7 ε ΔΘΝΙΚΖ ΠΔΡΙΟΓΙΚΖ ΔΚΘΔΖ ΣΖ ΔΛΛΑΓΑ

Transcript

1 ΔΛΛΖΝΙΚΖ ΓΖΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΠΟΤΡΓΔΙΟ ΔΧΣΔΡΙΚΧΝ, ΑΠΟΚΔΝΣΡΧΖ & ΖΛΔΚΣΡΟΝΙΚΖ ΓΙΑΚΤΒΔΡΝΖΖ ΓΔΝΙΚΖ ΓΡΑΜΜΑΣΔΙΑ ΙΟΣΖΣΑ ΣΧΝ ΦΤΛΧΝ 7 ε ΔΘΝΙΚΖ ΠΔΡΙΟΓΙΚΖ ΔΚΘΔΖ ΣΖ ΔΛΛΑΓΑ ΠΡΟ ΣΖΝ ΔΠΙΣΡΟΠΖ ΣΟΤ ΟΡΓΑΝΙΜΟΤ ΖΝΧΜΔΝΧΝ ΔΘΝΧΝ (ΟΖΔ) ΓΙΑ ΣΖΝ ΔΞΑΛΔΙΦΖ ΣΧΝ ΓΙΑΚΡΙΔΧΝ ΚΑΣΑ ΣΧΝ ΓΤΝΑΙΚΧΝ (CEDAW) ΑΘΖΝΑ, ΟΚΣΧΒΡΙΟ

2 ΠΡΟΛΟΓΟ Οη πνιηηηθέο γηα ηελ ηζφηεηα ησλ θχισλ απνηεινχλ δηαθξηηή δεκφζηα πνιηηηθή ζε δηεζλέο θαη επξσπατθφ επίπεδν απφ ηε δεθαεηία ηνπ Ζ ζεκαληηθή ζπκβνιή ησλ δηεζλψλ θαη επξσπατθψλ ζεζκηθψλ νξγάλσλ, φπσο επίζεο θαη ε δξάζε ησλ γπλαηθείσλ θαη θεκηληζηηθψλ νξγαλψζεσλ έρνπλ ζπλεηζθέξεη ζηε δπλακηθή αλάπηπμε ησλ δεηεκάησλ πνπ άπηνληαη ηεο ηζφηεηαο ησλ θχισλ. Πιένλ, ε λέα πλζήθε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο (ΔΔ) πεξηιακβάλεη ηελ ηζφηεηα ησλ θχισλ σο πξσηαξρηθφ ηεο ζηφρν, ελψ ην πκβνχιην ηεο Δπξψπεο (ηδ) έρεη δψζεη πξνηεξαηφηεηα ζηελ θαηαπνιέκεζε ηεο βίαο θαηά ησλ γπλαηθψλ. Ο ΟΖΔ έρεη αλαθεξχμεη ηε δηαζθάιηζε ησλ δηθαησκάησλ ησλ γπλαηθψλ ζε πξνηεξαηφηεηα ηεο ρηιηεηίαο, ελψ ζπλερίδεη ηηο πξνζπάζεηέο ηνπ γηα ηελ εθαξκνγή ηεο Γηεζλνχο χκβαζεο γηα ηελ Δμάιεηςε ησλ Γηαθξίζεσλ θαηά ησλ Γπλαηθψλ (CEDAW). Σν Διιεληθφ χληαγκα αλαγλσξίδεη ηελ αλαγθαηφηεηα ηεο Πνιηηείαο λα ιακβάλεη κέηξα γηα ηελ πξνψζεζε ηεο νπζηαζηηθήο ηζφηεηαο κεηαμχ αλδξψλ θαη γπλαηθψλ κεξηκλψληαο «για ηην άπζη ηυν ανιζοηήηυν πος ςθίζηανηαι ζηην ππάξη ιδίυρ ζε βάπορ ηυν γςναικών» (Άξζξν 116 ηνπ πληάγκαηνο, παξ. 2). Ζ επηθχξσζε κε λφκν ηεο χκβαζεο γηα ηελ Δμάιεηςε φισλ ησλ κνξθψλ Γηαθξίζεσλ θαηά ησλ Γπλαηθψλ απφ ηελ Διιάδα απφ ην 1983 (Ν. 1342/1983) δειψλεη θαη ηε βνχιεζε ηεο ειιεληθήο Πνιηηείαο λα αλαιάβεη πξσηνβνπιίεο θαη κέηξα γηα ηελ πξνψζεζε ηεο εθαξκνγήο ηεο ηζφηεηαο ησλ θχισλ. Ζ ζχληαμε ηεο 7 εο Πεξηνδηθήο Έθζεζεο ηεο Διιάδαο αθνξά ζηελ πεξίνδν θαη πεξηιακβάλεη ηα κέηξα, ηηο πνιηηηθέο θαη ηηο δξάζεηο πνπ αλαπηχρζεθαλ ζην πιαίζην ηεο πινπνίεζεο ησλ «Δζληθψλ Πξνηεξαηνηήησλ Πνιηηηθήο θαη Αμφλσλ Γξάζεο γηα ηελ Ιζφηεηα ησλ Φχισλ » φπσο εθπνλήζεθαλ απφ ηελ θπβέξλεζε πνπ πξνέθπςε ζηηο εζληθέο εθινγέο ηνπ Μαξηίνπ Οη άμνλεο δξάζεο αθνξνχζαλ: α) ζηα δεηήκαηα αληηκεηψπηζεο ηεο παξάλνκεο δηαθίλεζεο θαη εκπνξίαο γπλαηθψλ κε ζθνπφ ηελ νηθνλνκηθή/ζεμνπαιηθή ηνπο εθκεηάιιεπζε, β) ζηε ζέζπηζε γηα πξψηε θνξά λνκνζεηηθψλ ξπζκίζεσλ πνπ αθνξνχλ ζηελ αληηκεηψπηζε ηεο ελδν-νηθνγελεηαθήο βίαο θαη ηεο ζεμνπαιηθήο παξελφριεζεο ζηνπο ρψξνπο εξγαζίαο, γ) ζηελ πξνψζεζε ηεο απαζρφιεζεο ησλ γπλαηθψλ, κέζα απφ πξνγξάκκαηα νινθιεξσκέλσλ παξεκβάζεσλ, δ) ζηελ θαηαπνιέκεζε έκθπισλ ζηεξενηχπσλ, κε ηελ πινπνίεζε ζρεηηθψλ πξνγξακκάησλ επηκφξθσζεο θαη επαηζζεηνπνίεζεο ηεο εθπαηδεπηηθήο θνηλφηεηαο, θαη ε) ζηελ πηνζέηεζε ζεηηθψλ δξάζεσλ γηα ηελ αχμεζε ηεο ζπκκεηνρήο θαη εθπξνζψπεζεο ησλ γπλαηθψλ ζε δνκέο θαη θέληξα ιήςεο απνθάζεσλ. Ζ ζεκεξηλή θπβέξλεζε, ε νπνία αλαδείρηεθε απφ ηηο Δζληθέο Δθινγέο ηεο 4εο Οθησβξίνπ 2009, έζεζε σο πξνηεξαηφηεηα ηε βειηίσζε ηεο θαζεκεξηλήο δσήο ησλ γπλαηθψλ θαη ησλ αλδξψλ θαη ηδηαίηεξα φζσλ πιήηηνληαη πεξηζζφηεξν απφ ηελ νηθνλνκηθή θξίζε. Ζ ΓΓΗΦ εθπφλεζε Δζληθφ Πξφγξακκα γηα ηελ Οπζηαζηηθή Ιζφηεηα ησλ Φχισλ κε βαζηθφ ζηφρν ηελ επίηεπμε ηεο νπζηαζηηθήο ηζφηεηαο κεηαμχ αλδξψλ θαη γπλαηθψλ ζε φιν ην θάζκα ηεο θνηλσληθήο δξαζηεξηφηεηαο (ηελ πνιηηηθή, ηελ νηθνλνκία, ηελ αγνξά εξγαζίαο, ηελ νηθνγέλεηα, ηνλ πνιηηηζκφ) (βι. Παξάξηεκα Η). Σν Πξφγξακκα, ζην νπνίν ελζσκαηψζεθαλ νη δέζκεο δξάζεσλ ηνπ «Δζληθνχ Πξνγξάκκαηνο γηα ηελ Πξφιεςε θαη Καηαπνιέκεζε ηεο Βίαο θαηά ησλ Γπλαηθψλ », είλαη εζληθήο εκβέιεηαο θαη απνηειεί έλα ζχλνιν πξνγξακκαηηζκέλσλ ελεξγεηψλ πνπ δηέπνληαη απφ ηηο βαζηθέο αξρέο θαη ζεσξεηηθέο πξνζεγγίζεηο ηεο ηζφηεηαο ησλ θχισλ γηα ηηο νπνίεο έρνπλ εμαζθαιηζηεί νη απαξαίηεηνη νηθνλνκηθνί θαη αλζξψπηλνη πφξνη. Οη ζηξαηεγηθνί ζηφρνη ηνπ Πξνγξάκκαηνο βαζίδνληαη: α) ζηελ πξνζηαζία ησλ αλζξψπηλσλ δηθαησκάησλ ησλ γπλαηθψλ, κε έκθαζε ζηελ αλάπηπμε δξάζεσλ γηα ηηο θαηεγνξίεο γπλαηθψλ πνπ πθίζηαληαη πνιιαπιέο δηαθξίζεηο, β) ζηελ πξφιεςε θαη αληηκεηψπηζε ηνπ θαηλνκέλνπ ηεο βίαο θαηά ησλ γπλαηθψλ ζηελ νηθνγέλεηα/ηδησηηθή δσή, ζηελ εξγαζία θαη ζηελ θνηλσλία, γ) ζηε ζηήξημε ηεο απαζρφιεζεο ησλ γπλαηθψλ θαη ηεο νηθνλνκηθήο απηνηέιεηάο ηνπο, θαη δ) ζηελ ελίζρπζε ηεο θαιιηηερληθήο δεκηνπξγίαο πνπ πξνσζεί ηελ ηζφηεηα ησλ θχισλ. Γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ Δζληθνχ Πξνγξάκκαηνο γηα ηελ Οπζηαζηηθή Ιζφηεηα ησλ Φχισλ ε ΓΓΗΦ αμηνπνηεί ην ΔΠΑ (Άμνλαο ΗΗΗ «Δλδπλάκσζε ησλ πνιηηηθψλ ηζφηεηαο ζε φιν ην εχξνο ηεο δεκφζηαο δξάζεο» ΔΠ «Γηνηθεηηθή Μεηαξξχζκηζε», ην νπνίν ρξεκαηνδνηείηαη απφ ηελ ΔΔ 2

3 θαη απφ εζληθνχο πφξνπο). πγθεθξηκέλα, ηα Έξγα πνπ πεξηιήθζεθαλ ζηνλ αξρηθφ ζρεδηαζκφ ηνπ Άμνλα, θαηά ην δηάζηεκα , εμεηδηθεχζεθαλ πεξαηηέξσ γηα λα εληαρζνχλ νξηζηηθά ζην ρξεκαηνδνηηθφ πιαίζην ηνπ ΔΠΑ θαηά ην Ζ πινπνίεζε ησλ Έξγσλ ζα αξρίζεη ζηαδηαθά ην 2011 θαη ε εμεηδίθεπζή ηνπο ζηεξίρζεθε ζηηο λέεο πνιηηηθέο πξνηεξαηφηεηεο ηεο Κπβέξλεζεο ηνπ 2009, νη νπνίεο απνηππψζεθαλ ζην Δζληθφ Πξφγξακκα. Ζ παξνχζα Έθζεζε απνηειεί πξντφλ ζπλεξγαζίαο ηεο ΓΓΗΦ κε θπβεξλεηηθνχο θνξείο θαη νξγαληζκνχο, αλεμάξηεηεο αξρέο, γπλαηθείεο νξγαλψζεηο θαη ΜΚΟ, ηνπο/ηηο νπνίνπο/-εο ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ γηα ηε ζπκβνιή ηνπο απηή. Δπίζεο, ζα ήζεια λα εθθξάζσ ηηο επραξηζηίεο κνπ ζηα ζηειέρε ηεο Τπεξεζίαο πνπ ζπλέβαιαλ ζηε ζπιινγή θαη επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ, φπσο επίζεο θαη ηηο ζπλεξγάηξηέο κνπ Ναπζηθά Μνζρνβάθνπ θαη Μαηίλα Παπαγηαλλνπνχινπ πνπ είραλ ηελ επζχλε ηεο ηειηθήο ζχλζεζεο θαη δηακφξθσζεο ησλ πεξηερνκέλσλ ηεο Έθζεζεο. Ζ Διιάδα κε ηελ ππνβνιή ηεο παξνχζαο Έθζεζεο δεζκεχεηαη λα ζπλερίζεη λα ζπκβάιεη ζην πεδίν ηεο άξζεο ησλ αληζνηήησλ θαη ησλ δηαθξίζεσλ πνπ πθίζηαληαη νη γπλαίθεο, λα πξναζπίζεη απνηειεζκαηηθά ηα δηθαηψκαηά ηνπο θαη λα εληζρχζεη ηελ ελεξγή ζπκκεηνρή ηνπο ζε φια ηα επίπεδα ηεο θνηλσληθήο, νηθνλνκηθήο, πνιηηηθήο θαη πνιηηηζκηθήο δσήο. ΜΑΡΙΑ ΣΡΑΣΖΓΑΚΖ ΓΔΝΙΚΖ ΓΡΑΜΜΑΣΔΑ ΙΟΣΖΣΑ ΣΧΝ ΦΤΛΧΝ 3

4 ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ Καηάινγνο πληνκνγξαθηψλ 6 ΠΔΡΙΛΖΦΖ 8 ΑΡΘΡΟ 1. ΔΞΑΛΔΙΦΖ ΣΧΝ ΓΙΑΚΡΙΔΧΝ ΚΑΣΑ ΣΧΝ ΓΤΝΑΙΚΧΝ 11 ΑΡΘΡΟ 2. ΝΟΜΟΘΔΣΙΚΖ ΚΑΙ ΓΙΚΑΣΙΚΖ ΠΡΟΣΑΙΑ ΚΑΣΑ ΣΧΝ ΓΙΑΚΡΙΔΧΝ Ννκνζεηηθέο ξπζκίζεηο γηα ηελ ηζφηεηα ησλ θχισλ Δζληθέο Γεληθέο πιινγηθέο πκβάζεηο Δξγαζίαο (ΔΓΔ) Γξάζεηο Με Κπβεξλεηηθψλ Οξγαλψζεσλ 18 ΑΡΘΡΟ 3. ΔΝΣΑΞΖ ΣΖ ΓΙΑΣΑΖ ΣΟΤ ΦΤΛΟΤ Δ ΟΛΔ ΣΙ ΠΟΛΙΣΙΚΔ 20 (GENDER MAINSTREAMING) 3.1. Θεζκηθνί κεραληζκνί γηα ηελ εθαξκνγή ηεο εζληθήο πνιηηηθήο γηα ηελ ηζφηεηα ησλ 20 θχισλ 3.2. Γξάζεηο γηα ηελ έληαμε ηεο δηάζηαζεο ηνπ θχινπ ζε φιεο ηηο πνιηηηθέο 21 ΑΡΘΡΟ 4. ΠΟΟΣΧΔΙ ΚΑΙ ΘΔΣΙΚΑ ΜΔΣΡΑ ΠΡΟΧΘΖΖ ΣΖ ΙΟΣΖΣΑ 22 ΑΡΘΡΟ 5. ΔΜΦΤΛΟΙ ΡΟΛΟΙ ΚΑΙ ΚΑΣΑΠΟΛΔΜΖΖ ΣΔΡΔΟΣΤΠΧΝ Έκθπια ζηεξεφηππα θαη ΜΜΔ πκθηιίσζε νηθνγελεηαθήο θαη επαγγεικαηηθήο δσήο 23 ΑΡΘΡΟ 6. ΒΙΑ ΚΑΣΑ ΣΧΝ ΓΤΝΑΙΚΧΝ Παξάλνκε δηαθίλεζε θαη εκπνξία γπλαηθψλ κε ζθνπφ ηελ νηθνλνκηθή/ζεμνπαιηθή 26 εθκεηάιιεπζε Διςποςπγικέρ ζςνεπγαζίερ Υποςπγείο Εζυηεπικών Πολιηικέρ και δπάζειρ ηηρ Ελληνικήρ Αζηςνομίαρ (ΕΛΑΣ) Υποςπγείο Εξυηεπικών Υποςπγείο Απαζσόληζηρ Υποςπγείο Δικαιοζύνηρ Υποςπγείο Υγείαρ και Κοινυνικήρ Αλληλεγγύηρ - Εθνικό Κένηπο Κοινυνικήρ 32 Αλληλεγγύηρ (ΕΚΚΑ) Δπάζειρ Μη Κςβεπνηηικών Οπγανώζευν Δλδν-νηθνγελεηαθή βία θαηά ησλ γπλαηθψλ Δπάζειρ Δημόζιαρ Διοίκηζηρ Δπάζειρ Μη Κςβεπνηηικών Οπγανώζευν 36 ΑΡΘΡΟ 7. ΤΜΜΔΣΟΥΖ ΣΧΝ ΓΤΝΑΙΚΧΝ ΣΑ ΚΔΝΣΡΑ ΛΖΦΖ ΑΠΟΦΑΔΧΝ ΣΖ 37 ΠΟΛΙΣΙΚΖ ΚΑΙ ΓΖΜΟΙΑ ΕΧΖ ΑΡΘΡΟ 8. ΤΜΜΔΣΟΥΖ ΣΧΝ ΓΤΝΑΙΚΧΝ Δ ΓΙΔΘΝΔΙ ΚΑΙ ΔΤΡΧΠΑΨΚΟΤ 39 ΘΔΜΟΤ ΚΑΙ ΣΟ ΓΙΠΛΧΜΑΣΙΚΟ ΧΜΑ 8.1. πκκεηνρή ζε δηεζλείο θαη επξσπατθνχο νξγαληζκνχο Ζ ζπκκεηνρή ησλ γπλαηθψλ ζην δηπισκαηηθφ ζψκα 40 ΑΡΘΡΟ 9. ΙΑ ΓΙΚΑΙΧΜΑΣΑ ΣΧΝ ΓΤΝΑΙΚΧΝ: ΔΘΝΙΚΟΣΖΣΑ, ΤΠΖΚΟΟΣΖΣΑ, 40 ΙΘΑΓΔΝΔΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑΠΛΔ ΓΙΑΚΡΙΔΙ 9.1. Μεηαλάζηξηεο Γπλαίθεο πνπ πθίζηαληαη πνιιαπιέο δηαθξίζεηο 42 ΑΡΘΡΟ 10. ΔΚΠΑΙΓΔΤΖ ΚΑΙ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΙΚΖ ΚΑΣΑΡΣΙΖ Γξάζεηο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο Γξάζεηο Με Κπβεξλεηηθψλ Οξγαλψζεσλ 50 ΑΡΘΡΟ 11. ΔΡΓΑΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΧΝΙΚΖ ΑΦΑΛΙΖ Γξάζεηο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο Γξάζεηο Κνηλσληθψλ Δηαίξσλ Γξάζεηο Με Κπβεξλεηηθψλ Οξγαλψζεσλ Γξάζεηο ηνπ πλεγφξνπ ηνπ Πνιίηε (ηπ) 64 ΑΡΘΡΟ 12. ΤΓΔΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΔΝΔΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΙΜΟ 65 4

