθνιφηεξα, φηαλ απμεζνχλ ηα πξσηεηλνγιπθά(paletta & Waren 1994). Ζ ηθαλφηεηα αλαγέλλεζεο ηνπ κελίζθνπ κεηά απφ κεληζθεθηνκή, αλαθέξζεθε αξρηθά απφ ηνλ Mand θαη επηβεβαηψζεθε απφ ηνλ King. Οη πξνζπάζεηεο ηνπ Stone θαη ησλ ζπλεξγαηψλ ηνπ γηα πξφθιεζε αλαγέλλεζεο ηνπ κελίζθνπ άξρηζαλ ην 1986 θαη ζηεξίρηεθαλ ζηηο παξαηεξήζεηο ηνπ Smillie θαη ζηηο πεηξακαηηθέο εξγαζίεο ηνπ Armoczky& Webber, απφ ηηο νπνίεο δηαπηζηψζεθε, φηη ηα θχηηαξα ηνπ κελίζθνπ έρνπλ ηελ ηθαλφηεηα λα παξάγνπλ εμσθπηηάξην νπζία, λα πνιιαπιαζηάδνληαη θαη λα κεηαλαζηεχνπλ. Καηά ηνλ Smillie, κεηά απφ νιηθή κεληζθεθηνκή παξαηεξείηαη πιήξεο αλαγέλλεζε ηνπ κελίζθνπ θαη ν λένο κελίζθνο έρεη νκνηφηεηεο κε εθείλνλ πνπ αθαηξέζεθε. Ο κελίζθνο απηφο ζπάληα πθίζηαηαη ξήμεηο, γεγνλφο πνπ απνδίδεηαη ζηε κηθξφηεξε εγθάξζηα δηάκεηξν θαη ην κηθξφηεξν πάρνο ηνπ. Οη απφςεηο ηνπ Smillie επεξέαζαλ ηελ νξζνπεδηθή γηα 35 ρξφληα θαη νδήγεζαλ ζε επηινγή ηεο κεληζθεθηνκήο σο ζεξαπεπηηθή κέζνδν, ζε θάζε κεληζθηθή ξήμε. Με ηε ζχγρξνλε εξγαζηεξηαθή έξεπλα ζε πεηξακαηφδσα εμεηάδεηαη ε δπλαηφηεηα ρξεζηκνπνίεζεο ησλ ππνζηξσκάησλ πνπ πεξηέρνπλ σο βάζε ηελ πνιπκεξή θνιιαγνλν-γιπθνδακηλν-γιπθάλε. Σα ππνζηξψκαηα δεκηνπξγνχληαη κε αλαζχλζεζε ελδπκαηηθά θαζαξζέληνο θνιιαγφλνπ πνπ πξνέξρεηαη απφ ηνλ Αρίιιεην ηέλνληα βννεηδνχο. Ζ κέζνδνο ζπλίζηαηαη ζε κεληζθεθηνκή θαηά 80% θαη εκθχηεπζε θφξκαο θνιιαγφλνπ. Παξά ην φηη εξγαζηεξηαθά θαη θιηληθά επξήκαηα επηβεβαηψλνπλ ηελ ηθαλφηεηα ησλ θπηηάξσλ ηνπ κεληζθηθνχ ππνιείκκαηνο λα παξάγνπλ εμσθπηηάξην νπζία λα πνιιαπιαζηάδνληαη θαη λα κεηαλαζηεχνπλ, δεκηνπξγψληαο έλα λέν κελίζθν, ε πξψηκε νζηεναξζξίηηδα ηνπ γφλαηνο απνηειεί κηα απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο επηπηψζεηο ηεο κεληζθεθηνκήο θαη απνδίδεηαη ζηε ιεηηνπξγηθή αλεπάξθεηα ηνπ αλαγελλεζέληνο κελίζθνπ 73

74 4.24.ΚΑΚΧΔΗ ΠΟΓΟΚΝΖΜΗΚΖ ΚΑΗ ΠΟΓΟ Οη θαθψζεηο ηεο πνδνθλεκηθήο θαη ηνπ πνδφο είλαη ζπρλέο ζηνλ αζιεηηζκφ. πλήζσο παξαηεξνχληαη θαθψζεηο απφ ππεξρξεζία φπσο ηελνληίηηδεο, νζηενρνλδξίηηδεο θαη ηα ζχλδξνκα ιφγσ ζπκπίεζεο πεξηθεξηθψλ λεχξσλ. Απφ ηηο ηξαπκαηηθέο θαθψζεηο ππάξρεη ε ξήμε ηνπ αρίιιεηνπ ηέλνληα, ησλ ζπλδέζκσλ ηεο πνδνθλεκηθήο θαη ηα θαηάγκαηα ησλ ζθπξψλ, ηνπ αζηξαγάινπ θαη ηεο πηέξλαο.( Thaker et all 2002). Καθψζεηο απφ ππεξρξεζία πεξηιακβάλνπλ ηελ ηελνληίηηδα ηνπ πξφζζηνπ θλεκηαίνπ, ηνπ νπίζζηνπ, ηνπ αρίιιεηνπ ηέλνληα, ε πεικαηηαία απνλεπξσζίηηδα θαη ζχλδξνκα παγίδεπζεο ησλ πεξηθεξηθψλ λεχξσλ.( Thaker et all 2002) ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΠΡΟΘΗΟΤ ΚΝΖΜΗΑΗΟΤ ΜΤΟ Ζ ηελνληίηηδα ηνπ πξφζζηνπ θλεκηαίνπ νθείιεηαη ζε ππεξρξεζία ιφγσ επαλαιακβαλφκελσλ εθηάζεσλ ηνπ πνδφο θαηά ηελ θίλεζε ζε αλσθέξεηα ζε δξνκείο Μαξαζσλίνπ ή ην ηαρχ βάδηζκα ζε βαδηζηέο. Φιεγκνλή ηνπ ηέλνληα πξνθαιείηαη θαη απφ εμσηεξηθή πίεζε απφ ππεξβνιηθά ζθηθηνχο ηκάληεο αζιεηηθψλ ππνδεκάησλ( Kibler et all 1992). ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε επαηζζεζία ή πφλν θαηά κήθνο ηεο δηαδξνκήο ηνπ ηέλνληα πνπ επηηείλνληαη κε ηελ άζθεζε( Conti 1994). ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαληαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο ή αλάπαπζε, ςπρξά επηζέκαηα, ειαζηηθή επίδεζε, αλάξξνπε ζέζε ηνπ ζθέινπο, ρνξήγεζε αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ θαη θπζηνζεξαπεία πνπ πεξηιακβάλεη ππεξήρνπο θαη θηλεζηνζεξαπεία. Ζ ρεηξνπξγηθή ζεξαπεία εθαξκφδεηαη κεηά ηελ 74

75 απνηπρία ηεο ζπληεξεηηθήο αγσγήο. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα επηηξέπεηαη 3 σο 4 εβδνκάδεο απφ ηελ έλαξμε ηεο ζεξαπεπηηθήο αγσγήο( Kibler et all 1992) ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΟΠΗΘΗΟΤ ΚΝΖΜΗΑΗΟΤ ΜΤΟ Ζ ηελνληίηηδα ηνπ νπίζζηνπ θλεκηαίνπ νθείιεηαη ζε ππεξρξεζία ιφγσ επαλιακβαλφκελεο θάκςεο θαη έθηαζεο ηεο πνδνθλεκηθήο. Ζ πάζεζε ζπρλφηεξα παξαηεξείηαη ζε δξνκείο κεζαίσλ θαη κεγάισλ απνζηάζεσλ, νξεηβάηεο, ρηνλνδξφκνπο θαη παίθηεο νκαδηθψλ αζιεκάησλ. Πξνδηαζεηηθφο παξάγσλ είλαη ν ππεξπξεληζκφο ηνπ πνδφο, φπσο ζπκβαίλεη ζηνπο δξνκείο πνπ θηλνχληαη ζην επηθιηλέο άθξν ηνπ δξφκνπ. ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε επαηζζεζία ή πφλν θαηά κήθνο ηεο δηαδξνκήο ηνπ ηέλνληα πίζσ απφ ην έζσ ζθπξφ πνπ επηηείλνληαη κε ηελ άζθεζε θαη ζπλνδεχνληαη ζπρλά απφ θξηγκφ ( Conti 1994). ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαληαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο ή αλάπαπζε, ςπρξά επηζέκαηα, ειαζηηθή επίδεζε, αλάξξνπε ζέζε ηνπ ζθέινπο, ρνξήγεζε αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ θαη θπζηνζεξαπεία πνπ πεξηιακβάλεη ππεξήρνπο θαη θηλεζηνζεξαπεία. Ζ ρεηξνπξγηθή ζεξαπεία εθαξκφδεηαη κεηά ηελ απνηπρία ηεο ζπληεξεηηθήο αγσγήο. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα επηηξέπεηαη 3 σο 4 εβδνκάδεο απφ ηελ έλαξμε ηεο ζεξαπεπηηθήο αγσγήο( Kibler et all 1992). 75

76 4.27.ΣΔΝΟΝΣΗΣΗΓΑ ΑΥΗΛΛΔΗΟΤ ΣΔΝΟΝΣΑ Ζ ηελνληίηηδα ηνπ αρίιιεηνπ ηέλνληα νθείιεηαη ζε ππεξρξεζία θαη εληνπίδνληαη ζηελ θαηάθπζε ηνπ ζηελ πηέξλα ή 2 σο 6 εθ. πςειφηεξα φπνπ ε αηκάησζε ηνπ ηέλνληα είλαη πησρή. Πξνζηαζεηηθφο παξάγσλ ζεσξείηαη ε κεησκέλε ειαζηηθφηεηα ηνπ γαζηξνθλήκηνπ( Strakowski et all 2002). Ζ ηελνληίηηδα παξαηεξείηαη ζε δξνκείο κεγάισλ απνζηάζεσλ ηδίσο φηαλ θηλνχληαη ζε αλσθέξεηα ή ζην άθξν ηνπ δξφκνπ φπνπ ιφγσ ηεο θιίζεο ηνπ νδσζηξψκαηνο πξνθαιείηαη βιαηζνπνίεζε θαη ππεξέθηαζε ηεο πνδνθλεκηθήο. Ζ πάζεζε παξαηεξείηαη επίζεο ζε ρνξεπηέο θαη ζε παίθηεο ηεο αληηζθαίξηζεο (Brunet et all 1990). Δηθφλα: 10 ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε επαηζζεζία ή πφλν ζηελ θαηάθπζε ηνπ ηέλνληα ή πςειφηεξα πνπ επηηείλνληαη κε ηηο θηλήζεηο ηεο πνδνθλεκηθήο, δηάρπην νίδεκα θαηά κήθνο ηνπ ηέλνληα θαη επψδπλε πεξηνξηζκέλε θηλεηηθφηεηα ηεο πνδνθλεκηθήο ζπλνδεπφκελε απφ θξηγκφ. 76

