Το παιδικό άσθμα: ολοένα και συχνότερο

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Το παιδικό άσθμα: ολοένα και συχνότερο"

Transcript

1 Το παιδικό άσθμα: ολοένα και συχνότερο Κώστας Ν. Πρίφτης Παιδίατρος, Υπεύθυνος Αλλεργιολογικού Τμήματος, Γενικό Νοσοκομείο Παίδων Πεντέλης ο παιδικό άσθμα είναι σήμερα η συχνότερη χρόνια πάθηση της παιδικής ηλικίας. Αποτελεί σύνηθες αίτιο καθημερινής νοσηρότητας, είναι το σημαντικότερο αίτιο απουσιών μαθητών από το σχολείο, για την αντιμετώπιση του συχνά απαιτείται εισαγωγή στο νοσοκομείο, ευτυχώς, όμως, πολύ σπάνια φτάνει να γίνεται απειλητικό για τη ζωή. Από τα μέσα της δεκαετίας του '80, είχε διατυπωθεί με σαφήνεια και από διάφορα κέντρα η παρατήρηση της αυξητικής πορείας της συχνότητας της νόσου. Τα επόμενα χρόνια η παρατήρηση επιβεβαιώθηκε πολλαπλώς. Το παιδικό άσθμα έχει χαρακτηριστεί ως νόσημα του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού. Προσβάλλει μεγάλο μέρος του παιδικού πληθυσμό και φαίνεται πλέον να λαμβάνει επιδημικό χαρακτήρα. Πλήθος μελετών ερευνά τα πιθανά αίτια που οδήγησαν σε αυτό το σημείο. Είναι προφανές ότι ο εντοπισμός των αιτίων που δημιούργησαν το πρόβλημα αποτελεί προϋπόθεση κάθε προσπάθειας επιτυχούς πρόληψης του. Ως μέρος του σύγχρονου δυτικού κόσμου στο πρόβλημα συμμετέχει και η χώρα μας. Υπάρχουν πολλαπλά δεδομένα που το επιβεβαιώνουν. 157

2 ΚΟΙΝΩΝΊΑ & ΥΓΕΊΑ Στο κείμενο που ακολουθεί γίνεται σύντομη παρουσίαση ενδεικτικών στοιχείων που δείχνουν τη συζητούμενη αυξητική πορεία της συχνότητας του παιδικού άσθματος και σχολιασμός των πιθανολογούμενων αιτίων. Προτάσσονται πολύ περιληπτικά εισαγωγικές πληροφορίες για τη νόσο, οι οποίες ίσως διευκολύνουν τον αναγνώστη. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ 1.1. ΟΡΙΣΜΌΣ Το βρογχικό άσθμα ή απλώς άσθμα είναι χρόνιο νόσημα που εκδηλώνεται σε κάθε ηλικία. Ανάλογα με την αιτία που το προκαλεί ή την ηλικία του ασθενή, χρησιμοποιούνται διευκρινιστικά αντίστοιχοι επιθετικοί προσδιορισμοί. Έτσι, όταν οφείλεται σε αλλεργικά αίτια αναφέρεται ως αλλεργικό άσθμα, όταν πυροδοτείται από λοιμώξεις ως λοιμώδες άσθμα, όταν παρουσιάζεται στα παιδιά ως παιδικό ή στα βρέφη ως βρεφικό άσθμα. Άλλες φορές, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για άτυπες περιπτώσεις, χρησιμοποιούνται και άλλα ονόματα, όπως ασθματοειδής βρογχίτιδα, σπαστική βρογχίτιδα ή απλώς βρογχικά Ti ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΟ ΑΣΘΜΑ Ανεξαρτήτως αιτιολογίας ή ηλικίας εκδήλωσης των συμπτωμάτων, το κύριο πρόβλημα στο άσθμα είναι η φλεγμονή των αεραγωγών, με συνέπεια τη στένωση του αυλού τους, ώστε να δυσκολεύεται η ροή του διερχόμενου αέρα, τόσο στους κεντρικότερους όσο και στους περιφερικότερους κλάδους του τραχειοβρογχικού δένδρου. Η στένωση αυτή των βρόγχων, που συχνά αναφέρεται ως βρογχοστένωση, δημιουργείται εξαιτίας: Ι του σπασμού των μυϊκών ινών του τοιχώματος των αεραγωγών Ι του οιδήματος του βλεννογόνου Ι της συσσώρευσης παχύρρευστων βλεννών και άλλων εκκριμάτων στον αυλό. 158

3 ΤΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣΘΜΑ: ΟΛΟΕΝΑ ΚΑΙ ΣΥΧΝΟΤΕΡΟ Για να περάσει ο αέρας μέσα από τους στενότερους αεραγωγούς του ασθματικού ασθενούς χρειάζεται περισσότερη προσπάθεια και περισσότερος χρόνος. Φυσικό αποτέλεσμα είναι να υπάρχει δυσκολία στην εισπνοή και πολύ περισσότερο στην εκπνοή. Ως τελική συνέπεια έρχεται η παγίδευση (εγκλωβισμός) του αέρα και η υπερδιάταση των πνευμόνων ΤΑ ΣΥΜΠΤΏΜΑΤΑ Τα συνήθη συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνεται το παιδικό άσθμα είναι: Ι Ο βήχας, ιδιαίτερα ο νυκτερινός ή μετά από άσκηση, παιχνίδι, γέλιο ή κλάμα > Ο συριγμός (σφύριγμα ή χουρχουρητό ή «γατάκια» στο στήθος), ο οποίος ακούγεται χωρίς στηθοσκόπιο μπροστά από το στόμα του ασθενούς Ι Η δύσπνοια Ι Το αίσθημα σύσφιξης στο στήθος > Ο πόνος στο στήθος Σπανιότερα μπορεί να υπάρχουν και συμπτώματα από άλλα συστήματα, όπως πόνος στην κοιλιά, εμετοί, εύκολη κόπωση. Ανάλογα με τη βαρύτητα της νόσου και την ιδιοσυστασία του παιδιού, τα συμπτώματα ποικίλουν από άτομο σε άτομο. Είναι επίσης πιθανό μοναδικό σύμπτωμα της νόσου να είναι ο χρόνιος βήχας. 2. Η ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ 2.1. ΔΕΊΚΤΕΣ ΕΚΤΊΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΣΥΧΝΌΤΗΤΑΣ Στις επιδημιολογικές μελέτες του άσθματος χρησιμοποιούνται συνήθως οι εξής δείκτες: Ο επιπολασμός, ο οποίος αφορά το ποσοστό του πληθυσμού που πάσχει από τη νόσο. Ως «ολικό άσθμα» (αθροιστικός επιπολασμός) εννοείται το σύνολο των παιδιών τα οποία έχουν εμφανίσει τη νόσο μέχρι την ηλικία που γίνεται 159

4 ΚΟΙΝΩΝΊΑ & ΥΓΕΊΑ η μελέτη, ενώ ως «ενεργό άσθμα» (σημειακός επιπολασμός) το σύνολο των παιδιών τα οποία έχουν συμπτώματα κατά την τελευταία περίοδο. Η νοσηρότητα αφορά τον βαθμό επίδρασης που έχει η νόσος στην ποιότητα ζωής του ασθενούς. Συνήθης τρόπος εκτίμησης της νοσηρότητας είναι οι εισαγωγές των ασθματικών παιδιών για αντιμετώπιση του παροξυσμού της νόσου ΜΈΘΟΔΟΙ ΕΚΤΊΜΗΣΗΣ Επειδή στην καθημερινή κλινική πράξη η διάγνωση του παιδικού άσθματος δεν είναι πάντοτε ασφαλής, υπάρχει δυσκολία και στην ακριβή εκτίμηση της συχνότητας του. Στις περισσότερες επιδημιολογικές μελέτες χρησιμοποιείται η μέθοδος κατά την οποία διανέμεται τυποποιημένο ερωτηματολόγιου σε μεγάλο δείγμα γενικού παιδικού πληθυσμού που συμπληρώνεται από τους γονείς. Ερωτώνται αν το παιδί τους έχει παρουσιάσει κάποια από τα συμπτώματα που χαρακτηρίζουν τη νόσο ή αν ο γιατρός έχει διαγνώσει ποτέ ότι το παιδί πάσχει από άσθμα. Η μέθοδος είναι ευρέως αποδεκτή, είναι η πλέον συχνή και η αξιοπιστία της θεωρείται ικανοποιητική. Σε μερικές μελέτες γίνεται παράλληλα έλεγχος με λειτουργικές δοκιμασίες των πνευμόνων και σε ακόμα λιγότερες μελέτες γίνονται πρόσθετες ειδικότερες εξετάσεις Η ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ ΑΝΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Οι περισσότερες πληροφορίες που αφορούν τη συχνότητα του παιδικού άσθματος προέρχονται από τη μεγάλη διεθνή μελέτη ISAAC (International Study of Asthma and Allergies in Childhood) που εκπονήθηκε κατά την περίοδο Στη μελέτη συμμετείχαν 155 κέντρα με παιδιά, ηλικίας ετών, από 56 χώρες. Διανεμήθηκε τυποποιημένο ερωτηματολόγιο που συμπληρώθηκε από τους γονείς. Κατ' αρχάς διαπιστώθηκε ότι η συχνότητα ποικίλλει από χώρα σε χώρα και ότι είναι σαφώς μεγαλύτερη στις ανεπτυγμένες από ό,τι στις αναπτυσσόμενες. 160

5 ΤΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣβΜΑ: ΟΛΟΕΝΑ ΚΑΙ ΣΥΧΝΟΤΕΡΟ Ειδικότερα, τα πρωτεία φαίνεται να κατέχουν οι αγγλόφωνες χώρες, όπως η Μεγάλη Βρετανία, η Νέα Ζηλανδία, η Αυστραλία, η Ιρλανδία, ο Καναδάς και οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η συχνότητα των αναφερόμενων ασθματικών συμπτωμάτων κατά το τελευταίο 12μηνο φαίνεται να κυμαίνεται στο 20-30%. Αντίθετα, στα χαμηλότερα επίπεδα Βρέθηκαν αρκετές ανατολικές χώρες (3-5%). Υπάρχουν ισχυρά δεδομένα από πολλές χώρες που δείχνουν την αυξητική πορεία της συχνότητας της νόσου κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Παράλληλη πορεία έχει και η συχνότητα των άλλων αλλεργικών νοσημάτων, όπως της αλλεργικής ρινίτιδας, της ατοπικής δερματίτιδας, της αναφυλαξίας. Αντιπροσωπευτική μπορεί να θεωρηθεί η περίπτωση του Αμπερντιν της Σκωτίας. Από το 1964 έχουν γίνει επανειλημμένα μελέτες με την ίδια ακριβώς μεθοδολογία (ίδιο ερωτηματολόγιο) σε όλους τους μαθητές των δημοτικών σχολείων της πόλης, ηλικίας 8-13 ετών (εικ. 1). Ανάλογη είναι και η περίπτωση του Όσλο της Νορβηγίας (εικ. 2) Η ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ Από μελέτες που έγιναν πρόσφατα στην Ελλάδα βρέθηκε ότι στα παιδιά σχολικής ηλικίας τα συμπτώματα ασθματικού τύπου κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών εμφανίζονται στο 5-10% των μαθητών. Τα ποσοστά διπλασιάζονται όταν η ερώτηση δεν περιορίζεται στους τελευταίους 12 μήνες. 30 D διαγνωσμένο άσθμα συριγμός καιά ία 3 τελευταία έτη Εικ. 1 Η αύξηση της συχνότητας του παιδικού άσθματος στο Αμπερντιν της Σκωτίας 161

