ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΛΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΣ «ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΠΡΑΞΗ ΤΩΝ

Transcript

1 Τ.Ε.Ι. ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΛΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΣ «ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΠΡΑΞΗ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ». ΧΑΤΖΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΗΤΡΩΟΥ: ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΛΥΓΓΙΤΣΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΧΡΕΩΝ-ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΑ ΠΡΟΣΑΥΞΗΣΕΙΣ Ειδικά θημαγα... 6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΕΓΓΥΗΤΕΣ - ΥΠΟΜΙΣΘΩΤΕΣ Έ σοδα τρίτων Συμψηφισμός απαιτήσεων Διαγραφή χρεών...9 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΜΕΤΡΑ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ Μέτρα είσπραξης Δηψη μέτρων...13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΑΤΑΣΧΕΣΗ ΚΙΝΗΤΩΝ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΗ ΚΑΤΑΣΧΕΣΗ ΚΙΝΗΤΩΝ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ ΤΡΙΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΚΑΤΑΣΧΕΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ, ΠΛΟΙΩΝ ΚΑΙ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ Κοινές διατάξεις της εκτελεςης Ανακοινώσεις τρίτων - Αναγγελίες - Υπερθεματισμός Διιμοςιου Καταταξη Δημοσίου - Πτώχευση οφειλετών Δικαστική Προστασία Κοινοποιήσεις...37 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΔΗΜΟΣΙΟΥ. ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΡΙΤΩΝ Ενημερότητα. Κυρώσεις - Αποδεικτικό ενημερότητας

3 6.2 Ποινικές Κυρώσεις Έ ξ ο δ α εκτελεςης. Ευθυνες κατα τη βεβαίωση Έξοδα εκτέλεσης Ευθύνες κατά τη βεβαίωση...45 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΕΙΣ ΟΦΕΙΛΕΤΩΝ Ρύθμιση τμηματικής καταβοαης χ ρ ε ώ ν Ρύθμιση τμηματικής καταβοαης χρεών πτωχων οφειλετών ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Μεταβατικές διατάξεις Τελικές διατάξεις...59 ΕΠΙΛΟΓΟΣ...61 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

4 Τίτλος: Κ ώδικας διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων Εισαγωγή Στη παρούσα μελέτη θέτεται ως βασικό θέμα προς μελέτη ο καθορισμός των διατάξεων για την είσπραξη δημοσίων εσόδων. Συγκεκριμένα η συγγραφέας θα επιδιώξει να αποσαφηνίσει μέσα από την ελληνική νομοθεσία το φλέγον αυτό θέμα το οποίο στην Ελλάδα της κρίσης αποτελεί ένα σημαίνον ζήτημα για το δημόσιο και τους πολίτες. Η ανάπτυξη του θέματος έγινε με βάση τους νόμους προκειμένου να υπάρχει αντικειμενική παράθεση και αξιολόγηση του θέματος σε σχέση με τους κανόνες και διατάξεις είσπραξης δημοσίων εσόδων. Η ανάπτυξη του θέματος έγινε μέσα από εφτά κεφάλαια όπου το πρώτο κεφάλαιο θα εστιάσει στη καταβολή των χρεών και στα ληξιπρόθεσμα. Στο δεύτερο κεφάλαιο θα γίνει η ανάπτυξη των εγγυητών και στους υπομισθωτές. Το κεφάλαιο 3 αναφέρεται στα μέτρα είσπραξης των δημοσίων εσόδων με εστίαση στα μέτρα είσπραξης και στη ευρύτερα στη λήψη σχετικών μέτρων. Το τέταρτο κεφάλαιο εστιάζει στην παρουσίαση των αρχών κατάσχεσης κινητών στα χέρια του οφειλέτη και στα χέρια τρίτων. Το κεφάλαιο 5 εστιάζει στη κατάσχεση πλοίων και αεροσκαφών. Το κεφάλαιο 6 αναφέρεται στην εκπροσώπηση δημοσίου και στη νομιμοποίηση τρίτων. Τέλος γίνετε η αναφορά για τη διευκόλυνση οφειλετών 3

5 Κ εφάλαιο 1 Καταβολή χρεώ ν-α ηξιπρόθεσμα 1.1 Π ροσαυξήσεις Τα χρέη, από την επόμενη ημέρα που έγιναν ληξιπρόθεσμα, σύμφωνα με τις διατάξεις νόμου ή με ειδικές διατάξεις, επιβαρύνονται με προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής. Σύμφωνα με το άρθρο 77 του κώδικα διατάξεων για την είσπραξη δημοσίων εσόδων, το ποσοστό της προσαύξησης ορίζεται σε ποσοστό 0,80 τοις εκατό (0,80%) επί του οφειλόμενου χρέους για κάθε μήνα καθυστέρησης, με εξαίρεση τον πρώτο μήνα, για τον οποίο το ποσοστό ορίζεται σε 1,60 τοις εκατό (1,60%)'. Στη περίπταιση που η καθυστερημένη καταβολή έχει διάρκεια μικρότερη του μήνα, επιβάλλεται προσαύξηση για ολόκληρο μήνα. Κατ εξαίρεση, αν η καταβολή γίνει μέσα στις πρώτες πέντε ημέρες, αφότου το χρέος έγινε ληξιπρόθεσμο, η προσαύξηση του μήνα περιορίζεται στο μισό. Οι προσαυξήσεις δεν επιτρέπεται να υπερβούν συνολικά το εκατό πενήντα τοις εκατό (150%) του οφειλόμενου, κάθε φορά, χρέους12. Οι παραπάνω διατάξεις αναφέρονται και στα χρέη από συμβάσεις, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από τους όρους αυτών. Κατά την διαδικασία της είσπραξης οποιουδήποτε χρέους, εισπράττονται υποχρεωτικά και οι αναλογούσες σε αυτό προσαυξήσεις3. Σε κάθε περίπτωση δικαστικής ή διοικητικής αναστολής της ταμειακής βεβαίωσης, των μέτρων εκτελέσεως και εν γένει της είσπραξης ληξιπρόθεσμου χρέους, αυτό εξακολουθεί να επιβαρύνεται με προσαυξήσεις4. Δεν υπόκεινται σε προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής οι από κάθε αιτία οφειλές α) των 1Άρθρο 77 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων " Άρθρο 7Τροποποίηση και συμπλήρωση διατάξεων του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων 3 Άρθρο 7Τροποποίηση και συμπλήρωση διατάξεων του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων 4 Ελληνική Δημοκρατία Υπουργείο Οικονομικών.(2001) Περί της δυνατότητας βεβαίωσης και είσπραξης εσόδων του Δημοσίου κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής των άρθρων 68 παρ.2, 88 εδάφιο Β, , και 228 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (Ν.2717/1999), Ανάκτηση στις από 4

6 στρατευμένων με υποχρεωτική στρατιωτική θητεία, από την πρώτη του μήνα της στράτευσής τους, μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του τρίτου μήνα από την αποστράτευσή τους, του μήνα της αποστράτευσης θεωρούμενου ως πρώτου, β) των ανηλίκων, για όσο διάστημα στερούνται εκπροσώπησης και επί ένα εξάμηνο μετά την απόκτηση αυτής5. Σε σχέση με τη δυνατότητα απαλλαγής από προσαυξήσεις, δίνεται η δυνατότητα μετά από αίτημα του υπόχρεου αλλά και αιτιολογημένη απόφαση των οργάνων της τρίτης παραγράφου, η μερική ή ολική απαλλαγή από τις προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο ως και των συμβεβαιούμενων με τα δημόσια έσοδα ή των αυτοτελώς βεβαιούμενων οφειλών προς τρίτους, εφόσον η μη εμπρόθεσμη καταβολή οφείλεται σε αποκλειστική υπαιτιότητα των οργάνων του Δημοσίου. Το δημόσιο δεν δίνει κάποια απαλλαγή, εφόσον ο υπόχρεος έχει λάβει, αποδεδειγμένα, πλήρη γνώση της οφειλής του, με οποιοδήποτε τρόπο ή, ενόψει των περιστάσεων, όφειλε να επιδείξει εύλογο ενδιαφέρον για την ύπαρξη αυτής6. Τα χρέη των υπολόγων απαλλάσσονται των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής για το χρονικό διάστημα μέχρι τη βεβαίωση του καταλογιζόμενου χρέους, εφόσον, κατά την αιτιολογημένη κρίση του οργάνου που προέβη στον καταλογισμό, η παράλειψη ή το έλλειμμα δεν οφείλεται σε δόλο ή βαριά αμέλεια7. Αρμόδια όργανα για την έκδοση της απόφασης της παραγράφου 1 είναι α) ο Υπουργός Οικονομικών, μετά από γνωμοδότηση της επιτροπής του άρθρου 77, εφόσον οι προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, κατά την ημέρα υποβολής της αίτησης, υπερβαίνουν το ποσόν των έξι χιλιάδων (6.000) ευρώ, β) 5 Κυρώνεται ως Κώδικας το ακόλουθο σχέδιο νόμου, το οποίο καταρτίστηκε από την ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή, που συγκροτήθηκε σύμφωνα με την υπ' αριθμού /8/Α0006/ (ΦΕΚ 352 Β ) απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, που εκδόθηκε κατ εξουσιοδότηση του άρθρου 34 του ν. 1914/1990 (ΦΕΚ 178Α ) και του άρθρου 13 του ν. 2346/1995 (ΦΕΚ 220Α ). 6 Διάταξης του άρθρου Περίπτωσης δ της παραγράφου 1 του άρθρου 7 5

7 η επιτροπή της περίπτωσης β της παραγράφου 1 του άρθρου 67, εφόσον οι προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, κατά την ημέρα υποβολής της αίτησης, δεν υπερβαίνουν το ποσό των έξι χιλιάδων (6.000) ευρώ8. Κατά της απόφασης της επιτροπής επιτρέπεται η άσκηση προσφυγής, μέσα σε τριάντα ημέρες από την κοινοποίησή της στον οφειλέτη, ενώπιον του Υπουργού Οικονομικών, ο οποίος αποφασίζει μετά από γνωμοδότηση της επιτροπής του άρθρου Ε ιδικά θέματα Συγκεκριμένα όσα, ισχύουν για τους οφειλέτες, εφαρμόζονται και κατά των εγγυητών. Οι εγγυητές στερούνται των ενστάσεων της διζήσεως και διαιρέσεως. Η διάταξη του άρθρου 867 του Αστικού Κώδικα δεν ισχύει για το Δημόσιο9. Οι εγγυητές, αφού εξοφλήσουν το χρέος τους, δικαιούνται να λάβουν από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. οποιοδήποτε στοιχείο είναι αναγκαίο για την αναγωγή τους κατά του πρωτοφειλέτη και των τυχόν συνεγγυητών10 1. Επίσης οι υπομισθωτές δημόσιων εν γένει προσόδων ή κτημάτων ευθύνονται έναντι του Δημοσίου εις ολόκληρο με τους μισθωτές για το οφειλόμενο μίσθωμα, το οποίο εισπράττεται κατά τις διατάξεις του Κώδικα. Σε περίπτωση υπομίσθωσης μέρους μόνο της προσόδου ή του κτήματος, η ευθύνη του υπομισθωτή περιορίζεται αναλόγως. Η παράγραφος 2 του άρθρου 10 ισχύει αναλόγως και για τους καταβάλλοντες μισθωτές ή υπομισθωτές, για την αναγωγή τους κατά των υπομισθωτών ή φορολογουμένων, αντίστοιχα". 8 Εφημερίδα της Κυβερνήσεων.(2011) ΝΟΜΟΣ ΥΠ ΑΡΙΘΜΩΝ 3943 Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, στελέχωση των ελεγκτικών υπηρεσιών και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών 9 Διάταξη του άρθρου 867 του Αστικού Κώδικα 10 Διάταξη του άρθρου 867 του Αστικού Κώδικα 11 Παράγραφος 2 του Άρθρου 10 6

8 Κ εφάλαιο 2 Εγγυητές - Υ πομισθω τές 2.1 Έ σ οδα τρίτω ν Αναφορικά με τα έσοδα τρίτων σε όσες περιπτώσεις ανατίθεται στις Δ.Ο.Υ. η είσπραξη των εσόδων οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, άλλων νομικών προσώπων, δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου ως και φυσικών προσώπων, εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κώδικα περί «Διατάξεων για την Είσπραξη των Δημοσίων Εσόδων». Τα παραπάνω νομικά πρόσωπα οφείλουν να έχουν πρόβλεψη για τα έξοδα των αναγκαστικών μέτρων, τα οποία είναι δυνατό να λαμβάνονται από τις Δ.Ο.Υ. χωρίς προηγούμενη έγκρισή τους12. Αν προβλέπεται επιβάρυνση των πιο πάνω εσόδων με προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, πρόστιμα, τόκους υπερημερίας, φόρο προστιθέμενης αξίας και γενικά με κάθε είδους επιβαρύνσεις, που επιβάλλονται πριν από τη βεβαίωσή τους στις Δ.Ο.Υ., αυτές αναγράφονται οπωσδήποτε στον οικείο χρηματικό κατάλογο. Από την ημερομηνία που τα έσοδα γίνονται ληξιπρόθεσμα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7, επιβαρύνονται με προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8. Τα όργανα του Δημοσίου που, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, είναι αρμόδια για την παροχή διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής ληξιπρόθεσμων χρεών ή για την αναστολή εκτέλεσης που επισπεύδεται κατά οφειλετών του Δημοσίου, ασκούν την ίδια αρμοδιότητα και για τα έσοδα του παρόντος άρθρου. Όταν τα έσοδα της παραγράφου 1 συμβεβαιώνονται με δημόσια έσοδα, εφαρμόζονται σε κάθε περίπτωση οι διατάξεις για την παραγραφή των δημοσίων εσόδων. 2.2 Σ υμ ψ η φ ισμός απαιτήσεω ν Αναφορικά με τον συμψηφισμό απαιτήσεων είναι βέβαιη και 12 Διάταξη του άρθρου 867 του Αστικού 7

9 εκκαθαρισμένη χρηματική ανταπαίτηση του οφειλέτη κατά του Δημοσίου, η οποία αποδεικνύεται με τελεσίδικη δικαστική απόφαση ή δημόσιο έγγραφο συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη αυτού προς το Δημόσιο13. Ο συμψηφισμός προτείνεται με δήλωση του οφειλέτη, που υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ., η οποία είναι αρμόδια για την είσπραξη του χρέους ή ενεργείται αυτεπάγγελτος, από την ίδια υπηρεσία, με πράξη του προϊσταμένου της, εφόσον από υπάρχοντα στοιχεία αποδεικνύεται η απαίτηση του οφειλέτη14. Οι όποιες ανταπαιτήσεις του Δημοσίου, που, για οποιοδήποτε λόγο, τελούν σε αναστολή ή εισπράττονται τμηματικά, υπόκεινται σε συμψηφισμό, πριν από τη λήξη της αναστολής ή της προθεσμίας τμηματικής καταβολής. Με τις ίδιες πιο πάνω προϋποθέσεις επιτρέπεται ο συμψηφισμός ανταπαιτήσεων με χρέη προς το Δημόσιο που καταβάλλονται με ταυτόχρονη υποβολή δήλωσης φόρου ή άλλου εσόδου. Η δήλωση συμψηφισμού, που υποβάλλεται μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης του προηγούμενου εδαφίου, δεν απαλλάσσει τον οφειλέτη από τις συνέπειες που επέρχονται λόγω της εκπρόθεσμης υποβολής αυτής15. Με τον συμψηφισμό οι αμοιβαίες απαιτήσεις αποσβένονται αυτοδικαίως από την ημερομηνία που συνυπήρξαν και κατά το μέρος που καλύπτονται16. Μετά από αίτηση του οφειλέτη, χορηγείται βεβαίωση για την απόσβεση των απαιτήσεων του Δημοσίου. Εάν κάποια από τις προϋποθέσεις δεν συνέτρεχε εξ αρχής ή έπαυσε να ισχύει, μετά τον συμψηφισμό, αυτός καθίσταται αυτοδικαίως άκυρος, η Δ.Ο.Υ. παίρνει κάθε προβλεπόμενο μέτρο για την είσπραξη της απαίτησης που είχε 13 ΠΟΛ. 1022/ Συμψηφισμός χρεών με απαιτήσεις κατά του Δημοσίου. Κοινοποίηση διατάξεων του άρθρου 11 του ν.3943/ (ΦΕΚ 66 Α ) και παροχή οδηγιών για την εφαρμογή τους 14 ΠΟΛ. 1022/ Συμψηφισμός χρεών με απαιτήσεις κατά του Δημοσίου. Κοινοποίηση διατάξεων του άρθρου 11 του ν.3943/ (ΦΕΚ 66 Α ) και παροχή οδηγιών για την εφαρμογή τους 13 Γνωμοδότηση Ν.Σ.Κ. αρ. 142/2013 Αρθρο 46α του ν. 1892/ Άρθρα 89 και 94 του Ν. 2362/1995 (Φ.Ε.Κ. Α 247) 8

10 συμψηφνσθεί. Για τη διαπίστωση της ακυρότητας του συμψηφισμού, η αρμόδια Δ.Ο.Υ. συντάσσει αιτιολογημένη έκθεση, την οποία κοινοποιεί στον οφειλέτη17. Κατά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τον συμψηφισμό μέχρι την ημερομηνία κοινοποίησης της έκθεσης, η προθεσμία παραγραφής της απαίτησης αναστέλλεται και σε κάθε περίπτωση δεν συμπληρώνεται αυτή, πριν από την πάροδο τριών ετών από τη λήξη της αναστολής. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι διατάξεις του Αστικού Κώδικα, εφόσον δεν αντίκεινται στις διατάξεις του παρόντος Κώδικα Δ ιαγραφ ή χρεώ ν Χρέη προς το Δημόσιο μπορεί να διαγραφούν, μερικά ή ολικά, μετά την παρέλευση πέντε ετών από το τέλος του έτους που βεβαιώθηκαν, κατά τις διατάξεις του Κώδικα, εφόσον προέρχονται ή οφείλονται από οφειλέτες, οι οποίοι α) απεβίωσαν χωρίς να αφήσουν περιουσία και οι κληρονόμοι τους αποποιήθηκαν εμπρόθεσμα την κληρονομιά, β) απεβίωσαν και οι κληρονόμοι τους αποδέχθηκαν την κληρονομιά με το ευεργέτημα της απογραφής και δεν εξέπεσαν αυτού, εφόσον δεν υπάρχει κληρονομιαία περιουσία ή εξαντλήθηκε πλήρως το ενεργητικό της, γ) στερούνται περιουσιακών στοιχείων ή αυτά εκποιήθηκαν στο σύνολό τους με οποιαδήποτε διαδικασία αναγκαστικής ρευστοποίησης και η επιδίωξη της είσπραξης των χρεών δεν πρόκειται να έχει αποτέλεσμα, δ) έχουν ολική ή μερική αδυναμία εκπλήρωσης των υποχρεώσεών τους, η οποία αποδεικνύεται από δημόσια έγγραφα, εφόσον κρίνεται αιτιολογημένα ότι η λήψη των μέτρων είσπραξης δεν θα έχει αποτέλεσμα. Εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις των περιπτώσεων γ και δ της παραγράφου 1, μπορεί να χορηγηθεί ολική ή μερική απαλλαγή από τις 17 Άτυπη κωδικοποίηση του νόμου 4174/2013 (Κ.Φ.Δ.) σύμφωνα με το ψηφισθέν νομοσχέδιο «Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων και άλλες διατάξεις» 18 Συμψηφισμός εκ μέρους το Δημοσίου-Το συμβούλιο της επικράτειας, ΤΜΗΜΑ Στ', Αριθμός 2164/

