A' Γυμνασίου maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 1 3/1/ :50:18 πμ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "A' Γυμνασίου maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 1 3/1/ :50:18 πμ"

Transcript

1 A' Γυμνασίου maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 1 3/1/ :50:18 πμ

2 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ: ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ: ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: Ειρήνη Ανούση, Ζωγράφος, Χαράκτρια, Εκπαιδευτικός Β/θµιας Εκπαίδευσης Ηλίας Ράπτης, Παιδαγωγός, Σχολικός Σύµβουλος Α/θµιας Εκπαίδευσης Ευτυχία Ροδοπούλου, Ζωγράφος, Χαράκτρια, Εκπαιδευτικός Β/θµιας Εκπαίδευσης Πολυξένη Αραπάκη, Ζωγράφος, Κεραµίστρια, Σχολική Σύµβουλος Β/θµιας Εκπαίδευσης Δηµήτρης Κλεοµένης Ζερβός, Ζωγράφος, Εκπαιδευτικός Β/θµιας Εκπαίδευσης Γεώργιος Τσακίρης, Ζωγράφος, Επίκουρος Καθηγητής Παν/µιου ΑΠΘ Ευτυχία Ροδοπούλου, Ζωγράφος, Χαράκτρια, Εκπαιδευτικός Β/θµιας Εκπαίδευσης ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Μαρία Αλιφεροπούλου, Φιλόλογος, Εκπαιδευτικός Β/θµιας Εκπαίδευσης ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ: ΕΞΩΦΥΛΛΟ: Γεώργιος Σιγάλας, Ζωγράφος, Σύµβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Σύνθεση από τα έργα: Κυκλαδικό Ειδώλιο, Το ψάθινο καπέλο, Ν. Λύτρα, Καφενείο 4 εποχές, Τ. Ζωγράφου, Το χωριό µου, έργο µαθητή ΠΡΟΕΚΤΥΠΩΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ: ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΒΑΝΗ Γ Κ.Π.Σ. / ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ / Ενέργεια / Κατηγορία Πράξεων α: «Αναµόρφωση των προγραµµάτων σπουδών και συγγραφή νέων εκπαιδευτικών πακέτων» ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Δηµήτριος Γ. Βλάχος Οµότιµος Καθηγητής του Α.Π.Θ. Πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Πράξη µε τίτλο: «Συγγραφή νέων βιβλίων και παραγωγή υποστηρικτικού εκπαιδευτικού υλικού µε βάση το ΔΕΠΠΣ και τα ΑΠΣ για το Γυµνάσιο» Επιστηµονικός Υπεύθυνος Έργου Αντώνιος Σ. Μποµπέτσης Σύµβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Αναπληρωτές Επιστηµονικοί Υπεύθυνοι Έργου Γεώργιος Κ. Παληός Σύµβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Ιγνάτιος Ε. Χατζηευστρατίου Μόνιµος Πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Έργο συγχρηµατοδοτούµενο 75% από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο και 25% από εθνικούς πόρους. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗΣ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΜΑΚΕΤΑΣ, ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΑΛΛΑΓΩΝ ΒΑΣEI ΥΠΟΔΕΙΞEΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ, ΠΡΟΕΚΤΥΠΩΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ: ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΚΔΟΣΕΩΝ / Ι.Τ.Υ.Ε. «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ» maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 2 16/1/2013 5:24:16 μμ

3 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Ειρήνη Ανούση Ηλίας Ράπτης Ευτυχία Ροδοπούλου ΑΝΑΔΟΧΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ A Γυμνασίου ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ» maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 3 16/1/2013 5:24:16 μμ

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ.... Σελ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΦΡΑΣΗ Χρήση υλικών ζωγραφικής. Στοιχεία αισθητικής α. Ζωγραφίζω ελεύθερα Εξοικείωση με τα υλικά...10 β. Το αφαιρετικό και το «ωραίο» Η αφαίρεση και η έννοια του ωραίου στην Τέχνη..12 Tι θυμάμαι; Γλωσσάρι ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΧΡΩΜΑ Χρωματικές κλίμακες. Συγκριτική ιστορία της τέχνης α. Τι χρώμα έχει η θάλασσα; Η φύση...17 β. Η χρωματική μου ταυτότητα Πειραματισμοί με το χρώμα γ. Ουράνιο τόξο Φως και χρώμα δ. Βασικά και συμπληρωματικά χρώματα ε. Οικογένειες χρωμάτων...24 στ. Ιστορίες για το χρώμα Το χρώμα στην Ιστορία της Τέχνης και του Πολιτισμού...25 Tι θυμάμαι; Γλωσσάρι ΟΡΓΑΝΩΝΩ Σύνθεση και Αισθητική α. Το άδειο μου χαρτί Ζωγραφικός χώρος β. Πίσω απ την εικόνα Η Σύνθεση γ. Ο Ρυθμός δ. Oπτική ζυγαριά Οπτικά βάρη ε. Καλλιτεχνικές συνθέσεις Tι θυμάμαι; Γλωσσάρι ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Μορφικά στοιχεία. Μορφοποίηση α. Αρχίζοντας μ ένα άγγιγμα Το σημείο...38 β. Με μια κίνηση Η γραμμή...39 γ. H μορφή δ. Το βάθος Προοπτική...42 ε. Το τρισδιάστατο Γεωμετρική προοπτική...44 στ. Η απόδοση του χώρου Συγκριτικά παραδείγματα Tι θυμάμαι; Γλωσσάρι maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 4 3/1/ :50:22 πμ

5 5. Η ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Σχέδιο από τη φύση. Κοινωνικές επιδράσεις στην Τέχνη α. Βλέπω τον κόσμο από την αρχή Ανάλυση της εικόνας. Υλικά...48 β. Συγκρίνω Εναρμόνιση μεγεθών...50 γ. Το παιχνίδι του φωτός και της σκιάς Φωτοσκίαση...52 δ. Δημιουργικό, εκφραστικό σχέδιο...54 ε. Ο άνθρωπος Κίνηση και αναλογίες...56 στ. Προσωπογραφία Αναλογίες και χαρακτηριστικά...58 ζ. Κοινωνικά και ανθρώπινα Κοινωνικές επιδράσεις στο πορτραίτο...59 Tι θυμάμαι; Γλωσσάρι ΚΙΝΟΥΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΟ Εξέλιξη και λειτουργία α. Μαγικές εικόνες H ιστορία του κινουμένου σχεδίου β. Βήμα-βήμα Η τεχνική...64 γ. Παιχνίδια με τα σκίτσα Δημιουργία σχεδίων με αλληλουχία δ. Σταρ των κινουμένων σχεδίων Συμβολισμοί...68 Tι θυμάμαι; Γλωσσάρι ΠΗΛΟΣ Πλαστική. Αρχαίοι πολιτισμοί α. Χωμάτινες δημιουργίες Αίσθηση και συμβολισμός β. Πλάθω Εργαλεία και τεχνικές...72 γ. Με μακαρόνι και με φύλλο δ. Φόρμα και διακόσμηση...75 ε. Με το χώμα, το νερό και τη φωτιά Διαδρομή στην ιστορία της κεραμικής...76 στ. Ανάγλυφο...77 ζ. Με πολλές όψεις Περίοπτο...78 η. Τρισδιάστατη τέχνη Tι θυμάμαι; Γλωσσάρι ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ Μορφή και περιεχόμενο α. Ανακαλύπτοντας την έντυπη εικόνα...85 β. Έκφραση και δύναμη Τέχνη και κοινωνία γ. Χαράγματα στην ύλη Τεχνικές και υλικά...90 δ. Χαράζω και τυπώνω Λινόλεουμ και ζελατίνα...92 Tι θυμάμαι; Γλωσσάρι maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 5 3/1/ :50:25 πμ

6 9. Η ΖΩΗ ΚΑΙ ΟΙ ΤΕΧΝΕΣ Εικονογράφηση. Δραματοποίηση α. Εικόνες των μύθων Εικονογράφηση...95 β. Φανταστικός κόσμος Θεατρικά δρώμενα...96 γ. Μεταμορφώνομαι Κατασκευή τρισδιάστατης μάσκας...98 δ. Τέχνη και μίμηση Tι θυμάμαι; Γλωσσάρι ΕΝΑ ΠΡΩΙΝΟ ΣΤΟΝ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ Αισθητική και ιστορική προσέγγιση α. Αγναντεύοντας β. Τα μυστικά της τέχνης Ρυθμός και εκλεπτύνσεις γ. Ταξίδι στον χρόνο δ. Στην καρδιά της δημιουργίας ε. Μυθικοί θεοί στ. Ύλη και φως ζ. Τα ελληνικά χρώματα Tι θυμάμαι; Γλωσσάρι ΣΤΟΥΣ ΘΗΣΑΥΡΟΥΣ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ Αισθητική και κριτική α. Το Μουσείο κι εγώ β. Πλησιάζοντας το έργο τέχνης Αισθητική ανάλυση γ. Βλέπω και κατανοώ δ. Εκείνο που μ αρέσει Προτίμηση και αξιολόγηση Tι θυμάμαι; Γλωσσάρι ΕΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΟYΙΖ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 6 3/1/ :50:26 πμ

