ΑΝΩΣΑΣΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΔΡΡΩΝ ΥΟΛΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΓΙΠΛΩΜΑΣΙΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ΘΔΜΑ:

Transcript

1 ΑΝΩΣΑΣΟ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΔΡΡΩΝ ΥΟΛΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΙΚΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΙΑΚΩΝ ΠΟΤΓΩΝ ΣΗ ΥΡΗΜΑΣΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΟΓΙΣΙΚΗ ΚΑΙ ΓΙΟΙΚΗΗ ΓΙΠΛΩΜΑΣΙΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ΘΔΜΑ: ΥΡΗΜΑΣΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ ΛΟΓΙΣΙΚΩΝ ΚΑΣΑΣΑΔΩΝ ΤΜΦΩΝΑ ΜΔ ΣΑ ΓΙΔΘΝΗ ΛΟΓΙΣΙΚΑ ΠΡΟΣΤΠΑ ΣΩΝ ΔΙΗΓΜΔΝΩΝ ΔΠΙΥΔΙΡΗΔΩΝ ΣΟΤ ΚΛΑΓΟΤ ΣΩΝ ΑΤΣΟΚΙΝΗΣΩΝ ΚΑΙ ΜΗΥΑΝΩΝ ΓΙΑ ΣΗΝ ΠΔΡΙΟΓΟ Αζαλαζία Αλαζηαζίνπ Νάηζηθα Α.Μ. 13 Δπηβιέπσλ θαζεγεηήο : Γξ. Κσλζηαληίλνο ηεθάλνπ έξξεο Ινύληνο 2011

2 «Χρημαηοοικονομική ανάλσζη λογιζηικών καηαζηάζεφν, ζύμθφνα με ηα διεθνή λογιζηικά πρόησπα, ηφν ειζηγμένφν επιτειρήζεφν ηοσ κλάδοσ ηφν ασηοκινήηφν και μητανών για ηην περίοδο » Νάτσικα Αθανασία, ΤΕΙ Σερρών Περίληυη (Abstract) θνπόο ηεο παξνύζαο εξγαζίαο ήηαλ λα αλαιύζεη ηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ησλ εηζεγκέλσλ επηρεηξήζεσλ πνπ δξαζηεξηνπνηνύληαη ζηνλ θιάδν ησλ απηνθηλήησλ θαη κεραλώλ, όπσο απηέο θαζνξίδνληαη από ηα δηεζλή ινγηζηηθά πξόηππα, ηελ ηειεπηαία πεληαεηία ( ) θαη λα εμάγεη ζπκπεξάζκαηα ηόζν ζε ρξεκαηννηθνλνκηθό όζν θαη ζε δηνηθεηηθό επίπεδν γηα ηνλ ελ ιόγσ θιάδν. Οη εηαηξίεο πνπ απνηέιεζαλ ην δείγκα ηεο έξεπλαο ήηαλ, ε Π. Πεηξόπνπινο, ε Μνηνδπλακηθή, ν θαθηαλάθεο θαη ε ΔΛΣΡΑΚ. Η κεζνδνινγία πνπ αθνινπζήζεθε ήηαλ αλάιπζε δεπηεξνγελώλ ζηνηρείσλ θαη ζπγθεθξηκέλα δηα κέζνπ ησλ δεκνζηεπκέλσλ εηήζησλ νηθνλνκηθώλ εθζέζεσλ ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ απνηέιεζαλ θαη ην δείγκα ηεο έξεπλαο. Λήθζεθαλ ππόςε ηα νηθνλνκηθά ζηνηρεία ησλ θύξησλ εηαηξηώλ θαη όρη νη ελνπνηεκέλεο θαηαζηάζεηο ηνπ νκίινπ. Σα δεδνκέλα επεμεξγάζηεθαλ κέζσ ηνπ πξνγξάκκαηνο excel. Αξρηθά έγηλε κηα αλαθνξά ζηελ ζπλνιηθή εηθόλα ηνπ θιάδνπ θαη ζηελ ε ζπκβνιή ηνπ ζηελ Διιεληθή νηθνλνκία. ηελ ζπλέρεηα αλαιύζεθαλ νη ηζνινγηζκνί θαη ηα απνηειέζκαηα εθκεηάιιεπζεο κε ηελ βνήζεηα ησλ βαζηθόηεξσλ αξηζκνδεηθηώλ. Έπεηηα αλαιύζεθαλ νη θαηαζηάζεηο ηακεηαθώλ ξνώλ θαηά εηαηξία θαη θαηά δξαζηεξηόηεηα. Σέινο έγηλε αλάιπζε S.W.O.T. ηνπ θιάδνπ αιιά θαη ησλ εηαηξηώλ. Από ηελ αλάιπζε ησλ ζηνηρείσλ πξνέθπςαλ ηα ε- μήο ζπκπεξάζκαηα : Οη εηζεγκέλεο επηρεηξήζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνύληαη ζηνλ θιάδν ησλ απηνθηλήησλ θαη κεραλώλ βξίζθνληαη ζε ύθεζε από ην 2008, ρξνληά όπνπ μέζπαζε θαη ε παγθόζκηα νηθνλνκηθή θξίζε. Η ύθεζε απηή γηγαληώζεθε ην 2010 όπνπ νη επηρεηξήζεηο γηα πξώηε θνξά ηα ηειεπηαία ρξόληα δελ ήηαλ ζε ζέζε λα πξαγκαηνπνηήζνπλ θέξδε νύηε θαηά ην ειάρηζην. Οη εηαηξίεο πηνζέηεζαλ ηα ηειεπηαία ρξόληα κηα δπλακηθή πνιηηηθή όπνπ ζηόρνο ηνπο ήηαλ ε επέθηαζή ηνπο ζε ζπκπιεξσκαηηθέο δξαζηεξηόηεηεο όπσο απηή ησλ ιηπαληηθώλ θαη ειαζηηθώλ γηα λα κπνξέζνπλ λα θαιύςνπλ ην ρακέλν έδαθνο. Οη θηλήζεηο ηνπο απηέο είραλ ζεηηθό αληίθηππν ζηα νηθνλνκηθά ηνπο απνηειέζκαηα θαη κεηξίαζαλ ζεκαληηθά ηηο απώιεηεο ηνπο. Παξόια ηα κεγάια πξνβιήκαηα πνπ έρνπλ λα αληηκεησπίζνπλ νη εηαηξίεο, θαίλεηαη όηη κπνξνύλ λα αληαπεμέιζνπλ θαη λα μεπεξάζνπλ ηελ θξίζε ράξε ζηελ επειημία θαη ηελ ηερλνγλσζία πνπ δηαζέηνπλ. ii

3 Πίνακας περιετομένφν ειίδα Ειζαγφγή 1 Κεθάλαιο Ο θιάδνο ησλ απηνθηλήησλ θαη κεραλώλ Πεξηγξαθή - Σαμηλόκεζε θιάδνπ Θεζκηθό πιαίζην H ζπκβνιή ηνπ θιάδνπ ζηελ Διιεληθή νηθνλνκία Δμέιημε δξαζηεξηόηεηαο Παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηε δήηεζε ησλ απηνθηλήησλ Γεληθέο πιεξνθνξίεο γηα ηηο ππό εμέηαζε εηαηξίεο Γεληθέο πιεξνθνξίεο γηα ηελ εηαηξία Π. Πεηξόπνπινο Α.Δ.Β.Δ Γεληθέο πιεξνθνξίεο γηα ηελ εηαηξία Μνηνδπλακηθή Α.Δ.Δ Γεληθέο πιεξνθνξίεο γηα ηελ εηαηξία ΔΛΣΡΑΚ Α.Δ Γεληθέο πιεξνθνξίεο γηα ηελ εηαηξία θαθηαλάθεο Α.Δ.Β.Δ. 11 Κεθάλαιο Αλάιπζε ηζνινγηζκώλ θαη απνηειεζκάησλ εθκεηάιιεπζεο κε ηελ ρξήζε ησλ αξηζκνδεηθηώλ Μέζνδνη αλάιπζεο ρξεκαηννηθνλνκηθώλ θαηαζηάζεσλ Γεληθά ζηνηρεία ησλ αξηζκνδεηθηώλ Αλάιπζε ελδεηθηηθώλ αξηζκνδεηθηώλ ξεπζηόηεηαο Αξηζκνδείθηεο γεληθήο ξεπζηόηεηαο Αξηζκνδείθηεο άκεζεο ξεπζηόηεηαο Αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξεπζηόηεηαο Αλάιπζε ελδεηθηηθώλ αξηζκνδεηθηώλ δξαζηεξηόηεηαο Αξηζκνδείθηεο θπθινθνξηαθήο ηαρύηεηαο απνζεκάησλ Αξηζκνδείθηεο είζπξαμεο ησλ απαηηήζεσλ Αξηζκνδείθηεο εμόθιεζεο βξαρπρξόλησλ ππνρξεώζεσλ Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θαζαξνύ θεθαιαίνπ Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο παγίσλ Αλάιπζε ελδεηθηηθώλ αξηζκνδεηθηώλ απνδνηηθόηεηαο Αξηζκνδείθηεο κηθηνύ πεξηζσξίνπ θέξδνο Αξηζκνδείθηεο θαζαξνύ πεξηζσξίνπ θέξδνο Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο απαζρνινύκελσλ θεθαιαίσλ 29 iii

4 2.5.4 Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο ελεξγεηηθνύ Αξηζκνδείθηεο νηθνλνκηθήο κόριεπζεο Αλάιπζε ελδεηθηηθώλ αξηζκνδεηθηώλ δηαξζξώζεσο θεθαιαίνπ θαη βησζηκόη Αξηζκνδείθηεο μέλα πξνο ηδία θεθάιαηα Αξηζκνδείθηεο θπθινθνξνύλ ελεξγεηηθό πξνο ζπλνιηθέο ππνρξεώζεηο Αξηζκνδείθηεο πάγηα πξνο καθξνπξόζεζκεο ππνρξεώζεηο Αξηζκνδείθηεο θάιπςεο ηόθσλ Αλάιπζε ελδεηθηηθώλ επελδπηηθώλ αξηζκνδεηθηώλ Γεληθά ζηνηρεία ηεο ρξεκαηηζηεξηαθήο αγνξάο Αξηζκνδείθηεο θέξδε αλά κεηνρή Αξηζκνδείθηεο ηηκή πξνο θέξδε αλά κεηνρή (P/E) Αξηζκνδείθηεο ηξέρνπζαο κεξηζκαηηθήο απόδνζήο Αξηζκνδείθηεο κεξηζκαηηθήο πνιηηηθήο Αξηζκνδείθηεο κεξηζκαηηθή απόδνζε ηδίσλ θεθαιαίσλ 51 Κεθάλαιο Αλάιπζε θαηαζηάζεσλ ηακεηαθώλ ξνώλ Η δνκή ησλ θαηαζηάζεσλ ηακεηαθώλ ξνώλ Καηαζηάζεηο ηακεηαθώλ ξνώλ θαη αξηζκνδείθηεο Μέζνδνη παξνπζίαζεο θαη αλάιπζεο ησλ θαηαζηάζεσλ ηακεηαθώλ ξνώλ θαη ε ζεκαζία ηνπο Οη θαηαζηάζεηο ηακεηαθώλ ξνώλ ζε ζρέζε κε ηνλ πξνγξακκαηηζκό ησλ επηρεηξήζεσλ Αλάιπζε ησλ θαηαζηάζεσλ ηακεηαθώλ ξνώλ ησλ εηαηξηώλ ηνπ θιάδνπ εκπνξίαο απηνθηλήησλ θαη κεραλώλ Αλάιπζε ηακεηαθώλ ξνώλ από ηελ ιεηηνπξγηθή δξαζηεξηόηεηα Αλάιπζε ηακεηαθώλ ξνώλ από ηελ επελδπηηθή δξαζηεξηόηεηα Αλάιπζε ηακεηαθώλ ξνώλ από ηελ ρξεκαηνδνηηθή δξαζηεξηόηεηα 63 Κεθάλαιο Αλάιπζε S.W.O.T. ηνπ θιάδνπ εκπνξίαο απηνθίλεησλ θαη κεραλώλ Γεληθά ζηνηρεία ηελ αλάιπζεο S.W.O.T Αλάιπζε δπλαηώλ ζεκείσλ ηνπ θιάδνπ θαη ησλ εηαηξηώλ Αλάιπζε αδύλαησλ ζεκείσλ ηνπ θιάδνπ θαη ησλ εηαηξηώλ 68 iv

5 4.4 Αλάιπζε επθαηξηώλ ηνπ θιάδνπ θαη ησλ εηαηξηώλ Αλάιπζε απεηιώλ ηνπ θιάδνπ θαη ησλ εηαηξηώλ 71 Σσμπεράζμαηα - προηάζεις 72 Βιβλιογραθία 74 Πίνακας και διαγράμμαηα ειίδα Πίνακας 1 : Δηζαγσγέο απηνθηλήησλ θαη αληαιιαθηηθώλ θαηά ρώξα πξνέιεπζεο ζε εθαηνκκύξηα επξώ 6 Πίνακας 2 : Νέεο θπθινθνξίεο νρεκάησλ 8 Πίνακας 3: Πνξεία κεηνρήο εηαηξίαο Π. Πεηξόπνπινο Πίνακας 4: Πνξεία κεηνρήο εηαηξίαο Μνηνδπλακηθή Πίνακας 5: Πνξεία κεηνρήο εηαηξίαο θαθηαλάθεο Πίνακας 6: Πνξεία κεηνρήο εηαηξίαο ΔΛΣΡΑΚ v

6 Δηζαγσγή Η ρξεκαηννηθνλνκηθή δηνίθεζε - δηαρείξηζε ζε κηα επηρείξεζε αξρίδεη κεηά ηελ πεξαίσζε εθ κέξνπο ηεο ινγηζηηθήο ηνπ έξγνπ ηεο θαη ζχληαμεο ησλ θαηά λφκν νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ. Σηο ζπληαζζφκελεο απφ ηε ινγηζηηθή νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηηο ρξεζηκνπνηνχλ γηα ζρεηηθή αλάιπζε θαη πξνζδηνξηζκφ ηεο ζέζεο ηεο επηρείξεζεο απφ έηνο ζε έηνο αιιά θαη ζε ζχγθξηζε κε άιιεο επηρεηξήζεηο είηε ηνπ ίδηνπ είηε άιισλ θιάδσλ ηφζν ε δηνίθεζε φζν θαη εμσηεξηθνί παξαηεξεηέο. Οη εμσηεξηθνί παξαηεξεηέο ή ελδηαθεξφκελνη ή αλαιπηέο γηα ηελ ζέζε ηεο επηρείξεζεο ζην επηρεηξεκαηηθφ ζηεξέσκα είλαη επλφεην φηη έρνπλ πξφζβαζε κφλν ζε νηθνλνκηθά ζηνηρεία πνπ ε επηρείξεζε έρεη απφ ην λφκν ηελ ππνρξέσζε λα δεκνζηεχζεη. Απηέο νη θαηά λφκν (Ν2190/1920) δεκνζηεπφκελεο θαηαζηάζεηο είλαη: Ο Ιζνινγηζκόο Η Καηάζηαζε Απνηειεζκάησλ Υξήζεσο Η Καηάζηαζε Γηαζέζεσο Απνηειεζκάησλ θαη Σν Πξνζάξηεκα. Όζεο επηρεηξήζεηο εθαξκφδνπλ ηα Γηεζλή Πξφηππα Υξεκαηννηθνλνκηθήο Πιεξνθφξεζεο ΓΠΥΠ δεκνζηεχνπλ θαη: Καηάζηαζε ηακεηαθώλ ξνώλ, Καηάζηαζε κεηαβνιώλ θαζαξήο ζέζεο. Οη εκεηώζεηο (αληί ηνπ πξνζαξηήκαηνο) Δθηφο απηψλ ησλ θαηαζηάζεσλ ζηα δεκνζηεπφκελα ζηνηρεία ππάξρνπλ θαη νη ιεγφκελεο παξαηεξήζεηο θαζψο θαη ζηνηρεία ηεο επηρείξεζεο. Όιεο νη παξαπάλσ ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο είλαη, ζηελ νπζία, έγγξαθα πνπ αθνξνχλ ζην παξειζφλ. Όκσο, φινη νη αλαιπηέο θαη κειεηεηέο ησλ θαηαζηάζεσλ απηψλ ελδηαθέξνληαη λα κάζνπλ ηη ζα ζπκβεί ζην κέιινλ. Οη κέηνρνη ζέινπλ λα κάζνπλ πνηα ζα είλαη ηα κειινληηθά θέξδε θαη θαη επέθηαζε ηα κεξίζκαηα, νη πηζησηέο ζέινπλ λα μέξνπλ αλ ε εηαηξία ζα είλαη ζε ζέζε λα απνπιεξψζεη ηα ρξέε ηεο θαη ηα ζηειέρε ελδηαθέξνληαη λα γλσξίδνπλ αλ ε εηαηξία ζα έρεη ηελ ηθαλφηεηα λα ρξεκαηνδνηήζεη ηε κειινληηθή ηεο επέθηαζε. 1

