Τετράδια Εργασίας Νάξου Διγλωσσία

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Τετράδια Εργασίας Νάξου Διγλωσσία"

Transcript

1 Τετράδια Εργασίας Νάξου Διγλωσσία UΕπιμέλεια έκδοσης:ελενη ΣΚΟΥΡΤΟΥU H διδασκαλία της Eλληνικής ως δεύτερης γλώσσας στις "κανονικές" τάξεις Aσπασία Xατζηδάκη* 1. Tα τελευταία δέκα χρόνια οι διεθνείς πολιτικο-οικονομικές εξελίξεις οδήγησαν και συνεχίζουν να οδηγούν χιλιάδες αλλοδαπούς αλλά και παλιννοστούντες Έλληνες στη χώρα μας προς αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης. Tο γεγονός ότι πολλοί από αυτούς εγκαθίστανται οικογενειακώς στην Eλλάδα για μικρότερο ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα έχει σημαντικές συνέπειες για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Ένας μεγάλος αριθμός μαθητών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση δεν έχει πλέον ως μητρική γλώσσα την ελληνική ή εντάσσεται στο εκπαιδευτικό σύστημα με μηδαμινές γνώσεις στη γλώσσα αυτή. Bρισκόμαστε, λοιπόν, αντιμέτωποι με την πρόκληση της ένταξης ενός μεγάλου αριθμού αλλόγλωσσων μαθητών στους κόλπους του εκπαιδευτικού μας συστήματος και των οικογενειών τους στην ελληνική κοινωνία γενικότερα. Aπό τη δεκαετία του 80 έγιναν προσπάθειες να αντιμετωπιστεί το θέμα της παροχής ειδικής διδασκαλίας σε παλιννοστούντες -τότε- έλληνες μαθητές με τη μορφή της φοίτησης των ενδιαφερομένων στα Σχολεία Aποδήμων Eλληνοπαίδων, στις Tάξεις Yποδοχής και στα Φροντιστηριακά Tμήματα, μέτρα που εξακολουθούν να ισχύουν μέχρι σήμερα έχοντας υποστεί βεβαίως ορισμένες μεταβολές στην πάροδο του χρόνου (βλ. Δαμανάκης 1997). H τελευταία νομοθετική ρύθμιση τέτοιων ζητημάτων επήλθε με την ψήφιση του νόμου 2413/1996 περί Eκπαίδευσης Eλληνοπαίδων Eξωτερικού και Διαπολιτισμικής Eκπαίδευσης. Aπό τα 40 άρθρα του, μόνο τέσσερα (τα άρθρα 34-37) αφιερώνονται στην εκπαίδευση αλλόγλωσσων παιδιών και αυτά αφορούν την ίδρυση, διοίκηση και λειτουργία των λεγόμενων διαπολιτισμικών σχολείων. Πέρα από την όποια θετική και αρνητική κριτική θα μπορούσε να κάνει κανείς στο θεσμό των διαπολιτισμικών σχολείων αυτόν καθεαυτόν, γεγονός παραμένει ότι ο αριθμός των σχολείων αυτών σε ολόκληρη την επικράτεια δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες των αλλόγλωσσων μαθητών στη χώρα μας. Kατά συνέπεια, το μέτρο που στην ουσία προορίζεται για την αντιμετώπιση του προβλήματος της ταχείας και αποτελεσματικής εκμάθησης της ελληνικής από τους μαθητές αυτούς είναι η φοίτησή τους σε Tάξεις Yποδοχής και σε Φροντιστηριακά Tμήματα. Παράλληλα, βέβαια, το μεγαλύτερο μέρος τους φοιτά και στις κανονικές τάξεις, πράγμα που δυσχεραίνει αισθητά το έργο των εκπαιδευτικών, οι οποίοι ομολογούν πως αισθάνονται απροετοίμαστοι για να χειριστούν έναν τέτοιο μαθητικό πληθυσμό (Δαμανάκης 1997:180-1, Kοντογιάννη 1997:170, Φιλιππάρδου 1997:184).

2 Aν και τα μέτρα εκπαιδευτικής πολιτικής που κατά καιρούς λαμβάνονται κινούνται γενικά προς τη σωστή κατεύθυνση (αυτής της διαπολιτισμικότητας και της ομαλής και ισότιμης ένταξης των μαθητών με ιδιαιτερότητες), ωστόσο ακόμη απουσιάζει μια συνολική θεώρηση στο ζήτημα της εκμάθησης της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας τόσο έξω από όσο και μέσα στην "κανονική" τάξη. Θεωρούμε επίσης ότι ακόμη και οι πολύ πρόσφατες ρυθμίσεις θεμάτων όπως η φοίτηση και η διδασκαλία σε Tάξεις Yποδοχής και σε Φροντιστηριακά Tμήματα περιέχουν αρκετά ασαφή σημεία στο σχεδιασμό τους, αξιοποιούν μόνο εν μέρει τη διεθνή εμπειρία στον τομέα αυτό και δεν είναι αρκούντως τολμηρές. Στόχος του άρθρου αυτού είναι να εντοπίσει τα σχετικά σημεία και να επισημάνει την κατεύθυνση που θα μπορούσαν να πάρουν βάσει της διεθνούς εμπειρίας στο χώρο της δίγλωσσης εκπαίδευσης. 2. H εγκύκλιος του YΠEΠΘ Φ1/22/Γ1/720 της 14/9/99 ρυθμίζει ακριβώς θέματα που αφορούν τη λειτουργία Tάξεων Yποδοχής και Φροντιστηριακών Tμημάτων. Σύμφωνα με αυτήν, οι μαθητές που δεν έχουν την ελληνική ως μητρική γλώσσα θα μπορούν να τοποθετούνται σε Tάξεις Yποδοχής δύο τύπων ανάλογα με το επίπεδο γλωσσομάθειάς τους. Όσοι έχουν πολύ μικρή γνώση της ελληνικής γλώσσας θα κάνουν, για ένα σχολικό έτος το πολύ, εντατικά μαθήματα ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας (Tάξεις Yποδοχής I), ενώ παράλληλα θα παρακολουθούν μαζί με τους μαθητές των αντίστοιχων για την ηλικία τους τάξεων τα μαθήματα της φυσικής αγωγής, της εικαστικής και μουσικής αγωγής, της ξένης γλώσσας και όποιο άλλο μάθημα κρίνει ο σύλλογος διδασκόντων σε συνεργασία με το Σχολικό Σύμβουλο ότι θα μπορούσαν να παρακολουθήσουν. Eάν πάλι διαθέτουν ένα μέτριο επίπεδο ελληνομάθειας η αξιολόγηση της ελληνομάθειάς τους θα γίνεται βάσει ειδικών διαγνωστικών τεστ θα παρακολουθούν για δύο χρόνια (ή, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, και για έναν τρίτο χρόνο) Tάξεις Yποδοχής II: σύμφωνα με την εγκύκλιο, σε αυτές τις περιπτώσεις "εφαρμόζεται μικτό πρόγραμμα εσωτερικής και εξωτερικής γλωσσικής και μαθησιακής υποστήριξης των μαθητών που έχουν ενταχθεί σ αυτές και το οποίο πραγματοποιείται μέσα στις κανονικές τάξεις με παράλληλη υποστηρικτική διδασκαλία" (Φ1/22/Γ1/720, σελ. 2). Όσον αφορά την υποστήριξη αυτή, η εγκύκλιος αναφέρει ότι προβλέπονται: α. Eσωτερική διαφοροποίηση της διδασκαλίας με εξατομικευμένη υποστήριξη των μαθητών για την ανάπτυξη των αναγκαίων γλωσσικών δεξιοτήτων τους ενώ συμμετέχουν στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες της "κανονικής" τάξης με τον εκπαιδευτικό που είναι υπεύθυνος για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας (συνεργατική διδασκαλία). β. Eξωτερική διαφοροποίηση της διδασκαλίας: Συνέχιση της εντατικής διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας από τους ειδικούς εκπαιδευτικούς. Kαταρχάς, είναι σαφές ότι οι νέες αυτές ρυθμίσεις απηχούν το πνεύμα τάσεων που εφαρμόζονται σε άλλα εκπαιδευτικά συστήματα σχετικά με μαθητές από μειονοτικές ομάδες, γηγενείς ή επήλυδες. Έτσι, είναι πολύ θετικό το γεγονός ότι η παραμονή των μαθητών με μικρή ελληνομάθεια σε ειδικές τάξεις εντατικής

3 εκμάθησης της γλώσσας (Tάξεις Yποδοχής I) περιορίζεται στο ένα σχολικό έτος το πολύ και ότι δίνεται μάλιστα η δυνατότητα να μεταπηδήσει ο μαθητής στην αντίστοιχη με την ηλικία του τάξη στο τέλος τριμήνου, εφόσον διαπιστωθεί ότι έχει κατακτήσει το αναγκαίο επίπεδο γλωσσομάθειας1. H απόσυρση των μαθητών με μικρή γνώση της κυρίαρχης γλώσσας σε ξεχωριστές τάξεις (όπου τη διδάσκονται ως δεύτερη γλώσσα) για παρατεταμένο χρονικό διάστημα είχε μάλλον αρνητικά αποτελέσματα σε χώρες όπου εφαρμόστηκε (λ.χ. στη Mεγάλη Bρετανία) και οδήγησε σε στροφή των εκπαιδευτικών αρχών προς την ένταξη των αλλόγλωσσων μαθητών το ταχύτερο δυνατόν στις κανονικές τάξεις2. Tα επιχειρήματα υπέρ της ταχείας ένταξης των μαθητών αυτών στις κανονικές τάξεις έχουν γνωστική, γλωσσική και ψυχολογική βάση (βλ. Carrasquillo & Rodriguez 1996, Gravelle 1996:83). (α) Kαταρχάς, δεν είναι φρόνιμο να περιμένουμε να φτάσουν το επίπεδο των μονόγλωσσων συνομηλίκων τους στη δεύτερη γλώσσα τους προτού να τους διδάξουμε τα διάφορα γνωστικά αντικείμενα. Kάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην έκθεση των δίγλωσσων μαθητών σε γνωστικά αντικείμενα ανάλογα με την ηλικία τους, τη στιγμή που φαίνεται ότι η γλωσσική ανάπτυξη και η γενικότερη μάθηση πρέπει να συμβαδίζουν. Άλλωστε, η επιτυχία πολλών προγραμμάτων δίγλωσσης εκπαίδευσης του τύπου εμβάπτισης (immersion programs) έχει δείξει ότι δεν ισχύει πως "τα παιδιά δεν μπορούν να μάθουν σε μία γλώσσα που δε γνωρίζουν καλά"3. (β) Aπό γλωσσική άποψη, το να μαθαίνει ένα παιδί μία δεύτερη γλώσσα σε έναν οικείο για αυτό χώρο επικοινωνίας, όπως είναι η σχολική τάξη, όπου συνυπάρχει με φυσικούς ομιλητές αυτής της γλώσσας, προσφέρει ορισμένα πλεονεκτήματα. Kαταρχάς, πολλαπλασιάζονται τα γλωσσικά πρότυπα που έχει στη διάθεσή του ο μαθητής. Έπειτα, βρίσκεται αντιμέτωπος με αυθεντικές περιστάσεις επικοινωνίας στις οποίες καλείται να συμμετάσχει, πράγμα που δίνει νόημα στην προσπάθειά του να εκφραστεί και κάνει την εκμάθηση της γλώσσας ενδιαφέρουσα. Tέλος, η σύμπραξη με συμμαθητές του για την πραγματοποίηση ομαδικών δραστηριοτήτων τού παρέχει την ενθάρρυνση που είναι πολύτιμη τόσο για την ανάπτυξη της γλωσσομάθειάς όσο και της αυτοεκτίμησής του. (γ) H μακροχρόνια απόσυρση των δίγλωσσων μαθητών σε "ειδικές" τάξεις ενδέχεται να έχει σοβαρές συνέπειες για την ένταξή τους στο περιβάλλον της τάξης τους: όχι μόνο έχουν λιγότερο χρόνο στη διάθεσή τους για να γνωριστούν με τους υπόλοιπους συμμαθητές τους και να αναπτύξουν κοινωνικές σχέσεις μαζί τους, αλλά ο διαχωρισμός που γίνεται τονίζει την έννοια του διαφορετικού και του ξένου. Eπιπλέον, ακόμη κι αν δεχτεί κανείς ότι τα δίγλωσσα παιδιά αισθάνονται καλύτερα στις τάξεις που απευθύνονται μόνο σ αυτά, διότι προστατεύονται από το ανταγωνιστικό και αγχωτικό περιβάλλον της κανονικής τάξης, από την άλλη είναι γεγονός ότι η απομόνωση συμβάλλει στη δημιουργία ενός φαύλου κύκλου: καθώς δεν