7 7 maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 7 3/1/ :50:28 πμ

8 8 maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 8 3/1/ :50:29 πμ

9 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προς τον μαθητή Σκέφτηκες ποτέ να ζωγραφίσεις αυτό που αισθάνεσαι αντί να το περιγράψεις; Φαντάστηκες ποτέ μια κινούμενη εικόνα φτιαγμένη από σένα; Έχεις επιχειρήσει να αλλάξεις ένα ρούχο, ένα έπιπλο, ένα αντικείμενο, να πλάσεις τα όνειρά σου στον πηλό, να χαράξεις και να τυπώσεις τις ευχές σου; Είναι σίγουρο ότι με κάποιο τρόπο έχεις νιώσει τη χαρά της δημιουργίας. Υπήρξαν όμως και στιγμές απογοήτευσης που ίσως σε οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η εικαστική έκφραση προορίζεται μόνο για τα «ταλέντα». Το βιβλίο αυτό γράφτηκε για να σου αποδείξει ακριβώς το αντίθετο. Ξεφυλλίζοντάς το θα βρεις προτάσεις για καλλιτεχνικές δημιουργίες και διασκεδαστικά παιχνίδια. Πολλές φορές θα εκπλαγείς βλέποντας να περιγράφονται στο βιβλίο σκέψεις που σε απασχολούν ή να προτείνονται φανταστικές ιδέες που τις θεωρούσες απραγματοποίητες. Με μια πιο προσεκτική ματιά θα ανακαλύψεις πληροφορίες, απόψεις και κρίσεις, που θα σε βοηθήσουν να γνωρίσεις τον κόσμο των Εικαστικών Τεχνών, να διευρύνεις τους ορίζοντες της φαντασίας και της σκέψης σου και να διαμορφώσεις δικά σου κριτήρια για να απολαμβάνεις την Τέχνη. 1. Π. Κλεέ «Ταξίδι απ το μηδέν» maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 9 3/1/ :50:29 πμ

10 1 Από την κίνηση στην έκφραση 1. ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΦΡΑΣΗ Χρήση υλικών ζωγραφικής. Στοιχεία αισθητικής* 2. «Ζωγραφίζω τις κινήσεις μου» Γιάννης Α. 12 ετών α. Ζωγραφίζω ελεύθερα Εξοικείωση με τα υλικά Η αυθόρμητη κίνηση Έχεις παρατηρήσει πόσο διαφέρουν οι γραφικοί χαρακτήρες των ανθρώπων; Είναι τόσο διαφορετικοί όσο και οι άνθρωποι. Κάθε ίχνος που αφήνουμε στο χαρτί αντιστοιχεί σε μια πλευρά του χαρακτήρα μας και καταγράφει τα συναισθήματα της στιγμής. Αυτός είναι ο λόγος που τα γράμματά μας αλλάζουν όταν είμαστε θυμωμένοι. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στην Τέχνη. Σε ό,τι δημιουργήσει κανείς, ένα πρόσωπο, ένα δέντρο ή μία γραμμή, αντικατοπτρίζει τον εαυτό του. Ανακαλύπτω το χρώμα Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να ζωγραφίσουμε με χρώματα. Με λίγη φαντασία μπορείς ν ανακαλύψεις και δικούς σου. Πειραματίσου με όσους τρόπους σε ενδιαφέρουν και χρησιμοποίησε εκείνον που σου ταιριάζει. Κοίταξε και άγγιξε τα χρώματα. Μύρισέ τα, αφουγκράσου τους ήχους που παράγουν, καθώς τα δουλεύεις πηχτά ή αραιωμένα. Ζωγράφισε με τα χέρια σου, με φαρδιά και λεπτά πινέλα, μ ένα ξυλάκι, με σφουγγάρι κ.ά. Χρωμάτισε, στάξε, πιτσίλισε, τύπωσε. Άφησε το χέρι σου να τρέξει στο χαρτί. Καθένας από εμάς είναι μοναδικός και εκφράζεται με τις δικές του κινήσεις. 10 maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 10 3/1/ :50:30 πμ

11 Από την κίνηση στην έκφραση Το κατάλληλο χαρτί Το κάθε υλικό που θα χρησιμοποιήσεις έχει ανάγκη από διαφορετική ποιότητα χαρτιού. Όσο πιο υγρό είναι το χρώμα, τόσο πιο χοντρό και απορροφητικό χαρτί χρειάζεται. Τα παστέλ αναδεικνύονται σε χαρτιά πορώδη. Αυτό δε σημαίνει ότι δε θα πειραματιστείς. Μπορείς να ζωγραφίσεις σε κάθε είδος χαρτιού, ακόμα και σε εφημερίδες, σε χαρτοσακούλες, σε χαρτόκουτα, ή σε φωτογραφίες. 3. Tζ. Πόλλοκ «Χωρίς τίτλο» Ζωγραφική που αποδίδει τη χειρονομία του καλλιτέχνη. 4. Τυχαίος συνδυασμός χρωμάτων που προέρχεται από τους προηγούμενους χρωματισμούς ενός σκασμένου τοίχου. Σκέπτομαι και προγραμματίζω Τα χοντρά πινέλα και το σφουγγάρι απλώνουν το χρώμα στις επιφάνειες με ευκολία. Πριν αρχίσεις να ζωγραφίζεις, σκέψου τι θέλεις να κάνεις και προγραμμάτισε με ποιον τρόπο θα χρησιμοποιήσεις τα υλικά σου, π.χ. δεν είναι η καλύτερη επιλογή να επιχειρήσεις να γεμίσεις μια μεγάλη επιφάνεια με λεπτούς μαρκαδόρους. Μπλούζα «γεμάτη συναισθήματα» Ζωγράφισε σε μια παλιά μπλούζα τα συναισθήματά σου: Πέρνα μέσα στην μπλούζα σου ένα χαρτόνι και στερέωσέ την πάνω του, με χαρτοταινία ή με καρφίτσες. Διάλεξε τα χρώματα που προτιμάς και θεωρείς ότι σε εκφράζουν. Προτίμησε τα πλαστικά χρώματα που δεν ξεβάφουν. Ετοίμασε αρκετή ποσότητα, ώστε να σε φθάσουν να ολοκληρώσεις το έργο σου. Χρησιμοποποίησε όποιο τρόπο θέλεις για να αποτυπώσεις με εκφραστικές κινήσεις τα συναισθήματα της στιγμής. 5. Η Θεοδώρα φοράει την «εκφραστική» της μπλούζα που ζωγράφισε παίζοντας με τα χρώματα. 11 maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 11 3/1/ :50:31 πμ

12 1 Από την κίνηση στην έκφραση â. το αφαιρετικό και το «ωραίο» Η αφαίρεση και η έννοια του ωραίου στην Τέχνη 6. «Τεχνίτης». Αιγυπτιακή τοιχογραφία 1380 π.χ. 7. «Ο ψαράς». Ελληνική τοιχογραφία, Θήρα 16ος αι. π.χ. 8. Λεπτομέρεια από το έργο του Π. Γκωγκέν «Αγορά» Έργα διαφορετικών εποχών με πλακάτο χρώμα και πλαγιομετωπική κίνηση. Παρατηρώ και συγκρίνω Παρατήρησε τα έργα 6, 7, 8. Αν και ανήκουν σε διαφορετικούς αιώνες, έχουν ωστόσο πολλά κοινά στοιχεία: Οι φιγούρες βρίσκονται σε ανάλογη στάση, που είναι αρκετά αφύσικη. Το κεφάλι φαίνεται από το πλάι (προφίλ), ενώ το σώμα φαίνεται από μπροστά (ανφάς). To xρώμα τους είναι πλακάτο (ομοιόμορφο). Στα έργα 9-12 διακρίνουμε καθαρά γεωμετρικά στοιχεία, όπως ημικύκλια, ευθείες κ.ά., που κάνουν φανερή την πρόθεση των δημιουργών να αποδώσουν γεωμετρικά την πραγματικότητα. Όλες αυτές οι διαφοροποιήσεις από το φυσικό σχήμα και το χρώμα που επισημάναμε, αποτελούν μερικά από τα αφαιρετικά στοιχεία των έργων. Αφαιρετικό χαρακτηρίζεται το έργο που δεν προσπαθεί ν αναπαραστήσει την εξωτερική πραγματικότητα με κάθε λεπτομέρεια, αλλά παίρνει απ τη φύση τα στοιχεία που θεωρεί σημαντικά και τα αναδεικνύει ή παραμορφώνει τη φυσική εικόνα, ώστε να επικεντρωθεί το ενδιαφέρον του θεατή εκεί που θέλει ο καλλιτέχνης. Όλα τα έργα τέχνης έχουν κάποιο βαθμό αφαίρεσης. 9. «Λιοντάρι». Μυκηναϊκό ρυτό, 15ος αι. π.χ. 10. Ουμ. Μποτσιόνι «Ανάπτυγμα μπουκαλιού στο χώρο» Μινωική θεά: ειδώλιο, 15ος αι. π.χ. 12. Mάσκα Καμερούν Έργα διαφορετικών εποχών με γεωμετρική αφαίρεση. 12 maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 12 3/1/ :50:35 πμ

