ΡΟΤΑΣΘ. Σχζδιο δράςθσ για τθν ανάπτυξθ. τθσ εξωςτρζφειασ των επιχειριςεων. ςτο πλαίςιο του νζου ΕΣΡΑ

Transcript

1 ΡΟΤΑΣΘ Σχζδιο δράςθσ για τθν ανάπτυξθ τθσ εξωςτρζφειασ των επιχειριςεων ςτο πλαίςιο του νζου ΕΣΡΑ ΑΘΘΝΑ Ζκδοςθ 20/3/14

2 ΡΟΛΟΓΟΣ Η επαναφορά τθσ βιομθχανικισ πολιτικισ (industrial policy) ςτθν Ευρϊπθ με βαςικοφσ πυλϊνεσ τθν εξωςτρζφεια και τθν καινοτομία ςθματοδοτεί, ςτο υψθλότερο επίπεδο, τθν επικζντρωςθ ςθμαντικϊν αναπτυξιακϊν πολιτικϊν ςτθν καρδιά τθσ πραγματικισ παραγωγικισ οικονομίασ. Η οικονομικι κρίςθ ανζδειξε ότι θ Ελλάδα χρειάηεται ζνα νζο μοντζλο ανάπτυξθσ που κα ενςωματϊνει τθν εξωςτρζφεια και τθν καινοτομία εξ αρχισ ςτθν επιχειρθματικι λειτουργία. Μόνο μζςα από τθν αναγζννθςθ τθσ εξωςτρεφοφσ παραγωγικισ βάςθσ, μπορεί θ εκνικι οικονομία να δθμιουργιςει νζεσ κζςεισ εργαςίασ. Η εςτίαςθ ςε ζνα νζο εξωςτρεφζσ αναπτυξιακό υπόδειγμα δεν είναι μόνο ευρωπαϊκι κατεφκυνςθ, είναι προχπόκεςθ επιβίωςθσ τθσ ελλθνικισ οικονομίασ. Οι εξαγωγζσ των ελλθνικϊν προϊόντων τα τελευταία χρόνια κινοφνται μεν ανοδικά, ωςτόςο με εμφανι τα ςθμάδια μιασ εδραιωμζνθσ κόπωςθσ, ακόμα και ςτα βιομθχανικά προϊόντα που αντιπροςωπεφουν το δεφτερο μεγαλφτερο ποςοςτό ςτο ςφνολο των εξαγωγϊν. Το γεγονόσ αυτό καταδεικνφει τισ αδυναμίεσ τθσ ελλθνικισ οικονομίασ ςτθν παραγωγι προϊόντων υψθλισ προςτικζμενθσ αξίασ. Το ηθτοφμενο δεν είναι θ αναβίωςθ παραδοςιακϊν επιχειρθματικϊν δραςτθριοτιτων που ζχουν αποτελζςει τα βαςικά ανταγωνιςτικά πλεονεκτιματα τουσ ςτισ διεκνείσ αγορζσ. Αντίκετα, απαιτείται εςτίαςθ των αναπτυξιακϊν πολιτικϊν τθσ χϊρασ ςτουσ πυρινεσ οικονομικισ δραςτθριότθτασ οι οποίοι, ςε οποιοδιποτε κλάδο, ςυγκεντρϊνουν ςθμαντικό ανταγωνιςτικό πλεονζκτθμα ςε όρουσ εξωςτρζφειασ, τεχνολογίασ, καινοτομίασ, ποιότθτασ και ςυνεργειϊν. Είναι πλζον επιτακτικι θ υλοποίθςθ ενόσ νζου εξωςτρεφοφσ αναπτυξιακοφ υποδείγματοσ προκειμζνου να δθμιουργθκοφν προϊόντα που να μποροφν να αντιςτζκονται ςτο διεκνι ανταγωνιςμό τιμϊν. Η εςτίαςθ ςε εξωςτρεφείσ δραςτθριότθτεσ που αναδεικνφουν ζνα νζο βιομθχανικό και επιχειρθματικό δυναμιςμό, αρκρωμζνο με ςφγχρονα προϊόντα, είναι μια ςφνκετθ διαδικαςία που απαιτεί τθ ςυςτράτευςθ όλων των δθμιουργικϊν δυνάμεων τθσ χϊρασ για μεγάλο χρονικό διάςτθμα. Το ΣΕΣ αποτελεί ζνα ιδιαίτερα χριςιμο εργαλείο ςτιριξθσ τθσ νζασ εξωςτρεφοφσ προοπτικισ, γι αυτό και ο ΣΕΒ ζχει ενεργό ρόλο τόςο ςτθ φάςθ ςχεδιαςμοφ του όςο και ςτθν πορεία υλοποίθςθσ Είναι γεγονόσ, ότι ςτοιχεία πολιτικϊν αναβάκμιςθσ τθσ εξωςτρζφειασ ςτθ χϊρα, υπιρξαν ςτο πλαίςιο προθγοφμενων προγραμματικϊν περιόδων. Ζνα από τα προβλιματα όμωσ ιταν ότι τόςο ο ςχεδιαςμόσ όςο και θ υλοποίθςθ τόςο φιλόδοξων πρωτοβουλιϊν ζγιναν χωρίσ τθν ουςιαςτικι εμπλοκι των ςυλλογικϊν φορζων των επιχειριςεων, κακϊσ και ςθμαντικϊν εξωςτρεφϊν ελλθνικϊν ομίλων που ζχουν τισ επιχειρθςιακζσ ικανότθτεσ να οργανϊςουν τζτοιου είδουσ εγχειριματα. Πλζον, ο ςχεδιαςμόσ, οι ςτόχοι και θ διακυβζρνθςθ ανάλογων εγχειρθμάτων ςτο ΣΕΣ, πρζπει να είναι όςο το δυνατόν εγγφτερα ςτθν επιχειρθματικι κοινότθτα. Παράλλθλα, κα πρζπει να αξιοποιθκεί θ δυνατότθτα τθσ ανάλθψθσ ευκφνθσ για διακριτζσ δράςεισ ςτιριξθσ τθσ εξωςτρζφειασ από ςυλλογικοφσ φορείσ αποδειγμζνθσ επάρκειασ. Οι ςφγχρονεσ, οργανωμζνεσ επιχειριςεισ, τισ οποίεσ εκπροςωπεί ο ΣΕΒ, επιδιϊκουν με προτάςεισ, ςυνεργαςία και διαβοφλευςθ με τθ δθμόςια διοίκθςθ, να ενιςχφςουν τθν εξωςτρεφι προοπτικι τθσ εκνικισ οικονομίασ. Στο πλαίςιο αυτό, ο ΣΕΒ, ςε ςτενι ςυνεργαςία με εξωςτρεφείσ επιχειριςεισ διαφόρων κλάδων και επιχειρθματικϊν μεγεκϊν, διαμόρφωςε ζνα αναλυτικό κείμενο για τθν εξωςτρζφεια, ενόψει τθσ νζασ προγραμματικισ περιόδου (ΝΠΠ ). ελίδα 2

3 Οι προτάςεισ του ΣΕΒ εξειδικεφονται ςε πζντε πυλϊνεσ ωσ εξισ: Βελτίωςθ τθσ ρευςτότθτασ και τθσ πρόςβαςθσ ςτθ χρθματοδότθςθ με νζα εργαλεία Διευκόλυνςθ του διαςυνοριακοφ εμπορίου χωρίσ εμπόδια και διοικθτικζσ επιβαρφνςεισ Αναβάκμιςθ τθσ ςτρατθγικισ πλθροφόρθςθσ και ενθμζρωςθσ Αποτελεςματικι δικτφωςθ και προϊκθςθ των εξαγωγικϊν επιχειριςεων και των προϊόντων τουσ Αναβάκμιςθ των δεξιοτιτων και ικανοτιτων εξωςτρζφειασ Χάρθσ Κυριαηισ Εκτελεςτικόσ Αντιπρόεδροσ ελίδα 3

4 Λίςτα Όρων & Οριςμών Προσ/ Ακρωνφμιο ΚΠ/CSF Οριςμόσ Κοινό τρατθγικό Πλαίςιο (Common Strategic Framework), όπωσ κακορίηεται ςτθ Commission Staff Working document SWD(2012) 61 final ΝΠΠ Νζα Προγραμματικι Περίοδοσ κςπ Δκςπ επχ Δεπχ Δ Θεματικόσ τόχοσ όπωσ κακορίηεται ςτο ΚΣΠ Βαςικι Δράςθ (Key Action) για τθν επίτευξθ του Θεματικοφ τόχου (Σκςπ) όπωσ κακορίηεται ςτο ΚΣΠ Εκνικι Προτεραιότθτα Χρθματοδότθςθ όπωσ κακορίηεται ςτο Position Paper τθσ Ευρωπαϊκισ Επιτροπισ για τθν Ελλάδα Δράςθ Εκνικισ Προτεραιότθτασ Χρθματοδότθςθσ όπωσ προκφπτει από ανάλυςθ του Position Paper τθσ Ευρωπαϊκισ Επιτροπισ για τθν Ελλάδα. Κάκε Δεπχ ενςωματϊνεται ςε ζναν και μοναδικό τόχο προτεραιότθτασ χρθματοδότθςθσ (Σεπχ) τόχοσ εξωςτρζφειασ για τθ Νζα Προγραμματικι Περίοδο Προτεινόμενθ Δράςθ εξωςτρζφειασ για ενςωμάτωςθ ςτθ ΝΠΠ που ςυμβάλει ςτθν επίτευξθ του τόχου (Σ) ςτον οποίο αντιςτοιχείται ελίδα 4

5 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Θ ςθμαςια τθσ Εξωςτρεφειασ Ανάλυςθ ελλθνικϊν εξαγωγϊν, ςφγκριςθ με Ε.Ε. και τρζχουςεσ εξελίξεισ Οι εξαγωγζσ διαχρονικά φγκριςθ με χϊρεσ τθσ Ε.Ε Αποδζκτεσ των ελλθνικϊν εξαγωγϊν Πρόςφατεσ εξελίξεισ υςχζτιςθ εξαγωγϊν με κρίςιμεσ αλυςίδεσ αξίασ Επιδιωξεισ - ςτοχοι - δραςεισ Κεντρικζσ επιδιϊξεισ Ανάπτυξθ τόχων και Δράςεων Εξωςτρζφειασ για τθ ΝΠΠ Προτεραιοτθτεσ ςτοχων και δραςεων υςχζτιςθ Δράςεων με Προτεραιότθτεσ Χρθματοδότθςθσ Ιεράρχθςθ δράςεων Προτεραιοτθτεσ ςτοχων και δραςεων Ευρετήριο Σχημάτων Γράφθμα 1: Μερίδια εξαγωγϊν και μεταβολι τθσ ςυνολικισ αξίασ (χωρίσ πετρελαιοειδι) 6 Γράφθμα 2: Μερίδια εξαγωγϊν ανά προοριςμό 7 Γράφθμα 3: Εξζλιξθ εξαγωγϊν (εξαιροφμενων των πετρελαιοειδϊν) Σφγκριςθ μινα με μινα προθγοφμενου ζτουσ 8 Εικόνα 4. Το Όραμα για τθν εξωςτρζφεια κακορίηει τθν επιλογι και ιεράρχθςθ των δράςεων 13 Εικόνα 5. Διάγραμμα πολυ-κριτθριακισ ανάλυςθσ Δράςεων Δ ςε ςυςχζτιςθ με τισ απαιτιςεισ του ΚΣΠ 29 Εικόνα 6. Διάγραμμα πολυ-κριτηριακήσ ανάλυςησ Δ ςε ςυςχζτιςη με τισ Εθνικζσ Προτεραιότητεσ Χρηματοδότηςησ (ΕΠΧ) 30 Ευρετήριο Πινάκων Πίνακασ 1. Συςχετίςεισ και κρίςιμα ηθτιματα ςε ςχζςθ με κρίςιμεσ αλυςίδεσ αξίασ 9 Πίνακασ 2. Οι Στόχοι του ΣΕΣ για τθν εξωςτρζφεια 14 Πίνακασ 3. Οι προτεινόμενεσ Δράςεισ Εξωςτρζφειασ για τθ Νζα Προγραμματικι Περίοδο Πίνακασ 4. Αντιςτοίχιςθ με ταμεία χρθματοδότθςθσ 26 ελίδα 5

