ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ: ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ.

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2017) 63 final ANNEX 1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ: ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ της ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ «Επισκόπηση της εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ: Κοινές προκλήσεις και κοινή προσπάθεια για την επίτευξη καλύτερων αποτελεσμάτων» {SWD(2017) final} EL EL

2 ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ: ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ 1 Προτεινόμενες δράσεις Ανάπτυξη κυκλικής οικονομίας και βελτίωση της αποδοτικότητας των πόρων Ενίσχυση του πλαισίου πολιτικής με στόχο την επίσπευση της υιοθέτησης της κυκλικής οικονομίας από όλους τους τομείς της οικονομίας, με την παροχή περαιτέρω στήριξης στις τοπικές επιχειρήσεις και την αύξηση των επενδύσεων στα δημόσια ερευνητικά και εκπαιδευτικά συστήματα, ιδίως αναφορικά με την εξοικονόμηση υδάτων και ενέργειας, τη μείωση των αποβλήτων, την ανακύκλωση υλικών, τον οικολογικό σχεδιασμό και την υιοθέτηση της αγοράς δευτερογενών πρώτων υλών. Εφαρμογή καλύτερης παρακολούθησης των πολιτικών για την κυκλική οικονομία, ώστε να είναι εφικτή τόσο η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας όσο και η αναθεώρησή τους. Διευκόλυνση της ανάπτυξης και της ανταλλαγής ορθών πρακτικών μεταξύ όλων των κυβερνητικών φορέων, ιδίως σε τοπικό επίπεδο, αναφορικά με την κυκλική οικονομία και ζητήματα οικοκαινοτομίας. Παροχή κινήτρων σε πανεπιστήμια και σχολεία με στόχο την προώθηση της κυκλικής οικονομίας. Ευαισθητοποίηση των καταναλωτών και των ΜΜΕ σχετικά με τα οφέλη της κυκλικής οικονομίας. Υιοθέτηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας, αύξηση του ποσοστού ανακύκλωσης και της χρήσης του οικολογικού σχεδιασμού στον τομέα των ΜΜΕ, ιδιαίτερα μέσα από την περαιτέρω επένδυση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση. Παροχή κινήτρων για μέτρα αποδοτικότητας των πόρων (λ.χ. εξοικονόμηση ενέργειας και υδάτινων πόρων). Παροχή κινήτρων για επενδύσεις σε πράσινα προϊόντα και υπηρεσίες. Διευκόλυνση των πράσινων επενδύσεων και διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση. Ενθάρρυνση της χρηματοδότησης στον τομέα της Ε&Α στις ΜΜΕ. Διαχείριση των αποβλήτων Θέσπιση πολιτικών, περιλαμβανομένων οικονομικών μέσων (συστήματα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, πληρωμής κατά την απόρριψη), για την περαιτέρω εφαρμογή της ιεράρχησης των αποβλήτων, λ.χ. ενίσχυση της πρόληψης και ανάδειξη της οικονομικής ελκυστικότητας της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης. Εξάλειψη του παρασιτισμού και διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας των επιχειρήσεων διαχείρισης αποβλήτων. Απομάκρυνση των επαναχρησιμοποιήσιμων και ανακυκλώσιμων αποβλήτων από την αποτέφρωση με τη σταδιακή κατάργηση των επιχορηγήσεων για την αποτέφρωση ή με την επιβολή φόρου επί της αποτέφρωσης αποβλήτων. Εισαγωγή και/ή σταδιακή αύξηση των φόρων επί της υγειονομικής ταφής αποβλήτων με στόχο τη σταδιακή κατάργηση της υγειονομικής ταφής Κράτος/-η μέλος/-η BE, BG, CZ, DE, HR, HU, IT, RO, SE,SK PT, SI BE, CY, EL, ES IT, PL, SK BE, EL, ES, HU, IT, RO, SK CZ, ES, HU, MT, RO, SE, SK AT, BG, CY, DE, DK, EE, EL, ES, FI, FR, HR, HU, IE, IT, LU, LV, MT, NL, PL, PT, RO, SE, SI, SK, UK