13 Από την κίνηση στην έκφραση Οι καλλιτέχνες επεξεργάζονται τη φυσική πραγματικότητα, ανάλογα με τα αισθήματα και τις εμπειρίες τους και ξαναφτιάχνουν νέες εικόνες. Στη διαδικασία αυτή, ανανεώνουν συνεχώς τους τρόπους έκφρασής τους. Στη σειρά έργων του Μόραλη (εικ.14-16) παρακολουθούμε τρία στάδια αφαίρεσης. Όπως αποδεικνύουν τα παραδείγματα (εικ. 6-12), η αφαίρεση στην Τέχνη δεν είναι σύγχρονο φαινόμενο. 13. Η θεά Αθηνά π.χ. Μετόπη απ τον ναό του Δία. Ολυμπία. 14. Γ. Μόραλης, Λεπτομέρεια από το έργο «Μορφή»1951. Η εικόνα είναι κοντά στη φυσική πραγματικότητα. 15. Γ. Μόραλης, Λεπτομέρεια από το έργο «Επιτύμβια σύνθεση» Τα σχήματα του έργου μοιάζουν με γεωμετρικά. Τα χρώματα απλουστεύονται. Οι φωτοσκιάσεις σχεδόν εξαφανίζονται. 16. Γ. Μόραλης, Λεπτομέρεια από το έργο «Επιτύμβιο» Το πρόσωπο αποδίδεται με ένα γρήγορο, γεωμετρικό σχέδιο. Το χρώμα γίνεται πλακάτο και περιορίζεται στο φόντο. Η συνέχεια της τέχνης και η πορεία της αφαίρεσης Κάθε βήμα της καλλιτεχνικής δημιουργίας στηρίζεται σε προγενέστερες δημιουργίες. Ένας από τους λόγους για τους οποίους συναντούμε αντιστοιχίες στα έργα διαφορετικών εποχών, είναι ότι οι περισσότεροι καλλιτέχνες διδάσκονται από τους προγενέστερους. Ο Γκωγκέν (εικ. 8) έζησε ένα σημαντικό μέρος της ζωής του στην Ταϊτή μακριά από τον πολιτισμό της εποχής του και επηρεάσθηκε από την τέχνη και τον πολιτισμό της. Ο Γαΐτης επέλεξε την «Αργώ», σύμβολο της περιπέτειας της ζωής (εικ.18), για να εκφράσει τα δεινά του σύγχρονου, απρόσωπου ανθρώπου. Αν συγκρίνουμε το έργο με την παράσταση των Σειρήνων του ερυθρόμορφου αγγείου (εικ. 17), γίνεται ολοφάνερη η αφετηρία της έμπνευσης του καλλιτέχνη. Στα έργα του Μόραλη (εικ ) βλέπουμε ότι η πορεία της αφαίρεσης επηρεάζεται από τις αξίες του κλασικού ελληνικού πολιτισμού (εικ. 13). 17. Σειρήνες, Ερυθρόμορφη στάμνος 475 π.χ. 18. Γ. Γαΐτης «Σειρήνες» maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 13 3/1/ :50:37 πμ

14 1 Από την κίνηση στην έκφραση Από το αφαιρετικό στο αφηρημένο Στις αρχές του 20ού αι. υπήρχαν ήδη στην Ευρώπη αρκετές πρωτοποριακές* προτάσεις. Η καθεμιά από τις τάσεις αυτές απομάκρυνε τη ζωγραφική από την αναπαράσταση της φύσης, με τον δικό της τρόπο. Πολλά έργα, που ανήκαν σ αυτά τα ζωγραφικά κινήματα, παρουσίαζαν υψηλό βαθμό αφαιρετικότητας με αποτέλεσμα το θέμα τους να είναι δυσανάγνωστο. Κανένα όμως από αυτά δεν είχε καταργήσει ολοκληρωτικά την αναπαράσταση (εικ.19). Το αφηρημένο Η αφηρημένη τέχνη δε γεννήθηκε τυχαία. Οι πρώτοι ζωγράφοι που εκφράστηκαν με αυτό τον τρόπο ήταν πνευματικοί άνθρωποι, με φιλοσοφικό προβληματισμό που είχαν ήδη ζωγραφίσει παραστατικά (κοντά στη φυσική πραγματικότητα). Η αφηρημένη τέχνη κατάργησε την αναπαράσταση της φύσης. Ο καλλιτέχνης δεν επεξεργάζεται καμία εικόνα της φυσικής πραγματικότητας. Ασχολείται με τη σύνθεση των σημείων, των γραμμών και των χρωμάτων πάνω στη ζωγραφική επιφάνεια του πίνακα. Κάποια από τα αφηρημένα έργα έχουν άμεση σχέση με ορισμένους τύπους των μαθηματικών ή με τους νόμους που διέπουν τις λειτουργίες της φύσης. Στα πλαίσια της αφηρημένης τέχνης, η αντικατάσταση της συγκεκριμένης μορφής με την αφηρημένη επέτρεψε στους καλλιτέχνες να δουν τον κόσμο από μια διαφορετική σκοπιά (εικ. 25, 26, 27, 28) Γλυπτά από διαφορετικές εποχές, πολιτισμούς και τεχνοτροπίες με διαφορετική αντίληψη του «ωραίου». 19. Π.Πικάσο «Κεφάλι γυναίκας» «Κεφάλι Νέγρου» Νιγηρία 12ος-14ος αι. 21. «Βούδας» 4ος-5ος αι. Κίνα 22. «Αμένωφις Δ» 1360 π.χ. Αίγυπτος 23. Α. Τζιακομέττι «Κεφάλι» «Αφροδίτη της Μήλου» 200 π.χ. Ελλάδα. 14 maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 14 3/1/ :50:38 πμ

15 Από την κίνηση στην έκφραση 26. Β. Καντίνσκυ «Ωοειδές κόκκινο» Τάκις «Σινιάλο» 1956 Στα τέλη του 19ου αι. αρχές του 20ού, μια εποχή όπου οι ανακαλύψεις της επιστήμης άλλαζαν καθημερινά τα δεδομένα, οι καλλιτέχνες αναζήτησαν «σύγχρονους τρόπους για να βάλουν σε τάξη τον κόσμο», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο ζωγράφος Καντίνσκυ. Η εξωτερική εμφάνιση των πραγμάτων έπαψε να συγκεντρώνει το ενδιαφέρον τους. Η έρευνά τους στράφηκε σε νόμους και συσχετισμούς πνευματικού περιεχομένου. Διερεύνησαν, δηλαδή, έναν διαφορετικό τρόπο επικοινωνίας, τη γλώσσα των εικαστικών τεχνών*. 27. Ζ. Μιρό «Άτομα, Πουλιά, Αστέρι» 1978 Το «ωραίο» Στο πέρασμα των αιώνων η αντίληψη του ωραίου απέκτησε διαφορετικό νόημα, ανάλογα με τις αξίες και τον πολιτισμό της κάθε εποχής (εικ ). Κάθε κοινωνική ομάδα μπορεί να έχει διαφορετική άποψη για το ωραίο, αλλά και κάθε άτομο κρίνει το ωραίο ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες και τις εμπειρίες του. 28. Π. Κλεέ «Πρόσοψη από γυαλί» maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 15 3/1/ :50:40 πμ

16 1 Από την κίνηση στην έκφραση Tι θυμάμαι Περίγραψε τη σκηνή στις «Σειρήνες», όπως παριστάνεται στο ερυθρόμορφο αγγείο (εικ. 17). Τι κράτησε ο Γαΐτης από την εικόνα και τι άλλαξε (εικ.18); Γιατί πιστεύεις ότι έκανε αυτές τις αλλαγές; Γιατί οι καλλιτέχνες χρησιμοποιούν στο έργο τους την αφαίρεση; Βρες στο βιβλίο σου αφαιρετικά και αφηρημένα έργα. Τι σημαίνει αφηρημένος καλλιτέχνης; Εχουν αλλάξει οι απόψεις σου για το «ωραίο» από την εποχή που ήσουν μικρό παιδί; Γλωσσάρι Αισθητική: Κλάδος της φιλοσοφίας που ασχολείται με τα κριτήρια αξιολόγησης στη φύση και κυρίως στην τέχνη. Εικαστικές τέχνες: Το σύνολο των τεχνών που δημιουργούν εικόνα και απευθύνονται κυρίως στην αίσθηση της όρασης. Ο όρος παράγεται από το ρήμα εικάζω απ όπου προέρχεται και η λέξη εικόνα, που σημαίνει αυτό που βλέπω. Οι αρχαιότερες και πιο γνωστές μορφές εικαστικών τεχνών είναι η ζωγραφική, η γλυπτική και η αρχιτεκτονική. Σήμερα η έννοια των εικαστικών τεχνών έχει διευρυνθεί συμπεριλαμβάνοντας πλήθος μορφών που εκτείνονται από τη χαρακτική έως τα κόμικς και την κινούμενη εικόνα. Πρωτοπορία: (Avant-garde): Ο όρος υποδηλώνει κάθε είδους καλλιτέχνες των οποίων η τεχνοτροπία θεωρείται πιο προχωρημένη απ την εποχή τους. 29. Χατζηκυριάκος-Γκίκας «Νικηφόρος» 1938 Μόραλης Γιάννης ( ): Σύγχρονος Έλληνας ζωγράφος. Εμπνεύστηκε από την κλασική τέχνη, ενσωματώνοντας σύγχρονα στοιχεία. Διέσχισε μια πορεία σταδιακής αφαίρεσης για να καταλήξει σε γεωμετρικές μορφές. Χατζηκυριάκος-Γκίκας Νίκος ( ): Ζωγράφος, γλύπτης, χαράκτης, ποιητής και συγγραφέας. Ένας απ τους κυριότερους εκπροσώπους της κυβιστικής γενιάς των Ελλήνων καλλιτεχνών. Το έργο του συνδυάζει το ευρωπαϊκό με το ελληνικό στοιχείο. Με την παραμόρφωση της πραγματικότητας επιχειρεί να κατακτήσει τη βαθύτερη ουσία των πραγμάτων διαπερνώντας την ορατή πραγματικότητα (εικ. 29). Πόλλοκ Τζάκσον (Pollok Jakson ): Αμερικανός ζωγράφος. Κύριος εκπρόσωπος της Χειρονομιακής Τέχνης (Αction Painting). H εικόνα της τεχνοτροπίας αυτής δεν είναι προαποφασισμένη, αλλά προκύπτει από τον τρόπο που δημιουργείται. Ο Πόλλοκ άπλωνε τον μουσαμά στο πάτωμα και περνούσε πάνω του στάζοντας χρώματα, καθώς προσπαθούσε να καταγράψει την κίνησή του. 16 maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 16 3/1/ :50:41 πμ