6 ΚΟΙΝΩΝΊΑ & ΥΓΕΊΑ Εικ. 2 Αύξηση επιπολασμού παιδικού άσθματος στο Όσλο ( ) J 5- S 4- Β * * * *_ * * Asthma Current Regular use of diagnosed asthma asthma drugs * girls Z3 b y s Ωστόσο, φαίνεται να υπάρχει ευρεία διακύμανση από περιοχή σε περιοχή, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι παρατηρείται πάντοτε μεγαλύτερη συχνότητα στις μεγαλουπόλεις και μικρότερη στην επαρχία. Για παράδειγμα, η συχνότητα του άσθματος σε παιδιά σχολικής ηλικίας στην Κρήτη κατά τα μέσα της δεκαετίας του '90 βρέθηκε μεγαλύτερη από ό,τι στην Ήπειρο, ακόμα και την Αθήνα. Η πιο αντιπροσωπευτική μελέτη που δείχνει την αυξητική πορεία της συχνότητας της νόσου στη χώρα μας είναι εκείνη που έγινε σε παιδιά ηλικίας 8-9 ετών σε σχολεία της Πάτρας κατά τα έτη 1978, 1991 και Και οι τρεις μελέτες έγιναν στα ίδια σχολεία με το ίδιο ερωτηματολόγιο. Τα αποτελέσματα απεικονίζονται παραστατικά στο διάγραμμα της εικόνας 3, όπου η στήλη του «ολικού» άσθματος αντιπροσωπεύει τα παιδιά με συμπτώματα ανεξάρτητα από την ηλικία κατά την οποία εμφανίστηκαν για τελευταία φορά, ενώ η στήλη του «ενεργού» άσθματος τα παιδιά που εκδήλωσαν συμπτώματα πρόσφατα (κατά την τελευταία διετία). Η μελέτη δείχνει ότι η συχνότητα του «ενεργού» άσθματος αυξήθηκε από 1,5%, το 1978, στο 6%, το 1998, δηλαδή τετραπλασιάστηκε. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η αύξηση που έχει σημειωθεί στις εισαγωγές ασθματικών παιδιών στα νοσοκομεία. Σε πρόσφατη μελέτη με υλικό από τα τρία μεγάλα νοσοκομεία της Αθήνας (Αγία Σοφία, Π. & Α. Κυριακού και Παίδων Πεντέλης) διαπιστώθηκε επίσης τετραπλασιασμός των παιδιών που εισήχθησαν με οξέα ασθματικά συμπτώματα κατά την περίοδο Τα 162

7 ΤΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣΘΜΑ: ΟΛΟΕΝΑ ΚΑΙ ΣΥΧΝΟΤΕΡΟ : current asthma I I : lifetime asthma 9.6 Prevalence (%) 8.0. Ι η = 3,003 η = 2,417 η = 3,076 Εικ. 3 Η αύξηση του επιπολασμού του παιδικού άσθματος στην Πάτρα τελευταία χρόνια φαίνεται να υπάρχει μάλλον τάση σταθεροποίησης και αυτό ίσως οφείλεται στην καλύτερη φροντίδα που παρέχεται στο επίπεδο της πρόληψης (εικ. 4). Φαίνεται όμως ότι, εκτός από το πρόβλημα των εισαγωγών, απασχολούν και οι επανεισαγωγές, αφού η αυξητική τάση είναι και εδώ σαφής σε όλη την περίοδο, πλην της τελευταίας διετίας, που ίσως να αποτελεί το ξεκίνημα νέας περιόδου με αντίθετες τάσεις (εικ. 5). Αν αυτό συμβαίνει, θα αντανακλά την καλύτερη φροντίδα πρόληψης στα ήδη γνωστά ασθματικά παιδιά. Αυτό έχει 900 η ι ο π Π α Χ ο 500- Π ο 400- ο UJJuUUlUl mill 100- Λ 9 $> $> φ $> ^ φ Φ Φ "f *? 0-4 ειών 5-14 ειών Π 0.14 ειών Εικ. 4 Αύξηση των εισαγωγών των ασθματικών παιδιών στα Νοσοκομεία της Αθήνας 163

8 ΚΟΙΝΩΝΊΑ & ΥΓΕΊΑ Εικ. 5 Αύξηση των επανεισαγωγών των ασθματικών παιδιών στα νοσοκομεία της Αθήνας ήδη συμβεί στο Όσλο της Νορβηγίας και ενώ οι εισαγωγές αυξάνουν οι επανεισαγωγές μειώνονται (εικ. 6). Εντυπωσιακά, τέλος, είναι τα αποτελέσματα της πιο πρόσφατης επιδημιολογικής μελέτης για τη συχνότητα του παιδικού άσθματος στη χώρα μας (Αθήνα και Θεσσαλονίκη, 2001), που πραγματοποιήθηκε με την εποπτεία του καθηγητή κ. Χαρ. Ρούσσου στο πλαίσιο της διεθνούς μελέτης ISAAC, φάση II. Μελετήθηκε τυχαίο δείγμα μαθητών και μαθητριών ηλικίας 10 ετών, οι από σχολεία της Αθήνας και οι άλλοι της Θεσσαλονίκης. Διαπιστώθηκε ότι ασθματικά συμπτώματα παρουσίασε σε κάποια φάση της ζωής του το 25% των ελεγχθέντων παιδιών, ενώ «ενεργό» άσθμα (συμπτώματα * Ί 30- Εικ. 6 Αύξηση των εισαγωγών παιδικού άσθματος που γίνονται για πρώτη φορά αλλά μείωση των επανεισαγωγών στο Όσλο ( ) Rate per e o 0 19t 0 Α Λ \ Year of admission \. _ s 1995 First admission rate Readmission rate 164

9 ΤΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣΘΜΑ ΟΛΟΕΝΑ ΚΑΙ ΣΥΧΝΟΤΕΡΟ _Π_ m r JäSf > y β- > * y & : ' Αθήνα ΠθεαΜκη Εικ. 7 Η συχνότητα ευαισθητοποίησης και το είδος του αλλεργιογόνου, σε παιδιά Αθήνας και Θεσσαλονίκης που πάσχουν από «ενεργό» άσθμα. κατά τους τελευταίους 12 μήνες) ανέφερε το 10%, με σχεδόν ίδια συχνότητα και στις δύο πόλεις. Ευαισθητοποίηση σε κάποιο αλλεργιογόνο (θετικές δερματικές δοκιμασίες νυγμού σε ένα τουλάχιστον από τα συνήθη εισπνεόμενα αλλεργιογόνα) διαπιστώθηκε στο 20% των παιδιών που διαμένουν στην Αθήνα και 30% αυτών που διαμένουν στη Θεσσαλονίκη. Βρέθηκε, δηλαδή, ότι τα παιδιά της Αθήνας παρουσιάζουν άσθμα περίπου στην ίδια συχνότητα με εκείνα της Θεσσαλονίκης, αλλά τα δεύτερα έχουν σαφώς περισσότερη αλλεργία έναντι των πρώτων. Το αλλεργιογόνο που ευαισθητοποιεί συχνότερα στην Αθήνα ήταν η γύρη της ελιάς ενώ στη Θεσσαλονίκη τα ακάρεα (εικ. 7). Πρόκειται για τυπικό παράδειγμα που φανερώνει την επίδραση του περιβάλλοντος, αφού με την υψηλότερη υγρασία της Θεσσαλονίκης ευνοείται η ανάπτυξη αλλεργίας στα ακάρεα και στους μύκητες, παράλληλα όμως καταδεικνύεται η πολυπαραγοντικότητα της αιτιολογίας της νόσου, αφού τελικά και στις δύο πόλεις το άσθμα εκδηλώνεται στην ίδια περίπου συχνότητα. 3. ΠΙΘΑΝΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΤΗΡΟΥΜΕΝΗΣ ΑΥΞΗΣΗΣ Πού οφείλεται η παγκόσμια αύξηση της συχνότητας της νόσου που μοιάζει με επιδημία; Τα ακριβή αίτια δεν είναι ακόμη γνωστά. 165

10 ΚΟΙΝΩΝΊΑ & ΥΓΕΊΑ Μπορεί να μην πρόκειται για πραγματική αύξηση, αλλά απλώς να έχει ευαισθητοποιηθεί περισσότερο ο ιατρικός κόσμος και να την αναγνωρίζει ευκολότερα σήμερα; Φαίνεται ότι και αυτή η εκδοχή πρέπει να έχει δόση αλήθειας, αλλά υπάρχουν μελέτες οι οποίες δείχνουν ότι αναμφισβήτητα η αύξηση είναι πραγματική. Για την εκδήλωση του άσθματος συνεργούν δύο παράγοντες: ο γενετικός, δηλαδή η κληρονομικότητα, και ο περιβαλλοντικός, δηλαδή το περιβάλλον στο οποίο ζούμε. Υπάρχει η προδιάθεση για τη νόσο και το περιβάλλον ευνοεί την εκδήλωση της. Όσον αφορά την κληρονομικότητα, έχει πλέον διαπιστωθεί ότι δεν υπάρχει ένας μόνο γόνος που ελέγχει την εκδήλωση του άσθματος αλλά πολλοί αυτοί εντοπίζονται σε διαφορετικά χρωματοσώματα. Από πολλές μελέτες, ιδιαίτερα σε διδύμους, η επίδραση του γενετικού παράγοντα έχει εκτιμηθεί στο επίπεδο του 35-70%. Έχει επίσης διαπιστωθεί ότι και μόνη η επίδραση του περιβαλλοντικού παράγοντα προκαλεί την ανάπτυξη ασθματικής συμπτωματολογίας. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών μεταβλήθηκε μόνο το περιβάλλον. Τέτοιας έκτασης μεταβολές του γενετικού υλικού μπορούν να συμβούν σε ικανό βάθος χρόνου. Έτσι, οδηγούμαστε στην εκτίμηση ότι κύριος υπεύθυνος για την παρατηρούμενη εντυπωσιακή παγκόσμια αύξηση της συχνότητας του παιδικού άσθματος πρέπει να είναι οι μεταβολές που έχουν συμβεί στο περιβάλλον. Ως περιβάλλον εννοούμε τόσο το μακρο-περιβάλλον, που επιδρά μαζικότερα σε όλους μας, όσο και το μικρο-περιβάλλον, που αφορά τον καθένα μας ξεχωριστά. Θεωρείται βέβαιο ότι αξιοσημείωτες μεταβολές έχουν συμβεί και στα δύο επίπεδα, τόσο στο ενδοοικιακό όσο και στο εξωοικιακό περιβάλλον Ο ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΩΝ ΣΠΓΠΩΝ Έχει αλλάξει ο τρόπος κατασκευής των σπιτιών, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι εξασφαλίζεται συνολικά πιο υγιεινό ενδοοικιακό περιβάλλον. Τα σύγχρονα σπίτια στις ανεπτυγμένες χώρες εξοικονομούν ενέργεια, είναι ανετότερα και 166