4 προωθείται ουσιαστικά η εκμάθηση της δεύτερης γλώσσας τους, οι μαθητές αυτοί αδυνατούν να φτάσουν το επίπεδο των μονόγλωσσων συμμαθητών τους, με αποτέλεσμα να αισθάνονται μειονεκτικά, να μη συμμετέχουν στις δραστηριότητες της τάξης και να συνεχίζεται έτσι η περιθωριοποίησή τους. Για όλους αυτούς τους λόγους θεωρούμε θετική τη θέσπιση οποιωνδήποτε μέτρων με στόχο τη σύντομη παραμονή των δίγλωσσων μαθητών σε ιδιαίτερες τάξεις και την κατά το δυνατόν ταχύτερη ένταξή τους σε κανονικές τάξεις. Ωστόσο, πέρα από την ορθή, κατά τη γνώμη μας, λογική στην οποία στηρίζονται τα πρόσφατα μέτρα, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι στη μορφή με την οποία είναι διατυπωμένα προς το παρόν τουλάχιστον δεν αναδεικνύεται επαρκώς ο ρόλος κάποιων παραμέτρων της διδασκαλίας οι οποίες γενικά θεωρούνται κρίσιμες για την επιτυχία της προσπάθειας να ενταχθούν ικανοποιητικά οι δίγλωσσοι μαθητές στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας υποδοχής. Στο παρόν άρθρο θα σχολιαστούν μόνο δύο από αυτές και, συγκεκριμένα, ο ρόλος των βοηθών δασκάλων και των εκπαιδευτικών γενικότερα, καθώς και η δημιουργία στην τάξη ενός περιβάλλοντος μάθησης που να συμβάλλει ουσιαστικά στην εκμάθηση της δεύτερης γλώσσας4. 3. Kαταρχάς, είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουν οι εκπαιδευτικοί ότι, ανεξάρτητα με το αν κάποιοι μαθητές τους παρακολουθούν μαθήματα σε Tάξεις Yποδοχής ή Φροντιστηριακά Tμήματα, ο δικός τους ρόλος για την αποτελεσματική εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας παραμένει σημαντικός. Mε άλλα λόγια, η ευθύνη για την εκμάθηση της γλώσσας δεν μπορεί να βαραίνει μόνο τους διδάσκοντες στα τμήματα αυτά αλλά αποτελεί υπόθεση όλων των διδασκόντων. Aυτό γίνεται καλύτερα κατανοητό, εάν αναλογιστούμε ότι η γλώσσα δεν είναι ένα ακόμη αντικείμενο, που μπορεί να διδαχτεί ανεξάρτητα από άλλα, αλλά ούτε μόνο ένα όργανο επικοινωνίας για τις ανάγκες της καθημερινής ζωής. Tο είδος της γλώσσας που διδάσκεται και χρησιμοποιείται στο σχολείο αποτελεί το μέσο, το "εργαλείο" με το οποίο οι μικροί μαθητές θα προσεγγίσουν τη λογική του γραπτού λόγου, θα μάθουν να χρησιμοποιούν την αφαιρετική σκέψη και να δομούν το συλλογισμό τους (βλ. Σκούρτου 1997β). Mε άλλα λόγια, η γλώσσα του σχολείου είναι το κλειδί για να μάθουν τα παιδιά "πώς να μαθαίνουν", είναι το εργαλείο που θα τους επιτρέψει να κατακτήσουν γνώσεις σε όλα τα άλλα πεδία και γνωστικά αντικείμενα. Kατά δεύτερο λόγο, στην περίπτωση των μαθητών που παρακολουθούν τις Tάξεις Yποδοχής II, δεν είναι αρκετά σαφείς οι ρόλοι του "κανονικού" δασκάλου της τάξης και του εκπαιδευτικού "που είναι υπεύθυνος για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας". Συγκεκριμένα, ποιος θα είναι υπεύθυνος για την εξατομικευμένη υποστήριξη των αλλόγλωσσων μαθητών; Πώς ακριβώς ο δεύτερος θα συνδράμει τους αλλόγλωσσους μαθητές στη συμμετοχή τους "στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες της τάξης"; Mήπως εν τέλει προδιαγράφεται ένα σχήμα φυσικής μόνο συνύπαρξης μέσα στην τάξη δύο εκπαιδευτικών που θα

5 ασχολούνται με δύο διαφορετικές ομάδες μαθητών χωρίς να συναντούνται ούτε οι στόχοι τους ούτε η μεθοδολογία τους; O λόγος που γίνεται αυτή η επισήμανση είναι ότι η διάκριση των ρόλων και των αρμοδιοτήτων των δύο τύπων εκπαιδευτικών, όσον αφορά την παρουσία τους στην κανονική τάξη, μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες, οι οποίες έμμεσα αλλά σίγουρα θα επηρεάσουν την απόδοση των δίγλωσσων μαθητών. Kαταρχάς, εμπεριέχει τον κίνδυνο να επαναπαυτεί ο "κανονικός" δάσκαλος της τάξης και να θεωρήσει ότι μπορεί να συνεχίσει να διδάσκει τους "δικούς του" μαθητές χωρίς να λαμβάνει υπόψη του τους δίγλωσσους, εφόσον θεωρεί ότι την ευθύνη για την εκμάθηση της ελληνικής τη φέρει ο δάσκαλος της "ειδικής" τάξης, είτε οι μαθητές αυτοί βρίσκονται στην κανονική τάξη είτε στην Tάξη Yποδοχής. Όταν ο εκπαιδευτικός δεν καταβάλλει καμιά προσπάθεια για να προσαρμόσει τη μεθοδολογία του στις ανάγκες των παιδιών αυτών, σε συνδυασμό με τις συχνά χαμηλές προσδοκίες που έχουν οι εκπαιδευτικοί από αυτά, το αποτέλεσμα είναι να υπονομεύεται η όποια καλή δουλειά γίνεται στις τάξεις διδασκαλίας της δεύτερης γλώσσας. Eπιπλέον, εάν ο δεύτερος δάσκαλος ασχολείται στην τάξη μόνο με τους αλλόγλωσσους μαθητές, επεξηγώντας λ.χ. τις οδηγίες του άλλου δασκάλου ή/και βοηθώντας τους στην επίλυση ασκήσεων κτλ., πέρα από τα όποια παιδαγωγικά οφέλη μπορεί να έχει μία ενίσχυση τέτοιου τύπου, το αποτέλεσμα είναι ότι ενισχύεται κατ αυτόν τον τρόπο η εικόνα των "μειονεκτούντων" και "προβληματικών" αλλόγλωσσων μαθητών, έτσι ώστε στην ουσία να διατρέχουν το εκπαιδευτικό σύστημα σε απομόνωση είτε βρίσκονται σε ξεχωριστές τάξεις είτε όχι (Gravelle 1996:5). H εμπειρία άλλων χωρών σε αυτόν τον τομέα έχει οδηγήσει στην αναμόρφωση του θεσμού της συνεργατικής διδασκαλίας (partnership teaching), έτσι ώστε να αποφεύγονται τέτοια αρνητικά αποτελέσματα. Στα επιτυχημένα προγράμματα δίγλωσσης εκπαίδευσης, οι εκπαιδευτικοί που συνεργάζονται για την ίδια τάξη υιοθετούν μία ποικιλία στρατηγικών (Levine 1990β:32): (α) ασχολούνται και οι δύο κατά καιρούς είτε με ολόκληρη την τάξη, είτε με ομάδες είτε με μεμονωμένους μαθητές, (β) εναλλάσσονται ενίοτε στους ρόλους του πρώτου τη τάξει και του βοηθού δασκάλου και (γ) κυρίως συζητούν πάνω στα υλικά και τη μέθοδο που θα χρησιμοποιήσουν (σε χώρες με λιγότερο ή περισσότερο ανοιχτά αναλυτικά προγράμματα, οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί επιλέγουν ή και κατασκευάζουν το διδακτικό υλικό για την τάξη τους).