A' Γυμνασίου maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 1 3/1/ :50:18 πμ

A' Γυμνασίου maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 1 3/1/ :50:18 πμ A' Γυμνασίου maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 1 3/1/2013 10:50:18 πμ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ: ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ: ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: Ειρήνη Ανούση, Ζωγράφος, Χαράκτρια, Εκπαιδευτικός Β/θµιας Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Εικαστικά Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ _EIKASTIKA_TETR_G GYM.indd 1

Εικαστικά Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ _EIKASTIKA_TETR_G GYM.indd 1 Εικαστικά Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 21-0134_EIKASTIKA_TETR_G GYM.indd 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣυγγραφειΣ: Κριτεσ-αξιολογητεσ: Εικονογραφηση: Φιλολογικη επιμελεια: Υπευθυνοσ μαθηματοσ κατα τη συγγραφη:

Διαβάστε περισσότερα

Εικαστικά Γ και Δ Δημοτικού Τετράδιο Εργασιών

Εικαστικά Γ και Δ Δημοτικού Τετράδιο Εργασιών Εικαστικά Γ και Δ Δημοτικού Τετράδιο Εργασιών 10-0071_EIKASTIKA_TETRADIO.indd 1 1/8/13 2:17 PM ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ. Εικαστικά ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ. Εικαστικά ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ tetradio B gym 5:Layout 1 10/1/08 2:06 PM Page 1 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Ιωάννης Αντωνόπουλος Μαρία Δουκάκη Εικαστικά ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Εικαστικά Ε & Στ τάξη Δημοτικού

Εικαστικά Ε & Στ τάξη Δημοτικού παρατηρώ και δημιουργώ Εικαστικά Ε & Στ τάξη Δημοτικού Τετράδιο Εργασιών 10-0140.indd 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦEIΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ

Διαβάστε περισσότερα

Eικαστικά A & B Δημοτικού. Tετράδιο Eργασιών

Eικαστικά A & B Δημοτικού. Tετράδιο Eργασιών Eικαστικά A & B Δημοτικού Tετράδιο Eργασιών ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ YΠOEPΓOY ΕΞΩΦΥΛΛΟ

Διαβάστε περισσότερα

Α~ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Τετράδιο Εργασιών. eikastika_ergasion_a_gymnasiou.indd 1 7/12/2012 1:14:47 µµ

Α~ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Τετράδιο Εργασιών. eikastika_ergasion_a_gymnasiou.indd 1 7/12/2012 1:14:47 µµ Α~ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Τετράδιο Εργασιών eikastika_ergasion_a_gymnasiou.indd 1 7/12/2012 1:14:47 µµ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ: ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ: ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: Ειρήνη Ανούση, Zωγράφος, Χαράκτρια, Eκπαιδευτικός

Διαβάστε περισσότερα

Eικαστικά A & B Δημοτικού

Eικαστικά A & B Δημοτικού Eικαστικά A & B Δημοτικού 10_0022_EIKASTIKA.indb 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Θωμάς Zωγράφος, Kαθηγητής Kαλλιτεχνικών B/θμιας Eκπαίδευσης Δημήτρης Mπέσσας, Kαθηγητής Eικαστικών στο Π.T.Δ.E. Δυτικής

Διαβάστε περισσότερα

Eικαστικά A & B Δημοτικού. Tετράδιο Eργασιών

Eικαστικά A & B Δημοτικού. Tετράδιο Eργασιών Eικαστικά A & B Δημοτικού Tετράδιο Eργασιών ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ YΠOEPΓOY ΕΞΩΦΥΛΛΟ

Διαβάστε περισσότερα

Εικαστικά Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ _EIKASTIKA_TETR_G GYM.indd 1

Εικαστικά Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ _EIKASTIKA_TETR_G GYM.indd 1 Εικαστικά Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 21-0134_EIKASTIKA_TETR_G GYM.indd 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣυγγραφειΣ: Κριτεσ-αξιολογητεσ: Εικονογραφηση: Φιλολογικη επιμελεια: Υπευθυνοσ μαθηματοσ κατα τη συγγραφη:

Διαβάστε περισσότερα

Εικαστικά Γ και Δ Δημοτικού

Εικαστικά Γ και Δ Δημοτικού 10-0070_EIKASTIKA_100070 1/8/13 1:57 PM Page 1 Εικαστικά Γ και Δ Δημοτικού 10-0070_EIKASTIKA_100070 1/11/13 3:43 PM Page 2 ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Θωμάς Ζωγράφος, Καθηγητής Καλλιτεχνικών Β/θμιας Εκπαίδευσης Αριάδνη

Διαβάστε περισσότερα

A' Γυμνασίου maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 1 3/1/2013 10:50:18 πμ

A' Γυμνασίου maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 1 3/1/2013 10:50:18 πμ A' Γυμνασίου maketa_eikastika_a_gymnasiou.indd 1 3/1/2013 10:50:18 πμ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ: ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ: ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: Ειρήνη Ανούση, Ζωγράφος, Χαράκτρια, Εκπαιδευτικός Β/θµιας Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

eikastika B gym Mathiti 5:eikastika B Mathiti 10/1/08 4:09 PM Page 1 Εικαστικά Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

eikastika B gym Mathiti 5:eikastika B Mathiti 10/1/08 4:09 PM Page 1 Εικαστικά Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ eikastika B gym Mathiti 5:eikastika B Mathiti 10/1/08 4:09 PM Page 1 Εικαστικά Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ eikastika B gym Mathiti 5:eikastika B Mathiti 10/1/08 4:09 PM Page 2 ΣΥΓΓΡΑΦΕIΣ: Ιωάννης Αντωνόπουλος, Ζωγράφος,

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη Περιβάλλοντος Α Δημοτικού Τετράδιο Εργασιών

Μελέτη Περιβάλλοντος Α Δημοτικού Τετράδιο Εργασιών meleti_perival_eρgasion_a_dim updated_ok TETPADIO 15/1/2013 3:18 μμ Page 1 Μελέτη Περιβάλλοντος Α Δημοτικού Τετράδιο Εργασιών meleti_perival_eρgasion_a_dim updated_ok TETPADIO 15/1/2013 3:18 μμ Page 2

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΩΣΣΑ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ. Γράμματα Λέξεις Ιστορίες ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΡΩΤΟ ΤΕΥΧΟΣ

ΓΛΩΣΣΑ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ. Γράμματα Λέξεις Ιστορίες ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΡΩΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΓΛΩΣΣΑ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Γράμματα Λέξεις Ιστορίες ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΡΩΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 10-0003-02.indb 1 29/1/2013 12:09:51 μμ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Ελένη Καραντζόλα, Επίκουρη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών Καλλιόπη Κύρδη,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ. Χειμερινό Εξάμηνο

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ. Χειμερινό Εξάμηνο ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Χειμερινό Εξάμηνο 2012-2013 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης)

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Β Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ Το μάθημα απευθύνεται σε μαθητές με ειδικό ενδιαφέρον για το ΣΧΕΔΙΟ (Ελεύθερο και Προοπτικό) και που ενδέχεται

Διαβάστε περισσότερα

Εικαστικά Γ και Δ Δημοτικού

Εικαστικά Γ και Δ Δημοτικού 10-0070_EIKASTIKA_100070 1/8/13 1:57 PM Page 1 Εικαστικά Γ και Δ Δημοτικού 10-0070_EIKASTIKA_100070 1/11/13 3:43 PM Page 2 ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Θωμάς Ζωγράφος, Καθηγητής Καλλιτεχνικών Β/θμιας Εκπαίδευσης Αριάδνη

Διαβάστε περισσότερα

Α~ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Τετράδιο Εργασιών. eikastika_ergasion_a_gymnasiou.indd 1 7/12/2012 1:14:47 µµ