AT, BE, CZ, DE, DK, EE, FI, IE, LU, PL, PT, SE CY, CZ, EL, ES, HR, HU, IT, LT, LV, MT, PL, RO, 1 Το παρόν παράρτημα συνοψίζει τις προτεινόμενες δράσεις που περιέχονται στις 28 ανά χώρα εκθέσεις της διαδικασίας EIR. Επισημαίνεται ότι στον πρώτο κύκλο αξιολογήσεων της διαδικασίας EIR, η Επιτροπή αποφάσισε να επικεντρωθεί σε περιορισμένο αριθμό δράσεων στις οποίες κάθε κράτος μέλος πρέπει να δώσει προτεραιότητα. Επιπροσθέτως, υπό το πρίσμα των διαθέσιμων πληροφοριών, η Επιτροπή αποφάσισε να μην προτείνει δράσεις στον τομέα των πράσινων υποδομών, της προστασίας του εδάφους, της βιωσιμότητας των πόλεων, της πράσινης φορολογίας και της σταδιακής κατάργησης των επιζήμιων για το περιβάλλον επιδοτήσεων, των πράσινων δημόσιων συμβάσεων και επενδύσεων κατά τον πρώτο κύκλο της διαδικασίας EIR, παρά το γεγονός ότι οι εν λόγω τομείς εξετάζονται στις εκθέσεις. 2

3 ανακυκλώσιμων ή ανακτήσιμων αποβλήτων. Εναρμόνιση των περιφερειακών φόρων επί της υγειονομικής ταφής αποβλήτων. Επιδίωξη της επανεξέτασης του επιπέδου των τιμών ανάληψης για την υγειονομική ταφή (landfill gate fees). Αξιοποίηση των εσόδων από τα οικονομικά μέσα για την παροχή στήριξης στη χωριστή συλλογή και σε εναλλακτικές υποδομές. Επικέντρωση στην υποχρεωτική εφαρμογή της χωριστής συλλογής, ώστε να αυξηθεί το ποσοστό ανακύκλωσης και να δοθεί προτεραιότητα στη χωριστή συλλογή βιολογικών αποβλήτων προκειμένου να αυξηθούν τα ποσοστά λιπασματοποίησης. Καθιέρωση τοποθεσιών για τη συλλογή συγκεκριμένων αποβλήτων (τα αποκαλούμενα «σημεία επιλεκτικής συλλογής αποβλήτων») σε κάθε δήμο. Ολοκλήρωση και επικαιροποίηση των σχεδίων διαχείρισης των αποβλήτων και/ή των προγραμμάτων πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων, ώστε να καλύπτεται ολόκληρη η επικράτεια. Οριστικοποίηση των εργασιών για τους παράτυπους χώρους υγειονομικής ταφής ως ζήτημα υψηλής προτεραιότητας. Αποφυγή της υπερβάλλουσας κατασκευής υποδομών για την επεξεργασία υπολειμματικών αποβλήτων. Διασφάλιση της συμμόρφωσης των στατιστικών στοιχείων για τα απόβλητα προς τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat). Βελτίωση της συνέπειας των δεδομένων που προέρχονται από διάφορες πηγές σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων (επίσης, αναφορικά με το μεγάλο χάσμα ανάμεσα στα απόβλητα που παράγονται και σε εκείνα που υποβάλλονται σε επεξεργασία). Εντατικοποίηση της συνεργασίας μεταξύ των περιφερειών με στόχο την αποδοτικότερη αξιοποίηση της ικανότητας επεξεργασίας αποβλήτων και την επίτευξη των εθνικών στόχων ανακύκλωσης. Ενίσχυση και ενδυνάμωση της ικανότητας επιβολής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Φύση και βιοποικιλότητα και υπολογισμός του φυσικού κεφαλαίου Ολοκλήρωση της διαδικασίας χαρακτηρισμού των περιοχών, περιλαμβανομένων των θαλάσσιων εκτάσεων, και εφαρμογή σαφώς προσδιορισμένων στόχων διατήρησης και των απαραίτητων μέτρων διατήρησης για τις περιοχές, καθώς και παροχή επαρκών πόρων για την εφαρμογή τους, ώστε να επιτυγχάνεται η διατήρηση/αποκατάσταση ειδών και οικοτόπων κοινοτικού ενδιαφέροντος σε ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης σε όλο το φυσικό τους εύρος. Ολοκλήρωση και επικαιροποίηση πλαισίων δράσεων προτεραιότητας (ΠΔΠ). Αύξηση των γνώσεων και της διαθεσιμότητας δεδομένων για τη διευκόλυνση της εφαρμογής κατάλληλων μέτρων διατήρησης. Διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής