Λειτουργίες επί των Κειµένων. Προεπεξεργασία Κειµένων. Προεπεξεργασία Clustering Συµπίεση

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Λειτουργίες επί των Κειµένων. Προεπεξεργασία Κειµένων. Προεπεξεργασία Clustering Συµπίεση"

Transcript

1 Λειτουργίες επί των Κειµένων Προεπεξεργασία Clustering Συµπίεση Προεπεξεργασία Κειµένων Πριν από τη δεικτοδότηση των κειµένων προηγούνται µερικές βασικές διαδικασίες οι οποίες χρησιµοποιούνται για την απλοποίηση των κειµένων. Το σύνολο των διεργασιών αυτών καλείται Προεπεξεργασία Κειµένου. Ανάκτηση Πληροφορίας 2 Προεπεξεργασία Κειµένων document accents spacing etc. stopwords noun groups stemming automatic or manual indexing text + structure structure recognition text structure full text index terms Ανάκτηση Πληροφορίας 3 1

2 Προεπεξεργασία Κειµένων Λεκτική ανάλυση (lexical analysis) Απαλοιφή stopwords Stemming Επιλογή index terms ηµιουργία δοµών κατηγοριών Ανάκτηση Πληροφορίας 4 Λεκτική Ανάλυση ιαδικασία µετατροπής ενός κειµένου από σειρά χαρακτήρων (character stream) σε σειρά λέξεων (word stream). Η αρχική εντύπωση που δηµιουργείται είναι ότι το µόνο που έχουµε να κάνουµε είναι να αναγνωρίσουµε τους κενούς χαρακτήρες του κειµένου, οι οποίοι διαχωρίζουν τις λέξεις. Όµως υπάρχουν πολύ περισσότερα που πρέπει να προσέξουµε! Ανάκτηση Πληροφορίας 5 Λεκτική Ανάλυση Αριθµητικά ψηφία Συλλαβισµός Σύµβολα Στίξης Μικρά και Κεφαλαία Γράµµατα Ανάκτηση Πληροφορίας 6 2

3 Αριθµητικά Ψηφία Οι αριθµοί δεν θεωρούνται καλές περιπτώσεις index terms διότι χωρίς τα συµφραζόµενα το νόηµά τους είναι αρκετά ασαφές. Γενικά, τα συστήµατα IR δεν περιλαµβάνουν τους αριθµούς στη λίστα των index terms. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή. Για παράδειγµα, κείµεναταοποίαπεριέχουναριθµούς πιστωτικών καρτών. Ανάκτηση Πληροφορίας 7 Συλλαβισµός Συνήθως η απαλοιφή του συµβόλου συλλαβισµού ( - ) δε δηµιουργεί προβλήµατα στην ανάκτηση πληροφορίας (π.χ. State-of-the-art -> state of the art) Ωστόσο απαιτείται προσοχή, διότι υπάρχουν λέξεις στις οποίες το σύµβολο - παίζει σηµαντικό ρόλο (B-52) Ανάκτηση Πληροφορίας 8 Σύµβολα Στίξης Συνήθως τα σύµβολα στίξης αφαιρούνται εντελώς κατάτηφάσητηςλεκτικήςανάλυσηςκειµένων και ερωτήσεων (I.K.A -> IKA, D.N.A. -> DNA) Υπάρχουν ειδικές περιπτώσεις οι οποίες πρέπει να προσεχθούν ιδιαίτερα. Για παράδειγµα, σε ένα σύστηµα IR το οποίο διαχειρίζεται κώδικα γραµµένο σε C/C++, υπάρχει διαφορά ανάµεσα στις εκφράσεις x.id και xid. Ανάκτηση Πληροφορίας 9 3

4 Μικρά-Κεφαλαία Γράµµατα Κατάτηφάσητηςλεκτικήςανάλυσηςόλατα γράµµατα µετατρέπονται σε µικρά ή σε κεφαλαία. (HORSE, Horse, horse) Ειδικές περιπτώσεις πρέπει να αντιµετωπίζονται ξεχωριστά. Για παράδειγµα, κατά την αναζήτηση κειµένων που σχετίζονται µε το λειτουργικό σύστηµα Unix, ησηµασία των εντολών ls l και ls L είναι διαφορετική. (To Unix διαχωρίζει µικρά και κεφαλαία γράµµατα). Ανάκτηση Πληροφορίας 10 Προεπεξεργασία Κειµένων Λεκτική ανάλυση (lexical analysis) Απαλοιφή stopwords Stemming Επιλογή index terms ηµιουργία δοµών κατηγοριών Ανάκτηση Πληροφορίας 11 Απαλοιφή stopwords Λέξεις οι οποίες εµφανίζονται στην πλειοψηφία των κειµένων δεν είναι καλές για index terms. Αυτέςοιλέξειςκαλούνταιstopwords. Άρθρα, προθέσεις, σύνδεσµοι Ηαπαλοιφήτωνstopwords µειώνει σηµαντικά το µέγεθος ενός κειµένου. Ωστόσο, ηαπαλοιφήτωνstopwords µπορεί να µειώσει το recall. Για παράδειγµα αναζητώντας τη φράση to be or not to be οχρήστηςθααντιµετωπίσει πρόβληµα. Για το λόγο αυτό πολλές µηχανές αναζήτησης στο WEB χρησιµοποιούν όλες τις λέξεις των κειµένων. Ανάκτηση Πληροφορίας 12 4

5 Προεπεξεργασία Κειµένων Λεκτική ανάλυση (lexical analysis) Απαλοιφή stopwords Stemming Επιλογή index terms ηµιουργία δοµών κατηγοριών Ανάκτηση Πληροφορίας 13 Stemming Η λέξη που αναζητά ο χρήστης µπορεί να υπάρχει µε αυτήντηνµορφή στο κείµενο (π.χ. connect, connecting). Stem: τµήµατηςλέξηςπουαποµένει µετά την αποµάκρυνση prefix και suffix. Μειώνεται ο αριθµός των διακριτών λέξεων του κειµένου. Μερικές µηχανές αναζήτησης στο WEB δεν πραγµατοποιούν stemming. Ανάκτηση Πληροφορίας 14 Stemming Affix removal, table lookup, successor variety, n- grams. Το πιο σηµαντικό µέρος είναι η αποµάκρυνση του suffix, διότι οι διαφορετικές εκδοχές µίας λέξης προσδιορίζονται µε διαφορετικές καταλήξεις. Αλγόριθµος Porter, για την αποµάκρυνση των καταλήξεων από τις λέξεις. Χρησιµοποιούνται µερικοί κανόνες (π.χ. s->null). Ανάκτηση Πληροφορίας 15 5

6 Προεπεξεργασία Κειµένων Λεκτική ανάλυση (lexical analysis) Απαλοιφή stopwords Stemming Επιλογή index terms ηµιουργία δοµών κατηγοριών Ανάκτηση Πληροφορίας 16 Επιλογή Index Terms Σε full text αναπαράσταση, όλες οι λέξεις ενός κειµένου χρησιµοποιούνται ως index terms. ιαφορετικά, ένα σύνολο από index terms πρέπει να επιλεγεί είτε χειροκίνητα είτε αυτόµατα. Επιλέγονται ουσιαστικά τα οποία οµαδοποιούνται σε οµάδες ουσιαστικών µε κοινό νόηµα (π.χ. computer science, information retrieval, query language) Ανάκτηση Πληροφορίας 17 Προεπεξεργασία Κειµένων Λεκτική ανάλυση (lexical analysis) Απαλοιφή stopwords Stemming Επιλογή index terms ηµιουργία δοµών κατηγοριών (θησαυροί) Ανάκτηση Πληροφορίας 18 6

7 Θησαυροί Λέξεων Στην απλή του µορφή ένας θησαυρός λέξεων αποτελείται από ένα σύνολο σηµαντικών λέξεων, και για κάθε λέξη ένα σύνολο σχετικών λέξεων (π.χ. συνώνυµα). Σύµφωνα µε τονfoskett οιβασικοίστόχοιενός θησαυρού είναι: Να παρέχει ένα σταθερό λεξιλόγιο για αναζήτηση. Να βοηθά τους χρήστες στη µορφοποίηση των ερωτήσεων. Να παρέχει ιεραρχίες ώστε να µπορεί ο χρήστης να διευρύνει ή να περιορίζει τα αποτελέσµατα. Ανάκτηση Πληροφορίας 19 Θησαυροί Λέξεων Κίνητρο: ελεγχόµενο λεξιλόγιο για indexing και searching. Το ελεγχόµενο λεξιλόγιο προσφέρει κανονικοποίηση, µείωση θορύβου, ανάκτηση βασισµένη στο νόηµα (concept) παρά σε λέξεις. Σε συγκεκριµένους τοµείς (π.χ. ιατρική) τα παραπάνω είναι πολύ σηµαντικά. Ωστόσο, υπάρχουν τοµείς στους οποίους η κατασκευή θησαυρού είναι δύσκολη διότι: το γνωστικό αντικείµενο είναι νέο, µεγάλο, αλλάζει δυναµικά (π.χ. WEB). Ανάκτηση Πληροφορίας 20 Clustering Clustering είναι η οµαδοποίηση κειµένων τα οποία είναι όµοια µεταξύ τους. εν αναφέρεται σε ένα µόνο κείµενο αλλά σε µία συλλογή κειµένων. Global clustering: τα κείµενα οµαδοποιούνται ανάλογα µε τηνεµφάνισή τους σε όλη τη συλλογή κειµένων. Local clustering: η οµαδοποίηση πραγµατοποιείται σύµφωνα µε ταχαρακτηριστικάτωνερωτήσεωντου χρήστηκαιτοσύνολοτωνκειµένων της απάντησης. Ανάκτηση Πληροφορίας 21 7