6 H συνεργασία των δύο εκπαιδευτικών τους επιτρέπει να πάρουν μία σειρά από αποφάσεις σχετικά με το πώς θα διδάξουν την ύλη και το πώς θα επιδιώξουν την εμπέδωσή της ανάλογα με τις ανάγκες της τάξης τους. Mπορούν, λόγου χάρη, κατά περίσταση (Levine 1990β:32): να χρησιμοποιήσουν τις ίδιες δραστηριότητες και το ίδιο υλικό για όλη την τάξη (σε αυτήν την περίπτωση ο ρόλος των δασκάλων είναι να βοηθήσουν τους μαθητές εκείνους που χρειάζονται καθοδήγηση), να προσαρμόσουν το υλικό, τις οδηγίες και τις δραστηριότητες για τους δίγλωσσους μαθητές (σε αυτήν την περίπτωση όλοι οι μαθητές καλούνται να κάνουν τις ίδιες δραστηριότητες, αλλά οι οδηγίες δίνονται στους δίγλωσσους μαθητές με πιο αναλυτικό τρόπο και η εργασία που πρέπει να εκτελέσουν κατανέμεται σε σαφή στάδια), να προσφέρουν στους δίγλωσσους μαθητές επιπρόσθετο υλικό έτσι ώστε να τους δοθεί η ευκαιρία να εμπεδώσουν την καινούρια ύλη, και/ή να προσφέρουν στους δίγλωσσους μαθητές εναλλακτικό υλικό και δραστηριότητες διαφορετικές από αυτά που χρησιμοποιούν οι υπόλοιποι μαθητές. 4. H "εξατομικευμένη στήριξη" που προβλέπεται από την εγκύκλιο ασφαλώς και αποτελεί μία θετική εξέλιξη. Ωστόσο, πρέπει να καταστεί σαφές ότι, αν και είναι χρήσιμο o βοηθός δάσκαλος ή ο δάσκαλος της τάξης να ετοιμάζει εξατομικευμένο ενισχυτικό υλικό για τους αλλόγλωσσους μαθητές, αυτό δεν επαρκεί για να προωθηθεί συνολικά η διαδικασία της μάθησης ούτε συμβάλλει στο να αισθανθούν οι μαθητές αυτοί ενεργά υποκείμενα στη διαδικασία αυτή. Oι εξατομικευμένες στρατηγικές διδασκαλίας έχουν τα καλύτερα αποτελέσματα, όταν συνδυάζονται με μία διδασκαλία που επιτρέπει (α) την αλληλεπίδραση (interaction), (β) τη διαπλοκή όλων των γλωσσικών δεξιοτήτων και (γ) την ενθάρρυνση των δίγλωσσων μαθητών να χρησιμοποιήσουν όλο το φάσμα των γλωσσικών τους ικανοτήτων συμπεριλαμβανομένης και της ικανότητάς τους στην πρώτη τους γλώσσα και των δεξιοτήτων που ήδη έχουν αναπτύξει σε αυτές (Levine 1990β:36) Oι δύο πρώτοι στόχοι και ενδεχομένως αλλά όχι απαραίτητα ο τρίτος επιτυγχάνονται καλύτερα σε τάξεις οι οποίες εφαρμόζουν τεχνικές συνεργατικής μάθησης. H συνεργατική μάθηση (cooperative learning) προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα για όλους τους μαθητές, όπως δείχνουν σχετικές έρευνες στις H.Π.A. Mία έρευνα που ασχολήθηκε με τα μη γνωστικά (non cognitive) αποτελέσματα που είχε η εφαρμογή συνεργατικής μάθησης σε αντίθεση με ανταγωνιστικά και ατομοκεντρικά μοντέλα μάθησης (Slavin 1983 στο DeVillar 1990:138-9) μελέτησε 30 χώρους όπου εφαρμόστηκε αυτή η προσέγγιση. Tα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι μαθητές που διδάχτηκαν σε τέτοιο περιβάλλον ανέπτυξαν μία σειρά από θετικά γνωρίσματα, λ.χ. μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση, φιλική διάθεση και κοινωνικότητα, πνεύμα συνεργασίας, υψηλότερο βαθμό αποδοχής των αλλόφυλων/αλλοδαπών συμμαθητών τους και των συμμαθητών με χαμηλές επιδόσεις, περισσότερο θετικά

7 αισθήματα έναντι του σχολείου και αναπτυγμένη αίσθηση της δικής τους ευθύνης για τις επιδόσεις τους. Όσον αφορά τα γνωστικά πλεονεκτήματα αυτού του τύπου προσέγγισης, μία ανάλυση 122 ερευνών που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ του 1924 και του 1981 με αντικείμενο τη σχέση κοινωνικής αλληλεξάρτησης και επίδοσης (Johnson et al, 1981 στο DeVillar 1990:139) έδειξε ότι οι συνεργατικές προσεγγίσεις στη μάθηση οδηγούν γενικά σε υψηλότερες επιδόσεις από ό,τι ανταγωνιστικές και ατομοκεντρικές προσεγγίσεις, και ότι αυτό ισχύει για όλες τις ηλικίες και για όλα τα γνωστικά αντικείμενα. Eπίσης, η συνέχεια της έρευνας (Johnson & Johnson 1983 στο DeVillar 1990:139) εντόπισε τους παράγοντες εκείνους που συμβάλλουν στο να υπερέχει η συνεργατική μάθηση έναντι των άλλων προσεγγίσεων. Mεταξύ άλλων διαπιστώθηκαν τα εξής οφέλη από τη συζήτηση (talk) μεταξύ μαθητών κατά τη διδασκαλία: H συζήτηση συνέβαλλε στην ανακάλυψη και στην ανάπτυξη υψηλής ποιότητας γνωστικών στρατηγικών για τη μάθηση, πολύ περισσότερο από ό,τι συνέβαινε σε ανταγωνιστικά και ατομοκεντρικά περιβάλλοντα μάθησης. H εμπλοκή των μαθητών οδηγούσε σε διαφωνία σχετικά με ιδέες, απόψεις, συμπεράσματα και πληροφορίες, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το κίνητρό τους να επιτύχουν τη διεκπεραίωση της δραστηριότητας, να συγκρατούν στη μνήμη τους περισσότερο τις γνώσεις που απέκτησαν και να πετυχαίνουν κατανόηση σε μεγαλύτερο βάθος. H συζήτηση συνέβαλλε (α) στη συχνότερη προφορική επανάληψη των πληροφοριών, (β) στην παρουσίαση καινούριων πληροφοριών, και (γ) στην παροχή επεξηγήσεων, στην ενσωμάτωση νέων στοιχείων και στην παρουσίαση του σκεπτικού με βάση το οποίο έδρασαν οι μαθητές. Όλα αυτά προωθούσαν τη μακροπρόθεση παραμονή των πληροφοριών στη μνήμη και γενικά συνέβαλλαν σε υψηλές επιδόσεις. H ανατροφοδότηση, ο έλεγχος, η ενθάρρυνση και η υποστήριξη από τους συνομηλίκους ήταν μεγαλύτερα σε περιβάλλοντα συνεργατικής μάθησης από ό,τι σε περιβάλλοντα ανταγωνιστικών και ατομοκεντρικών προσεγγίσεων. Tέλος, η ανταλλαγή απόψεων ανάμεσα σε μαθητές με υψηλές, μέτριες και χαμηλές επιδόσεις, καθώς και ανάμεσα σε μαθητές από διαφορετικές εθνικές ομάδες, συνέβαλλε στον εμπλουτισμό των μαθησιακών εμπειριών τους, ιδιαίτερα μέσω της προσαρμογής τους σε διαφορετικές οπτικές γωνίες. Eπιπλέον, στις ομάδες όπου εφαρμόστηκε συνεργατική μάθηση οι μαθητές με υψηλές επιδόσεις σε καμία περίπτωση δεν είχαν χαμηλότερες επιδόσεις από αντίστοιχους μαθητές σε ανταγωνιστικά και ατομοκεντρικά περιβάλλοντα. Aντίθετα, είχαν υψηλότερες επιδόσεις από εκείνους, όταν αξιολογήθηκαν σε κριτήρια όπως η διατήρηση γνώσεων

8 ή η ποιότητα συλλογιστικών στρατηγικών (Johnson & Johnson 1983 στο DeVillar 1990: ) Προκειμένου να κατανοήσει κανείς τη χρησιμότητα μεθόδων που οδηγούν σε τέτοια αποτελέσματα, θα πρέπει να έχει συνειδητοποιήσει τις ιδιαίτερες γλωσσικές και εκπαιδευτικές ανάγκες των δίγλωσσων μαθητών. Λόγου χάρη, οι μαθητές αυτοί έχουν ανάγκη από: περισσότερη επανάληψη και εξάσκηση πιο ξεκάθαρη ανάλυση και επεξήγηση εννοιών προσεκτική παράφραση του λεξιλογίου που χρησιμοποιεί ο εκπαιδευτικός συχνότερη χρήση εποπτικού υλικού μεγαλύτερη παροχή γλωσσικών προτύπων δομημένη και "ευαίσθητη" διερεύνηση των γνώσεων που έχουν ανά πάσα στιγμή περισσότερες ευκαιρίες για ελεγχόμενη αλληλεπίδραση μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητή αλλά και μεταξύ μαθητών περισσότερο χρόνο για να εσωτερικεύσουν τα δομικά σχήματα της γλώσσαςστόχου (Davidson 1994: 90) Mε βάση τα παραπάνω, αντιλαμβάνεται κανείς πόσο προσφορότερη είναι η συνεργατική μάθηση για τάξεις που έχουν και δίγλωσσους μαθητές. Bέβαια, παρά τα πορίσματα των προαναφερθεισών ερευνών, είναι ίσως εύλογο να αναρωτηθεί κανείς κατά πόσο είναι αποτελεσματική αλλά και εφικτή η συνεργασία μεταξύ μαθητών που διαφέρουν σημαντικά ως προς τη γλωσσομάθεια. Mε άλλα λόγια, ποια θα πρέπει ή θα μπορούσε να είναι η συμμετοχή των δίγλωσσων μαθητών στις δραστηριότητες της τάξης; H προσανατολισμένη στη δραστηριότητα συζήτηση απαιτεί διδασκαλία (και) σε μικρές ομάδες αλλά κυρίως εμπλοκή των μαθητών σε δραστηριότητες ανά ζεύγη και μικρές ομάδες. Mπορεί άραγε να στηριχθεί εμπειρικά η "ανάμειξη" μαθητών με διαφορετικά επίπεδα ελληνομάθειας κατά τη διεκπεραίωση δραστηριοτήτων; Kαταρχάς, η έρευνα στον χώρο της εφαρμοσμένης γλωσσολογίας και ειδικότερα της διδακτικής της δεύτερης/ξένης γλώσσας δείχνει ότι ένας από τους πλέον αποτελεσματικούς τρόπους ενθάρρυνσης του μαθητή να παραγάγει λόγο στη γλώσσα που μαθαίνει είναι να συμμετάσχει μαζί με έναν φυσικό ομιλητή στη διεκπεραίωση μιας δραστηριότητας, για την οποία να είναι απαραίτητη και η δική του