11 προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής και πριν από την παρέλευση πενταετίας από τη βεβαίωση των χρεών. Οι συνυπόχρεοι, που πληρούν τις προϋποθέσεις, απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής των χρεών, χωρίς να γίνεται διαγραφή αυτών. Για την εφαρμογή των διατάξεων των προηγούμενων παραγράφων απαιτείται αίτηση του οφειλέτη που κατατίθεται στη Δ.Ο.Υ., στην οποία είναι βεβαιωμένα τα χρέη. Κατ εξαίρεση, η περίπτωση β της παραγράφου 1 δύναται να εξεταστεί και οίκοθεν από τον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ., ενώ η περίπτωση α της ίδιας παραγράφου εξετάζεται μόνον οίκοθεν από αυτόν. Για τη διαγραφή αποφασίζουν αιτιολογημένα19: α) Ο Υπουργός Οικονομικών για βασική οφειλή πάνω από τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ, μετά από γνωμοδότηση της επιτροπής του άρθρου 68, η οποία εκδίδεται κατόπιν αιτιολογημένης γνώμης του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. και του αρμόδιου οικονομικού επιθεωρητή, β) Η επιτροπή της περίπτωσης β της πρώτης παραγράφου του άρθρου 67, για βασική οφειλή μέχρι τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ. Κατά της απόφασης της επιτροπής επιτρέπεται η άσκηση προσφυγής, μέσα σε τριάντα ημέρες από την κοινοποίησή της στον οφειλέτη, ενώπιον του Υπουργού Οικονομικών, ο οποίος αποφασίζει μετά από γνωμοδότηση της επιτροπής του άρθρου 68. Αιτήματα για διαγραφή χρεών ή απαλλαγή από προσαυξήσεις δεν επανεξετάζονται πριν από την πάροδο δύο ετών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης της προηγούμενης παραγράφου20. Χρέη που έχουν διαγράφει, σύμφωνα με την παραπάνω διαδικασία, επαναβεβαιώνονται, μετά από αιτιολογημένη απόφαση των οργάνων της παραγράφου 5, κατά περίπτωση, η οποία εκδίδεται ύστερα από πρόταση του προϊσταμένου της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. ή του οικονομικού επιθεωρητή ή και οίκοθεν από τα πιο πάνω όργανα α) πριν από την πάροδο πέντε ετών από τη 19 Κωδικοποιημένες διατάξεις άρθρων 13 Έως 21 και Άρθρου 31 Ν. 2648/98 20 Εφημερίδα της Κυβερνήσεων.(2011) ΝΟΜΟΣ ΥΠ ΑΡΙΘΜΩΝ 3943 Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, στελέχωση των ελεγκτικών υπηρεσιών και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών 10

12 διαγραφή τους, εφόσον διαπιστωθεί ότι δεν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις της διαγραφής ή βελτιώθηκε η οικονομική κατάσταση του οφειλέτη, β) πριν από την πάροδο δέκα ετών από τη διαγραφή, εφόσον αποδειχθεί ότι αυτή ήταν αποτέλεσμα δόλιων ενεργειών του οφειλέτη ή και διοικητικού οργάνου21 2. Η επαναβεβαίωση, ανατρέχει στην ημερομηνία διαγραφής των χρεών, η οποία θεωρείται ότι δεν έγινε ποτέ. Η ευθύνη των συνυποχρέων που έχουν απαλλαγεί αναβιώνει. Ο χρόνος μεταξύ της διαγραφής και της επαναβεβαίωσης της οφειλής δεν προσμετράτε στην προθεσμία παραγραφής. Οι διατάξεις των προηγούμενων εδαφίων εφαρμόζονται αναλόγως και στις περιπτώσεις απαλλαγής των χρεών από προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής. 21 Ελληνική Δημοκρατία-Ειδική Επιτροπή.(2011) Πρακτικό Εφημερίδα της Κυβερνήσεων.(2011) ΝΟΜΟΣ ΥΠ ΑΡΙΘΜΩΝ 3943 Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, στελέχωση των ελεγκτικών υπηρεσιών και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών 11

13 Κ εφ άλαιο 3 Μ έτρα είσπραξης τω ν Δημοσίω ν εσόδω ν 3.1 Μ έτρα είσπραξης Για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων λαμβάνονται τα εξής μέτρα : 1. Αναγκαστικά μέτρα: Κατά την εφαρμογή αναγκαστικών μέτρων ισχύουν τα 23 ακόλουθα : Κατάσχεση κινητών πραγμάτων στα χέρια του οφειλέτη. Κατάσχεση κινητών πραγμάτων του οφειλέτη στα χέρια τρίτου και απαιτήσεων του οφειλέτη κατά τρίτου Κατάσχεση επί ακινήτων, πλοίων και αεροσκαφών του οφειλέτη 2. Διοικητικά ή και άλλα μέτρα προς διασφάλιση της είσπραξης των εσόδων, τα οποία προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις. Σε περίπτωση που το σύνολο των ληξιπρόθεσμων χρεών, χωρίς τις προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, είναι κατώτερο των τριακοσίων ευρώ, δεν λαμβάνονται μέτρα, εκτός από την κατάσχεση στα χέρια τρίτου και την άρνηση χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας2324. Αναγκαστικά μέτρα για τον υπόχρεο δεν λαμβάνονται πριν παρέλθουν πέντε εργάσιμες ημέρες από την κοινοποίηση ειδικής πρόσκλησης προς καταβολή του ληξιπρόθεσμου χρέους, η οποία συνοδεύεται από πίνακα, που περιέχει τα στοιχεία του οφειλέτη, το είδος και το ποσό του χρέους, τον αριθμό και τη χρονολογία της ταμειακής βεβαίωσης ως και τη χρονολογία καταβολής του. Δεν απαιτείται κοινοποίηση σε κάθε περίπτωση που ο υπόχρεος έχει, αποδεδειγμένα, λάβει πλήρη γνώση του χρέους, για το οποίο επισπεύδεται η 23 Ελληνική Δημοκρατία.(2014) Εγκύκλιος Ι.Κ.Α. αρ. 14/ Χορήγηση βεβαίωσης ασφαλιστικής ενημερότητας και αναστολή λήψης αναγκαστικών μέτρων για ένα έτος, σε Προέδρους και μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων των Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων 24 Ελληνική Δημοκρατία.(2014) Εγκύκλιος Ι.Κ.Α. αρ. 14/ Χορήγηση βεβαίωσης ασφαλιστικής ενημερότητας και αναστολή λήψης αναγκαστικών μέτρων για ένα έτος, σε Προέδρους και μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων των Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων 12

14 εκτέλεση25. Το Δημόσιο έχει τίτλο από το νόμο για την εγγραφή υποθήκης στα ακίνητα α) των οφειλετών του και των συνυπόχρεων προσώπων, για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις του από οποιαδήποτε αιτία, β) των υπολόγων του ως και των εγγυητών αυτών, για τις απαιτήσεις του που πηγάζουν από τη διαχείριση. Οι διατάξεις εφαρμόζονται και κατά την επιδίωξη της είσπραξης των δημοσίων εσόδων. Η διαπίστωση για τη συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων εφαρμογής του άρθρου 479 Α.Κ. αναφέρεται σε ειδικά αιτιολογημένη έκθεση, που συντάσσεται από τον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. και κοινοποιείται στον αποκτήσαντα την περιουσία ή επιχείρηση μαζί με ατομική ειδοποίηση, χωρίς να διενεργείται βεβαίωση των χρεών του μεταβιβάσαντος και στο όνομα του αποκτήσαντος Λ ήψη μέτρω ν Μόλις οι απαιτήσεις του Δημοσίου καταστούν ληξιπρόθεσμες, σύμφωνα με το άρθρο 7, ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. λαμβάνει κάθε πρόσφορο και αναγκαίο μέτρο για τη διασφάλιση και είσπραξη αυτών. Ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. έχει δικαίωμα27: α) να ζητεί και λαμβάνει από κάθε αρχή, πιστωτικό ίδρυμα, ένωση προσώπων και νομικό ή φυσικό πρόσωπο κάθε πληροφορία ή έγγραφο, σχετικά με τα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη, β) να κοινοποιεί έγγραφη πρόσκληση στον οφειλέτη και να του τάσσει προθεσμία τουλάχιστον είκοσι ημερών, από την κοινοποίηση, προκειμένου να υποβάλει στη Δ.Ο.Υ. υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 σχετικά με τα περιουσιακά του στοιχεία, περιλαμβανομένων και των απαιτήσεών του 25 Αιτιολογική Έκθεση-Σχέδιο Νόμου Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους - Ελληνικό Επενδυτικό Ταμείο - Αξιοποίηση Ιδιωτικής Περιουσίας και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις Άρθρων 479 και 939 επόμενα του Αστικού Κώδικα 27 Αρθρο 8 του ν. 1599/

15 κατά τρίτων. Αν ο οφειλέτης δεν υποβάλει τη δήλωση μέσα στην ταχθείσα προθεσμία, επιβάλλεται πρόστιμο ισόποσο προς τη συνολική βασική οφειλή, το οποίο, σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό των εκατό χιλιάδων ευρώ. Ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. αν από τη μη άμεση λήψη μέτρων πιθανολογείται σφόδρα κίνδυνος ζημίας του Δημοσίου, δικαιούται να προβεί στη λήψη αυτών και για μη ληξιπρόθεσμες ή μη βεβαιωμένες απαιτήσεις, εφόσον αυτές έχουν προσδιορισθεί, με πράξεις των αρμόδιων οργάνων, ως προς το είδος, την αιτία και το ποσό ή αποδεικνύονται ή πιθανολογούνται από δημόσια ή ιδιωτικά έγγραφα. Τα μέτρα αυτά είναι τα προβλεπόμενα στις υποπεριπτώσεις α, β και γ της περίπτωσης Α της παραγράφου 1 και στην παράγραφο 3 του άρθρου 15 ως και η άρνηση χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας28. Η λήψη των μέτρων αυτών απαιτεί τη σύμφωνη γνώμη προέδρου πρωτοδικών ή πρωτόδικη του διοικητικού πρωτοδικείου, στην περιφέρεια του οποίου εδρεύει η Δ.Ο.Υ. ή προέδρου πρωτοδικών ή πρωτόδικη του πρωτοδικείου, εφόσον στο νομό που εδρεύει η Δ.Ο.Υ. δεν εδρεύει διοικητικό πρωτοδικείο. Η γνώμη του προηγούμενου εδαφίου χορηγείται εγγράφως αυθημερόν, μετά από αίτηση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., που συνοδεύεται από τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία Παράγραφος 1 και Παράγραφος 3 του άρθρου Παράγραφος 1 και Παράγραφος 3 του άρθρου 15 14

16 Κ εφάλαιο 4 Διοικητική εκτέλεση 4.1 Κ ατάσχεση κινητώ ν στα χέρια του οφειλέτη ύστερα από Σύμφωνα με το Άρθρο 17 η κατάσχεση κινητών πραγμάτων ενεργείται έγγραφη παραγγελία του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., που συνοδεύεται από πίνακα που περιέχει το είδος και το ποσό κάθε οφειλής καθώς και τον αριθμό τριπλότυπου και την ημερομηνία βεβαίωσης αυτής30. Οι διατάξεις για την κατάσχεση στα χέρια του οφειλέτη εφαρμόζονται και όταν ισχύουν τα ακόλουθα31 32: α) κινητά πράγματα του οφειλέτη ευρίσκονται στα χέρια του δανειστή ή τρίτου πρόθυμου να τα αποδώσει, β) κατάσχεται εμπράγματο δικαίωμα του οφειλέτη σε ξένο κινητό πράγμα και γ) πρόκειται για κινητά πράγματα που είχαν μεταβιβαστεί από τον οφειλέτη σε τρίτο, εφόσον η κατάσχεση επιβάλλεται μετά τη διάρρηξη της μεταβίβασης, από το Δημόσιο ως καταδολιευτικής, κατά τα άρθρα 939 και επόμενα του Αστικού Κώδικα. Η κατάσχεση γίνεται με την αφαίρεση του πράγματος από δικαστικό επιμελητή ή υπάλληλο της Δ.Ο.Υ., συντασσόμενης σχετικής έκθεσης παρουσία ενός ενήλικου μάρτυρα. '> λ Η έκθεση κατάσχεσης πρέπει να περιέχει : 1. Τον τόπο και τον χρόνο της κατάσχεσης. 2. Τον αριθμό και τη χρονολογία της παραγγελίας προς κατάσχεση καθώς και το ονοματεπώνυμο του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. που χορήγησε την παραγγελία. 3. Το όνομα, επώνυμο, πατρώνυμο, αριθμό φορολογικού μητρώου και τη διεύθυνση κατοικίας του οφειλέτη, καθώς και τα ονοματεπώνυμα όλων των προσώπων που συμμετέχουν στη διαδικασία επιβολής της κατάσχεσης. 30 Λρθρο 953 : Κατάσχεση κινητών. Εξαιρούμενα 31 Άρθρο 953 : Κατάσχεση κινητών. Εξαιρούμενα 32 Άρθρο 3 του ΒΔ 17/5-15/6/

17 4. Τον πίνακα των βεβαιωμένων χρεών του οφειλέτη, που περιλαμβάνει το είδος, το ποσό, τη χρονολογία και τον αριθμό τριπλότυπου βεβαίωσης κάθε χρέους. 5. Συνοπτική περιγραφή των πραγμάτων που κατασχέθηκαν, έτσι ώστε να μη γεννάται αμφιβολία για την ταυτότητά τους και 6. Την αξία των κατασχεμένων, κατά την εκτίμηση του ενεργούντος την κατάσχεση. Σύμφωνα με το νόμο σε περίπτωση που η εκτίμηση της αξίας των κινητών που κατασχέθηκαν απαιτεί ειδικές γνώσεις, ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. δύναται να διορίσει πραγματογνώμονα που μπορεί να εκτελεί και χρέη μάρτυρα κατά την παράγραφο 3. Η έκθεση κατάσχεσης υπογράφεται από αυτόν που διενήργησε την κατάσχεση, τον μάρτυρα και τον καθού η κατάσχεση. Η τυχόν άρνηση του μάρτυρα ή του καθού να υπογράψουν την έκθεση αναφέρεται ρητά σε αυτή33. Σύμφωνα με το άρθρο 18 «Γνωστοποιήσεις της έκθεσης κατάσχεσης», μόλις περατωθεί η κατάσχεση, αντίγραφο της έκθεσης κατάσχεσης ή περίληψη αυτής επιδίδεται στον καθού η κατάσχεση, εφόσον είναι παρών, στην περίπτωση δε που αυτός αρνείται την παραλαβή, συντάσσεται από τον κατάσχονται έκθεση σχετικά με την άρνηση αυτή. Αν ο καθού είναι απών ή δεν είναι δυνατή η άμεση κατάρτιση του αντιγράφου ή της περίληψης, η επίδοση γίνεται το αργότερα την επόμενη της κατάσχεσης, εφόσον ο καθού έχει την κατοικία του στην περιφέρεια του δήμου ή της κοινότητας, όπου έγινε η κατάσχεση, αλλιώς μέσα σε οκτώ ημέρες από την κατάσχεση34. Ο δικαστικός επιμελητής οφείλει να παραδώσει ή αποστείλει αντίγραφο της έκθεσης κατασχέσεως στον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. που έδωσε την παραγγελία κατασχέσεως, μέσα σε δύο εργάσιμες ημέρες από το πέρας της 33 Ελληνική Δημοκρατία.(2014) Εγκύκλιος Ι.Κ.Α. αρ. 14/ Χορήγηση βεβαίωσης ασφαλιστικής ενημερότητας και αναστολή λήψης αναγκαστικών μέτρων για ένα έτος, σε Προέδρους και μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων των Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων 34 Άρθρο 18 του Κώδικας Διατάξεων για την Είσπραξη των Δημοσίων Εσόδων 16

18 κατάσχεσης. Σύμφωνα με το άρθρο 19 «Συνέπειες κατάσχεσης κινητών», από την επίδοση αντιγράφου ή περίληψης της κατασχετήριας έκθεσης, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 18 ή από την επιβολή της κατάσχεσης, αν ο καθού ήταν παρών, απαγορεύεται και είναι άκυρη έναντι του Δημοσίου η διάθεση του κατασχεμένου από τον καθού η κατάσχεση35. Η ακυρότητα προκαλείται τόσο υπέρ των απαιτήσεων για τις οποίες επιβλήθηκε η κατάσχεση, όσο και υπέρ των απαιτήσεων του Δημοσίου που αναγγέλθηκαν νομίμως. Σε περίπτωση ακύρωσης της κατάσχεσης, εξαιτίας οποιασδήποτε διαδικαστικής πλημμέλειας, η ακυρότητα της διάθεσης δεν αίρεται, εάν επιβληθεί νέα κατάσχεση μέσα σε τρεις μήνες από την επίδοση της ακυρωτικής απόφασης στη Δ.Ο.Υ. Κατ' εξαίρεση, η διάθεση των πραγμάτων που κατασχέθηκαν μπορεί να επιτραπεί μετά από αίτημα του οφειλέτη και έγγραφη συναίνεση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., που διαλαμβάνει ειδική αιτιολογία. Ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ., μετά από αιτιολογημένη έκθεσή του, μπορεί να προβαίνει σε άρση της κατάσχεσης, αν ο πλειστηριασμός που διενεργήθηκε απέβη άγονος, τουλάχιστον δύο φορές ή δεν προσδοκάτε η ικανοποίηση των απαιτήσεων του Δημοσίου και η φύλαξη των κατασχεθέντων είναι άκρως δυσχερής. Σύμφωνα με το άρθρο 20 «Κατάσχεση νομισμάτων και χρεογράφων», αν τα κατασχεθέντα πράγματα είναι ημεδαπά νομίσματα, το όργανο που ενεργεί την κατάσχεση, μετά την αφαίρεση των εξόδων εκτέλεσης, καταθέτει αμέσως σε Δ.Ο.Υ. το υπόλοιπο, σε πίστωση του οφειλέτη και εκδίδεται σχετικό διπλότυπο είσπραξης. Τυχόν πλεονάζον ποσό κατατίθεται υπέρ του οφειλέτη36. Σε περίπτωση που κατασχεθέντα πράγματα είναι αλλοδαπά νομίσματα μετατρέπονται σε ημεδαπά, μέσω της Τράπεζας της Ελλάδας, με μέριμνα του οργάνου της κατάσχεσης. Το προϊόν της μετατροπής κατατίθεται σε Δ.Ο.Υ. και 33 Άρθρο 18 και Άρθρο 19 του Κώδικας Διατάξεων για την Είσπραξη των Δημοσίων Εσόδων 36 Άρθρο 20 του Κώδικας Διατάξεων για την Είσπραξη των Δημοσίων Εσόδων 17