77 ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαληαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο ή αλάπαπζε γηα 2 σο 4 εβδνκάδεο, ρνξήγεζε αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ θαη θπζηνζεξαπεία πνπ πεξηιακβάλεη ςπρξά επηζέκαηα, δηλφινπηξα, ππεξήρνπο θαη δηαηάζεηο ηνπ γαζηξνθλήκηνπ. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα επηηξέπεηαη ζε 4 σο 6 εβδνκάδεο απφ ηελ έλαξμε ηεο ζεξαπείαο( Strakowski et all 2002) Πελμαηιαία απονεσρωζίηιδα και ο μητανιζμός ηοσ βαρούλκοσ Ζ πεικαηηαία απνλεπξσζίηηδα απνηειεί έλα ζπλεζηζκέλν αιιά δχζθνια αληηκεησπίζηκν νξζνπεδηθφ πξφβιεκα, πνπ επεξεάδεη ζ έλα κεγάιν εχξνο ηνπο ελήιηθεο αζιεηέο.οη Chandler & Kibler (1993) ππνζηεξίδνπλ,φηη εκθαλίδεηαη ζε πνζνζηφ 10% ζηνπο δξνκείο.ζ πεικαηηαία απνλεπξσζίηηδα είλαη κία θιεγκνλή ηεο πεικαηηαίαο πεξηηνλίαο θαη ησλ γχξσ απ απηή θαηαζθεπψλ.ο Kwong θαη νη ζπλεξγάηεο ηνπ(1988),ην θαηεγνξηνπνίεζαλ ζαλ έλα ζχλδξνκν πνπ πξνέξρεηαη απφ επαλαιακβαλφκελν ηξαπκαηηζκφ ηεο πεικαηηαίαο πεξηηνλίαο πνπ έρεη ηελ έθθπζή ηεο ζην έζσ θχκα ηεο πηέξλαο. Καηαζθεπαζηηθέο δπζκνξθίεο, φπσο ε ξαηβφηεηα ηνπ κπξνζηηλνχ κέξνπο ηνπ πνδηνχ, κπνξεί λα έρεη ζαλ απνηέιεζκα ηνλ ππεξβνιηθφ πξεληζκφ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο βάδηζεο.ο ππεξβνιηθφο πξεληζκφο ζπλεηζθέξεη ζηελ ππεξβνιηθή θηλεηηθφηεηα ηνπ πνδηνχ, ε νπνία κπνξεί λα απμήζεη ην επίπεδν ησλ ηάζεσλ πνπ εθαξκφδνληαη ζηηο κπνπεξηηνλαηθέο θαηαζθεπέο θαη ζηνπο καιαθνχο ηζηνχο, δηακέζνπ ηεο επηκήθπλζεο ηεο πεικαηηαίαο απνλεχξσζεο θαη ηελ αχμεζε ηεο ηάζεο ησλ ηζηψλ. Χζηφζν, ν πξεληζκφο δελ νδεγεί απαξαίηεηα ζε πξνβιήκαηα ηνπ θάησ άθξνπ. 77

78 Ο Donatelli θαη νη ζπλεξγάηεο ηνπ(1996) αλέιπζαλ ηηο δπλακηθέο θαη ζηαηηθέο ζέζεηο ηνπ πνδηνχ ζε 74 επαγγεικαηίεο παίθηεο ηνπ Baseball. Αλ θαη ην 43% ησλ αζιεηψλ παξνπζίαζαλ ππεξβνιηθφ πξεληζκφ, πνπ ζρεηίδνληαλ κε πξνεγνχκελν ηξαπκαηηζκφ ηνπ θάησ άθξνπ, ην ππφινηπν 57% κε παξφκνην πξφηππν πξεληζκνχ δελ εκθάληζε πξνβιήκαηα ηξαπκαηηζκνχ.οη εξεπλεηέο απηνί ζπλνςίδνληαο,είπαλ φηη, νη αζιεηέο κε ηνλ ππεξβνιηθφ πξεληζκφ δελ είραλ κεγαιχηεξεο πηζαλφηεηεο λα ηξαπκαηηζηνχλ ζε ζρέζε κ απηνχο πνπ είραλ θπζηνινγηθφ πξεληζκφ. Πνιιέο κειέηεο έρνπλ δείμεη φηη ε ππεξβνιηθή θίλεζε ηνπ πνδηνχ δελ είλαη πξνζδηνξηζηηθή ησλ πξνβιεκάησλ ηνπ θάησ άθξνπ.ο Cornwall (2002)δήισζε φηη νη δπζθνιίεο πξνθχπηνπλ, εμαηηίαο ηνπ φηη νη αξζξψζεηο ηνπ πνδηνχ ιεηηνπξγνχλ παξαηεηακέλα πέξα απφ ην θπζηνινγηθφ εχξνο ηξνρηάο ηνπο. Απηφ κπνξεί λα νδεγήζεη ζε κεγαιχηεξε ηάζε ζηηο εζσηεξηθέο ζπλδεζκηθέο θαηαζθεπέο θαη ηελ αξζξηθή θάςνπια. Δπηπξφζζεηα, νη κπο,φπσο ν νπίζζηνο θλεκηαίνο, κπνξεί λα βξίζθνληαη ζε ζέζε επηκήθπλζεο, κε απνηέιεζκα ηελ γξήγνξε θφπσζή ηνπ ζηελ πξνζπάζεηα ηνπ λα ειέγμεη ηελ ππεξβνιηθή θίλεζε.απηέο νη ηάζεηο νδεγνχλ ζε πφλν, ελφριεζε θαη κεγαιχηεξε επηκήθπλζε.απηνί νη ζπγγξαθείο ζπλνςίδνληαο, ππνζηήξημαλ φηη ε πεικαηηαία απνλεπξσζίηηδα είλαη πξντφλ ηεο δηάξθεηαο ηεο θίλεζεο. Δξεπλεηέο έρνπλ επίζεο αλαθέξεη πεικαηηαία απνλεπξσζίηηδα ζε άηνκα κε πςειή πνδηθή θακάξα. Ζ πςειή πνδηθή θακάξα κεηψλεη ηελ θηλεηηθφηεηα πνπ είλαη αλαγθαία ζηελ ππνβνήζεζε ηεο απνξξφθεζεο ησλ δπλάκεσλ αληίδξαζεο ηνπ εδάθνπο. Καηά ζπλέπεηα, ε αληθαλφηεηα ζηελ δηαζθφξπηζε ησλ δπλάκεσλ απφ ηελ θάζε ηεο επαθήο ηεο πηέξλαο ζην έδαθνο κέρξη ηε θάζε ηεο κέζεο ζηάζεο, απμάλεη ηε θφξηηζε πνπ εθαξκφδεηαη ζηελ πεικαηηαία πεξηηνλία, φπσο φηαλ ηεληψλεηαη ε ρνξδή ελφο ηφμνπ(gudeman et all 1997). Μία αλαζθφπεζε ηεο βηβιηνγξαθίαο απνθαιχπηεη, φηη έλα άηνκν πνπ έρεη είηε πςειή είηε ρακειή πνδηθή θακάξα, κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη πεικαηηαία απνλεπξσζίηηδα. Έηζη ινηπφλ νη αζζελείο κε ρακειή πνδηθή θακάξα βξίζθνληαη ζε ζπλζήθεο ππεξβνιηθήο θίλεζεο, ελψ απηνί κε πςειή ζε ζπλζήθεο κεησκέλεο θίλεζεο. πλνςίδνληαο, άηνκα κε δηαθνξεηηθφ ηχπν πνδηνχ, εκθαλίδνπλ πφλν ζηελ πεικαηηαία πεξηηνλία, ζαλ απνηέιεζκα ησλ δηαθνξεηηθψλ κεραληθψλ ηάζεσλ. Ο 78

79 κεραληζκφο ηνπ βαξνχιθνπ είλαη έλα κεραληθφ κνληέιν πνπ παξέρεη νινθιεξσκέλε εμήγεζε εθείλσλ ησλ βηνκεραληθψλ παξαγφλησλ θαη ησλ ηάζεσλ.ο κεραληζκφο απηφο, πεξηγξάθεη ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ε πεικαηηαία πεξηηνλία ππνζηεξίδεη ην πφδη θαηά ηε δηάξθεηα ησλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ απαηηνχλ ζηήξημε, θαη παξέρεη πιεξνθφξεζε ζρεηηθά κε ηηο βηνκεραληθέο ηάζεηο πνπ εθαξκφδνληαη ζηελ πεικαηηαία απνλεχξσζε.ζ θαζαξή θαηαλφεζε απηψλ ησλ αξρψλ, ζα απμήζεη απνθαζηζηηθά ηελ δηαδηθαζία πνπ εκπιέθεηαη ζηελ εθηίκεζε θαη ηελ ζεξαπεία ησλ αζζελψλ κε πεικαηηαία απνλεπξσζίηηδα(whiting WC, Zerncke 1998). Ο κεραληζκφο ηνπ βαξνχιθνπ είλαη κηα ηερληθή έλλνηα πνπ έρεη ρξεζηκνπνηεζεί γηα ρηιηάδεο ρξφληα γηα λα βνεζήζεη ηε κεηαθίλεζε βαξηψλ θνξηίσλ. ην πφδη, ν κεραληζκφο ηνπ βαξνχιθνπ είλαη απνιχησο απαξαίηεηνο γηα ηελ νξζή ιεηηνπξγία ηνπ, θαη ε αξρή παξακέλεη απιή, θαη πηζηή ζηηο ξίδεο ηεο κεραληθήο. Ο κεραληζκφο απηφο δεκηνπξγείηαη απφ ηε ζπληνληζκέλε δξάζε ησλ ζηνηβάδσλ ησλ κπψλ, ησλ ηελφλησλ, ησλ ζπλδέζκσλ θαη ηελ νζηηθή αξρηηεθηνληθή, κε ζηφρν ηελ δηαηήξεζε ηνπ χςνπο ηεο θακάξαο θαη ηελ αθακςία ηνπ πνδηνχ.αλ ν κεραληζκφο απηφο δελ ιεηηνπξγεί ζσζηά, ην πφδη δελ ζα ελεξγεί ζαλ έλαο απνηειεζκαηηθφο κνριφο, έηζη ψζηε λα κπνξεί λα επηηεπρζεί ηθαλνπνηεηηθή δχλακε ζηε θάζε ηεο πξνψζεζεο. Τπάξρνπλ επίζεο ζηνηρεία ζηελ επηζηεκνληθή βηβιηνγξαθία, ζρεηηθά κε ην φηη ε θαζπζηέξεζε ή ε απνπζία ηεο έλαξμεο απηνχ ηνπ κεραληζκνχ, κπνξεί λα δηαδξακαηίζεη ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ εκθάληζε θάπνησλ ηξαπκαηηζκψλ(whiting WC, Zerncke 1998). Ο Hicks αξρηθά πεξηέγξαςε ηνλ άθξν πφδα θαη ηνπο ζπλδέζκνπο ηνπ σο έλα ηφμν ζαλ ηξηγσληθή θαηαζθεπή.ζ πηέξλα, ε κεζνηάξζηα άξζξσζε θαη ηα κεηαηάξζηα ( ην έζσ επηκήθεο ηφμν ), ζρεκαηίδνπλ ην ζηήξηγκα ηνπ ηφμνπ. Ζ πεικαηηαία απνλεχξσζε ζρεκαηίδεη ηε δεκέλε ξάβδν πνπ μεθηλάεη απφ ηελ πηέξλα θαη θαηαιήγεη ζηηο θάιαγγεο. Οη θαηαθφξπθεο δπλάκεηο απφ ην βάξνο ηνπ ζψκαηνο,ηαμηδεχνπλ πξνο ηα θάησ δηακέζνπ ηεο θλήκεο θαη έρνπλ ηελ ηάζε λα επηπεδψλνπλ ην έζσ επηκήθεο ηφμν.δπηπξφζζεηα, νη δπλάκεηο αληίδξαζεο ηνπ εδάθνπο,ηαμηδεχνπλ πξνο ηα πάλσ ζηελ πηέξλα θαη ζηηο θεθαιέο ησλ κεηαηαξζίσλ, θαη κπνξνχλ λα εμαζζελήζνπλ πεξηζζφηεξν απηή ηελ επηπέδσζε ηνπ ηφμνπ, εμαηηίαο ηνπ φηη νη δπλάκεηο απηέο 79