των σχεδίων διαχείρισης του δικτύου Natura 2000 με διοικητική ικανότητα και χρηματοδότηση. Ανάπτυξη των ικανοτήτων των αρμόδιων αρχών (κεντρικές, περιφερειακές αρχές, φορείς διαχείρισης περιοχών) για την εφαρμογή σχεδίων διαχείρισης, την αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με το δίκτυο Natura 2000 και με επενδυτικές πρωτοβουλίες που προάγουν τα οφέλη του, καθώς και για την αντιμετώπιση παράνομων δραστηριοτήτων που επηρεάζουν την άγρια χλωροπανίδα μέσα από την ενισχυμένη επιβολή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, τόσο εντός όσο και εκτός των περιοχών του δικτύου Natura Ανάπτυξη και προώθηση έξυπνων και εξορθολογισμένων προσεγγίσεων εφαρμογής, ιδιαίτερα αναφορικά με τις διαδικασίες έκδοσης αδείας για περιοχές και είδη, ώστε να διασφαλίζεται η διαθεσιμότητα των απαραίτητων γνώσεων και δεδομένων και να ενισχύεται η επικοινωνία με τους ενδιαφερομένους. SI, SK, UK BG, CY, CZ, EE, EL, ES, FR, HR, IE, IT, LT, PL, PT, RO, SK BE, DE, EL, ES, FR, RO BG, CY, EL, RO BG, CY, CZ, EL, ES, HR, HU, IT, LT, LV, MT, PL, RO, SK CZ, SI ES, IT MT, PL, RO DE, DK, EE, EL, ES, FI, FR, HR, HU, IE, IT, LT, LU, LV, MT, NL, PL, PT, RO, SE, SI, SK, UK BG, EE, EL, IT, PL, RO, SI, SK AT, BG, CY, CZ, DE, EE, ES, HU, IT, LT, MT, PL, PT 3

4 Συνέχιση της στήριξης για τη χαρτογράφηση και την αξιολόγηση των οικοσυστημάτων και των υπηρεσιών τους, την αξιολόγηση και την ανάπτυξη συστημάτων για τη λογιστική απεικόνιση του φυσικού κεφαλαίου. Ανάπτυξη της ικανότητας της διοίκησης με στόχο τη βελτίωση των κατάλληλων διαδικασιών αξιολόγησης και την πρόληψη της υποβάθμισης των περιοχών Natura 2000 από επιβαρυντικές εξελίξεις. Διασφάλιση της δέουσας επιβολής απαγόρευσης θήρας για προστατευόμενα είδη πτηνών. Ενίσχυση της ενσωμάτωσης των προβληματισμών για τη βιοποικιλότητα σε άλλες πολιτικές (ιδιαίτερα στη γεωργία, αλλά και στη δασοκομία, την αλιεία, τις υποδομές, τον χωροταξικό σχεδιασμό και τον τουρισμό) και ενθάρρυνση της επικοινωνίας μεταξύ των παραγόντων. Βελτιστοποίηση της συμβολής του δικτύου Natura 2000 και των εθνικών δικτύων για τη φύση στην επίτευξη καλής κατάστασης διατήρησης, και στον περιορισμό της κατάτμησης των οικοτόπων, της ατμοσφαιρικής εναπόθεσης αζώτου, της ξήρανσης και της οξίνισης. Αποτροπή της περαιτέρω κατάτμησης οικοτόπων και λήψη μέτρων για την αποκατάσταση της συνδετικότητας. Διασφάλιση ότι τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης και η εφαρμογή της οικολογικοποίησης ευνοούν τα μέτρα για τη βιοποικιλότητα και συμβάλλουν στην επίτευξη ικανοποιητικής κατάστασης διατήρησης των οικοτόπων και ειδών, ιδιαίτερα για τη διατήρηση της γεωργίας υψηλής φυσικής αξίας. Κεφαλαιοποίηση του πολύτιμου φυσικού κεφαλαίου για τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και εισοδήματος. Στο πλαίσιο αυτό, περαιτέρω προώθηση του βιώσιμου τουρισμού. Συνέχιση της παροχής στήριξης στις υπό εξέλιξη εργασίες για μια βιώσιμη εταιρική σχέση για μέτρα σχετικά με την προστασία της βιοποικιλότητας, τη βιώσιμη ανάπτυξη, και τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν, στις εξόχως απόκεντρες περιοχές και τις υπερπόντιες χώρες και εδάφη. Ενίσχυση των κινήτρων σε δασοκόμους και γεωργούς με στόχο την καλύτερη προστασία δασικών οικοτόπων και βοσκοτόπων. Διασφάλιση της βιώσιμης διαχείρισης των δασών και προώθηση της αποδοτικής χρήσης βιομάζας. Προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος 2 Συνέχιση των εργασιών για τη βελτίωση των ορισμών της καλής περιβαλλοντικής κατάστασης (ΚΠΚ) (ιδιαίτερα για τις περιγραφικές παραμέτρους της βιοποικιλότητας), μεταξύ άλλων μέσω περιφερειακής συνεργασίας, με την αξιοποίηση των εργασιών των συναφών περιφερειακών συμβάσεων για τις θάλασσες. Προσδιορισμός και αντιμετώπιση των κενών ως προς τις γνώσεις που τεκμηριώνουν την ΚΠΚ. Περαιτέρω ανάπτυξη προσεγγίσεων για την αξιολόγηση (και την ποσοτικοποίηση) των επιπτώσεων από τις κύριες πιέσεις, ώστε να παράγονται βελτιωμένα και περισσότερο εμπεριστατωμένα αποτελέσματα αξιολόγησης για την υποβολή εκθέσεων το DE, DK, EE, EL, ES, FI, FR, HR, HU, IE, IT, LT, LV, MT, NL, PL, PT, RO, SE, SI, SK CY, EL, IT CY, FR, MT DE, DK, FR, PT, SI NL LU LU, NL, RO EL, ES FR, UK LV, SK BE, CY, DE, DK, EE, EL, ES, FI, FR, HR, IE, IT, LT, LV, MT, NL, PT, RO, SE, SI, UK BE, BG, CY, DE, DK, EE, FI, FR, IE, LT, LV, MT, NL, PT, RO, SI BE, BG, CY, DE, EE, EL, HR,IE, IT, LV, LT, MT, NL, RO, SE, UK 2 Η Επιτροπή δεν απηύθυνε καθοδήγηση στην Πολωνία λόγω της καθυστερημένης υποβολής έκθεσης στο πλαίσιο της οδηγίας-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική. 4

5 Συνέχιση της ένταξης υφιστάμενων προγραμμάτων παρακολούθησης στο πλαίσιο άλλης νομοθεσίας της ΕΕ και συνέχιση της εφαρμογής κοινών προγραμμάτων παρακολούθησης που αναπτύσσονται σε (υπο)περιφερειακό επίπεδο (σύμβαση για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος της Βαλτικής Θάλασσας (HELCOM), σύμβαση για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος του Βορειοανατολικού Ατλαντικού (OSPAR), σύμβαση της Βαρκελώνης, επιτροπή για τη Μαύρη Θάλασσα). Ενίσχυση της συγκρισιμότητας και συνέπειας των μεθόδων παρακολούθησης στο πλαίσιο των θαλάσσιων περιφερειών της χώρας. Επείγουσα οριστικοποίηση, υποβολή έκθεσης και εφαρμογή του εθνικού προγράμματος μέτρων. Διασφάλιση της άμεσης εφαρμογής του προγράμματος παρακολούθησης του κράτους μέλους και της καταλληλότητας του για την παρακολούθηση της προόδου αναφορικά με την ΚΠΚ. Ποιότητα του αέρα Διατήρηση των πτωτικών τάσεων στις εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων, με στόχο την επίτευξη πλήρους συμμόρφωσης προς τα τρέχοντα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών και τις οριακές τιμές για την ποιότητα του αέρα. Περιορισμός των ανεπιθύμητων επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία, το περιβάλλον και την οικονομία. Διατήρηση των πτωτικών τάσεων στις εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων, με στόχο την επίτευξη πλήρους συμμόρφωσης προς τις οριακές τιμές για την ποιότητα του αέρα. Περιορισμός των ανεπιθύμητων επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία, το περιβάλλον και την οικονομία. Διατήρηση των πτωτικών τάσεων στις εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων και περιορισμός των ανεπιθύμητων επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία, το περιβάλλον και την οικονομία, μεταξύ άλλων, μέσα από την ανάπτυξη ολοκληρωμένης στρατηγικής και σχεδίου δράσης για την αντιμετώπιση της κυκλοφοριακής συμφόρησης. Περιορισμός των εκπομπών αμμωνίας (NH3) σε συμμόρφωση προς τα ισχύοντα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών, για παράδειγμα, μέσα από την εισαγωγή ή την επέκταση της χρήσης γεωργικών τεχνικών χαμηλών εκπομπών. Περιορισμός των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων πλην