19 ακολουθείται η διαδικασία της προηγούμενης παραγράφου. Σε άλλη περίπτωση αν τα κατασχεθέντα κινητά είναι χρεόγραφα, κατατίθενται από το όργανο της εκτέλεσης στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, το οποίο εκδίδει υπέρ του Δημοσίου γραμμάτιο παρακαταθήκης που εξοφλείται με την παράδοση των χρεογράφων στη Δ.Ο.Υ., στην οποία είναι βεβαιωμένο το χρέος, μετά από αίτηση του προϊσταμένου της. Τα χρεόγραφα εκποιούνται από τον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. σε τιμή πρώτης προσφοράς που δεν είναι μικρότερη από τα τρία τέταρτα (3/4) της αξίας τους, σύμφωνα με τους όρους απόφασης του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδεται για κάθε εκποίηση. Όταν πρόκειται για απαίτηση από τίτλο σε διαταγή, η κατάσχεση ενεργείται σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Σύμφωνα με το άρθρο 21 «Μεσεγγύηση κατασχεθέντων κινητών», Μεσεγγυούχος των κατασχεθέντων κινητών, εκτός αυτών που αναφέρονται στο προηγούμενο άρθρο, ορίζεται, σε κάθε περίπτωση, ο καθού η κατάσχεση. Κατ εξαίρεση, το όργανο της κατάσχεσης μπορεί να ορίσει άλλον μεσεγγυούχο, εφόσον κρίνει ότι συντρέχουν ειδικοί λόγοι Ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. μπορεί, σε κάθε περίπτωση, να αντικαθιστά τον μεσεγγυούχο. Αν τα κατασχεμένα έχουν ήδη παραδοθεί σε μεσεγγυούχο, λόγω προηγούμενης κατάσχεσης, αυτός καθίσταται μεσεγγυούχος για όλες τις κατασχέσεις, από την κοινοποίηση την κατασχετήριας έκθεσης σε αυτόν, μέχρι το τέλος της εκτέλεσης. Για κάθε αμφισβήτηση που αφορά τον ορισμό του μεσεγγυούχου, τη μεσεγγύηση, καθώς και την αντικατάσταση αυτού, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 229 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας. Σύμφωνα με το άρθρο 22 «Ακατάσχετα», εξαιρούνται από την κατάσχεση τα πράγματα που ορίζονται ως ακατάσχετα από τις διατάξεις των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 953 ΚΠολΔ καθώς και από ειδικές διατάξεις. Επίσης, εξαιρούνται τα οχήματα ή άλλα μέσα που ανήκουν σε οφειλέτες με 37 Άρθρου του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας 38 Άρθρου του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας 39 Άρθρο 21 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας 18

20 ειδικές ανάγκες, εφόσον αυτά χρησιμοποιούνται για την εξυπηρέτηση των αναγκών τους. Σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ του οφειλέτη και του οργάνου που ενεργεί την κατάσχεση, ως προς το κατασχετό ή μη των πραγμάτων που αναφέρονται στις προηγούμενες παραγράφους, τα πράγματα κατάσχονται και παραδίδονται στον οφειλέτη, που φέρει όλες τις ευθύνες του μεσεγγυούχου. Η διαφορά επιλύεται, μετά από αίτηση του οφειλέτη, από το μονομελές διοικητικό πρωτοδικείο του τόπου της κατάσχεσης, με ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 214 και 215 παράγραφοι 6 και 7 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας40. Σύμφωνα με το άρθρο 23 «Περιορισμοί κατά την κατάσχεση», στην περίπτωση που υπάρχουν περισσότερα του ενός, ομοειδή ή μη, κινητά πράγματα, των οποίων η αξία υπερβαίνει το διπλάσιο της συνολικής οφειλής, όπως αυτή διαμορφώνεται μαζί με τα έξοδα και δικαιώματα της εκτέλεσης, η κατάσχεση επιβάλλεται μόνο στα πράγματα, των οποίων η αξία, κατά την εκτίμηση του οργάνου της εκτέλεσης, καλύπτει το διπλάσιο της οφειλής. Σύμφωνα με το άρθρο 24 «Πρόγραμμα πλειστηριασμού», ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. δύναται να εκδώσει πρόγραμμα πλειστηριασμού, αφού περάσουν τουλάχιστον τριάντα ημέρες από την κατάσχεση41. Το πρόγραμμα πλειστηριασμού περιέχει α) το ονοματεπώνυμο, τη διεύθυνση της κατοικίας και τον αριθμό φορολογικού μητρώου του οφειλέτη, β) πίνακα χρεών, στον οποίο περιλαμβάνονται και όσα χρέη έχουν βεβαιωθεί μέχρι την ημερομηνία έκδοσης του προγράμματος, με μνεία των στοιχείων του πίνακα της παραγράφου 1 του άρθρου 17, γ) το είδος των πραγμάτων που κατασχέθηκαν, την αξία στην οποία εκτιμήθηκαν και το ποσό της πρώτης προσφοράς, που δεν μπορεί να είναι μικρότερο από τα δύο τρίτα (2/3) της αξίας εκτίμησης των κατασχεθέντων, δ) τον υπάλληλο του πλειστηριασμού, ε) τον 40Διατάξεων των άρθρων 214 και 215 παράγραφοι 6 και 7 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας 41 Αρθρο 24 19

21 τόπο και χρόνο διενέργειας αυτού. Κάθε φορά που ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. εκδίδει πρόγραμμα, μπορεί να μεταβάλλει το ποσό της πρώτης προσφοράς, τηρώντας τις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου. Σύμφωνα με το άρθρο 25 «Επιδόσεις και δημοσιεύσεις του προγράμματος πλειστηριασμού», το πρόγραμμα πλειστηριασμού τοιχοκολλάται στο κατάστημα της επισπεύδουσας Δ.Ο.Υ. και επιδίδεται στον οφειλέτη και στον ειρηνοδίκη του τόπου της εκτέλεσης, τουλάχιστον δέκα πέντε ημέρες, πριν από την ημερομηνία του πλειστηριασμού42. Εφόσον η αξία εκτίμησης των κινητών, για τα οποία επισπεύδεται ο πλειστηριασμός είναι μεγαλύτερη των τριάντα χιλιάδων ευρώ, περίληψη του προγράμματος δημοσιεύεται, με τήρηση της προθεσμίας της προηγούμενης παραγράφου, και σε μία εφημερίδα του νομού, όπου ενεργείται ο πλειστηριασμός ή στο Δελτίο Δικαστικών Δημοσιεύσεων του Ταμείου Νομικών και κοινοποιείται στο κατάστημα του Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ., στην περιφέρεια του οποίου έγινε η κατάσχεση. Με απόφαση του υπουργού Οικονομικών, μπορεί να ορισθεί η δημοσίευση των περιλήψεων των προγραμμάτων πλειστηριασμού και σε συγκεκριμένη ιστοσελίδα του διαδικτύου, με τήρηση της προθεσμίας της πρώτης παραγράφου. Σύμφωνα με το Άρθρο 26 «Διεξαγωγή του πλειστηριασμού», τα κατασχεμένα πράγματα πλειστηριάζονται σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 959 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Αν η μεταφορά των κατασχεμένων στον τόπο του πλειστηριασμού είναι δυσχερής ή δαπανηρή ή μπορεί να προκαλέσει ζημία ή βλάβη αυτών, κατά την κρίση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., ο πλειστηριασμός διεξάγεται στον τόπο όπου ευρίσκονται τα κατασχεμένα43. Αν, κατά την κρίση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., τα κατασχεμένα πράγματα κινδυνεύουν να υποστούν φθορά, πλειστηριάζονται αμέσως ή σε 42 Άρθρο Άρθρο 26 20

22 σύντομη προθεσμία, ανάλογα με τον κίνδυνο που διατρέχουν. Πριν από τη διενέργεια του πλειστηριασμού, προηγείται οπωσδήποτε πράξη δημοσιότητας είτε με άμεση κήρυξη από κήρυκα είτε με τοιχοκόλληση προγράμματος στον τόπο του πλειστηριασμού, τουλάχιστον είκοσι τέσσερις ώρες πριν από την έναρξη του πλειστηριασμού. Οι διατάξεις των παραγράφων 1 έως 4 του άρθρου 965 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, εφαρμόζονται αναλόγως εν 44 προκειμενω. Για τον πλειστηριασμό συντάσσεται έκθεση, η οποία υπογράφεται, από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού, τον τελευταίο πλειοδότη και από τον οφειλέτη που τυχόν παρευρίσκεται και θέλει να υπογράψει. Σύμφωνα με το άρθρο 27 «Διαίρεση των πλειστηριαζόμενων πραγμάτων» εάν τα πλειστηριαζόμενα πράγματα είναι επιδεκτικά χωρισμού, εκποιούνται κατά το μέρος που, κατά την κρίση του υπαλλήλου του πλειστηριασμού, αρκεί για την πληρωμή των εξόδων και δικαιωμάτων της εκτέλεσης απαιτήσεων του Δημοσίου και των αναγγελθέντων δανειστών43. ως και των Σύμφωνα με το άρθρο 28 «Κατακύρωση στο Δημόσιο εάν δεν εμφανιστούν πλειοδότες, τα πράγματα κατακυρώνονται στο Δημόσιο στην τιμή της πρώτης προσφοράς». Η κατακύρωση τελεί υπό την αίρεση της έγκρισης από τον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ., με αιτιολογημένη απόφασή του, που εκδίδεται το αργότερο σε πέντε εργάσιμες ημέρες από την υποβολή αντιγράφου της έκθεσης πλειστηριασμού, σύμφωνα με το άρθρο 26 3 εδάφιο 246. Αν δεν χορηγηθεί η έγκριση, ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. διατάζει επανάληψη του πλειστηριασμού σε χρόνο που ορίζεται κατά την κρίση του, τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 25. Σύμφωνα με το άρθρο 29 Πρόσκληση λοιπών πλειοδοτών. Αναπλειστηριασμός» αν ο υπερθεματιστής δεν καταβάλει εμπροθέσμως το Διατάξεις των παραγράφων 1 έως 4 του άρθρου 965 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας 45 Αρθρο Αρθρο 26 3 εδάφιο 2 21

23 πλειστηριασμό, τηρείται η διαδικασία που ορίζεται47. Η ελεύθερη κρίση του υπαλλήλου του πλειστηριασμού, η πρόσκληση των επόμενων πλειοδοτών, που προβλέπεται στις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου, είναι αδύνατη ή ιδιαίτερα δυσχερής, για λόγους που εκτίθενται σε έκθεση καθώς και σε κάθε περίπτωση που η διαδικασία αυτή δεν τελεσφόρησε, διενεργείται αναπλειστηριασμός εις βάρος του υπερθεματιστή, κατά τα οριζόμενα στα άρθρα 24 έως 28. Η διάταξη του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 5 και οι διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 965 ΚΠολΔ εφαρμόζονται, αναλόγως, εν προκειμένω48. Για την είσπραξη χρεών του υπερθεματιστή, εξ αιτίας της μη καταβολής του πλειστηριάσματος, απαιτείται βεβαίωση εις βάρος του, από την επισπεύδουσα Δ.Ο.Υ., βάσει εγγράφου που χορηγείται από τον υπάλληλο του πλειστηριασμού. 4.2 Κ ατάσχεση κινητώ ν στα χέρια του τρίτου Με βάση τη νομοθεσία και τις αναφορές που έχουν γίνει μέχρι τώρα είναι δυνατόν να κατασχεθούν α) χρηματικές απαιτήσεις του οφειλέτη του Δημοσίου κατά τρίτων ή απαιτήσεις του κατά τρίτων για μεταβίβαση της κυριότητας κινητών, β) κινητά πράγματα του οφειλέτη που ευρίσκονται στα χέρια τρίτου. Η κατάσχεση ενεργείται με κατασχετήριο έγγραφο, που κοινοποιείται στον τρίτο και περιέχει α) το όνομα, επώνυμο και όνομα πατέρα του οφειλέτη και του τρίτου, τη διεύθυνση της κατοικίας τους ή, εάν πρόκειται για νομικά πρόσωπα, την επωνυμία και τη διεύθυνση της έδρας τους, β) το αντικείμενο της κατάσχεσης, γ) το συνολικό ποσό για το οποίο γίνεται η κατάσχεση, δ) πίνακα στον οποίο αναφέρεται το είδος και το ποσό κάθε απαίτησης ως και ο αριθμός και η χρονολογία βεβαίωσής της, ε) την αιτία για την οποία ο τρίτος φέρεται ότι 47 Εδαφίων 1 έως 5 της παραγράφου 5 του άρθρου 965 ΚΠολΔ 48 Παραγράφου 5 και οι διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 965 ΚΠολΔ 22

24 οφείλει προς τον οφειλέτη του Δημοσίου και στ) χρονολογία και υπογραφή του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Το κατασχετήριο κοινοποιείται στον οφειλέτη το αργότερο σε οκτώ ημέρες, από την ημέρα κοινοποίησής του στον τρίτο49. Με το κατασχετήριο επιτάσσεται ο τρίτος να καταθέσει στη Δ.Ο.Υ. τα χρήματα, που οφείλει στον οφειλέτη του Δημοσίου, το αργότερο σε δέκα ημέρες από την επομένη της κοινοποίησής του προς αυτόν. Εάν πρόκειται για κατάσχεση κινητών πραγμάτων, επιτάσσεται ο τρίτος να παραδώσει αυτά στον συμβολαιογράφο ή φύλακα που ορίζεται στο κατασχετήριο, οπότε εφαρμόζονται όσα ορίζονται στα άρθρα 20 έως 24 και επόμενα. Εάν τα πράγματα που κατάσχονται είναι ξένα νομίσματα ή χρεόγραφα, κατατίθενται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, με την έκδοση γραμματίου παρακαταθήκης υπέρ του Δημοσίου, που εξοφλείται με αίτηση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Ακολούθως, για μεν τα ξένα νομίσματα εφαρμόζεται η διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 20, για δε τα χρεόγραφα η διάταξη του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 3 του ίδιου άρθρου. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του τρίτου, αυτός διώκεται και με προσωπική κράτηση, ανεξάρτητα αν είχε τέτοιο δικαίωμα ο πιστωτής του, οφειλέτης του Δημοσίου. Απαγορεύεται και είναι άκυρη υπέρ του Δημοσίου η διάθεση του κατασχεμένου από τον καθού η κατάσχεση, αφότου κοινοποιηθεί σε αυτόν το κατασχετήριο, έστω και αν αυτό δεν έχει κοινοποιηθεί ακόμη στον τρίτο. Η κοινοποίηση του κατασχετηρίου στον τρίτο επιφέρει αυτοδικαίως τα αποτελέσματα αναγκαστικής εκχώρησης. Απαγορεύεται και δεν παράγει έννομες συνέπειες για το Δημόσιο η εξόφληση από τον τρίτο της κατασχεμένης απαίτησης ή ο συμψηφισμός της με μεταγενέστερη ανταπαίτησή του, καθώς και 49 Βροντάς, Δ.(2011) Ανακοπή και αίτηση αναστολής ΚΕΔΕ, Ελεγκτικό Συνέδριο, καταλογιστική πράξη, Άρθρο 73 παρ. 3 ΚΕΔΕ, 682,938 ΚπολΔ 23

25 η απόδοση του κατασχεμένου στον καθού η κατάσχεση ή η διάθεσή του σε τρίτους, αφότου κοινοποιηθεί σε αυτόν το κατασχετήριο, έστω και αν αυτό δεν έχει κοινοποιηθεί στον καθού η κατάσχεση. Ο τρίτος, αφότου του κοινοποιήθηκε το κατασχετήριο, καθίσταται μεσεγγυούχος, οπότε έχουν ανάλογη εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 21, πλην του πρώτου εδαφίου της πρώτης παραγράφου του50. Η κατάσχεση μπορεί να περιοριστεί σε μικρότερο ποσό ή ποσοστό, μετά από αιτιολογημένη απόφαση εκείνου που την επέβαλε Επί κατασχέσεων απαιτήσεων ή κινητών πραγμάτων στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων, εφαρμόζονται αποκλειστικά οι διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου, το δε κατασχετήριο κοινοποιείται στο κεντρικό κατάστημα ή και σε οποιοδήποτε υποκατάστημα αυτών. 30 Βιβλίο όγδοο αναγκαστική εκτέλεση κεφάλαιο πρώτο Γενικές διατάξεις Άρθρο

26 Κ εφάλαιο 5 Κ ατάσχεση ακινήτω ν, πλοίω ν και αεροσκαφώ ν Μπορεί να γίνει κατάσχεση ακινήτου, που ανήκει στην κυριότητα του οφειλέτη ή εμπράγματου δικαιώματος του οφειλέτη επί ακινήτου. Ακίνητο, που έχει μεταβιβαστεί από τον οφειλέτη σε τρίτο, κατάσχεται στην περιουσία του οφειλέτη, μετά τη διάρρηξη της μεταβίβασης αυτής από το Δημόσιο ως καταδολιευτικής, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 939 επόμενα του Αστικού Κώδικα, αφού η απόφαση που απαγγέλλει τη διάρρηξη στο περιθώριο της μεταγραφής της απαλλοτριωτικής πράξης51. Οι διατάξεις για την κατάσχεση ακινήτου εφαρμόζονται και για την κατάσχεση δικαιωμάτων, στα οποία ισχύουν οι σχετικοί με τα ακίνητα κανόνες καθώς και για την κατάσχεση πλοίων και αεροσκαφών. Οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 992 ΚΠολΔ εφαρμόζονται και εν προκειμένω. Σύμφωνα με το άρθρο 36 «Επιβολή της κατάσχεσης», η κατάσχεση διενεργείται από δικαστικό επιμελητή ή υπάλληλο Δ.Ο.Υ. παρουσία ενός ενήλικου μάρτυρα, μετά από έγγραφη παραγγελία του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., η οποία συνοδεύεται από πίνακα που περιέχει τα στοιχεία του άρθρου Η κατάσχεση του ενυπόθηκου κτήματος μπορεί να γίνει είτε κατά του οφειλέτη είτε κατά του τρίτου κυρίου είτε κατά εκείνου που νέμεται με νόμιμο τίτλο το ενυπόθηκο κτήμα52. Το όργανο που ενεργεί την κατάσχεση, αφού μεταβεί στον τόπο του ακινήτου, συντάσσει έκθεση, η οποία, εκτός από τα στοιχεία που μνημονεύονται στο άρθρο 17 4 περίπτωση α' έως δ', περιέχει και τη θέση, το είδος, τα όρια, την κατά προσέγγιση έκταση του ακινήτου, τον αριθμό των ορόφων, τα συστατικά και τα κατασχόμενα παραρτήματα ως και τη συνολική αξία των κατασχεθέντων, κατά την εκτίμηση του ενεργούντος την κατάσχεση53. Αν το ακίνητο κείται σε περιοχή, όπου ισχύει το σύστημα του 51 Αρθρα 939 του Αστικού Κώδικα 52 Άρθρο Αρθρο