6 Μερίδιο ομάδασ προϊόντων % μεταβολι 1 Η ΗΜΑΙΑ ΣΗ ΕΞΩΣΡΕΦΕΙΑ Σχέδιο Δράςησ για την Ανάπτυξη τησ Εξωςτρέφειασ ςτη ΝΠΠ Ανάλυςη ελληνικών εξαγωγών, ςύγκριςη με Ε.Ε. και τρέχουςεσ εξελίξεισ Θ ςθμαςία των εξαγωγϊν για κάκε χϊρα πθγάηει ουςιαςτικά από το ιςοηφγιο εξωτερικϊν πλθρωμϊν ι απλοφςτερα ιςοηφγιο πλθρωμϊν, το οποίο αφορά τον ειδικό λογαριαςμό, ςτον οποίο καταγράφονται το φψοσ και θ εξελικτικι πορεία όλων των οικονομικϊν ςυναλλαγϊν που διατθρεί μια χϊρα με άλλεσ χϊρεσ του κόςμου Οι εξαγωγέσ διαχρονικά Οι εξαγωγζσ των ελλθνικϊν προϊόντων, εξαιρουμζνων των πετρελαιοειδϊν, τα τελευταία τρία χρόνια κινοφνται μεν ανοδικά, ωςτόςο με ςθμάδια κόπωςθσ, κακϊσ εδραιϊνεται θ επιβράδυνςθ ςτο ρυκμό τθσ μθνιαίασ μεταβολισ τουσ. Όπωσ παρουςιάηεται ςτο γράφθμα 1 που ακολουκεί, φςτερα από μία μεγάλθ πτϊςθ το 2009, οι εξαγωγζσ ανακάμπτουν το Ωςτόςο, από το ζτοσ αυτό και μετά, ο ρυκμόσ μεταβολισ επιβραδφνεται ςθμαντικά, αγγίηοντασ το 0% το Σρόφιμα και ηϊα ηωντανά 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 20% 16% 12% 8% 4% 0% -4% -8% -12% -16% -20% Ποτά και καπνόσ Πρϊτεσ φλεσ μθ εδϊδιμεσ, εκτόσ από καφςιμα Λάδια και λίπθ ηωικισ ι φυτικισ προζλευςθσ Χθμικά προϊόντα και ςυναφι Βιομθχανικά είδθ ταξινομθμζνα κυρίωσ κατά πρϊτθ φλθ Μθχανιματα και υλικό μεταφορϊν Διάφορα βιομθχανικά είδθ Είδθ και ςυναλλαγζσ μθ ταξινομθμζνα κατά κατθγορίεσ Μεταβολι ςυνολικϊν εξαγωγϊν Γράφθμα 1: Μερίδια εξαγωγών και μεταβολι τθσ ςυνολικισ αξίασ (χωρίσ πετρελαιοειδι) χετικά με τθν πορεία των εξαγωγϊν των βαςικϊν ομάδων προϊόντων από το 2000 μζχρι ςιμερα, παρατθρείται αυξθτικι τάςθ ςτα καφςιμα, τισ πρϊτεσ φλεσ και τα αγροτικά προϊόντα, ενϊ αντίκετα τα βιομθχανικά προϊόντα -τα οποία αντιπροςωπεφουν το δεφτερο μεγαλφτερο ποςοςτό ςτο ςφνολο των εξαγωγϊν-, κινοφνται μεν ανοδικά με ςθμαντικι όμωσ επιβράδυνςθ. Σο γεγονόσ αυτό καταδεικνφει τισ αδυναμίεσ τθσ ελλθνικισ οικονομίασ για τθν παραγωγι προϊόντων υψθλισ προςτικζμενθσ αξίασ, κακϊσ πρόκειται για βαςικά αγακά, τα οποία εξάγονται ςε ακατζργαςτθ και πρωτογενι μορφι, χωρίσ να υφίςτανται περαιτζρω επεξεργαςία. ελίδα 6

7 1.1.2 ύγκριςη με χώρεσ τησ Ε.Ε. Εξετάηοντασ τθ ςυμμετοχι των εξαγόμενων αγακϊν ςτο ΑΕΠ, διαπιςτϊνεται πωσ θ Ελλάδα παραμζνει ςε μία από τισ τελευταίεσ κζςεισ ςτθν κατάταξθ των χωρϊν τθσ Ευρϊπθσ. Ειδικότερα, το ποςοςτό των εξαγωγικϊν αγακϊν ςτο ΑΕΠ τθσ Ελλάδασ το 2012 ιταν μόλισ 14,3%, ενϊ το αντίςτοιχο ποςοςτό των περιςςότερων χωρϊν ξεπερνάει το 30%. Οι χϊρεσ με τθ μεγαλφτερθ ςυμμετοχι των εξαγωγϊν αγακϊν ςτο ΑΕΠ, είναι κυρίωσ οι χϊρεσ τθσ ανατολικισ Ευρϊπθσ, το Βζλγιο, θ Ιρλανδία, θ Μάλτα και θ Γερμανία, ενϊ τα μικρότερα ποςοςτά ςυμμετοχισ εμφανίηουν το Μαυροβοφνιο και θ Κφπροσ. Αξίηει να αναφερκεί ότι οι γειτονικζσ χϊρεσ, όπωσ θ Ιταλία και θ Ιςπανία, αλλά και οι αγορζσ που ζχουν αντίςτοιχο μζγεκοσ με τθν ελλθνικι, όπωσ θ Δανία, θ Ιρλανδία και θ Πορτογαλία, αναπτφςςουν μεγαλφτερο βακμό εξωςτρζφειασ από τθν Ελλάδα Αποδέκτεσ των ελληνικών εξαγωγών Οι εξαγωγζσ τθσ Ελλάδασ κατευκφνονται κυρίωσ ςε γειτονικζσ χϊρεσ, αλλά και τθν Γερμανία και τισ ΘΠΑ. Σο μεγαλφτερο μζροσ των ελλθνικϊν εξαγωγϊν αγακϊν -εξαιρουμζνων των πετρελαιοειδϊνκατευκφνεται, όπωσ δείχνει το γράφθμα 3, ςτισ χϊρεσ τθσ Βόρειασ και Δυτικισ Ευρϊπθσ (28%), Νότιασ Ευρϊπθσ (21%) και τα Βαλκάνια (17%). Γράφθμα 2: Μερίδια εξαγωγών ανά προοριςμό υμπεριλαμβανομζνων των πετρελαιοειδϊν, ςθμαντικά μερίδια φαίνεται να κερδίηουν θ Μζςθ Ανατολι και θ Βόρεια Αφρικι, κακϊσ επίςθσ και τα Βαλκάνια. ελίδα 7

8 Ιδιαίτερο ενδιαφζρον παρουςιάηουν οι χϊρεσ τθσ Νοτιοανατολικισ Αςίασ, οι οποίεσ φαίνεται να αποκτοφν διαχρονικά μια δυναμικι ωσ προοριςμόσ των ελλθνικϊν εξαγωγϊν, κακϊσ, αν και με μικρό μερίδιο, τα τελευταία χρόνια θ ςυνολικι αξία των προϊόντων που προορίηονται ςε αυτζσ τισ χϊρεσ, ζχει αυξθκεί ςθμαντικά. Σο 2011 και 2012 και ςτουσ τρεισ αυτοφσ προοριςμοφσ, υπάρχει αξιοςθμείωτθ αφξθςθ των εξαγωγϊν, ειδικότερα ςτθν Νοτιοανατολικι Αςία Πρόςφατεσ εξελίξεισ Εξετάηοντασ τα τελευταία ςτοιχεία, θ ςυνολικι αξία των εξαγωγϊν μειϊκθκε κατά 14,2% τον Δεκζμβριο του 2013, ςε ςχζςθ με τον αντίςτοιχο μινα του 2012, ενϊ ςε ετιςια βάςθ το 2013 οι εξαγωγζσ μειϊκθκαν κατά 0,2%. Θ μείωςθ των ςυνολικϊν εξαγωγϊν τον Δεκζμβριο, αποδίδεται κυρίωσ ςτθν υποχϊρθςθ των εξαγωγϊν προσ Σρίτεσ Χϊρεσ (-19,2%) και δευτερευόντωσ ςτθ ςυρρίκνωςθ των αποςτολϊν προσ τισ χϊρεσ τθσ Ε.Ε. (-6,8%). Εξαιρουμζνων των πετρελαιοειδϊν, θ υποχϊρθςθ των εξαγωγϊν ιταν μικρότερθ (-3,7%), τόςο προσ Σρίτεσ Χϊρεσ (-1,4%) όςο και προσ τθν Ε.Ε. (-5,2%). Θ ιδιαίτερα ανθςυχθτικι αυτι εξζλιξθ, όπωσ φαίνεται ςτο γράφθμα 3 αναδεικνφει αφενόσ τθν εδραιωμζνθ πλζον κόπωςθ των ελλθνικϊν επιχειριςεων λόγω τθσ παρατεταμζνθσ φφεςθσ και αφετζρου το αρνθτικό μακροοικονομικό περιβάλλον ςτο διεκνζσ εμπόριο. Γράφθμα 3: Εξζλιξθ εξαγωγών (εξαιροφμενων των πετρελαιοειδών) Σφγκριςθ μινα με μινα προθγοφμενου ζτουσ Είναι πλζον επιτακτικι θ υλοποίθςθ μιασ νζασ βιομθχανικισ πολιτικισ με γνϊμονα τθν εξωςτρζφεια και τθν καινοτομία, προκειμζνου να αναςτραφεί θ αρνθτικι πορεία των ελλθνικϊν εξαγωγϊν κατά τουσ τελευταίουσ μινεσ και να δθμιουργθκοφν προϊόντα που να μποροφν να αντιςτζκονται ςτο διεκνι ανταγωνιςμό τιμϊν. ελίδα 8

9 1.2 υςχέτιςη εξαγωγών με κρίςιμεσ αλυςίδεσ αξίασ Θ «Ζρευνα ςτισ Επιχειριςεισ για τθν Πρόβλεψθ των Μεταβολϊν ςτα Περιφερειακά Παραγωγικά υςτιματα και τισ Σοπικζσ Αγορζσ Εργαςίασ», που πραγματοποίθςε ο ΕΒ και ςυγχρθματοδοτικθκε από το ΕΠΑ , αναγνϊριςε μία ςειρά από κρίςιμεσ αλυςίδεσ αξίασ Ο ΕΒ ζχει αναπτφξει 9 αλυςίδεσ αξίασ (value chains), μζςα ςτισ οποίεσ ςυγκαταλζγεται και θ εξωςτρζφεια. Οι άλλεσ 8 είναι οι εξισ: Βιομθχανία Παραγωγισ Ενζργειασ Περιβαλλοντικι Βιομθχανία Δομικά Προϊόντα και Μεταλλικζσ Καταςκευζσ Παραγωγικι αλυςίδα τροφίμων Σομζασ ΣΠΕ (Σεχνολογίεσ Πλθροφορικισ και Επικοινωνίασ) Τγεία Ζτοιμο ζνδυμα και «δθμιουργικι» βιομθχανία (creative industries) Μεταφορζσ & Εφοδιαςτικι αλυςίδα Θ εξωςτρζφεια, εκτόσ του ότι αποτελεί από μία ςθμαντικι επιχειρθματικι δραςτθριότθτα, ςυνιςτά παράλλθλα μια ςθμαντικι οριηόντια αλυςίδα αξίασ, θ οποία ςυςχετίηεται και ςυμβάλει ςθμαντικά ςτθ λειτουργία και των άλλων κρίςιμων αλυςίδων. Ο παρακάτω πίνακασ δείχνει ςε ςυντομία τισ διεπαφζσ τθσ εξωςτρζφειασ ανά Αλυςίδα Αξίασ. Ρίνακασ 1. Συςχετίςεισ και κρίςιμα ηθτιματα ςε ςχζςθ με κρίςιμεσ αλυςίδεσ αξίασ Αλυςίδα Αξίασ Θ Εξωςτρζφεια Ρεριλαμβάνει Κρίςιμα Ηθτιματα Εξωςτρζφειασ Βιομθχανία Παραγωγισ Ενζργειασ Περιβαλλοντικι Βιομθχανία Μεταφορά και διαμεταφορά των ενεργειακϊν πόρων (πετρζλαιο, άνκρακασ, LNG, CNG, LPG, κλπ) για παραγωγι ενζργειασ Παραγωγι και πϊλθςθ εξοπλιςμοφ εγκαταςτάςεων παραγωγισ ενζργειασ (ανεμογεννιτριεσ, φωτοβολταϊκά, μθχανιματα, ανταλλακτικά, κλπ) χεδιαςμόσ και καταςκευι εγκαταςτάςεων παραγωγισ ενζργειασ ςτο εξωτερικό Πϊλθςθ θλεκτρικισ ενζργειασ ςτο εξωτερικό Πϊλθςθ ςφνκετων ενεργειακϊν προϊόντων χεδιαςμόσ και καταςκευι εγκαταςτάςεων περιβαλλοντικισ βιομθχανίασ ςτο εξωτερικό Διαςφνδεςθ παραγωγισ εξοπλιςμοφ με ζρευνα και τεχνολογία Διακρατικζσ ςυμφωνίεσ για τουσ μεγάλουσ ενεργειακοφσ δρόμουσ και τισ διαςυνδζςεισ των ςυςτθμάτων Ανταγωνιςτικότθτα ςτθν παραγωγι θλεκτρικισ ενζργειασ Ανάπτυξθ ςφνκετων ενεργειακϊν προϊόντων Απόκτθςθ τεχνογνωςίασ ςε εγκαταςτάςεισ περιβαλλοντικισ βιομθχανίασ ελίδα 9