μεθανίου (NMVOC) σε συμμόρφωση προς τα ισχύοντα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών και, κατά περίπτωση, με στόχο τον περιορισμό συγκεντρώσεων του όζοντος. Περιορισμός των εκπομπών οξειδίων του αζώτου (NOx) σε συμμόρφωση προς τα ισχύοντα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών και/ή για τον περιορισμό του διοξειδίου του αζώτου (NO2) (και, όπου απαιτείται, των συγκεντρώσεων όζοντος), μεταξύ άλλων, με περιορισμό των εκπομπών που συνδέονται με τις μεταφορές ιδίως στις αστικές περιοχές. Περιορισμός των εκπομπών και της συγκέντρωσης PM 10 (και, όπου απαιτείται, του βενζο[a]πυρενίου), μεταξύ άλλων, μέσα από τον περιορισμό των εκπομπών που σχετίζονται με την παραγωγή ενέργειας και θέρμανσης με τη χρήση στερεών καυσίμων, τις μεταφορές και τη γεωργία. Θόρυβος BE, BG, CY, DE, DK, EE, ES, FI, FR, HR, IE, IT, LT, LV, NL, PT, RO, SE, SI, UK BG, CY, DK, EE, EL, HR, LT, MT, SI, RO BE, BG, CY, DE, DK, EE, ES, FI, FR, HR, IT, IE, LT, LV, MT, NL, PT, RO, SE, SI, UK AT, BE, DE, DK, ES, FI, FR, LU, NL BG, CZ, EL, HR, HU, IT, LT, PL, PT, RO, SE, SI, SK, UK CY, EE, MT AT, DE, DK, ES, FI, NL DE, DK, IE, LU AT, BE, CZ, DE, DK, EL, ES, FI, FR, HU, IE, IT, LU, NL, PL, PT, RO, SE, SK, UK AT, BE, BG, CZ, DE, EL, ES, FR, HR, HU, IT, LT, LV, PL, RO, SE, SI, SK Ολοκλήρωση ελλιπών σχεδίων δράσης για τον θόρυβο. BE, CY, CZ, DE, EL, ES, FR, HR, IT, LV, PL, PT, RO, SE, SI, SK Ολοκλήρωση ελλιπών χαρτών θορύβου. BE, EL, ES, FR, IT, LV, PT, RO, SK Ποιότητα και διαχείριση των υδάτων 5

6 Βελτίωση της πολιτικής για τα ύδατα, σύμφωνα με τη λογική παρέμβασης της οδηγίας-πλαίσιο για τα ύδατα στον δεύτερο κύκλο των σχεδίων διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμών (ΣΔΛΑΠ), λ.χ., αναλυτικότερη αξιολόγηση των πιέσεων με στόχο τη βελτίωση της παρακολούθησης για τον προσδιορισμό της κατάστασης των υδάτων και τον σχεδιασμό προγραμμάτων μέτρων για την αντιμετώπιση όλων των βασικών προσδιορισμένων πιέσεων, ιδιαίτερα των υδρομορφολογικών πιέσεων και της ρύπανσης που προκαλούνται από τη γεωργία, τη βιομηχανία και τα αστικά λύματα. Τα προγράμματα μέτρων και τα προγράμματα παρακολούθησης θα πρέπει να χρηματοδοτούνται επαρκώς. Διασφάλιση ότι οι χορηγούμενες εξαιρέσεις ικανοποιούν όλες τις προϋποθέσεις της οδηγίας-πλαίσιο για τα ύδατα και ότι τεκμηριώνονται, ιδιαίτερα όσον αφορά την αξιολόγηση σημαντικά καλύτερων περιβαλλοντικών επιλογών. Διατήρηση των προσπαθειών για περιορισμό του αριθμού των εξαιρέσεων. Καθιέρωση και/ή εισαγωγή μιας πολιτικής για την τιμολόγηση του ύδατος, η οποία να καλύπτει ευρύ φάσμα υπηρεσιών ύδατος και να βασίζεται στη μέτρηση, να περιλαμβάνει τιμολογήσεις που αντικατοπτρίζουν το κόστος για το περιβάλλον και το κόστος των πόρων και να παρέχει κίνητρα για αποδοτικότερη χρήση του ύδατος. Οι απαλλαγές από τέλη νερού θα πρέπει να επανεξεταστούν. Συνιστάται επίσης η θέσπιση ενός εθνικού ρυθμιστικού ή εποπτικού φορέα για τη διασφάλιση της συνέπειας και της επαρκούς ανάκτησης του κόστους στις τιμολογήσεις. Διασφάλιση της αντιμετώπισης της ρύπανσης των υδάτων από τη γεωργία στο πλαίσιο της οδηγίας για τη νιτρορύπανση και της οδηγίας-πλαίσιο για τα ύδατα. Λήψη αποτελεσματικών βασικών και συμπληρωματικών μέτρων για την αντιμετώπιση της ρύπανσης. Παρακολούθηση της πίεσης που ασκείται από τη γεωργία και της ποιότητας των υδάτων, με στόχο την τεκμηρίωση του χαρακτηρισμού των ευπρόσβλητων ζωνών και την