80 κεηαβηβάδνληαη ζηελ πξφζζηα θαη ζηελ νπίζζηα επηθάλεηα ηεο θλήκεο. Ο κεραληζκφο ηνπ βαξνχιθνπ κνηάδεη ζαλ ην ηέλησκα ελφο ζρνηληνχ ή θαισδίνπ. Ζ πεικαηηαία πεξηηνλία παίδεη ην ξφιν ηνπ θαισδίνπ πνπ πξνζθχεηαη ζηελ πηέξλα θαη ζηηο κεηαηαξζηνθαιαγγηθέο αξζξψζεηο. Ζ ξαρηαία θάκςε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο θάζεο πξνψζεζεο ηεο βάδηζεο ηπιίγεη ηελ πεικαηηαία απνλεχξσζε γχξσ απφ ηελ θεθαιή ηνπ κεηαηαξζίνπ. Απηφ ην πεξηηχιηγκα ηεο πεικαηηαίαο πεξηηνλίαο, κεηψλεη ηελ απφζηαζε αλάκεζα ζηελ πηέξλα θαη ζηα κεηαηάξζηα, κε ζηφρν ηελ αλχςσζε ηνπ έζσ επηκήθνπο ηφμνπ. Σν πφδη εμππεξεηεί πνιιέο ζεκαληηθέο ιεηηνπξγίεο. Απηφ επηηξέπεη ηελ πξνψζεζε ζην ρψξν, ηελ πξνζαξκνγή ζε αλνκνηνγελείο επηθάλεηεο, ηελ απνξξφθεζε ησλ θξαδαζκψλ θαη ηελ ππνζηήξημε ηνπ βάξνπο ηνπ ζψκαηνο. Σν πφδη ζρεκαηίδεη έλα άθακπην κνρινβξαρίνλα,εμαηηίαο ηνπ φηη δίλεη ζε καο ηελ ηθαλφηεηα ηεο πξνψζεζεο, πξσηαξρηθά απφ ην κεγάιν δάθηπιν, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειηθήο θάζεο ηεο ζηήξημεο ζηε βάδηζε. Ζ πξνζαξκνζηηθφηεηα ζηηο δηάθνξεο επηθάλεηεο είλαη απαξαίηεηε,ηφζν γηα ηε βάδηζε φζν θαη γηα ην ηξέμηκν. Ζ απνξξφθεζε ησλ θξαδαζκψλ,αλαθέξεηαη ζην δηαζθνξπηζκφ ησλ δπλάκεσλ αληίδξαζεο ηνπ εδάθνπο. Ζ δχλακε αληίδξαζεο αλαπαξηζηάλεη ηε δχλακε πνπ εθαξκφδεηαη, φηαλ ην πφδη έξρεηαη ζε επαθή κε ην έδαθνο. Απηή ε δχλακε είλαη ίζε θαη αληίζεηε κε ηε δχλακε πνπ ην πφδη εθαξκφδεη ζην έδαθνο. Σειηθά, ην πφδη ππνζηεξίδεη ην βάξνο ηνπ ζψκαηνο ζε ζηαηηθέο θαη δπλακηθέο ζέζεηο θφξηηζεο.o Donatelli (1996) πεξηέγξαςε ηηο αθφινπζεο θάζεηο ηεο βάδηζεο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζηήξημεο : επαθή ηεο πηέξλαο, θάζε αλαραίηηζεο, κεζαία θάζε, θάζε πξνψζεζεο θαη αλχςσζε ηνπ κεγάινπ δαθηχινπ. Ο θχθινο ηεο βάδηζεο αξρίδεη κε ην πφδη ζε ζέζε ππηηαζκνχ ζηελ επαθή ηεο πηέξλαο κε ην έδαθνο. ηε ζπλέρεηα ε ππαζηξαγαιηθή άξζξσζε ακέζσο πξελίδεη θαζψο πεγαίλνπκε απφ ηε θάζε επαθήο ζηε θάζε αλαραίηηζεο.απηή ε πεξίνδνο ηνπ πξεληζκνχ απνξξέεη,απφ ηελ απμεκέλε θηλεηηθφηεηα πνπ ρξεηάδεηαη ην πφδη, γηα ηελ απνξξφθεζε ησλ δπλάκεσλ αληίδξαζεο ηνπ εδάθνπο θαη ηελ πξνζαξκνγή ζηηο αλψκαιεο επηθάλεηεο.σν πφδη θζάλεη ζην κέγηζην πξεληζκφ ζην ηέινο ηεο θάζεο αλαραίηηζεο θαη ε ππαζηξαγαιηθή αξρίδεη λα ππηηάδεη ην πφδη απφ ηε κεζαία θάζε δηακέζνπ ηεο αλχςσζεο ηνπ δαθηχινπ.ζ θίλεζε ηνπ ππηηαζκνχ κεηαηξέπεη ην πφδη ζ έλα άθακπην κνριφ πνπ ρξεηάδεηαη γηα ηελ πξνψζεζε. Καηά ηε 80

81 δηάξθεηα ηεο βάδηζεο πνιιέο δπλάκεηο πηέδνπλ ην πφδη, κε απνηέιεζκα ηελ πηζαλή δηάζπαζε ηνπ έζσ επηκήθνπο ηφμνπ. Υσξίο ην κεραληζκφ δηαηήξεζεο απηνχ ηνπ ηφμνπ, δελ ζα κπνξνχζακε λα πεξπαηήζνπκε κ έλα ηθαλνπνηεηηθφ θαη ζπζηεκαηηθφ ηξφπν. Ο πξνζαλαηνιηζκφο ηεο πεικαηηαίαο πεξηηνλίαο, βνεζά ζηε ζπγθξάηεζε απηνχ ηνπ ηφμνπ ζ νιφθιεξε ηε βάδηζε θαη ζπλεηζθέξεη ζεκαληηθά ζηελ δηαηήξεζε ηνπ πνζνχ θαη ηνπ ρξφλνπ ηνπ πξεληζκνχ θαη ππηηαζκνχ πνπ ρξεηάδεηαη γηα λα πξαγκαηνπνηεζεί έλαο θπζηνινγηθφο θχθινο βάδηζεο. O πφλνο ζηελ πεικαηηαία πεξηηνλία είλαη απνηέιεζκα ηεο ππεξβνιηθήο δχλακεο έιμεο (αχμεζε έληαζεο) πνπ εθαξκφδεηαη ζηελ πηέξλα.. Ο Fuller δήισζε φηη, ε δηάηαζε ηεο πεξηηνλίαο πξνθαιεί πφλν, είηε ζηελ πεικαηηαία πεξηηνλία απηή θαζαπηή, είηε ζηελ πξφζθπζή ηεο ζην νζηφ. Τςειή έληαζε ζηελ πεξηηνλία, ζα κπνξνχζε επίζεο λα πξνθαιέζεη κία πεξηνζηηθή αλχςσζε, θαηά ηελ εηζαγσγή ηεο ζηελ πηέξλα, θαη ε επνχισζε ηνπ νζηνχ ζα κπνξνχζε λα πξνθαιέζεη ηελ αλάπηπμε κηαο πξνεμνρήο πνπ ζα κπνξνχζε λα ζεσξεζεί κέξνο ηεο πηέξλαο. Ζ θαηαλφεζε απηήο ηεο δχλακεο έιμεο,εμεγεί γηαηί ε άθαλζα ηνπ νζηνχ απμάλεηαη ζε νξηδφληηα θαηεχζπλζε πξνο ην έδαθνο. Ο λφκνο ηνπ Wolff νξίδεη φηη,νη κεραληθέο θαηαπνλήζεηο, επεξεάδνπλ θαη δηακνξθψλνπλ ηελ αλάπηπμε ησλ νζηψλ. Ζ θαηεχζπλζε θαη ην πνζφ ηεο έιμεο απφ ηελ πεξηηνλία ζηελ πηέξλα,απνηεινχλ ην θξηηήξην γηα ην ζρεκαηηζκφ ηεο άθαλζαο ησλ νζηψλ. Ο Onwuanyi ζεκείσζε φηη, ν πφλνο ζηελ πεικαηηαία κεξηά ηεο πηέξλαο ζε ζπλδπαζκφ κε ην ζρεκαηηζκφ ηεο άθαλζαο, εκθαλίδεηαη ζε πνζνζηφ πεξίπνπ 50% ησλ αζζελψλ. Χζηφζν, άιινη εξεπλεηέο είραλ ακθηβνιία γηα ηε ζπκβνιή ηεο άθαλζαο ζ απηή ηελ θαηάζηαζε. Οη Σνχληαο θαη Fornasier αλαζεψξεζαλ εθ ησλ πζηέξσλ, ηα δηαγξάκκαηα ησλ 20 αζζελψλ πνπ είραλ ππνβιεζεί ζε εθηνκή ηνπ εγγχο ηκήκαηνο ηεο πεικαηηαίαο πεξηηνλίαο θαη ηεο άθαλζαο ηεο πηέξλαο. Πήξαλ αθηηλνγξαθηθά εηθφλεο,θαηά κέζν φξν 40 κήλεο κεηά ηελ επέκβαζε,θαη δηαπίζησζαλ φηη, θάπνηα άηνκα επαλεκθάληζαλ ηελ άθαλζα. Έηζη, θαηέιεμαλ ζην ζπκπέξαζκα φηη νη ελδνγελείο αιιαγέο ζην πεικαηηαία πεξηηνλία θαη φρη ε ίδηα ε άθαλζα,είρε σο απνηέιεζκα απηή ηελ θαηάζηαζε. Σα απνηειέζκαηα απηά ππνζηεξίδνπλ,φηη ν πφλνο δελ πξνθχπηεη απφ ηελ άθαλζα ηνπ νζηνχ, αιιά απφ ηελ ππεξβνιηθή έληαζε πνπ εθαξκφδεηαη ζηελ πεικαηηαία πεξηηνλία. Ζ ππεξβνιηθή έληαζε πξνθαιεί εξεζηζκφ ησλ ηζηψλ ζηελ 81

