ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2010 ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Transcript

1 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2010 ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

2

3 ÂÁÓÉÊÁ ÌÅÃÅÈÇ ÏÌÉËÏÕ ÂáóéêÜ ìåãýèç áðïôåëåóìüôùí (åêáô. E) Καθαρά έσοδα από τόκους Καθαρά έσοδα από προμήθειες Καθαρά έσοδα από ασφαλιστικές δραστηριότητες Αποτελέσματα χρημ/κών πράξεων & τίτλων επενδυτικού χαρτ/κίου (138) Λοιπά έσοδα (56) (73) 24 Καθαρά λειτουργικά έσοδα Σύνολο λειτουργικών δαπανών (2.512) (2.493) (2.422) Προβλέψεις απομείωσης για την κάλυψη πιστωτικού κινδύνου (1.365) (1.041) (538) Κέρδη/(Ζημίες) από Συμμετοχές σε συγγενείς επιχ/σεις 2 0,1 (29) Κέρδη προ φόρων & δικαιωμάτων μειοψηφίας Φόροι (και φόροι αφορολόγητων αποθεματικών) (197) (289) (352) Καθαρά κέρδη αναλογούντα σε μετόχους μειοψηφίας (35) (41) (39) Καθαρά κέρδη αναλογούντα σε μετόχους της Τράπεζας ÂáóéêÜ ìåãýèç éóïëïãéóìïý (åêáô. E) Απαιτήσεις κατά χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (μετά από προβλέψεις) Δάνεια και απαιτήσεις κατά πελατών (μετά από προβλέψεις) Χαρτοφυλάκιο επενδύσεων & χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία Λοιπά στοιχεία ενεργητικού Σύνολο ενεργητικού Υποχρεώσεις προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα Υποχρεώσεις προς πελάτες Υποχρεώσεις από πιστωτικούς τίτλους & λοιπές δανειακές υποχρεώσεις Λοιπά στοιχεία παθητικού Σύνολο ιδίων κεφαλαίων και δικαιωμάτων μειοψηφίας Σύνολο παθητικού και ιδίων κεφαλαίων ÂáóéêÜ ìåãýèç êáé äåßêôåò Κέρδη ανά μετοχή (σε E) 0,46 1,72 2,71 Μέρισμα ανά κοινή μετοχή (σε E) προσαρμοσμένο Απόδοση μέσων ιδίων κεφαλαίων (μετά από φόρους) 4% 13% 25% Συντελεστής αποτελεσματικότητας (1) 54% 49% 48% Καθαρό επιτοκιακό περιθώριο 3,92% 4,12% 4,25% Βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (Tier I) 13,1% 11,3% 10,0% Συνολικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας 13,7% 11,3% 10,3% Αριθμός προσωπικού (τέλος έτους) (1) Εξαιρούνται οι αποσβέσεις άυλων στοιχείων αναγνωρισμένων σε συνενώσεις επιχειρήσεων και το χρηματοοικονομικό κόστος δικαιωμάτων προαίρεσης μετοχών μειοψηφίας. ÐéóôïëçðôéêÞ äéáâüèìéóç (31 Μα ου 2011) Ìáêñïðñüèåóìç Âñá õðñüèåóìç Moody`s Ba3 NP Standard & Poor`s  C Fitch Ratings B+ B

4 ÐÅÑÉÅ ÏÌÅÍÁ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΜΕΤΟΧΟΥΣ 4 TO ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ 10 Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΤΕ 12 ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ H ΜΕΤΟΧΗ 27 ΜΕΤΟΧΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ 29 ÊÅÖÁËÁÉÏ 1: ÑÇÌÁÔÏÏÉÊÏÍÏÌÉÊÏ ÐÅÑÉÂÁËËÏÍ ÄÉÅÈÍÅÓ ÐÅÑÉÂÁËËÏÍ ÅËËÇÍÉÊÇ ÏÉÊÏÍÏÌÉÁ 38 ÊÅÖÁËÁÉÏ 2: ÄÑÁÓÔÇÑÉÏÔÇÔÅÓ ÔÏÕ ÏÌÉËÏÕ ÓÔÇÍ ÅËËÁÄÁ ËÉÁÍÉÊÇ ÔÑÁÐÅÆÉÊÇ 44 ÓôåãáóôéêÞ ðßóôç 45 ÊáôáíáëùôéêÞ ðßóôç 46 Πιστωτικές κάρτες 46 ñçìáôïäüôçóç ìéêñþí åðé åéñþóåùí ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ 49 ñçìáôïäüôçóç ìåãüëùí åðé åéñþóåùí 49 Χρηματοδότηση μεγάλων έργων 49 ñçìáôïäüôçóç ìåσαίων åðé åéñþóåùí 50 Χρηματοδοτικές μισθώσεις 51 Ναυτιλιακή πίστη 51 Συναλλακτική τραπεζική 52 Διαχείριση απαιτήσεων επιχειρηματικής πίστης 53 Διαχείριση απαιτήσεων σε καθυστέρηση ÄÉÁ ÅÉÑÉÓÇ ÐÅÑÉÏÕÓÉÁÓ ÐÅËÁÔÙÍ 54 ÊáôáèÝóåéò - ÅðåíäõôéêÜ ðñïúüíôá 54 Áìïéâáßá êåöüëáéá 57 Äéá åßñéóç áñôïöõëáêßïõ éäéùôþí ÅÐÅÍÄÕÔÉÊÇ ÔÑÁÐÅÆÉÊÇ 60 Εργασίες κεφαλαιαγοράς 60 Äéá åßñéóç äéáèåóßìùí 60 ñçìáôéóôçñéáêýò åñãáóßåò 61 Private equity 63 ÓõìâïõëåõôéêÝò õðçñåóßåò 63 Õðçñåóßåò èåìáôïöõëáêþò ÓÔÑÁÔÇÃÉÊÇ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÊÇÓ ÁÍÁÂÁÈÌÉÓÇÓ 65 Äßêôõï êáôáóôçìüôùí 65 ÅíáëëáêôéêÜ äßêôõá 67 Τεχνολογική αναβάθμιση 69 Καινοτόμες υπηρεσίες ÁÍÈÑÙÐÉÍÏ ÄÕÍÁÌÉÊÏ ÅÔÁÉÑÉÊÇ ÊÏÉÍÙÍÉÊÇ ÅÕÈÕÍÇ 73 2

5 ÊÅÖÁËÁÉÏ 3: ÄÉÅÈÍÅÉÓ ÄÑÁÓÔÇÑÉÏÔÇÔÅÓ ÔÏÕ ÏÌÉËÏÕ ÄÉÅÈÍÇÓ ÐÁÑÏÕÓÉÁ ÔÏÕ ÏÌÉËÏÕ FINANSBANK SA 80 Λιανική τραπεζική 81 Επιχειρηματική τραπεζική UNITED BULGARIAN BANK (UBB) STOPANSKA BANKA AD BANCA ROMANEASCA SA VOJVODJANSKA BANKA ÅÈÍÉÊÇ ÔÑÁÐÅÆÁ ÔÇÓ ÅËËÁÄÏÓ (ÊÕÐÑÏÕ) SOUTH AFRICAN BANK OF ATHENS (SABA) ÊÁÔÁÓÔÇÌÁÔÁ ÅÔÅ ÓÔÏ ÅÎÙÔÅÑÉÊÏ (ΑΛΒΑΝΙΑ, ΗΝ. ΒΑΣΙΛΕΙΟ, ΑΙΓΥΠΤΟΣ) 89 ÊÅÖÁËÁÉÏ 4: ÁËËÅÓ ÄÑÁÓÔÇÑÉÏÔÇÔÅÓ ÔÏÕ ÏÌÉËÏÕ ÁÓÖÁËÉÓÔÉÊÅÓ ÅÑÃÁÓÉÅÓ ÎÅÍÏÄÏ ÅÉÁÊÅÓ ÅÐÉ ÅÉÑÇÓÅÉÓ ÅÊÌÅÔÁËËÅÕÓÇ ÁÊÉÍÇÔÙÍ ÌÇ ÁÍÏÃÑÁÖÉÊÅÓ ÕÐÇÑÅÓÉÅÓ 97 ÊÅÖÁËÁÉÏ 5: ÄÉÁ ÅÉÑÉÓÇ ÊÉÍÄÕÍÙÍ ÊÁÉ ÅÔÁÉÑÉÊÇ ÄÉÁÊÕÂÅÑÍÇÓÇ ÄÉÁ ÅÉÑÉÓÇ ÊÉÍÄÕÍÙÍ TOY ÏÌÉËÏÕ 100 Êßíäõíïò áãïñüò 101 Ðéóôùôéêüò êßíäõíïò 106 Êßíäõíïò þñáò 117 Êßíäõíïò συγκέντρωσης 118 Ëåéôïõñãéêüò êßíäõíïò 118 Κεφαλαιακή επάρκεια 120 Äéá åßñéóç Åíåñãçôéêïý-Ðáèçôéêïý êáé σýóôçìá εóùôåñéêþò τéìïëüãηóçò ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ - ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ 129 ÊÅÖÁËÁÉÏ 6: ÏÉÊÏÍÏÌÉÊÅÓ ÊÁÔÁÓÔÁÓÅÉÓ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΑΙ ÔÏÕ ÏÌÉËÏÕ 133 ΚáôÜóôáóç Οικονομικής Θέσης 134 Κατάσταση Αποτελεσμάτων 135 Κατάσταση Συνολικών Εσόδων 136 Óçìåéþóåéò åðß ôùí ïéêïíïìéêþí êáôáóôüóåùí 136 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ 161 ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΛΟΓΙΣΤΗ 162 ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ÅÊÈÅÓÇ ÅÐÉÔÑÏÐÇÓ ÅËÅÃ ÏÕ ÔÏÕ ÄÓ ΤΗΣ ΕΤΕ 170 ÐÑÏÓÊËÇÓÇ ÔÁÊÔÉÊÇÓ ÃÅÍÉÊÇÓ ÓÕÍÅËÅÕÓÇÓ ÔÙÍ ÌÅÔÏ ÙÍ 172 ÐËÇÑÏÖÏÑÉÅÓ 178 3