8 Συµπίεση Κειµένων υνατότητα να αναπαραστήσουµετακείµενα µε µικρότερο αριθµό bytes. Οι µέθοδοι συµπίεσης χρησιµοποιούν τη δοµήπου υπάρχει στο κείµενο για να δηµιουργήσουν µία «µειωµένη» έκδοση του αρχικού κειµένου. Από τη συµπιεσµένη έκδοση του κειµένου το αρχικό κείµενο µπορεί να ανακτηθεί πλήρως. Ανάκτηση Πληροφορίας 22 Συµπίεση Κειµένων Τι κερδίζουµε; Λιγότερος χώρος αποθήκευσης Λιγότερος χρόνος για λειτουργίες εισόδου/εξόδου (Ι/Ο) Λιγότερος χρόνος µετάδοσης δεδοµένων από έναν σταθµό σε άλλον Ανάκτηση Πληροφορίας 23 Συµπίεση Κειµένων Οι µέθοδοι συµπίεσης διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: Στατιστικές µέθοδοι, οι οποίες στηρίζονται σε εκτιµήσεις πιθανότητας σχετικά µε τηνεµφάνιση των συµβόλων στο κείµενο. Μέθοδοι βασισµένες σε λεξικό, οι οποίες αντικαθιστούν την εµφάνιση µίας σειράς συµβόλων µε έναν δείκτη (pointer) στην αµέσως προηγούµενη εµφάνιση της σειράς. Ανάκτηση Πληροφορίας 24 8

9 Συµπίεση Κειµένων Συµπίεση Statistical Dictionary Modeling Coding Modeling Coding 1. adaptive 2. static 3. semi-static 1. Huffman coding 2. Byte-oriented Huffman coding 1. adaptive 2. static 3. semi-static Inverted File coding Ανάκτηση Πληροφορίας 25 Σύµβολο: ένας χαρακτήρας, µία λέξη, µία σειρά χαρακτήρων. Αλφάβητο: το σύνολο των διαφορετικών συµβόλων. Μοντελοποίηση: η διαδικασίαεκτίµησης της πιθανότητας των συµβόλων Κωδικοποίηση: η διαδικασίατηςµετατροπής των συµβόλων σε δυαδικά ψηφία Ανάκτηση Πληροφορίας 26 ύο βασικές µέθοδοι κωδικοποίησης (coding) που χρησιµοποιούνται στις στατιστικές µεθόδους συµπίεσης: Κωδικοποίηση Huffman (Huffman Coding) Αριθµητική Κωδικοποίηση (Arithmetic Coding) Ανάκτηση Πληροφορίας 27 9

10 Η αριθµητική κωδικοποίηση επεξεργάζεται ένα σύµβολο τη φορά. εν επιτρέπεται η αποκωδικοποίηση µίας σειράς χαρακτήρων η οποία βρίσκεται στη µέση του κειµένου. Πρέπει κάθε φορά η αποκωδικοποίηση να ξεκινά από την αρχή του κειµένου. Γιατολόγοαυτότασυστήµατα IR δεν χρησιµοποιούν τη µέθοδο της αριθµητικής κωδικοποίησης. Ανάκτηση Πληροφορίας 28 Σχέση µεταξύ πιθανοτήτων και κωδικών (Claudde Shannon): Σε µία βέλτιστη µέθοδο κωδικοποίησης, ένα σύµβολο το οποίο αναµένεται να εµφανιστεί µε πιθανότητα p, πρέπει να του αντιστοιχεί ένας κωδικός µε µέγεθος log 2 (1/ bits p) Ανάκτηση Πληροφορίας 29 Η µέση ποσότητα πληροφορίας κάθε συµβόλου σε όλοτοαλφάβητοκαλείταιεντροπίατης κατανοµής και δίνεται από τον τύπο: E = p i log 2 (1/ p i ) Το Ε αποτελεί κάτω φράγµαωςπροςτοναριθµό των bits που πρέπει να περιέχει ένα κωδικοποιηµένο σύµβολο. Ανάκτηση Πληροφορίας 30 10

11 Προσαρµοστικά (adaptive) Στατικά (static) Ηµιστατικά (semi-static) Modeling Ανάκτηση Πληροφορίας 31 Modeling Προσαρµοστικά Μοντέλα: εν έχουν καµία πληροφορία για το κείµενο, αλλά την αποκτούν σταδιακά καθώς προχωρά η διαδικασία συµπίεσης. Απαιτούν µόνο ένα πέρασµα στοκείµενο εισόδου. Για αρκετά µεγάλα κείµενα το µοντέλα συγκλίνουν στην πραγµατική κατανοµή του κειµένου. Η διαδικασία της αποσυµπίεσης πρέπει να ξεκινά από την αρχή. Καλή τεχνική για γενικές εφαρµογές αλλά όχι τόσο καλή για IR. Ανάκτηση Πληροφορίας 32 Modeling Στατικά Μοντέλα: Θεωρούν µία µέση κατανοµή όλωντων κειµένων εισόδου. εν έχουν καλό λόγο συµπίεσης όταν το περιεχόµενο του κειµένου ξεφεύγει από τις αρχικές πιθανοτικές εκτιµήσεις (π.χ. οικονοµικά κείµενα τα οποία περιέχουν πολλούς αριθµούς). Ανάκτηση Πληροφορίας 33 11

12 Modeling Ηµιστατικά Μοντέλα: εν υποθέτουν κατανοµήδεδοµένων, αλλά παίρνουν αυτήν την πληροφορία κατά το πρώτο πέρασµα. Στο δεύτερο πέρασµα γίνεταισυµπίεση µεβάσητα στατιστικά στοιχεία που εξάχθηκαν από το πρώτο πέρασµα. Στη φάση της αποκωδικοποίησης, ηστατιστικήπληροφορία µεταδίδεται στον decoder πριν την αποστολή του συµπιεσµένου κειµένου. Το βασικό τους µειονέκτηµα είναιταδύοπεράσµατα που απαιτούνται. Επιτρέπεται άµεσηπροσπέλασησεοποιοδήποτεσηµείο του κειµένου. Ανάκτηση Πληροφορίας 34 Modeling Μοντέλα βασισµένα σε λέξεις (word-based): Επιτυγχάνεται καλύτερος λόγος συµπίεσης. Τα περισσότερα συστήµατα IR στηρίζονται σε λέξεις. Η συχνότητα εµφάνισης λέξεων είναι χρήσιµη στην απάντηση ερωτήσεων τα οποία χρησιµοποιούν πολλές λέξεις µαζί. Η επεξεργασία συνήθως ξεκινά από τη λέξη µε τη µικρότερη συχνότητα εµφάνισης. Ανάκτηση Πληροφορίας 35 Modeling Μοντέλα βασισµένα σε λέξεις (word-based): Σε µερικές περιπτώσεις παράγονται µεγάλες ποσότητες διαφορετικών κωδικών (π.χ. αριθµοί) Συνήθως οι µέθοδοι που στηρίζονται σε λέξεις είναι αποδοτικές για αρκετά µεγάλα κείµενα. Γιατι; Ανάκτηση Πληροφορίας 36 12

13 Βασικά Σηµεία: Coding Οκύριοςστόχοςενόςκωδικοποιητήείναιη αντιστοίχιση µικρών κωδικών σε συχνά εµφανιζόµενα σύµβολα και µεγάλων κωδικών σε σπάνια εµφανιζόµενα σύµβολα. Ο χρόνος κωδικοποίησης και αποκωδικοποίησης είναι σηµαντικός. Μερικές φορές προτιµούµε να έχουµε µικρότερο λόγο συµπίεσης προκειµένου να κερδίσουµε σεχρόνο(π.χ. WinZIP). Ανάκτηση Πληροφορίας 37 Coding Έστω τα σύµβολα A,B,C,D µετουςεξήςκωδικούς: Code( A ) = 0 Code( B ) = 000 Code( C ) = 11 Code( D ) = 1 DDDAAA DCB CDAAA DDDB Οκωδικός σε ποια σειρά χαρακτήρων αντιστοιχεί; Ανάκτηση Πληροφορίας 38 Βασική προϋπόθεση: Coding Μετά τη φάση της κωδικοποίησης κανένας κωδικός δεν πρέπει να αποτελεί prefix άλλου κωδικού. Ανάκτηση Πληροφορίας 39 13

14 Κωδικοποίηση Huffman Έστω το ακόλουθο κείµενο: one two three one two one one one two three four five one: 5/12 two: 3/12 three: 2/12 four: 1/12 five: 1/12 Συχνότητες εµφάνισης λέξεων Ανάκτηση Πληροφορίας 40 Κωδικοποίηση Huffman ένδρο Huffman 0 2/ /12 1 7/12 12/12 five 1/12 four 1/12 three 2/12 two 3/12 one 5/ Ανάκτηση Πληροφορίας 41 Κωδικοποίηση Huffman Μετά την κωδικοποίηση προκύπτουν οι εξής κωδικοί: Τι παρατηρούµε; five: 0000 four: 0001 three: 001 two: 01 one: 1 Ανάκτηση Πληροφορίας 42 14