7 Παξά ην γεγνλφο φηη νη ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο αθνξνχλ ζην παξειζφλ, κπνξνχλ λα δψζνπλ ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο γηα ην κέιινλ. Πεξηιεπηηθά, νη παξαπάλσ νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο δίλνπλ ηελ εμήο πιεξνθφξεζε: Ο ηζνινγηζκόο απεηθνλίδεη ηελ πεξηνπζία ηεο επηρείξεζεο ζε πάγηα θαη θπθινθνξνχληα ζηνηρεία θαη ηηο πεγέο ρξεκαηνδφηεζήο ηνπο (ίδηα θαη μέλα θεθάιαηα) ζε κηα δεδνκέλε κφλν ρξνληθή ζηηγκή, ζπλήζσο ζηηο 31/12 θάζε έηνπο, ή ζηηο 30/06. Η θαηάζηαζε απνηειεζκάησλ ρξήζεο κεηξά ηε δξαζηεξηφηεηα (έζνδα έμνδα = α- πνηέιεζκα) κηα επηρείξεζεο θαηά ηε δηάξθεηα κηαο ρξνληθήο πεξηφδνπ, ζπλήζσο ελφο έηνπο (απφ 1/1-31/12, ή απφ 1/7-30/06 αλάινγα κε ην θιείζηκν ηνπ ηζνινγηζκνχ), ζπλππνινγίδνληαο φκσο θαη νξηζκέλα ζηνηρεία πνπ δελ απνηεινχλ κεηξεηά φπσο είλαη νη απνζβέζεηο. Η θαηάζηαζε δηαζέζεσο απνηειεζκάησλ δείρλεη ηελ θαηαλνκή ησλ απνηειεζκάησλ ζε θφξνπο, κεξίζκαηα θαη απνζεκαηηθά. Σν Πξνζάξηεκα Οη εκεηώζεηο παξέρνπλ πιεξνθνξίεο γηα ηελ θάζε νηθνλνκηθή ρξήζε, φπσο π.ρ. γηα ηηο κεζφδνπο απνηίκεζεο θαη απνζβέζεσλ πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ, αλαιχζεηο ινγαξηαζκψλ, θ.α. Οη ζεκεηψζεηο δεκνζηεχνληαη φηαλ εθαξκφδνληαη ηα δηεζλή ινγηζηηθά πξφηππα θαη είλαη πνιχ πην αλαιπηηθέο θαη εθηελείο, ζπκπεξηιακβάλνπλ κεγαιχηεξν φγθν πιεξνθνξηψλ ηθαλφ λα παξέρεη ζηνλ αλαγλψζηε θάζε πιεξνθνξία πνπ αθνξά ηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο. Η θαηάζηαζε ηακεηαθώλ ξνώλ ιακβάλεη ππφςε ηηο δηαρξνληθέο κεηαβνιέο ζηα δεδνκέλα ησλ δχν παξαπάλσ θαηαζηάζεσλ θαη δίλεη πιεξνθφξεζε ζρεηηθά κε ηε ξεπζηφηεηα ηεο επηρείξεζεο (ξνή κεηξεηψλ) θαη ηε ζρέζε ξεπζηφηεηαο θαη απνδνηηθφηεηαο. Η θαηάζηαζε κεηαβνιώλ θαζαξήο ζέζεο δείρλεη ηελ κεηαβνιή ηεο θαζαξήο ζέζεο θέξδε / δεκηά ηεο επηρείξεζεο ζηελ έλαξμε ηεο ρξήζεο (ηέινο πξνεγνχκελεο) θαη ζην ηέινο απηήο. ηελ θαηάζηαζε απηή απνηππψλνληαη θαη πνηα ζηνηρεία ζπλέβαιαλ ζηε δηακφξθσζε ηεο θαζαξήο ζέζεο ηεο επηρείξεζεο. Η αλάιπζε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ πξαγκαηνπνηείηαη, φπσο είλαη γλσζηφ, θπξίσο, κέζα απφ ηελ αλάιπζε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ δεηθηψλ θαη ν ζθνπφο ηεο αλάιπζεο απηψλ ησλ ζρέζεσλ είλαη λα πεξηνξίζεη ηνλ φγθν ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ ζηνηρείσλ ζε έλα κηθξφηεξν θαη πην εχρξεζην ζχζηεκα ζρέζεσλ. 2

8 Απφ ηηο ρξεκαηννηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο, κπνξεί λα εμαρζεί έλαο κεγάινο αξηζκφο α- ξηζκνδεηθηψλ, θαη ε επηινγή ησλ ζεκαληηθφηεξσλ απφ απηψλ εμαξηάηαη ζπλήζσο απφ ηηο αλάγθεο ηεο θάζε επηρείξεζεο θαη θπξίσο απφ ηε ζηξαηεγηθή ηεο. Σν ελδηαθέξνλ ζηελ παξνχζα εξγαζία ζα επηθεληξσζεί ζηηο ινγηζηηθέο θαηαζηάζεηο ησλ εηζεγκέλσλ εηαηξηψλ πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ θιάδν ηεο εκπνξίαο απηνθηλήησλ θαη κεραλψλ. Οη ινγηζηηθέο θαηαζηάζεηο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα ηελ κειέηε απηή ήηαλ αθνξνχζαλ ζηνηρεία κφλν ησλ βαζηθψλ εηαηξηψλ θαη φρη νιφθιεξνπ ηνπ ν- κίινπ κέζα ζηνλ νπνίν αλήθνπλ. Ο ιφγνο πνπ έγηλε απηφο ν δηαρσξηζκφο είλαη γηαηί ζθνπφο είλαη απηήο ηεο κειέηεο είλαη λα εξεπλήζεη ηελ πνξεία ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ θιάδνπ ρσξίο λα ππάξρνπλ αιινηψζεηο ζηα απνηειέζκαηα απφ ζηνηρεία εηαηξηψλ πνπ δελ αλήθνπλ ζε απηφλ φπσο γηα παξάδεηγκα νη θηεκαηνκεζηηηθέο εξγαζίεο, νη ηαρπκεηαθνξέο θ.α. Οη εηαηξίεο πνπ απνηέιεζαλ ην δείγκα ηεο κειέηεο είλαη φιεο νη εηαηξίεο κνπ νη κεηνρέο ηνπο δηαπξαγκαηεχνληαη ζην ρξεκαηηζηήξην Αζελψλ θαη ζαλ θχξηα δξαζηεξηφηεηα ηνπο έρνπλ ηελ εκπνξία απηνθηλήησλ θαη κεραλψλ. Απηέο είλαη νη ε Π. Πεηξφπνπινο, ε Μνηνδπλακηθή, ν θαθηαλάθεο θαη ε ΔΛΣΡΑΚ. Σα ζηνηρεία αθνξνχλ ηηο ρξήζεο απφ ην 2006 έσο θαη ην Η επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ έγηλε κε ηελ βνήζεηα ηνπ πξνγξάκκαηνο excel. Ο ιφγνο πνπ επηιέρηεθε ν ζπγθεθξηκέλνο θιάδνο είλαη ε έληνλε δηαθχκαλζε πνπ παξνπζηάδεη ηελ πεξίνδν πνπ κειεηάκε κηα θαη απνηειεί έλα θιάδν πνπ έρεη δερηεί κεγάιν πιήγκα ην ηειεπηαίν δηάζηεκα, θαζψο θαη ε ζεκαληηθή ζπκβνιή ηνπ ζηελ νηθνλνκία θαη ηελ απαζρφιεζε. Πην ζπγθεθξηκέλα κέρξη θαη ην 2007 ν θιάδνο βξηζθφηαλ ζε κία κεγάιε άλνδν θαη αλάπηπμε. Με ην μέζπαζκα ηεο παγθφζκηαο νηθνλνκηθήο θξίζεο ην 2008 άξρηζε θαη ε πηψζε ηνπ ε νπνία έθηαζε ζην απφγεην ηεο ην Με ηελ αλάιπζε ησλ ρξεκαηννηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ απηψλ ησλ εηαηξηψλ γίλεηαη κηα πξνζπάζεηα λα κειεηεζνχλ απηέο νη κεηαβνιέο θαζψο θαη νη θηλήζεηο απφ ηελ πιεπξά ησλ δηνηθήζεσλ ηνπο γηα λα κπνξέζνπλ λα αληαπνθξηζνχλ ζηηο νινέλα δπζκελψο κεηαβαιιφκελεο ζπλζήθεο ηεο αγνξάο. 3

9 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 1: Ο ΚΛΑΓΟ ΣΩΝ ΑΤΣΟΚΙΝΗΣΩΝ ΚΑΙ ΜΗΥΑΝΩΝ 1.1 Πεξηγξαθή - Σαμηλόκεζε θιάδνπ Απφ ζηαηηζηηθή άπνςε ν θιάδνο εκπνξίαο απηνθηλήησλ ππάγεηαη ζηνλ ηνκέα ηνπ Δκπνξίνπ θαη ζχκθσλα κε ηελ θσδηθνπνίεζε NACE (ε ειιεληθή νλνκαζία ηεο νπνίαο είλαη ΣΑΚΟΓ, δειαδή ηαηηζηηθή Σαμηλφκεζε ησλ Οηθνλνκηθψλ Γξαζηεξηνηήησλ ζχκθσλα κε ηηο νδεγίεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο) πεξηιακβάλεη ηνπο αθφινπζνπο π- πνθιάδνπο : 50. Πψιεζε, ζπληήξεζε θαη επηζθεπή απηνθηλήησλ νρεκάησλ θαη κνηνζηθιεηψλ. Ληαληθή πψιεζε θαπζίκσλ γηα νρήκαηα Πψιεζε απηνθηλήησλ νρεκάησλ 50.2 πληήξεζε θαη επηζθεπή απηνθηλήησλ νρεκάησλ 50.3 Πψιεζε κεξψλ θαη εμαξηεκάησλ απηνθηλήησλ νρεκάησλ 50.4 Πψιεζε, ζπληήξεζε θαη επηζθεπή κνηνζηθιεηψλ θαη ζπλαθψλ κεξψλ θαη εμαξηεκάησλ ηνπο 50.5 Ληαληθή πψιεζε θαπζίκσλ γηα νρήκαηα 1 Η εθαξκνγή ηεο ηαμηλφκεζεο απηήο είλαη ππνρξεσηηθή γηα φια ηα Κξάηε κέιε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, θάζε θνξά πνπ γίλεηαη κία έξεπλα ζηελ νπνία ζπιιέγνληαη ζηαηηζηηθά ζηνηρεία θαηά θιάδν νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο. Η θσδηθνπνίεζε NACE δηαβαζκίδεηαη σο εμήο: Γηςήθηνο θσδηθφο : Γηαρσξηζκφο θπξίνπ θιάδνπ εξγαζηψλ Σξηςήθηνο θσδηθφο : Δμεηδίθεπζε εξγαζηψλ κέζα ζηνλ θιάδν Σεηξαςήθηνο θσδηθφο : Αθξηβέο αληηθείκελν εξγαζηψλ 1 Σν Α ηξίκελν ηνπ 2009 έγηλε εθαξκνγή ηεο λέαο ζηαηηζηηθήο ηαμηλφκεζεο νηθνλνκηθψλ δξαζηεξηνηήησλ NACE Rev 2 φπνπ ν θιάδνο ηεο πψιεζεο θαπζίκσλ θαη ιηπαληηθψλ θαηαηάζζεηαη ζην ιηαληθφ εκπφξην θαη φρη ζηνλ θιάδν ησλ απηνθηλήησλ θαη κεραλψλ. 4

10 1.2 Θεζκηθό Πιαίζην Καζνξηζηηθφ ξφιν ζηελ αγνξά απηνθηλήηνπ θαη κεραλψλ έρνπλ νη θαλνληζκνί θαη νη απνθάζεηο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. γηα ηελ ελίζρπζε ηνπ αληαγσληζκνχ, ηελ πξνζηαζία ησλ θαηαλαισηψλ, ηε βειηίσζε ηεο αζθάιεηαο, ηνλ πεξηνξηζκφ ησλ ξχπσλ, θαη πνιιά άιια κε απψηεξν θαη θπξίαξρν φκσο ζηφρν ηελ ελίζρπζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ηεο Δπξσπατθήο απηνθηλεηνβηνκεραλίαο. Η Διιεληθή λνκνζεζία ελαξκνλίδεηαη ζρεδφλ άκεζα ζηηο ληηξεθηίβεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Ο θαλνληζκφο 1400/2002(Block Exemption). πνπ ηζρχεη απφ ηνλ Οθηψβξην ηνπ 2002 επέθεξε ζεκαληηθέο αιιαγέο ζηελ πψιεζε θαη δηαλνκή ησλ απηνθηλήησλ θαη κεραλψλ πξνο φθεινο θπξίσο ησλ κεγάισλ εηαηξηψλ ή ησλ ζπγαηξηθψλ εηαηξηψλ ησλ θαηαζθεπαζηψλ. χκθσλα κε ηνλ θαλνληζκφ νη θαηαζθεπαζηέο κπνξνχλ λα επηιέμνπλ κεηαμχ "απνθιεηζηηθήο" θαη "επηιεθηηθήο" δηαλνκήο δηαηεξψληαο φκσο ζε ζεκαληηθφ βαζκφ ηελ ηθαλφηεηα επηινγήο ησλ ζπλεξγαηψλ ηνπο (πνηνηηθά θαη πνζνηηθά θξηηήξηα). ηελ απνθιεηζηηθή δηαλνκή νη επίζεκνη έκπνξνη πεξηνξίδνληαη απφ ηνπο θαηαζθεπαζηέο ζε κία ζπγθεθξηκέλε πεξηνρή, αιιά έρνπλ ηε δπλαηφηεηα πψιεζεο θαη ζε κε εμνπζηνδνηεκέλνπο θνξείο φπσο νη αλεμάξηεηνη κεηαπσιεηέο, ηα ζνππεξκάξθεη, νη εηαηξείεο πψιεζεο κέζσ Internet, ή ζε πειάηεο πνπ έξρνληαη ζε επαθή καδί ηνπο θαη δελ αλήθνπλ ζηνλ ηνκέα επζχλεο ηνπο. ηελ επηιεθηηθή δηαλνκή νη επίζεκνη έκπνξνη έρνπλ ην δηθαίσκα(απφ 1/10/2005) λα δεκηνπξγνχλ θαηαζηήκαηα ή ζεκεία παξάδνζεο απηνθηλήησλ ζε νπνηνδήπνηε κέξνο ηεο ρψξαο ηνπο κε ηελ ππνρξέσζε ηήξεζεο ησλ απαηηνχκελσλ πξνδηαγξαθψλ θαη εθφζνλ ε ζπγθεθξηκέλε επέλδπζε ζπκθέξεη επηρεηξεκαηηθά. Δπίζεο κπνξνχλ λα δεκηνπξγνχλ θαηαζηήκαηα ή ζεκεία παξάδνζεο ησλ απηνθηλήησλ θαη κεραλψλ ζε θάπνην άιιν θξάηνο-κέινο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. ζχκθσλα κε ηηο πξνδηαγξαθέο πνπ νξίδεη ν θαηαζθεπαζηήο γηα ηε ζπγθεθξηκέλε ρψξα. Γελ κπνξνχλ φκσο λα πσινχλ ζε θνξείο πνπ δελ αλήθνπλ ζην επίζεκν δίθηπν ηνπ θαηαζθεπαζηή. 1.3 πκβνιή ηνπ θιάδνπ ζηελ Διιεληθή Οηθνλνκία Σν εκπφξην απηνθηλήησλ θαη νη ζπλαθείο δξαζηεξηφηεηεο απνηεινχλ έλαλ ζεκαληηθφ θιάδν ηεο Διιεληθήο Οηθνλνκίαο αθνχ ζπκκεηέρεη θαηά 1,74% πεξίπνπ ζηε δηακφξθσζε ηνπ ΑΔΠ θαη θαηά 2,78% ζηελ ζπλνιηθή απαζρφιεζε. πκβάιεη ζηα θνξνινγη- 5

11 θά έζνδα, πεξίπνπ 10% ησλ εζφδσλ ηνπ ηαθηηθνχ πξνυπνινγηζκφ, αιιά επζχλεηαη επίζεο θαηά 12,2% γηα ην εκπνξηθφ έιιεηκκα.(δλ.σασ. ζηνηρεία 2009). ε φια ηα παξαπάλσ ζηνηρεία δελ ζπκπεξηιακβάλεηαη φ θιάδνο ησλ θαπζίκσλ πνπ αλακθηζβήηεηα ε- πεξεάδεηαη θαζνξηζηηθά απφ ηνλ αξηζκφ ησλ απηνθηλήησλ θαη ινηπψλ κεραλψλ θαη κεραλεκάησλ πνπ ππάξρνπλ. Πίλαθαο 1. Δηζαγσγέο απηνθηλήησλ θαη αληαιιαθηηθώλ θαηά ρώξα πξνέιεπζεο. (εθ. ) Πεγή.EUROSTAT επεμεξγαζία ζηνηρείσλ Ο ζπλνιηθφο αξηζκφο επηρεηξήζεσλ πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαλ ζηνλ θιάδν εκπνξίαο θαη επηζθεπήο νρεκάησλ ην 2006, ήηαλ κε ζπλνιηθή απαζρφιεζε άηνκα θαη ζπλνιηθφ θχθιν εξγαζηψλ πεξίπνπ 16 δηζ. Δπξψ.(Πεηξαηψο Resource 2008). Οη πεξηζζφηεξεο απφ απηέο είλαη κηθξέο νηθνγελεηαθέο επηρεηξήζεηο ηδίσο ζηνπο ππνθιάδνπο ε- πηζθεπήο νρεκάησλ θαη πψιεζεο αληαιιαθηηθψλ. Σν πνζνζηφ απηναπαζρνινπκέλσλ (ηδηνθηεηψλ θαη κειψλ ησλ νηθνγελεηψλ ηνπο) ήηαλ 41% γηα ηνλ θιάδν, 21% γηα ηνλ ππνθιάδν πψιεζεο απηνθηλήησλ, 52% ζηα ζπλεξγεία, 41% ζηελ πψιεζε αληαιιαθηηθψλ θαη 56% ζηελ πψιεζε θαη επηζθεπή κνηνζηθιεηψλ.(χιινγνο εκπφξσλ απηνθηλήησλ 2010) Απφ ηεο αξρέο ηνπ 2008 ππνινγίδεηαη πσο έρνπλ ραζεί πάλσ απφ ζέζεηο εξγαζίαο, βάζε ησλ ζηνηρείσλ ηεο Διιεληθήο ηαηηζηηθήο Αξρήο (ΔΛΣΑΣ) θαη ην πξψην ηξίκελν ηνπ 2011 ε απαζρφιεζε ζηνλ θιάδν κεηψζεθε θαηά 6,4% ζε ζρέζε κε ην πξψην ηξίκελν ηνπ Πεξίπνπ επηρεηξήζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ θιάδν έθιεηζαλ ηα ηειεπηαία 3 έηε θαζηζηψληαο ηνλ ζαλ έλα απφ ηνπο πην επηθίλδπλνπο θιάδνπο γηα ρξεσθνπία. 6