6 ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΜΕΤΟΧΟΥΣ Κυρίες και Κύριοι Μέτοχοι, Η χώρα μας μπήκε πλέον στο δεύτερο χρόνο εφαρμογής του Μνημονίου που υπέγραψε με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το 2010 ήταν μια χρονιά ύφεσης της οικονομικής δραστηριότητας, η οποία συνεχίζεται και το τρέχον έτος. Τη χρονιά που μας πέρασε η κυβέρνηση ψήφισε μια σειρά από σημαντικά νομοσχέδια και πήρε μέτρα τα οποία αποβλέπουν στην ταυτόχρονη επίτευξη των εξής δύο στόχων: ¾ Την ταχεία μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, με την εφαρμογή ενός εμπροσθοβαρούς προγράμματος, το οποίο συνδυάζει αύξηση των εσόδων και μείωση των δαπανών του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης, και ¾ Την όσο το δυνατό ταχύτερη επαναφορά της οικονομίας σε αναπτυξιακή τροχιά, μέσα από μια σειρά διαρθρωτικών αλλαγών. Παρά το δυσμενές κλίμα που επικρατεί, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι κατά τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του προγράμματος είχαμε σημαντικά επιτεύγματα: 1. Το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης μειώθηκε από 15,5% του ΑΕΠ το 2009 σε 10,5% του ΑΕΠ το 2010 και προβλέπεται περαιτέρω μείωση του στο 7,5% το Έγιναν σημαντικές αλλαγές σε τομείς με χρόνια διαρθρωτικά προβλήματα όπως, στο ασφαλιστικό, στην αγορά εργασίας, στο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το 2011 θα είναι η πιο δύσκολη χρονιά του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής. Στο επίκεντρο των διαρθρωτικών αλλαγών θα βρεθούν, μεταξύ άλλων, ο περιορισμός της φοροδιαφυγής, η βελτίωση της λειτουργίας του δημόσιου τομέα, ο εξορθολογισμός της λειτουργίας δημόσιων υπηρεσιών και φορέων, η ιδιωτικοποίηση κρατικών επιχειρήσεων και η αξιοποίηση της περιουσίας του Δημοσίου. Η προσαρμογή αυτή θα έχει ως συνέπεια τη συνέχιση της ύφεσης για τρίτη συνεχή χρονιά και το ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί περί το 3%- 3,5% περίπου, πράγμα που θα έχει ως συνέπεια την περαιτέρω αύξηση της ανεργίας. Η αρνητική αυτή εξέλιξη ήταν αναπόφευκτη και περίπου συμβατή με την προβλεπόμενη πορεία της οικονομίας, βάσει του προγράμματος μεταρρυθμίσεων και του Μνημονίου. Από το 2012 αναμένεται να αρχίσει η ανάκαμψη, με θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης του ΑΕΠ στο τέλος του έτους. Ήδη η οικονομία εμφανίζει ενδείξεις αναδιάρθρωσης, με τις δραστηριότητες να στρέφονται προς εξωστρεφείς τομείς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι εξαγωγές αγαθών, οι οποίες αυξήθηκαν με ρυθμό περίπου 20% τους πρώτους μήνες του έτους. Παρά τις δύσκολες συνθήκες πρέπει να επιμείνουμε σε αυτές τις αναγκαίες αλλαγές για να γίνει η ελληνική οικονομία πιο ανταγωνιστική και να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Παρά τα σημάδια κόπωσης, δεν μπορούμε να καθυστερήσουμε ή να διστάσουμε στις δύσκολες αποφάσεις. Είναι επιτακτική ανάγκη να μει- 4

7 ώσουμε τον υπέρογκο δημόσιο τομέα και να εξορθολογήσουμε τη δράση του, που πολλές φορές αποτελεί τροχοπέδη στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Η δημοσιονομική προσαρμογή και οι διαρθρωτικές αλλαγές που θα μειώσουν το έλλειμμα και θα βελτιώσουν την αποδοτικότητα της ελληνικής οικονομίας είναι μονόδρομος. Σε αυτό το δύσκολο δρόμο έχουμε την στήριξη των Ευρωπαίων εταίρων μας, οι οποίοι, βάσει των σημαντικών μέχρι στιγμής προσπαθειών μας, έχουν ήδη βελτιώσει τους όρους δανεισμού και αν συνεχίσουμε με επιτυχία το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής και μεταρρυθμίσεων θα έχουμε και περαιτέρω στήριξη. Μέσα σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον, η Εθνική Τράπεζα πρωτοπόρησε με πρωτοβουλίες που ενδυνάμωσαν την κεφαλαιακή της θέση και ανέδειξαν το γενικότερο θεσμικό της ρόλο στο τραπεζικό σύστημα της χώρας. Η Διοίκηση της Τράπεζας, με μεθοδικότητα και στοχευμένες δράσεις, επιδιώκει την περαιτέρω εξοικονόμηση πόρων και ταυτόχρονα προσπαθεί να βοηθήσει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες που προκάλεσε η οικονομική κρίση. Σε αυτή την προσπάθεια είχαμε τη συμπαράσταση των μετόχων μας και του προσωπικού της Τράπεζας και τους ευχαριστούμε θερμά. Στη δύσκολη πορεία της ελληνικής οικονομίας η Εθνική Τράπεζα θα συνεχίσει να είναι πρωτοπόρος, με πρωτοβουλίες και δράσεις που θα την ισχυροποιήσουν έτι περαιτέρω και θα συνεισφέρει στις προσπάθειες που γίνονται για να επανέλθει η οικονομία μας σε πορεία διατηρήσιμης ανάπτυξης. Σε αυτό τον αγώνα ζητούμε την κατανόηση και τη συμπαράστασή σας. Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου Βασίλειος Θ. Ράπανος 5

8 Κυρίες και Κύριοι Μέτοχοι, Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, σχεδόν τρία χρόνια μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας κρίσης και 19 μήνες μετά την έναρξη της κρίσης χρέους στη χώρα μας, παραμένει ισχυρό τόσο από άποψη κεφαλαιακής επάρκειας όσο και παρά τα προβλήματα από άποψη ρευστότητας. Οι ελληνικές τράπεζες, σε αυτή τη δύσκολη περίοδο, έχουν την εμπιστοσύνη των καταθετών τους αλλά και τη στήριξη της Ευρωπα κής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Σε αυτές τις συνθήκες καλούνται να αναλάβουν τις κατάλληλες πρωτοβουλίες που θα τους επιτρέψουν να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας γενικότερα και στην ανασυγκρότηση του χώρου στον οποίο δραστηριοποιούνται, ειδικότερα, ώστε να επιτευχθεί το ταχύτερο ή έξοδός τους από τη σημερινή δύσκολη συγκυρία. Τα κεντρικά θέματα που απασχολούν σήμερα το εγχώριο τραπεζικό σύστημα είναι: Η ρευστότητα: Σημαντική πίεση, αλλά διαχειρίσιμη Το 2010 σημειώθηκαν εκτεταμένες απώλειες καταθέσεων ιδιωτών στο σύστημα της τάξης των E40 δισ. ή -14%, ως αποτέλεσμα της αυξημένης αβεβαιότητας για την οικονομική κατάσταση και τις προοπτικές της χώρας και των πιέσεων στο διαθέσιμο εισόδημα. Επίσης, υπήρξε αδυναμία χρηματοδότησης των εγχώριων τραπεζών από τις διεθνείς χρηματαγορές, εξαιτίας των μακροοικονομικών και δημοσιονομικών προβλημάτων της χώρας. Αποκλειστική πηγή ενίσχυσης της εγχώριας ρευστότητας παραμένει η χρηματοδότηση των τραπεζών μέσω της ΕΚΤ, η οποία αντισταθμίζει την απουσία χρηματοδότησης από τις διεθνείς χρηματαγορές, τις πιέσεις στην καταθετική βάση και τις πιέσεις από τις συνεχείς υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας, παρέχοντας ρευστότητα με ενέχυρο ομόλογα ελληνικού δημοσίου και λοιπά ενέχυρα. Είναι, επίσης, σημαντική η βοήθεια που παρέχει το Ελληνικό Δημόσιο στο τραπεζικό σύστημα, μέσω των εγγυήσεών του, οι οποίες μετατρέπονται σε ρευστότητα από την ΕΚΤ. Σε αυτό το περιβάλλον, η ΕΤΕ παραμένει η μοναδική μεγάλη ελληνική τράπεζα που καταφέρνει να χρηματοδοτεί το σύνολο των δανείων της με καταθέσεις, διατηρώντας το δείκτη Δανείων προς Καταθέσεις κάτω του 100%. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια: Πιο ενεργητική διαχείριση των απαιτήσεων σε καθυστέρηση Έως τώρα, και παρά τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, η εξέλιξη των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι αναμενόμενη και διαχειρήσιμη. Παρά τη μεγάλη αύξηση των απαιτήσεων σε καθυστέρηση, οι τράπεζες διατηρούν ικανοποιητικά επίπεδα κάλυψής των, μέσω των αυξημένων προβλέψεων, ενώ και η κεφαλαιακή τους βάση βρίσκεται σε επίπεδα ικανά να απορροφήσουν περαιτέρω πιέσεις. Οι τράπεζες, παρά τη μείωση της ζήτησης για νέα δάνεια, εξακολουθούν να προσφέρουν ουσιαστική στήριξη στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν δυσκολίες μέσω της προσφοράς εξειδικευμένων 6