15 Κωδικοποίηση Huffman Τι συµπίεση επιτυγχάνουµε γιατο παράδειγµα; Απαιτούνται 42*8 = 336 bits για το αρχικό κείµενο (χωρίς τους κενούς χαρακτήρες) Απαιτούνται 25 bits για το συµπιεσµένο κείµενο Ανάκτηση Πληροφορίας 43 Κωδικοποίηση Huffman Έστω το ακόλουθο κείµενο ABRACADABRA A 5/11 B 2/11 C 1/11 D 1/11 R 2/11 Ανάκτηση Πληροφορίας 44 Κωδικοποίηση Huffman 0 ένδρο Huffman 6/ /11 4/ /11 1 C 1/11 1/11 D 1/11 1/11 B 2/11 2/11 R 2/11 2/11 A 5/11 5/ Ανάκτηση Πληροφορίας 45 15

16 Λεξικά Οι µέθοδοι βασισµένες σε λεξικά επιτυγχάνουν συµπίεση αντικαθιστώντας σειρές συµβόλων µε δείκτες. Αυτό που πρέπει να προσέξουµε είναιη επιλογή των entries στο λεξικό. Ανάκτηση Πληροφορίας 46 Στατικές Μέθοδοι Λεξικών Οι πιο απλές µέθοδοι χρησιµοποιούν στατικά λεξικά τα οποία περιέχουν µικρές εκφράσεις. Είναι αρκετά γρήγορες και απαιτούν λίγο χρόνο για να επιτύχουν µικρά ποσοστά συµπίεσης. Μία διαδεδοµένη µέθοδος είναι διγραµµατική κωδικοποίηση (digram coding), στην οποία επιλεγµένα ζεύγη γραµµάτων αντικαθιστώνται µε κωδικούς. Το βασικό πρόβληµα των στατικών µεθόδων είναι ότι ένα λεξικό κατάλληλο για ένα κείµενο µπορεί να είναι ακατάλληλο για κάποιο άλλο. Ανάκτηση Πληροφορίας 47 Ηµι-στατικές Μέθοδοι Λεξικών Κατασκευάζουν νέο λεξικό για κάθε νέο κείµενο που συµπιέζεται. Το βασικό πρόβληµα στιςµεθόδους αυτές είναι η επιλογή του λεξικού. Ανάκτηση Πληροφορίας 48 16

17 Προσαρµοστικές Μέθοδοι Μέθοδος Ziv-Lempel, 1970 Μία φράση αντικαθίσταται µεένανδείκτηο οποίος αναφέρεται στην προηγούµενη εµφάνιση της φράσης. Η διαδικασία της αποκωδικοποίησης δεν µπορεί να ξεκινήσει από τη µέση του κειµένου, αλλά µόνο από την αρχή. Το ενδιαφέρον για τις µεθόδους βασισµένες σε λεξικά συνεχώς µειώνεται. Ανάκτηση Πληροφορίας 49 Αντεστραµµένο Αρχείο Μία δοµήαντεστραµµένου αρχείου αποτελείται από: Ένα διάνυσµα (vocabulary) το οποίο περιέχει όλες τις διακριτές λέξεις του κειµένου, και Μία λίστα κειµένων για κάθε διακριτή λέξη Ανάκτηση Πληροφορίας 50 Παράδειγµα Λέξεις IDs κειµένων βιβλίο 1, 1, 2, 2, 10, 10, 30, 30, µολύβι 1, 1, 2, 2, 10, 10, 40, 40, 43, 43, ταινία 11, 11, 21, 21, 22, 22, 23, 23, ήχος ήχος 4, 4, 6, 6, 8, 8, Ανάκτηση Πληροφορίας 51 17

18 Συµπίεση Αντεστραµµένου Αρχείων Το µέγεθος ενός αντεστραµµένου αρχείου µπορεί να περιοριστεί αν συµπιέσουµε τιςλίστες. Εφόσον τα IDs των κειµένων είναι σε αύξουσα σειρά, ησειράµπορεί να χαρακτηριστεί σαν ακολουθία από κενά µεταξύ των κειµένων. Βασικό χαρακτηριστικό: για συχνά εµφανιζόµενες λέξεις τα κενά είναι µικρά, ενώ για σπάνιες λέξεις τα κενά είναι µεγάλα. Ανάκτηση Πληροφορίας 52 Unary Code Ένας ακέραιος αριθµός x κωδικοποιείται µε (x-1) άσσους και ακολουθεί ένα µηδενικό. 1, 0 2, 10 3, 110 4, 1110 Ανάκτηση Πληροφορίας 53 Elias - γ Ένας ακέραιος αριθµός x κωδικοποιείται µε την ένωση δύο τµηµάτων: - έναν unary code για τον αριθµό 1+floor(logx) και - έναν κωδικό από floor(logx) bits ο οποίος αναπαριστά στο δυαδικό σύστηµατοναριθµό Elias-δ παραλλαγή Ανάκτηση Πληροφορίας 54 18

19 Golomb Στα αντεστραµµένα αρχεία η πιθανότητα ένα κενό (gap) να έχει µέγεθος x ισοδυναµεί µε την πιθανότητα να έχουµε x-1 απουσίες της λέξης και να ακολουθεί µία παρουσία της λέξης. Εάν µία λέξη εµφανίζεται σε ένα κείµενο µε πιθανότηταp, ηπιθανότηταναυπάρχειgap µεγέθους x δίνεται από τη γεωµετρική κατανοµή P[ x] = p (1 p) x 1 Ανάκτηση Πληροφορίας 55 Παραδείγµατα Gap (x) Unary Elias-γ Elias-δ Golomb b= Ανάκτηση Πληροφορίας 56 Σύγκριση Μεθόδων Χαρακτηριστικό Αριθµητικές Huffman Huffman Ziv-Lempel Μέθοδοι character-based word-based λόγος συµπίεσης Πολύ καλός Όχι καλός Πολύ καλός Καλός ταχύτητα συµπίεσης Αργή Γρήγορη Γρήγορη Πολύ γρήγορη ταχύτητα αποσυµπίεσης Αργή Γρήγορη Πολύ γρήγορη Πολύ γρήγορη µνήµη Χαµηλή Χαµηλή Υψηλή Μέτρια αναζήτηση σε συµπιεσµένο κείµενο Όχι Ναι Ναι Ναι τυχαία προσπέλαση Όχι Ναι Ναι Όχι Ανάκτηση Πληροφορίας 57 19

20 Τάσεις και Έρευνα Η τάση στα σύγχρονα συστήµατα IR είναι η χρήση semi-static word-based Huffman coding. Τα πειραµατικά αποτελέσµατα έχουν δείξει ότι είναι οι πλέον αποτελεσµατικές µέθοδοι. Με τη δυνατότητα που υπάρχει να αναζητούµε απευθείας στο συµπιεσµένο κείµενο, υπάρχει η τάση τόσο ο index όσο και το κείµενο να παραµένουν συµπιεσµένα και να αποσυµπιέζονται µόνο µετά από απαίτηση του χρήστη. Ανάκτηση Πληροφορίας 58 Σύνοψη Προεπεξεργασία κειµένων Λεκτική ανάλυση (lexical analysis) Απαλοιφή stopwords Stemming Επιλογή index terms ηµιουργία δοµών κατηγοριών Συµπίεση κειµένων Μοντελοποίηση Κωδικοποίηση Ανάκτηση Πληροφορίας 59 20

Λειτουργίες επί των Κειµένων. Προεπεξεργασία Clustering Συµπίεση

Λειτουργίες επί των Κειµένων. Προεπεξεργασία Clustering Συµπίεση Λειτουργίες επί των Κειµένων Προεπεξεργασία Clustering Συµπίεση Προεπεξεργασία Κειµένων Πριν από τη δεικτοδότηση των κειµένων προηγούνται µερικές βασικές διαδικασίες οι οποίες χρησιµοποιούνται για την

Διαβάστε περισσότερα

Ανάκτηση Πληροφορίας

Ανάκτηση Πληροφορίας Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Ανάκτηση Πληροφορίας Διδάσκων: Φοίβος Μυλωνάς fmylonas@ionio.gr Διάλεξη #08 Συµπίεση Κειµένων Φοίβος Μυλωνάς fmylonas@ionio.gr Ανάκτηση Πληροφορίας 1 Άδεια χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Ανάκτηση Πληροφορίας (Information Retrieval IR) ιδακτικό βοήθηµα 2. Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας Πολυτεχνική Σχολή Τµήµα Μηχ. Η/Υ, Τηλ/νιών & ικτύων

Ανάκτηση Πληροφορίας (Information Retrieval IR) ιδακτικό βοήθηµα 2. Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας Πολυτεχνική Σχολή Τµήµα Μηχ. Η/Υ, Τηλ/νιών & ικτύων Ανάκτηση Πληροφορίας (Information Retrieval IR) Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας Πολυτεχνική Σχολή Τµήµα Μηχ. Η/Υ, Τηλ/νιών & ικτύων Ακαδηµαϊκό Έτος 2005-2006 ιδακτικό βοήθηµα 1 Καλύπτει το 60% του 510 σελίδες 1η

Διαβάστε περισσότερα

Ανάκτηση Πληροφορίας (Information Retrieval IR)

Ανάκτηση Πληροφορίας (Information Retrieval IR) Ανάκτηση Πληροφορίας (Information Retrieval IR) Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας Πολυτεχνική Σχολή Τµήµα Μηχ. Η/Υ, Τηλ/νιών & ικτύων Ακαδηµαϊκό Έτος 2005-2006 ιδακτικό βοήθηµα 1 Καλύπτει το 60% του αντικειµένου

Διαβάστε περισσότερα

Δομές Δεδομένων & Αλγόριθμοι

Δομές Δεδομένων & Αλγόριθμοι Σωροί 1 Ορισμοί Ένα δέντρο μεγίστων (δένδρο ελαχίστων) είναι ένα δένδρο, όπου η τιμή κάθε κόμβου είναι μεγαλύτερη (μικρότερη) ή ίση με των τιμών των παιδιών του Ένας σωρός μεγίστων (σωρός ελαχίστων) είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ανάκτηση πληροφορίας