5 12.1. Γξάζεηο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο Γξάζεηο Με Κπβεξλεηηθψλ Οξγαλψζεσλ 68 ΑΡΘΡΟ 13. ΙΖ ΤΜΜΔΣΟΥΖ Δ ΑΘΛΖΣΙΜΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΜΟ Γξάζεηο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο Γξάζεηο Με Κπβεξλεηηθψλ Οξγαλψζεσλ 70 ΑΡΘΡΟ 14. ΓΤΝΑΙΚΔ ΤΠΑΙΘΡΟΤ 70 ΑΡΘΡΟ 15. ΙΟΣΖΣΑ ΓΤΝΑΙΚΧΝ ΔΝΧΠΙΟΝ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ 74 ΑΡΘΡΟ 16. ΙΟΣΖΣΑ ΣΖΝ ΟΙΚΟΓΔΝΔΙΑ ΚΑΙ ΣΟ ΓΑΜΟ 74 ΠΙΝΑΚΔ 75 ΠΑΡΑΡΣΖΜΑΣΑ 83 Η. ΔΘΝΗΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΟΤΗΑΣΗΚΖ ΗΟΣΖΣΑ ΣΧΝ ΦΤΛΧΝ ΤΝΟΠΣΗΚΖ ΠΑΡΟΤΗΑΖ ΗΗ. ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΦΟΡΔΧΝ ΠΟΤ ΠΑΡΔΗΥΑΝ ΣΟΗΥΔΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ 7 Ζ ΠΔΡΗΟΓΗΚΖ ΔΚΘΔΖ 88 CEDAW ΗΗΗ. ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΤΠΑΛΛΖΛΧΝ ΓΓΗΦ ΠΟΤ ΤΝΔΡΓΑΣΖΚΑΝ ΓΗΑ ΣΖ ΤΝΣΑΞΖ ΣΖ 90 ΔΚΘΔΖ 5

6 ΚΑΣΑΛΟΓΟ ΤΝΣΟΜΟΓΡΑΦΙΧΝ ΑΓΔΓΤ ΑΔΙ Α ΒΘΙΦ ΓΓΔΣ ΓΓΙΦ ΓΔΑ ΓΔΔΘΑ ΓΔΝ ΓΔ ΓΔΒΔΔ ΓΔΔ ΓΟΜ ΔΒΔΑ ΔΓΔ ΔΓΔ ΔΔ ΔΔΓΑ ΔΔΓΔΓΔ ΔΚΓΓΑ ΔΚΔ ΔΚΚΑ ΔΚΚΔ ΔΚΣ ΔΚΤΘΚΚΑ ΔΛΑ ΔΛΓ ΔΟΜΜΔΥ ΔΠ ΔΠΑΛ ΔΠΑ ΔΠΔΑΔΚ ΔΡΣ ΔΓη ΔΔ ΔΔΔ ΔΠΑ ΔΤ ΔΤΔ ΔΣΔ ΙΓΔΚΔ ΙΔΚ ΙΚΑ ΙΜΓΑ ΙΜΔΠΟ ΙΝΔΠ ΚΓΑΠ ΚΓΑΠ ΜΔΑ ΚΔΔ ΚΔΔΛΠΝΟ ΚΔΘΙ ΚΔΠΑΓ ΚΔΤ ΚΔΤΤ ΚΖΦΖ ΚΠ ΚΠ ΛΑΔΚ Αλψηαηε Γηνίθεζε Δλψζεσλ Γεκνζίσλ Τπαιιήισλ Αλψηαην Δθπαηδεπηηθφ Ίδξπκα Αλαπηπμηαθή χκπξαμε Βηβιηνζήθε Θεκάησλ Ηζφηεηαο θαη Φχινπ Γεληθή Γξακκαηεία Έξεπλαο θαη Σερλνινγίαο Γεληθή Γξακκαηεία Ηζφηεηαο ησλ Φχισλ Γεληθφ Δπηηειείν Αεξνπνξίαο Γεληθφ Δπηηειείν Δζληθήο Άκπλαο Γεληθφ Δπηηειείν Ναπηηθνχ Γεληθφ Δπηηειείν ηξαηνχ Γεληθή πλνκνζπνλδία Δπαγγεικαηηψλ Βηνηερλψλ Δκπφξσλ Διιάδαο Γεληθή πλνκνζπνλδία Δξγαηψλ Διιάδνο Γηεζλήο Οξγαληζκφο Μεηαλάζηεπζεο Δκπνξηθφ θαη Βηνκεραληθφ Δπηκειεηήξην Αζελψλ Έλσζε Γπλαηθψλ Διιάδνο Δζληθέο Γεληθέο πιινγηθέο πκβάζεηο Δξγαζίαο Δπξσπατθή Έλσζε Δζληθή Δπηηξνπή Γηθαησκάησλ ηνπ Αλζξψπνπ Δζληθφ Δπηκειεηεξηαθφ Γίθηπν Διιελίδσλ Γπλαηθψλ Δπηρεηξεκαηηψλ Δζληθφ Κέληξν Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη Απηνδηνίθεζεο Δηαηξηθή Κνηλσληθή Δπζχλε Δζληθφ Κέληξν Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο Δζληθφ Κέληξν Κνηλσληθψλ Δξεπλψλ Δπξσπατθφ Κνηλσληθφ Σακείν Κέληξν Έξεπλαο θαη Τπνζηήξημεο Θπκάησλ Καθνπνίεζεο θαη Κνηλσληθνχ Απνθιεηζκνχ Διιεληθή Αζηπλνκία Δπξσπατθφ Λφκππ Γπλαηθψλ Διιεληθφο Οξγαληζκφο Μηθξψλ-Μεζαίσλ Δπηρεηξήζεσλ θαη Υεηξνηερλίαο Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα Δπαγγεικαηηθά Λχθεηα Δπαγγεικαηηθέο ρνιέο Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα Δθπαίδεπζεο θαη Αξρηθήο Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο Διιεληθή Ραδηνθσλία θαη Σειεφξαζε Δζληθή ρνιή Γηθαζηηθψλ Λεηηνπξγψλ Δζληθφ πκβνχιην Διιελίδσλ Δζληθή πλνκνζπνλδία Διιεληθνχ Δκπνξίνπ Δζληθφ ηξαηεγηθφ Πιαίζην Αλαθνξάο Δζληθφ χζηεκα Τγείαο Δζληθή ηαηηζηηθή Τπεξεζία Διιάδαο Δπξσπατθφ Σακείν Έληαμεο Ηλζηηηνχην Γηαξθνχο Δθπαίδεπζεο Δλειίθσλ Ηλζηηηνχην Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο Ίδξπκα Κνηλσληθψλ Αζθαιίζεσλ Ίδξπκα Μαξαγθνπνχινπ γηα ηα Γηθαηψκαηα ηνπ Αλζξψπνπ Ηλζηηηνχην Μεηαλαζηεπηηθήο Πνιηηηθήο Ηλζηηηνχην Δπηκφξθσζεο Κέληξα Γεκηνπξγηθήο Απαζρφιεζεο Παηδηψλ Κέληξα Γεκηνπξγηθήο Απαζρφιεζεο Παηδηψλ κε Αλαπεξία Κέληξα Δθπαίδεπζεο Δλειίθσλ Κέληξν Διέγρνπ θαη Πξφιεςεο Ννζεκάησλ Κέληξν Δξεπλψλ γηα Θέκαηα Ηζφηεηαο Κέληξν Πξνάζπηζεο Αλζξσπίλσλ Γηθαησκάησλ Κεληξηθφ πκβνχιην Τγείαο Κέληξα πλνδεπηηθψλ Τπνζηεξηθηηθψλ Τπεξεζηψλ Κέληξα Ζκεξήζηαο Φξνληίδαο Ζιηθησκέλσλ Κνηλνηηθή Πξσηνβνπιία Κνηλνηηθφ Πιαίζην ηήξημεο Λνγαξηαζκφο γηα ηελ Απαζρφιεζε θαη ηελ Δπαγγεικαηηθή Καηάξηηζε 6

7 ΜΚΟ ΜΜΔ ΝΔΛΔ ΝΠΓΓ ΝΠΙΓ ΟΑΔΓ ΟΑΔ ΟΒΔ ΟΓΔΑΠ ΟΔΓΒ ΟΖΔ ΟΚΔ ΟΚΔΑ ΟΟΑ ΟΠΑΑΥ ΟΔΠ ΟΣΑ ΠΑΔΓΔ ΠΓ ΠΔΠΙ ΠΟΤ ΓΓ ΓΔ ΔΒ ΔΔ ΔΠ ΔΠΔ ΔΤΤΠ ηδ ηπ ΤΤ ΣΔΔ ΣΠΑ ΣΠΔ ΤΓΑ ΤΠΔΞ ΤΠΔΠΘ ΤΤΚΑ ΦΔΚ Με Κπβεξλεηηθή Οξγάλσζε Μέζα Μαδηθήο Δπηθνηλσλίαο Ννκαξρηαθέο Δπηηξνπέο Λατθήο Δπηκφξθσζεο Ννκηθφ Πξφζσπν Γεκνζίνπ Γηθαίνπ Ννκηθφ Πξφζσπν Ηδησηηθνχ Γηθαίνπ Οξγαληζκφο Απαζρφιεζεο θαη Δξγαηηθνχ Γπλακηθνχ Οξγαληζκφο γηα ηελ Αζθάιεηα θαη ηε πλεξγαζία ζηελ Δπξψπε Οκνζπνλδία Βηνκεραληθψλ Δξγαηνυπαιιειηθψλ σκαηείσλ Οκάδα Γηνίθεζεο Έξγνπ γηα ην ρεδηαζκφ Αληεγθιεκαηηθήο Πνιηηηθήο Οξγαληζκφο Έθδνζεο Γηδαθηηθψλ Βηβιίσλ Οξγαληζκφο Ζλσκέλσλ Δζλψλ Οηθνλνκηθή θαη Κνηλσληθή Δπηηξνπή Οκάδα Καηαπνιέκεζεο Δκπνξίαο Αλζξψπσλ Οξγαληζκφο Οηθνλνκηθήο πλεξγαζίαο θαη Αλάπηπμεο Οινθιεξσκέλα Πξνγξάκκαηα Αλάπηπμεο Αγξνηηθνχ Υψξνπ Οξγαληζκφο Οηθνλνκηθήο πλεξγαζίαο Δχμεηλνπ Πφληνπ Οξγαληζκνί Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο Παλειιήληα πλνκνζπνλδία Δλψζεσλ Γεσξγηθψλ πλεηαηξηζκψλ Πξνεδξηθφ Γηάηαγκα Πεξηθεξεηαθέο Δπηηξνπέο Ηζφηεηαο Παγθφζκηνο Οξγαληζκφο Τγείαο χλδεζκνο γηα ηα Γηθαηψκαηα ηεο Γπλαίθαο ρνιεία Γεχηεξεο Δπθαηξίαο χλδεζκνο Δπηρεηξήζεσλ θαη Βηνκεραληψλ χλδεζκνο Διιελίδσλ Δπηζηεκφλσλ ρνιηθφο Δπαγγεικαηηθφο Πξνζαλαηνιηζκφο ψκα Δπηζεσξεηψλ Δξγαζίαο ψκα Δπηζεσξεηψλ Τγείαο θαη Πξφλνηαο πκβνχιην ηεο Δπξψπεο πλήγνξνο ηνπ Πνιίηε πλνδεπηηθέο Τπνζηεξηθηηθέο Τπεξεζίεο Σερληθά Δπαγγεικαηηθά Δθπαηδεπηήξηα Σνπηθέο Πξσηνβνπιίεο Απαζρφιεζεο Σερλνινγίεο Πιεξνθνξίαο θαη Δπηθνηλσληψλ Τπεξεζία Γηεζλνχο Αλαπηπμηαθήο πλεξγαζίαο Τπνπξγείν Δμσηεξηθψλ Τπνπξγείν Δζληθήο Παηδείαο θαη Θξεζθεπκάησλ Τπνπξγείν Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο Φχιιν Δθεκεξίδαο ηεο Κπβέξλεζεο ATV CSW DAC ECICW ILO MUVI SECI TSSA UNHCR UNODC WEDO WES WWSF Alternative to Violence Commission on the Status of Women Defense Acquisition Challenge European Centre of the International Council of Women International Labour Organization Men Using Violence in Intimate Relationships Southeast European Cooperative Initiative Turkish Social Sciences Association United Nations High Commissioner for Refugees United Nations Office on Drugs and Crime Women, Environment Development Organization Women s Entrepreneurship Women's World Summit Foundation 7

8 ΠΔΡΙΛΖΦΖ Ζ 7 ε Έθζεζε ηεο Διιάδαο γηα ηελ πεξίνδν πξνο ηελ Δπηηξνπή Δμάιεηςεο Γηαθξίζεσλ θαηά ησλ Γπλαηθψλ (CEDAW) ηνπ OHE επηρεηξεί λα απνηππψζεη ηηο πνιηηηθέο, ηηο δξάζεηο θαη ηα Πξνγξάκκαηα πνπ αλαπηχρζεθαλ θαη πινπνηήζεθαλ θαηά ην ζπγθεθξηκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα ζηελ Διιάδα, κε ζηφρν ηελ άξζε ησλ έκθπισλ ζηεξενηχπσλ θαη δηαθξίζεσλ, θαζψο θαη ηελ ελίζρπζε ησλ γπλαηθψλ ζε φινπο ηνπο ηνκείο ηεο νηθνλνκηθήο, πνιηηηθήο θαη θνηλσληθήο δξάζεο. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο εμεηαδφκελεο πεξηφδνπ ζρεδηάζηεθε ν Άμνλαο ΗΗΗ ηνπ ΔΠ «Γηνηθεηηθή Μεηαξξχζκηζε» ηνπ ΔΠΑ πνπ πεξηέιαβε πνιηηηθέο ησλ νπνίσλ ε πινπνίεζε γίλεηαη κεηά ηε ιήμε ηεο πεξηφδνπ απηήο. ε ζπκθσλία κε ηα Άξζξα 1 θαη 2 ηεο χκβαζεο γηα ηελ εμάιεηςε φισλ ησλ κνξθψλ δηάθξηζεο θαηά ησλ γπλαηθψλ, θαηά ηελ πεξίνδν , ην ζεζκηθφ πιαίζην γηα ηελ ηζφηεηα ησλ θχισλ εληζρχζεθε θαη βειηηψζεθε. Κεληξηθέο λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο απνηεινχλ: α) ε ελζσκάησζε ζην Διιεληθφ Γίθαην ηεο Οδεγίαο ηεο EΔ γηα ηελ εθαξκνγή ηεο αξρήο ηεο ίζεο κεηαρείξηζεο αλδξψλ θαη γπλαηθψλ, φζνλ αθνξά ζηελ πξφζβαζε ζηελ απαζρφιεζε, ηελ επαγγεικαηηθή εθπαίδεπζε θαη αλέιημε, ηνπο φξνπο θαη ηηο ζπλζήθεο εξγαζίαο (Ν. 3488/2006), θαη β) ε εθπφλεζε Νφκνπ γηα ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο ελδννηθνγελεηαθήο βίαο (Ν.3500/2006). Δπηπιένλ, πηνζεηήζεθαλ ζεκαληηθέο λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο γηα ηελ ηζφηεηα ησλ θχισλ ζηνπο ηνκείο ηεο θαηαπνιέκεζεο ηεο εκπνξίαο αλζξψπσλ θαη ηεο πξνζηαζίαο ησλ γπλαηθψλ ζπκάησλ, ηεο εθαξκνγήο πνζνζηψζεσλ ζηηο βνπιεπηηθέο εθινγέο θαη ζηηο επηηξνπέο έξεπλαο θαη ηερλνινγίαο, φπσο επίζεο θαη ζηνλ ηνκέα ηεο πξνζηαζίαο ησλ θνηλσληθά εππαζψλ νκάδσλ. εκαληηθή ψζεζε, ζηε δηακφξθσζε θαη ςήθηζε ησλ ζπγθεθξηκέλσλ λνκνζεηηθψλ ξπζκίζεσλ, έδσζε ε ελεξγνπνίεζε γπλαηθείσλ νξγαλψζεσλ. Λακβάλνληαο ππφςε φηη ε έληαμε ηεο δηάζηαζεο ηνπ θχινπ ζε φιεο ηηο πνιηηηθέο (Άξζξν 3) ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ πξαγκαηνπνίεζε ζεηηθψλ δξάζεσλ πξνσζεί ηελ ηζφηεηα ησλ θχισλ θαη ζπκβάιιεη ζηελ νπζηαζηηθή επίηεπμή ηεο ζε φια ηα επίπεδα, θαηά ηελ πεξίνδν , αλαβαζκίζηεθαλ νη αξκφδηνη ζεζκηθνί κεραληζκνί θαη δξαζηεξηνπνηήζεθαλ πεξηζζφηεξν ζηελ εθαξκνγή ηεο έληαμεο ηεο δηάζηαζεο ηνπ θχινπ ζηε δεκφζηα δηνίθεζε, κε ηελ αλάπηπμε εξγαιείσλ πνιηηηθήο θαη δξάζεσλ επαηζζεηνπνίεζεο ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ. Παξάιιεια, θαηά ην ίδην δηάζηεκα, πηνζεηήζεθαλ ζεηηθά κέηξα, φπσο πξνβιέπεηαη απφ ην Άξζξν 4 ηεο χκβαζεο, γηα ηελ πξνψζεζε ηεο ηζφξξνπεο θαη ηζφηηκεο ζπκκεηνρήο ησλ γπλαηθψλ ζε φια ηα επίπεδα (δηα)θπβέξλεζεο, κέζσ ηεο θαζηέξσζεο πνζνζηψζεσλ αλά θχιν ζηα ςεθνδέιηηα ησλ βνπιεπηηθψλ εθινγψλ, θαζψο θαη ζε επηηξνπέο έξεπλαο θαη ηερλνινγίαο. Δπηπιένλ, αλαγλσξίζηεθε ε ζεκαζία ηεο άκβιπλζεο ησλ ζηεξενηχπσλ θαη ηεο αλαθαηαλνκήο ησλ έκθπισλ θνηλσληθψλ ξφισλ ζηελ επίηεπμε ηεο ηζφηεηαο ησλ θχισλ (Άξζξν 5). Γηα ην ζθνπφ απηφ, πινπνηήζεθαλ Πξνγξάκκαηα δξάζεο γηα ηε ζπκθηιίσζε νηθνγελεηαθήο θαη επαγγεικαηηθήο δσήο, αιιά θαη επξχηεξα γηα ηελ επαηζζεηνπνίεζε ζρεηηθά κε ηνπο έκθπινπο ξφινπο. Πξνο ηελ θαηεχζπλζε απηή, θνξείο φπσο: ην Κέληξν Δξεπλψλ γηα Θέκαηα Ηζφηεηαο (ΚΔΘΗ), ην Τπνπξγείν Απαζρφιεζεο θαη Κνηλσληθήο Πξνζηαζίαο, ην Τπνπξγείν Δζληθήο Άκπλαο, ε Διιεληθή Ραδηνθσλία θαη Σειεφξαζε (ΔΡΣ) θ.ά., αιιά θαη ΜΚΟ, δξαζηεξηνπνηήζεθαλ ελεξγά γηα ηε δηάρπζε πνιηηηθψλ ηζφηεηαο θαη ηελ εμαζζέληζε ησλ ζηεξεφηππσλ αληηιήςεσλ ζρεηηθά κε ην ξφιν ησλ θχισλ ζηελ νηθνγέλεηα/ηδησηηθή δσή θαη ηελ εξγαζία. Αλαθνξηθά κε ηε ζπκθηιίσζε νηθνγελεηαθήο θαη επαγγεικαηηθήο δσήο, αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη πέξα απφ ηελ αλάπηπμε δξάζεσλ, πηνζεηήζεθαλ ζρεηηθέο λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο γηα ηε ζηήξημε ησλ γπλαηθψλ/κεηέξσλ. Καηά ηελ πεξίνδν , ηέζεθε ζην επίθεληξν ησλ δξάζεσλ γηα ηελ πξνζηαζία ησλ γπλαηθψλ, ην δήηεκα ηεο πξφιεςεο θαη αληηκεηψπηζεο ηεο βίαο θαηά ησλ γπλαηθψλ γεληθφηεξα, ηεο παξάλνκεο δηαθίλεζεο θαη εκπνξίαο γπλαηθψλ κε ζθνπφ ηελ νηθνλνκηθή/ζεμνπαιηθή εθκεηάιιεπζε θαη ηεο ελδννηθνγελεηαθήο βίαο εηδηθφηεξα. πγθεθξηκέλα, ζχκθσλα κε ην Άξζξν 6 ηεο χκβαζεο πνπ πξνβιέπεη ηε ιήςε κέηξσλ γηα ηελ θαηαζηνιή ηεο εκπνξίαο θαη εθκεηάιιεπζεο γπλαηθψλ, ζεκεηψζεθαλ ζεκαληηθέο δξάζεηο ζε δηππνπξγηθφ, ππνπξγηθφ αιιά θαη κε θπβεξλεηηθφ επίπεδν. Ζ Τπεξεζία Γηεζλνχο Αλαπηπμηαθήο πλεξγαζίαο (ΤΓΑ) ηνπ Τπνπξγείνπ Δμσηεξηθψλ (ΤΠΔΞ) ζπλεξγάζηεθε κε Τπνπξγεία, Γηεζλείο Οξγαληζκνχο θαη ειιεληθέο κε θπβεξλεηηθέο νξγαλψζεηο, ρξεκαηνδνηψληαο πξνγξάκκαηα επαηζζεηνπνίεζεο θαη θαηαπνιέκεζεο ηνπ trafficking ηφζν ζηελ Διιάδα, σο ρψξα δηέιεπζεο θαη ππνδνρήο ζπκάησλ, φζν θαη ζε αλαπηπζζφκελεο ρψξεο πξνέιεπζεο 8

