O «ΣΠΟΡΟΣ» ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΞΕΝΑΚΗ ΣΤΟΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Αναστασία Γεωργάκη

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "O «ΣΠΟΡΟΣ» ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΞΕΝΑΚΗ ΣΤΟΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Αναστασία Γεωργάκη"

Transcript

1 O «ΣΠΟΡΟΣ» ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΞΕΝΑΚΗ ΣΤΟΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Αναστασία Γεωργάκη Το θέµα αυτής της ανακοίνωσης που παρουσιάστηκε στην καταληκτήρια συνεδρία του Διεθνούς Συµποσίου Ιάννη Ξενάκη (Αθήνα, Μαΐου 2005) έχει σαν κύριο µέληµα να παρουσιάσει τη διαχρονική αξία της τεχνολογικής σκέψης του συνθέτη στο χώρο της σύγχρονης µουσικής πληροφορικής. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο Ιάννης Ξενάκης εκτός από τον συνήθη χαρακτηρισµό αρχιτέκτονας του ήχου, που του αποδίδεται συχνά στο πλαίσιο διεθνών αφιερωµάτων, θα µπορούσε να χαρακτηριστεί επίσης σαν ένας ευφυής γεφυροποιός. Διασυνδέοντας την αρχαία µε τη σύγχρονη εποχή µε τους δικούς του κανόνες και τα δικά του αυτοσχέδια εργαλεία δεν επαναπροσδιορίζει µόνο την παραµεληµένη σχέση µεταξύ µουσικής και επιστήµης -όπως αυτή περιγράφεται στο Πυθαγόρειο µοντέλο -αλλά επίσης επανατοποθετεί την σχέση θεωρίας και πράξης σε ένα νέο πλαίσιο. Ο Ξενάκης κατορθώνει να γεφυρώσει πειραµατιζόµενος σε ένα «στοχαστικό συνεχές» το παρελθόν µε το παρόν, τη δυτική µε την εξωευρωπαϊκή µουσική, του ορχηστρικό µε τον ηλεκτρονικό ήχο, τον χώρο µε το χρόνο, το φως µε τον ήχο, το ηχητικό µικρόκοσµο µε το µουσικό µακρόκοσµο. Τα αρχιτεκτονικά του εργαλεία, όπως το σχεδιαστήριο, το µιλιµετρέ χαρτί, το µολύβι, ο χάρακας και τα αφηρηµένα µαθηµατικά του µοντέλα, σταδιακά αντικαθίστανται από τον πολυσχιδή υπολογιστή και διάφορα πρωτότυπα εργαλεία όπως το UPIC, την ηχητική σύνθεση έως και πρωτόλεια διαδραστικά συστήµατα. Στο πλαίσιο αυτού του άρθρου θα αναφερθούµε στην σχέση του Ιάννη Ξενάκη µε τον υπολογιστή και την συνεισφορά του στον ερευνητικό χώρο της µουσικής πληροφορικής µέσα από ένα περίτεχνο τρόπο σύµµειξης της τεχνολογίας µε την µουσική δηµιουργία. 1. O ΞΕΝΑΚΗΣ ΚΑΙ Ο ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ

2 Από την πρώιµη εποχή της Μουσικής Πληροφορικής, τα πρωτότυπα πειράµατα του L.Hiller (Illiac suite, 1956) και τις συνθετικές προσεγγίσεις του Max Mathews(1957) ο Ξενάκης διεισδύει στον χώρο της αναδυόµενης πληροφορικής επιστήµης βρίσκοντας διεξόδους για την έκφραση των µουσικο-φιλοσοφικών του αναζητήσεων και την αυτοµατοποίηση των συνθετικών διαδικασιών. Ο Ξενάκης ασχολείται ενδελεχώς µε τους πιο δηµοφιλείς τοµείς εφαρµογών της έρευνας σε αυτό το χώρο όπως τη µοντελοποίηση και παραγωγή µουσικής (αλγοριθµική σύνθεση), τη σύνθεση του ήχου, το σχεδιασµό νέων διασυνδετικών, την ανάλυση σύνθεση της µουσικής εκτέλεσης εµµένοντας στην κατανόηση της µουσικής υφής και µορφής µε όχηµα τη µουσική γνωσιολογία 1 και την ψυχοακουστική στο µικροεπίπεδο και µακροεπίπεδο. Η ίδια ζωή και οι περιπέτειες του ήχου απειλούν τις παραδοσιακές απόψεις που ακόµη εξακολουθούν να διδάσκονται στα Ωδεία. Είναι φυσικό εποµένως να σκεφτεί κανείς ότι οι διαταραχές που γνωρίζει η µουσική σε πολιτισµικές και ιστορικές αναδιαµορφώσεις είναι µεταβλητές. Οι συνθήκες αυτές µοιάζει να εξαρτώνται από τους παράγοντες στα a) απόλυτα όρια των αισθήσεων µας και στην παραµορφωτική τους ενέργεια (e.g.καµπύλες Fletcher-Munson); β) στν σύνολο των διανοητικών δοµών µερικές από τις οποίες επεξεργαστήκαµε σε προηγούµενα κεφάλαια (ταξινόµηση, οµαδοποίηση, etc.) γ) στα µέσα ηχητικής παραγωγής (ορχηστρικά όργανα, ηλεκτροακουστική ηχητική σύνθεση, αποθήκευση και µετασχηµατισµός των αναλογικών συστηµάτων, ψηφιακή ηχητική σύνθεση µε υπολογιστές και µετατροπείς από αναλογικό σε ψηφιακό). Αν τροποποιήσουµε οποιοδήποτε από τους παραπάνω τρεις παράγοντες η κοινωνικό πολιτισµική µας διαµόρφωση θα τείνει να τροποποιηθεί επίσης, παρόλο την αδράνεια που εκφράζει ένα είδος εντροπίας των κοινωνικών γεγονότων» [31:243] Ο όρος Μεταµουσική που συχνά χρησιµοποιεί ο συνθέτης εκτός των άλλων, διαµηνύει την αναγκαιότητα χρήσης των υπολογιστών για περαιτέρω έρευνα και δηµιουργικότητα στην µουσική. «πιστεύω ότι η µουσική σήµερα θα µπορούσε να ξεπεράσει tα όρια της µέσω της έρευνας στην εκτός του χρόνου κατηγορία η οποία κυριαρχήθηκε και τέθηκε σε αχρηστία από την εντός του χρόνου κατηγορία. Επιπλέον αυτή η µέθοδος µέσω υπολογιστών θα µπορούσε αν ενοποιήσει την έκφραση των θεµελιωδών δοµών όπως όλων των Αφρικανών, Ασιατικών και Ευρωπαϊκών µουσικών. Eνέχει ένα αξιοσηµείωτο πλεονέκτηµα: η µηχανογράφηση της τους, δηλ. 1 Η µουσική γνωσιολογία η γνωσιακή µουσικολογία διερευνά τις νοητικές και νευροβιολογικές βάσεις της µουσικής κατανόησης και συµπεριφοράς µε τα εργαλεία των γνωσιακών επιστηµών

3 µοντέλα και τεστ όλων των ειδών µπορούν να εισαχθούν στους υπολογιστές που θα αποδώσουν τα µέγιστα αποτελέσµατα στο πεδίο των µουσικών επιστηµών».[31:200] Ο υπολογιστής έγινε σταδιακά για τον Ξενάκη το ιδανικό εργαλείο για έρευνα και φορµαλισµό συνδέοντας την τεχνική µε την αισθητική. Σύµφωνα µε τον Αµερικανό συνθέτη και µουσικολόγο Μ.Ηamman: : «Αντιµετωπίζοντας τηn µοντέρνα τεχνολογία σαν περιεχόµενο τεχνικού πειραµατισµού, ένας συνθέτης σαν τον Ξενάκη, επιστρέφει την σύγχρονη τεχνολογική πρακτική στις ρίζες της- σε µια αυτόνοµη χειροτεχνία- συγκεκριµενοποιώντας τα πράγµατα, τα γεγονότα και τις συνθήκες που καθορίζουν το περιβάλλον της µουσικής εργασίας. Και ακόµη στην άµεση διασύνδεση αυτής την δραστηριότητας µε την µοντέρνα αισθητική και την πρακτική τεχνική, µεταµορφώνει τις αρχές που καθορίζουν το αυτόνοµο έργο τέχνης, συνδυάζοντας το µε την διαλεκτική φύση του µοντέρνου. [8] Όταν ο Ξενάκης γράφει στη δεκαετία του 70 ότι «µε την βοήθεια των ηλεκτρονικών υπολογιστών ο συνθέτης γίνεται ένα είδος πιλότου που πλοηγεί στο διάστηµα των ήχων, κατά µήκος ηχητικών αστερισµών και γαλαξιών που θα µπορούσαν άλλοτε να ιδωθούν φευγαλέα µόνο σαν σε ένα µακρινό όνειρο» [31], θα φανταζόταν ότι οι πρωτοποριακές του ιδέες γύρω από διάφορα ερευνητικά θέµατα της µουσικής µε επίκεντρο τον υπολογιστή, θα είχαν τέτοια απήχηση στις επερχόµενες γενιές που ασχολούνται µε το χώρο της Μουσικής Πληροφορικής είτε µέσα από την πρωτογενή έρευνα είτε από την δηµιουργία? 2. Η ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ ΤΟΥ ΞΕΝΑΚΗ ΣΤΗN ΑΛΓΟΡΙΘΜΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ Στη ιστορία της σύγχρονης µουσικής πληροφορικής (έρευνα και δηµιουργία), ο Ιάννης Ξενάκης αναδεικνύεται, µέσα από την διαχρονική του πορεία, σαν ένας από τους πρωτοπόρους στο χώρο της σύνθεσης υποβοηθούµενης µε υπολογιστή µαζί µε τους L.Hiller, P.Barbaud και Μ.G. Koenig. Στις αρχές του 60 ανακαλύπτει τον υπολογιστή σαν τη φυσική συνέχεια των µαθηµατικών του αναγκών. Αν εξαιρέσουµε την περίπτωση του έργου Metastaseis ( ) που -επεξεργάστηκε κυρίως µε εγκεφαλικές διεργασίες διαχειριζόµενος ένα τεράστιο αριθµό δεδοµένων- ανέτρεξε στον υπολογιστή σαν βοηθητικό εργαλείο για υπολογισµούς των κυρίως ορχηστρικών του έργων το 1962 (ST/4, ST/10 και ST/48). Τα πρωτόλεια αυτά έργα δηµιουργήθηκαν µε την βοήθεια ενός υπολογιστή IBM 7090 για την δηµιουργία της τονικής ακολουθίας, ενορχήστρωσης, διαρκειών και δυναµικών. Η ικανότητα του

4 υπολογιστή να µετουσιώνει ταχύτατα τις ιδέες του σε νότες ήταν η κινητήρια δύναµη για τα περισσότερα έργα του. Από την εποχή του 60 και τους πρώτους πειραµατισµούς µε υπολογιστές η αλγοριθµική µουσική 2 και έρευνα εξελίχτηκε και εξαπλώθηκε σε διάφορα ακαδηµαϊκά Ινστιτούτα, σαν µια φυσική συνέπεια της διείσδυσης της τεχνολογίας στο χώρο της µουσικής. Οι τάσεις στην σύγχρονη µουσική πληροφορική περιλαµβάνουν νέους αλγορίθµους που συνεχώς ενσωµατώνονται στα µουσικά συστήµατα πολλοί από αυτούς εισάγονται από τον χώρο της επιστήµης- όπως κυψελωτά αυτόµατα 3, στοχαστικά συστήµατα, φράκταλ 4, γεννήτριες χαοτικών συστηµάτων 5 κ.α. Υπάρχει µια πληθώρα εργαλείων αλγοριθµικής σύνθεσης που επιτρέπουν στον συνθέτη να εργαστεί πιο γρήγορα, προσφέροντας του ένα συγγενές ταίριασµα µεταξύ της δηµιουργικής του µεθοδολογίας και του εµφυτευµένου αλγορίθµου, καθώς και ένα ακριβής µηχανισµό για τον γρήγορο καθορισµό της βιωσιµότητας µια ειδικής µουσικής φράσης. Ένα από τα πιο δηµοφιλή προγράµµατα στο χώρο µουσικής Πληροφορικής είναι το Max/Msp ((by Cycling 74) 6, µια σπονδυλωτή γλώσσα προγραµµατισµού που χρησιµοποιείται ολοένα και πιο πολύ από συνθέτες και ερευνητές [3], [9], [10] και διαθέτει µεγάλη ποικιλία αλγορίθµων µε τις στοχαστικές και δυναµικές µεθόδους του Ξενάκη για παραδειγµατική σύνθεση. Συγχρόνως άλλοι συνθέτες και ερευνητές που προέρχονται από το χώρο των µαθηµατικών και της µουσικής γοητευµένοι από την µαθηµατική σκέψη του Ξενάκη 2 Πολλοί χαρακτηρισµοί προσδιορίζουν αυτό το είδος της µουσικής όπως αυτόµατη µουσική, στοχαστική µουσική, µουσική παραγόµενη εξ ολοκλήρου µε την βοήθεια του υπολογιστή.. 3 Τα κυψελωτά αυτόµατα είναι τεχνικές ψηφιακής µοντελοποίησης που χρησιµοποιήθηκαν ευρύτατα για την µοντελοποίηση συστηµάτων όπου ο χώρος και ο χρόνος είναι διακριτά.στις αρχές της δεκαετίας του 80 έγιναν πιο γνωστά σαν µοντέλα λόγω της ενασχόλησης κάποιων επιστηµόνων µε τα δυναµικά συστήµατα και τις θεωρίες του χάους. Εχουν επίσης χρησιµοποιηθεί για την µοντελοποίηση της εξέλιξης των φυσικών συστηµάτων ( περισσότερο των βιολογικών) ιδιαίτερα σε σχέση µε την έννοια της αυτοoργάνωσης. Κατά τα τέλη της δεκαετίας του 80 µέχρι τις µέρες µας πολλοί συνθέτες χρησιµοποίησαν κυψελωτά αυτόµατα στα έργα τους, µεταξύ αυτών και ο Ξενάκης που πιθανόν για πρώτη φορά στο έργο HOROS (1986), για να δηµιουργήσεις αρµονικές προόδους και νέους συνδυασµούς ηχοχρωµάτων. 4 Από τότε που τα φράκταλς εµφανίζονται στην τέχνη και την φύση, η εφαρµογή τους επεκτάθηκε και στο χώρο της µουσικής. Οι συνθέτες πειραµατίζονται µε την παραγωγή µελωδικών γραµµών που χαρακτηρίζονται από ανάλογη αυτοοµοιότητα όπως αυτής των περιγράµµατων των βουνών και των ακτών. Πιο συγκεκριµένα, στο κόσµο της µουσικής τα φράκταλ εφαρµόζονται ως εξής : δηµιουργία µελωδικών γραµµών που ακούγεται το ίδιο σε διαφορετικές ταχύτητες η σε διαφορετικές τονικότητες. Στην περίπτωση της στατιστικής αυτοοµοιότητας, αναφερόµαστε στο µουσικό έργο που έχει την ίδια µορφή όταν εξετάζεται στην ολότητα του η σε µερικά µέτρα του. 5 Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε : John, Maurer(1999): the influence of chaos on computer generated music in 6

