Ανάλυση & Προδιαγραφή Απαιτήσεων Λογισμικού & Μοντέλα Δομημένης Ανάλυσης:

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ανάλυση & Προδιαγραφή Απαιτήσεων Λογισμικού & Μοντέλα Δομημένης Ανάλυσης:"

Transcript

1 Ανάλυση & Προδιαγραφή Απαιτήσεων Λογισμικού & Μοντέλα Δομημένης Ανάλυσης: Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Διαγράμματα Μετάβασης Καταστάσεων Βασίλης X. Γερογιάννης Διπλ. Μηχανικός Η/Υ & Πληροφορικής, Δρ. Πληροφορικής Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΙ Θεσσαλίας Web site:

2 Τεχνολογία Λογισμικού ΑΝΑΛΥΣΗ & ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ

3 Εξαγωγή Απαιτήσεων Τι περιμένουν πελάτες & χρήστες από το σύστημα Διαδικασία εξαγωγής απαιτήσεων Τύποι απαιτήσεων Ιδιότητες συνόλου απαιτήσεων Τρόποι ορισμού/περιγραφής απαιτήσεων Σημειογραφίες / τεκμηρίωση απαιτήσεων Επανεξέταση απαιτήσεων Καθορίζουμε το τι, όχι το πώς!

4 Διατύπωση Προβλήματος Εταιρεία πελάτης Οι απαιτήσεις καθορίζονται σε χαμηλό επίπεδο ανάλυσης Φυσική γλώσσα Εταιρείες παραγωγής λογισμικού

5 Από τον Ορισμό στην Προδιαγραφή Απαιτήσεων Ορισμός απαιτήσεων ΠΡΟΣΟΧΗ! Δεν πρέπει κατά τη μετάβαση να χαθούν απαιτήσεις ή να δημιουργηθούν παρανοήσεις! Αναλυτής συστημάτων Προδιαγραφή απαιτήσεων

6 Γιατί είναι σημαντικές οι απαιτήσεις; Παράγοντες αποτυχίας έργων λογισμικού Άλλοι παράγοντες 20% Το σύστημα δεν χρειαζόταν πλέον πουθενά 8% Μη πλήρεις απαιτήσεις 13% Έλλειψη ενασχόλησης των χρηστών 12% Έλλειψη πόρων 11% Έλλειψη σχεδιασμού 8% Αλλαγή απαιτήσεων και προδιαγραφών 9% Έλλειψη διευθυντικής υποστήριξης 9% Μη ρεαλιστικές προσδοκίες 10% Έρευνα της Standish Group σε 350 εταιρίες και 8000 έργα (1995)

7 Το Πρόβλημα Ποσοστά επιτυχούς ανάπτυξης έργου στις ΗΠΑ: 29% όσον αφορά στον προϋπολογισμό, λειτουργικότητα, έγκαιρη υλοποίηση Σοβαρά προβλήματα: 53% Ολοκληρωτική αποτυχία: 18% Λαμβάνοντας υπόψη το κόστος (budget) <$750,000: επιτυχία = 55% >$10,000,000 : επιτυχία = 0% Αγγλία (δημόσιος τομέας): 84% μερική ή ολική αποτυχία Συνολική εκτίμηση: 20-30% έργα είναι ολικές αποτυχίες η αποτυχία ανάπτυξης μεγάλων και πολύπλοκων πληροφοριακών συστημάτων είναι σε μεγάλο βαθμό αναπόφευκτη Source: DangerousEnthusiams: Gauldand Goldfinch

8 Σημασία Ολοκληρωμένης Εξαγωγής Απαιτήσεων 1994: Μελέτη 350 εταιρειών = 8000 έργα λογισμικού 31% των έργων ακυρώθηκαν πριν από την ολοκλήρωση. 9% των έργων παραδόθηκαν εγκαίρως και εντός προϋπολογισμού από μεγάλες εταιρείες. 16% των έργων παραδόθηκαν εγκαίρως και εντός προϋπολογισμού από μικρές εταιρείες.

9 Η κρίση του λογισμικού σε αριθμούς Η.Π.Α., 1979: Από έργα 6.8 Μ$ 47% πληρώθηκε αλλά δεν παραδόθηκε προς χρήση. 29% παραδόθηκε αλλά δεν χρησιμοποιήθηκε. 19% τροποποιήθηκε μετά την παράδοση. 3% χρησιμοποιήθηκε με μικρές αλλαγές. 2% χρησιμοποιήθηκε όπως παραδόθηκε.

10 Παραδείγματα Αποτυχίας Αρχές '80: το IRS ανέθεσε την ανάπτυξη συστήματος για αυτόματη επεξεργασία φορολογικών φορμών 1985 Επιπλέον 90 M$ για τον εμπλουτισμό του αρχικού έργου (αξίας 103 Μ$) - Tο σύστημα δεν βελτιώθηκε αισθητά 1997 Κογκρέσο: Ακύρωση αφού σπαταλήθηκαν συνολικά 4 Β$ Αρχές '90: Therac-25, σύστημα ελέγχου ακτινοβόλησης ασθενών: Κακή σχεδίαση του λογισμικού: Θάνατος αρκετών ασθενών από υπερβολικές δόσεις ακτινοβολίας 4/6/1996: Καταστροφή πυραύλου Arian-5 μετά από εκτροπή από την πορεία του Σφάλμα λογισμικού (προδιαγραφών) παρά τον προτυποποιημένο σχεδιασμό και ανάπτυξη Κόστος >> 500 Μ$ Vodafone, μέσα 2006 Πολύωρη κατάρρευση δικτύου περιοχής Αθήνας κατά τη διαδικασία αναβάθμισης λογισμικού των κέντρων

11 Παραδείγματα Αποτυχίας 1993: Το σύστημα συναλλαγών Taurus στο London Stock Exchange εγκαταλήφθηκε / 600 Μ$ 2001: Προβλήματα διαχείρισης της αλυσίδας προμηθειών στη Nike Inc / Απώλειες 100 Μ$ 2002: Ακύρωση συστήματος επεξεργασίας πληροφοριών στη MCDonald s Corp / 170 Μ$ 2004: Προβλήματα με το σύστημα ERP στην HP / Απώλειες 160 Μ$ 2004: Σφάλματα λογισμικού στην UK Revenue -> 3.45B$ υπερπληρωμές φόρων 2005: Virtual Case File στο FBI εγκαταλήφθηκε / 170 Μ$

12 Ανάλυση Απαιτήσεων vs. Προδιαγραφή Απαιτήσεων Ανάλυση προδιαγραφή ανάλυση: συλλογή απαιτήσεων, πιθανά αδόμητων και αλληλοσυγκρουόμενων προδιαγραφή: φορμαλιστική, μονοσήμαντα ερμηνευόμενη διατύπωση των απαιτήσεων με στόχους συμφωνία με το χρήστη τροφοδότηση του σχεδιαστή

13 Πηγές για τις Πιθανές Απαιτήσεις Επιθυμίες και ανάγκες των παραληπτών Μοντέλα πεδίων Τρέχουσα οργάνωση και συστήματα Ήδη υπάρχοντα έγγραφα Εξαγωγή απαιτήσεων Τρέχον μοντέλο κατάστασης Προτεινόμενος τύπος απαιτήσεων Επαναχρησιμοποιήσιμες απαιτήσεις Πίνακας-πρότυπο απαιτήσεων Βιβλιοθήκη επαναχρησιμοποίησης

14 Επιθυμητά Χαρακτηριστικά των Απαιτήσεων Ορθότητα Οι απαιτήσεις έχουν καταγραφεί χωρίς λάθη Συνέπεια Δεν υπάρχουν αλληλοσυγκρουόμενες απαιτήσεις Πληρότητα Περιγράφουν όλες τις πιθανές καταστάσεις, αλλαγές καταστάσεων, είσοδοι, προϊόντα, περιορισμοί Ρεαλισμός Μπορούν να υλοποιηθούν Αναγκαιότητα Περιγράφουν κάτι που πραγματικά χρειάζεται ο πελάτης Επαληθευσιμότητα Είναι δυνατός ο έλεγχος ότι οι απαιτήσεις πληρούνται εξ ολοκλήρου; Ιχνηλασιμότητα Είναι εύκολο να βρεθεί το σύνολο των απαιτήσεων που σχετίζεται με μια συγκεκριμένη άποψη του συστήματος;

15 Προδιαγραφή Απαιτήσεων Το πρώτο βήμα στην ανάπτυξη λογισμικού Διάκριση απαιτήσεων Από το σύστημα Από το λογισμικό Απαίτηση από το σύστημα: Η περιγραφή μιας εργασίας που θα πρέπει να εκτελείται από κάποια συνιστώσα ενός συστήματος (άνθρωποι, μηχανές, λογισμικό) ή ενός χαρακτηριστικού το οποίο θα πρέπει να έχει ένα σύστημα. Σύνθετη εργασία! Αρκετές απαιτήσεις από το σύστημα μπορεί να σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τις απαιτήσεις από το λογισμικό Πολλές φορές δύσκολη η διάκριση... Χρήσιμη όμως! Πως τις διακρίνουμε: Προσπαθούμε να απαντήσουμε στην ερώτηση: «Ποια από τις συνιστώσες του συστήματος πρέπει να ικανοποιήσει την απαίτηση αυτή;»

16 Απαίτηση από το λογισμικό Είναι μία λειτουργία που το λογισμικό θα πρέπει να επιτελεί ή μία συνθήκη που θα πρέπει να ικανοποιεί, όταν θα έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή του. Αφορά τη συμπεριφορά του λογισμικού προς το εξωτερικό του περιβάλλον (χρήστης, άλλες εφαρμογές, λογισμικού) και όχι εσωτερικά του στοιχεία.

17 Παράδειγμα Απαιτήσεις Συστήματος Ζητείται η κατασκευή ενός συστήµατος παρακολούθησης µετεωρολογικών µετρήσεων, το οποίο µε χρήση ειδικών αισθητηρίων οργάνων συλλέγει από διάφορα γεωγραφικά σηµεία δεδοµένα θερµοκρασίας, ατµοσφαιρικής πίεσης και υγρασίας. Το σύστηµα αποθηκεύει τα στοιχεία αυτά και κατόπιν εξάγει στατιστικά αποτελέσµατα, όπως µέση τιµή και τυπική απόκλιση για κάθε γεωγραφικό σηµείο. Το σύστηµα αποτελείται από συσκευές µέτρησης (αισθητήρες) πίεσης, θερµοκρασίας και υγρασίας, από ηλεκτρονικούς υπολογιστές και από ανθρώπους. Η περιγραφή των απαιτήσεων από το σύστηµα µπορεί να περιγραφεί ως ακολούθως: Το σύστηµα εκτελεί την εργασία: Συλλογής µετεωρολογικών δεδοµένων µε τη βοήθεια ειδικών αισθητήρων, Την ηλεκτρονική µετάδοση των δεδοµένων αυτών σε κάποιον κεντρικό σταθµό, Την αποθήκευση αυτών σε ηλεκτρονική µορφή, Την επεξεργασία µε την εξαγωγή χαρακτηριστικών µεγεθών, καθώς και την αξιολόγηση των µετρήσεων.

18 Παράδειγμα Απαιτήσεις από το Λογισμικό (1/2) Ζητείται η κατασκευή µιας εφαρµογής συντάκτη αρχείων κειµένου (text editor). Οι απαιτήσεις από την εφαρµογή αυτή, όπως εκφράζονται από τον πελάτη, είναι οι ακόλουθες: (Π1) Ο χρήστης θα πρέπει να πληκτρολογεί κείµενο έχοντας στη διάθεσή του όλες τις βασικές λειτουργίες που παρέχουν για το σκοπό αυτό τα Windows 98. (Π2) Το κείµενο θα πρέπει να αποθηκεύεται µε τη µορφή αρχείου στο δίσκο, καθώς και να ανακτάται από το δίσκο για επεξεργασία. (Π3) Θα πρέπει να παρέχεται µια µπάρα εργαλείων µε τις περισσότερο συχνά εκτελούµενες εργασίες. Για τον κατασκευαστή λογισµικού µια πιο λεπτοµερής διατύπωση των παραπάνω απαιτήσεων είναι η ακόλουθη: (Κ1) Η εφαρµογή θα λειτουργεί σε περιβάλλον Windows 98. (Κ2) Με την εκκίνηση της εφαρµογής, αυτή βρίσκεται σε κατάσταση συγγραφής νέου κειµένου. (Κ3) Κατά τη λειτουργία συγγραφής κειµένου εµφανίζεται στην οθόνη, στην τρέχουσα θέση του δροµέα, ο χαρακτήρας που αντιστοιχεί στο πλήκτρο που πατά ο χρήστης. (Κ4) Η θέση του δροµέα µπορεί να αλλάξει πατώντας τα βελάκια ή χρησιµοποιώντας το ποντίκι. (Κ5) Το τράβηγµα (drag) του ποντικιού από ένα σηµείο του κειµένου σε ένα άλλο έχει ως αποτέλεσµα τη σηµείωση του ενδιάµεσου κειµένου ως επιλεγµένου και την εµφάνισή του µε αντίστροφα χρώµατα.

19 Παράδειγμα Απαιτήσεις από το Λογισμικό (2/2) (Κ6)Το κείµενο παραµένει επιλεγµένο µέχρι να πατηθεί οποιοδήποτε πλήκτρο. Αν το πρώτο πλήκτρο που πατηθεί είναι αλφαριθµητικό, τότε το επιλεγµένο κείµενο διαγράφεται, ενώ, αν είναι βελάκι κατεύθυνσης, τότε η επιλογή αναιρείται χωρίς διαγραφή του επιλεγµένου κειµένου. (Κ7) Με τα πλήκτρα Del και Backspace διαγράφεται ο χαρακτήρας που βρίσκεται δεξιά ή αριστερά του δροµέα, αντίστοιχα, ή ολόκληρο το επιλεγµένο κείµενο, αν υπάρχει ενεργή επιλογή κειµένου. (Κ8) Η χρήση του πλήκτρου insert αλλάζει την κατάσταση συγγραφής εναλλάσσοντάς την µεταξύ επανωγραφής και εισαγωγής κειµένου. (Κ9) Οι συνδυασµοί πλήκτρων Control.C, Control.X και Control.V έχουν το αποτέλεσµα της εκτέλεσης των λειτουργιών «Αντιγραφή», «Αποκοπή» και «Επικόλληση» για το επιλεγµένο κείµενο. (Κ10) Η εφαρμογή διαθέτει μενού µε τις εντολές «Νέο αρχείο», «Άνοιγμα», «Αποθήκευση», «Αποθήκευση ως» και «Έξοδος». (Κ11) Η εφαρμογή διαθέτει µια µπάρα εργαλείων που περιέχει όλες τις εντολές που αναφέρονται στο µενού, καθώς επίσης και τις εντολές «Αντιγραφή», «Αποκοπή» και «Επικόλληση». (Κ12) Με την εκτέλεση της εντολής «Αποθήκευση ως» εμφανίζεται ένα παράθυρο διαλόγου, απ όπου επιλέγεται η τοποθεσία της αποθήκευσης και το όνομα και ακολούθως γίνεται το γράψιμο του αρχείου στο δίσκο. (Κ13) Η εντολή «Αποθήκευση» έχει ως αποτέλεσµα το γράψιµο του αρχείου στο δίσκο. Αν πρόκειται για νέο αρχείο, εκτελείται η εντολή «Αποθήκευση ως». (Κ14) Η εντολή «Άνοιγµα» εµφανίζει ένα παράθυρο διαλόγου, απ. όπου επιλέγεται η τοποθεσία και το όνοµα και ακολούθως το αρχείο έρχεται από το δίσκο στη µνήµη και η εφαρµογή περνά σε κατάσταση συγγραφής.

20 Ταξινόμηση Απαιτήσεων από το Απαίτηση -> Λειτουργία / Συνθήκη Λειτουργικές απαιτήσεις Εργασίες (λειτουργίες) που πρέπει να εκτελεί το λογισμικό. Αλληλεπίδραση ανάμεσα στο σύστημα και το περιβάλλον του. Περιγράφουν τον τρόπο συμπεριφοράς του συστήματος όταν δέχεται συγκεκριμένα ερεθίσματα. Μη-λειτουργικές απαιτήσεις Χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει το λογισμικό. Προδιαγραφές που περιορίζουν τις επιλογές για την αναζήτηση λύσης στο πρόβλημα Λογισμικό

21 Παραδείγματα Μη Λειτουργικών Απαιτήσεων (1/2) Απαιτήσεις χρήσης: Καθορίζουν τα χαρακτηριστικά της χρήσης του συστήματος, την αισθητική της επικοινωνίας µε το χρήστη (user interface), καθώς και το υλικό τεκμηρίωσης και εκπαίδευσης που θα έχει στη διάθεσή του ο τελικός χρήστης. π.χ.: Το λογισμικό θα πρέπει να ελέγχεται µε τη χρήση του ποντικιού ή του πληκτρολογίου και να συνοδεύεται από αναλυτικό εγχειρίδιο χρήστη και εγχειρίδιο εκµάθησης. Απαιτήσεις αξιοπιστίας: Καθορίζουν τη συµπεριφορά του λογισµικού σε καταστάσεις ενδογενών ή εξωγενών σφαλµάτων, τη διαδικασία αποκατάστασης, την πρόβλεψη τέτοιων καταστάσεων, καθώς και την επιθυµητή διαθεσιµότητα του λογισµικού. π.χ.: Σε περίπτωση απρόβλεπτου τερµατισµού της λειτουργίας του λογισµικού θα πρέπει να επιχειρείται επανεκκίνηση µε την ελάχιστη δυνατή απώλεια δεδοµένων για το χρήστη. Απαιτήσεις επιδόσεων: Εισάγουν περιορισµούς σε λειτουργικές απαιτήσεις σχετικά µε το χρόνο εκτέλεσής τους και µε τη χρήση πόρων, όπως η µνήµη και οι µονάδες επεξεργασίας. π.χ.: Ο χρόνος αναζήτησης και ανάκτησης από τη βάση δεδοµένων µιας εγγραφής µε κλειδί το ονοµατεπώνυµο δε θα πρέπει να ξεπερνά το 1 δευτερόλεπτο. Απαιτήσεις υποστήριξης: Καθορίζουν τα επιθυµητά χαρακτηριστικά για τον έλεγχο και τη συντήρηση του λογισµικού. π.χ.: Κατά την εγκατάσταση θα πρέπει να καταγράφεται σε αρχείο µη ορατό από το χρήστη η έκδοση όλων των αρχείων που εγκαταστάθηκαν.