9 απηψλ. Δπηπιένλ, ε Διιεληθή Αζηπλνκία (ΔΛΑ) γηα ηελ απνηειεζκαηηθή αληηκεηψπηζε ηνπ θαηλνκέλνπ ζπγθξφηεζε ππεξεζίεο anti-trafficking, ελψ παξάιιεια αλέπηπμε δξάζεηο εθπαίδεπζεο θαη επηκφξθσζεο ζρεηηθά κε ηελ αλαγλψξηζε ησλ ζπκάησλ, ηνλ εηδηθφ ρεηξηζκφ απηψλ θαη γεληθφηεξα γηα ηελ επίηεπμε ζπλεξγαζίαο θνξέσλ γηα ηελ πξνζηαζία ησλ ζπκάησλ. ην ίδην πιαίζην, ην Τπνπξγείν Γηθαηνζχλεο δηνξγάλσζε δξάζεηο επαηζζεηνπνίεζεο θαη επηκφξθσζεο δηθαζηηθψλ ιεηηνπξγψλ θαη ην Δζληθφ Κέληξν Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο (ΔΚΚΑ) ηνπ Τπνπξγείνπ Τγείαο θαη Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο (ΤΤΚΑ) ζπγθξφηεζε ππεξεζίεο ζπκβνπιεπηηθήο, ππνδνρήο θαη πξνζσξηλήο θηινμελίαο ζπκάησλ παξάλνκεο εκπνξίαο θαη δηαθίλεζεο. Αλαθνξηθά κε ηα ζέκαηα πνπ άπηνληαη ηεο πξφιεςεο θαη αληηκεηψπηζεο ηεο ελδν-νηθνγελεηαθήο βίαο θαηά ησλ γπλαηθψλ, ππήξμε ζεκαληηθή ε ςήθηζε λφκνπ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο ελδννηθνγελεηαθήο βίαο (Ν. 3500/2006) κε ηελ νπνία θαιχθζεθε έλα ζεκαληηθφ λνκηθφ θελφ. Ο Νφκνο εηζήγαγε θξίζηκεο κεηαξξπζκηζηηθέο ηνκέο κε ηηο νπνίεο πνηληθνπνηήζεθαλ ζπκπεξηθνξέο κέζα ζηελ νηθνγέλεηα πνπ κέρξη ζήκεξα δελ ζεσξνχληαλ θαλ αμηφπνηλεο πξάμεηο. Δπηπιένλ, ζην λέν Γεκνηηθφ θαη Κνηλνηηθφ Κψδηθα πξνβιέθζεθε, σο λέα αξκνδηφηεηα ησλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο (ΟΣΑ) πξψηνπ βαζκνχ, ε ζπκβνπιεπηηθή ζηήξημε ησλ ζπκάησλ ελδννηθνγελεηαθήο βίαο θαη βίαο κεηαμχ ζπλνηθνχλησλ πξνζψπσλ. Δθηφο ησλ λνκνζεηηθψλ ξπζκίζεσλ, αλαπηχρζεθαλ απφ ηε ΓΓΗΦ δξάζεηο, ζηήξημεο ησλ γπλαηθψλ ζπκάησλ κέζσ ησλ δχν πκβνπιεπηηθψλ Κέληξσλ ηεο. Ζ Διιεληθή Αζηπλνκία (ΔΛΑ), ζην πιαίζην ηεο επαηζζεηνπνίεζεο ηνπ αζηπλνκηθνχ πξνζσπηθνχ, δηνξγάλσζε εθδειψζεηο ελεκεξσηηθνχ ραξαθηήξα ζηηο Αζηπλνκηθέο ρνιέο κε ζέκα ηελ ελδννηθνγελεηαθή βία θαη ην Δζληθφ Κέληξν Κνηλσληθήο Αιιειεγγχεο (ΔΚΚΑ) ζπλέρηζε ηε παξνρή ππνζηεξηθηηθψλ ππεξεζηψλ ζε ζχκαηα βίαο. Σέινο, ζεκαληηθή ήηαλ ε ζπκβνιή γπλαηθείσλ νξγαλψζεσλ ζηελ ςήθηζε ηνπ λφκνπ, θαζψο θαη ζηελ αλάπηπμε δξάζεσλ επηκφξθσζεο θαη επαηζζεηνπνίεζεο. Ζ πξνψζεζε ηεο ζπκκεηνρήο ησλ γπλαηθψλ ζηα θέληξα ιήςεο απνθάζεσλ (Άξζξν 7) πξαγκαηνπνηήζεθε ηφζν κέζσ λνκνζεηηθψλ ξπζκίζεσλ πνπ πξνβιέπνπλ ηε ζρεηηθή αλά θχιν πνζφζησζε ζηηο βνπιεπηηθέο εθινγέο, φζν θαη κέζσ δξάζεσλ ππνζηήξημεο ηεο αχμεζεο ηεο ζπκκεηνρήο ησλ γπλαηθψλ ζηα θέληξα ιήςεο απνθάζεσλ. Δπηπιένλ, γηα ηελ ίδηα πεξίνδν, ε ζπκκεηνρή ησλ γπλαηθψλ ζηελ εθπξνζψπεζε ηεο Διιάδαο ζε δηεζλέο επίπεδν (Άξζξν 8), φπσο πξνθχπηεη απφ ηα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία ησλ ζρεηηθψλ ππεξεζηψλ ηνπ ΤΠΔΞ, απμήζεθε. Δπίζεο, ε ΓΓΗΦ κε ηελ ελεξγή ζπκκεηνρή ηεο ζε επξσπατθά θαη δηεζλή fora θαη φξγαλα, αιιά θαη πνιιέο γπλαηθείεο νξγαλψζεηο κε ηελ παξνπζία ηνπο ζε δηεζλείο δηαζθέςεηο, ζπλέβαιαλ ζηελ πξνψζεζε ησλ ζεκάησλ ηζφηεηαο κε ηελ αλάπηπμε εμσηεξηθψλ ζρέζεσλ θαη ζπλεξγαζηψλ. Δπηπξφζζεηα, δφζεθε ηδηαίηεξε έκθαζε ζην δήηεκα ηεο γπλαηθείαο κεηαλάζηεπζεο, κε ζηφρν ηε ράξαμε απνηειεζκαηηθήο κεηαλαζηεπηηθήο πνιηηηθήο κε ηε δηάζηαζε ηνπ θχινπ θαη ηελ πξνάζπηζε ησλ δηθαησκάησλ ησλ κεηαλαζηξηψλ, φπσο πξνβιέπεη ην Άξζξν 9 ηεο χκβαζεο. Γηα ην ιφγν απηφ, ην λνκνζεηηθφ πιαίζην πνπ ζρεηίδεηαη κε ζέκαηα κεηαλάζηεπζεο εκπινπηίζηεθε αλαθνξηθά κε ηελ εθαξκνγή ηεο αξρήο ηεο ίζεο κεηαρείξηζεο αλεμαξηήησο θπιεηηθήο ή εζλνηηθήο θαηαγσγήο. Παξάιιεια, ε ΓΓΗΦ θαη ην Γξαθείν ηεο Όπαηεο Αξκνζηείαο ηνπ ΟΖΔ ζπλεξγάζηεθαλ ζηελ θαηάξηηζε ρεδίσλ Γξάζεο ησλ Πεξηθεξεηαθψλ Δπηηξνπψλ Ηζφηεηαο (ΠΔΠΗ) κε ζθνπφ ηνλ εληνπηζκφ θαη ηελ αληηκεηψπηζε ησλ πξνβιεκάησλ πνπ αληηκεησπίδνπλ νη κεηαλάζηξηεο. Δπηπιένλ, ε ΓΓΗΦ θαη ην ΚΔΘΗ πινπνίεζαλ Πξνγξάκκαηα δξάζεο γηα ηελ ππνζηήξημε ησλ κεηαλαζηξηψλ. Ζ ειιεληθή πνιηηεία, απφ ην 2005 έσο ην 2008, αλέπηπμε έλα πιαίζην ζπληνληζκέλσλ δξάζεσλ γηα ηελ θαηαπνιέκεζε έκθπισλ δηαθξίζεσλ θαη ηε δηαζθάιηζε ησλ δηθαησκάησλ ησλ θχισλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζρνιηθήο εθπαίδεπζεο θαη ηεο δηα βίνπ εθπαίδεπζεο (Άξζξν 10). ην πιαίζην ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο «Δθπαίδεπζε θαη Αξρηθή Δπαγγεικαηηθή Καηάξηηζε» (ΔΠΔΑΔΚ ΗΗ) ηνπ Γ Κνηλνηηθνχ Πιαηζίνπ ηήξημεο (ΚΠ) ( ) πινπνηήζεθαλ Πξνγξάκκαηα γηα: α) ηε δηεχξπλζε ηνπ ζρνιηθνχ σξαξίνπ (νινήκεξα ζρνιεία) ζηελ πξσηνβάζκηα εθπαίδεπζε, απνζθνπψληαο ζηελ θαηαπνιέκεζε ηεο ζρνιηθήο δηαξξνήο θαη ηε δηεπθφιπλζε ησλ γνλέσλ (ηδηαηηέξσο ησλ κεηέξσλ), β) ηελ πξνψζεζε ηεο ζπκκεηνρήο ησλ γπλαηθψλ ζε κεηαπηπρηαθά πξνγξάκκαηα ζπνπδψλ, γ) ηελ ελίζρπζε ησλ ζπνπδψλ θχινπ ζηελ ηξηηνβάζκηα εθπαίδεπζε, θαη δ) ηελ επηκφξθσζε θαη επαηζζεηνπνίεζε εθπαηδεπηηθψλ ζε ζέκαηα ηζφηεηαο ησλ θχισλ. ην πιαίζην ησλ ελ ιφγσ Πξνγξακκάησλ, εθπνλήζεθαλ ζεκαληηθά εθπαηδεπηηθά εξγαιεία, έξεπλεο θαη αζθήζεηο επαηζζεηνπνίεζεο γηα ηελ εηζαγσγή ζεκάησλ ηζφηεηαο ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, θαζψο επίζεο δηνξγαλψζεθαλ πνιιέο ελεκεξσηηθέο θαη επηκνξθσηηθέο εθδειψζεηο. 9

10 Σα ζέκαηα ηεο γπλαηθείαο απαζρφιεζεο θαη ηεο αληηκεηψπηζεο ησλ δηαθξίζεσλ θχινπ ζηελ αγνξά εξγαζίαο (Άξζξν 11), αληηκεησπίζηεθαλ κε νξηδφληηα κέηξα, αιιά θαη κε εηδηθά Πξνγξάκκαηα γηα ηηο άλεξγεο γπλαίθεο, πνπ σο θχξην ζηφρν είραλ ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε έληαμή ηνπο ζηελ αγνξά εξγαζίαο, θαζψο θαη ηελ θαηαπνιέκεζε ηνπ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ. Δηδηθφηεξα, κέζα απφ ην ΔΠ «Απαζρφιεζε θαη Δπαγγεικαηηθή Καηάξηηζε» επηρεηξήζεθε αχμεζε ηνπ πνζνζηνχ ηεο γπλαηθείαο απαζρφιεζεο, ελψ αλαπηχρζεθε δέζκε κέηξσλ θαη παξεκβάζεσλ, ηα νπνία απνζθνπνχζαλ ζηελ άξζε ησλ αλαζηαιηηθψλ παξαγφλησλ θαη εκπνδίσλ πνπ απνκαθξχλνπλ ηηο γπλαίθεο απφ ηελ αγνξά εξγαζίαο. ην πιαίζην ηεο Κνηλνηηθήο Πξσηνβνπιίαο EQUAL πινπνηήζεθαλ δξάζεηο κε ζηφρν ηελ πξνψζεζε ηεο ηζφηεηαο ησλ θχισλ ζηνπο ηνκείο ηεο απαζρφιεζεο, επηρεηξεκαηηθφηεηαο, πξνζαξκνζηηθφηεηαο θαη ζπκθηιίσζεο νηθνγελεηαθήο θαη επαγγεικαηηθήο δσήο. Αθφκε, ε ΓΓΗΦ πινπνίεζε Έξγν γηα ηελ παξνρή νινθιεξσκέλσλ παξεκβάζεσλ ππέξ ησλ γπλαηθψλ θαη ππέγξαςε κλεκφλην ζπλεξγαζίαο κε ηηο πην αληηπξνζσπεπηηθέο εξγνδνηηθέο νξγαλψζεηο θαη ην Διιεληθφ Γίθηπν γηα ηελ Δηαηξηθή Κνηλσληθή Δπζχλε (ΔΚΔ), γηα ηε δηεπθφιπλζε ηεο ζπκκεηνρήο ησλ γπλαηθψλ ζηελ απαζρφιεζε θαη ηελ παξνρή ίζσλ επθαηξηψλ γηα ηελ εμέιημή ηνπο ζηνλ εξγαζηαθφ ρψξν. Σν 2006 ν Ν. 3488/2006 γηα ηελ «Δθαξκνγή ηεο αξρήο ηεο ίζεο κεηαρείξηζεο αλδξψλ θαη γπλαηθψλ ζηελ πξφζβαζε ζηελ απαζρφιεζε, ζηελ επαγγεικαηηθή εθπαίδεπζε θαη αλέιημε, ζηνπο φξνπο θαη ζηηο ζπλζήθεο εξγαζίαο» πξνζδηφξηζε γηα πξψηε θνξά, ηε ζεμνπαιηθή παξελφριεζε, σο δηάθξηζε ιφγσ θχινπ ζην ρψξν εξγαζίαο δεκηνπξγψληαο αμίσζε πξνο απνδεκίσζε ηνπ ζχκαηνο. Ζ ίδηα λνκνζεηηθή ξχζκηζε φξηζε σο θνξέα παξαθνινχζεζεο ηεο εθαξκνγήο ηεο αξρήο ηεο ίζεο κεηαρείξηζεο αλδξψλ θαη γπλαηθψλ ζηνλ ηδησηηθφ θαη δεκφζην ηνκέα ην πλήγνξν ηνπ Πνιίηε (ηπ), ν νπνίνο γηα ηνλ ηδησηηθφ ηνκέα ζα ζπλεξγάδεηαη θαη κε ην ψκα Δπηζεσξεηψλ Δξγαζίαο (ΔΠΔ). Σν Άξζξν 12 ηεο χκβαζεο πξνβιέπεη ηε ιήςε θαηάιιεισλ κέηξσλ γηα ηελ εμάιεηςε ησλ δηαθξίζεσλ θαηά ησλ γπλαηθψλ ζηνλ ηνκέα ηεο πγείαο. ηελ Διιάδα, ε πξφζβαζε ζε Τπεξεζίεο Τγείαο θαη Γεκφζηαο Τγείαο αλεμαξηήησο θχινπ θαη θπιήο είλαη ειεχζεξε θαη ρσξίο δηαθξίζεηο. Καηά ηελ πεξίνδν πινπνηήζεθαλ δξάζεηο γηα ηελ ελεκέξσζε, επαηζζεηνπνίεζε θαη πιεξνθφξεζε ησλ γπλαηθψλ γηα ζέκαηα πγείαο (αλαπαξαγσγηθήο, ζεμνπαιηθήο θ.ιπ.). ε επίπεδν ζηξαηεγηθήο πνιηηηθήο εθπνλήζεθαλ ην 2007 απφ ην ΤΤΚΑ Δζληθά ρέδηα Γξάζεο γηα ηε ζεμνπαιηθή θαη αλαπαξαγσγηθή πγεία, γηα ην HIV/AIDS θαη ηα εμνπαιηθά Μεηαδηδφκελα Ννζήκαηα, ηα νπνία ζπληάρζεθαλ κε ηε ζπκβνιή θαη ησλ αληίζηνηρσλ ΜΚΟ θαη κε γλψκνλα ηελ νπηηθή ηνπ θχινπ. Με ζηφρν ηελ πξνψζεζε θαη ελίζρπζε ησλ γπλαηθψλ ζε φινπο ηνπο ηνκείο ηνπ πνιηηηζκνχ (Άξζξν 13), πινπνηήζεθαλ ζρεηηθά Πξνγξάκκαηα, δξάζεηο θαη εθδειψζεηο. ην πιαίζην ηεο παξαπάλσ δξαζηεξηφηεηαο, δηνξγαλψζεθαλ εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα απφ κνπζεία, θαζψο επίζεο θαη εθδειψζεηο απφ θπβεξλεηηθνχο θαη κε θπβεξλεηηθνχο θνξείο γηα ηελ αλάδεημε ηνπ ξφινπ ησλ γπλαηθψλ θαη ηεο γπλαηθείαο νπηηθήο ζηελ ηέρλε θαη ηελ πξναγσγή ηνπ πνιηηηζκνχ, θαζψο θαη γηα ηελ ελίζρπζε ηεο θαιιηηερληθήο ηνπο δεκηνπξγίαο. Οη εηδηθέο ζπλζήθεο πνπ θαινχληαη λα αληηκεησπίζνπλ νη γπλαίθεο ησλ αγξνηηθψλ πεξηνρψλ, επηηάζζνπλ ηε ιήςε θαηάιιεισλ κέηξσλ γηα ηελ εμάιεηςε ησλ δηαθξίζεσλ ιφγσ θχινπ ζην ρψξν απηφλ (Άξζξν 14). Γηα ην ιφγν απηφ, ζεκαληηθέο ξπζκίζεηο έρνπλ ελζσκαησζεί ζηε λνκνζεζία ππέξ ησλ γπλαηθψλ ηνπ αγξνηηθνχ ρψξνπ, φπσο ζε δεηήκαηα θνηλσληθήο αζθάιηζεο ή θνηλσληθήο πξφλνηαο. Παξάιιεια κε ηηο λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο αλαπηχρζεθε ζηξαηεγηθή απφ ην Τπνπξγείν Αγξνηηθήο Αλάπηπμεο θαη Σξνθίκσλ γηα ηελ ελίζρπζε ηεο γπλαηθείαο επηρεηξεκαηηθφηεηαο ζηελ χπαηζξν κέζσ Πξνγξακκάησλ Καηάξηηζεο θαη παξνρήο ελεκέξσζεο/πιεξνθφξεζεο. Δπηπιένλ, πινπνηήζεθαλ δξάζεηο θαη ελέξγεηεο γηα ηε ζηήξημε θαη ηε δεκηνπξγία γπλαηθείσλ ζπλεηαηξηζκψλ ζε φιε ηε ρψξα, ηελ ελεκέξσζε ησλ γπλαηθψλ ηεο ππαίζξνπ ζε ζέκαηα εμσγεσξγηθήο απαζρφιεζεο θαη ηε βειηίσζε ησλ επαγγεικαηηθψλ ηθαλνηήησλ θαη δεμηνηήησλ ηνπο. 10