82 πεικαηηαία πεξηηνλία θαζψο θαη ζηελ έθθπζή ηεο ζην κεζαίν θχκα ηεο πηέξλαο. Οη θιηληθνί γηαηξνί κπνξεί λα αλαπαξάγνπλ απηφ ην ζχκπησκα ρξεζηκνπνηψληαο ην ηεζη ηνπ βαξνχιθνπ ζε ζέζε θφξηηζεο, φπσο πεξηγξάθεηαη απφ ηνλ Brown. Ζ δνθηκή απηή ρξεζηκνπνηεί ηε κεγάιε δπλακηθή έθηαζε ηνπ κεγάινπ δαθηχινπ κε ην άηνκν ζε ζηάζε. Σν ηεζη είλαη ζεηηθφ,φηαλ ν πφλνο αλαπαξάγεηαη ζην κεζαίν θχκα ηεο πηέξλαο. Οη εξεπλεηέο αλέθεξαλ ηδηαηηεξφηεηα 100%, αιιά κφιηο 31,8% επαηζζεζία απηνχ ηνπ ηεζη. πλνπηηθά, ε αλαζθφπεζε ηεο βηβιηνγξαθίαο απνδεηθλχεη φηη, ε πεικαηηαία απνλεπξσζίηηδα είλαη απνηέιεζκα ηεο αχμεζεο ηεο έληαζεο ηεο πεικαηηαίαο πεξηηνλίαο. Χο εθ ηνχηνπ, ε επηηπρήο δηαρείξηζε εμαξηάηαη απφ ηελ αλαζηξνθή ησλ παξαγφλησλ πνπ νδεγνχλ ζε ππεξβνιηθή πίεζε. Ο παξαηεηακέλνο πξεληζκφο ηνπ πνδηνχ απνηειεί κία απφ ηηο αηηίεο ηεο πεικαηηαίαο απνλεπξσζίηηδαο. Αζζελείο κε πξνβιήκαηα πξεληζκνχ έρνπλ κηα πην εχθακπηε, ρακειή πνδηθή θακάξα. Χο εθ ηνχηνπ, ε απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία εμαξηάηαη απφ ηνλ έιεγρν ηνπ πξεληζκνχ.παξάγνληεο πνπ ζπκβάιινπλ ζηνλ ππεξβνιηθφ πξεληζκφ,πεξηιακβάλνπλ ηε κπτθή αδπλακία, ηε βξάρπλζε ηνπ ηέλνληα ηεο πηέξλαο θαη ηηο θαηαζθεπαζηηθέο παξακνξθψζεηο ηνπ πνδηνχ. Ο Thordarson θαη νη ζπλεξγάηεο ηνπ δηαπίζησζαλ φηη, ν νπίζζηνο θλεκηαίνο απνηειεί ηνλ πην ζεκαληηθφ δπλακηθφ ππνζηεξεθηή ηεο θακάξαο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο θάζεο ζηήξημεο ηεο βάδηζεο. Ο νπίζζηνο θλεκηαίνο επηκεθχλεηαη έθθεληξα κε ζηφρν ηνλ έιεγρν ηνπ πξεληζκνχ θαη ηε κείσζε ηεο έληαζεο πνπ εθαξκφδεηαη ζηελ πεικαηηαία πεξηηνλία θαηά ηε δηάξθεηα ηεο θάζεο αλαραίηηζεο.ο ππεξβνιηθφο πξεληζκφο κπνξεί λα πξνθαιέζεη αδπλακία ηνπ νπίζζηνπ θλεκηαίνπ θαη επηκήθπλζε ηεο πεικαηηαίαο πεξηηνλίαο. Ζ επηκήθπλζε ειαρηζηνπνηεί ηελ απνηειεζκαηηθή ρξήζε ηνπ κεραληζκνχ ηνπ βαξνχιθνπ ηνπ πνδηνχ, ιφγσ ηεο αζηάζεηαο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο θάζεο πξνψζεζεο ηεο βάδηζεο. Δλαιιαθηηθά, ν ειεγρφκελνο πξεληζκφο παξέρεη ηελ θαηάιιειε ρξνληθή ζηηγκή ηνπ ππηηαζκνχ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο βάδηζεο. Οη ζπλδπαζκέλεο επηδξάζεηο ηνπ καθξνχ θακπηήξα ησλ δαρηχισλ, ηνπ καθξνχ θακπηήξα ηνπ κεγάινπ δαρηχινπ, ηνπ καθξνχ πεξνληαίνπ θαη ηνπ αρηιιείνπ ηέλνληα,επηηξέπνπλ ηνλ ππηηαζκφ πνπ ρξεηάδεηαη γηα ηελ ελίζρπζε ηνπ κεραληζκνχ ηνπ βαξνχιθνπ.ο καθξφο πεξνληαίνο πεξλάεη θάησ απφ 82

83 ην θπβνεηδέο θαη θαηαιήγεη ηε βάζε ηνπ πξψηνπ καηαηαξζίνπ.ο ππηηαζκφο απφ ηε κεζαία θάζε ζηελ θάζε πξνψζεζεο κεηαηξέπεη ζε κία άθακπηε δνκή πνπ εληζρχεη ην ζχζηεκα ηξνραιηψλ ηνπ καθξνχ πεξνληαίνπ. Σν ζχζηεκα απηφ βνεζά ην καθξφ πεξνληαίν ζηελ πεικαηηαία θάκςε ηνπ πξψηνπ κεηαηαξζίνπ. Χο εθ ηνχηνπ, νη πεικαηηαίνη θακπηήξεο εληζρχνπλ ηνλ ππηηαζκφ, έηζη ψζηε ην ζχζηεκα ηξνραιίαο ηνπ θπβνεηδνχο κπνξεί λα θάλεη πεικαηηαία θάκςε ζην πξψην κεηαηάξζην θαη λα παξέρεη απνηειεζκαηηθή ρξήζε ηνπ κεραληζκνχ ηνπ βαξνχιθνπ. Ζ κπτθή αδπλακία ησλ γεηηνληθψλ κπψλ φπσο, ηνπ κέζνπ θαη κηθξνχ γινπηηαίνπ, ηνπ ηείλνληα ηελ πιαηεία πεξηηνλία, ή ηνπ ηεηξαθεθάινπ κπνξεί λα ζπκβάιιεη ζηελ αλσκαιία ηεο πεικαηηαίαο πεξηηνλίαο. Ζ αδπλακία απηψλ ησλ κπψλ αλαζηέιιεη ηελ ηθαλφηεηά ηνπο λα βνεζήζνπλ ζηελ απνηειεζκαηηθή θφξηηζε ηνπ θάησ άθξνπ, γεγνλφο πνπ νδεγεί ζε κεγαιχηεξε κεηάδνζε ησλ θξαδαζκψλ ζηηο ππνζηεξηθηηθέο δνκέο ηνπ πνδηνχ. Δμάιινπ, ε αδπλακία ηνπ κέζνπ, κηθξνχ θαη ηνπ ηείλνληα, κπνξεί λα επηηαρχλεη ηνλ πξεληζκφ ηνπ θάησ άθξνπ. πκπεξαζκαηηθά,νη αδπλακίεο ησλ θνληηλψλ κπψλ κπνξεί λα νδεγήζνπλ ζε θαθή απνξξφθεζε ησλ θξαδαζκψλ θαη ζε κείσζε ηνπ ειέγρνπ ηνπ πξεληζκνχ. Ζ βηβιηνγξαθία αλαθέξεη βξάρπλζε ηνπ ηέλνληα ηεο πηέξλαο ζε αζζελείο κε πεικαηηαία απνλεπξσζίηηδα. Ζ ξαρηαία θάκςε ηνπ αζηξαγάινπ, είλαη αλαγθαία θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ θχθινπ βάδηζεο,γηα λα επηηξέςεη ζην ζψκα λα πεξάζεη πάλσ απφ ην πφδη. Έλαο ζθηρηφο Αρίιιεηνο ηέλνληαο πεξηνξίδεη ην πνζφ ηεο ξαρηαίαο θάκςεο πνπ ρξεηάδεηαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο βάδηζεο. Έλα άηνκν κε έλα εχθακπην ηχπν πνδηνχ κπνξεί λα αληηζηαζκίζεη απηή ηελ έιιεηςε ξαρηαίαο θάκςεο ηνπ αζηξαγάινπ, κέζσ ηνπ μεθιεηδψκαηνο ηεο κεζνηάξζηαο άξζξσζεο,επεηδή ε ξαρηαία θάκςε θαη ε απαγσγή είλαη θηλήζεηο πνπ επηηξέπνληαη ζην ινμφ άμνλα ηεο κεζνηάξζηαο άξζξσζεο. Απηή ε απμεκέλε θίλεζε, έρεη σο απνηέιεζκα ηνλ ππεξβνιηθφ πξεληζκφ, ε νπνία κπνξεί λα θνξηίζεη ηελ πεικαηηαία πεξηηνλία. Οη θαηαζθεπαζηηθέο παξακνξθψζεηο, φπσο είλαη ε ππεξβνιηθή ξαηβφηεηα ηνπ κπξνζηηλνχ πνδηνχ κπνξεί λα ζπκβάιιεη ζηα πξνβιήκαηα ηεο πεικαηηαίαο πεξηηνλίαο. Ζ ππεξβνιηθή ξαηβφηεηα ηνπ κπξνζηηλνχ πνδηνχ είλαη κηα δπζκνξθία ζην κεησπηαίν επίπεδν εληφο ηνπ νπνίνπ ην κπξνζηηλφ πφδη είλαη ζε ζέζε αλάζπαζεο έζσ ρείινπο πάλσ απφ 8 ζε ζρέζε κε ην νπίζζην κέξνο. Ο Johanson θαη νη ζπλεξγάηεο ηνπ θαζφξηζαλ ηελ αληηζηαζκηζηηθή ξαηβφηεηα ηνπ 83