22 Παραδείγματα Μη Λειτουργικών Απαιτήσεων (2/2) Απαιτήσεις σχεδίασης: Καθορίζουν τον τρόπο µε τον οποίο θα πρέπει να γίνει η σχεδίαση του λογισµικού. π.χ.: Η σχεδίαση θα πρέπει να γίνει µε χρήση της µεθοδολογίας OMT και µε χρήση του προτύπου IEEE Std Απαιτήσεις υλοποίησης: Καθορίζουν τον τρόπο µε τον οποίο θα πρέπει να γίνει η συγγραφή του πηγαίου κώδικα του λογισµικού. π.χ.: Θα πρέπει να χρησιµοποιηθεί η γλώσσα ANSI C και να θεωρείται ότι η συνολική διαθέσιµη µνήµη είναι 64 ΚΒ. Απαιτήσεις επικοινωνίας µε άλλα συστήµατα: Καθορίζουν τα εξωτερικά συστήµατα, λογισµικού ή άλλα, µε τα οποία το λογισµικό θα επικοινωνεί, καθώς και τον τρόπο (λ.χ. πρότυπα, φυσική σύνδεση) πραγματοποίησης της επικοινωνίας αυτής π.χ.: Το λογισµικό θα επικοινωνεί µε ένα σύστηµα διαχείρισης βάσεων δεδομένων µέσω του πρωτοκόλλου ODBC. Απαιτήσεις Βάσεων Δεδοµένων: Καθορίζουν τις οντότητες για τη διαχείριση των οποίων είναι υπεύθυνο το σύστηµα λογισµικού, καθώς και τα ιδιώµατα καθεµίας από αυτές, όπως αυτά είναι αναγνωρίσιµα στην παρούσα φάση της ανάπτυξης. π.χ.: Το λογισµικό θα πρέπει να διατηρεί αρχείο πελατών µε τα εξής στοιχεία: ονοµατεπώνυµο, διεύθυνση, τηλέφωνο, ΑΦΜ. Φυσικές απαιτήσεις: Καθορίζουν τα επιθυµητά φυσικά χαρακτηριστικά του λογισµικού και του συστήµατος. π.χ.: Καθορισµός λειτουργικού συστήµατος και προδιαγραφές υπολογιστή όπου θα τρέχει το λογισµικό, περιγραφή απαιτούµενων δικτυακών συνδέσεων.

23 Γενική Μορφή Διαδικασίας Προσδιορισμού Απαιτήσεων από το Λογισμικό Requirements engineering

24 Ανάλυση και Προδιαγραφή Απαιτήσεων Ανάλυση απαιτήσεων Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και δημιουργική εργασία. Σχεδόν πάντα αποτελεί πρόκληση. Συλλογή απαιτήσεων, πιθανά αδόμητων και αλληλοσυγκρουόμενων Προδιαγραφή Η δομημένη και λεπτομερής περιγραφή των απαιτήσεων από το λογισμικό.

25 Μελέτη Περίπτωσης Ορισμός του προβλήματος από τον πελάτη Ο πελάτης μας είναι υπεύθυνος για τη λειτουργία της γραμματείας ενός εκπαιδευτικού φορέα. Λόγω του πλήθους των σπουδαστών, των καθηγητών και των μαθημάτων, του όγκου και της πολυπλοκότητας των εργασιών υποστήριξης (αρχείου, εγγραφών, κ.ά.), είναι αναγκαία η χρήση μίας εφαρμογής λογισμικού. Η εφαρμογή θα πρέπει να τηρεί αρχεία σπουδαστών, καθηγητών, μαθημάτων, εγγραφής σε μαθήματα, καθώς και αποτελέσματα βαθμολογίας. Επίσης, θα πρέπει να εκτυπώνει καταστάσεις σπουδαστών, καθηγητών, μαθημάτων και βαθμολογίας με κριτήρια που θα δίνει ο χρήστης. Η εφαρμογή δεν θα πρέπει να επιτρέπει τη διαγραφή ενός σπουδαστή ή καθηγητή από το αρχείο αν αυτός έχει εγγραφεί ή διδάξει μάθημα, αντίστοιχα. Το περιβάλλον λειτουργίας θα είναι ένας αυτόνομος ηλεκτρονικός υπολογιστής με Windows 98.

26 Μελέτη Περίπτωσης (1/3) 1. Ο "ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ" θα τρέχει σε αυτόνομο υπολογιστή κάτω από το λειτουργικό σύστημα Windows 9x - 32 bit (95, 98, NT, 2000). Δεν απαιτείται σύνδεση σε δίκτυο. 2. Ζητείται η τήρηση αρχείων μαθητών, καθηγητών και μαθημάτων. 3. Κάθε μάθημα διδάσκεται από έναν καθηγητή σε κάθε ακαδημαϊκό έτος. 4. Κάθε σπουδαστής μπορεί να εγγράφεται σε κάθε μάθημα όσες φορές θέλει. 5. Κάθε σπουδαστής αξιολογείται σε μαθήματα στα οποία έχει εγγραφεί. Η αξιολόγηση αυτή μπορεί να γίνεται περισσότερες από μία φορές τόσο κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους (ενδιάμεση εξέταση), όσο και με τελικό γραπτό. 6. Δεν πρέπει να επιτρέπεται η καταχώρηση βαθμολογίας σε μάθημα στο οποίο δεν έχει γίνει εγγραφή. 7. Επιτρέπεται η διαγραφή σπουδαστή μόνο αν δεν έχει εγγραφεί σε κανένα μάθημα. 8. Επιτρέπεται η διαγραφή καθηγητή μόνο αν δεν έχει διδάξει κανένα μάθημα. 9. Επιτρέπεται η διαγραφή μαθήματος μόνο αν δεν έχουν υπάρξει εγγραφές ή εξετάσεις που να το αφορούν.

27 Μελέτη Περίπτωσης (2/3) 10. Ζητείται αλφαβητική εκτύπωση ολόκληρου του αρχείου των σπουδαστών. 11. Ζητείται αλφαβητική εκτύπωση των εγγεγραμμένων σε κάθε μάθημα σπουδαστών. 12. Ζητείται αλφαβητική εκτύπωση ολόκληρου του αρχείου καθηγητών. 13. Ζητείται αλφαβητική εκτύπωση της βαθμολογίας σε κάθε μάθημα. 14. Ζητείται η εκτύπωση της βαθμολογίας όλων των μαθημάτων για κάποιο συγκεκριμένο σπουδαστή.

28 Μελέτη Περίπτωσης (3/3) Λειτουργική απαίτηση Α1: Τήρηση αρχείου σπουδαστών. Η εφαρμογή εμφανίζει φόρµα, µέσω της οποίας ο χρήστης ενημερώνει το αρχείο σπουδαστών. Είσοδος: στοιχεία σπουδαστών από το πληκτρολόγιο. Επεξεργασία: ετοιμασία και επαλήθευση της εγγραφής. Έξοδοι: ενημερωμένο αρχείο σπουδαστών ή µήνυµα λάθους. Λειτουργική απαίτηση Α2: Τήρηση αρχείου καθηγητών. Η εφαρμογή εμφανίζει φόρµα µέσω της οποίας ο χρήστης ενημερώνει το αρχείο καθηγητών. Είσοδος: στοιχεία καθηγητών από το πληκτρολόγιο. Επεξεργασία: ετοιμασία και επαλήθευση της εγγραφής. Έξοδοι: ενημερωμένο αρχείο καθηγητών ή µήνυµα λάθους. Λειτουργική απαίτηση Α3: Τήρηση αρχείου µαθηµάτων. Η εφαρµογή εµφανίζει φόρµα µέσω της οποίας ο χρήστης ενηµερώνει το αρχείο µαθηµάτων. Είσοδος: στοιχεία µαθηµάτων από το πληκτρολόγιο. Επεξεργασία: ετοιµασία και επαλήθευση της εγγραφής. Έξοδοι: ενηµερωµένο αρχείο µαθηµάτων ή µήνυµα λάθους. Λειτουργική απαίτηση Α4: Διαγραφή σπουδαστή. Η εφαρµογή εµφανίζει φόρµα στην οποία ο χρήστης δίνει τα στοιχεία του σπουδαστή που επιθυµεί να διαγράψει. Είσοδος: στοιχεία σπουδαστή προς διαγραφή. Επεξεργασία: έλεγχος ύπαρξης σπουδαστή, έλεγχος εγγραφής του σε µάθηµα, έλεγχος συµµετοχής του σε εξέταση. Έξοδοι: αρχείο µε διαγραµµένη εγγραφή σπουδαστή ή µήνυµα λάθους.

29 Μοντέλα Παράστασης Λογισμικού Για την απόδοση απαιτήσεων με κατανοητό τρόπο δεν αρκεί η περιγραφή με ελεύθερο κείμενο... ΑΛΛΑ απαιτείται και η χρήση μοντέλων που περιγράφουν το λογισμικό από διαφορετικές οπτικές γωνίες! Διαχείριση δεδομένων. Εσωτερική δομή δεδομένων. Συμπεριφορά εφαρμογής προς το χρήστη. Άλλα χαρακτηριστικά.

30 Μοντέλα Παράστασης Λογισμικού Ένα μοντέλο παράστασης λογισμικού είναι: ένα διάγραμμα ή ένα σύνολο από ομοειδή διαγράμματα το οποίο περιγράφει το λογισμικό από μία συγκεκριμένη οπτική γωνία. ένα σύνολο από μαθηματικές οντότητες και τους μεταξύ τους συσχετισμούς, συχνά απεικονίσιμο με διαγραμματικό τρόπο, που αναπαριστά τον πραγματικό κόσμο σε ένα δεδομένο επίπεδο αφαίρεσης. δεν είναι: ζωγραφιά, διαίσθηση, λεπτομέρεια Διάκριση: Στατικά μοντέλα περιγράφουν τις οντότητες και τα δεδομένα του συστήματος, τα χαρακτηριστικά τους (συμπεριλαμβανομένων και των λειτουργιών που εκτελούνται σε αυτά ή από αυτά) και τις σχέσεις μεταξύ τους. Δυναμικά μοντέλα περιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο το σύστημα αντιδρά σε κάποια χρονική περίοδο στους παράγοντες που αλλάζουν τη συμπεριφορά του.

31 Προδιαγραφές των Απαιτήσεων από το Λογισμικό Αποτελέσματα της εργασίας προδιαγραφής των απαιτήσεων Μοντέλα παράστασης λογισμικού Έγγραφο προδιαγραφών των απαιτήσεων από το λογισμικό (Software Requirements Specification Document) Μοντέλα παράστασης λογισμικού Διάγραμμα ροής δεδομένων (data flow diagram) Διάγραμμα οντοτήτων συσχετίσεων (entity relationship diagram) Διάγραμμα μετάβασης καταστάσεων (state transition diagram) Λεξικό δεδομένων (data dictionary) Έγγραφο προδιαγραφών των απαιτήσεων από το λογισμικό Μια δομημένη περιγραφή με τη βοήθεια κειμένου

32 Έγγραφο Προδιαγραφών των Απαιτήσεων από το Λογισμικό IEEE std Μια δομημένη και λεπτομερής περιγραφή των απαιτήσεων από το λογισμικό με χρήση κυρίως κειμένου. Βλ. το βιβλίο

33 Έγγραφο Προδιαγραφών των Απαιτήσεων από το Λογισμικό Πρότυπο ΙΕΕΕ Μέρος 1: Εισαγωγή και ταυτοποίηση του εγγράφου Μέρος 2: Γενική περιγραφή του λογισμικού Μέρος 3: Ειδικές απαιτήσεις Προσαρμόσιμο κατά περίπτωση (3ο μέρος) Απαιτήσεις επικοινωνίας Λειτουργικές απαιτήσεις Ανάγκη σαφούς διάκρισης εννοιών Δύσκολη διατήρηση σε ενημερωμένη κατάσταση

34 Έγγραφο Προδιαγραφών των Απαιτήσεων από το Λογισμικό Μέρος Ταυτότητα του εγγράφου Χαρακτηρισμός του εγγράφου στο έργο Σκοπός Αναφορά στο σκοπό του εγγράφου: σε ποιον απευθύνεται, τι θέλει να του μεταδώσει, πώς εντάσσεται στο έργο Εμβέλεια Τι θα καλύψει και τι όχι Ορισμοί, ακρωνύμια, συντομογραφίες 1.5. Πηγές αναφορών Βιβλιογραφία και αναφορά στις συνεντεύξεις Περίληψη Executive summary

35 Έγγραφο Προδιαγραφών των Απαιτήσεων από το Λογισμικό Μέρος Οριοθέτηση Ποιος είναι ο ανταγωνισμός / συναφή προϊόντα και πώς διαφέρει από αυτά (γενική περιγραφή) 2.2. Προοπτική Ποια είναι η επιδιωκόμενη πορεία του λογισμικού στην αγορά στην οποία προορίζεται 2.3. Γενικές λειτουργίες του λογισμικού Ποιες είναι οι εργασίες που κάνει το λογισμικό, όπως θα αναφέρονται περιληπτικά ώστε να το ταυτοποιούν 2.4. Χαρακτηριστικά χρηστών Ποιοι είναι οι χρήστες του λογισμικού και τι προδιαγραφές έχουν (για όλες τις κατηγορίες χρηστών) 2.5. Περιορισμοί Τι ισχύει στο περιβάλλον ανάπτυξης, χρήσης, στην σχέση με τον «πελάτη», στο νομικό πλαίσιο ή αλλού, το οποίο μπορεί να θεωρηθεί ως περιορισμός στην ανάπτυξη του λογισμικού 2.6. Παραδοχές και εξαρτήσεις Τι θα διαταράξει τα χαρακτηριστικά του λογισμικού ή της ανάπτυξης, αν μεταβληθεί (κατά την ανάπτυξη, αλλά και κατά τη χρήση του λογισμικού)

36 Έγγραφο Προδιαγραφών των Απαιτήσεων από το Λογισμικό Μέρος Απαιτήσεις εξωτερικών διαπροσωπειών Διαπροσωπείες χρήστη Περιγραφή της επαφής του λογισμικού με τον χρήστη (οθόνες, χαρακτηριστικά, φιλοσοφία λειτουργίας) Διαπροσωπείες υλικού Περιγραφή της επικοινωνίας του λογισμικού με άλλες συσκευές Διαπροσωπείες λογισμικού Περιγραφή της επικοινωνίας του λογισμικού με άλλες εφαρμογές λογισμικού Διαπροσωπείες επικοινωνιών Προδιαγραφές και πρότυπα επικοινωνιών

37 Έγγραφο Προδιαγραφών των Απαιτήσεων από το Λογισμικό Μέρος Λειτουργικές απαιτήσεις Τρόπος λειτουργίας Λειτουργική απαίτηση Λειτουργική απαίτηση Τρόπος λειτουργίας Λειτουργική απαίτηση Λειτουργική απαίτηση Ν. Τρόπος λειτουργίας Ν

38 Έγγραφο Προδιαγραφών των Απαιτήσεων από το Λογισμικό Μέρος Χ.Χ Λειτουργική απαίτηση Χ.Χ Περιγραφή Λίγα λόγια για το «τι κάνει» το λογισμικό Είσοδοι Ποια είναι τα δεδομένα και οι συνθήκες εισόδου, από πού προέρχονται Επεξεργασία Πώς πρέπει να γίνει η επεξεργασία των δεδομένων εισόδου ώστε να επιτευχθεί το επιθυμητό Έξοδοι Ποια είναι τα δεδομένα που παράγονται και ποιες οι συνθήκες που ισχύουν όταν εκτελεστεί η λειτουργία που περιγράφεται 3.3. Απαιτήσεις επιδόσεων 3.4. Περιορισμοί σχεδίασης Περιορισμοί από το υλικό Τυχόν περιορισμοί που επιβάλλονται από υλικό (hardware) η χρήση του οποίου θεωρείται δεδομένη Συμμόρφωση με πρότυπα Περιορισμοί που επιβάλλονται από την ανάγκη να υπάρχει συμμόρφωση με πρότυπα

39 Έγγραφο Προδιαγραφών των Απαιτήσεων από το Λογισμικό Μέρος Χαρακτηριστικά του λογισμικού Αξιοπιστία Απαιτήσεις αξιοπιστίας, ανάλογα με την κρισιμότητα της εφαρμογής Διαθεσιμότητα Απαιτήσεις σε διαθεσιμότητα, δηλαδή σε ποσοστό χρόνου όπου το λογισμικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί παραγωγικά Ασφάλεια Προδιαγραφή πρόσβασης Μεταφερσιμότητα Περιβάλλοντα λειτουργίας 3.6. Άλλες απαιτήσεις

40 Προβλήματα στον Προσδιορισμό Απαιτήσεων Προβλήματα επικοινωνίας Ο πελάτης δεν αντιλαμβάνεται αυτό που περιγράφει και δεν περιγράφει αυτό που αντιλαμβάνεται. Προβλήματα προτύπων Ο κατασκευαστής χρησιμοποιεί ad-hoc μοντέλα παράστασης λογισμικού και συμβολισμούς, τους οποίους αργότερα ούτε ο ίδιος δεν θυμάται. Προβλήματα γλώσσας Ο τρόπος χειρισμού της φυσικής γλώσσας δημιουργεί διφορούμενα και ασάφειες, φαινόμενα ανεπιθύμητα και με αρνητικές επιπτώσεις στο λογισμικό. Προβλήματα οικονομικά Το λογισμικό είναι προϊόν και πρέπει να παράγει κέρδος

41 Μοντέλα Δομημένης Ανάλυσης Διαγράμματα που περιγράφουν το λογισμικό από μία συγκεκριμένη οπτική γωνία: Διάγραμμα ροής δεδομένων: δεδομένα «ρέουν» και μετασχηματίζονται σε νέα δεδομένα από μονάδες λογισμικού / μετασχηματισμούς. Διάγραμμα οντοτήτων-συσχετίσεων: περιγράφει οντότητες δεδομένων και συσχετίσεις μεταξύ αυτών. Διάγραμμα μετάβασης καταστάσεων: μετάβαση από τη μία κατάσταση στην άλλη ανάλογα με εξωτερικά γεγονότα. Λεξικό δεδομένων: περιλαμβάνει όλα τα σχετιζόμενα με δεδομένα στοιχεία των μοντέλων παράστασης λογισμικού.

42 Μοντέλα Δομημένης Ανάλυσης ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΡΟΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

43 Μοντέλα δομημένης ανάλυσης Συμπληρωματικά και συνεπή μεταξύ τους! Κανένα μοντέλο δεν περιγράφει πλήρως την εφαρμογή από μόνο του! ΟΛΑ μαζί όμως ναι! Οι οντότητες που αναφέρονται σε κάθε μοντέλο δεν είναι ξένες με αυτές που αναφέρονται στα υπόλοιπα Λεξικό Δεδομένων: Εξασφαλίζει τη συνέπεια περιέχει αναφορές σε όλες τις οντότητες που περιλαμβάνονται στα μοντέλα

44 Δομημένη Ανάλυση και Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Η δομημένη ανάλυση είναι προσαρμοσμένη στη ροή των δεδομένων. Περιγραφή της ροής των δεδομένων προς, μέσα στο και από το σύστημα. Πλεονέκτημα: Μείωση της πολυπλοκότητας του προβλήματος (top-down approach). Η δομημένη ανάλυση βασίζεται σε ΔΡΔ και λεξικά δεδομένων.

45 Ιεραρχική Αναπαράσταση Η συνολική λειτουργία του συστήματος αναπαρίσταται με μοναδικό μετασχηματισμό πληροφορίας (φυσαλίδα). Είσοδοι από μία ή περισσότερες εξωτερικές οντότητες (κουτιά). Ο μετασχηματισμός/διεργασία (σύστημα) παράγει εξόδους προς εξωτερικές οντότητες (κουτιά).

46 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων (1/4) Τι είναι; Ένα δίκτυο όπου "ρέουν" δεδομένα, τα οποία μετασχηματίζονται σε νέα δεδομένα από μονάδες λογισμικού. Κάθε μονάδα λογισμικού θεωρείται ως μετασχηματισμός που εφαρμόζεται επί κάποιων δεδομένων εισόδου προκειμένου να δημιουργήσει νέα δεδομένα εξόδου.

47 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων (2/4) Τα ΔΡΔ παρουσιάζουν τη ροή και τους μετασχηματισμούς των δεδομένων μέσα από το λογισμικό. Επικεντρώνονται στις διεργασίες που μετασχηματίζουν τις ροές των εισερχόμενων δεδομένων (είσοδος, input) σε ροές εξερχόμενων δεδομένων (έξοδος, output) Οι διεργασίες που εκτελούν τους μετασχηματισμούς αυτούς συνήθως δημιουργούν και χρησιμοποιούν δεδομένα. αποθήκευση Κάποιες εξωτερικές οντότητες στέλνουν και λαμβάνουν τα δεδομένα από το λογισμικό.