27 αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων για τον υπολογισμό του φόρου μεταβίβασης, η εκτίμηση δεν μπορεί να υπολείπεται της αξίας αυτής, όπως ισχύει κατά το χρόνο της κατάσχεσης. Σε περίπτωση που η εκτίμηση της αξίας απαιτεί ειδικές γνώσεις, ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. μπορεί να διορίσει πραγματογνώμονα, ο οποίος χρησιμεύει και ως μάρτυρας. Μεσεγγυούχος του ακινήτου είναι ο κάτοχος αυτού, κατά την ημέρα της επιβολής της κατάσχεσης. Η έκθεση υπογράφεται από το όργανο της κατάσχεσης, από το πρόσωπο που συνέπραξε στην επιβολή της καθώς και από τον οφειλέτη ή τον τρίτο κύριο ή τον νομέα του ενυπόθηκου κτήματος, αν είναι παρόντες54. Σε περίπτωση άρνησης ή αδυναμίας των πιο πάνω προσώπων να υπογράψουν, γίνεται σχετική μνεία στην έκθεση. Η παρουσία τους στον τόπο της κατάσχεσης, έστω και κατά την έναρξη αυτής, ενέχει θέση επίδοσης της έκθεσης προς αυτούς, ως προς τις συνέπειες της παραγράφου 1 του άρθρου 38. Σύμφωνα με το άρθρο 37 «Υποβολή και κοινοποίηση της έκθεσης κατάσχεσης» το όργανο της κατάσχεσης επιδίδει στον οφειλέτη ή στον τρίτο κύριο ή νομέα του ενυπόθηκου κτήματος αντίγραφο της έκθεσης κατάσχεσης, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 18, συγχρόνως δε, μέσα σε τρεις εργάσιμες ημέρες από το πέρας της κατάσχεσης, οφείλει να υποβάλει αντίγραφο της έκθεσης στον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ., κατ εντολή του οποίου ενεργεί, άλλως υπέχει πειθαρχική ευθύνη και υποχρέωση αποζημίωσης του Δημοσίου. Σύμφωνα με το άρθρο 38 «Συνέπειες της κατάσχεσης», απαγορεύεται και είναι άκυρη έναντι του Δημοσίου η διάθεση του κατασχεμένου, που έγινε μετά την επίδοση της κατασχετήριας έκθεσης στον οφειλέτη. Αν πρόκειται για ενυπόθηκο κτήμα, είναι άκυρη η διάθεση και από τον τρίτο, κύριο ή νομέα, μετά την επίδοση σε αυτούς της κατασχετήριας έκθεσης55. Μετά την κατά το άρθρο 39 3 εγγραφή της κατάσχεσης του Δημοσίου στο οικείο βιβλίο, απαγορεύεται 54 Διατάξεις των παραγράφων 2 και 4 του άρθρου Άρθρο 38 26

28 και είναι άκυρη, έναντι του Δημοσίου, οποιαδήποτε μεταγραφή ή εγγραφή που συνεπάγεται επιβάρυνση του ακινήτου. Η τροπή της προσημείωσης σε υποθήκη, που έλαβε χώρα μετά την κατάσχεση, είναι έγκυρη56. Η ακυρότητα, κατά τις προηγούμενες παραγράφους, προκαλείται τόσο υπέρ των απαιτήσεων για τις οποίες επιβλήθηκε η κατάσχεση, όσο και υπέρ των απαιτήσεων του Δημοσίου που αναγγέλθηκαν νομίμως. Η ακυρότητα αυτή δεν αίρεται σε περίπτωση ακύρωσης της κατάσχεσης, εξαιτίας οποιασδήποτε διαδικαστικής πλημμέλειας, εφόσον επιβλήθηκε νέα κατάσχεση το αργότερο σε τρεις μήνες από την επίδοση της ακυρωτικής απόφασης στη Δ.Ο.Υ. Η κατάσχεση μπορεί να αρθεί, μετά από αίτηση του οφειλέτη, με απόφαση α) του Υπουργού Οικονομικών, μετά από αιτιολογημένη πρόταση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. και γνωμοδότηση της επιτροπής του άρθρου 77, β) του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., εφόσον χορηγηθεί εμπράγματη εγγύηση για ποσό ίσο προς το συνολικό χρέος, προσαυξημένο κατά το ένα δέκατο ή κατατεθεί, για το ίδιο ποσό, εγγυητική επιστολή αξιόχρεης τράπεζας που λειτουργεί στην Ελλάδα, διάρκειας όχι μεγαλύτερης του εξαμήνου, η οποία καταπίπτει υπέρ του Δημοσίου, κατά το ποσό που οφείλεται την ημέρα της κατάπτωσης, με μόνη την έγγραφη όχληση της τράπεζας από την αρμόδια Δ.Ο.Υ57. Σύμφωνα με το άρθρο 39 «Τιμή πρώτης προσφοράς», ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ., με πράξη του κάτω από την έκθεση κατάσχεσης, αναγράφει τα τυχόν, μετά την παραγγελία του άρθρου 36 1, βεβαιωθέντα χρέη και ορίζει την τιμή πρώτης προσφοράς. Η τιμή της πρώτης προσφοράς δεν μπορεί, να είναι μικρότερη από τα δύο τρίτα (2/3) της αξίας του ακινήτου, όπως αυτή έχει εκτιμηθεί στην έκθεση κατάσχεσης. Εάν η αξία αυτή είναι μικρότερη του χρέους, στο οποίο συνυπολογίζονται και τα έξοδα εκτέλεσης, ως τιμή πρώτης προσφοράς ορίζεται ποσό τουλάχιστον ίσο με το χρέος, χωρίς, όμως, αυτή να υπερβαίνει 56 Αρθρο Άρθρου 77 του Κώδικα 27

29 τα τέσσερα πέμπτα (4/5) της αξίας του ακινήτου. Αν το ακίνητο κείται σε περιοχή, όπου ισχύει το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων για τον υπολογισμό του φόρου μεταβίβασης, η τιμή πρώτης προσφοράς δεν μπορεί να υπολείπεται της αξίας αυτής, όπως ισχύει κατά το χρονο ορισμού της πρώτης προσφοράς. Αντίγραφο της έκθεσης κατάσχεσης, συμπληρωμένης με την πράξη της παραγράφου 1, επιδίδεται, μέσα σε οκτώ ημέρες από την κατάσχεση, στον αρμόδιο υποθηκοφύλακα ή προϊστάμενο του κτηματολογικού γραφείου. Οι διατάξεις των εδαφίων 2 και 3 της παραγράφου 2 του άρθρου 995 ΚΠολΔ εφαρμόζονται, αναλόγως, εν προκειμένω59. Σύμφωνα με το άρθρο 40 «Πρόγραμμα Πλειστηριασμού, ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ., μετά την παρέλευση σαράντα ημερών και το αργότερο σε τέσσερεις μήνες από την κατάσχεση, εκδίδει πρόγραμμα, ορίζοντας ημερομηνία πλειστηριασμού το αργότερο σε πέντε μήνες από την ημερομηνία έκδοσης του προγράμματος. Κατ εξαίρεση, επιτρέπεται η έκδοση προγράμματος και μετά τις προθεσμίες του προηγούμενου εδαφίου, εφόσον συντρέχει σπουδαίος λόγος, που αναφέρεται σε αιτιολογημένη έκθεση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ60. Κάθε φορά που ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. εκδίδει πρόγραμμα, μπορεί να μεταβάλλει το ποσό της πρώτης προσφοράς, τηρώντας τις διατάξεις της παραγράφου 2 του προηγούμενου άρθρου. Το πρόγραμμα περιέχει όσα ορίζονται στις περιπτώσεις α, β, δ και ε της παραγράφου 2 του άρθρου 24 καθώς και την περιγραφή και εκτίμηση της αξίας του κατασχεθέντος, σύμφωνα με την έκθεση κατάσχεσης. Το πρόγραμμα επιδίδεται στον οφειλέτη, στον τρίτο κύριο ή νομέα, Άρθρου 77 του Κώδικα 39 Εδάφια 2 και 3 της παραγράφου 2 του άρθρου 995 ΚΠολΔ 60 Νόμος 356/ Άρθρο 41 Κωδικοποιημένος σύμφωνα με το Ν.4110/2013, Ανάκτηση στις από

30 στους ενυπόθηκους δανειστές και στον ειρηνοδίκη του τόπου του πλειστηριασμού. Περίληψη του προγράμματος δημοσιεύεται σε μία εφημερίδα του νομού, όπου ενεργείται ο πλειστηριασμός ή στο Δελτίο Δικαστικών Δημοσιεύσεων του Ταμείου Νομικών και κοινοποιείται στο κατάστημα του Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ., στην περιφέρεια του οποίου έγινε η κατάσχεση61. Οι κοινοποιήσεις και δημοσιεύσεις ενεργούνται τουλάχιστον είκοσι ημέρες πριν από την ημερομηνία του πλειστηριασμού. Με απόφαση του υπουργού Οικονομικών, μπορεί να ορισθεί η δημοσίευση των περιλήψεων των προγραμμάτων πλειστηριασμού και σε συγκεκριμένη ιστοσελίδα του διαδικτύου, με τήρηση της προθεσμίας της προηγούμενης παραγράφου. Σύμφωνα με το άρθρο 41 «Διεξαγωγή του πλειστηριασμού» το κατασχεμένο ακίνητο πλειστηριάζετε σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1, 2 και 3 του άρθρου 998 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, που εφαρμόζονται, αναλόγως, εν προκειμένω62. Για τον πλειστηριασμό συντάσσεται έκθεση, που υπογράφεται κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 26 3 εδάφ. 1. Αντίγραφο της έκθεσης υποβάλλεται στον προϊστάμενο της επισπεύδουσας Δ.Ο.Υ., μέσα σε δέκα πέντε ημέρες, από τη διενέργεια του πλειστηριασμού. Σύμφωνα με το άρθρο 42 «Κατακύρωση στο Δημόσιο», εάν δεν εμφανισθούν πλειοδότες, το ακίνητο που πλειστηριάσθηκε κατακυρώνεται στο Δημόσιο στην τιμή της πρώτης προσφοράς. Η κατακύρωση τελεί υπό την αίρεση της έγκρισης από τον Υπουργό Οικονομικών με απόφασή του, που εκδίδεται το αργότερο σε τριάντα ημέρες από την πάροδο της προθεσμίας του άρθρου 45. Αν δεν χορηγηθεί η έγκριση, ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. διατάζει επανάληψη του πλειστηριασμού σε χρόνο που ορίζεται κατά την κρίση του»63. Σύμφωνα με το άρθρο 43 «Κατάθεση πλειστηριάσματος», μέσα σε πέντε 6 Βιβλίο 8 - Αναγκαστική εξέλιξη κεφάλαιο 1 Γενικές διατάξεις, Ανάκτηση στις από 62 Αρθρο 41 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 63 Αρθρο 42 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 29

31 εργάσιμες ημέρες, από την άπρακτη πάροδο της προθεσμίας του άρθρου 45, ο υπερθεματιστής υποχρεούται, χωρίς ειδοποίηση, να καταβάλει το πλειστηρίασμα στον υπάλληλο του πλειστηριασμού»64. Η καταβολή του πλειστηριάσματος δεν εμποδίζεται από την επιβολή κατάσχεσης ή την άσκηση ανακοπής ή από οποιονδήποτε άλλο λόγο. Ο υπερθεματιστής, σε καμία περίπτωση, δεν δικαιούται σε παρακράτηση ή συμψηφισμό μέρους ή όλου του πλειστηριάσματος. Σύμφωνα με το άρθρο 44 «Πρόσκληση λοιπών πλειοδοτών Αναπλειστηριασμός», αν ο υπερθεματιστής δεν καταβάλει το πλειστηρίασμα στην προθεσμία που ορίζεται στο άρθρο 43 1, η κατακύρωση σε αυτόν ανατρέπεται και η εγγυοδοσία που έχει καταθέσει καταπίπτει. Ακολούθως, οι επόμενοι πλειοδότες, η προσφορά των οποίων, αθροιζόμενη με το ποσόν της εγγυοδοσίας που κατέπεσε, είναι τουλάχιστον ίση με το πλειστηρίασμα, καλούνται να καταβάλουν σε τακτή ημέρα, που ορίζεται στην πρόσκληση, το ποσόν που είχαν προσφέρει65. Αν, κατά την ελεύθερη κρίση του υπαλλήλου του πλειστηριασμού, η πρόσκληση των επόμενων πλειοδοτών είναι αδύνατη ή ιδιαίτερα δυσχερής για λόγους που εκτίθενται σε σχετική έκθεση καθώς και σε κάθε περίπτωση που η διαδικασία αυτή δεν τελεσφόρησε, διενεργείται αναπλειστηριασμός εις βάρος του υπερθεματιστή, κατά τα οριζόμενα στα άρθρα 40 και επόμενα66. Σύμφωνα με το άρθρο 45 «Προϋποθέσεις ματαίωσης της κατακύρωσης», η κατακύρωση θεωρείται ότι δεν έγινε, εφόσον, το αργότερο σε τριάντα ημέρες από αυτή ο οφειλέτης καταθέσει στον υπάλληλο του πλειστηριασμού αποδεικτικό καταβολής όλων των ληξιπρόθεσμων χρεών του, που αναφέρονται στο πρόγραμμα πλειστηριασμού και στις αναγγελίες του Δημοσίου, με τις 64 Άρθρο 43 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 65 Διατάξεις των εδαφίων 3, 4 και 5 της παραγράφου 5 του άρθρου 965 ΚΠολΔ εφαρμόζονται αναλόγως 66 Παράγραφος 5 και οι διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 965 ΚΠολΔ ως και η διάταξη της παραγράφου 3 του άρθρου 29 του παρόντος Κώδικα εφαρμόζονται, αναλόγως, εν προκειμένω. 30

32 προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής και τα έξοδα και δικαιώματα της εκτέλεσης και εφόσον, στην ίδια προθεσμία, υποβληθεί πράξη συμβολαιογράφου ή ειρηνοδίκη περιέχουσα δήλωση παραίτησης των λοιπών δανειστών από τις αναγγελίες τους ή συναίνεσης αυτών για τη ματαίωση της κατακύρωσης. Σύμφωνα με το άρθρο 46 «Κατάσχεση και πλειστηριασμός πλοίου», για την κατάσχεση και τον πλειστηριασμό πλοίου εφαρμόζονται αναλογώ ς»67. Ο απόπλους κατασχεμένου πλοίου μπορεί να επιτραπεί με απόφαση α) του Υπουργού Οικονομικών, μετά από αιτιολογημένη πρόταση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. που επέβαλε την κατάσχεση, η οποία υποβάλλεται είτε αυτεπάγγελτα, είτε κατόπιν αιτήσεως του οφειλέτη, β) του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., εφόσον χορηγηθεί εμπράγματη εγγύηση για ποσό ίσο προς το συνολικό χρέος, προσαυξημένο κατά το ένα δέκατο ή κατατεθεί, για το ίδιο ποσό, εγγυητική επιστολή αξιόχρεης τράπεζας που λειτουργεί στην Ελλάδα. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης προς τους όρους, με τους οποίους επετράπη ο απόπλους, η εγγυητική επιστολή καταπίπτει υπέρ του Δημοσίου, κατά το ποσό που οφείλεται την ημέρα της κατάπτωσης, με μόνη την έγγραφη όχληση της τράπεζας από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. Ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ., λόγω χρεών του πλοιοκτήτη, μπορεί να ζητήσει να απαγορευθεί ο απόπλους πλοίου, μη κατασχεθέντος από αυτόν, μέχρι την ολοσχερή εξόφληση των χρεών, με έγγραφό του, που κοινοποιείται στον προϊστάμενο της λιμενικής αρχής του λιμένα, στον οποίο είναι ελλιμενισμένο το πλοίο. Ο απόπλους μπορεί να επιτραπεί και κατ ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων της προηγούμενης παραγράφου68. Σύμφωνα με το άρθρο 47 «Κατάσχεση και πλειστηριασμός αεροσκάφους», για την κατάσχεση και τον πλειστηριασμό αεροσκάφους εφαρμόζονται αναλόγως και οι διατάξεις των άρθρων 1014 έως 1016 του 67 Άρθρα 1011 έως 1013 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, εκτός από τη διάταξη της παραγράφου 1 εδάφιο 2 του άρθρου Παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 46 31

33 Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, εκτός από τη διάταξη της παραγράφου 3 του άρθρου Κ οινές διατάξεις της εκτέλεσης Στις κατασχέσεις και πλειστηριασμούς κινητών, ακινήτων, πλοίων και αεροσκαφών, εφαρμόζονται και οι ακόλουθες διατάξεις69: 1. Η κατάσχεση δεν επιτρέπεται κατά τη νύκτα, τις μη εργάσιμες ημέρες και τον μήνα Αύγουστο, εκτός αν ο ειρηνοδίκης του τόπου της εκτέλεσης χορηγήσει σχετική άδεια, κατά τη διαδικασία των άρθρων 686 επόμενα του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας ή αν το μέτρο λαμβάνεται κατ εφαρμογή του άρθρου 16 3, οπότε παρίσταται ως μάρτυρας δημόσιος υπάλληλος ή αστυνομικό όργανο. 2. Οποιαδήποτε προηγούμενη κατάσχεση του Δημοσίου ή τρίτων δεν εμποδίζει άλλες κατασχέσεις του Δημοσίου ούτε η κατάσχεση, που επιβάλλεται από αυτό, εμποδίζει την επιβολή κατασχέσεων από τρίτους. Η αναγγελία οποιουδήποτε δεν σημαίνει παραίτηση από την κατάσχεση που έχει επιβάλει. Με την επιφύλαξη του άρθρου 27, σε περίπτωση επιβολής περισσοτέρων της μιας κατασχέσεων, δικαιούνται σε απόληψη δικαιωμάτων και εξόδων εκτέλεσης εκείνος, με επίσπευση του οποίου περατώθηκε η κατακύρωση και το Δημόσιο. Αν τα κατασχεθέντα πράγματα είναι ασφαλισμένα, η κατάσχεση ισχύει και για την αποζημίωση που οφείλεται από την ασφάλιση. Η καταβολή της αποζημίωσης στον καθού η κατάσχεση είναι άκυρη έναντι του Δημοσίου, εφόσον έλαβε χώρα μετά την έγγραφη ειδοποίηση του ασφαλιστή, από τον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ., σχετικά με την επιβολή της κατάσχεσης. Οι διατάξεις περί ανατροπής της κατάσχεσης του άρθρου 1019 Κώδικα 69 Αρθρα 686 επόμενα του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας ή αν το μέτρο λαμβάνεται κατ εφαρμογή του άρθρου