11 ΑΡΘΡΟ 1. ΔΞΑΛΔΙΦΖ ΣΧΝ ΓΙΑΚΡΙΔΧΝ ΚΑΣΑ ΣΧΝ ΓΤΝΑΙΚΧΝ 1. Ζ αξρή ηεο ηζφηεηαο είλαη θαηνρπξσκέλε ζην ειιεληθφ δηθατθφ ζχζηεκα θαη πληαγκαηηθά απφ ην ην άξζξν 4 παξ. 2 ηνπ πληάγκαηνο νξίδεηαη φηη νη Έιιελεο θαη νη Διιελίδεο έρνπλ ίζα δηθαηψκαηα θαη ππνρξεψζεηο, ελψ ζην άξζξν 5 θαζηεξψλεηαη ε αξρή ηεο κε δηάθξηζεο φισλ ησλ πξνζψπσλ, ηα νπνία βξίζθνληαη ζηελ ειιεληθή επηθξάηεηα. Με ηελ αλαζεψξεζε ηνπ πληάγκαηνο ηνπ 2001 δηεπξχλζεθε ε νπζηαζηηθή ηζφηεηα ησλ θχισλ, αθνχ κε ηε δηάηαμε ηνπ άξζξνπ 116 παξ. 2 θαηαξγήζεθαλ νη απνθιίζεηο απφ ηελ αξρή ηεο ηζφηεηαο ησλ θχισλ θαη ζεζπίζηεθε κέξηκλα ηεο Πνιηηείαο λα ιακβάλεη εηδηθά ζεηηθά κέηξα γηα ηελ εμάιεηςε ησλ δηαθξίζεσλ ζε βάξνο ησλ γπλαηθψλ. ηηο πεξηπηψζεηο, πνπ ιφγσ ηδηαηηέξσλ ζπλζεθψλ, νη γπλαίθεο πνπ αλήθνπλ ζε θνηλσληθά εππαζείο νκάδεο αδπλαηνχλ ή δπζθνιεχνληαη λα αζθήζνπλ ηα έλδηθα κέζα γηα ηελ πξνζηαζία ησλ ζπκθεξφλησλ ηνπο, ηφηε εθαξκφδεηαη ε πξνβιεπφκελε εηδηθή λνκνζεζία (π.ρ. πξνζηαζία ζπκάησλ βίαο απφ πξάμεηο εκπνξίαο αλζξψπσλ, ζεμνπαιηθήο εθκεηάιιεπζεο θ.ιπ., ηα νπνία δηθαηνχληαη δσξεάλ λνκηθήο βνήζεηαο θαη ζπκπαξάζηαζεο ζχκθσλα κε ηηο πξνυπνζέζεηο πνπ πξνβιέπεη ν Ν. 3226/2004, ή εηδηθέο ξπζκίζεηο πξνζηαζίαο θαη αξσγήο ησλ ζπκάησλ ελδννηθνγελεηαθήο βίαο πνπ πξνβιέπεη ν Ν. 3500/2006). 2. ηνλ αξρηθφ ζρεδηαζκφ ηνπ ΔΠ «Γηνηθεηηθή Μεηαξξχζκηζε», Άμνλαο ΙΙΙ, ε ΓΓΗΦ, πξνθεηκέλνπ λα δηεπθνιπλζεί ε πξφζβαζε ησλ γπλαηθψλ ζηε δηθαηνζχλε, αιιά θαη λα βειηησζεί ην επίπεδν ηεο δηθαζηηθήο πξνζηαζίαο ηνπο, πεξηέιαβε ηελ θαηαγξαθή θαη ζπζηεκαηηθή κειέηε ηεο ηζρχνπζαο λνκνζεζίαο γηα ηελ ηζφηεηα ησλ θχισλ, ζην δεκφζην θαη ηδησηηθφ ηνκέα, θαζψο θαη ηεο ζρεηηθήο λνκνινγίαο, κε ζηφρν ηε βειηίσζε θαη απινχζηεπζε ησλ θαλνληζηηθψλ ξπζκίζεσλ, πξνθεηκέλνπ λα εθαξκφδνληαη απνηειεζκαηηθφηεξα απφ ηε δηνίθεζε, ηα δηθαζηήξηα θαη ηνπο ειεγθηηθνχο κεραληζκνχο. Δπηπξφζζεηα, ζηνλ πξνγξακκαηηζκφ ηνπ ίδηνπ ΔΠ πεξηιακβάλεηαη ε ζπζηεκαηηθή αμηνιφγεζε ησλ επηπηψζεσλ λνκνζεηηθψλ θαη θαλνληζηηθψλ ξπζκίζεσλ θαη ησλ απνηειεζκάησλ εθαξκνγήο ηνπο, ζχκθσλα κε ηηο αξρέο θαη δηαδηθαζίεο ηεο θαιήο λνκνζέηεζεο σο πξνο ηελ ηζφηεηα ησλ θχισλ (Ζ πινπνίεζε ησλ δχν Έξγσλ ζα αξρίζεη ην 2011). ΑΡΘΡΟ 2. ΝΟΜΟΘΔΣΙΚΖ ΚΑΙ ΓΙΚΑΣΙΚΖ ΠΡΟΣΑΙΑ ΚΑΣΑ ΣΧΝ ΓΙΑΚΡΙΔΧΝ Ζ ελίζρπζε ηνπ λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ ηεο ηζφηεηαο ησλ θχισλ απνηειεί ζεκαληηθφ εξγαιείν πνιηηηθήο γηα ηελ πξνάζπηζε ησλ δηθαησκάησλ ησλ γπλαηθψλ. Σα πεδία εθαξκνγήο ηεο λνκνζεζίαο δηεπξχλζεθαλ ηα ηειεπηαία ρξφληα θαη ζηελ Διιάδα, έηζη ψζηε λα θαιπθζνχλ νη λέεο αλάγθεο πνπ πξνέθπςαλ απφ ηηο εμειίμεηο ζηελ αγνξά εξγαζίαο, ηελ νηθνγέλεηα θαη γεληθφηεξα ζηελ θνηλσλία. ην πξψην κέξνο ηεο Έθζεζεο (2.1.) γηα ην παξφλ Άξζξν παξνπζηάδνληαη ζπλνπηηθά θαη κε ρξνλνινγηθή ζεηξά ηα θχξηα ζεκεία φισλ ησλ λνκνζεηηθψλ ξπζκίζεσλ πνπ πξνσζνχλ ηελ ηζφηεηα ησλ θχισλ θαηά ην δηάζηεκα Αλαθέξνληαη, επίζεο, ηξεηο λφκνη πνπ αθνξνχλ ζε πξνεγνχκελε πεξίνδν (2004) θαη δελ είραλ ζπκπεξηιεθζεί ζηελ 6 ε Δζληθή Πεξηνδηθή Έθζεζε ηεο Διιάδαο. ηε ζπλέρεηα, γίλεηαη αλαθνξά ζηηο Δζληθέο Γεληθέο πιινγηθέο πκβάζεηο Δξγαζίαο πνπ ζηελ Διιάδα έρνπλ ηζρχ λφκνπ (2.2.) φπσο επίζεο θαη ζηηο ελέξγεηεο ησλ γπλαηθείσλ νξγαλψζεσλ κε ηηο νπνίεο πξνψζεζαλ λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο θαη ελίζρπζαλ ηελ εθαξκνγή ηνπο (2.3.) Ννκνζεηηθέο ξπζκίζεηο γηα ηελ ηζφηεηα ησλ θχισλ 3. Δηδηθή πξφβιεςε γηα απαζρφιεζε γπλαηθψλ ζην Ν. 3250/2004 «Μεξηθή Απαζρφιεζε ζην Γεκφζην, ηνπο ΟΣΑ θαη ηα Ννκηθά Πξφζσπα Γεκνζίνπ Γηθαίνπ (ΝΠΓΓ)». Με ην Ν. 3250/2004 (ΦΔΚ 124Α/7-7-04), ζην πξνζσπηθφ πνπ επηιέγεηαη πεξηιακβάλνληαη: α) κεηέξεο αλειίθσλ ζε πνζνζηφ δέθα ηηο εθαηφ (10%), θαη β) γνλείο κε ηξία (3) παηδηά θαη άλσ, θαζψο θαη ηα παηδηά απηψλ ζε πνζνζηφ δέθα ηηο εθαηφ (10%) (επεθηάζεθε πέξα απφ ηνπο πνιχηεθλνπο θαη ζηνπο γνλείο κε ηξία παηδηά κε ην Ν. 3454/2006 «Δλίζρπζε ηεο νηθνγέλεηαο θαη ινηπέο δηαηάμεηο»). Δπίζεο, ζε ηξεηο (3) πεξηπηψζεηο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ Νφκνπ: α) άλεξγνη/-εο, άλσ ησλ ηξηάληα (30) εηψλ, πνπ έρνπλ εμαληιήζεη ην ρξφλν ηεο ηαθηηθήο επηδφηεζεο αλεξγίαο, β) άλεξγνη/- εο πνπ βξίζθνληαη ζηελ ηειεπηαία πεληαεηία πξηλ απφ ηε ζπληαμηνδφηεζή ηνπο, γ) άλεξγνη/-εο, 11

12 κέρξη ηξηάληα (30) εηψλ, εγγεγξακκέλνη/-εο ζηνλ ΟΑΔΓ γηα ρξνληθφ δηάζηεκα ηνπιάρηζηνλ δεθανθηψ (18) κελψλ, πνζνζηφ εμήληα ηνηο εθαηφ (60%) θαιχπηεηαη απφ γπλαίθεο, εθφζνλ ππάξρεη αληίζηνηρνο αξηζκφο ζρεηηθψλ αηηήζεσλ. 4. Άδεηα αλαηξνθήο ηέθλνπ ζηηο κεηέξεο δηθαζηηθέο ιεηηνπξγνχο. Με ην άξζξν 1 ηνπ Ν. 3258/2004 (ΦΔΚ Α 144/ ) «Σξνπνπνίεζε δηαηάμεσλ ηνπ Κψδηθα Οξγαληζκνχ ησλ Γηθαζηεξίσλ θαη Καηάζηαζεο Γηθαζηηθψλ Λεηηνπξγψλ θαη άιιεο δηαηάμεηο» ρνξεγείηαη ζηηο κεηέξεο δηθαζηηθέο ιεηηνπξγνχο άδεηα ελλέα (9) κελψλ κε απνδνρέο γηα αλαηξνθή παηδηνχ. 5. Υνξήγεζε άδεηαο παξακνλήο θαη άδεηαο εξγαζίαο ζε ζχκαηα εκπνξίαο αλζξψπσλ. Σν άξζξν 34, παξ. 7 ηνπ N. 3274/2004 (ΦΔΚ Α 195/ ) «Οξγάλσζε θαη ιεηηνπξγία ησλ Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο πξψηνπ θαη δεχηεξνπ βαζκνχ», πξνβιέπεη φηη ε απέιαζε αιινδαπψλ, πνπ βξίζθνληαη παξάλνκα ζηελ Διιάδα θαη θαηαγγέιινπλ πξάμεηο πξναγσγήο ζε πνξλεία, κπνξεί, κε δηάηαμε ηνπ/ηεο εηζαγγειέα πιεκκειεηνδηθψλ θαη έγθξηζε ηνπ/ηεο εηζαγγειέα εθεηψλ, λα αλαζηέιιεηαη έσο φηνπ εθδνζεί ακεηάθιεηε απφθαζε γηα ηηο πξάμεηο πνπ θαηαγγέιζεθαλ. Γηα φζν ρξφλν δηαξθεί ε αλαζηνιή ηεο απέιαζεο ρνξεγείηαη, κε απφθαζε ηνπ/ηεο Γεληθνχ/-ήο Γξακκαηέα/-σο Πεξηθέξεηαο, άδεηα δηακνλήο, θαηά παξέθθιηζε ησλ δηαηάμεσλ ηνπ Ν. 2910/2001. Ζ αλσηέξσ άδεηα παξακνλήο επέρεη θαη ζέζε άδεηαο εξγαζίαο, ρνξεγείηαη γηα ρξνληθφ δηάζηεκα έμη (6) κελψλ θαη αλαλεψλεηαη γηα ίζν ρξνληθφ δηάζηεκα, σο ηελ έθδνζε ηεο ακεηάθιεηεο δηθαζηηθήο απφθαζεο. Οη παξαπάλσ δηαηάμεηο εθαξκφδνληαη αλάινγα θαη γηα ηηο πεξηπηψζεηο ηνπ άξζξνπ 12 ηνπ Ν. 3064/ Ιαηξηθψο Τπνβνεζνχκελε Αλαπαξαγσγή. Με ην Ν. 3305/2005 (ΦΔΚ Α 17/ ) «Δθαξκνγή ηεο Ηαηξηθψο Τπνβνεζνχκελεο Αλαπαξαγσγήο» εμεηδηθεχνληαη νη δηαηάμεηο ηνπ Ν. 3089/2002, πξνζδίδνληάο ηνπο ηελ απαξαίηεηε βηνταηξηθή δηάζηαζε, ελψ πξνζδηνξίδνληαη νη εηδηθνί φξνη πξνζθπγήο ζηηο κεζφδνπο ηεο Ηαηξηθψο Τπνβνεζνχκελεο Αλαπαξαγσγήο. 7. Άξζε δηαθνπήο ζπληαμηνδφηεζεο ιφγσ ζαλάηνπ ζπδχγνπ φηαλ ε ζχδπγνο είλαη θάησ ησλ 40 εηψλ & δηθαίσκα εμαγνξάο ρξφλνπ αζθάιηζεο κέρξη 150 κέξεο γηα ζεκειίσζε ζπληαμηνδνηηθνχ δηθαηψκαηνο. Με ην άξζξν 4 ηνπ Ν. 3385/2005 (ΦΔΚ Α 210/ ) «Ρπζκίζεηο γηα ηελ πξνψζεζε ηεο απαζρφιεζεο, ηελ ελίζρπζε ηεο θνηλσληθήο ζπλνρήο θαη άιιεο δηαηάμεηο» ηξνπνπνηείηαη ην άξζξν 62 ηνπ Ν. 2676/1999, πνπ αλαθέξεηαη ζηνλ ηξφπν ζπληαμηνδφηεζεο ησλ γπλαηθψλ ιφγσ ζαλάηνπ ηνπ ζπδχγνπ, αιιά θαη αληίζηνηρα ησλ αλδξψλ ιφγσ πάιη ζαλάηνπ ηεο ζπδχγνπ. Μέρξη ζήκεξα κηα γπλαίθα ή έλαο άλδξαο πνπ έραλε ην/ηε ζχδπγφ ηεο/ηνπ θαη ήηαλ θάησ ησλ ζαξάληα (40) εηψλ, έπαηξλε ζχληαμε κφλν γηα ηξία (3) ρξφληα. Μεηά ε ζχληαμε θνβφηαλ θαη επαλαιακβαλφηαλ κεηά ην εμεθνζηφ πέκπην (65 ν ) έηνο. Με ην λέν λφκν δελ δηαθφπηεηαη ε ζχληαμε γηα ηηο/ηνπο ρήξεο/-νπο κεηά ηε ζπκπιήξσζε ηξηεηίαο, αθφκα θαη αλ θαηά ηελ εκεξνκελία ζαλάηνπ ηνπ/ηεο ζπδχγνπ ν/ε επηδψλ/-νχζα είλαη θάησ ησλ ζαξάληα (40) εηψλ. Δπίζεο, κε ην άξζξν 6, ζε απηνχο/-έο πνπ γηα ηνλ νπνηνδήπνηε ιφγν δελ έρνπλ ζπκπιεξψζεη δεθαπέληε (15) ρξφληα αζθάιηζεο (δειαδή έλζεκα) θαη έρνπλ ζπκπιεξψζεη ην εμεθνζηφ πέκπην (65 ν ) έηνο ηεο ειηθίαο γηα ηνπο άλδξεο θαη ην εμεθνζηφ (60 ν) έηνο ηεο ειηθίαο γηα ηηο γπλαίθεο θαη δελ ζεκειηψλνπλ ζπληαμηνδνηηθφ δηθαίσκα, ηνπο δίλεηαη ε δπλαηφηεηα λα εμαγνξάζνπλ ρξφλν αζθάιηζεο κέρξη εθαηφλ πελήληα (150) εκέξεο. 8. Ν. 3386/2005 (ΦΔΚ Α 212/ ) «Δίζνδνο, δηακνλή θαη θνηλσληθή έληαμε ππεθφσλ ηξίησλ ρσξψλ ζηελ Διιεληθή Δπηθξάηεηα» (άξζξν 1 πεξ.η θαη άξζξα 46-52). Οξίδεηαη, πιένλ, ζαθψο ε έλλνηα ηνπ ζχκαηνο εκπνξίαο αλζξψπσλ, ην νπνίν είλαη ην θπζηθφ πξφζσπν πνπ θαηέζηε ζχκα ησλ εγθιεκάησλ, ηα νπνία πξνβιέπνληαη ζηα άξζξα 323, 323Α, 349, 351 θαη 351Α ηνπ Πνηληθνχ Κψδηθα, αλεμάξηεηα απφ ην εάλ έρεη εηζέιζεη ζηε ρψξα λφκηκα ή παξάλνκα (άξζξν 1 πεξ. η ). Ζ εηζαγσγή ζην λφκν ηνπ θεθαιαίνπ Θ (άξζξα 46 έσο θαη 52) έρεη σο ζθνπφ ηε ζπλνιηθή ξχζκηζε ηεο πξνζηαζίαο θαη αξσγήο ησλ ζπκάησλ εκπνξίαο αλζξψπσλ ζην πιαίζην ηεο θαηαπνιέκεζεο ηνπ θαηλνκέλνπ θαη ζχκθσλα κε ηηο θαηεπζχλζεηο ηεο Οδεγίαο 2004/81/ΔΚ. Οξίδεηαη φηη ζε ππήθνν ηξίηεο ρψξαο πνπ έρεη ραξαθηεξηζηεί ζχκα εκπνξίαο αλζξψπσλ κε πξάμε ηνπ/ηεο αξκφδηνπ/-αο Δηζαγγειέα/-σο, ρνξεγείηαη άδεηα δηακνλήο δηάξθεηαο δψδεθα (12) κελψλ, εθφζνλ ζπλεξγάδεηαη ζηελ θαηαπνιέκεζε ηεο εκπνξίαο αλζξψπσλ, ε νπνία αλαλεψλεηαη θάζε θνξά γηα ηζφρξνλν δηάζηεκα πξνο δηεπθφιπλζε ηεο δηελεξγνχκελεο έξεπλαο ή ηεο πνηληθήο δηαδηθαζίαο. Ζ άδεηα παξακνλήο δηαζθαιίδεη πξφζβαζε ζηελ αγνξά εξγαζίαο θαη 12