Α~ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Τετράδιο Εργασιών. eikastika_ergasion_a_gymnasiou.indd 1 7/12/2012 1:14:47 µµ Α~ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Τετράδιο Εργασιών eikastika_ergasion_a_gymnasiou.indd 1 7/12/2012 1:14:47 µµ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ: ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ: ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: Ειρήνη Ανούση, Zωγράφος, Χαράκτρια, Eκπαιδευτικός

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Γ' Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ Το μάθημα απευθύνεται σε μαθητές με ειδικό ενδιαφέρον για το ΕΛΕΥΘΕΡΟ-ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ( Εικαστική και Αρχιτεκτονική

Διαβάστε περισσότερα

παρατηρώ και δημιουργώ Εικαστικά Ε & ΣΤ τάξη Δημοτικού

παρατηρώ και δημιουργώ Εικαστικά Ε & ΣΤ τάξη Δημοτικού παρατηρώ και δημιουργώ Εικαστικά Ε & ΣΤ τάξη Δημοτικού ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦEIΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ Απόστολος Ν. Μαγουλιώτης, Εικαστικός, Επίκουρος Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Αθανάσιος

Διαβάστε περισσότερα

Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 6. ΧΩΡΟΣ

Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 6. ΧΩΡΟΣ Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 6. ΧΩΡΟΣ Ο καλλιτέχνης μπορεί να συμπεριλάβει ή να αγνοήσει τη διάσταση του χώρου στην απεικόνιση που εκτελεί. Όταν περιγράφει το βάθος του οπτικού πεδίου με διάφορους

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήρι κεραμικής «Φως στην Τέχνη» της Νίκης Γκόφα. Αδελφοί Γιαννίδη 9 Μοσχάτο Τηλέφωνο επικοινωνίας

Εργαστήρι κεραμικής «Φως στην Τέχνη» της Νίκης Γκόφα. Αδελφοί Γιαννίδη 9 Μοσχάτο Τηλέφωνο επικοινωνίας Εργαστήρι κεραμικής ΦΩΣ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ Το εργαστήρι κεραμικής λειτουργεί από το 1986 και οργανώνει μια σειρά από εκπαιδευτικά προγράμματα, σχεδιασμένα για νηπιαγωγεία, και δημοτικά που βασίζονται στην αρχή

Διαβάστε περισσότερα

ρόλο στην προετοιμασία του θέματός μας αποτέλεσε το ιστόγραμμα που φτιάξαμε με τα παιδιά με πράγματα που ήθελαν να μάθουν για τους ζωγράφους.

ρόλο στην προετοιμασία του θέματός μας αποτέλεσε το ιστόγραμμα που φτιάξαμε με τα παιδιά με πράγματα που ήθελαν να μάθουν για τους ζωγράφους. Προπρονήπια Α 2015 ΠΙΝΑΚΕΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ Το δίμηνο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου ασχοληθήκαμε με το θέμα «Πίνακες Ζωγραφικής». Αφορμή στάθηκε μια συζήτηση που κάναμε με τα παιδιά για το φθινόπωρο και τις αλλαγές του

Διαβάστε περισσότερα

Eικαστικά A & B Δημοτικού

Eικαστικά A & B Δημοτικού Eικαστικά A & B Δημοτικού 10_0022_EIKASTIKA.indb 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Θωμάς Zωγράφος, Kαθηγητής Kαλλιτεχνικών B/θμιας Eκπαίδευσης Δημήτρης Mπέσσας, Kαθηγητής Eικαστικών στο Π.T.Δ.E. Δυτικής

Διαβάστε περισσότερα

1 Φυσική Αγωγή α - β - γ γυµνασίου ι α β ί ο υ ά σ κ η σ η κ α ι π ο ι ό τ η τ α ζ ω ή ς Ο ΗΓΟΣ ΧΡΗΣΗΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ 2 Οµάδα δηµιουργίας Ηλίας ήµας, Καθηγητής ΤΕΦΑΑ Πανεπιστηµίου Αθηνών Ευγενία Κωστούση,

Διαβάστε περισσότερα

Βάλε το βιβλίο στην καρδιά σου... ή καλύτερα

Βάλε το βιβλίο στην καρδιά σου... ή καλύτερα Βάλε το βιβλίο στην καρδιά σου... ή καλύτερα την καρδιά σου στο βιβλίο... Το διάβασμα είναι ταξίδι... Πολλές φορές ένα ταξίδι που σκέφτεσαι αν θα το κάνεις, αλλά που, όταν το ξεκινάς, τελικά δε θέλεις

Διαβάστε περισσότερα

Mαθηματικά. Bˊ Δημοτικού. Tετράδιο εργασιών. γ τεύχος _MATHIMATIKA_CTEU_TETR_BDHM.indd 1

Mαθηματικά. Bˊ Δημοτικού. Tετράδιο εργασιών. γ τεύχος _MATHIMATIKA_CTEU_TETR_BDHM.indd 1 Mαθηματικά Bˊ Δημοτικού Tετράδιο εργασιών γ τεύχος 10-0040_MATHIMATIKA_CTEU_TETR_BDHM.indd 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά Γ9 ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Μαθηματικά Γ9 ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Μαθηματικά Γ9 ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 2-043_MATH_G GYMN.indb ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ Δημήτριος Αργυράκης, Μαθηματικός, Εκπαιδευτικός Β/θμιας Εκπαίδευσης Παναγιώτης Βουργάνας,

Διαβάστε περισσότερα

Mαθηματικά. Bˊ Δημοτικού. Tετράδιο εργασιών. β τεύχος _MATHIMATIKA_BTEU_TETR_BDHM.indd 1

Mαθηματικά. Bˊ Δημοτικού. Tετράδιο εργασιών. β τεύχος _MATHIMATIKA_BTEU_TETR_BDHM.indd 1 Mαθηματικά Bˊ Δημοτικού Tετράδιο εργασιών β τεύχος 10-0039_MATHIMATIKA_BTEU_TETR_BDHM.indd 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΚΥ ΤΣΑΛΑΜΑΤΑ ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ

ΒΙΚΥ ΤΣΑΛΑΜΑΤΑ ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ ΒΙΚΥ ΤΣΑΛΑΜΑΤΑ ΑΣΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ «Πλάθω τις εικόνες μου χαράζοντας κατευθείαν πάνω στο υλικό μου, όπως ο ζωγράφος σχεδιάζει ή πλάθει τις εικόνες του πάνω στον καμβά.» Η Βίκυ Τσαλαματά γεννήθηκε στην Αθήνα και

Διαβάστε περισσότερα

Η 6η Δέσμη ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ

Η 6η Δέσμη ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Η 6η Δέσμη ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Η Δέσμη Καλών Τεχνών προσφέρεται ως επιλογή στους μαθητές της Β' και Γ' λυκείου. Για την 6η Δέσμη δεν υπάρχει στην Α' λυκείου αντίστοιχη ΟΜΠ (Ομάδα Μαθημάτων Προσανατολισμού), έτσι

Διαβάστε περισσότερα

Ο Μ Α Δ Α Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Η Σ Α Γ Ω Γ Η Σ Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2014

Ο Μ Α Δ Α Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Η Σ Α Γ Ω Γ Η Σ Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2014 Ο Μ Α Δ Α Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Η Σ Α Γ Ω Γ Η Σ Μ Α Ρ Τ Ι Ο Σ 2014 Σ Υ Ν Ε Ρ Γ Α Τ Ι Κ Ε Σ Ε Ι Κ Α Σ Τ Ι Κ Ε Σ Δ Ρ Α Σ Ε Ι Σ Σύντομη Περιγραφή Ενότητας Η ενότητα φέρει τον τίτλο «Εγώ, εσύ, εμείς Συνεργατικές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ Τίτλος: Αν η ομορφιά μιλούσε Προτεινόμενες τάξεις: Νήπια, Α και Β Δημοτικού Χώροι διεξαγωγής: Στο σχολείο: προετοιμασία Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο: έρευνα Προτεινόμενος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. Μάθημα: «Παιδικό σχέδιο: σύγχρονες προσεγγίσεις»

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. Μάθημα: «Παιδικό σχέδιο: σύγχρονες προσεγγίσεις» ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Μάθημα: «Παιδικό σχέδιο: σύγχρονες προσεγγίσεις» Διδάσκουσα: Κούβου Ουρανία Φοιτήτρια: Παπαϊωάννου Αργυρώ

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Τίτλος: Ιστορίες δωματίων Βαθμίδα: 2 Τάξη: Ε Διάρκεια: 6 Χ 80 Περιγραφή Ενότητας Οι μαθητές και οι μαθήτριες μέσα από διάφορες δραστηριότητες που αφορούν στο δωμάτιό τους

Διαβάστε περισσότερα

Δημοτικό Σχολείο Σκανδάλου-Γαρδικίου. Τάξη Α Σχ. Έτος 2002-2003

Δημοτικό Σχολείο Σκανδάλου-Γαρδικίου. Τάξη Α Σχ. Έτος 2002-2003 Δημοτικό Σχολείο Σκανδάλου-Γαρδικίου Τάξη Α Σχ. Έτος 2002-2003 Διδακτικοί στόχοι: Ευαισθητοποίηση της όρασης των παιδιών. Επαφή με τις έννοιες βασικά και συμπληρωματικά χρώματα. Να προβληματιστούν να πειραματιστούν,