Ανάκτηση πληροφορίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ανάκτηση πληροφορίας Ενότητα 6: Ο Αντεστραμμένος Κατάλογος Απόστολος Παπαδόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Τα µπιτ και η σηµασία τους. Σχήµα bit. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Αποθήκευση εδοµένων (1/2) 1.7 Αποθήκευση κλασµάτων 1.8 Συµπίεση δεδοµένων 1.9 Σφάλµατα επικοινωνίας

Τα µπιτ και η σηµασία τους. Σχήµα bit. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Αποθήκευση εδοµένων (1/2) 1.7 Αποθήκευση κλασµάτων 1.8 Συµπίεση δεδοµένων 1.9 Σφάλµατα επικοινωνίας ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Αποθήκευση εδοµένων (1/2) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Αποθήκευση εδοµένων (2/2) 1.1 Τα bits και ο τρόπος που αποθηκεύονται 1.2 Κύρια µνήµη 1.3 Αποθηκευτικά µέσα 1.4 Αναπαράσταση πληροφοριών ως σχηµάτων bits

Διαβάστε περισσότερα

Επεξεργασία Πολυµέσων. Δρ. Μαρία Κοζύρη Π.Μ.Σ. «Εφαρµοσµένη Πληροφορική» Τµήµα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας

Επεξεργασία Πολυµέσων. Δρ. Μαρία Κοζύρη Π.Μ.Σ. «Εφαρµοσµένη Πληροφορική» Τµήµα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας Π.Μ.Σ. «Εφαρµοσµένη Πληροφορική» Τµήµα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας Ενότητα 3: Επισκόπηση Συµπίεσης 2 Θεωρία Πληροφορίας Κωδικοποίηση Θεµελιώθηκε απο τον Claude

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Ανάκτησης Πληροφοριών ΗΥ-463

Συστήματα Ανάκτησης Πληροφοριών ΗΥ-463 ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ COMPUTER SCIENCE DEPARTMENT UNIVERSITY OF CRETE Συστήματα Ανάκτησης Πληροφοριών ΗΥ-463 4 η Σειρά Ασκήσεων Ψαράκη Μαρία-Γεωργία ΜΕΤ 556 psaraki@csd.uoc.gr Εαρινό Εξάμηνο 2008-2009

Διαβάστε περισσότερα

Δομές Δεδομένων και Αλγόριθμοι

Δομές Δεδομένων και Αλγόριθμοι Δομές Δεδομένων και Αλγόριθμοι Χρήστος Γκόγκος ΤΕΙ Ηπείρου Χειμερινό Εξάμηνο 2014-2015 Παρουσίαση 20 Huffman codes 1 / 12 Κωδικοποίηση σταθερού μήκους Αν χρησιμοποιηθεί κωδικοποίηση σταθερού μήκους δηλαδή

Διαβάστε περισσότερα

Δομές Δεδομένων Ενότητα 4

Δομές Δεδομένων Ενότητα 4 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 4: Ουρές Απόστολος Παπαδόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνικές Συµπίεσης Βίντεο. Δρ. Μαρία Κοζύρη Τµήµα Πληροφορικής Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας

Τεχνικές Συµπίεσης Βίντεο. Δρ. Μαρία Κοζύρη Τµήµα Πληροφορικής Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας Τεχνικές Συµπίεσης Βίντεο Δρ. Μαρία Κοζύρη Τµήµα Πληροφορικής Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας Ενότητα 3: Entropy Coding Δρ. Μαρία Κοζύρη Τεχνικές Συµπίεσης Βίντεο Ενότητα 3 2 Θεωρία Πληροφορίας Κωδικοποίηση Θεµελιώθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές κωδικοποίησης. Τεχνολογία Πολυµέσων 08-1

Αρχές κωδικοποίησης. Τεχνολογία Πολυµέσων 08-1 Αρχές κωδικοποίησης Απαιτήσεις κωδικοποίησης Είδη κωδικοποίησης Βασικές τεχνικές κωδικοποίησης Κωδικοποίηση Huffman Κωδικοποίηση µετασχηµατισµών Κβαντοποίηση διανυσµάτων ιαφορική κωδικοποίηση Τεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφορική Ι. Μάθημα 9 ο Συμπίεση δεδομένων. Τμήμα Χρηματοοικονομικής & Ελεγκτικής ΤΕΙ Ηπείρου Παράρτημα Πρέβεζας. Δρ.

Πληροφορική Ι. Μάθημα 9 ο Συμπίεση δεδομένων. Τμήμα Χρηματοοικονομικής & Ελεγκτικής ΤΕΙ Ηπείρου Παράρτημα Πρέβεζας. Δρ. Οι διαφάνειες έχουν βασιστεί στο βιβλίο «Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών» του B. Forouzanκαι Firoyz Mosharraf(2 η έκδοση-2010) Εκδόσεις Κλειδάριθμος Τμήμα Χρηματοοικονομικής & Ελεγκτικής ΤΕΙ Ηπείρου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΕΠΛ 4: ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ Θεωρητικές Ασκήσεις (# ): ειγµατοληψία, κβαντοποίηση και συµπίεση σηµάτων. Στην τηλεφωνία θεωρείται ότι το ουσιαστικό περιεχόµενο της

Διαβάστε περισσότερα

Τεράστιες ανάγκες σε αποθηκευτικό χώρο

Τεράστιες ανάγκες σε αποθηκευτικό χώρο ΣΥΜΠΙΕΣΗ Τεράστιες ανάγκες σε αποθηκευτικό χώρο Παράδειγμα: CD-ROM έχει χωρητικότητα 650MB, χωρά 75 λεπτά ασυμπίεστου στερεοφωνικού ήχου, αλλά 30 sec ασυμπίεστου βίντεο. Μαγνητικοί δίσκοι χωρητικότητας

Διαβάστε περισσότερα

Κατηγορίες Συμπίεσης. Συμπίεση με απώλειες δεδομένων (lossy compression) π.χ. συμπίεση εικόνας και ήχου

Κατηγορίες Συμπίεσης. Συμπίεση με απώλειες δεδομένων (lossy compression) π.χ. συμπίεση εικόνας και ήχου Συμπίεση Η συμπίεση δεδομένων ελαττώνει το μέγεθος ενός αρχείου : Εξοικονόμηση αποθηκευτικού χώρου Εξοικονόμηση χρόνου μετάδοσης Τα περισσότερα αρχεία έχουν πλεονασμό στα δεδομένα τους Είναι σημαντική

Διαβάστε περισσότερα

Ανάκτηση Πληροφορίας. Διδάσκων: Φοίβος Μυλωνάς. Διάλεξη #03

Ανάκτηση Πληροφορίας. Διδάσκων: Φοίβος Μυλωνάς. Διάλεξη #03 Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Ανάκτηση Πληροφορίας Διδάσκων: Φοίβος Μυλωνάς fmylonas@ionio.gr Διάλεξη #03 Βασικές έννοιες Ανάκτησης Πληροφορίας Δομή ενός συστήματος IR Αναζήτηση με keywords ευφυής

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 4. Εισαγωγή στην Πληροφορική. Αναπαράσταση δεδοµένων. Αναπαράσταση πληροφορίας. υαδικοί αριθµοί. Χειµερινό Εξάµηνο 2006-07

Ενότητα 4. Εισαγωγή στην Πληροφορική. Αναπαράσταση δεδοµένων. Αναπαράσταση πληροφορίας. υαδικοί αριθµοί. Χειµερινό Εξάµηνο 2006-07 Ενότητα 4 Εισαγωγή στην Πληροφορική Κεφάλαιο 4Α: Αναπαράσταση πληροφορίας Κεφάλαιο 4Β: Επεξεργαστές που χρησιµοποιούνται σε PCs Χειµερινό Εξάµηνο 2006-07 ρ. Παναγιώτης Χατζηδούκας (Π..407/80) Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

3. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΜΠΙΕΣΗΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ

3. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΜΠΙΕΣΗΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ 3. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΜΠΙΕΣΗΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ΑΝΑΓΚΗ ΣΥΜΠΙΕΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Local Multimedia Π.χ. Μία ταινία 90 min απαιτεί 120 GB, και τα σημερινά μέσα αποθήκευσης < 25 GB. Άρα σήμερα είναι αδύνατη η αποθήκευση και η

Διαβάστε περισσότερα

Συμπίεση Δεδομένων Δοκιμής (Test Data Compression) Νικολός Δημήτριος, Τμήμα Μηχ. Ηλεκτρονικών Υπολογιστών & Πληροφορικής, Παν Πατρών

Συμπίεση Δεδομένων Δοκιμής (Test Data Compression) Νικολός Δημήτριος, Τμήμα Μηχ. Ηλεκτρονικών Υπολογιστών & Πληροφορικής, Παν Πατρών Συμπίεση Δεδομένων Δοκιμής (Test Data Compression), Παν Πατρών Test resource partitioning techniques ΑΤΕ Automatic Test Equipment (ATE) based BIST based Έλεγχος παραγωγής γής βασισμένος σε ΑΤΕ Μεγάλος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΒΕΣ 04: ΣΥΜΠΙΕΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΟΣΗ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ Ακαδηµαϊκό Έτος 2007 2008, Χειµερινό Εξάµηνο 6 Νοεµβρίου 2007 Φροντιστηριακή Άσκηση 2: (I) Εντροπία,