10 Αλυςίδα Αξίασ Θ Εξωςτρζφεια Ρεριλαμβάνει Κρίςιμα Ηθτιματα Εξωςτρζφειασ Τγεία Ειδικζσ υπθρεςίεσ υγείασ προςφερόμενεσ ςτθν Ελλάδα για κατοίκουσ του εξωτερικοφ Ανάπτυξθ διαγνωςτικϊν κζντρων και κλινικϊν ςτο εξωτερικό Διεφρυνςθ παραγωγισ γενόςθμων φαρμάκων υμμετοχι ςτθν διεκνι ζρευνα νζων φαρμάκων και κεραπειϊν Ανάπτυξθ ιατρικοφ τουριςμοφ Ανάπτυξθ παραγωγισ ιατρικοφ εξοπλιςμοφ Ανάπτυξθ παραγωγισ καλλυντικϊν και άλλων παρα-φαρμακευτικϊν προϊόντων Ανταγωνιςτικότθτα ελλθνικισ φαρμακοβιομθχανίασ Ανάπτυξθ R&D εξοπλιςμοφ και τεχνογνωςίασ Marketing των δυνατοτιτων ιατρικοφ τουριςμοφ και υπθρεςιϊν υγείασ τθσ Χϊρασ υνζργειεσ Σουριςτικϊν επιχειριςεων με νοςοκομεία, κλινικζσ, διαγνωςτικά κζντρα και ιατροφσ Ζτοιμο ζνδυμα και «δθμιουργικι» βιομθχανία Παραγωγικι αλυςίδα τροφίμων Δομικά Προϊόντα και Μεταλλικζσ Καταςκευζσ Σομζασ ΣΠΕ Μεταφορζσ & Εφοδιαςτικι Αλυςίδα Επζνδυςθ ςτο Design Branding και Marketing ελλθνικϊν οίκων Παραγωγι εξελιγμζνων πρϊτων υλϊν τοχευμζνθ εκμετάλλευςθ παραδοςιακϊν πρϊτων υλϊν υψθλισ αξίασ (π.χ. μετάξι) Marketing/Branding ςε ςτοχευμζνεσ αγορζσ φνδεςθ προϊόντων με τουριςμό Διευκόλυνςθ τθσ πρόςβαςθσ ςτισ ξζνεσ αγορζσ (τελωνεία, εφοδιαςτικι, κανάλια διανομισ, κλπ) Πλθροφόρθςθ για ξζνεσ αγορζσ και κατάλλθλθ δικτφωςθ Ανάπτυξθ βιοτεχνολογίασ υμμετοχι ςε μεγάλα καταςκευαςτικά ζργα του εξωτερικοφ Καινοτόμα/Πράςινα δομικά προϊόντα Επενδφςεισ ςε νζεσ παραγωγικζσ εγκαταςτάςεισ ςτισ αναπτυςςόμενεσ χϊρεσ (Localization) Σεχνολογίεσ και υπθρεςίεσ cloud computing, M2M, Big Data Εφαρμογζσ για smart phones/tablets, Smart grid τεχνολογίεσ και υποδομζσ ζξυπνων πόλεων ςτθν διαχείριςθ ενζργειασ και μεταφορϊν E-business χεδιαςμόσ εφαρμογϊν ψυχαγωγίασ Τπθρεςίεσ social media υμμετοχι ςε διεκνείσ διαγωνιςμοφσ Προϊκθςθ γεωγραφικϊν πλεονεκτθμάτων και δυνατοτιτων των παρόχων υπθρεςιϊν χεδιαςμόσ αγοράσ (forecasting, Ζρευνα και τεχνολογία για εξελιγμζνεσ και ςφγχρονεσ πρϊτεσ φλεσ Διεκνείσ ςυνεργαςίεσ Συποποίθςθ και πιςτοποίθςθ προϊόντων και ςυςκευαςιϊν Βιολογικι διάςταςθ και θ περιβαλλοντικι διάςταςθ (eco label) Μείωςθ κόςτουσ παραγωγισ Διαςφνδεςθ με R&D Διαςφνδεςθ με R&D Δικτφωςθ επιχειριςεων μεταξφ τουσ Ανταγωνιςτικότθτα ελλθνικϊν επιχειριςεων Τποβοικθςθ ICT start-ups εταιρειϊν Διαςφνδεςθ R&D με καινοτομία των επιχειριςεων Απορρόφθςθ και προςαρμογι ςτισ ταχφτατα αναπτυςςόμενεσ τεχνολογικζσ εξελίξεισ Σελωνεία και τα ζγγραφα τεκμθρίωςθσ Εφρεςθ μεταφορικϊν μζςων τθν κατάλλθλθ ςτιγμι ελίδα 10

11 Αλυςίδα Αξίασ Θ Εξωςτρζφεια Ρεριλαμβάνει Κρίςιμα Ηθτιματα Εξωςτρζφειασ αποκζματα, allocation αποκεμάτων, multilingual labeling, κλπ) Μεταφορικζσ ικανότθτεσ (capacity) Προςβαςιμότθτα και Πλθροφόρθςθ Νομοκετικζσ, τεχνικζσ και εμπορικζσ ιδιαίτερεσ απαιτιςεισ των διαφόρων χωρϊν προοριςμοφ ελίδα 11

12 2 ΕΠΙΔΙΩΞΕΙ - ΣΟΧΟΙ - ΔΡΑΕΙ Σχέδιο Δράςησ για την Ανάπτυξη τησ Εξωςτρέφειασ ςτη ΝΠΠ Κεντρικέσ επιδιώξεισ Με δεδομζνο ότι θ ελλθνικι αγορά είναι μικρι και ςε ςυνεχιηόμενθ κρίςθ, θ επάνοδοσ τθσ οικονομίασ ςε κετικοφσ ρυκμοφσ ανάπτυξθσ μπορεί να ςτθριχκεί ςτθ βελτίωςθ τθσ εξαγωγικισ επίδοςθσ και ευρφτερα τθσ εξωςτρζφειασ. Θ αφξθςθ των εξαγωγϊν (ακόμα και θ υποκατάςταςθ των ειςαγωγϊν) αποτελοφν ςθμαντικό παράγοντα αντιςτάκμιςθσ τθσ φφεςθσ. τθν περίπτωςθ τθσ Ελλάδασ, δεν πρζπει να κζτουμε ςαν ςτόχο απλά τθν ανάπτυξθ τθσ εξωςτρζφειασ τθσ τάξθσ του 15%-20%, αλλά ζνα «γενναίο» εκνικό ςτόχο, που ο ΕΒ τον υπολογίηει ςε περίπου 40% του ΑΕΠ μζχρι το Διαφορετικά, θ κατάρρευςθ τθσ εςωτερικισ αγοράσ και θ αποςπαςματικι εξωςτρζφεια, κα οδθγιςουν ςτθν περαιτζρω ςυρρίκνωςθ τθσ επιχειρθματικισ βάςθσ και των κζςεων εργαςίασ. Θ Ελλάδα πρζπει να αξιοποιιςει τθ ΝΠΠ για να εδραιϊςει ζνα νζο πρότυπο ανάπτυξθσ, όπου θ εξωςτρζφεια τθσ οικονομίασ κα αποτελεί τουσ βαςικοφσ μοχλοφσ ανάπτυξθσ. Ο ΕΒ, κατά τθν τελευταία διετία, κινθτοποίθςε πλικοσ επιχειριςεων, δθμόςιων φορζων, ακαδθμαϊκϊν κλπ., που ςτο πλαίςιο διαδικαςιϊν ςυνεργαςίασ και διαβοφλευςθσ, ανζδειξαν τισ βαςικότερεσ προτεραιότθτεσ για τθν ανάπτυξθ τθσ εξωςτρζφειασ ςτθν ΝΠΠ. Σο νζο αυτό πρότυπο υλοποιείται μζςα από πολιτικζσ ωσ εξισ: Ρολιτικι 1: Ανάπτυξθ ενόσ νζου μοντζλου ανταγωνιςτικότθτασ ςτισ ελλθνικζσ επιχειριςεισ, ϊςτε να μπορζςουν να ανταπεξζλκουν ςτον αυξθμζνο διεκνι ανταγωνιςμό, αλλά και ςτισ ανάγκεσ τθσ αναδυόμενθσ παγκόςμιασ αγοράσ. Θ βιϊςιμθ ανάπτυξθ τθσ εξωςτρζφειασ, πρζπει να ςτθρίηεται ςτθν αξιοποίθςθ τθσ καινοτομίασ, ςτθν αποτελεςματικι χριςθ νζων τεχνικϊν και τεχνολογιϊν (παραγωγισ, διάκεςθσ, προβολισ, εξυπθρζτθςθσ, κτλ), ςτθ διαφοροποίθςθ, ςτθν παραγωγι εξειδικευμζνων προϊόντων, ςτθν εφαρμογι ςφγχρονων προτφπων ποιότθτασ, κτλ. Μόνο ζτςι κα δθμιουργθκοφν αγακά και υπθρεςίεσ υψθλισ προςτικζμενθσ αξίασ, που ανταποκρίνονται ςε ςυγκεκριμζνεσ ανάγκεσ των αγορϊν ςτόχων. Ρολιτικι 2: Ανάπτυξθ ενόσ νζου μοντζλου υποςτιριξθσ τθσ εξωςτρζφειασ με τθν φπαρξθ κατάλλθλων δομϊν χρθματοδότθςθσ αλλά και μθχανιςμϊν παροχισ δθμόςιων υπθρεςιϊν (χωρίσ τθν αποκλειςτικι παροχι τουσ από φορείσ τθσ δθμόςιασ διοίκθςθσ). Ρολιτικι 3: Δθμιουργία «κρίςιμθσ μάηασ» εξαγωγικϊν επιχειριςεων, μζςα από τθν ανάπτυξθ ςυνεργαςιϊν/ςυνεργιϊν ερευνθτικϊν φορζων - βιομθχανίασ εμπορίου υπθρεςιϊν και δεςμϊν ςυνεργαςίασ Ελλθνικϊν και διεκνϊν επιχειριςεων, με ςτόχο τθν ενίςχυςθ τθσ ανταγωνιςτικισ παρουςίασ των ελλθνικϊν επιχειριςεων ςτισ διεκνείσ αγορζσ. Ρολιτικι 4: Δθμιουργία ενόσ φιλικοφ προσ τθν επιχειρθματικότθτα περιβάλλοντοσ, με άρςθ εμποδίων και διοικθτικϊν επιβαρφνςεων ςε ολόκλθρο το μικοσ τθσ εξωςτρεφοφσ επιχειρθματικότθτασ (π.χ. ςφςταςθ, λειτουργία, διαςυνοριακό εμπόριο, χρθματοδότθςθ, κτλ). ελίδα 12

13 Θ ςυνειςφορά κομβικών Υπουργείων (όπωσ το Τπουργείο Ανάπτυξθσ και Ανταγωνιςτικότθτασ και το Τπουργείο Εξωτερικϊν) ςτθν υλοποίθςθ των ανωτζρω, είναι κακοριςτικισ ςθμαςίασ. τθ ςυνζχεια, οριοκετικθκαν οι εξισ κεντρικζσ επιδιϊξεισ και πυλϊνεσ ςτιριξθσ τθσ εξωςτρζφειασ ςτο Ε όπωσ παρουςιάηονται ςτθν Εικόνα 4: Εικόνα 4. Το Πραμα για τθν εξωςτρζφεια κακορίηει τθν επιλογι και ιεράρχθςθ των δράςεων Σο ολοκλθρωμζνο ςχζδιο ςτοχευμζνθσ αξιοποίθςθσ των πόρων τθσ Νζασ Προγραμματικισ Περιόδου , προνοεί κατά προτεραιότθτα τθν ανάπτυξθ δφο κρίςιμων επιδιώξεων, που φαίνεται να ζχουν το μεγαλφτερο όφελοσ ςτθν ελλθνικι οικονομία: Επιδίωξθ 1: Διατιρθςθ και ςτιριξθ τθσ εξωςτρεφοφσ ανταγωνιςτικότθτασ των παραδοςιακϊν εξαγωγικϊν επιχειριςεων. Αφορά ςτθ διατιρθςθ και αναβάκμιςθ τθσ εξαγωγικισ ανταγωνιςτικότθτασ επιχειριςεων (εκνικοί πρωτακλθτζσ εξαγωγϊν), που καλφπτουν περίπου το 80% των ελλθνικϊν εξαγωγϊν. Γίνεται αντιλθπτό, ότι ςτθ ΝΠΠ πρζπει να γίνει ςυγκεκριμζνθ μζριμνα για τθ διατιρθςθ τθσ ανταγωνιςτικότθτάσ τουσ. Επιδίωξθ 2: Αποκατάςταςθ και διερεφνθςθ τθσ εκνικισ εξαγωγικισ βάςθσ. Οι πόροι και τα εργαλεία τθσ ΝΠΠ, πρζπει ςυνειςφζρουν ςτθ δθμιουργία μιασ νζασ βάςθσ επιχειριςεων (κυρίωσ νζων και μικρομεςαίων), με τθν εξωςτρζφεια από τθν αρχι ςτον επιχειρθματικό προςανατολιςμό. Μζςα από ενεργθτικι υποςτιριξθ, οι επιχειριςεισ πρζπει να αυξιςουν ςταδιακά τθν εξαγωγικι τουσ δραςτθριότθτα, με βιϊςιμο τρόπο. Όλεσ οι παρεμβάςεισ ςε νομοκεςία, άρςθ διοικθτικϊν εμποδίων, ανάπτυξθ ανκρϊπινου δυναμικοφ, τεχνολογίεσ, αδειοδοτιςεισ, χωροταξικά, υποδομζσ, αναπτυξιακά κίνθτρα, επιχειρθματικζσ ευκαιρίεσ, διάκεςθ οικονομικϊν πόρων τθσ Νζασ Προγραμματικισ Περιόδου κλπ., πρζπει να ευκυγραμμίηονται (κατά προτεραιότθτα) ςτθ ςτρατθγικι αυτι, ϊςτε να προκφψει ςθμαντικό όφελοσ ςτθν ελλθνικι οικονομία. ελίδα 13

14 Θ εφαρμογι των ανωτζρω, οδιγθςε ςτο κακοριςμό 8 τόχων () και 35 επιμζρουσ δράςεων (Δ), για τθν Ελλθνικι Εξωςτρζφεια, ςτο πλαίςιο τθσ Νζασ Προγραμματικισ Περιόδου. Ωςτόςο, για να είναι αποτελεςματικότερεσ και αποδοτικότερεσ οι παρεμβάςεισ τθσ ΝΠΠ ςτθν Εξωςτρζφεια και ςτθν Εκνικι Οικονομία, θ υλοποίθςθ των 35 δράςεων δεν πρζπει να γίνει αποςπαςματικά, αλλά ςτθ βάςθ μίασ ολοκλθρωμζνθσ προςζγγιςθσ. Ο ΕΒ διεκδικεί ζνα αναβακμιςμζνο ρόλο ςτοκομμάτι τθσ εξωςτρζφειασ ςτθ Νζα Προγραμματικι Περίοδο , ζτςι ϊςτε να αντιμετωπιςτεί με ενιαίο και ολοκλθρωμζνο ςχεδιαςμό θ ανάπτυξθ του τομζα και όχι με τισ παραδοςιακζσ αποςπαςματικζσ δράςεισ. Θ υλοποίθςθ των προτεινόμενων δράςεων ςτθν ΝΠΠ, απαιτεί εμπλοκι και ςυνεργαςία διαφορετικϊν Τπουργείων, αλλά και ςτενι ςυνεργαςία με τον ιδιωτικό τομζα, ο οποίοσ είναι ο τελικόσ ωφελοφμενοσ. 2.2 Ανάπτυξη τόχων και Δράςεων Εξωςτρέφειασ για τη ΝΠΠ Οι ανωτζρω κεντρικζσ επιδιϊξεισ, εξειδικεφονται ςε ςτόχουσ για τθν ΝΠΠ (Πίνακασ 2), ϊςτε να οριοκετθκοφν αποτελεςματικά οι ανάγκεσ τθσ εξωςτρζφειασ. τθ ςυνζχεια, ςε κάκε ζναν από τουσ 8 ςτόχουσ αντιςτοιχίηονται ειδικότερεσ δράςεισ (Πίνακασ 3). Ρίνακασ 2. Οι Στόχοι του ΣΕΣ για τθν εξωςτρζφεια Κωδικόσ Στόχοσ Εξωςτρζφειασ (Σ) Σ.1 χεδιαςμόσ και ανάπτυξθ μιασ ολοκλθρωμζνθσ ςτρατθγικισ Σ.2 Αποτελεςματικι ςφμπραξθ ιδιωτικοφ με το δθμόςιο φορζα Σ.3 Πλιρθσ και ποιοτικι πλθροφόρθςθ μίασ ςτάςθσ για τισ εξαγωγικζσ επιχειριςεισ Σ.4 Ολοκλθρωμζνθ προϊκθςθ, πρόςβαςθ και δικτφωςθ των επιχειριςεων ςτισ αγορζσ ςτόχουσ Σ.5 Αναβάκμιςθ δεξιοτιτων και ικανοτιτων εξωςτρζφειασ Σ.6 Δθμιουργία κρίςιμθσ μάηασ εξαγωγικϊν επιχειριςεων Σ.7 Βελτίωςθ ρευςτότθτασ και πρόςβαςθσ ςτθ χρθματοδότθςθ Σ.8 Διευκόλυνςθ του εξαγωγικοφ εμπορίου χωρίσ εμπόδια και διοικθτικζσ επιβαρφνςεισ ελίδα 14