34 Πολιτικής Δικονομίας δεν έχουν εφαρμογή στις κατασχέσεις που επιβάλλονται κατά τη διαδικασία του παρόντος Κώδικα. Ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ., μετά την ολοσχερή απόσβεση των χρεών, για τα οποία επιβλήθηκε η κατάσχεση και αυτών που αναγγέλθηκαν από το Δημόσιο, παρέχει έγγραφη συναίνεση για την άρση της κατάσχεσης, μετά από σχετική αίτηση του οφειλέτη. Η σύνταξη του προγράμματος πλειστηριασμού μπορεί να ανατεθεί και σε δικαστικό επιμελητή, με έγγραφη εντολή του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Ο πλειστηριασμός δεν μπορεί να γίνει κατά το χρονικό διάστημα από την 1η Αυγούστου έως και την 15η Σεπτεμβρίου, εκτός εάν πρόκειται για πλοία ή αεροσκάφη ή για κινητά πράγματα που μπορεί να υποστούν φθορά. Εάν ο πλειστηριασμός δεν διενεργηθεί την ορισθείσα με το πρόγραμμα ημέρα, ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. εκδίδει νέο πρόγραμμα το αργότερο σε ένα έτος από την ημέρα του μη διενεργηθέντος πλειστηριασμού ή, επί αναστολής αυτού, από την ημέρα που έπαυσε η αναστολή70. Αν το πλειστηρίασμα αρκεί για την ικανοποίηση του Δημοσίου και των αναγγελθέντων δανειστών, ο υπάλληλος του πλειστηριασμού τους ικανοποιεί, αφού αφαιρέσει τα δικαιώματα και έξοδα εκτέλεσης, άλλως συντάσσει πίνακα κατάταξης σύμφωνα με το άρθρο 974 ΚΠολΔ71. Αν δεν αναγγέλθηκαν δανειστές, εξοφλείται το Δημόσιο και το τυχόν υπόλοιπο αποδίδεται στον καθού. Η απόδοση του πλειστημιάσματος στο Δημόσιο γίνεται με απλή εντολή του υπαλλήλου του πλειστηριασμού, χωρίς τη σύνταξη συμβολαιογραφικής πράξης. Σε περίπτωση μεταφοράς χρεών του οφειλέτη σε άλλη Δ.Ο.Υ., η διαδικασία της εκτέλεσης συνεχίζεται από τον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. στην οποία μεταφέρθηκαν τα χρέη. 0 Άρθρο 40 1 εδάφ. 2 εφαρμόζεται και εν προκειμένω. 71 Άρθρο 974 ΚΠολΔ 33

35 5.2 Α νακοινώ σεις τρίτω ν - Α ναγγελίες Υ περθεματισμός Δημοσίου Κάθε τρίτος, που επισπεύδει πλειστηριασμό, υποχρεούται, με ποινή ακυρότητας, να επιδώσει αντίγραφο της περίληψης της κατασχετήριας έκθεσης δέκα ημέρες πριν από την ημερομηνία του πλειστηριασμού, όταν πρόκειται για κινητά και είκοσι ημέρες, όταν πρόκειται για ακίνητα, στους προϊσταμένους των Δ.Ο.Υ., στην περιφέρεια των οποίων ο οφειλέτης έχει την κατοικία του και ασκεί το επάγγελμά του και στο τελωνείο ή στη διεύθυνση τελωνείων του τόπου της εκτέλεσης72. Σύμφωνα με το άρθρο 50 «Αναγγελίες Δημοσίου», ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. οφείλει, το αργότερο σε δέκα πέντε ημέρες από την κατακύρωση, να κοινοποιήσει στον υπάλληλο του πλειστηριασμού αναγγελία, που περιλαμβάνει το ονοματεπώνυμο του οφειλέτη, το είδος και το ποσό των βεβαιωμένων απαιτήσεων, το έτος στο οποίο ανήκουν, τον αριθμό και τη χρονολογία βεβαίωσής τους ως και μνεία τυχόν υφιστάμενης κατάσχεσης ή ασφάλειας, για κάθε αναγγελλόμενη απαίτηση. Αν επισπεύδει το Δημόσιο, αναγγέλλονται όσες απαιτήσεις του δεν έχουν περιληφθεί στο πρόγραμμα του πλειστηριασμού. Αν βεβαιωθούν νέες απαιτήσεις κατά του ίδιου οφειλέτη, κοινοποιείται αναγγελία και για τις απαιτήσεις αυτές. Σε περίπτωση αναβολής του πλειστηριασμού ή ματαίωσης αυτού ή της κατακύρωσης, η ισχύς της αναγγελίας δεν επηρεάζεται. Οι αναγγελίες του Δημοσίου σε πλειστηριασμό ακινήτου επέχουν ισχύ αυτοτελούς κατασχέσεως, εφόσον κοινοποιηθούν και στον υποθηκοφύλακα ή τον προϊστάμενο του κτηματολογικού γραφείου, οπότε και στην περίπτωση αυτή ισχύει η διάταξη της περίπτωσης β του άρθρου Καραμπαγιάς, Χ.(2011) Κ ατάσχεση και πλειστηριασμός α π ό Τράπεζα α κινήτου π ολλα π λά σ ια ς α ξία ς σε σχέση μ ε την απαίτησή της, Ανάκτησης στις από on=com_content&view=category&layout=blog&id=84&itemid =228 34

36 Οι πιο πάνω διατάξεις ισχύουν και επί αναγγελίας άλλης Δ.Ο.Υ. από εκείνη που επισπεύδει τον πλειστηριασμό. Σύμφωνα με το άρθρο 51 «Αναγγελίες τρίτων», οι αναγγελίες των τρίτων, όταν επισπεύδει το Δημόσιο, διέπονται από τις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας73. Σύμφωνα με το άρθρο 52 «Υπερθεματισμός Δημοσίου», στην περίπτωση που επισπεύδεται πλειστηριασμός ακινήτου από τρίτο και έχει ορισθεί ως πρώτη προσφορά ποσό μικρότερο της αξίας του, κατ' εκτίμηση του Δημοσίου, επιτρέπεται στον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ., ως εκπρόσωπο του Δημοσίου, να υπερθεματίσει για λογαριασμό του μέχρι τα τέσσερα πέμπτα (4/5) της αξίας του ακινήτου, κατόπιν εγκριτικής διαταγής του Υπουργού Οικονομικών, που εκδίδεται μετά από πρόταση του πιο πάνω προϊσταμένου. 5.3 Κ ατάταξη Δημοσίου Π τώ χευση οφ ειλετώ ν Στον πίνακα, που συντάσσεται μετά από πλειστηριασμό κινητού ή ακινήτου, το Δημόσιο κατατάσσεται στην υπ' αριθμ. 5 σειρά του άρθρου 975 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, για τις απαιτήσεις του από οποιαδήποτε αιτία, που είναι βεβαιωμένες μέχρι την ημέρα της κατακύρωσης. Επί πτωχευτικών διανομών, το Δημόσιο κατατάσσεται στην υπό στοιχ. ε σειρά του άρθρου 154 του Πτωχευτικού Κώδικα (Ν. 3588/2007) για τις απαιτήσεις του από οποιαδήποτε αιτία, που είναι βεβαιωμένες μέχρι την ημέρα της αναγγελίας του. Στις σειρές των προηγούμενων παραγράφων, κατά περίπτωση, κατατάσσονται και οι κάθε είδους πρόσθετοι φόροι, προσαυξήσεις και τόκοι επί των κατατακτέων απαιτήσεων. Σύμφωνα με το άρθρο 54 «Πτώχευση», η συζήτηση αίτησης για κήρυξη πτώχευσης είναι απαράδεκτη, εάν, το αργότερο σε είκοσι ημέρες από την 73 Άρθρο 51 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 35

37 κατάθεσή της στο δικαστήριο, δεν κοινοποιηθεί αντίγραφό της στη Δ.Ο.Υ. εκείνου, του οποίου ζητείται η πτώχευση καθώς και στο Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. Ο γραμματέας του δικαστηρίου, που εξέδωσε απόφαση πτώχευσης, υποχρεούται να αποστείλει, επί αποδείξει, απόσπασμα της απόφασης στη Δ.Ο.Υ του πτωχεύσαντος και στο Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. το αργότερο σε δέκα πέντε ημέρες από τη δημοσίευσή της. Ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ., μέχρι και την τελευταία διανομή, αποστέλλει στον γραμματέα των πτωχεύσεων αναγγελία, που περιέχει τα στοιχεία των εδαφίων 1 και 2 της παραγράφου 1 του άρθρου 50. Ο σύνδικος της πτώχευσης, αν δεν αμφισβητεί τις αναγγελθείσες απαιτήσεις, τις αποδέχεται στα χρέη της πτώχευσης για να εξοφληθούν κατά την προνομιακή τους τάξη. Εάν τις αμφισβητεί ή αμφισβητεί το προνόμιό τους, οφείλει να ασκήσει ανακοπή, η οποία εκδικάζεται σύμφωνα με τα άρθρα 218 και επόμενα του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας. Το Δημόσιο μπορεί οποτεδήποτε να επισπεύδει εκτέλεση κατά της μεταπτωχευτικής περιουσίας προς ικανοποίηση των πτωχευτικών του απαιτήσεων. 5.4 Δικαστική Π ροστασία Οι διαφορές, που αναφύονται κατά την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα, υπάγονται στη δικαιοδοσία των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, εκτός αν ορίζεται άλλως στις διατάξεις του. Η ανακοπή κατά του πίνακα κατάταξης δανειστών και η ανακοπή του τρίτου εισάγονται, σε κάθε περίπτωση, στα πολιτικά δικαστήρια. Σύμφωνα με το άρθρο 56 «Ανακοπή κατά του πίνακα κατάταξης δανειστών», η πρόσκληση του υπαλλήλου του πλειστηριασμού προς γνώση του πίνακα κοινοποιείται στον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. και στον Υπουργό Οικονομικών. Η προθεσμία για την άσκηση ανακοπής από το Δημόσιο είναι τριακονθήμερη και αρχίζει από την επόμενη της τελευταίας 36

38 επίδοσης της πρόσκλησης74. Αν ασκηθεί κατά του πίνακα εμπρόθεσμη ανακοπή από αναγγελθέντα δανειστή, ο υπάλληλος του πλειστηριασμού καταβάλλει τις απαιτήσεις, των οποίων δεν αμφισβητείται η κατάταξη. Κατ εξαίρεση, αν δικαιούχος των αμφισβητούμενων απαιτήσεων είναι το Δημόσιο, καταβάλλεται αμέσως το σύνολο της καταταγείσης απαίτησής του. Οι διατάξεις της παραγράφου 1 και του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 2 εφαρμόζονται, αναλόγως, και στις πτωχευτικές διανομές ως και σε κάθε άλλη διαδικασία κατάταξης δανειστών, ανεξάρτητα από τις διατάξεις που τη διέπουν. Σύμφωνα με το άρθρο 57 «Παραλείψεις και ακυρότητες πράξεων της εκτέλεσης», παραλείψεις ή ακυρότητες των πράξεων της εκτέλεσης προτείνονται από τον καθού με ανακοπή, αν αποδεικνύονται από τις ίδιες τις πράξεις της εκτέλεσης και αν, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, επήλθε στον καθού βλάβη, που δεν μπορεί να επανορθωθεί διαφορετικά, παρά μόνο με την κήρυξη της ακυρότητας. Ο οφειλέτης και οι ενυπόθηκοι δανειστές μπορούν να ανακόψουν τον πλειστηριασμό, αν δεν κοινοποιήθηκε εγκύρως σ αυτούς το πρόγραμμα του πλειστηριασμού. Εάν ακυρωθεί η εκτέλεση με τελεσίδικη δικαστική απόφαση, λόγω παράλειψης προθεσμίας ή δικονομικού τύπου, εκείνος, στην υπαιτιότητα του οποίου οφείλεται η ακυρότητα, μπορεί να υποχρεωθεί, με την ίδια απόφαση, στην πληρωμή των εξόδων που υποβλήθηκε τόσο το Δημόσιο, όσο και ο καθού η εκτέλεση Κ οινοποιήσεις Οι κοινοποιήσεις που προβλέπονται στον Κώδικα, εφόσον από τις διατάξεις του δεν ορίζεται άλλως, διενεργούνται, χωρίς ειδική έγγραφη 74 Λρθρο 56 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 75 Άρθρο 57 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 37

39 παραγγελία του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., από δικαστικό επιμελητή ή υπάλληλο του Δημοσίου ή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας. Όταν ο Κώδικας αναφέρεται σε επίδοση, αυτή διενεργείται μόνον από δικαστικό επιμελητή και κατ εξαίρεση, όταν αυτό είναι αντικειμενικά αδύνατο ή άκρως δυσχερές, από υπάλληλο της παραγράφου 1. 38

40 Κ εφάλαιο 6 Εκπροσώ πηση Δημοσίου. Ν ομιμοποίηση τρίτω ν Ον διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας εφαρμόζονται, εφόσον δεν αντίκεινται στις διατάξεις του παρόντος Κώδικα. 6.1 Ε νημερότητα. Κ υρώ σεις - Α ποδεικτικό ενημερότητας Με αποδεικτικό ενημερότητας αποδεικνύεται η εκπλήρωση των εξής υποχρεώσεων76: α) της υποβολής δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, απόδοσης φόρου προστιθέμενης αξίας και παρακρατούμενου φόρου μισθωτών υπηρεσιών, β) της πλήρους εξόφλησης των μέχρι τη χρονολογία έκδοσης του αποδεικτικού βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων οφειλών. Κατ εξαίρεση, εκτός από την περίπτωση που προβλέπεται στη διάταξη του άρθρου 73 1 εδάφ. α, χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας, παρά τη μη εξόφληση των οφειλών και στις περιπτώσεις που α) έχει χορηγηθεί αναστολή εκτέλεσης του νόμιμου τίτλου, της βεβαίωσης ή της πρωτόδικης δικαστικής απόφασης, με την επιφύλαξη των οριζόμενων στην παράγραφο 6 ή β) έχει εγγραφεί υποθήκη σε ακίνητο του οφειλέτη ή τρίτου, διασφαλίζουσα πλήρως το συνολικό χρέος ή γ) έχει κατατεθεί στη Δ.Ο.Υ. εγγυητική επιστολή αξιόχρεης τράπεζας, η οποία διασφαλίζει πλήρως το συνολικό χρέος, μαζί με τις προσαυξήσεις, μέχρι την ορισθείσα προθεσμία αποπληρωμής, που δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη των έξη μηνών από την ημερομηνία κατάθεσης της επιστολής. Δεν χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας στους διευθύνοντες συμβούλους, διαχειριστές και εν γένει εκπροσώπους των υποχρέων, που αναφέρονται στα άρθρα 2 4 και 101 του ν. 2238/1994 (ΦΕΚ Α 151), εφόσον οι τελευταίοι δεν εκπληρώνουν κάποια από τις υποχρεώσεις της παραγράφου Άρθρο 73 1 εδάφ. α 39

41 Το αποδεικτικό ενημερότητας χορηγείται μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου, από τον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. που είναι αρμόδια για τη φορολογία του εισοδήματος του. Χωρίς αποδεικτικό ενημερότητας δεν επιτρέπεται α) η είσπραξη χρημάτων από τα πρόσωπα του δημόσιου τομέα, β) η παραχώρηση υποθήκης και η από κάθε αιτία μεταβίβαση εμπράγματων δικαιωμάτων επί ακινήτων, γ) η μεταβίβαση του δικαιώματος ενάσκησης της επικαρπίας επί ακινήτων, δ) η συμμετοχή σε διαγωνισμούς για την ανάληψη δημοσίων έργων ή προμηθειών του Δημοσίου, νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των επιχειρήσεών τους ως και όλων των επιχειρήσεων ή οργανισμών του δημόσιου τομέα77. Σε κάθε περίπτωση αναστολής εκτέλεσης του νομίμου τίτλου, της βεβαίωσης και της πρωτόδικης απόφασης, ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. μπορεί να αρνηθεί τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτων ή σύσταση εμπραγμάτων δικαιωμάτων επ' αυτών, εκτός εάν ο αϊτών αποδεικνύει ότι η αξία των ακινήτων που απομένουν ή επιβαρύνονται διασφαλίζει πλήρως τη συνολική οφειλή. Ειδικές διατάξεις, που απαγορεύουν τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας ή ορίζουν και άλλες συνέπειες από αυτές που αναφέρονται στην παράγραφο 5, εξακολουθούν να ισχύουν. Όποιος προβαίνει σε πράξεις ή πληρωμές, από τις οποίες γνωρίζει ότι υποχρεούται να απέχει, λόγω μη προσκόμισης αποδεικτικού ενημερότητας, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους, μετά από μηνυτήρια αναφορά του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Οι διατάξεις εφαρμόζονται αναλόγως και για τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, εφόσον οι οφειλέτες τους δεν εκπληρώνουν τις από οποιαδήποτε αιτία βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες οφειλές τους. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής 77Ελληνική Δημοκρατία Υπουργείο Οικονομικών.(2013) ΠΟΑ.1274/ Αποδεικτικό Ενημερότητας άρθρου 12 ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170Α ) 40

42 Διακυβέρνησης, καθορίζεται η διαδικασία της παραγγελίας των Ο.Τ.Α. προς την αρμόδια Δ.Ο.Υ για μη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας ως και της ανάκλησης αυτής και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της διάταξης του πρώτου εδαφίου78. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών καθορίζονται, καταργούνται ή μεταβάλλονται α) το είδος των δηλώσεων της παραγράφου 1, β) οι πράξεις ή συναλλαγές για τις οποίες απαιτείται αποδεικτικό ενημερότητας, γ) η διαδικασία έκδοσης του αποδεικτικού, δ) τα όργανα που, εκτός του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., είναι αρμόδια για την έκδοσή του, ε) ο χρόνος ισχύος του, με δυνατότητα διάκρισης κατά κατηγορία οφειλετών ή λόγων έκδοσης αυτού, στ) οι εξαιρέσεις ή απαλλαγές, ζ) τα τηρητέα βιβλία ή έντυπα, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου. 6.2 Π οινικές Κ υρώ σεις Η άνω των τεσσάρων μηνών καθυστέρηση καταβολής των, από κάθε αιτία, βεβαιωμένων στις Δ.Ο.Υ. και τα τελωνεία ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς του δημόσιου τομέα διώκεται ποινικά ύστερα από αίτηση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. ή του τελωνείου προς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών της έδρας τους και τιμωρείται με ποινή φυλάκισης, τουλάχιστον α) τεσσάρων μηνών, αν το συνολικό χρέος υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων ευρώ, β) έξη μηνών, αν το συνολικό χρέος υπερβαίνει το ποσό των πενήντα χιλιάδων ευρώ, γ) ενός έτους, αν το συνολικό χρέος υπερβαίνει το ποσό των εκατό πενήντα χιλιάδων ευρώ και δ) δύο ετών, αν το συνολικό χρέος υπερβαίνει το ποσόν των οκτακόσιων χιλιάδων ευρώ79. Ελληνική Δημοκρατία Υπουργείο Οικονομικών.(2013) ΠΟΑ.1274/ Αποδεικτικό Ενημερότητας άρθρου 12 ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170Α') 79 Δικαστήριο του Άρειου Πάγου.(2009) Μ η καταβολή χ ρ εώ ν στο Δ ημόσιο. Α ναίρεση καταδικαστικής α π ο φ ά σ εω ς για ελλιπ ή α ιτιολογία. Π α ραπέμπει, Απόφαση 1059 /