48 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων (3/4) Απαιτήσεις με βάση τη ροή δεδομένων. Η πληροφορία σε ροή παριστάνεται από βέλη με ονομασία. Οι μετασχηματισμοί (επεξεργασία) παριστάνονται με κύκλους και ονομασία. Οι αποθήκες δεδομένων παριστάνονται με δύο παράλληλες γραμμές και ονομασία.

49 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων (4/4) Χαρακτηριστικά ενός ΔΡΔ: Εύκολα κατανοητό. Ακριβές στο επίπεδο του ποιες λειτουργίες γίνονται και όχι στο πώς. Αποτελείται από πολλά διαφορετικά τμήματα, που αφορούν επιμέρους τμήματα λογισμικού. Σχεδιάζεται σε διαφορετικά επίπεδα λεπτομέρειας. Δεν περιέχει πληροφορία για τη χρονική αλληλουχία με την οποία συμβαίνουν οι μετασχηματισμοί δεδομένων. Είναι εύκολο να υποστεί μεταβολές, όταν κριθεί αναγκαίο.

50 Βασικές Έννοιες Οι πληροφορίες μετασχηματίζονται καθώς ρέουν στο σύστημα. Έμφαση στη ροή δεδομένων. Είσοδοι / Έξοδοι παραμένουν ίδιες σε κάθε διαφορετικό επίπεδο ανάλυσης.

51 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Συμβολισμοί & Συμβάσεις

52 Εξωτερική Οντότητα Πηγή ή Αποδέκτης Δεδομένων Παραδείγματα: χρήστης του συστήματιος ή άλλη εξωτερική, προς την εφαρμογή που περιγράφουμε, εφαρμογή. Μπορεί να επαναλαμβάνονται στο ίδιο ΔΡΔ (για λόγους καλής διευθέτησης του ΔΡΔ). Τα δεδομένα πρέπει πάντοτε να προέρχονται από κάπου και πρέπει να αποστέλλονται σε κάποιον.

53 Λειτουργία - Διαδικασία Μετασχηματισμός Δεδομένων (αλλάζει την είσοδο σε έξοδο) Παραδείγματα: υπολογισμός φόρων, καθορισμός εμβαδού, μορφοποίηση αναφοράς, εμφάνιση γραφήματος. Τα δεδομένα πρέπει πάντοτε να υπόκεινται σε επεξεργασία με κάποιο τρόπο για να επιτευχθεί η λειτουργία του συστήματος.

54 Ροή Δεδομένων Τα δεδομένα ρέουν στο σύστημα, εισέρχονται ως είσοδος και κατόπιν «μετασχηματίζονται» σε έξοδο. βάση ύψος Υπολογισμός εμβαδού τριγώνου εμβαδόν

55 Αποθήκη Δεδομένων Τα δεδομένα πολλές φορές αποθηκεύονται για να χρησιμοποιηθούν μετέπειτα Δεδομένα Αισθητήρα Υπολογισμός Θέσης Θέση Υπάρχουσες Τιμές Αποθήκη Δεδομένων

56 Απλό Παράδειγμα Έστω ότι θέλουμε να αναπαραστήσουμε την υλοποίηση της αριθμητικής πράξης (Α+Β) 2 όπου Α, Β πραγματικοί αριθμοί, εκ των οποίων ο Α δίνεται από το χρήστη της εφαρμογής και ο Β διαβάζεται από κάποια αποθήκη δεδομένων (αρχείο).

57 Απλό Παράδειγμα Έστω ότι θέλουμε να αναπαραστήσουμε την υλοποίηση της αριθμητικής πράξης (Α+Β) 2 όπου Α, Β πραγματικοί αριθμοί, εκ των οποίων ο Α δίνεται από το χρήστη της εφαρμογής και ο Β διαβάζεται από κάποια αποθήκη δεδομένων (αρχείο). Μαθητής Α Eκτέλεση πρόσθεσης Γ Εκτέλεση τετραγώνου Δ Μαθητής Β Αρχείο Αριθμών

58 Άρα Ένα ΔΡΔ αποτελεί μια γραφική τεχνική με την οποία απεικονίζεται η ροή της πληροφορίας μαζί με τους εφαρμοζόμενους μετασχηματισμούς καθώς τα δεδομένα κινούνται από την είσοδο προς την έξοδο σε ένα σύστημα. Τα ΔΡΔ μπορούν να απεικονίσουν ένα σύστημα ή λογισμικό σε οποιοδήποτε βαθμό αφαίρεσης με τη χρήση επιπέδων αφαίρεσης. Το πρώτο επίπεδο αφαίρεσης περιγράφει όλο το σύστημα. Αποτελούνται από Διαδικασίες οι οποίες εφαρμόζονται σε Δεδομένα Εισόδου και παράγουν Δεδομένα Εξόδου. Τα Δεδομένα Εισόδου παράγονται από Εξωτερικές Οντότητες, ή Αποθήκες Δεδομένων ή άλλες Διαδικασίες. Τα Δεδομένα Εξόδου στέλνονται είτε σε Εξωτερικές Οντότητες, είτε για μελλοντική χρήση σε Αποθήκες Δεδομένων, είτε σε άλλες Διαδικασίες.

59 Διαφορετικά επίπεδα λεπτομέρειας Ιεραρχική δομή 1 ο επίπεδο Επίπεδο 0 Ολόκληρη η εφαρμογή λογισμικού παριστάνεται ως ένας μετασχηματισμός που δέχεται δεδομένα από τις πηγές και δίνει δεδομένα στους αποδέκτες Διαδοχική εκλέπτυνση μετασχηματισμού και ανάλυση σε περισσότερα επίπεδα λεπτομέρειας, αρίθμηση μετασχηματισμών (π.χ. Ο μετασχηματισμός 4 αναλύεται στους 4.1 έως 4.5) Βασική αρχή: Διατήρηση συνέπειας στη ροή της πληροφορίας κατά τη μετάβαση από ένα επίπεδο λεπτομέρειας σε ένα επόμενο (μεγαλύτερης λεπτομέρειας), η είσοδος και η έξοδος σε κάθε εκλέπτυνση παραμένει η ίδια.

60 Διαδοχική Εκλέπτυνση Διαδοχική εκλέπτυνση των φυσαλίδων. Οι φυσαλίδες αριθμούνται (π.χ. ο μετασχηματισμός 4 αναλύεται στους 4.1 έως 4.5). Βασική αρχή: Διατήρηση της συνέχειας στη ροή της πληροφορίας (η είσοδος και η έξοδος σε κάθε εκλέπτυνση παραμένει η ίδια).

61 ΔΡΔ Λεξικό δεδομένων Τα ΔΡΔ δεν παρέχουν καμία σαφή υπόδειξη της ακολουθίας της επεξεργασίας παρόλο που μπορεί να την υπονοούν. Με διαδοχική εκλέπτυνση των ΔΡΔ δημιουργούνται πιο λεπτομερή μοντέλα του συστήματος. Με χρήση κατάλληλης σημειογραφίας γίνεται εύκολη η οργάνωση των ΔΡΔ (π.χ. Πρώτο επίπεδο F, δεύτερο επίπεδο F1, F2,, τρίτο επίπεδο F11, F12, κ.λπ.) Πρέπει να δημιουργείται ένα λεξικό δεδομένων το οποίο είναι μια οργανωμένη απαρίθμηση όλων των στοιχείων δεδομένων τα οποία σχετίζονται με το σύστημα (κάθε βέλος στο ΔΡΔ ένα ή περισσότερα είδη πληροφορίας, κάθε αποθήκη δεδομένων είανι μια συλλογή από μεμονωμένα είδη δεδομένων). Η εγγραφή του λεξικού δεδομένων περιέχει: Όνομα του είδους δεδ/νων που χρησιμοποιείται και πως περιγραφή περιεχομένου Συμπληρωματική πληροφορία

62 ΔΡΔ Λεξικό δεδομένων Ένα ΔΡΔ δεν επαρκεί για την περιγραφή των απαιτήσεων π.χ. Μία ροή δεδομένων μπορεί να αναπαριστά ένα σύνθετο τύπο δεδομένων. Ποιο το περιεχόμενο του τύπου; Στο λεξικό δεδομένων καταγράφονται όλες οι ροές δεδομένων του ΔΡΔ με επεξήγηση της δομής τους (των δεδομένων). Ένα λεξικό δεδομένων μπορεί να οργανώνεται με συντακτικό κανονικής γλώσσας (BNF).

63 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Διαδοχικά Επίπεδα Λεπτομέρειας

64 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Διαδοχικά Επίπεδα Λεπτομέρειας

65 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Χρήσιμες Συμβουλές Σημασία στα κρίσιμα δεδομένα της εφαρμογής. Κατά τη μετάβαση σε νέο επίπεδο λεπτομέρειας, αναλύονται και οι μετασχηματισμοί και τα δεδομένα. Να μη συγχέεται με παράσταση αλγορίθμου. Δεν παριστάνεται ροή ελέγχου. Δεν παριστάνεται πληροφορία χρονισμού. Ισορροπία μεταξύ ουσιώδους και κατασκευαστικής λεπτομέρειας. Χρήση κατάλληλων εργαλείων.

66 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Βασικές Οδηγίες Στο επίπεδο 0 το σύστημα αναπαρίσταται με ένα και μόνο κύκλο. Οι ροές εισόδου/εξόδου πρέπει προσεκτικά να καταγράφονται. Στο επίπεδο 0 πάντοτε φαίνονται οι εξωτερικές οντότητες (πηγές / αποδέκτες). Δώστε ετικέτα σε καθετί. Οι εξωτερικές οντότητες μπορεί να επαναλαμβάνονται στο ίδιο διάγραμμα. Οι εξωτερικές οντότητες πρέπει να επαναλαμβάνονται σε όλα τα επίπεδα του ΔΡΔ, τουλάχιστον από μία φορά λόγω συνέπειας μεταξύ επιπέδων. Κάθε φορά αναλύουμε ένα κύκλο (λειτουργία). Η ανάλυση συνεχίζεται μέχρι κάθε κύκλος να αναπαριστά μια απλή και μοναδική λειτουργία που συνδέεται με μια μόνο μονάδα προγράμματος. Κάθε ροή δεδομένων (βέλος) μπορεί να αναλύεται στο επόμενο επίπεδο (κάθε ροή δεδομένων καταγράφεται στο λεξικό δεδομένων). Δεν περιγράφουμε διαδικαστική λογική (αλγόριθμο).

67 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Βασικές Οδηγίες Αρίθμησης Προσοχή στην αρίθμηση των μετασχηματισμών: πρέπει να είναι δομημένη, π.χ. Ρ1 για το Επίπεδο 0, Ρ1.1 για το Επίπεδο 1, Ρ1.1.1 για το Επίπεδο 2, κοκ. P1 Επίπεδο 0 αναλύεται σε P1.1 P1.2 P1.3 Επίπεδο 1 αναλύεται σε P1.3.1 P1.3.2 Επίπεδο 2

68 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Βασικές Οδηγίες Ονοματοδοσίας Χρησιμοποιείτε ονόματα που να έχουν νόημα και να είναι διαφορετικά για διαφορετικά συστατικά (εξωτερική οντότητα, μετασχηματισμό, αποθήκη δεδομένων) ενός ΔΡΔ. Η ονομασία μιας εξωτερικής οντότητας πρέπει να περιέχει κάποιο ουσιαστικό ή μια περιγραφή χωρίς ρήμα. Αποφύγετε να περιορίσετε τις εξωτερικές οντότητες σε μια (ΧΡΗΣΤΗΣ) και προσπαθήστε να αποτυπώσετε όσο το δυνατόν πιστότερα τις διεπαφές του υπό μελέτη ΠΣ με άλλα ΠΣ και χρήστες.

69 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Κανόνες Σχεδίασης (1/3) Γενικά: Διαφορετικά ονόματα για κάθε συστατικό. Ένα σύνθετο ΔΡΔ ενός επιπέδου μπορεί να "σπάσει" σε περισσότερα συστατικά ΔΡΔ στο επόμενο στάδιο ανάλυσης, χωρίς όμως να προστεθούν νέα δεδομένα και θα πρέπει να υπάρχει αντιστοιχία των διακινούμενων δεδομένων μεταξύ των διαφορετικών επιπέδων. Διεργασίες: Οι είσοδοι θα πρέπει να αρκούν για την παραγωγή εξόδων. Οι είσοδοι θα πρέπει να είναι διαφορετικές από τις εξόδους. Δεν μπορεί να υπάρχουν μόνο έξοδοι. Δεν μπορεί να υπάρχουν μόνο είσοδοι. Η ονομασία θα πρέπει να περιέχει κάποιο ρήμα που να δηλώνει την ενέργεια/πράξη που επιτελείται.

70 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Κανόνες Σχεδίασης (2/3) Αποθήκες Δεδομένων: Δεν επιτρέπεται να μετακινούνται δεδομένα από αποθήκη σε αποθήκη παρά μόνο με παρεμβολή μίας ή περισσότερων διεργασιών. Δεν επιτρέπεται να μετακινούνται δεδομένα από εξωτερική πηγή σε αποθήκη παρά μόνο με παρεμβολή μίας ή περισσότερων διεργασιών. Η ονομασία θα πρέπει να περιέχει κάποιο ουσιαστικό, ή μια περιγραφή χωρίς ρήμα του περιεχομένου της αποθήκης. Οι αποθήκες δεν επεξεργάζονται δεδομένα. Λαμβάνονται ακριβώς τα ίδια δεδομένα με αυτά που εισήχθησαν Δεν θα πρέπει να υπάρχουν στο σύστημα αποθήκες με μόνο εισερχόμενες ή μόνο εξερχόμενες ροές δεδομένων. (Πιθανή εξαίρεση εκτός των ορίων του συστήματος, στο ΔΡΔ επιπέδου 0) Η ίδια αποθήκη μπορεί να υπάρχει σε διάφορα σημεία του ΔΡΔ Η απόφαση για τον τρόπο υλοποίησης της αποθήκης λαμβάνεται από τον προγραμματιστή όχι από τον αναλυτή Μία αποθήκη δεδομένων μπορεί να είναι από απλός πίνακας έως σύνθετες συλλογές δεδομένων.

71 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Κανόνες Σχεδίασης (2/3) Εξωτερική Πηγή: Δεν επιτρέπεται να μετακινούνται δεδομένα από εξωτερική πηγή σε εξωτερική πηγή παρά μόνο με παρεμβολή μίας ή περισσότερων διεργασιών. Η ονομασία θα πρέπει να περιέχει κάποιο ουσιαστικό, ή μια περιγραφή χωρίς ρήμα.

72 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Κανόνες Σχεδίασης (3/3) Ροή Δεδομένων: Έχει μία και μόνη κατεύθυνση. Μπορεί να διασπάται για να δειχτεί ότι ακριβώς τα ίδια δεδομένα μεταφέρονται από μία πηγή σε δύο ή περισσότερους προορισμούς. Μία ένωση δύο ή περισσότερων ροών δείχνει ότι ακριβώς τα ίδια δεδομένα μεταφέρονται από δύο ή περισσότερες πηγές σε ένα προορισμό. Μία ροή προς μία πηγή δεδομένων σημαίνει αποθήκευση / ενημέρωση / διαγραφή. Μία ροή από μία πηγή δεδομένων σημαίνει ανάγνωση/αναζήτηση. Η ονομασία θα πρέπει να περιέχει κάποιο ουσιαστικό, ή μια περιγραφή χωρίς ρήμα. Στο λεξικό δεδομένων καταγράφονται όλες οι ροές δεδομένων του ΔΡΔ με επεξήγηση της δομής τους π.χ. Εργαζόμενος = επίθετο + όνομα +ID

73 Επιτρεπτές συνδέσεις μεταξύ των συστατικών του ΔΡΔ Πηγή ή Αποδέκτης Πηγή ή Αποδέκτης Μετασχηματισμός Αποθήκη Δεδομένων Όχι Ναι Όχι Μετασχηματισμός Ναι Ναι Ναι Αποθήκη Δεδομένων Όχι Ναι Όχι

74 ΔΡΔ - Λάθη Β1 Β2 Β1 P1 Β2 Β1 DS1 Β1 P1 DS1 DS1 Β1 DS1 P1 Β1 DS1 DS2 DS1 P1 DS2

75 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Ένα Ακόμα Παράδειγμα Quiz (1/4) ΜΑΘΗΤΗΣ Αρ. Ερώτησης Ρ1 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΡΩΤΗΣΗΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

76 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Ένα Ακόμα Παράδειγμα Quiz (2/4) Απάντηση, στατιστικά Αρ. Απάντησης ΜΑΘΗΤΗΣ Αρ. Ερώτησης Κείμενο Ερώτησης Ρ1 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΡΩΤΗΣΗΣ Ερώτηση ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

77 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Ένα Ακόμα Παράδειγμα Quiz (3/4) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ Απάντηση, στατιστικά Απάντηση Ρ2 ΕΓΓΡΑΦΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ Αρ. Απάντησης ΜΑΘΗΤΗΣ Αρ. Ερώτησης Κείμενο Ερώτησης ΣΩΣΤΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Ρ1 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΡΩΤΗΣΗΣ Ερώτηση ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

78 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Ένα Ακόμα Παράδειγμα Quiz (4/4) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ Απάντηση, στατιστικά Απάντηση Κωδ. Απάντησης Ρ2 ΕΓΓΡΑΦΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ Αρ. Απάντησης Ρ3 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ ΜΑΘΗΤΗΣ Αρ. Ερώτησης «Σωστή»/«Λάθος», στατιστικά Σωστή Απάντηση Κείμενο Ερώτησης ΣΩΣΤΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Ρ1 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΡΩΤΗΣΗΣ Ερώτηση ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

79 Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Ένα Ακόμα Παράδειγμα Quiz (4/4) (Εναλλακτικά) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ Απάντηση, Μαθητής Κωδ. Απάντησης Απάντηση, στατιστικά Αρ. Απάντησης, Μαθητής ΜΑΘΗΤΗΣ Ρ2 ΕΓΓΡΑΦΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ Αρ. Ερώτησης «Σωστή»/«Λάθος», στατιστικά Ρ3 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ Σωστή Απάντηση Κείμενο Ερώτησης ΣΩΣΤΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Ρ1 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΡΩΤΗΣΗΣ Ερώτηση ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

80 Έλεγχος Ορθότητας Ενός ΔΡΔ Είναι συντακτικά σωστό το ΔΡΔ; Το ΔΡΔ είναι σημασιολογικά σωστά;

81 Έλεγχος Διαγράμματος Μηδενικού Επιπέδου (1/2) Υπάρχουν στις προδιαγραφές πηγές/αποδέκτες που να μην αναγράφονται στο ΔΡΔ; Έχουν οι πηγές/αποδέκτες κατάλληλα ονόματα (τ όνομα πρέπει ν αντιστοιχεί στο ρόλο και όχι στο πρόσωπο); Υπάρχουν πηγές/αποδέκτες που αποτελούν το «μέσο» (π.χ. Fax, τηλέφωνο, Η/Υ); Υπάρχει η πηγή/αποδέκτης «χρήστης»;

82 Έλεγχος Διαγράμματος Μηδενικού Επιπέδου (2/2) Εμφανίζονται αποθήκες δεδομένων; Έχουν σημειωθεί σ όλες τις ροές δεδομένων, τα δεδομένα που τις αφορούν; Υπάρχουν πηγές ή αποδέκτες που συνδέονται μέσω κάποιας ροής δεδομένων μεταξύ τους και όχι μέσω του μετασχηματισμού; Υπάρχουν πηγές ή αποδέκτες που να μην συνδέονται με το μετασχηματισμό;

83 Άσκηση 1: Βρείτε τα Λάθη Χρήστης Κωδικός χρήστη Προμηθευτής 1. Λογισμικό σύστημα διαχείρισης παραγγελιών Πελάτης Οθόνη

84 Υπάρχει Πηγή με Όνομα «Χρήστης» Χρήστης Κωδικός χρήστη Προμηθευτής 1. Λογισμικό σύστημα διαχείρισης παραγγελιών Πελάτης Οθόνη Το πρώτο λάθος είναι η παρουσία της πηγής χρήστης στο διάγραμμα. Η πηγή χρήστης όπως εξηγήσαμε και πιο πριν πρέπει να αποφεύγεται.