15 Ρίνακασ 3. Οι προτεινόμενεσ Δράςεισ Εξωςτρζφειασ για τθ Νζα Ρρογραμματικι Ρερίοδο Επεξήγηςη: Σ/Π : Σομεακό (κεντρικό) επιχειρθςιακό πρόγραμμα / Περιφερειακό επιχειρθςιακό πρόγραμμα Θ.. : Θεματικόσ ςτόχοσ, ςφμφωνα με τθν Εγκφκλιο 2 τθσ Γ.Γ. Δθμοςίων Επενδφςεων. Ο αρικμόσ ςυςχετίηει τθ δράςθ με τον κυρίωσ ςτόχο (από 1 ζωσ 11) Π.ΧΡ : Εκνικι προτεραιότθτα χρθματοδότθςθσ, ςφμφωνα με τθν Εγκφκλιο 3 τθσ Γ.Γ. Δθμοςίων Επενδφςεων. Ο αρικμόσ ςυςχετίηει τθ δράςθ με τθν προτεραιότθτα χρθματοδότθςθσ (από 1 ζωσ 5) ΕΠΙΠ. : Ιεράρχθςθ των δράςεων βάςει τθσ επίπτωςθσ τουσ ςτθν εξωςτρζφεια (από 1 ζωσ 5). Βλζπε ενότθτα 3 για περαιτζρω ανάλυςθ. ΔΑΣΘ Εξωςτρζφειασ Δ.1.1 ΡΕΙΓΑΦΘ ΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΘΣ ΔΑΣΘΣ ΕΞΩΣΤΕΦΕΙΑΣ (Δ) Τ/Ρ Θ.Σ. Ρ.Χ. ΕΡΙΡ. Σχεδιαςμόσ και ανάπτυξθ ςυνεκτικισ και ςφγχρονθσ ςτρατθγικισ εξωςτρζφειασ Μζχρι ςτιγμισ, δεν ζχει δθμιουργθκεί ζνα ολοκλθρωμζνο ςχζδιο ςυνεκτικισ και ςφγχρονθσ ςτρατθγικισ, το οποίο να ζχει διαμορφωκεί με τθ ςφμπραξθ δθμόςιου και ιδιωτικοφ τομζα. Ζνα τζτοιο ςχζδιο, πρζπει να απαντάει με ςυγκεκριμζνο και ςτοχευμζνο τρόπο ςτο τρίπτυχο: (α) ποιεσ είναι οι ςυγκεκριμζνεσ χϊρεσ ςτόχοι (β) ποια είναι τα ςυγκεκριμζνα προϊόντα με τα ανταγωνιςτικά πλεονεκτιματα (γ) ποια είναι θ αποτελεςματικι μζκοδοσ πρόςβαςθσ και ςτιριξθσ. Σο ςχζδιο αυτό, επίςθσ, κα πρζπει να κατευκφνει τουσ πόρουσ ςε δράςεισ προςτικζμενθσ αξίασ και να δθμιουργεί τουσ απαραίτθτουσ εκνικοφσ μθχανιςμοφσ ςτιριξθσ των εξωςτρεφϊν επιχειριςεων. Θ ςφμπραξθ δθμόςιου και ιδιωτικοφ τομζα ςτθ χάραξθ τθσ ςτρατθγικισ, κεωρείται ίςωσ ο κριςιμότεροσ παράγοντασ επιτυχίασ. Σμ 1&3 1 4,15 Δ.2.1 Ενδυνάμωςθ του υπόλογου φορζα που κα αναλάβει τθν υλοποίθςθ τθσ ςτρατθγικισ Ο υπόλογοσ φορζασ (π.χ. Enterprise Greece, Πρεςβείεσ, κτλ) που κα αναλάβει τθν ευκφνθ και κα ςυντονίηει τθν υλοποίθςθ τθσ ςτρατθγικισ, αποτελεί ςθμαντικό κόμβο ςτθν ανάπτυξθ τθσ εξωςτρζφειασ. Για να διαδραματίςει αυτό το ρόλο, χρειάηεται ενδυνάμωςθ, τόςο εςωτερικά (π.χ. οργάνωςθ, λειτουργία, ΙΣ, ανκρϊπινο δυναμικό, εξοπλιςμό, κτλ), όςο και από πλευράσ ςυνεργειϊν με αρμόδιουσ ςυλλογικοφσ φορείσ από τον ιδιωτικό τομζα (π.χ. αξιοποίθςθ outsourcing, ςυνζργειεσ ςτθν υλοποίθςθ δράςεων, κτλ). Σμ ,00 ελίδα 15

16 ΔΑΣΘ Εξωςτρζφειασ Δ.2.2 Δ.2.3 ΡΕΙΓΑΦΘ ΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΘΣ ΔΑΣΘΣ ΕΞΩΣΤΕΦΕΙΑΣ (Δ) Τ/Ρ Θ.Σ. Ρ.Χ. ΕΡΙΡ. Σφςταςθ και λειτουργία Στρατθγικισ Επιτροπισ Εξωςτρζφειασ Εκτόσ από τον υπόλογο φορζα, απαιτείται θ ςφςταςθ και λειτουργία μιασ τρατθγικισ Επιτροπισ Εξωςτρζφειασ, που κα ςυνδυάηει τθ ςυμμετοχι ςυλλογικϊν φορζων του ιδιωτικοφ τομζα με εκπροςϊπουσ τθσ δθμόςιασ διοίκθςθσ. Θ Επιτροπι αυτι, κα ςχεδιάηει και κα ελζγχει τθν αποτελεςματικι υλοποίθςθ τθσ ςτρατθγικισ εξωςτρζφειασ και κα αποτελεί το διαρκζσ μζςο διαβοφλευςθσ ανάμεςα ςτισ ανάγκεσ των εξωςτρεφϊν επιχειριςεων και τισ πολιτικζσ προτεραιότθτεσ τθσ δθμόςιασ διοίκθςθσ. Οι ανάγκεσ τθσ Επιτροπισ αφοροφν ςε οργανωτικό ςχεδιαςμό, παραγωγικι λειτουργία, ΙΣ, ανκρϊπινο δυναμικό, εξοπλιςμό, μελζτεσ και αναλφςεισ, τεχνικι υποςτιριξθ, κτλ. Επίςθσ, με δεδομζνεσ τισ κακυςτεριςεισ ολοκλιρωςθσ τθσ αναδιοργάνωςθσ των φορζων αυτϊν, αλλά και τισ διαρκείσ ελλείψεισ του ςε ανκρϊπινο δυναμικό, νζεσ ΣΠΕ, ςυςτιματα διαχείριςθσ πελατϊν, ςυςτιματα ποιότθτασ, κτλ, ο ιδιωτικόσ τομζασ μπορεί να αναλάβει, μζςω κατάλλθλων ςυμφωνθτικϊν ςυνεργαςίασ (SLAs), τθν παροχι δθμόςιων υπθρεςιϊν. Οργάνωςθ και κζςθ ςε λειτουργία μθχανιςμοφ ελζγχου υλοποίθςθσ τθσ ςτρατθγικισ Κρίςιμο ςθμείο κεωρείται ο ζλεγχοσ υλοποίθςθσ τθσ ςτρατθγικισ, ϊςτε να προςδιορίηονται τα κετικά και τα αρνθτικά βιματα (π.χ. μζςω ανάλυςθσ επιπτϊςεων, κτλ) και να πραγματοποιοφνται οι αναγκαίεσ διορκωτικζσ και προλθπτικζσ ενζργειεσ. Αυτό μπορεί να επιτευχκεί, με ζνα μθχανιςμό που κα αξιοποιείται από τθν τρατθγικι Επιτροπι Εξωςτρζφειασ,. Θ δράςθ υλοποιείται ςε ςυνεργαςία με τουσ ςυλλογικοφσ φορείσ του ιδιωτικοφ τομζα.. Σμ 3 & 11 1 & 5 3,15 Σμ ,35 Δ.3.1 Οργάνωςθ και λειτουργία του μθχανιςμοφ πλθροφόρθςθσ και ενθμζρωςθσ Οι επιχειριςεισ χρειάηονται αποτελεςματικι πλθροφόρθςθ και ενθμζρωςθ. Για να επιτευχκεί αυτό, απαιτείται θ φπαρξθ ενόσ δομικοφ μθχανιςμοφ (π.χ.οργάνωςθ, λειτουργία, ΙΣ, ανκρϊπινο δυναμικό, εξοπλιςμόσ, αξιοποίθςθ outsourcing, ςυνζργειεσ ςτθν υλοποίθςθ δράςεων, κτλ), ο οποίοσ κα οργανϊςει και κα λειτουργιςει τον τρόπο πλθροφόρθςθσ και ενθμζρωςθσ των επιχειριςεων. Οι προςφερόμενεσ υπθρεςίεσ τθσ δομισ εςτιάηουν ςτθν: προτυποποίθςθ των υπθρεςιϊν πλθροφόρθςθσ (π.χ. ροζσ από / προσ επιχειριςεισ, ςτοχευμζνεσ ενθμερϊςεισ, alerts, ςυχνότθτα, περιεχόμενο, γενικζσ / ειδικζσ / ad hoc αναλφςεισ, αναφορζσ προςτικζμενθσ αξίασ, ςυνζργιεσ με Γραφεία ΟΕΤ, κτλ) αλλά και των καναλιϊν παροχισ τθσ πλθροφόρθςθσ αυτισ ςτισ επιχειριςεισ. διεπαφι με τα ςτελζχθ εξωςτρεφϊν επιχειριςεων (π.χ. θλεκτρονικζσ πφλεσ, επζκταςθ / τροφοδότθςθ βάςεων δεδομζνων των ΟΕΤ, online forum και ομάδεσ εργαςίασ, help desks, online βάςεισ δεδομζνων, βάςεισ δεδομζνων δεικτϊν εξαγωγϊν, εργαλεία προςομοίωςθσ ςτρατθγικϊν επιλογϊν, e-learning, ζντυπθ ενθμζρωςθ, κτλ). πλθροφόρθςθ / ανάλυςθ για τισ εξαγωγικζσ ευκαιρίεσ ςτισ επιλεγμζνεσ αγορζσ ςτόχουσ. Σα ειδικότερα ςυςτατικά του μθχανιςμοφ αυτοφ περιζχουν: Βαρόμετρο εξαγωγϊν, Παρατθρθτιριο εμποδίων διαςυνοριακοφ εμπορίου, τρατθγικι πλθροφόρθςθ για αγορζσ ςτόχουσ, Αποτφπωςθ των αναγκϊν των επιχειριςεων, κτλ. Θ δράςθ υλοποιείται ςε ςυνεργαςία με τουσ ςυλλογικοφσ φορείσ του ιδιωτικοφ τομζα. Σμ ,40 ελίδα 16