13 ηαηξνθαξκαθεπηηθή πεξίζαιςε. Πξηλ ηε ρνξήγεζε άδεηαο δηακνλήο, παξέρεηαη απφ ηελ αξκφδηα εηζαγγειηθή αξρή ζηα ζχκαηα εκπνξίαο αλζξψπσλ πξνζεζκία πεξίζθεςεο κέρξη έλα (1) κήλα (κπνξεί λα παξαηαζεί γηα ηα αλήιηθα ζχκαηα), ψζηε λα ζπλέιζνπλ θαη λα είλαη ζε ζέζε λα δηαθχγνπλ απφ ηελ επηξξνή ησλ δξαζηψλ ησλ ζρεηηθψλ αδηθεκάησλ γηα λα κπνξνχλ λα ιάβνπλ αλεπεξέαζηε απφθαζε ζρεηηθά κε ηε ζπλεξγαζία ηνπο κε ηηο δησθηηθέο αξρέο. χκθσλα κε ην άξζξν 79, παξ. 1 ηνπ ηδίνπ λφκνπ, απαγνξεχεηαη ε δηνηθεηηθή απέιαζε εγθχνπ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο θχεζεο θαη γηα έμη (6) κήλεο κεηά ηνλ ηνθεηφ. 9. «Καηάξγεζε πξφβιεςεο πνζνζηνχ 10% γηα ηελ εηζαγσγή γπλαηθψλ ζηηο ρνιέο ηεο Ππξνζβεζηηθήο Αθαδεκίαο ηνπ Ππξνζβεζηηθνχ ψκαηνο» (Ν. 3387/2005). Mε ηε δηάηαμε ηεο παξ. 3 ηνπ άξζξνπ 12 ηνπ Ν. 3387/2005 (ΦΔΚ 224/ ) θαηαξγείηαη ε πξφβιεςε πνζνζηνχ 10% γηα ηελ εηζαγσγή γπλαηθψλ ζηηο ρνιέο ηεο Ππξνζβεζηηθήο Αθαδεκίαο ηνπ Ππξνζβεζηηθνχ ψκαηνο. 10. Μεησκέλε ζηξαηησηηθή ζεηεία γηα πνιχηεθλνπο, ηέθλα άγακσλ κεηέξσλ θ.ιπ. (Ν. 3421/2005). χκθσλα κε ην Ν. 3421/2005 (ΦΔΚ 302/Α / ) «ηξαηνινγία ησλ Διιήλσλ θαη άιιεο δηαηάμεηο» κεηαθέξνληαη ζηνπο ππφρξενπο κεησκέλεο ζηξαηεχζηκεο ζηξαηησηηθήο ππνρξέσζεο, εθφζνλ επηζπκνχλ, νη παξαθάησ θαηεγνξίεο νπιηηψλ: α. Δμάκελεο δηάξθεηαο: 1. ινη νη αδειθνί απφ έμη (6) ή πεξηζζφηεξα δψληα αδέιθηα, θαζψο θαη νη δχν (2) κεγαιχηεξνη αδειθνί απφ πέληε (5) δψληα αδέιθηα, 2. Ο κφλνο ή κεγαιχηεξνο γηνο ηνπ νπνίνπ θαη νη δχν (2) γνλείο είλαη αλίθαλνη γηα θάζε εξγαζία ή έρνπλ πεζάλεη, 3. Ο παηέξαο δχν (2) δψλησλ ηέθλσλ, 4. ζνη έρνπλ ζχδπγν αλίθαλε γηα θάζε εξγαζία. β. Δλλεάκελεο δηάξθεηαο: 1. Οη δχν (2) κεγαιχηεξνη αδειθνί απφ ηέζζεξα (4) δψληα αδέιθηα. 2. Ο κφλνο ή κεγαιχηεξνο αδειθφο απφ ηξία (3) δψληα αδέιθηα, 3. Ο κφλνο ή κεγαιχηεξνο γηνο γνλέα πνπ είλαη αλίθαλνο/-ε γηα θάζε εξγαζία ή έρεη ζπκπιεξψζεη ην εβδνκεθνζηφ (70 ν ) έηνο ηεο ειηθίαο ηνπ/ηεο ή δηαηειεί ζε ρεξεία, 4. Ο κφλνο ή κεγαιχηεξνο γηνο ζαλφληνο γνλέα ή άγακεο κεηέξαο, 5. Ο παηέξαο ελφο (1) δψληνο ηέθλνπ. 11. «Καηάξγεζε πξφβιεςεο πνζνζηνχ 15% γηα ηελ πξφζιεςε γπλαηθψλ ζηε Γεκνηηθή Αζηπλνκία» (Ν. 3448/2006). Mε ηε δηάηαμε ηεο παξ. 1 ηνπ άξζξνπ 30 ηνπ Ν. 3448/2006 (ΦΔΚ 57/ ) θαηαξγείηαη ε πξφβιεςε πνζνζηνχ 15% γηα ηελ πξφζιεςε γπλαηθψλ ζηε Γεκνηηθή Αζηπλνκία. Δπίζεο, κε ηε δηάηαμε ηεο παξ. 4. ηνπ ίδηνπ άξζξνπ ξπζκίδεηαη ε πξφζιεςε ζηε Γεκνηηθή Αζηπλνκία εθείλσλ γηα ηνπο/ηηο νπνίνπο/-εο ππάξρεη ηειεζίδηθε αθπξσηηθή απφθαζε δηνηθεηηθνχ δηθαζηεξίνπ. 12. Δλίζρπζε νηθνγελεηψλ κε ηξία παηδηά (Ν. 3454/06). Με ην Ν. 3454/06 (ΦΔΚ 75/ ) «Δλίζρπζε ηεο νηθνγέλεηαο θαη ινηπέο δηαηάμεηο» παξέρνληαη νηθνλνκηθέο εληζρχζεηο θαη επεθηείλνληαη θνηλσληθά πνιπηεθληθά δηθαηψκαηα ζε γνλείο κε ηξία (3) παηδηά. Μεηαμχ άιισλ, πξνβιέπεηαη: α) ε θαηαβνιή απφ ην Γεκφζην εθάπαμ παξνρήο χςνπο επξψ ζηε κεηέξα πνπ απνθηά ηξίην (3 Ο ) παηδί απφ 1/1/2006 θαη κεηά, β) ε ππνρξέσζε ησλ θνξέσλ ηνπ δεκνζίνπ ηνκέα λα πξνζιακβάλνπλ ζε θαζνξηζκέλν πνζνζηφ γνλείο νηθνγελεηψλ κε ηξία (3) παηδηά θαη ηέθλα απηψλ, γ) ε ρνξήγεζε «Κάξηαο πνιηηηζκνχ» ζε γνλείο θαη ηα ηέθλα νηθνγελεηψλ κε ηξία (3) παηδηά, θαη δ) ε αλαγλψξηζε ηεο πνιπηεθληθήο ηδηφηεηαο ζε γνλέα ρσξίο ζχδπγν, ν/ε νπνίνο/-α έρεη ηε γνληθή κέξηκλα θαη επηκέιεηα ηξηψλ (3) ηέθλσλ, ηα νπνία είλαη αλήιηθα θαη άγακα θαη είλαη κφλνο/-ε ππφρξενο/-ε ζε δηαηξνθή απηψλ θ.ιπ. 13. Ν. 3463/2006 «Κχξσζε Κψδηθα Γήκνπ θαη Κνηλνηήησλ», κε ηνλ νπνίν πξνβιέπεηαη, σο λέα αξκνδηφηεηα ησλ ΟΣΑ πξψηνπ βαζκνχ, ε ζπκβνπιεπηηθή ζηήξημε ησλ ζπκάησλ ελδννηθνγελεηαθήο βίαο θαη βίαο κεηαμχ ζπλνηθνχλησλ πξνζψπσλ. 14. Ν. 3488/2006 (ΦΔΚ 191/ ) «Δθαξκνγή ηεο αξρήο ηεο ίζεο κεηαρείξηζεο αλδξψλ θαη γπλαηθψλ φζνλ αθνξά ζηελ πξφζβαζε ζηελ απαζρφιεζε, ζηελ επαγγεικαηηθή εθπαίδεπζε θαη αλέιημε, ζηνπο φξνπο θαη ζηηο ζπλζήθεο εξγαζίαο». Ο Ν. 3488/2006 ελζσκαηψλεη ηελ Κνηλνηηθή Οδεγία 73/2002/ΔΚ, αληηθαζηζηψληαο ην Ν. 1414/1984, ελψ ξπζκίδεη ζπλαθή ζέκαηα ηζφηεηαο ησλ ακνηβψλ κεηαμχ εξγαδνκέλσλ αλδξψλ θαη γπλαηθψλ. Οη δηαηάμεηο ηνπ λφκνπ εθαξκφδνληαη ζηα άηνκα πνπ απαζρνινχληαη ζηνλ ηδησηηθφ θαη δεκφζην ηνκέα κε νπνηαδήπνηε ζρέζε εξγαζίαο θαη απαγνξεχνπλ θάζε κνξθήο άκεζε ή έκκεζε δηάθξηζε ιφγσ 13

14 θχινπ ή ιφγσ νηθνγελεηαθήο θαηάζηαζεο ζηελ απαζρφιεζε. Σέινο, νξίδεηαη θνξέαο παξαθνινχζεζεο ηεο εθαξκνγήο ηεο αξρήο ηεο ίζεο κεηαρείξηζεο αλδξψλ θαη γπλαηθψλ ν ηπ πνπ είλαη αλεμάξηεηε αξρή. Οη δηαηάμεηο ηνπ λφκνπ δίλνπλ έλαλ απζηεξφ νξηζκφ ζηε ζεμνπαιηθή παξελφριεζε ζηελ εξγαζία αληηκεησπίδνληάο ηελ ζαλ λα ζπληζηά «δηάθξηζε ιφγσ θχινπ» (άξζξν 4, παξ. 2) θαη σο πνηληθά θνιάζηκε πξάμε, ζεζκνζεηψληαο πνηλέο [θπιάθηζε απφ έμη (6) κήλεο κέρξη ηξία (3) ρξφληα θαη ρξεκαηηθή πνηλή ηνπιάρηζηνλ ρηιίσλ (1.000) επξψ, άξζξν 16, παξ. 4] θαη δεκηνπξγψληαο αμίσζε πξνο απνδεκίσζε ηνπ ζχκαηνο (άξζξν 16, παξ. 1). Δπίζεο, ζεζκνζεηείηαη ε ζεμνπαιηθή παξελφριεζε θαη σο πεηζαξρηθφ παξάπησκα (άξζξν 16, παξ. 3). Δπίζεο, ζχκθσλα κε ην άξζξν 22 ηνπ ηδίνπ λφκνπ, επεθηείλεηαη θαη ζηνπο/ζηηο κεξηθψο απαζρνινχκελνπο/-εο ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα ε δπλαηφηεηα ιήςεο αδεηψλ ιφγσ αζζέλεηαο πξνζηαηεπφκελνπ κέινπο (αλήιηθνπ ή αλίθαλνπ ηέθλνπ) ή πξνθεηκέλνπ λα παξαθνινπζήζνπλ ηε ζρνιηθή επίδνζε ησλ παηδηψλ ηνπο. πγθεθξηκέλα, δίλεηαη ε δπλαηφηεηα ιήςεο άδεηαο έσο δέθα (10) εκέξεο ην ρξφλν [έμη (6) εκέξεο γηα έλα (1) παηδί, νρηψ (8) εκέξεο γηα δχν (2), δέθα (10) εκέξεο γηα πεξηζζφηεξα απφ δχν (2) παηδηά], ρσξίο απνδνρέο, ζηελ πεξίπησζε αζζέλεηαο εμαξηψκελσλ παηδηψλ, ελψ πξνβιέπεηαη δπλαηφηεηα απνπζίαο απφ ηελ εξγαζία έσο ηέζζεξηο (4) εκέξεο αλά έηνο, κε άδεηα ηνπ/ηεο εξγνδφηε/-ηξηαο, γηα ηελ επίζθεςε ηνπ ζρνιείνπ ησλ παηδηψλ ηνπο, εθφζνλ είλαη ειηθίαο έσο δεθαέμη (16) εηψλ. 15. Δζληθή Δπηηξνπή γηα ηελ Ιζφηεηα κεηαμχ Αλδξψλ θαη Γπλαηθψλ (Ν. 3491/2006). Με ην άξζξν 8 ηνπ Ν. 3491/2006 (ΦΔΚ 207/ ) ζεζπίδεηαη, γηα πξψηε θνξά, Δζληθή Δπηηξνπή γηα ηελ Ηζφηεηα κεηαμχ Γπλαηθψλ θαη Αλδξψλ. Ζ Δζληθή Δπηηξνπή απνηειείηαη απφ ηνλ/ηελ Τπνπξγφ Δζσηεξηθψλ σο Πξφεδξν, ν/ε νπνίνο/-α αλαπιεξψλεηαη απφ ην/ηε Γεληθφ/-ή Γξακκαηέα Ιζφηεηαο πνπ ζπκκεηέρεη θαη σο κέινο, ηνπο/ηηο Γεληθνχο/-έο Γξακκαηείο ηνπ Τπνπξγείνπ Δζσηεξηθψλ θαη άιισλ Τπνπξγείσλ, εθπξνζψπνπο ηεο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο πξψηνπ θαη δεχηεξνπ βαζκνχ, ηεο Οηθνλνκηθήο θαη Κνηλσληθήο Δπηηξνπήο (ΟΚΔ), ησλ θνηλσληθψλ εηαίξσλ, ΜΚΟ πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ ηνκέα ηεο ηζφηεηαο ησλ θχισλ, θαζψο θαη απφ αλεμάξηεηεο πξνζσπηθφηεηεο. Έξγν ηεο Δπηηξνπήο είλαη ε ζπκβνιή ζηε δηακφξθσζε εζληθήο ζηξαηεγηθήο γηα ηελ ηζφηεηα κεηαμχ γπλαηθψλ θαη αλδξψλ, ε δηακφξθσζε ησλ αλαγθαίσλ πνιηηηθψλ θαη κέηξσλ θαη ε παξαθνινχζεζε ηεο εθαξκνγήο ηνπο, θαζψο θαη ε αμηνιφγεζε ησλ απνηειεζκάησλ ηνπο ζε εζληθφ θαη πεξηθεξεηαθφ επίπεδν. 16. Πξφιεςε θαη θαηαπνιέκεζε ηεο ελδννηθνγελεηαθήο βίαο (Ν. 3500/2006). Ζ ςήθηζε ηνπ Ν. 3500/2006 (ΦΔΚ 232/Α / ) έρεη σο ζθνπφ ηελ αληηκεηψπηζε ηεο ελδννηθνγελεηαθήο βίαο θαη θαιχπηεη έλα ζεκαληηθφ λνκηθφ θελφ, ζπκβάιινληαο ζηελ πξφιεςε θαη θαηαπνιέκεζε ελφο θνηλσληθνχ θαηλνκέλνπ πνπ παξνπζηάδεη αλεζπρεηηθέο δηαζηάζεηο ζηελ επνρή καο, πιήηηνληαο θπξίσο γπλαίθεο θαη αλήιηθα παηδηά. Με ην λφκν απηφ, αλαγλσξίδεηαη δε, φηη ην θαηλφκελν ηεο ελδννηθνγελεηαθήο βίαο εθδειψλεηαη πξσηίζησο ζε βάξνο ησλ γπλαηθψλ, παξαβηάδνληαο επζέσο ηελ αλαγλσξηζκέλε απφ ην χληαγκα αξρή ηεο ηζφηεηαο ησλ δχν θχισλ (άξζξν 4 παξ. 1 ηνπ πληάγκαηνο), κε απνηέιεζκα λα παξεκπνδίδεηαη θαζνξηζηηθά θαη, ζε θάζε πεξίπησζε, αξλεηηθά ε ειεχζεξε αλάπηπμε ηεο γπλαηθείαο πξνζσπηθφηεηαο. Οη δηαηάμεηο ηνπ εηζάγνπλ ηέζζεξηο (4) θξίζηκεο κεηαξξπζκηζηηθέο ηνκέο: α) Αληηκεησπίδεηαη πιένλ σο έγθιεκα ελδννηθνγελεηαθήο βίαο ν εμαλαγθαζκφο ζε ζπλνπζία ρσξίο ηελ ειεχζεξε βνχιεζε θαη ησλ δχν (2) ζπδχγσλ, β) Απαγνξεχεηαη ξεηά ε ζσκαηηθή βία ζε βάξνο αλειίθσλ σο κέζν ζσθξνληζκνχ ζην πιαίζην ηεο αλαηξνθήο ηνπο, γ) ιν ην πιέγκα ησλ κέηξσλ εθαξκφδεηαη θαη ζηηο πεξηπηψζεηο ζηαζεξήο ζπκβίσζεο κεηαμχ άλδξα θαη γπλαίθα ρσξίο γάκν, θαη δ) Καζηεξψλεηαη ν ζεζκφο ηεο δηθαζηηθήο δηακεζνιάβεζεο γηα εγθιήκαηα ελδννηθνγελεηαθήο βίαο πιεκκειεκαηηθνχ ραξαθηήξα. Γξάζηεο θαη ζχκα θαινχληαη ελψπηνλ ηνπ/ηεο αξκφδηνπ/-αο εηζαγγειέα/-σο ή ηνπ δηθαζηεξίνπ, πξνθεηκέλνπ λα θαηαβιεζνχλ φιεο νη δπλαηέο πξνζπάζεηεο γηα ηελ απνθαηάζηαζε ηεο αξκνληθήο ζπκβίσζεο. 17. Με ην Ν. 3500/2006 ζεζπίδνληαη έμη (6) λέεο εγθιεκαηηθέο ζπκπεξηθνξέο πνπ κέρξη ζήκεξα δελ ζεσξνχληαλ θαλ αμηφπνηλεο πξάμεηο ζε ελδννηθνγελεηαθφ επίπεδν. πγθεθξηκέλα: α) Σηκσξνχληαη κε ηδηαίηεξε απζηεξφηεηα πξάμεηο ελδννηθνγελεηαθήο βίαο πνπ ηεινχληαη ελψπηνλ αλειίθνπ ζε βάξνο άιινπ κέινπο ηεο νηθνγέλεηάο ηνπ, β) Με ηδηαίηεξε απζηεξφηεηα επίζεο, ηηκσξνχληαη νη πξάμεηο ελδννηθνγελεηαθήο βίαο ζε βάξνο εγθχνπ, γ) Αληίζηνηρε απζηεξφηεηα πξνβιέπεηαη ζε πεξηπηψζεηο πξάμεσλ ελδννηθνγελεηαθήο βίαο ζε βάξνο κέινπο ηεο νηθνγέλεηαο πνπ δελ κπνξεί 14