85 Η «Οθόνη» είναι Λάθος Χρήστης Κωδικός χρήστη Προμηθευτής 1. Λογισμικό σύστημα διαχείρισης παραγγελιών Πελάτης Οθόνη Η παρουσία του αποδέκτη οθόνη είναι λάθος. Η οθόνη αποτελεί μέσο. Ο αναλυτής πρέπει να αναζητήσει τον αποδέκτη που υπάρχει πίσω από την οθόνη.

86 Υπάρχουν Λανθασμένες Ροές Δεδομένων Χρήστης Κωδικός χρήστη Προμηθευτής 1. Λογισμικό σύστημα διαχείρισης παραγγελιών Πελάτης Οθόνη Η ροή ανάμεσα στη πηγή χρήστη και στην εξωτερική οντότητα πελάτης όπως εξηγήσαμε και πιο πριν είναι λάθος. Το ίδιο και για τη ροή που συνδέει την πηγή χρήστη με τον αποδέκτη οθόνη. Όλες οι πηγές/αποδέκτες πρέπει να συνδέονται με το μετασχηματισμό.

87 Λανθασμένη Ροή Δεδομένων Χρήστης Κωδικός χρήστη Προμηθευτής 1. Λογισμικό σύστημα διαχείρισης παραγγελιών Πελάτης Οθόνη Στη ροή δεδομένων που συνδέει το μετασχηματισμό με τον αποδέκτη οθόνη δεν αναγράφεται κάποιο δεδομένο. Ροή δεδομένων στην οποία δεν αναγράφεται δεδομένο είναι λανθασμένη.

88 Λανθασμένες Εξωτερικές Οντότητες Χρήστης Κωδικός χρήστη Προμηθευτής 1. Λογισμικό σύστημα διαχείρισης παραγγελιών Πελάτης Οθόνη Τόσο η εξωτερική οντότητα πελάτης όσο και η εξωτερική οντότητα προμηθευτής δεν επικοινωνούν με το λογισμικό σύστημα. Στην περίπτωση του παραδείγματος μάλλον έχουν ξεχαστεί να καταγραφούν οι ροές δεδομένων ανάμεσα στις οντότητες και στο λογισμικό σύστημα.

89 Γενικά Ερωτήματα Ελέγχου Μετασχηματισμοί (1/3) Έχουν οι μετασχηματισμοί κατάλληλα ονόματα; Είναι σωστή η αρίθμηση των μετασχηματισμών; Υπάρχει μετασχηματισμός χωρίς ροές εισόδου; Υπάρχει μετασχηματισμός χωρίς ροές εξόδου;

90 Γενικά Ερωτήματα Ελέγχου Ροές Δεδομένων (2/3) Έχουν οι ροές δεδομένων κατάλληλα ονόματα; Υπάρχουν ροές περισσότερες από μία ίδιας κατεύθυνσης που να συνδέουν δύο μετασχηματισμούς ή ένα μετασχηματισμό και μια πηγή/αποδέκτη;

91 Γενικά Ερωτήματα Ελέγχου Αποθήκες Δεδομένων (3/3) Έχουν οι αποθήκες δεδομένων κατάλληλα ονόματα (πρέπει να εκφράζουν δεδομένα); Υπάρχουν αποθήκες δεδομένων μόνο με ροές εισόδου; Υπάρχουν αποθήκες δεδομένων μόνο με ροές εξόδου; Υπάρχουν αποθήκες δεδομένων που να συνδέονται απευθείας μεταξύ τους; Υπάρχουν αποθήκες δεδομένων που να συνδέονται απευθείας με πηγή/αποδέκτη;

92 Άσκηση 2: Βρείτε τα Λάθη Μορφοποιημένα στοιχεία παραγγελίας παραγγελίες Στοιχεία παραγγελίας 1.1 Διαχείριση παραγγελίας Πελάτης Υπολογισμός αξίας παραγγελίας Αξία παραγγελίας 1.2 Έλεγχος φερεγγυότητας πελάτη Μήνυμα ελέγχου Αξία παραγγελίας Πελάτης

93 Λανθασμένες Ροές Δεδομένων Το πρώτο λάθος είναι η παρουσία των δύο ροών δεδομένων που φαίνονται στην οθόνη χωρίς την αναγραφή των δεδομένων που μεταφέρουν. Μορφοποιημένα στοιχεία παραγγελίας παραγγελίες Στοιχεία παραγγελίας 1.1 Διαχείριση παραγγελίας Πελάτης Υπολογισμός αξίας παραγγελίας Αξία παραγγελίας 1.2 Έλεγχος φερεγγυότητας πελάτη Μήνυμα ελέγχου Αξία παραγγελίας Πελάτης

94 Λανθασμένο Όνομα Μετασχηματισμού Το δεύτερο λάθος είναι ότι ο μετασχηματισμός υπολογισμός αξίας παραγγελίας δεν διαθέτει καν αρίθμηση, π.χ. 1.3 Μορφοποιημένα στοιχεία παραγγελίας παραγγελίες Στοιχεία παραγγελίας 1.1 Διαχείριση παραγγελίας Πελάτης Υπολογισμός αξίας παραγγελίας Αξία παραγγελίας 1.2 Έλεγχος φερεγγυότητας πελάτη Μήνυμα ελέγχου Αξία παραγγελίας Πελάτης

95 Λανθασμένη Παρουσία Ροών Δεδομένων Άλλο λάθος είναι η παρουσία δύο ροών ιδίας κατεύθυνσης μεταξύ του μετασχηματισμού 1.2 έλεγχος φερεγγυότητας πελάτη και του αποδέκτη πελάτης. Μορφοποιημένα στοιχεία παραγγελίας παραγγελίες Στοιχεία παραγγελίας 1.1 Διαχείριση παραγγελίας Πελάτης Υπολογισμός αξίας παραγγελίας Αξία παραγγελίας 1.2 Έλεγχος φερεγγυότητας πελάτη Μήνυμα ελέγχου Αξία παραγγελίας Πελάτης

96 Λανθασμένη Παρουσία Αποθήκης Δεδομένων Λάθος είναι και το γεγονός ότι δεν υπάρχει εξερχόμενη ροή δεδομένων από την αποθήκη δεδομένων. Χαρακτηρίζουμε αυτή την περίπτωση λάθος γιατί δεν γνωρίζουμε εάν το παράδειγμά μας είναι τμήμα ενός μεγαλύτερου ΔΡΔ ή όχι. Εμείς θεωρούμε ότι είναι ένα πλήρες ΔΡΔ. Μορφοποιημένα στοιχεία παραγγελίας παραγγελίες Στοιχεία παραγγελίας 1.1 Διαχείριση παραγγελίας Πελάτης Υπολογισμός αξίας παραγγελίας Αξία παραγγελίας 1.2 Έλεγχος φερεγγυότητας πελάτη Μήνυμα ελέγχου Αξία παραγγελίας Πελάτης

97 Σημασιολογικό Λάθος Αν και δεν έχουμε στη διάθεσή μας προδιαγραφές είναι σχεδόν οφθαλμοφανές ότι ο μετασχηματισμός υπολογισμός αξίας παραγγελίας δεν έχει στη διάθεσή του όλα τα δεδομένα για τον υπολογισμό της αξίας της παραγγελίας. Έχει μόνο τα στοιχεία της παραγγελίας όπως του τα δίνει ο πελάτης. Μορφοποιημένα στοιχεία παραγγελίας παραγγελίες Στοιχεία παραγγελίας 1.1 Διαχείριση παραγγελίας Πελάτης Υπολογισμός αξίας παραγγελίας Αξία παραγγελίας 1.2 Έλεγχος φερεγγυότητας πελάτη Μήνυμα ελέγχου Αξία παραγγελίας Πελάτης

98 Συνέπεια Μεταξύ Επιπέδων (1/2) Αναλύοντας ένα μετασχηματισμό σε περισσότερους μετασχηματισμούς: Υπάρχει συνέπεια στην αρίθμηση των νέων μετασχηματισμών; Διατηρούνται όλα τα δεδομένα εισόδου; Υπάρχουν νέα δεδομένα εισόδου; Διατηρούνται όλα τα δεδομένα εξόδου; Υπάρχουν νέα δεδομένα εξόδου;

99 Συνέπεια Μεταξύ Επιπέδων (2/2) Αναλύοντας ένα μετασχηματισμό σε περισσότερους μετασχηματισμούς: Στην περίπτωση σύνθετων δεδομένων που αναλύονται στα συστατικά τους υπάρχει αναφορά στο λεξικό δεδομένων; Διατηρούνται οι αποθήκες δεδομένων στα επόμενα επίπεδα;

100 Άσκηση 3: Βρείτε τα Λάθη Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Α Γ Α Γ 1.1 Διαχείριση Ζ Ε Δ Η Β Δ Β1, Β2

101 Λανθασμένα Δεδομένα Εισόδου Παρατηρούμε ότι το δεδομένο Β δεν εμφανίζεται καθόλου στο επίπεδο 2. Αντ αυτού εμφανίζονται τα δεδομένα Β1 και Β2, πράγμα που είναι λάθος. Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Α Γ Α Γ 1.1 Διαχείριση Ζ Ε Δ Η Β Δ Β1, Β2

102 Λανθασμένο Όνομα Μετασχηματισμού Στο επίπεδο 2 υπάρχει μετασχηματισμός με λανθασμένη αρίθμηση. Από τη στιγμή που ο μετασχηματισμός που αναλύεται έχει αρίθμηση 1.1, δεν μπορεί κατά την ανάλυση ο νέος μετασχηματισμός να έχει αρίθμηση Το σωστό είναι να έχει π.χ. αρίθμηση Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Α Γ Α Γ 1.1 Διαχείριση Ζ Ε Δ Η Β Δ Β1, Β2

103 Βρείτε τα λάθη εάν στο λεξικό δεδομένων υπάρχει η πληροφορία Β=Β1+Β2 Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Α Γ Α Γ 1.1 Διαχείριση Ζ Ε Δ Η Β Δ Β1, Β2

104 Λανθασμένο όνομα μετασχηματισμού Η παρουσία της πληροφορίας Β=Β1+Β2 ουσιαστικά διορθώνει το πρώτο λάθος που είχαμε εντοπίσει στην προηγούμενη μορφή της άσκησης. Από την άλλη όμως το λάθος της αρίθμησης του νέου μετασχηματισμού παραμένει. Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Α Γ Α Γ 1.1 Διαχείριση Ζ Ε Δ Η Β Δ Β1, Β2

105 Σημασιολογικός Έλεγχος Λύνετε το σωστό πρόβλημα; Έχουν αποτυπωθεί όλες οι προδιαγραφές; Μήπως έχουν αποτυπωθεί διαφοροποιημένες ή νέες προδιαγραφές;

106 Προδιαγραφή 1 Ο πελάτης δίνει τα στοιχεία του, τους κωδικούς και τις ποσότητες των ειδών της παραγγελίας στο σύστημα και το σύστημα υπολογίζει το κόστος της παραγγελίας και το εμφανίζει στον πελάτη.

107 Το παρακάτω τμήμα ΔΡΔ αντιστοιχεί στην προδιαγραφή 1; Έστω ότι το ΔΡΔ που φαίνεται στην οθόνη. Το ερώτημα που γεννάται είναι εάν το ΔΡΔ αποτυπώνει την προδιαγραφή. πληρωμές Στοιχεία πελάτη, κωδικοί & ποσότητες ειδών 1.1 Διαχείριση παραγγελίας Στοιχεία πελάτη Στοιχεία επιτρεπτών πληρωμών Πελάτης Κωδικοί ειδών 1.2 Έλεγχος φερεγγυότητας πελάτη Μήνυμα ελέγχου, Αξία παραγγελίας Τιμές ειδών 1.3 Υπολογισμός αξίας παραγγελίας Αξία παραγγελίας Πελάτης είδη

108 Το παρακάτω τμήμα ΔΡΔ αντιστοιχεί στην προδιαγραφή 1; Παρατηρώντας το ΔΡΔ βλέπουμε ότι υπάρχει ο μετασχηματισμός 1.2 ο οποίος ουσιαστικά ελέγχει τη φερεγγυότητα του πελάτη με βάση τα στοιχεία του πελάτη, τα στοιχεία των επιτρεπτών τρόπων πληρωμής και την αξία της παραγγελίας και στη συνέχεια εμφανίζει στον πελάτη την αξία της παραγγελίας. Η προδιαγραφή όμως δεν αναφέρει κάτι τέτοιο. Σύμφωνα με την προδιαγραφή, το σύστημα υπολογίζει πάντα το κόστος της παραγγελίας και το εμφανίζει στον πελάτη. Άρα το ΔΡΔ δεν απεικονίζει επακριβώς την προδιαγραφή 1. πληρωμές Στοιχεία πελάτη, κωδικοί & ποσότητες ειδών 1.1 Διαχείριση παραγγελίας Στοιχεία πελάτη Στοιχεία επιτρεπτών πληρωμών Πελάτης Κωδικοί ειδών 1.2 Έλεγχος φερεγγυότητας πελάτη Μήνυμα ελέγχου, Αξία παραγγελίας Τιμές ειδών 1.3 Υπολογισμός αξίας παραγγελίας Αξία παραγγελίας Πελάτης είδη

109 Προδιαγραφή 2 Ο πελάτης δίνει τον τρόπο πληρωμής στο σύστημα και το σύστημα ελέγχει τον τρόπο πληρωμής με τις αποδεκτές πληρωμές και ενημερώνει κατάλληλα τον πελάτη.

110 Το παρακάτω τμήμα ΔΡΔ αντιστοιχεί στην προδιαγραφή 2; Σύμφωνα με το ΔΡΔ, ο πελάτης δίνει στο σύστημα τον τρόπο πληρωμής και τα στοιχεία της παραγγελίας και το σύστημα ελέγχει τη φερεγγυότητα του πελάτη με βάση τα στοιχεία των επιτρεπτών τρόπων πληρωμής και με βάση την αξία της παραγγελίας την οποία υπολογίζει το σύστημα και στη συνέχεια ενημερώνει κατάλληλα τον πελάτη. Αλλά στην πρόταση που μόλις περιγράψαμε περιέχεται η ζητούμενη προδιαγραφή. Άρα το ΔΡΔ αποτυπώνει την προδιαγραφή 2. πληρωμές Στοιχεία πελάτη, κωδικοί & ποσότητες ειδών, τρόπος πληρωμής 1.1 Διαχείριση παραγγελίας Στοιχεία πελάτη, τρόπος πληρωμής Στοιχεία επιτρεπτών πληρωμών Πελάτης Κωδικοί ειδών 1.2 Έλεγχος φερεγγυότητας πελάτη Μήνυμα ελέγχου, Αξία παραγγελίας Τιμές ειδών 1.3 Υπολογισμός αξίας παραγγελίας Αξία παραγγελίας Πελάτης είδη

111 Δημιουργία ΔΡΔ Άσκηση Το σύστημα LOAN θα αυτοματοποιεί την παραλαβή και αξιολόγηση των αιτήσεων για στεγαστικά δάνεια στην Τράπεζα X. Οι πελάτες της Τράπεζας μέσω του διαδικτύου θα μπορούν να εισάγουν μια αίτηση για στεγαστικό δάνειο αναφέροντας τον ΑΦΜ τους, το ονοματεπώνυμό τους, το ποσό του δανείου, τους επιθυμητούς μήνες αποπληρωμής και το τους. Το σύστημα ελέγχει αν υπάρχει ήδη αίτηση με τον ίδιο ΑΦΜ. Αν δεν υπάρχει, τότε εισάγει την αίτηση στην αποθήκη και δίνει ένα μήνυμα επιτυχούς καταχώρησης της αίτησης στον πελάτη. Σε περίπτωση που υπάρχει ήδη αίτηση στο σύστημα, το σύστημα απαντά με ένα μήνυμα ανεπιτυχούς καταχώρησης. Η αίτηση αποθηκεύεται σε μια αποθήκη έχοντας την τιμή «εκκρεμής» στο πεδίο επεξεργασία.

112 Δημιουργία ΔΡΔ Άσκηση Ο υπάλληλος της Τράπεζας καθημερινά δίνει την εντολή για την έναρξη των αξιολογήσεων των αιτήσεων. Τα στοιχεία κάθε μιας αίτησης που είναι εκκρεμής διαβάζονται από το σύστημα και στη συνέχεια αυτό επικοινωνεί με την εφαρμογή Τειρεσίας στέλνοντας τον ΑΦΜ του πελάτη. Η εφαρμογή Τειρεσίας απαντά με ένα χαρακτηρισμό της αξιοπιστίας του πελάτη (αξιόπιστος ή μη αξιόπιστος). Ανάλογα με το χαρακτηρισμό του Τειρεσία η αίτηση χαρακτηρίζεται ως «αξιόπιστη» ή «μη αξιόπιστη» ενώ το πεδίο επεξεργασία ενημερώνεται με την τιμή «αξιολογημένη». Μόλις το σύστημα αξιολογήσει όλες τις αιτήσεις στέλνει στον υπάλληλο της τράπεζας και τότε αυτός δίνει εντολή στο σύστημα να αποστείλει το αποτέλεσμα της αξιολόγησης με στην διεύθυνση του κάθε πελάτη. Με την αποστολή το πεδίο επεξεργασία αλλάζει σε «απεσταλμένη».

113 Δημιουργία ΔΡΔ Λύση Το σύστημα LOAN θα αυτοματοποιεί την παραλαβή και αξιολόγηση των αιτήσεων για στεγαστικά δάνεια στην Τράπεζα X. Οι πελάτες της Τράπεζας μέσω του διαδικτύου θα μπορούν να εισάγουν μια αίτηση για στεγαστικό δάνειο αναφέροντας τον ΑΦΜ τους, το ονοματεπώνυμό τους, το ποσό του δανείου, τους επιθυμητούς μήνες αποπληρωμής και το τους. Το σύστημα ελέγχει αν υπάρχει ήδη αίτηση με τον ίδιο ΑΦΜ. Αν δεν υπάρχει, τότε εισάγει την αίτηση στην αποθήκη και δίνει ένα μήνυμα επιτυχούς καταχώρησης της αίτησης στον πελάτη. Σε περίπτωση που υπάρχει ήδη αίτηση στο σύστημα, το σύστημα απαντά με ένα μήνυμα ανεπιτυχούς καταχώρησης. Η αίτηση αποθηκεύεται σε μια αποθήκη έχοντας την τιμή «εκκρεμής» στο πεδίο επεξεργασία.