5 έχουν δηµιουργήσει µέσω του περιβάλλοντος Openmusic 7 (IRCAM) µια ερµηνευτική και παραδειγµατική ανάλυση των έργων του [1][13]. 8 Η τεχνολογική προσέγγιση του Ξενάκη έχει επηρεάσει επίσης πολλούς συνθέτες αλγοριθµικής µουσικής που έχουν αναφερθεί εκτενώς στο έργο του συνθέτη και το έχουν διαδώσει στον ακαδηµαϊκό κόσµο. Σύµφωνα µε τον C.Roads O Ξενάκης κυρίαρχη µορφή στο χώρο της αλγοριθµικής σύνθεσης, ανάπτυξε στοχαστικές τεχνικές µε τα έργα του. Η προσέγγιση του που βασίστηκε στην τυχαία παραγωγή και στην θεωρία πιθανοτήτων, χρησιµοποιείται στην παραγωγή υλικού µε ποικίλους τρόπους. Η στατιστική ανάλυση επίσης έχει χρησιµοποιηθεί σαν µια τεχνική µοντελοποίησης στις περισσότερες συνθέσεις αλγοριθµικής µουσικής» [21]. Αξίζει να σηµειωθεί ότι το βιβλίο του συνθέτη Formalized music [31] δεσπόζει σαν ένα από τα πιο σηµαντικά βιβλία στην βιβλιογραφία της µουσικής Πληροφορικής και πολλοί ερευνητές ανατρέχουν σαν µια κύρια πηγή βιβλιογραφικής αναφοράς. Αν και ο όρος αλγοριθµικός αναφέρεται στην συνθετικές επιλογές του ανθρώπου σε σχέση µε την µηχανή από ένα συστηµατικό πειραµατισµό στην παραγωγή µιας παρτιτούρας, ο Ξενάκης διεύρυνε αυτή την προσέγγιση συνδέοντας την καθαρά αλγοριθµική σύνθεση µε την ηχητική σύνθεση στο µοντέλο της δυναµικής στοχαστικής σύνθεσης[31:289]. Αυτή η προσέγγιση, προφητική στο χώρο της σύνθεσης υποβοηθουµένης µε υπολογιστή µέσω επεξεργασίας σήµατος και ηχητικής σύνθεσης, έχει εµπνεύσει ερευνητές και συνθέτες της επόµενης γενιάς στο σχεδιασµό δυναµικών λογισµικών που βασίζονται σε αυτήν την ιδέα. Σαν παράδειγµα αναφέρουµε το πρόγραµµα Gendyn, λογισµικό δυναµικής και στοχαστικής σύνθεσης που παράγει την µικρο- και µακρο- δοµή του έργου σύµφωνα µε τα δεδοµένα που δίνει ο συνθέτης στον υπολογιστή [9][10]. Ο συνθέτης Gerard Pape, επικεφαλής του CCMIX, ο οποίος παρεπιµπτόντως υποστηρίζει ότι έχει επηρεαστεί βαθύτητα από τον έργο του Ξενάκη, και ειδικότερα από τις αλγοριθµικές του προσεγγίσεις στο πρόγραµµα Gendyn λέει σχετικά: H ιδέα πίσω από το πρόγραµµα Gendyn είναι ότι η ελεύθερη αυτόνοµη εξέλιξη της ίδιας της µουσικής παίρνει το µέρος των επιλογών του µικροφορµαλισµού που συνήθως γίνονται από τον συνθέτη [17:19]. 7 To Openmusic είναι ένα περιβάλλον αλγοριθµικής σύνθεσης υψηλού επιπέδου, φιλικά προσκείµενο στους µουσικούς. Διάδοχος του προγράµµατος Patchwork, αναπτύχθηκε στο IRCAM το 1998, και προσφέρει ένα πολύ φιλικό περιβάλλον στο χρήστη για το σχεδιασµό µουσικών µορφών. 8 Τα εργαστήρια (workshop) που είχαν στηθεί στο πλαίσιο του Διεθνούς συνεδρίου Ι.Ξενάκης είχαν σαν κεντρικό θέµα την παραδειγµατική ανάλυση των έργων του συνθέτη µε την βοήθεια του υπολογιστή σαν ένα δηµιουργικό εργαλείο για την αλγοριθµική σύνθεση.

6 3. Η ΠΟΛΥΔΙΑΣΤΑΤΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Συνεπαρµένος από την έρευνα του πάνω στον ήχο, ο Ξενάκης αναπόφευκτα πειραµατίστηκε µε την πρωοτοεµφανιζόµενη συγκεκριµένη µουσική µέσω ιδιόµoρφων τεχνικών στα τέλη της δεκαετίας του 50. Εφήρµοσε στο ηχητικό υλικό τις στοχαστικές µεθόδους που είχε ήδη αρχίσει να εφαρµόζει στα ορχηστρικά του έργα και γεφύρωσε την ηλεκτρονική µε τη συγκεκριµένης µουσική, την ηλεκτροακουστική µε την ορχηστρική µουσική, την ηλεκτρονική µε την µουσική των υπολογιστών. Πρωτοπόρος στην πολυµορφία των τεχνικών στην πρώιµη ηλεκτροακουστική µουσική, εργάστηκε µε ήχους φυσικής και ηλεκτρονικής υφής και συνεπώς προσέφερε στην δηµιουργία της µουσικής µέσω υπολογιστή νέες τεχνικές χειρισµού της ηχητικής σύνθεσης και της σύνθεσης εν γένει, σε επίπεδο αυτοµατισµού 9. Η κριτική του γύρω από τη πρώϊµη ηλεκτρονική µουσική για την έλλειψη λεπτότητας και ηχοχρωµατικής πολυµορφίας[25] τον οδήγησε αναπόφευκτα στην ηχητική σύνθεση µε την βοήθεια του υπολογιστή. Από αυτό το εγχείρηµα ξεπήδησαν νέες µουσικές µορφές όπως η µουσική εξ ολοκλήρου παραγόµενη µε την βοήθεια του υπολογιστή (computer generated music) και ή χρήση της στα περίφηµα πολύτοπα. Μέσω αυτής της προσέγγισης θα µπορούσαµε να πούµε ότι ο Ξενάκης «χειραφέτησε» την πρώιµη ηλεκτρακουστική µουσική µέσω νέων τεχνικών δρόµων και άνοιξε το δρόµο σε νέες περιοχές αισθητικών και τεχνικών αντιλήψεων γύρω από το ηχητικό υλικό. Επίσης εξερεύνησε διάφορες τεχνικές για την πολυκάναλη µείξη καθώς και νέες τεχνικές για την χωροθέτηση του ήχου. Οι προσπάθειες του στην µαθηµατική οργάνωση του ακουστικού υλικού τον οδήγησαν στην χρήση του υπολογιστή, σαν ένα καθολικό εργαστήριο πειραµατισµού στα µέσα της δεκαετίας του 60, ξεκινώντας από τις αλγοριθµικές συνθέσεις και συνεχίζοντας µε την ηχητική σύνθεση. 9 Ο Μάκης Σολωµός [25] κατηγοριοποιεί τα ηλεκτροακουστικά έργα του συνθέτη σε 4 περιόδους µε κριτήριο την τεχνική του προσέγγιση του. Η πρώτη περίοδος περιλαµβάνει τα έργα που παρήχθησαν στο Groupe de Recherches Musicales (GRM)- Diamorphoses, Concret PH, Orient-Occident and Bohor- όπου ο συθέτης δηµιουργεί περίεργες «ηχητικότητες» που απορρέουν από συγκεκριµένους και ηλεκτρονικούς ήχους. Από τα τελευταία του έργα Hibiki-Hana-Ma (1970) και S.709 (1992) παρουσιάζουν αντίστοιχα την µουσική που ο Ξενάκης συνέθεσε για τα πολύτοπα και τις συνθέσεις που πραγµατοποιήθηκαν µε το σύστηµα GENDYN. Τέλος, το έργο Kraanaerg, είναι ένα επικό ηλεκτροακουστικό έργο, σύµφωνα µε τον Μ.Σολωµό ένα από τα καλύτερα έργα του Ξενάκη στο είδος τους, και ένα τρανταχτό παράδειγµα στοχαστικής όπου εναλλάσσει µε περίτεχνο τρόπο τους ορχηστρικά µε τα ηλεκτρακουστικά µέρη. µουσικής

7 Πολλοί συνθέτες της µοντέρνας εποχής που έχουν επισκεφτεί και εργαστεί στο CEMAMU (το σηµερινό CCMIX 10 ) στο χώρο της ηλεκτρακουστικής µουσικής, δηλώνουν ότι η µουσικής τους σκέψη έχει στιγµατιστεί από την ηλεκτρακουστική προσέγγιση του Ι.Ξενάκη. Ιδιαίτερα αυτοί που εφήρµοσαν στοχαστικές µεθόδους στα έργα τους και ιδιαίτερα στην σύνθεση µε κόσκινο (gramular synthesis) ; όπως οι Curtis Roads, Barry Truax, Gerard Pape, Richard Barret, Cort lippe, και άλλοι. Πολλοί συνθέτες ανέπτυξαν επίσης µια ιδιαίτερη µουσική διάλεκτο έχοντας σαν σηµείο εκκίνησης τις στοχαστικές µεθόδους στην σύνθεση, Μερικοί από αυτοί όπως οι James Harley, Αgostino di Scipio[6], Curtis Roads [19], [21] συνεχίζουν την έρευνα τους στις στοχαστικές διαδικασίες στην ηλεκτρακουστική µουσική µε την σύνθεση αξιόλογων έργων και συγγραφή ενδιαφερόντων άρθρων γύρω από την τεχνολογική σκέψη του Ξενάκη. Εκτός από το χώρο της ακαδηµαϊκής και λόγιας ηλεκτροακουστικής µουσικής κοινότητας, ο Ξενάκης άφησε τα ίχνη του και στην κοινότητα της σύγχρονης κουλτούρας των πρωτοπόρων D.j.. Αναφέρουµε επιγραµµατικά την επέµβαση του D.j. Spooky 11 στα έργα Κraanerg, Analogique A+B, το remix του Persepolis..κ.α. Σύµφωνα µε τον Di scipio, ένας µεγάλος αριθµός ιστοσελίδων στο διαδίκτυο που ασχολούνται µε την ηχητική τέχνη περιγράφουν το έργο Concrete Ph, σαν πρόδροµο του σηµερινού glitch 12. Ο πρωταγωνιστής αυτής της σκηνής ο Dj Spooky, κλήθηκε να διαχειριστεί το ηχητικό µέρος του έργου Αnalogique A+B για την παραγωγή ενός τελευταίου CD.. Τέτοιος συνδυασµός µεταξύ δύο τόσο αποµακρυσµένων ιστορικών καταστάσεων είναι πιθανός καθώς τα πρώιµα έργα του Ξενάκη, δεκαετίες πριν από την σηµερινή Electronica θα µπορούσαν να χαρακτηριστούν σαν µια προσεγµένη σύνθεση υποβόσκοντος θορύβου» [5:24]. Αυτή η νέα γεφύρωση µεταξύ των πειραµατικών συνθετικών δοµών της πρωτοποριακής µουσικής του 20ου αιώνα και της τέχνης των dj, φαντάζει σαν µια συνέπεια των µηχανικών εµφυτεύσεων µιας διαδοχικής και µη διαδοχικής µορφής κειµένου, καθώς επίσης σαν ένα πολιτισµικό φαινόµενο όπου η κουλτούρα των DJ, στο ενδιάµεσο, έχει µεγάλη επίδραση στο φετιχισµό της παλαιάς µουσικής. Oι εν λόγω Djs αφού πειραµατίστηκαν µε 10 Το ερευνητικό κέντρο CCMIX βρίσκεται στον αντίποδα του ερευνητικού Ινστιτούτου IRCAM, καθώς είναι το µοναδικό κέντρο έρευνας και µουσικής δηµιουργίας που συνεχίζει την συνθετική κει ερευνητική γραµµή του Ι.Ξενάκη. 11 Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα 12 Η έννοια Glitch (γλιστρώ) αντιπροσωπεύει νέα αισθητικά ρεύµατα στο χώρο των ηλεκτρονικών τεχνών. Εκφράζει µια αισθητική όπου συνειδητά γίνεται χρήση και ενίσχυση «λαθών» και «θορύβων» στην πραγµατοποίηση ενός έργου τέχνης