12 1.4 Δμέιημε ηεο δξαζηεξηόηεηαο Μέρξη θαη ηε δεθαεηία ηνπ 80 ε αγνξά δελ ήηαλ αλεπηπγκέλε δηφηη ην απηνθίλεην αληηκεησπίδνληαλ απφ ην Διιεληθφ δεκφζην ζαλ είδνο πνιπηειείαο θαη πεγή ζεκαληηθψλ θνξνινγηθψλ εζφδσλ. Απηφ είρε ζαλ ζπλέπεηα ηε ζπλερή γήξαλζε ηνπ ζηφινπ, ηηο αζξφεο εηζαγσγέο αληαιιαθηηθψλ θαη κεηαρεηξηζκέλσλ απηνθηλήησλ πνιιά απφ ηα νπνία ήηαλ θαη επηθίλδπλα, κε δπζκελείο επηπηψζεηο ζην πεξηβάιινλ, ζηελ θαηαλάισζε θαπζίκσλ θαη ζηελ αζθάιεηα ησλ πνιηηψλ. Σε δεθαεηία ηνπ 90 δφζεθαλ θίλεηξα γηα ηελ αγνξά θαηαιπηηθψλ απηνθηλήησλ θαη εθαξκφζζεθε ην κέηξν ηεο απφζπξζεο( ) πνπ έδσζαλ ζεκαληηθή ψζεζε ζηηο πσιήζεηο θαηλνχξγησλ απηνθηλήησλ. Σελ πεξίνδν απηή πξαγκαηνπνηήζεθε ζεκαληηθφο εθζπγρξνληζκφο ηνπ θιάδνπ αθνχ ε δηεχξπλζε ηεο αγνξάο νδήγεζε ζηε δεκηνπξγία ζχγρξνλσλ θαζεηνπνηεκέλσλ κνλάδσλ(κε έθζεζε, ζπλεξγείν, αληαιιαθηηθά), ζηελ αλάπηπμε εθηεηακέλνπ δηθηχνπ ηνπηθψλ αληηπξνζψπσλ θαη ζηελ εθαξκνγή ειθπζηηθψλ ρξεκαηνδνηηθψλ πξνγξακκάησλ. Παξά ηελ θάκςε πνπ παξαηεξήζεθε κεηά ηε ιήμε ηνπ πξνγξάκκαηνο απφζπξζεο ε αγνξά άξρηζε λα α- λαθάκπηεη θαη απφ ην 2000 κέρξη ην 2005 παξνπζίαζε εληππσζηαθνχο ξπζκνχο αλάπηπμεο γηα λα ζηαζεξνπνηεζεί ζηε ζπλέρεηα ζε ζρεηηθά πςειά επίπεδα.(δλ.σασ. 2009) Η σξίκαλζε ηεο αγνξάο ηελ πεξίνδν ζπλνδεχεηαη απφ βειηίσζε ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηεο, κε ζηξνθή ζε απηνθίλεηα θαιχηεξεο πνηφηεηαο, κεγαιχηεξεο ηππνδχλακεο (αζθαιέζηεξα) θαη αχμεζε ησλ απνζχξζεσλ ιφγσ παιαηφηεηαο. Σνπο ηειεπηαίνπο κήλεο ηνπ 2008 θαη θπξίσο ην πξψην 3κελν ηνπ 2009 νη πσιήζεηο κεηψλνληαη δξακαηηθά ιφγσ ηεο αξλεηηθήο ςπρνινγίαο πνπ πξνθαιεί ε παγθφζκηα νηθνλνκηθή θξίζε. Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη νη πσιήζεηο επηβαηηθψλ απηνθηλήησλ ην 2009 ήηαλ ελψ ην ζεκεηψλνληαο πηψζε 35,92% ζηελ είδε πησηηθή αγνξά. Δλδηαθέξσλ παξνπζηάδνπλ θαη νη πσιήζεηο ηνπ πξψηνπ ηξηκήλνπ ηνπ 2011 νη νπνίεο είλαη έλαληη ηνπ πξψηνπ ηξηκήλνπ ηνπ 2010 ζεκεηψλνληαο πηψζε 56,76% ζε ζρέζε κε κηα ρξφληα πνπ ήηαλ ε ρεηξφηεξε ηεο ηειεπηαίαο 15εηίαο.(χιινγνο εκπφξσλ απηνθηλήησλ 2011). Όπσο δηακνξθψλνληαη ηα δεδνκέλα είλαη δχζθνιφ λα γίλνπλ εθηηκήζεηο γηα ηνλ ζπγθεθξηκέλν θιάδν. 7

13 Πίλαθαο 2. Νέεο θπθινθνξίεο νρεκάησλ. Πεγή. Διιεληθή ηαηηζηηθή Τπεξεζία Παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηε δήηεζε ησλ απηνθηλήησλ Οη παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηε δήηεζε γηα απηνθίλεηα είλαη ην δηαζέζηκν εηζφδεκα, ε γεληθφηεξε ςπρνινγία ησλ θαηαλαισηψλ, ε νηθνλνκηθή ζπγθπξία, ηα δεκνγξαθηθά ραξαθηεξηζηηθά (ειηθία, θχιν, νηθνγέλεηαο, ηφπνο θαηνηθίαο ή εξγαζίαο), ηα ηερληθά ραξαθηεξηζηηθά, ε εηθφλα ηεο θάζε κάξθαο, ην ηζρχνλ θνξνινγηθφ θαζεζηψο, ηα επηηφθηα θαη νη φξνη ηνπ ηξαπεδηθνχ δαλεηζκνχ, ε εκπνξηθή πνιηηηθή ησλ εηαηξηψλ (εθπηψζεηο, πξνζθνξέο, αληαιιαγή παιαηνχ, θ.η.ι.) θαη νη θξαηηθέο πνιηηηθέο (πεξηνξηζκνχ ηεο ξχπαλζεο, αλαλέσζεο ηνπ ζηφινπ ή ζηήξημεο ηνπ θιάδνπ ζε πεξίνδν θξίζεο). (Μαληδάξεο Γηάλλεο 2008) ηα επαγγεικαηηθά νρήκαηα νη παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηε δήηεζε δηαθνξνπνηνχληαη αλάινγα κε ηελ ρξήζε (αγξνηηθά, κηθξά επαγγεικαηηθά, θνξηεγά δηεζλψλ ή εζσηεξηθψλ κεηαθνξψλ, δηάθνξεο θαηεγνξίεο ιεσθνξείσλ) αιιά νη ζεκαληηθφηεξνη είλαη ε πνξεία ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο, ηα ηερληθά ραξαθηεξηζηηθά θαη νη ηερλνινγηθέο εμειίμεηο, νη αιιαγέο ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ θαη θπξίσο ε νηθνλνκηθή δπλαηφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ ή ησλ επαγγεικαηηψλ γηα λέεο επελδχζεηο. ηνλ ηνκέα ησλ επαγγεικαηηθψλ απηνθηλήησλ θαζνξηζηηθφο παξάγνληαο ηεο δήηεζεο είλαη θαη ε ηδηνκνξθία ηεο ρψξαο καο(ιφγσ γεσγξαθίαο, αλάγιπθνπ, ππνδνκψλ, θ.η.ι.) πνπ δελ παξέρεη ελαιιαθ- 8

14 ηηθέο δπλαηφηεηεο κεηαθνξάο. Σν 98% ησλ εζσηεξηθψλ κεηαθνξψλ ζηελ Διιάδα είλαη πξαγκαηνπνηνχληαη κε απηνθίλεηα, έλαληη 73% ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. ησλ 27. (EU- ROSTAT 2010) ηελ αγνξά ησλ ηδησηηθήο ρξήζεο απηνθηλήησλ θαζνξηζηηθφο είλαη θαη ν ςπρνινγηθφο παξάγνληαο, αθνχ γηα ην κέζν Έιιελα, ην απηνθίλεην δελ απνηειεί απιψο ρξεζηηθφ αληηθείκελν απαξαίηεην γηα ηηο ζχγρξνλεο ζπλζήθεο δσήο, αιιά θαη έλδεημε θνηλσληθήο θαηαμίσζεο. Γελ είλαη ηπραίν ινηπφλ πνπ ε κάξθα (brand) απνηειεί παξάγνληα κεγαιχηεξεο βαξχηεηαο απφ ηελ ηηκή, ηηο πξαγκαηηθέο αλάγθεο, ή θαη απφ ηα ηερληθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ απηνθηλήηνπ. (Montana P.θαη Charnov Br. 1998) Αλ θαη ε εηθφλα ηνπ brand αληηθαηνπηξίδεη ζε κεγάιν βαζκφ ηελ αμηνπηζηία θαη ηα ηερληθά ραξαθηεξηζηηθά, νη αγνξαζηηθέο απνθάζεηο ηδηαίηεξα νξηζκέλσλ θαηεγνξηψλ πιεζπζκνχ (κηθξνκεζαία ζηξψκαηα, θάηνηθνη ιατθψλ ζπλνηθηψλ ή αγξνηηθψλ πεξηνρψλ, λένη), δελ κπνξνχλ λα ραξαθηεξηζζνχλ ζαλ νξζνινγηθέο αθνχ δελ ιακβάλνπλ ππφςε ηνπο ηηο αληηθεηκεληθέο ζπλζήθεο (ρακειφ εηζφδεκα, πςειφ θφζηνο ζπληήξεζεο, πεξηνξηζκέλε ρξήζε θ.η.ι.). Η ηηκή απνηειεί επίζεο θαζνξηζηηθφ παξάγνληα γηα ηελ αγνξά ελφο απηνθηλήηνπ, ζε ζπλδπαζκφ βέβαηα κε ηνπο φξνπο ρξεκαηνδφηεζεο ή ηηο πξνζθνξέο. Η θξαηηθή παξέκβαζε ( κέηξα απφζπξζεο, κείσζε ηειψλ θπθινθνξίαο, απαγφξεπζε πεηξειαηνθηλεηήξσλ ζε Αζήλα θαη Θεζζαινλίθε, θνξνιφγεζε βάζεη θπβηθψλ, αληηθίλεηξα ζηηο εηζαγσγέο κεηαρεηξηζκέλσλ θ.η.ι.) ζπκβάιεη φρη κφλν ζηε δηακφξθσζε ηεο δήηεζεο φζν θπξίσο ζηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο (ζηξνθή ζηα λέα απηνθίλεηα, αχμεζε κέζνπ θπβηζκνχ, θπξηαξρία βελδηλνθίλεησλ, πςειφ πνζνζηφ 4Υ4, θ.η.ι.). 1.6 Γεληθέο πιεξνθνξίεο γηα ηηο ππό εμέηαζε εηαηξίεο Γεληθέο πιεξνθνξίεο γηα ηελ εηαηξία Π. Πεηξόπνπινο Α.Δ.Β.Δ. Η εηαηξία Π. Πεηξφπνπινο Α.Δ.Β.Δ. ηδξχζεθε ζηελ Θεζζαινλίθε ην 1922 θαη ην 1948 κεηαθέξζεθε ζηελ Αζήλα. Καηαζθεπάδεη, δηαζθεπάδεη, θαη εκπνξεχεηαη κεγάιν εχξνο πξντφλησλ, φπσο απηνθίλεηα, θνξηεγά, ιεσθνξεία, γελλήηξηεο, κπαηαξίεο νρεκάησλ, θηλεηήξεο diesel, ζθάθε, εμσιέκβηεο κεραλέο, αγξνηηθά, ρσκαηνπξγηθά θαη βηνκεραληθά κεραλήκαηα. Η εηαηξία έρεη δηθαηψκαηα απνθιεηζηηθήο δηαλνκήο ησλ πξντφλησλ ηεο Isuzu Motors ζε Διιάδα θαη Βνπιγαξία θαζψο θαη άιισλ παγθφζκησλ εηαηξηψλ πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνπο ελ ιφγν θιάδνπο φπσο ε Jonson, Evinrude, McCormick, Belarus, O&K, Bombardier, Ruggerini, Zodiac, θαη άιιεο. Οη κεηνρέο ηεο εηαηξίαο 9

15 δηαπξαγκαηεχνληαη ζην ρξεκαηηζηήξην Αζελψλ, ζηελ θχξηα αγνξά απφ ηεο 1/12/1999. Η εηαηξία θαηέρεη εγεηηθή ζέζε ζηελ ειιεληθή αγνξά ζε θάζε ηνκέα δξαζηεξηφηεηαο ηεο. Απφ ην Μάξηην ηνπ 2010 ε εηαηξία είλαη απνθιεηζηηθφο αληηπξφζσπνο ησλ ιηπαληηθψλ Shell γηα ηελ Διιάδα θαη ηελ Κχπξν, θαηαιακβάλνληαο εγεηηθή ζέζε θαη ζηνλ ηνκέα ησλ ιηπαληηθψλ απηνθηλήησλ, βηνκεραλίαο, θαηαζθεπψλ λαπηηιίαο θαη αεξνπνξίαο. Αθφκε απφ ην Γεθέκβξην ηνπ 2010 ε εηαηξία έγηλε επίζεκνο εηζαγσγέαο ησλ απηνθηλήησλ LAND ROVER θαη RANGE ROVER. ήκεξα ζηελ εηαηξία εξγάδνληαη 142 άηνκα ελψ ζηνλ φκηιν Γεληθέο πιεξνθνξίεο γηα ηελ εηαηξία Μνηνδπλακηθή Α.Δ.Δ. Η εηαηξία Μνηνδπλακηθή Α.Δ.Δ. ηδξχζεθε ζηελ Αζήλα ην 1992 θαη δξαζηεξηνπνηείηε θπξίσο ζηελ εηζαγσγή, αληηπξνζψπεπζε, δηαλνκή θαη εκπνξία κεραλνθίλεησλ δηθχθισλ θαη πξντφλησλ ζαιάζζεο φπσο εμσιέκβηεο κεραλέο, θνπζθσηά ζθάθε, jet ζαιάζζεο, νρήκαηα ρηνληνχ, νρήκαηα golf θαζψο θαη αληαιιαθηηθά θαη ιηπαληηθά. Η εηαηξία έρεη ην δηθαίσκα απνθιεηζηηθήο δηαλνκήο ησλ πξντφλησλ ηεο Yamaha Motors Co ζηελ Διιάδα, ηε Ρνπκαλία θαη ηελ Βνπιγαξία. Η εηαηξία ζπλεξγάδεηαη παγθφζκηνο γλψζηεο εηαηξίεο φπσο ε Continental, Alpinestars, Rock oil, Pirelli, Wavemaster θαη πνιιέο άιιεο Οη κεηνρέο ηεο εηαηξίαο δηαπξαγκαηεχνληαη απφ ηνλ Ινχλην ηνπ 2005 ζηελ παξάιιειε αγνξά ηνπ ρξεκαηηζηεξίνπ Αζελψλ. Η εηαηξία ζήκεξα απαζρνιεί 85 άηνκα ελψ ν φκηινο Γεληθέο πιεξνθνξίεο γηα ηελ εηαηξία ΔΛΣΡΑΚ Α.Δ. Ο φκηινο ΔΛΣΡΑΚ απνηειείηαη απφ 4 εηαηξίεο: ηελ ΔΛΣΡΑΚ, ηελ ΔΛΑΣΡΑΚ θαη ΔΛΑΣΡΑΚ Βνπιγαξίαο. Η ΔΛΣΡΑΚ ηδξχζεθε ην 1982 σο απνθιεηζηηθφο αληηπξφζσπνο ησλ κεραλεκάησλ Caterpillar ηεο κεγαιχηεξεο εηαηξία ζηνλ θφζκν ζε εηδηθνχ ηχπνπ νρήκαηα φπσο ρσκαηνπξγηθά κεραλήκαηα, αλπςσηηθά κεραλήκαηα, ειεθηξνπαξαγσγά δεχγε θαη λαπηηιηαθέο κεραλέο θαζψο θαη ηεο εηαηξίαο John Deere Agricultural. Η ΔΛΣΡΑΚ έρεη αλαπηχμεη έλα δίθηπν θαηαζηεκάησλ ζε φιε ηελ Διιάδα γηα ηελ πα

16 ξνρή ππεξεζηψλ γηα κεηά ηελ πψιεζε ησλ πξντφλησλ ηεο. Αθφκε ε εηαηξία δηαλέκεη ηα ειαζηηθά BRIDGESTONE, FIRESTONE, DANLOP θαη DAYTON ζηελ Διιάδα θαζψο επίζεο απνηειεί ηελ κεγαιχηεξε πξνκεζεχηξηα ζε αληαιιαθηηθά απηνθηλήησλ κε πξντφληα φπσο Ferodo, Brembo, Champion, Kayaba, Delphi, Sachs, Valeo θαη πνιιά αθφκε. Η Δηαηξία δηαπξαγκαηεχεηαη ζην ρξεκαηηζηήξην Αζελψλ απφ ην 1991 ζηελ θχξηα αγνξά. ήκεξα ζηελ εηαηξία εξγάδνληαη 224 άηνκα ελψ ζηνλ φκηιν Γεληθέο πιεξνθνξίεο γηα ηελ εηαηξία θαθηαλάθεο Α.Δ.Β.Δ. Η θπξηφηεξε δξαζηεξηφηεηα ηνπ Οκίινπ είλαη ε εηζαγσγή θαη εκπνξία απηνθηλήησλ, κνηνζηθιεηψλ θαη αληαιιαθηηθψλ Suzuki θαη Cadillac, ησλ θνξηεγψλ Daf ησλ ιεσθνξείσλ Temsa ησλ αγξνηηθψλ ηξαθηέξ Landini θαη Valpadana ησλ γεσξγηθψλ κεραλεκάησλ Celli ησλ ζθαπηηθψλ S4 ησλ ρνξηνδεηηθψλ Galligniani θαζψο θαη ηεο ιηαληθήο εκπνξίαο απηνθηλήησλ Suzuki, Opel, Ford, Volvo, BMW, Fiat, Alfa Romeo, Lancia, Cadillac, Corvette, Hummer, Renault, Dacia θαη ησλ κνηνζηθιεηψλ Suzuki θαη BMW. Δπηπιένλ, ν Όκηινο αζρνιείηαη κε ηηο ρξεκαδνηήζεηο, ρξνλνκηζζψζεηο, ελνηθηάζεηο θαη αζθαιίζεηο απηνθίλεησλ, κε ηελ εκπνξία ειεθηξηθψλ θαη ειεθηξνληθψλ εηδψλ, κεραλεκάησλ έξγσλ, αλπςσηηθψλ, θηλεηήξσλ θαη είδε βηνκεραληθνχ εμνπιηζκνχ. Σέινο, ν Όκηινο δξαζηεξηνπνηείηαη ζηνλ ηνκέα ησλ ηαρπκεηαθνξψλ, θαζψο θαη ζηνλ ηνκέα ηεο αλάπηπμεο θαη αμηνπνίεζεο αθηλήησλ. Ο Όκηινο δξαζηεξηνπνηείηαη ζηελ Διιάδα, Κχπξν, Βνπιγαξία, ΠΓΓΜ, Αιβαλία, εξβία θαη Ρνπκαλία. Οη κεηνρέο ηεο κεηξηθήο Δηαηξείαο δηαπξαγκαηεχνληαη ζην Υξεκαηηζηήξην Αμηψλ Αζελψλ. ήκεξα ζηελ εηαηξία εξγάδνληαη 720 άηνκα ελψ ζηνλ φκηιν