114 Δημιουργία ΔΡΔ Λύση Ο υπάλληλος της Τράπεζας καθημερινά δίνει την εντολή για την έναρξη των αξιολογήσεων των αιτήσεων. Τα στοιχεία κάθε μιας αίτησης που είναι εκκρεμής διαβάζονται από το σύστημα και στη συνέχεια αυτό επικοινωνεί με την εφαρμογή Τειρεσίας στέλνοντας τον ΑΦΜ του πελάτη. Η εφαρμογή Τειρεσίας απαντά με ένα χαρακτηρισμό της αξιοπιστίας του πελάτη (αξιόπιστος ή μη αξιόπιστος). Ανάλογα με το χαρακτηρισμό του Τειρεσία η αίτηση χαρακτηρίζεται ως «αξιόπιστη» ή «μη αξιόπιστη» ενώ το πεδίο επεξεργασία ενημερώνεται με την τιμή «αξιολογημένη». Μόλις το σύστημα αξιολογήσει όλες τις αιτήσεις στέλνει στον υπάλληλο της τράπεζας και τότε αυτός δίνει εντολή στο σύστημα να αποστείλει το αποτέλεσμα της αξιολόγησης με στην διεύθυνση του κάθε πελάτη. Με την αποστολή το πεδίο επεξεργασία αλλάζει σε «απεσταλμένη».

115 Συζήτηση - Προβληματισμός Έστω τα ακόλουθα ΔΡΔ επιπέδου 1, 2 και 3 αντίστοιχα (οι ονομασίες πηγών/αποδεκτών παραλείφθηκαν χωρίς αλλοίωση του πνεύματος του ερωτήματος). Στο επίπεδο 2 ο μετασχηματισμός P1 αναλύεται στους μετασχηματισμούς P1.1 και P1.2. Στο επίπεδο 3 ο μετασχηματισμός P1.2 αναλύεται στους μετασχηματισμούς P1.2.1 και P Παρακάτω παρατίθενται τέσσερις πιθανές επιλογές για τη συμπλήρωση των δεδομένων στις ροές που δεν κατονομάζονται. Ποια/ες από αυτές τις επιλογές ευσταθεί/ούν; Σε κάθε απάντηση, θεωρείστε ότι το πρώτο όνομα(δεδομένο) αντιστοιχεί στη ροή (1), το δεύτερο στη (2), κ.ο.κ. Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 A Β Δ P 1 Γ P 1.1 P Β (2) (6) (1) P 1.2 (3) (4) P (5) A) Α, Δ, Γ, Α, Γ, Ε B) Α, Ζ, Γ, Α, Γ, Ε Γ) Β, Δ, Γ, Β, Γ, Ε Δ) Α, Δ, Γ, Α, Γ, Ζ

116 Συζήτηση - Προβληματισμός Έστω τα ακόλουθα ΔΡΔ επιπέδου 1, 2 και 3 αντίστοιχα (οι ονομασίες πηγών/αποδεκτών παραλείφθηκαν χωρίς αλλοίωση του πνεύματος του ερωτήματος). Στο επίπεδο 2 ο μετασχηματισμός P1 αναλύεται στους μετασχηματισμούς P1.1 και P1.2. Στο επίπεδο 3 ο μετασχηματισμός P1.2 αναλύεται στους μετασχηματισμούς P1.2.1 και P Παρακάτω παρατίθενται τέσσερις πιθανές επιλογές για τη συμπλήρωση των δεδομένων στις ροές που δεν κατονομάζονται. Ποια/ες από αυτές τις επιλογές ευσταθεί/ούν; Σε κάθε απάντηση, θεωρείστε ότι το πρώτο όνομα(δεδομένο) αντιστοιχεί στη ροή (1), το δεύτερο στη (2), κ.ο.κ. Επίπεδο 1 Επίπεδο 2 Επίπεδο 3 A Β Δ P 1 Γ P 1.1 P Β (2) (6) (1) P 1.2 (3) (4) P (5) A) Α, Δ, Γ, Α, Γ, Ε B) Α, Ζ, Γ, Α, Γ, Ε Γ) Β, Δ, Γ, Β, Γ, Ε Δ) Α, Δ, Γ, Α, Γ, Ζ

117 Συζήτηση - Προβληματισμός Έστω το ακόλουθο απόσπασμα ΔΡΔ σε τρεις πιθανές εκδόσεις του. Ποια/ες από αυτές αποτυπώνει/ουν ορθά την προδιαγραφή: «η εφαρμογή λαμβάνει σαν είσοδο τον κωδικό του πελάτη και αναζητά με βάση αυτόν τα στοιχεία του στην αποθήκη πελατών»; [εάν υποτεθεί επιπλέον ότι στο λεξικό δεδομένων υπάρχει η πληροφορία «στοιχεία πελάτη = ΑΔΤ+κωδικός+όνομα»] ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΗ Τα παρακάτω αποσπάσματα ΔΡΔ εστιάζουν στη συγκεκριμένη προδιαγραφή και δεν απεικονίζουν τις υπόλοιπες ροές δεδομένων που αλληλεπιδρούν με τον Μ1 (επομένως ειδικά για τα ΔΡΔ Β και Γ που φαίνεται να έχουν μόνο ροές εισόδου, δεν ισχύει, υπάρχουν και ροές εξόδου τις οποίες όμως δεν απεικονίζουμε). κωδικός κωδικός κωδικός Μ1 Μ1 Μ1 στοιχεία πελάτη κωδικός ΑΔΤ, κωδικός στοιχεία πελάτη Α πελάτες Β πελάτες Γ πελάτες Α) H έκδοση Α Β) Η έκδοση Β Γ) Η έκδοση Γ Δ) Κανένα από τα παραπάνω

118 Συζήτηση - Προβληματισμός Έστω το ακόλουθο απόσπασμα ΔΡΔ σε τρεις πιθανές εκδόσεις του. Ποια/ες από αυτές αποτυπώνει/ουν ορθά την προδιαγραφή: «η εφαρμογή λαμβάνει σαν είσοδο τον κωδικό του πελάτη και αναζητά με βάση αυτόν τα στοιχεία του στην αποθήκη πελατών»; [εάν υποτεθεί επιπλέον ότι στο λεξικό δεδομένων υπάρχει η πληροφορία «στοιχεία πελάτη = ΑΔΤ+κωδικός+όνομα»] κωδικός κωδικός κωδικός Μ1 Μ1 Μ1 στοιχεία πελάτη κωδικός ΑΔΤ, κωδικός στοιχεία πελάτη Α πελάτες Β πελάτες Γ πελάτες Α) H έκδοση Α Β) Η έκδοση Β Γ) Η έκδοση Γ Δ) Κανένα από τα παραπάνω

119 Μέχρι τώρα Με τα μοντέλα παράστασης λογισμικού που έχουμε δει μέχρι τώρα, δεν παριστάνεται η δυναμική συμπεριφορά του λογισμικού η χρονική σειρά εκτέλεσης εργασιών ανάλογα με τα εξωτερικά γεγονότα τα οποία προκαλεί ο χρήστης ή άλλες εξωτερικές πηγές. Απαραίτητη αυτή η περιγραφή για απόκτηση καλής εικόνας του λογισμικού το οποίο προδιαγράφεται.

120 Μοντέλα Δομημένης Ανάλυσης ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

121 Διαγράμματα Μετάβασης Καταστάσεων (1/2) Περιγράφουν τη δυναμική συμπεριφορά του λογισμικού, δηλ. τη χρονική σειρά εκτέλεσης των εργασιών ανάλογα με εξωτερικά γεγονότα. Γεγονός: Ένα γεγονός (event) είναι μια στιγμιαία μεταβολή στο περιβάλλον λειτουργίας του λογισμικού, η οποία προκαλείται από εξωτερικούς παράγοντες (χρήστης, λειτουργικό σύστημα, άλλες εφαρμογές λογισμικού). Απόκριση: Μια λειτουργία που εκτελεί το λογισμικό όταν προκαλείται ένα γεγονός, ονομάζεται απόκριση (response). Κατάσταση: Όταν το λογισμικό αναμένει γεγονότα, τότε λέμε ότι βρίσκεται σε μία κατάσταση. Όταν συμβεί ένα γεγονός, το λογισμικό μπορεί να εκτελεί μια λειτουργία και να μεταβαίνει σε μια άλλη κατάσταση.

122 Διαγράμματα Μετάβασης Καταστάσεων (2/2) Ένα διάγραμμα μετάβασης καταστάσεων Έχει μια κατάσταση έναρξης και μια κατάσταση τέλους. Περιέχει τις δυνατές καταστάσεις, τα γεγονότα και τις μεταβάσεις Για ολόκληρη την εφαρμογή ή Για οποιοδήποτε τμήμα αυτής (μονάδα, υποσύστημα λογισμικού) Κατασκευάζουμε ένα διάγραμμα μετάβασης καταστάσεων όταν Κάνει σαφέστερη την περιγραφή της συμπεριφοράς του λογισμικού Κάνει ευκολότερη την περιγραφή της υλοποίησής του, δηλαδή της παραγωγής πηγαίου κώδικα Περιγράφουμε την κατάσταση δεδομένων Το διάγραμμα μετάβασης καταστάσεων δεν είναι πάντα χρήσιμο, δεν πρέπει να το φτιάξουμε για όλες τις εργασίες της εφαρμογής.

123 Διαγράμματα Μετάβασης Καταστάσεων - Συμβολισμοί

124 Διαγράμματα Μετάβασης Καταστάσεων Ένα Παράδειγμα

125 Διαγράμματα Μετάβασης Καταστάσεων Ένα Ακόμα Παράδειγμα

126 Συζήτηση - Προβληματισμός Ποια/ες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστή/ές; Έστω ότι βρισκόμαστε σε μία συγκεκριμένη κατάσταση Κ1 σε ένα Διάγραμμα Μετάβασης Καταστάσεων (ΔΜΚ). Τότε ένα συγκεκριμένο γεγονός Γ1 μπορεί να προκαλέσει μετάβαση μόνο σε μία συγκεκριμένη κατάσταση (την Κ1 ή κάποια άλλη Κ2 ή την κατάσταση τέλους). Ένα Διάγραμμα Μετάβασης Καταστάσεων (ΔΜΚ) περιγράφει τις καταστάσεις στις οποίες μπορεί να βρεθεί μια συγκεκριμένη οντότητα του λογισμικού, καθώς και τις συσχετίσεις της με άλλες οντότητες που περιγράφονται σ άλλα ΔΜΚ. Ένας μετασχηματισμός επιπέδου 1 σε ΔΡΔ αντιστοιχεί πάντα σε κάποιο γεγονός σε ένα ΔΜΚ. Οι καταστάσεις στις οποίες μπορεί να βρεθεί μία οντότητα για την οποία θέλουμε να φτιάξουμε ΔΜΚ, καθώς και τα γεγονότα που επιδρούν πάνω στην οντότητα και την αναγκάζουν να αλλάξει κατάσταση προκύπτουν από τη μελέτη του ΔΡΔ.

127 Συζήτηση - Προβληματισμός Ποια/ες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστή/ές; Έστω ότι βρισκόμαστε σε μία συγκεκριμένη κατάσταση Κ1 σε ένα Διάγραμμα Μετάβασης Καταστάσεων (ΔΜΚ). Τότε ένα συγκεκριμένο γεγονός Γ1 μπορεί να προκαλέσει μετάβαση μόνο σε μία συγκεκριμένη κατάσταση (την Κ1 ή κάποια άλλη Κ2 ή την κατάσταση τέλους). Ένα Διάγραμμα Μετάβασης Καταστάσεων (ΔΜΚ) περιγράφει τις καταστάσεις στις οποίες μπορεί να βρεθεί μια συγκεκριμένη οντότητα του λογισμικού, καθώς και τις συσχετίσεις της με άλλες οντότητες που περιγράφονται σ άλλα ΔΜΚ. Ένας μετασχηματισμός επιπέδου 1 σε ΔΡΔ αντιστοιχεί πάντα σε κάποιο γεγονός σε ένα ΔΜΚ. Οι καταστάσεις στις οποίες μπορεί να βρεθεί μία οντότητα για την οποία θέλουμε να φτιάξουμε ΔΜΚ, καθώς και τα γεγονότα που επιδρούν πάνω στην οντότητα και την αναγκάζουν να αλλάξει κατάσταση προκύπτουν από τη μελέτη του ΔΡΔ.

128 Διαγράμματα Μετάβασης Καταστάσεων - Κατασκευή Βήμα 1: Αναγνώριση της οντότητας Βήμα 2: Αναζήτηση γεγονότων/αποκρίσεων Βήμα 3: Αναζήτηση καταστάσεων Αρίθμησή τους Βήμα 4: Διασύνδεση καταστάσεων - γεγονότων

129 Παράδειγμα Ζητείται να κατασκευαστεί το διάγραμμα μετάβασης κατάστασης (ΔΜΚ) που αναφέρεται στην οντότητα ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ που να περιγράφει τη διαδικασία από τη φάση της παραγγελίας ενός αυτοκινήτου έως τη φάση της παράδοσής του. Προδιαγραφή Αρχικά το αυτοκίνητο γίνεται παραγγελία από ένα πελάτη και ο πελάτης περιμένει να εκτελεστεί η παραγγελία του. Στη συνέχεια ξεκινά η εκτέλεση της παραγγελίας και το αυτοκίνητο περνά στην φάση της παραγωγής. Στο σημείο αυτό μπορεί ο πελάτης να ζητήσει ακύρωση της παραγγελίας και τότε σταματά η διαδικασία της παραγγελίας. Με την ολοκλήρωση της παραγωγής του αυτοκινήτου, το αυτοκίνητο μεταφέρεται στο σημείο πώλησης. Με την ολοκλήρωση της μεταφοράς του αυτοκινήτου, το αυτοκίνητο θεωρείται πια ετοιμοπαράδοτο. Ακολουθεί η ενημέρωση του πελάτη και έτσι ολοκληρώνεται η διαδικασία της παραγγελίας.

130 Αναζήτηση Καταστάσεων, Γεγονότων (1/2) Αρχικά το αυτοκίνητο γίνεται παραγγελία από τον πελάτη και έτσι το αυτοκίνητο βρίσκεται στην κατάσταση υπό παραγγελία. Στη συνέχεια ξεκινά η εκτέλεση της παραγγελίας και το αυτοκίνητο περνά στην κατάσταση υπό παραγωγή. Σε περίπτωση όμως που ο πελάτης ζητήσει την ακύρωση της παραγγελίας τότε σταματά η διαδικασία της παραγγελίας. Με την ολοκλήρωση της παραγωγής το αυτοκίνητο περνά στη φάση της μεταφοράς, δηλαδή στην κατάσταση σε μεταφορά. Με την ολοκλήρωση της μεταφοράς το αυτοκίνητο βρίσκεται στην κατάσταση παραδοτέο. Ακολουθεί η ενημέρωση του πελάτη και σταματά η διαδικασία της παραγγελίας.

131 Αναζήτηση Καταστάσεων, Γεγονότων (2/2) Καταστάσεις 01 Υπό παραγγελία 02 Υπό παραγωγή 03 Σε μεταφορά 04 Παραδοτέο Γεγονότα Παραγγελία αυτοκινήτου Έναρξη κατασκευής Ακύρωση παραγγελίας Ολοκλήρωση κατασκευής Ολοκλήρωση μεταφοράς Ενημέρωση πελάτη

132 Διασύνδεση Καταστάσεων - Γεγονότων Παραγγελία αυτοκινήτου 01 Υπό παραγγελία Ολοκλήρωση κατασκευής 03 Σε μεταφορά Έναρξη κατασκευής 02 Υπό παραγωγή Ακύρωση παραγγελίας Ενημέρωση πελάτη Ολοκλήρωση μεταφοράς 04 Παραδοτέο

133 Έλεγχος Διαγράμματος Μετάβασης Καταστάσεων - Κοινά λάθη (1) Οι καταστάσεις χαρακτηρίζουν την οντότητα για την οποία κατασκευάστηκε το ΔΜΚ; Τα γεγονότα που σχετίζονται με μια κατάσταση αλλάζουν την κατάσταση της οντότητας για την οποία κατασκευάστηκε το ΔΜΚ;

134 Έλεγχος ΔΜΚ - Κοινά λάθη (2) Υπάρχουν καταστάσεις ή γεγονότα που δεν έχουν απεικονιστεί στο ΔΜΚ; Τελικά πόσες είναι οι καταστάσεις στο ΔΜΚ; Είναι αρκετές ή λίγες;

135 Έλεγχος ΔΜΚ - Κοινά λάθη (3) Τα ονόματα των καταστάσεων προσδιορίζουν την οντότητα για την οποία κατασκευάστηκε το ΔΜΚ; Τα ονόματα των γεγονότων δηλώνουν κάποια ενέργεια/έργο/δραστηριότητα;

136 Άσκηση: Βρείτε τα Λάθη Βρείτε τα λάθη στο ακόλουθο ΔΜΚ Παραγγελία αυτοκινήτου 01 Κάνε αίτηση παραγγελίας Έναρξη κατασκευής Ακυρωμένο αυτοκίνητο 02 Υπό παραγωγή 03 Παραγγελία σε μεταφορά Ολοκλήρωσ η μεταφοράς Ολοκλήρωσ η κατασκευής 04 Παραδοτέο Ενημέρωση πελάτη

137 Λανθασμένο Όνομα Κατάστασης Παρατηρώντας την κατάσταση 01, βλέπουμε ότι το λεκτικό «κάνε αίτηση παραγγελίας» δεν χαρακτηρίζει το αυτοκίνητο, αλλά μάλλον εκφράζει κάποια ενέργεια. Παραγγελία αυτοκινήτου 01 Κάνε αίτηση παραγγελίας Έναρξη κατασκευής Ακυρωμένο αυτοκίνητο 02 Υπό παραγωγή 03 Παραγγελία σε μεταφορά Ολοκλήρωση μεταφοράς Ολοκλήρωση κατασκευής 04 Παραδοτέο Ενημέρωση πελάτη

138 Λανθασμένο Όνομα Γεγονότος Αντίστοιχα με το προηγούμενο λάθος, παρατηρούμε ότι το λεκτικό «ακυρωμένο αυτοκίνητο» δεν εκφράζει κάποιο γεγονός, αλλά μάλλον χαρακτηρίζει το αυτοκίνητο, δηλαδή εκφράζει κάποιο κατάσταση. Παραγγελία αυτοκινήτου 01 Κάνε αίτηση παραγγελίας Έναρξη κατασκευής Ακυρωμένο αυτοκίνητο 02 Υπό παραγωγή 03 Παραγγελία σε μεταφορά Ολοκλήρωση μεταφοράς Ολοκλήρωση κατασκευής 04 Παραδοτέο Ενημέρωση πελάτη

139 Έλλειψη Γεγονότος Παρατηρώντας την κατάσταση 03 παραγγελία σε μεταφορά, βλέπουμε δεν υπάρχει κάποιο γεγονός που να οδηγεί στη συγκεκριμένη κατάσταση. Αυτό το χαρακτηριστικό όμως το έχει μόνο η αρχική η κατάσταση και η κατάσταση 03 δεν είναι αρχική. Παραγγελία αυτοκινήτου 01 Κάνε αίτηση παραγγελίας Έναρξη κατασκευής Ακυρωμένο αυτοκίνητο 02 Υπό παραγωγή 03 Παραγγελία σε μεταφορά Ολοκλήρωση μεταφοράς Ολοκλήρωση κατασκευής 04 Παραδοτέο Ενημέρωση πελάτη

140 Λανθασμένη Σύνδεση Το γεγονός ολοκλήρωση κατασκευής, λαμβάνει χώρα όταν το αυτοκίνητο βρίσκεται στην κατάσταση υπό παραγωγή. Αντί όμως να οδηγεί στην κατάσταση 03 σε μεταφορά οδηγεί στην κατάσταση 04 παραδοτέο, πράγμα που είναι λάθος διασύνδεσης. Παραγγελία αυτοκινήτου 01 Κάνε αίτηση παραγγελίας Έναρξη κατασκευής Ακυρωμένο αυτοκίνητο 02 Υπό παραγωγή 03 Παραγγελία σε μεταφορά Ολοκλήρωση κατασκευής Ενημέρωση πελάτη Ολοκλήρωση μεταφοράς 04 Παραδοτέο