43 Στο συνολικό χρέος περιλαμβάνονται και οι κάθε είδους τόκοι, πρόσθετοι φόροι και προσαυξήσεις, μέχρι την ημερομηνία σύνταξης του πίνακα χρεών, ο οποίος συνοδεύει οπωσδήποτε την αίτηση του πρώτου εδαφίου. Την ίδια ποινική ευθύνη με τους οφειλέτες υπέχουν και τα, από οποιαδήποτε αιτία, συνυπόχρεα πρόσωπα. Ποινική ευθύνη, κατά την προηγούμενη παράγραφο, σωρευτικά ή μη, υπέχουν και α) οι πρόεδροι των διοικητικών συμβουλίων, οι διευθύνοντες, εντεταλμένοι και συμπράττοντες σύμβουλοι, διοικητές, γενικοί διευθυντές και διευθυντές των ημεδαπών ανωνύμων εταιριών ως και κάθε πρόσωπο εντεταλμένο είτε από το νόμο είτε από ιδιωτική βούληση είτε από δικαστική απόφαση στη διοίκηση ή διαχείριση αυτών και, αν ελλείπουν όλα τα παραπάνω πρόσωπα, τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων των πιο πάνω εταιριών, εφόσον ασκούν πράγματι, προσωρινά ή διαρκώς, ένα από τα καθήκοντα που αναφέρονται παραπάνω, β) οι διαχειριστές των εταιριών περιορισμένης ευθύνης ή όλοι οι εταίροι, εφόσον οι διαχειριστές ελλείπουν για οποιοδήποτε λόγο ή απουσιάζουν από την έδρα της εταιρίας, χωρίς να είναι γνωστή η διαμονή τους στη Δ.Ο.Υ., στην οποία είναι βεβαιωμένα τα χρέη, γ) οι ομόρρυθμοι εταίροι και οι διαχειριστές των ομόρρυθμων και ετερόρρυθμων εταιριών, δ) οι πρόεδροι, γραμματείς, ταμίες και διαχειριστές συνεταιρισμών, ε) οι εκπρόσωποι και τα μέλη κοινοπραξιών, κοινωνιών και αστικών εταιριών, που ασκούν επιχείρηση και οι εκπρόσωποι συμμετοχικών ή αφανών εταιριών που ασκούν επιχείρηση, στ) οι διευθυντές, αντιπρόσωποι και πράκτορες, στην Ελλάδα, αλλοδαπών επιχειρήσεων εν γένει ως και πάσης φύσεως αλλοδαπών οργανισμών, ζ) οι διαχειριστές και επόπτες επιχειρήσεων που τελούν σε αναγκαστική διαχείριση, η) οι εκπρόσωποι κάθε άλλου νομικού προσώπου που δεν αναφέρεται στην παράγραφο αυτή80. Τα πρόσωπα που αναφέρονται υπέχουν ποινική ευθύνη για όσα χρέη ήταν ήδη ληξιπρόθεσμα, κατά την ημερομηνία που απέκτησαν την ιδιότητά 80 Δικαστήριο του Άρειου Πάγου.(2009) Μ η καταβολή χ ρ ε ώ ν στο Δ ημόσιο. Α ναίρεση καταδικαστικής α π οφ ά σ εω ς για ελλιπ ή α ιτιολογία. Π α ραπέμπει, Απόφαση 1059 /

44 τους ή έγιναν ληξιπρόθεσμα κατά το διάστημα που κατείχαν αυτή, ανεξάρτητα αν την απέβαλαν μεταγενέστερα, με κάθε τρόπο και για οποιαδήποτε αιτία, ανεξάρτητα από τη λύση ή μη των νομικών προσώπων. Το αδίκημα για καθυστέρηση καταβολής χρεών, που ήταν ληξιπρόθεσμα, κατά την απόκτηση της ιδιότητας των προσώπων αυτών, συντελείται τέσσερεις μήνες μετά την απόκτησή της. Κατ εξαίρεση, κατά των προσώπων της περίπτωσης ζ της προηγούμενης παραγράφου η ποινική δίωξη επιτρέπεται, τουλάχιστον, έξη μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων τους και μόνον για μη καταβολή των ληξιπρόθεσμων χρεών της επιχείρησης, που γεννήθηκαν κατά το χρόνο άσκησης της διαχείρισης ή εποπτείας. Οι κληρονόμοι υπέχουν ποινική ευθύνη για καθυστέρηση καταβολής των χρεών της κληρονομιάς ένα έτος μετά την αποδοχή της κληρονομιάς ή την άπρακτη πάροδο της προς αποποίηση προθεσμίας81. Σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφλησης ή συμψηφισμού του χρέους, μαζί με τις προσαυξήσεις που ήδη οφείλονται ως και τα δικαιώματα και έξοδα της εκτέλεσης ή διαγραφής του για οποιονδήποτε λόγο, πλην της παραγραφής, εξαλείφεται το αξιόποινο, η δε επιβληθείσα ποινή δεν εκτελείται ή διακόπτεται η εκτέλεση αυτής. Αν χορηγηθεί διευκόλυνση τμηματικής καταβολής του χρέους, αναστέλλεται η ποινική δίωξη ή αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε ή διακόπτεται η εκτέλεσή της, για όσο χρόνο διαρκεί η διευκόλυνση, εφόσον ο οφειλέτης είναι συνεπής με τους όρους της. Η υποβολή αίτησης ποινικής δίωξης αναστέλλει την παραγραφή των χρεών που αναφέρονται στον συνυποβαλλόμενο πίνακα της παραγράφου 1, μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης ή μέχρι την τελεσιδικία της πρωτοβάθμιας απόφασης. Ο χρόνος παραγραφής του χρέους δεν συμπληρώνεται πριν από την παρέλευση ενός έτους από τη λήξη της αναστολής. Στις σχετικές δίκες μπορεί να εξετάζεται ως μάρτυρας ο, κατά την 81 Υπ' αριθμ /2007 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών 43

45 ημερομηνία της δικασίμου, προϊστάμενος της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. ή του τελωνείου ή κάποιος από τους υπαλλήλους, που υπηρετούν στην αρμόδια ή σε συναφή υπηρεσία. 6.3 Έ ξο δ α εκτέλεσης. Ε υθύνες κατά τη βεβαίωση Έ ξοδα εκτέλεσης Με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ορίζονται τα έξοδα και δικαιώματα της διοικητικής εκτέλεσης και γενικά τα έξοδα και δικαιώματα των κατά νόμο αρμοδίων οργάνων για πράξεις που αποσκοπούν στην είσπραξη των απαιτήσεων του Δημοσίου ή τρίτων, των οποίων τα έσοδα εισπράττονται από τις Δ.Ο.Υ. Με την ίδια απόφαση ορίζεται το ύψος των εξόδων και δικαιωμάτων της εκτέλεσης, τα δικαιούχο πρόσωπα, ο τρόπος εκκαθάρισης και καταβολής, τα απαιτούμενα για την είσπραξη δικαιολογητικά και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια82. Τα έξοδα της εκτέλεσης, προκαταβάλλονται από τον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ., που επισπεύδει την εκτέλεση. Ακολούθως, με πράξη του ίδιου προϊσταμένου, που συνιστά νόμιμο τίτλο, βεβαιώνονται εις βάρος του οφειλέτη, στον οποίο αποστέλλεται σχετική ειδοποίηση. Οποιαδήποτε αμφισβήτηση, σχετικά με την εκκαθάριση ή τον προσδιορισμό τους, επιλύεται κατά τις διατάξεις του άρθρου 229 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας. Αν η εκτέλεση επισπεύδεται κατά τρίτου, αυτός ευθύνεται εις ολόκληρο με τον οφειλέτη για τα έξοδα που προέκυψαν από αυτή. Μετά την κατακύρωση κοινοποιείται στον υπάλληλο του πλειστηριασμού πίνακας των εξόδων της εκτέλεσης, μέσα στην προθεσμία που ορίζεται στο άρθρο Αν διαγράφει το σύνολο του χρέους προς το Δημόσιο, για το οποίο 82 Αρθρο 19 2 ούτε η άρση της κατάσχεσης κατ άρθρο 38 4 περ. α, χωρίς την προηγούμενη καταβολή των εξόδων. 44

46 επισπεύσθηκε η εκτέλεση ή αν η πράξη εκτελέσεως ακυρωθεί ή ανακληθεί ως παράνομη, τα σχετικά έξοδα, που έχουν βεβαιωθεί, διαγράφονται και, αν έχουν ήδη καταβληθεί, επιστρέφονται σε αυτόν που κατέβαλε, με πράξη του θ ', προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ Ε υθύνες κατά τη βεβαίωση Η μη τήρηση των προθεσμιών των παραγράφων 1, 3 και 4 του άρθρου 4, κατά τη βεβαίωση των δημοσίων εσόδων, αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις. Σε περίπτωση δόλιας υποτροπής, μπορεί να επιβληθεί και η ποινή της οριστικής παύσης. Εάν η παράβαση των υποχρεώσεων των παραγράφων 1, 3 και 4 του άρθρου 4 διαρκεί για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξη μηνών, επιβάλλεται ποινή φυλάκισης μέχρι τρία χρόνια Αρθρο 19 2 ούτε η άρση της κατάσχεσης κατ άρθρο 38 4 περ. α \ χωρίς την προηγούμενη καταβολή των εξόδων. 45

47 Κ εφάλαιο 7 Δ ιευκολύνσεις οφειλετώ ν 7.1 Ρύθμιση τμηματικής καταβολής χρεώ ν Οι οφειλέτες, οι οποίοι αδυνατούν να εξοφλήσουν άμεσα τα, κατά το άρθρο 7 ληξιπρόθεσμα χρέη τους, λόγω πραγματικής οικονομικής αδυναμίας ή πρόσκαιρης δυσχέρειας, μπορεί να τύχουν διευκολύνσεων για τμηματική καταβολή αυτών, πέραν των νομίμων προθεσμιών. Η διευκόλυνση τμηματικής καταβολής δεν αίρει την υπερημερία του οφειλέτη ούτε την επιβάρυνση του χρέους με προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, με την επιφύλαξη όσων ορίζονται στις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 73. Επίσης, δεν αίρει ούτε την υποχρέωση καταβολής συγκεκριμένης οφειλής, όταν αυτή ορίζεται από το νόμο ως προϋπόθεση για την διενέργεια ορισμένων πράξεων εκ μέρους του οφειλέτη. Σύμφωνα με το άρθρο 67 «Αρμόδια όργανα», αρμόδια όργανα για την χορήγηση της διευκόλυνσης είναι84: α) ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ, για βασική οφειλή, που είναι βεβαιωμένη σε αυτή και δεν υπερβαίνει τις διακόσιες χιλιάδες ( ) ευρώ, β) επιτροπή, που αποτελείται από τον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ, ως πρόεδρο και μέλη το νόμιμο αναπληρωτή του και τον προϊστάμενο του δικαστικού τμήματος ή του αντίστοιχου γραφείου της Δ.Ο.Υ., για βασική οφειλή που είναι βεβαιωμένη σε αυτή και υπερβαίνει τις διακόσιες χιλιάδες ( ) ευρώ, αλλά δεν υπερβαίνει τις εξακόσιες χιλιάδες ( ) ευρώ. Σε όσες Δ.Ο.Υ. λειτουργεί υποδιεύθυνση φορολογίας συμμετέχει, ως μέλος της επιτροπής, ο υποδιευθυντής φορολογίας, αντί του νόμιμου αναπληρωτή του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Γραμματέας της επιτροπής ορίζεται, από το προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ., υπάλληλος αυτής, γ) Ο Υπουργός Οικονομικών, μετά από γνωμοδότηση της επιτροπής του επόμενου άρθρου για βασική οφειλή, που υπερβαίνει το ποσό των εξακοσίων χιλιάδων ( ) ευρώ καθώς και για οφειλές επιχειρήσεων ή οργανισμών του δημόσιου τομέα και επιχειρήσεων, που 84 Αρθρο 67 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 46

48 τελούν σε κατάσταση πτώχευσης ή εκκαθάρισης, ανεξάρτητα από το ύψος τους. Βασική οφειλή, για τον προσδιορισμό του αρμόδιου οργάνου εξέτασης του αιτήματος της διευκόλυνσης, είναι το σύνολο των βεβαιωμένων οφειλών, ληξιπρόθεσμων ή μη, όπως αυτό διαμορφώνεται κατά την ημέρα υποβολής της αίτησης, χωρίς τις προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής. Σύμφωνα με το άρθρο 68 «Ανώτατη Γνωμοδοτική Επιτροπή Παροχής Διευκολύνσεων», συνιστάται στο Υπουργείο Οικονομικών Ανώτατη Γνωμοδοτική Επιτροπή Παροχής Διευκολύνσεων που αποτελείται από α) έναν Αντιπρόεδρο ή Νομικό Σύμβουλο του Κράτους, ως Πρόεδρο, με αναπληρωτή Νομικό Σύμβουλο του Κράτους, οι οποίοι προτείνονται από τον Πρόεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.), β) ένα Νομικό Σύμβουλο του Κράτους ή Πάρεδρο Ν.Σ.Κ., με αναπληρωτή Πάρεδρο Ν.Σ.Κ., από τους υπηρετούντες στο Γραφείο Νομικού Συμβούλου του Υπουργείου Οικονομικών και στο Ειδικό Γραφείο Νομικού Συμβούλου Φορολογίας, οι οποίοι προτείνονται από τον Πρόεδρο του Ν.Σ.Κ., γ) τον Γενικό Διευθυντή Φορολογίας ή τον Γενικό Διευθυντή Φορολογικών ελέγχων ή ένα Διευθυντή από τις Διευθύνσεις που συγκροτούν τις πιο πάνω Γ ενικές Διευθύνσεις, με αναπληρωτή προϊστάμενο Διεύθυνσης από τις ίδιες Γενικές Διευθύνσεις, δ) τον Γενικό Διευθυντή Τελωνείων ή έναν από τους Διευθυντές της Γενικής Διεύθυνσης Τελωνείων με αναπληρωτή έναν προϊστάμενο Διεύθυνσης της ίδιας Γενικής Διεύθυνσης, ε) τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης είσπραξης Δημοσίων εσόδων, με αναπληρωτή το νόμιμο αναπληρωτή του στην ίδια Διεύθυνση, στ) έναν εκπρόσωπο του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, ο οποίος προτείνεται, με τον αναπληρωτή του, από αυτό, ζ) έναν προϊστάμενο Δ.Ο.Υ. ή έναν προϊστάμενο Τελωνείου του νομού Αττικής με τον αναπληρωτή τους προϊστάμενο Δ.Ο.Υ. ή Τελωνείου του ίδιου νομού, οι οποίοι προτείνονται από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στις Δ.Ο.Υ.(Π.Ο.Ε.-Δ.Ο.Υ-) ή την 47

49 85 Πανελλήνια Ομοσπονδία Τελωνειακών Υπαλλήλων (Π.Ο.Τ.Υ.), αντίστοιχα. Τα μέλη των περιπτώσεων γ', δ' και ζ' της προηγούμενης παραγράφου συμμετέχουν στις συνεδριάσεις της επιτροπής, εφόσον συζητούνται θέματα που αφορούν τις Δ.Ο.Υ. ή τα Τελωνεία, κατά περίπτωση. Οι εισηγητές θεωρούνται μέλη της Επιτροπής χωρίς δικαίωμα ψήφου, δεν υπερβαίνουν τους πέντε και επιλέγονται από τους προϊσταμένους τμημάτων ή από υπαλλήλους ΠΕ κατηγορίας της Διεύθυνσης Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, με τους αναπληρωτές τους. Γραμματείς της επιτροπής, με τους αναπληρωτές ορίζονται υπάλληλοι της ίδιας Διεύθυνσης. Σύμφωνα με το άρθρο 69 «Αρμοδιότητες τους, της Επιτροπής», η Επιτροπή γνωμοδοτεί προς τον Υπουργό Οικονομικών, κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 5 του άρθρου 14, στην παράγραφο 1 περίπτ. γ του άρθρου 67 και στην παράγραφο 2 περίπτ. β του άρθρου 72. Ο Υπουργός, με την απόφασή του, είτε αποδέχεται τη γνωμοδότηση της επιτροπής, ως έχει, είτε τροποποιεί αυτή επί το δυσμενέστερο για τον οφειλέτη. Σύμφωνα με το άρθρο 70 «Κριτήρια χορήγησης της διευκόλυνσης», ο αριθμός των δόσεων της διευκόλυνσης τμηματικής καταβολής διαμορφώνεται με βάση το άθροισμα των συντελεστών βαρύτητας των ακόλουθων κριτηρίων86: α) οικονομική αδυναμία: συντελεστής βαρύτητας από 1 έως 5 β) διασφάλιση οφειλής: συντελεστής βαρύτητας από 0 έως 5 γ) είδος οφειλής: συντελεστής βαρύτητας από 1 έως 5 δ) συμπεριφορά οφειλέτη: συντελεστής βαρύτητας από 0 έως 5 ε) αιτία διευκόλυνσης: συντελεστής βαρύτητας από 1 έως 5 83 Άρθρο 68 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 86 Άρθρο 68 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 48

50 Όταν σε ένα κριτήριο συντρέχουν συντελεστές περισσότεροι του ενός, προστίθεται ο απλός μέσος όρος αυτών και, σε περίπτωση που το άθροισμα του συνόλου των συντελεστών περιέχει δεκαδικό αριθμό, αυτό στρογγυλοποιείται υπέρ του οφειλέτη. Στην περίπτωση που ο οφειλέτης αδυνατεί αντικειμενικά να ανταποκριθεί στις δόσεις της διευκόλυνσης, που προκύπτουν από το άθροισμα των συντελεστών βαρύτητας των κριτηρίων, η Επιτροπή του άρθρου 68 μπορεί να γνωμοδοτεί, με ειδική αιτιολογία, υπέρ του καθορισμού αριθμού δόσεων μέχρι του τριπλασίου του αθροίσματος των συντελεστών βαρύτητας των κριτηρίων του αιτούντος οφειλέτη, με ανώτατο όριο αριθμού δόσεων τις σαράντα οκτώ. Την ίδια αρμοδιότητα, ως προς τον αριθμό των δόσεων, έχει και η Επιτροπή της παραγράφου 1 περίπτ. β του άρθρου 67. Ειδικά, για οφειλές από παρακρατούμενους ή επιρριπτόμενους φόρους, συμπεριλαμβανομένων και των επιβαρύνσεων αυτών, ο αριθμός των δόσεων της διευκόλυνσης δεν μπορεί να υπερβεί το άθροισμα των συντελεστών βαρύτητας των κριτηρίων. Σύμφωνα με το άρθρο 7187: «Προϋποθέσεις εξέτασης αιτήματος διευκόλυνσης καταβολής. Περιορισμοί», για την εξέταση των προϋποθέσεων χορήγησης διευκόλυνσης τμηματικής καταβολής απαιτούνται α) η υποβολή αίτησης εκ μέρους του οφειλέτη, β) η καταβολή παράβολου, υπέρ του Δημοσίου, πέντε τοις χιλίοις (5%ο) επί της βασικής οφειλής, για την οποία υποβάλλεται η αίτηση, το οποίο δεν μπορεί να υπερβεί τα χίλια ευρώ. Εφόσον, κατά την υποβολή της αίτησης, υπάρχουν στην ίδια οφειλή, για την οποία ζητείται η διευκόλυνση, και μη ληξιπρόθεσμες δόσεις αυτής, το ποσόν αυτών περιλαμβάνεται υποχρεωτικά στην απόφαση της διευκόλυνσης, οπότε στις δόσεις που προκύπτουν από το άθροισμα των συντελεστών βαρύτητας των κριτηρίων του οφειλέτη, προστίθεται ο αριθμός των δόσεων που δεν είναι ληξιπρόθεσμες. Αν υπάρχουν δύο ή περισσότερες οφειλές με μη ληξιπρόθεσμες δόσεις, 87 Άρθρο 68 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 49