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 9: Κωδικοποίηση εντροπίας Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 9: Κωδικοποίηση εντροπίας Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Τεχνολογία Πολυμέσων Ενότητα # 9: Κωδικοποίηση εντροπίας Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΕΠΛ 422: ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ Ακαδηµαϊκό Έτος 2004 2005, Χειµερινό Εξάµηνο Φροντιστηριακή Άσκηση 3: Εντροπία, κωδικοποίηση Quadtree 1. Εντροπία 22 Σεπτεµβρίου 2004

Διαβάστε περισσότερα

Ανάκτηση Πληροφορίας

Ανάκτηση Πληροφορίας Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Ανάκτηση Πληροφορίας Διδάσκων: Φοίβος Μυλωνάς fmylonas@ionio.gr Διάλεξη #10 εικτοδότηση και Αναζήτηση Φοίβος Μυλωνάς fmylonas@ionio.gr Ανάκτηση Πληροφορίας 1 Άδεια

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στα Προσαρµοστικά Συστήµατα

Εισαγωγή στα Προσαρµοστικά Συστήµατα ΒΕΣ 06 Προσαρµοστικά Συστήµατα στις Τηλεπικοινωνίες Εισαγωγή στα Προσαρµοστικά Συστήµατα Νικόλας Τσαπατσούλης Επίκουρος Καθηγητής Π..407/80 Τµήµα Επιστήµη και Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές κωδικοποίησης. Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες 08-1

Αρχές κωδικοποίησης. Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες 08-1 Αρχές κωδικοποίησης Απαιτήσεις κωδικοποίησης Είδη κωδικοποίησης Κωδικοποίηση εντροπίας Διαφορική κωδικοποίηση Κωδικοποίηση μετασχηματισμών Στρωματοποιημένη κωδικοποίηση Κβαντοποίηση διανυσμάτων Τεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

Μελετάμε την περίπτωση όπου αποθηκεύουμε ένα (δυναμικό) σύνολο στοιχειών. Ένα στοιχείο γράφεται ως, όπου κάθε.

Μελετάμε την περίπτωση όπου αποθηκεύουμε ένα (δυναμικό) σύνολο στοιχειών. Ένα στοιχείο γράφεται ως, όπου κάθε. Ψηφιακά Δένδρα Μελετάμε την περίπτωση όπου αποθηκεύουμε ένα (δυναμικό) σύνολο στοιχειών τα οποία είναι ακολουθίες συμβάλλων από ένα πεπερασμένο αλφάβητο Ένα στοιχείο γράφεται ως, όπου κάθε. Μπορούμε να

Διαβάστε περισσότερα

Γλωσσικη τεχνολογια. Προεπεξεργασία Κειμένου

Γλωσσικη τεχνολογια. Προεπεξεργασία Κειμένου Γλωσσικη τεχνολογια Προεπεξεργασία Κειμένου Στόχος Επεξεργασίας Γραπτό κείμενο: Τρόπος επικοινωνίας Φέρει σημασιολογικό περιεχόμενο Αναζητούμε τρόπο να: Μετρήσουμε το πληροφοριακό περιεχόμενο Ποσοτικοποιήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Φροντιστήριο 4. Άσκηση 1. Λύση. Πανεπιστήµιο Κρήτης, Τµήµα Επιστήµης Υπολογιστών HY463 - Συστήµατα Ανάκτησης Πληροφοριών Εαρινό Εξάµηνο

Φροντιστήριο 4. Άσκηση 1. Λύση. Πανεπιστήµιο Κρήτης, Τµήµα Επιστήµης Υπολογιστών HY463 - Συστήµατα Ανάκτησης Πληροφοριών Εαρινό Εξάµηνο Πανεπιστήµιο Κρήτης, Τµήµα Επιστήµης Υπολογιστών HY463 - Συστήµατα Ανάκτησης Πληροφοριών 2007-2008 Εαρινό Εξάµηνο Άσκηση 1 Φροντιστήριο 4 Θεωρείστε ένα έγγραφο με περιεχόμενο «αυτό είναι ένα κείμενο και

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ Κείμενα Ν. Μ. Σγούρος (sgouros@unipi.gr) Επεξεργασία Κειμένων Αναζήτηση Ακολουθιακή Αναζήτηση, Δομές Trie Συμπίεση Huffmann Coding, Run-Length Encoding, Burrows- Wheeler Κρυπτογράφηση

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Πληροφορική ΓΕΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ TEI ΧΑΛΚΙ ΑΣ

Εισαγωγή στην Πληροφορική ΓΕΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ TEI ΧΑΛΚΙ ΑΣ Εισαγωγή στην Πληροφορική 1 Περιεχόµενα - Κωδικοποιήσεις - Αριθµητικά Συστήµατα 2 Ηλεκτρονικός Υπολογιστής Είπαµε ότι είναι, µία Ηλεκτρονική Μηχανή, που δουλεύει κάτω από τον έλεγχο εντολών αποθηκευµένων

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμητικά Συστήματα

Αριθμητικά Συστήματα Αριθμητικά Συστήματα Οργάνωση Δεδομένων (1/2) Bits: Η μικρότερη αριθμητική μονάδα ενός υπολογιστικού συστήματος, η οποία δείχνει δύο καταστάσεις, 0 ή 1 (αληθές η ψευδές). Nibbles: Μονάδα 4 bit που παριστά

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ. Προεπεξεργασία Κειμένου

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ. Προεπεξεργασία Κειμένου ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ Προεπεξεργασία Κειμένου Στόχος Επεξεργασίας Γραπτό κείμενο: Τρόπος επικοινωνίας Φέρει σημασιολογικό περιεχόμενο Αναζητούμε τρόπο να: Μετρήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Συμπίεση Δεδομένων

Συμπίεση Δεδομένων Συμπίεση Δεδομένων 2014-2015 Ρυθμός κωδικοποίησης Ένας κώδικας που απαιτεί L bits για την κωδικοποίηση μίας συμβολοσειράς N συμβόλων που εκπέμπει μία πηγή έχει ρυθμό κωδικοποίησης (μέσο μήκος λέξης) L

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στον Προγραμματισμό

Εισαγωγή στον Προγραμματισμό Εισαγωγή στον Προγραμματισμό Ενότητα 3 Λειτουργίες σε Bits, Αριθμητικά Συστήματα Χρήστος Γκουμόπουλος Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων Φύση υπολογιστών Η

Διαβάστε περισσότερα

Ανάκληση Πληποφοπίαρ. Information Retrieval. Διδάζκων Δημήηριος Καηζαρός

Ανάκληση Πληποφοπίαρ. Information Retrieval. Διδάζκων Δημήηριος Καηζαρός Ανάκληση Πληποφοπίαρ Information Retrieval Διδάζκων Δημήηριος Καηζαρός Διάλεξη 4η: 04/03/2017 1 Phrase queries 2 Ερωτήματα φράσεως Έστω ότι επιθυμούμε ν απαντήσουμε ερωτήματα της μορφής stanford university

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΜΗΜΕΝΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Κεφάλαιο 8 : H γλώσσα προγραµµατισµού Pascal 1 ο Μέρος σηµειώσεων (Ενότητες 8.1 & 8.2 σχολικού βιβλίου)

ΔΟΜΗΜΕΝΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Κεφάλαιο 8 : H γλώσσα προγραµµατισµού Pascal 1 ο Μέρος σηµειώσεων (Ενότητες 8.1 & 8.2 σχολικού βιβλίου) ΔΟΜΗΜΕΝΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Κεφάλαιο 8 : H γλώσσα προγραµµατισµού Pascal 1 ο Μέρος σηµειώσεων (Ενότητες 8.1 & 8.2 σχολικού βιβλίου) 1. Εισαγωγή Χαρακτηριστικά της γλώσσας Τύποι δεδοµένων Γλώσσα προγραµµατισµού

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΩ ΙΚΕΣ

ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΩ ΙΚΕΣ 1 ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΩ ΙΚΕΣ 2 Σκοπός Μέθοδοι παράστασης και ερµηνείας των ψηφιακών δεδοµένων στα υπολογιστικά συστήµατα ιάφορα αριθµητικά συστήµατα που χρησιµοποιούνται στους υπολογιστές και επεξήγηση

Διαβάστε περισσότερα

Posting File. D i. tf key1 [position1 position2 ] D j tf key2... D l.. tf keyl

Posting File. D i. tf key1 [position1 position2 ] D j tf key2... D l.. tf keyl ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΗΥ463 Συστήµατα Ανάκτησης Πληροφοριών Εργασία: Ανεστραµµένο Ευρετήριο Εισαγωγή Σκοπός της εργασίας είναι η δηµιουργία ενός ανεστραµµένου ευρετηρίου για τη µηχανή αναζήτησης Μίτος, το

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες Κωδικοποίηση πηγής- καναλιού Μάθημα 9o

Μάθημα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες Κωδικοποίηση πηγής- καναλιού Μάθημα 9o Μάθημα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες Κωδικοποίηση πηγής- καναλιού Μάθημα 9o ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τομέας Επικοινωνιών και Επεξεργασίας Σήματος Τμήμα Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΕ003: Ανάκτηση Πληροφορίας. Διδάσκουσα: Ευαγγελία Πιτουρά Κεφάλαιο 5: Στατιστικά Συλλογής. Συμπίεση.