11 ΤΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣΘΜΑ: ΟΛΟΕΝΑ ΚΑΙ ΣΥΧΝΟΤΕΡΟ αεροσιεγέστερα, αλλά με αυτή την κατασκευή έχουν δημιουργήσει ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη των ενδοοικιακών αλλεργιογόνων. Η αύξηση του αλλεργικού «φορτίου» στο οποίο εκτίθεται το παιδί από τη βρεφική ηλικία θεωρείται γεγονός κρίσιμο για τη «διευκόλυνση» της ανάπτυξης αλλεργίας και της εκδήλωσης άσθματος ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ Οι γονείς και ιδιαίτερα οι μητέρες καπνίζουν περισσότερο και ο παράγοντας αυτός προφανώς έχει σημαντικό ποσοστό ευθύνης. Η έκθεση του παιδικού πνεύμονα στον καπνό αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης λοίμωξης στο ανώτερο αναπνευστικό, κυρίως ωτίτιδας, αλλά και του κατώτερου αναπνευστικού, όπως βρογχίτιδας και πνευμονίας. Ωστόσο, έχει διαπιστωθεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης άσθματος, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για παιδιά κάτω των 2 ετών. Περισσότερη σημασία έχει το κάπνισμα της μητέρας, αφού το παιδί μένει μαζί της τις περισσότερες ώρες της ημέρας. Η επιβάρυνση είναι μεγαλύτερη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Από μελέτη σε παιδικό πληθυσμό έχει διαπιστωθεί ότι στην Ελλάδα περισσότερα από 7 στα 10 παιδιά είναι παθητικοί καπνιστές. Επειδή η έκταση του προβλήματος φαίνεται ότι έχει λάβει ιδιαίτερα επικίνδυνες διαστάσεις, επιβάλλεται συντονισμένη προσπάθεια ενημέρωσης της βλαπτικής δράσης του καπνίσματος, γιατί συχνά κυκλοφορούν μηνύματα αποπροσανατολιστικά. 3.3 Η ΕΝΔΟΟΙΚΙΑΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ Οι συνήθεις ρύποι του ενδοοικιακού περιβάλλοντος είναι τα οξείδια του αζώτου, του θείου, του άνθρακα και η φορμαλδεύδη, που προέρχονται από τα συστήματα μαγειρέματος, θέρμανσης, από τα λούστρα των επίπλων και από αλλού. Ως βασικές πηγές ενοχοποιούνται το φυσικό αέριο, το υγρό προπάνιο, η κεροζίνη, τα ξύλα ή το κάρβουνο. Ανάλογα με την οικονομία κάθε χώρας, έχουν αναπτυχθεί συστήματα παροχής ενέργειας, τα οποία μπορεί να δρουν επιβαρυντικά. 167

12 ΚΟΙΝΩΝΊΑ & ΥΓΕΊΑ 3.4. Η ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ Οι κύριες πηγές ατμοσφαιρικών ρύπων είναι η βιομηχανία, η θέρμανση και τα οχήματα. Τόσο οι λεγόμενοι αέριοι ρύποι, όπως το διοξείδιο του θείου, τα οξείδια του αζώτου, το όζον, το μονοξείδιο του άνθρακα, όσο και τα αιωρούμενα ατμοσφαιρικά σωματίδια, που προσδιορίζονται ως μαύρος καπνός ή ως ολικά αιωρούμενα σωματίδια και έχουν σχέση περισσότερο με τη ρύπανση των πόλεων, ενοχοποιούνται για την επίδραση τους στον αναπνευστικό βλεννογόνο. Οι πιο πάνω ατμοσφαιρικοί ρύποι έχει διαπιστωθεί ότι μπορεί να δράσουν ευνοϊκά στην ανάπτυξη άσθματος, αλλά ο βαθμός επίδρασης του καθενός στις συνήθεις συγκεντρώσεις ρύπων δεν έχει επαρκώς διευκρινισθεί. Σε κάθε περίπτωση, η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι επιβλαβής για τον άνθρωπο και το αναπνευστικό του σύστημα. Η μακροχρόνια έκθεση φαίνεται να προδιαθέτει στην ανάπτυξη συμπτωμάτων τύπου βρογχίτιδας. Αύξηση των τιμών συγκεκριμένων ατμοσφαιρικών ρύπων, όπως του όζοντος, οξειδίων του αζώτου και αιωρούμενων σωματιδίων, διευκολύνει την εκδήλωση ασθματικής συμπτωματολογίας σε ασθματικά παιδιά. Ειδικότερα, ρύποι που προέρχονται από την ατελή καύση της βενζίνης στις μηχανές των αυτοκινήτων έχει διαπιστωθεί ότι αυξάνουν τις πιθανότητες εκδήλωσης ασθματικού επεισοδίου στα παιδιά. Υπάρχουν ενδείξεις συνέργειας με τη γύρη και άλλα αλλεργιογόνα Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΕΝΔΥΣΗΣ Κεντρικό ρόλο πιστεύεται ότι παίζει ο σύγχρονος τρόπος ζωής. Με την ανθρώπινη παρέμβαση έχουν γίνει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο διατροφής -όπως μείωση του αριθμού των βρεφών που πίνουν μητρικό γάλα, μείωση της κατανάλωσης φρέσκων φρούτων και λαχανικών στην καθημερινή διατροφή, κατάχρηση των ανθυγιεινών «πλαστικών» τροφών. Ανάλογες μεταβολές έχουν γίνει και στα υλικά αλλά και τις συνήθειες ένδυσης. 168

13 ΤΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣΘΜΑ: ΟΛΟΕΝΑ ΚΑΙ ΣΥΧΝΟΤΕΡΟ 3.6. Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ «ΥΠΕΙΝΗΣ» Ενοχοποιείται επίσης η παρεμπόδιση νόσησης από ικανό αριθμό σοβαρών λοιμώξεων λόγω της ευρείας χρήσης των εμβολίων. Στο ίδιο αποτέλεσμα πιστεύεται ότι οδηγεί και η μεγάλη διευκόλυνση της μετάδοσης των ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού σε μικρή ηλικία με τους βρεφονηπιακούς σταθμούς, που βρίσκεται στον αντίποδα της μη-λοίμωξης. Έχει ενοχοποιηθεί τέλος και αυτό το υπερβολικά «υγιεινό» και «στείρο» από μικρόβια περιβάλλον (!), στο οποίο μεγαλώνουν την πρώτη περίοδο της ζωής τους πολλά παιδιά, στερώντας από το ανοσοποιητικό τους σύστημα τη δυνατότητα της φυσικής του ωρίμανσης. Πολύ πρόσφατα έχει αναπτυχθεί η «θεωρία της υγιεινής», σύμφωνα με την οποία υπάρχει ισχυρή σύνδεση μεταξύ της παρατηρούμενης αύξησης της συχνότητας των αλλεργικών νοσημάτων και του παιδικού άσθματος με τη μειωμένη έκθεση στον κόσμο των μικροβίων, πράγμα που επιδιώκεται στις «δυτικού» τύπου κοινωνίες. Σε ενίσχυση αυτής της θεωρίας έρχονται οι παρατηρήσεις ότι τα παιδιά των πολυμελέστερων οικογενειών καθώς επίσης και τα παιδιά που έχουν μεγαλύτερα αδέλφια έχουν μικρότερη συχνότητα άσθματος και αλλεργίας. Φαίνεται ότι καθοριστικό ρόλο παίζουν δύο παράγοντες: Ο χρόνος της λοίμωξης και το είδος της λοίμωξης. Πιθανότατα, στα επόμενα χρόνια να υπάρξουν δεδομένα που να αποσαφηνίσουν όσα σήμερα βρίσκονται περισσότερο στο επίπεδο της θεωρίας. ΕΠΙΛΟΓΟΣ Το παιδικό άσθμα θεωρείται ως ένα σύγχρονο ιατροκοινωνικό πρόβλημα, αφού δεν αφορά μόνο τους μικρούς ασθενείς αλλά και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Οι επιπτώσεις της νόσου μπορεί να είναι άμεσες στους ίδιους τους πάσχοντες, αλλά μπορεί να είναι ευδιάκριτες στη ζωή ολόκληρης της οικογένειας τους με ευρύτερες κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες. 169

14 ΚΟΙΝΩΝΊΑ & ΥΓΕΊΑ Η συνεχώς διογκούμενη έκταση του προβλήματος διεθνώς αλλά και στη χώρα μας επιβάλλει συστηματική αντιμετώπιση για πρόληψη και ανακούφιση από τα συμπτώματα. Η πρόληψη αρχίζει από την ενδομήτρια περίοδο. Χρειάζεται επανεκτίμηση της ακολουθούμενης αντιασθματικής πρακτικής στη χώρα μας. Υπάρχουν περιθώρια περιορισμού των εισαγωγών, ειδικότερα των επανεισαγωγών. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1) Anthracopoulos Μ, Karatza Α, Liolios Ε, Triga M, Triantou Κ, Priftis Κ. «Prevalence of asthma among schoolchildren in Patras, Greece: three surveys over 20 years». Thorax, 2001;56: ) Bakoula CG, Kafritsa YJ, Kavadias GD, Haley NJ, Matsaniotis NS. «Factors modifying exposure to environmental tobacco smoke in children (Athens, Greece)», Cancer Causes Control, 1997;8: ) Burr ML, Anderson HR, Austin JB, Harkins LS, Kaur B, Strachan DP, Warner JO. «Respiratory symptoms and home environment in children: a national survey», Thorax, 1999;54: ) Lester LA, Rich SS, Blumenthal MN, Togias A et al. «Collaborative Study on the Genetics of Asthma. Ethnic differences in asthma and associated phenotypes: collaborative study on the genetics of asthma». J Allergy Clin Immunol, 2001;108: ) Martinez FD, Helms PJ. «Types of asthma and wheezing». Eur Respir J Suppl 1998 Jul;27:3s-8s. 6) Jïrksten Β, Kjellman ΒΝ-ΓΜ, Zeiger RS. «Development and prevention of allergic disease in childhood. In: Middleton E, Reed C, Ellis E, Adkinson NF, Yunginger JW, Busse WW, eds.auergy, Principles and Practice». 5th ed. St Louis: Mosby, 1998: ) Priftis K, Panagiotopoulou-Gartagani P, Tapratzi - Potamianoy P, 3 Filoilia Ch, Zachariadi-Xypilita A, Sagriotis A, Saxoni-Papageorgiou Ph. Hospitalizations for childhood asthma in Athens: Time tend over 20years, Thorax (υπό δημοσίευση). 170