9 προ όντων αναχρηματοδότησης και ρύθμισης οφειλών. Οι προσπάθειες αυτές εντείνονται όσο συνεχίζεται η κρίση και έχουν επεκταθεί σε όλο το φάσμα των προ όντων χρηματοδοτήσεων. Επισημαίνεται ότι τα έσοδα προ προβλέψεων στις περισσότερες τράπεζες είναι ικανά να απορροφήσουν ακόμη μεγαλύτερες προβλέψεις από αυτές, τις ήδη υψηλές, που έχουν προ πολογίσει, ώστε να απορροφήσουν κάθε κραδασμό. Ειδικά στην περίπτωση της Εθνικής Τράπεζας, τα προ προβλέψεων έσοδα καλύπτουν 1,5 φορές τις διενεργηθείσες προβλέψεις. Πρέπει να επισημανθεί ότι το 2011 αναμένεται να αποτελέσει έτος κορύφωσης του ρυθμού δημιουργίας επισφαλειών ακολουθώντας τις εξελίξεις στο ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον. Ο περιορισμός του κόστους: Επιτακτική η ανάγκη περιστολής των λειτουργικών δαπανών και προσαρμογής τους στο νέο οικονομικό περιβάλλον Η μείωση του λειτουργικού κόστους αποτελεί σημαντικό εργαλείο αντιμετώπισης της κρίσης για τις τράπεζες αφού αυξάνει την ικανότητα απορρόφησης των υψηλότερων προβλέψεων για διαφόρους κινδύνους. Το 2010 η ΕΤΕ πέτυχε σημαντικό περιορισμό του κόστους στην Ελλάδα και τη ΝΑ Ευρώπη κατά E125 εκατ. ή περίπου 6%, ενώ ειδικά το μη μισθολογικό κόστος μειώθηκε περισσότερο, κατά 8%. Τα αποτελέσματα από τη συγκράτηση του κόστους στις εγχώριες δραστηριότητες ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά καθώς σημειώθηκε μείωση κατά 7%. Η ενίσχυση της κεφαλαιακής βάσης Υπό συνθήκες περιορισμένης ρευστότητας και υψηλού κινδύνου, η κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών ήταν και παραμένει απαραίτητη προκειμένου να θωρακιστούν επαρκώς. Η Εθνική Τράπεζα, πρωτοστατώντας στις πρωτοβουλίες αυξήσεων κεφαλαίων πανευρωπα κά, άντλησε τον Οκτώβριο του 2010 κεφάλαια E1,8 δισ. Η επιτυχία αυτής της αύξησης κεφαλαίου αποτελεί έμπρακτη απόδειξη της εμπιστοσύνης των μετόχων μας στη μεγαλύτερη και ισχυρότερη ελληνική τράπεζα. Ανάλογης θερμής υποδοχής από το επενδυτικό κοινό έτυχε και η διάθεση ομολόγου 10ετους διάρκειας, ύψους E450 εκατ., το οποίο ενίσχυσε περαιτέρω την κεφαλαιακή δομή της Τράπεζας. Το επόμενο βήμα μας για την περαιτέρω κεφαλαιακή ενίσχυση του Ομίλου θα είναι η διάθεση του 20% της θυγατρικής Finansbank στην Τουρκία, μόλις οι συνθήκες αγοράς το επιτρέψουν. Η εισροή νέων κεφαλαίων στην πλέον κερδοφόρα θυγατρική του Ομίλου θα προσφέρει την αναγκαία στήριξη των επεκτατικών της σχεδίων και την αυτόνομη πρόσβασή της στις διεθνείς αγορές. Πιστεύουμε ότι η κίνηση αυτή είναι επωφελής, τόσο για την πορεία της Finansbank όσο και του Ομίλου της ΕΤΕ. Άλλωστε οι διεθνείς θυγατρικές του Ομίλου συνεισέφεραν κέρδη ύψους E542 εκατ. το

10 Συνοψίζοντας, τα κεντρικά στοιχεία της δράσης της Τράπεζας το 2010 ήταν τα εξής: (α) Έγκριση ενός μεγάλου προγράμματος ενίσχυσης της κεφαλαιακής επάρκειας, ύψους άνω των E3 δισ. (β) Άνοιγμα γραμμών χρηματοδότησης ύψους E5,5 δισ. περίπου στις διεθνείς χρηματαγορές, με ενέχυρο τίτλους του Ελληνικού Δημοσίου. (γ) Απόφαση για πώληση του 20% της Finansbank. (δ) Μείωση της εξάρτησης από την ΕΚΤ κατά E4 δισ. περίπου. (ε) Πιο ενεργή διαχείριση των δανείων σε καθυστέρηση και αναχρηματοδοτήσεις. (στ) Σημαντική αύξηση των προβλέψεων, κατά 68% στην Ελλάδα και 31% στον Όμιλο. (ζ) Σημαντική μείωση του λειτουργικού κόστους στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια. (η) Πρωτοβουλία για την ανασυγκρότηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Πρέπει να σημειωθεί ότι όλες οι πρωτοβουλίες ανελήφθησαν έγκαιρα από την Εθνική Τράπεζα και η ορθότητά τους δικαιώνεται καθημερινά από τις ίδιες τις εξελίξεις. Στη δύσκολη σημερινή συγκυρία, οι στρατηγικές προτεραιότητες του Ομίλου εστιάζουν στην: Περαιτέρω θωράκιση της κεφαλαιακής επάρκειας και αντιμετώπιση του θέματος της ρευστότητας: Η κερδοφορία και η εκτέλεση των κυρίων σημείων του προγράμματος κεφαλαιακής ενίσχυσης είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση του δείκτη Βασικών Κεφαλαίων Tier I στο 13,1% στο τέλος τους Το πρόγραμμα κεφαλαιακής ενίσχυσης θα ολοκληρωθεί με την πώληση του 20% της Finansbank. Η προσπάθεια για περαιτέρω μείωση της εξάρτησης από τη χρηματοδότηση της ΕΚΤ θα συνεχιστεί. Βελτίωση της λειτουργικής αποτελεσματικότητας: Το 2010 επετεύχθη σημαντικός περιορισμός του λειτουργικού κόστους στην Ελλάδα και τη ΝΑ Ευρώπη, ενώ δραστικότερη ήταν η μείωση του λειτουργικού κόστους των εγχώριων δραστηριοτήτων. Οι προσπάθειες περιστολής του λειτουργικού κόστους θα εντατικοποιηθούν το Όπως αποδεικνύεται από τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου, αυτές οι προσπάθειες ήδη αποδίδουν σημαντικούς καρπούς. Συντηρητική διαχείριση των κινδύνων: Η αποτελεσματική διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου κατά το 2010 περιόρισε το δείκτη δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών στο 8,5% και αύξησε το δείκτη κάλυψης κατά 100 μ.β. στο 55% σε ετήσια βάση. Ήδη, το 1ο τρίμηνο του 2011 ο δείκτης κάλυψης βελτιώθηκε περαιτέρω στο 56%. Ενεργητική διαχείριση ενεργητικού και παθητικού: Η πιο ενεργητική διαχείριση ενεργητικού και παθητικού θα συνεχιστεί, με στόχο αφενός την περαιτέρω απεξάρτηση από τη χρηματοδότηση της ΕΚΤ και, αφε- 8

11 τέρου, την όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική χρηματοδότηση των ελληνικών επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Διατήρηση της δυναμικής πορείας των θυγατρικών εξωτερικού: Οι θυγατρικές εξωτερικού αναμένεται ότι θα συνεχίσουν να στηρίζουν την κερδοφορία του Ομίλου, καθώς προβλέπεται ότι και οι βαλκανικές αγορές θα βγουν από την κρίση γρηγορότερα από την ελληνική αγορά. Η εκτέλεση του προγράμματος επέκτασης δραστηριοτήτων της τουρκικής θυγατρικής βρίσκεται σε εξέλιξη, ώστε να τεθούν οι βάσεις για συνεχή ενίσχυση της κερδοφορίας. Καταλήγοντας, θα πρέπει να τονιστεί ότι η χώρα μας χρειάζεται ισχυρό τραπεζικό σύστημα που όχι μόνο θα στηρίζει την ελληνική οικονομία στις δύσκολες σημερινές συνθήκες αλλά και θα είναι δραστήριο στο μέλλον, την ώρα της επανεκκίνησης της αναπτυξιακής διαδικασίας. Άμεση προτεραιότητα για την έξοδό μας από την κρίση είναι η προσήλωσή μας στους εθνικούς στόχους για δημοσιονομική προσαρμογή και η εκ βάθρων μεταρρύθμιση της οικονομίας, δίνοντας προβάδισμα σε τομείς που η χώρα μας διαθέτει συγκριτικό πλεονέκτημα. Η Εθνική Τράπεζα θα είναι παρούσα στην εθνική αυτή προσπάθεια, λόγω του θεσμικού της ρόλου και του μεγέθους της. Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα συνολικά, σε αυτήν την κρίσιμη περίοδο, επιβάλλεται να μην μείνει απαθές και αδρανές αλλά, αντιθέτως, να αναλάβει το ίδιο τις πρωτοβουλίες που απαιτούνται για την ανασυγκρότηση και την ενίσχυσή του. Ευχαριστούμε όλους τους εργαζόμενους, τους μετόχους και τους πελάτες του Ομίλου, που υπό δύσκολες συνθήκες και έντονο κλίμα αβεβαιότητας συνεχίζουν να υποστηρίζουν τις πρωτοβουλίες μας για την ταχύτερη έξοδο από την κρίση. Ο Διευθύνων Σύμβουλος Απόστολος Σ. Ταμβακάκης 9