17 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 2: ΑΝΑΛΤΗ ΙΟΛΟΓΙΜΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΣΔ- ΛΔΜΑΣΩΝ ΔΚΜΔΣΑΛΔΤΔΙ ΜΔ ΣΗΝ ΥΡΗΗ ΣΩΝ ΑΡΙΘΜΟΓΔΙΚΣΩΝ 2.1 Μέζνδνη αλάιπζεο ρξεκαηννηθνλνκηθώλ θαηαζηάζεσλ. Γχν βαζηθέο κέζνδνη πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ αλάιπζε ησλ ηζνινγηζκψλ θαη ησλ θαηαζηάζεσλ απνηειεζκάησλ ρξήζεσο είλαη ε νξηδόληηα θαη θάζεηε αλάιπζε (Plewa, Frielob, 2002), θαζψο ε εμαγσγή δεηθηψλ απφ ηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο κηαο κφλν νηθνλνκηθήο ρξήζεο ζπλήζσο δελ παξέρεη επαξθή πιεξνθφξεζε γηα ηε δηαρξνληθή πνξεία ηεο επηρείξεζεο. Μία ηερληθή πνπ ρξεζηκνπνηείηαη νλνκάδεηαη πνζνζηηαία αλάιπζε θαη κεηαηξέπεη ηα πνζά θαη ηηο αμίεο ζε πνζνζηά ψζηε λα βνεζήζεη ζηελ αλαγλψξηζε ζεκαληηθψλ ζρέζεσλ κεηαμχ ησλ νηθνλνκηθψλ δεδνκέλσλ θαη ηεο βαξχηεηαο απηψλ. Χζηφζν, νξηζκέλεο θνξέο δελ είλαη εθηθηφ λα ιεθζεί πνζνζηφ αλ γηα παξάδεηγκα ην πνζφ ελφο ινγαξηαζκνχ ζηελ κία απφ ηηο εμεηαδφκελεο πεξηφδνπο είλαη. ηελ νξηδόληηα (δηαρξνληθή) αλάιπζε, κηα κεηαβνιή απφ πεξίνδν ζε πεξίνδν ζε απφιπηα λνχκεξα θάπνησλ ινγαξηαζκψλ κπνξεί λα κελ αληηθαηνπηξίδεη ην πξαγκαηηθφ α- πνηέιεζκα ηεο αιιαγήο. Γηα ην ιφγν απηφ ε αλάιπζε απηή επηθεληξψλεηαη ζηηο πνζνζηηαίεο αιιαγέο, ππνγξακκίδνληαο έηζη ηηο ζρεηηθέο κεηαβνιέο κηα αχμεζεο ή κείσζεο ησλ πσιήζεσλ, ησλ κεηξεηψλ θαη ησλ ινηπψλ νηθνλνκηθψλ δεδνκέλσλ. Με ηνλ ηξφπν απηφ νη αλαιπηέο αληηιακβάλνληαη θαιχηεξα ηε ζεκαζία ησλ αιιαγψλ. Η νξηδφληηα αλάιπζε ζπγθξίλεη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο δχν ή πεξηζζφηεξσλ δηαδνρηθψλ πεξηφδσλ, ρξεζηκνπνηψληαο ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε κηα πεξηφδνπ σο βάζε γηα ηνλ ππνινγηζκφ ησλ πνζνζηηαίσλ κεηαβνιψλ φισλ ησλ επφκελσλ πεξηφδσλ, ή ππνινγίδεη ηηο πνζνζηηαίεο κεηαβνιέο απφ έηνο ζε έηνο. Η νξηδφληηα αλάιπζε ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ είλαη ρξήζηκε γηα ηνπιάρηζηνλ δχν ιφγνπο: α) Γηεξεπλά ηηο δηαρξνληθέο κεηαβνιέο θαη 12

18 β) Γείρλεη ηελ ηάζε πξνο ηελ νπνία θηλείηαη κηα επηρείξεζε ( Π.ρ. κηα ζεκαληηθή κεηαβνιή ζε θάπνην ινγαξηαζκφ απφ ην έλα έηνο ζην άιιν κπνξεί λα κελ είλαη ηφζν ζεκαληηθή αλ νθείιεηαη ζε αζηάζκεηνπο παξάγνληεο θαη δελ απνηειεί ζηνηρείν κηαο ηάζεο, ή αληίζεηα κηα αζήκαληε θαηλνκεληθά κεηαβνιή κεηαμχ δχν πεξηφδσλ κπνξεί λα απνδεηρζεί ζεκαληηθή ηάζε αλ αλαιπζεί δηαρξνληθά). Αληίζεηα απφ ηελ νξηδφληηα, ε θάζεηε αλάιπζε, ρξεζηκνπνηψληαο θαη πάιη ηελ ηερληθή ησλ πνζνζηψλ, επηθεληξψλεηαη ζηε ζρέζε κεηαμχ ησλ ζηνηρείσλ κηαο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο κηαο ζπγθεθξηκέλεο πεξηφδνπ. ε κηα θαηάζηαζε απνηειεζκάησλ ρξήζεσλ ππνινγίδνπκε ηα πνζά ησλ επηκέξνπο ινγαξηαζκψλ, φπσο είλαη νη ρξεσζηηθνί ηφθνη, ηα ιεηηνπξγηθά έμνδα, θηι σο πνζνζηφ επί ησλ πσιήζεσλ, έηζη ψζηε λα αμηνινγήζνπκε ηελ έθηαζε πνπ θάζε έλα απφ ηα ζηνηρεία απηά ζρεηίδεηαη κε ηηο πσιήζεηο θαη θαη ε- πέθηαζε ηε βαξχηεηά ηνπ ζηνλ πξνζδηνξηζκφ ηνπ θέξδνπο. ε έλαλ ηζνινγηζκφ ππνινγίδνπκε ηνλ θάζε ινγαξηαζκφ σο πνζνζηφ ηνπ ζπλφινπ ηνπ ελεξγεηηθνχ ή ηνπ παζεηηθνχ. Σα παξαπάλσ πνζνζηά κπνξνχλ λα ζπγθξηζνχλ κε ηα αληίζηνηρα πξνεγνχκελσλ πεξηφδσλ ή κε ηα αληίζηνηρα άιισλ αληαγσληζηξηψλ επηρεηξήζεσλ θαη λα δψζνπλ ζεκαληηθή πιεξνθφξεζε γηα ηελ ζέζε ηεο επηρείξεζεο ζηνλ θιάδν. (Νηάξρνο Ν. 2004) εκεηψλεηαη φηη ζπρλά νη αλαιπηέο ρξεζηκνπνηνχλ ηελ θάζεηε αλάιπζε γηα λα δεκηνπξγήζνπλ νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο πνπ πεξηιακβάλνπλ κφλν πνζνζηά. Η αλάιπζε ν- λνκάδεηαη αλάιπζε θνηλψλ κεγεζψλ θαη νη θαηαζηάζεηο απηέο απνθαινχληαη θαηαζηάζεηο θνηλνχ κεγέζνπο θαη δεκηνπξγνχληαη πξνθεηκέλνπ λα ππάξρεη κία βάζε ζχγθξηζεο, ηφζν κεηαμχ ησλ ζηνηρείσλ ησλ ίδησλ ησλ νηθνλνκηθψλ θαηαζηάζεσλ ησλ ίδησλ ησλ επηρεηξήζεσλ, ζε κία νηθνλνκηθή ρξήζε, αιιά θαη δηαρξνληθά, φζν θαη κεηαμχ επηρεηξήζεσλ δηαθνξεηηθνχ κεγέζνπο. (Κάληδνο Κ. 2002) 2.2 Γεληθά ζηνηρεία ησλ αξηζκνδεηθηώλ Οη αξηζκνδείθηεο απνηεινχλ έλα ρξήζηκν εξγαιείν αλάιπζεο γηα ηνπο : Δπελδπηέο, κεηφρνπο Γαλεηζηέο ηεο επηρεηξήζεσο (ηξάπεδεο, πξνκεζεπηέο) Γηνηθνχληεο ηελ επηρείξεζε 13

19 Οηθνλνκηθνί αλαιπηέο, ρξεκαηηζηέο, ζηειέρε ηξαπεδψλ επελδχζεσλ θαη ρξεκαηηζηεξίνπ Δξγαδφκελνπο Πειάηεο Αλαιπηέο ζε πεξηπηψζεηο εμαγνξψλ θαη ζπγρσλεχζεσλ Διεγθηέο ινγηζηηθψλ θαηαζηάζεσλ Λνηπέο νκάδεο ελδηαθεξνκέλσλ(δθνξία Μειεηεηέο, ηαηηζηηθνί Οξγαληζκνί θ.ι.π.) Βαζηθφ ζηνηρείν ηεο ρξεζηκφηεηάο ηνπο είλαη ε ζπγθξηζηκφηεηα πνπ απνξξέεη απφ ηε δηαρξνληθή εμέηαζή ηνπο ηφζν ζε επίπεδν επηρείξεζεο φζν θαη ζε επίπεδν θιάδνπ. Η ρξήζε θαη αλάιπζε ησλ αξηζκνδεηθηψλ ζα πξέπεη λα γίλεηαη θαη αλαιφγσο ηνπ κεγέζνπο ηεο επηρείξεζεο, ηνπ ζηαδίνπ αλάπηπμεο, ηεο λνκηθήο ηεο κνξθήο θαη ηνπ θιάδνπ ζηνλ νπνίν δξαζηεξηνπνηείηαη, ζε ζπλδπαζκφ κε ηηο επηδφζεηο ησλ νκνεηδψλ ηεο επηρεηξήζεσλ. (Paul Barner, 1987) Οη θαηεγνξίεο ησλ αξηζκνδεηθηψλ είλαη: Ρεπζηφηεηαο, φπνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο βξαρπρξφληαο νηθνλνκηθήο ζέζεο θαζψο θαη ηεο ηθαλφηεηαο ηεο επηρείξεζεο λα αληαπνθξηζεί ζηηο βξαρπρξφληεο ππνρξεψζεηο ηεο. Γξαζηεξηφηεηαο, φπνπ ρξεζηκνπνηνχληαη πξνθεηκέλνπ λα κεηξεζεί ν βαζκφο απνηειεζκαηηθφηεηαο κηαο επηρείξεζεο ζηελ ρξεζηκνπνίεζε ησλ πεξηνπζηαθψλ ηεο ζηνηρείσλ. Απνδνηηθφηεηαο, νπνχ εθηηκάηε ε απνδνηηθφηεηα, ε δπλακηθφηεηα ησλ θεξδψλ θαη ε ηθαλφηεηα ηεο δηνηθήζεσο. Κεθαιαηαθήο δηάξζξσζεο θαη βησζηκφηεηαο, φπνπ εθηηκάηε ε καθξνρξφληα ηθαλφηεηα κηαο επηρείξεζεο λα αληαπνθξηζεί ζηηο ππνρξεψζεηο ηεο θαζψο θαη ν βαζκφο πξνζηαζίαο πνπ απνιακβάλνπλ νη πηζησηέο ηεο. Δπελδπηηθνί, φπνπ ζπζρεηίδνπλ ηνλ αξηζκφ ησλ κεηνρψλ θαη ηελ ρξεκαηηζηεξηαθή ηηκή ηεο κεηνρήο κε ηα θέξδε, ηα κεξίζκαηα θαη ηα άιια πεξηνπζηαθά ζηνηρεία. (Νηάξρνο Ν. 2004) ηε ζπλέρεηα ζα αλαιπζνχλ νη βαζηθνί δείθηεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ην ζχζηεκα MFA (Moody s Financial Analyst). 14

20 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ 2.3 Αλάιπζε ελδεηθηηθώλ αξηζκνδεηθηώλ ξεπζηόηεηαο Αξηζκνδείθηεο γεληθήο ξεπζηόηεηαο ΤΝΟΛΙΚΟ ΚΤΚΛΟΦΟΡΟΤΝ ΔΝΔΡΓΗΣΙΚΟ ΒΡΑΥΤΠΡΟΘΔΜΔ ΤΠΟΥΡΔΧΔΙ Ο δείθηεο απηφο κεηξά ηελ επάξθεηα ηνπ θεθαιαίνπ θίλεζεο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ κίαο επηρείξεζεο. Υακειή ηηκή ή δηαρξνληθή κείσζε ηνπ θεθαιαίνπ θίλεζεο ππνδειψλεη εμάξηεζε ηεο επηρείξεζεο απφ βξαρππξφζεζκν δαλεηζκφ ηφζν ηξαπεδηθφ φζν θαη πξνο ηνπο πξνκεζεπηέο ηεο πνπ κπνξεί θάησ απφ δπζκελείο εμσηεξηθνχο παξάγνληεο λα πξνθαιέζεη αδπλακία εμππεξέηεζεο ησλ δαλεηαθψλ ππνρξεψζεσλ, πιεξσκήο πξνκεζεπηψλ, κηζζνδνζίαο θαη δηαθφξσλ άιισλ άκεζσλ π- πνρξεψζεσλ.( Michael Dennis, 2006) Αξηζκνδείθηεο γεληθήο ξεπζηόηεηαο Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 2,05 1,91 1,87 1,84 1,78-13% Μνηνδπλακηθή 1,71 1,48 2,16 2,34 1,74 2% θαθηαλάθεο 1,29 1,15 1,36 2,32 1,85 43% ΔΛΣΡΑΚ 2,60 3,10 1,60 1,46 1,58-39% Μέζνο όξνο 1,91 1,91 1,75 1,99 1,74-9% ΓΔΙΚΣΗ ΓΔΝΙΚΗ ΡΔΤΣΟΣΗΣΑ 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος ΔΣΗ Παξαηεξψληαο ησλ αξηζκνδείθηε γεληθήο ξεπζηφηεηαο ζα κπνξνχζακε λα πνχκε φηη ζρεδφλ φιεο νη εηαηξίεο δηαηεξνχλ κηα αξθεηά θαιή δπλαηφηεηα λα αληαπνθξίλνληαη 15

21 ζηηο άκεζεο ππνρξεψζεηο ηνπο, παξά ην γεγνλφο φηη ην 2009 ήηαλ κηα γεληθψο πησηηθή ρξνληά ιφγσ ηεο θξίζεο ε νπνία επηδεηλψζεθε ζε κεγάιν βαζκφ ην 2010 θαη πνιχ παξαπάλσ γηα ηνλ ηνκέο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη νη ελ ιφγν εηαηξίεο. Παξφια απηά θαηάθεξαλ ηα δηαηεξήζνπλ κηα ηζνξξνπία. Η πηψζε ηνπ δείθηε νθείιεηαη θπξίσο ζην γεγνλφο ηεο κεγάιεο κεηψζεηο ησλ απνζεκάησλ ηνπο. Οη εηαηξίεο ιφγσ ηεο κεγάιεο πηψζεο ζηε δήηεζε, θαζψο θαη ζην γεγνλφο φηη ηα πξντφληα ησλ εηαηξίαο απαμηψλνληαη ηερλνινγηθά γξήγνξα αιιά θαη ην πςειφ ρξεκαηννηθνλνκηθφ θφζηνο πνπ απαηηείηαη γηα ηελ δηαηήξεζεο πςειψλ απνζεκάησλ, πξνρψξεζαλ ζε απηή ηελ απφθαζή. Δπηπιέσλ παξαηεξνχκε κείσζε ησλ απαηηήζεσλ εμαηηίαο ηελ πνιηηηθήο ησλ εηαηξηψλ γηα κηθξφηεξεο πηζηψζεηο ζηνπο πειάηεο ηνπο αιιά θαη ηεο απφθαζήο ηνπο λα εθρσξνχλ ηηο απαηηήζεηο ηνπο ζε εηαηξίεο factoring.(δηήζηεο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο 2010). Η πνιηηηθή ησλ εηαηξηψλ δελ επηθεληξψλεηαη κφλν ζηεο αχμεζε ηνπ ηδίξνπ ηνπο, αιιά θαη ηελ ηαπηφρξνλή δεκηνπξγία ηακεηαθψλ εηζξνψλ. Αθφκε βιέπνπκε φηη νη επηρεηξήζεηο ιφγσ νηθνπκεληθψλ δπζθνιηψλ θαηαθεχγνπλ ζηελ πνιηηηθή ηεο επαλαδηαπξαγκάηεπζεο ησλ ηξαπεδηθψλ ηνπο ππνρξεψζεσλ. Έηζη βιέπνπκε δάλεηα πνπ ιήγνπλ άκεζα λα εμνθινχληαη απφ λέα καθξνπξφζεζκα δάλεηα θπξίσο νκνινγηαθά Αξηζκνδείθηεο άκεζεο ξεπζηόηεηαο ΤΝΟΛΙΚΟ ΚΤΚΛΟΦΟΡΟΤΝ ΔΝΔΡΓΗΣΙΚΟ ΑΠΟΘΔΜΑΣΑ ΒΡΑΥΤΠΡΟΘΔΜΔ ΤΠΟΥΡΔΧΔΙ Ο δείθηεο απηφο κεηξά ηελ επάξθεηα ησλ δηαζεζίκσλ θαη ινηπψλ ζηνηρείσλ θπθινθνξνχληνο ελεξγεηηθνχ πνπ κπνξνχλ λα ξεπζηνπνηεζνχλ άκεζα (π.ρ. εηζπξάμεη απαηηήζεσλ απφ πειάηεο). γηα ηελ θάιπςε ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ. ηνλ ππνινγηζκφ ηνπ δείθηε απηνχ δελ ιακβάλνληαη ππφςε ηα απνζέκαηα ηεο επηρείξεζεο κηα θαη απηά δελ κπνξνχλ ζα ξεπζηνπνηεζνχλ άκεζα. Οη ζπλζήθεο ξεπζηφηεηαο κίαο επηρείξεζεο είλαη πνιχ ηθαλνπνηεηηθέο εάλ ε ηηκή ηνπ δείθηε είλαη πεξίπνπ γχξσ ζηε κνλάδα.(δπζήκνγινπ, Λαδαξίδεο 2000) 16

22 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ Αξηζκνδείθηεο άκεζεο ξεπζηόηεηαο Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 1,45 1,37 1,04 1,36 1,26-13% Μνηνδπλακηθή 0,66 0,49 0,79 0,91 0,58-13% θαθηαλάθεο 0,87 0,80 0,85 1,49 1,13 30% ΔΛΣΡΑΚ 1,76 1,83 0,91 0,93 1,11-37% Μέζνο όξνο 1,19 1,12 0,90 1,17 1,02-14% ΓΔΙΚΣΗ ΑΜΔΗ ΡΔΤΣΟΣΗΣΑ 2 1,8 1,6 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0, ΔΣΗ Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος Παξαηεξψληαο ηνλ δείθηε βιέπνπκε φηη παξά ηηο εμαηξεηηθά δχζθνιεο ζπλζήθεο πνπ επηθξαηνχλ ζηελ αγνξά, νη εηαηξίεο θαηαθέξλνπλ λα δηαηεξνχλ ηελ ηθαλφηεηάο ηνπο λα είλαη ζπλεπείο απέλαληη ζηηο άκεζεο ππνρξεψζεηο ηνπο. Ο δείθηεο θπκαίλεηαη ζε ηθαλνπνηεηηθά επίπεδα γεγνλφο πνπ δείρλεη ηηο ηθαλφηεηεο ησλ δηνηθήζεψλ ηνπο λα πξνζαξκφδνληαη ζηηο λέεο θαη δχζθνιεο ζπλζήθεο πνπ επηθξαηνχλ ζηελ αγνξά. εκαληηθφ είλαη ην γεγνλφο φηη φιεο νη εηαηξίεο παξαθξαηνχλ ηηο θπξηφηεηεο ησλ πξντφλησλ ηνπο κέρξη ηελ ηειηθή εμφθιεζε ηνπο γεγνλφο πνπ θάλεη αθφκε πην αζθαιή ηελ είζπξαμε ησλ απαηηήζεσλ ηνπο. ε απηφ βνεζάεη ε θχζε ησλ πσινχκελσλ αγαζψλ, νπνχ επηηξέπεη ηελ χπαξμε ηέηνησλ πνιηηηθψλ Αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξεπζηόηεηαο ΣΑΜΔΙΑΚΑ ΓΙΑΘΔΙΜΑ ΚΑΙ ΙΟΓΤΝΑΜΑ ΒΡΑΥΤΠΡΟΘΔΜΔ ΤΠΟΥΡΔΧΔΙ 17