15 ΤΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣΘΜΑ: ΟΛΟΕΝΑ ΚΑΙ ΣΥΧΝΟΤΕΡΟ 8) Roemer W, Hoek G, Brunekreef B, Haluszka J, Kalandidi A, Pekkanen J. «Daily variations in air pollution and respiratory health in a multicentre study: the PEACE project», Pollution Effects on Asthmatic Children in Europe, Eur Respir J 1998;12: ) Steerenberg PA, Van Amsterdam JG, Vandebriel RJ, Vos JG, Van Bree L, Van Loveren H «Environmental and lifestyle factors may act in concert to increase the prevalence of respiratory allergy including asthma», Clin Exp Allergy, 1999;29: ) Strachan DP, Cook DG. «Parental smoking and childhood asthma: longitudinal and case-control studies», Thorax, 1998;53: ) Wahn U, von Mutius E. «Childhood risk factors for atopy and the importance of early intervention», J Allergy Clin Immunol, 2001;107: ) Worldwide variations in the prevalence of asthma symptoms: «The International Study of Asthma and Allergies in Childhood (ISAAC)», Eur Respir J, 1998;12:

Παθητικό κάπνισμα και παιδιά

Παθητικό κάπνισμα και παιδιά Παθητικό κάπνισμα και παιδιά Το παθητικό κάπνισμα αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο δεδομένου ότι οι άνθρωποι σε όλες τις χώρες και τους πολιτισμούς εκτίθενται σε αυτό ( second hand smoke SHS ). Εμφανίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Το συχνότερο χρόνιο νόσημα της παιδικής ηλικίας.

Το συχνότερο χρόνιο νόσημα της παιδικής ηλικίας. ΤΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣΘΜΑ Το συχνότερο χρόνιο νόσημα της παιδικής ηλικίας. Αν από το τρέξιμο, τη γυμναστική ή άλλη εργασία, δυσκολεύεται η αναπνοή, αυτό λέγεται άσθμα. Αρεταίος Καππαδόκης, 100 μχ Οι γυναίκες ήταν

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα με Θέμα Η ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ:

Ημερίδα με Θέμα Η ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ: Ημερίδα με Θέμα Η ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ: ΓΝΩΡΙΖΩ-ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ-ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΩ 2 Ιουνίου 2014 / 14 O Δημοτικό Σχολείο Ιλίου ΒΡΟΧΙΚΟ ΑΣΜΑ & ΠΑΙΔΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Π. ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΕΡΓΙΑ: Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ;

ΑΛΛΕΡΓΙΑ: Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ; ΑΛΛΕΡΓΙΑ: Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ; Αλλεργία, όπως ορίζει και η λέξη, σημαίνει άλλο έργο. Είναι η μη αναμενόμενη αντίδραση του ανοσιακού συστήματος του οργανισμού εναντίον ακίνδυνων

Διαβάστε περισσότερα

ΔΩΣΤΕ ΤΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΤΑΛΑΙΠΩΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΕΡΓΙΑ

ΔΩΣΤΕ ΤΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΤΑΛΑΙΠΩΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΕΡΓΙΑ ΔΩΣΤΕ ΤΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΤΑΛΑΙΠΩΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΕΡΓΙΑ Αλλεργία και άσθμα; Αν πάσχετε από αυτές τις παθήσεις, θα υποφέρετε για όλη σας τη ζωή ; ΟΙ ΜΕΛΕΤΕΣ ΤΗΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΛΕΝΕ ΟΧΙ. Η Ελληνική Εταιρεία Αλλεργιολογίας,

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΜΘ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΜΘ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΜΘ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ Ε. Παρασκάκης Επικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Μονάδα Αναπνευστικών Νοσημάτων Παίδων Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Θράκης Ορισμός Το άσθμα είναι μία χρόνια φλεγμονώδης

Διαβάστε περισσότερα

Η φλεγμονή των βρόγχων προκαλεί οίδημα και παραγωγή εκκρίσεων, και έτσι περιορίζεται περισσότερο η ροή του αέρα μέσα από τους βρόγχους.

Η φλεγμονή των βρόγχων προκαλεί οίδημα και παραγωγή εκκρίσεων, και έτσι περιορίζεται περισσότερο η ροή του αέρα μέσα από τους βρόγχους. Βρογχικό Άσθμα Το άσθμα είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από χρόνια κυτταρική φλεγμονή των αεραγωγών και βρογχική υπεραντιδραστικότητα. Έτσι προκαλείται μια μεταβλητή απόφραξη των αεροφόρων οδών που

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το άσθμα; Άρθρο ιδιωτών Πνευμονολόγων Τρικάλων για το Άσθμα - ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ CITY KALAMPAKA METEORA

Τι είναι το άσθμα; Άρθρο ιδιωτών Πνευμονολόγων Τρικάλων για το Άσθμα - ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ CITY KALAMPAKA METEORA Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος στις 2 Μαΐου η οποία καθιερώθηκε το 1998 από την Παγκόσμια Πρωτοβουλία για το άσθμα» και την υποστήριξη της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, θα θέλαμε να ενημερώσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Τι γνωρίζαμε ως τώρα

Τι γνωρίζαμε ως τώρα «Μελέτη αναπνευστικής λειτουργίας σε παιδιά με βρογχικό άσθμα κατά τη διάρκεια της άσκησης» Janneke C van Leeuren, Frans H C de Jongh, Win M C van Aalderen, Boony J Thio Department of Pediatric Pulmonology

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ. Δεκέμβριος 2012

ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ. Δεκέμβριος 2012 Σελίδα1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Δεκέμβριος 2012 Τα τελευταία δύο χρόνια οι επιστήμονες παρατηρούν στα μεγάλα αστικά κέντρα ότι η στροφή στη φθηνότερη

Διαβάστε περισσότερα

Μακαρίτη Χ. Παναγιώτα Τσάρτα Ν. Δάφνη. Επιβλέπουσα καθ/τρια: Αβραμίκα Μαρία

Μακαρίτη Χ. Παναγιώτα Τσάρτα Ν. Δάφνη. Επιβλέπουσα καθ/τρια: Αβραμίκα Μαρία Μακαρίτη Χ. Παναγιώτα Τσάρτα Ν. Δάφνη Επιβλέπουσα καθ/τρια: Αβραμίκα Μαρία Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση της ποιότητας ζωής των ασθενών με αναπνευστικά νοσήματα και ιδιαίτερα με χρόνια

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση και σταδιοποίηση άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών

Διάγνωση και σταδιοποίηση άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών Διάγνωση και σταδιοποίηση άσθματος Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών Είναι Άσθμα; Επαναλαμβανόμενα επεισόδια αναπνευστικού συριγμού Ενοχλητικός Βήχας κατά την νύχτα Βήχας ή αναπνευστικός

Διαβάστε περισσότερα

Παθητικό κάπνισμα Θεοτοκά Σοφία Α1 6/5/2014

Παθητικό κάπνισμα Θεοτοκά Σοφία Α1 6/5/2014 Παθητικό κάπνισμα Θεοτοκά Σοφία Α1 6/5/2014 Παθητικό Κάπνισμα Το παθητικό κάπνισμα θεωρείται σήμερα η τρίτη προλήψιμη αιτία θνησιμότητας. «Ο εισπνεόμενος και εκπνεόμενος από τους καπνιστές καπνός (καπνός

Διαβάστε περισσότερα

Δεδομένα που περιγράφουν την κατάσταση υγείας του πληθυσμού

Δεδομένα που περιγράφουν την κατάσταση υγείας του πληθυσμού Επιδημιολογία 2 Ενότητα 2η: Δείκτες Μέτρησης συχνότητας νοσημάτων Επιπολασμός (Ρ), Επίπτωση (Ι) Ροβίθης Μιχαήλ 2006 Δεδομένα που περιγράφουν την κατάσταση υγείας του πληθυσμού Δημογραφικά δεδομένα (demographic

Διαβάστε περισσότερα

Λοιμώξεις Αναπνευστικού

Λοιμώξεις Αναπνευστικού Λοιμώξεις Αναπνευστικού Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: 1) λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. 2) λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ ΑΣΘΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ ΑΣΘΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ ΑΣΘΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Φ. Καραχάλιου 1, Ε. Βλαχοπαπαδοπούλου 1, Θ. Ψαλτοπούλου 2, Δ. Κουτσούκη 3, Ι. Μανιός 4, Γ. Μπογδάνης 3, Β. Καραγιάννη 5,

Διαβάστε περισσότερα

Τα συμπτώματα της βρογχιολίτιδας εμφανίζονται συνήθως 1-3 ημέρες μετά την εμφάνιση συμπτωμάτων κοινού κρυολογήματος και περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

Τα συμπτώματα της βρογχιολίτιδας εμφανίζονται συνήθως 1-3 ημέρες μετά την εμφάνιση συμπτωμάτων κοινού κρυολογήματος και περιλαμβάνουν τα ακόλουθα: ΒΡΟΓΧΙΟΛΙΤΙΔΑ Σαββίδου Αβρόρα Η οξεία βρογχιολίτιδα είναι νόσος της βρεφικής ηλικίας. Η μέγιστη επίπτωση της νόσου είναι μεταξύ 3-6 μηνών, ενώ το 95% των εισαγωγών είναι βρέφη μικρότερα του 1 έτους. Τα

Διαβάστε περισσότερα

Νόσημα: Άσθμα. Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Χρήστος Λιονής UNIVERSITY OF CRETE FACULTY OF MEDICINE ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Νόσημα: Άσθμα. Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Χρήστος Λιονής UNIVERSITY OF CRETE FACULTY OF MEDICINE ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ «Ανάπτυξη 13 Κατευθυντήριων Οδηγιών Γενικής Ιατρικής για τη διαχείριση των πιο συχνών νοσημάτων και καταστάσεων υγείας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας», Κωδικός MIS: 464637 Νόσημα: Άσθμα Ομάδα εργασίας:

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση της Αλλεργικής Ρινίτιδας

Αντιμετώπιση της Αλλεργικής Ρινίτιδας Αντιμετώπιση της Αλλεργικής Ρινίτιδας Τι είναι η Αλλεργική Ρινίτιδα; Η αλλεργική ρινίτιδα είναι μια πάθηση της μύτης που εκδηλώνεται με συμπτώματα μετά την έκθεση του ασθενή σε συγκεκριμένες ουσίες (αλλεργιογόνα).