84 κπξνζηηλνχ πνδηνχ,σο αληηζηάζκηζε ηνπ πξεληζκνχ ηεο ππαζηξαγαιηθήο,πνπ επηηξέπεη ζηελ θεθαιή ηνπ έζσ κεηαηαξζίνπ λα έξζεη ζ επαθή κε ηελ επηθάλεηα θφξηηζεο. Με άιια ιφγηα, φηαλ ε πηέξλα αξρηθά έξζεη ζ επαθή κε ην έδαθνο, ην πφδη πξέπεη λα έξζεη ζε ππεξβνιηθφ πξεληζκφ, γηα λα θαηαζηεί δπλαηή ε επηθνηλσλία ηνπ κπξνζηηλνχ πνδηνχ κε ην έδαθνο. Απηφο ν ππεξβνιηθφο πξεληζκφο θνξηίδεη ηελ πεικαηηαία πεξηηνλία, θαη εκπνδίδεη ηελ απνηειεζκαηηθή ρξήζε ηνπ κεραληζκνχ ηνπ βαξνχιθνπ. Μία ξαηβή παξακφξθσζε ηεο ππαζηξαγαιηθήο πεξηζζφηεξν απφ 10, κπνξεί επίζεο λα εληζρχζεη ηνλ ππεξβνιηθφ πξεληζκφ. Όηαλ ε αηηία είλαη κεραληθή, ζην πιάλν απνθαηάζηαζεο ζα πξέπεη λα ρξεζηκνπνηεζνχλ παξεκβάζεηο,πνπ απνζθνπνχλ ζηελ αλαθνχθηζε απφ ηε θιεγκνλή ηεο πεικαηηαίαο πεξηηνλίαο δηακέζνπ ηεο δηφξζσζεο ησλ κεραληθψλ παξαγφλησλ.οη παξεκβάζεηο απνθαηάζηαζεο, ζα πξέπεη λα επηθεληξσζνχλ ζηελ επαλαθνξά ηεο θπζηνινγηθήο κπτθήο δχλακεο, ηε βειηίσζε ηεο ειαζηηθφηεηαο ησλ κπψλ, θαη ηελ νκαινπνίεζε ησλ εκβηνκεραληθψλ παξαγφλησλ. Αξρηθά, ε δχλακε ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη φινπο ηνπο κχεο πνπ εκπιέθνληαη κε ηνλ έιεγρν ηνπ πξεληζκνχ θαη ηε δηεπθφιπλζε ηνπ κεραληζκνχ ηνπ βαξνχιθνπ.σν πξφγξακκα ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη ελδπλάκσζε ηνπ νπηζζίνπ θλεκηαίνπ, ησλ πεικαηηαίσλ θακπηήξσλ ηεο πνδνθλεκηθήο, ηνπ καθξνχ πεξνληαίνπ θαζψο θαη ησλ κπψλ ηνπ ηζρίνπ θαη ηνπ γφλαηνο.σν πξφγξακκα απνθαηάζηαζεο ζα πξέπεη επίζεο λα πεξηιακβάλεη δηαηαηηθέο αζθήζεηο ησλ κπψλ ηεο γαζηξνθλεκίαο ρσξίο πφλν.ο Worrell θαη νη ζπλεξγάηεο ηνπ, αλέθεξαλ απμεκέλε ξαρηαία θάκςε ηεο πνδνθλεκηθήο κεηά απφ δηάηαζε ησλ κπψλ ηεο γαζηξνθλεκίαο αλεμάξηεηα απφ ηε ζέζε ηνπ πνδηνχ. Οη αζζελείο κπνξεί λα εθηεινχλ δηαηάζεηο ζε ζέζεηο κε θφξηηζεο θαη πξννδεπηηθά λα έξρνληαη ζε κηα πην επηζεηηθή ζέζε θφξηηζεο. Οη Backstrom θαη Moore πξφηεηλαλ επίζεο λα γίλνληαη δηαηάζεηο κε ζχζπαζεραιάξσζε κε ηε κέζνδν ηεο ηδηνδεθηηθήο λεπξνκπηθήο δηεπθφιπλζεο. Σέινο, ν θιηληθφο ηαηξφο ζα πξέπεη λα εμεηάζεη ηνλ εκβηνκεραληθφ έιεγρν,εάλ ν αζζελήο έρεη κηα δπζκνξθία ζην πφδη πνπ ζπκβάιιεη ζηνλ ππεξβνιηθφ πξεληζκφ.σα νξζσηηθά ζπληαγνγξαθνχληαη ζπρλά, θαη ε βηβιηνγξαθία ππνζηεξίδεη ηε ρξήζε εζσηεξηθήο ζθήλαο ζηνλ έιεγρν ηνπ πξεληζκνχ. Δλαιιαθηηθά, ν Kogler θαη νη ζπλεξγάηεο ηνπ, 84

85 κέηξεζαλ ηελ ηάζε ηεο πεικαηηαίαο απνλεχξσζεο ζε πησκαηηθά θάησ άθξα,ρξεζηκνπνηψληαο δηάθνξνπο ζπλδπαζκνχο ελζθήλσζεο θάησ απφ ην πξφζζην θαη ην νπίζζην κέξνο ηνπ πνδηνχ.απηνί αλέθεξαλ φηη,ε ηνπνζέηεζε 6 ζθήλαο θάησ απφ ηελ εμσηεξηθή πιεπξά ηνπ κπξνζηηλνχ ηκήκαηνο ηνπ πνδηνχ, έδεημε ηε κεγαιχηεξε κείσζε ζηελ ηάζε ηεο πεικαηηαίαο απνλεχξσζεο. Αλ θαη απηέο νη εξεπλεηέο πξφηεηλαλ ζθήλα ζηελ εμσηεξηθή πιεπξά, πηζηεχνπκε φηη νη πεξαηηέξσ κειέηεο ζα πξέπεη λα δηεμαρζνχλ εθηελέζηεξα,γηα λα εμαθξηβσζεί ε απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο ηνπνζέηεζεο ηεο ζθήλαο ζηελ εμσηεξηθή πιεπξά ζε άηνκα κε πεικαηηαία απνλεπξσζίηηδα.. Ζ ρξήζε ηνπ θαηάιιεινπ παπνπηζηνχ είλαη έλα άιιν πνιχ ζεκαληηθφ ζηνηρείν, δηφηη ε ζρεδίαζε ελφο παπνπηζηνχ κπνξεί λα εληζρχζεη ηε ζηαζεξφηεηα. Ζ επηινγή είηε κεηαμχ ελφο παπνπηζηνχ ειέγρνπ ηεο θίλεζεο είηε ελφο παπνπηζηνχ πνπ πξνζθέξεη ζηαζεξφηεηα,εμαξηάηαη γεληθά απφ ην βαζκφ ηνπ ειέγρνπ ηνπ πξεληζκνχ, ζε ζρέζε κε ην κέγεζνο ηνπ αηφκνπ (Sharma et all 1983) Ζ πεικαηηαία απνλεπξσζίηηδα ζε έλα άθακπην,κε πςειή πνδηθή θακάξα πφδη (cavus), είλαη απνηέιεζκα ηεο αληθαλφηεηαο ηνπ πνδηνχ λα δηαζθνξπίζεη ηηο δπλάκεηο πνπ εθαξκφδνληαη πάλσ ζ απηφ. Ζ απνηειεζκαηηθή ζεξαπεία εμαξηάηαη απφ ηε βειηίσζε ηεο ειαζηηθφηεηαο. Οη παξάγνληεο πνπ ζπκβάιινπλ ζηελ θνηινπνδία πεξηιακβάλνπλ, ηελ πεξηνξηζκέλε θηλεηηθφηεηα ηεο άξζξσζεο, ηε κεησκέλε εθηαζηκφηεηα ηεο πεικαηηαίαο πεξηηνλίαο, θαη ηελ απμεκέλε κπτθή δπζθακςία. Έλα πφδη κε πςειή πνδηθή θακάξα ζηεξείηαη θπζηνινγηθήο θηλεηηθφηεηαο. Έρεη επίζεο πεξηνξηζκέλν πξεληζκφ,έηζη ψζηε λα έρεη ηε δπλαηφηεηα λα δηαιχζεη ηηο δπλάκεηο.ζ κεησκέλε απνξξφθεζε ησλ θξαδαζκψλ,πξνθαιεί απμεκέλε ηάζε ζηηο δπλάκεηο πνπ εθαξκφδνληαηζηελ έθθπζε ηεο πεικαηηαίαο πεξηηνλίαο ζην έζσ θχκα ηεο πηέξλαο.ο Kwong θαη νη ζπλεξγάηεο ηνπ (1988), πεξηέγξαςαλ απηφ ην απμεκέλν θνξηίν ζηελ πεικαηηαία πεξηηνλία, ζαλ έλα ηέλησκα ζηε ρνξδή ελφο ηφμνπ. Αζζελείο κε θνηινπνδία έρνπλ κεησκέλε απφζηαζε κεηαμχ ηεο πηέξλαο θαη ησλ θεθαιψλ ησλ κεηαηαξζίσλ. Οη άλζξσπνη κε θνηινπνδία έρνπλ επίζεο έλα άθακπην ζε πεικαηηαία θάκςε πξψην κεηαηάξζην, ε ζέζε ηνπ νπνίνπ κπνξεί λα κηθξχλεη πεξηζζφηεξν απηή ηελ απφζηαζε. Ζ πεικαηηαία θάκςε ηνπ πξψηνπ κεηαηαξζίνπ ζπκβαίλεη, φηαλ απηφ έρεη πηψζε ζε ζχγθξηζε κε ηα άιια κεηαηάξζηα.απηή ε ζέζε απμάλεη ην ηχιηγκα 85

86 θάησ απφ ηελ θεθαιή ηνπ πξψηνπ κεηαηαξζίνπ. Δπίζεο, ν ζπλδπαζκφο ηεο πςειήο πνδηθήο θακάξαο θαη ηεο πεικαηηαίαο θάκςεο ηνπ πξψηνπ κεηαηαξζίνπ, βάδεη ζε ζπλερφκελε ηάζε ηελ πεικαηηαία πεξηηνλία, θαη κπνξεί λα νδεγήζεη ζε πξνζαξκνζηηθή βξάρπλζε ηνπ ηζηνχ. Άηνκα κε θνηινπνδία έρνπλ επίζεο κεησκέλε ειαζηηθφηεηα ηνπ γαζηξνθλεκίνπ, ηνπ ππνθλεκηδίνπ θαη ηνπ Αρηιιείνπ ηέλνληα.οη ίλεο θνιιαγφλνπ απφ ηνλ Αρίιιεην ηέλνληα πεξηβάιινπλ ηελ νπίζζηα πιεπξά ηεο πηέξλαο θαη δηεηζδχνπλ ζηηο επηθαλεηαθέο ζηηβάδεο ηεο πεικαηηαίαο πεξηηνλίαο. Βάζεη απηνχ ηνπ πξνζαλαηνιηζκνχ, ε ξαρηαία θάκςε θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ θχθινπ βάδηζεο εθαξκφδεη πεξηζζφηεξν ηάζε ζηελ πεικαηηαία πεξηηνλία. Απηή ε απμεκέλε ηάζε νδεγεί ζε θιεγκνλή, είηε ζην έζσ θχκα ηεο πηέξλαο είηε κέζα ζηελ πεικαηηαία πεξηηνλία (Sharma et all 1983) Οη παξεκβάζεηο γηα ηελ απνθαηάζηαζε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ πξνβιήκαηνο ζα πξέπεη λα επηθεληξψλνληαη ζηε βειηίσζε ηεο εθηαζηκφηεηαο ηεο πεικαηηαίαο πεξηηνλίαο, ηελ νκαινπνίεζε ηεο θηλεηηθφηεηαο ησλ αξζξψζεσλ, ηε βειηίσζε ηεο ειαζηηθφηεηαο ησλ κπψλ, θαη ηελ ππνζηήξημε ηνπ επηκήθνπο ηφμνπ. Ο ππέξερνο θαη νη ηερληθέο καιαθψλ κνξίσλ κπνξνχλ λα βειηηψζνπλ ηελ εθηαζηκφηεηα ηεο πεικαηηαίαο πεξηηνλίαο.οη ηερληθέο θηλεηνπνίεζεο ησλ αξζξψζεσλ κπνξνχλ λα βειηηψζνπλ ηελ θηλεηηθφηεηα ηνπ πξψηνπ κεηαηαξζίνπ θαη ηεο ππαζηξαγαιηθήο άξζξσζεο Ζ εθηαζηκφηεηα ησλ καιαθψλ ηζηψλ θαη ε βειηίσζε ηεο θηλεηηθφηεηαο ησλ αξζξψζεσλ ζα εληζρχζεη ηνλ θπζηνινγηθφ πξεληζκφ θαη ζα βνεζήζεη ζηελ απνξξφθεζε ησλ θξαδαζκψλ. Ζ δηάηαζε ηνπ γαζηξνθλεκίνπ θαη ηνπ ππνθλεκηδίνπ ζπληζηάηαη πην ζπρλά ζηε βηβιηνγξαθία πεξηηνλία (Sharma et all 1983).Ο Pfeffer θαη νη ζπλεξγάηεο ηνπ,αλέθεξαλ βειηίσζε 72% ζε άηνκα πνπ ζπκκεηείραλ ζε πξφγξακκα δηαηάζεσλ 8 εβδνκάδσλ. Ζ κειέηε απηή απνδεηθλχεη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ δηαηάζεσλ, επεηδή ε βειηίσζε ηεο ειαζηηθφηεηαο ηνπ αρίιιεηνπ ηέλνληα, κεηψλεη ηελ έληαζε πνπ εθαξκφδεηαη απεπζείαο ζηελ πεικαηηαία πεξηηνλία. Ζ βηβιηνγξαθία ππνζηεξίδεη επίζεο ηε ρξήζε ελφο λάξζεθα λπρηφο γηα ηε βειηίσζε ηεο ειαζηηθφηεηαο.ο πφλνο ζηελ πεικαηηαία πεξηηνλία, είλαη ην πην ζνβαξφο ην πξσί.καηά ηε δηάξθεηα ηελ λχρηαο ην πφδη βξίζθεηαη ζε παξαηεηακέλε ζέζε πεικαηηαίαο θάκςεο. Καηά ζπλέπεηα, 86