141 Άσκηση 1 Σε περίπτωση που μπορεί να ακυρωθεί η παραγγελία κατά τη φάση της παραγωγής τι τροποποίηση πρέπει να γίνει στο ΔΜΚ; Παραγγελία αυτοκινήτου 03 Σε μεταφορά 01 Υπό παραγγελία Ολοκλήρωση κατασκευής Ολοκλήρωση μεταφοράς Έναρξη κατασκευής 02 Υπό παραγωγή Ακύρωση παραγγελίας 04 Παραδοτέο Ενημέρωση πελάτη

142 Άσκηση 1 - Λύση Για την υποστήριξη της προδιαγραφής αρκεί να διασυνδέσουμε την κατάσταση 02 υπό παραγωγή με την τελική κατάσταση μέσω του γεγονότος ακύρωση παραγγελίας, όπως φαίνεται στην οθόνη. Διαβάζοντας το νέο ΔΜΚ μπορούμε να διατυπώσουμε την ακόλουθη πρόταση: εάν το αυτοκίνητο βρίσκεται στην κατάσταση 02 υπό παραγωγή και λάβει χώρα το γεγονός ακύρωση παραγγελίας τότε τερματίζεται η διαδικασία της παραγγελίας. Παραγγελία αυτοκινήτου 03 Σε μεταφορά 01 Υπό παραγγελία Ολοκλήρωση κατασκευής Ολοκλήρωση μεταφοράς Έναρξη κατασκευής 02 Υπό παραγωγή Ακύρωση παραγγελίας 04 Παραδοτέο Ακύρωση παραγγελίας Ενημέρωση πελάτη

143 Άσκηση 2 Ανάμεσα στη μεταφορά και την παράδοση προηγείται η εκτελώνιση. Τι τροποποίηση πρέπει να γίνει στο ΔΜΚ; Παραγγελία αυτοκινήτου 03 Σε μεταφορά 01 Υπό παραγγελία Ολοκλήρωση κατασκευής Ολοκλήρωση μεταφοράς Έναρξη κατασκευής 02 Υπό παραγωγή Ακύρωση παραγγελίας 04 Παραδοτέο Ακύρωση παραγγελίας Ενημέρωση πελάτη

144 Άσκηση 2 - Λύση Σύμφωνα με τη νέα προδιαγραφή μετά την ολοκλήρωση της μεταφοράς το αυτοκίνητο περνά σε μια φάση αναμονής εκτελώνισης, δηλαδή διακρίνουμε μια νέα κατάσταση την κατάσταση σε αναμονή εκτελώνισης. Για να φύγει το αυτοκίνητο από τη φάση της εκτελώνισης θα πρέπει να εκτελωνιστεί, δηλαδή θα πρέπει να λάβει χώρα το γεγονός του εκτελωνισμού και τότε περνά στην κατάσταση παραδοτέο. Το αποτέλεσμα φαίνεται στο ΔΜΚ της οθόνης. Παραγγελία αυτοκινήτου 03 Σε μεταφορά 01 Υπό παραγγελία Ολοκλήρωση κατασκευής Ολοκλήρωση μεταφοράς Έναρξη κατασκευής 02 Υπό παραγωγή Ακύρωση παραγγελίας 04 Παραδοτέο Ακύρωση παραγγελίας Ενημέρωση πελάτη 05 Σε αναμονή εκτελώνισης Εκτελωνισμός

145 Άσκηση 3 Ζητείται να κατασκευαστεί το διάγραμμα μετάβασης κατάστασης (ΔΜΚ) που αναφέρεται στην οντότητα ΕΠΙΤΑΓΗ που να περιγράφει τη διαδικασία από τη φάση της παραλαβής μιας επιταγής έως τη φάση της εξόφλησής της ή της λήξης της Προδιαγραφή Αρχικά η εταιρεία παραλαμβάνει από τον πελάτη μια επιταγή. Στη συνέχεια η εταιρεία μπορεί είτε να εξοφλήσει την επιταγή σε μια τράπεζα, είτε να την μεταβιβάσει σε κάποιο προμηθευτή της. Υπάρχει όμως περίπτωση να λήξει η επιταγή πριν προλάβει να εξοφληθεί ή να μεταβιβαστεί. Μια μεταβιβασμένη επιταγή μπορεί είτε να εξοφληθεί στην τράπεζα, είτε να λήξει πριν εξοφληθεί. Μια επιταγή που έχει λήξει μπορεί να είτε να σφραγιστεί στην τράπεζα, είτε να καταστραφεί.

146 Αναζήτηση Καταστάσεων, Γεγονότων (1/2) Αρχικά η εταιρεία παραλαμβάνει από τον πελάτη μια επιταγή και έτσι η επιταγή βρίσκεται στην κατοχή της εταιρείας, ή όπως λέγεται εις χείρας. Στη συνέχεια μπορεί είτε να γίνει εξόφληση σε τράπεζα και η επιταγή περνά στην κατάσταση εξοφλημένη, είτε να μεταβιβαστεί σε κάποιο προμηθευτή, οπότε η επιταγή χαρακτηρίζεται πια ως μεταβιβασμένη, είτε να λήξει, οπότε η επιταγή χαρακτηρίζεται πια ως ληγμένη. Μια μεταβιβασμένη επιταγή μπορεί είτε να εξοφληθεί σε τράπεζα και έτσι η επιταγή περνά στην κατάσταση εξοφλημένη, είτε να λήξει, οπότε η επιταγή χαρακτηρίζεται πια ως ληγμένη. Μια ληγμένη επιταγή μπορεί να σφραγιστεί σε τράπεζα και να χαρακτηριστεί έτσι ως σφραγισμένη, είτε να καταστραφεί και να αποτελεί πια μια κατεστραμμένη επιταγή.

147 Αναζήτηση Καταστάσεων, Γεγονότων (2/2) Καταστάσεις 01 Εις χείρας 02 Εξοφλημένη 03 Μεταβιβασμένη 04 Ληγμένη 05 Σφραγισμένη 06 Κατεστραμμένη Γεγονότα Παραλαβή από πελάτη Εξόφληση σε τράπεζα Μεταβίβαση σε προμηθευτή Λήξη επιταγή Σφράγιση σε τράπεζα Καταστροφή Λήξη παρακολούθησης

148 Διασύνδεση Καταστάσεων - Γεγονότων Παραλαβή από πελάτη 01 Εις χείρας Εξόφληση σε τράπεζα Μεταβίβαση σε προμηθευτή 03 Μεταβιβασμένη Λήξη επιταγής 02 Εξοφλημένη Λήξη παρακολούθησης Εξόφληση σε τράπεζα Λήξη επιταγής 05 Σφραγισμένη Λήξη παρακολούθησης 04 Ληγμένη Σφράγιση σε τράπεζα Λήξη παρακολούθησης Καταστροφή 06 Κατεστραμμένη

149 Μέχρι τώρα... Λειτουργίες, δεδομένα, έλεγχος περιγράφονται στα: Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Διαγράμματα Οντοτήτων Συσχετίσεων Διαγράμματα Μετάβασης Καταστάσεων Τα περιεχόμενα πρέπει να είναι συνεπή μεταξύ τους. ΑΡΑ Λεξικό Δεδομένων!!!

150 Μοντέλα Δομημένης Ανάλυσης ΛΕΞΙΚΟ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

151 Το Λεξικό Δεδομένων (1/3) Ορισμός Μια οργανωμένη ταξινόμηση όλων των σχετιζομένων με δεδομένα στοιχείων των μοντέλων παράστασης λογισμικού Με σαφήνεια και πληρότητα Ώστε αυτά να γίνονται κατανοητά τόσο από τον αναλυτή του συστήματος, όσο και από τον χρήστη αυτού Το λεξικό δεδομένων Είναι βασικό στοιχείο της δομημένης ανάλυσης Κατασκευάζεται με πολλή δουλειά Και χρειάζεται περισσότερη για να διατηρηθεί ενημερωμένο

152 Το Λεξικό Δεδομένων (2/3) Ένας πίνακας (ή μια Β.Δ.) που για κάθε στοιχείο δεδομένων περιέχει τουλάχιστον Ονομασία. Το κύριο αναγνωριστικό της οντότητας, πεδίου ή ροής δεδομένων. Βοηθητικές ονομασίες. Ονομασίες που χρησιμοποιούνται ισοδύναμα. Πού χρησιμοποιείται. Αναφορά στους μετασχηματισμούς, οντότητες κλπ οι οποίοι χρησιμοποιούν το εν λόγω στοιχείο. Πώς χρησιμοποιείται. Αναφορά στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται το εν λόγω στοιχείο (ως στοιχείο εισόδου, ως αποτέλεσμα, πεδίο, κ.ά.) Τι περιέχει. Περιγραφή του είδους και της μορφής της πληροφορίας που αποθηκεύεται σε αυτό. Όρια τιμών. Καθορισμός των επιτρεπτών τιμών που μπορεί να πάρει (αν απαιτείται). Αρχική τιμή. Καθορισμός της αρχικής τιμής του στοιχείου (αν απαιτείται). Λοιπά στοιχεία / συμπληρωματική πληροφορίας. Υπόλοιπες χρήσιμες πληροφορίες.

153 Το Λεξικό Δεδομένων (3/3) Η κατασκευή του λεξικού δεδομένων γίνεται παράλληλα με την κατασκευή των μοντέλων παράστασης λογισμικού. Με την πρώτη εμφάνιση ενός στοιχείου δεδομένων, αυτό εισάγεται στο λεξικό και χαρακτηρίζεται όσο πληρέστερα γίνεται. Ο χαρακτηρισμός του ολοκληρώνεται καθώς προχωρά η ανάπτυξη. Συνήθως χρησιμοποιούνται εργαλεία υποστήριξης ανάπτυξης λογισμικού (CASE) για τη δημιουργία του λεξικού δεδομένων

154 Το Λεξικό Δεδομένων Παράδειγμα «ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ»

155 Το Λεξικό Δεδομένων Παράδειγμα «ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ»

156 Συζήτηση - Προβληματισμός Έστω ότι το σύνθετο δεδομένο «ονοματεπώνυμο» εμφανίζεται σε μια ροή δεδομένων ενός διαγράμματος ροής δεδομένων (ΔΡΔ). Υπάρχει η ανάγκη αποσύνθεσης του στα συστατικά του δεδομένα «όνομα» και «επώνυμο». Ποιες είναι οι ενέργειες που πρέπει να κάνει ένας αναλυτής; να κατασκευάσει ένα μετασχηματισμό στον οποίο θα εισάγεται το δεδομένο «ονοματεπώνυμο» και θα εξάγονται τα δεδομένα «όνομα» και «επώνυμο». να ενημερώσει το λεξικό δεδομένων με την πληροφορία «ονοματεπώνυμο» = «όνομα» + «επώνυμο», δηλαδή ότι το δεδομένο «ονοματεπώνυμο» αποτελείται από τα δεδομένα «όνομα» και «επώνυμο». να κατασκευάσει ένα μετασχηματισμό στον οποίο θα εισάγονται τα δεδομένα «όνομα» και «επώνυμο» και θα εξάγεται το δεδομένο «ονοματεπώνυμο». να χρησιμοποιήσει τα δεδομένα «όνομα» και «επώνυμο» κανονικά στη συνέχεια, χωρίς να κάνει κάτι άλλο.

157 Συζήτηση - Προβληματισμός Έστω ότι το σύνθετο δεδομένο «ονοματεπώνυμο» εμφανίζεται σε μια ροή δεδομένων ενός διαγράμματος ροής δεδομένων (ΔΡΔ). Υπάρχει η ανάγκη αποσύνθεσης του στα συστατικά του δεδομένα «όνομα» και «επώνυμο». Ποιες είναι οι ενέργειες που πρέπει να κάνει ένας αναλυτής; να κατασκευάσει ένα μετασχηματισμό στον οποίο θα εισάγεται το δεδομένο «ονοματεπώνυμο» και θα εξάγονται τα δεδομένα «όνομα» και «επώνυμο». να ενημερώσει το λεξικό δεδομένων με την πληροφορία «ονοματεπώνυμο» = «όνομα» + «επώνυμο», δηλαδή ότι το δεδομένο «ονοματεπώνυμο» αποτελείται από τα δεδομένα «όνομα» και «επώνυμο». να κατασκευάσει ένα μετασχηματισμό στον οποίο θα εισάγονται τα δεδομένα «όνομα» και «επώνυμο» και θα εξάγεται το δεδομένο «ονοματεπώνυμο». να χρησιμοποιήσει τα δεδομένα «όνομα» και «επώνυμο» κανονικά στη συνέχεια, χωρίς να κάνει κάτι άλλο.

Τεχνολογία Λογισμικού

Τεχνολογία Λογισμικού Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Τεχνολογία Λογισμικού 14/11/2016 Δρ. Ανδριάνα Πρέντζα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια aprentza@unipi.gr Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Μοντέλα Παράστασης

Διαβάστε περισσότερα

ΕλεγχοΣ, Αξιοπιστία και Διασφάλιση Ποιότητασ Λογισµικού Πολυπλοκότητα

ΕλεγχοΣ, Αξιοπιστία και Διασφάλιση Ποιότητασ Λογισµικού Πολυπλοκότητα ΕλεγχοΣ, Αξιοπιστία και Διασφάλιση Ποιότητασ Λογισµικού Πολυπλοκότητα Τµήµα Διοίκησης Επιχειρήσεων ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας Μεσολόγγι Δρ. Α. Στεφανή Διάλεξη 4 05/05/16 2 Σχεδιάζοντας Λογισµικό Τι είναι ποιοτικό

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Λογισμικού

Τεχνολογία Λογισμικού Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Τεχνολογία Λογισμικού 04/12/2017 Δρ. Ανδριάνα Πρέντζα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια aprentza@unipi.gr Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Μοντέλα Παράστασης

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Λογισµικού Ι Κεφάλαιο 3

Τεχνολογία Λογισµικού Ι Κεφάλαιο 3 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Πρόγραµµα σπουδών "ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ" - Θ.Ε. ΠΛΗ11 Τεχνολογία Λογισµικού Ι Κεφάλαιο 3 Βασίλειος Βεσκούκης ιδάκτωρ Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Μηχανικός Υπολογιστών v.vescoukis@cs.ntua.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ Σκοπός του κεφαλαίου είναι ο ορισμός της έννοιας της απαίτησης από το λογισμικό και η παρουσίαση διαδικασιών προσδιορισμού και τρόπων περιγραφής τέτοιων

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Λογισμικού & Ανάλυση Συστημάτων

Τεχνολογία Λογισμικού & Ανάλυση Συστημάτων Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Τεχνολογία Λογισμικού & Ανάλυση Συστημάτων 18/11/2016 Δρ. Ανδριάνα Πρέντζα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια aprentza@unipi.gr Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων

Διαβάστε περισσότερα

Διάγραμμα Ροής Δεδομένων

Διάγραμμα Ροής Δεδομένων Διάγραμμα Ροής Δεδομένων Διάγραμμα Ροής Δεδομένων Ένα γραφικό εργαλείο για την αναπαράσταση της ροής της πληροφορίας και των μετασχηματισμών της σε ένα σύστημα. Απεικονίζει τις προδιαγραφές απαιτήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Δόμηση Απαιτήσεων: Μοντελοποίηση Διεργασιών

Δόμηση Απαιτήσεων: Μοντελοποίηση Διεργασιών Ενότητα 6 Δόμηση Απαιτήσεων: Μοντελοποίηση Διεργασιών Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης ΙI Νίκος Καρακαπιλίδης 6-1 Μαθησιακοί στόχοι Εξοικείωση με τη χρήση των διαγραμμάτων ροής δεδομένων ως εργαλεία ανάλυσης

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Λογισμικού & Ανάλυση Συστημάτων

Τεχνολογία Λογισμικού & Ανάλυση Συστημάτων Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Τεχνολογία Λογισμικού & Ανάλυση Συστημάτων 24/10/2016 Δρ. Ανδριάνα Πρέντζα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια aprentza@unipi.gr Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενο του μαθήματος

Περιεχόμενο του μαθήματος ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Απαιτήσεις Λογισμικού Περιπτώσεις χρήσης Δρ Βαγγελιώ Καβακλή Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Πανεπιστήμιο Αιγαίου Εαρινό Εξάμηνο 2012-2013 1 Περιεχόμενο του μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Κύκλος Ζωής Εφαρμογών ΕΝΟΤΗΤΑ 2. Εφαρμογές Πληροφορικής. Διδακτικές ενότητες 5.1 Πρόβλημα και υπολογιστής 5.2 Ανάπτυξη εφαρμογών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Κύκλος Ζωής Εφαρμογών ΕΝΟΤΗΤΑ 2. Εφαρμογές Πληροφορικής. Διδακτικές ενότητες 5.1 Πρόβλημα και υπολογιστής 5.2 Ανάπτυξη εφαρμογών 44 Διδακτικές ενότητες 5.1 Πρόβλημα και υπολογιστής 5.2 Ανάπτυξη εφαρμογών Διδακτικοί στόχοι Σκοπός του κεφαλαίου είναι οι μαθητές να κατανοήσουν τα βήματα που ακολουθούνται κατά την ανάπτυξη μιας εφαρμογής.

Διαβάστε περισσότερα

Διάγραμμα Ροής Δεδομένων Δ.Ρ.Δ.

Διάγραμμα Ροής Δεδομένων Δ.Ρ.Δ. Διάγραμμα Ροής Δεδομένων Δ.Ρ.Δ. Εισαγωγή Ένα γραφικό εργαλείο για την αναπαράσταση της ροής της πληροφορίας και των μετασχηματισμών της σε ένα σύστημα. Το Δ.Ρ.Δ. αναλύεται από πάνω προς τα κάτω (top down

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Λογισμικού

Τεχνολογία Λογισμικού Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Τεχνολογία Λογισμικού 23/10/2017 Δρ. Ανδριάνα Πρέντζα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια aprentza@unipi.gr Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Μηχανική Απαιτήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Έγγραφο Προδιαγραφών Απαιτήσεων Λογισμικού για το παιχνίδι: Asylum : The Escape

Έγγραφο Προδιαγραφών Απαιτήσεων Λογισμικού για το παιχνίδι: Asylum : The Escape Έγγραφο Προδιαγραφών Απαιτήσεων Λογισμικού για το παιχνίδι: Asylum : The Escape Επιμέλεια: Γκέκα Ασπασία Ιωάννου Ελένη Κούνουπα Άννα Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής Α 1 Εξάμηνο Δ.ΙΕΚ Αιγάλεω 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη & Σχεδίαση Λογισμικού (ΗΥ420)

Ανάπτυξη & Σχεδίαση Λογισμικού (ΗΥ420) Ανάπτυξη & Σχεδίαση Λογισμικού (ΗΥ420) Διάλεξη 1: Εισαγωγή Βασικές Έννοιες Εσείς; 2 Έτος; Background; Τι περιμένετε από το μάθημα; Περιεχόμενο Μαθήματος 3 Εισαγωγή Σημασία και βασικές έννοιες της Τεχνολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή στην Access...9. Κεφάλαιο 2 Χειρισμός πινάκων... 25

Περιεχόμενα. Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή στην Access...9. Κεφάλαιο 2 Χειρισμός πινάκων... 25 Περιεχόμενα Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή στην Access...9 Γνωριμία με την Access... 12 Δημιουργία βάσης δεδομένων... 18 Άνοιγμα και κλείσιμο βάσης δεδομένων... 21 Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης... 22 Πρακτική εξάσκηση...