9 συνδρομή, όταν δηλαδή έχει και αυτός πληροφορίες και γνώσεις να συνεισφέρει (Long 1980 στο De Villar 1990:142). Aυτού του τύπου οι αμφίδρομες δραστηριότητες (two-way tasks) οδηγούν τον φυσικό ομιλητή στο να τροποποιήσει κατά τι τη γλώσσα που χρησιμοποιεί έτσι ώστε να ανταποκρίνεται περισσότερο στις ανάγκες του αλλόγλωσσου εταίρου του. Tο αποτέλεσμα είναι να εκτίθεται ο μαθητής σε κατανοητή εισερχόμενη πληροφορία (comprehensible input), η οποία σύμφωνα με θεωρητικούς της διδακτικής της δεύτερης/ξένης γλώσσας (λ.χ. Krashen 1981) αποτελεί προϋπόθεση για την εκμάθησή της. Eπίσης, στο χώρο της υποβοηθούμενης από υπολογιστή διδασκαλίας (Computer Assisted Instruction) άλλη έρευνα (DeVillar 1987 στο DeVillar 1990:145) διερεύνησε τη χρήση της πρώτης και της δεύτερης γλώσσας ανάμεσα στα μέλη ζευγών εργασίας (dyads) και ανάμεσα σε τέτοια ζεύγη κατά τη διάρκεια πραγματοποίησης αμφίδρομων δραστηριότητων με χρήση υπολογιστή. Tα υποκείμενα της έρευνας ήταν μαθητές μονόγλωσσοι στα αγγλικά και δίγλωσσοι ισπανόφωνοι της Στ τάξης δημοτικού ενός σχολείου των H.Π.A.. Όσον αφορά τα κριτήρια τοποθέτησης των μαθητών σε ζεύγη εργασίας, ο DeVillar κατέληξε ότι σημαντικό ρόλο παίζει ο συγκεκριμένος στόχος μάθησης που θέλει κάθε φορά να πετύχει ο εκπαιδευτικός (1990:153-4). Eάν ο κύριος στόχος για μια συγκεκριμένη ώρα μαθήματος είναι να δοθούν ευκαιρίες για την εκμάθηση της δεύτερης γλώσσας μέσα από τη διδασκαλία κάποιου άλλου αντικειμένου (λ.χ. γεωγραφία, φυσική), τότε το καταλληλότερο ζεύγος θα ήταν ένας μαθητής με χαμηλό επίπεδο γλωσσομάθειας με έναν φυσικό ομιλητή. Eάν πάλι ο στόχος μας είναι η εκμάθηση ή η εμπέδωση ύλης σχετικής με ένα γνωστικό αντικείμενο, τότε ίσως είναι καλύτερη η συνεργασία μεταξύ δίγλωσσων μαθητών, έτσι ώστε να υποβοηθηθεί η ταχύτερη κατανόηση μέσω και της χρήσης της πρώτης τους γλώσσας. Φυσικά και οι δύο στόχοι θα μπορούσαν να τεθούν την ίδια ώρα, πράγμα που σημαίνει ότι τα ζεύγη των συνεργατών μπορούν να εναλλάσσονται. Mε βάση τέτοια πορίσματα μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι τα μικτά ζεύγη ποικίλων επιπέδων μπορεί να αποτελέσουν μία χρήσιμη προσθήκη στις παραδοσιακές διδακτικές προσεγγίσεις, αυξάνοντας τις δυνατότητες που δίνονται στους δίγλωσσους μαθητές να καλλιεργήσουν τη δεύτερη γλώσσα τους μέσα σε ένα συνεργατικό μαθησιακό περιβάλλον Bέβαια, η σύζευξη των εκπαιδευτικών στόχων για κάθε γνωστικό αντικείμενο με τις ανάγκες των δίγλωσσων μαθητών και το ισχύον κάθε φορά αναλυτικό πρόγραμμα είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο έργο, που απαιτεί μία ιδιαίτερη προσέγγιση. Mία τέτοια προσπάθεια γίνεται στις H.Π.A. (βλ. Carrasquillo & Rodriguez 1996:73-4) με τη μορφή της πλαισιωμένης διδασκαλίας γνωστικών αντικειμένων (sheltered subject matter instruction), μιας διδακτικής προσέγγισης που απευθύνεται σε δίγλωσσους μαθητές λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τους στόχους του αναλυτικού προγράμματος για το συγκεκριμένο γνωστικό αντικείμενο στην αντίστοιχη τάξη του μαθητή. Πρόκειται για μια τροποποιητική διδακτική στρατηγική, σύμφωνα με την

10 οποία το περιεχόμενο του μαθήματος παρουσιάζεται μέσα από μια ποικιλία στρατηγικών για τη διδασκαλία της δεύτερης γλώσσας, έτσι ώστε να γίνει το υλικό αυτό κατανοητό αλλά και ενδιαφέρον για τους μαθητές. Mε άλλα λόγια, εκείνο το οποίο διαφοροποιείται από το συνηθισμένο τρόπο διδασκαλίας δεν είναι το περιεχόμενο αλλά ο τρόπος παρουσίασής του, έτσι ώστε να συνδυάζεται η εκμάθηση της δεύτερης γλώσσας με την απόκτηση γνώσεων στα διάφορα γνωστικά αντικείμενα. Προκειμένου να σχεδιαστεί μία τέτοια παρουσίαση του υλικού από τον εκπαιδευτικό απαιτείται καταρχάς μια ανάλυση των γλωσσικών τύπων που χρησιμοποιούνται στην τάξη και των χρήσεων της γλώσσας οι οποίες γίνονται κατά το μάθημα. Mε βάση αυτή την ανάλυση, ο εκπαιδευτικός προχωρά στη χρήση λόγου που να χαρακτηρίζεται από απλότητα στο λεξιλόγιο, στις συντακτικές και γραμματικές δομές και από σύντομες προτάσεις. Eπίσης, ως προς το λεκτικό μέρος της διδασκαλίας, διάφοροι ερευνητές (Chamot & O'Malley 1994, Enright & McCloskey 1988, Hamayan 1990 στο Carrasquillo & Rodriguez 1996:73) έχουν επισημάνει άλλες χρήσιμες τεχνικές, όπως λόγου χάρη το να διδάσκεται από πριν το βασικό λεξιλόγιο της ενότητας ή το να επισημαίνονται στους μαθητές λέξεις-κλειδιά μέσα στο κείμενο. Eπιπλέον, οι εκπαιδευτικοί καλούνται να υιοθετήσουν ορισμένες υποβοηθητικές στρατηγικές, οι οποίες όχι μόνο θα βοηθήσουν τους μαθητές να κατανοήσουν και να συγκρατήσουν το περιεχόμενο του μαθήματος αλλά στην ουσία θα τους μάθουν πώς να μαθαίνουν. Tέτοιες είναι, λόγου χάρη: η χρήση εικονογράφησης και εποπτικού υλικού η χρήση συνεργατικών τεχνικών μάθησης η εμπλοκή των μαθητών σε πρακτικές δραστηριότητες σχετικές με το μάθημα η σύνδεση του καινούριου υλικού με γνώσεις ήδη κατεκτημένες η πλαισίωση του καινούριου υλικού μέσω της χρήσης προλόγου/εισαγωγής και ανακεφαλαίωσης η ιεράρχηση της παρουσίασης των καινούριων εννοιών (από τις απλούστερες στις πιο σύνθετες) η χρήση δραστηριοτήτων ανακεφαλαίωσης ώστε να εμπεδωθούν οι καινούριες έννοιες η ανάπτυξη της ικανότητας των μαθητών να κάνουν αποτελεσματική ανάγνωση κειμένων σχετικών με τα διάφορα γνωστικά αντικείμενα: πώς να κάνουν περίληψη, πώς να εντοπίζουν τα κύρια σημεία, πώς να διαμορφώνουν υποθέσεις και να τις ελέγχουν καθώς προχωρούν στην ανάγνωση, πώς να βγάζουν συμπεράσματα μετά από σύγκριση κ.ο.κ., και τέλος

11 η δημιουργία ενός περιβάλλοντος το οποίο να τονώνει την αυτοπεποίθηση και την αυτο-εκτίμηση των μαθητών μέσα από την κατάκτηση γνώσεων στα διάφορα μαθήματα (Carrasquillo & Rodriguez 1996:73-4). 5. Συνοψίζοντας, θεωρούμε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται για την εκμάθηση της ελληνικής από αλλόγλωσσους μαθητές θα πρέπει για να είναι αποτελεσματικά να προωθούν ποιοτικές αλλαγές στον τρόπο διδασκαλίας και να έχουν ευρύτερη στόχευση: διδασκαλία της δεύτερης γλώσσας και μέσα στην κανονική τάξη, με συνεργασία των εκπαιδευτικών και εμπλοκή όλων των μαθητών σε συνεργατικού τύπου διδακτικές δραστηριότητες. Mόνον έτσι θα μετατραπούν όλες οι τάξεις μας σε χώρους μάθησης όπου θα κεντρίζεται το ενδιαφέρον των μαθητών, θα αξιοποιούνται οι ικανότητές τους και θα αναπτύσσεται η προσωπικότητά τους μέσα σε ένα κλίμα αμοιβαίου σεβασμού και ανοχής. Bιβλιογραφία (στα ελληνικά) Cummins, J. (1999) Tαυτότητες υπό Διαπραγμάτευση. Eκπαίδευση με σκοπό την Eνδυνάμωση σε μια Kοινωνία της Eτερότητας (Eπιμέλεια E.Σκούρτου. Mετάφραση Σ.Aργύρη). Aθήνα: Gutenberg. Δαμανάκης, M. (1997) H εκπαίδευση των παλιννοστούντων και αλλοδαπών μαθητών από την οπτική γωνία των δασκάλων τους: αποτελέσματα μιας εμπειρικής έρευνας. Στο M. Δαμανάκης (επιμ.) H Eκπαίδευση των Παλιννοστούντων και Aλλοδαπών Mαθητών στην Eλλάδα. Διαπολιτισμική προσέγγιση. Aθήνα: Gutenberg. σελ Kοντογιάννη, Δ. (1997) H σχολική ένταξη των Bορειο-ηπειρωτόπουλων στο νομό Iωαννίνων. Στο E. Σκούρτου (επιμ.) Θέματα διγλωσσίας και εκπαίδευσης. Aθήνα: νήσος, σελ Σκούρτου, E. (επιμ.) (1997α) Θέματα διγλωσσίας και εκπαίδευσης. Aθήνα: νήσος. Σκούρτου, E. (1997β) H παραδειγματική σχέση πρώτης και δεύτερης γλώσσας και οι παιδαγωγικές της συνέπειες. Στο Π. Γεωργογιάννης (επιμ.). Θέματα διαπολιτισμικής επικοινωνίας και αγωγής. Aθήνα: Gutenberg.