23 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ Με ηνλ φξν ηακεηαθά δηαζέζηκα ελλννχκε ηα ρξήκαηα πνπ έρεη κία επηρείξεζε ζην ηακείν ηεο, ζε ινγαξηαζκνχο φςεσο θαζψο θαη βξαρππξφζεζκεο ηνπνζεηήζεηο πνπ ε δηάξθεηα ιήμεο ηνπο είλαη κηθξφηεξε ησλ ηξηψλ κελψλ.(νηάξρνο Ν. 2004). Ο δείθηεο απηφο εθθξάδεη ηελ ηθαλφηεηα κηαο επηρείξεζεο γηα ηελ εμφθιεζε ησλ ηξερνπζψλ θαη ιεμηπξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ ηεο κε ηα κεηξεηά πνπ δηαζέηεη. Σέηνηεο ππνρξεψζεηο είλαη ε κηζζνδνζία, νη εηζθνξέο πξνο ηα αζθαιηζηηθά ηακεία, ε πιεξσκή ησλ θνξψλ, νη ά- κεζα εμνθιεηένη ινγαξηαζκνί φπσο ξεχκα θαη ηειεπηθνηλσλίεο θαη δηάθνξα άιια. Αξηζκνδείθηεο ηακεηαθήο ξεπζηόηεηαο Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 0,14 0,31 0,05 0,58 0,04-74% Μνηνδπλακηθή 0,08 0,02 0,03 0,02 0,02-73% θαθηαλάθεο 0,14 0,18 0,06 0,43 0,19 29% ΔΛΣΡΑΚ 0,11 0,18 0,08 0,11 0,22 97% Μέζνο όξνο 0,12 0,17 0,05 0,29 0,12-2% ΓΔΙΚΣΗ ΣΑΜΔΙΑΚΗ ΡΔΤΣΟΣΗΣΑ 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος ΔΣΗ Απφ ηελ αλάιπζε ηνπ δείθηε βιέπνπκε πσο ην 2010 ήηαλ κηα δχζθνιε ρξνληά. Θεηηθφ είλαη ην γεγνλφο φηη φιεο νη εηαηξίεο έρνπλ αθφκε ηελ δπλαηφηεηα γηα άληιεζε θεθαιαίσλ θίλεζεο απφ ηηο ηξάπεδεο, κηα θαη δελ έρνπλ εμαληιήζεη ηα πηζησηηθά ηνπο φξηα. Απηφ ην γεγνλφο θαη ζε ζπλδπαζκφ κε ηηο εμαζθαιίζεηο πνπ δίλνπλ ζηνπο πξνκεζεπηέο ηνπο κέζν εγγπεηηθψλ επηζηνιψλ αιιά θαη παξαθξάηεζεο θπξηφηεηαο ησλ πξντφλησλ πνπ θπξίσο εηζάγνπλ, δεκηνπξγνχλ έλα θιίκα φρη θαη ηφζν κεγάιεο αβεβαηφηεηαο απφ φζν θαίλεηαη απφ ηνλ ππνινγηζκφ ηνπ δείθηε. Η βειηίσζε ηνπ δείθηε ζηηο δχν εηαηξίεο νθείιεηαη θπξίσο ζε εθρψξεζε απαηηήζεψλ ηνπο ρσξίο δηθαίσκα αλαγσγήο κε απνηέιεζκα ηεο αχμεζε ησλ ηακεηαθψλ δηαζεζίκσλ. 18

24 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ 2.4 Αλάιπζε ελδεηθηηθώλ αξηζκνδεηθηώλ δξαζηεξηόηεηαο Αξηζκνδείθηεο θπθινθνξηαθήο ηαρύηεηαο απνζεκάησλ ΚΟΣΟ ΠΧΛΗΘΔΝΣΧΝ ΜΔΟ ΤΦΧΝ ΑΠΟΘΔΜΑΣΟ Ο αξηζκνδείθηεο απηφο ππνινγίδεη πφζεο θνξέο γίλεηαη αλαθχθισζεο ησλ απνζεκάησλ ηεο επηρείξεζεο κέζα ζε έλα νηθνλνκηθφ έηνο. Δίλαη θαλεξφ φηη φζν πεξηζζφηεξεο θνξέο αλαθπθιψλνληαη ηα απνζέκαηα ηφζν πςειφηεξε θεξδνθνξία αλακέλεηαη απφ ηελ επηρείξεζε. Μεγάιε θπθινθνξία ησλ απνζεκάησλ ζπλεπάγεη θαη κηθξφηεξν θφζηνο α- πνζήθεπζήο, κηθξφηεξν θίλδπλν γηα θζνξέο θαη απαμίσζε ησλ απνζεκάησλ θαη θπζηθά ιηγφηεξν ρξεκαηννηθνλνκηθφ θφζηνο γηα δέζκεπζε θεθαιαίσλ ηεο επηρείξεζεο γηα ρξεκαηνδφηεζε ησλ αγνξψλ. (Μαληδάξεο Γηάλλεο 2008) Αξηζκνδείθηεο θπθινθνξηαθήο ηαρύηεηαο απνζεκάησλ Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 3,10 6,64 4,43 3,42 3,22 4% Μνηνδπλακηθή 3,10 2,95 2,82 2,98 2,79-10% θαθηαλάθεο 2,97 4,02 3,68 3,83 2,84 --4% ΔΛΣΡΑΚ 4,47 4,94 3,64 3,47 3,24 28% Μέζνο όξνο 3,41 4,64 3,64 3,43 3,02-11% ΓΔΙΚΣΗ ΚΤΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΣΑΥΤΣΗΣΑ ΑΠΟΘΔΜΑΣΧΝ Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος ΔΣΗ 19

25 Μειεηψληαο ηνλ δείθηε παξαηεξνχκε φηη παξφιν ηελ κεγάιε κείσζε πνπ είραλ ζηνλ ηδίξν ηνπο νη επηρεηξήζεηο, θαηάθεξαλ λα ζπγθξαηήζνπλ ηα επίπεδα ηνπ αξηζκνδείθηε ζε ηθαλνπνηεηηθά επίπεδα θαη απηφ ράξε ζηηο ηθαλφηεηεο ησλ δηνηθήζεσλ λα δηαρεηξίζνπ ζσζηά ην χςνο ησλ απαηηνχκελσλ απνζεκάησλ ηνπο. Όιεο νη εηαηξίεο έρνπλ ζρεδφλ παξαπιήζην δείθηε γεγνλφο πνπ θαλεξψλεη φηη νη εηαηξίεο ηνπ θιάδνπ αθνινπζνχλ θνηλή πνιηηηθή. Σα απνζέκαηα αλαλεψλνληαη πεξίπνπ θάζε 4 κήλεο, ρξνληθή πεξίνδνο πνπ ζπκπίπηεη κε ηνλ κέζν φξν ησλ πηζηψζεσλ πνπ δίλνπλ νη εηαηξίεο ζηνπο πειάηεο ηνπο. Δπνκέλσλ θάζε θνξά πνπ γίλεηαη κηα πψιεζε νη εηαηξίεο θξνληίδνπλ λα έρνπλ εηζπξάμεη ηηο πξνεγνχκελεο απαηηήζεηο ηνπο. Αληίζηνηρν είλαη θαη ην δηάζηεκα ησλ πηζηψζεσλ πνπ απνιακβάλνπλ νη εηαηξίεο γηα ηελ εμφθιεζε ησλ πξνκεζεπηψλ ηνπο, γεγνλφο πνπ δείρλεη ηελ βαξχηεηα πνπ δίλνπλ νη δηνηθήζεηο ζην ζέκα ησλ πηζηψζεσλ θαη ησλ παξαγγειηψλ Αξηζκνδείθηεο είζπξαμεο ησλ απαηηήζεσλ ΚΑΘΑΡΔ ΠΧΛΗΔΙ ΜΔΟ ΟΡΟ ΑΠΑΙΣΗΔΧΝ Ο αξηζκνδείθηεο απηφο ππνινγίδεη πφζεο θνξέο εηζπξάηηνληαη νη απαηηήζεηο απφ ηεο επηρείξεζεο κέζα ζε έλα νηθνλνκηθφ έηνο. Ο δείθηεο είλαη αιιειέλδεηνο κε ην πφζεο θνξέο ε επηρείξεζε εμνθιεί ηηο ππνρξεψζεηο ηεο κέζα ζε έλα νηθνλνκηθφ έηνο. Δάλ ε επηρείξεζε θαηαθέξλεη λα έρεη κεγαιχηεξή πίζησζε απφ ηνπο πξνκεζεπηέο ηεο απφ φηη απηή δίλεη ζηνπο πειάηεο ηεο, ηφηε ζα ιέγακε πσο ν δείθηεο θπκαίλεηαη ζε ηθαλνπνηεηηθά ε- πίπεδά. ε θακία πεξίπησζε δελ πξέπεη λα μερλάκε ην επηηφθην κε ην νπνίν ε εηαηξία ρξεψλεη ηνπο πειάηεο ηεο θαη ρξεψλεηαη απφ ηνπο πξνκεζεπηέο ηεο. Αθφκε θαη εάλ έρεη θαηαθέξεη λα έρεη πνιιέο εκέξεο πίζησζε ζηελ απνπιεξσκή ησλ ππνρξεψζεσλ ηεο, πξέπεη λα ζπλππνινγίδνπκε θαη ην θφζηνο απηήο ηεο ζπλαιιαγήο. 20

26 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ Αξηζκνδείθηεο είζπξαμεο ησλ απαηηήζεσλ Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 3,32 4,07 3,69 3,16 2,05-38% Μνηνδπλακηθή 6,56 6,84 6,69 6,42 6,19-6% θαθηαλάθεο 2,35 3,10 2,84 3,22 2,57 9% ΔΛΣΡΑΚ 3,00 4,13 3,78 3,37 2,67-11% Μέζνο όξνο 3,81 4,54 4,25 4,04 3,37-11% ΓΔΙΚΣΗ ΔΙΠΡΑΞΔΧΝ ΑΠΑΙΣΗΔΧΝ Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος ΔΣΗ Μειεηψληαο ηνλ δείθηε βιέπνπκε φηη ε εηαηξία Μνηνδπλακηθή είλαη πεξίπνπ 3 θνξέο επάλσ απφ ηηο ππφινηπεο εηαηξίεο. Σν γεγνλφο απηφ δελ είλαη ηπραίν, νχηε νθείιεηαη ζε θάπνηα ζπγθπξία κηα θαη είλαη ζηαζεξφ θαζ φιε ηελ δηάξθεηα ηελ πεληαεηίαο θαη κάιηζηα ζε ρξήζεο φπνπ δηέθεξαλ αηζζεηά κεηαμχ ηνπο. Γίλεηαη αληηιεπηφ φηη πνιηηηθή ησλ εηαηξηψλ δελ είκαη λα δηαηεξήζνπλ ην χςνο ησλ πσιήζεσλ ηνπο κε θάζε κέζν, φπσο παξέρνληαο κεγάιεο πηζηψζεηο, αιιά λα ζπλδπάζνπλ ηηο πσιήζεηο ηνπο κε αληίζηνηρεο ηακεηαθέο ξνέο. Δάλ δελ ην είραλ θαηαθέξεη πηζαλφλ λα αληηκεηψπηδαλ ζνβαξφ πξφβιεκα ζην λα αληαπνθξηζνχλ ζηηο δηθέο ηνπο ππνρξεψζεηο. (John S McClenahen 2006) Αξηζκνδείθηεο εμόθιεζεο βξαρπρξόλησλ ππνρξεώζεσλ ΑΓΟΡΔ ΔΜΠΟΡΔΤΜΑΣΧΝ ΜΔΟ ΤΦΧΝ ΒΡΑΥΤΥΡΟΝΙΧΝ ΤΠΟΥΡΔΧΔΧΝ Ο αξηζκνδείθηεο ππνινγίδεη ην κέζν φξν εκεξψλ εμφθιεζεο ησλ ππνρξεψζεσλ ηεο επηρείξεζεο πξνο ηνπο πξνκεζεπηέο ηεο. Δάλ δηαηξέζνπκε ην ζχλνιν ησλ εκεξψλ ελφο 21

27 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ έηνπο (365) κε ηνλ δείθηε, βξίζθνπκε πφζεο εκέξεο κέλνπλ απιήξσηεο νη ππνρξεψζεηο κίαο επηρείξεζεο. Ο δείθηεο απηφο έρεη κεγάιε ζεκαζία εάλ κειεηεζεί ηαπηφρξνλα κε ηνλ αξηζκνδείθηε εηζπξάμεσο ησλ απαηηήζεσλ. Σν ηδαληθφ γηα κηα επηρείξεζε είλαη λα δηαζθαιίδεη πίζησζε ρξφλνπ απφ ηνπο πξνκεζεπηέο ηεο κεγαιχηεξε απφ φηη δίλεη απηή ζηνπο πειάηεο ηεο. Δπίζεο είλαη ζεκαληηθφ λα εξεπλάηε εάλ απηέο νη πηζηψζεηο ζπλνδεχνληαη απφ πεξίνδν φπνπ δελ ρξεψλνληαη ηφθνη, φηαλ ρξεψλνληαη, ζε ηη πνζνζηφ είλαη ή εάλ ηα πξντφληα πσινχληαη ζε δηαθνξεηηθέο ηηκέο αλάινγα κε ηελ πίζησζή ηνπ δίλεηαη, εκπεξηέρνληαο έηζη έκκεζα ηφθνπο πνπ δελ γίλνληαη εχθνια αληηιεπηνί. Αξηζκνδείθηεο εμόθιεζεο βξαρπρξόλησλ ππνρξεώζεσλ Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 3,56 3,76 3,05 4,15 3,53-1% Μνηνδπλακηθή 3,23 2,98 3,16 4,15 3,53 9% θαθηαλάθεο 2,35 3,10 2,84 3,22 2,57 9% ΔΛΣΡΑΚ 3,74 5,22 3,05 2,13 1,64-56% Μέζνο όξνο 3,22 3,77 3,03 3,41 2,82-13% ΓΔΙΚΣΗ ΔΞΟΦΛΗΗ ΒΡΑΥΤΥΡΟΝΙΧΝ ΤΠΟΥΡΔΧΔΧΝ Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος ΔΣΗ Μειεηψληαο ηνλ δείθηε παξαηεξνχκε πσο δηαρξνληθά ππάξρεη ε ίδηα αθξηβψο ηάζε κε ηνλ αξηζνδείθηε εηζπξάμεσο ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ. Οη δχν δείθηεο παξνπζηάδνπλ κηα ζηαζεξή απφθιηζε πεξίπνπ ζην 18% γεγνλφο πνπ νθείιεηαη θπξίσο ζην φηη νη πξνκεζεπηέο απηψλ ησλ εηαηξηψλ είλαη εηαηξίεο ηνπ εμσηεξηθνχ πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζε παγθφζκηα θιίκαθα. Δπνκέλσο ε πνιηηηθή πνπ έρνπλ δελ είλαη δπλαηψλ λα 22

28 πξνζαξκνζηεί ζηα εγρψξηα επίπεδα αιιά πξέπεη νη Διιεληθέο εηαηξίεο λα ζπκκνξθσζνχλ ζηηο δηθέο ηνπο απαηηήζεηο. Αο κε μερλάκε φηη ην κεξίδην ηεο Διιάδαο ζε παγθφζκην επίπεδν γη απηέο ηηο επηρεηξήζεηο είλαη εμαηξεηηθά κηθξφ.(eurostat 2010) Βιέπνπκε πσο ηελ κεγαιχηεξε πηψζε ηελ έρνπκε ην 2008, έηνο πνπ μέζπαζε ε παγθφζκηα νηθνλνκηθή θξίζε θαη ην 2010 φπνπ ήηαλ κηα εμαηξεηηθά δχζθνιή ρξνληά γηα ηελ ρψξα καο, γεγνλφο πνπ δελ άθεζε αλεπεξέαζηε ηελ πνιηηηθή εηζπξάμεσλ ησλ μέλσλ επηρεηξήζεσλ πνπ πξνζπάζεζαλ λα γίλνπλ πην επέιηθηεο θαη λα είλαη πην ειαζηηθνί κε ηνπο πειάηεο ηνπο Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θαζαξνύ θεθαιαίνπ ΚΑΘΑΡΔ ΠΧΛΗΔΙ ΚΤΚΛΟΦ. ΔΝΔΡΓΗΣΙΚΟ-ΒΡΑΥΤΠΡ.ΤΠΟΥΡΔΧΔΙ Ο αξηζκνδείθηεο απηφο δείρλεη πνην είλαη ην χςνο ησλ πσιήζεσλ πνπ επηηεχρζεθαλ απφ θάζε κνλάδα θαζαξνχ θεθαιαίνπ θίλεζεο θαη αλ ε επηρείξεζε δηαηεξεί κεγάια θεθάιαηα θίλεζεο ζε ζρέζε κε ηηο πσιήζεηο ηεο. Έλαο κηθξφο δείθηεο είλαη έλδεημή αλεπάξθεηαο θεθαιαίσλ θίλεζεο, ρακειήο ηαρχηεηαο αλαλεψζεηο ησλ απνζεκάησλ ή κηθξήο ηαρχηεηαο είζπξαμεο ησλ απαηηήζεσλ ηεο.(νηάξρνο Ν. 2004) Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θαζαξνύ θεθαιαίνπ Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 4,15 3,41 4,02 3,71 6,47 56% Μνηνδπλακηθή 5,47 4,45 19,01 10,19 3,58-35% θαθηαλάθεο 5,99 3,30 8,88 9,49 3,67-39% ΔΛΣΡΑΚ 3,10 3,06 2,16 7,11 11,98 286% Μέζνο όξνο 4,68 3,56 8,52 7,63 6,43 37% 23