8 οποιαδήποτε πηγή ήχου µπορεί να βάλει ο ανθρώπινος νού, τελικά ακούµπησαν και την µουσική του 20 ου αιώνα. O αντίκτυπος του Ξενάκη στο χώρο της ηλεκτρονικής µουσικής υπήρξε καθοριστικός καθώς εισήγαγε νέες µεθόδους ελέγχου του ηχητικού υλικού που δεν ήταν συµβατοί µε τις τεχνικές της πρώιµης συγκεκριµένης µουσικής, εφαρµόζοντας στοχαστικές µεθόδους για να επιτύχει διακεκριµένες ηχητικότητες 13. [31:43]. Σύµφωνα µε τον James Harley «Στο χώρο της ηλεκτροακουστικής, η µουσική του Ξενάκη εξελίχθηκε αρκετά από το πρώϊµο στυλ της συγκεκριµένης µουσικής έως και τις νέες ηχητικότητες που βασίζονται στον αφηρηµένο ήχο και διαµορφώθηκαν σε συνεχώς εξελικτικούς τρόπους έντασης, στην ενσωµάτωση των µεταµορφωµένων ορχηστρικών ήχων και τέλος στην ψηφιακή σύνθεση».[8]. 4 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΘΕΤΗ ΣΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΝΕΩΝ ΔΙΑΣΥΝΔΕΤΙΚΩΝ Μέσα από το ενδιαφέρον του να συνδέσει την µουσική έρευνα µε το αρχιτεκτονικό σχέδιο ο Ξενάκης ανακάλυψε την ιδέα του διασυνδετικού για µουσικό σχεδιασµό. Αν και δεν ανακάλυψε ακριβώς το σχέδιο που στηρίζεται σε αλγοριθµικού κανόνες, η µεθοδολογία του υπερείχε του αλγοριθµικού σχεδίου καθώς έδινε την δυνατότητα στον χρήστη να µεταµορφώσει το άψυχο σχέδιο σε εικονική και δυναµική µορφή. Το αρχιτεκτονικό τραπέζι σχεδιασµού µεταµορφώνεται σε ένα διαδραστικό ακουστικό πεδίο όπου η εικόνα µεταφράζεται σε ήχο. Το ηχητικό σύστηµα UPIC (1977) 14, ένα από τα καθαρά τεχνολογικά του επιτεύγµατα, προεξέχει σαν ένα αυτόνοµο εργαλείο έξω από τις θεωρίες. Αυτή η καινοτόµα ανακάλυψη όχι µόνο προβάλλει την παιδαγωγική 15 [15] και συνθετική προσέγγιση του Ξενάκη αλλά επίσης ανοίγει νέες κατευθύνσεις στην σύλληψη νέων µουσικών οργάνων και ιδιαίτερα στο σχεδιασµό των διασυνδετικών σαν ένα µέσο 13 H πρώτη θέση µου είναι ότι η στοχαστική θεωρία δεν είναι µόνο εφαρµόσιµη στην οργανική µουσική αλλά επίσης και στο ηλεκτροµαγνητικό PH (στο περίπτερο της Phillips to 1968) και στο Orient-Occident (από την οµώνυµη ταινία του by E.Fulchognoni, παραγωγή της Unesco in 1960) [31:43] 14 Το UPIC είναι µια απλή και εύκολη στην εκµάθηση συσκευή για σύνθεση ηλεκτρονικής µουσικής, τελειοποίηση µιας συσκευής που σχεδίασε πειραµατικά ο πρωτοπόρος της Μουσικοί Πληροφορικής Μax Mathews : ένας πίνακας σχεδιασµού- µια επέκταση του παραδοσιακού πενταγράµµου που αναπαριστά σε δύο άξονες το τονικό ύψος και το χρονικό συνεχές όπου ο συνθέτης είναι ικανός να σηµειώσει οιαδήποτε νότα συνδεδεµένο µε ένα υπολογιστή που µε τη σειρά του επικοινωνεί µε ένα συνθετητή που µετατρέπει αυτόµατα την αναπαράσταση της νότας σε ήχο.. Από το 1979 το σύστηµα UPIC έδινε την δυνατότητα στον χρήστη του να µεταφράζει γραφικές ιδέες σε µουσικά αποτελέσµατα Ο σχεδιασµός πάντα έπαιζε µέγιστο ρόλο στην αρχιτεκτονική σκέψη του συνθέτη και στην δεκαετία του 70 τα σχήµατα του πήραν την µορφή των δενδροµορφών (arborescences) σύνολα οργανικών καµπυλών που διακλαδώνονται σε δενδροειδείς σχηµατισµούς. Σηµεία αυτών τα ων καµπυλών µπορούν να αναµειχθούν για να δώσουν µουσικά στοιχεία ειδικά τονικά ύψη σε µελωδικές γραµµές.. 15 Ο Ξενάκης δεν ήθελε να στερήσει σε κανένα το δικαίωµα να πειραµατιστεί και να συνθέσει µε το UPIC., Εν αντιθέσει έκανε προσιτό το UPIC σε οµάδες χορευτών, ανθρώπους από το χώρο της Πληροφορικής, και παιδιά.

9 µεταξύ εκτελεστή και υπολογιστή 16. Στο χώρο της σύγχρονης µουσικής πληροφορικής η διάδραση µεταξύ διαφόρων µορφών της τέχνης (χορός, βίντεο, µουσική, κ.α.) και η µετάφραση τους σε ήχο δηµιουργεί ένα κρίσιµο επιστηµονικό χώρο του που συνδυάζει την σύνθεση, την εκτέλεση, και τον αυτοσχεδιασµό µέσα από το πρίσµα του υπολογιστή. Η σύνθεση του ήχου σε πραγµατικό χρόνο επιτρέπει στον συνθέτη του σήµερα να γίνει ο εκτελεστής του έργου του επεµβαίνοντας απευθείας στην µικροδοµή του ήχου µε ένα άµεσο και ευθύ τρόπο. Πολλοί σχεδιαστές λογισµικών επηρεάστηκαν από το περιβάλλον του UPIC που λειτουργεί σε πραγµατικό χρόνο.. Μεταξύ αυτών µπορούµε ένα αναφέρουµε συστήµατα όπως το Metasynth [29] to Hyper Upic 17 που προσφέρουν στους συνθέτες µια ευρεία παλέτα σχεδιασµού ήχων αλλά δεν παρέχουν λεπτοµερές περιβάλλον ελέγχου των παραµέτρων της µικροδοµής των ήχων. Τα τελευταία χρόνια νέα περιβάλλοντα σαν τον Sonus 18 [23] η το περιβάλλον Ιannix [4] ακολουθούν τα ίχνη του Upic και προσφέρουν πιο επεξεργασµένες απόψεις ελέγχου του ήχου, επιτρέποντας στον συνθέτη να δράσει άµεσα χωρίς µεγάλη επιλογή γραφικών και παραµέτρων ελέγχου. Στα µέσα του 80 το ενδιαφέρον του Ξενάκη για την απευθείας σύνθεση από τον σύστηµα χρόνος ένταση ( a, t) τον οδήγησε από την αρχική ανάπτυξη του περιβάλλοντος Upic στον αλγόριθµο Gendyn [2], όπου ήχος και µουσική µπορούν να δηµιουργηθούν εκ του µηδενός. Και σε αυτό τον τοµέα ο Ξενάκης αποδεικνύεται σαν ένας από τους µέντορες των νέων διασυνδετικών στην µουσική πληροφορική.. 5. ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΚΚΟ ΤΟΥ ΗΧΟΥ ΣΕ ΗΧΟΥΣ ΚΟΚΚΩΝ O Ξενάκης είναι από τους λίγους πρωτοπόρους συνθέτες που είχε ένα τόσο καλό υπόβαθρο στα Μαθηµατικά και την Φυσική και ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα για θέµατα Μουσικής Ακουστικής, Ψυχοακουστικής και για την µικροδοµή του ήχου. Ξεκίνησε µια εντελεχή και συστηµατική έρευνα στα αλεατορικά µέσα σύνθεσης και ηχητικής σύνθεσης. «χρησιµοποιώντας παραδείγµατος χάριν σύννεφα και σηµεία καθώς και τις κατανοµές του πάνω σε ένα διάγραµµα πίεσης χρόνου για να 16 Από µια άλλη άποψη η σύλληψη ενός τέτοιου εργαλείου που επιτρέπει σε κάποιον να δηµιουργήσει το δική του γραφική και µουσική σύνθεση δηµιουργεί πολλά αισθητικά προβλήµατα όπου ο δηµιουργός είναι και ο εκτελεστής. Ποιο είναι το µουσικό υπόβαθρο του εκτελεστή σχετικά µε τους κανόνες της µουσικής ακουστική και σύνθεσης? Ποιοι ήχοι αντιστοιχούν στις εικόνες και ποιοι βρίσκονται στο κατώφλι του συστήµατος? 17 Το οποίο διαφηµίζεται ως: «Ζωγράφισε µε ήχο, συνέθεσε µε φώς». 18 To πρόγραµµα Sonos είναι ένα διαδραστικό λογισµικό σε πραγµατικό χρόνο. Εχει ένα διασυνδετικό απεικόνισης που βασίζεται στην STFT ανάλυση.

10 δηµιουργήσει ήχους που δεν υπήρξαν ξανά. [31]. Χαρακτηριστικό δείγµα της ολικής του φιλοσοφίας : η εξέταση του µουσικού κόσµου µέσα από την µακρο- και µικρο-δοµή του. Ήταν επίσης και µια τις ικανότητες του να διεισδύει σε διαφορετικά συνθετικά σύµπαντα η να βλέπει οµοιότητες στην ηχητική και µουσική σύνθεση σε δοµικό επίπεδο. Από το άρθρο του νέες προτάσεις στου στην µικροδοµή των ήχων [31:242] έως και την δυναµική στοχαστική σύνθεση [31:289] προσπαθεί να χαράξει νέους ιδιόµορφους δρόµους στη µελέτη της µικροδοµής του ήχου και της σύνθεσης του µε ποικίλους τρόπους 19 Ο Ξενάκης επαναπροσδιόρισε την τεχνική προσέγγιση της ηχητικής σύνθεσης, όταν οι υπόλοποι µιλούσας για προσθετική, αφαιρετική, διασταυρούµενη σύνθεση κτλ, µέσω της καινοτόµας Σύνθεσης µε Κόκκους 20 (granular synthesis) που στις µέρες µας χαρακτηρίζεται σαν µια από τις πιο δηµοφιλείς τεχνικές ηχητικής σύνθεσης.. " ο ήχος είναι ένα ολοκλήρωµα κόκκων, στοιχειωδών ηχητικών σωµατίων,, ηχητικών κβάντα. Ο ήχος, ακόµη σαν συνεχής µουσική παραλλαγή συλλαµβάνεται σαν ένα σύνολο στοιχειωδών ήχων που παρατίθενται επαρκώς στο χρόνο. Οι ήχοι που ακούγονται είναι απλά αυτά τα µικρά κοµµατάκια των κυµατοµορφών που έχουν τοποθετηθεί µαζί χρησιµοποιώντας µοντέλα πιθανοτήτων»([31:44]. 21 Ένα εξαιρετικό παράδειγµα χρήσης της σύνθεσης µε κόκκους είναι το έργο Ο µύθος του Ηρός, που παρουσιάστηκε το Ο Ξενάκης επίσης ανακάλυψε µια πολλά υποσχόµενη µέθοδο ήχου και µουσικής δηµιουργίας, την Δυναµική Στοχαστική σύνθεση, που µας παρέχει τον απευθείας υπολογισµό ( µε την βοήθεια του υπολογιστή) της κυµατοµορφής σύµφωνα µε κανόνες. Από τότε, η σύνθεση µε κόκκους χρησιµοποιείται σε ένα και ολοένα αυξανόµενο κοινό µουσικών και καλλιτεχνών. Στην δεκαετία του 80 και 90 πολλά συστήµατα χρησιµοποίησαν πολύπλοκες µαθηµατικές εξισώσεις ( π.χ. από τον χώρο των πιθανοτήτων) για τον έλεγχο παραγωγής των Κόκκων.[27][21][12][24]. Ο ακριβής έλεγχος αυτών των κόκκων είναι δύσκολος µέχρι και τους εκατό, ίσως και χίλιους, που σε κάθε δεδοµένη στιγµή συνδυάζονται για να πετύχουµε το επιθυµητό 19. Ο Ξενάκης έγραψε το 1971 για την προφανή αποτυχία από την γέννηση των ταλαντούµενων ηλεκτρονικών κυκλωµάτων, στην επανασύνθεση οιουδήποτε ήχου, ακόµη και των απλών ήχων κάποιων ορχηστρικών οργάνων [31:243 4]. Εκείνη την εποχή προσδιόρισε σαν (i) έλλειψη λεπτών αποχρώσεων, (ii) την έλλειψη πολυπλοκότητας όπως ηχητικότητες θορύβου και πολύπλοκα διαβατικά περάσµατα, και (iii) την ανεπαρκή κατανόηση της ψυχοακουστικής. 20 Η σύνθεση µε κόσκινα, µια µέθοδος που χρησιµοποιήθηκε περισσότερο από µαθηµατικούς και συνθέτες, είναι ο συνδυασµός πολύ µικρών κυµατοµορφών (20 έως και 30 msec) ακριβώς κάτω από το κατώφλι της ακοής. Επαναλαµβάνονται σε συγκεκριµένη ταχύτητα και συνδυάζονται µε άλλα κοµµάτια µια δεδοµένης συχνοτικής περιοχής. 21 Τα πρώτα έργα που χρησιµοποιήθηκε σύνθεση µε κόσκινα δηµιουργήθηκαν µε τη κοπή της µαγνητική ταινίας σε κοµµάτια, επανατοποθετώντας σε διαφορετική σειρά και εκτελώντας την νέα µαγνητοταινία..