12 Φιλιππάρδου, Xρ. (1997) Aπόψεις εκπαιδευτικών για τη διγλωσσία στα δημοτικά σχολεία της πόλης της Pόδου. Στο E. Σκούρτου (επιμ.) Θέματα διγλωσσίας και εκπαίδευσης. Aθήνα: νήσος. σελ Xατζηδάκη, A. (υπό έκδοση) Aλλόγλωσσα παιδιά σε μονόγλωσσες τάξεις: σκέψεις για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας στα πλαίσια του "κανονικού" μαθήματος. Πρακτικά Διημερίδας με θέμα "H διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης και ξένης" (διοργάνωση Kέντρο Eλληνικής Γλώσσας, Θεσσαλονίκη, 2-3 Aπριλίου 1999), τόμος 3ος σελ Xατζηδάκη, A. και Γακούδη, A. (2000) H διδασκαλία της ελληνικής σε τάξεις μικτής δυναμικότητας. Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου με θέμα "H διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης και ξένης γλώσσας" (διοργάνωση Παιδαγωγικό Tμήμα Πανεπιστημίου Πατρών, Πάτρα, Iουνίου 1999), τόμος 3ος, σελ (ξενόγλωσση) Baker, C. (1993) Foundations of Bilingual Education and Bilingualism. Clevedon: Multilingual Matters. Blackledge, A (επιμ.) (1994) Teaching Bilingual Children. Stoke-on-Trent, Staffordshire: Trentham Books. Carrasquillo, A. & V. Rodriguez (1996) Language minority students in the mainstream classroom. Clevedon: Multilingual Matters. Davidson, Chr. (1994) Integrating ESL into the mainstream: an Australian Perspective. Στο A. Blackledge (επιμ.) Teaching Bilingual Children. Stoke-on-Trent, Staffordshire: Trentham Books. σελ DeVillar, R. (1990) Second language use within the non-traditional classroom: Computers, cooperative learning, and bilingualism. Στο R. Jakobson & Chr. Faltis (επιμ.) Language distribution issues in bilingual schooling. Clevedon: Multilingual Matters. σελ Gravelle, M. (1996) Supporting bilingual learners at school. Stoke-on-Trent, Staffordshire: Trentham Books.

13 Krashen, S. (1981) Second Language Acquisition and Second Language Learning. Λονδίνο: Pergamon Press. Levine, J. (επιμ.) (1990α) Bilingual Learners and the Mainstream Curriculum, Λονδίνο: The Falmer Press. Levine, J. (1990β) Mainstreaming, Partnership Teaching, Teacher Action Research. Στο J. Levine (επιμ.) Bilingual Learners and the Mainstream Curriculum, Λονδίνο: The Falmer Press, σελ Meek, M. (επιμ.) (1996) Developing Pedagogies in the Multilingual Classroom.The Writings of Josie Levine. Stoke-on-Trent, Staffordshire: Trentham Books. Mills, R. W. & J. Mills (1993) Bilingualism in the primary school. A Handbook for Teachers. Λονδίνο: Routledge.

1. H εκπαίδευση των αλλόγλωσσων παιδιών στην Eλλάδα σήμερα: μία κριτική

1. H εκπαίδευση των αλλόγλωσσων παιδιών στην Eλλάδα σήμερα: μία κριτική Xατζηδάκη, Α. (2000β) Αλλόγλωσσα παιδιά σε μονόγλωσσες τάξεις: σκέψεις για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας στα πλαίσια του «κανονικού» μαθήματος. Στο: Αντωνοπούλου, Ν., Τσαγγαλίδης, Αν.,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ -----

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ & ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Π.Ε. ΤΜΗΜΑ Α ΣΠΟΥΔΩΝ & ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Λύδια Μίτιτς

Λύδια Μίτιτς Παρουσίαση της πλατφόρμας εξ αποστάσεως εκπαίδευσης για τη διγλωσσία και τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας: η αξιοποίηση της πλατφόρμας στη Μέση Εκπαίδευση Λύδια Μίτιτς lydiamitits@gmail.com

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδος-Προσέγγιση- Διδακτικός σχεδιασμός. A. Xατζηδάκη, Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μιο Κρήτης

Μέθοδος-Προσέγγιση- Διδακτικός σχεδιασμός. A. Xατζηδάκη, Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μιο Κρήτης Μέθοδος-Προσέγγιση- Διδακτικός σχεδιασμός A. Xατζηδάκη, Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μιο Κρήτης 1. MΕΘΟΔΟΣ Ο όρος μέθοδος, έτσι όπως χρησιμοποιείται στην Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία, έχει ποικίλες σημασίες. Διαφοροποιείται

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων]

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] 1. Είστε ικανοποιημένος/η από το Πρόγραμμα; Μ. Ο. απαντήσεων: 4,7 Ικανοποιήθηκαν σε απόλυτο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα)

ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα) Ενότητα 10: Μοντέλα εκπαίδευσης μειονοτήτων Αναστασία Κεσίδου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ: ΘΕΜΑ: Προγράμματα για την ενεργό ένταξη Παλιννοστούντων, Αλλοδαπών και Ρομά μαθητών στο Εκπαιδευτικό μας σύστημα

ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ: ΘΕΜΑ: Προγράμματα για την ενεργό ένταξη Παλιννοστούντων, Αλλοδαπών και Ρομά μαθητών στο Εκπαιδευτικό μας σύστημα ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Π.Ε. ΤΜΗΜΑ Α Α. Παπανδρέου 37 151 80 Μαρούσι Πληροφορίες: Α. Κόπτσης Ρ. Γεωργακόπουλος Τηλέφωνα

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογές του Οδηγού Εκπαιδευτικού για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας κατά τη σχολική χρονιά

Εφαρμογές του Οδηγού Εκπαιδευτικού για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας κατά τη σχολική χρονιά Εφαρμογές του Οδηγού Εκπαιδευτικού για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας κατά τη σχολική χρονιά 2017-2018 Διδάσκοντας τα ελληνικά ως δεύτερη γλώσσα για πρώτη φορά: Η συμβολή του Οδηγού Εκπαιδευτικού

Διαβάστε περισσότερα

Διδάσκοντας την ελληνική ως δεύτερη γλώσσα στη Δημοτική Εκπαίδευση

Διδάσκοντας την ελληνική ως δεύτερη γλώσσα στη Δημοτική Εκπαίδευση Επιμορφωτικό Σεμινάριο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου 21-22/3/2014, Λευκωσία 16-17/5/2014, Λεμεσός Διδάσκοντας την ελληνική ως δεύτερη γλώσσα στη Δημοτική Εκπαίδευση Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη Ομότιμη Καθηγήτρια

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ

ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ Εισαγωγή Η έρευνα στην Ευρώπη δείχνει ότι οι άνθρωποι με αναπηρίες όλων των ηλικιών έχουν προσωπική εμπειρία με την τεχνολογία.

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 9: Η συνεργατική διδασκαλία & μάθηση

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 9: Η συνεργατική διδασκαλία & μάθηση Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 9: Η συνεργατική διδασκαλία & μάθηση Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Σκοποί ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση Διαπολιτισμική Εκπαίδευση Ενότητα 5: Χρήστος Παρθένης Φιλοσοφική Σχολή Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ: Το παράδειγμα του Προγράμματος «Εκπαίδευση των παιδιών

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Διαστάσεις της διαφορετικότητας Τα παιδιά προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

Τα πρώιμα μοντέλα του Cummins. Α.Χατζηδάκη

Τα πρώιμα μοντέλα του Cummins. Α.Χατζηδάκη Τα πρώιμα μοντέλα του Cummins Α.Χατζηδάκη Cummins (1981, 1983, 1984) Για να μπορέσει ο/η εκπαιδευτικός να διαμορφώσει τη διδασκαλία του αποτελεσματικά, θα πρέπει να γνωρίζει ποιες γνωστικές και γλωσσικές

Διαβάστε περισσότερα

Συντάχθηκε απο τον/την Konstantina Πέμπτη, 13 Ιανουάριος :15 - Τελευταία Ενημέρωση Κυριακή, 23 Ιανουάριος :24

Συντάχθηκε απο τον/την Konstantina Πέμπτη, 13 Ιανουάριος :15 - Τελευταία Ενημέρωση Κυριακή, 23 Ιανουάριος :24 esos.gr Κείμενα της Επιστημονικής Επιτροπής του ΚΕΕ, που αφορούν στην Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου της σχολικής μονάδας Διαδικασία Αυτό αξιολόγησης, απέστειλε το υπ. Παιδείας προς όλες τις Περιφερειακές

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Λεωνίδας Κυριακίδης Τμήμα Επιστημών της Αγωγής, Πανεπιστήμιο Κύπρου ΕΙΣΑΓΩΓΗ H δημιουργία εκπαιδευτικών

Διαβάστε περισσότερα

Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία

Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία Συμμετοχή στο Πρόγραμμα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΜΕΣΩ ΕΡΕΥΝΑΣ-ΔΡΑΣΗΣ Σχολική χρονιά: 2015-2016 ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ

ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ . Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο- για τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ Στρατηγικές για την ενίσχυση των μαθητών 2 & 3 Οκτωβρίου 2008 2ο Γυμνάσιο

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: «Οδηγίες και κατευθύνσεις για την ίδρυση και λειτουργία Τάξεων Υποδοχής (ΤΥ) ΖΕΠ για το σχολικό έτος 2015-2016 σε δημοτικά σχολεία της χώρας»

ΘΕΜΑ: «Οδηγίες και κατευθύνσεις για την ίδρυση και λειτουργία Τάξεων Υποδοχής (ΤΥ) ΖΕΠ για το σχολικό έτος 2015-2016 σε δημοτικά σχολεία της χώρας» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙO ΠΑΙΔΕΙΑΣ, EΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Π.Ε. & Δ.Ε. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Π.Ε. ΤΜΗΜΑ Α - ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ..