17 ΔΑΣΘ Εξωςτρζφειασ Δ.3.2 Δ.3.3 Δ.3.4 Δ.3.5 ΡΕΙΓΑΦΘ ΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΘΣ ΔΑΣΘΣ ΕΞΩΣΤΕΦΕΙΑΣ (Δ) Τ/Ρ Θ.Σ. Ρ.Χ. ΕΡΙΡ. Δθμιουργία business hubs ςτισ Πρεςβείεσ Οι πρεςβείεσ μποροφν να αποτελζςουν ζνα πολφ ςθμαντικό μζροσ του μθχανιςμοφ πλθροφόρθςθσ και ενθμζρωςθσ των επιχειριςεων. Για να ςυμβεί αυτό, κα πρζπει να μετατραποφν από ζνα κλαςικό μοντζλο εξωτερικϊν ςχζςεων, ςε ζνα ςφγχρονο business hub, που κα προωκεί τισ επιχειριςεισ, κα παράγει τθν κατάλλθλθ πλθροφόρθςθ και ενθμζρωςθ που χρειάηονται και κα ςυνδράμει ςτθ δικτφωςι τουσ. Οι τυπικζσ εργαςίεσ ενόσ business hub περιζχουν: Πλθροφόρθςθ, Δικτφωςθ με χρθματοπιςτωτικά ιδρφματα, Δικτφωςθ με ερευνθτικά κζντρα, Δικτφωςθ με τοπικζσ επιχειρθματικζσ οργανϊςεισ, Τποςτιριξθ ςτθν εφρεςθ επιχειρθματικϊν ςυνεργαςιϊν, Δικτφωςθ με άλλεσ ελλθνικζσ επιχειριςεισ ςτθν περιοχι, Δρομολόγθςθ αιτθμάτων ςε κατάλλθλουσ φορείσ τθσ Δθμόςιασ Διοίκθςθσ, Παροχι εξοπλιςμοφ και γραφείων κάλυψθσ άμεςων αναγκϊν, κτλ. Θ δράςθ υλοποιείται ςε ςυνεργαςία με τουσ ςυλλογικοφσ φορείσ του ιδιωτικοφ τομζα.. Λειτουργία ενιαίασ πλατφόρμασ online ενθμζρωςθσ και πλθροφόρθςθσ Θ πλθροφόρθςθ και ενθμζρωςθ των επιχειριςεων και των ενδιαφερομζνων μερϊν, πρζπει να γίνεται μζςα από μία ενιαία ψθφιακι πλατφόρμα, με ςυνδεόμενεσ ςχετικζσ πθγζσ. Θ δράςθ υλοποιείται ςε ςυνεργαςία με τουσ ςυλλογικοφσ φορείσ του ιδιωτικοφ τομζα. Εξειδικευμζνεσ μελζτεσ αγοράσ (market analysis) και ανταγωνιςμοφ Οι επιχειριςεισ χρειάηονται εξειδικευμζνθ πλθροφόρθςθ για τουσ κλάδουσ, τα προϊόντα και τισ αγορζσ ενδιαφζροντοσ. Αυτό μπορεί να επιτευχκεί, μζςω ειδικϊν μελετϊν αγοράσ (market analysis) και ανταγωνιςμοφ. Οι μελζτεσ κα αφοροφν μεταξφ άλλων ςε: Οικονομικοφσ και πολιτικοφσ κινδφνουσ, Επιχειρθματικζσ ευκαιρίεσ, Ανάλυςθ αγοράσ, Ανάλυςθ ανταγωνιςμοφ, Ανάλυςθ καταναλωτϊν, Ρυκμιςτικά κζματα, Ανάλυςθ μεγεκϊν αγοράσ, Πλθροφορίεσ ειςόδου ςτθν αγορά, Ανάλυςθ Balasha, Ανάλυςθ εμποδίων, κτλ. Ωσ αγορζσ ςτόχοι αναγνωρίηονται αρχικά οι εξισ: Κίνα, ΘΠΑ, Καναδάσ, Γερμανία, Γαλλία, Ρωςία, Ντόχα, Erbil, Σουρκία, Βραηιλία, Ινδονθςία, Σαχλάνδθ Χονγκ Κονγκ, Βιετνάμ, Μαλαιςία, ιγκαποφρθ, Νότια Αφρικι, Ιαπωνία, Ινδία, ΘΑΕ και οι ευρφτερεσ αραβικζσ χϊρεσ, Λατινικι Αμερικι, Αυςτραλία, κτλ. Θ δράςθ υλοποιείται ςε ςυνεργαςία με τουσ ςυλλογικοφσ φορείσ του ιδιωτικοφ τομζα. Εξειδικευμζνεσ μελζτεσ πρόςβαςθσ και διάκεςθσ Οι επιχειριςεισ ςτθ κακθμερινότθτά τουσ χρειάηονται εξειδικευμζνθ και τρζχουςα πλθροφόρθςθ για να αντιμετωπίςουν κζματα παραγωγισ και λειτουργίασ. Οι μελετζσ μποροφν να αφοροφν ςε: Εφοδιαςτικι αλυςίδα, Εκτελωνιςμοφσ, Εμπορικοφσ κινδφνουσ, Τποδομζσ, Ηθτιματα πράςινθσ οικονομίασ, Εμπορικζσ ςυναλλαγζσ και ςυνεργαςίεσ, Καταςκευι και λειτουργία δικτφου διανομισ, Εμπόδια ειςόδου, κτλ. Θ δράςθ υλοποιείται ςε ςυνεργαςία με τουσ ςυλλογικοφσ φορείσ του ιδιωτικοφ τομζα. Σμ ,40 Σμ 2, 3 & 11 1 & 5 3,40 Σμ 3 1 4,00 Σμ 3 & 7 1 & 4 3,70 ελίδα 17

18 ΔΑΣΘ Εξωςτρζφειασ Δ.4.1 Δ.4.2 Δ.4.3 Δ.4.4 Δ.4.5 Δ.4.5 ΡΕΙΓΑΦΘ ΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΘΣ ΔΑΣΘΣ ΕΞΩΣΤΕΦΕΙΑΣ (Δ) Τ/Ρ Θ.Σ. Ρ.Χ. ΕΡΙΡ. Δθμιουργία ςυνεργιϊν για τθν προϊκθςθ εξωςτρεφϊν επιχειριςεων Μια πολφ κρίςιμθ παράμετροσ για τθ δραςτθριοποίθςθ των εξωςτρεφϊν επιχειριςεων, αποτελεί θ δικτφωςι τουσ ςτισ χϊρεσ ενδιαφζροντοσ. Ζτςι, απαιτείται θ δθμιουργία δικτφου μεταξφ Enterprise Greece, ςυλλογικϊν φορζων, ςυνδζςμων, Πρεςβειϊν, διμερϊν εμπορικϊν επιμελθτθρίων κτλ, για τθν αποτελεςματικότερθ προϊκθςθ των ςυμφερόντων των εξωςτρεφϊν επιχειριςεων. Ενδυνάμωςθ τθσ οικονομικισ διπλωματίασ για προϊκθςθ και δικτφωςθ των ελλθνικϊν επιχειριςεων Θ διπλωματία δεν πρζπει να περιοριςτεί ςτθν κλαςικι τθσ μορφι, αλλά πρζπει να δϊςει μεγάλθ ϊκθςθ ςτθν προϊκθςθ και δικτφωςθ των ελλθνικϊν επιχειριςεων. Για να καταςτεί αυτό δυνατό, κα πρζπει να ενδυναμωκεί ςε κζματα όπωσ οργάνωςθ, λειτουργία, ΙΣ, ανκρϊπινο δυναμικό, εξοπλιςμό, αξιοποίθςθ outsourcing, ςυνζργειεσ ςτθν υλοποίθςθ δράςεων, κτλ. Λειτουργία ενιαίασ πλατφόρμασ online ενθμζρωςθσ, πλθροφόρθςθσ και δικτφωςθσ Θ ψθφιακι πλατφόρμα που κα αναπτυχκεί ςτο πλαίςιο τθσ δράςθσ 3.3, μπορεί να καλφψει τισ ανάγκεσ αναγνϊριςθσ ευκαιριϊν επιχειρθματικισ δικτφωςθσ. Θ δράςθ υλοποιείται ςε ςυνεργαςία με τουσ ςυλλογικοφσ φορείσ του ιδιωτικοφ τομζα. Οργάνωςθ ειδικϊν επιχειρθματικϊν αποςτολϊν ςτισ χϊρεσ ςτόχουσ Θ παγκόςμια εμπειρία ζχει αποδείξει ότι θ οργάνωςθ ειδικϊν επιχειρθματικϊν αποςτολϊν ςτισ χϊρεσ ςτόχουσ, αποτελεί ςθμαντικό παράγοντα υλοποίθςθσ τθσ εξωςτρζφειασ. Για να επιτευχκεί κάτι τζτοιο, χρειάηεται προεργαςία, ϊςτε οι επιχειρθματικζσ αποςτολζσ να είναι ςτοχευμζνεσ και αποτελεςματικζσ, αλλά και μετζπειτα αποτίμθςθ των αποτελεςμάτων, ϊςτε να υπάρξουν lessons learned για τθν περαιτζρω οργάνωςθ αποτελεςματικότερων και επιτυχθμζνων επιχειρθματικϊν αποςτολϊν. Ωσ αγορζσ ςτόχοι, αναγνωρίηονται αρχικά οι εξισ: Κίνα, ΘΠΑ, Καναδάσ, Γερμανία, Γαλλία, Ρωςία, Ντόχα, Erbil, Σουρκία, Βραηιλία, Ινδονθςία, Σαχλάνδθ Χονγκ Κονγκ, Βιετνάμ, Μαλαιςία, ιγκαποφρθ, Νότια Αφρικι, Ιαπωνία, Ινδία, ΘΑΕ και οι ευρφτερεσ αραβικζσ χϊρεσ, Λατινικι Αμερικι, Αυςτραλία, κτλ. Θ δράςθ υλοποιείται ςε ςυνεργαςία με τουσ ςυλλογικοφσ φορείσ του ιδιωτικοφ τομζα. Οργάνωςθ εκκζςεων, θμερίδων, ςυνεδρίων, κλπ ςτισ χϊρεσ ςτόχουσ Ζνασ ακόμθ ςθμαντικόσ παράγοντασ τθσ εξωςτρζφειασ είναι θ οργάνωςθ εκκζςεων, θμερίδων, ςυνεδρίων, κλπ. Όπωσ και ανωτζρω, κα πρζπει να υπάρξει ςθμαντικι προεργαςία ϊςτεθ ςυμμετοχι να είναι ςτοχευμζνθ και αποτελεςματικι. Θα πρζπει μετά από κάκε ζκκεςθ/ θμερίδα/ ςυνζδριο κλπ., να υπάρχει μία αποτίμθςθ των αποτελεςμάτων, ϊςτε να υπάρξουν lessons learned γιαν τισ επόμενεσ ςυμμετοχζσ. Θ δράςθ υλοποιείται ςε ςυνεργαςία με τουσ ςυλλογικοφσ φορείσ του ιδιωτικοφ τομζα. Εξειδικευμζνεσ μελζτεσ δικτφωςθσ ςτο εξωτερικό Μεγάλθ ϊκθςθ ςτθν εξωςτρζφεια, κα δϊςει θ δθμιουργία ενόσ δικτφου επαφϊν ςτο εξωτερικό. Για να δθμιουργθκεί αυτό το δίκτυο, απαιτοφνται εξειδικευμζνεσ ζρευνεσ αγοράσ με τα ακόλουκα αντικείμενα: Διερεφνθςθ φιμθσ και πελατείασ, Due diligence, Οικονομικά ςτοιχεία, Σρζχουςεσ εμπορικζσ ςυμφωνίεσ, Επιχειρθματικζσ προοπτικζσ, Αρχικι διερεφνθςθ (Profiling) τθσ καταλλθλόλθτασ επιχειριςεων, Δθμιουργία καταλόγων (Cataloguing) επιχειριςεων που Σμ 3 & 11 1 & 5 2,60 Σμ ,05 Σμ 2 & 3 1 1,85 Σμ ,70 Σμ ,40 Σμ 3 & 11 1 & 5 3,70 ελίδα 18

19 ΔΑΣΘ Εξωςτρζφειασ ΡΕΙΓΑΦΘ ΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΘΣ ΔΑΣΘΣ ΕΞΩΣΤΕΦΕΙΑΣ (Δ) Τ/Ρ Θ.Σ. Ρ.Χ. ΕΡΙΡ. αποτελοφν δυνθτικοφσ ςυνεργάτεσ ςτισ αγορζσ - ςτόχουσ, Μθχανιςμοφσ αξιολόγθςθσ αποτελεςμάτων επιχειρθματικισ δικτφωςθσ, κτλ. Θ δράςθ υλοποιείται ςε ςυνεργαςία με τουσ ςυλλογικοφσ φορείσ του ιδιωτικοφ τομζα. Δ.5.1 Δ.5.2 Ανάπτυξθ ικανοτιτων Συμβοφλων και Εκπαιδευτϊν ςε κζματα εξωςτρζφειασ Θ δράςθ αυτι, ζρχεται να καλφψει ζνα αναγνωριςμζνο ζλλειμμα των ςυμβουλευτικϊν υπθρεςιϊν τθσ αγοράσ, ςε εξειδικευμζνα κζματα εξωςτρζφειασ.. Οι εξωςτρεφείσ επιχειριςεισ, κα ζχουν τθ δυνατότθτα πρόςβαςθσ (ςε κακεςτϊσ ελεφκερθσ αγοράσ) ςε ζνα (ανοικτό) κατάλογο ςυμβοφλων (ςε επίπεδο φυςικοφ προςϊπου) των οποίων οι γνϊςεισ, εμπειρίεσ, κτλ για τθν παροχι εξειδικευμζνων υπθρεςιϊν ζχει αναγνωριςκεί και βεβαιωκεί. Θ δράςθ αφορά ςτθ βεβαίωςθ των γνϊςεων και ικανοτιτων ςυμβοφλων εξωςτρζφειασ μζςω ενόσ εξεταςτικοφ μθχανιςμοφ (Exports Consulting Driving License). Οι εν λόγω ςφμβουλοι, κα λαμβάνουν ςχετικι βεβαίωςθ εξειδίκευςθσ και κα εγγράφονται ςε κατάλογο υμβοφλων Εξωςτρζφειασ (π.χ.ςτα πρότυπα των ςυμβοφλων ISO). Θ δράςθ υλοποιείται ςε ςυνεργαςία με τουσ ςυλλογικοφσ φορείσ του ιδιωτικοφ τομζα. Παροχι επιτόπιων εξειδικευμζνων ςυμβουλευτικϊν υπθρεςιϊν για τθν ανάπτυξθ τθσ εξαγωγικισ ωριμότθτασ Θ δράςθ αυτι, ζρχεται να καλφψει δυο αναγνωριςμζνεσ δυςκολίεσ των εξωςτρεφϊν επιχειριςεων. Θ πρϊτθ αφορά ςε εξωςτρεφείσ επιχειριςεισ, αλλά με δυςκολία διατιρθςθσ τθσ ανταγωνιςτικότθτάσ τουσ ςτισ διεκνείσ αγορζσ, λόγω ελλείψεων ςε ανκρϊπινο δυναμικό με ικανότθτεσ και δεξιότθτεσ αποτελεςματικισ διείςδυςθσ ςε νζεσ αγορζσ ι/και παραμονισ ςτισ υφιςτάμενεσ. Θ δεφτερθ, αφορά ςε επιχειριςεισ με εξαγωγικι προοπτικι αλλά χωρίσ ςυςτθματικι εξωςτρζφεια, λόγω ελλείψεων ςε ανκρϊπινο δυναμικό με ικανότθτεσ και δεξιότθτεσ αποτελεςματικοφ ςχεδιαςμοφ και (κυρίωσ) υλοποίθςθσ ενόσ export business plan. Θ δράςθ: Προνοεί για τθν ανάπτυξθ εγχειριδίου και υποδειγμάτων για τθ ςφνταξθ μελετϊν ςκοπιμότθτασ και επιχειρθματικϊν ςχεδίων εξωςτρζφειασ. Αφορά ςτθν τεχνικι και εκπαιδευτικι υποςτιριξθ ςτελεχϊν επιχειριςεων για τθν ζναρξθ ι/και ςυνζχιςθ τθσ εξαγωγικισ τουσ δραςτθριότθτασ με ςκοπό τθ διεκνοποίθςι, τθν απόκτθςθ ταυτότθτασ και εμπειρίασ εξωςτρζφειασ. Γίνεται μζςω τθσ παροχισ εξειδικευμζνων εκπαιδευτικϊν προγραμμάτων επ ζργω ενδο-επιχειρθςιακισ υποςτιριξθσ (on the job training), αλλά και δικτφωςθ των ςτελεχϊν με φορείσ, εμπειρογνϊμονεσ και ςυμβοφλουσ, με ςτόχο τθ διάχυςθ επιτυχθμζνων μεκόδων και τθσ εμπειρίασ που ζχει αποκτθκεί, ςτθν αντιμετϊπιςθ προβλθμάτων ςτισ εξαγωγζσ. Εςτιάηει κυρίωσ ςε επιχειριςεισ που παρουςιάηουν ενδιαφζροντα χαρακτθριςτικά καινοτομίασ (π.χ. ςτο προϊόν, ςτθ διαδικαςία προϊκθςθσ, κτλ) μιασ και θ ενδυνάμωςθ των δεξιοτιτων των ςτελεχϊν κα επιτυγχάνει (accelerate) τθσ εξαγωγικι δυναμικι τουσ. Προνοεί για τθ μεταφορά τεχνογνωςίασ προσ τισ αναπτυςςόμενεσ (εξαγωγικά) επιχειριςεισ. Θ δράςθ υλοποιείται ςε ςυνεργαςία με τουσ ςυλλογικοφσ φορείσ του ιδιωτικοφ τομζα. Σμ 3 & 10 1 & 2 2,20 Σμ 3 1 2,55 ελίδα 19