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Σοφία Τούσα, Ειδικευόµενη Γενικής Ιατρικής στο Γενικό Νοσοκοµείο Έδεσσας, MSc, υποψήφια διδάκτωρ

Διαβάστε περισσότερα

Διακοπή Καπνίσματος. Ευρωπαϊκές Κατευθυντήριες Οδηγίες για Ομάδες Υψηλού Κινδύνου (TOB.g) Βάσω Ευαγγελοπούλου, MD, PhD Πνευμονολόγος Εντατικολόγος

Διακοπή Καπνίσματος. Ευρωπαϊκές Κατευθυντήριες Οδηγίες για Ομάδες Υψηλού Κινδύνου (TOB.g) Βάσω Ευαγγελοπούλου, MD, PhD Πνευμονολόγος Εντατικολόγος Διακοπή Καπνίσματος Ευρωπαϊκές Κατευθυντήριες Οδηγίες για Ομάδες Υψηλού Κινδύνου (TOB.g) Βάσω Ευαγγελοπούλου, MD, PhD Πνευμονολόγος Εντατικολόγος TOB.g Tobacco Cessation Guidelines for High Risk Populations

Διαβάστε περισσότερα

Αθανάσιος Κωστούλας Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος

Αθανάσιος Κωστούλας Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος Αθανάσιος Κωστούλας Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος Η παρουσία στην ατμόσφαιρα αερίων ή σωματιδίων σε συγκεντρώσεις οι οποίες προξενούν βλάβες τόσο στο φυσικό περιβάλλον όσο και στους ζωντανούς οργανισμούς

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ Τι είναι η τροφική αλλεργία; Τροφική αλλεργία είναι η αναπάντεχη και μη κανονική ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού εναντίον ενός τμήματος μιας τροφής (συνήθως

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ

ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ (Σύντομη ενημέρωση από ERS - ELF) Οι οξείες λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού συστήματος περιλαμβάνουν την πνευμονία (λοίμωξη της κυψελίδας του πνεύμονα),

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρία ενιαίων αεραγωγών. το 80% των περιπτώσεων λλεργικής ρινίτιδος υνυπάρχει αλλεργικό άσθµα

Θεωρία ενιαίων αεραγωγών. το 80% των περιπτώσεων λλεργικής ρινίτιδος υνυπάρχει αλλεργικό άσθµα Τί είναι το άσθμα- Θεωρία ενιαίων αεραγωγών το 80% των περιπτώσεων λλεργικής ρινίτιδος υνυπάρχει αλλεργικό άσθµα Τί είναι το άσθμα γµονή των αεραγωγών που χαρακτηρίζεται από αναστρέψιµη απόφρα των βρόγχων

Διαβάστε περισσότερα

Θα πρέπει να μιλήσετε με το γιατρό σας και να τον ρωτήσετε εάν θα πρέπει να εξεταστείτε για Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια

Θα πρέπει να μιλήσετε με το γιατρό σας και να τον ρωτήσετε εάν θα πρέπει να εξεταστείτε για Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια Έχετε δυσκολία στην αναπνοή πιο συχνά από άτομα της ηλικίας σας; Βήχετε τις πιο πολλές ημέρες; Όταν βήχετε έχετε βλέννα ή φλέμα; Είστε τουλάχιστον 40 ετών; Είστε νυν ή πρώην καπνιστής; Εάν απαντήσετε ΝΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού. Μαρία Εμποριάδου Καθ. Παιδιατρικής Πνευμονολογίας Δ Παιδιατρική Κλινική Α.Π.Θ.

Λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού. Μαρία Εμποριάδου Καθ. Παιδιατρικής Πνευμονολογίας Δ Παιδιατρική Κλινική Α.Π.Θ. Λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού Μαρία Εμποριάδου Καθ. Παιδιατρικής Πνευμονολογίας Δ Παιδιατρική Κλινική Α.Π.Θ. Αναπνευστικό σύστημα 4-5 wk 5-7 wk Αναπνευστικό σύστημα Λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού

Διαβάστε περισσότερα

Συνήθη αναπνευστικά προβλήματα παιδικής ηλικίας

Συνήθη αναπνευστικά προβλήματα παιδικής ηλικίας Συνήθη αναπνευστικά προβλήματα παιδικής ηλικίας Αθηνά Παπαδοπούλου Διευθύντρια ΕΣΥ Παιδιατρικό Τμήμα Νοσοκομείο ΚΑΤ Γενικά Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού αποτελούν ένα από τα συχνότερα προβλήματα των

Διαβάστε περισσότερα

ΓΑΣΤΡΟ-ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Η ΜΙΖΕΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ

ΓΑΣΤΡΟ-ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Η ΜΙΖΕΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ ΓΑΣΤΡΟ-ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Η ΜΙΖΕΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ ΓΑΣΤΡΟ-ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Αίτιο Χαλάρωση σφιγκτήρα κατώτερου οισοφάγου Συχνή παλινδρόμηση (μετακίνηση προς τα πάνω) υγρών του

Διαβάστε περισσότερα

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας Άσθμα στα παιδιά: ομοιότητες και διαφορές με τους ενήλικες Ε.Παρασκάκης Eπικ. Καθηγητής Παιδιατρικής

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες οδηγίες αντιμετώπισης του άσθματος στα παιδιά.

Κατευθυντήριες οδηγίες αντιμετώπισης του άσθματος στα παιδιά. Κατευθυντήριες οδηγίες αντιμετώπισης του στα παιδιά. Φώτης Β. Κυρβασίλης Επίκουρος Καθηγητής Παιδιατρικής Πνευμονολογίας Γ Παιδιατρική Κλινική Α.Π.Θ www.pd3.gr Η αντιμετώπιση του βρογχικού στα παιδιά κατευθύνεται

Διαβάστε περισσότερα

4.4 Η αναπνοή στον άνθρωπο

4.4 Η αναπνοή στον άνθρωπο 4.4 Η αναπνοή στον άνθρωπο Στον άνθρωπο οι θρεπτικές ουσίες της τροφής απορροφώνται από το λεπτό έντερο. Με την κυκλοφορία του αίματος φτάνουν σε όλα τα κύτταρα του σώματος. Εκεί, ορισμένες από αυτές,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΝΙΔΩΣΗ ΕΞΑΝΘΗΜΑΤΑ ΟΙΔΗΜΑ ΒΛΕΦΑΡΩΝ ΟΙΔΗΜΑ ΓΛΩΣΣΑΣ ΟΙΔΗΜΑ ΧΕΙΛΕΩΝ ΚΝΗΣΜΟΣ

ΚΝΙΔΩΣΗ ΕΞΑΝΘΗΜΑΤΑ ΟΙΔΗΜΑ ΒΛΕΦΑΡΩΝ ΟΙΔΗΜΑ ΓΛΩΣΣΑΣ ΟΙΔΗΜΑ ΧΕΙΛΕΩΝ ΚΝΗΣΜΟΣ ΚΝΙΔΩΣΗ ΕΞΑΝΘΗΜΑΤΑ ΟΙΔΗΜΑ ΒΛΕΦΑΡΩΝ ΟΙΔΗΜΑ ΓΛΩΣΣΑΣ ΟΙΔΗΜΑ ΧΕΙΛΕΩΝ ΚΝΗΣΜΟΣ Τι είναι κνίδωση; Κνίδωση είναι η αλλεργική αντίδραση που εμφανίζεται στο δέρμα, έναντι εξωγενών ή ενδογενών ερεθισμάτων. Εκδηλώνεται

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιαιτερότητες παιδικού άσθματος

Ιδιαιτερότητες παιδικού άσθματος Ιδιαιτερότητες παιδικού άσθματος Νίκος Παπαδόπουλος Επ.Καθηγητής, Αλλεργιολογικό τμήμα Β ΠΠΚ Ένα παιδί δεν είναι ένας μικρόσωμος ενήλικας Η διαφορά μοιάζει εμφανής Επίδραση της ηλικίας Δυσκολίεςσεπαιδία

Διαβάστε περισσότερα

Τώρα που ο γιατρός σας είπε ότι πάσχετε από ΧΑΠ ή Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, ίσως έχετε ερωτήσεις όπως: Τι είναι η ΧΑΠ; Πώς με επηρεάζει;

Τώρα που ο γιατρός σας είπε ότι πάσχετε από ΧΑΠ ή Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, ίσως έχετε ερωτήσεις όπως: Τι είναι η ΧΑΠ; Πώς με επηρεάζει; Τώρα που ο γιατρός σας είπε ότι πάσχετε από ΧΑΠ ή Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, ίσως έχετε ερωτήσεις όπως: Τι είναι η ΧΑΠ; Πώς με επηρεάζει; Πώς μπορώ να αντιμετωπίσω τη ΧΑΠ; Αυτό το ενημερωτικό φυλλάδιο

Διαβάστε περισσότερα

Πιλοτική Μελέτη. Ατμοσφαιρικής. Ρύπανσης στον Δήμο της Ελευσίνας. Εργαστήριο Μελέτης. Ατμοσφαιρικής. Ρύπανσης

Πιλοτική Μελέτη. Ατμοσφαιρικής. Ρύπανσης στον Δήμο της Ελευσίνας. Εργαστήριο Μελέτης. Ατμοσφαιρικής. Ρύπανσης Πιλοτική Μελέτη Εργαστήριο Μελέτης Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης στον Δήμο της Ελευσίνας Πανδής Σπύρος Καλτσονούδης Χρήστος Φλώρου Καλλιόπη Σταθμοί Μετρήσεων Δημοτικό parking 2012-2013

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογή διαχείρισης παιδικού άσθματος

Εφαρμογή διαχείρισης παιδικού άσθματος Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας Εφαρμογή διαχείρισης παιδικού άσθματος Μενεσίδης Μιχάλης ΑΕΜ: 228 Επιβλέποντες : Αγγελίδης Παντελής, Αναπληρωτής Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΟΠΟΣ. Να δημιουργηθούν πρακτικές κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με την αλλεργία στο γάλα κατάλληλες για την πρωτοβάθμια περίθαλψη στη Μ. Βρετανία.