12 ÔÏ ÄÉÏÉÊÇÔÉÊÏ ÓÕÌÂÏÕËÉÏ Βασίλειος Ράπανος Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου (Μη Εκτελεστικό Μέλος) Απόστολος Ταμβακάκης Διευθύνων Σύμβουλος (Εκτελεστικό Μέλος) ÅÊÔÅËÅÓÔÉÊÁ ÌÅËÇ Λεωνίδας Θεόκλητος Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος Άνθιμος Θωμόπουλος Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος Αλέξανδρος Τουρκολιάς Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος ÌÇ ÅÊÔÅËÅÓÔÉÊÁ ÌÅËÇ Ιωάννης Γιαννίδης Καθηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών και Νομικός Σύμβουλος Ιωάννης Παναγόπουλος Εκπρόσωπος των εργαζομένων, Πρόεδρος ΓΣΕΕ Αβραάμ Τριανταφυλλίδης Εκπρόσωπος των εργαζομένων ÁÍÅÎÁÑÔÇÔÁ ÌÇ ÅÊÔÅËÅÓÔÉÊÁ ÌÅËÇ Óåâáóìéþôáôïò Ìçôñïðïëßôçò Éùáííßíùí ê.ê. Èåüêëçôïò Στέφανος Βαβαλίδης Μέλος ΔΣ Ευρωπα κής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) Γεώργιος Ζανιάς Οικονομολόγος, Καθηγητής Οικονομικών του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος ΣΟΕ Σπύρος Θεοδωρόπουλος Διευθύνων Σύμβουλος Chipita AE Αλεξάνδρα Παπαλεξοπούλου-Μπενοπούλου Μέλος ΔΣ της Τσιμέντα ΤΙΤΑΝ ΑΕ Πέτρος Σαμπατακάκης Οικονομολόγος Μαρία (Μαρίλυ) Φραγκίστα Διευθύνουσα Σύμβουλος της Franco Compania Naviera SA ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ Αλέξανδρος Μακρίδης Πρόεδρος ΔΣ και Διευθύνων Σύμβουλος της Χρυσαφίδης ΑΕ 10

13 ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΣ ΚΑΙ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ Μάρθα Πυλιώτη Δικηγόρος Óçìåéþóåéò Το παρόν ΔΣ, του οποίου η θητεία λήγει το 2013, εξελέγη από την έκτακτη Γενική Συνέλευση των Μετόχων της Τράπεζας, την 14 η Ιανουαρίου 2010, με εξαίρεση τον κ. Αλέξανδρο Μακρίδη που ορίστηκε την 26 η Φεβρουαρίου 2009 μέλος του ΔΣ ως εκπρόσωπος του Ελληνικού Δημοσίου σε εφαρμογή του Ν. 3723/2008 και τον κ. Αβραάμ Τριανταφυλλίδη που ορίστηκε την 18 η Μαρτίου 2010 μέλος του ΔΣ ως αντικαταστάτης του κ. Αλέξανδρου Σταύρου. Περαιτέρω, η έκτακτη Γενική Συνέλευση των Μετόχων της Τράπεζας της 26 ης Νοεμβρίου 2010 εξέλεξε τρία πρόσθετα μέλη του ΔΣ, τους κ.κ. Αλέξανδρο Τουρκολιά, Άνθιμο Θωμόπουλο και Λεωνίδα Θεόκλητο, τα οποία κατά την επακολουθήσασα συνεδρίαση του ΔΣ, εξελέγησαν Αναπληρωτές Διευθύνοντες Σύμβουλοι της Τράπεζας. Την 23 η Νοεμβρίου 2010, η κ. Μαρία Φραγκίστα εξελέγη μέλος του ΔΣ της Τράπεζας σε αντικατάσταση της παραιτηθείσας Συμβούλου κ. Μαρίας Σκλαβενίτου. Η εκλογή της κ. Μαρίας Φραγκίστα ανακοινώθηκε στην έκτακτη Γενική Συνέλευση των μετόχων της Τράπεζας την 26 η Νοεμβρίου Την 25 η Ιανουαρίου 2011, απεβίωσε ο Βασίλειος Κωνσταντακόπουλος, ανεξάρτητο μη εκτελεστικό μέλος του ΔΣ. Την 14 η Απριλίου 2011 εξελέγη μέλος του ΔΣ της Τράπεζας ο κ. Σπύρος Θεοδωρόπουλος. 11

14 Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΤΕ ÅÊÔÅËÅÓÔÉÊÇ ÅÐÉÔÑÏÐÇ Πρόεδρος: Απόστολος Ταμβακάκης - Διευθύνων Σύμβουλος Μέλη: Άνθιμος Θωμόπουλος - Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος Λεωνίδας Θεόκλητος - Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος Αλέξανδρος Τουρκολιάς - Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος Ομέρ Αράς - Διευθύνων Σύμβουλος Finansbank ÃñáììáôÝáò: Παύλος Μυλωνάς - Γενικός Διευθυντής Στρατηγικής και Διακυβέρνησης ÃÅÍÉÊÏÉ ÄÉÅÕÈÕÍÔÅÓ Ανδρέας Αθανασόπουλος Γενικός Διευθυντής Λιανικής Τραπεζικής Ανδρέας Βρανάς Γενικός Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού Δημήτριος Δημόπουλος Γενικός Διευθυντής Εταιρικής Τραπεζικής Αριστοτέλης Καρυτινός Γενικός Διευθυντής Ακίνητης Περιουσίας Τράπεζας & Ομίλου Άγις Λεώπουλος Γενικός Διευθυντής Δραστηριοτήτων Εξωτερικού Χαράλαμπος Μαζαράκης Γενικός Διευθυντής Οικονομικών Υπηρεσιών Μιχαήλ Οράτης Γενικός Διευθυντής Διαχείρισης Κινδύνων Τράπεζας & Ομίλου Γεώργιος Πάσχας Γενικός Διευθυντής Οργάνωσης, Πληροφορικής & Προμηθειών Μαρία-Ιωάννα Πολιτοπούλου Γενική Διευθύντρια Διαχείρισης Απαιτήσεων Λιανικής Τραπεζικής Ομίλου Μιλτιάδης Σταθόπουλος Γενικός Διευθυντής Νομικών Υπηρεσιών Ελένη Τζάκου Γενική Διευθύντρια Λειτουργιών Λεωνίδας Φραγκιαδάκης Γενικός Διευθυντής Διαχείρισης Διαθεσίμων και Χρηματαγοράς 12

15 ΒΟΗΘΟΙ ΓΕΝΙΚΟΙ ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ Πέτρος Φουρτούνης Βοηθός Γενικός Διευθυντής Εσωτερικού Ελέγχου-Επιθεώρησης Τράπεζας & Ομίλου Δημήτριος Φραγγέτης Βοηθός Γενικός Διευθυντής Πιστοδοτήσεων Τράπεζας & Ομίλου Ιωάννης Κυριακόπουλος Βοηθός Γενικός Διευθυντής Δραστηριοτήτων Εξωτερικού Δημήτριος Βράιλας Βοηθός Γενικός Διευθυντής Πληροφορικής Ιωάννα Κατζηλιέρη-Ζουρ Βοηθός Γενική Διευθύντρια Λιανικής Τραπεζικής Παναγιώτης Γουτάκης Βοηθός Γενικός Διευθυντής Επενδυτικής Τραπεζικής Σπυρίδων Μαυρόγαλος Βοηθός Γενικός Διευθυντής Προμηθειών Ομίλου Θεοφάνης Παναγιωτόπουλος Βοηθός Γενικός Διευθυντής Εταιρικής Τραπεζικής Τηλέμαχος Παλαιολόγος Βοηθός Γενικός Διευθυντής Ασφάλειας Τράπεζας & Ομίλου Σπυρίδων Ασημόπουλος Βοηθός Γενικός Διευθυντής Δικτύου Ιωάννης Μπαλαμπάνης Βοηθός Γενικός Διευθυντής Οργάνωσης 13

16 ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ 2010 Παρότι το 2010 ήταν το δεύτερο κατά σειρά έτος σε περιβάλλον βαθειάς ύφεσης, ο Όμιλος παρέμεινε κερδοφόρος, εμφανίζοντας E485 εκατ. κέρδη (προ της έκτακτης φορολογίας), μειωμένα κατά 50% σε σχέση με το Οι δραστηριότητες του εξωτερικού, και ειδικά αυτές της Τουρκίας, συντέλεσαν καταλυτικά στην κερδοφορία, ενώ η πτώση των κερδών οφείλεται κυρίως σε υψηλότερες προβλέψεις και διαπραγματευτικές ζημίες στις εγχώριες δραστηριότητες. Το 2010 σηματοδοτήθηκε από σειρά πρωτοβουλιών που προληπτικά έλαβε ο Όμιλος προκειμένου να διατηρήσει τη δυναμικότητα στην επίτευξη της οργανικής του κερδοφορίας και να προασπίσει την ευρωστία του. Οι σημαντικότερες από αυτές ήταν: Η περιστολή του λειτουργικού κόστους των δραστηριοτήτων στην Ελλάδα και τη ΝΑ Ευρώπη Η ενίσχυση των οργανικών κερδών προ προβλέψεων, παρά την κρίση Η θωράκιση της κεφαλαιακής επάρκειας Η διασφάλιση της ρευστότητας και το άνοιγμα της διατραπεζικής αγοράς Η ρύθμιση οφειλών δανειοληπτών που αντιμετωπίζουν προσωρινά προβλήματα ρευστότητας λόγω της δυσχερούς οικονομικής συγκυρίας. Παράλληλα, αναλήφθηκαν πρωτοβουλίες για την ουσιαστική βελτίωση των κοινωνικών επιδόσεων της Τράπεζας με: Τη δημιουργία νέου πλαισίου Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης 14