15 λα ππεξαζπηζηεί ηνλ εαπηφ ηνπ (ππεξήιηθεο, αλάπεξνη/-εο, αζζελείο θ.ιπ.), δ) Δπηβάιιεηαη βαξηά πνηλή αλ ην ζχκα είλαη αλήιηθνο/-ε ζηελ πεξίπησζε κεζνδεπκέλεο πξφθιεζεο έληνλνπ ζσκαηηθνχ πφλνπ ή ζσκαηηθήο εμάληιεζεο επηθίλδπλεο γηα ηελ πγεία, ε) Αληίζηνηρε πνηλή πξνβιέπεηαη ζε πεξίπησζε πξφθιεζεο ςπρηθνχ πφλνπ ηθαλνχ λα επηθέξεη ζνβαξή ςπρηθή βιάβε, ηδίσο κε ηελ παξαηεηακέλε απνκφλσζε ηνπ ζχκαηνο, θαη ζη) Δπηζχξεη, αθφκε, πνηληθέο θπξψζεηο θάζε πξνζπάζεηα εθθνβηζκνχ ή δσξνδνθίαο καξηχξσλ, νη νπνίνη εμεηάδνληαη ζην πιαίζην αζηηθήο ή πνηληθήο δίθεο γηα ππφζεζε ελδννηθνγελεηαθήο βίαο, ψζηε λα παξέρεηαη νπζηαζηηθή δηθαζηηθή πξνζηαζία ζην ζχκα. Γηα πξψηε θνξά, εμάιινπ, ε άζθεζε ελδννηθνγελεηαθήο βίαο ζπληζηά πιένλ καρεηφ ηεθκήξην θινληζκνχ ηνπ γάκνπ, φπσο ε πεξίπησζε ηεο κνηρείαο, δηγακίαο θαη επηβνπιήο ηεο δσήο. Βαζηθφο ζηφρνο ηνπ είλαη θαη ε ελεξγή θνηλσληθή πξνζηαζία, ζηήξημε θαη ζπκπαξάζηαζε ζηα ζχκαηα ελδννηθνγελεηαθήο βίαο. 18. «Μεηαβνιέο ζηε θνξνινγία εηζνδήκαηνο, απινπζηεχζεηο ζηνλ Κψδηθα Βηβιίσλ θαη ηνηρείσλ θαη άιιεο δηαηάμεηο» (Ν. 3522/2006). χκθσλα κε ην Ν. 3522/2006 (ΦΔΚ 276/ ): α) Καηαξγείηαη ε παξαθξάηεζε 10% ζηα επηδφκαηα ηεο πνιχηεθλεο κεηέξαο, β) H κείσζε θφξνπ ιφγσ ηέθλσλ γηα φζνπο/-εο θαηνηθνχλ ή εξγάδνληαη ζε παξακεζφξηα πεξηνρή παξέρεηαη θαη ζηε ζχδπγν φηαλ ν ζχδπγνο δελ πιεξνί ηηο πξνυπνζέζεηο, γ) Απμάλεηαη ζηα επξψ απφ επξψ ε θνξναπαιιαγή, ρσξίο δηθαηνινγεηηθά γηα αλάπεξνπο/-εο (κε αλαπεξία 67% θαη πάλσ, αμησκαηηθνχο, ζχκαηα πνιέκνπ, ηπθινχο/-έο, λεθξνπαζείο, κε κεζνγεηαθή αλαηκία). 19. «Γηεπθνιχλζεηο ππαιιήισλ κε νηθνγελεηαθέο ππνρξεψζεηο ζην δεκφζην ηνκέα» (Ν. 3528/2007 & Ν. 3584/2007). ην πιαίζην ηεο ππνζηήξημεο ηεο πξνζπάζεηαο ησλ γπλαηθψλ λα ζπλδπάζνπλ ηελ νηθνγελεηαθή θαη ηελ επαγγεικαηηθή δσή, αιιά θαη ηεο εηδηθήο πξφλνηαο γηα ηα κέιε ησλ νηθνγελεηψλ εθείλσλ, νη νπνίεο ρξεηάδνληαη κεγαιχηεξε πξνζηαζία (κνλνγνλετθέο νηθνγέλεηεο, πνιχηεθλεο, ηξίηεθλεο, άγακεο κεηέξεο θ.ιπ.), κε ηα άξζξα 59 θαη 60 ηνπ Κψδηθα Γεκνηηθψλ & Κνηλνηηθψλ Τπαιιήισλ (Ν. 3584/2007, ΦΔΚ 143Α ) πξνσζήζεθαλ θαηλνηφκεο ξπζκίζεηο. ην λέν «Κψδηθα Καηάζηαζεο Γεκνζίσλ Πνιηηηθψλ Γηνηθεηηθψλ Τπαιιήισλ θαη Τπαιιήισλ ΝΠΓΓ» (Ν. 3528/2007, ΦΔΚ/Α /26/ ), θαζψο θαη ζην λέν «Κψδηθα Καηάζηαζεο Γεκνηηθψλ θαη Κνηλνηηθψλ Τπαιιήισλ» (Ν. 3584/2007, ΦΔΚ/Α /143/ ) πεξηιακβάλνληαη, θαηφπηλ πξφηαζεο θαη ηεο Γεληθήο Γξακκαηείαο Ηζφηεηαο ησλ Φχισλ, ηα εμήο λέα επεξγεηηθά κέηξα γηα ην γνλέα ππάιιειν (κεηέξα ή παηέξα): α) Σν δηθαίσκα ηεο κεηέξαο δεκφζηαο ππαιιήινπ λα θάλεη δηαδεπθηηθά ρξήζε κεησκέλνπ σξαξίνπ ή άδεηαο ελλέα (9) κελψλ κε απνδνρέο επεθηείλεηαη θαη ζηνλ παηέξα ππάιιειν, εθφζνλ δελ θάλεη ρξήζε ε κεηέξα ππάιιεινο. Σν ίδην δηθαίσκα αλαγλσξίδεηαη θαη ζην κνλαδηθφ γνλέα ησλ κνλνγνλετθψλ νηθνγελεηψλ, β) ε πεξίπησζε απφθηεζεο παηδηνχ πέξαλ ηνπ 3 νπ, ε κεηά ηνλ ηνθεηφ άδεηα ησλ (3) κελψλ πξνζαπμάλεηαη θάζε θνξά θαηά δχν (2) κήλεο, γ) Γηάζηεκα ηξηψλ (3) κελψλ ηεο άδεηαο άλεπ απνδνρψλ ζπλνιηθήο δηάξθεηαο κέρξη δχν (2) εηψλ πνπ δηθαηνχηαη ν γνλέαο ππάιιεινο γηα ηελ αλαηξνθή παηδηνχ ρνξεγείηαη κε πιήξεηο απνδνρέο ζηελ πεξίπησζε γέλλεζεο ηξίηνπ (3 νπ ) παηδηνχ θαη άλσ, δ) Γηα ην γνλέα πνπ είλαη άγακνο ή ρήξνο ή δηαδεπγκέλνο ή έρεη αλαπεξία 67% θαη άλσ θαη πνπ έρεη ηέθλα κέρξη ηεζζάξσλ (4) εηψλ, ην θαηά κία ψξα κεησκέλν σξάξην πξνζαπμάλεηαη θαηά έμη (6) κήλεο ή ε άδεηα ησλ ελλέα (9) κελψλ κε απνδνρέο πξνζαπμάλνληαη θαηά έλα (1) κήλα αληίζηνηρα, ε) ηελ πεξίπησζε γέλλεζεο 4 νπ ηέθλνπ, ην κεησκέλν σξάξην εξγαζίαο παξαηείλεηαη γηα δχν (2) αθφκα έηε, θαη ζη) Ζ ρξήζε ηνπ κεησκέλνπ σξαξίνπ ή ηεο άδεηαο ελλέα (9) κελψλ κε απνδνρέο επεθηείλεηαη θαη ζηε κνλνγνλετθή νηθνγέλεηα (άγακε κεηέξα, ρήξνο γνλέαο, γνλέαο πνπ έρεη ηελ επηκέιεηα ηνπ παηδηνχ κε δηθαζηηθή απφθαζε), κε ηνπο ίδηνπο φξνπο θαη πξνυπνζέζεηο πνπ ηζρχνπλ γηα ηνπο έγγακνπο γνλείο. 20. Δλζσκάησζε ηεο πξφβιεςεο ηεο παξ. 1α ηνπ άξζξνπ 6 ηνπ Ν. 2839/2000 (ΦΔΚ/Α /196/ ) ζηνπο Ν. 3528/2007 & Ν. 3584/2007 ζρεηηθά κε ηελ πνζφζησζε αλά θχιν ζηα ππεξεζηαθά ζπκβνχιηα ησλ δεκνζίσλ ππεξεζηψλ, ησλ ΝΠΓΓ θαη ησλ ΟΣΑ. ε θάζε ππεξεζηαθφ ζπκβνχιην ησλ δεκνζίσλ ππεξεζηψλ θαη ησλ ΝΠΓΓ ν αξηζκφο ησλ νξηδφκελσλ απφ ηελ ππεξεζία κειψλ θάζε θχινπ αλέξρεηαη ζε πνζνζηφ ίζν ηνπιάρηζηνλ κε ην έλα ηξίην (1/3) ησλ νξηδφκελσλ, ζχκθσλα κε ηηο θείκελεο δηαηάμεηο, εθφζνλ ζηελ νηθεία ππεξεζία ππεξεηεί επαξθήο αξηζκφο ππαιιήισλ πνπ ζπγθεληξψλεη ηηο λφκηκεο πξνυπνζέζεηο γηα νξηζκφ θαη εθφζνλ ηα κέιε πνπ νξίδνληαη είλαη πεξηζζφηεξα απφ έλα (1). Ζ ίδηα πξφβιεςε αλαθνξηθά κε ηα ππεξεζηαθά 15

16 ζπκβνχιηα ησλ ΟΣΑ ελζσκαηψλεηαη κε ηελ παξ. 5 ηνπ άξζξνπ 7 θαη ζηνλ Κψδηθα Καηάζηαζεο Γεκνηηθψλ θαη Κνηλνηηθψλ Τπαιιήισλ» (Ν. 3584/2007, ΦΔΚ/Α /143/ ). 21. Με Τπνπξγηθή απφθαζε (ΓΙΓΑΓ/Φ.53/1222/νηθ.20561/ ΦΔΚ 1613 Β / ) απμήζεθε ε ρνξεγνχκελε ζηνπο/ζηηο ππαιιήινπο άδεηα γηα ηελ παξαθνινχζεζε ηεο ζρνιηθήο επίδνζεο ησλ ηέθλσλ ηνπο ζε πέληε κέξεο ην ρξφλν (απφ ηέζζεξηο) εάλ ππάξρνπλ δχν παηδηά θαη άλσ θαη ζε έμη κέξεο ην ρξφλν εάλ ηα παηδηά παξαθνινπζνχλ καζήκαηα ζε ηδξχκαηα δηαθνξεηηθήο εθπαηδεπηηθήο βαζκίδαο. 22. Κχξσζε, εθαξκνγή ηνπ Πξναηξεηηθνχ Πξσηνθφιινπ ζηε χκβαζε γηα ηα Γηθαηψκαηα ηνπ Παηδηνχ ζρεηηθά κε ηελ εκπνξία παηδηψλ, ηελ παηδηθή πνξλεία θαη παηδηθή πνξλνγξαθία (Ν. 3625/2007). Με ην Ν. 3625/2007 (ΦΔΚ 290/Α / ) θπξψζεθε θαη έρεη ηζρχ ην Πξναηξεηηθφ Πξσηφθνιιν ζηε χκβαζε γηα ηα Γηθαηψκαηα ηνπ παηδηνχ (θπξσηηθφο λφκνο 2101/1992, ΦΔΚ 192/Α ) ζρεηηθά κε ηελ εκπνξία παηδηψλ, ηελ παηδηθή πνξλεία θαη ηελ παηδηθή πνξλνγξαθία, πνπ πηνζεηήζεθε κε ην ςήθηζκα 54/263 (25 Μαΐνπ 2000) ηεο Γεληθήο πλέιεπζεο ηνπ ΟΖΔ. Ο λφκνο απηφο εληζρχεη ην πιαίζην γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ θαηλνκέλνπ ηεο εκπνξίαο αλζξψπσλ, ηεο ζσκαηεκπνξίαο ή ηεο αζέιγεηαο κε αλήιηθν έλαληη ακνηβήο, δηελέξγεηαο ηαμηδηψλ κε ζθνπφ ηελ ηέιεζε ζπλνπζίαο ή άιισλ αζειγψλ πξάμεσλ ζε βάξνο αλειίθνπ ή πνξλνγξαθίαο αλειίθνπ. Οη δηαηάμεηο ηνπ έρνπλ ηδηαίηεξε ζεκαζία γηα ηελ πξφιεςε θαη ηελ θαηαζηνιή ησλ παξαπάλσ αμηνπνίλσλ πξάμεσλ, νη νπνίεο ζηξέθνληαη θαηά αλειίθσλ πξνζψπσλ πνπ ζηε κεγάιε ηνπο πιεηνςεθία είλαη αλήιηθεο γπλαίθεο (θνξίηζηα). Σξνπνπνηνχληαη ζρεηηθέο δηαηάμεηο θαη εηζάγνληαη πξνζζήθεο ζην Πνηληθφ Κψδηθα γηα ηελ πξφιεςε θαη ηνλ θνιαζκφ απηψλ ησλ αμηνπνίλσλ πξάμεσλ κε απζηεξφηαηεο πνηλέο. Ρπζκίδνληαη, επίζεο, πεξηπηψζεηο γηα ηελ πξνζηαζία ηεο ηδησηηθήο δσήο ησλ αλειίθσλ ζπκάησλ εηζάγνληαη λέεο δηαδηθαζίεο γηα ηελ ηθαλνπνηεηηθφηεξε δηθαζηηθή πξνζηαζία απηψλ θαη επεθηείλεηαη ζε φια ηα αλήιηθα ζχκαηα ησλ πξάμεσλ απηψλ ν ζεζκφο ηεο δσξεάλ λνκηθήο βνήζεηαο θαη ηνπ απηεπάγγειηνπ δηνξηζκνχ δηθεγφξνπ. 23. Υνξήγεζε πνιπηεθληθνχ επηδφκαηνο ζηηο ηξίηεθλεο νηθνγέλεηεο (Ν. 3631/2008). χκθσλα κε ηηο παξ. 1 θαη 2 ηνπ άξζξνπ 6 ηνπ Ν. 3631/2008 (ΦΔΚ 6/Α / ) «χζηαζε Δζληθνχ Σακείνπ Κνηλσληθήο πλνρήο θαη άιιεο δηαηάμεηο» ρνξεγείηαη απφ 1/1/2008 ζηε κεηέξα πνπ έρεη ή απνθηά ηξία (3) δψληα ηέθλα κεληαίν επίδνκα γηα θάζε άγακν παηδί ηεο θάησ ησλ είθνζη ηξηψλ (23) εηψλ, ην νπνίν ηζνχηαη, γηα θάζε παηδί, κε ην επίδνκα πνπ θαηαβάιιεηαη θάζε θνξά γηα θάζε παηδί πνιχηεθλεο νηθνγέλεηαο. Δάλ γηα έλα (1) παηδί ζπληξέρνπλ νη πξνυπνζέζεηο γηα ηε ρνξήγεζε θαη ηνπ επηδφκαηνο ηεο παξαγξάθνπ 1 ηνπ άξζξνπ 63 ηνπ Ν. 1892/1990 (ΦΔΚ 101 Α ), φπσο ηζρχεη, θαηαβάιιεηαη γηα ην παηδί απηφ ην κεγαιχηεξν επίδνκα εθ ησλ δχν. Σν πνζφ ηνπ ζπλνιηθνχ κεληαίνπ επηδφκαηνο δελ κπνξεί λα ππνιείπεηαη ηνπ ειάρηζηνπ ζπλνιηθνχ επηδφκαηνο πνιχηεθλνπ γνλέα, εθηφο εάλ εθαξκφδεηαη ην πξνεγνχκελν εδάθην. Σν παξφλ επίδνκα ηνπ θαηαβάιιεηαη αλεμάξηεηα απφ θάζε άιιν επίδνκα, κηζζφ, ζχληαμε, ακνηβή, απνδεκίσζε ή εηζφδεκα, απαιιάζζεηαη απφ θάζε θφξν, ηέινο, εηζθνξά ή θξάηεζε ππέξ ηνπ Γεκνζίνπ ή ηξίηνπ θαη δηαθφπηεηαη ηελ 1 ε ηνπ επφκελνπ έηνπο θαηά ην νπνίν ην επηδνηνχκελν άγακν ηέθλν ζπκπιεξψλεη ην εηθνζηφ ηξίην (23 ν ) έηνο ηεο ειηθίαο ηνπ/ηεο. ε θακία πεξίπησζε ην επίδνκα δελ κεηαηξέπεηαη ζε ηζφβηα ζχληαμε ηνπ/ηεο δηθαηνχρνπ. Σν επίδνκα θαηαβάιιεηαη κε ηνπο ίδηνπο φξνπο θαη πξνυπνζέζεηο θαη ζηνλ παηέξα, ν νπνίνο έρεη ηξία (3) δψληα ηέθλα απφ δηαθνξεηηθνχο γάκνπο, θαζψο θαη ηα λνκίκσο αλαγλσξηζζέληα ή πηνζεηεζέληα απφ ηνλ ίδην, εθφζνλ φκσο έρεη ηελ απνθιεηζηηθή επζχλε δηαηξνθήο ηνπο θαη ε κεηέξα δελ επηδνηείηαη γηα ηα παηδηά ηεο απηά. 24. Καζηέξσζε πνζνζηνχ ζπκκεηνρήο ησλ επηζηεκφλσλ θαη ειάρηζην 1/3 γηα θάζε θχιν ζηε ζηειέρσζε ησλ εζληθψλ νξγάλσλ θαη επηηξνπψλ Έξεπλαο θαη ηερλνινγίαο (άξζξν 57, Ν. 3653/2008). Με ην άξζξν 57 ηνπ Ν (ΦΔΚ Α / ) «Θεζκηθφ πιαίζην έξεπλαο θαη ηερλνινγίαο θαη άιιεο δηαηάμεηο» θαζνξίδεηαη πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ησλ επηζηεκφλσλ θαη ειάρηζην 1/3 γηα θάζε θχιν ζηε ζηειέρσζε ησλ Δζληθψλ νξγάλσλ θαη Δπηηξνπψλ Έξεπλαο θαη Σερλνινγίαο, εθφζνλ νη ππνςήθηνη/-εο δηαζέηνπλ ηα απαξαίηεηα πξνζφληα γηα ηελ θάιπςε ηεο ζρεηηθήο, θαηά πεξίπησζε, ζέζεο. 25. Καζηέξσζε πνζφζησζεο γηα θάζε θχιν ζηηο Βνπιεπηηθέο εθινγέο. Με ην άξζξν 3 ηνπ N. 3636/2008 (ΦΔΚ 11/Α / ) «Σξνπνπνίεζε ηνπ Ν. 3231/2004 εθινγή βνπιεπηψλ» 16