29 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ ΓΔΙΚΣΗ ΣΑΥΤΣΗΣΑ ΚΑΘΑΡΟΤ ΚΔΦ ΑΛΑΙΟΤ Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος ΔΣΗ Καηά ηελ κειέηε απηνχ ηνπ δείθηε ζα πεξίκελε θάλεηο λα δεη κηα πησηηθή πνξεία, ιφγν ηεο κείσζεο ησλ πσιήζεσλ. Αληίζεηα βιέπνπκε ν δείθηεο λα έρεη κία αλνδηθή ηάζε γεγνλφο πνπ θαλεξψλεη ηελ απνηειεζκαηηθή πνιηηηθή ησλ δηνηθήζεσλ ζε ζέκαηα εηζπξάμεσλ ησλ απαηηήζεσλ ηεο θαη ηεο δηαρείξηζεο ησλ απνζεκάησλ ηνπο. Η επάξθεηα ησλ θεθαιαίσλ θίλεζεο έξρεηαη λα επηβεβαησζεί θαη απφ ην γεγνλφο πσο φιεο νη επηρεηξήζεηο δελ έρνπλ εμαληιήζεη ηα πηζησηηθά ηνπο φξηα ζηηο ηξάπεδεο γηα εθηακίεπζε θεθαιαίσλ θίλεζεο, παξά ην γεγνλφο φηη ην 2010 ήηαλ κηα εμαηξεηηθά δχζθνιή ρξφληα θαη ε πηψζε ηνπ ηδίξνπ κεγαιχηεξε απφ πνηέ. Η κεγάιε αχμεζε ηνπ δείθηε ζηελ εηαηξία Μνηνδπλακηθή απφ ην 2007 ζην 2008 νθείιεηε ζην γεγνλφο ηελ κεηαηξνπήο ησλ βξαρππξφζεζκψλ ππνρξεψζεσλ ζε καθξνπξφζεζκεο κέζν ηελ έθδνζήο νκνινγηαθνχ δαλείνπ. Η πξαθηηθή απηή είλαη ζπλήζεο ηα ηειεπηαία ρξφληα θαη απνηειεί κηα ειθπζηηθή επηινγή γηα ηηο εηαηξίεο, δεδνκέλνπ θαη ησλ ρακειψλ επηηνθίσλ εθείλε ηελ πεξίνδφ αιιά θαη ηελ πξνζπκία ησλ ηξαπεδψλ λα ζπκκεηάζρνπλ ζε ηέηνηα πξνγξάκκαηα. Γπζηπρψο φκσο ε πνιηηηθή απηή έρεη αιιάμεη ηελ ηειεπηαία πεξίνδν ιφγσ ηεο νηθνλνκηθήο θξίζεο θαη νη ηξάπεδεο δελ δείρλνπλ ηελ ίδηα πξνζπκία λα ρξεκαηνδνηήζνπλ ηηο εηαηξίεο, πνιχ πεξηζζφηεξν εηαηξίεο νη νπνίεο αλήθνπλ ζε έλα θιάδν πνπ ε πηψζε πνπ έρεη είλαη απφ ηηο κεγαιχηεξεο ζηελ αγνξά Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο παγίσλ ΚΑΘΑΡΔ ΠΧΛΗΔΙ ΚΑΘΑΡΟ ΠΑΓΙΟ ΔΝΔΡΓΗΣΙΚΟ Δδψ εθθξάδεηαη ν βαζκφο ρξεζηκνπνίεζεο ηνπ ελεξγεηηθνχ ηεο επηρείξεζεο ζε ζρέζε κε ηηο πσιήζεηο ηεο. Μαο δίλεη ηελ δπλαηφηεηα λα θξίλνπκε ηελ εληαηηθή ή φρη ρξήζε ηνπ ελεξγεηηθνχ δειαδή λα θξίλνπκε εάλ ππάξρεη ππεξεπέλδπζε θεθαιαίσλ ζηελ επηρείξεζε ζε ζρέζε κε ην επίπεδν πσιήζεψλ ηεο. εκαληηθφ είλαη λα αλαθέξνπκε φηη ν αξηζκνδείθηεο επεξεάδεηαη απφ ηε κέζνδν απφζβεζεο πνπ ρξεζηκνπνηεί ε εηαηξεία θα- 24

30 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ ζψο θαη απφ ην γεγνλφο φηη νη πσιήζεηο εθθξάδνληαη ζε ηξέρνπζεο ηηκέο ζε αληίζεζε κε ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία πνπ εθθξάδνληαη ζε ηηκέο θηήζεο θαη νη νπνίεο είλαη ζεκαληηθά ρακειφηεξεο απφ ηηο αληίζηνηρεο ηξέρνπζεο ιφγσ ηνπ πιεζσξηζκνχ. Σν πξφβιεκα απηφ δελ είλαη ηφζν έληνλν ζηελ πεξίπησζε πνπ κειεηάκε κηα θαη νη νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο έρνπλ ζπληαρζεί βάζε ησλ δηεζλψλ πξνηχπσλ ρξεκαηννηθνλνκηθήο αλαθνξάο πνπ πξνβιέπεη ηελ αλαπξνζαξκνγή ηεο αμίαο ησλ παγίσλ 6 Αξηζκνδείθηεο ηαρύηεηαο θπθινθνξίαο παγίσλ Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 12,51 10,62 9,95 7,68 4,40-65% Μνηνδπλακηθή 31,95 20,94 18,55 8,70 7,06-78% θαθηαλάθεο 5,99 3,30 8,88 9,49 3,67-39% ΔΛΣΡΑΚ 2,75 3,71 3,50 3,71 2,33-15% Μέζνο όξνο 13,30 9,64 10,22 7,40 4,37-67% ΓΔΙΚΣΗ ΣΑΥΤΣΗΣΑ ΚΤΚΛΟΦ ΟΡΙΑ ΠΑΓΙΧΝ Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος ΔΣΗ Παξαηεξψληαο ησλ δείθηε βιέπνπκε ηελ ζηαζεξή πησηηθή ηνπ πνξεία. Σν γεγνλφο απηφ νθείιεηαη απνθιεηζηηθά ζηελ πηψζε ησλ πσιήζεσλ κηα θαη ηα πάγηα δελ έρνπλ κεηαβιεζεί νπζηαζηηθά ζε θακία απφ ηηο επηρεηξήζεηο γηα ηελ πεξίνδν πνπ κειεηάκε. Οη εηαηξίεο απνθεχγνπλ λα επελδχζνπλ ζε πάγην εμνπιηζκφ θπξίσο γηα ηνλ ιφγν φηη είλαη επηρεηξήζεηο πνπ ιεηηνπξγνχλ πνιιά ρξφληα, επνκέλσο έρνπλ θάλεη ην κεγαιχηεξν κέξνο ησλ αγνξψλ ηνπο ζε πάγηα, θαζψο επίζεο θαη ζην γεγνλφο φηη πξφθεηηαη θπξίσο γηα εκ- 6 Γ.Π.Υ.Α. 16 Δλζψκαηα πάγηα θαη 36 Απνκείσζε ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ 25

31 πνξηθέο θαη φρη βηνκεραληθέο επηρεηξήζεηο θαη επνκέλσο ε αλάγθεο γηα εμνπιηζκνχο δελ είλαη ηφζν κεγάιε. ε κηα πεξίνδν έληνλεο πησηηθήο ηάζεο ινγηθφ είλαη νη δηνηθήζεηο ησλ εηαηξηψλ λα πηνζεηνχλ κηα πην ζπληεξεηηθή πνιηηηθή ζε ζέκαηα αγνξάο παγίσλ. Αο κελ μερλάκε πσο νξηζκέλεο απφ ηηο επηρεηξήζεηο πνπ κειεηάκε πξνρψξεζαλ ζηελ δηαθνπή ηεο ιεηηνπξγίαο πνιιψλ απφ ηα ππνθαηαζηήκαηα ηνπο. 2.5 Αλάιπζε ελδεηθηηθώλ αξηζκνδεηθηώλ απνδνηηθόηεηαο Αξηζκνδείθηεο κηθηνύ πεξηζσξίνπ θέξδνο ΜΙΚΣΑ ΚΔΡΓΗ ΥΡΗΗ ΚΑΘΑΡΔ ΠΧΛΗΗ Ο ππνινγηζκφο ηνπ κηθηνχ πεξηζσξίνπ θέξδνπο είλαη πνιχ ζεκαληηθφο γηα ηηο εκπνξηθέο θαη βηνκεραληθέο επηρεηξήζεηο γηαηί παξέρεη έλα κέηξν αμηνιφγεζεο ηεο απνδνηηθφηεηάο ηνπο. Ο αξηζκνδείθηεο κηθηνχ θέξδνπο δείρλεη ηε ιεηηνπξγηθή απνηειεζκαηηθφηεηα θαη ηελ επάξθεηα ηεο ηηκνινγηαθήο πνιηηηθήο ηεο επηρείξεζεο θαη αληαλαθιά ηελ αληαγσληζηηθφηεηα ησλ πξντφλησλ ηεο ζηελ αγνξά. Θα πξέπεη λα έρνπκε ππφςε καο φηη έλα κηθξφ πεξηζψξην κηθηνχ θέξδνπο ελδέρεηαη λα απνηειεί ζπλεηδεηή επηινγή ηεο επηρείξεζεο πνπ λα εληάζζεηαη ζε έλα πξφγξακκα δπλακηθήο δηείζδπζήο ηεο ζηελ αγνξά ή αθφκε λα είλαη έλα κέηξν γηα λα κπνξέζεη λα αληαπεμέξζεη ζε πεξηφδνπο θξίζεο φπσο απηή πνπ δηαλχνπκε, πξνζπαζψληαο λα απμήζεη ην κεξίδηφ ηεο ζε κηα αγνξά πνπ νινέλα θζίλεη. (Αιεμάθεο, Ξαλζάθεο 2006) Αξηζκνδείθηεο κηθηνύ πεξηζσξίνπ θέξδνπο Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 18,24% 20,53% 18,84% 18,91% 18,5% 1% Μνηνδπλακηθή 16,44% 16,51% 17,45% 20,27% 19,73% 20% θαθηαλάθεο 28,41% 25,37% 20,17% 16,76% 14,72% -48% ΔΛΣΡΑΚ 24,52% 23,52% 22,84% 23,38% 27,52% 12% Μέζνο όξνο 21,90% 21,48% 19,83% 19,83% 20,12% -8% 26

32 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ ΓΔΙΚΣΗ ΜΙΚΣΟΤ ΠΔΡΙΘΧΡΙΟΤ ΚΔΡΓΟΤ 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος 0,00% ΔΣΗ Παξαηεξψληαο ην δείθηε βιέπνπκε φηη ην πεξηζψξην κεηθηνχ θέξδνπο ησλ επηρεηξήζεσλ παξνπζηάδεη κηα νκνηνκνξθία. Οη εηαηξίεο δελ έρνπλ κεγάιεο απνθιίζεηο κεηαμχ ηνπο γεγνλφο πνπ θαλεξψλεη ηελ επηξξνή πνπ δέρεηαη ε κία απφ ηελ άιιε ζην κεξίδην ηεο αγνξάο πνπ θαηέρεη θαη επνκέλσο δελ ηηε αθήλεη κεγάια πεξηζψξηα επειημίαο ηελ ηηκνινγηαθή ηεο πνιηηηθή. Αθφκε παξά ηελ ζεκαληηθή πησηηθή πνξεία ησλ πσιήζεσλ ηνπο ηελ ηειεπηαία ηξηεηία, ν δείθηεο δελ παξνπζηάδεη πηψζε εμαηηίαο ηνπ γεγνλφηνο φηη ην θφζηνο πσιεζέλησλ παξνπζηάδεη αληίζηνηρε κείσζε. Η κφλε εηαηξία πνπ δελ θαηάθεξε λα πεηχρεη απηή ηελ ηζνξξνπία είλαη ε θαθηαλάθεο, γεγνλφο πνπ είρε ζαλ απνηέιεζκα ν δείθηεο λα παξνπζηάδεη ηδηαίηεξε κείσζε. Αληίζεηα ε ΔΛΣΡΑΚ θαηαθέξλνληαο λα κελ έρεη ηφζν κεγάιε κείσζε ζηηο πσιήζεηο ηεο θαη ηαπηφρξνλα ε επίηεπμε ηελ κείσζεο ηνπ θφζηνπο πσιεζέλησλ ηεο, πεξηρχλνληαο θαιχηεξεο ηηκέο ζηα πξντφληα ηεο αιιά θαη ζπλάπηνληαο ζπλερψο λέεο ζπλεξγαζίεο κε θαηλνχξγηεο εηαηξίεο, είραλ ζαλ απνηέιεζκα ην κεηθηφ πεξηζψξην θέξδνπο ηεο λα παξνπζηάζεη κηα αμηνζέβαζηε αχμεζε Αξηζκνδείθηεο θαζαξνύ πεξηζσξίνπ θέξδνο ΚΑΘΑΡΑ ΚΔΡΓΗ ΚΑΘΑΡΔ ΠΧΛΗΗ Ο αξηζκνδείθηεο θαζαξνχ πεξηζσξίνπ θέξδνπο ππνινγίδεη ηελ θεξδνθνξία ηεο επηρείξεζεο βαζηδφκελε ζηνλ θχθιν εξγαζηψλ ηεο, πξηλ ηελ αθαίξεζε ησλ θφξσλ. Όζν κεγαιχηεξνο είλαη ν αξηζκνδείθηεο, ηφζν πην επηθεξδήο είλαη ε επηρείξεζε.(νηάξρνο Ν. 2004) 27

33 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ Αξηζκνδείθηεο θαζαξνύ πεξηζσξίνπ θέξδνπο Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 3,74% 5,33% 3,35% 2,29% -3,44% -192% Μνηνδπλακηθή 4,33% 3,58% 2,25% -0,68% -2,38% -155% θαθηαλάθεο 12,51% 7,69% 0,69% 0,53% -7,49% -160% ΔΛΣΡΑΚ 5,76% 6,92% 5,86% 6,22% 5,50% -5% Μέζνο όξνο 6,59% 5,88% 3,04% 2,09% -1,95% -130% ΓΔΙΚΣΗ ΚΑΘΑΡΟΤ ΠΔΡΙΘΧΡΙΟΤ ΚΔΡΓΟΤ 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος -5,00% -10,00% ΔΣΗ Παξά ην γεγνλφο φηη ην κεηθηφ πεξηζψξην θέξδνπο παξνπζηάδεη κηα ζηαζεξφηεηα, ην θαζαξφ πεξηζψξην θέξδνπο έρεη δηαρξνληθά κία έληνλε πησηηθή ηάζε. Σν γεγνλφο απηφ νθείιεηε ζην χςνο ησλ δηαθφξσλ ιεηηνπξγηθψλ εμφδσλ ησλ επηρεηξήζεσλ φπνπ δελ παξνπζηάδεη αληίζηνηρε κείσζε κε απηή ησλ πσιήζεσλ. Πην ζπγθεθξηκέλα : ην κφλν ίζσο θφζηνο πνπ κεηψζεθε αλάινγα κε ηνλ ηδίξν είλαη ηα έμνδα πξνβνιήο θαη δηαθήκηζεο. Σα έμνδα γηα δηαθήκηζε ζεσξνχληαη ίζσο απφ ηα πην πεξηηηά ζε πεξηφδνπο έληνλεο νηθνλνκηθήο χθεζεο θαη επνκέλσο είλαη ν πξψηνο θαη πην εχθνινο ζηφρνο κηα κείσζε. Σα έμνδα ακνηβψλ πξνζσπηθνχ αλ θαη ζα πεξίκελε θαλείο λα παξνπζηάδνπλ έληνλή πησηηθή πνξεία γηα ην ιφγσ φηη ν αξηζκφο ησλ εξγαδνκέλσλ κεηψζεθε αιιά θαη φηη απφ ην 2008 έσο θαη ην 2010 θακία ζπιινγηθή ζχκβαζε εξγαζίαο δελ πξνέβιεπε ηελ παξακηθξή αχμεζε ζηνπο κηζζνχο νχηε θαλ ζηα φξηα ηνπ πιεζσξηζκνχ, παξφιν απηά ε κείσζε πνπ ππήξρε δελ ήηαλ ε αλάινγε. Σν γεγνλφο απηφ νθείιεηαη θπξίσο ζην φηη ε κείσζε ηνπ πξνζσπηθνχ δελ ήηαλ αλάινγε κε ηελ κείσζε ησλ πσιήζεσλ κηα θαη πνιιέο ζέζεηο θαιχπηνπλ ζηαζεξέο ιεηηνπξγίεο θαη δχζθνια κπνξνχλ λα κεησζνχλ θάησ απφ έλα επίπεδν αζθαιείαο, αθφκε νη ακνηβέο ησλ δηνηθεηηθψλ ζηειερψλ, φπνπ είλαη θαη νη πςειφ- 28

34 ηεξεο, παξέκεηλαλ ζρεδφλ ακεηάβιεηεο. Πηζαλψλ γηαηί νη επηρεηξήζεηο ρξεηάδνληαη ηελ βνήζεηα ηνπο ζε δχζθνιέο πεξηφδνπο πεξηζζφηεξν απφ φηη ζε πεξηφδνπο αλάπηπμεο αιιά θαη ζην γεγνλφο φηη νη ίδηνη απνθαζίζνπλ θαηά θχξην ιφγν γηα ην χςνο ησλ απνδνρψλ ηνπο. Αθφκε αχμεζε παξνπζηάδεη ην θφζηνο δαλεηζκνχ φρη απφ πιεπξάο επηηνθίσλ αιιά απφ πιεπξάο δαλεηδνκέλσλ θεθαιαίσλ κηα θαη νη αλάγθεο ιφγσ ηεο χθεζεο ζπλερψο απμάλνπλ. Έλα αθφκε θφζηνο πνπ απμάλεη είλαη νη δαπάλεο γηα επηζθεπέο θαη ζπληεξήζεηο. Οη εηαηξίεο πξνζπαζψληαο λα αθνινπζήζνπλ κηα ζπληεξεηηθή πνιηηηθή απφ πιεπξάο αγνξάο παγίσλ κεηψλνληαο ζην ειάρηζην δπλαηψλ ηηο αγνξέο θαη πνιιέο θνξέο εμαιείθνληαο απηέο ηειείσο. Γηα ην ιφγν απηφ είλαη αλαγθαζκέλεο λα πξνβαίλνπλ ηελ ζπληήξεζε θαη επηζθεπή ηνπ γηα λα εμαζθαιίζνπλ ηελ νκαιή ιεηηνπξγία ησλ επηρεηξήζεσλ ηνπο. Αθφκε ιφγν ηελ αχμεζεο ηεο παιαηφηεηαο ηνπο είλαη επφκελν ην θφζηνο απηφ ζπλερψο λα απμάλεη. Η κφλε επηρείξεζε πνπ θαηαθέξλεη λα είλαη θεξδνθφξα ην 2010 είλαη ε ΔΛΣΡΑΚ θπξίσο γηα ηνλ ιφγσ φηη ε πηψζε ηνπ ηδίξνπ ηεο είλαη κηθξφηεξε απφ ηηο ππφινηπεο κε απνηέιεζκα ηα απνηειέζκαηα ηεο λα είλαη ηθαλά λα θαιχςνπλ ηηο δηάθνξεο δαπάλεο θαη λα εμαζθαιίζεηο έλα κηθξφ πεξηζψξην θαζαξνχ θέξδνπο γηα ηνπο επελδπηέο Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο απαζρνινύκελσλ θεθαιαίσλ ΚΑΘΑΡΑ ΚΔΡΓΗ+ΥΡΗΜΑΣΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΔΞΟΓΑ ΤΝΟΛΙΚΑ ΑΠΑΥΟΛΟΤΜΔΝΑ ΚΔΦΑΛΑΙΑ Ο αξηζκνδείθηεο απηφο δείρλεη ηελ απνδνηηθφηεηα ηεο επηρείξεζεο αλεμάξηεηα απφ ηελ πεγή πξνέιεπζεο ησλ θεθαιαίσλ ηεο (ηδία θαη μέλα) θαη ηελ ηθαλφηεηα ηεο λα παξάγεη θέξδε. Έλαο ρακειφο δείθηεο γηα καθξχ ρξνληθφ δηάζηεκα πηζαλφλ λα είλαη έλδεημε φηη ε επηρείξεζε πξέπεη λα δηαθφςεη ηελ ιεηηνπξγία ηεο. (Eric Bruce 2008) 29