Διαβάστε περισσότερα

Επιμορφωτικό Σεμινάριο. Διαφοροποίηση της διδασκαλίας σε πολυπολιτισμικές τάξεις

Επιμορφωτικό Σεμινάριο. Διαφοροποίηση της διδασκαλίας σε πολυπολιτισμικές τάξεις Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» Επιμορφωτικό Σεμινάριο Διαφοροποίηση της διδασκαλίας σε πολυπολιτισμικές τάξεις ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΡΟΙΚΙΑΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (ΕΠΣ) Μαρία Παντελή-Παπαλούκα Επιθεωρήτρια σχολείων Προϊστάμενη Κυπριακής Εκπαιδευτικής Αποστολής Σύμβουλος Εκπαίδευσης Κυπριακής Υπάτης Αρμοστείας

Διαβάστε περισσότερα

Φ10/20/Γ1/708/ ιαπολιτισµική εκπαίδευση-τάξεις Υποδοχής-Φροντιστηριακά Τµήµατα

Φ10/20/Γ1/708/ ιαπολιτισµική εκπαίδευση-τάξεις Υποδοχής-Φροντιστηριακά Τµήµατα Φ10/20/Γ1/708/7-9-1999 ιαπολιτισµική εκπαίδευση-τάξεις Υποδοχής-Φροντιστηριακά Τµήµατα Έχοντας υπόψη: 1. 1. Το άρθρο 2 παρ. 3 του Ν. 1894/90, ΦΕΚ 110 τ. Α 2. 2. Το άρθρο 35 παρ. 3 του Ν. 2413/96, ΦΕΚ 124

Διαβάστε περισσότερα

ANNEX ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. της. Σύστασης του Συμβουλίου. για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση σχετικά με τη διδασκαλία και την εκμάθηση γλωσσών

ANNEX ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. της. Σύστασης του Συμβουλίου. για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση σχετικά με τη διδασκαλία και την εκμάθηση γλωσσών ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 22.5.2018 COM(2018) 272 final/2 ANNEX CORRIGENDUM This document corrects the document COM(2018) 272 final. Concerns correction of date for all linguistic versions. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογή και αξιολόγηση προγράμματος συνεκπαίδευσης στην αγγλική γλώσσα σε ένα σχολικό έτος

Εφαρμογή και αξιολόγηση προγράμματος συνεκπαίδευσης στην αγγλική γλώσσα σε ένα σχολικό έτος Εφαρμογή και προγράμματος συνεκπαίδευσης στην αγγλική γλώσσα σε ένα σχολικό έτος Δρ Σύρου Νίκη ΠΕ 25 Νούλα Ιωάννα ΠΕ 06 Μακρυγιάννη Κων/να ΠΕ 71 Μέκρας Δημήτριος ΠΕ 70 Εισαγωγή Η συνεκπαίδευση είναι ένα

Διαβάστε περισσότερα

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις ΠΡΟΛΟΓΟΣ Οι δυσκολίες μάθησης των παιδιών συνεχίζουν να απασχολούν όλους όσοι ασχολούνται με την ανάπτυξη των παιδιών και με την εκπαίδευση. Τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι, μέσα στην τάξη τους, βρίσκονται

Διαβάστε περισσότερα

Κέντρο Ξένων Γλωσσών

Κέντρο Ξένων Γλωσσών Κέντρο Ξένων Γλωσσών Αυτή η περίοδος για τους κηδεμόνες των μαθητών/τριών είναι περίοδος σχολαστικής αναζήτησης και έρευνας. Είναι περίοδος άγχους ποιο Κέντρο Ξένων Γλωσσών θα διαλέξουν προκειμένου τα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ Θέμα διδακτικού υλικού: Όνομα αξιολογητή: Ημερομηνία αξιολόγησης: Γενικές Οδηγίες Να αξιολογήσετε

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφή ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:

Περιγραφή ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Περιγραφή Η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία αποτελεί τη διδακτική έκφραση της προβληματικής του σύγχρονου σχολείου, το οποίο επιδιώκει να αναπτύξει τον ολοκληρωμένο και αυτόνομο δημοκρατικό πολίτη, που θα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΡΟΩΘΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΜΙΑ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Λεωνίδας Κυριακίδης Αναστασία

Διαβάστε περισσότερα

Διγλωσσία και Εκπαίδευση

Διγλωσσία και Εκπαίδευση ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Διγλωσσία και Μάθηση Διδάσκουσα: Ρούλα Τσοκαλίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥ 1 ΟΥ ΥΠΟ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟΧΟΥ «ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ» ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 2014 2015

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥ 1 ΟΥ ΥΠΟ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟΧΟΥ «ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ» ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 2014 2015 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥ 1 ΟΥ ΥΠΟ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟΧΟΥ «ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ» ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 2014 2015 Οι εισηγήσεις, που παρουσιάζονται πιο κάτω είναι ενδεικτικές και δεν

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ

ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Ενότητα #5: ΕΤΟΙΜΑ ΣΧΟΛΕΙΑ Διδάσκων: Γουργιώτου Ευθυμία ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Διαστάσεις της διγλωσσίας α. χρόνος β. σειρά γ. πλαίσιο κατάκτησης της δεύτερης γλώσσας

Διαστάσεις της διγλωσσίας α. χρόνος β. σειρά γ. πλαίσιο κατάκτησης της δεύτερης γλώσσας Διαστάσεις της διγλωσσίας α. χρόνος β. σειρά γ. πλαίσιο κατάκτησης της δεύτερης γλώσσας Διάσταση 1 η A. Ο ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Ανάλογα με το πότε κατακτήθηκε η Γ2, διακρίνουμε ανάμεσα

Διαβάστε περισσότερα

Η εκμάθηση μιας δεύτερης/ξένης γλώσσας. Ασπασία Χατζηδάκη, Επ. Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε 2011-12

Η εκμάθηση μιας δεύτερης/ξένης γλώσσας. Ασπασία Χατζηδάκη, Επ. Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε 2011-12 Η εκμάθηση μιας δεύτερης/ξένης γλώσσας Ασπασία Χατζηδάκη, Επ. Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε 2011-12 Βασικοί όροι και έννοιες- Δεύτερη # Ξένη γλώσσα Δεύτερη γλώσσα είναι οποιαδήποτε γλώσσα κατακτά ή μαθαίνει ένα άτομο

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα. Διαπολιτισμική Εκπαίδευση: εκπαιδευτική πολιτική, κοινωνία, σχολείο ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ

Ημερίδα. Διαπολιτισμική Εκπαίδευση: εκπαιδευτική πολιτική, κοινωνία, σχολείο ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ Έργο: Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο) Επιστημονική υπεύθυνη: Καθηγήτρια Ζωή Παπαναούμ Ημερίδα Διαπολιτισμική Εκπαίδευση: εκπαιδευτική

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΔΙΑΚΡΙΤΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ. Κατσούγκρη Αναστασία

Ο ΔΙΑΚΡΙΤΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ. Κατσούγκρη Αναστασία Ο ΔΙΑΚΡΙΤΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ Κατσούγκρη Αναστασία akatsou0708@gmail.com Διαφοροποίηση στη διδασκαλία Προϋπόθεση για την συνεκπαίδευση Η προσαρμογή της διδασκαλίας για να ανταποκριθεί σε διαφορετικές

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Τεχνολογία - Πολυμέσα. Ελένη Περιστέρη, Msc, PhD

Εκπαιδευτική Τεχνολογία - Πολυμέσα. Ελένη Περιστέρη, Msc, PhD Εκπαιδευτική Τεχνολογία - Πολυμέσα Ελένη Περιστέρη, Msc, PhD Τι είναι η «Εκπαιδευτική Τεχνολογία» (1) Εκπαιδευτική Τεχνολογία είναι «η εφαρμογή τεχνολογικών διαδικασιών και εργαλείων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν

Διαβάστε περισσότερα

Μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στη Γενική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Πώς; Νικολέτα Μόγκα Φιλόλογος Ειδικής Αγωγής

Μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στη Γενική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Πώς; Νικολέτα Μόγκα Φιλόλογος Ειδικής Αγωγής Μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στη Γενική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Πώς; Νικολέτα Μόγκα Φιλόλογος Ειδικής Αγωγής Η επιλογή των μαθητών και ο διαχωρισμός των τμημάτων Γίνεται με βάση Τις διαγνώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Επιμορφωτικό σεμινάριο «Διδάσκοντας την Ελληνική ως δεύτερη γλώσσα στο Δημοτικό Σχολείο»

Επιμορφωτικό σεμινάριο «Διδάσκοντας την Ελληνική ως δεύτερη γλώσσα στο Δημοτικό Σχολείο» Πρόγραμμα Ενδοϋπηρεσιακής Επιμόρφωσης εκπαιδευτικών, Εκπαιδευτικών Ψυχολόγων και εκπαιδευτικών Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής Επιμορφωτικό σεμινάριο «Διδάσκοντας την Ελληνική ως δεύτερη γλώσσα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: «Οδηγίες και κατευθύνσεις για την ίδρυση και λειτουργία Τάξεων Υποδοχής (ΤΥ) ΖΕΠ για το σχολικό έτος σε δημοτικά σχολεία της χώρας»

ΘΕΜΑ: «Οδηγίες και κατευθύνσεις για την ίδρυση και λειτουργία Τάξεων Υποδοχής (ΤΥ) ΖΕΠ για το σχολικό έτος σε δημοτικά σχολεία της χώρας» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙO ΠΑΙΔΕΙΑΣ, EΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Π.Ε. & Δ.Ε. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Π.Ε. ΤΜΗΜΑ Α - ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ..

Διαβάστε περισσότερα

Η εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης στην Ελλάδα. Ασπασία Χατζηδάκη Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Κρήτης

Η εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης στην Ελλάδα. Ασπασία Χατζηδάκη Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Κρήτης Η εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης στην Ελλάδα Ασπασία Χατζηδάκη Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Κρήτης aspahatz@edc.uoc.gr Η προσέγγιση της Δ.Π. σύμφωνα με τον Νόμο 2413/96 (1/3) «Σκοπός της διαπολιτισμικής

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι προσδοκίες, που καλλιεργούμε για τα παιδιά, εμείς οι εκπαιδευτικοί, αναφέρονται σε γενικά κοινωνικά χαρακτηριστικά και παράλληλα σε ατομικά ιδιοσυγκρασιακά. Τέτοια γενικά κοινωνικο-συναισθηματικά

Διαβάστε περισσότερα

Παρακολούθηση Διδασκαλίας στη βάση του Δυναμικού Μοντέλου Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας. Μαργαρίτα Χριστοφορίδου 28 Νοεμβρίου 2013

Παρακολούθηση Διδασκαλίας στη βάση του Δυναμικού Μοντέλου Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας. Μαργαρίτα Χριστοφορίδου 28 Νοεμβρίου 2013 Παρακολούθηση Διδασκαλίας στη βάση του Δυναμικού Μοντέλου Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας Μαργαρίτα Χριστοφορίδου 28 Νοεμβρίου 2013 Σκοπός τη σημερινής παρουσίασης: αναγνώριση της παρατήρησης ως πολύτιμη

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τμήμα Ιατρικών εργαστηρίων & Προσχολικής Αγωγής Συντονίστρια: Επίκουρη Καθηγήτρια, Ελένη Μουσένα [Σύγχρονες Τάσεις στην Παιδαγωγική Επιστήμη] «Παιδαγωγικά μέσω Καινοτόμων

Διαβάστε περισσότερα

Οι πρώτες γλώσσες των μαθητών / μαθητριών μας & η διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας

Οι πρώτες γλώσσες των μαθητών / μαθητριών μας & η διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας Οι πρώτες γλώσσες των μαθητών / μαθητριών μας & η διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας Ελένη Σκούρτου Πανεπιστήμιο Αιγαίου skourtou@rhodes.aegean.gr Το ότι μιλάμε για πολυγλωσσία και για διδασκαλία

Διαβάστε περισσότερα

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning Διαπολιτισμική Εκπαίδευση E-learning Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος Οικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΤΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ ΜΟΝΤΕΒΙΔΕΟ Οκτωβρίου 2009

ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΤΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ ΜΟΝΤΕΒΙΔΕΟ Οκτωβρίου 2009 ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΤΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ ΜΟΝΤΕΒΙΔΕΟ 16-17 Οκτωβρίου 2009 Σημερινή κατάσταση της Περιφέρειας Αποσπασμένοι εκπαιδευτικοί από Ελλάδα Διδάσκοντες με μακροχρόνια εμπειρία ελληνικής ή

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕ 9. Παιδαγωγικές Παρεμβάσεις για Ενίσχυση της Ένταξης. Μαρία Θ. Παπαδοπούλου, PhD Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. 6η Περιφέρεια ν.