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρονικό Κατάστημα

Ηλεκτρονικό Κατάστημα ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Παραδείγματα -UML Δρ Βαγγελιώ Καβακλή Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Πανεπιστήμιο Αιγαίου Εαρινό Εξάμηνο 2011-2012 1 Ηλεκτρονικό Κατάστημα Το αντικείμενο είναι η

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην πληροφορική

Εισαγωγή στην πληροφορική Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Αγρονόµων Τοπογράφων Μηχανικών Εισαγωγή στην πληροφορική Βασίλειος Βεσκούκης ρ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός & Μηχανικός Υπολογιστών ΕΜΠ v.vescoukis@cs.ntua.gr Αλγόριθµοι, στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

5 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ

5 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ 5 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ 5.1 Εισαγωγή στους αλγορίθμους 5.1.1 Εισαγωγή και ορισμοί Αλγόριθμος (algorithm) είναι ένα πεπερασμένο σύνολο εντολών οι οποίες εκτελούν κάποιο ιδιαίτερο έργο. Κάθε αλγόριθμος

Διαβάστε περισσότερα

Σκοπός του μαθήματος

Σκοπός του μαθήματος ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Εισαγωγή Βασικές Έννοιες Βαγγελιώ Καβακλή Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Πανεπιστήμιο Αιγαίου Εαρινό Εξάμηνο 2012-2013 1 Σκοπός του μαθήματος Η απόκτηση των γνώσεων

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Λογισμικού

Τεχνολογία Λογισμικού Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Τεχνολογία Λογισμικού 26/11/2018 Δρ. Ανδριάνα Πρέντζα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια aprentza@unipi.gr Πανεπιστήμιο Πειραιά Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Μηχανική Απαιτήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικασίες της τεχνολογίας απαιτήσεων. I. Sommerville 2006 Βασικές αρχές Τεχνολογίας Λογισμικού, 8η αγγ. έκδοση Κεφ. 7

Διαδικασίες της τεχνολογίας απαιτήσεων. I. Sommerville 2006 Βασικές αρχές Τεχνολογίας Λογισμικού, 8η αγγ. έκδοση Κεφ. 7 Διαδικασίες της τεχνολογίας απαιτήσεων 1 Περιεχόμενα Μελέτες σκοπιμότητας Εξαγωγή και ανάλυση απαιτήσεων Δομημένη ανάλυση & Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Επικύρωση απαιτήσεων Διαχείριση απαιτήσεων 2 Διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων. Εισαγωγή Ανάλυση Απαιτήσεων. Φροντιστήριο 1 ο

Βάσεις Δεδομένων. Εισαγωγή Ανάλυση Απαιτήσεων. Φροντιστήριο 1 ο Βάσεις Δεδομένων Εισαγωγή Ανάλυση Απαιτήσεων Φροντιστήριο 1 ο 16-10-2008 Εισαγωγή - Ορισμοί Βάση Δεδομένων είναι μία συλλογή από σχετιζόμενα αντικείμενα Ένα σύστημα διαχείρισης βάσεων δεδομένων (ΣΔΒΔ)

Διαβάστε περισσότερα

Field Service Management ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ

Field Service Management ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ Field Service Management ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕΝΟΥ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ... 4 2. ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΜΕΝΟΥ ΚΑΡΤΕΛΑΣ... 5 3. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΕΛΑΤΗ... 6 4. ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΠΕΛΑΤΗ... 6 5. ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ/ΔΙΑΓΡΑΦΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ Π.Σ. ΦΟΙΤΗΤΟΛΟΓΙΟΥ- ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑ (ClassWeb)

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ Π.Σ. ΦΟΙΤΗΤΟΛΟΓΙΟΥ- ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑ (ClassWeb) ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ Π.Σ. ΦΟΙΤΗΤΟΛΟΓΙΟΥ- ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑ (ClassWeb) 1. Είσοδος στην υπηρεσία ClassWeb Στη κεντρική σελίδα της υπηρεσίας στα πεδία Όνομα Χρήστη και Κωδικός πρόσβασης πληκτρολογούμε τα στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

1. Τα τμήματα της επιφάνειας εργασίας των Windows

1. Τα τμήματα της επιφάνειας εργασίας των Windows 1. Τα τμήματα της επιφάνειας εργασίας των Windows Εικονίδια συντομεύσεων (αρχείου-φακέλου) Εικονίδια Ανενεργά Ενεργό Επιφάνεια (αρχείου-φακέλου) παράθυρα παράθυρο εργασίας Γραμμή μενού Γραμμή εργαλείων

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΗΓΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΦΟΡΜΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ

Ο ΗΓΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΦΟΡΜΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΦΟΡΜΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ 1 Περιεχόµενα 1. ΓΕΝΙΚΑ... 3 2. ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΦΟΡΜΑΣ... 3 α. Ανάκτηση (downloading) της ηλεκτρονικής φόρµας και αποθήκευση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ανάλυση απαιτήσεων Σε αυτό το μάθημα θα ασχοληθούμε με : Δημιουργία μοντέλων

ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ανάλυση απαιτήσεων Σε αυτό το μάθημα θα ασχοληθούμε με : Δημιουργία μοντέλων ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ Οι Μηχανικοί Λογισμικού παράγουν μοντέλα που βοηθούν στη διατύπωση των απαιτήσεων με τη μορφή προδιαγραφών. Η εργασία της παραγωγής μοντέλων περιγράφεται ως ανάλυση απαιτήσεων. Η ανάλυση

Διαβάστε περισσότερα

Εγχειρίδιο χρήσης του Άβακα

Εγχειρίδιο χρήσης του Άβακα Εγχειρίδιο χρήσης του Άβακα Με το παρόν λογισμικό γίνεται προσομοίωση των λειτουργικών δυνατοτήτων του εκπαιδευτικού υπολογιστή που έχει την ονομασία Άβακας. Η εικόνα του Άβακα εμφανίζεται σε παράθυρο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Διδάσκων: Γ. Χαραλαμπίδης, Επ. Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

Εγχειρίδιο Χρήστη. Ιούνιος 2009. Σελίδα - 1 -

Εγχειρίδιο Χρήστη. Ιούνιος 2009. Σελίδα - 1 - Εγχειρίδιο Χρήστη Ιούνιος 2009 Σελίδα - 1 - 1 Γενικά Η εφαρμογή Intelsoft Hotel (IS HOTEL) αφορά τη διαχείριση μίας μικρής ξενοδοχειακής μονάδας και επιτρέπει τη διαχείριση : των δωματίων και των πελατών

Διαβάστε περισσότερα

Η Διαδικασία Σχεδιασμού Συστημάτων

Η Διαδικασία Σχεδιασμού Συστημάτων Ενότητα 5 Η Διαδικασία Σχεδιασμού Συστημάτων Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης ΙI Ι Διδάσκων: Νίκος Καρακαπιλίδης 5-1 Στόχοι & αντικείμενο ενότητας Η διαδικασία σχεδιασμού Παράγοντες σχεδιασμού Λογικό vs.

Διαβάστε περισσότερα

Προδιαγραφές Απαιτήσεων Επικύρωση Απαιτήσεων

Προδιαγραφές Απαιτήσεων Επικύρωση Απαιτήσεων Προδιαγραφές Απαιτήσεων Επικύρωση Απαιτήσεων περιεχόμενα παρουσίασης Προδιαγραφές Απαιτήσεων Έγγραφο Προδιαγραφών Απαιτήσεων λογισμικού (ΕΠΑΛ) Επικύρωση απαιτήσεων Ιχνηλάτηση απαιτήσεων προδιαγραφές απαιτήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Διοίκηση Παραγωγής και Υπηρεσιών

Διοίκηση Παραγωγής και Υπηρεσιών Διοίκηση Παραγωγής και Υπηρεσιών Εισαγωγή -3 Γιώργος Ιωάννου, Ph.D. Αναπληρωτής Καθηγητής Σύνοψη διάλεξης Σχεδιασμός διαδικασιών ορισμός Συστημική προσέγγιση Μεθοδολογίες σχεδιασμού διαδικασιών Διαγράμματα

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Βάσης Δεδομένων (dbadmin)

Διαχείριση Βάσης Δεδομένων (dbadmin) Published on PRISMA Win Help - Megasoft (http://docs.megasoft.gr) Home > Εμπορική Διαχείριση > Διαχείριση Βάσης Δεδομένων (dbadmin) Διαχείριση Βάσης Δεδομένων (dbadmin) Μέσα από τη διαχείριση βάσης δεδομένων

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση Απαιτήσεων Απαιτήσεις Λογισµικού

Ανάλυση Απαιτήσεων Απαιτήσεις Λογισµικού ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΛΕΜΑΤΙΚΗΣ Ανάλυση Απαιτήσεων Απαιτήσεις Λογισµικού Μάρα Νικολαϊδου Δραστηριότητες Διαδικασιών Παραγωγής Λογισµικού Καθορισµός απαιτήσεων και εξαγωγή προδιαγραφών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Μάθημα 4: Ανάλυση Απαιτήσεων Μαρίνος Θεμιστοκλέους Email: mthemist@unipi.gr Ανδρούτσου 150 Γραφείο 206 Τηλ. 210 414 2723 Ώρες Γραφείου: Δευτέρα 11-12 AM Απαιτήσεις Οι απαιτήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4: Λογισμικό Συστήματος

Κεφάλαιο 4: Λογισμικό Συστήματος Κεφάλαιο 4: Λογισμικό Συστήματος Ερωτήσεις 1. Να αναφέρετε συνοπτικά τις κατηγορίες στις οποίες διακρίνεται το λογισμικό συστήματος. Σε ποια ευρύτερη κατηγορία εντάσσεται αυτό; Το λογισμικό συστήματος

Διαβάστε περισσότερα

Διαγραφή Επιλέγετε Διαγραφή για να διαγράψετε μία ήδη υπάρχουσα διαδικασία εισαγωγής ASCII

Διαγραφή Επιλέγετε Διαγραφή για να διαγράψετε μία ήδη υπάρχουσα διαδικασία εισαγωγής ASCII Published on PRISMA Win Help - Megasoft (http://docs.megasoft.gr) Home > Διαχείριση Βάσης Δεδομένων (dbadmin) > Αρχεία Αρχεία Εισαγωγή από αρχείο ASCII Με την εργασία αυτή έχετε την δυνατότητα να εισάγετε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ Π ΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ Π ΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ Π ΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ Π ΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ Π ΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ Π ΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Κ Υ Κ Λ Ο Υ Π Λ Η Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Η Σ Κ Α Ι Υ Π Η Ρ Ε Σ Ι Ω Ν Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Κ Η

Διαβάστε περισσότερα

Σενάριο Χρήσης myschool

Σενάριο Χρήσης myschool Σενάριο Χρήσης ΦΟΡΕΙΣ Επιβεβαίωση των Στοιχείων του Φορέα Αρχικά, θα κληθείτε να ελέγξετε την ορθότητα των στοιχείων του Φορέα σας. Επιλέγοντας την καρτέλα «Φορείς», από το μενού που βρίσκεται στο πάνω

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΛ 003: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

ΕΠΛ 003: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΕΠΛ 003: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Δρ. Κόννης Γιώργος Πανεπιστήμιο Κύπρου - Τμήμα Πληροφορικής Προγραμματισμός Στόχοι 1 Να περιγράψουμε τις έννοιες του Υπολογιστικού Προβλήματος και του Προγράμματος/Αλγορίθμου

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην εφαρμογή Βασική Σελίδα (Activity) Αναζήτηση Πελάτη... 6 Προβολή Πελάτη... 7 Επεξεργασία Πελάτη... 10

Εισαγωγή στην εφαρμογή Βασική Σελίδα (Activity) Αναζήτηση Πελάτη... 6 Προβολή Πελάτη... 7 Επεξεργασία Πελάτη... 10 Περιεχόμενα Εισαγωγή στην εφαρμογή... 2 Βασική Σελίδα (Activity)... 3 Ρυθμίσεις... 3 Πελάτες... 6 Αναζήτηση Πελάτη... 6 Προβολή Πελάτη... 7 Επεξεργασία Πελάτη... 10 Αποθήκη... 11 Αναζήτηση προϊόντος...

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΣ ΖΩΗΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ και ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΡΟΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΚΥΚΛΟΣ ΖΩΗΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ και ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΡΟΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΥΚΛΟΣ ΖΩΗΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ και ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΡΟΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Ο κύκλος ζωής λογισµικού (συνοπτικά) Η παραδοσιακή φάση ανάπτυξης του κύκλου ζωής λογισµικού Φάση καθορισµού απαιτήσεων (1/2) ΤΙ πρέπει να κάνει το

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στα Πληροφοριακά Συστήματα

Εισαγωγή στα Πληροφοριακά Συστήματα Εισαγωγή στα Πληροφοριακά Συστήματα Ενότητα 4: Λεξικό δεδομένων, Διαγράμματα Ροής Δεδομένων Μπεληγιάννης Γρηγόριος Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων

Διαβάστε περισσότερα

Εγχειρίδιο Χρήσης Εφαρμογής Συστήματος Διαχείρισης Λογισμικού

Εγχειρίδιο Χρήσης Εφαρμογής Συστήματος Διαχείρισης Λογισμικού Πανεπιστήμιο Αιγαίου Εγχειρίδιο Χρήσης Εφαρμογής Συστήματος Διαχείρισης Λογισμικού Έκδοση 1.2 Περιεχόμενα 1. Είσοδος και Έξοδος από το Σύστημα... 3 2. Βοήθεια... 3 3. Αλλαγή Συνθηματικού... 3 4. Διαχείριση

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφορική 2. Τεχνολογία Λογισμικού

Πληροφορική 2. Τεχνολογία Λογισμικού Πληροφορική 2 Τεχνολογία Λογισμικού 1 2 Κρίση Λογισμικού (1968) Στην δεκαετία του 1970 παρατηρήθηκαν μαζικά: Μεγάλες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση κατασκευής λογισμικών Μεγαλύτερα κόστη ανάπτυξης λογισμικού

Διαβάστε περισσότερα

Visual Flowchart Γενικά

Visual Flowchart Γενικά Visual Flowchart 3.020 -Γενικά Το Visual Flowchart ή «Data-Flow Visual Programming Language 3.020» (http://www. emu8086.com/fp) είναι ένα περιβάλλον ανάπτυξης και εκτέλεσης αλγορίθμων απευθείας σε μορφή

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο «Τεχνολογία Πολιτισμικού Λογισμικού» Ενότητα. Επεξεργασία πινάκων

Εργαστήριο «Τεχνολογία Πολιτισμικού Λογισμικού» Ενότητα. Επεξεργασία πινάκων Ενότητα 4 Επεξεργασία πινάκων 36 37 4.1 Προσθήκη πεδίων Για να εισάγετε ένα πεδίο σε ένα πίνακα που υπάρχει ήδη στη βάση δεδομένων σας, βάζετε τον κέρσορα του ποντικιού στο πεδίο πάνω από το οποίο θέλετε

Διαβάστε περισσότερα

περιεχόμενα παρουσίασης

περιεχόμενα παρουσίασης Ανάλυση Απαιτήσεων περιεχόμενα παρουσίασης Δημιουργία μοντέλου Προσεγγίσεις Μοντελοποίησης Μοντελοποίηση δεδομένων Διαγράμματα ροής δεδομένων Μη διαγραμματικά μοντέλα ανάλυσης Διαγράμματα δραστηριότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΜΑΘΗΜΑ : Η/Υ I (ενότητα WINDOWS) ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ : ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ, Καθηγητής ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ : ΘΕΑΝΩ ΧΑΤΖΙΔΑΚΗ, Εργαστηριακό

Διαβάστε περισσότερα

Junior A (Κωδ.Τμήματος AJ1)

Junior A (Κωδ.Τμήματος AJ1) International Diploma in It Skills Foundation for Young Learners Junior A (Κωδ.Τμήματος AJ1) Χρήση Υπολογιστή (Κωδ. AJ1.A 01) 1.1 Γενικές διαδικασίες και ρυθμίσεις 1.1.1 Βασικές λειτουργίες και ρυθμίσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σε UML

ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σε UML ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σε UML για το µάθηµα ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Ακαδηµαϊκό Έτος 2012-2013 «Αντικειµενοστρεφής Ανάλυση Ηλεκτρονικού Καταστήµατος Προσφορών (e-shop)» Η άσκηση αφορά στη χρήση της

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑ-24γ Εγχειρίδιο Χρήσης Δ.Δ.Π. Του Δήμου Αιγάλεω

ΠΑ-24γ Εγχειρίδιο Χρήσης Δ.Δ.Π. Του Δήμου Αιγάλεω ΤΙΤΛΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΠΑ-24γ Εγχειρίδιο Χρήσης Δ.Δ.Π. Του Δήμου Αιγάλεω Έκδοση 1.0 12 Ιανουαρίου 2009 ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ : 25978/04.08.2008 ΕΠΙΣΗΜΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΕΡΓΟΥ : Προσαρμογή, Ανάπτυξη, Έλεγχος και Εγκατάσταση

Διαβάστε περισσότερα

Δημιουργία και Υποβολή Περιοδικής ΦΠΑ

Δημιουργία και Υποβολή Περιοδικής ΦΠΑ Δημιουργία και Υποβολή Περιοδικής ΦΠΑ Το συγκεκριμένο εγχειρίδιο δημιουργήθηκε για να βοηθήσει την κατανόηση της διαδικασίας Υπολογισμού και Αυτόματης Υποβολής Περιοδικής Δήλωσης ΦΠΑ στην εφαρμογή extra

Διαβάστε περισσότερα

Microsoft Excel Κεφάλαιο 1. Εισαγωγή. Βιβλίο εργασίας

Microsoft Excel Κεφάλαιο 1. Εισαγωγή. Βιβλίο εργασίας Περιεχόμενα Κεφάλαιο 1 Microsoft Excel 2010... 7 Κεφάλαιο 2 Η δομή ενός φύλλου εργασίας... 19 Κεφάλαιο 3 ημιουργία νέου βιβλίου εργασίας και καταχώριση δεδομένων... 24 Κεφάλαιο 4 Συμβουλές για την καταχώριση

Διαβάστε περισσότερα

Έγγραφο Περιγραφής Απαιτήσεων Λογισμικού

Έγγραφο Περιγραφής Απαιτήσεων Λογισμικού Ιστορικό Ημερομηνία Έκδοση Περιγραφή Συγγραφέας Σελ. 2 Πίνακας Περιεχομένων 1. Εισαγωγή xx

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Διαδικτυακό σύστημα διαχείρισης αιτήσεων για μεταπτυχιακό

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Διαδικτυακό σύστημα διαχείρισης αιτήσεων για μεταπτυχιακό ΤΜΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Διαδικτυακό σύστημα διαχείρισης αιτήσεων για μεταπτυχιακό ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, Α.Μ.: 56/05 Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Σατρατζέμη Μαρία, Καθηγήτρια Εξεταστική

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός χρήσης. EurobankTrader Mobile (για κινητά τηλέφωνα)

Οδηγός χρήσης. EurobankTrader Mobile (για κινητά τηλέφωνα) Οδηγός χρήσης EurobankTrader Mobile (για κινητά τηλέφωνα) Περιεχόμενα Περίληψη Λογαριασμού... 2 Κεντρικό Μενού... 2 Αναζητώντας προϊόντα... 3 Λίστα παρακολούθησης... 4 Φόρμα Εισαγωγής Συναλλαγών (Trade

Διαβάστε περισσότερα

1 Συστήματα Αυτοματισμού Βιβλιοθηκών

1 Συστήματα Αυτοματισμού Βιβλιοθηκών 1 Συστήματα Αυτοματισμού Βιβλιοθηκών Τα Συστήματα Αυτοματισμού Βιβλιοθηκών χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση καταχωρήσεων βιβλιοθηκών. Τα περιεχόμενα των βιβλιοθηκών αυτών είναι έντυπα έγγραφα, όπως βιβλία

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή στην Access Κεφάλαιο 2 Χειρισμός πινάκων... 27

Περιεχόμενα. Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή στην Access Κεφάλαιο 2 Χειρισμός πινάκων... 27 Περιεχόμενα Κεφάλαιο 1 Εισαγωγή στην Access... 9 Γνωριμία με την Access... 12 Δημιουργία βάσης δεδομένων... 22 Άνοιγμα και κλείσιμο βάσης δεδομένων... 24 Ερωτήσεις ανακεφαλαίωσης... 25 Πρακτική εξάσκηση...