17 θαζνξίδεηαη φηη ζηνπο ζπλδπαζκνχο ησλ θνκκάησλ, ν αξηζκφο ησλ ππνςεθίσλ απφ θάζε θχιν πξέπεη λα αλέξρεηαη ζε πνζνζηφ ηνπιάρηζηνλ ίζν κε ην έλα ηξίην (1/3) ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ ησλ ππνςεθίσλ, ζην ζχλνιν ηεο επηθξάηεηαο (φρη αλά εθινγηθή πεξηθέξεηα). 26. Πξνζηαζία Οηθνγέλεηαο Μεηξφηεηαο (Ν. 3655/2008). Με ην Ν. 3655/2008 (ΦΔΚ 58/Α / ) «Γηνηθεηηθή θαη νξγαλσηηθή κεηαξξχζκηζε ηνπ πζηήκαηνο Κνηλσληθήο Αζθάιηζεο θαη ινηπέο αζθαιηζηηθέο δηαηάμεηο» ζεζπίδνληαη ηα αθφινπζα: α) Δηδηθή άδεηα πξνζηαζίαο ηεο κεηξφηεηαο δηάξθεηαο έμη (6) κελψλ κε επηδφηεζε απφ ηνλ ΟΑΔΓ θαη πιήξε αζθαιηζηηθή θάιπςε (άξζξν 142, παξ. 1) [βι. Απφθαζε Τπνπξγνχ αξηζκ /606 (ΦΔΚ 833/Β /9-5-08)], β) Μείσζε θαηά 50% ησλ αζθαιηζηηθψλ εηζθνξψλ γηα ην πξψην δσδεθάκελν απαζρφιεζεο κεηά ηνλ ηνθεηφ (άξζξν 141, παξ. 2). Δθφζνλ ε κεηέξα επηιέμεη λα εξγάδεηαη ακέζσο κεηά ηε γέλλεζε ηνπ παηδηνχ ηεο θαηαβάιιεη γηα έλα (1) ρξφλν απαζρφιεζεο ην κηζφ ησλ εηζθνξψλ ηεο, γ) Δπέθηαζε ηνπ πιαζκαηηθνχ ρξφλνπ γηα ηηο κεηέξεο (άξζξν 141, παξ. 1). Ζ αλαγλψξηζε πιαζκαηηθνχ ρξφλνπ επεθηείλεηαη ζηηο κεηέξεο πνπ ηα παηδηά ηνπο απνθηψληαη απφ ηελ 1/1/2000 (αληί ηεο 1/1/2003 πνπ φξηδε ε παξ. 7 ηνπ άξζξνπ 4 ηνπ Ν. 3029/2002). Ο πιαζκαηηθφο ρξφλνο γηα ην δεχηεξν παηδί απμάλεηαη απφ 1,5 ζε 2 ρξφληα, θαη δ) πληαμηνδφηεζε κεηέξσλ (άξζξν 144). Ζ κεηέξα κε αλήιηθα παηδηά θαη ηνλ απαηηνχκελν ζπληάμηκν ρξφλν κπνξεί λα ζπληαμηνδνηεζεί κε πιήξε ζχληαμε φηαλ ζπκπιεξψζεη ην 55 ν έηνο ηεο ειηθίαο ηεο. 27. Μεηαξξπζκίζεηο γηα ηελ νηθνγέλεηα, ην παηδί θαη ηελ θνηλσλία (Ν. 3719/2008). Με ην Ν. 3719/2008 (ΦΔΚ 241/Α / ) «Μεηαξξπζκίζεηο γηα ηελ νηθνγέλεηα, ην παηδί, ηελ θνηλσλία θαη άιιεο δηαηάμεηο» ξπζκίδεηαη ην ζχκθσλν ζπκβίσζεο σο ζπκθσλία δχν ελήιηθσλ εηεξφθπισλ πξνζψπσλ κε ηελ νπνία νξγαλψλνπλ ηε ζπκβίσζή ηνπο. Ρπζκίδνληαη επίζεο ζρέζεηο πνπ αθνξνχλ ζηελ πεξηνπζία ησλ ζπκβιεζέλησλ, θιεξνλνκηθά δηθαηψκαηα, ην επψλπκν ησλ ηέθλσλ θαη ηε γνληθή κέξηκλα, ην επψλπκν ησλ ζπκβιεζέλησλ, ξπζκίζεηο, νη νπνίεο θαζηεξψλνπλ ηε ζπλχπαξμε αλδξψλ θαη γπλαηθψλ κε έλλνκεο ζπλέπεηεο ρσξίο ηελ ππνρξεσηηθή ζχλαςε γάκνπ. ηνλ ίδην λφκν ηξνπνπνηνχληαη δηαηάμεηο νηθνγελεηαθνχ δηθαίνπ ζηνλ Αζηηθφ Κψδηθα κε ζθνπφ ηελ απινχζηεπζε ησλ ζρεηηθψλ δηαδηθαζηψλ φπσο ηε κείσζε ηεο ζπλερνχο δηάζηαζεο ησλ ζπδχγσλ απφ 4 ζε 2 έηε (απηφκαην δηαδχγην), θαζψο θαη άιιεο δηαηάμεηο κε ζθνπφ ηελ πεξαηηέξσ βειηίσζε ηεο ζέζεσο ησλ γπλαηθψλ ζπδχγσλ, φπσο είλαη ην άξζξν 28 ηνπ λφκνπ απηνχ κε ην νπνίν πξνζηίζεηαη ηξίηε παξάγξαθνο ζην άξζξν 1388 ηνπ Αζηηθνχ Κψδηθα, φπνπ κε ζπκθσλία ησλ ζπδχγσλ ν θαζέλαο απφ απηνχο κπνξεί λα πξνζζέηεη ζην επψλπκφ ηνπ ην επψλπκν ηνπ άιινπ. 28. Κχξσζε θαη εθαξκνγή ηεο χκβαζεο ηνπ πκβνπιίνπ ηεο Δπξψπεο γηα ηελ πξνζηαζία ησλ παηδηψλ θαηά ηεο γελεηήζηαο εθκεηάιιεπζεο θαη θαθνπνίεζεο (Ν. 3727/2008). Με ην Ν. 3727/2008 (ΦΔΚ 257/ ) θπξψζεθε θαη έρεη ηζρχ ε χκβαζε ηνπ ηδ γηα ηελ πξνζηαζία ησλ παηδηψλ θαηά ηεο γελεηήζηαο εθκεηάιιεπζεο θαη θαθνπνίεζεο, πνπ πηνζεηήζεθε απφ ηελ Δπηηξνπή Τπνπξγψλ ζηηο 12/7/2007, ζηελ 1002 ε ζπλεδξίαζε ησλ Αλαπιεξσηψλ/-ηξηψλ Τπνπξγψλ. Δπηπιένλ, ν λένο λφκνο επεθηείλεη ηελ πθηζηάκελε εζληθή λνκνζεζία, αλαθνξηθά κε ηελ πξνζηαζία ησλ παηδηψλ θαηά ηεο γελεηήζηαο εθκεηάιιεπζεο θαη θαθνπνίεζεο, ελψ ηαπηφρξνλα επηρεηξεί ηελ επξεία, ζπζηεκαηηθή επαηζζεηνπνίεζε ηεο θνηλσλίαο γηα ηελ πξνζηαζία ησλ ζπκάησλ κέζσ ηεο πξνψζεζεο γεληθψλ κέηξσλ πξνζηαζίαο θαη κέζσ δηαδηθαζηψλ πξνο ην θαιχηεξν δπλαηφ ζπκθέξνλ ησλ παηδηψλ θαη κε ζεβαζκφ ζηα δηθαηψκαηά ηνπ. Δηδηθφηεξα: α) Απαγνξεχεη ηελ άζθεζε επαγγέικαηνο πνπ ζπλεπάγεηαη επαθή κε παηδηά ζε ελειίθνπο/-εο πνπ έρνπλ θαηαδηθαζηεί ή δηψθνληαη γηα πξάμεηο γελεηήζηαο εθκεηάιιεπζεο ή θαθνπνίεζεο παηδηψλ, β) Σηκσξεί κε θπιάθηζε ηνπιάρηζηνλ δχν (2) εηψλ ηνλ/ηελ ελήιηθν/-ε, ν/ε νπνίνο/-α κέζσ δηαδηθηχνπ ή άιινπ κέζνπ επηθνηλσλίαο, απνθηά επαθή κε πξφζσπν πνπ δελ ζπκπιήξσζε ηα δεθαπέληε (15) έηε θαη, κε ρεηξνλνκίεο ή πξνηάζεηο αζειγείο πξνζβάιιεη ηελ αμηνπξέπεηα ηνπ/ηεο αλειίθνπ/-εο ζην πεδίν ηεο γελεηήζηαο δσήο ηνπ/ηεο, γ) Δηζάγεη ζηνλ πνηληθφ θψδηθα λέν άξζξν πνπ αθνξά ζην αδίθεκα ηεο πξνζέιθπζεο παηδηψλ γηα γελεηήζηνπο ιφγνπο. Ζ εηζαγσγή ηεο λέαο απηήο δηάηαμεο θαιχπηεη ηελ άγξα παηδηψλ γηα ζεμνπαιηθνχο ιφγνπο, θαη κάιηζηα κέζσ ηεο ρξήζεο ηεο ζχγρξνλεο ηερλνινγίαο, θπξίσο ηνπ δηαδηθηχνπ θαη ησλ θηλεηψλ ηειεθψλσλ ζηα νπνία νη αλήιηθνη/-εο έρνπλ δηαξθψο απμαλνκέλε πξφζβαζε, δ) Δηζάγεη, ηέινο, ηε δπλαηφηεηα εθπφλεζεο ελεκεξσηηθψλ θαη επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ ζε ηδησηηθνχο θαη δεκφζηνπο θνξείο, αλαθνξηθά κε ηελ πξνζηαζία ησλ δηθαησκάησλ ησλ παηδηψλ θαη ηελ έγθαηξε 17

18 δηάγλσζε ησλ πεξηζηαηηθψλ γελεηήζηαο εθκεηάιιεπζεο θαη θαθνπνίεζεο, θαη ε) Πεξηέρεη δηαηάμεηο γηα ηελ πξνζηαζία θαη αξσγή ησλ ζπκάησλ ησλ αμηνπνίλσλ πξάμεσλ απηψλ, κε παξάιιειε πξνζηαζία ησλ καξηχξσλ θαηά ηελ πνηληθή δηαδηθαζία Δζληθέο Γεληθέο πιινγηθέο πκβάζεηο Δξγαζίαο (ΔΓΔ) 29. ηελ Δζληθή Γεληθή πιινγηθή χκβαζε Δξγαζίαο Δηψλ 2006 θαη 2007, κε ζηφρν ηελ ελίζρπζε ηεο γπλαηθείαο απαζρφιεζεο θαη ηε δηεπθφιπλζε ησλ επαγγεικαηηθψλ θαη νηθνγελεηαθψλ ππνρξεψζεσλ ησλ εξγαδνκέλσλ πξνβιέπεη ζην άξζξν 7 «ηήξημε Οηθνγέλεηαο θαη ελίζρπζε γπλαηθείαο απαζρφιεζεο» ηα εμήο: Πξνψζεζε λνκνζεηηθήο ξχζκηζεο γηα ηελ θαηαβνιή απφ ην Γηαλεκεηηθφ Λνγαξηαζκφ Οηθνγελεηαθψλ Δπηδνκάησλ Μηζζσηψλ ηνπ εκεξνκηζζίνπ ηνπ/ηεο αλεηδίθεπηνπ/-εο εξγάηε/- ηξηαο ζηηο εξγαδφκελεο θαη ζηνπο εξγαδφκελνπο πνπ ιακβάλνπλ ηε γνληθή άδεηα αλαηξνθήο ηνπ άξζξνπ 5 Ν. 1483/1984, φπσο εθάζηνηε ηζρχεη, θαη ησλ αζθαιηζηηθψλ εηζθνξψλ ζηνπο νηθείνπο νξγαληζκνχο θνηλσληθψλ αζθαιίζεσλ. Ζ γνληθή άδεηα αλαηξνθήο (ε νπνία ζήκεξα ρνξεγείηαη ζην γνλέα ρσξίο απνδνρέο) είλαη κέρξη ηξεηζήκηζη (3,5) κήλεο θαη δίλεηαη κέρξη ην παηδί λα γίλεη ηξεηζήκηζη (3,5) ρξφλσλ. Πξνψζεζε κέζσ ηνπ Λνγαξηαζκνχ γηα ηελ Απαζρφιεζε θαη ηελ Δπαγγεικαηηθή Καηάξηηζε (ΛΑΔΚ) δξάζεσλ γηα ηε δηεπθφιπλζε ηεο αλαπιήξσζεο, κε αλέξγνπο/-εο, εξγαδνκέλσλ γπλαηθψλ θαηά ην ρξφλν απνπζίαο απφ ηελ εξγαζία ηνπο κε άδεηα θχεζεο θαη ινρείαο. ε πεξίπησζε απφθηεζεο παηδηνχ κε ηε δηαδηθαζία ηεο παξέλζεηεο κεηξφηεηαο νη απνθηψληεο γνλείο δηθαηνχληαη ηηο άδεηεο πνπ αθνξνχλ ζηε θξνληίδα θαη ηελ αλαηξνθή ηνπ παηδηνχ, σο εάλ ήηαλ θπζηθνί γνλείο. Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ ζειαζκνχ, ην κεησκέλν σξάξην ηνπ άξζξνπ 9 ΔΓΔ 1993 φπσο ηζρχεη, δηθαηνχηαη ε γπλαίθα πνπ γέλλεζε θαη ε απνθηψζα κεηέξα. 30. ηελ Δζληθή Γεληθή πιινγηθή χκβαζε Δξγαζίαο Δηψλ 2008 θαη 2009, άξζξν 4 «Άδεηεο απνπζίαο γηα ηελ παξαθνινχζεζε ηεο ζρνιηθήο επίδνζεο ηνπ παηδηνχ» πξνβιέπεηαη γηα θάζε παηδί ειηθίαο κέρξη δεθαέμη (16) εηψλ πνπ είλαη καζεηήο/-ηξηα, ην δηθαίσκα ησλ γνλέσλ, ρσξίο πεξηθνπή ησλ απνδνρψλ ηνπο θαη κεηά απφ άδεηα ηεο εξγνδνζίαο, λα απνπζηάδνπλ απφ ηελ εξγαζία ηνπο νξηζκέλεο ψξεο ή νιφθιεξε ηελ εκέξα, κέρξη ηε ζπκπιήξσζε ηεζζάξσλ (4) εξγάζηκσλ εκεξψλ θάζε εκεξνινγηαθφ έηνο, ζπλνιηθά θαη γηα ηνπο δχν (2) γνλείο, πξνθεηκέλνπ λα παξαθνινπζήζνπλ ηε ζρνιηθή επίδνζε ηνπ παηδηνχ. χκθσλα κε ην άξζξν 5 «Πξνζαχμεζε ηεο άδεηαο γηα αζζέλεηα εμαξηψκελσλ κειψλ ησλ ηξηηέθλσλ θαη πνιπηέθλσλ», απφ 1/1/2008 απμάλεηαη θαηά δχν (2) εκέξεο ε άδεηα ρσξίο απνδνρέο ηνπ άξζξνπ 7 ηνπ Ν. 1483/1984 ζε πεξίπησζε αζζέλεηαο εμαξηψκελσλ κειψλ θαη θαζνξίδεηαη ζε δεθαηέζζεξηο (14) εξγάζηκεο εκέξεο θάζε εκεξνινγηαθφ έηνο, εθφζνλ ν/ε εξγαδφκελνο/-ε πξνζηαηεχεη ηξία (3) παηδηά θαη πάλσ. Δπηπξφζζεηα, κε ην άξζξν 6 «πκθηιίσζε επαγγεικαηηθήο θαη νηθνγελεηαθήο δσήο ησλ αλαδφρσλ γνλέσλ», φιεο νη δηαηάμεηο ΔΓΔ θαη Γηαηηεηηθψλ Απνθάζεσλ πνπ είλαη ζε ηζρχ θαη αθνξνχλ ζηελ πξνζηαζία ηεο νηθνγέλεηαο θαη ζηε δηεπθφιπλζε ησλ εξγαδνκέλσλ, πνπ είλαη θπζηθνί ή ζεηνί γνλείο, εθαξκφδνληαη αλαιφγσο θαη ζηνπο αλαδφρνπο γνλείο Γξάζεηο Με Κπβεξλεηηθψλ Οξγαλψζεσλ 31. Καηά ηηο δηαδηθαζίεο δηακφξθσζεο θαη ζέζπηζεο ησλ παξαπάλσ λνκνζεηηθψλ ξπζκίζεσλ ελεξγφ ξφιν δηαδξακάηηζαλ θαη νη γπλαηθείεο ΜΚΟ, νη νπνίεο ζπλέβαιαλ ζρνιηάδνληαο θαη θαηαζέηνληαο νπζηαζηηθέο πξνηάζεηο. Ο χλδεζκνο γηα ηα Γηθαηψκαηα ηεο Γπλαίθαο (ΓΓ) θαη ην Ίδξπκα Μαξαγθνπνχινπ γηα ηα Γηθαηψκαηα ηνπ Αλζξψπνπ (ΙΜΓΑ) ελφςεη ηεο ηξνπνπνίεζεο ηνπ Ν. 3231/2004 γηα ηελ εθινγή βνπιεπηψλ, δήηεζαλ ηελ θαζηέξσζε ηεο πνζφζησζεο γηα ηε ζπκκεηνρή ησλ γπλαηθψλ θαηά ην 1/3 επί ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ ησλ ππνςεθίσλ θάζε ζπλδπαζκνχ ζε θάζε εθινγηθή πεξηθέξεηα. Σελ πξφηαζε απηή θαη ηελ αηηηνινγηθή έθζεζε ησλ δχν (2) νξγαλψζεσλ ππέγξαςαλ 23 γπλαηθείεο νξγαλψζεηο κεηαμχ απηψλ ε Γεληθή Γξακκαηεία Γπλαηθψλ ηεο Γεληθήο 18