ΜΥΕ003: Ανάκτηση Πληροφορίας. Διδάσκουσα: Ευαγγελία Πιτουρά Κεφάλαιο 5: Στατιστικά Συλλογής. Συμπίεση. ΜΥΕ003: Ανάκτηση Πληροφορίας Διδάσκουσα: Ευαγγελία Πιτουρά Κεφάλαιο 5: Στατιστικά Συλλογής. Συμπίεση. 1 Κεφ. 4-5 Τι θα δούμε σήμερα Κατασκευή ευρετηρίου Στατιστικά για τη συλλογή Συμπίεση 2 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά Στοιχεία Ηλεκτρονικού Υπολογιστή

Γενικά Στοιχεία Ηλεκτρονικού Υπολογιστή Γενικά Στοιχεία Ηλεκτρονικού Υπολογιστή 1. Ηλεκτρονικός Υπολογιστής Ο Ηλεκτρονικός Υπολογιστής είναι μια συσκευή, μεγάλη ή μικρή, που επεξεργάζεται δεδομένα και εκτελεί την εργασία του σύμφωνα με τα παρακάτω

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 8: Αρχές κωδικοποίησης Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 8: Αρχές κωδικοποίησης Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Τεχνολογία Πολυμέσων Ενότητα # 8: Αρχές κωδικοποίησης Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: QUIZ ΔΟΜΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: QUIZ ΔΟΜΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: QUIZ ΔΟΜΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (Οι ερωτήσεις µε κίτρινη υπογράµµιση είναι εκτός ύλης για φέτος) ΕΙΣΑΓΩΓΗ Q1. Οι Πρωταρχικοί τύποι (primitive types) στη Java 1. Είναι όλοι οι ακέραιοι και όλοι οι πραγµατικοί

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Πληροφορική Ι. Ενότητα 9 : Συμπίεση δεδομένων. Δρ. Γκόγκος Χρήστος

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Πληροφορική Ι. Ενότητα 9 : Συμπίεση δεδομένων. Δρ. Γκόγκος Χρήστος Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Πληροφορική Ι Ενότητα 9 : Συμπίεση δεδομένων Δρ. Γκόγκος Χρήστος 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα Χρηματοοικονομικής & Ελεγκτικής

Διαβάστε περισσότερα

Τηλεπικοινωνιακά Συστήματα ΙΙ

Τηλεπικοινωνιακά Συστήματα ΙΙ Τηλεπικοινωνιακά Συστήματα ΙΙ Διάλεξη 11: Κωδικοποίηση Πηγής Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής 1 Ατζέντα 1. Αλγόριθμοι κωδικοποίησης πηγής Αλγόριθμος Fano Αλγόριθμος Shannon Αλγόριθμος Huffman

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική υπολογιστών

Αρχιτεκτονική υπολογιστών 1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Αρχιτεκτονική υπολογιστών Ενότητα 9 : Ομάδες Εντολών: Ιδιότητες και Λειτουργίες Ευάγγελος Καρβούνης Παρασκευή, 15/01/2016 Τι είναι ομάδα εντολών;

Διαβάστε περισσότερα

Συμπίεση Δεδομένων

Συμπίεση Δεδομένων Συμπίεση Δεδομένων 014-015 Μοναδικά Αποκωδικοποιήσιμοι Κώδικες Δρ. Ν. Π. Σγούρος Έλεγος μοναδικής Αποκωδικοποίησης Γενικοί ορισμοί Έστω δύο κωδικές λέξεις α,β με μήκη,m και

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφορική 2. Δομές δεδομένων και αρχείων

Πληροφορική 2. Δομές δεδομένων και αρχείων Πληροφορική 2 Δομές δεδομένων και αρχείων 1 2 Δομή Δεδομένων (data structure) Δομή δεδομένων είναι μια συλλογή δεδομένων που έχουν μεταξύ τους μια συγκεκριμένη σχέση Παραδείγματα δομών δεδομένων Πίνακες

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών. Υπολογιστές και Δεδομένα Κεφάλαιο 2ο Αναπαράσταση Δεδομένων

Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών. Υπολογιστές και Δεδομένα Κεφάλαιο 2ο Αναπαράσταση Δεδομένων Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών Υπολογιστές και Δεδομένα Κεφάλαιο 2ο Αναπαράσταση Δεδομένων 1 2.1 Τύποι Δεδομένων Τα δεδομένα σήμερα συναντώνται σε διάφορες μορφές, στις οποίες περιλαμβάνονται αριθμοί,

Διαβάστε περισσότερα

Social Web: lesson #4

Social Web: lesson #4 Social Web: lesson #4 looking for relevant information browsing searching monitoring recommendations Information Retrieval the inverted index Google.com the pagerank algorithm the value of words the price

Διαβάστε περισσότερα

Επεξεργασία Χαρτογραφικής Εικόνας

Επεξεργασία Χαρτογραφικής Εικόνας Επεξεργασία Χαρτογραφικής Εικόνας ιδάσκων: Αναγνωστόπουλος Χρήστος Αρχές συµπίεσης δεδοµένων Ήδη συµπίεσης Συµπίεση εικόνων Αλγόριθµος JPEG Γιατί χρειαζόµαστε συµπίεση; Τα σηµερινά αποθηκευτικά µέσα αδυνατούν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Τ Μ Η Μ Α Π Λ Η Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Η Σ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Τ Μ Η Μ Α Π Λ Η Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Η Σ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ Τ Μ Η Μ Α Π Λ Η Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Η Σ ΕΠΛ 035 - ΔΟΜΕΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΙ ΓΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΥΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Ακαδηµαϊκό έτος 2017-2018 Υπεύθυνος εργαστηρίου: Γεώργιος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Ι JAVA Τμήμα θεωρίας με Α.Μ. σε 8 & 9 11/10/07

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Ι JAVA Τμήμα θεωρίας με Α.Μ. σε 8 & 9 11/10/07 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Ι JAVA Τμήμα θεωρίας με Α.Μ. σε 8 & 9 11/10/07 Τμήμα θεωρίας: Α.Μ. 8, 9 Κάθε Πέμπτη, 11πμ-2μμ, ΑΜΦ23. Διδάσκων: Ντίνος Φερεντίνος Γραφείο 118 email: kpf3@cornell.edu Μάθημα: Θεωρία + προαιρετικό

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόµενα. ΕΠΛ 422: Συστήµατα Πολυµέσων. Βιβλιογραφία. Κατηγορίες τεχνικών συµπίεσης. Τεχνικές Συµπίεσης

Περιεχόµενα. ΕΠΛ 422: Συστήµατα Πολυµέσων. Βιβλιογραφία. Κατηγορίες τεχνικών συµπίεσης. Τεχνικές Συµπίεσης Περιεχόµενα ΕΠΛ : Συστήµατα Πολυµέσων Συµπίεση εδοµένων: Τεχνικές Συµπίεσης Βιβλιογραφία Κατηγορίες Τεχνικών Συµπίεσης Τεχνικές Εντροπίας Τεχνικές Μήκους ιαδροµής Στατιστικές Κωδικοποίηση Πηγής Μετασχηµατισµού

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία

ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Στέλιος Τιμοθέου ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΑΣ ΣΗΜΕΡΑ Συστήματα αρίθμησης Δυαδικό αριθμητικό

Διαβάστε περισσότερα

Ανάκτηση πολυμεσικού περιεχομένου

Ανάκτηση πολυμεσικού περιεχομένου Ανάκτηση πολυμεσικού περιεχομένου Ανίχνευση / αναγνώριση προσώπων Ανίχνευση / ανάγνωση κειμένου Ανίχνευση αντικειμένων Οπτικές λέξεις Δεικτοδότηση Σχέσεις ομοιότητας Κατηγοριοποίηση ειδών μουσικής Διάκριση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Θ.Ε. ΠΛΗ22 (2012-13) ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ #4. Έκδοση v2 με διόρθωση τυπογραφικού λάθους στο ερώτημα 6.3 Στόχος: Βασικό στόχο της 4 ης εργασίας αποτελεί η εξοικείωση με τα μέτρα ποσότητας πληροφορίας τυχαίων

Διαβάστε περισσότερα

Ανάκληση Πληποφοπίαρ. Information Retrieval. Διδάζκων Δημήηριος Καηζαρός

Ανάκληση Πληποφοπίαρ. Information Retrieval. Διδάζκων Δημήηριος Καηζαρός Ανάκληση Πληποφοπίαρ Information Retrieval Διδάζκων Δημήηριος Καηζαρός Διάλεξη 8η: 22/03/2016 1 Ch. 5 Το οφέλη της συμπίεσης (γενικώς) Χρησιμοποιεί λιγότερο χώρο στον δίσκο Σώζει και κάποια χρήματα Διατηρούμε

Διαβάστε περισσότερα

Τετάρτη 5-12/11/2014. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 3 ου και 4 ου ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ: ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Η/Υ Α ΕΞΑΜΗΝΟ

Τετάρτη 5-12/11/2014. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 3 ου και 4 ου ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ: ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Η/Υ Α ΕΞΑΜΗΝΟ Τετάρτη 5-12/11/2014 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 3 ου και 4 ου ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ: ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Η/Υ Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ: ΤΡΟΧΙΔΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ 1. Παράσταση και οργάνωση δεδομένων

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρία Πληροφορίας. Διάλεξη 4: Διακριτή πηγή πληροφορίας χωρίς μνήμη. Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής

Θεωρία Πληροφορίας. Διάλεξη 4: Διακριτή πηγή πληροφορίας χωρίς μνήμη. Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής Θεωρία Πληροφορίας Διάλεξη 4: Διακριτή πηγή πληροφορίας χωρίς μνήμη Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής 1 Ατζέντα Διακριτή πηγή πληροφορίας χωρίς μνήμη Ποσότητα πληροφορίας της πηγής Κωδικοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική Μηχανής. Αποθήκευση εδοµένων