51 προστίθεται ο αριθμός των δόσεων της οφειλής με τις περισσότερες μη ληξιπρόθεσμες δόσεις, πλην όμως, ο συνολικός αριθμός των δόσεων της διευκόλυνσης δεν μπορεί να υπερβεί τις σαράντα οκτώ. Αν υπάρχουν οφειλές που η περιοδικότητα καταβολής των κατά νόμο δόσεων είναι μεγαλύτερη του μήνα, αυτές εξετάζονται αυτοτελώς, ως προς τη χορήγηση διευκόλυνσης, μόνο για τις ληξιπρόθεσμες δόσεις αυτών. Το ποσό της κάθε δόσης της διευκόλυνσης δεν μπορεί να είναι, ως προς τη βασική οφειλή, μικρότερο των εκατόν πενήντα ευρώ. Στον ίδιο υπόχρεο και για την ίδια οφειλή επιτρέπεται η χορήγηση μόνο τριών διευκολύνσεων, κατ ανώτατο όριο. Η πρώτη και η δεύτερη διευκόλυνση καταβολής χορηγούνται με βάση τους συντελεστές βαρύτητας των κριτηρίων. Η τρίτη διευκόλυνση μπορεί να χορηγηθεί μετά την απώλεια της δεύτερης, πλην όμως ο αριθμός των δόσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τον εναπομείναντα αριθμό των δόσεων της δεύτερης διευκόλυνσης. Σε κάθε περίπτωση που χορηγείται διευκόλυνση καταβολής για την αναστολή μέτρου είσπραξης ή τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας, μπορεί να τίθεται αυξημένο ποσό πρώτης δόσης, κατά την κρίση του οργάνου που τη χορηγεί, ανεξάρτητα αν πρόκειται για την πρώτη ή μεταγενέστερη διευκόλυνση. Ο οφειλέτης χάνει το ευεργέτημα της διευκόλυνσης τμηματικής καταβολής, εφόσον δεν πληρώσει τρεις συνεχείς μηνιαίες δόσεις αυτής. Σύμφωνα με το άρθρο 72 «Επανεξέταση διευκόλυνσης για αύξηση του αριθμού των δόσεων», ο οφειλέτης, ο οποίος αδυνατεί αντικειμενικά να ανταποκριθεί στις δόσεις της διευκόλυνσης που του χορηγήθηκε, μπορεί να υποβάλει αίτηση για αύξηση του αριθμού των δόσεων. Η αίτηση υποβάλλεται στον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ., στην οποία είναι βεβαιωμένη η οφειλή, μέσα σε εξήντα ημέρες από την ημερομηνία της τελευταίας εμπρόθεσμης καταβολής δόσης της 50

52 διευκόλυνσης, της οποίας ζητείται η επανεξέταση88. Αρμόδια όργανα για την εξέταση της αίτησης στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι α) Η Επιτροπή της παραγράφου 1 περίπτ. β του άρθρου 67 για βασική οφειλή μέχρι του ποσού των διακοσίων χιλιάδων ( ) ευρώ και β) Ο Υπουργός Οικονομικών, μετά από γνωμοδότηση της Επιτροπής του άρθρου 68, για βασική οφειλή άνω των διακοσίων χιλιάδων ( ) ευρώ, με ανάλογη εφαρμογή της διάταξης της παραγράφου 2 του άρθρου Ο αριθμός των δόσεων της διευκόλυνσης, της οποίας ζητήθηκε η επανεξέταση, μπορεί, με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση, να αυξηθεί μέχρι του τριπλασίου, κατ ανώτατο όριο, του αθροίσματος των συντελεστών βαρύτητας των κριτηρίων και, σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί να υπερβεί τις σαράντα οκτώ δόσεις. Επιτρέπεται επανεξέταση αιτήματος για αύξηση του αριθμού των δόσεων άπαξ είτε κατά τη διάρκεια της πρώτης είτε κατά τη διάρκεια της δεύτερης διευκόλυνσης. Υποβολή δεύτερης αίτησης επανεξέτασης διευκόλυνσης για την ίδια οφειλή απορρίπτεται ως απαράδεκτη. Επίσης, απορρίπτεται ως απαράδεκτη η αίτηση επανεξέτασης, αν είχε χορηγηθεί εξ αρχής αριθμός δόσεων μεγαλύτερος του αθροίσματος των συντελεστών βαρύτητας των κριτηρίων. Οι διατάξεις του άρθρου αυτού δεν εφαρμόζεται στις οφειλές από παρακρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους. Σύμφωνα με το άρθρο 73 «Συνέπειες διευκόλυνσης ως προς τον οφειλέτη», η συμμόρφωση στη διευκόλυνση τμηματικής καταβολής, εκτός των οριζόμενων στις παραγράφους 5 εδάφ. 2 των άρθρων 63 και 64, έχει και τις ακόλουθες συνέπειες90: Καθιστά τον οφειλέτη και τους συνυποχρέους ενήμερους για τα χρέη προς το Δημόσιο και τους χορηγεί το δικαίωμα για τη λήψη αποδεικτικού ενημερότητας για κάθε νόμιμη χρήση, εφόσον, μέχρι την ημερομηνία 88 Σύμφωνα με το άρθρο Παραγράφος 2 του άρθρου Παραγράφους 5 εδάφ. 2 των άρθρων 63 και 64 51

53 χορήγησης του αποδεικτικού, έχουν καταβληθεί όλες οι απαιτητές δόσεις της διευκόλυνσης και η χορήγησή του δεν κωλύεται από άλλους νόμιμους λόγους, με την επιφύλαξη των διατάξεων του επόμενου άρθρου, β) αναστέλλει τη λήψη ή την επίσπευση κάθε αναγκαστικού ή διοικητικού μέτρου, με την επιφύλαξη των διατάξεων του επόμενου άρθρου. Ο οφειλέτης, που είναι συνεπής ως προς την καταβολή των δόσεων της πρώτης διευκόλυνσης, απαλλάσσεται από α) την πληρωμή ποσοστού τριάντα τοις εκατό (30%) των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής, από την ημέρα χορήγησης της διευκόλυνσης και μετά, β) την πληρωμή του συνόλου των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής, που επιβαρύνουν την τελευταία δόση της οφειλής. Η απαλλαγή αυτή δεν ισχύει για τη δεύτερη και τρίτη διευκόλυνση. Ειδικά, οι οφειλές από καταλογισμό αποδοχών, συντάξεων και λοιπών βοηθημάτων, που έχουν ληφθεί αχρεώστητα χωρίς δόλο, δεν επιβαρύνονται με προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης διευκόλυνσης, εφόσον οι δόσεις καταβάλλονται εμπρόθεσμα. Σύμφωνα με το άρθρο 74 «Συνέπειες διευκόλυνσης ως προς το Δημόσιο», ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ., ακόμη και αν ο οφειλέτης είναι συνεπής στη διευκόλυνση τμηματικής καταβολής, έχει την ευχέρεια α) να εγγράφει υποθήκη, εφόσον το χρέος δεν είναι πλήρως ασφαλισμένο, β) να αρνείται τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας για τη μεταβίβαση εμπράγματων δικαιωμάτων και της ενάσκησης της επικαρπίας επί ακινήτων, για κάθε αιτία καθώς και για τη σύσταση εμπράγματων δικαιωμάτων επ αυτών, γ) να δίνει εντολή παρακράτησης μέρους ή του συνόλου της χρηματικής απαίτησης του οφειλέτη κατά τρίτων προσώπων, για την είσπραξη της οποίας ζητείται αποδεικτικό ενημερότητας, με επιμερισμό των ποσών που εισπράττονται από την παρακράτηση στις δόσεις της διευκόλυνσης, εφόσον δεν πιστώνονται διαφορετικά, δ) να αναγγέλλει τις απαιτήσεις, που τελούν σε διευκόλυνση, σε κάθε διαδικασία ρευστοποίησης και διανομής περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη. 52

54 Οι κατασχέσεις, που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων επί χρηματικών απαιτήσεων του οφειλέτη, δεν αναστέλλονται, τα δε ποσά που εισπράττονται από τις κατασχέσεις αυτές καλύπτουν δόσεις της διευκόλυνσης, εφόσον δεν πιστώνονται σε άλλες οφειλές. Από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης διευκόλυνσης αναστέλλεται ο χρόνος παραγραφής της οφειλής, για όσο χρονικό διάστημα χορηγήθηκε η διευκόλυνση, ανεξάρτητα από τη συμμόρφωση ή μη του οφειλέτη. Σύμφωνα με το άρθρο 75 «Εξουσιοδοτική διάταξη», με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών, που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ορίζονται α) οι αιτίες για τη διαμόρφωση των κριτηρίων του άρθρου 70 και του συντελεστή βαρύτητας της κάθε μίας χωριστά ως και η εξαγωγή του απλού ή σταθμικού μέσου όρου σε περίπτωση συνδρομής περισσότερων αιτιών σε κάθε κριτήριο, β) τα πρόσωπα που συγκροτούν την Επιτροπή του άρθρου 68 καθώς και οι εισηγητές και γραμματείς, με τους αναπληρωτές τους, ο αριθμός των συνεδριάσεων ανά μήνα ως και η αμοιβή του προέδρου, των μελών και των γραμματέων αυτής, γ) κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος κεφαλαίου Ρύθμιση τμηματικής καταβολής χρεώ ν πτω χώ ν οφειλετώ ν Μετά από αίτηση του πτωχού, μπορεί να ρυθμίζονται τα βεβαιωμένα πτωχευτικά χρέη, με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, ύστερα από γνωμοδότηση της Επιτροπής της παραγράφου 1 του άρθρου 77, εφόσον η βασική οφειλή, όπως αυτή ορίζεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 67, δεν υπερβαίνει το ποσό των εξακοσίων χιλιάδων ευρώ. Αρμόδιο για την έκδοση γνωμοδότησης προς τον Υπουργό για βασική οφειλή, που υπερβαίνει το ποσό αυτό, είναι το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους Άρθρο 75 ασ _, ' ~ Επιτροπής της παραγράφου 1 του άρθρου 77 53

55 Η ρύθμιση μπορεί να αφορά είτε στην απαλλαγή του πτωχού οφειλέτη από την καταβολή μέρους ή και του συνόλου των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής ή των πρόσθετων φόρων, εφόσον το υπόλοιπο καταβληθεί εφάπαξ είτε στην καταβολή της βασικής οφειλής, των πρόσθετων φόρων και των προσαυξήσεων σε συνεχείς μηνιαίες δόσεις είτε στο συνδυασμό και των δύο περιπτώσεων. Ο αριθμός των δόσεων δεν μπορεί να υπερβεί τις ενενήντα. Η αποδοχή της ρύθμισης από τον πτωχό οφειλέτη πρέπει να γίνει μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριάντα ημερών από την έγγραφη πρόσκληση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. προς αυτόν, με ρητή, ανεπιφύλακτη και χωρίς όρους δήλωσή του, που καταχωρίζεται στο σώμα της απόφασης της παραγράφου 1 και υπογράφεται από αυτόν ή ειδικά εξουσιοδοτημένο πρόσωπο, παρουσία του προϊσταμένου της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. Η αποδοχή της ρύθμισης συνιστά συγχρόνως και αναγνώριση της ύπαρξης και του ύψους του βεβαιωμένου χρέους. Από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης για τη ρύθμιση, οι δόσεις δεν επιβαρύνονται με επί πλέον προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, εκτός αν η καταβολή τους γίνεται εκπροθέσμως. Η πρώτη δόση είναι καταβλητέα μέσα σε δύο μήνες από την ημερομηνία αποδοχής της ρύθμισης από τον οφειλέτη και οι υπόλοιπες μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο καθενός από τους επόμενους μήνες. Η ρύθμιση τελεί υπό την διαλυτική αίρεση της μη εμπρόθεσμης πληρωμής τριών συνεχών μηνιαίων δόσεων93. Σε περίπτωση πλήρους συμμόρφωσης του οφειλέτη προς τους όρους της ρύθμισης, το ποσό των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής ή των πρόσθετων φόρων από το οποίο απαλλάχθηκε ο οφειλέτης διαγράφεται από τα οικεία βιβλία της Δ.Ο.Υ., εκτός εάν υπάρχουν συνυπόχρεα για την καταβολή τους πρόσωπα. Σε περίπτωση πλήρωσης της διαλυτικής αίρεσης, η ρύθμιση ανατρέπεται αυτοδίκαια, χωρίς 93 Ν. 3522/2006 (ΦΕΚ Α 276/ ) Μεταβολές στη φορολογία εισοδήματος, απλουστεύσεις στον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και άλλες διατάξεις 54

56 δήλωση του Δημοσίου, με συνέπεια να καθίσταται αμέσως απαιτητό το υπόλοιπο χρέος με το σύνολο των πρόσθετων φόρων και των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής, με βάση τα στοιχεία της βεβαίωσής του. Από την ημέρα υποβολής της αίτησης προς υπαγωγή σε ρύθμιση, αναστέλλεται η παραγραφή των χρεών για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η ρύθμιση, η δε παραγραφή δεν συμπληρώνεται πριν την πάροδο ενός έτους από την ημερομηνία ανατροπής της ρύθμισης ή της έκδοσης απορριπτικής απόφασης επί της αίτησης ή της έγγραφης άρνησης αποδοχής της ρύθμισης ή της άπρακτης παρόδου της προθεσμίας για την αποδοχή αυτής, κατά περίπτωση. Για τη ρύθμιση απαιτείται να συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις: α) να έχει κηρυχθεί και να τελεί σε κατάσταση πτώχευσης, κατά τον χρόνο εξέτασης της αίτησης από την Επιτροπή, ο οφειλέτης ή ο αϊτών συνυπόχρεος για οφειλές άλλου προσώπου, έστω και αν αυτό δεν έχει κηρυχθεί σε κατάσταση πτώχευσης, β) τα χρέη να οφείλονται προς το Δημόσιο ή και προς τρίτους, εφόσον έχουν συμβιωθεί με τα χρέη προς το Δημόσιο, γ) τα χρέη να είναι πτωχευτικά και προνομιακά, δ) ο αϊτών να μην έχει καταδικασθεί, για τη συγκεκριμένη πτώχευση, για δόλια χρεοκοπία ούτε να έχει ασκηθεί ποινική δίωξη εις βάρος του ή να εκκρεμεί ποινική δίκη για το αδίκημα αυτό94. Η Επιτροπή γνωμοδοτεί μετά από συνεκτίμηση στοιχείων, τα οποία αφορούν στην προσωπική και οικονομική κατάσταση του οφειλέτη και από τα οποία αποδεικνύεται ο βαθμός της οικονομικής αδυναμίας άμεσης εξόφλησης του συνόλου ή μέρους των χρεών του και το επισφαλές ή μη της είσπραξης των χρεών. Στο πλαίσιο αυτό συνεκτιμώνται ιδίως α) η ύπαρξη κινητής ή και ακίνητης περιουσίας του πτωχού, η αξία και τα τυχόν βάρη επ' αυτής, β) η εν γένει οικονομική και επαγγελματική κατάσταση, η ηλικία, η κατάσταση της υγείας του πτωχού και των μελών της οικογένειάς του, γ) οι προς τρίτους υποχρεώσεις του (υποχρέωση διατροφής, χρέη προς ασφαλιστικά ταμεία και 1,4 Ν. 3522/2006 (ΦΕΚ Α 276/ ) Μεταβολές στη φορολογία εισοδήματος, απλουστεύσεις στον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και άλλες διατάξεις 55

57 ιδιώτες), δ) το συνολικό ύψος της οφειλής (βασικής και προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής), ε) το στάδιο, στο οποίο ευρίσκεται η διαδικασία της πτώχευσης, η ύπαρξη ή μη πτωχευτικής ή μεταπτωχευτικής περιουσίας ως και η αξία αυτής, η αναγγελία ή μη άλλων πιστωτών, τα προνόμια και το ύψος των απαιτήσεων αυτών, στ) το αίτημα του οφειλέτη. Σιϊμφωνα με το άρθρο 77 «Γνωμοδοτική Επιτροπή Ρύθμισης Πτωχευτικών Χρεών», συνιστάται στο Υπουργείο Οικονομικών Επιτροπή ρύθμισης πτωχευτικών χρεών, η οποία αποτελείται από α) Ένα Νομικό Σύμβουλο του Κράτους, ως Πρόεδρο, με αναπληρωτή του Νομικό Σύμβουλο του Κράτους, β) έναν Πάρεδρο Ν.Σ.Κ., με αναπληρωτή του Πάρεδρο Ν.Σ.Κ., από τους υπηρετούντες στο Γραφείο Νομικού Συμβούλου του Υπουργείου Οικονομικών και στο Ειδικό Γραφείο Νομικού Συμβούλου Φορολογίας, οι οποίοι προτείνονται από τον Πρόεδρο του Ν.Σ.Κ., γ) τον Διευθυντή της Διεύθυνσης Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, με αναπληρωτή αυτού τον νόμιμο αναπληρωτή του, δ) ένα Διευθυντή, προϊστάμενο σε μία από τις Δ.Ο.Υ. της Νομαρχίας Αττικής, με αναπληρωτή του Διευθυντή, προϊστάμενο άλλης Δ.Ο.Υ. της ίδιας Νομαρχίας, ε) έναν εκπρόσωπο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, με τον αναπληρωτή του, που προτείνονται από το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο. Εισηγητές ορίζονται μέχρι τρεις, με αντίστοιχους αναπληρωτές, θεωρούνται δε αυτοί μέλη της Επιτροπής χωρίς δικαίωμα ψήφου και επιλέγονται από τους προϊσταμένους των τμημάτων ή από τους υπαλλήλους της Διεύθυνσης Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων. Ο γραμματέας της Επιτροπής και ο αναπληρωτής του επιλέγονται από τους υπαλλήλους της Διεύθυνσης του προηγούμενου εδαφίου. Η Επιτροπή συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, που ορίζει τα μέλη, τους εισηγητές και τον γραμματέα της καθώς και την αποζημίωση τους για τις συνεδριάσεις, που πραγματοποιούνται εκτός 56