11 αποτέλεσµα. Η χρήση των γενετικών αλγορίθµων, που έχουν εξελιχθεί έως και τις µέρες µας, χρησιµεύουν στην διευκόλυνση της ρύθµισης των παραµέτρων της κοκκωτής σύνθεσης [11]. Πολλές προσεγγίσεις έχουν αναπτυχθεί για τον έλεγχο της κοκκωτής σύνθεσης: τo πρόγραµµα Chaosynth [14] χρησιµοποιεί κυψελωτά αυτόµατα, το πρόγραµµα Stochos[3] µια αλγοριθµική στοχαστική και µικρο-ηχητική µεθοδολογία, το πρόγραµµα Gendyn[9], και πολλά άλλα προγράµµατα όπως : Csound objects, Granulab, cloud generator, Pulsar generator, Super collider, Audio Mulch, and Max/MSP 22 etc. Η σύνθεση µε κόκκους έχει χρησιµοποιηθεί από πολλούς συνθέτες και ερευνητές και ο κόκκος της τεχνολογικής σκέψης του Ξενάκη έχει εξελιχθεί σε πολλές δενδροµορφές 23 στο χώρο της µουσικής πληροφορικής και δηµιουργίας. 6. Η ΠΟΛΥΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΥΤΟΠΩΝ ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΣΤΙΣ ΤΕXNEΣ ΜΕ ΜΕΙΚΤΑ ΜΕΣΑ Μεταξύ άλλων ο Ξενάκης ενδιαφέρθηκε για την υπέρβαση της µουσικής. µέσω της πολυαισθητικής σύλληψης των Πολυτόπων και των Διατόπων αναζητώντας την σύµµειξη διαφόρων µορφών τέχνης σε άλλα εκφραστικά µέσα 24 µε την χρήση νέων τεχνολογιών και του υπολογιστή. Στα Διάτοπα και τα Πολύτοπα (Bρυξέλλες, Παρίσι, Μοντρεαλ, Περσέπολη, Μυκήνες,) ο Ξενάκης επιτέλεσε την δηµιουργία φουτουριστικών τεχνητών χώρων µε τεχνολογικά µέσα από τα οποία εµπνεύστηκαν πολλοί νέοι καλλιτέχνες των Mixedmedia arts στο πλαίσιο του ερευνητικού και δηµιουργικού χώρου. Μέσω της χρήσης της µοντέρνας τεχνολογίας, όπως εξελικτική χωροθέτηση του ήχου, προβολείς διαφανειών και εξερεύνηση του ήχου, φωτεινή και αρχιτεκτονική προβολή του χώρου, ο Ξενάκης εγκαινίασε ένα νέο κόσµο πολυαισθαντικής προσέγγισης «Αυτές οι συνθέσεις προσφέρουν την προοπτική ανοικτών, διαδραστικών παρουσιάσεων που χρησιµοποιούν τις πιθανότητες της καθηµερινής τεχνολογίας ενός έξυπνου ελέγχου µε εύπλαστα προγράµµατα και σενάρια που επιτρέπουν για διάδραση µε το 22 Περισσότερες πληροφορίες στο στο περιβάλλον προγραµµατισµού Max/Msp µπορούµε να βρούµε περισσότερα αντικείµενα που έχουν σαν κύρια λειτουργία τους την στοχαστική σύνθεση και την σύνθεση µε κόσκινα, η τα «κυψελωτά αυτόµατα». 23 Δενδροµορφές : σύνολα οργανικών καµπυλών που διακλαδώνοντaι σε δενδροειδείς σχηµατισµούς.. 24 Οπως συνέβη για τον µετασχηµατισµό των γραφικών µουσικών σκίτσων των Μεταστάσεων σε αρχιτεκτονικά σχέδια για το σχήµατα του περιπτέρου Phillips.

12 περιβάλλον και την συµπεριφορά του εκτελεστή και επίσης επιτρέπουν επέµβαση µε τα χέρια. [16:44] Στην σύγχρονη φιλολογία της µουσικής Πληροφορικής, µια νέα περιοχή αναπτύσσεται σταδιακά- αυτή των Mixed media arts - σαν µια νέα τάση πειραµατισµού µέσω της σύνθεσης των τεχνών µε την χρήση των νέων παντοδύναµων διαδραστικών συστηµάτων. Η ποικιλία των τρόπων διάδρασης, όπως αναπτύχθηκαν από την τεχνολογία των αισθητηριακών συσκευών (όπου ουσιαστικά εισάγονται οι παράµετροι του ήχου) έχει προκαλέσει την σχέση µεταξύ ελέγχου της µουσικής σύνθεσης και τον σχεδιασµό εύπλαστων περιβαλλόντων. Το κέντρο σχεδιασµού των διαδραστικών κόσµων έγκειται πλέον στην έννοια της πλοήγησης, που επιτρέπει στον χρήστη /εκτελεστή να πυροδοτήσει/προκαλέσει το προκαθορισµένο υλικό[19]. Όπως αναφέρει και συνθέτης για την χρήση το υπολογιστή στα πολύτοπα: «Το θέαµα που διαρκεί 46 λεπτά απαιτεί 140,500,000 δυαδικές εντολές. Είναι αυτονόητο πως για να ελεγχθούν και να συγχρονιστούν όλες αυτές οι διαµορφώσεις, οι µεταλλαγές και οι κινήσεις τους, πρέπει να χρησιµοποιηθεί ο υπολογιστής είτε µε τρόπο διαλογικό είτε µε την έγγραφή µιας ψηφιακής ταινίας ακολουθώντας µια παρτιτούρα που θα έχει συλληφθεί ειδικά για να προγραµµατίσει τα στοιχεία φωτισµού. Η ταινία που αποκωδικοποιείται κάθε εικοστό πέµπτο του δευτερολέπτου, ελέγχει την κατάσταση των χιλιάδων πηγών φωτός η των οπτικών συστηµάτων τα οποία πρόκειται να κάνουν αυτή την µουσική ορατή.» [32:188] Ο Ξενάκης προέβλεψε αυτές τις νέες τάσεις και έθεσε νέες βάσεις προβληµατισµού γιά την έννοια του καθολικού έργου τέχνης (Gesamkunstwerke) µε την χρήση των νέων τεχνολογιών. Χορός µε διαδραστικά µέσα, διαδραστικοί χώροι, εικονικές όπερες µε νέες τεχνολογίες σύλληψης δεδοµένων συνεχίζουν στις µέρες µας την πρωτοπορία του καθολικού έργου τέχνης µε την χρήση νέων τεχνολογιών που εγκαινίασε ο Ι.Ξενάκης. EΠΙΛΟΓΟΣ Ο Ξενάκης µέσω της επιστηµονικής και τεχνολογικής του σκέψης θέτει νέα θεµέλια στον επαναπροσδιορισµό του «συνθέτη» καθώς η κατάκτηση του υπολογιστή και η συσχετιζόµενη τεχνολογία του παρείχαν το ιδανικό µέσο για την εξερεύνηση των ηχητικών του «όντων». «Τι είναι ο συνθέτης? Ενας στοχαστής και πλαστικός καλλιτέχνης που εκφράζει τον εαυτό του µε µουσικά όντα. Αυτές οι δύο ιδιότητες

13 πιθανόν καλύπτουν όλο του το είναι[31:255]» Στην έρευνα της σύγχρονης Μουσικής Πληροφορικής ο Ι.Ξενάκης έχει αναδειχθεί σαν ο µέντορας της καινοτοµίας. Η παραδειγµατικά τεχνολογική του σκέψη είχε µεγάλο αντίκτυπο στους ερευνητές και συνθέτες της Ηλεκτρακουστικής µουσική και της µουσικής υποβοηθούµενης µε υπολογιστή, και επηρέασε πολλούς από αυτούς στην µελέτη της σχέσης µικροδοµής και µακροδοµής των συνθετικών διαδικασιών. Η κοινότητα της Μουσικής Πληροφορική και Ηλεκτρακουστικής Μουσικής συνεχίζει να τιµά αυτόν τον µεγάλο στοχαστή και συνθέτη του 20 ου αιώνα µε εκδόσεις ειδικών αφιερωµάτων διεθνώς (Computer music journal, Journal of new music research, Contemporary music review συµπόσια και διοργάνωση συναυλιών). Ο αστερισµός της τεχνολογικής σκέψης του Ξενάκη µας περιάγει από την Πυθαγόρεια Αρµονία των Σφαιρών στην την εξερεύνηση νέων ηχητικών γαλαξιών. Βιβλιογραφικές αναφορές [1] Agon C., M. Andreatta, G. Assayag, S. Schaub : «Formal aspects of Iannis Xenakis Symbolic Music: a computer-aided exploration of some compositional processes», Journal of New Music Research, 2005 [2]Bello Angelo, Notes on Composing with the UPIC System: The Equipment of Iannis Xenakis, in Présences de Iannis Xenakis, sous la direction de M. Solomos, Paris, CDMC, 2001, p [3]Bokesoy S. and Pape G. : Stochos: Software for Real-Time Synthesis of Stochastic Music, Computer Music Journal, 27:3, pp , Fall 2003, MIT press. [4]Coduys Thierry, Adrien Lefèvre, Gérard Pape: IANNIX, in JIM 2003Proceedings, Montbeliard 2003 [5]Di Scipio Agostino : Systems of Embers, Dust, and Clouds: Observations after Xenakis and Brun, Computer Music Journal vol. 26 n 1, 2002, p , MIT press. [6]Di Scipio Agostino, The problem of 2 nd -order sonorities in Xenakis electroacoustic music, Organised Sound vol.2 n 3, 1997, p [7]Hamman Michael : On Technology and Art : Xenakis at Work, Journal of New Music Research, 2005 [8]Harley James, The Electroacoustic Music of Iannis Xenakis, in In memoriam Iannis Xenakis, sous la direction de J. Harley, Computer Music Journal vol. 26 n 1, 2002, Cambridge (Massachussetts), MIT, p [9]Hoffmann Peter, The New GENDYN Program, Computer Music Journal vol. 24 n 2, 2000, p [10]Hoffmann Peter, Towards an automated Art : Algorithmic Processes in Xenakis Compositions, in Xenakis studies: in memoriam, sous la direction de J. Harley, Contemporary Music Review vol. 21 n 2-3, Oxfordshire, Routledge, 2002, p [11]Horner Andrew and Goldberg D.E.: Genetic algorithms and computer-assisted music composition.

14 Proceedings of the 1991 International Computer Music Conference, pp , [12]Lippe Cort : A musical application of real-time granular sampling using the IRCAM signal processing workstation. Proceedings of the 1993 International Computer Music Conference, pp , [13]Malt, Mikhail. Trois aspects de formalisation musicale dans Achorripsis de Iannis Xenakis. DEA Thesis. Paris: IRCAM, [14]Miranda Reck Eduardo :Chaosynth A Cellular Automata-based Granular Synthesiser ( [15]Nelson, Peter. The UPIC System as an Instrument of Learning in Organized Sound 2/1 (April 1997): [16]Oswalt Philipp, Iannis Xenakis Polytopes, in Xenakis studies: in memoriam, sous la direction de J. Harley, Contemporary Music Review vol. 21 n 2-3, 2002, Oxfordshire, Routledge, p [17]Pape Gerard, Iannis Xenakis and the Real of Musical Composition, in In memoriam Iannis Xenakis, sous la direction de J. Harley, Computer Music Journal vol. 26 n 1, 2002, Cambridge (Massachussetts), MIT, p [18]Pape Gérard, Some Musical Possibilities of the New UPIC System, International Computer Music Conference and Festival, Delphi, Center for Contemporary Music Research, 1992, 5p. [19]Rebelo, Pedro : Performing Space. Organised Sound.,Cambridge: Cambridge University Press., 2003 [20] Roads Curtis, Granular Synthesis of Sound. The Computer Music Journal 2(2): pp 61-72, [21]Roads Curtis : Overview, Composition. In The Music Machine: Selected Readings from Computer Music Journal. C. Roads, ed. Cambridge: MIT Press ;1989 [22]Roads, Curtis : The Computer Music Tutorial. Cambridge, Massachusetts: MIT Press, 1996 [23]Sedes, Anne, Courribet, B.,Thiebaut J.-B., Visualisation du sonore avec le logiciel egosound: work in progress. Actes des journées d informatique musicale, JIM03, Montbéliard, [24]Serra Marie-Hélène, «La synthèse dynamique stochastique de Iannis Xenakis «, Les cahiers de l IRCAM n 2, 1993, p [25]Solomos Makis, The unity of Xenakis instrumental and electroacoustic music. The case of brownian movements, Perspectives of New Music vol. 39 n 1, 2001, p [26]Solomos Makis, «Sculpter le son», in Portrait(s) de Iannis Xenakis, sous la direction de F.B. Mâche, Paris, Bibliothèque Nationale de France, 2001, p [27]Solomos Makis, «Bibliographie commentée des écrits de/sur Iannis Xenakis «, in : 1) Présences de Iannis Xenakis, sous la direction de M. Solomos, Paris, CDMC, 2001, p ; 2) MusikTexte n 92, 2002, p ) ; 3) [28]Truax Barry : Time-shifting and transposition of sampled sound with a real-time granulation technique, Proceedings of the 1993 International Computer Music Conference, pp , [29]Wenger, E. Metasynth.. Software, U&I Software, 1997 [30]Varga, Balint Andras. Conversations with Iannis Xenakis. Faber & Faber, London, [31]Xenakis Iannis Formalized Music. Thought and Mathematics in Music. New York: Pendragon

15 Press (Revised Edition), [32] Ξενάκης Ιάννης : «Δρόµοι της Μουσικής Σϋνθεσης», στο Ιάννης Ξενάκης, κείµενα περί Μουσικής και Αρχιτεκτονικής, σελ.188. εκδόσεις Ψυχογυιός, επ.μ.σολωµός, Αθήνα, 2001.