35 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο απαζρνινύκελσλ θεθαιαίσλ Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 8,54% 7,47% 5,46% 3,11% -0,13% -102% Μνηνδπλακηθή 8,94% 4,68% 4,36% 0,16% -1,45% -116% θαθηαλάθεο 10,78% 5,53% 2,17% 1,63% -1,39% -113% ΔΛΣΡΑΚ 5,12% 5,85% 4,33% 4,42% 3,36% -34% Μέζνο όξνο 8,35% 5,88% 4,08% 2,33% 0,10% -99% ΓΔΙΚΣΗ ΑΠΟΓΟΣΙΚΟΣΗΣΑ ΑΠΑΥΟΛΟΤΜΔΝΧΝ ΚΑΦ ΑΛΑΙΧΝ 12,00% 10,00% 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος 0,00% -2,00% -4,00% ΔΣΗ Παξαηεξψληαο ηνλ δείθηε βιέπνπκε ηελ δηαρξνληθή κείσζε ηεο απνδνηηθφηεηαο ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ, θηάλνληαο ην 2010 λα θηλείηαη ζε αξλεηηθά επίπεδα. Απηφ ζεκαίλεη φηη νη επηρεηξήζεηο αληηκεησπίδνπλ πξφβιεκα ζηελ δεκηνπξγία θεξδψλ. Όζν κεγαιχηεξνο είλαη ν δείθηεο ηφζν κεγαιχηεξε είλαη θαη ε πηψζε πνπ δέρεηαη ζε κείσζε ησλ πσιήζεσλ ηεο. Αληίζεηα πην ζπληεξεηηθέο πνιηηηθέο, εκθαλίδνπλ κηθξφηεξε κεηαβιεηφηεηα. Οη επηρεηξήζεηο θαίλεηαη λα δηαζέηνπλ αλεθκεηάιιεπηα θεθάιαηα ηα νπνία ιφγσ ηελ κεγάιεο πηψζεο ηεο αγνξάο δελ κπνξνχλ λα αμηνπνηήζνπλ. Μηα ελδερφκελε ιχζε είλαη ε αλάιεςε λέσλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ ζα κπνξέζνπλ λα δψζνπλ κία ψζεζε ζηελ πνξεία απηψλ ησλ εηαηξηψλ. Η πνιηηηθή απηή έρεη αθνινπζεζεί απφ ηηο εηαηξίεο Π. Πεηξφπνπινο θαη ΔΛΣΡΑΚ φπνπ ζπλερψλ ζπλάπηνπλ ζπκβφιαηα ζπλεξγαζίαο κε εηαηξίεο γηα πσιήζεηο ηφζν ζηελ Διιάδα φζν θαη ζε ρψξεο ηνπ εμσηεξηθνχ, θπξίσο Βαιθαληθέο. Αληίζεηα απηφ δελ ζπκβαίλεη ζηηο εηαηξίεο Μνηνδπλακηθή θαη θαθηαλάθε πνπ έρνπλ αλαδηπισζεί ζε πην ζπληεξεηηθέο πνιηηηθέο κεηψλνληαο ηα θαηαζηήκαηά ηνπο θαη δελ αλαιακβάλνπλ λέεο ζπλεξγαζίεο. Σελ αλάγθε γηα πην επηζεηηθέο πνιηηηθήο θαίλεηαη λα ηελ έρεη αληηιεθηεί ε εηαηξία Μνηνδπλακηθή φπνπ ζηεο αξρέο ηνπ 2011 αλαθνίλσζε 30

36 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ ηελ ζπκθσλία ηεο κε ηεο Γεξκαληθή απηνθηλεηνβηνκεραλία Porsche γηα απνθιεηζηηθή δηαλνκή ζηελ Διιάδα Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ ΚΑΘΑΡΑ ΛΔΙΣΟΤΡΓΙΚΑ ΚΔΡΓΗ ΤΝΟΛΟ ΙΓΙΧΝ ΚΔΦΑΛΑΙΧΝ Ο αξηζκνδείθηεο απνδνηηθφηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ καο δείρλεη ηελ θεξδνθφξα δπλακηθφηεηα ηεο επηρείξεζεο πνπ ζρεηίδεηαη κε ηα δηθά ηεο θεθάιαηα. Γηα ηεο ζσζηή εξκελεία απηνχ ηνπ δείθηε πξέπεη λα ιακβάλνπκε ην χςνο ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ πνπ πξάγκαηη απαζρνιήζεθαλ θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο ρξήζεο. Μεγάιε πξνζνρή ρξεηάδεηαη λα δψζνπκε ζε γεγνλφηα φπσο ε αχμεζε κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ κε κεηξεηά, ε αλαπξνζαξκνγή ηεο αμίαο ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ κηα επηρείξεζεο γηαηί επεξεάδνπλ ζεκαληηθά ην κέγεζνο ηνπ δείθηε.(νηθνιάνπ Α. 1999) Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 19,42% 26,52% 16,61% 7,34% -9,44% -149% Μνηνδπλακηθή 12,85% 13,25% 6,54% -2,65% -11,64% -191% θαθηαλάθεο 32,92% 33,53% 8,80% 11,68% -18,82% -157% ΔΛΣΡΑΚ 7,06% 10,18% 12,73% 10,88% 3,43% -51% Μέζνο όξνο 18,06% 20,87% 11,17% 6,81% -9,12% -150% ΓΔΙΚΣΗ ΑΠΟΓΟΣΙΚΟΣΗΣΑ ΙΓΙΧΝ ΚΔΦ ΑΛΑΙΧΝ 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% -10,00% Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος -20,00% -30,00% ΔΣΗ 31

37 Αληίζηνηρε πνξεία κε ηνλ δείθηε απνδνηηθφηεηαο ζπλνιηθψλ θεθαιαίσλ έξρεηαη λα παξνπζηάζεη θαη ν δείθηεο απνδνηηθφηεηαο ηδίσλ θεθαιαίσλ. Η ζπλερή πηψζε ηνπ δείθηε, ζε ζεκείν κάιηζηα λα θηλείηαη ζε αξλεηηθά επίπεδα ην 2010 γηα ζρεδφλ ην ζχλνιφ ησλ εηαηξηψλ, ζεκαίλεη φηη ηα ίδηα θεθάιαηα φρη κφλν δελ πξαγκαηνπνηνχλ θέξδε αιιά αληίζεηα απνηεινχλ θφζηνο γηα ηελ επηρείξεζε ε δηαηήξεζε ηνπο. Οη επηρεηξήζεηο πξέπεη ή λα θξνληίζνπλ γηα λέεο ζπλεξγαζίεο, φπσο έρεη αλαθεξζεί θαη ζηνλ πξνεγνχκελν δείθηε ή λα πξνβνχλ ζε κείσζε ησλ ηδίσλ θεθαιαίσλ ηνπο κέζν πψιεζεο ηνπο ή εθρψξεζεο ηνπ κε αλάινγν ηίκεκα Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο ελεξγεηηθνύ ΚΑΘΑΡΑ ΛΔΙΣΟΤΡΓΙΚΑ ΚΔΡΓΗ ΤΝΟΛΟ ΔΝΔΡΓΗΣΙΚΟΤ Ο αξηζκνδείθηεο απηφο κεηξάεη ηελ απφδνζή ησλ ζπλνιηθψλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ κηαο επηρείξεζεο. Γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηνπ δείθηε δελ ιακβάλνληαη ππφςε νη ζπκκεηνρέο ζε άιιεο επηρεηξήζεηο θαζψο θαη άιιεο παξφκνηεο επελδχζεηο, κηα θαη απηέο δελ βνεζνχλ ζηελ δεκηνπξγία ιεηηνπξγηθψλ θεξδψλ.(νηάξρνο Ν. 2004), Η κέζνδνο θαη ηα πνζνζηά απνζβέζεσλ πνπ ρξεζηκνπνηεί κηα επηρείξεζε θαζψο θαη ν πιεζσξηζκφο είκαη κεξηθά απφ ηα ζηνηρεία πνπ κπνξνχλ λα επεξεάζνπλ ηνλ ππνινγηζκφ ηνπ δείθηε. Αξηζκνδείθηεο απνδνηηθόηεηαο ελεξγεηηθνύ Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 8,02% 11,32% 6,97% 3,33% -4,11% -151% Μνηνδπλακηθή 5,56% 5,06% 2,91% -1,38% -6,62% -219% θαθηαλάθεο 10,86% 9,83% 2,03% 2,87% -4,03% -137% ΔΛΣΡΑΚ 3,72% 5,35% 5,58% 5,00% 1,71% -54% Μέζνο όξνο 7,04% 7,89% 4,37% 2,46% -3,26% -146% 32

38 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ ΓΔΙΚΣΗ ΑΠΟΓΟΣΙΚΟΣΗΣΑ ΔΝΔΡΓΗΣΙΚΟΤ 14,00% 12,00% 10,00% 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% 0,00% -2,00% Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος -4,00% -6,00% -8,00% ΔΣΗ Παξαηεξψληαο ησλ δείθηε βιέπνπκε ηελ έληνλή ηάζε ηνπ δηαρξνληθά λα κεηψλεηαη, κε απνθνξχθσκα ηελ ρξήζε ηνπ 2010 φπνπ ε απνδνηηθφηεηα ηνπ ελεξγεηηθνχ θηλείηαη ζε αξλεηηθά επίπεδα θάλνληαο ηελ χπαξμε πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηεο επηρείξεζεο επηδήκηα. Παξφιν πνπ νη επηρεηξήζεηο δελ κεηέβαιιαλ ζεκαληηθά ηα πάγηα ζηνηρεία ηνπ ελεξγεηηθνχ ηνπο, κεηψζεθε ζεκαληηθά ην θπθινθνξνχλ ελεξγεηηθφ θαη ηα ηακεηαθά δηαζέζηκα θηλήζεθαλ αληίζηνηρα ηνπ ηδίξνπ, παξφιν απηά δηαπηζηψλνπκε φηη ε κείσζε ηεο απνδνηηθφηεηαο ηνπ ελεξγεηηθνχ δελ ζπγθξαηήζεθε ζε ηθαλνπνηεηηθά επίπεδα. Έξρεηαη γηα αθφκε κία θνξά λα επηβεβαησζεί ε αλάγθε κείσζεο ησλ ζηνηρείσλ ηνπ ελεξγεηηθνχ, ε ελδερφκελε πψιεζε παγίσλ, επηπιέσλ κείσζε ησλ απνζεκάησλ θαη ησλ απαηηήζεσλ ησλ πειαηψλ, θαιχηεξε αμηνπνίεζε ησλ ηακεηαθψλ δηαζεζίκσλ θ.α. ε δηαθνξεηηθή πεξίπησζε ε αλάιεςε λέσλ δξαζηεξηνηήησλ, κηα θαη ππάξρεη αρξεζηκνπνίεηε παξαγσγηθή δπλακηθφηεηα, θαζίζηαηαη αλαγθαία Αξηζκνδείθηεο νηθνλνκηθήο κόριεπζεο ΑΠΟΓΟΣΙΚΟΣΗΣΑ ΙΓΙΧΝ ΚΔΦΑΛΑΙΧΝ ΑΠΟΓΟΣΙΚΟΣΗΣΑ ΑΠΑΥΟΛΟΤΜΔΝΧΝ ΚΔΦΑΛΑΙΧΝ Ο αξηζκνδείθηεο απηφο καο δείρλεη ηελ επίδξαζε ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ ζηελ θεξδνθνξία κηαο επηρείξεζεο. Αλ ν δείθηεο είλαη >1 ηφηε ηα μέλα θεθάιαηα ιεηηνπξγνχλ ζεηηθά πξνο ηελ επηρείξεζε θαη επνκέλσλ ν δαλεηζκφο είλαη επηζπκεηφο. Αλ ν δείθηεο =1 ηφηε ε επίδξαζε ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ είλαη κεδεληθή θαη ηέινο αλ ν δείθηεο <1 ηφηε ε ε- πίδξαζή ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ είλαη επηδήκηα γηα ηελ επηρείξεζε θαη ν δαλεηζκφο δελ είλαη κε επλντθνχο φξνπο θαη θαιφ είλαη λα απνθεχγεηαη. (Κάληδνο Κ. 2002) 33

39 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ Αξηζκνδείθηεο νηθνλνκηθήο κόριεπζεο Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 2,27 3,55 3,04 2,36 72, % Μνηνδπλακηθή 1,44 2,83 1,50-16,64 8,05 459% θαθηαλάθεο 3,05 6,06 4,05 7,15 13,55 344% ΔΛΣΡΑΚ 1,38 1,74 2,94 2,46 1,02-26% Μέζνο όξνο 2,04 3,55 2,88-1,17 23, % ΓΔΙΚΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΜΟΥΛΔΤΗ Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος ΔΣΗ Μειεηψληαο ηελ πνξεία ηνπ δείθηε ζπκπεξαίλνπκε φηη ε ζπκβνιή ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ ζηελ θεξδνθνξία ησλ επηρεηξήζεσλ είλαη ζεηηθή θαη επνκέλσο ζπκθέξνπζα. Δλδεηθηηθφ είλαη ην γεγνλφο φηη ην 2010 απμήζεθε εληππσζηαθά ε ζπκβνιή ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ ζηελ χπαξμε ησλ εηαηξηψλ κηα θαη ε θεξδνθνξία ήηαλ ζρεδφλ αλχπαξθηε. Οη επηρεηξήζεηο πξνρψξεζαλ ζε λέν καθξνπξφζεζκν ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ κέζν ηεο έθδνζήο νκνινγηαθψλ δαλείσλ, γεγνλφο πνπ απνδείρηεθε ζσηήξην γηα ηελ ιεηηνπξγία ηνπο. Γηα αθφκε κία θνξά έξρεηαη λα επηβεβαησζεί ε αλάγθε χπαξμεο ελφο ηζρπξνχ ηξαπεδηθνχ ζπζηήκαηνο πνπ ζα είλαη ζε ζέζεη λα ρξεκαηνδνηήζεη επηρεηξήζεηο ζε πεξηφδνπο έληνλεο νηθνλνκηθήο χθεζεο. Η κεγάιε αχμεζε ηνπ δείθηε ην 2010 γηα ηελ εηαηξία Π. Πεηξφπνπινο νθείιεηαη ζην γεγνλφο ηνπ ππεξδηπιαζηαζκνχ ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ ηεο πνπ πξνέθπςε απφ έθδνζε νκνινγηαθνχ δαλείνπ 7 εθαηνκκπξίσλ επξψ. Αληίζηνηρα ε εηαηξία Μνηνδπλακηθή γηα λα αλαζηξέςεη ηελ αξλεηηθή ζπκβνιή ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ ζηελ θεξδνθνξία ηεο πξνρψξεζε ην 2010 ζε αθχξσζε ηδίσλ κεηνρψλ θαη αχμεζε κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ κε κεηνρέο κε θαηαβνιή κεηξεηψλ 34

40 2.6 Αλάιπζε ελδεηθηηθώλ αξηζκνδεηθηώλ δηαξζξώζεσο θεθαιαίνπ θαη βησζηκόηεηαο Αξηζκνδείθηεο μέλα πξνο ηδία θεθάιαηα ΞΔΝΑ ΚΔΦΑΛΑΙΑ ΙΓΙΑ ΚΔΦΑΛΑΙΑ Ο αξηζκνδείθηεο απηφο καο δείρλεη ηελ αλαινγία κεηαμχ μέλσλ θαη ηδίσλ θεθαιαίσλ κέζα ζε κηα επηρείξεζε. Ο δείθηεο απηφο ρξεζηκνπνηείηε γηα λα δνχκε εάλ ππάξρεη ή φρη ππεξδαλεηζκφο κέζα ζε κηα επηρείξεζε θαζψο αθφκε γηα λα δνπλ νη δαλεηζηέο ην κέγεζνο ηεο αζθάιεηαο πνπ ηνπο παξέρεηε. Έλαο πςειφο δείθηεο είλαη έλδεημε ππεξδαλεηζκνχ. Καηά ηεο κειέηε απηνχ ηνπ δείθηε δελ πξέπεη λα μερλάκε λα κειεηάκε παξάιιεια θαη ησλ δείθηε ηεο απνδνηηθφηεηαο ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ, γηαηί κπνξεί λα μέλα θεθάιαηα λα ιεηηνπξγνχλ ζεηηθά ζηελ θεξδνθνξία ηεο επηρείξεζεο θαη επνκέλσλ ν δαλεηζκφο λα είλαη ζπκθέξνπζα επηινγή. Η ζπλερείο πησηηθή πνξεία ηνπ ρξεκαηηζηεξίνπ θαη ε δηακφξθσζε ησλ ηηκψλ ησλ κεηνρψλ ζε εμαηξεηηθά ρακειά επίπεδά έρνπλ νδεγήζεη ηηο εηαηξείεο λα πξνζθεχγνπλ ζηνλ ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ παξά λα ζηξέθνληαη ζηελ δεπηεξνγελή αγνξά κηα θαη απηφ δελ είλαη ζπκθέξσλ απηή ηελ επνρή. Αληίζεηα πνιιέο θνξέο παξαηεξνχκε ηνπ θαηλφκελν νη επηρεηξήζεηο λα πξνζθεχγνπλ ζε αγνξά ηδίσλ κεηνρψλ αθφκε θαη κε δαλεηθά γηα λα ζηεξίμνπλ ηελ ηηκή ηεο θαη λα κελ <μεπνπιήζνπλ> ζε εμαηξεηηθά ρακειέο ηηκέο. Αξηζκνδείθηεο μέλα πξνο ίδηα θεθάιαηα Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 1,42 2,67 2,75 2,41 2,59 82% Μνηνδπλακηθή 1,31 3,12 2,39 1,76 1,46 11% θαθηαλάθεο 2,03 4,70 6,53 5,99 7,16 253% ΔΛΣΡΑΚ 0,90 1,63 2,34 2,13 1,82 102% Μέζνο όξνο 1,42 3,03 3,50 3,07 3,26 130% 35