ΣΚΟΠΟΣ. Να δημιουργηθούν πρακτικές κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με την αλλεργία στο γάλα κατάλληλες για την πρωτοβάθμια περίθαλψη στη Μ. Βρετανία. ΣΚΟΠΟΣ Να δημιουργηθούν πρακτικές κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με την αλλεργία στο γάλα κατάλληλες για την πρωτοβάθμια περίθαλψη στη Μ. Βρετανία. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Ανασκοπήθηκαν όλες οι υπάρχουσες κατευθυντήριες

Διαβάστε περισσότερα

Παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του Παγκρέατος. Στέργιος Δελακίδης Γαστρεντερολόγος

Παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του Παγκρέατος. Στέργιος Δελακίδης Γαστρεντερολόγος Παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του Παγκρέατος Στέργιος Δελακίδης Γαστρεντερολόγος Καρκίνος Παγκρέατος: πρόγνωση Κακή πρόγνωση Συνολική πενταετής επιβίωση 6%.

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης Διαβήτης. Είναι η πιο συχνή μεταβολική νόσος στον άνθρωπο. Γανωτάκης Εμμανουήλ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης

Σακχαρώδης Διαβήτης. Είναι η πιο συχνή μεταβολική νόσος στον άνθρωπο. Γανωτάκης Εμμανουήλ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης Σακχαρώδης Διαβήτης Είναι η πιο συχνή μεταβολική νόσος στον άνθρωπο. Γανωτάκης Εμμανουήλ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης Number of people with diabetes by IDF Region, 2013 IDF Diabetes Atlas.

Διαβάστε περισσότερα

Ποιοι από τους παρακάτω πληθυσμούς είναι κλειστοί ή ανοιχτοί και γιατί;

Ποιοι από τους παρακάτω πληθυσμούς είναι κλειστοί ή ανοιχτοί και γιατί; Άσκηση Ποιοι από τους παρακάτω πληθυσμούς είναι κλειστοί ή ανοιχτοί και γιατί; 1. Οι κάτοικοι της Ελλάδας, το 2010 2. Οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 3. Οι νοσηλευθέντες σε ένα νοσοκομείο το 2012

Διαβάστε περισσότερα

Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά

Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά Ε.Παρασκάκης Eπικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Μονάδα Αναπνευστικών Νοσημάτων Παίδων Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Θράκης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρακολούθηση αρκετών αναπνευστικών

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες οδηγίες για την αλλεργία στο αυγό(bsaci)

Κατευθυντήριες οδηγίες για την αλλεργία στο αυγό(bsaci) Κατευθυντήριες οδηγίες για την αλλεργία στο αυγό(bsaci) Clinical & Experimental Allergy 2010(40):1116-1129 Παρουσίαση : Αντιγόνη Μαυρουδή, Λέκτορας Παιδιατρικής Αλλεργιολογίας, Γ ΠΔ Α.Π.Θ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΤΥΠΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Νόσημα: Άσθμα. Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Χρήστος Λιονής UNIVERSITY OF CRETE FACULTY OF MEDICINE ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Νόσημα: Άσθμα. Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Χρήστος Λιονής UNIVERSITY OF CRETE FACULTY OF MEDICINE ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ «Ανάπτυξη 13 Κατευθυντήριων Οδηγιών Γενικής Ιατρικής για τη διαχείριση των πιο συχνών νοσημάτων και καταστάσεων υγείας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας», Κωδικός MIS: 464637 Νόσημα: Άσθμα Ομάδα εργασίας:

Διαβάστε περισσότερα

Ατμοσφαιρική Ρύπανση: Μέτρα Αντιμετώπισης της Αστικής. καύσιμα κλπ).

Ατμοσφαιρική Ρύπανση: Μέτρα Αντιμετώπισης της Αστικής. καύσιμα κλπ). Ατμοσφαιρική Ρύπανση: Μέτρα Αντιμετώπισης της Αστικής Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης (κυκλοφορία, καύσιμα κλπ). HELECO 2011- Προσυνεδριακή Ημερίδα ΛΑΡΙΣΑ 4 Ιουνίου 2010 Αθανάσιος Κόκκαλης,Χημικός Μηχ/κός, MSc,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΑΣΘΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΡΓΙΑΣ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ: ΣΥΓΧΡΟΝΙΚΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ

ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΑΣΘΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΡΓΙΑΣ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ: ΣΥΓΧΡΟΝΙΚΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ - ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ : ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΜΑΝΤΑΓΟΣ Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στις «Κλινικές και Κλινικοεργαστηριακές Ιατρικές

Διαβάστε περισσότερα

Προσδιοριστής (determinant) Συνώνυμα

Προσδιοριστής (determinant) Συνώνυμα Προσδιοριστής Το χαρακτηριστικό (συγγενές, περιβαλλοντικό ή συμπεριφοράς) των ατόμων από το οποίο εξαρτάται η συχνότητα εμφάνισης της μελετώμενης έκβασης Προσδιοριστής (determinant) Συνώνυμα Έκθεση Μελετώμενος

Διαβάστε περισσότερα

Ο Διαβήτης στα παιδιά και στους εφήβους

Ο Διαβήτης στα παιδιά και στους εφήβους Ο Διαβήτης στα παιδιά και στους εφήβους Δρ Γεώργιος Ι Κούρτογλου Παθολόγος-Διαβητολόγος Διδάκτωρ Ιατρικής ΑΠΘ Εκρηκτικές διαστάσεις λαμβάνει πλέον ο σακχαρώδης διαβήτης και οι προβλέψεις για το μέλλον

Διαβάστε περισσότερα

ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΕ ΥΓΙΕΙΣ ΚΑΙ ΑΣΘΜΑΤΙΚΟΥΣ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣ

ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΕ ΥΓΙΕΙΣ ΚΑΙ ΑΣΘΜΑΤΙΚΟΥΣ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣ ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΕ ΥΓΙΕΙΣ ΚΑΙ ΑΣΘΜΑΤΙΚΟΥΣ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣ Ανδριάνα Ι. Παπαϊωάννου, Καλλιόπη Τανού, Αγγέλα Κουτσοκέρα, Θεόδωρος Κυρόπουλος, Ειρήνη Τσιλιώνη, Σμαράγδα Οικονομίδη, Κυριακή Λιαδάκη,

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΝΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΝΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΝΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Η Καρδιακή Ανεπάρκεια(ΚΑ) είναι ένα πολύπλοκο, προοδευτικά εξελισσόμενο σύνδρομο κλινικών, αιμοδυναμικών και νευροορμονικών διαταραχών

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΕΜΟΒΛΟΓΙΑ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΕΜΟΒΛΟΓΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΕΜΟΒΛΟΓΙΑ Τι είναι η Ανεμοβλογιά; Η ανεμοβλογιά (varicella) είναι μια εξαιρετικά μεταδοτική ιογενής πάθηση που προσβάλλει το δέρμα και τους βλεννογόνους. Οι περισσότερες περιπτώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Μήπως έχω Σκληρόδερµα;

Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Για να πληροφορηθώ µýëïò ôçò Σπάνιος ναι... Μόνος όχι Η Πανελλήνια Ένωση Σπανίων Παθήσεων (Π.Ε.Σ.ΠΑ) είναι ο μόνος φορέας, μη κερδοσκοπικό σωματείο, συλλόγων ασθενών σπανίων παθήσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΙΔΗΜΙΑ

ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΙΔΗΜΙΑ Η παχυσαρκία αποτελεί μία ασθένεια η οποία τείνει να εκλάβει διαστάσεις επιδημίας ή κοινωνικής μάστιγας τις τελευταίες δεκαετίες. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οργανισμό

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική μηχανική

Περιβαλλοντική μηχανική Περιβαλλοντική μηχανική 2 Εισαγωγή στην Περιβαλλοντική μηχανική Enve-Lab Enve-Lab, 2015 1 Environmental Μεγάλης κλίμακας περιβαλλοντικά προβλήματα Παγκόσμια κλιματική αλλαγή Όξινη βροχή Μείωση στρατοσφαιρικού

Διαβάστε περισσότερα

ΣΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΙΑΣΡΙΚΗ Ο ΚΑΘΗΓΗΣΗ ΣΙΡΩΝΗ.Β.ΦΡΗΣΟ

ΣΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΙΑΣΡΙΚΗ Ο ΚΑΘΗΓΗΣΗ ΣΙΡΩΝΗ.Β.ΦΡΗΣΟ ΛΟΙΜΩΞΕΙ ΑΝΑΠΝΕΤΣΙΚΟΤ ΣΑΞΙΝΟΜΗΗ Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος διακρίνονται σύμφωνα με την ανατομία του, σε 3 μεγάλες κατηγορίες. Λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού Ρινίτιδα Ωτίτιδα Υαρυγγίτιδα

Διαβάστε περισσότερα

Ποιοι από τους παρακάτω πληθυσμούς είναι κλειστοί ή ανοιχτοί και γιατί;

Ποιοι από τους παρακάτω πληθυσμούς είναι κλειστοί ή ανοιχτοί και γιατί; Ποιοι από τους παρακάτω πληθυσμούς είναι κλειστοί ή ανοιχτοί και γιατί; 1. Οι κάτοικοι της Ελλάδας, το 2010 2. Οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 3. Οι νοσηλευθέντες σε ένα νοσοκομείο το 2012 4.

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Κωνσταντίνος Πεταλάς, Αλλεργιολόγος - Στρατιωτικός Ιατρός

Γράφει: Κωνσταντίνος Πεταλάς, Αλλεργιολόγος - Στρατιωτικός Ιατρός Γράφει: Κωνσταντίνος Πεταλάς, Αλλεργιολόγος - Στρατιωτικός Ιατρός Η αλλεργική ρινίτιδα αποτελεί ένα από τα πιο συχνά χρόνια νοσήματα. Είναι το αποτέλεσμα της ευαισθητοποίησης του οργανισμού σε ουσίες οι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΟΥ ΑΕΡΑ ΣΕ ΚΤΗΡΙΑ

ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΟΥ ΑΕΡΑ ΣΕ ΚΤΗΡΙΑ ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΟΥ ΑΕΡΑ ΣΕ ΚΤΗΡΙΑ Έλεγχος Ποιότητας Υλικών ΛΕΙΒΑΔΑΡΑ ΘΕΟΔΩΡΑ ΚΑΡΑΓΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΘΗΝΑ 2007 ΕΙΣΑΓΩΓΗ O σύγχρονος τρόπος ζωής επιβάλλει σε πολλούς ανθρώπους να περνούν τουλάχιστον

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΔΙΑΒΗΤΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΑΠ ΑΥΤΟΝ ΑΤΟΜΩΝ ΝΕΑΡΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΔΙΑΒΗΤΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΑΠ ΑΥΤΟΝ ΑΤΟΜΩΝ ΝΕΑΡΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΔΙΑΒΗΤΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΑΠ ΑΥΤΟΝ ΑΤΟΜΩΝ ΝΕΑΡΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Δρ Γεώργιος Ι Κούρτογλου Παθολόγος-Διαβητολόγος Διδάκτωρ Ιατρικής ΑΠΘ Εκρηκτικές διαστάσεις λαμβάνει πλέον ο σακχαρώδης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ ΣΤΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ

ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ ΣΤΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ ΣΤΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ Εισηγήτρια: Σουλτάνα Αυγέρη 1 Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) Σύνθετη διαταραχή μεταβολισμού των υδατανθράκων που προκαλείται μερική ή ολική έλλειψη

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί σε κάποιες περιπτώσεις, οι αλλεργίες μπορεί να είναι θανατηφόρες; Το αλλεργικό shock

Γιατί σε κάποιες περιπτώσεις, οι αλλεργίες μπορεί να είναι θανατηφόρες; Το αλλεργικό shock Γιατί σε κάποιες περιπτώσεις, οι αλλεργίες μπορεί να είναι θανατηφόρες; Το αλλεργικό shock 1 Τι συμβαίνει στο σώμα σας σε μια αλλεργική αντίδραση; Μια ξένη ουσία εισέρχεται μέσω της τροφής στο σώμα Τα

Διαβάστε περισσότερα

Ελευθέριος Ζέρβας, Πνευμονολόγος Επιμελητής Α ΕΣΥ 7 η Πνευμονολογική Κλινική Γ.Ν.Ν.Θ.Α «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» Φαινότυποι ΧΑΠ (ACO)

Ελευθέριος Ζέρβας, Πνευμονολόγος Επιμελητής Α ΕΣΥ 7 η Πνευμονολογική Κλινική Γ.Ν.Ν.Θ.Α «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» Φαινότυποι ΧΑΠ (ACO) Ελευθέριος Ζέρβας, Πνευμονολόγος Επιμελητής Α ΕΣΥ 7 η Πνευμονολογική Κλινική Γ.Ν.Ν.Θ.Α «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» Φαινότυποι ΧΑΠ (ACO) Conflict of interest (Δήλωση σύγκρουσης συμφερόντων) Συμμετοχή σε advisory board

Διαβάστε περισσότερα

Αντι-LTRs : Πόσο υποστηρίζονται από τις real-life μελέτες ;

Αντι-LTRs : Πόσο υποστηρίζονται από τις real-life μελέτες ; 3ο Σεμινάριο Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης Ημέρες Άσθματος 2012 «ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΟ ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ» Αντι-LTRs : Πόσο υποστηρίζονται από τις real-life μελέτες ; Δημήτριος Ζ. Λάτσιος, M.D.,

Διαβάστε περισσότερα

Ασθμα στη ΜΕΘ: πώς πρέπει να αερίζεται μηχανικά;

Ασθμα στη ΜΕΘ: πώς πρέπει να αερίζεται μηχανικά; Ασθμα στη ΜΕΘ: πώς πρέπει να αερίζεται μηχανικά; Ροβίνα Νικολέττα Επίκουρη καθηγήτρια Πνευμονολογίας - Εντατικής Θεραπείας ΕΚΠΑ Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική ΝΝΘΑ «η Σωτηρία» Περιστατικό παρόξυνσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΝΗΣΟ ΜΗΛΟ ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΟΟΔΟΥ

ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΝΗΣΟ ΜΗΛΟ ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΟΟΔΟΥ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΝΗΣΟ ΜΗΛΟ ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΟΟΔΟΥ ΣΥΝΟΨΗ Η παρούσα μελέτη αποτελεί συνέχεια της αρχικής φάσης της μελέτης νοσηρότητας και θνησιμότητας στη νήσο Μήλο που πραγματοποιήθηκε το

Διαβάστε περισσότερα

Σοβαρό άσθμα: Μαθήματα από το παρελθόν Λύσεις για το παρόν Προοπτικές για το μέλλον Βόλος, Απρίλης 2009

Σοβαρό άσθμα: Μαθήματα από το παρελθόν Λύσεις για το παρόν Προοπτικές για το μέλλον Βόλος, Απρίλης 2009 Σοβαρό άσθμα: Μαθήματα από το παρελθόν Λύσεις για το παρόν Προοπτικές για το μέλλον Βόλος, Απρίλης 2009 Kόστος για τον ασθενή και το σύστημα υγείας από τη Γεωργία Παυλάκου Αντωνίου Πνευμονολόγο 2007: 300

Διαβάστε περισσότερα

Διαλείπουσα αγωγή στο ήπιο άσθμα. Α. Φλέμιγκ, Πνευμονολογικό Τμήμα Παναγιώτα Λάμπρου

Διαλείπουσα αγωγή στο ήπιο άσθμα. Α. Φλέμιγκ, Πνευμονολογικό Τμήμα Παναγιώτα Λάμπρου Διαλείπουσα αγωγή στο ήπιο άσθμα Α. Φλέμιγκ, Πνευμονολογικό Τμήμα Παναγιώτα Λάμπρου Υπέρτατη Ιπποκρατική εντολή στον Ιατρό είναι ωφελέειν ή μη βλάπτειν Μία από τις βασικότερες αρχές της μοντέρνας ιατρικής:

Διαβάστε περισσότερα

Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος διακρίνονται σύμφωνα με την ανατομία του, σε 3 μεγάλες κατηγορίες:

Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος διακρίνονται σύμφωνα με την ανατομία του, σε 3 μεγάλες κατηγορίες: Γράφει: Νίκος Δ. Χαΐνης, Πνευμονολόγος TΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος διακρίνονται σύμφωνα με την ανατομία του, σε 3 μεγάλες κατηγορίες: Λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού - Ρινίτιδα.

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορική αναδρομή. Έκταση του φαινομένου. Κάπνισμα και ιατροί. Ουσίες του τσιγάρου. Βλαπτική δράση της πίσσας 14/3/2013 ΚΑΠΝΙΣΜΑ & ΠΝΕΥΜΟΝΑΣ

Ιστορική αναδρομή. Έκταση του φαινομένου. Κάπνισμα και ιατροί. Ουσίες του τσιγάρου. Βλαπτική δράση της πίσσας 14/3/2013 ΚΑΠΝΙΣΜΑ & ΠΝΕΥΜΟΝΑΣ Ιστορική αναδρομή ΚΑΠΝΙΣΜΑ & ΠΝΕΥΜΟΝΑΣ Πνευμονολογική Κλινική ΠΓΝΠατρών 600 π.χ. Εμφάνιση του φυτού στην Αμερική 1492 μ.χ. Rodrigo de Jerez- 7 έτη φυλάκιση 1600 Καθολική Εκκλησία 1633 Τουρκία Σουλτάνος

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί διεξάγεται μια μελέτη;;;

Γιατί διεξάγεται μια μελέτη;;; Γιατί διεξάγεται μια μελέτη;;; Διερεύνηση ενός νέου ερευνητικού ερωτήματος ή, αλλιώς, μιας νέας ερευνητικής υπόθεσης Διερεύνηση μιας υπάρχουσας ερευνητικής υπόθεσης, βελτιώνοντας όμως την ακρίβεια και

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφικές και ημιπειραματικές μελέτες. Γεωργία Σαλαντή gsalanti@cc.uoi.gr

Περιγραφικές και ημιπειραματικές μελέτες. Γεωργία Σαλαντή gsalanti@cc.uoi.gr Περιγραφικές και ημιπειραματικές μελέτες Γεωργία Σαλαντή gsalanti@cc.uoi.gr Έρευνα Αιφνίδιος θάνατος στα μωρά (παράγοντες που σχετίζονται) Λιπαρά ψαριά (omega 3 fats) και πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Γεώργιος Σ. Σταυρουλάκης, Ειδικός Αλλεργιολόγος παίδων & ενηλίκων

Γράφει: Γεώργιος Σ. Σταυρουλάκης, Ειδικός Αλλεργιολόγος παίδων & ενηλίκων Γράφει: Γεώργιος Σ. Σταυρουλάκης, Ειδικός Αλλεργιολόγος παίδων & ενηλίκων Η αναφυλακτική αντίδραση είναι μια σοβαρή αλλεργική αντίδραση που εξελίσσεται πολύ γρήγορα και μπορεί να είναι απειλητική για τη

Διαβάστε περισσότερα

Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις

Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις Τί είναι εμβόλια; Ο Εμβολιασμός είναι ένας τρόπος προστασίας από σοβαρές μεταδοτικές ασθένειες. Το «αμυντικό» σύστημα του ανθρώπου που έχει εμβολιαστεί, μπορεί τις

Διαβάστε περισσότερα

Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης

Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης Watermicro Πρόγραμμα Κατάρτισης Εξ αποστάσεως (Distance learning course) Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης Τάνια Αρβανιτίδου-Βαγιωνά Καθηγήτρια, ΑΠΘ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΑ ΜΙΚΡΟΣΩΜΑΤΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Κατερίνα Χαϊδοπούλου

ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΑ ΜΙΚΡΟΣΩΜΑΤΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Κατερίνα Χαϊδοπούλου ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΑ ΜΙΚΡΟΣΩΜΑΤΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Κατερίνα Χαϊδοπούλου Η ρύπανση του περιβάλλοντος αποτελεί παγκοσμίως σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, η ρύπανση

Διαβάστε περισσότερα

Σκόνη προερχόµενη από τη Σαχάρα

Σκόνη προερχόµενη από τη Σαχάρα Σκόνη προερχόµενη από τη Σαχάρα Ε. Σαµόλη, Εκλεγείσα Λέκτορας Εργ. Υγιεινής, Επιδηµιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, Ιατρική Σχολή Παν/µίου Αθηνών 1. E. Samoli, E. Kougea, P. Kassomenos, A. Analitis,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΙΑΣΡΙΚΗ ΕΜΒΟΛΙΑ

ΣΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΙΑΣΡΙΚΗ ΕΜΒΟΛΙΑ ΕΜΒΟΛΙΑ Σα εμβόλια είναι ένα άλλο πολύ σημαντικό θέμα που αφορά άμεσα την υγεία του παιδιού. Σα τελευταία χρόνια έχουν συμβάλει τα μέγιστα για την βελτίωση της υγείας και την αποφυγή πολλών ασθενειών των

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Ο καρκίνος αποτελεί μια ασθένεια που το άκουσμά του και μόνο προκύπτει τρόμος και πανικός. Όπως όλες οι μορφές καρκίνου του πνεύμονα τρομάζει τους

Διαβάστε περισσότερα

Διακοπή καπνίσματος σε ασθενείς με ΧΑΠ ή άλλες σημαντικές συννοσηρότητες. Φέκετε Κάταλιν Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας Γ. Π. Ν. «Γ.