Αρχιτεκτονική Μηχανής. Αποθήκευση εδοµένων Αρχιτεκτονική Μηχανής Αποθήκευση εδοµένων Οι πράξεις AND, OR, και Αλγεβρας Boole XOR (exclusive or) της Μία απεικόνιση των πυλών AND, OR, XOR, και NOT καθώς και των τιµών εισόδου (inputs) και εξόδου (output)

Διαβάστε περισσότερα

Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία. «Τεχνικές Δεικτοδότησης Συστημάτων Ανάκτησης Πληροφορίας με τη χρήση Wavelet Trees» Κατσίπη Δήμητρα ΑΜ: 741

Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία. «Τεχνικές Δεικτοδότησης Συστημάτων Ανάκτησης Πληροφορίας με τη χρήση Wavelet Trees» Κατσίπη Δήμητρα ΑΜ: 741 Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα: «Επιστήμη και Τεχνολογία Υπολογιστών» Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία «Τεχνικές Δεικτοδότησης Συστημάτων Ανάκτησης Πληροφορίας με τη χρήση Wavelet Trees» Κατσίπη Δήμητρα ΑΜ: 741

Διαβάστε περισσότερα

Ανάκτηση Πληροφορίας

Ανάκτηση Πληροφορίας Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Ανάκτηση Πληροφορίας Διδάσκων: Φοίβος Μυλωνάς fmylonas@ionio.gr Διάλεξη #11 Suffix Arrays Φοίβος Μυλωνάς fmylonas@ionio.gr Ανάκτηση Πληροφορίας 1 Άδεια χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 3: Συστήματα πολυμέσων Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 3: Συστήματα πολυμέσων Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Τεχνολογία Πολυμέσων Ενότητα # 3: Συστήματα πολυμέσων Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Τεχνικές κατασκευής δένδρων επιθεµάτων πολύ µεγάλου µεγέθους και χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Πολυμέσων. Ενότητα 3: Εισαγωγικά θέματα Συμπίεσης. Θρασύβουλος Γ. Τσιάτσος Τμήμα Πληροφορικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Συστήματα Πολυμέσων. Ενότητα 3: Εισαγωγικά θέματα Συμπίεσης. Θρασύβουλος Γ. Τσιάτσος Τμήμα Πληροφορικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Εισαγωγικά θέματα Συμπίεσης Θρασύβουλος Γ. Τσιάτσος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 Η ΓΛΩΣΣΑ PASCAL

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 Η ΓΛΩΣΣΑ PASCAL 8.1. Εισαγωγή ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 Η ΓΛΩΣΣΑ PACAL Πως προέκυψε η γλώσσα προγραμματισμού Pascal και ποια είναι τα γενικά της χαρακτηριστικά; Σχεδιάστηκε από τον Ελβετό επιστήμονα της Πληροφορικής Nicklaus Wirth to

Διαβάστε περισσότερα

1 η Θεµατική Ενότητα : Δυαδικά Συστήµατα

1 η Θεµατική Ενότητα : Δυαδικά Συστήµατα 1 η Θεµατική Ενότητα : Δυαδικά Συστήµατα Δεκαδικοί Αριθµοί Βάση : 10 Ψηφία : 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 Αριθµοί: Συντελεστές Χ δυνάµεις του 10 7392.25 = 7x10 3 + 3x10 2 + 9x10 1 + 2x10 0 + 2x10-1 + 5x10-2

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία ιάλεξη 12

ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία ιάλεξη 12 ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία ιάλεξη 12 17 Οκτωβρίου, 2006 Γεώργιος Έλληνας Επίκουρος Καθηγητής ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ,

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΕΠΛ 4: ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ Ακαδηµαϊκό Έτος 004 005, Χειµερινό Εξάµηνο Καθ.: Νίκος Τσαπατσούλης ΤΕΛΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Η εξέταση αποτελείται από δύο µέρη. Το πρώτο περιλαµβάνει

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ. Κεφάλαιο 3 : Πηγές Πληροφορίας Χρήστος Ξενάκης. Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων

ΘΕΩΡΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ. Κεφάλαιο 3 : Πηγές Πληροφορίας Χρήστος Ξενάκης. Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων ΘΕΩΡΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ Κεφάλαιο 3 : Πηγές Πληροφορίας Χρήστος Ξενάκης Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Περιεχόμενα Διακριτές Πηγές Πληροφορίας χωρίς μνήμη Ποσότητα πληροφορίας της πηγής Κωδικοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση εγγράφων. Αποθήκες και Εξόρυξη Δεδομένων Διδάσκων: Μ. Χαλκίδη

Διαχείριση εγγράφων. Αποθήκες και Εξόρυξη Δεδομένων Διδάσκων: Μ. Χαλκίδη Διαχείριση εγγράφων Αποθήκες και Εξόρυξη Δεδομένων Διδάσκων: Μ. Χαλκίδη Απεικόνιση κειμένων για Information Retrieval Δεδομένου ενός κειμένου αναζητούμε μια μεθοδολογία απεικόνισης του γραμματικού χώρου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ Ε ΟΜΕΝΩΝ 1. ΕΙ Η Ε ΟΜΕΝΩΝ, ΣΥΛΛΟΓΗ, ΚΩ ΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΑΝΑΛΥΣΗ Ε ΟΜΕΝΩΝ 1. ΕΙ Η Ε ΟΜΕΝΩΝ, ΣΥΛΛΟΓΗ, ΚΩ ΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ε ΟΜΕΝΩΝ 1. ΕΙ Η Ε ΟΜΕΝΩΝ, ΣΥΛΛΟΓΗ, ΚΩ ΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Βασικές µορφές Ερωτήσεων - απαντήσεων Ανοιχτές Κλειστές Κλίµακας ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΑΓΓΕΛΗΣ - ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΠΘ 2 Ανοιχτές ερωτήσεις Ανοιχτές

Διαβάστε περισσότερα

Να αναφέρουµε τους πέντε τύπους δεδοµένων που χρησιµοποιούνται σε έναν υπολογιστή. Να περιγράψουµε τον τρόπο µε τον οποίο αποθηκεύονται οι

Να αναφέρουµε τους πέντε τύπους δεδοµένων που χρησιµοποιούνται σε έναν υπολογιστή. Να περιγράψουµε τον τρόπο µε τον οποίο αποθηκεύονται οι ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Αποθήκευση δεδοµένων 1.1 Οιστόχοιµαςσεαυτότοκεφάλαιο: Να αναφέρουµε τους πέντε τύπους δεδοµένων που χρησιµοποιούνται σε έναν υπολογιστή. Να περιγράψουµε τον τρόπο µε τον οποίο αποθηκεύονται

Διαβάστε περισσότερα

Ανάκτηση Δεδομένων (Information Retrieval)

Ανάκτηση Δεδομένων (Information Retrieval) Ανάκτηση Δεδομένων (Information Retrieval) Παύλος Εφραιμίδης Βάσεις Δεδομένων Ανάκτηση Δεδομένων 1 Information Retrieval (1) Βάσεις Δεδομένων: Περιέχουν δομημένη πληροφορία: Πίνακες Ανάκτηση Πληροφορίας

Διαβάστε περισσότερα

6 η Θεµατική Ενότητα : Σχεδίαση Συστηµάτων σε Επίπεδο Καταχωρητή

6 η Θεµατική Ενότητα : Σχεδίαση Συστηµάτων σε Επίπεδο Καταχωρητή 6 η Θεµατική Ενότητα : Σχεδίαση Συστηµάτων σε Επίπεδο Καταχωρητή Εισαγωγή Η σχεδίαση ενός ψηφιακού συστήµατος ως ακολουθιακή µηχανή είναι εξαιρετικά δύσκολη Τµηµατοποίηση σε υποσυστήµατα µε δοµικές µονάδες:

Διαβάστε περισσότερα

Ανάκτηση Πληροφορίας Εισαγωγή

Ανάκτηση Πληροφορίας Εισαγωγή Ανάκτηση Πληροφορίας Εισαγωγή Απόστολος Παπαδόπουλος Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Πληροφορικής Ακαδημαϊκό Έτος 2007-2008 Αντικείμενο IR Η Ανάκτηση Πληροφορίας (ΑΠ)

Διαβάστε περισσότερα

ιαφορική εντροπία Σεραφείµ Καραµπογιάς

ιαφορική εντροπία Σεραφείµ Καραµπογιάς ιαφορική εντροπία Σεραφείµ Καραµπογιάς Για πηγές διακριτού χρόνου µε συνεχές αλφάβητο, των οποίων οι έξοδοι είναι πραγµατικοί αριθµοί, ορίζεται µια άλλη ποσότητα που µοιάζει µε την εντροπία και καλείται

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Μετάδοση Αναλογικών Σηµάτων

Ψηφιακή Μετάδοση Αναλογικών Σηµάτων Ψηφιακή Μετάδοση Αναλογικών Σηµάτων Τα σύγχρονα συστήµατα επικοινωνίας σε πολύ µεγάλο ποσοστό διαχειρίζονται σήµατα ψηφιακής µορφής, δηλαδή, σήµατα που δηµιουργούνται από ακολουθίες δυαδικών ψηφίων. Τα

Διαβάστε περισσότερα

Συµπίεση Ψηφιακών Εικόνων: Συµπίεση µε Απώλειες. Πρότυπα Συµπίεσης Εικόνων

Συµπίεση Ψηφιακών Εικόνων: Συµπίεση µε Απώλειες. Πρότυπα Συµπίεσης Εικόνων ΤΨΣ 5: Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνας ΤΨΣ 5 Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνας Συµπίεση Ψηφιακών Εικόνων: Συµπίεση µε απώλειες Πρότυπα Συµπίεσης Εικόνων Τµήµα ιδακτικής της Τεχνολογίας και Ψηφιακών Συστηµάτων Πανεπιστήµιο