41 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ ΓΔΙΚΣΗ ΞΔΝΑ ΠΡΟ ΙΓΙΑ ΚΔΦ ΑΛΑΙΑ Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος ΔΣΗ Μειεηψληαο ησλ δείθηε παξαηεξνχκε φηη ην 2007 νη επηρεηξήζεηο αχμεζαλ ηα μέλα θεθάιαηα ηνπο ζε κεγάιν βαζκφ. Απηή ηνπο ε απφθαζε ζηεξίρηεθε θαηά θχξην ιφγσ ζην γεγνλφο φηη εθείλε ηελ πεξίνδν ππήξρε απμεκέλε θεξδνθνξία θαη αλάπηπμε ζηνλ θιάδν, ζε βαζκφ κάιηζηα πνπ απνδείρηεθε πιαζκαηηθφο γηα ηα δεδνκέλα ηεο Διιεληθήο αγνξάο. Η δηνξζσηηθή αιιαγή πνπ έγηλε ηελ επφκελε ρξνληά ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ παγθφζκηα αιιά θαη εγρψξηα νηθνλνκηθή θξίζε δελ επέηξεςε ηηο εηαηξίεο λα έρνπλ ηα πξνζδνθψκελα απνηειέζκαηα απφ απηή ηνπο ηελ θίλεζε. Παξφιν απηά ν δείθηεο απνδνηηθφηεηαο ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ ζπλερίδεη λα είλαη >1 γεγνλφο πνπ θαζηζηά ηελ χ- παξμε ησλ μέλσλ θεθαιαίσλ ζεηηθή γηα ηηο επηρεηξήζεηο Αξηζκνδείθηεο θπθινθνξνύλ ελεξγεηηθό πξνο ζπλνιηθέο ππνρξεώζεηο ΚΤΚΛΟΦΟΡΟΤΝ ΔΝΔΡΓΗΣΙΚΟ 7 ΤΝΟΛΙΚΔ ΤΠΟΥΡΔΧΔΙ Ο αξηζκνδείθηεο απηφο καο δείρλεη ηε ξεπζηφηεηα ησλ καθξνρξφλησλ ππνρξεψζεψλ κηαο επηρείξεζεο. Έλαο ζρεηηθά πςειφο δείθηεο είλαη έλδεημε φηη νη καθξνρξφληεο π- πνρξεψζεηο κπνξνχλ λα θαιπθζνχλ απφ ηα θεθάιαηα θίλεζεο εάλ ξεπζηνπνηεζνχλ ηα θπθινθνξνχληα ζηνηρεία ηνπ ελεξγεηηθνχ. 7 Πεξηιακβάλεη θαη ηα ρξεκαηηθά δηαζέζηκα θαη ηακεηαθά ηζνδχλακα. 36

42 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ Αξηζκνδείθηεο θπθινθνξνύλ ελεξγεηηθό πξνο ζπλνιηθέο ππνρξεώζεηο Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 1,38 0,70 0,69 0,72 0,52-62% Μνηνδπλακηθή 1,50 0,69 0,73 0,71 0,79-47% θαθηαλάθεο 0,82 0,45 0,38 0,37 0,31-62% ΔΛΣΡΑΚ 0,73 0,48 0,45 0,41 0,37-49% Μέζνο όξνο 1,11 0,58 0,56 0,55 0,50-55% ΓΔΙΚΣΗ ΚΤΚΛΟΦΟΡΟΤΝ ΔΝΔΡΓΗΣΙΚΟ ΠΡΟ ΤΝΟΛΙΚΔ ΤΠΟΥΡΔΧΔΙ 1,6 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος 0, ΔΣΗ Μειεηψληαο ηνλ δείθηε βιέπνπκε κηα νκνηφκνξθε δηαρξνληθή κείσζε θηάλνληαο ζε επίπεδα ηα νπνία είλαη κεησκέλα θαηά 50% ζε ζρέζε κε ην Η πηψζε απηή νθείιεηαη ζηελ κείσζε ηνπ θπθινθνξνχληνο ελεξγεηηθνχ θαη πην ζπγθεθξηκέλα ζηελ κεγάιε κείσζε ησλ απνζεκάησλ πνπ δηαηεξνχλ νη επηρεηξήζεηο θαζψο θαη ηελ αχμεζε ησλ ππνρξεψζεσλ πξνο ηηο ηξάπεδεο, θπξίσο ησλ καθξνπξφζεζκσλ. Δπηπιέσλ κεηψζεθαλ θαη ηα ππφινηπα ζηνηρεία ηνπ θπθινθνξνχληνο ελεξγεηηθνχ φπσο νη πειάηεο θαη ηα ηακεηαθά δηαζέζηκα αιιά ε κείσζε απηή αληηζηαζκίζηεθε απφ ηελ αληίζηνηρή κείσζε ησλ ππνρξεψζεσλ θπξίσο πξνο ηνπο πξνκεζεπηέο Αξηζκνδείθηεο πάγηα πξνο καθξνπξόζεζκεο ππνρξεώζεηο ΚΑΘΑΡΑ ΠΑΓΙΑ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΔΜΔ ΤΠΟΥΡΔΧΔΙ 37

43 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ Ο αξηζκνδείθηεο απηφο είλαη έλα κέζν γηα λα εθηηκήζνπλ νη πηζησηέο κηαο επηρείξεζεο ην βαζκφ αζθάιεηαο πνπ απνιακβάλνπλ. Όζν κεγαιχηεξνο είλαη ν δείθηεο ηφζν ν βαζκφο αζθάιεηαο ησλ πηζησηψλ κηθξαίλεη. Δπίζεο ν δείθηεο απηφο καο δίλεη ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο σο πξνο ηελ πνιηηηθή ηεο επηρείξεζεο γηα ηελ απφθηεζε ησλ πεξηνπζηαθψλ ηεο ζηνηρείσλ. ε απηφ ην ζεκείν πξέπεη λα επηζεκάλνπκε φηη είλαη αλάγθε λα δίλεηαη πξνζνρή ζηηο αλαπξνζαξκνγέο ησλ αμηψλ ησλ παγίσλ. Αχμεζε ηνπ δείθηε δελ ζεκαίλεη θαη απαξαίηεηα θαη πξαγκαηηθή αχμεζε ησλ παγίσλ, κηα θαη απηή κπνξεί λα πξνέξρεηαη απφ αλαπξνζαξκνγή ηεο αμία ηνπο θαη αληίζηξνθά ιφγσ απνκείσζεο. Αξηζκνδείθηεο πάγηα πξνο καθξνπξόζεζκεο ππνρξεώζεηο Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 0,78 1,13 1,13 1,47 0,80 3% Μνηνδπλακηθή 3,11 4,50 0,72 1,43 7,87 153% θαθηαλάθεο 1,31 1,78 0,86 0,59 0,65-50% ΔΛΣΡΑΚ 1,85 1,92 2,60 3,10 2,86 55% Μέζνο όξνο 1,76 2,33 1,33 1,65 3,05 73% ΓΔΙΚΣΗ ΠΑΓΙΑ ΠΡΟ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΔΜΔ ΤΠΟΥΡΔΧΔΙ Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος ΔΣΗ Παξαηεξψληαο ηνλ δείθηε βιέπνπκε φηη νη εηαηξίεο έρνπλ κεγάιεο απνθιίζεηο ε κία απφ ηελ άιιε παξά ην γεγνλφο φηη δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ ίδην θιάδν. Αληίζεηα ε θάζε επηρείξεζε μερσξηζηά εκθαλίδεη κία νκνηνκνξθία ζηελ πεξίνδν πνπ κειεηάκε. Η κφλε κε ζπκκεηξηθή δηαθχκαλζε παξαηεξείηαη ζηελ εηαηξία Μνηνδπλακηθή ην 2010 γεγνλφο πνπ νθείιεηαη ζηελ εμφθιεζε κεγάινπ κέξνπο ηνπ νκνινγηαθνχ ηεο δαλείνπ πνπ έιεγε κέζα ζηελ ρξήζε. ρεδφλ θακία δηαθνξνπνίεζε δελ παξαηεξήζεθε ζηα θαζαξά πάγηα. Οη απνζβέζεηο αληηζηαζκίζηεθαλ απφ κηθξέο αγνξέο θαη φρη ηδηαίηεξα έληνλεο αλαπξν- 38

44 ζαξκνγέο. Αθφκε ηα λέα καθξνπξφζεζκα δάλεηα ήξζαλ λα θαιχςνπλ ηηο εμνθιήζεηο ησλ βξαρππξφζεζκσλ ππνρξεψζεσλ θαη λα επαλαδηαπξαγκαηεπζνχλ απηά πνπ εμνθινχληαλ Αξηζκνδείθηεο θάιπςεο ηόθσλ ΚΑΘΑΡΑ ΚΔΡΓΗ ΠΡΟ ΦΟΡΧΝ ΣΟΚΧΝ ΚΑΙ ΑΠΟΒΔΔΧΝ ΤΝΟΛΟ ΣΟΚΧΝ Ο αξηζκνδείθηεο απηφο καο δείρλεη πφζεο θνξέο κηα επηρείξεζε κπνξεί λα θαιχςεη ην θφζηνο ηνπ δαλεηζκνχ ηεο απφ ηα θαζαξά θέξδε πνπ πξαγκαηνπνηεί απφ ηελ ιεηηνπξγία ηεο. Ο δείθηεο απηφο παξέρεη έλδεημε γηα ηνπο καθξνρξφληνπο δαλεηζηέο, θαηά θχξην ιφγν ηηο ηξάπεδεο θαη ηνλ βαζκφ αζθάιεηαο πνπ απνιακβάλνπλ. Όζν κεγαιχηεξνο ν δείθηεο ηφζν κεγαιχηεξνο είλαη θαη ν δαλεηζκφο ηεο επηρείξεζεο θαη επνκέλσο θαη ν θίλδπλνο απνηπρίαο πνπ δηαηξέρεη κηα επηρείξεζε, εηδηθά ζε πεξηφδνπο θξίζεο φπσο απηή πνπ δηαλχνπκε φπνπ ε θεξδνθνξία είλαη αλχπαξθηή θαη ε αλάγθε γηα πεξεηαίξσ ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ νινέλα θαη κεγαιχηεξή. Αξηζκνδείθηεο θάιπςεο ηόθσλ Μέζε κεηαβνιή 5έηηαο Π. Πεηξόπνπινο 5,11 5,58 3,11 2,91-0,44-109% Μνηνδπλακηθή 19,32 8,69 3,77-0,14-2,46-113% θαθηαλάθεο 8,71 4,88 1,26 1,30-1,51-117% ΔΛΣΡΑΚ 4,87 4,91 4,50 5,28 3,66-25% Μέζνο όξνο 9,50 6,02 3,16 2,34-0,19-102% 39

45 ΣΙΜΗ ΓΔΙΚΣΗ ΓΔΙΚΣΗ ΚΑΛΤΦΗ ΣΟΚΧΝ ΔΣΗ Π. Πεηρόπ οσλος Μοηοδσναμική θακιανάκης ΕΛΣΡΑΚ Μέζος όρος Σν νινέλα απμαλφκελν χςνο δαλεηζκνχ ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ ζπλερή πηψζε ησλ πσιήζεσλ θαη ηελ κείσζε ηελ θεξδνθνξίαο έρνπλ ζαλ απνηέιεζκα ηελ δηαρξνληθή κείσζε ηνπ αξηζκνδείθηε. Οη επηρεηξήζεηο παξφιν πνπ είλαη αλαγθαζκέλεο λα πξνζθεχγνπλ ζηνλ δαλεηζκφ πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιίζνπλ ηελ ιεηηνπξγία ηνπο, δελ θαίλνληαη λα είλαη ζε ζέζε λα αληαπνθξηζνχλ ηθαλνπνηεηηθά ζηηο ππνρξεψζεηο ηνπο φζν αθνξά ηελ θάιπςε ησλ ηφθσλ. Γπζηπρψο ε αχμεζε ησλ επηηνθίσλ απφ ηελ Δπξσπατθή Κεληξηθή Σξάπεδα ησλ Απξίιην ηνπ 2011, ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ κεγάιε πηψζε ηνπ θιάδνπ ην πξψην ηξίκελν ηνπ 2011, ε νπνία είλαη πεξίπνπ 40% κεησκέλε ζε ζρέζε κε ην αληίζηνηρν ηξίκελν ηνπ 2010, πνπ αο κε μερλάκε φηη ην 2010 ήηαλ κηα πνιχ δχζθνιή ρξνληά, θαζηζηνχλ ηελ βησζηκφηεηα ησλ επηρεηξήζεσλ αξθεηά δχζθνιε. (Edward Altman, 1968) 2.7 Αλάιπζε ελδεηθηηθώλ επελδπηηθώλ αξηζκνδεηθηώλ Γεληθά ζηνηρεία ηεο ρξεκαηηζηεξηαθήο αγνξάο Η αλάιπζε ησλ επελδπηηθψλ αξηζκνδεηθηψλ είλαη έλα πνιχ ρξήζηκν εξγαιείν γηα ηνπο επελδπηέο, νπνχ εξεπλνχλ ηελ αγνξά ψζηε λα εληνπίζνπλ ηελ θαιχηεξε δπλαηή επηινγή γηα ηελ ηνπνζέηεζε ησλ ρξεκάησλ ηνπο. Πξηλ ηελ αλάιπζε ησλ βαζηθψλ επελδπηηθψλ αξηζκνδεηθηψλ είλαη αλαγθαίν λα αλαθεξζνχλ νξηζκέλα γεληθά ζηνηρεία ησλ ππφ αλάιπζε εηαηξηψλ. 8 Ο ππνινγηζκφο ησλ επελδπηηθψλ αξηζκνδεηθηψλ έγηλε κε ηελ κέζε ζηαζκηθή ηηκή ησλ κεηνρψλ κέζα ζηελ ρξήζε (1/1 κε 31/12) θαη φρη κε ηελ ηηκή θιεηζίκαηνο ηεο κεηνρήο ζηεο 31/12. θνπφο ήηαλ λα εμνκαιπλζνχλ νη δηαθπκάλζεηο πνπ παξαηεξήζεθαλ κέζα ζηε ρξήζε γηα ηνπο επελδπηέο πνπ έρνπλ θάλεη πεξηζζφηεξεο απφ κία αγνξέο θαη ζε δηαθνξεηηθέο ηηκέο. 40

46 Υαξαθηεξηζηηθφ ελδηαθέξνλ παξνπζηάδεη ε γξαθηθή απεηθφληζε ηεο πνξείαο ησλ κεηνρψλ φπνπ θαίλεηαη ε πνιχ κεγάιε πηψζε ησλ ηηκψλ. Αθφκε παξαηεξνχκε φηη νη κεηνρέο φισλ ησλ εηαηξηψλ αθνινπζνχλ ηελ ίδηα πνξεία, ε νπνία είλαη αληίζηνηρή κε ην γεληθφ δείθηε ηνπ ρξεκαηηζηεξίνπ. Η κεγάιε άλνδνο πνπ παξαηεξήζεθε θαηά ην 2007 απνδείρηεθε φηη δελ αληηθαηφπηξηδε ηελ πξαγκαηηθή εηθφλα ηνπ θιάδνπ. Η δηφξζσζε πνπ έγηλε ιίγν αξγφηεξα ζπλέπεζε ρξνληθά κε ηελ παγθφζκηα νηθνλνκηθή θξίζε πνπ μεθίλεζε ζηα κέζα ηνπ 2008 θαη ζπλερηζηηθέ κε αθφκε κεγαιχηεξε έληαζε κε ηελ Διιεληθή νηθνλνκηθή θξίζε πνπ μέζπαζε ζηα κέζα ηνπ Η ρξνληά πνπ αθνινχζεζε έθεξε ηεξάζηηα πηψζε ζε φιεο ηηο κεηνρέο, αιιά ε πηψζε πνπ δέρηεθε ν θιάδνο ησλ απηνθηλήησλ θαη κεραλψλ ήηαλ αθφκε κεγαιχηεξε απφ απηή ηνπ κέζνπ φξνπ ηεο αγνξάο. Μέηξα φπσο ε κείσζε ησλ ηειψλ θπθινθνξίαο απφ ηηο αξρέο ηνπ 2009 έσο ηνλ Αχγνπζην ηνπ ίδηνπ έηνπο επέθεξαλ κηα κηθξή αιιά νπζηψδεο αχμεζε ηφζν ζηελ θεξδνθνξία απηψλ ησλ επηρεηξήζεσλ, φζν θαη ζην ελδηαθέξσλ ησλ επελδπηψλ γηα αγνξά κεηνρψλ. Γπζηπρψο φκσο ε αλάθακςε ήηαλ πξφζθαηξε θαη ηα κέηξα πνπ αθνινχζεζαλ ήηαλ ηθαλά λα νδεγήζνπλ ηηο επηρεηξήζεηο ζε ηέικα. Μέηξα φπσο, ε αιιεπάιιειεο απμήζεηο ζηνπο ζπληειεζηέο ΦΠΑ απφ 19% ζε 23%, ε πξνζζήθε ηνπ εηδηθνχ θφξνπ πνιπηειείαο απφ 20% έσο 35%, ε επαλαθνξά ηνπ ηέινπο ηαμηλφκεζεο, ε αχμεζε ησλ ηειψλ θπθινθνξίαο θαζψο θαη ησλ αζθαιίζηξσλ αιιά θαη ε κεγάιε αχμεζε ησλ ηηκψλ ησλ θαπζίκσλ ηφζν ζε εζληθφ φζν θαη ζε δηεζλέο επίπεδν, θαζψο θαη ζπλζήθεο πνπ α- θνξνχλ ηελ επξχηεξε νηθνλνκία φπσο κεηψζεηο κηζζψλ, αχμεζε ηεο αλεξγίαο θαη ε κείσζε ησλ ρνξεγήζεσλ δαλείσλ απφ ηηο ηξάπεδεο, είλαη κφλν απφ κεξηθνί απφ ηνπο ιφγνπο πνπ νδήγεζαλ ηνλ θιάδν ζε απηή ηελ εμαηξεηηθά δχζθνιή θαηάζηαζε. Υαξαθηεξηζηηθφ είλαη ην γεγνλφο φηη ην 2010 θακία επηρείξεζε πνπ αζρνιείζηε κε απηνθίλεηα θαη κεραλέο δελ παξνπζίαζε θέξδε, αληίζεηα παξνπζίαζαλ δεκίεο θαη κάιηζηα αξθεηά πςειέο. Δμαίξεζε απνηειεί ε εηαηξία ΔΛΣΡΑΚ θπξίσο γηα ηνλ ιφγν φηη δξαζηεξηνπνηείηε ζε εμεηδηθεπκέλνπ ηχπνπ επαγγεικαηηθά νρήκαηα φπσο ηα ρσκαηνπξγηθά θαη φρη ζε επηβαηηθνχ ηχπνπ νρήκαηα πνπ απεπζχλνληαη θαηά θχξην ιφγν γηα ηδησηηθή ρξήζε. 41

47 Πίλαθαο 3: Πνξεία κεηνρήο εηαηξίαο Π. Πεηξόπνπινο Πεγή : euro2day Πίλαθαο 4: Πνξεία κεηνρήο εηαηξίαο Μνηνδπλακηθε Πεγή : euro2day 42

48 Πίλαθαο 5: Πνξεία κεηνρήο εηαηξίαο θαθηαλάθεο Πεγή : euro2day Πίλαθαο 6: Πνξεία κεηνρήο εηαηξίαο EΛΣΡΑΚ Πεγή : euro2day 43