Διαβάστε περισσότερα

Mαθηματικά Δ Δημοτικού

Mαθηματικά Δ Δημοτικού 10-0096_MATH_CTEUX_D DHMOT_C TEUXOS 1/9/13 11:31 AM Page 1 Mαθηματικά Δ Δημοτικού Tετράδιο Eργασιών γ τεύχος 10-0096_MATH_CTEUX_D DHMOT_C TEUXOS 1/9/13 11:31 AM Page 2 ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Δήμητρα Σκαρώνη Έβια Τσαουσάι Ιωάννα Τιράνα Σοφία Σκαρώνη

Δήμητρα Σκαρώνη Έβια Τσαουσάι Ιωάννα Τιράνα Σοφία Σκαρώνη ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΝ 20 ο ΑΙΩΝΑ Δήμητρα Σκαρώνη Έβια Τσαουσάι Ιωάννα Τιράνα Σοφία Σκαρώνη Βιβλιογραφία : Από βιβλίο : Εικαστικές τέχνες 20 ου αιω της Όλγα Μετζαφου (Επιμελήτρια της Εθνικής Πινακοθήκης ) Από

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΗ

ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΗ ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΗ ΚΕΡΑΜΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ Η κεραμική, μια πανάρχαια τέχνη, χρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη το αργιλόχωμα. Όταν αναμείξουμε το αργιλόχωμα με νερό θα προκύψει μία πλαστική μάζα

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής για τα παιδιά της Δ τάξης του Δημοτικού Σχολείου, στην Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Κυπριακής Τέχνης στη

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής για τα παιδιά της Δ τάξης του Δημοτικού Σχολείου, στην Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Κυπριακής Τέχνης στη Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής για τα παιδιά της Δ τάξης του Δημοτικού Σχολείου, στην Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Κυπριακής Τέχνης στη Λευκωσία Επαρχιακό Γραφείο Παιδείας Λευκωσίας 2012-2013

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΡΜΟΣ. 2. Στοιχεία Οπτικής - Θεωρία Χρώματος - Φωτομετρία (3) (3) 3. Εισαγωγή στην Ανθρωπολογία της Τέχνης 3 4. Αισθητική Ι 3

ΚΟΡΜΟΣ. 2. Στοιχεία Οπτικής - Θεωρία Χρώματος - Φωτομετρία (3) (3) 3. Εισαγωγή στην Ανθρωπολογία της Τέχνης 3 4. Αισθητική Ι 3 ΚΟΡΜΟΣ Α Εξάμηνο /Φροντιστήριο 1. Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης Ι 2. Στοιχεία Οπτικής - Χρώματος - Φωτομετρία. Εισαγωγή στην Ανθρωπολογία της Τέχνης 4. Αισθητική Ι 5. Ζωγραφικής Ι 6. Γλυπτικής Ι

Διαβάστε περισσότερα

«Η θάλασσα μάς ταξιδεύει» The sea travels us e-twinning project 2014-2015. Έλληνες ζωγράφοι. Της Μπιλιούρη Αργυρής. (19 ου -20 ου αιώνα)

«Η θάλασσα μάς ταξιδεύει» The sea travels us e-twinning project 2014-2015. Έλληνες ζωγράφοι. Της Μπιλιούρη Αργυρής. (19 ου -20 ου αιώνα) «Η θάλασσα μάς ταξιδεύει» The sea travels us e-twinning project 2014-2015 Έλληνες ζωγράφοι (19 ου -20 ου αιώνα) Της Μπιλιούρη Αργυρής Η ιστορία της ζωγραφικής στην νεοελληνική ζωγραφική Η Ελληνική ζωγραφική

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η )

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΦΑΣΗ 1 η ) 1 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ JACKSON POLLOCK ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ WILLIAM WRIGHT ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 1950. Το καλοκαίρι του 1950 o δημοσιογράφος William Wright πήρε μια πολύ ενδιαφέρουσα ηχογραφημένη

Διαβάστε περισσότερα

1 ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΔΡΟΣΙΑΣ

1 ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΔΡΟΣΙΑΣ Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ» 1 ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΔΡΟΣΙΑΣ Mεικτό τμήμα (1 κλασικό και 1 ολοήμερο σε συνδιδασκαλία) Συμμετέχουν: Γιαμά Μαρία Πάττα Βασιλική Πιάνα Ανδρονίκη Χρόνος υλοποίησης: Νοέμβριος

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης

Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Clements & Sarama, 2009; Sarama & Clements, 2009 Χωρική αντίληψη και σκέψη Προσανατολισμός στο χώρο Οπτικοποίηση (visualization) Νοερή εικονική αναπαράσταση Νοερή

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη Περιβάλλοντος Α Δημοτικού Τετράδιο Εργασιών

Μελέτη Περιβάλλοντος Α Δημοτικού Τετράδιο Εργασιών meleti_perival_eρgasion_a_dim updated_ok TETPADIO 15/1/2013 3:18 μμ Page 1 Μελέτη Περιβάλλοντος Α Δημοτικού Τετράδιο Εργασιών meleti_perival_eρgasion_a_dim updated_ok TETPADIO 15/1/2013 3:18 μμ Page 2

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 4. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΚΑΙ ΕΜΦΑΣΗ

Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 4. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΚΑΙ ΕΜΦΑΣΗ Β. ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ 4. ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΚΑΙ ΕΜΦΑΣΗ Στις πολύπλοκες συνθέσεις πολλά διαφορετικά στοιχεία χρησιμοποιούνται για την ιεράρχηση της σειράς παρατήρησης από τον θεατή. Ο καλλιτέχνης

Διαβάστε περισσότερα

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες:

Πρόταση Διδασκαλίας. Ενότητα: Γ Γυμνασίου. Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος. Α: Στόχοι. Οι μαθητές/ τριες: Πρόταση Διδασκαλίας Ενότητα: Τάξη: 7 η - Τέχνη: Μια γλώσσα για όλους, σε όλες τις εποχές Γ Γυμνασίου Θέμα: Δραστηριότητες Παραγωγής Λόγου Διάρκεια: Μία διδακτική περίοδος Α: Στόχοι Οι μαθητές/ τριες: Να

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΗ ΜΕ ΠΙΝΕΛΟ ΚΑΙ ΜΕ ΣΜΙΛΗ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ & ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΤΕΧΝΗ ΜΕ ΠΙΝΕΛΟ ΚΑΙ ΜΕ ΣΜΙΛΗ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ & ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΕΧΝΗ ΜΕ ΠΙΝΕΛΟ ΚΑΙ ΜΕ ΣΜΙΛΗ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ & ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Η βαλίτσα με τα βιβλία για τις εικαστικές τέχνες προτείνει στα παιδιά να γνωρίσουν, με διαφορετικούς τρόπους, θέματα που

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΩΣΣΑ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ. Γράμματα Λέξεις Ιστορίες ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΕΥΧΟΣ

ΓΛΩΣΣΑ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ. Γράμματα Λέξεις Ιστορίες ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΕΥΧΟΣ ΓΛΩΣΣΑ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Γράμματα Λέξεις Ιστορίες ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 10-0005-02.indb 1 29/1/2013 12:27:00 μμ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Ελένη Καραντζόλα, Επίκουρη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών Καλλιόπη Κύρδη,

Διαβάστε περισσότερα

Γνωστικό αντικείμενο του σεναρίου διδασκαλίας: Σύνδεση με ενότητες του Σχολικού Εγχειριδίου: Σύνδεση με άλλες γνωστικές περιοχές:

Γνωστικό αντικείμενο του σεναρίου διδασκαλίας: Σύνδεση με ενότητες του Σχολικού Εγχειριδίου: Σύνδεση με άλλες γνωστικές περιοχές: Αναζητώντας τεκμήρια μινωικού πολιτισμού στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου: Μια γέφυρα δημιουργίας ανάμεσα στο σχολικό εγχειρίδιο και στο έκθεμα (Ιστορία Α Γυμνασίου) Μαράκη Διονυσία Φιλόλογος Πειραματικού

Διαβάστε περισσότερα

ΙΔΡΥΜΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ & ΝΤΟΛΛΗΣ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

ΙΔΡΥΜΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ & ΝΤΟΛΛΗΣ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΙΔΡΥΜΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ & ΝΤΟΛΛΗΣ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Τμήμα εκπαιδευτικών προγραμμάτων Εκπαιδευτικές Μουσειοσκευές Οι Μουσειοσκευές είναι βαλίτσες που ταξιδεύουν από σχολείο

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη Περιβάλλοντος Γ Δημοτικού. Τετράδιο Εργασιών

Μελέτη Περιβάλλοντος Γ Δημοτικού. Τετράδιο Εργασιών 10-0066_MELETI_PERIB_G_DHM_TET_tetradio 1/9/13 3:22 PM Page 1 Μελέτη Περιβάλλοντος Γ Δημοτικού Τετράδιο Εργασιών 10-0066_MELETI_PERIB_G_DHM_TET_tetradio 1/9/13 3:22 PM Page 2 ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η συμμετοχή του σχολείου μας στο θεματικό δίκτυο είχε ως στόχο την ευαισθητοποίηση της σχολικής κοινότητας σε θέματα ασφάλειας στο διαδίκτυο.