87 ηα πξψηα βήκαηα ην πξσί,πξνθαινχλ πφλν ιφγσ ηεο δηάηαζεο ησλ ηζηψλ πνπ θιεγκαίλνπλ. Ζ εμήγεζε ηνπ λάξζεθα λπρηφο, βαζίδεηαη ζηε δηαηήξεζε ηνπ πνδηνχ ζε κία ζέζε ειαθξηάο ξαρηαίαο θάκςεο, έηζη ψζηε λα ειαρηζηνπνηήζεη ηελ ηάζε πνπ εθαξκφδεηαη ζηελ πεικαηηαία πεξηηνλία θαηά ηε δηάξθεηα ηεο λχρηαο. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο εκέξαο, ε ρξήζε ελφο taping απνηειεί κία βηψζηκε επηινγή ζεξαπείαο. Ζ ρξήζε ηνπ taping βνεζά ζηε ζηήξημε ηνπ πνδηνχ γηα ηε βειηηζηνπνίεζε ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ ζπλδέζκσλ θαη ησλ κπψλ πνπ κπνξνχλ λα βνεζήζνπλ ζηελ κείσζε ησλ δπλάκεσλ ηάζεο πνπ εθαξκφδνληαη ζηελ πεικαηηαία πεξηηνλία. Σν ηaping είλαη κία νηθνλνκηθά απνηειεζκαηηθή επηινγή ζεξαπείαο, εηδηθά γηα ηα άηνκα κε νμεία ζπκπηψκαηα ηεο πεικαηηαία πεξηηνλίαο. Σέινο ην θαηάιιειν αζιεηηθφ παπνχηζη απνηειεί ζεκαληηθή παξάκεηξν ηεο ζεξαπείαο.. Απηφ ην παπνχηζη ζα πξέπεη λα επηηξέπεη ηελ θηλεηηθφηεηα ηφζν ζην πίζσ κέξνο φζν θαη ζην κπξνζηηλφ κέξνο ηνπ πνδηνχ. (Sharma et all 1983). Δηθφλα:11 87

88 Δηθφλα :12 88

89 4.29.ΣΡΑΤΜΑΣΗΚΔ ΚΑΚΧΔΗ.ΚΑΣΑΓΜΑΣΑ ΜΔΣΑΣΑΡΗΧΝ ΑΠΟ ΚΟΠΧΖ Σα θαηάγκαηα ησλ κεηαηαξζίσλ απφ θφπσζε εληνπίδνληαη ζπλήζσο ζηε δηάθπζε ηνπ 2 νπ κεηαηαξζίνπ θαη νθείινληαη ζε επαλαιακβαλφκελεο κηθξνθαθψζεηο. Σα θαηάγκαηα παξαηεξνχληαη ζπρλφηεξα ζε δξνκείο κεγάισλ απνζηάζεσλ(d Ambrosia et all 1989). Tα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε επίκνλν πφλν αληίζηνηρα πξνο ηελ δηάθπζε ηνπ κεηαηαξζίνπ, νίδεκα θαη δπζρέξεηα βάδηζεο. Ο πφλνο ππνρσξεί κε ηελ αλάπαπζε θαη επαλέξρεηαη κε ηε βάδηζε ή ηελ αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα. Απφ ηνλ αθηηλνινγηθφ έιεγρν δηαπηζηψλεηαη ε χπαξμε επκεγέζνπο πψξνπ ζηελ εζηία ηνπ θαηάγκαηνο. Ζ ζεξαπεία είλαη ζπληεξεηηθή θαη ζπλίζηαηαη ζε ειαζηηθή επίδεζε, πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο ή αλάπαπζε κέρξη ηελ ππνρψξεζε ησλ ελνριεκάησλ θαη εκθάληζε αθηηλνινγηθψλ ζεκείσλ πψξσζεο ηνπ θαηάγκαηνο. Ζ επάλνδνο ζε αζιεηηθή δξαζηεξηφηεηα επηηξέπεηαη κεηά ηελ πψξσζε ηνπ θαηάγκαηνο, ζπζηήλεηαη φκσο ε απνθπγή θαηαπφλεζεο( Sanderlin et all 2006) ΚΑΣΑΓΜΑ ΚΟΠΧΖ ΣΖ ΚΝΖΜΖ Σα θαηάγκαηα θφπσζεο είλαη κηθξά ζπαζίκαηα ησλ νζηψλ ηα νπνία πξνθαινχληαη εμαηηίαο ησλ ζπλερψλ θαη επαλαιακβαλφκελσλ επηβαξχλζεσλ ζε ππεξβνιηθφ ξπζκφ φπσο ζπκβαίλεη γηα παξάδεηγκα θαηά ην ηξέμηκν ή ζε αζιήκαηα κε ζπλερφκελα άικαηα. Απηνχ ηνπ είδνπο ν ηξαπκαηηζκφο ζπρλά εκθαλίδεηαη ζηα νζηά πνπ είλαη επηθνξηηζκέλα κε ηε ζηήξημε ηνπ κεγαιχηεξνπ βάξνπο φπσο ηα πφδηα θαη εηδηθά νη παηνχζεο θαη ε κέζε(d Ambrosia et all 1989). 89

90 Δηθφλα :13 Οπνηνζδήπνηε αζιεηήο κπνξεί λα ππνζηεί έλα ηέηνην θάηαγκα φκσο ζίγνπξα πην επάισηνη είλαη απηνί κε ρακειή ζρεηηθά νζηηθή ππθλφηεηα εμαηηίαο γελεηηθήο πξνδηάζεζεο, κεηαβνιηζκνχ ή δηαηηνινγίνπ. Οη γπλαίθεο είλαη κηα ηδηαίηεξα εππαζήο νκάδα εμαηηίαο αλσκαιηψλ ζηνλ θχθιν ηνπο, δηαηξνθηθψλ δηαηαξαρψλ θαη νζηενπνξψζεηο. Γεληθά ν ρξφλνο απνθαηάζηαζεο εθηείλεηαη απφ 6 έσο 10 εβδνκάδεο αλάινγα κε ηελ ζνβαξφηεηα ηνπ θαηάγκαηνο( O Connor FG, Wilder RP 2001). Όηαλ ηα νζηά ππνβάιινληαη ζε επηβαξχλζεηο πξνζαξκφδνληαη φπσο ζρεδφλ θαη νη κχεο ψζηε λα γίλνπλ πην ηζρπξά θαη λα αληεπεμέιζνπλ ζε αλάινγεο «πξνθιήζεηο» ζην κέιινλ. Γηα λα ηζρπξνπνηεζνχλ φκσο ρξεηάδεηαη λα απνξξνθήζνπλ θαη λα απνζεθεχζνπλ αζβέζηην επηδηνξζψλνληαο νπζηαζηηθά θάπνην νζηφ θάηη ην νπνίν ζπρλά ζπκβαίλεη κε ηελ κεηαθνξά αζβεζηίνπ απφ κηα πεξηνρή ζε άιιε. Με απηφ ηνλ ηξφπν κπνξεί φκσο λα εμαζζελήζεη κηα πεξηνρή ε νπνία εάλ ππνβιεζεί ζε ππεξβνιηθέο πηέζεηο λα ππνζηεί θάπνην θάηαγκα.οπζηαζηηθά απηφ ην θάηαγκα είλαη απνηέιεζκα ηεο αληθαλφηεηαο θάπνηνπ νζηνχ λα αληέμεη ηελ επαλαιακβαλφκελε πίεζε ζην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ. Σα εμαζζελεκέλα νζηά, εμαηηίαο ελδερνκέλσο θαη παιηφηεξσλ ηξαπκαηηζκψλ ή άιισλ ηξαπκαηηθψλ θαηαζηάζεσλ είλαη πνιχ πην εππαζή ζε θάπνην λέν θάηαγκα επεηδή 90