17 Την υιοθέτηση νέων προτύπων συναλλακτικής συμπεριφοράς Την υποστήριξη της καινοτομίας. Με δεδομένη τη συνέχιση της ύφεσης στην ελληνική οικονομία το 2011, η Εθνική Τράπεζα θα συνεχίσει να εστιάζει τις προσπάθειές της στην ορθή διαχείριση του κεφαλαίου και των πηγών ρευστότητάς της, καθώς επίσης και στη βελτίωση της λειτουργικής αποδοτικότητας. Η διάθεση μειοψηφικού πακέτου μετοχών της Finansbank, που θα πραγματοποιηθεί όταν οι συνθήκες της αγοράς είναι κατάλληλες, θα συμβάλλει περαιτέρω στη δυναμική της ανάπτυξη και την αυτόνομη πρόσβασή της στις αγορές. Οι εντατικές προσπάθειες μείωσης των λειτουργικών εξόδων στις εγχώριες δραστηριότητες και οι ενέργειες που απαιτούνται ώστε να διατηρηθεί η προ προβλέψεων κερδοφορία σε υγιή επίπεδα, ικανά να απορροφήσουν άνετα τις επισφάλειες, θα συνεχιστούν. Σημαντικός στόχος παραμένει η σταδιακή απεξάρτηση από τη χρηματοδότηση της ΕΚΤ, ειδικά μέσω εγγυήσεων του Ελληνικού Δημοσίου. Τέλος, δεδομένου ότι οι πιέσεις στην ποιότητα του χαρτοφυλακίου χορηγήσεων αναμένεται να συνεχιστούν και στο τρέχον έτος, παραμένει προτεραιότητα η ενίσχυση των προσπαθειών ρύθμισης και αναδιάρθρωσης των βιώσιμων μη εξυπηρετούμενων δανείων, συνεχίζοντας τις επιτυχημένες προσπάθειες του Περιστολή του λειτουργικού κόστους και ενίσχυση των οργανικών κερδών προ προβλέψεων Η κερδοφορία του Ομίλου της ΕΤΕ κατά το 2010 δικαιώνει τη στρατηγική επιλογή της γεωγραφικής διασποράς των πηγών εσόδων του και, ταυτόχρονα, φανερώνει τα υγιή αντανακλαστικά που διαθέτει ώστε να προσαρμόζεται στις επικρατούσες συνθήκες, με την άμεση λήψη μέτρων όποτε απαιτείται. Η προσπάθεια περιστολής των λειτουργικών εσόδων, κυρίως στις εγχώριες δραστηριότητες που πλήττονται άμεσα από τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, απέδωσε καρπούς: οι λειτουργικές δαπάνες στην Ελλάδα και τη ΝΑ Ευρώπη μειώθηκαν κατά E125 εκατ. ή 6% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ανάλογη προσαρμογή των λειτουργικών εξόδων αναμένεται και για το Ο στόχος αυτός θα επιτευχθεί όχι με οριζόντιες περικοπές αλλά με τον εκσυγχρονισμό του μοντέλου λειτουργίας της ΕΤΕ. Το 2010, τα οργανικά έσοδα του Ομίλου, εξαιρουμένων των διαπραγματευτικών κερδών, ενισχύθη- 15

18 καν κατά 3%, φτάνοντας τα E4,8 δισ. Το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο παρέμεινε κοντά στο επίπεδο του 4%, παρά τις πιέσεις στην τιμολόγηση των καταθέσεων εξαιτίας της έλλειψης ρευστότητας. Η απόδοση αυτή υπογραμμίζει τις δυνατότητες κερδοφορίας του Ομίλου και την αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα που επιχειρηματικού του μοντέλου, ακόμη και υπό αντίξοες συνθήκες. Κεφαλαιακή ενίσχυση Το 2010 η ΕΤΕ εφάρμοσε ολοκληρωμένο πρόγραμμα ενίσχυσης ιδίων κεφαλαίων, ύψους E3,2 δισ. Το Πρόγραμμα περιελάμβανε: (α) Άντληση κεφαλαίων ύψους E1,8 δισ. περίπου, μέσω : αύξησης μετοχικού κεφαλαίου ύψους E631 εκατ., με καταβολή μετρητών, με δικαίωμα προτίμησης υπέρ των παλαιών μετόχων, και έκδοσης μετατρέψιμων ομολογιών, με δικαίωμα προτίμησης υπέρ των παλαιών μετόχων, ύψους E1.184 εκατ. (β) Δημόσια προσφορά μειοψηφικού ποσοστού του μετοχικού κεφαλαίου της τουρκικής θυγατρικής Finansbanκ. Η ΕΤΕ προτίθεται να διατηρήσει πλειοψηφικό πακέτο μετοχών της Finansbank, το οποίο δεν θα είναι μικρότερο από το 75% του μετοχικού κεφαλαίου της. (γ) Διάθεση, με ιδιωτική τοποθέτηση μέσω του δικτύου καταστημάτων στην Ελλάδα, ομολογιακού τίτλου μειωμένης εξασφάλισης διαβάθμισης Lower Tier II, ύψους E450 εκατ., με αντίστοιχη ενίσχυση των Εποπτικών Ιδίων Κεφαλαίων της ΕΤΕ. Κύριοι στόχοι του προγράμματος ήταν: (α) Η κεφαλαιακή ενίσχυση της ΕΤΕ ώστε να: εδραιώσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη της διατραπεζικής αγοράς και των καταθετών προς την Τράπεζα, επιτρέψει την αποπληρωμή των προνομιούχων μετοχών που κατέχει το Ελληνικό Δημόσιο, ύψους E350 εκατ., που εκδόθηκαν στο πλαίσιο του νόμου για την ενίσχυση της ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας, καλύψει υφιστάμενες και αναμενόμενες απαιτήσεις που απορρέουν από το νέο κανονιστικό πλαίσιο (Βασιλεία ΙΙΙ) ώστε να ανταποκριθεί στις αυξημένες προσδοκίες των επενδυτών. 16

19 (β) Η ενίσχυση της φυσιογνωμίας του Ομίλου ως ηγετικής περιφερειακής δύναμης με σκοπό την περαιτέρω ενδυνάμωση της αναπτυξιακής δραστηριότητάς του στην Τουρκία και την ΝΑ Ευρώπη, ώστε να αξιοποιήσει μελλοντικές ευκαιρίες ανάπτυξης που θα μπορούσαν να προκύψουν στην περιοχή όταν βελτιωθούν οι συνθήκες. (γ) Η στήριξη της Finansbank για τη δυναμική ανάπτυξή της και την περαιτέρω εξάπλωση του δικτύου καταστημάτων της, αλλά και τη δημιουργία των προ ποθέσεων για την αυτόνομη πρόσβασή της στις διεθνείς κεφαλαιαγορές. Το εγχείρημα στέφτηκε με απόλυτη επιτυχία, καθώς προσφέρθηκαν συνολικά E3,3 δισ. που αντιστοιχεί σε υπερκάλυψη κατά 1,83 φορές και αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης για την Εθνική Τράπεζα και τη χώρα γενικότερα. Στην έκδοση συμμετείχαν 153 χιλιάδες μέτοχοι, γεγονός που καταδεικνύει την εμπιστοσύνη του επενδυτικού κοινού προς την Τράπεζα. Το Δεκέμβριο του 2010 έγινε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Finansbank κατά 551 εκατ. τουρκικές λίρες (TL) ή E285 εκατ. περίπου. Η αύξηση καλύφθηκε κυρίως από την κεφαλαιοποίηση ομολογιακού δανείου μειωμένης εξασφάλισης, ύψους USD325 εκατ. (TL496 εκατ.), που είχε χορηγήσει η Εθνική Τράπεζα στη Finansbank και από τη συμμετοχή με μετρητά του International Finance Corporation (IFC) που κατέχει το 5% (TL27 εκατ.) καθώς και από κεφαλαιοποίηση μερισμάτων και αποθεματικών (TL27 εκατ.). Ως αποτέλεσμα, ο δείκτης βασικών κεφαλαίων (Tier I) της θυγατρικής διαμορφώθηκε σε 13,8%, ενώ ο δείκτης συνολικών κεφαλαίων σε 17,3% στο τέλος του έτους. Η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Finansbank θα συντελέσει στην απρόσκοπτη ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της στην αναπτυσσόμενη τουρκική αγορά. Διασφάλιση ρευστότητας Σε συνέχεια της επιτυχημένης αύξησης κεφαλαίου και της ευρύτερης απήχησης του συνολικού προγράμματος κεφαλαιακής ενίσχυσής της, η Εθνική Τράπεζα εξασφάλισε εγκεκριμένες γραμμές χρηματοδότησης (repo lines) ύψους E5,5 δισ. ευρώ από 10 διεθνείς τράπεζες, με εγγύηση ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου και διάρκεια έως 12 μήνες. Η εξέλιξη αυτή αποτέλεσε σημαντικό βήμα στην προσπάθεια του ελληνικού τραπεζικού συστήματος να ανακτήσει σταδιακά πρόσβαση στις διεθνείς χρηματαγορές, προς όφελος της ελληνικής οικονομίας γενικότερα. Το Δεκέμβριο του 2010 ολοκληρώθηκε με ιδιαίτερη 17