Η συμμετοχή του σχολείου μας στο θεματικό δίκτυο είχε ως στόχο την ευαισθητοποίηση της σχολικής κοινότητας σε θέματα ασφάλειας στο διαδίκτυο. Η συμμετοχή του σχολείου μας στο θεματικό δίκτυο είχε ως στόχο την ευαισθητοποίηση της σχολικής κοινότητας σε θέματα ασφάλειας στο διαδίκτυο. Το πρόγραμμα μας εστίασε στους κινδύνους που κρύβει η χρήση

Διαβάστε περισσότερα

Ας ξαναθυμηθούμε τα μυστικά του δάσους!

Ας ξαναθυμηθούμε τα μυστικά του δάσους! Ας ξαναθυμηθούμε τα μυστικά του δάσους! 95 96 10.1 Πάμε ξανά στο δάσος Εκτίμηση των εντυπώσεων που έχουν δημιουργηθεί στα παιδιά για το δάσος από τις προηγούμενες προσεγγίσεις. Προτεινόμενα μέσα & υλικά:

Διαβάστε περισσότερα

Εικαστικά Ε & Στ τάξη Δημοτικού

Εικαστικά Ε & Στ τάξη Δημοτικού παρατηρώ και δημιουργώ Εικαστικά Ε & Στ τάξη Δημοτικού Τετράδιο Εργασιών 10-0140.indd 1 15/3/2013 9:41:54 πμ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦEIΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Γλώσσα Γ Δημοτικού Τα απίθανα μολύβια

Γλώσσα Γ Δημοτικού Τα απίθανα μολύβια Γλώσσα Γ Δημοτικού Τα απίθανα μολύβια ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΡΩΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Γνωριμία με τη φωτογραφική έκφραση για παιδιά του Δημοτικού

Γνωριμία με τη φωτογραφική έκφραση για παιδιά του Δημοτικού Μένης Θεοδωρίδης Γνωριμία με τη φωτογραφική έκφραση για παιδιά του Δημοτικού Η μικρή εισαγωγή στη φωτογραφική έκφραση για παιδιά 6-12 χρόνων που ακολουθεί, γράφτηκε με σκοπό να ενθαρρύνει τους εκπαιδευτικούς

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 21-0040_TEXNOLOGIA_A_GYM.indd 1 1/22/13 11:30 AM ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Συγγραφέας: ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ: ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος: «Ταξίδι στον κόσμο των συναισθημάτων»

Τίτλος: «Ταξίδι στον κόσμο των συναισθημάτων» Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Φλώρινας Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας Σχολικό έτος 2012-13 Εκπαιδευτικός: Αντωνογιάννη Βασιλική Τάξη: Β Εισαγωγή Τίτλος: «Ταξίδι στον κόσμο των συναισθημάτων» Κατά τη διάρκεια της

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες

Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Ενότητα στις Εικαστικές Τέχνες Τίτλος: Ο μικρόκοσμος μας Βαθμίδα: 3 Τάξη: Στ Διάρκεια: 3 Χ 80 Περιγραφή Ενότητας Η ενότητα διερευνά τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται τα παιδιά τον κόσμο γύρω τους.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ τεύχος Β

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ τεύχος Β ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ τεύχος Β Ελένη ΚΑΜΠΕΡΗ - ΤΖΟΥΡΙΑΔΟΥ Σχολική Σύμβουλος Προσχολικής Αγωγής Σταυρούλα ΠΑΝΤΑΖΗ Νηπιαγωγός ΙΩΑΝΝΙΝΑ 2004 1 λίγα λόγια για τις δραστηριότητες Στο τεύχος αυτό περιλαμβάνονται:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ Τίτλος: Η «ομορφιά» ντύνεται και στολίζεται Προτεινόμενες τάξεις: Γ, Δ, Ε και Στ Δημοτικού Χώροι διεξαγωγής: Στο σχολείο: προετοιμασία Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο: έρευνα

Διαβάστε περισσότερα

Mελέτη Περιβάλλοντος B Δημοτικού Tετράδιο Eργασιών

Mελέτη Περιβάλλοντος B Δημοτικού Tετράδιο Eργασιών Mελέτη Περιβάλλοντος B Δημοτικού Tετράδιο Eργασιών 10-0044_MELETH PERIVALL_B_DHM.indd 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣYΓΓPAΦEIΣ KPITEΣ-AΞIOΛOΓHTEΣ EIKONOΓPAΦHΣH ΦIΛOΛOΓIKH EΠIMEΛEIA YΠEYΘYNH TOY MAΘHMATOΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ι. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Το μάθημα της Θεατρικής Αγωγής θα διδάσκεται από φέτος στην Ε και Στ Δημοτικού. Πρόκειται για μάθημα βιωματικού χαρακτήρα, με κύριο

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία Γ Δημοτικού Από τη Μυθολογία στην Ιστορία

Ιστορία Γ Δημοτικού Από τη Μυθολογία στην Ιστορία 10-0057_ISTORIA_C_DHM.indd 1 10-0057_ISTORIA_C_DHM.indd 2 Ιστορία Γ Δημοτικού Από τη Μυθολογία στην Ιστορία Tετράδιο Εργασιών 10-0057_ISTORIA_C_DHM.indd 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία

Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Βασικοί κανόνες σύνθεσης στη φωτογραφία Πάτρα, Δεκέμβρης 2012 Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στην τέχνη και την πληροφόρηση; Πώς μπορεί η φωτογραφία να είναι τέχνη, εάν είναι στενά συνδεδεμένη με την αυτόματη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΜΥΘΙΚΟΙ ΗΡΩΕΣ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με την Γ Τάξη του 64 ο Δημοτικού Σχολείου Θεσσαλονίκης Σχολικό έτος 2011-2012 Συντελεστές προγράμματος Οι μαθητές

Διαβάστε περισσότερα

ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: Εικαστικές Τέχνες. ΒΑΘΜΙΔΑ 1 (Α Β Δημοτικού)

ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: Εικαστικές Τέχνες. ΒΑΘΜΙΔΑ 1 (Α Β Δημοτικού) ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: Εικαστικές Τέχνες ΒΑΘΜΙΔΑ 1 (Α Β Δημοτικού) ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ Οι μαθητές και οι μαθήτριες να είναι σε θέση: ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Διδακτέα:

Διαβάστε περισσότερα

185 Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης Ιωαννίνων

185 Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης Ιωαννίνων 185 Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης Ιωαννίνων Το Τμήμα Επιστημών της Τέχνης αποτελεί ανεξάρτητο Τμήμα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος 2000-01. Το Τμήμα ιδρύθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Κυκλαδική τέχνη και σύγχρονη αφηρημένη τέχνη

Κυκλαδική τέχνη και σύγχρονη αφηρημένη τέχνη ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Κυκλαδική τέχνη και σύγχρονη αφηρημένη τέχνη Νάγια Οικονομίδου 2014-2015 1 Περιεχόμενα Πρόλογος...3 1. Γνωρίσματα Κυκλαδικής Τέχνης...4 Πτυόσχημα ειδώλια.5 Βιολόσχημα ειδώλια 6

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ - ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΟΜΑΔΕΣ & ΥΛΙΚΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΘΕΜΑΤΑ - ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΟΜΑΔΕΣ & ΥΛΙΚΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΘΕΜΑΤΑ - ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΟΜΑΔΕΣ & ΥΛΙΚΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΘΕΜΑΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΑ - ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΓΕΜΙΣΜΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΦΙΓΟΥΡΑ Γεωμετρικά- οργανικά (πχ zentangles) Κορνίζα πλαίσιο ΥΦΗ, ΧΡΩΜΑ,

Διαβάστε περισσότερα

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Ζώα στη ζωγραφική»

Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. «Ζώα στη ζωγραφική» Π.3.1.4 Ολοκληρωμένα παραδείγματα εκπαιδευτικών σεναρίων ανά γνωστικό αντικείμενο με εφαρμογή των αρχών σχεδίασης Παραδειγματικό σενάριο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας «Ζώα στη ζωγραφική» ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

MΟΥΣΕΙΟ. Ένα ανοιχτό παράθυρο στον κόσμο της γνώσης

MΟΥΣΕΙΟ. Ένα ανοιχτό παράθυρο στον κόσμο της γνώσης MΟΥΣΕΙΟ Ένα ανοιχτό παράθυρο στον κόσμο της γνώσης 3ο ΜΕΙΟΝΟΤΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ Δασκάλα: Γκοδοσίδου Ελένη Tάξη:Ε2 Σχολική χρονιά: 2014-2015 Οι επισκέψεις στα Μουσεία αποτελούν ένα δημοφιλή

Διαβάστε περισσότερα

Eργαστήρια για παιδιά 19,20 Ιανουαρίου στο Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης. Παραμυθοσάββατα. Βιωματικό εργαστήρι για παιδιά 2-4 ετών

Eργαστήρια για παιδιά 19,20 Ιανουαρίου στο Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης. Παραμυθοσάββατα. Βιωματικό εργαστήρι για παιδιά 2-4 ετών Eργαστήρια για παιδιά 19,20 Ιανουαρίου στο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης Παραμυθοσάββατα Βιωματικό εργαστήρι για παιδιά 2-4 ετών Βιωματικά εργαστήρια για παιδιά από 2-4 ετών, τα παιδιά μέσα από διασκεδαστικές