58 κανονικού ωραρίου εργασίας των δημόσιων υπηρεσιών. Η Επιτροπή, πλην της αρμοδιότητας που της παρέχει το άρθρο 76, γνωμοδοτεί προς τον Υπουργό Οικονομικών και επί α) προσφυγών οφειλετών κατ αποφάσεων επιβολής προστίμων, βάσει των διατάξεων του άρθρου 5 του Α.Ν. 1819/1951, β) προσφυγών κατ' αποφάσεων προϊσταμένων Δ.Ο.Υ. ή τελωνείων για απαλλαγή από τις προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, κατά τις διατάξεις του άρθρου 9 και γ) αιτήσεων για άρση κατασχέσεων ακινήτων, κατά το άρθρο Η διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 69 εφαρμόζεται και για τις αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών, που εκδίδονται ύστερα από τις γνωμοδοτήσεις της επιτροπής του παρόντος άρθρου. 7.3 Μ εταβατικές και τελικές διατάξεις Μ εταβατικές διατάξεις Η διάταξη του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 8 ισχύει και για τα χρέη που ήταν ληξιπρόθεσμα και δεν είχαν εξοφληθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του Κώδικα, αλλά μόνο για το χρονικό διάστημα που παραμένουν ανείσπρακτα μετά την ισχύ του. Η διάταξη του τρίτου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 8 ισχύει και για όσα χρέη ήταν ληξιπρόθεσμα, αλλά δεν είχαν εξοφληθεί, μέχρι την έναρξη ισχύος του Κώδικα. Η διάταξη της παραγράφου 3 του άρθρου 8 ισχύει και για χρέη, τα οποία, κατά την έναρξη ισχύος του Κώδικα, δεν έχουν υπερβεί το ανώτατο ποσοστό προσαυξήσεων, που ορίζεται από τη διάταξη αυτή. Χρέη, που, κατά την έναρξη ισχύος του Κώδικα, έχουν υπερβεί το ανώτατο ποσοστό προσαυξήσεων του άρθρου 8 3, παύουν να επιβαρύνονται με περαιτέρω προσαυξήσεις. Από την έναρξη της ισχύος του Κώδικα, οι διατάξεις του εφαρμόζονται 57

59 και στις πράξεις εκτελέσεως, που θα γίνουν μετά την έναρξη της ισχύος του και αφορούν σε εκτέλεση που είχε αρχίσει πριν από την έναρξη της ισχύος του. Η εκτέλεση θεωρείται ότι άρχισε από την ημέρα επιβολής της κατάσχεσης. Κατ εξαίρεση οι διατάξεις των άρθρων 26 και 41 εφαρμόζονται, εφόσον το πρόγραμμα πλειστηριασμού έχει εκδοθεί μετά την έναρξη της ισχύος του Κώδικα. Το κύρος και οι έννομες συνέπειες των πράξεων της διαδικασίας εκτελέσεως, που έχουν γίνει πριν από την έναρξη της ισχύος του Κώδικα δεν θίγονται. Οι διατάξεις των άρθρων 53 2 και 54 ισχύουν, εφόσον η πτώχευση κηρύχθηκε μετά από αίτηση που υποβλήθηκε από τη 16η Σεπτεμβρίου 2007 και μετά, άλλως εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι προϊσχύουσες διατάξεις. Η διάταξη του άρθρου 56 2 εδ. 2 εφαρμόζεται και στους πίνακες κατάταξης δανειστών που συντάχθηκαν πριν από την ισχύ του Κώδικα. Οι διατάξεις των άρθρων 62, 63 και 66 έως 76 ισχύουν, εφόσον η αίτηση για αποδεικτικό ενημερότητας, ποινική δίωξη και διευκόλυνση τμηματικής καταβολής, αντίστοιχα, υποβάλλεται μετά την έναρξη της ισχύος του Κώδικα, άλλως εφαρμόζονται οι προϊσχύουσες διατάξεις. Η διάταξη της παραγράφου 3 του άρθρου 62 εφαρμόζεται και στις περιπτώσεις που η παράλειψη εκπλήρωσης των υποχρεώσεων της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού έλαβε χώρα πριν από την ισχύ του Κώδικα, αλλά εξακολουθεί για τέσσερεις μήνες, τουλάχιστον, μετά την έναρξη της ισχύος του. Τα πρόσωπα, που, κατά την έναρξη της ισχύος του Κώδικα, δεν υπείχαν ποινική ευθύνη, υπόκεινται σε ποινική δίωξη, σύμφωνα με το άρθρο 63, μόλις συμπληρωθούν τέσσερεις μήνες από την έναρξη της ισχύος του. Σύμφωνα με το άρθρο 79»Έκδοση κανονιστικών πράξεων», μέχρι να τεθούν σε ισχύ οι κανονιστικές πράξεις που προβλέπονται από τις διατάξεις του Κώδικα, εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις, που ίσχυαν κατά την έναρξη της ισχύος του, εφόσον δεν είναι αντίθετες στις διατάξεις του. Τα ποσά και ποσοστά που αναφέρονται στον Κώδικα μπορεί να αναπροσαρμόζονται είτε 58

60 συνολικά είτε κατά κατηγορία οφειλετών ή και εσόδων, με απόφαση Υπουργού Οικονομικών, που δημοσιεύεται στην εφημερίδα της κυβερνήσεως. του Τελικές διατάξεις Όπου στον Κώδικα γίνεται παραπομπή σε διατάξεις άλλων νομοθετημάτων, οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται, όπως εκάστοτε ισχύουν. Όπου στην κείμενη νομοθεσία γίνεται παραπομπή σε διατάξεις που καταργούνται σύμφωνα με το άρθρο 82, θεωρείται ότι η παραπομπή γίνεται στις αντίστοιχες διατάξεις του Κώδικα. Όπου στον Κώδικα γίνεται αναφορά σε α) άρθρο χωρίς τη μνεία του σχετικού νομοθετήματος, νοείται ότι το άρθρο ανήκει στον παρόντα Κώδικα, β) εργάσιμες ημέρες, νοούνται οι εργάσιμες για τις δημόσιες υπηρεσίες, γ) Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.), νοείται και τελωνείο, δ) συνυπόχρεα πρόσωπα, νοούνται τα πρόσωπα που, με νόμο ή σύμβαση, ευθύνονται από κοινού με τον οφειλέτη για την καταβολή της οφειλής. Η ευθύνη αυτή δεν αίρεται από μόνη την απώλεια της ιδιότητας που την προκαλεί, πριν από την έγγραφη γνωστοποίηση της μεταβολής στη Δ.Ο.Υ., στην οποία είναι βεβαιωμένη η οφειλή, εκτός αν η μεταβολή υποβλήθηκε στην εκάστοτε προβλεπόμενη διαδικασία δημοσιότητας. Σύμφωνα με το άρθρο 81 «Κατάργηση διατάξεων», από την έναρξη της ισχύος του Κώδικα, αν δεν ορίζεται άλλως στις διατάξεις του, καταργούνται α) το Ν.Δ. 356/1974, «Περί κώδικος εισπράξεως δημοσίων εσόδων» (ΦΕΚ 90 Α ), β) το άρθρο 216, η περίπτωση ε' της παραγράφου 1 και η περίπτωση α της παραγράφου 2 του άρθρου 217, οι περιπτώσεις β και γ της παραγράφου 2 του άρθρου 219, οι περιπτώσεις β και γ της παραγράφου 1 και η παράγραφος 3 του άρθρου 220 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, που κυρώθηκε με το Ν. 2717/1999 (ΦΕΚ 97 Α ), γ) τα άρθρα 25 και 26 του ν. 1882/1990 (ΦΕΚ 43Α'), δ) οι παράγραφοι 8 και 9 του άρθρου 22 του Ν. 2523/1997 (ΦΕΚ 179 Α ), ε) τα 59

61 άρθρα 13 έως 21 του Ν. 2648/1998 (ΦΕΚ 238 Α ), στ) οι παράγραφοι 14 και 15 του άρθρου 9 του Ν. 2386/1996 (ΦΕΚ 43 Α ) ως και κάθε γενική ή ειδική διάταξη, η οποία αναφέρεται σε θέμα ρυθμιζόμενο από αυτόν. 60

62 Επίλογος Το παρόν θέμα εστίασε σε μνα σημαίνουσα κατάσταση η οποία βιώνει σήμερα ο μέσος άνθρωπος με τα διάφορα χρέη που μπορεί να έχει προς το δημόσιο. Συγκεκριμένα διαπιστώθηκε ότι οι νόμοι έχουν γίνουν πιο αυστηροί και το κράτος λόγω της κρίσης επιδιώκει να εισπράττει άμεσα και με κάθε τρόπο τις οφειλές του. Υπάρχει βέβαια και η πρόθεση να γίνουν ρυθμίσεις και να δοθούν σχετικοί διέξοδοι προκειμένου να μπορέσουν οι πολίτες να ρυθμίσουν. Το πρόβλημα αναφέρεται στην αδυναμία των πολιτών να υπαχθούν σε καθεστώτα ρύθμισης, δεδομένου ότι οι περισσότεροι αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες. Βάση αυτού όπως προαναφέρθηκε ο νόμος προβλέπει κατασχέσεις οι οποίες στη προκειμένη περίπτωση όπως διαπιστώθηκε είναι από τις τελευταίες αλλά εφαρμοστές λύσεις, οι οποίες εφαρμόζονται από το κράτος ως ύστατη λύση. Τέλος όπως διαπιστώθηκε μια από τις τελικές λύσεις είναι η πτώχευση των οφειλετών βάση των οποίων ο οφειλέτης οδηγείτε στη λύση αυτή λόγω αδυναμίας εξόφλησης των υποχρεώσεων του. Βάσει του συστήματος αυτού δημιουργείται μια ευρύτερη συζήτηση στο κατά πόσο αποτελεί λύση τελικά η κατάσχεση ή έστω κατά πόσο αποτελεί λύση η πτώχευση μιας επιχείρησης. Εκφράζονται απόψεις ότι το καλύτερο θα ήταν να δίνονταν περισσότερες επιλογές ρυθμίσεων στις επιχειρήσεις προκειμένου να γίνουν βιώσιμες ώστε να μην οδηγούνται σε κλείσιμο πράγμα το οποίο έχει αντίκτυπο και στην ανεργία και στους δείκτες ανάπτυξης και στην ευρύτερη παραγωγικότητα ενώ ίσως αποθαρρύνει τους νεότερους να προβούν στην ίδρυση της δικής τους εταιρίας. Από την άλλη υπάρχουν σχετικές απόψεις οι οποίες θεωρούν ότι είναι καλό για το κράτος να εισπράττει άμεσα τις οφειλές του, να μπορεί να καλύψει 61

63 με το καλύτερο δυνατό τρόπο τα μεγάλα χρέη που έχει προς την Ευρώπη δηλαδή ότι η είσπραξη χρεών θα βοηθήσει το ελληνικό κράτος άμεσα να ανακάμψει. Δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά ποια άποψη είναι η πιο σωστή μπορούμε να πούμε όμως ότι και από άποψη ηθικής αλλά και σε επίπεδο ανάπτυξης σίγουρα η βιωσιμότητα των ελληνικών επιχειρήσεων και οι δυνατότητες διακανονισμού για τις μικρές κυρίως επιχειρήσεις δεν θα αποφέρουν μόνο βραχυπρόθεσμα οφέλη στο κράτος. Θα τους δώσουν σίγουρα μια πιο μακροπρόθεσμη προοπτική που σίγουρα χρειάζεται. Συμπερασματικά καταλήγουμε ότι στο μέλλον θα πρέπει το κράτος να δει πολύ καλά το θέμα των χρεών και των ρυθμίσεων, να έχει ένα δίκαιο και αξιοκρατικό σύστημα που να αξιολογεί όλο το κομμάτια αυτό, να αντιμετωπίζει τη κάθε περίπτωση ξεχωριστά και είναι σίγουρο ότι αν ειδικά οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις γίνουν βιώσιμες και υπάρχει η δυνατότητα να εξοφλούνται τα χρέη σε ένα πιο μακροπρόθεσμο χρονικό διάστημα αυτό θα ωφελήσει την ελληνική οικονομία. 62

64 Β ιβλιογραφ ία 1. Β^&ιά=84&Ιίειηίί1= Αιτιολογική Έκθεση-Σχέδιο Νόμου Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους - Ελληνικό Επενδυτικό Ταμείο - Αξιοποίηση Ιδιωτικής Περιουσίας και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις 3. Άρθρα 1011 έως 1013 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, εκτός από τη διάταξη της παραγράφου 1 εδάφιο 2 του άρθρου Αρθρα 686 επόμενα του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας ή αν το μέτρο λαμβάνεται κατ εφαρμογή του άρθρου Άρθρα 89 και 94 του Ν. 2362/1995 (Φ.Ε.Κ. Α 247) 6. Αρθρα 939 του Αστικού Κώδικα 7. Άρθρο Αρθρο 18 και Αρθρο 19 του Κώδικας Διατάξεων για την Είσπραξη των Δημοσίων Εσόδων 9. Άρθρο 18 του Κώδικας Διατάξεων για την Είσπραξη των Δημοσίων Εσόδων 10. Άρθρο 19 2 ούτε η άρση της κατάσχεσης κατ άρθρο 38 4 περ. α, χωρίς την προηγούμενη καταβολή των εξόδων. 11. Άρθρο 20 του Κώδικας Διατάξεων για την Είσπραξη των Δημοσίων Εσόδων 12. Άρθρο 21 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας 13. Άρθρο Αρθρο Άρθρο Άρθρο 26 3 εδάφιο Άρθρο Άρθρο 3 του ΒΔ 17/5-15/6/ Άρθρο Άρθρο Άρθρο

65 22. Άρθρο 40 1 εδάφ. 2 εφαρμόζεται και εν προκειμένω. 23. Άρθρο 41 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 24. Άρθρο 42 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 25. Άρθρο 43 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 26. Άρθρο 5 Ιτου Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 27. Άρθρο 56 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 28. Άρθρο 57 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 29. Άρθρο 67 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 30. Άρθρο 68 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 31. Άρθρο 68 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 32. Άρθρο 68 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 33. Άρθρο 73 1 εδάφ. α 34. Άρθρο Άρθρο 77 του Κώδικα διατάξεων για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων 36. Άρθρο 7Τροποποίηση και συμπλήρωση διατάξεων του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων 37. Άρθρο 8 του ν. 1599/ Άρθρο 953 : Κατάσχεση κινητών. Εξαιρούμενα 39. Άρθρο 974 ΚΠολΔ 40. Άρθρου 77 του Κώδικα 41. Άρθρου του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας 42. Άρθρων 479 και 939 επόμενα του Αστικού Κώδικα 43. Άτυπη κωδικοποίηση του νόμου 4174/2013 (Κ.Φ.Δ.) σύμφωνα με το ψηφισθέν νομοσχέδιο «Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων και άλλες διατάξεις» 44. Βιβλίο όγδοο αναγκαστική εκτέλεση κεφάλαιο πρώτο Εενικές διατάξεις Άρθρο Βροντάς, Δ.(2011) Ανακοπή και αίτηση αναστολής ΚΕΔΕ, Ελεγκτικό Συνέδριο, καταλογιστική πράξη, Άρθρο 73 παρ. 3 ΚΕΔΕ, 682,938 ΚπολΔ 46. Γνωμοδότηση Ν.Σ.Κ. αρ. 142/2013 Άρθρο 46α του ν. 1892/

66 47. Διατάξεις των εδαφίων 3, 4 και 5 της παραγράφου 5 του άρθρου 965 ΚΠολΔ εφαρμόζονται αναλόγως 48. Διατάξεις των παραγράφων 1 έως 4 του άρθρου 965 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας 49. Διατάξεις των παραγράφων 2 και 4 του άρθρου Διατάξεων των άρθρων 214 και 215 παράγραφοι 6 και 7 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας 51. Διάταξη του άρθρου 867 του Αστικού 52. Διάταξη του άρθρου 867 του Αστικού Κώδικα 53. Διάταξης του άρθρου Δικαστήριο του Άρειου Πάγου.(2009) Μη καταβολή χρεών στο Δημόσιο. Αναίρεση καταδικαστικής αποφάσεως για ελλιπή αιτιολογία. Παραπέμπει, Απόφαση 1059/ Εδάφια 2 και 3 της παραγράφου 2 του άρθρου 995 ΚΠολΔ 56. Εδαφίων 1 έως 5 της παραγράφου 5 του άρθρου 965 ΚΠολΔ 57. Ελληνική Δημοκρατία Υπουργείο Οικονομικών.(2001) Περί της δυνατότητας βεβαίωσης και είσπραξης εσόδων του Δημοσίου κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής των άρθρων 68 παρ.2, 88 εδάφιο Β, , και 228 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (Ν.2717/1999), Ανάκτηση στις από Ελληνική Δημοκρατία Υπουργείο Οικονομικών.(2013) ΠΟΔ. 1274/ Αποδεικτικό Ενημερότητας άρθρου 12 ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170Α') 59. Ελληνική Δημοκρατία.(2014) Εγκύκλιος Ι.Κ.Α. αρ. 14/ Χορήγηση βεβαίωσης ασφαλιστικής ενημερότητας και αναστολή λήψης αναγκαστικών μέτρων για ένα έτος, σε Προέδρους και μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων των Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων 60. Ελληνική Δημοκρατία-Ειδική Επιτροπή.(2011) Πρακτικό Επιτροπής της παραγράφου 1 του άρθρου 77 65

67 62. Εφημερίδα της Κυβερνήσεων.(2011) ΝΟΜΟΣ ΥΓΓ ΑΡΙΘΜΩΝ 3943 Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, στελέχωση των ελεγκτικών υπηρεσιών και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών 63. Καραμπογιάς, Χ.(2011) Κατάσχεση και πλειστηριασμός από Τράπεζα ακινήτου πολλαπλάσιας αξίας σε σχέση με την απαίτησή της, Ανάκτησης στις από 64. Ν. 3522/2006 (ΦΕΚ Α 276/ ) Μεταβολές στη φορολογία εισοδήματος, απλουστεύσεις στον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και άλλες διατάξεις 65. Νόμος 356/ Άρθρο 41Κωδικοποιημένος σύμφωνα με το Ν.4110/2013, Ανάκτηση στις από 8&νοΓ8ίοη=2013/01 /23Βιβλίο 8ο- Αναγκαστική εξέλιξη κεφάλαιο Ιο Γενικές διατάξεις, Ανάκτηση στις από Παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου Παράγραφος 5 και οι διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 965 ΚΠολΔ ως και η διάταξη της παραγράφου 3 του άρθρου 29 του παρόντος Κώδικα εφαρμόζονται, αναλόγως, εν προκειμένω. 68. Παράγραφος 1 και Παράγραφος 3 του άρθρου Παράγραφος 2 του Άρθρου Παραγράφος 2 του άρθρου Παραγράφου 5 και οι διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 965 ΚΠολΔ 72. Παραγράφους 5 εδάφ. 2 των άρθρων 63 και Περίπτωσης δ της παραγράφου 1του άρθρου ΠΟΑ. 1022/ Συμψηφισμός χρεών με απαιτήσεις κατά του Δημοσίου. Κοινοποίηση διατάξεων του άρθρου 11 του ν.3943/ (ΦΕΚ 66 Α ) και παροχή οδηγιών για την εφαρμογή τους 75. Σύμφωνα με το άρθρο Συμψηφισμός εκ μέρους το Δημοσίου-Το συμβούλιο της επικράτειας, ΤΜΗΜΑ Στ', Αριθμός 2164/ Υπ' αριθμ /2007 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών 66