20 επιτυχία η σύναψη κοινοπρακτικού δανείου ύψους περίπου USD800 εκατ. από τη Finansbank. Το δάνειο προσέλκυσε το ενδιαφέρον 29 διεθνών τραπεζών από 15 χώρες, με αποτέλεσμα να υπερκαλυφθεί ο στόχος άντλησης USD500 εκατ. Το δάνειο έχει διάρκεια 12 μηνών, συνολικό κόστος ίσο με το διατραπεζικό επιτόκιο Libor USD ή EUR προσαυξημένο κατά 1,3% και αποτελείται από δύο τμήματα ύψους USD333 εκατ. και E352 εκατ. αντίστοιχα. Το προ όν του δανείου θα χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της Finansbank. Τον ίδιο μήνα, η EBRD υπόγραψε 3 δανειακές συμβάσεις συνολικού ύψους E350 εκατ. με τις θυγατρικές τράπεζες τoυ Ομίλου στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και τη Σερβία, για τη χορήγηση δανείων σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Με βάση τις συμβάσεις αυτές, θα χορηγηθούν E150 εκατ. στη United Bulgarian Bank (Βουλγαρία), E100 εκατ. στη Banca Romaneasca (Ρουμανία) και E100 εκατ. στη Vojvodjanska Banka (Σερβία). Οι πιστώσεις είναι μακροπρόθεσμης διάρκειας, εμπλουτίζουν την χρηματοδοτική τους βάση, διαφοροποιούν και επιμηκύνουν τις υποχρεώσεις τους και υποστηρίζουν τη δυνατότητά τους να συνεχίσουν να δανείζουν τις οικονομίες των χωρών που δραστηριοποιούνται. Το εν λόγω χρηματοδοτικό πακέτο αποτελεί τμήμα του Κοινού Σχεδίου Δράσης Διεθνών Οικονομικών Οργανισμών και συγκαταλέγεται μεταξύ άλλων παρόμοιων πιστώσεων προς θυγατρικές σημαντικών δυτικοευρωπα κών τραπεζικών ομίλων. Στο πλαίσιο του Σχεδίου, που ξεκίνησε το Φεβρουάριο 2009, η EBRD, η Παγκόσμια Τράπεζα και η Ευρωπα κή Τράπεζα Επενδύσεων αποφάσισαν να διαθέσουν E24,5 δισ. σε μια διετία για την υποστήριξη των οικονομιών της Ανατολικής Ευρώπης μέσω του τραπεζικού τομέα. Τον Ιούνιο του 2010, η ΕΤΕ θέσπισε δεύτερο πρόγραμμα έκδοσης καλυμμένων ομολογιών ύψους E15 δισ. Στο πρόγραμμα μπορούν να ενταχθούν ως κάλυμμα απαιτήσεις της Τράπεζας από στεγαστικά δάνεια ιδιωτών σε ευρώ και ξένο νόμισμα. Στο πλαίσιο αυτό ολοκληρώθηκε η έκδοση των τριών πρώτων σειρών καλυμμένων ομολογιών, συνολικού ύψους E3 δισ. Οι ομολογίες έκδοσης Εθνικής Τράπεζας είναι 5ετούς, 7ετούς, και 9ετούς διάρκειας, με κυμαινόμενο επιτόκιο αναφοράς ΕΚΤ πλέον περιθωρίου 1,70%, 2,00% και 2,30% αντίστοιχα. Στο τέλος Ιουλίου πραγματοποιήθηκε η έκδοση τριών νέων σειρών καλυμμένων ομολογιών ύψους E500 εκατ. εκάστη, με ισόποση αύξηση των τριών πρώτων σειρών καλυμμένων ομολογιών 5ετούς, 7ετούς, και 9ετούς διάρκειας, οι οποίες εκδόθηκαν την 24η Ιουνίου 2010 και με τα ίδια επιτόκια. 18

21 Ρύθμιση οφειλών Η Τράπεζα παρείχε ουσιαστική στήριξη στα ελληνικά νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν δυσκολίες και σημαντικά προβλήματα αναδιάρθρωσης. Για πρώτη φορά προσέφερε εξειδικευμένα προ όντα αναχρηματοδότησης και ρύθμισης οφειλών,για διάφορες κατηγορίες δανειοληπτών, νοικοκυριών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Τα προ όντα αυτά προέβλεπαν επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής με ή χωρίς περίοδο χάριτος-τοκοπληρωμής. Στο ίδιο πνεύμα, η ΕΤΕ θέσπισε δέσμη ευνο κών μέτρων για δημοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους πελάτες της στην αποπληρωμή των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων, περιλαμβανομένων των οφειλών από πιστωτικές κάρτες. Με τα μέτρα αυτά, η Τράπεζα παρείχε την ευχέρεια μείωσης των μηνιαίων δόσεων αποπληρωμής χρεών, σε μια προσπάθεια να αντισταθμίσει κατά το δυνατόν τη μείωση που έχει επέλθει στο διαθέσιμο εισόδημά τους. Το 2010 η Τράπεζα ρύθμισε οφειλές από στεγαστικά δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών ύψους E332 εκατ., ενώ από καταναλωτικά δάνεια οι ρυθμίσεις έφτασαν τα E160 εκατ. Όσον αφορά τις οφειλές μικρών επιχειρήσεων, ρυθμίστηκαν σχετικές υποχρεώσεις ύψους E285 εκατ. Τέλος, ρυθμίστηκαν επιχειρηματικά δάνεια ύψους E27 εκατ. Αναδιάταξη συμμετοχών Ομίλου Στο πλαίσιο της συμφωνίας εξαγοράς της Stopanska Banka AD Skopje τo 2001 από την Εθνική Τράπεζα, το International Finance Corporation (IFC) και την European Bank for Reconstruction and Development (EBRD), η Τράπεζα εξαγόρασε τον Αύγουστο του 2010 ποσοστό 21,6% του μετοχικού κεφαλαίου της θυγατρικής, που κατείχαν οι δυο διεθνείς τραπεζικοί οργανισμοί (10,8% έκαστος), ανεβάζοντας το ποσοστό της συμμετοχής της από 73,0% σε 94,6%. Η εξαγορά έγινε με βάση την καθαρή θέση της τράπεζας και το ύψος του τιμήματος ανήλθε σε E35,1 εκατ. Τον ίδιο μήνα ολοκληρώθηκε η διαδικασία δημόσιας προσφοράς της Εθνικής Τράπεζας για την εξαγορά μετοχών της Finans Leasing, εταιρείας του Ομίλου που διαπραγματεύεται στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης. Η ΕΤΕ απέκτησε ποσοστό 27,3% της Finans Leasing έναντι ποσού 81,7 εκατ. Τουρκικών Λιρών (E42 εκατ. περίπου), αυξάνοντας την απευθείας συμμετοχή της από 2,5% σε 29,9% περίπου. Σημειώνεται ότι το συνολικό ποσοστό του Ομίλου στη Finans Leasing, μέσω και των θυγατρι- 19

22 κών εταιρειών Finansbank και Finans Invest, ανέρχεται πλέον σε 89,1%. Νέα πρότυπα συναλλακτικής συμπεριφοράς Το 2010 η ΕΤΕ θέσπισε νέα πρότυπα εταιρικής συμπεριφοράς με την καθιέρωση του Συνηγόρου του Πελάτη, την επαναδιατύπωση των όρων των συμβάσεων και την κατάργηση δυσνόητων όρων, όπως επίσης και την κατάργηση 20 διαφορετικών ειδών χρεώσεων σε δανειακές συμβάσεις, λογαριασμούς και συναλλαγές. Συγκεκριμένα, επαναδιατυπώθηκαν οι όροι των συμβάσεων σε απλή γλώσσα και εξαλείφθηκαν τυχόν δυσνόητοι όροι, ώστε να μη δημιουργούνται υποψίες για «ψιλά γράμματα». Ο τρόπος χρέωσης των υπηρεσιών έγινε απολύτως ευδιάκριτος και κατανοητός. Τα έντυπα της προσυμβατικής ενημέρωσης καθώς και τα υποδείγματα συμβάσεων για τα βασικά προ όντα της Τράπεζας προς ιδιώτες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο, ώστε να είναι εύκολα και άμεσα προσβάσιμα προς ενημέρωση πριν από την υπογραφή τους. Ελήφθησαν επίσης μέτρα τιμολογιακής πολιτικής με κατάργηση εφάπαξ δαπανών και χρεώσεων. Καταργήθηκε από όλες τις νέες δανειακές συμβάσεις ο όρος αναπροσαρμογής του κυμαινόμενου επιτοκίου έως το διπλάσιο της εκάστοτε μεταβολής του επιτοκίου της ΕΚΤ. Αδρανοποιήθηκε ο ίδιος όρος στις υφιστάμενες δανειακές συμβάσεις, ώστε η μέγιστη αναπροσαρμογή να είναι εφεξής ισόποση με την εκάστοτε μεταβολή του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ. Το μέτρο αφορούσε περίπου δανειακές συμβάσεις. Οι πρωτοβουλίες για την εφαρμογή πολιτικής διαφάνειας στις συναλλαγές αποτέλεσαν τον πυρήνα της νέας στρατηγικής του Ομίλου, με σταθερή επιδίωξη την ενίσχυση των παραδοσιακών σχέσεων αμοιβαίας εμπιστοσύνης του πελάτη με την Τράπεζα. Οι πρωτοβουλίες αυτές εντάσσονται στον Κώδικα Συμπεριφοράς και εξελίσσονται σε εσωτερικό κανονισμό της Τράπεζας, ώστε να ελέγχεται η εφαρμογή τους από το σύνολο του προσωπικού. Συνήγορος του Πελάτη Ο πρωτοποριακός θεσμός του Συνηγόρου του Πελάτη (Ombudsman) συστήθηκε το Φεβρουάριο του Στηρίζεται σε τέσσερις βασικές αρχές: Ανεξαρτησία, Ουδετερότητα, Εχεμύθεια και Μη Δεσμευτική Διαμεσολάβηση. Λειτουργεί: Κατασταλτικά, επιλύοντας προβλήματα, αναζητώντας και προτείνοντας λύσεις κοινής αποδοχής και απορροφώντας τους κραδασμούς στις σχέσεις πελάτη και Τράπεζας. Το 20