Διαβάστε περισσότερα

SGA Διαχείριση Ηλεκτρονικού Πρωτόκολλου

SGA Διαχείριση Ηλεκτρονικού Πρωτόκολλου SGA Διαχείριση Ηλεκτρονικού Πρωτόκολλου Σελίδα 1 από 40 SGA Διαχείριση Ηλεκτρονικού Πρωτόκολλου 1. SGA Διαχείριση Ηλεκτρονικού Πρωτοκόλλου... 4 1.1. Γενικές αρχές του προσφερόμενου συστήματος... 4 1.2.

Διαβάστε περισσότερα

Εγχειρίδιο Χρήσης Φορέα Πιστοποίησης

Εγχειρίδιο Χρήσης Φορέα Πιστοποίησης Εγχειρίδιο Χρήσης Φορέα Πιστοποίησης ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ Για την είσοδο στην εφαρμογή απαιτείται, 1. Πλοηγός ιστοσελίδων (Internet Explorer, Mozilla Firefox, Google Chrome, Netscape Navigator), 2. Όνομα

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΡΓΑΝΩΣΗΣ. Ο ΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ e-university/ classweb

ΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΡΓΑΝΩΣΗΣ. Ο ΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ e-university/ classweb ΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ e-university/ classweb ΞΑΝΘΗ 2011 Ο ΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ e-university/ classweb Σύστηµα Υποβοήθησης ιδασκαλίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΑΞΗ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΠΟΥΔΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ: Γ2

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΑΞΗ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΠΟΥΔΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ: Γ2 ΑΡΧΗ 1ης ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΑΞΗ : Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΠΟΥΔΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ: Γ2 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ : ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ : 7

Διαβάστε περισσότερα

Οι νεότερες εξελίξεις στον GM EPC

Οι νεότερες εξελίξεις στον GM EPC Οι νεότερες εξελίξεις στον GM EPC Πλοήγηση με χρήση γραφικών στοιχείων Ο κατάλογος επόμενης γενιάς GM Next Gen EPC διαθέτει διάφορες λειτουργίες που έχουν σχεδιαστεί για ταχύτερη και ευκολότερη εύρεση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ:

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΤΜΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ΝΙΚΗ Α.Μ. 103/04 ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ ΦΩΤΕΙΝΗ Α.Μ. 134/04 Εξεταστική Επιτροπή Επιβλέπουσα Καθηγήτρια : Σατρατζέμη Μαρία, Καθηγήτρια Μέλη : Ευαγγελίδης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣΤΗ. Ηλεκτρονική Υποβολή Α.Π.Δ.

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣΤΗ. Ηλεκτρονική Υποβολή Α.Π.Δ. ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΧΡΗΣΤΗ Ηλεκτρονική Υποβολή Α.Π.Δ. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1) Είσοδος στην εφαρμογή 2) Δημιουργία Περιόδου Υποβολής 2.α) Ακύρωση Περιόδου Υποβολής 3) Μέθοδος Υποβολής: Συμπλήρωση Φόρμας 3.α) Συμπλήρωση

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΔΙΕΠΑΦΩΝ ΑΝΘΡΩΠΟΥ- ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ (10)

ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΔΙΕΠΑΦΩΝ ΑΝΘΡΩΠΟΥ- ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ (10) ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ) ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΔΙΕΠΑΦΩΝ ΑΝΘΡΩΠΟΥ- ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ (10) ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΟΥΡΚΟΥΣΗΣ Μηχανικός Η/Υ & Πληροφορικής

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Αξιόγραφων

Διαχείριση Αξιόγραφων Διαχείριση Αξιόγραφων 1 Το συγκεκριμένο εγχειρίδιο δημιουργήθηκε για να βοηθήσει την κατανόηση της διαδικασίας Διαχείρισης Αξιόγραφων στην εφαρμογή extra Λογιστική Διαχείριση. Παρακάτω προτείνεται μια

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΧΡΗΣΗΣ ΣΤΟ DYNAMICS NAV 2013 R2 - INNOVERA 7.1 ERP

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΧΡΗΣΗΣ ΣΤΟ DYNAMICS NAV 2013 R2 - INNOVERA 7.1 ERP ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΧΡΗΣΗΣ ΣΤΟ DYNAMICS NAV 2013 R2 - INNOVERA 7.1 ERP Για να κλείσουμε μία χρήση στο InnovEra, επιλέγουμε από το κεντρικό μενού των Τμημάτων «Οικονομική Διαχείριση», «Περιοδικές Εργασίες»,

Διαβάστε περισσότερα

Microsoft PowerPoint 2007

Microsoft PowerPoint 2007 Information Technology Services and Solutions Σύμβουλοι Μηχανογράφησης και Εκπαίδευσης Στεφ. Σκουλούδη 27, Καλλίπολη, Πειραιάς 210 45 38 177 http://www.itss.gr/ Microsoft PowerPoint 2007 Κωνσταντίνος Κωβαίος

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Πακέτου Certified Computer Expert-ACTA

Τίτλος Πακέτου Certified Computer Expert-ACTA Κωδικός Πακέτου ACTA - CCE - 002 Τίτλος Πακέτου Certified Computer Expert-ACTA Εκπαιδευτικές Ενότητες Επεξεργασία Κειμένου - Word Δημιουργία Εγγράφου Προχωρημένες τεχνικές επεξεργασίας κειμένου & αρχείων

Διαβάστε περισσότερα

CARDISOFT. User Guide. ClassWeb VERSION 1.1. [February] [2007] Cardisoft Ανώνυµη Εταιρία Παραγωγής Λογισµικού

CARDISOFT. User Guide. ClassWeb VERSION 1.1. [February] [2007] Cardisoft Ανώνυµη Εταιρία Παραγωγής Λογισµικού Cardisoft Ανώνυµη Εταιρία Παραγωγής Λογισµικού Μοναστηρίου 60, 54627 Θεσσαλονίκη, Τηλ 2310 567840, Fax 2310 514220, www.cardisoft.gr CARDISOFT User Guide ClassWeb VERSION 1.1 [February] [2007] Greece Monastiriou

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ ΕΝΤΑΣΗ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΠΕΔΙΟ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΔΥΟ ΣΗΜΕΙΑΚΑ ΦΟΡΤΙΑ

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ ΕΝΤΑΣΗ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΠΕΔΙΟ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΔΥΟ ΣΗΜΕΙΑΚΑ ΦΟΡΤΙΑ 2 Ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΤΗ ΣΥΡΟ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 475 ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ ΕΝΤΑΣΗ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΠΕΔΙΟ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΔΥΟ ΣΗΜΕΙΑΚΑ ΦΟΡΤΙΑ Μαστρογιάννης Αθανάσιος Εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες Ηλεκτρονικής Υποβολής Προτάσεων

Οδηγίες Ηλεκτρονικής Υποβολής Προτάσεων ΥΠΟΥΡΓΕΊΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ /ΝΣΗ ΜΜΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ» 2007 2013 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ «ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΝΕΩΝ» «ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

GreekLUG Ελεύθερο Λογισμικό & Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα

GreekLUG Ελεύθερο Λογισμικό & Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα GreekLUG Ελεύθερο Λογισμικό & Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα Μάθημα 6ο Σουίτα Γραφείου LibreOffice 2 Ύλη Μαθημάτων V Μαθ. 5/6 : Σουίτα Γραφείου LibreOffice LibreOffice Γενικά, Κειμενογράφος - LibreOffice Writer,

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικασία Εξαγωγής Συγκεντρωτικών Καταστάσεων & Αυτόματης Υποβολής μέσω Internet

Διαδικασία Εξαγωγής Συγκεντρωτικών Καταστάσεων & Αυτόματης Υποβολής μέσω Internet Διαδικασία Εξαγωγής Συγκεντρωτικών Καταστάσεων & Αυτόματης Υποβολής μέσω 1 Περίληψη Το συγκεκριμένο εγχειρίδιο δημιουργήθηκε για να βοηθήσει την κατανόηση της διαδικασίας εξαγωγής & Υποβολής Συγκεντρωτικών

Διαβάστε περισσότερα

A ΕΠΑ.Λ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 5 η ΕΝΟΤΗΤΑ: ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Εκπαιδευτικοί: ΓΑΛΑΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΟΥΣΟΥΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

A ΕΠΑ.Λ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 5 η ΕΝΟΤΗΤΑ: ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Εκπαιδευτικοί: ΓΑΛΑΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΟΥΣΟΥΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ A ΕΠΑ.Λ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 5 η ΕΝΟΤΗΤΑ: ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Εκπαιδευτικοί: ΓΑΛΑΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΟΥΣΟΥΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 1 Βάση Δεδομένων: Με το όρο Βάση Δεδομένων εννοούμε ένα σύνολο δεδομένων που είναι οργανωμένο

Διαβάστε περισσότερα

Υπολογισμός και Υποβολή Περιοδικής Δήλωσης ΦΠΑ

Υπολογισμός και Υποβολή Περιοδικής Δήλωσης ΦΠΑ Υπολογισμός και Υποβολή Περιοδικής Δήλωσης ΦΠΑ . 2 Περιεχόμενα 1 Περίληψη... 1 3 Συγχρονισμός Λογιστικού Σχεδίου... 5 4 Υπολογισμός Περιοδικής Δήλωσης Φ.Π.Α.... 6 4.1 Αυτόματη Υποβολή Περιοδικής Δήλωσης

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 3: Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Μάθημα 3: Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Μάθημα 3: Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 3.1 Περιφερειακές μονάδες και τμήμα επεξεργασίας Στην καθημερινή μας ζωή ερχόμαστε συνέχεια σε επαφή με υπολογιστές. Ο υπολογιστής είναι μια συσκευή που επεξεργάζεται

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΩΝ ΕΡΓΩΝ Ι ΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΚΤΠ Α.Ε.

Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΩΝ ΕΡΓΩΝ Ι ΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΚΤΠ Α.Ε. Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΩΝ ΕΡΓΩΝ Ι ΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΚΤΠ Α.Ε. ΒΗΜΑ 1: ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΕΓΓΡΑΦΗΣ Η Ηλεκτρονική Αίτηση Εγγραφής στο Μητρώο Αξιολογητών

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Κεφάλαιο 1 Γνωριμία με το Excel...9

Περιεχόμενα. Κεφάλαιο 1 Γνωριμία με το Excel...9 Περιεχόμενα Κεφάλαιο 1 Γνωριμία με το Excel...9 Τα στοιχεία του παραθύρου του Excel... 10 Κελιά και διευθύνσεις... 13 Σε ποιο κελί θα τοποθετηθούν τα δεδομένα;... 14 Καταχώριση δεδομένων... 15 Τι καταλαβαίνει

Διαβάστε περισσότερα

Μετάβαση σε Ε.Λ.Π. Παραμετροποίηση

Μετάβαση σε Ε.Λ.Π. Παραμετροποίηση Μετάβαση σε Ε.Λ.Π. Εάν αποφασιστεί η μετάβαση στο προτεινόμενο από τα ΕΛΠ λογιστικό σχέδιο, το ATLANTIS E.R.P. παρέχει αυτόματες εργασίες μετάβασης. Η μετάβαση στο νέο λογιστικό σχέδιο πρέπει να γίνει

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Κεφάλαιο 1 Γνωριμία με το Excel... 9

Περιεχόμενα. Κεφάλαιο 1 Γνωριμία με το Excel... 9 Περιεχόμενα Κεφάλαιο 1 Γνωριμία με το Excel... 9 Τα στοιχεία του παραθύρου του Excel... 10 Κελιά και διευθύνσεις... 13 Σε ποιο κελί θα τοποθετηθούν τα δεδομένα;... 14 Καταχώριση δεδομένων... 15 Τι καταλαβαίνει

Διαβάστε περισσότερα

Προδιαγραφές Απαιτήσεων Γιάννης Σμαραγδάκης

Προδιαγραφές Απαιτήσεων Γιάννης Σμαραγδάκης Προδιαγραφές Απαιτήσεων Γιάννης Σμαραγδάκης Τα κυριότερα παραδοτέα/προϊόντα μιας διεργασίας ανάπτυξης λογισμικού Άρθρωση του προβλήματος, κατανόηση (προδιαγραφές απαιτήσεων) α ) Ποιο πρόβλημα λύνουμε;

Διαβάστε περισσότερα

2.5.1 Χρήση δεξιοτήτων αρχειοθέτησης για τη διατήρηση ενός καθιερωμένου συστήματος

2.5.1 Χρήση δεξιοτήτων αρχειοθέτησης για τη διατήρηση ενός καθιερωμένου συστήματος 2.5 Σύστημα αρχειοθέτησης, έγγραφα και βάσεις δεδομένων 2.5.1 Χρήση δεξιοτήτων αρχειοθέτησης για τη διατήρηση ενός καθιερωμένου συστήματος Να είναι σε θέση να διατηρήσει ένα καθιερωμένο, ηλεκτρονικό και

Διαβάστε περισσότερα

Συστήµατος Συσκευασίας Φακέλων Τσαγιού

Συστήµατος Συσκευασίας Φακέλων Τσαγιού νέο ιάγραµµα Ροής εδοµένων (DFD) Συστήµατος Συσκευασίας Φακέλων Τσαγιού ΖΥΓΑΡΙΑ ΧΕΙΡΙΣΤΗΣ Ζύγισε φάκελο Καταµέτρηση 1 λάθος Επιδιωκόµενο Χρησιµοποιείται για να δείξει ένα άτοµο, µια µηχανή ή ένα άλλο Έλεγχος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ TΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Χειμερινό Εξάμηνο (6ο) Διδάσκων: Κων/νος Στεργίου 6/4/2014 Σύστημα Κράτησης Αεροπορικών Θέσεων Εργασία

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εφαρμογή Εκτύπωσης Ταξιθετικών Ετικετών 2000-2005

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εφαρμογή Εκτύπωσης Ταξιθετικών Ετικετών 2000-2005 Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Υπολογιστικό Κέντρο Βιβλιοθηκών Εφαρμογή Εκτύπωσης Ταξιθετικών Ετικετών 2000-2005 Σύντομο εγχειρίδιο χρήσης και λειτουργιών Εισαγωγή Το παρόν κείμενο στόχο

Διαβάστε περισσότερα

Α ΤΑΞΗ. 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ: Γνωρίζω τον υπολογιστή. Θα παρουσιαστεί µε τρόπο απλό και κατανοητό,

Α ΤΑΞΗ. 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ: Γνωρίζω τον υπολογιστή. Θα παρουσιαστεί µε τρόπο απλό και κατανοητό, 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ: Γνωρίζω τον υπολογιστή 1. εδοµένα, Πληροφορίες και Υπολογιστές 2. Πώς φτάσαµε στους σηµερινούς υπολογιστές 3. Το υλικό ενός υπολογιστικού συστήµατος 4. Το λογισµικό ενός υπολογιστικού συστήµατος

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικτυακό Περιβάλλον Διαχείρισης Ασκήσεων Προγραμματισμού

Διαδικτυακό Περιβάλλον Διαχείρισης Ασκήσεων Προγραμματισμού ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Διπλωματική Εργασία με θέμα: Διαδικτυακό Περιβάλλον Διαχείρισης Ασκήσεων Προγραμματισμού Καραγιάννης Ιωάννης Α.Μ.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ (ΟΠΣ) ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΣΕΣ

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ (ΟΠΣ) ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΣΕΣ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ (ΟΠΣ) ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΣΕΣ 2014-2020 ΕΝΟΤΗΤΑ «ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΡΟΣΚΛΗΣΕΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΧΟΡΗΓΙΩΝ» 1η Έκδοση: 2015 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ...3

Διαβάστε περισσότερα

Dynamic Business Systems. Παρουσίαση Εφαρμογής

Dynamic Business Systems. Παρουσίαση Εφαρμογής Παρουσίαση Εφαρμογής Διαχείριση Αποθήκης Ειδών, Μητρώου και Τιμοκαταλόγων Προμηθευτών, Αξιολόγηση Προμηθειών μέσω Προσφορών Ειδών Dynamic Business Systems (Dynamic Supplies) Περιεχόμενα A. Η Εφαρμογή Dynamic

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ : ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΗΥ ΕΞΑΜΗΝΟ : Α. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ : Μάγια Σατρατζέµη

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ : ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΗΥ ΕΞΑΜΗΝΟ : Α. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ : Μάγια Σατρατζέµη ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑ : ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΗΥ ΕΞΑΜΗΝΟ : Α ΦΥΛΛΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝ : 11 Αρχεία κειµένου - Αρχεία µε τύπο ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ : Μάγια Σατρατζέµη Παρατηρήσεις:

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομη περιγραφή 5. Για να ξεκινήσετε 6. Οι οθόνες του προγράμματος 8. Εγκατάσταση προγράμματος 6 Δημιουργία κωδικών χρήστη 7

Σύντομη περιγραφή 5. Για να ξεκινήσετε 6. Οι οθόνες του προγράμματος 8. Εγκατάσταση προγράμματος 6 Δημιουργία κωδικών χρήστη 7 Σύντομη περιγραφή 5 Για να ξεκινήσετε 6 Εγκατάσταση προγράμματος 6 Δημιουργία κωδικών χρήστη 7 Οι οθόνες του προγράμματος 8 Αρχική οθόνη 8 Στοιχεία ασθενή 9 Εργασίες - Ραντεβού 10 Εικόνες 11 Ημερολόγιο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΥΣ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΥΣ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟΥΣ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Διδάσκουσα Δρ Β. Καβακλή Χειμερινό Εξάμηνο 2001 1 Δοκιμή Έλεγχος Αλγορίθμου Για να

Διαβάστε περισσότερα

Atlantis - Νέο user interface

Atlantis - Νέο user interface New Desktop 1 Atlantis - Νέο user interface ATLANTIS - ΝΕΟ USER INTERFACE... 2 ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ... 3 ΓΡΑΜΜΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ... 4 ΜΠΑΡΑ ΧΡΗΣΤΗ (USER TOOLBAR)... 5 ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ... 6 Κεντρικό

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Τεχνολογίας Λογισμικού και Ανάλυσης Συστημάτων - 4 ο Εργαστήριο -

Εργαστήριο Τεχνολογίας Λογισμικού και Ανάλυσης Συστημάτων - 4 ο Εργαστήριο - ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ 3 ο ΕΞΑΜΗΝΟ Εργαστήριο Τεχνολογίας Λογισμικού και Ανάλυσης Συστημάτων - 4 ο Εργαστήριο - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Πρέντζα Ανδριάννα ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ: Στουγιάννου

Διαβάστε περισσότερα