Διακοπή καπνίσματος σε ασθενείς με ΧΑΠ ή άλλες σημαντικές συννοσηρότητες. Φέκετε Κάταλιν Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας Γ. Π. Ν. «Γ. Διακοπή καπνίσματος σε ασθενείς με ΧΑΠ ή άλλες σημαντικές συννοσηρότητες Φέκετε Κάταλιν Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας Γ. Π. Ν. «Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» ΕΧΩ ΔΙΑΒΑΣΕΙ ΤΟΣΑ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΟΤΟ, ΠΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΨΥΧΟ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΝΕΝΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΗ Α.Μ. 4932

ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΨΥΧΟ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΝΕΝΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΗ Α.Μ. 4932 ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΨΥΧΟ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΝΕΝΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΗ Α.Μ. 4932

Διαβάστε περισσότερα

To Σύνδροµο του Άρρωστου Κτιρίου (Sick building Syndrome)

To Σύνδροµο του Άρρωστου Κτιρίου (Sick building Syndrome) To Σύνδροµο του Άρρωστου Κτιρίου (Sick building Syndrome) Επιµέλεια κειµένων : Σπύρος ρίβας,ειδικός Ιατρός Εργασίας Υπεύθυνος Κέντρου Υγείας Υγιεινής της Εργασίας ΕΛΙΝΥΑΕ Τι είναι το άρρωστο κτίριο; Ο

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτες ασθενών-μαρτύρων

Μελέτες ασθενών-μαρτύρων Μελέτες ασθενών-μαρτύρων Η πρώτη ΜΑΜ δημοσιεύθηκε το 1920 και αφορούσε τη σχέση καπνιστικής συνήθειας και επιθηλιώματος των χειλιών (μορφή καρκίνου του δέρματος) Το 1950, δημοσιεύθηκαν οι πρώτες 4 μελέτες

Διαβάστε περισσότερα

Υποστηρίζοντας τα παιδιά με γενετικά νοσήματα - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Πέμπτη, 16 Ιούνιος :58

Υποστηρίζοντας τα παιδιά με γενετικά νοσήματα - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Πέμπτη, 16 Ιούνιος :58 Από: K-Life (Καθημερινή) Τα γενετικά νοσήματα είναι ιδιαίτερα σπάνιες ασθένειες που οφείλονται σε μεταλλάξεις γονιδίων. Τα παιδιά που πάσχουν από αυτά χρειάζονται φροντίδα, ψυχολογική στήριξη αλλά και

Διαβάστε περισσότερα

Χρόνια βρογχίτιδα στην τρίτη ηλικία. Χρυσόστομος Αρβανιτάκης 7ο εξάμηνο

Χρόνια βρογχίτιδα στην τρίτη ηλικία. Χρυσόστομος Αρβανιτάκης 7ο εξάμηνο Χρόνια βρογχίτιδα στην τρίτη ηλικία Χρυσόστομος Αρβανιτάκης 7ο εξάμηνο Τι είναι η χρόνια βρογχίτιδα? Βρογχίτιδα είναι μια φλεγμονή των βρογχικών σωλήνων, που μεταφέρουν τον αέρα στους πνεύμονες. Χρόνια

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης

Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης Σημαντικά Σημεία ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΟΝΟΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ) Η δηλούμενη επίπτωση της ελονοσίας στην Ελλάδα παρουσιάζει αυξητική τάση. Για την πενταετία

Διαβάστε περισσότερα

Μέλη Ομάδας. Κυριακοπούλου Νεκταρία Μαγκαβίλα Δήμητρα Παίδαρου Δήμητρα Ράπτη Ιωάννα

Μέλη Ομάδας. Κυριακοπούλου Νεκταρία Μαγκαβίλα Δήμητρα Παίδαρου Δήμητρα Ράπτη Ιωάννα Κάπνισμα Μέλη Ομάδας Κυριακοπούλου Νεκταρία Μαγκαβίλα Δήμητρα Παίδαρου Δήμητρα Ράπτη Ιωάννα Ορισμός Καπνίσματος Το κάπνισμα είναι μία συνήθεια, που ξαφνιάζει και αναστατώνει τον ανθρώπινο οργανισμό, τον

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ Το κάπνι σμα ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ Από τις αρχές του 21ου αιώνα, δημιουργήθηκε, διαδόθηκε και εξελίχθηκε μια νέα επιδημία, η εξάρτηση από τον καπνό. Τις τελευταίες δεκαετίες εξαιτίας της

Διαβάστε περισσότερα

Σπιρομετρία στα παιδιά

Σπιρομετρία στα παιδιά 1ο Πανελλήνιο Παιδοπνευμονολογικό Συνέδριο Θεσσαλονίκη 1-3 Οκτωβρίου 2010 Σπιρομετρία στα παιδιά Κώστας Ν. Πρίφτης Γ Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «Αττικόν» Τμήμα Αλλεργικών

Διαβάστε περισσότερα

Το τσιγάρο (στην Καθαρεύουσα σιγαρέτο αποτελείται από μικρά κομμάτια επεξεργα σμένου καπνού που είναι τυλιγμένα σε χαρτί.

Το τσιγάρο (στην Καθαρεύουσα σιγαρέτο αποτελείται από μικρά κομμάτια επεξεργα σμένου καπνού που είναι τυλιγμένα σε χαρτί. ΤΣΙΓΑΡΟ ΕΙΣΑΓΩΓΉ Το τσιγάρο (στην Καθαρεύουσα σιγαρέτο) αποτελείται από μικρά κομμάτια επεξεργασμένου καπνού που είναι τυλιγμένα σε χαρτί. Έχει κυλινδρικό σχήμα και μπορεί να έχει στο ένα του άκρο επιστόμιο

Διαβάστε περισσότερα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα

Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Γνωριμία με τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα Αντώνης Φανουριάκης Μονάδα Ρευματολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας Δ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» Αθήνα, 01/02/2016

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνιο Παιδοαλλεργιολογικό. Συνέδριο. Βόλος 30 / 9 1 / 10 / 11

Πανελλήνιο Παιδοαλλεργιολογικό. Συνέδριο. Βόλος 30 / 9 1 / 10 / 11 2ο Πανελλήνιο Παιδοαλλεργιολογικό Συνέδριο Βόλος 30 / 9 1 / 10 / 11 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Πρόεδρος: Μαρία Τρίγκα Αντιπρόεδρος: Εύα Μαντζουράνη Γραμματέας: Σοφία Τσαμπούρη Ταμίας: Μαρία Ζήβα Μέλος: Κώστας

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Χαροκόπος Νικόλαος

Δρ. Χαροκόπος Νικόλαος Δρ. Χαροκόπος Νικόλαος Oι μεγαλύτεροι εχθροί για την υγεία δεν είναι τα μικρόβια οι ιοί και ο καρκίνος, αλλά η φτώχεια η άγνοια και η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, Τριχοπουλος,1982 ΧΡΟΝΙΕΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αγαπητοί συνάδελφοι, Σας καλούμε να μας τιμήσετε με την παρουσία σας στην 6η Επιστημονική. Με εκτίμηση

Αγαπητοί συνάδελφοι, Σας καλούμε να μας τιμήσετε με την παρουσία σας στην 6η Επιστημονική. Με εκτίμηση Αγαπητοί συνάδελφοι, Με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλούμε στην 6η κατά σειρά Συνάντηση Νοσηλευτών Παιδιατρικής Αλλεργιολογίας - Πνευμονολογίας που συνεχίζεται με τη συνεργασία του Εργαστηρίου Παιδιατρικών

Διαβάστε περισσότερα

Με θερμούς φιλικούς χαιρετισμούς Κώστας Ν. Πρίφτης

Με θερμούς φιλικούς χαιρετισμούς Κώστας Ν. Πρίφτης Αγαπητέ φίλε και φίλη, Με ξεχωριστή χαρά σε προσκαλούμε να συμμετάσχεις στο 4ο Σχολείο Παιδοαλλεργιολογίας που διοργανώνει η Ελληνική Παιδοαλλεργιολογική Εταιρεία. Πρόκειται για τη συνέχεια των προηγούμενων

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΔΡΕΝΑΛΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑ Τ. ΜΕΡΜΙΡΗ ΔΙΕΥ/ΤΡΙΑ-ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΙΔ. ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ/ΑΛΛΕΡΓΙΚΩΝΝΟΣΗΜΑΤΩΝ

ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΔΡΕΝΑΛΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑ Τ. ΜΕΡΜΙΡΗ ΔΙΕΥ/ΤΡΙΑ-ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΙΔ. ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ/ΑΛΛΕΡΓΙΚΩΝΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΔΡΕΝΑΛΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑ Τ. ΜΕΡΜΙΡΗ ΔΙΕΥ/ΤΡΙΑ-ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΙΔ. ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ/ΑΛΛΕΡΓΙΚΩΝΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ Σοβαρή αλλεργική αντίδραση με ταχεία έναρξη που

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ Τι είναι η ηπατίτιδα Α; Η ηπατίτιδα Α είναι μια νόσος του ήπατος που προκαλείται από τον ιό της ηπατίτιδας Α.

Διαβάστε περισσότερα

Πόσο νωρίς ξεκινάει η αναδιαμόρφωση

Πόσο νωρίς ξεκινάει η αναδιαμόρφωση Πόσο νωρίς ξεκινάει η αναδιαμόρφωση Εμμ. Παρασκάκης Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης Αρχίζει η αναδιαμόρφωση των αεραγωγών στην παιδική ηλικία; ή Σε ποια περίοδο της παιδικής

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση και θεραπεία Από τα πρωτόκολλα των SOS Ιατρών Επιμέλεια Γεώργιος Θεοχάρης

Αξιολόγηση και θεραπεία Από τα πρωτόκολλα των SOS Ιατρών Επιμέλεια Γεώργιος Θεοχάρης Αξιολόγηση και θεραπεία Από τα πρωτόκολλα των SOS Ιατρών Επιμέλεια Γεώργιος Θεοχάρης Παθολόγος Αξιολόγηση βαρύτητας περιστατικού - Από την βαρύτητα των κλινικών σημείων (αναπνευστική συχνότητα >35, ταχυκαρδία,

Διαβάστε περισσότερα

Archives of Disease in Childhood 2010, 95: Τι είναι ήδη γνωστό

Archives of Disease in Childhood 2010, 95: Τι είναι ήδη γνωστό Protective effect of exclusive breastfeeding against infections during infancy: a prospective study Ladomenou F, Moschandreas J, Kafatos A, Tselentis Y, Galanakis E Departments of Pediatrics, Social Medicine,

Διαβάστε περισσότερα

Αλληλεπικάλυψη Άσθματος και ΧΑΠ. Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος

Αλληλεπικάλυψη Άσθματος και ΧΑΠ. Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος Αλληλεπικάλυψη Άσθματος και ΧΑΠ Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος Αλληλεπικάλυψη Άσθματος και ΧΑΠ Χαρακτηριστικές διαφορές Προϋποθέσεις επικάλυψης Επιπολασμός Ορισμοί Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά Θεραπευτικές προτάσεις

Διαβάστε περισσότερα