16 Georgaki Anastasia H Αναστασία Γεωργάκη γεννήθηκε το 1963 στην Λευκάδα. Σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήµιο Αθηνών (πτυχίο Φυσική, ΕΚΠΑ, 1986), Μουσική στο Ελληνικό Ωδείο την περίοδο (πτυχία ακκορντεόν, ηλ.αρµονίου, Αρµονίας και αντίστιξης). Περάτωσε µε επιτυχία το µεταπτυχιακό πρόγραµµα «µουσική και µουσικολογία του 20 ου αιώνα µε έµφαση την Μουσική Πληροφορική» το 1991 στο Παρίσι στο πλαίσιο της συνεργασίας της Ecole de Hautes Etudes en Sciences socials µε το γνωστό ερευνητικό κέντρο Mουσικής πληροφορικής IRCAM. Το 1997 περάτωσε επιτυχώς τη διδακτορική της διατριβή στο IRCAM/EΗΕSS µε θέµα Τεχνικά και αισθητικά προβλήµατα της συνθετικής τραγουδιστής φωνής στην σύγχρονη µουσική ερευνα και δηµιουργία». Την περίοδο δίδαξε µε πλήρη σύµβαση Π.Δ.407/80 στο Τµήµα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστηµίου όπου το 2001εκλέχτηκε Λέκτορας µουσικολογίας µε έµφαση της µουσική πληροφορική. Στη διάρκεια της θητείας της στο ΤΜΣ του Ιονίου Πανεπιστηµίου ανέπτυξε µια έντονη δρασηριότητα στην οργάνωση συνεδρίων, συµµετοχή σε µουσικά σύνολα, οργάνωση συναυλιών και σεµιναρίων. Τον Ιούλιο του 2002 εκλέχτηκε Λέκτορας Μουσικής τεχνολογίας στον Τµήµα µουσικών σπουδών του Πανεπιστηµίου Αθηνών όπου και εργάζεται έως και σήµερα. Μέλος της οργανωτικής επιτροπής του Διεθνούς συνεδρίου Ιάννης Ξενάκη (18-20 Μαίου 2005, Αθήνα) και µέλος επιστηµονικών επιτροπών διεθνών συνεδρίων σε θέµατα Μουσικής Πληροφορικής. Έχει συνεργαστεί µε το ΙΕΛ σε Ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράµµατα και από το 2004 συνεργάζεται µε το Τµήµα Πληροφορικής του Πανεπιστηµίου Αθηνών στο πλαίσιο του προγράµµατος Πυθαγόρας για την ανάλυση της Ελληνική τραγουδιστής φωνής καθώς και µε το ΤΕΙ Μουσικής Ακουστικής και τεχνολογίας σε παρόµοια θέµατα. Στο Πανεπιστήµιο διδάσκει µαθήµατα όπως Εισαγωγή στη Μουσική τεχνολογία, Τεχνολογία και µουσική δηµιουργία, Εισαγωγή στην µουσική πληροφορική, Εισαγωγή στην ηλεκτρονική ενορχήστρωση, Ακουστική ανάλυση και σύνθεση φωνής, ανάλυση και σύνθεση ήχων. Εχει συµµετάσχει σε πολλές επιτροπές στο Υπουργείο Παιδείας και στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, συνεργάζεται µε το ΙRCAM, έχει συµµετάσχει σε αρκετά διεθνή συνέδρια. Τα ερευνητικά της ενιδαφέροντα εκτείνονται από µουσικολογικά θέµατα σχέσεων της µουσική έρευνας µε την µουσική δηµιουργία έως και ανάπτυξη εφαρµογών: Σύνθεση και µοντελοποίηση της τραγουδιστής Φωνής, Xρήση MIDI ακκορντεόν για έλεγχο συνθετικών φωνητικών ηχοχρωµάτων σε real-time µε την βοήθεια του υπολογιστή, στην µουσικολογία της Νέας Ελληνικής ηλεκτροακουστικής µουσικής σκηνής,σε διεπιστηµονικά θέµατα της µουσικής πληροφορικής : εργαλεία για την µουσική ακουστική και ψυχοακουστική, χρήση των νέων υπολογιστικών συστηµάτων στη µουσική µε διαδραστικά µέσα (interactive music), σχέσεις τεχνολογία ςκαι σύγχρονης µουσικής δηµιουργίας. Τέλος, είναι ενεργός µουσικός ( ακκορντεονίστα) και έχει συµµετάσχει σε πολλές συναυλίες σε διάφορους χώρους στην Αθήνα και την περιφέρεια µε διάφορα σχήµατα και γνωστούς συνθέτες. Είναι καλλιτεχνική υπεύθυνη του κουιντέτου Novitango ( που ειδικεύτεται στην µουσική του Α.Piazzolla), του σχήµατος Canto Alma και έχει συνεργαστεί κατά καιρούς µε τον Μ.Χατζιδάκη, Μ.Θοεδωράκη, Ε.Καραϊνδρου, Μ.Φαραντούρη, Η..Ανδριόπουλο, Ν.Μαυρουδή, Τ.Καρακατσάνη και έχει συµµετάσχει σε αρκετές δισκογραφικές δουλειές.

17

Εισαγωγή στη Μουσική Τεχνολογία Ενότητα: Μουσική Τεχνολογία: Ορισμός και εφαρμογές

Εισαγωγή στη Μουσική Τεχνολογία Ενότητα: Μουσική Τεχνολογία: Ορισμός και εφαρμογές Εισαγωγή στη Μουσική Τεχνολογία Ενότητα: Μουσική Τεχνολογία: Ορισμός και εφαρμογές Αναστασία Γεωργάκη Τμήμα Μουσικών Σπουδών Περιεχόμενα 1. Μουσική Τεχνολογία: Ορισμός και εφαρμογές... 3 1.1 Ορισμός του

Διαβάστε περισσότερα

Το Τμήμα Μουσικών Σπουδών: Πρόγραμμα, Δράσεις, Προοπτικές

Το Τμήμα Μουσικών Σπουδών: Πρόγραμμα, Δράσεις, Προοπτικές ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Το Τμήμα Μουσικών Σπουδών: Πρόγραμμα, Δράσεις, Προοπτικές Κώστας Χάρδας Λέκτορας Τμήματος Μουσικών Σπουδών «Οι Σπουδές στο

Διαβάστε περισσότερα

Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες. Ζωή Διονυσίου

Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες. Ζωή Διονυσίου Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: αρχές, στόχοι, δραστηριότητες Ζωή Διονυσίου Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά

Διαβάστε περισσότερα

Μουσική Παιδαγωγική Θεωρία και Πράξη

Μουσική Παιδαγωγική Θεωρία και Πράξη Μουσική Παιδαγωγική Θεωρία και Πράξη Σκοποί Στόχοι - Δραστηριότητες Ζωή Διονυσίου Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά

Διαβάστε περισσότερα

Breaking Art Workshop δημιουργικής συνεργασίας για νέους χορογράφους και συνθέτες

Breaking Art Workshop δημιουργικής συνεργασίας για νέους χορογράφους και συνθέτες Σοφία Μαυραγάνη & Θάνος Πολυμενέας - Λιοντήρης Breaking Art Workshop δημιουργικής συνεργασίας για νέους χορογράφους και συνθέτες Ιανουάριος Μάρτιος 2018 Υποβολή αιτήσεων έως: 30 Οκτωβρίου 2017 Έναρξη workshop:

Διαβάστε περισσότερα

Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους. του Σταύρου Κοκκαλίδη. Μαθηματικού

Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους. του Σταύρου Κοκκαλίδη. Μαθηματικού Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους του Σταύρου Κοκκαλίδη Μαθηματικού Διευθυντή του Γυμνασίου Αρχαγγέλου Ρόδου-Εκπαιδευτή Στα προγράμματα Β Επιπέδου στις ΤΠΕ Ορισμός της έννοιας του σεναρίου.

Διαβάστε περισσότερα

25 ευρώ συνολικά και για τα τέσσερα διαφορετικά εργαστήρια µουσικής τεχνολογίας

25 ευρώ συνολικά και για τα τέσσερα διαφορετικά εργαστήρια µουσικής τεχνολογίας Το Δηµοτικό Ωδείο Θέρµης σε συνεργασία µε τo σύνολο Idée Fixe και την Dr. Elainie Lillios του Κρατικού Πανεπιστηµίου Bowling Green ( Οhio) της Αµερικής διοργανώνουν σειρά εργαστηρίων µε άξονα τη µουσική

Διαβάστε περισσότερα

Το Τµήµα Μουσικών Σπουδών: Πρόγραµµα, Δράσεις, Προοπτικές

Το Τµήµα Μουσικών Σπουδών: Πρόγραµµα, Δράσεις, Προοπτικές ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Το Τµήµα Μουσικών Σπουδών: Πρόγραµµα, Δράσεις, Προοπτικές Κώστας Τσούγκρας Επίκουρος καθηγητής Τµήµατος Μουσικών Σπουδών

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργία Ε. Αντωνέλου Επιστημονικό Προσωπικό ΕΕΥΕΜ Μαθηματικός, Msc. antonelou@ecomet.eap.gr

Γεωργία Ε. Αντωνέλου Επιστημονικό Προσωπικό ΕΕΥΕΜ Μαθηματικός, Msc. antonelou@ecomet.eap.gr Γεωργία Ε. Αντωνέλου Επιστημονικό Προσωπικό ΕΕΥΕΜ Μαθηματικός, Msc. antonelou@ecomet.eap.gr Θεμελίωση μιας λύσης ενός προβλήματος από μια πολύπλευρη (multi-faceted) και διαθεματική (multi-disciplinary)

Διαβάστε περισσότερα

Προσεγγίζοντας παιδαγωγικά τη γλώσσα της σύγχρονης τέχνης με τη χρήση πολυμεσικών εφαρμογών: Η περίπτωσης της Mec Art του Νίκου Κεσσανλή

Προσεγγίζοντας παιδαγωγικά τη γλώσσα της σύγχρονης τέχνης με τη χρήση πολυμεσικών εφαρμογών: Η περίπτωσης της Mec Art του Νίκου Κεσσανλή Προσεγγίζοντας παιδαγωγικά τη γλώσσα της σύγχρονης τέχνης με τη χρήση πολυμεσικών εφαρμογών: Η περίπτωσης της Mec Art του Νίκου Κεσσανλή Πανάγου Ελένη, Ερευνήτρια του Ινστιτούτου Πολιτιστικής & Εκπ/κής

Διαβάστε περισσότερα

Η χρήση της τεχνολογίας στο μάθημα της Μουσικής. Διαδικτυακό Σεμινάριο Έλενα Μακρίδου

Η χρήση της τεχνολογίας στο μάθημα της Μουσικής. Διαδικτυακό Σεμινάριο Έλενα Μακρίδου Η χρήση της τεχνολογίας στο μάθημα της Μουσικής Διαδικτυακό Σεμινάριο 27.6.16 Έλενα Μακρίδου Πώς οι 3 βασικές δραστηριότητες μπορούν να συνδεθούν με τη χρήση της τεχνονογίας μέσα από τη διδασκαλία έννοιας;

Διαβάστε περισσότερα

Η σταδιακή ανάπτυξη της δοµής του, ήταν και το µοντέλο για όλα τα πρώτα ανάλογα εργαστήρια του Θεοδώρου, τα οποία κινούνταν σε αυτήν την θεµατική.

Η σταδιακή ανάπτυξη της δοµής του, ήταν και το µοντέλο για όλα τα πρώτα ανάλογα εργαστήρια του Θεοδώρου, τα οποία κινούνταν σε αυτήν την θεµατική. ΠΟΛΥΤΕΧΝΟ από το 2000 µέχρι σήµερα ένα εργαστήρι σκηνικής έκφρασης και δηµιουργίας, ή µια πρόταση ασκήσεων δηµιουργικής φαντασίας -------------------------------------------- (α) αντικείµενο και ιστορικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΙΣΧΥΕΙ ΚΑΤΑ ΤΟ ΜΕΡΟΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΛΥΚΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΙΣΧΥΟΥΝ ΤΟ ΔΕΠΠΣ

Διαβάστε περισσότερα

215 Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής Πάτρας

215 Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής Πάτρας 215 Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής Πάτρας Το Τμήμα ασχολείται με τη διδασκαλία και την έρευνα στην επιστήμη και τεχνολογία των υπολογιστών και τη μελέτη των εφαρμογών τους. Το Τμήμα ιδρύθηκε το 1980 (ως

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονική σχεδίαση με ηλεκτρονικό υπολογιστή

Αρχιτεκτονική σχεδίαση με ηλεκτρονικό υπολογιστή Γ Αρχιτεκτονική σχεδίαση με ηλεκτρονικό υπολογιστή Η χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών στο τεχνικό σχέδιο, και ιδιαίτερα στο αρχιτεκτονικό, αποτελεί πλέον μία πραγματικότητα σε διαρκή εξέλιξη, που επηρεάζει

Διαβάστε περισσότερα

Α ΤΑΞΗ. 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ: Γνωρίζω τον υπολογιστή. Θα παρουσιαστεί µε τρόπο απλό και κατανοητό,

Α ΤΑΞΗ. 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ: Γνωρίζω τον υπολογιστή. Θα παρουσιαστεί µε τρόπο απλό και κατανοητό, 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ: Γνωρίζω τον υπολογιστή 1. εδοµένα, Πληροφορίες και Υπολογιστές 2. Πώς φτάσαµε στους σηµερινούς υπολογιστές 3. Το υλικό ενός υπολογιστικού συστήµατος 4. Το λογισµικό ενός υπολογιστικού συστήµατος