23 2010 αντιμετωπίστηκαν πάνω από 250 περιπτώσεις, η πλειονότητα των οποίων είχε θετική κατάληξη για την πελατεία, Το 50% των υποθέσεων επιλύθηκε σε μια εβδομάδα, ενώ η θετική διαμεσολάβηση στο 60% των υποθέσεων επέφερε σημαντική μείωση των παραπόνων προς τρίτους φορείς. Προληπτικά, προτείνοντας μέτρα που αίρουν τα επαναλαμβανόμενα σημεία τριβής στις σχέσεις με την πελατεία. Το Γραφείο συμμετέχει στη δυναμική διαδικασία κατάργησης των «ψιλών γραμμάτων» στις συμβάσεις. Το 2010, οι συμβάσεις τροποποιήθηκαν σε 61 σημεία υπέρ του πελάτη και αναρτήθηκαν στο Διαδίκτυο. Συνεκτικά, ενδυναμώνοντας τις σχέσεις της Τράπεζας με τους πελάτες, τις ανεξάρτητες αρχές και τις ενώσεις καταναλωτών. Το 2010, με σκοπό την προώθηση του θεσμού, δημοσιεύτηκε πληθώρα άρθρων και συνεντεύξεων σε εφημερίδες και περιοδικά, παραχωρήθηκε σειρά τηλεοπτικών-ραδιοφωνικών συνεντεύξεων και πραγματοποιήθηκαν επαφές με εκπροσώπους θεσμών, ενώσεων καταναλωτών, οργανώσεων και φορέων που διαμορφώνουν την κοινή γνώμη. Νέο πλαίσιο Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ) Κατά το 2010 τέθηκαν οι βάσεις του νέου πλαισίου ΕΚΕ, με σκοπό την ενίσχυση του «κοινωνικού μερίσματος». Στο πλαίσιο αυτό έγινε προσαρμογή της χορηγητικής πολιτικής της Τράπεζας, ώστε οι αποφάσεις να λαμβάνουν υπόψη περιβαλλοντικούς παράγοντες. Συνεχίζοντας την πολύπλευρη χορηγητική της δραστηριότητα, η ΕΤΕ διέθεσε το συνολικό ποσό των E14,7 εκατ. σε πλήθος δραστηριοτήτων στους τομείς του πολιτισμού, της επιστήμης και του αθλητισμού. Επιπλέον, υπογράφηκε σύμβαση για τη χρηματοδότηση νέας πτέρυγας χειρουργείων του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» επιφάνειας τ.μ., συμφωνήθηκε χορηγία E1 εκατ. ετησίως στην Εκκλησία της Ελλάδος, για τη διεύρυνση των συσσιτίων και άλλων κοινωνικών προγραμμάτων και αποφασίστηκε να δοθεί χορηγία στο Ελληνικό Κράτος για την προμήθεια ηλεκτρονικού συστήματος συνταγογράφησης φαρμάκων. Τέλος, αποφασίστηκε χορηγία E1 εκατ. για την ενίσχυση των υπηρεσιών της ΕΛΑΣ. Στο πλαίσιο του προγράμματος «Εθνική Παίδων για το Περιβάλλον», η ΕΤΕ διοργάνωσε την πρώτη δενδροφύτευση στο Πάνειο Όρος, στα Καλύβια Αττικής, 21

24 το Μάρτιο του 2010, σε συνεργασία με την περιβαλλοντική οργάνωση «Αρκτούρος». Στην πρωτοβουλία συμμετείχαν πολυάριθμοι εθελοντές καθώς και τοπικοί φορείς, με σκοπό την ενίσχυση του εθελοντισμού και την ευαισθητοποίηση του κοινού σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος. Η Τράπεζα, με υψηλό αίσθημα κοινωνικής και περιβαλλοντικής ευαισθησίας, θα συνεχίσει να στηρίζει το έργο της αναδάσωσης περιοχών, συμμετέχοντας σε δράσεις και πρωτοβουλίες για τη διάσωση των φυσικών πόρων και τη διαφύλαξη ενός υγιούς περιβάλλοντος για τις επόμενες γενιές. Υποστήριξη της καινοτομίας Τον Ιούλιο του 2010 η ΕΤΕ ανακοίνωσε τη διοργάνωση του 1ου Διαγωνισμού «i-bank Καινοτομία & Τεχνολογία» σε τέσσερις θεματικές ενότητες: Ηλεκτρονικό Εμπόριο, Ηλεκτρονικές Εφαρμογές, Περιβάλλον και Τεχνολογία, Εναλλακτικά Κανάλια Τραπεζικής Εξυπηρέτησης. Σκοπός της πρωτοβουλίας αυτής είναι η ουσιαστική στήριξη της δημιουργικότητας και της καινοτομίας στον τομέα της τεχνολογίας στην Ελλάδα, σε συνεργασία με έξι από τα εγκυρότερα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας. Ο διαγωνισμός ανέδειξε δέκα προτάσεις οι οποίες βραβεύτηκαν με χρηματικά έπαθλα συνολικής αξίας E Στο διαγωνισμό συμμετείχαν 674 άτομα με υποβολή 403 προτάσεων. Το ενδιαφέρον των συμμετεχόντων εστιάστηκε στην εξεύρεση λύσεων σε θέματα που αφορούν την καθημερινότητα και σχετίζονται με το περιβάλλον, την ασφάλεια των τραπεζικών συναλλαγών και τις πληρωμές μέσω κινητού τηλεφώνου. Ο διαγωνισμός αυτός, ο οποίος είναι ετήσιος, εντάσσεται σε σειρά πρωτοβουλιών με κύριο χαρακτηριστικό την καινοτομία, τις νέες τεχνολογίες και την προσφορά στο κοινωνικό σύνολο. Στο ίδιο πλαίσιο εξάλλου εντάσσεται και η δημιουργία της ιστοσελίδας για τη μείωση του ψηφιακού αναλφαβητισμού. Διακρίσεις Η Εθνική Τράπεζα, στο πλαίσιο της καλύτερης εξυπηρέτησης και ικανοποίησης των αναγκών των πελατών και των μετόχων της, αλλά και του ευρύτατου κοινωνικού έργου που επιτελεί, έλαβε, κατά τη διάρκεια του 2010, σημαντικές βραβεύσεις και διακρίσεις, όπως: Best Private Banking in Greece 2010: Σύμφωνα με την ετήσια αξιολόγηση του περιοδικού Euromoney, η Εθνική Τράπεζα βραβεύτηκε ως η καλύτερη Τράπεζα στην Ελ- 22

25 λάδα για το 2010 στον τομέα του Private Banking. Συμμετέχοντας για πρώτη φορά στο Δείκτη Εταιρικής Υπευθυνότητας (CR Index) του Ινστιτούτου Εταιρικής Ευθύνης, διακρίθηκε για το 2010 στην κατηγορία SILVER. Ο Δείκτης CR Index είναι ο πιο σημαντικός διεθνώς δείκτης μέτρησης της απόδοσης των επιχειρήσεων στον τομέα της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ)και χρησιμοποιείται ως εθνικός δείκτης ΕΚΕ σε διάφορες χώρες. Για δεύτερη συνεχή χρονιά, απονεμήθηκε τιμητική διάκριση από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου για την υψηλή επίδοση της Έκθεσης Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης Η Έκθεση της Εθνικής Τράπεζας κατέλαβε την πρώτη θέση μεταξύ των τραπεζών και την πέμπτη θέση μεταξύ όλων των εταιρειών που αξιολογήθηκαν. Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, η Τράπεζα έλαβε την ανώτατη δυνατή διάκριση «Top Rated» και αναδείχθηκε πρώτη βαθμολογικά μεταξύ των θεματοφυλάκων που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά από το περιοδικό Global Custodian, για τις υπηρεσίες θεματοφυλακής που παρέχει σε Έλληνες και ξένους θεσμικούς επενδυτές. Διεθνείς διακρίσεις για το i-bank Contact Center της Τράπεζας από το Διεθνή Οργανισμό Contact Center World. Η Εθνική Τράπεζα απέσπασε 7 συνολικά τιμητικές διακρίσεις για όλο το φάσμα των διαδικασιών που συνθέτουν την ποιοτική εξυπηρέτηση μέσω εναλλακτικών δικτύων, επιτυγχάνοντας το μεγαλύτερο αριθμό διακρίσεων από κάθε άλλο συμμετέχοντα οργανισμό. Η Τράπεζα απέσπασε τα πρώτα βραβεία στις κατηγορίες «Καλύτερη Εταιρεία-2010» και «Καλύτερη Tράπεζα-2010» στο πλαίσιο του θεσμού «Επιχειρηματικά Βραβεία: ΧΡΗΜΑ - Γεώργιος Ουζούνης». 23

26 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ 2010 Σε E484,6 εκατ. διαμορφώθηκαν τα, αναλογούντα στους μετόχους της Τράπεζας, καθαρά κέρδη της περιόδου του 2010 προ των έκτακτων φόρων, ενώ συνυπολογίζοντας τους έκτακτους φόρους διαμορφώθηκαν σε E405,5 εκατ., μειωμένα κατά 56,0% έναντι του 2009, επιβαρυμένα από τις ζημίες στο χαρτοφυλάκιο των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου και τις συνεχιζόμενες υψηλές προβλέψεις έναντι επισφαλειών. Σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο, ο Όμιλος κατάφερε να αυξήσει τα έσοδα από τραπεζικές εργασίες και προμήθειες κατά 2,8% και κυρίως, να διατηρήσει την υψηλή ρευστότητά του και να ενισχύσει την ήδη υψηλή κεφαλαιακή του επάρκεια στο 13,1% μετά την πρόσφατη αύξηση κεφαλαίου της Τράπεζας, θωρακίζοντας παράλληλα τον Ισολογισμό του με αυξημένες προβλέψεις, οι οποίες ανήλθαν σε E1.365,0 εκατ., αυξημένες κατά 31,1% έναντι του Η διατήρηση της κερδοφορίας από τραπεζικές δραστηριότητες στην Ελλάδα και η γεωγραφική διασπορά των πηγών εσόδων του Ομίλου, καταδεικνύουν την αντοχή του επιχειρηματικού μοντέλου σε περιόδους κρίσης. Συγκεκριμένα στο 2010: Το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο παρέμεινε κοντά στο επίπεδο του 4%, παρά τις πιέσεις στην τιμολόγηση των καταθέσεων εξαιτίας της έντασης του ανταγωνισμού. Οι λειτουργικές δαπάνες στην Ελλάδα και τη ΝΑ Ευρώπη μειώθηκαν κατά E125,6 εκατ. ή 6,5% σε σχέση με το προηγούμενο έτος εξέλιξη που υποδηλώνει ότι τα μέτρα περιστολής των λειτουργικών δαπανών αποδί- 24