επανεξέταση των προγραμμάτων δράσης κατά της νιτρορύπανσης. Να λαμβάνονται υπόψη, εφόσον συντρέχει περίπτωση, οι περιοχές εντατικής γεωργίας και τα επίπεδα νιτρορύπανσης, οι τάσεις αυξητικών πιέσεων από τη γεωργία και οι ιδιαίτερα ευαίσθητες υδάτινες μάζες, όπως η Βαλτική Θάλασσα. Ο έλεγχος της υδροληψίας τόσο για τα επιφανειακά όσο και τα υπόγεια ύδατα θα πρέπει να βελτιωθεί. Προώθηση της αποδοτικής χρήσης του νερού και της βιώσιμης συγκράτησης των υδάτων, περιλαμβανομένων μέτρων για τη φυσική συγκράτηση των υδάτων στο πρόγραμμα μέτρων, και διασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης. Στην περίπτωση της Κύπρου, τα ύδατα που προκύπτουν από την αφαλάτωση δεν θα πρέπει να προορίζονται για γεωργική χρήση. Επανεξέταση των αδειών νερού, ώστε να συμμορφώνονται προς τους περιβαλλοντικούς στόχους και να διασφαλίζεται ότι τα νέα έργα που ενδέχεται να υποβαθμίζουν την κατάσταση αξιολογούνται δεόντως, σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 7 της οδηγίας-πλαισίου για τα ύδατα. Στις εν λόγω αξιολογήσεις πρέπει να λαμβάνονται υπόψη εναλλακτικές επιλογές και επαρκή μέτρα μετριασμού. Η πολιτική αδειοδότησης για την έγκριση ή τη διατήρηση υδροηλεκτρικών σταθμών θα πρέπει να επανεξεταστεί και να επικαιροποιηθεί. Ολοκλήρωση της εφαρμογής της οδηγίας για την επεξεργασία αστικών λυμάτων για όλους τους οικισμούς. Ανάπτυξη υποδομών σύμφωνα με την οδηγία για το πόσιμο νερό και την οδηγία για την επεξεργασία αστικών λυμάτων. Βελτίωση του εθνικού συστήματος υποβολής εκθέσεων στο πλαίσιο της οδηγίας για την επεξεργασία αστικών λυμάτων. Συνέχιση της απόδοσης προτεραιότητας σε επενδύσεις για μονάδες στο πλαίσιο της οδηγίας για την επεξεργασία αστικών λυμάτων, μεταξύ άλλων, μέσα από την αποδοτική χρήση της χρηματοδότησης μέσω της πολιτικής για τη συνοχή, όπου υπάρχει επιλεξιμότητα. Τα μέτρα για τον εξορθολογισμό των δομών και των υπηρεσιών διαχείρισης υδάτων και λυμάτων θα μπορούσαν να εξετάζονται σε συνδυασμό με κίνητρα για την αύξηση του επιπέδου φυσικών συνδέσεων στα δίκτυα. DE, DK, EE, EL, ES, FI, FR, HR, HU, IE, IT, LT, LU, LV, MT, NL, PL, PT, RO, SE, SI, SK, UK AT, BE, MT, NL, PL BG, CY, CZ, ES, HU, IE, IT, SK BE, BG, CY, CZ, DE, DK, EE, EL, ES, FI, FR, IE, IT, LT, LV, MT, NL, PL, PT, RO, SE, SI, UK CY, ES BG, CY, CZ, EL, ES, HU, IT, LT, LU, PL, PT, SE, SK BE, BG, CY, EL, ES, HR, HU, IE, IT, PL, PT, RO, SI LV 6

7 Έγκριση όλων των χαρτών των κινδύνων και της επικινδυνότητας πλημμύρας. Επικέντρωση σε μέτρα συγκράτησης που βασίζονται στη φύση κατά την υλοποίηση έργων για την προστασία από πλημμύρες. Συνδυασμός της διαχείρισης πλημμυρών και της συγκράτησης των υδάτων με ολοκληρωμένο τρόπο, λαμβανομένων υπόψη των σοβαρών προβλημάτων λειψυδρίας. Βελτίωση της συντονισμένης εφαρμογής των πολιτικών για τα ύδατα, τα θαλάσσια ύδατα και τη φύση, καθώς και του συντονισμού μεταξύ των αρμόδιων για τα ύδατα διαχειριστικών αρχών. Διεθνείς συμφωνίες Εντατικοποίηση των προσπαθειών για συμμετοχή σε πολυμερείς περιβαλλοντικές συμφωνίες, με υπογραφή και επικύρωση των υπολοίπων εξ αυτών. BG, HU, IT, MT BE, IT, PT EL, IE, IT, MT Αποτελεσματική διακυβέρνηση στο πλαίσιο της κεντρικής, περιφερειακής και τοπικής διοίκησης και συντονισμός και ενσωμάτωση Απλοποίηση των διοικητικών διαδικασιών για το περιβάλλον και βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των δημόσιων αρχών (σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο) που