20 ΔΑΣΘ Εξωςτρζφειασ Δ.5.3 Δ.5.4 ΡΕΙΓΑΦΘ ΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΘΣ ΔΑΣΘΣ ΕΞΩΣΤΕΦΕΙΑΣ (Δ) Τ/Ρ Θ.Σ. Ρ.Χ. ΕΡΙΡ. Μελζτεσ αναδιοργάνωςθσ εξωςτρεφϊν επιχειριςεων Για να μπορζςουν οι επιχειριςεισ να ανταποκρικοφν ςτισ απαιτιςεισ εξωςτρζφειασ, κα πρζπει να αναδιοργανωκοφν, να επαναδιατυπϊςουν και να υλοποιιςουν το παραγωγικό τουσ μοντζλο, με γνϊμονα τθν εξωςτρζφεια, ϊςτε να ανταποκρίνονται αφενόσ ςτισ γενικζσ απαιτιςεισ τθσ διεκνοποιθμζνθσ αγοράσ, αλλά και ςτισ εκάςτοτε ςυνκικεσ των χωρϊν προοριςμοφ. Ανάπτυξθ ολοκλθρωμζνων ςυςτθμάτων διαχείριςθσ των απαιτιςεων ποιότθτασ Οι απαιτιςεισ ποιότθτασ (π.χ. προδιαγραφζσ προϊόντων, περιβαλλοντικοί όροι κλπ.) μποροφν να αφοροφν ςε γενικότερεσ τεχνικζσ ςε διεκνζσ επίπεδο (πρότυπα, οδθγίεσ, κανονιςμοί, κλπ.) αλλά και ςε επιμζρουσ προδιαγραφζσ των χωρϊν ςτόχων. Για να μποροφν να ανταποκρικοφν οι επιχειριςεισ, κα πρζπει να ςχεδιάςουν και να αναπτφξουν ζνα ολοκλθρωμζνο ςφςτθμα διαχείριςθσ των απαιτιςεων ποιότθτασ, το οποίο προςαρμόηεται ςτισ επιμζρουσ αγορζσ. Σμ 3 1 2,40 Σμ 3 1 2,75 Δ.6.1 Δ.6.2 Ανάπτυξθ δικτφων και ςυνεργαςιϊν (δράςθ επαναλαμβανόμενθ ανά τομζα) Θ δράςθ ζρχεται να καλφψει τθν αναγνωριςμζνθ δυςκολία των εξωςτρεφϊν επιχειριςεων (ειδικά των αναδυόμενων εξαγωγικά) να ςυνειςφζρουν αποτελεςματικά ςτθ δθμιουργία μιασ κρίςιμθσ μάηασ προϊόντων ι προτάςεων κάλυψθσ ςυνδυαςμζνων αναγκϊν των καταναλωτϊν των αγορϊν ςτόχων. Μζςα από αυτι τθ δράςθ, προωκείται ενεργθτικά θ τεχνικι υποςτιριξθ (για οριςμζνο χρονικό διάςτθμα) ςτθν οργάνωςθ και λειτουργία δικτφων εξαγωγικϊν επιχειριςεων ςε κρίςιμουσ επιχειρθματικοφσ τομείσ. Επίςθσ, ζρχεται να καλφψει τθ δυςκολία ανάπτυξθσ ςυνεργαςιϊν μεταξφ επιχειριςεων με ερευνθτικά / ακαδθμαϊκά ιδρφματα για το μεταςχθματιςμό τθσ καινοτομίασ ςε βιϊςιμθ επιχειρθματικότθτα, με τθν εξωςτρζφεια εξ αρχισ ενςωματωμζνθ ςτο επιχειρθματικό μοντζλο. επίςθσ, δίνονται κίνθτρα ςτουσ εξαγωγείσ, για τθ ςυμμετοχι τουσ ςε αυτά τα δίκτυα. Σομείσ, με ιδιαίτερθ ςθμαςία για τθν εκνικι οικονομία και ενδιαφζρον ανάπτυξθσ ςυνεργιϊν, είναι: Ποτά Σρόφιμα, Φάρμακα Καλλυντικά, ΣΠΕ, Σεχνολογίεσ Περιβάλλοντοσ, Ενζργεια, Αγροδιατροφικι αλυςίδα, Τγεία, Καταςκευζσ, Logistics, κτλ. Θ δράςθ υλοποιείται ςε ςυνεργαςία με τουσ ςυλλογικοφσ φορείσ του ιδιωτικοφ τομζα. Δράςεισ προϊκθςθσ και προβολισ Οι κρίςιμεσ αλυςίδεσ αξίασ (βλζπε ενότθτα 1.2), όπωσ και αρκετοί άλλοι κλάδοι τθσ ελλθνικισ οικονομίασ, αναγνωρίηονται ωσ ςθμαντικοί οδθγοί ανάκαμψθσ. Ακόμα και ςιμερα όμωσ, απουςιάηει ζνασ ολοκλθρωμζνοσ μθχανιςμόσ υποςτιριξθσ ςτθ διεκνι προϊκθςθ και προβολι των ανταγωνιςτικϊν πλεονεκτθμάτων τουσ. Θ ςυγκεκριμζνθ δράςθ αφορά ςτα εξισ: χεδιαςμό και υλοποίθςθ ενόσ μεγάλου προγράμματοσ ανάδειξθσ των ανταγωνιςτικϊν πλεονεκτθμάτων των ελλθνικϊν βιομθχανικϊν και εμπορικϊν προϊόντων. Τποςτιριξθ ςτθν οργάνωςθ και λειτουργία ενόσ ευζλικτου δικτφου ςυςτθματικισ προβολισ των ανταγωνιςτικϊν πλεονεκτθμάτων ςε διεκνείσ αγορζσ, ςυνζδρια, fora, κτλ. τθ ςυνζχεια, ο μθχανιςμόσ κα αποκτιςει μονιμότθτα μζςα από τθν ευρφτερθ ςυμμετοχι τόςο του δθμόςιου όςο και του ιδιωτικοφ τομζα. Σμ 3 & 7 1 & 4 2,90 Σμ 3 1 3,86 ελίδα 20

21 ΔΑΣΘ Εξωςτρζφειασ ΡΕΙΓΑΦΘ ΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΘΣ ΔΑΣΘΣ ΕΞΩΣΤΕΦΕΙΑΣ (Δ) Τ/Ρ Θ.Σ. Ρ.Χ. ΕΡΙΡ. Χαρτογράφθςθ και ποςοτικοποίθςθ του δυναμικοφ (capacity) του κλάδου. Δθμιουργία προωκθτικοφ / ενθμερωτικοφ υλικοφ (θλεκτρονικοφ και ζντυπου) για τθ ςυςτθματικι προβολι των ανταγωνιςτικϊν πλεονεκτθμάτων ςτισ μεταφορικζσ αγορζσ. Δ.7.1 Δ.7.2 Σχεδιαςμόσ και υλοποίθςθ προγράμματοσ ενίςχυςθσ τθσ ρευςτότθτασ Οι επιχειριςεισ ζχουν ανάγκθ τθ χρθματοδότθςθ τθσ εξαγωγικισ τουσ δραςτθριότθτασ. Με δεδομζνθ όμωσ τθν κατάςταςθ των ελλθνικϊν τραπεηϊν, πρζπει να ξεπεραςτεί θ παραδοςιακι λογικι των επιχορθγιςεων / ενιςχφςεων / επιδοτιςεων ςτισ επιχειριςεισ. Πρζπει να παραςχεκεί, με ιδιαίτερα ενεργθτικό τρόπο, ςτιριξθ ςτουσ εξαγωγείσ, καλφπτοντασ τθ δυςλειτουργία τθσ χρθματοδοτικισ αγοράσ (market failure), ϊςτε να αποκαταςτακεί τμιμα τθσ ρευςτότθτασ. Αυτό μπορεί να γίνει με τουσ εξισ ενδεικτικοφσ τρόπουσ: υνδυαςτικι αξιοποίθςθ των πόρων τθσ ΝΠΠ, μαηί με πόρουσ από άλλεσ πθγζσ (π.χ. επενδυτικά ταμεία, διεκνείσ χρθματοπιςτωτικοφσ οργανιςμοφσ, go-to-market funds, κτλ) για τθν παροχι εγγυιςεων ςτισ Σράπεηεσ (π.χ. funded risk sharing, cash collateral, κτλ), ςτισ ςυναλλαγζσ εξαγωγικοφ προςανατολιςμοφ. Θ πρακτικι αυτι, κα ςυμβάλει ςτθ μείωςθ του κινδφνου που αναλαμβάνουν οι ελλθνικζσ τράπεηεσ, που δεν είναι πλζον ςε κζςθ να παρζχουν τζτοιου είδουσ υπθρεςίεσ και κα δϊςει τθ δυνατότθτα να ςυνεχιςτεί θ παροχι αυτϊν των υπθρεςιϊν, ςε μια περίοδο κατά τθν οποία θ Ελλάδα χρειάηεται χρθματοδότθςθ του εξωτερικοφ τθσ εμπορίου. Θ πρόςβαςθ ςτθ χρθματοδότθςθ από τουσ εξαγωγείσ, μπορεί να δομθκεί με χαρακτθριςτικά «προγράμματοσ εξαγωγικισ ρευςτότθτασ», που κα χρθςιμοποιεί τουσ πόρουσ με ανακυκλοφμενο τρόπο. Χρθματοδοτικι υποςτιριξθ προςαρμοςμζνθ ςτισ ειδικζσ ανάγκεσ των επιχειριςεων. Θα περιλαμβάνει εργαλεία όπωσ εγγυιςεισ, επιδότθςθ επιτοκίου και επιχειρθματικά κεφάλαια, κτλ. Οι τράπεηεσ που ςυμμετζχουν ςτο πρόγραμμα, κα παρζχουν ςτθ ςυνζχεια ρευςτότθτα ςτουσ ενδιαφερόμενουσ εξαγωγείσ, βάςει των τυπικϊν χρθματοοικονομικϊν κριτθρίων, ςυμπλθρωμζνων με κριτιρια που εξαςφαλίηουν τθ ρευςτότθτα με τισ επιδιϊξεισ τθσ εκνικισ ςτρατθγικισ εξωςτρζφειασ (π.χ. εξαγωγζσ επιλεγμζνων προϊόντων ςε επιλεγμζνεσ αγορζσ ςτόχουσ, από επιλεγμζνεσ κατθγορίεσ εξαγωγικϊν επιχειριςεων). Σχεδιαςμόσ και υλοποίθςθ ολοκλθρωμζνου προγράμματοσ που ςυνδυάηει τθ χρθματοδοτικι και τεχνικι υποςτιριξθ των εξωςτρεφϊν επιχειριςεων Ζχοντασ υπόψθ τθ ςθμερινι κατάςταςθ, θ ενεργθτικότερθ διεφρυνςθ τθσ εξαγωγικισ βάςθσ πρζπει να βαςιςτεί ςυνδυαςτικά ςε (α) ςφγχρονουσ χρθματοδοτικοφσ / αςφαλιςτικοφσ μθχανιςμοφσ, πζρα των παραδοςιακϊν επιχορθγιςεων (β) επιτόπια τεχνικι υποςτιριξθ και ανάπτυξθ ικανοτιτων (γ) αναβάκμιςθ των παγίων και του παραγωγικοφ δυναμικοφ. Σεχνικι υποςτιριξθ Θ ΝΠΠ πρζπει να εςτιάηει ςτθν παροχι ςτοχευμζνθσ επιτόπιασ (on the job) κατάρτιςθσ, τεχνικισ και ςυμβουλευτικισ υποςτιριξθσ, τεχνικϊν coaching / mentoring ςε ςτελζχθ και επιχειριςεισ για τθ δθμιουργία και υλοποίθςθ πλάνου Σμ Σμ 3 & 11 3 & 11 1 & 5 3,75 1 & 5 3,10 ελίδα 21