27 δουν. Τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά στην εγχώρια αγορά όπου το 2010 σημειώθηκε αποκλιμάκωση των λειτουργικών εξόδων κατά 6,9%. Η εικόνα της κερδοφορίας του Ομίλου το 2010 ανά περιοχή δραστηριότητας διαμορφώνεται ως εξής: Ελλάδα: Οι αναλογούσες σε μετόχους της Τράπεζας καθαρές ζημίες περιόδου από δραστηριότητες στην Ελλάδα ανήλθαν σε E136,6 εκατ. και οφείλονται σε έκτακτη εισφορά κοινωνικής αλληλεγγύης και σε μη συμψηφιζόμενο φόρο από ομόλογα για το 2009, συνολικού ύψους E79,1 εκατ. και, ιδίως, στις ζημίες από το χαρτοφυλάκιο ομολόγων και μετοχών ύψους E301,8 εκατ. (έναντι κερδών E59,5 εκατ. το 2009). Επίσης, τα αποτελέσματα του 2010 στην Ελλάδα επηρεάστηκαν αρνητικά και από την κατά 68,0% αύξηση των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις που ανήλθαν σε E1.011,3 εκατ. (έναντι E602,0 εκατ. το 2009). Αντίθετα, τα οργανικά αποτελέσματα στην Ελλάδα (προ φόρων, προβλέψεων και διαπραγματευτικών αποτελεσμάτων) αυξήθηκαν κατά 10,3% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, επιβεβαιώνοντας την ανθεκτικότητα των οργανικών πηγών κερδοφορίας της Τράπεζας παρά την εντεινόμενη ύφεση της οικονομικής δραστηριότητας. Τουρκία: Συνεχίζοντας τη θετική τους τροχιά, τα αναλογούντα σε μετόχους της Τράπεζας καθαρά κέρδη της Finansbank για το 2010 ανήλθαν σε E461,9 εκατ. (TL 920,8 εκατ.), αυξημένα κατά 0,6% έναντι του Αξιοσημείωτη είναι η αύξηση των συνολικών καταθέσεων και δανείων κατά 26,4% και 25,5% αντίστοιχα έναντι του ΝΑ Ευρώπη: Παρά τα υψηλά επίπεδα προβλέψεων και τις γενικότερες επιπτώσεις της κρίσης, ο Όμιλος συνεχίζει να εμφανίζει κέρδη σε όλες τις χώρες της ΝΑ Ευρώπης. Τα αναλογούντα σε μετόχους της Τράπεζας καθαρά κέρδη των μονάδων που δραστηριοποιούνται στη Νοτιοανατολική Ευρώπη για το 2010 διαμορφώθηκαν σε E75,3 εκατ., μειωμένα κατά 19,1% έναντι του 2009, λόγω των αυξημένων, κατά 11,0% σε σχέση με το 2009, προβλέψεων που ανήλθαν σε E195,9 εκατ. Τα προ φόρων και προβλέψεων κέρδη διαμορφώνονται σε E275,2 εκατ., σχεδόν αμετάβλητα σε σχέση με το Τα παραπάνω αποτελέσματα επιτεύχθηκαν μέσα σε ένα ιδιαίτερα δυσμενές περιβάλλον που συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά τον τραπεζικό κλάδο, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, επιδεινώνοντας την ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών. 25

28 Ο Όμιλος διενήργησε προβλέψεις E1.365,0 εκατ. το 2010 έναντι E1.041,0 εκατ. το 2009, αυξημένες κατά 31,1%, με αποτέλεσμα οι συσσωρευμένες προβλέψεις να ανέρχονται σε E3.561,6 εκατ., ήτοι 4,7% των συνολικών χορηγήσεων του Ομίλου. Το ποσοστό κάλυψης των καθυστερούμενων δανείων παραμένει πάνω από 50%, χωρίς βεβαίως να λαμβάνονται υπόψη οι πάσης φύσεως εμπράγματες εξασφαλίσεις, το οποίο αποδεικνύει τη συντηρητική προσέγγιση των προβλέψεων για τις επισφάλειες. Η συνεχιζόμενη αρνητική μακροοικονομική συγκυρία στη χώρα και η διαρκώς μειούμενη ρευστότητα νοικοκυριών και επιχειρήσεων συνετέλεσαν στη μείωση των καταθέσεων της Τράπεζας στην Ελλάδα κατά 10,9% κατά τη διάρκεια του Οι επιπτώσεις της γενικότερης τάσης μείωσης των καταθέσεων στην Ελλάδα ήταν πιο ήπιες για την Τράπεζα έναντι της υπόλοιπης αγοράς, επιτρέποντάς της να διατηρήσει το μερίδιό της στις καταθέσεις στο 33,4% και 15,4% για τις καταθέσεις ταμιευτηρίου και προθεσμίας αντίστοιχα, γεγονός που πιστοποιεί τη σχέση εμπιστοσύνης της Τράπεζας με τους πελάτες της. H ΕΤΕ έχει προγραμματίσει και υλοποιεί, με συνέπεια και ιδιαίτερη μέχρι στιγμής επιτυχία, ένα ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Κεφαλαιακής Ενίσχυσης. Στην κατεύθυνση αυτή, η Τράπεζα ολοκλήρωσε στην αρχή του τετάρτου τριμήνου αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και έκδοση μετατρέψιμων ομολογιών ύψους E1,8 δισ. περίπου για την οποία υπήρξε ιδιαίτερα θετική ανταπόκριση στην Ελλάδα και το εξωτερικό σε μια περίοδο δύσκολη για την ελληνική οικονομία και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και η έκδοση μετατρέψιμων ομολογιών υπερκαλύφθηκαν κατά 1,83 φορές, επιβεβαιώνοντας την εμπιστοσύνη των επενδυτών, εγχώριων και διεθνών, στο επιχειρηματικό μοντέλο της Εθνικής Τράπεζας και στις προοπτικές της. Ως αποτέλεσμα της επιτυχούς άντλησης κεφαλαίων, ο Δείκτης Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Tier I) του Ομίλου διαμορφώνεται στο τέλος του 2010 σε 13,1%, γεγονός που κατατάσσει την Εθνική μεταξύ των ισχυρότερων κεφαλαιακά τραπεζών της Ευρώπης. Ο Δείκτης Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Core Tier I) ανέρχεται σε 12,0%, επίπεδο κορυφαίο τόσο από πλευράς απόλυτου μεγέθους όσο και ποιοτικής διάρθρωσης των ιδίων κεφαλαίων. Ο Συνολικός Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας του Ομίλου διαμορφώνεται σε 13,7%, ο οποίος αποτελεί τον κορυφαίο στην Ελλάδα. 26

29 Η ΜΕΤΟΧΗ Παρασυρόμενη από την αβεβαιότητα που χαρακτηρίζει τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, οι τιμές των τραπεζικών μετοχών αλλά και αυτή της ΕΤΕ κατέγραψαν σημαντικές απώλειες. Υπήρξαν ανοδικές αντιδράσεις στα μέσα του έτους, αλλά συνολικά στο έτος σημειώθηκαν σημαντικές απώλειες. Κατά τη διάρκεια του έτους παρατηρήθηκε αυξημένη μεταβλητότητα στη μετοχή, καθώς σημείωσε μέγιστη τιμή E17,7 στις και ελάχιστη E6,0 στις , ενώ η μέση ετήσια τιμή έφτασε τα E9,6 και η τιμή κλεισίματος στις ήταν E6,1. Η τυπική απόκλιση των ημερησίων αποδόσεων της ΕΤΕ έφτασε στο 3,8% έναντι 4,0% το 2009, ενώ οι αντίστοιχες τυπικές αποκλίσεις για το ΓΔΧΑ και τον Ελληνικό Τραπεζικό Κλάδο διαφοροποιήθηκαν ελάχιστα σε σχέση με το προηγούμενο έτος (2,2% και 3,4% αντίστοιχα, έναντι 2,1% και 3,4% το 2009). Η συνολική αξία συναλλαγών της μετοχής ανήλθε σε E11,1 δισ., μένοντας κοντά στο επίπεδο του προηγούμενου έτους, αποτελώντας το 31,7% της ετήσιας αξίας συναλλαγών της εγχώριας κεφαλαιαγοράς, έναντι 26,2% για το Η συνολική αξία συναλλαγών αποτέλεσε το 52,0% της ετήσιας αξίας συναλλαγών του εγχώριου τραπεζικού κλάδου, έναντι 41,4% το Η κεφαλαιοποίηση στις ήταν E5,8 δισ., ενώ ο μέσος όρος κεφαλαιοποίησης έτους ανήλθε στα E7,2 δισ. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η συμμετοχή της ΕΤΕ στη διαμόρφωση της συνολικής κεφαλαιοποίησης του τραπεζικού κλάδου παρέμεινε στα ίδια σχεδόν επίπεδα της τάξεως του 35%. Η συμμετοχή της ΕΤΕ στη διαμόρφωση της συνολικής κεφαλαιοποίησης του ΧΑ διαμορφώθηκε στο 10,7% για το Τέλος, το επίπεδο του δείκτη ρευστότητας (ετήσια 27