91 είλαη ιηγφηεξν ηθαλά λα αληέμνπλ ηηο λέεο επηβαξχλζεηο( O Connor FG, Wilder RP 2001). Οη αζιεηέο κε φρη επαξθή νζηηθή ππθλφηεηα ζα πξέπεη λα είλαη ηδηαίηεξα πξνζεθηηθνί φηαλ απμάλνπλ ηνλ φγθν θαη ηελ έληαζε ηεο πξνπφλεζεο ηνπο (Young AJ,McAllister DR 2006). Οη απμήζεηο ζηελ έληαζε, ηε δηάξθεηα ή ηε ζπρλφηεηα ησλ πξνπνλήζεσλ είλαη απηέο πνπ νπζηαζηηθά νδεγνχλ ζε έλα θάηαγκα θφπσζεο αθνχ ν νξγαληζκφο θαη πην ζπγθεθξηκέλα ηα νζηά δελ βξίζθνπλ ηνλ απαξαίηεην ρξφλν γηα απνθαηάζηαζε κεηαμχ ησλ πξνπνλήζεσλ ή φπσο γξάθηεθε παξαπάλσ δέρνληαη επηβαξχλζεηο πνπ δελ κπνξνχλ πιένλ λα αληέμνπλ. Έηζη δειαδή δηαθφπηεηαη ε δηαδηθαζία απνθαηάζηαζεο πξνηνχ απηή νινθιεξσζεί θαη ε δεκηά κεγαιψλεη κέρξη λα πξνθιεζεί ην θάηαγκα. Σα νζηά ρξεηάδνληαη ζρεηηθά κεγάιν ρξφλν απνθαηάζηαζεο θαη αλαδφκεζεο. Δάλ απηή δηαθφπηεηαη ζπλερψο είλαη επφκελν πσο ην νζηφ ζα εμαζζελήζεη, ζα γίλεη επάισην ζε λέεο επηβαξχλζεηο θαη αλαπφθεπθηα θάπνηα ζηηγκή ζα ζπάζεη. Ζ ζεξαπεία ζε απηέο ηηο πεξηπηψζεηο πξέπεη λα είλαη άκεζε ψζηε λα απνηξέςεη κεγαιχηεξε δεκηά θαη ίζσο αθφκα ρεηξφηεξα θαηάγκαηα( O Connor FG, Wilder RP 2001). Αλ θαη ηα θαηάγκαηα θφπσζεο είλαη πηζαλφ λα εκθαληζηνχλ ζε νπνηνδήπνηε άζιεκα, είλαη πην ζπλεζηζκέλα ζε αζιήκαηα πνπ ζπλδπάδνπλ ζπλερψο επαλαιακβαλφκελεο θηλήζεηο πνπ πξνθαινχλ θξαδαζκνχο. Σέηνηα είλαη νη δξφκνη κεγάισλ απνζηάζεσλ, ρνξφο, ε θαιαζνζθαίξηζε, ε γπκλαζηηθή(young AJ,McAllister DR 2006). Δπίζεο αζιεηέο απφ νπνηνδήπνηε άζιεκα κπνξεί λα πέζνπλ ζχκαηα ηνπ θαηλφκελνπ αλ εθαξκφδνπλ ιάζνο ηερληθή ζηηο θηλήζεηο ηνπο ή αιιάμνπλ ηελ ηερληθή ηνπο απφηνκα, ρσξίο λα δψζνπλ ζην κπνζθειεηηθφ ηνπο ζχζηεκα ηνλ απαξαίηεην ρξφλν πξνζαξκνγήο. Ζ άζιεζε ζε ζθιεξέο επηθάλεηεο ή ε ρξήζε παπνπηζηψλ κε κε επαξθή απνξξφθεζε θξαδαζκψλ απμάλεη ην ξίζθν.ζ απφηνκε αχμεζε ηνπ φγθνπ πξνπφλεζεο ή ε απμεκέλε ζπρλφηεηα πξνπνλήζεσλ πςειψλ εληάζεσλ ρσξίο επαξθή δηάζηεκα απνθαηάζηαζεο ελδηάκεζα θάλεη επίζεο ηνπ αζιεηέο επάισηνπο ζε θάπνην θάηαγκα θφπσζεο(boden et all 2001). 91

92 Σα θαηάγκαηα θφπσζεο φπσο εηπψζεθε πξνθχπηνπλ φηαλ έλα ήδε εμαζζελεκέλν νζηφ δέρεηαη ζπλερείο επηβαξχλζεηο. Απηφ πξφθεηηαη γηα έλαλ ρξφλην ηξαπκαηηζκφ κε ηελ έλλνηα πσο δελ ζπκβαίλεη μαθληθά αιιά κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ. Ζ ρξήζε αθαηάιιεινπ εμνπιηζκνχ, φπσο θζαξκέλα παπνχηζηα πνπ δελ απνξξνθνχλ πιένλ θξαδαζκνχο, κπτθέο αληζνξξνπίεο ή ιάζνο ηερληθή θαηά ην ηξέμηκν ή ηε βάδηζε κπνξεί λα επηθέξνπλ θάπνην θάηαγκα θφπσζεο. Οη κχεο είλαη ζρεδηαζκέλνη λα ιεηηνπξγνχλ θαη ζαλ απνξξνθεηήξεο θξαδαζκψλ θαηά ηε δηάξθεηα ησλ δηάθνξσλ θπζηθψλ δξαζηεξηνηήησλ. Απηνί παίξλνπλ ηηο επηβαξχλζεηο απφ ην ζθειεηηθφ ζχζηεκα θαη ηα εζσηεξηθά φξγαλα( Coutoure CJ, Karlson KA 2002). Όηαλ νη κχεο θνπξαζηνχλ εμαηηίαο ηεο πξνπφλεζεο είλαη επφκελν πσο ζα κεησζεί θαη ε ηθαλφηεηα ηνπο λα απνξξνθνχλ θξαδαζκνχο νη νπνίνη πιένλ φιν θαη πεξηζζφηεξν ζα επηβαξχλνπλ ηα νζηά. Έηζη ε επηθφξηηζε κεηαθέξεηαη κέζσ ησλ νζηψλ θαη εάλ βξεη εμαζζελεκέλν νζηφ είλαη πηζαλφ λα πξνθαιέζεη θάπνην κηθξφ ζπάζηκν απηφ δειαδή πνπ κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ ραξαθηεξίδεηαη σο θάηαγκα θφπσζεο. Όηαλ ην αλζξψπηλν ζψκα ππφθεηληαη ζε κηα κηθξή αχμεζε ηεο επηβάξπλζεο πνπ δέρεηαη ηφηε ζα πξνζαξκνζηεί κε απνηέιεζκα λα γίλεη πην δπλαηφ. Σα νζηά, νη ηέλνληεο θαη νη κχεο ζα αιιάμνπλ γηα λα αληέμνπλ ζην κέιινλ παξφκνηα επηβάξπλζε. Αλ φκσο ε αχμεζε ηεο επηβάξπλζεο είλαη απφηνκα κεγάιε ην ζψκα ελδερνκέλσο λα είλαη πνπ είλαη αλίθαλν λα πξνζαξκνζηεί αληίζηνηρα γξήγνξα κε απνηέιεζκα ε επηβάξπλζε πνπ δελ κπνξεί λα αληέμεη λα κεηαθεξζεί κε ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πεξηγξάθεθαλ παξαπάλσ ζηα νζηά θαη πηζαλψο λα νδεγήζνπλ ζε θάπνην θάηαγκα θφπσζεο(karladani et all 2000). Σα ζπκπηψκαηα ησλ θαηαγκάησλ θφπσζεο αξρηθά δχζθνια θαίλνληαη. Ο πφλνο ζπλήζσο απμάλεηαη κε ηελ επηβάξπλζε ηεο πξνπφλεζεο αιιά θεχγεη κε ηελ μεθνχξαζε. Ο πφλνο είλαη ηζρπξφηεξνο ζηελ αξρή ηεο πξνπφλεζεο φηαλ ην νζηφ είλαη αθφκα θξχν ελψ ζηα κέζα ηεο δξαζηεξηφηεηαο ζπλήζσο κεηψλεηαη αθνχ ην ζψκα έρεη δεζηαζεί. Όκσο επεηδή ε θιεγκνλή επηβαξχλεηαη πξνο ην ηέινο ζπλήζσο απμάλεηαη θαη πάιη. Ο πφλνο ζπλερίδεηαη θαη κεηά ην ηέινο ηεο πξνπφλεζεο. Δπίζεο ην ζεκείν κπνξεί λα πξεζηεί ή λα είλαη ηδηαίηεξα καιαθφ. Αλ δελ αληηκεησπηζηεί κε θάπνηνλ ηξφπν ν πφλνο κπνξεί λα είλαη πξαγκαηηθά δπζβάζηαρηνο(fredericson et all 2003). 92

93 Ζ μεθνχξαζε είλαη ην πξψην βήκα ηεο ζεξαπείαο ελφο θαηάγκαηνο θφπσζεο. Ζ παχζε ηεο δξαζηεξηφηεηαο πνπ πξνθάιεζε θαη επηβάξπλε ηνλ ηξαπκαηηζκφ είλαη επηβεβιεκέλε. Ο πάγνο θαη ε αλχςσζε ηεο ζπγθεθξηκέλεο πεξηνρήο ψζηε λα αηκαηψλεηαη ιηγφηεξν ε θιεγκνλή θαη έηζη λα πεξηνξίδεηαη είλαη επίζεο δπν θαιέο ηερληθέο βξαρππξφζεζκα. πληζηψληαη επίζεο κε-ζηεξνεηδή αληηθιεγκνλψδε θάξκαθα Γηα πνιχ κηθξά θαηάγκαηα θφπσζεο ε απιή μεθνχξαζε γηα φζν δηάζηεκα ρξεηαζηεί γηα λα θχγεη ν πφλνο ηειείσο κπνξεί λα θέξεη πιήξε επνχισζε φκσο εάλ ν πφλνο επαλέιζεη κε ην μεθίλεκα ηεο πξνπφλεζεο μαλά ηφηε επηβάιιεηαη λα επηζθεθηείηε θάπνηνλ εηδηθφ γηαηξφ. Σερληθέο θπζηθνζεξαπείαο πνπ βνεζνχλ ζηελ ηαρχηεξε επνχισζε ηνπ ηξαχκαηνο είλαη νη ππέξερνη θαη ε ζεξκνζεξαπεία. Κάπνηεο πεξηπηψζεηο θαηαγκάησλ θφπσζεο ρξεηάδνληαη πάλησο λα αληηκεησπηζηνχλ κε πιήξε αθηλεζία ή ηερληθέο πνπ κεηψλνπλ ηελ επηθφξηηζε ηνπ βάξνπο απφ ηε ζπγθεθξηκέλε πεξηνρή. Έηζη κπνξεί λα ρξεηαζηεί ε εθαξκνγή γχςνπ ή/θαη λα ρξεζηκνπνηεζνχλ παηεξίηζεο( Jonesetall2002). 93