22 ΔΑΣΘ Εξωςτρζφειασ Δ.7.3 ΡΕΙΓΑΦΘ ΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΘΣ ΔΑΣΘΣ ΕΞΩΣΤΕΦΕΙΑΣ (Δ) Τ/Ρ Θ.Σ. Ρ.Χ. ΕΡΙΡ. διεκνοποίθςθσ και ανάπτυξθσ εξαγωγϊν (export business plan). Ο ςυνδυαςμόσ αυτόσ, πρζπει να ζχει υψθλι εξατομίκευςθ ςε επίπεδο ανκρϊπινου δυναμικοφ (ςτελεχϊν) αλλά και επιχειριςεων, ϊςτε να μπορεί άμεςα να χρθςιμοποιθκεί για τθ βελτίωςθ των επιδόςεων εξωςτρζφειασ των επιχειριςεων. Πάγια ςτοιχεία και παραγωγικό δυναμικό Σα ολοκλθρωμζνα προγράμματα, ςυμπλθρωματικά με τθν τεχνικι υποςτιριξθ, μποροφν να ςυνειςφζρουν ςτθν αναβάκμιςθ / επζκταςθ / εγκατάςταςθ των ακόλουκων (ενδεικτικϊν) κατθγοριϊν, εφόςον ςχετίηονται εμφανϊσ με τθ βελτίωςθ τθσ εξαγωγικισ κζςθσ τθσ επιχείρθςθσ: Μθχανολογικόσ εξοπλιςμόσ, Σεχνολογίεσ πλθροφορικισ και τθλεπικοινωνιϊν, Ενζργειεσ ςχεδιαςμοφ, πιςτοποίθςθσ και ςυμμόρφωςθσ προϊόντων και ςυςκευαςίασ, Ενζργειεσ προβολισ ςε αγορζσ ςτόχουσ, Ενζργειεσ προςταςίασ ι απόκτθςθσ και χριςθσ πατεντϊν, πνευματικισ ιδιοκτθςίασ και μεταφοράσ τεχνογνωςίασ ςε ευρωπαϊκό και διεκνζσ επίπεδο, Ενζργειεσ μετεγκατάςταςθσ μεταποιθτικϊν επιχειριςεων ςε Επιχειρθματικζσ Περιοχζσ (Ε.Π.), Ενζργειεσ ανάπτυξθσ πρωτοτφπων / προτφπων, Λειτουργικζσ ενζργειεσ, κτλ. Νζοι χρθματοδοτικοί μθχανιςμοί Είναι ςθμαντικό να παρζχεται ςτισ επιχειριςεισ μια ευρεία γκάμα χρθματοδοτικϊν εργαλείων. Θ χρθματοδοτικι υποςτιριξθ, πρζπει να είναι προςαρμοςμζνθ ςτισ ιδιαίτερεσ ανάγκεσ των επιχειριςεων και να περιλαμβάνει εργαλεία όπωσ εγγυιςεισ, επιδότθςθ επιτοκίου και επιχειρθματικά κεφάλαια, με ενδεικτικζσ εφαρμογζσ όπωσ: Δυνατότθτα ςυμμετοχισ ςτο κεφάλαιο των ιδιαίτερα αναπτυςςόμενων εξαγωγικϊν επιχειριςεων, με εκ των προτζρων κακοριςμζνθ ςτρατθγικι εξόδου (π.χ. χρόνοσ, επιδιωκόμενθ απόδοςθ, κτλ). Εγγυοδότθςθ: ομολογιακϊν δανείων μεςομακροπρόκεςμθσ αποπλθρωμισ (π.χ. 3-7 ζτθ), άνοιγμα «Letter of credit» με ςκοπό τθν αγορά πρϊτων υλϊν, δανείων επιχειριςεων με ςκοπό τθν αγορά κεφαλαιουχικοφ εξοπλιςμοφ, δανείων για κάλυψθ λειτουργικϊν δαπανϊν, βραχυπρόκεςμων δανείων για κάλυψθ ζωσ 100% του ποςοφ των παραγγελιϊν, δανείων για επζκταςθ υφιςτάμενων επενδφςεων των εξαγωγικϊν επιχειριςεων, βραχυπρόκεςμων χαμθλότοκων δανείων για το 100% τθσ επιςτροφισ του οφειλόμενου ΦΠΑ προσ τισ εξαγωγικζσ επιχειριςεισ, δανείων για τθν κάλυψθ του κόςτουσ για είςοδο των εξαγωγικϊν ΜμΕ ςε νζεσ ξζνεσ αγορζσ-ςτόχουσ (προτείνεται: max / ΜμΕ, / αγορά), δανείων για τθν αντιμετϊπιςθ αναγκϊν ρευςτότθτασ, παράλλθλα με μακροπρόκεςμα, για τθν αντιμετϊπιςθ τθσ ανεπάρκειασ, ιδίων κεφαλαίων, κτλ. Δυνατότθτα εκχϊρθςθσ απαιτιςεων ςτισ τράπεηεσ από κατατεκείςεσ ςτισ ΔΟΤ αιτιςεισ ΦΠΑ, για δανειοδότθςθ επιχειριςεων με κεφάλαια κίνθςθσ. Αςφαλίςεισ εξαγωγικϊν πιςτϊςεων, για παράδειγμα ςτθ βραχυπρόκεςμθ αςφάλιςθ εξαγωγικϊν πιςτϊςεων μθ εμπορεφςιμων κινδφνων, κτλ. Οργάνωςθ και λειτουργία μθχανιςμοφ ελζγχου τθσ υλοποίθςθσ των προγραμμάτων Μια από τισ μεγαλφτερεσ αδυναμίεσ των ςυγχρθματοδοτοφμενων προγραμμάτων, ιταν θ ανεπάρκεια ελζγχου τθσ υλοποίθςθσ των προγραμμάτων. Με τθ δράςθ αυτι, προτείνεται θ οργάνωςθ και λειτουργία ενόσ μθχανιςμοφ που κα ελζγχει τθν υλοποίθςθ. Θ δράςθ υλοποιείται ςε ςυνεργαςία με τουσ ςυλλογικοφσ φορείσ του ιδιωτικοφ τομζα. Σμ 3 & 11 1 & 5 3,00 ελίδα 22

23 ΔΑΣΘ Εξωςτρζφειασ ΡΕΙΓΑΦΘ ΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΘΣ ΔΑΣΘΣ ΕΞΩΣΤΕΦΕΙΑΣ (Δ) Τ/Ρ Θ.Σ. Ρ.Χ. ΕΡΙΡ. Δ.8.1 Δ.8.2 Δ.8.3 Απαλοιφι εμποδίων και διοικθτικϊν επιβαρφνςεων ςτο διαςυνοριακό εμπόριο Οι ςθμερινζσ ςυνκικεσ λειτουργίασ του εξαγωγικοφ εμπορίου, δυςχεραίνονται από μία ςειρά εμποδίων, διοικθτικϊν επιβαρφνςεων καιγραφειοκρατικϊν αγκυλϊςεων. Απαιτείται λοιπόν, αναςχεδιαςμόσ του υφιςτάμενου πλαιςίου λειτουργίασ που αφορά ςτο εξαγωγικό εμπόριο, προσ τθν κατεφκυνςθ του εκςυγχρονιςμοφ και των βζλτιςτων πρακτικϊν που ιςχφουν παγκοςμίωσ, με ςτόχο τθ διευκόλυνςθ των επιχειριςεων. Ενδεικτικά κζματα αφοροφν ςε κεςμικζσ αλλαγζσ όπωσ: Επαναπροςδιοριςμόσ κριτθρίων αξιολόγθςθσ κινδφνου, ϊςτε (ςτθν πράξθ) να διατθρθκοφν οι μζςοι όροι τθσ Ε.Ε.. Αυτοματοποίθςθ ορκισ μείωςθσ κινδφνου, ςε περιπτϊςεισ πιςτοποιθτικϊν ειςαγωγισ / εξαγωγισ. Προςαρμογι του κεςμικοφ πλαιςίου, για τθν πλιρθ ενςωμάτωςθ του κοινοτικοφ δικαίου, με λεπτομερι περιγραφι - εξειδίκευςθ και αποφυγι απλισ μεταφοράσ των κοινοτικϊν διατάξεων. Εκςυγχρονιςμόσ του κεςμικοφ πλαιςίου, με απαλοιφι των παρωχθμζνων διατάξεων. Επανεξζταςθ τελϊν, φόρων και ςτοιχείων διοικθτικοφ κόςτουσ (π.χ. ΔΕΣΕ, τζλθ, δαςμοί, χαρτόςθμα, κτλ). Απλοποίθςθ και πλιρθσ θλεκτρονικοποίθςθ (paperless) τελωνειακϊν διαδικαςιϊν μζςα από το Single Window Ζχουν ξεκινιςει ςθμαντικά βιματα προσ τθν απλοποίθςθ και πλιρθ θλεκτρονικοποίθςθ (paperless) των τελωνειακϊν διαδικαςιϊν. Θ προςπάκεια αυτι, πρζπει να ςυνεχιςτεί και να ολοκλθρωκεί μζςα από τθ λειτουργία του Single Window, για τθν ενιαία διαχείριςθ των τελωνειακϊν διαδικαςιϊν. Επίςθσ, προτείνεται πλιρθσ αξιοποίθςθ τθσ τεχνολογίασ, ςε ολόκλθρο το εφροσ των τελωνειακϊν διαδικαςιϊν (π.χ. θλεκτρονικά εντάλματα πλθρωμισ και θλεκτρονικι πλθρωμι), κακϊσ και ελαχιςτοποίθςθ των ςυνδιαλλαγϊν των επιχειριςεων με τουσ υπαλλιλουσ των ςχετικϊν υπθρεςιϊν. Ολοκλθρωμζνθ και μοναδικι αρμόδια αρχι (One-Stop-Shop-Authority) για τελωνειακά και φορολογικά κζματα ιμερα, υπάρχουν πολλαπλά ςθμεία εξυπθρζτθςθσ για τα τελωνειακά και φορολογικά κζματα, με αποτζλεςμα να αυξάνονται τα διοικθτικά εμπόδια. Θ ςφςταςθ (π.χ. οργάνωςθ, λειτουργία, ΙΣ, ανκρϊπινο δυναμικό, εξοπλιςμόσ, αξιοποίθςθ outsourcing, ςυνζργειεσ ςτθν υλοποίθςθ δράςεων, κεςμικά κζματα, κτλ) μίασ ολοκλθρωμζνθσ και μοναδικισ αρμόδιασ αρχισ (One-Stop-Shop-Authority) για τελωνειακά και φορολογικά κζματα κα ζχει πολλαπλά οφζλθ μζςα από: Εκκακάριςθ τελϊν, φόρων, δαςμϊν, ΦΠΑ, κτλ, από μια ενιαία αρχι (όμοια του Revenue τθσ Ιρλανδίασ ι του Tull τθσ Φινλανδίασ κλπ), υμψθφιςμόσ ΦΠΑ, Αποτελεςματικι χριςθ χαρτοφυλακίου χρεϊςεων / πιςτϊςεων ΦΠΑ, φόρων ςε ενζργεια, φόρων ειςαγωγισ, εξαγωγζσ εκτόσ Ε.Ε., κτλ. υνδυαςμζνθ και βελτιςτοποιθμζνθ κατανομι ανκρωπίνων πόρων, τελωνειακϊν και φορολογικϊν αρχϊν (ειδικά ςε ςθμαντικζσ εξαγωγζσ). Σμ ,40 Σμ 2 & ,40 Σμ ,70 ελίδα 23

24 ΔΑΣΘ Εξωςτρζφειασ Δ.8.4 Δ.8.5 ΡΕΙΓΑΦΘ ΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΘΣ ΔΑΣΘΣ ΕΞΩΣΤΕΦΕΙΑΣ (Δ) Τ/Ρ Θ.Σ. Ρ.Χ. ΕΡΙΡ. Διαφοροποιθμζνθ εξυπθρζτθςθ εξαγωγζων βάςει κριτθρίων ςυχνότθτασ, όγκου, αξίασ κτλ Σο επίπεδο εξυπθρζτθςθσ (service level), πρζπει να διαφοροποιείται ανάλογα με το προφίλ τθσ επιχείρθςθσ που ενδιαφζρεται για εξωςτρζφεια. Θα πρζπει να επαναπροςδιοριςτεί το μοντζλο εξυπθρζτθςθσ των τελωνείων (π.χ. οργάνωςθ, λειτουργία, ΙΣ, ανκρϊπινο δυναμικό, εξοπλιςμόσ, αξιοποίθςθ outsourcing, ςυνζργειεσ ςτθν υλοποίθςθ δράςεων, κεςμικά κζματα, κτλ), ϊςτε να υπάρξουν διαφορετικά επίπεδα εξυπθρζτθςθσ, με βάςθ τα κριτιρια ςυχνότθτασ, όγκου, αξίασ, κτλ, ϊςτε να αναδειχκοφν τρεισ διαφορετικοί μθχανιςμοί εξυπθρζτθςθσ: Δθμιουργία γραμμϊν εξυπθρζτθςθσ - Α. Κρίςιμοι εξαγωγείσ: Δθμιουργία και λειτουργία εξειδικευμζνθσ τελωνειακισ μονάδασ (ι γραφείου εντόσ των τελωνείων), ανάλογθ τθσ ΔΟΤ για μεγάλεσ επιχειριςεισ. Θζςπιςθ και λειτουργία account managers. Πλιρθσ θλεκτρονικι ανταλλαγι δεδομζνων (EDI). Μετάπτωςθ ςε εκ των υςτζρων ελζγχουσ (ςφμφωνα με EC 253/2003). Δθμιουργία γραμμϊν εξυπθρζτθςθσ - Β. υνικεισ εξαγωγείσ : Πλιρθσ θλεκτρονικι ανταλλαγι δεδομζνων (EDI). Μετάπτωςθ ςε εκ των υςτζρων ελζγχουσ (ςφμφωνα με EC 253/2003). Διεκπεραίωςθ φορτίων ςε εφλογο χρόνο. Κίνθτρα για αφξθςθ επιπζδου πιςτοποίθςθσ. Δθμιουργία γραμμϊν εξυπθρζτθςθσ - Γ. ΜΜΕ: φςταςθ και λειτουργία γραφείου εξυπθρζτθςθσ (help desk) για τθν πλθροφόρθςθ και υποςτιριξθ των μικρομεςαίων εξαγωγικϊν επιχειριςεων και τθν επικοινωνία με αντίςτοιχουσ φορείσ ςε άλλα κράτθ. Κίνθτρα για μετάπτωςθ ςε πλιρθ θλεκτρονικι ανταλλαγι δεδομζνων (EDI). Δθμιουργία ειδικοφ οδθγοφ τελωνειακϊν διαδικαςιϊν. Αφξθςθ του αρικμοφ των πιςτοποιθμζνων διαδικαςιϊν Θ μεταφορά τελωνειακϊν εργαςιϊν, από τα τελωνεία ςτθν κακθμερινι παραγωγικι δραςτθριότθτα των εξωςτρεφϊν επιχειριςεων, μζςα από πιςτοποιθμζνεσ διαδικαςίεσ, αναμζνεται να μειϊςει ςθμαντικά το κόςτοσ και το χρόνο διαςυνοριακϊν ςυναλλαγϊν. Αυτό μπορεί να επιτευχκεί με δυο τρόπουσ: Α. Μζςω επζκταςθσ του εφρουσ ωφελειϊν για τουσ ΕΟΦ, με ενδεικτικζσ παρεμβάςεισ όπωσ: Μείωςθ φυςικϊν ελζγχων και ελζγχων δικαιολογθτικϊν. Ανακεϊρθςθ διαδικαςιϊν κατάταξθσ επικινδυνότθτασ (risk profile). Μείωςθ χρόνων διεκπεραίωςθσ των αιτθμάτων και κεςμοκζτθςθ χρόνων. Επιτάχυνςθ των ελζγχων για τθν πιςτοποίθςθ Εγκεκριμζνου Οικονομικοφ Φορζα. υνδυαςμζνθ πιςτοποίθςθ ΕΟΦ και απλουςτευμζνων διαδικαςιϊν (που επιτρζπει απευκείασ αποςτολι από το ςθμείο προζλευςθσ ςτο ςθμείο άφιξθσ). Σμ ,75 Σμ 3 & 11 1 & 5 3,00 ελίδα 24