Διαβάστε περισσότερα

Μουσική Παιδαγωγική. Μουσικοκινητική Αγωγή. Α εξάμηνο Θεωρία. Εισαγωγικές έννοιες μουσικής παιδαγωγικής. Τι είναι Μουσική Παιδαγωγική

Μουσική Παιδαγωγική. Μουσικοκινητική Αγωγή. Α εξάμηνο Θεωρία. Εισαγωγικές έννοιες μουσικής παιδαγωγικής. Τι είναι Μουσική Παιδαγωγική Μουσικοκινητική Αγωγή Α εξάμηνο Θεωρία Μίχα Παρασκευή, PhD Μουσικολόγος, Μουσικοπαιδαγωγός 1 Μουσικοκινητική Αγωγή (Θ) - ΜΙΧΑ Παρασκευή 1 Μουσική Παιδαγωγική Εισαγωγικές έννοιες μουσικής παιδαγωγικής Μουσικοκινητική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Ενδεικτικό Πρόγραμμα Πανεπιστημιακό Έτος 2014 2015 Προεδρία: Αναπλ. Καθηγητή Αχιλλέα Χαλδαιάκη Αθήνα, Σεπτέμβριος 2014

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικό πολυμεσικό σύστημα διδασκαλίας των μαθηματικών (Εφαρμογή στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση)

Εκπαιδευτικό πολυμεσικό σύστημα διδασκαλίας των μαθηματικών (Εφαρμογή στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση) Εκπαιδευτικό πολυμεσικό σύστημα διδασκαλίας των μαθηματικών (Εφαρμογή στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση) Γ. Γρηγορίου, Γ. Πλευρίτης Περίληψη Η έρευνα μας βρίσκεται στα πρώτα στάδια ανάπτυξης της. Αναφέρεται

Διαβάστε περισσότερα

«ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ»

«ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ» ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με την Ε2 Τάξη του 3 ου Δημοτικού Σχολείου Διαβατών Ιανουάριος Ιούνιος 2013 Συντελεστές προγράμματος Οι μαθητές/ριες

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου

Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου Καθηγήτρια ΦΕΡΦΥΡΗ ΣΩΤΗΡΙΑ Τμήμα ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΥΛΟΥ - ΕΠΙΠΛΟΥ Σχεδιαστικά Προγράμματα Επίπλου Η σχεδίαση με τον παραδοσιακό τρόπο απαιτεί αυξημένο χρόνο, ενώ

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικοκινητική Αγωγή

Μουσικοκινητική Αγωγή Μουσικοκινητική Αγωγή Τι είναι η Μουσικοκινητική Αγωγή Αρχές της Μουσικοκινητικής Αγωγής (Carl Orff) Παιδαγωγικές βάσεις της Μουσικοκινητικής Αγωγής Ποιοι οι στόχοι της Μουσικοκινητικής Αγωγής Αυτοσχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

Ήχος και Τέχνες. Ήχος και Ακουστική στη Μουσική ΤΟΜΟΣ A. Ανδρέας Φλώρος Επίκ. Καθηγητής Ιονίου Πανεπιστημίου

Ήχος και Τέχνες. Ήχος και Ακουστική στη Μουσική ΤΟΜΟΣ A. Ανδρέας Φλώρος Επίκ. Καθηγητής Ιονίου Πανεπιστημίου Ήχος και Τέχνες ΤΟΜΟΣ A Ανδρέας Φλώρος Επίκ. Καθηγητής Ιονίου Πανεπιστημίου Ήχος και Ακουστική στη Μουσική Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του υποέργου 2 με τίτλο «Ανάπτυξη έντυπου εκπαιδευτικού υλικού

Διαβάστε περισσότερα

Μουσική και Μαθηματικά!!!

Μουσική και Μαθηματικά!!! Μουσική και Μαθηματικά!!! Η μουσική είναι ίσως από τις τέχνες η πιο δεμένη με τα μαθηματικά, με τη μαθηματική σκέψη, από την ίδια τη φύση της. Η διατακτική δομή μπορεί να κατατάξει τα στοιχεία ενός συνόλου,

Διαβάστε περισσότερα

Λαλιώτη Πολιτισμική και μουσική ανθρωπολογία Ι ΥΚ-2 1 ΜΜ 78 ΧΕ

Λαλιώτη Πολιτισμική και μουσική ανθρωπολογία Ι ΥΚ-2 1 ΜΜ 78 ΧΕ Υποχρεωτικά Κορμού ιδάσκων Μάθημα Είδος Νέο Έτο Κωδ (νπ) Χειμερινό Μαλιάρας Συνοπτική Ιστορία της ευρωπαϊκής μουσικής ΙΙ ΥΚ-1 1 ΜΜ 95 ΕΕ Μαλιάρας Ιστορία της Νεοελληνικής έντεχνης μουσικής ΥΚ-1 3 ΜΣ 39

Διαβάστε περισσότερα

Το παρόν εκπονήθηκε στο πλαίσιο. του Υποέργου 6 «Εκπαίδευση επιµορφωτών και βοηθών επιµορφωτών»

Το παρόν εκπονήθηκε στο πλαίσιο. του Υποέργου 6 «Εκπαίδευση επιµορφωτών και βοηθών επιµορφωτών» Το παρόν εκπονήθηκε στο πλαίσιο του Υποέργου 6 «Εκπαίδευση επιµορφωτών και βοηθών επιµορφωτών» της Πράξης «Επαγγελµατικό λογισµικό στην ΤΕΕ: επιµόρφωση και εφαρµογή» (Γ ΚΠΣ, ΕΠΕΑΕΚ, Μέτρο 2.3, Ενέργεια

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητικό ερώτημα: Η εξέλιξη της τεχνολογίας της φωτογραφίας μέσω διαδοχικών απεικονίσεων της Ακρόπολης.

Ερευνητικό ερώτημα: Η εξέλιξη της τεχνολογίας της φωτογραφίας μέσω διαδοχικών απεικονίσεων της Ακρόπολης. Περιγραφή της ερευνητικής εργασίας Βασικοί σκοποί της έρευνας: Η οικοδόμηση γνώσεων όσον αφορά στη λειτουργία των φωτογραφικών τεχνικών (αναλογικών ψηφιακών) διερευνώντας το θέμα κάτω από το πρίσμα των

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΟΡΙΟ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΞ ΑΡΙΣΤΕΡΩΝ ΚΑΙ ΕΚ ΔΕΞΙΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΚΟΥΤΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. Α τάξης Γυμνασίου

ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. Α τάξης Γυμνασίου ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α τάξης Γυμνασίου 1 Η ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Γενικοί Στόχοι Ειδικοί Στόχοι Α. ΣΤΟΧΟΙ Β. ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ/ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ και Γ. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Δ. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Ε.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ Π ΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ Π ΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ Π ΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ Π ΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ Π ΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ Π ΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Κ Υ Κ Λ Ο Υ Π Λ Η Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Η Σ Κ Α Ι Υ Π Η Ρ Ε Σ Ι Ω Ν Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Κ Η

Διαβάστε περισσότερα

2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη τον µάνατζµεντ.

2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη τον µάνατζµεντ. 2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες Έχει παρατηρηθεί ότι δεν υπάρχει σαφής αντίληψη της σηµασίας του όρου "διοίκηση ή management επιχειρήσεων", ακόµη κι από άτοµα που

Διαβάστε περισσότερα

Πράξη «Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας-Άξονας Προτεραιότητας 2», Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση»

Πράξη «Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας-Άξονας Προτεραιότητας 2», Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» 4.1 Τίτλος 4ης Επιμέρους Δράσης: Αξιοποίηση του Stop Motion Animation (χειροποίητη κινούμενη εικόνα ) στην αναπαράσταση ιστορικών γεγονότων ΤΑΞΗ ΣΥΝΟΛΟ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΑΞΗΣ : : Δ 39 ΣΥΝΟΛΟ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΉ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΉ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ ΔΙΔΑΚΤΙΚΉ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ 2. Εκπαιδευτικό Λογισμικό για τα Μαθηματικά 2.1 Κύρια χαρακτηριστικά του εκπαιδευτικού λογισμικού για την Διδακτική των Μαθηματικών 2.2 Κατηγορίες εκπαιδευτικού λογισμικού για

Διαβάστε περισσότερα

Περί της Ταξινόμησης των Ειδών

Περί της Ταξινόμησης των Ειδών Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Φυσικής 541 24 Θεσσαλονίκη Καθηγητής Γεώργιος Θεοδώρου Tel.: +30 2310998051, Ιστοσελίδα: http://users.auth.gr/theodoru Περί της Ταξινόμησης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ

ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ Γ' Ενιαίου Λυκείου (Μάθημα : Κατεύθυνσης) ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ Το μάθημα απευθύνεται σε μαθητές με ειδικό ενδιαφέρον για το ΕΛΕΥΘΕΡΟ-ΠΡΟΟΠΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ( Εικαστική και Αρχιτεκτονική

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική της Πληροφορικής

Διδακτική της Πληροφορικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Η Πληροφορική στην Ελληνική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση - Γυμνάσιο Σταύρος Δημητριάδης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Τμήμα Τεχνών Ήχου & Εικόνας

ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Τμήμα Τεχνών Ήχου & Εικόνας ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Τμήμα Τεχνών Ήχου & Εικόνας Ενδεικτικό Πρόγραμμα Σπουδών 2008-2009 1 THE100 Υ 2 THE101 Υ Εισαγωγή στην Ιστορία της Τέχνης Ξένη Γλώσσα & Ορολογία I 2 Απαλλάσσονται όσοι έχουν πτυχίο επιπέδου

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Μαθήματος Προαπαιτούμενα Μαθήματα

Τίτλος Μαθήματος Προαπαιτούμενα Μαθήματα ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΩΝ ΗΧΟΥ & ΕΙΚΟΝΑΣ : ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ 2011-2012 A/A Κωδικός Υποχρεωτικό/Επιλογής ΣΥΝΟΛΑ Χειμερινού Εξαμήνου ΣΥΝΟΛΑ Εαρινού Εξαμήνου Σ Ε 0 από 0 Τίτλος Μαθήματος Προαπαιτούμενα Μαθήματα

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Γνωστική Ψυχολογία. επ. Κωνσταντίνος Π. Χρήστου

Εισαγωγή στη Γνωστική Ψυχολογία. επ. Κωνσταντίνος Π. Χρήστου Εισαγωγή στη Γνωστική Ψυχολογία Inside the black box για µια επιστήµη του Νου Επιστροφή στο Νου Γνωστική Ψυχολογία / Γνωσιακή Επιστήµη Inside the black box για µια επιστήµη του Νου Επιστροφή στο Νου Γνωστική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 9299 13 Δεκεμβρίου 2017 ΤΕΥΧΟΣ ΤΡΙΤΟ Αρ. Φύλλου 1295 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ - ΛΟΙΠΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αριθμ. 25263 Προκήρυξη θέσης

Διαβάστε περισσότερα

Μαθήματος. Είδος. Έτος. ΜΣ 06 Λιάβας Εισαγωγή στην Ελληνική Δημοτική Μουσική Υ 1 χειμ. εξ. Ελληνική παραδοσιακή μουσική ΥΚ

Μαθήματος. Είδος. Έτος. ΜΣ 06 Λιάβας Εισαγωγή στην Ελληνική Δημοτική Μουσική Υ 1 χειμ. εξ. Ελληνική παραδοσιακή μουσική ΥΚ Τίτλος στο παλαιό Τίτλος Υποχρεωτικά ΜΣ 06 Λιάβας Εισαγωγή στην Ελληνική Δημοτική Μουσική Υ 1 χειμ. εξ. Ελληνική παραδοσιακή μουσική ΥΚ ΜΣ 03 Μπαλαγεώργος Εισαγωγή στη Βυζαντινή Μουσικολογία Υ 1 χειμ.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ & ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗ (INTERIOR ARCHITECTURE)

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ & ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗ (INTERIOR ARCHITECTURE) ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ & ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗ (INTERIOR ARCHITECTURE) Μήνυμα Διευθυντή Η Εσωτερική Αρχιτεκτονική είναι διεθνώς ένας νέος όρος ο οποίος προσπαθεί να ορίσει τη δράση της επιστήμης που αφορά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΑΝΑΛΥΤΙΚΉ ΣΚΈΨΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΌΤΗΤΑ 19-20 ΙΑΝΟΥΑΡΊΟΥ 2011

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΑΝΑΛΥΤΙΚΉ ΣΚΈΨΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΌΤΗΤΑ 19-20 ΙΑΝΟΥΑΡΊΟΥ 2011 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΑΝΑΛΥΤΙΚΉ ΣΚΈΨΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΌΤΗΤΑ 19-20 ΙΑΝΟΥΑΡΊΟΥ 2011 ΤΙΤΛΟΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΉ ΣΚΈΨΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΌΤΗΤΑ ΑNALYTICAL THOUGHT AND CREATIVITY Η διεπιστημονική προσέγγιση των αντικειμένων

Διαβάστε περισσότερα

Προσφερόμενα Διπλώματα (Προσφερόμενοι Τίτλοι)

Προσφερόμενα Διπλώματα (Προσφερόμενοι Τίτλοι) Εισαγωγή Το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Κύπρου προσφέρει ολοκληρωμένα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών στους κλάδους του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού

Διαβάστε περισσότερα

Διαδραστικός ηχητικός χάρτης σε περιβάλλον διαδικτύου. Εφαρμογή: Χάρτης θορύβου της πόλης της Βέροιας

Διαδραστικός ηχητικός χάρτης σε περιβάλλον διαδικτύου. Εφαρμογή: Χάρτης θορύβου της πόλης της Βέροιας Διαδραστικός ηχητικός χάρτης σε περιβάλλον διαδικτύου Εφαρμογή: Χάρτης θορύβου της πόλης της Βέροιας Αλεβιζάκης Αλέξανδρος Νάκος Βύρωνας ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ & ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

12 Ο ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΧΟΡΟΣ στην εκπαιδευση

12 Ο ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΣ ΧΟΡΟΣ στην εκπαιδευση προλογοσ Το βιβλίο αυτό αποτελεί καρπό πολύχρονης ενασχόλησης με τη θεωρητική μελέτη και την πρακτική εφαρμογή του παραδοσιακού χορού και γράφτηκε με την προσδοκία να καλύψει ένα κενό όσον αφορά το αντικείμενο

Διαβάστε περισσότερα

Τσικολάτας Α. (2011) Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα

Τσικολάτας Α. (2011) Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή. Αθήνα Οι ΤΠΕ ως Εκπαιδευτικό Εργαλείο στην Ειδική Αγωγή Τσικολάτας Αλέξανδρος Αναπληρωτής Καθηγητής, ΕΕΕΕΚ Παμμακαρίστου, tsikoman@hotmail.com Περίληψη Στην παρούσα εργασία γίνεται διαπραγμάτευση του ρόλου των

Διαβάστε περισσότερα

κεφάλαιο Βασικές Έννοιες Επιστήμη των Υπολογιστών

κεφάλαιο Βασικές Έννοιες Επιστήμη των Υπολογιστών κεφάλαιο 1 Βασικές Έννοιες Επιστήμη 9 1Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των Η/Υ Στόχοι Στόχος του κεφαλαίου είναι οι μαθητές: να γνωρίσουν βασικές έννοιες και τομείς της Επιστήμης. Λέξεις κλειδιά Επιστήμη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µεγάλες τάξεις ηµοτικού) Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Αγωγοί και µονωτές» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών εννοιολογικής χαρτογράφησης.