εμπλέκονται στην εφαρμογή των περιβαλλοντικών πολιτικών. Ενίσχυση της ικανότητας του Υπουργείου Προστασίας του Περιβάλλοντος και της Φύσης, ώστε να επηρεαστεί θετικά η αξιοποίηση κονδυλίων της ΕΕ και να επισπευσθεί η ευθυγράμμιση με τις πολιτικές και τη νομοθεσία της ΕΕ για το περιβάλλον. Αντιμετώπιση της κατάτμησης σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, μέσα από την ανάπτυξη καλύτερων μηχανισμών συντονισμού για το περιβάλλον. Διασφάλιση ότι η γνωμοδότηση σχετικά με την αξιολόγηση των επιπτώσεων ορισμένων δημόσιων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον, που αναφέρονται στο άρθρο 6 της οδηγίας ΕΠΕ, όπως αυτή τροποποιήθηκε, παρέχεται από λειτουργικά ανεξάρτητη αρχή. Διασφάλιση της ενίσχυσης των εταιρικών σχέσεων και της διαφάνειας σε όλη τη δημόσια διοίκηση και ενίσχυση της δημόσιας συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων σχετικά με περιβαλλοντικά ζητήματα. Καλύτερη αξιοποίηση των εκτιμήσεων των επιπτώσεων των σχεδίων νομοθετικών πράξεων, με ιδιαίτερη έμφαση στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Καθιέρωση μιας σαφούς και διάφανης διαδικασίας για την έγκριση δραστηριοτήτων και μηχανισμών που έχουν επίπτωση στο περιβάλλον. Βελτίωση της έγκαιρης υποβολής εκθέσεων στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ και διασφάλιση επαρκούς διαθέσιμου προσωπικού για τον σκοπό αυτό ειδικότερα και, γενικότερα, για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή και επιβολή της περιβαλλοντικής πολιτικής. Μέριμνα ώστε η νεοσυσταθείσα αρχή για το περιβάλλον και τους πόρους να έχει αυξημένες αρμοδιότητες. Θα πρέπει να υπάρχουν σαφείς και διάφανες διαδικασίες για την έγκριση δραστηριοτήτων και μηχανισμών που έχουν επίπτωση στο περιβάλλον. Αξιοποίηση κονδυλίων της ΕΕ για τη δημιουργία των απαραίτητων ικανοτήτων και τεχνογνωσίας σε όλα τα επίπεδα της διοίκησης που εμπλέκονται στην εφαρμογή και την επιβολή της νομοθεσίας. Ενίσχυση της διακυβέρνησης της νομοθεσίας και των πολιτικών της ΕΕ για το περιβάλλον, ιδιαίτερα στον τομέα της διατήρησης της φύσης και της διαχείρισης των υδάτων (λ.χ. προσαρμογή της διάρθρωσης και των καθηκόντων των αρμόδιων για τα ύδατα αρχών με στόχο την καλύτερη επιτέλεση των καθηκόντων που σχετίζονται με την εφαρμογή της οδηγίας-πλαίσιο για τα ύδατα EL HR ES, HU, IT FR HU HU HU MT MT PL PL 7

8 και τη συμμετοχή τους στη διαδικασία αδειοδότησης). Ενίσχυση της επιβολής της νομοθεσίας σε περίπτωση αδυναμίας εφαρμογής μέτρων μετριασμού και αντισταθμιστικών μέτρων, τα οποία επιβάλλονται σε φορείς ανάπτυξης έργων όσον αφορά τις περιβαλλοντικές αποφάσεις και τις άδειες κατασκευής. Η εμπειρία που έχει αποκομιστεί σχετικά με τον ορισμό και την εφαρμογή μέτρων για τον μετριασμό του κινδύνου και αντισταθμιστικών μέτρων αναφορικά με έργα φραγμάτων θα πρέπει να επεκταθεί και σε άλλες υποδομές που είναι πιθανόν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο δίκτυο Natura Η σύσταση επιτροπών παρακολούθησης για τα εν λόγω έργα θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν ευρύτερη και να περιλαμβάνει αντιπροσωπευτικές ΜΚΟ. Αποτελεσματική εφαρμογή και αξιοποίηση πρόσφατων πρωτοβουλιών με στόχο τη βελτίωση της αποδοτικότητας, της αποτελεσματικότητας και του συντονισμού του δημόσιου τομέα στον τομέα του περιβάλλοντος, ιδίως με τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών και τεκμηρίωσης μεταξύ δημόσιων υπηρεσιών που είναι αρμόδιες για την επιθεώρηση και την παρακολούθηση στα πεδία της γεωργίας, των θαλασσών και του περιβάλλοντος, με χρήση λειτουργικής πλατφόρμας. Επίσπευση της εφαρμογής της στρατηγικής για την ενίσχυση της δημόσιας διοίκησης, στο πλαίσιο της οποίας δέουσα προσοχή θα πρέπει να δοθεί στο περιβάλλον. Βελτίωση της διοικητικής ικανότητας και του συντονισμού των οργανισμών που εμπλέκονται στην εφαρμογή, ιδιαίτερα αναφορικά με τη διαχείριση των υδάτων και των αποβλήτων, καθώς και με την ποιότητα των εκτιμήσεων των επιπτώσεων. Διασφάλιση της τήρησης της νομοθεσίας της ΕΕ για το περιβάλλον στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης του εθνικού συστήματος αδειοδοτήσεων, με στόχο την εξάλειψη του περιττού διοικητικού φόρτου και τον εξορθολογισμό των διαδικασιών. Βελτίωση της εφαρμογής των οδηγιών για την ΕΠΕ και τη ΣΠΕ, ως μείζονα εργαλεία για τη διασφάλιση της ενσωμάτωσης της περιβαλλοντικής διάστασης. Διασφάλιση συμμόρφωσης Ενίσχυση της διαφάνειας σχετικά με την οργάνωση και τη λειτουργία της διασφάλισης συμμόρφωσης και του τρόπου αντιμετώπισης σημαντικών κινδύνων. Ενθάρρυνση της μεγαλύτερης συμμετοχής των αρμόδιων αρχών σε δίκτυα συμμόρφωσης προς την περιβαλλοντική νομοθεσία. Εντατικοποίηση των προσπαθειών για εφαρμογή της οδηγίας σχετικά με την περιβαλλοντική ευθύνη (ΟΠΕ) μέσα από προδραστικές πρωτοβουλίες, όπως η καθιέρωση εθνικού μητρώου περιστατικών στο πλαίσιο της οδηγίας για την περιβαλλοντική ευθύνη και/ή η εκπόνηση εθνικών κατευθυντήριων γραμμών. Λήψη περαιτέρω μέτρων με στόχο τη διασφάλιση ενός αποτελεσματικού συστήματος χρηματοοικονομικής ασφάλειας για την περιβαλλοντική ευθύνη. Δημόσια συμμετοχή και πρόσβαση στη δικαιοσύνη Λήψη των απαραίτητων μέτρων ώστε να διασφαλίζεται το δικαίωμα των ΜΚΟ να ασκούν ένδικα βοηθήματα κατά πράξεων ή παραλείψεων των δημόσιων αρχών σε όλη την τομεακή περιβαλλοντική νομοθεσία της ΕΕ, σε πλήρη συμμόρφωση προς το δίκαιο της ΕΕ, καθώς και προς τη σύμβαση σχετικά με την PL PT PT RO RO SI CZ, SK AT, BE, BG, CZ, DE, DK, EE, EL, ES, FI, FR, HR, HU, IE, IT, LT, LU, LV, MT, NL, PL, PT, RO, SE, SI, SK, UK AT, BG, CY, CZ, DK, EE, EL, FI, HR, HU, LU, LV, PT, RO, SE, SI, SK DE, EE, EL, FI, FR, HR, HU, IT, LT, LU, LV, MT, PL, RO, SE, SI, SK BE, CY, DK, EE, FI, FR, HR, HU, IE, IT, LT, LU, LV, MT, NL, PL, RO, SE, SI, UK AT, BE, BG, CZ, DE, HU, IT, PL, SE, SI, SK 8

9 πρόσβαση στις πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα (σύμβαση του Aarhus). Αξιολόγηση του κόστους των νομικών αμφισβητήσεων που αφορούν στο περιβαλλοντικό δίκαιο της ΕΕ και συνέχιση των προσπαθειών ώστε να διασφαλίζεται ότι το κόστος δεν είναι απαγορευτικά υψηλό. Πρόσβαση σε πληροφόρηση, γνώσεις και στοιχεία Κριτική επανεξέταση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών της χώρας για τα δεδομένα και τροποποίηση των εν λόγω πολιτικών, λαμβανόμενων υπόψη των «βέλτιστων πρακτικών». Προσδιορισμός και τεκμηρίωση όλων των συνόλων χωρικών δεδομένων που απαιτούνται για την εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, και διάθεση των δεδομένων και της τεκμηρίωσης τουλάχιστον «ως έχουν» σε άλλες δημόσιες αρχές και στο κοινό μέσω των ψηφιακών υπηρεσιών που προβλέπονται στην οδηγία INSPIRE. CY, DK, EE, ES, FR, IE, LU, MT, RO, UK EE, EL, HR, HU, IT, LT, MT, PT, RO, SI, SK DE, DK, EE, EL, ES, FI, FR, HR, HU, IE, IT, LT, LU, LV, MT, NL, PL, PT, RO, SE, SI, SK, UK 9