94 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5ν ΝΔΤΡΑ 5.1.ΚΑΚΧΔΗ ΠΔΡΗΦΔΡΗΚΧΝ ΝΔΤΡΧΝ Οη αζιεηηθέο θαθψζεηο ησλ πεξηθεξηθψλ λεχξσλ παξα ην φηη δελ είλαη ζπρλέο ζεσξνχληαη ζεκαληηθέο θαη κπνξνχλ λα θαζπζηεξήζνπλ ή λα απνθιείζνπλ γηα κεγάιν ρξνληθφ δηάζηεκα ηελ επάλνδν ηνπ αζιεηή ζηελ πξνεγνχκελε δξαζηεξηφηεηα. Οη θαθψζεηο ησλ λεχξσλ νθείινληαη ζε ππεξρξεζία ή ζε ηξαπκαηηθά αίηηα θαη ε δηάγλσζε ηνπο ζηεξίδεηαη θπξίσο ζηελ θιηληθή εμέηαζε ελψ ζπκβάιινπλ ε αμνληθή ηνκνγξαθία, ν καγλεηηθφο ζπληνληζκφο θαη ην ειεθηξνκπνγξάθεκα. Ζ αληηκεηψπηζε ησλ θαθψζεσλ είλαη ζπλήζσο ζπληεξεηηθή θαη πεξηιακβάλεη αλάπαπζε, ρνξήγεζε κε ζηεξνεηδψλ αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ θαη θπζηνζεξαπεία. Ζ ρεηξνπξγηθή ζεξαπεία εθαξκφδεηαη κεηά ηελ απνηπρία ηεο ζπληεξεηηθήο αγσγήο θαη ζπλίζηαηαη ζε απειεπζέξσζε ησλ λεχξσλ πνπ έρνπλ ππνζηεί ζπκπίεζε ή παγίδεπζε(archambault 1983). 5.2.ΤΝΓΡΟΜΟ ΠΡΟΘΗΟΤ ΓΗΑΜΔΡΗΜΑΣΟ ΚΝΖΜΖ Σν ζχλδξνκν νθείιεηαη ζε αχμεζε ηεο ελδνδηακεξηζκαηηθήο πίεζεο θαη αδπλακία δηάηαζεο ηεο αλειαζηηθήο πεξηηνλίαο πνπ έρνπλ σο απνηέιεζκα ηε ζπκπίεζε ηνπ ελ ησ βάζεη πεξνληαίνπ λεχξνπ, ηελ πξφθιεζε ηζραηκηθήο ππνμίαο θαη ηε λέθξσζε ησλ πξφζζησλ κπψλ ηεο θλήκεο. Σν ζχλδξνκν είλαη δπλαηφ λα παξαηεξεζεί έπεηηα απφ αηκάησκα ησλ πξφζζησλ κπψλ ηεο θλήκεο. Αλάινγε αιιά επηφηεξε εηθφλα, παξαηεξείηαη ζε δξνκείο κεζαίσλ θαη κεγάισλ απνζηάζεσλ θαη ρηνλνδξφκνπο αληνρήο ιφγσ ππεξηξνθίαο ησλ πξφζζησλ κπψλ ηεο θλήκεο( Muller et all 1991). 94

95 ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε πφλν ή ζχζπαζε ησλ πξφζζησλ κπψλ ηεο θλήκεο θαη ππαηζζεζία ζηε πξψηε κεζνδαθηχιην πηπρή. Ο ζθπγκφο ηεο ξαρηαίαο αξηεξίαο ηνπ πνδφο κφιηο ςειαθάηαη ή εμαιείθεηαη. Ζ δηάγλσζε ππνβνεζείηαη απφ ηε κέηξεζε ηεο ελδνδηακεξηζκαηηθήο πίεζεο ε νπνία δελ πξέπεη λα ππαηξβαίλεη ηα 40mmHg(Schon 1994). ΘΔΡΑΠΔΗΑ Σα ζπκπηψκαηα ζηελ πεξίπησζε ηεο ππεξρξεζίαο ππνρσξνχλ ζπλήζσο έπεηηα απφ αλάπαπζε εάλ φκσο ε θαηάζηαζε ηνπ αζιεηή παξακέλεη ακεηάβιεηε ή επηδεηλψλεηαη ζπλίζηαηαη ή ρεηξνπξγηθή δηάλνημε ηεο θλεκηαίαο πεξηηνλίαο πνπ νδεγεί ζε απνζπκπίεζε ηνπ πξφζζηνπ δηακεξίζκαηνο(lorei & Hershman 1993). 5.3.ΤΝΓΡΟΜΟ ΣΑΡΗΑΗΟΤ ΧΛΖΝΑ Σν ζχλδξνκν νθείιεηαη ζε ζπκπίεζε ηνπ θλεκηαίνπ λεχξνπ ιφγσ επαλαιακβαλφκελεο δηαδνρηθήο ππέξθακςεο θαη ππεξέθηαζεο ηεο πνδνθλεκηθήο πνπ νδεγεί ζε πξφθιεζε ηελνληνειπηξίηηδαο ηνπ νπίζζηνπ θλεκηαίνπ θαη ησλ θακπηήξσλ ησλ δαθηχισλ, επαλαιακβαλνκέλνπ βηαίνπ πξεληζκνχ ηνπ πνδφο θαη ζπλνδνχ αξζξίηηδαο ηεο πνδνθλεκηθήο, άκεζεο θάθσζεο ηνπ λεχξνπ απφ πιήμε, απφ θαηάγκαηα ηνπ έζσ ζθπξνχ θαη ηνπ αζηξαγάινπ θαη απφ αγγεηαθέο παζήζεηο θαη γαγγιηαθέο θχζηεο. Σν ζχλδξνκν παξαηεξείηαη ζπρλφηεξα ζε δξνκείο κεζαίσλ θαη κεγάισλ απνζηάζεσλ, νξεηβάηεο, ρηνλδξφκνπο θαη ζπαληφηεξα ζε θαιαζνζθαηξηζηέο( Jackson & Haglund 1992). ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαληαη ζε θαπζαιγία ή νμχ δηαμηθηζηηθφ πφλν ζηελ έζσ επηθάλεηα ηεο πνδνθλεκηθήο θαη ηνπ πνδφο κε αληαλάθιαζε πξνο ηα δάθηπια θαη ππαηζζεζία ή παξαηζζεζία πνπ ζπρλά 95

96 ζπλνδεχνληαη απφ κεηξίνπ βαζκνχ εληνπηζκέλν νίδεκα. Ο πφλνο εκθαλίδεηαη εληνλφηεξνο ζηνπο δξνκείο ζηνπο νπνίνπο ην πφδη θέξεηαη ζε ππεξπξεληζκφ κε απνηέιεζκα ηε δηάηαζε ηνπ θλεκηαίνπ λεχξνπ( Frey & Kerr 1993, Galardi et all 1994). ΘΔΡΑΠΔΗΑ Ζ ζπληεξεηηθή ζεξαπεία ζπλίζηαηαη ζε πεξηνξηζκφ ηεο αζιεηηθήο δξαζηεξηφηεηαο, ζηαζεξνπνίεζε ηεο πνδνθλεκηθήο, ρξεζηκνπνίεζε εηδηθνχ πέικαηνο αλχςσζεο ηεο έζσ κνίξαο ηεο πνδηθήο θακάξαο, ρνξήγεζε αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ θαη θπζηνζεξαπεία πνπ ζηνρεχεη ζηελ ελίζρπζε ησλ θακπηήξσλ ησλ δαθηχισλ θαη ηνπ νπίζζηνπ θλεκηαίνπ (Pfeiffer & Cracchiolo 1994). Δηθφλα :1 96

97 5.4.ΝΔΤΡΧΜΑ ΚΟΗΝΟΤ ΠΔΛΜΑΣΗΑΗΟΤ ΓΑΚΣΤΛΗΚΟΤ ΝΔΤΡΟΤ ( ΝΔΤΡΧΜΑ MORTON) Πξφθεηηαη γηα αλάπηπμε νγθηδίνπ ζην 3 ν ή 2 ν θνηλφ πεικαηηαίν δαθηπιηθφ λεχξν ακέζσο πξηλ απφ ηνλ δηραζκφ ηνπο ζηα ίδηα πεκαηηαία λεχξα ησλ δαθηχισλ. Σν λεχξσκα νθείιεηαη ζε ζπκπίεζε θαη θάθσζε ηνπ λεχξνπ θάησ απφ ηνλ δηακεηαηάξζην ζχλδεζκν ιφγσ επαλαιακβαλφκελεο ππεξέθηαζεο ησλ κεηαηαξζνθαιαγγηθψλ αξζξψζεσλ. Ζ πάζεζε παξαηεξείηαη ζε δξνκείο κεγάισλ απνζηάζεσλ ιφγσ επαλαιακβαλφκελεο ππεξέθηαζεο ησλ δαθηχισλ θαηά ηελ απνγείσζε ηνπ πέικαηνο θαη ζε ρνξεπηέο ιφγσ ηδηαίηεξεο θαηαπφλεζεο ηνπ πνδφο ζηηο δηάθνξεο ζέζεηο (Schon 1994). Οη αξρηθέο θάζεηο ηνπ ζπλδξφκνπ ραξαθηεξίδνληαη απιψο απφ λεπξίηηδα ηνπ θνηλνχ πεικαηηαίνπ δαθηπιηθνχ λεχξνπ ιφγσ ηεο ππεξέθηαζεο ησλ κεηαηαξζνθαιαγγηθψλ αξζξψζεσλ ελψ ζπρλά ζπλππάξρεη πκελίηηδα ησλ ίδησλ αξζξψζεσλ (Dellon 1992). Σν λεχξσκα εκθαλίδεη ραξαθηεξηζηηθά παζνινγναλαηνκηθά ζηνηρεία φπσο πεξηλεπξηθή θαη ελδνλεπξηθή ίλσζε, ηλψδε εθθχιηζε θαη απνκπειηλνπνίεζε (Jungeria et all 1989). Σν λεχξσκα ηνπ θνηλνχ πεικαηηαίνπ δαθηπιηθνχ λεχξνπ δηαρσξίδεηαη απφ ην λεχξσκα ην νπνίν ζρεκαηίδεηαη ζηα άθξα ηνπ λεχξνπ κεηά απφ δηαηνκή θαη νθείιεηαη ζηελ πξνζπάζεηα ηνπ νξγαληζκνχ λα γεθπξψζεη ην ράζκα πνπ έρεη δεκηνπξγεζεί(jungeira et all 1989, Burchel et all 1993). ΓΗΑΓΝΧΖ Σα ζπκπηψκαηα ζπλίζηαηαη ζε επαηζζεζία θαη πφλν αληίζηνηρα πξνο ηνπο απρέλεο ηνπ 3 νπ θαη 4 νπ κεηαηαξζίνπ πνπ αθηηλνβνιεί πξνο ηελ 97

98 νπίζζηα κνίξα ηνπ πέικαηνο. Ο πφλνο ππνρσξεί κεηά ηελ αθαίξεζε ησλ ππνδεκάησλ θαη ηελ εθηέιεζε καιάμεσλ ζηα κεηαηάξζηα θαη ζηα δάθηπια(schon 1994). ΘΔΡΑΠΔΗΑ Αξρηθά είλαη δπλαηφ λα εθαξκνζηεί ζπληεξεηηθή αγσγή πνπ πεξηιακβάλεη πεξηνξηζκφ ηεο δξαζηεξηφηεηαο ηξνπνπνίεζε ησλ ππνδεκάησλ κε ηνπνζέηεζε παρχηεξνπ θαη ειαζηηθφηεξνπ πέικαηνο, ρνξήγεζε αληηθιεγκνλψδσλ θαξκάθσλ ή ηνπηθή έγρπζε ιηδνθαίλεο θαη θνξηηθνζηεξνεηδψλ(schon 1994). Ζ ζεξαπεία εθινγήο είλαη ρεηξνπξγηθή θαη ζπλίζηαηαη ζε αθαίξεζε ηνπ λεπξψκαηνο. Οξηζκέλνη ζπγγξαθείο (Gauthier 1979, Dellon 1992) ππνζηεξίδνπλ φηη ην λεχξσκα νθείιεηαη ζε παγίδεπζε ηνπ λεχξνπ θαη ζπληζηνχλ δηαηήξεζε, δηάλνημε ηνπ δηακεηαηαξζίνπ ζπλδέζκνπ θαη λεπξφιπζε. Δηθφλα: 2 98