Διαβάστε περισσότερα

Μιλώντας με τα αρχαία

Μιλώντας με τα αρχαία Επίσκεψη στο μαντείο της Δωδώνης Πώς έβλεπαν το μέλλον οι αρχαίοι; Πώς λειτουργούσε το πιο αρχαίο μαντείο της Ελλάδας; Τι μορφή, σύμβολα και ρόλο είχε ο κύριος θεός του, ο Δίας; Τι σημασία είχαν εκεί οι

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: «ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ» Κείμενα

ΘΕΜΑ: «ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ» Κείμενα ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ HMEΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α A ) ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α Β ) ΣΑΒΒΑΤΟ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. Μαρία Αργυρίου Ελένη Τσούτσια-Λουλάκη Μαρία Μαγαλιού ΜΟΥΣΙΚΗ Β ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. Μαρία Αργυρίου Ελένη Τσούτσια-Λουλάκη Μαρία Μαγαλιού ΜΟΥΣΙΚΗ Β ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Μαρία Αργυρίου Ελένη Τσούτσια-Λουλάκη Μαρία Μαγαλιού ΜΟΥΣΙΚΗ Β ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟ ΜΑΘΗΤΗ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ»

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αρ. Πρωτ.: 1631

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αρ. Πρωτ.: 1631 ΡΕΘΥΜΝΟ: 6/05/2011 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αρ. Πρωτ.: 1631 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Π. & Δ. ΕΚΠ/ΣΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΩΤ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΡΕΘΥΜΝΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑΣ Διδασκαλία της λογοτεχνίας με τη μέθοδο project ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΠ/ΚΟΣ: ΗΛΙΑΔΗ ΑΜΑΛΙΑ ΠΕ02, ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ-ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ: Απελευθέρωση του μαθητή αναγνώστη από το άγχος

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Το έργο υλοποιείται με δωρεά από το ΕΠΜ_2014 Εκπαιδευτικό Έργο «Το Κινητό Μουσείο»

Διαβάστε περισσότερα

O Νικηφόρος ανακαλύπτει τα συναισθήματα

O Νικηφόρος ανακαλύπτει τα συναισθήματα Ελένη Γερουλάνου O Νικηφόρος ανακαλύπτει τα συναισθήματα Με οδηγό τα κυκλαδικά ειδώλια εικονογράφηση Φίλιππος Φωτιάδης Τα συναισθήματα, όπως η χαρά, ο θαυμασμός, ο φόβος, η αμηχανία, είναι έννοιες που

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΜΟΝΙΚΕΣ ΧΑΡΑΞΕΙΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΣΠ. ΠΑΠΑΛΟΥΚΑ

ΑΡΜΟΝΙΚΕΣ ΧΑΡΑΞΕΙΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΣΠ. ΠΑΠΑΛΟΥΚΑ ΑΡΜΟΝΙΚΕΣ ΧΑΡΑΞΕΙΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΣΠ. ΠΑΠΑΛΟΥΚΑ α) Ειρήνη Χρυσοβαλάντη Ρουμπάνη β) Μαρία Πανακάκη «Το τοπίο είναι αντικείμενα σε διάφορες αποστάσεις, που χαρακτηρίζονται με χρώματα, σε διάφορες πλάκες, οριζόντιες,

Διαβάστε περισσότερα

αναδιπλώσεις της μορφής και της ύλης

αναδιπλώσεις της μορφής και της ύλης αναδιπλώσεις της μορφής και της ύλης ζωγραφική - κόσμημα Η Ρουμπίνα Σαρελάκου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1950. Αρχικά μαθήτευσε κοντά στους ζωγράφους Π. Σαραφιανό, Ν.Νικολάου και Γ. Μόραλη. Τελείωσε το Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: «Ωρολόγιο Πρόγραμμα των μαθημάτων των Α, Β και Γ τάξεων Καλλιτεχνικού Γυμνασίου και των Α, Β και Γ τάξεων Γενικού Καλλιτεχνικού Λυκείου»

ΘΕΜΑ: «Ωρολόγιο Πρόγραμμα των μαθημάτων των Α, Β και Γ τάξεων Καλλιτεχνικού Γυμνασίου και των Α, Β και Γ τάξεων Γενικού Καλλιτεχνικού Λυκείου» ΦΕΚ Β 58/7-06-09 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. Μαρία Αργυρίου Ελένη Τσούτσια Λουλάκη Μαρία Μαγαλιού ΜΟΥΣΙΚΗ Β ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. Μαρία Αργυρίου Ελένη Τσούτσια Λουλάκη Μαρία Μαγαλιού ΜΟΥΣΙΚΗ Β ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Μαρία Αργυρίου Ελένη Τσούτσια Λουλάκη Μαρία Μαγαλιού ΜΟΥΣΙΚΗ Β ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚ ΟΣΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 9549 7 Ιουνίου 09 ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Αρ. Φύλλου 58 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ Ωρολόγιο Πρόγραμμα των μαθημάτων των Α, Β και Γ τάξεων Καλλιτεχνικού Γυμνασίου

Διαβάστε περισσότερα

Τελικός τίτλος σπουδών:

Τελικός τίτλος σπουδών: Επωνυμία προγράμματος: Τελικός τίτλος σπουδών: ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ (ΠΤΥΧΙΟ) Πτυχίο Ο γραφίστας ασχολείται με τη μελέτη, τη διαμόρφωση και γενικότερα την αισθητική επιμέλεια κάθε είδους εκτυπωτικής εργασίας.

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής «Αναζητώντας τα ζώα στην πινακοθήκη»

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής «Αναζητώντας τα ζώα στην πινακοθήκη» Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής «Αναζητώντας τα ζώα στην πινακοθήκη» Εισηγήσεις για δημιουργική αξιοποίηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος στο μάθημα της Τέχνης, μετά την επίσκεψη των παιδιών στη

Διαβάστε περισσότερα

Στο θέατρο των Γιτάνων

Στο θέατρο των Γιτάνων Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας τετράδιο για τον μαθητή Στο θέατρο των Γιτάνων εκπαιδευτική περιήγηση Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας Κύπρου 68, 461 00 Ηγουμενίτσα, e-mail: efathe@culture.gr, amig@culture.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις. Α ομάδα ΕΡΓΑΣΙΕΣ 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Μιχάλης Μακρή EFIAP. Copyright: 2013 Michalis Makri

Μιχάλης Μακρή EFIAP. Copyright: 2013 Michalis Makri Μιχάλης Μακρή EFIAP Copyright: 2013 Michalis Makri Copyright: 2013 Michalis Makri Less is more Less but better Copyright: 2013 Michalis Makri Ο μινιμαλισμός ορίζεται ως η εξάλειψη όλων των στοιχείων που

Διαβάστε περισσότερα

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός;

β) Αν είχες τη δυνατότητα να «φτιάξεις» εσύ έναν ιδανικό κόσμο, πώς θα ήταν αυτός; 1α) H πραγματική ζωή κρύβει χαρά, αγάπη, στόχους, όνειρα, έρωτα, αλλά και πόνο, απογοήτευση, πίκρες, αγώνα. Aν λείπουν όλα αυτά τα συναισθήματα και οι ανατροπές, αν χαθεί η καρδιά και η ψυχή, η ελευθερία,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ στο Σχεδιασμό και Τεχνολογία Α Β ΠΕΡΙΕΡΓΑ...... ΜΑΤΑΚΙΑ Εισαγωγή: Αφόρμηση Πρόβλημα Στόχοι Πορεία ραστηριότητες Ιδέες Λύσεις Επέκταση Φύλλα εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Ολγα Ζιρώ, Ζωγράφος-Γλύπτρια, Σχολική Σύμβουλος Εικαστικών Σελίδα 1

Ολγα Ζιρώ, Ζωγράφος-Γλύπτρια, Σχολική Σύμβουλος Εικαστικών Σελίδα 1 ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Aφαίρεση ΤΑΞΗ Ε & ΣΤ Δημοτικού, Ενότητα Δ ΠΕΡΙΛΗΨΗ- ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ Το μάθημα θα πραγματοποιηθεί σε 3 διδακτικές ώρες. Οι μαθητές θα έρθουν σε μια πρώτη επαφή με

Διαβάστε περισσότερα

Η προσεγγιση της. Αρχιτεκτονικης Συνθεσης. ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΓΡΑΦΑΚΟΥ Καθηγητρια της Σχολης Αρχιτεκτονων Ε.Μ.Π.

Η προσεγγιση της. Αρχιτεκτονικης Συνθεσης. ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΓΡΑΦΑΚΟΥ Καθηγητρια της Σχολης Αρχιτεκτονων Ε.Μ.Π. 1ο χειμ. Εξαμηνο, 2013-2014 Η προσεγγιση της Αρχιτεκτονικης Συνθεσης Εισαγωγη στην Αρχιτεκτονικη Συνθεση Θεμα 1ο ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΓΡΑΦΑΚΟΥ Καθηγητρια της Σχολης Αρχιτεκτονων Ε.Μ.Π. Εικονογραφηση υπομνηση του

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 1 IOYNIOY 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 1 IOYNIOY 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 1 IOYNIOY 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΕΙΜΕΝΟ: Πολύς λόγος έχει γίνει για τα ποικίλα συνθήματα που βλέπουμε

Διαβάστε περισσότερα