25 ΔΑΣΘ Εξωςτρζφειασ Δ.8.6 ΡΕΙΓΑΦΘ ΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΘΣ ΔΑΣΘΣ ΕΞΩΣΤΕΦΕΙΑΣ (Δ) Τ/Ρ Θ.Σ. Ρ.Χ. ΕΡΙΡ. υνδυαςμζνθ πιςτοποίθςθ για τθ χοριγθςθ πιςτοποιθτικοφ χϊρασ προζλευςθσ. υνδυαςμζνθ πιςτοποίθςθ ωσ Πιςτοποιθμζνοσ Εξαγωγζασ Αγροτικϊν Προϊόντων. Σόποσ ελζγχων: Διεφρυνςθ επιλογισ περιςςοτζρων κατάλλθλων τόπων ελζγχου, εκτόσ τελωνείων, για όλα τα προϊόντα. Απαλλαγζσ (διαδικαςιϊν) για πιςτοποιθμζνεσ επιχειριςεισ. Δυνατότθτεσ πιςτοποίθςθσ και για τισ πιο ςυνικεισ τελωνειακζσ διαδικαςίεσ (π.χ. πιςτοποίθςθ επιχείρθςθσ, ϊςτε να μπορεί να χαρακτθρίηει τα προϊόντα τθσ ωσ «ελλθνικισ προζλευςθσ»). Αναγνϊριςθ ΕΟΦ ωσ «ςθμαντικόσ» εξαγωγζασ, από όλεσ τισ δθμόςιεσ υπθρεςίεσ (π.χ. επιςτροφι ΦΠΑ ςε λιγότερο από 90 θμζρεσ, αναγνϊριςθ από τα Τπουργεία Άμυνασ, Οικονομικϊν,Αγροτικισ Ανάπτυξθσ, προτεραιότθτα ςε πόρουσ Ε.Ε. κλπ). Διμερείσ ςυμφωνίεσ με τρίτεσ χϊρεσ για τθν αναγνϊριςθ των ΕΟΦ ωσ «αξιόπιςτων εξαγωγζων» Β. Μζςω τθσ παροχισ κινιτρων πιςτοποίθςθσ ΕΟΦ, με ενδεικτικζσ παρεμβάςεισ όπωσ: Περαιτζρω μείωςθ εγγυιςεων (π.χ. προςωρινι εναπόκεςθ, φορολογικζσ αποκικεσ, κλπ). Κίνθτρα χριςθσ πόρων για ευκυγράμμιςθ με τισ απαιτιςεισ των ΕΟΦ. Θλεκτρονικζσ ςυναλλαγζσ χωρίσ χαρτί. Ενίςχυςθ ικανοτιτων και δεξιοτιτων των τελωνιακϊν επαγγελμάτων Σα τελωνειακά επαγγζλματα, αποτελοφν ςθμαντικό κρίκο ςτθν εξαγωγικι δραςτθριότθτα. Ο ανκρϊπινοσ παράγοντασ, μπορεί να διευκολφνει ςθμαντικά ςτθν τόνωςι τθσ. Θα πρζπει λοιπόν, να ςχεδιαςκεί μία δράςθ ενίςχυςισ τουσ, ςτθ λογικι των προγραμμάτων δια βίου μάκθςθσ. Σμ 10 & 11 2 & 5 2,40 ελίδα 25

26 3 ΠΡΟΣΕΡΑΙΟΣΗΣΕ ΣΟΧΩΝ ΚΑΙ ΔΡΑΕΩΝ 3.1 υςχέτιςη Δράςεων με Προτεραιότητεσ Χρηματοδότηςησ Ο πίνακασ 4, αποτελεί μία πρϊτθ προςπάκεια ςυςχζτιςθσ των ςτόχων και δράςεων, με τα διακζςιμα ταμεία χρθματοδότθςθσ τθσ ΝΠΠ. Με βάςθ τθν αντιςτοίχθςθ αυτι, προκφπτει ιςχυρι διακεςιμότθτα πόρων, που μποροφν να ςτθρίξουν τθν ανάπτυξθ τθσ εξωςτρζφειασ. Ρίνακασ 4. Αντιςτοίχιςθ με ταμεία χρθματοδότθςθσ Στόχοσ CF ERDF ESF EAFRD EMFF.1 χεδιαςμόσ και ανάπτυξθ μιασ ολοκλθρωμζνθσ ςτρατθγικισ Χ Χ Χ Χ.2 Αποτελεςματικι ςφμπραξθ ιδιωτικοφ με το δθμόςιο φορζα Χ Χ Χ Χ.3 Πλιρθσ και ποιοτικι πλθροφόρθςθ μίασ ςτάςθσ για τισ εξαγωγικζσ επιχειριςεισ Χ Χ Χ Χ Χ.4 Ολοκλθρωμζνθ προϊκθςθ, πρόςβαςθ και δικτφωςθ των επιχειριςεων ςτισ αγορζσ ςτόχουσ Χ Χ Χ Χ.5 Αναβάκμιςθ δεξιοτιτων και ικανοτιτων εξωςτρζφειασ Χ Χ Χ Χ.6 Δθμιουργία κρίςιμθσ μάηασ εξαγωγικϊν επιχειριςεων Χ Χ Χ Χ.7 Βελτίωςθ ρευςτότθτασ και πρόςβαςθσ ςτθ χρθματοδότθςθ Χ Χ Χ Χ.8 Διευκόλυνςθ του εξαγωγικοφ εμπορίου χωρίσ εμπόδια και διοικθτικζσ επιβαρφνςεισ Χ Χ Χ Χ Επεξήγηςη: CF: Cohesion Fund ERDF: European Regional Development Fund ESF: European Social Fund EAFRD: European Agricultural Fund for Rural Development EMFF: European Maritime & Fisheries Fund 3.2 Ιεράρχηςη δράςεων Οι προτεινόμενεσ δράςεισ, προζκυψαν από τθ ςυςτθματικι ανάλυςθ των αναγκϊν τθσ ελλθνικισ εξωςτρζφειασ. Αν και από τθν εφαρμοηόμενθ προςζγγιςθ, οι προτεινόμενεσ δράςεισ ςυνδζονται άμεςα με τισ ανάγκεσ τθσ εξωςτρζφειασ και των ελλθνικϊν επιχειριςεων, είναι προφανζσ ότι δεν αναμζνεται όλεσ οι δράςεισ να ζχουν τον ίδιο αντίκτυπο και τα ίδια οφζλθ. Για το ςκοπό αυτό, θ παροφςα ενότθτα επεξθγεί τθν αξιολόγθςθ αυτοφ του αντίκτυπου (όπωσ αποτυπϊνεται ςτθν ενότθτα 2), που οδθγεί ςτθ δθμιουργία προτεραιοτιτων. Οι επιπτϊςεισ κάκε μίασ από τισ δράςεισ αξιολογικθκαν ςε δφο άξονεσ: Ποιο είναι το μζγεκοσ τθσ ωφζλειασ τθσ κάκε δράςθσ ςτισ ελλθνικζσ επιχειριςεισ (ειδικότερα). ελίδα 26

27 Ποιο είναι το μζγεκοσ τθσ ωφζλειασ τθσ κάκε δράςθσ ςτθν ελλθνικι οικονομία (γενικότερα). Θ τελικι προτεραιοποίθςθ των προτεινόμενων δράςεων, βαςίςτθκε ςτθν πολφ-κριτθριακι ανάλυςθ με τα εξισ κριτιρια: Κριτήριο 1: Σταθμιςμένοσ Αντίκτυποσ Δράςησ ςτην Εξωςτρέφεια Το Κριτιριο 1 αντιςτοιχεί ςτον Άξονα Χ τθσ γραφικισ απεικόνιςθσ των διαγραμμάτων Θ ςυνολικι αξιολόγθςθ του αντίκτυπου ζγινε με τθν εφαρμογι ενόσ ςτακμιςμζνου κριτθρίου όπου: ο αντίκτυποσ τθσ δράςθσ ςτισ ελλθνικζσ επιχειριςεισ λαμβάνει 70% βαρφτθτα, ενϊ ο αντίκτυποσ τθσ δράςθσ ςτθν ελλθνικι οικονομία λαμβάνει 30% βαρφτθτα. Κριτήριο 2: Οικονομικό Μέγεθοσ τησ Δράςησ Το Κριτιριο 2 απεικονίηεται από το μζγεθοσ του Κφκλου ςτα παρακάτω διαγράμματα. Ανάλογα με τουσ οικονομικοφσ πόρουσ που απαιτείται να δεςμευτοφν ςτθ ΝΠΠ για τθν υλοποίθςθ μίασ Δράςθσ Δ, προκφπτει ζνα ποιοτικό κριτιριο για το οικονομικό μζγεκοσ τθσ ςυγκεκριμζνθσ δράςθσ. Όςο μεγαλφτερο κεωρείται το οικονομικό μζγεκοσ τθσ Δράςθσ, τόςο μεγαλφτερθ είναι θ διάμετροσ του κφκλου που απεικονίηει τθ ςυγκεκριμζνθ δράςθ ςτα διαγράμματα που ακολουκοφν. Κριτήριο 3: Χρονική Διάρκεια τησ Δράςησ Το Κριτιριο 3 απεικονίηεται από το χρώμα του Κφκλου ςτα παρακάτω διαγράμματα και ςυμπλθρωματικά από τθν ομάδα ςτθν οποία ανικει (Α, Β ι C). Ανάλογα με τισ χρονικζσ απαιτιςεισ υλοποίθςθσ μίασ Δράςθσ Δ, προκφπτει ζνα ποιοτικό κριτιριο για τθ χρονικι διάρκεια τθσ ςυγκεκριμζνθσ δράςθσ. Αν κεωρθκεί, ότι μία Δράςθ χρειάηεται ςθμαντικό χρόνο για να υλοποιθκεί ι/και ωριμάςει, τότε αντιςτοιχείται ςτθν κατθγορία C και λαμβάνει κόκκινο χρϊμα ςτα διαγράμματα. Αντίκετα, αν κεωρθκεί ότι δεν υπάρχουν ςθμαντικζσ χρονικζσ απαιτιςεισ, αντιςτοιχείται ςτθν κατθγορία Α και λαμβάνει μπλε χρϊμα ςτα διαγράμματα. Θ ενδιάμεςθ κατάςταςθ, αντιςτοιχείται ςτθν κατθγορία B και λαμβάνει το πράςινο χρϊμα. ελίδα 27

28 Κριτήριο 4: Συμβατότητα Δράςησ με Προτεραιότητεσ Χρηματοδότηςησ Το Κριτιριο 4 αντιςτοιχεί ςτον Άξονα Υ των διαγραμμάτων. Προκφπτουν δφο ανεξάρτθτα διαγράμματα με μόνθ διαφορά τισ τιμζσ του άξονα Τ: 1. Ζνα πρώτο διάγραμμα (Εικόνα 5), ςτο οποίο απεικονίηονται τα αποτελζςματα τθσ πολφκριτθριακισ ανάλυςθσ, με βαςικό κριτιριο το βακμό ςυςχζτιςθσ (ςυμβατότθτα) τθσ κάκε δράςθσ με τισ επενδυτικζσ ευκαιρίεσ που κακορίηει ςυνολικά το ΚΠ. 2. Ζνα δεφτερο διάγραμμα (Εικόνα 6), ςτο οποίο απεικονίηονται τα αποτελζςματα τθσ πολφ-κριτθριακισ ανάλυςθσ, με βαςικό κριτιριο το βακμό ςυςχζτιςθσ (ςυμβατότθτα) τθσ κάκε δράςθσ με τισ ευκαιρίεσ χρθματοδότθςθσ που κακορίηει ειδικά το Position Paper τθσ Ευρωπαϊκισ Επιτροπισ για τθν Ελλάδα. ελίδα 28

29 Εικόνα 5. Διάγραμμα πολυ-κριτθριακισ ανάλυςθσ Δράςεων Δ ςε ςυςχζτιςθ με τισ απαιτιςεισ του ΚΣΡ ελίδα 29