19 πλνκνζπνλδίαο Δξγαηψλ Διιάδνο (ΓΔΔ) θαη ηεο Αλψηαηεο Γηνίθεζεο Δλψζεσλ Γεκνζίσλ Τπαιιήισλ (ΑΓΔΓΤ) θαη ππεβιήζεζαλ ζηελ θπβέξλεζε, ζηα πνιηηηθά θφκκαηα θαη ζηνπο/ζηηο βνπιεπηέο. Δπηπιένλ, ν ΓΓ ζπλέβαιε ζηελ ςήθηζε ηνπ Ν. 3653/2008 γηα ηηο πνζνζηψζεηο ζηα φξγαλα θαη ηηο επηηξνπέο έξεπλαο. Ο ΓΓ θαη ην ΗΜΓΑ, κε πξνζθπγή ζην πκβνχιην Δπηθξαηείαο, αληέδξαζαλ ζηελ εθ κέξνπο νξηζκέλσλ Γήκσλ εζθαικέλε εθαξκνγή ηνπ Ν. 2910/2001 πεξί πνζνζηψζεσλ ζηηο Ννκαξρηαθέο θαη Γεκνηηθέο Δθινγέο. Ζ εζθαικέλε απηή εθαξκνγή είρε σο ζπλέπεηα ηνλ πεξηνξηζκφ ηνπ αξηζκνχ ησλ γπλαηθψλ ππνςεθίσλ ζηα ςεθνδέιηηα ησλ Γήκσλ απηψλ. Σν πκβνχιην Δπηθξαηείαο έθαλε δεθηή ηελ πξνζθπγή θαη αθχξσζε ηελ εθινγή ζην Γήκν Σξνηδήλαο, πνπ είρε εθαξκφζεη εζθαικέλα ην Νφκν, θαη επέβαιε ηελ επαλάιεςε ηεο εθινγηθήο δηαδηθαζίαο. Σέινο, ν ΓΓ έπαημε ελεξγφ ξφιν ζηε δηαδηθαζία πξνεηνηκαζίαο ηνπ Ν. 3488/2006 γηα ηελ ίζε κεηαρείξηζε. Δθπξφζσπνο ηνπ ΓΓ ζηελ Δζληθή Δπηηξνπή Γηθαησκάησλ ηνπ Αλζξψπνπ (ΔΔΓΑ) δηαηχπσζε παξαηεξήζεηο γηα ην Ννκνζρέδην «Δθαξκνγή ηεο αξρήο ησλ ίζσλ επθαηξηψλ θαη ηεο ίζεο κεηαρείξηζεο αλδξψλ θαη γπλαηθψλ ζε ζέκαηα εξγαζίαο θαη απαζρφιεζεο Δλαξκφληζε ηεο θείκελεο λνκνζεζίαο κε ηελ Οδεγία 2006/54/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ πκβνπιίνπ ηεο 5 εο Ηνπιίνπ 2006». Ζ ΔΔΓΑ θαη ν ΓΓ ηηο απέζηεηιαλ ζην Τπνπξγείν Απαζρφιεζεο θαη Κνηλσληθήο Πξνζηαζίαο, φπνπ επηζεκαίλνληαη ηα ζεηηθά ζηνηρεία ηνπ Ννκνζρεδίνπ αιιά θαη νξηζκέλεο αδπλακίεο. Οη ζνβαξφηεξεο απφ ηηο αδπλακίεο απηέο επηζεκαίλνληαη ζε Φήθηζκα-Γηακαξηπξία, ην νπνίν ζπλέηαμε ν ΓΓ θαη ππέγξαςαλ 22 σκαηεία. Σέινο, ν ΓΓ άζθεζε εκπεξηζηαησκέλε θξηηηθή ζηηο δηαηάμεηο ηνπ Ν. 3719/2008 γηα ηηο κεηαξξπζκίζεηο γηα ηελ νηθνγέλεηα, ην Παηδί θαη ηελ Κνηλσλία, δεηψληαο ηε δηαηήξεζε ηνπ επσλχκνπ ηεο γπλαίθαο κεηά ην γάκν. Μεηά απφ δηαβνχιεπζε, 26 νξγαλψζεηο ππέγξαςαλ Φήθηζκα, κε ην νπνίν απαηηνχζαλ ηελ εμ νινθιήξνπ απφζπξζε ηνπ Ννκνζρεδίνπ. 32. Ζ Έλσζε Γπλαηθψλ Διιάδνο (ΔΓΔ) πξαγκαηνπνίεζε, θαηά ην δηάζηεκα , εθδειψζεηο-αλνηρηέο ζπδεηήζεηο ζρεηηθά κε ηηο λέεο λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο, κε ζέκαηα φπσο: α) «Αζθαιηζηηθά θαη ζπληαμηνδνηηθά δηθαηψκαηα γπλαηθψλ», β) «Μεηαξξπζκίζεηο ηνπ αζθαιηζηηθνχ ζπζηήκαηνο», γ) «Ο λένο αζθαιηζηηθφο λφκνο: νη επηπηψζεηο ζηελ εξγαδφκελε», θαη δ) «Ση πξννησλίδνπλ νη αιιαγέο ζην Οηθνγελεηαθφ Γίθαην γηα ηηο γπλαίθεο». 33. Ζ Διιεληθή Αληηπξνζσπεία ηνπ Δπξσπατθνχ Λφκππ Γπλαηθψλ (ΔΛΓ) δξαζηεξηνπνηήζεθε ελεξγά γηα ηηο λνκνζεηηθέο ξπζκίζεηο πνπ αθνξνχλ ζε ζέκαηα ηζφηεηαο ησλ θχισλ κε παξαζηάζεηο ζηε Βνπιή, ζπκκεηνρή ζε ζπλεδξηάζεηο επηηξνπψλ ηνπ Τπνπξγείνπ Γηθαηνζχλεο, Τπνπξγείνπ Απαζρφιεζεο, Τπνπξγείνπ Δζσηεξηθψλ θαη ζχληαμε θεηκέλσλ κε πξνηάζεηο θαη ζέζεηο γηα ηε βειηίσζε ηεο θείκελεο λνκνζεζίαο επί φισλ ησλ ζεκάησλ επηθαηξφηεηαο θαη ελδηαθέξνληνο ησλ γπλαηθείσλ νξγαλψζεσλ. Δπηπιένλ, πξαγκαηνπνίεζε παξεκβάζεηο ζε ζπλεξγαζία κε άιιεο νξγαλψζεηο, γηα ηελ ππεξςήθηζε ησλ Νφκσλ γηα ηελ ίζε κεηαρείξηζε (Ν. 3488/2006), ηελ Δλδννηθνγελεηαθή Βία» (Ν. 3500/2006) θαη ηνπ Ν. 3636/2008 γηα ηελ Πνζφζησζε πκκεηνρήο ησλ Γπλαηθψλ ζηηο βνπιεπηηθέο εθινγέο. 34. Ζ Έλσζε Γπλαηθψλ Κξήηεο ζπλεξγάζηεθε κε ηελ ΓΓΗΦ, κε ην ΔΛΓ, θαζψο θαη άιιεο γπλαηθείεο νξγαλψζεηο γηα ηελ θαηάζεζε πξνηάζεσλ αλαθνξηθά κε ηελ ελίζρπζε ηεο λνκνζεζίαο γηα ηε ιήςε ζεηηθψλ κέηξσλ ππέξ ησλ γπλαηθψλ. 35. Ζ ΜΚΟ Μεηέξεο Δπηζηήκνλεο Πνιχηεθλεο, κε αθνξκή ηελ Ζκέξα ηεο Γπλαίθαο, ην 2005 πξαγκαηνπνίεζε εκεξίδα γηα ην δήηεκα ηεο θαηνρχξσζεο ηεο ηζφηεηαο ησλ θχισλ ζην Γηεζλέο Γίθαην θαη ην Διιεληθφ χληαγκα. 36. Σν Δζληθφ πκβνχιην Διιελίδσλ (ΔΔ) πξνέβε ζηηο αθφινπζεο ελέξγεηεο: α) Καηέζεζε θαηαγγειία πξνο ην Τπνπξγείν Δζσηεξηθψλ, θαζψο θαη ελψπηνλ ηεο Δζληθήο Δπηηξνπήο γηα ηελ Ηζφηεηα, ηεο παξαβίαζεο ηεο Ννκνζεζίαο γηα ηε Γνληθή Άδεηα θαηά ηελ εθαξκνγή ηεο, αθφκα θαη ζηελ πεξίπησζε εξγαδφκελσλ ζην Γεκφζην, β) Γηακαξηπξήζεθε γηα ην ζέκα ηεο αιιαγήο επσλχκνπ ησλ γπλαηθψλ κεηά ην γάκν θαη ηε ζρεηηθή ηξνπνινγία κε ηελ νπνία αλαηξέπνληαη άξζξα ηνπ ηζρχνληνο Αζηηθνχ Κψδηθα, γ) πλππέγξαςε (κε άιιεο νξγαλψζεηο) θείκελα ππέξ ηεο παξνρήο απφ ηελ πνιηηεία επαξθψλ ππεξεζηψλ ππνζηήξημεο ησλ κεηέξσλ ζηε βξεθηθή-λεπηαθή ειηθία ησλ παηδηψλ ηνπο, αληί ηεο πξφσξεο ζπληαμηνδφηεζεο, ππέξ ηεο εμίζσζεο ησλ νξίσλ ειηθίαο κε εθείλα ησλ αλδξψλ, αιιά κφλν κεηά ηελ εμαζθάιηζε ηεο επάξθεηαο ησλ παξαπάλσ 19

20 ππεξεζηψλ, φπσο επίζεο θαη ππέξ ηεο ελίζρπζεο ηεο ζπκκεηνρήο ησλ γπλαηθψλ ζηηο εζληθέο, ηνπηθέο θαη Δπξσπατθέο εθινγέο. ΑΡΘΡΟ 3. ΔΝΣΑΞΖ ΣΖ ΓΙΑΣΑΖ ΣΟΤ ΦΤΛΟΤ Δ ΟΛΔ ΣΙ ΠΟΛΙΣΙΚΔ (GENDER MAINSTREAMING) Ζ έληαμε ηεο δηάζηαζεο ηνπ θχινπ (gender mainstreaming) ζε φιεο ηηο πνιηηηθέο αλαγλσξίδεηαη σο κηα απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο ζηξαηεγηθέο, θαζψο θαη σο απαξαίηεην εξγαιείν γηα ηελ επίηεπμε ηεο ηζφηεηαο ησλ θχισλ ζε φινπο ηνπο ηνκείο ηεο νηθνλνκηθήο θαη θνηλσληθήο δσήο. Ο ζπλδπαζκφο ηνπ gender mainstreaming κε ηηο ζεηηθέο δξάζεηο ζπκβάιιεη ζηελ νπζηαζηηθή ηζφηεηα ησλ θχισλ ζε φια ηα επίπεδα. Ζ έληαμε ηεο δηάζηαζεο ηνπ θχινπ ζηε δεκφζηα δηνίθεζε, κε ηελ εκπινθή φισλ ησλ δεκφζησλ θνξέσλ θαη ηεξαξρηθψλ βαζκίδσλ, κπνξεί λα αλαβαζκίζεη ηηο ππεξεζίεο πνπ απεπζχλνληαη ζηνλ πνιίηε θαη λα ηηο πξνζαλαηνιίζεη ηζφηηκα πξνο ηνπο άλδξεο θαη ηηο γπλαίθεο. Οη ζεζκηθνί κεραληζκνί θαη ηα φξγαλα πνπ πξνσζνχλ ηα ζέκαηα ηζφηεηαο ησλ θχισλ ζηελ Διιάδα είλαη: α) ε ΓΓΗΦ, β) ην ΚΔΘΗ, γ) ην Σκήκα Ηζφηεηαο ησλ Φχισλ ηνπ Τπνπξγείνπ Δξγαζίαο θαη Κνηλσληθήο Αζθάιηζεο, δ) ε Δζληθή Δπηηξνπή γηα ηελ Ηζφηεηα κεηαμχ γπλαηθψλ θαη αλδξψλ, ε) ε Δηδηθή Μφληκε Κνηλνβνπιεπηηθή Δπηηξνπή Ηζφηεηαο θαη Γηθαησκάησλ ηνπ Αλζξψπνπ, ζη) ε Δζληθή Δπηηξνπή γηα ηα Γηθαηψκαηα ηνπ Αλζξψπνπ, θαη δ) ν πλήγνξνο ηνπ Πνιίηε. Παξάιιεια, ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν έρνπλ ζεζπηζηεί νη Πεξηθεξεηαθέο Δπηηξνπέο Ηζφηεηαο. Καηά ηελ εμεηαδφκελε πεξίνδν, φζνλ αθνξά ζηνπο ζεζκηθνχο κεραληζκνχο (3.1), αλαβαζκίζηεθε ε Γεληθή Γξακκαηεία Ηζφηεηαο ησλ Φχισλ (2008), δεκηνπξγήζεθε λένο Κχθινο Ηζφηεηαο ησλ Φχισλ ζηνλ πλήγνξν ηνπ Πνιίηε (2008) θαη ζπζηάζεθε ε Δζληθή Δπηηξνπή Ηζφηεηαο (2006). Παξάιιεια, αλαπηχρζεθαλ ζεκαληηθέο δξάζεηο γηα ην ζθνπφ απηφ, φπσο: κειέηεο επηπηψζεσλ, δηακφξθσζε εξγαιείσλ, επηκνξθψζεηο ζηειερψλ θ.ιπ. (3.2.), κε ζηφρν ηελ επαηζζεηνπνίεζε ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα ζηνλ ηνκέα ηεο ηζφηεηαο Θεζκηθνί κεραληζκνί γηα ηελ εθαξκνγή ηεο εζληθήο πνιηηηθήο γηα ηελ ηζφηεηα ησλ θχισλ 37. Ζ Γεληθή Γξακκαηεία Ιζφηεηαο ησλ Φχισλ (ΓΓΙΦ) είλαη ν αξκφδηνο θπβεξλεηηθφο θνξέαο γηα ην ζρεδηαζκφ, ηελ πινπνίεζε θαη ηελ παξαθνινχζεζε ηεο εθαξκνγήο ησλ πνιηηηθψλ γηα ηελ ηζφηεηα κεηαμχ γπλαηθψλ θαη αλδξψλ ζε φινπο ηνπο ηνκείο. Ζ ΓΓΗΦ απνηειεί απηνηειή Γεκφζηα Τπεξεζία θαη είλαη αξκφδηα γηα ηελ πξνψζεζε θαη πξαγκαηνπνίεζε ηεο λνκηθήο θαη νπζηαζηηθήο ηζφηεηαο ησλ θχισλ ζε φινπο ηνπο ηνκείο ηεο θνηλσληθήο, πνιηηηθήο θαη νηθνλνκηθήο δσήο. Ηδξχζεθε κε ην άξζξν 27 ηνπ Ν. 1558/1985 (ΦΔΚ 137/Α), σο απηνηειήο Γεκφζηα Τπεξεζία θαη κε ην ΠΓ 5/2008 (ΦΔΚ 17/Α) θαηαξηίζηεθε λένο Οξγαληζκφο ηεο ΓΓΗΦ, γηα ηελ θαιχηεξε θαη απνδνηηθφηεξε ιεηηνπξγία ηεο Τπεξεζίαο. Ζ ΓΓΗΦ πεξηιακβάλεη ππεξεζίεο ζε θεληξηθφ (Γξαθείν Γεληθνχ Γξακκαηέα, Γεληθή Γηεχζπλζε πληνληζκνχ, ε νπνία ζπγθξνηείηαη απφ ηηο Γηεπζχλζεηο Πξνγξακκαηηζκνχ, Αλάπηπμεο θαη Απαζρφιεζεο, Δξγαζηαθψλ ρέζεσλ θαη Κνηλσληθήο Πνιηηηθήο, Σεθκεξίσζεο θαη Πιεξνθφξεζεο, Δπξσπατθήο Πνιηηηθήο θαη Γηεζλνχο πλεξγαζίαο, Γηνηθεηηθνχ-Οηθνλνκηθνχ θαη Οξγάλσζεο θαη ην Ννκηθφ Σκήκα, Γξαθείν Δπηθνηλσλίαο θαη Γεκνζίσλ ρέζεσλ) θαη ζε πεξηθεξεηαθφ επίπεδν (πκβνπιεπηηθά Κέληξα). 38. Ο πλήγνξνο ηνπ Πνιίηε (ηπ) είλαη Αλεμάξηεηε Αξρή θαηνρπξσκέλε ζην χληαγκα ηεο Διιάδνο (άξζξν 101Α). Ξεθίλεζε ηε ιεηηνπξγία ηνπ ην 1998 θαη παξέρεη ηηο ππεξεζίεο ηνπ δσξεάλ. Κχξηα απνζηνιή ηνπ ηπ είλαη λα δηακεζνιαβεί κεηαμχ ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο θαη ησλ πνιηηψλ γηα ηελ πξνζηαζία ησλ δηθαησκάησλ ηνπο, ηελ ηήξεζε ηεο λνκηκφηεηαο θαη ηελ θαηαπνιέκεζε ηεο θαθνδηνίθεζεο (Ν. 3094/2003). Σνλ Μάην ηνπ 2008 ζπζηάζεθε ζηνλ ηπ έλαο λένο Κχθινο δξαζηεξηφηεηαο, ν Κχθινο Ιζφηεηαο ησλ Φχισλ. Με ην Ν. 3488/2006 (άξζξν 13) ν πλήγνξνο ηνπ Πνιίηε νξίζηεθε σο θνξέαο παξαθνινχζεζεο ηεο εθαξκνγήο, ζηνλ ηδησηηθφ θαη δεκφζην ηνκέα, ηεο αξρήο ηεο ίζεο κεηαρείξηζεο αλδξψλ θαη γπλαηθψλ φζνλ αθνξά ζηελ πξφζβαζε ζηελ απαζρφιεζε, ηελ επαγγεικαηηθή εθπαίδεπζε θαη αλέιημε, ηνπο φξνπο θαη ηηο ζπλζήθεο εξγαζίαο, θαη εθαξκνγή ηνπ άξζξνπ 2 παξ. 7 ηεο Δπξσπατθήο Οδεγίαο 2002/73/ΔΚ. ην πιαίζην ηεο εηδηθήο απηήο αξκνδηφηεηαο, εμεηάδνληαη αλαθνξέο γηα παξαβίαζε ηεο αξρήο ηεο 20