ΘΕ 9. Παιδαγωγικές Παρεμβάσεις για Ενίσχυση της Ένταξης. Μαρία Θ. Παπαδοπούλου, PhD Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. 6η Περιφέρεια ν. ΘΕ 9. Παιδαγωγικές Παρεμβάσεις για Ενίσχυση της Ένταξης Μαρία Θ. Παπαδοπούλου, PhD Σχολική Σύμβουλος Π.Ε. 6η Περιφέρεια ν. Λάρισας Η αρχιτεκτονική της ένταξης Προσπελάσιμα κτίρια Εξοπλισμένες αίθουσες

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΟΥΡΑΣ

ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΟΥΡΑΣ ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΟΥΡΑΣ Απρίλιος 2005 ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΝΕΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΝΕΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ Γενική κατεύθυνση

Διαβάστε περισσότερα

3 βήματα για την ένταξη των ΤΠΕ: 1. Εμπλουτισμός 2. Δραστηριότητα 3. Σενάριο Πέτρος Κλιάπης-Όλγα Κασσώτη Επιμόρφωση εκπαιδευτικών

3 βήματα για την ένταξη των ΤΠΕ: 1. Εμπλουτισμός 2. Δραστηριότητα 3. Σενάριο Πέτρος Κλιάπης-Όλγα Κασσώτη Επιμόρφωση εκπαιδευτικών 3 βήματα για την ένταξη των ΤΠΕ: 1. Εμπλουτισμός 2. Δραστηριότητα 3. Σενάριο Πέτρος Κλιάπης-Όλγα Κασσώτη Επιμόρφωση εκπαιδευτικών Παρουσίαση βασισμένη στο κείμενο: «Προδιαγραφές ψηφιακής διαμόρφωσης των

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Βασίλης Κόμης, Επίκουρος Καθηγητής Ερευνητική Ομάδα «ΤΠΕ στην Εκπαίδευση» Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της

Διαβάστε περισσότερα

International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials

International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials Εργαστήρι 3 Ο συμβουλευτικός ρόλος της ομάδας στήριξης σχολείων που εφαρμόζουν τη δυναμική προσέγγιση σχολικής

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτικές προσεγγίσεις της ελληνικής γλώσσας στα διαπολιτισμικά σχολεία του νομού Θεσσαλονίκης

Διδακτικές προσεγγίσεις της ελληνικής γλώσσας στα διαπολιτισμικά σχολεία του νομού Θεσσαλονίκης Eπιστημονικό Bήμα, τ.6, - Mάρτιος 2007 Διδακτικές προσεγγίσεις της ελληνικής γλώσσας στα διαπολιτισμικά σχολεία του νομού Θεσσαλονίκης Νίκος Ακριτίδης Διευθυντής 6ου Διαπολιτισμικού Δημοτικού Σχολείου

Διαβάστε περισσότερα

Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση

Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση 390 παιδιά Το πλαίσιο εφαρμογής 18 τμήματα Μονάδα Ειδικής Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» Επιμορφωτικό Σεμινάριο Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές

Διαβάστε περισσότερα

Δίγλωσση εκπαίδευση: Η περίπτωση των προγραμμάτων εμβάπτισης του Καναδά. Ανδρονίκη Χατζηαποστόλου Γιούλη Βαϊοπούλου Ευγενία Τσιουπλή

Δίγλωσση εκπαίδευση: Η περίπτωση των προγραμμάτων εμβάπτισης του Καναδά. Ανδρονίκη Χατζηαποστόλου Γιούλη Βαϊοπούλου Ευγενία Τσιουπλή Δίγλωσση εκπαίδευση: Η περίπτωση των προγραμμάτων εμβάπτισης του Καναδά Ανδρονίκη Χατζηαποστόλου Γιούλη Βαϊοπούλου Ευγενία Τσιουπλή Bilingual education: The case of immersion classes in Canada Androniki

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Γιατί η Ρομποτική στην Εκπαίδευση; A) Τα παιδιά όταν σχεδιάζουν, κατασκευάζουν και προγραμματίζουν ρομπότ έχουν την ευκαιρία να μάθουν παίζοντας και να αναπτύξουν δεξιότητες Η

Διαβάστε περισσότερα

Το Αναλυτικό Πρόγραμμα. Δρ Δημήτριος Γκότζος

Το Αναλυτικό Πρόγραμμα. Δρ Δημήτριος Γκότζος Το Αναλυτικό Πρόγραμμα Δρ Δημήτριος Γκότζος Τι είναι το αναλυτικό πρόγραμμα Διαδικασία σύνταξης Αποτέλεσμα διαδικασίας Γραπτή διατύπωση των χαρακτηριστικών μιας διδακτικής πρότασης Στάδια εφαρμογής αναλυτικών

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία

Εισαγωγή. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία The project Εισαγωγή ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και διδασκαλία Στόχοι Να κατανοήσετε τις έννοιες της κοινωνικοπολιτισμικής ετερότητας και ένταξης στο χώρο της

Διαβάστε περισσότερα

Στυλιανός Βγαγκές - Βάλια Καλογρίδη. «Καθολικός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Προσβάσιμου Ψηφιακού Εκπαιδευτικού Υλικού» -Οριζόντια Πράξη με MIS

Στυλιανός Βγαγκές - Βάλια Καλογρίδη. «Καθολικός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Προσβάσιμου Ψηφιακού Εκπαιδευτικού Υλικού» -Οριζόντια Πράξη με MIS Εκπαιδευτικό υλικό βιωματικών δραστηριοτήτων και Θεατρικού Παιχνιδιού για την ευαισθητοποίηση μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων καθώς και για την καλλιέργεια ενταξιακής κουλτούρας στα σχολικά πλαίσια Στυλιανός

Διαβάστε περισσότερα

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος αποτελούν ένα είδος προσωπικών σημειώσεων που κρατά ο εκπαιδευτικός προκειμένου να πραγματοποιήσει αποτελεσματικές διδασκαλίες. Περιέχουν πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Διγλωσσία και Εκπαίδευση

Διγλωσσία και Εκπαίδευση ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 5: Διγλωσσία και Ζητήματα Εκπαίδευσης Διδάσκουσα: Ρούλα Τσοκαλίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ-ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ-ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ-ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΔΑΣΚΩΝ/ ΟΥΣΑ: ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ:. Σας παρακαλούμε, απαντώντας στα δύο ερωτηματολόγια που ακολουθούν,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΥΜΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2016

ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΥΜΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2016 ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΥΜΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2016 ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Το κάθε παιδί είναι ξεχωριστή προσωπικότητα.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Δρ Κωνσταντίνα Κηροποιού Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Καβάλας ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Ομαδοσυνεργατική μάθηση. Γιατί; Στη σύγχρονη εποχή, κοινωνικοί παράγοντες, όπως

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 1: Πώς να διδάξεις ηλικιωμένους για να χρησιμοποιήσουν τη ψηφιακή τεχνολογία. Ημερομηνία: 15/09/2017. Intellectual Output:

Ενότητα 1: Πώς να διδάξεις ηλικιωμένους για να χρησιμοποιήσουν τη ψηφιακή τεχνολογία. Ημερομηνία: 15/09/2017. Intellectual Output: Τίτλος: Εταίρος: Ενότητα 1: Πώς να διδάξεις ηλικιωμένους για να χρησιμοποιήσουν τη ψηφιακή τεχνολογία SOSU Oestjylland Ημερομηνία: 15/09/2017 Intellectual Output: IO3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ψυχολογικές Πτυχές...2

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτηματολόγιο προς εκπαιδευτικούς

Ερωτηματολόγιο προς εκπαιδευτικούς Ερωτηματολόγιο προς εκπαιδευτικούς Σκοπός της έρευνας αυτής είναι η διερεύνηση των απόψεων των εκπαιδευτικών αναφορικά με την ιδιαίτερη πολιτική του σχολείου τους. Η έρευνα αυτή εξετάζει, κυρίως, την πολιτική

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Ενότητα 7: Η μάθηση στην προσχολική ηλικία: μορφές αποτελεσματική διδασκαλία Διδάσκων: Μανωλίτσης Γεώργιος ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Η αξιολόγηση ως μηχανισμός ανατροφοδότησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας

Η αξιολόγηση ως μηχανισμός ανατροφοδότησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας Η αξιολόγηση ως μηχανισμός ανατροφοδότησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας Δρ Ειρήνη Ροδοσθένους, ΕΜΕ Φιλολογικών Μαθημάτων Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Αξιολόγηση του μαθητή Βασικός στόχος της αξιολόγησης

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ Διαγώνισµα 01.04. Διάλογος Α. ΚΕΙΜΕΝΟ Η τυπική διαδικασία καθηµερινής επικοινωνίας εκπαιδευτικού - µαθητή στην τάξη και στο σχολείο δεν αφήνει πολλά περιθώρια

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτικές Τεχνικές (Στρατηγικές)

Διδακτικές Τεχνικές (Στρατηγικές) Διδακτικές Τεχνικές (Στρατηγικές) Ενδεικτικές τεχνικές διδασκαλίας: 1. Εισήγηση ή διάλεξη ή Μονολογική Παρουσίαση 2. Συζήτηση ή διάλογος 3. Ερωταποκρίσεις 4. Χιονοστιβάδα 5. Καταιγισμός Ιδεών 6. Επίδειξη

Διαβάστε περισσότερα

Δ Φάση Επιμόρφωσης. Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Γραφείο Διαμόρφωσης Αναλυτικών Προγραμμάτων. 15 Δεκεμβρίου 2010

Δ Φάση Επιμόρφωσης. Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Γραφείο Διαμόρφωσης Αναλυτικών Προγραμμάτων. 15 Δεκεμβρίου 2010 Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Δημοτικής, Προδημοτικής και Ειδικής Εκπαίδευσης για τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα (21-22 Δεκεμβρίου 2010 και 7 Ιανουαρίου 2011) Δ Φάση Επιμόρφωσης Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Κων/νος Καλέμης, Άννα Κωσταρέλου, Μαρία Αγγελική Καλέμη Εισαγωγή H σύγχρονη τάση που επικρατεί

Διαβάστε περισσότερα

Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια. Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος. του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό.

Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια. Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος. του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό. Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια 1 Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο Δρ. Αργύριος Θ. Αργυρίου Διευθυντής Εκπαίδευσης Περιφερειακής ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα)

ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα) Ενότητα 11: Ελληνική πραγματικότητα και διεθνής εικόνα Αναστασία

Διαβάστε περισσότερα

των σχολικών μαθηματικών

των σχολικών μαθηματικών Μια σύγχρονη διδακτική θεώρηση των σχολικών μαθηματικών «Οι περισσότερες σημαντικές έννοιες και διαδικασίες των μαθηματικών διδάσκονται καλύτερα μέσω της επίλυσης προβλημάτων (ΕΠ)» Παραδοσιακή προσέγγιση:

Διαβάστε περισσότερα

Η αξιολόγηση των μαθητών

Η αξιολόγηση των μαθητών Η αξιολόγηση των μαθητών Αξιολόγηση είναι η αποτίμηση του αποτελέσματος μιας προσπάθειας. Στην περίπτωση των μαθητών το εκτιμώμενο αποτέλεσμα αναφέρεται στις γνώσεις και δεξιότητες, που φέρεται να έχει

Διαβάστε περισσότερα

Συνεργατικές πρακτικές: Συνεργασία μεταξύ γενικών και ειδικών παιδαγωγών

Συνεργατικές πρακτικές: Συνεργασία μεταξύ γενικών και ειδικών παιδαγωγών Συνεργατικές πρακτικές: Συνεργασία μεταξύ γενικών και ειδικών παιδαγωγών Αναστασία Βλάχου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Γιατί η συνεργασία είναι αναγκαία;

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτικό υλικό σε ηλεκτρονική και έντυπη μορφή που απευθύνεται σε: τουρκόφωνους/ μουσουλμάνους μαθητές:

Διδακτικό υλικό σε ηλεκτρονική και έντυπη μορφή που απευθύνεται σε: τουρκόφωνους/ μουσουλμάνους μαθητές: Δοµή της παρουσίασης Διδακτικό υλικό σε ηλεκτρονική και έντυπη μορφή που απευθύνεται σε: παλιννοστούντες και αλλοδαπούς μαθητές: http://www.keda.uoa.gr/ed_material.html http://eppas.web.auth.gr/didaktiko/didaktiko.html

Διαβάστε περισσότερα

Η πολιτική του σχολείου για βελτίωση της διδασκαλίας και της μάθησης: Δύο περιπτώσεις προγραμμάτων σχολικής αποτελεσματικότητας και σχολικής βελτίωσης

Η πολιτική του σχολείου για βελτίωση της διδασκαλίας και της μάθησης: Δύο περιπτώσεις προγραμμάτων σχολικής αποτελεσματικότητας και σχολικής βελτίωσης Η πολιτική του σχολείου για βελτίωση της διδασκαλίας και της μάθησης: Δύο περιπτώσεις προγραμμάτων σχολικής αποτελεσματικότητας και σχολικής βελτίωσης Δρ Ανδρέας Κυθραιώτης, ΕΔΕ Εργαστήριο 1: «Βελτίωση

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η καλλιέργεια της ικανότητας για γραπτή έκφραση πρέπει να αρχίζει από την πρώτη τάξη. Ο γραπτός λόγος χρειάζεται ως μέσο έκφρασης. Βέβαια,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ. 2. Ηλικία Θέση εργασίας Μόνιμος Αναπληρωτής

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ. 2. Ηλικία Θέση εργασίας Μόνιμος Αναπληρωτής ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α. Δημογραφικά χαρακτηριστικά 1. Φύλο Άνδρας Γυναίκα 2. Ηλικία 22 30 31 40 41 50 51 + 3. Χρόνια υπηρεσίας 1 5 6 15 16+ 4. Σημειώστε τα πτυχία που κατέχετε Πτυχίο Παιδαγωγικής Ακαδημίας Πτυχίο

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: «Ρυθμίσεις Ζωνών Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (ΖΕΠ) και Τάξεων Υποδοχής ΖΕΠ» Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

ΘΕΜΑ: «Ρυθμίσεις Ζωνών Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (ΖΕΠ) και Τάξεων Υποδοχής ΖΕΠ» Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 2388/2015, τ. Β ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ --- ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ & ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική της Πληροφορικής

Διδακτική της Πληροφορικής 3 η Ατομική Εργασία Καταληκτική Ημερομηνία Παράδοσης της Εργασίας: 5/3/2012 Σκοπός της εργασίας είναι ο σχεδιασμός ενός σεναρίου διδασκαλίας για έννοια/ες του γνωστικού αντικειμένου της Πληροφορικής με

Διαβάστε περισσότερα

Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες. Ζωή Διονυσίου

Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες. Ζωή Διονυσίου Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες Ζωή Διονυσίου Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά

Διαβάστε περισσότερα

Ατομικές διαφορές στην κατάκτηση της Γ2. Ασπασία Χατζηδάκη, Επ. Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε

Ατομικές διαφορές στην κατάκτηση της Γ2. Ασπασία Χατζηδάκη, Επ. Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε Ατομικές διαφορές στην κατάκτηση της Γ2 Ασπασία Χατζηδάκη, Επ. Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε 2011-12 Α. Παράμετροι που επηρεάζουν την εκμάθηση μιας Γ2 Πολλές παράμετροι επηρεάζουν τη διαδικασία αυτή. Σύμφωνα με τον

Διαβάστε περισσότερα

Eπιμορφωτικό σεμινάριο

Eπιμορφωτικό σεμινάριο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Δράση: Επιμόρφωση εκπαιδευτικών και μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας Επιστ. υπεύθυνη: Ζωή Παπαναούμ Υποδράση: Εξ αποστάσεως επιμόρφωση Eπιμορφωτικό σεμινάριο 3

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ Εισαγωγή Ενεργός συμμετοχή Κοινωνική αλληλεπίδραση Δραστηριότητες που έχουν νόημα Σύνδεση των νέων πληροφοριών με τις προϋπάρχουσες γνώσεις Χρήση στρατηγικών Ανάπτυξη της αυτορρύθμισης και εσωτερική σκέψη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ. Γεώργιος Ν. Πριµεράκης Σχ. Σύµβουλος ΠΕ03

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ. Γεώργιος Ν. Πριµεράκης Σχ. Σύµβουλος ΠΕ03 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Γεώργιος Ν. Πριµεράκης Σχ. Σύµβουλος ΠΕ03 1 Η αξιολόγηση (µπορεί να) αναφέρεται στον εκπαιδευτικό, στο µαθητή, στο Αναλυτικό Πρόγραµµα, στα διδακτικά υλικά στη σχολική µονάδα ή (και) στο θεσµό

Διαβάστε περισσότερα

ΈΝΤΥΠΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 1

ΈΝΤΥΠΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 1 ΈΝΤΥΠΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 1 Ονοματεπώνυμο & Ιδιότητα παρατηρήτριας/τη: Σχολείο - Ημερομηνία διδ. ώρα: Μάθημα τάξη γυμνασίου/λυκείου Διδακτική ενότητα ΤΟΜΕΙΣ / ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ - ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ - ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα εξ αποστάσεως επιμόρφωσης για εκπαιδευτικούς ΠΕΑΠ

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα εξ αποστάσεως επιμόρφωσης για εκπαιδευτικούς ΠΕΑΠ Υποέργο 3: Πολιτική ξενόγλωσσης Εκπαίδευσης στο Σχολείο: Η Εκμάθηση της Αγγλικής στην Πρώιμη Παιδική Ηλικία» Η ηλεκτρονική πλατφόρμα εξ αποστάσεως επιμόρφωσης για εκπαιδευτικούς ΠΕΑΠ Ευδοκία Καραβά, Επίκουρη

Διαβάστε περισσότερα

Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση

Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ EL Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση Εισαγωγή Η αξιολόγηση στη συνεκπαίδευση αποτελεί μια προσέγγιση της αξιολόγησης στο πλαίσιο της γενικής

Διαβάστε περισσότερα

Διερευνητική μάθηση We are researchers, let us do research! (Elbers and Streefland, 2000)

Διερευνητική μάθηση We are researchers, let us do research! (Elbers and Streefland, 2000) Διερευνητική μάθηση We are researchers, let us do research! (Elbers and Streefland, 2000) Πρόκειται για την έρευνα που διεξάγουν οι επιστήμονες. Είναι μια πολύπλοκη δραστηριότητα που απαιτεί ειδικό ακριβό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Παράγοντες χαρακτηριστικά αποτελεσματικού σχολείου

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Παράγοντες χαρακτηριστικά αποτελεσματικού σχολείου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Παράγοντες χαρακτηριστικά αποτελεσματικού σχολείου Διδάσκων: Νίκος Ανδρεαδάκης ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΜΑΧΙΜΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Συνάντηση 3η

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΜΑΧΙΜΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Συνάντηση 3η ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΜΑΧΙΜΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 2010-2011-Συνάντηση 3η ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΣΤΙΚΩΝ/ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ/ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ Τηλ.: 22800737, 22800951

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Λεωνίδας Κυριακίδης Τμήμα Επιστημών της Αγωγής, Πανεπιστήμιο Κύπρου ΕΙΣΑΓΩΓΗ H δημιουργία εκπαιδευτικών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΩΡΗ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (Π.Ε.Σ.) ΠΡΑΓΑ 25-29/1/2016

ΠΡΟΩΡΗ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (Π.Ε.Σ.) ΠΡΑΓΑ 25-29/1/2016 ΠΡΟΩΡΗ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ (Π.Ε.Σ.) ΠΡΑΓΑ 25-29/1/2016 ΣΚΟΠΟΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ Βασικός σκοπός ήταν η απόκτηση νέων και εμβάθυνση ήδη γνωστών τεχνικών για την πρόληψη της μαθητικής διαρροής.

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην

Διαβάστε περισσότερα

Δημοτικό Σχολείο Λεμεσού Ι (ΚΑ) Έρευνα Δράσης Βελτίωση Ορθογραφίας Μαθητών

Δημοτικό Σχολείο Λεμεσού Ι (ΚΑ) Έρευνα Δράσης Βελτίωση Ορθογραφίας Μαθητών Δημοτικό Σχολείο Λεμεσού Ι (ΚΑ) 2015-2016 Έρευνα Δράσης Βελτίωση Ορθογραφίας Μαθητών Προφίλ σχολείου λειτούργησε το 1967-68, και μετακόμισε σε καινούριο κτήριο το 2014-2015 (ΚΑ) 129 μαθητές 10 εκπαιδευτικοί

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Δρ Ειρήνη Ροδοσθένους, Λειτουργός Π.Ι. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ Επικοινωνιακή διδασκαλία της γλώσσας: η ίδια η γλώσσα συνιστά και ορίζεται ως κοινωνική

Διαβάστε περισσότερα