Διαβάστε περισσότερα

1. Γένεση, καταβολές καιεξέλιξητηςπε

1. Γένεση, καταβολές καιεξέλιξητηςπε 1. Γένεση, καταβολές καιεξέλιξητηςπε Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση γεννιέται. Πότε; Η ΠΕ γεννιέται και διαµορφώνεται σε αυτόνοµο πεδίο στις δεκαετίες 1960 1970 Πώς; Προέρχεται από τη συνειδητοποίηση του

Διαβάστε περισσότερα

Ο τομέας μουσικής τεχνολογίας, παραγωγής και ηχοληψίας της Μουσικής Σχολής του Δήμου Καλαμπάκας, διαθέτει:

Ο τομέας μουσικής τεχνολογίας, παραγωγής και ηχοληψίας της Μουσικής Σχολής του Δήμου Καλαμπάκας, διαθέτει: Μουσική σχολή Δήμου Καλαμπάκας Πλατεία Δημουλά Πρώην κτήριο ΔΟΥ (2ος όροφος), Καλαμπάκα T.K.: 422 00, Ελλάδα Τηλ: (+30) 2432024594 e- mail: musxolidkalkas@gmail.com Πληροφορίες Εγγραφές: Καθημερινά 18:00-21:00

Διαβάστε περισσότερα

Π. Π Θ. Ο Η / Η Υ / Υ

Π. Π Θ. Ο Η / Η Υ / Υ Εκπαιδευτικά Λογισμικά για την Αξιοποίηση του ιαδραστικού Πίνακα στη Σχολική Τάξη Εκπαιδευτικά Λογισμικά για την Αξιοποίηση του ιαδραστικού Πίνακα στη Σχολική Τάξη - Τι είναι και που χρησιμοποιείτε ένα

Διαβάστε περισσότερα

«Οπτικοακουστική Παιδεία:... αδιέξοδα και διαδρομές»

«Οπτικοακουστική Παιδεία:... αδιέξοδα και διαδρομές» «Οπτικοακουστική Παιδεία:... αδιέξοδα και διαδρομές» (Πρόγραμμα Σπουδών για την Οπτικοακουστική Έκφραση) εισηγητής: Μένης Θεοδωρίδης Αγαπητοί φίλοι, Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους διοργανωτές για την

Διαβάστε περισσότερα

Η λογαριθµική συνάρτηση και οι ιδιότητές της

Η λογαριθµική συνάρτηση και οι ιδιότητές της ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ Η λογαριθµική συνάρτηση και οι ιδιότητές της Η διδασκαλία της λογαριθµικής συνάρτησης, στο σχολικό εγχειρίδιο της Β Λυκείου, έχει σαν βάση την εκθετική συνάρτηση και την ιδιότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µικρές τάξεις ηµοτικού) Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Ο καιρός» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών εννοιολογικής χαρτογράφησης. ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Γεωγραφικά Πληροφοριακά Συστήµατα (Geographical Information Systems GIS)

Γεωγραφικά Πληροφοριακά Συστήµατα (Geographical Information Systems GIS) Γεωγραφικά Πληροφοριακά Συστήµατα (Geographical Information Systems GIS) ρ. ΧΑΛΚΙΑΣ ΧΡΙΣΤΟΣ xalkias@hua.gr Χ. Χαλκιάς - Εισαγωγή στα GIS 1 Ορισµοί ΓΠΣ Ένα γεωγραφικό πληροφοριακό σύστηµα Geographic Information

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφορική (BSc & MSc)

Πληροφορική (BSc & MSc) ς Πληροφορική (BSc & MSc) www.nup.ac.cy ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Πτυχίο στην Εφαρμοσμένη Πληροφορική BSc in Applied Informatics Περιγραφή Προγράμματος Στόχος του Προπτυχιακού Προγράμματος στην Εφαρμοσμένη

Διαβάστε περισσότερα

WebDance: Web dance for all using advanced e-learning tools. Χορός στο διαδίκτυο µε τη χρήση προηγµένων εργαλείων ηλεκτρονικής εκµάθησης

WebDance: Web dance for all using advanced e-learning tools. Χορός στο διαδίκτυο µε τη χρήση προηγµένων εργαλείων ηλεκτρονικής εκµάθησης WebDance: Web dance for all using advanced e-learning tools Χορός στο διαδίκτυο µε τη χρήση προηγµένων εργαλείων ηλεκτρονικής εκµάθησης Ευαγγελία Καβακλή Το ερευνητικό πρόγραµµα WebDance υλοποιείται µε

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΟΜΑΔΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ

ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΟΜΑΔΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΟΜΑΔΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ Εργασία στην Ενότητα Πληροφορική-Πολυμέσα του ΜΠΣ «Γραφικές Τέχνες Πολυμέσα» του ΕΑΠ Μ. Μαργαριτόπουλος ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Σκοπός παρουσίασης

Διαβάστε περισσότερα

Το Τμήμα Μουσικών Σπουδών: Πρόγραμμα, Δράσεις, Προοπτικές

Το Τμήμα Μουσικών Σπουδών: Πρόγραμμα, Δράσεις, Προοπτικές ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Το Τμήμα Μουσικών Σπουδών: Πρόγραμμα, Δράσεις, Προοπτικές Κώστας Τσούγκρας Επίκουρος καθηγητής Τμήματος Μουσικών Σπουδών

Διαβάστε περισσότερα

http://kesyp.didefth.gr/ 1

http://kesyp.didefth.gr/ 1 248_Τµήµα Εφαρµοσµένων Μαθηµατικών Πανεπιστήµιο Κρήτης, Ηράκλειο Προπτυχιακό Πρόγραµµα Σκοπός του Τµήµατος Εφαρµοσµένων Μαθηµατικών είναι η εκαπαίδευση επιστηµόνων ικανών όχι µόνο να υπηρετήσουν και να

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙ ΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΧΑΡΤΗΣ ΧΡΗΣΗ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ. β. φιλιππακοπουλου 1

ΕΙ ΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΧΑΡΤΗΣ ΧΡΗΣΗ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ. β. φιλιππακοπουλου 1 ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΧΑΡΤΗΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΧΡΗΣΗ β. φιλιππακοπουλου 1 Αναλυτικό Πρόγραµµα 1. Εισαγωγή: Μια επιστηµονική προσέγγιση στη χαρτογραφική απεικόνιση και το χαρτογραφικό σχέδιο

Διαβάστε περισσότερα

Οπτική αντίληψη. Μετά?..

Οπτική αντίληψη. Μετά?.. Οπτική αντίληψη Πρωτογενής ερεθισµός (φυσικό φαινόµενο) Μεταφορά µηνύµατος στον εγκέφαλο (ψυχολογική αντίδραση) Μετατροπή ερεθίσµατος σε έννοια Μετά?.. ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΟΡΑΣΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΑΛΟΓΙΣΤΟΥΜΕ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟ ΟΜΗ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟ ΟΜΗ ΤΙΤΛΟΣ «Ο κύκλος του νερού» ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Το σενάριο µάθησης περιλαµβάνει δραστηριότητες που καλύπτουν όλα τα γνωστικά αντικείµενα που προβλέπονται από το ΕΠΠΣ νηπιαγωγείου. Συγκεκριµένα

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των ΗΥ

Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των ΗΥ Εισαγωγή στις Αρχές της Επιστήμης των ΗΥ 2.3.1.1. Παπαγιάννη Νάσια Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Μηχανικός Υπολογιστών ΕΜΠ 1 περιλαμβάνει: Η έννοια του προγράμματος Επίλυση προβλήματος 1. Ακριβή προσδιορισμό

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρονικό Εργαστήριο Φυσικής. ρακόπουλος Γρηγόρης, ΠΕ04, Ελληνογαλλική Σχολή Καλαµαρί,

Ηλεκτρονικό Εργαστήριο Φυσικής. ρακόπουλος Γρηγόρης, ΠΕ04, Ελληνογαλλική Σχολή Καλαµαρί, P P Μαθητής/τρια Ηλεκτρονικό Εργαστήριο Φυσικής ρακόπουλος Γρηγόρης, ΠΕ04, Ελληνογαλλική Σχολή Καλαµαρί, drakopoulos@kalamari.gr Τίκβα Χριστίνα, ΠΕ19, Ελληνογαλλική Σχολή Καλαµαρί, christinatikva@gmail.com

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ 15

ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ 15 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η δημιουργικότητα είναι η λειτουργία που επιτρέπει στο νου να πραγματοποιήσει ένα άλμα, πολλές φορές εκτός του αναμενόμενου πλαισίου, να αναδιατάξει τα δεδομένα με απρόσμενο τρόπο, υπερβαίνοντας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΩΣ ΜΟΡΦΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΑΓΑΘΟ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΩΣ ΜΟΡΦΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΑΓΑΘΟ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Το πρόγραμμα Το Πρόγραμμα με τίτλο «Το θέατρο ως μορφοπαιδευτικό αγαθό και καλλιτεχνική έκφραση στην εκπαίδευση και την κοινωνία» υλοποιείται μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου

Διαβάστε περισσότερα

Τ Ε Ι Κ Ρ Η Τ Η Σ Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α Ρ Ε Θ Υ Μ Ν Ο Υ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2013

Τ Ε Ι Κ Ρ Η Τ Η Σ Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α Ρ Ε Θ Υ Μ Ν Ο Υ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2013 Τ Ε Ι Κ Ρ Η Τ Η Σ Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α Ρ Ε Θ Υ Μ Ν Ο Υ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΗΧΟΛΗΨΙΑ Ι ΞΕΝΙΚΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2013 1 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 ΗΧΟΛΗΨΙΑ 1.1.1 ΓΕΝΙΚΑ 1. Προϋπόθεση πραγματοποίησης

Διαβάστε περισσότερα

ΜΟΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ- MUSIC THERAPY

ΜΟΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ- MUSIC THERAPY ΜΟΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ- MUSIC THERAPY Μουσικοθεραπεία είναι η κλινική και τεκμηριωμένη χρήση της μουσικής από ειδικευμένο θεραπευτή, ο οποίος με επιστημονικές μεθόδους αξιοποιεί τις ιδιαίτερες συναισθηματικές,

Διαβάστε περισσότερα

Η 6η Δέσμη ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ

Η 6η Δέσμη ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Η 6η Δέσμη ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Η Δέσμη Καλών Τεχνών προσφέρεται ως επιλογή στους μαθητές της Β' και Γ' λυκείου. Για την 6η Δέσμη δεν υπάρχει στην Α' λυκείου αντίστοιχη ΟΜΠ (Ομάδα Μαθημάτων Προσανατολισμού), έτσι

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Συστημάτων Πολυμέσων. Ενότητα # 1: Εισαγωγή Διδάσκων: Γεώργιος K. Πολύζος Τμήμα: Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Επιστήμη των Υπολογιστών

Θέματα Συστημάτων Πολυμέσων. Ενότητα # 1: Εισαγωγή Διδάσκων: Γεώργιος K. Πολύζος Τμήμα: Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Επιστήμη των Υπολογιστών Θέματα Συστημάτων Πολυμέσων Ενότητα # 1: Εισαγωγή Διδάσκων: Γεώργιος K. Πολύζος Τμήμα: Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Επιστήμη των Υπολογιστών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια : Πάνου Εμμανουήλ ( )

Επιμέλεια : Πάνου Εμμανουήλ ( ) Επιμέλεια : Πάνου Εμμανουήλ (1054843) Ο όρος «Παιδαγωγική» αφορά την επιστήμη της αγωγής των παίδων κατά την αρμόζουσα ανατροφή και μόρφωση αυτών. Παιδαγωγική παιδί + αγωγή Η Παιδαγωγική ορίζει την αγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ι «Η Θεωρητική έννοια της Μεθόδου Project» Αγγελική ρίβα ΠΕ 06

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ι «Η Θεωρητική έννοια της Μεθόδου Project» Αγγελική ρίβα ΠΕ 06 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ι «Η Θεωρητική έννοια της Μεθόδου Project» Αγγελική ρίβα ΠΕ 06 1590 1765 η Μέθοδος Project σε σχολές Αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη 1765 1880 συνήθης µέθοδος διδασκαλίας - διάδοσή της στην

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. 4o Εργαστήριο Σ.Α.Ε

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. 4o Εργαστήριο Σ.Α.Ε ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα 4o Εργαστήριο Σ.Α.Ε Ενότητα : Μελέτη και Σχεδίαση Σ.Α.Ε Με χρήση του MATLAB Aναστασία Βελώνη Τμήμα Η.Υ.Σ Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µεγάλες τάξεις ηµοτικού) Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Αξονική συµµετρία» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών εννοιολογικής χαρτογράφησης.

Διαβάστε περισσότερα

409 Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης Μακεδονίας (Θεσσαλονίκη)

409 Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης Μακεδονίας (Θεσσαλονίκη) 409 Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης Μακεδονίας (Θεσσαλονίκη) Σκοπός Το Τμήμα προσφέρει προγράμματα εφαρμοσμένων μουσικών σπουδών στα πρότυπα των Ανωτάτων Μουσικών Ακαδημιών (Musikhochschule) και παρέχει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Διδάσκων: Γ. Χαραλαμπίδης,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΑΛΛΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΑΛ 102 Προφορικός λόγος 6 ΓΑΛ 103 Γραπτός λόγος I 6 ΓΑΛ 170 e-french 6 ΓΑΛ 100-299 Μάθημα περιορισμένης επιλογής 6

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΑΛΛΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΑΛ 102 Προφορικός λόγος 6 ΓΑΛ 103 Γραπτός λόγος I 6 ΓΑΛ 170 e-french 6 ΓΑΛ 100-299 Μάθημα περιορισμένης επιλογής 6 πρώτο δεύτερο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΑΛΛΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΑΛ 102 Προφορικός λόγος ΓΑΛ 103 Γραπτός λόγος I ΓΑΛ 170 e-french ΓΑΛ 100-299 Μάθημα περιορισμένης επιλογής ΓΑΛ 104 Γραπτός λόγος II ΓΑΛ 111 Φωνητική ΓΑΛ 1 Από

Διαβάστε περισσότερα

Γ Γυμνασίου: Οδηγίες Γραπτής Εργασίας και Σεμιναρίων. Επιμέλεια Καραβλίδης Αλέξανδρος. Πίνακας περιεχομένων

Γ Γυμνασίου: Οδηγίες Γραπτής Εργασίας και Σεμιναρίων. Επιμέλεια Καραβλίδης Αλέξανδρος. Πίνακας περιεχομένων Γ Γυμνασίου: Οδηγίες Γραπτής Εργασίας και Σεμιναρίων. Πίνακας περιεχομένων Τίτλος της έρευνας (title)... 2 Περιγραφή του προβλήματος (Statement of the problem)... 2 Περιγραφή του σκοπού της έρευνας (statement

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΟΛΥΜΕΣΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΜΕ ΘΕΜΑ : MORPHING ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΘΕΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΟΛΥΜΕΣΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΜΕ ΘΕΜΑ : MORPHING ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΘΕΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΟΛΥΜΕΣΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΜΕ ΘΕΜΑ : MORPHING ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ MORPHING ΚΑΙ VR ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΕΣ: ΜΗΤΣΙΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ ΝΙΚΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΜΑÏΡΓΙΩΤΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥΜΕΣΑ Κλάδος

Διαβάστε περισσότερα

10 DaniEl GolEman PEtEr SEnGE

10 DaniEl GolEman PEtEr SEnGE Eισαγωγή Για σκεφτείτε το: ένα άτομο κάτω των δεκαοκτώ ετών κατά πάσα πιθανότητα δεν έχει ζήσει ποτέ χωρίς ίντερνετ. Επιπλέον, σε όλο και πιο πολλά μέρη της υφηλίου, τα περισσότερα παιδιά κάτω των δέκα

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά Στοιχεία Ηλεκτρονικού Υπολογιστή

Γενικά Στοιχεία Ηλεκτρονικού Υπολογιστή Γενικά Στοιχεία Ηλεκτρονικού Υπολογιστή 1. Ηλεκτρονικός Υπολογιστής Ο Ηλεκτρονικός Υπολογιστής είναι μια συσκευή, μεγάλη ή μικρή, που επεξεργάζεται δεδομένα και εκτελεί την εργασία του σύμφωνα με τα παρακάτω

Διαβάστε περισσότερα

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 7 Ακούγοντας Πρώτη Ματιά στην Ανάλυση Fourier. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 7 Ακούγοντας Πρώτη Ματιά στην Ανάλυση Fourier. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 7 Ακούγοντας Πρώτη Ματιά στην Ανάλυση Fourier. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Σκοπός Βασική δομή ενός προγράμματος στο LabVIEW. Εμπρόσθιο Πλαίσιο (front

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών MA in Education (Education Sciences) ΑΣΠΑΙΤΕ-Roehampton ΠΜΣ MA in Education (Education Sciences) Το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην Εκπαίδευση (Επιστήμες της Αγωγής),

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΚΟΙΝΟΥ ΤΩΝ ΜΟΥΣΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΝΕΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΚΟΙΝΟΥ ΤΩΝ ΜΟΥΣΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΝΕΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΚΟΙΝΟΥ ΤΩΝ ΜΟΥΣΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ονοματεπώνυμο: Τουφεξή Ασπασία Σειρά: 12 Επιβλέπων καθηγητής: Ιωαννίδης Α. Διευθυντής ΠΜΣ: Σιώμκος Γεώργιος Ο ρόλος του μουσείου

Διαβάστε περισσότερα

Μοντελοποίηση τρισδιάστατου κόσμου σε πραγματικό κόσμο: το παράδειγμα του Kinect. ιδάσκων: Φ. Αζαριάδης Φοιτήτρια: Άρτεμις-Αγγελική Σφύρη

Μοντελοποίηση τρισδιάστατου κόσμου σε πραγματικό κόσμο: το παράδειγμα του Kinect. ιδάσκων: Φ. Αζαριάδης Φοιτήτρια: Άρτεμις-Αγγελική Σφύρη Μοντελοποίηση τρισδιάστατου κόσμου σε πραγματικό κόσμο: το παράδειγμα του Kinect ιδάσκων: Φ. Αζαριάδης Φοιτήτρια: Άρτεμις-Αγγελική Σφύρη Computer graphics Μοντελοποίηση τρισδιάστατου κόσμου 2d/3d computer

Διαβάστε περισσότερα

1. Η σκοπιμότητα της ένταξης εργαλείων ψηφιακής τεχνολογίας στη Μαθηματική Εκπαίδευση

1. Η σκοπιμότητα της ένταξης εργαλείων ψηφιακής τεχνολογίας στη Μαθηματική Εκπαίδευση 1. Η σκοπιμότητα της ένταξης εργαλείων ψηφιακής τεχνολογίας στη Μαθηματική Εκπαίδευση Στη βασική παιδεία, τα μαθηματικά διδάσκονται με στατικά μέσα α) πίνακα/χαρτιού β) κιμωλίας/στυλού γ) χάρτινου βιβλίου.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΤΕΜΑΧΙΩΝ ΣΕ ΣΥΣΤΗΜΑ CAD ΚΑΙ ΕΝΤΑΞΗ ΤΟΥΣ ΣΕ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΤΕΜΑΧΙΩΝ ΣΕ ΣΥΣΤΗΜΑ CAD ΚΑΙ ΕΝΤΑΞΗ ΤΟΥΣ ΣΕ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΤΕΜΑΧΙΩΝ ΣΕ ΣΥΣΤΗΜΑ CAD ΚΑΙ ΕΝΤΑΞΗ ΤΟΥΣ ΣΕ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Δρ. Αριστομένης Αντωνιάδης Δρ. Νικόλαος Μπιλάλης Δρ. Παύλος Κουλουριδάκης ΚΑΝΙΑΔΑΚΗ ΑΙΜΙΛΙΑ Τρισδιάστατη μοντελοποίηση Είδη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚH ΓΙΑ ΤΗΝ ΤEΧΝΗ Η ΕΞAΜΗΝΟ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚH ΓΙΑ ΤΗΝ ΤEΧΝΗ Η ΕΞAΜΗΝΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚH ΓΙΑ ΤΗΝ ΤEΧΝΗ Η ΕΞAΜΗΝΟ ΑΜΑΛIΑ ΦΩΚA ΕΠIΚΟΥΡΗ ΚΑΘΗΓHΤΡΙΑ Περιεχόμενο Μαθήματος 2 Η διαδικασία δημιουργίας ψηφιακού έργου Ανάπτυξη Ψηφιακών Έργων 3 Σημαντικές πτυχές Η σύλληψη της ιδέας H απαιτούμενη

Διαβάστε περισσότερα

1. Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στην εκπαιδευτική διαδικασία

1. Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στην εκπαιδευτική διαδικασία 1. Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στην εκπαιδευτική διαδικασία Ο διδακτικός σχεδιασμός (instructional design) εμφανίσθηκε στην εκπαιδευτική διαδικασία και στην κατάρτιση την περίοδο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ ΓΙΑ «ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ - ΧΕΙΜΩΝΑ 2015/16»

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ ΓΙΑ «ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ - ΧΕΙΜΩΝΑ 2015/16» ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ ΓΙΑ «ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ - ΧΕΙΜΩΝΑ 2015/16» Οι τάσεις για το 2016/2017 είναι μοναδικές και φαίνεται να διαφοροποιούνται από τις καθαρά vintage γραμμές που μας επηρέασαν τις προηγούμενες χρονιές.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΩΝ ΗΧΟΥ & ΕΙΚΟΝΑΣ : ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Υποχρεωτικό/Επιλογής Σύνολο Μαθημάτων ECTS (Ε)

ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΩΝ ΗΧΟΥ & ΕΙΚΟΝΑΣ : ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Υποχρεωτικό/Επιλογής Σύνολο Μαθημάτων ECTS (Ε) Ανάθεση Υποδομή Εξάσκηση Εργαστήριο Φροντιστήριο Εργαστηριακό Διάλεξη Σω Διδασκ/εβδομ σ(μελέτης) = (0-2) ECTS (Ε) 2013-2014 ECTS (Υ) 2013-2014 ΔΜ 2013-2014 Υποχρεωτικό/Επιλογής Σύνολο Μαθημάτων ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Το Ενδεικτικό Πρόγραμμα περιλαμβάνει όλα τα μαθήματα που προσφέρονται στις τρεις Κατευθύνσεις, εκτός από κάποια μαθήματα ΥΕ που αφορούν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ, ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ, ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ (1) ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ, ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΩΔΙΚΟΣ ΠΡ003 ΠΡ004 ΤΙΤΛΟΣ ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Ι, ΙΙ ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Γράφοντας ένα σχολικό βιβλίο για τα Μαθηματικά. Μαριάννα Τζεκάκη Αν. Καθηγήτρια Α.Π.Θ. Μ. Καλδρυμίδου Αν. Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Γράφοντας ένα σχολικό βιβλίο για τα Μαθηματικά. Μαριάννα Τζεκάκη Αν. Καθηγήτρια Α.Π.Θ. Μ. Καλδρυμίδου Αν. Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Γράφοντας ένα σχολικό βιβλίο για τα Μαθηματικά Μαριάννα Τζεκάκη Αν. Καθηγήτρια Α.Π.Θ. Μ. Καλδρυμίδου Αν. Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Εισαγωγή Η χώρα μας απέκτησε Νέα Προγράμματα Σπουδών και Νέα

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός Κατασκευών Ενότητα 2: Βασικές Έννοιες Τεχνικών Συστημάτων & Οργάνωση Ανάπτυξης ενός Προϊόντος

Σχεδιασμός Κατασκευών Ενότητα 2: Βασικές Έννοιες Τεχνικών Συστημάτων & Οργάνωση Ανάπτυξης ενός Προϊόντος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Σχεδιασμός Κατασκευών Ενότητα 2: Βασικές Έννοιες Τεχνικών Συστημάτων & Οργάνωση Ανάπτυξης ενός Προϊόντος Δρ Κ. Στεργίου Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος: The nation, Europe and the world: Textbooks and Curricula in Transition

Τίτλος: The nation, Europe and the world: Textbooks and Curricula in Transition ACADEMIA ISSN, 2241-1402 http://hepnet.upatras.gr Volume 4, Number 1, 2014 BOOK REVIEW Τίτλος: The nation, Europe and the world: Textbooks and Curricula in Transition Συγγραφέας: Hanna Schlisser, Yasemin

Διαβάστε περισσότερα

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Εκπαιδευτικός: Ρετσινάς Σωτήριος

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Εκπαιδευτικός: Ρετσινάς Σωτήριος 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Εκπαιδευτικός: Ρετσινάς Σωτήριος Τα πρώτα εργαλεία που κατασκεύασε ο άνθρωπος (2.000.000 χρόνια πριν) αποτελούν τα πρώτα τεχνολογικά δημιουργήματά του Ορισμός 1. Τεχνολογία με την ευρεία έννοια

Διαβάστε περισσότερα

Τελικός τίτλος σπουδών:

Τελικός τίτλος σπουδών: Επωνυμία προγράμματος: Τελικός τίτλος σπουδών: ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ (ΠΤΥΧΙΟ) Πτυχίο Ο γραφίστας ασχολείται με τη μελέτη, τη διαμόρφωση και γενικότερα την αισθητική επιμέλεια κάθε είδους εκτυπωτικής εργασίας.

Διαβάστε περισσότερα