Διαβάστε περισσότερα

επιφάνεια πυριτίου Αναφορά στο Εκπαιδευτικό Υλικό : 5. Αναφορά στο Εργαστήριο :

επιφάνεια πυριτίου Αναφορά στο Εκπαιδευτικό Υλικό : 5. Αναφορά στο Εργαστήριο : 2. Α/Α Διάλεξης : 1 1. Τίτλος : Εισαγωγή στην Ψηφιακή Τεχνολογία 2. Μαθησιακοί Στόχοι : Λογικές Πύλες και η υλοποίησή τους με τρανζίστορ. Κατασκευή ολοκληρωμένων κυκλωμάτων. 3. Θέματα που καλύπτει : Λογικές

Διαβάστε περισσότερα

Δεδομένα & Αναπαράσταση Πληροφορίας

Δεδομένα & Αναπαράσταση Πληροφορίας Προγραμματισμός Η/Υ Ι Δεδομένα & Αναπαράσταση Πληροφορίας ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2018-2019 ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. 1 Περίληψη Σήμερα... θα μιλήσουμε για δεδομένα, ψηφιακά δεδομένα και

Διαβάστε περισσότερα

Δοµές Δεδοµένων. 2η Διάλεξη Αλγόριθµοι Ένωσης-Εύρεσης (Union-Find) Ε. Μαρκάκης. Βασίζεται στις διαφάνειες των R. Sedgewick K.

Δοµές Δεδοµένων. 2η Διάλεξη Αλγόριθµοι Ένωσης-Εύρεσης (Union-Find) Ε. Μαρκάκης. Βασίζεται στις διαφάνειες των R. Sedgewick K. Δοµές Δεδοµένων 2η Διάλεξη Αλγόριθµοι Ένωσης-Εύρεσης (Union-Find) Ε. Μαρκάκης Βασίζεται στις διαφάνειες των R. Sedgewick K. Wayne Περίληψη Συνδετικότητα δικτύου Αφαιρέσεις Συνδεδεµένα συστατικά Αφηρηµένη

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμητική Κωδικοποίηση

Αριθμητική Κωδικοποίηση Αριθμητική Κωδικοποίηση Ο κώδικας Huffmann είναι βέλτιστος γιατί παράγει συμπαγή κώδικα για δεδομένες πιθανότητες Συμπαγής κώδικας: Δεν υπάρχει άλλος με μικρότερο μέσο μήκος κωδικής λέξης Δεν είναι 100%

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ Ι. Τα επιμέρους τμήματα Η ΟΜΗ TOY ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ. Αναπαράσταση μεγεθών. Αναλογική αναπαράσταση ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΜΟΝΑ Α ΕΛΕΓΧΟΥ

ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ Ι. Τα επιμέρους τμήματα Η ΟΜΗ TOY ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ. Αναπαράσταση μεγεθών. Αναλογική αναπαράσταση ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΜΟΝΑ Α ΕΛΕΓΧΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ Ι Η ΟΜΗ TOY ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ Τα επιμέρους τμήματα ΕΙΣΟ ΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ ΛΟΓΙΚΗ ΕΞΟ ΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 2 Αναπαράσταση μεγεθών ΜΕΤΡΟΥΜΕΝΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Συστημάτων Πολυμέσων

Θέματα Συστημάτων Πολυμέσων Θέματα Συστημάτων Πολυμέσων Ενότητα # 6: Στοιχεία Θεωρίας Πληροφορίας Διδάσκων: Γεώργιος K. Πολύζος Τμήμα: Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Επιστήμη των Υπολογιστών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Σεραφείµ Καραµπογιάς. Πηγές Πληροφορίας και Κωδικοποίηση Πηγής 6.3-1

Σεραφείµ Καραµπογιάς. Πηγές Πληροφορίας και Κωδικοποίηση Πηγής 6.3-1 Ο αλγόριθµος Lempel-iv Ο αλγόριθµος Lempel-iv ανήκει στην κατηγορία των καθολικών universal αλγορίθµων κωδικοποίησης πηγής δηλαδή αλγορίθµων που είναι ανεξάρτητοι από τη στατιστική της πηγής. Ο αλγόριθµος

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόµενα. οµή Η/Υ: Αναπαράσταση εδοµένων. υαδικό σύστηµα. Συστήµατα Αρίθµησης υαδικό Οκταδικό εκαεξαδικό Παραδείγµατα

Περιεχόµενα. οµή Η/Υ: Αναπαράσταση εδοµένων. υαδικό σύστηµα. Συστήµατα Αρίθµησης υαδικό Οκταδικό εκαεξαδικό Παραδείγµατα οµή Η/Υ: Αναπαράσταση εδοµένων Συστήµατα Αρίθµησης υαδικό Οκταδικό εκαεξαδικό Παραδείγµατα Περιεχόµενα Κωδικοποίηση δεδοµένων Κώδικας ASCII Άλλοι κώδικες Παραδείγµατα Συστήµατα Αρίθµησης Τα συνηθέστερα

Διαβάστε περισσότερα

Επιµέλεια Θοδωρής Πιερράτος

Επιµέλεια Θοδωρής Πιερράτος εδοµένα οµές δεδοµένων και αλγόριθµοι Τα δεδοµένα είναι ακατέργαστα γεγονότα. Η συλλογή των ακατέργαστων δεδοµένων και ο συσχετισµός τους δίνει ως αποτέλεσµα την πληροφορία. Η µέτρηση, η κωδικοποίηση,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΙ. Τι είναι αλγόριθμος

ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΙ. Τι είναι αλγόριθμος ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΙ Στο σηµείωµα αυτό αρχικά εξηγείται η έννοια αλγόριθµος και παραθέτονται τα σπουδαιότερα κριτήρια που πρέπει να πληρεί κάθε αλγόριθµος. Στη συνέχεια, η σπουδαιότητα των αλγορίθµων συνδυάζεται

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Πληροφορική

Εισαγωγή στην Πληροφορική Εισαγωγή στην Πληροφορική Χειµερινό Εξάµηνο 2006-07 ρ. Παναγιώτης Χατζηδούκας (Π..407/80) Εισαγωγή στην Πληροφορική 1 Γενικές πληροφορίες Εισαγωγή στην Πληροφορική ιδασκαλία: Παναγιώτης Χατζηδούκας Email:

Διαβάστε περισσότερα

Δυαδικη παρασταση αριθμων και συμβολων

Δυαδικη παρασταση αριθμων και συμβολων Δυαδικη παρασταση αριθμων και συμβολων Ενα αριθμητικο συστημα χαρακτηριζεται απο την βαση r και τα συμβολα a i που παιρνουν τις τιμες 0,1,...,r-1. (a n,,a 1,a 0. a -1,a -2,,a -m ) r = =a n r n + +a 1 r+a

Διαβάστε περισσότερα

Συμπίεση Πολυμεσικών Δεδομένων

Συμπίεση Πολυμεσικών Δεδομένων Συμπίεση Πολυμεσικών Δεδομένων Εισαγωγή στο πρόβλημα και επιλεγμένες εφαρμογές Παράδειγμα 2: Συμπίεση Εικόνας ΔΠΜΣ ΜΥΑ, Ιούνιος 2011 Εισαγωγή (1) Οι τεχνικές συμπίεσης βασίζονται στην απόρριψη της πλεονάζουσας

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόµενα. I Βασικές Γνώσεις 1

Περιεχόµενα. I Βασικές Γνώσεις 1 Περιεχόµενα I Βασικές Γνώσεις 1 1 Μοντελοποίηση Προγραµµάτων 3 1.1 Ψευδογλώσσα....................... 6 1.2 Διαγράµµατα Ροής..................... 6 1.3 Παραδείγµατα σε Ψευδογλώσσα και Διαγράµµατα Ροής.

Διαβάστε περισσότερα

Λειτουργικά Συστήματα (Λ/Σ)

Λειτουργικά Συστήματα (Λ/Σ) Λειτουργικά Συστήματα (Λ/Σ) Διαχείριση Αρχείων Βασίλης Σακκάς 11/12/2013 1 Διαχείριση Αρχείων 1 Μακρόχρονη αποθήκευση πληροφοριών 1. Αποθήκευση μεγάλου όγκου δεδομένων 2. Οι αποθηκευμένες πληροφορίες πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΟΥΒΛΕΤΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΠΙΒΛΕΠΟΝΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Μαργαρίτης Κωνσταντίνος Βακάλη

Διαβάστε περισσότερα

Κώδικες µεταβλητού µήκους

Κώδικες µεταβλητού µήκους 6 Κώδικες µεταβλητού µήκους Στο κεφάλαιο αυτό µελετώνται οι κώδικες µεταβλητού µήκους, στους οποίους όλες οι λέξεις δεν έχουν το ίδιο µήκος και δίνονται οι µέ- ϑοδοι Fano-Shannon και Huffman για την κατασκευή

Διαβάστε περισσότερα

Kalman Filter Γιατί ο όρος φίλτρο;

Kalman Filter Γιατί ο όρος φίλτρο; Kalman Filter Γιατί ο όρος φίλτρο; Συνήθως ο όρος φίλτρο υποδηλώνει µια διαδικασία αποµάκρυνσης µη επιθυµητών στοιχείων Απότολατινικόόροfelt : το υλικό για το φιλτράρισµα υγρών Στη εποχή των ραδιολυχνίων:

Διαβάστε περισσότερα